abd pazarına girişte firmaların dikkat etmesi

ABD PAZARINA GİRİŞTE FİRMALARIN DİKKAT ETMESİ
GEREKEN HUSUSLAR VE ALABİLECEKLERİ HUKUKİ
TEDBİRLER
Zara Law Offices
111 John Street Suite 510 New York, NY 10038
Tel: 1-212-619 45 00
Fax: 1-212-619 45 20
www.zaralawny.com
1
Amerikan Pazarı
•
Çok büyük
•
Çaba gerektiren
•
Rekabetçi bir pazardır.
2
Global Rekabetçi Ülkeler
1. İsviçre
2. Finlandiya
3. İsveç
4. Danimarka
5. Singapur
6. ABD
7. Japonya
8. Almanya
9. Hollanda
10. Birleşik Krallık
11. Hong Kong
12. Norveç
13. Tayvan, Çin Cumhuriyeti
14. İzlanda
15. İsrail
16. Kanada
3
ABD vs.TÜRKİYE
•
Türkiye, Avrupa Birliği Kredilerinin de etkisi ile 12 basamak
yükselerek sıralamada 59. sırada yer almaktadır.
•
ABD daha önce 1. sırada iken 6. sıraya düşmüş olmasına rağmen
hâlâ cazip bir pazar ve teknolojik gelişmelerin global merkezi
durumundadır.
4
2009 Yılı Verileri
• Türkiye’nin ABD’ye yaptığı toplam ihracat: $4.3 milyar
• ABD’nin Türkiye’ye yaptığı toplam ihracat: $11.9 milyar
• ABD’nin toplam ihracatı: $1.46 trilyon
• ABD’nin toplam ithalatı: $1.563 trilyon.
Kaynak: https://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/us.html#Econ
5
•
Amerikan Pazarına başarılı bir şekilde girmek ve kalıcı olmak çok
zordur.
Dikkate Alınması Gereken Faktörler:
•
•
•
Ürünlerinizin rekabet kapasitesi
Risklere dayanma gücü
Maliyet, zaman, enerji
6
Amerikan Pazarına Giriş
1. Doğrudan Satış:
•
•
•
Şirketinizin İhracat Departmanı varsa mallarınızı direkt olarak Türkiye’den
satabilirsiniz.
ABD’de kendi şirketinizi kurabilirsiniz .
Joint Venture (Iş Ortaklıkları) oluşturabilirsiniz.
2. Dolaylı Satış:
Mallarınızı
• Acente veya
• Distribütör
aracılığı ile satabilirsiniz.
7
Türkiye’deki Şirketinizin İhracat Departmanı
•
Alıcıyı bulma, alıcının güvenilirliğini araştırma ve satışı
gerçekleştirme İhracat Departmanınızın görevidir.
•
Müşterinizle doğrudan pazarlık edersiniz.
•
Mallarınızı alıcıya direkt olarak siz kendiniz satarsınız.
•
Satış sonrası servisleri kendiniz belirlersiniz.
8
Acente veya Distribütör Aracılığı ile Satış
Acentenin Avantajlari
• Satış işlemlerinin her aşamasinda kontrol sizde olur.
• Mallarınızı ABD’de bulundurmanız gerekmez.
• İlerde bir gün Amerika’da kendi şirketinizi kurmak istiyorsanız önce
acenteyle çalışmanız ve müşteriler bulmanız sizin için faydalı olur.
9
Acente İlişkisinin Temel Unsurları:
Acentenin Görev ve Sorumlulukları
• 1. Acenteniz olarak çalışacak kişi ile yazılı bir sözleşme yaparak, acentenin sizin için yapması gerekenleri belirlemeli
ve bu konuda anlaşmaya varmalısınız.
• 2. Acentenin yetkilerinin sınırı ve kapsamı
hukuki terimlerle kesin ve açık olarak belirlenmelidir.
10
Acentenin Yetkileri Konusunda Cevaplandırmanız
Gereken Sorular
•
Acentenin sizin adınıza
satış için pazarlık yapmasını
mallar için fiyat teklifi vermesini
sipariş formlarını kabul etmesini
satış sözleşmesini imzalamasını
alacaklarınızı tahsil etmesini
gerekli olan diğer ticari işlemleri yapmasını
şirketiniz, ticari faaliyetleriniz, çalişanlarınız, ürün kapas iteniz vs. hakkında müşterilere beyanda
bulunmasını
istiyor musunuz?
–
–
–
–
–
–
–
11
Acente Sözleşmesinde Belirtilmesi Gerekenler
• Acentenin görevleri ve yetkileri
• Acentenin rakip şirketlerin ürünlerini de satmaya yetkisi olup olmad ığı
• Acentenizin pazarlık ve satış sırasında müşteriye açıklamasını istemediğiniz ticari bilgiler
• Belirli bir miktarın üzerindeki satiş sözleşmelerinin bağlayıcı olabilmesi için sizin onayınızın gerekip gerekmediği
• Acentenin başka bir kişiyi alt acente olarak yetkilendirip yetkilendiremeyeceği
• Acentelik ilişkisini tek taraflı beyanla 15 gün önceden bildirimde bulunarak sona erdirme yetkiniz olduğu
12
Acente Sözleşmesinde Belirtilmesi Gerekenler-2
•
İşin durumuna ve şartlara göre Acentenin haftalık veya aylık olarak rapor verme yükümlülüğü
–
–
–
–
–
–
•
Müşterilerin irtibat numaraları
Görüşme detayları
Alınan siparişler
Alınan depozitler
Tahsil edilen alacaklar
Müşterilerden gelen öneri ve şikayetler
Acenteye ne şekilde ve ne kadar ödeme yapacağınız
– Önceden Amerika’ya yapılan satışlarınız varsa, o müşterilerinize yapılan satışlar için acenteye
komisyon ödenmeyeceği veya daha düşük bir komisyon ödeneceği
13
Gerçek Yetki vs. Varsayılan Yetki
Gerçek Yetki
•
İsteyerek, açık bir irade beyanında bulunarak acentelik sözleşmesi ve
yetki belgesi ile acenteye devrettiğiniz, adınıza işlem yapabilme
yetkisidir.
Varsayılan Yetki
•
Üçüncü kişilerin, durumun özelliklerini dikkate alarak aslında sizin
adınıza söz konusu işlemi yapma yetkisi olmayan acentenin sahip
olduğunu varsaydıkları yetkidir.
14
Acentenin Yetkilerinin Müşterilere Bildirilmesi
• Acentenizden her müşterinize acentenizin yetkilerini ve
yetkili olmadığı konuları açıklayan bir belge vermesini
isteyebilirsiniz veya acenteden müşterinin bilgilerini alıp
siz müşterinize e-maille bu yetki belgesini
gönderebilirsiniz.
15
Tek Yetkili Acente Olma Durumu:
Ürün bakımından tek yetkili acente,
• Acentenin sizin ürününüzle beraber rakip diğer şirketlerin ürünlerini de satıp
satamayacağının acentelik sözleşmesinde belirtilmesi
• Acentenin diğer firmalar adına acentelik kabul etmesini n sizin onayınıza bağlı olması
Coğrafi alan bakımından tek yetkili acente
• Acentenin hangi coğrafi alanda sizi temsil etmeye yetkili olduğunun sözleşmede
belirtilmesi
• 2-3 eyalet için temsil yetkisi verilmesi veya
• Amerika’nın bütün eyaletlerinde temsil etme yetkisi verilmesi
16
Acente Seçerken Dikkat Etmeniz Gereken Hususlar
•
Hizmetleri
•
Mali durumu
•
Referansları
17
Hizmetleri
• Ne kadar süredir acentelik hizmetleri veriyor ?
• Hangi ürünlerin pazarlamasını yapıyor ?
• Daha önce dava edilmiş mi?
• Acentesi olduğu diğer şirketlerle yapmış olduğu sözleşmelerde sizin
acenteniz olarak calışmasını engelleyici bir madde var mı veya başka bir
şirketten bu konuda izin alınması gerekiyor mu?
18
Mali Durumu
•
•
•
•
Kredi durumu nedir?
Borçları var mıdır?
İflas etmiş midir?
Kredi raporu nasıldır?
– www.experian.com
– www.transunion.com
– www.equifax.com
• Referansları kimlerdir?
(Mutlaka kontrol edin ve arayın)
• Sosyal Sigorta numarası
• Özgeçmiş/ CV
• Piyasada nasıl tanındığı
19
Öneriler
• Deneme suresi (3 ay) içinde belli bir miktarda satış yapamaması durumunda
acentelik ilişkinizin tek taraflı bildirimle sona ereceğini sözleşmede belirtin.
• Sizin onayınızı gerektiren işlemleri sözleşmede belirtin.
• Acentenizi bütün Amerika için Tek Yetkili Acente olarak atamayın, sadece
Amerika’nın birkaç eyaletinde temsil yetkisi verin.
• Acentenize sadece işini yapabilmesi icin %100 gerekli olan ticari sırları verin ve
sizin yazılı izniniz olmadan üçüncü kişilere açıklayamayacağı bilgileri sözleşmede
açık olarak belirtin.
20
Distribütör
• Mallarınızı sizden satın alır ve size
malların fiyatını ödemekle
sorumludur.
• Genellikle mallar için satış sonrası
servis ve hizmet sağlar.
• Genellikle diğer üreticilerin
mallarını da satarlar.
21
Ne zaman Distribütör ile Çalışmalısınız?
• ABD’de çok büyük miktarlarda mal bulundurmanız gerekiyorsa ve depo tutmakla ve malların Amerika içinde dağıtımı ile
kendiniz ilgilenmek istemiyorsanız
• Malların hızlı bir şekilde dağıtılması önemliyse veya malların Türkiye’den ABD ’ye gönderilmesi fazla uzun sürecekse
• İleride ABD’de bir şirket kurmayı düşünmüyorsanız
• Üretici veya İhracatçı firma olarak ABD ’de bilinmek, tanınmak sizin için önemli değilse
• Sizin için en öncelikli konu kâr sağlamaksa
• ABD’deki ürünlerin finansmanı için satılıp satılamayacağını bilmeden fazla para harcamak istemiyorsanız
22
Distribütör Seçerken Dikkat Etmeniz Gerekenler
• Hizmetleri
• Mali Durumu
• Referansları
23
Hizmetleri
•
Hangi ürünlerin pazarlamasını yaptığını, rakiplerinizin ürünlerini de satıp
satmadığını araştırın.
•
Ne kadar süredir distribütörlük hizmetleri verdiğini araştırın.
•
Satış sonrası hizmetler planlıyorsanız, distribütörün bu tür hizmetleri iyi
bir şekilde sunup sunamayacağını dikkate alın.
•
Acentede olduğu gibi Distribütöre de baslangıçta sadece bir-iki eyalet için
yetki verin ve tek yetkili distribütör olarak atamayın.
24
Mali Durumu
•
•
•
•
•
Kredi durumu nedir?
Borçları var mıdır?
Daha önce dava edilmiş midir?
İflas etmiş midir?
Kredi raporu nasıldır?
– www.experian.com
– www.transunion.com
– www.equifax.com
• Referansları kimlerdir?
(Mutlaka kontrol edin ve arayın)
• Sosyal Sigorta numarası
• Özgeçmiş/ CV
• Piyasada nasıl tanındığı
25
Distribütörlük Sözleşmesinde Yer Alması Gereken
Hususlar-1
Distribütörün yapması gereken minimum satış miktarı
•
Ödeme koşulları
•
Tek yetkili distribütör ise bu statüyü koruyabilmesi için yerine getirmesi gereken koşullar
•
Ne kadar süre için sözleşme yaptığınız
•
Mallarınızı kendi ismi veya markası ile satma hakkının olup olmadığı
•
ABD’de marka ve patent haklarınızı tescil ettirme yetkisinin olup olmadığı
•
26
Distribütörlük Sözleşmesinde Yer Alması Gereken
Hususlar-2
• Distribütörün malınızı satmaya yetkili olduğu fiyat aralığı
• Mallarınızın pazarlanması için harcaması gereken minimum miktar
• Distribütörün mallarınız hakkında verebileceği garantilerin kapsamı
• Bir sevkiyattan sonra zamanında ödeme yapılmaması durumunda tek taraflı olarak derhal distribütörlük sözleşmesini sona
erdirme hakkınız olduğu
• Mallarınızın pazarda nasıl karşılandığını size bildirme yükümlülüğü
27
Amerikan Hukukunda Üreticinin Sorumluluğu
•
Amerikan ürün sorumluluğu mevzuatına göre, mallarını ticari
piyasaya sunan her üretici firma ve distribütör mallardan
kaynaklanan her türlü zarar için herhangi bir garanti vermemelerine
ve kusurları olmamasına rağmen tüketiciye karşı sorumludur.
Öneri:
•
Ürün sorumluluğu sigortası satın almanız
28
Tazminat Yükümlülüğü
•
Distribütör şirket ürünlerin montajı ve teknik bakımı için servis
sunarsa, daha sonra montajdan ve teknik bakımdan kaynaklanan bir
sorun ortaya çıkması durumunda tüketici, üretici firma olarak sizi
dava edebilir.
•
Bu sebeple ödediğiniz tazminat için distribütörü dava etme hakkınız
olduğunu, montaj ve servisin sizin sorumluluğunuz olmadığını
sözleşmede belirtin.
29
Satış Türleri
1.
Garantili Olmayan Satış
a. Açık Hesap
b. Banka Aracılığı ile Doküman Karşılığı Nakit
2.
Garantili Satış
a. Akreditif (Letter of Credit)
b. Kişisel Garanti
c. Teminat Sözleşmesi
30
Açık Hesap
•
Açık Hesap yoluyla yapılan satışlarda mallar alıcıya hiçbir ödeme
garantisi olmaksızın gönderilir.
•
Genellikle Alıcı kararlaştırılan zamanda ödeme yapmaz.
•
Müşterinizin size ödemede sorun yaratma ihtimali çok yüksektir ve
sizin bu durumda yapabileceğiniz fazla bir şey yoktur.
Alıcı kim olursa olsun, ASLA, Açık Hesapla satış yapmayınız.
31
Doküman Karşılığı Nakit
•
İhracatçı olarak siz ithalatçı şirkete malları yolladığınız zaman gerekli dokümanları bankanıza
verirsiniz.
•
Bankanız kendi talimat mektubu ile birlikte dokümanları ABD’deki muhabir bankaya gönderir.
•
Türkiye’deki Bankanızın gönderdiği talimatta sadece Alıcının fatura bedelleri için nakit ödeme
yapması hâlinde ABD’deki bankanın Alıcıya dokümanları teslim edebileceği yazmalıdır.
•
ABD’deki muhabir bankanın ihracat belgelerini elinde tutma yükümlülüğü olmalıdır.
32
Riskler:
• Banka bazen Alıcı ödeme yapmadan belgeleri Alıcıya verebilir veya Türkiye’deki
bankaya geri gönderebilir.
• ABD’deki banka ödeme yapılmadan dokümanları alıcıya teslim ederse, yararına
sözleşme yapılan üçüncü kişi olarak siz veya Türkiye’deki bankanız ABD’deki
bankayı ihmali sebebi ile ABD’de direkt olarak dava edebilirsiniz.
33
Akreditif (Letter of Credit)
• Akreditif açıldığı için satım sözleşmesine ihtiyacınız olmadığını düşünmeyin.
• Eğer satıcı bankaya akreditifte belirtilmiş olan belgeleri verirse banka aleni bir sahtekârlık olmadıkça satıcıya ödeme
yapmak zorundadır.
• Ancak, malların kusurlu çıkması durumunda Alıcının mahkemeye başvurup tedbir kararı alması ve ödemeyi durdurması
mümkündür.
• Unutmamak gerekir ki bankalar malları değil, belgeleri incelemekle sorumlu dur.
34
Öneriler-1
• Satım sözleşmesinde Alıcı tarafından istenecek belgeler tam olarak
belirtilmelidir. Aksi takdirde gerekli belgeler sağlanamayacağı için
akreditif şartı da yerine getirilemeyecektir.
• Satım sözleşmesinde Satıcının belirtilen belgeleri bankaya vermesi
durumunda Alıcının hiçbir şekilde Banka ödemesini durdurmayacağı ,
aksi takdirde Satıcının bundan doğan zararlarını ödeyeceği şeklinde bir
madde olmalıdır.
35
Öneriler-2
•
Akreditifte ödeme dokümanlar bazında yapıldığı için ödeme zamanı “net
30 gün”, “kabulden sonra net 30 gün” ya da “yüklemeden sonra net 30
gün” şeklinde belirtilmelidir.
•
Akreditifte belirtilen şartları yerine getiremeyeceğinizi anladığınız anda
derhal Alıcıya durumunuzu bildirin ve Alıcıdan Akreditifle ilgili haklarından
feragat ettiğine dair belge isteyin.
•
Görüşülemez (nonnegotiable) ve dönülemez (irrevocable) bir akreditife
itiraz edilemez ve akreditif sonradan değiştirilemez.
36
GARANTİ TÜRLERİ
• 1. Alıcının Verebileceği Garantiler
a. Kişisel Garanti
b. Rehin Sözleşmesi
c. Yazılı Yeminli Beyan
• 2. Üçüncü Kişilerin Verebileceği Garantiler
a. Kişisel veya Şirket Garantisi
b. Akreditif
37
Kişisel Garanti:
1. Ödeme Garantisi (Guaranty of Payment)
Garanti veren kişi borçtan birinci derecede sorumludur.
Satıcı, önce Alıcı şirketi dava etmeksizin sözleşmede belirtilen borcun
ödenmesini garanti veren kişiden isteyebilir.
2. Tahsil Garantisi (Guaranty of Collection)
Garanti veren kişi borçtan ikinci derecede sorumludur. Satıcı ancak
sözleşmede belirtilen satış bedelini Alıcıdan tahsil edememesi durumunda
garanti veren kişiden borcun ödenmesini isteyebilir.
38
Rehin Sözleşmesi
Rehin sözleşmesi ile Alıcı, satıcıya sahip olduğu mallar, üçüncü kişilerden
olan alacakları veya gönderilen mallar üzerinde teminat verebilir. (U.C.C.
Article 9)
Yazılı Yeminli Beyan
Satıcı, Alıcıdan satış bedeli miktarında Satıcıya borçlu olduğunu belirten
yazılı ve yeminli beyan alarak duruşma ve yargılama olmaksızın bir gün
içinde mahkemeden Alıcının borçlu olduğu yönünde karar alabilir ve bu
kararı icraya koyabilir.
39
Önemli olan;
•
Teminat aldığınız kişinin sizin alacağınızı karşılamaya yetecek kadar
malının mülkünün olması ve
•
Malları üzerinde baskalarının (örneğin bir bankanın) öncelikli rehin
hakkının olmaması
40
• Akreditif:
Akreditif şartli banka kredisidir.
Muhabir banka talimatta belirtilen
belgelerin ibrazı karşılığında
satıcıya belli bir meblağı ödemeyi
garanti eder.
41
SATIŞTAN SONRA FİYAT
• Eğer müşteriniz malların nihai kullanıcısı değilse, Alıcı ile malları nihai kullanıcıya
sattıktan sonra fiyatta anlaşmak üzere mallarınızı satabilirsiniz.
• Alıcı ile Satıcı arasında kesin bir satım sözleşmesi vardır; sadece malların fiyatı
belirlenmemiştir.
• Alıcının malları geri gönderme gibi bir seçeneği yoktur, malların kabul edilmemesi
sözleşmenin ihlal edilmesi anlamına gelir.
• Eger satıştan sonra Alıcı ve Satıcı fiyatta anlaşamazlarsa mahkeme makul bir fiyat
belirler.
42
KONSİNYE SATIŞ
• Mallar gönderilen kişi tarafından tekrar satılana kadar gönderene ait olur.
• Mallar satıldıktan sonra toplam satış bedeli gönderene ait olur.
• Malların gönderildiği kişi gönderen adına satış bedelini tahsil eder ve komisyon alır.
• Malların gönderildiği kişi, malları tekrar satamaması durumunda malları Satıcıya iade
etme, geri gönderme hakkına sahiptir.
• Malların gönderildiği kişinin garanti talep etme hakkı yoktur.
• Malların kötü durumda olması hâlinde malların gönderildiği kişi gönderenin mallar
hakkında vereceği karara uymak zorundadır.
43
KONSİNYE SATIŞ-2
Avantajları:
• İhracatçi şirket mallarını depoda tutup sipariş almayı beklemek yerine mallarını toptan satış
pazarına sunma ve tanıtma imkânı bulur.
Dezavantajları:
• Mallar satılana kadar ihracatçı firmanın para alma şansı yok.
• Mallar ihracatçının kontrolü dışına çıkar.
• Malların zarara uğraması durumunda malları gönderen ihr acatçı şirket bütün riski üstlenmiş
olur.
44
KONSİNYE SATIŞ-3
• Satılması zor olan mallar için
• İptal edilen siparişlerin malları için
• Halihazırda ABD’de bulunan mallarınız için uygun bir satış metodudur.
Öneri:
• Kesinlikle yazılı bir sözleşme yapmadan konsinye satış yapmayın.
• Konsinye sözleşmesinde malların zarara uğraması durumunda kimin ne kadar sorumlu olacağını belirtin.
45
ABD’YE İHRACATTA RİSKLER VE ALABİLECEĞİNİZ
TEDBİRLER
ABD’ye ihracatta riskler:
•
•
•
•
Ödeme riski
Dava riski
Taşıma riski
Döviz kuru riski
Alabileceğiniz en etkili tedbir:
• ABD’ye ihracatta riskleri azaltmak için alabileceğiniz en etkili tedbir son
derece iyi hazırlanmış olan bir satış sözleşmesine sahip olmanızdır.
46
ABD’ye İhracatta İyi Hazırlanmış Bir Satım
Sözleşmesine Neden İhtiyacınız Vardır?
• Sahip olduğunuz hak ile borçlarınızı ve karşı tarafı teşkil eden Alıcı’nın sahip olduğu
hak ile borçlarını tanımlamak ve üçüncü şahısların bu hak ve borçların neler
olduğunu anlamasını sağlamak için
• Zamanında ödeme yapılmaması hâlinde fiyatı artırabilmek ve riskleri alıcının üzerine
atmak için
• İleride Alıcı ile aranızda bir davanın söz konusu olması hâlinde kendinizi
koruyabilmeniz için
• Satış işlemlerinin ve satış ilişkisinin kontrolünün sizin elinizde olması için
47
Satış Sözleşmesinde Bulunması Gereken Unsurlar
•
•
•
•
•
•
•
•
Tarafların hukuki tanımları
Sipariş ve Siparişin Koşulları
Teslimat
Ödeme Koşulları
Ödemeye İlişkin teminatlar
Tazminat Hükümleri
Satıcı’nın Garantileri
Malların gönderilmesinden önce malların Alıcı tarafından incelenmesine ilişkin bir hüküm
48
Satış Sözleşmesinde Bulunması Gereken Unsurlar
• Bankaların Kredi Mektupları veya Akreditif’lerin ibrazı hâlinde öde meyi
durdurma yetkisine yer verilmemesi
• Sözleşme konusu malların özellikleri
• Alıcı’nın Taahhütleri
• Uygulanacak Hukukun Seçimi
• Uyuşmazlıkların Çözümü
• Hukuki Giderler
• Fikri Mülkiyet / Tazminat
49
ABD’deki Kobilerle Ticaret
•
ABD’deki KOBİ’lere satış
yapıyorsanız dikkate almanız
gereken riskler daha fazladır.
•
Bu sebeple KOBİ’lerle ne
yapmak istediğinizi bilmeniz
çok önemlidir.
50
Kobilerle Ticaret Yapmak Neden Riskli?
1. ABD’de çok fazla KOBİ var ve KOBİ’lere ilişkin sıkı bir hukuki düzenleme mevcut
değil
2. Minimum sermaye şartı yok
3. Ofis açma mecburiyetleri yok (Şarap sektörü hariç)
4. Gerçekten kim olduklarını, kimin ticari faaliyetleri yürüttüğünü anlamak zordur
51
Öneriler:
1. Mümkünse müşterinizi ABD’de ziyaret etmeniz
2. Referans sormanız
3. Kâr - zarar hesaplarını istemeniz
4. Yazılı bir satım sözleşmesi yapmanız
52
AMERİKAN TİCARET KANUNU
U.C.C (Uniform Commercial Code)
• U.C.C. Amerika’da 50 eyalette birkaç küçük değişiklik haricinde kabul edilen model niteliğinde
bir ticaret kanunudur.
• U.C.C.de ihracatçı olarak sizi zarara uğratabilecek bazı maddeler bulunmaktadır. Bu sebeple
U.C.C hakkında genel bilginizin olmasında ve ona göre tedbirinizi almanızda fayda var dır.
• Eğer Sözleşme terimleri ile taraflar arasındaki ticari pratik veya genel ticari örf ve adetler farklı
ise sözleşme terimleri esas alınır. [1-205(4);2-208(2)]
53
Nihai Yazılı İrade Açıklamaları
(Parol Evidence Rule)
•
Taraflar arasında yapılan nihai yazılı sözleşmede yer alan maddeler
karşısında, daha önceden yapılmış olan yazılı veya sözlü
anlaşmaların, taraflar arasındaki ticari uygulamaların veya genel
ticari örf ve adetlerin baglayıcılığı yoktur [2-202]
54
Teklif (İcap) ve Kabul [2-(206), 2-(207)]
• Purchase Order (Sipariş), satım sözleşmesi için Alıcı tarafından yapılan tekliftir.
• Satıcının siparişleri kabul ederek malları göndermesi veya uygun süre içinde bildirimde bulunarak üretime
baslaması da satım sözleşmesi için yapılan teklifin kabulü anlamına gelir.
• Eğer alıcı veya satıcı tarafından teklife verilen cevap teklifte (purchase orderda) yer alan terimlerden farkl ı terimler
içeriyorsa o irade beyanı kabul anlamına gelmez, karşı teklif olur.
• Sözleşme teklifin kabul edildiği anda yapılmış olur.
55
Tarafların Sorumlulukları [2-301]
• Satıcının sorumluluğu malları sözleşmede yer alan şartlara veya sipariş
formuna uygun olarak alıcıya teslim etmek
• Alıcının sorumluluğu da sözleşmeye uygun olarak gönderilen malları
kabul etmek ve sözleşmede kararlaştırılmış olan fiyatı ödemek
• Mallar Kabul edildiği anda Alıcının ödeme yükümlülüğü doğar.
56
•
Tarafların esaslı olmayan konularda anlaşmaya varmamış olması
satım sözleşmesini geçersiz kılmaz.
•
Teslim zamanı sözleşmede belirtilmemişse duruma uygun makul
teslim süresi esas alınır. [2-309]
•
Fiyat belirlenmemişse makul piyasa fiyatı esas alınır. [2-305]
57
Satıcının Garanti Sorumluluğu [2-314]
•
Satıcının tacir olması durumunda, malları ticarete elverişli nitelikte
teslim etme sorumluluğu vardır.
•
Satıcı, malların ticaret hayatında genel olarak bir itirazla
karşılaşmayacak makul ve kabul edilebilir kalitede olmasını garanti
eder.
58
Alıcının Malları Kontrol Etme Hakkı
• Alıcı malları Kabul etmeden ve ödeme yapmadan önce malları kontrol etme hakkına sahiptir.
• Eğer mallar sözleşmeye uygunsa Alıcı kontrol masraflarını ödemek zorundadır.
• Eğer mallar sözleşmeye uygun değilse ve Alıcı bu sebeple malları kabul etmezse , Alıcı:
1. Kontrol masraflarını
2. Nakliye masraflarını ve malların depoda tutulması ve muhafazası için yapılan masrafları
3. Gecikme ve sözleşmeye aykırılıktan doğan diğer zararları
Satıcıdan isteme hakkına sahiptir. [2-513(2); 2-715(1)]
59
• Malların Sözleşmeye uygun olmaması durumunda Alıcının Kabul Beyanını geri alma
hakkı bulunmaktadır.
1. Sözleşmeye aykırı durum malların değerini büyük ölçüde azaltıyorsa
2. Alıcı malları sözleşmeye aykırılık olduğunu bilmeyerek kabul etmişse
3. Alıcının malların sözleşmeye aykırı durumda olduğunu bilmesi, öğrenmesi zorsa
4. Alıcı malları Satıcı sözleşmeye aykırı durumu düzeltmeye söz verdiği için kabul
etmişse [2-608(1)]
60
•
Eğer Alıcının malları kontrol etmesi için makul bir süre geçmişse,
artık o tarihten sonra alıcı malları kabul etmiş sayılır. [2-606]
•
Eğer Alıcı malları reddederse makul bir süre içinde Satıcıya malları
reddettiğini bildirmek zorundadır.
[2-602]
•
Satıcının da bu hataları veya eksiklikleri makul bir süre içinde
düzeltme şansı var.
61
Teminat (2-609)
• Eğer Alıcının satış bedelini ödemeyeceğinden endişe ediyorsanız ve bunun için
makul sebepleriniz varsa Alıcıdan sözleşmenin yerine getirileceğine, ödemenin
yapılacağına dair teminat, güvence isteyebilirsiniz.
• Eğer makul bir süre (genellikle 30 gündür) içinde Alıcı size teminat veremezse
ödememiş kabul edilir ve satıcının sözleşmeyi iptal etme hakkı doğar.
• Sözleşmenin iptalinin en kısa süre içinde karşı tarafa bildirilmesi gerekir.
• Eğer Alıcı makul süre içinde teminat verirse Satıcının sözleşmeden doğan
sorumluluğunu yerine getirmesi malları teslim etmesi gerekir.
62
Öneri
• Alıcının veya alıcının acentesinin onun adına malları kontrol ettiğinden
emin olmalısınız. Malların bir kısmının kontrolü gibi bir duruma izin
vermemelisiniz.
• UCC’ye gore Alıcı malları teslim aldıktan sonra da sözleşmeyi kabul
beyanını geri alma hakkına sahip olduğu için, Kabul anının ne zaman
olduğunu, Alıcının malları hangi durumda reddedebileceğini ve mallar
kontrol edildikten sonra Alıcının kabul beyanını geri alma hakkının
olmadığını sözleşmede açıkça belirtmelisiniz.
• Alıcınızı iyi tanıyın; geçmişte dava edilip edilmediğini, neden dava
edildiğini araştırın. Amerika’da çok düşük bir ücret ödeyerek şirketin dava
geçmişini öğrenebileceginiz web siteleri var (www.knowx.com)
63
Fikri Haklarla İlgili Karşılaşabileceğiniz Riskler
• Eger Alıcı size herhangi bir logoyu kullanabileceğinizi söylerse, mutlaka o logoyu kullanma
hakkını hukuken üzerinize almalısınız.
• Ayrıca Alıcının da o logoyu kullanma hakkının olup olmadığını araştırmanız gerekir.
• Eğer Alıcının sizden kullanmanızı istediği logoyu kullanma hakkı yoksa hiçbir kusurunuz
olmasa bile gerçek logo sahibinin fikri haklarını ihlal ettiğiniz için tazminat ödemek zorunda
kalabilirsiniz.
• Alıcının gerçekten fikri hakların sahibi olup olmadığını sizin kontrol etmeniz lazım.
• Eğer gerçek hak sahibi Alıcıyı dava ederse, Alıcının da malları üreten markayı veya logoyu
kullanan siz olduğunuz için geri dönüp sizi dava etme ihtimali var.
64
Fikri Haklarla İlgili Karşılaşabileceğiniz Riskler-2
• Washington DC’deki Marka Patent Ofisinin web sitesinden (www.uspto.gov) marka ve patent
haklarının gerçek sahibinin kim olduğunu öğrenebilirsiniz.
• Alıcının markayı veya logoyu kullanma hakkının olup olmadığından emin değilseniz ya o işe
girmeyin ya da gerçek hak sahibinin kim olduğunu bulup onun iznini aldıktan sonra malları üretin.
• Çünkü ABD’de marka patent haklarının ihlali için çok büyük miktarda tazminat cezaları
verilmektedir.
• Aldırmamak, bilmemek sizin için bir savunma olmaz.
65
Amerika’da Şirket Kurma
•
Türkiye’deki Şirketinizi Amerika’da ticaret siciline yabancı şirket olarak tescil ettirme
Haklı Sebepleri:
1. Muhasebe işlemlerinin kontrolünde kolaylık sağlar.
2. Bütün gelir gider hesapları tek bir elden incelenir.
•
Amerika’da yepyeni bir şirket kurma
Haklı Sebepleri:
1. Vergi Düzeni
2. Sorumluluk
66
Vergi Düzeni
•
ABD’de şirketinizi tescil ettirirseniz, teoride sadece ABD ile
yaptığınız ticaretten ve ABD’deki ticari işlerinizden elde ettiğiniz
kazanç üzerinden vergi ödersiniz.
•
“ABD baglantılı” ifadesi çok geniş olduğu için pratikte ABD baglantılı
bütün kazançlarınız ve ticari faaliyetleriniz için vergi ödeyeceksiniz.
67
Sorumluluk
• Amerika’da tescil ettirdiğiniz şirket Amerika’da dava edilirse, Türkiye’deki şirketiniz de aynı
sebepten dolayı Amerika’da dava edilebilir ve Türkiye ’deki şirketinizin malvarlığı da risk altında olur.
• ABD’de yeni bir şirket kurarsanız, davacılar sadece Amerika’daki şirketin malvarlığı ve alacakları
üzerinden alacaklarını tahsil edebilirler.
• Riski azaltmanızda, Amerika’daki sorumluluğunuzu sadece yeni kurulan şirketle sınırlandırmanızda
fayda var.
• Yeterli sermaye olmaksızın şirket kurup işlemler yap manız durumunda da kişisel olarak sorumlu
tutulma riskiniz artar.
68
ABD’de Kurabileceğiniz Şirketler:
•
Anonim Şirket (C Corporation)
•
Ortaklık (Partnership)
•
Limited Şirket
69
Anonim Şirket (C Corporation)
• Çifte vergilendirmeye tabidir.
• Brüt Kâr - Gerekli ve Makul Harcamalar=Vergilendirilen Net Kar
• Her Şirket bu birinci derece vergilendirmeye tabidir.
• İkinci derece vergilendirme şirketin hissedarlarına, yönetim kurulu üyelerine verilen hisse ve maaşlar üzerinden
alınan vergidir.
• Çifte vergilendirmeden kaçınmanın tek yolu bütün hissedarların Amerikan vatandaşı veya Yeşil kart sahibi olma sıdır.
70
Ortaklık (Partnership)
• Uniform Limited Partnership Act’e göre, sınırlı sorumlu ve sınırsız sorumlu olmak uzere iki tür
ortak vardır.
• Sınırlı sorumlu ortak, şirket borçlarından sadece koyduğu sermaye miktarında sorumludur.
• Sınırsız sorumlu ortak ise, şirketin borçlarından sadece kendi sermayesi miktarı ile değil, tüm
kişisel malvarlığı ile sorumludur.
• Şirket hesabına şirketi ilgilendiren herhangi bir iş yapan ortak, otomatik olarak sınırsız
sorumlu ortak kabul edilir ve şirketin tüm borçlarından kişisel malvarlığı ile sorumlu tutulu r.
• Alacaklıların bu tür işlemler yapan ortağın sınırlı ortak olmadığını iddia etmesi mümkündür.
71
Limited Şirket
• Şirket hissedarlarına koruma sağlar. Şirketin hissedarları kişisel garanti
vermedikleri sürece şirketin borçlarından dolayı kişisel malvarlıkları ile
sorumlu olmazlar.
• Hissedarlar sadece sahip oldukları sermaye hisseleri oranında şirket
borçlarından sorumlu olurlar.
• Limited Şirket sadece birinci derece vergilendirmeye tabidir.
• Şirket sadece hissedarlarının isimlerini açıklar ve hissedarlar kendi hisseleri
oranında şirketin net kazancı üzerinden ödemesi gereken vergiyi öderler.
72
Limited Şirket-2
•
Hissedarların Amerikan vatandaşı veya Yeşil Kart sahibi olması şart
değildir.
•
Amerikan vatandaşı olmayan ve Yeşil Kart sahibi olmayan kişiler de
sosyal sigorta numarası alarak şirkette hissedar olabilirler.
•
Ancak uygun çalışma vizesi olmadıkça yabancılar şirketin çalışanı
olamazlar.
73
Joint Venture (İş Ortaklıkları)
•
Joint Venture (İş Ortaklığı) belli bir ekonomik faaliyeti
gerçekleştirmek ve ortak menfaat sağlamak için birden fazla gerçek
şahıs, şahıs topluluğu veya ticari ortaklık tarafından kurulan hukuki
tüzel kişiliktir.
•
Joint Venture “anonim şirket (corporation)”, “ortaklık (partnership)”
veya daha farklı bir hukuki yapıda kurulabilir, şirket türü seçilirken
vergi ve sorumluluk gibi unsurlar göz önünde bulundurulur.
74
Joint Venture Kurma Sebepleri:
•
Masraf ve riski dağıtma
•
Finansal kaynaklara erişimi artırma
•
Yeni teknoloji ve müşterilere erişimi sağlama
•
Girişimci yönetim uygulamalarına açık olması
75
•
Uluslararası Joint Venture’lar uluslararası ticaret kurallarına ve
kuruldukları ülkelerin kanunlarına tabidir.
•
ABD’de Joint Venture’lar eyaletlerin ticaret kanunlar ına tabidir.
Federal Gelir Vergisi Kanunu hükümleri çerçevesinde Joint
Venture’lar “ortaklık” (partnership) olarak kabul edilmektedirler.
76
Dünyadan Joint Venture Örnekleri
•
Sony ve Ericsson’un kurduğu Sony Ericsson
•
Ford Motor Company ve Mazda’nın kurduğu Auto Alliance International
•
Texaco ve Royal Dutch Shell’in kurduğu Equilon
77
Başarınızı ve başarısızlığınızı etkileyebilecek faktörler
• Kısa vadede kâr edebilmenizi sağlayacak bir işletme planınız ve pazarlama stratejiniz olmalı
• Hedeflerinizi ve kullanacağınız metotları iyi belirlemelisiniz
• Rakiplerinizin kimler olduğunu iyi bilmelisiniz
• İyi reklam yapmalısınız
• ABD pazarına girmenin sizin için ne gibi avantajları olabileceğini iyi belirleme lisiniz
• Yeterli sermayeniz olmalı
• Çalışanlarınızı iyi seçmelisiniz
78
İşçi-İşveren İlişkileri
•
Amerikan Hukukunda çalışan ile belli süreli bir iş sözleşmesi yapma mecburiyeti yoktur.
•
Çalışma süresi tarafların rızasına göre belirlenir. Bu, işverenin çalışanını istediği zaman, haklı bir sebep
olmasına gerek olmadan herhangi bir sebeple işten çıkarabileceği anlamına gelir.
İş Sözleşmesi Yapmanız Gereken Durumlar:
•
Korumak istediğiniz ticari sırlarınızın olması
•
Çalışanınızın daha sonra sizinle rekabet etmesini engellemek istemeniz
79
İşçi – Taşeron Ayrımı
•
Bir kişiyi sadece belli bir projede
çalışması için işe alırsanız o kişi
Taşerondur.
•
Eğer bir kişiyi genel olarak şirketinizle
ilgili işleri yapması için işe alırsanız ve o
kişinin yaptığı işleri yakından gözetleme
denetleme durumunuz varsa o kişi
İşçidir.
80
İşçi – Taşeron Ayrımı-2
• İşverenler çalışanların vergilerini maaşlarından keserek ödemektedir.
• Taşeron, sözleşmeli çalışan, alırsanız o kişiler kendi vergilerini kendileri öderler.
• Sadece bu kritere göre işçi veya taşeronla çalışmaya karar verilmeme lidir.
• Genelde çalışan kişi üzerindeki kontrolünüz arttıkça o kişinin İşçi olarak kabul
edilmesi ihtimali artar.
• IRS, Amerikan Vergi Dairesi, kimin işçi kimin taşeron olduğuna kendi kriterlerine
göre karar vermektedir.
81
İşçi - Taşeron Ayrımında Amerikan Vergi Dairesi (IRS)
Tarafından Dikkate Alınan Kriterler:
• Taraflar arasındaki yazılı sözleşme şartları ve tarafların iradeleri
• İşverenin çalışana talimat verme ve işin nasıl yapıldığını denetleme yetkisinin olup
olmadığı
• Çalışanın kullandığı araç ve gereçlerin kime ait olduğu
• Çalışana sağlık, sigorta, emeklilik, tatil gibi sosyal haklar ın verilip verilmediği
• Çalışanın işle ilgili masraflarının işveren tarafından ödenip ödenmediği
82
Yer Kiralanması
• Evinizi ofis olarak kullanarak işe başlama malısınız.
1. Profesyonel değil
2. Vergi indirimi almada problemler yaşayabilirsiniz
• Ofis kirası (ofisi konut olarak kullanmamak şartı ile), ödeyeceğiniz vergiden tamam en düşülmektedir.
• Evinizi ofis olarak kullandığınız zaman evinizin sadece ofis olarak kullandığınız odasının kirasını vergiden düşebilirsiniz.
• Odanın kirası hesaplanırken de o odayı günde kaç saat ofis olarak kullandığınız ayrıca oturma odası gibi bir am açla da
kullanıp kullanmadığınız dikkate alınır.
83
Yer Kiralanması-2
• ABD’de yapacağınız kira
sözleşmesinin bir avukat tarafından
gözden geçirilmesinde büyük yarar
vardır.
• Kira sözleşmesi genellikle kiraya
veren kişinin avukatı tarafından tek
taraflı maddelerle onun menfaatlerine
uygun olarak hazırlanır.
84
Kira sözleşmesi için görüşme yaparken dikkat
etmeniz gereken hususlar:
•
Kesinlikle hiçbir zaman ödeme garantisi vermeyin, şirket adına
kişisel olarak kefil olmayın.
•
Eğer mal sahibi kişisel garanti vermenizde ısrar ederse kira
sözleşmesine “iyi adam” (good guy) maddesi koydurun.
85
SONUÇ
•
Ne satarsanız satın mutlaka yazılı bir
alım satım sözleşmesi yapın.
•
Asla yazılı sipariş formu almadan mal
göndermeyin.
•
Sipariş formunda Alıcının sonradan
değişiklik yapması durumunda mutlaka
yeni bir sipariş formu göndermesini
isteyin.
86