tamam - Türkiye Sigorta Birliği

Transkript

ISSN: 13057839
Ekim - Aral›k 2009 SAYI: 18
BIRLIK’ten
TÜRK‹YE S‹GORTA VE REASÜRANS fi‹RKETLER‹ B‹RL‹⁄‹ YAYINIDIR
‹klim De¤iflikli¤inin
Sigortaya Etkisi
Sigortacı ve
reasürörler iklim
de¤iflikli¤inin
sonuçlarına iliflkin
sorumluluk
taflıdıklarından
sigorta sektörü
iklim
de¤iflikli¤inden
do¤rudan
etkilenmektedir.
BIRLIK’ten
Türkiye Sigorta ve Reasürans fiirketleri Birli¤i yay›n›d›r
3 ayda bir yay›nlan›r
Para ile sat›lmaz
ISSN: 13057839
‹mtiyaz Sahibi
Türkiye Sigorta ve Reasürans
fiirketleri Birli¤i Ad›na
Hulusi TAfiKIRAN
Genel Yay›n Yönetmeni
Erhan TUNÇAY
‹çin d e k i l e r
GÖRÜfi
Baflkan’dan ........................................................................................................................ 1
Bize Göre ............................................................................................................................2
Hazine Müsteflarl›¤› Sigortac›l›k Genel Müdürlü¤ü ................................54
B‹RL‹K’TEN HABERLER
Solvency II Sempozyum .............................................................................................3
OECD 84. Oturumu ....................................................................................................... 4
IMIA 2009 Genel Kurul Toplant›s› ‹stanbul’da yap›ld› ............................ 5
Sigorta Bilinci Oluflturma Faaliyetleri ............................................................... 6
‹NCELEME - ARAfiTIRMA
Sorumlu Yaz› ‹flleri Müdürü
Gamze D‹LER
Yay›n Kurulu
Erhan TUNÇAY
Zihni METEZADE
Mehmet KALKAVAN
Gamze D‹LER
Yay›n Dan›flman›
Noyan DO⁄AN
Grafik Tasar›m
ILGIN BALA
Çizer
Serdar GÜNB‹LEN
Yönetim Yeri
Türkiye Sigorta ve
Reasürans fiirketleri Birli¤i
Adres: Büyükdere Cad. Büyükdere Plaza
No: 195/1–2 34394 Levent / ‹STANBUL
Tel: 0212 324 19 50
Faks: 0212 325 61 08
E-posta: [email protected]
B‹RL‹K’ten dergisinde yay›mlanan yaz› ve
foto¤raflar›n tüm haklar›
Türkiye Sigorta ve Reasürans
fiirketleri Birli¤i’ne aittir.
Kaynak gösterilerek kullan›labilir.
Dergide yeralan köfle yaz›lar›ndan do¤abilecek
hukuki sorumluluk, yazarlar›n kendisine aittir.
Bask›
Dünya Yay›nc›l›k A.fi.
"Globus" Dünya Bas›nevi
100. Y›l. Mh. 34440 Ba¤c›lar-‹STANBUL
Tel: 0212 440 20 10-11
Sigorta Sahtekârl›klar› Sorunu Ve Çözüm Önerileri .............................. 14
Kapak Konusu: ‹klim De¤iflikli¤i ve Sigorta ................................................16
Mevzuat Sorunlar ve Yarg› Kararlar›; Acentenin Portföy Hakk› ....... 21
Sigorta ‹statistikleri ................................................................................................... 34
AB ve S‹GORTA
2009 Y›l› ‹lerleme Raporu ve Sigorta Sektörünün
De¤erlenderilmesi ......................................................................................................26
Avrupa Yol Güvenli¤i fiart› ................................................................................... 28
Kopenhag ‹klim De¤iflikli¤i Zirvesi ..................................................................30
TSEV
26. Dönem TSEV Temel Sigortac›l›k E¤itimi Program›
Mezunlar›n› Verdi ......................................................................................................41
III TSEV. Korusu’ndan Atatürk’ün Sevdi¤i fiark›lar ve
Rumeli Türküleri ........................................................................................................43
TSEV II. Bowling Ligi ................................................................................................44
TSEV Kürüsel Is›nma Çal›flmalar› CEA Raporu’nda ............................... 47
K›br›sl› Sigortac›lara Yönelik E¤itim ...............................................................50
TSEV Kütüphanesi’nde 5000 Yay›n Bulunuyor ........................................ 52
HABERLER
SEGEM .............................................................................................................................. 32
GÜVENCE HESABI ..................................................................................................... 56
S‹GORTA B‹LG‹ MERKEZ‹ ..................................................................................... 58
DASK ..................................................................................................................................64
TARS‹M .............................................................................................................................67
DIfi BASIN
Emeklilik ve Sa¤l›k Bak›m›na ‹liflkin Rapor ...............................................70
‹flsizlik Euro Bölgesi’nde Rekor K›rd› ............................................................. 72
OECD Kriz Sonras›nda AB Ekonomisini De¤erlendirdi .......................73
Do¤al Afet Deneyimlerine ‹liflkin ‹flbirli¤i .................................................... 74
AB Yeni Baflkan›n› Seçti .........................................................................................75
Lloyd’s Kuzey Avurpa’daki ‹lk Ofisini Açt› .................................................. 77
RÖPORTAJ
Bay Hooop Evde fiamata ile Sigorta Bilinci ................................................. 78
BAfiKAN’dan
Sevgili Meslektafllar›m,
Amans›z fiyat rekabetine sel felaketinin de eklendi¤i
zorlu bir y›l› geride b›rakm›fl bulunuyoruz. Bu flartlar alt›nda, henüz kesinleflmemifl olan y›lsonu bilanço ve
kâr/zarar tablolar›na iliflkin müspet bir beklenti içinde
olmam›z maalesef mümkün de¤il. Geçmifl dönemlerde
teknik ve mali konular›n alt›n› defalarca çizdi¤im için,
bu defa sektörümüzün önemli unsuru olan acenteler
konusuna de¤inmek istiyorum.
Y›ll›k prim üretiminin çok büyük bir bölümünü gerçeklefltirmeleri ve ayr›ca sigortal›larla ilk temas hatta hasar
gerçekleflmedikçe tek temas noktas›n› oluflturmalar›,
acentelerin bu önemini daha da art›rmakta, bir nevi sigortal›lar aras›nda sigortac›lar›n yüzü olarak kabul edilmektedirler.
Sigorta acentelerimizin, yeni girifllerle zaman zaman say›lar› dalgalanarak artmakta ve akabinde tutunamayanlar›n ç›k›fl›yla gerilemekte, bu flekilde gerçekleflen girifl
ç›k›fllarla, acente portföyü kaliteli ve uzun soluklu bir
yap›ya ulaflmaktad›r. Bu sebeple, yeni acenteleri pastay› küçültecek bireyler olarak görmek yerine, belki de
sisteme oksijen tafl›yarak canl›l›¤› muhafaza eden birimler olarak görmek daha do¤ru olacakt›r. Ancak yaflanmakta olan geliflmelere bak›ld›¤›nda, al›nan tedbirler, iflletilmekte olan kurallar sisteme yeni ve kaliteli acenteler kazand›rmaya imkân vermeyecek niteliktedir.
Hal böyle iken, yeni acente girifllerinin önünde engel
oluflturman›n da ötesinde, sistemde varl›¤›n› sürdüren
baz› acenteler de piyasa d›fl›na itilmektedir. Bugün yurt
d›fl›nda baflar›l› bir flekilde uygulanmakta ve geliflimini
sürdürmekte olan “home ofis” fleklindeki acenteliklerin
faaliyetlerine son verilmektedir. Acentelerin öncelikli
görevi pazarlama ifllevini yerine getirmektir. Özellikle
günümüzde mobil iletiflim imkânlar›n›n da son derece
geliflmifl oldu¤unu dikkate al›rsak, belli bir ofise çak›l›
kalman›n gereksizli¤i ortaya ç›kmaktad›r.
Bir acentenin, özellikle belli bir ölçe¤in alt›ndaki bir
acentenin hayatta kalabilmesi iki flarta ba¤l›d›r. Birincisi verimliliklerini art›rarak maliyetlerini düflürmek, ikincisi ise üretimini art›rarak daha fazla komisyon elde etmektir. Bu noktaya ulaflabilmenin bir önemli yolu “home ofis” fleklinde örgütlenmektir. Bu flekilde örgütlenen
acente, çantas›n› al›p ç›kacak, pazarlama görevine
odaklanacak ve bu flekilde sabit giderlerinin önemli bir
k›sm›n› oluflturan kira vb maliyetlerden kurtulacakt›r.
Acente olman›n belli kriterlere ba¤lanmas›, kalitenin
yakalanmas› için do¤al olarak bir önflartt›r. Lakin konulan kriterlerin kalitenin yakalanmas› ad›na konmas› gerekti¤i gözden uzak tutulmamal›d›r. Amaç müflteriye
do¤ru bilgiyi aktaracak, dürüst yans›ma sa¤layacak, pazarlama gücü yüksek acenteler say›s›n› art›rmakt›r. Bu
aç›dan, sigorta sektörüne girmeye istekli olan ve bu vas›flara sahip acente adaylar›na yüksek bariyerler getirilmemesini, tam aksine sisteme dâhil olmalar› yönünde
kolayl›k sa¤lamay› sektörün geliflmesi ad›na bir ihtiyaç
olarak görmekteyim.
Do¤adaki her canl› türünün yeni nesillere geliflerek ulaflmas›n›n alt›ndaki gerçe¤in çok alternatif aras›ndan yap›lan seçime dayal› oldu¤unu hat›rlatarak flirketlerimizin
bu konudaki geliflmeleri daha yak›n ve dikkatli takip etmeleri gere¤ini önemle belirtmek isterim.
Sevgi ve sayg›lar›mla,
Hulusi TAfiKIRAN
Baflkan
B‹ZE GÖRE
De¤erli Okurlar,
Dergimizin bu say›s›nda, hem geçirdi¤imiz y›la genel bir
bak›fl hem de 2010 y›l› için bir öngörü yaparak sizlere seslenmek istiyorum.
Sigorta sektörü olarak üretim ve kârl›l›k aç›s›ndan 2009’u
geçen y›l›n ayn› dönemine göre baflar›l› geçirmedik. Krizin etkisiyle yavafllayan ekonomimiz sigorta sektörünü de
etkiledi ve maalesef istenilen oranda yeni poliçe üretimi
sa¤lanamad›. Bunun üstüne kasko, trafik ve sa¤l›k branfllar›ndaki sonuçlar›n olumsuzlu¤unu da eklersek zarar›n
daha da büyüdü¤ünü görürüz. 2009’un bafl›nda da y›l›n
zor geçece¤ini tahmin etmifltik, ancak kasko branfl›nda
tablonun bu kadar bozulaca¤› pek tahmin edilmiyordu. Bu
biraz fiyatlamadan, biraz da yeni ifl giriflinin yetersiz oluflundan kaynaklanan bir sonuç. Sa¤l›ktaki teknik zarar› da
ekledi¤imizde beklenenin biraz üzerinde olumsuz bir tablo
ortaya ç›kt›. Dolay›s›yla 2009’u zorlu bir sene olarak geçirdik.
Krizin d›fl›nda 2009 y›l›nda yaflad›¤›m›z bir de sel olay›
var. Sel çok büyük kümül hasar yaratt›. Elimizdeki en son
verilere göre yaklafl›k 640 Milyon Liral›k sigortal› hasardan bahsediyoruz. Bu hasar›n yaklafl›k yüzde 65’lik bir
k›sm› ödenmifl vaziyette. Geliflmifl ülkelerde dahi böyle bir
sel rizikosunun neden oldu¤u tazminatlar›n ödemesi bir
sene içinde tamamlanabiliyor. Bence bu felakette sektörümüz, ilk günden itibaren iyi bir s›nav verdi. fiirketlerimiz
bütün olanaklar›n› kullanarak bu hasarlar› en k›sa zamanda gidermeye çal›flt›lar. Eksperleri, kendi elemanlar›n› hasar bölgelerine göndererek hasar tespit çal›flmalar›n› en
k›sa zamanda tamamlad›lar. Avanslar ödendi. Sigorta sektörü her zaman oldu¤u gibi, bu hasarda da sigortal›n›n yan›nda oldu¤unu gösterdi.
Di¤er taraftan son y›llarda sigortac›l›k mevzuat›nda çok
önemli geliflmeler oldu. Birçok yasal eksi¤imiz giderildi.
Ama mevzuat konusu de¤iflimlere, zamana ayak uydurabilmek için sürekli üzerinde çal›fl›lmas› gerekiyor. Ama eksiklerimiz büyük ölçüde giderildi diyebiliriz. fiu anda karfl›l›klarla ilgili çal›flmalar yap›l›yor. Onun d›fl›nda sektördeki
afl›r› sert rekabeti belli bir çizgiye getirmek için belli düzenlemeler, yönlendirmeler yap›lmas› gerekiyor. AB ve uluslar aras› sigortac›l›k mevzuat›na uyum sa¤lama yönünde
son y›llarda birçok çal›flmalar gerçeklefltirildi. Bunlar›n gelifltirilmesi çal›flmalar› da halen devam ediyor.
Birlik olarak sigorta bilinci art›rmaya yönelik tan›t›m çal›flmalar›m›z 2009 Nisan ay›nda bafllam›flt› ve Haziran’a kadar yaklafl›k iki buçuk ay boyunca sürdü. Televizyon, radyo, sinema, durak reklamlar› gibi mecralarda uyguland›.
Bir süredir ise Befliktafl Kültür Merkezi’yle birlikte “Bay
Hooop – Evde fiamata” ad›nda müzikli dansl› bir çocuk tiyatrosu oyunu sahneleniyor. Burada amaç çocuklara sigorta konusunu e¤itici ö¤retici bir flekilde e¤lendirerek an-
02
latmakt›. Halen baflar›l› bir flekilde devam ediyor. Ülkemizde 28 ilde oyunumuz çocuklarla buluflacak. Bu etkinliklerimizi 2010 y›l›nda da bu ifl için belirlenen bütçeler do¤rultusunda sürdürece¤iz.
Geçti¤imiz y›la, geliflmelere ve yaflananlara bakarak
2010’un da kolay bir y›l olmayaca¤›n› söyleyebiliriz. Çünkü genel ekonominin birden bire canlanmas› beklenemez.
Toparlanma için sigorta sektörünün çok dikkatli olmas›
gerekiyor. Sektörümüz genel ekonomiye paralel giden bir
sektör. Türkiye ekonomisi d›fl›nda bizim sektör olarak kasko, trafik ve sa¤l›ktaki zarar› azaltacak önlemleri almam›z
gerekiyor. Bu branfllarda teknik kâr elde edilecek, hiç olmazsa zarar› önleyecek politikalar uygulanmas› flart. Ancak rekabetçi serbest piyasa kurallar› içinde bunu sa¤lamak kolay de¤il. Sektör her geçen gün gelifliyor, altyap›
yat›r›mlar› art›yor. Ancak öte yandan piyasan›n getirdi¤i
zorluklar da var. Yeni ifl üretmenin kolay olmad›¤› bir dönemde bunu yapmak zor. Ancak baflka çaremiz de yok.
2010 y›l›n›n ülkemize , sektörümüze güzellikler getirmesi
dile¤i ile …
Sayg›lar›mla,
Erhan TUNÇAY
Genel Sekreter
CEA Tek Pazar Komite Toplant›s›
Aral›k 2009 tarihinde, Avrupa Sigorta ve
Reasürans Federasyonu’nun (CEA) Tek
Pazar Komite toplant›s› yap›ld›. CEA üyesi ulusal
sigorta birliklerinin temsilcileri, CEA Genel Sekreteri ve CEA Tek Pazar Komitesi Sekretaryas›n›n
kat›ld›¤› toplant›da Birli¤i AB ve Uluslararas› ‹liflkiler Uzman Yard›mc›s› Müge Soysal temsil etti.
9
Toplant›n›n ilk bölümünde ‹spanya’n›n AB Daimi Temsilcisi ve Finans Ataflesi taraf›ndan
Ocak 2010 tarihi itibariyle AB Dönem Baflkanl›¤›n› devralacak ‹spanya’n›n dönem baflkanl›¤›
s›ras›nda gerçeklefltirmeyi planlad›¤› öncelikli
sosyal, ekonomik ve siyasi konular hakk›nda bir
sunum gerçeklefltirildi.
Toplant›n›n kalan bölümünde ise Perakende
Yat›r›m Ürünleri (PRIPs), Finansal E¤itim, Blok
Muafiyet Yönetmeli¤i (BER), Finansal Hizmetlerde Ayr›mc›l›k gibi konular ele al›nd›.
CEA Tüketici Koruma Konferans›
SRfiB, 10 Aral›k 2009 tarihinde, Avrupa
Sigorta ve Reasürans Federasyonu taraf›ndan düzenlenen Tüketici Koruma Konferans›na kat›ld›. CEA üyesi ulusal sigorta birliklerinin temsilcileri, CEA Baflkan› ve Genel Sekreteri ve sigorta flirketlerinden temsilcilerin kat›ld›¤› konferansta Birli¤i AB ve Uluslararas› ‹liflkiler
Uzman Yard›mc›s› Müge Soysal temsil etti.
T
Konferansta aç›fl konuflmas›n›n CEA Baflkan›
Tommy Persson taraf›ndan yap›lmas›n›n ard›ndan “Hayat Sigortalar›nda Tüketicilerin Bilgi ‹htiyaçlar›n›n Karfl›lanmas›” konulu oturum gerçeklefltirildi. Oturumda uzmanlar hayat sigortas› ürünlerinde tüketiciye bilgi sa¤lanmas›n›n
önemi, flirketlerin konu hakk›ndaki sorumluluklar› ve sözleflme öncesi bilginin ne flekilde sa¤lanmas› gerekti¤i konular›nda fikir al›flveriflinde
bulundu.
Konferans›n ikinci bölümünde ise “Garanti
Planlar›n›n Gereklili¤i” konulu oturum düzenlendi. Oturumda AB genelinde garanti planlar›n›n tüketicinin korunmas›ndaki önemi, alternatif garanti planlar› ve planlar›n uygulanabilirli¤i konusunda bilgi verildi.
Konferans›n son bölümünde ise “Tüketici Haklar›n›n Korunmas›nda Uyuflmazl›klar›n Çözümü”
konulu bir oturum gerçeklefltirildi.
Solvency II Sempozyumu
Aral›k 2009 tarihinde Frans›z Sigorta fiirketleri Birli¤i (FFSA) taraf›ndan Paris’te
düzenlenen Solvency II konulu sempozyuma
kat›lan TSRfiB’ni Mali ve Finansal Düzenlemeler
Sorumlusu Onur Acar temsil etti.
3
Aç›fl konuflmas›n›n FFSA Baflkan› Bernard Spitz
taraf›ndan yap›lmas›n›n ard›ndan Avrupa Komisyonu Sigorta ve Emeklilik Birimi Yöneticisi Karel Van Hulle, CEIOPS Baflkan› Gabriel Bernardino ve Avrupa Parlamentosundan Jean Paul
Gauzes Solvency II ile ilgili güncel bilgiler aktard›. Sempozyumda ayr›ca Allianz ve Axa flirketlerinin CFO’lar› ve Alman Finansal Hizmetler Kurumu (BAFIN) Baflkan› kendi ülkelerinde, Groupama, BNP ve Swiss Re temsilcileri ise kendi flirketlerinde Solvency II’nin uygulanmas›na iliflkin yürütülen çal›flmalar hakk›nda bilgi verdi. Sempozyumda özellikle finansal kriz sonras› sermaye yeterlili¤i gerekliliklerinin a¤›rlaflt›r›lmas›na iliflkin olarak Avrupa Komisyonu taraf›ndan yürütülen haz›rl›klar tart›flma konusu oldu.
03
OECD Sigorta ve Bireysel
Emeklilik Komitesi’nin
84. Oturumu
SRfiB 3–4 Aral›k 2009 tarihlerinde
OECD’nin Paris’teki merkezinde düzenlenen OECD Sigorta ve Bireysel Emeklilik
Komitesi’nin (IPPC) 84. Oturumu’na kat›ld›.
Toplant›da TSRfiB’ni AB ve Uluslararas› ‹liflkiler
Sorumlusu Dr. Berna Özflar Kumcu ile Teknik Birim Yöneticisi Atilla Oksay temsil etti.
afet riskleri konular› kapsaml› olarak ele al›nd›.
Ö¤leden sonraki oturumda finansal e¤itim
konusundaki yenilikler de¤erlendirildi. Toplant›n›n ikinci gününde ise Hindistan sigorta ve
reasürans sektöründeki geliflmeler ile kurumsal yönetiflim konular›nda oturumlar düzenlendi.
Toplant›n›n ilk günü sabah gerçeklefltirilen
oturumda finansal kriz ve krizin sigorta sektörüne etkileri ile düzenleyici etkinli¤i ve do¤al
‹ki gün süren oturumlara OECD üyesi ülkelerden delegeler ile konu ile ilgili kurum ve kurulufllardan birçok uzman ve konuflmac› kat›ld›.
T
Çin Ulusal Kalk›nma Araflt›rma
Merkezi Yetkilileri, Birli¤i
Ziyaret Etti
in Ulusal Kalk›nma Araflt›rma Merkezi’nden bir heyet, 15 Eylül 2009 tarihinde Birli¤e bir ziyaret gerçeklefltirdi. Toplant›n›n
ilk bölümünde Birlik Uluslararas› ‹liflkiler Sorumlusu Dr. Berna Özflar Kumcu taraf›ndan, Birli¤in
yap›s›, faaliyetleri, Türk sigorta sektörü ve sektörün AB’ye uyum çal›flmalar› hakk›nda bir sunum gerçeklefltirildi. Birli¤in sunumunun ard›ndan Milli Reasürans flirketinden Burcu Ayten ise
Çinli yetkililere Türkiye’de reasürans›n geliflimi
ve Milli Reasürans fiirketi hakk›nda bilgi verdi.
Toplant› sonunda ise Çin heyeti taraf›ndan Türk
sigorta sektörü hakk›nda yöneltilen sorular cevapland›r›ld›.
Ç
04
Çin Ulusal Kalk›nma Araflt›rma Merkezi, Milli Reasürans
ve Birlik Yetkilileri.
TSRfiB, IMIA 2009 Genel Kurul
Toplant›s›’na Ev Sahipli¤i Yapt›
luslararas› Mühendislik Sigortac›lar› Birli¤i’nin (IMIA) 2009 Y›l› Genel Kurul toplant›s› 26–30 Eylül 2009 tarihlerinde Birli¤in ev sahipli¤inde ‹stanbul Ceylan Intercontinental Otel’de
gerçeklefltirildi. Birli¤in Genel Sekreter Yard›mc›s› Mehmet Kalkavan ile Maphre Genel Sigorta
Genel Müdür Yard›mc›s›, IMIA Türkiye Temsilcisi
ve ‹cra Kurulu Üyesi Volkan Babür taraf›ndan
temsil edildi¤i toplant›ya birçok ülkeden üst düzey yönetici kat›ld›. Toplant›da uzmanlar mühendislik sigortalar›na iliflkin gündemdeki konular› de¤erlendirerek mevcut sorunlar›n çözümüne yönelik görüfl al›flveriflinde bulundu.
U
Konferans›n ilk gününde Uluslararas› Mühendislik Sigortac›lar› Birli¤i Türkiye temsilcisi ve IMIA ‹cra Kurulu üyesi Volkan Babür ve IMIA Yönetim
Kurulu Baflkan› Detmar Heidenhain taraf›ndan
yap›lan aç›fl konuflmalar›n›n ard›ndan ‹spanya,
‹sviçre ve Rusya ülke raporlar›, IMIA istatistikleri,
2010 y›l› için çal›flma konular› ile Türkiye’deki sigorta piyasas›na iliflkin oturumlar düzenlendi.
Konferans›n ikinci gününde uzmanlar taraf›ndan maden endüstrisi, rüzgâr enerjisinde karfl›lafl›lan zorluklar, enerji, yanma türbindeki trendler ve di¤er inflaat konular› ile ilgili vaka analizleri hakk›nda bilgi verildi.
Toplant›n›n son gününde ise Marmaray projesi,
finansal krizin mühendislik sigortas› üzerindeki
etkisi, IMIA çal›flmalar› ile 2010 IMIA toplant›s›nda ele al›nacak konulara iliflkin oturumlar düzenlendi. Oturumlar sonunda IMIA seçimlerinin
gerçeklefltirilmesinin ard›ndan IMIA Yönetim
Kurulu Baflkan› Detmar Heidenhain taraf›ndan
bir kapan›fl konuflmas› yap›ld›.
IMIA 2009 Genel Kurul Toplant›s› Sait Halim Pafla Yal›s›’nda düzenlenen akflam yeme¤i ile sona erdi. Veda yeme¤i s›ras›nda IMIA Yönetim
Kurulu Baflkanl›¤› görevini tamamlayan Detmar
Heidenhain taraf›ndan da bir teflekkür konuflmas› gerçeklefltirildi.
Üç gün devam eden konferans s›ras›nda delegeler çeflitli oturumlara kat›lman›n yan›nda ‹stanbul’un tarihi yerlerini ziyaret etme f›rsat› da
buldu. IMIA 2010 Genel Kurul Toplant›s› gelecek y›l Berlin’de gerçeklefltirilecek.
05
“Sigorta Bilinci Oluflturma”
Çal›flmalar› Çocuklarla
Bafllad›
lkemizde sigorta bilincinin geliflmesini
sa¤lama vizyonu do¤rultusunda Türkiye Sigorta ve Reasürans fiirketleri Birli¤i’nin talebi do¤rultusunda BKM Oyuncular› taraf›ndan
haz›rlanan “Bay Hooop Evde fiamata” isimli
oyunun galas›, 11 Ekim, Pazar günü Maslak
T‹M’de gerçeklefltirildi.
Ü
2010 y›l› 23 Nisan’a dek, 28 ilde toplam 91
oyunla Anadolu turnesine ç›kacak olan “Bay
Hooop Evde fiamata” oyununun ‹stanbul’da
yap›lan galas›na Çocuk Esirgeme Kurumu ve
çeflitli okullardan minikler kat›ld›. Galaya kat›lan çocuklar, oyun öncesinde kendileri için dü-
06
zenlenen Çocuk fienli¤i’nde de çok güzel anlar yaflad›. Patlam›fl m›s›r, macun ve pamuk
flekler stantlar›n› gezerek bu e¤lenceliklerden
gönüllerince tadan çocuklar, sihirbaz ve jonglör gösterileriyle büyülendi, yüz boyama aktivitesi ile her biri farkl› k›l›¤a büründü.
“Bay Hooop Evde fiamata” isimli oyunu galaya kat›lan davetliler ve miniklerle beraber izleyen TSRfiB Yönetim Kurulu Baflkan› Hulusi Taflk›ran, gelece¤e yat›r›m yapmak için öncelikle
çocuklar›m›z› bilinçlendirmemiz gerekti¤ini söyleyerek sözlerini flöyle sürdürdü: “Hem e¤lenceli hem de düflündürücü bir oyun olan ‘Bay
Hooop Evde fiamata’ ile çocuklar›m›za sigortan›n anlam›n› ve yararlar›n› flimdiden anlat›yoruz. Sigortan›n yararlar›n› anlayan ve sigortan›n
fark›nda olan bir nesil ile gelece¤e daha güvenle bakabiliriz.”
TSRfiB’nin talebiyle çocuklar için son derece
keyifli bir oyun haz›rlad›klar›n› belirten BKM Genel Koordinatörü Celal Tak da, evde yaln›z kalan Çilliburun ve Süslüpüslü’nün bafllar›na gelen olaylar›n anlat›ld›¤› oyunun hem yaz›lmas›
hem de sahnelenmesi aflamalar›nda çocuklar
kadar e¤lendiklerini dile getirerek flunlar› söyledi: “Oyunumuz iki küçük çocu¤un maceralar›n› konu al›yor. Eve girmek için f›rsat bekleyen
Patpat ve Ketçap adl› iki h›rs›z, kendini görevine adam›fl bekçi Amanvermez ve de¤er verdi¤imiz fleylerin güvencesi Bay Hooop'un da kat›ld›¤› maceralar, tüm çocuklar› hem e¤lendirecek hem düflündürecek.”
Evde fiamata Bay Hooop ile Birlik 60.000 çocu¤a eriflmeyi ve bunun d›fl›nda onlar›n veli ve
yak›nlar›na da sigorta bilinci oluflturma anlam›nda ulaflmay› hedefliyor.
07
Avrupa Komisyonu,
Türkiye’nin 2009 Y›l› ‹lerleme
Raporu’nu Yay›nlad›
vrupa Komisyonu taraf›ndan Türkiye
için haz›rlanan 2009 Y›l› ‹lerleme Raporu 14 Ekim 2009 tarihinde yay›nland›. Avrupa
Komisyonu taraf›ndan aç›klanan Türkiye ‹lerleme Raporu’nda Türk sigorta ve emeklilik sektörlerine iliflkin geliflmeler, uyumda güçlüklerle
karfl›lafl›lan alanlar ve öncelikli olarak ele al›nmas› gereken konular de¤erlendirildi.
A
2009 Y›l› ‹lerleme Raporu'nda “Ekonomik Kriterler” bafll›¤› alt›nda sektörün büyüklü¤ü; “Sermayenin Serbest Dolafl›m›” (Bafll›k 4) bafll›¤›
alt›nda kara paran›n aklanmas›; “Ekonomik ve
Parasal Birlik” (Bafll›k 17) bafll›¤› alt›nda ise teknik karfl›l›klara iliflkin düzenlemelere dair de¤erlendirmelerde bulunuluyor. Sektörümüze iliflkin
kapsaml› de¤erlendirmeler ise “Mali Hizmetler” (Bafll›k 9) bafll›¤› alt›nda yap›l›yor.
Genel olarak bak›ld›¤›nda ise raporda sigorta
ve emeklilik sektörlerine iliflkin geliflmelerin kapsaml› biçimde ele al›nd›¤› ve kaydedilen ilerlemelerin genel olarak olumlu de¤erlendirildi¤i
görülüyor.
Solvency II ‹htisas
Komitesi Çal›flmalar›na
Devam Ediyor
vrupa Birli¤i’nde çal›flmalar› devam
eden Solvency II’ye iliflkin geliflmelerin
takip edilmesi, yeni düzenlemelerin Türk sigorta sektörüne etkilerinin tespit edilmesi ve Türkiye’nin Solvency II ile ilgili olarak izlemesi gereken yol haritas›n›n belirlenmesi amac›yla May›s
2009 tarihinde kurulan Solvency II ‹htisas Komitesi çal›flmalar›na devam ediyor.
A
Bu çerçevede, say›sal etki çal›flmas›n› (QIS 4)
gerçeklefltirmek üzere seçilen flirketlerin Eylül
08
ay›nda çal›flmalara bafllamas›n›n ard›ndan,
söz konusu flirketlerin bu süreçte deneyimlerini
paylaflmas› ve görüfl al›fl veriflinde bulunabilmesi amac›yla flirket temsilcilerinden oluflan 4
adet alt komite kuruldu. Bu alt komiteler aras›nda piyasa riski komitesi, hayat d›fl› ve sa¤l›k
komitesi, hayat komitesi ve muhasebe komitesi yer al›yor. Yürütülen çal›flmalarla, say›sal etki
çal›flmas› s›ras›nda flirketlerin yaflad›¤› s›k›nt›lar
tespit edilerek ileride Türk sigorta sektörü için
bir yol haritas› belirlenmesi amaçlan›yor.
Birlik, “2008 Y›l›nda
Rakamlarla Avrupa Sigorta
Piyasas›” Bafll›kl› Raporun
Türkçe Özetini Yay›nlad›
irlik, Avrupa Sigorta ve Reasürans Federasyonu (CEA) taraf›ndan haz›rlanan “2008 Y›l›nda Rakamlarla Avrupa Sigorta
Piyasas›” bafll›kl› raporun Türkçe özetini yay›nlad›. CEA üyesi ülkelerin sigorta piyasalar›na ait
B
2008 y›l› verileri ›fl›¤›nda haz›rlanan raporda Avrupa sigorta piyasas›n›n prim üretimi, sigorta flirketlerinin yat›r›m portföyleri ve sigorta piyasas›nda önemli rol oynayan flirket ve da¤›t›m kanallar› hakk›nda bilgiler yer al›yor.
Birlik, Gelir ‹daresi Baflkanl›¤›
Yetkilileri ile Toplant›
Gerçeklefltirdi
irlik yetkilileri, 27 Ekim 2009 tarihinde
Gelir ‹daresi Baflkanl›¤› Uygulama ve
Veri Yönetimi Daire Baflkanl›¤›ndan Grup Baflkan› U¤ur Do¤an ve fiube Müdürü Hikmet fienel ile Birlik merkezinde bir toplant› gerçeklefltirdi. Toplant›da, Gelir ‹daresi Baflkanl›¤› taraf›n-
B
dan 2 Seri Nolu Vergi Kimlik Numaras› Genel
Tebli¤i kapsam›nda sigorta flirketlerinden “sigorta ifllemleri format›” ad› alt›nda talep edilen bilgilerin kapsam›, gönderilme flekli ve periyoduna iliflkin olarak yap›lmas› planlanan güncellefltirmeler ele al›nd›.
Muhasebe Denetimi Sempozyumu
irlik, 12–13 Ekim 2009 tarihlerinde ‹stanbul Serbest Muhasebeci Mali Müflavirler Odas› taraf›ndan ‹stanbul Lütfi K›rdar
Kongre Saray›nda efl zamanl› olarak düzenlenen Türkiye Muhasebe Denetimi Sempozyumu
ile Uluslararas› Türkiye Muhasebe Denetimi
B
Sempozyumu’na kat›ld›. “Küresel Riskler ve Denetim” konulu oturumda Birlik Mali ve Finansal
Düzenlemeler Sorumlusu Onur Acar taraf›ndan “Avrupa Sigorta Sektöründe Yeni Risk Bazl› Sermaye Yeterlili¤i Yaklafl›m›: Solvency II” bafll›kl› bir sunum gerçeklefltirildi.
09
Uluslararas› Finans
Sempozyumu
irlik, 16 Ekim 2009 tarihinde Marmara
Üniversitesi Bankac›l›k ve Sigortac›l›k
Enstitüsü ile Bankac›l›k ve Sigortac›l›k
Yüksekokulu taraf›ndan düzenlenen “Küresel
Kriz Sonras› Yeni Finansal Mimari Aray›fllar” konulu Uluslararas› Finans Sempozyumu’na kat›ld›. Bankac›l›k, sigortac›l›k ve sermaye piyasalar›yla ilgili oturumlar›n düzenlendi¤i sem-
B
pozyumda, Birlik Uluslararas› ‹liflkiler Sorumlusu
Dr. Berna Özflar Kumcu taraf›ndan “Küresel
Krizin AB Sigortac›l›k Sektörüne Etkisi ve Yeni
Mimari Aray›fllar”, Birlik Mali ve Finansal Düzenlemeler Sorumlusu Onur Acar taraf›ndan
ise “Finansal Krizler Ifl›¤›nda Sigorta Sektöründe Solvency II’ nin Artan Önemi” konulu sunumlar gerçeklefltirildi.
“‹darenin Do¤al Afetler
Karfl›s›ndaki Sorumlulu¤u”
Paneli Gerçekleflti
irlik, 16 Ekim 2009 tarihinde ‹stanbul
Barosu taraf›ndan düzenlenen “‹darenin Do¤al Afetler Karfl›s›ndaki Sorumlulu¤u”
konulu panele kat›ld›. Panelde Birlik Hukuk ve
Mevzuat Uzman› Av. Hüseyin Arslan taraf›ndan temsil edildi. Doç. Dr. Kahraman Berk,
Yrd. Doç. Dr. Burak Gemalmaz, Dr. Hasan S›-
B
nar ve Av. Turgay Demirci’nin konuflmac› olarak kat›ld›¤› panele Prof. Dr. Selçuk Demirbulak baflkanl›k etti. Panel kapsam›nda idarenin
do¤al afetler karfl›s›ndaki sorumlulu¤u, ceza
hukuku, insan haklar› ve idare hukuku bak›m›ndan ele al›narak geçmiflteki uygulamalar
de¤erlendirildi.
Birlik, MASAK Yetkilileri ile
Toplant› Gerçeklefltirdi
irlik, 22 Ekim 2009 tarihinde Mali Suçlar› Araflt›rma Kurulu (MASAK) Baflkanl›¤›
yetkilileri ile Ankara’da bir toplant› gerçeklefltirdi. Birli¤in, Birlik Genel Sekreter Yard›mc›s›
Mehmet Kalkavan ve Mali ve Finansal Düzenlemeler Sorumlusu Onur Acar taraf›ndan temsil edildi¤i toplant›ya MASAK’ tan Mevzuattan
B
10
Sorumlu Daire Baflkan› Oktay Üstün ve Uzman
Banu Okumufl kat›ld›. Toplant›da “Suç Gelirlerinin Aklanmas›n›n ve Terörün Finansman›n›n
Önlenmesine Dair Tedbirler Hakk›nda Yönetmelikte De¤ifliklik Yap›lmas›na Dair Yönetmelik Tasla¤›” ile ilgili Birlik görüfl ve önerileri MASAK yetkililerine iletildi.
Birlik, Avrupa Yol Güvenli¤i
fiart›’na Taraf Oldu
irli¤in Avrupa Komisyonu’nun Enerji ve
Ulaflt›rma Genel Müdürlü¤ü taraf›ndan 2004 y›l›nda bafllat›lan “Yol Güvenli¤i Eylem Plan›”n›n bir parças› olarak hayata geçirilen “Avrupa Yol Güvenli¤i fiart›”na taraf olma
baflvurusu kabul edildi. Avrupa’da meydana
gelen can kay›plar›n›n yar› yar›ya azalt›lmas›n›
amaçlayan Yol Güvenli¤i Eylem Plan› kapsam›nda gelifltirilen Avrupa Yol Güvenli¤i fiart›,
ulusal düzeydeki çabalar› daha üst seviyeye
ç›kararak yol kazalar›nda ölüm oranlar›n›n
azalt›lmas› için somut önlemler al›nmas›, sonuçlar›n de¤erlendirilmesi ve en iyi uygulama
örneklerinin paylafl›lmas›n› amaçl›yor.
B
Avrupa genelinde hâlihaz›rda
1,450’nin üzerinde kurumun taraf oldu¤u Avrupa Yol Güvenli¤i fiart›’na kat›lmak üzere Birlik taraf›ndan, yol güvenli¤inin
sa¤lanmas› ve kamu bilincinin artt›r›lmas›na yönelik çeflitli faaliyetlerin gerçeklefltirilmesi taahhüt edildi. Bu kapsamda Birlik, 2010 y›l›nda yol
güvenli¤inin sa¤lanmas› ve Avrupa Yol Güvenli¤i fiart›’na daha fazla üye kazand›r›lmas›na
yönelik olarak internet sitesi, e-posta ve yaz›l›
malzemeler arac›l›¤›yla çal›flmalar yapmay›
hedefliyor.
TSRfiB - DE‹K - Türk Alman ‹fl
Konseyi Çal›flma Toplant›s›
irlik, 23 Kas›m 2009 tarihinde D›fl Ekonomik ‹liflkiler Kurulu (DE‹K)/Türk Alman ‹fl
Konseyi taraf›ndan Ceylan Intercontinental
Oteli’nde düzenlenen çal›flma toplant›s›na kat›ld›. Federal Almanya’da yeni hükümetin göreve gelmesinin ard›ndan Türkiye ile Almanya
aras›ndaki ekonomik, kültürel, siyasi ve konso-
B
losluk iliflkileri konusunda Türkiye’nin yaklafl›mlar›n›n görüflüldü¤ü çal›flma toplant›s›nda Birli¤i, Birlik Genel Sekreter Yard›mc›s› Z.Gül Birgün
temsil etti. Türkiye ve Almanya aras›ndaki iliflkilerin farkl› boyutlardan incelendi¤i toplant›ya,
Türk ifl dünyas›ndan temsilciler ile T.C D›fliflleri
Bakanl›¤› Müsteflar Yard›mc›lar› kat›ld›.
MASAK ile II. Toplant›
irlik, 23 Kas›m 2009 tarihinde “Suç Gelirlerinin Aklanmas›n›n ve Terörün Finansman›n›n Önlenmesine Dair Tedbirler Hakk›nda Yönetmelikte De¤ifliklik Yap›lmas›na Dair
Yönetmelik Tasla¤›”n›n de¤erlendirilmesine iliflkin olarak Mali Suçlar› Araflt›rma Kurulu (MASAK) Baflkanl›¤›nda ilgili tüm kurumlar›n kat›l›m›yla gerçeklefltirilen toplant›ya kat›ld›. Birli¤in
B
Mali ve Finansal Düzenlemeler Sorumlusu Onur
Acar taraf›ndan temsil edildi¤i toplant›da, yükümlüler ile hayat ve bireysel emeklilik ifllemlerinde sürekli ifl iliflkisine iliflkin Birlik görüflleri bir
kez daha ifade edildi. Toplant›da ayr›ca Yönetmelik de¤iflikli¤inin Aral›k ay›nda Resmi Gazete'de yay›mlanarak bir geçifl döneminden
sonra yürürlü¤e girece¤i bilgisi de al›nd›.
11
CEA Ekonomi ve Finans
Komitesi Toplant›s›
irlik, 7 Eylül 2009 tarihinde Avrupa Sigorta ve Reasürans Federasyonu’nun
(CEA) Ekonomi ve Finans Komitesi (ECOFIN)
Toplant›s›na kat›ld›. CEA üyesi ulusal sigorta
birliklerinin temsilcileri, CEA Genel Sekreteri
Michaela Koller, CEA Genel Sekreter Yard›mc›s› ve ECOFIN Direktörü Alberto Corinti ve
CEA sekretaryas›n›n kat›ld›¤› toplant›da Birli¤i
Mali ve Finansal Düzenlemeler Sorumlusu
Onur Acar temsil etti.
B
Toplant›da, Solvency II Çerçeve Direktifinin
uygulanmas›na iliflkin Avrupa Komisyonu taraf›ndan belirlenecek kurallar tart›fl›larak, bu kurallar›n ilke bazl› yaklafl›m anlay›fl›na uygun flekilde haz›rlanmas› gerekti¤i vurguland›. Bu
çerçevede, söz konusu uygulama kurallar›
ele al›narak, bu kurallar›n zorlay›c› olmamas›
gerekti¤i ve afl›r› sermaye gereklili¤inin tüketicileri olumsuz flekilde etkileyece¤i belirtildi.
Toplant›da ayr›ca, Solvency II düzenlemeleri
çerçevesinde CEIOPS taraf›ndan denetime
ve flirketlerin günlük uygulamalar›na iliflkin ya-
y›nlanacak rehberlerin ba¤lay›c›l›¤› konusu
tart›fl›larak, Avrupa Komisyonu taraf›ndan
ba¤lay›c› bir kural getirilmeyen konularda CEIOPS’un da flirketlere ba¤lay›c› bir kural uygulamamas› gerekti¤i vurguland›.
Toplant›da UFRS ile ilgili son geliflmeler de ele
al›narak, IASB taraf›ndan oluflturulan ve IAS
39’un yerini almas› beklenen “Financial Instruments – Classification and Measurement”
adl› standart tasla¤›yla ilgili CEA taraf›ndan
haz›rlanan görüfller hakk›nda bilgi verildi.
Toplant›da CEA’n›n ve ulusal sigorta birliklerinin gözlemci statüsünde oldu¤u IAIS’in Rio’da
düzenlenecek Genel Kurul çal›flmalar› s›ras›nda, gözlemci üyeler için bir oturum düzenlenece¤i hat›rlat›larak, oturumda sigorta sektöründe sistemik riskler ve finansal krizden etkin
denetleme için ç›kar›lan derslerin görüflülece¤i belirtildi. Toplant› kapsam›nda ayr›ca IAIS
oturumunda Avrupa sigorta sektörü taraf›ndan aktar›labilecek görüfller de ele al›nd›.
‹kinci Uluslararas› Sa¤l›k
Hukuku Sempozyumu
irlik, 13–14 Kas›m 2009 tarihlerinde Kadir
Has Üniversitesi Cibali Yerleflkesinde
düzenlenen ‹kinci Uluslararas› Sa¤l›k Hukuku
Sempozyumuna kat›ld›. ‹stanbul Barosu ve Kadir Has Üniversitesi taraf›ndan gerçeklefltirilen
sempozyumda Birli¤i Hukuk ve Mevzuat Uzman› Av. Hüseyin Arslan temsil etti. Yedi oturum, iki
B
12
özel oturum ve bir atölye çal›flmas›n›n gerçeklefltirildi¤i sempozyumda, Klinik Araflt›rmalar,
Türkiye'nin Sa¤l›k Politikalar›, Hasta ve Hekim
Haklar›, Hekimin Hukuki ve Cezai Sorumlulu¤u
ile Hekim Sorumlulu¤unun Sigortalanmas› gibi
konularda yerli ve yabanc› bilim adamlar› taraf›ndan bilimsel sunumlar yap›ld›.
‹NCELEME ARAfiTIRMA
Sigorta Sahtekârl›klar›
Sorunu ve Çözüm
Önerileri
Muammer UÇARER
TRAMER
igorta sahtekârl›¤›, sigorta flirketinin karar›n› de¤ifltirecek önemli bir gerçe¤in gizlenmesi ya da gerçekd›fl› bir beyan yoluyla gerçekleflen bir suçtur. Bu suç birçok ülkede vergi kaçakç›l›¤›ndan sonra en yayg›n ekonomik suç
olarak da kabul edilmektedir.
S
Sigorta sahtekârl›¤›n›n gerçekleflebilmesi için;
❖ Eylemin aldatma amac›yla yap›lm›fl olmas›,
❖ Eyleme baflvuran kiflinin yapt›¤› fleyin yanl›fl oldu¤unu biliyor olmas›,
❖ Kiflinin sigorta flirketinin hasar ödemesine neden olacak yanl›fl bir beyanda bulunmas› ya da
yanl›fl beyan›n oluflturulmas›na yard›m etmifl olmas›,
❖ Hasar ödemesinin sunulan yanl›fl beyana do¤rudan ba¤l› olmas› gerekmektedir.
Az›l› bir suç çetesinden s›radan bir sigortal›ya, sigorta arac›s›ndan sigorta flirketi çal›flan›na, tamirciden itfaiye memuruna kadar poliçe ile ilgili
ifllem yapan her kesimden kiflinin dâhil olabildi¤i
çok boyutlu ve karmafl›k bir suç türü olan sigorta
sahtekârl›¤›, merdiven alt› tamirhanelerde de
gösteriflli yönetim kurulu odalar›nda da ifllenebilmektedir.
Toplam sigorta sahtekârl›¤› maliyetinin yüzde
10’unu teflkil etti¤i kabul edilen a¤›r sigorta sahtekârl›¤›, birinin bilerek uydurma hasar ya da
14
“Günümüzde az›msanamayacak
say›da s›radan dürüst
sigortal›, Sigorta Sahtekârl›¤›n›
ma¤duru olmayan bir masum
giriflim olarak alg›lamaktad›r.”
planlanm›fl kaza tertip etmesi, ayn› hasar için birden fazla kez tazminat baflvurusunda bulunmas›, arac›na bilerek zarar vermesi ve benzeri yollara baflvurmas› yoluyla yap›lan profesyonel ve organize sigorta sahtekârl›¤› türüdür.
F›rsat sahtekârl›¤› da denen ve toplam sahtekârl›k maliyetinin yüzde 80’ini oluflturdu¤u kabul edilen di¤er tür sahtekârl›k ise, s›radan insanlar›n
meflru bir hasar bedelini bilerek fliflirmesi, art›rmas›, düflük prim ödemek ya da teminat alabilmek
amac›yla sigortalanma aflamas›nda bilerek
yanl›fl bilgi vermesi, oluflan kazaya iliflkin gerçek
d›fl› beyanlarda bulunulmas› gibi yollarla gerçeklefltirilmektedir. Kalan yüzde 10’luk maliyetin ise
amatör nitelikteki basit yolsuzluklardan olufltu¤u
kabul edilmektedir.
Oto, sa¤l›k ve ev sigortalar› baflta olmak üzere
tüm sigorta dallar› sigorta sahtekârl›klar›ndan etkilenmektedir.
Sigorta sahtekârl›klar› risk kabul ve sigortalanma
aflamas›ndaki sahtekârl›klar ve hasar aflamas›ndaki sahtekârl›klar olarak da alt gruplarda incelenebilir. Ayr›ca kan›tlanm›fl ve flüpheli durumda
olmalar›na göre de sigorta sahtekârl›klar› ayr›
bafll›klarda de¤erlendirilebilecektir.
Sigorta sahtekârl›¤› d›fl›nda, sigortac›l›kla ilgili ticari nitelikteki suç kapsam›nda yer alabilecek
yayg›n yolsuzluk ve doland›r›c›l›k biçimleri ise,
❖ Arac›lar taraf›ndan tahsil edilen sigorta primle-
rinin sigorta flirketlerine aktar›lmay›p zimmete geçirilmesi (güveni kötüye kullanma),
❖ Sigortan›n yetkisi olmayanlar taraf›ndan yap›lmas› ve primlerinin yetkisiz kifliler taraf›ndan tahsil
edilip hasarlar›n ödenmemesi,
❖ Birleflme ve devralma yoluyla sigorta flirketi mal
varl›klar›n›n amac› d›fl›nda yerlere aktar›lmas›
fleklinde s›ralanabilir.
Amerikan Federal Araflt›rma Kuruluflunca (FBI), sigorta sahtekârl›klar›n›n sa¤l›k sigortalar› hariç her
y›l 40 Milyar Dolara maliyete neden oldu¤u belirtmektedir. ‹ngiliz Sigortac›lar Birli¤i’nce (ABI), sigorta sahtekârl›klar›n›n ‹ngiliz sigortac›l›k sektörüne
maliyetinin bir önceki y›la göre yüzde 24 art›flla
2008 y›l›nda 1,9 Milyar Sterlin’e ulaflt›¤› belirtilmifltir. Bu, her bir ‹ngiliz ailesinin fazladan 655 Sterlin
prim ödemesi anlam›na gelmektedir. Bu konuya
iliflkin kapsaml› bir çal›flma bulunmamakla birlikte,
hasar baflvurusunda bulunan yaklafl›k her dört
arabadan birinin park halindeyken çarp›ld›¤›
(hayat›n ola¤an ak›fl› ile ba¤daflmayacak kadar
yüksek say›da) beyan edildi¤i gerçe¤inden sahtekârl›k sorununun ülkemizdeki boyutlar› hakk›nda da ipuçlar› elde etmek mümkün olacakt›r.
Özellikle ekonomik kriz dönemlerinde sahtekârl›¤›n getirdi¤i yükün daha da art›fl gösterdi¤i ise bir
di¤er kabul gören görüfltür.
Yukar›da belirtti¤imiz sahtekârl›k türlerinden en
çok üzerinde durulmas› gereken konu ise oransal
a¤›rl›¤› da dikkate al›nd›¤›nda f›rsat sahtekârl›klar› grubu olacakt›r.
Günümüzde az›msanamayacak say›da s›radan
dürüst sigortal›n›n sigorta sahtekârl›¤›n› ma¤duru
olmayan bir masum giriflim olarak alg›lad›¤› görülmektedir. Bu suç ço¤u kez göz yumulacak ve
görmezlikten gelinecek bir durum olarak ortaya
ç›kmaktad›r. Birçok sigortal› “yüksek” prim ödeyerek geçirdikleri hasars›z ya da az hasarl› birkaç
y›ldan sonra kendilerinde sigorta sahtekârl›¤›na
baflvurma hakk›n› görebilmektedirler. Yarg›lama
sistemlerinin yeterince etkin çal›flmamas› ve bu
konuya özgü ayr›nt›l› yasal düzenlemelerin bulunmay›fl›ndan da kaynaklanan bir di¤er alg›lama
ise, sigorta sahtekârl›¤›n›n yakalanma riski düflük
ve kolay kazanç elde etme yöntemi oldu¤udur.
Ana prensibi “iyi niyet” olan sigortac›l›kta, sahtekârl›¤›n iflin do¤as›ndan kaynakland›¤›n› düflünmenin, çözümü sahtekârl›k maliyetinin tüm sigortal›lar aras›nda eflit paylaflt›r›lmas›ndan ibaret kabul etmenin, her flirketin kendi bünyesinde alaca¤› ço¤u dar kapsaml› sahtekârl›klarla mücadele programlar›n› yeterli görmenin ve konuyu
yok sayman›n ve benzeri yaklafl›mlar›n sorunun
çözümüne katk› sa¤lamayaca¤› kan›s›nday›z.
Sonuç olarak sigorta sahtekârl›¤›n›n sigorta sektörüne ve tüm sigortal›lara getirdi¤i a¤›r bedellerin en aza indirilmesinin verilecek bütünleflik, sürekli, aktif bir ortak mücadele ile mümkün olabilece¤i düflüncesiyle afla¤›daki çözüm önerilerimizin sektör taraf›ndan ele al›nmas› gerekti¤i düflüncesindeyiz.
❖ Kamunun bu konudaki fark›ndal›¤›n›n art›r›larak sigorta sahtekârl›¤› suçuna karfl› gösterilen
müsamahan›n ortadan kald›r›lmas› amac›yla
ulusal kapsaml› bilgilendirme kampanyalar›n›n
düzenlenmesi,
❖ Ortak bir sigorta sahtekârl›klar› mücadele ve
ihbar merkezi kurulmas›,
❖ Oluflturulacak merkezi bir veri taban› ile flüpheli sigorta sahtekârl›klar›na iliflkin bilgilerin sigorta flirketleri, güvenlik güçleri ve di¤er finansal kurulufllar aras›ndaki paylafl›m›n›n mümkün hale getirilmesi,
❖ Merkezi veri taban›ndaki veri madencili¤i uygulamalar› ile sahtekârl›k konusu olabilecek flablonlar›n ortaya ç›kar›larak elde edilen bilgilerin sistematik paylafl›lmas›n›n sa¤lanmas›,
❖ Sigorta sahtekârl›klar›na iliflkin yasal yapt›r›mlar›n etkinli¤inin art›r›lmas› amac›yla gerekli yasal
düzenlemelerin yap›lmas›n› sa¤lamak için giriflimlerde bulunulmas›.
Kaynaklar: http://www.tramer.org.tr/,
http://www.abi.org.uk/,
http://www.statutelaw.gov.uk/ , http://www.iii.org/,
http://www.cila.co.uk/, http://www.fbi.gov/
publications/fraud/insurance_fraud.htm,
http://en.wikipedia.org/wiki/Insurance_fraud,
http://www.insurancefraudbureau.org/
15
KAPAK KONUSU
‹klim De¤iflikli¤i ile
Mücadele ve Sigorta
Sektörü
Dr. Berna ÖZfiAR KUMCU
TSRfiB AB ve Uluslararas› ‹liflkiler
ünyan›n iklim sistemi sürekli bir de¤iflim
göstermektedir. Atmosfer, okyanuslar
ve anakaralar baflta olmak üzere sistemin tüm
bileflenlerini etkileyen bu de¤iflim do¤al afet
riskini artt›rmakla kalmamakta, ayn› zamanda
iklimin gelecek y›llarda nas›l bir seyir izleyece¤i
konusunda da belirsizlik yaratmaktad›r.
D
Yüzy›l›m›z›n en önemli sorunlar›ndan biri olarak
kabul edilen, do¤al iç süreçler ve d›fl etmenlerden kaynaklanan iklim de¤iflikli¤i “iklimin ortalama durumunda ya da onun de¤iflkenli¤inde
onlarca y›l ya da daha uzun y›llar boyunca sü-
fiekil 1: Sera Etkisinin fiematik Gösterimi
Kaynak: DPT, Sekizinci Befl Y›ll›k Kalk›nma Plan›, ‹klim De¤iflikli¤i Özel
‹htisas Komisyonu Raporu, Ankara, 2000, s.10.
ren istatistiksel olarak anlaml› de¤iflimler”1 olarak tan›mlanabilmektedir. Birleflmifl Milletler ‹klim De¤iflikli¤i Çerçeve Sözleflmesi ise iklim de¤iflikli¤ini “karfl›laflt›r›labilir zaman dilimlerinde
gözlenen do¤al iklim de¤iflikli¤ine ek olarak,
küresel atmosferin bileflimini do¤rudan ya da
dolayl› olarak bozan insan etkinlikleri sonucunda iklimde oluflan de¤ifliklik”2 olarak tan›mlamaktad›r.
Sanayi devriminden bu yana karbondioksit, metan ve diazotmonoksit gibi ana sera gazlar›nda
büyük art›fl gerçekleflmifltir. Bunun nedenleri çeflitli olmakla birlikte sanayi süreçleri, fosil yak›tlar›n kullan›m›, arazilerin kullan›m›ndaki de¤ifliklikler
ve ormans›zlaflma gibi insan etkinliklerini bafll›ca
nedenler aras›nda saymak mümkündür. Artan
sera gazlar› sonucunda do¤al sera etkisi güçlenmeye bafllam›fl; bu durumun yerkürenin ›fl›n›m dengesini bozmas› sonucunda yerküre s›cakl›¤›nda önemli art›fl gözlenmifltir.3 ‹klim de¤iflikli¤i kara ve deniz ›s›lar›n› yükselterek ya¤›fl tipi ve miktar› üzerinde etkili olmakta; bunun sonucunda küresel deniz seviyesi yükselmekte,
k›y› erozyonu riski artmakta ve do¤al afetlerin
say› ve fliddetinde buna ba¤l› bir art›fl görülmektedir. De¤iflen su ›s›s›, su seviyesi ve oluflan
ak›nt›lar g›da tedariki, sa¤l›k, endüstri, ulafl›m
ve eko-sistem bütünlü¤ünü de olumsuz etkilemektedir. Bununla birlikte, iklim de¤iflikli¤inin
önemli ekonomik ve sosyal sonuçlar› bulunmaktad›r.
1
Türkefl, Murat, “Küresel ‹klim De¤iflikli¤i Nedir? Temel Kavramlar, Nedenleri, Gözlenen ve Öngörülen De¤ifliklikler”, Türkiye ‹klim De¤iflikli¤i Kongresi T‹KDEK 2007, 11- 13 Nisan 2007, ‹TÜ, ‹stanbul, http://www.tikdek.itu.edu.tr/bildiriler/murat_turkes.pdf.
2
Birleflmifl Milletler ‹klim De¤iflikli¤i Çerçeve Sözleflmesi, sözleflmenin tamam› için bkz. http://www.iklimnet.org/content/documentation/iklim-degisikligicerceve-sozlesmesi.pdf/view
3
DPT, Sekizinci Befl Y›ll›k Kalk›nma Plan›, ‹klim De¤iflikli¤i Özel ‹htisas Komisyonu Raporu, Ankara, 2000, s.3, raporun tamam› için bkz.
http://ekutup.dpt.gov.tr/cevre/oik548.pdf.
16
‹klim de¤iflikli¤iyle ilgili çal›flmalar yapan uzmanlar, f›rt›na, kas›rga, sel gibi do¤al afetlerin
s›kl›k ve say›s›nda meydana gelen art›fl›n önümüzdeki dönemde daha da h›z kazanaca¤›
öngörüsünde birleflmektedir. Bu art›fl, önemli
büyüklükte bir ekonomik kayb› da beraberinde getirecektir. Finansal hizmetler sektörünün,
iç süreç ve politikalar› ile ürün ve hizmetlerini
bu riskleri göz önünde bulundurmak suretiyle
yeniden de¤erlendirmesi gerekmektedir.
la birlikte, sektörün kârl›l›¤›n› ve ifl modelini tehdit edecek dolayl› etkisi de olacakt›r.4 Avrupa
Sigorta ve Reasürans Federasyonu (CEA) taraf›ndan haz›rlanan “‹klim De¤iflikli¤i ile Mücadele: Sigortac›lar›n Önemli Katk›s›” bafll›kl› rapor
iklim de¤iflikli¤inin sigorta sektörüne etkilerini
artan hasar maliyetleri, sigorta arz ve talebi ile
branfllar baz›ndaki etkiler olmak üzere farkl›
bafll›klarda de¤erlendirmektedir.5
ARTAN HASAR MAL‹YETLER‹
‹KL‹M DE⁄‹fi‹KL‹⁄‹ VE S‹GORTA SEKTÖRÜNE
ETK‹LER‹
Sigortac› ve reasürörler iklim de¤iflikli¤inin sonuçlar›na iliflkin sorumluluk tafl›d›klar›ndan sigorta sektörü iklim de¤iflikli¤inden do¤rudan
etkilenmektedir. Sigortal› hane halklar›, çiftçiler,
enerji sa¤lay›c›lar gibi farkl› gruplar›n karfl›laflt›klar› finansal kay›plar›n tazmin edilmesinde sektörün sahip oldu¤u kilit konum nedeniyle hasar
ödemelerinde art›fl meydana gelmesi kaç›n›lmaz görünmektedir.
‹klim de¤iflikli¤inin mal, ürün, büyükbafl hayvan, ifl aksamas›, motor ve sa¤l›k sigortalar›ndaki hasarlar üzerinde do¤rudan etkisi olmak-
‹klim de¤iflikli¤inin sebep oldu¤u ekonomik kay›plar›n gittikçe artan bir bölümünün sigortac›lar taraf›ndan karfl›land›¤› bilinmektedir.
1980'li y›llarda dünya genelinde iklim ba¤lant›l› kay›plar›n yüzde 16's› sigortal›yken bu oran
son 10 y›lda (1999-2008 aras›nda) ortalama iki
kat›na ç›karak yüzde 31'e, son 5 y›lda ise yüzde 41,5'e ulaflm›fl; 1980'lerden bu yana gerçekleflen en büyük üç sigortal› kay›p son befl y›l
içerisinde meydana gelmifltir.6
1980-2008 y›llar› aras›nda iklime dayal› olaylar
sonucunda Avrupa ortalamada y›ll›k 11.1 Milyar Euro tutar›nda bir ekonomik kay›p yaflam›fl;
fiekil 2:
Dünya
Genelinde
‹klimle
Ba¤lant›l›
Olarak
Meydana
Gelen Do¤al
Afetler
(1980-2008)
Kaynak:
Munich Re,
Geo Risks
Research,
NatCatServic
e, May›s
2009
4
5
6
CEA, Tackling Climate Change: The Vital Contribution of Insurers, Aral›k 2009, s.16.
Ayr›nt›l› bilgi için bkz. CEA, a.g.e., ss.16-25.
CEA, a.g.e., s.16.
17
KAPAK KONUSU
fiekil 3:
Avrupa
Genelinde
‹klimle
Ba¤lant›l›
Olarak
Meydana
Gelen Do¤al
Afetler
(1980-2008)
Kaynak:
Munich Re,
Geo Risks
Research,
NatCatServic
e, May›s
2009
kay›plar›n sigorta sektörünce karfl›lanan k›sm›
1980'lerde yüzde 25 iken son 10 y›lda (19992008) yüzde 33'e, son 5 y›lda ise yüzde 44'e
ulaflm›flt›r.7
Avrupa Birli¤i tek sigorta piyasas›n›n önde gelen ülkelerinde iklim de¤iflikli¤inin olas› etkilerine iliflkin ön çal›flmalar yap›lmaya bafllanm›flt›r.
Bu çerçevede, ‹ngiliz Sigortac›lar Birli¤i (ABI) ta-
raf›ndan ‹ngiltere için gelece¤e yönelik olarak
yap›lan tahminler durumun ciddiyetini daha
net biçimde ortaya koymaktad›r. 2050 y›l›na
yönelik tahminler, ‹ngiltere'de iklim de¤iflikliklerinden kaynaklanan hasar taleplerinin iki kat
artarak 3.3 Milyar Euro seviyelerine ulaflaca¤›n›; en a¤›r hasar›n yaflanaca¤› y›l›n sektöre
maliyetinin ise 20 Milyar Euro civar›nda olaca¤›n› ortaya koymaktad›r.8
fiekil 4:
‹klim
De¤iflikli¤inin
Risk
Sermayesi
Gereklilikleri
Üzerindeki
Etkisi
Kaynak:
Association
of British
Insurers
(ABI),
Financial
Risks of
Climate
Change,
Haziran
2005, s.37.
7
8
18
CEA, a.g.e., s.17.
Allianz Group ve WWF, Climate Change & the Financial Sector: An Agenda for Action, Londra, Haziran 2005, s. 7.
Artan hasar taleplerinin dünya genelinde tüm
sigortac›lar› yeterli sermaye bulundurma yükümlülü¤üyle karfl› karfl›ya b›rakmas› beklenmektedir. Sigortac›lar, öngörebildikleri hasarlarla öngöremedikleri büyüklükteki hasarlar aras›ndaki fark› kapatabilmek için sermaye yap›lar›n›
yeniden gözden geçirmek durumunda kalacaklard›r. fiekil 4'te de görüldü¤ü gibi beklenen
kay›plar ile tahmin edilemeyen boyuttaki büyük
kay›plar aras›ndaki fark› kapatabilmek için yeterli sermayeye ihtiyaç duyulmaktad›r.
S‹GORTA ARZ VE TALEB‹
‹klim de¤iflikli¤inin sigorta sektörüne etkisi sigorta arz ve talebinde de kendini göstermektedir.
CEA Raporu'nda sigorta sektörü ve devletin
rolüne ba¤l› olarak 4 temel sigorta çözümünden söz edilmektedir. Avrupa içerisinde pek
çok ülkede devlet müdahalesi görülmemekte
ve do¤al afetlere iliflkin sigortalar ihtiyari olmaktad›r. Söz gelimi, Hollanda ve Danimarka'da sigortac›lar do¤al afetlerin sigortalanmas›nda çok az düzeyde veya iste¤e ba¤l› bir
role sahiptir. Devlet, y›ll›k bütçesinden veya
belli bir fon taraf›ndan yönetilen yang›n poliçelerinden al›nan vergiler yoluyla hasarlar› kar-
fl›lamaktad›r. ‹sviçre'de devlet sigorta hizmeti
sunumuna müdahale etmemekte; fakat belli
risklerin sigortalanmas›n› zorunlu tutmaktad›r.
Belçika, Fransa, Norveç ve Romanya'da ise
zorunlu sigorta ve devlet müdahalesini bir araya getiren sistemler kullan›lmaktad›r.
Pek çok ülkede riskin potansiyel büyüklü¤ü ve
poliçe sahiplerinin say›s›n›n azl›¤› nedeniyle
do¤al afetler için sigorta teminat› sa¤lanmas›
zordur. Bununla birlikte, riskin belirsizli¤i ve devletten yard›m alma beklentisi sigortaya olan
talebi azaltan unsurlard›r. Bilinç eksikli¤i de arz
ve talebi etkileyen önemli bir faktördür. Do¤al
afetlerin hemen ard›ndan sigortaya talepte
art›fl görülmekte, buna karfl›n do¤al afetlerin
üzerinden zaman geçtikçe sigorta kiflilerin önceliklerinden biri olmaktan ç›kmaktad›r.
BRANfiLAR BAZINDAK‹ ETK‹LER
‹klim de¤iflikli¤i çeflitli sigorta branfllar› üzerinde
do¤rudan etkiye sahip olmakla birlikte en k›r›lgan branfl mal sigortalar› branfl› olarak karfl›m›za ç›kmaktad›r. Avrupa k›tas›nda artan ya¤›fllar›n sebep oldu¤u seller ve yükselen deniz seviyesinin mal sigortas› üzerindeki etkilerinin gittikçe daha da a¤›r hissedildi¤i görülmektedir.
Nehirlere yak›n mesafede bulunan konut ve endüstriyel
mülklerin de yükselen deniz seviyesi
sonucu daha s›k ve
güçlü sel riskine maruz kalmas› beklenmektedir.
Di¤er
yandan, yaz aylar›nda artan kurakl›k
yer kaymas›na neden olarak binalarda hasara yol açmaktad›r.
fiekil 5: ‹klim De¤iflikli¤i ile
Mücadelede Sigorta Sektörünün
Rolü
Kaynak: Avrupa Sigorta ve
Reasürans Federasyonu
19
KAPAK KONUSU
Kurakl›k ve seller tar›m sigortalar›n› da yak›ndan etkilemekte, düflük hasat, artan orman
yang›nlar› ve tar›msal alanlar›n verimlili¤inin
azalmas› belli bafll› ürünlerde hasar riskinin artmas›na neden olmaktad›r.
‹klim de¤iflikli¤inin bir di¤er etkisi hayat ve sa¤l›k sigortalar›nda görülmektedir. Sel, f›rt›na ve
kas›rgalar bulafl›c› hastal›k riskini artt›r›rken yaz
aylar›nda da cilt kanseri vakalar›nda gözle görülür art›fl kaydedilmektedir. ‹klim de¤iflikli¤i
özellikle gençlerin, yafll›lar›n ve kronik hastal›¤›
bulunan kiflilerin sa¤l›¤›n› etkilemektedir.
Kötü hava koflullar› ve beklenmeyen meteorolojik olaylar trafik kazalar›nda da art›fla yol açmakta, dolu ya¤›fllar›, f›rt›na, sel ve toprak kaymalar› sonucu araçlar daha çok zarar görmekte ve kasko sigortalar› aç›s›ndan maliyetler artmaktad›r.
‹KL‹M DE⁄‹fi‹KL‹⁄‹ ‹LE MÜCADELEDE
S‹GORTA SEKTÖRÜNÜN ROLÜ
Tüm bu faaliyetlerin yan› s›ra artan risklere daha etkin biçimde haz›rlanmak da önem tafl›maktad›r. Bu kapsamda sigortac›lar›n bilgilendirme sistemleri, risk haritalar› ve olay senaryolar› gibi teknikleri daha da artan flekilde kullanmaya bafllad›klar› görülmektedir. Sektörün risk
paylafl›m› kadar risk transferi ve hasar yönetimi
politikalar›n› da iklim de¤iflikli¤inin olas› etkilerini göz önünde bulundurmak suretiyle yeniden
de¤erlendirmesi faydal› olabilecektir.
YARARLANILAN KAYNAKLAR
‹klim de¤iflikli¤i sigorta sektörünün hasar maliyetlerini artt›raca¤›ndan sigortac›lar taraf›ndan
bir f›rsattan çok tehdit olarak alg›lanmaktad›r.
Bu nedenle iklim de¤iflikli¤i ile mücadelede sigorta sektörünün risk de¤erlendirmesi, toplum
genelinde fark›ndal›k düzeyinin artt›r›lmas›, riskin
azalt›lmas› ve önlenmesi, risk transferi ile hasar
yönetimi konular›nda daha etkin politikalar gelifltirmesi beklenmektedir.
Allianz Group ve WWF, Climate Change & the Financial
Sector: An Agenda for Action, Londra, Haziran 2005.
‹klim de¤iflikli¤i ile mücadelede sigorta sektörünün rolü, Avrupa Sigorta ve Reasürans Federasyonu taraf›ndan özetlenmifl olup fiekil 5'te yer
almaktad›r.
Association of British Insurers, Financial Risks of Climate
Change, Haziran 2005.
Sektörün ileriye dönük ve çok boyutlu modeller gelifltirmek suretiyle risk de¤erlendirmesinde
bulunmas› önem tafl›maktad›r. Bu çerçevede
sigortac›lar›n mevcut risk de¤erlendirmelerini
tekrar gözden geçirerek hangi alanlarda,
branfllarda veya co¤rafyalarda riske maruz
kalacaklar›n›, karfl›lar›na ç›kacak yeni ifl f›rsatlar›n› ve müflteri profillerini en gerçekçi biçimde
yeniden analiz etmeleri gerekmektedir.
20
Sigorta sektörü ayn› zamanda fark›ndal›k artt›rma konusunda da önemli bir role sahiptir.
Sektör, sigortal›lar ile aras›ndaki etkin iletiflim
a¤› kanal› ile iklim de¤iflikli¤ine ba¤l› riskler, risk
haritalar› ve riske ba¤l› fiyatland›rma gibi konularda sigortal›lara tavsiyeler sunarak fark›ndal›¤›n artt›r›lmas›na daha çok katk› sa¤layabilecektir. Böylelikle riskin azalt›lmas› hatta k›smen veya tamamen önlenmesi de mümkün
olabilecektir.
Birleflmifl Milletler ‹klim De¤iflikli¤i Çerçeve Sözleflmesi,
http://www.iklimnet.org/content/documentation/iklimdegisikligi-cerceve-sozlesmesi.pdf/view (Eriflim Tarihi: 3
Aral›k 2009).
CEA, Reducing the Social and Economic Impact of Climate Change and Natural Catastrophes: Insurance Solutions and Public-Private Partnerships, 2007.
CEA, Tackling Climate Change: The Vital Contribution of
Insurers, Aral›k 2009.
DPT, Sekizinci Befl Y›ll›k Kalk›nma Plan›, ‹klim De¤iflikli¤i Özel
‹htisas Komisyonu Raporu, http://ekutup.dpt.gov.tr/cevre/oik548.pdf (Eriflim Tarihi: 1 Aral›k 2009).
Munich Re, Geo Risks Research, NatCatSERVICE, May›s
2009.
Özflar Kumcu, Berna, “”‹klim De¤iflikli¤i ve Sigorta
Sektörüne Etkileri”, TSEV Sigorta Araflt›rmalar› Dergisi,
Say›.4, Nisan 2008, ss.79-84.
Türkefl, Murat, “Küresel ‹klim De¤iflikli¤i Nedir? Temel
Kavramlar, Nedenleri, Gözlenen ve Öngörülen
De¤ifliklikler”, Türkiye ‹klim De¤iflikli¤i Kongresi - T‹KDEK
2007, 11- 13 Nisan 2007, ‹TÜ, ‹stanbul,
http://www.tikdek.itu.edu.tr/bildiriler/murat_turkes.pdf.
MEVZUAT - SORUNLAR - YARGI KARARLARI
Acentenin Portföy
Hakk›
gözden geçirilmesinde yarar bulunmaktad›r.
Zihni METEZADE
TSRfiB Yönetim Kurulu Müflaviri
igorta acenteleri, sigortac›l›k sektöründe sigortac›l›k görevinin birçok
aflamas›nda do¤rudan rol üstlenen veya bir
veya birden ziyade sigorta flirketi ile olan iliflikleriyle önem kazanan sigortac›l›k aktörleridir. Sigorta acentesinin hukuki ve ekonomik
konumu hem sigorta ettiren hem de sigortac› aç›s›ndan hayati önemi tafl›maktad›r. Ço¤u zaman sigortac› ile sigorta ettiren aras›nda olan bu iliflki acente yolu ile gerçekleflmektedir. Ülkemizde bu iliflki oldukça yayg›nd›r. Zira sigorta acenteleri uzun y›llard›r sigorta flirketlerinin do¤rudan do¤ruya prim sa¤layan sat›fl örgütü yerine geçmifl ve flirketlerin
prim üretimlerinin neredeyse tamam›na yak›n› acenteler kanal›yla gerçekleflmifltir. Bu nispet yüzde yetmifl üçlere varmaktad›r.
S
Burada sözü edilen yönü ile de sigorta acentesinin Türk Ticaret Kanunu yan›nda hukuki
durumunun ayr›ca düzenlenmesi son derece
önemli bir husustur. Bu sayede sigorta flirketi
ile acente aras›ndaki iliflki çok daha belirgin
bir flekilde tan›mlanmakta ve hali haz›rda uygulamada yaflanan birçok sorun ortadan
kald›r›lm›fl olmaktad›r. Nitekim Acenteler Yönetmeli¤i ile bu konudaki eksikliklerin birço¤u
tamamlanm›fl ve tamamlanmaktad›r.
Bazen haks›z olarak nitelenebilecek yo¤un
rekabetten, tahsilâttan, e¤itim ve personel
durumundan, az da olsa yasal düzenlemelerden do¤an bu sorunlar sigorta flirketleriyle
acenteler aras›ndaki iliflkileri de etkilemekte;
bu nedenle iliflkilerin her aç›dan yeniden
Acente, sigortal›y› do¤rudan ilgilendiren ve
sat›n ald›¤› hizmetin kalitesini etkileyen, dolay›s›yla da sigortal›n›n yaflam standard›na
olumlu veya olumsuz etkide bulunan bir rol
üstlenmektedir. Acente, adeta sigorta flirketinin halka aç›lan bir penceresi olarak görev
yapmakta; sigorta ettirenle, özellikle sözleflmelerin yap›lmas› aflamas›nda do¤rudan
do¤ruya temasa geçmekte ve sigorta ettireni yap›lacak sigorta sözleflmesi hakk›nda
yönlendirmektedir. Ancak acentenin bu rolü
yaln›z sözleflmenin yap›lmas› ile s›n›rl› de¤ildir.
Rizikonun gerçekleflmesi aflamas›nda da gerek en yak›n dan›flman› olarak gerekse flirketle temasa geçerek önemli görevler ifade etmektedir.
Yukar›da da de¤indi¤imiz gibi ülkemiz sigorta
üretiminde acenteler büyük pay sahibidir.
Son verilere göre prim üretiminin yaklafl›k yüzde sekizini direkt sat›fllar; yüzde on birini bankalar; yüzde yetmifl üçünü acenteler ve yüzde sekizini de brokerler sa¤lamaktad›r. Bu
nedenle, pazarda önemli pay› olan bu istihsal organ›n›n gerek sosyal güvenlik, gerek rekabetin geliflmesi yönünden baz› güvencelerinin olmas› zaruri bulunmaktad›r.
Acentelik ifllevleri, Türk Ticaret Kanununun
116 ve müteakip maddeleri ile 5684 say›l› kanunun 23 ve 25’inci maddeleri hükümlerine
göre sigorta flirketi ile acente aras›nda yap›lan sözleflme hükümleri muvacehesinde yürütülmektedir. Acentelik sözleflmeleri süreli ve
süresiz düzenlenmektedir. Sözleflmenin süreli
olarak yap›lmas› halinde, sözleflmenin uzat›lmas›na iliflkin özel hüküm bulunmad›kça süre
21
sonunda hiçbir ihtara lüzum olmadan sözleflmenin kendili¤inden sona ermesi tabiidir. Baz› acentelik sözleflmelerinde ve k›smen ülkemizde de acentenin 65 yafl gibi belirli yafla
ulaflmas› halinde sözleflmenin sona erece¤ine dair hüküm bulunmakta, bu durumda
acente komisyonlar› üzerinde ve sigorta flirketinin de katk›s› ile sa¤lanan primlerle
acentenin emeklilik gibi sosyal güvenli¤inin
teminat alt›na al›nmas› mümkün olmaktad›r.
Acentelik sözleflmesinin sona ermesi halinde
taraflara düflen hak ve borçlar konusunda
Türk Ticaret Kanunu bak›m›ndan baz› hükümler mevcuttur.
Nitekim Ticaret Kanununa göre müvekkil
olan flirketin hususi ve yaz›l› muvafakatiyle
sözleflme yapma yetkisine, yapt›¤› iflin bedelini tahsilde ve arac›l›kta bulundu¤u veya
yapt›¤› sözleflmelerle ilgili her türlü ihtar, ihbar
ve protesto gibi hakk› koruyan beyanlar› müvekkili flirket nam›na yapmaya yetkili olan
acente; gene sözleflme uyar›nca müvekkilinin ifllerini görmeye menfaatlerini korumaya
piyasan›n ve müflterilerinin durumunu, de¤ifliklikleri haber vermeye, tahsil etti¤i bedeli
ödemeye mecburdur. Acente genel anlamda de¤indi¤imiz bu yetki hükümlülükleri yan›nda, fevkalade masraflar›n› isteme, komisyon alma ve gerekti¤inde müvekkilindeki
alacaklar› ödeninceye kadar kendi nezdinde bulunan menkul fleylerle k›ymetli evrak
üzerinde hapis hakk›na da sahip olmaktad›r.
Bizim burada üzerinde durmak istedi¤imiz,
acentelik sözleflmesinin sona ermesi halinde
acentenin temsil etti¤i sigorta flirketinden
alabilece¤i portföy hakk›d›r.
Doktrinde portföy hakk› olarak isimlendirilen
bu konu, istihsal edilen portföyün gayri maddi ayni hak oldu¤u, acenteye ait olmas›
icap eden bu hakk›n sigorta flirketine intikal
etmesi sonucu acentenin tazminat talep
hakk› bulundu¤u söylemleri karfl›s›nda bu
varl›¤›n, hem acenteye hem de sigorta flirketine ait oldu¤u, acentelik sözleflmesinin sona
22
ermesi sonunda müflterek hakk›n tümünün
do¤rudan do¤ruya sigorta flirketine intikal
etmesi sebebiyle müflterek hak üzerinde ancak acente pay›n›n tazmin edilece¤ini ifade
edenler de olmufltur. Acentenin faaliyeti sonucunda do¤an art›fltan, acentelik faaliyetinin sona ermesi halinde yaln›z sigortac›n›n
faydalanmas›n›n haks›z iktisap oldu¤unu savunan görüfle karfl›, acentelik sözleflmesinin
sona ermesiyle bu durumun do¤aca¤›n›n
taraflarca bilindi¤i, bu nedenle iktisab›n haks›z olmad›¤› görüflü de ileri sürülmüfltür.
Portföy hakk›, yukar›da da de¤indi¤imiz gibi
acente ile müvekkili sigorta flirketi aras›ndaki
hak ve yükümlüler aras›nda konu edilmekte
ve Türk Ticaret Kanunu ancak acentenin feshine iliflkin hükümleri bu konuda yetersiz bulunmaktad›r.
Afla¤›daki bölümlerde, konu, Türk Ticaret Kanunu, Taslak Ticaret Kanunu hükümleri ve
5684 say›l› kanun muvacehesinde tetkik
olunmufltur.
Türk Ticaret Kanununa göre:
Türk Ticaret Kanununun 133’üncü maddesine göre “Muayyen olmayan bir müddet için
akdedilmifl olan acentelik mukavelesini taraflardan her bir üç ay önce ihbar etmek suretiyle feshedebilir. Mukavele ile birlikte tayin
olsa dahi muhik sebeplerden dolay› akit her
zaman fesih olunabilir. Müvekkilin veya
acentenin iflas veya ölümü yahut hacir alt›na al›nmas› halinde Borçlar Kanununun
397’nci maddesi tatbik olunur.” Madde hükmünden de anlafl›ld›¤› gibi acentelik sözleflmesi belirli bir sürenin bitmesi nedeniyle kendili¤inden sona ermektedir. Ancak, taraflar
hakl› sebeplerin olmas› halinde dahi bu süreyi beklemeden acentelik sözleflmesini feshedebilirler. Belirsiz süreli acentelik sözleflmeleri
için de ayn› durum söz konusu olabilir ve taraflardan biri hakl› sebebi ileri sürerek acentelik sözleflmesini sona erdirebilir. Acentenin
normal iflini görmeye mani hastal›k gibi sebep yan›nda, acente veya müvekkili olan
flirketin yükümlülüklerini yerine getirmemeleri
ve sözleflmeye ayk›r› hareket edilmesi halinde hakl› olan taraf acentelik sözleflmesini feshedebilir.
Süresiz acentelik sözleflmelerinde sözleflmenin feshi için taraflar›n üç ay önceden fesih
ihbar›nda bulunmalar› zaruridir. Ancak hakl›
sebeplerin bulundu¤u durumlarda bu feshin
yap›labilmesi için ihbar süresine uyma zorunlulu¤u yoktur.
Acentelik sözleflmesinin sona ermesi halinde
Türk Ticaret Kanununun 134’üncü maddesi
hükmüne göre gerek acente gerek müvekkil
sigorta flirketinin münasip bir tazminat isteme
hakk› do¤abilir. Kanunun bu husustaki maddesi hükmüne göre “hakl› sebep olmadan
veya üç ayl›k ihbar müddetine riayet etmeksizin akdi fesih eden taraf bafllanm›fl ifllerin tamamlanmamas› yüzünden di¤er taraf›n u¤rad›¤› zarar›n tazmine mecburdur.
Madde hükmünden de anlafl›ld›¤› gibi
134’üncü maddeye göre iki çeflit tazminat
söz konusu edilebilir.
Bunlardan biri belirli bir süresi olmayan acentelik sözleflmesini hakl› sebep olmaks›z›n veya
üç ayl›k feshi ihbar süresine riayet etmeden
fesheden taraf›n, di¤er taraf›n bafllay›p da
henüz tamamlayamad›¤› ifller dolay›s›yla
maruz kald›¤› zarar› ödemekle yükümlü tutulmas›d›r. “Maddedeki bafllanm›fl ifller” tabirinin sigortac›l›kta ne olabilece¤i hükmün ihtiyaçlar› ne derece giderece¤i tart›flma konusu
olabilmektedir. Sigortac›l›kta bu tabirden teklifnamesi al›nan ifllerin kastedildi¤i kabul olunmaktad›r. Ancak bu hükmün uygulanmas›nda tazminat talep eden flahs›n zarar›n do¤du¤unu ve miktar›n› ispat etmesi gereklidir.
de tazminat miktar›n› saptamak oldukça
güçtür. Bilirkifli yoluyla tazminat›n tespiti ve
takdirine gidilebilirse de bu tespit ve takdirde
kanunda yol gösterici bir hükmün bulunmamas› bir noksanl›kt›r.
Acentenin alabilece¤i tazminata ve portföy
hakk›na Yarg›tay’›n az da olsa baz› kararlar›nda de¤inilmifltir. Bu kararlardan 10 May›s.1996 tarihli, E.1996/2189-K/1996/3335 say›l› Yarg›tay 11’inci Dairesi’nin karar›nda, Türk
Ticaret Kanununun 134’üncü maddesine göre acentenin, ancak sözleflmenin haks›z olarak feshedilmesi halinde tazminat isteyebilece¤i belirtilmifltir. Kararda tazminat hakk›, fesihte kusurlu bulunmayan acentenin haleflerine de tan›nm›flt›r. Türk Ticaret Kanununun
134’üncü maddesi hükmü esas al›narak
acentelik sözleflmelerinin feshedilmesinde
acentenin kusurlu durumu göz önüne al›narak bu halde tazminat isteyemeyece¤i karar›na var›lm›flt›r. Yarg›tay’›n gene 11’inci Hukuk
Dairesinin
20
Haziran
1996
tarihli,
E.1996/2084, K/1996/4544 say›l› karar›nda ise
sözleflmenin feshinde kusurlu olmayan acentenin durumu ele al›nm›flt›r. Bu karara göre
de acente tazminat isteyebilecektir.
Yarg›tay’›n kararlar› dikkate al›nd›¤›nda
acentenin sözleflmenin feshinde bir kusuru
bulunmad›¤› takdirde kendi döneminde
oluflturulan ve uzun süre sigorta sözleflmelerinden dolay› sigorta ettiren taraf›ndan sigortac›ya ödenen primler bak›m›ndan acentelik
sözleflmesinin sona ermesinden sonra mahrum kald›¤› prim komisyon ücretlerinden dolay› tazminat isteyebilece¤inin kabul edildi¤i
anlafl›lmaktad›r. Buradaki k›stas sözleflmeyi fesheden sigortac›n›n kusurlu olup olmamas› de¤il, acentenin kusurlu olup olmamas› halidir.
Sonuç olarak Yarg›tay kararlar›na göre;
Di¤er tazminat, müvekkil veya acentenin iflas› veya ölümü veya haciz alt›na al›nmas›
sebebiyle, acentelik sözleflmesinin sona ermesi halinde, ifllerin tamamen görülmüfl olmas› durumunda acenteye verilen ücrete
göre tayin olunan bir tazminatt›r. Bu halde
❖ Acentelik sözleflmesinin feshinde kusurlu olmayan taraf›ndan tazminat hakk› do¤makta
Kusursuz acentenin kendi döneminde akdetmifl oldu¤u ve sigorta sözleflmelerinden dola-
23
y› prim komisyonu alaca¤›na hak kazand›¤›
sigorta sözleflmesinin zeyilname ile uzat›lmas›
halinin yeni bir sözleflme olmad›¤› ve sözleflme koflullar›n›n günün flartlar›na uydurularak
devam etti¤i göz önüne al›narak zeyilname
dönemlerinde de önceki sözleflmesi iliflkisinin
devam›n› kabul gerekti¤i vurgulanmakta;
Türk Ticaret Kanununun 134/2 maddesinin
olaya k›yasen uygulanarak, hakkaniyet uygun bir tazminat›n uzman kiflilerce saptanmas› mümkün görülmekte;
Acentelik sözleflmesine tazminat talep edilemeyece¤ini iliflkin olarak konulan flartlar,
Borçlar Kanununu 94/2 maddesi hükmü muvacehesinde mahkemece dikkate al›nmamas› gerekmektedir.
Yeni Türk Ticaret Kanunu tasla¤› bak›m›ndan:
Yeni Türk Ticaret Kanunu tasla¤›n›n 122’nci
maddesinde konu, Denklefltirme Talebi alt›nda düzenlenmifltir. Sözü geçen maddeye
göre “sözleflme iliflkisinin sona ermesinden
sonra,
a- Müvekkil, acentenin buldu¤u yeni müflteriler sayesinde, sözleflme iliflkisinin sona ermesinden sonra da önemli menfaatler elde ediyorsa,
Yukar›da de¤indi¤imiz gibi konu mukayeseli
hukuk aç›s›ndan de¤erlendirildi¤inde ve ‹sviçre Borçlar Kanunun bu husustaki 418’inci
maddesine göre durum flöyledir.
c- Denklefltirmenin ödenmesi, halin bütün
gereklerine göre hakkaniyete uygun düflüyorsa
“Acente kendi çal›flmas› ile sigorta portföyünü önemli ölçüde artt›rm›fl; temsil etti¤i
kurulufl veya onun halefi ile bu müflterilerle
yap›lan sözleflmelerden, acentelik sözleflmesinin sona ermesinden sonra da fiilen kazanç sa¤lanm›flsa, acente veya miraflç›s›,
hakkaniyet ölçüsünde sözleflme ile de kald›r›lamayan tazminat isteme hakk›na haizdir.
Bu tazminat hakk›, son befl y›l içinde veya
acentelik daha süreli ise bu süre içinde,
acentenin sa¤lad›¤› kazanç ortalamas› göz
önünde tutularak bir y›ll›k net kazanc›n› aflamaz. Acentelik sözleflmesi acenteye addedilecek bir sebepten feshedilmiflse tazminat
hakk› yoktur.”
acente, müvekkilden uygun bir tazminat isteyebilir.”
Alman Ticaret Kanunun 89’uncu maddesinin
(b) bendi de benzeri bir hüküm tafl›maktad›r.
Tasar›n›n bu maddesi Avrupa Birli¤i yönergesinde yer alan, bu sebeple tüm Avrupa Birli¤i
üyesi devletlerin kanunlar›nda bulunan
Sigorta flirketi ile acente aras›ndaki iliflkilerin
iyi bir flekilde düzenlendi¤i ve flirketlerle
acenteler aras›nda daha ziyade tek tip mu-
b- Acente, sözleflme iliflkisinin sona ermesinin
sonucu olarak, onun taraf›ndan iflletmeye
kazand›r›lm›fl müflterilerle yap›lm›fl veya k›sa
bir süre içinde yap›lacak olan ifller dolay›s›yla sözleflme iliflkisi devam etmifl olsayd› elde
edece¤i ücret isteme hakk›n› yitiriyorsa,
24
denklefltirme talebini, Alman ve ‹sviçre Kanunlar›ndaki hükümlere benzer flekilde düzenlemifltir. Bu talebin amac› ve niteli¤i tart›flmal›d›r. Alman ö¤retisinde savunulan bir görüfle göre iflletmeye ba¤lanan müflteri kitlesinin sürekli olarak iflletmeye kazanç sa¤lad›¤›
dikkate al›n›rsa bu talep acentenin iflletmeye yapt›¤› katk›n›n karfl›l›¤› oldu¤undan
acenteye yard›m düflüncesine dayanmaz.
Hakkaniyet temeline oturdu¤u için de saf bir
mali hak fleklinde nitelendirilemez. Di¤er görüfle göre, talep acenteyi feshin olumsuz sonuçlar›ndan korur. Maddenin birinci f›kras›nda tazminat sözcü¤ünün kullan›lm›fl olmas›na ra¤men, talep klasik anlamda bir mal
varl›¤› zarar›n›n giderilmesi olarak da kabul
edilmez. Ancak, ö¤retide, talebin genifl anlamda zarar›n giderilmesine yöneldi¤i yaklafl›m› benimsenmektedir.
kavele esaslar›n›n hakim oldu¤u Fransa’da
da benzer hükümler mevcuttur.
5684 say›l› Sigortac›l›k Kanununa göre:
Acentelerin acentelik sözleflmesinin feshinden sonra alabilece¤i komisyon ve portföy
hakk› 5684 say›l› kanunda düzenlenmifl ve bu
suretle senelerden beri devam eden, gerek
doktrinde gerek mevzuat da olsun ihtilaflara
neden olan konu halledilmifl bulunmaktad›r.
Kanunun 23’üncü maddesinin 15’inci f›kras›na göre “sigorta acentesi, acentelik sözleflmesinin sona ermesi halinde, sigorta ettirenlerle yapt›¤› veya k›sa bir süre içinde yapaca¤› ifllerle ilgili sözleflme iliflkisi devam etmifl olsayd› elde edece¤i komisyona hak kazan›r.”
Madde hükmüne göre sözleflme feshedilmifl
olsa dahi sigorta ettirenlerle yapt›¤› ve halen
devam etmekte olan sözleflmelerden dolay›
acenteye komisyon hakk› verilmektedir. Bu
komisyon hakk›n›n herhangi bir suretle daha
önceden tahsil edilmemifl olmas› laz›md›r.
E¤er acente bu sözleflmelerin yani sigorta flirketine sa¤lad›¤› bu sözleflmelerin devam› yan›nda, akdin feshinden k›sa bir süre önce baz› sözleflmeleri yapaca¤› ve bunlarla flirkete
yeni müflteriler sa¤layaca¤› belli olursa, bu
takdirde, bu sözleflmelerden do¤abilecek
komisyonlara da hak kazanacakt›r.
Kanunun ayn› maddesinin 16’nc› f›kras›nda
yer alan hükümde “sözleflme iliflkisinin sona
ermesinden sonra sigorta flirketi sigorta
acentesinin portföyü sayesinde önemli menfaatler elde ediyor ve hakkaniyet gerektiriyorsa, sigorta acentesi, sigorta flirketinden
tazminat talep edebilir. Ancak, sigorta
acentesinin hakl› bir nedene dayanmaks›z›n
sözleflmeyi feshetmesi ya da kendi kusuru ile
sözleflmesinin feshine neden olmas› halinde
tazminat hakk› düfler.”
Yukar›da belirtilen gerek 15’inci f›kra, gerek
16’nc› f›kra hükümleri Ticaret Kanunun taslak
122’nci maddesi esas al›narak düzenlenmifltir. 16’nc› f›kradan anlafl›laca¤› üzere acenteye komisyondan ayr› olarak bir tazminat
hakk› verilmektedir. Bu tazminat portföy tazminat› veyahut portföy hakk› tazminat›d›r.
Bunun için sigorta flirketinin o portföyden
önemli menfaatler sa¤lamas› ve hakkaniyetin gerektirmesi söz konusudur. Hakkaniyete
uygun olma flart›, bir taraftan acentenin
gayretleri ve marj yaratma, müvekkili ve sigorta ürününün tan›tma çal›flmalar› dikkate
al›narak gözetilmeli di¤er taraftan da rekabet piyasas›nda pay alma gayreti dikkate
al›narak de¤erlendirilmelidir. Acente bu çal›flmalar›nda olumsuz not almam›fl olmal›d›r.
Ürünün bilinen hatta tan›nan bir flirkete ait olmas› acentenin gayretlerinin göz ard› edilmesini, müflterilerinin iflletmeye gelmelerinin
flirkete ba¤lanmas›n› hakl› gösteremez ve
hakkaniyet konusunda olumsuz sonuca varman›n gerekçesi olmaz. Rekabet piyasas›,
günümüzde sahas›nda çal›flan flirketlerin piyasas›d›r. Güçlü, hatta tan›nm›fl bir flirketin de
yeni müflterilerle buluflmas› için acentelerinin
çal›flmas›na ihtiyac› vard›r. Müflterilere ulaflmas›nda bu çal›flma ve gayret sa¤lanm›flsa,
bunu sadece flirketin tan›nm›fll›¤›na ba¤lamak rekabet piyasas› kurallar›n› önemsememek anlam›na gelir. Her güçlü ve tan›nm›fl
flirketin de müflteriler edinmesi acentelerin
de gayretiyle olur. fiirketin tan›t›lmas› kadar,
flirkete yönelmenin sa¤lanmas› ve bu yönelmenin korunmas› da ancak flirket yan›nda,
acentenin gayretiyle de do¤ar. Bu nedenle,
bu gayret ve çal›flman›n oldu¤u her durumda hakkaniyet flart›n›n da tahakkuk etti¤ini
kabul etmek gerekir.
Sonuç olarak; 5684 say›l› kanunun 23’üncü
maddesinin 15 ve 16’nc› f›kras›ndaki düzenlemelerle acentelerin haklar›na uygun düflecek hükümler getirilmifltir ve bu özellikle
16’nc› maddedeki hükmün, hakkaniyete ayk›r› düflmedikçe çok sat›c›l›k ve benzeri di¤er
sözleflme iliflkilerinin sona ermesi halinde de
uygulanmas› gerekti¤i düflüncesinde oldu¤umuzu belirtmek isteriz. ■
25
AVRUPA B‹RL‹⁄‹ VE S‹GORTA
2009 Y›l› ‹lerleme Raporu
ve Sigorta Sektörünün
De¤erlendirilmesi
Berna ÖZfiAR KUMCU
TSRfiB, AB ve Uluslararas› ‹liflkiler
ürkiye'nin Avrupa Birli¤i mevzuat›na ve
Kopenhag kriterlerine uyumunun bafll›klar alt›nda düzenli olarak her y›l de¤erlendirildi¤i
ve bu çerçevede Avrupa Birli¤i ile iliflkilerin hangi
alanlarda olumlu flekilde gerçekleflti¤i, hangi
alanlarda sorunlar›n devam etti¤ini ortaya koyan ‹lerleme Raporlar›n›n on ikincisi 14 Ekim 2009
tarihinde yay›nland›.
T
Türkiye'nin Avrupa Birli¤i'ne
uyumunun kapsaml› biçimde
de¤erlendirildi¤i ‹lerleme
Raporlar›n›n on ikincisi
14 Ekim 2009 tarihinde
yay›nland›.
saml› de¤erlendirmeler ise “Mali Hizmetler” (Bafll›k 9) bafll›¤› alt›nda yap›l›yor.
- Ekonomik Kriterler
Raporda AB'yle müzakereleri yürütecek tam zamanl› bir bafl müzakerecinin Devlet Bakan› olarak atanmas›n›n olumlu karfl›land›¤› görülüyor. Siyasi reformlara iliflkin geliflmelerin k›s›tl› oldu¤u
vurgulan›rken bas›n ve ifade özgürlü¤ü, cinsiyet
eflitli¤i, dernek kurma ve toplanma hakk› gibi konularda yaflanan eksiklikler dengeli bir yaklafl›mla ele al›n›yor. Raporda Ergenekon davas›, K›br›s
konusu, Do¤an Yay›n Holding'e kesilen yüksek
vergi cezalar›, demokratik aç›l›m gibi konularda
da de¤erlendirmelerde bulunuluyor.
S‹GORTA SEKTÖRÜNE YÖNEL‹K
DE⁄ERLEND‹RMELER
2009 y›l› ‹lerleme Raporu'nda Türk sigorta sektörüne iliflkin geliflmelerin kapsaml› biçimde ele al›nd›¤› ve kaydedilen ilerlemelerin olumlu de¤erlendirildi¤i, buna karfl›n uyumun s›n›rl› oldu¤unun
ifade edildi¤i görülüyor. Raporda “Ekonomik Kriterler” bafll›¤› alt›nda sektörün büyüklü¤ü; “Sermayenin Serbest Dolafl›m›” (Bafll›k 4) bafll›¤› alt›nda kara paran›n aklanmas›; “Ekonomik ve Parasal Birlik” (Bafll›k 17) bafll›¤› alt›nda ise teknik karfl›l›klara iliflkin düzenlemelere dair de¤erlendirmelerde bulunuluyor. Sigorta sektörüne iliflkin kap-
26
2009 Y›l› ‹lerleme Raporu'nda “Ekonomik Kriterler” bafll›¤› alt›nda,“Bankac›l›k sektörünün finansal sektörün en büyük k›sm›n› oluflturdu¤u ve genel toplam içindeki pay›n› yüzde 70'ten yüzde
77'ye ç›kard›¤›; buna karfl›n sigortac›l›k sektörünün pay›n›n yüzde 2.6'ya düflerek mütüel fonlarla yaklafl›k olarak ayn› büyüklü¤e sahip oldu¤u”
ifade ediliyor.
- Bafll›k 4: Sermayenin Serbest Dolafl›m›
Raporda “Sermayenin Serbest Dolafl›m›”na iliflkin 4. bafll›k alt›nda, “Ocak 2009'da sigorta flirketlerinin teknik karfl›l›klar› için uygulanan yerli varl›klara yat›r›m yapma yükümlülü¤ünün hafifletilmesine yönelik düzenlemeler getirildi¤i”; ayr›ca
“Türk yetkili makamlar›n›n Suç Gelirlerinin Aklanmas›n›n Önlenmesi Hakk›nda Kanun'un yürürlü¤e konmas› için bir eylem plân› haz›rlad›klar› ve
Kanun'un uygulanmas›n› sa¤lamak üzere yönetmelikler ç›kard›klar›” ifade ediliyor ve “Türkiye'nin
bankalar, sermaye piyasas› arac›lar›, posta hizmetleri, sigortac›lar ve emeklilik flirketleri için
uyum programlar› oluflturulmas›na yönelik bir yükümlülük getirdi¤i” belirtiliyor.
Ayn› bafll›k alt›nda,“MASAK'›n bankalar, sermaye
piyasas› arac›lar›, sigortac›lar ve emeklilik flirketlerinin kara paran›n aklanmas›na iliflkin yükümlülüklere uyumunu sa¤lamak üzere k›lavuz ilkeler haz›rlad›¤›” vurgulan›yor; sonuç bölümünde ise
“Türkiye'nin sigortac›l›k mevzuat›n›n serbestleflmesi konusunda ilerleme kaydetti¤i” ifade ediliyor.
- Bafll›k 9: Mali Hizmetler
“Mali Hizmetlere” iliflkin 9. bafll›k alt›nda, sigorta
sektöründeki geliflmeler kapsaml› biçimde de¤erlendiriliyor. Avrupa Birli¤i mevzuat›na uyum
konusunda kaydedilen geliflmelerin detayl› biçimde ele al›nd›¤›, buna karfl›n eksikliklerin ve
ilerleme kaydedilmeyen alanlar›n vurguland›¤›
bafll›k alt›nda sektöre yönelik olarak flu de¤erlendirmeler yap›l›yor:
✥ Sigortac›l›k ve bireysel emeklilik alanlar›nda
baz› ilerlemeler kaydedilmifltir.
✥ Bakanlar Kurulu Karar› do¤rultusunda Türk uluslararas› gemi siciline kay›tl› gemi ve yatlar›n sigortalar›n›n sadece Türk flirketlerinden de¤il
yurtd›fl›nda kurulmufl yabanc› flirketlerden de
temin edilmesine izin verilmifltir.
✥ Hazine Müsteflarl›¤› Sigorta Tahkim Komisyonu
üyelerine iliflkin asgari yükümlülükleri belirleyen bir yönetmelik yay›nlam›flt›r. Bir di¤er yönetmelik, kredi kurulufllar›nca sa¤lanan kredilerle ba¤lant›l› yapt›r›lan ihtiyari ve zorunlu sigortalar› ve bu sigortalar dahilinde verilecek
teminatlara iliflkin standartlar› ortaya koymaktad›r. Hazine Müsteflarl›¤› yeni bir yönetmelik
daha ç›kartm›fl ve dernek ve vak›flarca iflletilen özel emeklilik plânlar›n›n aktüeryal denetimine bafllam›flt›r.
✥ Motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk sigortalar›ndaki tarife serbestisine iliflkin olarak Hazine Müsteflarl›¤› onaylanm›fl tarifelerin üst s›n›r›n› + yüzde 20'den + yüzde 100'e ç›kartm›flt›r.
✥ Bunlara ilâveten, Sigorta Tahkim Komisyonu ifllerlik kazanm›fl ve tüketicilerle hizmet sa¤lay›c›lar aras›ndaki uyuflmazl›klar›n mahkeme d›fl›
yöntemlerle çözülmesi için oluflturulan yeni
tahkim mekanizmas›na 37 sigorta flirketi dahil
olmufltur.
✥ Bu geliflmelere karfl›n, bankac›l›k ve bankac›l›k
d›fl› finansal sektörde ihtiyati ve denetleyici
standartlar güçlendirilmemifltir. Sigortac›l›k ve
bireysel emeklilik sektörleri için ba¤›ms›z bir
düzenleme denetleme kurumunun oluflturulmas›na yönelik hiçbir ilerleme olmam›fl, bu
durum Kat›l›m Ortakl›¤› önceliklerinden birinin
daha yerine getirilmemesi anlam›na gelmifltir.
✥ Türkiye, finansal piyasa altyap›s›na iliflkin yükümlülükleri büyük ölçüde yerine getirmektedir; ancak sigortac›l›k alan›ndaki uyum s›n›rl›
kalmaktad›r.
2009 y›l› ‹lerleme Raporu'nda da 2008 ve 2007 y›l› ‹lerleme Raporlar›nda yer alan “sigortac›l›k ve
bireysel emeklilik alanlar›nda Avrupa Birli¤i müktesebat›na k›smi uyum vard›r” ifadesinin kullan›ld›¤› görülüyor.
“Mali Hizmetler” bafll›¤› alt›nda ele al›nan bir di¤er konu, 2008 ve 2007 Y›l› ‹lerleme Raporlar›nda
da vurgulanan müzakerelerin ask›ya al›nmas›
konusu. Hat›rlanaca¤› gibi, 11 Aral›k 2006 tarihinde Brüksel'de yap›lan AB Genel ‹fller ve D›fl ‹liflkiler
Konseyi Toplant›s›'nda havaalanlar› ve limanlar›n› K›br›s Rum Kesimi'ne açmamas› nedeniyle Türkiye ile müzakerelerde sekiz bafll›¤›n k›smen ask›ya al›nmas› karar› al›nm›fl, bu karar 14/15 Aral›k
2006 tarihinde AB Konseyi taraf›ndan kabul edilmiflti. Ask›ya al›nan bafll›klar aras›nda “mali hizmetler” de bulunmaktayd›. Avrupa Komisyonu,
2009 Y›l› ‹lerleme Raporu'nda da bu konudaki k›s›tlamalar devam etti¤i sürece Türkiye'nin söz konusu bafll›¤a iliflkin müktesebat› tam olarak uygulam›fl say›lmayaca¤›n› ifade ediyor.
- Bafll›k 17: Ekonomik ve Parasal Birlik
Raporda son olarak “Ekonomik ve Parasal Birlik”e iliflkin 17. bafll›k alt›nda, “Hazine Müsteflarl›¤›'n›n sigorta, reasürans ve bireysel emeklilik flirketlerine teknik karfl›l›klara iliflkin yükümlülüklerini
yerine getirmek üzere yaln›zca yerli de¤il yabanc› varl›klar› da teminat gösterebilme izni veren bir
yönetmelik yay›nlad›¤›” ve “Bunun kamunun finansal piyasalara ayr›cal›kl› eriflim sa¤lamas›n›
engellemeye yönelik önemli bir geliflme oldu¤u”
ifade ediliyor.
27
Avrupa Yol Güvenli¤i
fiart› (European Road
Safety Charter)
Müge SOYSAL
TSRfiB, AB ve Uluslararas› ‹liflkiler
rafik kazalar› ve kazalar sonucunda
meydana gelen ölümler gerek ülkemiz
gerekse Avrupa Birli¤i gündeminde önemli bir
yere sahiptir. Veriler, 2008 y›l›nda Avrupa Birli¤i'nde 1,3 milyon trafik kazas›n›n meydana geldi¤ini, 39,000 kiflinin trafik kazalar›nda hayat›n›
kaybetti¤ini, 1,6 milyon kiflinin ise yaraland›¤›n›
ortaya koymaktad›r. Meydana gelen trafik kazalar› sonucunda oluflan yaralanmalar›n do¤rudan ve dolayl› maliyetinin Avrupa Birli¤i gayrisafi
milli hâs›las›n›n yaklafl›k yüzde 2'sine tekabül etti¤i tahmin edilmektedir.
T
28
sal kampanyalar arac›l›¤›yla trafik kazalar› ve
ölüm oranlar›n›n azalt›lmas› konusunda çal›flmalar yap›lmaktad›r. Bu kapsamda Avrupa Komisyonu'nun Enerji ve Ulaflt›rma Genel Müdürlü¤ü
taraf›ndan 2004 y›l›nda bafllat›lan “Yol Güvenli¤i
Eylem Plan›” 2010 y›l›na kadar Avrupa'da meydana gelen can kay›plar›n›n yar› yar›ya azalt›lmas›n› amaçlamaktad›r.
Yol Güvenli¤i Eylem Plan›'n›n bir parças› olarak
hayata geçirilen “Avrupa Yol Güvenli¤i fiart›”
(European Road Safety Charter), ulusal düzeydeki çabalar› daha üst seviyeye ç›kararak yol
kazalar›nda ölüm oranlar›n›n azalt›lmas› için somut önlemler al›nmas›, sonuçlar›n de¤erlendirilmesi ve en iyi uygulamalar›n paylafl›lmas›n› öngörmektedir.
Ülkemizde ise 2008 y›l› itibariyle meydana gelen
toplam kaza say›s› 408.272, ölümle sonuçlanan
kaza say›s› 2.258, yaralanma ile sonuçlanan kaza say›s› 82.361 ve maddi hasarla sonuçlanan
kaza say›s› ise 323. 653 olarak kaydedilmifltir. Buna ek olarak veriler 2008 y›l› itibariyle Türkiye'de
meydana gelen kazalar sonucu ölen kifli say›s›n›n 2.940, yaralanan kifli say›s›n›n ise 144.536 oldu¤unu göstermektedir. Geçen y›l trafik kazalar› sonucu oluflan maddi hasar miktar› ise
935.719.017 YTL'yi bulmufltur. Buna göre, Türkiye
ile Avrupa Birli¤i genelinde meydana gelen trafik kazalar› sonucunda ortaya ç›kan ölüm oranlar› karfl›laflt›r›ld›¤›nda Türkiye'deki oran›n Avrupa
Birli¤i ortalamas›n›n oldukça üzerinde oldu¤u
dikkat çekmektedir.
Avrupa Yol Güvenli¤i fiart›'na Avrupa genelinde
hâlihaz›rda 1,450'nin üzerinde kurum taraf bulunmaktad›r. Avrupa genelinde birçok flirket, kamu
kurum ve kurulufllar› ile sivil toplum örgütlerinin taraf oldu¤u Avrupa Yol Güvenli¤i fiart›'na sigortac›l›k alan›nda ise Alman Sigorta fiirketleri Birli¤i
(GDV), ‹ngiliz Sigortalar Birli¤i (ABI), ‹spanyol Sigorta Birli¤i (UNESPA), Avusturya Sigorta fiirketleri
Birli¤i (VVO), ‹talyan Sigorta Birli¤i (ANIA), Danimarka Sigorta Birli¤i (Forsikring & Pension) gibi
Avrupa'daki bafll›ca sigorta birlikleri de imza atm›flt›r.fiart'a taraf olan kurum ve kurulufllar, yol güvenli¤inin sa¤lanmas›na ve kamu bilincinin artt›r›lmas›na yönelik farkl› faaliyetler gerçeklefltirmeyi taahhüt etmifllerdir.
AVRUPA YOL GÜVENL‹⁄‹ fiARTI NED‹R?
AVRUPA YOL GÜVENL‹⁄‹ fiARTI’NIN HEDEF‹
Trafik kazalar›n›n yayg›nlaflmas› nedeniyle gerek
Avrupa Birli¤i ülkelerinde gerekse ülkemizde ulu-
Avrupa Yol Güvenli¤i fiart›'na taraf olan her kurum ve kuruluflun özellikle araç güvenli¤i, altyap›
güvenli¤i veya sürücü davran›fllar›n›n gelifltirilmesine katk› sa¤layacak taahhütlerde bulunmalar› beklenmektedir. Bu kapsamda Avrupa
genelinde trafik kazalar›n›n asgari seviyelere indirilebilmesi, toplumsal duyarl›l›¤›n oluflturulmas›
ve yol kullan›c›lar›na (sürücü, yolcu, yaya) trafik
kurallar›na uyma al›flkanl›¤› kazand›r›lmas›na yönelik olarak Avrupa Yol Güvenli¤i fiart›'na taraf
olan kurum ve kurulufllar ile sigorta Birlikleri taraf›ndan taahhüt edilen baz› faaliyetler flunlard›r:
✥ Fiziksel yaralanmalara yönelik bir veri taban›
oluflturulmas›,
✥ Trafik ve yol güvenli¤inin gözden geçirilmesine yönelik çal›flmalar yap›lmas›,
✥ Yeni sürücülerin güvenlik bilincini artt›rmaya
yönelik faaliyetler düzenlenmesi,
✥ Dikkatsiz ve kurals›z araba kullanman›n zararlar›na iliflkin faaliyetler düzenlenmesi,
✥ Çocuk ve gençlerin yol güvenli¤i konusunda
bilinçlendirilmesine yönelik faaliyetler düzenlenmesi,
✥ Avrupa Yol Güvenli¤i fiart›'n›n tan›t›lmas›.
AVRUPA YOL GÜVENL‹⁄‹ fiARTINA TARAF OLMA
Avrupa Yol Güvenli¤i fiart›, tüm Avrupa Birli¤i üye
devletlerini kapsayan mevcut en genifl yol güvenlik platformudur. Söz konusu platform taraflar›n yol güvenli¤inin artt›r›lmas› için iyi örnekler
gelifltirilmesi ve taraflar aras›nda fikir al›flveriflinin
sa¤lanmas›n› teflvik etmektedir. Böylece Avrupa
Yol Güvenli¤i fiart›, yol güvenli¤i konusunda katk› sa¤layan kurulufllar›n gayretlerinin Avrupa genelinde de bilinirlik kazanmas›na imkân sa¤lamaktad›r. Ayr›ca taraf olan tüm dernek, araflt›rma enstitüsü ve kamu kurum ve kurulufllar›n›n
Avrupa'da kabul görmesini sa¤layan fiart'›n imzalanmas›n› takiben taraflar, yol güvenli¤i konusunda rol model olarak kabul edilmekte ve Avrupa Yol Güvenli¤i fiart› özel belgesini kullanma
yetkisini kazanmaktad›r. Bununla birlikte, taraflar
düzenli olarak haber bültenlerine eriflebilmekte
ve Avrupa Yol Güvenli¤i fiart› Ödülü'ne aday
olabilmektedir. Avrupa Yol Güvenli¤i fiart›'na taraf kurulufllar, kapasiteleri ve amaçlar› do¤rultusunda 3 y›l boyunca sürdürecekleri taahhütleri
kendileri belirler. Üç y›l sonunda taraflara verdikleri mevcut taahhüdü devam ettirme veya yeni inisiyatif önerme hakk› verilir.
AVRUPA YOL GÜVENL‹⁄‹ fiARTINA TARAF OLMAK
YOL GÜVENL‹⁄‹NE NASIL B‹R KATKI SA⁄LAR?
Veriler, Türkiye genelinde meydana gelen trafik
kazalar›nda yayalar, araçlar, yol ve yolcular
aras›nda en fazla kusur oran›n›n sürücülere ait
oldu¤unu ortaya koymaktad›r. Trafik kurallar›na
ayk›r› davranmak, alkollü ve afl›r› h›zl› araç kullanmak, kullan›lan arac›n yük ve teknik özelliklere uyumlu olmamas› trafik kazalar›ndaki bafll›ca
sürücü kusurlar›n› oluflturmaktad›r. Ocak 2008 tarihi itibariyle Türkiye'deki araç say›s›n›n 13 milyon
oldu¤u dikkate al›nd›¤›nda ise sürücü hatalar›n›n gelecek dönemde trafik kazalar›n›n meydana gelmesinde çok büyük risk teflkil edece¤i görülmektedir.
Bu nedenle Türkiye genelinde yol güvenli¤inin
sa¤lanmas› sürücü davran›fllar›n›n dünya ve Avrupa standartlar›na kavuflturulmas›n› bir öncelik
haline getirmifltir. Zira sürücülerin trafik kurallar›na uygun ve trafikteki di¤er unsurlara (yaya,
araç vb.) sayg›l› flekilde araç kullanmalar› ülke
genelinde yol güvenli¤inin sa¤lanmas›nda çok
büyük bir role sahiptir.
Böylece Avrupa Yol Güvenli¤i fiart›'na taraf kurum ve kurulufllar taraf›ndan verilen taahhütler,
yol kazalar›nda meydana gelen ölümlerin azalt›lmas›, çevresel ve maddi hasar›n önlenmesi,
halk sa¤l›¤›n›n gelifltirilmesi ve her bireyin günlük
hayat›n› etkileyen bu önemli olay için bilinirli¤in
kazand›r›lmas› konusunda önemli rol teflkil edecektir. Zira yol güvenli¤i taahhütleri yol güvenli¤ini olumlu flekilde etkileyerek taraflar ve topluma fayda sa¤layan somut eylemler olup hem
de yarat›c› ve etkin yol güvenli¤i inisiyatiflerinin
hayata geçirilmesi için f›rsat sa¤lamaktad›r.
Bu nedenle yol güvenli¤i ve trafik kurallar›na yönelik duyarl›l›k ve dikkatin sürdürülmesi aç›s›ndan Avrupa Yol Güvenli¤i fiart› gibi giriflimlere
kat›l›m sa¤lanmas› büyük önem tafl›maktad›r.
29
Kopenhag ‹klim
De¤iflikli¤i Zirvesi
Hüseyin ARSLAN
TSRfiB, Hukuk ve Mevzuat
ilindi¤i gibi, iklim de¤iflikli¤i ve bunun sonucu olarak ortaya ç›kan do¤al afetler,
tüm dünyada ekosistemin bozulmas›na neden
olmakta ve önlem al›nmas› yönündeki talepler,
her geçen gün daha genifl kitleler taraf›ndan dile getirilmektedir. ‹klim de¤iflikli¤i ekonomik anlamda sanayi, ulafl›m, enerji, turizm, sigorta ve
tar›m baflta olmak üzere tüm sektörleri olumsuz
olarak etkilemektedir.
B
1988 y›l›nda, Dünya Meteoroloji Örgütü ve Birleflmifl Milletler Çevre Program› taraf›ndan kurulan
“Birleflmifl Milletler Hükümetler aras› ‹klim De¤iflikli¤i Paneli” (IPPC) kapsam›nda küresel ›s›nman›n
nedenleri ve etkileri üzerinde bilimsel çal›flmalar
yap›lm›fl ve burada temelleri at›lan “Birleflmifl Milletler ‹klim De¤iflikli¤i Sözleflmesi” (UNFCCC), çevre sorunlar›n›n kalk›nma ile iliflkisinin bir bütün olarak ele al›nd›¤› yüksek düzeyli, ilk zirve olan 1992
Rio zirvesinde imzalanm›flt›r. 21 Mart 1994 y›l›nda
yürürlü¤e giren bu sözleflmenin amac›, “Atmosferdeki sera gaz› birikimlerini, insan›n iklim sistemi
üzerindeki tehlikeli etkilerini önleyecek bir düzeyde tutmakt›r” (madde 2).
UNFCCC'nin yürürlü¤e girdi¤i 1994'ten bu yana her y›l, sözleflmeye taraf olan Avrupa Birli¤i
dahil (Aral›k 2009 itibariyle) 192 ülkenin üst düzey temsilcilerinin bir araya geldi¤i konferanslar (COP) düzenlenmektedir. Ayr›ca, ayr›ca sera sal›n›m›n›n azalt›lmas›na yönelik ilk somut
yükümlülüklerinin belirlendi¤i Kyoto Protokolünün yürürlü¤e girdi¤i 2005 y›l›ndan bu yana bu
Protokole taraf ülkeler de ayn› dönemde bir
araya gelmektedir (MOP).
BM ‹klim Konferans› s›ras›nda, Hindistan ve Çin üst düzey heyeti, iki ülkenin baflbakanlar› Manmohan Singh (sa¤2) ve
Wen Ciabao (Sol3) baflkanl›¤›nda bir araya gelip ikili görüflmelerde bulundu.
30
Bu y›ll›k görüflmelerin 15.si olan “COP15 ‹klim
Zirvesi” 7 - 18 Aral›k 2009 tarihleri aras›nda Danimarka'n›n Kopenhag kentinde gerçeklefltirildi. Bilindi¤i üzere, Kyoto Protokolü 2008-2012
y›llar› aras›ndaki dönem için al›nacak sera
gaz› sal›n›m›n› azaltma veya s›n›rlama taahhüdünü içermekte oldu¤undan, bu Zirvede
2012 y›l›ndan sonra uygulamaya girecek uluslararas› anlaflmada yer alacak sera gaz›
emisyonu azalt›m hedeflerinin belirlenmesi
yönünde somut ad›mlar at›lmas› beklenmekteydi. Uluslararas› ‹klim De¤iflikli¤i Paneli
(IPCC) küresel ›s›nman›n afl›lmas›n› çok tehlikeli gördükleri 2 selsiyus derecenin alt›nda tutulabilmesinin için, 2020 y›l›na kadar geliflmifl
ülkelerin en az yüzde 40 emisyon azalt›m›
yapmas› gerekti¤ine dair uyar›da bulunmaktad›r. IPCC'ye göre yüzde 40 azalt›m ile bile
küresel ›s›nman›n 2 derecenin alt›nda kalma
ihtimali sadece yüzde 50. Küresel ›s›nman›n
1,5 dereceyi geçmesi durumunda ise özellikle küçük ada devletleri ve baz› k›y› devletleri
son derece y›k›c› sonuçlarla karfl› karfl›ya kalacaklar› öngörülmektedir.
ABD, ‹ngiltere, Japonya gibi geliflmifl ülkeler, bugün sahip olduklar› zenginliklerini, özellikle fosil
yak›tlar kullanarak, sera gaz› sal›n›m›n› art›ran
kalk›nma modeline borçlular. Bu ülkelerde kifli
bafl›na düflen sera gaz› sal›n›m› oranlar› oldukça yüksek. Bu nedenle, öncelikle ciddi kesintilere gidilmesi, çevreci enerji kaynaklar›na yönelinmesi talep ediliyor. Ancak, Çin'in bafl›n› çekti¤i sanayi yo¤un geliflme e¤ilimindeki Hindistan,
Brezilya gibi ülkeler bak›m›ndan bu flekilde yap›lacak kesintiler, enerji kaynaklar›n›n daha az
tüketilmesi ve daha pahal› olan çevreci modellere geçilmesi, bu ülkelerin kalk›nmalar›n› olumsuz biçimde etkileyece¤inden bir uzlaflmaya gidilmesi zorlafl›yor. Bu ülkelerde, asl›nda kifli bafl›na düflen sera gaz› sal›n›m› daha düflük, örne¤in, Hindistan'da 400 milyon kifli elektrik kullanm›yor. Bu ülkelerin de, kalk›nmak ve insanlar›n›n
refah düzeylerini yükseltebilmek için geliflmifl ülkeler kadar çevreyi kirletme haklar› oldu¤u savunulabilir bir durum olmasa da, bir türlü uzlafl›lamayan noktan›n bu oldu¤unu kabul etmek
gerekiyor.
Bir di¤er tart›flmal› konu, iklim de¤iflikli¤ine neden
olan ülkeler karfl›s›nda, küresel ›s›nmaya neden
olabilecek hiçbir sanayi üretimi neredeyse bulunmayan Haiti, Sudan ve Bangladefl gibi ülkelerin iklim de¤iflikli¤i nedeniyle ortaya ç›kan, sel kurakl›k gibi felaketlerden en fazla etkilenen ülkeler
olmas›.
Bu tart›flmal› ve uzlaflmas› zor konular›n masada
bulundu¤u, 120 devlet ve hükümet baflkan›n› bir
araya getiren Zirve'den sadece ileride anlafl›lmas› yönünde, hukuki ba¤lay›c›l›¤› olmayan bir
siyasi mutabakat ç›kt›. 12 maddeden oluflan bu
mutabakat, iklim de¤ifliminin a¤›r sonuçlar›n›n
kaç›n›lmaz bir noktaya do¤ru sürüklenirken, siyasal tercihlerin ekonomik kalk›nmadan yana olmas› birçok yönden elefltirilmektedir.
Kopenhag zirvesinde, ortaya ç›kan zay›f metnin
sorumlusu bir taraftan Çin olarak gösterilirken, di¤er taraftan Kyoto protokolü konusunda da
elefltirilere maruz kalan ABD'nin uzlaflma konusunda liderlik etmedi¤i, ortaya iddial› hedefler
koymak yerine çok zay›f taleplerle görüflmelere
bafllad›¤› dile getirilmektedir.
Ne var ki, tüm elefltirilere ra¤men, Kopenhag
zirvesinin baz› olumlu sonuçlar› oldu¤unu da
vurgulamak gerekiyor. ‹lk olarak, dünyan›n
karbon gaz› sal›n›m› en yüksek olan iki ülkesi
ABD ve Çin ve di¤er geliflmifl ülkeler sal›n›m›n
azalt›lmas› yönünde ilk kez bir mutabakata
var›yorlar. ‹kinci olarak, metinde ›s›nmadaki
art›fl›n 2 selsiyus derecenin alt›nda tutulabilmesinin için sera gaz› sal›n›m›n azalt›lmas› öngörülmektedir. Son olarak, 2020 y›l›na gelindi¤inde geliflmifl ülkelerin, geliflmekte olan ülkelerin ihtiyaçlar›n› karfl›lamak üzere y›ll›k toplam
100 milyar dolarl›k bir kaynak aktarmas›n›n da
öngörüldü¤ü metinde yer almaktad›r.
Kaynaklar:
“A complete guide to the Copenhagen climate change summit”
www.guardian.co.uk
“Q&A: The Copenhagen climate summit” www.bbc.co.uk
“Requiem for a Crowded Planet”, George Monbiot (The Guardian),
www.monbiot.com
“After Copenhagen, it's all down to us” Johann Hari (The Independent), www.johannhari.com
“Tackling climate change - The vital contribution of insurers”
www.cea.eu
31
SEGEM
2009 Y›l›n›n Son
Sigorta Acenteleri Teknik
Personel E¤itimi
Doç. Dr. Fuat ERDAL
SEGEM Müdürü
igortac›l›k E¤itim Merkezi, 5684 say›l› Sigortac›l›k Kanunu’na dayan›larak ç›kart›lan Sigorta Acenteleri Yönetmeli¤i gere¤ince zorunlu tutulan, “Sigorta Acenteleri Teknik Personel E¤itimi” kapsam›nda 22 May›s – 14 Kas›m 2009 tarihlerinde ilk
acente e¤itimlerini ve 16 Ekim – 23 Kas›m 2009 tarihlerinde de ikinci acente e¤itimlerini düzenledi.
S
Sigorta Acenteleri Yönetmeli¤inin Geçici 1’ inci
maddesi uyar›nca 31 Aral›k 2009 tarihine kadar tamamlanmas› gereken e¤itimin, öngörülen sürede
al›nmamas› durumunda ortaya ç›kabilecek hak kay›plar›n›n önlenebilmesi amac›yla, 2009 y›l›n›n son
ay›nda yeniden e¤itim baflvurular› al›nmaktad›r. 14
Kas›m - 25 Aral›k 2009 tarihleri baflvurular›n yap›laca¤› e¤itimler, 8 Ocak – 22 fiubat 2010 tarihleri aras›nda Adana, Ankara, Erzurum, ‹stanbul ve ‹zmir illerinde gerçeklefltiriliyor. Detayl› bilgi ve baflvuru esaslar›,
www.segem.org.tr sitesinden takip edilebilir.
S‹GORTA EKSPERL‹⁄‹ II. ÖN ELEME SINAVI
5 ‹LDE YAPILDI
22 Haziran 2008 tarih ve 26914 say›l› Resmi Gazetede
yay›nlanan Sigorta Eksperleri Yönetmeli¤inin 6’ ›nc›
maddesi hükümleri çerçevesinde, il gruplar› ve
branfl baz›nda belirlenen sigorta eksperi ihtiyac›n›n
karfl›lanmas› için, kursa bafllayacak 502 aday›n seçilmesi amac›yla ikinci kez sigorta eksperli¤i ön al›m s›nav› yap›lm›flt›r.
Bu amaçla, 5-23 Ekim tarihleri aras›nda gerçekleflen
Sigorta Eksperli¤i II. Ön Al›m baflvurular›nda, 5 ilde 5
branflta toplam 8.941 aday›n baflvurusu al›nm›flt›r. 6
Aral›k 2009 tarihinde ‹stanbul, Ankara, ‹zmir, Trabzon
32
ve Diyarbak›r’da, kontenjan fazlas› branfllar için, toplam 8617 aday›n yar›flma s›nav›na kat›lmas› öngörülmüfltür. S›nav sonuçlar›n›n 1 ay içinde adaylara duyurulmas› planlanmaktad›r.
AKTÜERL‹K ‹K‹NC‹ SEV‹YE SINAVLARI
ARALIK AYINDA YAPILDI
Aktüerlik ikinci seviye s›navlar› için baflvurular, 9 Kas›m
- 4 Aral›k tarihleri aras›nda tamamland› ve adaylar,
Ankara’da Hacettepe Üniversitesi Aktüerya Bilimleri
Bölümü ile ‹stanbul’da ise Marmara Üniversitesi Bankac›l›k ve Sigortac›l›k Yüksek Okulu’nda s›nava kat›ld›lar. S›nav tarihleri; Muhasebe ve Finansal Raporlama 19 Aral›k 2009, Sigorta Matemati¤i (Hayat ve Hayat d›fl›) 20 Aral›k 2009, Risk Analizi ve Aktüeryal Modelleme 26 Aral›k 2009, Finans Teorisi ve Uygulamalar› 27 Aral›k 2009 olarak gerçeklefltirildi.
BANKALARA, ÖZEL F‹NANS KURUMLARINA VE
S‹GORTACILIK FAAL‹YET‹NDE BULUNAN ÖZEL
STATÜLÜ KURUMLARA YÖNEL‹K TEKN‹K
PERSONEL SINAVI
SEGEM, bankalar, özel finans kurumlar› ve özel kanunla kurulmufl bulunan ve kendilerine acentelik
yapma yetkisi tan›nan kurumlar için teknik personel
s›nav› düzenledi. E¤itimcilerin E¤itimi Program›n› tamamlayan kurum e¤itmenleri, belirtilen müfredat
çerçevesinde personel e¤itimlerini de tamamlad›lar.
2009 y›l› içinde Akbank, Anadolu Bank, Citibank,
Denizbank, Eurobank Tekfen, Finansbank, Garanti
Bankas›, Halkbank, HSBC Bank, ING Bank, Kuveyt
Türk Kat›l›m Bankas›, Turkishbank, fiekerbank, Türk
Ekonomi Bankas›, Türkiye Tar›m Kredi Kooperatifleri
ve Yap› Kredi Bankas› çal›flanlar›ndan oluflan yaklafl›k 7.000 teknik personel aday›n›n e¤itim ve s›navlar›
gerçeklefltirildi.
S‹GORTA ‹STAT‹ST‹KLER‹
2008 ve 2009
Y›llar›n›n Dokuz Ayl›k
Mali Tablolar›n›n
Karfl›laflt›r›lmas›
Mehmet KALKAVAN
TSRfiB Genel Sekreter Yard›mc›s›
ergimizin bu say›s›nda üyelerimizin 2009 y›l›n›n ilk dokuz ay› ile 2008 y›l›n›n ayn› dönemine
iliflkin bilanço, gelir tablolar› ve mali sonuçlar› mukayese edilerek, genel anlamda
trendler hakk›nda bilgi verilecektir. Karfl›laflt›rman›n anlaml› olmas› aç›s›ndan flirketler hayatemeklilik ve hayat d›fl› olmak üzere iki ayr› gruba ayr›lm›flt›r.
D
I- HAYAT DIfiI fi‹RKETLER
A- B‹LANÇO
1- Aktif
2009-9
Aktifeki
Pay›(%)
2008-9
Aktifeki
Pay›(%)
De¤iflim
%
12.494.754.787
87
9.712.090.734
78
28,65
Nakit ve Nakit Benzeri Varl›klar
Fin. Var. ile Riski Sig. Ait Fin.Yat.
Esas Faaliyetlerden Alacaklar
‹liflkili Taraflardan Alacaklar
Di¤er Alacaklar
Gelecek Aylara Ait Giderler ve Gelir Tahakkuklar›
Di¤er Cari Varl›klar
3.281.447.714
5.208.326.604
3.005.260.427
50.682.827
47.397.792
800.802.382
100.837.041
23
36
21
0
0
6
1
3.219.168.709
2.588.356.890
2.959.729.926
85.762.365
39.065.271
693.111.245
126.896.329
26
21
24
1
0
6
1
1,93
101,22
1,54
-40,90
21,33
15,54
-20,54
Cari Olmayan Varl›klar
1.809.149.739
13
2.815.604.048
22
-35,75
Di¤er Alacaklar
Finansal Varl›klar
Maddi Varl›klar
Maddi Olmayan Varl›klar
Gelecek Y›llara Ait Giderler
Di¤er Cari Olmayan Varl›klar
7.383.113
9.419
619.185
1.162.366.681
536.785.739
62.350.029
1.982.814
37.652.760
0
0
0
8
4
0
0
0
5.731.288
1.500
258.076
2.274.446.535
482.322.710
43.205.857
389.286
9.248.796
0
0
0
18
4
0
0
0
28,82
527,90
139,92
-48,89
11,29
44,31
409,35
307,11
14.303.904.526
100
12.527.694.782
100
14,18
Cari Varl›klar
AKTIF TOPLAMI
34
Hayat D›fl› branfllarda faaliyet gösteren sigorta
flirketlerinin Aktif Toplam› geçen y›l›n ayn› dönemine göre yaklafl›k yüzde 14 oran›nda bir art›fl
göstererek 14.304 Milyon TL’ye ulaflm›flt›r. Cari
Varl›klar yüzde 29 oran›nda artarken, Cari Olmayan Varl›klarda yüzde 36 oran›nda bir azal›fl
meydana gelmifltir. Cari Varl›klar›n aktif içerisindeki pay› 9 puanl›k bir art›fl göstererek yüzde
87’ye yükselirken, Cari Olmayan Varl›klar›n aktifteki pay› ise yüzde 22’den yüzde 13’e gerilemifltir. Cari varl›klardaki art›fl›n temel nedeni Finansal Varl›klar ile Riski Sigortal›lara Ait Finansal
Yat›r›mlar kalemi olmufltur. 801 Milyon TL tutar›n-
daki “Gelecek Aylara Ait Giderler” kaleminin
743 Milyon TL’si “Ertelenmifl Komisyon Giderleri”nden oluflmaktad›r.
“Finansal Varl›klar” kaleminin 955 Milyon TL’si
“‹fltiraklerden”, 213 Milyon TL’si ise “Ba¤l› Ortakl›klardan” meydana gelmektedir. “Maddi
Varl›klar” kaleminin 219 Milyon TL’si “Yat›r›m
Amaçl› Gayrimenkullerden” oluflurken, “Kullan›m Amaçl› Gayrimenkullerin” tutar› ise 301
Milyon TL’dir. Bahse konu gayrimenkullere iliflkin amortisman toplam› s›ras›yla 12 ve 50 Milyon TL’dir.
2- Pasif
2009-9
Pasifteki
Pay›(%)
2008-9
Pasifteki
Pay›(%)
De¤iflim
%
K›sa Vadeli Yükümlülükler
7.464.526.851
52
6.806.282.610
54
9,67
Finansal Borçlar
Esas Faaliyetlerden Borçlar
‹liflkili Taraflardan Borçlar
Di¤er Borçlar
Sigortac›l›k Teknik Karfl.
Ödenecek Vergi vb. Yüküm.
Di¤er Risklere ‹liflkin Karfl.
Gelecek Aylara Ait Gelirler
Di¤er K›sa Vadeli Yük.
133.946.252
641.850.131
32.229.796
111.561.286
6.060.528.095
118.873.523
48.581.782
286.723.770
30.232.217
1
4
0
1
42
1
0
2
0
2.280.896
697.429.802
45.652.033
85.608.157
5.493.926.141
169.394.271
36.052.764
265.714.988
10.223.558
0
6
0
1
44
1
0
2
0
5772,53
-7,97
-29,40
30,32
10,31
-29,82
34,75
7,91
195,71
Uzun Vadeli Yükümlülükler
277.404.141
2
166.769.440
1
66,34
Finansal Borçlar
‹liflkili Taraflara Borçlar
Di¤er Borçlar
Sigortac›l›k Teknik Karfl›l›klar›
Di¤er Yükümlülükler ve Karfl.
Di¤er Risklere ‹liflkin Karfl.
Gelecek Y›l. Ait Gelir ve Gid. Tah.
Di¤er Uzun Vadeli Yük.
31.983
9.124.390
5
3.434.981
134.688.075
1.450.976
43.153.883
1.423.782
84.096.066
0
0
0
0
1
0
0
0
1
269.840
5
193.383
69.724.459
2.375.878
42.180.752
52.025.122
0
0
0
0
1
0
0
0
0
-88,15
0,00
1676,25
93,17
-38,93
2,31
61,65
Özsermaye
6.561.973.533
46
5.554.642.732
44
18,13
Ödenmifl Sermaye
Sermaye Yedekleri
Kâr Yedekleri
Geçmifl Y›llar Kârlar›
Geçmifl Y›llar Zararlar›(-)
Dönem Net Kâr›
3.410.191.801
209.543.709
3.094.353.723
246.879
390.993.373
238.630.795
24
1
22
0
-3 2
2.998.740.825
149.440.924
2.193.796.928
185.272.474
425.712.599
453.104.179
24
1
18
1
-3
4
13,72
40,22
41,05
-99,87
-8,16
-47,33
12.527.694.782
100
14,18
PASIF TOPLAMI
-
14.303.904.526
100
35
Özsermaye bir önceki y›l›n ayn› dönemine göre
yüzde 18’lik bir art›flla 6.562 Milyon TL’ye ulaflm›flt›r. Bu art›flla birlikte, söz konusu kalemin Pasif
Toplam› içerisindeki pay›nda 2 puanl›k bir art›fl
meydana gelmifltir.
K›sa Vadeli Yükümlülüklerin pasif içerisindeki pay› 2 puanl›k azal›flla yüzde 52’ye, toplam teknik
karfl›l›klar›n pay› ise yüzde 44’ten yüzde 43’e gerilemifltir. 2009 y›l› ilk dokuz ay sonunda, sektör
239 Milyon TL net kâr elde etmifl olup bu tutar
geçen y›l›n ayn› dönemine k›yasla yüzde 47
oran›nda bir azal›fla isabet etmektedir.
“K›sa Vadeli Yükümlülükler” içindeki 642 Milyon
TL tutar›ndaki “Esas Faaliyetlerden Borçlar” kaleminin 292 Milyon TL’si reasürörlere iliflkin iken,
arac›lara iliflkin borç tutar› 110 Milyon TL’dir. Bu
bölümde yer alan “Sigortac›l›k Teknik Karfl›l›klar›”n›n 3.562 Milyon TL’si “Kazan›lmam›fl Primler
Karfl›l›¤›”ndan, 2.378 Milyon TL’si ise “Muallâk
Hasar ve Tazminat Karfl›l›¤›”ndan oluflmaktad›r.
“Gelecek Aylara Ait Gelirlerin” 255 Milyon TL’si
“Ertelenmifl Komisyon Gelirleri”nden oluflmaktad›r. Özsermaye alt›nda yer alan 3.094 milyon TL
tutarl› “Kâr Yedekleri”nin yüzde 58’ine isabet
eden 1.802 Milyon TL ise “Finansal Varl›klar›n De¤erlemesi”nden gelmektedir.
B- KÂR/ZARAR HESABI
1- Teknik Sonuçlar
YAZILAN PR‹MLER
Yang›n
DASK
Nakliyat
Kaza
Mühendislik
Tar›m
Sa¤l›k
Seyahat Sa¤l›k
Hukuksal Koruma
Ferdi Kaza
Kredi
KMA Mali Soruml.
Hayat D›fl› Toplam
Trafik
Kasko
2008-9
De¤iflim%
2009-9
2008-9
De¤iflim(%)
1.215.905.456
252.741.820
278.984.521
2.366.191.255
459.727.499
135.432.804
986.927.075
18.137.258
27.174.970
373.891.018
21.427.285
1.655.488.218
7.792.029.178
1.478.571.054
1.975.756.672
1.151.683.309
206.817.729
317.472.600
2.544.699.150
394.619.899
114.246.987
942.165.769
15.728.988
23.947.098
353.761.269
30.043.697
1.531.648.422
7.626.834.917
1.371.889.820
2.204.732.583
5,58
22,21
-12,12
-7,01
16,50
18,54
4,75
15,31
13,48
5,69
-28,68
8,09
2,17
7,78
-10,39
174.202.861
-3.164.460
86.362.624
-121.382.363
20.143.134
2.041.371
-91.041.091
3.186.701
17.439.450
182.910.721
-5.388.783
-74.825.352
190.484.812
-205.231.770
-210.754.997
167.357.760
-65.338
76.982.179
166.561.039
43.094.042
-1.218.494
19.054.755
200.532
16.417.563
156.481.616
-5.348.745
-278.645.676
360.871.235
-366.530.771
130.006.202
4,09
4743,19
12,19
-172,88
-53,26
-267,53
-577,79
1489,12
6,22
16,89
0,75
-73,15
-47,22
-44,01
-262,11
Elemanter branfllarda yaz›lan primlerde bir önceki y›la göre yüzde 2,17 oran›nda bir art›fl sa¤lanm›fl ve prim üretim tutar› 7.792 Milyon TL’ye
yükselmifltir. Sektörün elemanter branfllardaki
teknik kâr› ise geçen y›l›n ayn› döneminde 360
Milyon TL iken bu dönemde yüzde 47 oran›nda
bir azal›flla 190 Milyon TL’ye gerilemifltir.
2008 y›l› ilk dokuz ay›nda gerçekleflen toplam
prim üretiminin yüzde 33’ünü oluflturan kaza
branfl›nda, 2009 y›l›n›n ayn› döneminde bir daralma meydana gelmifl ve toplam içindeki pay›
36
TEKN‹K KÂR
2009-9
yüzde 30’a gerilemifltir. Ayr›ca, bu branflta, geçen y›l›n ayn› döneminde 167 Milyon TL olan teknik kâr bu dönemde 121 Milyon TL zarara dönüflmüfltür. Kaza branfl› prim üretiminin yüzde 87’si
kasko alt branfl›ndan elde edilmekteyken, bu
oranda 3 puanl›k bir düflüfl meydana gelmifl ve
yüzde 84 olarak gerçekleflmifltir. Kasko branfl›nda
prim üretimi yüzde 10 azal›rken, teknik sonuçlar
yüzde 262 oran›nda gerileyerek 211 Milyon TL zararla sonuçlanm›flt›r. 2009 y›l› ikinci üç ay› sonunda bulunmufl oldu¤umuz öngörü üçüncü üç
ay›n sonunda da geçerlili¤ini korumaktad›r. So-
nuçlara bak›ld›¤›nda, bu trendin devam etmesi
halinde ki devam edece¤e benziyor, toplam
teknik sonuçlar› olumsuz yönde etkileyen birinci
unsurun kasko branfl› olaca¤› ortadad›r.
Sektör prim üretimine kaza branfl›ndan sonra en
fazla katk›y› sa¤layan branfl KMA mali sorumluluk
branfl›d›r. Bu branfltaki üretimin yüzde 89’unu trafik poliçeleri oluflturmaktad›r. Geçti¤imiz y›l›n
üçüncü üç ayl›¤›nda meydana gelen zarar s›çramas› bu y›l›n ayn› döneminde gerçekleflmemifl
ve geçen y›la oranla zarar miktar› yüzde 44 oran›nda gerileyerek 205 Milyon TL olarak gerçekleflmifltir. Kasko ve trafik branfl›ndaki 2009 Eylül sonu itibariyle gerçekleflen teknik zarar toplam›,
hayat d›fl› flirketlerin özsermaye toplamlar›n›n
yüzde 6,34’üne tekabül etmektedir.
2- Mali Sonuçlar
2009-9
2008-9
De¤iflim(%)
Yat›r›m Gelirleri
820.925.241
852.296.198
-3,68
Fin.Yat. Elde Edilen Gel.
453.410.248
380.200.691
19,26
Finansal Yat›r›mlar›n Nakde Çevr. Elde Edilen K?rlar
111.303.540
47.477.856
134,43
Finansal Yat›r›mlar›n De¤.
Kambiyo Kârlar›
‹fltiraklerden Gelirler
Ba¤l› Ortak. ve Müflterek Yönetime Tabi Tefleb. Gel.
Arazi, Arsa ‹le Binalardan Elde Edilen Gelirler
Türev Ür. Elde Edilen Gelirler
Di¤er Yat›r›mlar
92.673.993
80.679.769
14,87
105.821.595
182.439.945
-42,00
54.999.476
131.562.601
-58,20
1.513.940
1.574.817
-3,87
11.399.210
26.730.223
-57,35
375.164
12.800
2.830,97
225.308
1.539.674
-85,37
Hayat Teknik Bölümünden Aktar›lan Yat›r›m Gel.
- 10.797.233
77.821
-13.974,45
Yat›r›m Giderleri
-687.072.530
-602.417.519
14,05
Yat›r›m Yönetim Giderleri (-)
- 12.612.679
-8.029.059
57,09
Yat›r›mlar De¤er Azal›fllar› (-)
- 9.339.416
-3.376.371
176,61
Yat›r›mlar›n Nakte Çevr. Oluflan Zararlar (-)
- 2.482.700
-5.246.146
-52,68
- 514.417.117
-415.225.135
23,89
-1.500
-
-
Hayat D›fl› Teknik Böl. Aktar›lan Yat›r›m Gelirleri (-)
Türev Ürünler Sonucunda Oluflan Zararlar (-)
Kambiyo Zararlar› (-)
- 110.274.353
-137.404.760
-19,74
Amortisman Giderleri (-)
-35.702.934
-31.057.048
14,96
Di¤er Yat›r›m Giderleri (-)
-2.241.830
-2.079.000
7,83
Di¤er Faal. Gelir &Gid.(+/-)
-31.731.787
-49.728.576
-36,19
Karfl›l›klar Hesab› (+/-)
-51.285.888
-46.481.632
10,34
Reeskont Hesab› (+/-)
17.428.132
1.674.924
940,53
3.359.381
2.665.583
26,03
-
-
-
5.269.717
24.067.230
-78,10
Zorunlu Deprem Sig.Hes.(+/-)
Enflasyon Düzeltmesi Hes.(+/-)
Ert. Vergi Varl›¤› Hesab› (+/-)
Ertelenmifl Vergi Yük. Gideri (-)
-862.833
-2.641.322
-67,33
Di¤er Gelir ve Kârlar
16.499.364
24.078.468
-31,48
Di¤er Gider ve Zararlar (-)
-22.464.942
-52.931.809
-57,56
Önceki Y›l Gelir ve Kârlar›
420.947
14.676
2768,28
Önceki Y›l Gider ve Zararlar›(-)
-95.663
-174.694
-45,24
102.120.925
200.150.102
-48,98
Net Dönem Kâr› veya Zarar›
37
821 Milyon TL’lik yat›r›m gelirlerine karfl›l›k 687
Milyon TL’lik yat›r›m giderleri ve 32 Milyon TL’lik
di¤er faaliyetlerden kaynaklanan giderler sonucunda, 2009 y›l› ilk dokuz ay sonunda 102
Milyon TL mali kâr elde edilmifltir. Bu tutar geçen y›l›n ayn› dönemine göre yüzde 49 oran›nda bir azal›fl› ifade etmektedir.
Yat›r›m gelirlerinde yüzde 4’lük bir azal›fl meydana gelmifl olup “Kambiyo Kârlar›” ve “‹fltiraklerden Gelirler” kalemleri bu azal›fl›n temel
belirleyicileri olmufltur. Ayn› dönemde yat›r›m
giderlerinde yüzde 14’lük bir art›fl meydana
gelmifltir. Bu art›fl›n sebebi ise yüzde 24 oran›nda art›fl gösteren Hayat D›fl› Teknik Bölümüne
Aktar›lan Yat›r›m Gelirleri kalemidir.
“Finansal Yat›r›mlardan Elde Edilen Gelirler”
kaleminin 210 Milyon TL’si devlet tahvillerinden, 205 Milyon TL’si ise vadeli mevduat hesab›ndan gelmektedir. Yat›r›m gelirleri yüzde 3,68
oran›nda azal›rken, yat›r›m gelirlerinden hayat
d›fl› teknik bölüme aktar›lan tutar›n yukar›da
da belirtildi¤i üzere yüzde 24 oran›nda artm›fl
olmas› dikkat çekici bulunmufltur.
II- HAYAT - EMEKL‹L‹K fi‹RKETLER‹
A- B‹LANÇO
1- Aktif
Cari Varl›klar
Nakit ve Nakit Benzeri Varl›klar
Fin. Var. ile Riski Sig. Ait Fin. Yat.
Di¤er Alacaklar
Gelecek Aylara Ait Giderler
Di¤er Cari Varl›klar
Cari Olmayan Varl›klar
Di¤er Alacaklar
Finansal Varl›klar
Maddi Varl›klar
Maddi Olmayan Varl›klar
Gelecek Y›llara Ait Giderler
Di¤er Cari Olmayan Varl›klar
AKT‹F TOPLAMI
2009-9
Aktifeki
Pay›(%)
2008-9
Aktifeki
Pay›(%)
De¤iflim
%
11.827.839.912
1.130.857.399
5.770.697.267
4.743.961.067
7.047.366
5.236.612
132.709.116
37.331.085
3.962.314.100
3.797.653.630
107.185
15.870.576
111.664.992
15.891.735
8.877.793
12.248.188
15.790.154.012
75
7
37
30
0
0
1
0
25
24
0
0
0
1
0
0
0
100
9.449.293.409
889.431.345
5.114.786.671
3.309.347.836
2.544.695
12.876.787
83.196.969
37.109.105
2.701.246.852
2.539.527.917
11.130
109.068
10.206.350
111.323.238
12.316.420
9.323.836
18.428.892
12.150.540.261
78
7
42
27
0
0
1
0
22
21
0
0
0
1
0
0
0
100
25,17
27,14
12,82
43,35
176,94
59,33
59,51
0,60
46,68
49,54
-100,00
-1,73
55,50
0,31
29,03
-4,78
-33,54
29,95
Hayat ve Emeklilik branfllar›nda faaliyet gösteren
sigorta flirketlerinin Aktif Toplam› geçen y›l›n ilk
dokuz ay› sonuçlar›na göre yaklafl›k yüzde 30
oran›nda bir art›fl göstererek 15.790 Milyon TL’ye
ulaflm›flt›r. Cari Varl›klar yüzde 25 oran›nda artarken, Cari Olmayan Varl›klarda yüzde 47 oran›nda bir art›fl meydana gelmifltir. Cari Varl›klar ile
Cari Olmayan Varl›klar›n aktif içindeki paylar› s›ras›yla yüzde 75 ve yüzde 25 oran›nda gerçekleflmifltir.
38
4.744 Milyon TL tutar›ndaki “Esas Faaliyetlerden
Alacaklar” tutar›n›n 4.370 TL’si “Emeklilik Faaliyetinden Alacaklar” alt›ndaki “Saklay›c› fiirketten
Alacaklar” kaleminden gelmektedir. “Cari Olmayan Varl›klar” alt›nda yer alan 3.798 Milyon TL
tutar›ndaki “Esas Faaliyetlerden Alacaklar” kaleminin 3.676 Milyon TL tutar›ndaki k›sm› da ayn› flekilde Emeklilik Faaliyetinden Alacaklar alt›ndaki
“Saklay›c› fiirketten Alacaklar” kaleminden oluflmaktad›r.
2- Pasif
K›sa Vadeli Yükümlülükler
Finansal Borçlar
‹liflkili Taraflardan Borçlar
Di¤er Borçlar
Ödenecek Vergi vb. Yüküm.
Di¤er Risklere ‹liflkin Karfl›l›klar
Gelecek Aylara Ait Gelirler
Di¤er K›sa Vadeli Yükümlülükler
Uzun Vadeli Yükümlülükler
Finansal Borçlar
‹liflkili Taraflara Borçlar
Di¤er Borçlar
Di¤er Yükümlülükler ve Karfl.
Di¤er Risklere ‹liflkin Karfl›l›klar
Gel. Y›llara Ait Gelir ve Gider Tah.
Di¤er Uzun Vadeli Yük.
Özsermaye
Ödenmifl Sermaye
Sermaye Yedekleri
Kâr Yedekleri
Geçmifl Y›llar Kârlar›
Geçmifl Y›llar Zararlar›(-)
Dönem Net Kâr›
PASIF TOPLAMI
2009-9
Pasifteki
Pay›(%)
2008-9
Pasifteki
Pay›(%)
De¤iflim %
7.589.337.390
44.616.845
4.617.506.357
6.994.834
33.128.585
2.756.511.082
56.735.123
23.105.424
31.715.956
19.023.185
6.588.881.419
34.402
3.675.831.992
143.326
2.875.890.731
2.717.820
11.168.654
106.968
22.987.526
1.611.935.202
999.805.799
118.896.465
431.273.305
83.262.105
- 257.635.510
236.333.038
15.790.154.012
48
0
29
0
0
17
0
0
0
0
42
0
23
0
0
18
0
0
0
0
10
6
1
3
1
-2
1
100
5.769.120.509
6.121.578
3.114.094.516
31.484.985
31.599.359
2.463.785.403
67.803.654
17.753.744
18.491.815
17.985.455
5.090.579.457
156.543
2.538.442.965
122.545
2.516.830.519
2.848.262
10.397.468
118.120
21.663.034
1.290.840.295
913.243.699
115.889.150
229.198.388
74.727.063
- 203.928.996
161.710.993
12.150.540.261
47
0
26
0
0
20
1
0
0
0
42
0
21
0
0
21
0
0
0
0
11
8
1
2
1
-2
1
100
31,55
628,85
48,28
-77,78
4,84
11,88
-16,32
30,14
71,51
5,77
29,43
-78,02
44,81
16,96
14,27
-4,58
7,42
-9,44
6,11
24,87
9,48
2,59
88,17
11,42
26,34
46,15
29,95
Özsermaye bir önceki döneme göre yüzde 25
oran›nda art›fl göstererek 1.612 Milyon TL’ye yükselmifltir. Özsermayenin Pasif Toplam› içindeki pay› 2008 y›l› ilk dokuz ay›na k›yasla 1 puan gerilemifl
ve yüzde 10 olarak gerçekleflmifltir.
K›sa vadeli yükümlülüklerin pasif içerisindeki pay›
bu dönemde 1 puan artarak yüzde 48’e yükselmifl; bir önceki döneme k›yasla yüzde 32 oran›nda artarak 7.589 Milyon TL’ye ulaflm›flt›r. Uzun Vadeli Yükümlülüklerin Pasif Toplam› içindeki pay›
her iki dönemde de yüzde 42 olarak gerçekleflmifl; bir önceki döneme göre yüzde 29’luk bir art›fl kaydederek 6.589 Milyon TL’ye yükselmifltir. Bir
önceki dönemde Toplam Pasif içindeki pay› yüzde 41 olan K›sa ve Uzun Vadeli Sigortac›l›k Teknik
Karfl›l›klar›, yüzde 5 gerileyerek yüzde 36 olarak
gerçekleflmifltir.
2009 ilk dokuz ay sonu itibariyle, sektör 236 Milyon
TL tutar›nda net kâr elde etmifl olup bu tutar geçen y›la k›yasla yüzde 46 oran›nda bir art›fl› ifade
etmektedir.
Pasif taraf›ndaki kalemlere dikkat etti¤imizde, k›sa
ve uzun vadeli yükümlükler aras›nda yer alan ve
pasif taraf›n büyüklük anlam›nda ilk iki kalemini
oluflturan “Esas Faaliyetlerden Borçlar” kalemleri-
39
B- KÂR/ZARAR HESABI
1- Teknik Sonuçlar
2009-9
Hayat Yaz›lan Primler
Hayat Net Teknik Kâr
Emeklilik Teknik Kâr
Hayat/Emeklilik Mali Kâr
Kâr
Hayat D›fl› Faaliyet Kâr›
Vergi
Hayat Toplam Kâr (Vergi Öncesi)
Hayat Net Kâr
1.395.129.786
71.039.750
4.699.834
233.341.664
309.081.248
-4.699.834
-68.048.376
304.381.414
236.333.038
2- Mali Sonuçlar
2009-9
Yat›r›m Gelirleri
Fin. Yat. Elde Ed.Gelirler
Fin. Yat. Nakde Çevr. Elde Ed.K?rlar
Fin. Yat. De¤erlemesi
Kambiyo Kârlar›
‹fltiraklerden Gelirler
Ba¤l› Ortak. Ve Müflt. Yönetime Tabi Tefl. Gel.
Arazi, Arsa ‹le Binalardan Elde Ed.Gelirler
Türev Ür. Elde Edilen Gelirler
Di¤er Yat›r›mlar
Hayat Teknik Bölümünden Aktar›lan Yat›r›m Gel.
Yat›r›m Giderleri
Yat›r›m Yönetim Giderleri (-)
Yat›r›mlar De¤er Azal›fllar› (-)
Yat. Nakte Çevr. Oluflan Zar.(-)
Hayat D›fl› Tek. Böl. Akt. Yat. Gel.(-)
Türev Ür. Son. Oluflan Zar.(-)
Kambiyo Zararlar› (-)
Amortisman Giderleri (-)
Di¤er Yat›r›m Giderleri (-)
Di¤er Faal. Gelir &Giderler(+/-)
Karfl›l›klar Hesab› (+/-)
Reeskont Hesab› (+/-)
Zor. Dep. Sig. Hesab› (+/-)
Enflasyon Düzeltmesi Hes.(+/-)
Ert. Vergi Varl›¤› Hesab› (+/-)
Ertelenmifl Vergi Yük. Gideri (-)
Di¤er Gelir ve Kârlar
Di¤er Gider ve Zararlar (-)
Önceki Y›l Gelir ve Kârlar›
Önceki Y›l Gider ve Zararlar›(-)
Net Dönem Kâr› veya Zarar›
40
304.599.397
136.917.420
61.801.199
54.290.562
31.138.390
3.156.145
2.321.930
908.340
4.255.662
9.809.749
-65.820.710
-2.242.681
-6.169.685
-1.500.013
-6.716.389
-29.895.368
-19.023.735
-272.839
-5.437.023
-4.056.576
360.072
1.707.343
-1.403.435
7.626.961
-9.860.539
327.230
-138.079
233.341.664
nin tamam›na yak›n› “Emeklilik Faaliyetlerinden Borçlar” kalemi alt›ndaki “Kat›1.230.306.417
13,40
l›mc›lara Borçlar”dan meydana gelmek43.790.603
62,23
5.747.665
-18,23
tedir ve alt hesaplarda yer alan tutar› ise
167.411.228
39,38
k›sa vadeli yükümlülükler taraf›nda 4.371
216.949.496
42,47
Milyon TL, uzun vadeli yükümlülükler tara-5.747.665
-18,23
-49.490.839
37,50
f›nda ise 3.676 Milyon TL’dir. K›sa ve uzun
211.201.831
44,12
vadeli yükümlülükler alt›nda yer alan ve
161.710.992
46,15
s›ras›yla 2.757 ile 2.876 Milyon TL tutarlara
sahip olan “Sigortac›l›k Teknik Karfl›l›klar›”n›n k›sa
vadeli yükümlükler taraf›ndaki tutar›n 2.145 Mil2008-9 De¤iflim(%)
yon TL’si, uzun vadeli yükümlülükler taraf›ndaki
tutar›n ise 2.599 Milyon TL’si hayat matematik
223.811.387
36,10
karfl›l›klar›ndan oluflmaktad›r.
110.207.792
24,24
2008-9
34.235.192
59.336.900
8.026.057
1.134.850
4.351.512
113.360
584.213
5.821.512
- 48.694.458
-1.682.325
-11.715.418
-3.260.248
-7.610.137
-6.648.609
-17.358.270
-419.452
-7.705.700
-3.228.023
-162.872
7.589
-248.567
5.987.433
-9.532.928
46.418
-574.749
167.411.228
De¤iflim%
80,52
-8,50
287,97
178,11
-46,64
701,29
628,44
68,51
35,17
33,31
-47,34
-53,99
-11,74
349,65
9,59
-34,95
-29,44
25,67
-321,08
22398,41
464,61
27,38
3,44
604,97
-75,98
39,38
Hayat branfl› prim üretiminde bir önceki y›l›n ayn› dönemine göre yüzde 13 oran›nda bir art›fl
gerçekleflmifl ve prim üretimi 1.395 Milyon TL olarak gerçekleflmifltir. Hayat branfl› Teknik Kâr› yüzde 62 oran›nda artarak 71 Milyon TL’ye yükselmifltir. Emeklilik branfl›nda ise bir önceki y›l›n ayn›
döneminde 5,7 Milyon TL tutar›nda teknik kâr
mevcut iken, bu y›l›n ilk dokuz ay sonunda 4,7
Milyon TL teknik kâra ulafl›lm›flt›r.
Mali kârdaki art›fl ile beraber hayat/emeklilik flirketlerinin flirketlerin brüt bilanço kâr› yüzde 44
oran›nda artarak 304 Milyon TL’ye ulaflm›flt›r.
305 Milyon TL yat›r›m gelirlerine karfl›l›k 66 Milyon
TL yat›r›m giderleri ve 5 Milyon TL tutar›nda di¤er
faaliyetlerden kaynaklanan giderler sonucunda, 2009 y›l› ilk dokuz ay› sonunda 233 Milyon TL
mali kâr yarat›lm›flt›r. Bu tutar geçen y›l›n ayn› dönemine göre yüzde 39 oran›nda bir art›fl› ifade
etmektedir. Yat›r›m gelirlerinde yüzde 36, yat›r›m
giderlerinde ise yüzde 35’lik bir art›fl meydana
gelmifltir. 2009 y›l›n›n ilk alt› ay›nda yat›r›m Giderlerindeki art›fl yüzde 4,47 iken, üçüncü üç ay›n
sonunda art›fl oran›n›n yüzde 36’ya vurmas› dikkat çekici bulunmufl, bu durumun bu dönemde
yüzde 350 oran›nda art›fl gösteren kambiyo Zararlar›ndan kaynakland›¤› anlafl›lm›flt›r. Finansal
yat›r›mlardan elde edilen gelirlerin 71 Milyon TL’si
“Vadeli Mevduat” kaleminden, 57 Milyon TL’si
ise “Devlet Tahvillerin”den gelmektedir.
TSEV
TSEV 26. Dönem Temel
Sigortac›l›k E¤itim
Program› Ö¤rencileri
Mezun Oldu
Prof Dr. Suna ÖZYÜKSEL
Türk Sigorta Enstitüsü Vak›f Müdürü
SEV Temel Sigortac›l›k E¤itim Program›
26. Dönem ö¤rencileri, mezuniyet
sertifikalar›n› 5 Ekim'de Millî Reasürans T.A.fi.
konferans salonunda gerçekleflen törenle ald›. Mezuniyet töreni sonras›nda yap›lan kokteylde sigorta ve finans sektörünün üst düzey
temsilcileri, TSEV ö¤rencileri ve ö¤retim elemanlar› bir araya geldi.
T
TSEV
Yönetim
Kurulu
Baflkan›
Kemal
Olgaç.
TSEV Temel Sigortac›l›k E¤itim
Program› bugüne kadar
3000 mezun verdi
Mezuniyet töreni aç›l›fl konuflmas› yapan TSEV
Yönetim Kurulu Baflkan› Kemal Olgaç yaklafl›k
40 y›ld›r sigorta Sektörüne e¤itim hizmeti veren
TSEV'in son y›llarda yenilemifl oldu¤u vizyon ve
misyonlar› do¤rultusunda hizmet yelpazesini
geniflletti¤ini ve geliflmifl ülkelerin sigorta enstitüleri ile rekabet edebilir bir konuma geldi¤ini
belirtti. Olgaç, Temel Sigortac›l›k E¤itim Program›'ndan yaklafl›k 3000 kiflinin mezun oldu¤unu
ve sektörün üst yönetimleri aras›nda TSEV Mezunu yöneticilerin de bulundu¤unu ifade etti.
26. Dönem mezunlar›n› da gelecekte sektörün
üst düzey yöneticileri aras›nda ve TSEV e¤itim
kadrosunda görmeyi beklediklerini belirten Olgaç, konuflmas›n›n sonunda e¤itim program›ndan mezun olan tüm ö¤rencileri baflar›lar›ndan dolay› kutlad›.
41
TSEV
TSEV sigortac›l›k konusunda tek
referans kurumdur
Kemal Olgaç'›n ard›ndan kürsüye gelen
TSEV Müdürü Prof. Dr. Suna Özyüksel, TSEV'in
hizmetlerini ve gerçeklefltirdi¤i çal›flmalar›
içeren sunumunda, TSEV'in Türk sigorta sektörünün ilk ve tek uluslararas› e¤itim ve araflt›rma merkezi TSEV'in uluslararas› standartlarda hizmetleri ile sektörün geliflimini destekleyen çal›flmalar gerçeklefltirdi¤ini belirtti.
TSEV e¤itim programlar›na son iki y›lda sigorta sektöründen ö¤rencilerin yan› s›ra, farkl›
sektörlerin pek çok kamu ya da özel nitelikteki kurum ve kurulufllar›ndan da ö¤renci
gönderdiklerini belirten Özyüksel, sektörel bu
çeflitlili¤in Vakf›n sigorta konusunda referans
bir kurum oldu¤unu gösterdi¤ini ifade etti.
Özyüksel, ayr›ca, Vakf›n e¤itim hizmetlerinde
vermifl oldu¤u memnuniyet garantisinin de
Vakf› di¤er e¤itim dan›flmanl›k firmalar›ndan
ay›ran en önemli özellik oldu¤unu söyledi.
79 ö¤renci baflar›yla
mezun oldu
Aç›l›fl konuflmalar›n›n ard›ndan
26. Dönem Temel Sigortac›l›k
E¤itim Program›n› baflar›yla tamamlayan Program ve Muhasebe Branfl Birincisi Ak Sigorta A.fi.'den Metin
Özvarna'ya, Program ‹kincisi, Kaza Sigortalar› Branfl› Birincisi Eureko Sigorta A.fi.'den ‹hsan
Önal'a ve Program Üçüncüsü HDI Sigorta
A.fi.'den Merve Kanmaz'a flirketleri üst düzey
yöneticileri taraf›ndan ödül ve plaketleri verildi. Tören, yang›n-mühendislik, sa¤l›k, hayat, nakliyat branfl birincilerine ve program›
baflar›yla tamamlayan tüm ö¤rencilere plaket ve sertifikalar›n›n verilmesi ile sona erdi.
TSEV mezunlar›na müzik ve
dans ziyafeti sundu
Tören kapsam›nda, TSEV Türk Müzi¤i Korosu'nun verdi¤i konser ve flamenko müzi¤i eflli¤inde Gökçe Oksay'›n sergiledi¤i muhteflem dans gösterisi ise 26. Dönem Temel Sigortac›l›k E¤itim Program› mezunlar›na ve
davetlilere güzel bir gece yaflatt›.
42
TSEV Korosu’ndan üçüncü baflar›l› konser:
“Atatürk’ün Sevdi¤i fiark›lar
ve Rumeli Türküleri”
Türk Sigorta Enstitüsü Vakf›'n›n kurulmas›nda öncü
oldu¤u ve Vakf›n kurumsal sosyal sorumluluk çal›flmalar› kapsam›nda sigorta sektörü çal›flanlar›na
ücretsiz kat›l›m hakk› sunan TSEV Korosu üçüncü
konserinde de baflar›l› bir performans sergiledi. De¤erli sanatç› fief Ayflenur Özpekel yönetimindeki
TSEV Korosu, Temel Sigortac›l›k E¤itim Program› Mezuniyet Töreni kapsam›nda, 5 Ekim'de Millî Reasürans konferans salonunda, “Atatürk'ün Sevdi¤i fiark›lar ve Rumeli Türküleri”nden oluflan verdi¤i konser
ile izleyicilerden büyük övgü ald›.
TSEV Korosu, yeni dönem çal›flmalar›na da ara vermeden bafllad›. TSEV öncülü¤ünde 2008 y›l› Tem-
muz ay›nda kurulan TSEV Türk Müzi¤i Korosu, sektör
mensuplar›ndan gelen talep üzerine TSEV'in “Sosyal Sorumluluk Çal›flmalar›” kapsam›na al›narak, 1
Ekim 2009 tarihinden itibaren, tüm sigorta sektörü
çal›flanlar›n›n ücretsiz kat›l›m›na aç›ld›.
TSEV Koro'su çal›flmalar›n› Perflembe günleri ayda
dört ders olmak üzere Türk Sigorta Enstitüsü Vakf›
merkezinde sürdürmektedir. TSEV Korosu'na üye olmak isteyenler, koroya kat›l›m amac›n› belirten
bir yaz›y›, k›sa özgeçmiflleri ile birlikte üyelik baflvuru formunu doldurarak [email protected] e-posta
adresine göndererek baflvurular›n› yapabilmektedirler.
43
TSEV
TSEV Türk Sigorta Sektörü
2. Bowling Ligi
TSEV taraf›ndan ilki, geçti¤imiz y›l düzenlenen
Türk Sigorta Sektörü Bowling Ligi'nin ikincisi
2010 y›l› Ocak ve May›s aylar› aras›nda gerçeklefltirilecek. TSEV Müdürü Prof. Dr. Suna Özyüksel, TSEV'in düzenledi¤i bu tür etkinliklerin
sektör çal›flanlar›n› bir araya getirerek sektörel
paylafl›mlar› art›rd›¤›n› belirtti. Özyüksel, bu y›l
gerçeklefltirilecek lige, tüm sektör kurulufllar›n›n
temsilcilerinin kat›lmas›yla, sektör çal›flanlar›n›n
ifl ortam›n›n d›fl›nda da birlikteliklerini sa¤lamay› ve sporun tatl› rekabetini farkl› flirketlerin çal›flanlar› aras›nda iletiflim arac› olarak kullanmay› amaçlad›klar›n› söyledi.
TSEV yetkililerince verilen bilgiye göre, geçen
sezon befl oyun üzerinden düzenlenen ligin,
44
kat›l›mc› flirket tak›mlar›ndan gelen istekler de
göz önüne al›narak 2010 sezonunda yedi oyuna ç›kar›ld›¤› ve tak›mlar›n befler oyuncu ile s›n›rland›r›larak, ödül kategorileri geniflletilmifl,
“High Skor” ve “High Strike” kategorileri eklendi¤i belirtildi.
13 Ocak'ta bafllayacak lig, 3 haftal›k periyotlarla Çarflamba günleri düzenlenecek ve 18
May›s'ta oynanacak finalle son bulacak. Profesyonel lig örneklenerek haz›rlanan kurallar
ile düzenlenen Sigorta Sektörü Ligi'nde kat›l›mc›lar, tak›m ve bireysel kategorilerde yar›flacaklar. Geçti¤imiz y›l 24 tak›m›n kat›ld›¤› bowling ligine bu y›l da kat›l›m›n yo¤un olmas› bekleniyor.
TSEV'den M.E.B. onayl› Sigortac›l›k E¤itim Program›:
Sigorta Acenteleri ve
Sigorta Eksperleri için
yetiflmifl iflgücü
Kuruldu¤u günden bu yana sadece sigorta
sektörü çal›flanlar›na e¤itim hizmeti veren
TSEV, 2010 y›l›ndan itibaren, sigorta sektöründe
çal›flmak isteyen ve sigortac›l›k e¤itimi almak
isteyen gençlere de kap›lar›n› aç›yor.
Milli E¤itim Bakanl›¤› nezdinde 2008 y›l›nda
özel kurs olarak onay›n› alan ve sigortac›l›k kursu konusundaki mevcut MEB müfredat›n›n ihtiyaçlar do¤rultusunda güncellenmesi ile ilgili
giriflimlerini 2009 y›l› içerisinde tamamlayan
TSEV, 2010 y›l› içerisinde MEB Onayl› Sertifikal›
Sigortac›l›k Kursunu açacak.
Vak›f Müdürü Prof. Dr. Suna Özyüksel sigortac›l›k alan›ndaki mevcut geliflmelerin ve sektörün
ihtiyaçlar› göz önüne al›narak haz›rlanan yeni
e¤itim program› ile sigorta sektörüne nitelikli iflgücü kazand›rmay› ve sektörün e¤itim maliyetlerini düflürmeyi hedeflediklerini belirtti.
Özyüksel ayr›ca, e¤itim program›yla, programa kat›lacak olan gençlere, sigorta sektöründe çal›flabilmek için gerekli olan bilgi ve donan›m› kazand›rmay› hedeflediklerini de söyledi.
Toplam 170 krediden oluflan program›n ana
bafll›klar›n› temel sigortac›l›k, sigorta branfllar›,
sigorta pazarlamas› ve sigorta hukukuna ilave
olarak, sigorta acenteleri ve sigorta eksperleri
mevzuat›n›n oluflturdu¤unu ifade eden Özyüksel, bu programdan mezun olan gençlerin sigorta ve brokerlik flirketlerinin yan›s›ra sigorta
acenteleri ve sigorta eksperlik flirketlerinde de
istihdam edilece¤ini bekledi¤ini ifade etti.
45
TSEV
TSEV 27. Dönem Temel
Sigortac›l›k E¤itim Program›
Ekim ay›nda bafllad›
TSEV Temel Sigortac›l›k E¤itim Program› 20092010 27. dönemi 12 Ekim'de düzenlenen Oryantasyon ve Tan›flma Toplant›s› ile yeni ö¤rencilerine kap›lar›n› açt›. Programa yeni kay›t olan ö¤rencilerin, ö¤retim elemanlar› ve TSEV yöneticileri ile bir araya geldi¤i toplant›n›n aç›l›fl konuflmas› TSEV Müdürü Prof. Dr. Suna Özyüksel taraf›ndan yap›ld›. Özyüksel, yeni ö¤rencilere Vakf›n
yap›s› ve faaliyetleri hakk›nda bilgi veren bir sunum yaparak yeni dönemin tüm ö¤renciler için
baflar›l› olmas›n› diledi. Özyüksel'in ard›ndan kürsüye gelen TSEV E¤itim Birim Yöneticisi Sema Bil-
gin, ö¤rencileri Temel Sigortac›l›k E¤itim Program›'n›n içeri¤i, ders program› ve ö¤retim eleman›
kadrosu hakk›nda bilgilendirdi.
27. Dönem Temel Sigortac›l›k E¤itim Program› bu
y›l da gündüz ve gece olmak üzere iki ayr› grupta ö¤rencilerine e¤itim veriyor. Yang›n-Mühendislik Sigortalar›, Kaza Sigortalar›, Nakliyat Sigortalar›, Muhasebe, Sa¤l›k Sigortalar› ve Hayat Sigortalar› olmak üzere alt› branfl e¤itimi ile aç›lan
program 2010 y›l› Haziran ay›n›n ikinci yar›s›nda
sona erecek.
TSEV, Eficert Genel
Kuruluna kat›ld›
TSEV, son iki y›ld›r aktif üye olarak kat›ld›¤›, Avrupa Finansal Belgelendirme Organizasyonu'nun (eficert) Genel Kurul toplant›s› ve Avrupa'da sigorta e¤itimi veren ulusal enstitülerin
kat›ld›¤› EIET Konferans›'na 7-9 Ekim tarihleri
aras›nda Fransa'n›n baflkenti Paris'te kat›ld›.
Frans›z Sigorta Enstitüsü'nün ev sahipli¤inde
gerçeklefltirilen toplant›larda ev sahibi ve üye
ülke sunumlar›n›n yan› s›ra Avrupa'daki Sigorta
Arac›lar› Düzenlemeleri ve Sigorta Arac›lar›na
‹liflkin Avrupa'daki Gündem, Avrupa'da E¤itim
Belgelendirmeleri, Y Kufla¤› gibi konu bafll›klar›nda sunumlar yap›ld›. Konferans, kat›lan enstitülerin e¤itim faaliyetlerindeki uygulamalar›,
yaflanan sorunlar ve çözümler hakk›nda bilgi
paylafl›m›n›n yap›ld›¤› bir workshop çal›flmas› ile
sonland›r›ld›. Konferansta Türk Sigorta Enstitüsü
46
Vakf›'n› E¤itim Birimi Yöneticisi Sema Bilgin ve
Uzman Yard›mc›s› Batuhan Özgün temsil etti. Bilindi¤i üzere eficert Avrupa'da finansal hizmetler sektöründeki mesleki e¤itimde ortak standartlar getirmeyi amaçl›yor.
TSEV’in Küresel Is›nma
Konusundaki Çal›flmalar›
CEA Raporunda Yer Ald›
Türk sigorta sektörünün küresel ›s›nma ve sigorta
sektörüne etkileri konusundaki çal›flmalar› çerçevesinde bir “Çevre Politikas›” da haz›rlayan
TSEV'in bu çal›flmalar›na, Avrupa'daki ulusal sigorta birliklerinin üyesi bulundu¤u Avrupa Sigorta ve Reasürans Federasyonu (CEA) taraf›ndan
haz›rlanan “‹klim De¤iflikli¤i ile Mücadele (Tackling Climate Changes)” raporunun, “Sigorta fiirketlerinin ‹klim De¤iflikli¤inin Hafifletilmesine Katk›da Bulunan Giriflimlerinden Örnekler” bölümünde yer verildi. Raporda, TSEV'in iklim de¤iflikli¤i riskine iliflkin fark›ndal›¤›n art›r›lmas›na yönelik ilk ad›m olarak Çevre Politikas›n› hayata geçirdi¤i, söz konusu politika kapsam›nda TSEV taraf›ndan araflt›rmalar yap›lmas›, konferans ve seminerler düzenlenmesi, yay›nlar haz›rlanmas› ve
çevresel sorunlar›n sigorta sektörünün gündeminde tutulmas› konular›nda faaliyetlerini gerçeklefltirdi¤i belirtilmektedir. Raporda da yer ald›¤› üzere TSEV bu kapsamda;
❖ Çevre düzenlemeleri ve kabul edilmifl uygulama kurallar› ile uyum sa¤lanmas› ve bu kurallar›n
gelifltirilmesi, Kyoto Protokolü gibi uluslararas› anlaflmalar ile standartlar›n Türkiye'de uygulanmas›n›n sa¤lanmas›,
❖ Küresel Is›nman›n Sigorta Sektörüne Etkileri konusunda sigorta sektörünün bilinçlendirilmesi
❖ Birleflmifl Milletler Çevre Program› (UNEP) ve
Birleflmifl Milletler Küresel ‹lkeler Sözleflmesi gibi
uluslararas› yap›larla iletiflim sa¤lanmas› ve bu
yap›lar taraf›ndan belirlenen ilkelerin uygulanmas›,
❖ Çal›flanlar›n›n çevre konular› hakk›nda fark›ndal›¤›n›n artt›r›lmas›,
❖ Elektrik ve su tüketiminin azalt›lmas› ve geri dönüflüm için tedbirler al›nmas›n›, Çevre Politikas›
ayr›ca sera gaz› sal›n›mlar›n›n hesaplanmas›, sal›n›mlar›n azalt›lmas› için tedbirler al›nmas› ve sal›n›mlar›n dengelenmesi için a¤aç dikilmesi çal›flmalar›n› sürdürmektedir.
47
TSEV
Kurumsal Üyelik Sistemine
geçildi: Sisteme ilk
üyelikler al›nmaya bafllad›
Sektörde yer alan flirketlerle
iletiflimi güçlendirmek ve
kurumsal aidiyet bilinci
yaratmak amac› ile
2009 y›l› içerisinde uygulamas›na bafllanan TSEV
Kurumsal Üyelik Sistemi'ne ilk üyelikler al›nmaya
bafllad›. Sistem, gerek kurumsal geliflim ihtiyaçlar› do¤rultusunda gereksinim duyulan sigorta e¤itimi ve dan›flmanl›k hizmetleri gerekse di¤er TSEV hizmetleri dahilinde
üyelerine çok özel avantajlar sunuyor. Özellikle 27. Dönem Temel Sigortac›l›k E¤itim Program› kapsam›nda kat›l›mc› göndermek isteyen
flirketler, hem üyelik seçenekleri dahilinde sunulan ücretsiz kat›l›mc› kontenjan› hem de be-
raberinde K›sa Süreli E¤itim Programlar›, Talebe Göre Düzenlenen E¤itim Programlar›, IGIE
E¤itimleri, TSEV Yay›nlar›, TSEV Bowling Ligi ve
TSEV Korosu dahilinde gelen pek çok hizmetten avantajl› yararlanma f›rsat› buluyor.
Sigorta Bilinçlendirme
Seminerlerinin 5'incisi Atatürk
Üniversitesi'nde gerçeklefltirildi
TSEV, tüketicilere sigortan›n öneminin anlat›lmas›
ve ürünlerinin tan›t›lmas› yoluyla toplumda sigorta bilincinin art›r›lmas› misyonundan hareketle,
üniversite ö¤rencilerine yönelik olarak düzenledi¤i sigorta bilinçlendirme seminerlerine devam
ediyor. Sigorta Bilinçlendirme Seminerleri'nin beflincisi Finans Emeklilik ve Hayat A.fi. sponsorlu¤unda, 23 Ekim'de Atatürk Üniversitesi ‹ktisadi ve
‹dari Bilimler Fakültesi'nde gerçeklefltirildi. Finans
48
Emeklilik ve Hayat A.fi. Kurumsal Sat›fl Yönetmeni Özlem Baydar'›n “Yeni Bir Sistem, Yeni Bir F›rsat:
Bireysel Emeklilik Sistemi”, TSRfiB E¤itim, Araflt›rma
ve ‹nceleme Komitesi Baflkan Yard›mc›s› Cem
Yalç›n Bayer'in “Sigorta ve Biz”, TSEV Tan›t›m ve
‹letiflim Birim Yöneticisi Nurhan Sütlafl'›n “Türk Sigorta Sektörü Kurumlar› ve TSEV” konu bafll›klar›nda gerçeklefltirdikleri seminer ö¤renciler taraf›ndan ilgiyle dinlendi.
Temel Sigortac›l›k E¤itim
Program›'ndan sonra ‹leri Düzey
Sigortac›l›k E¤itim Program›
sektöre sunuldu
TSEV, 26 dönemdir devam eden ve yaklafl›k
3000 kiflinin mezun oldu¤u Temel Sigortac›l›k
E¤itim Program›'n›n yan›nda ‹leri Düzey Sigortac›l›k E¤itim Program›'n› da sektörün hizmetine sundu. TSEV Müdürü Prof. Dr. Suna Özyüksel, sektörde yaflanan sürekli de¤iflmelerin ve geliflmelerin, sektör çal›flanlar›n›n ald›klar› temel e¤itim ve deneyimlerine ilave olarak, ileri seviyede sigortac›l›k bilgisi veren bir
programa da ihtiyaç duymalar›na neden oldu¤unu ve sektörden bu yönde gelen talep
üzerine sektörün üst düzey yöneticilerinin
katk›lar›yla “‹leri Düzey Sigortac›l›k E¤itim
Program›”n› büyük bir titizlikle haz›rlad›klar›n›
belirtti. Özyüksel, ‹leri Düzey Sigortac›l›k E¤itim Program›'n›n da Temel Sigortac›l›k E¤itim
Program›'nda oldu¤u gibi çeflitli branfllarda
aç›laca¤›n›, fakat ilk olarak “Yang›n-Mühendislik Sigortalar› Branfl›”yla e¤itimlere baflland›¤›n› söyledi.
E¤itmenlerin ve kat›l›mc›lar›n paylafl›mlar›n› en
üst seviyede tutabilmek amac›yla kat›l›m›n 20
kifli ile s›n›rland›r›ld›¤› programa, TSEV Temel Sigortac›l›k E¤itim Program› Yang›n-Mühendislik
Sigortalar› Branfl›'ndan mezun olanlar›n yan›s›ra Yang›n-Mühendislik Sigortalar› Branfl›'nda
uzman ve uzman yard›mc›l›¤› pozisyonlar›nda
en az 3 y›l deneyim sahibi olan kifliler kat›ld›lar.
29 Eylül-17 Kas›m tarihleri aras›nda gerçekleflen programda ‹nflaat / Montaj All Risks, Yang›n Sigortalar› ve Ek Teminatlar, Makine K›r›lmas›, Elektronik Cihaz ve Kâr Kayb› Sigortalar›,
Yang›n ve Mühendislik Sigortalar› Risk Yönetimi
konu bafll›klar›nda ileri düzey e¤itimler yer al›yor. ‹lgili konular›n yan› s›ra program kapsam›nda kat›l›mc›lar taraf›ndan yap›lacak proje çal›flmas› ile bir örnek model gelifltirilecek ve bir
projenin inflaat döneminden bafllayarak iflletme dönemine geçifli ile son bulan çal›flmalar
da özetlendi. 2010 y›l› Eylül ay› içerisinde Yang›n - Mühendislik Sigortalar› branfl›nda tekrar
aç›lmas› planlanan TSEV ‹leri Düzey Sigortac›l›k
E¤itim Program›, Kaza Sigortalar› branfl› ise
2010 y›l› Nisan ay› içerisinde aç›lacak.
“Sigorta Underwriting Süreci”
e¤itimi Aral›k ay›nda gerçeklefltirildi
Türk Sigorta Enstitüsü Vakf›, ‹ngiliz Sigorta Enstitüsü ile akredite olan Temel Sigortac›l›k E¤itim Program› (TSEP) mezunlar›n›n, ilk basamak olan “Certificate in Insurance”› alabilmesi için fark derslerinden biri olan “Sigorta
Underwriting Süreci” e¤itim program› Aral›k
ay›nda gerçeklefltirildi. E¤itim program› kapsam›nda riski de¤erlendirirken ifl kabulü ve fi-
yatland›rman›n önemi ve yöntemleri ile sözleflmenin içeri¤i, flartlar› ve sigorta ürünleri,
teminatlar› ile ba¤l› hizmetler, ifl kabulü ile ilgili kilit kriterler, hileli hasarlar ve suiistimallerin
tespitine yönelik yöntemler, risk yönetimi konusunda piyasay› etkileyen temel faktörler,
risk kümülleri ile reasürans yöntemleri konular› ele al›nd›.
49
TSEV
TSEV'den “Bilgi ‹fllemcilere
Yönelik Sigortac›l›k E¤itim
Program›”
TSEV, sigorta flirketlerinin her alandaki faaliyetlerinde kulland›klar› bilgisayar programlar›n›n yazarlar› ve düzenleyicilerine yönelik “Bilgi ‹fllemcilere Yönelik Sigortac›l›k E¤itim Program›” düzenliyor.
Program ile sigorta flirketlerinde Bilgi ‹fllem, IT, Bilgi Teknolojileri vb. birimlerde çal›flan personelin
sigortac›l›k, branfllar, hesaplamalar ve de¤erlendirmeler gibi sigortac›l›k konusunda uzmanl›k gerektiren konularda net fikirlere sahip olmas›, böylelikle bilgi ifllem departman› ile teknik departman aras›ndaki iletiflimin kuvvetlenmesi, farkl› iki
uzmanl›k alan› çal›flanlar›n›n ayn› dili konuflmala-
r› ve ifl ak›fl›n›n h›zland›r›lmas› amaçland›. Temel
Sigortac›l›k Bilgileri ve Bilgi ‹fllemciler Aç›s›ndan
Poliçe Süreci ad› alt›nda iki bölümden oluflan Bilgi ‹fllemcilere Yönelik Sigortac›l›k E¤itim Program›, 9-10-11 Kas›m tarihlerinde gerçeklefltirildi.
TSEV, K›br›sl› sigortac›lara
yönelik bir e¤itim düzenledi
TSEV, Kuzey K›br›s Sigorta ve Reasürans fiirketleri
Birli¤i iflbirli¤i ile 10 Aral›k'ta Limasol Türk Kooperatif Bankas› Konferans Salonu'nda, Kuzey K›br›s sigorta sektörü çal›flanlar›na yönelik bir e¤itim düzenledi.
Kuzey K›br›s Sigorta ve Reasürans fiirketleri Birli¤i
Baflkan› Ülker Fahri düzenlendi¤ini, konu bafll›klar›n›n sektörden gelen talepler üzerine belirlendi¤ini belirtti. Kuzey K›br›s sigorta sektörü temsilcilerinin yo¤un ilgi gösterdikleri e¤itimde, TSEV E¤itim
Birim Yöneticisi Sema Bilgin taraf›ndan TSEV'in
yap›s› ve faaliyetleri hakk›nda bilgi verilmesinin
ard›ndan, TSEV ö¤retim elemanlar›ndan Av. Nuray Dinçment Sigortac›l›kta Tahkim, Rücu ve
50
Acenteler ve ‹lgili Mevzuat konular›nda sunumunu gerçeklefltirdi. E¤itim, kat›l›mc›lar›n sorular›n›n
yan›tlanmas› ile son buldu.
TSEV 2010 y›l›ndan itibaren
Kiflisel Geliflim
E¤itimlerinde de iddial›
TSEV, 2010 y›l› içinde düzenleyece¤i “Kiflisel
Geliflim E¤itim Programlar›”n›, 2000 y›l›ndan
beri üretim sektöründen, finans sektörüne,
endüstri kurulufllar›ndan, sat›fl-pazarlama organizasyonlar›na kadar pek çok sonuç ve
performans odakl› üst düzey e¤itim programlar›n› baflar›yla gerçeklefltiren THYMOS iflbirli¤i
ile sunuyor.
TSEV'in sektör çal›flanlar›n›n yo¤un mesai sa-
atleri içerisinde kat›l›mlar›n› kolaylaflt›rmak
amac›yla alternatif tarih seçenekleri ile sundu¤u THYMOS Kiflisel Geliflim E¤itim Programlar›, “E¤itimcinin E¤itimi”, “Etkili Sunum Teknikleri”, “Liderlik Gelifltirme Program›”, “Sonuç
Odakl› Müflteri Hizmeti Program›”, “Sonuç
Odakl› Yönetim” konu bafll›klar›nda aç›lacak.
E¤itim Programlar›'n›n içerikleri ile ilgili bilgiler
ve di¤er tüm ayr›nt›lar TSEV web sayfas›nda
yer al›yor.
2010 y›l› e¤itim takvimi
sektöre duyuruldu
TSEV, 2010 y›l› içerisinde düzenleyece¤i e¤itim
faaliyetlerinin tarihlerini kendi web sayfas› üzerinden sektöre duyurdu. Sigorta flirketlerinin y›ll›k e¤itim planlamalar›na katk›da bulunmak ve
öngörü sa¤lamak amac› ile y›ll›k olarak duyurulan e¤itim programlar›; ayn› zamanda içerdi¤i çok say›da ve birbirinden farkl› e¤itim bafll›¤› ile flirket e¤itimleri için de seçenekler sunuyor. Y›l içerisinde geliflen ihtiyaç ve beklentilere paralel olarak güncellenebilecek e¤itim
takvimi içerisinde yer alan;
❖ Temel Sigortac›l›k E¤itim Program›
❖ ‹leri Düzey Sigortac›l›k E¤itim Program›
❖ Mevzuat Uyum E¤itim Programlar›
❖ M.E.B. Onayl› E¤itim Programlar›
❖ K›sa Süreli E¤itim Programlar›
❖ Uzmanl›k E¤itim Programlar›
❖ E-sigortac›l›k E¤itim Programlar›
❖ THYMOS ‹flbirli¤i ile aç›lan E¤itim Programlar›
❖ Di¤er Sektörlere Yönelik E¤itim Programlar›
❖ Sigortac›lar için ‹ngilizce E¤itim Program›
ile ilgili baflvuru, s›nav, program bafllang›ç tarihleri gibi bilgilere ulafl›labilecek.
51
TSEV
TSEV fiirket E¤itimlerine
Talep Giderek Art›yor
Günümüzün de¤iflen koflullar› ve rekabet ortam›nda flirket çal›flanlar›n›n mesleki ve kiflisel geliflimine yönelik ortaya ç›kan farkl› e¤itim ihtiyaçlar›na cevap verebilmek ad›na sektörün
aktörlerinden gelen talepler do¤rultusunda düzenlenen TSEV flirket e¤itimlerine talep giderek
art›yor. Ekim ay› içerisinde de yo¤un bir gündemle devam eden flirket e¤itimleri, istenilen
tarih ve saatlerde (mesai saatleri içinde/d›fl›nda) sadece talep eden flirket çal›flanlar›n›n kat›l›m›na aç›k olarak ve flirket taraf›ndan belirlenen e¤itim salonlar›nda gerçeklefltiriliyor.
TSEV Mevzuat Uyum E¤itim
Programlar›, Yeni Düzenlemeler
Do¤rultusunda devam ediyor
Sigorta flirketlerinin, sektörü etkileyen mevzuat ve yönetmelik de¤iflikliklerine, do¤ru ve
h›zl› bir flekilde uyum sa¤layabilmesi amac›yla çal›flmalar›n› devam ettiren TSEV, 2010 y›l›n›n ilk mevzuat uyum e¤itim programlar›n›
belirledi.
Bu kapsamda Ocak ay› içerisinde “Yeni Düzenlemeler Ifl›¤›nda Hayat Sigortalar› Mevzuat›”, fiubat ay› içerisinde de “Kredi Ba¤lant›l›
Sigorta Uygulamalar› Yönetmeli¤i Ifl›¤›nda
Getirilen Düzenlemeler” e¤itim programlar›
gerçeklefltirilecek.
TSEV Kütüphanesi bünyesinde
yaklafl›k 5000 yay›n
bulunduruyor
Sigortac›l›k mesle¤ine yönelik yerli ve yabanc› bilgi kaynaklar›n› derleyip, sa¤lamay› ve
en etkin biçimde yararland›rmay› amaçlayan TSEV Kütüphanesi, sektör ve kamu çal›flanlar›na, araflt›rmac›lara, lisans ve yüksek lisans ö¤rencilerinin kullan›m›na bünyesinde
bulundurdu¤u yaklafl›k 5000 yay›n ile hizmet
vermeye devam ediyor.
52
Yerli ve yabanc› kitaplar, istatistikler, faaliyet
raporlar›, mesleki ve güncel süreli yay›nlar, referans kaynaklar›, Videokasetler olarak kategori edilen TSEV Kütüphanesi koleksiyonu sürekli olarak güncellenmekte ve kütüphanede
kullan›c›lar›n arad›klar› kaynaklara rahatl›kla
ulaflabilmeleri için onlara rehberlik etmek, karfl›laflt›klar› sorunlar› çözmek amac›yla referans
hizmeti de verilmektedir.
Marmara Üniversitesi ve
Baflkent Üniversitesi Ö¤rencileri
TSEV’i Ziyaret Etti
Marmara Üniversitesi Bankac›l›k ve Sigortac›l›k
Yüksekokulu Sigortac›l›k Bölümü ve Baflkent Üniversitesi Sigortac›l›k ve Risk Yönetimi Bölümü ö¤rencileri sigorta sektörünün kurumlar›n› tan›mak
ve genel yap› hakk›nda bilgi edinmek amac›yla gerçeklefltirdikleri ziyaretler kapsam›nda
TSEV'i ziyaret ettiler. Ö¤rencilere TSEV E¤itim Birimi taraf›ndan sunum yap›larak TSEV e¤itim hizmetleri ve di¤er faaliyetler hakk›nda bilgi verildi. Ö¤renciler sigortac›l›k konusunda ilgi duyduklar› branfllar üzerine düzenlenen e¤itimler
hakk›nda detayl› bilgi ald›lar.
Sigorta Araflt›rma ve ‹nceleme Yay›nlar› 16:
“Avrupa Birli¤i Tek Reasürans
Piyasas› ve Türkiye’nin Uyumu”
Sigorta Araflt›rma ve ‹nceleme Yay›nlar› 16
“Avrupa Birli¤i Tek Reasürans Piyasas› ve Türkiye'nin Uyumu” Vakf›m›z taraf›ndan Sigorta
Araflt›rma ve ‹nceleme Yay›nlar› kapsam›nda ç›kar›lan ve serinin 16. yay›n› olan “Avrupa Birli¤i Tek Reasürans Piyasas› ve Türkiye'nin Uyumu” kitab›nda ilgili direktif ve seçilen ülke uygulamalar› çerçevesinde AB Tek
Reasürans Piyasas›'nda yaflanan geliflmeler
ve Türkiye'nin bu sürece uyumu ele al›nmaktad›r. Dr. Berna ÖZfiAR KUMCU taraf›ndan
haz›rlanan çal›flmada uyum sürecinin al›nmas›n›n yan› s›ra ayn› zamanda reasüransa
iliflkin kavramsal çerçeveyi de çizen çal›flma,
dünya reasürans piyasalar› ile uluslararas› reasürans düzenleme ve denetleme kurulufllar› hakk›nda bilgiler sunmaktad›r.
53
HAZ‹NE MÜSTEfiARLI⁄I S‹GORTACILIK GENEL MÜDÜRLÜ⁄Ü
Hazine Müsteflarl›¤›’nca Yay›nlanan
2010/2 No’lu Katastrofik Risklerde
Yeterli Koruma Sa¤lanmas› ‹le Piyasay›
Bozan ve fiirket Mali Yap›lar›n›
Olumsuz Etkileyen Hususlarda Tedbir
Al›nmas›na ‹liflkin Genelge
lkemiz sigortac›l›k sektörü bir yandan son
y›llarda ortaya ç›kan küresel ekonomik
krizin etkilerini gidermeye çal›fl›rken, bir yandan
da afl›r› rekabet flartlar› alt›nda faaliyet göstermektedir. Sektörün faaliyetlerini sa¤l›kl› biçimde
sürdürebilmesi, ayr›ca adil bir rekabet ortam›n›n
oluflturulmas›, flirketlerin sigortac›l›¤›n icaplar›na
ve iyi niyet kurallar›na uygun hareket etmelerini
sa¤lamak amac›yla Hazine Müsteflarl›¤› taraf›ndan tedbirler al›nmas› kaç›n›lmaz olmufltur.
Ü
Bu amaçla Ocak ay› içerisinde yay›mlanan “Katastrofik Risklerde Yeterli Koruma Sa¤lanmas› ile Piyasay› Bozan ve fiirket Mali Yap›lar›n› Olumsuz Etkileyen Hususlarda Tedbir Al›nmas›na ‹liflkin Genelge” ile temel olarak katastrofik riskler ile sa¤l›k sigortalar› ve motorlu tafl›t sigortalar›na iliflkin tedbirler al›nm›fl ve flirketler bu konularda uyar›lm›fllard›r.
Bu Genelge ile getirilen uygulama, fiyatlara ve
komisyona belli bir rakamsal s›n›r getirmek yerine
piyasa flartlar›na göre esneklik gösterebilecek bir
yaklafl›m› benimsemesi, bununla birlikte al›nan
tedbirlerin arkas›na güçlü bir kamu iradesi ve müeyyide koymak suretiyle sektörde bir ilki oluflturmaktad›r.
Genelge ile temel olarak hedeflenen husus ise
sektördeki rekabet ortam›n›n sa¤l›kl› bir flekilde tesis edilmesi ve fiyata dayal› afl›r› rekabetin flirket
mali bünyelerini bozmas›n›n engellenmesidir.
54
nin belirleyece¤i politikalar çerçevesinde tayin
etmeleri esast›r. Tarifelerin serbest b›rak›lm›fl oldu¤u bir ortamda düzenleyici kurumlar›n belirli alanlar d›fl›nda do¤rudan tarifeye müdahale etmesine iliflkin bir yaklafl›m bulunmamaktad›r.
Bu kapsamada primlerin sigortac›l›k esaslar›na uygun olarak rekabetçi koflullarda tespit edilmesi
Hazine Müsteflarl›¤›’n›n öncelik verdi¤i konulardan birisidir. Bununla birlikte fiyatlar›n serbest b›rak›lmas›ndan do¤an afl›r› rekabet flartlar› ve sigortac›l›¤›n temel aktüeryal prensiplerine ayk›r› durumlar nedeniyle sektöre olan güvenin sars›lmas›
riski ortaya ç›km›fl bulunmaktad›r.
Nitekim son y›llarda, baflta kasko, trafik ve sa¤l›k
sigortlar›nda olmak üzere fiyata dayal› afl›r› ve adil
olmayan bir rekabet ortam› oluflmufltur. Hazine
Müsteflarl›¤› flirketlerin mali bünyelerini ciddi ölçüde bozan ve yaln›zca fiyata dayal› bir rekabete
iliflkin olarak do¤rudan müdahalede bulunmamakta ancak bu durumun sürdürülemez oldu¤unu öngörerek flirketlerin bir tak›m tedbirler almalar›n› istemekte ve flirketlerin daha yak›ndan takip
edileceklerini ilan etmektedir.
F‹YATLAMA VE REKABET
Sigorta flirketleri özellikle zarar edilen sa¤l›k, kasko
ve trafik branfllar›nda; tarifeye uygun olmayan fiyatlama yap›lmas›, yüksek komisyon ve muhtelif
isimlerde geri ödeme yap›lmas› gibi uygulamalara gidilmemesini teminen ad›geçen Genelgede
flu hususlara yer verilmifltir.
Ülkemiz sigortac›l›k sektörü temelde serbest rekabet kurallar› çerçevesinde faaliyet göstermektedir. Dolay›s›yla flirketlerin kendi tarifelerini kendileri-
1 Ocak 2010 tarihinden itibaren, sa¤l›k sigortalar›nda, grup iflleri fiyatland›r›lmas›nda, ilgili grubun
geçmifl hasar miktarlar› dikkate al›nacak ve grup
için talep edilecek prim tutar› bu flekilde tespit edilecektir. Tazminat yükünün alt›nda bir prim tutar›
uygulamas› durumunda, gerekçe raporu haz›rlanacak ve gözetim ve denetime haz›r tutulacakt›r.
t›r. Söz konusu listenin ilki, bu y›l için en geç 31
Ocak tarihine kadar ilan edilecektir.
Sigorta flirketleri motorlu tafl›t sigortalar›nda, özellikle trafik ve kasko sigortalar›nda sürdürülebilir ve
adil rekabeti içeren bir fiyat politikas› izlemelidirler.
Bu çerçevede, özellikle kasko fiyatlamas›nda ortaya ç›kan afl›r› düflük fiyat uygulamas› ile genelde
motorlu tafl›t sigortalar›ndaki yüksek arac› komisyonlar› uygulamas›na gidilmemelidir.
Katastrofik riskler söz konusu Genelge kapsam›nda deprem, sel/seylap ve f›rt›na olarak belirlenmifltir. Bu riskler ile ilgili olarak al›nan tedbirlerin temel amac›, flirketlerin üstlenecekleri risklere iliflkin
do¤ru azami beklenen hasar tahmini yaparak kümülasyonlar›n› do¤ru tespit etmeleri ve vermifl olduklar› teminata iliflkin yeterli reasürans korumas›
almalar›n›n sa¤lanmas›d›r.
1 Ocak 2010 tarihinden itibaren, kasko sigortas›ndaki filo uygulamalar›nda da sa¤l›k sigortas›nda
belirtildi¤i üzere geçmifl hasar miktarlar› dikkate
al›narak fiyatland›r›lacak olup, tazminat yükünün
alt›nda bir prim tutar› uygulamas› durumunda, gerekçe raporu haz›rlanacak ve gözetim ve denetime haz›r tutulacakt›r.
Ürün bazl› sa¤l›k, kasko, trafik sigortalar›na iliflkin
tüm bilgilere aktüerya raporunda ayr› bir bölüm
olarak yer verilecektir.
Sigorta flirketleri, tasdik edilmifl ihtiyari deprem tarifesini tam olarak uygulamak zorundad›rlar. Ayr›ca
çeflitli adlar alt›nda geri ödeme ve arac›lara afl›r›
komisyon ödemesi gibi ifllemlerden de uzak durmak durumundad›rlar. Uygulaman›n sigorta flirketlerince yerine getirilip getirilmedi¤i yak›ndan takip
edilecektir.
AfiIRI KOM‹SYON UYGULAMALARI
Sa¤l›k sigortalar› ile motorlu tafl›t sigortalar›nda halen mevcut olan rekabetin di¤er bir flekli ise acente komisyonlar›nda yaflanmaktad›r. Bu Genelge ile
halen mevcut y›k›c› rekabet ortam›n› ortadan kald›r›larak, sektör genelinde flirket mali bünyelerini
olumsuz etkileyebilecek komisyon ödemeleri ve
muhtelif isimlerde geri ödeme yap›lmas› gibi uygulamalar hususunda yeni yaklafl›mlar gelifltirilmifltir.
Herhangi bir branflta afl›r› komisyon ödemesi; piyasada yayg›n olarak uygulanan komisyon oranlar›ndan yüzde 20’yi aflan biçimde ödeme yap›lmas›d›r. Örne¤in, piyasada yayg›n olarak uygulanan
komisyon yüzde 20 ise, yüzde 24’e kadar yükselen
komisyonlar normal olarak kabul edilecek, bundan yukar›s› afl›r› komisyon olarak addedilecektir.
Her dönemin bafl›nda (1 Ocak, 1 Nisan, 1 Temmuz, 1 Ekim) “Piyasada Yayg›n Olarak Uygulanan
Komisyon Oranlar›” iller ve bu Genelge konusu
branfllar baz›nda belirlenerek Sigorta ve Reasürans fiirketleri Birli¤i taraf›ndan Müsteflarl›¤a iletilecek, ayr›ca TSRfiB web sayfas›nda yay›nlanacak-
KATASTROF‹K R‹SKLER S‹GORTALARI
Sigorta flirketlerinin tüm branfllarda üstlendikleri
deprem riskine iliflkin olarak verdikleri teminata koruma sa¤lar iken, 2010 y›l› risklerinden bafllamak
üzere, 250 y›ll›k bir zaman diliminde meydana gelecek riskler için yap›lacak modelleme çerçevesinde Beklenen Azami Hasar (PML) hesab› yapmalar›, bu modelleme sonucunda özkaynaklar›na göre üstlenebilecekleri riskler ile sat›n alacaklar› koruman›n hesaplanan PML’nin alt›na düflmemesi gerekmektedir.
Sigorta flirketleri katastrofik risklerde hesaplanacak
PML üzerinden özsermayelerinin en fazla % 10’u
kadar risk üstlenebilirler. Bu tutar› aflan k›sm›n koruma alt›na al›nmas› gerekir. Y›l içerisindeki geliflmeler çerçevesinde kümüllerin özkaynaklarla karfl›lanan ve koruma al›nan k›sm›n üzerine ç›kmas› halinde, yeterli koruma sa¤lanana kadar ilgili flirketin
bu risklerle ilgili teminat vermesi Hazine Müsteflarl›¤›’nca durdurulabilir. Yap›lacak hesaplamalarda,
reasürans korumas›ndaki olay bafl›na limitler de
gözönünde bulundurulacakt›r.
Bu Genelge konusu branfllarda; arac›lara sigortac›l›k tekni¤iyle izah edilemeyen afl›r› yüksek komisyon ödemesi veya menfaat sa¤lanmas›, afl›r› fiyat
k›r›lmas›, tarifenin do¤rudan veya dolayl› olarak
uygulanmamas› (negatif yönde) fleklindeki ifllemlerin belirli bir süre sonra ortadan kalkaca¤› ve istikrar›n sa¤lanaca¤› bir sürece girilece¤i tahmin
edilmekle birlikte söz konusu hususlara ayk›r›l›k durumlar›n›n Sigortac›l›k Kanunu kapsam›nda aktif
azalt›c› ifllem olarak kabul edilebilece¤i de ayr›ca
Genelgede ifade edilmifltir.
‹stikrarl› ve adil bir rekabet ortam›n›n oluflturulmas›nda tüm taraflara görev ve sorumluluklar düflmektedir. Bununla birlikte görev ve sorumlulu¤un
gere¤ini yerine getirmeyenler hakk›nda, tespit
edilecek fiilin durumuna göre 5684 say›l› Sigortac›l›k Kanununun ilgili maddeleri ile iyiniyet kurallar›na
ayk›r›l›ktan müeyyide uygulanaca¤› da ayn›
Genelgede hükme ba¤lanm›flt›r.
55
GÜVENCE HESABI
Zorunlu Sigortalarda
Aranacak Yetki Belgesi
A. Kadir KÜÇÜK
Güvence Hesab› Müdürü
arayolu Yolcu Tafl›mac›l›¤› Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortas› Genel fiartlar›nda poliçede kay›tl› tafl›mac›lar›n 4925 say›l› Karayolu Tafl›ma Kanunu’na istinaden verilen Tafl›mac› Yetki Belgesi’ne sahip olmas›, yolcu tafl›mac›l›¤›n›n zorunlu haller hariç, bu kanun hükümleri çerçevesinde yap›lmas› ve tafl›man›n
yap›ld›¤› arac›n poliçede kay›tl› olmas› zorunlu
tutulmufltur.
K
Zorunlu Karayolu Tafl›mac›l›k Mali Sorumluluk Sigortas› Genel fiartlar›nda da sigortal›n›n tafl›may› zorunlu haller hariç 4925 say›l› Karayolu
Tafl›ma Kanunu ve ilgili yönetmelik kapsam›nda yap›lmas› gerekti¤i aç›klanm›flt›r.
Bilhassa flehirleraras› yolcu tafl›mac›l›¤› için
önem arz eden ve zorunlu olan her iki poliçenin yap›lmas›nda Karayolu Tafl›ma Kanunu ve
ilgili yönetmelik hükümlerinin dikkate al›nmas›
gerekti¤ine iflaret edilmifltir.
Karayolu Tafl›ma Kanunu’nun 5. Maddesine
göre; tafl›mac›l›k, acentelik ve tafl›ma iflleri komisyonculu¤u ile nakliyat ambar› ve kargo iflletmecili¤i yap›n kimselerin Bakanl›ktan Yetki
Belgesi almas› zorunludur. Yetki belgesi alan kifliler ayr›ca kullanaca¤› tafl›tlar›n niteli¤ini ve
say›s›n› liste halinde gösteren tafl›t belgesi almak zorundad›rlar.
Karayolu Tafl›ma Yönetmeli¤inin 2. Maddesinde yetki belgesine tabi ifllerin kapsam› aç›klanm›flt›r. Buna göre kamuya aç›k karayollar›nda
56
olmak üzere motorlu araçlarla yap›lan yolcu
ve eflya tafl›malar›n›, tafl›mac›, acente, tafl›ma
iflleri komisyonculu¤u, tafl›ma iflleri organizatörlü¤ü, nakliyat ambar› iflletmecili¤i, kargo iflletmecili¤i, lojistik iflletmecili¤i, terminal iflletmecili¤i, da¤›t›m iflletmecili¤i ve benzeri tafl›mac›l›k
faaliyetlerini yapanlar ile tafl›ma ifllerinde çal›flanlar›, tafl›mac›l›k faaliyetlerinde yararlan›lan
her türlü tafl›t, araç, gereç, yap›, tesis ve benzerlerini kapsamaktad›r.
Servis tafl›malar› için Bakanl›¤›n ayr›ca düzenleme yapaca¤› aç›klanm›fl ve afla¤›da aç›klanan araçlarla yap›lan tafl›malar Yönetmelik
kapsam› d›fl›nda b›rak›lm›flt›r.
❖ Özel otomobillerle ve bunlar›n römorklar›yla
yap›lan tafl›malar.
❖ Lastik tekerlekli traktörlerle ve bunlar›n
römorklar›yla yap›lan tafl›malar.
❖ Üç tekerlekli tafl›tlarla yap›lan tafl›malar.
❖ Resmi tafl›tlarla ve bunlar›n römorklar›yla
yap›lan ticari olmayan tafl›malar.
❖ Türk Silahl› Kuvvetlerine ait tafl›tlarla ve
bunlar›n römorklar›yla yap›lan tafl›malar.
❖ Gerçek kifliler ad›na hususi olarak kay›t ve
tescil edilmifl kamyonet cinsi tafl›tlarla ve
bunlar›n römorklar›yla yap›lan ve hem
tafl›man›n hem de tafl›nan eflyan›n ticari
olmad›¤› tafl›malar.
Yönetmelikte yetki belgesinin türleri ve yetki
belgesi alman›n veya yenilemenin flartlar›
aç›klanm›flt›r. Yetki Belgesinin türleri Kanun’un
5.Maddesinde yap›lan ifllere göre detayland›r›lm›flt›r. Bizim üzerinde duraca¤›m›z yetki belgesi türü, yolcu tafl›mac›l›¤› yapanlar için verilen yetki belgeleridir.
Tafl›ma Yönetmeli¤inde 11 Haziran 2009 tarihinde yap›lan de¤ifliklik ile yolcu tafl›mac›l›¤›na
iliflkin yetki belgeleri flu flekilde tasnif edilmifltir;
s› yap›lan yolculuklar tan›mlanm›fl olup, il s›n›rlar› içinde yap›lan yolcu tafl›malar› kapsam d›fl›nda kalm›flt›r.
Otomobille fiehirleraras› Yolcu
Tafl›mac›l›¤› ......................................................A1
Otomobille Uluslar aras› Yolcu
Tafl›mac›l›¤›.......................................................A2
Otobüsle Uluslar aras› ve fiehirleraras›
Tarifeli Yolcu Tafl›mac›l›¤› .................................B1
Otobüsle Uluslar aras› ve Yurtiçi
Tarifesiz Yolcu Tafl›mac›l›¤› ...............................B2
Otobüsle Uluslar aras› ve Yurtiçi Kendi
Personelinin Tafl›nmas› .....................................B3
Otobüsle fiehirleraras› Tarifeli Yolcu
Tafl›mac›l›¤›.......................................................D1
Otobüsle Yurtiçi Tarifesiz Yolcu
Tafl›mac›l›¤›.......................................................D2
Otobüsle Yurtiçi Kendi Personelinin
Tafl›nmas› ..........................................................D3
Otobüsle 100 km.ye Kadar fiehirleraras› ve
‹l içi Yolcu Tafl›mac›l›¤›.....................................D4
(D4 Yetki Belgesi 01 Ocak.2011 tarihinden
itibaren düzenlenecektir.)
Zorunlu olan bu sigorta ile birlikte 25 fiubat
2004 tarihli ve 25384 say›l› Resmi Gazete’de
yay›mlanarak yürürlü¤e giren Bakanlar Kurulu
Karar› ile, yolcularla birlikte görevli sürücüler ve
bunlar›n yard›mc›lar›n› da kapsayan Karayolu
Yolcu Tafl›mac›l›¤› Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortas›n›n yapt›r›lmas› zorunlulu¤u getirilmifltir.
Yetki belgesi alman›n veya yenilemenin genel
flartlar›ndan birisi gerçek kiflilerin Türkiye Cumhuriyeti vatandafl› olmalar›, tüzel kiflilerin ise
Türkiye Cumhuriyeti kanunlar›na göre kurulmufl
ve Türk Ticaret Siciline kay›tl› olmalar› flartt›r.
Aç›klanan bu flartlara göre yabanc› uyruklu
flah›s ve tüzel kiflilere Türkiye’deki faaliyetleri
için do¤rudan yetki belgesi verilemez. Bu kiflilerin ancak Türkiye’de kuracaklar› flirketleri veya
ortakl›klar vas›tas›yla yetki belgesi almalar›
mümkündür.
Tafl›mac›lar, Tafl›ma Kanunu’nun 17.Maddesinde aç›klanan flehirleraras› ve uluslararas› yolcu
tafl›malar›ndaki sorumluluklar›n› karfl›lamak
üzere Kanun’un 18.Maddesinde öngörülen
Zorunlu Karayolu Tafl›mac›l›k Mali Sorumluluk Sigortas›’n› yapt›rmak zorundad›rlar. Burada tafl›mac›k alan› olarak flehirleraras› ve uluslarara-
Karayolu Tafl›ma Yönetmeli¤inin 47. Maddesinde yetki belgesi sahibi tafl›mac›lar›n yolcu tafl›mac›l›¤› ile ilgili yapacaklar› tafl›malarda yolculara gelebilecek bedensel zararlar için sigorta ettirilme zorunlulu¤u aç›klanm›flt›r. Yönetmeli¤in 48. Maddesine göre de her iki sigortan›n da yap›lmas› zorunlu tutulmufltur. Bu
durumda Karayolu Tafl›ma Kanunu’nda yer almayan Karayolu Yolcu Tafl›mac›l›¤› Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortas›n›n yap›lmas› Karayolu
Tafl›ma Yönetmeli¤i ile zorunlu tutulmufl ve her
iki sigortan›n birlikte yap›lmas› paralel bir hale
getirilmifltir.
Ancak burada Kanun ile Yönetmelik aras›nda
bir uygulama farkl›l›¤› ortaya ç›kmaktad›r. Kanun, sadece flehirleraras› ve uluslararas› yolcu
tafl›malar›nda sigortan›n yap›lmas›n› öngörürken, Yönetmelik ve Genelgelerle bu kapsam il
içi yap›lan yolcu tafl›mac›l›klar›n› da kapsar hale getirilmifltir.
Sigortac›, söz konusu sigortalar› yaparken tafl›mac›n›n sahip oldu¤u yetki belgesini görmek
ve yetki belgesine kay›tl› araçlar› tespit etmek
durumundad›r. Sigorta poliçesinin yetki belgesinde kay›tl› araçlar için tanzim edilmesi flartt›r.
Aksi halde sigorta yap›ld›ktan sonra meydana
gelen zarardan sigortac› sorumludur. Tafl›mac›n›n yetki belgesi olmadan veya yetki belgesine kay›tl› olmayan bir araçla yap›lan tafl›ma
sonucu
57
S‹GORTA B‹LG‹ MERKEZ‹
Sigorta Sahtekârl›¤›,
Bilgi Sistemi (S‹SB‹S) ile
Sahtekârl›¤a Göz
Açt›r›lmayacak
Mehmet ÜST
Sigorta Bilgi Merkezi Müdürü
igorta Bilgi Merkezi Yönetmeli¤i 10. Maddesi (j) bendi gere¤ince, sigorta sahtekârl›¤› flüphesi bulunan kifli ve kurulufllar›n takibi
amac›yla, SBM bünyesinde güncel veri taban›n›n
oluflturulmas› çal›flmalar› devam etmektedir.
S
Sektör temsilcilerinden oluflturulan çal›flma komitesinin yapm›fl oldu¤u seri çal›flma toplant›lar›nda
hangi durumlar›n sigorta sahtekârl›¤› olarak de¤erlendirilece¤i ve bu durumlara iliflkin hangi bilgilerin veri taban›nda toplanmas› gerekti¤i konular› ele al›nm›flt›r. Sigorta sahtekârl›¤› olarak de¤erlendirilecek ve belirtilen durumlara iliflkin örnek senaryolar afla¤›da s›ralanm›flt›r.
❖ Alkollü araç kullan›m›na iliflkin durumlar;
Alkollü araç kullan›m›ndan kaynaklanan hasar
baflvurular›nda bu durumun araflt›rma
sonunda belge, tutanak, görgü tan›¤› ifadesi vs
gibi kan›tlarla ortaya ç›kar›l›p hasar›n
reddedildi¤i durumlar.
❖ Sürücü belgelerine iliflkin durumlar:
Ehliyetsiz sürücülerin sebep olduklar› hasar baflvurular›nda bu durumun araflt›rma sonunda
belge, tutanak, görgü tan›¤› ifadesi vs. gibi kan›tlarla ortaya ç›kar›l›p hasar›n reddedildi¤i durumlar.
❖ Feragatname al›nan durumlar:
Sahtekârl›¤›n ortaya ç›kar›lmas› sonucunda tazminat talebinden vazgeçildi¤ine dair sigortal›dan/sigorta ettirenden/menfaattardan fera-
58
gatname al›nd›¤› durumlar
a) Sahte belgeler (tutanak, kimlik, alkol raporu,
fatura, ifade tutana¤› vs.) ile hasar baflvurusunun yap›ld›¤›n›n kan›tland›¤› ve hasar baflvurular›,
b) Haks›z sigorta tazminat› almak amac›yla bilerek, planlanm›fl kazalar düzenlemek
suretiyle oluflmufl hasar baflvurular›.
❖ Kazadan sonra poliçe düzenlenmesi durumu,
Kazadan sonra poliçe düzenlendi¤inin belge,
tutanak, görgü tan›¤› ifadesi vs. gibi kan›tlarla
ortaya ç›kar›l›p hasar baflvurusunun reddedildi¤i durumlar.
❖ Sahte hasar flüphesi ile reddedilen ancak dava
konusu edilen hasar baflvurular›. Sahte hasar
gerekçesiyle reddedilen ancak daha sonra sigorta flirketinin dava edildi¤i durumlar.
❖ Mahkemede karara ba¤lanm›fl hasar baflvurular›. Yasal süreç sonunda sigorta sahtekârl›¤› yap›ld›¤› mahkeme karar›na ba¤lanan durumlar.
❖ Savc›l›k soruflturmas› kapsam›na al›nm›fl hasar
baflvurular›. Organize ya da bireysel suçlar kapsam›nda savc›l›¤›n do¤rudan soruflturma açt›¤›
sigorta sahtekârl›¤›na konu olan durumlar.
Çal›flma grubu toplant›lar›nda, belirlenen kriterlere göre sigorta sahtekârl›¤› olarak de¤erlendirilen
durumlarda hangi bilgilerin veri taban›na al›nmas› gerekti¤i konular› incelenmifl ve veri taban›na
al›nacak bilgilere karar verilmifltir.
Oluflturulacak sigorta sahtekârl›klar› bilgi paylafl›m
sisteminin (S‹SB‹S) sigorta flirketleri d›fl›nda bireylerin, özel flirketlerin ve kamu kurulufllar›n›n da sahte
hasar bildirimlerinde bulunabilmesine imkân veren bir yap›da olmas› planlanmaktad›r.
TRAF‹K S‹GORTASI ÜRET‹M ve HASAR VER‹LER‹
Merkezimiz taraf›ndan haz›rlanan istatistiksel tablolar› inceledi¤imizde, trafik sigortalar›nda 2009
y›l›n›n Ocak-Kas›m döneminde poliçe adetlerinde bir önceki y›la göre yüzde 4,32’ lik, prim üretiminde ise yüzde 11,29 ’luk bir art›fl gerçekleflti¤i
görülmektedir (Bkz. Tablo 1).
2008 / 2009 Y›l› Ocak-Kas›m Dönemi Tarife Basama¤› Alt›nda
Trafik Sigortas› Poliçe Adetleri ve Prim Üretimi Fark› (Bin TL)
Tablo 1:
2008
BASAMAK
1. Basamak
2. Basamak
3. Basamak
4. Basamak
5. Basamak
6. Basamak
7. Basamak
Genel Toplam
2009
Fark
Poliçe
Adedi
Poliçe
Primi
Poliçe
Adedi
Poliçe
Primi
Adet
Fark
Adet
Yüzde
Prim
Fark
Prim
Yüzde
355.263
366.115
481.589
3.163.762
1.849.643
1.141.459
2.498.631
9.856.462
63.871
68.251
92.788
499.412
290.573
173.538
346.190
1.534.624
40.580
270.496
400.227
3.148.112
2.141.683
1.423.211
2.857.536
10.281.845
22.851
58.953
95.122
529.882
349.571
233.524
417.926
1.707.828
-314.683
-95.619
-81.362
-15.650
292.040
281.752
358.905
425.383
-88,58%
-26,12%
-16,89%
-0,49%
15,79%
24,68%
14,36%
4,32%
-41.020
-9.299
2.334
30.470
58.998
59.986
71.735
173.204
-64,22%
-13,62%
2,52%
6,10%
20,30%
34,57%
20,72%
11,29%
Not: Poliçe adedi ve Prim üretimi poliçe bafllang›ç tarihine göre ilgili cari y›la ait bilgilerdir.
TÜ‹K taraf›ndan yay›nlanan Temmuz 2009 araç
verileri ile yine ayn› döneme ait yürürlükte olan
poliçe bilgileri araç türleri baz›nda karfl›laflt›r›ld›¤›nda 2009 Eylül itibariyle sektör genelinde sigortas›zl›k oran›n›n yüzde 25,22 oldu¤u görülmüfltür. Traktör ve Motosiklet hariç tutuldu¤un-
da ise sigortas›zl›k oran› yüzde 10,66 olmaktad›r.
2009 Temmuz ay› verileri ile TÜ‹K taraf›ndan yay›nlanan Eylül 2009 araç adetlerinin kullan›ld›¤›
sigortas›zl›k oran› tablosu afla¤›da yer almaktad›r.
Araç Türleri Baz›nda Trafik Sigortas› Poliçe Adedi
ve Sigortas›zl›k Oran›
Tablo 2:
Tescilli
Araç Adedi
Sigortas›zl›k
Oran›
OTOMOB‹L
5.824.159
6.500.651
7.027.524
M‹N‹BÜS
282.828
312.591
384.147
OTOBÜS
150.547
153.652
200.837
KAMYONET
1.682.799
1.902.891
2.175.875
KAMYON
514.938
550.176
735.210
TRAKTÖR
376.042
470.081
1.362.717
MOTOS‹KLET VEYÜK MOTOS‹KLET‹
642.455
720.826
2.286.272
ÖZEL AMAÇLI TAfiIT
10.319
11.962
33.720
Toplam
9.484.087
10.622.830
14.206.303
'Traktör' ve 'Motosiklet' hariç tutuldu¤unda genel toplama göre sigortas›zl›k oran›
7,50
18,63
23,49
12,55
25,17
65,50
68,47
64,53
25,22
10,66%
Araç Grubu
Poliçe Adedi
Yürürlükteki
Poliçe Adedi
Not: Poliçe adedi ve Prim üretimi poliçe bafllang›ç tarihine göre ilgili cari y›la ait bilgilerdir.
Tescilli Araç Adedi, 2009 y›l› Temmuz ay›nda TUIK taraf›ndan yay›nlanan araç say›s›d›r.
Sektör genelinde, Kas›m 2009 verileri incelendi¤inde, 2003 y›l› bafllang›ç tarihli poliçeler de¤erlendirildi¤inde; 526.845. - Bin TL prim üretimine karfl›l›k 2009 Kas›m sonu itibariyle toplam
422.535. - Bin TL hasar tazminat› gerçekleflmifl
ve hasar/prim oran› yüzde 80,20 olmufltur. 2004
y›l› bafllang›ç tarihli poliçeler de¤erlendirildi¤inde ise; 900.450. - Bin TL prim üretimine karfl›l›k 2009 Kas›m sonu itibariyle toplam 640.200. Bin TL hasar tazminat› gerçekleflmifl ve hasar/prim oran› yüzde 71,10 olmufltur. 2005 y›l›
bafllang›ç tarihli poliçeler de¤erlendirildi¤inde
59
ise; 1.096.785 .- Bin TL prim üretimine karfl›l›k
2009 Kas›m sonu itibariyle toplam 880.155. - Bin
TL hasar tazminat› gerçekleflmifl ve hasar/prim
oran› yüzde 80,25 olmufltur. 2006 y›l› bafllang›ç
tarihli poliçeler de¤erlendirildi¤inde ise;
1.264.864. - Bin TL prim üretimine karfl›l›k 2009
Kas›m sonu itibariyle toplam 1.051.918. - Bin TL
hasar tazminat› gerçekleflmifl ve hasar/prim
oran› yüzde 83,16 olarak gerçekleflmifltir.
Y›llar Baz›nda Trafik Sigortas› Poliçe Üretimi ve Ödenen Birikimli
Hasar Tazminat Tutar› Da¤›l›m› - Bin TL (Poliçe Y›l› - UWY baz›nda)
Tablo 3:
Ödeme
Durumu
Y›l
H/P
1. Y›l
H/P
2. Y›l
H/P
3. Y›l
H/P
4. Y›l
H/P
2003
526.845 MUALLAK
ÖDENEN
4.116
82.232
16,39%
12.754
308.218
60,92%
17.309
358.094
71,25%
19.928
370.866
74,18%
22.501
380.124
2004
900.450 MUALLAK
ÖDENEN
9.434
133.518
15,88%
34.630
473.174
56,39%
42.141
541.224
64,79%
46.786
559.017
67,28%
2005 1.096.785 MUALLAK
ÖDENEN
31.218
186.787
19,88%
83.168
640.878
66,02%
95.629
726.290
74,94%
2006 1.264.864 MUALLAK
ÖDENEN
36.523
222.826
20,50%
108.169
778.980
70,13%
131.333
873.429
79.44%
2007 1.486.031 MUALLAK
ÖDENEN
70.908
277.597
23,45%
219.490
925.029
77.02%
250.586
1.064.341
88.49%
2008 1.702.541 MUALLAK
ÖDENEN
118.275
335.281
26,64%
336.414
1.094.350
84,04%
2009 1.780.096 MUALLAK
ÖDENEN
198.393
267.87
26,18%
Y›l
Prim
Üretimi
TÜRK‹YE GENEL‹NDE %24,76 ARAÇ KASKO
S‹GORTASINA SAH‹P BULUNUYOR
Afla¤›daki Tablo 4' te araç tescil adetleri için
TÜ‹K' in en son Eylül verilerinin yay›nlanm›fl olmas› sebebiyle TRAMER' in veri taban›nda ki
5. Y›l
H/P
6. Y›l
76,42%
24.745 78,54%
389.042
53.422
397.860
50.931
574.381
69,44%
54.452 71,10%
585.758
102.979
751.745
77,93% 109.679
770.476
80,25%
143.298
908.620
83,16%
85,65%
Eylül ay› itibariyle yürürlükte olan kasko poliçeleri k›yaslanm›flt›r. Kasko Sigortas›nda Eylül 2009
sonu itibariyle toplam poliçe adedi 2.647.473
olup, yürürlükte olan poliçe adedi ise
3.518.047' dir. ‹lgili poliçelere iliflkin aç›lan hasar
dosyas› adedi toplam› ise 716.765' dir.
Tablo 5: Araç
Türleri Baz›nda Kasko Sigortas› Poliçe Adedi ve
Sigortas›zl›k Oran›
Yürürlükte Olan Poliçelere Ait Veriler
Poliçe
Adedi
Otomobil
1.645.281
Minibüs (8-14 Koltuk)
71.880
Otobüs
52.426
Kamyonet
607.926
Kamyon
213.391
Traktör
47.628
Motosiklet ve Yük Motosikleti
7.540
Özel Amaçl› Tafl›t
7.540
Genel Toplam
2.647.473
60
Meri Poliçe
Adedi
2.172.652
96.681
68.065
805.950
284.659
78.814
9.527
9.527
3.518.047
Hasar Dosya
Adedi
467.804
22.053
18.750
167.307
37.108
2.482
940
940
716.765
Hasarl› Araç
Adedi
365.538
17.331
13.777
132.550
31.668
2.209
819
819
564.140
Hasarl› Araç
Oran›
16,82%
17,93%
20,24%
16,45%
11,12%
2,80%
8,60%
8,60%
16,04%
Araç
Kaskolu Kaskosuz
Say›s› Araç Oran› Araç Oran›
7.027.524
30,92%
69,08%
384.148
25,17%
74,83%
200.837
33,89%
66,11%
2.175.875
37,04%
62,96%
735.210
38,72%
61,28%
1.362.717
5,78%
94,22%
2.286.272
0,42%
99,58%
2.286.272
0,42%
99,58%
14.206.303
24,76%
75,24%
REHBER TAR‹FE, fi‹RKET TAR‹FELER‹ VE
GERÇEKLEfiEN ÜRET‹M ORTALAMA PR‹M
KIYASLAMALARI
Rehber tarife, ortalama flirket tarifeleri ve ortalama gerçekleflen prim de¤erlerinin ‹stanbul
ve ‹stanbul d›fl›ndaki di¤er iller olmak üzere
otomobil araç grubu özel ve tüzel prim bilgisini içeren tablolar afla¤›da yer almaktad›r. Tablolardan da görülece¤i üzere, flirketlerin rehber tarife alt›nda serbest tarifelerini oluflturduklar› gözlenmektedir.
TABLO 5
TABLO 6
TABLO 7
TABLO 8
Not: Tarife de¤erleri hesaplan›rken aritmetik ortalama kullan›lm›flt›r.
61
Sigorta Bilgi Merkezi’ndeki Geliflmeler
Sigorta Bilgi Merkezi taraf›ndan 2009 Temmuz,
A¤ustos ve Eylül aylar›nda afla¤›daki çal›flmalar
gerçeklefltirilmifltir.
❖ TÜS‹AD ve TBV' nin düzenledi¤i e-TR yar›flmas›nda TRAMER OTOKONTROL projesi ile finalist seçildi.
Her sene, kamudan vatandafla, kamudan ifl
dünyas›na ve kamudan kamuya olmak üzere
düzenlenen e-TR yar›flmas› için Sigorta Bilgi Merkezi olarak bu sene Otokontrol 5664 sms projesi
ile “kamudan vatandafla hizmetler” kategorisi alt›nda finale yükselmifltir.
❖ SMS ile Veri Sorgulama Projesinde Ulafl›lan
Sorgu Adetleri
24 Aral›k 2009 tarihi itibariyle
SMS Sorgu Adetleri afla¤›daki
gibidir.
12.08.2009-24.12.2009 Tarihleri
aras›ndaki SMS Sorgu Adedi
Tablo 9:
SERV‹S ADI
KAZA
HASAR
POL‹ÇE
MA⁄DUR
HATALI SORGU
HATALI HAR‹Ç TOPLAM
GENEL TOPLAM
TOPLAM
SMS ADED‹
15.843
273.378
3.827
333
29.586
293.381
322.967
ORTALAMA
GÜNLÜK SMS ADED‹
119
2.055
28.77
2.503
222.451
2.205
2.428
❖ Yeni Dönem Trafik Tarifelerinde Baz Al›nacak
Rehber Tarife Haz›rlanm›flt›r.
fiirketlerin, yeni dönem trafik tarifelerini olufltururken baz alacaklar› rehber tarife çal›flmas› tamamlanm›flt›r. Haz›rlanan rehber tarife sektörün
kullan›m›na sunulmufltur.
nabilmesi için gelifltirmek istedi¤i e-learning projesi üzerinde çal›flmalara bafllanm›flt›r.
❖ 2009 - 2010 Ö¤retim Y›l› E¤itim Almana¤› ‹çin
TRAK‹D Çocuk Kulübü E¤itim Seti CD'leri Haz›rlanm›flt›r.
‹stanbul ili s›n›rlar› içerisindeki okullara da¤›t›lmak
üzere yay›nlanan 2009 - 2010 Ö¤retim Y›l› E¤itim
Almana¤› için 3000 adet TRAK‹D Çocuk Kulübü
E¤itim Seti CD'leri haz›rlanm›flt›r. CD'ler almanaklar ile birlikte önümüzdeki günlerde okullara da¤›t›lacakt›r.
❖ EGM' den Araç Tescillerinin Al›nmas› ‹çin Çal›flmalar Devam Etmektedir.
EGM' den tescil verileri gerçek ortamdan al›nmaya bafllanm›fl olup test çal›flmalar› devam etmektedir. ‹lave alanlar›n eklenmesi için EGM ile ek
protokol haz›rlanm›fl olup, EGM' den onay beklenmektedir.
❖ S›n›r Kap›lar›nda Online Trafik Poliçe Düzenlenmesi Çal›flmas› Devam Etmektedir.
fiirketlerin hatlar› kesildi¤i zaman s›n›r kap›lar›nda
kesintisiz hizmet verebilmek amac›yla yabanc›
plakal› araçlara TRAMER web sitesi üzerinden online Trafik poliçesi kesilmesine yönelik çal›flmalar
son aflamaya gelmifl olup, k›sa bir süre içerisinde
devreye al›nacakt›r.
❖ Veri Güvenli¤i Konusunda Stratejik Çal›flma
Bafllat›ld›.
Bu konuda stratejik bir çal›flma yap›larak ileriye
yönelik tüm uygulamalar› kapsayan bir çal›flma
yap›ld›. Tüm kullan›c›lar›n profillerine yönelik protokol standartlar› gelifltirildi ve devreye al›nd›.
❖ Morbidite Projesi
❖ TSEV'den Gelen Talep Do¤rultusunda Kaza Tespit Tutana¤› Uygulamas› E-Learning Projesi Çal›flmas› Bafllat›lm›flt›r.
TSEV'den gelen talep do¤rultusunda TSEV'in sigorta flirketleri ve acente çal›flanlar›n›n faydala-
62
Proje kapsam›nda, birinci ve ikinci ‹lerleme Raporlar› yay›nlanm›fl ve De¤erlendirme Toplant›lar› yap›lm›flt›r. Üçüncü ‹lerleme raporu 05 Ekim 2009da yay›nlanm›flt›r. Nisan - May›s 2010 tarihlerinde, bir çal›fltay ile sonuçlar›n paylafl›lmas› hedeflenmektedir.
❖ Aile Baz›nda TCKN Bilgisine Eriflim Projesi
MERN‹S'ten al›nmaya bafllanan yeni bir web
service hizmeti ile bundan böyle birey TCKN
bilgisi ile bireyin kendisi, varsa efli ve çocuklar›na ait TCKN, ad, Soyad, do¤um tarihi, cinsiyet,
ölüm tarihi, aile yak›nl›k bilgisi gibi bilgilerine eriflilebilecektir. Hizmet sigorta flirketlerine 24 Aral›k 2009 tarihinde aç›lm›flt›r.
❖ SAGMER Veri Transferi ve SAGMER Uygulamalar› hakk›nda sektör toplant›s› gerçeklefltirilmifltir.
18 Kas›m 2009 Çarflamba günü saat 13:30 ile
16:30 aras›nda T.S.R.fi. Birli¤i konferans salonunda Sa¤l›k Sigortas› düzenleyen flirketlerin yetkilileri, teknik, bilgi ifllem yöneticileri ve ilgili personellerinin kat›l›m› ile bir sektör toplant›s› gerçeklefltirilmifltir. Toplant›da SAGMER Birim Yöneticisi
Sn. Anita Barin Aytekin üye flirketlerden transfer
edilecek olan sa¤l›k poliçe kay›tlar› veri yap›lar› ve ifl süreçleri hakk›nda bir sunum gerçeklefltirmifl, ard›ndan kat›l›mc›lardan gelen sorular›
yan›tlam›flt›r.
❖ Mortalite Projesi
Hayat Sigortas› Bilgi Merkezi, BNB Dan›flmanl›k
ve Marmara Üniversitesi ile ortaklafla gerçeklefltirilen Türkiye Mortalite tablolar› çal›flmalar›
devam etmektedir. 9 Aral›k 2009 tarihinde Ankara'da ODTÜ salonlar›na Mortalite Projesi 2.
Ara Raporu toplant›s› yap›lm›flt›r. Proje ekibi,
HAYMER Yönetim Komitesi, TSRfiB ve Hazine
Müsteflarl›¤› Sigortac›l›k Genel Müdürlü¤ü'nden kat›l›mc›lar›n bulundu¤u bu toplant›da, proje konusundaki geliflmeler paylafl›lm›flt›r.
❖ Aktüerya Raporunun HAYMER sistemi üzerinden Hazine Müsteflarl›¤›'na iletilmesi için gerekli çal›flmalara bafllanm›flt›r.
❖ ‹lgili mevzuat çerçevesinde sigortal›lar›n ve sigorta flirketlerinin eksper atamalar› ve çal›flmalar›n›n izlenebilmesi amac›yla SBM bünyesinde bir
veri taban› alt yap›s› projesi (EKS‹ST) bafllat›lm›flt›r.
63
DASK
DASK, Hürriyet
Treni’nde Zorunlu
Deprem Sigortas›n›n
Önemini Anlatt›
o¤al Afet Sigortalar› Kurumu (DASK),
“Deprem geçici, hayat kal›c›d›r: Sürdürülebilir yaflam hakk›” temas›yla 2009’da Hürriyet Treni’nde yer alarak zorunlu deprem sigortas› bilincinin art›r›lmas› için Anadolu’yu dolaflt›. Hürriyet Treni’nin 9 Eylül 2009’da ‹zmir’den
bafllay›p 29 Ekim 2009’da ‹stanbul’da biten 50
günlük Türkiye turunda DASK, ziyaret edilen 45
kentte vatandafllara Türkiye’nin deprem gerçe¤i, depreme karfl› al›nmas› gereken önlemler ve zorunlu deprem sigortas›n›n önemini anlatt›.
D
DASK, Hürriyet Treni’nin Adana, Samsun, Sakarya, Kocaeli ve Edirne duraklar›nda DASK Gö-
64
nüllüsü Prof. Dr. Ahmet Mete Ifl›kara’n›n konuflmac› olarak kat›ld›¤› seminerler de düzenledi.
Baflta çocuklar olmak üzere halk›n ve yerel bas›n›n yo¤un ilgi gösterdi¤i seminerlerde deprem
öncesinde al›nmas› gereken önlemlerle deprem s›ras›nda do¤ru davran›fl al›flkanl›klar›n›n
sergilenmesinin can ve mal kay›plar›n› azaltmadaki önemi vurguland›. Ifl›kara seminerlerde çocuklara deprem tatbikat› da yapt›rd›.
DASK yöneticileri seminer verilen illerin yan› s›ra
Ankara, Kars, Sar›kam›fl, Aflkale, Kemah, Konya, Zonguldak, Kayseri duraklar›nda, Hürriyet
Treni’nde yerel yönetimle yap›lan toplant›lara
kat›ld›. fiehrin deprem riskinin ve zorunlu dep-
rem sigortas› oran›n›n aktar›ld›¤› toplant›larda il
yöneticilerinden zorunlu deprem sigortas›n›n
yayg›nlaflt›r›lmas› için destek talep edildi. Bu illerde acentelerle de bir araya gelen DASK yöneticileri, acentelerin görüfl, öneri ve taleplerini
dinlediler ve zorunlu deprem sigortas›ndaki geliflmeleri paylaflt›lar.
DASK, trenin tüm duraklar›nda peronlarda
stand açarak ziyaretçilere zorunlu deprem sigortas› hakk›nda bilgi veren broflürlerden da¤›tt› ve zorunlu deprem sigortas› hakk›nda merak edilen sorulara birebir ve an›nda yan›t verme imkan› yakalad›. Ayr›ca ziyaretçiler, stand-
daki ekrandan DASK gönüllülerinin mesajlar›n›
izleyebildiler. ‹fl, sanat, medya, spor, akademi
ve STK dünyas›n›n ünlü ve güvenilir isimlerinden
oluflan DASK gönüllüleri video mesajlar›nda zorunlu deprem sigortas›n›n önemini vurgulayarak halk› sigorta yapt›rmaya teflvik ettiler.
DASK, Hürriyet Treni’yle Türkiye’yi dolaflarak kurumun ve zorunlu deprem sigortas›n›n bilinirli¤ini yükseltme, depreme karfl› önlem alma, sigorta yapt›rma konusunda bilinç oluflturma, yerel
yönetimlerle iliflkileri güçlendirerek destek alma, yerel yöneticiler ve halkla do¤rudan
temas kurma imkan› buldu.
DASK, AFET AC‹L EYLEM PLANI
KAPSAMINDAK‹ TATB‹KATLARINI
TAMAMLADI
Do¤al Afet Sigortalar› Kurumu
(DASK), olas› depremlere haz›rl›k
amac›yla gerçeklefltirilen ve
Mart 2007 tarihinden itibaren yürürlü¤e giren Afet Acil Eylem Plan› tatbikat›n› baflar›yla tamamlad›. Tatbikatta,
5.000 ila 10.000 adet aras› hasar dosyas›na sebep olacak herhangi bir deprem olas›l›¤›na karfl› haz›rlanan sar› senaryo hayata geçirilerek ifl
ak›fl›n›n süreklili¤i, çal›flan ve kaynaklar›n organizasyon ve koordinasyonu ile hasar durumuna
göre oluflturulacak ifl planlar› test edildi.
Depremden sonraki ilk 72 saatlik sürede yap›lmas› gereken ihbar al›m›, eksper atama ve sonraki aflamalara haz›rl›k ifllemlerini içeren ilk aflama, Bo¤aziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve
Deprem Araflt›rma Enstitüsü’nden senaryo ge-
re¤i al›nan deprem haberiyle bafllad›. Haberde,
merkez üssü ‹stanbul ili Beylikdüzü ilçesi olan ve
47 saniye süren 6,2 büyüklü¤ünde bir deprem
gerçekleflti¤i, depremin Avc›lar-Beylikdüzü civar›nda büyük zarar ve y›k›ma neden oldu¤u bilgisi verildi. Tatbikat, ihbar al›mlar› ve manüel ihbar
formlar›n›n doldurulmas›yla devam etti.
‹kinci aflamada ise depremin 20. gününden itibaren yap›lacak ifllemleri içeren süreç test edildi. 20. günde ilk tatbikat plan›nda belirtilen ifllemlere devam edilmekle birlikte bunlara eks-
65
DASK
per görevlendirme, dosya inceleme ve ödeme
ifllemleri de eklendi.
Sar› senaryo kapsam›ndaki tatbikat›n baflar›yla
tamamlanmas›n›n ard›ndan planda revize edilmesi gereken konular netlefltirildi ve mavi senaryo kapsam›ndaki tatbikat için haz›rl›klara baflland›.
DASK’›n sar›, mavi, k›rm›z› olmak üzere üç farkl›
tatbikat senaryosu bulunuyor. Konutlarda oluflan hasar oranlar›na göre yap›lan kategorilendirmede sar› senaryo düflük (5.00–10.000 hasar
dosyas›), mavi senaryo orta (10.00–20.000 hasar
dosyas›), k›rm›z› senaryo ise yüksek (10.000 ve
üzeri hasar dosyas›) hasara neden olacak deprem olas›l›klar›na göre tasarland›.
DASK, ULUSLARARASI S‹SM‹K R‹SK AZALTMA
KONFERANSI’NA KATILDI
Do¤al Afet Sigortalar› Kurumu (DASK) Yönetim
Kurulu Baflkan› ‹dris Serdar, 8-10 Aral›k 2009’da
‹stanbul Valili¤i taraf›ndan düzenlenen ‹stanbul
Uluslararas› Sismik Riskin Azalt›lmas› Konferans›’nda (Istanbul International Conference on
Seismic Risk Mitigation) bir konuflma yapt›. Marmara Depremi’nden bu yana depreme karfl›
yap›lan haz›rl›k çal›flmalar›n›n tan›t›ld›¤› ve 26 ülkeden 1000 kat›l›mc› ile dünyadaki iyi örneklerin
tart›fl›ld›¤› toplant›da Serdar, zorunlu deprem sigortas›na iliflkin güncel geliflmeleri paylaflt›.
66
Serdar, son derece önemli bir organizasyon olarak niteledi¤i konferanstan elde edilecek
know-how’›n di¤er il yönetimleriyle de paylafl›lmas›n› ve ‹stanbul’da at›lan bu önemli ad›m›n
tüm Türkiye’yi kapsayacak bir harekete dönüflmesini önerdi. Serdar, DASK’›n 2010 hedefinin
zorunlu deprem sigortal› konut say›s›n› y›lsonuna
kadar 5 milyona ç›karmak oldu¤unu belirterek
konuflmas›n› tamamlad›.
SON DEPREMLER: KONYA VE DEN‹ZL‹
10 Eylül 2009 ve 11 Eylül 2009 tarihlerinde Konya’n›n Selçuklu ilçesinde meydana gelen 4,5
ve 4,7 büyüklü¤ündeki depremlerde 123 adet
hasar dosyas› aç›ld›.
04 Aral›k 2009 tarihinde Denizli’nin Sarayköy ilçesinde meydana gelen 4,8 büyüklü¤ündeki
depremde 93 hasar dosyas› aç›ld› ve ifllemlere
baflland›.
YILLARA GÖRE HASAR ÖDEMELER‹ (23.12.2009)
YIL
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
TOPLAM
DEPREM SAYISI
DOSYA SAYISI
1
17
21
20
31
41
22
42
43
24
262
6
338
1.558
2.504
587
3.488
499
980
469
163
10.592
ÖDEME(TL)
23.022
127.497
2.284.835
5.203.990
768.927
8.107.968
1.296.871
1.372.381
557.680
205.188
19.948.358
TARS‹M
TARS‹M’den Üreticileri Müjde:
Sel ve Su Bask›n› Devlet
Destekli Tar›m Sigortalar›
Kapsam›nda
Bülent BORA
TARS‹M Genel Müdür
urakl›k, Dolu, Don, Yang›n, Deprem, Sel
ve Su Bask›n› gibi do¤al afetler, insanlar›n can›na ve/veya mal›na zarar vererek büyük
y›k›mlara yol açan do¤a olaylar›d›r.
K
Taflk›n, seylâp, feyezan olarak da adland›r›labilen
sel ve su bask›n› afeti, yukar›da ad› geçen do¤al
afetler aras›nda en y›k›c› olanlardan birisidir. Asl›nda sel ve su bask›n›, do¤an›n kendi mekanizmas›
içinde kald›¤› sürece, normal bir hidrometeorolojik olay olarak kabul edilmektedir. Ancak çeflitli
nedenlerle do¤an›n dengesinin bozulmas›na
ba¤l› olarak ortaya ç›kan olumsuzluklar›n da etkisiyle bu olay zaman zaman bir afete dönüflebil-
mektedir. Yurdumuzda sel ve su bask›n› felaketi
nedeniyle hemen hemen her y›l önemli can ve
mal kay›plar›n›n meydana gelmektedir
Literatürde sel olay›, havzaya afl›r› ya¤mur
ya¤mas› ya da havzadaki karlar›n birden erimesi sonucunda her fleyi sürükleyen su kütlesi
ak›nt›s› ve/veya nehir ve dere yata¤›ndaki
mevcut su miktar›n›n yatak çevresinde yaflayan canl›lara, arazilere, mala, mülke zarar vermesi olay› olarak tan›mlanmaktad›r. Su bask›n›
ise selden sonra suyun, yata¤›n taflarak çevredeki genifl düzlük alanlara yay›lmas›d›r. Sel ve
su bask›nlar› çöller dâhil dünyan›n her taraf›nda s›k s›k görülür. Akarsularda (çay, dere, ›rmak, nehir) yataklar›n afl›nmas› ve deprem durumunda sahillerin sular alt›nda kalmas› Su Bask›nlar›na örnek olarak gösterilebilir.
Y›llar ‹tibari ‹le Sel- Su Bask›n› Say›lar› (1970-1997)
67
TARS‹M
Sel- Su Bask›n› Olaylar›n›n Aylara Göre Da¤›l›m› (1970-199)
Tar›msal aç›dan bak›ld›¤›nda, sel ve su bask›n›
ekili alanlarda bulunan ürünlerin yok olmas›na,
veriminin azalmas›na veya kalitesinin düflmesine neden olmaktad›r. Türkiye'nin her bölgesinde ani ve afl›r› ya¤›fllar sonucunda s›k s›k sel ve
su bask›nlar› meydana gelmektedir.
Sel ve su bask›n› felaketi Türkiye'de meydana
gelen do¤al afetlerde depremden sonra en
fazla etki alan›na sahip ve hayat› olumsuz etkileyen afettir. Türkiye’de 1970-1997 y›llar› aras›nda 626 adet büyük hasar veren sel olay› meydana gelmifl ve 28 y›lda toplam 5.775.910 dekar ekili alan etki alt›nda kalm›flt›r. Belirtilen y›llarda meydana gelen tar›msal maddi zarar›n
boyutu toplam 2009 y›l› fiyatlar›na göre 307 Milyon TL civar›ndad›r. Yine ülkemizde en çok tar›msal alan›n zarar gördü¤ü y›l 2.010.838 Dekar
ile 1995 y›l›d›r. (Taflk›n Y›ll›¤› - DS‹)
68
Günümüzde sel ve su bask›n› tahmini ve bunlardan korunma konusunda önemli çal›flmalar
yap›lmas›na ve bu konuda belirli bir yol al›nm›fl
olmas›na ra¤men, Sel ve su bask›n› olay›n›n
verdi¤i zarar› tam anlam›yla önlemek mümkün
olmamaktad›r. Bu nedenle; sel ve su bask›n›
hasarlar›n›n finansal kay›plar›n› önlemek veya
en aza indirmek için riskin k›smen de olsa transferine olanak sa¤layan sistemlerden faydalan›lmas›na ihtiyaç duyulmaktad›r. Bu sistemlerden en önemlilerinden biri, sigorta sistemidir.
Ülkemizde meydana gelen sel ve su bask›n›
olaylar›n›n aylar baz›nda da¤›l›m› incelendi¤inde, Haziran ve Temmuz aylar›nda yo¤unluk
dikkat çekmektedir. Bu durum, sel ve su bask›n› hasarlar›n›n ço¤unun tar›msal ürünlerin yetiflme dönemine denk geldi¤ini ve bu nedenle
bu dönemdeki hasat edilmemifl ürünlerin zarar
gördü¤ünü göstermektedir.
Bir riskin sigortalanabilir olmas›n›n koflullar›ndan
biri, rastlant›sal olarak meydana gelmesidir. Bu
aç›dan bak›ld›¤›nda; su bask›n› riskinin daha
çok akarsu kenarlar›nda gerçekleflece¤inin
kesin olmas› sigortalanabilirli¤ini zorlaflt›ran bir
etken oldu¤u görülecektir. Burada “asimetrik
bir bilgilenme söz konusudur. Yani; su bask›n› riskine maruz kalan araziler üretici taraf›ndan bilinir iken sigortac› taraf›ndan bilinmemektedir.
Bu durum, “anti seleksiyona” yol açaca¤›ndan
gerekli teknik alt yap› çal›flmalar›n›n di¤er bir
ifadeyle tar›m arazilerinin Co¤rafi Bilgi Sistemlerinden yararlan›larak risk haritas›n›n olabildi¤ince gerçekçi haz›rlanmas› sel-su bask›n› teminat›n›n tar›m sigortalar›nda baflar›l› bir flekilde sürdürülmesinin önemli bir unsuru olacakt›r.
Sel ve su bask›n› olaylar›n›n yo¤unlaflt›¤› aylarda, bu¤day, arpa, pamuk, m›s›r, ayçiçe¤i,
üzüm, flekerpancar› ve çeltik gibi ürünlerin genel olarak yetiflme dönemleri ve bu yetiflme
alanlar›n›n geniflli¤i göz önüne al›nd›¤›nda, bu
ürünlerin büyük bir olas›l›kla Sel ve su bask›n›
olaylar›ndan etkilenece¤i aflikârd›r
Di¤er bir konu ise, çal›flmada kullan›lacak istatistikî verilerin varl›¤› ve güvenilir olmas›d›r. TARS‹M taraf›ndan sel ve su bask›n› riskinin teminat
kapsam›na al›nabilmesi için yap›lan çal›flmada, öncelikle; DS‹’nin 1970-1997 y›llar› aras›nda
kay›t alt›na ald›¤› ve de¤erli bir çal›flma sonucu
oluflturdu¤u 8 ciltten oluflan Taflk›n y›ll›klar›ndan
ve Tar›m ve Köyiflleri Bakanl›¤›, Koruma Kontrol
Genel Müdürlü¤ünün 1983-2003 y›llar›n› kapsayan istatistikî kay›tlar›ndan faydalan›lm›flt›r.
c) Su deposu, gölet ve baraj kapaklar›n›n aç›lmas› veya patlamas›/patlat›lmas› sonucunda
ürünlerde meydana gelen zararlar,
Üreticimizin ma¤duriyetine yol açacak riskleri
maksimum düzeyde önlemeyi ilke edinen TARS‹M, 2 y›l› aflk›n süredir üzerinde çal›flt›¤› sel ve
su bask›n› riski için altyap› ve istatistikî çal›flmalar›n› sonuçland›rarak, eldeki k›s›tl› kaynaklardan maksimum fayda sa¤lamaya çal›flm›flt›r.
Çal›flmalar sonucunda 21 Aral›k 2009 tarihindeki Bakanlar Kurulu Karar› ile 1 Ocak 2010 tarihinden geçerli olmak üzere y›l›nda Devlet
Destekli Tar›m Sigortalar› kapsam›na al›nm›flt›r.
Devlet Destekli Tar›m Sigortalar› kapsam›na al›nan sel ve su bask›n› teminat›; tüm bitkisel
ürünlerde geçerli olup, “Dolu Paketi” içinde
yer almaktad›r. Sera sigortas›nda ise risk inceleme sonucuna ba¤l› olarak pakete dâhil edilmifltir. Bununla birlikte Sigortac›l›¤›n temel prensiplerini ve Devlet Destekli Tar›m Sigortalar›nda
sürdürülebilirli¤i göz önünde bulundurularak,
üreticinin ödeyece¤i prim fiyat›n› çok düflük
tutulabilmesi amac›yla sel ve su bask›n› teminat› için yüzde 20 Muafiyet ve yüzde 30 Müflterek Sigorta uygulamas› kararlaflt›r›lm›flt›r.
d) Ya¤›fllar›n etkisiyle -sel ve su bask›n›na yol
açabilecek göl, nehir, çay, dere ve kanallar
taflmad›¤› halde- taban suyu seviyesinin yükselmesi sonucunda sigortal› parseldeki ürünlerde meydana gelen zararlar,
2010 y›l›nda TARS‹M taraf›ndan sigorta kapsam›na al›nan sel ve su bask›n› teminat›n›n kapsam›, "Çok yo¤un ya¤›fl veya kar erimesi sonucunda vadi, göl, nehir, çay, dere yataklar›
ve kanallar›n büyük su kütlesi ile yüklenerek
taflmas› ile meydana gelen ve beklenmeyen
ani su ak›nt›lar›n›n etkisiyle, sigortal› parselde
hasat edilmemifl ürünlerde do¤rudan meydana gelen miktar kay›plar›” fleklindedir. Bunun yan› s›ra, sel-su bask›n› teminat›n›n kapsamad›¤› haller;
a) Ürünlerin kalitesinde meydana gelen kay›plar,
b) F›rt›na ve deprem nedeniyle denizin kabarmas› sonucunda ürünlerde meydana gelen
zararlar,
e) Ya¤›fllar›n etkisiyle -sel ve su bask›n›na yol
açabilecek göl, nehir, çay, dere ve kanallar
taflmad›¤› halde- arazide meydana gelen su
birikmeleri ile arazinin e¤iminden kaynaklanan
sigortal› parseldeki ürünlerde meydana gelen
zararlar,
f) Su bask›nlar›n› önlemek amac›yla yap›lan
engeller ile göl, nehir, çay, dere ve kanallar
aras›nda kalan arazilerdeki ürünlerde meydana gelen zararlar,
g) Su bask›nlar›n› önlemek amac›yla yap›lan
nehir yataklar›, seddeler ve su kanallar› gibi
tahrip olmufl olan alt yap› tesislerinin ›slah edilmemesi nedeniyle sel-su bask›n›n ürünlerde
neden oldu¤u zararlar,
fleklinde özetlenebilir.
1 Ocak 2010 tarihinden itibaren uygulamaya
bafllanan sel ve su bask›n› teminat›nda üretici
aç›s›ndan önemli bir konu, sel ve su bask›n› teminat› halen uygulanmakta olan Dolu Paket teminat›na eklenip, prim fiyatlar› tabana yay›larak çok riskli bölgeler haricinde primde hissedilebilir bir de¤ifliklik olmas›n›n önüne geçilmesidir.
Sonuç olarak; çiftçilerimizin sigorta anlam›nda
ihtiyaçlar›n› son derece iyi bilen TARS‹M, ülkemizin temel dire¤i olan üreticimize gelecek
korkusu yaflatan tüm riskleri - don ve sel ve su
bask›n› risklerinde oldu¤u gibi- en uygun koflullarda teminat alt›na alarak bertaraf etmek için
alt yap› ve Ar-Ge çal›flmalar›na, deneyimli yönetim kadrosu ve personeli ile yo¤un bir flekilde devam etmektedir. ■
69
DIfi BASIN
Emeklilik ve Sa¤l›k Bak›m›na
‹liflkin Rapor Yay›nlad›
ünya Ekonomik Forumu (WEF) OECD
ve Mercer’in katk›lar›yla “H›zla Yafllanan Dünya Nüfusu için Emeklilik ve Sa¤l›k Bak›m›n›n Dönüflümü” bafll›kl› bir rapor yay›nlad›.
D
Raporda WEF’in iki y›l boyunca yürüttü¤ü proje sonucunda ortaya ç›kan bulgular yer al›yor.
80 finans ve sa¤l›k flirketinden 300, çeflitli hükümet, uluslararas› kurulufl ve sivil toplum örgütlerinden ise 40’›n üzerinde temsilcinin katk›da
bulundu¤u raporda gelecek dönemde emek-
lilik ve sa¤l›k bak›m›n›n finanse edilmesinde ortaya ç›kacak zorluklar inceleniyor.
Rapor kapsam›nda yafllanan nüfusla birlikte ifl
gücünün azald›¤› ve emeklilik ile sa¤l›k bak›m›
masraflar›n›n artt›¤› belirtilerek hükümet, ifl dünyas› ve sivil toplumun konuya iliflkin olarak iflbirli¤i gelifltirmesi gerekti¤i vurgulan›yor. Raporda
ayr›ca s›n›rl› kaynaklar dâhilinde de¤iflen emeklilik ve sa¤l›k bak›m› beklentilerinin karfl›lanmas›na yönelik farkl› çözüm önerileri de yer al›yor.
(Kaynak: CEA, 2 Ekim 2009)
AB Nüfusu Artt›
vrupa Birli¤i nüfusunun 1 Ocak 2009 tarihi itibariyle 500 Milyona ulaflt›¤›n› aç›klad›. Veriler, 2008 y›l›nda AB nüfusunun do¤um
ve göçe ba¤l› olarak toplam 2 milyon 135 bin
artt›¤›n› gösteriyor.
A
Eurostat, 16 üyeli Euro bölgesinde 1 Ocak 2008
tarihinde 327, 1 milyon olarak kaydedilen nüfusun ise 328,7 milyona ulaflt›¤›n› tahmin ediyor. 2008 y›l›nda AB genelinde 5 milyon do-
¤um, 4,8 milyon dolay›nda ise ölüm vakas›n›n
kaydedildi¤i belirtiliyor.
Eurostat’a göre 2008 y›l›nda nüfusu gerileyen
ülkeler aras›nda Almanya, Romanya, Macaristan, Bulgaristan, Litvanya, Letonya ve Estonya
yer al›yor. Ayr›ca AB’de en fazla nüfusa sahip
birinci ülke Almanya (82 milyon) ikinci ülke ise
Fransa (64 milyon) olarak tespit edildi.
(Kaynak: Kriter, Ekim 2009)
Swiss Re, Malezya’da Retakaful
Lisans› Ald›
wiss Re, Bank Negara Malaysia’dan
Retakaful faaliyeti için lisans ald›¤›n›
aç›klad›. Swiss Re, ald›¤› lisansla birlikte müflterilerine dünya çap›nda aile ve genel Retakaful
çözümleri sa¤layabilecek. Kuala Lumpur’da
Retakaful faaliyetlerinden sorumlu Marcel
Omar Papp, Swiss Re’nin Ortado¤u’da üç y›ldan beri aile Retakaful hizmeti verdi¤ini belir-
S
70
terek yeni lisans›n genel Retakaful çözümleri
hakk›ndaki gayretleri güçlendirdi¤ini ifade etti.
Papp, al›nan lisansla birlikte mevcut ve yeni
müflterilerin Retakaful ihtiyaçlar›n› karfl›lamak
üzere Swiss Re’nin uzmanl›¤›ndan yararlanaca¤›n› belirtti. Swiss Re’nin Kuala Lumpur’da
ayr› bir reasürans flubesi de bulunuyor.
(Kaynak: Insurance Journal, 8 Ekim 2009)
“Tüketici fiikâyetlerinin
S›n›fland›r›lmas›” Memnuniyetle
Karfl›land›
vrupa Sigorta ve Reasürans Federasyonu (CEA) Avrupa Komisyonu taraf›ndan tüketici flikâyetlerinin s›n›fland›r›lmas› ve
rapor edilmesi için yeni bir yöntem gelifltirilmesine yönelik giriflimi memnuniyetle karfl›lad›¤›n›
aç›klad›.
A
CEA, söz konusu giriflimin flikâyetlerin toplanmas› ve AB genelinde veri uyumlulu¤unun
sa¤lanmas› için bir çerçeve sunaca¤›n› öngörüyor.
CEA ayr›ca AB genelinde tüketici flikâyetlerinin
s›n›fland›r›lmas› ve rapor edilmesine iliflkin olarak Komisyon’un dikkate almas› gereken baz›
noktalara da dikkat çekiyor. CEA’ya göre flikâyetlerin s›n›fland›r›lmas›na iliflkin gelifltirilecek
yöntemde Komisyon’un özellikle ayn› flikâyetin
birden fazla kaydedilmesi, flikâyetlerin do¤ru
flekilde s›n›fland›r›lmas›, yersiz flikâyetlerin kayda geçirilmemesi ve tüketici flikâyetlerinde hizmet sa¤lay›c›lar›n›n iffla edilmesi gibi konular›
dikkatle de¤erlendirmesi gerekiyor.
(Kaynak: CEA, 5 Ekim 2009)
Ebeveyn
‹znine
‹liflkin Yeni
Teklif
Önerisi
vrupa Komisyonu, ebeveyn iznini çocuk bafl›na üç aydan dört aya ç›karmay› teklif etti. Ebeveynlere üç ay izin verilmesini sa¤layan ilk anlaflma 1995 y›l›nda imzalanm›flt›. 1996 y›l›nda yürürlü¤e giren bir di¤er direktif ise anlaflmaya hukuki bir boyut eklemiflti.
A
Komisyon’un yeni teklifi ise her ebeveynin dört
ayl›k do¤um izninin üç ay›n›n di¤er ebeveyne
devredilebilmesini öngörüyor. Direktif teklifi
kapsam›nda izne ayr›lan kiflinin iflten at›lmas›,
ayr›mc›l›¤a u¤ramas› veya sorumluluklar›n›
azaltmaya zorlanmas› yasaklan›yor.
Direktifte ayr›ca iflverenin çal›flan›n› iflle ilgili geliflmelerden haberdar etmesi ve çal›flan›n bir
süre için çal›flma saatlerinde de¤ifliklik yapabilmesi de öngörülüyor. Komisyon’un taslak direktif teklifinin 1 Aral›k 2009 tarihinde düzenlenecek Bakanlar Konseyi’nde görüflülmesi bekleniyor. Teklifin kabul edilmesi halinde direktif
2011 y›l› sonunda yürürlü¤e girecek.
71
DIfi BASIN
FERMA, Solvency II’ye
Endifle ‹le Yaklafl›yor
vrupa Risk Yönetimi Birlikleri Federasyonu’nun (FERMA) 35. Y›ll›k Forumu Ekim
ay› bafl›nda Prag’da gerçeklefltirildi.
A
Forumun aç›l›fl oturumunda söz alan FERMA
Baflkan› Peter den Dekker, özellikle Solvency II’
nin sigorta piyasas› üzerindeki etkilerine iliflkin
endifle tafl›d›klar›n› ifade etti. Dekker, 2012 y›l›nda uygulamaya girecek düzenleme kapsam›nda risk temelli sermaye çerçevesinin sigortac›lar›n sermaye ihtiyaçlar›n› karmafl›k model-
lere göre hesaplamas›n› gerektirece¤ini belirtti.
Solvency II’ nin etkilerinin yaln›z Avrupa’da de¤il
tüm dünyada hissedilece¤ine dikkat çeken Dekker, ülkelerin Solvency II’ ye denk düzenlemeler
peflinde olduklar›n› ifade etti. Genel olarak Solvency II’ nin damgas›n› vurdu¤u FERMA’n›n y›ll›k
toplant›s›nda yeni ürünlerin önemi ve ekonomik
krizin etkileri gibi konular da ele al›nd›.
(Kaynak: Business Insurance, 6 Ekim 2009)
‹flsizlik, Euro Bölgesi’nde
Rekor K›rd›
vrupa Birli¤i ‹statistik Kurumu Eurostat,
Temmuz ay›nda 16 üyeli Euro bölgesinde iflsizlik oran›n›n yüzde 9,5 oran›nda artarak
iflsiz kifli say›s›n›n 15 milyona ulaflt›¤›n› aç›klad›.
Bu rakam Euro bölgesinde son on y›lda görülen en yüksek iflsizlik oran› olarak kaydedildi.
Veriler, iflsizlik oran›n›n AB genelinde de art›fl
göstererek iflsiz kifli say›s›n›n Temmuz ay› itibariyle 21,7 milyona ç›kt›¤›n› ortaya koydu.
A
Eurostat, iflsizlik oran›n›n bir önceki y›l›n Temmuz
ay›na göre AB genelinde 5,111 milyon, Euro
bölgesinde ise 3, 264 milyon artt›¤›n› belirtiyor.
Buna göre Temmuz 2009 itibariyle elde edilen
iflsizlik rakamlar›nda Hollanda (yüzde 3,4),
Avusturya (yüzde 4,4) ve Güney K›br›s Rum Yönetimi (yüzde 5,5) en düflük orana sahip iken
‹spanya ( yüzde 18,5), Letonya (yüzde 17,4) ile
Litvanya (yüzde 16,7) ise iflsizlik oran›n›n en yüksek oldu¤u ülkeler olarak aç›klan›yor.
Eurostat verilerine göre y›l›n ilk çeyre¤inde gençler aras›ndaki iflsizlik oran› AB genelinde 5 milyon,
Euro bölgesinde ise 3 milyon olarak tespit edildi.
72
OECD, Kriz Sonras›nda AB
Ekonomisini De¤erlendirdi
ECD taraf›ndan yay›nlanan “Avrupa
Birli¤i’ne ‹liflkin Ekonomik Araflt›rma”
bafll›kl› rapor, AB ekonomisinin kriz ertesindeki
durumunu inceleyerek AB üyelerinin krizi beklenenden daha k›sa sürede atlataca¤›n› ortaya koyuyor. Raporda kriz esnas›nda uygulanan
destek politikalar›n›n kriz ertesinde terk edilmesi ça¤r›s› yap›l›yor.
Rapor kapsam›nda baflka krizlerin önlenmesi
O
için finansal piyasalarda düzenleme ve denetlemenin gelifltirilmesi, AB piyasalar›na yabanc›
kat›l›mc›lar›n eriflimi için baz› reformlar›n gerçeklefltirilmesi gerekti¤i de vurgulan›yor.
OECD, raporda ayr›ca AB tek pazar›n›n uzun
vadeli büyüme ve derinleflme kaydetmesi için
rekabetin güçlendirilmesi ve yenilik yarat›lmas›
uyar›s›nda bulunuyor.
(Kaynak: ‹KV-E bülten, 28 Eylül–4 Ekim 2009)
BM ‹klim De¤iflikli¤i Anlaflmas›
‹çin Ek Zaman Gerekiyor
– 6 Kas›m 2009 tarihlerinde Barselona’da bir araya gelen Birleflmifl Milletler
delegeleri, BM ‹klim Anlaflmas›’na iliflkin detaylar hakk›nda karar alma sürecinin Aral›k ay›nda düzenlenecek Kopenhag Konferans›’ndan
daha ileri bir tarihe kayabilece¤ini aç›klad›.
Delegeler iki y›l süren müzakereler sonucunda
güçlü bir anlaflma tasla¤›n›n oluflmad›¤›n› belirterek Kopenhag Konferans›’nda politik aç›dan ba¤lay›c› bir anlaflma üzerinde fikir birli¤i
sa¤lanaca¤›n› ifade etti.
2
Kyoto Protokolü yerine geçecek yeni bir iklim anlaflmas› için 2007 y›l›nda Bali Konferans› ile baflla-
yan müzakerelerin iki y›l içinde sonland›r›lmas›
bekleniyordu. Barselona Konferans› ise 2020 y›l›
itibariyle sera etkisi yaratan gazlar›n s›n›rland›r›lmas›na yönelik hedefler hakk›nda zengin ve fakir ülkelerin anlaflmazl›klar›na sahne oldu.
Yetkililer, anlaflma detaylar›na iliflkin sorunlar›n
6 ay ila 1 y›l içerisinde giderilmesi yönünde görüfl bildirirken BM ‹klim De¤iflikli¤i Sekreterli¤i
Baflkan› Yvo de Boer ise Kopenhag Konferans›’nda zengin ve fakir ülkeler taraf›ndan 2020
y›l› itibariyle gerçeklefltirilmesi gereken hedef
ve eylemlerin tayin edilmesi gerekti¤ini belirtti.
(Kaynak: Insurance Journal, 6 Kas›m 2009)
73
DIfi BASIN
IMF Raporu Küresel Ekonomiyi
De¤erlendirdi
luslararas› Para Fonu (IMF) 6–7 Kas›m
2009 tarihlerinde ‹skoçya'n›n St. Andrews kentinde düzenlenen G–20 Maliye Bakanlar› ve Merkez Bankas› Yöneticileri Toplant›s›n›n ard›ndan "Küresel Ekonomik Olas›l›klar ve
Krizden Ç›k›fl Politikalar›n›n ‹lkeleri" bafll›kl› bir rapor yay›mland›. Raporda küresel ekonominin
büyüme gösterdi¤i ve finansal durumun zaman içinde düzelece¤i belirtildi.
U
IMF raporu, ülkeler taraf›ndan hayata geçirilecek krizden ç›k›fl stratejilerinin sürdürülebilir bir
büyümeyi hedeflemesi gerekti¤ini ortaya koydu. Buna göre IMF uzmanlar›, kriz ertesinde uy-
gulanacak politikalarda yedi ilkenin göz önünde bulundurulmas› ça¤r›s›nda bulunuyor.
IMF'nin raporunda ayr›ca 2009 ve 2010 y›llar›ndaki son çeyreklere iliflkin büyüme tahminleri
de yer al›yor. IMF tahminlerine göre Türkiye bu
y›l›n son çeyre¤inde yüzde 0.7 ve 2010 y›l›n›n
dördüncü çeyre¤inde ise yüzde 2,7 büyüme
kaydedecek. Böylece Türkiye’nin Avustralya,
Brezilya, Çin, Hindistan, Endonezya, Kore gibi
G–20 ülkeleri aras›nda dördüncü çeyrekte büyüme gerçeklefltiren ülkelerden biri olmas› öngörülüyor.
(Kaynak: Euractive, 10 Kas›m 2009)
Do¤al Afet Deneyimlerine
‹liflkin ‹flbirli¤i
ünya Bankas› ile ‹talyan Sivil Savunma
Teflkilat›, bu y›l ‹talya’da meydana gelen depremin ard›ndan do¤al afetlere iliflkin
deneyimlerin paylafl›lmas›na yönelik olarak iflbirli¤i yapacaklar›n› aç›klad›. Bu kapsamda söz
konusu kurulufllar taraf›ndan geçti¤imiz Nisan
ay›nda ‹talya’n›n Aquila flehrinde meydana
gelen ve 300 kiflinin ölümüne, 40.000’den fazla
kiflinin ise evsiz kalmas›na neden olan depremin ard›ndan gerekli derslerin ç›kar›lmas› için
bir mutabakat zapt› imzaland›.
D
‹mzalanan zab›t, özellikle ‹talyan Sivil Savunma
Sisteminin Aquila depremi ertesindeki kurtarma çal›flmalar› hakk›nda doküman toplanmas› ve bu dokümanlar›m›n paylafl›m›n› öngörüyor. Dünya Bankas›, deprem sonras› kurtarma
çal›flmalar› hakk›nda toplanan bilgilerin yaln›z
bu iki kuruluflun yarar›na olmad›¤›n› ifade ederek bilgilerin di¤er hükümet organlar› ve dep-
74
rem riski ile karfl› karfl›ya olan ülkeler taraf›ndan
da kullan›labilece¤ini vurgulad›.
(Kaynak: Business Insurance, 13 Kas›m 2009)
Avrupa Birli¤i Yeni
Baflkan›n› Seçti
vrupa Birli¤i liderleri, uzun süren pazarl›klar›n ard›ndan Belçika Baflbakan› Herman
Van Rompuy’u AB Baflkan›,
Barones Catherine
Margaret Ashton’› ise
AB’nin ilk D›fliflleri Bakan›
olarak atad›. Liderler, Herman Van Rompuy’u uzlaflma ve müzakere yetene¤i
a¤›r basan bir isim olmas›
nedeniyle tercih etti. Yeni
Herman Van
AB Baflkan› Van RomRompuy
puy’un Türkiye’nin üyeli¤ini desteklememesine ra¤men yeni Baflkan AB’nin
Türkiye konusundaki politikalar›na sad›k kalaca¤›ni ifade etti.
A
AB tarihinin ilk D›fliflleri Yüksek Temsilcisi olan
Catherine Ashton ise Tony Blair ve Gordon
Brown hükümetleri döneminde görev ald›.
E¤itim, insan haklar›, adalet ve eflitlik konular›n-
da çal›flmalar yürüten Ashton’un d›fl politika alan›nda
tecrübesi bulunmuyor.
Yeni AB Baflkan›, AB genelindeki en üst makam› temsil ederek Birlik içinde uyum
ve uzlaflmay› tesis etmekteden sorumlu olacak. ‹ki buçuk y›l boyunca görev yapacak olan AB Baflkan›,
dünya liderlerinin yeni muhatab› olacak ve AB Liderler Zirvelerini yönetecek. AB
‘nin yeni Baflkan›’n›n, görevini kötüye kullanmas› halinde Baflkan üye ülkeler taraf›ndan nitelikli ço¤unlukla görevden al›nabilecek. Yeni AB D›fliflleri Bakan› ise, Birli¤in ortak
d›fl politikas› ile güvenlik politikas›n›n gelifltirilmesi ve yürütülmesinden sorumlu olacak. Befl
y›l boyunca görevde kalacak olan D›fliflleri Bakan›, AB’nin D›fl Eylem Servisi’ni de yönetecek.
(Kaynak: Euractive, 22 Kas›m 2009)
CEIOPS, Solvency II’ye ‹liflkin
Tavsiyelerini Aç›klad›
vrupa Sigorta ve Emeklilik Denetçileri
Komitesi (CEIOPS) Solvency II’ nin uygulanmas›na iliflkin haz›rlad›¤› nihai tavsiyeleri
yay›nlad›. Ancak Avrupa Komisyonu’na sunulmak üzere haz›rlanan tavsiyelerin sigorta sektörünün endiflelerini gidermedi¤i görüldü.
A
Avrupa sigorta sektörü, CEIOPS’un Avrupa Komisyonu’na önerdi¤i tavsiyelerin sermaye yeterlili¤i konusunda sektörün bekledi¤inden da-
ha s›k› kurallar içerdi¤i yorumunu yapt›. Solvency II uzmanlar›, CEIOPS’un tavsiyelerinden
baz›lar›n› sektörün endifleleri do¤rultusunda
düzeltti¤ini ifade ederken baz› konularda daha fazla lobi faaliyetinin yap›lmas› gerekti¤ini
vurgulad›. Buna göre uzmanlar sermaye yeterlili¤inin hesaplanmas›nda iç model olmadan
standart bir formülün kullan›lmas›n›n yüksek
sermayeye neden olaca¤›n› belirtiyor.
75
DIfi BASIN
Ekonomik Gerileme
Sahtekârl›klar› Artt›r›yor
loyd's’un internet sitesinde yay›nlanan bir makalede ekonomik krizin suç
ve sahtekârl›¤› artt›rd›¤› belirtildi. Lloyd’s ekonomik ortam›n kötüleflti¤i dönemlerde bireylerin doland›r›c›l›k gibi suçlara daha meyilli
hale geldi¤ini ifade etti. Lloyd’s ayr›ca sigorta flirketleri, düzenleyiciler ve hukuk kurulufllar›n›n sahtekârl›k suçlar›n› belirleme konusunda uzmanlaflt›¤›n› belirtirken kurulufllar›n artan suçlara karfl› daha dikkatli olmas› gerekti¤ini vurgulad›.
L
Lloyd’s’un makalesinde artan sahtekârl›k suçlar›
ile mücadele etmek üzere sigorta flirketlerinin de
çeflitli giriflimlerde bulunduklar› ifade edildi. Makale bu kapsamda sigorta flirketlerinin sahtekârl›k suçlar›na karfl› koymak üzere veri ve hasar
analizlerine yat›r›m yapt›¤›n› aç›kl›yor. ‹ngiliz Sigorta fiirketleri Birli¤i’nin (ABI) mevcut tahminleri ise
hileli hasar maliyetlerinin geçen y›lki tahminlere
göre yüzde 24 oran›nda artt›¤›n› ve sektöre y›lda
3,2 Milyar Dolara mal oldu¤unu ortaya koyuyor.
(Kaynak: Insurance Journal, 17 Kas›m 2009)
‹sviçreli Sigorta
fiirketlerinden Ça¤r›
sviçreli sigorta flirketleri yerel düzenlemelerin uluslararas› standartlarla uyumlu hale getirilmesi ve ekonomik büyümenin sa¤lanmas›na yönelik olarak Avrupa Birli¤i’ndeki piyasalara eriflimin gelifltirilmesi gerekti¤ini ifade
etti. ‹sviçre Sigorta fiirketleri Birli¤i Genel Sekreteri Erich Walser, Zürih’te düzenlenen bir konferansta sermayeye iliflkin karmafl›k düzenlemelerin sadelefltirilmesi gere¤ini savundu.
rumda üç farkl› sermaye yeterlili¤i testine tabi
oldu¤unu ve bu durumun flirketleri uluslararas›
alanda avantajs›z konuma getirdi¤ini ifade etti.
Uluslararas› piyasalar›n önemine de de¤inen ‹sviçre Sigorta fiirketleri Birli¤i Genel Sekreteri Erich
Walser, ekonomik büyümede yerel piyasan›n
etkisinin k›s›tl› kald›¤›n› da sözlerine ekledi. Walser, Avrupa Birli¤i sigorta piyasas›na eriflimde zorluk çeken ‹sviçreli Sigorta fiirketlerinin uluslararas› alanda destekçi bulamad›klar›n› da belirtti.
Walser, ‹sviçreli sigorta flirketlerinin mevcut du-
‹
AB’de ‹flsizlik Oranlar›
En Yüksek De¤erlere Ulaflt›
vrupa Birli¤i ‹statistik Kurumu Eurostat’›n Ekim 2009 sonu tarihi itibariyle
aç›klad›¤› sonuçlara göre Euro alan›nda Eylül
2008’de yüzde 7.7 olan iflsizlik oran› Eylül
2009’da yüzde 9.7’ye yükseldi. AB-27’de ise
Eylül 2008’de yüzde 7.1 olarak kaydedilen ifl-
A
76
sizlik oran› Eylül 2009 itibariyle yüzde 9.2 olarak
tespit edildi. Buna göre sonuçlar, Euro alan› ile
AB–27 genelinde ölçülen iflsizlik oranlar›n›n
bugüne kadar kaydedilen en yüksek de¤erler oldu¤unu ortaya koydu.
(Kaynak: ‹KV-E Bülten, 19 Ekim–1 Kas›m 2009)
Avrupa Komisyonu Domuz
Gribine ‹liflkin Tebli¤ Yay›nlad›
vrupa Komisyonu 15 Eylül 2009 tarihinde “Domuz Gribi” ne iliflkin bir tebli¤
yay›nlad›. Tebli¤de domuz gribine karfl› ulusal
ve uluslararas› düzeydeki kamu sa¤l›k politikalar›n›n koordinasyonu hakk›nda bilgi veriliyor.
Tebli¤de ayr›ca domuz gribi tehdidine karfl› yap›lmas› gereken haz›rl›klar hakk›nda yap›lan
hat›rlatmaya ek olarak domuz gribinin sosyal
ve ekonomik etkilerinin azalt›lmas› için sektörler
aras›nda iflbirli¤i sa¤lanmas› ça¤r›s› yap›ld›
A
Avrupa Komisyonu haz›rlad›¤› tebli¤de domuz gribinin sa¤l›k bak›m› ve hastanelere karfl› ilgiyi artt›raca¤› uyar›s›nda bulundu. Avrupa
Komisyonu, domuz gribi ile ilgili olarak Avrupa
‹laç Kurumu (EMEA), Avrupa G›da Güvenli¤i
Otoritesi (EFSA), Avrupa Hastal›k Önleme Merkezi gibi birçok kurumla yak›n iliflki içerisinde
bulunuyor.
Avrupa Komisyonu’nun tebli¤i ve konuya iliflkin
haz›rlanan befl çal›flma raporu, AB ülkelerinde
afl› tedariki, üçüncü ülkelerde domuz gribi ile
mücadele, afl› stratejileri, ilaç ve afl›lara iliflkin
düzenleyici süreç ile kamunun medya arac›l›¤›yla bilinçlendirilmesine yönelik temel stratejilere odaklan›yor.
(Kaynak: CEA Flash News, 16 Eylül 2009)
Lloyd’s Kuzey Avrupa’daki
‹lk Ofisini Açt›
loyd’s kuruluflundan yap›lan bir aç›klama ile Lloyd’s’un Kuzey Avrupa’daki
ilk temsilci ofisini ‹sveç’de açt›¤› duyuruldu.
Aç›klamaya göre ‹sveç Ofisi Kuzey Avrupa’daki faaliyetlerin ana merkezi olacak.
L
Erik Börjesson ise Lloyd’s’un Stokholm ofisinden
sorumlu temsilci olarak ilan edildi. Zira Börjesson
2009 y›l›n›n bafl›ndan beri bölgedeki düzenleyici
otoritelerle yak›n iliflki içerisinde bulunuyor.
(Kaynak: Insurance Journal, 21 Eylül 2009)
77
RÖPORTAJ
6 Ay Boyunca "Bay
60 Bin Çocu¤a Sigorta
Gamze D‹LER
TSRfiB Bas›n Reklam ve Halkla
‹liflkiler Yönetmeni
❖ Yönetmen olarak size bu proje aktar›ld›¤›nda
çocuklar ve sigorta aras›nda kurulacak ba¤lant› hakk›nda ilk ne düflündünüz? Oyun yazar›n›z
çocuklara sigortay› anlatmada zorland› m›?
Caner Alkaya: Sponsorlardan gelen taleplerde
a¤›rl›kl› olarak firman›n anlatmak istedi¤i konu ya
da ürün ön plana ç›kar. Genellikle de iflin tiyatral
yap›s› bozulur. Tiyatrocular olarak biz de bu dengeyi çok iyi kurmak isteriz. Sigorta fiirketleri Birli¤i’nden bize çocuk tiyatrosu talebi geldi¤inde
haz›rlad›¤›m›z senaryonun ham hali gerçekten
reklam filmini and›r›yordu. Bununla ilgili çok mücadele ettik. Bu, sigorta konusunun çok detayl›
bir konu olmas›ndan da kaynaklan›yordu. Yapt›¤›m›z ekip çal›flmalar›nda hep bir yandan çocuklarda sigorta bilincini yaratal›m; bir yanda da
tiyatral bir çal›flma ortaya koyal›m istedik. Bu anlamda yola ç›k›nca da sigorta ve çocuklar aras›nda bir ba¤ kurmak çok zor olmad›. Sigortan›n
önemini minik izleyicilerimize anlafl›l›r bir flekilde
anlatabilmek içinde senaryoyu haz›rlad›ktan
sonra bir pedagogdan da destek ald›k.
Asl›nda biz hep ayn› fleyi söylüyoruz: “Bizim için
çocuklar gelece¤in potansiyel tiyatro seyircileridir.” Amac›m›z çocuklara tiyatroyu sevdirip onlar› ileride gifleden bilet alacak potansiyel tiyatro
seyircisi olarak yetifltirmek. Dolay›s›yla “ Bay Hooop Evde fiamata “ oyunu provalar›nda bu
dengeyi tutturdu¤umuza inan›yoruz. Hem çocuklara anlayabilecekleri flekilde sigorta bilincini
anlatt›k, hem de çok güzel ve e¤lenceli bir çocuk tiyatrosu ortaya koyduk.
78
Hooop Evde fiamata" ile
Bilinci Aflılamayı Hedefledik...
79
RÖPORTAJ
Celal Tak: “Bay Hooop Evde fiamata” oyunun
senaryosu ilk baflta Caner’in de aktard›¤› gibi
reklam filmi metnini and›r›yordu. Bunun nedeni
de sigortan›n yetiflkinlerde bile tam olarak bulunmayan bir bilinç olmas›yd›. Bunu çocuklara nas›l
anlatabiliriz k›sm› bizi zorlad›; ama bu proje üzerinde çok fazla enerji harcad›k. Türkiye’de sigorta bilincinin düflük olmas› sebebiyle de çal›flmalar›m›zda önceli¤imiz çocuklar olmakla birlikte
ayn› zamanda ebeveynlerin de ayn› bilince
ulaflmas›n› hedefledik.
❖ Sigortaya bak›fl aç›n›z bu projeden önce nas›ld›, flimdi nas›l?
Caner Alkaya: Türkiye’de maalesef sigorta kavram› tam anlam›yla oturmufl de¤il. Benim de bu
80
oyunu hayata geçirdikten sonra sigorta ile ilgili
düflüncelerim de¤iflti. Eksik bilgilerden kaynakl›
birçok soruna çözüm bulma f›rsat›m oldu. Dolay›s›yla bu projenin bir baflka önemi de böyle ortaya ç›k›yor. Ayr›ca projenin çok do¤ru ve yerinde oldu¤unu belirtmek isterim.
Celal Tak: Türkiye’de y›llarca insanlar sigorta ile ilgili muzdarip de oldular. Bir dönem sigorta ve sigortac›lar halk›n gözünde sat›fl odakl› çal›flan insanlar olarak görülüyorlard›. fiimdilerde ise sigorta ile ilgili o bilinç yavafl yavafl oturmaya bafllad›. Bu anlamda Birli¤in “Bay Hooop Evde fiamata” tiyatrosuyla gelece¤imiz çocuklara flimdiden
yat›r›m yapmas› çok do¤ru bir yaklafl›m. Bu kadar ciddi yat›r›m› halk aras›nda maalesef çok
fazla itibar edilmeyen çocuk oyununa yapan
herkese sayg› duyuyoruz.
Caner Alkaya: ‹fle çocuklardan bafllamak her
zaman do¤ru bir yat›r›md›r. Çünkü ülkemizde e¤itim, sa¤l›k gibi konular ve sistemler yavafl yavafl
oturmaya bafllad›. Sigorta bilinci de bu konulardan birini oluflturuyor. Bu projenin de amac›n›n
yeni nesli yakalamak ve onlarda ebeveynlerinde
olmayan bu bilinci yaratmak.
Celal Tak: Ayr›ca, çocu¤a yap›lan her fleyin bir
flekilde ebeveyne de ulaflmas› çok do¤al ve gereklidir. Çocuklara özel haz›rlanan etkinliklere çocuklar çok nadir yaln›z gelirler. Ya anne ya baba
ya da her ikisi ile gelirler. O nedenle çocuklar hedeflenerek yap›lan ifllerde çocuklar›n yan› s›ra
onlar›n ailelerine de ulafl›l›r.
Caner Alkaya: Biz tiyatromuzda geçti¤imiz y›llarda da çocuk oyunlar› sahneledik. O oyunlardaki
gözlemelerimden yola ç›karsak, çocuk oyunlar›
oynan›rken velilerin fuayede çay, kahve içerek
sohbet ettiklerine tan›k olduk; ama oyunu seyret-
me gere¤i duymad›klar›n› fark ettik. Biz istiyoruz ki,
çocuklar› ile birlikte de izlesinler, yorum yaps›nlar
konuflsunlar. ‹flte o zaman tiyatro ifllevini yerine
getirmifl olur. Biz de çocuk projelerinde hep öyle
bir oyun haz›rlayal›m ki, veliler de çocuklarla s›k›lmadan izlesin istedik. Bunu bundan önceki projemizde baflard›k; “Bay Hooop Evde fiamata “ ile
birlikte ise tavan yapt› diyebiliriz. Gitti¤imiz illerde
velilere koltuklarda önceli¤imiz çocuklar›n demekten yorulduk. Tabii asl›nda velilerden de bu
flekilde tepkiler almak oyunun amac›na fazlas›yla hizmet etti¤inin bir göstergesi.
Celal Tak: Bu arada belirtmek laz›m ki; önceli¤imiz hep çocuklar. Çocuklar›n önce oturmas›n› ve
oyunu izlemesini istiyoruz. Çocuklar yerlefltikten
sonra kalan bofl yerlere velileri oturtabiliyoruz;
ama maalesef bu ço¤u zaman mümkün olam›yor. Bunun da bafll›ca nedeni Türkiye’deki salon
kapasitelerinin maalesef yetersiz olmas›.
BKM Genel Koordinatörü
Celal Tak ve
Oyunun Yönetmeni
Caner Alkaya.
81
RÖPORTAJ
Caner Alkaya: Çocuk, tiyatroyu izledikten sonra
anne veya babas› ile oyun hakk›nda düflüncelerini paylaflabilmeli. Sadece seyredip kendine
saklamamal›. Burada da velilere görev düflüyor.
Onlar›n da çocuklar›n› götürdükleri tiyatronun en
az›ndan konusu hakk›nda bilgi sahibi olmas› gerekiyor. Böylece karfl›l›kl› paylafl›mda bulunabilecekleri bir ortam da yaratm›fl olurlar.
Celal Tak: Caner’in söyledi¤i asl›nda velilere verebilece¤imiz mesajlardan birisi olmal›. Örne¤in
“Bay Hooop Evde fiamata”y› izleyen çocuk velisine oyunla ilgili bir fley sormak, onun da fikrini almak isteyebilir. Bunun veli taraf›ndan geçifltirilmesi o gün yap›lan her fleyi bir anda silebilir. Veliler en az›ndan oyunun konusu hakk›nda bilgi
sahibi olmal›d›r.
Caner Alkaya: Genelde çocuk tiyatrolar›nda çocuklara mesaj verme kayg›s› yo¤un olarak ortaya
ç›kar. Bu kayg›dan dolay› da zaman zaman tiyatronun asl›nda e¤lencelik oldu¤u özelli¤i unutulur:
“Bana ne anlat›rsan anlat; ama önce beni e¤lendir”. BKM olarak her yapt›¤›m›z iflte hep bu ünlü
söz ile yola ç›kar›z. Dolay›s›yla çocu¤u e¤lendirmek önceli¤imizdir; onu tafl›yamayaca¤› kadar
düflünce yükü alt›na sokmaktan kaç›n›r›z.
Celal Tak: Çocuklar için yap›lan ifllerin mesaj
kayg›s› tafl›mamas› gerekir. Bir fley anlat›rken onu
anlamayaca¤› detay ve bilgilerle bo¤arsan›z izledi¤ini anlamad›¤› gibi ona zarar da verebilir. O
nedenle çocuk tiyatrolar›n›n temelinde hep çok
e¤lendirmek, bu e¤lencenin içine ufak ufak mesajlar› serpifltirmek olmal›d›r.
Caner Alkaya: Zaten fazla didaktik oyunlardan
çocuklar›n hofllanmad›¤› bir gerçek. Bazen bu
durum çocuklarda ters tepki yaratabiliyor ve
oyuna konsantre olmalar›n› da engelliyor. Tabii ki
oyunun içeri¤i bofl olmamal› ama anlayabilece¤i düzeyde çocu¤u s›kmadan mesajlar e¤lenceli bir dille verilmeli.
❖ Sigortal› m›s›n›z?
Caner Alkaya: Benim çeflitli sigortalar›m vard›. 15
y›lsonunda hayat sigortamda biriken alacaklar›m› da ald›m. Sa¤l›k sigortam ise devam ediyor.
Celal Tak: Sa¤l›k sigortam var. Bir de sigorta türü
say›lmasa da Bireysel Emeklilik yapt›rd›m; kendim
için de¤il, çocuklar›m için.
82
❖ 28 ilde oyun sahneleniyor, oyuncular›n›zdan
ve gidilen illerdeki oyuna tepkiden etkileflimden
bahseder misiniz?
Caner Alkaya: Kesinlikle çok olumlu tepkiler al›yoruz. Her gitti¤imiz ilde insanlar bize yine gelin,
bizi yaln›z b›rakmay›n, çok iyi fleyler yap›yorsunuz,
bunu bizimle paylafl›n, diyorlar. Böylece hedefimize çok yaklaflt›¤›m›z› velilerden ve miniklerden
ald›¤›m›z bu geri dönüfllerden anlayabiliyoruz.
Minikler ise oyundan anne ya da babalar›na “bizim sigortam›z var m›?”, “bizim kaskomuz var
m›?” gibi sorularla ayr›l›yorlar. Oyuncularla foto¤raf çektirmek istiyor; kulisi ziyaret etmek; sahnede az önce izledi¤i onu e¤lendiren karakterlerle
tan›flmak istiyorlar.
❖ Bu tarz projelere bak›fl›n›z› ö¤renebilir miyiz?
Celal Tak: Ülkemizde tiyatro say›lar›n›n azald›¤›,
seyirci say›s›n›n fiziksel olarak düflmeye bafllad›¤›n›n söylendi¤i y›llardan beri maalesef halk›m›z tiyatroya öldü gözüyle bak›yor. Tiyatronun canlanabilmesinin en önemli arac› gelece¤in seyircileri olacak çocuklarda tiyatro bilinci oluflturmak.
Mesela bugün BKM’ de sahnelenen “Bay Hooop Evde fiamata” oyunumuzdan çocuklar
mutlu olarak ayr›ld›lar. Bu, bizim Sigortalar Birli¤i
ile sigorta bilinci yarat›rken ayn› zamanda tiyatro
bilinci de yaratt›¤›m›z›n bir göstergesidir. Yoksa
birkaç büyük oyunla seyirciye ulafl›lmaz. Oyun
ile gitti¤imiz illerde hatta ücra illerde o çocuklara e¤er hiçbir oyun götürülmezse onlar tiyatronun ne oldu¤unu ve tiyatro adab›n› hiç ö¤renemezler. Ama bu hiç bir özel tiyatronun tek bafl›na
yapabilece¤i bir fley de¤ildir. Kurum tiyatrolar›
da kendi bölgelerinde maalesef çok fazla oyun
sahnelemiyorlar. BKM olarak biz bütün flartlar›
zorlayarak ulaflabilece¤imiz her yere gidiyor; bir
anlamda bu hizmeti oradaki insanlara sunabilmek için salon yaratmaya çal›fl›yoruz. Mesela
daha önce spor salonu ya da dü¤ün salonundan bozma bir alanda oynard›k. K›sacas› bu
oyunlar oraya gitmezse olmaz; ama gidebilmesi
de ciddi bir bütçe gerektirir. Burada sponsorlar›n
önemi ortaya ç›k›yor.
Avrupa’da özellikle ekonomik krizle dönemlerinde sosyal aktiviteler art›yor, bizde ise düflüyor. Bu
nedenle de sponsorlar›m›zla gerçeklefltirdi¤imiz
tiyatro projelerinin KSS özelli¤ini yo¤un olarak tafl›mas› yay›nda ülke ekonomisine ve altyap›s›na
da katk› sa¤lad›¤›na inan›yoruz.
Caner Alkaya: Bana göre bu sponsorluklara s›cak bakmayan flirketler asl›nda bindikleri dal› kesiyorlar. fiimdiden çocuklara yat›r›m yapmak ve
bunun fark›nda olmak çok önemli.
❖ BKM olarak baflar›l› oyuncular yetifltiriyorsunuz… Daha önceki birçok projenizden bugün ün
sahibi olan oyuncular ç›kartt›n›z… Evde flamata
oyuncular› içerisinden bu almamda ç›kacak biri
var m›? ‹sim sormuyorum…
Caner Alkaya: Bizim bütün amac›m›z her yapt›¤›m›z projede bir ya da birkaç kifliyi tiyatro camias›na kazand›rmakt›r. Bu, bizi çok mutlu eder. So-
nuçta tiyatroya yeni yüzler yeni yetenekler kat›ls›n istiyoruz. “Bay Hooop Evde fiamata” oyunundan da ç›kacak ünlü oyuncular pek tabii olacakt›r. Sigorta fiirketleri Birli¤i için haz›rlad›¤›m›z bu
oyun öncesi di¤er tüm oyunlar›m›zda davrand›¤›m›z gibi titizlikle çal›flt›k; mini bir audition yaparak adaylar› mini bir de s›nava tabi tuttuk.
Celal Tak: “Bay Hooop Evde fiamata”ya oyuncular gerçekten yeteneklerinin ön planda oldu¤u bir audition sürecinden geçerek dâhil oldular.
Bu nedenle oyuncular›m›z›n sonradan ünlü oyuncular haline gelmesi bir rastlant› de¤il, ileride öyle olabilece¤ine inand›¤›m›z oyuncular› titizlikle
seçmemizden kaynaklan›yor.
Caner Alkaya: Her yap›lan projeden tiyatro camias›na bir isim kazand›rmak tiyatroya gönül veren bizler için de gurur kayna¤›d›r. Böyle yeni
oyuncular›n tabii ki “Bay Hooop Evde fiamata”
kadrosundan da ç›kaca¤›na inan›yoruz.
83

tamam - Türkiye Sigorta Birliği

Transkript

Benzer belgeler

Sigorta - İstanbul - İPOP, İstanbul Park Oto Pazarı

Bayrampaşaweb.com Page 1 of 3 HDI Sigorta`ya yeni müdür geldi

Hız onun işi Enine, boyuna rahatlık Tempus Fugit uçuyor Sigorta

SİGORTA PRİMLERİ NEDEN YÜKSELİR? Sigorta şirketleri sattıkları

HDI Sigorta`da yeni isim

Direkt-TR 3/06 Kopie.indd

AÇ - ekolojikmim.com