Untitled

Halil inalcrk
universitesi
Halil lnalcrk 1916 do$umlu. Lg42-1g72 yrllarrnda Ankara
vermigtir'1972'de
DTCF ve SBF'de Osmanh ve Avrupa tarihi dersleri
-6i.rgo Universitesi'ne davet edilmig ve 1986 yrhna kadar bu Universitede
,rarih boru'runde ders vcrmigtir, Ttirkiye ve Tr'rkive drqrnda sekiz, universite
Turk Drgigleri
doktora unvanr verilmiE orar-r Halil lnalcrk,
tarafrndan Far-rri
2003 yrhnda KUIIUI Bakanh$r
Bakanftgr YUksek Hizmet Madalyasr'na ve
gdrulmuqtUr' Inalcrk; Ttrkiye'
Sanar ve Kultur BUyUk OdUtU'ne lAvrk
seqilmigtir' Ingiliz ve
Anrerika, Ingiltcre ve S,rp Akaden-rilcri Uyeli$ine
uyesidir'
Amerikan Tarih Kurumlan ve Royal Asiatic Society
uyesidir'
H"1.., Bilkent universitesi Tarih Bolumu 6$retim
BaEhca Eserleri
1300-1600' (Londra, 1973)
Tbe ottoman Empire: Tbe classical Age
qevrildi);
(ir-rgilizce dort baskrsr yaprldr; vedi Balkan dili ile Arapqaya
835 Taribli
Hicri
195i);
Fatib Devri LJzerinde Tetkikler ve vesikalar, \Ankata,
Socia| and
Ottoman
in
(Ankara, Lg54); Studies
Det'ter-i Sanccth-i Aruattid",
Suret-i
Empire: conquest, ,
Economic Llistory, (Londra, 1985) ; Tbe ottoman
organization, and Economy, (Londra, Ig78);
Tbe Middle East and Balkans
(Bloomington'
and Society'
under the ()ttoman Empire: Essays on Economy
ve Sosyal Taribi'
1993) : Osmanlt Imparatorlu$unun Ekonomik
copvright
@
/ (lstanbul'
aittir'
Bu kitabrn yaylm haklan Do$u Batr Yayrnlart'na
Yayrna HazrrlaYanlar
$ermin Korkusuz
ZevneP UYgurer
Dirzeltmen
Sinan AYdrn
Kapak Tasanmr
3taSarttn/www.3t ts.trittl.ctrtt)
Baskr
Cantekir-r Matbaacrhk
1, Baskr: Ocak 2005
2, Baskr: 'fenmuz 2005
Do$u Batr Yayrnlan
Selanik Cad, 2318 Kniat'lAnkara
Tel: 0 312 425 68 64 - 425 68 65
e-mail: dogubati @ dogubati'com
www.dogubati.com
ISBN e75-8717-09-x
2000)'
IQINDEKILER
Onsdz
Bolum
I
GENEL
Bilimler Akademisi: Tarihte ve Turkiye'de
.
.
Hermendtik, Oryantalizm, Turkoloji . .
Turk Tarihinde Ture (Torut ve Yasa GeleneSi
Ziya Gokalp: Yuzyila Damgasrnr Vuran
Bolum
..
13
36
68
DUgunUr .
9I
II OSMANLI
Problemi
Otman Baba ve Fatih Sultan Mehmed
Osmanlr Devleti'nin Kurulugu
..
.
. . I2L
Osmanh Para ve Ekonomi Tarihine Toplu Bir Bakrg.
I39
. 164
Osmanh Tarihi Uzerinde Kamuoyunu llgilendiren
Bazr
Bolum
Sorular
I97
III OSMANLI VE AVRUPA
Turkiye ve Avrupa: Dun ve BugUn
2t5
Avrupa Devletler Sistemi: Fransa ve Osmanh
241
Osmanh'nrn Avrupa ile Barrgrkh$r
KapitUlasyonlar ve Ticaret
259
Kultur Etkileqimi, Kureseileqme
29r
B6lum
IV
CUMHURIYET
Ikinci Bin'de Turkler
Ataturk ve Ataturkq,uluk
Turkiye Cumhuriyeti ve Osmanh
DIZIN
323
346
.
387
399
ONSOZ
Bu ciltte, DoPu Bafi dergisinde 1998 -2004 yrllannda grkmrg olan on
beq rnakalem bir arada yayrmlann'raktadrr (tam bir listesi agafrda).
Derginin her sayrsr belli bir konu tizerinde odaklandrfr iEin her
nrakale belli bir konudadr. Biz bu ciltte makaleleri dort ana konu
etrafrnda topladrk. Genel nitelikte makaleler l. Boltim'de, bilirn ta-
rihi, hukuk ve sosyolojiyi ilgilendiren konular ele ahnmrgtrr. ll.
Boltim, Osmanh Devleti'nin kurulug sorunundan poptiler din ve
tasawuf ve Osmanh ekonomisine kadar Eegitli konular i.izerinedir.
IIl. Boltim'de Osmanh Ttirkiyesi'nin Avrupa'ntn siyasi, ekonomik, ve
ktilttirel olugumunda etkilerine dair yaztlar yer alntaktadrr. Batt'da
Tiirk imajrnrn ne kadar yanrltrcr oldufu sorumlu devlet adamlartntn
beyanlannda goriiltiyor. Bu yazlarda tarihi gerEeklerin ortaya
Erl<anlmasrna Eahgrlmrgtrr. IV. Boliim'de, Cumhuriyet doneminde
ulus-devletin orgtitlenigi, ideolojisi ve sorunlartna dair makaleler
toplanmrg, ozellikle Atatt)rk ve AtatilrkEillilk, trrihi bir yaklaqrmla ele
ahnmrgtrr.
Bi.itiin bu yaziar, daha onceki bilimsel aragttrmalartmtn bir
bakrma sentezi ve olabildifince sade bir dille ozetlenmesi olarak
kabul edilmelidir. Bununla beraber, gerekli gortilen yerde dipnotlar
ve bibliyografyar verilerek, okuyucunun konuyla ilgili literattire yoneltilmesi di.igtiniilmtig ve onemli gortilen yeni aragttrmalar il6ve edilmistir.
8
Bazr konular farkh zamanlarda bagka
bir
tekrar ele
ahndrfrndan tekrarlar gortilecektir. Bu toplu eserde bunlan oylece
EerEevede
brraktrk.
Tiirl< dili ve imlAsr giiniinriizde bir kargaga iEindedir. Yazianmrzda kelirne ve terimlerde yeknesakhfr (tutarhh$r ?) koruyamadrfrnrrz dEikAr. Alfabemiz konugma dilirnizi yansrtmryor. Agikar diye
yazsaydrm, anlamsrz olurdu. Onun iEin uzatmalart dAimA belirttik.
I(onugtufumuz dilde hildeki ince (l), kolay'daki kahn (l) degildir.
Hdlde kelimesini halde geklinde brrakabilir miyiz?
I(tabrn sonunda ti.im makaleler iEin konulan genel dizin, Eegitli
yerlerde definilen belli konular tizerinde okuyucuyu yonlendirecek-
tir.
Do{u Ban dergisinde Erkan makalelerimi brr cilt halinde bir araya
getirip yayrnlama fikri, derginin Genel Yayrn Yonetmeni deferli meslektagrm Tagkrn Takrg'a aittir; kendisine igten miitegekkirim; okuyuculanmrn bu qtikran borcunu benimle paylagacafrnt umartm.
Halil lnalcrk
Ocak 2005
MAI(ALELERiN DOGU BATI DERGISi'NOP YAYIN
TARIHLERiNE GORE LiSTESi
Tiirkiye ve Avrupa: Dtin ve Bugiin
Do[u [!e? Bafi l/e?
sayr: 2, $ubat-Mart-Nisan 1998
Ttirkiye Cumhuriyeti ve Osmanh
Kamusal AIan, sayr: 5, Kasrm-Arahk-Ocak 1998- 1999
Osmanh Tarihi Uzerinde Kamuoyunu ilgilendiren Bazr Sorular
Akademi ve iktidur, sayr: 7, Mayrs-H aziran-Temmuz 1999
Osmanh Devleti'nin Kurulug Problemi
Akademi ve iktitlur, sayl: 7, Mayrs-Haziran-Temmuz 1999
ikinci Bin'de Ttirkler
Bin Yilut Nluhasebesi, sayt: 10, $ubat-Mart-Nisan 2000
Ziya Gokalp: Ytizyrla Damgasrnt Vuran Diigtiniir
Tiirk
DtiEiince Sertiveni:Akuclemiclekiler, sayr:12, Afustos-Eyliil-Ekim 2000
Ttirk Tarihinde Ttire
Hukuk
ve
ve Yasa Celenefi
Atlalet 0stilne, sayr: 1 3, l(asrm-Arahk-ocak 2000-2001
Avrupa Devletler Sisterni: Fransa ve Osmanlt
Avrupu, sayr: 14, $ubat-Mart-Nisan 2001
Bilimler Akademisi: Tarihte ve Ttirkiye'de
Ti)rk Diistince Seriiveni: GeE Aydmlanrnuntn Erken Ayduilaru, sayt: 16,
Afustos- Eylnl - Ekim 200 1
Osmanh Para ve Ekonomi Tarihine Toplu Bir Bakrg
Ekonomi, sayr: 17, Kastm-Arahk-Ocak 2001-02
Ktiltur Etkilegimi, Ktiresellegme
Diinya
H
Neyi TarttEtyor?
I: Kilreselle;me, sayr: 18, $ubat-Mart-Nisan 2002
ermenotik, Oryant alizm, Tiirkoloji
Oryantaliztn, sayr 20- I, Afustos- Eyliil-Ekim 2002
osmanh'nrn Avrupa ile Bangrkhfr: Kapiti.ilasyonlar ve Ticaret
Sauag ve Burry, sayr 24, Afustos-Eyliil-Ekim 2OO3
Otman Baba ve F6tih Sultan Mehmed
Do[u
Batr, Agk ve
Do{u, sayt 26, $ubat-Mart-Nisan 2004
Atattirk ve Atattirkgilltik
Dtin, Bugtin, Yarm; ideoloiiler 2, sayr.29. Afustos-Eyliil-Ekirn, 2004