ucak tüm kitap - METU | Aerospace Engineering

V. ULUSAL UÇAK, HAVACILIK VE UZAY MÜHENDÝSLÝÐÝ KURULTAYI
TMMOB Makina Mühendisleri Odasý
V. Ulusal Uçak, Havacýlýk ve Uzay Mühendisliði Kurultayý
Anadolu Üniversitesi Yunusemre Kampüsü Salon Anadolu
22-23 Mayýs 2009
ODTÜ'DE SÜRDÜRÜLEN ÝNSANSIZ HAVA ARACI ÇALIÞMALARI
Yavuz YAMAN1, Serkan ÖZGEN1, Melin ÞAHÝN1, Güçlü SEBER1, Volkan NALBANTOÐLU1,
1
1
1
2
Evren SAKARYA ,E. Tolga ÝNSUYU , Levent ÜNLÜSOY , Göknur BAYRAM ,
2
3
Yusuf ULUDAÐ , Ayþen YILMAZ
1
Havacýlýk ve Uzay Mühendisliði Bölümü, ODTÜ, 06531 Ankara, TÜRKÝYE
Tel: 312 210 42 85, E-posta: [email protected]
2
Kimya Mühendisliði Bölümü, ODTÜ, 06531 Ankara, TÜRKÝYE
3
Kimya Bölümü, ODTÜ, 06531 Ankara, TÜRKÝYE
Özet - Bu bildiride ODTÜ'de yapýlan ve yapýlmasý
planlanan Ýnsansýz Hava Aracý çalýþmalarý tanýtýlmaktadýr.
Bildirinin ilk bölümünde bir TÜBÝTAK projesi
kapsamýnda sürdürülen, kanatlarýn kambur ve burulma
özelliklerini kontrol etmeyi hedefleyen bir çalýþma
sunulmuþtur. Bildirinin ikinci kýsmýnda ise büyük oranda
þekil deðiþtirebilir kontrol yüzeylerinin geliþtirilmesinin
planlandýðý bir çalýþmanýn ana hatlarý sunulmaktadýr. Bu
çalýþma ile temel olarak daha az yakýtla daha uzun süre
havada kalabilecek çevreye duyarlý hava taþýtlarýnýn
tasarýmýna katký saðlanmasý hedeflenmektedir.
Anahtar kelimeler: Göreve uyumlu kanat, akýllý kanat,
þekil deðiþtirebilir kontrol yüzeyi
1. GÝRÝÞ
Göreve uyumlu kanatlarla ilgili ilk çalýþmalar kambur
deðiþikliklerinden faydalanarak, uçaðýn belirlenen görev
dýþýndaki koþullarda da performansýný geliþtirmeyi
hedeflemiþtir [1]. 90'lý yýllar itibarýyla 'Aktif Esnek
Kanat' [2-3] ve 'Aktif Aeroelastik Kanat' [4] programlarý,
teknolojik ilerlemelerden de faydalanarak bu dalda
geliþmelerin saðlanmasýna önayak olmuþtur. Bu yýllarda
þekil bellekli alaþýmlardan yararlanarak uçuþ yüzeyleri
kontrol edilmiþ [5] ve kompozit malzemelerin içine
entegre edilen piezoelektrik malzemelerle yüzeylerin
þekil kontrolü konusunda çalýþmalar gerçekleþtirilmiþtir
[6].
Tasarlanan aktif kanatlar 2000'li yýllar itibariyle insansýz
hava araçlarýnda uygulanmaya baþlamýþtýr. Kanat
yüzeyindeki þekil deðiþiklikleri genel olarak kambur [8,
9] ve burulma [10] deðiþiklikleri olmak üzere iki
kategoride yapýlmýþtýr. Bendiksen [11] yaptýðý teorik
çalýþmada, modellediði tork üreten uyarýcý tüpler
sayesinde esnek kanatlarda çýrpmanýn burulmayý kontrol
ederek engellenebileceðini ve ayný zamanda %40'lara
varan sayýlarda kanat aðýrlýðýnýn azaltýlabileceðini
göstermiþtir.
ABD, Defense Advanced Research Projects Agency
(DARPA) tarafýndan desteklenen Morphing Aircraft
Structures (MAS) programý çerçevesinde LockheedMartin ve NextGen Aeronautics firmalarý tarafýndan
geliþtirilen tasarýmlar sýrasýyla Þekiller 1 ve 2 de
gösterilmiþtir [12-13]. Lockheed-Martin bir katlanan
kanat tasarýmý geliþtirmiþ, NextGen ise 'deðiþken ok
açýsý/deðiþken kök veteri' yaklaþýmýný (variable
sweep/variable root chord concept) ortaya koymuþ ve
tasarýmýný alüminyum bir iç yapýnýn küçük hidrolik
uyarýcýlarla makas hareketleri yapmasýna dayandýrarak,
metalle güçlendirilmiþ bir silikon kabukla kapatmýþtýr.
Lockheed-Martin'in katlanan kanat modeli güçlendirilmiþ
þekil hafýzalý polimer kabuk kullanmaktadýr. Isýnýnca
yumuþayan kabuk alttaki yapýya uygun hareket etmekte
ve istenen þekile ve pozisyona göre soðutulup
sertleþmektedir [14].
Þekil 1. Lockheed-Martin 'katlanan kanat' yaklaþýmý [12]
87
V. ULUSAL UÇAK, HAVACILIK VE UZAY MÜHENDÝSLÝÐÝ KURULTAYI
dinamik analizler sonucunda doðal frekanslarýnýn ve
titreþim biçimlerinin saptanmasý, taþýyýcý yüzeylere etki
eden aerodinamik yüklerin daðýlýmýný hesaplamak için
etkin aerodinamik modellerin geliþtirilmesi, belli bir uçuþ
durumunda, taþýma/sürükleme oranýný azamiye çýkaracak
kanat þekil deðiþikliklerinin belirlenmesi ve bunlarý
saðlayacak yaklaþýmlarýn geliþtirilmesi, kanadýn statik ve
yer titreþim testlerinin yapýlmasý, kanadýn performansýný
gösterecek hava aracýnýn sanal ortamda uçurulmasý ve son
olarak göreve uyumlu kanatla donatýlmýþ taktik insansýz
hava aracýnýn uçuþ testlerinin yapýlmasý düþünülmektedir.
Þekil 2. NextGen 'deðiþken ok açýsý/deðiþken kök veteri'
yaklaþýmý [13]
ABD, Hava Kuvvetleri araþtýrma laboratuarý (AFRL)
desteðiyle FlexSys Inc. tarafýndan geliþtirilen diðer bir
göreve uyumlu kanat da Þekil 3'te gösterilmiþtir. Kanat
veteri 30 inç olup firar kenarý ±10o hareket edebilmekte ve
yaklaþýk 1o/foot olarak kanat boyunca burulabilmektedir
[15,16].
Þekil 3. FlexSys Inc. göreve uyumlu kanat modeli [16]
TÜBÝTAK 107M103 projesi sonucunda hedeflenen, daha
az yakýtla daha uzun süre havada kalabilecek, çevreye
duyarlý hava taþýtlarýnýn tasarýmýna katký saðlamaktýr.
Ayrýca yüksek manevra kabiliyetine sahip, daha güvenilir,
verimli ve hýzlý çalýþan araçlarýn tasarýmýna katkýlar da
hedeflenmektedir. Kontrol yüzeyi kumanda
mekanizmalarýnýn aktif kontrol mekanizmalarýyla
deðiþtirilmesi, bu baðlamda uçak tasarýmlarýnýn
basitleþtirilmesi, aðýrlýk avantajý saðlanmasý ve bu
deðiþikliklerin getireceði maliyetteki olasý düþüþler de
beklenen olumlu sonuçlar arasýndadýr. Hava aracý tasarým
kabiliyeti bulunan yurt içi kuruluþlarýn teknolojik
seviyelerinin çaðýn gereklerine uygun olarak yükseltilmesi ve dünya piyasalarýndaki rekabet güçlerinin
artýrýlmasý; proje sayesinde kazanýlacak altyapý ve bilgi
birikiminin üniversitelerin eðitim ve araþtýrma programlarýna açýlmasý ve akademik alanda yaygýn fayda
saðlanmasý da eriþilmesi düþünülen hedefler arasýndadýr.
Tasarýmýn hava ile etkileþen araçlar dýþýnda, insansýz su
altý araçlarýnda da (Unmanned Underwater Vehicle)
kullanýlmasý beklenmektedir. Ekim 2007 tarihinden beri
sürmekte olan proje çerçevesinde bugüne kadar yapýlan
çalýþmalarda elde edilen bazý sonuçlar þunlardýr.
Tasarlanacak göreve uyumlu uçaðýn dýþ boyutlarý þekil 4
ve 5’de verilmiþtir.
2. ODTÜ'DE SÜRDÜRÜLEN ÇALIÞMALAR
ODTÜ Havacýlýk ve Uzay Mühendisliði Bölümünde
sürdürülen bir TÜBÝTAK projesinde (Ekim 2007-Nisan
2010) bir taktik insansýz hava aracýnda kanatlarýn kambur
ve burulma özelliklerinin kontrolü hedeflenmektedir.
'TÜBÝTAK 107M103, Taktik Ýnsansýz Hava Araçlarýnýn
Göreve Uyumlu Kanatlarýnda Kambur ve Burulma
Etkisinin Çýrpma ve Kontrol Yönünden Analizi'
projesinde; göreve uyumlu kanadýn boyutlandýrýlmasý ve
uçuþ görev profilinin belirlenmesi, kanadýn katý
modelinin oluþturulmasý ve sonlu elemanlar yöntemi
kullanýlarak modellenmesi, kanadýn statik analizleri,
88
Þekil 4. Taktik insansýz hava aracýnýn üstten görünüþü
V. ULUSAL UÇAK, HAVACILIK VE UZAY MÜHENDÝSLÝÐÝ KURULTAYI
Þekil 5. Taktik insansýz hava aracý gövdesinin yandan görünüþü
Tasarlanan göreve uyumlu kanadýn kiriþ, sinir ve kontrol
yüzeylerini gösteren, üst kabuðu kaldýrýlmýþ görüntüsü
Þekil 6'da verilmiþtir. Þekil 7 kanadýn kabuk ve iç
elemanlarýný göstermektedir.
Þekil 9: Taþýyýcý kýsma ait 1. burulma titreþim biçimi
(f = 100.71 [Hz])
Þekil 6: Sað kanadýn üst kabuðu kaldýrýlmýþ görünümü
Göreve uyumlu kanatla ilgili aerodinamik hesaplamalar
kambur deðiþimlerinin aerodinamik etkilerinin
incelenmesi amacýyla yapýlmýþtýr. Kanat kesitinin firar
kenarý veterin (chord, c) %60'ýndan itibaren bükülerek;
firar kenarý aþaðýya doðru indirilmiþtir. Bu süreçte firar
kenarýnýn veterin özgün durumuna göre dik yer
deðiþtirmesi fk olarak tanýmlanmýþtýr. Þekil 10 farklý fk
deðerleri için kanat kesitinin þekil deðiþimini
göstermektedir.
fk=0.0c---- fk=0.06c---- fk=-0.12c
Þekil 7: Kanat kabuk ve iç elemanlarý
Þekil 10: Deðiþik
MSC ® /PATRAN/NASTRAN paket programlarý
yardýmýyla kanat taþýyýcý kýsmýnýn ve tüm kanadýn, boþluk
ortamýndaki, doðal frekanslarý belirlenmiþtir. Þekiller 8 ve
9'da sýrasýyla kanat taþýyýcý kýsmýnýn düzleme dik 1.
eðilme ve 1. burulma titreþim biçimleri verilmiþtir.
Þekil 8: Taþýyýcý kýsma ait düzleme dik 1. eðilme titreþim biçimi
(f=21.59[Hz])
fk deðerleri için kanat profili
Deðiþik
fk deðerleri için yapýlan iki boyutlu ve üç
boyutlu analizlerin karþýlaþtýrmalarý veter boyunca
hesaplanan basýnç daðýlýmý için Þekil 11, kanat açýklýðý
boyunca hesaplanan basýnç daðýlýmý için Þekil 12'de
gösterilmiþtir. Ýki boyutlu analizlerde hesaplanan basýnç
deðerlerinin üçüncü boyuta taþýnmasý için kanat açýklýðý
boyunca eliptik bir basýnç daðýlýmý kabul edilmiþtir.
Þekil 11: Veter boyunca basýnç daðýlýmý
89
V. ULUSAL UÇAK, HAVACILIK VE UZAY MÜHENDÝSLÝÐÝ KURULTAYI
Kanat Açýklýðý Boy unca Basýn ç Daðýlýmý Karþýlaþ týrmasý
40
35
Basýnç (Pa)
30
25
20
15
10
5
0
0
0.2
0.4
0.6
0.8
1
1.2
1.4
Þekiller 8 ve 9 da boþluk olarak gösterilen kontrol
yüzeylerinden köke yakýn olaný iç bölge flap kontrol
yüzeyi, uca yakýn olaný ise dýþ bölge kanatçýk (aileron)
kontrol yüzeyi olarak tanýmlanmýþtýr. Þekil 14'de kanadýn
iç bölümündeki flap görevi görecek kontrol yüzeyinin iç
yapýsý gösterilmektedir. Firar kenarý kamalarý birbirine bir
kiriþ ile baðlanmýþtýr ve böylece kontrol yüzeyinin
açýklýðý boyunca eþdeðer bir hareket elde edilmektedir.
Kanat Açýklýðý (m)
3d hesaplanan
2d içi n kabul edi len
Þekil 12: Kanat açýklýðý boyunca basýnç daðýlýmý
Üç boyutlu analizlerden elde edilen basýnç deðerleri, iki
boyutlu analizlerden elde edilen basýnç deðerlerine göre
hücum kenarý yakýnlarýndaki bölümlerde daha yüksek
olarak belirlenmiþ ve bu fark en fazla %30 olarak veter
üzerindeki 0.06 m noktasýnda hesaplanmýþtýr. Daha
önceden de belirtildiði gibi eliptik daðýlýmýn
varsayýlmasýndan ötürü, basýnç daðýlýmý kökteki veterde
uçtaki vetere göre daha yüksektir. Üç boyutlu ve iki
boyutlu analizlerin karþýlaþtýrýlmasýnda kullanýlan kesit
kök veterinden alýnmýþtýr ve kanat açýklýðý boyunca olan
daðýlýmýn veter boyunca olabilecek etkisi göz önünde
tutulmamýþtýr.
Kanat üzerindeki kontrol yüzeylerinin hareketinin
saðlanmasý için kontrol kavramý geliþtirme çalýþmalarý
yapýlmýþtýr. Kavram geliþtirme modeli için kanat
üzerinden küçük bir kesit alýnmýþ ve analizler bu kesit
üzerinde yapýlmýþtýr. Firar kenarýndaki paneller
birbirinden ayrý durmaktadýr ve kontrol yüzeyinin
hareketi bu yüzeylerin birbirlerine göre göreceli hareketi
ile saðlanmaktadýr. Þekil 13 örnek sonlu elemanlar
modelini ve kavram geliþtirme modelindeki firar kenarý
kamasý ve destek çubuklarýný göstermektedir.
Þekil 13: Açýk bölme firar kenarý kavramý ve bileþenleri
90
Þekil 14: Kanadýn iç bölgesindeki flap kontrol yüzeyi iç yapýsý
Þekil 15'de iç yapýsý gösterilen kanadýn dýþ bölümündeki
kanatçýk görevi görecek olan kontrol yüzeyinde firar
kenarý kamalarýný birbirine baðlayan kiriþ
kullanýlmamýþtýr. Böylece kamalara uygulanan farklý yön
ve/veya büyüklükteki kuvvetlerle kontrol yüzeyinin
açýklýðý boyunca yapay bir burulma etkisi yaratýlmaktadýr.
Þekil 15: Kanadýn dýþ bölgesindeki kanatçýk kontrol yüzeyi iç
yapýsý
Kanadýn iç bölgesindeki kontrol yüzeyinin aþaðý hareketi
Þekil 16'da verilmiþtir. Kamalarý birbirine baðlayan kiriþ
nedeniyle, bu kontrol yüzeyi için firar kenarý noktalarýnýn
eþdeðer yer deðiþtirmeye sahip olduklarý bir hareket
saðlanmaktadýr.
Þekil 16: Kanadýn iç bölgesindeki flap kontrol yüzeyinin
aþaðý eþdeðer hareketi
V. ULUSAL UÇAK, HAVACILIK VE UZAY MÜHENDÝSLÝÐÝ KURULTAYI
Kanadýn dýþ bölgesindeki kontrol yüzeyinde bulunan
kamalara yukarý doðru,
ayný büyüklükte kontrol
kuvvetleri uygulanýnca oluþan eþdeðer hareket Þekil 17'de
gösterilmiþtir.
Klasik flaplar/kontrol yüzeyleri kaldýrýlarak onlarýn uçuþ
esnasýnda getirdiði aðýrlýktan ve kanat yapýsýnda neden
olduklarý karmaþýktan kurtulunabilir. Bu, flap
sistemlerinin neden olduðu aerodinamik gürültüyü
azaltabildiði gibi, bakým gereksinimini de maliyet ve
sýklýk açýsýndan en aza indirgeyebilir.
Bu çalýþma kapsamýnda öncelikle þekil deðiþtirebilir
malzemelerin geliþtirilmesi, test edilmesi ve üretimi
planlanmaktadýr. Malzeme sentezi ve karakterizasyonu,
test numunelerinin hazýrlanmasý ve kompozit
malzemenin geliþtirilmesiyle de elektriksel, mekanik, ýsýl
özellikleri en iyileþtirilmiþ þekil hafýzalý nano
kompozitlerin elde edilmesi düþünülmektedir.
Þekil 17: Kanadýn dýþ bölgesindeki kanatçýk kontrol yüzeyinin
yukarý eþdeðer hareketi
Kanadýn dýþ bölgesindeki kontrol yüzeyine farklý kontrol
kuvvetleri uygulanýnca oluþan kontrol yüzeyi hareketi
Þekil 18'de verilmiþtir. Görüntü, eþdeðer olmamanýn ve
dolayýsýyla burulma etkisinin görülebilmesi için, firar
kenarýndan alýnmýþtýr.
Þekil 18: Kanadýn dýþ bölgesindeki kanatçýk kontrol
yüzeyinin burulma hareketi
Þekil deðiþtirebilir kontrol yüzeylerine sahip hava
taþýtlarýnýn aerodinamik ve uçuþ mekaniði analizleri
sonucunda kontrol yüzeylerinin boyutlandýrýlmasý,
hesaplamalý akýþkanlar dinamiði analizleri, uçuþ
mekaniði analizi ve kumanda sistemi tasarýmý
planlanmaktadýr. Þekil deðiþtirebilir kontrol yüzeyinin
yapýsal ve aeroelastik tasarým ve analizinde yeni
malzemelerin kullanýmýyla ve mekanizma sistemlerinin
geliþtirilmesiyle de “tamamen kontrol edilebilir” bir þekil
deðiþtirebilir kontrol yüzeyinin tasarlanmasý ve üretilmesi
amaçlanmaktadýr. Rüzgar tüneli testleri, sonuçlarýn
bilgisayar ortamýnda oluþturulacak bir simülatöre
uygulanmasý, sanal uçuþ testlerinin gerçekleþtirilmesi,
þekil deðiþtirebilir akýllý kumanda yüzeylerinin uçaða
takýlmasý ve uçuþ testleri çalýþmanýn planlanan diðer
adýmlarýdýr.
Teþekkür
Bu çalýþmanýn, 2. bölümde 'ODTÜ'DE SÜRDÜRÜLEN
ÇALIÞMALAR' olarak tanýmlanan kýsmý, TÜBÝTAK
tarafýndan, '107M103, Taktik Ýnsansýz Hava Araçlarýnýn
Göreve Uyumlu Kanatlarýnda Kambur ve Burulma
Etkisinin Çýrpma ve Kontrol Yönünden Analizi' projesi
kapsamýnda desteklenmektedir.
3. ODTÜ'DE PLANLANAN ÇALIÞMALAR
Þekil deðiþtirebilir hava araçlarý uçuþ esnasýnda kontrol
yüzeyi/kanat alanlarýnýn belirgin olarak deðiþtirildiði
araçlardýr. Bu tür yapýlarýn temel amacý hava taþýtýnýn
görev performansýnýn ve esnekliðinin arttýrýlmasýdýr. Çok
etkin seyir özelliðine sahip bir uçak bu yaklaþýmýn
uygulanmasýyla ayný zamanda yüksek manevra
kabiliyetine de sahip olabilir. Bu teknoloji ile klasik
kontrol yüzeyleri ve ilintili aerodinamik sürükleme
ortadan kaldýrýlabilir; aerodinamik taþýma/sürükleme
oraný arttýrýlarak ayný yükle daha uzaða veya daha az
yakýtla ayný mesafe katedilebilir.
4. KAYNAKÇA
[1] W. W. Gilbert, “Mission Adaptive Wing System for
Tactical Aircraft”, Journal of Aircraft, (18), 1981,
s.597-602.
[2] E. Pendleton, M. Lee, L. Wasserman, “Application of
Active Flexible Wing Technology to the Agile Falcon”,
Journal of Aircraft, (29), 1992, s.444-57.
[3] B. III Perry, S. R. Cole, G. D. Miller, “Summary of an
Active Flexible Wing Program”, Journal of Aircraft, (32),
1995, s.10-31.
91
V. ULUSAL UÇAK, HAVACILIK VE UZAY MÜHENDÝSLÝÐÝ KURULTAYI
[4] E. Pendelton, D. Bessette, P. B. Field, G. D. Miller, K.
E. Griffin, “The Active Aeroelastic Wing (AAW) Flight
Research Program”, AIAA Paper 98-1972, Proc.
AIAA/ASME/ASCE/AHS/ASC 39th SDM Conf., Long
Beach, CA, April 20-23, 1998.
[5] B. J. Maclean, B. F. Carpenter, J. L. Draper, M. S.
Mirsa, “A Shape Memory Actuated Compliant Control
Surface”, Proceedings SPIE, 1993, s.809-818.
[6] D. B. Koconis, L. P. Kollar, G. S. Springer, “Shape
Control of Composite Plates and Shells with Embedded
Actuators. I. Voltages Specified”, Journal of Composite
Materials, (28), 1994, s.415-58.
[7] J.R. Wilson, “Active Aeroelastic Wing: A New/Old
Twist on Flight”, Aerospace America, 40(9), 2002,
s.34-37.
[8] F.H. Gern, D.J. Inman, R.K. Kapania, “Structural and
Aeroelastic Modeling of General Planform Wings with
Morphing Airfoils”, AIAA Journal, 40(4), 2002,
s.628-637.
[9] B. Sanders, F.E. Eastep, E. Foster, “Aerodynamic and
Aeroelastic Characteristics of Wings with Conformal
Control Surfaces for Morphing Aircraft”, Journal of
Aircraft, 40(1), 2003, s.94-99.
[10] M. Amprikidis, J.E. Cooper, “Development of Smart
Spars for Active Aeroelastic Structures”, AIAA Paper
2003-1799, 2003.
[11] O. O. Bendiksen, G. Y. Hwang, “A Flutter Control
Concept for Highly Flexible Transonic Wings”, 38th
AIAA/ASME/ASCE/AHS/ASC Structures, Structural
Dynamics and Materials Conference, Kissimmee, FL,
April 7-9, 1997.
[12] M.D. Skillen, W.A. Crossley, “Modeling and
Optimization for Morphing Wing Concept Generation”,
NASA/CR-2007-214860, 2007.
[13] P.A. Yoensmeier, “Defense Advanced Research
Projects Agency Contractors to Test Morphing Wings”,
Aviation Week & Space Technology, 23/05/2005, s.72.
[14] http://qwstnevrythg.blog-city.com/
the_changing_shape _of_future_aircraft.htm, son eriþim
tarihi 29/01/2008.
[15] W.B. Scott, “FlexSys 'Morphing' Wing Offers Big
Fuel Savings”, Aviation Week & Space Technology,
27/11/2006, s.72.
[16] http://www.flxsys.com/Applications/Shape
Morphing / son eriþim tarihi 12/02/2009.
92
- ÖZGEÇMÝÞLER YAVUZ YAMAN
1981 yýlýnda ODTÜ Makina Mühendisliði Bölümünden
Lisans, 1984 yýlýnda Yüksek Lisans derecelerini aldý.
1989 yýlýnda Ýngiltere, Southampton Üniversitesi,
Havacýlýk ve Uzay Bölümünden Doktora derecesini aldý.
2001 yýlýndan bu yana ODTÜ Havacýlýk ve Uzay
Mühendisliði Bölümünde Profesör olarak görev
yapmaktadýr.
Havacýlýk ve Uzay Yapýlarýnýn Tasarýmý, Aktif Titreþim
Kontrolü, Akýllý Havacýlýk ve Uzay Yapýlarý,
Aeroelastisite, Aeroservoelastisite, Biyomekanik
konularýnda çalýþmaktadýr. Odamýzýn (21152) sicil nolu
üyesidir.
GÜÇLÜ SEBER
1998 yýlýnda Orta Doðu Teknik Üniversitesi Havacýlýk
Mühendisliði Bölümünden mezun oldu. 2000 yýlýnda
Kalifornia Üniversitesi, Los Angeles Kampüsünde
yüksek lisansýný, 2004 yýlýnda doktorasýný tamamladý.
2004-2006 yýllarý arasýnda M4 Engineering, Inc., Long
Beach, Kalifornia araþtýrma-geliþtirmeden sorumlu
yüksek mühendis olarak görev yaptý. 2006 yýlýndan bu
yana ODTÜ Havacýlýk Mühendisliði Bölümünde
Yrd.Doç.Dr. kadrosunda öðretim görevlisi olarak görev
yapmakta, Klasik ve Nümerik Aeroelastisite, Þekil
Deðiþtiren Uçaklar, Yapýsal Dinamik, Sonlu Elemanlar,
Optimizasyon konularýnda çalýþmaktadýr.
SERKAN ÖZGEN
1992 yýlýnda ODTÜ Havacýlýk Mühendisliði
Bölümünden Lisans, 1994 yýlýnda Yüksek Lisans
derecelerini aldý. Belçika, Von Karman Enstitüsü'nden
1995 yýlýnda Yüksek Lisans Diplomasýný, 1999 yýlýnda
ise Doktora derecesini aldý. 2000 yýlýndan bu yana ODTÜ
Havacýlýk ve Uzay Mühendisliði Bölümünde Öðretim
Üyesi olarak görev yapmaktadýr. Araþtýrmalarýný Sýnýr
Tabaka Akýþlarý, Akýþ Kararsýzlýklarý, Uçak Tasarýmý,
Uçuþ Mekaniði ve Uçuþ Sýrasýnda Buzlanma konularýnda
sürdürmektedir.
EVREN SAKARYA
1984 yýlýnda Ankara'da doðdu. 2007 yýlýnda Orta Doðu
Teknik Üniversitesi Havacýlýk ve Uzay Mühendisliði
Bölümünden mezun oldu. Yüksek lisans çalýþmalarýna
TÜBÝTAK destekli “Taktik Ýnsansýz Hava Araçlarýnýn
V. ULUSAL UÇAK, HAVACILIK VE UZAY MÜHENDÝSLÝÐÝ KURULTAYI
göreve uyumlu kanatlarýnda kambur ve burulma etkisinin
çýrpma ve kontrol yönünden analizi” projesi kapsamýnda
ODTÜ Havacýlýk ve Uzay Mühendisliði Bölümünde
devam etmektedir. Aeroelastisite, akýllý yapýlar ve kontrol
sistemleri konularýnda çalýþmaktadýr.
uzay Mühendisliði Bölümünde Kontrol Sistemleri,
Sistem Dinamiði ve Ataletsel Navigasyon Sistemleri
konularýnda dersler vermektedir.Odamýzýn (52890) sicil
nolu üyesidir.
ERDOÐAN TOLGA ÝNSUYU
YUSUF ULUDAÐ
1983 yýlýnda Mersin'de doðdu. 2007 yýlýnda Orta Doðu
Teknik Üniversitesi Havacýlýk ve Uzay Mühendisliði
Bölümünden mezun oldu. Yüksek lisans çalýþmalarýna
TÜBÝTAK destekli “Taktik Ýnsansýz Hava Araçlarýnýn
göreve uyumlu kanatlarýnda kambur ve burulma etkisinin
çýrpma ve kontrol yönünden analizi” projesi kapsamýnda
ODTÜ Havacýlýk ve Uzay Mühendisliði Bölümünde
devam etmektedir. Havacýlýk yapýlarýnýn aerodinamik,
aeroelastik ve yapýsal konularý üzerinde çalýþmaktadýr.
LEVENT ÜNLÜSOY
1992 yýlýnda Orta Doðu Teknik Üniversitesi Kimya
Mühendisliði Bölümünden mezun oldu. 1995 yýlýnda
yüksek lisansýný, 2001 yýlýnda Üniversity of California,
Davis ABD Kimya Mühendisliði Bölümünde doktorasýný
tamamladý. 1992-1996 yýllarý arasýnda ODTÜ
Mühendislik Fakültesinde Araþtýrma Görevlisi olarak
çalýþtý. 1996-2001 yýllarý arasýnda Üniversity of
California, Davis, ABD Mühendislik Fakültesinde
Araþtýrma görevlisi olarak görev yaptý. 2002-2009 yýllarý
arasýnda ODTÜ Mühendislik Fakütesinde Yardýmcý
Doçent olarak çalýþmýþ olup, halen ayný bölümde docent
olarak görev yapmaktadýr.
1983 yýlýnda Ankara'da doðdu. 2006 yýlýnda Orta Doðu
Teknik Üniversitesi Havacýlýk ve Uzay Mühendisliði
Bölümünden mezun oldu. ODTÜ Havacýlýk ve Uzay
Mühendisliði Bölümü'nde araþtýrma görevlisi olarak
görev yapmaktadýr. Yüksek lisans çalýþmalarýna “Göreve
Uyumlu Kanatlara Sahip Bir Ýnsansýz Hava Aracýnýn
Yapýsal Tasarým ve Ýyileþtirilmesi” konusunda devam
etmektedir. Yapýsal ve çoklu disiplinlerde iyileþtirme,
aeroelastisite, havacýlýk yapýlarýnýn yapýsal tasarým ve
analizi konularýyla ilgilenmektedir.
MELÝN ÞAHÝN
1996 yýlýnda Orta Doðu Teknik Üniversitesi Havacýlýk
Mühendisliði Bölümünden mezun oldu. 1999 yýlýnda
Yüksek Lisans deresini aldý. Ýngiltere, Southampton
Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Gemi Mühendisliði
Bölümünde 2004 yýlýnda Doktora çalýþmasýný tamamladý.
2005 yýlýndan bu yana Orta Doðu Teknik Üniversitesi,
Havacýlýk ve Uzay Mühendisliði Bölümünde Yardýmcý
Doçent olarak görev yapmaktadýr.
Havacýlýk ve Uzay Yapýlarýnýn Titreþim Temelli
Analizleri, Aktif Titreþim Kontrolü, Akýllý Havacýlýk ve
Uzay Yapýlarý, Yapay Sinir Aðlarý ve Biyomekanik
konularý baþlýca araþtýrma alanlarýdýr.
VOLKAN NALBANTOÐLU
1990 yýlýnda ODTÜ Havacýlýk Mühendisliði
Bölümünden mezun oldu. 1994 yýlýnda ABD'nin,
Minnesota Üniversitesi, Havacýlýk ve Uzay Mühendisliði
Bölümünden Yüksek Lisans, 1998 yýlýnda Doktora
derecelerini aldý. 2000 yýlýndan bu yana ASELSAN
A.Þ.'nde tasarým mühendisi olarak görev yapmaktadýr.
Ayný zamanda 2000 yýlýndan beri ODTÜ Havacýlýk ve
93
V. ULUSAL UÇAK, HAVACILIK VE UZAY MÜHENDÝSLÝÐÝ KURULTAYI
94