Sulama ve Cevre-7

Sulamanın Çevresel Etkileri
Sosyoekonomik Etkiler
• Doğal Kaynaklar Üzerindeki
Etkiler
1.Nüfus değişimi ve göç
• Biyolojik ve Ekolojik
Kaynaklar Üzerindeki Etkiler
3.Yeniden yerleşim
2.Gelir düzeyi ve işgücü
• Sosyoekonomik Etkiler
4.Kültürel ve tarihi yerlerin
kaybı
• Sağlık Etkileri
5.Arazi kullanımı
Sosyoekonomik Etkiler
Nüfus değişimi ve göç
1.Gelir düzeyi ve işgücü
2.Yeniden yerleşim
3.Kültürel ve tarihi yerlerin
kaybı
5.Arazi kullanımı
Sosyoekonomik Etkiler
Sosyoekonomik Etkiler
1. Nüfus değişimi ve göç
• Bölge insanının sosyal ve ekonomik
refahında artış
• Nüfus yoğunluğunda artış
• Nüfus hareketi önceden belirlenmeli,
altyapı sağlanmalı
• Doğal kaynakların korunması
• Geçici nüfus artışı ve barınma
sorunu(Göçmen işçi)
Sosyoekonomik Etkiler
2.Gelir Düzeyi ve İşgücü
• Bölgede gelir artışı
• Sulama dışında hizmet sektörlerinin gelişimi(gıda
işleme endüstrisi ve taşımacılık vs)
• İstihdamda artış
• Ticarette canlılık
• Kırsal alanda yaşam standardının yükselmesi
• Kentlerdeki baskının azalması
1
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
Sosyoekonomik Etkiler
2.Gelir Düzeyi ve İşgücü
• Yüksek girdi maliyeti
• Çiftçiye ek işletme masrafları (tohum,
gübre, ilaç, mekanizasyon)
• Sulama işletme-bakım çalışmalarının
yetersizliği
• Üretimde esnekliğin azalması (sadece
yüksek gelir getiren ürünler)
Sosyoekonomik Etkiler
3. Yeniden Yerleşim
• Arazilerin ve yerleşim yerlerinin sular
altında kalması
• Yeni yerleşim yeri bulunma zorunluluğu
• Büyük barajlar (Hindistan, Mısır,
Suriye, Gana, GAP projesi)
• Toplumda sosyal parçalanma
ASWAN BARAJI:
SULAMA
HARİKASI
YADA
ÇEVRE
FELAKETİ !!!
2
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
Mısır
kalkınmasına
destek
Yeni endüstriler
için elektrik
Taşkın kontrolü
Balıkçılık
Olumlu Yönleri
Yeni tarım
alanlarının açılması
Evsel ve
endüstriyel su
temini
Evsel ve tarımsal
kullanım için
elektrik
Sulama suyu
temini
Sosyoekonomik Etkiler
4. Kültürel ve Tarihi Yerlerin
Kaybı
Doğal taşkınların
olmaması,
verimlilik kaybı
Yüksek inşaat
maliyeti
Yüksek tuzluluk
Baraj gölünde
sedimentasyon
Suyla geçen
hastalıklar
Olumsuz Yönleri
Baraj gölünden
yüksek
buharlaşma
Verimli siltlerin
kısıtlanması
Gölün altında
kalan alanlar
Sosyoekonomik Etkiler
5. Arazi kullanımı
• Arazi kullanım deseninin değişimi
• Yerel nüfusun inanış ve gelenekleri için
önemli yerlerin kaybı
• Sulu tarıma geçiş-çeşitli alanların sulu
tarıma açılması(mera, orman, bataklık
ve sulak alanlar)
• Estetik, rekreasyonel, dinsel, tarihi ve
arkeolojik öneme sahip yerler
• Arazi mülkiyeti ve arazi hakları
• Olası etkiler önceden planlanmalı
• Tarımsal sanayide artış
• Tarımsal işletmelerin genişlemesi
• Arazi toplulaştırması
Sosyoekonomik Etkiler
1968 YILI HAVA FOTOĞRAFI
Arazi kullanım değişiminin
belirlenmesine ilişkin bir örnek
• Hava fotoğrafları ve uydu
görüntülerinin kullanımı
3
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
1997 YILI HAVA FOTOĞRAFI
1997 YILI HAVA FOTOĞRAFI
Mustafakemalpaşa Sulama Projesi 1968(sağ) ve
1997(sol) yılı hava fotoğrafları
KARACABEY
1968 Yılına İlişkin
Birleştirilmiş ve
Geometrik
Düzeltmesi
Yapılmış Hava
Fotoğrafları
M.KEMALPAŞA
1998 Yılı LANDSAT-TM 5 Uydu Görüntüsü
4
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
BİRLEŞTİRİLMİŞ HAVA FOTOĞRAFI GÖRÜNTÜSÜ
1997 Yılına İlişkin
Birleştirilmiş ve
Geometrik Düzeltmesi
Yapılmış Hava
Fotoğrafları
ÇAKIŞTIRILMIŞ UYDU GÖRÜNTÜSÜ VE HAVA FOTOĞRAFI
1968 Yılı Arazi
Kullanım Deseni
Haritası
1997 Yılı Arazi
Kullanım Deseni
Haritası
5
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
Arazi Kullanımı
1968 Yılı (Proje
alanının % si)
1997 Yılı (Proje alanının
Tarla Tarımı
70.9
78.15
Bahçe Tarımı
-
0.17
Kuru Tarım
8.50
-
Mera
5.35
3.63
% si)
Çalılık-Ağaçlık
3.62
0.61
Sazlık-Kamışlık
0.02
0.23
10.53
Çiftlik Arazisi (Sulu)
3.00
Çiftlik Arazisi (Kuru)
0.40
-
Kavaklık
0.32
1.82
Tarımsal Yapılar
0.022
0.11
Sanayi
-
0.39
Yerleşim
2.08
3.20
Eski Dere Yatakları
0.60
-
Aktif Dere Yatağı
1.4
-
Çeşitli Tesisler
-
0.08
SONUÇ
•Kuru tarım yapılan arazilerde, sulu tarıma geçilmiş
•Bahçe tarımı ve kavaklık alanlarında artış
•Mera ve çalılık-ağaçlık alanlarda azalmalar (tarım
alanına dönüştürme)
•Sanayi tesislerinde artış
•Proje alanında eski dere yataklarının (azmaklar)
kuruma, bazı eski dere yataklarının ve kenarlarındaki
mera alanlarının tarım arazisine dönüştürülmesi
•Mustafakemalpaşa Çayının solunda ve sağında yer
alan ve 1968 yılında aktif çay yatağı olan arazilerde de
yoğun tarım
•Sulama alanında, şahıslara ait tarımsal yapılar ve
çiftliklerin kurulması ve işletimi
•Artan konut sayısıyla birlikte, yerleşim alanlarında da
artış
6
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com