Viral Aşılar ve Güncel Durum / Selim Badur

VİRAL AŞILAR
ve
GÜNCEL DURUM
Selim BADUR, PhD
GSK-Gelişmekte Olan Ülkeler
AŞI BİLİMSEL DANIŞMANI
Sunum Akışı
•
•
•
•
•
•
Gözlemler...
Aşıların getirileri
Engeller
Etki mekanizmaları
Alışıla gelenin dışındaki etkileri
Etkinliğe ait yeni parametreler
- mikrobiyota
- genetik faktörler
Vahşi Poliovirüs & cVDPV olguları
Wild poliovirus
Country
Wild poliovirus type 1
cVDPV type 1
cVDPV type 2
Endemic country
1Excludes
viruses detected from environmental surveillance.
2Onset of paralysis 29 july 2014 – 28 july 2015
cVDPV
Onset of most
recent case
Total WPV
(All type1)
Onset of most
recent case
Total
cVDPV*
Nigeria
NA
0
16-May-15
11
Madagascar
NA
0
29-May-15
9
South Sudan
NA
0
12-Sep-14
2
0
29-May-15
22
AFR
Pakistan
30-Jun-15
207
13-Dec-14
2
Afghanistan
27-Jun-15
26
NA
0
Somalia
11-Aug-14
1
NA
0
EMR
30-Jun-15
234
13-Dec-14
2
Global
30-Jun-15
234
29-May-15
24
*cVDPV1 in Madagascar, cVDPV2 in all other countries. NA: most recent case
had onset of paralysis prior to rolling 12 months.
Data in WHO HQ as of 28 Temmuz 2015
MMWR 2015;64: 1271
Pak Watan, 19 Aralık 2015
The Nation, 18 Aralık 2015
Sunum Akışı
•
•
•
•
•
•
Gözlemler...
Aşıların getirileri
Engeller
Etki mekanizmaları
Alışıla gelenin dışındaki etkileri
Etkinliğe ait yeni parametreler
- mikrobiyota
- genetik faktörler
AŞILAR
İmmünoloji ilkelerinin, sağlık
alanındaki en başarılı
uygulamasıdır
WHO - 1980
- Eradikasyondan önce fatalite oranı %10
- 9 aralık 1979’da : Eradikasyon tamamlandı
Aşılamayla Kontrol Altına Alınmış
Enfeksiyon Hastalıkları
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Çiçek (eradike edildi)
Difteri
Tetanoz
Boğmaca
Kızamık
Kabakulak
Hib
Polio (%99 azaltıldı)
Sarı ateş
Rubella
Tifo
Kuduz
Aşının Getirileri
• Her yıl > 100 milyon bebek aşılanıyor
• Son 20 yılda > 20 M ölüm önlendi
• Her yıl D,B,T ve Kızamığa bağlı her yaşta
2.5 M ölüm önleniyor
• Her yıl 4.5 M ölüm önleniyor
IVB Strategic Plan 2010-15 , WHO
Örnekler…
Polio Aşısı Uygulamasında Gelinen Nokta
1988-2012
Polio Eradikasyonu Konusunda Gelişmeler
1985-2012
Syrian Arab Republic: put polio risk above all other interests
December 2013
The push to immunize all children against polio has been hampered by the
ongoing crisis in the Syrian Arab Republic. WHO and UNICEF have
appealed to all parties to cooperate, including through temporary pauses
in hostilities where needed, to allow vaccination campaigns to take place
and for all children to be protected.
When Dr Salah Salem Haithami, a medical officer with WHO, heard that
polio had reappeared in the Syrian Arab Republic, his first thought was:
can I go there to help? He had been working for a dozen years on polio
eradication in Sudan, but just days later he was deployed to Damascus.
Polio cases in Syria
The first suspected polio cases in Syria were flagged on 17 October
2013. On 29 October the Government of Syria announced that wild
poliovirus had been isolated from 10 paralyzed children in Deir Ez Zour,
one of the most fiercely contested areas of the country. Even before
this laboratory confirmation, health authorities across the region had
begun the planning and implementation of a comprehensive outbreak
response. That campaign started on 24 October.
OPV AŞILAMASI
•
•
•
•
•
•
•
ŞIRNAK
ŞANLIURFA
MARDİN
GAZİANTEP
KİLİS
HATAY
ADANA
0-59 aylık tüm çocuklara
1 ay arayla 2 doz OPV
Kapı-kapı dolaşarak
(mopp-up)
Kamplar:
• MALATYA
• OSMANİYE
• KAHRAMANMARAŞ
• ADIYAMAN
MMWR 2015;64: 1271
Trivalan OPV-Bivalan OPV
• Dünyada son 10 senelik süre içerisinde Tip-2 Poliovirüs
kaynaklı vaka görülmemiştir.
• Son zamanlarda Tip 1-2-3 içeren trivalan oral aşı
üretimi buna bağlı olarak azaltılmış, üretim bivalan (Tip
1-3) aşıya odaklanmıştır
• Trivalan aşıdan bivalan aşıya geçildikçe ve bivalan
kullanımı arttıkça Aşı derivesi Tip 2 polio vakaları
ortaya çıkmaktadır. Bu da yine tip-2 oral aşı virüsü ile
kontrol altına alınmaktadır.
Ortaya çıkan bu mecburi durum karşısında Rutinde
Trivalan yerine Bivalan aşının satın alınıp kullanılması
gerekecektir
DSÖ aşı takviminde yalnızca OPA kullanılmasını artık tavsiye
etmemektedir
- Yalnızca OPA kullanan ülkeler takvimlerine en az bir doz
IPA eklemelidirler.
- IPA eklemenin ana hedefi tip-2’nin global olarak oral aşıdan
kaldırılması sürecinde bağışıklık geliştirerek tOPA’dan
bOPA’ya geçişi kolaylaştırmaktır.
-IPA’nın kullanımındaki temel amaç: çok azda olsa gerçekte
önemli bir risk olan cDPV2’yi geçiş sürecinde ve sonrasında
azaltmaktır.
- IPA aynı zamanda tip 1 ve 3’e karşı bağışıklığı da
arttıracaktır.
Her yıl 500.000 kadar kızamığa bağlı ölüm
aşılama ile önleniyor
5.000.000
100
4.500.000
90
80
KAMPANYALAR
3.500.000
70
3.000.000
60
2.500.000
50
2.000.000
40
1.500.000
30
1.000.000
20
500.000
10
0
0
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
number of cases
4.000.000
Number of cases
WHO/UNICEF estimates
immunization coverage (%)
Global Kızamık Bildirimleri ve
Kızamık İçeren Aşı Kullanımları, 2010
Kızamık İçeren Aşıları kullanan Ülkeler ve
Aşılama Oranları (2014)
DSÖ-Avrupa Bölgesinde
KIZAMIK :1993–2013
341 982
98 %
Lowest
measles cases
recorded
REDUCTION
1993
Bulgaria,
22 004
France,
14 949
37
073
30 625
Ukraine,
12 744 Turkey,
7 377
25 022
6 936
2007
13 805
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Dr Andrew Wakefield
Lancet 1998;351: 637
20’den fazla ölüm
Ancak bu arada, Avrupa’nın bazı gelişmiş ülkelerinde,
örneğin İngiltere’de aşı oranı %95’den <%80’lere
düştü ve 2008’de ilk kez kızamık endemisi bildirildi…
İngiltere, İrlanda: MMR aşısına ilgi azalır; kızamıktan ölümler...
Hollanda (1999-2000): Kızamıktan ölümler
Kızamık ve Kızamıkçık Eliminasyon Stratejileri
(Türkiye, 1960-2013)
30509
Türkiye’de Kızamık Olguları
Yıl
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Olgu(n)
3
4
4
7
111
349
8077
8283
Kızamık Olgularının Yaşa Göre Aşılanma
Durumlarının Dağılımı
(TR 2012-2014, n=8272)
HAV Enfeksiyonunun Coğrafik Dağılımı
ve değişen küresel bulaşma paterni
Insidans
#Yüksek (>150/105)
#Yüksek ila orta
#Orta (15-150/105 )
#Dü• ük (5-15/105 )
#
#Çok dü• ük <5/105)
#http://whqlibdoc.who.int/publications/2011/9789241501422_eng.pdf
#Geçi•
Artmış duyarlılık
ve değ i• en
#bula• ma paterni
Hepatit A Epidemiyolojisinde
Değişim Sonucu
• Genç yaş grubunda sirkülasyonda
gerileme
• Bu yaş grubunda duyarlı nüfusta artış
• Doğal bağışıklığı olanlar ileri yaşa kayar
• Toplumda adolesanlarda ve erişkinlerde
salgınlar görülmeye başlar.
Hepatit A Morbidite ve Mortalitesi
(Türkiye, 2000-2010)
Morbidite hızı
(1/100.000)
18
16
14
12
10
8
6
4
Mortalite hızı
(1/1.000.000)
0,2
15,7
15,05
15,43
12,4
12,81
0,14
9,78
9,99
10,01
9,64
0,06 0,04
0,07
0,04
0,03
2
0
6,99
0,07
0,06
0,1
0,04
0,04
3,76
0,03
0
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
Turkish MoH
2007
2008
2009
2010
Vaccine 2011;29: 625
Ulusal Bağışıklama Programında
HepA Aşısını Kullanan Ülkeler, 2010
Hayır (182 ülke veya %94)
#Source: WHO/IVB database, 193 WHO Member States.
#27 October 2011
Evet : 11 ülke veya %6 -Arjantin, Bahreyn, Çin,
Yunanistan, İsrail, ve Kazakistan, Panama, Katar,
Suudi Arabistan, Uruguay, ABD
The boundaries and names shown and the designations used on this map do not imply the
expression of any opinion whatsoever on the part of the World Health Organization
concerning the legal status of any country, territory, city or area or of its authorities, or
concerning the delimitation of its frontiers or boundaries. Dotted lines on maps represent
approximate border lines for which there may not yet be full agreement. © WHO 2011.
All rights reserved
ABD’de hepatit A’ya Karşı Uygulanan
Aşılama Stratejisinin Etkisi
#Tüm Hepatit A İnsidansı*
#(ABD, 1980-2006)
1995 vaccine licensure
1996 ACIP recommendations
16
Cases/100,000
1999 ACIP recommendations
12
8
2006 rate = 1.2
4
0
1980
* - per 100000 population
'85
1990
'95
2000
'05
Year
#Wasley A, et al. MMWR Surveill Summ. 2008 Mar 21;57(2):1-24
#MMWR 29th Jully, 2010
•One ABD’deki
dose vaccine coverage
rose from 17% to 47%ya•
between
2006-2009ve
in 12-23m
çocuklarda
grubu
kademeli
old toddlers(8 sentinel sites).
olarak kitle aş ılaması uygulamasını takip eden
•Full 2 dose vaccine coverage rose from 1% to 15%#+#MMWR 29th#July, 2010)
#yıla göre akut hepatit A insidansı*,1990-2007
İsrail’de Bildirilen HAV Hastalığında Azalma
1993-1998 vs 2002-2006
68.0
70
58,9
İnsidans/100,000 Yerli
60
TOPLAM
58,5
2006 vs 1998
47,5
50
- %97.8
40
32,4
37,1
31,3
30
18,4
20
11,7
10
2,3
2,2
2,2
2.0
02
03
04
05
1,1
0
93
94
95
96
97
98
99
00
01
06
#Aş ı kapsaması: ~ %90’ı 1 doz alıyor; > %80’i 2 doz alıyor
Hepatit A aşısı neden Türkiye’nin
UAP’ na eklendi?
• Hijen ve sanitasyon şartlarının iyileştirilmesi
– Vaka sayısını azaltırken,
– Temas yaşı arttı
• İleri yaş gruplarında Hepatit A enfeksiyonu daha
ciddi bir klinik tablo ve artan ölüm riski gösterir,
• Türkiye şu an orta düzey Hepatit A enfeksiyon
endemisitene sahip.
• DSÖ, orta endemik ülkelerde halk sağlığı eğitimi,
sanitasyon ve geniş çapta çocukluk dönemi
aşılamasını tavsiye etmektedir.
• Çocuklar diğer yaş gruplarındaki insanlar için
kaynak olduklarından, aşılanmış çocuklar daha yaşlı
kişilerin korunmasına katkıda bulunacaktır.
Suçiçeği
Çocukluk çağının benign hastalığı
BİLDİKLERİMİZ
• Suçiçeği çoğunlukla
kendiliğinden iyileşen, selim bir
çocukluk çağı hastalığıdır.
• Suçiçeği okul öncesi veya
okulun ilk yıllarında görülür.
• Komplikasyonlar nadirdir.
Suçiçeği
Çocukluk çağının benign hastalığı
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Suçiçeği komplikasyonları
Sekonder bakteriyel enfeksiyonlar
(1/1500)
İnvazif GAS enfeksiyonları
(miyozit, nekrotizan fasiit ve
sepsis)
Pnömoni
Santral sinir sistemi tutulumu
serebellar ataksi, ensefalit,
(1/4000)
Trombositopeni, kanamalar,
Purpura fulminans
Artrit
Hepatit
Glomerülonefrit
Reye sendromu
Konjenital varisella sendromu
Suçiçeği komplikasyonlarında artış
1997-2001
2005-2009
Suçiçeğ i komplikasyonu
nedeniyle hastane yatış ı
178
262
Yaş (ortanca, yıl)
3.6
3.9
7
5.3
6.24 ± 5.62
6.49 ± 5.33
-
2
Komplikasyonlarında son yıllarda artış olduğu
Cinsiyet (E/K)
98/80
146/116
saptanmıştır.
İmmun yetmezlik (%)
Yatış süresi (gün)
Ex sayısı
Aşılama Hızlarının Yıllara Göre Göre Dağılımı
(Türkiye, 2002 – 2013)
*
DaBT-İPA-Hib aşısı, 2008’de uygulamaya başlandı.
** KKK aşısı, 2006 yılında, kızamık aşısıyla yer değiştirdi.
Aşıya Ayrılan Bütçenin (Milyon TL)
Yıllara Göre Dağılımı, 2002-2014
Ulusal aşı şemamıza eklenmeye aday aşılar
• Rotavirus
• HPV
• Meningokok
Sunum Akışı
•
•
•
•
•
•
Gözlemler...
Aşıların getirileri
Engeller
Etki mekanizmaları
Alışıla gelenin dışındaki etkileri
Etkinliğe ait yeni parametreler
- mikrobiyota
- genetik faktörler
Bağışıklama:
Her çocuğun en doğal hakkı !
En efektif yaklaşım olmasına karşın,
ülkenin ekonomik düzeyi ile paralellik
gösteriyor
Çocuk ölümlerinin
%56’sı aşı ile
önlenebilir
hastalıklar
nedeniyle
Lancet, 12 MAYIS 2010
GAVI Nedir?
* Kamu-özel sektör işbirliği ile kurulmuş olan, bağışıklama ve sağlık sistemleri
konusunda çalışan bir yapı;
* Çalıştığı alan, her yıl 77M çocuğun dünyaya geldiği (dünyadaki
doğumların %60’ı) 73 gelişmekte olan ülke;
STRATEGIC OBJECTIVES
GAVI has the
ambition to
immunise about
250 million
children by 2015
and prevent nearly
four million future
deaths
“GAVI is a merger of our comparative advantages
that aims to deliver more than each of us can do if
we go it alone”
Dr Gro Harlem Bruntland, a former Director, General of
WHO and first Chair of GAVI Board
Accelerate the uptake and use of
new and underused vaccines
Contribute to strengthening the
capacity of integrated health
systems to deliver immunisation
Increase the predictability of
global financing and improve the
sustainability of national
financing for immunisation
Providing appropriate and
affordable vaccines for the
developing world
GAVI Tarafından Desteklenen Aşı Kampanyaları
Ekonomik olanaksızlıkların yanı sıra
AŞILAR konusunda
dile getirilen bir dizi olumsuzluk
aşılara olan güveni sarsıyor
ve
programların aksamasına neden
oluyor
James Gillray tarafından çizilmiş ve Anti-Vaccine Society
tarafından 1802’de yayınlanmıştır
Nature Rev Immunol 2001;1: 160
Dr Andrew Wakefield
Lancet 1998;351: 637
Sole, heroic
‘Pioneer of The Truth’!
MMR Kullanımı ve Otizm İnsidansı
“Andrew Wakefield is a maverick, and a danger to the public health.”
Prof. Brent Taylor: Senior Colleague of A. Wakefield
Royal Free Hospital (TV interview, 8 Feb 2001)
Brit Med J 2011;342: 64
Aşı Karşıtı Akımların
Gerekçeleri
•
•
•
•
•
•
Ekonomik
Kültürel
Politik
Felsefi
Dini
Diğer NEDENLER
-Özgürlük kısıtlaması
-Kıskançlık, egoism
-Aptallık, cahillik
İleri sürülen gerekçeler:
bilimsel veriler yerine
inanç, düşünce ve
eğilimlere dayanıyor,
İçinde bulunduğumuz Durum...
A- “4 hafta önce aşılandım”
B- “2 hafta önce hastalandım”
C- “hastalığa aşı neden oldu”
B, A’dan sonra gerçekleşti
Demek ki, A, B’nin nedeni!
“BOX” fenomeni !
ÖRNEK: - 200.000 ki• i
- hastalık riski 1/10,000
- aş ılanma oranı % 80
Hastalık
Evet
Aş ılanan
Aş ılanmayan
Toplam
Hayır
16
159,984
160,000
4
39,996
40,000
1- ANTİJEN ZARARLI
En ciddi suçlama: HB aşısı sonrası MS gelişimi
•Aşı uygulamaları sonucu, MS’in görüldüğü yaş ve cinsiyet
gruplarında değişme yok
•Moleküler benzerlik saptanmamış
•Üniversal uygulamaya ilk başlayan ülkelerde MS sayısında
artış yok
•Kuzey-Güney ülkelerinde MS görülme sıklığı ve bu
ülkelerde aşı uygulama oranları çok farklı
MULTIPLE SCLEROSIS
HEPATITIS B
MS Prevalence**
HBV Carrier rate*
8-20%
2-7%
0.5-2%
-
High
Intermediate
Low
Unknown
High
Intermediate
Low
Unknown
30-120/100 000
5-29/100 000
<5/100 000
-
3- ADJUVAN
Vaccine 2009;27: 3921
4- OTOİMMÜN HASTALIKLAR
12-
1977-2009 yıllarında 2151 makalede
172.246 olgu bildirilmiş; sadece 99’u deneysel
Int Rev Immunol 2010;29: 239 ve 247
Örnek: Grip Aşısı ve GBS
GBS sorunu yaşayanların >%99’u yakın zamanda
aşı olmamış kişiler
Grip aşısı sonrası görülme oranı:
1-2 / 1.000.000
Toplumda görülme sıklığı
: 10-20 / 1.000.000
Grip geçirenlerde olasılık
:
40 / 1.000.000
C. jejuni enfeksiyonu sonrası
:
1/
3.000 !!!!
Bu durumda,GBS sorunu yaşamamak için
AŞILANMAK gerekli!
5- İMMÜN SİSTEME ÇOK YÜKLENİLİYOR
Aşılar konağın immün sistemine aşırı yük
oluşturur mu?
İnsanlar her gün binlerce
antijene maruz kalmakta
Birden fazla kombine aşıların
kullanılması güvenli
Aynı zamanda aşılama ile
birden fazla hastalığa karşı
koruma
Aşılamayı kaçıran çocukların
aşılamasında avantaj sağlar
Son yüzyılda aşılardaki immünojen protein ve
polisakkaridlerin sayısı
1960
1900
Aş ı
Çiçek
TOPLAM
Protein
~200
~200
Aş ı
Çiçek
Difteri
Tetanus
wP
Polio
1980
Protein
~200
1
1
~3000
15
Aş ı
Difteri
Tetanus
wP
Polio
Kızamık
Kabakulak
Kızamıkçık
2000
Protein
1
1
~3000
15
10
9
5
TOPLAM ~3217
TOPLAM ~3041
Aş ı
Difteri
Tetanus
aPm
Polio
Kızamık
Kabakulak
Kızamıkçık
Hib
Suçiçeğ i
Pnömokok
Hep B
TOPLAM
Protein /
polisakkarid
1
1
2-5
15
10
9
5
2
69
8
1
123-126
6- Narkolepsi
-
Hipokretin (oreksin) üreten nöron sayısında azalmaya bağlı
Narkolepsi olgularında BOS’daki hipokretin düzeyi çok az
Otoimmün mekanizmalarla nöronların yıkımı söz konusu
Genetik risk faktörü: HLA-DQB1 0602 subtipi
H1N1 ve streptokoklar otoimmün mekanizmayı başlatıyor (mu)!
Kan-beyin
bariyerinin
bozulması
«Bystander»
etkisi
Moleküler benzerlik
ve T hücreleri
Süperantijen
etkisi
Moleküler benzerlik
ve B hücreleri
Lenfositlerin
SSS ne göçü
Otoantikorların
etkisi
7- Basının olumsuz etkisi
Aşılar Konusunda Gazetelerde
Olumsuz Haberler...
- Komplo teorilerine meraklı / yatkın bir toplum
- Komplo teorilerine / sansasyonel-magazinsel
haberlere meraklı bir basın....
• Olumsuzluk ilginçtir / Satışı arttırır
• Objektif habercilik “dengesiz” işliyor
Ailelerin Aklı Karışıyor...
Bu hastalıkların
Tehlikesi abartılıyor
Hastalıklar
Çocuklar için
yararlıdır
Çocuklara çok
Erken ya• larda
Aş ı yapılıyor
Doğ al yollardan
bağ ış ıklık kazanmak
daha iyi
aP
Aş ılar immün
Mum
Meas
sistemi zayıflatır
Hib
Adjuvanlar
tehlikelidir
VZV
Influ
Di
Aş ılar HBV
Alerjiyi
bcg
arttırır
Sunum Akışı
•
•
•
•
•
•
Gözlemler...
Aşıların getirileri
Engeller
Etki mekanizmaları
Alışıla gelenin dışındaki etkileri
Etkinliğe ait yeni parametreler
- mikrobiyota
- genetik faktörler
Vaccine 2016;34: 1139
“İyi” bir AŞI’dan beklenenler
• Sadece oluşturduğu antikor
titresi mi önemli?
• HAYIR:
- antikorların “kalitesi” (avidite vs)
- yanıtın “belleği”
- T hücre yanıtını uyarma oranı
- immünolojik açıdan güvenirliği
- sadece sağlıklılarda değil, diğer
“gruplarda” etkinliği önemli
Aşıya yanıt başlıyor...
Plotkin S, Orenstein W, Offit P: Vaccines, 15 Edt, 2008
Protein antijenlerine karşı
ekstrafoliküler ve germinal merkezde yanıt
İlk aşılama
Rapel doz
Nature Med 2005;11: S54
Polisakkarit antijenlerine karşı
ekstrafoliküler B hücre yanıtı
Nature Rev Immunol 2009;9: 213
Protein-Polisakkarid konjüge aşılarına karşı
B hücre yanıtı
Nature Rev Immunol 2009;9: 213
Farklı Tip Aşıların Özellikleri-1
(Ingolotti M et al : 2010)
Farklı Tip Aşıların Özellikleri-2
(Ingolotti M et al : 2010)
Sunum Akışı
•
•
•
•
•
•
Gözlemler...
Aşıların getirileri
Engeller
Etki mekanizmaları
Alışıla gelenin dışındaki etkileri
Etkinliğe ait yeni parametreler
- mikrobiyota
- genetik faktörler
« Non-specific effect of vaccines »
The hypothesis that vaccines have non-specific effects was formulated in the early 1990s
by Peter Aaby at the Bandim Health Project in West Africa.
The Bandim Health Project Office built in 2008.
All live attenuated vaccines studied so far (BCG vaccine, measles vaccine, oral polio vaccine, smallpox
vaccine) have been shown to reduce mortality more than can be explained by prevention of the
targeted infections.
In contrast, inactivated vaccines (diphtheria-tetanus-pertussis vaccine (DTP), hepatitis B vaccine,
inactivated polio vaccine) may increase overall mortality espite providing protection against the
target diseases.
Geçmişten Örnekler
• 19.yy da, çiçek aşısının uygulanması döneminde atopik
hastalıklar, kızamık, sifilize karşıda korunma...
• BCG aşısına ait bulgular
- Düşük ağırlıklı doğumlarda uygulanan aşı, ölümleri
%48 azaltmış
• Kızamık aşısı ile ilgili gözlemler:
- yeni yüksek doz aşı ile kızamığa karşı koruma tam
- ancak kızlarda, 9. ayda verilen aşıdaki durumdan farklı
bir tablo saptanmış: mortalite oranları x2 !!!
- benzer bir olumsuzluk DBT aşısı uygulamasından sonra
da saptanmış
Non-specific effect of vaccines
• Bu etkinin saptanmasından sonra AŞI
tanımı değiştirilmeli (mi)
• Evet, aşıların özgül hastalıklara karşı
koruyucu etkileri var; ancak diğer
enfeksiyon hastalıklarına olan direnci
de etkileyebilirler mi?
• Bu durum var ise:
« Non-specific effect of vaccines »
Heterolog
T hücre
yanıtı
Eğitilmiş Doğal
Bağışık yanıt
Heterolog bağışıklıkta iki model
Trends Immunol 2013;34: 431
Curr Opinion Immunol 2014;29: 1
“ Epigenetic imprinting “ modeli
Curr Opinion Immunol 2014;29: 1
Nature Immunol 2015; 16: 927
Aşıya Yanıtı Etkileyen Faktörler
•
•
•
•
•
•
Yaş
Cinsiyet
Etnisite
Geçirilmiş enfeksiyon hastalıkları
Mikrobiyom
Genetik özellikler
(GWASs = Genome-wide associations studies)
Nature Rev Immunol 2009;9: 185
GM küçük
Timustan yeni
üretilen işlevsiz
T hücre fazlalığı
Translasyonel B
hücre fazlalığı
Epigenetik
etkenler
B hücresi için
T yardımı az
Yenidoğ anda İmmün Statü
TLR’lerin
yönlendirdiği
Th1 yanıtı
zayıf
- Aş ıya yanıt zayıf
- Aleri / astma fazla
- Enf. Hast. Duyarlık fazla
Maternal
antikorların
varlığı
Prematüre
doğum
Th1 / Th2
Oranı düşük
Çevresel,
beslenme,
in utero
etkenler
Fetal
İmmüno regülatör
yanıtın sürmesi
Yaşa Bağlı Olarak Doğal Bağışıklıkta Farklılıklar
23-
1-
Nature Rev Immunol 2012;12: 63
Yaşamın erken döneminde protein
antijenine karşı kısıtlı B hücre yanıtı
Nature Rev Immunol 2009;9: 185
Immunity 2006;24: 4
Nature Immunol 2004;5:
Trans R Soc Trop Med Hyg 2015;109: 9
Trans R Soc Trop Med Hyg 2015;109: 1
Am J Epidemiol 1996;143: 718
Sunum Akışı
•
•
•
•
•
•
Gözlemler...
Aşıların getirileri
Engeller
Etki mekanizmaları
Alışıla gelenin dışındaki etkileri
Etkinliğe ait yeni parametreler
- mikrobiyota
- genetik faktörler
Trends Mol Med 2012:18: 328
Trends Mol Med 2012:18: 328
Trends Immunol 2014;35: 526
Trends Immunol 2014;35: 526
Sunum Akışı
•
•
•
•
•
•
Gözlemler...
Aşıların getirileri
Engeller
Etki mekanizmaları
Alışıla gelenin dışındaki etkileri
Etkinliğe ait yeni parametreler
- mikrobiyota
- genetik faktörler
Enfeksiyon Hastalıklarına
Genetik Yatkınlık- S M Vidal sınıflandırması
Savunma sisteminin farklı aşamalarında yatkınlık:
1- Reseptörde farklılaşma
2- IFN yanıtında farklılaşma
3- NK hücrelerinde farklılaşma
4- CD8 T lenfosit yanıtında aksama
Cell 1996;86: 3
Lancet Infect Dis 2005;5: 156
N Engl J Med 1995;332: 1065
Genes Immunity 2004;5: 122
Chester A. Alper, M.D., Margot S. Kruskall, M.D., Deborah Marcus-Bagley, B.S., Donald E. Craven, M.D., Aubrey J. Katz, M.D.,
Stuart J. Brink, M.D., Jules L. Dienstag, M.D., Zuheir Awdeh, Ph.D., and Edmond J. Yunis, M.D.
MHC-II Polimorfizmi ve HBV Enfeksiyonları
Aşıya yanıtsızlık HLA-DRB1 0301 ve 0401 ile ilintili
Peptide fragment
of antigen
HLA
DP, DQ, DR
TCR
* Aşı sonrası bağışıklığın oluşumu ve kalıcılığı,
bireysel farklılık göstermektedir:
- Men C bağışıklığı, SIRP bölgesindeki değişimlerden,
- TT bağışıklığı ise HLA bölgesindeki farklılıklardan
etkilenmektedir.
Miyeloid hücre
aktivasyonunu
baskılama da rolü
olan inhibitör protein
Fagositozu
Arttıran
Aktivatör reseptör
CD47 bağlantılı
Hücre adhezyonunda
Etkili reseptör
Nature Rev Immunol 2006;6: 457
CID 2013;57: 860