Bazı Deney Hayvanlarının Anatomik Fizyolojik ve Biyokimyasal

Bazı Deney Hayvanlarının
Anatomik Fizyolojik ve
Biyokimyasal Özellikleri
Bülent KAFA
Uzman Veteriner Hekim
1
BORNOVA VET. KONT.VE ARS.ENS.
Bazı Deney Hayvanlarının Anatomik
Fizyolojik ve Biyokimyasal Özellikleri
Deney Hayvanı Olarak Sık Kullanılan Türler
1.Fareler
2.Ratlar
3.Kobaylar
4.Tavşanlar
5.Köpekler
6.Domuzlar
7.Koyunlar olarak sıralanabilinir.
2
Fare
İskelet sistemi ossa cranii, columnae vertebralis,
sternum, thorax, pelvis ve iki çift extermite bulunmaktadır.
Omurga formülü 7C 3T 6S 28C şeklindedir. Bu hayvanların ön
bacakları 4, arka bacakları 5 parmaklıdır
3
BORNOVA VET. KONT.VE ARS.ENS.
Fare
Timus iki lobludur. Boyları kuyruk dahil 12-15 cm. dir. Diş
formülleri 1/1-0/0-0/0-3/3 şeklindedir. Sol akciğer bir, sağ akciğer
dört lobludur. Üriner sistem böbrekler, üreterler, sidik kesesi ve
üretrayı kapsamaktadır. Kalpleri dört odalıdır. Dalak mideye yakın
bulunur.
Karaciğer,
safra
kesesi
ve
pankreas
normal
konumlarındadır. Erkeklerde bir çift testis, üretra ve penis
dişilerde, bir çift ovaryum, oviduktlar, uterus, serviks, vajina,
klitoris ve beş çift meme bulunmaktadır. Erkek penisinde os penis
bulunmaktadır Kahverengi yağ dokuları vardır En çıkıntılı kütle
scapula arasında bulunur. Buradaki oluşuma kış uykusu bezleri
denir. Beden kısa sert kıllarla kaplıdır. Uzun ince çıplak
kuyrukludur.
4
Fare
Biyolojik Özellikleri
Yetişkin Ağırlığı (g)
Kromozom sayısı
Gıda alımı
Su alımı
Yaşam Süresi(Yıl)
Rektal ısı(°C)
Kalp atım sayısı
Kan Basıncı(mmHg)
Kan Volümü(ml/kg)
Solunum Sayısı
Nefes volumü(ml)
Erkek 20–40 Dişi 18–40
40
15 g/100 g Vücut Ağırlığı
15 ml/100 g Vücut Ağırlığı
1.5–3
38–39
310–840 / Dakika
Systole 133–160
Diastole 90–110
60–75
60–220 Dakika
0.18
5
BORNOVA VET. KONT.VE ARS.ENS.
Fare
Hematolojik Özellikler
RBC (x106/mm3) 7–12.5
PCV (%) 39–49
Hb (g/dl) 10.2–16.6
WBC (x103/mm3) 6–15
Neutrophils (%) 10–40
Lymphocytes (%) 55–95
Eosinophils (%) 0–4
Monocytes (%) 0.1–3.5
Basophils (%) 0–0.3
Platelets (x103/mm3) 160–410
6
Fare
Yetiştirme Özellikleri
Erişkinliğe geçiş dönemi (gün) 28–49 Ortalama 42
Erkekler için Üreme Yaşı (gün) 70
Dişiler için Üreme Yaşı (gün)
60–84
Gebelik süresi (gün)
19–21
Batındaki yavru sayısı
4–15
Doğum Ağırlığı(g)
1–1.5
Sütten kesilme (gün)
18–21*
Östrüs siklusu(days)
4–5
7
BORNOVA VET. KONT.VE ARS.ENS.
Fare
Biyokimyasal Özellikleri
Serum protein (g/dl) 3.5–7.2
Albumin (g/dl) 2.5–4.8
Globulin (g/dl) 0.6
Glucose (mg/dl) 62–175
Blood urea nitrogen (mg/dl) 12–28
Creatinine (mg/dl) 0.3–1
Total bilirubin (mg/dl) 0.1–0.9
Cholesterol (mg/dl) 26–80
8
Rat
Boyları kuyruk dahil 20-25 cm. kadardır. Anatomileri
genel olarak farelere benzer. Diş formülleri 1/1-3/3-0/0-3/3
şeklindedir. Kalp her taraftan akciğerlerle sarılmıştır sadece
cranioventral yüzü serbesttir, kalbin apeksi kartilago
xyphoideanın hemen önünde bulunur. Trachea 30 kıkırdak
halkasından oluşmuştur. Akciğerler solda bir lob sağda dört
lob şeklinde bulunur.
9
BORNOVA VET. KONT.VE ARS.ENS.
Rat
Timus genç hayvanlarda tracheanın arka ucunun
ventral yüzüne yerleşmiştir. Göz ve kulak kökü arasında
fazladan bir lakrimal bez bulunur. Ratların göz yuvaları
içindeki harder bezleri kahverengi kırmızı renkte
porfirin içeren bir salgı üretir. Normalde sağlıklı bir rat
bu salgıyı gözlerinden temizler.
Ancak hastalık hallerinde bu temizleme işlemi
aksar. Böylelikle ratın sağlık durumu hakkında fikir sahibi
olunabilir.
Mide gövdenin orta hattının solunda
karaciğerin üstünde ve geride bulunur, karaciğere
ligamentum gastrohepatica ile bağlıdır. Mide geride ve
aşağıda pankreas ile kolona dayanır. Dalak midenin
yanındadır. Ratlarda safra kesesi bulunmamaktadır Büyük
bir sekumları vardır ve selülozun sindirimi burada
gerçekleşir. Bu esnada B vitaminleri sentezi şekillenir.
Ayrıca erkek ratlarda bir os penis bulunmaktadır.
10
Rat
11
BORNOVA VET. KONT.VE ARS.ENS.
Rat
Farelerde olduğu gibi görme duyusu zayıf işitme ve
koku duyuları kuvvetlidir. Benzer şekilde ultrasonik seslere
duyarlıdırlar. Vitamin A eksikliği gece körlüğüne yol açar.
Ratlar gece aktif hayvanlardır.
12
Rat
Biyolojik Özellikleri
Yetişkin Ağırlığı (g)
Kromozom sayısı
Gıda alımı
Su alımı
Yaşam Süresi(Yıl)
Rektal ısı(°C)
Kalp atım sayısı
Kan Basıncı(mmHg)
Kan Volümü(ml/kg)
Solunum Sayısı
Nefes volumü(ml)
Erkek 450-520 Dişi 250-300
42
5-10g/100 g Vücut Ağırlığı
10 ml/100 g Vücut Ağırlığı
3–4
36–40
250–450 / Dakika
Systole 84–134
Diastole 60
54-70
70-115 Dakika
0.6-2
13
BORNOVA VET. KONT.VE ARS.ENS.
Rat
Hematolojik Özellikler
RBC (x106/mm3) 7–10
PCV (%) 36–48
Hb (g/dl) 11–18
WBC (x103/mm3) 6–17
Neutrophils (%) 9–34
Lymphocytes (%) 65–85
Eosinophils (%) 0–6
Monocytes (%) 0.1–5
Basophils (%) 0–1,5
Platelets (x103/mm3) 500-1300
14
Rat
Yetiştirme Özellikleri
Erişkinliğe geçiş dönemi (gün)
Üreme Yaşı (gün)
Gebelik süresi (gün)
Batındaki yavru sayısı
Doğum Ağırlığı(g)
Sütten kesilme (gün)
Östrüs siklusu(days)
50-60
65-110
20-23
6-12
5-6
21
4–5
15
BORNOVA VET. KONT.VE ARS.ENS.
Rat
Biyokimyasal Özellikleri
Serum protein (g/dl) 5,6-7,6
Albumin (g/dl) 3,8-4,8
Globulin (g/dl) 1,8-3
Glucose (mg/dl) 50-135
Blood urea nitrogen (mg/dl) 15-21
Creatinine (mg/dl) 0.2-0.8
Total bilirubin (mg/dl) 0.2–0.55
Cholesterol (mg/dl) 40-130
16
Kobay
Boyları 25 cm kadardır. İskelet sistemi 258 kemikten
oluşur.Kuyrukları yoktur. Ön ayak 4 arka ayak 3 parmaklıdır.
Omurga sayısı C7,T13-14,L6,S2-3,Co4-6 şeklindedir. Sternum 6
sternebra dan oluşur ve bir yarımda 13-14 costa bulunur.
17
BORNOVA VET. KONT.VE ARS.ENS.
Kobay
Diş formülleri 1/1-0/0-1/1-3/3 şeklindedir. Akciğerler
kalbi sol ventrikül ve kulakçıklar açıkta kalacak şekilde kısmen
sarmıştır. Sağ akciğer 4 (lobus cranialis, intermedius, caudalis,
accessorius) sol akciğer 3 (Lobus cranialis pars
cranialis,caudalis, lobus caudalis) lobludur.
18
Kobay
Karaciğerde lobus hepatis
sinister lateralis-medialis, lobus hepatis
dexter
lateralis-medialis,
lobus
caudatus,lobus cuadratus olmak üzere 6
lob bulunur Kalbin görünüşü bilateral
olarak yassılaşmış koni şeklindedir. Bir
çift meme başı bulunur ve memeler
inguinal bölgededir.
Anüs etrafındaki deri tüysüz ve
anüs içine kıvrım yapmıştır (fossa
perinealis). Bu bölgede birçok yağ bezi
bulunmaktadır
(coccigeal
bezler).
Perineal bölgede circumanal yağ bezleri
bulunur. Bu erkekte skrotal tıkaç olarak
adlandırılır. Ter bezleri yoktur. Tek
mideli olan kobaylarda Mide önde
karaciğerin gerisinde yer alır, doygunluk
durumunda karın duvarına temas eder
ve tamamen glandular
mukozadan
oluşur.Geniş bir sekuma sahiptir.
19
BORNOVA VET. KONT.VE ARS.ENS.
Kobay
Biyolojik Özellikleri
Yetişkin Ağırlığı (g)
Kromozom sayısı
Gıda alımı
Su alımı
Yaşam Süresi(Yıl)
Rektal ısı(°C)
Kalp atım sayısı
Kan Basıncı(mmHg)
Kan Volümü(ml/kg)
Solunum Sayısı
Nefes volumü(ml)
Erkek 850-1200 Dişi 700-800
64
6 g/100 g Vücut Ağırlığı
10 ml/100 g Vücut Ağırlığı
4-8
37,2-40
230-380 / Dakika
Systole 80–94
Diastole 55-58
69–75
42-104 Dakika
2,3-5,3
20
Kobay
Hematolojik Özellikler
RBC (x106/mm3) 4,5-7
PCV (%) 37-48
Hb (g/dl) 11–15
WBC (x103/mm3) 7-18
Neutrophils (%) 28-44
Lymphocytes (%) 39-72
Eosinophils (%) 1-5
Monocytes (%) 3-12
Basophils (%) 0–3
Platelets (x103/mm3) 250-850
21
BORNOVA VET. KONT.VE ARS.ENS.
Kobay
Yetiştirme Özellikleri
Erişkinliğe geçiş dönemi (gün)
Erkekler için Üreme Yaşı (gün)
Dişiler için Üreme Yaşı (gün)
Gebelik süresi (gün)
Batındaki yavru sayısı
Doğum Ağırlığı(g)
Sütten kesilme (hafta)
Östrüs siklusu(days)
60-30
3-4 ay 600-700 g
2-3 ay 300-450 g
59-72
2-5
70-100
3-4
15-17
22
Kobay
Biyokimyasal Özellikleri
Serum protein (g/dl) 4,6-6,2–7.2
Albumin (g/dl) 2,1-3,9
Globulin (g/dl) 1,7-2,6
Glucose (mg/dl) 60-125
Blood urea nitrogen (mg/dl) 9-31,5
Creatinine (mg/dl) 0.6-2,2
Total bilirubin (mg/dl) 0.3–0.9
Cholesterol (mg/dl) 20-43
23
BORNOVA VET. KONT.VE ARS.ENS.
Tavşan
Diş formülleri 2/1-0/0-3/2-3/3 şeklindedir. Omurga
sütunu C7T12L7S4C16 şeklinde sıralanır. Ön ayak 5, arka
ayak ise 4 parmaktan oluşur.Üst dudakları yarıktır. 3 çift
tükürük bezi bulunur (submaksillar, parotid, infraorbital).
Akciğer sağda 4, solda 2 lobludur. Karaciğerde lobus
hepatis sinister lateralis-medialis, lobus hepatis dexter
lateralis-medialis, lobus caudatus,lobus cuadratus olmak
üzere 6 lob bulunur. Kalp 3. interkostal aralık hizasında
bulunur.
24
Tavşan
Sağ
AV kalp kapakçığı triküspital
değildir. Genellikle bir büyük ve bir küçük iki
küspisten oluşur. Sağlıklı bir tavşanın midesi
her zaman doludur, atlar ve ratlar gibi
kusamazlar. Pankreas diffuzdur ve safra kanalı
30-40 cm. distalinden duadenuma girer.
Barsakların uzunluğu beden uzunluğunun
yaklaşık 11 katıdır.
Sekum mide kapasitesinin 10 katına
sahiptir ve spiral yapıdadır. İleumun sekuma
doğru çıkışında sacculus rotundus adlı,
duvarlarında lenfatik doku içeren genişlemiş
bir barsak bölgesi bulunmaktadır.
Kolon proksimal ve distal olarak focus
coli ile ayrılmıştır. Bu oluşum tavşanda iki
farklı çeşit dışkı üretilmesinde en önemli
kısımdır. Böbrekleri tek papillalıdır. Bu
sebeple kanülasyon işlemleri için tercih edilir.
Dişilerde her bir uterusa bakan iki adet cervix
bulunur. Kuyrukları çok küçük ve uzun kıllarla
örtülüdür.
25
BORNOVA VET. KONT.VE ARS.ENS.
Tavşan
Biyolojik Özellikleri
Yetişkin Ağırlığı (g)
Kromozom sayısı
Gıda alımı
Su alımı
Yaşam Süresi(Yıl)
Rektal ısı(°C)
Kalp atım sayısı
Kan Basıncı(mmHg)
Kan Volümü(ml/kg)
Solunum Sayısı
Nefes volumü(ml)
900-6000
44
5 g/100 g Vücut Ağırlığı
10 ml/100 g Vücut Ağırlığı
6-12
38,5-40
130-325 / Dakika
Systole 90-130
Diastole 60-90
57-65
30-60 Dakika
4-6
26
Tavşan
Hematolojik Özellikler
RBC (x106/mm3) 4 -7
PCV (%) 36-48
Hb (g/dl) 10–15,5
WBC (x103/mm3) 9-11
Neutrophils (%) 20-75
Lymphocytes (%) 30-85
Eosinophils (%) 0-4
Monocytes (%) 1-4
Basophils (%) 2-7
Platelets (x103/mm3) 250-270
27
BORNOVA VET. KONT.VE ARS.ENS.
Tavşan
Yetiştirme Özellikleri
Erişkinliğe geçiş dönemi (gün)
Erkekler için Üreme Yaşı
Dişiler için Üreme Yaşı
Gebelik süresi (gün)
Batındaki yavru sayısı
Doğum Ağırlığı(g)
Sütten kesilme (hafta)
Östrüs siklusu(days)
90-120
6-10 ay
4-9 ay
30-32
4-10
30- 70
4-8
İnduced Ovulator
28
Tavşan
Biyokimyasal Özellikleri
Serum protein (g/dl) 5,4- 7,5
Albumin (g/dl) 2,7-4,6
Globulin (g/dl) 1,5-2,8
Glucose (mg/dl) 75-150
Blood urea nitrogen (mg/dl) 17-23,5
Creatinine (mg/dl) 0.8-1.8
Total bilirubin (mg/dl) 0.25–0.74
Cholesterol (mg/dl) 35-53
29
BORNOVA VET. KONT.VE ARS.ENS.
Köpek
Köpekler C7 T13 L7 S5 ve Co7-15 omurga yapısına
ve 3/3-1/1-4/4-2/3 diş formülüne sahiptirler. İskelet ve kas
yapısı genellikle insanınkine benzer. Claviculaları yoktur.
Ön ayak genellikle 5 arka ayak 4 parmaklı olmakla beraber
bazı ırklarda 5. ve 6. parmaklar bulunabilir. Tek mideli olan
köpeklerin sindirim sistemi de insanlara benzemektedir.
Vücut ağırlığı 1 kg. olan bir köpekte midenin hacmi 100150 ml olarak kabul edilir.
30
Köpek
Karaciğerde sağ medial ve lateral, sol
medial ve lateral, quadrat ve kaudat loblar
olmak üzere 6 lob bulunur. Dalak nispeten
büyüktür ve balta şeklindedir. Karaciğerde
lobus hepatis sinister lateralis-medialis, lobus
hepatis dexter lateralis-medialis, lobus
caudatus,lobus cuadratus olmak üzere 6 lob
bulunur.
Sağ akciğer 4 (lobus cranialis,
intermedius, caudalis, accessorius) sol akciğer
3 (Lobus cranialis pars cranialis,caudalis, lobus
caudalis) lobludur. Kalp yapısı insana çok
benzer. Ancak köpeklerin arcus aorta’larından
3 yerine 2 ana arter ayrılmaktadır. Sağ
böbrek kraniale daha yakın lokalize olmuştur.
Ayrıca köpeklerde peniste bulbus
uretralis adlı şişlik gösteren bir yapı ve bir os
penis bulunmaktadır. Vesicula seminalis ve
Cowper bezi bulunmaz. Dişilerde 1 çift
ovarium, oviduct’lar, bicornual uterus, cervix,
vagina ve vulva bulunmaktadır. Kedilerde ise
prostat bezine ek olarak Cowper bezi de
bulunur.
31
BORNOVA VET. KONT.VE ARS.ENS.
Köpek
Biyolojik Özellikleri
Yetişkin Ağırlığı (kg)
Kromozom sayısı
Gıda alımı
Su alımı
Yaşam Süresi(Yıl)
Rektal ısı(°C)
Kalp atım sayısı
Kan Basıncı(mmHg)
Kan Volümü(ml/kg)
Solunum Sayısı
Nefes volumü(ml)
10-15
78
18 g/kg Kuru diyet
1200 ml/gün
10-15
37,9-39,9
70-160 / Dakika
Systole 95-136
Diastole 43-66
76-107
22/ Dakika Ortalama
251-432
32
Köpek
Hematolojik Özellikler
RBC (x106/mm3) 5,5 -8,5
PCV (%) 37-55
Hb (g/dl) 12-18
WBC (x103/mm3) 6-17
Neutrophils (%) 60-70
Lymphocytes (%) 12-30
Eosinophils (%) 2-10
Monocytes (%) 3-10
Basophils (%) Nadir
Platelets (x103/mm3) 200-900
33
BORNOVA VET. KONT.VE ARS.ENS.
Köpek
Yetiştirme Özellikleri
Erişkinliğe geçiş dönemi (gün)
Erkekler için Üreme Yaşı
Dişiler için Üreme Yaşı
Gebelik süresi (gün)
Batındaki yavru sayısı
Doğum Ağırlığı(g)
Sütten kesilme (hafta)
Östrüs siklusu(days)
7-8 ay
Post-partum oestrus No
7-8 erkek 8-14 dişi
1-2 yıl
1-2 yıl
59-67 ort 63
1-12 genellikle 4-6
Ortalama 250
4-6
Monoötrüs Östrüs arası
34
Köpek
Biyokimyasal Özellikleri
Serum protein (g/dl) 6- 7,5
Albumin (g/dl) 3-4
Globulin (g/dl) 2,4-3,7
Glucose (mg/dl) 54-99
Blood urea nitrogen (mmol/l) 3,5-7,5
Creatinine (µmol/l) <120
Total bilirubin (µmol/l) <5,0
Cholesterol (mmol/l) 4-7
35
BORNOVA VET. KONT.VE ARS.ENS.
Domuz
Tek mideli olup omnivordurlar ve mide köpekte
olduğu gibi glandular mukozadan değil aynı zamanda kutan
mukozadan da oluşmaktadır. Diş formülleri 3/3-1/1-4/4-3/3
şeklindedir, köpek dişleri yukarı doğru kıvrılmıştır ve içleri
tüp şeklinde boştur, bu dişler sürekli bir büyüme
eğilimindedirler. Çift tırnaklı hayvan grubundadırlar.
36
Domuz
Barsaklar karın içinde spiral bir
şekilde lokalize olmuştur. Sol akciğer
3 (Lobus cranialis pars cranialiscaudalis, lobus caudalis) sağ akciğer 4
(lobus cranialis, intermedius, caudalis,
accessorius)
lobludur.
Ayrıca
trekeadan koyunlarda olduğu gibi
bifurkasyon öncesi sağ apikal loba
giden bir aksesuar bronkus ayrılır
(Bronchus trachealis).
Karaciğerde lobus hepatis
sinister
lateralis-medialis,
lobus
hepatis dexter lateralis-medialis, lobus
caudatus,lobus cuadratus olmak üzere
6 lob bulunur.
Dişilerde 1 çift
ovarium, oviduct’lar, bicornual uterus,
cervix, vagina ve vulva bulunmaktadır.
Erkeklerde bir çift testis, vesicula
seminalisler, prostat (corpus ve
dissemine yapıda), Cowper bezleri ve
penis bulunur.
37
BORNOVA VET. KONT.VE ARS.ENS.
Domuz
Biyolojik Özellikleri
Yetişkin Ağırlığı (kg)
Gıda alımı
Su alımı
Yaşam Süresi(Yıl)
Rektal ısı(°C)
Large White
Yucatan
220–250
70–80
Yetiştirme tekniğine göre
1litre/10 kg
16-18
8
38,7-39,7
38,7-39,7
Kalp atım sayısı
Kan Basıncı(mmHg)
Kan Volümü(ml/kg)
Solunum Sayısı
50-100 atım / Dakika
Systole 150
56-69
10-16/ Dakika Ortalama
38
Domuz
Hematolojik Özellikler
Large White
RBC (x106/mm3)
5-7
PCV (%)
32-45
Hb (g/dl)
10-16
WBC (x103/mm3)
7-20
Neutrophils (%)
30-50
Lymphocytes (%)
40-60
Eosinophils (%)
0-10
Monocytes (%)
2-10
Basophils (%)
0-1
Platelets (x103/mm3) 350-700
Yucatan
5-10
22-40
10-16
4-10
30-50
40-60
0-10
2-10
0-1
350-700
39
BORNOVA VET. KONT.VE ARS.ENS.
Domuz
Large White Yetiştirme Özellikleri
Erişkinliğe geçiş dönemi (ay)
Erkekler için Üreme Yaşı
Dişiler için Üreme Yaşı
Gebelik süresi (gün)
Batındaki yavru sayısı
Doğum Ağırlığı (kg)
Sütten kesilme (hafta)
Östrüs siklusu(days)
5-9 ortalama 7
9 ay
3. östrüsten sonra
113-115 ort 114
8-12
1,3
3 hafta
19-23 gün ortalama 21
40
Domuz
Biyokimyasal Özellikleri
Serum protein (g/dl)
Albumin (g/dl)
Globulin (g/dl)
Glucose (mg/dl)
Blood urea nitrogen (ml/dl)
Creatinine (mg/dl)
Total bilirubin (mg/dl)
Cholesterol (mg/dl)
6- 8,9
1,6-3,8
5,2-6,4
100-500
10-30
1-2,7
0-0,6
36-54
41
BORNOVA VET. KONT.VE ARS.ENS.
Koyun
Diş formülleri 3/0 – 0/0 – 3/3 – 3/3 şeklindedir.
Omurgaları C7 T13 L6–7 S4 Co16-18 dir. Çift tırnaklı hayvan
grubundadırlar. Dört mideleri bulunur (rumen, retikulum,
omazum, abomazum). Dördüncü mide olan abomazum tek
mideli canlılardaki midenin karşılığıdır. Abomazumdan sonra
sindirim kanalı ince barsaklar, sekum, kalın barsak, rektum
şeklinde devam eder ve anüs ile son bulur.
42
Koyun
Sol akciğer 3 (Lobus cranialis pars cranilais-caudalis, lobus
caudalis) sağ akciğer 5 ( lobus cranials pars cranialis-caudalis, lobus
medius, lobus caudalis, lobus accessorius) lobludur. Ayrıca trekeadan
bifurkasyon öncesi sağ apikal loba giden bir aksesuar bronkus ayrılır.
Karaciğerleri 3 lobludur (lobus hepatis dexter, sinister, lobus
medius).
Dişilerde üreme organları dişilerde 1 çift ovarium,
oviduct’lar, bicornual uterus, cervix, vagina ve vulvadan ibarettir.
Erkeklerde bir çift testis ile başlayan üreme organları
epididimis, vas deferens, ampulla, seminal vesiculalar, dissemine bir
prostat (koçlarda prostat bezinin korpusu yoktur), bulbouretral
bezler, penis ve proccessus uretralis ile son bulur. Penis ortaya yakın
bir bölgede “S” şeklinde bir kıvrım yapmıştır (flexura sigmoidea).
43
BORNOVA VET. KONT.VE ARS.ENS.
Çiftlik Hayvanları
Biyolojik Özellikler
Koyun
Keçi
Sığır
Yetişkin Ağırlığı Erkek (Kg) 70–100 70–90 800–1000
Yetişkin Ağırlığı Dişi (Kg)
25–70
20–70 500–800
Yaşam Süresi
10–15
9–18
15–20
Rektal Isı (°C)
39.0
38.5
38.5
Nabız/Dakika
60–120 70–135 40–100
Kan Volumü (ml/kg)
58–64
57–90 57–62
Solunum hızı/min
12–20
15–25 27–40
44
Çiftlik Hayvanları
Yetiştirme Özellikleri
Koyun
Puberta (ay)
Üreme yaşı
12-15
15-24 ay
Batındaki yavru sayısı
7-12
3-8
1.veya2. 2. Güz
Güz
144-150 147-155
Ort 147 Ort 151
1-3
2-3
Doğum ağırlığı (kg)
3-5
2-4
25-45
Östrüs Siklusu
16-17
EylülŞubat
No
19-20
EylülŞubat
No
21
Bütün yıl
Gebelik Süresi
Post partum östrüs
Keçi
Sığır
274-291
Ort 282
1-2
Yes
45
BORNOVA VET. KONT.VE ARS.ENS.
Çiftlik Hayvanları
Hematolojik Özellikleri
Koyun
Keçi
Sığır
RBC (x106/mm3)
8-13
12-14
5-10
PCV (%)
24-40
24-48
24-46
Hb (g/dl)
8-16
8-14
8-15
WBC (x103/mm3)
4-12
5-14
4-12
Neutrophils (%)
20-40
20-40
6-45
Lymphocytes (%)
40-70
50-65
18-75
Eosinophils (%)
0-15
3-8
2
Monocytes (%)
1-12
1-5
1-7
Basophils (%)
0-1
0-1
0-1
46
Çiftlik Hayvanları
Biyokimyasal Özellikleri
Koyun
Keçi
Sığır
Serum protein (g/dl)
6,6-8,1
5,4-7,5
5,3-7,5
Albumin (g/dl)
2,4-3
2,7-4,6
2,1-3,6
Globulin(g/dl)
3,5-5,7
1,5-2,8
3-5,5
Glikoz (mg/dl)
100-500 75-150
Kan üre nitrojeni (mg/dl)
8-20
Kreatinin (mg/dl)
1,2-1,9
Total biluribin(mg/dl)
0,1-0,42
2-3,2
mmol/l
17-23,5 2-6,6
mmol/l
0,8-1,8
44-165
µmol/l
0,25-0,74 0-65 µmol/l
Kolesterol (mg/dl)
52-76
35-53
1-3 mmol/l
47
BORNOVA VET. KONT.VE ARS.ENS.