ŠkodaYeti KULLANIM KILAVUZU - Media Portal
Transkript
ŠkodaYeti KULLANIM KILAVUZU - Media Portal
SIMPLY CLE VER ŠkodaYeti KULLANIM KILAVUZU A-SUV_11_09.indd 3 9.9.2009 14:55:21 A-SUV_11_09.indd 4 9.9.2009 14:55:25 sj4.3.book Page 1 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Giriş Kendiniz için bir Škoda 'ya karar verdiniz - Güveniniz için içtenlikle teşekkür ederiz. Škoda'nızla birlikte, en modern teknolojili bir aracı ve günlük kullanımınızda tam olarak yararlanmak istediğiniz sayısız donanımlarına sahip oluyorsunuz. Bu bakımdan size, aracınızı çabuk ve kapsamlı olarak tanımanız için bu kullanma kılavuzunu dikkatlice okumanızı tavsiye ediyoruz. Eğer aracınızla ilgili sorularınız veya problemleriniz varsa, lütfen yetkili servise veya ithalatçınıza başvurunuz. Orada sorular, uyarılar ve eleştiriler her zaman dostça karşılanır. Ülkenize özel farklı yasal yönetmelikler, bu kullanma kılavuzunda öngörülen bilgilerden daha önceliklidir. Škoda'nızdan memnun olmanızı ve her zaman iyi sürüşler yapmanızı dileriz. Škoda Auto sj4.3.book Page 2 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 2 Giriş Araç belge ve bilgileri Araç belge ve bilgileri içinde, bu “Kullanma Kılavuzunun” yanısıra, “Servis Planını” ve “Yolda Yardım Bilgileri” ile ilgili belgeleri de bulacaksınız. Bunun dışında, aracın modeline ve donanımına bağlı olarak çeşitli talimat ve ek talimat da mevcut olabilir (örn. radyo kullanma kılavuzu). Yukarıda anılan belgelerden birisi eksik ise, vakit kaybetmeden size memnuniyetle yardımcı olacak olan bir yetkili servise başvurunuz. • • • • • Servis aralıkları; Servis çalışmalarına genel bakış; Servis belgesi; Taşınırlık garantisinin onaylanması (sadece bazı ülkelerde geçerlidir); Garanti ile ilgili önemli uyarılar. Yürütülmüş servis işlerinin onayları ve olası garanti taleplerinin şartları. Araç belgelerinde bulunan bilgilerin, bu kullanma kılavuzundaki bilgilere nazaran daha öncelikli olduğuna dikkat edilmelidir. Bu yüzden aracınızı bir yetkili servise götürdüğünüz zaman, servis planını daima ibraz ediniz. Kullanma kılavuzu Bu kullanma kılavuzu yayınlandığı zamanki donanım kapsamını anlatır. Verilen bazı donanımlar, daha sonra kullanılabilir veya sadece belirli pazarlar için öngörülmüştür. Resimler önemsiz ayrıntılarda araçtan farklı olabilir; bunlar sadece genel bilgi olarak anlaşılmalıdır. Servis planınız kaybolursa veya eskimişse, aracınızın bakımının düzenli olarak yapıldığı yetkili servise başvurunuz. Orada size, bugüne kadar yapılan bütün servis çalışmalarını teyit eden bir kopya verilir. Kullanma kılavuzu, kullanım bilgileri dışında güvenliğiniz ve aracınızın değerini muhafaza etmesi için önemli bakım ve kullanım uyarıları içerir ve size değerli ipuçları verir ve yardımda bulunur. Size değerli ipuçları ve yardımlar sunar. Bunun ötesinde ayrıca, aracınızı nasıl daha güvenli, ekonomik ve çevre dostu olarak kullanabileceğinizi öğrenebilirsiniz. Güvenlik nedenlerinden dolayı, lütfen aksesuar, değişiklikler ve parça değişimi hakkındaki bilgilere de mutlaka dikkat ediniz ⇒ sayfa 214. Fakat ayrıca bu kullanma kılavuzunun diğer bölümleri de önemlidir; zira aracın usulüne uygun kullanımı - düzenli bakım ve korumanın yanı sıra aracınızın değerinin korunmasını da sağlar ve yine ayrıca birçok durumlarda garanti konusu için ön koşullardan birisidir. Servis planı Aşağıdakileri kapsar: • Araç bilgileri; Yolda yardım bilgileri Her ülkedeki önemli telefon numaralarını ve ayrıca Škoda İthalatçılarının adres ve telefon numaralarını içerir. sj4.3.book Page 3 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM İçindekiler 3 İçindekiler Kullanma kılavuzunun yapısı (açıklamalar) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Kullanım .................................. 7 Kokpit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 9 Genel bakış . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kısa kılavuz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Temel fonksiyonlar ve önemli uyarılar . . . . . . . . . . Göstergeler ve kontrol lambaları . . . . . . . . . . . . . Gösterge paneline genel bakış . . . . . . . . . . . . . . . . . Devir ölçer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kilometre saati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Soğutma sıvısı sıcaklık göstergesi . . . . . . . . . . . . . . . Yakıt göstergesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Katedilen yol sayacı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Servis aralığı göstergesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dijital saat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Çok fonksiyonlu gösterge (Araç bilgisayarı) . . . . . . Bilgi ekranı* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Auto-Check kontrolü* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kontrol lambaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kilit açma ve kilitleme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kontak anahtarı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Uzaktan kumandanın pilinin değiştirilmesi . . . . . . İmmobilizer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Çocuk emniyet tertibatı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Merkezi kilitleme sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Uzaktan kumanda* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Uzaktan kumandanın senkronizasyonu . . . . . . . . . Alarm sistemi* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Elektrikli camlar* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Elektrikli güneş perdesi olan elektrikli sürgülü/açılır tavan* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kullanım Emniyet Işık ve görüş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 11 16 16 17 17 17 17 18 18 19 20 23 25 29 39 39 39 40 40 40 44 46 46 47 50 Işık . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . İç aydınlatma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Görüş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Cam silme ve yıkama sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dikiz aynası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları . . . . . . . . . Ön koltuklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ön koltukların elektrikli olarak ayarlanması* . . . . . Koltuk başlıkları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Orta arka koltuk başlığı* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Arka koltuklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pedallar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bagaj bölmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Değişken yükleme tabanı* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Stepne* ile değişken yükleme tabanı* . . . . . . . . . . . Portbagaj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . İçecek tutucu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kağıt tutucu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Küllük* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Çakmak*, prizler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Eşya gözleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Genel bakış . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ön yolcu tarafındaki eşya gözü . . . . . . . . . . . . . . . . . Ön yolcu tarafındaki eşya gözünün soğutulması* Kumanda panelindeki eşya gözü* . . . . . . . . . . . . . . Ön orta konsoldaki eşya gözü . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gözlük muhafaza yeri* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ön ve arka kapılardaki eşya gözü . . . . . . . . . . . . . . . Ön yolcu koltuğunun altındaki eşya gözü* . . . . . . . Eşya gözü olan ön koltuk kol dayanağı* . . . . . . . . . Arka orta konsoldaki eşya gözü* . . . . . . . . . . . . . . . . Bagaj bölümündeki eşya gözleri* . . . . . . . . . . . . . . . Esnek eşya gözü* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Elbise kancaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dışarı alınabilir yükleme çuvalı* . . . . . . . . . . . . . . . . Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları 52 52 58 60 61 65 Kalorifer ve klima sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 67 68 70 71 72 75 76 80 81 81 82 83 83 85 86 86 86 86 87 87 87 88 88 88 89 90 90 90 91 Sürüşe başlama ve sürüş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hava çıkış kanalları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kalorifer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Klimatik* (Yarı otomatik klima sistemi) . . . . . . . . . . Klimatronik* (Otomatik klima sistemi) . . . . . . . . . . Ek ısıtıcı (sabit ısıtıcı ve havalandırma)* . . . . . . . . . Direksiyon simidi konumunun ayarlanması . . . . . Kontak kilidi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Motorun çalıştırılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Motorun durdurulması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vites değiştirme (düz şanzıman) . . . . . . . . . . . . . . . El freni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Park yardım sistemi, arka* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Park yardım sistemi, ön ve arka* . . . . . . . . . . . . . . . Park için direksiyon yardımcısı * . . . . . . . . . . . . . . . Hız ayar sistemi (GRA)* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Otomatik Şanzıman DSG* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Otomatik Şanzıman DSG* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . İletişim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Çok fonksiyonlu direksiyon* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Universal Telefon hazırlığı GSM II* . . . . . . . . . . . . . . Telefonun konuşma (dil) kullanımı . . . . . . . . . . . . . AUX-IN* ve MDI* girişleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . CD değiştirici* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Emniyet 92 92 93 95 98 102 105 105 105 106 107 108 108 109 110 111 114 117 117 122 122 124 127 130 130 ................................... 133 Pasif emniyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133 133 134 Esaslar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Doğru oturma pozisyonu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Emniyet kemerleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Neden emniyet kemerleri? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ön taraftan olan bir kazanın fiziksel prensibi . . . . Arıza yardımı Teknik bilgiler 137 137 137 sj4.3.book Page 4 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 4 İçindekiler Emniyet kemerlerinin kullanımındaki önemli emniyet uyarıları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Emniyet kemerleri doğru olarak nasıl takılır? . . . . Hava yastığı sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hava yastığı sisteminin anlatılması . . . . . . . . . . . . . Ön hava yastıkları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sürücü diz hava yastığı* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Yan hava yastıkları* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kafa hava yastıkları* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hava yastığının devre dışı bırakılması . . . . . . . . . . . Çocukların emniyetli şekilde taşınması . . . . . . . Çocuk taşıyorsanız, bunları öğrenmeye değer! . . Çocuk koltuğu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . “ISOFIX” sistemi ile çocuk koltuğunun bağlanması “Top Tether” sistemi ile çocuk koltuğunun bağlanması Sürüş Uyarıları 138 139 142 142 143 145 146 148 150 152 152 154 157 158 ......................... 159 Akıllı teknoloji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159 159 162 163 163 163 164 164 164 165 166 Elektronik dengeleme programı (ESP)* . . . . . . . . . Frenler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fren güçlendirici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Anti blokaj sistemi (ABS) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fren yardımcısı* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Yokuşta kalkış yardımcısı* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Elektro-mekanik hidrolik direksiyon . . . . . . . . . . . . Lastik hava basıncı kontrol sistemi* . . . . . . . . . . . . Dizel parçacık filtresi* (Dizel motoru) . . . . . . . . . . . Offroad (arazi)* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Araç kullanma ve çevre . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . İlk 1.500 kilometre ve sonrası . . . . . . . . . . . . . . . . . . Katalitik konvertör . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ekonomik ve çevreye duyarlı olarak sürüş . . . . . . . Çevre uyumluluğu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Yurt dışında araç kullanma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Araç hasarlarından kaçınma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Yollardaki su birikintilerinden geçmek . . . . . . . . . . Arazide sürüş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168 168 168 169 172 173 173 173 174 Römorklu sürüş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Römork kullanımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kullanım uyarıları 184 184 ..................... 187 Aracın bakımı ve aracın temizlenmesi . . . . . . . . 187 187 187 191 Genel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aracın dış bakımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aracın iç bakımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Yakıt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Benzin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dizel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Yakıt doldurma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kontrol etme ve ilave etme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Motor bölmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Motor yağı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Soğutma sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fren hidroliği . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Akü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Cam yıkama sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tekerlekler ve lastikler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tekerlekler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aksesuar, tadilatlar ve parça değişimi . . . . . . . . . Aksesuar ve yedek parçalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Teknik değişiklikler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . N1 grubu araçlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Arıza yardımı 194 194 194 195 196 196 198 200 202 203 206 208 208 214 214 214 214 ............................ 215 Arıza yardımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215 215 215 215 216 216 216 İlk yardım çantası* ve ikaz üçgeni için yer* . . . . . . Yangın söndürme tüpü* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Araç aletleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Lastik onarım takımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Stepne* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tekerlek değişimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Takviye kablosu ile çalıştırma . . . . . . . . . . . . . . . . . . İterek çalıştırma ve çekilme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 220 222 Sigortalar ve ampuller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 224 224 228 Elektrik sigortaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ampuller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Teknik bilgiler .......................... 235 Teknik bilgiler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 235 235 235 235 235 235 236 237 237 238 239 241 243 245 247 249 Genel Bilgiler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kullanılan kısaltmalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sürüş performansı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ağırlıklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tanıma verileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Yönetmeliklere göre yakıt tüketimi (99/100/EU) . Boyutlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Diğer bilgiler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Motor yağının özellikleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1,2 l/77 kW TSI - EU 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1,8 l/118 kW TSI - EU 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2,0 l/81 kW TDI CR - EU 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2,0 l/103 kW TDI CR - EU 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2,0 l/125 kW TDI CR - EU 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Yeti - N1 grubu araçlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Alfabetik Dizin ......................... 251 sj4.3.book Page 5 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM İçindekiler Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 5 sj4.3.book Page 6 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 6 Kullanma kılavuzunun yapısı (açıklamalar) Kullanma kılavuzunun yapısı (açıklamalar) Elinizdeki bu kılavuz, gerekli bilgileri bulmanızı ve okuyarak anlamanızı kolaylaştırmak için, tamamen sistematik olarak düzenlenmiştir. Bölümler, içindekiler ve alfabetik başlık fihristi Kullanma kılavuzunun metni, genel bakışlı bölümler halinde özetlenmiş olan oldukça kısa kısımlara ayrılmıştır. Güncel bölüm, alt sağ tarafta öne çıkarılmıştır. Bölümlere göre düzenlenmiş olan İçindekiler ve kullanma kılavuzunun sonunda bulunan ayrıntılı Alfabetik başlık fihristi istediğiniz bilgiyi çabuk bulmanıza yardım eder. Kısımlar Bir çok kısım tüm araçlar için geçerlidir. Donanım varyantları çok çeşitli olabildikleri için, kısımlar ayrılmış olmalarına rağmen, sizin aracınızda mevcut olmayan donanımlara da yer verilmiş olabilir. Kısa bilgi ve talimat UYARI! En önemli uyarılar UYARI başlığı ile işaretlenmiştir. Bu UYARI uyarıları, ciddi kaza veya yaralanma tehlikesi konusunda dikkatinizi çeker. Metinde sık olarak küçük bir uyarı işaretinin önünde bulunan bir çiftli ok vardır. Bu sembol, bölümün sonunda mutlaka dikkat etmeniz gereken bir UYARI uyarısı ile ilgili sizi uyarır. Dikkat! Bir Dikkat uyarısı, aracınızla ilgili olası hasarlar bakımından dikkatinizi çeker (örn. şanzıman hasarları), veya genel kaza tehlikeleri konusunda uyarır. Çevre Notu Bir çevre koruma uyarısı, çevre koruma ile ilgili dikkatinizi çeker. Burada örneğin düşük yakıt tüketimi için öneriler bulabilirsiniz. Her kısmın bir başlığı vardır. Bunu takiben, bu kısmın hangi konu hakkında olduğunu size anlatan bir kısa bilgi (büyük yatık harfler ile) verilir. Resimden sonra çoğunlukla, size gerekli bilgiyi açıklayan bir talimat (oldukça büyük harflerle) olur. Yapılan çalışma adımları bir tire işareti ile gösterilmektedir. Yön bilgileri Tüm yön bilgileri, “sol”, “sağ”, “ön”, “arka” gibi aracın sürüş yönü ile ilgilidir. Sembol açıklaması * Böyle işaretlenmiş olan donanımlar, sadece seri olarak üretilen belirli motor modellerine aittir veya sadece belirli modeller için çoklu donanımlar olarak verilebilir. Bir bölümün sonu. Bölüm,sonraki sayfada devam etmektedir. Uyarılar Metinde kullanılan her dört uyarı şekli ilgili bölümün sonunda belirtilmiştir. Not Normal bir uyarı genel anlamda önemli bilgiler hakkında dikkatinizi çeker. sj4.3.book Page 7 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 7 Kullanım Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 8 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 8 Kokpit Şek. 1 Resimde gösterilen donanımlardan bir kaçı sadece belirli model tiplerine aittir veya çoklu donanımlardır. sj4.3.book Page 9 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Kokpit 9 Kokpit Genel bakış 18 A 19 A 20 A 21 A Bu genel bakış, gösterge ve kullanım elemanlarını hızlı olarak tanımanıza yardım eder. 1 Elektrikli dış ayna ayarı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A 2 Hava çıkış kanalları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A 3 Çok fonksiyonlu düğme kolu: A 4 A − Sinyaller, uzun huzmeli farlar ve park lambası, selektör . . . . . . . . . 57 − Hız ayar sistemi* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Direksiyon simidi: − Kornalı 114 − Sürücü hava yastıklı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143 − Radyo, navigasyon ve telefon kullanım tuşlu* . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122 16 5 Gösterge paneli: Göstergeler ve kontrol lambaları . . . . . . . . . . . . . . . . . A 6 Çok fonksiyonlu düğme kolu: A 7 A 8 A 9 A 10 A 11 A 12 A 13 A 14 A 15 A 16 A 17 A Kullanım 65 92 − Çok fonksiyonlu gösterge . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 − Cam silme ve yıkama sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hava çıkış kanalları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sürücü koltuğunun ısıtması için döner düğme* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Flaşör sistemi düğmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ön yolcu hava yastığı devre dışı bırakma kontrol lambası . . . . . . . . . . Kumanda panelindeki eşya gözü* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Donanımına göre: − Radyo* 61 92 75 57 151 87 − Navigasyon* Ön yolcu koltuğunun ısıtması için döner düğme* . . . . . . . . . . . . . . . . . Ön yolcu tarafındaki eşya gözü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ön yolcu hava yastığı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ön yolcu hava yastığı şalteri (yolcu tarafındaki gözde) . . . . . . . . . . . . . Elektrikli camlar* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Emniyet Sürüş Uyarıları 75 86 143 151 14 22 A 23 A 24 A 25 A Sigorta taşıyıcısı (Kumanda panelinin yan tarafında) . . . . . . . . . . . . . . . Far düğmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Motor kaputu kilit açma kolu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gösterge aydınlatması için döner düğme ve ışık mesafesi ayarı için döner düğme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Direksiyon simidi ayar kolu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sürücü diz hava yastığı* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kontak kilidi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Donanımına göre: − ESP* düğmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 224 52 196 56, 56 11 145 105 159 26 A 27 A 28 A − ASR (TCS) şalteri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ön ve arka park etme yardım sensörü* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Merkezi kilitleme düğmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Donanımına göre: − Vites kolu (Düz şanzıman) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160 110 42 29 A 30 A 31 A 32 A 33 A − Vites kolu ((Otomatik şanzıman DSG)*) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Eşya gözü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Offroad (arazi)* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Lastik hava basıncı kontrol sistemi* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Park için direksiyon yardımcısı* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Donanımına göre: − Kalorifer kullanımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118 87 166 164 111 − Climatic* kullanımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95 − Climatronic* kullanımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 • 108 93 Not * ile işaretlenmiş olan donanımlar, sadece seri olarak üretilen belirli motor modellerine aittir veya sadece belirli modeller için çoklu donanımlar olarak verilebilir. • Fabrika çıkışında radyo veya navigasyon sistemi ile donatılmış olan araçlarda bu cihazların her birisi için ayrı bir kullanma kılavuzu bulunmaktadır. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 10 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 10 • Kokpit Sağdan direksiyonlu araçlardaki kullanım elemanlarının düzenlenmesi, ⇒ sayfa 8, şek. 1'de gösterilen düzenlemeye nazaran kısmen farklıdır. Semboller daima her bir kullanım elemanı için aynıdır. sj4.3.book Page 11 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Kısa kılavuz Kısa kılavuz Temel fonksiyonlar ve önemli uyarılar Direksiyon simidi konumunun ayarlanması Giriş Kısa kılavuz bölümü, araca ait önemli kumanda elemanlarının hızlı olarak tanıtılmasına hizmet eder. Kullanma kılavzunun aşağıdaki bölümlerinde bulunan tüm uyarılara dikkat etmek gereklidir. Aracın kilidinin açılması ve kilitlenmesi Şek. 3 Ayarlanabilir direksiyon simidi: Direksiyon kolonundaki kol / Sürücünün direksiyon simidine olan doğru uzaklığı Direksiyon simidinin konumunu dikey ve teleskobik yönde ayarlayabilirsiniz. – Direksiyon kolonunun ⇒ şek. 3 altındaki kolu aşağıya doğru yatırınız. – Direksiyon simidini istenen konuma getiriniz (Yükseklik ve uzunluk yönünde). Şek. 2 Uzaktan kumanda anahtarı – Kolu yukarıya doğru sonuna kadar bastırınız. Diğer uyarılar ⇒ sayfa 105, “Direksiyon simidi konumunun ayarlanması”. 1 Aracın kilidinin açılması A 2 Bagaj kapağı kilidinin açılması A 3 Aracın kilitlenmesi A 4 Anahtarın dışa açılması/içe katlanması A • Diğer uyarılar ⇒ sayfa 45, “Aracın kilidinin açılması ve kilitlenmesi”. UYARI! Direksiyon simidini, direksiyon simidi ile göğüs kemiği arasındaki mesafe en az 25 cm. olacak şekilde ayarlayınız ⇒ şek. 3sağda. Eğer asgari mesafeyi muhafaza etmezseniz, hava yastığı sistemi sizi koruyamaz - Ölüm tehlikesi! • • Direksiyon simidini sürüş sırasında ayarlamamalısınız! Direksiyon simidinin konumunun sürüş esnasında yanlışlıkla değişmemesi için, ayar kolu güvenlik önlemlerinden dolayı mutlaka sıkıca yukarı doğru bastırılmış olmalıdır - Ölüm tehlikesi! Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 11 sj4.3.book Page 12 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 12 Kısa kılavuz 2 Koltuk yüksekliğinin ayarlanması A 3 Koltuk arkalığının eğiminin ayarlanması A 4 Bel omurları desteğinin ayarlanması* A Kemer yükseklik ayarı Diğer uyarılar ⇒ sayfa 67, “Ön koltukların ayarlanması” UYARI! Sürücü koltuğunu sadece araç dururken ayarlayınız - Kaza tehlikesi! Şek. 4 Ön koltuk: Kemer yükseklik ayarı Elektrikli dış ayna ayarı* – Geri çevirme klipsini istenen yöne doğru yukarıya veya aşağıya itiniz ⇒ şek. 4. – Ayardan sonra, kemerden darbeli bir şekilde çekerek, geri çevirme klipsinin tam olarak oturup oturmadığını kontrol ediniz. Diğer uyarılar ⇒ sayfa 139, “Kemer yükseklik ayarı”. UYARI! Kemerin yüksekliğini, kemerin omuzdaki kısmı takriben omuz ortasından hiçbir zaman boynun üzerinden değil - geçecek şekilde ayarlayınız! Şek. 6 Kapının iç kısmı: Döner düğme Ön koltukların ayarlanması Dış ayna ısıtması* Sol ve sağ dış aynanın aynı anda ayarlanması Sağ dış aynanın ayarlanması Kullanımın devreden çıkarılması Diğer uyarılar ⇒ sayfa 65, “Dış ayna” Şek. 5 Koltuktaki kumanda elemanları 1 Koltuğun uzunlamasına yönde ayarlanması A sj4.3.book Page 13 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Kısa kılavuz Işığı devreye sokma ve devreden çıkarma Sinyal lambası ve uzun far kolu Şek. 7 Kumanda paneli: Far şalteri Otomatik ışık ayarı* Tüm ışıkların kapatılması/Gündüz sürüş farı Şek. 8 Sinyal lambası ve uzun far kolu A Sağ sinyal lambası A B Sol sinyal lambası A C Kısa ve uzun huzmeli farlar arasında geçiş A D Selektör A Park ışığının açılması Diğer uyarılar ⇒ sayfa 57, “Sinyal lambası ve uzun far kolu ”. Kısa huzmeli veya uzun huzmeli farların açılması Silecek kolu Sis farı* Arka sis lambası Diğer uyarılar ⇒ sayfa 52, “Işığı devreye sokma ve devreden çıkarma ”. Şek. 9 Silecek kolu A Fasılalı düğme, hassasiyet ayarı yağmur sensörü* A 0 Silme devre dışı A 1 Fasılalı silme A Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 13 sj4.3.book Page 14 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 14 Kısa kılavuz 2 Yavaş silme A 3 Hızlı silme A 4 Bir kerelik silme A 5 Silme/yıkama otomatiği A Yakıt doldurma Arka cam sileceği 6 Fasılalı silme – her 6 saniyede bir A 7 Silme/yıkama otomatiği A Diğer uyarılar ⇒ sayfa 61, “Silecekler” Şek. 11 Aracın sağ arka tarafı: Yakıt deposu kapağı / vidalı kapağı sökülmüş yakıt deposu kapağı Elektrikli camlar* – Depo kapağının sol tarafının ortasına ok yönünde basınız ⇒ şek. 11. – Yakıt dolum boğazının vidalı yakıt deposu kapağının kilidini aracın anahtarı ile sola doğru açın (bu versiyon yakıt deposu kapağının otomatik olarak açma imkanı olmayan araçlar için geçerlidir). – Vidalı depo kapağını tamamen sola doğru çevirerek dışarı alınız ve sağdaki depo kapağının üzerine yerleştiriniz ⇒ şek. 11. Şek. 10 Sürücü kapısındaki düğmeler A Sürücü kapısındaki otomatik cam düğmesi A B Ön yolcu kapısındaki otomatik cam düğmesi A C Sağ arka kapıdaki otomatik cam düğmesi* A D Sol arka kapıdaki otomatik cam düğmesi* A S Emniyet düğmesi* A Diğer uyarılar ⇒ sayfa 195, “Yakıt doldurma” Motor kaputu kilidinin açılması Diğer uyarılar ⇒ sayfa 47, “Elektrikli camlar*”. Şek. 12 Motor kaputunun kilit açma kolu sj4.3.book Page 15 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Kısa kılavuz – Sürücü tarafında gösterge panelinin altında bulunan kilit açma kolunu çekiniz ⇒ sayfa 14, şek. 12. B Motor yağı tamamlanabilir. A C Motor yağı mutlaka tamamlanmalıdır. A Diğer uyarılar ⇒ sayfa 198, “Motor yağ seviyesinin kontrol edilmesi”. Motor kaputunun açılması Şek. 13 Radyatör ızgarası: Emniyet kolu / kaput desteği ile kaputu emniyete alma 1 ⇒ şek. 13 bastırınız, motor kaputunun kilidi – Sabitleme kolunu ok yönünde A tamamen açılır. 2 braketten alınız ve dayanağın sonunu öngörülen – Kaput desteğini ok yönünde A 3 sokarak açık motor kaputunu emniyete alınız ⇒ şek. 13. açıklığa A Diğer uyarılar ⇒ sayfa 196, “Motor kaputunun açılması ve kapatılması”. Motor yağ seviyesinin kontrol edilmesi Şek. 14 Yağ ölçüm çubuğu A Motor yağı tamamlanmamalıdır. A Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 15 sj4.3.book Page 16 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 16 Göstergeler ve kontrol lambaları Göstergeler ve kontrol lambaları Gösterge paneline genel bakış Şek. 15 Gösterge paneli 1 Devir ölçer ⇒ sayfa 17 A 2 Kilometre saati ⇒ sayfa 17 A 3 Gösterge modu tuşu: A − Saat / dakika ayarı − İkinci hızın mil/saat veya km/saat olarak etkinleştirilmesi/devre dışı bırakılması* 4 A 5 A − Geriye kalan günlerin servis aralıkları göstergesi ve bir sonraki muayene servisi sıfırlamasına kadar kilometre veya mil rakamı*1) Soğutma sıvısı sıcaklık göstergesi ⇒ sayfa 17 Ekran − Kat edilen yol mesafesi için sayaç ile birlikte ⇒ sayfa 18 − Servis aralığı göstergesi ile ⇒ sayfa 18 1) İngiliz ölçüm birimlerinin kullanıldığı ülkeler için geçerlidir. − Dijital saatli ⇒ sayfa 19 − Çok fonksiyonlu göstergeli* ⇒ sayfa 20 − Bilgi ekranlı* ⇒ sayfa 23 6 Yakıt göstergesi ⇒ sayfa 17 A 7 Tuş: A − Kat edilen yol mesafesi günlük sayacının sıfırlanması − Servis aralığı göstergesinin sıfırlanması − Saat / dakika ayarı − Gösterge modunun etkinleştirilmesi/devre dışı bırakılması sj4.3.book Page 17 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Göstergeler ve kontrol lambaları Devir ölçer Soğuk bölge 1 ⇒ sayfa 16, şek. 15 motor kumanda cihazının motor Devir saatinin kırmızı bölgesi A devrini sınırlamaya başladığı bölgeyi ifade eder. Motor kumanda cihazı, motor devir sayısını emniyetli bir değere göre sınırlandırır. Devir saatinin kırmızı bölgesine ulaşmadan önce bir üst vitese takınız veya otomatik şanzımanın vites kolu konumunu D olarak seçiniz. Motor çalışma sıcaklığına erişmeden ve rodaj süresi içinde yüksek devir sayılarından sakınınız ⇒ sayfa 168. Çevre Notu Erken vites büyütmek, size yakıt tasarruf etme ve çalışma seslerini önleme konusunda yardımcı olur. Eğer ibre hala skalanın sol bölgesindeyse, motor çalışma sıcaklığına henüz ulaşmamıştır. Yüksek motor devirlerinden, tam gaz vermekten ve kuvvetli motor yüklemelerinden kaçınınız. Çalışma bölgesi Eğer ibre skalanın orta bölgesinde salınıyorsa, motor çalışma sıcaklığına ulaşmıştır. Kuvvetli motor yüklemesinde ve yüksek dış sıcaklıklarda ibre, sağa doğru daha da ilerleyebilir. Uyarı sembolü gösterge panelinde yanıp sönmediği sürece bunun bir sakıncası yoktur. Ekranda sembolü yanıp söndüğünde, ya soğutma sıvısı sıcaklığı çok yüksektir ya da soğutma sıvısı seviyesi çok düşüktür. Uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 34, “Soğutma sıvısı sıcaklığı / Soğutma sıvısı seviyesi ”. UYARI! Kilometre saati Motor kaputunu açmadan ve soğutma sıvısı seviyesini kontrol etmeden önce uyarılara ⇒ sayfa 197, “Motor bölmesindeki çalışmalar” dikkat ediniz. Hız aşımı uyarısı* 120 km/saat'lik sürüş hızının aşılması durumunda sesli bir uyarı sinyali duyulur. Sürüş hızı tekrar hız sınırının altına inerse sesli uyarı sinyali kapatılır. Not Dikkat! Taze hava girişinin önündeki ek farlar ve takılan diğer parçalar soğutma sıvısının soğutma etkisini kötüleştirir. Yüksek dış sıcaklıklarda ve kuvvetli motor yüklemesinde motorun aşırı ısınma tehlikesi ortaya çıkar! Bu fonksiyon sadece bazı ülkelerde geçerlidir. Yakıt göstergesi Soğutma sıvısı sıcaklık göstergesi 6 ⇒ sayfa 16, şek. 15 sadece kontak açık iken çalışır. Yakıt göstergesi A 4 ⇒ sayfa 16, şek. 15, sadece kontak açık iken Soğutma sıvısı sıcaklık göstergesi A çalışır. Motor hasarlarını önlemek için, sıcaklık bölgeleri hususunda aşağıdaki uyarılara lütfen dikkat ediniz: Yakıt deposunun kapasitesi yaklaşık 60 litredir. İbre rezerv işaretine ulaştığında, gösterge panelinde uyarı sembolü yanar. Daha hala yaklaşık 10,5 litre yakıt vardır. Bu sembol size, mutlaka yakıt almanız gerektiğini hatırlatır. Bilgi ekranında* şu yazı gösterilir: Please refuel! (Lütfen yakıt doldurunuz!) İlave uyarı sinyali olarak akustik bir ses duyulur. Kullanım 17 Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 18 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 18 Göstergeler ve kontrol lambaları Katedilen yol sayacı Dikkat! Hiçbir zaman tamamen boş depo ile araç kullanmayınız! Yakıt sisteminin düzensiz beslenmesi, motorun düzensiz dönmesine neden olabilir. Yanmamış yakıt, egzoz gazı sistemine girerek, katalitik konvertöre zarar verebilir. Kat edilen yol mesafesi sayacı ⇒ şek. 16 aracın toplam olarak kat etmiş olduğu kilometreyi veya mil değerini gösterir. Arıza göstergesi Gösterge panelinde bir arıza var ise, ekranda sürekli olarak Error yazısı gösterilir. Hatanın en kısa zamanda bir yetkili servisi tarafından giderilmesini sağlayınız. Not Yakıt deposunun tamamen doldurulmasından sonra dinamik sürüş (örn. Çok sayıda viraj, frenleme, rampa yukarı ve rampa aşağı) sırasında, yakıt göstergesinin yaklaşık bir kısmında seviye düşebilir. Duruş durumunda veya daha az dinamik olan bir sürüş sırasında, doğru yakıt miktarı gösterilir. Bu tepki bir arıza değildir. Katedilen yol sayacı UYARI! Katedilen yol sayacını emniyet nedenlerinden dolayı hiç bir zaman sürüş esnasında geri ayarlamayınız! Not Bilgi ekranı* olan araçlarda ikinci hızın göstergesi mil/saat veya km/saat olarak etkinleştirilmişse, bu sürüş hızı sayacın yerine katedilen toplam sürüş mesafesi olarak gösterilir. Servis aralığı göstergesi Şek. 16 Ekran: Katedilen yol sayacı Katedilen mesafenin bilgisi kilometre cinsinde (km) olur. Bazı ülkelerde ölçüm birimi olarak “mil” kullanılır. Sıfırlama düğmesi 7 ⇒ sayfa 16, şek. 15 yaklaşık 1 saniye basılı tuttuğunuz zaman, Sıfırlama düğmesini A günlük sayaç sıfırlanır. Kat edilen yol mesafesi günlük sayacı (trip) Katedilen yol mesafesi günlük sayacı ⇒ şek. 16 son sıfırlamasından itibaren ne kadar yol katedilmiş olduğunu, 100 metrelik veya 1/10 millik adımlarla gösterir. Şek. 17 Servis aralığı göstergesi: Uyarı Ekrandaki gösterge, aracın donanımına bağlı olarak değişebilir. Servis aralığı göstergesi Kontak açıldığında bir anahtar sembolü ile yaklaşan servis zamanı ve ne kadar kilometre kaldığı gösterilir ⇒ şek. 17. Aynı zamanda bir sonraki servise kaç gün kaldığı da gösterilir. sj4.3.book Page 19 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Göstergeler ve kontrol lambaları Bilgi ekranı* olan araçlarda bu göstergeyi şu menü ile çağırabilirsiniz ⇒ sayfa 24: Bilgi ekranında* şu yazı gösterilir: Service in ... km or... days (Servis ... km veya ... gün sonra) Kilometre göstergesi, gerektiğinde günlük sayaç servis vadesine kadar 100 km'lik adımlarla, gerektiğinde gün olarak geri sayar. SETTINGS (AYARLAR) Servis aralığı (Servis) Reset Servis vadesi geldiği zaman, ekranda 20 saniye yanıp sönen bir anahtar sembolü ve Servis metni belirir. Dikkat! Servis aralığı göstergesini sizin sıfırlamanızı tavsiye etmiyoruz, zira servis aralığı göstergesinin bir yanlış ayarı olabilir ve böylece de araçta olası arızalar meydana gelebilir. Bilgi ekranında* şu yazı gösterilir: Service now! (Servis şimdi!) Bir sonraki servis tarihine kadar olan yol mesafesi ve gün sayısı göstergesi 3 düğmesi yardımıyla her zaman Bir sonraki servis için kalan yol mesafesini ve günleri A görüntüleyebilirsiniz ⇒ sayfa 16. Ekranda 10 saniye süreyle bir anahtar sembolü belirir ve kaç kilometre kaldığı gösterilir. Aynı zamanda bir sonraki servise kaç gün kaldığı da gösterilir. Bilgi ekranı* olan araçlarda bu göstergeyi şu menü ile çağırabilirsiniz ⇒ sayfa 24: SETUP (Ayarlar) Servis aralığı (Servis) Bilgi 19 • Not Göstergeyi servis aralıklarının arasında sıfırlamayınız, aksi halde yanlış şeyler gösterilir. • Araç aküsü söküldüğü zaman, servis aralığı göstergesi değerleri olduğu şekilde muhafaza edilir. • Bir onarımdan sonra gösterge paneli değiştirilirse, servis aralığı göstergesinin sayacına doğru değerler girilmelidir. Bu çalışma bir yetkili servis tarafından yapılır. • Bilgi ekranında* 10 saniye gösterilir: Service in ... km or... days (Servis ... km veya ... gün sonra) Uzatılmış esnek servis aralıklı (QG1) göstergenin sıfırlama düğmesi ile sıfırlanmasından sonra, veriler uzatılmış sabit servis aralıklı (QG2) araçlardaki gibi gösterilir. Bu nedenden dolayı, servis aralığı göstergesinin sıfırlama işlemini sadece, bu işlemi bir araç sistem test cihazı ile yapan bir Škoda yetkili servisi tarafından yapılmasını tavsiye ediyoruz. • Servis aralıkları hakkında detaylı bilgiler için - Bkz. Servis Planı Kitapçığı. Servis aralığı göstergesinin sıfırlanması Servis aralık göstergesini, gösterge panelinin ekranında bir servis mesajı veya en azından bir ön ikaz gösterildiğinde, sıfırlama düğmesiyle de sıfırlayabilirsiniz. Dijital saat Sıfırlama işleminin bir yetkili servis tarafından yapılmasını tavsiye ederiz. 3 ve A 7 düğmeleri ile ayarlayınız ⇒ sayfa 16, şek. 15. Saati A Servis: 3 düğmesi ile değiştirmek istediğiniz göstergeyi seçiniz, ve A 7 düğmesi ile değişikliği A uygulayınız. • • • İlgili muayeneden sonra göstergenin hafızasını sıfırlar; Servis planına bir giriş yapar; Sürücü tarafındaki kumanda paneline bir sonraki servis zamanının yazılı olduğu etiketi yapıştırır. Bilgi ekranı* olan araçlarda, saat ayarı Time (zaman) menüsünden yapılabilir ⇒ sayfa 27. 7 ⇒ sayfa 16 yardımıyla da sıfırlanabilir: Servis aralığı göstergeleri, sıfırlama tuşu A Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 20 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 20 Göstergeler ve kontrol lambaları UYARI! Saat ayarı güvenlik nedenlerinden dolayı sürüş esnasında değil, bilakis sadece duran araçta yapılmalıdır! Çok fonksiyonlu gösterge (Araç bilgisayarı) • • Not Belli ülke modellerindeki göstergeler İngiliz ölçü sistemindedir. Wird die Anzeige der zweiten Geschwindigkeit in mph aktiviert, wird die aktuelle Geschwindigkeit* in km/h auf dem Display nicht angezeigt. Hafıza Giriş Çok fonksiyonlu gösterge, aracın donanımına göre devir saati ekranında ⇒ şek. 18 veya bilgi ekranında gösterilir ⇒ sayfa 23. Çok fonksiyonlu gösterge size bir çok faydalı bilgiler sağlar: Dış sıcaklık ⇒ sayfa 21 Sürüş süresi ⇒ sayfa 22 O andaki yakıt tüketimi ⇒ sayfa 22 Ortalama yakıt tüketimi ⇒ sayfa 22 Menzil ⇒ sayfa 22 Katedilen yol ⇒ sayfa 22 Ortalama hız ⇒ sayfa 22 Güncel hız* ⇒ sayfa 23 Yağ sıcaklığı ⇒ sayfa 23 Hız aşımı uyarısı* ⇒ sayfa 23 Bilgi ekranı* olan araçlarda, göstergeyi bazı bilgilere kapatmak mümkündür. Dikkat! Olası hasarları önlemek için, ekranla temas durumunda (örn. temizlik sırasında) kontak anahtarını çıkarınız. Şek. 18 Çok fonksiyonlu gösterge Çok fonksiyonlu gösterge, otomatik çalışan iki hafıza ile donatılmıştır. Seçilen hafıza, gösterge alanının ortasında gösterilir ⇒ şek. 18. Eğer ekranda 1 sayısı belirirse, bir tek sürüşün hafıza (Hafıza alanı 1) verileri gösterilir. Eğer 2 sayısı belirirse, toplam sürüşün hafıza (Hafıza alanı 2) verileri gösterilir. B ⇒ sayfa 21, şek. 19 veya Hafızanın değiştirilmesi, silecek kolu üzerindeki düğme A D yardımıyla gerçekleştirilir çok fonksiyonlu direksiyon* üzerindeki düğme A ⇒ sayfa 21. Tek sürüş hafızası (Hafıza 1) Tek sürüş hafızası, kontağın açılmasından kapanmasına kadar olan sürüş bilgilerini toplar. Eğer sürüşe kontak kapatıldıktan sonra 2 saat içinde devam edilirse, yeni gelen bilgiler güncel sürüş bilgilerinin hesaplanmasına dahil edilirler. Eğer araç 2 saatten fazla kullanılmazsa, hafıza otomatik olarak silinir. Toplam sürüş hafızası (Hafıza 2) Toplam sürüş hafızası, herhangi bir sayıdaki münferit sürüşlerden toplam 99 saat ve 59 dakikalık sürüş süresine veya 9.999 km sürüş mesafesine kadar olan sürüş verilerini toplar. Öngörülen değerlerden birisi aşılırsa, hafıza silinir ve hesaplama yeniden başlar. sj4.3.book Page 21 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Göstergeler ve kontrol lambaları Toplam sürüş hafızası, tek sürüş hafızasına karşılık, 2 saatten fazla sürüş kesilmesinden sonra silinmez. Not – 21 D düğmesine kısa süreli dokunarak öne çıkan fonksiyonu seçiniz. A Fonksiyonun sıfırlanması – İstenen hafızayı seçiniz. Eğer aracın aküsü sökülürse, tüm hafıza değerleri 1 ve 2 silinir. – Silecek kolu ve çok fonksiyonlu direksiyon*tuşlarının kullanımı B tuşuyla veya çok fonksiyonlu direksiyon A D tuşuyla seçilen Cam silecek kolundaki A belleğin aşağıdaki değerleri sıfırlanır: • • • • B veya A D düğmesine 1 saniyeden daha uzun basınız. A Ortalama yakıt tüketimi, Katedilen yol, Ortalama hız, Sürüş süresi. Çok fonksiyonlu göstergeyi sadece kontak açık olduğu zaman kullanabilirsiniz. Kontak açıldıktan sonra, kontak kapatılmadan önce seçilmiş olan fonksiyon gösterilir. Dış sıcaklık Şek. 19 Çok fonksiyonlu gösterge: Kullanım elemanları A ve A B düğmesi, silecek kolunun tutamağında bulunur ⇒ şek. 19 Devirmeli düğme A D ⇒ şek. 19 çevirmeli düğmesi ile gerçekleşir. solda. Değiştirme ve sıfırlama A Hafıza seçimi B düğmesineveya çok fonksiyonlu direksiyondaki A D – Cam silecek kolundaki A düğmesine kısa süreli dokunarak isteen belleği seçiniz. Fonksiyonların cam silecek kolu yardımıyla seçilmesi A yukarı veya aşağı doğru 0,5 saniyeden fazla basınız. – Devirmeli düğmeye A Böylece çok fonksiyonlu göstergenin her bir fonksiyonunu arka arkaya çağırabilirsiniz. Fonksiyonların çok fonksiyonlu direksiyon yardımıyla seçilmesi – C düğmesine basarak çok fonksiyonlu göstergenin menüsünü çağırabilirsiniz. A D yukarı veya aşağı çeviriniz. Böylece çok fonksiyonlu göster– Çevirmeli düğmeyi A genin her bir fonksiyonunu arka arkaya gözden geçirebilirsiniz. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Şek. 20 Dış sıcaklık Dış sıcaklık, kontak açıldığında ekranda gösterilir. Dış sıcaklık +4 °C'nin altına düşerse, dış sıcaklık göstergesinde 10 saniye yanıp sönen ve ardından dış sıcaklık ile sabit olarak kalan bir kar tanesi sembolü belirir (Buz tutma uyarı sinyali) ⇒ şek. 20. Aynı anda sesli bir sinyal duyulur. Silecek kolundaki devirmeli A ⇒ şek. 19 veya çok fonksiyonlu direksiyondaki düğmeye A C bastıktan düğmeye A sonra ⇒ şek. 19 en son gösterilen fonksiyon belirir. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 22 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 22 Göstergeler ve kontrol lambaları UYARI! Sadece dış sıcaklık sensörünün yolda ince buz bulunmadığına dair bildirimine güvenmeyiniz. +4 °C civarındaki dış sıcaklıklarda kaygan buz olabileceği için dikkatli olunuz - Kaygan buz oluşumu uyarısı! Not Tüketilen yakıt miktarı gösterilmez. Menzil Sürüş süresi Ekranda tahmin edilen menzil kilometre olarak gösterilir. Bu değer size, aracınızın şimdiki yakıt ikmali ile ve aynı sürüş tarzı ile daha ne kadar mesafe gidebileceğini verir. Ekranda, hafızanın son silinişinden itibaren geçen sürüş süresi belirir. Belli bir zamandan itibaren sürüş süresini ölçmek isterseniz, o zaman silecek kolundaki B basarak hafızayı sıfırlamalısınız ⇒ sayfa 21, şek. 19 veya çok fonksiyonlu düğmeye A D 1 saniyeden ⇒ sayfa 21, şek. 19 fazla direksiyondaki* döner düğmeye A basmalısınız. Gösterge 10 km'lik adımlarla ilerler. Yakıt rezervi kontrol lambası yandıktan sonra gösterim 5 km'lik aralıklarla devam eder. Her iki hafıza için azami gösterge değeri 99 saat ve 59 dakikadır. Bu değer aşılırsa, gösterge tekrar sıfırdan başlar. O andaki tüketim Ekranda o andaki yakıt tüketimi l/100 km olarak gösterilir. Bu göstergenin yardımıyla sürüş davranışınızı istediğiniz yakıt tüketimine göre uyarlayabilirsiniz. Duran araçta veya yavaş giden araçta, yakıt tüketimi l/saat şeklinde gösterilir. Sürüş esnasında gösterilen değer her 0.5 saniyede bir güncelleştirilir. Menzilin hesaplanması son 50 kilometredeki yakıt tüketimine dayanır. Aracınızı tasarruflu kullanırsanız, menzil artar. Hafıza sıfırlandıktan sonra (akünün kutup başları çıkarıldıktan sonra), 10 I/100 km yakıt sarfiyatı ile menzil hesaplanır, daha sonra bu değer sürüş stiline göre uyarlanır. Katedilen yol Ekranda, hafızanın son silinişinden ⇒ sayfa 20 beri katedilen yol belirir. Belli bir zamandan itibaren sürüş süresini ölçmek isterseniz, o zaman silecek kolundaki B ⇒ sayfa 21, şek. 19 veya çok fonksiyonlu direksiyondaki * döner düğmeye A D basarak hafızayı sıfırlamalısınız ⇒ sayfa 21, şek. 19. düğmeye A Her iki düğme konumundaki azami gösterge değeri 9.999 km'dir. Bu değer aşılırsa, gösterge tekrar sıfırdan başlar. Ortalama yakıt tüketimi Ekranda, hafızanın son silinişinden beri gerçekleşen ortalama yakıt tüketimi l/100 km olarak gösterilir ⇒ sayfa 20, şek. 18. Bu göstergenin yardımıyla sürüş davranışınızı istediğiniz yakıt tüketimine göre uyarlayabilirsiniz. Belli bir zamandan itibaren yakıt sarfiyatını ölçmek isterseniz, o zaman silecek B basarak hafızayı sıfırlamalısınız ⇒ sayfa 21, şek. 19 veya çok kolundaki düğmeye A D basmalısınız ⇒ sayfa 21, şek. 19. fonksiyonlu direksiyondaki* döner düğmeye A Sildikten sonra ekranda ilk 100 m mesafe için çizgiler belirir. Sürüş esnasında gösterilen değer her 5 saniyede bir güncelleştirilir. Ortalama hız Ekranda, hafızanın son silinişinden itibaren gerçekleşen ortalama hız km/saat olarak gösterilir ⇒ sayfa 20. Belli bir zamandan itibaren ortalama sürüş hızını ölçmek isterB basarak hafızayı sıfırlamalısınız seniz, o zaman silecek kolundaki düğmeye A D ⇒ sayfa 21, şek. 19 veya çok fonksiyonlu direksiyondaki* döner düğmeye A basmalısınız ⇒ sayfa 21, şek. 19. Sildikten sonra ekranda ilk 100 m mesafe için çizgiler belirir. Sürüş esnasında gösterilen değer her 5 saniyede bir güncelleştirilir. sj4.3.book Page 23 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Göstergeler ve kontrol lambaları 23 B düğmesine tekrar basarak veya çok fonksiyonlu – Bu değer, silecek kolundaki A D çevirmeli düğmesini çevirerek kaydedilir. direksiyonda* bulunan A Güncel hız* 2 aynı olan aktüel hız gösterilir ⇒ sayfa 16, Ekranda, kilometre saatinde gösterilen ile A şek. 15. Yağ sıcaklığı Yağ sıcaklığı, kontak açıldığında ekranda gösterilir. Bir hatada ısı yerine üç çizgi gösterilir. Eğer şimdi ayarlanan hız sınırını aşarsanız, ekranda Speed 50 km/h exceeded (50 km/saat değeri aşıldı) gösterilir. Hızınız ayarlanan sınırın altına düşene kadar B basarak ⇒ şek. 21 veya çok fonksiyonlu direkveya silecek kolundaki düğmeye A D basarak bildiriyi kapatana kadar bu bildiri gösterilir siyondaki* döner düğmeye A ⇒ sayfa 21, şek. 19. İlave uyarı sinyali olarak akustik bir ses duyulur. Ayarlanan hız sınırı, kontak kapatıldıktan sonra da hafızada kalır. Hız aşımı uyarısı* Bilgi ekranı* Giriş Şek. 21 Hız aşımı uyarısı / çok fonksiyonlu gösterge Kullanım elemanları Bu fonksiyon sizin, örneğin şehir içi sürüşlerde, hız sınırınızı ayarlamanızı sağlar. Ayarlamış olan hız sınırını aştığınız zaman, ekrandaki bir gösterge sizi uyarır. Hız aşımı uyarısı – Speed warning --- km/h (--- km/saat hızdaki uyarı) menü noktasını seçiniz. – Örneğin 50 km/saatlik bir hızla sürüş yapınız. B yardımıyla ⇒ şek. 21 – Hafızanının değişitrilmesi silecek kolu üzerindeki düğme A D yardımıyla veya çok fonksiyonlu direksiyon* üzerindeki düğme A gerçekleşir⇒ sayfa 21, şek. 19. Bilgi ekranındaki* Speed warning 50 km/h (50 A düğmesine km/saat uyarısı) gösterilir ⇒ şek. 21. Bu değeri, silecek kolundaki A D çevirmeli düğmesini çevibasarak veya çok fonksiyonlu direksiyonda* bulunan A rerek arttırabilir veya azaltabilirsiniz. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Şek. 22 Gösterge paneli: Bilgi ekranı Bilgi ekranı, size çok rahat bir tarzda aracınızın güncel çalışma durumu hakkında bilgi verir. Ayrıca bilgi ekranı (araç donanımına göre), radyoya, telefona, çok fonksiyonlu göstergeye, navigasyon sistemine, MDI girişine bağlı olan cihaza ve otomatik şanzımana ait bilgilere aracılık eder. Kontak açıldığı zaman ve sürüş esnasında araç içinde belirli fonksiyonlar ve durumlar daima test edilir. Fonksiyon arızaları, duruma göre gerekli onarım çalışmaları ve diğer bilgiler kırmızı sembollerle ⇒ sayfa 26 ve sarı sembollerle ⇒ sayfa 26 gösterilir. Bazı sembollerin yanması, akustik uyarı sesi ile birlikte olur. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 24 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 24 Göstergeler ve kontrol lambaları Bunun dışında, ekranda bilgiler ve uyarı metinleri gösterilir ⇒ sayfa 29. Metnin gösterilmesi aşağıdaki lisanlardan birisi ile mümkündür: Çekçe, İngilizce, Almanca, Fransızca, İtalyanca, İspanyolca, Portekizce, Rusça ve Çince. İstenen lisanı ayar menüsünden seçebilirsiniz. A üzerinden münferit menü noktalarını seçebilirsiniz. A B – Devirmeli düğme A tuşuna kısa süreli bastıktan sonra, seçilen bilgi gösterilir. Çok fonksiyonlu direksiyon*tuşlarının kullanımı C ⇒ şek. 23 basarak çağırınız. – MAIN MENU'yü (ANA MENÜ), düğmeye A D çevirirek menüleri teker teker seçebilirsiniz. Döner düğmeye – Döner düğmeyi A D kısa süreli bastıktan sonra seçilen menü gösterilir. A Ekranda (araç donanımına göre) aşağıdaki bilgiler gösterilebilir: Ana menü ⇒ sayfa 24 Kapı, bagaj ve motor bölmesi kapağı uyarısı ⇒ sayfa 25 Servis aralığı göstergesi ⇒ sayfa 18 Otomatik şanzımanın DSG vites kolu konumları ⇒ sayfa 118 Dikkat! Olası hasarları önlemek için, ekranla temas durumunda (örn. temizlik sırasında) kontak anahtarını çıkarınız. Ana menü C kısa süreli basarak bir üst kademeye ulaşırsınız, düğmeye A C – Düğmeye A 1 saniyeden fazla basarak MAIN MENU (ANA MENÜ) bölümünü çağırırsınız. Aşağıdaki bilgileri (araç donanımına göre) seçebilirsiniz: Çok fonksiyonlu gösterge (Araç bilgisayarı) ⇒ sayfa 20 Audio (Audio) * Navigation (Navigasyon) * Phone (Telefon)* ⇒ sayfa 124 Aux. heating (Sabit ısıtıcı)* ⇒ sayfa 102 Assistant (Yardım)* ⇒ sayfa 54 Vehicle status (Araç durumu) ⇒ sayfa 25 Setup (Ayarlar) ⇒ sayfa 27 Audio (Ses) menü noktası sadece eğer fabrikada takılmış olan radyo* devreye alınmış ise gösterilir. Navigation (Navigasyon) menü noktası sadece eğer fabrikada takılmış olan navigasyon sistemi* devreye alınmış ise gösterilir. Aux. Heating (sabit ısıtıcı) menü noktası, araç fabrikada takılmış olan bir sabit ısıtıcı* ile donatılmışsa görünür. Şek. 23 Bilgi ekranı: Cam silecek kolundaki kumanda elemanları / çok fonksiyonlu direksiyondaki kumanda elemanları Silecek kolu tuşlarının kullanımı A ⇒ şek. 23 1 saniyeden – MAIN MENU'yu (ANA MENÜ), devirmeli düğmeye A daha uzun basarak devreye sokunuz. Assistant (Yardım) menü noktası, araç bir viraj farı* ile donatılmışsa görünür. • Not Bilgi ekranında uyarı bildirileri gösterilirse ⇒ sayfa 25 ⇒ sayfa 25, ana menüye B düğmesiyle veya çok fonksiyonlu direkgeçmek için bunları silecek kolundaki A D düğmesiyle onaylamalısınız. siyondaki A sj4.3.book Page 25 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Göstergeler ve kontrol lambaları • Eğer siz bilgi ekranını o anda çalıştırmazsanız, menü her zaman 10 saniye sonra bir üst seviyeye geçiş yapar. • Fabrika çıkışında takılmış olan radyonun* veya navigasyon sisteminin* kullanımı, araç belge ve bilgilerinin içinde bulunan ayrı bir kılavuzda tarif edilmektedir. 25 Auto-Check kontrolü* Araç durumu Kapı, bagaj ve motor bölmesi kapağı uyarısı Şek. 25 Bilgi ekranı: Fonksiyon arızası göstergesi Şek. 24 Bilgi ekranı: Kapı uyarısı Auto-Check kontrolü, belli fonksiyonların ve araç bileşenlerinin durumlarını kontrol eder. Kontrol işlemi, kontak açık durumda iken hem araç dururken, hem de sürüş esnasında sürekli olur. En az bir kapı, bagaj veya motor kaputu kapalı değil ise, kapı uyarı ışığı, bagaj ve motor kaputunun uyarı ışığı yanar. Ekrandaki sembol, hangi kapının veya bagaj veya motor kaputunun kapalı olmadığını gösterir ⇒ şek. 24. Bazı fonksiyon arızaları, acilen gerekli onarımlar, servis çalışmaları veya diğer bilgiler gösterge panelinin ekranında gösterilir. Bu göstergeler önceliğine göre kırmızı ve sarı renkli ışık sembollerine ayrılmıştır. Kapılar, bagaj ve motor kaputu tam olarak kapanır kapanmaz ekrandaki sembol söner. Kırmızı semboller bir tehlikeyi (Öncelik 1) işaret eder, sarı semboller ise bir uyarı (Öncelik 2) sinyali verirler. Bunun dışında, sembollere ilave olarak sürücü için uyarılar belirir ⇒ sayfa 29. Kapı, motor kaputu veya bagaj kapağı açık iken ve hız 6 km/saat'in üstünde ise, ilave uyarı sinyali duyulur. Menüde Vehicle status (Araç durumu) belirirse, en az bir arıza mesajı vardır. Bu menünün seçilmesinden sonra, arıza bildirimlerinden birincisi gösterilir. Birçok arıza bildirimi varsa, ekranda örn. 1/3 ⇒ şek. 25 şeklinde gösterilir. Bunun anlamı, toplam üç bildirimden birincisi gösteriliyor demektir. İlgili bildiriler, 5 saniyelik aralıklarla arka arkaya gösterilir. Mümkün olan en kısa sürede gösterilen ariza bildirilerini kontrol ediniz. Fonksiyon arızaları giderilmediği sürece, semboller tekrar tekrar gösterilir. Bu semboller birinci gösterimden sonra sürücüye uyarısız olarak gösterilir. Eğer bir arıza ortaya çıkarsa, sembolün ve metnin göstergesine ilaveten akustik bir uyarı sinyali de duyulur: • Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Öncelik 1 - üç uyarı ses tonu Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 26 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 26 • Göstergeler ve kontrol lambaları Sarı semboller Öncelik 2 - bir uyarı ses tonu Sarı sembol bir uyarıyı bildirir. Kırmızı semboller Kırmızı sembol bir tehlikeyi bildirir. Şek. 27 Bilgi ekranı: Fren balatası aşınmış Şek. 26 Bilgi ekranı: Yağ basıncı düşük Sarı sembollerin anlamı: – Aracı durdurunuz. – Motoru durdurunuz. – Sinyal veren fonksiyonu kontrol ediniz. – Acil durumda teknik yardım çağırınız. Motor yağı basıncı çok düşük ⇒ sayfa 32 DSG otomatik şanzımanının* aşırı ısınmış kavramaları ⇒ sayfa 38 Bir kırmızı sembol belirdiği zaman, arka arkaya üç uyarı sesi duyulur. Motor yağ seviyesini kontrol edin, Motor yağı sensörü arızalı ⇒ sayfa 198 Fren balatası aşınmış ⇒ sayfa 36 Bir sarı sembol belirir ise, bir uyarı sesi duyulur. Kırmızı sembollerin anlamı: İlgili fonksiyonu mümkün olan en kısa süre içinde kontrol ediniz. Eğer önceliği 2 olan bir çok fonksiyon arızası mevcut ise, böylece semboller arka arkaya belirir ve her defasında yaklaşık 5 saniye için yanar. sj4.3.book Page 27 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Göstergeler ve kontrol lambaları Ayarlar 27 MFA'nın gösterilmesi Burada çok fonksiyonlu göstergenin bazı göstergelerini devreden çıkarabilir veya devreye sokabilirsiniz. Konfor* Aşağıdaki fonksiyonları (araç donanımına göre) ayarlayabilirsiniz: Burada yağmur sensörlü araçlarda, yağmur başladığında araç kilitli iken camların ve açılır tavanın otomatik olarak Rain-closing kapatılması fonksiyonunu etkinleştirebilir veya devre dışı (Yağmurda kapatma) bırakabilirsiniz. Eğer bu fonksiyon etkinse ve yağmur yağmıyorsa, pencereler ve açılır tavan yaklaşık 12 saat sonra otomatik olarak kapanır. Şek. 28 Saatin ayarlanması Bilgi ekranının yardımıyla belirli ayarları kendiniz yapabilirsiniz. Güncel ayar, bilgi ekranındaki ilgili menünün yukarıdaki çizginin altında gösterilir ⇒ şek. 28. Aşağıdaki bilgileri (araç donanımına göre) seçebilirsiniz: • • • • • • • • • • • • • Language (Lisan /Dil) MFD Verisi (MFA-VERİLERİ) Convenience (Konfor) Door open (Kapı açık) Burada tek tek kapıların açılması ve otomatik kapatılması fonksiyonlarını etkinleştirebilir veya devre dışı bırakabilirsiniz. ATA confirm (Alarm onayı) Burada, alarm etkinleştirilirken veya devre dışı bırakılırken ek olarak bir sesli sinyali açabilirsiniz veya kapatabilirsiniz. Window op. Burada sadece sürücü penceresinin veya tüm pencerelerin (Camların kullanımı.) konfor modunu ayarlayabilirsiniz. Lights & Vision (Işık & görüş) Time (Saat) Mirror down (Ayna indirme) Winter tires (Kış lastikleri) Units (Birimler) Assistant (Yardım) Alt. speed dis. (İkinci hız) Factory setting (Fabrika ayarı) Back (Geri) Back (Geri) menü noktasını seçtikten sonra, bir üst seviyedeki menüye ulaşırsınız. a) bilir veya çıkarabilirsiniz a). Mirror adjust. (Ayna ayarı) Burada, sol ve sağ aynaların ayarlanmasını aynı anda devreye sokabilir veya çıkarabilirsiniz. Factory setting (Fabrika ayarı) Bu menü seçildiğinde konfor ayarı fabrika ayarına getirilir. Bilgi ekranında şu yazı gösterilir: Factory setting for convenience is set (Konfor ayarı fabrika ayarına getirildi). Travel mode (Seyahat modu) Service interval (Servis) Burada, araba geri vitese geçirildiğinde sürücü tarafındaki dış aynanın aşağıyı gösterme fonksiyonunu devreye soka- Bu fonksiyon sadece elektrikle ayarlanabilen sürücü koltuğu olan araçlarda mevcuttur. Lisan Burada, uyarı ve bilgi metinlerinin hangi lisanda gösterilmesi gerektiğini ayarlayabilirsiniz. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 28 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 28 Göstergeler ve kontrol lambaları Işık ve görüş Servis Burada, Coming/Leaving-Home fonksiyonunun aydınlatma süresinin aydınlatmasının yoğunluğunu ayarlayabilirsiniz. Ayrıca burada gündüz sürüş farının ve konforlu sinyal vermenin fonksiyonlarını devreye sokabilir veya devre dışı bırakabilirsiniz. Burada bir sonraki servis tarihine kadar kalan kilometreyi ve gün sayısını gösterebilir ve servis aralığı göstergesini sıfırlayabilirsiniz. Factory setting (Fabrika ayarları) menü noktası seçildikten sonra fabrika ayarları tekrar oluşturulur. Saat Burada, saati, zaman formatını (12 veya 24 saatlik gösterim) ve yaz/kış saatini ayarlayabilirsiniz. Kış lastikleri Burada, hangi hız değerinde bir uyarı ses tonunun verilmesi gerektiğini ayarlayabilirsiniz. Bu fonksiyonu, örneğin izin verilen azami hızı aracın azami hızından daha küçük olan kış lastiklerinde kullanın . Hızın aşılması durumunda, bu durum bilgi ekranında* gösterilir: Snow tyres max. speed ... km/h (Kış lastikleri azami ... km/saat) Birimler Burada, sıcaklık, tüketim ve kat edilen yol mesafesinin birimlerini ayarlayabilirsiniz. Asistan Burada park yardım sisteminin* akustik sinyal tonlarını uyarlayabilirsiniz. İkinci hız Burada ikinci hızın göstergesini mil/saat veya km/saat cinsinden devreye sokabilirsiniz2) . Seyahat modu Burada “turistik ışık” modunu devreye sokabilir / çıkarabilirsiniz. Bu mod, trafik akışının ters olduğu (Sol/sağ yönlü trafik) ülkelerde karşıdan gelenlerin gözlerini kamaştırmadan sürüş imkanı verir. Bu moda geçilerek, far yatırma fonksiyonu devreden çıkarılır. Diğer bilgiler ⇒ sayfa 55. 2) İngiliz ölçüm birimlerinin kullanıldığı ülkeler için geçerlidir. Fabrika ayarı Fabrika ayarı menü noktası seçildiğinde, tekrar bilgi ekranının fabrika ayarına dönülür. sj4.3.book Page 29 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Göstergeler ve kontrol lambaları Kontrol lambaları Genel bakış Kontrol lambaları belirli fonksiyonları veya arızaları gösterir. Şek. 29 Kontrol lambaları olan gösterge paneli Kullanım Sinyal lambaları (sol) ⇒ sayfa 30 Sinyal lambaları (sağ) ⇒ sayfa 30 Sis farı* ⇒ sayfa 30 Uzun hüzmeli far ⇒ sayfa 31 Kısa hüzmeli far ⇒ sayfa 31 Arka sis lambası ⇒ sayfa 31 Emniyet Sürüş Uyarıları Hız ayar sistemi * ⇒ sayfa 31 Ampul arızası ⇒ sayfa 31 Dizel parçacık filtresi* (Dizel motoru) ⇒ sayfa 31 Hava yastığı sistemi ⇒ sayfa 32 Egzoz gazı kontrol sistemi ⇒ sayfa 32 Elektro-mekanik hidrolik direksiyon ⇒ sayfa 32 Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 29 sj4.3.book Page 30 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 30 Göstergeler ve kontrol lambaları Motor yağ seviyesi ⇒ sayfa 33 Motor yağ basıncı ⇒ sayfa 32 Motor elektroniğinin kontrolü (Benzinli motor) ⇒ sayfa 33 Ön kızdırma sistemi (Dizel motoru) ⇒ sayfa 33 Soğutma sıvısı sıcaklığı / Soğutma sıvısı seviyesi ⇒ sayfa 34 • Anti patinaj sistemi (ASR) ⇒ sayfa 34 • Elektronik dengeleme programı (ESP)* ⇒ sayfa 34 Vites kolu kilidi* ⇒ sayfa 35 Lastik hava basınç değerleri* ⇒ sayfa 35 Anti blokaj sistemi (ABS) ⇒ sayfa 35 Bagaj kapağı ⇒ sayfa 36 Kapı açık ⇒ sayfa 36 Emniyet kemeri uyarı lambası ⇒ sayfa 36 Fren balatalarının kalınlığı* ⇒ sayfa 36 Cam yıkama sistemindeki sıvı seviyesi* ⇒ sayfa 36 Fren sistemi ⇒ sayfa 36 Alternatör ⇒ sayfa 37 Yakıt rezervi ⇒ sayfa 37 Yokuş aşağı iniş yardımcısı* ⇒ sayfa 37 DSG otomatik şanzımanının* aşırı ısınmış kavramaları ⇒ sayfa 38 UYARI! Yanan kontrol lambalarına ve ilgili tariflere ve uyarılara dikkat etmediğiniz zaman, bu durum çok ağır yaralanmalara veya araç hasarlarına neden olabilir. Aracın motor bölmesi tehlikeli bir bölgedir. Motor bölmesindeki, örn. kullanılan sıvılarının kontrolü ve ilave edilmesi gibi çalışmalarda, yaralanma, haşlanma, kaza ve yangın riski vardır. İkaz uyarılarına mutlaka dikkat ediniz ⇒ sayfa 197, “Motor bölmesindeki çalışmalar”. • Not Kontrol lambalarının düzeni motor tipine bağlıdır. Aşağıdaki fonksiyon tarifinde gösterilen sembolleri gösterge panelinde kontrol lambası olarak bulabilirsiniz. • Fonksiyon arızaları gösterge panelinde kırmızı (Öncelik 1 - Tehlike) veya sarı semboller (Öncelik 2 - Uyarı) olarak gösterilir. Sinyal sistemi Sinyal kolunun pozisyonuna göre sol veya sağ kontrol lambası yanıp söner. Bir sinyal lambası arızalanırsa, kontrol lambası yaklaşık iki misli hızla yanıp söner. Bu durum römork kullanımında geçerli değildir. Flaşör sistemi devrede iken, tüm sinyal lambaları ve ayrıca her iki kontrol lambası birlikte yanıp söner. Sinyal sistemi ile ilgili diğer uyarılar ⇒ sayfa 57. Sis farı* Sis farları devrede iken kontrol lambası yanar ⇒ sayfa 55. sj4.3.book Page 31 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Göstergeler ve kontrol lambaları Uzun hüzmeli far 31 Kısa hüzmeli far Dizel parçacık filtresini temizlemek için, trafik şartlarına bağlı olarak, 4. veya 5. vites takılı durumda (Otomatik şanzımanda: S konumu), motor devir sayısı 1800-2500 1/dak iken, mümkün olduğunca hızlı bir şekilde en az 60km/saatlik bir hızda en az 15 dakika veya kontrol lambası sönünceye kadar gidilmelidir. Stellung S) eine Geschwindigkeit von mindestens 60 km/h bei Motordrehzahlen von 1 800 - 2 500 1/min gefahren werden. Böylece egzos sıcaklığı yükselir ve dizel parçacık filtresinde toplanan kurum yanar. Kısa huzmeli far devrede iken kontrol lambası yanar ⇒ sayfa 52. Bu sırada geçerli hız sınırlandırmalarına ⇒ Kontrol lambası , uzun hüzmeli far veya selektör devrede iken yanar. Uzun huzmeli far ile ilgili diğer uyarılar ⇒ sayfa 57. uyunuz. Dizel parçacık filtersi başarılı olarak temizlendikten sonra kontrol lambası söner . Arka sis lambası Arka sis lambaları devrede iken kontrol lambası yanar ⇒ sayfa 56. Hız ayar sistemi* Hız ayar sistemi devredeyken kontrol lambası yanar. Lamba arızası Filtre başarıyla temizlenmezse, kontrol lambası sönmez ve kontrol lambası yanıp sönmeye başlar. Bilgi ekranında*Diesel-particle Owner's manual (Dizel parçacık filtresi araç kitabı!) gösterilir. Ardından motor kumanda cihazı motoru acil durum moduna geçirir, burada sadece azaltılmış bir motor performansı kullanılabilir. Kontak kapatılıp tekrar açıldığında, kontrol lambası yanar. Derhal bir yetkili servisi arayınız. • UYARI! Kontrol lambası bir ampül arızalı ise yanar: Yanan kontrol lambalarına ve ilgili tariflere ve uyarılara dikkat etmediğiniz zaman, bu durum çok ağır yaralanmalara veya araç hasarlarına neden olabilir. • • Hızınızı her zaman hava, yol, arazi ve trafik şartlarına göre ayarlayınız. Kontrol lambasının gösterdiği önerilere uymak için asla tarifik kurallarının dışına çıkmayınız. • Kontak açıldıktan sonra 2 saniyeye kadar; Arızalı ampul devreye sokulurken. Bilgi ekranında* gösterilen metin, örn.: Check front right dipped beam! (Ön sağ kısa hüzmeli farı kontrol edin!) Arka park farında ve plaka aydınlatmasında fazla sayıda ampul bulunur. Kontrol lambası , plaka aydınlatmasının veya park farının (bir arka aydınlatma ünitesi içinde) tüm ampulleri arızalandığında, yanar. Bu nedenle ampullerin fonksiyonelliğini sık sık kontrol ediniz. Dikkat! Kontrol lambası yandığı sürece, yakıt tüketiminin artacağı ve motorun gücünün düşeceği unutulmamalıdır. Not Dizel parçacık filtresiyle ile ilgili diğer bilgiler ⇒ sayfa 165. Dizel parçacık filtresi* (Dizel motoru) Kontrol lambası yandığında , sıklıkla yapılan kısa mesafe sürüşlerinden dolayı dizel parçacık filtresinin kurumla dolduğunu gösterir. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 32 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 32 Göstergeler ve kontrol lambaları Hava yastığı sistemi Hava yastığı sisteminin denetlenmesi Kontrol lambası, motor çalıştıktan sonra sönmezse veya sürüş esnasında yanarsa, egzoz ile ilgili bir parçada bir arıza vardır. Motor kumandası tarafından seçilen acil program, özenli bir sürüş tarzı ile en yakın yetkili servise gitmenizi sağlar. Kontrol lambası , kontak açıldığında bir kaç saniye için yanar. Kontrol lambası sönmez ise veya sürüş esnasında yanarsa, bir sistem arızası vardır ⇒ . Bu ayrıca, kontak açıldığında kontrol lambası yanmaz ise, aynı şekilde geçerlidir. Bilgi ekranında* şu metin gösterilir: Airbag fault! (Airbag Arızası!) Hava yastığı sisteminin çalışmaya hazır olması, bir hava yastığının devre dışı bırakılması durumunda bile elektronik olarak denetlenir. Elektro-mekanik hidrolik direksiyon Kontrol lambası , kontak açıldığında bir kaç saniye için yanar. Kontrol lambası, kontak açıldıktan sonra veya sürüş esnasında sürekli olarak yanarsa, elektro-mekanik hidrolik direksiyonda bir arıza vardır. • Sarı renkli kontrol lambası yandığı zaman , hidrolik direksiyonda bir kısmi arıza vardır ve direksiyon desteği azalabilir. Ön, yan veya kafa hava yastığının veya kemer gerdiricisinin araç sistem test cihazı ile devre dışı bırakılması: • • Diğer bilgiler ⇒ sayfa 164. Kontrol lambaları , kontak açıldıktan sonra 4 saniye için yanar ve ardından 2 saniyelik aralıklarla 12 saniye daha yanıp söner. Kırmızı renkli kontrol lambası yandığı zaman , hidrolik direksiyon tamamen devre dışındadır ve direksiyon desteği kaybolur. Bilgi ekranında* şu metin gösterilir: Airbag/belt tensioner deactivated! (Hava yastığı/emniyet kemeri gerdiricisi devre dışı!) Eğer hava yastığı, ön yolcu tarafındaki eşya gözünde bulunan hava yastığı düğmesi* ile kapatılmışsa: • • Kontrol lambası kontak açıldıktan sonra 4 saniye yanar. Hava yastıkları devre dışı bırakılırsa, bu durum kumanda panelinin orta kısmındaki sarı kontrol lambası yazısının yanması ile gösterilir ⇒ sayfa 151. UYARI! Eğer bir arıza varsa, hava yastığı sistemini hemen bir yetkili servise kontrol ettiriniz. Aksi halde bir kaza durumunda hava yastıklarının açılmama tehlikesi meydana gelir. Egzoz gazı kontrol sistemi UYARI! Hidrolik direksiyon arıza yaparsa, bir yetkili servise başvurunuz. • • Eğer aracın aküsü sökülüp ve tekrar bağlandıysa, kontak açıldıktan sonra sarı kontrol lambası yanar. Kısa bir mesafe geride bırakıldıktan sonra kontrol lambası mutlaka sönmelidir. Motor yağ basıncı Kontrol lambası , kontak açıldığında bir kaç saniye için yanar 3) . Eğer kontrol lambası motor çalıştıktan sonra sönmez veya sürüş esnasında yanıp sönmeye başlar ise, durunuz ve motoru kapatınız. Yağ seviyesini kontrol ediniz ve gerekli ise yağ doldurunuz ⇒ sayfa 199, “Motor yağının ilave edilmesi”. 3) Kontrol lambası kontak açıldıktan sonra yanar. Not Eğer yeni motor çalıştırma ve kısa sürüş sonrasında sarı kontrol lambası sönerse, bir yetkili servis aramak gerekli değildir. Bilgi ekranı olan araçlarda kontak açıldıktan sonra kontrol lambası yanmaz, sadece bir arıza olduğunda veya motor yağı seviyesi düşük olduğunda yanar. sj4.3.book Page 33 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Göstergeler ve kontrol lambaları İlave uyarı sinyali olarak bir de üç misli akustik sinyal sesi duyulur. Kontrol lambası yanıp söner Eğer mevcut şartlarda motor yağının doldurulması mümkün değilse, sürüşe devam etmeyiniz. Motoru durdurunuz ve bir yetkili servisten yardım alınız, çünkü aksi taktirde ağır bir motor hasarı ortaya çıkabilir. Motor yağ seviyesi sensöründe bir arıza ortaya çıkarsa, bu durum kontak açıldıktan sonra akustik bir sinyal tarafından ve kontrol lambasının defalarca yanmasıyla gösterilir. Yağ miktarı iyi durumda olsa bile, eğer kontrol lambası yanıyorsa, sürüşe devam etmeyiniz. Motoru rölantide dahi çalıştırmayınız. En yakın yetkili servisten yardım talebinde bulununuz. Motorun hemen bir yetkili servis tarafından kontrol edilmesini sağlayınız. Bilgi ekranında* şu metin gösterilir: Oil Pressure Engine off! Owner's manual! (Motor yağ basıncı yok! Araç kitabı) • UYARI! Eğer siz teknik nedenlerden dolayı durmak zorunda kaldıysanız, o zaman aracı trafik akışından emniyetli bir mesafe uzağa bırakınız, motoru durdurunuz ve flaşörleri yakınız . • Kırmızı renkli yağ basıncı kontrol lambası , yağ seviyesi göstergesi değildir! Bu bakımdan, yağ seviyesi düzenli aralıklarla, en iyisi her yakıt alımından sonra kontrol edilmelidir. Bilgi ekranında* şu metin gösterilir: Oil sensor workshop! (Yağ Sensörü, Servis!) Motor elektroniğinin kontrolü (Benzinli motor) Kontrol lambası Electronic Power Control (Elektronik güç kontrolü), kontak açıldığında bir kaç saniye için yanar. Kontrol lambası motor çalıştıktan sonra sönmez veya yanarsa, motor kumandasında bir arıza vardır. Motor kumandası tarafından seçilen acil program, özenli bir sürüş tarzı ile en yakın yetkili servise gitmenizi sağlar. Bilgi ekranında* şu metin gösterilir: Engine fault Workshop! (Servis arızası: Servis!) Motor yağ seviyesi Ön kızdırma sistemi (Dizel motoru) Kontrol lambası yanar Kontrol lambası motor soğuk iken kontak açıldığında (ön kızdırma konumu) 2 yanar ⇒ sayfa 105. Kontrol lambası söndükten sonra motoru çalıştırabilirsiniz. Eğer kontrol lambası yanarsa, muhtemelen yağ miktarı çok düşüktür. Mümkün olan en kısa sürede yağ seviyesini kontrol ediniz veya motor yağı ilave ediniz ⇒ sayfa 199. İlave bir uyarı sinyali olarak bir bip sesi duyulur. Çalışma sıcaklığındaki motorda veya +5 °C 'nin üzerindeki sıcaklıklarda ön kızdırma kontrol lambası yaklaşık 1 saniye yanar. Bunun anlamı, motoru hemen çalıştırabilirsiniz demektir. Eğer kontrol lambası yanmazsa veya sürekli yanarsa, o zaman ön kızdırma sisteminde bir arıza vardır; lütfen derhal yetkili bir servise baş vurunuz. Bilgi ekranında* şu metin gösterilir: Check oil level! (Yağ seviyesinin kontrol edin!) Motor kaputu 30 saniyeden daha uzun açık kalırsa, kontrol lambası söner. Eğer motor yağı ilave edilmemiş ise, kontrol lambası yaklaşık 100 km sonra tekrar yanar. Kontrol lambası sürüş sırasında yanıp sönmeye başlarsa, motor kumandasında bir hata vardır. Motor kumandası tarafından seçilen acil program, özenli bir sürüş tarzı ile en yakın yetkili servise gitmenizi sağlar. Bilgi ekranında* şu metin gösterilir: Engine fault Workshop! (Servis arızası: Servis!) Kullanım Emniyet 33 Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 34 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 34 Göstergeler ve kontrol lambaları Soğutma sıvısı sıcaklığı / Soğutma sıvısı seviyesi Kontrol lambası , kontak açıldığında bir kaç saniye için yanar 4) . Kontrol lambası sönmez veya sürüş esnasında yanıp sönmeye başlarsa, soğutma sıvısı sıcaklığı çok yüksektir veya soğutma sıvısı seviyesi çok düşüktür. UYARI! Devamı • Radyatör fanına dokunmayın. Radyatör fanı kontak kapalıyken de kendi kendine devreye girebilir. İlave bir uyarı sinyali olarak üç bip sesi duyulur. Anti patinaj sistemi (ASR) Böyle bir durumda durunuz, motoru durdurunuz ve soğutma sıvısı seviyesini kontrol ediniz, gerekirse soğutma sıvısı ilave ediniz. Kontrol lambası , kontak açıldığında bir kaç saniye için yanar. Eğer mevcut şartlarda soğutma sıvısının doldurulması mümkün değilse, sürüşe devam etmeyiniz. Motoru durdurunuz ve bir yetkili servisten yardım alınız, çünkü aksi taktirde ağır bir motor hasarı ortaya çıkabilir. Eğer soğutma sıvısı sıcaklığı öngörülen bölgede ise, sıcaklığın yükselmesi soğutma sıvısı fanındaki bir fonksiyon arızasından kaynaklanıyor olabilir. Radyatör fanının sigortasını kontrol ediniz, gerekirse değiştiriniz ⇒ sayfa 225, “Motor bölümdeki sigorta yerleşimi - Model 1” veya ⇒ sayfa 226, “Motor bölümdeki sigorta yerleşimi - Model 2”. Soğutma sıvısı seviyesi ve fan sigortası iyi durumda olmasına rağmen, kontrol lambası sönmez ise, sürüşe devam etmeyiniz. Bir yetkili servisten yardım talebinde bulununuz. Lütfen diğer uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 200, “Soğutma sistemi”. Bilgi ekranında* şu metin gösterilir: Check coolant! Owner's manual (Soğutma sıvısını kontrol edin! Araç kitabı) • UYARI! Eğer siz teknik nedenlerden dolayı durmak zorunda kaldıysanız, o zaman aracı trafik akışından emniyetli bir mesafe uzağa bırakınız ve motoru durdurunuz ve flaşörleri yakınız ⇒ sayfa 57. • Soğutma sıvısı genleşme kabını dikkatlice açınız. Motor sıcak iken, soğutma sistemi basınç altındadır - Haşlanma tehlikesi vardır! Bu yüzden vidalı kapağı açmadan önce motorun soğumasını sağlayınız. Sürüş esnasındaki ayarlama işleminde kontrol lambası çabuk yanıp söner. ASR sistemi devre dışı olduğunda, kontrol lambası yavaş yanıp söner. ASR sisteminde bir arıza olduğunda, kontrol lambası sürekli yanar. ASR sistemi, ABS ile birlikte çalıştığı için, bir ABS arızasında ASR kontrol lambası da yanar. Kontrol lambası , motor çalıştıktan hemen sonra yanarsa, ASR sistemi teknik nedenlerden dolayı kapatılmış olabilir. Böyle bir durumda, kontağı kapatıp açarak ASR sistemini tekrar devreye sokabilirsiniz. Kontrol lambası söndüğü zaman, ASR sistemi tamamen çalışır durumdadır. ASR ile ilgili diğer bilgiler ⇒ sayfa 160, “Anti patinaj sistemi (ASR)”. Not Eğer akü bağlantısı ayrıldı ise, kontak açıldıktan sonra kontrol lambası yanar. Kısa bir mesafe geride bırakıldıktan sonra kontrol lambası mutlaka sönmelidir. Elektronik denge programı (ESP)* Kontrol lambası , kontak açıldığında bir kaç saniye için yanar. ESP sistemi aracı dengelemek için yardım ettiği sırada (örn. bir tekerleği frenlemek), gösterge panelindeki kontrol lambası hızlı bir şekilde yanar. ESP sistemi kapatılamaz, ⇒ sayfa 159, şek. 154 tuşuna basarak sadece ASR sistemi kapatılır, kontrol lambası yavaş yanıp söner. ESP sisteminde bir arıza olduğunda, kontrol lambası sürekli yanar. 4) Bilgi ekranı olan araçlarda kontak açıldıktan sonra kontrol lambası yanmaz, bilakis sadece soğutma sıvısı sıcaklığı çok yüksek veya soğutma sıvısı seviyesi çok düşük olduğu zaman yanar. sj4.3.book Page 35 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Göstergeler ve kontrol lambaları ESP sistemi, ABS ile birlikte çalıştığı için, bir ABS arızasında ESP kontrol lambası da yanar. Kontrol lambası , motor çalıştıktan hemen sonra yanarsa, ESP sistemi teknik nedenlerden dolayı kapatılmış olabilir. Böyle bir durumda, kontağı kapatıp açarak ESP sistemini tekrar devreye sokabilirsiniz. Kontrol lambası söndüğü zaman, ESP sistemi tamamen çalışır durumdadır. ESP ile ilgili diğer bilgiler ⇒ sayfa 159, “Elektronik dengeleme programı (ESP)*”. • UYARI! Kontrol lambası yanıyorsa, hızınızı hemen azaltınız ve kuvvetli fren ve manevralardan kaçınınız. İlk fırsatta hemen durunuz ve lastikleri ve hava basınçlarını kontrol ediniz. • Belirli şartlarda (örn. sportif sürme, kış mevsiminde veya tabanı gevşek yollar) kontrol lambası gecikmeli yanar veya hiç yanmaz. Elektronik diferansiyel kilidi (EDS)* Not EDS, ESP'yi meydana getiren parçalardan birisidir. Bir EDS arızası, ESP kontrol lambasının gösterge panelinde yanmasıyla gösterilir. Derhal bir yetkili servisi arayınız. EDS ile ilgili diğer uyarılar ⇒ sayfa 160, “Elektronik diferansiyel kilidi (EDS)*”. Eğer akü söküldüyse, kontak açıldıktan sonra kontrol lambası yanar. Kısa bir mesafe geride bırakıldıktan sonra kontrol lambası mutlaka sönmelidir. Anti blokaj sistemi (ABS) Not Eğer akü bağlantısı ayrıldı ise, kontak açıldıktan sonra kontrol lambası yanar. Kısa bir mesafe geride bırakıldıktan sonra kontrol lambası mutlaka sönmelidir. Vites kolu kilidi* Kontrol lambası , ABS'nin çalışır durumda olduğunu gösterir. Kontrol lambası, kontak açıldıktan sonra veya motoru çalıştırma sırasında bir kaç saniye için yanar. Otomatik bir test işleminden sonra lamba söner. ABS'de arıza Yeşil kontrol lambası yandığı zaman, fren pedalına basınız. Bu hareket, vites kolunu P veya N konumundan çıkartmak için gereklidir. Vites kolu kilidi ile ilgili diğer bilgiler ⇒ sayfa 119. Lastik hava basıncı* Eğer ABS kontrol lambası , kontak açıldıktan sonra bir kaç saniye içinde sönmez ise, veya hiç yanmaz ise, veya sürüş esnasında yanar ise, sistem iyi durumda değildir. Araç sadece normal fren sistemi ile frenlenir. En kısa sürede bir yetkili servis arayınız ve sürüş tarzınızı arızaya uyarlayınız, zira arızanın kapsamının ne kadar büyük olduğunu bilemezsiniz. ABS ile ilgili diğer bilgiler ⇒ sayfa 163, “Anti blokaj sistemi (ABS)”. Eğer lastiklerden birinde dolum basıncının önemli bir düşüşü ortaya çıkarsa, kontrol lambası yanar. Hızınızı azaltınız ve tüm lastiklerin hava basıncını mümkün olan en kısa sürede kontrol ediniz veya düzeltiniz ⇒ sayfa 208. Kontrol lambasının yanıp sönmesi durumunda sistemde bir arıza var demektir. Bir yetkili servis arayınız ve arızanın giderilmesini sağlayınız. Tüm fren sisteminde arıza Eğer ABS kontrol lambası , fren sistemi kontrol lambası (el freni boşta iken) ile birlikte yanarsa, sadece ABS değil, aksine fren sisteminin bir başka bölümü de arızalıdır ⇒ . Lastik hava basıncı kontrol sistemi ile ilgili diğer bilgiler ⇒ sayfa 164. • UYARI! Eğer fren sistemi kontrol lambası , ABS kontrol lambası ile birlikte yanarsa, hemen durunuz ve haznedeki fren hidroliği seviyesini kontrol ediniz Kullanım 35 Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 36 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 36 Göstergeler ve kontrol lambaları UYARI! Devamı Bagaj kapağı ⇒ sayfa 202, “Fren hidroliği”. Eğer sıvı seviyesi MIN işaretinin altına inmiş ise, aracınızı artık sürmeyiniz - Kaza tehlikesi! Teknik yardım talebinde bulununuz. Kontak açıkken bagaj kapağı açılırsa kontrol ışığı yanar. Sürüş esnasında bagaj kapağının kilidi açılırsa, kontrol lambası yanar ve akustik bir sinyal sesi duyulur. Motor kaputunu açarken ve fren hidrolik seviyesini kontrol ederken, uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 197, “Motor bölmesindeki çalışmalar”. İlave uyarı sinyali olarak akustik bir ses duyulur. Fren hidroliği seviyesi iyi durumda ise, ABS sisteminin ayarlama fonksiyonu devre dışı kalır. O zaman fren yapma sırasında arka tekerlekler çok hızla bloke olabilirler. Bu şartlarda aracın arkası savrulabilir - Savrulma tehlikesi! En yakın yetkili servise kadar yavaş bir şekilde sürünüz ve arızanın giderilmesini sağlayınız. Bilgi ekranı* olan araçlarda bu kontrol lambasının yerinde bir araç sembolü bulunmaktadır ⇒ sayfa 25. • • Bu kontrol lambası, kontak kapalı olsa bile yanar. Kontrol lambası en fazla 5 dakika yanar. Kapı açık Emniyet kemeri uyarı lambası Kontrol lambası , sürücüye ve ön yolcuya emniyet kemerinin takılmasını hatırlatmak üzere kontak açıldıktan sonra yanar. Sürücü veya ön yolcu emniyet kemerini taktığı zaman kontrol lambası söner. Birden fazla kapı açıksa kontrol ışığı yanar. Sürüş esnasında kapılardan biri açılırsa, kontrol lambası yanar ve akustik bir sinyal sesi duyulur. Bu kontrol lambası, kontak kapalı olsa bile yanar. Kontrol lambası en fazla 5 dakika yanar. Sürücü veya ön yolcu emniyet kemerini takmadıysa, 20 km/saatten yüksek hızlarda araçta sürekli bir sesli sinyal duyulur ve aynı zamanda kontrol ışığı yanıp söner. Bilgi ekranı* olan araçlarda bu kontrol lambasının yerinde bir araç sembolü bulunmaktadır ⇒ sayfa 25. Eğer sürücü veya ön yolcu takip eden 90 saniye içinde emniyet kemerini takmadıysa, sesli sinyal kesilir fakat kontrol ışığı sürekli yanar. Cam yıkama sistemindeki sıvı seviyesi durumu* Emniyet kemerleri için diğer bilgiler ⇒ sayfa 137, “Emniyet kemerleri”. Fren balatalarının kalınlığı* Kontrol lambası , kontak açıldığında bir kaç saniye için yanar 5) . Eğer kontrol lambası yanarsa, bir yetkili servise başvurunuz ve tüm tekerleklerin fren balatalarının kontrol edilmesini sağlayınız. Bilgi ekranında* şu metin gösterilir: Check brake pads! (Fren Balataların Kontrol Edin!) 5) Eğer cam yıkama sisteminde sıvı seviyesi çok düşük ise, kontak açıldığında kontrol lambası yanar. Sıvı ilave ediniz ⇒ sayfa 206. Bilgi ekranında* şu metin gösterilir: Add wash fluid! (Cam yıkama sıvısını tamamlayın!) Fren sistemi Kontrol lambası yanıp söner veya fren hidrolik seviyesi çok düşükse, ABS'de bir arıza varsa veya el freni çekilmişse yanar. Kontrol lambası yanıp sönerse ve üçlü akustik sinyal sesi duyulursa (el freni çekili değilken) aracı durdurunuz ve fren hidrolik seviyesini kontrol ediniz ⇒ . Bilgi ekranı olan araçlarda kontak açıldıktan sonra kontrol lambası yanmaz, bilakis sadece bir arıza olduğunda yanar. sj4.3.book Page 37 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Göstergeler ve kontrol lambaları Bilgi ekranında* şu metin gösterilir: Brake fluid Owner's manual (Fren hidroliği! Araç kitabı) Fren sistemi fonksiyonun da (örn. fren basıncı dağılımı) etki eden bir ABS arızasında, ABS kontrol lambası yanar ve aynı anda fren sistemi kontrol lambası yanıp sönmeye başlar. Sadece ABS değil, bilakis fren sisteminin bir başka parçasının da arızalı olduğunu hesaba katınız ⇒ . 37 Eğer kontrol lambası motor çalıştıktan sonra sönmez ise veya sürüş esnasında yanar ise, en yakın yetkili servise gidiniz. Böyle bir durumda aracın aküsü boşalacağı için, gerekli olmayan elektrikli tüketicileri mutlaka devreden çıkarınız. Dikkat! İlave uyarı sinyali olarak bir de üç misli akustik sinyal sesi duyulur. Eğer sürüş esnasında sembollü kontrol lambasına ek olarak ekrandaki sembollü kontrol lambası da (Soğutma sistemi arızası) yanarsa, mutlaka hemen durmalısınız ve motoru kapatmalısınız - Motor hasarı tehlikesi! En yakın yetkili servise giderken, kendinizi mutlaka daha yüksek pedal kuvvetlerine, daha uzun fren mesafelerine ve daha büyük bir fren pedalı boşluğuna ayarlamalısınız. Yakıt rezervi Fren sistemi ile ilgili diğer uyarılar ⇒ sayfa 162, “Frenler”. Çekilmiş durumdaki el freni Kontrol lambası , el freni çekili durumda iken yanar. Bunun haricinde, eğer aracı 6 km/saatten daha yüksek bir hızla en az 3 saniye sürerseniz, akustik bir uyarı sinyali duyulur. Kontrol lambası eğer daha 10,5 litrenin altında bir yedek yakıt mevcut ise yanar. İlave uyarı sinyali olarak akustik bir ses duyulur. Bilgi ekranında* şu metin gösterilir: Please refuel! Range... km (Lütfen yakıt doldurunuz!) Menzil...km) Bilgi ekranında* şu metin gösterilir: Not Park frenini bırakınız! (Park frenini bırakınız!) • Bilgi ekranındaki* metin depoya yakıt doldurulduktan sonra ve kısa bir mesafe katedildikten sonra söner. UYARI! Motor kaputunu açarken ve fren hidrolik seviyesini kontrol ederken, uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 197, “Motor bölmesindeki çalışmalar”. • Fren sistemi kontrol lambası kontak açıldıktan sonra sönmezse veya sürüş esnasında yanarsa, derhal durunuz ve haznedeki fren hidroliği seviyesini kontrol ediniz ⇒ sayfa 202. Eğer sıvı seviyesi MIN işaretinin altına inmiş ise, aracınızı artık sürmeyiniz - Kaza tehlikesi! Teknik yardım talebinde bulununuz. Yokuş aşağı iniş yardımcısı* Kontrol lambası , kontak açıldığında bir kaç saniye için yanar. Offroad tuşuna bastıktan sonra, 30 km/saat değerinden küçük hızlarda kontrol lambası yanar ⇒ sayfa 166. Kontrol lambası, yokuş aşağı iniş yardımcısının aktif etkisi sırasında yanıp söner. Aracınız 30 km/saat değerini aştığında, yokuş aşağı iniş yardımcısı devreden çıkar. Kontrol lambası söner. Aracın hızı tekrar 30 km/saat değerinin altına düştüğünde, yokuş aşağı iniş yardımcısı devreye girer. Kontrol lambası yanar. Alternatör Kontrol lambası kontak açıldıktan sonra yanar. Motora yol verildikten sonra mutlaka sönmelidir. Motorun durdurulması ve 30 saniye içinde tekrar çalıştırılması durumunda, yokuş aşağı iniş yardımcısı tekrar devreye girer. Kontak kapatıldıktan sonra, yokuş aşağı iniş yardımcısı devreden çıkar. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 38 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 38 Göstergeler ve kontrol lambaları Bir arıza durumunda, 30 km/saatten daha düşük bir hızda ve Offroad tuşuna bastıktan sonra kontrol lambası yanmaz. Offroad sistemi ile ilgili diğer bilgiler ⇒ sayfa 166, “Offroad (arazi)*”. DSG otomatik şanzımanının* sıcaklığının kontrolü DSG otomatik şanzımanının kavramalarının ısısı çok yüksek ise, kontrol lambası yanar. İlave uyarı sinyali olarak akustik bir ses duyulur. Bilgi ekranında* şu metin gösterilir: Gearbox overheated: Stop! Owner's man.! (Şanzıman aşırı ısınmış: Stopp! Araç kitabı!) Dikkat! Otomatik şanzımanın aşırı ısınmış kavramalarında aşırı ısınma oluşursa bilgi ekranında* kontrol lambası ve bir uyarı metni görünür. Böyle bir durumda aracı durdurunuz ve motoru kapatınız. Kontrol lambası ve uyarı metni sönene kadar bekleyiniz - şanzıman hasarı tehlikesi! Kontrol lambası ve uyarı metninin sönmesinden sonra sürüşe devam edebilirsiniz. sj4.3.book Page 39 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Kilit açma ve kilitleme 39 Kilit açma ve kilitleme Kontak anahtarı Not Bir anahtarın kaybolması durumunda, lütfen size bir yedek anahtar temin edecek olan bir yetkili servise baş vurunuz. Uzaktan kumandanın pilinin değiştirilmesi Şek. 30 Uzaktan kumandasız anahtar seti / kumanda anahtarlı anahtar seti Araç ile birlikte iki adet anahtar verilir. Donanıma göre, aracınız uzaktan kumanda fonksiyonu olmayan veya kumanda anahtarı * ⇒ şek. 30 olan anahtarlarla donatılabilir. • UYARI! Şek. 31 Uzaktan kumanda anahtarı - Kapağın çıkarılması / pilin dışarı çıkarılması Aracınızı - geçici de olsa - terk ettiğiniz zaman, kontak anahtarını her durumda çekiniz. Bu özellikle, eğer araçta çocuklar kalacaksa, geçerlidir. Aksi halde çocuklar motoru çalıştırabilir veya elektrikli donanımları (örn. elektrikli camlar) devreye sokabilirler - Kaza tehlikesi! • Kontak anahtarını, ancak araç tamamen durduğu zaman kontaktan çekip çıkarınız! Aksi halde direksiyon kilidi aniden kilitlenebilir - Kaza tehlikesi! B altında bir pil vardır ⇒ şek. 31. Pil Her uzaktan kumanda anahtarının, kapağının A boşaldığı zaman, uzaktan kumandanın bir tuşuna basıldıktan sonra kırmızı renkli A yanıp sönmez ⇒ şek. 30. Pili aşağıdaki gibi değiştiriniz: kontrol lambası A – Kilidi açık duruma getiriniz. 1 yönünde dikkatlice bastırınız. – Kapağı okların A 2 yönünde aşağı doğru bastırarak boşalmış pili dışarı alınız ⇒ şek. 31. – Pili okun A Dikkat! • Her anahtarda elektronik parçalar bulunur; bu bakımdan bunları nemden ve sert sallantılardan koruyunuz. – Yeni pili yerleştiriniz. Bu arada lütfen pilin üzerindeki “+” işaretinin yukarıya gelmesine dikkat ediniz. Doğru kutup yönleri pil kapağında gösterilmektedir. Anahtar oluklarını daima temiz tutunuz, aksi halde kirlilik (kumaş lifleri, toz v.b.) kapama silindirinin ve kontak kilidinin fonksiyonuna olumsuz etki yapar. – Pil kapağını anahtarın üzerine yerleştiriniz ve duyulur şekilde kilitleninceye kadar bastırınız. • Çevre Notu Boşalan pilleri mutlaka çevre kurallarına uygun olarak imha ediniz. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 40 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 40 • • • Kilit açma ve kilitleme Çocuk emniyet tertibatının devreye sokulması Not Akü değiştirirken kutupların doğru olmasına dikkat ediniz. Yedek pil, orijinal pilin özelliklerine mutlaka uymalıdır. Eğer pil değiştirdikten sonra aracı uzaktan kumanda ile açamıyor veya kapatamıyorsanız, sistem mutlaka senkronize edilmelidir ⇒ sayfa 46. – Arka kapıdaki yarığı kontak anahtarı ile ok yönünde çeviriniz ⇒ şek. 32. Çocuk emniyet tertibatının devreden çıkarılması – Kapıdaki yarığı kontak anahtarı ile sağa doğru ok yönünün tersine çeviriniz. Çocuk emniyet tertibatı devrede iken kapı kolu içeriden bloke olur. Kapıyı sadece dışarıdan açabilirsiniz. İmmobilizer Elektronik immobilizer aracınızın yetkisiz bir şekilde çalıştırılmasını önler. Anahtarın başlığında elektronik bir yonga (chip) vardır. Anahtar kontağa sokulduğunda, immobilizer bunun yardımıyla devreden çıkarılır. Kontak anahtarını kontaktan çektiğinizde, elektronik immobilizer otomatik olarak çalışır duruma gelir. Not Motorunuz sadece uygun olarak kodlanmış bir orijinal Škoda anahtarı ile çalıştırılabilir. Merkezi kilitleme sistemi Tanımı Açma ve kilitleme sırasında tüm kapılar ve yakıt deposu kapağı * merkezi kilitleme tarafından müşterek olarak açılır veya kilitlenir (Setup (Ayarlar) - Convenience (Konfor) bilgi ekranı* menüsünde başka türlü ayarlanmadığı sürece). Açma sırasında bagaj kapağının kilidi açılır. Plakanın üst tarafındaki el tutamağına basılarak açılabilir ⇒ sayfa 44. Merkezi kilitlemenin kullanılması aşağıdaki gibi mümkündür: Çocuk emniyet tertibatı Çocuk emniyet tertibatı arka kapıların içerden açılmasını engeller. • • • Kontak anahtarı ile dışarıdan ⇒ sayfa 42, Merkezi kilitleme düğmeleri ile ⇒ sayfa 42, Uzaktan kumanda ile ⇒ sayfa 45. Alarmı olmayan araçlarda sürücü kapısındaki kontrol lambası Araç kilitlendikten 2 saniye sonra kontrol lambası yanıp söner. Güvenlik emniyeti devre dışı iken araç kilitlendikten sonra, kontrol lambası ancak 30 saniye sonra yanıp söner. Alarmı olan araçlarda sürücü kapısındaki kontrol lambası Şek. 32 Arka kapılardaki çocuk emniyet tertibatı Arka kapılar bir çocuk emniyet tertibatı ile donatılmıştır. Çocuk emniyet tertibatı, araç anahtarı ile açılıp kapatılır. Araç kilitlendikten sonra, kontrol lambası 2 saniye hızlı, daha sonra yavaş yanıp söner. Araç kapatılmış ise ve güvenlik emniyeti ⇒ sayfa 41 devre dışında ise, sürücü kapısındaki kontrol lambası yakl. 2 saniye hızlı yanıp söner, sonra söner ve yakl. 30 saniye sonra yavaş olarak yanıp sönmeye başlar. sj4.3.book Page 41 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Kilit açma ve kilitleme Eğer kontrol lambası önce yakl. 2 saniye boyunca hızlı olarak yanıp söner, yaklaşık 30 saniye sonra yanar ve sonunda yavaş olarak yanıp sönerse, merkezi kilitleme sisteminde veya araç içi denetiminde* ⇒ sayfa 47 bir hata vardır. Bir yetkili servis yardımı arayınız. • Merkezi kilitleme sistemi arıza yaptığında, sadece ön kapıların kilitlerini anahtar ile açabilir ve kapatabilirsiniz. Diğer kapıların ve bagaj kapağının kilitlerini el ile açabilir veya kilitleyebilirsiniz. − Kapının acil kilitlenmesi ⇒ sayfa 43. − Bagaj kapağının acil kilitlenmesi ⇒ sayfa 44. Konforlu cam kullanımı Aracın kilidinin açılması ve kilitlenmesi sırasında, elektrikli camlar açılabilir ve kapatılabilir ⇒ sayfa 49. Tek kapı açılması* Bu fonksiyon sadece sürücü kapısı kilidinin açılmasını gerçekleştirir. Diğer kapılar ve yakıt deposu kapağı* kilitli kalır ve ancak kilidin tekrar açılmasıyla açılır. Eğer istenirse, tek kapı açma fonksiyonunun bir yetkili servis tarafından aktif duruma getirebilir veya kendiniz bilgi ekranının* menüsünden aktifleştirebilirsiniz ⇒ sayfa 23. Otomatik kilitlenme* Tüm kapılar ve bagaj kapağı 15 km/saatlik bir hızdan itibaren otomatik olarak kilitlenirler. Kontak anahtarı çıkarıldığında, aracın kilitleri otomatik olarak tekrar açılır. Bunun haricinde aracın kilidi, sürücü tarafından merkezi kilitleme tuşuna ⇒ sayfa 40 basılarak veya kapı açma kolunun çekilmesiyle açılabilir. Güvenlik emniyeti Merkezi kilitleme, bir güvenlik emniyeti6) ile donatılmıştır. Aracı dışarıdan kapatırsanız, kapı kilitleri otomatik olarak bloke olur. Kapı koluyla, kapılar ne içerden, ne de dışarıdan açılamaz. Böylece araçtaki hırsızlık denemeleri zorlaşır. Güvenlik emniyetini 2 saniye içinde çiftli kilitleme ile devreden çıkarabilirsiniz. Güvenlik emniyeti devre dışı olursa, sürücü kapısındaki kontrol lambası yaklaşık 2 saniye hızlı yanar söner, daha sonra söner ve yaklaşık 30 saniye sonra tekrar yavaşça yanıp sönmeye başlar. Aracın kilitlerinin bir sonraki açılması ve kapatılmasında güvenlik emniyeti tekrar çalışır duruma gelir. Eğer araç kilitlenirse ve güvenlik emniyeti devreden çıkarsa, kapıları içerden kapı açma kolunu çekerek açabilirsiniz: Aynı zamanda kapının kilidi açılır ve kapı açılır. Eğer istenirse, tek kapı açma fonksiyonunun bir yetkili servis tarafından aktif duruma getirebilir veya kendiniz bilgi ekranının* menüsünden aktifleştirebilirsiniz ⇒ sayfa 23. UYARI! Kapıların kilitlenmesi, olağan üstü bir durumda (kaza) istemeyerek açılmasını önler. Kilitlenmiş kapılar ayrıca dışarıdan gelen istenmedik saldırıyı da önler, örn trafik lambalarında. Fakat buna karşılık acil bir durumda yardım edecek kişilerin araca girmesi zorlaşır - Ölüm tehlikesi! • UYARI! Güvenlik emniyeti devrede iken dışarıdan kapatılan araçlarda, aracın içinde hiç bir kişi ve hayvan kalmamalıdır, zira hem kapılar, hem de camlar içerden açılamazlar. Kapıların kilitli olması acil durumda yardım edenlerin araca girmelerini zorlaştırır - Ölüm tehlikesi! Not Hırsızlık alarm sistemi*, aracın kilitlenmesi sırasında güvenlik emniyeti devreden çıkmış olsa bile devreye girer. Burada araç içi denetimi* devreye girmez. Not Hava yastığının açıldığı bir kaza durumunda, yardım edenlerin araca girmelerinin sağlanması için, kilitlenmiş olan kapıların kilitleri otomatik olarak açılır. 6) Kullanım Emniyet 41 Sürüş Uyarıları Sadece bazı ülkelerde geçerlidir. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 42 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 42 Kilit açma ve kilitleme Anahtar ile kilit açma Anahtar ile kilitleme – Anahtarı, sürücü kapısının kilit silindirinde sürüş yönünün tersine (kilit açma B ⇒ şek. 33. konumu) çeviriniz A • • • Kapılar, bagaj bölmesi kapağı ve yakıt deposu kapağı* kilitlenir. Kapı kontağı üzerinden devreye giren iç lambalar devreden çıkar. Anahtar kilitleme konumunda tutulduğu sürece, pencereler ve elektrikli sürgülü/açılır tavan* kapanır. Şek. 33 Kilit açma ve kilitleme ile ilgili anahtar dönüşleri • • – Anahtarı, sürücü kapısının kilit silindirinde sürüş yönünde (kilit açma konumu) A ⇒ şek. 33. çeviriniz A – Kapı kolunu çekiniz ve kapıyı açınız. • Tüm kapıların (Hırsızlık alarmı olan araçlarda sadece sürücü kapısı) ve yakıt deposu kapağının* kilidi açılır. • • • • Güvenlik emniyeti derhal devreye girer. Sürücü kapısındaki kontrol lambası yanıp sönmeye başlar. Not Açılmış olan sürücü kapısı kilitlenemez. Bu kapı kapatıldıktan sonra ayrı olarak kilitlenmelidir. Merkezi kilitleme düğmesi Bagaj kapağının kilidi açılır. Kapı kontağı üzerinden devreye giren iç lambalar yanar. Güvenlik emniyeti devreden çıkar. Anahtar, kilit açma konumunda tutulduğu sürece, pencereler açılır*. Hırsızlık alarm sistemi olan araçlarda, camların kullanılması alarm sisteminin devreden çıkarılmasından sonra sadece 45 saniye mümkündür. • Eğer araç bir alarm sistemi* ⇒ sayfa 46 ile donatılmamış ise, sürücü kapısındaki kontrol lambasının yanıp sönmesi durur. Not Araç bir hırsızlık alarm sistemi* ile donatılmış olduğunda, hırsızlık alarm sistemini devreden çıkarmak için, kapıyı açtıktan sonra 15 saniye içinde kontak anahtarını mutlaka kontağa sokmalı ve kontağı açmalısınız. Eğer 15 saniye içinde kontağı açmazsanız, alarm tetiklenir. Şek. 34 Orta konsol: Merkezi kilitleme tuşları Araç dışarıdan kilitlenmemiş ise, aracı kontak kapalı iken de orta konsoldaki devirmeli düğme ile kilitleyebilir veya kilitlerini açabilirsiniz. Tüm kapıların ve bagaj kapağının kilitlenmesi – 1 düğmesine basınız ⇒ şek. 34. Düğmedeki sembolü yanar. A sj4.3.book Page 43 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Kilit açma ve kilitleme Tüm kapıların ve bagaj kapağının kilitlerinin açılması – 43 Kapıların acil kilitlenmesi 2 düğmesine basınız ⇒ sayfa 42, şek. 34. Düğmedeki sembolü kaybolur. A 1 düğmesi ile kilitlenmiş ise, aşağıdakiler geçerlidir: Eğer araç A • Kapıların ve bagaj kapısının dışarıdan açılması mümkün değildir (Güvenlik, örn. bir kavşakta dururken). • Kapıların kilitlerini içerden tek tek açabilirsiniz ve kapı açma kollarını çekerek açabilirsiniz. • Bir kapı açık olduğu sürece7) , kapıları kilitleyemezsiniz; bunun nedeni yanlışlıkla bir kilitleme durumunda anahtarın araçta kalmaması içindir. • Hava yastığının açıldığı bir kaza durumunda, yardım edenlerin araca girmelerinin sağlanması için, içerden kilitlenmiş olan kapıların kilitleri otomatik olarak açılır. 1 veya A 2 tuşlarına basarak ve basılı tutarak konforlu bir şekilde kapataPencereleri, A bilir veya açabilirsiniz ⇒ sayfa 49. Merkezi kilitleme kontak kapalıyken de çalışır durumdadır. Tüm kapılar ve bagaj kapağı kilitlenir. Kapılar kilitlenmiş durumdayken acil durumda dış yardım zorlaştığından dolayı, çocuklar aracın içinde gözetimsiz olarak hiç bir zaman bırakılmamalıdır. Kilitli kapılar acil durumda yardım edenlerin araca girmelerini zorlaştırır - Ölüm tehlikesi! Not Eğer güvenlik emniyeti çalışır durumda ise, kapı açma kolları ve merkezi kilitleme tuşları devre dışı kalır. Kullanım Kilitleme silindiri olmayan tüm kapılarda, sadece kapı açık iken görülebilen bir acil kilitleme düzeni vardır. Acil kilitleme sistemi özellikle araç aküsünün arıza yaptığı zaman kullanılır. Kilitleme UYARI! 7) Şek. 35 Arka kapı: Kapının acil kilitlenmesi A ⇒ şek. 35. – Siperi sökün A B yerleştiriniz ve ok yönünde yatay konuma çeviriniz (sağ – Anahtarı yarığa A kapılarda ayna görüntüsü). – Siperi tekrar yerine yerleştirin. Kapı kapatıldıktan sonra, artık dışarıdan açılamaz. Çocuk emniyet tertibatının devrede olmadığı durumda, kapı kolunun çekilerek kapının içeriden açılması mümkündür. Çocuk emniyet tertibatı (sadece arka kapılarda) aktif olduğunda, önce bir kere iç kapı kolunu çekmek ve ardından kapıyı dışarıdan açmak gereklidir. Bagaj bölmesi kapağı için geçerli değildir. Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 44 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 44 Kilit açma ve kilitleme Bagaj kapağı • Not Bagaj kapağının kapatılmasından sonra, kapak 2 saniye içinde otomatik olarak kilitlenir ve hırsızlık alarm sistemi* devreye girer. Bunun geçerli olması için, bagaj kapağının kapanmadan önce aracın kilitlenmiş olması gereklidir. • Sürüş başlangıcında, 5 km/saatten yüksek bir hızda, plakanın üst tarafındaki tutma kolunun fonksiyonu devreden çıkar. Durduktan ve bir kapı açıldıktan sonra, tutma kolunun fonksiyonu tekrar devreye girer. Bagaj kapağı kilidinin acil açılması Şek. 36 Bagaj kapağı tutma sapı Aracın kilitleri anahtar ile veya telsiz uzaktan kumanda ile açıldıktan sonra, plakanın üst tarafındaki kola basarak bagaj kapağını açabilirsiniz. Bagaj kapağının açılması – Tutma kolunun üzerine bastırınız ⇒ şek. 36 ve aynı anda bagaj kapağını kaldırınız. Bagaj kapağının kapatılması – Bagaj kapağını aşağıya doğru çekiniz ve hafif bir savurmayla yerine vurunuz ⇒ Bagaj kapağının iç kaplamasında, kapatma işlemini kolaylaştıran bir kol vardır. UYARI! • Kapandıktan sonra bagaj kapağının kilidinin tam olarak oturduğundan emin olunuz. Aksi taktirde, bagaj kapağı kilitlenmiş bile olsa kapak seyir sırasında kendi kendine açılabilir - Kaza tehlikesi! • Yaslanmış veya tamamen açık bagaj kapağı ile hiç bir zaman sürmeyiniz, aksi halde aracın içine egzoz gazı girebilir - Zehirlenme tehlikesi! • Bagaj kapağını kapatırken arka cama bastırmayın, cam patlayabilir Yaralanma tehlikesi! Şek. 37 Bagaj kapağı kilidinin acil açılması . Merkezi kilitleme sisteminde bir hata varsa, bagaj kapağını aşağıdaki şekilde açabilirsiniz: – Dış arka koltuklardan birini öne doğru katlayınız. 1 – İnce bir nesne, örneğin tornavida, yardımı ile kumanda kolunu ok yönünde A 2 kilidi açınız. sonuna kadar bastırınız ve sonra ok yönünde A – Bagaj kapağını dışarıdan açınız. Uzaktan kumanda* Tanımı Uzaktan kumanda ile şunları yapabilirsiniz: • Aracın kilidinin açılması ve kilitlenmesi, sj4.3.book Page 45 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Kilit açma ve kilitleme • • Bagaj kapağının kilidinin açılması, Aracın kilidinin açılması Elektrikli camların açılması ve kapatılması. – 1 ⇒ şek. 38 no'lu tuşa yaklaşık 1 saniye süre ile basınız. A Pili olan verici uzaktan kumanda anahtarının sapına yerleştirilmiştir. Alıcı aracın içinde bulunur. Uzaktan kumandanın etki alanı yaklaşık 10 metredir. Piller zayıf olduğu zaman, uzaktan kumandanın erişim menzili azalır. Aracın kilitlenmesi Uzaktan kumanda anahtarında, aracın kilidinin el ile açılmasını ve kilitlenmesini ve ayrıca motorun çalıştırılmasını sağlayan dışarı katlanabilir bir anahtar dili vardır. Güvenlik emniyetinin devreden çıkarılması Kaybolan bir anahtarın değiştirilmesinde veya alıcı ünitenin onarımından veya değiştirilmesinden sonra, bu sistem bir yetkili servis tarafindan mutlaka başlangıç ayarına getirilmelidir. Ancak o zaman uzaktan kumandayı tekrar kullanabilirsiniz. – – • • Kontak açık iken, uzaktan kumanda otomatik olarak devre dışına çıkar. Uzaktan kumandanın fonksiyonu, aracın yakınında bulunan ve aynı frekans bölgesinde çalışan vericiler ( örn. mobil telefon, TV vericisi) tarafından üst üste gelebilir ve geçici olarak olumsuz etkilenebilir. • Merkezi kilitlerme veya hırsızlık alarm sistemi 3 metreden daha uzun bir mesafede uzaktan kumandaya etki yapmadığı zaman, pili mutlaka değiştirilmelidir, en iyisi yetkili bir servis tarafından. • Sürücü kapısı açıksa, araç uzaktan kumanda ile kilitlenemez. Aracın kilidinin açılması ve kilitlenmesi 3 no'lu tuşa yaklaşık 1 saniye süre ile basınız. A 3 tuşuna 2 saniyede iki defa basınız. Diğer bilgiler ⇒ sayfa 41. A Bagaj kapağının kilidinin açılması – Not 2 no'lu tuşa yaklaşık 2 saniye süre ile basınız. Diğer bilgiler ⇒ sayfa 44. A Anahtarın dışa katlanması – 4 no'lu tuşa basınız. A Anahtarın içe katlanması – 4 no'lu tuşa basın ve anahtarın ucunu muhafaza içine katlayınız. A Aracın kilidinin açılması sinyal lambalarının iki defa yanıp sönmesi ile bildirilir. Eğer 1 no'lu tuş ile açarsanız ve daha sonraki 30 saniye içinde hiç bir kapıyı aracın kilidini A veya bagaj kapağını açmaz iseniz, araç otomatik olarak tekrar kilitlenir. Bu fonksiyon aracın kilidinin yanlışlıkla açılmasını önler. Bunun haricinde araç kapatılırken, anahtarda düzenlenmiş olan elektrikli ayarlanabilir koltuklar ve dış aynalar* ayarlanır. Sürücü koltuğunun ve dış aynaların hafızaya kaydedilmiş olan ayarı çağrılır. Kilitlenme göstergesi Aracın doğru kilitlenmesi sinyal lambalarının bir defa yanıp sönmesi ile gösterilir. 3 no'lu tuşa basarak kilitlediğinizde ve bazı kapılar veya bagaj kapağı Aracı A kapanmadıysa, sinyaller ancak kapandıktan sonra yanıp söner. Şek. 38 Uzaktan kumanda anahtarı UYARI! Güvenlik emniyeti devrede olacak şekilde dışarıdan kapatılan araçlarda, aracın içinde hiç kimse kalmamalıdır, zira hem kapılar, hem de camlar içerden Kullanım Emniyet 45 Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 46 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 46 Kilit açma ve kilitleme UYARI! Devamı açılamazlar. Kapıların kilitli olması acil durumda yardım edenlerin araca girmelerini zorlaştırır - Ölüm tehlikesi! • Not Uzaktan kumandayı sadece, kapılar ve bagaj kapağı kapalı ve araç görüş açınızda ise kullanınız. • Aracın yanlışlıkla kapatılmaması ve hırsızlık alarm sisteminin* devreye girmemesi için, aracın içinde iken anahtarı kontağa sokmadan önce uzaktan kumandanın kilitleme tuşuna basmamalısınız. Eğer bu durum bir kere meydana gelirse, uzaktan kumandanın kilit açma tuşuna basın. Alarm sistemi nasıl devreye sokulur? Hırsızlık alarm sistemi, anahtarla araç kapatıldığı zaman kapalı sürücü kapısında veya uzaktan kumandada otomatik olarak devreye sokulur. Kapatma işleminden yaklaşık 30 saniye sonra devrededir. Alarm sistemi nasıl devreden çıkarılır? Hırsızlık alarm sistemi, araç kapatıldığında sadece uzaktan kumanda kullanıldığı zaman devreden çıkarılır. Eğer araç uzaktan kumanda sinyalinin verilmesinden sonra 30 saniye içinde açılmaz ise, hırsızlık alarm sistemi tekrar devreye girer. Eğer aracı anahtar ile sürücü kapısından açarsanız, hırsızlık alarm sistemini devreden çıkarmak için, anahtarı kapıyı açtıktan sonra 15 saniye içinde mutlaka kontak kilidine sokmalı ve kontağı açmalısınız. Eğer 15 saniye içinde kontağı açmazsanız, alarm tetiklenir. Uzaktan kumandanın senkronizasyonu Alarm ne zaman tetiklenir? Eğer aracın uzaktan kumanda ile açılmıyorsa, o zaman anahtarın kodu ile aracın kontrol ünitesi birbirine uymuyor demektir. Bunun nedeni, uzaktan kumanda anahtarı tuşlarına sistemin etki alanı dışında birçok kez basılmıştır veya uzaktan kumandanın pili değiştirilmiştir. • • • • • • • Bu yüzden kodun aşağıdaki şekilde senkronize edilmesi gereklidir: • • Uzaktan kumanda üzerindeki herhangi bir tuşa basınız. Kapı, tuşa basıldıktan sonra 1 dakika içinde anahtar ile açılmalıdır. Alarm sistemi* Tanımı Hırsızlık alarm sistemi, araca yapılacak saldırı denemesine karşı korumayı yükseltir. Sistem, araca yapılan bir hırsızlık teşebbüsünde akustik ve optik sinyal vererek devreye girer. Araç kapatıldığında aşağıdaki güvenlik bölümleri denetlenir: Motor kaputu, Bagaj kapağı, Kapılar, Kontak kilidi, aracın eğim durumu* ⇒ sayfa 47, Aracın iç bölümü* ⇒ sayfa 47, Araç elektrik şebekesinde gerilim düşüşü. Eğer alarm sistemi aktif iken her iki akü kutbundan bir tanesi sökülürse, alarm hemen tetiklenir. Alarm sistemi nasıl devreden çıkarılır? Aracı uzaktan kumanda ile açarsanız veya kontağı açarsanız, alarm devreden çıkar. • Not Siren kaynağının ömrü 6 yıldır. Daha etraflı bilgiyi Škoda yetkili satıcınızdan alabilirsiniz. sj4.3.book Page 47 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Kilit açma ve kilitleme • Hırsızlık alarm sisteminin fonksiyonunu tam olarak yapmasını sağlamak için, aracı terk etmeden önce, tüm kapıların, tüm camların ve elektrikli sürgülü/açılır tavanın* kilitlenmiş olup olmadığını kontrol ediniz. • Uzaktan kumandanın ve alıcı kısmın kodlaması, başka araçların uzaktan kumandasının kullanılmasına mani olur. Araç içi denetimi* ve çekme koruması denetimi* • Gözlük gözü açıksa araç içi denetiminin etkisi azalır. Araç içi denetim fonksiyonunun tam olarak yapmasını sağlamak için, daima aracı kilitlemeden önce gözlük gözünü kapatınız. Elektrikli camlar* Sürücü kapısındaki düğmeler Şek. 39 Araç içi denetimi ve araç çekme koruması denetimi düğmesi Şek. 40 Sürücü kapısındaki düğmeler Araç içi denetimi ve araç çekme koruması denetiminin devreden çıkartılması Elektrikli camlar sadece kontak açık olduğu zaman çalışır. – Kontağı kapatınız. Camın açılması – Sürücü kapısını açınız. – Cam, kapıdaki ilgili düğmeye hafifçe basılarak açılır. Düğme serbest bırakıldıktan sonra işlem durur. – Sürücü tarafındaki orta sütunda ⇒ şek. 39 bulunan düğmeye basınız, düğmede sembolü kırmızıdan oranj rengine döner. – Aracı 30 saniye içinde kilitleyiniz. Araç içi denetimi ve araç çekme koruması denetimi aracın bir sonraki kilitlenmesinde otomatik olarak tekrar devreye girer. • Not Araç içi denetimi ve çekme koruması denetimini kapatırsanız, aracın içindeki hareketlerden dolayı (örn. çocuklar veya hayvanlar tarafından) veya araç taşınırken (örn. tren veya gemi ile) veya çekilirken alarm tetiklenebilir. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları – Ek olarak camı düğmeye sonuna kadar basarak otomatik olarak açabilirsiniz (tamamen açma). Tuşa yeniden basıldığında cam hemen durur. Camın kapatılması – Cam, ilgili düğmenin hafifçe çekilmesi ile kapatılır. Düğme serbest bırakıldıktan sonra kilitleme işlemi durdurulur. – Ek olarak camı düğmeyi sonuna kadar çekerek otomatik olarak kapatabilirsiniz (tamamen kapatma). Düğme yeniden çekildiğinde, cam derhal durur. Her bir cam için düğmeler, sürücü kapısındaki kol dayanağında ⇒ şek. 40, ön yolcu kapısında ve arka kapılarda* ⇒ sayfa 48 bulunur. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 47 sj4.3.book Page 48 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 48 Kilit açma ve kilitleme Sürücü tarafının kol dayanağındaki otomatik cam düğmeleri Ön yolcu kapısındaki ve arka kapılardaki düğmeler A Sürücü kapısındaki otomatik cam düğmesi A B Ön yolcu kapısındaki otomatik cam düğmesi A C Sağ arka kapıdaki otomatik cam düğmesi* A D Sol arka kapıdaki otomatik cam düğmesi* A S Emniyet düğmesi* A Emniyet düğmesi* S ⇒ sayfa 47, şek. 40 emniyet düğmesine basarak arka kapılardaki cam düğmelerini A S tekrar basarak, arka kapılardaki elekdevre dışı bırakabilirsiniz. Emniyet düğmesine A trikli cam düğmelerini tekrar çalışır duruma gelir. S deki kontrol Arka kapılardaki düğmeler devre dışı bırakıldı ise, güvenlik şalteri A lambası yanar. UYARI! • Eğer aracı dışarıdan kapatırsanız, aracın içinde hiç bir kimse kalmamalıdır, zira acil durumda camlar içerden açılmaz. • Sistem bir kuvvet sınırlaması ile donatılmıştır ⇒ sayfa 49. Bir engel durumunda kapatma işlemi durdurulur ve cam birkaç cm geri gider. Sonra camları dikkatlice kapatınız! Aksi halde sıkışma tehlikesi oluşabilir! • Eğer arka koltuklarda çocuklar taşınırsa, arka kapıların elektrikli camlarının S ⇒ sayfa 47, devreden çıkarılmasını tavsiye ederiz (emniyet düğmesi) A şek. 40. • Not Kontağı kapattığınızda camları yaklaşık 10 dakika daha açabilir veya kapayabilirsiniz. Bu süre içinde elektrikli cam kapama fonksiyonu çalışmaz. Eğer sürücü veya ön yolcu kapısını açarsanız, elektrikli camlar tamamen devreden çıkar. • Sürüş esnasında araç içinin havalandırılması için, mevcut olan ısıtma/klima ve havalandırma sisteminden yararlanınız. Eğer camlar açık ise, toz veya diğer pislikler aracın içine girer ve ayrıca belli hızlarda rüzgar sesi meydana gelebilir. Şek. 41 Ön yolcu kapısındaki tuş düzeni Bu kapılarda ilgili camlar için düğmeler bulunur. Camın açılması – İlgili tuşun alt konumuna basın ve cam istenen konuma ulaşıncaya kadar o şekilde tutun. – Ayrıca tuşun alt konumuna sonuna kadar basarsanız, cam otomatik olarak açılır (tam açma). Tuşa yeniden basıldığında cam hemen durur. Camın kapatılması – İlgili tuşun üst konumuna basınız ve cam istenen konuma ulaşıncaya kadar o şekilde tutunuz. – Ayrıca tuşa sonuna kadar basarsanız, cam otomatik olarak kapanır (tam kapatma). Tuşa yeniden basıldığında cam hemen durur. UYARI! Sistem bir kuvvet sınırlaması ile donatılmıştır ⇒ sayfa 49. Bir engel durumunda kapatma işlemi durdurulur ve cam birkaç cm geri gider. Sonra camları dikkatlice kapatınız! Aksi halde sıkışma tehlikesi oluşabilir! sj4.3.book Page 49 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Kilit açma ve kilitleme • 49 Camın kapatılması Not Kontağı kapattığınızda camları yaklaşık 10 dakika daha açabilir veya kapayabilirsiniz. Bu süre içinde elektrikli cam kapama fonksiyonu çalışmaz. Eğer sürücü veya ön yolcu kapısını açarsanız, elektrikli camlar tamamen devreden çıkar. Elektrikli cam düğmelerinin kuvvet sınırlaması Elektrikli camlar bir kuvvet sınırlaması ile donatılmıştır. Pencere kapatılırken meydana gelebilecek sıkışma sonucundaki yaralanma tehlikesini azaltır. Bir engel durumunda kapatma işlemi durdurulur ve cam birkaç cm geri gider. Takip eden 10 saniye için tekrar engellenirse, kapama işlemi yeniden kesilir ve pencere birkaç santimetre geri gider. – Tüm camlar kapanıncaya kadar, kontak anahtarını sürücü kapısının kilidindeki kilitleme konumunda tutunuz veya uzaktan kumandanın kilitleme tuşuna basınız. Anahtarı veya kilitleme düğmesini serbest bırakarak camların açılma veya kapanma işlemini hemen kesebilirsiniz. UYARI! Sistem bir kuvvet sınırlaması ile donatılmıştır ⇒ sayfa 49. Bir engel durumunda kapatma işlemi durdurulur ve cam birkaç cm geri gider. Sonra camları dikkatlice kapatınız! Aksi halde sıkışma tehlikesi oluşabilir! Not İkinci kez geri gitmesinden sonra 10 saniye içinde pencereyi tekrar kapatmayı denerseniz, engelin ortadan kaldırılmamasına rağmen kapatma işlemi sadece durdurulur. Bu noktada camları otomatik olarak kapatmak mümkün değildir. Kuvvet sınırlaması hala devrededir. • Sonraki 10 saniye içinde camı tekrar kapatmayı denerseniz, o zaman kuvvet sınırlaması devreden çıkar - Şimdi cam tam gücüyle kapanır! Fonksiyon arızaları 10 saniyeden daha uzun beklerseniz, kuvvet sınırlaması tekrar devreye girer. Elektrikli camlar çalışmıyor Hırsızlık alarm sistemi olan araçlarda, kilitteki anahtar yardımı ile konforlu pencere açma, ikaz sisteminin aktif durumdan çıkartılması veya hırsızlık alarmının aktif duruma getirilmesinden sadece 45 saniye sonra mümkündür. Eğer araç aküsü sökülmüş ve tekrar bağlanmış ise, elektrikli camlar çalışmaz. Sistemin mutlaka devreye sokulması gerekir. Bu fonksiyon, aşağıdaki gibi tekrar oluşturulur: UYARI! Camları dikkatlice kapatınız! Aksi halde sıkışma tehlikesi oluşabilir! Konforlu cam kullanımı • • • • Kontağı açınız. İlgili düğmeye üst basınız ve cam kapanıncaya kadar basılı olarak tutunuz. Düğmeyi serbest bırakınız. İlgili düğmeye üst tekrar basınız ve yaklaşık 3 saniye basılı olarak tutunuz. Aracın kilidinin açılması ve kilitlenmesi sırasında, elektrikli camları aşağıdaki gibi açabilir ve kapatabilirsiniz (Açılır tavan sadece kapatılır). Aracın kışın kullanılması Camın açılması Kış mevsiminde camları kapatırken buzlanmadan dolayı büyük bir direnç olabilir, cam kapatılırken durur ve birkaç santimetre geri döner. – Tüm camlar açılıncaya kadar, kontak anahtarını sürücü kapısının kilidindeki açma konumunda tutunuz veya uzaktan kumandanın açma tuşuna basınız. Camı kapatabilmek için, kuvvet sınırlama fonksiyonunun devre dışı bırakılması gereklidir⇒ sayfa 49, “Elektrikli cam düğmelerinin kuvvet sınırlaması”. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 50 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 50 Kilit açma ve kilitleme UYARI! Sistem bir kuvvet sınırlaması ile donatılmıştır ⇒ sayfa 49. Bir engel durumunda kapatma işlemi durdurulur ve cam birkaç cm geri gider. Sonra camları dikkatlice kapatınız! Aksi halde sıkışma tehlikesi oluşabilir! Elektrikli güneş perdesi olan elektrikli sürgülü/açılır tavan* Tanımı Not Araç aküsünün bağlantıları ayrıldıktan ve tekrar bağlandıktan sonra, sürgülü/açılır tavan mutlaka başlangıç ayarına getirilmelidir. Başlangıç ayarı, sürgülü/açılır tavanı A konumunda yaklaşık 10 saniye süre tutulması ile olur. kapamak için tuşun A Sürgüleme ve açma Konfor ayarı C konumuna ⇒ şek. 42 çeviriniz. – Düğmeyi A Tamamen sürme B konumuna çeviriniz ve bu konumda tutunuz (yaylandırılmış konum). – Düğmeyi A Açma ve kapama – Arkadaki tuşa yukarıya doğru basınız ⇒ şek. 42. – Kapatmak için, girintideki tuşu aşağıya ve öne doğru çekiniz. Konfor konumunda, tamamen açık tavana nazaran daha az rüzgar sesi meydana gelir. Şek. 42 Elektrikli sürgülü/açılır tavan döner düğmesi / elektrikli güneş perdesi tuşu Elektrikli güneş perdesi olan sürgülü/açılır tavanı sadece kontak açık iken döner düğme ile kullanabilirsiniz ⇒ şek. 42. Döner düğmenin birçok konumu vardır. Elektrikli güneş perdesini ayrı olarak tuşun yardımıyla açabilir veya kapayabilirsiniz ⇒ şek. 42. Eğer kontağı kapatırsanız, sürgülü/açılır tavanı veya elektrikli güneş perdesini 10 dakika süreyle daha açabilir, kapatabilir veya devre dışı bırakabilirsiniz. Fakat ön kapılardan birisini açtığınız zaman, sürgülü/açılır tavanı ve elektrikli güneş perdesini artık açamazsınız veya kapatamazsınız. Dikkat! Kış mevsiminde açma mekanizmasının hasar görmesini önlemek için, açmadan önce gerekirse sürgülü/açılır tavan bölgesindeki buz ve karları mutlaka gidermelisiniz. Kapatma Sürgülü/açılır tavanın sürgülenmesi / kapatılması A konumuna ⇒ şek. 42 çeviriniz. – Düğmeyi A Emniyetli kapatma Sürgülü/açılır tavan bir kuvvet sınırlama tertibatı ile donatılmıştır. Sürgülü/açılır tavan bir engel yüzünden kapanamıyorsa (örn. buz) durur ve bir kaç cm geri gider. Sürgülü/açılır tavanı kuvvet sınırlamasız bir şekilde tamamen kapatabilirsiniz. Bunun A konumunda için düğmeye, sürgülü/açılır tavan tamamen kapanıncaya kadar, ön A ⇒ şek. 42 basınız ⇒ . sj4.3.book Page 51 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Kilit açma ve kilitleme 2 sokunuz ve – 4 numara bir Allen anahtarını sonuna kadar açıklığa ok yönünde A açılır tavanı açınız veya kapatınız. ⇒ şek. 43. UYARI! Sürgülü/açılır tavanı dikkatlice kapatınız - Yaralanma tehlikesi! – Önce plastik uçları yerleştirirken, kapağı bastırınız ve daha sonra yukarı doğru itiniz. – Arızanın bir yetkili servisi tarafından giderilmesini sağlayınız. Konforlu kullanım Açık bir sürgülü/açılır tavanı dışarıdan da kapatabilirsiniz. – Sürgülü/açılır tavan kapanıncaya kadar, anahtarı sürücü kapısının kilidindeki kapama konumunda tutunuz veya uzaktan kumandanın kapama tuşuna basınız . Not Her acil hareketten sonra sürgülü/açılır tavan mutlaka başlangıç ayarına getirilmelidir. A ⇒ sayfa 50, şek. 42 konuBaşlangıç ayarı, sürgülü/açılır tavanı kapamak için tuşun A munda yaklaşık 10 saniye süre tutulması ile olur. Anahtar veya kilitleme düğmesi serbest bırakıldıktan sonra kapatma işlemi durur. Not Kuvvet sınırlama sistemi konforlu kapama durumunda da çalışır. Acil açma Şek. 43 Tavan kaplamasından kesit: Tornavida tatbik noktaları / anahtarı yerleştirmek için açıklık Sistemdeki bir arıza durumunda, sürgülü/açılır tavanı el ile açıp kapatabilirsiniz. 1 – Düz uçlu bir tornavidayı elektrik tahriğine ait kapağın arka tarafına okların A olduğu yerlere dikkatlice yerleştiriniz ⇒ şek. 43. – Kapağı aşağıya doğru çekiniz. Kullanım 51 Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 52 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 52 Işık ve görüş Işık ve görüş Işık UYARI! Işığı devreye sokma ve devreden çıkarma Park lambaları ile asla sürüş yapmayınız - Kaza tehlikesi! Park lambalarının aydınlığı, önünüzdeki yolu yeteri derecede aydınlatmak ve trafikteki diğer sürücüler tarafından görülmek için yeterli değildir. Bunun için, karanlıkta veya görüş kötüleştiğinde daima kısa hüzmeli farları yakınız. • Not Araç aydınlatması açık iken kontak anahtarını çeker ve sürücü kapısını açarsanız, akustik bir uyarı sesi duyulur. Şek. 44 Kumanda paneli: Far şalteri Park ışığının açılması – Far şalterini konumuna çeviriniz. Kısa huzmeli veya uzun huzmeli farların açılması – Far şalterini konumuna çeviriniz. – Uzun farları açmak için uzun hüzmeli far kolunu öne doğru bastırınız ⇒ sayfa 57, şek. 50. Işığı kapatınız (gündüz sürüş farı hariç) – Far şalterini 0 konumuna çeviriniz. Kısa hüzmeli farlar sadece kontak açık iken yanar. Kontak kapatıldıktan sonra, kısa farlar otomatik olarak kapanır ve sadece park ışığı yanar. Eve yol gösterme* ⇒ sayfa 54 fonksiyonu ile donatılmış araçlarda park ışığı da söner. Sağdan direksiyonlu araçlardaki şalterin düzeni, ⇒ şek. 44 de gösterilen düzene nazaran kısmen farklıdır. Şalter konumlarının işaretlenmiş olduğu semboller bununla beraber aynıdır. • Sürücü kapısının kapatılmasıyla (kontak kapalı) akustik sinyal sesi kapı kontağı üzerinden durdurulur. Araç, park lambası ile durdurulabilir. • Eğer aracı uzunca bir süre durduracaksanız, tüm ışıkların kapatılmasını veya sadece park ışığının devrede bırakılmasını tavsiye ederiz. • • Anlatılan lambaları devreye sokarken, sadece yasal yönetmeliklere uyulmalıdır. Eğer ışık şalterinde bir arıza ortaya çıkarsa kısa huzmeli far otomatik olarak devreye girer. • Soğuk ve ıslak hava şartlarında farlar geçici olarak içten buğulanabilirler. − Far camının iç ve dış bölümü arasındaki ısı farkı en önemlisidir. − Sürüş farı yakıldıktan bir süre sonra ışığın çıkış alanındaki buğulanma kaybolur. Far camının kenarları hala buğulu olabilir. − Geri vites lambası ve sinyaller de buğulanmış olabilir. − Bu buğulanmanın aydınlatma tertibatının ömrüne bir etkisi yoktur. Gündüz sürüş farı Bazı ülkelerde ulusal yasal kurallar, araçların gündüz sürüş farı donanımına sahip olmasını talep eder. Gündüz sürüş far açmak – Far şalterini 0 konumundan çevirmeden kontağı açınız. sj4.3.book Page 53 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Işık ve görüş Gündüz sürüş farı fonksiyonunun devreden çıkarılması Otomatik far kumandasının* devreye sokulması – Kontağı açtıktan sonra 3 saniye içinde sinyal lambası kolunu direksiyona doğru çekiniz ve aynı anda aşağı doğru itiniz, bu konumda en az 3 saniye tutunuz. – Far şalterini ⇒ şek. 45 . konumuna çeviriniz. Gündüz sürüş farı fonksiyonunun devreden sokulması – Kontağı açtıktan sonra 3 saniye içinde sinyal lambası kolunu direksiyona doğru çekiniz ve aynı anda yukarı doğru itiniz, bu konumda en az 3 saniye tutunuz. 53 Otomatik far kumandasının* devreden çıkartılması – Far şalterini 0 konumuna çeviriniz, veya . Gündüz sürüş farı devrede iken, park lambası ve kısa hüzmeli far birlikte yanar. Far şalteri konumunda ise, kontak açıkken falterinin yanında şu sembol yanar. Kısa hüzmeli far ışık sensörü ile beraber etkinleştirilmişse, far şalterinin yanında ilave olarak şu sembol yanar. Bazı ülkelerde ulusal yasal yönetmelikler, gündüz farının aktifleştirilmesinin yanı sıra park ışıklarının da yakılmasını istemektedir. Eğer ışık otomatik olarak yanarsa, park lambaları ve kısa huzmeli farlar ve plaka aydınlatması aynı anda yanar. Sis farlarında gündüz sürüş farı lambaları bulunan araçlarda, gündüz sürüş farı fonksiyonu devrede iken park lambası yanmaz. Otomatik ışık ayarı açıksa, ışık dikiz aynasının tutucusundaki ışık sensörü vasıtasıyla ayarlanır. Işık yoğunluğu ayarlanan değerin altına düştüğü zaman, örn. gündüz zamanı bir tünelden geçerken, kısa farlar ve park ışığı ve ayrıca plaka lambası yanar. Işık yoğunluğu tekrar yükselirse, lambalar otomatik olarak kapanır. Gündüz sürüş farı devrede iken gösterge panelinin ışığı yanmaz, ancak karanlıkta konumunda devreye girer ve kısa hüzmeli far tam parlaklık verir (%100 verim). Bilgi ekranı* olan araçlarda, gündüz sürüş farı fonksiyonunu menüde de açıp kapatabilirsiniz: Setup (Ayarlar) Lights & Vision (Işık & görüş) Oto yol ışığı Otomatik ışık ayarını devreye aldığınızda ve araç hızı en az 10 saniye süreyle 140 km/saat üzerinde ise, park lambaları ve kısa huzmeli farlar otomatik olarak devreye girer. Eğer araç hızı en az 2 dakika 65 km/saatin altında ise, ışıklar kapatılır. Otomatik sürüş ışığı kumandası* Yağmur ışığı Silecekleri yağmur sensörü* konumunda 10 saniyeden fazla veya sürekli silme (2 veya 3 konumu) konumunda ⇒ sayfa 61 15 saniyeden fazla çalıştırırsanız, park lambası ve kısa hüzmeli far otomatik olarak devreye girer. Silecekleri 4 dakikadan fazla yağmur sensörü* konumunda kullanır veya sürekli silme konumuna getirilmezse, ışıklar kendiliğinden söner. UYARI! Şek. 45 Kumanda paneli: Far şalteri Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Otomatik ışık ayarı sadece asistan olarak çalışır. Sürücü, ışıkları kontrol etme ve gerektiğinde ışıkları ışık şartlarına göre devreye alma mükellefiyetinden muaf tutulmaz. Işık sezicisi örneğin bir yağmur veya sis belirlemez. Bu şartlarda kısa hüzmeli farları açmanızı tavsiye ederiz. ! Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 54 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 54 Işık ve görüş Not • Işık sezicisinin önüne bir etiket yapıştırmayınız, böylece onun çalışmasını etkilemeyiniz veya onu devre dışı bırakmayınız. • Otomatik ışık ayarı kumandasının kullanılmasında ışığı manüel devreye almada olduğu gibi aynı temel kurallar geçerlidir ⇒ sayfa 52. Viraj farları* Viraj farı, Xenon ışıklı ön farların* ışık konisinin birlikte dönmesi nedeniyle virajların aydınlatılmasını sağlar. Bu fonksiyon 10 km/saatten daha yüksek bir hızda aktif durumdadır. Farların dönmesi, bilgi ekranının* ana menüsündeki Assistant (Yardımcı) menü noktası üzerinden devreden çıkarılabilir/devreye sokulabilir ⇒ sayfa 24. Coming-Home fonksiyonu, donanımına bağlı olarak aşağıdaki lambaları devreye sokar: • • • • park ışığı, kısa huzmeli far, dış aynalardaki araç biniş sahası aydınlatması, plaka lambası. Coming-Home-Funktion (Evin yolunu aydınlatma fonksiyonu) Aracın lambaları, tüm kapılar ve bagaj kapağı kapatıldıktan 10 saniye sonra söner. Bir kapı veya bagaj kapısı açık kalırsa, lambalar kontak kapatıldıktan 60 saniye sonra söner. Eve yol gösterme fonksiyonu, iç dikiz aynasının tutucusundaki ışık sensörü ile kontrol edilir. Işık yoğunluğu, ışık sensörünün ayarlanmış değerinden büyük ise, eve yol gösterme fonksiyonu kontak kapatıldıktan sonra devreye girmez. UYARI! Eğer viraj farları arızalı ise, karşıdan gelen sürücülerin gözlerinin kamaşmasını önlemek için, farlar otomatik olarak acil durum pozisyonuna indirilir. Bu yüzden yolda aydınlatılan mesafe kısalır. Dikkatli sürünüz ve mutlaka bir servise gidiniz. Coming-Home-Funktion (Evin yolunu aydınlatma fonksiyonu) Bu fonksiyon, aracı terkettikten sonra karanlıkta kısa bir müddet daha lambaların açık kalmasını sağlar. Eve yol gösterme fonksiyonunun devreye sokulması • Not Eğer eve yol gösterme fonksiyonu sürekli devrede kalırsa, aracın aküsü özellikle kısa mesafeli trafikte çok kuvvetli yük altına girer. • • Anlatılan lambaları devreye sokarken, sadece yasal yönetmeliklere uyulmalıdır. Coming-Home fonksiyonunun aydınlatma süresini bilgi ekranı* yardımıyla değiştirebilirsiniz. Araç yolunu gösterme fonksiyonu Bu fonksiyon, araca yaklaşıldığında ışıkların yanmasını sağlar. – Far şalteri, otomatik far kumandası konumunda ve kısa hüzmeli far yanıyor. Araç yolunu gösterme fonksiyonunun devreye sokulması – Kontağı kapatınız. – Aracın kilidini uzaktan kumanda ile açın - lambalar yanar. – Sürücü kapısı açıldığında Coming-Home fonksiyonu devreye girer. Leaving-Home fonksiyonu, donanımına bağlı olarak aşağıdaki lambaları devreye sokar: – Aracın tüm kapılarını ve bagaj kapağını kapatınız ve aracı kilitleyiniz. Kısa bir süre sonra tüm ışıklar söner. • • park ışığı, kısa huzmeli far, sj4.3.book Page 55 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Işık ve görüş • • 55 dış aynalardaki araç biniş sahası aydınlatması, Halojen far plaka lambası. Karşıdan gelen trafikteki sürücülerin gözlerini kamaştırmaktan kaçınmak için, Halojen farlarda farın belirli bölgelerini örtmek gereklidir. Araç yolunu gösterme fonksiyonu Araç yolunu gösterme fonksiyonu, iç dikiz aynasının tutucusundaki ışık sensörü ile kontrol edilir. Işık yoğunluğu, ışık sensörünün ayarlanmış değerinden büyük ise, araç yolunu gösterme fonksiyonu aracın kilitlerinin uzaktan kumanda ile açılmasından sonra devreye girmez. Far örtme etiketlerini, Škoda orijinal aksesuar seçeneklerinden alabilirsiniz. Sis farı* Aracın kilitleri uzaktan kumanda ile açıldıktan sonra, lambalar 10 saniye süreyle yanar. Araç yolunu gösterme fonksiyonu, kontak açıldıktan sonra da veya aracın kilitlenmesinden sonra da devreden çıkar. 30 saniye içinde hiçbir kapı açılmadığı zaman, lambalar söner ve araç otomatik olarak kilitlenir. Not • Leaving-Home fonksiyonu sürekli devrede kalırsa, aracın aküsü özellikle kısa mesafeli trafikte çok kuvvetli yük altına girer. • • Anlatılan lambaları devreye sokarken, sadece yasal yönetmeliklere uyulmalıdır. Leaving-Home fonksiyonunun aydınlatma süresini bilgi ekranı* yardımıyla değiştirebilirsiniz. Şek. 46 Kumanda paneli: Far şalteri Sis farlarının açılması – Önce far şalterini veya konumuna çeviriniz ⇒ şek. 46. 1 konumuna çeviriniz. – Far şalterini A Sis lambaları devrede iken, gösterge panelindeki kontrol lambası ⇒ sayfa 29 yanar. Turistik Işık* Xenon far Bu mod, trafik akışının ters olduğu (Sol/sağ yönlü trafik) ülkelerde karşıdan gelenlerin gözlerini kamaştırmadan sürüş imkanı verir. “Turistik ışık” modu aktif olduğunda, farların yana yatması etkin değildir. “Turistik ışık” modunu aşağıdaki menülerdeki bilgi ekranı* üzerinden devreye sokabilir/çıkarabilirsiniz: SETUP (Ayarlar) Travel mode (Seyahat modu) Kullanım Off (Kapalı) On (Açık) “Corner” (viraj) fonksiyonlu sis farı* “Corner” (viraj) fonksiyonlu sis farları, viraj alırken, park ederken ve benzeri durumlarda aracın yakınındaki yerleri daha iyi aydınlatır. “Corner” fonksiyonlu sis farları, dönüş açısına veya sinyal lambasının 8) açılmasına göre, aşağıdaki şartlar yerine getirildiğinde, ayarlanır: • 8) Emniyet Sürüş Uyarıları Araç duruyor ve motor çalışıyor veya araç azami 40 km/saat ile hareket ediyor; Her iki devreye alma şartı çeliştiğinde, örneğin direksiyon sola çevrilir ve sağ sinyal lambası yanarsa, sinyal lambasının önceliği vardır. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 56 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 56 • • Işık ve görüş Gündüz sürüş farı açık değil; Kısa hüzmeli far açık veya far şalteri şu konumda ve çevre ışıklarının yoğunluğu kısa hüzmeli farın açılmasına sebebiyet veriyor; • • Gösterge aydınlatması* Gösterge aydınlatmasının parlaklığını ayarlayabilirsiniz. Sis farları açık değil; Araç geri viteste değil. Not “Corner” fonksiyonu aktif iken geri vitese takarsanız, her iki sis farı da yanar. Arka sis lambası Şek. 47 Kumanda paneli: Gösterge aydınlatması Arka sis lambalarının açılması – Önce far şalterini veya konumuna çeviriniz ⇒ sayfa 55, şek. 46. Gösterge aydınlatması – Şalteri A konumuna çeviriniz. – Işığı kapatınız. Sis lambaları devrede iken, gösterge panelindeki kontrol lambası ⇒ sayfa 29 yanar. – Döner düğmeyi ⇒ şek. 47, gösterge aydınlatmasının istenen yoğunluğuna doğru çeviriniz. 2 Eğer fabrika çıkışında takılı römork tertibatı olan arka sis lambalı bir römork çekiyorsanız, sadece römorkun arka sis lambaları otomatik olarak yanar. Arka sis lambası, sürücü tarafındaki arka lambadadır. Dikkat! Arkadan gelen trafiğin gözlerinin kamaşmaması için, arka sis lambalarını sadece kötü görüş şartlarında devreye sokmalısınız (İlgili yasal yönetmeliklere dikkat ediniz). Bilgi ekranındaki* ⇒ sayfa 23 aydınlatma yoğunluğu otomatik olarak ayarlanır. Gösterge aydınlatmasının döner düğme tarafından ayarlanması sadece, ışık yoğunluğu ışık sensörünün ayarlanmış olan değerinin altına düştüğünde mümkün olur. Ana farların ışık mesafesi ayarı Uzun hüzmeli farlar devrede iken, farların menzil uzaklığını araç yüküne uyarlayabilirsiniz. Şek. 48 Kumanda paneli: Işık mesafesi ayarı sj4.3.book Page 57 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Işık ve görüş – Kısa huzmeli farlar, diğer trafik katılımcılarının gözleri kamaşmayacak şekilde ayarlanıncaya kadar döner düğmeyi ⇒ sayfa 56, şek. 48 çeviriniz. Bir hava yastığının tetiklendiği bir kaza durumunda, flaşör sistemi otomatik olarak devreye girer. Emniyet kemerlerini kullanırken değişen yasal yönetmeliklere dikkat ediniz. Ayar konumları Konumlar yaklaşık aşağıdaki yük durumuyla ilgilidir: A 1 A 2 A 3 A 57 Not Aracın ön tarafı dolu, bagaj bölümü boş. Araç tam dolu, bagaj bölümü boş. Araç tam dolu, bagaj bölümü yüklü. Sürücü koltuğu dolu, bagaj bölümü yüklü. Flaşör sistemini örneğin aşağıdaki durumlarda devreye sokunuz: • • Bir trafik sıkışıklığına ulaştığınızda, Bir arıza veya acil durum olduğunda. Sinyal lambası ve uzun far kolu Dikkat! Işık mesafesi ayarını, karşı trafiğin gözlerini kamaştırmayacak şekilde yapınız. Sinyal lambası ve uzun far kolu ile, park lambası ve selektör de açılıp kapatılabilir. Not Xenon farlı* olarak donatılmış olan farlar kontak açıldığında ve sürüş esnasında, aracın yük ve sürüş durumuna (örn. hızlanma, frenleme) göre otomatik olarak uyarlanır. Xenon ışığı* ile donatılmış araçlarda, ışık mesafesi ayar düğmesi bulunmamaktadır. Flaşör sistemi düğmesi Şek. 50 Sinyal lambası ve uzun far kolu Sinyal lambası ve uzun far kolu aşağıdaki fonksiyonlara sahiptir: Sinyal lambası sağ ve sol Şek. 49 Kumanda paneli: Flaşör sistemi düğmesi – Flaşör sistemini açmak ve kapatmak için, şaltere ⇒ şek. 49 basınız. – Kolu yukarıya veya aşağıya doğru bastırınız ⇒ şek. 50. – Eğer sadece üç defa sinyal vermesini* istiyorsanız, kolu kısa süreli olarak üst veya alt baskı noktasına kadar bastırınız ve tekrar bırakınız (konforlu sinyal verme olarak adlandırılır). Bu fonksiyonu bilgi ekranı* ⇒ sayfa 23 üzerinden devreye sokabilir/çıkarabilirsiniz. Flaşör sistemi devrede iken aracın sinyal lambaları aynı anda yanıp söner. Sinyal kontrol lambaları ve düğmedeki kontrol lambaları aynı şekilde yanıp söner. Flaşör sistemini kontak kapalı iken de devreye sokabilirsiniz. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 58 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 58 Işık ve görüş – Şerit değiştirmek için sinyal verme durumunda, sadece kısa yanıp sönmesi için, kolu sadece yukarı veya aşağı dayama noktasına kadar hareket ettiriniz ve kolu sabit tutunuz. Uzun hüzmeli far – Kısa hüzmeli farları açınız. – Kolu öne doğru bastırınız. – Uzun farı tekrar kapatmak için, kolu başlangıç konumuna geri çekiniz. • Tarif edilen aydınlatma ve sinyal tertibatlarını sadece yasal yönetmeliklere uyumlu olarak kullanınız. İç aydınlatma Ön iç aydınlatma ve ön yolcu tarafındaki eşya gözünün aydınlatılması Selektör – Kolu direksiyona doğru çekiniz (yaylandırılmış konum) - Uzun hüzmeli far ve gösterge panelindeki kontrol lambası yanar. Park lambası – Kontağı kapatınız. – Kolu yukarıya veya aşağıya doğru bastırınız - Sağ veya sol park lambası devreye girer. Far fonksiyonları için uyarılar • Sinyal lambaları sadece kontak açık iken çalışır. Gösterge panelindeki ilgili kontrol lambası veya birlikte yanıp söner. • • • Şek. 51 Ön iç aydınlatma İç lambanın açılması – Sembolün bulunduğu düğmeye basınız O⇒ şek. 51. Bir viraj sona erdikten sonra sinyal otomatik olarak devreden çıkar. İç lambanın kapatılması Bir sinyal lambası arızalanırsa, kontrol lambası yaklaşık iki misli hızla yanıp söner. – Sembolün bulunduğu düğmeye basınız O. Park lambası devrede iken, aracın ilgili tarafındaki park lambaları ve arka lamba yanar. Park ışığı sadece kontak kapalı iken etkinleştirilebilir. Dikkat! Uzun hüzmeli farları veya selektörü sadece, diğer trafik katılımcıların gözleri kamaşmadığı zaman kullanınız. Not • Sağ veya sol sinyal lambasını açıp kontağı kapatırsanız, park lambası otomatik olarak yanmaz. Kapı kontağı devresi – Düğmeyi orta konuma getiriniz . Araç içi denetimi* olmayan araçlarda, orta konum işareti ile işaretlenmiştir ⇒ şek. 51 solda. Ön yolcu tarafındaki eşya gözünün aydınlatılması – Ön yolcu tarafındaki eşya gözünün kapağını açtığınızda, eşya gözündeki lamba yanar. – Bu lamba, park lambası devrede olduğu zaman, otomatik olarak yanar ve kapağın kapatılması ile tekrar söner. sj4.3.book Page 59 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Işık ve görüş Aracın kilidini açtığınızda veya bir kapıyı açtığınız zaman veya kontak anahtarı çekildiğinde iç aydınlatma devreye girer. Bütün kapılar kapatıldıktan yaklaşık 30 saniye sonra ışık söner. Aracı kilitlerken veya kontağı açarken iç aydınlatma kapanır. Bu durum sadece, söz konusu iç lambanın düğmesi kapı kontağı konumunda bulunduğunda geçerlidir. Arka okuma lambaları Kapı açık durumda iken, araç aküsünün boşalmasını önlemek için, iç aydınlatma yaklaşık 10 dakika sonra devreden çıkar. Eğer şalter konumunda (sürekli yanma) ise, iç aydınlatma en geç 10 dakika sonra söner - böylece araç aküsünün boşalması önlenir. Şek. 53 Tavan kaplamasından kesit: Arka okuma lambaları İç mekan aydınlatmasında vites kolunu ve kumanda paneli orta kısmını aydınlatan iki adet yaygın lamba* entegre edilmiştir. Park farının açılması ile otomatik olarak yanarlar. İç mekan aydınlatması olan araçlarda aydınlatma biriminde hiç bir yaygın lamba* olamaz. İç lambanın açılması – ⇒ şek. 53 sembolu civarındaki kapak camına bastırınız.. İç lambanın kapatılması Not Ampul değiştirme işleminin bir yetkili servis tarafından yapılmasını tavsiye ederiz. – O ⇒ şek. 53 sembolu civarındaki kapak camına bastırınız. Okuma lambaları (ön) Kapı kontağı devresi – Kapak camını orta konuma getiriniz . Ön kapı uyarı lambası* Şek. 52 Okuma lambaları (ön) Okuma lambaları (ön) Şek. 54 Ön kapı: Uyarı lambası – Sağ veya sol okuma lambasını açmak veya kapamak için düğmeye ⇒ şek. 52 basınız. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Uyarı lambası, kapı kaplamasında altta bulunur ⇒ şek. 54. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 59 sj4.3.book Page 60 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 60 Işık ve görüş Uyarı lambası, ön kapı açık olduğunda daima yanar. Bu lamba, araç aküsünün boşalmasını önlemek için, kapı açıldıktan yaklaşık 10 dakika sonra söner. Görüş Bazı araçlarda uyarı lambası yerine sadece bir geri yansıtıcı takılmıştır. Arka cam ısıtması Bagaj lambası Aydınlatma, bagaj bölümü kapağının açılması sırasında otomatik olarak devreye girer. Bagaj kapağı yaklaşık 30 dakikadan daha fazla açık kalırsa, bagaj bölümü aydınlatması otomatik olarak devreden çıkar. Kapı eşiği bölgesinin aydınlatılması* Şek. 55 Arka cam ısıtma düğmesi Lamba, dış aynanın alt kenarında bulunur. Işık huzmesi ön kapının eşik bölmesine yönlendirilmiştir. Lamba, kapı kilidi açıldıktan sonra veya bagaj kapağı açıldığında yanar. Bu lamba, kontak açıldıktan sonra veya tüm kapıların, motor kaputunun ve bagaj kapağının kapatılmasından sonra 30 saniyeye kadar söner. Bir kapı veya motor kaputu veya bagaj kapağı açık kalırsa, bu lamba kontağın kapatılmasından sonra 2 dakika içinde söner. – Arka cam ısıtmasını şaltere ⇒ şek. 55 basarak devreye sokabilir veya çıkarabilirsiniz - şalterdeki kontrol lambası yanar veya söner. Arka cam ısıtması sadece motor çalıştığı zaman devredir. Arka cam ısıtması 10 dakika sonra kendiliğinden devreden çıkar. Çevre Notu UYARI! Eğer biniş alanı lambası yanıyorsa onun kapağına ellemeyiniz - Yanma tehlikesi! Camın buzları erir erimez veya buğulanma biter bitmez, ısıtmasyı kapatmalısınız. Azalan akım tüketimi, yakıt tüketimine olumlu yönde etki eder ⇒ sayfa 172, “Elektrik enerjisi tasarrufu”. • • Not Şalterin konumu ve şekli aracın donanımına göre farklı olabilir. Araç elektrik gerilimi düşerse, motor kumandası için yeterli elektrik enerjisi sağlamak için, arka cam ısıtması otomatik olarak devreden çıkar. sj4.3.book Page 61 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Işık ve görüş 61 Cam silme ve yıkama sistemi Güneş siperlikleri Silecekler Silecek kolu ile silecekleri ve silme/yıkama otomatiğini çalıştırabilirsiniz. Şek. 56 Güneş siperliği: Dışa döndürme / çiftli güneş siperliği: Dışa açılma Sürücüye ve ön yolcuya ait güneş siperliklerini braketlerinden dışarıya doğru çekebilir 1 ⇒ şek. 56 döndürebilirsiniz. ve kapılara doğru ok yönünde A 2 Güneş siperliklerindeki makyaj aynalarının* kapakları vardır. Kapağı ok yönünde A bastırınız. Çiftli güneş siperliği* ile donatılmış arabalarda, güneş siperliğini yana çevirdikten sonra 3 indirebilirsiniz ⇒ şek. 56. bile yardımcı güneş siperliğini ok yönünde A Şek. 57 Silecek kolu Silecek kolu ⇒ şek. 57 aşağıdaki konumlara sahiptir: Bir kez silme – Ön camı sadece kısa süreli silmek isterseniz, kolu yaylandırılmış konuma bastırın 4 . Kolu alt konumda iken 1 saniyeden fazla tutun, silecekler daha hızlı siler. A UYARI! Üzerinde örn. tükenmez kalem vs. gibi nesneler bulunan güneş siperlikleri yan camlarda kafa hava yastığının açılma bölgesine kaydırılmamalıdır. Kafa hava yastıkları açıldığında araç içindeki kişiler yaralanabilir. Fasılalı silme 1 konumuna getiriniz. – Kolu yukarı doğru A A düğmesi ile ayarlayınız. – Her bir silme hareketi arasındaki istenen duruşu A Yavaş silme 2 konumuna getiriniz. – Kolu yukarı doğru A Hızlı silme 3 konumuna getiriniz. – Kolu yukarı doğru A Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 62 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 62 Işık ve görüş Ön cam silme/yıkama otomatiği 5 , yıkama – Kolu direksiyona doğru yaylandırılmış konuma çektiğiniz zaman A sistemi hemen püskürtür, silecekler bir süre sonra siler. 120 km/saatin üzerindeki hızlarda, yıkama sistemi ile silecekler aynı anda çalışır. – Kolu serbest bırakınız. Yıkama sistemi durur ve silecekler 3 ila 4 silme hareketi daha yapar (püskürtme işleminin süresine göre). Silecekler, 2 km/saatin üzerindeki hızlarda son silme işleminden 5 saniye sonra, camdaki son su damlalarını silmek için bir kez daha* çalışır. Bu fonksiyonu bir yetkili servis ile devreye sokup/çıkarabilirsiniz. Yağmur sensörü* 1 konumuna getiriniz. – Kolu A A ile sensörün hassasiyetini kendiniz ayarlayabilirsiniz. – Düğme A Arka camın silinmesi 6 konumuna bastırınız, cam sileceği her – Kolu, direksiyondan uzaklaşacak şekilde A 6 saniyede bir siler. Arka cam için silme/yıkama otomatiği* – Kolu direksiyona doğru yaylandırılmış konuma öne doğru tamamen bastırdığınız 7 , yıkama sistemi hemen püskürtür, silecekler bir süre sonra siler. Kolu bu zaman A konumda tuttuğunuz sürece, silecekler ve ayrıca yıkama sistemi çalışır. – Kol bırakıldıktan sonra, yıkama sistemi durur ve silecekler 2 ila 3 silme hareketi daha yapar (püskürtme işleminin süresine göre). Kol bırakıldıktan sonra konu6 . munda kalır A Sileceklerin kapatılması Yağmur sensörü*, yağmurun yoğunluğuna bağlı olarak iki silecek periyodu arasındaki duruşu otomatik olarak ayarlar. Geri vitese takıldıktan sonra, ön sileceklerin devrede olması durumunda arka cam bir kere silinir. Ön cama ait cam yıkama memeleri kontak açıldığında ısıtılır*. Yıkama sıvısının ilave edilmesi ⇒ sayfa 206. Kış konumu Silecekler durma pozisyonunda bulunduğu zaman, ön camdan geri katlanamazlar. Bu nedenden dolayı, kış mevsiminde sileceklerin ön camdan kolayca geri katlanacak şekilde düzenlenmesi tavsiye edilir. Bu durma pozisyonunu şu şekilde ayarlayabilirsiniz: • • Kontağı kapatınız. Silecekler kontak kapatıldığı zaman bulundukları konumda kalırlar. Kış konumu olarak, servis konumunu da kullanabilirsiniz ⇒ sayfa 64. • Silecekler ve cam yıkama sistemi sadece kontak açık ve motor kaputu kapalı iken çalışır 9) . Fasılalı silme devreye sokulursa, fasılalar da araç hızına bağlı olarak kumanda edilir. UYARI! Silecek lastiklerinin mükemmel durumda olması, net bir görüş ve güvenli sürüş için mutlaka gereklidir ⇒ sayfa 63. • Cam yıkama sistemini, düşük sıcaklıklarda ön camı ısıtmadan önce kullanmayınız. Aksi halde cam temizleyicisi ön camda donabilir ve öne doğru görüşü kısıtlayabilir. • Yağmur sezicisi sadece asistan olarak çalışır. Sürücü, sileceklerin fonksiyonunu görüş şartlarına göre manüel olarak devreye alma mükellefiyetinden muaf tutulmaz! 0 geri getiriniz. – Kolu ana konuma A Sileceklerin her iki veya kontağın her beş kapatılışından sonra, sileceklerin durma pozisyonu değişir - bu durum silecek lastiklerinin erken aşınmasına engel olur. Silecekleri devreye sokunuz. Dikkat! Aşırı soğuk havalarda silecekleri ilk defa çalıştırmadan önce, silecek lastiklerinin donup donmadığını kontrol ediniz! Eğer silecekleri silecek lastikleri donmuş iken çalıştırırsanız, hem silecek lastikleri ve hem de cam silecek motoru zarar görebilir. 9) Motor kaputu için hiç bir temaslı şalteri olmayan araçlarda, cam silecekleri ve cam yıkama sistemi motor kaputu açık iken de çalışır. sj4.3.book Page 63 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Işık ve görüş Not • 2 veya hızlı silme A 3 devrede ise ⇒ sayfa 61, şek. 57 ve aracın hızı 4 Yavaş silme A km/saatin altında ise, otomatik olarak bir düşük silme kademesi devreye girer. Hız değeri 8 km/saatin üzerine çıktığı zaman, bir önceki silme tekrar gerçekleşir. • Ön camda bir engel olduğunda, silecek engeli silerek atmak ister. Bu engel sileceği buna rağmen bloke ediyorsa, silecek hasar görmeyi önlemek için, 5 silme işleminden sonra durur. Engeli ortadan kaldırınız ve sileceği tekrar çalıştırınız. 2 veya. A 3 durumunda ise, arka cam sileceği 5 km/saat hızla her 30 Silecek kolu A saniyede veya 10 saniyede bir silme işlemini gerçekleştirir. 1 konumunda bulunuyor), bu fonksiyon sadece ön Yağmur sensörü* aktif iken (Kol, A sileceklerin sürekli çalışması durumunda aktiftir (Silme işlemleri arasında duruş yok). Etkinleştirme/devre dışı bırakma Otomatik arka cam sileceğinin fonksiyonu bilgi ekranında* aşağıdaki menü ile etkinleştirilir/devre dışı bırakılır: Setup (Ayarlar) Lights & Vision (Işık & görüş) 6 ⇒ sayfa 61, şek. 57 pozi– Kullanım kolunu 5 saniye içinde arka arkaya beş kere A syonuna basınız. – Kontağı kapatınız. Kontağın sonraki açılışından sonra arka cam sileceğinin alternatif park konumu etkinleştirilir. – Arka cam sileceğinin alternatif park konumunu devre dışı bırakmak için aynı şekilde davranınız. Far temizleme sistemi* Otomatik arka cam sileceği* 5 ⇒ sayfa 61, şek. 57 Eğer kısa veya uzun huzmeli far açık olduğunda ve silecek kolu A konumunda yaklaşık 1 saniye tutulduğunda, farlar ön camın birinci ve her beşinci püskürtülmesinden sonra temizlenir. Temizleme için far yıkama memeleri su basıncı ile tampondan dışarı çıkar. Far camlarında oluşan yerleşik ve inatçı kirler (örn. böcek kalıntıları) düzenli aralıklarla, örn. yakıt ikmalinden sonra temizlenmelidir. Lütfen aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 190, “Far camları”. Kış mevsimindeki çalışmasını sağlamak için, yıkama memesi tutucularındaki karları temizlemeli ve buzlanmayı buz eritme spreyi ile yok etmelisiniz. Ön cam silecek lastiklerinin değiştirilmesi Rear wiper (Arka silecek) Not Otomatik arka cam sileceği fonksiyonu sadece bilgi ekranı* ile donatılmış araçlar için geçerlidir. Fonksiyon fabrika çıkışında etkinleştirilmiştir. Arka cam sileceğinin alternatif park konumu Motorun her ikinci kapatılışında arka cam sileceğinin silecek lastiği etkinleştirilmiş park konumunda eğilir. Böylece silecek lastiğinin kullanış ömrü uzatılır. 2 ⇒ sayfa 105. – Kontağı açınız - pozisyon A Emniyet Şek. 58 Ön cam silecek lastikleri Silecek kolları durma pozisyonunda iken ön camdan geri katlanamazlar. Silecek kollarını değiştirmeden önce, bunlar mutlaka servis konumunda olmalıdır. Devreye sokulması Kullanım 63 Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 64 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 64 Işık ve görüş Silecek lastiklerinin değişimi için servis konumu – Motor kaputunu kapatınız. – Kontağı açın ve tekrar kapatınız. 4 ⇒ sayfa 61, şek. 57 – Bundan sonra silecek kolunu 10 saniye içinde konuma A bastırın - silecek kolları servis konumuna gider. UYARI! Devamı • Güvenlik nedenlerinden dolayı cam silecek lastiklerini yılda bir-iki kere değiştiriniz. Silecek lastiklerini yetkili servislerden temin edebilirsiniz. Arka cam silecek lastiğinin değiştirilmesi Lastiğin çıkarılması – Silecek kolunu camdan ayırınız. – Silecek lastiğinin serbest kalması için emniyetine bastırınız ve ok yönünde çekip çıkartınız ⇒ sayfa 63, şek. 58. Silecek lastiğinin sabitlenmesi – Silecek lastiğini dayanağa oturuncaya kadar itiniz. Şek. 59 Arka cam silecek lastiği – Silecek lastiğinin doğru olarak oturup oturmadığını kontrol ediniz. – Silecek kolunu tekrar camın üzerine yerleştiriniz. Lastiğin çıkarılması Kontak açıldıktan sonra ve silecek kolunun konumu değiştirildikten sonra veya 6 km/saat hızın üzerinde seyrederken, silecek kolları duruş pozisyonuna geçer. – Silecek kolunu camdan ayırınız. Kusursuz silecek lastikleri net bir görüş için mutlaka gereklidir. Silecek lastikleri toz, böcek artıkları ve koruma cilası ile kirlenmiş olmamalıdır. Aracın otomatik yıkama tesisinde yıkanması sırasında, camlar üzerinde kalan cila artıkları, silecek lastiklerinin titremesinin veya yağlanmasının nedeni olabilir. Bu yüzden koruma maddesi ile yapılan her otomatik yıkamadan sonra silecek lastiklerinin dudaklarındaki yağlar alınmalıdır. – Silecek lastiğinin serbest kalması için emniyetine bastırınız ve ok yönünde çekip çıkartınız ⇒ şek. 59. Silecek lastiğinin sabitlenmesi – Silecek lastiğini dayanağa oturuncaya kadar itiniz. – Silecek lastiğinin doğru olarak oturup oturmadığını kontrol ediniz. – Silecek kolunu tekrar camın üzerine yerleştiriniz. • UYARI! Sileceklerin dikkatsizce kullanımı sonucunda ön camın hasar görme tehlikesi meydana gelir. • Çizgi çizgi kırılmayı önlemek için, silecek lastiklerini cam temizleme sıvısı ile düzenli aralıklarla temizleyiniz. Kuvvetli kirlenme durumunda, örn. böcek kalıntıları, silecek lastiklerini bir sünger veya bez ile temizleyiniz. Burada ⇒ sayfa 63 'daki bilgiler geçerlidir. sj4.3.book Page 65 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Işık ve görüş 65 • Dikiz aynası Eğer otomatik iç dikiz aynası karartmasını devreden çıkartırsanız, dış aynaların karartması da devreden çıkar. Manuel olarak karartılan iç ayna Dış ayna Temel ayarlar Dış aynayı otomatik olarak ayarlayabilirsiniz. – Kolu, aynanın alt kenarında öne doğru tutunuz. Aynanın karartılması – Kolu, aynanın alt kenarında geriye doğru çekiniz. Otomatik olarak ışık kıran iç ayna* Şek. 61 Kapının iç kısmı: Döner düğme Dış ayna ısıtması* sadece motor çalışır durumda ve +20ş C kadar olan dış sıcaklıklarda çalışır. Şek. 60 Otomatik olarak ışık kıran iç ayna Dış ayna ısıtması* – Döner düğmeyi ⇒ şek. 61 konumuna getiriniz. Sol ve sağ dış aynanın aynı anda ayarlanması Otomatik karartmanın devreye sokulması B basın - kontrol lambası A A yanar ⇒ şek. 60. – Düğmeye A Otomatik karartmanın devreden çıkarılması B tekrardan basın - kontrol lambası A A söner. – Düğmeye A Otomatik karartma devrede ise, ayna arkadan gelen ışığa bağlı olarak otomatik olarak kararır. Aynanın alt kenarında hiç bir kol yoktur. İç aydınlatma devreye girdiğinde veya geri vitese takıldığında, ayna daima ana konumuna geri döner. – Döner düğmeyi konumuna getiriniz. Ayna yüzeyinin hareketi döner düğmenin hareketi ile aynıdır. Sağ dış aynanın ayarlanması – Döner düğmeyi konumuna getiriniz. Ayna yüzeyinin hareketi döner düğmenin hareketi ile aynıdır. Kullanımın devreden çıkarılması – Döner düğmeyi konumuna getiriniz. • Not Işık sensörünün önüne bir etiket yapıştırmayınız, böylece onun çalışmasını etkilemeyiniz veya onu devre dışı bırakmayınız. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 66 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 66 Işık ve görüş Ön yolcu tarafındaki dış aynanın ayna yüzeyinin aşağıya doğru eğilmesi* Döner düğme ⇒ şek. 61 konumunda ve geri vites takılı konumda iken, ayna yüzeyi biraz aşağıya doğru eğilir. Böylece park ederken kaldırım taşının kenarını görmek mümkün olur. Aracın hızı 15 km/saat değerinden büyük olduğu zaman veya döner düğme konumundan bir başka konuma geçiridiği zaman, ayna tekrar başlangıç konumuna geri döner. Dış ayna hafızası* Sürücü koltuğu hafızası olan araçlarda, dış aynanın söz konusu ayarı koltuk pozisyonunun kaydedilmesiyle birlikte otomatik olarak hafızaya alınmış olur ⇒ sayfa 68. • UYARI! Konveks (dış bükey) veya asferik (farklı bükülmüş) dış aynalar görüş alanını büyütür. Böylece aynadaki nesneleri küçük olarak gösterirler. Bu bakımdan bu aynalar, sadece arkadan gelen araçlar ile olan mesafeyi tahmin etmek için şartlı olarak uygundur. • İç dikiz aynasını mümkün olduğunca, arkadan gelen araçlara olan mesafeyi tayin etmek için kullanınız. • • Not Dış ayna ısıtması devrede olduğunda, dış ayna yüzeylerine temas etmeyiniz. Otomatik ayar sistemi bozulduğunda, her iki dış aynayı, ayna yüzeylerinin kenarına bastırarak el ile ayarlayabilirsiniz. • Otomatik ayna ayarındaki bir arıza durumunda bir yetkili servise başvurunuz. Otomatik kararan dış ayna* Dış aynalar, iç dikiz aynası ile birlikte karartılır. Otomatik karartma devrede ise, ayna arkadan gelen ışığa bağlı olarak otomatik olarak kararır. İç aydınlatma devreye girdiğinde veya geri vitese takıldığında, ayna her durumda ana konumuna (karartılmamış) geri döner. • Not Eğer arka camdaki güneş perdesi* kaldırılmış ise, veya iç aynaya düşen ışık diğer nesneler tarafından olumsuz etkilenmiyorsa, ancak o zaman otomatik ayna karartması kusursuz olarak çalışır. • Işık sensörünün önüne bir etiket yapıştırmayınız, böylece onun çalışmasını etkilemeyiniz veya onu devre dışı bırakmayınız. • Eğer otomatik iç dikiz aynası karartmasını devreden çıkartırsanız, dış aynaların karartması da devreden çıkar. sj4.3.book Page 67 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları 67 Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Ön koltuklar UYARI! Devamı Esaslar • Ön koltukları çeşitli biçimlerde ayarlayabilirsiniz ve böylece sürücünün ve ön yolcunun vücut durumlarına uydurabilirsiniz. Koltukların doğru ayarı özellikle şunlar için önemlidir: • • • • • • Ayak bölmesinde hiç bir nesnenin olmamasına dikkat ediniz, aksi halde nesneler, sürüş veya fren manevrasında pedala doğru hareket edebilirler. Bu durum, vites değiştirme, fren yapma veya gaz vermeye engel olabilir. Ön yolcu koltuğunda bunun için öngörülen (örn. çocuk koltuğu) dışında nesneler taşımayınız - kaza tehlikesi! Kullanım elemanlarına güvenli ve hızlı bir şekilde ulaşma; Ön koltukların ayarlanması Gerilimsiz ve yorgun olmayan bir vücut duruşu; Emniyet kemerlerinin ve hava yastığı sisteminin azami koruma etkisi. UYARI! Araçta bulunan koltuk sayısından fazla yolcuyu asla almayınız. Her yolcu, oturduğu koltuğa ait emniyet kemerini mutlaka takmalıdır. Çocuklar, mutlaka uygun bir emniyet sistemi ile emniyet altına alınmalıdır ⇒ sayfa 152, “Çocukların emniyetli şekilde taşınması”. • Size ve araç içindekilere en uygun korumayı sağlamak için, ön koltuklar ve koltuk başlıkları mutlaka daima vücut ölçülerine göre ayarlanmalıdır ve emniyet kemerleri doğru bir şekilde takılmalıdır. • Sürüş esnasında ayaklarınızı daima ayak bölümünde tutunuz. Ayaklarınızı hiç bir zaman kumanda paneline, koltuk yüzeylerine dayamayınız veya camdan dışarıya çıkartmayınız. Bu durum özellikle ön yolcu için geçerlidir. Bir fren manevrası veya bir kaza durumunda yüksek bir yaralanma riskine maruz kalırsınız. Hava yastığının açılması durumunda, yanlış oturma pozisyonu nedeniyle ölümcül yaralanmalar meydana gelebilir! • Sürücü ve ön yolcu için, direksiyon simidinden veya kumanda panelinden en az 25 cm'lik bir uzaklığı muhafaza etmek önemlidir. Eğer asgari mesafeyi muhafaza etmezseniz, hava yastığı sistemi sizi koruyamaz - Ölüm tehlikesi! Bunun haricinde ön koltuklar ve koltuk başlıkları daima vücut ölçülerine uygun ve doğru olarak ayarlanmalıdır. Şek. 62 Koltuktaki kumanda elemanları Koltuğun ileri geri yönde ayarlanması 1 ⇒ şek. 62 yukarı çekiniz ve bu sırada koltuğu istediğiniz konuma itiniz. – Kolu A 1 serbest bırakınız ve koltuğu, koltuk kilitleme tertibatı duyulur şekilde – Kolu A oturuncaya kadar itmeye devam ediniz. Koltuk yüksekliğinin ayarlanması 2 yukarıya doğru çekiniz veya pompalayınız. – Koltuğu kaldırmak isterseniz, kolu A 2 aşağıya doğru bastırınız veya pompalayınız. – Koltuğu indirmek isterseniz, kolu A Koltuk arkalığının eğiminin ayarlanması – Koltuk arkalığının yükünü alın (arkalığa yaslanmayın) ve istenen arkalık eğimini 3 ⇒ şek. 62 çevirin. ayarlamak için, el çarkını A Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 68 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 68 Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Bel omurları desteğinin ayarlanması* Koltuğun ileri geri yönde ayarlanması 4 , sizi bel omurları bölgesindeki döşeme alanını en uygun kavise – Ayar kolunu A ayarlayıncaya kadar çekiniz. B ⇒ şek. 63 öne veya arkaya doğru A 1 ⇒ şek. 63 konumuna bastırınız. – Düğmeyi A Sürücü koltuğu, pedallar hafifçe açılandırılmış bacaklarla tamamen bastırılabilecek şekilde ayarlanmalıdır. Sürücü koltuğunun koltuk arkalığı, direksiyon simidinin en üst noktası hafifçe açılandırılmış kollarla ulaşılabilecek şekilde ayarlanmalıdır. • • UYARI! Sürücü koltuğunu sadece araç dururken ayarlayınız - Kaza tehlikesi! Koltukları ayarlarken dikkat! Dikkatsiz ayarlama sıkışma yaralanmalarına yol açabilir. • Sürüş esnasında koltuk arkalıkları arkaya doğru çok fazla eğimli olmamalıdır, zira aksi halde emniyet kemerlerinin ve hava yastığı sisteminin etkisi olumsuz olur - Yaralanma tehlikesi! Koltuk yüzeyinin yüksekliğinin ayarlanması B ⇒ şek. 63 yukarı veya aşağıya doğru bastırınız. – Düğmeyi A Koltuk yüzeyinin eğiminin ayarlanması B öne A 2 ⇒ şek. 63 veya arkaya doğru A 3 ⇒ şek. 63 konumuna – Düğmeyi A bastırınız. Koltuk arkalığının ayarlanması – C düğmesini ⇒ şek. 63 istenen ayar yönünde basıtırınız. A Bel omurları desteğinin ayarlanması A önüne ⇒ şek. 63 – Bel omurları desteğinin bombesini büyütmek için, düğmenin A basınız. A arkasına basınız. – Bel omurları desteğinin bombesini küçültmek için, düğmenin A Ön koltukların elektrikli olarak ayarlanması* A üstüne – Bel omurları desteğinin bombesini yükseğe ayarlamak için, düğmenin A basınız. Koltukların ayarlanması A – Bel omurları desteğinin bombesini aşağıya doğru ayarlamak için, düğmenin A altına basınız. B düğmesi ile koltuk yukarıya/aşağıya doğru ve öne/arkaya doğru ayarlanır, A C A düğmesi ile arkalık öne veya arkaya doğru hareket eder. • • UYARI! Sürücü koltuğunu sadece araç dururken ayarlayınız - Kaza tehlikesi! Koltuğu ayarlarken dikkat! Dikkatsiz ve kontrolsuz ayarlama sıkışma yaralanmalarına yol açabilir. Şek. 63 Yandan görünüş: Koltuktaki kullanım elemanlarının ayarlanması / koltuk ayar tuşları Ayardan önce doğru oturma pozisyonunuzu alınız ⇒ sayfa 67. • Koltuklar kontak kapalı durumdayken de ayarlanabildiği için (kontak anahtarı çekilmiş durumdayken de), çocuklar araç içinde hiç bir zaman gözetimsiz kalmamalıdırlar. sj4.3.book Page 69 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları 69 – Geri vitese takınız. UYARI! Devamı • Sürüş esnasında koltuk arkalıkları arkaya doğru çok fazla eğimli olmamalıdır, zira aksi halde emniyet kemerlerinin ve hava yastığı sisteminin etkisi olumsuz olur - Yaralanma tehlikesi! Not Ayarlama sırasında ilerleme kesilirse, ilerleme düğmesine ilgili yönde yeniden basınız ve bütün ilerlemeyi sonuna kadar yapınız. Ayarın kaydedilmesi – Sağ dış aynayı istenen konuma getiriniz ⇒ sayfa 65. – Vitesi boşa alınız. Dış aynanın konumu hafızaya kaydedilir. Hafıza tuşları Koltuğun hafızası, sürücü koltuğu pozisyonunun ve dış ayna konumunun hafızaya B ⇒ şek. 64 her birisi için bir bireysel kaydedilmesini sağlar. Üç adet hafıza tuşundan A B basıldıktan pozisyon düzenlenebilir, yani toplam olarak üç. İlgili hafıza tuşuna A sonra, koltuk ve dış ayna bu tuşun düzenlemiş olduğu konumlara otomatik olarak ayarlanır ⇒ sayfa 69. Acil KAPAMA Ayarlama işlemini, sürücü koltuğunun herhangi bir tuşuna basarak her zaman yarıda kesebilirsiniz. • Not Güvenlik sebeplerinden dolayı,oturma yüzeyinin karşısındaki koltuk arkalığının eğim açısı 102°'den büyük ise, bu konumu kaydetmek mümkün değildir. Şek. 64 Sürücü koltuğu: Hafıza tuşları ve SET tuşu İleri sürüş için koltuk ve dış ayna ayarlarının hafızaya kaydedilmesi – Kontağı açınız. – Koltuğu ayarlayınız ⇒ sayfa 68. • • Aynı tuş üzerinde her yeni hafıza kaydı daha öncekini siler. İleri sürüş için koltuk ve dış ayna ayarları ile ilgili her yeni hafıza kaydı ile birlikte, geri vites için sağ dış aynanın bireysel ayarını da mutlaka hafızaya kaydetmelisiniz. Koltuk ve ayna ayarının hafızaya kaydedilmesinden sonra, uzaktan kumandayı ilgili hafıza tuşuna düzenlemek için 10 saniye zamanınız vardır. A tuşuna basın ⇒ şek. 64. – SET A B basınız, SET düğmesine bastıktan sonra 10 saniye – Hafıza düğmelerinden birine A içinde bir onay sinyal sesi koltuk ayarının kaydedildiğini onaylar. Geri sürüş için dış ayna ayarının hafızaya kaydedilmesi* – Kontağı açınız. – Dış ayna tertibatını ⇒ sayfa 65 konumuna getiriniz. Emniyet Hafıza tuşları yerleşiminde öndeki tuşla başlanmasını ve her sürücü için bir hafıza tuşu tahsis edilmesini tavsiye ederiz. Uzaktan kumandanın hafıza tuşlarına göre düzenlenmesi – Her iki dış aynayı ayarlayınız ⇒ sayfa 65. Kullanım • Sürüş Uyarıları – Kontak anahtarını çıkarınız. – Kilit açma tuşuna ⇒ sayfa 45 basınız, düzenleme başarılı ise akustik bir sinyal sesi duyulur. Yapılan ayar, seçilmiş olan hafıza tuşunun altına kaydedilir. Hafızaya kaydedilmiş olan ayarları uzaktan kumanda sistemi üzerinden de çağırabilmek için, uzaktan kumanda sistemini bir hafıza tuşuna düzenlemelisiniz. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 70 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 70 Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları İhtiyaç durumunda bir başka uzaktan kumanda anahtarını yetkili bir servisten elde edebilirsiniz ve bir başka hafıza tuşunun uzaktan kumanda anahtarını sipariş edebilirsiniz. Not • Eğer uzaktan kumanda daha önce bir başka hafıza tuşuna göre düzenlenmiş ise, o zaman bu durum yeni düzenleme ile silinir. • Uzaktan kumandayı, daha önce başka bir uzaktan kumandaya göre düzenlenmiş olan bir hafıza tuşuna göre düzenlediğiniz zaman, eski düzenleme yeni düzenleme tarafından silinir. • Uzaktan kumandanın bir hafıza tuşuna göre düzenlemesi, ancak koltukların ve dış aynanın yeni bir düzenlemesinden sonra muhafaza edilir. Geri sürüş için dış ayna ayarının çağırılması* – Geri vitese takmadan önce, dış ayna ayarı döner düğmesini konumuna çeviriniz ⇒ sayfa 65. Aracın hızı 15 km/saat değerinden büyük olduğu zaman veya döner düğme konumundan bir başka konuma geçiridiği zaman, ayna tekrar başlangıç konumuna geri döner. Acil KAPAMA Ayarlama işlemini, sürücü koltuğunun herhangi bir tuşuna basarak her zaman yarıda kesebilirsiniz. Koltuk başlıkları Koltuk ve ayna ayarlarının çağırılması Hafızaya kaydedilmiş ayarları, hem hafıza tuşları ile, hem de uzaktan kumanda* ile çağırabilirsiniz. Hafıza tuşları ile çağırma – Kaydedilmiş olan ayarı çağırmak için, iki seçenek vardır: B kısa süreli basınız ⇒ sayfa 69, – Kısa süreli basma ile: İstenen hafıza tuşuna A şek. 64. Koltuk ve dış ayna otomatik olarak kaydedilmiş konumlara gider (bu durum, sadece kontak açık olduğunda ve araç hızı 5 km/saat değerinin altında olduğu zaman geçerlidir). Şek. 65 Koltuk başlığının ayarlanması / dışarı çekilmesi B , koltuk ve dış ayna otomatik – Uzun süreli basma ile: istenen hafıza tuşuna A olarak kaydedilmiş konumlara gidinceye kadar basınız ve basılı olarak tutun. Koltuk başlığını, koltuk başlığının üst kenarı mümkün olduğunca kafanızın üst kenarının yüksekliğinde bulunacak şekilde ayarlayınız . Uzaktan kumanda ile çağırma Koltuk başlığı yüksekliğinin ayarlanması – Sürücü kapısı ve kontak kapalı ise, uzaktan kumandadaki kilit açma tuşuna kısaca basın ⇒ sayfa 45 ve sonra sürücü kapısını açınız. 1 – Koltuk başlığını her iki el ile yandan tutun ve koltuk başlığını ok yönünde A yukarıya veya aşağıya doğru itin ⇒ şek. 65. – Koltuk ve dış ayna şimdi otomatik olarak kaydedilmiş konumlara gider. 2 – Koltuk başlığını aşağıya doğru itmek isterseniz, emniyet düğmesini ok yönünde A ⇒ şek. 65 bir elinizle basılı tutunuz ve diğer elinizle koltuk başlığını aşağıya bastırınız. sj4.3.book Page 71 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Koltuk başlığının sökülmesi ve takılması – Koltuk başlığını koltuk arkalığından sonuna kadar dışarı çekiniz. – Emniyet düğmesini ok yönünde ⇒ sayfa 70, şek. 65 bastırınız ve koltuk başlığını dışarı çekiniz. – Tekrar takmak için, koltuk başlığını emniyet düğmesi duyulur şekilde oturuncaya kadar koltuk arkalığının içine aşağıya doğru bastırınız. Ön ve dış arka koltuk başlıklarının yükseklik konumu ayarlanabilir. Orta arka koltuk başlığı iki konumda ayarlanabilir. Koltuk başlıkları mutlaka vücut büyüklüğüne uygun olarak ayarlanmalıdır. Doğru bir şekilde ayarlanmış koltuk başlıkları, emniyet kemerleri ile birlikte araç içindeki kişilerin etkili bir şekilde korunmalarını sağlarlar ⇒ sayfa 134, “Doğru oturma pozisyonu”. UYARI! • Bir kaza durumunda araç içindekilerin etkili bir şekilde korunmaları için, koltuk başlıkları mutlaka doğru olarak ayarlanmalıdır. • Aracı, koltuk başlıkları sökülmüş durumda iken, asla kullanmayınız Yaralanma tehlikesi! • Arka koltuklarda oturanlar varsa, arka koltuk başlıkları alt konumlarında olmamalıdır. Bazı ülkelerdeki ulusal kurallar “Top Tether” sistemli çocuk koltukları için arka koltukların sabitleme kancaları ile donatılmasını talep etmektedir ⇒ sayfa 158. Bu tür sabitleme halkalarıyla donatılmış olan araçlarda orta koltuk başlığının sökülmesi için bir yatar durum vardır. Arka orta koltuk başlığının sökülmesi ve takılması – Koltuk başlığını koltuk arkalığından sonuna kadar dışarı çekiniz. – Emniyet düğmesini ok yönünde ⇒ şek. 66 bastırınız ve koltuk başlığını dışarı çekiniz. – Tekrar takmak için, koltuk başlığını emniyet düğmesi duyulur şekilde oturuncaya kadar koltuk arkalığının içine aşağıya doğru bastırınız. • UYARI! Bir kaza durumunda araç içindekilerin etkili bir şekilde korunmaları için, koltuk başlıkları mutlaka doğru olarak ayarlanmalıdır. • Aracı, koltuk başlıkları sökülmüş durumda iken, asla kullanmayınız Yaralanma tehlikesi! • Arka koltuklarda oturanlar varsa, arka koltuk başlıkları alt konumlarında olmamalıdır. Orta arka koltuk başlığı* Şek. 66 Arka koltuklar: Orta koltuk başlığı Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları 71 Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 72 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 72 Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Arka koltuklar Koltuk arkalığının ayarlanması Koltukların ileri-geri yönde ayarlanması Şek. 68 Koltuk arkalığının ayarlanması Koltuk arkalığının eğiminin ayarlanması Şek. 67 Kilit açma ön / arka – Kolu ⇒ şek. 68 çekiniz ve koltuk arkalığının istediğiniz eğimini ayarlayınız. Bagaj bölmesini büyütmek için, dış arka koltuk arkalıkları öne kaydırabilir, tamamıyla öne katlayabilir veya dışarı alabilirsiniz. Arka koltukların öne katlanması Koltukların ileri-geri yönde kaydırılması – A ⇒ şek. 67 kolunu kilit açma halkasından ok yönünde A 1 veya ok yönünde A 2 A 3 . ⇒ şek. 67 yukarı doğru çekiniz ve koltuğu istediğiniz pozisyona itiniz.A Not Lütfen aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 135, “Arka koltuklarda oturanların doğru oturuş pozisyonu”. Şek. 69 Koltukların öne katlanması / öne katlanmış koltukların güvenceye alınması Koltukların öne katlanması ve sabitlenmesi – Emniyet kemerinin kılavuz halkasını dış koltuklar tarafında açınız ve kilit dilini ilgili yan döşemenin - emniyet tutacağındaki tekerlek kapağının açıklığına sokunuz. – Arka orta koltuktaki başlığı sökünüz ⇒ sayfa 71. – Dış arka koltukları mümkün olduğunca geriye doğru itiniz ⇒ sayfa 72. sj4.3.book Page 73 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları – ⇒ sayfa 72, şek. 68 kollarından çekiniz ve arka dış koltukların koltuk arkalıklarını dayanağa kadar oturma yüzeyine katlayınız. Koltukların sökülmesi – Arka orta koltuk arkalıklarını aynı şekilde öne katlayınız, sonra ⇒ sayfa 72, şek. 68 kolu bir kere daha çekiniz ve koltuk arkalığını daha alçak pozisyonda duyulabilir şekilde oturana kadar aşağı bastırınız. – Kolu ⇒ sayfa 72, şek. 69 yukarı çekiniz ve ardından koltuğu tamamen öne katlayınız. B yardımıyla ön koltuğun başlığının – Öne katlanmış koltuğu sabitleme kemerinin A bir kılavuz çubuğuna sabitleyiniz ⇒ sayfa 72, şek. 69. Şek. 70 Öne katlanmış koltuğun kilidinin açılması / oturma yüzeylerindeki taşıma sapları UYARI! • Öne katlanmış koltuğu mutlaka sabitleme kemerinin yardımıyla ön koltuğun başlığının bir kılavuz çubuğuna sabitleyiniz - araç ileri doğru hareket ettiği anda bir yaralanma tehlikesi oluşur. • Eğer koltuk arka son konumunda değilse, koltuğun kilidi açıldığında kilitleme pimi hasarlanabilir. Koltukların kilidinin açılması ve sökülmesi 1 ok yönünde bastırarak açın ⇒ şek. 70. – Öne katlanmış koltuğun kilidini A A ve A B oturma yüzeyindeki taşıma sapından tutarak çıkartınız – Koltuğu A ⇒ şek. 70. Not Dikkat! Arka orta koltuğu öne katlamadan evvel, eşya gözü, küllük ve orta konsolun arka kısmındaki içecek tutucunun kapalı olduğundan emin olunuz (aksi halde bunlar zarar görebilir). Dış koltuklar birbirleri aralarında değiştirilemezler. Arka alanda sol koltuk L ve sağ koltuk R harfi ile belirtilmiştir. Not Not Lütfen aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 134, “Sürücünün doğru oturma pozisyonu”. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Lütfen aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 135, “Arka koltuklarda oturanların doğru oturuş pozisyonu”. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 73 sj4.3.book Page 74 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 74 Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Koltukların çapraz yönde ayarlanması – Kilitlendiğini duyuncaya kadar koltuğu yatay pozisyona katlayınız. Koltuğu yukarı doğru çekerek, daha fazla kaldırılmayacağından emin olunuz. – Kola ⇒ şek. 72 bastırınız ve koltuk arkalığını geriye katlayınız. Koltuk arkalığının kilitlendiğinden emin olunuz. – Kilit dilini emniyet tutacağından çıkartınız. – Emniyet kemerinin kılavuz halkasını, kapatıldığını duyacak şekilde dış koltuklar tarafında kapatınız. Şek. 71 Koltuğun kilitlenmesi • UYARI! Koltuk yüzeylerinin ve koltuk arkalıklarının geri katlanmasından sonra, kemer ve kemer kilitleri mutlaka ilk konumunda bulunmalıdır - bunlar mutlaka yerleşmeye hazır olmalıdır. Koltukların çapraz yönde kaydırılması – Orta koltuğu sökünüz ⇒ sayfa 73. – Dış koltuğu öne katlayınız ve ⇒ sayfa 72 kilidini açınız ⇒ sayfa 73, şek. 70. – Öne katlanmış ve kilidi açılmış koltuğu aracın ortasına doğru kılavuzun üzerinde sonuna kadar kaydırınız. – Kılavuzun sonunda koltuğu kilitleyiniz ⇒ şek. 71. Koltukların başlangıç konumuna getirilmesi • Ani frenleme durumunda bagaj bölmesinden hiç bir nesnenin yolcu bölmesine doğru kaymaması için, koltuk arkalıkları mutlaka emniyetli bir şekilde kilitlenmiş olmalıdır - Yaralanma tehlikesi. • Koltuk arkalıklarını katlarken bunların gerçekten kilitlendiklerinden emin olunuz. Bu, pozisyon ve kolun kapağındaki bir işaret ile gösterilir. Not Dış koltukların emniyet kemerleri her zaman başlıkların yanındaki kılavuz halkalardan geçirilmelidir. Aksi taktirde emniyet kemerleri koltuğun arkasına kayabilirler. Orta koltuk arkalığındaki katlanır masa* Şek. 72 Koltuk arkalıklarının geri katlanması Koltukların kilitlenmesi ve geri katlanması – Eğer koltuk sökülebilir tipteyse, bunu önce kılavuzun üzerine yerleştiriniz ve koltuğu kilitleyiniz ⇒ şek. 71. Koltuğu yukarı çekerek kilitlendiğinden emin olunuz. Şek. 73 Arka koltuklar: Kol dayanağı sj4.3.book Page 75 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları – Orta koltuk arkalığını öne katlayabilir ⇒ sayfa 72, “Arka koltukların öne katlanması” ve bunu kol dayanağı veya içecek tutucu masa olarak kullanabilirsiniz ⇒ sayfa 74, şek. 73. – Çukur olan yerlere iki adet içecek kutusu koyabilirsiniz. Not Orta koltuk arkalığı uzun süre öne doğru katlanmış olarak kalırsa, emniyet kemeri kilitlerinin bunun altında kalmadığından emin olunuz, aksi taktirde döşeme kalıcı olarak hasarlanabilir. Ön koltukların koltuk ısıtma sistemi* UYARI! Örn. ilaç etkisi, felç veya kronik rahatsızlıklar (örn. şeker hastalığı) sebebiyle sizin veya ön yolcunun ağrı veya sıcaklık hissiyatı sınırlıysa, koltuk ısıtma sistemini kullanmaktan tamamen vazgeçmenizi öneririz. Bu durum, belde, kalçada ve bacaklarda iyileşmesi güç yanıklara sebep olabilir. Koltuk ısıtma sistemini yine de kullanmak istiyorsanız, yukarıda bahsedilen uzun mesafeli yolculukların zorlamalarından vücudun kendini toplayabilmesi için, düzenli olarak molalar vermenizi öneririz. Durumun doğru olarak değerlendirilmesi için doktorunuza başvurunuz. • Dikkat! Koltuk ısıtma sisteminin ısıtma elemanlarına hasar vermemek için, koltuğun üzerinde diz çökmemeli ve noktasal baskı uygulamaktan kaçınmalısınız. • Koltuklar şahıslar tarafından kullanılmıyorsa veya üzerinde sabitlenmiş veya bırakılmış cisimler örn. çocuk koltuğu, bir çanta vs. bulunuyorsa, koltuk ısıtmasını kullanmayınız. Koltuk ısıtıcısının ısıtma elemanlarında arıza ortaya çıkabilir. • Şek. 74 Kumanda paneli: Ön koltuk ısıtma ayarlayıcısı Ön koltukların koltuk yüzeylerini ve koltuk arkalıklarını elektrikle ısıtabilirsiniz. Ön koltuklar • Koltukları nemli olarak temizlemeyiniz ⇒ sayfa 191. Not Koltuk ısıtma sistemi sadece motor çalışırken devreye sokulmalıdır. Böylece akünün kapasitesi büyük ölçüde şekilde korunmuş olur. • Araç elektrik gerilimi düşerse, motor kumandası için yeterli elektrik enerjisi sağlamak için, koltuk ısıtması otomatik olarak devreden çıkar. – Ayarlayıcının, sembolün bulunduğu yerdeki yüzeyine basarak ⇒ şek. 74 sürücü ve ön yolcu koltuk ısıtıcısını açıp ayarlayabilirsiniz. Pedallar – Bir kere basarak ısıtıcıyı en yüksek yoğunluğa getirebilirsiniz, bu durumda şalterdeki kontrol lambalarından üçü yanar. Emniyetli pedal kullanımı için sadece Škoda orijinal aksesuarı paspasları kullanınız. Pedalların çalışması engellenmemelidir! – Şaltere tekrar basarak ısıtıcının yoğunluğu kapatmaya kadar, azaltılarak ayarlanabilir. Isıtıcının yoğunluğu şalterde yanan kontrol lambalarının sayısı ile gösterilir. • UYARI! Fren sistemindeki bir arıza durumunda, pedal yolu daha büyük bir duruma gelebilir. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları 75 Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 76 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 76 Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları UYARI! Devamı UYARI! Devamı • Pedal bölgesinde hiç bir yer halısı veya diğer başka ek yer döşemeleri bulunmamalıdır, zira tüm pedallara mutlaka sonuna kadar basılabilmeli ve engelsiz olarak ilk konuma geri gelmelidirler - Kaza tehlikesi! • Bu nedenle, ayak bölgesine, pedalların altına kayabilecek nesneler konulmamalıdır. Aksi takdirde, artık vites değiştirme, fren yapma veya gaz verme durumunda olmayabilirsiniz - Kaza tehlikesi! • • Bagaj bölmesi Bagaj bölümünün yüklenmesi Aracın iyi sürüş şartlarıyla ilgili olarak aşağıdakilere dikkat ediniz: – Yükü mümkün olduğunca düzenli bir şekilde dağıtınız. – Ağır nesneleri mümkün olduğunca öne doğru yerleştiriniz. – Yük parçalarını gerdirme halkalarına veya sabitleme filesine* ⇒ sayfa 76 sabitleyiniz. Bir kaza durumunda, küçük ve hafif nesneler, ağır yaralanmalara neden olabilecek kadar yüksek kinetik enerjiye sahip olurlar. Bu kinetik enerjinin büyüklüğü, sürüş hızına ve nesnenin ağırlığına bağlıdır. Burada en önemli faktör sürüş hızıdır. Örnek: Ağırlığı 4,5 kg olan emniyet altına alınmamış bir nesne, 50 km/saatlik bir önden çarpışma durumunda, kendi ağırlığının 20 katı kadar bir enerji alır. Bu, yaklaşık 90 kg'lık bir ağırlığın oluşması anlamına gelir. Araç içinde uçan bu “kurşunun” bir yolcuya çarpması durumunda neler olabileceğini tahmin edebilirsiniz. yastığına çarparsa, tehlikenin boyutu daha da büyür. Böyle bir durumda geri fırlayan nesneler araç içindekileri yaralar - Ölüm tehlikesi. Ağır nesnelerin taşınması sırasında, ağırlık merkezinin yer değiştirmesi nedeniyle sürüş şartlarının değişeceğini dikkate alınız. Hızlanma ve sürüş şekli için, bu durum mutlaka dikkate alınmalıdır. Taşınan yükü mutlaka, ani sürüş ve fren manevralarında hiçbir nesnenin kaymayacağı bir şekilde yerleştirmelisiniz - Yaralanma tehlikesi! • Yaslanmış veya tamamen açık bagaj kapağı ile hiç bir zaman sürmeyiniz, aksi halde aracın içine egzoz gazı girebilir - Zehirlenme tehlikesi! • İzin verilen aks yükünü ve araç için izin verilen toplam ağırlığı aşmayınız Kaza tehlikesi! • Bagaj bölgesinde hiç bir zaman yolcu taşımayınız! Dikkat! Arka camın ısıtma sistemine ait rezistansların savrulan nesneler tarafından zarar görmemesine dikkat edin. Not Lastik hava basıncını mutlaka yüke bağlı olarak ayarlamalısınız ⇒ sayfa 208. Sabitleme elemanları UYARI! • Bagaj bölmesindeki nesneleri yerleştiriniz ve bunları gerdirme halkalarıyla, örn. sabitleme fileleri ile sabitleştiriniz. • Yolcu bölümünde serbest olarak bulunan nesneler, ani bir manevra veya kaza durumunda öne doğru uçabilir ve araç içindekileri veya diğer trafik katılımcılarını yaralayabilirler. Eğer uçan bu nesneler açılmış olan bir hava Şek. 75 Bagaj bölmesi: Gerdirme halkaları ve sabitleme elemanları / Sabitleme noktaları ve sabitleme elemanları sj4.3.book Page 77 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Bagaj bölmesinin iki tarafında sabitleme halkaları ve bir sabitleme elemanı ⇒ şek. 75 veya sabitleme halkaları ve sabitleme çıtaları* vardır ⇒ şek. 75sağda. 77 İtilebilen kancası olan sabitleme çıtası* Bagaj bölmesindeki sabitleme halkalarına ve sabitleme elemanlarına veya entegre edilmiş kancalı sabitleme halkalarına ve sabitleme çıtalarına ⇒ sayfa 76, şek. 75 ayrıca küçük eşya parçalarını yerleştirmek için sabitleme fileleri* de takabilirsiniz. Sabitleme fileleri* montaj talimatı ile birlikte bagaj bölümünde bulunur. • UYARI! Taşınacak olan yük mutlaka, sürüş sırasında ve frenleme durumunda hareket etmeyecek şekilde sabitlenmelidir. • Bagaj eşyaları veya nesneler gerdirme halkalarına uygun olmayan veya hasarlı gerdirme bantlarıyla sabitlenirse, frenleme veya kaza durumunda yaralanmalar meydana gelebilir. Bagaj eşyalarının ön tarafa doğru uçmasını önlemek için, daima gerdirme halkalarına emniyetli şekilde sabitlenen uygun gerdirme bantları kullanınız. Şek. 77 Bagaj bölmesi: İtilebilen kancası olan sabitleme çıtası / kanca sökümü Bagaj bölmesinin her iki tarafında, küçük eşya parçalarını, örn. çantalar vb. asmak için itilebilir iki kanca bulunur ⇒ şek. 77. Kancalara ağırlığı 7.5 kg'ya kadar olan bir eşya parçası asabilirsiniz. Kancanın bir başka konuma itilmesi Katlanabilir kanca 1 yaklaşık 45° bir açı oluncaya kadar yukarı doğru katlayınız – Kancayı ok yönünde A ⇒ şek. 77. 2 istenen konuma itiniz ve kancayı ok yönünde A C3 aşağıya – Kancayı ok yönünde A doğru sonuna kadar katlayınız ⇒ şek. 77. Kancanın sabitleme çıtasından çıkarılması 4 çıkıncaya kadar kıvırınız. – Kancayı ok yönünde A Şek. 76 Bagaj bölmesi: Katlanabilir kanca Bagaj bölmesinin her iki tarafında, küçük eşya parçalarını, örn. çantalar vb. sabitlemek için katlanabilir kancalar bulunur ⇒ şek. 76. Kancalara ağırlığı 7,5 kg'ya kadar olan bir bagaj parçası asabilirsiniz. Kancanın sabitleme çıtasına takılması 5 yerleştiriniz – Kancayı sabitleme çıtasına dik konumda olacak şekilde ok yönünde A ve hafifçe bastırınız. 4 tersine aşağı doğru, kilitleninceye kadar katlayınız. – Kancayı ok yönünün A UYARI! Lütfen aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 76. UYARI! Lütfen aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 76. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 78 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 78 Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Sabitleme fileleri - File programı* Bagaj bölmesi kaplaması Arka koltuk başlıklarının arkasındaki bagaj bölmesi kaplamasını, hafif ve yumuşak nesnelerin koyulması için kullanabilirsiniz. Şek. 78 Sabitleme filesi: çiftli çapraz cep, taban sabitleme filesi / çiftli uzunlamasına cepler Sabitleme fileleri için çiftli çapraz cep, taban sabitleme filesi ⇒ şek. 78 solda ve çiftli uzunlamasına cepler olarak sabitleme örnekleri ⇒ şek. 78 sağda. Sabitleme fileleri* montaj talimatı ile birlikte bagaj bölümünde bulunur. • UYARI! Filenin toplam dayanımı, 3,5 kg.’a kadar olan nesneleri yüklemeye uygun ceptir. Ağır nesneler yeteri kadar emniyetli olmaz – yaralanma ve file hasarı tehlikesi! • Taşınacak olan yük mutlaka, sürüş sırasında ve frenleme durumunda hareket etmeyecek şekilde sabitlenmelidir. Dikkat! Filelere keskin kenarlı nesneler koymayınız – file hasarı tehlikesi. Şek. 79 Bagaj bölmesi kaplamasının sökülmesi Havaleli yük taşımak istediğiniz zaman, ihtiyaç durumunda bagaj bölmesi kaplaması sökülebilir. Bagaj bölmesi kaplamasının sökülmesi – Bagaj bölmesi kaplamasının sökülmesini kolaylaştırmak için, koltuk arkalıklarını biraz öne doğru katlayınız. 1 asınız ⇒ şek. 79. – Tutma bantlarını bagaj bölmesi kaplamasına A – Kaplamayı yatay konuma getiriniz. 2 arkaya doğru dışarı çekiniz veya – Bagaj bölmesi kaplamasını tutucularından A bagaj bölmesi kaplamasının alt tarafındaki ön bölgesine bastırınız. – Bagaj bölmesi kaplamasının ayrılan ön kısmını arka koltukların koltuk başlıkları üzerinden katlayınız. – Bagaj bölmesi kaplamasını hafifçe yatırınız ve bunu arkaya doğru dışarı çıkarınız. 2 itiniz – Tekrar taktığınız zaman, bagaj bölmesi kaplamasını öne doğru braketlere A 1 arka bagaj kapağına asınız. ve daha sonra tutma bantlarını A Sökülmüş olan bagaj bölmesi kaplamasını arka koltuk arkalığının arka tarafında muhafaza edebilirsiniz. Takma veya sökme işleminin akışı benzerdir. sj4.3.book Page 79 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Bagaj bölmesi kaplaması 2,5 kg ağırlığa kadar olan küçük nesnelerin muhafazası için düşünülmüştür. UYARI! Bagaj bölmesi kaplaması üzerine, ani frenleme durumunda veya çarpışma durumunda araç içindekiler için tehlikeli olacak hiçbir nesne koyulmamalıdır. 79 B yerleştiriniz ve çubuğu öne doğru – Çapraz çubuğu önce bir taraftaki dayanağa A B bastırınız. Çapraz çubuğu aynı şekilde aracın diğer tarafındaki dayanağa A ⇒ şek. 80 sabitleyiniz. C arka koltukların arkasındaki gerdirme – Bantların ucundaki yaylı halkayı A halkalarına asınız. – Bandı tokanın içinden önce bir tarafta sonra da diğer tarafta çekiniz. Sabit ayırma filesinin arka koltukların arkasından sökülmesi Dikkat! Arka camın ısıtma sistemine ait rezistansların üzerine konan nesneler tarafından zarar görmemesine dikkat ediniz. C çıkarınız ⇒ şek. 80. – Her iki taraftaki bantları gevşetiniz ve yaylı halkayı A – Çapraz çubuğu önce bir tarafında ve sonra da diğer tarafından arkaya doğru itiniz. B dışarı alınız. – Çapraz çubuğu dayanaklardan A Sabit ayırma filesi* Sabit ayırma filesinin paketlenmesi A bastırınız. – Gevşemesi için, mafsalın kırmızı düğmesine A – Toplanan ayırma filesini yuvasına sokunuz ve yuvayı kapatınız. – Yuvayı plastik yaylı halka yardımıyla bagaj bölmesi kaplamasının sol ve sağ tarafındaki halkalara sabitleyiniz. Şek. 80 Sabit ayırma filesinin arka koltukların arkasında / ön koltukların arkasında kullanılması Sabit ayırma filesini, ön koltukların veya arka koltukların arkasına monte edebilirsiniz. Sabit ayırma filesinin, değişken yükleme tabanı* ⇒ sayfa 80olan arka koltukların arkasına takılması ve sökülmesi, değişken yükleme tabanı olmayan arka koltukların arkası ile benzer şekilde olur. Yaylı halkayı geçirmek için, taşıyıcı raylardaki alt sabitleme halkalarını kullanınız. D ⇒ şek. 80, üç noktalı emniyet kemerinin geçişini Sabit ayırma filesindeki açıklık A sağlar ⇒ sayfa 140. Sabit ayırma filesinin takılması – Bagaj bölmesi kaplamasını sökünüz ⇒ sayfa 78. – Ayırma filesini yerinden alınız. – Çapraz çubuğun her iki parçasını, bunlar duyulur şekilde oturuncaya kadar, birbirinden ayırınız Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 80 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 80 Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Değişken yükleme tabanı* Değişken yükleme tabanının çıkarılması – Değişken yükleme tabanını aşağıya doğru katlanmış kancalara destekleyiniz. UYARI! Montaj sırasında, taşıma raylarının ve yükleme tabanının doğru olarak sabitlenmesine dikkat ediniz, aksi halde araç içindeki yolcular için tehlikeli olabilir. Not Değişken yükleme tabanı* takıldığında, esnek eşya gözü takılamaz. Taşıma raylarının dışarı alınması Şek. 81 Bagaj bölmesi: Değişken yükleme tabanının üst üste katlanması / değişken yükleme tabanının çıkarılması Değişken yükleme tabanı, havaleli eşyaların taşınmasını kolaylaştırır ve öne katlanan arka koltuk arkalıkları ile birlikte düz bir bagaj tabanı oluşturur. Değişken yükleme tabanının izin verilen azami yük taşıma kapasitesi 75 kg.dır. Değişken yükleme tabanının sökülmesi – 1 Ok yönünde hareket ettirerek yükleme tabanını bir araya katlayınız ⇒ şek. 81. A A2 yukarı katlayınız ⇒ şek. 81. – Zemini ok yönünde A 3 çekiniz ⇒ şek. 81. – Her iki taraftaki sabitleme kollarını ok yönünde A 4 yukarı doğru dışarı çekiniz. – Yükleme tabanını ok yönünde A – Değişken yükleme tabanının montajını ters sıraya göre yapınız. Değişken yükleme tabanının yukarı katlanmış konumda sabitlenmesi Şek. 82 Bagaj bölmesi: Emniyet noktalarını gevşetiniz / Taşıma raylarını dışarı alınız Taşıma raylarının sökülmesi B araç anahtarı ile veya bir düz tornavida – Taşıma raylarındaki emniyet noktalarını A ile gevşetiniz ⇒ şek. 82. A A 1 konumunda tutunuz ⇒ şek. 82 ve ok yönünde çekerek – Taşıma rayını A sökünüz. 1 ok yönünde yukarı katlayınız ⇒ sayfa 77, şek. 77. – Sabitleme çıtasındaki kancayı A A A 2 konumunda tutunuz ve ok yönünde çekerek sökünüz ve dışarı – Taşıma rayını A alınız. – Değişken yükleme tabanını arka koltukların arkalıklarının arkasında yukarı doğru katlayınız. – Bagaj bölmesinin öteki tarafındaki taşıma rayını aynı şekilde sökünüz. 3 aşağıya doğru sonuna kadar katlayınız ⇒ sayfa 77, – Kancaları ok yönünde A şek. 77. Taşıma raylarının takılması – Taşıma raylarını bagaj bölmesinin yan taraflarına yerleştiriniz. sj4.3.book Page 81 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları – Her bir taşıma rayını her iki emniyet noktasından sonuna kadar bastırınız. 81 Dışarı alınabilir saklama kutusu – Taşıma raylarının sabitlenme durumunu çekerek kontrol ediniz. UYARI! Montaj sırasında, taşıma raylarının doğru olarak sabitlenmesine dikkat ediniz, aksi halde araç içindeki yolcular için tehlikeli olabilir. Stepne* ile değişken yükleme tabanı* Değişken yükleme tabanının kullanılması Şek. 84 Bagaj bölmesi: Saklama kutusu A , değişken yükleme tabanının altına konmuştur. Gerekli olduğunda Saklama kutusu A bunu dışarı alabilirsiniz. Saklama kutusunun altında araç aletleri için bir yer vardır ⇒ sayfa 215. UYARI! Değişken yükleme tabanının emniyetli kullanılması için, dışarı alınabilir saklama kutusu mutlaka yükleme tabanının altında bulunmalıdır. Şek. 83 Bagaj bölmesi: Yükleme tabanının yan parçalarını katlayın / değişken yükleme tabanının kullanılmasına örnek Değişken yükleme tabanı, havaleli eşyaların taşınmasını kolaylaştırır ve öne katlanan arka koltuk arkalıkları ile birlikte düz bir bagaj tabanı oluşturur. Değişken yükleme tabanının izin verilen azami yük taşıma kapasitesi 75 kg.dır. Portbagaj Tavan rayları Yük parçalarının yerleştirilmesi için bölmeyi büyütmek üzere, değişken yükleme tabanının yan kısımlarını okların yönünde içe doğru katlayabilirsiniz ⇒ şek. 83. Not Stepneli değişken yükleme tabanı* takıldığında, esnek eşya gözü takılamaz. • Stepneli* değişken yükleme tabanını, stepnesi* olmayan değişken yükleme tabanındaki gibi yukarı katlanmış konumda aynı şekilde emniyete alabilirsiniz ⇒ sayfa 80, “Değişken yükleme tabanının yukarı katlanmış konumda sabitlenmesi”. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Şek. 85 Tavan rayları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 82 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 82 Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Bagaj veya yük aracın üstünde taşınacak ise, lütfen aşağıdakilere dikkat ediniz: • Araç için özel bir port bagaj taşıma sistemi geliştirilmiştir. Bunun için sadece Škoda Auto firmasının izin verdiği port bagajlar kullanılmalıdır. • Tavan rayları komple Škoda port bagaj sisteminin temelidir. Yüklerin, bisikletlerin, sörf tablalarının, kayakların ve botların taşınması için, güvenlik nedenlerinden dolayı ilgili olan ek braketler gereklidir. • Port bagaj sisteminin temel modeli ve diğer bileşenler, yetkili servislerden aksesuar olarak temin edilmektedir. • UYARI! Devamı leri nedeniyle değişeceğini dikkate alınız. Bu yüzden daima sürüş tarzını ve hızı şartlara uyarlayınız. İçecek tutucu Ön orta konsoldaki içeçek tutucusu Dikkat! Ayrıca açılmış olan bagaj bölmesi kaplamasının tavan yüküne çarpmamasına da dikkat ediniz. • Elektrikli sürgülü/açılır tavanı olan araçlarda, açılmış olan sürgülü/açılır tavanın aracın üstündeki yüke çarpmamasına dikkat edilmelidir. Çevre Notu Artan hava direnci ile birlikte yakıt tüketimi yükselir. Tavan yükü Port bagajdaki yükü eşit bir şekilde dağıtınız. 75 kg olan izin verilen tavan yükü (taşıyıcı sistem dahil) ve araç için izin verilen toplam ağırlık aşılmamalıdır. Yük kapasitesi düşük olan port bagajların kullanılması durumunda, izin verilen tavan yükünü tam olarak kullanamazsınız. Böyle durumlarda, port bagaja sadece montaj talimatında verilen azami yük sınırı kadar yükleyebilirsiniz. • UYARI! Port bagajdaki yük, mutlaka emniyetli bir şekilde sabitlenmelidir - Kaza tehlikesi! • Aracınıza ait olan izin verilen tavan yükünü, aks yüklerini ve toplam ağırlığı hiçbir şekilde aşmamalısınız - Kaza tehlikesi! • Ağır veya geniş yüzeyli nesnelerin port bagajda taşınması sırasında sürüş şartlarının ağırlık merkezinin yer değiştirmesi veya büyük rüzgar tutma yüzey- Şek. 86 Ön orta konsol: İçecek tutucu Çukur olan yerlere iki adet içecek kutusu koyabilirsiniz ⇒ şek. 86. • UYARI! İçecek tutucuya sıcak içecekler yerleştirmeyiniz. Araç hareket ettiğinde, sıcak içecekler dökülebilir - Haşlanma tehlikesi! • Kırılabilir içecek kapları (örn. cam, porselen) kullanmayınız. Bir kaza durumunda yaralanabilirsiniz. Dikkat! Sürüş sırasında içecek tutucudaki içeceklerin ağzını kapalı tutunuz. Fren yapıldığında sallanabilirler ve araca hasar verebilirler. sj4.3.book Page 83 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Kağıt tutucu Arka orta konsoldaki içecek tutucu* Şek. 87 Arka orta konsol: İçecek tutucu – A bölgesindeki sipere bastırın ⇒ şek. 87 - içecek tutucu dışarı çıkar. A – İçecek tutucuyu sonuna kadar dışarıya çekin. B itmek suretiyle ayarlayınız. – İçecek tutucuyu, emniyet plakasını A • Şek. 88 Ön cam: Kağıt tutucu Kağıt tutucu, örn. ücretli olan park yerlerinde park belgesinin takılmasını sağlar. Park belgesi, sürüş başlangıcından önce mutlaka alınmalıdır, böylece sürücünün görüş alanı kısıtlanmamış olur. Küllük* UYARI! İçecek tutucuya sıcak içecekler yerleştirmeyiniz. Araç hareket ettiğinde, sıcak içecekler dökülebilir - Haşlanma tehlikesi! • Ön küllük Kırılabilir içecek kapları (örn. cam, porselen) kullanmayınız. Bir kaza durumunda yaralanabilirsiniz. Dikkat! Arka orta koltuğu öne katlamadan evvel orta konsolun arka kısmındaki içecek tutucu kapalı olmalıdır (yoksa bu zarar görebilir). Şek. 89 Orta konsol: Ön küllük Küllüğün çıkarılması – Küllük tablasını ⇒ şek. 89 yukarıya doğru çıkartınız. Çıkartırken kül tablasını kapağından tutmayınız - kırılma tehlikesi. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 83 sj4.3.book Page 84 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 84 Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Küllüğün yerleştirilmesi – Küllük tablasının dikey olarak yerleştirilmesi. Dikkat! Arka orta koltuğu öne katlamadan evvel orta konsolun arka kısmındaki küllük kapalı olmalıdır (yoksa bu zarar görebilir). UYARI! Küllüğe asla yanıcı ve parlayıcı nesneleri koymayınız - Yangın tehlikesi! Arka küllük - yüksek orta konsol* Arka küllük - alçak orta konsol Şek. 91 Yüksek orta konsol: Arka küllük Şek. 90 Düşük orta konsol: Arka küllük Küllüğün açılması A bölgesinde bastırınız ⇒ şek. 91. – Kül tablası kapağının alt tarafına A Küllüğün açılması A tutunuz ve onu ok yönünde ⇒ şek. 90 dışarı – Kül tablası kapağını alt kenarından A katlayınız. Küllüğün çıkarılması B tutun ve yukarıdan dışarı çıkarınız. – Küllük tablasını sapından A Küllüğün yerleştirilmesi – Küllük tablasını yuvasına yerleştiriniz ve içeri bastırınız. Küllük kapağının iç tarafına bir içecek kutusu tutucusu yerleştirilmiştir. UYARI! Küllüğe asla yanıcı ve parlayıcı nesneleri koymayınız - Yangın tehlikesi! Küllük yuvasının çıkartılması – Küllük kapağını dayanınvaya kadar aşağıya doğru hafifçe bastırınız. B kapağından tutunuz ve yerinden çıkarınız. – Küllük yuvasını, A Küllük yuvasının yerleştirilmesi – Küllüğü yuvasına yerleştiriniz ve içeri bastırınız. UYARI! Küllüğe asla yanıcı ve parlayıcı nesneleri koymayınız - Yangın tehlikesi! Dikkat! Arka orta koltuğu öne katlamadan evvel orta konsolun arka kısmındaki küllük kapalı olmalıdır (yoksa bu zarar görebilir). sj4.3.book Page 85 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Çakmak*, prizler UYARI! Devamı Çakmak Çakmağın prizini diğer elektrikli cihazlar için de kullanabilirsiniz. • Çakmak ve priz kontak kapalı iken veya kontak anahtarı çekilmiş durumda bile kullanılır. Bu nedenle çocukları gözetimsiz olarak araç içinde asla bırakmayınız. Dikkat! Hasarları önlemek için, prizde sadece uyan fişleri kullanınız. • Not Motor dururken elektrik tüketen aksamlar devredeyse, araç aküsü boşalır Akü boşalma tehlikesi! Şek. 92 Orta konsol: Çakmak • Diğer uyarılar ⇒ sayfa 214, “Aksesuar, tadilatlar ve parça değişimi”. Bagaj bölümündeki priz Çakmağın kullanımı – Çakmağın tepesini içeri bastırınız ⇒ şek. 92. – Çakmağın tepesi dışarı sıçrayıncaya kadar bekleyiniz. – Çakmağı hemen dışarı alınız ve kullanınız. – Çakmağın tepesini tekrar prize sokunuz. Prizin kullanımı – Çakmağı veya prizin kapağını çıkarınız. Şek. 93 Bagaj bölmesi: Priz – Elektrikli cihazın fişini prize takınız. 12 Volt'luk priz, gücü 120 W değerine kadar olan diğer elektrikli aksesuarlar için de kullanılabilir. • – Elektrikli cihazın fişini prize takınız. Bu priz sadece, elektrik gücü 120 Watt değerine kadar olan elektrikli aksesuarın bağlanması için kullanılabilir. Motor dururken akü boşalır. UYARI! Çakmağı kullanırken dikkat! Çakmağın dikkatsiz ve kontrolsüz olarak kullanılması sonucunda yanmalar meydana gelebilir. Kullanım – Priz kapağını açınız ⇒ şek. 93. Emniyet Sürüş Uyarıları Burada ⇒ sayfa 85 'daki bilgiler geçerlidir. Diğer uyarılar ⇒ sayfa 214, “Aksesuar, tadilatlar ve parça değişimi” Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 85 sj4.3.book Page 86 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 86 Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Eşya gözleri Ön yolcu tarafındaki eşya gözü Genel bakış Aracınızda aşağıdaki eşya gözleri vardır: Ön yolcu tarafındaki eşya gözü ⇒ sayfa 86 Kumanda panelindeki eşya gözü* ⇒ sayfa 87 Ön orta konsoldaki eşya gözü ⇒ sayfa 87 Gözlük muhafaza yeri* ⇒ sayfa 87 Ön ve arka kapılardaki eşya gözü ⇒ sayfa 88 Ön yolcu tarafındaki eşya gözünün açılması ve kapatılması Ön yolcu koltuğunun altındaki eşya gözü* ⇒ sayfa 88 – Düğmeye ⇒ şek. 94 basınız, kapak aşağıya düşer. Eşya gözü olan ön koltuk kol dayanağı* ⇒ sayfa 88 – Kapağı, duyulabilir bir sesle yerine oturuncaya kadar yukarı doğru kaldırınız. Arka orta konsoldaki eşya gözü* ⇒ sayfa 89 Bagaj bölümündeki eşya gözleri* ⇒ sayfa 90 Esnek eşya gözü* ⇒ sayfa 90 Elbise kancaları ⇒ sayfa 90 Yükleme çuvalı* ⇒ sayfa 91 • UYARI! Kumanda panelinin üzerine lütfen hiçbir şey koymayınız. Bu nesneler sürüş esnasında (hızlanma durumunda veya viraj sırasında) araç içinde savrulabilirler veya yere düşebilirler ve sizi trafikten uzaklaştırabilirler - Kaza tehlikesi! Şek. 94 Kumanda paneli: Ön yolcu tarafındaki eşya gözü Eşya gözünde kalem tutucuları bulunur. UYARI! Eşya gözü, güvenlik nedenlerinden dolayı sürüş esnasında daima kapalı olmalıdır. Ön yolcu tarafındaki eşya gözünün soğutulması* Bölmede, kapatılabilen bir soğuk hava girişi mevcuttur. • Sürüş sırasında orta konsoldan veya diğer başka eşya gözlerinden hiç bir nesnenin sürücü ayak bölmesine geçmemesini sağlayınız. Aksi takdirde, artık vites değiştirme, fren yapma veya gaz verme durumunda olmayabilirsiniz Kaza tehlikesi! Şek. 95 Eşya gözü: Soğutmanın kullanılması sj4.3.book Page 87 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları – Soğutma sistemini, kolu ok yönünde çekerek devreye sokunuz ⇒ sayfa 86, şek. 95. Ön orta konsoldaki eşya gözü – Kolu iterek soğutmayı kapatabilirsiniz. Klima sistemi kapalı durumda iken, hava girişi açılırsa, emilen taze veya araç içi havası eşya gözüne akar. Isıtma yaparken aracı sürdüğünüz veya eşya gözünün soğutulmasını kullanmadığınız zaman, soğutmayı kapatmanızı tavsiye ederiz. Kumanda panelindeki eşya gözü* Şek. 97 Ön orta konsol: Eşya gözü Orta konsoldaki kapaksız eşya gözü küçük nesneleri muhafaza etmek için kullanılır. UYARI! Bu eşya gözü küllük yerine geçmez ve bu amaç için de kullanılmamalıdır yangın tehlikesi! Şek. 96 Kumanda paneli: Eşya gözü Gözlük muhafaza yeri* – Tuşa ok yönünde bastırınız ⇒ şek. 96, kapak yukarı doğru açılır. Belirli modellerde, eşya gözü kapaksız olarak donatılmıştır. • UYARI! Bu eşya gözü küllük yerine geçmez ve bu amaç için de kullanılmamalıdır yangın tehlikesi! • Eşya gözü, güvenlik nedenlerinden dolayı sürüş esnasında daima kapalı olmalıdır. • Eşya gözüne kolay yanabilir nesneler veya ısıya karşı çok hassas olan (örn. çakmak, sprey, gözlük, gazlı içecek gibi) nesneler koymayınız. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Şek. 98 Tavan kaplamasından kesit: Gözlük muhafaza yeri A basınız, eşya gözü aşağıya iner ⇒ şek. 98. – DüğmeyeA Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 87 sj4.3.book Page 88 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 88 Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Ön yolcu koltuğunun altındaki eşya gözü* UYARI! Bu yer sadece gözlük koymak veya almak için açılmalıdır, diğer zamanlarda kapalı tutulmalıdır. Ön ve arka kapılardaki eşya gözü Şek. 100 Ön yolcu koltuğu: Eşya gözü Bu eşya gözü, 1,5 kg ağırlığa kadar olan küçük nesnelerin muhafazası için düşünülmüştür. Şek. 99 Ön kapılardaki eşya gözü B bölgesinde bir şişe tutucu vardır. Ön kapılardaki eşya gözünün A – Kapağı açmak için, kilidi katlayınız ve kapağı çekiniz ⇒ şek. 100. – Kapağı kapatmak için, kilidi katlayınız ve kapağı bastırınız. Eşya gözü olan ön koltuk kol dayanağı* UYARI! A Yan hava yastığının etki alanını olumsuz etkilememek için, eşya gözünün A bölgesini ⇒ şek. 99 sadece dışarı fırlamayan nesneleri muhafaza etmek için kullanınız. Şek. 101 Kol dayanağı: Eşya gözü / eşya gözünün soğutulması Kol dayanağı, hem dikey hem de teleskobik yönde ayarlanabilir. Eşya gözünün açılması 1 yönünde açınız ⇒ şek. 101. – Kol dayanağının kapağını ok A sj4.3.book Page 89 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Arka orta konsoldaki eşya gözü* Eşya gözünün kapatılması – Kapağı dayanıncaya kadar açınız, ancak o zaman aşağıya doğru kapatabilirsiniz. Yükseklik ayarlaması – Önce kapağı aşağıya kadar katlayınız ve sonra ok yönünde 4 tırnak kademesi kadar kaldırınız. İleri geri yönde ayar – Kapağı istediğiniz konuma kadar itiniz. Şek. 102 Arka orta konsol: Eşya gözü Hava girişinin açılması A yukarıya doğru çekin ⇒ sayfa 88, şek. 101. – Kapağı A Bu eşya gözü çıkartılabilir bir iç kısım ile donatılmıştır. Hava girişinin kapatılması A , üst kenarından çekerek ok yönünde açınız ⇒ şek. 102. – Eşya gözünü A A dayanıncaya kadar aşağıya doğru itiniz. – Kapağı A Klima sistemi olan araçlarda, ısıtılmış hava için kilitlenebilir girişi olan eşya gözü vardır. Hava girişi açık durumda iken, eşya gözüne akan hava, sıcaklık ayarına bağlı olarak, hava kanallarından çıkan sıcaklık ile aynıdır. Eşya gözüne giden hava girişi, hava dağıtımının döner ayarlayıcısının ayarlanması ile konumuna bağlanmıştır. Bu konumda eşya gözüne azami hava miktarı akar (fana ait döner düğme konumuna bağlı olarak da). UYARI! Bu eşya gözü küllük yerine geçmez ve bu amaç için de kullanılmamalıdır yangın tehlikesi! Dikkat! Arka orta koltuğu öne katlamadan evvel orta konsolun arka kısmındaki eşya gözü kapalı olmalıdır (yoksa zarar görebilir). Eşya gözünü, örneğin içecek kutusunu vs.içilecek sıcaklıkta tutmak için kullanabilirsiniz. Eşya gözüne giden hava girişini kullanmadığınız zaman, kilitli kapak daima kapalı olmalıdır. Not El frenini çekmeden önce, kol dayanağının kapağını arkaya doğru dayanıncaya kadar itiniz. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 89 sj4.3.book Page 90 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 90 Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Bagaj bölümündeki eşya gözleri* Sökme – Esnek eşya gözünü her iki elinizle her iki üst köşesinden tutunuz. – Üst köşeleri içeri bastırınız ve yukarı doğru çekerek gözün kilidini açınız. – Kendinize doğru çekerek çıkartınız. Takma – Esnek eşya gözünün her iki ucunu bagaj bölmesinin sağ yan döşemesinin deliklerine yerleştiriniz ve kilitlenmesi için aşağı bastırınız. Elbise kancaları Şek. 103 Bagaj bölmesi: Eşya gözleri Bagaj bölmesinin her iki tarafında eşya gözleri vardır. A , 1.5 kg ağırlığa kadar olan küçük nesneleri ⇒ şek. 103 Sol taraftaki eşya gözü A muhafaza etmeye uygundur. A , 0,5 kg ağırlığa kadar olan küçük nesneleri ⇒ şek. 103 Sağ taraftaki eşya gözü A muhafaza etmeye uygundur. Elbise kancaları orta sütunlarda ve her bir arka kapının üzerindeki tavan kaplamasının sapında bulunur. UYARI! • • Asılmış elbiseden dolayı görüşün olumsuz etkilenmemesine dikkat ediniz. • • Kancaların azami yüklenme kapasitesi 2 kg'dır. Hafif elbiseler asınız ve ceplerinde ağır veya keskin kenarlı nesnelerin bulunmamasına dikkat ediniz. Esnek eşya gözü* Elbiseleri asmak için elbise askılığı kullanmayınız, aksi halde kafa hava yastıkları* olumsuz yönde etkilenir. Şek. 104 Esnek eşya gözü Bagaj bölmesinin sağ tarafında bir esnek eşya gözü bulunur. Bu esnek eşya gözü, 8 kg ağırlığa kadar olan küçük nesnelerin muhafazası için düşünülmüştür. sj4.3.book Page 91 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Dışarı alınabilir yükleme çuvalı* Dışarı alınabilir yükleme çuvalı Dışarı alınabilir yükleme çuvalı sadece kayakların taşınmasına hizmet eder. 91 – Emniyet kemerini kayak takımının ortasına topuk ve uç bağlantıların arasına B çekerek geriniz. yerleştiriniz ve emniyet kemerini serbest ucundan A Eşya yerleştirme – Dışarı alınabilir boş (kuru) yükleme çuvalını özenle katlayınız, onu bagaj bölümüne yerleştiriniz ve kaymaya karşı emniyete alınız. • UYARI! Kayak takımını yükledikten sonra, dışarı alınabilir yükleme çuvalı mutlaka A ile bağlanmalıdır. emniyet kemeri A Şek. 105 Dışarı çıkarılabilir yükleme çuvalının güvenliği Dışarı alınabilir yükleme çuvalı iki çift kayak takımı için düşünülmüştür. Taşınan kayakların toplam ağırlığı 10 kg'ın üzerinde olamaz. • • Emniyet kemerinin kayak takımının ortasının ucu ile bağlantının topuk elemanı arasında sarmasına dikkat ediniz (ayrıca dışarı alınabilir yükleme çuvalına gelen basınca da bakınız). • Yükün yerleştirilmesi Emniyet kemeri yüklenen eşyayı sıkıca sarmalıdır. Not Kayak takımını ve kayak sopalarını uç kısımları arkaya bakacak şekilde dışarı alınabilir yükleme çuvalına yerleştiriniz. – Aracın arka yan kapısını açınız. • Dışarı alınabilir yükleme çuvalı içinde farklı boylar bulunuyorsa, bağlantıların aynı yükseklikte bulunmasına dikkat ediniz. – Orta koltuğun arkalığını öne katlayınız ⇒ sayfa 72. – Boş dışarı alınabilir yükleme çuvalını fermuar bulunan ucu bagaj bölümünde kalacak şekilde ön ve arka koltukların arasındaki boşluğa yerleştiriniz. • Dışarı alınabilir yükleme çuvalı hiçbir zaman nemli olarak katlanmamalı veya depolanmamalıdır. – Bagaj kapağını açınız. – Kayak takımını bagaj bölmesinden dışarı alınabilir yükleme çuvalına kaydırınız ⇒ . – Dışarı alınabilir yükleme çuvalının fermuarını kapatınız. Emniyete alınması – İki kilit dilli kemeri dışarı alınabilir yükleme çuvalı torbasından çıkartınız. A , arka orta emniyet kemerinin A C kemer kilitlerine sokunuz, önce – Kilit dillerini A bir tarafta ve daha sonra diğer tarafta ⇒ şek. 105. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 92 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 92 Kalorifer ve klima sistemi Kalorifer ve klima sistemi Hava çıkış kanalları Verilen bilgiler tüm araçlar için geçerlidir. Hava çıkış kanallarını 6 açınız – Dik olan çarkı (uç konumları arasında) sonuna kadar çeviriniz ⇒ şek. 107. Hava çıkış kanallarının (3 ve 4) kapatılması – Yatay çarkı son konumuna (sola) kadar çeviriniz. Hava çıkış kanallarının (6) kapatılması – Dik olan çarkı son konumuna kadar çeviriniz. Hava çıkış kanallarının (3 ve 4) hava akımının değiştirilmesi – Hava akımının yüksekliğini değiştirmek için, itilebilir ayarlayıcı yardımıyla yatay lamelleri yatırınız. – Hava akımının yanal yönünü değiştirmek için, itilebilir ayarlayıcı yardımıyla dikey lamelleri çeviriniz. Şek. 106 Ön hava çıkış kanalları Hava çıkış kanallarının (6) hava akımının değiştirilmesi – Hava akımının yüksekliğini değiştirmek için, dik çarkların yardımıyla yatay lamelleri yukarıya veya aşağıya doğru yatırınız. – Hava akımının yanal yönünü değiştirmek için, dik çarkın yardımıyla yatay lamelleri yukarıya veya aşağıya doğru yatırınız. Hava çıkış kanalları 3, 4 ⇒ şek. 106 ve 6 ⇒ şek. 107 tek tek kapatılabilir ve açılabilir. Hava çıkış kanalları 6, sadece orta konsolu yüksek olan araçlarda vardır. Açılmış olan hava çıkış kanallarından, ısıtma sisteminin ve klima sisteminin* ayarlayıcısının konumuna göre veya klima şartlarına göre ısıtılmış, ısıtılmamış veya soğutulmuş hava akar. Şek. 107 Arka hava çıkış kanalları Hava çıkış kanallarını 3 ve 4 açınız – Yatay çarkı (sağ) çeviriniz ⇒ şek. 106. sj4.3.book Page 93 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Kalorifer ve klima sistemi Kalorifer Ek ısıtıcı (sabit ısıtıcı)* Kullanım 3 – Ek ısıtıcıyı (sabit ısıtıcı ve havalandırma) doğrudan açmak/kapatmak için A düğmesine basınız. Diğer bilgiler ⇒ sayfa 102, “Ek ısıtıcı (sabit ısıtıcı ve havalandırma)*”. Isıtma sistemi aracın iç bölümüne hava iletir ve bunu ihtiyaca göre ısıtır. Isıtma ve havalandırmanın kusursuz çalışması için, mutlaka ön camın önündeki hava girişinde kar, buz veya yapraklar olmamalıdır. Isıtma etkisi, soğutma sıvısı sıcaklığına bağlıdır, bunun için tam ısıtma gücü, motor çalışma sıcaklığında iken kullanılır. Camların buğulanmasını önlemek için, fan daima devrede olmalıdır. UYARI! İç hava sirkülasyonu modunda çok uzun süre kalmayınız, çünkü “kullanılan” hava sürücüde ve araç içindekilerde yorgunluk yapar, dikkati azaltır ve bazı şartlarda camlarda buğuya yol açar. Kaza riski artar. Camlar buğulandığında, iç hava sirkülasyonunu kapatınız. Şek. 108 Kalorifer: Kullanım elemanları Sıcaklığın ayarlanması A ⇒ şek. 108 sağa doğru çeviriniz. – Sıcaklığı yükseltmek için, döner düğmeyi A A sola doğru çeviriniz. – Sıcaklığı düşürmek için, döner düğmeyi A • Not Ön ve yan camlarda buzlar eritilirken, tüm ısıtma gücü kullanılır. Ayak bölmesine hiç sıcak hava gönderilmez. Isıtma konforunun kısıtlanmasına yol açabilir. • Kullanılmış hava, arkada bagaj bölmesindeki havalandırma açıklıklarından dışarı verilir. Fanın ayarlanması B 1 ila 4 arası bir konuma getiriniz. – Fanı devreye sokmak için, fan düğmesini A B 0 konumuna getiriniz. – Fanı devreden çıkarmak için, fan düğmesini A 1 tuşunu - İç hava sirkülasyonu kullanınız – Taze hava girişini kapatmak isterseniz, A ⇒ . Hava dağıtımı ayarı C ile hava çıkışının yönünü ayarlayabilirsiniz ⇒ sayfa 92. – Hava dağıtım düğmesi A Arka cam ısıtması – Kullanım 2 no'lu tuşa basınız. Diğer bilgiler ⇒ sayfa 60, “Arka cam ısıtması”. A Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 93 sj4.3.book Page 94 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 94 Kalorifer ve klima sistemi Kaloriferin ayarlanması Aşağıdaki işlemler için kalorifer kullanım elemanlarının tavsiye edilen ayarları: Ayarlar Döner düğmenin konumu A A B A Ön ve yan camlardaki buzun eritilmesi Sağa doğru sonuna kadar 3 Ön ve yan camlardaki buzun eritilmesi İstenen sıcaklık 2 veya 3 En hızlı ısıtma Sağa doğru sonuna kadar 3 Uygun ısıtma İstenen sıcaklık 2 veya 3 Sola doğru sonuna kadar İstenen konum Taze hava işletmesi - havalandırma Not Hava çıkış kanallarının 3 ⇒ sayfa 92, şek. 106 açık konumda bırakılmasını öneririz. C A 1 tuşu A Hava çıkış kanalları 4 Açmayınız Açınız ve yan cama yöneltiniz Açmayınız Açınız ve yan cama yöneltiniz kısa süre açınız Açma Açmayınız Açma Açmayınız Açma sj4.3.book Page 95 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Kalorifer ve klima sistemi İç hava sirkülasyonunun çalışması İç hava sirkülasyonu çalışmasında, araç içindeki hava emilir ve tekrar araç içine iletilir. İç hava sirkülasyonunda, temiz olmayan dış havanın aracın içine girmesi geniş ölçüde engellenir, örn. bir tünelden geçerken veya trafik sıkışıklığında. İç hava sirkülasyonunun devreye sokulması – tuşuna basın- tuştaki kontrol lambası yanar ⇒ sayfa 93, şek. 108. İç hava sirkülasyonunun devreden çıkarılması – tuşuna tekrar basın- tuştaki kontrol lambası söner. C ⇒ sayfa 93, şek. 108 konumunda ise, iç hava Eğer hava dağıtım düğmesi A sirkülasyonu otomatik olarak devreden çıkar. döner düğmesine tekrar basarak, bu konumda iç hava sirkülasyonunu tekrar devreye sokabilirsiniz. UYARI! İç hava sirkülasyonu modunda çok uzun süre kalmayınız, çünkü “kullanılan” hava sürücüde ve araç içindekilerde yorgunluk yapar, dikkati azaltır ve bazı şartlarda camlarda buğuya yol açar. Kaza riski artar. Camlar buğulandığında, iç hava sirkülasyonunu kapatınız. Klimatik* (Yarı otomatik klima sistemi) Tanımı Climatic sistemi, birleştirilmiş bir soğutma ve ısıtma sistemidir. Klima sistemi her mevsim için, hava sıcaklığının en elverişli ayarını gerçekleştirir. Climatic sisteminin tanımı 1 düğmesine basıldığında ve aşağıdaki şartlar Soğutma, AC ⇒ sayfa 96, şek. 109 A yerine getirildiği zaman, çalışır: • • • Motor çalışıyor, Dış hava sıcaklığı yakl. +2 °C'nin üzerinde ve Fan düğmesi devrede (1 ila 4 arası konum). Soğutma sistemi devrede iken, araçtaki sıcaklık ve nem miktarı düşer. Bu yüzden, yüksek dış sıcaklıklarda ve yüksek nemde araç içindekiler kendilerini daha iyi hissederler. Soğuk mevsimde, camların buğulanması önlenir. Isıtma etkisi, soğutma sıvısı sıcaklığına bağlıdır, bunun için tam ısıtma gücü, motor çalışma sıcaklığında iken kullanılır. Soğutma etkisini yükseltmek için, iç hava sirkülasyonu kısa süreli olarak seçilebilir ⇒ . Soğutma devrede iken, hava kanallarından belli şartlar altında yaklaşık 5 °C sıcaklığında hava akar. Hava akımının kanallardan uzun süreli ve düzensiz olarak dağıtımında ve büyük sıcaklık farklarında, örn. araçtan dışarıya çıkarken, hassas kişilerde soğuk alma hastalıkları meydana gelebilir. Isıtma ve soğutmanın kusursuz çalışması için, mutlaka ön camın önündeki hava girişinde kar, buz veya yapraklar olmamalıdır. Soğutma devreye sokulduktan sonra, klima sisteminin evaporatöründen yoğunlaşma suyu damlayabilir ve aracın altında bir su birikintisi meydana getirebilir. Bu durum normaldir ve bir sızdırma işareti değildir! • UYARI! Tüm camların buzsuz, karsız ve buğusuz olması trafik güvenliği için önemlidir. Bu bakımdan ısıtma ve havalandırma, camlardan buğu giderme ve buzların eritilmesi ve ayrıca soğutma çalışması konularını iyice öğreniniz. • İç hava sirkülasyonu modunda çok uzun süre kalmayınız, çünkü “kullanılan” hava sürücüde ve araç içindekilerde yorgunluk yapar, dikkati azaltır ve bazı şartlarda camlarda buğuya yol açar. Kaza riski artar. Camlar buğulandığında, iç hava sirkülasyonunu kapatınız. Climatic sisteminin kusursuz olarak çalışması, emniyetiniz ve sürüş konforunuz için önemlidir. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları 95 Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 96 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 96 • Kalorifer ve klima sistemi Soğutmayı devreye sokma ve devreden çıkarma Not İç hava sirkülasyonu devrede iken aracın içinde sigara içmemenizi tavsiye ederiz, aksi halde araç içinden emilen sigara dumanı klima sisteminin evaporatöründe tabakalaşır. Bu durum klima sistemi devreye girdiğinde, büyük emek ve yüksek masrafla (evaporatörün değiştirilmesi) giderilebilen sürekli bir kötü kokuya yol açar. – AC 1 ⇒ şek. 109 tuşuna basınız. Tuştaki kontrol lambası yanar. A – Aynı AC düğmesine tekrar bastığınızda soğutma devreden çıkar. Tuştaki kontrol lambası söner. Arka cam ısıtması Kullanım – 2 no'lu tuşa basınız. Diğer bilgiler ⇒ sayfa 60, “Arka cam ısıtması”. A Ek ısıtıcı (sabit ısıtıcı) 3 – Ek ısıtıcıyı (sabit ısıtıcı ve havalandırma) doğrudan açmak/kapatmak için A düğmesine basınız. Diğer bilgiler ⇒ sayfa 102, “Ek ısıtıcı (sabit ısıtıcı ve havalandırma)*”. Döner düğmenin tam sağ veya tam solda bulunması haricinde, ayarlanan sıcaklık otomatik olarak tutulur: • • • Şek. 109 Climatic: Kullanım elemanları • Tam sol dayanak - Tam soğutma; Camların buğulanmasını önlemek için, fan daima devrede olmalıdır. Not Ön ve yan camlarda buzlar eritilirken, tüm ısıtma gücü kullanılır. Ayak bölmesine hiç sıcak hava gönderilmez. Isıtma konforunun kısıtlanmasına yol açabilir. Sıcaklığın ayarlanması A ⇒ şek. 109 sağa doğru çeviriniz. – Sıcaklığı yükseltmek için, döner düğmeyi A A sola doğru çeviriniz. – Sıcaklığı düşürmek için, döner düğmeyi A Fanın ayarlanması B 1 ila 4 arası bir konuma getiriniz. – Fanı devreye sokmak için, fan düğmesini A B 0 konumuna getiriniz. – Fanı devreden çıkarmak için, fan düğmesini A – Taze hava girişini kapatmak isterseniz, kullanınız ⇒ sayfa 98. Tam sağ dayanak - Tam ısıtma; 4 tuşunu - İç hava sirkülasyonu A Hava dağıtımı ayarı C ile hava çıkışının yönünü ayarlayabilirsiniz ⇒ sayfa 92. – Hava dağıtım düğmesi A • Kullanılmış hava, arkada bagaj bölmesindeki havalandırma açıklıklarından dışarı verilir. • Soğutucu uzun süre devreye sokulmamış ise, evaporatör içinde tabakalaşmadan dolayı kokular meydana gelebilir. Bu kokuları gidermek için, soğutucuyu, soğuk mevsimde dahi, ayda en az bir defa 5 dakika süreyle en üst fan kademesinde çalıştırınız. Aynı anda kısa süreli olarak cam açınız. • İç hava sirkülasyonu için yapılan uyarılara lütfen dikkat ediniz ⇒ sayfa 98. sj4.3.book Page 97 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Kalorifer ve klima sistemi Climatic ayarları O anki kullanım şekline göre Climatic kumanda elemanlarının tavsiye edilen ayarları: Döner düğmenin konumu Ayarlar Tuş Hava çıkış kanalları 4 A A B A C A 1 A 4 A Ön ve yan camlardaki buzun eritilmesi 22 °C tavsiye edilir 3 Devre dışı Açmayınız Açınız ve yan cama yöneltiniz Ön ve yan camlardaki buzun eritilmesi İstenen sıcaklık 2 Devrede Açmayınız Açınız ve yan cama yöneltiniz En hızlı ısıtma 22 °C tavsiye edilir 3 Devre dışı kısa süre açınız Açma Uygun ısıtma İstenen sıcaklık 2 veya 3 Devre dışı Açmayınız Açma en çabuk soğutma 22 °C tavsiye edilir kısa süre 4, sonra 2 veya 3 Devrede kısa süre açınız Açma En uygun soğutma İstenen sıcaklık 1, 2 veya 3 Devrede Açmayınız açınız ve tavana yöneltiniz Sola doğru sonuna kadar İstenen konum Devre dışı Açmayınız Açma Taze hava işletmesi - havalandırma Not Hava çıkış kanallarının 3 ⇒ sayfa 92, şek. 106 açık konumda bırakılmasını öneririz. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 97 sj4.3.book Page 98 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 98 Kalorifer ve klima sistemi İç hava sirkülasyonunun çalışması İç hava sirkülasyonu çalışmasında, araç içindeki hava emilir ve tekrar araç içine iletilir. İç hava sirkülasyonunda, temiz olmayan dış havanın aracın içine girmesi geniş ölçüde engellenir, örn. bir tünelden geçerken veya trafik sıkışıklığında. İç hava sirkülasyonunun devreye sokulması – 4 ⇒ sayfa 96, şek. 109 tuşuna basınız, tuştaki kontrol lambası yanar. A İç hava sirkülasyonunun devreden çıkarılması – tuşuna tekrar basın- tuştaki kontrol lambası söner. C ⇒ sayfa 96, şek. 109 konumunda ise, iç hava Eğer hava dağıtım düğmesi A sirkülasyonu otomatik olarak devreden çıkar. döner düğmesine tekrar basarak, bu konumda iç hava sirkülasyonunu tekrar devreye sokabilirsiniz. UYARI! İç hava sirkülasyonu modunda çok uzun süre kalmayınız, çünkü “kullanılan” hava sürücüde ve araç içindekilerde yorgunluk yapar, dikkati azaltır ve bazı şartlarda camlarda buğuya yol açar. Kaza riski artar. Camlar buğulandığında, iç hava sirkülasyonunu kapatınız. Klima sisteminin ekonomik olarak kullanılması Soğutma işleminde, klima sisteminin kompresörü motor gücünü kullanır ve böylece yakıt tüketimini etkiler. Eğer durdurulmuş olan aracın iç kısmı güneş ışınlarından dolayı kuvvetli şekilde ısınmış ise, içerdeki sıcak havanın gitmesi için, camların ve kapıların kısa süreli olarak açılmasını tavsiye ederiz. Camlar açıldığı zaman, soğutma sürüş esnasında devreye sokulmamalıdır. Eğer istenen iç sıcaklık soğutmayı devreye sokmadan da elde edilebiliyorsa, taze hava konumu seçilmelidir. Çevre Notu Yakıt tasarrufu sağladığınız takdirde, zararlı madde atımını da azaltmış olursunuz. Fonksiyon arızaları Soğutma +5 °C'den yüksek sıcaklıklarda çalışmadığı zaman, bir fonksiyon arızası var demektir. Bunun nedenleri şunlar olabilir: • Klima sisteminin sigortası arızalıdır. Sigortayı kontrol ediniz, gerekirse değiştiriniz ⇒ sayfa 224. • Motor soğutma sıvısı sıcaklığı çok yüksek olduğu için, soğutma otomatik şekilde geçici olarak devreden çıkarılmış ⇒ sayfa 17. Eğer fonksiyon arızasını kendiniz gideremiyorsanız veya soğutma verimi düşüyorsa, soğutmayı devreden çıkarınız. Bir yetkili servise başvurunuz. Klimatronik* (Otomatik klima sistemi) Tanımı Climatronic, araç içindekiler için en uygun konforu sağlayan ve otomatik çalışan bir ısıtma, havalandırma ve soğutma sistemidir. Climatronic, konfor sıcaklığını otomatik olarak tutar. Burada akan havanın sıcaklığı, fan kademeleri ve hava dağıtımı kendiliğinden değişir. Kuvvetli güneş ışığı da el ile herhangi bir ayar gerektirmeden sistem tarafından dikkate alınır. Otomatik çalışma ⇒ sayfa 100, her mevsim için mümkün olan en iyi konforu sağlar. Climatronic sisteminin tanımı Soğutma sistemi sadece, aşağıdaki şartlar yerine getirildiği zaman çalışır: • • • Motor çalışıyor, Dış hava sıcaklığı yakl. +2 °C'nin üzerinde, AC açık. sj4.3.book Page 99 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Kalorifer ve klima sistemi Soğutma sistemi devrede iken, araçtaki sıcaklık ve nem miktarı düşer. Bu yüzden, yüksek dış sıcaklıklarda ve yüksek nemde araç içindekiler kendilerini daha iyi hissederler. Soğuk mevsimde, camların buğulanması önlenir. Isıtma etkisi, soğutma sıvısı sıcaklığına bağlıdır, bunun için tam ısıtma gücü, motor çalışma sıcaklığında iken kullanılır. mevsimde dahi, ayda en az bir defa 5 dakika süreyle en üst fan kademesinde çalıştırınız. Aynı anda kısa süreli olarak cam açınız. • İç hava sirkülasyonu devrede iken aracın içinde sigara içmemenizi tavsiye ederiz, aksi halde araç içinden emilen sigara dumanı klima sisteminin evaporatöründe tabakalaşır. Bu durum klima sistemi devreye girdiğinde, büyük emek ve yüksek masrafla (evaporatörün değiştirilmesi) giderilebilen sürekli bir kötü kokuya yol açar. Soğutma etkisini yükseltmek için, iç hava sirkülasyonu kısa süreli olarak seçilebilir ⇒ sayfa 101. • Isıtma ve soğutmanın kusursuz çalışması için, mutlaka ön camın önündeki hava girişinde kar, buz veya yapraklar olmamalıdır. • Motor yüksek yük altında iken soğutmanın sağlanması için, soğutma sıvısı sıcaklığı yüksek olduğunda klima kompresörü kapatılır. Soğutma devreye sokulduktan sonra, klima sisteminin evaporatöründen yoğunlaşma suyu damlayabilir ve aracın altında bir su birikintisi meydana getirebilir. Bu durum normaldir ve bir sızdırma işareti değildir! Tüm mevsimler için tavsiye edilen ayar: • • • Kullanılmış hava, arkada bagaj bölmesindeki havalandırma açıklıklarından dışarı verilir. Fabrika çıkışlı radyo* veya navigasyon* olan araçlarda Climatronic bilgileri bunların ekranında da gösterilir. Bu fonksiyon kendi kendine kapanır, radyo* veya naviagsyon sisteminin* kullanma kılavuzuna bakınız. • • Soğutma sisteminin ekonomik kullanılması ⇒ sayfa 98. Fonksiyon arızaları ⇒ sayfa 98. Kullanım elemanlarına genel bakış Kullanım elemanları, soğutmanın sol ve sağ taraf için ayrı olarak ayarlanmasını sağlar. Sıcaklığı 22 °C'ye ayarlamanızı tavsiye ederiz. AUTO düğmesine basınız ⇒ sayfa 99, şek. 110. Hava çıkış kanalları 3 ve 4, hava akımını kolayca yukarı doğru yönlendirilecek şekilde ayarlayın. • UYARI! Tüm camların buzsuz, karsız ve buğusuz olması trafik güvenliği için önemlidir. Bu bakımdan ısıtma ve havalandırma, camlardan buğu giderme ve buzların eritilmesi ve ayrıca soğutma çalışması konularını iyice öğreniniz. • İç hava sirkülasyonu modunda çok uzun süre kalmayınız, çünkü “kullanılan” hava sürücüde ve araç içindekilerde yorgunluk yapar, dikkati azaltır ve bazı şartlarda camlarda buğuya yol açar. Kaza riski artar. Camlar buğulandığında, iç hava sirkülasyonunu kapatınız. Şek. 110 Climatronic: Kullanım elemanları • Not Soğutucu uzun süre devreye sokulmamış ise, evaporatör içinde tabakalaşmadan dolayı kokular meydana gelebilir. Bu kokuları gidermek için, soğutucuyu, soğuk Kullanım Emniyet 99 Sürüş Uyarıları Tuşlar 1 Ön camdaki buzun derinlemesine eritilmesi A 2 Hava akımı camlara doğru A Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 100 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 100 3 A 4 A 5 A 6 A Kalorifer ve klima sistemi Hava akımı vücudun üst kısmına doğru Ayak bölmesine hava akımı İç hava sirkülasyonu ile hava kalitesi sensörü Arka cam ısıtması Düğmeler/döner düğmeler 7 Sol taraftaki sıcaklığın ayarlanması, Sol ön koltuğunun ısıtma sisteminin* A 8 A 9 A 10 A 11 A 12 A 13 A 14 A kullanılması Otomatik mod AUTO Climatronic'in kapatılması OFF Fan devir sayısının ayarı Ek ısıtıcıyı (sabit ısıtıcı)* doğrudan açmak/kapatma düğmesi ⇒ sayfa 102 DUAL (çiftli) işletimdeki sıcaklık ayarının açılması/kapatılması AC soğutmayı devreye sokma ve devreden çıkarma Sağ taraftaki sıcaklığın ayarlanması, Sağ ön koltuğunun ısıtma sisteminin* kullanılması Not Üst düğme dizisinin altında iç mekan sıcaklık sensörü bulunur. Bu sensörün üzerini örtmeyiniz veya kapatmayınız, aksi halde Climatronic olumsuz yönde etkilenebilir. Otomatik çalışma Otomatik çalışma, sıcaklığın sabit tutulmasını ve aracın içindeki camların rutubetinin alınmasını sağlar. Otomatik çalışmanın devreye sokulması – +18 °C ila +26 °C arasında bir sıcaklık ayarlayınız. – Hava çıkış kanallarını 3 ve 4, hava akımını kolayca yukarı doğru yönlendirilecek şekilde ayarlayınız ⇒ sayfa 92, şek. 106. – AUTO tuşuna basınız. En son hangi çalışma seçildiyse ona göre sağ veya sol üst köşede bir kontrol lambası yanar. Sağ üst köşede AUTO düğmesinin kontrol lambası yanarsa Climatronic “HIGH” çalışmasında demektir. “HIGH” çalışması Climatronic için standart ayardır. Düğmeye tekrar basarak AUTO Climatronic “LOW” çalışmasına geçer ve sol üst köşedeki kontrol lambası yanar. Die Climatronic bu çalışma sırasında sadece düşük fan devirlerini kullanır. Gürültü seviyesi gözönüne alındığında bu durum daha hoştur, ancak özellikle araç tam dolu olduğunda klima sisteminin efektifliğinin düşeceğini de unutmamak gerekir . Düğmeye yeniden basıldığında AUTO , “HIGH” çalışma konumuna geçer. Otomatik çalışmayı devreden çıkarmak için, hava dağılımı düğmesine basmalısınız veya fan devir sayısını yükseltmeli veya azaltmalısınız. Sıcaklık buna rağmen ayarlanır. Soğutmayı devreye sokma ve devreden çıkarma Soğutmayı devreye sokma ve devreden çıkarma – AC düğmesine basınız ⇒ sayfa 99, şek. 110. Tuştaki kontrol lambası yanar. – Aynı AC düğmesine tekrar bastığınızda soğutma devreden çıkar. Tuştaki kontrol lambası söner. Dış hava sıcaklığından daha düşük bir sıcaklık bulunamazsa, sadece havalandırma fonksiyonu etkin kalır. Sıcaklığın ayarlanması Araç içi sıcaklığını sol ve sağ taraf için ayrı ayrı ayarlayabilirsiniz. 7 her iki tarafın sıcaklığını ayarlayabilir– Kontağı açtıktan sonra, döner düğme ile A siniz. 14 çeviriniz. DUAL – Sağ tarafın sıcaklığını ayarlamak istiyorsanız, döner düğmeyi A kontrol lambası yanarsa, sağ ve sol taraf için farklı sıcaklık ayarlarının yapılabileceği anlaşılır. DUAL düğmesindeki kontrol lambası yanarsa, döner düğme A 7 ile her iki tarafın sıcaklığı ayarlanamaz. DUAL düğmesine basarak bu fonksiyonu tekrar elde ediniz. Sağ ve sol taraf için farklı sıcaklık ayarının mümkün olduğunu gösteren kontrol lambası (düğmedeki) söner. İç mekan sıcaklığını +18 °C ila +26 °C arasında ayarlayabilirsiniz. Araç içi sıcaklığı bu aralıkta otomatik olarak ayarlanır. +18 °C'den düşük bir sıcaklık seçerseniz, sayısal skalanın başlangıcında mavi renkli bir sembol yanar. +26 °C'den fazla bir sıcaklık seçer- sj4.3.book Page 101 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Kalorifer ve klima sistemi seniz, sayısal skalanın sonunda kırmızı renkli bir sembol yanar. Climatronic, her iki son konumda azami soğutma veya ısıtma gücü ile çalışır. Burada herhangi bir sıcaklık ayarlaması olmaz. Hava akımının kanallardan (özellikle bacak bölgesinde) uzun süreli ve düzensiz olarak dağıtımında ve büyük sıcaklık farklarında, örn. araçtan dışarıya çıkarken, hassas kişilerde soğuk alma hastalıkları meydana gelebilir. 101 UYARI! İç hava sirkülasyonu modunda çok uzun süre kalmayınız, çünkü “kullanılan” hava sürücüde ve araç içindekilerde yorgunluk yapar, dikkati azaltır ve bazı şartlarda camlarda buğuya yol açar. Kaza riski artar. Camlar buğulandığında, iç hava sirkülasyonunu kapatınız. Not İç hava sirkülasyonunun çalışması İç hava sirkülasyonu çalışmasında, araç içindeki hava emilir ve tekrar araç içine iletilir. Otomatik iç hava sirkülasyonu devrede iken bir hava kalitesi sensörü emilen havadaki zararlı madde konsantrasyonunu ölçer. İç hava sirkülasyonunda, temiz olmayan dış havanın aracın içine girmesi geniş ölçüde engellenir, örn. bir tünelden geçerken veya trafik sıkışıklığında. Devredeki otomatik hava sirkülasyonunda, hava kalitesi sensörü belirgin bir zararlı madde konsantrasyonu artışı algılarsa, iç hava sirkülasyonu geçici olarak devreye girer. Zararlı madde konsantrasyonu normal seviyeye düştüğünde, iç hava sirkülasyonu otomatik olarak kapanır, böylece aracın iç bölümüne tekrar temiz hava girmesi sağlanır. İç hava sirkülasyonunun devreye sokulması 1 tuşuna basın ⇒ sayfa 99, şek. 110. Ön cam Ön cam buğulandığı zaman, A buğusuz duruma geldikten sonra, AUTO tuşuna basınız. • Otomatik iç hava sirkülasyonunun çalışması için dış hava sıcaklığının 2 °C'den fazla olması gerekir. Fanın ayarlanması Yedi fan kademesi mevcuttur. Climatronic, araç içi sıcaklığına bağlı olarak fan kademelerini otomatik olarak ayarlar. Fan kademelerini isteğinize göre el ile de ayarlayabilirsiniz. – Düğmeye tekrar basınız sol tarafta (fan devir sayısını azaltılması) veya sağ tarafta (fan devir sayısının yükseltilmesi). – Düğmenin solundaki kontrol lambası yanana kadar düğmeye tekrar basınız. Fanı kapadığınızda Climatronic devre dışı kalır. Otomatik iç hava sirkülasyonunun çalıştırılması Ayarlanan fan devir sayısı, ilgili sayı kadar kontrol lambasının yanması ile döner düğme üzerinden gösterilir. – Düğmenin sağındaki kontrol lambası yanana kadar düğmeye tekrar basınız. Otomatik iç hava sirkülasyonunun kapatılması – Hava kalitesi sensörü kötü koku oluştuğunda otomatik iç hava sirkülasyonunu otomatik olarak açmazsa, şu düğmeye * basarak kendiniz açabilirsiniz. Düğmedeki kontrol lambası sol tarafta yanar. İç hava sirkülasyonunun devreden çıkarılması • UYARI! “Kullanılmış” hava, sürücüde ve araç içindekilerde yorgunluk yapar, dikkati azaltır ve gerektiğinde camlarda buğuya yol açar. Kaza riski artar. • • Climatronic sistemini gereğinden uzun devre dışında bırakmayınız. Camlar buğulanır buğulanmaz, Climatronic sistemini hemen devreye sokunuz. – Tuştaki kontrol lambaları sönene kadar AUTO tuşuna basın veya tekrar tekrar bu tuşa basın. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 102 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 102 Kalorifer ve klima sistemi Ön camdaki buzun eritilmesi Ön camdaki buzun eritilmesi fonksiyonunun devreye sokulması – düğmesine basınız ⇒ sayfa 99, şek. 110. Ön camdaki buzun eritilmesi fonksiyonunun devreden çıkarılması – UYARI! Devamı • Ek ısıtıcının egzoz borusu aracın alt kısmında bulunmaktadır. Bu yüzden, sabit ısıtıcıyı çalıştırmak istediğinizde, aracınızı, egzoz gazlarının kolay tutuşabilir (örneğin kuru çim) veya kolay alev alabilir (örneğin taşmış yakıt) malzemelerle temas edecek şekilde yerleştirmemeye dikkat ediniz. düğmesine tekrar basınız veya AUTO düğmesine basınız. Sıcaklık ayarı otomatik olarak gerçekleşir. Hava akış kanallarından 1 ve 2 daha çok hava akar. Ek ısıtıcı (sabit ısıtıcı ve havalandırma)* Tanım ve önemli uyarılar Ek ısıtıcı (sabit ısıtıcı ve havalandırma) motordan bağımsız olarak araç iç mekanının ısıtır veya havalandırır. Ek ısıtıcı (sabit ısıtıcı) Ek ısıtıcı (sabit ısıtıcı), Climatic veya Climatronic ile bağlantılı olarak çalışır. Motor kapalıyken, araç iç mekanının önceden ısıtılması için veya sürüş sırasında (sadece motorun ısınma fazında) kullanılabilir. Not Ek ısıtıcı çalıştığında, yakıt deposundaki yakıt kullanılır. Sabit ısıtıcı yakıt deposunun dolum seviyesini kendiliğinden kontrol eder. Yakıt deposunda sadece çok az bir yakıt varsa, sabit ısıtıcının fonksiyonu bloke edilir. • Ek ısıtıcının aracın alt kısmında bulunan egzoz gazı borusu tıkanmamalı ve egzoz gazı çıkış engellenmemelidir. • Sabit ısıtma ve havalandırma sırasında aracın aküsü kullanılır. Sabit ısıtma ve havalandırma uzun süreli olarak çok defa kullanıldıysa araç birkaç kilometre sürülerek akünün dolması sağlanmalıdır. • Ancak soğutma sıvısı sıcaklığı yaklaşık 50 °C'ye erişince sabit ısıtıcı fanı devreye sokar. • Düşük dış sıcaklıklarda motor bölümünde su buharı oluşabilir. Bu durum normal bir tepkidir ve bu yüzden sakıncası yoktur. • Ek ısıtıcının kapatılmasından sonra soğutma sıvısı pompası kısa bir süre daha çalışır. Ek ısıtıcı (sabit ısıtıcı) araç yakıt tankındaki yakıtı yakarak soğutucu sıvıyı ısıtır. Soğutucu sıvı araç iç mekanına akan havayı ısıtır (fan devir sayısı sıfıra ayarlanmamışsa). • Aracın aküsü düşük bir şarj seviyesine indiği zaman, sabit ısıtıcı ve havalandırma çalışmaya başlamazlar. Sabit havalandırma Ek ısıtıcı (sabit ısıtıcı) bilgi ekranında şunlar gösterilince veya kontak kapatılmadan önce gösterilince çalışmaya başlamaz: Please refuel! (Lütfen yakıt doldurunuz!). Sabit havalandırma, motor çalışmıyor iken aracın iç bölümüne taze hava girmesini sağlar, böylece araç iç sıcaklığı belirgin biçimde düşer (örneğin güneş altına park etmiş bir araçta). • • UYARI! Sabit ısıtıcı asla kapalı ortamlarda kullanılmamalıdır - Zehirlenme tehlikesi! Sabit ısıtıcı yakıt doldurulurken çalıştırılmamalıdır - Yangın tehlikesi. • • Ek ısıtıcının kusursuz çalışması için, mutlaka ön camın önündeki hava girişinde kar, buz veya yapraklar olmamalıdır. • Isıtıcı açıldıktan sonra sıcak havanın aracın içine akabilmesi için, normal olarak seçtiğiniz sıcaklık ayarına getiriniz (Climatic, Climatronic ve A ayarlayıcısını sağa doğru çeviren ısıtıcı için 22° C öneriyoruz ⇒ sayfa 93, şek. 108). Hava akımını konumuna ayarlamanız tavsiye edilir. • DPF (Dizel Parçacık Filtresi) bulunan araçlarda, sıcak soğutma suyu motoru da ısıtır. sj4.3.book Page 103 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Kalorifer ve klima sistemi Doğrudan açma/kapatma 103 Temel ayarlar – Bilgi ekranında Main menu'den (ana menü) menü noktasını Aux. heating'i (sabit ısıtıcı) seçiniz. – Aux. Heating (Sabit ısıtıcı) menüsünden ⇒ şek. 112 Weekday (haftanın günü) menü noktasını seçip haftanın güncel gününü giriniz. Şek. 111 Climatic kumanda panelinde ek ısıtıcının (sabit ısıtıcı ve havalandırma) doğrudan açılması/kapatılması düğme – Menü noktalarını seçerek Back (Geri) seçeneği ile Aux. Heating (Sabit ısıtıcı) menüsüne erişiniz. – Aux. Heating (Sabit ısıtıcı) menüsünde Running time (Çalışma süresi) menü noktasını seçiniz ve 5'er dakikalık adımlarla istenilen çalışma süresini ayarlayınız. Çalışma süresi 10 ila 60 dakika olabilir. Ek ısıtıcı (sabit ısıtıcı ve havalandırma) Climatic, Climatronic veya kumanda panelindeki düğme ile ⇒ şek. 111 her zaman doğrudan açılıp/kapatılabilir. – Menü noktalarını seçerek Back (Geri) seçeneği ile Aux. Heating (Sabit ısıtıcı) menüsüne erişiniz. Sabit ısıtıcı veya havalandırmayı daha önce kapatmazsanız, ayarlanmış çalışma süresinin bitiminde otomatik olarak kapanır; Menüde Running time (Çalışma süresi). – Aux. Heating (Sabit ısıtıcı) menüsünde Mode (çalışma şekli) menü noktasını seçiniz. – Mode (Çalışma modu) menüsünde istediğiniz çalışma modunu Heating (Isıtma) veya Ventilation (Havalandırma) seçiniz. Not Sabit ısıtıcı için Škoda orijinal aksesuarlarından bir uzaktan kumanda temin edebilirsiniz. Kullanım Ek ısıtıcının (sabit ısıtıcı ve havalandırma) istediğiniz gibi çalışabilmesi için programlamadan önce temel ayarların yapılması gerekir. Programlama Ek ısıtıcının (sabit ısıtıcı ve havalandırma) programlanması için Aux. Heating (Sabit ısıtıcı) menüsünde üç tane ön seçim mevcuttur: • • • Pre-set time 1 (Ön seçim süresi 1) Pre-set time 2 (Ön seçim süresi 2) Pre-set time 3 (Ön seçim süresi 3) Her ön seçim süresinde sabit ısıtıcı veya havalandırmanın açılış gün ve saati (saat ve dakika) ayarlanabilir. Günlerin seçiminde Pazar ve Pazartesi günleri arasında boş bir konum bulunur. Bu boş konum seçilirse, etkinleştirme, günleri dikkate almadan yapılır. Şek. 112 Bilgi ekranı: Aux. Heating (sabit ısıtıcı) Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Back (Geri) seçeneği ile ön seçim menüsünü terk ederseniz veya 10 saniyeden fazla bir süre ekranda bir değişiklik yapmazsanız, ayarlanmış değerler kaydedilir ama ön seçim süresi devrede olmaz. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 104 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 104 Kalorifer ve klima sistemi Diğer iki ön seçim süreleri de aynı şekilde programlanabilirler ve kaydedilebilirler. İstenilen değerleri ayarladıktan sonra Activate (Devreye al) seçeneği ile ekranda Preset time (weekday, hours, minute) activated! (Ön seçim süresi (gün, saat, dakika) devrede!) ve ön seçim süresi artık devrededir. Sadece bir tane programlanmış ön seçim süresi devrede olabilir. En son programlanan ön seçim süresi aktif kalır. Sabit ısıtma ayarlanan saatte etkinleştirildikten sonra ön seçimin tekrar etkinleştirilmesi gerekir. Etkin ön seçim süresinin değiştirilmesi Aux. heating (sabit ısıtma) menüsünde Activate (Etkinleştirme) menü noktalarının seçiminden sonra ön seçim sürelerinin bir tanesinin seçilmesiyle gerçekleştirilir. Ön seçim süresinin programlanmasından sonra ek ısıtıcının (sabit ısıtıcı ve havalandırma) doğru çalışabilmesi için güncel saatin ve haftanın gününün ayarlanması gerekir ⇒ sayfa 103. Sistem çalıştığında, doğrudan açmak/kapatma düğmesindeki kontrol ışığı yanar. Çalışan sistem çalışma süresinin bitiminde kapanır veya doğrudan açmak/kapatma düğmesine daha önceden ⇒ sayfa 103 basınca kapatılabilir. İstenilen ön seçim süresi Activate (Etkinleştirme) menüsünde Dectivate (Devre dışı bırakma) menü noktalarının seçimi ile devre dışı bırakılabilir. Aux. Heating (Sabit ısıtıcı) menüsündeki Factory setting (Fabrika ayarları) menü noktaları seçildikten sonra fabrika ayarlarına geri dönmek mümkündür. sj4.3.book Page 105 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Sürüşe başlama ve sürüş Sürüşe başlama ve sürüş Direksiyon simidi konumunun ayarlanması UYARI! Devamı • Sürüş sırasında, direksiyon simidini dış yan taraflarından saat 9 ve 3 konumunda sabit tutunuz. Direksiyon simidini hiç bir zaman saat 12 konumunda veya bir başka tarz ve şekilde tutmayınız (örn. direksiyon simidinin ortasından veya direksiyon simidinin iç tarafından). Zira böyle bir durumda sürücü hava yastığının açılması ile kollarda, ellerde ve kafada yaralanmalar meydana gelebilir. Kontak kilidi Şek. 113 Ayarlanabilir direksiyon simidi: Direksiyon kolonunun altındaki kol / direksiyon simidine emniyetli uzaklık Direksiyon simidinin konumunu dikey ve teleskobik yönde ayarlayabilirsiniz. – Sürücü koltuğunu ayarlayınız ⇒ sayfa 12. – Direksiyon kolonunun ⇒ şek. 113 altındaki kolu aşağıya doğru yatırınız ⇒ . – Direksiyon simidini istenen konuma getiriniz (Yükseklik ve uzunluk yönünde). Şek. 114 Kontak kilidi konumları – Kolu yukarıya doğru sonuna kadar bastırınız. • • Benzinli motorlar UYARI! Direksiyon simidini sürüş sırasında ayarlamamalısınız! Sürücü, direksiyon simidine en az 25 cm mesafeyi mutlaka muhafaza etmelidir ⇒ şek. 113. Eğer asgari mesafeyi muhafaza etmezseniz, hava yastığı sistemi sizi koruyamaz - Ölüm tehlikesi! 1 - Kontak kapalı, motor durmuş, direksiyon kilitlenebilir A 2 - Kontak açık A 3 - Motoru çalıştırma A • Dizel motorları • Direksiyon simidini çok yukarı doğru ayarladığınız zaman, bir kaza durumunda sürücü hava yastığının koruma etkisini azaltırsınız. Direksiyon simidinin göğsünüze doğru düzenlenmesine dikkat ediniz. • Direksiyon simidinin konumunun sürüş esnasında yanlışlıkla değişmemesi için, ayar kolu güvenlik önlemlerinden dolayı mutlaka sıkıca yukarı doğru bastırılmış olmalıdır - Ölüm tehlikesi! Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları 1 - Yakıt beslemesi kesik, kontak kapalı, motor durmuş, direksiyon kilitlenebilir A 2 - Motor ısınıyor, kontak açık A Ön kızdırma sırasında hiç bir büyük kapasiteli elektrikli tüketici devreye sokulmamalıdır - aksi halde araç aküsü gereksiz yere yüklenir. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 105 sj4.3.book Page 106 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 106 Sürüşe başlama ve sürüş 3 - Motoru çalıştırma A Tüm araçlar için geçerli olan: 1 Konum A Kontak anahtarı çekilmiş durumda iken direksiyonu kilitlemek için, direksiyon simidini, direksiyon kilitleme pimi duyulacak şekilde yerine oturuncaya kadar döndürünüz. Aracınızı terk ederken, prensip olarak daima direksiyonunuzu kilitlemelisiniz. Böylece aracınızın olası bir çalınması zorlaşır ⇒ . 2 Konum A Eğer bu konumda kontak anahtarı hiç dönmüyor veya sadece zor dönüyorsa, direksiyon simidini biraz ileri-geri döndürünüz - böylece direksiyon kilidi kurtulur. 3 Konum A Bu konumda motor çalışır. Aynı zamanda büyük boyutlu elektrikli tüketiciler kısa süreli 2 konumuna devreden çıkarılır. Anahtar serbest bırakıldıktan sonra, kontak anahtarı A geri döner. 1 konumuna geri Motoru çalıştırmadan önce kontak anahtarı her defasında mutlaka A döndürülmelidir. Kontak kilidindeki ilk hareket tekrarlama kilidi, marş motorunun motor çalışırken dönmeye devam ederek zarar görmesini önler. Kontak anahtarı - çekilme kilidi (otomatik şanzıman) Kontağı kapattıktan sonra, kontak anahtarını ancak vites kolu P konumunda ise çekebilirsiniz. • UYARI! 2 Sürüş esnasında duran motor durumunda, kontak anahtarı mutlaka A (Kontak açık) konumunda olmalıdır. Bu konum, kontrol lambalarının yanması ile belli edilir. Böyle olmadığı zaman, beklenmedik şekilde direksiyon kilitlenmesi meydana gelebilir - Kaza tehlikesi! • Araç tam olarak durduğu zaman, kontak anahtarını çekiniz (El freni çekilerek veya vites kolunu P konumuna getirerek). Direksiyon kilidi derhal devreye girebilir - Kaza tehlikesi! • Aracınızı - geçici de olsa - terk ettiğiniz zaman, kontak anahtarını her durumda çekiniz. Bu özellikle, eğer araçta çocuklar kalacaksa, geçerlidir. Aksi UYARI! Devamı halde çocuklar motoru çalıştırabilir veya elektrikli donanımları (örn. elektrikli camlar) devreye sokabilirler - Kaza veya yaralanma tehlikesi! Motorun çalıştırılması Genel Motoru sadece orijinal bir anahtar ile çalıştırabilirsiniz. • Motora yol vermeden önce vites kolunu boş konuma getiriniz (Otomatik şanzımanda vites kolu P veya N konumunda) ve el frenini sıkıca çekiniz. • Motor çalıştırılırken debriyaj pedalına tam olarak basılmalıdır - O zaman marş motoru sadece motoru çalıştırmak zorundadır. • Motor ilk hareketi alır almaz, anahtarı hemen bırakınız - marş motoru hasarı meydana gelebilir. Soğuk motor çalıştıktan sonra, önce hidrolik supap boşluğu ayarında bir yağ basıncının oluşması gerekli olduğundan, kısa süreli olarak çalışma sesleri duyulabilir. Bu durum normal bir tepkidir ve bu yüzden sakıncası yoktur. Eğer motor ilk hareketi almıyorsa ... Takviye kablosu ile çalıştırma için bir başka aracın aküsünü kullanabilirsiniz ⇒ sayfa 220. Sadece düz şanzımanı olan araçlar çekilerek çalıştırılabilirler. Çekerek çalıştırma mesafesi 50 metreyi aşmamalıdır ⇒ sayfa 223. • UYARI! Motoru, kapalı veya kötü havalandırmalı mekanlarda hiç bir zaman çalıştırmayınız - Zehirlenme tehlikesi ! Motordaki egzoz gazları, her şeyden önce kokusuz ve renksiz karbon monoksit, zehirli bir gaz içerir - Ölüm tehlikesi! Karbon monoksit bayılmaya ve ölüme neden olabilir. • Aracınızı motor çalışır durumda iken, hiç bir zaman gözetimsiz olarak bırakmayınız. sj4.3.book Page 107 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Sürüşe başlama ve sürüş • Dikkat! 3 konumunda) Marş motoru, sadece motor dururken (kontak anahtarı A çalıştırılmalıdır. Marş motoru, motor durdurulur durdurulmaz hemen çalıştırılırsa, marş motoru veya motor hasar görebilir. • • • • • Egzoz katalitik konvertörü olan araçlarda, motorun çekilerek çalıştırılması durumunda 50 metreden fazla bir mesafe çekilmemelidir. Çevre Notu Ön kızdırma kontrol lambası söndükten sonra, motoru hemen çalıştırmalısınız. Çalıştırma sıcaklığındaki motorda veya +5 °C 'nin üzerindeki sıcaklıklarda ön kızdırma kontrol lambası yaklaşık bir saniye yanar. Bunun anlamı, motoru hemen çalıştırabilirsiniz demektir. • Motor kendi çalışma sıcaklığına erişmediği sürece, yüksek devirlerden, tam gaz vermekten ve motoru kuvvetli yüklemekten kaçınınız - Motorun hasar görme tehlikesi! 107 Eğer motor çalışmaz ise, çalıştırma işlemini 10 saniye sonra kesiniz ve yaklaşık yarım dakika sonra tekrarlayınız. Buna rağmen motor çalışmaz ise, dizel ön kızdırma sistemi arızalı olabilir. Sigortayı kontrol ediniz ve gerekirse değiştiriniz ⇒ sayfa 224. • En yakın yetkili servisten yardım talebinde bulununuz. Yakıt deposunun boşalmasından sonra motorun çalıştırılması Motoru araç dururken ısıtmayınız. Aracı hemen sürünüz. Böylece motor çalışma sıcaklığına daha çabuk ulaşır ve zararlı gaz atımı daha az olur. Eğer yakıt deposu tamamen boşalmış ise, çalıştırma işlemi depoya dizel yakıt doldurulmasından sonra, normalden uzun (bir dakikaya kadar) sürebilir. Bunun nedeni, çalıştırma sırasında önce yakıt sisteminin dolmak zorunda olmasıdır. Benzinli motorlar Bu motorlar, her türlü dış sıcaklıkta doğru yakıt/hava karışımını otomatik olarak ileten bir enjeksiyon sistemi ile donatılmıştır. • • Motoru başlatmadan önce ve başlatma sırasında, motora hiç gaz vermeyiniz. Motorun durdurulması 1 konumuna getirerek motoru durdurursunuz ⇒ sayfa 105, – Kontak anahtarını A şek. 114. Eğer motor çalışmaz ise, çalıştırma işlemini 10 saniye sonra kesiniz ve yaklaşık yarım dakika sonra tekrarlayınız. • Buna rağmen motor çalışmaz ise, elektrikli yakıt pompasının sigortası arızalı olabilir. Sigortayı kontrol ediniz ve gerekirse değiştiriniz ⇒ sayfa 224. • En yakın yetkili servisten yardım talebinde bulununuz. Çok sıcak motorda, motor çalıştıktan sonra biraz gaz vermek gerekli olabilir. • • UYARI! Araç durmadan önce hiç bir zaman motoru durdurmayınız - Kaza tehlikesi! Fren güçlendirici sadece motor çalıştığı zaman devredir. Durdurulmuş motorda fren yapmak için, daha fazla kuvvet uygulamak zorunda kalırsınız. Alışılmış şekilde duramayacağınız için, bir kaza meydana gelebilir veya ciddi yaralanmalar olabilir. Dizel motorları Dikkat! Ön kızdırma sistemi Dizel motorları, ön kızdırma süresi otomatik olarak soğutma sıvısı sıcaklığına ve dış sıcaklığa bağlı olarak kontrol edilen bir ön kızdırma sistemi ile donatılmıştır. Uzun süreli yüksek motor yüklemesinden sonraki sürüş sonunda motoru hemen durdurmamalı, aksine yaklaşık 2 dakika daha rölantide çalışmasını sağlamalısınız. Böylelikle durmuş olan motordaki ısı yığılmasını önlersiniz. Kontak açıldıktan sonra, ön kızdırma kontrol lambası yanar . Ön kızdırma sırasında hiç bir büyük kapasiteli elektrikli tüketici devreye sokulmamalıdır - aksi halde araç aküsü gereksiz yere yüklenir. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 108 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 108 Sürüşe başlama ve sürüş • Not • Motor durdurulduktan sonra kontak kapalı iken bile, radyatör fanı yaklaşık 10 dakika daha dönmeye devam edebilir. Eğer soğutma sıvısı sıcaklığı yığılma ısısı nedeniyle yükselirse veya motor sıcak iken motor bölümü kuvvetli güneş ışımasıyla ısınırsa, radyatör fanı bir süre sonra tekrar devreye girebilir. Vites değiştirirken, gereksiz aşınma ve hasarlardan kaçınmak için, debriyaj pedalına daima sonuna kadar basınız. El freni • Motor bölmesindeki çalışmalarda özel itina gereklidir ⇒ sayfa 197, “Motor bölmesindeki çalışmalar”. Vites değiştirme (düz şanzıman) Şek. 116 Orta konsol: El freni El freninin çekilmesi – El frenini yukarı doğru tam olarak çekiniz. Şek. 115 Vites şeması: 5 vitesli veya 6 vitesli düz şanzıman Geri vitese sadece araç dururken takınız. Debriyaj pedalına basınız ve tamamen basılı olarak tutunuz. Geri vitese takmadan önce, vites seslerini önlemek amacıyla bir an için bekleyiniz. Geri vites takılı ve kontak açık iken, geri vites lambaları yanar. UYARI! Sürüş sırasında hiç bir zaman geri vitese takmayınız - Kaza tehlikesi! • Not Sürüş sırasında elinizi vites kolunun üzerinde tutmayınız. Elin yaptığı baskı şanzımandaki vites çatallarına aktarılır. Bu durum vites çatallarının erken aşınmasına yol açabilir. El freninin bırakılması – El freni kolunu biraz yukarı çekiniz ve aynı anda kilitleme düğmesini ⇒ şek. 116 içeri bastırınız. – Fren kolunu, kilitleme düğmesi basılı iken aşağıya doğru tam olarak bastırınız ⇒ . El freni çekilmiş durumda ve kontak açık iken, el freni kontrol lambası yanar . Eğer farkında olmadan çekilmiş el freni ile hareket ettiyseniz, bir uyarı sesi duyulur ve bilgi ekranında* şu sürüş uyarısı belirir: Handbrake on (El freni çekilmiş durumda) El freni uyarısı, eğer 6 km/saat'lik bir hızın üzerinde 3 saniyeden uzun bir süre seyrederseniz devreye girer. sj4.3.book Page 109 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Sürüşe başlama ve sürüş • 109 Sensörlerin menzili UYARI! Çekilmiş olan el freninin mutlaka tamamen bırakılmış olmasına dikkat ediniz. Sadece kısmen bırakılmış olan bir el freni, arka frenlerin aşırı ısınmasına neden olur ve böylece fren sisteminin fonksiyonuna olumsuz tesir edebilir Kaza tehlikesi! Ayrıca bu durum arka fren balatalarının erken aşınmasına neden olur. • Çocukları araç içinde hiç bir zaman gözetimsiz olarak bırakmayınız. Çocuklar, örneğin el frenini bırakabilir veya vitesi boşa alabilirler. Araç hareket edebilir - Kaza tehlikesi! Dikkat! Araç tamamen durduktan sonra, önce el frenini sıkıca çekiniz ve buna ek olarak vitese takınız (Düz şanzıman) veya vites kolunu P konumuna getiriniz (otomatik şanzıman). A Mesafe uyarısı, engele yaklaşık 160 cm'lik bir mesafe kaldığı zaman başlar (A bölgesi⇒ şek. 117). Mesafenin azalmasıyla birlikte duyulan ses sinyallerinin aralığı kısalır. B bölgesi) itibaren bir sürekli ses duyulur - tehlike bölgesi. Yaklaşık 30 santimetreden (A Buradan itibaren artık daha fazla geri gitmemelisiniz! Araçta fabrika çıkışlı römork tertibatı* mevcut ise, tehlike bölgesi - sürekli ses- aracın 5 cm arkasında başlar. Araç, çıkarılabilir bir römork tertibatı takılarak uzatılabilir. Fabrika çıkışlı radyo* veya navigasyon sistemi* takılı araçlarda, engelden uzaklık, ekranda grafik olarak gösterilir. Fabrika çıkışlı römork tertibatı olan araçlarda römork kullanıldığında sensörler devre dışı kalır. Radyonun* veya navigasyonun* ekranındaki grafiksel bir gösterge ile sürücü (römorklu araçlarda) bilgilendirilir. Fabrika çıkışında takılmış radyo* veya navigasyon* cihazlarında, park yardım sistemi devrede iken dış ses kaynağının ses seviyesi azaltılabilir, radyo* veya navigasyon* kullanma talimatına bakınız. Böylece park yardım sisteminin duyulabirliği iyileşir. Park yardım sistemi, arka* Devreye sokulması Park yardım sistemi, aracın arkasındaki engelleri önceden uyarır. Park yardım sistemi, kontak açık olduğunda araç geri vitese takıldığı zaman otomatik olarak devreye girer. Bu durum kısa bir ses tonuyla onaylanır. Devreden çıkarılması Park yardım sistemi, geri vitesten çıkılarak devre dışı bırakılır. • Şek. 117 Park yardım sistemi: Arka sensörlerin belirleme alanı Akustik park yardım sistemi, ultrasonik sensörler yardımıyla aracın arkasındaki arka tampondan bir engele olan mesafeyi algılar. Park yardım sisteminin ses tonları bilgi ekranının* menüsünden uyarlanabilir ⇒ sayfa 27. Sensörler, arka tamponda bulunur. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları UYARI! Park yardım sistemi, sürücünün dikkatinin yerini alamaz ve park etme ve benzeri sürüş manevralarında sorumluluk sürücüye aittir. • Bu yüzden aracı geri hareket ettirmeden önce, aracın arkasında, örn. taş, ince sütun, römork çeki kolu ve benzeri gibi küçük engellerin olup olmadığını araştırarak emin olunuz. Böyle bir engel tarama bölgesinin dışında kalabilir. • Bazı nesnelerin ve giysilerin yüzeyleri duruma göre park yardım sisteminin sinyallerini yansıtamaz. Bu nedenle söz konusu nesneler veya bu tür giysileri giyen kişiler park yardım sisteminin sensörleri tarafından algılanamaz. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 110 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 110 Sürüşe başlama ve sürüş Not • Römork kullanımında park yardım sistemi devre dışındadır (fabrika çıkışında römork tertibatı* takılmış araçlar için geçerli). • Eğer kontak açıldıktan sonra ve geri vites takılı durumda iken yaklaşık 3 saniye bir uyarı ses tonu duyulursa, ve aracın yakınında herhangi bir engel yok ise, bir sistem hatası vardır. Hatanın bir yetkili servis tarafından giderilmesini sağlayınız. • Park yardım sisteminin çalışabilmesi için, sensörler mutlaka temiz tutulmalıdır (buzsuz vb.). Park yardım sistemi, ön ve arka* Park yardım sistemi, aracın ön ve arkasındaki engellere karşı uyarır. B bölgesi) itibaren bir sürekli ses duyulur - tehlike bölgesi. Yaklaşık 30 santimetreden (A Bu andan itibaren sürüşe devam etmemelisiniz! Araçta fabrika çıkışlı Römork tertibatı* mevcut ise, tehlike bölgesi - sürekli ses- aracın 5 cm arkasında başlar Araç, çıkarılabilir bir römork tertibatı takılarak uzatılabilir. Fabrika çıkışlı radyo* veya navigasyon sistemi* takılı araçlarda, engelden uzaklık, ekranda grafik olarak gösterilir. Fabrika çıkışlı römork tertibatı olan araçlarda römork kullanıldığında arka sensörler devre dışı kalır. Radyonun* veya navigasyonun* ekranındaki grafiksel bir gösterge ile sürücü (römorklu araçlarda) bilgilendirilir. Fabrika çıkışında takılmış radyo* veya navigasyon* cihazlarında, park yardım sistemi devrede iken dış ses kaynağının ses seviyesi azaltılabilir, radyo* veya navigasyon* kullanma talimatına bakınız. Böylece park yardım sisteminin duyulabirliği iyileşir. Devreye sokulması Park yardım sistemi, kontak açık durumda iken, geri vitese takıldığında veya ⇒ şek. 118 tuşuna basıldığında devreye girer - tuştaki sembol yanar. Bu durum kısa bir ses tonuyla onaylanır. Devreden çıkarılması Park yardım sistemi, ⇒ şek. 118 tuşuna basıldıktan sonra veya 10 km/saat değerinin üzerindeki bir hızda devreden çıkar - tuştaki sembol söner. Şek. 118 Park yardım sisteminin devreye sokulması / Ön sensörlerin belirleme alanı Akustik park yardım sisteminin, ultrasonik sensörler yardımıyla aracın ön veya arkasındaki tampondan bir engele olan mesafeyi algılar. Sensörler, ön ve arka tamponda bulunur. Park yardım sisteminin ön sinyal sesleri, seri olarak, arka park yardım sistemine nazaran daha yüksektir. Park yardım sisteminin ses tonları bilgi ekranının* menüsünden uyarlanabilir ⇒ sayfa 27. Sensörlerin menzili A Mesafe uyarısı, aracın önünden engele yaklaşık olarak 120 cm lik bir mesafede (A A ⇒ şek. 118 bölgesi) ve aracın arkasından engele yaklaşık 160 cm lik bir mesafede (A bölgesi) başlar ⇒ sayfa 109, şek. 117. Mesafenin azalmasıyla birlikte duyulan ses sinyallerinin aralığı kısalır. • UYARI! Park yardım sistemi, sürücünün dikkatinin yerini alamaz ve park etme, geri sürüşlerde ve benzeri sürüş manevralarında sorumluluk sürücüye aittir. • Buna rağmen araç sırasına girmeden önce, aracın arkasında, örn. taş, ince sütun, römork çeki kolu ve benzeri gibi küçük engellerin olup olmadığını araştırarak emin olun. Böyle bir engel tarama bölgesinin dışında kalabilir. • Bazı nesnelerin ve giysilerin yüzeyleri duruma göre park yardım sisteminin sinyallerini yansıtamaz. Bu nedenle söz konusu nesneler veya bu tür giysileri giyen kişiler park yardım sisteminin sensörleri tarafından algılanamaz. • Not Römork kullanımında sadece ön park yardım sistemini çalışır (Fabrika çıkışında römork tertibatı* takılmış araçlar için geçerli). sj4.3.book Page 111 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Sürüşe başlama ve sürüş • Eğer sistemin devreye sokulmasından yaklaşık 3 saniye sonra bir uyarı ses tonu duyulursa ve aracın yakınında herhangi bir engel yok ise, bir sistem hatası vardır. Bu hata ayrıca tuştaki sembolün ⇒ şek. 118 yanıp sönmesiyle bildirilir. Hatanın bir yetkili servis tarafından giderilmesini sağlayınız. • Park yardım sisteminin çalışabilmesi için, sensörler mutlaka temiz tutulmalıdır (buzsuz vb). P konumunda ise, • Park yardım sistemi devrede ve otomatik şanzımanın vites kolu A akustik ikaz sesi kesilir (araç hareket edemez). UYARI! Devamı • Bazı nesnelerin ve giysilerin yüzeyleri duruma göre park için direksiyon yardımcısının veya park yardım sisteminin sinyallerini yansıtamaz. Bu nedenle söz konusu nesneler veya bu tür giysileri giyen kişiler park yardım sisteminin sensörleri tarafından algılanamaz. • Dış ses kaynakları park için direksiyon yardımcısını ve park yardım sistemini olumsuz yönde etkileyebilir ve uygun olmayan şartlarda nesneler veya kişiler park yardım sisteminin sensörleri tarafından algılanmayabilirler. Park için direksiyon yardımcısı * • Tanım ve önemli uyarılar Park için direksiyon yardımcısı, park esnasında, sizin iki araç arasındaki veya bir aracın arkasındaki uygun bir park boşluğuna paralel olarak, park etmenizi destekler. Park için direksiyon yardımcısı, kontak kapatıldıktan sonra ve 30 km/saat'in altındaki hızlarda seyrederken, otomatik olarak uygun park boşluklarını arar. Park etme işlemi sırasında park için direksiyon yardımcısı sadece direksiyon hareketini üstlenir, pedallara yine sürücü kumanda eder. Sistemin fonksiyonu şu temele dayanır: • • • • • Sürüş esnasında park boşluklarının uzunluk ve derinliklerinin ölçülmesi Park boşluğunun büyüklüğünün değerlendirilmesi Park için aracın doğru pozisyonunun belirlenmesi Aracın üzerinde geri park boşluğuna gireceği, rotanın hesaplanması Direksiyon kuvveti desteğinin kumandası, park esnasında ön akstaki tekerleklerin otomatik olarak çevrilmesi. Park için direksiyon yardımcısı, sürücünün park etme esnasındaki sorumluluğunu kaldırmaz. • Özellikle küçük çocuklara ve hayvanlara dikkat ediniz, çünkü onlar park yardım sisteminin sensörleri tarafından algılanmamış olabilir. Kullanım Dikkat! Başka araçlar kaldırım taşı üzerine veya arkasına parketmişse, park için direksiyon yardımcısı sizin aracınızı kaldırım taşı üzerinden atlatır veya üzerine çıkarır. Aracınızın lastiklerinin veya jantlarının hasarlanmamasına dikkat ediniz ve zamanında müdahale ediniz. • Buna rağmen park işlemine başlamadan önce, aracın arkasında, örn. taş, ince sütun, römork çeki kolu ve benzeri gibi küçük engellerin olup olmadığını araştırarak emin olunuz. Böyle bir engel tarama bölgesinin dışında kalabilir. • Örgülü tel çit, pulverize kar gibi bazı nesnelerin yüzeyleri veya yapısı duruma göre sistem tarafından algılanamayabilir. • Park boşluğunun değerlendirilmesi ve park işlemi, lastiklerin çevre ölçüsüne bağlıdır. Aracın üzerinde izin verilmeyen büyüklükte lastikler, kar zincirleri veya yedek lastik (en yakın servis atölyesine ulaşmak için) takılı ise, sistem doğru çalışmayabilir. Üreticinin izin vermediği lastikler takılırsa, aracın park boşluğuna giriş pozisyonu normale göre biraz sapma gösterebilir. Park etme asisanı sistemi tekerlek çevresinin düzeltmesini sürüş sırasında otomatik olarak yapar. • Motorun ısı ışımasından (örneğin dur kalk şeklindeki sıkışık trafikte) etkilenerek dış hava sıcaklığı yanlış belirlenirse, bu durum park boşluğunun büyüklüğünün değerlendirilmesini etkileyebilir. • UYARI! Emniyet Sürüş Uyarıları 111 Yüksek basınçlı temizleme cihazından veya buhar püskürtmeli sistemden zarar görmemesi için, sensörlere sadece çok kısa süre püskürtme yapılmalı ve 10 cm'den daha yakından uygulanmamalıdır. • Not Ön ve arka park yardım sistemi*park için direksiyon yardımcısının bir parçasıdır. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 112 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 112 Sürüşe başlama ve sürüş • Park etme işlemi sırasında elektronik denge programı (ESP*) daima devrede olmalıdır. • Römork kullanımında sadece ön park yardım sistemini çalışır (Fabrika çıkışında römork tertibatı* takılmış araçlar için geçerli). Bu nedenle römork kullanıldığında park için direksiyon yardımcısı ile geri park etmek mümkün değildir. • Park yardım sisteminin çalışabilmesi için, sensörler mutlaka temiz tutulmalıdır (buzsuz vb.). Bilgi ekranındaki*park için direksiyon yardımcısı göstergesinin devreye sokulması etme asistanının durumu otomatik olarak gösterilir. 50 km/saat süratinin aşılmasında göstergeyi tuşa basarak yeniden etkin hale getirmek gerekir ⇒ şek. 119. • Not Park için direksiyon yardımcısı devrede ise, düğmenin içinde sarı renkli bir kontrol lambası yanar. • Kontak açıldığında 30 km/saat hıza kadar uygun park boşluğu arama işlemi otomatik olarak devam eder. Park boşluğu arama işlemi hem sürücü ve hem de ön yolcu tarafında aynı anda gerçekleşir. • Sensörler uygun bir park boşluğu bulduğunda, bu parametreyi, başka bir park boşluğu bulana kadar veya önceki park boşluğundan 10 m uzaklaşana kadar, hafızada tutar. Bu nedenle park için direksiyon yardımcısını park boşluğunu geçtikten sonra da devreye sokmak mümkündür, bilgi ekranında* park boşluğunun park için uygun olup olmadığı bilgisi gözükür. Park için direksiyon yardımcısı ile park etme ve park işlemini bitirme Şek. 119 Park için direksiyon yardımcısının devreye sokulması / Bilgi ekranı: Uygun bir park boşluğunun bulunması Bilgi ekranındaki*park için direksiyon yardımcısı göstergesinin devreye sokulması – ⇒ şek. 119 tuşuna basınız. – Park sırasında azami 30 km/saat ile seyrediniz ve en az 0,5 m en fazla 1,5 m mesafe bırakınız ⇒ şek. 119. Caddenin o tarafına park etmek istiyorsanız, sürücü tarafındaki sinyali çalıştırınız. Bilgi ekranında* sürücü tarafındaki park boşluğu arama bölgesi gösterilir. Tuşa 30 km/saatten büyük ve 50 km/saaten küçük süratlerde basarsanız, gösterge panelinin bilgi ekranında boşluğun kapatılması için gerekli hızın aşıldığı uyarısı gösterilir. Sürat 30 km/saatin altına düştüğünde gösterge panelinin bilgi ekranında park A ve geri vitese takma A B uyarısı olan belirlenen park Şek. 120 Bilgi ekranı: Devam et A boşluğu sj4.3.book Page 113 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Sürüşe başlama ve sürüş 113 Park etme işlemi sona erdiğinde bir sinyal sesi duyulur ve bilgi ekranında* şu bildiri gözükür: Steering interv. finished. Please take over steering! (Direksiyon müdahalesi sona erdi. Direksiyon kontrolunu tekrar alınız!). Park için direksiyon yardımcısının devre dışı bırakılması Park için direksiyon yardımcısı şu durumlarda devre dışı kalır: C veya geri vitesin A D takılması ile ilgili uyarı Şek. 121 Bilgi ekranı: İleri vitesin A Park için direksiyon yardımcısı ile park etme işlemi 180 saniye ile sınırlandırılmıştır. – Park için direksiyon yardımcısı uygun bir park boşluğu algıladığında, park boşluğu A . bilgi ekranında* gösterilir ⇒ şek. 120 A B belirinceye kadar devam ediniz. – Gösterge ⇒ şek. 120 A – Aracı en az 1 saniye durdurunuz. – Geri vitese takınız veya vites seçme kolunu* R konumuna getiriniz. – Bilgi ekranında* şu bilgi gözüktüğünde: Steering interv. active. Monitor area around veh.! (Direksiyon müdahalesi aktif. Çevreye dikkat edin!) direksiyonu bırakın, direksiyonu sistem üstlenir. – Çevrenize dikkat ediniz ve azami 7 km/saat hızla geriye gidiniz, bu arada pedallara kumanda ediniz. – Bir seferde park edilememesi durumunda, park etme işlemi diğer adımlarla devam C , eder. Bilgi ekranındaki* ok öne doğru yanıp sönüyorsa ⇒ sayfa 113, şek. 121 A ileri vitese takınız. • • • • • • 30 km/saat hızın üzerine çıkıldığında, Park etme işlemi esnasında 7 km/saat hız sınırı aşıldığında, Park etme işlemi için belirlenen 180 saniye zaman sınırı aşıldığında, Park için direksiyon yardımcısı düğmesine basıldığında, Park yardım sistemi aktif hale getirildiğinde, Sürücü otomatik direksiyon işlemine müdahale ederse (direksiyon simidini durdurursa), • Geri vitesi veya vites seçme kolunu* park etme işlemi esnasında R konumundan çıkarınız. Park için direksiyon yardımcısı ile ilgili diğer uyarı ve bilgi metinlerini bilgi ekranında*bulabilirsiniz: Park Assist finished. (Park yardımı sona erdi.) Park etme işlemi sona erdi veya kontak açıldıktan sonra araç henüz 10 km/saat hızın üzerine çıkmadı. Park Assist: Speed too high! (Park Yardımı: Hız çok yüksek!) Hızı 30 km/saat'in altına düşürünüz. Driver steering intervention! Please take over steering! (Sürücünün direksiyona müdahalesi! Lütfen direksiyon kontrolunu alınız!) – Etrafa dikkat ediniz ve azami 7 km/saat bir hızla öne doğru gidiniz. Park etme işlemi sürücünün müdahalesi neticesinde sona erdirildi. D geriye doğru yanıp söndüğünde, – Bilgi ekranındaki* ok ⇒ sayfa 113, şek. 121 A yeniden geri vitese takınız veya vites kolunu* R konumuna getiriniz ve dikkatlice geri sürünüz. Bu adımları birçok kere uygulayabilirsiniz. Park Assist finished. ASR switched off (Park Yardımı sona erdi! ASR kapalı.) ASR sistemi devre dışında olduğundan, park etme işlemi uygulanamaz. – Sistemin uzaklık konusunda vereceği bilgiye göre park etme işlemini bitiriniz. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 114 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 114 Sürüşe başlama ve sürüş ASR switched off! Please take over steering! (ASR kapalı. Lütfen direksiyon kontrolunu alınız!) ESP intervention! Please take over steering! (ESP'ye müdahale. Lütfen direksiyon kontrolunu alınız!) ASR sistemi park etme işlemi esnasında devre dışı bırakıldığından, park etme işlemi sona erdirildi. ESP sistemine müdahale edildiğinden park etme işlemi sona erdirildi. Park Assist finished. Trailer (Park Yardımı sona erdi! Römork) Park Assist: Stationary time not sufficient. (Park Yardımı: Sabit duruş süresi yeterli değil. Römork araca bağlı olduğundan ve römork tertibatındaki prizde bir soket takılı olduğundan, park etme işlemi mümkün değildir. Aracın sabit duruş süresi 1 saniyeden daha kısa idi. Time limit exceeded. Please take over steering! (Zaman sınırı aşıldı. Lütfen direksiyon kontrolunu alınız!) Araç kontak açıldıktan sonra mutlaka en az 1 kere 10 km/saat hızın üzerine çıkmalıdır. Park etme işlemi için belirlenen 180 saniye zaman sınırı aşıldığından, park etme işlemi sona erdirildi. System fault: Park Assist finished. (Park Yardımı sona erdi. Sistem hatası.) Araçta bir arıza olduğundan park etme işlemi mümkün değildir. Hatanın bir yetkili servis tarafından giderilmesini sağlayınız. Park Assist defective. Workshop! (Park Yardımı arızalı. Servis!) Park için direksiyon yardımcısında bir arıza olduğundan park etme işlemi mümkün değildir. Hatanın bir yetkili servis tarafından giderilmesini sağlayınız. Park Assist: Speed too high. (Park Yardımı: Hız çok düşük.) Hız ayar sistemi (GRA)* Giriş Hız ayar sistemi (Cruise kontrol - GRA), 30 km/saat (20 mil/saat) değerinden yüksek hızlarda ayarlanmış olan hızı, sizin gaz pedalına basmanıza gerek kalmadan sabit tutar. Bu imkan, ancak motor gücü veya motor fren etkisi izin verdiği sürece gerçekleşir. Hız ayar sisteminin yardımıyla - özellikle uzun yolda - “ayağınızı gaz pedalından” çekebilirsiniz. Steering interv. active. Monitor area around veh.! (Direksiyon müdahalesi aktif. Çevreye dikkat ediniz!) Park için direksiyon yardımcısı aktiftir ve direksiyon hareketlerini üstleniyor. Çevrenize dikkat ediniz ve dikkatlice geriye sürünüz, bu arada pedallara kumanda ediniz. Please take over steering! Finish parking proc. manually (Lütfen direksiyon kontrolunu alınız! Park etme işlemini man. olarak bitiriniz!) Direksiyon kontrolunu alınız. Park için direksiyon yardımcısını kullanmadan park etme işlemini bitiriniz. • • Hız ayar sisteminin yanlışlıkla kullanılmasını önlemek için, kullandıktan sonra sistemi daima kapayınız. Speed too high! Please take over steering! (Hız çok yüksek. Lütfen direksiyon kontrolunu alınız!) • Hız aşıldığından, park etme işlemi sona erdirildi. • Park Assist: ESP Intervention! (Park Yardımı: ESP'ye müdahale.) Uygun bir park boşluğu aranırken ESP sistemine müdahale. UYARI! Emniyet nedenlerinden dolayı, hız ayar sistemi yoğun trafikte ve uygun olmayan yol şartında (örn. ince buzda, kaygan yolda ) kullanılmamalıdır - Kaza tehlikesi! Not Düz şanzımanlı araçlar: Hız ayar sistemi devrede iken rölantiye geçerseniz, daima debriyaj pedalına basınız! Aksi halde motor yanlışlıkla yüksek devirde dönebilir. Yokuş aşağı yollarda sürerken, hız ayar sistemi aracın hızını sabit olarak tutamayabilir. Araç kendi ağırlığı ile hızı yükseltir. Bunun için zamanında vites küçültünüz veya aracı fren pedalıyla frenleyiniz. sj4.3.book Page 115 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Sürüşe başlama ve sürüş • Otomatik şanzımanlı araçlarda, vites kolu P, N veya R konumunda olduğu zaman, hız ayar sistemi devreye sokulamaz. Hızın hafızaya alınması 115 Kaydedilmiş olan hızın değiştirilmesi Aracın hızını gaz pedalına basmadan da değiştirebilirsiniz. Daha hızlı B ⇒ sayfa 115, – Kaydedilmiş olan hızı, gaz pedalına hiç basmadan düğmeyi A şek. 122, RES konumuna getirerek yükseltebilirsiniz. – Eğer düğmeyi RES konumunda basılı tutarsanız, aracın hızı sürekli olarak artar. İstenen hıza ulaştıktan sonra düğmeyi bırakınız. Böylece yeni kaydedilmiş olan hız hafıza tarafından kabul edilir. Daha yavaş Şek. 122 Kullanım kolu: Hız ayar sisteminin düğmesi ve tuşu A ve Hız ayar sistemi, çok fonksiyonlu düğmenin sol kolundaki devirmeli düğme A B ile çalıştırılır. düğme A – A ⇒ şek. 122 düğmesini ON konumuna getiriniz. A B SET konumuna getiriniz. – İstenen hıza ulaştıktan sonra düğmeyi A B SET konumundan çıkarılmasından sonra, kaydedilen hız gaz pedalına Düğmenin A basılmadan sabit olarak tutulur. Aracın hızını gaz pedalına basarak yükseltebilirsiniz. Pedalı serbest bıraktıktan sonra, aracın hızı daha önce hafızaya alınmış olan değere düşer. Eğer hızı 5 dakikadan daha uzun bir sürenin üzerinde 10 km/saatten daha fazla aşarsanız, bu tabii ki geçerli değildir. Kaydedilmiş olan hız hafızadan silinir. Hız yeniden kaydedilmelidir. Aracın hızı bilinen tarzda azaltılabilir. Fren veya debriyaj pedalına basıldığında, sistem geçici olarak devreden çıkar ⇒ sayfa 115. UYARI! B , SET- konumuna geti– Kaydedilen hızı, gaz pedalına hiç basmadan düğmeyi A rerek azaltabilirsiniz. – Eğer düğmeyi SET konumunda basılı tutarsanız, aracın hızı sürekli olarak düşer. İstenen hıza ulaştıktan sonra düğmeyi bırakınız. Böylece yeni kaydedilmiş olan hız hafıza tarafından kabul edilir. – Eğer düğmeyi 30 km/saatten daha düşük bir hızda serbest bırakırsanız, o andaki hız B düğmesi kaydedilmez, hafıza silinir. Aracın hızı 30 km/saati aştıktan sonra, A yeniden SET konumuna getirilerek mutlaka kaydedilmelidir. Hız ayar sisteminin geçici olarak kapatılması – Hız ayar sistemini, fren veya debriyaj pedalına, otomatik şanzımanlı araçlarda sadece fren pedalına basarak, geçici olarak devreden çıkarabilirsiniz. A şalterini orta konuma bastırarak da geçici olarak devreden – Hız ayar sistemini, A çıkartabilirsiniz. Kaydedilmiş olan hız hafızada muhafaza edilir. Kaydedilmiş olan hızın geri çağırılması, fren veya debriyaj pedalının bırakılmasıyla, B düğmesi otomatik şanzımanlı araçlarda sadece fren pedalı bırakıldıktan ve A ⇒ sayfa 115, şek. 122 kısa süreli olarak RES konumuna getirildikten sonra gerçekleşir. Kaydedilmiş olan hızı, eğer bu hız o andaki trafik şartları için çok yüksek değilse, ancak o zaman tekrar kullanabilirsiniz. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 116 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 116 Sürüşe başlama ve sürüş UYARI! Kaydedilmiş olan hızı, eğer bu hız o andaki trafik şartları için çok yüksek değilse, ancak o zaman tekrar kullanabilirsiniz. Hız ayar sisteminin tamamen kapatılması A ⇒ sayfa 115, şek. 122 sağa doğru OFF konumuna bastırınız. – Düğmeyi A sj4.3.book Page 117 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Otomatik Şanzıman DSG* 117 Otomatik Şanzıman DSG* Otomatik Şanzıman DSG* – Kilit tuşuna basınız, vites kolunu P konumuna getiriniz ve kilit tuşunu serbest bırakınız. Giriş Aracınız bir otomatik şanzıman DSG ile donatılmıştır. DSG kısaltması Direct shift gearbox (direk vites değiştirmeli şanzıman) anlamına gelmektedir. Motor ve şanzıman arasındaki kuvvet aktarımını iki bağımsız kavrama sağlamaktadır. Bunlar alışılagelmiş otomatik şanzımanlardaki tork dönüştürücülerin yerini alır. Bunların vites geçişi öyle ayarlanmıştır ki, geçişlerde sarsıntı oluşmaz ve motorun ön tekerleklere güç aktarımı kesintiye uğramaz. DSG Otomatik şanzımanla sürüş için uyarılar Motor sadece P veya N vites kolu konumlarında ilk hareketi alabilir ⇒ sayfa 106. -10 °C altındaki sıcaklıklarda motoru sadece vites seçim kolu P pozisyonunda çalıştırabilirsiniz. Düz bir yerde park etmek için, vites kolunu P konumuna getirmek yeterlidir. İnişli bir yolda park etmek için, önce el frenini sıkıca çekiniz ve ancak ondan sonra vites kolunu P konumuna getiriniz. Böylelikle, kilit mekanizması çok kuvvetli yüklenmez ve vites kolu P konumundan kolaylıkla çıkarılabilir. Sürüş sırasında vites kolunu yanlışlıkla N konumuna getirdiğiniz zaman, ayağınızı mutlaka gazdan çekmeli ve vites kolunu bir vitese takabilmeden önce, motor rölanti devir sayısını beklemelisiniz. Vites büyütme ve küçültme işlemleri otomatik olarak gerçekleşir. Şanzımanı ayrıca Tiptronic moduna da çevirebilirsiniz. Bu kullanım, viteslerin manuel olarak geçişini gerçekleştirir ⇒ sayfa 120. Sürüşe başlama ve sürüş Sürüş esnasında vites kolunu hiç bir zaman R veya P konumuna getirmeyiniz - Kaza tehlikesi ! – Kilit tuşuna (vites kolu tutamağındaki tuş) basınız, vites kolunu istenen konuma, örn. D konumuna getiriniz ⇒ sayfa 118, ve kilit tuşunu tekrar serbest bırakınız. . Geçici olarak durma – Geçici olarak durmalarda, örn. kavşaklarda, vites kolunu N konumuna getirmeye gerek yoktur. Aracı ayak freni ile sabit tutmak yeterlidir. Motor bu durumda ancak sadece rölanti devir sayısı ile dönebilir. Park etme Eğer siz tepede (eğimde) durursanız, hiçbir zaman aracınızı, sürüş kademesi takılı durumda “gaz verme” yardımı ile yerinde tutmayı denemeyiniz, aşınmakta olan kavrama nedeni ile ısınma meydana gelir. Bu durumda kavramının aşırı ısınması ortaya çıkabilir. Eğer aşırı yüklenme nedeni ile kavramanın aşırı ısınması tehlikesi meydana gelirse, kavrama otomatik olarak açılır ve araç geri kaymaya başlar - kaza tehlikesi! • Eğer bir rampada durmak zorunda kalırsanız, fren pedalını basılı tutunuz, böylece aracın geri kaymasına engel olursunuz. Dikkat! Otomatik şanzıman DSG de bulunan çift kavrama bir aşırı yüklenme koruması ile donatılmıştır. Aracın durduğu veya yokuş yukarı çok yavaş sürüldüğü up-hill fonksiyonunu kullanıyorsanız, kavramalarda fazla ısı oluşumu söz konusudur. – El frenini sıkıca çekiniz. Emniyet • • – Fren pedalına basınız ve basılı olarak tutunuz. Kullanım UYARI! Araç dururken ve motor çalışırken vites kolunun konumunu değiştirdiğiniz zaman, gaz vermeyiniz - Kaza tehlikesi ! • – Fren pedalına basınız ve basılı olarak tutunuz. – Fren pedalını serbest bırakınız ve gaz veriniz ⇒ • Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 118 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 118 Otomatik Şanzıman DSG* • N - Boşta (rölanti konumu) A Onlarda aşırı ısınma oluşursa gösterge panelinde* kontrol lambası ve bir uyarı metni görünür ⇒ sayfa 38. Böyle bir durumda aracı durdurun, motoru kapatın ve kontrol lambası ve uyarı metni sönene kadar bekleyin - şanzıman hasarı tehlikesi! Kontrol lambası ve uyarı metninin sönmesinden sonra sürüşe devam edebilirsiniz. Bu konumda şanzıman rölantidedir. Vites kolunu N konumundan (kol iki saniyeden fazla bu konumda bulunmuşsa) D veya R konumuna geçirmek istediğinizde, 5 km/h hızların altında veya kontak açıkken aracın durduğu durumda fren pedalına basmanız gerekir. Vites kolu konumları D - İleri gidiş için sürekli konum A Bu konumda ileri vitesler, motor yüküne, sürüş hızına ve dinamik vites programına bağlı olarak yüksek ve düşük viteslere otomatik olarak takılırlar. N konumundan D konumuna geçmek için, 5 km/saat'in altındaki bir hızda veya duran araçta mutlaka fren pedalına basmalısınız ⇒ . Belli şartlar altında (örn. dağlık bölgede sürüş veya römork kullanımında), aktarma oranının sürüş şartlarına el ile uyarlanması için, geçici olarak manuel vites programına ⇒ sayfa 120 geçmek daha avantajlı olabilir. S - Sportif sürüş konumu A Şek. 123 Vites kolu / Bilgi ekranı: Vites kolu konumları Vitesin geç büyütülmesi suretiyle motorun güç potansiyeli tam olarak kullanılır. Vitesin küçültülmesi, yüksek motor devirlerinde D konumundaki gibi olur. Güncel vites kolu konumu, gösterge panelinin bilgi ekranında gösterilir ⇒ şek. 123 sağda. D ve S konumlarında, ekranda ilave olarak takılan vites gösterilir. Vites kolunu D konumundan S konumuna alırken, vites kolu tutamağındaki kilit tuşuna mutlaka basmalısınız. P - Park kilidi A Bu konumda tahrikli tekerlekler mekanik olarak kilitlenir. Park kilidi sadece duran araçta takılmalıdır ⇒ . • Vites kolunu bu konuma getirmek veya bu konumdan çıkarmak isterseniz, vites kolu tutamağındaki kilit tuşuna ve aynı zamanda fren pedalına mutlaka basmalısınız. • Araç durmuş vaziyette ve motor çalışırken bütün vites kolu konumlarında (P ve N hariç), rölanti devir sayısında bile kuvvet aktarımı tam olarak kesilmediği için, aracı fren pedalı ile tutmak gerekir - araç yavaş yavaş kayar. Akü boşalmış ise, vites kolu P konumundan dışarı çıkmaz. R - Geri vites A Geri vites sadece duran araçta ve motor rölanti devir sayısında iken takılmalıdır ⇒ . P veya N konumlarından R konumuna geçmeden önce, mutlaka fren pedalına ve aynı zamanda kilit tuşuna basılmalıdır. Eğer kontak açık konumda ve vites seçim kolu R konumunda duruyorsa, geri vites farları yanar. UYARI! Sürüş esnasında vites kolunu hiç bir zaman R veya P konumuna getirmeyiniz - Kaza tehlikesi ! • Duran araçta bir sürüş kademesine geçildiyse, hiç bir suretle dikkatsizce gaz verilmemelidir (örn. motor bölmesinden el ile). Aksi halde araç hemen harekete geçer - el freni sıkı olarak çekilmiş olsa bile - Kaza tehlikesi! • Siz veya diğer kişiler motor kaputunu açmadan ve dönen motorda çalışmadan önce, vites kolunu mutlaka P konumuna getirmelisiniz ve el frenini sıkıca çekmelisiniz - Kaza tehlikesi! İkaz uyarılarına mutlaka dikkat ediniz ⇒ sayfa 197, “Motor bölmesindeki çalışmalar”. sj4.3.book Page 119 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Otomatik Şanzıman DSG* Vites kolu kilidi UYARI! Otomatik vites kolu kilidi Vites kolu P ve N konumlarında kontak açık iken kilitlidir. Kolu bu konumdan çıkarmak için mutlaka fren pedalına basmalısınız. P ve N vites kolu konumlarında, sürücüye hatırlatmak üzere gösterge panelinde ⇒ sayfa 35 kontrol lambası yanar. Zaman geciktirme elemanının görevi, N (Örn. R konumundan D konumuna) konumu üzerinden yapılan hızlı çevirme işleminde vites kolunun bloke olmasını önlemektir. Böylece örn. çamura saplanan bir aracın silkelenerek kurtulması mümkün olur. Fren pedalı basılmamış durumda iken, vites kolu 2 saniyeden daha uzun bir süre N konumunda bulunursa, vites kolu kilidi devreye girer. Vites kolu kilidi sadece araç dururken veya 5 km/saat'lik hızlara kadar etki eder. Daha yüksek hızlarda N konumundaki kilit otomatik olarak devreden çıkar. Kilit tuşu Vites kolu tutamağındaki kilit tuşu vites kolu konumlarının yanlışlıkla takılmasını önler. Kilit tuşuna bastığınız zaman, vites kolu kilidi yukarı kaldırılır. Kontak anahtarı çekme kilidi Kontağı kapattıktan sonra, kontak anahtarını ancak vites kolu P konumunda ise çekebilirsiniz. Kontak anahtarı çekilmiş durumda iken, vites kolu P konumunda bloke edilmiştir. Kick-down fonksiyonu Kick-down fonksiyonu bir azami hızlanma gerçekleştirir. Düz ve kaygan yolda, Kick-down fonksiyonunun devreye sokulması durumunda tahrikli tekerleklerin kayabileceğine dikkat ediniz - Savrulma tehlikesi! Dinamik vites programı Aracınızın otomatik şanzımanı elektronik olarak kontrol edilir. Viteslerin büyütülmesi ve küçültülmesi öngörülen sürüş programına bağlı olarak otomatik şekilde gerçekleşir. Yavaşlatılmış sürüş tarzında şanzıman en ekonomik sürüş programını seçer. Vitesi erken büyüterek ve geç küçülterek tüketime olumlu etki edilir. Hızlı gaz pedalı hareketleri, hızlı ivmelenme ve sık hız değişimlerinde veya maksimum hızın kullanılması ve gaz pedalına sonuna kadar basıldığı (kick-down fonksiyonu) spor sürüşte, şanzıman bu sürüş tarzına kendini uyarlar ve benzer bir sürüş ile karşılaştırıldığında daha erken bir veya birden fazla vites küçültür. Her defasında en uygun sürüş programının seçimi sürekli devam eden bir işlemdir. Fakat bundan bağımsız olarak gaz vererek daha dinamik bir vites değiştirme programı ile vites değişimi veya vites küçültme mümkündür. Burada şanzıman hıza uygun olan düşük vitese geçer ve Siz Kick-down bölgesinde gaz pedalına basmak zorunda kalmadan çabuk bir hızlanmayı (örn. bir aracı sollarken) gerçekleştirir. Şanzıman tekrar üst vitese çıktıktan sonra, uygun sürüş tarzında başlangıç programı tekrar ayarlanır. Dağlık arazideki sürüşlerde, vites seçimi çıkışlara ve inişlere uyarlanır. Böylece tırmanırken vites oynamalarından kaçınılır. Yokuş aşağı sürüşte, Tiptronic kullanımında, motor frenleme torkundan faydalanmak için vites küçültülebilir. Gaz pedalına sonuna kadar bastığınızda sürüş programında kick-down fonksiyonu devreye girer. Bu fonksiyon, o anki vites kolu konumuna (D, S veya Tiptronic) bağlı olmaksızın sürüş programları için düzenlenmiştir ve motorun maksimum performans potansiyeli kullanılarak aracın maksimum ivmelenmesine yarar. Şanzıman sürüş durumuna bağlı olarak bir veya birden fazla vites küçültür ve araç ivmelenir. Ancak önceden verilmiş maksimum devir sayısına erişildikten sonra vites yükseltilir. Kullanım 119 Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 120 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 120 Otomatik Şanzıman DSG* Tiptronic Tiptronic, sürücünün vitesleri manuel olarak geçirmesine olanak sağlar. Kick-down tertibatı çalıştırılırsa, şanzıman hıza ve motor devrine bağlı olarak bir düşük vitese geçer. Acil program Bir sistem arızası durumu için bir acil program vardır. Şanzıman elektronik düzeninin fonksiyon arızaları durumunda, şanzıman uygun bir acil programda çalışır. Böyle bir durum ekrandaki tüm bölümlerin yanması veya sönmesi ile gösterilir. Bir fonksiyon arızası aşağıdaki şekilde etki yapabilir: Şek. 124 Vites kolu: manuel vites değiştirme / Bilgi ekranı: Manuel vitese değiştirme Takılan vites kolu konumu takılan vites ile birlikte gösterge panelinin bilgi ekranında gösterilir⇒ şek. 124 sağda. Manuel vites değiştirmeye geçiş • • • Şanzıman sadece belirli sürüş kademelerinde çalışır. Geri vites R kullanılamaz. Manuel vites programı (Tiptronic) acil işletmede devre dışındadır. Şanzıman acil çalışma durumuna dönmüş ise, arızayı ortadan kaldırtmak için, mümkün olan en kısa sürede bir yetkili bir servisi arayınız. Vites kolunun kilidinin acil durumda açılması – Vites kolunu D konumundan sağa doğru bastırınız. Manuel vites değiştirmeye geçtikten sonra o anda takılı olan vites ekranda gösterilir. Vites büyütme – Vites koluna (Tiptronic konumunda) öne doğru parmakla dokununuz + solda. ⇒ şek. 124 A Vites küçültme Şek. 125 Vites kolunun kilidinin acil durumda açılması - . – Vites koluna (Tiptronic konumunda) geriye doğru parmakla dokununuz A Manuel konuma dönme işlemi, araç dururken veya sürüş esnasında da gerçekleşebilir. Hızlanma sırasında şanzıman, izin verilen azami motor devrine ulaşmadan kısa süre önce, bir üst vitese otomatik olarak geçer. Eğer daha düşük bir vitese geçerseniz, motor artık aşırı dönemiyorsa, otomatik ancak o zaman vitesi küçültür. Elektrik beslemesinin kesildiği bir durumda (örn. akünün boşalması, bozuk sigorta) veya vites kolunda kilidinde bir arıza durumunda, vites kolu P konumundan normal bir şekilde çıkartılamaz ve araç hareket ettirilemez. Vites koluna acil durum kilit açılmasının uygulanması gerekir. – El frenini sıkıca çekiniz. sj4.3.book Page 121 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Otomatik Şanzıman DSG* – Ön sol ve sağdaki kapakları yukarı çekiniz. – Arka kapağı yukarı çekiniz. – Sarı plastik parçayı parmakla aşağı bastırınız ⇒ sayfa 120, şek. 125. – Aynı anda vites kolundaki kilit düğmesine basınız ve vites kolunu N10) konumuna getiriniz. İterek çalıştırma ve çekilme Aracın itilerek çalıştırılması Otomatik vitesli araçlar iterek çalıştırılamazlar ⇒ sayfa 222. Aracın aküsü boşaldığında, aracı çalıştırmak için bir takviye kablosu ile bir başka aracın aküsünü kullanabilirsiniz ⇒ sayfa 220. Aracın çekilmesi Eğer aracın mutlaka çekilmesi gerekiyorsa, uyarılara mutlaka dikkat ediniz ⇒ sayfa 222. 10) Kullanım Vites kolu tekrar P konumuna getirilince tekrardan kilitlenir. Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 121 sj4.3.book Page 122 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 122 İletişim İletişim Çok fonksiyonlu direksiyon* Çok fonksiyonlu direksiyondan radyo ve navigasyonun kumandası Şek. 126 Çok fonksiyonlu direksiyon: Kumanda tuşları Radyo ve navigasyonu kullanırken sürücünün dikkatinin trafikten mümkün olduğunca az alınması için, direksiyona temel fonksiyonların basit kullanım düğmeleri yerleştirilmiştir ⇒ şek. 126. Bu durum sadece fabrika çıkışlı radyo 11) ve navigasyon sistemi bulunan araçlar için geçerlidir. Radyo ve navigasyon sistemini tabii ki ayrıca cihaz üzerinden de kullanabilirsiniz. Radyonuzun kullanma kılavuzunda bir açıklama bulabilirsiniz. Farlar yakıldığında direksiyon tuşları da ışıklandırılır. Tuşlar, radyo veya navigasyon sisteminin o anda bulunduğu çalışma tipi için geçerlidir. Tuşlara basarak aşağıdaki fonksiyonları yapabilirsiniz: 11) Blues radyo için geçerli değildir. sj4.3.book Page 123 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM İletişim Tuş İşlem 1 A Kısa süreli basma: Ses tonunun açılıp kapatılması / konuşma kullanımının devreye alınması ve devreden çıkartılması a) 1 A Uzun süreli basma Kapama / açma* 1 A yukarı doğru CD değiştiricisi / MP3 2 A kısa süreli basma Hafızadaki bir sonraki radyo vericisine geçiş Hafızadaki bir sonraki tarfik telsiz bildirisine geçiş Trafik telsiz bildirisinin kesilmesi Bir sonraki parçaya geçiş 2 A uzun süreli basma Trafik telsiz bildirisinin kesilmesi Hızlı ileri çalışma 3 A kısa süreli basma Hafızadaki bir önceki radyo vericisine geçiş Hafızadaki bir önceki trafik telsiz bildirisine geçiş Trafik telsiz bildirisinin kesilmesi Bir önceki parçaya geçiş 3 A uzun süreli basma Trafik telsiz bildirisinin kesilmesi Hızlı geri alma 4 A 5 A kısa süreli basma 5 A uzun süreli basma 6 A Kısa süreli basma: 6 A Uzun süreli basma yukarı doğru çevirme aşağı doğru çevirme Navigasyon Ses şiddetini yükseltme çevirme aşağı doğru çevirme 6 A Kullanım CD 1 A 6 A a) Radyo, trafik telsiz bildirisi Ses şiddetini azaltma Audio (ses) kaynağının değiştirilmesi Ana menünün çağırılması Trafik telsiz bildirisinin kesilmesi Fonksiyonsuz Verici listesinin yukarı doğru aranması trafik telsiz bildirisinin kesilmesi Bir önceki parçaya geçiş Verici listesinin aşağı doğru aranması trafik telsiz bildirisinin kesilmesi Bir sonraki parçaya geçiş Fonksiyonsuz Columbus navigasyon sistemi için geçerlidir. Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 123 sj4.3.book Page 124 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 124 İletişim Mobil telefonlar ve telsiz sistemleri Mobil telefonların ve telsiz sistemlerinin bir araca monte edilmesi bir yetkili servis tarafından yapılmalıdır. Cep telefonları hem görüşmede, hem de bekleme modunda radyo dalgaları gönderirler ve alırlar. Frekansları belirli sınır değerleri aşması halinde radyo dalgaları insan bedenine zararlı olabilirler. UYARI! Devamı • Mobil telefonu, bir ani fren manevrasında, bir kazada veya çarpışmada savrulabileceği bir koltukta, kumanda paneli üzerinde veya başka bir yerde bırakmayınız. Bununla aracın içindekiler yaralanabilirler. Not Škoda Auto firması, usulüne göre takılmış dış antenli mobil telefonların ve telsiz sistemlerinin işletilmesi için 10 W azami yayın gücüne kadar kullanım izni vermektedir. Mobil telefonların araçta kullanımı için ülkelere özgü kurallara dikkat ediniz. Gücü 10 W değerinden yüksek olan donanımın montajı ve işletmesi ile ilgili bilgileri mutlaka bir yetkili servisten alınız. Yetkili servisler, mobil telefonların sonradan donatılması ile ilgili hangi teknik imkanların bulunduğu hakkında sizi bilgilendirir. Universal Telefon hazırlığı GSM II* Telefon adaptörüne yerleştirilmeyen ve böylece dış antene bağlantısı olmayan bir mobil telefonun araç içerisinde kullanlması halinde elektromanyetik ışınlar güncel sınır değeri aşabilir. Bu nedenle bir mobil telefonu araç içerisinde ancak telefon adaptörü üzerinden bir dış antene bağlanması halinde işletilmesini tavsiye ediyoruz. Böylece bağlantının kalitesi iyileşir. Mobil telefonların veya telsiz sistemlerinin işletmesi sırasında aracınızın elektronik kapsamında fonksiyon arızaları meydana gelebilir. Aşağıdaki nedenler olabilir: • • • • Dış anten yok, Dış anten yanlış monte edilmiştir, Verici gücü 10 Watt'ın üzerindedir. UYARI! Mobil telefonların veya telsiz sistemlerinin araçta özel dış anten olmadan veya yanlış monte edilmiş dış antenle kullanılması, aracın içindeki elektromanyetik alanın gücünün yükselmesine yol açabilir. • • Lütfen bütün dikkatinizi öncelikle araç kullanmaya ayırınız! Telsiz sistemlerini, mobil telefonları veya tutma aparatlarını, hava yastıklarının kaplamalarının üstüne veya direkt olarak hava yastığının etki bölgesine monte etmemelisiniz. Aksi halde bir kaza durumunda kişilerin yaralanmaları olabilir. Giriş GSM II telefon hazırlama tam değerli, içe kurulmuş “serbest konuşma ünitesidir”, Çok fonksiyonlu direksiyon:* üzerinden dil aracılığıyla radyonun* veya navigasyon sistemninin* dokunmatik ekranı üzerinden konforlu bir kullanım sunar. Aracınızın bir telefon ve serbest konuşma ünitesi arasındaki hat iletişimi sadece Bluetooth ® teknolojisiyle çalışır. adaptör* sadece talafonun şarj edilmesi ve sinyallerin aracın dış antenine aktarılmasına yarar. En uygun sinyal aktarımını gerçekleştirmek için, telefonu daima adaptör* ile telefon tutucuya takılı tutunuz. Dahili bir telefon rehberi, konuşma kullanımlı telefon hazırlık tertibatına ait bir kısımdır. Dahili telefon rehberinde 1.500 adet boş kayıt yeri mevcuttur. Bu dahili telefon rehberi, kullanılan mobil telefonun cihaz tipine bağlı değildir. Eğer sistem, sesli uyarı ile “the phone is not ready” (telefon hazır değil) bildiriyorsa, telefonun çalışma durumunu lütfen aşağıdaki gibi kontrol ediniz: • • Telefon devrede mi? PIN kodu girilmiş mi? sj4.3.book Page 125 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM İletişim UYARI! Lütfen dikkatinizi öncelikle trafikte olup bitenlere veriniz! Sürücü olarak trafik emniyetinin tüm sorumluluğu sizdedir. Aracınızı her zaman nasıl kontrol altında tutuyorsanız, telefon sisteminizi de sadece bu ölçüde kullanınız. Dikkat! Görüşme sırasında mobil telefonu adaptöründen dışarı çıkartmak bağlantının kesilmesine yol açar. Dışarı alma nedeni ile fabrika çıkışında monte edilmiş anten ile olan bağlantı kesilir, böylece gönderme ve alma sinyalinin kalitesi azalır. Ayrıca telefon pilinin şarj edilmesi kesilir. • Not Lütfen diğer uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 124, “Mobil telefonlar ve telsiz sistemleri”. • Serbest konuşma ünitesine Bluetooth ® yardımıyla dört adet mobil telefon bağlanabilir, fakat sadece bir tanesi Bluetooth ® üzerinden serbest konuşma ünitesi ile haberleşebilir. Dördüncü bir cep telefonu serbest konuşma ünitesine bağlandığında, Bluetooth ® üzerinden serbest konuşma ünitesiyle en uzun süre bağlı olmayan cep telefonunun bağlantısı kesilir. Bluetooth ® bağlantısının oluşturulması Kontak açıldıktan sonra, uyarlanmış cep telefonundaki Bluetooth bağlantısı otomatik olarak kurulur 12) . Otomatik bağlantının kurulup kurulmadığını cep telefonunuzda kontrol ediniz. Bluetooth ® bağlantısının iptal edilmesi Kontak anahtarını çıkardıktan sonra Bluetooth ® bağlantısı iptal olur. UYARI! Bluetooth ® Teknolojisi telefonunuzun aracınızın araç kitine kablosuz olarak bağlanmasını sağlar. Bluetooth ® sistemli bir mobil telefonun serbest konuşma ünitesi ile haberleşmesinin sağlanması için bunların birbirine uyarlanmış olması gerekir. Bunla ilgili daha fazla bilgiyi cep telefonunuzun kullanım kılavuzunda bulabilirsiniz. Bağlantı için şu adımlar yapılmalıdır: – Kontağı açınız. – Mobil telefonda Bluetooth ® sistemini seçiniz ve mobil telefonunuzun Bluetooth ® sistemine yatkın cihazları aradığı menüyü seçiniz. – Serbest konuşma ünitesi cep telefonun ekranında Skoda_BT gösteriyorsa 30 saniye içinde PIN'i 1234 girin ve bağlantı yapılıncaya kadar bekleyiniz.12) Kullanım Bluetooth ® aracılığı ile cep telefonunun serbest konuşma ünitesine bağlanması sırasında Bluetooth ® üzerinden serbest konuşma ünitesine başka bir telefon bağlı olmamalıdır. Başka sorularınız var ise, lütfen bir Škoda yetkili servisine başvurunuz. Bluetooth ® 12) 125 Havadan taşımada serbest konuşma ünitesinin Bluetooth ® fonksiyonu yetkili bir servis tarafından kapatılmalıdır! • Not Bluetooth ® üzerinden iletişim sağlayabilen tüm mobil telefonlar için geçerli değildir. Telefonunuzun bir üniversal telefon hazırlık tertibatı GSM II ile uyumlu olup olmadığını bir Škoda yetkili servisinden öğrenebilirsiniz. • Bluetooth ® bağlantısının menzili araç içinde serbest konuşma ünitesi ile haberleşme ile sınırlandırılmıştır. Menzil, cihazlar arasındaki engeller ve başka cihazlarla etkileşim gibi yerel şartlara bağlıdır. Cep telefonu örneğin bir gömlek cebinde bulunuyorsa, serbest konuşma ünitesi ile bir Bluetooth ® bağlantısı oluşturulmasında veya veri aktarımında zorluklar görülebilir. Bazı mobil telefonlarda bir kod ile Bluetooth ® bağlantısını yetkilendiren bir menü vardır. Bir yetkilendirme gerekiyorsa, her yeni Bluetooth bağlantısında bunun yapılması gerekir. Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 126 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 126 İletişim Telefonun adaptörle birlikte yerleştirilmesi* Telefonun çok fonksiyonlu direksiyon* üzerinden kullanımı Cep telefonunu bir adaptör ile kullanmak, en iyi verme ve alma performansını garanti ettiği gibi, cihazınızın pilini de doldurulma avantajı vardır. Şek. 128 Çok fonksiyonlu direksiyon: Telefonun kullanım tuşları Şek. 127 Telefon için üniversal hazırlık tertibatı Telefonu kullanırken sürücünün dikkatinin trafikten mümkün olduğunca az alınması için, direksiyona telefonun temel fonksiyonlarının basit kullanım düğmeleri yerleştirilmiştir ⇒ şek. 128. Fabrika çıkışında sadece tek bir telefon tutma aparatı* verilmektedir. Škoda orijinal aksesuar seçeneklerinden bir telefon adaptörü alabilirsiniz. Bu durum sadece fabrika çıkışlı telefon hazırlığı bulunan araçlar için geçerlidir. Telefonun adaptörle birlikte yerleştirilmesi Telefon kullanım özelliği olmayan çok fonksiyonlu direksiyona göre farklı fonksiyonlara genel bakış ⇒ sayfa 122. A ok yönünde ⇒ şek. 127 yuvaya yerleşinceye kadar itin. Adap– Önce adaptörü A törü, tam olarak oturuncaya kadar, yavaşça aşağıya doğru bastırınız. Park ışığı açıksa, çok fonksiyonlu direksiyondaki düğmeler de aydınlatılır. Tuş İşlem Fonksiyon 1 A Kısa süreli basma Konuşma kullanımını devreye sokma/devreden çıkartma tuşu (PTT tuşu) A (Üreticinin talimatına göre) yerleştirin. – Telefonu adaptöre A Telefonun adaptörle birlikte çıkarılması – Tutucu yuvanın yandaki kilitlerine aynı anda bastırınız ve telefonu adaptörle birlikte çıkarınız ⇒ şek. 127. Not Aracın içindeki ışımayı düşük tutmak için, cep telefonunuzu uygun bir adaptör ile harici olarak kullanınız. 1 A 1 A 2 A 2 A yukarı doğru çevirme aşağı doğru çevirme kısa süreli basma uzun süreli basma Ses şiddetini yükseltme Ses şiddetini azaltma Konuşma kabul, konuşma bitirme, Telefonun ana menüsüne giriş konuşma kabul etmeme, telefonun ana menüsüne giriş sj4.3.book Page 127 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM İletişim Tuş 3 A 3 A İşlem Fonksiyon kısa süreli Menüde bir kademe yukarı dönüş basma Menü seçimine kumanda etme 4 A Uzun süreli basma Menü seçimini onay, telefon rehberinde aşağıdaki başlangıç harfleri yukarı doğru çevirme aşağı doğru çevirme Bir önceki menü noktası Bir sonraki menü noktası Tuşlar, telefonun o anda bulunduğu çalışma tipinin fonksiyonları için geçerlidir. Telefonun bilgi ekranından* kullanımı Metinlerin göstergesi Phone (Telefon) menüsünde aşağıdaki lisanlarda mümkündür: Çekçe, İngilizce, Almanca, Fransızca, İtalyanca, İspanyolca ve Rusça. 4 yardımıyla bilgi ekranında Phone (Telefon) menü noktasını seçerDöner düğme A seniz, aşağıdaki menüleri seçebilirsiniz: Phone book (Telefon rehberi) Last calls (Son aramalar) Received calls (Gelen aramalar Çağrılar) Missed calls (Cevapsız aramalar) Fabrika çıkışında konuşma kullanımlı bir navigasyon sistemi* ile donatılmış olan araçlarda, konuşma kullanımı sadece navigasyon sistemi* üzerinden mümkündür. Konuşma kullanımının tarifini Navigasyon sisteminizin* kullanma kılavuzunda bulabilirsiniz. Telefonun konuşma kullanımı adaptördeki* (Taste push to talk) tuşuna kısaca 1 tuşuna basılarak basılarak ⇒ şek. 129 veya çok fonksiyonlu direksiyondaki* A etkinleştirilir ⇒ sayfa 126, şek. 128. Bazı adaptörlerde* PTT tuşu dışında ayrıca SOS ⇒ şek. 129 tuşu vardır. Bu tuş fonksiyonsuzdur. Not Diyalog Phone book (Telefon defteri) menü noktasında telefon defterinden ve cep telefonunun SIM kartından indirilen kontaklar Dahili telefon rehberinde 1.500 adet boş kayıt yeri mevcuttur. Emniyet Şek. 129 Canlandırma resmi: tek tuşlu adaptör / iki tuşlu adaptör Gösterilen adaptörler sadece örnek durumlardır. Phone book (Telefon rehberi) Kullanım Giriş basma Kısa süreli basma 4 A Telefonun konuşma (dil) kullanımı Ana menüye geri dönüş uzun süreli 4 A 4 A 127 Sürüş Uyarıları Telefon sisteminin sesli komutları almaya ve sesli komutları uygulamaya hazır olduğu zaman aralığı DİYALOG olarak adlandırılır. Sistem akustik geri bildirimler verir ve sizi gerekirse ilgili fonksiyonlara yönlendirir. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 128 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 128 İletişim Adaptördeki* veya çok fonksiyonlu direksiyon* daki PTT tuşuna basarak diyaloğu ⇒ sayfa 127, şek. 129 başlayabilir veya bitirebilirsiniz ⇒ sayfa 126 veya konuşma komutu CANCEL (İptal etme) ile bitirebilirsiniz. Diyalog her zaman operasyon uygulandıktan sonra otomatik olarak sona erer, örneğin ismin telefon rehberinden silinmesinden sonra. Gelen çağrı durumunda diyalog derhal iptal edilir ve çağrıyı çok fonksiyonlu direksiyondaki* ⇒ sayfa 126 tuş ile veya çağrı alış tuşuna basarak doğrudan telefonunuza alabilirsiniz. Bir sesli komut tanınmaz ise, sistem “sorry?” (efendim?) diye cevap verir ve yeniden bir giriş olabilir. İkinci hatalı denemeden sonra sistem yardımı tekrarlar. 3. hatalı denemeden sonra “Cancel” (iptal) cevabı gelir ve diyalog sona erer. Sesli komutların en uygun şekilde anlaşılması aşağıdaki faktörlere bağlıdır: • Tonlama yapmadan ve aşırı konuşma aralıkları vermeden normal bir ses şiddeti ile konuşunuz. • • Zayıf seslerden kaçınınız. Rahatsız eden dış sesleri sönümlemek veya önlemek için, kapıları, camları ve açılır tavanı kapatınız. • Yüksek hızda giderken, yükselen çevre seslerinin bastırılması için, daha yüksek sesle konuşulması önerilir. • Diyalog sırasında araçtaki yan seslerden kaçınınız, örn. araç içindekilerin aynı anda olan konuşmalar. • • Sistem bir anons verdiği zaman konuşmayınız. Mikrofon, sesli komutlar için sürücü ve ön yolcuya doğru yerleştirilmiştir. Bu sayede sürücü ve ön yolcu telefon tertibatını kumanda edebilirler. Sesli komutlar Sadece from zero to nine (sıfır ila dokuz) arası rakamlara izin verilir. Sistem, birbirine bağlı hiç bir rakam kombinasyonunu, örn. yirmi üç gibi tanımaz, buna karşılık sadece tek tek söylenen rakamları (iki, üç) tanır. Her rakam sırasından sonra (ayrım kısa bir konuşma molası ile) tanınan rakamlar tekrar edilir. Telefon numarası, rakam sıraları (kısa konuşma aralıkları ile ayrılmış) veya tek tek söylenen rakamlar şeklinde birlikte söylenen rakam zinciri (komple numara) olarak girilebilir. Her rakam sırasından sonra (ayrım kısa bir konuşma molası ile) tanınan rakamlar tekrar edilir. 20 rakamdan fazla girerseniz, sistem şu bildiriyi yapar: “Number too long” (numara çok uzun). 20 rakamın önüne uluslararası görüşmeler için ilave olarak bir Plus (+) Plus (+) eklenebilir. Konuşma kullanımı aşağıdaki lisanlardan birisinde mümkündür: Çekçe, İngilizce, Almanca, Fransızca, İtalyanca ve İspanyolca. Sesli komutlar İşlem ENTER PIN/ENTER PIN CODE (PİN kodunu girme) Bu komuttan sonra telefonun PIN kodu girilebilir ⇒ sayfa 129. DIAL NUMBER (Numarayı tuşlama) Bu komuttan sonra, istenen katılımcı ile bir bağlantı kurmak üzere bir telefon numarası girilebilir . REDIAL (Tekrar arama) Bu komuttan sonra, en son aranan telefon numarası yeniden aranır . sj4.3.book Page 129 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM İletişim Dahili telefon rehberinin kullanımı için sesli komutlar İşlem NAMEN/NAME/STORE/S Bu komuttan sonra, telefon numarası ile birlikte bir isim AVE NAME/NUMBER dahili telefon rehberine kaydedilebilir. (isim, kaydet, ismi kaydet, numara) Olası diğer komutlar İşlem BACK (Düzeltme) Girilen isim veya en son girilen rakam sırası silinir. Önceden girilmiş olan rakam blokları tekrar edilir. Sistem bunun ardından sesli komut “please proceed” (lütfen devam edin) ile diğer rakam veya komutların girilmesini talep eder. DELETE (Silme) NAMEN/SELECT/DIAL NAME (isim, seç, ismi ara) Bu komuttan sonra, anılan isim ile birlikte dahili telefon rehberine kaydedilmiş olan bir telefon numarası seçilebilir . CANCEL (İptal etme) NAMEN/DELETE NAME (isim, ismi sil) Bu komuttan sonra, dahili telefon rehberindeki bir isim silinebilir . PIN kodunun girilmesi LISTEN PHONEBu komuttan sonra, dahili telefon rehberi dinlenebilir . BOOK/PLAY PHONEBOOK (Telefon rehberini dinleme/Telefon rehberini okuma) DELETE PHONEBOOK Bu komuttan sonra, tüm dahili telefon rehberi veya kay(Telefon rehberini silme) dedilmiş bir isim silinebilir . 129 Girilen tüm rakamlar silinir. Sistem bunun ardından “The number is deleted. The number please” (numara silindi, numara lütfen) sesli komutunu verir. Diyalog sona erer. Sistemi çalıştırmadan önce, PIN kodu mutlaka girilmelidir. – PTT tuşuna basınız. – Sinyal sesinden sonra ENTER PIN/ENTER PIN CODE (PİN kodunu giriniz) komutunu veriniz. Bu komuttan sonra PIN kodu girilebilir. PIN kodunun girilmesi sadece aşağıdaki durumlarda mümkün olur: Olası diğer komutlar DIAL (Arama) İşlem Telefon numarası aranır. Bilgi ekranından seçilmiş olan telefon rehberindeki STORE/SAVE (Kaydetme) isme, sesli komutun veya girilen pin kodu yardımıyla seçmek için bir ses kaydı yapılır. REPEAT (Tekrarlama) Verilen isim veya rakamlar tekrarlanır. Sistem bunun ardından sesli komut “please proceed” (lütfen devam edin) ile diğer rakam veya komutların girilmesini talep eder. • • • Kontak açıldığı zaman; eğer telefon tutucuda bulunuyorsa; Telefon devrede ise. PIN kodunun girilmesi için uyarılar • 8 rakamdan büyük olan bir PIN kodunun girilmesi durumunda, sistem “The pin is too long” (PIN kodu çok uzun) şeklinde uyarır. • Yanlış bir PIN kodunun girilmesi durumunda, sistem “The pin is incorrect” (PIN kodu yanlış) şeklinde uyarır. • Arka arkaya üç defa yanlış PIN kodu girildiği zaman, bu kart bloke edilir. SIM kartının blokajı, kişisel antiblokaj kodunun PUK (Personal Unblock Key) yardımıyla açılabilir. Blokaj açma kodu, konuşma kullanımı kanalıyla değil, sadece telefon tuş takımı üzerinden girilebilir. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 130 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 130 İletişim Dahili sesli telefon rehberi* AUX-IN* ve MDI* girişleri İsimlerin belleğe alınmasıyla ilgili örnek AUX-IN girişi, ön koltukların kol dayanağının* altındadır ve ile işaretlenmiştir. – PTT tuşuna basınız. MDI girişi ön orta konsolda bulunur. – Sinyal sesinden sonra NAMEN/NAME/STORE/SAVE NAME/NUMBER (İsimler/İsim/Kaydetme/Numara kaydetme/Numara) komutunu söyleyiniz. AUX-IN ve MDI girişleri harici ses kaynaklarının (örn. iPod veya mp3- Player) bağlanmasını ve bu cihazlardan gelen müziğin fabrikada takılmış olan radyonuz* veya navigasyon sisteminiz* üzerinden çalınmasını sağlar. Bu komutun söylenmesinden sonra, sistem dahili sesli telefon rehberine kaydedilecek olan bir ismin ve bir telefon numarasının girilmesini talep eder. Dahili telefon rehberine 50 adede kadar kayıt yapılabilir. Kullanım ile ilgili tarifleri, radyonuzun* veya navigasyon sisteminizin* ilgili kullanma kılavuzunda bulabilirsiniz. Kaydedilen giriş, bilgi ekranında* ismin önünde bir yıldız ile gösterilir. Benzer olan isimlerde ilave bilgiler (örn. ön isim) kaydetmelisiniz. • Not Dahili sesli telefon rehberine kayıt için örnek Araçtaki hoparlörler yapısal olarak radyonun ve navigasyon sisteminin 4x20 W çıkış gücüne ayarlanmıştır. Sesli komut Soundsystem* (ses sistemi) donanımındaki hoparlörler güçlendiricinin çıkış gücüne 4x40 W + 6x20 W uyarlanmıştır. Anons NAMEN/NAME/STORE/SAVE NAME/NUMBER (isim, kay- “The name please” (İsim lütfen). det, ismi kaydet, numara) XYZ FIRM (XYZ firması) “Please repeat the name” (Lüften ismi tekrarlayınız). XYZ FIRM (XYZ firması) “The number please” (Numara lütfen). • CD değiştirici* ZERO ONE TWO THREE (0, 1, “Zero One Two Three”. 2, 3) FOUR FIVE SIX (4, 5, 6) “Four Five Six” (4, 5, 6) . Herhangi bir giriş olmaz ise, yaklaşık 5 saniye sonra bir sonraki anons verilir. “Olası komutlar şunlardır: store, repeat, back, delete or more digits” (Kaydetme, tekrarlama, gerileme, silme veya daha fazla rakam). STORE/SAVE (Kaydetme) “The name XYZ FIRM is saved” (YXZ firması kaydedildi). Şek. 130 CD değiştirici Radyo ve navigasyon sistemi ile ilgili CD değiştirici, bagaj bölmesinin sol tarafında bulunmaktadır. sj4.3.book Page 131 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM İletişim Bir CD'nin yüklenmesi – A tuşuna basın ve CD'yi (kompakt disk) CD yuvasına sürünüz A B . CD otomatik A D LED'i olarak CD değiştiricinin bir sonraki boş pozisyonuna yüklenir. İlgili tuşun A yanıp sönmeyi bitirir. CD'lerin doldurulması – A tuşunu basılı tutunuz ve CD'leri arka arkaya (azami 6 CD) CD yuvasına A B A D tuşlarındaki LED'ler daha fazla yanıp sönmezler. sürünüz . A Bir CD'yi belirli pozisyona yükleme A basınız. A D tuşundaki LED'ler dolu olan saklama yerlerinde yanarlar, – Düğmeye A eğer boş ise yanıp sönerler. – D tuşuna basınız ve CD'yi (kompakt disk) CD yuvasına sürünüz A B . A Bir CD'nin çıkartılması C tuşuna kısaca basınız. Şimdi A D tuşundaki LED'ler dolu – Bir CD'yi çıkartmak için A olan saklama yerlerinde yanarlar. D tuşuna basınız. CD'ler dışarı çıkartılır. – İlgili A Tüm CD'lerin çıkartılması C tuşunu iki saniyeden daha fazla bir süre ile basılı – CD'lerin dışarı çıkartılması için A tutunuz. CD değiştiricisindeki tüm CD'ler arka arkaya dışarı çıkartılırlar. • • • Not B her zaman basılı tarafı yukarı gelecek şekilde sürünüz. CD'yi CD yuvasına A CD'yi CD yuvasına kuvvet uygulayarak itmeyiniz, CD otomatik olarak içeri çekilir. D LED'ini yanması için kısa CD değiştiriciye bir CD yükledikten sonra, ilgili tuşun A B bir sonraki CD'nin yüklenmesi için bir süre beklemeniz gerekir. Sonra CD yuvası A hazırdır. • CD buluna bir konum seçtiyseniz bu CD dışarı çıkartılır. Çıkartılmış CD'yi alın ve istenilen bir CD'yi yükleyin. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 131 sj4.3.book Page 132 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 132 İletişim sj4.3.book Page 133 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Pasif emniyet 133 Emniyet Pasif emniyet Esaslar Emniyetli sürünüz Pasif emniyet önlemleri, kaza durumlarında yaralanma riskini azaltır. Bu bölümde, aracınızdaki pasif emniyet konusu ile ilgili önemli bilgileri, ip uçlarını ve uyarıları bulabilirsiniz. Burada, örnek olarak emniyet kemerleri, hava yastıkları, çocuk koltukları ve çocukların emniyeti hakkında bilmeniz gereken her şeyi bir araya getirdik. Bu yüzden bu bölümdeki özellikle uyarıları ve ikazları, hem kendinizin, hem de araçtaki diğer kişilerin menfaati bakımından lütfen dikkatli takip ediniz. UYARI! • Bu bölümde, sürücü ve araç içindekiler için aracın doğru kullanılması hakkında önemli bilgiler vardır. Sizi ve araç içindekileri ilgilendiren diğer emniyet bilgilerini bu kullanma kılavuzunun ilerdeki bölümlerinde bulabilirsiniz. • Tüm araç belgeleri daima araç içinde bulunmalıdır. Bu durum özellikle aracı kısa bir süreliğine verdiğiniz veya sattığınız zaman geçerlidir. Emniyet donanımları Emniyet donanımları, araç içindeki kişilerin korunmasının bir parçasıdır ve kaza durumlarındaki yaralanmaları azaltabilir. Sizin ve araç içindekilerin emniyetini “tehlikeye atmamalısınız”. Bir kaza durumunda, bu emniyet donanımları yaralanma risklerini azaltabilirler. Aşağıda sayılanlar aracınızdaki emniyet donanımlarının bir bölümünü içermektedir: • • • Kullanım Tüm koltuklar için üç noktalı emniyet kemerleri, • • • • • • • • • • Ön koltuklar için kemer yükseklik ayarı, Sürücü ve ön yolcu hava yastığı, Sürücü diz hava yastığı*, Ön yan hava yastıkları*, Arka yan hava yastıkları*, Kafa hava yastıkları*, “ISOFIX” sistemli çocuk koltukları için bağlantı noktaları, “Top Tether” sistemli çocuk koltukları için bağlantı noktaları, Yüksekliği ayarlanabilen koltuk başlıkları, Ayarlanabilir direksiyon kolonu. Adı geçen emniyet donanımları, sizi ve araç içindekileri kaza durumlarında en iyi koruyacak şekilde birlikte çalışmaktadırlar. Emniyet donanımları, siz veya araç içindeki kişiler yanlış bir oturma konumu aldıkları zaman veya bu donanımları doğru olmayan şekilde ayarladıkları veya kullandıkları zaman, hiç bir fayda sağlamazlar. Bu sebepten dolayı, bu donanımın neden önemli olduğu, nasıl koruduğu, kullanılırken nelere dikkat edileceği ve sizin ve araç içindekilerin mevcut emniyet donanımından azami faydayı nasıl sağlayabilecekleri hakkında bilgiler elde edeceksiniz. Bu kılavuzda, yaralanma tehlikesini azaltmak için, sizin ve araç içindekilerin dikkat etmek zorunda olduğunuz önemli uyarılar bulunmaktadır. Emniyet herkesi biraz ilgilendirir! Her sürüşten önce Sürücü daima, araç içindekiler ve aracın çalışma emniyeti için sorumluluk taşır. Ön koltuklar için kemer kuvveti sınırlayıcısı, Kendi güvenliğiniz ve araç içindekilerin güvenliği için, her sürüş öncesi aşağıdaki noktalara dikkat ediniz: Ön koltuklar için kemer gerdiricisi, • Emniyet Sürüş Uyarıları Aydınlatma ve sinyal sisteminin kusursuz şekilde çalıştığından emin olunuz. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 134 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 134 • • • Pasif emniyet Lastik hava basınçlarını kontrol ediniz. Birlikte taşıdığınız yükleri iyice sabitleştiriniz ⇒ sayfa 76, “Bagaj bölümünün yüklenmesi”. • • • Doğru oturma pozisyonu Tüm camların dışarı doğru iyi bir görüş sağladığından emin olunuz. Pedalları hiç bir nesnenin engellememesini sağlayınız. Aynayı, ön koltuğu ve koltuk başlığını vücudunuza göre ayarlayınız. Sürücünün doğru oturma pozisyonu Sürücünün doğru oturma pozisyonu emniyetli ve gerilimsiz bir sürüş için önemlidir. Araç içindekilerin de koltuk başlıklarını vücut ölçülerine göre ayarlamalarını sağlayınız. • Çocukları, uygun bir çocuk koltuğu ile ve doğru takılmış bir emniyet kemeri ile koruyunuz ⇒ sayfa 152, “Çocukların emniyetli şekilde taşınması”. • Doğru oturma pozisyonunuzu alınız ⇒ sayfa 134, “Doğru oturma pozisyonu”. Araç içindekilerin de doğru oturma pozisyonu almalarını sağlayınız. • Emniyet kemerini doğru bir şekilde takınız. Araç içindekilerin de emniyet kemerlerini doğru takmalarını sağlayınız ⇒ sayfa 139, “Emniyet kemerleri doğru olarak nasıl takılır?”. Sürüş emniyetine neler etki eder? Sürüş emniyeti, geniş ölçüde sürüş tarzı ve araç içindekilerin kişisel davranışları ile belirlenir. Sürücü olarak, hem kendinizin, hem de araç içindekilerin sorumluluğunu taşımaktasınız. Sürüş emniyetiniz etkilendiği zaman, kendinizi ve ayrıca diğer trafik katılımcılarını tehlikeye atmış olursunuz. Bunun için aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz. • Trafikte olup bitenlerden uzaklaşmayınız, örneğin araç içindekiler veya telefon görüşmesi nedeniyle. • Sürüş yeteneğiniz, örn. ilaç, alkol, bağımlılık verici ilaç tarafından olumsuz yönde etkilendiği zaman, araç kullanmayınız. • • • Trafik kurallarına ve izin verilen sürüş hızına uyunuz. Sürüş hızınızı, yol durumuna veya trafik ve hava şartlarına daima uydurunuz. Uzun yol sürüşlerinde en geç her iki saatte bir düzenli olarak mola veriniz. Şek. 131 Sürücünün direksiyondan doğru uzaklığı / sürücünün doğru olan koltuk başlığı ayarı Kendi emniyetiniz için ve bir kaza durumunda yaralanma tehlikesini azaltmak için, aşağıdaki ayarları tavsiye ediyoruz. • Direksiyon simidini, direksiyon simidi ile göğüs kemiği arasındaki mesafe en az 25 cm. olacak şekilde ayarlayınız ⇒ şek. 131 solda. • Sürücü koltuğunu uzunlamasına yönde, hafif açılandırılmış bacaklarla pedallara tam olarak basabilecek şekilde ayarlayınız. • Arkalığı ayarlarken, direksiyon simidine üst noktada ellerin hafif açılandırılmış şekilde olmalarına dikkat ediniz. • Koltuk başlığını, koltuk başlığının üst kenarı mümkün olduğunca kafanızın üst kenarının yüksekliğinde bulunacak şekilde ayarlayınız ⇒ şek. 131 sağda. • Emniyet kemerini doğru bir şekilde takınız ⇒ sayfa 139, “Emniyet kemerleri doğru olarak nasıl takılır?”. Manüel sürücü koltuk ayarı ⇒ sayfa 12, “Ön koltukların ayarlanması”. Elektrikli sürücü koltuk ayarı ⇒ sayfa 68, “Ön koltukların elektrikli olarak ayarlanması*”. sj4.3.book Page 135 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Pasif emniyet • Manuel yolcu koltuk ayarı ⇒ sayfa 12, “Ön koltukların ayarlanması”. UYARI! Size ve araç içindekilere en uygun korumayı sağlamak için, ön koltuklar ve koltuk başlıkları mutlaka daima vücut ölçülerine göre ayarlanmalıdır ve emniyet kemerleri doğru bir şekilde takılmalıdır. • Sürücü, direksiyon simidine en az 25 cm mesafeyi mutlaka muhafaza etmelidir ⇒ sayfa 134, şek. 131. Eğer asgari mesafeyi muhafaza etmezseniz, hava yastığı sistemi sizi koruyamaz - Ölüm tehlikesi! • Sürüş sırasında, direksiyon simidini dış yan taraflarından saat 9 ve 3 konumunda sabit tutunuz. Direksiyon simidini hiç bir zaman saat 12 konumunda veya bir başka tarz ve şekilde tutmayınız (örn. direksiyon simidinin ortasından veya direksiyon simidinin iç tarafından). Zira böyle bir durumda sürücü hava yastığının açılması ile kollarda, ellerde ve kafada yaralanmalar meydana gelebilir. • Sürüş esnasında koltuk arkalıkları arkaya doğru çok fazla eğimli olmamalıdır, zira aksi halde emniyet kemerlerinin ve hava yastığı sisteminin etkisi olumsuz olur - Yaralanma tehlikesi! • Ayak bölmesinde hiç bir nesnenin olmamasına dikkat ediniz, aksi halde nesneler, sürüş veya fren manevrasında pedala doğru hareket edebilirler. Bu durum, vites değiştirme, fren yapma veya gaz vermeye engel olabilir. Ön yolcunun doğru oturma pozisyonu Ön yolcu, hava yastığı açıldığı zaman en yüksek emniyete ulaşabilmesi için, gösterge panelinden mutlaka 25 cm uzakta bulunmalıdır. Ön yolcunun emniyeti için ve bir kaza durumunda yaralanma tehlikesini azaltmak için, aşağıdaki ayarları tavsiye ediyoruz. • • Ön yolcu koltuğunu mümkün olduğunca geriye doğru itiniz. Koltuk başlığını, koltuk başlığının üst kenarı mümkün olduğunca kafanızın üst kenarının yüksekliğinde bulunacak şekilde ayarlayınız ⇒ sayfa 134, şek. 131. • Emniyet kemerini doğru bir şekilde takınız ⇒ sayfa 139, “Emniyet kemerleri doğru olarak nasıl takılır?”. İstisnai durumlarda ön yolcu hava yastığını devreden çıkarabilirsiniz ⇒ sayfa 150, “Hava yastığının devre dışı bırakılması”. Kullanım 135 Emniyet Sürüş Uyarıları Elektrikli sürücü koltuk ayarı ⇒ sayfa 68, “Ön koltukların elektrikli olarak ayarlanması*”. • UYARI! Size ve araç içindekilere en uygun korumayı sağlamak için, ön koltuklar ve koltuk başlıkları mutlaka daima vücut ölçülerine göre ayarlanmalıdır ve emniyet kemerleri doğru bir şekilde takılmalıdır. • Ön yolcu, gösterge paneline en az 25 cm mesafeyi mutlaka muhafaza etmelidir. Eğer asgari mesafeyi muhafaza etmezseniz, hava yastığı sistemi sizi koruyamaz - Ölüm tehlikesi! • Sürüş esnasında ayaklarınızı daima ayak bölümünde tutunuz. Ayaklarınızı hiç bir zaman kumanda paneline, koltuk yüzeylerine dayamayınız veya camdan dışarıya çıkartmayınız. Bir fren manevrası veya bir kaza durumunda yüksek bir yaralanma riskine maruz kalırsınız. Hava yastığının açılması durumunda, yanlış oturma pozisyonu nedeniyle ölümcül yaralanmalar meydana gelebilir! • Sürüş esnasında koltuk arkalıkları arkaya doğru çok fazla eğimli olmamalıdır, zira aksi halde emniyet kemerlerinin ve hava yastığı sisteminin etkisi olumsuz olur - Yaralanma tehlikesi! Arka koltuklarda oturanların doğru oturuş pozisyonu Arka koltuklarda oturanlar mutlaka dik oturmalı, ayaklarını ayak bölmesinde tutmalı ve emniyet kemerlerini doğru bir şekilde takmalıdır. Ani bir fren manevrasında veya bir kaza durumunda yaralanma tehlikesini azaltmak için, arka koltuklarda oturanlar aşağıdakilere mutlaka dikkat etmelidir: • Koltuk başlıklarını, koltuk başlığının üst kenarı mümkün olduğunca kafanızın üst kenarının yüksekliğinde bulunacak şekilde ayarlayınız ⇒ sayfa 134, şek. 131. • Emniyet kemerini doğru bir şekilde takınız ⇒ sayfa 139, “Emniyet kemerleri doğru olarak nasıl takılır?”. • Aracın içinde çocuk bulunduğu zaman, uygun bir çocuk emniyet sistemi kullanınız ⇒ sayfa 152, “Çocukların emniyetli şekilde taşınması”. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 136 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 136 • Pasif emniyet UYARI! Koltuk başlıkları, size ve araç içindekilere en uygun korumayı sağlamak için, daima mutlaka vücut ölçülerine göre ayarlanmalıdır. • Sürüş esnasında ayaklarınızı daima ayak bölümünde tutunuz - Ayaklarınızı hiç bir zaman camdan dışarı veya koltuk yüzeylerine dayamayınız. Bir fren manevrası veya bir kaza durumunda yüksek bir yaralanma riskine maruz kalırsınız. Hava yastığının açılması durumunda, yanlış oturma pozisyonu nedeniyle ölümcül yaralanmalar meydana gelebilir! • Arka koltuklarda oturanlar dik olarak oturmadığı zaman, yanlış kemer bandı yerleşimi yüzünden yaralanma riski yükselir. • • • • • • • • Yanlış oturma pozisyonu örnekleri • Yanlış bir oturma pozisyonu, araç içindekilerin ağır şekilde yaralanmalarına veya ölmelerine neden olabilir. • Emniyet kemerleri, en uygun koruma etkisini sadece kemer bandının doğru yerleştirilmesi durumunda gösterirler. Yanlış oturma pozisyonları emniyet kemerlerinin koruma fonksiyonlarını ciddi şekilde azaltır ve yanlış bir kemer bandı yerleşimi sonucunda yaralanma riskini arttırır. Sürücü olarak, hem kendinizin, hem de araç içindekilerin, özellikle de taşımakta olduğunuz çocukların sorumluluğunu taşımaktasınız. Bir araç yolcusunun sürüş sırasında yanlış şekilde oturmasına kesinlikle izin vermeyiniz. Aşağıda sayılanlar, araç içindekiler için hangi oturuş pozisyonlarının tehlikeli olduğunu veren örneklerdir. Bu sayılanlar tehlikelerin tümü değildir, ancak amacımız konu hakkında dikkatinizi çekmektir. Bu bakımdan sürüş sırasında aşağıdakileri hiç bir zaman yapmayınız: • • • • • • • Araç içinde ayağa kalkmak, Koltukların üzerinde ayakta durmak, Koltukların üzerinde diz çökmek, Arkalığınızı çok fazla arkaya doğru eğmek, Gösterge paneline yaslanmak, Arka koltukların üzerinde yatmak, Koltukların sadece uç kısımlarında oturmak, Yana dönük durumda oturmak, Camdan dışarı sarkmak, Bacakları camdan dışarı doğru tutmak, Ayakları kumanda panelinin üzerine koymak, Ayakları koltuk minderinin üzerine koymak, Ayak bölmesinde seyahat etmek, Emniyet kemeri takmadan yolculuk yapmak, Bagaj bölmesinde bulunmak. UYARI! Yanlış oturma pozisyonunda bulunan bir yolcu, bir hava yastığı açıldığı ve ona isabet ettiği zaman, hayati tehlikesi olan yaralanmaya maruz kalabilir. Sürüş öncesinde doğru oturma pozisyonunuzu alınız ve sürüş sırasında bu pozisyonu değiştirmeyiniz. Araçtaki diğer yolcuların da doğru oturma pozisyonunu almalarını ve sürüş sırasında bu pozisyonu değiştirmemelerini sağlayınız. sj4.3.book Page 137 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Emniyet kemerleri 137 Emniyet kemerleri Neden emniyet kemerleri? UYARI! Devamı • Hamile kadınlar bile mutlaka daima emniyet kemerlerini takmalıdır. Sadece bu durum doğmamış olan çocuk için en iyi korumayı sağlar ⇒ sayfa 139. • Emniyet kemerlerinin koruma etkisi için kemer bandının yerleşimi büyük önem taşır. Emniyet kemerlerinin doğru olarak nasıl takıldığı, bir sonraki sayfada anlatılmaktadır. Şek. 132 Emniyet kemeri takmış sürücü Emniyet kemerlerinin kazalarda iyi bir koruma sağladığı kanıtlanmıştır ⇒ şek. 132. Bu nedenle, emniyet kemerlerinin kullanılması bir çok ülkede yasal olarak gerekmektedir. Not Emniyet kemerlerini kullanırken değişen yasal yönetmeliklere dikkat ediniz. Ön taraftan olan bir kazanın fiziksel prensibi Doğru takılan emniyet kemerleri araç içinde oturanları doğru oturma pozisyonunda tutar ⇒ şek. 132. Kemerler, hareket enerjisini büyük ölçüde azaltırlar. Bunun ötesinde, ağır yaralanmalara neden olan kontrolsüz hareketleri önlersiniz. Doğru yerleştirilmiş emniyet kemerleri olan araç içindekiler, hareket enerjisinin kemerler üzerinden en uygun şekilde tutulmasıyla bu işten büyük ölçüde yarar sağlarlar. Aracınızın ön araç yapısı ve diğer pasif emniyet özellikleri de, örn. hava yastıkları gibi, hareket enerjisinin azalmasını sağlarlar. Böylece meydana gelen enerji azaltılır ve yaralanma riski düşer. Kaza istatistikleri, usulüne göre takılan kemerlerin yaralanma riskini azalttığını ve ağır bir kazada hayatta kalma şansının arttığını kanıtlamıştır ⇒ sayfa 137. Çocukların taşınması sırasında özel emniyet hususlarına mutlaka dikkat etmelisiniz ⇒ sayfa 152, “Çocuk taşıyorsanız, bunları öğrenmeye değer!”. UYARI! • Kemerinizi her sürüşten önce - şehir trafiğinde bile - daima takınız! Bu husus arka koltuktaki yolcular için de geçerlidir - Yaralanma tehlikesi! Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Şek. 133 Kemer takmamış sürücü öne doğru uçar / arka koltukta kemer takmamış yolcu öne doğru uçar Ön taraftan olan bir kazanın fiziksel prensibinin açıklanması basittir: Araç hareket eder etmez, hem araçta, hem de araç içinde oturanlarda, adına kinetik enerji denilen hareket enerjisi meydana gelir. Kinetik enerjinin büyüklüğü tamamen prensip olarak araç hızına ve aracın ve içinde oturanların ağırlığına bağlıdır. Yükselen hız ve artan ağırlık durumunda bir kaza olduğu zaman, mutlaka daha fazla enerjinin sönümlenmesi gerekir. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 138 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 138 Emniyet kemerleri Bununla birlikte en önemli faktör aracın hızıdır. Örnek olarak hız, 25 km/saatten 50 km/saate bir misli artarsa, hareket enerjisi dört misli artar. Yaygın bir düşünce olan, insanın hafif bir kazada vücudunu elleriyle destekleyebileceği düşüncesi yanlıştır. Daha çok küçük çarpma hızlarında bile, vücutta artık durdurulamayacak kadar kuvvetler etkili olur. Eğer sadece 30 km/saatten 50 km/saatlik bir hıza çıktığınızda, bir kaza durumunda vücutta, 10 000 N (Newton) değerini kolayca aşan kuvvetler etkili olur. Bu durum bir tonluk (1.000 kg) ağırlık kuvvetini ifade eder. Önden olan bir kazada araç içindeki kemer takmamış yolcular öne doğru fırlarlar ve araç içindeki, örn. direksiyon simidi, kumanda paneli, ön cam gibi kısımlara kontrolsüz olarak çarparlar ⇒ sayfa 137, şek. 133. Hatta kemer takmamış yolcular duruma bağlı olarak araçtan dışarıya dahi fırlayabilirler. Bu durum ölümcül yaralanmalarla sonuçlanabilir. Arka koltukta oturan kişilerin de kemer takmaları önemlidir, zira onlar bir kaza durumunda aracın içinde kontrolsüz bir biçimde savrulurlar. Arka koltukta kemer takmamış bir yolcu sadece kendisini değil, aynı zamanda önde oturanları da tehlikeye atar ⇒ sayfa 137, şek. 133. Emniyet kemerlerinin kullanımındaki önemli emniyet uyarıları Emniyet kemerlerinin doğru kullanılması yaralanma tehlikesini önemli şekilde azaltır! • UYARI! Kemer bandı sıkışmış veya burulmuş olmamalı veya keskin kenarlara sürtmemelidir. • Emniyet kemerlerinin azami koruma etkisi için kemer bandının yerleşimi büyük önem taşır ⇒ sayfa 139. • Bir emniyet kemeri hiçbir zaman iki kişiye (çocuklar da dahil) takılmamalıdır. • Emniyet kemerinin azami koruma etkisine sadece doğru oturma pozisyonunda ulaşılır ⇒ sayfa 134, “Doğru oturma pozisyonu”. UYARI! Devamı • Kemer bandı, sert veya kırılabilen nesneler (örn. gözlük, tükenmez kalem, anahtarlık vs.) üzerinden geçirilmemelidir, zira bu şekilde yaralanmalara yol açabilir. • Kuvvetli giyilmiş, gevşek giysi (örn. ceket üzerine palto) mükemmel oturmayı ve emniyet kemerinin fonksiyonunu olumsuz etkiler. • Emniyet kemerini ayarlamak için (örn. boyu kısa kişilerde kemeri kısaltmak için) mandal veya başka nesneleri kullanmak yasaktır. • Kilidin dili sadece ilgili koltuk yerine ait olan kilit yuvasına takılmalıdır. Emniyet kemerinin yanlış takılması, onun koruma etkisini olumsuz yönde etkiler ve kaza riski artar. • Ön koltukların arkalıkları, geriye doğru çok fazla yatırılmamalıdır, aksi halde emniyet kemerleri etkisini kaybedebilir. • Kemer bandı mutlaka temiz tutulmalıdır. Kirli kemer bandı kemer sarma otomatiğinin fonksiyonunu olumsuz etkileyebilir ⇒ sayfa 192, “Emniyet kemerleri”. • Kilit dilinin takıldığı giriş yuvası kağıt veya benzeri ile tıkanmamalıdır, aksi halde kilit dili oturmayabilir. • Emniyet kemerlerinizin durumunu düzenli bir şekilde kontrol ediniz. Kemer dokumasında, kemer bağlantılarında, sarma otomatiğinde veya kilitleme parçalarında hasarlar olduğu zaman, söz konusu emniyet kemeri bir yetkili servis tarafından mutlaka değiştirilmelidir. • Emniyet kemerleri sökülemez veya herhangi bir şekilde değiştirilemez. Emniyet kemerlerini kendiniz tamir etmeye kalkışmayınız. • Bir kazada zorlanmış ve bu yüzden esnemiş hasarlı emniyet kemerleri en iyisi bir yetkili servis tarafından yenilenmelidir. Ayrıca kemerlerin bağlama yerleri de kontrol edilmelidir. • Bazı ülkelerde, ilerdeki sayfalarda anlatılan kemerlerden farklı olan emniyet kemerleri kullanılabilir. sj4.3.book Page 139 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Emniyet kemerleri Emniyet kemerleri doğru olarak nasıl takılır? • UYARI! Kemerin omuzdan geçen kısmı hiç bir zaman boyun üzerinden geçmemeli, bilakis omuzun yaklaşık ortasından geçerek vücudun üst kısmında kalmalıdır. Kemerin kalçadan geçen kısmı leğen kemiğinin önüne yerleştirilmelidir, ve karnın üzerinden geçmemelidir ve daima sıkı durmalıdır ⇒ şek. 134sağda. Kemer bandı gerektiğinde doğrultulmalıdır. Üç noktalı emniyet kemerlerinin takılması Önce kemeri takınız, ondan sonra aracı çalıştırınız! • Hamile kadınlarda, alt karın bölgesine herhangi bir basınç gelmemesi için, emniyet kemerinin kalçadaki kısmı mümkün olduğunca leğen kemiğinin aşağısından geçmelidir ⇒ şek. 134 solda. • Emniyet kemerlerinin kemer bandı yerleşiminin daima doğru olmasına dikkat ediniz. Yanlış takılan emniyet kemerleri hafif kazalarda bile yaralanmalara yol açabilir. • Şek. 134 Hamile kadınlardaki kemer bandı yerleşimi / sırt ve kalça kemerinin kemer bandı yerleşimi – Kemeri yerleştirmeden önce, ön koltuğu ve koltuk başlığını doğru biçimde ayarlayınız ⇒ sayfa 70. – Kemer bandını, kilit dilinden düzenli olarak göğüs ve kalça üzerinden çekiniz ⇒ . Çok gevşek takılan bir emniyet kemeri, bir kaza durumunda vücudunuz hareket enerjisinden dolayı öne doğru hareket edeceği ve böylece kemer tarafından ani olarak durdurulacağı için, yaralanmalara yol açabilir. • Kilidin dilini sadece ilgili koltuğa ait olan kilit yuvasına sokunuz. Eğer bunu yapmaz iseniz, koruma tesiri olumsuz etkilenir ve yaralanma riski artar. Kemer yükseklik ayarı – Kilit dilini koltuğa ait olan kemer kilidinin içine, tam olarak oturduğu duyuluncaya kadar sokunuz. – Kemerin kilide tam olarak oturup oturmadığından emin olmak için, kemerde bir çekme testi yapınız. Her üç noktalı emniyet kemeri bir sarma otomatiği ile donatılmıştır. Bu otomatik tertibat, yavaş bir çekmede bile tam bir hareket serbestliği sağlar. Ani fren durumunda otomatik tertibat bloke olur. Otomatik tertibat, hem hızlanırken, hem dağlık arazi sürüşlerinde ve hem de virajlarda kemeri bloke eder. Hamile kadınlar bile mutlaka daima emniyet kemerlerini takmalıdırlar ⇒ . Şek. 135 Ön koltuk: Kemer yükseklik ayarı Üç noktalı emniyet kemerinin omuz bölgesindeki yerleşimi kemer yükseklik ayarının yardımıyla vücuda uygun duruma uyarlanabilir. – Geri çevirme klipsini istenen yöne doğru yukarıya veya aşağıya itiniz ⇒ şek. 135. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 139 sj4.3.book Page 140 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 140 Emniyet kemerleri – Ayardan sonra, kemerden darbeli bir şekilde çekerek, geri çevirme klipsinin tam olarak oturup oturmadığını kontrol ediniz. UYARI! Kemerin yüksekliğini, kemerin omuzdaki kısmı takriben omuz ortasından hiçbir zaman boynun üzerinden değil - geçecek şekilde ayarlayınız. Arka orta koltuk için üç noktalı emniyet kemeri Arka orta koltuk için üç noktalı emniyet kemeri, bagaj bölgesinde tavan döşemesinin sol tarafına sabitlenmiştir. Aracınız seri olarak üç noktalı emniyet kemeri ile donatılmaktadır. Emniyet kemerinin takılması – İki kilit dilli kemeri tavan döşemesi yuvasından çekip çıkartınız. Not Kemer bandının yerleşimini uyarlamak için, ön koltuklarda koltuk yükseklik ayarı da uygulanmalıdır. – Kemerin ucundaki kilit dilini sol taraftaki kemer kilidine duyulur şekilde kilitleninceye kadar sokunuz. Emniyet kemerlerinin çıkarılması – Kemerin üzerinde kaydırılabilen ikinci kilit dilini göğüs kafesinin üzerinden çekiniz ve bunu sağ taraftaki kemer kilidine duyulur şekilde kilitleninceye kadar sokunuz. – Kilit dillerinin kilitlerde tam olarak oturup oturmadığından emin olmak için, kemerde bir çekme testi yapınız. – Arka orta koltuk kemerinin kilit dillerinin şekli farklıdır, böylece her biri sadece ait olduğu kilide uyar. Eğer dili kilide sokamıyorsanız, muhtemelen yanlış kilide sokmaya çalışıyorsunuzdur. Emniyet kemerlerinin çıkarılması Şek. 136 Kilit dilinin kemer kilidinden çıkarılması – Kemer kilidindeki kırmızı tuşa basınız ⇒ şek. 136. Kilit dili yay basıncı ile dışarı fırlar. – Kemeri, sarma otomatiği kemer bandını sonuna kadar kolayca sarabilmesi için el ile geri yürütünüz. Kemer bandında bulunan bir plastik düğme kilit dilini kavramaya hazır konumda tutar. – Emniyet kemerini takmaya göre tersi sırada çıkartın. • UYARI! Üç noktalı emniyet kemeri, arka koltuk arkalıkları doğru bir şekilde kilitlendiğinde, sadece o zaman görevini güvenilir şekilde yerine getirebilir ⇒ sayfa 72. • Emniyet kemerinin kilidini açtıktan sonra kemeri sıkı tutunuz, kilit dili tavan döşemesi yuvasına girinceye ve bir mıknatıs ile sabitleninceye kadar kemerin yavaşça toplanmasını sağlayınız - yaralanma tehlikesi. • İki kilit dilini asla aynı anda serbest bırakmayınız. sj4.3.book Page 141 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Emniyet kemerleri Emniyet kemeri gerdiricisi Emniyet kemerini bağlamış sürücü ve yolcunun emniyeti öndeki üç noktalı emniyet kemerlerindeki toplama otomatiği sayesinde, hava yastığı sistemini tamamlayacak şekilde arttırılmıştır. Önden olan kazalarda belli bir kaza ağırlığından itibaren üç noktalı emniyet kemerleri otomatik olarak gerdirilir. Emniyet kemeri gerdiricileri, kemerlerin takılmaması durumunda da devreye girer. Emniyet kemeri gerdiricisi, çok ağır kazalı önden çarpışmada devreye girer. Devreye girme sırasında, sarma otomatiğinde bir barut yüklemesi ateşlenir. Kemer bandı bir mekanik sistem üzerinden sarma otomatiğine çekilir ve böylece kemer gerdirilir. Hafif önden veya arkadan darbelerde, kaza esnasında takla atma durumlarında veya araca büyük gecikme etkisi olmayan olaylarda, kemer gerdiricisi tetiklenmez. Yandan bir darbede sadece ön koltuğun kaza tarafındaki kemer gerdiricisi tetiklenir. UYARI! • Sistemdeki tüm çalışmalar veya başka onarım çalışmalarından dolayı sistem parçalarının sökülmesi ve takılması, sadece bir yetkili servis tarafından yapılmalıdır. • Bu sistemin koruma fonksiyonu sadece bir kaza için yetmektedir. Kemer gerdiricileri tetiklenmiş ise, mutlaka tüm sistem değiştirilmelidir. • Aracın bir başka kişiye satılması durumunda, bu kullanma kılavuzu aracı satın alan kişiye mutlaka verilmelidir. • Not Kemer gerdiricisinin tetiklenmesinde duman açığa çıkar. Bu durum araçta bir yangın olduğu anlamına gelmez. • Aracın veya sistemin münferit parçalarının hurdaya çıkarılması sırasında, bu konu ile ilgili olan emniyet yönetmeliklerine mutlaka dikkat edilmelidir. Bu yönetmelikler yetkili servisler tarafından bilinmektedir ve orada size ayrıca detaylı bilgi verilir. • Aracın veya sistemin parçalarının imha edilmesi durumunda, yasal olan ulusal yönetmeliklere dikkat edilmesi önemlidir. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 141 sj4.3.book Page 142 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 142 Hava yastığı sistemi Hava yastığı sistemi Hava yastığı sisteminin anlatılması • Kumanda paneli orta kısmındaki devre dışı bırakılmış ön yolcu hava yastığının kontrol lambası yanıp sönüyorsa. Hava yastığı sistemi için genel uyarılar Ön hava yastığı sistemi, üç noktalı emniyet kemerlerini tamamlayıcı olarak şiddeti yüksek olan önden çarpışmalarda sürücünün ve ön yolcunun kafası ve göğüs bölgesi için ek bir koruma sunmaktadır. Şiddetli yan çarpmalarda, yan* ve kafa hava yastıkları* çarpışma tarafında bulunan araç içindekilerin yaralanma tehlikesini azaltır ⇒ . Hava yastığı sistemi, sadece kontak açıldıktan sonra çalışmaya hazır durumda olur. Hava yastığı sisteminin çalışmaya hazır olması elektronik olarak denetlenir. Kontağın her açılışında hava yastığı kontrol lambası bir kaç saniye yanar. Hava yastığı sistemi (araç donanımına göre) şunlardan meydana gelir: • • • • • • • • • Bir elektronik kontrol ünitesi, Sürücü ve ön yolcu hava yastıkları, Sürücü diz hava yastığı*, Ön yan hava yastıkları*, Arka yan hava yastıkları*, Kafa hava yastıkları*, Kumanda panelinde bir hava yastığı kontrol lambası, Ön yolcu hava yastığı düğmesi ⇒ sayfa 151, Kumanda panelinin orta kısmında bir yolcu hava yastığı devre dışı bırakma kontrol lambası ⇒ sayfa 151. Aşağıdaki durumlarda hava yastığı sisteminde bir arıza vardır: • • • • Kontak açıldığı zaman hava yastığı kontrol lambası yanmıyorsa, kontak açıldıktan sonra kontrol lambası yaklaşık 4 saniye sonunda sönmüyor ise, Kontak açıldıktan sonra hava yastığı kontrol lambası sönüyor ve tekrar yanıyor ise, Hava yastığı kontrol lambası sürüş esnasında yanıyor veya yanıp sönüyorsa, • UYARI! Sistemin tetiklenmesi sırasında araç içindeki kişilerin mümkün olan en yüksek etki derecesiyle korunması için, ön koltuklar mutlaka vücut büyüklüğüne göre doğru olarak ayarlanmış olmalıdır ⇒ sayfa 134, “Doğru oturma pozisyonu”. • Sürüş esnasında emniyet kemeri takmadıysanız, öne çok fazla eğildiyseniz veya bir başka yanlış oturma pozisyonu aldıysanız, bir kaza durumunda artan bir yaralanma riskine maruz kalırsınız. • Eğer bir arıza varsa, hava yastığı sistemini hemen bir yetkili servise kontrol ettiriniz. Aksi halde bir kaza durumunda hava yastıklarının açılmama tehlikesi meydana gelir. • • Hava yastığı sisteminin parçalarında hiçbir değişiklik yapmamalısınız. Hava yastığı sisteminin münferit parçalarını kurcalamak yasaktır, zira bir hava yastığı açılabilir. • Hava yastığı sisteminin koruma fonksiyonu sadece bir kaza için yetmektedir. Hava yastığı tetiklenmiş ise, hava yastığı sistemi mutlaka değiştirilmelidir. • • Hava yastığı sistemi, tüm fonksiyon süresi boyunca bakım gerektirmez. Aracın mülkiyetini devrederken, araç defterini de lütfen alıcıya birlikte veriniz. Ayrıca lütfen ön yolcu hava yastığının olası bir devreden çıkarılması ile ilgili belgelerin de dahil olmasına dikkat ediniz! • Aracın veya hava yastığı sisteminin münferit parçalarının hurdaya çıkarılması sırasında, bu konu için geçerli olan emniyet yönetmeliklerine mutlaka dikkat edilmelidir. Bu yönetmelikler yetkili satıcıları tarafından bilinmektedir. • Aracın veya hava yastığı sisteminin imha edilmesi durumunda, yasal olan ulusal yönetmeliklere dikkat edilmesi önemlidir. sj4.3.book Page 143 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Hava yastığı sistemi Hava yastıkları ne zaman tetiklenir? − İç aydınlatma yanar (iç aydınlatma düğmesi kapı kontağı konumunda bulunuyorsa); Hava yastığı sistemi, şiddeti yüksek olan önden çarpışmalarda sürücü ve ön yolcu hava yastığı açılacak şekilde düzenlenmiştir. − Flaşör sistemi devreye girer; Kuvvetli yan çarpışmalarda, yan hava yastıkları* aracın çarpıştığı taraftaki ilgili kafa hava yastığı* açılır. − Motora giden yakıt beslemesi kesilir. Özel durumlarda, hem ön ve hem de ilgili yan ve kafa hava yastığı da açılır. Hafif olan ön ve yan çarpışmalarda, arkadan olan çarpışmalarda ve aracın takla atması durumunda hava yastıkları açılmaz. Tetiklenme faktörleri Hava yastığı sisteminin her durum için uygun açılma şartları toplu halde tespit edilemez, zira kazalarda elde edilen sonuçlar farklıdır. Burada, aracın çarptığı cismin özelliği (sert veya yumuşak) veya araca çarpan cismin özelliği, çarpma açısı, aracın kaza esnasındaki mutlak hızı, vs. önemli bir rol oynar. 143 − Kapıların kilitleri açılır; Ön hava yastıkları Ön hava yastıklarının tarifi Hava yastığı sistemi, emniyet kemerinin yerine geçmez! Hava yastığı sisteminin tetiklenmesindeki karar verici unsur, bir çarpışmada ortaya çıkan yavaşlamanın akışıdır. Kontrol ünitesi çarpışmanın akışını analiz eder ve ilgili emniyet sistemini devreye sokar. Eğer çarpışma sırasında ölçülen araç yavaşlaması kontrol ünitesinde öngörülmüş olan referans değerlerin altında kalırsa, araç kazanın sonucunda her ne kadar kuvvetli biçimde deforme olsa bile, hava yastıkları tetiklenmez. Şek. 137 Direksiyondaki sürücü hava yastığı / Kumanda panelindeki ön yolcu hava yastığı Aşağıdaki durumlarda hava yastıkları açılmaz: • • • • • • Kontak kapalı durumda iken; Sürücü için ön hava yastığı direksiyon simidine yerleştirilmiştir ⇒ şek. 137 solda. Yolcu ön hava yastığı kumanda panelinde eşya gözünün üst tarafına yerleştirilmiştir ⇒ şek. 137 sağda. Montaj yerleri her zaman “AIRBAG” yazısı ile işaretlenmiştir. Hafif olan önden çarpma durumunda; Hafif olan yandan çarpma durumunda; Ön hava yastığı sistemi, üç noktalı emniyet kemerlerini tamamlayıcı olarak şiddeti yüksek olan önden çarpışmalarda sürücünün ve ön yolcunun kafası ve göğüs bölgesi için ek bir koruma sunmaktadır ⇒ sayfa 144. Arkadan çarpma durumunda; Aracın takla atması. Not Hava yastığı şişerken, gri beyaz renkli ve zararsız bir gaz çıkar. Bu tamamen normaldir ve araçta bir yangın işareti değildir. • Kullanım Hava yastığının açıldığı bir kaza durumu meydana gelirse: Emniyet Sürüş Uyarıları Hava yastığı emniyet kemerinin yerine geçmez, bilakis toplam pasif emniyet kavramının parçasıdır. Hava yastığının mümkün olan en iyi koruma etkisine sadece takılmış olan emniyet kemeri ile birlikte ulaşıldığına lütfen dikkat ediniz. Emniyet kemerlerinin normal fonksiyonunun yanı sıra bir başka görevi de, bir önden çarpma durumunda sürücü ve ön yolcuyu hava yastığının azami korumayı sunabileceği şekilde doğru oturma pozisyonunda tutmaktır. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 144 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 144 Hava yastığı sistemi Bu bakımdan emniyet kemerleri sadece kanunlardan dolayı değil, bilakis emniyet nedenlerinden dolayı da daima kullanılmalıdır ⇒ sayfa 137, “Neden emniyet kemerleri?”. Hava yastığı şişerken, gri beyaz renkli ve zararsız bir gaz çıkar. Bu tamamen normaldir ve araçta bir yangın işareti değildir. Hava yastığı açılması sırasında, doğru olmayan oturma konumunda yaralanmalar olacak şekilde büyük kuvvetler meydana getirir ⇒ sayfa 144. Not Ön yolcu hava yastığının tetiklenmesinden sonra kumanda paneli mutlaka değiştirilmelidir. Ön hava yastıklarının fonksiyonu Ön hava yastığı sistemi için önemli emniyet uyarıları Hava yastığı sisteminin doğru kullanılması yaralanma tehlikesini önemli şekilde azaltır! Kafanın ve üst gövdenin yaralanma riski tam olarak şişen hava yastıkları ile azaltılır. Şek. 139 Direksiyon simidine emniyetli uzaklık Şek. 138 Gaz doldurulmuş hava yastıkları Hava yastığı sistemi, şiddeti yüksek olan önden çarpışmalarda sürücü ve ön yolcu hava yastığı açılacak şekilde düzenlenmiştir. • Çocukları aracın ön koltuğuna hiç bir zaman emniyetsiz bir şekilde oturtmayınız. Eğer bir kaza durumunda hava yastıkları tetiklenirse, çocuklar ağır yaralanabilir veya ölümcül sonuçlar olabilir! Özel kaza durumlarında ön, yan, diz ve kafa hava yastıkları aynı anda açılabilir. • Hava yastıkları devreye girince, hava yastıkları itici gazla dolar ve sürücünün ve ön yolcunun önünde açılırlar ⇒ şek. 138. Hava yastığının şişmesi, bir kaza anında ek koruma sunabilmek için, saliseler mertebesinde ve yüksek bir hızla olur. Tam olarak şişen hava yastığının içine dalan sürücünün ve ön yolcunun öne doğru hareketi sönümlenir ve kafa ve üst gövde için yaralanma riski azalır. • Özel olarak geliştirilen hava yastığı (ilgili kişinin zorlanmasına göre), kafayı ve üst gövdeyi tutmak için gazın kontrollü bir biçimde akmasına izin verir. Kazadan sonra hava yastığı bunun sonucu olarak, öne doğru olan görüş serbest olacak şekle gelinceye kadar boşalır. UYARI! Sürücü ve ön yolcu için, direksiyon simidinden veya kumanda panelinden en az 25 cm'lik bir uzaklığı muhafaza etmek önemlidir ⇒ şek. 139. Eğer asgari mesafeyi muhafaza etmezseniz, hava yastığı sistemi sizi koruyamaz - Ölüm tehlikesi! Bunun haricinde ön koltuklar ve koltuk başlıkları daima vücut ölçülerine uygun ve doğru olarak ayarlanmalıdır. Ön yolcu koltuğunda çocuğun sürüş yönüne sırtı dönük olarak oturduğu bir çocuk koltuğunun kullanılması durumunda (bazı ülkelerde çocuğun sürüş yönünde oturduğu bir çocuk koltuğunun kullanılması durumunda), ön yolcu hava yastığı mutlaka devreden çıkarılmalıdır ⇒ sayfa 150, “Hava yastığının devre dışı bırakılması”. Eğer böyle yapılmaz ise, ön yolcu hava yastığının açılması ile çocuk ağır yaralanabilir veya ölebilir. Bazı ülkelerdeki ulusal yönet- sj4.3.book Page 145 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Hava yastığı sistemi 145 Sürücü diz hava yastığı* UYARI! Devamı melikler, ön yolcu yan hava yastığının veya kafa hava yastığının da devreden çıkarılmasını talep etmektedir. Ön yolcu koltuğunda çocukları taşıdığınız durumlarda, çocuk koltuklarının kullanılması ile ilgili ulusal yönetmeliklere lütfen dikkat ediniz. Sürücü diz hava yastığının tanımı Diz hava yastığı bacakların yaralanma riskini azaltır. • Oturan kişiler ile hava yastığının etki bölgesi arasında bir başka insan, hayvan veya nesne bulunmamalıdır. • Direksiyon simidine ve kumanda panelindeki hava yastığı modülünün üzerine ne bir etiket yapıştırılmalı, ne de bir kılıf geçirilmeli veya bir başka çalışma yapılmalıdır. Bu kısımları sadece kuru veya su ile nemlendirilmiş bez ile temizleyebilirsiniz. Hava yastığı modüllerinin kaplamalarına veya çok yakınlarına, bardak altlığı, telefon tutma aparatları vb. hiç bir parça monte etmemelisiniz. Şek. 140 Sürücü diz hava yastığı direksiyon kolonunun altındadır • Hava yastığı sisteminin parçalarında hiçbir değişiklik yapmamalısınız. Hava yastığı sistemindeki bütün çalışmalar ve diğer onarım çalışmalarından (örn. direksiyonun sökülmesi) dolayı sistem parçalarının takılması ve sökülmesi sadece bir yetkili servis tarafından yapılmalıdır. • • Ön tamponda veya gövdede hiç bir zaman değişiklikler yapmayınız. Kumanda panelinde bulunan ön yolcu hava yastığı modülünün yüzeyine hiç bir nesne koymayınız. Sürücü diz hava yastığı kumanda panelinin alt tarafına direksiyon kolonunun altına yerleştirilmiştir ⇒ şek. 140. Montaj durumu sürücü tarafındaki kumanda panelinin yan yüzeyinde bir resim ile gösterilmektedir. Sürücü diz hava yastığı, üç noktalı emniyet kemerlerini tamamlayıcı olarak sürücünün bacaklarına yeterli bir koruma sunar. Hava yastığının mümkün olan en iyi koruma etkisine sadece takılmış olan emniyet kemeri ile birlikte ulaşıldığına lütfen dikkat ediniz. Emniyet kemerlerinin normal fonksiyonunun yanı sıra bir başka görevi de, bir önden çarpma durumunda sürücüyü diz hava yastığının azami korumayı sunabileceği şekilde doğru oturma pozisyonunda tutmaktır. Bu bakımdan emniyet kemerleri sadece kanunlardan dolayı değil, bilakis emniyet nedenlerinden dolayı da daima kullanılmalıdır ⇒ sayfa 137, “Neden emniyet kemerleri?”. Sürücü diz hava yastığının fonksiyonu, Hava yastığı sistemi, şiddeti yüksek olan önden çarpışmalarda sürücü diz hava yastığı ile kemer gerdiricisinin birlikte açılacağı şekilde düzenlenmiştir. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 146 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 146 Hava yastığı sistemi Bir hava yastığı devreye girince, hava yastığı itici gaz ile dolar. Hava yastığının şişmesi, bir kaza anında ek koruma sunabilmek için, saliseler mertebesinde ve yüksek bir hızla olur. Hava yastığı şişerken, gri beyaz renkli ve zararsız bir gaz çıkar. Bu tamamen normaldir ve araçta bir yangın işareti değildir. Tam olarak şişen hava yastığının içine dalan sürücünün öne doğru hareketi sönümlenir ve bacakları için yaralanma riski azalır. Yan hava yastıkları* Yan hava yastıklarının tarifi Yan hava yastığı bir yan çarpışma durumunda kafa hava yastığı ile birlikte araç içindeki kişilerin korunmasını arttırır. Sürücü diz hava yastığı için önemli emniyet uyarıları • UYARI! Direksiyon kolonunun altındaki kumanda panelinin alt bölümündeki hava yastığı modülünün üzerine ne bir etiket yapıştırılmalı ne bir kılıf geçirilmeli veya bir başka çalışma yapılmalıdır. Bu parçayı sadece kuru veya su ile nemlendirilmiş bez ile temizleyebilirsiniz. Hava yastığı modülünün kaplamasına veya çok yakınına hiçbir parça monte etmemelisiniz. • Hava yastığı sisteminin parçalarında hiçbir değişiklik yapmamalısınız. Hava yastığı sistemindeki bütün çalışmalar ve diğer onarım çalışmalarından (örn. direksiyonun sökülmesi) dolayı sistem parçalarının takılması ve sökülmesi sadece bir yetkili servis tarafından yapılmalıdır. • • Ön tamponda veya gövdede hiç bir zaman değişiklikler yapmayınız. Kontak anahtarına havaleli ve ağır şeyler takmayınız (anahtarlık vs.) Bunlar diz hava yastığının açılması durumunda dışarı savrulabilir ve sizi yaralayabilirler. Şek. 141 Yan hava yastıklarının sürücü koltuğundaki montaj yeri Ön yan hava yastıkları, ön koltukların sırt dayama yastığına yerleştirilmiştir ⇒ şek. 141. Yan hava yastığı sistemi, üç noktalı emniyet kemerlerini tamamlayıcı olarak şiddeti yüksek olan yan çarpışmalarda araçta bulunanların üst gövde bölgesi (göğüs, karın ve kalça) için ek bir koruma sunmaktadır ⇒ sayfa 147. Emniyet kemerlerinin normal fonksiyonunun yanı sıra bir başka görevi de, bir yandan çarpma durumunda ön ve arka dış koltuklurda oturan kişileri hava yastığının azami korumayı sunabileceği şekilde doğru oturma pozisyonunda tutmaktır. Bu bakımdan emniyet kemerleri sadece yasal kurallardan dolayı değil, bilakis emniyet nedenlerinden dolayı da daima kullanılmalıdır. Yan hava yastıklarının her tetiklenmesi sırasında oturanların korunmasını yükseltmek için, kaza tarafındaki ön kemer gerdiricisi ve kafa hava yastığı* otomatik olarak birlikte tetiklenirler. sj4.3.book Page 147 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Hava yastığı sistemi Yan hava yastıklarının fonksiyonu 147 UYARI! Devamı Üst gövdenin yaralanma riski tam olarak şişen yan hava yastıkları ile azaltılır. devre dışı bırakılması”. Eğer böyle yapılmaz ise, ön yolcu hava yastığının açılması ile çocuk ağır yaralanabilir veya ölebilir. Bazı ülkelerdeki ulusal yönetmelikler, ön yolcu yan hava yastığının veya kafa hava yastığının da devreden çıkarılmasını talep etmektedir. Ön yolcu koltuğunda çocukları taşıdığınız durumlarda, çocuk koltuklarının kullanılması ile ilgili ulusal yönetmeliklere lütfen dikkat ediniz. • Kafanız hiç bir zaman yan hava yastıklarının çıkış bölgesinde bulunmamalıdır. Aksi halde bir kaza durumunda ağır şekilde yaralanabilirsiniz. Bu durum özellikle, uygun çocuk koltuğunda taşınan çocuklar için geçerlidir ⇒ sayfa 154, “Çocuk emniyeti ve Yan hava yastığı*”. Şek. 142 Gaz doldurulmuş yan hava yastığı Yan hava yastıkları tetiklendiğinde ilgili taraftaki kafa hava yastığı* ve kemer gerdiricisi de otomatik olarak tetiklenir ⇒ şek. 142. Bir hava yastığı devreye girince, hava yastığı itici gaz ile dolar. Hava yastığının şişmesi, bir kaza anında ek koruma sunabilmek için, saliseler mertebesinde ve yüksek bir hızla olur. Hava yastığı şişerken, gri beyaz renkli ve zararsız bir gaz çıkar. Bu tamamen normaldir ve araçta bir yangın işareti değildir. Tam olarak şişen hava yastığının içine dalma sırasında araç içindekilerin zorlanması sönümlenir ve kapıya yakın olan taraftaki tüm üst gövde (göğüs, karın ve kalça) için yaralanma riski azalır. Yan hava yastığı için önemli emniyet uyarıları Hava yastığı sisteminin doğru kullanılması yaralanma tehlikesini önemli şekilde azaltır! • UYARI! Ön yolcu koltuğunda çocuğun sürüş yönüne sırtı dönük olarak oturduğu bir çocuk koltuğunun kullanılması durumunda (bazı ülkelerde çocuğun sürüş yönünde oturduğu bir çocuk koltuğunun kullanılması durumunda), ön yolcu hava yastığı mutlaka devreden çıkarılmalıdır ⇒ sayfa 150, “Hava yastığının Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları • Eğer çocuklar sürüş sırasında yanlış oturma pozisyonu alırlarsa, bir kaza durumunda yüksek bir yaralanma riskine maruz kalırlar. Bu durum ağır yaralanmalarla sonuçlanabilir ⇒ sayfa 152, “Çocuk taşıyorsanız, bunları öğrenmeye değer!”. • Oturan kişiler ile hava yastığının etki bölgesi arasında bir başka insan, hayvan veya nesne bulunmamalıdır. Kapılara, örneğin kutu tutucu gibi hiç bir aksesuar konmamalıdır. • Hava yastığı için kontrol ünitesi, ön kapılara yerleştirilmiş olan basınç sensörleri ile çalışır. Bu nedenle hem kapılarda hem de kapı kaplamalarında herhangi bir uyarlama (örneğin ek hoparlörlerin monte edilmesi) yapılmamalıdır. Bu sırada oluşacak hasarlar hava yastığı sisteminin fonksiyonuna olumsuz yönde etki yapabilir. Ön kapılar ve kaplamalarındaki tüm çalışmalar yalnız yetkili servis tarafından yapılmalıdır. • Daha büyük ve kapatılmamış açıklıklardan dolayı, bir yandan çarpma durumunda sensörlerin hava basıncının yükselmesini doğru algılayamayacağından dolayı, hava hastıkları uygun şekilde çalışmayacaklardır. − Asla kapı iç kaplamaları sökülmüş halde aracınızı sürmeyiniz. − Asla kapı iç kaplamalarının parçaları sökülmüş ve geriye kalan boşluklar kapatılmamış halde aracınızı sürmeyiniz. − Asla kapıdaki hoparlörler sökülmüş ve hoparlör boşlukları uygun bir şekilde kapatılmamış halde aracınızı sürmeyiniz. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 148 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 148 Hava yastığı sistemi UYARI! Devamı − Kapı iç kaplamalarına ekstra hoparlör veya başka donanım parçaları monte edildiğinde boşlukların kapatıldığından veya doldurulduğundan emin olunuz. − İşleri her zaman bir Škoda yetkili servisine veya konusunda uzman bir yetkili servise yaptırınız. Kafa hava yastıkları* Kafa hava yastıklarının tarifi Kafa hava yastığı bir yan çarpışma durumunda yan hava yastığı ile birlikte araç içindeki kişilerin korunmasını arttırır. • Araçtaki elbise askısına sadece hafif giysiler asılmalıdır. Asılan giysilerin ceplerine ağır ve keskin kenarlı nesneler koyulmamalıdır. • Koltuk arkalıklarına, kuvvetli darbe, tekme atma vs. gibi büyük kuvvetler etki etmemelidir, aksi halde sistem zarar görebilir. Böyle bir durumda yan hava yastıkları tetiklenmeyebilir! • Škoda Auto tarafından net olarak izin verilmeyen koltuk kılıflarını hiç bir zaman sürücü ve ön yolcu koltuklarına geçirmeyiniz. Hava yastığı koltuk arkalığından dışarı çıktığı için, izin verilmeyen koltuk kılıfları kullanıldığında yan hava yastığının koruma fonksiyonu önemli derecede engellenebilir. Şek. 143 Kafa hava yastığının montaj yeri • Yan hava yastığının modül bölgesindeki orijinal koltuk kılıflarının hasarları mutlaka bir yetkili servis tarafından onarılmalıdır. Kafa hava yastıkları, aracın iç bölümünde her iki tarafta kapıların üstüne yerleştirilmiştir ⇒ şek. 143. Montaj yerleri her zaman “AIRBAG” yazısı ile işaretlenmiştir. Ön koltuklardaki hava yastığı modüllerinde hasarlar, çatlaklar ve derin olan kazıntılar olmamalıdır. Şiddet kullanılarak açmaya izin verilmez. Kafa hava yastığı, üç noktalı emniyet kemerleri ve yan hava yastıkları ile birlikte yüksek şiddetli yandan çarpışmalarda araç içindeki kişilerin kafası ve boyun bölgesi için ek bir koruma sağlar ⇒ sayfa 149. • • Yan hava yastığındaki bütün çalışmalar ve diğer onarım çalışmalarından (örn. koltukların sökülmesi) dolayı sistem parçalarının sökülmesi ve takılması sadece bir yetkili servis tarafından yapılabilir. Emniyet kemerlerinin normal fonksiyonunun yanı sıra bir başka görevi de, bir yandan çarpma durumunda sürücüyü ve araç içindekileri kafa hava yastığının azami korumayı sunabileceği şekilde doğru oturma pozisyonunda tutmaktır. Bu bakımdan emniyet kemerleri sadece kanunlardan dolayı değil, bilakis emniyet nedenlerinden dolayı da daima kullanılmalıdır ⇒ sayfa 137, “Neden emniyet kemerleri?”. Kafa hava yastıkları, diğer yapı elemanları (örn. koltuklardaki çapraz takviyeler, sağlam araç yapısı) ile birlikte yandan olan çarpışmalarda araç içindeki kişilerin korunmasının mantıklı gelişmesidir. sj4.3.book Page 149 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Hava yastığı sistemi Kafa hava yastıklarının fonksiyonu Kafa hava yastığı için önemli emniyet uyarıları Kafa ve boyun bölgesinin yaralanma riski yandan çarpışmalarda tam olarak şişen hava yastıkları ile azaltılır. Hava yastığı sisteminin doğru kullanılması yaralanma tehlikesini önemli şekilde azaltır! • Şek. 144 Gaz doldurulmuş kafa hava yastığı Yandan çarpışma durumunda kafa hava yastığı aracın çarpıştığı taraftaki ilgili yan hava yastığı ⇒ şek. 144 ve kemer gerdiricisi ile birlikte tetiklenir. Sistem tetiklendiği zaman, hava yastığı gaz ile dolar ve kapı kolonları dahil olmak üzere tüm yan cam bölgesini örter ⇒ şek. 144. Kafa hava yastığının koruma etkisi aynı anda kaza tarafında hem önde, hem de arkada oturanlara olumlu olur. Kafanın aracın içindeki parçalara veya aracın dışındaki nesnelere çarpması şişen kafa hava yastığı ile sönümlenir. Kafanın yüklenmesinin azaltılması sonucunda ve kafa hareketlerinin daha az kuvvetli olması yüzünden ayrıca kişinin boynuna gelen yükler de azalır. Kafa hava yastığı, bir eğri çarpışma durumunda da ön kapı kolonunun kaplaması tarafından ek koruma sunar. Özel kaza durumlarında ön, yan ve kafa hava yastıkları aynı anda tetiklenebilir. Hava yastığının şişmesi, bir kaza anında ek koruma sunabilmek için, saliseler mertebesinde ve yüksek bir hızla olur. Hava yastığı şişerken, gri beyaz renkli ve zararsız bir gaz çıkar. Bu tamamen normaldir ve araçta bir yangın işareti değildir. UYARI! Ön yolcu koltuğunda çocuğun sürüş yönüne sırtı dönük olarak oturduğu bir çocuk koltuğunun kullanılması durumunda (bazı ülkelerde çocuğun sürüş yönünde oturduğu bir çocuk koltuğunun kullanılması durumunda), ön yolcu hava yastığı mutlaka devreden çıkarılmalıdır ⇒ sayfa 150, “Hava yastığının devre dışı bırakılması”. Eğer böyle yapılmaz ise, ön yolcu hava yastığının açılması ile çocuk ağır yaralanabilir veya ölebilir. Bazı ülkelerdeki ulusal yönetmelikler, ön yolcu yan hava yastığının veya kafa hava yastığının da devreden çıkarılmasını talep etmektedir. Ön yolcu koltuğunda çocukları taşıdığınız durumlarda, çocuk koltuklarının kullanılması ile ilgili ulusal yönetmeliklere lütfen dikkat ediniz. • Hava yastıklarının engelsiz bir şekilde açılabilmesi için, kafa hava yastıklarının çıkış bölgesinde hiç bir nesne bulundurulmamalıdır. • Araçtaki elbise askısına sadece hafif giysiler asılmalıdır. Asılan giysilerin ceplerine ağır ve keskin kenarlı nesneler koyulmamalıdır. Ayrıca giysileri asmak için elbise askısı kullanmamalısınız. • Hava yastığı için kontrol ünitesi, ön kapılara yerleştirilmiş olan sensörler ile çalışır. Bu nedenle hem kapılarda hem de kapı kaplamalarında herhangi bir uyarlama (örneğin ek hoparlörlerin monte edilmesi) yapılmamalıdır. Bu sırada oluşacak hasarlar hava yastığı sisteminin fonksiyonuna olumsuz yönde etki yapabilir. Ön kapılar ve kaplamalarındaki tüm çalışmalar yalnız yetkili servis tarafından yapılmalıdır. • Oturan kişiler ile kafa hava yastıklarının etki bölgesi arasında bir başka insan (örn. çocuk) veya hayvan bulunmamalıdır. Bunun haricinde sürüş sırasında araç içindeki kişilerden hiç birisi kafasını veya kollarını camdan dışarı çıkarmamalı ve ellerini camdan dışarı tutmamalıdır. • Üzerinde örn. tükenmez kalem vs. gibi nesneler bulunan güneş siperlikleri yan camlarda kafa hava yastığının açılma bölgesine kaydırılmamalıdır. Kafa hava yastıkları açıldığında araç içindeki kişiler yaralanabilir. • Kafa hava yastığı bölgesinde öngörülmeyen aksesuarın takılması ile bir hava yastığı açılması durumunda, kafa hava yastığının koruma fonksiyonu Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları 149 Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 150 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 150 Hava yastığı sistemi UYARI! Devamı • Bedensel özür durumunda direksiyon simidi bölgesinde özel tadilatların gerekli olduğu durumlarda; ciddi biçimde olumsuz yönde etkilenebilir. Devreye giren kafa hava yastığının açılması ile kullanılan aksesuarın parçaları aracın içine doğru savrulabilir ve böylece araç içindeki kişiler yaralanabilir ⇒ sayfa 214, “Aksesuar, tadilatlar ve parça değişimi”. • Başka koltuklar monte ettirdiğiniz durumlarda (örn. yan hava yastığı olmayan ortopedik koltuklar). Kafa hava yastığındaki bütün çalışmalar ve diğer onarım çalışmalarından (örn. tavan iç kaplamasının sökülmesi) dolayı sistem parçalarının takılması ve sökülmesi sadece bir yetkili servis tarafından yapılmalıdır. Hava yastığı sisteminin çalışmaya hazır olması, bir hava yastığının devre dışı bırakılması durumunda bile elektronik olarak denetlenir. • Hava yastığının devre dışı bırakılması Hava yastıklarının devre dışı bırakılması Devreden çıkarılmış olan hava yastıkları, koruma fonksiyonlarını tekrar yerine getirebilmeleri için, mümkün olan en kısa süre içinde tekrar çalışır duruma getirtilmelidir. Aracınız, ön, yan* veya kafa hava*yastıklarının devre dışı bırakılması konusunda teknik imkana sahiptir (devre dışı bırakma). Hava yastıklarının devre dışı bırakılma işlemlerinin bir yetkili servis tarafından yapılmasını sağlayınız. Hava yastıklarının devre dışı bırakılması düğmesi ile donatılmış olan araçlarda, ön yolcu hava yastığını ya da ön yolcu yan hava yastığını düğme ile devre dışı bırakabilirsiniz ⇒ sayfa 151. Hava yastıklarının devre dışı bırakılması sadece aşağıdaki örnek durumlar için öngörülmektedir: • İstisnai durumlarda ön yolcu koltuğunda, çocuğun sürüş yönünün tersinde oturduğu ( bazı ülkelerde ayrı olan yasal yönetmeliklerden dolayı sürüş yönünde) bir çocuk koltuğu kullanmak zorunda olduğunuz durumlarda ⇒ sayfa 152, “Çocuk koltukları kullanımındaki önemli güvenlik uyarıları”. • Direksiyon simidi ortası ile göğüs kemiği arasında olması gereken en az 25 cm'lik mesafenin doğru sürücü oturma ayarına rağmen muhafaza edilememesi durumunda, Hava yastığı sisteminin denetlenmesi Hava yastığı bir diyagnoz cihazı ile devreden çıkartıldıysa: • Hava yastığı sisteminin kontrol lambası, kontak açıldıktan sonra 4 saniye için yanar ve sonunda 2 saniyelik aralıklarla 12 saniye yanıp söner. Ön yolcu hava yastığı şalteri* ile ön yolcu tarafındaki eşya gözünde bulunan ön yolcu hava yastığının devre dışı bırakılması: • Kontağın her açılışından sonra, gösterge panelindeki hava yastığı kontrol lambası yaklaşık 4 saniye yanar; • Hava yastıkları devre dışı bırakılırsa, bu durum kumanda panelinin orta kısmındaki sarı kontrol lambası yazısının yanması ile gösterilir ⇒ şek. 145. Not Ülkenizdeki kanunlara göre aracınızda hangi hava yastıklarının devre dışı bırakılması gerektiğini veya bırakılıp bırakılamadığını bir yetkili servisten öğrenebilirsiniz. sj4.3.book Page 151 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Hava yastığı sistemi Ön yolcu hava yastığı şalteri Ön yolcu hava yastığı devre dışı bırakılırsa, kontak açıldıktan yakl. 4 saniye sonra hava yastığı kontrol lambası yanar. Eğer kontrol lambası yanıp sönerse, hava yastığı devre dışı bırakma düzeninde bir sistem arızası vardır ⇒ . Lütfen hemen bir yetkili servisi arayınız. • UYARI! Hava yastığının devrede olup olmadığı konusu ile ilgili sorumluluk sürücüye aittir. Şek. 145 Eşya gözü: Ön yolcu hava yastığı düğmesi / Ön yolcu hava yastığı devre dışı bırakma kontrol lambası Şalter ile ön yolcuya ait ön hava yastığı kapatılır. • Hava yastığını sadece kontak kapalı durumda iken devre dışı bırakınız! Aksi takdirde, hava yastığı devre dışı bırakma sisteminde bir hataya neden olabilirsiniz. • Kontrol lambası yazısı (Hava yastığı devre dışı) yanıp sönüyor: − Bir kaza durumunda yolcu hava yastığı tetiklenmez! Hava yastığının devre dışı bırakılması − Sistemin derhal bir yetkili servis tarafından kontrol edilmesini sağlayınız. – Kontağı kapatınız. 2 (OFF) konumuna – Hava yastığı şalterinin yarığını kontak anahtarı ile ok yönünde A çevirin ⇒ şek. 145. – Kontak açıkken, kumanda panelinin orta kısmındaki hava yastığı kontrol lambası yazısının yanıp yanmadığını kontrol ediniz ⇒ şek. 145. Hava yastığının devreye sokulması – Kontağı kapatınız. 1 (ON) konumuna – Hava yastığı şalterinin yarığını kontak anahtarı ile ok yönünde A çevirin ⇒ şek. 145. – Kontak açıkken, kumanda panelinin orta kısmındaki hava yastığı kontrol lambası yazısının yanıp yanmadığını kontrol ediniz ⇒ şek. 145. Kontrol lambası , kontak açıldıktan sonra 65 saniye içinde söner. Hava yastığı sadece istisnai durumlarda devre dışı bırakılmalıdır ⇒ sayfa 150. Kontrol lambası yazısı (Hava yastığı devre dışı) Hava yastığı kontrol lambası kumanda panelinin orta kısmında bulunur ⇒ şek. 145. Kullanım Emniyet 151 Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 152 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 152 Çocukların emniyetli şekilde taşınması Çocukların emniyetli şekilde taşınması Çocuk taşıyorsanız, bunları öğrenmeye değer! Not Konuya giriş Farklı olan ulusal yasal yönetmelikler bu kullanma kılavuzunda veya bu bölümde öngörülen bilgilerden daha önceliklidir. Kaza istatistikleri, çocukların genel olarak ön yolcu koltuğuna göre arka koltukta daha emniyetli olduklarını ispatlamıştır. Çocuk koltukları kullanımındaki önemli güvenlik uyarıları 12 yaşın altındaki çocuklar normal olarak arka koltukta bulunmalıdır (duruma göre farklı ulusal yasa yönetmeliklerine lütfen dikkat ediniz). Onlar orada yaşlarına, vücut büyüklüklerine ve kilolarına göre çocuk emniyet sistemleri veya mevcut olan emniyet kemerleriyle güvenlik altına alınmalıdır. Çocuk koltuğu, güvenlik nedenlerinden dolayı ön yolcu koltuğunun arkasına monte edilmelidir. Bir kazanın fiziksel prensibi doğal olarak çocuklar için de geçerlidir ⇒ sayfa 137, “Ön taraftan olan bir kazanın fiziksel prensibi”. Yetişkinlere karşın çocukların kasları ve kemik yapısı tam olarak oluşmamıştır. Bu yüzden çocuklar yüksek yaralanma riski altındadır. Bu yaralanma riskini azaltmak için, çocuklar sadece özel çocuk koltuklarında taşınmalıdır! Sadece resmi olarak izin verilmiş ve çocuklara uygun olan ve çocuk koltuklarını 5 gruba ayıran ECE-R 44 normuna uyan çocuk koltuklarını kullanın ⇒ sayfa 154. ECE-R 44 normuna göre test edilmiş olan çocuk emniyet sistemlerindeki koltukta hiç yok edilemeyen bir test işareti vardır (Daire içinde büyük E harfi, onun altında test numarası). Çocuk koltuklarını seçerken Škoda'nın orijinal aksesuar programından kullanmanızı tavsiye ederiz. Bu çocuk koltukları, Škoda araçlarında kullanılmak üzere geliştirilmiş ve test edilmiştir. Bunlar ECE-R 44 normuna uygundur. UYARI! Çocuk koltuklarının montajında ve kullanılmasında söz konusu çocuk koltuğu üreticisinin ulusal yasal hükümlerine ve talimatlarına dikkat edilmelidir ⇒ sayfa 152. Çocuk koltuklarının doğru kullanılması yaralanma tehlikesini önemli şekilde azaltır! • UYARI! Araç içindeki tüm yolcular - özellikle çocuklar - sürüş esnasında mutlaka emniyet kemerlerini doğru şekilde takmış olmalıdırlar. • 1,50 m'den daha kısa veya 36 kg'ı geçmeyen çocuklar, çocuk emniyet sistemleri olmadan normal bir emniyet kemeriyle bağlanmamalıdırlar, aksi halde karın ve boyun bölgelerinde yaralanmalar meydana gelebilir. Ulusal yönetmeliklere dikkat ediniz. • • Çocuklar hiç bir suretle - bebekler dahi! - Kucağa alınmamalıdır. • • • Bir çocuk koltuğunda sadece bir çocuk emniyet kemeri ile bağlanmalıdır. Bir çocuğu uygun bir çocuk koltuğunda daha emniyetli taşıyabilirsiniz ⇒ sayfa 154, “Çocuk koltuğu”! Çocuğu, çocuk koltuğunda hiç bir zaman gözetimsiz olarak bırakmayınız. Belli dış iklimsel şartlarda aracın içinde hayatı tehdit eden sıcaklıklar meydana gelebilir. • Çocuğunuzun araç içinde emniyetsiz olarak bulunmasına hiç bir zaman izin vermeyiniz. • Çocuklar ayrıca, sürüş esnasında araç içinde hiç bir zaman ayakta durmamalı veya koltuklara diz çökmemelidir. Bir kaza durumunda çocuk araç içinde savrulur ve böylece kendisini ve diğer yolcuları çok tehlikeli biçimde yaralayabilir. • Eğer çocuklar sürüş sırasında öne doğru eğilirlerse veya yanlış oturma pozisyonu alırlarsa, bir kaza durumunda yüksek bir yaralanma riskine maruz sj4.3.book Page 153 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Çocukların emniyetli şekilde taşınması UYARI! Devamı kalırlar. Bu daha ziyade, bir kaza anında hava yastığı sistemi açıldığında ön yolcu koltuğunda taşınan çocuklar için geçerlidir. Bu durum çok tehlikeli veya hatta ölümcül yaralanmalarla sonuçlanabilir. • Emniyet kemerlerinin azami koruma etkisi için kemer bandının yerleşimi büyük önem taşır ⇒ sayfa 139, “Emniyet kemerleri doğru olarak nasıl takılır?”. Kemer bandının doğru yerleşimi için çocuk koltuğu üreticilerinin verdiği bilgilere mutlaka dikkat edilmelidir. Yanlış takılan emniyet kemerleri hafif kazalarda bile yaralanmalara yol açabilir. • Emniyet kemerleri doğru çalışma bakımından mutlaka kontrol edilmelidir. Bunun dışında, kemer bandının keskin kenarlı kılıflar tarafından hasar görmemesine dikkat edilmelidir. • Ön yolcu koltuğunda çocuğun sürüş yönüne sırtı dönük olarak oturduğu bir çocuk koltuğunun kullanılması durumunda (bazı ülkelerde çocuğun sürüş yönünde oturduğu bir çocuk koltuğunun kullanılması durumunda), ön yolcu hava yastığı mutlaka devreden çıkarılmalıdır ⇒ sayfa 151. Eğer böyle yapılmaz ise, ön yolcu hava yastığının açılması ile çocuk ağır yaralanabilir veya ölebilir. Bazı ülkelerdeki ulusal yönetmelikler, yan ve kafa hava yastıklarının da devreden çıkarılmasını talep etmektedir. Ön yolcu koltuğunda çocukları taşıdığınız durumlarda, çocuk koltuklarının kullanılması ile ilgili ulusal yönetmeliklere lütfen dikkat ediniz. Çocuk koltuklarının ön yolcu koltuğunda kullanılması Çocuk koltukları daima arka koltuğa bağlanmalıdır. Güvenlik nedenlerinden dolayı, çocuk emniyet sistemlerinin mümkün olduğunca arka koltuklara takılmasını tavsiye ederiz. Buna rağmen bir çocuk koltuğunu ön yolcu koltuğunda kullandığınız zaman, takılmış olan hava yastığı sistemine uygun olarak aşağıdaki ikaz uyarılarına mutlaka dikkat etmelisiniz: • UYARI! Dikkat - özel tehlike! Ön yolcu koltuğunda, çocuğun sırtı sürüş yönüne ters bulunduğu bir çocuk koltuğunu hiç bir zaman kullanmayınız. Bu çocuk koltuğu ön yolcu ön hava yastığının çıkış bölgesindedir. Hava yastığı açıldığı zaman, çocuk ağır veya hayati tehlikesi olacak şekilde yaralanabilir. • Yolcu tarafındaki orta kaporta sütunundaki etiket de bu gerçeğe işaret eder ⇒ şek. 146. Bu etiket ön yolcu kapısı açıldığı zaman görülmektedir. Bazı ülkeler için etiket, yolcunun güneş siperliğine de yapıştırılmıştır. • Ön yolcu koltuğunda çocuğun sürüş yönüne sırtı dönük olarak oturduğu bir çocuk koltuğunun kullanılması durumunda (bazı ülkelerde çocuğun sürüş yönünde oturduğu bir çocuk koltuğunun kullanılması durumunda), ön yolcu hava yastığı mutlaka devreden çıkarılmalıdır ⇒ sayfa 150, “Hava yastığının devre dışı bırakılması”. Eğer böyle yapılmaz ise, ön yolcu hava yastığının açılması ile çocuk ağır yaralanabilir veya ölebilir. Bazı ülkelerdeki ulusal yönetmelikler, ön yolcu yan hava yastığının veya kafa hava yastığının da devreden çıkarılmasını talep etmektedir. Ön yolcu koltuğunda çocukları taşıdığınız durumlarda, çocuk koltuklarının kullanılması ile ilgili ulusal yönetmeliklere lütfen dikkat ediniz. • Eğer ön yolcu hava yastığı bir yetkili servis tarafından araç sistem test cihazı ile devreden çıkarılırsa, ön yolcunun ön yan ve kafa hava yastığı* devrede kalır. Bazı ülkelerde ulusal yönetmelikler ön hava yastığının devreden çıkartılmasının yanında yan veya kafa hava yastıklarının da devreden çıkarılmasını talep etmektedir. Çocuk koltuklarının kullanılması ile ilgili ulusal yönetmeliklerdeki olası farklılıklara lütfen dikkat ediniz. • Çocuğun sürüş yönüne doğru oturduğu ön yolcu koltuğunda çocuk koltukları kullanılması durumunda, ön yolcu koltuğu mutlaka tamamen arkaya doğru ayarlanmış olmalıdır. Ön yolcu koltuklarında yükseklik ayarı yapılabilen araçlarda koltuk en yüksek konuma alınmalıdır. Şek. 146 Yolcu tarafındaki orta kaporta sütunundaki etiket Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları 153 • Eğer bu yapılmaz ise ön yolcu hava yastığı (yastıkları) açıldığı zaman ön yolcu koltuğundaki çocuk ağır veya ölümle sonuçlanan yaralanmalara maruz Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 154 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 154 Çocukların emniyetli şekilde taşınması UYARI! Devamı kalabilir. Hava yastığını (yastıklarını) ihtiyaç durumunda devre dışı bırakın ⇒ sayfa 150, “Hava yastığının devre dışı bırakılması”. Çocuk, koltukta yaşına uygun çocuk koltuğu ile emniyete alınmalıdır. Çocuk ile yan ve kafa hava yastıklarının çıkış bölgesi arasında yeterli boşluk mevcuttur. Hava yastığı mümkün olan en iyi korumayı sağlar. • Çocuk koltuğunu ön yolcu koltuğunda artık kullanmayacaksanız, ön yolcu hava yastıkları tekrar devreye sokulmalıdır. Çocuk emniyeti ve Yan hava yastığı* Çocuklar yan ve kafa hava yastıklarının çıkış bölgesinde hiç bir zaman bulunmamalıdırlar. • UYARI! Ön yolcu koltuğunda çocuğun sürüş yönüne sırtı dönük olarak oturduğu bir çocuk koltuğunun kullanılması durumunda (bazı ülkelerde çocuğun sürüş yönünde oturduğu bir çocuk koltuğunun kullanılması durumunda), ön yolcu hava yastığı mutlaka devreden çıkarılmalıdır ⇒ sayfa 150. Eğer böyle yapılmaz ise, ön yolcu hava yastığının açılması ile çocuk ağır yaralanabilir veya ölebilir. Bazı ülkelerdeki ulusal yönetmelikler, yan ve kafa hava yastıklarının da devreden çıkarılmasını talep etmektedir. Ön yolcu koltuğunda çocukları taşıdığınız durumlarda, çocuk koltuklarının kullanılması ile ilgili ulusal yönetmeliklere lütfen dikkat ediniz. • Ağır yaralanmaları önlemek için, çocuklar araç içinde daima yaşına, ağırlığına ve vücut büyüklüğüne uygun emniyet sistemleriyle mutlaka güvenlik altına alınmalıdırlar. • Çocuklar hiç bir zaman yan hava yastıklarının çıkış bölgesinde bulunmamalıdır - Yaralanma tehlikesi! • Şek. 147 Doğru olmayan oturma konumunda doğru olmayan şekilde emniyete alınmış çocuk, yan hava yastığından / Bir çocuk koltuğu ile kurallara uygun şekilde emniyete alınmış çocuktan dolayı tehlike altındadır. Yan hava yastıkları yandan olan çarpışmalarda araç içindekilere yüksek koruma sağlar. Bu korumayı garanti altına alabilmek için, yan hava yastıklarının şişmesi mutlaka saniyenin kesirlerinde gerçekleşmelidir ⇒ sayfa 147, “Yan hava yastıklarının fonksiyonu”. Hava yastığı bu sırada öyle büyük bir kuvvet meydana getirir ki, doğru oturuş pozisyonunda olmayan kişiler hava yastığı tarafından veya yan hava yastıklarının çıkış bölgesinde bulunan nesneler tarafından yaralanabilirler. Bu durum özellikle, yasal yönetmeliklere göre taşınmayan çocuklar için geçerlidir. Yan hava yastıklarının etki bölgesine hiç bir nesne koymayınız- Yaralanma tehlikesi! Çocuk koltuğu Çocuk koltuklarının gruplara dağılımı Sadece resmi olarak izin verilmiş ve çocuk için uygun olan çocuk koltukları kullanılabilir. Çocuk koltukları için ECE-R 44 Normu geçerlidir. ECE-R'nin anlamı: Avrupa Ekonomik Komisyonu - Ayarlaması. ECE-R 44 normuna göre test edilmiş olan çocuk koltukları sökülemeyen bir test işaretine sahiptir (Daire içinde büyük E harfi, onun altında test numarası). Çocuk koltukları 5 gruba ayrılmaktadır: sj4.3.book Page 155 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Çocukların emniyetli şekilde taşınması 0 / 0+ grubundaki çocuk koltukları Grup Ağırlık 0 0 -10 kg ⇒ sayfa 155 0+ 13 kg'ya kadar ⇒ sayfa 155 1 9 -18 kg ⇒ sayfa 156 2 15 -25 kg ⇒ sayfa 156 3 22 -36 kg ⇒ sayfa 157 Şek. 148 0 / 0+ grubundaki çocuk koltuğu 150 cm'den uzun olan çocuklar koltuk minderi olmadan araçta mevcut bulunan emniyet kemerlerini kullanabilirler. Çocuk koltuklarının kullanılması ECE-R 44 normuna göre çocuk koltuklarının ilgili koltuklar üzerinde kullanılabilirliğine genel bakış: Gruba göre çocuk koltuğu Ön yolcu koltuğu Arka koltuk dış Arka koltuk orta 0 U A + A U A + A T A U A 0+ U A + A U A + A T A U A 1 U A + A U A + A T A U A 2 ve 3 U A U A U A U Üniversal kategori - Koltuk, izin verilen tüm çocuk koltuğu tiplerine uygundur. A + Koltuk, “ISOFIX*” sistemi için sabitleme kancalarıyla donatılabilir. A T Bölünmüş arka koltuk - koltuk “Top Tether*” sistemi için sabitleme halkaları ile A donatılabilir ⇒ sayfa 158, ““Top Tether” sistemi ile çocuk koltuğunun bağlanması”. Ağırlığı 10 kilograma ve yaşı yaklaşık 9 aylığa kadar olan veya ağırlığı 13 kilograma ve yaşı yaklaşık 18 aylığa kadar olan bebekler için, en iyisi yatma pozisyonuna göre ayar imkanları olan çocuk koltukları uygundur ⇒ şek. 148. Bu tip çocuk koltukları, çocuğun sırtı sürüş yönünün tersinde olacak şekilde monte edildikleri için, bu koltuklar ön yolcu koltuğunda kullanılamazlar ⇒ sayfa 153, “Çocuk koltuklarının ön yolcu koltuğunda kullanılması”. • UYARI! Ön yolcu koltuğunda çocuğun sürüş yönüne sırtı dönük olarak oturduğu bir çocuk koltuğunun kullanılması durumunda (bazı ülkelerde çocuğun sürüş yönünde oturduğu bir çocuk koltuğunun kullanılması durumunda), ön yolcunun ön hava yastığı mutlaka devreden çıkarılmalıdır. − yetkili serviste • − veya ön yolcu hava yastığı düğmesi* ile ⇒ sayfa 151, “Ön yolcu hava yastığı şalteri”. Bazı ülkelerde ulusal yönetmelikler ön hava yastığının devreden çıkartılmasının yanında yan veya kafa hava yastıklarının da devreden çıkarılmasını talep etmektedir. Çocuk koltuklarının kullanılması ile ilgili ulusal yönetmeliklerdeki olası farklılıklara lütfen dikkat ediniz. • Eğer bu yapılmaz ise ön yolcu hava yastığı (yastıkları) açıldığı zaman ön yolcu koltuğundaki çocuk ağır veya ölümle sonuçlanan yaralanmalara maruz kalabilir. Kullanım Emniyet 155 Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 156 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 156 Çocukların emniyetli şekilde taşınması UYARI! Devamı UYARI! Devamı • Çocuk koltuğunu ön yolcu koltuğunda artık kullanmayacaksanız, ön yolcu hava yastığı tekrar devreye sokulmalıdır. Çocuk koltukları, grup 1 • Bazı ülkelerde ulusal yönetmelikler ön hava yastığının devreden çıkartılmasının yanında yan veya kafa hava yastıklarının da devreden çıkarılmasını talep etmektedir. Çocuk koltuklarının kullanılması ile ilgili ulusal yönetmeliklerdeki olası farklılıklara lütfen dikkat ediniz. • Eğer bu yapılmaz ise ön yolcu hava yastığı (yastıkları) açıldığı zaman ön yolcu koltuğundaki çocuk ağır veya ölümle sonuçlanan yaralanmalara maruz kalabilir. • Çocuk koltuğunu ön yolcu koltuğunda artık kullanmayacaksanız, ön yolcu hava yastığı tekrar devreye sokulmalıdır. Çocuk koltukları, grup 2 Şek. 149 Arka koltuk oturma bölgesinde sürüş yönünde monte edilmiş olan 1. gruptaki emniyet masalı çocuk koltuğu Grup 1'deki çocuk koltukları, 9 - 18 kg arasında bulunan yaklaşık 4 yaşına kadar olan bebekler ve küçük çocuklar için uygundur. Bu grubun alt bölgesindeki çocuklar için, çocuğun sırtı sürüş yönüne dönük oturduğu çocuk koltukları en uygunudur. 0+ grubunun üst bölgesindeki çocuklar için, çocuğun sürüş yönünde oturduğu çocuk koltukları en uygunudur ⇒ şek. 149. Çocuğun sürüş yönüne ters olarak oturduğu çocuk koltukları ön yolcu koltuğunda kullanılmamalıdır ⇒ sayfa 153, “Çocuk koltuklarının ön yolcu koltuğunda kullanılması”. • Şek. 150 Arka koltukta sürüş yönünde monte edilmiş olan 2. gruptaki çocuk koltuğu Ağırlığı 15 - 25 kg arasında ve 7 yaşına kadar olan çocuklar için, üç noktalı emniyet kemerleriyle bağlantılı olan çocuk koltukları en uygun olanlardır ⇒ şek. 150. UYARI! Ön yolcu koltuğunda çocuğun sürüş yönüne sırtı dönük olarak oturduğu bir çocuk koltuğunun kullanılması durumunda (bazı ülkelerde çocuğun sürüş yönünde oturduğu bir çocuk koltuğunun kullanılması durumunda), ön yolcunun ön hava yastığı mutlaka devreden çıkarılmalıdır. • UYARI! Ön yolcu koltuğunda çocukları taşıdığınız durumlarda, çocuk koltuklarının kullanılması ile ilgili ulusal yönetmeliklere lütfen dikkat ediniz. Gerekiyorsa, hava yastığı devreden çıkarılmalıdır. − yetkili serviste − yetkili serviste − veya ön yolcu hava yastığı düğmesi* ile ⇒ sayfa 151, “Ön yolcu hava yastığı şalteri”. − veya ön yolcu hava yastığı düğmesi* ile ⇒ sayfa 151, “Ön yolcu hava yastığı şalteri”. sj4.3.book Page 157 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Çocukların emniyetli şekilde taşınması UYARI! Devamı 157 UYARI! Devamı • Kemerin omuzdaki kısmı yaklaşık olarak mutlaka omuzun ortasından ilerlemeli ve üst vücudu sıkıca sarmalıdır. Kemer hiç bir şekilde boynun üzerinden geçmemelidir. Emniyet kemerinin kalça kısmı, mutlaka kalçanın önünde ilerlemeli ve sıkıca yerleşmelidir, karın üzerinden ilerlememelidir. Gerektiğinde kemer bandını kalçanın önünde geriye çekiniz. • Çocuk koltuklarının kullanılması ile ilgili ulusal yönetmeliklerdeki olası farklılıklara lütfen dikkat ediniz. • − veya ön yolcu hava yastığı düğmesi* ile ⇒ sayfa 151, “Ön yolcu hava yastığı şalteri”. Kemerin omuzdaki kısmı yaklaşık olarak mutlaka omuzun ortasından ilerlemeli ve üst vücudu sıkıca sarmalıdır. Kemer hiç bir şekilde boynun üzerinden geçmemelidir. Emniyet kemerinin kalça kısmı, mutlaka kalçanın önünde ilerlemeli ve sıkıca yerleşmelidir, karın üzerinden ilerlememelidir. Gerektiğinde kemer bandını kalçanın önünde geriye çekiniz. • Çocuk koltuklarının kullanılması ile ilgili ulusal yönetmeliklerdeki olası farklılıklara lütfen dikkat ediniz. Çocuk koltukları, grup 3 “ISOFIX” sistemi ile çocuk koltuğunun bağlanması Şek. 151 Arka koltukta sürüş yönünde monte edilmiş olan 3. gruptaki çocuk koltuğu Ağırlığı 22 - 36 kg arasında ve boyu 150 cm'nin altında olup 7 yaşından büyük olan çocuklar için, üç noktalı emniyet kemerleriyle bağlantılı olan çocuk koltukları (koltuk minderi) en uygun olanlardır ⇒ şek. 151. 150 cm'den uzun olan çocuklar koltuk minderi olmadan araçta mevcut bulunan emniyet kemerlerini kullanabilirler. • UYARI! Ön yolcu koltuğunda çocukları taşıdığınız durumlarda, çocuk koltuklarının kullanılması ile ilgili ulusal yönetmeliklere lütfen dikkat ediniz. Gerekiyorsa, hava yastığı devreden çıkarılmalıdır. − yetkili serviste Kullanım Emniyet Şek. 152 Tutma halkaları (ISOFIX Sistemi) / ISOFIX çocuk koltuğu, monte edilmiş olan bağlantı parçalarına yerleştirilir. Ön yolcu koltuğunun arkalık ve oturma yüzeyi arasında “ISOFIX” sistemli bir çocuk koltuğunun sabitlenmesi için iki adet tutma halkası* bulunur. Arka dış koltuklarda tutma halkaları döşemenin altındadır. Montaj yerleri “ISOFIX” yazısı ile işaretlenmiştir. Çocuk koltuğunun takılması A , arkalık ve koltuk yüzeyi arasındaki tutma halkalarına A B – Bağlantı parçalarını A takınız ⇒ şek. 152. 1 yönünde, duyulabilir – Çocuk koltuğunun kilitleme kollarını tutma halkalarına ok A bir sesle yerine oturuncaya kadar itiniz ⇒ şek. 152. Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 158 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 158 Çocukların emniyetli şekilde taşınması – Çocuk koltuğunun her iki tarafından bir çekme testi yapınız. “Top Tether” sistemi ile çocuk koltuğunun bağlanması “ISOFIX” sistemli çocuk koltukları, çabuk, kolay ve emniyetli bir şekilde monte edilebilir. Çocuk koltuğunun takılmasında ve sökülmesinde, koltuk üreticisinin talimatına lütfen mutlaka dikkat ediniz. “ISOFIX” bağlantı sistemine sahip olan çocuk koltukları, eğer bu çocuk koltukları için ECE-R 44 normuna göre sizin araç tipiniz için izin veriliyorsa, ancak o zaman “ISOFIX” sistemi ile aracınıza takılabilir ve bağlanabilir. “ISOFIX” sistemi olan çocuk koltuklarını yetkili servislerden temin edebilirsiniz ve montajını da orada yaptırabilirsiniz. Şek. 153 Arka koltuk: Top Tether Tam bir montaj tarifi, çocuk koltuğu ile birlikte verilmektedir. • UYARI! Tutma halkaları sadece “ISOFIX” sistemli çocuk koltukları için geliştirilmiştir. Bu yüzden diğer çocuk koltuklarını, kemerlerini veya nesneleri tutma halkalarına hiç bir zaman bağlamayınız - Ölüm tehlikesi! • Bir başka araç için satın almış olduğunuz “ISOFIX” sistem bağlantısı olan bir çocuk koltuğunu kullanmadan önce, bu çocuk koltuğunun aracınıza uygun olup olmadığını bir yetkili servisten öğreniniz. • “ISOFIX” sistem bağlantısı olan bazı çocuk koltuklarını, üç noktalı normal emniyet kemerleri ile birlikte kullanabilirsiniz. Çocuk koltuğunun takılmasında ve sökülmesinde, koltuk üreticisinin talimatına lütfen mutlaka dikkat ediniz. • Not Vücut ağırlıkları 9 ila 18 kg arasında olan çocuklar için şu anda “ISOFIX” sistem bağlantısı olan çocuk koltukları temin edilebilmektedir. Bu koltuklar 9 aylıktan 4 yaşına kadar olan çocuklarla ilgilidir. • Çocuk koltukları “Top Tether” sistemi ile de donatılabilir ⇒ sayfa 158. Arka dış koltuklar veya orta koltuk da (bazı ülkeler için geçerlidir), çocuk emniyetini arttırmak için arkalığın arka tarafında “Top Tether” sabitleme sistemi ile donatılmıştır ⇒ şek. 153. “Top Tether” sistemli çocuk koltuğunun takma ve sökme işlemlerini daima çocuk koltuğu üreticisinin verdiği kılavuza göre yürütün. • UYARI! “Top Tether” sistemli çocuk koltuklarını sadece öngörülen noktalara ⇒ şek. 153 sabitleyiniz. • Aracınıza asla kendiniz uyarlamamalısınız. Örneğin vida veya başka sabitleme yöntemi kullanmamalısınız. • Çocuk koltuklarını kullanırken önemli emniyet talimatlarına uyunuz . Not “Top Tether” sisteminin geri kalan kemer kısmını, çocuk koltuğunda bulunan kumaş çantaya yerleştiriniz. sj4.3.book Page 159 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Akıllı teknoloji 159 Sürüş Uyarıları Akıllı teknoloji Elektronik dengeleme programı (ESP)* Genel Etki etme şekli ESP, motor çalıştığı zaman otomatik olarak devreye girer ve bir kendi kendine test yapar. ESP kontrol ünitesi her sistemin verilerini işler. Bunun haricinde, yüksek hassasiyetli sensörler tarafından hazır duruma getirilen ek ölçüm verilerini de işler. Aracın kendi dikey ekseni etrafındaki dönüş hızı, araç yanal ivmelenmesi, fren basıncı ve direksiyonun dönüş açısı. Direksiyon hareketinin ve aracın hızının yardımıyla sürücünün yön isteği belirlenir ve sürekli olarak aracın gerçek davranışı ile karşılaştırılır. Örneğin aracın savrulmaya başlaması gibi durumlarda, ESP sistemi, ilgili tekerleği otomatik olarak frenler. Şek. 154 ESP düğmesi Genel ESP, fiziksel sınır şartlarındaki sürüş koşullarında (örneğin hızlı girilen virajdaki gibi) aracınızın kontrolünü sağlamanıza yardım eder. Yol şartlarına bağlı olarak savrulma tehlikesi azalır ve böylece aracın sürüş dengesi iyileşir. Sistem tüm hızlarda çalışır. Elektronik dengeleme programına aşağıdaki sistemler entegre edilmiştir: • • • • • • Elektronik diferansiyel kilidi (EDS), Anti patinaj sistemi (ASR), Aktif direksiyon desteği (DSR), Fren yardımcısı, Yokuşta kalkış yardımcısı. Emniyet Sisteme bir müdahale sırasında gösterge panelindeki kontrol lambası hızlı yanar söner ⇒ sayfa 34. ESP, ABS ile bağlantılı olarak çalışır ⇒ sayfa 163, “Anti blokaj sistemi (ABS)”. Bir ABS arızasında ESP fonksiyonu da bozulur. ESP'deki bir arıza durumunda, gösterge panelindeki ESP kontrol lambası yanar ⇒ sayfa 34. UYARI! Anti blokaj sistemi (ABS), ESP sistemi kapatılamaz, ⇒ şek. 154 tuşuna basarak sadece ASR sistemi kapatılır, kontrol lambası ESP yavaş yanıp söner. Kullanım Araç, tekerlekteki frenleme sırasında etki eden kuvvetler tarafından tekrardan dengelenir. Aracın önü viraj dışına çıkma eğilimi içerisindeyken, fren sistemine müdahale arka iç tekerleğe etki eder, arka kısmı viraj dışına çıkma eğiliminde olan araçta fren sistemine müdahale ilk önce dış tekerleğe etki eder. Bu fren müdahalesine sesler de eşlik eder. Sürüş Uyarıları ESP sistemi ile de aracın fiziksel sınırlarının aşılması mümkün değildir. ESP sistemi olan araçlarda bile, sürüş şeklinizi yol ve trafik durumuna göre uyarlamalısınız. Bu durum daha ziyade kaygan ve ıslak yol için geçerlidir. Artan emniyet imkanı, sizi bir emniyet riskine girme konusunda kışkırtmamalıdır Kaza tehlikesi ! Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 160 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 160 • Akıllı teknoloji Not ESP'nin hatasız çalışmasını sağlamak için, dört tekerlekte de mutlaka aynı lastikler takılmış olmalıdır. Lastiklerin farklı yuvarlanma çevreleri, motor veriminin istenmeyen azalmasına yol açabilir. EDS Offroad sistemi, sert olmayan bir zeminde yapılan sürüşler sırasında aracın çekişi desteklenecek şekilde ayarlanmıştır. Offroad modunda, EDS sistemi normal moda nazaran daha erken devreye girer. Fren basıncı patinaj yapan tekerlekte ve bir aksta diyagonal olduğu gibi daha çabuk oluşur. • Araçtaki değişiklikler (örn. motorda, frenlerde, tekerlek ve alt düzende veya lastik ve jantların diğer kombinasyonları) ESP'nin çalışmasına etki edebilir ⇒ sayfa 214, “Aksesuar, tadilatlar ve parça değişimi”. Elektronik diferansiyel kilidi (EDS)* Elektronik diferansiyel kilidi herhangi bir tekerleğin patinaj yapmasını önler. • UYARI! Düzenli olarak kaygan olan bir yoldaki hızlanmada, örn. buz veya kar üzerinde, lütfen çok dikkatli gaz veriniz. Tahrikli tekerlekler, EDS'ye rağmen patinaj yapabilirler ve böylece sürüş dengesi etkilenir - Kaza tehlikesi! • EDS sistemi olan araçlarda bile, sürüş tarzınızı yol ve trafik durumuna göre uyarlamalısınız. Artan emniyet imkanı, sizi bir emniyet riskine girme konusunda kışkırtmamalıdır - Kaza tehlikesi ! ESP'li araçlar, bir elektronik diferansiyel kilidi (EDS) ile donatılmıştır. Genel Fazla elverişsiz yol şartları durumunda, EDS vasıtasıyla kalkış, hızlanma ve rampa çıkma önemli derecede kolaylaşır veya mümkün olur. Etki etme şekli EDS, otomatik olarak etki eder, yani sürücü hiç karışmadan. EDS sistemi, ABS sensörlerinin yardımıyla tahrikli tekerleklerin devir sayılarını denetler. Eğer kaygan bir zeminde sadece bir tekerlek patinaj yapıyorsa, tahrikli tekerlekler arasında bir devir sayısı farkı ortaya çıkar. EDS, patinaj yapan tekerleği frenler ve diferansiyel diğer tahrik tekerleğine daha büyük bir tahrik kuvveti aktarır. Bu kontrol işlemi kendisini seslerle belli eder. • Not ABS veya ESP kontrol lambası yandığı zaman, EDL sisteminde de bir arıza olabilir. Lütfen en kısa zamanda bir yetkili servisi arayınız. • Araçtaki değişiklikler (örn. motorda, frenlerde, tekerlek ve alt düzende veya lastik ve jantların diğer kombinasyonları) EDS'nin çalışmasına etki edebilir ⇒ sayfa 214, “Aksesuar, tadilatlar ve parça değişimi”. Anti patinaj sistemi (ASR) Çekiş kontrol sistemi, hızlanma esnasında tahrikli tekerleklerin patinaj yapmasını önler. Frenlerin aşırı ısınması Frenlenen tekerleğin diskli freninin çok fazla ısınmaması için, EDS sistemi alışılmamış güçlü talep durumunda otomatik olarak devreden çıkar. Araç çalışır durumda kalır ve EDS sistemi olmayan bir aracın aynı özelliklerine sahip olur. Fren soğur soğumaz, EDS tekrar otomatik olarak devreye girer. EDS Offroad* Offroad modu devreye girdikten sonra ⇒ sayfa 166, EDS Offroad aktif duruma gelir. Şek. 155 ASR düğmesi sj4.3.book Page 161 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Akıllı teknoloji Genel Fazla elverişsiz yol şartları durumunda, ASR vasıtasıyla kalkış, hızlanma ve rampa çıkma önemli derecede kolaylaşır veya mümkün olur. ASR Offroad sistemi, sert olmayan bir zeminde aracın hızlanmasını etkili bir şekilde destekler, zira patinaj yapan tekerleklere daha fazla kayma izni verir. Sistem kalkışta veya düşük hızlarda çalışır. Etki etme şekli ASR, motor çalıştığı zaman otomatik olarak devreye girer ve bir kendi kendine test yapar. Bu sistem ABS sensörlerinin yardımıyla tahrikli tekerleklerin devir sayılarını denetler. Eğer tekerlekler patinaj yaparsa, tahrik gücü motor devrinin otomatik olarak azaltılmasıyla yol şartlarına uyarlanır. Sistem tüm hızlarda çalışır. UYARI! Sürüş tarzını, mutlaka daima yol ve trafik durumuna göre uyarlamalısınız. Artan emniyet imkanı, sizi bir emniyet riskine girme konusunda kışkırtmamalıdır - Kaza tehlikesi! ASR, ABS ile bağlantılı olarak çalışır ⇒ sayfa 163, “Anti blokaj sistemi (ABS)”. Bir ABS arızasında ASR fonksiyonu da devre dışı kalır. ASR'deki bir arıza durumunda, gösterge panelindeki ASR kontrol lambası yanar ⇒ sayfa 34. Sisteme bir müdahale sırasında gösterge panelindeki kontrol lambası ASR hızlı yanar söner ⇒ sayfa 34. Devreden çıkarma ASR sistemini ihtiyaç durumunda devreden çıkarabilir ve tekrar devreye sokabilirsiniz. ABS ile donatılmış araçlarda, ⇒ sayfa 160, şek. 155 tuşuna basarak ASR sistemini devre dışına çıkarabilirsiniz, ESP* ile donatılmış araçlarda, ⇒ sayfa 159, şek. 154 tuşuna basarak ASR sistemini devre dışına çıkarabilirsiniz. ASR sistemi devre dışı olduğunda, gösterge panelindeki ASR kontrol lambası yanar söner ⇒ sayfa 34. ASR, normal olarak daima devrede olmalıdır. Sadece belli istisna durumlarında, eğer kayma isteniyorsa, sistemi devreden çıkarmak maksada uygun olabilir. Örnekler: • • • • Not ASR'nin (TCS) hatasız çalışmasını sağlamak için, dört tekerlekte de mutlaka aynı lastikler takılmış olmalıdır. Lastiklerin farklı yuvarlanma çevreleri, motor veriminin istenmeyen azalmasına yol açabilir. • Araçtaki değişiklikler (örn. motorda, frenlerde, tekerlek ve alt düzende veya lastik ve jantların diğer kombinasyonları) ASR'nin çalışmasına etki edebilir ⇒ sayfa 214, “Aksesuar, tadilatlar ve parça değişimi”. Aktif direksiyon desteği (DSR),* ESP'li (elektronik denge programı) araçlar aktif direksiyon desteği (DSR) ile donatılmıştır. Bu fonksiyon sürücüye, aracı kritik durumlarda dengede tutmak için bir direksiyon önerisi verir. Aktif direksiyon desteği, örneğin aracın sağında ve solunda farklı yol yüzeylerinde sert fren yapılmasında devreye girer. UYARI! Kar zincirleriyle sürüş sırasında Derin kar üzerindeki veya gevşek zemindeki sürüş sırasında Çamura saplanan aracın serbest bir şekilde sallanması durumunda. Araç sadece bu fonksiyonla kendi kendini yönetmez! Sürücü de ayrıca aracın kumandasından sorumludur! Daha Sonra ASR'yi (TCS) tekrar devreye sokmalısınız. ASR Offroad* Offroad modu devreye girdikten sonra ⇒ sayfa 166, ASR Offroad aktif duruma gelir. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları 161 Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 162 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 162 Akıllı teknoloji Frenler Frenleme etkisini olumsuz etkileyen nedir? Aşınma Fren balatalarının aşınması büyük ölçüde kullanım şartlarına ve sürüş tarzına bağlıdır. Eğer sık olarak şehir içi ve kısa mesafe trafiğinde veya çok sportif sürüyorsanız, fren balatası kalınlığını iki servis muayenesi arasında da bir yetkili servise kontrol ettirmelisiniz. Islaklık veya yola serpilen tuz Belli durumlarda, örn. sudan geçişlerden sonra, şiddetli sağnak yağışlarda veya oto yıkamadan sonra, frenlerin tesiri, ıslak veya kışın buzlanmış fren disklerinden dolayı azaltılmış şekilde kullanılabilir. Frenleri mümkün olan en kısa sürede mutlaka birçok kere fren yaparak kuru frenlenir durumuna getirmelisiniz. Tuz serpilmiş yollarda yapılan sürüşlerde de, eğer uzun süredir fren yapmadıysanız, tüm fren tesiri azaltılmış olarak kullanılabilir. Fren disklerindeki ve fren balatalarındaki tuz tabakası frenleme sırasında önce mutlaka sıyrılmalıdır. Korozyon Eğer araç uzun süre park halinde bırakılmışsa ve fren sistemi çok fazla kullanılmamışsa, fren disklerinde korozyon ve balatalarda kirlenme oluşur. Fren sistemini fazlaca kullanmıyorsanız, yüzeyde korozyon mevcut ise, fren disklerinin temizlenmesi için yüksek hızda kuvvetli frenler yapılmasını tavsiye ederiz ⇒ . Fren sisteminde arıza Fren yolunun birdenbire uzadığını ve fren pedalı hareketinin daha uzun olduğunu fark ettiğiniz zaman, muhtemelen çift devreli fren sisteminin bir fren devresi çalışmamaktadır. Problemin giderilmesini sağlamak üzere hiç zaman kaybetmeden en yakın yetkili servise gidiniz. Oraya giderken hızınızı azaltarak sürünüz ve bu arada kendinizi daha yüksek fren pedalı baskısına göre ayarlayınız. Düşük fren hidroliği seviyesi Fren hidrolik seviyesi çok düşük olduğunda, fren sisteminde arızalar ortaya çıkabilir. Fren hidroliğinin seviyesi elektronik olarak denetlenir ⇒ sayfa 36, “Fren sistemi ”. • UYARI! Frenleri kurutma ve fren sistemini temizlemek amacıyla yapılan frenlemeleri sadece trafik şartları buna izin veriyorsa yapınız. Diğer araç kullanıcıları tehlike altına atılmamalıdır. • Sonradan bir ön spoyler, jant kapağı vs. takıldığında, ön tekerlek frenlerine giden hava akımının mutlaka engellenmemesi sağlanmalıdır, aksi halde fren sistemi çok ısınabilir. • Yeni fren balatalarının yaklaşık 200 kilometreye kadar henüz hiç bir tam frenleme etkisi olmadığını göz önünde bulundurunuz. Fren balataları, en elverişli sürtünme kuvvetini geliştirmeden önce mutlaka “sürtünerek alışmalıdırlar”. Biraz azalmış fren kuvvetini bununla birlikte fren pedalına kuvvetli bir şekilde basarak dengeleyebilirsiniz. Bu uyarı aynı zamanda gerektiğinde ileride değiştirilen fren balataları için de geçerlidir. • Dikkat! Fren yapmak zorunda olmadığınız zaman, fren pedalına hafifçe de olsa basmayınız. Bu durum frenlerin aşırı ısınmasına yol açar ve dolayısıyla daha uzun bir fren yolu ve daha fazla aşınma meydana getirir. • Yokuş aşağı uzun olan bir mesafeyi gitmeden önce, hızınızı lütfen azaltınız, bir sonraki düşük vitese geçiniz (düz şanzıman) veya daha düşük bir sürüş kademesi seçiniz (otomatik şanzıman). Böylelikle motorun frenleme etkisinden yararlanır ve frenlerin yükünü alırsınız. Eğer ilaveten mutlaka frenlemeniz gerekiyorsa, bunu bir anda değil, aksine aralıklı olarak yapınız. Not 60 km/saatten daha yüksek hızlarda acil frenleme durumunda, veya 1,5 saniyeden daha uzun süren bir ABS müdahalesinde, fren lambası otomatik olarak yanıp söner. Aracın hızı 10 km/saatin altına indikten sonra veya araç durmuş ise, fren lambasının yanıp sönmesi sona erer ve flaşör sistemi devreye girer. Tekrar hızlanıldığında veya kalkış yapıldığında flaşör sistemi otomatik olarak devre dışı olur. sj4.3.book Page 163 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Akıllı teknoloji Fren güçlendirici Fren güçlendirici, fren pedalıyla ürettiğiniz basıncı kuvvetlendirir. Gerekli basınç, sadece motor çalışırken hazır duruma gelir. • • ABS Offroad sistemi, sert olmayan bir zeminde aracın frenleme etkisini yükseltir, böylece tekerlekler frenleme sırasında kayma ile daha uzun bloke olarak tutulur. Sistem sadece, ön tekerlekler düz konumda iken devrededir. Sistem, 50 km/saat hıza kadar çalışır. UYARI! Araç durmadan önce hiç bir zaman motoru durdurmayınız. Fren güçlendirici sadece motor çalıştığı zaman devredir. Durdurulmuş motorda fren yapmak için, daha fazla kuvvet uygulamak zorunda kalırsınız. Alışılmış şekilde duramayacağınız için, bir kaza meydana gelebilir veya ciddi yaralanmalar olabilir. Anti blokaj sistemi (ABS) ABS, frenleme sırasında tekerleklerin bloke olmasını önler. • Buna rağmen, ABS'nin her türlü şartlar altında fren yolunu kısaltacağını beklememelisiniz. Örneğin iri kum veya yeni yağmış kar üzerinde fren yolu, dikkatli ve yavaş sürseniz bile, biraz uzun olabilir. Etki etme şekli Eğer bir tekerlek aracın sürüş hızı için çok düşük çevre hızına ulaşırsa ve bloke olmaya eğilim gösterirse, o zaman bu tekerlek üstündeki fren basıncı azaltılır. Bu kontrol işlemi, seslerle birleşmiş şekilde fren pedalının titreşimli hareketiyle kendini belli eder. Böylece sürücü olarak siz, tekerleklerin bloke olmaya eğilimli oldukları bilgisinden haberdar olursunuz (ABS kontrol bölgesi). ABS'nin bu frenleme sırasında en uygun şekilde kontrol edilebilmesi için, fren pedalını mutlaka basılı olarak tutmalısınız. Asla ayağınızı fren pedalından çekmeyiniz! ABS Offroad* Offroad modu devreye girdikten sonra ⇒ sayfa 166, ABS Offroad aktif duruma gelir. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları UYARI! ABS sistemi de aracınızın fiziksel sınırlarını değiştiremez. Bunu özellikle aracınızı düz ve ıslak yollarda sürerken unutmayınız. ABS, kontrol bölgesine geldiğinde, aracın hızını hemen yola ve trafik şartlarına uydurunuz. ABS nedeniyle artan emniyet imkanı, sizi bir emniyet riskine girme konusunda kışkırtmamalıdır - Kaza tehlikesi! • Bir ABS arızası durumunda, normal fren sisteminiz hala tam kapasite ile çalışır durumdadır. En kısa sürede bir yetkili servisi arayınız ve sürüş tarzını ABS arızasına uyarlayınız, zira arızanın kapsamının ne kadar büyük olduğunu ve fren etkisinin ne kadar olacağını bilemezsiniz. Genel ABS, aktif sürüş güvenliğinin yükseltilmesine oldukça katkıda bulunur. ABS fren sistemi olmayan araçlara karşın, kaygan bir yoldaki tam frenleme durumunda tekerlekler bloke olmadığı için, mümkün olan en iyi direksiyon hakimiyeti muhafaza edilir. 163 • Not Eğer ABS'de bir arıza ortaya çıkarsa, bu durum kontrol lambası tarafından gösterilir ⇒ sayfa 35. • Araçtaki değişiklikler (örn. motorda, frenlerde, tekerlek ve alt düzende veya lastik ve jantların diğer kombinasyonları) ABS'nin çalışmasına etki edebilir ⇒ sayfa 214, “Aksesuar, tadilatlar ve parça değişimi”. Fren yardımcısı* Fren yardımcısı, kuvvetli bir frenleme (örn. tehlike anında) durumunda fren kuvvetini yükseltir ve fren sisteminde gerekli olan basıncın hızlı şekilde oluşmasını gerçekleştirir. Sürücülerin çoğunluğu tehlike durumlarında gerçi zamanında fren yaparlar, fakat fren pedalına yeterince kuvvetli basamazlar. Böylece azami araç frenlemesine ulaşılamaz ve araç bir ilave yol kat eder. Fren yardımcısı, fren pedalına çok hızlı basıldığı zaman devreye girer. O zaman normal frenlemeye göre çok daha büyük bir fren basıncı meydana gelir. Böylelikle fren pedalının göreceli olarak düşük kuvvetle basılması durumunda da, aracın azami frenlenmesi için gerekli olan, yeterli basınç en kısa süre içinde fren sisteminde oluşturulaKullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 164 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 164 Akıllı teknoloji bilir. Mümkün olan en kısa fren yoluna erişmek için, fren pedalına mutlaka sert basmaya devam etmelisiniz. Fren yardımcısı, fren sisteminde gerek duyulan basıncı hızla oluşturarak acil durumlarda daha kısa bir frenleme mesafesi elde etmenize yardımcı olur. ABS'nin üstünlüklerini tam olarak kullanır. Fren pedalını bıraktıktan sonra, fren yardımcısının fonksiyonu otomatik olarak devreden çıkar ve frenler bilinen tarzda çalışır. Fren yardımcısı, ESP sistemini oluşturan parçalardan birisidir. ESP arızasında fren yardımcısının fonksiyonu da bozulur. ESP ile ilgili diğer bilgiler ⇒ sayfa 159. • UYARI! Fren yardımcısı da, gerek duyulan frenleme mesafesi anlamında, aracınızın fiziksel şartlarını aşamaz. • • Hidrolik direksiyon bozulduğunda veya duran motorda (araç çekme) araç direksiyonunun kullanılması normal şekilde devam eder. Bununla birlikte direksiyon hareketi için daha fazla güç uygulamak gerekir. Hidrolik direksiyondaki bir arıza durumunda, gösterge panelindeki kontrol lambası veya yanar ⇒ sayfa 32. UYARI! Hidrolik direksiyon arıza yaparsa, bir yetkili servise başvurunuz. Lastik hava basıncı kontrol sistemi* Sürüş hızınızı, yol ve trafik durumuna uyarlayınız. Fren yardımcısının sağladığı artan güvenlik imkanı, sizi yükselen bir güvenlik riskine girme konusunda kışkırtmamalıdır - Kaza tehlikesi. Yokuşta kalkış yardımcısı* Yokuşta kalkış yardımcısı eğimlerin çıkılmasını kolaylaştırır. Sistem, ayak fren pedalından çekildikten sonra yaklaşık 2 saniye süre ile oluşmuş fren basıncını tutarak yokuş yukarı sürüşü destekler Böylece sürücü yokuşta kalkarken ayağını fren pedalından gaz pedalına, el frenini kullanmadan değiştirebilir. Gaz verildiği oranda fren basıncı da azalır. Araç 2 saniye içinde kalkmazsa, geriye doğru kalkmaya başlar. Yokuşta kalkış yardımcısı %3'lük eğimlerden sonra ve sürücü kapısı kapalı ise devreye girer. Eğimlerde ileri veya geri yönde kalkışlarda devrededir. Yokuş aşağı inişlerde devrede değildir. Elektro-mekanik hidrolik direksiyon Hidrolik direksiyon, az kuvvetle aracı kullanmanıza olanak sağlar. Elektro-mekanik hidrolik direksiyonda, direksiyon desteği, araç hızına ve direksiyon dönüş açısına göre otomatik olarak uyarlanır. Şek. 156 Lastik hava basıncı kontrol değerini ayarlama tuşu Lastik hava basıncı kontrol sistemi, ABS sensörlerinin yardımı ile her bir tekerleğin hızını ve dolayısıyla yuvarlanma çevresini karşılaştırır. Bir tekerleğin yuvarlanma çevresinin değişmesi durumunda, gösterge panelindeki kontrol lambası yanar ⇒ sayfa 35 ve sesli bir sinyal duyulur. Bir tekerleğin yuvarlanma çevresi aşağıdaki durumlarda değişir: • • • • Lastik hava basıncı çok düşük ise, Lastiğin yapısı hasarlı ise, Araç tek taraflı yüklenmiş ise, Bir aksın tekerlekleri daha fazla yüklenmiş ise (örn. römork çekmek veya yokuş yukarı veya yokuş aşağı sürüş), • • Kar zincirleri takılmış ise, Geçici tekerlek takılı ise, sj4.3.book Page 165 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Akıllı teknoloji • Aks başına bir tekerlek değiştirilmiş ise. Not Lastik hava basıncı kontrol sisteminin temel ayarı Lastik hava basıncı kontrol sistemi: Lastik hava basıncı değiştirildikten veya bir veya birden fazla tekerlekler değiştirildikten sonra, araçtaki (örn. akslar arasındaki tekerlek değişiikliği) bir tekerleğin pozisyon değişikliğinden sonra veya sürüş sırasında kontrol lambasının yanmasında sistemin bir temel ayarlamasının yapılması gerekir. • • • Lastikleri öngörülen hava basıncı ile şişiriniz ⇒ sayfa 208. Kontağı açınız. ⇒ sayfa 164, şek. 156 düğmesine 2 saniyeden daha uzun basınız. Basarken tuştaki kontrol lambası yanar. Aynı zamanda sistemin hafızası silinir, yeni kalibrasyon başlar ve bu durum akustik bir sinyalle ve hemen ardından kontrol lambasının sönmesiyle onaylanır. • kontrol lambası temel ayarın ardından sönmezse, sistemde bir hata vardır. En yakındaki bir yetkili servisi arayınız. • Sistem eşit miktarda basınç kaybını algılayamadığı için, düzenli lastik hava basıncı kontrolünün yerini almaz; • Örneğin aniden oluşan bir lastik hasarı gibi çok hızlı lastik basıncı kayıplarında uyaramaz. Bu durumda aracı dikkatlice, direksiyonu sert çevirmeden ve sert fren yapmadan durdurunuz. • Lastik basıncı kontrol sisteminin mükemmel fonksiyonunu sağlamak için her 10 000 km'de veya 1 x yılda temel ayarlama yeniden yapılmalıdır. Dizel parçacık filtresi* (Dizel motoru) Dizel parçacık filtresinde dizel yakıtının yanması sonucu oluşan kurum parçacıkları toplanır ve yakılır. Kontrol lambası yanar En az bir tekerleğin lastik hava basıncı hafızada kayıtlı ana değerden oldukça düşük ise, kontrol lambası ⇒ yanar. Kontrol lambası yanıp söner Kontrol lambasının yanıp sönmesi durumunda sistemde bir arıza var demektir. En yakındaki bir yetkili servisi arayınız. • Şek. 157 Araç veri plaketi UYARI! Kontrol lambası yanıyorsa, hızınızı hemen azaltınız ve kuvvetli fren ve manevralardan kaçınınız. İlk fırsatta hemen durunuz ve lastikleri ve hava basınçlarını kontrol ediniz. • Lastiklerin hava basınçlarının doğru olmasından sürücü sorumludur. Bunun için lastik hava basınçları mutlaka düzenli şekilde kontrol edilmelidir. Aracınızın bir dizel parçacık filtresi ile donatılıp donatılmadığını araç veri plaketindeki 7GG, 7MB veya 7MG kodundan öğrenebilirsiniz, bkz. ⇒ şek. 157. Araç veri plaketi, bagaj bölmesinin tabanında bulunur ve ayrıca servis planına da yapıştırılmıştır. • Bu dizel parçacık filtresi egzoztaki kurum parçacıklarını neredeyse tamamen süzer. Kurum bu dizel parçacık filtresinde birikir ve düzenli olarak yakılır. Bu işlemi desteklemek için, sürekli kısa mesafeli sürüşler yapmamanınızı öneririz. • Lastik hava basıncı kontrol sistemi, sürücünün doğru lastik hava basıncının sağlanması sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. Devreye sokulan bir dizel parçacık filtresi veya bununla ilgili bir sorun kontrol ışığıyla gösterilir. Belirli şartlarda (örn. sportif sürme, kış mevsiminde veya tabanı gevşek yollar) kontrol lambası gecikmeli yanar veya hiç yanmaz. Kullanım Emniyet 165 Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 166 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 166 • Akıllı teknoloji UYARI! Dizel parçacık filtresi çok yüksek sıcaklıklara erişir. Bu yüzden, kızgın filtrenin kuru çimlere veya başka yanabilir malzemeye temas edebileceği yerlere parketmeyiniz - yangın tehlikesi! • Egzoz boruları, katalitik konvertörler, dizel parçacık filtreleri veya ısı kalkanları için hiçbir zaman ek taban koruma veya korozyon önleyici maddeler kullanmayınız. Motor çalışma sıcaklığına ulaşınca bu maddeler alev alabilir yangın tehlikesi. • Not Yüksek kükürt oranlı dizel yakıtının kullanılması ile dizel parçacık filtresinin ömrü büyük ölçüde kısalabilir. Hangi ülkelerde yüksek bir kükürt oranlı dizel yakıt olduğunu Škoda servisinizden öğrenebilirsiniz. • • ABS Offroad ⇒ sayfa 163. Offroad modunu devreye sokma Offroad modu ⇒ şek. 158 düğmesine basılarak devreye sokulur. Tuştaki kontrol lambası yanar. Sistem devre dışı olduğunda, gösterge panelindeki kontrol lambası yanar ⇒ sayfa 37. Offroad modunu devreden çıkarma Tuşa tekrar basıldığında Offroad modu devreden çıkar. Tuştaki kontrol lambası söner. Kontağın kapatılması ile Offroad modu da devreden çıkar ve kontak açıldığında ihtiyaç durumunda mutlaka tekrar devreye sokulmalıdır. Eğer motor yanlışlıkla durdurulursa ve 30 saniye içinde tekrar çalıştırılırsa, Offroad modu devrede kalır. Offroad modunun hatasız çalışmasını sağlamak için, dört tekerlekte de mutlaka aynı lastikler takılmış olmalıdır. Lastiklerin farklı yuvarlanma çevreleri, motor veriminin istenmeyen azalmasına yol açabilir. Offroad (arazi)* • Genel ASR Offroad ⇒ sayfa 160, UYARI! Hızınızı daima hava şartlarına, yol durumlarına ve trafik şartlarına uydurunuz. Artan emniyet imkanı, sizi bir artan emniyet riskine girme konusunda kışkırtmamalıdır - Kaza tehlikesi! • Aracın öngörülen fiziksel sınırlarını Offroad donanımı ile de yenmek mümkün değildir. • • Şek. 158 Offroad düğmesi Offroad modu, arazide yapılan bir sürüşü destekleyen fonksiyonları kapsar. Offroad moduna şu fonksiyonlar entegre edilmiştir: • • • Offroad donanımının etkisi lastiklere de bağlıdır. Offroad donanımı, bilinen yollarda kullanılmak için öngörülmemiştir. Kalkış yardımcısı* Kalkış yardımcısı, kalkış sırasında, özellikle rampada kullanılabilen bir konforlu sürüş yardımıdır. Devreye sokulması, araç hareketsiz durumda iken Offroad moduna ait tuşun devreye sokulmasından sonra ⇒ şek. 158 gerçekleşir. Kalkış yardımcısı ⇒ sayfa 166, Etki etme şekli Yokuş aşağı iniş yardımcısı ⇒ sayfa 167, Motor devir sayısı, duran aracın kalkış işlemi için tamamen basılmış gaz pedalı durumunda sınırlıdır. Devir sayısı sınırlaması, kalkış işleminin sona ermesinden sonra EDS Offroad ⇒ sayfa 160, sj4.3.book Page 167 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Akıllı teknoloji devreden çıkar. Yardımcı sistemi oluşturan parça, gaz pedalının kaygan ve gevşek zeminde kalkışı kolaylaştıran uyarlanmış özelliğidir. • • Not Yokuş aşağı iniş yardımcısının etkisi sırasında fren lambaları yanmaz. Yokuş aşağı iniş yardımcısının müdahalesi sırasında Offroad modunu kapatmayınız. Yokuş aşağı iniş yardımcısı* Etki etme şekli Yokuş aşağı iniş yardımcısı, tüm tekerleklerde frenleme etkisi yaratarak dik yokuşlardaki ileri ve geri sürüşler sırasında sabit bir hızı muhafaza eder. ABS aktif kalacağı için tekerleklerin bloke olmasını önler. Yokuş aşağı iniş yardımcısının hazır olması, gösterge panelinin bilgi ekranındaki kontrol lambası ile gösterilir ⇒ sayfa 37. Bu yardımcının muhafaza ettiği araç hızı, bu yardımın ilk etkisi sırasında eğimdeki sürüş anında sürücü tarafından seçilir veya sürücü aracın hızını yardımcı sistem ilk defa etki edinceye kadar eğimdeki sürüş anında mutlaka kontrol etmelidir. Yardımcı sistemin aktif etkileri, kontrol lambasının yanıp sönmesi ile veya bir ABS müdahalesindeki gibi benzer titreşim etkisi yapan fren pedalı ile gösterilir. Yokuş aşağı iniş yardımcısı, 2 km/saat ile 30 km/saat hız aralığında mevcuttur. Vites takılı durumda ve debriyaj pedalı basılı değilken, takılı olan vitesin rölanti devir sayısı hızının alt sınırına uygundur. Gaz veya fren pedalına bastığınızda hızı yükseltebilir veya azaltabilirsiniz ve bunu hiç bir vites takılı değilken de yapabilirsiniz. Bu fonksiyon böylelikle daima kesilir ve sonra tekrar aktif duruma gelir. Yokuş aşağı iniş yardımcısı, aşağıdaki şartların yerine gelmesi durumunda otomatik olarak aktif duruma gelir: • • • • • Offroad modu devrede ve gösterge panelindeki kontrol lambası yanıyor, Motor çalışıyor ve 1., 2., 3. veya geri vitese takılı veya hiç vitese takılı değil, Aracın hızı 30 km/saatten azdır, Eğim en az %10'dur (eşikleri geçerken sınır kısa süreli %8'e düşebilir), Ne gaz, ne de fren pedalı basılıdır. Zeminin yeterli tutuşu göstermesi ön koşuldur. Yokuş aşağı iniş yardımcısı, kirli zemin (buz veya çamur) üzerindeki fonksiyonunu fiziksel nedenlerden dolayı doğru olarak yerine getiremeyebilir. Fren yapıldığında veya gaz verildiğinde veya eğim %10'dan küçük olduğunda, yokuş aşağı iniş yardımcısı devreden çıkar. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 167 sj4.3.book Page 168 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 168 Araç kullanma ve çevre Araç kullanma ve çevre İlk 1.500 kilometre ve sonrası Yeni motor İlk 1.500 kilometrede motor mutlaka alıştırılmalıdır. 1.000 kilometreye kadar – Takılmış olan vitese ait azami hızın 3/4'ünden daha hızlı gitmeyiniz, yani izin verilen azami motor devrinin 3/4'üne kadar. – Tam gaz vermeyiniz. – Yüksek motor devirlerinden kaçınınız. – Aracı römork ile birlikte kullanmayınız. 1 000 ile 1 500 kilometre arası – Sürüş gücünü takılmış olan vitesin tam hızına kadar yavaş yavaş yükseltiniz, yani izin verilen en yüksek devir sayısına kadar. Çevre Notu Aracı gereksiz yüksek motor devrinde sürmeyiniz - erken vites yükseltme yakıt tasarrufu sağlar, aracın çalışma sesini azaltır ve çevreyi korur. Yeni lastikler Yeni lastikler mutlaka “alıştırılmalıdır”, zira başlangıçta onların yol tutuş kabiliyeti en elverişli durumda değildir. Bu konuya ilk 500 kilometrede mutlaka dikkat etmelisiniz ve özellikle dikkatli sürmelisiniz. Yeni fren balataları Yeni fren balatalarının yaklaşık 200 kilometreye kadar henüz hiç bir tam frenleme etkisi olmadığını göz önünde bulundurunuz. Fren balataları, en elverişli sürtünme kuvvetini geliştirmeden önce mutlaka “sürtünerek alışmalıdırlar”. Biraz azalmış fren kuvvetini bununla birlikte fren pedalına kuvvetli bir şekilde basarak dengeleyebilirsiniz. Bu uyarı aynı zamanda gerektiğinde ileride değiştirilen fren balataları için de geçerlidir. Motor, eğer tüm hareketli parçalar birbirine alıştıysa, ilk kullanım saatlerinde daha sonraya nazaran daha fazla sürtünme gösterir. İlk 1.500 kilometredeki sürüş tarzı bu alıştırma işleminin kalitesini belirler. Rodaj döneminde frenlere özellikle yüklenmekten kaçınmalısınız. Burada geçerli olanlar, örn. şiddetli frenlemeler, özellikle çok yüksek hızlarda veya sollamalar. Alıştırma süresinden sonra da aracı hiç bir zaman gereksiz yüksek motor devirlerinde sürmemelisiniz. İzin verilen azami motor devri kilometre saatinin skalasındaki kırmızı bölgenin başlangıcı ile işaretlenmiştir. Düz şanzımanlı araçlarda en geç kırmızı bölgeye ulaşınca bir üst vitese geçiniz. Aşırı yüksek motor devirleri ayrıca otomatik olarak kontrollü şekilde düşürülür. Katalitik konvertör Düz şanzımanlı araçlar için diğer taraftan şu da geçerlidir: Aracınızı çok düşük devir sayısı ile sürmeyiniz. Motor artık düzgün dönmüyorsa, vitesi küçültünüz. Dikkat! Bütün hız ve devir bilgileri sadece çalışma sıcaklığındaki motor için geçerlidir. Soğuk motoru hiçbir zaman yüksek devirlere çıkarmayınız - ne araç dururken, ne de her bir viteste giderken. Egzoz gazı temizleme sisteminin (Katalitik konvertör) mükemmel çalışması, aracın çevreyi koruyucu şekilde kullanılması bakımından önemli bir anlam taşır. Lütfen aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz: – Benzin motorlu araçlarda sadece kurşunsuz benzin kullanınız ⇒ sayfa 194, “Benzin türleri”. – Hiçbir zaman tamamen boş depo ile araç kullanmayınız. – Sürüş esnasında kontağı kapatmayınız. sj4.3.book Page 169 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Araç kullanma ve çevre – Motora çok fazla yağ doldurmayınız ⇒ sayfa 199, “Motor yağının ilave edilmesi”. Ekonomik ve çevreye duyarlı olarak sürüş – Aracı 50 metreden daha uzun çekerek çalıştırmayınız ⇒ sayfa 222, “İterek çalıştırma ve çekilme”. Genel Aracınızı kurşunsuz benzinin mevcut olmadığı bir ülkede kullanmak zorunda kaldığınız zaman, daha sonra katalitik konvertör yükümlülüğü olan bir ülkede katalitik konvertörü mutlaka değiştirtmelisiniz. • UYARI! Katalitik konvertörde ortaya çıkabilen yüksek sıcaklıklardan dolayı aracı, katalitik konvertör, aracın altında bulunan kolay yanabilir maddelerle temas etmeyecek şekilde park etmelisiniz - Yangın tehlikesi! • Egzoz boruları, katalitik konvertörler veya ısı kalkanları için hiçbir zaman ek taban koruma veya korozyon önleyici maddeler kullanmayınız. Sürüş esnasında bu maddeler alev alabilir - Yangın tehlikesi! • Dikkat! Katalitik konvertörlü araçlarda yakıt deposu tamamen boş iken araç hiç bir zaman sürülmemelidir. Düzensiz yakıt beslemeden dolayı hatalı ateşlemeler meydana gelebilir. Yanmamış yakıt, egzoz gazı sistemine girerek, katalitik konvertöre zarar verebilir. • Deponun yalnızca bir kez kurşunlu benzinle doldurulması bile katalitik konvertörün arızalanmasına yol açar. • Eğer sürüş esnasında hatalı ateşlemeler, güç düşüşü ve kötü motor çalışması algılarsanız, hızı hemen azaltınız ve aracı en yakın yetkili servise kontrol ettiriniz. Tarif edilen belirtiler ateşleme sisteminin bir hatasından kaynaklanabilir. Yanmamış yakıt, egzoz gazı sistemine girerek, katalitik konvertöre zarar verebilir. Çevre Notu Egzoz sistemi uygun çalışıyorsa bile, motorun belli çalışma şartlarında kükürt kökenli bir egzoz gazı kokusu meydana gelebilir. Bu durum yakıtın kükürt içeriğine bağlıdır. Bir başka üreticinin kurşunsuz süper benzinini almak veya depoyu bir başka yakıt istasyonundan doldurmak çoğunlukla yeterli olur. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları 169 Kişisel sürüş tarzı önemli bir faktördür. Yakıt tüketimi, çevre koruma ve motor, fren ve lastiklerin aşınması, esas itibariyle üç faktöre bağlıdır: • • • Kişisel sürüş tarzı, Kullanım şartları, Teknik ön koşullar. Öngörülü ve ekonomik sürüş tarzı ile yakıt tüketimini kolaylıkla %10-15 azaltabilirsiniz. Bu bölüm size, çevrenin ve aynı zamanda kesenizin yükünü hafifleten bazı ipuçları vermek amacını taşır. Tabiidir ki ayrıca yakıt tüketimi sürücünün hiç bir etkisinin olmadığı noktalardan da etkilenir. Tüketimin, örn. kışın veya ağırlaşmış şartlarda, kötü yol koşullarında, römork çekilmesinde vs. yükselmesi normaldir. Bu araç, fabrika çıkışında tasarruflu tüketim ve ekonomik kullanım ile ilgili teknik ön koşullara sahiptir. Çevreye verilen zararın en düşük düzeyde olmasına özel bir önem verilmiştir. Bu özelliklerden en iyi şekilde yararlanmak ve bunları gündemde tutmak için, bu bölümde aşağıda bulunan uyarılara dikkat edilmesi gereklidir. Yakıt tüketiminin yükselmesini ve aracın rezonansa girmesini önlemek için hızlanırken en uygun devir sayılarına erişmek gerekir. Araç kullanırken öngörülü olma Bir araç en fazla yakıtı hızlanma sırasında tüketir. Gereksiz yere hızlanmaktan ve fren yapmaktan kaçınınız. Öngörülü bir şekilde araç kullanırsanız, daha az fren yapmak ve buna bağlı daha az hızlanmak zorunda kalırsınız. Mümkün olduğu zamanlar, örneğin ilerideki trafik lambalarının kırmızı yandığının fark edildiğinde, aracın yavaşlayarak durmasını sağlayınız. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 170 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 170 Araç kullanma ve çevre Enerji tasarruflu vites değiştirme Erken vites büyütme yakıt tasarrufu sağlar. A önerilen vites gösterilir. Aynı anda güncel olarak takılmış olan vitesin yerine A Not Bununla ilgili çok fonksiyonlu göstergedeki* ⇒ sayfa 20 bilgilere de bakınız. Tam gazdan kaçınma Aracı yavaş sürmek, yakıt tasarrufu demektir. Şek. 159 l / 100 km cinsinden yakıt tüketimi ve km/saat cinsinden hız Düz şanzıman – Birinci viteste sadece yaklaşık bir araç boyu gidiniz. Şek. 160 l / 100 km cinsinden yakıt tüketimi ve km/saat cinsinden hız – Her zaman 2.000 ila 2.500 devir sayısına eriştiğinizde vites büyütünüz. Otomatik şanzıman – Gaz pedalına yavaş basınız. Fakat Kick-down konumuna kadar basmayınız. Hassas bir şekilde, yavaş yavaş gaz vermek, sadece yakıt tüketimini ciddi bir şekilde azaltmaz, aynı zamanda çevre kirliliğine ve aracınızın aşınmasına da olumlu yönde etki eder. Yakıt tasarruf etmenin etkili bir yolu, vitesi erken büyütmektir. Aracı gereksiz yere yüksek devirde kullanan kişiler, daha fazla yakıt tüketir. Aracınızın azami hızını mümkün olduğunca hiç bir zaman kullanmamalısınız. Yakıt tüketimi, zararlı madde emisyonu ve sürüş sesleri yüksek hızlarda aşırı bir oranda artar. ⇒ şek. 159, her bir vites için yakıt tüketiminin hıza olan oranını göstermektedir. 1. viteste yakıt tüketimi en yüksektir. En yüksek viteste ise en düşüktür. ⇒ şek. 160 göstergesi, yakıt tüketimi ile hızın arasındaki oranı gösterir. Eğer aracınızın mümkün olan azami hızını sadece 3 /4 nispetinde kullanırsanız, yakıt tüketimi yarıya düşer. Erken vites büyütmek ve geç vites küçültmek yakıt tüketimini düşük tutar. Vites değişimi için vites önerisi* A ⇒ şek. 159 bir bilgi gösterilir. Gösterge panelinin ekranında takılmış vites A Mümkün olduğu kadar düşük yakıt tüketimi yapmak için, ekranda bir başka vitese geçiş önerisi gösterilir. B Kontrol ünitesi vites değiştirmenin uygun olduğunu algıladığında, ekranda bir ok A gösterilir. Bu ok, duruma göre vites büyütmenin veya vites küçültmenin önerilmesine bağlı olarak yukarı veya aşağı doğru gösterir. Rölantinin düşürülmesi Rölantinin de yakıt maliyeti vardır. Trafik sıkışıklığında, hemzemin geçitte ve trafik lambalarının uzun olan kırmızı safhasında beklerken, motoru durdurmanıza değer. 30-40 saniyelik motor duruşunda tasarruf edilen yakıt bile, motorun yeniden çalıştırılması için gerekli olan yakıt miktarından daha büyüktür. sj4.3.book Page 171 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Araç kullanma ve çevre Rölantide çalışırken motorun çalışma sıcaklığına gelmesi çok daha uzun zaman alır. Isınma safhasında bununla birlikte aşınma ve zararlı madde atımı özellikle yüksek olur. Bunun için motor çalıştıktan sonra hemen aracı sürünüz. Bu arada yüksek devirden kaçınınız. 171 Kısa mesafeli sürüşlerden kaçınılması Kısa mesafelerdeki yakıt sarfiyatı ortalama sarfiyatın üzerindedir. Düzenli bakım Kötü ayarlanmış olan bir motor gereksiz yere yüksek miktarda yakıt sarfeder. Bir yetkili servis tarafından yapılan düzenli bakım ile daha yola koyulmadan önce, yakıt tasarruf için gereken bir ön şartı yerine getirmiş olursunuz. Aracınızın bakım durumu olumlu etkisini sadece trafik emniyeti ve aracın değerini muhafaza etme bakımından göstermez, yakıt tüketimi bakımından da gösterir. Kötü ayarlanmış olan bir motor, normalden % 10 daha yüksek olan bir yakıt tüketimine yol açabilir! Öngörülen bakım çalışmaları, servis planına tamamen uygun olarak bir yetkili servis tarafından yapılmalıdır. Yakıt deposunu doldurduktan sonra yağ seviyesini de kontrol ediniz. Yağ tüketimi, büyük ölçüde motorun yüklenmesine ve devir sayısına bağımlıdır. Yağ tüketimi, sürüş tarzına bağlı olarak 0,5 l/1000 km kadar olabilir. Yeni bir motorun başlangıçta biraz daha fazla yağ harcaması ve yağ tüketiminin en düşük değerine ancak belli bir çalışma süresinin sonunda ulaşması oldukça normaldir. Bu yüzden yeni bir aracın yağ tüketimi hakkında ancak yaklaşık 5.000 km'lik bir kullanımdan sonra fikir sahibi olabilirsiniz. • Çevre Notu Sentetik olan hafif çalışma yağlarının kullanımı ile ek bir tüketim azalması elde edebilirsiniz. • Sızdırmaları zamanında anlamak için, aracın altını düzenli olarak kontrol ediniz. Aracın altında yağ veya diğer kullanılan sıvılara ait lekeler gördüğünüz zaman, aracınızı lütfen yetkili bir serviste kontrol ettiriniz. Şek. 161 Çeşitli sıcaklıklardaki l/100 km cinsinden yakıt tüketimi – Motor soğuk ise, 4 km'nin altındaki mesafeleri gitmekten kaçınınız. Tüketimin ve zararlı madde emisyonunun etkili bir şekilde azalması için, önce motor ve katalitik konvertör mutlaka en elverişli çalışma sıcaklıklarına ulaşmış olmalıdırlar. Soğuk motor, çalıştıktan sonra direkt olarak 15-20 l/100 km yakıt tüketir. Yaklaşık bir kilometre sonra tüketim 10 l/100 km değerine düşer. Motor, ancak yaklaşık 4 ila 10 kilometre sonra çalışma sıcaklığındadır (dış sıcaklığa ve motora bağlı) ve tüketim normal duruma gelir. Bu yüzden kısa mesafeleri sürmekten mümkün olduğunca kaçınmalısınız. Bu bağlamda karar verici unsur ayrıca çevre sıcaklığıdır ⇒ şek. 161. Araç, belli bir mesafe gittikten sonra bir kere +20 °C sıcaklıktaki ve -10 °C sıcaklıktaki yakıt tüketimini gösterir. Aracınızın yakıt tüketimi kış mevsiminde yaz mevsimine nazaran daha yüksektir. Lastik hava basıncına dikkat edilmesi Doğru olan lastik hava basıncı yakıt tasarrufu sağlar. Lastik hava basınçlarının doğru olduğuna daima dikkat ediniz. Lastik hava basıncı az olduğu zaman, yuvarlanma direnci yükselir. Böylece sadece yakıt tüketimi artmaz, ayrıca lastik aşınması çoğalır ve sürüş yeteneği kötüleşir. Lastik hava basıncını daima lastikler soğuk iken kontrol ediniz. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 172 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 172 Araç kullanma ve çevre Kış lastiklerini yıl boyunca kullanmayınız, zira bundan dolayı yakıt maliyeti % 10'a kadar artar. Ayrıca daha seslidirler ve 10 °C ısının üzerinde daha kötü sürüş nitelikleri ve daha yüksek bir aşınma gösterir. Çevre uyumluluğu Gereksiz fazla yük taşınması Yeni Škoda'nızın tasarımında, malzeme seçiminde ve üretiminde çevre koruma önemli bir rol oynamaktadır. Diğerlerinin yanı sıra aşağıdaki noktalara özellikle dikkat edilmiştir: Fazla yükün taşınması yakıt sarfiyatı demektir. Yapısal önlemler Her kilogram fazla ağırlık yakıt tüketimini arttırdığından, gereksiz fazla yüklerden kurtulmak için, bagaj bölümüne dikkat etmeye değer. Özellikle şehir trafiğinde, sıkça hızlanma zorunluluğu olduğunda, aracın ağırlığı yakıt tüketimine ciddi olarak etki eder. Yakıt tüketiminin 100 kg ağırlık başına yaklaşık olarak 1 l/100 km şeklinde yükselmesi pratik kural olarak geçerlidir. Çoğunlukla bir portbagaj, artık ihtiyaç olmamasına rağmen, rahatlık nedeniyle monte edilmiş olarak kalır. Aracınız artan hava direnci dolayısıyla boş olan portbagajla birlikte 100-120 km/saat'lik bir hızda normalden yaklaşık 10 % daha fazla yakıt tüketir. • • • • • • • Bağlantıların kolay sökülmesi düşünülerek şekillendirilmesi. Modüler yapı tarzı ile kolaylaştırılmış demontaj. Malzemelerin saflaştırılmasındaki iyileşme. Bütün plastik parçaların VDA tavsiyesi 260'a göre tanımlanması. Yakıt tüketiminin ve egzoz gazı emisyonunun CO2 azaltılması. Kaza sırasında yakıt sızıntısının asgariye indirilmesi. Sesin azaltılması. Malzeme seçimi Elektrik enerjisi tasarrufu Elektrik akımı üretmek yakıt tüketir. – Artık ihtiyacınız yok ise, elektrik tüketen aksamı kapatmalısınız. Motor çalışırken alternatör yardımıyla elektrik akımı üretilir ve kullanıma hazır edilir. Elektrik tüketen aksamın devreye sokulmasıyla alternatör ne kadar kuvvetli yük altına girerse, bunun sonucunda kendi çalışması için o kadar daha fazla yakıt tüketir. Yakıt tüketiminin yazılı olarak kontrolü Kendi yakıt tüketimini kontrol etmek isteyen, bir seyir defteri tutmalıdır. Masrafı oldukça düşüktür, fakat bununla uğraşmaya değer. Böylece herhangi bir değişikliği (olumlu ve olumsuz) erken tespit edebilirsiniz ve - eğer gerekli ise - buna karşı bir girişimde bulunursunuz. Yakıt tüketimini yüksek bulduğunuz zaman, son olarak deponuza aldığınız yakıt ile aracınızı nerede, ne zaman ve hangi şartlar altında kullandığınızı iyice düşünmelisiniz. • • • • • Tekrar kullanılabilen malzemelerin geniş kapsamlı kullanımı. Soğutucu maddesi FCKW'sız (CFC) olan klima sistemi. Hiç kadmiyum kullanılmaz. Hiç asbest kullanılmaz. Plastik malzemelerin “buhar çıkarmasının” azaltılması. Üretim • • • • • • Solvent kullanmadan oyukların korunması. Üreticiden tüketiciye yapılan nakliye için solvent içermeyen koruma maddeleri. Çözücü madde içermeyen yapıştırıcıların kullanılması. Üretimde FCKW 'den (CFC) vazgeçilmesi. Cıvanın hiç kullanılmaması. Su bazlı boyaların kullanımı. Eski araçların geri alınması ve geri dönüşümü Škoda Auto, markasının ve ürünlerinin çevre ve kaynak koruma konusunda gereklerini yerine getirmektedir. Tüm yeni Škoda araçları %95'e kadar yeniden değerlendirilebilir ve prensip olarak 13) geri verilebilir. Bir çok ülkede aracınızı geri verebileceğiniz geri sj4.3.book Page 173 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Araç kullanma ve çevre alma sistemleri kurulmaktadır. Aracınızı geri verdiğinizde, size çevreye uygun olarak yeniden değerlendirileceğine dair bir onay verilir. Özel donanımlı araçlar İleride eski araç geri dönüşümcülerine verilmek üzere, yapılan değişikliklerin teknik belgeleri araç sahibi tarafından korunmalıdır. Çevreye zarar vermeden geri dönüşüm bu şekilde sağlanır. 173 Xenon farların* uyarlaması (sadece trafiği sağdan veya soldan giden araçlar için düzenlenmiştir) Bilgi ekranı* ana menüsündeki Setup (Ayarlar) - Travel mode (Seyahat modu) menüsünde olur ⇒ sayfa 23. Not Farların üstünün örtülmesi ile ilgili diğer bilgileri yetkili servisten temin edebilirsiniz. Araç hasarlarından kaçınma Yurt dışında araç kullanma Kötü yollarda ve ayrıca kaldırımların kenarında, dik rampalarda vs. seyrederken, örn. spoyler, egzoz gibi alçak duran parçaların yere oturmamasına ve böylelikle hasar görmemesine mutlaka dikkat etmelisiniz. Genel Yurt dışında başka durumlar ortaya çıkabilir. Bazı ülkelerde, Škoda servis ağının sınırlı veya hiç kurulmamış olması da mümkündür. Bundan dolayı belli yedek parçaların temin edilmesi biraz karmaşıklaşır ve teknik çalışma personeli onarım çalışmalarını sadece kısıtlı bir kapsamda yapabilir. Çek Cumhuriyetindeki Škoda Auto teşkilatı ve ilgili ithalatçılar, aracınız için teknik hazırlıklar konusunda, gerekli bakım çalışmaları ve onarım imkanları hakkında memnuniyetle bilgi verirler. Bu durum daha ziyade tekerlek ve alt düzeni alçak olan araçlar (sportif tekerlek ve alt düzen) ve aracın tam yüklü olduğu durumlar için geçerlidir. Yollardaki su birikintilerinden geçmek Kurşunsuz benzin Benzin motorlu araçlar sadece kurşunsuz benzin kullanabilirler ⇒ sayfa 168. Otomobil kulüpleri kurşunsuz benzin bulunan benzin istasyon zinciri hakkında bilgiler sunmaktadır. Şek. 162 Su olan yerden geçmek Farlar Farlarınızdaki kısa huzmeler asimetrik olarak ayarlıdır. Bu farlar aracınızı sürdüğünüz taraftaki yol kenarını daha kuvvetli aydınlatır. Eğer ülke dışında yolun öteki tarafından giderseniz, karşıdan gelenlerin gözlerini kamaştırırsınız. Karşıdan gelen trafikteki sürücülerin gözlerini kamaştırmaktan kaçınmak için, bir yetkili servise farların uyarlamasının yaptırılması gereklidir. 13) Kullanım Ulusal yasal yönetmeliklerin şartlı olarak yerine getirilmesi. Emniyet Sürüş Uyarıları Yollardaki su birikintilerinden geçilmesi sırasında (örn. sel basan yollar) araca gelecek hasarları önlemek için, şunlara dikkat edin: • Yollardaki su birikintilerinden geçmeden önce su derinliğinin tespit edilmesi. Su seviyesi azami olarak aracın alt tabanlığındaki eşiğe kadar gelebilir ⇒ şek. 162. • Azami olarak yürüyüş hızı ile gidiniz. Daha yüksek bir hız durumunda aracın önünde, suyun motorun hava emme sistemine veya aracın diğer taraflarına girmesine neden olabilen bir dalga meydana gelebilir. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 174 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 174 Araç kullanma ve çevre • Suyun içinde asla durmayınız, asla geri sürüş yapmayınız ve motoru durdurmayınız. Arazide sürüş Önemli Bilgiler • UYARI! Suda, çamurda, balçıkta vs. sürmek fren etkisini engeller ve fren yolunu uzatabilir - Kaza tehlikesi! • Yollardaki su birikintilerinden geçtikten sonra, ani ve kuvvetli fren manevralarından mutlaka kaçınınız. • Yollardaki su birikintilerinden geçtikten sonra, frenleri mutlaka mümkün olduğunca kesintili fren yaparak temizleyiniz ve kurutunuz. Frenleri kurutma ve fren sistemini temizlemek amacıyla yapılan frenlemeleri sadece trafik şartları buna izin veriyorsa yapınız. Diğer araç kullanıcıları tehlike altına atılmamalıdır. Dikkat! • Yollardaki su birikintilerinden geçiş durumunda, örneğin motor, şanzıman, katalitik konvertör, alt düzen veya elektrik sistemi gibi araç bölümleri önemli hasarlar görebilir. • Karşıdan gelen araçlar, aracınız için uygun olan su yüksekliğini aşabilen dalgalar oluşturabilir. • Suyun içinde, su birikintisinden geçişi zorlaştıran veya engelleyebilen yol çökmeleri, çamur veya taşlar gizlenmiş olabilir. • Tuzlu suda araç sürmeyiniz. Tuz korozyona neden olabilir. Tuzlu su ile temas etmiş olan tüm araç parçalarını derhal tatlı su ile durulayınız. Not Bir su birikintisinden geçtikten sonra, bir yetkili servise kontrol ettirmenizi öneririz. • UYARI! Hiç bir zaman, özellikle virajlarda çok hızlı gitmeyin ve diğer aşırı sürüş manevralarını asla yapmayınız. • Hızınızı ve sürüş tarzınızı her zaman yol, arazi, trafik ve hava şartlarına göre ayarlayınız. • Araç bir yokuşta çok çapraz bir biçimde durursa, araçtan yokuş aşağı doğru inmeyiniz Bununla toplam ağırlık merkezi, araç takla atacak ve yokuş aşağı yuvarlanacak şekilde kayabilir - Ölüm tehlikesi! Araçtan yokuş yukarı olan taraftan dikkatlice ininiz ⇒ sayfa 180. • Arazi sürüşlerinde yetersiz deneyim ve bilgi, kritik durumlara ve ağır yaralanmalara yol açabilir. • Hiç bir zaman tehlikeli bir rota seçmeyiniz ve sizi ve araç içindekiler için tehlike arz eden riskleri asla almayınız. Eğer daha ileri gitmiyorsa veya rotanızın güvenliği ile ilgili endişeniz varsa, geri dönünüz ve bir başka yol seçiniz. Tehlikesiz gibi görünen bir arazi bile, zor ve tehlikeli olabilir ve sizi ve araçtakileri kritik durumlara getirebilir. • Emniyet kemerini yanlış veya hiç takmadığınız zaman veya arazide direksiyonu yanlış tuttuğunuz zaman, ağır veya ölümcül yaralanmalar riski yükselir. Doğru yerleştirilmiş emniyet kemeri, ani fren manevrası ve kaza durumunda ağır yaralanmaları azaltır. Araç hareket halinde olduğu sürece, siz ve araçtakiler daima kemer takılı olarak kalınız. Arazide gittiğiniz zaman, baş parmağınızı direksiyondan dışarı alınız. Tekerleklerden dirençler oluşursa, direksiyon aniden ve beklenmedik şekilde etrafı kavrayarak sizi yaralabilir. Sürüş sırasında, direksiyon simidini dış yan taraflarından her iki elle saat 9 ve 3 konumunda sabit tutunuz. • Emniyet kemerini yanlış, hiç takmadığınız zaman veya arazide direksiyonu yanlış tuttuğunuz zaman, ağır veya ölümcül yaralanmalar riski yükselir. • Doğru yerleştirilmiş emniyet kemerleri, ani fren manevrası ve kaza durumunda ağır yaralanmaları azaltacak durumdadır. Araç hareket halinde oldukça, siz ve yolcularınız daima emniyet kemerini doğru takınız. sj4.3.book Page 175 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Araç kullanma ve çevre Önemli bilgiler UYARI! Devamı • Arazide gittiğiniz zaman, baş parmağınızı direksiyondan dışarı alınız. Tekerlekler bir engele rastlar ise, direksiyon aniden ve beklenmedik şekilde etrafı kavrayarak sizi yaralabilir! • Arazide hız ayar sistemini asla kullanmayınız. Arazide hız ayar sisteminin kullanılması uygun değildir ve hatta tehlikeli bile olabilir. • Eğimleri, rampaları veya yokuşları çok yüksek hızda geçmeyiniz. Aksi halde aracın yerden havalanmasına yol açar ve böylece direksiyon kontrolünü kaybedebilirsiniz. • Tekerlekler yere teması kaybederse, örn. zemin çıkıntılarının üzerinden geçerken yaylanmada aracı düz olarak sürünüz. Tekerlekler yere bir sonraki temasta çakılır kalırsa, araç takla atabilir. • Kumlu veya kaygan bir zeminden bir çekiş elde etmek üzere, tekerleklerin altında taş parçaları, çalı parçaları, tahta parçaları veya başka nesneler koymuş iseniz, aracın önünde ve arkasında hiç kimse durmamalıdır. Tekerleklerin dönmesi bu nesneleri tehlikeli “kurşunlar” haline getirir – ölüm tehlikesi! Takla öncesi uyarı UYARI! Bir takla atmada, emniyet kemeri takmamış bir kişi kemer takmış kişiye nazaran belirgin şekilde yüksek bir yaralanma riskine maruz kalır. • Aracın üzerinde taşınan bagaj ve diğer nesneler, ilaveten ağırlık merkezini ve takla atma tehlikesini yükseltir. • • Kullanım Yokuşta çapraz olarak araç sürmekten kaçınınız ⇒ sayfa 180. Önemli uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 174. Emniyet Arazi sürüşleri herkese göre değildir. Sürüş sertleşir ve her tür yardım uzakta ise, küçük çocuklar ve yaşlı veya bedensel engelli kişiler bilhassa tehlikededir. Her şeyden önce daima güvenlik gelir. Kendi becerilerinizi asla gözünüzde büyütmeyiniz ve arazide sürüşün beraberinde getirdiği zorlukları asla küçümsemeyiniz. Farklı risk ve tehlikelere gebe olabilen o kadar çok arazi şekli vardır ki, bu kılavuzda tüm olası sürüş durumları yansıtılamaz. Bu kılavuzda ele alınan örnekler, arazida güvenli bir sürüş için genel kurallardır. Ancak tabii ki bu kılavuz bilgilerin ortaya çıkan durumlarda geçerli olup olmadığını öngörmek mümkün değildir. Bilmediğiniz bir arazide sürüş yapmadan önce, sizi neyin beklediğini bilmeniz bu bakımdan önemlidir. Böylece tehlikeleri önceden tahmin edebilirsiniz. Çevre Notu Arazide yapacağınız sürüşlerde çevreyi ve onun ilerki nesiller için muhafaza edilmesini göz önünde bulundurunuz. Araziye ilk sürüşten önce Bu yapı türündeki araçlar, normal araçlara göre daha yüksek bir ağırlık merkezine sahiptir. Bu nedenle yolda ve arazide takla atma tehlikesi yükselir. Bu nedenla daima kullanma kılavuzundaki güvenlik uyarılarına dikkat ediniz. • 175 Araziye çıkmadan önce, bir Off-Road (arazi) sürücü eğitimine katılmanızı öneririz. Bu durum eğer arazide hiç deneyiminiz yok ise veya çok az varsa, özellikle önemlidir. Bir sürücü eğitiminde, bir çok çeşitli arazide aracın nasıl kullanılacağını ve zor arazide nasıl güvenli sürüş yapılacağını öğrenebilirsiniz. Arazideki sürüş, sürücüden caddede araç sürmeye nazaran çok daha başka yetenekler ve davranışlar ister. Sizin ve yolcuların güvenliği size, yeteneğinize ve dikkatinize bağlıdır. Aracınıza uygun olmayan ve sizden çok yüksek özellikler isteyen arazide sürüş yapmayınız. Aracınız arazinin üstesinden gelebilse bile, keşif karakterli seyahatlar için öngörülmemiştir. Arazide her sürüşten önce, aracınızın planlanan sürüşe uygun donatılmış olmasına dikkat ediniz ⇒ sayfa 176. Aracınızın seri üretim donanımı sürüşünüz için yeterli olmak zorunda değildir. Seri üretimde takılan lastiklerle, örneğin düz orman yollar, çayırlar ve tarlalar gibi kolay bir arazide sürüş yapabilirsiniz. Aracınızın zor, çamurlu ve kumlu Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 176 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 176 Araç kullanma ve çevre zemindeki çekişinin sınırlı olduğuna ve seri üretimde takılan lastiklerin arazideki yer tutuşunun az olduğuna dikkat ediniz. Uzun veya zor arazi sürüşleri planlarsanız, araziye uygun lastikler kullanmanızı öneririz. UYARI! Önemli uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 174. Arazideki sorumluluk duygusuna sahip sürüş için davranış kuralları Arazide sürüşte geçerli ulusal yasal kurallara dikkat ediniz. Teknik kavramların açıklanması Tenik veriler ⇒ sayfa 237, “Açı (derece cinsinden)” ideal şartlara göredir. Bu değerler, yük ve zeminin özelliğine çevreye göre değişebilir. Sürücü, bir aracın belirli durumun üstesinden gelip gelemeyeceği hakkında karar vermekten sorumludur. A Eğim açısı (ön ve arka) A Yatay seviyeden bir rampaya veya yokuş aşağı durumdan seviyeye geri geçiş. Aracın tampona veya zemine oturmadan, yavaş bir hızla bir eğime kadar gidebileceği açı değeri. B Tırmanma açısı A 100 metrelik bir yol üzerinde kat edilen yükseklik miktarı (yokuş) yüzde (%) veya derece olarak verilir Aracın yokuşu kendi gücüyle yukarı çıkabileceği veri (Her şeyden önce yolun kaplaması ve motor gücüne bağlıdır). C Yerden yükseklik A Yol kaplaması ile araç tabanının en alçak noktası arasındaki mesafe. D Rampa açısı A Aracın altının rampa kenarına oturmadan, yavaş bir hızla bir rampayı çıkabileceği açı değeri. UYARI! Şek. 163 Ön eğim açısı / Tırmanma açısı ⇒ sayfa 237, “Açı (derece cinsinden)”Tablodaki azami değerlerin aşılması durumunda, ağır yaralanmalar ve/veya araç hasarları meydana gelebilir. Tüm bilgiler, düz , sert ve kaymayan yol kaplamaları ve ayrıca kuru hava şartları için belirlenmiştir. Arazide ideal şartlar geçerli değildir. Bu nedenle azami değerleri tam olarak asla kullanmayınız, aksine daima bir güvenlik rezervi bırakınız. Faydalı gereçler Birçok şey arazideki sürüşte çok faydalı olabilir, örneğin: Şek. 164 Yerden yükseklik / rampa açısı • • • • Pusula ve haritalar, El feneri ve yedek piller, Mobil telefon veya CB telsizi, Direnci yeterli olan çekme çubuğu veya çekme halatı, sj4.3.book Page 177 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Araç kullanma ve çevre • • • • Aracın 12 Volt'luk prizine bağlamak için elektrik tahrikli bağlantı. Bir örtü ve lastik çizme, Kar zincirleri, Çamura saplanan aracın kalkış yardımı ve krikonun altına koymak için 4 cm kalınlığında ve yaklaşık 1 metre boyunda bir ahşap takoz, • • • İlave alet ve bir katlanan cevtel veya bir şerit metre, Stepne ve lastik onarım takımı, • Araziye çıkmadan önce ön ve arka çekme halkasını monte ediniz. Aaraç çamura saplandığı zaman, çekme halkasını monte etmek artık mümkün değildir. • • • Doğru bir oturna pozisyonu alınız ve emniyet kemerini daima doğru takınız. Ön yolcunun ve arka koltukta oturanların emniyet kemerini daima doğru takmalarına dikkat ediniz. Arazide sürüş için, muhtemelen biraz farklı bir oturma pozisyonu anlamlıdır. Araziye bağlı olarak, direksiyon için daha yüksek bir kuvvet gerekli olabilir, zira kuvvetler ön tekerleklerden direksiyona aktarılmaktadır. Öne doğru, özellikle yokuş çıkarken veya inerken iyi bir görüşe sahip olacak şekilde oturunuz. Göğüs kemiği ile hava yastığı kapağının ortasının arasındaki mesafe 25 cm'den az olacak şekilde asla oturmayınız ⇒ sayfa 144. Arazide kesinlikle yüksek ökçeli, altı kaygan veya gevşek olan ayakkabılarla sürüş yapmamalısınız. Ayaklarınıza iyi oturan ve pedalları hissedebileceğiniz ayakkabıları giyiniz. UYARI! Cam yıkama sıvısını tamamlayınız. Arazide sürüş • Arazide asla yanlız başınıza sürüşe çıkmayınız ve beklenmeyen durumlara hazır olunuz. En az iki arazi aracı olarak seyahat ediniz. Özellikle anlamlı olan, acil durumda yardım çağırabileceğiniz bir donanımla yola çıkmaktır. • • Belirgin olmayan arazide yavaş sürünüz. Kritik geçitlerde durunuz ve yolun devamını yaya olarak inceleyiniz. Eğer daha ileri gitmiyorsa veya rotanızın güvenliği ile ilgili endişeniz varsa, geri dönünüz ve bir başka yol seçiniz. • Tepelerde yavaş gidiniz. Aracın yukarı kalkmamasına dikkat ediniz, zira ağır hasar görebilir ve çalışamaz duruma gelebilir. • Zor yol bölümlerinde yavaş gidiniz. Kayar zeminde vitesi yükseltiniz ve aracın daima hareket halinde kalmasına dikkat ediniz. Araçtaki kontrolü kaybetmemek için, çok hızlı sürmeyiniz. • Aracınız kumda, karda veya çamurda saplanıp kaldı ise, ileri gitmek yerine geri gitmek daha etkili olabilir. Önemli uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 174. • Kumlu veya kaygan zeminde bir çekiş sağlamak için, patinaj yapan tekerleklerin altına taş, paspas veya tahta parçaları yerleştiriniz. Araziye sürüşten önce • • • Yakıt deposunu tam doldurunuz. Arazide aracın caddedekine göre nispeten daha yüksek yakıt sarfiyatı vardır. • Lastiklerin planlanan arazi sürüşüne yetip yetmeyeceğini kontrol ediniz. Zor bir araziye gitmeden önce, araca arazi lastikleri takınız. Emniyet Araç aletlerini kontrol ediniz ve ihtiyacınıza göre tamamlayınız. Yükü araç içinde mümkün olduğunca derin şekilde yerleştiriniz ve boşta duran tüm nesneleri sabitleyiniz. Arazide güvenli sürüş Kullanım Tüm lastiklerin hava basınçlarını kontrol ediniz ve gerekirse onları düzeltiniz. Motorun eğimli konumlarda yeteri kadar motor yağı ile beslenebilmesi için, motor A çizgisine kadar doldurunuz ⇒ sayfa 198, “Motor yağ seviyesinin kontrol edilyağını A mesi”. • • Kürek. 177 Sürüş Uyarıları Su birikintilerinden geçerken durunuz ve neye dikkat edeceğinizi okuyunuz ⇒ sayfa 173. Düşük hızlarda bile diğer araçlarla olan yeterli bir güvenli mesafeye sadık kalınız. Öndeki araç saplanıp kaldığı zaman, arkadan gelen araç saplanıp kalmadan önce zamanında durabilir. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 178 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 178 • • Araç kullanma ve çevre Çok uzak olan günlük etaplar planlamayınız. Arazide sürüş yaparken hız ayar sistemini kullanmayınız. O caddede sürmek için tasarlanmıştır. UYARI! • • Aracınızın akıllı tekniği öngörülen fiziksel sınırları aşamaz. • Önemli uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 174. Arazide özellikle bilinçli ve öngörülü araç kullanınız. Çok yüksek hızlar veya hatalı sürüş manevraları araçta hasarlara ve ağır yaralanmalara neden olabilir. Dikkat! Esas itibarıyla geçerli olan: • Doğru seçilmiş vites durumunda veya doğru seçilmiş sürüş kademesinde, çoğunlukla her zaman motor fren etkisi yeterli olacağı için, arazide aracın ayak freni ile frenlenmesinin gereksizdir. • Daima sadece gerektiği kadar gaz veriniz. Çok kuvvetli bir hızlanma sonucunda tekerlekler patinaj yapar ve böylece aracın kontrolünü kaybedersiniz. Düz şanzıman • Zor bir arazide gittiğiniz zaman, asla debriaja basmayınız ve vites değiştirmeyiniz. Tüm tekerleklerdeki artan tutuş nedeniyle debriyaja basıldığında (örn. çamurda, derin kumda veya bir yokuşta) araç durabilir. Bu şartlarda duruş durumundan kalkış yapmak zor veya hatta imkansız olabilir. Aracın yerden yüksekliğine dikkat ediniz. Araç yere oturursa, ağır hasar görebilir ve çalışamaz duruma gelebilir. • • Arazide neredeyse boş olan yakıt deposu ile asla gitmeyiniz. Motora giden yakıt beslemesi kesilebilir ve bununla Katalitik konvertör zarar görmüş olabilir. Otomatik şanzıman • • • Arazi sürüşü sırasında ne debriyajı kaydırın, ne de ayağınızı debriyaj pedalının üzerinde tutun. Kötü zeminli arazide aksi halde istemeden debriyaj pedalına basabilirsiniz ve bu durum size aracın kontrolünü kaybettirebilir. Bunun dışında motor ile şanzıman arasındaki kuvvet bağı kaybolur. Bunun ötesinde debriyaj sürterek sürüş debriyaj balatalarında çabuk aşınmaya neden olur. Not Arazideki yakıt tüketimi, özellikle zor arazide bilinen yol şartlarına göre daha yüksektir. Seyahat hazırlığı sırasında artan yakıt tüketimini hesaba katınız; bir sonraki benzin istasyonu uzakta olabilir. Doğru vitese takma Nasıl vites değiştirilmesi gerektiği, araziye bağlıdır. Doğru vitesin seçimi güvenli sürüşe katkıda bulunur. Özellikle arazi sürüşü ile ilgili henüz yeterli derecede deneyiminiz yok ise, zor bir yol güzergahında durup, hangi vitese takılması gerektiğini düşünmek daima iyidir. Denemelerle belirli arazi bölgelerinde en iyi vitesin hangisi olduğunu öğrenirsiniz. Dik bir iniş veya dik bir çıkış durumunda birinci veya ikinci vitese takınız. Gevşek veya kaygan zeminde, uygun hızla ve bu hız için mümkün olan en yüksek viteste gidiniz. • • D seçiniz ⇒ sayfa 118. Normal düzlükteki arazi bölümlerinde vites kolu durumu A Çamur, kum, su veya tepeli arazi bölümlerinde sürüyor iseniz, tiptronic modunda 3 veya A 2 konumuna getiriniz ⇒ sayfa 120. vites kolunu A • 1 konuDik bir iniş veya dik bir çıkış durumunda tiptronic modunda vites kolunu A muna getiriniz. • Gevşek veya kaygan zeminde, uygun hızla ve bu hız için mümkün olan en yüksek viteste gidiniz. sj4.3.book Page 179 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Araç kullanma ve çevre Tarlalar arasında sürüş 179 Su olan yerden geçmek Bir su yolu geçilirken özel itina gereklidir ⇒ sayfa 173. Karlı arazide sürüş – Karlı araziye çıkmadan önce, mümkün olan en iyi çekişi sağlamak için, ön tekerleklere, gerekirse arka tekerleklere de ⇒ sayfa 212, “Kar zincirleri” kar zincirlerini takınız. Şek. 165 Yerden yüksekliğe dikkat ediniz – Offroad (arazi) moduna geçiniz ⇒ sayfa 166. Zararsız gibi görünen arazi bölümleri de tehlikeli olabilir. Bu bilhassa yol hat ve şeritleri görünmeyen bölümler için geçerlidir. – Offroad (arazi) moduna geçiniz ⇒ sayfa 166. – Kayalık geçişlerde yürüyüş hızı ile gidiniz. – Eğer bir kaya parçası geçmenize izin vermiyorsa, ön tekerlekle üzerine yaklaşınız ve kayalığın üzerinden yavaşça geçiniz. UYARI! Önemli uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 174. • • UYARI! Karlı araizdeki sürüş özellikle tehlikelere gebedir. Hiç bir zaman tehlikeli bir rota seçmeyiniz ve sizi ve araç içindekiler için tehlike arz edebilecek bir riski asla almayınız. Eğer daha ileri gitmiyorsa veya rotanızın güvenliği ile ilgili endişeniz varsa, geri dönünüz ve bir başka yol seçiniz. • Yol çökmeleri, çukurlar, donmuş buz tabakaları veya diğer engeller sıkça kar tarafından kısmen veya tamamen örtülür. Dikkat! Büyük nesnelerin (örn. kaya parçası veya ağaç kütüğü) üzerinden veya yanlı olarak geçmeyiniz. Yer yüksekliğinden büyük nesnelerin geçilmesinde alt düzen ve bileşenlere zarar verebilir. Yardımdan uzak takılıp kalabilirsiniz. • Yer yüksekliğinden küçük olan nesneler de üzerinden geçerken aracın altına sürterler ve hasara yol açar veya aracın devrilmesine neden olabilirler. Bu özellikle nesneden hemen sonra bir çukur veya gevşek bir zemin olduğunda veya nesneden hızlı geçerken araç yaylandığı zaman geçerlidir. Çevre Notu Dışarı akan motor yağı ve fren hidrolik sıvısı çevreyi yer altı sularını kirletir. Örn. motor yağı dökülmüş toprağın temizlenmesi çok masraflı olabilir. • Kar altında gizlenmiş tehlikeler, bir kazaya, ağır yaralanmalara veya zor hava şartlarında ortada kalmaya yol açabilir. Dik yokuşlu arazide sürüş Dik yokuşlarda veya dik inişlerde sürüş – Dik yokuşlarda veya dik inişlerde sürüşten önce durunuz, araçtan ininiz ve durumu inceleyiniz. – Yolda yaya olarak yürüyünüz ve zeminin sağlamlığını kontrol ediniz ve engellere veya diğer gizlenmiş tehlikelere dikkat ediniz. – Yürümeye devam ederek, yokuştan sonra nasıl devam ettiğine bakınız. – Offroad (arazi) moduna geçiniz ⇒ sayfa 166. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 180 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 180 Araç kullanma ve çevre – Aracı düz bir şekilde yavaş ve sabit hızla yukarı veya aşağı doğru sürünüz. – Yokuşta ne durunuz, ne de aracı döndürmeye çalışmayınız. – Motorun durmasından kaçınınız. Yokuş yukarı sürüş – Bir dağ tepesini aşmadan önce öte tarafta ne olduğunu kontrol ediniz. Eğer çok dik yokuş yukarı gidiyorsanız, araç size gökyüzünü gösterir ve doğrudan aracın önünde ne olduğunu göremezsiniz. – Offroad (arazi) moduna geçiniz ⇒ sayfa 166. – Tırmanış sırasında vites değiştirmeyiniz veya gaz vermeyiniz. – Sadece tırmanmaya yetecek kadar gaz veriniz. Eğer bir yokuşta devam etmek mümkün değilse – Bir çıkışta aracı geri döndürmeyi asla denemeyiniz. • UYARI! Aracınız için çok dik olan bir inişi veya çıkışı yapmayınız. Araç kayabilir veya takla atabilir - Kaza tehlikesi! • Bir çıkışta geri dönmeyi asla denemeyiniz. Araç devrilebilir veya takla atabilir. Sonucu ağır kazalar olabilir. • Bir çıkış sırasında motor durursa veya bir başka nedenle daha ileri gidemiyorsa, durunuz! • Aracın yokuş aşağı rölantide geri yuvarlanmasına asla izin vermeyiniz. Araç üzerindeki kontrolünüzü kaybedebilirsiniz. • Motor durduğu zaman, fren pedalına basınız ve motoru yeniden çalıştırınız, Geri vitese takınız ve kendi sürüş şeridinizde dikkatlice geri gidiniz. Hızınızı yavaş ve sabit tutmak için, motor freni etkisini ve ayak frenini kullanınız. • Önemli uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 174. Yokuşta çapraz sürüş – Motor durduğu zaman, fren pedalına basınız ve motoru yeniden çalıştırınız. – Geri vitese takınız ve kendi sürüş şeridinizde dikkatlice geri gidiniz. – Hızı sabit tutmak için ayak frenine basınız. Yokuş aşağı sürüş – Offroad (arazi) moduna geçiniz ⇒ sayfa 166. – Yokuş aşağı sürüş yardım sistemini en iyi şekilde kullanabilmek için, dik olan yokuş aşağı yolları birinci vitesle veya tiptronik modda birinci sürüş kademesinde gidiniz. – Ayak frenini dikkatli kullanınız, böylece aracın kontrolünü kaybetmezsiniz. Şek. 166 Düşme çizgisi rotasında sürünüz/ iniş yönü - Richtung zu Austeigen - yokuş yukarı – Eğer mümkün ve tehlikesiz ise, aşağı doğru düz bir şekilde gidiniz (azami yokuş aşağı). Arazida araç sürerken, yokuşta çapraz gitmek en tehlikeli durumlardan birisidir. Zararsız görünebilir, ancak yokuşta çapraz olarak araç sürmenin zorluklarını ve tehlikelerini hafife almayınız. Prensip olarak, aracınızı yokuşta çapraz duruma getirmekten kaçınmalısınız. Araç duruma göre kontrolsüz bir şekilde geri kayabilir veya takla atabilir. – Gaz vermeyiniz veya vitesi boşa almayınız. Çapraz durumdaki sürüşten önce, bir başka güvenli rotanın olup olmadığını kontrol ediniz. Çapraz konumda sürmeniz gerekiyorsa, o zaman zemin mümkün olduğunca sert ve düz olmalıdır. Gevşek veya kaygan zemin üzerinde aracın yana devrile- sj4.3.book Page 181 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Araç kullanma ve çevre bileceğini, saplanabileceğini veya ters dönebileceğini dikkate alın. Düzgünsüzlükleri aşarken eğimin çok büyük olmamasına dikkat ediniz. Yoksa araç takla atabilir ve yokuş aşağı yuvarlanabilir. Eğer araç çok çapraz bir konumda bulunuyorsa, aşağı tarafta bulunan tekerlekler bir çukurda veya çökmüş bir zeminde bulunmamalıdır ve yukarı tarafta bulunan tekerlekler ise taş, ağaç gövdeleri veya diğer engellerin üzerinde gitmemelidir. Devrilme tehlikesi söz konusu ise, derhal direksiyonu düşme yönüne çeviriniz ⇒ şek. 166 ve hafifçe gaz veriniz. Aracın ağırlık merkezi mümkün olduğunca aşağıda olmalıdır. Araç içindekilerin ağırlıklarını düzenli biçimde dağıtınız. Büyük veya ağır kişiler aracın yukarıda duran tarafında olmalıdır. Tavan bagajı çıkarılmalı ve emniyet altına alınmalıdır, zira eşyaların ani bir kayması aracın devrilmesine neden olabilir. Arka tarafta oturan bir yolcu böyle bir yolculukta, yokuş yukarı doğru yönde olan koltukta oturmalıdır. En kötü durumda, yolcu yokuş bitinceye kadar mutlaka aracı uygun taraftan terk etmelidir. Yokuşta araçtan inme Araç çok çapraz bir yokuşta durduğu zaman ve siz ve yolcular araçtan inmek zorunda olduğu zaman, tüm araçtakiler aracın yokuş yukarı olan tarafından inmelidir ⇒ sayfa 180, şek. 166 sağdan. • UYARI! UYARI! Devamı • Eğer araç yokuş yukarı büyük bir eğimle duruyorsa, araçta ani ve kontrolsüz hareket yapmaktan kaçının. Araç takla atabilir ve yokuş aşağı yuvarlanabilir. Böylece ciddi yaralanmalar meydana gelebilir. • Eğer araç yokuş yukarı büyük bir eğimle duruyorsa, siz veya yolcular aracı terk ederken yokuş aşağı yönündeki kapıları kullanmayınız. Bu durum ağırlık merkezinin yer değiştirmesine yol açabilir. Araç devrilebilir, takla atabilir ve yokuş aşağı yuvarlanabilir. Böylece ciddi yaralanmalar meydana gelebilir. Bundan sakınmak için, siz veya yolcular aracı terk ederken sadece yokuş yukarı yönündeki kapıları kullanınız.⇒ sayfa 180, şek. 166 • Araçtan inerken daima, yokuş yukarı açılan kapıların kendi ağırlıklarıyla veya dikkatsizlik nedeniyle kapanmamalarına dikkat ediniz - yaralanma tehlikesi. • Önemli uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 174. Yarık ve çökmüş yollarda sürüş Orman yollar, çayırlar ve tarlalar ile dış arazi bölümlerinde daima oyuk şeritlerle uğraşmak zorunda kalırsınız. Oyuk ve çöküntüler sıkı ve yüzeyde ise, sadece yarık izlerini takip edebilirsiniz. Aracınız için çok dik olan bir inişi veya çıkışı yapmayınız. Araç kayabilir, devrilebilir veya takla atabilir - Kaza tehlikesi! • Yokuş yukarı çapraz bir sürüşte, araç duruşunu kaybedebilir ve yana kayabilir. Araç devrilebilir, takla atabilir ve yokuş aşağı yuvarlanabilir. Böylece ciddi yaralanmalar meydana gelebilir. • Çapraz durumdaki aracın tekerleklerinin bir çukurda veya çökmüş bir zeminde bulunmamasına ve yukarı tarafta bulunan tekerleklerin ise taş, ağaç gövdeleri veya diğer engellerin üzerinde gitmemesine dikkat edilmelidir! • Yokuş yukarı çapraz gitmeden önce, ⇒ sayfa 180, şek. 166 düşme çizgisinde sürmeye dikkat ediniz. Eğer bu mümkün değilse, bir başka yol seçiniz. Yokuş yukarı çapraz gittiğinizde ve araç devrilmeyi tehdit ettiğinde, derhal düşme çizgisinde yokuş aşağı dönünüz ve hafif gaz veriniz. Kullanım 181 Emniyet Sürüş Uyarıları Çok derin oyuk ve çöküntülere sürmeyiniz. Kaçınılmaz durumda ise, daha iyisi geri dönünüz. Dikkat! Oyuklar ve çöküntüler çok derin olurlarsa araç alttan oturur, böylece alt kısım zarar görebilir. Bu nedenle derin oyuk ve çöküntülere sürmekten kaçınınız. Çukurların geçilmesi Çukurları mümkün olduğunca dar açı altında geçiniz. Geçiş sırasında devrilme açısının çok büyük olmamasına dikkat ediniz. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 182 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 182 Araç kullanma ve çevre UYARI! Eğimi çok dik olan çukurları geçmeye asla kalkışmayınız. Araç kayabilir, devrilebilir veya takla atabilir - Kaza tehlikesi! Dikkat! Eğer çukura dik açıyla girerseniz, ön tekerlekler içeri dalar. Ayrıca aracın altının oturma ve zarar görme tehlikesi de vardır. Bu nedenle (tüm tekerleklerden çekişliler dahil) aracın çukurdan çıkması nadir olarak mümkün olmaktadır. • UYARI! Çamur içinde sürüş tehlikeli olabilir. Araç kontrolsüz olarak kayabilir, bu arada artan bir yaralanma tehlikesi meydana gelir. Özellikle dikkatli sürünüz. Bilgilere ve uyarı bilgilerine dikkat ediniz. • Yanlış bir lastik hava basıncı ağır ve ölümcül bir kazaya neden olabilir. Yanlış bir lastik hava basıncı aracı kontroldan çıkaracak bir lastiğin patlamasına götürebilir. • Önemli uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 174. Kumda ve çamurda sürüş Saplanmış araç Kum veya çamurda mümkün olduğu kadar değişmeyen süratte sürünüz ve bu arada vites değiştirme yapmayınız veya sürüş kademesini değiştirmeyiniz. Eğer öne doğru gitmiyorsa... – Offroad (arazi) moduna geçiniz ⇒ sayfa 166. – Tüm tekerlekleri çukurdan çıkarınız ve kurtulmak için deneme yapmadan önce, başka hiç bir araç parçasının kumda gömülü olmadığından emin olunuz. – Uygun vitesi seçiniz veya sürüş kademesini seçiniz ve vitesi veya sürüş kademesini aynı tutunuz. – Geri vitese takınız. – Aracınızı daima hareket halinde bulundurunuz ve sert bir zemine ulaşıncaya kadar aracı durdurmayınız. – Yol tutuşunu ve bununla dışarı sürmek için daha iyileştirilmiş bir ön çekiş elde etmek üzere doğrudan lastiklerin önüne çalı parçaları, paspas veya çuval parçaları yerleştiriniz. Hiçbir zaman çok hızlı sürmeyiniz, aksi halde tekerlekler patinaj yapabilir ve araç saplanıp kalabilir. Lastiklerin artık kavramadığını hissederseniz, o zaman direksiyonu hızlı bir şekilde sağa ve sola çeviriniz. Böylece ön tekerleklerde kısa süreli bir iyileştirilmiş lastik tutuşuna ulaşırsınız. – Dikkatlice gaz veriniz ve kendi izinizde geri gitmeye gayret ediniz. Aracın sallanarak kurtulması – ASR sistemini kapatınız ⇒ sayfa 161. Kum içinden gitmek – Direksiyon simidini düz tutunuz. lastik hava basıncını düşürmeyiniz. Bunu yaptıysanız bile, sürüşe devam etmeden önce doğru lastik havalarına yeniden ulaşmayı unutmayınız. Azaltılmış lastik basınçlarıyla sürüş, aracın üzerindeki kontrolün riskini ve takla atma tehilkesini arttırır. – Tekerlekler patinaj yapmaya başlayıncaya kadar geri gidiniz. Çamurda sürüş – Bu ileri-geri gidişi, kurtulmak için savurma yeterli oluncaya sıklıkla kadar tekrar ediniz. Çamurdan giderken, ne hızınızı ve ne de yönünüzü değiştiriniz. Lastikler çamur içinde tutuş özelliklerini kaybedebilir. Eğer araç kayarsa, aracın kontrolünü tekrar almak için uygun yöne direksiyon kırınız. – Hızlı bir şekilde birinci vitese takınız ve tekerlekler tekrar patinaj yapmaya başlayıncaya kadar ileri gidiniz. – ASR'yi devreye sokunuz. sj4.3.book Page 183 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Araç kullanma ve çevre Bazı ip uçları – Offroad (arazi) modunun devrede olduğundan emin olunuz ⇒ sayfa 166. – Tekerleklerin çok uzun süre patinaj yapmasından kaçınınız, aksi halde araç sadece daha derine batar. – Lastik profilinden çamur, kir ve taşları uzaklaştırınız. Aracı sallayarak kurtarmak için, deneye ve hissiyata ihtiyacınız vardır. Bir hata yaparsanız, araç daha fazla batabilir ve ancak başkalarının yardımıyla kurtulabilirsiniz. UYARI! Devamı • Aracın altına nesneler sıkışmış olduğunda asla sürüşe devam etmeyiniz. Bunlar yakıt hatlarına, fren sistemine, sızdırmaz parçalara ve diğer alt düzen parçalarına zarar verebilir. • Örn. kuru yapraklar veya dal parçaları gibi yanıcı nesneler sıcak olan araç parçaları nedeniyle alev alabilir. Bir araç yangını çok ciddi yaralanmalara da yol açabilir. • Önemli uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 174. UYARI! Önemli uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 174. Bir arazi sürüşünden sonra Arazide bir sürüşten sonra aracı - özellikle aracın alt tarafını hasarlar açısından kontrol ediniz. – Offroad (arazi) modundan çıkınız ⇒ sayfa 166. – Lastikleri ve aksları hasarlar yönünden kontrol ediniz ve lastik profillerindeki kaba pislikleri, taş parçalarını ve yabancı maddeleri uzaklaştırınız. – Sinyal lambalarını, farları, plakayı ve camları temizleyiniz. – Aracın altını kontrol ediniz ve sıkışmış olan nesneleri, örneğin çalı-çırpı veya ahşap parçaları uzaklaştırınız. – Hasarlar fark ederseniz, yetkili bir servise baş vurunuz. – Radyatör ızgarasındaki, motor bölmesindeki ve aracın altındaki kuvvetli pislikleri temizleyiniz. • UYARI! Aracın altına sıkışmış yanıcı malzemeler tehlikeli olabilir. Bunlar sürüş güvenliğini ve bütün araç içindekilerin güvenliğini olumsuz etkileyebilir. Bir arazi sürüşünden sonra, aracın altını daima inceleyiniz ve sıkışmış nesneleri uzaklaştırınız. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 183 sj4.3.book Page 184 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 184 Römorklu sürüş Römorklu sürüş Römork kullanımı Eğer izin verilen çekme yükünü tam olarak kullanmıyorsanız, daha dik rampaları tırmanabilirsiniz. Teknik ön koşullar Verilen çekme yükleri sadece deniz seviyesinden 1000 metreye (normal sıfır) kadar olan yükseklikler için geçerlidir. Yüksekliğin artması ile birlikte hava yoğunluğunun azalması dolayısıyla motor verimi ve böylece de tırmanma kabiliyeti düştüğünden, her 1.000 m'lik ilave yükseklik için çekme ağırlığı (yüklü araç ve römork dahil) mutlaka %10 azaltılmalıdır. Çekme ağırlığı, aracın (yüklenmiş) ve römorkun (yüklenmiş) birlikte alınmış ağırlığıdır. Yüksek yerlere seyahat etmeden önce bu duruma dikkat edilmelidir. Römork tertibatı belirli teknik gerekleri sağlamalıdır. Aracınız her şeyden önce insan ve eşya taşımak için öngörülmüştür. Bununla birlikte (uygun teknik donanım durumunda) bir römorkun çekilmesi için de kullanılabilir. Eğer aracınız fabrika çıkışında zaten bir römork tertibatı ile sevk edilmiş ise, o zaman römork kullanımı için gerekli olan teknik ve yasal ihtiyaçların tümü zaten dikkate alınmıştır. Araç ile römork arasındaki elektrik bağlantısı için aracınızda 13 pimli bir priz bulunmaktadır. Eğer çekilecek römork bir 7 pimli sokete sahip ise, Škoda orijinal aksesuarlarından uygun bir adaptör14) kullanabilirsiniz. Römork tertibatının sonradan takılması mutlaka üreticisinin verdiği bilgilere göre yapılmalıdır. Römork tertibatının sonradan takılması ve soğutma sisteminin duruma göre gerekli olan değişiklikler ile ilgili ayrıntılar Škoda yetkili servisleri tarafından bilinmektedir. UYARI! Römork tertibatının sonradan takılması işlemini orijinal Škoda aksesuarı ile bir Škoda yetkili servisinde yaptırmanızı tavsiye ediyoruz. Zira orada sonradan yapılan montaj ile ilgili tüm ayrıntılar bilinmektedir. Montaj usulüne göre yapılmaz ise, kaza tehlikesi meydana gelir! Römork tertibatının tip plaketindeki römork ve takviye yükü bilgileri, sadece tertibatın test değerleridir. Çoğunlukla bu değerlerin altında bulunan araçla ilgili değerleri, araç belgelerinde bulabilirsiniz. Yüklemenin dağılımı Römorktaki yükü, ağır nesneler mümkün olduğunca aksın yakınına gelecek şekilde dağıtınız. Nesneleri kaymaya karşı emniyete alınız. Lastik hava basınç değerleri Aracınızdaki lastik hava basıncını “tam yük” için düzeltiniz, ⇒ sayfa 208. Römorktaki lastik hava basıncı, üreticinin tavsiyesine göre düzenlenir. Dış ayna Eğer römorkun arkasındaki trafik bölgesini seri üretilen dikiz aynalarıyla göremiyorsanız, mutlaka ek dış ayna taktırmalısınız. Her iki dış ayna da katlanabilir mafsallı kollara sabitlenmelidir. Arkaya doğru yeterli bir görüş alanı olacak şekilde ayarlamalısınız. Farlar Kullanım uyarıları Römork kullanırken birkaç hususa mutlaka dikkat edilmelidir. Çekme yükü İzin verilen çekme yükü asla aşılmamalıdır. 14) Bazı ülkelerde adaptör römork tertibatı ile birlikte teslim edilmektedir. Sürüşe başlamadan önce römork takılmış durumda iken, farların ayarını da kontrol ediniz. Gerekirse far ayarını ışık mesafesi ayarının yardımıyla değiştiriniz ⇒ sayfa 56. Çıkarılabilir çekme topuzu Römork tertibatı fabrika çıkışında takılmış olan araçlarda çekme topuzu çıkarılabilir. Bu topuz kendisine ait montaj talimatı ile birlikte aracın bagaj bölümündeki stepne çukurunda bulunur. sj4.3.book Page 185 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Römorklu sürüş Römork tertibatı ile ilgili diğer uyarılar ⇒ sayfa 185. • 185 darbelerini önlemiş olursunuz. Motorun fren etkisini sağlamak için, yokuş aşağı yollarda vitesi zamanında küçültünüz. Not Eğer römorku sıkça kullanıyorsanız, aracınızı periyodik servis aralıklarında da kontrol ettirmenizi tavsiye ederiz. • Römorkun her takılması ve çıkarılması sırasında çeken aracın el freni mutlaka çekilmelidir. Sürüş Uyarıları Römork ile sürüş özel dikkat gerektirir. – Mümkün olduğunca, boş araç ve yüklü römork ile sürüş yapmayınız. – Yasal olarak izin verilen en yüksek hızlarda kullanmayınız. Bu durum özellikle yokuş aşağı yollarda geçerlidir. – Zamanında fren yapınız. Motorun aşırı ısınması Dış sıcaklık yüksek iken, uzun bir rampanın düşük bir viteste yüksek motor devri ile çıkılması gerekiyorsa, soğutma sıvısı sıcaklık göstergesine özellikle dikkat edilmelidir ⇒ sayfa 17, “Soğutma sıvısı sıcaklık göstergesi”. Eğer soğutma sıvısı sıcaklık göstergesinin ibresi daha ziyade sağ, yani kırmızı renkli kadran bölgesinde geziyorsa, hızınızı derhal azaltınız. Gösterge panelindeki kontrol lambası yanıp söndüğü zaman, aracı durdurunuz ve motoru kapatınız. Birkaç dakika bekleyiniz ve soğutma sıvısı genleşme kabındaki soğutma sıvısı seviyesini kontrol ediniz ⇒ sayfa 200, “Soğutma sıvısı seviyesinin kontrol edilmesi”. Lütfen aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 34, “Soğutma sıvısı sıcaklığı / Soğutma sıvısı seviyesi ”. Soğutma sıvısı sıcaklığı, kaloriferin devreye sokulmasıyla düşürülebilir. Yük dağılımı Soğutma sıvısına ait fanın soğutma etkisinin arttırılması, motor devir sayısının azaltılması ve yükseltilmesi mümkün değildir - fan devri, motor devrine bağlı değildir. Motor bir rampayı büyük bir hız düşüşü olmadan çıkabildiği sürece, römork çekilirken bile vites küçültülmemelidir. Boş araç ve yüklü römork durumunda yük dağılımı hiç elverişli değildir. Eğer buna rağmen bu durumda sürmeniz gerekiyorsa, özellikle yavaş sürünüz. Çıkarılabilir römork tertibatı* – Dış sıcaklık yüksek iken soğutma sıvısı sıcaklık göstergesine dikkat ediniz. Sürüş hızı Emniyet bakımından, 80 km/saat hızdan daha yüksek bir hızla sürülmemelidir. Bu durum aynı zamanda yüksek hızların izin verildiği ülkelerde de geçerlidir. Artan hız ile çekilen yükün sürüş dengesi kısıtlanacağından, uygun olmayan yollarda, hava şartlarında ve rüzgar durumunda, kaza olasılığının yüksek olduğu yokuş aşağı yollarda izin verilen azami hıza çıkılmamalıdır. Her durumda römorkun sarkaç hareketini sadece çok az olarak hissetseniz bile, hızı hemen düşürmelisiniz. Hiç bir zaman hızlanmak suretiyle römorku “düz tutmaya” gayret etmeyiniz. Zamanında fren yapınız! Emniyet freni olan bir römorkta önce yumuşak, daha sonra sıkı bir şekilde fren yapınız. Böylece bloke olan römork tekerleklerinden gelen fren Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Şek. 167 Çıkarılabilir çekme topuzu Römork donanımının çıkartılabilir kancası bagaj bölümünde araç aletleri için olan bir kutunun içinde bulunur. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 186 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 186 Römorklu sürüş Römork tertibatının çekme topuzunun doğru olarak takılması ve çıkarılması için, çekme topuzunun yanında bir talimat bulunmaktadır. Her sürüşten önce çekme topuzu kilitlemesinin doğru olup olmadığını kontrol ediniz. Bu kontrol, kilitlenmiş emniyet kolunun aşağıya doğru çevrilmesiyle yapılır. Emniyet kolu sadece küçük bir açıda (yakl. 5°) çevrilebiliyorsa, kilitleme uygundur. Kontrol işleminden sonra, emniyet kolunu tekrar dayanıncaya kadar geri çekiniz. Römork tertibatı kilitlenemiyorsa veya serbest şekilde çevrilebiliyorsa, bu tertibat kullanılmamalıdır. UYARI! Çeki topuzunun takılması ve çıkarılması için herhangi bir yardımcı malzeme veya alet kullanmayınız. Böyle bir durumda kilitleme mekanizması hasar görebilir, böylece römork tertibatının emniyeti artık garanti edilemez - Kaza tehlikesi! • Not Çeki topuzunda veya römork tertibatının diğer parçalarında hiç bir değişiklik veya onarım yapmayınız. • • Kullanım ile ilgili problemlerde bir yetkili servise başvurunuz. Römork araca bağlanmış durumda iken, çekme topuzunun kilidini hiç bir zaman açmayınız. • Römorksuz sürüş yaptığınız zaman, çekme topuzunu çıkarmalısınız. Kilit kapağının alma kutusunu uygun bir şekilde kapatıp kapatmadığını kontrol ediniz. • Aracı bir buhar püskürtmeli sistemle temizlediğiniz zaman, çekme topuzunu önceden mutlaka çıkartmanız gerekir. Kilit kapağının alma kutusunu uygun bir şekilde kapatmasını sağlayınız. • Çekme topuzunu takarken ve sökerken, eldiven kullanılması tavsiye edilir. sj4.3.book Page 187 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Aracın bakımı ve aracın temizlenmesi 187 Kullanım uyarıları Aracın bakımı ve aracın temizlenmesi Genel Bakım, aracın değerini emniyet altına alır. Düzenli, usulüne uygun bakım, aracınızın değerinin korunmasını sağlar. Bunun haricinde, gövdedeki korozyon hasarları ve boya hataları ile ilgili olarak garanti başvurularının kabulü için gerekli ön koşullardan birisi olabilir. Koruyucu bakım malzemelerini orijinal Škoda çeşitleri arasından seçerek kullanmanızı tavsiye ederiz. Lütfen ambalaj üzerindeki kullanma talimatına dikkat ediniz. • • Park etme durumları (garaj, ağaç altı vs.), Mevsim, Hava koşulları, Çevre etkileri. Böcek kalıntıları, kuş pislikleri, ağaç reçineleri, yol ve sanayi tozları, zift, kurum parçacıkları, yollara dökülen tuz ve diğer aşındırıcı kalıntılar yapışık olarak boya üzerinde ne kadar uzun süre kalırsa, bunların zarar verici etkisi o kadar daha çok etkili olur. Yüksek sıcaklıklar, örn. yoğun güneş ışığı, aşındırıcı etkiyi güçlendirir. Belirli koşullar altında haftada bir yıkama gerekli olabilir. Fakat bunun yanı sıra, gövdeye sürülen uygun koruyucu madde ile aylık yıkama bile tamamen yeterli olabilir. UYARI! Yanlış kullanma durumunda bakım maddeleri sağlığa zararlı olabilir. Bakım maddelerini daima çocukların erişemeyeceği emniyetli bir yerde muhafaza ediniz, - Zehirlenme tehlikesi! • • • • • • Tuz serpme periyodunun sona ermesinden sonra, aracın alt kısmı da mutlaka tamamen yıkanmalıdır. UYARI! Çevre Notu Araç bakım maddelerini satın alırken çevreye uyumlu ürünleri tercih ediniz. Kış mevsiminde araç yıkarken: Fren sistemindeki ıslaklık ve buz, fren etkisini olumsuz yönde etkileyebilir - Kaza tehlikesi! Bakım maddesi artıklarının ambalajlarını evsel atıklarla birlikte atmayınız. Otomatik araç yıkama tesisleri Aracın dış bakımı Aracın yıkanması Sık yıkamak aracınızı korur. Zararlı çevre etkilerine karşı aracı korumanın en iyi yolu, sık yıkamak ve gövdeye koruyucu madde sürmektir. Aracınızı hangi sıklıkla yıkamanız gerektiği, bir çok faktöre bağlıdır, örneğin: • Kullanım Aracın kullanılma sıklığı, Emniyet Sürüş Uyarıları Aracın boyası, araç otomatik yıkama tesislerinde problemsiz olarak yıkanabilecek derecede dirençli ve dayanıklıdır. Boyanın gerçek zorlanması elbette ki yıkama sisteminin yapısına, suyun filtrelenme yöntemine ve yıkama veya bakım maddesinin türüne çok fazla bağlıdır. Eğer boya yıkamadan sonra mat görünüyor veya çizilmeler gösteriyorsa, yıkama tesisinin işletmecisini uyarınız. Eğer gerekirse başka bir yıkama tesisinde yıkatınız. Aracın otomatik bir yıkama sisteminde yıkanmasından önce bilinen önlemler haricinde (camların kapatılması, fabrika çıkışında takılmış olan antenlerin gevşetilmesi ve aşağıya doğru çevrilmesi vb.) haricinde dikkat edilecek başka bir husus yoktur. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 188 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 188 Aracın bakımı ve aracın temizlenmesi Eğer aracınızda, örn. spoyler, portbagaj, yayın anteni gibi özel takılı parçalar mevcut ise, en iyisi yıkama tesisini çalıştıran kişi ile konuşmanızdır. Çevre Notu Koruyucu bakım maddesi ile yapılan otomatik yıkamadan sonra, silecek lastiklerinin üzerindeki yağlar temizlenmelidir. Aracınızı, özellikle bu iş için öngörülmüş olan yıkama yerlerinde yıkayınız. Bu gibi yerlerde, yağ ile kirlenmiş pis suyun atık sulara karışması olasılığı önlenmiştir. Hatta belli bölgelerde bu gibi yıkama yerlerinin dışında araç yıkanması yasaklanmıştır. El ile araç yıkama Yüksek basınçlı temizleme cihazı ile yıkama El ile araç yıkarken önce bol su ile pisliği yumuşatınız ve sonra aracı mümkün olduğu kadar iyi bir şekilde durulayınız. Yüksek basınçlı temizleme cihazı ile araç yıkama durumlarında, yüksek basınçlı temizleme cihazı kullanma talimatına mutlaka dikkat ediniz. Bu husus özellikle basınç ve püskürtme mesafesi için geçerlidir. Lastik hortumlar veya izolasyon malzemeleri gibi yumuşak malzemeler için yeteri kadar büyük bir mesafeyi sağlayınız. En sonunda aracı yumuşak bir yıkama süngeri, bir yıkama eldiveni veya bir yıkama fırçası ile az bastırarak temizleyiniz. Bunu yaparken, tavandan başlayarak yukarıdan aşağıya doğru devam ediniz. Aracın boyalı yüzeylerini sadece hafif bastırarak temizleyiniz. Sadece çok inatçı kirler için araba şampuanı kullanınız. Hiç bir zaman yuvarlak huzmeli memeler veya çamur bıçağı denilen aletleri kullanmayınız. Süngeri veya yıkama eldivenini kısa aralıklarla tamamen iyice yıkayınız. Tekerlekleri, etekleri ve benzer yerleri en son temizleyiniz. Bu yerler için bir ikinci sünger kullanınız. Yıkama işleminden sonra aracı tamamen durulayınız ve sonunda bir cam güderisi ile kurulayınız. • • UYARI! Aracı sadece kontak kapalı iken yıkayınız - Kaza tehlikesi! Araç tabanını, tekerlek davlumbazlarının iç kısımlarını veya tekerlek kapaklarını yıkarken ellerinizi ve kollarınızı keskin kenarlı metal kısımlardan koruyunuz - Kesilerek yaralanma tehlikesi. • • Dikkat! Aracınızı parlak güneş altında yıkamayınız - Boya hasarı tehlikesi. Aracı kışın bir hortumla yıkadığınız zaman, su huzmesini direkt olarak kilitlere veya kapı ya da tavan aralıklarına doğrultmamaya dikkat ediniz - Donma tehlikesi. • Boyalı yüzeyler için böcek süngerlerini, sert mutfak süngerlerini veya benzerlerini kullanmayınız - Boya yüzeyine zarar verme tehlikesi. UYARI! Özellikle lastikler hiçbir zaman yuvarlak hüzmeli püskürtücüler ile temizlenmemelidir. Oldukça uzak püskürtme mesafesinde ve çok küçük etki süresinde dahi lastiklerde hem görünebilir hem de görünemez hasarlar ortaya çıkabilir Kaza tehlikesi! Dikkat! Yıkama suyunun sıcaklığı en fazla 60 °C olmalıdır, aksi halde araç hasar görebilir. Gövdeye koruyucu madde sürülmesi İyi bir gövde koruma maddesi aracın boyasını zararlı çevre etkilerinden ve hafif mekanik etkilerden kapsamlı bir şekilde korur. Yüksek kaliteli sert balmumlu koruyucu maddenin araç üzerine tatbik edilmesi için, su damlalarının aracın temiz boyası üzerinde durmaması gereklidir. Yüksek kaliteli sert balmumlu koruyucu madde tabakası kurutma işleminden sonra temiz boyalı yüzeylere sürülebilir. Yıkama koruyucu maddesinin düzenli kullanılmasında bile, gövde boyasının yılda iki kere sert balmumu ile korunmasını tavsiye ederiz. sj4.3.book Page 189 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Aracın bakımı ve aracın temizlenmesi 189 Aracınızın orijinal boya numarası, araç veri plaketinde yazılıdır ⇒ sayfa 235. Dikkat! Koruyucu balmumunu hiç bir zaman camlara tatbik etmeyiniz. Cilalama Eğer aracınızın boyası yıpranmış ise, ve koruyucu maddelerle artık hiç bir parlaklığa ulaşamıyorsanız, bir cilalama gereklidir. Eğer kullanılan cila koruyucu bakım özelliklerine sahip değil ise, daha sonra boyaya mutlaka koruyucu madde tatbik etmelisiniz ⇒ sayfa 188. Koruyucu bakım malzemelerini orijinal Škoda çeşitleri arasından seçerek kullanmanızı tavsiye ederiz. Eğer bir miktar korozyon oluştuysa, bunu mutlaka tamamen gidermelisiniz. Bu bölgeye bir korozyon koruma astarı tatbik ediniz ve daha sonra boya sürünüz. Doğal olarak bu servisleri yetkili Škoda servislerinde yaptırabilirsiniz. Plastik parçalar Dış plastik parçalar, normal yıkama ile temizlenir. Eğer bu yetmez ise, plastik parçalar solvent içermeyen plastik temizleme maddeleri ile temizlenebilir. Boya bakım maddesi, plastik parçalar için uygun değildir. Dikkat! Solvent içeren temizleyiciler malzemeye nüfuz eder ve hasar verebilir. • Dikkat! Mat boyanmış parçalara veya plastik kısımlara cila maddesi veya sert balmumu maddesi tatbik etmemelisiniz. • Aracın boyasını tozlu ortamda cilalamayınız, aksi halde boyası çizilebilir. Krom kaplı parçalar Krom kaplı parçaları önce nemli bir bez ile temizleyiniz ve ondan sonra yumuşak ve kuru bir bez ile cilalayınız. Eğer bu yeterli olmaz ise, orijinal Škoda aksesuarlarından krom koruma maddesi kullanınız. Dikkat! Aracın boyasını tozlu ortamda cilalamayınız, aksi halde boyası çizilebilir. Boya hasarları Çizik, sıyrık veya taş çarpmaları gibi küçük boya hasarları, pas başlamadan önce hemen boya ile (Škoda boya kalemi) kapatılmalıdır. Doğal olarak bu servisleri yetkili Škoda servislerinde yaptırabilirsiniz. Bunun için yetkili servislerde, aracınızın rengine uyan boya kalemleri veya sprey tüpleri bulunmaktadır. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Camlar Camlardaki ve aynalardaki buzların temizlenmesi için sadece plastik bir kazıyıcı kullanınız. Bu sırada cam yüzeyindeki hasarları önlemek için, buz kazıyıcıyı ileri geri değil de, sadece bir yöne itmelisiniz. Lastik, yağ, gres yağı, balmumu veya silikon artıklarını özel cam temizleyici ile veya özel bir silikon temizleyicisi ile gideriniz. Camları düzenli olarak içeriden de temizlemelisiniz. Aracın yıkanmasından sonra camları kurulamak için, gövdenin cilalanmasında kullandığınız cam güderisini kullanmayınız. Cam güderisindeki koruyucu madde artıkları camları kirletebilir ve görüşü kötüleştirebilir. Arka cam ısıtmasının rezistans tellerine hasar vermemek için arka camın iç yüzeyine hiç bir etiket yapıştırmamalısınız. Koruyucu bakım malzemelerini orijinal Škoda çeşitleri arasından seçerek kullanmanızı tavsiye ederiz. Dikkat! Camlarda bulunan buz ve karları sıcak veya kaynar su ile temizlemeyiniz - Camda çatlama tehlikesi! Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 190 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 190 Aracın bakımı ve aracın temizlenmesi Far camları Ön farların temizliği için aşındırıcı temizlik veya kimyasal çözücü maddesi kullanmayınız - Plastik camlarda hasar tehlikesi. Sabun ve temiz sıcak su kullanınız. Dikkat! Farları hiç bir zaman kuru olarak silmeyiniz ve plastik camların temizliği için keskin nesneler kullanmayınız, aksi halde koruyucu boyaya hasar verebilir ve sonradan far camlarında çatlaklara yol açabilir, örn. kimyasal maddenin etkisi ile. Hafif alaşımlı metal jantlar Hafif alaşımlı metal jantların dekoratif görünümlerinin uzun süre kalması için, düzenli bir bakım gereklidir. Her şeyden önce, jantlardaki yola atılan tuzun ve balata tozlarının mutlaka düzenli olarak temizlenmesi gerekir, aksi halde bunlar hafif metali aşındırırlar. Etraflıca yıkadıktan sonra jantlara, asit içermeyen bileşikleri olan hafif metal jantlar için koruyucu madde tatbik ediniz. Tekerlek jantlarına her üç ayda bir sert cila malzemesi sürmenizi öneririz. Tekerlek jantları için aşınmaya neden olan hiç bir madde tatbik etmeyiniz. Tekerlek jantlarındaki boyanın olası bir hasarında derhal düzeltmelisiniz. Koruyucu bakım malzemelerini orijinal Škoda çeşitleri arasından seçerek kullanmanızı tavsiye ederiz. Kapı ve cam lastikleri Kapıların, kapakların, camların ve sürgülü/açılır tavanın lastik fitilleri, eğer zaman zaman lastik bakım maddesi (örn. silikonsuz yağ spreyi) tatbik ederseniz, yumuşak ve uzun ömürlü kalırlar. Bunun haricinde kapı ve cam lastiklerin zamansız aşınmasını engellemiş ve sızdırmaları önlemiş olursunuz. Kapılar daha kolay açılır. Bakımı iyi yapılmış lastik fitiller kış mevsiminde donmaz. Kilit Silindiri Kilit silindirlerindeki buzlanmanın giderilmesi için, size yağlayıcı ve anti korozif etkisi olan orijinal Škoda spreyi tavsiye ederiz. Not Araç yıkanırken kilitlere mümkün olduğunca az su girmesine dikkat ediniz. Tekerlekler Çelik jantlar Düzenli araç yıkamalarında tekerlek jantlarını ve jant kapaklarını da tamamen yıkamalısınız. Böylece frendeki tozun, kirliliğin ve serpilen tuzun tekerlek jantlarına yapışıp kalmasını önlemiş olursunuz. Yapışıp kalan fren balata tozunu endüstriyel tip bir temizleyici ile giderebilirsiniz. Tekerlek jantlarındaki boya hasarlarını paslanma meydana gelmeden düzeltiniz. UYARI! Tekerlekleri temizlerken, ıslaklığın, buzlanmanın ve yola serpilen tuzun fren etkisini olumsuz etkileyebileceğine dikkat ediniz - Kaza tehlikesi! Not Tekerleklerin çok fazla kirlenmesi, tekerleklerin balansının bozulmasına neden olabilir. Bunun sonucunda, direksiyona kadar aktarılan ve belki de erken direksiyon aşınmasına yol açabilen titreşimler meydana gelebilir. Bu nedenle bu kir temizlenmelidir. Araç altı koruması Aracın altı kimyasal ve mekanik etkilere karşı sürekli olarak korunmalıdır. Sürüş esnasında koruma tabakasındaki hasarlar önlenemeyeceği için, araç altı koruma tabakasının ve tekerlek ve alt düzenin belli aralıklarla - en iyisi kış mevsiminin başında ve sonunda - kontrol edilmesini ve gerekirse düzeltilmesini tavsiye ederiz. Yetkili Škoda servislerinde uygun sprey ürünler mevcuttur, buralarda gerekli ekipman vardır ve uygulama kuralları bilinmektedir. Bu yüzden iyileştirme çalışmalarının veya ek korozyon koruma önlemlerinin bir yetkili Škoda servisi tarafından yapılmasını sağlayınız. UYARI! Egzoz boruları, katalitik konvertörler, dizel parçacık filtreleri veya ısı kalkanları için hiçbir zaman ek taban koruma veya korozyon önleyici maddeler sj4.3.book Page 191 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Aracın bakımı ve aracın temizlenmesi • UYARI! Devamı kullanmayınız. Motor çalışma sıcaklığına ulaşınca bu maddeler alev alabilir yangın tehlikesi! Oyuk bölgelerin korunması Aracın paslanma riski altında olan her boşluk bölgesi, fabrika çıkışında koruma mumu ile sürekli şekilde korunmuştur. Bu korumanın ne kontrole, ne de sonradan bakıma ihtiyacı vardır. Eğer yüksek sıcaklıklarda boşluk bölgelerinde dışarıya doğru biraz balmumu çıkıyorsa, bunu bir plastik sıpatula ile uzaklaştırınız ve lekeleri temizleme benzini ile temizleyiniz. UYARI! Vaks maddesini temizlemek için petrol ürünü temizleme sıvısı kullanırken, emniyet ve çevreyi koruma kurallarına dikkat ediniz - Yangın tehlikesi! Motor bölmesi Özellikle kış mevsiminde, tuz serpilmiş yollarda çok sık gidildiğinde, korozyona karşı iyi bir koruma çok önemlidir. Bu yüzden tüm motor bölmesi tuz serpme periyodundan önce ve sonra iyice temizlenmeli ve ardından serpilmiş tuzun zarar vermemesi için koruyucu madde tatbik edilmelidir. Yetkili Škoda servislerinde, fabrika tarafından bunun için önerilen temizleme ve koruma maddeleri mevcuttur ve gerekli ekipman bulunmaktadır. UYARI! • Motor bölmesinde çalışmaya başlamadan önce, bölümdeki uyarılara dikkat edilmesi gereklidir ⇒ sayfa 197, “Motor bölmesindeki çalışmalar”. • • Kullanım Motor bölmesi yıkanmadan önce, alternatörün üzeri örtülmelidir. Çevre Notu Bir motor yıkama sırasında benzin, gres yağı ve yağ artıkları açığa çıktığı için, kirlenmiş su mutlaka bir yağ ayırıcı ile temizlenmelidir. Bu yüzden bir motor yıkama işlemi sadece bir yetkili serviste veya benzin istasyonunda (eğer uygun donanım varsa) yapılmalıdır. Aracın iç bakımı Plastik parçalar, suni deri ve kumaşlar Plastik parçaları ve suni deriyi nemli bir bezle temizleyebilirsiniz. Eğer bu yeterli olmaz ise, o zaman bu parçaların bakımını solvent içermeyen plastik temizleme ve bakım maddeleri ile yapınız. Kapılardaki, bagaj bölmesi kapağındaki, tavandaki vs. döşeme kumaşlarının ve kumaş kaplamalarının bakımını özel temizleme maddesi ile gerekirse kuru köpük ile ve yumuşak bir sünger veya fırça ile yapınız. Koruyucu maddeyi orijinal Škoda çeşitlerinden kullanmanızı tavsiye ederiz. Dikkat! Solvent içeren temizleyiciler malzemeye nüfuz eder ve hasar verebilir. Elektrikle ısıtılan koltukların döşemeleri Koltuk döşemelerini ıslak olarak temizlemeyiniz , aksi halde bu durum koltuk ısıtma sisteminin zarar görmesine yol açabilir. Döşemeleri özel maddelerle, örn. kuru köpük vb. ile temizleyiniz. Motor bölmesini temizlemeden önce, motorun soğumasını sağlayınız. Dikkat! Bir motor yıkama işlemi sadece kontak kapalı ile yapılmalıdır. Emniyet Sürüş Uyarıları 191 Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 192 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 192 Aracın bakımı ve aracın temizlenmesi Doğal deri – Deriyi yumuşak bir bezle kurulayınız. Doğal deri çok özel dikkat ve bakım ister. Eğer aracınızdaki deri kaplamaların temizlenmesi ve bakımı ile ilgili sorularınız varsa, bir yetkili Škoda servisine başvurunuz. Derilerin bakımı, ne kadar kullanıldığına bağlı olarak zaman zaman aşağıdaki talimata göre yapılmalıdır. Normal temizleme • – Kirlenen deri yüzeyleri hafif nemlendirilmiş bir pamuklu veya yünlü bez ile temizleyiniz. • Aşırı kirlenme – Çok fazla kirlenen yerleri sabun çözeltisinde nemlendirilmiş bir bez ile temizleyiniz (1 litre suya 2 yemek kaşığı nötr sabun). – Bu arada, derinin hiç bir yerinin aşırı nemlenmemesine ve dikiş yerlerinden suyun sızmamasına dikkat ediniz. – Deriyi yumuşak ve kuru bir bezle kurulayınız. Lekelerin temizlenmesi – Su kökenli taze lekeleri (örn. kahve, çay,meyve suları, kan vs.) emme özelliği olan bir bez veya mutfak rulosu ile temizleyiniz veya henüz yeni kurumuş bir leke ise bakım setinden bir temizleyici kullanınız. – Yağ kökenli (örn. tereyağı, mayonez, çikolata vs.) taze lekeleri emme özelliği olan bir bez veya mutfak rulosu ile temizleyiniz veya eğer leke henüz yüzeye nüfuz etmemiş ise, bakım setinden bir temizleyici kullanınız. Dikkat! Deri bakımında hiç bir zaman çözücü maddeler (örn. benzin, neft yağı), yer cilası, ayakkabı boyası ve benzeri kullanmayınız. Derinin solmasını önlemek için, parlak güneşte uzun süre durmasını önleyiniz. Açık havadaki uzun duruşlarda derinin üzerini örterek direkt güneş ışığından koruyunuz. • Giysilerde bulunan fermuarlar, perçinler, keskin kenarlı kemerler gibi keskin nesneler deri yüzeyinde kalıcı çizikler veya kazıntı izleri bırakır. • Not Her temizlikten sonra düzenli olarak ışığa karşı koruyucu olan ve su geçirmeyen bakım kremi tatbik ediniz. Bu kremler deriyi besler, nefes alıcı ve yumuşak duruma getirir ve nemini geri verir. Aynı zamanda bir yüzey koruması oluşturur. • Deri yüzeylerini her 2 ila 3 ayda bir temizleyiniz, her kir oluşumunda bu taze kirlilikleri temizleyiniz. • Tükenmez kalem, mürekkep, ruj, ayakkabı boyası vs. lekelerini daha taze iken en kısa sürede temizleyiniz. • Deri boyasının da bakımını yapınız. Gevşeyen yerleri ihtiyaca göre özel renkli bir deri kremiyle tazeleyiniz. – Kurumuş yağ lekelerinde bir yağ çözücü sprey kullanınız. • Deri, spesifik özellikleri olan doğal bir malzemedir. Aracın kullanımı sırasında kılıfların deri bölümlerinde küçük optik değişiklikler meydana gelebilir (Örn. kılıfların zorlanması neticesinde çatlaklar ve kat yerleri gibi). – Özel lekeleri (örn. tükenmez kalem, keçeli kalem, oje, ayrışma boyası, ayakkabı boyası vs.) deriye uygun özel bir leke çıkarıcı ile gideriniz. Emniyet kemerleri Deri bakımı – Emniyet kemerlerini temiz tutunuz! – Derinin bakımını altı aylık aralıklarla yetkili Škoda servislerinden temin edilebilen deri bakım maddesi ile yapınız. – Kirlenmiş emniyet kemerlerini yumuşak sabun çözeltisi ile yıkayınız. – Bakım maddesini çok idareli olarak sürünüz. – Emniyet kemerlerinizin durumunu düzenli bir şekilde kontrol ediniz. Çok fazla kirlenmiş kemer bandı otomatik kemerin sarılmasına olumsuz etki edebilir. sj4.3.book Page 193 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Aracın bakımı ve aracın temizlenmesi • • UYARI! Emniyet kemerleri, temizlik için sökülmemelidir. Emniyet kemerlerini hiç bir zaman kimyasal olarak temizlemeyiniz, aksi halde kimyasal temizlik maddeleri kemerin dokusuna zarar verebilir. Emniyet kemerleri, ayrıca aşındırıcı sıvılarla (asitler vb.) da temas etmemelidir. • Dokuması, bağlantıları, sarma otomatikleri veya kilit kısımları zarar görmüş olan kemerlerin bir yetkili Škoda servisi tarafından değiştirilmesini tavsiye ediyoruz. • Kullanım Otomatik kemerler sarılmadan önce tamamen kurutulmuş olmalıdır. Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 193 sj4.3.book Page 194 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 194 Yakıt Yakıt Benzin Dizel Benzin türleri Dizel yakıtı Çeşitli benzin türleri vardır. Aracınıza hangi benzin türünün gerekli olduğunu bilmek için, lütfen ⇒ sayfa 235, “Teknik bilgiler” okuyunuz. Aynı bilgiyi aracınızın yakıt deposu kapağının iç tarafında da bulabilirsiniz ⇒ sayfa 195, şek. 168. Aracınız, EN 590 standardına uygun dizel yakıtla çalıştırılabilir. Kurşunsuz ve kurşunlu benzinler olarak ayırt edilirler. Benzin motorlu olan tüm Škoda araçları katalitik konvertörle donatılmıştır ve sadece kurşunsuz benzin kullanılmalıdır. Kurşunsuz benzin, mutlaka EN 228 normuna uymalıdır. Her bir benzin türü Oktan sayısı ile (ROZ) ayırt edilir. Eğer acil bir durumda uygun olan benzin türü mevcut değil ise, aşağıdakiler geçerlidir. Kurşunsuz süper benzin 95 ROZ gerektiren motorlar için kurşunsuz normal benzin de 91 ROZ kullanabilirsiniz. Böyle bir durum az bir güç kaybına yol açar. Yakıt atıkları “Akma iyileştirici” (Benzin ve benzeri maddeleri) diye adlandırılan yakıt katıklarını dizel yakıtına karıştırmamalısınız. Kalitesi kötü olan dizel yakıtı kullanıldığında, yakıt filtresinde biriken su, servis planında verilenden daha sık olarak tahliye edilmelidir. Yakıt doldurma ile ilgili uyarıları ⇒ sayfa 195, “Yakıt doldurma” 'da bulabilirsiniz. • Dikkat! Acil durumda mevcut olan kurşunsuz yakıt motorun ihtiyacından daha düşük bir oktan sayısına sahip ise, araç orta derecedeki devir sayılarında ve düşük motor yükü ile sürülmelidir. Sadece EN 590 normuna uygun yakıt kullanınız. Norma uygun olmayan bir yakıt dolumu, motorun yakıt sisteminde hasara yol açabilir. Öngörülenden daha yüksek bir oktan sayısında herhangi bir kısıtlama olmadan kullanabilirsiniz. Fakat bu durum motorun performansına ve tüketime herhangi bir avantaj vermez! Aracınız biyodizel kullanımı için uyarlanmamıştır, bu yüzden bu yakıt doldurulamaz ve araç bu yakıtla kullanılamaz. Biyodizelin kullanımı motora veya yakıt sistemine hasar verebilir. Motorunuzun çalışma karakteristiği, gücü ve ömrü yakıtın kalitesinden ciddi bir şekilde etkilenir. Hiç bir yakıt katkısı karıştırmayınız. EN 228 normuna uygun yakıt kullanınız. Aracın kışın kullanılması Yakıt doldurma işlemi ile ilgili diğer uyarıları ⇒ sayfa 195, “Yakıt doldurma” no'lu sayfada bulabilirsiniz. Kış dizel yakıtı • Dikkat! Deponun yalnızca bir kez kurşunlu benzinle doldurulması bile katalitik konvertörün arızalanmasına yol açar. • Oktan sayısı çok düşük benzin kullanıldığında, yüksek devir veya kuvvetli motor yükü hasara yol açabilir. • • Yakıt filtresinde su birikmesi motor arızalarına yol açabilir. Kış mevsiminde yakıt istasyonlarında yaz mevsimine göre başka bir dizel türü satışa sunulur. “Yaz dizeli” kullanıldığında, 0 °C'nin altındaki sıcaklıklarda, dizel yakıtı parafin ayrışmasından dolayı koyulaştığı için, çalışma arızaları ortaya çıkabilir. Bu bakımdan, EN 590 ile her bir mevsim için, ilgili mevsimde satılan dizel yakıt sınıfı öngörülmüştür. Buna karşın “kış dizeli” -20 °C sıcaklıklarda bile çalışabilir durumdadır. İklim şartları farklı olan ülkelerde genellikle başka sıcaklık özellikleri gösteren dizel yakıtları sunulur. Söz konusu olan ülkelerdeki Škoda yetkili servisleri ve yakıt istasyonları size o ülkeyle ilgili dizel yakıt türleri hakkında bilgi verir. sj4.3.book Page 195 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Yakıt Yakıt filtresi ön ısıtması Vidalı yakıt deposu kapağının kapatılması Araç, yakıt filtresi ön ısıtma sistemi ile donatılmıştır. Bu nedenle, dizel yakıtının çalışma güvenirliği yaklaşık -25°C çevre sıcaklığına kadar garanti altına alınmaktadır. – Vidalı yakıt deposu kapağını, duyulabilir şekilde oturuncaya kadar sağa doğru vidalayınız. Dikkat! Benzin dahil çeşitli yakıt katıkları, akış iyileştirmesi için dizel yakıtına karıştırılmamalıdır. Yakıt doldurma 195 – Yakıt dolum boğazının vidalı yakıt deposu kapağının kilidini aracın anahtarı ile sağa doğru kilitleyin (bu versiyon yakıt deposu kapağının otomatik olarak açma imkanı olmayan araçlar için geçerlidir). – Yakıt deposu kapağını yerine oturuncaya kadar kapayın. Yakıt deposu kapağının iç tarafında aracınız için doğru yakıt türlerini ve ayrıca lastik ebatlarını ve hava basınçlarını bulabilirsiniz. Yakıt ile ilgili diğer uyarılar ⇒ sayfa 194. Yakıt deposunun kapasitesi yaklaşık 60 litredir. UYARI! Bununla beraber eğer yanınıza dolu bir yakıt bidonu almanız gerekiyorsa, yasal talimata dikkat etmelisiniz. Emniyet nedenlerinden dolayı yanınıza dolu yakıt bidonu almamanızı tavsiye ederiz. Bir kaza durumunda bidon hasar görebilir ve yakıt dışarı akar. Şek. 168 Aracın sağ arka tarafı: Yakıt deposu kapağı / vidalı kapağı sökülmüş yakıt deposu kapağı Yakıt deposu kapağı, merkezi kilitleme ile otomatik olarak kilitlenir veya kilidi açılır*. Vidalı yakıt deposu kapağının açılması 1 ⇒ şek. 168 yönünde basınız. – Depo kapağının sol tarafının ortasına ok A – Yakıt dolum boğazının vidalı yakıt deposu kapağının kilidini aracın anahtarı ile sola doğru açın (bu versiyon yakıt deposu kapağının otomatik olarak açma imkanı olmayan araçlar için geçerlidir). – Vidalı depo kapağını tamamen sola doğru çevirerek dışarı alınız ve sağdaki depo kapağının üzerine yerleştiriniz ⇒ şek. 168. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları • • • Dikkat! Yakıt almadan önce ek ısıtıcıyı (sabit ısıtıcı ve havalandırma)* kapatmak gerekir. Taşan yakıtı aracın boyasından derhal silin - boya hasarı tehlikesi! Katalitik konvertörlü araçlarda yakıt deposu tamamen boş iken araç hiç bir zaman sürülmemelidir. Düzensiz yakıt beslemesi yüzünden hatalı ateşlemeler meydana gelebilir ve yanmamış yakıt egzoz sistemine girebilir ve daha sonra katalitik konvertörün aşırı ısınması ve hasar görmesine yol açabilir. • Yakıt tabancasını dolum ağzına sokarken, dolum ağzındaki valfe bastırmamaya dikkat ediniz. Aksi taktirde, yakıt ısındığında genleşmesi için bırakılan hacmi de yanlışlıkla doldurmuş olabilirsiniz. Bu durum, yakıtın taşmasına veya yakıt deposunun hasarlanmasına yol açabilir. • Kurallara uygun çalışan otomatik yakıt tabancasının ilk durmasında yakıt deposu dolmuştur. Doldurmaya devam etmeyin, aksi taktirde genleşme hacmini de doldurursunuz. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 196 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 196 Kontrol etme ve ilave etme Kontrol etme ve ilave etme Motor bölmesi Motor kaputunun açılması – Motor kaputunun kilidini açınız ⇒ şek. 169. Motor kaputu kilidinin açılması – Motor kaputunu açmadan önce silecek kollarının ön camdan yukarı doğru kalkmamış olmasını sağlayınız. 1 ⇒ şek. 170 bastırınız, motor kaputunun kilidi – Sabitleme kolunu ok yönünde A tamamen açılır. – Motor kaputunun ön tarafından krom çubuğun altını tutunuz. 2 braketten alınız ve dayanağın sonunu öngörülen – Kaput desteğini ok yönünde A 3 sokarak açık motor kaputunu emniyete alınız ⇒ şek. 170. açıklığa A Şek. 169 Motor kaputunun kilit açma kolu Motor kaputunun kapatılması Motor kaputu kilidinin açılması – Motor kaputunu biraz kaldırınız ve kaput desteğini çıkartınız. Kaput desteğini ona ait olan tutucuya yerleştiriniz. – Sürücü tarafında gösterge panelinin altında bulunan kilit açma kolunu çekiniz ⇒ şek. 169. – Motor kaputunu yaklaşık 20 cm yükseklikten kilide düşürünüz - motor kaputunu el ile bastırmayınız! Motor kaputu, yay kuvvetiyle yuvasından çıkar. Aynı anda radyatör ızgarasında bir çekme kolu ortaya çıkar. – Silecek lastiğinin doğru olarak oturup oturmadığını kontrol ediniz. Motor kaputunun açılması ve kapatılması • UYARI! Motor bölmesinden buhar veya soğutma sıvısı çıktığını gördüğünüz zaman, motor kaputunu hiç bir zaman açmayınız - Haşlanma tehlikesi! Buhar veya soğutma sıvısı çıkmayıncaya kadar bekleyiniz. • Motor kaputu, sürüş esnasında emniyet nedenlerinden dolayı mutlaka daima sıkıca kapalı olmalıdır. Bu yüzden motor kaputunun her kapatılmasından sonra, kilidin tam olarak oturup oturmadığı daima kontrol edilmelidir. • Eğer sürüş esnasında, motor kaputu kilidinin tam olarak oturmadığını fark ederseniz, hemen durunuz ve kaputu kapatınız - Kaza tehlikesi! Şek. 170 Radyatör ızgarası: Emniyet kolu / kaput desteği ile kaputu emniyete alma sj4.3.book Page 197 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Kontrol etme ve ilave etme Dikkat! UYARI! Devamı Motor kaputunu hiç bir zaman çekme kolu ile açmayınız - Hasar tehlikesi. Motor bölmesindeki çalışmalar Motor bölmesindeki tüm çalışmalarda özel itina gereklidir! Motor bölmesindeki, örn. kullanılan sıvılarının kontrolü ve ilave edilmesi gibi çalışmalarda, yaralanma, haşlanma, kaza ve yangın riski vardır. Bu yüzden aşağıda verilen ikaz uyarılarına ve genel olarak geçerli olan emniyet talimatına mutlaka dikkat edilmelidir. Aracın motor bölmesi tehlikeli bir bölgedir ⇒ . • • Aracın altında çalışılması gerekirse, araç mutlaka yuvarlanmaya karşı emniyet altına alınmalı ve uygun takozlar ile desteklenmelidir; Kriko bu iş için yetmez - Yaralanma tehlikesi! • Eğer motor çalışırken mutlaka test çalışmaları yapmanız gerekiyorsa, dönen parçalardan (örn. dişli V kayış, alternatör, radyatör fanı) ve yüksek gerilim ateşleme sisteminden dolayı ek bir tehlike ortaya çıkar. Ayrıca aşağıdakilere de dikkat ediniz: − Ateşleme sisteminin elektrik kablolarına hiç bir zaman dokunmayınız. UYARI! Motor bölmesinden buhar veya soğutma sıvısı çıktığını gördüğünüz zaman, motor kaputunu hiç bir zaman açmayınız - Haşlanma tehlikesi! Buhar veya soğutma sıvısı çıkmayıncaya kadar bekleyiniz. • − Takılar, uzun giysi parçaları veya uzun saçlar ile motorun dönen parçalarına yaklaşmaktan mutlaka kaçınınız - Ölüm tehlikesi! Bu bakımdan, takılarınızı çıkarınız, saçlarınızı toplayınız ve vücudunuza tam oturan giysiler giyiniz. Eğer yakıt sisteminde veya elektrik sisteminde çalışmalar yapmanız gerekiyorsa, ek olarak aşağıda verilen uyarı bilgilerine lütfen dikkat ediniz: • • • Motoru durdurunuz ve kontak anahtarını çekiniz. − Aracın aküsünü daima araç şebekesinden ayırınız. El frenini sıkıca çekiniz. − Sigara içmeyiniz. • • • Motorun soğumasını sağlayınız. • • Elektrik sisteminde kısa devrelerden kaçınınız - özellikle aküde. Düz şanzımanlı araçlarda vites kolunu boşa alın, otomatik şanzımanlı araçlarda ise vites kolunu P konumuna getiriniz. Çocukları motor bölmesinden uzakta tutunuz. − Hiçbir zaman açık alev yakınında çalışmayınız. − Çalışmaya hazır bir yangın söndürücüyü daima hazır tutunuz. Dikkat! Kullanılan sıvıları hiç bir zaman sıcak motorun üzerine sıçratmayınız. Bu sıvılar (örn. soğutma sıvısında bulunan antifriz) tutuşabilir! Kullanılan sıvıları ilave ederken, bu sıvıların yanlışlıkla karışmamasına dikkat ediniz. Aksi halde çok ağır fonksiyon eksiklikleri ve motor hasarları ile sonuçlanır! Motor sıcak olduğu sürece radyatör fanına hiç bir zaman dokunmayınız. Zira fan birdenbire devreye girebilir! • Motor sıcak olduğu sürece, soğutma sıvısı genleşme kabının tapasını hiç bir zaman açmayınız. Soğutma sistemi basınç altındadır! • Yüzünüzün, ellerinizin ve kollarınızın sıcak buhardan veya sıcak soğutma sıvısından korunması için, soğutma sıvısı genleşme kabı tapasının üzerini büyük bir bezle örtünüz. • Kullanım Temizlik bezi veya alet gibi nesneleri motor bölmesinde bırakmayınız. Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 197 sj4.3.book Page 198 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 198 Kontrol etme ve ilave etme Motor yağı Motor bölmesine genel bakış En önemli kontrol noktaları. Motor yağ seviyesinin kontrol edilmesi Yağ ölçüm çubuğu motor yağ seviyesini gösterir. Şek. 172 Yağ ölçüm çubuğu Yağ seviyesinin kontrol edilmesi – Aracın yatay bir yüzeyde durduğundan emin olun. – Motoru durdurunuz. Şek. 171 Benzinli motor 1,8 l/118 kW TSI 1 A 2 A 3 A 4 A 5 A 6 A Soğutma sıvısı genleşme kabı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Cam yıkama sıvısı haznesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Motor yağı doldurma ağzı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Motor yağı ölçme çubuğu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fren hidroliği haznesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Akü (bir kapağın altındadır) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Not Tüm benzinli ve dizel motorlardaki motor bölümü düzeni büyük ölçüde aynıdır. 200 206 199 198 202 203 – Motor kaputunu açınız ⇒ Sayfa 197. “Motor bölmesindeki çalışmalar” altında, bakınız – Birkaç dakika bekleyiniz ve yağ ölçme çubuğunu dışarı çekiniz. – Yağ ölçüm çubuğunu temiz bir bez ile siliniz ve tekrar sonuna kadar içeriye itiniz. – Yağ ölçüm çubuğunu bir kez daha dışarı çekiniz ve yağ seviyesini okuyunuz. A bölgesinde Yağ seviyesi A – Hiç yağ ilave etmemelisiniz. B bölgesinde Yağ seviyesi A A bölgesinde olduğu görüle– Yağ ilave edebilirsiniz. Yağ seviyesinin daha sonra A bilir. sj4.3.book Page 199 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Kontrol etme ve ilave etme C bölgesinde Yağ seviyesi A B bölge– Mutlaka yağ ilave etmelisiniz ⇒ sayfa 199. Yağ seviyesinin daha sonra A sinde olması yeterlidir. Motorun yağ tüketmesi normaldir. Yağ tüketimi sürüş tarzına ve çalışma şartlarına bağlı olarak 0,5 l/1.000 km değerine kadar olabilir. İlk 5.000 kilometredeki tüketim bu değerin de üzerinde olabilir. Bu bakımdan, yağ seviyesi düzenli aralıklarla, en iyisi her yakıt alımından sonra veya uzun seyahatlerden önce kontrol edilmelidir. Yaz mevsimindeki uzun otoyol seyahatleri, römork kullanımı veya yüksek dağlık araziA bölgesinde lerin geçilmesi gibi yüksek motor zorlanmasında, yağ seviyesinin A fakat üzerinde değil - tutulmasını tavsiye ederiz. Yağ seviyesinin çok düşük olduğunu gösterge panelindeki kontrol lambası* sinyal vererek gösterir ⇒ sayfa 32, “Motor yağ basıncı ”. Böyle bir durumda derhal yağ seviyesini kontrol ediniz. Uygun yağ ilave ediniz. • Dikkat! A bölgesinin üzerinde olmamalıdır. Katalitik konverYağ seviyesi hiç bir zaman A törün hasar görme tehlikesi. • Eğer mevcut şartlarda motor yağının doldurulması mümkün değilse, sürüşe devam etmeyiniz. Motoru durdurunuz ve bir yetkili servisten yardım alınız, çünkü aksi taktirde ağır bir motor hasarı ortaya çıkabilir. – Dolum ağzının kapağını tekrar dikkatlice kapatınız ve ölçüm çubuğunu sonuna kadar içeri itiniz. • • Motor bölmesindeki her çalışmadan önce, uyarı bilgilerini okuyunuz ve dikkat ediniz ⇒ sayfa 197, “Motor bölmesindeki çalışmalar”. Çevre Notu A bölgesinin ⇒ sayfa 198 üzerinde olmamalıdır. Aksi halde Yağ seviyesi hiç bir zaman A yağ, krank karteri havalandırılması vasıtasıyla emilir ve egzoz sistemi tarafından atmosfere atılır. Yağ, katalitik konvertörde yanabilir ve ona zarar verebilir. Motor yağının değiştirilmesi Motor yağı mutlaka, servis planında verilen aralıklarda veya servis aralığı göstergesine göre değiştirilmelidir ⇒ sayfa 18, “Servis aralığı göstergesi”. • UYARI! Motor yağı değişimini, gerekli teknik bilgilere sahip iseniz, ancak o zaman kendiniz yapınız! Motor bölmesindeki her çalışmadan önce, uyarı bilgilerini okuyunuz ve dikkat ediniz ⇒ sayfa 197, “Motor bölmesindeki çalışmalar”. Motor yağının özellikleri ⇒ sayfa 235, “Teknik bilgiler”. • Motorun soğumasını sağlayınız, bir koruyucu gözlük ve eldivenler kullanınız - sıcak yağ ile yanma tehlikesi. Motor yağının ilave edilmesi Dikkat! – Motor yağ seviyesini kontrol ediniz ⇒ sayfa 198. Motor yağlarına hiç bir ek katkı karıştırmamalısınız - Motor hasarı tehlikesi! Bu tür maddelerden meydana gelen hasarlar, garanti kapsamı dışında kalır. – Motor yağı dolum ağzının kapağını sökünüz. – Uygun yağı 0,5 litrelik kısımlar halinde ilave ediniz ⇒ sayfa 238, “Motor yağının özellikleri”. • – Yağ seviyesini kontrol ediniz ⇒ sayfa 198. Kullanım UYARI! Yağ ilave etme sırasında sıcak motor parçalarına hiç yağ gelmemelidir Yangın tehlikesi! • Not Emniyet Sürüş Uyarıları 199 Çevre Notu Atık yağ hiç bir zaman kanalizasyon şebekesine veya çevreye atılmamalıdır. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 200 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 200 Kontrol etme ve ilave etme • İmha edilmesinde kullanılan gerekli özel aletler ve zorunlu bilgilerdeki problemlerden dolayı, yağ ve yağ filtresi değişiminin en iyisi yetkili Škoda servisi tarafından yapılmasını sağlayınız. Soğutma sıvısı ile ilgili sorularınız için veya eğer bir başka soğutma sıvısı kullanmak istiyorsanız, lütfen bir yetkili Škoda servisine başvurunuz. Doğru soğutma sıvısı katkılarını bir yetkili Škoda servisinden temin edebilirsiniz. Not Cildinizin yağ ile temas etmesi durumunda, mutlaka esaslı bir şekilde yıkamalısınız. Soğutma sistemi Soğutma sıvısı Soğutma sıvısı motorun soğumasını sağlar. • Dikkat! Diğer soğutma sıvısı ek katkıları her şeyden önce korozyon koruma etkisini ciddi biçimde azaltabilir. • Korozyondan dolayı ortaya çıkan arızalar, soğutma sıvısı kaybına ve sonuçta ağır motor hasarlarına yol açabilir. Soğutma sıvısı seviyesinin kontrol edilmesi Soğutma sistemi, normal çalışma şartlarında hemen hemen hiç bir bakım gerektirmez. Soğutma sıvısı, % 40 antifriz ilaveli sudan meydana gelir. Bu karışım, -25 °C'ye kadar donmaya karşı korumanın yanı sıra, ayrıca soğutma ve ısıtma sistemini de korozyona karşı korur. Ayrıca kireç bağlamayı önler ve soğutma sıvısının kaynama noktasını belirgin olarak yükseltir. Bundan dolayı soğutma sıvısının konsantrasyonunu, yaz mevsiminde veya sıcak olan ülkelerde de su ilavesi yaparak düşürmemelisiniz. Soğutma sıvısının antifriz kısmı, soğutma sıvısının içinde mutlaka en az %40 olmalıdır. Şek. 173 Motor bölmesi: Soğutma sıvısı genleşme kabı Eğer iklim nedenlerinden dolayı donmaya karşı daha kuvvetli koruma gerekiyorsa, soğutma sıvısı oranını yükseltebilirsiniz, fakat sadece % 60'a kadar (donma koruması yaklaşık -40 °C). O zaman donmaya karşı koruma tekrar azalır. Soğutma sıvısı genleşme kabı, motor bölmesinde sağda bulunur. Soğuk iklimli ülkeler ( örn. İsveç, Norveç, Finlandiya) ile ilgili araçlara fabrika çıkışında 35°C'ye kadar antifrizli soğutma sıvısı konulmaktadır. Soğutma sıvısının antifriz kısmı bu ülkelerde en az %50 olmalıdır. – Motor kaputunu açınız ⇒ sayfa 196. Soğutma sıvısı Soğutma sistemi, fabrika çıkışında TL-VW 774 G özelliğine sahip soğutma sıvısı (leylak renkli) ile doldurulur. İlave etme konusunda aynı soğutma sıvısı katkısının - G12 PLUS-PLUS (leylak renkli) kullanılmasını tavsiye ederiz. – Motoru durdurunuz. – Soğutma sıvısı genleşme kabındaki soğutma sıvısı seviyesini kontrol ediniz a ve A b işaretleri ⇒ şek. 173. Soğutma sıvısı seviyesi soğuk motorda mutlaka A arasında olmalıdır. Sıcak motorda ise seviye çapraz çizilmiş alanın biraz üzerinde olabilir. Genleşme kabındaki çok düşük bir soğutma sıvısı seviyesi, gösterge panelindeki kontrol lambası tarafından ⇒ sayfa 34, “Soğutma sıvısı sıcaklığı / Soğutma sıvısı seviyesi ” gösterilir. Buna karşın soğutma sıvısı seviyesini ara sıra direkt olarak genleşme kabından kontrol etmenizi tavsiye ederiz. sj4.3.book Page 201 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Kontrol etme ve ilave etme Soğutma sıvısı eksilmesi Soğutma sıvısı kaybı öncelikli olarak sistemde sızdırma belirtisidir. Sadece soğutma sıvısı ilave etmekle yetinmeyiniz. Soğutma sisteminin derhal bir yetkili servis tarafından kontrol edilmesini sağlayınız. Sızdırmaz olan bir soğutma sistemindeki kayıplar sadece, soğutma sıvısının aşırı ısınmasıyla kaynayarak ve soğutma sıvısı genleşme kabının kapağında bulunan aşırı basınç valfinden kaçarak ortaya çıkabilir. Büyük miktardaki soğutma sıvısı kaybı durumunda, motor soğuyana kadar bekleyiniz ve daha sonra doldurunuz. Böylece motor hasarlarını önlersiniz. UYARI! Soğutma sistemi basınç altındadır! Soğutma sıvısı genleşme kabının kapağını motor sıcak iken açmayınız - Haşlanma tehlikesi! UYARI! Dikkat! Aşırı ısınmanın nedeni bulunamaz ve giderilemez ise, en kısa sürede bir yetkili servise başvurulmalıdır, aksi halde ağır motor hasarları ortaya çıkabilir. Soğutma sıvısı katkısı ve böylece tüm soğutma sıvısı sağlığa zararlıdır. Soğutma maddesi ile temas etmekten kaçınınız. Soğutma sıvısı buharları da sağlığa zararlıdır. Bu bakımdan soğutma sıvısı katkısını daima orijinal kabında ve çocukların ulaşamayacağı yerlerde saklayınız - Zehirlenme tehlikesi! • Eğer soğutma sıvısı gözlerinize sıçrarsa, hemen gözlerinizi temiz su ile yıkayınız ve en kısa sürede bir doktora başvurunuz. • Dikkat! – Motoru durdurunuz. – Motorun soğumasını sağlayınız. – Soğutma sıvısı genleşme kabının tapasına ⇒ sayfa 200, şek. 173 bir bez yerleştiriniz ve kapağı dikkatlice sola doğru çevirerek açınız ⇒ . – Soğutma sıvısı ilave ediniz. Eğer mevcut şartlarda soğutma sıvısının doldurulması mümkün değilse, sürüşe devam etmeyiniz. Motoru durdurunuz ve bir yetkili servisten yardım alınız, çünkü aksi taktirde ağır bir motor hasarı ortaya çıkabilir. Çevre Notu – Kapağı, duyulur şekilde kilitlenene kadar vidalayınız. İlave ettiğiniz soğutma sıvısı belirli özelliklere uygun olmalıdır ⇒ sayfa 200. İstisnai durumlarda G12 PLUS - PLUS soğutma sıvısı katkısı mevcut değilse, başka bir katkı doldurmayınız. Bu durumda sadece su kullanınız ve sonra su ve antifriz arasındaki doğru karışım oranını en kısa sürede bir yetkili servis tarafından tekrar meydana getirilmesini sağlayınız. İlave etmek için sadece yeni soğutma sıvısı kullanınız. Emniyet • Eğer yanlışlıkla soğutma sıvısı içtiyseniz, derhal doktorun müdahale etmesini sağlayınız. Soğutma sıvısı ilave etme Kullanım Sıvıyı doldururken, çapraz çizilmiş alanı aşmamaya dikkat ediniz! Fazlalık olan soğutma sıvısı, ısınma durumunda soğutma sıvısı genleşme kabının tapası üzerindeki aşırı basınç valfi tarafından soğutma sisteminden dışarı atılır. • Motor bölmesindeki her çalışmadan önce, uyarı bilgilerini okuyunuz ve dikkat ediniz ⇒ sayfa 197, “Motor bölmesindeki çalışmalar”. Eğer soğutma sıvısının bir defa boşaltılması gerekiyorsa, aynı sıvı tekrar kullanılmamalıdır. Boşaltılan sıvı bir kapta toplanmalı ve çevre kurallarına dikkat edilerek imha edilmelidir. Radyatör fanı Radyatör fanı aniden çalışabilir. Radyatör fanı, bir elektro-motor tarafından tahrik edilir ve soğutma sıvısı sıcaklığına bağlı olarak kontrol edilir. Sürüş Uyarıları 201 Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 202 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 202 Kontrol etme ve ilave etme Motor durdurulduktan sonra kontak kapalı iken bile, radyatör fanı yaklaşık 10 dakikaya kadar daha dönmeye devam edebilir. Fan, bir süre sonra da aşağıdaki durumda aniden kendiliğinden tekrar devreye girebilir. • • Soğutma sıvısı sıcaklığı ısı birikmesi ile yükselirse, veya Sıcak olan motor bölmesi ilave olarak kuvvetli güneş ışığı tarafından ısıtılırsa. UYARI! Motor bölümündeki çalışmalar sırasında, radyatör fanının aniden çalışabileceğini mutlaka hesaba katmalısınız - Yaralanma tehlikesi! Fren hidroliği Eğer hidrolik seviyesi kısa süre içinde net biçimde düşerse, veya “MIN” işaretinin altına düşerse, o zaman fren sistemi sızdırıyor demektir. Eğer fren hidroliği seviyesi çok düşük ise, bu durum gösterge panelindeki kontrol lambasının ⇒ sayfa 36, “Fren sistemi ” yanması ile gösterilir. Bu durumda derhal durunuz ve daha fazla sürmeyiniz! Teknik yardım talebinde bulununuz. • UYARI! Motor bölmesindeki her çalışmadan önce, uyarı bilgilerini okuyunuz ve dikkat ediniz ⇒ sayfa 197, “Motor bölmesindeki çalışmalar”. • Eğer sıvı seviyesi MIN işaretinin altına inmiş ise, aracınızı artık sürmeyiniz Kaza tehlikesi! Teknik yardım talebinde bulununuz. Fren hidroliğinin yenilenmesi Fren hidroliği seviyesinin kontrol edilmesi Fren hidroliği, nemi emer. Bu nedenle zaman içinde çevre havasının nemini emer. Fren hidroliğindeki yüksek su miktarı fren sisteminde korozyona neden olabilir. Fazla olan su miktarı ayrıca fren hidroliğinin kaynama noktasını düşürür. Bu yüzden fren hidroliği her iki yılda bir mutlaka değiştirilmelidir. Sadece Škoda Auto tarafından izin verilen orijinal fren hidroliği kullanılmalıdır. Fren hidroliğinin spesifikasyonu “FMVSS 116 DOT 4” şeklindedir. Fren hidroliğinin yenilenmesini, bir muayene servisi çerçevesinde bir yetkili Škoda servisi tarafından yapılmasını tavsiye ederiz. Şek. 174 Motor bölmesi: Fren hidroliği haznesi Fren hidroliği haznesi, motor bölmesinde solda bulunur. Bu hazne sağdan direksiyonlu araçlarda motor bölümünün diğer tarafındadır. – Motoru durdurunuz. – Motor kaputunu açınız ⇒ sayfa 196. – Haznedeki fren hidroliği seviyesini kontrol ediniz ⇒ şek. 174. Sıvı seviyesi mutlaka “MIN” ve “MAX” işaretleri arasında olmalıdır. Hidrolik seviyesinin çok az düşmesi, sürüş esnasında fren balatalarının kullanılması ve otomatik olarak yeniden ayarlanması ile meydana gelir ve bu yüzden normaldir. UYARI! Çok eski fren hidroliği kullanıldığında, frenlerin kuvvetli zorlandığı durumlarda fren sisteminde buhar kabarcıkları meydana gelebilir. Böylece fren etkisi ve bununla birlikte sürüş emniyeti kuvvetli biçimde olumsuz etkilenir. Dikkat! Fren hidroliği, aracın boyasına zarar verir. sj4.3.book Page 203 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Kontrol etme ve ilave etme Çevre Notu İmha etme ile ilgili gerekli özel aletleri ve zorunlu mesleki bilgileri içeren problemlerden dolayı, fren hidroliğinin yenilenmesi bir yetkili Škoda servisi tarafından yapılmalıdır. Akü Aküdeki çalışmalar • UYARI! Akü asidi çok kuvvetli bir yakıcıdır, bu yüzden çok dikkatli kullanılmalıdır. Akülerle çalıştığınızda koruyucu eldiven, göz ve deri koruması kullanınız. Havadaki dağlayıcı buharlar, nefes yollarını tahriş eder ve deri ve nefes yolları iltihabına yol açar. Akü asidi diş minesini dağlar, deri ile temasta iyileşmesi çok uzun süren derin yaralar açar. İnceltilmiş asitlerle tekrarlanan temas durumunda deri hastalıklarına yol açar (iltihaplanmalar, yaralar, deri çatlakları). Asitler suyla temas etmeleri durumunda önemli bir ısı gelişimi altında seyrelirler. • Aküyü yana yatırmayınız, zira akünün gaz çıkış deliklerinden akü asidi dışarı akabilir. Gözler, koruyucu gözlük veya koruyucu maske ile korunmalıdır! Kör olma tehlikesi vardır! Akü asidi gözlerle temas ettiğinde, gözleri derhal bir kaç dakika süre temiz su ile yıkayınız. Daha sonra hemen bir doktor arayınız. • Deriye ve giysiye asit sıçradığında, mümkün ise hemen sabun ile uzun süre nötrleştiriniz ve sonra bol su ile çalkalayınız. Asit içildiğinde derhal doktora gidiniz. • • Şek. 175 Motor bölmesi: Araç aküsünün polyester kapağ / araç aküsünün plastik kapağı Akü, motor bölmesinde bir polyester kılıf içinde veya bir plastik kılıf* içinde bulunur. 1 açınız veya akü kılıfının yan tarafındaki kilide ok – Akü kılıfını ok yönünde A 2 bastırınız ⇒ şek. 175, kılıfı yukarı doğru kaldırınız ve dışarı alınız. yönünde A Çocukları aküden uzakta tutunuz. Akülerin şarj edilmesi sırasında hidrojen açığa çıkar ve patlama derecesi yüksek bir patlayıcı gaz karışımı meydana gelir. Ayrıca kontak açık iken, kablo soketinin takılması veya sökülmesi durumunda meydana gelen kıvılcım da bir patlamaya neden olabilir. • Akü kutuplarının köprülenmesi (örn. metal nesnelerle, kablolarla) durumunda bir kısa devre meydana gelir. Kısa devrenin olası sonuçları: Kurşun eşiklerin erimesi, patlama ve akü yangını, asit sıçraması. • – Akü kapağının takılması ters sıra ile yapılır. Akünün sökülmesi ve takılması, belirli koşullar altında hasar görebileceği için, tavsiye edilmemektedir. Bir yetkili servise başvurunuz. Aküdeki ve elektrik sistemindeki çalışmalarda yaralanmalar, haşlanmalar, kaza ve yangın tehlikeleri meydana gelebilir. Bu yüzden aşağıda verilen ikaz uyarılarına ⇒ ve genel olarak geçerli olan emniyet talimatına mutlaka dikkat edilmelidir. Açık alev ve ışık kullanmak, sigara içmek ve kıvılcım çıkaran işler yapmak yasaktır. Kablolarla ve elektrikli cihazlarla çalışırken kıvılcım oluşmasından kaçınınız. Kuvvetli kıvılcım durumunda, yaralanma tehlikesi vardır. • Elektrik sistemindeki tüm çalışmalardan önce motoru, ateşlemeyi ve tüm elektrikli tüketicileri kapatınız ve akünün eksi kablosunu (-) sökünüz. Ampulleri değiştirmek istiyorsanız, söz konusu lambayı kapatmak yeterlidir. • Donmuş ve çözülmüş aküyü hiç bir zaman şarj etmeyiniz - Patlama ve dağlama tehlikesi! Donmuş bir aküyü değiştiriniz. • Hasar görmüş bir aküyü asla kullanmayınız - Patlama tehlikesi! Hasar görmüş bir aküyü derhal değiştiriniz. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 203 sj4.3.book Page 204 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 204 • Kontrol etme ve ilave etme Dikkat! Akünün irtibatını sadece kontak kapalı iken kesmelisiniz, aksi halde aracın elektrik sistemi (elektronik parçalar) hasar görebilir. Aküyü araç şebekesinden ayırırken önce akünün eksi kutbunu (-) sökünüz. Ondan sonra artı kutbunu (+) çıkarınız. • Aküyü şebekeye bağlarken, önce artı kutbu (+) ve ondan sonra eksi kutbu (-) birleştiriniz. Bağlantı kablolarını hiç bir zaman birbiriyle karıştırmayınız - Kablonun yanma tehlikesi. • Akü asidinin gövde ile temas etmemesine dikkat ediniz, boya hasarları meydana gelebilir. • Aküyü UV ışınlarından korumak için, aküyü doğrudan gün ışığına bırakmayınız. Çevre Notu Hurdaya ayrılmış bir akü çevreye zararlı bir özel atıktır - akünün imha edilmesi için bir yetkili servise başvurunuz. Not Ayrıca aküyü yerine bağladıktan sonraki uyarılara da dikkat ediniz ⇒ sayfa 206. İki renkli göstergesi olan akü • • Siyah Renk- Elektrolit seviyesi iyi durumda. Renksiz veya açık sarı renk - çok düşük elektrolit seviyesi, akünün değiştirilmesi gerekir. 5 yıldan eski olan aküler yenilenmelidir. Akünün sınanması veya değiştirilmesini yetkili servise bırakmanızı tavsiye ederiz. Dikkat! 3 ila 4 haftadan daha uzun bekletilen araçta, akü boşalır, çünkü bazı elektrik tüketen parçalar hareketsiz durumda dahi akım tüketir (örneğin kontrol üniteleri). Akünün eksi kutbunu söktüğünüzde veya aküyü sürekli olarak çok düşük bir şarj akımı ile şarj ettiğinizde, akünün boşalmasını önleyebilirsiniz. Aküde çalışırken aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 203. • Not Fabrikada monte edilmiş iki renkli göstergeli aküler, daima 5K0 ile başlayan bir kodla tanınırlar. Tam tanım örn. 5K0 915 105 D olabilir. • Škoda Orijinal Aksesuarlarından satın alınan iki renkli göstergeli yedek aküler, “x”'in bir değişken manasına geldiği 000 915 105 Dx kodu ile tanınırlar. Tam tanım örn. 000 915 105 DB olabilir. Üç renkli göstergesi olan akü Akünün üst tarafında elektrolit seviyesi ve şarj durumu için sihirli göz adı verilen bir gösterge vardır ⇒ şek. 176. Gösterge aküdeki şarj durumu ve elektrolit seviyesine bağlı olarak rengini değiştirir. Hava kabarcıları göstergenin rengini etkileyebilir. Bunun için kontrol etmeden önce göstergenin üzerine biraz vurunuz. Şek. 176 Akü: Gösterge Akünün üst tarafında elektrolit seviyesi için sihirli göz adı verilen bir gösterge vardır⇒ şek. 176. Gösterge aküdeki elektrolit seviyesine bağlı olarak rengini değiştirir. Hava kabarcıları göstergenin rengini etkileyebilir. Bunun için kontrol etmeden önce göstergenin üzerine biraz vurunuz. • • • Yeşil renk - Akü yeterli olarak şarj edilmiştir. Koyu renk - Akü mutlaka şarj edilmelidir. Renksiz veya sarı renk - çok düşük elektrolit seviyesi, akünün değiştirilmesi gerekir. 5 yıldan eski olan aküler yenilenmelidir. Akünün sınanması veya değiştirilmesini yetkili servise bırakmanızı tavsiye ederiz. sj4.3.book Page 205 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Kontrol etme ve ilave etme 205 Akünün şarj edilmesi Dikkat! 3 ila 4 haftadan daha uzun bekletilen araçta, akü boşalır, çünkü bazı elektrik tüketen parçalar hareketsiz durumda dahi akım tüketir (örneğin kontrol üniteleri). Akünün eksi kutbunu söktüğünüzde veya aküyü sürekli olarak çok düşük bir şarj akımı ile şarj ettiğinizde, akünün boşalmasını önleyebilirsiniz. Aküde çalışırken aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz ⇒ “Aküdeki çalışmalar” altında, bakınız Sayfa 203. Şarj edilmiş bir akü, motorun iyi bir şekilde çalıştırılması için ön koşuldur. – Uyarı bilgilerini ⇒ okuyunuz. “Aküdeki çalışmalar” altında, bakınız Sayfa 203 ve ⇒ – Kontağı kapatınız ve tüm elektrikli tüketicileri devreden çıkarınız. • Not Fabrikada monte edilmiş üç renkli göstergeli aküler, daima 1J0, 7N0 veya 3B0 ile başlayan bir kodla tanınırlar. Tam tanım örn. 1J0 915 105 AC olabilir. – Sadece “hızlı şarjda”: Her iki bağlantı kablosunu sökünüz (Önce “eksi”, sonra “artı”). – Şarj cihazının kutup uçlarını akünün kutuplarına bağlayınız (kırmızı = “artı”, siyah = “eksi”). • Škoda Orijinal Aksesuarlarından satın alınanüç renkli göstergeli yedek aküler, “x”'in bir değişken manasına geldiği 000 915 105 Ax kodu ile tanınırlar. Tam tanım örn. 000 915 105 AB olabilir. – Şimdi önce şarj cihazının şebeke kablosunu prize takınız ve cihazı devreye sokunuz. Elektrolit seviyesinin kontrolü – Şarj işleminin sonunda: Şarj cihazını devreden çıkarınız ve şebeke kablosunu prizden çekiniz. Akü, normal çalışma şartları altında hemen hemen bakım gerektirmez. Yüksek dış sıcaklıklarda veya uzun olan günlük sürüşlerde elektrolit seviyesinin zaman zaman bir yetkili servis tarafından kontrol edilmesini tavsiye ederiz. Her şarj etme işleminden ⇒ sayfa 205 sonra da elektrolit seviyesini kontrol ettiriniz. – Şimdi şarj cihazının kutup uçlarını çıkarınız. – Gerekirse bağlantı kablolarını tekrar aküye bağlayınız (Önce “artı”, sonra “eksi”). Akü elektrolit seviyesi ayrıca, muayene servisi çerçevesinde de kontrol edilir. Düşük akımla şarj ederken (örn. bir küçük şarj cihazı ile), akünün bağlantı kablolarının sökülmesine ihtiyaç yoktur. Lütfen, şarj cihazı üreticisinin uyarılarına her durumda dikkat ediniz. Aracın kışın kullanılması Akünün tam olarak şarj edilmesine kadar akü kapasitesinin 0,1'i kadar (veya daha düşük) bir şarj akımı ayarlanmalıdır. Aküler özellikle kış mevsiminde daha fazla zorlanır. Ayrıca aküler düşük sıcaklıklarda, normal sıcaklıklardaki çalıştırma gücünün sadece bir kısmına sahiptir. Yüksek akım değerleriyle şarj etmeden önce, yani “hızlı şarjda”, her iki bağlantı kablosu mutlaka sökülmelidir. Şarjı boşalmış bir akü 0°C'nin hemen altında donabilir. Bir akünün “hızlı şarj edilmesi” tehlikelidir ⇒ “Aküdeki çalışmalar” altında, bakınız Sayfa 203. Özel bir şarj cihazı ve uygun bilgiler gereklidir. Bu yüzden, akünüzün hızlı şarj edilme işlemini sadece bir Škoda servisine yaptırmanızı tavsiye ederiz. Bu yüzden, aküyü kış mevsim başlamadan önce bir yetkili servise kontrol ettirmenizi ve gerekirse şarj ettirilmesini tavsiye ederiz. UYARI! Donmuş veya donduktan sonra çözülmüş aküyü hiç bir zaman şarj etmeyiniz Patlama ve dağlama tehlikesi! Donmuş bir aküyü değiştiriniz. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Boşalan bir akü 0 °C'nin hemen altındaki sıcaklıklarda donabilir ⇒ . Donduktan sonra tekrar eritilen bir aküyü artık kullanmamanızı tavsiye ederiz, zira akünün muhafazası buz oluşumu nedeniyle çatlamış ve böylece akü asidi dışarı akmış olabilir. Şarj etme işlemi sırasında akünün tapaları açılmamalıdır. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 206 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 206 Kontrol etme ve ilave etme Cam yıkama sistemi UYARI! Donmuş veya donduktan sonra çözülmüş aküyü hiç bir zaman şarj etmeyiniz Patlama ve dağlama tehlikesi! Donmuş bir aküyü değiştiriniz. • Bir aküyü hiç bir zaman elektrolit seviyesi çok düşük iken şarj etmeyiniz patlama ve dağlama tehlikesi. Akü kutuplarının sökülmesi ve takılması Akünün sökme ve tekrar bağlanmasından sonra öncelikle aşağıdaki fonksiyonlar çalışma dışı kalır veya artık bir daha arızasız olarak çalıştırılamayabilirler: Fonksiyon İşletmeye alma Elektrikli camlar (Fonksiyon arızaları) ⇒ sayfa 49 Radyo - kod numarasının girilmesi Bkz. Radyo kullanma kılavuzu Saat ayarı ⇒ sayfa 19 Çok fonksiyonlu göstergenin* verileri silinmiştir ⇒ sayfa 20 Tüm elektrik sisteminin tam olarak çalışır durumda olmasını garanti etmek için, aracınızı bir yetkili servise kontrol ettirmenizi tavsiye ederiz. Akünün değiştirilmesi Akü değiştirilirse, yeni akü mutlaka aynı kapasiteye, aynı gerilime (12 V), aynı akım değerine ve aynı büyüklüğe sahip olmalıdır. Uygun akü tipleri yetkili servislerde bulunmaktadır. Şek. 177 Motor bölmesi: Cam yıkama sıvısı haznesi Cam yıkama sıvısı haznesi, ön cam veya arka cam temizleme sıvısını ve far temizleme sistemini* içerir. Sıvı haznesi motor bölmesinde önde sağdadır ⇒ şek. 177. Haznenin dolum miktarı yaklaşık 3 litre, far temizlik sistemi olan araçlarda ise yaklaşık 5.5 litredir. Camları ve farları yoğun biçimde temizlemek için, sadece temiz su yetmez. Bu yüzden, temiz yıkama suyunu, inatçı kirleri uzaklaştıran orijinal bir Škoda cam temizleyicisi (kış mevsiminde antifrizli) ile birlikte kullanmanızı tavsiye ederiz. Temizleme maddesinin kullanımında lütfen ambalaj üzerindeki kullanma kurallarına dikkat ediniz. Eğer aracınızda ısıtılan cam yıkama memeleri* mevcut da olsa, kış mevsiminde kullanılan yıkama suyuna daima antifriz ilave etmelisiniz. Eğer herhangi bir zaman antifrizli temizleme maddesi mevcut değil ise, ispirto da kullanabilirsiniz. İspirto oranı % 15'ten fazla olmamalıdır. Fakat böyle bir karışımın donmaya karşı korumasının sadece -5 °C'ye kadar yettiğine dikkat ediniz. UYARI! Çevre Notu • Aküler, sülfürik asit ve kurşun gibi zehirli maddeler içerirler. Bunlar bu nedenle mutlaka kurallara göre imha edilmelidir ve hiçbir suretle ev çöpü değildirler! • Sorunlu atık nedeniyle akünün yetkili bir servis tarafından yenilenmesini tavsiye ederiz. Motor bölmesindeki her çalışmadan önce, uyarı bilgilerini okuyunuz ve dikkat ediniz ⇒ sayfa 197, “Motor bölmesindeki çalışmalar”. • Dikkat! Cam yıkama suyuna hiç bir zaman radyatör antifrizi veya başka ek katkılar karıştırmamalısınız. sj4.3.book Page 207 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Kontrol etme ve ilave etme • Eğer araç bir far temizleme sistemi ile donatılmış ise, far yıkama suyuna sadece farın polikarbonat kaplamasına zarar vermeyen temizlik maddesi karıştırabilirsiniz. Lütfen yetkili bir servise başvurunuz, orada size hangi temizlik maddesini kullanabileceğinizi bildirirler. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 207 sj4.3.book Page 208 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 208 Tekerlekler ve lastikler Tekerlekler ve lastikler Tekerlekler Genel Bilgiler • Yeni lastiklerin başlangıçta henüz en uygun tutuş kabiliyeti yoktur ve bu yüzden yaklaşık ilk 500 km'de ölçülü hız ve dikkatli ve uygun sürüş tarzı ile sürülmelidir. Bu durum lastiklerin ömrü için de iyidir. Not Lastikler ile ilgili farklı ulusal yönetmeliklere dikkat ediniz. Lastiklerin dayanım ömrü • Konstrüksiyon özellikleri ve profil yapısı nedeniyle, yeni lastiklerin (modele ve üreticiye göre) profil derinliği farklı olabilir. • Lastiklerin ve jantların hasar görmesini önlemek için, kaldırım taşlarına veya benzeri engellere sadece yavaş ve mümkünse doğru açılarda çıkılmalıdır. • Lastikler zaman zaman hasar bakımından (batmalar, kesikler, yarıklar ve balonlar) kontrol edilmelidir. Lastik profillerindeki yabancı cisimler alınmalıdır. Şek. 178 Lastik büyüklüğü ve şişkinlik değeri tablosuna sahip açılmış yakıt deposu kapağı • Lastiklerdeki ve jantlardaki hasarlar sık bir şekilde gizli olarak ortaya çıkarlar. Alışılmadık titreşimler veya aracın yana çekmesi, bir lastik hasarı anlamına gelebilir. Bir lastiğin hasarlandığından şüphe ettiğiniz zaman, hemen hızınızı azaltınız ve durunuz! Lastikleri hasar (balonlar, yarıklar vb.) durumu bakımından kontrol ediniz. Dıştan herhangi bir hasar görünmüyorsa, aracınızı kontrol ettirmek için, en yetkili servise kadar, lütfen uygun şekilde yavaş ve dikkatlice sürünüz. • • • Lastiklerinizin motor yağı, gres yağı ve yakıt ile temas etmesini önleyiniz. Lastik supaplarının kaybolan toz kapaklarını derhal yenileyiniz. Tekerlekler sökülürse, tekrar takıldıklarında önceki sürüş yönünü muhafaza etmek için, önceden işaretlenmelidir. • Sökülmüş tekerlekler veya lastikler, daima serin, kuru ve mümkünse karanlık bir yerde muhafaza edilmelidir. Bir janta takılmamış olan lastikler, dik konumda muhafaza edilmelidir. Lastiğin dayanım ömrü prensip olarak aşağıdaki noktalara bağlıdır: Lastik hava basınç değerleri Çok düşük veya çok yüksek lastik hava basıncı, lastiğin dayanım ömrünü ciddi şekilde kısaltır ve aracın sürüş davranışına olumsuz etki yapar. Özellikler yüksek hızlarda lastik hava basıncının önemi çok büyüktür. Bu yüzden basınçları ayda en az bir defa ve ek olarak da her uzun yolculuktan önce kontrol ediniz. Bu işi yaparken stepneyi de unutmayınız. Yaz lastikleri için lastik hava basıncı değerleri yakıt deposu kapağının iç tarafındadır ⇒ şek. 178. Kış lastiklerinin değerleri, yaz lastiklerinin 20 kPa (0,2 bar) üzerindedir ⇒ sayfa 211. Stepnenin hava basıncı, araç için öngörülen en yüksek basınca uygun olmalıdır. • UYARI! Yeni lastikler ilk 500 km'de henüz en uygun yol tutuş kabiliyetine sahip değildir, bu bakımdan uygun şekilde dikkatli olarak sürünüz - Kaza tehlikesi! • Hasarlı lastiklerle aracı hiç bir zaman sürmeyiniz - Kaza tehlikesi! Lastik hava basıncını daima lastikler soğuk iken kontrol ediniz. Sıcak lastikteki artmış olan basıncı azaltmayınız. Yükteki büyük değişiklikler durumunda lastik hava basıncına dikkat ediniz. sj4.3.book Page 209 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Tekerlekler ve lastikler 209 Aşınma göstergesi Sürüş şekli Hızlı viraj dönüşü, aşırı hızlı ivmelenme ve keskin frenler (ciyaklayan lastikler), lastiklerin aşınmasını artırırlar. Tekerleklerin balansının yapılması Yeni bir aracın tekerleklerinin balansı yapılmıştır. Fakat sürüş durumunda çeşitli etkenlerden dolayı, kendisini direksiyondaki titreşimle hissettiren, bir balans bozukluğu ortaya çıkabilir. Balans bozukluğu, direksiyonun, tekerlek süspansiyonunun ve lastiklerin yüksek aşınmasına da etki ettiği için, tekerleklerin balansı yeniden yapılmalıdır. Ayrıca yeni bir lastiğin montajından ve her lastik onarımından sonra bir tekerleğin balansı mutlaka yeniden yapılmalıdır. Tekerleklerin ayarlanmasındaki hatalar Önde veya arkadaki tekerleklerin, yanlış olarak ayarlanması, sadece artan, sıkça tek taraflı olan lastik aşınmasına sebep olmaz, aynı zamanda sürüş emniyetine de olumsuz etki eder. Normal dışı lastik aşınması durumunda bir yetkili servisi arayınız. UYARI! • Hava basıncı çok düşük olduğunda, lastik daha fazla esner. Böylece yüksek sıcaklıklarda çok fazla ısınır. Bu durum lastik damarlarının çözülmesine ve hatta lastiğin patlamasına yol açar. • • Hasar görmüş jantları veya lastikleri derhal değiştiriniz. 6 yıldan daha fazla kullanılmış olan lastikleri sadece ve sadece acil durumda ve uygun olan dikkatli sürüş tarzı ile kullanınız. Düşük olan lastik hava basıncı yakıt tüketimini artırır. Emniyet Orijinal lastiğin profil tabanında dönüş yönüne çapraz olarak 1,6 mm yüksekliğinde aşınma göstergeleri vardır. Bu aşınma göstergeleri, imalat durumuna göre lastik çevresinde eşit aralılarla 6 ila 8 kere düzenlenmiştir ⇒ şek. 179. Lastiğin yan yüzündeki “TWI” harfleri, üçgen semboller veya diğer semboller, aşınma göstergelerinin yerini işaret eder. 1,6 mm profil kaldığında - aşınma göstergelerinin yanındaki profil oluklarından ölçülen - izin verilen yasal asgari profil derinliğe ulaşılır (bazı ülkelerde başka değerler geçerli olabilir). • UYARI! En geç olarak, eğer lastikler aşınma göstergelerine kadar aşınmış ise, bunlar mutlaka bir yenisi ile değiştirilmelidir. Yasal olarak izin verilen asgari profil derinliğine dikkat edilmelidir. • Sonuna kadar aşınmış lastikler, ıslak yollarda yüksek hızlarda iken gerekli olan yola yapışma ve tutunmayı olumsuz etkiler. “Suda kayma” durumu olabilir (kontrolsüz araç hareketi - ıslak yolda “yüzme”). Çevre Notu Kullanım Şek. 179 Aşınma göstergesi olan lastik profili Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 210 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 210 Tekerlekler ve lastikler Tekerleklerin yerlerinin değiştirilmesi (rotasyon) edilmesi hususunda hazırlıklıdırlar. Bir çok yetkili Škoda servisi cazip lastik ve jantlar sunar. Aracınız için izin verilen lastik/jant kombinasyonları araç belgelerinizde bulunmaktadır. Bu onay her ülkedeki yasa durumuna bağlıdır. Lastik verilerini tanımak doğru seçimi kolaylaştırır. Lastiklerin yan yüzeylerinde örn. aşağıdaki lastik yazısı vardır : 225 / 50R 17 91 T Bunun anlamı: Şek. 180 Tekerleklerin yerlerinin değiştirilmesi (rotasyon) Ön lastiklerin belirgin olarak kuvvetli yıpranması durumunda, ön tekerleklerin arka tekerleklere karşı şemaya göre ⇒ şek. 180 değiştirilmesini tavsiye ederiz. Böylece lastikler yaklaşık olarak aynı dayanım ömrüne sahip olurlar. Lastik yüzeyinin belirgin aşınma belirtileri durumunda, tekerlekleri “çapraz olarak” değiştirmek avantajlı olabilir (sadece dönüş yönüne bağlı olan lastikler hariç). Yetkili Škoda servisinin çalışanları kombinasyon olasılıkları konusnda yeterince güvenilirlerdir. Tüm tekerleklerin düzenli yıpranması ve en uygun dayanım ömrü için her 10 000 km'de bir yerlerinin değiştirilmesini tavsiye ederiz. 225 mm cinsinden lastik genişliği 50 % cinsinden yükseklik/genişlik oranı R Lastik yapı türü harfi - R adyal 17 İnç cinsinden jant çapı 91 Yük endeksi T Hız sembolü Lastikler için aşağıdaki hız sınırlamaları geçerlidir: Hız sembolü İzin verilen en yüksek hız S 180 km/saat T 190 km/saat H 210 km/saat Yeni lastikler veya tekerlekler Lastikler ve jantlar önemli dizayn elemanlarıdır. Bu bakımdan, Škoda Auto tarafından izin verilen lastikler ve jantlar kullanılmalıdır. Bunlar tam olarak araca göre ayarlanmıştır ve prensip olarak iyi yol tutuşuna ve emniyetli sürüş özelliklerine katkıda bulunurlar ⇒ . V 240 km/saat W 270 km/saat Y 300 km/saat Tüm tekerleklerde sadece aynı yapı türünde, aynı ebatta (yuvarlanma çevresi) ve bir aksta aynı profil modelindeki radyal lastikler kullanınız. Yetkili Škoda servislerinde, izin verilen lastik modelleri hakkında güncel bilgiler mevcuttur. Üretim tarihi ayrıca lastiğin yan yüzünde verilmektedir (muhtemelen sadece tekerlek iç tarafında): Lastiklerde veya tekerleklerdeki bütün çalışmaları bir yetkili Škoda servisine yaptırmanızı tavsiye ederiz. Yetkili Škoda servisleri gerekli özel aletlerle ve yedek parçalarla donatılmıştır, konu hakkında gerekli bilgilere sahiptirler ve eskimiş lastiklerin imha Örnek olarak anlamı: Bu lastik 2009 yılının 45. haftasında üretilmiştir. DOT ... 45 09... sj4.3.book Page 211 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Tekerlekler ve lastikler Eğer stepne model olarak sürüş lastiklerinden (örn. kış veya geniş lastik) farklı ise, o zaman stepneyi sadece lastik hasarı durumunda kısa süreli ve dikkatli bir sürüş tarzı ile kullanmalısınız. Stepne, mümkün olan en kısa sürede tekrar normal sürüş lastiği ile değiştirilmelidir. UYARI! • Sadece Škoda Auto'nun sizin araç tipiniz için izin verdiği şekildeki lastik veya jantları kullanınız. Aksi halde trafik emniyeti olumsuz etkilenebilir - Kaza tehlikesi! Bunun haricinde aracınızın yol trafiğine çıkma izni geçerliliğini kaybedebilir. • Lastikleriniz için izin verilen en yüksek hızı hiç bir şekilde aşmayınız - Lastik hasarı nedeniyle kaza tehlikesi ve aracın kontrolünü kaybetmek. • 6 yıldan daha fazla kullanılmış olan lastikleri sadece ve sadece acil durumda ve uygun olan dikkatli sürüş tarzı ile kullanınız. • Önceki kullanımı hakkında hiç bir bilginizin olmadığı kullanılmış lastikleri hiç bir zaman kullanmayınız. Hiç kullanılmayan veya sadece az kullanılan lastikler dahi eskirler. Kullanılmış bir lastik stepne olarak aynı şekilde sadece acil durumlarda özellikle dikkatli sürüş tarzı ile kullanılabilir. • Sürüş emniyeti nedenlerinden dolayı, lastikleri tek tek değil en azından aks başına değiştiriniz. Profil derinliği büyük olan lastikler, daima ön tekerleklerde kullanılmalıdır. kullanılmalıdır. Tekerleklerin sıkı oturması ve fren sisteminin uygun çalışması buna bağlıdır. Eğer sonradan jant kapakları taktırırsanız, fren sisteminin soğuması için yeterli derecede bir hava akımının sağlanmış olmasına lütfen dikkat ediniz. Yetkili Škoda servisleri, lastiklerin, jantların ve jant kapaklarının değiştirilmesi veya yeniden donatılması ile ilgili hangi imkanların olduğu konusunda eğitimlidir. • UYARI! Bijonların yanlış kullanılması durumunda, tekerlek sürüş sırasında gevşeyebilir - Kaza tehlikesi! • Bijonlar, mutlaka temiz ve rahat vidalanır durumda olmalıdır. Bunlara hiçbir zaman yağ veya gres yağı tatbik edilmemelidir. • Bijonlar çok düşük bir sıkma torku ile sıkılırsa, jant sürüş sırasında gevşeyebilir - Kaza tehlikesi! Sıkma torkunun çok yüksek olması bijon dişlerinin hasar görmesine ve jantların oturma yüzeylerinin sürekli deformasyonuna neden olabilir. Dikkat! Bijonlar için öngörülen sıkma torkları, çelik ve hafif metal alaşımlı jantlar için 120 Nm'dir. Kış lastikleri Çevre Notu Eskimiş lastikler, mutlaka usulüne uygun bir şekilde imha edilmelidir. Teknik nedenlerden dolayı normal olarak başka araçların jantlarını kullanamazsınız. Bu durum icabında hatta aynı araç tipinin jantları için de geçerlidir. Kış mevsimindeki yol şartlarında aracınızın sürüş nitelikleri kış lastikleriyle belirgin olarak iyileşir. Yaz lastikleri yapılarından dolayı (genişlik, kauçuk karışımı, profil oluşumu), 7°C'nin altındaki bir sıcaklıkta buz ve kar üzerinde kaymaya karşı daha az dayanıklıdır. Bu durum özellikle, geniş lastikle veya yüksek hız lastiği ile donatılmış olan araçlar için geçerlidir (Lastik yan yüzündeki tanım harfi H veya V). Bijonlar En iyi sürüş şartlarını elde etmek için, kış lastikleri mutlaka her dört tekerlekte de kullanılmalıdır. Not Jantlar ve bijonlar yapısal olarak birbirlerine göre ayarlanmışlardır. Başka jantlara göre donatım değiştirildiğinde - örn. kış lastikleri olan hafif metal alaşımlı jantlara veya tekerleklere - mutlaka bunlara ait doğru uzunlukta ve küresel formlu bijonlar Kullanım 211 Emniyet Sürüş Uyarıları Sadece aracınız için izin verilmiş olan kış lastikleri kullanmalısınız. İzin verilen kış lastiği ebatları aracınızın belgelerinde verilmektedir. Bu onaylar ayrıca ülke yasalarına da bağlıdır. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 212 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 212 Tekerlekler ve lastikler Lastik hava basıncının yaz lastiklerine nazaran 20 kPa (0,2 bar) daha yüksek olduğuna dikkat ediniz ⇒ sayfa 208. Dönüş yönüne bağlı lastikler* Lastik profili yaklaşık 4 mm'ye kadar yıpranmış olan kış lastikleri kış yeteneklerini büyük ölçüde kaybederler. Dönüş yönü lastik yan yüzündeki oklarla işaretlenmiştir. Bu öngörülen dönüş yönüne mutlaka sadık kalmanız gereklidir. Ancak o zaman bu lastiklerin tutuş kabiliyeti, dönüş sesi, sürtünme ve aquaplaning (suda kayma) ile ilgili en uygun nitelikler tam olarak geçerlilik kazanır. Kış lastikleri eskime ile de kış niteliklerini kaybederler - mevcut profil derinliği belirgin olarak 4 mm'den daha fazla olsa bile. Kış lastiklerinde, yaz lastiklerindeki gibi hız sınırlamaları geçerlidir ⇒ sayfa 210, ⇒ . Düşük bir hız kategorisindeki kış lastiklerini, ancak aracın mümkün olan azami hızı yüksek olsa bile bu lastiklerin izin verilen azami hızını aşmamak şartıyla kullanabilirsiniz. İlgili lastik sınıfının izin verilen azami hızının aşılması durumunda lastikler hasar görebilir. Kış lastikleri kullandığınızda, lütfen uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 208. Kış lastikleri yerine “dört mevsim lastik” de kullanabilirsiniz. Net olmayan durumlarda emin olmak için, bir yetkili servisine başvurunuz, orada lastiklerinizin en yüksek hızı size bildirilir. UYARI! Kış lastikleriniz için izin verilen en yüksek hızı hiç bir şekilde aşmayınız - Lastik hasarı nedeniyle kaza tehlikesi ve aracın kontrolünü kaybetmek. Çevre Notu Zamanı gelince yaz lastiklerinizi tekrar takınız, zira yaz lastiklerinin sürüş nitelikleri karsız ve buzsuz yollarda ve ayrıca 7°C'nin üzerindeki sıcaklıklarda daha iyidir - fren mesafesi kısadır, yuvarlanma sesleri daha azdır, lastik aşınması daha az ve yakıt tüketimi daha düşüktür. Not Lastikler ile ilgili farklı ulusal yönetmeliklere dikkat ediniz. Eğer stepneyi bir lastik patlaması durumunda dönüş yönüne bağlı olmayan veya ters yönde olan şekilde takmak zorunda kalırsanız, lütfen dikkatli sürünüz, zira bu durumda lastiğin en uygun nitelikleri elde edilemez. Bu durum özellikle ıslak yollarda önemlidir. Lütfen uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 216, “Stepne*”. Arızalı lastiği en kısa sürede değiştirmelisiniz ve tüm lastiklerde doğru sürüş yönünü tekrar sağlamalısınız. Kar zincirleri Kar zincirleri kış mevsimindeki yol şartlarında sadece çekişi değil, aynı zamanda fren davranışını da iyileştirir. Önden çekişli araçlarda ve tüm tekerleklerden çekişli araçlarda kar zincirlerinin kullanılması farklıdır. Önden çekişli olan araçlar için geçerlidir. Kar zincirleri sadece ön tekerleklere takılabilir. Kar zincirlerinin kullanılmasına, teknik nedenlerden dolayı sadece aşağıdaki jant/lastik kombinasyonları ile izin verilir: Jant ebadı Preslenme derinliği (ET) Lastik ebadı 6J x 16 50 mm 205/55 7J x 16 45 mm 205/55 6J x 17 45 mm 205/50 Tüm tekerleklerden çekişli olan araçlar için geçerlidir. Önden çekişli araçlarda olduğu gibi kar zincirleri sadece ön tekerleklerde kullanılabilir. ⇒ sayfa 212, “Önden çekişli olan araçlar için geçerlidir.”. sj4.3.book Page 213 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Tekerlekler ve lastikler Çekişi (Sürüş nitelikleri) yükseltmek için kar zincirlerinin aşağıdaki jant/lastik kombinasyonları için arka aksta da (yani ön ve arka akslarda aynı zamanda) kullanılması tenik olarak mümkündür: Jant ebadı Preslenme derinliği (ET) Lastik ebadı 6J x 16 50 mm 205/55 7J x 16 45 mm 205/55 6J x 17 45 mm 205/50 Not Kar zincirlerini seçerken Škoda'nın orijinal aksesuar programından kullanmanızı tavsiye ederiz. Kar zincirlerinin kullanılmasına aşağıdaki jant/lastik kombinasyonları için sadece arka aksta teknik olarak izin verilir: Jant ebadı Preslenme derinliği (ET) Lastik ebadı 7J x 16 45 mm 215/60 7J x 17 45 mm 225/50 Kar zincirlerinin ön ve arka akslarda aynı zamanda kullanılmasında azami sürat 50 km/saat ile sınırlıdır. Sadece kilitleri ve baklaları 12 mm'den büyük olmayan kar zincileri kullanınız. Kar zincirlerini kullanmadan önce jant kapaklarını çıkartınız. Kar zincirli araçların izin verilen azami sürati ve kar zincirlerini üretenlerin azami hız sınırlandırmaları ile ilgili farklı ulusal yönetmeliklere dikkat ediniz. UYARI! Kar zinciri üreticisinin vermiş olduğu montaj talimatındaki bilgilere lütfen dikkat ediniz. Dikkat! Zemini karsız olan yollara girer girmez zincirleri çıkartınız. Zira zincirler böyle bir durumda sürüş niteliklerine olumsuz etki yaparlar, lastiklere zarar verirler ve kendileri çabuk zarar görür. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 213 sj4.3.book Page 214 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 214 Aksesuar, tadilatlar ve parça değişimi Aksesuar, tadilatlar ve parça değişimi Aksesuar ve yedek parçalar Škoda araçları, güvenlik teknolojisinin en yeni bilgilerine göre tasarlanmıştır. Bu durum göz önüne alınmadan, üretici tarafından teslim edildiği zamanki koşullar birileri tarafından değiştirilmemelidir. Aracın daha sonra aksesuar ile donatılması, teknik değişikliklerin yapılması veya sonradan parça değiştirilmesi gerektiğinde, aşağıdaki uyarılara dikkat edilmelidir: • Aksesuar satın almadan önce ve teknik değişikliklerden önce, daima bir yetkili Škoda servisine danışılmalıdır ⇒ . • • Bu durum özellikle ülke dışında aksesuar satın alırken geçerlidir. İzin verilen Škoda aksesuarlarını ve orijinal Škoda parçalarını, orada satın alınan parçaların montajını da usulüne göre yerine getiren yetkili Škoda servislerinden elde edebilirsiniz. UYARI! Devamı • Diğer ürünlerin kullanılması durumunda, sürekli pazar araştırmasına rağmen aracınız için uygunluk konusunda garanti veremiyoruz (bir rapor veya bir izin belgesi olması durumunda bile). Teknik değişiklikler Elektronik parçalara ve bunlara ait yazılımlara müdahale edilmesi, fonksiyon arızalarına yol açabilir. Elektronik parçaların şebeke bağlantıları nedeniyle, bu arızalar ayrıca ilgisi olmayan sistemleri de olumsuz etkiler. Bunun anlamı, aracınızın çalışma emniyeti oldukça tehlike altına girebilir, araç parçalarının daha fazla aşınmasına yol açabilir ve sonunda araç kullanma ehliyetiniz sona erebilir. • Usul dışı çalışmalardan dolayı meydana gelen hasarlar için Škoda Auto firmasının herhangi bir sorumluluk almayacağını anlayışla karşılayacağınızdan eminiz. • Bu bakımdan, tüm çalışmaların tamamen Škoda orijinal parçaları kullanan yetkili Škoda servisleri tarafından yapılmasını tavsiye ederiz. Katalogta yer alan tüm orijinal Skoda aksesuarları, örneğin spoyler, taşıma sistemleri, çocuk koltukları, vs. onaylanmıştır. Radyolar, antenler ve diğer elektrikli aksesuar parçaları da sadece yetkili servisler tarafından takılmalıdır. • Eğer aracınızda teknik değişiklikler yapılacak ise, Škoda Auto firması tarafından öngörülen kılavuz değerlere dikkat edilmelidir. • Böyle yapıldığı zaman, araçta hiç bir zarar meydana gelmez, trafik ve çalışma güvenliği muhafaza edilir ve değişikliklere izin verilir. Yetkili servis bu çalışmaları usulüne göre yaparlar veya özel durumlarda başka teknik servislere yönlendirirler. Škoda Auto'nun izni olmadan yapılan teknik değişikliklerden dolayı meydana gelen hasarlar, garanti kapsamında değildir. UYARI! • Škoda'nız için tam olarak izin verilen Škoda aksesuarlarını ve orijinal Škoda parçalarını kullanmanızı kendi iyiliğiniz için tavsiye ederiz. Bu orijinal Škoda parçaları için güvenilirlik, emniyet ve uygunluk tespit edilmiştir. UYARI! Aracınızda usul dışı yapılan çalışmalar ve değişiklikler fonksiyon arızalarına neden olabilir - Kaza tehlikesi! N1 grubu araçlar N1 grubu araçları sevkiyat taşımacılığı için yapılandırılan ve üretilen furgon araçlarıdır. sj4.3.book Page 215 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Arıza yardımı 215 Arıza yardımı Arıza yardımı İlk yardım çantası* ve ikaz üçgeni için yer* Yangın söndürme tüpü, bu iş için yetkili bir kişi tarafından mutlaka yılda bir kere kontrol edilmelidir (sapma gösteren ulusal yönetmeliklere lütfen dikkat ediniz). UYARI! Yangın söndürme tüpü doğru şekilde sabitlenmediği zaman, ani sürüş manevraları veya bir kaza durumunda aracın içinde “uçuşabilir” ve yaralanmalara neden olabilir. Şek. 181 İkaz üçgeninin yerleştirilmesi / ilk yardım çantasının yerleştirilmesi İkaz üçgenini, lastik bantlarla arka duvarın kaplamasına sabitleyebilirsiniz ⇒ şek. 181. Stepne* donanımı ile birlikte ikaz üçgenini çıkartılabilir bir kutu içinde sağda stepnenin yanında bulundurabilirsiniz ⇒ sayfa 81. İlk yardım çantasını, bir bant yardımıyla bagaj bölmesinin sağ tarafına sabitleyebilirsiniz ⇒ şek. 181 sağda. • • Not Yangın söndürme tüpü, geçerli olan yasal yönetmeliklere mutlaka uymalıdır. Yangın söndürme tüpünün son kullanma tarihine dikkat ediniz. Yangın söndürme tüpü son kullanma tarihinden sonra kullanılırsa, doğru biçimde çalışacağı garanti edilemez. • Yangın söndürme tüpü, sadece bazı ülkelerde teslimat kapsamına dahildir. Araç aletleri Eğer aracınız için bir ikaz üçgeni veya ilk yardım çantası almak isterseniz, bunu bir yetkili servisten temin edebilirsiniz. Not İlk yardım çantasında bulunan maddelerin son kullanma tarihine lütfen dikkat ediniz. Yangın söndürme tüpü* Şek. 182 Bagaj bölmesi: Araç aletleri muhafaza yeri Yangın söndürme tüpü, bir kayış yardımıyla sürücü koltuğu altındaki bir brakette bulunmaktadır. Yangın söndürme tüpünde bulunan talimatı lütfen dikkatlice okuyunuz. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 216 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 216 Arıza yardımı Bir plaket olan araç aletleri ve kriko*, bagajın içindeki bir kutudadır ⇒ sayfa 215, şek. 182; Burada ayrıca römork tertibatının* çıkarılabilir topuzu için de yer vardır. Kutu bir bantla emniyet altına alınmıştır. Stepne* Araç aletleri aşağıdaki parçalardan ibarettir (Donanıma göre): • • • • • • Jant kapaklarını çekmek için tel kelepçe, Bijon anahtarı*, Çekme halkası, Emniyet bijonu adaptörü*, Yedek ampül seti*15) , Krikoyu tekrar yerine yerleştirmeden önce, kriko kolunu lütfen tam olarak vidalayınız. • Şek. 183 Bagaj bölmesi: Stepne Torx tornavida. UYARI! Fabrika çıkışında teslim edilen kriko sadece sizin araç tipiniz için öngörülmüştür. Bununla hiç bir zaman ağır araçları veya başka yükleri kaldırmayınız - Yaralanma tehlikesi! • Bagaj bölmesindeki araç aletlerinin emniyetli bir şekilde sabitlenmiş olmasına dikkat ediniz. Not Kutunun daima bant ile emniyet altına alınmış olmasına dikkat ediniz. Lastik onarım takımı Lastik onarım takımı, küçük lastik hasarlarının onarımı için düşünülmüştür. Lastik onarım takımında, kompresör, dolum tüpü, kullanma kılavuzu ve aksesuar vardır. Stepne, bagaj bölmesinde değişken yükleme tabanının* altında bulunur ve özel bir cıvata ile sabitlenmiştir ⇒ şek. 183. Stepnenin daima kullanılır durumda olması için, hava basıncının kontrol edilmesi önemlidir (en uygunu her lastik hava basıncı kontrolü sırasında - bkz. yakıt deposu kapağındaki plaket ⇒ sayfa 208). Geçici acil durum tekerleği Geçici tekerleğe, jantta bulunan sarı bir uyarı etiketi takılmıştır. Geçici tekerlek ile sürüş yaparken lütfen şunlara dikkat ediniz: • • Tekerleğin montajından sonra bu uyarı etiketinin üzeri örtülmemelidir. Bu stepne ile 80 km/saatin üzerinde bir hızla gitmeyiniz ve bu gidiş sırasında özellikle dikkatli olunuz. Tam gaz hızlanmalardan, kuvvetli frenlemeden ve son derece hızlı viraj dönmelerden sakınınız. • • Bu stepnenin lastik hava basıncı azami standart lastik hava basıncı ile aynıdır. Bu stepneyi en yakın yetkili servise kadar kullanınız, zira bu sürekli bir kullanım için değildir. Lastik onarım takımı ile yapılan onarım, daimi lastik onarımının yerine hiçbir zaman geçmez, onarım sadece en yakın yetkili servise ulaşmak içindir. Onarım hemen araçta yapılmalıdır. Onarımdan önce ekinde bulunan talimatı dikkatlice okuyunuz. Tekerlek değişimi Lastik onarım takımı bagaj bölümünde bir kutuda bulunur ⇒ sayfa 215, şek. 182. Ön çalışmalar 15) Tekerlek değişiminden önce aşağıdaki çalışmaları yapmalısınız: Araç donanımına göre. sj4.3.book Page 217 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Arıza yardımı – Bir lastik patlaması durumunda aracınızı akan trafikten mümkün olduğunca uzak bir yerde durdurunuz. Yeriniz düz olmalıdır. – Tüm araçtakilerin araçtan inmelerini sağlayın. Tekerlek değişimi sırasında, araçta bulunanları yol üzerinde durdurmamalısınız (örneğin emniyet duvarının arkasında). – Hafif metal alaşımlı jantlarda tekerlek süs kapağını çıkarınız ⇒ sayfa 218. – Önce emniyet bijonunu* sökünüz, daha sonra diğer bijonları sökünüz ⇒ sayfa 219. – Aracı, yerle teması kesilinceye kadar kaldırınız ⇒ sayfa 219. – Bijonları sökünüz ve temiz bir altlığın (bez, kağıt vb.) üzerine koyunuz. – El frenini sıkıca çekiniz. – 1. vitese takınız veya otomatik şanzımanlı araçlarda vites kolunu P konumuna getiriniz. – Tekerleği çıkartıp alınız. – Stepneyi yerleştiriniz ve bijonları hafifçe sıkıştırınız. – Eğer bir römork bağlı ise, onu ayırınız. – Aracı krikodan aşağıya indiriniz. – Araç aletlerini ⇒ sayfa 215 ve stepneyi* ⇒ sayfa 216 bagaj bölümünden dışarı alın. – Bijonları, bijon anahtarıyla (çapraz olarak) iyice sıkıştırınız, emniyet bijonunu* en son sıkıştırınız ⇒ sayfa 219. UYARI! • Akan yol trafiğinde bulunuyorsanız, flaşör sistemini devreye sokunuz ve öngörülen uzaklığa ikaz üçgenini yerleştiriniz - bu sırada yasal olan ulusal yönetmeliklere dikkat ediniz. Böylece sadece kendinizi değil, ayrıca trafikte seyreden diğer araç kullanıcılarını da korumuş olursunuz. • Araç kaldırılmış durumda iken, motoru kesinlikle çalıştırmayınız Yaralanma tehlikesi. Dikkat! • • • Not Bijonlar mutlaka temiz ve kolay vidalanır durumda olmalıdır. Bijonlara asla gres yağı veya başka bir yağ sürmeyiniz! Dönüş yönüne bağlı lastiklerin montajında dönüş yönüne dikkat ediniz ⇒ sayfa 208. Sonradan yapılan çalışmalar Tekerlek değişiminden sonra aşağıdaki çalışmalar da mutlaka yapılmalıdır. Eğer tekerlek değişimini dik eğimli bir yolda yapıyorsanız, aracı yuvarlanmaya karşı emniyete almak için, karşı taraftaki tekerleği bir taş veya benzeri ile bloke ediniz. – Araç aletlerini ait oldukları yere yerleştiriniz. – Değiştirilen tekerleği bagaja yerleştiriniz – Takılmış olan stepnenin lastik hava basıncını mümkün olan en kısa sürede kontrol ediniz. Not Ulusal yönetmeliklere uygun davranınız. – Bijonların sıkma torkunu en kısa sürede bir tork anahtarı ile kontrol edilmesini sağlayınız. Çelik ve hafif metal jantlar mutlaka 120 Nm'lik bir sıkma torku ile iyice sıkılmalıdır. Tekerleğin değiştirilmesi Tekerlek değiştirme işlemini mümkün olduğunca yatay bir yüzeyde yapınız. – Hasarlı lastiği değiştiriniz veya bir yetkili servise onarım imkanlarını sorunuz. – Jant kapağını* ⇒ sayfa 218 veya bijon kapaklarını ⇒ sayfa 218 çıkarınız. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 217 sj4.3.book Page 218 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 218 Arıza yardımı UYARI! Kapaklı bijonlar* Eğer araç sonradan fabrika çıkışındaki lastiklerden farklı bir lastikle donatıldı ise, o zaman ⇒ sayfa 210'deki uyarılara dikkat edilmesi gereklidir. • Not Tekerlek değiştirirken, bijonların paslandığını ve zor vidalandığını tespit ederseniz, bijonların sıkma torku kontrolünden önce değiştirilmeleri zorunludur. • Sıkma torku kontrolüne kadar dikkatli ve sadece ölçülü bir hızla sürünüz. Şek. 184 Kapağın çıkarılması Jant kapağı* Çıkartılması Çıkartılması – Araç aletlerinden olan tel kelepçeyi jant kapağının kuvvetli kenarına asınız. – Plastik mandalı, mandalın iç çıkıntısı bijon kapağının faturasına gelinceye kadar bijon kapağına doğru itin ve kapağı çıkarın. – Jant anahtarını tel kelepçenin arasından itin, lastikteki bijon anahtarını destekleyiniz ve kapağı çekiniz. Takma Takma – Önce jant kapağının supap deliğini janta oturtunuz. Sonunda jant kapağını, tüm çevresinde tam olarak oturacak şekilde janta bastırınız. • – Kapakları, bijonlara dayanıncaya kadar oturtun. Kapaklar bagaj bölmesinin çukurunda bulunur. Jant kapakları* Dikkat! El kuvveti kullanınız, jant kapağına vurmayınız! Kaba vuruşlar yapıldığında, özellikle jant kapağının janta tam oturmayan yerlerdeki kılavuz ve merkezleme elemanlarında hasar meydana gelebilir. • Jant kapağını, emniyet bijonu ile sabitlenmiş olan bir çelik janta monte etmeden önce, emniyet bijonunun supap bölgesindeki delikte bulunmasını sağlayınız ⇒ sayfa 220. Şek. 185 Hafif alaşımlı metal jantlarda tekerlek süs kapağının çıkarılması sj4.3.book Page 219 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Arıza yardımı Çıkartılması – Tekerlek süs kapağını bir tel kelepçesinin yardımıyla dikkatlice sökünüz ⇒ sayfa 218, şek. 185. Not Eğer bijonlar gevşemiyorsa, bijon anahtarının* uç kısmına ayağınızla dikkatlice basabilirsiniz. Bu sırada araca sıkıca tutunuz ve emniyetli durmaya dikkat ediniz. Bijonların gevşetilmesi ve sıkılması Aracın kaldırılması Aracı kaldırmadan önce, bijonları gevşetiniz. Tekerleği sökebilmek için, aracı kriko* ile kaldırmanız gereklidir. Şek. 186 Lastik değişimi: Bijonların gevşetilmesi Bijonların gevşetilmesi – Bijon anahtarını*, sonuna kadar bijona itiniz 16) . – Anahtarın ucundan* sıkıca tutunuz ve bijonu yaklaşık bir tur sola doğru döndürünüz ⇒ şek. 186. Bijonların iyice sıkılması – Bijon anahtarını*, sonuna kadar bijona itiniz 16) . – Anahtarın ucundan* sıkıca tutunuz ve bijonu, iyice oturuncaya kadar sağa doğru döndürünüz. UYARI! Araç kriko ile kaldırılmadığı sürece, bijonları çok az gevşetiniz (yaklaşık bir tur) - Kaza tehlikesi! 16) Kullanım Şek. 187 Lastik değişimi: Krikoyu takma yerleri Krikoyu* yerleştirmek için, hasarlı tekerleğe en yakın olan takma noktasını seçin ⇒ şek. 187. Takma noktası, alt tabanlığın plastik kapağının üzerindeki işaretin altındadır. – Krikoyu* takma noktasının altında, tırnakları alt tabanlığın dik eşiğinde oluncaya kadar yukarı doğru çeviriniz. – Krikoyu*, tırnakları alt tabanlığın plastik kapağının işaretinin yüksekliğinde eşiğini A kavrayacak şekilde ve taban plakası A B yere düz olarak bulunacak şekilde A yerleştiriniz. – Krikoyu*, tekerlek yerden biraz kalkıncaya kadar yukarıya doğru döndürmeye devam ediniz. Krikonun altındaki yumuşak ve kaygan zemin aracın krikodan kaymasına yol açabilir. Bu yüzden krikoyu* sert bir zemine yerleştirin veya geniş alanlı sağlam altlıklar kullanınız. Kaygan zemin durumunda, örn. çini kaplı zemin veya parke taş gibi, kaymayan bir altlık kullanınız (örn. lastik paspas). Emniyet bijonlarının gevşetilmesi ve sıkılması için ilgili adaptöre ihtiyacınız vardır ⇒ sayfa 220. Emniyet Sürüş Uyarıları 219 Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 220 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 220 • • • Arıza yardımı – Sıkma torkunun en kısa sürede bir tork anahtarı ile kontrol edilmesini sağlayınız. Çelik ve hafif metal jantlar mutlaka 120 Nm'lik bir sıkma torku ile iyice sıkılmalıdır. UYARI! Aracı daima kapıları kapalı iken kaldırınız - Yaralnma tehlikesi! Kriko ayağının kaymasını uygun önlemlerle önleyiniz - Yaralanma tehlikesi! Eğer krikoyu belirtilen yerlere yerleştirmez iseniz, araçta hasara yol açabilirsiniz. Ayrıca, kriko araca yeterli şekilde tutunamazsa kayabilir - Yaralanma tehlikesi! • Eğer kaldırılmış araç altında çalışmanız gerekiyorsa, aracı mutlaka uygun bir alt sehpa ile desteklemelisiniz - Yaralanma tehlikesi! Lastiklerin hırsızlığa karşı emniyete alınması* Emniyet bijonlarının gevşetilmesi için özel bir adaptöre ihtiyacınız vardır. Emniyet bijonları olan araçlarda (tekerlek başına bir adet emniyet bijonu), bunları sadece birlikte verilen adaptörle sökebilir veya takabilirsiniz. Adaptörün alın tarafındaki veya emniyet bijonuna çakılmış olan kod numarasını bir yere not etmeniz doğru olur. Gerekli olduğunda bu numara yardımıyla bir yetkili Skoda servisinden yedek adaptör temin edebilirsiniz. Bijon adaptörünü daima araç içinde bulundurmanızı tavsiye ederiz. Araç aletleri ile birlikte muhafaza edilmelidir. Dikkat! Emniyet bijonu çok kuvvetli sıkılırsa, emniyet bijonu ve adaptör hasar görebilir. Not Emniyet bijonu takımını yetkili Škoda servislerinden elde edebilirsiniz. Takviye kablosu ile çalıştırma Hazırlık Şek. 188 Adaptörlü emniyet bijonu – Jant kapağını/tekerlek süs kapağını, janttan veya emniyet bijonunun bijon kapağından çıkarınız. B dişli tarafıyla emniyet bijon başının A A iç dişine yerleştiriniz – Adaptörü A ⇒ şek. 188. B sokunuz. – Bijon anahtarını, sonuna kadar adaptöre A Akü boşaldığı için, motor ilk hareketi almaz ise, motoru çalıştırmak için bir başka aracın aküsünü kullanabilirsiniz. Bunun için bir takviye kablosuna ihtiyacınız vardır. Her iki akü de mutlaka 12 V anma gerilimine sahip olmalıdır. Akım veren akünün kapasitesi (Ah), prensip olarak boşalmış olan akünün kapasitesinin altında olmamalıdır. Takviye kablosu Sadece kesiti yeterli büyüklükte ve kutup uçları izole edilmiş olan takviye kablosu kullanınız. Üretici talimatına lütfen dikkat ediniz. – Bijonu gevşetiniz veya sıkınız ⇒ sayfa 219. Artı kablonun renk tanımı çoğunlukla kırmızıdır. – Adaptörü dışarı çektikten sonra, jant kapağını/tekerlek süs kapağını tekrar takınız veya bijon kapağını emniyet bijonuna sokunuz. Eksi kablonun renk tanımı çoğunlukla siyahtır. sj4.3.book Page 221 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Arıza yardımı • Eksi kutbu ve motor bloğunu birleştirme UYARI! Şarjı boşalmış bir akü 0°C'nin hemen altında donabilir. Akünün donması halinde akü takviyesiyle çalıştırmayı denemeyiniz - Patlama tehlikesi! • Motor bölmesinde çalışırken ikaz talimatına lütfen dikkat ediniz ⇒ sayfa 197, “Motor bölmesindeki çalışmalar”. 3 akım veren akünün A B eksi kutbuna bağlayınız. – Ucun birisini A – 4 no'lu diğer ucu, motor bloğuna bağlı olan güçlü ve sert bir metal parçaya veya A motor bloğunun kendisine bağlayın. Motorun çalıştırılması – Akım veren aracın motorunu çalıştırınız ve rölantide çalıştırmaya devam ediniz. Not • İki araç arasında hiç bir temas olmamalıdır, aksi halde artı kutup bağlandığında elektrik akımı geçer. • • Boşalan akü araç şebekesine mutlaka usulüne göre bağlanmış olmalıdır. Araç telefonunu kapatınız veya bu konuyla ilgili araç telefonunun kullanma kılavuzuna dikkat ediniz. • Takviye kablosunu, Škoda servislerinden veya markalı aküler satan mağazalardan orijinal aksesuar olarak temin etmenizi öneririz. – Şimdi de aküsü boşalan aracın motorunu çalıştırınız. – Eğer motor çalışmaz ise, çalıştırma işlemini 10 saniye sonra kesiniz ve yaklaşık yarım dakika sonra tekrarlayınız. – Takviye kablosunu motordan tam ters sıraya göre çıkarınız. • UYARI! Kutup uçlarının izolasyonu olmayan parçaları birbirine kesinlikle temas etmemelidir. Bunun haricinde akünün artı kutbuna bağlı olan takviye kablosu aracın elektrik ileten parçaları ile temas halinde olmamalıdır - Kısa devre tehlikesi! Motorun çalıştırılması • Takviye kablosunu boşalan akünün eksi kutbuna bağlamayınız. Motorun ilk hareketindeki kıvılcım oluşumu ile aküden akan patlayıcı gaz ateş alabilir. • Takviye kablosunu, motor bölümünde dönen parçalar tarafından yakalanmayacak şekilde yerleştiriniz. Şek. 189 Bir başka aracın aküsünü kullanarak takviye kablosu ile çalıştırma: A - Boşalmış araç aküsü, B - Akım veren akü Takviye kablosu mutlaka aşağıdaki sıraya göre bağlanmalıdır: • • • Kabloya akülerin üzerinden bel verdirmeyiniz - Asitle yanma tehlikesi! Akü hücrelerinin vidalı kapakları sıkıca vidalanmış olmalıdır. Ateşleme kaynaklarını (açık alev, yanan sigaralar vs.) akülerden uzak tutunuz - Patlama tehlikesi! • Takviye kablosunu asla çok düşük elektrolit seviyesi - patlama- ve asitle yanma tehlikesi taşıyan akülerde kullannmayın! Artı kutbun bağlanması 1 boşalan akünün ⇒ şek. 189 artı kutbuna A A bağlayınız. – Ucun birisini A 2 akım veren akünün A B artı kutbuna bağlayınız. – Öteki ucu A Kullanım 221 Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 222 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 222 Arıza yardımı İterek çalıştırma ve çekilme Genel İstenmeyen çekme kuvvetlerinin ve herhangi bir darbeli yükün ortaya çıkmaması hususunda uyanık olunmalıdır. Asfalt yollardan uzaktaki çekme manevralarında daima, bağlantı parçalarının aşırı yüklenme tehlikesi vardır. Dikkat! Çekme halatı kullanıldığında aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz: Çeken aracın sürücüsü Eğer bir arıza nedeniyle aracınızın şanzımanında hiç yağ kalmamış ise, araç o zaman sadece tahrik tekerlekleri kaldırılmış olarak özel bir araç veya römorkla çekilmelidir. – Halat gergin duruma gelmeden aracı sürmeye başlamayınız. – Sürüşe başlarken debriyajı yavaşca bırakınız veya otomatik şanzımanda özellikle dikkatli gaz veriniz. Çekilen aracın sürücüsü – Direksiyonun bloke olmaması ve sinyallerin, kornanın, sileceklerin ve cam yıkama sisteminin devreye girebilmesi için, kontağı açınız. – Vitesi boşa alınız veya otomatik şanzımanda vites kolunu N konumuna getiriniz. – Fren güçlendiricisinin ve hidrolik direksiyonun sadece motor çalışırken devrede olduklarına dikkat ediniz. Motor çalışmadığı zaman prensip olarak fren pedalına daha kuvvetli basmalısınız ve direksiyon için daha fazla kuvvet uygulamalısınız. • Not Çekme durumunda veya aracın çekilerek çalıştırılması durumunda, özellikle devrede olan sinyal tertibatlarıyla ilgili yasal yönetmeliklere lütfen dikkat ediniz. • Çekme halatı burulmamalıdır, zira belirli koşullar altında aracınızın ön çekme halkası sökülebilir. Ön çekme halkası Ön çekme halkası araç aletleri kutusundadır. – Halatın daima gergin olarak tutulmasına dikkat ediniz. Çekme halatı veya çekme çubuğu Çekme çubuğu aracın çekilmesinde en özenli ve en güvenilir yoldur ve muhtemel darbeleri en az seviyeye indirir. Uygun bir çekme çubuğu mevcut değilse, ancak o zaman bir çekme halatı kullanınız. Her iki aracın korunabilmesi için çekme halatı esnek olmalıdır. Bu yüzden sadece plastik elyaf halatlar veya benzeri elastik malzemeden halatlar kullanılmalıdır. Çekme halatını, sadece bunlar için öngörülmüş bulunan çekme halkalarına ⇒ sayfa 222 ve ⇒ sayfa 223 sabitleyin. Sürüş şekli Araç çekme işlemi belli bir deneyim gerektirir. Her iki sürücü çekme işleminin özelliklerini bilmelidirler. Deneyimsiz sürücüler ne araç çekmeli, ne de çekilen aracı kullanmalıdır. Şek. 190 Ön tampon: Kapağın sökülmesi / ön çekme halkasının takılması 1 ⇒ şek. 190. – Kapağın üst yarısını ok yönünde bastırınız A – Kapağı ön tampondan dışarı çekiniz. – Çekme halkasını el ile sola doğru dayanıncaya kadar vidalayın ⇒ şek. 190 ve bijon anahtarı ile iyice sıkın (bijon anahtarını halkanın arasına sokun). sj4.3.book Page 223 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Arıza yardımı – Çekme halkasını dışarıya çıkardıktan sonra kapağı tekrar takmak için, bunu önce üst bölgeye yerleştiriniz ve ardından alt bölgeye de bastırınız. Kapak mutlaka emniyetli bir şekilde oturmalıdır. Arka çekme halkası 223 Araç, bir çekme çubuğu veya bir çekme halatı ile çekilebilir. Bu arada aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz: • • • Vites kolunu N konumuna getiriniz. Azami çekme hızı 50 km/saat'tir. İzin verilen azami çekme mesafesi 50 km 'dir. Şanzıman yağ pompası motor dururken çalışmaz, bu nedenle şanzıman yüksek hızlarda ve uzun olan çekme mesafesinde yeterli derecede yağlanmaz. Not Eğer normal çekme mümkün değil ise, veya çekme mesafesi 50 km'den uzun ise, araç özel bir araç veya römork ile taşınmalıdır. Tüm tekerleklerden çekişli bir aracın çekilmesi Şek. 191 Arka tampon: Kapağın sökülmesi / ön çekme halkasının takılması Lütfen uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 222. 1 ⇒ şek. 191. – Kapağın üst yarısını ok yönünde bastırınız A Araç, bir çekme çubuğu ile veya bir çekme halatıyla veya ön aks kaldırılmış vaziyette çekilebilir. – Kapağı arka tampondan çıkarınız ⇒ şek. 191. Azami çekme hızı 50 km/saat olup, izin verilen azami çekme mesafesi ise 50 km'dir. – Çekme halkasını el ile sola doğru dayanıncaya kadar vidalayın ⇒ şek. 191 ve bijon anahtarı ile iyice sıkın (bijon anahtarını halkanın arasına sokun). – Çekme halkasını dışarıya çıkardıktan sonra kapağı tekrar takmak için, bunu önce üst bölgeye yerleştiriniz ve ardından alt bölgeye de bastırınız. Kapak mutlaka emniyetli bir şekilde oturmalıdır. Not Eğer normal çekme mümkün değil ise, veya çekme mesafesi 50 km'den uzun ise, araç özel bir araç veya römork ile taşınmalıdır. Düz şanzımanlı aracın çekilmesi Lütfen uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 222. Araç, bir çekme çubuğu ile veya bir çekme halatıyla veya ön aks veya arka aks kaldırılmış vaziyette çekilebilir. Azami çekme hızı 50 km/saat'tir. Otomatik şanzımanlı aracın çekilmesi Lütfen uyarılara dikkat ediniz ⇒ sayfa 222. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 224 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 224 Sigortalar ve ampuller Sigortalar ve ampuller Elektrik sigortaları İçinde yedek sigortaların bulunduğu bir kutucuğu daima araçta bulundurmanızı tavsiye ederiz. Yedek sigortaları yetkili servislerden temin edebilirsiniz 17) . Sigortaların değiştirilmesi Sigortaların renk işareti Arızalı sigortalar mutlaka değiştirilmelidir. Renk Amper cinsinden azami akım değeri Açık kahverengi 5 Kahverengi 7,5 Kırmızı 10 Mavi 15 Şek. 192 Sigorta kapağı: Kumanda panelinin sol tarafı Her akım devresi, sigortalar ile korunmuştur. Sigortalar, kumanda panelinin sol tarafındaki sigorta kapağının arkasında ve motor bölmesindeki kapağın altında solda bulunur. – Kontağı kapatınız ve ilgili tüm elektrikli cihaz ve parçaları devreden çıkarınız. – Kumanda panelinin alt tarafındaki açıklığa bir anahtar sokunuz ⇒ şek. 192 ve yan kapağı veya motor bölmesindeki kapağı çıkarınız ⇒ sayfa 225. – Tüketiciye ait hangi sigortanın atmış olduğunu ortaya çıkarınız ⇒ sayfa 227, “Kumanda panelindeki sigorta yerleşimi”, ⇒ sayfa 225, “Motor bölümdeki sigorta yerleşimi - Model 1” veya ⇒ sayfa 226, “Motor bölümdeki sigorta yerleşimi Model 2”. • Sarı 20 Beyaz 25 Yeşil 30 Portakal 40 Kırmızı 50 Dikkat! Sigortaları “onarmayınız” ve onları amper değeri daha yüksek olan sigortalarla değiştirmeyiniz - Yangın tehlikesi! Ayrıca elektrik sisteminin başka yerlerinde hasarlar meydana getirebilirler. • Yeni takılan bir sigorta kısa bir süre sonra tekrar erirse, elektrik sistemi en kısa sürede mutlaka bir yetkili servis tarafından kontrol edilmelidir. – Plastik kıskacı sigorta kapağındaki tutucusundan çıkarınız, sorunlu olan sigortaya sokunuz ve bu sigortayı dışarı çıkarınız. – Arızalı sigortalar erimiş olan metal şeritlerinden anlaşılır. Arızalı sigortayı aynı amper değerindeki bir yeni sigorta ile değiştiriniz. – Sigorta kapağını tekrar yerine takınız. 17) Bazı ülkelerde içinde yedek sigortalar bulunan kutucuk aracın ana donanımına dahildir. sj4.3.book Page 225 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Sigortalar ve ampuller Motor bölmesindeki sigorta kapağı 225 Motor bölümdeki sigorta yerleşimi - Model 1 Motor bölümündeki sigorta kutusunun iki farklı modeli vardır. Aracınızda hangi modelin monte edilmiş olduğunu, sigorta kutusunun kapağını söküp sigortaların düzenlenmesinden anlayabilirsiniz. Şek. 194 Motor bölmesindeki sigorta kutusunun şematik olarak gösterilişi Model 1 Şek. 193 Motor bölmesindeki sigorta kapağı Araçta bulunan bazı elektrik tüketen aksamlar, sadece seri olarak üretilen belirli motor modellerine aittir veya sadece belirli modeller için çoklu donanımlar olarak verilebilir. No. Elektrikli tüketiciler F1 Merkezi kumanda cihazı, sağ ana far, sağ aydınlatma ünitesi 30 Sigorta kapağının sökülmesi F2 ABS valfleri 20 A ⇒ şek. 193 sonuna kadar itiniz, sigorta braketinin arkasında – Sigorta braketini A sembolü belirir ve kapağı çıkarınız. F3 Kullanılmıyor F4 Ölçme hattı 5 Sigorta kapağının takılması F5 Klakson 15 A – Sigorta kapağını sigorta kutusunun üzerine yerleştiriniz ve sigorta braketini A sonuna kadar itiniz - braketin arkasında sembolü görünür. F6 Kullanılmıyor F7 Yakıt dozlama için valf F8 Kullanılmıyor F9 Aktif karbon filtre, egzoz gazı geri besleme valfi 10 F10 Sızıntı teşhis pompası 10 F11 Katalizörden önce lambda sondası, motor kumanda cihazı 10 F12 Katalizörden sonra lambda sondası 10 F13 Otomatik şanzıman kontrol ünitesi 15 F14 Kullanılmıyor Bazı araçlarda, sigorta kapağı sökülmeden önce, mutlaka akü kapağı sökülmelidir ⇒ sayfa 203. Dikkat! • Sigorta kapağı kilitlenirken ve kilidi açılırken, mutlaka yan taraflardan kutuya doğru bastırılmalıdır, aksi halde sigorta mekanizmasının hasar görmesine yol açabilir. • Motor bölmesindeki sigorta kapağını özellikle çok dikkatli yerleştiriniz. Eğer kapak doğru şekilde yerleştirilmez ise, sigortalara su girebilir ve bunun sonucunda araç hasar görebilir! Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Amper 15 Teknik bilgiler sj4.3.book Page 226 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 226 Sigortalar ve ampuller No. Elektrikli tüketiciler Amper No. Elektrikli tüketiciler F15 Soğutucu madde pompası F16 Kullanılmıyor F17 Gösterge paneli, cam silecek kolu ve sinyal lambası kolu F18 F19 10 F40 Ateşleme bobinleri F41 Kullanılmıyor 5 F42 Yakıt pompası kumandası Audio amplifikatörü (Ses sistemi) 30 F43 Kullanılmıyor Radyo 15 F44 Kullanılmıyor F20 Telefon 5 F45 Kullanılmıyor F21 Kullanılmıyor F46 Kullanılmıyor F22 Kullanılmıyor F47 Merkezi kumanda cihazı, sol ana far, sol aydınlatma ünitesi 30 F23 Motor kontrol ünitesi 10 F48 ABS pompası 40 F24 CAN-BUS kontrol ünitesi 5 F49 Terminal 15 için akım besleme (kontak açık) 40 F25 Kullanılmıyor F50 Kullanılmıyor F26 Kullanılmıyor F51 Kullanılmıyor F27 Kullanılmıyor F52 Terminal X a) - akım besleme rölesi 40 F28 Motor kontrol ünitesi 15 F53 Donanım aksesuarları 50 F29 Soğutucu madde pompası arkadan akış kumandası 5 F54 Kullanılmıyor F30 Ek ısıtıcı kumanda cihazı 20 F31 Ön silecekler 30 F32 Kullanılmıyor F33 Kullanılmıyor F34 Kullanılmıyor F35 Kullanılmıyor F36 Kullanılmıyor F37 Kullanılmıyor F38 Radyatör fanı, valfler 10 F39 Kavrama pedalı şalteri, fren pedalı şalteri 5 a) Amper 20 5 Motora yol verilirken aküyü gereksiz yere yüklememek için, bu terminalin akım tüketicileri otomatik olarak devreden çıkar. Motor bölümdeki sigorta yerleşimi - Model 2 Şek. 195 Motor bölmesindeki sigorta kutusunun şematik olarak gösterilişi Model 2 sj4.3.book Page 227 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Sigortalar ve ampuller Araçta bulunan bazı elektrik tüketen aksamlar, sadece seri olarak üretilen belirli motor modellerine aittir veya sadece belirli modeller için çoklu donanımlar olarak verilebilir. No. Elektrikli tüketiciler F1 Kullanılmıyor F2 Otomatik şanzıman DQ200 kontrol ünitesi 30 F3 Ölçme hattı 5 F4 ABS kontrol ünitesi 20 F5 Otomatik şanzıman kontrol ünitesi 15 F6 Gösterge paneli, cam silecek kolu ve sinyal lambası kolu 5 F7 Güç besleme terminal 15, marş motoru 40 F8 Radyo 15 F9 Telefon 5 F10 Motor kumanda rölesi, ana röle F11 Ek ısıtıcı kumanda cihazı 20 F12 CAN-BUS kontrol ünitesi 5 F13 Motor kontrol ünitesi F14 Ateşleme 20 F15 Lambda sondası, yakıt pompası rölesi röle ön kızdırma 15 5 F16 Merkezi kumanda cihazı, sağ ana far, sağ aydınlatma ünitesi 30 F17 Klakson 15 F18 Dijital ses işlemcisi amplifikatörü 30 F19 Ön silecekler 30 F20 Yakıt basıncı için kontrol valfı F21 Lambda sondası F22 Kavrama pedalı şalteri, fren pedalı şalteri Kullanım Emniyet No. Elektrikli tüketiciler F23 Soğutucu madde pompası yükbasıncı sınırlama için manyetik valf, soğutucu için döndürme valfı 5 10 F24 Aktif karbon filtre, egzoz gazı geri besleme valfi 10 F25 ABS kontrol ünitesi 40 F26 Merkezi kumanda cihazı, sol ana far, sol aydınlatma ünitesi 30 F27 Ön kızdırma sistemi 50 F28 Kullanılmıyor F29 İç mekanın güç beslemesi 50 F30 Terminal Xa) 40 Amper a) 227 Amper Motora yol verilirken aküyü gereksiz yere yüklememek için, bu terminalin akım tüketicileri otomatik olarak devreden çıkar. 5/10 Kumanda panelindeki sigorta yerleşimi 15/30 Şek. 196 Kumanda panelindeki sigorta yerleşiminin şematik gösterilişi Araçta bulunan bazı elektrik tüketen aksamlar, sadece seri olarak üretilen belirli motor modellerine aittir veya sadece belirli modeller için çoklu donanımlar olarak verilebilir. 20 10/15 5 Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler sj4.3.book Page 228 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 228 Sigortalar ve ampuller No. Elektrikli tüketiciler Amper No. Elektrikli tüketiciler Amper 23 Merkezi kilit ve bagaj kapağı 15 24 Elektrikli arka cam 30 25 Arka cam ısıtıcısı arka cam ısıtıcısı, ek ısıtıcı (sabit ısıtıcı ve havalandırma) 25 30 26 Bagaj bölümündeki priz 20 27 Elektrikli güneş perdesi olan elektrikli sürgülü/açılır tavan 30 28 Yakıt pompası rölesi, yakıt pompası kontrol ünitesi, enjeksiyon valfleri 15 1 Şanzıman havalandırmasının ısıtması (Dizel motoru) Otomatik şanzıman DQ200 kontrol ünitesi 10 10 2 Römork tertibatı 20 3 Römork tertibatı 15 4 Kullanılmıyor 5 Kalorifer üfleme fanı, radyatör fanı, klima sistemi, Climatronic 40 6 Arka cam sileceği 15 7 Kullanılmıyor 29 Elektrikli ön cam 30 Römork tertibatı 15 30 Ön ve arka çakmak 20 Far yıkama sistemi 20 8 9 Merkezi kontrol ünitesi - iç lambalar 10 31 10 Yağmur sensörü, far şalteri, teşhis soketi 10 32 Ön koltuk ısıtması 20 Kalörifer, Climatic, Climatronic 7,5 11 Sol taraf viraj farı 10 33 12 Sağ taraf viraj farı 10 34 Alarm, yedek korna 5 13 Radyo, seyyar navigasyon için değiştirici 15 35 Otomatik şanzıman DQ200 kontrol ünitesi 10 14 Römork tertibatı 5 36 Kullanılmıyor 15 Far şalteri 5 16 Isıtmalı yıkama memeleri, koltuk ısıtma ayarlayıcısı 5 17 Işık mesafesi ayarı ve far yatırma kontrol ünitesi 5 18 Teşhis soketi, motor kumanda ünitesi, fren sensörü 10 19 ABS kontrol ünitesi, ESP, lastik hava basıncı kontrol şalteri, park yardımı kontrol ünitesi, Offroad modu şalteri 5 20 Hava yastığı kontrol ünitesi ve şalteri 5 21 WIV, arka lamba, kararan ayna, basınç sensörü, telefon hazırlık tertibatı, hava debimetresi 5 22 Gösterge paneli, elektromeknik servo direksiyon kumanda cihazı, Haldex 5 Örneğin radyo gibi, kontak anahtarı çekilmediği sürece, kontak kapatıldıktan sonra çalıştırılabilen elektrik tüketen aksam için. Otomatik ayarlanabilen koltuklar, aşırı yüklenmenin ortadan kalkması sonrasında birkaç saniye içinde tekrar devreye giren Sigorta otomatları ile emniyete alınmıştır. Ampuller Ampullerin değiştirilmesi Bir ampul değiştirilmeden önce, daima mutlaka ilgili lamba devreden çıkarılmalıdır. sj4.3.book Page 229 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Sigortalar ve ampuller Arızalı ampulleri sadece aynı tip ampuller ile değiştirebilirsiniz. Ampulün tanımı, duyunda veya cam kısmında yazılıdır. Bazı ampullerin değiştirilmesi sizin tarafınızdan yapılamaz, bunun için bir teknisyene ihtiyaç vardır. Ampulleri değiştirmek için, diğer bazı araç parçalarının mutlaka sökülmesi gereklidir. Bu durum özellikle sadece motor bölümünden ulaşılabilen ampuller için geçerlidir. Bu bakımdan, bu ampul değiştirme işleminin bir yetkili servis tarafından yapılmasını veya acil durumlarda başka türlü teknik yardım alınmasını tavsiye ederiz. Arka far ünitesi Lamba Geri vites lambası, fren lambası, ve arka sis farları P21W Sinyal lambaları PY21W Park ışığı W5W Diğerleri Lamba Motor bölmesinin tehlikeli bir bölge olduğunu unutmayınız ⇒ sayfa 197, “Motor bölmesindeki çalışmalar”. Plaka lambası 3. Fren ışığı LED İçinde yedek lambaların bulunduğu bir kutucuğu daima araçta bulundurmanızı tavsiye ederiz. Yedek ampulleri yetkili servislerden temin edebilirsiniz18) . Kapı eşiği bölgesinin aydınlatılması W5W Ön iç aydınlatma W5W Okuma lambaları W5W Arka iç aydınlatma C5W Bagaj lambası W5W Kapı ikaz lambası W5W Ön yolcu tarafındaki eşya gözündeki lamba C3W Ampul seti bagaj bölmesindeki kutuya yerleştirilebilir. Xenon farlı araçlar Xenon farlı araçlardaki ampul değişikliği (kısa huzmeli far, park lambası ve uzun huzmeli far) yetkili servis tarafından yapılmalıdır. Lambalara genel bakış Ön farlar Halojen far Xenon far Kısa hüzmeli far H4 D1S Uzun hüzmeli far H4 D1S W5W W5W BL Park ışığı Gündüz sürüş farı P13W Sinyal lambaları HPC24WY Sis farı H7 • C5W UYARI! H7 ve H4 ampulleri basınçlıdır ve değiştirme sırasında patlayabilir Yaralanma tehlikesi! • Bir değiştirme sırasında eldiven giyilmesi ve koruyucu gözlük takılması tavsiye edilir. • Yüksek voltajla çalışan Gas boşalım lambalarının* (Xenon-ampulleri) kullanımı profesyonel bilgi gerektirir. - Ölüm tehlikesi! Dikkat! Ampulün cam kısmını çıplak el ile tutmayınız (çok küçük bir kirlilik bile ampulün ömrünü kısaltır). Temiz bir bez, peçete kağıdı vb. kullanınız. 18) Kullanım Bazı ülkelerde içinde yedek ampuller bulunan kutucuk aracın ana donanımına dahildir. Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 229 sj4.3.book Page 230 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 230 Sigortalar ve ampuller Park lambası, ön Not Bu kullanma kılavuzunda, sadece güç olmayan lamba değiştirme işlemleri anlatılmaktadır. Diğer ampullerin değiştirilmesi bir yetkili servis tarafından yapılmalıdır. Ön farlar Şek. 198 Kapağı kaldırınız / Park lambası yuvasının sökülmesi (Halojen farlar) Şek. 197 Ön farlar: Lambaların montaj yeri Ön farda ampullerin pozisyonu ⇒ şek. 197. A - Sis farları ve gündüz sürüş farı A B - Park lambası (Xenon farlar) A C - Park ışığı (Halojen farlar) kısa ve uzun huzmeli far A Sinyal lambası, ön Ön sinyalin ampulünü bir yetkili serviste değiştiriniz. Şek. 199 Park lambası yuvasının sökülmesi (Xenon farlar) Park lambası ampulünün sökülmesi (halojen farlar) – Kontağı kapatınız ve tüm lambaları devreden çıkarınız. 1 ok yönünde çeviriniz OPEN (açık) ve dışarı alınız ⇒ şek. 198. – Koruyucu kapağı A 2 çekiniz ⇒ şek. 198. – Yuvayı ok yönünde A – Arızalı ampulü yuvasından çıkartınız ve bir yenisini takınız. – Koruma kapağını yerleştiriniz. Park lambası ampulünün sökülmesi (Xenon farlar) – Kontağı kapatınız ve tüm lambaları devreden çıkarınız. B çıkartınız ⇒ şek. 197. – Lastik koruma kapağını A sj4.3.book Page 231 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Sigortalar ve ampuller 3 çekiniz ⇒ sayfa 230, şek. 199. – Yuvayı ok yönünde A Sis farı* – Arızalı ampulü yuvasından çıkartınız ve bir yenisini takınız. – Koruma kapağını yerleştiriniz. Not Yuvanın park lambası (Halojen farlar) ile birlikte dışarı alınmasını kolaylaştırmak için, önce kısa farın lambasının soketini sökmenizi öneririz. Uzun ve kısa huzmeli farlar Şek. 201 Sis farı lambasının sökülmesi Sis farı lambasının sökülmesi – Kontağı kapatınız ve tüm lambaları devreden çıkarınız. A çıkartınız ⇒ sayfa 230, şek. 197. – Lastik koruma kapağını A 1 çekiniz. – Soketi A Şek. 200 Park ve kısa huzmeli far kapağının sökülmesi – Kontağı kapatınız ve tüm lambaları devreden çıkarınız. – Koruyucu kapağı ok yönünde çeviriniz OPEN (açık) ⇒ sayfa 230, şek. 198 ve dışarı alınız. 2 alınız ve yenisini – Lamba yuvasının üstüne basarak bozuk lambayı yuvadan A yerleştiriniz. – Koruma kapağını yerleştiriniz. Gündüz farı A çekiniz. – Soketi A B , güvenli konumdan çıkıncaya kadar aşağıya doğru bastırınız. – Tel kelepçeyi A C 'yi dışarı çıkartınız ve ampul kaidesinin sabitleme trnakları reflektörün – Ampul A deliklerine uyacak şekilde bir yenisini yerleştiriniz. Takma, sökme işleminin tersine bir sıralama ile yapılır. Kullanım Emniyet Şek. 202 Gündüz sürüş farı lambasının sökülmesi Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 231 sj4.3.book Page 232 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 232 Sigortalar ve ampuller Arka far ünitesinin ampullerinin değiştirilmesi Gündüz sürüş farı lambasının sökülmesi – Kontağı kapatınız ve tüm lambaları devreden çıkarınız. A çıkartınız ⇒ sayfa 230, şek. 197. – Lastik koruma kapağını A 1 çekiniz. – Soketi A 2 ve tersine işlemle yeni– Bozuk lambayı ok yönünde döndürerek yuvadan alınız A sini takınız. – Koruma kapağını yerleştiriniz. Arka far ünitesi Şek. 204 Lamba orta kısmının sökülmesi / arka far ünitesi: Lambaların montaj yeri A sökünüz ve kenet– Lambalara erişmek için, Torx anahtarı ile emniyet cıvatasını A leme tırnaklarını ok yönünde bastırınız⇒ şek. 204. – Plastik lamba taşıyıcısını çıkarınız. – Arızalı ampulü değiştiriniz. – Fren, geri vites, sis farı ve sinyal lambalarını değiştirmek için, lambanın duyunu sola doğru sonuna kadar çeviriniz ve lambayı yuvadan alınız veya park lambasını çekerek çıkarınız ⇒ şek. 204. Şek. 203 Arka aydınlatma ünitesini sökme / Soket bağlantısını ayırınız – Ampulü yenileyiniz, ampulü duyu ile birlikte tekrar yuvasına oturtunuz ve sonuna kadar sağa çeviriniz veya yerleştiriniz. – Bagaj kapağını açınız. – Plastik lamba taşıyıcıyı, tırnakları duyulur şekilde oturuncaya kadar lamba ünitesine yerleştiriniz ve Torx anahtarı ile emniyet vidasını vidalayınız ⇒ şek. 204. – Lambayı Torx anahtarı ile araç aletlerinden çıkarınız. Anahtarın kısa tarafı cıvataların 1 tamamen sökülmesini sökülmesini gevşetilmesini ve uzun tarafı civataların A sağlar ⇒ şek. 203. – Soketli bağlantıyı tekrar oluşturunuz ve lambayı ilk konumuna yerleştiriniz. – Lambayı üst ve alt kısmından tutunuz ve bunu arkaya doğru çekiniz. – Lambayı vidalayınız ⇒ şek. 203 solda. – Kenetlenme tırnaklarını ok yönünde A bastırarak ve ok yönünde A çekerek soket bağlantısını ayırınız ⇒ şek. 203. Arka far ünitesinde ampullerin montaj konumu ⇒ şek. 204. 2 3 1 - Fren lambası A 2 - Geri vites lambası A 3 - Arka sis lambası A 4 - Sinyal lambası A sj4.3.book Page 233 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Sigortalar ve ampuller 5 - Park lambası A Plaka lambası Şek. 205 Plaka lambası – Lambanın cam kapağını ⇒ şek. 205 sökünüz. – Arızalı ampulü tutucusundan çıkartınız ve bir yenisini takınız. – Lambanın cam kapağını tekrar takınız ve sonuna kadar bastırınız - bu arada cam kapağın montaj konumuna dikkat ediniz. – Cam kapağı vidalayarak sabitleyiniz. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 233 sj4.3.book Page 234 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 234 Sigortalar ve ampuller sj4.3.book Page 235 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Teknik bilgiler Teknik bilgiler Teknik bilgiler Genel Bilgiler Sürüş performansı Resmi dairelerdeki araç evraklarının bu çalışma talimatındaki verilere göre daima önceliği vardır. Aracınızın hangi motorla donatıldığını, resmi araç evraklarından veya bir yetkili servisten öğrenebilirsiniz. Belirtilen sürüş verim değerleri, verimi azaltan donanımlar örneğin; klima sistemi olmadan belirlenmiştir. Ağırlıklar Kullanılan kısaltmalar Kısaltma kW 1/dak. Özel donanımların kapsamına bağlı olarak faydalı yük azalır. Boş ağırlığın içinde %90 dolulukta bir yakıt deposu da mevcuttur. Değer 75kg'lık bir sürücüyü de kapsar. Anlamı Kilowatt, motor gücü için ölçüm birimi Motorun dakikadaki dönüş sayısı Nm Newtonmetre, motor torku için ölçüm birimi g/km Gidilen her kilometre için dışarı atılan gram cinsinden karbondioksit miktarı ROZ Research-oktan sayısı, benzinin vuruntuya karşı direncini gösteren ölçüm birimi TSI Yakıt doğrudan enjeksiyonu için turboşarj ve sistemli benzin motoru TDI CR Turboşarj ve enjeksiyon sistemi pompa-memeli CommonRail M5 / M6 DQ6/DQ7 DPF 5-vitesli / 6-vitesli düz şanzıman Tanıma verileri Şek. 206 Araç veri plaketi Araç veri plaketi 6 vitesli / 7 Vitesli otomatik şanzıman DSG Araç veri plaketi ⇒ şek. 206, bagaj bölmesinin tabanında bulunur ve ayrıca servis planına da yapıştırılmıştır. Dizel parçacık filtresi Araç veri plaketi aşağıdaki verileri içerir: 1 Araç tanım numarası (VIN) A 2 Araç tipi A Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 235 sj4.3.book Page 236 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 236 Teknik bilgiler 3 Şanzıman harfleri, boya numarası, iç donanım numarası, motor gücü, motor A 4 A 5 A kodları Aracın kısmi (parça) tanımları 7GG, 7MB, 7MG - DPF'li araçlar ⇒ sayfa 165 Araç tanım numarası (VIN) Araç tanım numarası - VIN (kaporta numarası), motor bölmesindeki sağ amortisör kulesine preslenmiştir. Bu numara ayrıca ön camın alt sol köşesinde bir plaket üzerinde de bulunur. Motor numarası Motor numarası, motor bloğuna preslenmiştir. Tip plaketi (üretim plaketi) Tip plaketi, sol orta direğin alt kısmında bulunur. Uyum plaketi Uyum plaketi, motor kaputunun iç tarafındaki kilidin yanında bulunur. Belli ülkeler için olan araçlarda uyum plaketi yoktur. Yakıt deposu kapağındaki etiketler Etiketler, yakıt deposu kapağının iç tarafında bulunur ve aşağıdaki verileri içerir: • • • Öngörülen yakıt cinsleri, Lastik ebatları, Lastik hava basınç değerleri. Yönetmeliklere göre yakıt tüketimi (99/100/EU) Özel donanımların kapsamına, sürüş şekline, trafik durumuna, hava şartlarına ve aracın durumuna bağlı olarak pratikte araç kullanılırken verilen değerlerden sapan tüketimler ortaya çıkabilir. Şehir içi trafiği Şehir içi trafiğinde ölçüm, soğuk motorun çalıştırılmasıyla başlar. Daha sonra normal şehir içi trafiği canlandırılır. Şehirlerarası trafik Şehirlerarası trafikte araç günlük kullanımda olduğu gibi birçok kez tüm viteslerde hızlandırılır ve frenlenir. Araç hızı 0 ile 120 km/saat arasında değişir. Kombine trafik Kombine kullanımda yakıt tüketim değeri, şehir içi sürüşün % 37’si ile şehirlerarası sürüşün % 63’ünden meydana gelir. sj4.3.book Page 237 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Teknik bilgiler Boyutlar Boyutlar (in mm) Uzunluk 4223 Genişlik 1793 Dış aynalar dahil genişlik 1956 Yükseklik 1691 Serbest yükseklik 180 Aks aralığı 2578 Tekerlek izi ön / arka 1541/1537 Diğer bilgiler Açı (derece cinsinden) Ön eğim açısı 19 Arka eğim açısı 26,7 Rampa açısı 19,4 Tırmanma açısı (°)/ Tırmanma kabiliyeti (%) Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları 1,2 l/77 kW TSI - M6 24/45 1,8 l/118 kW TSI - M6 4x4 29/55 2,0 l/81 kW TDI CR - M5 29/55 2,0 l/81 kW TDI CR - M6 4x4 31/60 2,0 l/103 kW TDI CR - M6 4x4 31/60 2,0 l/125 kW TDI CR - M6 4x4 31/60 Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 237 sj4.3.book Page 238 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 238 Teknik bilgiler Motor yağının özellikleri Motor yağı cinsi spesifikasyona tamamıyla uygun olarak seçilmelidir. Motora fabrika çıkışında, - aşırı iklim bölgeleri hariç - tüm yıl kullanabileceğiniz yüksek dereceli yağ doldurulmuştur. İlave yaparken çeşitli yağları kendi aralarında karıştırabilirsiniz. Bu durum esnek servis aralıkları (QG1) olan araçlar için geçerli değildir. Motor yağları sürekli olarak geliştirilmektedir. Bu yüzden bu veriler kullanma kılavuzunun baskısı zamanındaki bilgi durumunu yansıtmaktadır. Yetkili servisler, Škoda Auto teşkilatı tarafından güncel değişiklikler ile ilgili daima bilgilendirilmektedir. Yağ değiştirme işleminin bir yetkili servis tarafından yapılmasını tavsiye ederiz. Aşağıda verilen teknik özellikler (VW normları), tek tek veya müştereken yağ ambalajının üzerinde mutlaka bulunmalıdır. Esnek servis aralıkları (QG1) olan araçlardaki motor yağı özellikleri Benzinli motorlar Motor yağının özellikleri 1,2 l/77 kW TSI - EU5 VW 504 00 1,8 l/118 (112) kW TSI - EU5 VW 504 00 Dizel motorları Motor yağının özellikleri 2.0 l/81 kW TDI CR DPF - EU5 VW 507 00 2.0 l/103 kW TDI CR DPF - EU5 VW 507 00 2.0 l/125 kW TDI CR DPF - EU5 VW 507 00 Sabit servis aralıkları (QG2) olan araçlardaki motor yağı özellikleri Benzinli motorlar Motor yağının özellikleri 1,2 l/77 kW TSI - EU5 VW 502 00 1,8 l/118 kW TSI - EU5 VW 502 00 Yukarıda sözü geçe yağlar mevcut değilsei bir defalık ilaveye mahsus ACEA A2 veya ACEA A3 yağları kullanılabilir. Dizel motorları Motor yağının özellikleri 2.0 l/81 kW TDI CR DPF - EU5 VW 507 00 2.0 l/103 kW TDI CR DPF - EU5 VW 507 00 2.0 l/125 kW TDI CR DPF - EU5 VW 507 00 Yukarıda sözü geçen yağlar mevcut değilse bir defalık ilaveye mahsus ACEA B3 veya ACEA B4 yağları kullanılabilir. Dikkat! Esnek servis aralıkları (QG1) olan araçlar için, sadece yukarıdaki yağları kullanmalısınız. Motor yağının özelliklerini muhafaza etmek için, ilave yaparken sadece aynı özellikte olan yağ kullanmanızı tavsiye ederiz. İstisnai durumda, sadece bir defaya mahsus olmak üzere VW 502 00 (sadece benzinli motorlar) veya VW 505 01 (sadece dizel motoru) özellikteki motor yağından azami 0,5 l doldurabilirsiniz. Diğer motor yağlarını kullanmamalısınız - Motor hasarı tehlikesi! • Not Uzun bir yolculuktan önce, aracınıza uygun özellikleri olan motor yağı temin etmenizi ve yanınızda götürmenizi tavsiye ederiz. Böylece daima ilave etmek için doğru motor yağına sahip olursunuz. • • Yağları orijinal Škoda çeşitlerinden kullanmanızı tavsiye ederiz. Diğer bilgiler - Bkz. Servis Planı. sj4.3.book Page 239 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Teknik bilgiler 1,2 l/77 kW TSI - EU 5 Motor Güç 1 dev/dak'da kW olarak 77/5000 Maksimum tork 1 dev/dak'da Nm olarak 175/1500-3500 Silindir sayısı/silindir hacmi (cm3) 4/1197 Yakıt - kurşunsuz benzin min. ROZ 95 Sürüş performansı M6 Azami hız Hızlanma 0 - 100 km/saat km/saat 175 san. 11,8 Yakıt tüketimi (litre/100 km) ve CO2 dışarı atılan miktar (g/km) M6 Şehir içi 7,6a)/7,9b) Şehirlerarası 5,9a) /5,9b) Birleşik 6,4a) /6,6b) Dışarı atılan CO2 miktarı - birleşik 149a) /154b) a) b) Kullanım Boş iken özel donanımlı 1505 kg'a kadar. Boş iken özel donanımlı 1505 kg'ın üzerinde. Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 239 sj4.3.book Page 240 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 240 Teknik bilgiler Dolum miktarları (litre) Yakıt deposu hacmi/içindeki yedek hacim 60/10,5 Cam yıkama tertibatı haznesi/far yıkama tertibatı ve sabit ısıtıcı ile 3/5,5/4,5 Motor yağıa) 3,6 Aracın soğutma sistemib) 7,7 a) b) Filtre değişimi ile birlikte yağ dolum miktarı. Doldururken yağ seviyesini kontrol ediniz ve aşırı doldurmayınız. Yağ seviyesi çizgiler arasında olmalıdır ⇒ sayfa 198, “Motor yağ seviyesinin kontrol edilmesi”. Bağımsız ek ısıtıcı ve havalandırma ile donatılmış araçlarda, soğutucu sıvının hacmi yakl. 1 l daha yüksektir. Ağırlıklar (kg) M6 İzin verilen toplam ağırlık 1890 Çalışmaya hazır boş ağırlık 1345 Yük 545 Römork kullanımında faydalı yük 465 İzin verilen ön aks yükü 1100 İzin verilen arka aks yükü 1160 İzin verilen romörk yükü, frenli romörk İzin verilen romörk yükü, frensiz romörk a) b) % 12'ye kadar eğimler % 8'e kadar eğimler 1200a) 1200b) 600 sj4.3.book Page 241 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Teknik bilgiler 1,8 l/118 kW TSI - EU 5 Motor Güç 1 dev/dak'da kW olarak 118/4500-6200 Maksimum tork 1 dev/dak'da Nm olarak 250/1500-4500 Silindir sayısı/silindir hacmi (cm3) 4/1798 Yakıt - kurşunsuz benzin min. ROZ 95 Sürüş performansı 4x4 M6 Azami hız Hızlanma 0 - 100 km/saat km/saat 200 san. 8,4 Yakıt tüketimi (litre/100 km) ve CO2 dışarı atılan miktar (g/km) 4x4 M6 Şehir içi 10,1 Şehirlerarası 6,9 Birleşik 8,0 Dışarı atılan CO2 miktarı - birleşik 189 Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 241 sj4.3.book Page 242 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 242 Teknik bilgiler Dolum miktarları (litre) Yakıt deposu hacmi/içindeki yedek hacim 60/10,5 Cam yıkama tertibatı haznesi/far yıkama tertibatı ve sabit ısıtıcı ile 3/5,5/4,5 Motor yağıa) 4,6 Aracın soğutma sistemib) 8,6 a) b) Filtre değişimi ile birlikte yağ dolum miktarı. Doldururken yağ seviyesini kontrol ediniz ve aşırı doldurmayınız. Yağ seviyesi çizgiler arasında olmalıdır ⇒ sayfa 198, “Motor yağ seviyesinin kontrol edilmesi”. Bağımsız ek ısıtıcı ve havalandırma ile donatılmış araçlarda, soğutucu sıvının hacmi yakl. 1 l daha yüksektir. Ağırlıklar (kg) 4x4 M6 İzin verilen toplam ağırlık 2050 Çalışmaya hazır boş ağırlık 1505 Yük 545 Römork kullanımında faydalı yük 465 İzin verilen ön aks yükü 1200 İzin verilen arka aks yükü 1250 İzin verilen romörk yükü, frenli romörk İzin verilen romörk yükü, frensiz romörk a) b) % 12'ye kadar eğimler % 8'e kadar eğimler 1800a) 1800b) 700 sj4.3.book Page 243 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Teknik bilgiler 2,0 l/81 kW TDI CR - EU 5 Motor M5 Güç 1 dev/dak'da kW olarak 81/4200 Maksimum tork 1 dev/dak'da Nm olarak 250/1500-2500 4x4 M6 81/4200 280/1500-2500 Silindir sayısı/silindir hacmi (cm3) 4/1968 Yakıt Dizel Sürüş performansı Azami hız Hızlanma 0 - 100 km/saat M5 4x4 M6 km/saat 177 174 san. 11,6 12,2 Yakıt tüketimi (litre/100 km) ve CO2 dışarı atılan miktar (g/km) M5 4x4 M6 Şehir içi 6,6 7,5 Şehirlerarası 4,7 5,3 Birleşik 5,4 6,1 Dışarı atılan CO2 miktarı - birleşik 140 159 Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 243 sj4.3.book Page 244 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 244 Teknik bilgiler Dolum miktarları (litre) Yakıt deposu hacmi/içindeki yedek hacim 60/10,5 Cam yıkama tertibatı haznesi/far yıkama tertibatı ve sabit ısıtıcı ile 3/5,5/4,5 Motor yağıa) 4,3 Aracın soğutma sistemib) 8,6 a) b) Filtre değişimi ile birlikte yağ dolum miktarı. Doldururken yağ seviyesini kontrol ediniz ve aşırı doldurmayınız. Yağ seviyesi çizgiler arasında olmalıdır ⇒ sayfa 198, “Motor yağ seviyesinin kontrol edilmesi”. Bağımsız ek ısıtıcı ve havalandırma ile donatılmış araçlarda, soğutucu sıvının hacmi yakl. 1 l daha yüksektir. Ağırlıklar (kg) M5 4x4 M6 İzin verilen toplam ağırlık 1965 2070 Çalışmaya hazır boş ağırlık 1420 1525 Yük 545 545 Römork kullanımında faydalı yük 465 465 İzin verilen ön aks yükü 1100 1200 İzin verilen arka aks yükü 1160 1250 1500a) 1800a) 1500b) 1800b) 650 700 İzin verilen romörk yükü, frenli romörk İzin verilen romörk yükü, frensiz romörk a) b) % 12'ye kadar eğimler % 8'e kadar eğimler sj4.3.book Page 245 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Teknik bilgiler 2,0 l/103 kW TDI CR - EU 5 Motor Güç 1 dev/dak'da kW olarak 103/4200 Maksimum tork 1 dev/dak'da Nm olarak 320/1750-2500 Silindir sayısı/silindir hacmi (cm3) 4/1968 Yakıt Dizel Sürüş performansı 4x4 M6 Azami hız Hızlanma 0 - 100 km/saat km/saat 190 san. 9,9 Yakıt tüketimi (litre/100 km) ve CO2 dışarı atılan miktar (g/km) 4x4 M6 Şehir içi 7,1 Şehirlerarası 5,3 Birleşik 6,0 Dışarı atılan CO2 miktarı - birleşik 157 Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 245 sj4.3.book Page 246 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 246 Teknik bilgiler Dolum miktarları (litre) Yakıt deposu hacmi/içindeki yedek hacim 60/10,5 Cam yıkama tertibatı haznesi/far yıkama tertibatı ve sabit ısıtıcı ile 3/5,5/4,5 Motor yağıa) 4,3 Aracın soğutma sistemib) 8,7 a) b) Filtre değişimi ile birlikte yağ dolum miktarı. Doldururken yağ seviyesini kontrol ediniz ve aşırı doldurmayınız. Yağ seviyesi çizgiler arasında olmalıdır ⇒ sayfa 198, “Motor yağ seviyesinin kontrol edilmesi”. Bağımsız ek ısıtıcı ve havalandırma ile donatılmış araçlarda, soğutucu sıvının hacmi yakl. 1 l daha yüksektir. Ağırlıklar (kg) 4x4 M6 İzin verilen toplam ağırlık 2075 Çalışmaya hazır boş ağırlık 1530 Yük 545 Römork kullanımında faydalı yük 465 İzin verilen ön aks yükü 1200 İzin verilen arka aks yükü 1250 İzin verilen romörk yükü, frenli romörk İzin verilen romörk yükü, frensiz romörk a) b) % 12'ye kadar eğimler % 8'e kadar eğimler 2000a) 2000b) 700 sj4.3.book Page 247 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Teknik bilgiler 2,0 l/125 kW TDI CR - EU 5 Motor Güç 1 dev/dak'da kW olarak 125/4200 Maksimum tork 1 dev/dak'da Nm olarak 350/1750-2500 Silindir sayısı/silindir hacmi (cm3) 4/1968 Yakıt Dizel Sürüş performansı 4x4 M6 Azami hız Hızlanma 0 - 100 km/saat km/saat 201 san. 8,4 Yakıt tüketimi (litre/100 km) ve CO2 dışarı atılan miktar (g/km) 4x4 M6 Şehir içi 7,4 Şehirlerarası 5,3 Birleşik 6,1 Dışarı atılan CO2 miktarı - birleşik 159 Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 247 sj4.3.book Page 248 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 248 Teknik bilgiler Dolum miktarları (litre) Yakıt deposu hacmi/içindeki yedek hacim 60/10,5 Cam yıkama tertibatı haznesi/far yıkama tertibatı ve sabit ısıtıcı ile 3/5,5/4,5 Motor yağıa) 4,3 Aracın soğutma sistemib) 8,4 a) b) Filtre değişimi ile birlikte yağ dolum miktarı. Doldururken yağ seviyesini kontrol ediniz ve aşırı doldurmayınız. Yağ seviyesi çizgiler arasında olmalıdır ⇒ sayfa 198, “Motor yağ seviyesinin kontrol edilmesi”. Bağımsız ek ısıtıcı ve havalandırma ile donatılmış araçlarda, soğutucu sıvının hacmi yakl. 1 l daha yüksektir. Ağırlıklar (kg) 4x4 M6 İzin verilen toplam ağırlık 2080 Çalışmaya hazır boş ağırlık 1535 Yük 545 Römork kullanımında faydalı yük 465 İzin verilen ön aks yükü 1200 İzin verilen arka aks yükü 1250 İzin verilen romörk yükü, frenli romörk İzin verilen romörk yükü, frensiz romörk a) b) % 12'ye kadar eğimler % 8'e kadar eğimler 2000a) 2000b) 700 sj4.3.book Page 249 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Teknik bilgiler Yeti - N1 grubu araçlar Ağırlıklar (kg) Motor 1,2/77 kW TSI 1,8 l/118 kW TSI 2,0 l/81 kW TDI CR 2,0 l/103 kW TDI CR 2,0 l/125 kW TDI CR 2130 2135 600 600 İzin verilen toplam ağırlık 1945 2105 2020/2125a) Yük 600 600 600 a) Kullanım 4x4 M6 Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 249 sj4.3.book Page 250 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 250 Teknik bilgiler sj4.3.book Page 251 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Alfabetik Dizin Alfabetik Dizin A ABS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Açıklamalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Açılır tavan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Aksesuar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 214 Aktif direksiyon desteği . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161 Akü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37, 203 Aracın kışın kullanılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205 Değiştirme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206 Elektrolit seviyesinin kontrolü . . . . . . . . . . . . . 205 Şarj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205 Akünün şarj edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Alarm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Alarm sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Alet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215 Alternatör Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Ampuller Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Ampullerin değiştirilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 228 Anti blokaj sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163 Anti blokaj sistemi (ABS) Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Anti patinaj sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160 Anti patinaj sistemi (ASR) Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Aracın bakımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187 Kullanım Emniyet Aracın çekilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 222 Auto-Check kontrolü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Aracın ekonomik olarak kullanılması . . . . . . . . . . . 169 AUX-IN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130 Aracın iç bölümünün aydınlatılması . . . . . . . . . . . . 58 Aracın itilerek çalıştırılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 222 Aracın kışın kullanılması Akü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205 Biyodizel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 194 Camlardaki buzlanmanın giderilmesi . . . . . . . 189 Aracın yıkanması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187 Araç aletleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215 Araç altı koruması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190 Araç bilgisayarı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Araç bilgisayarı hafızasına kaydetme . . . . . . . . . . . . 20 Araç durumu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Araç hasarlarından kaçınma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173 Araç içi denetimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Arazide sürüş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166, 174, 177 Arka cam Isıtma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 Arka cam ısıtması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 Arka camdaki buzun eritilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 Arka iç aydınlatma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 Arka kol dayanağı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 Arka koltuklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 B Bagaj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Bagaj bölmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44, 76 Gerdirme halkaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 Katlanabilir kanca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 Bagaj bölümü - değişken yükleme tabanı . . . . 80, 81 Bagaj kapağı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Aydınlatma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Benzin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 194 Benzinli motorlar Motorun çalıştırılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 Bijonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 211 Bilgi ekranı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Bilgisayar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Bluetooth . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125 Boya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189 Boya hasarları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189 C Arka sis lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Cam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Buzların giderilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189 ASR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Cam tavan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Cam yıkama memeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Ateşleme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 251 sj4.3.book Page 252 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 252 Alfabetik Dizin Cam yıkama sıvısı haznesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Cam yıkama sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Çocukların taşınması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152 Çok fonksiyonlu direksiyon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122 Çok fonksiyonlu gösterge . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 E EDS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160 Egzoz gazı Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Cam yıkama sistemi haznesindeki sıvı Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 D Camlar Buzların giderilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189 Dengeleme sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159 Egzoz gazı kontrolü Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Deri bakımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192 Ekran . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Camlardaki buzların giderilmesi . . . . . . . . . . . . . . 189 Devir ölçer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 El freni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 CD değiştirici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130 Devir saati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 El ile araç yıkama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188 Cilalama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189 Dış ayna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 Elbise kancaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 Climatronic Camlardaki buzun eritilmesi . . . . . . . . . . . . . . 102 İç hava sirkülasyonunun çalışması . . . . . . . . . 101 Dış ayna ısıtması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 Elektrik enerjisi tasarrufu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169 Dış sıcaklık . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Elektrikli cam düğmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Dijital saat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Climatronic (otomatik klima sistemi) . . . . . . . . . . . . 98 Dikiz aynası Dış ayna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 İç ayna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 Elektrikli camlar Fonksiyon arızaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 Merkezi kilitleme sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 Ön yolcu kapısındaki ve arka kapılardaki düğmeler 48 Sürücü kapısındaki düğmeler . . . . . . . . . . . . . . . 47 Corner fonksiyonlu sis farı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 Ç Çakmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85 Çevre . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169 Çevre uyumluluğu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169, 172 Çıkarılabilir römork tertibatı . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185 Çocuk emniyet tertibatı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Çocuk emniyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152 Yan hava yastığı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154 Çocuk koltuğu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Çocuk koltuklarının kullanılması . . . . . . . . . . . Emniyet uyarıları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gruplara dağılım . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ISOFIX-Sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ön yolcu koltuğunda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154 155 152 154 157 153 Çocuk ve emniyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152 Direksiyon Aktif direksiyon desteği . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161 Direksiyon kuvveti desteği . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164 Elektrikli sürgülü/açılır-kapanır tavan . . . . . . . . . . . 50 Direksiyon simidinin ayarlanması . . . . . . . . . . . . . 105 Elektronik dengeleme programı . . . . . . . . . . . . . . . 159 Diz hava yastığı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145 Elektronik dengeleme programı (ESP) Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Dizel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 194 Dizel motorları Motorun çalıştırılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 Elektronik diferansiyel kilidi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160 Dizel parçacık filtresi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Emniyet bijonları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 220 Doğru oturma pozisyonu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134 Emniyet kemeri uyarı lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . 139 Dönüş yönü göstergeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Emniyet kemerleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137 Çıkarma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140 Emniyet kemeri gerdiricisi . . . . . . . . . . . . . . . . 141 Emniyet uyarıları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Düz şanzıman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 Emniyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133 Emniyet kemeri gerdiricisi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141 sj4.3.book Page 253 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Alfabetik Dizin Takma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139 Temizlenmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192 Yükseklik ayarı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139 G Hız ayar sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Geçici acil durum tekerleği . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216 Hidrolik direksiyon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Emniyet uyarıları Motor bölmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197 Genel bakış Kokpit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 ESP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Gerdirme halkaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 Eşya gözleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 Gösterge paneli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Gösterge aydınlatması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Göstergeler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 F Gövdeye koruyucu madde sürülmesi . . . . . . . . . . 188 Far temizleme sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 Farlar Far temizleme sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 Sis farı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 Gözler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 GSM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124 Güvenlik emniyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 H Fren balataları Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Fren balatası kalınlığı Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Fren güçlendirici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163 Hava yastığı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142 devre dışı bırakılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150 Diz hava yastığı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145 Kafa hava yastığı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Ön hava yastığı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143 Tetiklenmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143 Yan hava yastığı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146 Fren hidroliği . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 202 Fren yardımcısı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163 Hava yastığının devre dışı bırakılması . . . . . . . . . . 150 Frenler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162 Hava yastıkları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142 Havalandırma Sabit havalandırma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 Her sürüşten önce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133 Emniyet ISOFIX-Sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157 Işığı devreye sokma ve devreden çıkarma . . . . . . . 52 Işık Devreye sokma ve devreden çıkarma . . . . . . . . 52 Kontrol lambaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Konum değiştirme / yapıştırma . . . . . . . . . . . 173 Mesafe ayarı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Otomatik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Işık mesafesi ayarı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Hava yastığı sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Kullanım ISOFIX . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157 Güneş siperlikleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Fasılalı silme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Fren El freni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Isıtmalı cam yıkama memeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Gündüz farı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Farların çevrilmesi / üstünün örtülmesi . . . . . . . . 173 Flaşör sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 I Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları İ İç aydınlatma Arka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Bagaj bölmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 Ön . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 İç ayna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 İçecek tutucu Arka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 Ön . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 İçeriden kilitleme ve kilit açma . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 İkaz üçgeni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215 ilk 1 500 km . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168 İlk yardım çantası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215 Arıza yardımı Teknik bilgiler 253 sj4.3.book Page 254 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 254 Alfabetik Dizin İmmobilizer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 İterek çalıştırma ve çekilme Otomatik şanzıman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121 J Kilit açma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Uzaktan kumanda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 L Kilitleme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Merkezi kilitleme sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Uzaktan kumanda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Lamba Ampullerin değiştirilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . 228 Jant kapağı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 218 Kilitlenmesi Merkezi kilitleme sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Jantlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208 Kilometre saati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 K Klakson . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Kafa hava yastığı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148 Kağıt tutucu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 Kalorifer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93 Camlardaki buzun eritilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . 94 Ek ısıtıcı (sabit ısıtıcı) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 İç hava sirkülasyonunun çalışması . . . . . . . . . . . 95 Kapı Çocuk emniyet tertibatı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Kapı açık Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Klima sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95 Hava çıkış kanalları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92 İç hava sirkülasyonunun çalışması . . . . . . . . . . 98 Kokpit Genel bakış . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Koltuk arkalığının ayarlanması . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 Koltuk başlığı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 Koltuk ısıtma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 Koltukların ayarlanması . . . . . . . . . . . . . . . 67, 74, 134 Elektrikli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68 Koltukların öne katlanması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 Lastik hava basıncı Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Lastikler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208 Kış lastikleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 211 M Makyaj aynası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Manuel vitese takma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 MDI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130 Merkezi kilitleme düğmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Merkezi kilitleme sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Kilidin açılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Kilitlenmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Mobil telefon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124 Bluetooth . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125 Motor Çalıştırılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 Durdurulması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 Kar zincirleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 212 Koltukların sökülmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 Katalitik konvertör . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168 Konforlu kullanım . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 Katedilen yol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Kontak anahtarı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 Katedilen yol sayacı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Kontak kilidi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 Kemer Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Kontrol lambaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Kemer yükseklik ayarı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139 Kriko takma yerleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219 Motor elektroniği Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Kemerler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137 Krom kaplı parçalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189 Motor kaputu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14, 196 Kısa hüzmeli far . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Küllük . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 Motor yağ seviyesi Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Kış lastikleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 211 Kriko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215, 219 Motor bölmesi Emniyet uyarıları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197 Motor bölmesine genel bakış . . . . . . . . . . . . . . . . . 198 Motor yağ seviyesinin kontrol edilmesi . . . . . . . . 198 sj4.3.book Page 255 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Alfabetik Dizin Motor yağı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198 Değiştirme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199 İlave etme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199 Kontrol edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Ön kol dayanağı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 Servis göstergesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 P Sıcaklığın ayarlanması Kalorifer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93 Motor yağının değiştirilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199 Park ışığı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Motorun çalıştırılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Benzinli motorlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dizel motorları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Yakıt deposunun boşalmasından sonra . . . . Park için direksiyon yardımcısı . . . . . . . . . . . . . . . . 111 106 107 107 107 Motorun durdurulması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 Park etme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 Park lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Park Yardım Sistemi Arka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 Ön ve arka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 Pasif emniyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133 O Pedallar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 Offroad (arazi) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166 Otomatik araç yıkama tesisleri . . . . . . . . . . . . . . . . 187 Otomatik arka cam sileceği . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 Otomatik ayarlanan dış ayna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 Port bagaj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 Profil derinliği . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 209 Sıcaklık Dış . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Sigortalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 224 Sigortaların değiştirilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 224 Silecek lastikleri Silecek lastiklerinin değiştirilmesi . . . . . . . . . . . 63 Silecek lastiklerinin değiştirilmesi . . . . . . . . . . . . . . . 63 Silecekler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Silme/yıkama otomatiği . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Sinyal lambaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Sinyal lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 Siperlikler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 R Sis farı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30, 31 Otomatik sürücü koltuğu ayarı . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 Radyatör fanı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201 Otomatik sürüş ışığı kumandası . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Rodaj süresinde araç kullanma . . . . . . . . . . . . . . . . 168 Otomatik şanzıman Acil program . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120 kick-down . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 Tiptronic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120 Vites kolunun kilidinin acil durumda açılması 120 Römork . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184 Kullanım uyarıları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184 Otomatik Şanzıman DSG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117 S Ö Saat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Soğutma sıvısı sıcaklığı / Soğutma sıvısı seviyesi Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Saatin ayarlanması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Soğutma sıvısı sıcaklık göstergesi . . . . . . . . . . . . . . . 17 Ön hava yastığı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143 Sabitleme elemanları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 Stepne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216 Ön iç aydınlatma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 Sabitleme filesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 Ön kızdırma sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Selektör . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Sürücü kapısındaki düğmeler Elektrikli camlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Kullanım Emniyet Römork kullanımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184 Römork tertibatı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185 Soğutma sıvısı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200 İlave etme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Soğutma sıvısı miktarı Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Soğutma sıvısı seviyesi Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Servis aralığı göstergesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 255 sj4.3.book Page 256 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 256 Alfabetik Dizin Ş V Yurt dışı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173 Şanzıman Mekanik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 Viraj farları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Yükün yerleştirilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 T Takviye kablosu ile çalıştırma . . . . . . . . . . . . . . . . . 220 Takviye yöntemi ile çalıştırma . . . . . . . . . . . . . . . . 221 Tavan anteni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187 Tek kapı açılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Tekerlek Değiştirme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216 Yedek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216 Tekerlek değişimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216 Tekerlekler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208 Tekerleklerin yerlerinin değiştirilmesi (rotasyon) 210 Telefon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124 Telsiz sistemleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124 Temizlenmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187 Tiptronic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117 Top Tether . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158 Vites kolu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118 Vites kolu kilidi Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Vites kolu konumları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118 Vites kolunun kilidinin acil durumda açılması . . 120 Vitese takma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 X Xenon far . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 228 Y Yağ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Yağ ölçüm çubuğu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198 Yakıt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 194 Benzin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 194 Dizel yakıtı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 194 Yakıt göstergesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 U Yakıt doldurma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195 Uyarı sembolleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Yakıt rezervi Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Uzaktan kumanda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Senkronizasyon işlemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Uzun hüzmeli far . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52, 57 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Yakıt göstergesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Yakıt tüketimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169 Enerji tasarrufu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169 Yan hava yastığı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146 Yıkama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187 Yüksek basınçlı temizleme cihazı ile . . . . . . . 188 Yokuşta kalkış yardımcısı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164 Yurt dışında araç kullanma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173 sj4.3.book Page 257 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Notlar Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 257 sj4.3.book Page 258 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM 258 Notlar sj4.3.book Page 259 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Notlar Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 259 sj4.3.book Page 260 Tuesday, September 29, 2009 1:52 PM Škoda tüm tiplerin ve modellerin sürekli olarak geliştirilmesi için çalışmaktadır. Bu nedenle sevkiyat kapsamında şekil, donanım ve teknik olarak daima değişiklikler olabileceğini anlayışla karşılayacağınızı umarız. Teslimat kapsamı, dış görünüş, güçler, ölçüler, ağırlıklar, yakıt tüketimi, normlar ve aracın fonksiyonları ile ilgili bilgiler, bu kılavuzun baskısı sırasındaki bilgi durumunu yansıtmaktadır. Bazı donanımlar daha sonra kullanılır (bilgiler yerel yetkili Škoda servisleri tarafından verilir) veya sadece belirli pazarlar için sunulur. Bu talimattaki verilerden, resimlerden ve tanımlamalardan herhangi bir talep söz konusu olamaz. Bu kılavuzun tekrar basılmasına, çoğaltılmasına, tercüme edilmesine veya başka bir şekilde kullanılmasına, özet şeklinde dahi olsa da, Škoda Auto'nun yazılı izni olmadan müsaade edilmez. Telif hakları kanununa göre bütün telif hakları kesin olarak Škoda Auto'da saklıdır. Bu kılavuzda değişiklik yapma hakkı saklıdır. Yayınlayan: ŠKODA AUTO a.s. © ŠKODA AUTO a.s. 2009 SIMPLY CLE VER ŠkodaServisi ŠkodaOrijinal Yedek Porça ŠkodaOrijinal Aksesuarlari A-SUV_11_09.indd 6 9.9.2009 14:55:26 Çevre korumaya böyle yardımcı olabilirsiniz Škoda ´ nın yakrt tüketimi ve bu nedenle atık gazlardaki zararlı madde miktarları sürüş yönteminizi de bağlıdır. Gürültü yaratma ve yıpranma dahi araçla ilgili kişisel davranışlarınızdan etkilenir. Škoda ´ nızı nasıl mümkün olduğunca çevreyi koruyacak şekilde ve bu arada tassarufu da yaparak kullanabileceğiniz bu kullanma kılavuzunda mevcuttur. Sadece İndeksdeki “Çevre” bölümüne bakınız. Bunun yanısıra bu kılavuzunda ediniz. ile işaretlenmiş olan bütün metinlere dikkat Lütfen katılınız - çevreyi korumak için. www.skoda-auto.com Návod k obsluze Yeti turecky 11.09 S90.5610.02.77 5L0 012 003 BP A-SUV_11_09.indd 1 9.9.2009 14:55:21