01 - eindexamens.leidenuniv.nl

Examen VWO
Turks (nieuwe stijl)
■■■■
Voorbereidend
Wetenschappelijk
Onderwijs
20
01
Tijdvak 2
Vrijdag 22 juni
10.00 – 12.30 uur
Vragenboekje
Voor dit examen zijn maximaal 49 punten te
behalen; het examen bestaat uit 44 vragen.
Voor elk vraagnummer is aangegeven hoeveel
punten met een goed antwoord behaald kunnen
worden.
100019
20
Geef niet meer antwoorden (zinnen, redenen,
voorbeelden e.d.) dan er worden gevraagd.
Als er bijvoorbeeld één zin wordt gevraagd
en je antwoordt met meer dan één zin, dan
wordt alleen de eerste zin in de beoordeling
meegeteld.
Begin
Beschikbaar gesteld door Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL) in samenwerking met de Universiteit Leiden.
Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie www.sslleiden.nl.
De vragen kunnen gesloten zijn (meerkeuzevragen) of open.
Schrijf al je antwoorden op het examenpapier dat je van je school hebt gekregen.
Noteer bij de meerkeuzevragen alleen de hoofdletter die hoort bij het goede antwoord.
Beantwoord de open vragen uitsluitend in het Nederlands, tenzij anders is aangegeven.
■■■■
Tekst 1 Sahaflarda Eskiye Özlem
Kies bij iedere open plek het juiste antwoord uit de gegeven mogelijkheden.
1p
1 ■
A
B
C
1p
2 ■
A
B
C
1p
B
C
D
B
C
D
B
C
D
B
C
D
E
hazýrlanmýþ olduðunu vurguladý
imzalandýðýný belirtti
iþlerlik kazandýðýný savundu
son bulduðunu ifade etti
uygulamaya konulduðunu söyledi
7 ■
A
B
C
D
1p
camiye devredildi
kiraya verildi
satýþa çýkarýldý
tamir edildi
6 ■
A
1p
Beyazýt Camisi
Ýstanbul Belediyesi
Kapalý Çarþý
Sahaflar Çarþýsý
5 ■
A
1p
büyük sorunlarla karþýlaþtý
deðerini kaybetmeye baþladý
kýrtasiyeciliðe dönüþtü
meslek haline geldi
4 ■
A
1p
boþ duruyor
kâr yapabiliyor
sahaflýk yapýyor
3 ■
A
1p
çaðdaþ
kültürel
siyasal
hayranlarýn da
kaynaklarýn da
müþterilerin de
yayýncýlarýn da
8 ■
A
B
C
100019
20
Mahalle aralarýnda
Üniversitelerde
Ÿurt dýþýnda
2
Lees verder
Beschikbaar gesteld door Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL) in samenwerking met de Universiteit Leiden.
Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie www.sslleiden.nl.
1p
9 ■
A
B
C
D
1p
10 ■
A
B
C
D
1p
B
C
■■■■
12 ■
A
B
C
1p
13 ■
A
B
C
1p
14 ■
A
B
C
1p
15 ■
A
B
C
1p
Bugün genellikle
Eskiden sadece
Ramazan aylarýnda çokça
Son yýllarda sýkça
11 ■
A
1p
belediye ile esnaf
geçmiþle gelecek
günümüz ve gelecek
kitapçý ile müþteri
16 ■
A
B
C
100019
20
daha fazla bilgi istediklerini söylüyor.
ilgi beklediklerini söylüyor.
özür dilekliklerini söylüyor.
Tekst 2 Geçmiþ hayatlar ýsýtýr …
Aþaðýdaki tanýmlamalardan hangisi, Eski Yunan Dönemi hamamlarýnýn iþlevini ifade
etmektedir?
Hamamlar, eðlence ve temizlenme yerleri olarak hizmet vermiþtir.
Hamamlar, sadece temizlenme yerleri olarak hizmet vermiþtir.
Hamamlar, spor ve hasta tedavi yerleri olarak da hizmet vermiþtir.
Ayrý kadýnlar bölümü olmayan hamamlarýn, kadýnlara da hizmet verdiði nereden
anlaþýlmaktadýr?
Hamamdan yapýlan anonslardan.
Hamamýn kapýsýna asýlan havlunun renginden.
Kapalý duran hamam kapýsýndan.
Ýstanbul’da hamam halk arasýnda (argo) hangi adla anýlmaktadýr?
Bekar odasý.
Külhani.
Tepegöz.
Türk hamamlarý mimari ve iþlevleri açýsýndan diðer hamamlardan farklýdýr.
Bu farklýlýðýn kaynaðý nedir?
Türklerin “hamam”ý önemli bir eðlence ve dinlenme yeri olarak görmeleri.
Türklerin hamamý yüzme sporu için de kullanmalarý.
Türklerin inançlarýnýn farklýlýðý.
Dini ve hijyenik (temizlik) gerekçelerden dolayý aþaðýdakilerden hangisi Türk
hamamlarýnda yoktur?
Sadelik.
Sýcak su.
Yýkanma teknesi.
3
Lees verder
Beschikbaar gesteld door Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL) in samenwerking met de Universiteit Leiden.
Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie www.sslleiden.nl.
■■■■
1p
17 ■
A
B
C
D
E
1p
18 ■
A
B
C
D
1p
19 ■
A
B
C
1p
20 ■
A
B
C
1p
21 ■
A
B
C
1p
22 ■
■■■■
2p
23 ■
Tekst 3 Tarihe damgasýný vuran …
Eserdeki üç kadýn arasýndaki ortak noktayý aþaðýdakilerden hangisi tanýmlýyor?
Her üçü de,
din alanýnda savaþ vermiþtir.
direnmelerinin sonucunda hayatlarýný yitirmiþtir.
fikirlerini düþmanlarýna kabul ettirmiþtir.
fikirlerini korkusuzca savunmuþ, ancak yenik düþmüþtür.
soylu aileden gelmektedir.
Bu üç kadýnýn tarihsel önemi hangi paragrafta bir özdeyiþle açýklanmýþtýr?
2. paragrafta
4. paragrafta
6. paragrafta
8. paragrafta
Bu üç kadýndan hangisinin ardýndan yeni bir dönem ve idare baþlamýþtýr?
Hz. Ayþe
Jeanne d’Arc
Kleopatra
Tarihteki üç kadýnýn yaþamý nasýl sona ermiþtir?
Hz. Ayþe öldürülmüþ, Kleopatra eceliyle vefat etmiþ, Jeanne d’Arc intihar etmiþtir.
Jeanne d’Arc öldürülmüþ, Hz. Ayþe eceliyle vefat etmiþ, Kleopatra intihar etmiþtir.
Kleopatra öldürülmüþ, Jeanne d’Arc eceliyle vefat etmiþ, Hz. Ayþe intihar etmiþtir.
Yazarýn bu yazýyý yazma amacý nedir?
Dinde önem kazanmýþ kadýnlarý anlatmak.
Okuyucunun çaðrýþýmlar yoluyla durum benzetmesi yapmasýný saðlamak.
Tarihte önem kazanmýþ kiþilerle ilgili araþtýrmasýný aktarmak.
Welke van de 3 vrouwen werd na haar dood in ere hersteld?
Tekst 4 Vitrindekiler
Kies bij ieder kenmerk één titel.
Let op, je kunt een boek twee keer of helemaal niet als antwoord opnemen!
a
b
c
d
e
Door de ordening van de verhalen wint het boek aan kwaliteit;
Het is voor 100% een historische roman;
Het gruwelijke lot van een continent wordt genoemd;
Er is sprake van een ongelukkige liefde;
Er wordt uitgeweid over een moord;
Doe het zó op je antwoordblad:
Kenmerk
Nummer van titel
a
…
1p
24 ■
A
B
C
D
100019
20
Aþaðýdaki iddialardan hangisi doðrudur?
Birinci kitabýn yazarý bir edebi ödül aldý.
Dördüncü kitapta savaþta yapýlan gaddarlýklardan bahsediliyor.
Ýkinci kitapta iyimser bir dünya görüþü sergileniyor.
Üçüncü kitapta hayalle gerçek karýþtýrýlýyor.
4
Lees verder
Beschikbaar gesteld door Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL) in samenwerking met de Universiteit Leiden.
Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie www.sslleiden.nl.
Lees bij de teksten 5 tot en met 9 steeds eerst de opgave voordat je de bijbehorende tekst
raadpleegt.
■■■■
1p
25 ■
■■■■
1p
26 ■
■■■■
1p
27 ■
■■■■
1p
28 ■
■■■■
1p
29 ■
A
B
C
D
2p
30 ■
Tekst 5 Deyim kaynaklarý
Je gaat een werkstuk maken over synoniemen en tegenstellingen in de Turkse taal.
Noteer het nummer van de meest recente publicatie over dit onderwerp.
Tekst 6 Yeni dizi
Je hebt een nieuw nummer van het maandblad ATLAS in handen. Deze pagina beschrijft
in het kort de inhoud van dit nummer.
Kun je dit nummer gebruiken voor een spreekbeurt over het Osmaanse Rijk?
Motiveer je antwoord met een verwijzing naar de betreffende alinea.
Tekst 7 Türkçenin Gücü
Je wilt een spreekbeurt houden over het Turks. Je zoekt informatie over de zinsbouw,
uitleg van bepaalde klanken en de rijke woordenschat van het Turks.
Kun je dit boek daarvoor gebruiken? Noem één alinea dat je antwoord ondersteunt.
Tekst 8 “20. Yüzyýl Türk Þiiri”
Je moet een werkstuk maken over de Turkse dichters en gedichten van de 20e eeuw.
Je leest het voorwoord van “20. Yüzyýl Türk Þiiri Antolojisi” van Ýlhami Soysal.
Kun je hier informatie vinden over alle dichters van de 20ste eeuw? Citeer de zin die
jouw antwoord ondersteunt.
Tekst 9 Aþýrý uyum hastalýðý
W. Allen, T. Capote, D. Siegel ve Ionesco arasýndaki ortak özellik nedir?
Hepsi de,
‘aþýrý uyumdan’ zarar görmüþlerdir.
eserlerinde ayný konuyu iþlemiþlerdir.
film yapýmcýsýdýr.
yazardýr.
In het artikel worden voor- en nadelen van slaafs gedrag (aþýrý uyum) genoemd.
Noem twee voor- en twee nadelen van dit gedrag.
Beantwoord deze vraag in het Turks
Doe het zo op je antwoordblad:
voordelen:
nadelen:
……
……
100019
20
5
Lees verder
Beschikbaar gesteld door Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL) in samenwerking met de Universiteit Leiden.
Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie www.sslleiden.nl.
1p
31 ■
Waarom zijn volgens de schrijver mensen die slaafs gedrag vertonen angstaanjagend voor
gewone mensen?
Citeer de zin waarin de schrijver dit kernachtig weergeeft.
1p
32 ■
6. Paragrafta “… birdenbire ortaya çýkan bir düþüncenin …” ile baþlayýp paragrafýn
sonuna kadar devam eden tümcelerdeki görüþ kime aittir?
Ionesco’ya
Siegel’e
Levent Mete’ye
A
B
C
1p
33 ■
A
B
C
1p
34 ■
A
B
C
■■■■
2p
35 ■
8. ve 9. paragraf arasýnda nasýl bir iliþki vardýr?
8. paragraf aþýrý uyum hastalýðýnýn nedenlerini, 9. paragraf ise bundan nasýl
kurtulunabileceðini anlatýyor.
8. paragraf bu hastalýða geçmiþten, 9. paragraf ise günümüzden örnekler veriyor
8. paragrafta sadece ekonomik koþullar, 9. paragrafta ise kiþinin ruhsal yapýsý anlatýlýyor.
Yazara göre toplumun çok ihtiyaç duyduðu insanlar hangileridir? (et. 5)
Çevresinin beklentilerini yerine getirebilen insanlar.
Özgün kiþiliðini koruyarak yaþayan insanlar.
Toplumsal sorunlarý eserlerinde dile getiren sanatçý insanlar.
Tekst 10 Eski Türk filmlerine …
Waarom worden zo vaak oude Turkse films op de Turkse TV-zenders vertoond? Geef aan
wie welke oorzaak noemt. Noem per oorzaak maar één persoon.
Sebep:
a Rating deðerleri
b Maliyetinin az olmasý
c Maliyetinin az olmasýndan çok
halkýn istiyor olmasý
d Kaybolan eski deðerlere
duyulan özlem
Ki þi:
1. Ersan Ýlal
2. Mesut Kara
3. Makalenin yazarý
Doe het zo op je antwoordblad:
Reden
nummer van persoon
a …
…
etc.
1p
36 ■
A
B
C
Türk toplumundaki deðiþikliklerin temelinde ne yatýyor?
Köyden kente göç.
Para hýrsý.
‘Yükselen deðerler’.
1p
37 ■
Wat is volgens de auteur de gedachte achter de moderne opvatting dat crimineel gedrag
‘goed’ zou zijn?
Citeer de betreffende zin.
1p
38 ■
Yazara göre, Türk filminin geleceði nasýl görünüyor ?
Ýyi.
Kötü.
Ne çok iyi, ne çok kötü.
A
B
C
100019
20
6
Lees verder
Beschikbaar gesteld door Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL) in samenwerking met de Universiteit Leiden.
Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie www.sslleiden.nl.
■■■■
1p
39 ■
A
B
C
D
1p
40 ■
A
B
C
1p
41 ■
A
B
C
1p
42 ■
A
B
C
Tekst 11 Vazgeçemediðimiz ‘yaðma kültürü’
Güngör Uras’a göre ‘yaðma kültürü’nün altýnda yatan temel sebep nedir?
Anadolu’dan þehirlere göç
Dýþ mihraklar
Fetih zihniyeti
Yoksulluk
‘Yaðma kültürü’ olgusunu bilimsel olarak araþtýran kimdir?
Coþkun Can Aktan
Emre Kongar
Güngör Uras
‘Kamu arazileri’ ifadesiyle kastedilen nedir?
belediye arazisi
hazine arazisi
her ikisi de
Aþaðýdaki terimlerden hangisi Coþkun Aktan’a göre ‘yaðma kültürü’nü ifade etmek için
kullanýlýyor?
adam kayýrmacýlýk
kleptokrasi
rant kayýrmacýlýðý
2p
43 ■
Noem twee manieren waarop de overheid zelfverrijking (‘rant’) van sommige mensen in
de hand heeft gewerkt.
Je moet in het Turks antwoorden.
2p
44 ■
Aþaðýda belirtilen görüþler hangi þahýslara aittir?
1 Yaðmacýlýk bugün gizliliðe dahi gerek duyulmadan, açýktan açýða yapýlýyor.
2 Devletin planlamadaki ihmalkarlýðý yaðmacýlýðý dolaylý olarak teþvik etmiþtir.
3 ‘Yaðmacýlýk kültürü’ özellikle son yirmi yýlda çok geniþ kesimleri kapsar hale gelmiþtir.
Doe het zo op je antwoordblad:
Þahýslar:
Görüþler: (noteer alleen het nummer)
C. Can Aktan
…
Özgür Atanur
…
Emre Kongar
…
Einde
100019
20
7
Beschikbaar gesteld door Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL) in samenwerking met de Universiteit Leiden.
Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie www.sslleiden.nl.