Budama Teknikleri Budama Teknikleri

Transkript

Budama
Teknikleri
Hazırlayan
Peyzaj Mimarı
Tijen BAHAR
Alata Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyonu
Budama Nedir?
Yaşlı, kuru, zayıf, hasta ya da bitkinin gelişimini
engelleyecek biçimde oluşan bölümlerinin kesilerek
ayıklanmasına,bitkiden ayrılmasına budama denir.
Bitkiler çok çeşitli nedenlerle budanabilir.
Örneğin meyve ağaçları meyve verimini artırmak ve
bitkinin sağlıklı bir biçimde yetişmesini sağlamak için
düzenli olarak budanır. Dış mekanda kullanılan süs
bitkileri de budanarak çok dallanmaları ya da gereğinden
fazla büyümeleri engellenir. Bu tür bitkilere budama
yoluyla çeşitli biçimler verilebilir.
Budama Nedir?
Çiçekli bitkilerde budama bitkinin formunu
istenilen biçimde oluşturmamızın dışında çiçek verimini
de artırır. Ayrıca bütün bitkilerin yaşlılık, hastalık gibi
nedenlerle çürümeye başlayan dalları bitki ya da çevresi
için tehlikeli olmalarını önlemek amacıyla kesilebilir.
Kavak, söğüt gibi yüksek ağaçların trafiğe, elektrik
tellerine ve gün ışığına engel olan dalları da budanır.
Budama Nedir?
Budama işleminde yalnızca dallar, yapraklar ve
meyveler ayıklanmaz, kökler de budanabilir. Köklerin
budanması pek çok ağaçta, özellikle meyve ağaçlarında
görülen hızlı büyümeyi önler, meyve verimini artırır.
Ağaçların gelişmesi yavaşlar, daha derli toplu ve düzenli
görünürler; gövdeleri de toprağa daha sağlam tutunur.
Budama Nedir?
Ama manolya gibi bazı bitkiler budamadan zarar
görür. Bu bitkilerde budamadan ileri gelen yaralar kolay
kolay kapanmaz. Bu yüzden, çapı 2,5 santimetreyi geçen
budama yüzeyi su geçirmez bir boyayla ya da aşı
macunuyla kapatılır.
Budamanın Amaçları
Süs bitkileri yetiştiriciliğinde “her şeyden önce
bitki fizyolojisi ve ekolojisine uygun olarak yapılması
gereken” budamanın amaçlarını genel olarak şöyle
sıralayabiliriz:
-Süs bitkilerinde fizyolojik dengeyi kısa zamanda
oluşturmak ve korumak,
-Ağaçtan düşerek yaralanmaya veya maddi zarara
yol açabilecek dalları ağaçtan uzaklaştırmak,
-Yolların görüş alanını engelleyen dalları ağaçtan
uzaklaştırmak,
-Kurumuş, hastalıklı, kırılmış, birbirini zedeleyip
gölgeleyebilecek çapraz şekilde birbirinin üzerine
binmiş, aşağıdan çıkmış, baş aşağı sarkmış, simetrisi
bozuk, ağacın dengesini bozan, zayıf olan dar açılı dalları
kesmek,
-Değişik şekiller verilerek bitkilerin güzel bir
görünüm kazanmasını sağlamak,
-Bitkilerde karbon asimilasyonunu (özümleme)
artırmak amacıyla ışığın ağaçların iç kısımlarına daha iyi
girmesini sağlamak ve yaprak yüzeylerini artırmak,
-Gövde
üzerinde ana dalların sayılarını ve
dağılışlarını düzenleyerek ağaçların sağlam, düzenli ve
dengeli taç oluşturmalarını sağlamak,
-Değişik şekiller verilerek bitkilerin güzel bir
görünüm kazanmasını sağlamak,
Kısaca budamada temel amaç, bitki
kalitesi ile çiçek kalite ve verimlerini
artırmaktır.
Uygun açıya dikkat ederek budama
ile bitkinin habitusu oluşturulur. Uygun
açı pratikte, 10 u 10 geçe şeklinde
tanımlanabilir.
Dar açı
yapılmamalıdır.
ile
de
geniş
açı
ile
de
budama
Dar açılı budamalarda ise ağacın iki gövdesi
varmış gibi görünürken özellikle gövdesi gevrek olan
ağaçlarda geniş açı ile budama yapılırsa, şiddetli bir
rüzgarda dalları kırılacaktır.
Budamaya başlamadan önce bitkinin doğal
habitusunun nasıl olduğu bilinmeli, bitkiye nasıl bir
form kazandırmak istenildiği belirlenmelidir.
Ağacın boyu üçe bölünür. Bitki boyunun 1/3 ü
gövdeye, 2/3 ü taç kısmına ayrılarak budama
yapılmalıdır. Ancak bu bölümlendirme ibrelilerde ve
pul yapraklılarda uygulanmamalıdır.
Süs bitkilerinin budama zamanı türlere göre
değişiklik
gösterebilir.
Budama
için
genellikle
bitkilerin uyku halinde olduğu ve belli şartlar oluşunca
gelişme yeteneğinde olma durumları dikkate alınarak
budama zamanı belirlenmelidir.
Erken budama yapılmamalıdır. Özellikle iklimin
ılık geçtiği bölgelerde yapılan erken budama sonrası
sürgün veren ama pişkinleşmeyen filizler, olabilecek
donlardan
etkilenir. Bitkide geriye doğru ölüm
başlayabilir.
Yaprağını döken türlerde ana mevsimi kış
sonudur. Ancak büyüme döneminde çiçek açan türlerde
(süs kirazı türleri, süs elması türleri, yalancı akasya,
erguvan vb.) çiçeklenmenin geçtiği dönemlerde yani geç
İlkbaharda budama yapılmalı, kanama özelliği olan türde
ise (akçaağaç,ceviz, huş ,karaağaç türleri vb.) özsu
basıncının düşük olduğu Sonbahar aylarının tercih
edilmesi gerekir.
Gövde üzerinde yapılacak işlemlerin amacı,
dalsız
gövdenin oluşturulması ve
tepe tacının
yükseltilmesidir. Fidanlar, dikimden itibaren genellikle
aşağıdan itibaren yoğun dallanmalı bir gelişim gösterir.
Ancak bu dalların hiçbiri gelecekte tepe tacını
oluşturacak dallar
değildir. Bu
nedenle
gövde
üzerindeki bir dal katının en alttan itibaren
budanması gerekir.
Budama Nasıl Yapılmalı?
Iğne yapraklı ağaçlarda kuru budama
(kuru dalların kesilmesi) yılın her mevsiminde yapılabilir.
Ancak yeşil budama (yaş dalların budanması)
vejetasyon mevsimi dışında yani sonbahar veya kış
mevsiminde yapılmalıdır.
Bu durumda vejetasyon mevsiminin başlaması ile
yara yerinin kapanması daha kolay olur, yara yüzeyinden
özsuyu ve reçine akışı en az düzeyde gerçekleşir. Ayrıca
mantar enfeksiyonlarının ve kabuk böceği üremesinin
önüne geçilir
Ardıç, şimşir, servi ve yalancı serviler bütün
mevsim boyunca büyümeye devam ettiğinden budama
zamanı yıl boyunca olabilir. Bununla beraber bunlar
haziran, temmuz aylarında (hatta ağustosa kadar)
budanabilir.
Bütün çiçek veren çalı türleri ve bodur
ağaçlar çiçeklenme dönemi sonrası budanır. erken
ilkbaharda yapılan budama bu türlerin o yıl çiçek
vermesini engeller.
Yazın veya sonbaharda çiçek açan oya ağacı gibi
türlerde ise budama, ağaçlar sürmeden kışın veya
erken ilkbaharda yapılmalıdır. Aksi hâlde o yıl açacak
çiçeklerin tomurcukları da budamada alınmış olur ve ağaç
o yıl çiçek açmaz.
Çit bitkilerinde biçimli bir çit elde etmek için
mayısın ikinci yarısı, temmuz sonu ve eylül sonu olmak
üzere senede üç defa budama yapılabilir. Bazı hassas
türlerin örneğin devamlı çiçek açan güllerin
budamasının ilkbaharda yapılması uygun olur.
BUDAMA KURALLARI
Budanacak olan bitki, toplu incelenmeli ve her dal ayrı
ayrı ele alınmalıdır.
Genel olarak söylemek gerekirse budanacak dalın çapı
ne kadar küçük olursa oluşan yaranın iyileşmesi o
kadar çabuk olur. Dolayısıyla ağaçlarda yapılan
budamalarda büyük çaplı dalların budanmasından
kaçınmak için budamalar mümkün olduğunca dallar
küçükken yapılmalıdır.
Budama kesimleri sadece dal dokusunu uzaklaştıracak
şekilde yapılmalı, gövde dokusu zedelenmemelidir.
Küçük dallar el aletleriyle budandığında, kesit
yüzeyinin temiz ve düz olmasına dikkat
edilmelidir.
Dalların
testere
ile
kesilmesinde
dal
diğer
elle desteklenmelidir. Eğer dal desteklenemeyecek
kadar
büyükse kabuk yırtılmalarını önlemek için dalın
esas kısmı bir kesimle uzaklaştırılır ve kalan kısım uygun
şekilde kesilir.
Gövde üzerinde tacı oluşturan ana dallar aynı
yükseklikte ve eşit kuvvette olmalıdır. Ayrıca merkezî
eksen etrafında eşit açılarla dağıtılmalıdır. Doğru taç
oluşumunda, gelişme kuvvetleri aynı ve lider etrafında
eşit açılarla dağılmış beş adet dal seçilmelidir. Böylece
çok ideal bir taç oluşturulmuş olur. Yan dallar çok sık
bırakıldığında ideal bir taç oluşturulamaz. Çünkü böyle
bir budamada dallar birbirini gölgeler ve kültürel
işlemler özellikle de ilaçlama zorlaşır.
Nakledilen ağaçların budanması:
Ağaçların bir yerden başka bir yere
nakledilmesi yaralanma, kırılma ve organ
kayıpları gibi hasarlara yol açmaktadır. Bu
hasarlar, taşınan ağaçların büyüklüğüne göre daha çok
ortaya çıkar.
Hasarları en az düzeye indirmek için nakil
öncesinde söküm, taşıma ve dikim işlemlerine engel
oluşturan dallar budanmalıdır.
Nakil sonrasında ise kırılan, yaralanan dal ve
sürgünler budanır. Nakledilen ağaçlarda nakil öncesi ve
sonrası budamaların haricinde budama yapılmaması daha
doğru olur.
Palmiyelerin budanması:
Palmiyelerde budama temiz ve güzel görünümlü
bir şekil vermek amacıyla yapılır. Dikimden sonra uç
kısımdan gelişen yapraklarla birlikte büyüme başlar.
Yeni yapraklar oluştukça en alttan itibaren eski ve yaşlı
yapraklar zayıflayıp ölür ve büyüme bu şekilde devam
eder. Yaşlanan yapraklar bazı palmiye türlerinde
kendiliğinden dökülür. Bazı türlerde ise gövde üzerinde
aşağı sarkık vaziyette kalır ve ancak kuvvetli
rüzgârların etkisi ile ağaçtan ayrılır.
Palmiyelerin budanması:
Gerek gövde üzerinde asılı kalan gerekse yere
düşen yapraklar ve meyveler kötü görünüm, kirlenme ve
yangın gibi olumsuzluklar oluşturur. Bu yaprakların
budama ile uzaklaştırılması gerekir.
Ancak budama sırasında terminal tomurcuk ve
sürgün zarar görmemelidir. Zira zarar gören
terminal tomurcuk ve sürgün doğrudan ölüme sebebiyet
verebilir. Ayrıca budamalarda sağlıklı yapraklara da
dokunulmamalıdır. Aksi durumda yaprakların besin
üretme kapasiteleri azalır ve budanan ağaçların donlara
karşı direnci azalır.
GENÇLEŞTİRME BUDAMASI
Bu budama, ağaçlarda yeniden kuvvetli sürgünler
oluşturmak, yeni bir taç oluşumunu sağlamak için yapılır.
ihtiyarlamış ve sürgün verme gücü zayıflamış ağaçlarda,
gençleştirme budaması yapılarak kuvvetli sürgün
oluşumu teşvik edilir. Böylece ağacın tacı tekrar eski
hâline getirilir. Bu şekilde ağacın tekrar verim çağına
dönmesi sağlanmış olur.
Gençleştirme budaması sırasında
edilmesi gereken hususlar:
dikkat
Ağacın mevcut durumu: İhtiyarlamış ve kurumaya yüz tutmuş
ağaçlarda gençleştirme budamasına başvurulmaz. Çünkü bunlar
yapılan bu ağır budamayı kaldıramaz ve kurur.
Ağaç türünün tepkisi: Gençleştirme budamasına ağaç türlerinin
vereceği tepki de önemlidir. Bazı ağaç türleri yapılan ağır
budamalara karşı dayanıklıdır,yapılan kesimlere karşı olumlu
tepkiler verir. Bazıları ise gençleştirme budamasına karşı
olumlu tepki vermez.
Bölgenin iklim ve toprak koşulları:
Sıcak ve kurak iklimlerde
bulunan meyve ağaçlarının (nemli iklimlerde olanlar ile
karşılaştırıldığında) gençleştirme budamasına daha az dayandığı
gözlemlenecektir.
BUDAMA SONRASI İŞLEMLER
Budama sonrası bakım önlemleri budamanın
başarılı olması için çok önemlidir.
Budama sonrası bakım önlemlerinin başında
budama yüzeylerinin koruyucu macunla kapatılması gelir.
Ancak bakım önlemleri koruyucu macun işlemiyle
sona ermez.
Budama sonrasında ağaçlar strese girerler ve
yaşamını sürdürmek için kök sistemindeki besin
elementlerini harcamak amacıyla bol sürgün verirler.
BUDAMA SONRASI İŞLEMLER
Oluşan sürgünlerin ağacın formunun istediğimiz
şekilde olması için doğru yönlendirilmesi gerekmektedir.
Amacımıza hizmet etmeyen sürgünler alınmalıdır.
Budama sonunda çıkan budama artıkları ve bahçe
kenarlarındaki çalılıklar, kuru bitki parçaları hastalık ve
zararlıların en iyi barınak yeridir. Bitkilerin kalitesine ve
süs görüntüsüne zarar veren hastalık ve zararlıların
çoğalmaması için bu artıklar yakılmalı veya alandan
uzaklaştırılmalıdır.
Topiary (Bitki budama sanatı)
Boyları budama işlemi ile kısaltılmış ya da doğal
yapıları bodur olan çalılardan heykel oluşturma sanatına
verilen addır.
Topiary sözcüğü, Latincedeki ‘süsleme amaçlı
çevreyi düzenleyen bahçıvan' anlamındaki ‘Topiarius'dan
gelir.
Romalılar ilk dönemlerinde, belki de Musevilerin
ya da Yunanlıların etkisi altında kalarak çalılardan oluşan
çitlerini, süslü şekiller vererek budamışlardır. 1000' li
yılların başında, İtalya, Roma İmparatorluğu'ndan ayrı
durum da iken de, İtalya' daki keşişler bitki budama
sanatını
sürdürmüşlerdir.
Bu
sanat
buradan
İngiltere'ye, Fransa'ya ve tüm Avrupa'ya yayılmış,
Rönesans döneminde doruk noktasına ulaşmıştır.
Bitki budama sanatında kullanılan çalılar ve diğer
bodur bitkiler, daima yeşil kalan küçük yapraklı ya da
iğne yapraklı bitkilerdir. Dal ve yaprak aralıkları sıktır
ve bitişik tarzda ve/veya kolonlar halinde (örneğin
yukarı doğru sivrilerek) büyümeye eğilimlilerdir.
Topiary’ de kullanılması yaygın bitkiler;
-Buxus sempervirens (Şimşir),
-Laurus nobilis (Defne),
-Ilex spp. ( Çoban püskülü),
-Myrtus spp. (Mersin),
-Taxus spp. (Porsuk),
-Ligustrum spp. (Kurtbağrı)
Topiary’de Kullanılan Çerçeveler
Modern bitki budama sanatında bazen budama
işlemlerini kontrol edebilmek için şekil verilmiş
telden kafesler kullanılabilir. Ancak, geleneksel budama
sanatı sabırlı olmaya ve elle yapılacak olan sürekli
düzeltmelere dayanır. Kafesi örtmek üzere küçük
yapraklı sarmaşıklar kullanılabilir ve birkaç ayda istenen
şekil sağlanabilir.
Topiary’de Kullanılan Çerçeveler
Çerçeve iki şekilde kullanılabilir;
-İskelet, istenen şekli ve bitki büyüme ortamını sağlamak
üzere yosun ve çömlek malzemesi ile doldurulur.
-Çerçeve boş bir kafes şeklindedir ve yanıbaşında
bulunan saksıya sarılıcı bir bitki dikilerek kafesi düzgün
şekilde sarması sağlanır.
BAZI AĞAÇ VE ÇALILARIN
BUDAMASINA İLİŞKİN
HUSUSLAR
Berberis (Kadın Tuzluğu) : Budama çok gerekli
değildir. Yerden dip dallanan çalılardır.
Yaşlandıklarında içlerinden gençleştirme
budaması yapılır. Genç bitkiler boy ve form
kontrolü için temizlenir.
Buddleia (Kelebek Çalısı) : Kışın
derin budanır,arasından yaşlı dallar
alınır.
Buxus (Şimşir) İstenilen zamanda budanabilir.
Euonymus (Taflan) İstenilen zamanda budanabilir.
Ancak dikkat edilmesi gereken bir husus, alacalı
Ya da abraşlı olanlarda görülen yeşile dönmüş
sürgünler mutlaka alınmalıdır. Bitki yeşile
dönmeye çalışıyordur.
Calluna (Süpürge Çalısı) Mart ayında uçlarından
hafifçe kesilerek form verilir. Uçlarından alınca daha
gür bir çalı formu kazandırmış olunur.
Camelia Budama gerekli değildir. İhtiyaç olursa
hastalıklı, bozuk dalları çıkarmak, formunu
düzeltmek için budanabilir. Keskin budama ya
da gençleştirme önerilmez.
Chaenomeles (Bahar Dalı,Japon Ayvası)
Kış aylarında dipten istenmeyen dalları alınır. Eğer yeni
bir form verilmek istenirse çiçeklenme sonrası budanır.
Odunsu ve kuru dalları temizleme adına yapılacak bir
budama, baharı karşılayacak çiçekleri de heba eder.
Cotoneaster (Dağ Muşmulası)
Budama gerekli değildir. İhtiyaç
olursa hastalıklı, bozuk dalları alınır.
Yayılıcı olduklarından birbiri üzerine
gelip yaralanmalara yol açacaksa
dallar kesip çıkarılır.
Deutzia (Havlu püskülü) çiçeklenmeden sonra
budanır.
Forsythia (Altın Çanak) Derin
budanmamalıdır. Aksi takdirde bir
sonraki mevsimde çok az çiçek açar.
Bahar sonunda çiçeklenme sonrası
budanır.Yalnızca dalların solmuş
çiçekleri taşıyan kısımları budanır.
Hibiscus rosa-chinensis (Japon gülü) Yerden
dik dallanan çalılardır. Dondan çabuk etkilenir.
Don vurduktan sonra uyanmasını bekleyip, zarar
görmüş dallar alınır.
Hıbıscus syrıacus (Çit hatmi) Ilıman
bölgelerde rahatlıkla yetişir. Japon
gülünden daha dayanıklı olsa da sert
kışlarda zarar görür. Uzun bir süre
çiçeklenme gösterir. Budama
gerektirmez. Gelişme döneminde form
vermek amacıyla şekillendirir bırakılır.
Ilex (Çoban püskülü) Özel bir budama gerekmez.
Ama istenilen formu vermek için çok sıcak
dönemler hariç korkusuzca budama yapılabilir.
Jasminum (Sarı çiçekli yasemin)
Kışın ve erken ilkbaharda çiçek
açarlar. Amacımız form vermek
değilse çiçekleri geçtikten sonra
budama yapılır.Sadece sarılıcı değil
aynı zamanda hoş bir çalı olarak da
kullanılabilir.
Jasminum (Beyaz çiçekli yasemin) Sarılıcı olarak
kullanılacak yaseminlerin obur dalları temizlenir.
Gerekiyorsa kışın budama yapılır. Gövde açılır,
boylandırılır. Askıya alarak yönlendirilir.
.
Bougainvillea (Begonvil,Konsolos Çiçeği,
Gelin Duvağı)Tırmanıcı olan bitkinin mor
renklisi hariç dondan etkilenir. Bitkinin
uyanması beklenip istenilen form
verilebilir..
Lavandula (Lavanta) Formu kaybolmuşsa
derin budanır. Çiçeklenmesi geçtikten
sonra yapılan budamada çiçekler
alınmazsa yine formu bozulur..
.
Laurus (Defne) Bitkiye dokunulmazsa
yerden dip dallanan bir çalı olur.Ancak
istenilen form da verilebilir.Amaca uygun
budanır..
Ligustrum (Kurtbağrı) Amaca uygun
olarak istenilen form verilebilir. Küçük
yapraklıları çit , büyük yapraklı olanları
ağaçcık gibi formlandırılabilir. Büyük
yapraklı olanların kışın budanması
uygundur.
Magnolia (Manolya) Budamaya gereksinimi
yoktur. Hastalıklı, zarar görmüş, kırılmış
dalları alınır.
Syringa (Leylak) Çalı şeklinde ise
çiçeklenme geçtikten sonra içinden kuru,
kırık, zarar görmüş dallar alınır.
Formlandırmak gibi bir amacımız yoksa
ağaç şeklinde olan kendi haline
bırakılabilir.
Philadelphus (Filbahri) Çiçekleri
geçmeden budama önerilmez. Arada bir
gençleştirmek için kabaklama yapılabilir.
Pyracantha (Ateşdikeni) Çiçeklenme
dönemi bitip, meyveler körleninceye
kadar beklenmeli, meyve vermeyen dallar
alınmalıdır.
Rosmarinus (Biberiye) Yaşlanmışsa
derin budanır. Ancak sadece kök bırakacak
biçimde budanmamalıdır.Biberiyeler yer
değiştirmeyi sevmezler.
Santolina (Lavantin) Çiçeklenme dönemi
bitince budanır. Üzerinde kuru çiçek
kalması kötü bir görüntü sunar.
Spirea (Keçi sakalı) Çiçeklenmesi geçince
budanır. Formu bozulmuşsa şekil budaması
da yapılır.
Vibirnum (Kartopu) Çiçeklenme dönemi
geçince budanır. Budamaya elverişlidir.
Budamada yapılan hatayı kolay kapatır.
Yucca (Avize çiçeği) Çiçekler geçince
çiçekleri alınır, alınmazsa meyve bağlar.
Üretim yapılması düşünülmüyorsa çiçekler
mutlaka alınmalıdır.
Euryops Çiçeklenme dönemi geçince
budanır. Budamaya elverişlidir.
İstenilen form verilebilir.
Calistemon (Fırça çalısı) Çiçekler geçince
budanır. Bitki yaşlanmışsa yerden 30-40
cm den derin budanır. Derin budamaya cevap
veren nadir çalılardan biridir.
Pittosporum (Pitos) Bodur ve boylu
olanları vardır. Budamaya elverişlidir.
Ancak budamanın, çiçekler geçince
yapılması önerilir.
Nerium (Zakkum) Çalı olarak kullanılacaksa
Arada bir kabaklayıp gençleştirmek gerekir.
Ağaçcık olarak kullanılmak isteniyorsa
dibindeki diğer sürgünler temizlenip tek dal
bırakılır.
Lantana (Çalı mine) İstilacı bir bitkidir.
Kışın sert budayıp küçülterek kontrol
altında tutmak gerekir. olan olanları
vardır. Budamaya elverişlidir. Ancak
budamanın çiçekler geçince yapılması
önerilir.
Durantha Özellikle tuza dayanımı
yüksek olan bitki, arada budanarak
formu korunur.
Solanum
Yaprak döktüğü zaman budanıp
formlandırılır. Arada dipten
gençleştirme yapılabilir.
Cortaderia (Pampas) Çiçeği geçtikten sonra
Kışın toprak seviyesinden 15-20 cm
yükseklikten budanır. İçi boşalmış dallar
temizlenir.
Lagerstromea (Oya,dantel) Budama
gerektirmez. Budanacak ise de kışın
yapraksızken budama yapılır.
Polygala
Çok büyüyen bitkiyi çiçeklenmesi
geçince sürekli kontrol altında tutmak
gerekir.
Myrtus (Mersin) Budama gerektirmez.
Budanacak ise de meyvesi geçtikten
sonra yaşlı, zarar görmüş dallar
temizlenmelidir.
Picea (Ladin)
Juniperus(Ardıç)
Abies (Göknar)
Tüm bitkilerde olduğu gibi ibrelilerin budamasında da önemli olan
bulunulan bölge koşullarını göz önünde bulundurarak budama yapmaktır.
Bölgeye göre değişmekle beraber, yaş budamada doğru olan, yeni
sürgünlerini vermeden önce budama yapmak,form vermektir.
Güllerde Budama Nasıl Olmalı?
Güller her yıl ne kadar iyi bakılırsa bakılsın, zamanla
kartlaştığı, dalların kısalıp gelişmediği, kurumuş bir
görünüm aldığı görülür. Dikimden sonra birinci yıldan
itibaren budanmaya gereksinim duyarlar. Bu durumda,
güllerin keskin aletle aşı noktasının üstünden kesilmesi
hem gençleştirmeye hem de verimli ve kaliteli çiçek elde
edilmesine yardımcı olur. Eğer budama yapılmaz ise bitki
boyu yükselir, çalı şeklini kaybeder, önce çiçek sayısı
artar daha sonra hızla azalır, kalitesiz küçük çiçekler
oluşur.
Güllerde Budama;
Kış sonu veya ilkbahar başı budanır.
Yılda bir defa açan güllerin budanması, çiçekleri
geçtikten sonra yapılmalıdır.
Yediveren güllerde, her zaman çiçek açtıktan sonra
verimsiz, cılız, küt kalmış dalları kesilerek uzaklaştırılır.
Budama bazı durumlarda güllerin derli toplu olması,
rasgele sağa sola uzamamaları için de yapılabilir.
Güller, güzel çiçek açan ve yan dallanma karakterine sahip
bitkilerdir.
Güllerin
birçok
türü
vardır.
Genel olarak güller çiçek ve gövde şekillerine göre sınıflandırılırlar.
Çalı formunda büyük çiçekli, demetler halinde açan küçük
çiçekli; çiçekleri bakımından; yalınkat, yarım katmerli, katmerli;
boylarına göre minyatür güller, yüksek gövdeli(tijli), sanlıcı formda
olanlar gibi…
Sert budama
İlkbahar budaması
Karışık Budama
Kökten fazlaca dallanmış güller için yapılır: Bazı
dallar dipten, bazı dalları daha uzun bırakılarak budanır.
Kuvvetini yitirmiş, verim alınamayacak dallar dipten
budanırlar.
Bu budama; şekli güldeki dalların kuvvet, kalınlık,
uzunluk, yaş, verim gibi faktörler göz önünde
bulundurulması suretiyle yerine göre uzun, yerine göre
kısa budanması biçiminde özetlenebilir. Pratikte gülleri şu
şekilde budanması önerilir.
1. yıl 2 göz üzerinden
2. yıl 3-4 göz üzerinden
Bu şekilde yapılan budamayla güllerin hem
şekillerini korunmuş, hem de ömürleri uzatılmış olur.
Budanan bitkiler derhal sulanmalı, sulamayla birlikte
sulandırılmış gübre verilmelidir. Budamanın sabah veya
akşam üzeri serinliğinde sonbahar-ilkbahar arasında
yapılması uygundur.
Güllerde kesim nasıl olmalı?
Teşekkür ederiz

Budama Teknikleri Budama Teknikleri

Transkript

Benzer belgeler

Ağaç Ağaççık ve Çalı Türlerinde BUDAMA TEKNİKLERİ

MEYVE AĞAÇLARINDA BUDAMA Genç meyve ağaçlarına şekil

Budamanın Tanımı ve Amaçları

Slayt 1 - Plant Media

Turuncgillerde Budama

PAL CİTY VALİ KONAKLARI 2 ANTALYA

park-bahçe bakım alet ve ekipmanları

Turunçgil Yetiştiriciliği

Phrasen: Reisen | Unterwegs (Türkisch-Türkisch)

DSS7016D