Untitled - Tilkinin Dilinden

Transkript

Untitled - Tilkinin Dilinden
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
İÇİNDEKİLER
2
İçindekiler
Editörden...
Nihad KARSLI
3
Tasarım, Kullanıcı Tecrübesi ve Canonical'de Gelişim Samed KONAK
4,5
Firefox'u Hızlandırıyoruz
Ahmet Cevdet EDİZ
6,7,8
Opera Bileşenleri
Serdar KAÇMAZ
9,10
Pardus'u Hızlı Kapatmak
Serdar KAÇMAZ
13,14,15,16
Python ile URL İşlemleri: URLLIB
Erdem ARTAN
17,18,19
Matematik Artık Çocuk Oyuncağı, Maxima!
Erdem ARTAN
20...25
PKD'den Haberler
Erdem ARTAN
26
Gnu/Linux Dünyasından Haberler
Erdem ARTAN
27,28,29,30
Gnu/Linux'de C Programlama-1
M. Talha İLHAN
31,32,33
Vidyo Dosyalarını mp3 Formatına Dönüştürmek
Doğukan KORKMAZTÜRK
34,35,36
Avidemux'la Filmlere Altyazı Gömmek
Serdar KAÇMAZ
37...42
Gimp ile Basit Alev Yapımı
Doğukan KORKMAZTÜRK
43,44,45
Web Site Tanıtımları
Serdar GÜNDÜZ
46
Richard M. STALLMAN Röportajı-1
Plo E-Dergi Ekibi
47,48
2
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
EDİTÖRDEN
Nihad KARSLI [email protected]
Ne mutlu ki bir tane bile maaşlı çalışanımız olmadan bir dergi
daha çıkarıyoruz. Üstelik kendine has çizgisi ve tutumu ile...
Dergi ekibimiz son iki sayıdan beri genişlemeye başlamasına
rağmen bu sayıyı da sınırlı sayıda özgürlük aşığı insanların
gayreti ile yayımlıyoruz.
Dergimiz özgürlük karşıtlarına muhalif bir dergidir, yayın
hayatı ise son yazılım ya da kişinin özgürlüğüne kadar devam
edecektir.
Bu sayımız Robingood diye çağırdığımız Özgür Yazılım
Vakfı kurucusu Richard M. Stallman ile bir röportajın ilk
aşamalarını içeriyor ve Pardus'un özgürleşme aşamalarından
birini gerçekleştiriyor. Bu arada Milli İşletim Sistemi ile öne
çıkan, belki Linux kullanımının yaygınlaşması için gerçekten
özgür yazılıma ihanet etmiş ırkların bilgilerini de bize
sağlıyor.
Bu sayımızda dergimizde bir aşama daha kaydederek, gerek
Pardus
kullanmaya
kandırılmış
gerekse
Pardus'un
GNU/Linux olduğunun ne olduğunu bilmeyenlere bir parça
da olsa katkıda bulunmaya çalıştık.
Biz Pardus kullanmaktan vazgeçmeyeceğiz ve Pardus özgür
oluncaya dek, özgürleştirmek için gereken adımları gereken
zamanlarda doğru hamleleri yapmak için hazırda olacağız.
Biz size hiçbir şekilde dolar veremeyiz ancak siz
özgürlüğünüzü bedelsiz alabilirsiniz. Yeni sayıda görüşmek
üzere..
Nihad Karslı
[email protected]
3
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
TASARIM, KULLANICI TECRÜBESİ VE CANONICAL'DE GELİŞİM
Çeviri: Samed KONAK
www.samkon.org
Kendinizi web üzerinden tanıtmaktaysanız, tesirli olabilmeniz için 15
saniyeniz vardır, bu nedenle web 2.0 çalışmalarının şampiyonlarının başarı Neyse ki belirsiz bir boşlukta ilerlemiyeceğiz. Bu fikir geniş çaplı
reçetesi şu noktalarda birleşmektedir:
araştırılmıştır. GNOME ve KDE gibi toplulukların, platformlarının evrimi
adına kullanıcı tecrübelerini güçlü bir sürücü (kaynak) olarak
1. Sitenizin görselliğini çekicileştirin
kucakladıklarını görmek harika. Kısmen web 2.0 ve iPhone nedeniyle geniş
2. Farklı birşeyler yapın ve çok ama çok iyi yapın
bir kesimde FLOSS'un kullanışlılık ve tasarım adına sıçrama yapması
3. Kullanıcıları harekete geçirin ve onlara denemeye değer bir tecrübe verin arzusu bulunuyor. Bu arzuya katılımda bulunmak ve güçlü sürücülerimizi
(kaynaklarımızı) çıktıkları yolda ilerletmek istiyoruz.
Bizimde özgür yazılım masaüstü deneyiminin bir parçası olarak aynı
zorunluluğa, öneme ve zerafete ihtiyacımız var, ve bu Canonical'ın Aynı zamanda bizleri karşı karşıya getiren yarış adına kabullenme de yer
üzerinde duracağı bir alandır, ümidim odur ki önemli bir katkıda siz almaktadır. OSCON'dayken ortaya attığım "iki yıl içinde Apple ile
bulunun. Tasarımcılar, kullanıcı deneyimi şampiyonları ve etkileşim yarışabilecek kullanıcı tecrübesini serbest bırakmak" fikri üzerine bunu
tasarımları düşünürleri kiralıyoruz ve onları FLOSS'u geliştirmek adına nasıl gerçekleştirebileceğimiz üzerine bir çok soru almıştım. "Herkes kendi
sadece Canonical'a özel projeler adına değil, aynı zamanda GNOME, KDE kaşıntısını tırmalar, kullanıcı arayüzünü (UI) nasıl istikrarlı bir hale
ve diğer akıntıya karşı çaba gösterme çabaları adına yarışa davet ediyoruz.
getirebilirsin?" sorusu yaygın olanıydı. Ve bu doğru - özgür yazılım
masaüstü çoğunlukla yamalı ve istikrarsız. Fakat ben hem güçsüzlük
(GNOME, OpenOffice ve Firefox'un ayrı kullanıcı arayüz araçları var, ve
bunları dikişsiz hale getirmek çok zor) hem de güç -insanlar yenilikler
adına özgür, ve sonucu dünyaya yol göstermek adına bir istikrar eksikliği
görüyorum . Bizim yarışımız bu iki durum adına da en iyisini elde etmektir.
Bu tür soruların tümüne cevabım yok. Fakat özgür yazılım sürecinin
özellikle uzun dönemli zorlu görünen sorunların altından kalkacağı
yönünde güçlü bir inanca sahibim. Detaylı bir tasarım etiği, bir sonraki
miras meraklı grubu (Heritage Interest Group) oluşturursak, uygulamalar
adına bir kişi veya şirketin tek başına edinebileceğinden daha geniş portföy
oluşturmak adına kalabalığın bilgeliklerini çalışır duruma getirebiliriz. Bu
durum Canonical'ın tasarım ve kullanıcı tecrübesi takımının akıntıya karşı
kürek çekilen projelere de katılımının benim için neden önemli olduğunun
cevabıdır.
4
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
TASARIM, KULLANICI TECRÜBESİ VE CANONICAL'DE GELİŞİM
Çeviri: Samed KONAK
Ubuntu olarak hedefimize ulaşmak amaçlı genel
çabalarımız
var,
takımların
fikirlerini
ve
çalışmalarını sergilememiz yoluyla mutluluk
kazanadıracak çabalar arıyoruz. Mutluluktan da öte,
mest edecek çabalar istiyoruz! Çabamızın büyük bir
yoğunluğunu
bütünleşmeye
(entegrasyon)
ayırıyoruz. Rakiplerimiz "Canonical bağışta
bulunmuyor"
şeklinde
düşünebilir,
ancak
bağışlarımızı çabalarımızın son kararlı ürününü
almamızla ve güvenlik bakımlarımızla elde edilen
etkileyicilik
sayesinde
en
geniş
kitlenin
ürünlerimizi test etmesi ve sevmesi ile ölçtüğümüzü
belirtmek daha doğru bir ifade olacaktır. Benim
fikrimce, bu olağanüstü bir katkıdır.
Buna rağmen Canonical giderek Ubuntu'nun
yazılımlarındaki gelişmeleri kontrol altında tutan
bir pozisyona gelmektedir. İnsanlara sadece
örnekler sunup, ardından projelerine değişik bir
biçim kazandırmalarını teklif etmenin olumlu
geridönüşümünü hayal dahi edemiyorum. Aynı
zamanda masaüstü fikirlerini gerçeğe dönüştürme
içerikli, üzerine ağır yük bindirebileceğimiz X,
OpenGL, Gtk, Qt, GNOME ve KDE üzerine
çalışacak takımlar da kiralıyoruz. Bu takımlar Bzr
sınıflarını Launchpad'de yayınlayacaklar ve
tabikide işlerini var gücü ile gerçekleştirecek, zorlu
koşuşturma ve olaylara katılımda bulunacaklardır.
Bu pozisyonlar adına kiraladığımız bazı kişiler
FLOSS dünyasında bilindik kişilerdir, diğerleri
başka işletmelerle ilgili teknik uzmanlıklar adına
geliştirici olacaklar.
www.samkon.org
Ubuntu ve platform takımının hala birincil
derecede
ağırlık
verdiği
bütünleştirme
(integrasyon) ve dağıtım fikirlerini muhafaza
etmek önemli amaçlarımızdan biridir. Yamaları
ve değişikliklerini, her 6 ayda bir yayınlanan
yeni Ubuntu versiyonu ile gelen uygulamaları
seçmenin doğasında bulunan çelişkileri en düşük
seviyeye düşürmek için bu takımı ve hedefe
ilerleyen temel işleri [upstream work] ayrı
tutacağız.
Tabikide, katılımda bulunmanın bir riski de var,
çünkü fikir, vizyon, arzu ve hedeflerinizi ifade
etmeden katılımda bulunamazsınız ve bunlar
diğer katılımcılarınkiler ile çelişki içerisinde
olabilir. İnsanlar değişimin gerekli olduğuna
inanmasına rağmen değişimi sürdürmek zordur.
Geliştirilmiş takımlar ve türlü fikir birliklerini
engellemeden yeni fikirleri keşfetme ve tecrübe
etmenin yollarını bulacağımızı umut ediyorum.
Herkesi faaliyete geçirmeden önce neyin
gerçekten çalıştığını görmek için deneysel
gereksinimi bulunmayan gücümüzün üzerinde
durmalıyız. Bu bir rekabet oluşturacak, fakat
bunun gerçekleştirilebileceğini düşünüyorum.
sürecin, beyin fırtınalarının ve taslak çalışmalarının
eksiksiz şekilde keyfini çıkarmaktayım. Bu fikirlerin
üretime geçmesini görmek için bekleyemiyorum!
Orjinal metin:
Design, user experience and development
Canonical
|
Mark
Shuttleworth
markshuttleworth.com
Çeviri: Samed KONAK
Bütün bunlar sabahları çalışmak için beni www.samkon.org
heyecanlandırıyor,
çünkü
Launchpad
ve
masaüstüne kullanıcıların etkileşimini sağlayan
ilginç fikirlerin taslağını çıkartıyoruz. Takım
hassas bir şekilde bir araya geldi ve ben bu
5
at
-
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
MOZILLA FIREFOX'U HIZLANDIRIYORUZ.
Ahmet Cevdet EDİZ [email protected]
Firefoxu hızlandırmaya, adres satırına about:config yazarak başlıyoruz. Birazdan
yapacağımız şeyler geri dönüşü olmayan şeyler değil. Beğenmezseniz tüm adımları
tersine uygulayarak firefoxunuzu eski haline getirebilirsiniz. Açılan sayfaya söz
veriyorum dikkatli olacam diyoruz ve giriyoruz.
1.)
Filter
yazan
yere
network.http.pipelining
yazarak
network.http.pipelining'i buluyoruz. Ardından value'nin altında
"false" yazan yere çift tıklayarak "true" olarak değiştiriyoruz.
Değişiklikten sonra satırın koyulaşması lazım.
2.) Filter yazan yere network.http.pipelining.maxrequests yazarak
network.http.pipelining.maxrequests'i buluyoruz. Value'nin altında
"4" yazan yeri "8" olarak değiştiriyoruz.
3.) Filter yazan yere network.http.proxy.pipelining yazarak
network.http.proxy.pipelining'i buluyoruz. Value nin altında "false"
yazan yeri çift tıklayarak "true" olarak değiştiriyoruz.
4.) Filter yazan yere network.dns.disableIPv6 yazarak
network.dns.disableIPv6'i buluyoruz. Value nin altında "false"
yazan yeri "true" olarak değiştiriyoruz.
6
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
MOZILLA FIREFOX'U HIZLANDIRIYORUZ.
Ahmet Cevdet EDİZ [email protected]
5.) Filter yazan yere plugin.expose_full_path yazarak
plugin.expose_full_path'i buluyoruz. Value nin altında "false"
yazan yeri "true" olarak değiştiriyoruz.
6.) Şimdi filter kısmını temizliyoruz. Herhangi bir özellik
adının üzerine sağ tıklayıp çıkan pencereden New ve Integer
seçeneklerini seçiyoruz. New Integer Value isimli bir pencere
açılıyor. nglayout.initialpaint.delay yazarak OK diyoruz.
Şİmdi de bizden Integer değeri girmemizi isteyen yeni bir
pencere açılıyor. "0" yazarak kapatınca aşağıdaki gibi bir
pencere elde etmemiz lazım.
Bu işleimin geri dönüşü için nglayout.initialpaint.delay'a sağ
tıklayıp reset demeniz yeterli.
7. ve 8. adımlarda anlatılan şeyleri de aynı şekilde geri
döndürebilirsiniz.
7.) Şimdi filter kısmını temizliyoruz. Herhangi bir özellik
adının üzerine sağ tıklayıp çıkan pencereden New ve Integer
seçeneklerini seçiyoruz. New Integer Value isimli bir pencere
açılıyor. content.notify.backoffcount yazarak OK diyoruz.
Şimdi de bizden Integer değeri girmemizi isteyen yeni bir
pencere açılıyor. "5" yazarak kapatınca aşağıdaki gibi bir
pencere elde etmemiz lazım.
8.) Şimdi filter kısmını temizliyoruz. Herhangi bir özellik
adının üzerine sağ tıklayıp çıkan pencereden New ve Integer
seçeneklerini seçiyoruz. New Integer Value isimli bir pencere
açılıyor. ui.submenuDelay yazarak OK diyoruz. Şİmdi de
bizden Integer değeri girmemizi isteyen yeni bir pencere
açılıyor. "0" yazarak kapatınca aşağıdaki gibi bir pencere elde
etmemiz lazım.
7
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
MOZILLA FIREFOX'U HIZLANDIRIYORUZ.
Ahmet Cevdet EDİZ [email protected]
9.) Şimdi filter kısmını temizliyoruz. Herhangi bir
özellik adının üzerine sağ tıklayıp çıkan
pencereden New ve Integer seçeneklerini
seçiyoruz. New Integer Value isimli bir pencere
açılıyor. browser.cache.memory.capacity yazarak
OK diyoruz. Daha sonra bizden Integer değeri
girmemizi isteyen yeni bir pencere açılıyor.
Buraya yazacağınız rakam firefoxunuz ne kadar
RAM kullanacağını değiştirecek. Dolayısıyla bu
bilgisayardan bilgisayar değişir ama örneğin 8MB
ram ayırmak istemezsiniz. 16Mb ayırmak bu iş
için mantıklı bir seçenek olabilir. Eğer 16 mb
ayırmak istiyorsanız açılan pencereye "16384"
yazın ve pencereyi kapatın. 32MB'ı denemek
isteyenler de "32768" girmeli (32mb=32768byte).
Aşağıdaki gibi bir sonuçla karşılaşmanız mümkün.
Şimdi tüm sekmeleri ve firefoxu kapatıp yeniden
başlatıyoruz ve işlem tamamlanıyor.
Ahmet Cevdet Ediz
[email protected]
8
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
MOZILLA FIREFOX EKLENTİLERİ
Serdar GÜNDÜZ
User Agent Switcher
Firefox'u İnternet Explorer, Gnu/Linux'u ise windows
olarak göstererek sadece ie ile görüntülenebilen
sayfaları görüntüleyebilirsiniz.
https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/addon/59
FireFTP
Bir sekme içinde açılan kullanışlı, hızlı bir FTP
istemcisi. Web alanınıza dosyalarınızı hızlı bir şekilde
upload edebilirsiniz.
https://addons.mozilla.org/enUS/firefox/search?q=FireFTP&cat=all
FasterFox
https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/addon/9037
Web sayfalarını görüntüleme hızımızı pratik
yöntemlerle arttıran bir eklentidir. Sayfaların yüklenme
süresini de gösterir. Sayfaların açılış süresini ve
bağlantı hızınızı test edebilirsiniz.
No script
Dinamik (java script) web sayfalarının istemci
bilgisayar üzerinde kod çalıştırmasını engeller.
Güvenliğe önem verenler için vaz geçilmez bir eklenti.
https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/addon/722
Güvenliğinizi test edebileceğiniz bir sayfa(uygunsuz
bir içerik de olabilirdi): http://damaged.no-ip.com
Chatzilla
https://addons.mozilla.org/enUS/firefox/search?q=Chatzilla&cat=all
Hafif, kullanışlı bir irc istemcisi...
[email protected]
Smoothwheel
En sevidiğim eklenti. Web sayfalarını dikey olarak
aşağı yukarı kaydırırken yazıların ve resimlerin
bozulmadan akmasını sağlıyor.
https://addons.mozilla.org/enUS/firefox/search?q=smoothwheel&cat=all
Foxfilter
Aile filtresi olarak kullanabileceğiniz güzel bir
eklenti. web surf ederken nahoş sürprizlerle
karşılaşmanızı engelliyor.
https://addons.mozilla.org/enUS/firefox/search?q=foxfilter&cat=all
Moonlight
Microsoft silverlight ile hazırlanmış içeriği bu
eklenti sayesinde görüntüleyebilirsiniz.
http://www.go-mono.com/moonlight/
Tiny Menu
Menü çubuğunu iptal edip menü yazısına
tıkladığınızda menü öğelerini açılır menü olarak
karşınıza
getiren
bir
eklenti.
Menu/View/Toolbars/Customize alt menüsünden ise
yapacağınız küçük değişikliklerle, adres satırı,
arama yazı alanı, ileri, geri ve diğer butonları menü
çubuğu
hizasına
kaldırıp
Web
sayfasını
görüntülemek için daha çok monitör alanı
kullanıyorsunuz. Bu da eğlenceli sörf anlamına
geliyor.
https://addons.mozilla.org/enUS/firefox/search?q=Tiny+Menu&cat=all
9
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
MOZILLA FIREFOX EKLENTİLERİ
Serdar GÜNDÜZ
Google Preview
Google arama sonuçlarını küçük resimler
halinde önizleme olanağı veren eklenti.
https://addons.mozilla.org/enUS/firefox/addon/189
Flashblock
Web sayfalarındaki flash animasyonları siz
onay verene kadar göstermez.
https://addons.mozilla.org/enUS/firefox/addon/433
Stealther 1.0.6
İnternette sörf yaptığınızda hem sunucu hemde
istemci tarafında bir takım izler bırakırsınız.
Kendi bilgisayarınızdaki web geçmişinizi
temizlemek isterseniz Stealther bu iş için
birebir.
- Web tarayıcı geçmişi
- Çerezler
- İndirilen Dosya Geçmişi
- Sabit diskin cache belleği
- Kaydedilmiş form verileri
- Alınan ve gönderilen veriler
- Açılmış ve açık olan sekme bilgisi
https://addons.mozilla.org/enUS/firefox/addon/1306
[email protected]
Flashget
Kullanışlı bir download yöneticisi.
https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/addon/220
Video downloadhelper
MySpace, Google videos, DailyMotion, Porkolt,
iFilm, DreamHost ve diğer web servislerinden
video indirmenize yarayan bir eklentidir.
https://addons.mozilla.org/enUS/firefox/addon/3006
ScribeFire Blog Editor
Web günlüklerinizi firefon penceresi içinden hızlı
bir şekilde güncelleyebilirsiniz.
https://addons.mozilla.org/enUS/firefox/addon/1730
* Movable Type (http://www.movabletype.org/)
* WordPress.com (http://www.wordpress.com)
* LiveJournal (http://www.livejournal.com)
* Windows Live Spaces (http://spaces.msn.com)
* MySpace (http://www.myspace.com/)
* b2Evolution (http://b2evolution.net)
* WordPress (http://www.wordpress.org/)
* Drupal (http://www.drupal.org)
* Blogger (http://www.blogger.com)
Serdar GÜNDÜZ
[email protected]
10
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
OPERA WEB TARAYICI EKLENTİLERİ
Serdar KAÇMAZ - [email protected]
Opera Bileşenleri
İnternet tarayıcısı devlerinden Opera, her ne kadar Pardus kullanıcılarının
büyük bir çoğunluğu tarafından kullanılan Mozilla Firefox'un eklentileri
kadar bol çeşit sunmasa da http://widgets.opera.com adresinden
indirilebilen bileşenlere sahiptir. Bu bileşenlerin Firefox eklentilerinden
farkı, Firefox'taki gibi tarayıcıya gömülü olmamasıdır. eDergi'mizin bu
sayısında, size Opera ile kullanabileceğiniz beş bileşeni tanıtacağız :
1 – touchtheSky :
Bilgileri accuweather.com adresinden alan touchtheSky, bulunduğunuz
bölgenin hava durumu anlık veya haftalık hava durumunu takip
edebileceğiz, hava durumuna yönelik uydu fotoğraflarını görebileceğiniz,
hava kalitesi, nem oranı ve polen durumunu inceleyebileceğiniz bir
bileşendir.
2 – GoogleX :
GoogleX bileşeni, Google hizmetlerine Opera'dan hızlı bir
şekilde erişmenizi sağlıyor. Üstelik bunu CairoDock
kullanıyormuş gibi görsel bir menü sistemi ile gerçekleştiriyor.
11
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
OPERA WEB TARAYICI EKLENTİLERİ
Serdar KAÇMAZ - [email protected]
3 – Panic! :
Gizli işler çeviriyorsunuz, birden yanınıza biri geldi. Paniklemeyin. Ya da
“PANIC!”leyin. Bu bileşen, tam bu tarif ettiğimiz durumda tek tık ile
ekranı karartmaya ya da yeni bir sekmede Google ana sayfasını açmaya
yarıyor. Böylece sizi istemeyeceğiniz bazı durumlardan kurtulmanıza
yardımcı oluyor ;)
4 – Google Hacks :
Google Hacks bileşeni, Google'da sınıflandırarak arama yapabilirsin.
Müzik, kitap, video, torrent gibi dosya türlerini istediğiniz dosya uzantısı
ile aramanıza olanak sağlıyor.
5 – SimAquarium
SimAquarium bir çoğunuzun tahmin ettiği gibi bir ekran koruyucusu ya da
öylesine duran bir süs değil. Bu aslında süs görünümlü bir akvaryum
oyunu. Balık alıp balık satıyorsunuz, akvaryuma yatırım yapıyorsunuz,
balıklar çoğalıyor, bakım yapıyorsunuz, vs. Boş zamanlarınızda vakit
geçirmek için ideal bir bileşen gibi görünüyor.
12
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
PARDUS'U HIZLI KAPATMAK
Serdar KAÇMAZ - [email protected]
Pardus'u Hızlı Kapatmak
Biz insanoğlu tembeliz. Bir şeyin kolayını
öğrendik mi hemen isteriz. Peki hiç düşündünüz
mü Pardusu sadece bir tıkla veya bir, iki klavye
tuşuna basıp kapatmayı. Bazı forumlarda bu soru
sorulmuş fakat farklı Linux İşletim sistemlerinin
açıklamaları verilmişti.. Ben şimdi Pardus en
hızlı nasıl kapatılır onu anlatmak istiyorum
Alttaki panelimize gelip faremizin sağ tuşunu basıyoruz. Daha sonra en üstteki Panele Programcık
Ekle'yi tıklıyoruz.
Karşımıza bir çok Panel Eklentisi çıkacak biz biraz aşağıya inip
Kilitle/Çık Düğmeleri eklentisi seçiyoruz.
Eklentiyi seçtiğimizde büyük olasılık Masaüstü Önizleyici ve
Sayfalayıcı'nın hemen yanına yerleşecektir..
13
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
PARDUS'U HIZLI KAPATMAK
Serdar KAÇMAZ - [email protected]
Masaüstü Önizleyici ve Sayfalayıcı
Pardus yüklediğinizde ön tanımlı olarak
panelinizde yerini almıştır. Aslında bu
görünüş çok da estetik olmadığından
biz bu
Kilitle/Çık Düğmeleri
eklentisini panelin en sağına alalım.
Peki bunu nasıl yapacağız.
Buradaki Programcık Tutamaçları seçeneği altındaki Görünür şıkkını
tıklıyoruz. Daha sonra Uygula ve Tamam tuşlarına basıp çıkıyoruz.
Panelimize gelip tekrardan faremizin sağ tuşuna tıklıyoruz. Burada
gördüğümüz üzere alttan ikinci seçenek olan Paneli Yapılandır... seçeneğini
seçiyoruz..Karşımıza çıkan Yapılandırma penceresinden Görünüm
seçeneğini seçiyoruz.
Panelimizdeki
görüntü
böyle
olmalıdır.
kulakçıkların ok işaretine gelip basıyoruz.
14
Siyah
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
PARDUS'U HIZLI KAPATMAK
Serdar KAÇMAZ - [email protected]
Ok işaretine bastığımızda Taşı: Kilitle/Çık Düğmeleri seçeneği çıkacak. Ona
bastığımda Kilitle/Çık Düğmeleri faremizle beraber panelde hareket etmeye
başlayacak.. Ben panelimin en sağını uygun gördüğüm için oraya sürükleyip
bıraktım.
Tekrardan Yapılandırma penceresini açıp Görünüm sekmesini seçip bu
sefer Gizle şıkkını seçiyoruz. Daha sonra Uygula ve Tamam tuşlarına
basıp çıkıyoruz.
Gördüğünüz gibi ben en sağ tarafa aldım..
Dikkatinizi çektiği ise çöp kutum da panelde
yerini almış duruyor..
Uygun gördüğümüz kısma bıraktıktan sonra Programcık Tutamaçları
görüntü olarak pek de estetik durmadığını fark etmişsinizdir.
Peki buraya kadar yaptık da ne oldu demeyin.. Şimdi yapacağımız Birkaç
değişiklikle Pardus'umuz hızlı bir şekilde kapanacak ve artık sizi zaman
israfından kurtaracaktır..
Panelimizin
en
solunda bulunan KDE
Menüsü'ne
tıklayıp
Sistem - Tasma'mızı
açıyoruz. Ya da kısa
yol olarak Alt + F2
tuşuna basıp tasma
yazıyoruz ve Enter'a
basıyoruz.
15
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
PARDUS'U HIZLI KAPATMAK
Serdar KAÇMAZ - [email protected]
Tasma'daki Masaüstü Seçenekleri'nden Oturum Yöneticisi'ne giriyoruz.
Tasma'daki Masaüstü Seçenekleri'nden Oturum Yöneticisi'ne girdikten
sonra seçenekleri benim yaptığım gibi seçiyorsunuz. Burda aslında dikkat
edilmesi gereken konu Ön Tanımlı Kapatma Ayarı'ndaki seçeneğin
altından Bilgisayarı Kapat ve üstte bulunan Genel seçeneğindeki Çıkmadan
Önce Sor'daki tiki kaldırmak. Girişte seçeneğini ellemeseniz de olur.
Çünkü bu seçeneği seçerseniz eğer ki açılışta açılan Programlarınız varsa
bunların hiçbiri açılmayacak sadece ön tanımlı olanlar açılacaktır.
Uyarmadı demeyin. Buradaki işlemleri yaptıktan sonra Uygula seçeneğine
tıklayıp Tasma'dan çıkıyoruz..
Panelimizin en sağından bulunan Kilitle/Çık Düğmeleri
eklentisinin altındaki küçük düğmeye bastığımızda
Pardus'umuz hemen kapanacaktır. Ya da Ctrl + Alt + Delete
tuşlarına bastığımızda aynı işlemi görecek ve Pardus size
hiçbir soru sormadan direk kapanacaktır.
Serdar KAÇMAZ
[email protected]
16
Pardus-Linux e-dergi
PP
Şubat 2009 Sayı 5
PYTHON İLE URL İŞLEMLERİ
Erdem ARTAN [email protected]
ython ile Basit URL İşlemleri : urllib
İnternet ile veri iletişimini sağlamak için Python'da urllib modülü kullanılabilir.
Şimdi basit olarak bu modülü nasıl kullanacağımızı inceleyelim :
urllib modülünü betiğimize dahil etmek için
import urllib
komutunu kullanırız. urllib modülünün sağladığı fonksiyonlara gelecek olursal :
urlopen() :
Temel olarak bir adrese bağlanmak için modülün bize sunduğu urlopen()
fonksiyonu kullanılır. Bu fonksiyon Python ile birlikte gelen open() fonksiyonu
ile aynı sayılabilir. Aralarındaki tek fark open() fonksiyonu bilgisayarımızdaki
herhangi bir dosyayı açma işlevi görürken, urllib modülünün sağlamış olduğu
urlopen() fonksiyonu İnternet üzerinden dosya işlemleri yapmamızı sağlar.
urlopen fonksiyonu, urllib.urlopen(adres, veri, vekilsunucu) şeklinde kullanılır.
Kullanımda geçen adres seçeneği bağlanılacak olan İnternet adresini, veri
seçeneği POST metoduyla gönderilecek olan veriyi ve vekilsunucu seçeneği
bağlanılacak olan adrese bağlanmak için kullanılacak vekil sunucunun adresini
işaret eder. Bu seçeneklerden sadece adres seçeneğinin mutlaka yazılması
gerekir.
import urllib
plo = urllib.urlopen("http://www.pardus-linux.org")
Yukarıdaki betikte, http://www.pardus-linux.org sayfasını plo değişkenine
atadık. Tabii işlemimiz bununla bitmiyor, değişkeni okumamız gerek. Eğer
doğrudan plo değişkenini yazdırmaya kalkarsanız :
print plo
<addinfourl at 3083867084L whose fp = <socket._fileobject object at
0xb7c1bca4>>
gibi bir yanıt alırsınız. Peki okumak için ne yapacağız? Dosya ile
işlemlerimizde kullandığımız read(), readline(), readlines(), fileno(),
close() sınıflarını burada kullanabiliriz. Sayfamızın HTML kaynağını
okumak için read(), readline() veya readlines() fonksiyonlarını[1]
kullanabiliriz.
print plo.read()
Bir sayfaya bağlanırken, GET ya da POST metoduyla veri göndermek
isteyebiriz. Bu konuda örnek vererek açıklamanın daha yararlı olacağı
düşüncesindeyim :
01 - import urllib
02 - bilgiler = {"kullanici":"pardus", "sifre":"gnu-linux")
03 - site = urllib.urlopen("http://www.example.com/index.php", bilgiler)
Yukarıdaki örnekte, sayfaya POST metoduyla kullanıcı adını ve şifre
bilgilerini gönderdik. bilgiler değişkeninin urlopen() fonksiyonu içinde
kullanım şeklinin, önceden bahsettiğimiz veri seçeneğiyle aynı
olduğuna dikkat ediniz.
01 - import urllib
02 - bilgiler = {"kullanici":"pardus", "sifre":"gnu-linux")
03 - site = urllib.urlopen("http://www.example.com/index.php?%s",
%bilgiler)
17
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
PYTHON İLE URL İŞLEMLERİ
Erdem ARTAN [email protected]
Yukarıdaki örnekte, sayfaya GET metoduyla kullanıcı adını ve şifre
bilgilerini gönderdik. bilgiler değişkeni bu kez veri seçeneği yerine değil
de, değişken işlemlerindeki gibi kullanıldığına dikkat ediniz.
urlretrive() :
Sunucuda bulunan bir dosyanın kopyasını bilgisayarımıza indirmek
isteyebiliriz. Bu konuda urllib modülü bize urlretrieve() fonksiyonu ile
yardımcı oluyor. Basit olarak urllib.urlretrieve(adres, dosya) şeklinde
kullanılır. Örneğin, http://www.example.com adresindeki armut.png
dosyasının bilgisayarımızda bir kopyasını oluşturmak istiyorsak
vereceğimiz komut :
urllib.urlretrieve("http://www.example.com","armut.png")
şeklinde olmalıdır.
quote() :
Adreslerdeki @, ~, $, ı, ş gibi özel simgelerin %xx biçiminde
değiştirilmesini sağlar. Bu işlemin tersi için unquote() fonksiyonu
kullanılır. Örneğin :
urllib.qutote("@PLO~") --> %40PLO%7E
urllib.unquote("%40PLO%7E") --> @PLO~
quote_plus() :
Özel simgeleri %xx biçimiyle değiştirmenin yanında, boşlukları artı
simgesiyle değiştirmek için kullanılır. Bu işlemin tersi için
unquote_plus() fonksiyonu kullanılır.
Örneğin:
urllib.qutote("PARDUS LINUX") --> PARDUS+LINUX
urllib.unquote("PARDUS+LINUX") --> PARDUS LINUX
urlencode() :
Dizilerin ya da haritalama nesnesinin url tipi biçimlendirilmesi için
kullanılır. Örneğin :
bilgiler = {"kullanici":"pardus","sifre":"linux"}
bilgiler2 = urllib.urlencode(bilgiler)
print bilgiler2 --> "sifre=linux&kullanici=pardus"
18
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
PYTHON İLE URL İŞLEMLERİ
Erdem ARTAN [email protected]
Şimdi asıl meselemize dönelim
01 - import urllib
02 - bilgiler =
{"adi":"pardus","soyadi"="gnu/linux","adresi":"www.pardus-linux.org"}
03 - gonderilecek = urllib.urlencode(bilgiler)
04 - adres = urllib.urlencode("http://localhost/~guDa/sorgu.php",
gonderilecek)
05 - print adres.read()
Bu yazımızda Python ile basit İnternet işlemleri nasıl yapılır konusuna
giriş yaptık. Öğrendiklerimizi olgunlaştırmak adına bir örnek yapalım :
Yazacağımız betik, bir PHP betiğine POST metoduyla adımızı,
soyadımızı ve adresimizi göndersin.
<?php
echo "Adi :".$HTTP_POST_VARS['adi']."<br>";
echo "Soyadi :".$HTTP_POST_VARS['soyadi']."<br>";
echo "Adresi :".$HTTP_POST_VARS['adresi']."<br>";
?>
Yukarıdaki betikte, gönderdiğimiz veri boşa gitmesin, giden adresten bir
tepki alalım diye basit bir PHP betiği yazdık. Bu betiği sorgu.php adıyla
ev dizinimizdeki public_html dizinine kaydettiğimizi ve Apache web
sunucusunu çalıştırdığımızı düşünelim.[2]
Yukarıda önceden hazırlamış olduğumuz PHP betiğine POST metoduyla
veri gönderen bir betik yazdık. Bu betiğe göre 5. satırın çıktısı aşağıdaki
gibi olacaktır :
'Adi :pardus<br>Soyadi :gnu/linux<br>Adresi :www.parduslinux.org<br>'
Gördüğünüz gibi sorgu.php'ye başarıyla verimizi gönderdik ve cevabımızı
aldık. Hayırlı olsun ;)
Erdem Artan
[email protected]
[1] Eğer bu fonksiyonların kullanımı hakkında bilgi sahibi değilseniz,
http://wiki.pardus-linux.org/index.php/Python_(8._Bölüm)
adresine
bakmanızı öneriyoruz.
[2]
Apache
web
sunucusunu
çalıştırmak
istemezseniz,
http://localhost/~kullanıcıadı/sorgu.phpolarak
yazdığınız
adresi,
http://ogrenci.hacettepe.edu.tr/~artan05/sorgu.phpolarak değiştirebilir ve
sizin için hazır olarak bekleyen PHP betiğini deneyebilirsiniz.
19
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
MATEMATİK ARTIK ÇOCUK OYUNCAĞI; MAXIMA!
M
M
Erdem ARTAN [email protected]
atematik artık çocuk oyuncağı – Maxima!
3 – Maxima ile İşlemlere Başlayalım :
a ) Hesap Makinesi Olarak Kullanımı :
Maxima, açık kaynak matematik yazılımıdır. Maxima, 1960'larda MIT
(Massachusetts Institute of Technology) tarafından Mape, Matlab,
Mathematica gibi yazılımların atası olan Macsyma yazılımını temel
alarak geliştirilmiştir. 1998 yılından itibaren Genel Kamu Lisansı ile
dağıtılan Maxima, çarpanlara ayırma, 2 ve 3 boyutlu çizimler yapma ,
türev ve integral alma, temel matematik işlemleri gerçekleştirme gibi
birçok özelliğe sahiptir.
(%i1) 55+12;
Yazılımımızı şöyle yüzeyden tanıttığımıza göre hemen işlemlere
geçelim :
(%i4) 55*12;
1 – Maxima'yı Yükleyelim :
Hemen Paket Yöneticisini açıyoruz ve Pardus 2008 deposunda bulunan
maxima paketini kuruyoruz. İstersek, doğrudan konsolu açıp sudo pisi it
maxima komutu ile de kurabiliriz.
(%o5)
2 – Maxima'yı Çalıştıralım :
Maxima'nın Pardus depolarında bir arayüz yazılımı olmadığından,
konsol üzerinden çalıştırıyoruz. Yazılımı maxima komutu ile
çağırıyoruz :
guDa@baDibere ~ $ maxima
Maxima 5.16.3 http://maxima.sourceforge.net
Using Lisp CLISP 2.46 (2008-07-02)
(%o1)
67
(%i2) 55-12;
(%o2)
43
(%i3) 55/12;
55
(%o3)
-12
(%o4)
660
(%i5) 48/12;
4
Görüldüğü gibi, Maxima ile basit 4 işlem rahatlıkla yapılabilmekte.
Burada dikkatinizi çekmek istediğim işlem 55/12 işlemi. Sonucuna
bakarsanız cevabı kesirli ifade olarak vermiş. Bunun ondalıklı sayı olarak
verilmesini daha sonra göreceğiz. Bunun yanında, Maxima çıkan sonuçları
“%o1”, “%o2” gibi değişkenlere atar ve en son verilen değer aynı
zamanda “%” değişkenine de atanır.
(%i6) %*12;
(%o6)
48
(%i7) %o1+13;
(%o7)
80
Distributed under the GNU Public License. See the file COPYING.
Dedicated to the memory of William Schelter.
The function bug_report() provides bug reporting information.
(%i1)
20
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
MATEMATİK ARTIK ÇOCUK OYUNCAĞI; MAXIMA!
Erdem ARTAN [email protected]
Yukarıda, 55/12 işleminin sonucunu bize doğrudan kesirli ifade olarak
verdiğinden bahsetmiştik. Eğer sonucumuzun kesirli ifade değil de,
ondalık ifade olarak verilmesini isteseydik, float() fonksiyonunu kullanır
ya da bölünen veya bölen sayıyı ondalıklı olarak yazardık.
b) Trigonometrik ve Logaritmik Fonksiyonlar ile Sabit İfadeler
Maxima, pi, Euler gibi sabit ifadeleri de hafızasında bulundurur:
(%i8) 7/2;
(%o8)
Pi Sayısı
= %pi
7
Euler Sayısı
= %e
-
Altın Oranı
= %phi
2
Sanal Sayı Birimi
= %i ()
Artı Sonsuz
= inf
Eksi Sonsuz
= minf
Karmaşık Sonsuz
= infinity
(%i9) 7/2.0;
(%o9)
3.5
(%i10) float(7/2);
(%o10)
3.5
Tüm bu işlemlerin yanında , üslü ifadeler de kullanabilir hatta sonucu
bilimsel ifade olarak da alabiliriz. Bilimsel ifade olarak kullanmak için
yapmamız gereken tek şey, girilen sayıyı ondalıklı olarak girmek ya da
float() fonksiyonunu kullanmak olacak. Ayrıca, faktöriyel işlemleri de
yapabiliriz. Üstelik bu işlemlerin sonucu ne kadar büyük olursa olsun, bir
hatayla karşılaşmıyoruz.
Ve biz bu sabitleri istersek fonksiyonlarda kullanabiliriz.
Trigonometrik ve logaritmik fonksiyonlara geçecek olursak:
(%i24) sin(%pi/6) + cos(%pi);
1
(%o24)
2
(%i25) tan(%pi/3) * cot(%pi/3);
(%o25)
1
(%i26) sec(%pi/3) + csc(%pi/2);
(%i11) 22^22;
(%o11)
(%o26)
341427877364219557396646723584
(%i12) 22.0^22;
(%o12)
11
(%i29) log(%e);
(%o29)
1
1124000727777607680000
(%i14) float((22/10)^22);
(%o14)
(%i28) sqrt(121);
(%o28)
3.414278773642195E+29
(%i13) 22!;
(%o13)
3
3.414278773642196E+7
Burada özellikle dikkat çekmek istediğim bir nokta var. Euler
sayısı(e)'nin logaritmasını aldığımızda bize sonuç olarak 1 verdi. Bu
21
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
MATEMATİK ARTIK ÇOCUK OYUNCAĞI; MAXIMA!
Erdem ARTAN [email protected]
bize log() fonksiyonun e tabanında işlem yaptığını gösterir. Bu arada,
karekök fonksiyonu olarak sqrt() fonksiyonun da kullanıldığının farkına
varmışsınızdır.
c) Fonksiyon ve Değişken Tanımlamak
Şimdiye kadar okuduklarınızdan anlayacağınız gibi Maxima bir yazılım
geliştirme dili gibidir. Maxima'da değişken tanımlamak için “:” ve
fonksiyon tanımlamak için “:=” işaretini kullanırız.
d) Sembolik Hesaplamalar
Maxima ile yapacaklarınız bunlarla sınırlı değil elbette.. Maxima sizin
için, denklem açılımı, sadeleştirme gibi seçenekler de sunar :
factor(fonksiyon) foksiyonu, verdiğimiz bir sayıyı, asal sayıların
kuvvetlerinin çarpımı şeklinde verir :
(%i1) factor(1015);
(%i35) d:10; e:15;
(%o1)
(%o35)
10
(%o36)
15
5 7 29
(%i2) factor(1016);
3
(%i37) f(x) := x^2 + 2*x - 1;
(%o2)
2
127
2
(%o37)
f(x) := x
+ 2 x - 1
(%i38) d + e;
(%o38)
25
Ayrıca, verilen bir denklemi sade bir şekilde yazma özelliğine de sahiptir :
(%i3) factor(x^4- 2*x^2 + 1);
(%i39) f(d);
(%o39)
2
119
(%o3)
Yukarıda log() fonksiyonun e tabanında işlem yaptığından bahsetmiştik.
Peki 10 tabanında işlem yapmak için ne yapmalı? Kendimiz yeni bir
fonksiyon tanımlayacağız öyleyse. Fonksiyonumuzun adı log10() olsun:
(%i43) log10(x) := log(x)/log(10);
(x - 1)
expand(fonksiyon) fonksiyonu, factor() fonksiyonun aksine, verilen bir
denklemi açmaya yarar :
(%i6) expand((x^2 + 1)^3);
log(x)
(%o43)
2
(x + 1)
log10(x) :=
-------
6
(%o6)
x
4
+ 3 x
2
+ 3 x
+ 1
log(10)
(%i44) log10(10);
(%o44)
1
(%i45) float(log10(100));
(%o45)
2.0
Bu fonksiyonlardan başka rasyonel ifadeleri sadeleştirebileceğiniz
ratsimp(rasyonel_ifade), trigonometrik ifadeleri sadeleştirebileceğiniz
22
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
MATEMATİK ARTIK ÇOCUK OYUNCAĞI; MAXIMA!
Erdem ARTAN [email protected]
trigsimp(trigonometrik_ifade) ve trigonometrik ifadeleri açabileceğiniz
trigexpand(trigonometrik_ifade) fonksiyonları da bulunmaktadır :
(%i8) ratsimp((x^2 + 2*x+1)/(x+1));
(%o8)
e) Denklem Çözümü
Evet.. Yanlış okumadınız. Maxima bizim için denklem çözebilme
yeteneğine de sahip. Bu işlev için kullanacağımız fonksiyon ise
solve(denklem, birim) :
x + 1
(%i9) ratsimp((x^2-1)/(x+1));
(%i15) solve(x^2 - 5, x);
(%o9)
x - 1
(%o15)
(%i10) trigsimp(2*cos(x)^2 + sin(x)^2);
2
(%o10)
(%o16)
cos (x) + 1
[x = - 4, x = 4]
(%i18) solve(x^2 + 3 = 12, x);
(%i11) trigexpand(sin(4*x));
(%o18)
3
(%o11)
[x = - sqrt(5), x = sqrt(5)]
(%i16) solve(x^2 - 16, x);
3
4 cos (x) sin(x) - 4 cos(x) sin (x)
[x = - 3, x = 3]
(%i19) solve([x + y = 5, x - y = 3],[x , y]);
(%o19)
[[x = 4, y = 1]]
(%i21) trigsimp(solve([cos(x)^2 - x = 2 - sin(x)^2], [x]));
Sadeleştirme ya da açma özelliklerinin yanında, Maxima'nın en güzel
özelliklerinden biri de denklemleri TeX biçimine sokabilmesidir. TeX'i
belli bir düzen kullanarak, matematiksel ifadeleri metin halinde ifade
edebildiğimiz bir dil. Bu dil yardımıyla, matematiksel ifadeleri kolayca
çizdirebileceğimiz yazılımlar da mevcuttur. Bu yazılımların biri de PardusLinux.org Forum deposunda bulunan KlatexFormula adlı yazılımdır.
Maxima'nın TeX özelliğini kullanabilmek için bilmemiz gereken
fonksiyon ise tex(fonksiyon) fonksiyonu:
(%i12) tex(%);
$$4\,\cos ^3x\,\sin x-4\,\cos x\,\sin ^3x$$
(%o12)
false
(%i13) tex(sin(x) + cos(x)^2);
$$\sin x+\cos ^2x$$
(%o13)
(%o21)
[x = - 1]
f) Fonksiyonların 2 ve 3 Boyutlu Grafiklerinin Çizilmesi
Maxima, elle girilen ya da önceden tanımlanan fonksiyonların 2 ya da 3
boyutlu grafiklerinin çizilmesinde yardımcı olur. Çizim için bilmemiz
gereken
ana
fonksiyonlar
ise
plot2d(fonksiyon,
sınır)
ve
plot3d(fonksiyon, sınır1, sınır2) fonksiyonları.
false
23
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
MATEMATİK ARTIK ÇOCUK OYUNCAĞI; MAXIMA!
Erdem ARTAN [email protected]
(%i23) plot2d(x^2 - 2*x + 4, [x, -5, 5])
(%i28) plot2d([x+1, x^2, sqrt(x)], [x, 0, 10]);
g) Limit
Verilen bir fonksiyonun, fonksiyon birimi gittiği
sayıya göre limitini almak için limit(fonksiyon,
birim, gidilen sayı) fonksiyonu kullanılır.
(%i43) limit(sin(x)/x,x,0);
(%o43)
1
(%i44) limit((x^2+1)/x^3,x,inf);
(%o44)
0
(%i45) limit((1+1/x)^x,x,inf);
(%o45)
%e
(%i46) limit(log(x),x,0,plus);
(%o46)
(%i35) f(x,y) := sin(x) + cos(y);
(%i24) plot2d(sin(a), [a, -2*%pi, 2*%pi]);
(%i36) plot3d(f(x,y), [x, -3, 3], [y, -3, 3]);
minf
h) Türev ve İntegral
Maxima kullanırken, bir fonksiyonun türevini
almak için diff(fonksiyon, birim[, derece]),
integralini almak için ise integrate(fonksiyon,
birim[, alt_sınır, üst_sınır]) fonksiyonları
kullanılır. Türev fonksiyonundaki derece tanımı
ile integral fonksiyonundaki alt_sınır ve üst_sınır
tanımlarının girilmesi mecbur değildir.
(%i47) diff(sin(x),x);
(%o47)
cos(x)
(%i48) diff(x^2 + 2*x + 2, x);
(%o48)
2 x + 2
(%i49) diff(tan(x) + sin(x), x, 3);
2
2
4
(%o49) 4 sec (x) tan (x) + 2 sec (x) - cos(x)
24
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
MATEMATİK ARTIK ÇOCUK OYUNCAĞI; MAXIMA!
Erdem ARTAN [email protected]
(%i50) integrate(sin(x), x);
(%o50)
(%i15) product (k, k, r, n);
- cos(x)
(%i51) diff(a*b^2, b);
(%o51)
2 a b
(%i52) integrate(x^3 + 2*y + 5, y);
2
(%o52)
y
3
+ x
y + 5 y
(%i53) integrate(x^3 + 2*y + 5, y, 3, 6);
3
(%o53)
3 x
+ 42
g) Toplam ve Çarpım Sembolü
Maxima'da toplam sembolü sum() fonksiyonuyla sağlanır ve
ifadesini elde etmek için sum(, k, r, n) biçiminde kullanılır. Çarpım
sembolü ise product() fonksiyonu ile sağlanır ve
ifadesini elde etmek için product(, k, r, n) biçiminde kullanılır. Bu
fonksiyonları doğrudan bu şekilde verirsek,
(%i13) sum (k, k, r, n);
Tabii ki Maxima bu kadar sınırlı
değil. Bunlar sadece temel
özellikleri.. Bunların yanında
diziler ve seriler, matrisler,
(%o15)
doğrusal aritmetik gibi birçok
özellik
de
barındırıyor.
Maxima'nın
burada
anlatılan
özelliklerinden dahasını öğrenmek
Maxima bizi yukarıdaki gibi bir ifadeyle isterseniz,
karşılayacaktır. Tabii bu ifadeler işlem http://maxima.sourceforge.net/documentation.html
adresi sizin için bir numaralı
yapamıyor anlamına gelmiyor:
kaynak olacaktır.
(%i16) sum (k, k, 1, 9);
(%o16)
45
(%i17) product(2*k, k, 1, 5);
(%o17)
3840
Toplam sembolüyle ilgili güzel bir özelliğe
gelecek olursak o da simpsum adlı operatördür:
(%i18) sum (k, k, 1, n), simpsum;
Erdem Artan
[email protected]
Kaynak :
2
n
(%o13)
(%o18)
+ n
------
http://maxima.sourceforge.net/documentation.html
2
http://math-blog.com/2007/06/04/a-10-minutetutorial-for-solving-math-problems-with-maxima/
25
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
PARDUS KULLANICILARI DERNEĞİ'NDEN (PKD) HABERLER
PP
A
A
ardus Kullanıcıları Derneği'nden Kısa Kısa...
vukatlar İçin Pardus Kullanımı ve Özgür Yazılım Paneli
Ankara Barosu Eğitim Merkezi'nde, fahri başkanımız Doç. Dr. Mustafa Akgül ve
yönetim kurulu başkanımız Av. Nihad Karslı tarafından avukatlara özgür yazılımın tarihi ve
yararları ile Pardus tanıtımı yapıldı. Konuşmalar sırasında Avukatlar İçin Pardus Sürümü'nün
23 dakika süren kurulumu gerçekleştirildi.
İİ
nsan Hakları ve Anayasa Açısından İnternet Yasakları ve Özgürlüğün
Kısıtlanması Paneli
Fahri başkanımız Doç. Dr. Mustafa Akgül yönetiminde, yönetim kurulu başkanımız Av. Nihad
Karslı'nın konuşmacı olarak katılımıyla, Türk Hukuk Kurumunda son aylarda sıkça
rastladığımız İnternet yasakları masaya yatırıldı.
PP
ardus Ekonometri Dergisinde
Ekonometri Dergisinin, yönetim kurulu başkanımızla, Pardus
konulu röportajı derginin Aralık '08 sayısında yayımlandı.
26
Pardus-Linux e-dergi
PP
Şubat 2009 Sayı 5
GNU/LINUX DÜNYASINDAN HABERLER
Bilgi paylaştıkça çoğalır.
ardus 2008.2 Canis aureus Duyuruldu
Pardus 2008 serisinin son ara sürümü 2008.2 Canis aureus (Altın Çakal) duyuruldu.
Ağ, Görüntü ve Paket Yöneticilerinde birçok düzeltme ve iyileştirme içeren sürüm, önceki ara sürümde de olduğu gibi KDE 3 ve KDE 4
masaüstü ortamlarını sunan iki farklı çalışan cd ile KDE 3 masaüstü ortamı kullanan kurulan cd ile Pardus adresinde yerini aldı.
Bu haber ile birlikte, Pardus geliştiricilerinin rotası artık 2009 sürümüne dönmüş gibi görünüyor.
Geliştiricilere teşekkür eder, kullanıcılara Parduslu günler dileriz.
GG
oogle Jaiku'nun Kodlarını Açıyor
Google Jaiku mikro blog sisteminin geliştirilmesinin devam ettirmeyeceğini ve artık açık kaynak
olacağını açıkladı. Yine Google'da işlem görecek olan Jaiku, gönüllüler tarafından geliştirilecek.
V
V
ietnam'dan Özgürleşme Atağı..
A
A
biWord Fon Desteği Alıyor
Vietnam Bilgi ve Ulaştırma Bakanlığı açık kaynak özgür yazılımların devlet kurumlarında
yaygın olarak kullanılmasına yönelik adımlar atıyor. Buna göre, 30 Haziran 2009'dan itibaren tüm
devlet sunucuları Linux olacak ve 2009 sonunda devlet kurumlarının yüzde 70'i OpenOffice.org,
Mozilla Firefox ve Mozilla Thunderbird kullanıyor olacak.
AbiWord'ün ODF desteğini geliştirmek ve iyileştirmek için projeye kar amacı gütmeyen açık
kaynak destekçisi NLnet tarafından fon ayrıldığı bildirildi. Bu sayede AbiWord PDF ile daha
bütünleşik olacak ve OpenOffice.org ile birlikte daha iyi çalışacak. Bu sayede AbiWord, NLnet
tarafından desteklenen sayılı açık kaynak projelerinden biri oldu.
27
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
GNU/LINUX DÜNYASINDAN HABERLER
Bilgi paylaştıkça çoğalır.
RR
usya Ulusal İşletim Sistemi'ne Hazırlanıyor
V
V
irtualBox 2.1.2 Duyuruldu
K
K
Office 2.0 Beta 5 Duyuruldu
Rusya da yabancı yazılım ve telif hakları bağımlılığını azatmak amacıyla GNU/Linux türevi bir ulusal
işletim sistemi yapmak için hazırlanıyor. Aslında bu girişim bir ilk değil ve bugün Microsoft'un hakimiyetini
kırmak için üç pilot bölgede okullarda Linux deneniyor ve 2009 yılında tamamen geçişin tamamlanması
hedefleniyor. Rusya'nın ulusal işletim sistemi geliştirmesinin dünya çapında yankı bulması bekleniyor. Belki de
dünya çapında var olan ekonomik krizin tetiklemesiyle ve yıl sonunda yapılan ulusal güvenlik bilgi teknolojileri
toplantısında ele alınmasıyla ihtiyaç duyulan ulusal işletim sisteminin Çin'de yaşandığı gibi Microsoft pazarını
darbeleyeceği düşünülüyor.
Geçen sayımızda 2.1 sürümünün duyurulduğunu müjdelediğimiz VirtualBox'ın 2.1.2 sürümü
duyuruldu. Önceki sürüme göre Windows 7 seçeneğinin ve Linux tabanlı misafir işletim sistemleri için şu
anda deneysel olan X.org Sunucu desteğinin eklenmesi önemli gelişmelerden. Bunun yanında, USB
desteği geliştirildi ve çakışmalara neden olabilen ve 2.1 sürümüyle gelen 3B desteği onarıldı. Ayrıca yeni
sanal makineler için RAM limiti yüzde 75'e çıkarıldı.
KDE tarafından geliştirilen ve şu anda 1.6.3 sürümüyle bilgisayarımızda önemli bir ofis
yazılımı olarak iş gören KOffice'in 2.0 sürümünün beşinci deneme sürümü duyuruldu. KOffice 2.0 ile
gelişmiş ODF desteği gelecek ve ayrıca işlemlerin ayrı pencerelerde yüklenmesi, ortak bir arayüz, veri ve
dosya türü entegrasyonu sağlanacak önemli gelişmeler arasında.
28
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
GNU/LINUX DÜNYASINDAN HABERLER
LL
inCity-NG 2.0 Duyuruldu
A
A
lien Arena 2008 7.21 Duyuruldu
TT
ORCS 1.3.1 İndirilmeye Hazır
Bilgi paylaştıkça çoğalır.
Şehir benzetim oyunu SimCity'nin Linux'taki alternatifi konumunda olan LinCity-NG 'nin 2.0 sürümü
duyuruldu. Yeni sürümde sadece görünüm değil, ekosistem benzetimi de geliştirilmiş. Su, çimen, ağaç gibi nesnelerin de
benzetimleri iyileştirilmiş ve daha gerçekçi olmuş. Çeşitli köprüler, yollar, fıskiyeler oyuna dahil edilmiş ve çeşitli
hatalar giderilmiş.
COR Entertainment şirketi açık kaynak oyunları olan Alien Arena 2008'in 7.21 sürümünü çıkardı. Bu sürümde her yeni sürümde
olduğu gibi bir önceki sürüme göre bir çok değişiklik, hata düzeltmeleri ve yeni oynama alanları mevcut. GLSL su gölgesi,
gelişmiş efektler ve gelişmiş oyun içi sunucu arayüzü yeni sürümün en önemli yeniliklerinden..
Linux masaüstünüzün önemli yarış oyunlarından TORCS'un 1.3.1 sürümü, elden
geçirilmiş araba ve pistleri, yeni ve daha güzel görünümlü rakipleri ve ışıklar, süspansiyon, arka
alan resimleri, motor sesi gibi birçok yeni geliştirme ve düzeltmelerle sizi bekliyor.
W
W
ine 1.1.14 Sürümü Hazır
Şu an depolarımızda 1.1.8 sürümü bulunan ve Windows uygulamalarını açmaya yarayan Wine adlı yazılımın, 1.1.14 numaralı
sürümü duyuruldu. Pardus depolarında bulunan sürüm ile şu anki son sürüm arasındaki farka bakacak olursak, hafıza yönetiminde daha iyi
başarım sağlanması, inetcomm'da gelişmiş POP3 desteği, 64-bit desteği, sanal hafıza saati, IE7 için iyileştirmeler, 64-bit için Mingw64 ile
çapraz derleme desteği, Direct3D iyileştirmeleri, MSI dosyalarını yüklemede daha verimli destek, yeni Gecko motoru, gelişmiş IE desteği ve
crypt32 iyileştirmeleri önemli gelişmeler olarak duyuruldu.
29
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
GNU/LINUX DÜNYASINDAN HABERLER
QQ
Bilgi paylaştıkça çoğalır.
T Artık LGPL ile Yayımlanacak
104 Milyon Euro karşılığında cep telefonu pazarının devi Nokia tarafından alınan Trolltech/QT
Yazılım'ın çıkarılacak Qt4.5 LGPL (Lesser GNU Public License) ile yayımlanacak. Bu sayede ticari
yazılım geliştirenler tarafından kullanıcılar için daha verimli ve zevkli yazılımların yapılabileceği
hedefleniyor.
CC
Q Üniversitesi de Linux Dedi
Avustralya'daki CQ Ünivesitesi, bilgi teknolojileri sistemlerinde Linux için göçe başladı.
RedHat kullanılacak olan sistemler, daha az gider, daha fazla başarım, kolay yönetim ve devamlı
desteklenme sağlayacak. Üniversite, on yerleşke ile yaklaşık 21000 öğrenci ve görevliye sahip.
K
K
DE 4.2 The Answer Duyuruldu
PP
layOnLinux 3.3 Duyuruldu
Bir devrim yaratarak yavaş yavaş masaüstümüzde yerini alan KDE serisinin “The Answer (Cevap)” kod adlı
4.2 sürümü duyuruldu. Bu sürümden itibaren masaüstü artık hem Plasma parçacıklarıyla hem de KDE 3 serisinin klasik
masaüstü biçimiyle kullanılabilecek. Ayrıca çeşitli masaüstü efektleri de eklenmiş bulunuyor. İnternet tarayıcısı görevi
yapan Konqueror ve yeni dosya yöneticimiz Dolphin'deki iyileştirmeler de önemli gelişmeler arasında.
Pardus dünyasına ilk olarak forumumuz üyesi ve yöneticisi istihza rumuzlu Fırat Özgül'ün yaptığı pisi
paketi ile kazandırılan, Linux altında Windows oyunlarını oynamaya yarayan PlayOnLinux yazılımının, yeni yılın
ilk sürümü duyuruldu. PlayOnLinux 3.3, WineVersion'un temel kod yapısında büyük değişiklikler içeriyor.
30
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
LINUX ALTINDA C PROGRAMLAMA-1
M. Talha İLHAN [email protected]
Linux’ta C -1.Adım
Bilgisayar ilk yapıldığında makine dili denilen 1'ler ve 0'lar ile kodlanıyordu.
Makine dilinde kodlama çok zor olduğundan programlama dili ve bunların
derleyicileri ortaya çıktı. Programlama dillerinde siz o dile göre komutları
yazarsınız derleyiciler (veya yorumlayıcılar) bunu makine diline çevirir.
Böylece bilgisayar denilen komutlar anlar ve ona göre hareket eder.
İlk olarak makine diline en yakın olan Assembly dili geliştirildi. Fakat bu
dilde kodlamanın uzun sürmesi ve hataların anlaşılmasının zorluğu nedeniyle
başka diller de geliştirildi. Temel olarak iki çeşit sınıflandırma vardır. Biri dil
düzeyi diğeri taban çeşidi.
Dil düzeyinde yüksek, orta ve düşük seviyeli dilleri vardır. Seviyenin
düşmesi demek o programlama dilinin makine diline yakınlaşıp günlük
konuşma kelimelerinden uzaklaşması demektir. Seviyenin yükselmesi de
haliyle bunun tam tersidir.
Taban çeşidi ise o dilin nesne tabanlı olup olmadığıyla alakalıdır. Nesne
tabanlı olan diller bildiğimiz pencereler ile programlanabilir ama C veya
Assembly gibi diller doğrudan o şekilde programlanamaz. Assembly
dilinden sonra temel olarak C ve Fortran dilleri çıktı. Ondan sonra
birbirlerinden türeyen diller ve ayrı olarak çıkan diller ile programlama
dillerinin sayısı 50’yi aştı.
C dilinin en önemli özelliği C++ ile (C’yi kapsayan gelişmiş bir dil) nesne
tabanlı olarak yazılıp aynı zamanda makine dili kadar hızını günlük
konuşmaya yakın kodlar ile kaybetmemesidir.
Aynı zamanda anahtar kelime sayısı da azdır. Bu şu demektir. Örneğin X
dilinde 30 tane anahtar sözcük var ve Y dilinde 10 tane var ise Y dili diğer
özellikler eşit kabul edilirse daha iyidir.
Şimdi C diline küçük bir giriş yapalım, yalnız herhangi bir dilde yazılım
geliştirmek için algoritma ve akış çizelgesinin iyi derecede bilinmesi
gerektiğini hatırlatalım.
Pardus’ta ya da diğer GNU/Linux dağıtımlarında C dilinde yazılım
geliştirmek için bazı yazılımlara ve kütüphanelere ihtiyaç duyabiliriz.
Öncelikle yazdıklarımızı derlemek için kullanacağımız gcc adlı derleyicinin
ve ncurses kütüphanesinin yüklü olduğundan emin olmamız gerekiyor. Yüklü
değilse depolarımızdan yükleyebiliriz. [1]
Derleyicimiz ve kütüphanemizi yüklediysek işe koyulabiliriz. Herhangi bir
metin düzenleyicisi (örn. Kate, Kwrite, Gedit, Geany) ile komutlarımızı
yazdıktan sonra dosyayı “.c” uzantılı olarak kaydedeceğiz. Ardından
terminalimizi orada açıp şu komutla derleyeceğiz:
“gcc kaynakkodu.c –o kaynakkodu –lncurses … .”
Peki bunlar ne demek oluyor?
Bu komuttaki “gcc”, bizim kullanacağımız derleyici yazılım, “kaynakkodu.c”
ise bizim derlenek dosya, “-o” seçeneği derlenmiş dosyaya isim vermek
istiyorsak kullanacağımız tercihe bağlı bir seçenek, “kaynakkodu” çıktı
dosyasının adı anlamına geliyor. Geldik can alıcı noktaya: Bazı kütüphaneler
kaynak kodunun içerisine yazıldıktan sonra derlenebildikten sonra “-l”
kodundan sonra kütüphanenin kendine has çağrılışı ile çağrılır.
Örnek: ncurses.h -lncurses
31
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
LINUX ALTINDA C PROGRAMLAMA-1
M. Talha İLHAN [email protected]
Artık C diline adım atabiliriz.
C’de bir kaynak dosyası şu şekilde oluşur:
Eklenen kütüphaneler. (include)
Açıklamalar. (/* */ notasyonu)
Fonksiyonlar (function)
Değişken tanımlamaları. (veri tipleri)
Ana fonksiyon (main)
İşlemler vb.
Biz bu yazıda genel olarak bunları inceleyeceğiz :
Açıklamalar (/* */ veya //) :
Bir programcı bir kodu yazdıktan bir süre sonra nerede kaldığını niçin
öyle yaptığını unutabilir. O yüzden açıklamalar adını verdiğim bölümü
istediğimiz yere yazıp kullanabiliriz. /* */ arasına yazılanları derleyici
okumaz ve atlar. Örneğin:
printf (“Talha”); talha;
yazsak ve eğer bir şekilde talha diye bir fonksiyon veya deyim
belirlememişsek yazılım hata verir. Ama eğer:
printf (“Talha”);/* talha */
yazsak program hata vermez. /* */ gösterimini birkaç satır için de
kullanabiliriz :
printf(“Talha”); /* talha
pardus kullanın. */
yukarıdaki örnekte “talha pardus kullanın” kısmı derleyici tarafından
okunmayacaktır.
Ayrıca // 'den sonra aynı satırda yazılanlar için de aynı durum söz
konusudur. Örneğin :
printf (“Talha”); //Talha
Eklenen kütüphaneler (include):
Bir kodu yazarken sinüs formülünü kullanacağız. Ama bunu nasıl
yapacağız? Veya pi ile bir işimiz var. Olmadı programa bir metinde
arama yaptıracağız. Veya bilgisayar tahminen bir sayı tutacak. Bunları
nasıl kodlayacağız ? İşte o zaman tüm bu işlemlerin mantığını yazmak
yerine devreye kütüphaneler giriyor.
#include <kütüphaneadı.h>
Olarak yazılan kütüphaneler ile bu işlevleri yerine getirebiliriz.
Kütüphane adını yukarıda gösterildiği gibi “< >” işaratlerinin arasına
almak yerine aşağıdaki gibi tırnak içine de alınabilir :
#include “stdio.h”
Fonksiyonlar (function):
Genel olarak tüm iş adamlarının bir işte yaptığı ve klasik Çin felsefesi
olan “Böl, parçala ve yut.” mantığı yazılım geliştirmede de geçerlidir.
Biz uzun ve karmaşık olan programları kodlarken onları küçük parçalara
ayırıyoruz ve gerektiğinde çağırıp kullanıyoruz böylece karmaşadan
kurtuluyoruz.
Değişken Tanımlama :
Bu bölümü daha sonra veri tiplerinde anlatacağız.
Ana Fonksiyon (main () ) :
Ana fonksiyon yazılımımızın temelini oluşturur. Fonksiyonları ve bir
takım deyimleri buradan çağırırız.
main()
{
……..
komutlar
…….
}
olarak yazdığımız kısım, yazılımımızda beyin kısmını görür.
32
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
LINUX
ALTINDA
PROGRAMLAMA-1
ÜST BAŞLIK
VECDİĞER
DETAYLAR
M.ALT
TalhaBAŞLIK
İLHAN VE
[email protected]
DİĞER YAZILARI
Şimdi bu gördüklerimizle kısa bir yazılım yapalım. Metin düzenleyicimizi
açıp aşağıdaki komutları yazıyoruz :
/* Biz Hello degil Merhaba deriz. */
#include “stdio.h”
#include “ncurses.h”
main()
{
clrscr();
printf(“Bak kardesim Biz Hello degil Merhaba deriz. \n”);
getch();return 0;
}
Bilmediğimiz hangi komutlar var?
Bir yazalım bakalım :
clrscr()
printf()
getch()
return 0
\n
clrscr() fonksiyonu, komut satırındaki yazıları temizler. printf()
fonksiyonu, bazı komutlar hariç tırnak arasına yazılanları çıktı olarak verir.
getch() fonksiyonu, klavyeden bir komut girilene dek yazılımı bekletir.
Bizim kullanma amacımız ise yazılımın işlemi bitirip hemen kapanmaması
yani klavyeden bir komut girilene kadar beklemesi. return 0 ise bu
yazılımın başka bir yazılıma veri göndermeyeceği anlamına gelir. \n ise bir
alt satıra geç demektir.
Bu ayki dersimizde C diline yüzeysel bir giriş yaptık. Tekrar hatırlatmakta
fayda var, yazılım geliştirmek için akış çizelgesinin bilinmesi gerekir. Bu
öğrendiklerimizi pekiştirmek için cevabını bir sonraki sayıda vereceğimiz
aşağıdaki çıktıyı veren bir yazılım yapabilirsiniz :
-----------*----------------**-*--------------**-----------------**-----------------***-----------------***-*---------------***------[1] Eğer depoda ilgili yazılımları bulamazsanız GCC'yi http://gcc.gnu.org/,
ncurses kütüphanesini http://ftp.gnu.org/pub/gnu/ncurses adreslerinden
indirerek kaynak koddan kurulum yapmanız gerekebilir.
M.Talha İlhan
[email protected]
http://neyapacagiz.blogspot.com/
33
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
VİDYO DOSYALARINI MP3 FORMATINA DÖNÜŞTÜRME
Doğukan KORKMAZTÜRK - [email protected]
Hepimizin
mutlaka
sevdiği
şarkılar vardır. Ancak bu
şarkıların
MP3'ünü
bulmak
bazen çok zor olabilir. Size bu
yazımda herhangi bir videoyu
nasıl
MP3
şeklinde
dönüştüreceğinizi adım adım
anlatacağım. Başlıyoruz...
A
A
dım 1
Öncelikle bu iş için bir video
dosyasına ihtiyacımız var. Eğer
elinizde bir video yoksa
www.youtube.com veya benzer
bir siteden, Firefox'un “Fast
Video Download” eklentisiyle
video indirebilirsiniz. ”Fast
Video Download” eklentisiyle
ilgili daha fazla bilgi almak için
tıklayın.
34
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
VİDYO DOSYALARINI MP3 FORMATINA DÖNÜŞTÜRME
Doğukan KORKMAZTÜRK - [email protected]
A
A
dım 2
A
A
dım 3
Şimdi konsola geçeceğiz.
Bunun için en pratik yol videonuzun
olduğu dizine gelip F4 tuşuna
basmaktır.
Şimdi konsola “ffmpeg-i video_adı
mp3_adı” yazacağız. Eğer videonuzun
veya MP3'ünüzün isminde boşluk varsa
araya “\” işareti koyup boşluk bırakın.
Ben konsola
ffmpeg -i KoRn-Hold\ On.flv KoRn-Hold\ On.mp3
yazacağım.
35
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
VİDYO DOSYALARINI MP3 FORMATINA DÖNÜŞTÜRME
Doğukan KORKMAZTÜRK - [email protected]
Aşağıdan yavaş yavaş yazılar çıkmaya
başlayacak telaş yapmayın ve oturup 56 saniye bekleyin :) Ve sonuç: Taze bir
MP3.
Son
olarak
MP3'ün
bilgilerini
düzenlemek isterseniz EasyTag veya
benzeri bir program kullanabilirsiniz.
Umarım yararlı olmuştur. Gelecek
sayıda görüşmek üzere...
Yazar: Doğukan Korkmaztürk
[email protected]
36
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
AVIDEMUX İLE FİLM DOSYALARINA ALT YAZI EKLEMEK
Serdar KAÇMAZ
İnternet de bir çok forum film paylaşımı yapmak da ve çoğunun alt yazıları
farklı sitelerde depolanıp istenildiğinde indirilip kullanılmaktadır.. Peki bu
alt yazıyı filme gömme aşamasını hiç düşündünüz mü? Google'da böyle bir
başlıkta arama yaparsanız karşınıza bir çok resimli anlatımlar çıkacaktır.
Fakat ne yazık ki bu anlatımlar genelde ( Aslında Tümü ) Windows
uygulamalarıdır.. Biz bir değişiklik yapıp bu alt yazı gömme işini Pardus da
nasıl yapılacağını anlatalım..
[email protected]
Programın İsmi = Avidemux { GTK }
Programın Özellikleri = Videolarınızın gürültülerini azaltabilir, ilginç filtreler
uygulanabilir, bir çok formata dönüştürebilir, altyazı gömebilir, renk ayarları
yapılabilir ve buraya yazmaya üşendiğim bir çok özellik Avidemux ile çok
kolayca elde edilebilir...
Desteklenen Girdi Dosya Biçimleri = AVI, Flash Video, BMP, JPEG,
Matroska, MP4, MPEG { VCD/SVCD/DVD uyumlu }, OGM
Desteklenen Çıktı Dosya Biçimleri = AVI, OpenDML, Flash Video, MPEG
PS, TS, Matroska, OGM, QuickTime, MP4, 3GPP BMP, JPEG, PNG,
NuppelVideo
Girdi Video Codecleri = Cinepak, H.263,
H.264/MPEG-4 AVC, HuffYUV, MPEG-1, MPEG2, MPEG-4 (DıvX, DX50, XVID, FMP4, M4S2
codecleri), MJPEG, MSMPEG-4 v2, Raw RGB,
SVQ3, VP3, VP6F, WMV 2
Girdi Ses Codecleri = AAC, AC3, AMR, MP3,
MP2, Ogg Vorbis, WAV PCM ve LPCM, WMA
Çıktı Video Codecleri = FFV1, H.263,
H.264/MPEG-4 AVC, HuffYUV, MPEG-1, MPEG2, MPEG-4 (SP/ASP, FFmpeg MPEG-4 veya XviD
kullanarak), MJPEG, Snow
Çıktı Ses Codecleri = AAC, AC3, MP3, MP2, Ogg
Vorbis, WAV PCM ve LPCM
Web Sayfası = http://avidemux.org/
Avidemux'u yüklemek için, paket yöneticisinden ya
da konsolda kullanacağımız “pisi it avidemux”
komutundan yararlanabiliriz.
37
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
AVIDEMUX İLE FİLM DOSYALARINA ALT YAZI EKLEMEK
Serdar KAÇMAZ
Avidemux'u yükledikten sonra Uygulamalar > Çokluortam yolunu izleyerek
açabilirsiniz. Bu uygulamamızda size izlemenizi tavsiye ettiğim “Slumdog
Millionaire” adlı film üzerinde işlemleri göstereceğim.
[email protected]
Buradaki Subtitler seçeneğini tıklayıp karşımıza çıkan kutucuktaki ayarları
istediğimiz gibi yapıyoruz..
Filmimizi Avidemux ile açtıktan sonra aşağıdaki gibi bir görüntü olması
gerekir. Eğer filmimizi açarken Avidemux eğer ki size birkaç soru sorarsa ki
bu filmde sormadı Tamam veya Yes kutucuklarını tıklamanız yeterli
olacaktır.
Buraya kadar sadece filmimizi Avidemux’a göstermiş olduk. Şimdi sıra geldi
alt yazıyı bulup filmimize gömmeye..
Avidemux’un üstünde Vidyo – Filtreler sekmesine tıklayıp karşımıza çıkan
bir çok filtrelerden solda üstten beşinci sıradaki alt yazılar seçeneği seçiyoruz..
38
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
AVIDEMUX İLE FİLM DOSYALARINA ALT YAZI EKLEMEK
Serdar KAÇMAZ
İlk önce yapmamız gereken alt yazıyı bulmak. Gömmek istediğimiz
uyumlu alt yazıyı bulup seçelim.
[email protected]
Alt yazıyı seçip aç sekmesine basalım. Aslında burada önemli olan iki seçenek
var. Sizin filmi hangi fontta ve büyüklükte izlemek istediğiniz.
O yüzden font kutucuğunun yanındaki sekmeye bir kez basmanız yeterli..
39
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
AVIDEMUX İLE FİLM DOSYALARINA ALT YAZI EKLEMEK
Serdar KAÇMAZ
Karşınıza Pardus’da yüklü fontlar çıkacaktır.. Aslında buradaki fontlara hapis
olmanız gerekmiyor. İnternette bulacağınız bir çok ücretsiz Türkçe fontlar
mevcut. Bunlardan birini de indirip seçebilirsiniz. Ben DejaVuSans-Bold.ttf
‘yi kendimce uygun gördüm. Fontumuzu seçtikten sonra diğer seçeneklere de
göz atmamız gerekecek..
[email protected]
Font ayarlamalarımı da bitirdikten sonra ön izleme sekmesine basarak
ok’u ileri ve geri götürerek bir deneme yapıyorum.. Aslında burada
Avidemux bir adet Play tuşu koysaymış çok daha pratik olacakmış ama
buna da şükür diyoruz.. Eğer ki beğendiysek tamam deyip Avidemux’un
ara yüzüne tekrar dönüyoruz..
Bu seçenek bize alt yazımıza renk vermemize yarıyor.. Eğer ellemezsek alt
yazımız beyaz olarak karşımıza çıkacaktır..
Bir diğer seçenek ise Alt yazımızın büyüklüğü ve konumu ben genelde en
aşağı çekip font büyüklüğünü
de 20 olarak seçiyorum.
40
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
AVIDEMUX İLE FİLM DOSYALARINA ALT YAZI EKLEMEK
Serdar KAÇMAZ
Burada işler biraz karışıyor işte. Aslında basit ama bilmemiz gereken
bazı durumlar var. Mesela Filmimizi nasıl kaydetmek istediğimiz..
[email protected]
Ayarlarımızı da yaptıktan sonra sol üstteki
tıklıyoruz.
kaydet seçeneğine
Kaydetmek için bir yer seçiyoruz filmimizin ismini yazıyoruz… Unutmayın
isim koyarken .avi yazmanız sizin değil belki ama Windows kullananlar
için iyi olacaktır. Çünkü uzantısı olmadığı için bu filmi Windows
tanımayacaktır. Pardus’ da ise böyle bir sorunla asla karşılaşmazsınız.
Üstteki Otomatik seçeneğini tıklayıp
istediğimiz formata çevirebiliriz..
Fakat ben kendi ayarımı kendim
yaparım diyorsanız benim gibi o
zaman soldaki ayarları eliniz ile
ayarlamanız gerekecek..
Ben kendim için bu ayarları seçtim.
Hemen hemen yapılabilecek en iyi
ayarlar
diyebilirim.
O
yüzden
buradaki seçenekler size kalmış..
41
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
AVIDEMUX İLE FİLM DOSYALARINA ALT YAZI EKLEMEK
Serdar KAÇMAZ
[email protected]
Avidemux işleminizi yaklaşık 40 ile 50 dakika arasında bitirecektir.. Siz bu
arada çayınızı demleyip içebilirsiniz..
Geldiğinizde göreceğiniz uyarı kutucuğu şöyle olmalıdır
Bu uyarıyı gördükten sonra, artık alt yazısı gömülmüş bir filmimiz oldu :
Serdar Kaçmaz
[email protected]
42
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
GİMP İLE ALEV TASARIMI
Doğukan KORKMAZTÜRK
Merhaba değerli Pardus-Linux.org E-dergi okurları. E-dergi'nin 5. sayısında
2. Gimp dersi ile karşınızdayız :) İlk dersimizde yeni başlayan
arkadaşlarımız için çok uygun olan “Supernova Filtresi İle Soyut Sanat”
dersini işlemiştik. Bu dersimizde de fazla zor olmayan “Gimp İle Basit Alev
Yapımı” dersini işleyeceğiz. Bu dersi canımın sıkıldığı bir gün müzik
dinlerken yaptım :) Bu kadar konuşma yeter, artık dersimize başlayalım.
Adım 1
Dosya>Yeni yolunu izleyerek istediğimiz boyutlarda yeni bir pencere
açıyoruz. (Ben 640x400px ölçülerinde açtım).
[email protected]
Adım 2
şimdi
alevimizin
renklerini
oluşturacağız.
Blend
Tool'u
(Kısayolu L tuşu) seçelim ve
ayarlarını aşağıdaki gibi yapalım.
(Seçili gradyanın adı German flag
smooth)
43
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
GİMP İLE ALEV TASARIMI
Doğukan KORKMAZTÜRK
Adım 3
Gradyanımızın ayarlarını yaptıktan sonra şekildeki gibi uygulayalım.
[email protected]
Adım 4
Alevimizin renkleri hazır. Şimdi alevimizin hatlarını yapacağız.
Filtreler>Bozulma>Warp yolunu izleyelim ve ayarlarını aşağıdaki gibi
yapalım.
Böyle bir renk elde etmemiz gerekiyor:
44
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
GİMP İLE ALEV TASARIMI
Doğukan KORKMAZTÜRK
Ayarları yaptıktan sonra şekildeki gibi uygulayalım.
[email protected]
Ve sonuç:
Umarım sizin için yararlı bir ders olmuştur. Eğer bir sorun yaşarsanız
www.gimpturkiye.org'dan yardım alabilirsiniz. İyi çalışmalar...
Doğukan Korkmaztürk
[email protected]
45
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
WEB SİTE TANITIMLARI
GG
impturkiye.org
Gimpturkiye.org, çoğu GNU/Linux kullanıcısının bilgisayarında bulunan,
Adobe Photoshop alternatifi bir resim düzenleme yazılımı olan Gimp'i
konu alan Türkçe destek sitesidir. Site GNU/GPL 'ye sahip Joomla içerik
yönetim sistemi ve MyBB forum sistemi kullanılarak oluşturuldu.
Ziyaretçilerini “Hayallerinizin resme döküldüğü yer” sloganıyla karşılayan
GimpTurkiye.org, kullanıcılara Freenode üzerinden #gimpturkiye.org IRC
sohbet kanalı ve Facebook üzerinden GimpTürkiye grubunu sunuyor.
Gimpturkiye.org, Gimp'in ilk Türkçe destek sitesi olma özelliğini de
taşıyor.
http://www.gimpturkiye.org
Doğukan Korkmaztürk
[email protected]
LL
inux-sevenler.org
Adını değerli bir kayadan alan Lapis, PcLinuxOs tabanlı yerli bir
Gnu/Linux dağıtımıdır.
http://www.linux-sevenler.org/ adresinden
yayın yapan linux-sevenler.org bünyesinde, forum, wiki ve irc servisi
bulunmaktadır. Gnome masaüstü yöneticisini varsayılan olarak kullanan
lapis, bilgisayar kullanıcılarının temel ihtiyaçlarını karşılayacak düzeyde
kararlı sürümünü yayınlamıştır. Özgür yazılım camiasında farklı bir renk
olarak yerini alan lapis-linux'u tüm okuyucularımıza öneriyoruz.
http://www.linux-sevenler.org/
Serdar GÜNDÜZ
[email protected]
46
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
RICHARD MATTHEW STALLMAN RÖPORTAJI-1
Dolayısıyla, e-posta yada Skype aracılığıyla ya da
herhangi bir yolla, 5. dergimiz için sizinle bir
röportaj yapmamızın mümkün olup olmadığını
bilmek isteriz. www.pardus-edergi.org adresinden edergilerimizi görebilirsiniz.
RMS :
Pardus'u duydum fakat duyduklarım ve gördüklerim
pek iyi değil. Pardus'un özgür olmayan yazılımlar
içerdiğini ve desteklediğini duydum ki bu durum
kullanıcılara özgürlük veren ve bu yolda onlara
Bu sayımızı hazırlarken, Pardus Kullanıcıları liderlik yapan GNU'nun amacına ters bir durum.
Derneği(PKD) olarak, Özgür Yazılım Vakfı(FSF)
kurucusu Richard M. Stallman(RMS) ile röportaj Belki mesajınız da bu durumun etkilerini örnekliyor:
yapalım dedik.
Siz Skype ile konuşmayı teklif ettiniz. Skype
kullanıcıların özgürlüğüne saygı duymayan tescilli
PKD :
bir yazılım. O bizim tasfiye etmeye çalıştığımız
Sayın Stallman,
haksızlığın parçasıdır. Bu yüzden, Skype ile
konuşma teklif etmek, insanlara "Özgürlüğünüzü o
Biz Türkiye'den GNU/Linux tabanlı dağıtım olan kadar önemli düşünmeyin" demek gibidir. Bu durum,
Pardus'u
destekleyen,
resmi
olmayan
bir Özgür Yazılım Hareketi'nin karşısındadır.
topluluktanız. Pardus Kullanıcıları hakkında bir
derneğimiz var ve bu dernek pardus-linux.org, Pardus araçları özgür mü yoksa açık kaynak yazılım
wiki.pardus-linux.org,
forum.pardus-linux.org, olarak mı konuşuluyor? Bu deneyimden anladığım
sohbet.pardus-linux.org, www.pardus-edergi.org gibi kadarıyla sanırım ikincisi bu durum için geçerli.
birkaç web hizmetine sahip.
Gönderdiğiniz adresler, duyduğum başka bir şeyi de
Bunlar sırasıyla, topluluk ana sayfası, wikimiz, doğruluyor : Pardus'un bir Linux sistemi olarak
forumumuz, irc destek kanalımız ve e-dergimiz ve çağırılması. Mesajınızda GNU/Linux sistemiyle
dil Türkçe. Yaklaşık 11000 üyemiz var ve günde çağırmanıza rağmen, ne hakkımda konuştuğumu
ortalama 60000 hit alıyoruz ve her ay bir e-dergi bildiğinizi biliyorum. Fakat bu mesaj, özel olarak,
çıkarmaya çalışıyoruz.
halk arasında yayılan bu hatanın etkilerini telafi
etmeye başlamıyor.
Bu durum değişmedikçe, Pardus hakkında bir site
için genel bir demeç verebileceğimi düşünmüyorum.
Belki, bu iki duruma odaklı bir şey yapmada benim
için anlam taşıyor olabilir.
Her neyse, zaten onlar hakkında yazdım ve o
makaleler anlık olarak verebileceğimden daha açık
noktalar içeriyor.
Acaba bu metni Türkçe'ye çevirmeyi ve
yayımlamayı düşünür müydünüz? Bari, belki
insanlar gnu.org'dan daha fazla makaleyi Türkçe'ye
çevirirmek ister. Bugüne dek sadece bir kaç makale
çevrildi.
PKD :
Öncelikle biz Pardus kullanıcılarıyız. Biz Linux'u
Pardus ile öğrendik. Sonra Linux'un bir çekirdek
olduğunu ve GNU, FSF diye birşey olduğunu
öğrendik. Sonra GNU ve GPL yi öğrenince
kandırıldığımızı anladık. Kandırılmak ve bir FSF
üyesi tarafından kandırılmak bizi çok şaşırttı. Sonra
araştırmaya ve öğrenmeye başladık ve fark ettik ki
biz özgür yazılım aşıklarıyız. Türk ile Kızılderililerin
haklarının aynı olduğunu, Obama zenci de olsa insan
olduğu için GNU/Linux kullanmayı hak ettiğini
öğrendik. Sonra öğrenmeye devam ettik. Bir portal
oluşturduk, Pardus'un yanına Linux koyduk. Sonra
başına GNU'yu ekledik. Sonra bizi kandıranlara inat
bir de dernek kurduk ve özgür yazılımın ne olduğunu
öğrenirken insanlara anlatmaya çalıştık. Bu arada
47
Pardus-Linux e-dergi
Şubat 2009 Sayı 5
RICHARD MATTHEW STALLMAN RÖPORTAJI-1
dergi de çıkardık. Dergimizde Microsoft TR'nin
ceosu ile röportaj yaptık. Özgür yazılıma ve
GNU/Linux a nasıl bakıyorsunuz diye sorduk, güzel
yanıtlar aldık. Sonra düşündük ki özgür yazılımın
babası, meleği, peygamberi Stallman ile neden
röportaj yapmayalım. Ve size yazdık. Siz de bizim
kullandığımız dağıtımın tam özgür olmadığı için
bizimle röportaj yapmayacağınızı söylediniz. Sizin
ulvi düşüncelerinizi tam olarak kavrayamadığımız
için üzgünüz. Bize yanıt vermeyeceğinizi ve bunu
beklememize rağmen size tam anlamı ile özgür
yazılım kullanan bir gruba yanıt vermeniz ihtimaline
binaen sorular soracağız. Yanıtları o özgür yazılım
grubunun İnternet paylaşımından nasılsa öğreniriz.
Son olarak size emperyalizmin tüfekleri New Yorklu
kapitalistlerin sevimli temsilcisi obama ile refah
mutluluk ve özgür bir insanlık dileriz.
RMS:
(Öncelikle biz Pardus kullanıcılarıyız. Biz Linux'u Pardus ile
öğrendik. Sonra Linux'un bir çekirdek olduğunu ve GNU,
FSF diye birşey olduğunu öğrendik. Sonra GNU ve GPL'yi
öğrenince kandırıldığımızı anladık. Kandırılmak ve bir FSF
üyesi tarafından kandırılmak bizi çok şaşırttı.)
(Bilgisayarı görüntülü ve sesli iletişim yazılımlarından ibaret
sanan salakların yaşadığı bir dünyada yaşarken, bu görevi
yapan özgür bir yazılımın olmaması sonucu, özgür yazılım
ortamında kullanılması olanaklı olan Skype ile iletişim
kurmak istememizin özgür yazılım mantığına ne kadar ihanet
etmiş olabileceğimizi bize açıklayabilir misiniz?)
Öncelikle sizi kandıran FSF üyesinin kim olduğunu
ve sizi kandırırken ne söylediğini söyler misiniz?
Sizin iğneleyici olduğunuza dair bir hisse kapıldım,
eğer öyleyse bu noktayı anlamış değilim. Özgür
Bilgisayarı
görüntülü
ve
sesli
iletişim yazılım ile, tüm kullanıcılar aynı özgürlüğe sahiptir;
yazılımlarından ibaret sanan salakların yaşadığı bir özgür yazılım lisansları insanları ırklarına ya da
dünyada yaşarken, bu görevi yapan özgür bir milliyetlerine göre ayırt etmez.
yazılımın olmaması sonucu, özgür yazılım ortamında
kullanılması olanaklı olan Skype ile iletişim kurmak (Türk ile Kızılderililerin haklarının aynı olduğunu, Obama
istememizin özgür yazılım mantığına ne kadar ihanet zenci de olsa insan olduğu için GNU/Linux kullanmayı hak
etmiş olabileceğimizi bize açıklayabilir misiniz?
ettiğini öğrendik. Sonra öğrenmeye devam ettik. Bir portal
Ekiga adlı bir yazılım var
Skype özgür olmayan bir yazılım ve Skype sadece
Skype ile çalışır. Öyleyse bana “Skype kullanalım”
derseniz, bu bana özgür olmayan bir yazılımı
yüklememi istemeniz demek oluyor.
Bana söylediğinizde bu zarar vermez, çünkü Skype
kullanmamın bir zararı yoktur. Reddediyorum. Fakat
bunu başkasına söylerseniz, o Skype yükleyebilir,
özgür olmayan bir yazılımı. İşte bu tam olarak özgür
yazılım hareketinin yapmak istediği amaçların
tersidir.
oluşturduk, Pardus'un yanına Linux koyduk. Sonra başına
Biz özgür yazılım aşıkları olarak kimseden hiçbir şey
GNU'yu ekledik.)
beklemeden onu yaymaya çalışmakla sizin
yaptıklarınız arasındaki fark nedir?
Bunun ne anlama geldiğini gösterebilir misiniz?
Çeşitli olasılıklar hayal ediyorum fakat hangisinin
Bunu yaparken sizden de bir iki cümle almak doğru olduğundan emin değilim.
istemekle ne gibi bir yanlış yaptık?
Bana ilk yazdığınızda, sizi Pardus'un destekçileri
sandım. Belki yanıldım. Siz Pardus'u özgür olmayan
Özgürlükler salaklık yapmayı aşık olmayı yasaklar yazılımlarından dolayı eleştiriyor musunuz? Öyleyse
mı?
bu herşeyi değiştirir.
Gerçekleri daha iyi anlamam gerek.
Stallman ile yazışmamız tabii ki bununla sonlanmış
değil. Yazışmamızın devamını 6. sayımızda
bulabileceksiniz. Altıncı sayımızda, henüz Pardus
resmi depolarında olmayan, Pardus'un öntanımlı
olarak KDE kullanması nedeniyle pek duyulmayan
ve Skype yazılımının özgür yazılım dünyasında
alternatifi olan Ekiga ile Stallman röportajına devam
etmeyi düşünüyoruz. Önümüzdeki sayıda görüşmek
üzere ...
48
FF
İKİRLERİNİZ BİZLER İÇİN DEĞERLİDİR
Pardus-Linux e-dergimizin gelişimi için bizlerle iletişim kurabilirsiniz.
Derginin sonraki sayılarında yayımlanmasını istediğiniz özgün;inceleme,
makale, GNU/Linux içerikli haber vb. yazılarınızı bizlere gönderebilirsiniz.
IRC kanalımız #pardus-destek adlı kanaldır. E-posta adresimiz
[email protected]'dir.
cc
reativecommons
Dergimizde kullanılan tüm yazı ve görsel materyallerin sorumluluğu
yazarlarına aittir. Dergimizin içeriğini oluşturan ürünler Creative Commons
Lisansı ile lisanslanmıştır. Kaynak gösterilmek şartıyla özgürce
geliştirilebilir, paylaşılabilir.
http://creativecommons.org/
PP
E
E
D
D
ARDUS E-DERGİ EKİBİ
ditör
Nihad Karslı - [email protected]
ergi Yazarı/İmla denetmeni
Erdem Artan - [email protected]
Ahmet Cevdet EDİZ - [email protected]
Serdar KAÇMAZ - [email protected]
Samed KONAK - www.samkon.org
TT
asarım
Doğukan Korkmaztürk - [email protected]
Emin İnanç Ünlü - [email protected]
Doğan Yorgan- [email protected]
M
M
iz a n p a j
Serdar Gündüz- [email protected]

Benzer belgeler

Untitled - Tilkinin Dilinden

Untitled - Tilkinin Dilinden Uzun bir duraksamadan sonra yeniden heyecanla dergimizi çıkarmaya başladığımız şu 2-3 aydır bir şeyin farkına vardık ki, bu zor ama zevkli iş yararlı oluyor. Her sayımızda yeni şeylerin üstesinden ...

Detaylı

Untitled - Tilkinin Dilinden

Untitled - Tilkinin Dilinden rağmen bu sayıyı da sınırlı sayıda özgürlük aşığı insanların gayreti ile yayımlıyoruz. Dergimiz özgürlük karşıtlarına muhalif bir dergidir, yayın hayatı ise son yazılım ya da kişinin özgürlüğüne ka...

Detaylı