Supplier Sustainability Handbook 2006

Transkript

1
2
This handbook was developed by the Federation of Tour Operators (FTO) through a multi-stakeholder consultation process involving a broad range of European
participants, including Tour Operators, Trade Associations, Non-Governmental Organisations, Research Institutions and Consultants. It was co-financed through
money made available by the “Travelife” initiative (www.travelife.eu), a European Union “Life” Project.
The information and advice contained within this document is designed to assist tour operators and their suppliers to develop their own sustainable solutions. It
should not be regarded as a definitive statement of the law or technical standards.
Users of this handbook should seek independent expert advice before carrying out remedial work, bearing in mind that changes and new innovations can often occur
quite rapidly in all areas to which this document refers.
Nothing contained in this document can be relied upon to exclude any civil or criminal liability, and whilst the information contained in this document has been
provided in good faith, no liability can be attached to the Federation of Tour Operators nor to any of its member companies for anything contained in the text of this
handbook.
All rights reserved. No part of this handbook may be reproduced in any form or by any means without the written permission of the Federation of Tour Operators.
©Federation of Tour Operators 2006
Photo(s) by courtesy of www.bigfoto.com
İçindekiler
GİRİŞ
Tur Operatörleri Federasyonundan bir açıklama
Sürdürülebilir (ya da Sorumlu) Turizm Nedir?
4
6
SATIN ALMADA SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK İLE İLGİLİ İLKELER
BÖLÜM
BÖLÜM
BÖLÜM
BÖLÜM
1
2
3
4
–
–
–
–
ORGANİZASYON, RAPORLAMA VE YÖNETİM
ÇEVRESEL ETKİLERİN AZALTILMASI
İNSANLARA EŞİT DAVRANMA
SOSYAL VE TOPLUMSAL SORUNLAR
9
15
35
44
EKLER
EK
EK
EK
EK
EK
EK
1
2
3
4
5
6
–
–
–
–
–
–
Örnek politika bildirimleri
Raporlama – basit bir rehber
ÇEVRE ETİKETLERİ
TURİZMDE ÇOCUKLARI CİNSEL İSTİSMARDAN KORUMA KANUNU
Konu ile ilgili Uluslararası Standartlar
Birleşmiş Milletler (BM) Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Önceden Bildirimli İzin (PIC)
Sıkça sorulan sorular
REFERANS VE KAYNAKÇA
SÖZLÜK
Photo(s) by courtesy of www.bigfoto.com.
51
53
54
57
58
59
63
65
67
4
Tur Operatörleri Federasyonundan Uluslararasý bir açıklama.
Tüm sektörlerin daha fazla sosyal sorumluluk ve geliştirilmiş çevre performansı konusunda hareket ettikleri
gözlemlenmektedir. Turizmin konusu insan ile yer ve bu ikisi arasındaki ilişkidir; bu da, faaliyetlerimizin özünü teşkil
etmektedir. Turizm işinde elde edilecek uzun vadeli başarı ile insanları ve yerleri yönetme şekli arasında bulunan
kuvvetli bağı göz ardı etmemiz imkansızdır.
Tur Operatörleri Federasyonu uluslararasý (IFTO) üyesi olarak toplum ve çevre konusunda faaliyetleri sürdürme
biçimimizi geliştirmek için taahhütte bulunduk. Amacımız, bizim ve sizin, performansımızı geliştirmek. Amacımız salt
kesin riskleri yönetmek değildir, zira bu, iyi bir iş sağduyusu demektir.
Böyle bir taahhüdü yerine getirmek için ise, iki alanda ilerleme sağlamayı düşünüyoruz:
1. Operasyonlarımızın doğrudan etkilerinin işletme bünyesinde yönetimi. (Bu, enerji miktarının ve su
tüketiminin veya üretilen atıkların azaltılması, istihdama ilişkin politikaların geliştirilmesi ve personel ve müşteri
bilincinin geliştirilmesi gibi konuları içermektedir.)
2. Tedarikçilerimiz ile çalışma; destinasyonlardaki konaklama yerleri, ulaştırma operatörleri, araba kiralama
noktaları, turistik yerler, geziler ve yer operatörleri.
Tedarik zincirimizde sizin, bir kilit ortak olarak, üstlendiğiniz görev büyük önem taşımaktadır. Son yıllarda Sağlık ve
Güvenlik standartları konusunda çalışmak suretiyle beraber geliştirdiğimiz iyi iş ilişkilerinin, bu yeni Satın Almada
Sürdürülebilirlik Kuralları (bundan böyle Kurallar olarak anılacaktır) – Tercihli Çevre ve Sosyal Uygulama Kuralları
(Kod)– hakkında yapacağımız giriş için sağlam bir temel olacağından eminiz. Biz de, sizler gibi, işletmemizi “yeşilci hale
getirme” sürecinin farklı aşamalarında bulunuyor ve iş biçimimizde yapacağımız gerçek bir değişimin, zaman alacağını
ve gerçek bir sorumluluk gerektirdiğini kabul ediyoruz.
Üç işlev olduğunu düşünüyoruz:
1. Bu uzun vadede iş anlamına gelir. Kurallarda yer alan istatistiklerden de göreceğiniz gibi, çevre ve sosyal
sorunlar, müşterilerimizin tatil kararlarında daha da önemli hale gelmeye başladı. Rekabetçi bir ortamda ayakta
durabilmemiz için bu sorunlara yanıt vermemiz gerekir.
2. Doğru dengeyi kurmak için birlikte çalışmalıyız. Tedarikçimiz olarak siz tatil deneyiminin en keskin ucunda yer
alıyorsunuz. Destinasyon ile ilgili konularda en çok sıcak bir karşılamadan ve yerel ortamın kalitesinden tutun, verilen
hizmetlere kadar hususlar ön plandadır. Diğer bir deyişle, yerel ekonomi, doğa ve toplum arasındaki dengeden
bahsediyoruz.
3. IFTO yalnız değil. Son zamanlarda dünya genelinde yapılan bir araştırma göstermiştir ki; tur operatörlerinin %70’i,
“sürdürülebilir” turizmin, müşterilerine sunabildikleri deneyimin kalitesi açısından önemli olduğunu düşünmektedir.
Biz çalışmaları eş zamanlı hale getirmek için diğer AB Tur Operatörleri ile işbirliği yapıyoruz.
Sürdürülebilir Turizm konusunda yol gösteren bu rehber, bu üç işlevi yerine getirmek amacıyla geliştirilmiştir. Bizim
buradaki amacımız, işletmemiz ile ilgili bir çok kritik sorunu ortaya çıkarmak ve size yararlı bir kaynak sağlamaktır.
Umarız bu rehber gelecekte müşterilerimizin ve diğer ilgili grupların artmakta olan beklentilerini karşılayacak bir işbirliği
ortamı sağlayacaktır.
Saygılarımla
Andrew Cooper – Genel Müdür
5
6
Sürdürülebilir (ya da Sorumlu) Turizm Nedir?
Turizm:
• Örneğin, enerji, atık ve su tüketimimizi azaltarak, çevre üzerindeki olumsuz etkileri en aza indirir.
• İstihdam imkanı ve, örneğin, yerel olarak satın alınan mal ve hizmetler sayesinde destinasyon için ekonomik fayda
sağlar.
• Örneğin, yerel bölgede bulunan insanlara sağlanan istihdam sayesinde, yerel toplulukların elde ettiği sosyal
faydaların artmasını sağlar.
Müşteri Beklentileri
İngiliz Turistlerinin %87’si, tatillerinin çevreye zarar vermemesinin önemli olduğunu düşünüyor ve %70’i de, seyahat
firmalarının çevre sorunları konusundaki ününün çok önemli ya da oldukça önemli olduğuna inanıyor.1 Bu düşüncenin,
daha da yaygınlaşacağını düşünüyoruz.
Sürdürülebilir Turizm Sürdürülebilir Satın Alma demektir.
Biz, Tur Operatörleri olarak, müşterilerimize daha çok sürdürülebilir tatil ürünü sunma konusunda karşılaştığımız
sorunlara karşılık tüm çözümleri verebileceğimizi söylemiyoruz. Çoğumuz bu sürecin daha çok başındayız ve
işletmelerimiz için önemli ilk adımları atıyoruz. İçinde çalıştığımız çevre ve topluma karşı özenli olmamız ve fiilen
çalıştığımız tedarikçileri de sosyal sorumluluk ve iyi çevre performansı konusunda yönlendirmemiz gerekir.
1
ABTA (İngiliz Seyahat Acenteleri Birliği), 2002
Tek ölçü herkese uymayacak, peki o zaman bu Kod nasıl işleyecek?
Şu anda ne yaptığınızı bilmeniz önemlidir. Kodu kullanmaya başladığınızda, salt şu anda işin ne kadarını yaptığınızı
anlayacaksınız ve ayrıca söz konusu kodun, performans ile standartların geliştirilmesi için izlenecek sonraki adımlar
konusunda fikir vereceğini de umuyoruz.
Çevresel ve Sosyal öncelikler, bazı sektörlere göre farklılık gösterir ve destinasyon bazında değişir. Sadece işletmeniz
ile ilgili öncelikleri değerlendirebilirsiniz ve bu yüzden bu Kodun, bu önceliklerin tespit edilmesinde size yardımcı
olacağını umarız.
Biz bu süreci bir ortaklık şeklinde görüyoruz. İçinde bulunduğunuz bölge ile ilgili turizm sorunları hakkında
bilinçleneceksiniz. Biz de bu sorunlar konusunda sizinle çalışmak istiyoruz ve bulunacağınız geri bildirim, bu sürecin
önemli bir parçasını oluşturacaktır.
Bu kodda yer alan çeşitli sorunlar, tüm tedarikçileri ilgilendirmeyecektir çünkü:
• Sadece bir ya da iki odanın verildiği çok küçük operasyonlardan tutun, yüzlerce odanın verildiği büyük otel
gelişimlerine kadar bir çok tedarikçiyi hedeflemektedir.
• Tedarikçilerimiz, bir çok ülkede faaliyet göstermekte ve öncelikler, destinasyon bazında farklılık arz etmektedir.
Bu rehberde belirtilen tavsiyelerin çoğunu gerçekleştirmek basittir. Yerel altyapı ya da bununla ilgili teknoloji
maliyetinden dolayı bazı bölgelerde bazı faaliyetler, diğer bölgelerin aksine, uygunluk arz edebilir. Destinasyon ile
işletmenin hacmine göre esnek bir yaklaşımı benimseyebilirsiniz. Bu bilgiler sadece yol göstermek amacıyla
verilmektedir. Söz konusu bilgilerin, basıma gönderildiği esnada doğru olduğuna inanılmakla beraber, FTO, salt bu
bilgilerin içerisinde yer alan öneriler doğrultusunda alınan önlemlerden dolayı sorumlu tutulamaz.
Uygulamayı kolaylaştırmak için Kodu üç sütun şeklinde bölümlere ayırdık.
Temel Konular:
Turizm
ile
ilgili
eylem
gerektiren temel konular
En İyi Uygulama:
Yapabilecekleriniz – en iyi
uygulama örnekleri
Diğer
önlemler
ve
özel
uygulama:
Bu sorunun üstesinden gelmek
için alınabilecek diğer önlemler
7
8
Sonraki aşama nedir?
Rehberi okuduğunuzda, bilginizi en iyi şekilde nasıl kullanabileceğinize karar vereceksiniz. Biz size şunları tavsiye
ediyoruz:
• Gerçekleştirdiğiniz önlemleri açıklamak ve gelişmeler ile ilgili bir taban çizgisi belirlemek amacıyla doğru ve güncel
kayıtlar tutmalısınız.
• Müşterilerinize ne yapacakları konusunda bilgi vermelisiniz; örneğin: bir günden fazla bir süreyle havlu kullanımı,
yerel kültüre uygun bir şekilde giyinme ve su tasarrufu.
Sertifikasyon Projeleri
Çok sayıda sürdürülebilir ya da sorumlu turizm sertifikasyon programından birini seçtiğiniz takdirde, işletmeniz ulusal ya
da uluslararası bir isim haline dönüşebilir. EK 1’de bu programların bir kısmı gösterilmiştir.
Ve girişiminizin bir sonucu olarak şunları unutmayınız…
Liderliğinizi ve yaratıcılığınızı gösterecek ve işletmenizin görünümünü daha da güçlendirecek ve böylece zaman ve
paradan tasarruf edeceksiniz.
Doğrudan bulunacağınız geri bildirimler önemlidir: Lütfen e-postalarınızı [email protected] adresine gönderin.
Unutmayın:
Bu Kodun geliştirilmesinde bir çok kaynak kullanılmıştır. Kodun arkasında bu kaynakların bulunduğu tam
bir liste yer almaktadır. Bu rehberde belirtilmiş olan önlemler, işletmenizin çevre ve sosyal
performansının gelişmesini sağlayacak ve destinasyonun kalitesine katkıda bulunarak, sunduğunuz
hizmetin genel kalitesini geliştirecektir. FTO, önemli değişiklikleri uygularken konu ile ilgisi olan uzmanlar
(ve gerekli durumlarda kalite standartları kurumu ile sağlık ve güvenlik danışmanları) ile uyum içinde
olmanızı önerir.
BÖLÜM 1 – ORGANİZASYON, RAPORLAMA VE YÖNETİM
“Organizasyon, raporlama ve yönetim” niçin önemlidir?
Odaklı ve etkin olabilmek ve önemli ve ölçülebilir sonuçlar etmek isteyen şirketler hedefler belirler. Başarının yolu, kesin
amaçlar belirleme, personelin tam desteğini kazanma, performansı izleme ve geri bildirimde bulunma gibi süreçlerden
geçer.
Hedefler, ilerlemenin gerçekleşmesini ve elde edilen başarıların da müşteriler, medya ve diğer kişi ya da
kurumlarca tanınmasını sağlar.
Kodda hangi organizasyon, raporlama ve yönetim konuları yer almaktadır?
Resmi çevresel yönetim sistemlerini kabul etmenizi beklemiyoruz – sadece üç temel unsuru uygulamanızı istiyoruz
• Çevresel ve sosyal politikasının ya da sorumlu şirket bildirisinin hazırlanması
• Kodda önerilen iyileştirmelerin gerçekleştirilmesi için personelin eğitilmesi
• Sonuçların ölçülmesi.
Bunlar size kaynakları etkin bir şekilde kullanmanızı, yaptığınız işi yönetmenizi ve izlemenizi ve işinize hakim olmanızı ve
yaptığınız işe değer katmanızı sağlar.
İşletmem bir turizm sertifikasyon ya da diğer resmi çevre yönetim sistemine katılmalı mıdır?
Turizm sertifikasyon programları ve çevre yönetim sistemleri bazı işletmelere fayda sağlayabilir. Bu rehberde
tanımlanan adımlar, aynı zamanda gelecekte resmi bir çevre yönetim sistemine dahil olmak isteyen bir işletmeye de
yarar sağlayacaktır.
9
10
Referans
Temel Konu
En İyi Uygulama
Politika Bildirimi
Diğer Önlemler + Özel Uygulama
RT01.01.01
Bir işletmenin yazılı bir politika bildirimi
bulunmalı ve bu bildirimde aşağıdaki
hususlar yer almalıdır:
• (örneğin, çevreye verdiği zararları
aza indirmek için) çevre konusunda
belirlediği hedefler
• çalıştırdığı kişilere karşı davranış
biçimi (örneğin, çalışanlara Sağlık ve
Güvenliğin, eşit imkanların ve diğer
temel insan haklarının sağlanması)
• (örneğin, çocuk koruma ya da
uyuşturucu gibi müşteri bilincinden
yararlanan girişimleri desteklemek
amacıyla) içinde yer aldığı topluluk
ile entegre olma ve işletmeyi
etkileyen önemli yerel sorunlar
konusunda işbirliğine girme şekli.
Tek bir politika bildiriminde tüm bu
konular yer alabilir ya da her bir
hususta farklı bir politika bildirimi
çıkarabilirsiniz. Örnek olarak verilen
politika bildirimleri Ek 3’te yer
almaktadır.
Politika Bildirimleri:
• işletmenin
arka
bölümünde
(personel
duyuru
panosunda,
personel eğitim malzemelerinde
ve
personel
bültenlerinde)
yayınlanabilir ve (personel maaş
bordroları ile de bildirilebilir).
• Otelin
resepsiyon
kısmında
yayınlanabilir ve ayrıca odalarda
talep
edilmesi
durumunda
misafirlerin
kullanacağı
malzemeler, Internet ve broşürler
aracılığıyla
da
talep
halinde
misafirlere sunulabilir
Çevre, istihdam ve toplumsal sorunlar
konusunda sürdürülebilir turizm ile ilgili bir
politika bildirimini geliştirmek ve bu bildirimi
hayata geçirmek için turist kurulu ya da
yerel makamlar ile işbirliğine girilmesi.
RT01.01.02
Çalışanların, aşağıda belirtilen araçlar ile
bu politikalar hakkında bilgi sahibi olması
sağlanmalıdır:
a. Çalışmaya
başladıklarında
görevleri ile ilgili bir eğitim
programı verilmesi
b. Personelin,
bu
politikaların
işletme
bünyesinde
entegre
edilmesini
sağlayacak
şekilde
eğitilmesi
c. Personele
yönelik
ilanlar,
personele gönderilecek genel epostalar ve daha az resmi özellik
taşıyan araçlar.
Personel, politikaya ilişkin amaçların
başarılması
konusunda
üstlendiği
sorumlulukları
anladığı
zaman,
politikalar da verimli bir şekilde
amacına ulaşmış olur. Kurumun ve
personelin niteliğine göre eğitim resmi
veya samimi bir ortamda yapılabilir.
En ideali ise, eğitimde tatil yerine
özgü sorunların da yer almasıdır ve
bu sorunlar aşağıda belirtilmiştir:
• Suyun
yönetimi
ile
ilgili
standartları sürdürme biçimi
• çocuk koruma gibi yerel topluluk
sorunlarının idaresi
Personel
ile
misafirlerin,
bir
sahilin
temizlenmesi gibi yerel bir projede gönüllü
olarak çalışan personeli desteklemeleri
amacıyla, bir politikanın belli bir özelliğinin
vurgulandığı ve samimi ortamda düzenlenen
“etkinlik haftası” kampanyaları.
Referans
Temel Konu
En İyi Uygulama
•
RT01.01.03
İşletme bünyesinde kişilere aşağıda
belirtilen sorunların yönetimi konusunda
sorumluluk verilmelidir:
a. çevre sorunları
b. çalışanların refahı
c. sosyal ve toplumsal sorunlar
hırsızlık gibi güvenlik sorunlarının
idaresi
Amaçların yerine getirilmesi için
sorumluluk verilecek personel ve
bölümlerin seçimi.
Başarılarınızı
raporlamak suretiyle kaydettiğiniz
ilerlemeyi
gösterebilirsiniz.
Daha
büyük
işletmelerde
bu
görevler
genellikle aşağıda belirtilen bölümlere
verilir:
• tesis idare ve bakım bölümü
• insan kaynakları ve personel
bölümü
• satın alma bölümü
• pazarlama bölümü
Daha küçük işletmelerde ise, yönetici
ya da işletme sahibi, genellikle bu
girişimleri kendisi yönetir.
•
•
•
•
Yeşilci bir personel takımı ya da grubu
ve/veya toplum üyesi oluşturma.
Bilgi ve eğitim faaliyetlerini, işletme,
üniversite ve okullar ile paylaşarak,
bilincin artırılmasını sağlamak ve odak
noktasını yakalamak
Temel sorun ve yenilikleri yakından takip
etmek için yayın ve Internet kaynaklarına
abone olmak
Yararlı olabileceğiniz topluluk ve koruma
kuruluşlarını desteklemek
Kayıt ve rapor sonuçları
RT01.01.04
Aşağıda belirtilen konularda işletmenin
hacmine göre (en azından yılda bir kez)
düzenli
olarak
ilerleme
raporu
hazırlanmalıdır:
a. çevre sorunları
b. çalışanlar arasındaki ilişkiler
c. işletmenin toplulukla entegre olma
biçimi
Sonuçları
kaydeden
ve
çevre
programını izleyen bir çok işletmede,
işletme giderlerinde %20 veya üzeri
bir düşüş oranı kaydedilmiştir.
Ulaşılan hedeflerin belirtildiği basit bir
liste,
personel
ile
müşterilere
ilerlemeyi gösterecek etkin bir yöntem
olabilir.
Daha büyük işletmelerde
sosyal ve çevre sorunları hakkında
harici olarak bilgi verebilmenin en
uygun şekilleri şunlardır:
• sürdürülebilirlik raporu
• işletmenin yıllık faaliyet raporu ve
hesapları
İlerlemeyi kaydetme ve sonuçları raporlama
biçimi, şirket bünyesinde şu işlemleri içerir:
• Enerji, içme suyu ile atık su ve atıkların
izlenmesi ve karşılaştırılması
• Personelin cinsiyeti, ırkı, yaşı, kurumsal
statüsü, maaşı ve ortalama hizmet süresi
açısından eşit imkanların izlenmesi ve
karşılaştırılması.
• Sponsor, staj, daha çok becerinin
sağlanmasına yönelik eğitim ve personel
girişimleri vs. hakkında elde edilen
bilgilerin yayınlanması.
• Yerel tedarikçiler ile yapılan sözleşme,
yerel etkinliklerin sponsorları ve vakıflara
yapılan bağışların sayısı hakkında bilgi
verilmesi
11
Referans
Temel Konu
En İyi Uygulama
•
şirket web sitesi
İşletme içi/daha az resmi alternatifler
için sağda yer alan sütuna bakınız
12
•
Personel
sayısı/sıklığı
eğitim
toplantılarının
Ayrıca;
• Daha fazla başarı elde etmek için hedef
belirleyerek
işletmenizi iyi sonuçlar
üzerine inşa edebilirsiniz.
• Performansa ilişkin faaliyet raporlarında,
alınan dersler ve daha az başarı sağlanan
girişimler hakkında bilgi verilmesini
sağlayabilirsiniz.
• Yerel basında ve/veya misafirlere verilen
yayınlarda girişimlere daha çok yer
verebilirsiniz.
• Bölgede
yer
alan
diğer
turizm
işletmelerine yol gösterebilir ve onların
daha
iyi
işletme
uygulamaları
gerçekleştirmelerini sağlayabilirsiniz.
Topluluğun/çevreci işletme gruplarının içerisinde yer alma.
RT01.01.05
İşletmelerin, aşağıda belirtilmiş olan
topluluklarda yer alması ya da bu
topluluklara katılmaları istenir:
a. bir yeşilci işletme ya da atık azaltma
kulübü gibi çevre ile ilgili bir açık
oturum
b. yerel bir otel derneği gibi iş
dernekleri
c. bir yerel kuruluş gibi toplum
oturumları
d. sürdürülebilir bir turizm programı
(bkz. ek 3)
İşletme ağları, yeni fikirlere ve
ortaklıklara açıktır, böylece
destinasyon kalitesi konusunda temel
sorunları değerlendirmeniz
mümkündür. İşletmeler, bir forumda
yer aldıklarında turizme karşı daha
fazla sürdürülebilir bir yaklaşım
gösterilmesini sağlayabilirler.
İş forumlarının olmadığı ya da coğrafi konum
açıdan izole durumda bulunan bölgelerde,
topluluk grupları, koruma kuruluşları ve
Internet forumları da yararlı olabilir.
İşletmenin sürdürülebilirlik politikasının,
topluluk bilincini uyandırmasını sağlamak için
iletişim kurulması.
Yerel sorunlar konusunda bilincin artırılması
için tatil yeri ya da destinasyonda bulunan
ortaklar ile işbirliğine girme.
Diğer tatil yerleri ya da destinasyonlar ile
girilecek işbirliği, turizme karşı çok daha
fazla sürdürülebilir bir yaklaşım sağlar.
Referans
Temel Konu
En İyi Uygulama
RT01.01.06
Son beş yılda üstlenilen ya da gelecekte
gerçekleşmesi
düşünülen
(yenileme,
yeni bina vs. gibi) yeni kalkınma
projeleri için yerel plan işlemlerinin
izlenmesi gerekir.
Planlama
ile
ilgili
düzenlemeler,
genellikle bir destinasyonun genel
kalitesini ve cazibesini korur. Bu
düzenlemelerde enerji ve suyun
verimi ve diğer konular daha çok yer
almaya başlamıştır. Tüm kalkınma
projelerinin,
inşaatlar
sırasında
mevcut düzenleyici standartları yerine
getirmesi gerekir.
Planlamaya
ilişkin
düzenlemelerin,
uygulanmadığı ya da iyi bir şekilde
geliştirilmediği
durumlarda,
işletmelerin,
destinasyonun genel kalitesini yükseltecek
şekilde
yeni
plan
ve
gelişmelerin
tasarlanmasını
sağlamak
amacıyla
sorumluluklar üstlenmelidir.
Yeni kalkınma projelerine başlamadan önce,
çevre ve/veya sosyal etkiler konusunda
yapılacak değerlendirmelerin tamamlanması,
yükleniciler tarafından yerine getirilmesi
gereken kilit gerekliliklerin ana hatları ile
belirlenmesi ve etkilerin aza indirilmesi
konusunda alınacak uygun önlemler ile
gelişmenin olumsuz etkilerinin kesin bir
şekilde saptanması.
Yerel topluluk üyelerinin, planları incelemek
ve yorumlamak üzere davet edilmesi.
Düzenli
toplantılar
düzenleyerek
geri
bildirimin ve eylemlerin izlenmesi. Geri
dönüştürülmüş
ya
da
geri
verilmiş
malzemelerin, mümkün ise, destinasyonun
karakteristiğini
bozmadan
inşaatta
kullanılması.
Çevresel
anlamda
yararlı
ve
elverişli
olabilecek yerel malzemelerin kullanılması.
İnşaat ve operasyon sırasında o bölgenin
insanlarının ve hizmetlerinin kullanılması.
Tüm inşaat işçileri için iyi bir şantiye
güvenliğinin sağlanması.
Planlama, dizayn, inşaat ve operasyon
sırasında enerji, su verimi, atık ve diğer
çevre yönetimi ile ilgili konuların göz önünde
bulundurulması.
Şantiye işçileri/yapı kullanıcıları ya da inşaat
ile operasyon sırasında bölgeyi etkileyecek
çevre kirliliğini ve etkilerini azaltacak
malzemelerin seçilmesi.
13
Referans
Temel Konu
En İyi Uygulama
14
Yenileme çalışmalarından sonra mobilyaların
sosyal vakıflara verilmesi.
Yerel mobilya ve sanat ve el işi eserlerinin
satın alınması.
Su tüketiminin, yerel bölgenin kullanılabilir
su
rezervleri
üstündeki
etkisinin
değerlendirilmesi
ve
eşit
kullanımı
sağlayacak önlemlerin alınması.
BÖLÜM 2 – ÇEVRESEL ETKİLERİN AZALTILMASI
Çevre ile ilgili sorunlar niçin önemlidir?
Yapılan Pazar araştırması, sürekli olarak müşterilerimizin, çevreyi etkilemeyen konaklama yerlerinde kalmak istediklerini
göstermiştir.
Otelin etrafındaki ve tatil yerindeki çevrenin kalitesi de, kesinlikle sunabileceğimiz tatilin kalitesi için
temel bir özellik taşımaktadır. 2002 yılında İngiltere’de yapılan anketlere cevap veren turistlerin %87’si, tatillerinin
çevreye zarar vermesinin “çok” ya da oldukça” önemli olduğunu ifade etmiştir. Çevre ile ilgili kaynakların kullanımı ve
suiistimalinin, yerel topluluğun yaşam kalitesi üzerinde bir etki yaratabileceğini de unutmamak gerekir. İngiltere’de
İngiliz müşterilerin %83’ü, kirlenmiş sahillerin ve pis bir denizin, kendilerini seyahat destinasyonu seçimi ya da tavsiyesi
konusunda temkinli davranmaya iteceğini ifade etmiştir. (Goodwin 2001. Goodwin and Francis 2003)
Kodda hangi çevresel sorunlar yer almaktadır?
•
•
•
•
•
İşletmenizin enerji tüketimini ele alma ve yenilenebilir enerjiyi kullanmaya çalışma yöntemleri
İşletmenizin, su tüketimini aza indirmek için benimsediği yaklaşım
İşletmenizin, atık suyun arıtılması için kullandığı yöntemler
İşletmenizin, atık üretimini aza indirmek ve uygun tesislerin bulunduğu ülkelerde atıkları geri dönüştürmek için
izleyeceği adımlar
İşletmenizin, destinasyondaki doğayı ve biyoçeşitliliği korumak adına alacağı önlemler
Neden Kodda özellikle bu sorunlar konusunda sorular bulunmaktadır?
Çünkü herhangi bir turizm işletmesinin yaratabileceği ve doğrudan etkileyebileceği çevresel etkiler bulunmaktadır. Tüm
dünyada yüzlerce işletmeden alınan raporlara göre işletmeler, 1. Kısımda açıklanan uygun yönetim süreçlerini hayata
geçirdiklerinde şunu görmüşlerdir:
• Enerji ve su tüketimi maliyetleri %20’in üzerinde bir oranda azalmıştır
• Katı atık ve su atık boşaltım giderleri ise, %15’in üzerinde bir oranda azalmıştır
• Çalıştıkları çevrenin kalitesi yükselmiştir
• Personelin motivasyonu artmıştır
• Toplulukta ilişkiler gelişmiştir
15
16
İşletmem belirtilen teknolojilere yatırım yapmalı mıdır?
Sadece çok iyi bir şekilde araştırma yaptıysanız ve sunduğunuz hizmetin kalitesini düşürmeyecek şekilde maliyet
tasarrufu sağlayacağından eminseniz yatırım yapmalısınız. Yatırım yapmadan önce işletmenizin en iyi uygulama veya
diğer önlemler ve özel uygulama başlıklı tablolarda yer alan önlemlerin birini ya da çoğunu zaten uygulayıp
uygulamadığını kontrol ediniz.
Bu önlemlerin bir kaçını uygulamak, belirtilen teknolojiden daha ucuza mal olabilir.
Belirtilen teknolojilerin çoğu, gerçekçi olmak gerekirse, sadece bir yenileme çalışması sırasında kurulabilir ve bu yüzden,
sağ sütunda önerilen önlemler, yenileme çalışması başlayana değin işletme giderlerinde tasarruf sağlamanıza yardımcı
olacaktır.
Referans
Temel Konu
En İyi Uygulama
Enerji Yönetimi
RT01.02.01
Enerji Tüketimi ve Maliyeti
İşletmenizin çevre ile ilgili diğer yönlerini
karşılaştırarak enerji yönetiminin önemini
vurgulayın. Güneş enerjisi gibi
yenilenebilir kaynaklardan yüksek
miktarda enerji temin ettiğiniz durumlarda
dahi, enerji tüketimini azaltmak için
izleyeceğiniz bir çok yöntem mevcuttur.
Önleyici bakım, maliyeti ve enerji kullanımını
aza indirecektir. Personel duyuru panolarına
bilincin artırılmasına yönelik bilgiler asın.
Personel eğitim malzemeleri içerisinde yer
alan önleyici bakım prosedürleri ve bakım
talep formları, örnek olarak kullanılabilir.
RT01.02.02
Enerji Verimli Aydınlatma
Enerji verimli lambalar, filaman (lamba
teli) eşdeğerlerinden maksimum %80
daha verimli olabilir ve 20 katı daha fazla
ömrü olabilir. Enerji verimli lambalar,
uzun süre yakıldığı alanlarda sadece
birkaç ay içerisinde ödenen paranın
karşılığını verebilir.
Enerji verimli aydınlatma aşağıdakilerden
oluşur:
• Tercihen yüksek frekanslı direnci
(balast) olan flüoresan lambaları
• Kompakt flüoresan lambaları
• Gıda üretim alanları yakınında
kullanılan trifosfor lambaları
• Dış ortamlar için yüksek basınçlı
sodyum ya da metal halid lambaları
• Gerekli durumlarda spot aydınlatmada
kullanılan halojen lambalar
Tesis önünde yer alan alanlarda, enerji
verimli ampullerin, ehliyetli bir aydınlatma
uzmanı ya da mühendisine danışılarak
takılması iyi olacaktır. Bazı çeşitler,
karartma ayarlı anahtarlarda ya da
hareket algılayıcılarında verimli bir şekilde
çalışmaz.
Enerji verimli lambalar, her yerde bulunmaz.
Aşağıdakiler bunlara alternatif olabilir:
• Mümkün olduğunca yapay ışık yerine
doğal ışık kullanılması. Örneğin, uygun
donanımlarda fotosel kurulumu (bazı enerji
verimli lamba çeşitlerinde fotosel
kullanılamaz), içeriye maksimum miktarda
ışık girmesini sağlamak için camları ve ışık
donanımlarını en azından haftada bir kez
temizlenmesi.
• Kimsenin bulunmadığı alanlarda ışıkların
kapatılması. Örneğin, umuma açık
alanlarda tuvalet gibi personel ve insanlar
tarafından sık kullanılmayan alanlarda
kurulu hareket algılayıcıları (zamanlayıcı
cihazları ve hareket algılayıcılar, bazı enerji
verimli lambalar ile çalışmaz) ve
işletmenin ön ve arka tarafında bulunan ve
personel ile misafirleri, bir alandan
ayrılırken ışıkları kapatması yönünde
uyaran işaretler. Tuvalet gibi umuma açık
alanlarda bir hareket algılayıcısına tek bir
ışık bağlı olmamalıdır.
17
Referans
Temel Konu
En İyi Uygulama
18
Özel balasta ihtiyaç olabilir ve daha çok
yenileme çalışmaları sırasında elektrik
tesisatının akım devreleri üzerinde
çalışılması gerekebilir. Kompakt flüoresan
lambaları, işletmelerin ön tarafında en
fazla kullanılan enerji verimli lambalardır.
Bu lambaların kurulumu için genellikle
kullanılan akkor ampullerde neredeyse
hiçbir değişiklik yapılmaz. Örneğin,
(lambanın altına entegre edilmiş balastı
bulunan) vidalı Kompakt Flüoresan
Lambaları, akkor ampullerde doğrudan
yerleştirilir.
RT01.02.03
Misafir odalarında otomatik ısıtma
ve iklimleme kontrolü
Pencereler ya da dış kapılar açıldığı
zaman, otomatik aygıtlarda, iklimleme
ve/veya ısıtma devre dışı kalır. Genellikle
önemli miktarda tasarruf sağlanabilen
misafir odalarına takılır, ancak bazen
umuma açık diğer alanlarda da kullanılır.
İklimleme ya da ısıtma sistemi açık iken,
kapı ve pencereleri açma ihtiyacını aza
indirmek için oda termostatının, misafirin
konforunu sağlayacak şekilde doğru
konumda ayarlanmasını sağlamak yararlı
olacaktır.
Genellikle otomatik aygıtlar, yenileme
çalışmaları sırasında takılabilir, ancak etkili
alternatifler de mevcuttur:
• Belli bir süre için boş kalan odalarda enerji
harcayan teçhizatın kısmen kapatılması
için fotosel, kızılötesi hareket algılayıcılar
ya da eşdeğer teknolojilerin kurulması
• Otel genelinde enerji tüketiminin yönetimi
için akıllı bina yönetim sistemlerinin
kullanılması. Bunlar kurulduğunda bir
mühendisin kullanımı konusunda bir eğitim
alması gerekir.
• Misafirler odadan ayrılırken, ışıkların,
bağımsız iklimleme birimlerinin ve
hareketli algılayıcılar ile çalışmayan
teçhizatın kapatılması konusunda uyarıda
bulunan görünür işaretler
• Personelin, en az yoğun dönemlerde
özellikle işletmenin özel alanlarında yatak
sayısının düştüğü zamanlarda tesisin bazı
bölümlerini (misafir odalarının bulunduğu
kanat veya katlar) kapatmak suretiyle
Referans
Temel Konu
En İyi Uygulama
•
•
•
•
enerji tüketimini azaltmasını sağlayacak
bölgeler oluşturmak
Televizyonların ve enerji tüketen diğer
teçhizatın, rutin temizlik sırasında personel
tarafından kapatılmasını sağlamak için
eğitim verilmesi. Televizyon sistemi,
televizyon kapandığı zaman hata verecek
şekilde dizayn edilmiş ise, bu işlem
yapılmamalıdır.
En azından aylık olarak enerji tüketiminin
kaydedilmesi, detayların, yerel olarak ya
da genel müdürlük tarafından tablo haline
getirilmesi ve yıllık bazda performansın
karşılaştırılması, açıklama yapılamayan ve
tüketimde gözlenen değişikliklerin
araştırılması ve yıl boyunca sağlanacak
gelişme ile ilgili hedeflerin belirlenmesi.
Gerek mülkün toplam enerji tüketimi,
gerekse enerji tüketim indeksi (yani
misafir-gece başına ya da oda-gece başına
tüketilen enerjinin miktarı) hesaplanarak
performans izlenmelidir.
Yeni tesis ve ekipman seçimi konusunda
enerji verim kriterlerinin uygulanması.
İşletmeler, büyük tesislerin en güncel satın
alımları ve enerji tasarrufu kriterleri
konusunda şartname ile işe uygunluğu
gösterebilirler.
İklimlemenin standart olduğu iklimlerde,
Venturi, solar baca, çapraz havalandırma
ya da termal bağlantısı gibi doğal
metotların kullanıldığı ve yerel rüzgar
koşullarından yararlanacak şekilde dizayn
edilen yeni otel tesisleri ya da yeni ekler
inşa edilmelidir.
19
20
Referans
Temel Konu
En İyi Uygulama
•
RT01.02.04
Misafir odaları boş iken elektriğin
kapatılması için kullanılan ve
kontrol anahtarı olarak anahtar
görevi gören kartlar ya da diğer
cihazlar.
Anahtar görevi gören kartlar, misafirler
odalarına girdiklerinde elektriği açar ve
çıktıklarında da kapatır ve önemli
miktarda tasarruf sağlar. Misafir odası
boş iken ısıtma/iklimleme sistemlerini ve
ışıkları kapamak için kullanılan başka
sistemler de mevcuttur.
Örneğin müşterinin müdahalesine gerek
olmadan kullanılabilen kızılötesi ve kapı
sensörleri ile çalışan sistemler
bulunmaktadır. Bu sistemler, anahtar
görevi gören klasik kart sistemlerinden
daha etkilidir, çünkü misafirler tarafından
(günün 24 saati iklimleme sistemini
çalıştıracak anahtar görevi gören kart
düğmesine telefon kartı yerleştirmek gibi)
başka amaçlarla kullanılamayacaktır.
Yenilenebilir Enerji
RT01.03.01
Enerji tedariki ve kaynakları
Yenilenebilir kaynaklardan enerji satın
alan veya bu kaynaklardan enerji üreten o
bölgedeki turizm işletmeleri, kullanılan
fosil yakıtlardan ya da güç santrallerinden
yayılan sera gazı emisyonlarının etkisinin
azaltılmasına önemli bir katkıda
bulunmaktadır. Bazı ülkelerde
düzenlemelerde işletmelerin kendi
enerjisini belli bir tedarikçiden satın
almaları gerektiği ve yenilenebilir enerjinin
kullanımı ile ilgili sorunun, bu ülkelerde
Otel tarafından kullanılan dahili suyu
önceden ısıtmak amacıyla iklimleme
sistemlerinden elde edilen atık ısıyı
değerlendirerek başka bir durumda sıcak
ya da soğuk atıklardan yararlanmak için
kullanılan cihazların kurulumu ve bakımı.
Referans
Temel Konu
En İyi Uygulama
söz konusu olmadığı belirtilmektedir.
RT01.03.02
Yenilenebilir enerji kaynakları
Aşağıda belirtilen bir ya da birden fazla
yenilenebilir enerji kaynağına doğrudan
yatırım yapabilecek işletmeler, bu gibi
bazı teknolojilerde ödenen paranın geri
dönüşü biraz zaman alsa dahi, çevre
kirliliğini azaltacak ve para tasarrufunda
bulunacaktır. En ideali ise, yenilenebilir
kaynaklar ile üretilen enerjinin, otelin
genel enerji kullanımına gözle görülür bir
şekilde katkıda bulunmasıdır. Yenilenebilir
enerji kaynakları ve bunlarla ilgili metotlar
şunlardır:
• Elektrik üretiminde kullanılan solarsel
(fotopil) – güneş panelleri ve güneş
çatı kiremitleri
• Sıcak suyu (önceden) ısıtmak için
güneş ısısını kullanmak. Güneş ile
ısınan ve depoda saklanan su
sistemlerinde, legionella enfeksiyonu
riskine karşı 60°C üzeri ısıyı korumak
için yedek bir ısı kaynağının bulunması
gerekir.
• Mekan ısıtması için sıcak suyun
ısıtılmasında güneşten faydalanmak.
• Yüzme havuzu, sauna ya da jakuzi için
güneşten faydalanmak.
Tesiste ve ayrıca teknolojilerin kullanılmadığı
ya da sabit olmadığı durumlarda yenilenebilir
enerji üretimine yatırım yapabilecek kaynağı
olmayan işletmeler, gene de, aşağıda belirtilen
eylemler ile yenilenebilir enerji konusunda
sorumluluklarını gösterebilirler.
• Yenilenebilir kaynak kullanan şirketlerden
enerji almak. Yenilenebilir enerji
kaynakları, hidroelektrik, solar, rüzgar,
dalga ve jeotermal kaynaklardan üretilen
elektriği kapsar.
• Enerji üretiminin verimini önemli ölçüde
artıran teknolojileri kullanmak ya da bu
teknolojileri kullanan şirketlerden enerji
almak. Bunların içerisinde atıktan enerji
üreten tesisler, bölgesel merkezi ısıtma
sistemleri ve kombine ısı ve güç birimleri
bulunmaktadır.
• Taşıtlarda benzin yerine elektrik ve likit
petrol gazı, dizel yerine de işlenmiş nebati
yağ (biyoyakıt) kullanılmasını sağlamak.
• Güneş enerjisinden yararlanılan bağımsız
dış aydınlatma, levha ve benzeri birimlere
yatırım yapmak.
Biyoçeşitliliği artırmak ve doğal ortamlar ile
çevreyi korumak amacıyla projelere yatırım
yapan kuruluşlar vasıtasıyla fidan ekimi
girişimler
gibi,
otelin
karbondioksit
emisyonunu
dengeleyen
programlara
yatırımda bulunmak.
21
Referans
Temel Konu
Tesiste kullanmak üzere
yenilenebilir enerji satın almak.
En İyi Uygulama
•
•
Elektrik üretmek için rüzgar
türbinlerinden yararlanmak
Otelin araçlarında kullanılmak üzere
elektrik, biyoyakıt ve likit petrol gazı
gibi çevreye yararlı yakıtları
kullanmak.
22
Uygun durumlarda, elektrik, sıcak su, mekan
ısıtma ve motor yakıtı taleplerini karşılamak
amacıyla yenilenebilir kaynaklardan
yararlanmak.
Yenilenebilir enerjinin verilebildiği ülkelerde
yerel toplumun ihtiyaçlarını karşılamak için
yenilenebilir artık enerji sağlamak.
Enerji tüketimi ile ilgili konular ya da
yenilenebilir enerjiye yaptıkları yatırımlar
hakkında misafirleri ve personeli
bilgilendirmek.
Su Yönetimi
RT01.04.01
Su Tüketimi ve maliyeti
Su tüketiminin azaltılması, işletmeler için
yüksek bir öncelik olabilir. Bazı yerlerde,
suya su rezervi ve kanalizasyon için ayrı
ayrı para alınır, böylece azalan talep,
kanalizasyon masrafları ile ilgili su
maliyetini de düşürür. Su yönetimine
ilişkin sorunların konu ile ilgili önceliğini,
işletmenizin diğer çevre ile ilgili yönleri ile
karşılaştırmak.
Bakım, musluk, boru vs sızıntılarının kontrol
edilmesi açısından önemli bir rol
oynamaktadır. Personelin, bu gibi durumları
görüp tespitte bulunması konusunda eğitilmesi
ve bunların derhal tamir edilmesi konusunda
nasıl rapor edileceğini bilmesi gerekir.
RT01.04.02
Akış kontrolü mekanizması ve
nefeslik gibi su tasarrufu sağlayan
aygıtlar.
Bu aygıtlar, su tüketiminde önemli
tasarruf sağlar ve genellikle makul
düzeyde su tazyikinin olduğu alanlara
monte edilebilir. Bu şekilde misafirlerin
aldığı hizmet seviyesinde gözle görülür bir
değişiklik olmadığı belirtilmektedir.
Umuma açık alanlarda kullanılan sensörlü
musluklar, beş saniye akacak şekilde
ayarlanmalı ve düşük akışlı duş
başlıklarının ise, (bir duş başlığı için 9.5
L/dk. olacak şekilde), tüm misafir
Bu gibi aygıtlar, su tazyikinin tüm katlarda ya
da üst katlarda haddinden fazla düşük olduğu
binalarda verimsiz sonuçlar doğurabilir. Su
tüketiminin azaltılması için alınacak en etkili
önlem, büyük bir olasılıkla personel ve müşteri
bilincinin artırılmasına yönelik girişimlere
yönelmek olacaktır. RT01.04.03 ve
RT01.04.05 nolu maddelere bakınız
Referans
Temel Konu
En İyi Uygulama
odalarına monte edilmeden önce, tercihen
otel üst katlarında uygun bir şekilde test
edilmesi gerekir.
Akış kontrol mekanizmaları, genellikle
düşük su tazyiki olan İşletmelerde
kullanılamaz. Bunlar daha “standart”
tazyik koşulları altında (2 ila 4 bar ya da 2
ila 4 kg/cm²) çalışan binalar için
tasarlanmıştır. 1 barlık tazyikin olduğu
binalarda, genellikle düşük tazyikte
çalışırken yeterli akış sağlayan özel duş
başlıklarının kullanılması gerekir.
(örneğin; tazyiki dengeleyen duş
başlıkları)
RT01.04.03/4
Gri Suyun Geri Dönüşümü
Gri su, sebze, el ve çamaşır yıkanırken bir
kez kullanılmış olan, ancak tekrar
tuvalette sifon suyu olarak ya da bahçe
sulamasında kullanılabilen sudur. Gri su,
ayrıca otel kanalizasyon sisteminde
yeniden kullanılabilir ve bir su atık işleme
tesisi ile yeniden işlenebilir. Bu gibi
sistemleri kurmak pahalı olmakla beraber,
su kullanımında önemli tasarruf sağlar.
Ayrıca başka teknolojiler de mevcuttur;
örneğin son durulama suyunu, sonraki
yıkama işleminin ilk yıkama programı için
kullanan çamaşır makineleri vardır.
23
Referans
RT01.04.05/6
Temel Konu
En İyi Uygulama
Misafirlerinizin, kullandıkları havlu
ve çarşafları temizlemeye
vermeden önce birden fazla defa
kullanmalarını sağlayın.
Misafirlerinizi havlu ve/veya çarşafları
yeniden kullanmaları yönünde teşvik
etmek için misafir odalarına kullanılan
bilgi kartları, su tüketimi ve deterjan
kullanımı açısından kayda değer bir
tasarruf sağlayacaktır. Genellikle kartlarda
otel işletmelerinin çevre etkileri hakkında
bahsedilecek ve tekrar kullanılacak
havluların nereye bırakılması gerektiği
belirtilecektir. Misafir kartları, oda temizlik
personeline verilecek uygun eğitimler ile
desteklenmeli ve yıkanan çamaşırların
miktarı izlenmeli ve programın etkin olup
olmadığını görmek için personel ile iletişim
halinde olunmalıdır.
24
Bir otel, bu gibi girişimlerin misafirler üzerinde
olumsuz bir etkisi yaratabileceğini
düşünüyorsa, o zaman aşağıda açıklanmış
seçenekleri düşünmelidir:
• Sağlık tesisleri ile havuzdan yararlanan
misafirlerin, yeni bir havlu istemek yerine,
odalarından getirecekleri havluları yeniden
kullanmalarını sağlamak.
• Ekoverimli makinelere yatırım yapmak ve
verimi izlemek. Bu gibi makineler verimli
bir şekilde su kullanan ve yüksek hızda (ya
da yüksek devirli) sıkma kapasitesi olan
makinelerdir.
Yüksek hızda sıkma kapasitesi olan çamaşır
makineleri, yıkanmış çarşaflardan daha çok su
çeker ve böylece, kurutucuların çalışma
süresini ve enerji tüketimini düşürür (bir
temizlik bölümünde en fazla enerjiyi
kurutucular çekmektedir).
Örneğin 350 devirli sıkma kapasitesi olan bir
yıkama makinesi, 80 devirli standart bir sıkma
kapasitesi olan çamaşır makinesine nazaran,
kurutma için harcanacak enerjinin maliyetini
%45 oranında azaltır. 1000 devirli sıkma
kapasitesi olan bir çamaşır makinesi, kurutma
süresini ve enerji tüketimini maksimum %80
oranında düşürür.
• Atık suyun kullanıldığı ve tercihen atık
ısının da yeniden değerlendirildiği çamaşır
makinelerine yatırım yapmak (ayrıca RT
01.04.04 nolu maddeye de bakınız)
• Güdümlü yakıt su işleme tesisine yatırım
yapmak ve temizlik operasyonlarında suyu
yeniden kullanmak (ayrıca RT 01.04.04
nolu maddeye de bakınız)
Su ortamında kolaylık parçalanabilen
(biodegrade olabilen) deterjanları kullanmak.
Referans
Temel Konu
En İyi Uygulama
RT01.04.07
Sıcak-soğuk ayarlı (karışık) su
muslukları ve ısı kontrolü.
Doğru bir şekilde kullanılan sıcak-soğuk su
muslukları, su tüketimini azaltır ve suyun
istenen ısıda verilmesini sağlar.
Bazı tesislerde maliyet etkin değildir ve söz
konusu tesisin, sıcak-soğuk su musluklarının
teçhizi konusunda, dizayn ile ilgili
gereksinimlerini karşılamayabilir. Sıcak su
depolarının, legionalla riskini önlemek
amacıyla 60°C’ye ayarlanmasını sağlayarak
maliyet tasarrufuna gidilebilir ve musluk
suyunun, söz konusu ülke için tavsiye edilen
sıcaklığa ayarlanması gerekir. Genellikle de
bu sıcaklık 50°C’dir. Tavsiye edilen sıcak su
ayarları ile ilgili olarak daha fazla ayrıntı almak
isterseniz Sağlık ve Güvenlik ile ilgili FTO
Tercihli Kodundan yararlanabilirsiniz.
RT01.04.08
Tuvalet suyu tüketiminin
azaltılması
Tuvalet sifonlarındaki su toplama
aygıtlarında, kapasiteyi azaltan “şişe” ve
“hippo”lar mevcuttur ve her bir sifonda
altı litre su boşaltılmasını sağlar.
Özellikle yüksek su maliyetli alanlarda
önemli miktarda maliyet tasarrufu sağlar.
Ayrıca, tesislerin arka kısmına monte
edilmesi mümkündür.
Ayrıca aşağıda belirtilen önlemler de su
tüketimi ile maliyetlerin önemli oranda
düşmesine neden olabilir:
• Personele ait ya da umuma açık
tuvaletlerde sifon cimrisi ya da susuz
pisuar olarak bilinen sifon frekansını
azaltacak zamanlayıcılar.
• Uzak alanlarda “kompost tuvaletler”
• Düzenlemeler çerçevesinde kullanımının
serbest olduğu ülkelerde deniz, nehir ya da
yağmur suyunun kullanıldığı sistemler ve
doğru denetimler, mevcut teknoloji ile
uyumlu olmasını sağlamak amacıyla
gerçekleştirilir.
• Tuvalet sifonu için işlenmiş atık suyun
kullanılması. NB.işlenmiş atık su, kötü bir
koku yayabilir ve bu durum bazı binalarda
hoş olmayabilir. Bazı ülkelerde bulunan
düzenlemeler, bu tür bir kullanıma izin
vermemekte ve bazı işletmeler ise, bunun
tesisin imajını olumsuz etkileyeceğini
düşünmektedir.
25
26
Referans
Temel Konu
En İyi Uygulama
RT01.04.09
Zemin ve bahçeler için sulama
sistemleri ve aşağıda belirtilen
araçların kullanılması:
(mekanik ya da biyolojik
tesislerden ya da küçük bahçeler
için mutfakta sebze yıkamak için
kullanılan sudan) alınan atık
suyun işlenmesi
Zamanlama cihazları – bunlar
genellikle günün serin saatlerinde
devreye girecek şekilde ayarlanır
ve buharlaşmanın aza indirilmesi
sağlanır.
Talep halinde sulama yapılmasını
sağlayan nem sensörleri
Suyun yer altına dağıtılmasını
sağlayan sistemler
Kullanımına izin verilen ve yağmur
seviyesinin yüksek olduğu ülkelerde
toplama depolarında ya da su
damacanalarında muhafaza edilen yağmur
suyu, sulamada kullanılabilir, ancak
kullanılan kapların, içme suyu için
olanlarla karıştırılmaması gerekir.
•
•
•
•
En azından üç ayda bir taze su tüketiminin
kaydedilmesi, detayların, yerel olarak ya
da genel müdürlükte tablo halinde
gösterilmesi ve yıllık bazda performansın
karşılaştırılması, açıklama yapılamayan ve
tüketimde gözlenen değişikliklerin
araştırılması ve yıl boyunca sağlanacak
gelişme ile ilgili hedeflerin belirlenmesi. Bu
aktivite ile ilgili tabelalardan ayrı olarak
personel duyuru panolarında bilinci
artırmaya yönelik bilgiler, su faturaları ve
elektronik ortamda ya da basılı kağıt
üzerinde kaydedilmiş karşılaştırmalı
grafikler, personel eğitim malzemelerinde
önleyici bakım prosedürleri ve hızlı bir
şekilde kullanılan su sarfiyatı ile ilgili
raporlar da yer alacaktır
Yeni tesis teçhizatının seçiminde su verimi
ile ilgili kriterler de yer alacaktır.
İşletmeler büyük tesisler ile ilgili yakın
zamanda yaptıkları alımlar için şartnameler
çıkartarak bu konuda ne kadar sorumlu
davrandıklarını gösterebilirler.
Suyun az bulunduğu iklimlerde uygun
ebatlarda atık su işleme sistemleri
kullanarak yeni otel ve ekler inşaat etmek.
İşlenmiş atık suyun sulama vs. amaçlı
olarak yerel toplum tarafından da
kullanılmasını sağlamak.
Atık Su Yönetimi
RT01.05.01
Atık Suyun İşlenmesi
Kötü bir şekilde işlenmiş atık su, dünyanın
en
tehlikeli
kirletici
maddesidir
ve
işlenmemiş
bir
kanalizasyon,
sahil
bölgelerinde turistler açısından çok önemli
ve caydırıcı bir husustur. Su işleme
Bu gibi standartların bulunmadığı, ancak atık
su işleme sistemlerinin kullanıldığı ülkelerde
ise, şunlar yapılabilir:
• İşlenmiş atık su, her gün tesisin doğru bir
şekilde çalışmasını sağlayacak şekilde
Referans
Temel Konu
En İyi Uygulama
altyapısının dünyanın her tarafında farklı
olduğunun bilincindeyiz ve bu yüzden,
suyun, ilgili ülkenin belirlediği asgari
standardı ya da Dünya Sağlık Örgütünün
(WHO) belirlediği standartları karşılayacak
şekilde işlenmesini talep ediyoruz.
RT01.05.02
Atık su aşağıda belirtilen
şekillerde atılır:
a. Tesiste bulunan depolama
(septik) tankları ve suyolları
b. Ambalaj işleme tesisleri
c. Kamu kanalizasyon şebekesi
ve atık su işleme tesisine
gönderilen lağım suyu
bağlantıları
d. Kanalizasyon işleme lagün
sistemi
e. Diğer yöntemler
Kendi atık suyunu işleyen işletmeler, bu
seçeneklerden birini ya da hepsini
kullanmaya başlayacaktır. Diğer
işletmeler, atık suları ana kanalizasyona
atarak kendi atık sularının bir kısmını
işliyor olabilirler. Öte yandan, bazı
işletmeler de atık suyunun tamamını, ana
kanalizasyon şebekesine atmaktadır.
20’den az misafir odası bulunan bazı
işletmeler ise, septik tanklar kullanabilir.
Kamu tesislerinin verimsiz ya da etkisiz
oldukları durumlarda otelin kendi atık
suyunu elverişli bir biçimde işlediğini
gösteren kayıtlar tutulmalıdır.
•
•
•
izlenir.
Yeni bir sertifika düzenlenir
Kullanılan kimyasallar, sistemin çalışması
için gereken bakterileri öldürmez.
İşlenmiş atık su, tesis üreticinin sunduğu
özellikleri taşır.
Tesisin atık suyunun, uygun bir şekilde
boşaltılmasını sağlamak, önemli bir
sorumluluktur. Otelin, atık suyunu, ana
kanalizasyon şebekesine ya da suyu verimli
bir şekilde işlemeyen ve kamuya ait başka bir
sisteme boşalttığı durumlarda, yerel resmi
kuruluşların ya da su işleme kurumunun,
altyapıyı geliştirmesi için gerekli adımların
atılması gereklidir.
Alternatif bir su işleme seçeneğinin bulunduğu
durumlarda, bu seçeneklere yatırım yapma
konusunda bir fizibilite çalışması yapmak
fayda sağlayacaktır.
İşletmenin yakınında bulunan bir topluluktan
ya da diğer işletmelerden alınan suyu (asgari
düzenleyici standartlara uymak suretiyle)
otelin atık su işleme tesisi ile işlemek gerekir.
Atık su ile ilgili kalite standartlarına
uyulmayan ülkelerde su rezervinin
kirlenmesini aza indirmek için işbirliği
kurulmalıdır.
Kıyılarda Mavi Bayrak standardı uygulaması,
sürdürülebilir operasyonlar, gelişmiş toplumlar
ve çevreci kimliğe sahip kuruluşlar açısından
uluslararası anlamda kabul görmüş bir
stratejidir.
27
Referans
Temel Konu
En İyi Uygulama
28
Turizm ve diğer konularda faaliyet gösteren
diğer yerel işletmeler ile su rezervlerinin
kirlenmesini aza indirecek ortaklıklar kurmak.
Misafirlere kaldıkları sürece doğada kolay
parçalanabilir kişisel tuvalet malzemeleri
vermek.
Katı atığın azaltılması ve yönetimi.
RT01.06.01
Üretilen katı atığın hacminin ve
atık boşaltma giderlerinin
azaltılması.
Atık üretiminin azaltılması, özellikle atık
boşaltma seçeneklerinin sınırlı olduğu bazı
ortamlarda bulunan işletmeler için yüksek
öncelikli olabilir. Katı atık yönetiminin
önemini, işletmenizin diğer yönleri ile
karşılaştırın.
Örneğin atılacak tek tarafı basılı kağıtları
yeniden kullanmak, kağıtların her iki yüzüne
basmak ve mümkün olduğunca ileti almak ve
göndermek için elektronik ortamdan
yararlanmak suretiyle ofisteki kağıt
tüketiminin azaltılması ve kağıtların yeniden
kullanılması yönünde kişilerin teşvik edilmesi
gerekir. Tüm departmanlarda tüketimin
azaltılması ve yeniden kullanım konusunda
yöntemler bulunuz.
RT01.06.02
Katı atıkların boşaltılması.
Bir çok işletme, ticari atıklarını
toplayacak bir atık boşaltma firması ya
da yerel bir resmi kuruluş ile çalışır.
Ancak toplanan katı atıklar, genellikle
çevreyi ve sağlığı tehdit eden bir unsur
haline gelen yasak bölgelere atılır.
Yola elverişli kamyonlar vasıtasıyla uygun
bir şekilde taşınan özel atıkların, yetkili
bir kamu kuruluşu tarafından üzeri
toprakla kapatılması gerekir.
Doğru bir şekilde yönetilen atık boşaltma
tesislerinin bulunmadığı yerlerde işletmeler
aşağıda belirtilen önlemleri alabilir:
• diğer işletmelerin ve/veya resmi
kuruluşların organize olmalarını sağlamak
için işbirliğine girmek.
• çöp yığınlarından dolayı zarar gören
yeşillik alanları temizleme konusunda
vakıflar, koruma grupları ya da yerel resmi
kuruluşlar ile işbirliğine girmek.
Referans
Temel Konu
RT01.06.03
Yerel boşaltma ve geri dönüşüm
tesisleri
RT01.06.04
Atıkların ayrılması
En İyi Uygulama
Kesinlikle destinasyonların hepsinde,
işletmelerin, ücretli ya da ücretsiz, katı
atıklarını geri dönüştürebilecekleri
tesisler yoktur. Tesis yok ise, geri
dönüşüm imkanları da azalır, ancak
atıklar, bir geri dönüşüm programına
hazırlık amacıyla ya da alternatif kullanım
amaçlarına hizmet edecek şekilde tasnif
edilirse, otel katı atık yönetimi
konusunda ne kadar duyarlı olduğunu
göstermiş olacaktır.
Geri dönüşüm tesislerinin olmadığı yerlerde
işletmeler atık ürünler ile ilgili olarak pazar ve
diğer boşaltma seçenekleri konusunda
aşağıda belirtilen alternatifleri hayata
geçirebilirler:
• istenmeyen mobilya, bilgisayar ve
çarşafları, vakıf, okul ya da yerel topluluk
gruplarına verme
• atık kağıt ya da kutu gibi ürünleri başka
amaçlarla değerlendirebilecek işletme ya
da okullar ile işbirliğine girme.
• pişirilmemiş sebze artıklarını tedarikçinin
seralarında ya da bahçelerde organik
gübre şeklinde kullanma ya da (yerel
düzenlemeler izin verdiği ölçüde) topluluk
gruplarına ve yerel çiftçilere verme.
• tedarikçilerin ambalajı aza indirmelerini ve
ambalajları yeniden kullanmalarını ve
ambalajları geri dönüşümlü muhteviyat ile
kullanmalarını (gıda ambalajı dışında)
sağlama.
İşletmeler, aşağıda belirtilmiş olan geri
dönüşümlü muhteviyata sahip ürünleri
almayı düşünmeliler:
• oda temizliği servisinde kullanılan kağıt
ürünler
• resepsiyon ve pazarlama bölümlerinde
kullanılan kağıt ürünler
• yeniden doldurulabilen toner ve yazıcı
kartuşları
• geri dönüşümlü ve geri dönüştürülebilir
plastik kaplar (PET, PETG, HDPE)
• geri dönüşümlü plastikten yapılan
sandalye ve masalar.
29
Referans
Temel Konu
En İyi Uygulama
RT01.06.05
RT01.06.06
Camın geri dönüşümü
Kağıdın geri dönüşümü
Plastiğin geri dönüşümü
Metalın geri dönüşümü
Gıdanın organik gübre olarak
kullanılması ya da geri
dönüştürülmesi
Öncelikli olarak atıkları azaltın ya da
yeniden kullanın.
Geri dönüşüm tesislerinin bulunduğu ve
özellikle de geri dönüşüm maliyetlerinin
ticari atık maliyetleri ile karşılaştırıldığı
ülkelerde işletmelerin geri
dönüşümünden yararlanmaları büyük
faydalar sağlayacaktır. Geri dönüşüm
tesisleri yok ise, atıkları ayırın.
RT.01.06.08
Toptan alım ve yeniden
kullanılabilir kaplar
Örneğin misafir banyolarında yeniden
doldurulabilir kapların toptan alımı ve
kullanımı, ambalajın azaltılması ve
gerekli teslimatın sayısının aza indirilmesi
ve böylece teslimatı yapan araçların
yaydığı emisyonun da azalması
anlamında çifte fayda sağlayacaktır. En
küçük işletmeler dahi, satın alınan
ambalajların miktarını azaltsalar da dahi,
sadece karton kutu ambalajı, bazı
işletmelerin hacmi açısından bakıldığında,
toplam atık miktarının %30’unu
oluşturmaktadır. Satın alma ile ilgili
politikalarda “raf ömrü” ve
sağlık/güvenlik konuları da göz önünde
bulundurulmalıdır.
30
Toptan alım ile ilgili alternatifler sırasıyla
şöyledir:
• tedarikçilerden ambalajlarını geri
götürmelerini istemek (örneğin: pasta
türü ürünlerin getirildiği kutular)
• tedarikçilerden plastik poşet yerine ahşap
kutu gibi yeniden kullanılabilen
ambalajları kullanmak suretiyle ürünleri
teslim etmelerini istemek.
• Artık kullanılmayan ürünlerin çıkartılması
için envanter tutmak
• Uygun durumlarda yeniden doldurmak ve
yeniden kullanmak
• Geri dönüşümlü ürünler konusunda
piyasayı canlandırmak amacıyla diğer
işletme ve birlikler ile işbirliğine girmek
• Turizm çevresini tahrip eden atıkların
temizlenmesi konusunda vakıf ve yerel
resmi kuruluşları ile işbirliğine girmek.
• (Geri dönüşümlü malzemelerden
yararlanan) yerel sanatçıları desteklemek
• Düzenlemelerin izin verdiği ölçüde
köylülerin ve çiftçilerin organik gübre
kullanmasını sağlamak
• Misafirlere, sorumlu bir şekilde atıkların
atılmasının önemini anlatmak
Referans
Temel Konu
RT01.06.09
Çevreye az etkisi bulunan
temizlik malzemeleri
En İyi Uygulama
Sorumlu satın alma ve kimyasal yönetimi
Temizlikte kullanılan bir çok kimyasal
malzeme yerine maliyet tasarrufu ve fiili
anlamda çevre ile ilgili faydalar sağlayan
düşük etkili seçeneklerden
yararlanabilirsiniz. Aşağıda belirtilen
malzemelerin kullanımı, düşük etkili
kimyasal malzemeler konusunda ne
kadar sorumluluk taşıdığınızı gösterebilir:
• her ne kadar küf ve mantar
sorunlarının yaşandığı nemli iklimler
için uygun olmasa da, klorsuz çamaşır
suyu
• yüzme havuzlarında klor yerine ozon
tercih edilmesi. Havuzlar,
profesyonelce bu sistemlere
dönüştürülmelidir. (Hiçbir şekilde,
alternatif bir sistem kurulmadan klor
kullanılmasına ara verilmemelidir)
• fosfat içermeyen sabun ve deterjanlar
• kimyasal pencere camı temizleyicileri
yerine sirke
• aerosol yerine pompalı spreyler
• misafir odalarında kimyasal yerine
doğada parçalanabilir doğal kişisel
tuvalet malzemeleri
• Gene de kimyasal malzemelerin
kullanıldığı durumlarda, personelin
ilaçlama konusunda eğitilmesi ve
ilaçlama sistemleri kurulmalı ve uygun
Personel Koruma Teçhizatı (PKT) ile
beraber tedarik edilmeli
Tüm işletmeler, bazı düşük etkili malzemeleri
satın alabilir ya da üretebilir; örneğin,
kimyasal cam temizleyiciler yerine sirke
kullanabilir.
31
Referans
Temel Konu
En İyi Uygulama
32
• Örneğin, sıcak su sistemlerinde
legionella bakterisini önlemek
amacıyla kullanılan ilaçlama sistemleri.
Bir sistem, kimyasalların uygun
miktarlarda kullanılmasını sağlar.
Kimyasalların bulunduğu şişeler ve
ilaçlama sistemi, böyle bir aktivitenin
olduğunu gösterir.
RT01.06.10
Kloroflorokarbon (CFC) veya
Hidrokloroflorokarbon (HCFC)
içeren ekipmanı yönetme,
muhafaza etme ya da değiştirme
konusunda bir politika
Ekipmanı belirleme
Derhal onarma
Bir değiştirme planı oluşturma
CFC’ler, HCFC’lerin çok daha fazla
kullanılmaya başlandığı 1990’lı yılların
başına kadar, iklimleme sistemlerinde,
buzdolabı ünitelerinde ve elektronik
devrelerde temel soğutucu gaz olarak
yoğun bir şekilde kullanılmıştır. Artık
üretilmemekte olan CFC’lerin kullanımı,
uluslararası anlaşmaların
düzenlemelerine tabidir. Bir çok ülkede
ise, yeni sistemlerde soğutucu gaz olarak
CFC kullanılmamaktadır. CFC içeren
ekipman ile ilgili bakım giderlerini
düşürmek ve çevreyi korumak isteyen
işletmelerin:
A.Ekipmanların parçalarında, var ise,
temel soğutucu gaz olarak CFC ya da
HCFC kullanıldığını bildiklerini, (Son
beş yıl içerisinde alınan yeni
ekipmanlar, yaklaşık tamamen CFC
içermemektedir)
B. ekipmanları düzenli olarak kontrol
ettiklerini ve genellikle ekipmanın
performansında bir düşüş ya da yağ
sızıntısı şeklinde ortaya çıkan olası
sızıntıları saptadıklarını
C. ekipmanların, CFC/HCFC içermeyen
alternatifler ile değiştirilmesi ve
(tesisin olduğu ülkelerde) soğutucu
gazın sorumlu bir şekilde atılması
CFC’lerin kullanımına ya da atılmasına ilişkin
düzenlemelerin, nispeten daha az uyulduğu
ülkelerde, işletmeler:
• mevcut ekipmanda soğutucu gaz olarak
CFC yerine alternatiflerden yararlanma
konusunda tedarikçiler ile işbirliğine
girebilir
• CFC ya da HCFC kullanılan ekipmanların
alınmamasını bir politika olarak
benimseyebilir
• tedarikçilerine çevre programları olup
olmadığını sorarak, çevre konusu ile ilgili
bir denetim listesi geliştirebilir, daha
sorumlu tedarikçilerle çalışmayı tercih
edebilir ya da çevre ile ilgili programları
geliştirme konusunda tedarikçiler ile
işbirliğine girebilir.
• Orman İdare Konseyi onayı taşıyan ahşap
ürünleri satın alma ya da Deniz İdare
Konseyi tarafından onaylanmış balık
ürünlerini satın alma gibi sürdürülebilir
araçlar ile üretilmiş oldukları onaylanan
ürünleri satın alabilir. Alternatif olarak AB
çevre etiketi taşıyan ya da kağıt ya da
temizlik ürünleri gibi yerel olarak kabul
edilmiş sertifikasyon sistemlerine sahip
olan ürünleri satın alabilir.
• adil rekabet kuralları çerçevesinde etik bir
şekilde satılan ürünleri ve ana konsept
Referans
Temel Konu
En İyi Uygulama
konusunda bir politika ve planı
olduğunu göstermesi gerekir.
olarak çevreyi amaçlayan ürünleri satın
alabilir. Bunlar, energy star ya da düşük
energy star verimli cihazları, enerji
verimli arabaları vs. kapsamaktadır.
Doğanın korunması ve biyoçeşitlilik
RT01.07.01
Bulunduğunuz bölgedeki doğal
çevreyi etkili bir şekilde koruma
büyük ve kalabalık şehir ya da çevre
koruma konusunda kesin kanunları olan
ülkelerde faaliyet gösteren işletmeler,
eko-turisti çekmek isteyen ya da deniz
kenarında bulunan bir tatil yeri olarak
sahip olduğu çekiciliğe güvenen
işletmelerden daha az sorumluluk taşıyor
olabilirler. İşletmenizin, çevre korumanın
çok önemli olduğu bir destinasyonda
olduğunu düşünün.
RT01.07.01
Çevre ya da topluluğun bakımı
için:
Bazı işletmeler, yerel vakıflara gönüllü
olarak katkıda bulunabilir ya da bölgenin
yönetimine katılabilir. Bu tip girişimler,
misafirlere de gösterilmeli ve olumlu bir
Halkla İlişkiler nosyonu sağlamalıdır.
İşletmenin, doğrudan yerel topluluğa
katkı sağlayacağı yöntemler düşünün.
Doğrudan katılım programında şu
faaliyetler gerçekleşebilir:
• Personelin de yer aldığı çöplerin
toplanması ya da temizlik
kampanyaları
• indirimli fiyat uygulayarak para
toplama etkinliklerine ev sahipliği
etmek
• yerel bir çevre vakfına ya da çevre
geliştirme programına para bağışında
bulunmak
(satılan istakoz yemekleri için
para bağışında bulunmak
suretiyle) kurumsal bağış
(her hafta misafirler için
düzenlenen eşya piyangoları,
personel maaş bordrosunda
kesinti programı gibi) diğer
bağışlar
(gönüllü personelden
yararlanarak bir kumsal
temizleme organizasyonu
düzenlemek gibi) gerçekleştirilen
faaliyetler ile ayni yardımda
bulunmak.
33
Referans
Temel Konu
En İyi Uygulama
•
özel bir projede koruma planlarının
geliştirilmesi ya da desteklenmesi
konusunda zaman ayırmak ya da yol
göstermek
gönüllü olarak bağış yapabilecek
ziyaretçileri davet ederek ziyaretçi
geri-ödeme programları hazırlamak ya
da belirtilen faaliyetlere ek bir ücret
ilave etmek.
İşletmenin, destinasyon bakımı konusunda
katkıda
bulunabileceği
diğer
yöntemler
şunlardır:
• turistlerin çevreyi gezmesini ve bakımına
katkıda bulunmasını sağlayan ve diğer
işletmelerin de katıldığı ortak girişimlere
katılmak ya da katkıda bulunmak
• örneğin, misafirlere zamanı önceden
ayarlanmış ziyaretler için bilet satarak,
farklı varış zamanı olan geziler koordine
ederek ve sezon dışı pazarlama faaliyetleri
ile mevsimsel yoğunlukları ve boşlukları
azaltarak yoğun bölgelerdeki baskıyı
azaltmak için diğer işletmeler ile işbirliğine
girmek
• bahçe ve peyzajda bölgeye özgü bitki
türlerini ekmek
• çiçek düzenlemelerinde ve dekorasyonda
bölgeye özgü çiçek ve bitki türlerini
kullanmak
• yabani yaşamı desteklemek amacıyla
gölet, yarasa yuvası ve kablumbağa
yetiştirme alanı gibi özellikleri bulunan
bahçelerde korunacak doğa alanları
oluşturmak.
İnsan sağlığı ve/veya çevre üzerinde
önemli etkileri olduğu bilinen kimyasallar,
halen peyzaj yönetimi için fazla
miktarlarda kullanılmaktadır. Bunlar,
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü
tarafından yayınlanan PIC (Önceden
Bildirimli İzin)’de liste halinde verilmiştir
(Ek 6). Büyük işletmeler de, halen bu
kimyasalları kullanıyor olabilir. Haşarat
için kullanıldığı takdirde, kontrollü
ilaçlama sistemlerinin uygulanıyor olması
gerekir.
• turistlere bölgesel ürünleri pazarlayan
yerel birliklere katılmak
• mevsimi dışında ya da doğal stok
miktarının düşük olduğu dönemlerde ürün
alınmaması konusunda yerel girişimlere
katılmak
• turistlerin peyzajı gezmelerini sağlayan
vakıflar ile işbirliğine girmek
• misafirlerin dışarı çıktıkları günlerde yerel
ulaşım araçlarını kullanmaya ve yürümeye
ya da bisiklete binmeye teşvik etmek.
•
RT01.07.02
Sağlık ve/veya çevreye zarar
verdiği bilinen kimyasal
malzemelerin kullanımını aza
indirmek (uluslararası
düzenlemelerce insan sağlığına
ve/veya çevreye zarar
verebileceği düşünülen kimyasal
malzemelerin yer aldığı listeye
bakınız).
34
BÖLÜM 3 – İNSANLARA EŞİT DAVRANMA
Neden şirketimin istihdama ilişkin uygulamaları sürdürülebilir turizm için önem taşır?
Herkes eşit muamele görme hakkına sahiptir ve sosyal sorumluluk açısından doğru olanı yaparak işletmelerde denge ve
performansı geliştireceğiz.
Genel olarak müşterilerinizin konuşma fırsatı bulduğu ilk yerel kişiler personelinizdir, bu
yüzden onlar, doğal olarak sizin destinasyonunuzun ve ayrıca tesisinizin elçisi konumundadırlar.
İyi istihdam uygulamaları olan işletmeler aşağıda belirtilen hususlara sahiptir:
• gelişmiş üretkenlik
• güvenin artması
• yerel topluluğun gelişmiş imajı
• yüksek performanslı kişilerin istihdam potansiyelinin artması
Kod istihdam konusunda hangi konuları içermektedir?
Kodun bu kısmı, Etik Ticari Girişim ile ilgili Temel Kodda da belirtildiği üzere, Uluslararası Çalışma Örgütünün
anlaşmalarının da yer aldığı ilgili uluslararası standartlara dayanmaktadır. Temel Kod, perakendecilik sektöründe
tedarik zinciri vasıtasıyla çalışma uygulamalarında bir standart belirlemek amacıyla İngiltere’de bir grup şirket, sendikal
örgüt ve resmi kuruluş tarafından geliştirilmiştir. FTO, tedarikçiler ile ilgili bu Temel Kodu turizm sektörüne
uyarlamıştır.
Neden Kodda bu konular ile ilgili sorular bulunmaktadır?
Seçtikleri destinasyonda personel ve yerel halkın davranışları konusunda misafirlerden alınan geri bildirimler genellik
çok olumludur. Zaman zaman istihdam uygulamaları, özellikle de dünyanın bazı bölgelerinde yerel personelin hak ve
çalışma koşulları, medyada çok yer bulmaktadır. FTO üyeleri, tedarikçiler arasında tutarlı bir standart desteklenmesini
istemektedir. Alternatif: Birçok ILO Anlaşmasını onaylasa dahi, genellikle genel uygulama, bu ilkelerin dışına
çıkmaktadır ve bu yüzden Uygulama Kurallarının bu kısmının, sizin açınızdan nasıl işlediği konusunda geri bildirimlerinizi
bekliyoruz.
Kabul etmiş olsun ya da olmasın ILO’ya üye tüm devletlerin, temel ILO anlaşmalarında yer alan ilkeleri sayması,
geliştirmesi ve hayata geçirmesi gerekir. ILO’ya üye devletler arasında yer alan ülkeler sırasıyla şunlardır: Antigua,
Baruda, Barbados, Brezilya, Bulgaristan, Hırvatistan, Küba, Kıbrıs, Dominik Cumhuriyeti, Mısır, Gambiya, Yunanistan,
İzlanda, Hindistan, İtalya, Jamaika, Kenya, Malta, Mauritius, Meksika, Fas, Portekiz, St Lucia, Şeyseller, Slovenya,
35
36
İspanya, Sri Lanka, İsviçre, Tayland, Trinidad + Tobago, Tunus, Türkiye, İngiltere, A.B.D. ILO Anlaşmalarının çoğu, bu
ülkeler tarafından kabul edilmiştir ve bu ise, bu ülkelerin, bu ilkeleri ulusal kanunlara dahil etmesini ve ifasını sağlaması
gerektiği anlamına gelmektedir. Hangi ülkelerin hangi anlaşmayı kabul ettiğine dair daha ayrıntılı bilgi için, www.ilo.org
adresini ziyaret edebilirsiniz.
Referans
Temel Konu
En İyi Uygulama
Diğer Önlemler + Özel
Uygulama
İşveren ve Çalışan İlişkileri
Not: Bu tavsiyeler asgari bir standardı sunmaktadır. Yasal gerekliliklerin bu beklentileri aşması durumunda bu tavsiyelere uyulması
gerekir.
RT01.08.01
İşletmedeki çalışanlar.
RT01.08.02
İşletmenizdeki tüm çalışanlar ile
yazılı bir iş sözleşmesi imzalanmasını
sağlama.
RT01.08.03
Uygun durumlarda çalışanların
güvenliğini sağlama.
İş ve sosyal güvenlik kanunları
çerçevesinde çalışanlara karşı
yükümlülüklerin yerine getirilmesi önem
taşımaktadır ve beceri kazandırma ya
da düzenli istihdam sağlama niyeti
taşımayan yüklenici, taşeron ya da
stajyerlik programları çerçevesinde
işgücünden yararlanmak suretiyle bu
yükümlülüklerden kaçınılmamalıdır. Aynı
şekilde sınırlı istihdam sözleşmelerinin
aşırı bir şekilde kullanılması da kabul
gören bir uygulama değildir.
Personelin her sezon geri dönmesini
sağlayın.
Daimi personelin sezon boyu çalışan
personele oranı işletmenin hacmine
göre değişir. Bir yıl boyunca düşük
sezonda düşük gelirli ve yüksek
sezonda da garantili iş sözleşmesi
önermeyi düşünün.
RT01.08.04
Çalışanlar, istekleri doğrultusunda
çalışmaya başlamalıdır.
Çalışanlar, istedikleri zaman ve
tazminat ödemek zorunda kalmadan
işinizden ayrılma serbestisine sahip
olmalıdır.
Çalışanlar, işverenlerine “depozit”
vermeye ya da nüfus cüzdanlarını teslim
etmeye zorunlu tutulmamalıdır ve makul
bir şekilde bildirimde bulunmak kaydıyla
işten ayrılmalıdır. Baskı yolu ile, rehin
tutmak suretiyle ya da gönülsüz
çalıştırılacakları bir çalışma ortamı
olmamalıdır.
Gerekli durumlarda insanlara şirkette
çalışmaları gerektiği söylenmemeli ve
bunun yerine, şirkete iş başvurusu
yapabileceklerini göstermek için yerel
olarak iş ilanı verin.
Otelin şart ve koşullarını belirten açık
sözleşmeler gerekli ihbar süresini
belirtir.
Düzenli istihdamın, muteber işverençalışan ilişkilerine bağlı olması gerekir.
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)
Anlaşmaları çerçevesinde, çalışanların,
özel ve mutabık kalınmış çalışma
koşullarına sahip olması önemlidir. Bu
ise, ulusal ya da uluslararası kanunları
temel alan yazılı bir sözleşme ile
gerçekleşir.
37
38
Referans
Temel Konu
En İyi Uygulama
Uygulama
RT01.08.05
Asgari geçim ücreti ödenmektedir
Dünyada bir çok insan temel
ihtiyaçlarını karşılayacak kadar
kazanamamaktadır.
Standart bir çalışma haftası için ödenen
yevmiye ve ödenekler, en azından,
hangisi daha yüksek ise, yasal
standartları ya da sektör karşılaştırmalı
standartları karşılamalıdır. Yevmiyelerin,
mutlaka temel ihtiyaçları karşıladıktan
sonra artacak şekilde yeterli olması
gerekir.
İstihdam ve ödeme şartları konusunda
yazılı ve anlaşılır bilgilerin yer alması
gerekir.
Disiplin cezasının, yevmiyeden
kesilmesine izin verilmemelidir.
Kesintiler, sadece kayıtlı ve ilgili
personel ile mutabık sağlamak suretiyle,
(seyahat, yemek, tasarruf fonu) gibi
ödenekler için yapılmalıdır.
Yasal olarak asgari bir maaş
uygulamasının olduğu ülkelerde amaç
şudur:
• tüm iş seviyeleri için asgari bir
geçim ücreti sağlamak
• çalışanlara ek haklar sunmak
• ulusal ortalama ücret
seviyelerini izlemek ve buna
göre standart belirlemek
• ikramiyeler konusunda net bir
politika izlemek ve tüm
personelin bu politikayı
bilmesini sağlamak.
RT01.08.06
Çalışma Saatleri
Turizm sektöründe bir çok insan düzenli
olarak fazla mesai yapmaktadır.
Çalışanlardan haftada 48 saatten fazla
mesai yapmaları istenmemeli ve haftada
en az bir gün izin verilmelidir. Fazla
mesai isteğe bağlı olmalıdır ve bunun da
haftada 12 saati geçmemesi önerilir.
Esnek çalışma programları ve görev
paylaşımı önerin.
Referans
Temel Konu
En İyi Uygulama
RT01.08.07
Fazla mesai ücreti.
Fazla mesai ücreti, daha yüksek bir
orandan verilmelidir.
Çalışma saatleri, hangisi çalışanlara
daha çok koruma sağlıyorsa, ulusal ya
da uluslararası kanunlara ya da
karşılaştırmalı sektör standartlarına
uymalıdır.
RT01.08.08
Yasal olarak zorunlu kılınan hakların
dışındaki çalışan hakları.
Güvenli ve sorumlu bir işgücü
oluşturmak ve normal saatlerin dışında
kalan çalışma saatleri de göz önünde
bulundurmak amacıyla sağlanacak diğer
haklar arasında şunlar yer alabilir:
• (kadınlarda etek ya da pantolon
alternatifi sunarak) farklı kültürlere
ait ihtiyaçları göz önünde
bulundurarak ücretsiz üniforma
verme
• üniformaların ücretsiz olarak
temizlenmesi
• ücretsiz yemek
• hastalık ücreti
• doğum / babalık izni
• iş sırasında olan kazalara karşı
tazminat
• becerileri geliştirme imkanı (dil
kursu, sürekli meslek geliştirme
imkanı, yıllık eğitim kontrolleri)
• normal çalışma saatlerinin dışında
kalan çalışma saatlerinde çalışan
personel için ücretsiz ulaşım imkanı
Uygulama
Spor salonu üyeliği, otopark tahsisi,
emeklilik ya da sağlık sigortası gibi
belirtilenlerin dışında başka haklar
sunulabilir.
39
40
Referans
Temel Konu
En İyi Uygulama
Uygulama
RT01.08.09
Disiplin kayıt ve işlemleri
Tüm kişiler saygı kuralları çerçevesinde
muamele görmeli ve fiziksel, sözlü ya da
cinsel anlamda şiddete ve sindirmeye ya
da tacize maruz kalmamalıdır.
Çalışanların, taciz ile ilgili şikayetleri
de dahil olmak üzere, mağduriyetlerini
bildirebilecekleri ve adil bir şekilde
sonuçlanacak bir şekilde şikayet
prosedürleri oluşturun.
Tutarlı bir sonuç almak amacıyla
suiistimalin yasak bir eylem olduğunu
belirtmek suretiyle, disiplin işlemlerini
belgeleyin.
RT01.08.10
Personelin Temsil Edilmesi
İyi çalışan ilişkileri, iyi iletişime bağlıdır.
Personelin üst yönetime görüşlerini
bildirebileceği resmi bir süreç,
personelin sorunlarının üst düzey bir
seviyede dinlenmesini sağlar.
Bir teftiş programı, personel grupları,
personel konseyi ve danışmanlık
programları, iyi iletişimi tamamıyla
destekleyecektir.
RT01.08.11
Sendikal örgütlere ve benzeri
kuruluşlara üyelik.
Herkes, yönetim ile çözüm yolları
görüşmek suretiyle sorunlarını bildirme
ve çalışma haklarını koruma hakkına
sahip olmalıdır.
Tüm çalışanların, kendi istedikleri bir
sendikaya katılma ya da sendika
oluşturma hakkı ve toplu sözleşmeye
katılma hakkı olmalıdır.
Dernek kurma hakkının ve toplu
sözleşme hakkının kanunlar nezdinde
sınırlandırıldığı durumlarda, bağımsız
dernek kurma ve toplu sözleşme
imzalama konusunda teşvik edici diğer
yöntemler araştırılmalıdır.
Çalışan temsilcileri, ayrımcılığa maruz
kalmamalı ve iş yerinde temsilci olarak
görevlerini yerine getirmelerine izin
verilmelidir.
Çalışanların bir dernek kurma ve
derneğe katılma hakkı olduğunu
bilmelerini sağlayın. Hiç kimse bir
derneğe üye olmaya zorlanmamalıdır.
Çalışanlarınızın faaliyetlerine,
sendikalara ve temsil sürecine işbirlikçi
bir yaklaşım benimsemelisiniz.
Personelin, meslektaşları adına toplu
sözleşme imzalama yetkisi olan bir
temsilci olmasına izin vermelisiniz.
Referans
Temel Konu
En İyi Uygulama
Uygulama
RT01.08.12
İnsanlar istihdam konusunda
ayrımcılığa maruz kalmamalı ve
eğitim ve üst düzey pozisyonlara hak
kazanmalıdır.
Eşit imkanların ve temel insan haklarının
gözlenmesi, bir şirketin menfaatine
olacak ve farklı geçmişleri ve
deneyimleri olan insanları işletmeye
kazandıracaktır.
Şunları yapabilirsiniz:
• En çok izlenen yerel medyada üst
düzey görevler için ilan verin
• Yerel dilde üst düzey görevler için
ilan verin ve başvuru sahiplerine
geri bildirimde bulunun.
• Çocukların turizmde çalışmalarını
sağlamak amacıyla gerekli
becerileri kazanmaları için yerel
okullar ile işbirliğine girin
• Uygun seviyelerde yönetim eğitimi
sunan üniversiteler ile ortaklıklar
kurun
• Konferans ve seminere katılımı
sağlayacak ortaklıklar geliştirin
• Personelin ihtiyaç duyulan yönetim
pozisyonlarından haberdar olmasını
ve bu pozisyonlar içinde başvuru
yapabilmelerini sağlayın
• Sürekli geliştirme ve eğitim
imkanları sunmak için meslek
birlikleri ile işbirliğine girin.
Irk, kast, milliyet, din, yaş, özür,
cinsiyet, medeni durum, cinsel yönelim,
sendika üyeliği ya da siyasi inanç
konusunda yapılan ayrımcılığı kabul
etmek imkansızdır.
İşe alma, ücret, eğitim imkanı, terfi, iş
feshi ya da emeklilik konusunda
ayrımcılık yapılmamalıdır.
RT01.08.13
Resmi bir şikayet prosedürü
(Tacize maruz kalanlar da dahil olmak
üzere) çalışanların mağduriyetlerini
iletebilecekleri ve adil bir şekilde
sonuçlanacak şekilde başvuracakları
resmi bir şikayet prosedürü.
41
42
Referans
Temel Konu
Sağlık ve güvenlik ile ilgili politika ve
uygulamalar
En İyi Uygulama
Uygulama
Sağlık ve güvenlik yönetimi, riskleri
azaltırken üretkenliği de artırır ve
böylece bir şirketi güçlendirir. Çalışma
koşulları güvenli ve hijyenik olmalı ve
özel sınai tehlikeler de göz önünde
bulundurulmalıdır.
Tehlikeli maddeler ile çalışan personele
koruyucu giysiler verilmelidir.
Sağlık ve güvenlik konusundaki
sorumluluklar, üst düzey bir yöneticiye
verilmelidir. Düzenli olarak yeni işe
başlayan personel için sağlık ve güvenlik
eğitimi ve ayrıca İlk Yardım ve Yangın
Eğitimi uygulanmalı ve tekrarlanmalıdır.
Konaklama imkanı sağlandığı takdirde,
konaklama yerinin temiz ve güvenli
olması ve personelin temel ihtiyaçlarını
karşılaması gerekir.
İş yerinde HIV/AIDS sorununun
üstesinde gelmeye çalışma, Uluslararası
Otel ve Restoran Girişimi ve Birleşmiş
Milletlerin “Ağırlama Endüstrisine
Yönelik HIV/AIDS Kılavuzu”ndan
yararlanabilirsiniz.
(web sitesinin adresi için kaynaklar
bölümüne ya da eklere bakabilirsiniz)
RT01.08.14
Ülkenizde çocukların yasal çalışma
yaş sınırı.
Bu konuda:
14 yaş altında bulunan çocuklar için
çalışma süresi sınırlandırılabilir.
Bazı ülkelerde ve bazı koşullarda çocuk
işçi çalıştırılmaktadır. Çocuk yaşta
eleman çalıştırıyorsanız, dikkatlice
cevap vermelisiniz. Alınan tüm
Referans
Temel Konu
En İyi Uygulama
Uygulama
14 yaş altında bulunan çocuklar için özel
çalışma saatleri ve şartları uygulanabilir.
önlemler, resmi kuruluşlar ve Sivil
Toplum Örgütleri gibi ilgili kurum ve
kuruluşlar ile görüşülmeli ve daima
çocuk işçinin lehine olmalıdır.
Önlemler, aşağıda da belirtildiği gibi:
• çocuklara okuma imkanı verildiğini
ve çocukların okumalarının
engellemediğini göstermeli.
• gerekli durumlarda eğitim
imkanları sağlamalı
• çocukların çalışma saatlerini
sınırlamalı
• gece çalışmamalarını sağlamalı
• tehlikeli olan, üstün bir beceri
seviyesi gerektiren ya da insan
haklarını ihlal eden işleri
yapmamalarını sağlamalıdır.
İşe çocuk işçi alınmamalıdır.
Şirketler sadece uluslararası ya da yerel
kanunlarca belirlenen yaşın üstünde
bulunan kişileri yerel mevzuatlar
çerçevesinde işe almalıdır.
43
44
BÖLÜM 4 – SOSYAL VE TOPLUMSAL SORUNLAR
İşletmemim faaliyet gösterdiği topluluk niçin önemlidir?
Yerel topluluk, keyif alınabilecek bir tatil için ortamı hazırlar. İyi kalitedeki tatil yerleri ve en iyi oteller, ait oldukları
kültürü yansıtırlar. Bölgeye ait ürün ve hizmetleri satın alarak yerel ekonomiyi destekleme, tatmin edici iş ve topluluk
ilişkilerine yönlendirecektir. Bu, sırasıyla müşterinin güvenini sağlayacak, iyi bir itibar oluşturacak ve insanların tekrar o
işletmeyi tercih etmelerini sağlayacaktır. Yerel topluluklar, sizin kaynağınızdır ve ilişkiler bozulursa, işletmenizin de
başarısı tehlikeye girebilir.
Kod topluluk konusunda hangi konuları içermektedir?
Bölge insanlarının da dahil olması önemlidir. Bu konulara yaklaşımda bulunma ve onların deneyimlerine yardımcı olup
olamayacağımız ya da deneyimlerinden yararlanıp yararlanamayacağımızı görme konusunda yöntemler önermek isteriz.
Tedarikçiler ile olan ilişkiniz ve misafirlerinizin yerel kültür ve topluluğa gösterecekleri hassasiyet, daha da önemli hale
gelmektedir.
İşletmemin bu gibi konuları araştırmak amacıyla bir turizm forumuna katılması şart mıdır?
Yerel bir Local Agenda 21 ağına ya da bölgede yer alan resmi bir turizm grubuna katılarak, turizm sektörü ile topluluk
arasındaki ilişkileri etkilemek elinizdedir.
Referans
Temel Konular
Yapabilecekleriniz
Diğer
önlemler
uygulama.
ve
özel
Tedarikçilerin Seçimi
RT01.09.01
Uygun durumlarda ithal yerine
yerel ürün ve hizmetleri seçme
Uygun durumlarda ithal ürün almak yerine
yerel ürün ve hizmetleri seçme
RT01.09.02
Aşağıda belirtilen ürünlerde yerel
tedarikçilerden yararlanma:
• et ve balık
• ekmek ve un mamulleri
• sebze ve meyve
• sanat ve elişi
Yerel teriminin tanımı çok tartışılan bir
konudur. Bu kodda, otele 160 kilometrelik
bir mesafede bir alım söz konusu ise, o
zaman otelin yerel tedarikçilerden alım
yaptığı düşünülmelidir. Yeterli miktarda
erzak bulunan adalarda ise, adada bir sınır
oluşturulur.
• Et ve balığı her hafta bir köylü,
balıkçı, kooperatif ya da bağımsız bir
tedarikçiden alın
• Ekmek ve unlu mamulleri düzenli
olarak çiftçi kooperatifinden ya da
bağımsız bir fırından alın.
• Taze sebze ve meyveleri düzenli
olarak bir çiftçi, çiftçi kooperatifi ya
da bağımsız bir manavdan alın
•
•
•
•
•
Satın alım işi merkezi hale
getirildiği zaman, yerel
kaynaklardan alınacak ürünleri
tespit edip merkezi alım tedarikçi
listelerine ekleyin.
Uluslararası ürün tedarikçilerinin
enerji verimli ampul gibi ürünlerini
yerel olarak da temin etmelerini
sağlayın.
Küçük ölçekli çiftçiler ile diğer
işletmeler arasındaki tarım
bağlantılarını geliştirmek amacıyla
uluslararası girişimlere katılın.
Yerel üretimin kullanılmasını teşvik
edecek seçenekler geliştirin, yerel
kültürü yansıtın ve sezonluk yerli
çeşitleri kullanımını teşvik edin.
Mevsiminde üretilen ürünleri seçin.
45
Referans
Temel Konular
RT01.09.03
Misafirlere rehber, restoran,
Pazar ve el sanatları merkezlerini
tavsiye ederek diğer yerel ürün
ve hizmetlerin kullanımını teşvik
etme.
Yapabilecekleriniz
•
•
•
•
Yerel elişi sanatçılarına, taksilere, tur
ve rehberlere perakende satış
yapabilecekleri alanlar sunun
Kitapçık, ilan tahtası ya da otel web
sitesinde yerel faaliyetleri teşvik
edecek promosyonlar için yer verin
Yerel elişi fuarlarına ve diğer
etkinliklere geziler organize edin ve
katılımı teşvik edin.
Turist çeken diğer beldelere birden
fazla kullanım için indirim sağlayarak
müşterek promosyonlar düzenleyin.
Diğer
önlemler
uygulama.
•
•
•
•
•
•
ve
46
özel
Muhtemelen tesiste yapacağınız
gösterim ve ziyaretler ile, küçük
ölçekli tedarikçilere satın alma
politikası ve kalite standartlarını
anlamalarına yardımcı olun
Yerel tedarikçilerin faturalarının
zamanında ödenmesini ya da
ödeme sürelerinin kısaltılmasını ve
ayrıca esnek hale getirilmesini
sağlayın; örneğin, yerel teslimatı
kolaylaştırmak için teslimat
sürelerini uzatın
Gelişen teşebbüslere danışmanlık
yapmak ve gençlere iş imkanları
sağlamak için yerel resmi
kuruluşlar ya da iş ortakları ile
işbirliğine girin
Yerel iş etkinliklerine ev sahipliği
yapın ve iş topluluğunu harekete
geçirip güçlendirmek için Ticaret
Odasına veya diğer ticari birliklere
katılın
Yerel turizm ile ilgili işletmelere
teknik olarak danışmanlık verin ve
personelinizin yardımcı olmasına
izin verin ya da başka bir şekilde
doğrudan destek sağlayın
Yardım için personelinize izin verin,
para bağışında bulunun ya da
başka bir şekilde ayni yardımda
bulunun.
Topluluklara ve Zayıf Gruplara Yardımcı Olmak
RT01.10.01
Topluluk içerisinde herhangi bir
şekilde kullanılması mümkün
olmayan hizmet ve faaliyetleri
Yerel halkın sezonda ya da sezon dışında
yararlanabilecekleri tesisleri sunarak
topluluk yaşamına önemli bir katkıda
•
Topluluk girişimlerini, yürüyüşleri,
yeşil alanları, parkları, sergileri ve
turist ve yerleşiklerin bulunduğu
Referans
RT01.10.02
Temel Konular
Yapabilecekleriniz
sağlama.
bulunulabilir.
Buna örnek olarak aşağıdakileri verebiliriz:
• Yüzme havuzu
• Restoran
• Konferans ve toplantılar
• Engelli insanların da kullanabileceği
tesisler
• İşletmeler, ayrıca: Yerel esnafa
kumsalda satış yapmak yerine
ticaret yapabilecekleri alanlar temin
edebilir
• Örneğin balıkçıların motorlarını bir
kumsaldan suya indirecekleri
yerlerde topluluğun erişim haklarını
korunabilir
• Yerel halkın daha önce serbestçe
faydalandıkları kumsal, havuz gibi
kaynaklara erişimden yoksun
bırakılması nedeniyle turizm
sektörünün eleştirilmemesini
sağlamak için önlemler alınabilir
Yerel halka kamu mülkiyetinde
bulunan tesis ve kaynaklardan
yararlanma imkanı
Diğer
önlemler
uygulama.
•
ve
özel
alanları destekleyin.
Yerleşikler tarafından
değerlendirilen tesislerin bakımı
için para yardımında bulunun.
47
48
özel
Referans
Temel Konular
Yapabilecekleriniz
Diğer
önlemler
uygulama.
RT01.10.03
Çocukların turizmde cinsel
istismardan korunması.
Tesislerinizde ve topluluk içerisinde çocuk
koruma konusunda yazılı bir politika ya da
bildirim yayınlamak suretiyle sorumluluk
üstlenilmelidir. Politikada net bir şekilde
çocukların cinsel istismarı hakkında bilgi
verilmelidir.
Ek 5’e bakınız.
Bunun gerçekleştirilmesi için odak noktası
olacak bir personel üyesini belirleyin ve
çocuklarda cinsel istismar sorununun, sizin
destinasyonunuzda da mevcut olduğunu
biliyorsanız:
• yerel uzman grup ya da sivil
toplum örgütü ile düzenli olarak
temasa girilmesini sağlayın
• ilgili personelin, istismarı
görmeleri ve çocukları korumaları
konusunda bilinçlendirilmesi için
eğitim verilmesini sağlayın
• ilgili resmi kuruluşların telefon
numaralarının verilmesini
sağlayın
Çocuk koruma, bir çok turizm
destinasyonunda önemli bir sorundur ve
basit bir politikanın hayata geçirilmesi ve
işletme bünyesinde personele ve işletme
dışında da müşterilere ve topluluğa
iletilmesi, risk altında bulunan çocuklar
için neler yapılabileceği konusunda gerek
duyulan bilincin oluşturulmasına yardımcı
olacaktır.
RT01.10.04
Yerlilerin ve kabilelerin yaşadığı
alanlar:
• Bölgede geleneksel
kullanım hakları
• Ayrımcılık
• İrtibat ve iletişim
Özellikle yerlilerin arazi ile ilgili haklarının
belgelendirilmediği durumlarda, söz konusu
haklar turizm açısından hassas bir konu
teşkil eder. Yerli nüfusunun olduğu
bölgelerde irtibat ve iletişim kurulmasını ve
yerlilere karşı, istihdam açısından ayrımcılık
uygulanmamasını sağlayın.
RT01.10.05
Çalışanlar, yerleşikler, yerel
işletmeleri, yerel resmi kuruluşlar
ve yerli toplulukların da dahil
olduğu yerel halka gerektiğinde
•
Yeni kalkınma projelerine
başlamadan önce diğer işletmelere
ve yerleşiklere danışın ve onlarla
iletişim kurun. Uygun durumlarda
•
•
ve
Yerel stratejik planların
geliştirilmesi konusunda yerel
resmi kuruluşlar ile işbirliğine girin
Turizm planlarının geliştirilmesi için
Referans
Temel Konular
Yapabilecekleriniz
danışmak.
•
planlama kanununun temel
kurallarını aşmaya çalışın.
Yeni kalkınma projelerinin planlama
sürecinde sosyal etkileşim
çalışmasında yer alın. Bunu nasıl
gerçekleştirebileceğiniz konusunda
daha ayrıntılı bilgi için eke bakınız.
Diğer
önlemler
uygulama.
•
•
ve
özel
diğer turizm işletmeleri ve yerel
resmi kuruluşlar ile işbirliğine girin.
Yerel sorunları yönetmek ve turizm
etkilerini geliştirmek için yerel halk
ile işbirliğine girin
Sezon dışı turizmi, bölgede
yaşama imkanlarını ve özel paket
programları geliştirerek tüm yıl
boyunca açık bulunan işletmelerin
sayısını artırmaya çalışın
Bakım Anlayışı
RT01.11.01
Müşterilere aşağıda belirtilen
konularda yol gösterme:
• Doğru davranış (kıyafet
kuralları, yerel düzenlemeler,
alkol)
• Suç, esnaf tacizi ve çocuk
koruma konularına karşı
duyarlı bir şekilde tedbir
alınması gibi müşterinin de
bilinçli yaklaştığı yerel
sorunlar
• Destinasyonda çevre koruma
(örneğin, su kullanımı, çöp,
kaplumbağaların
yaşadığı
yerler ya da yangın önleme)
Odalarda ve merkez lobi alanlarında ve
ayrıca otelin web sitesinde sunulan
belgelerde sürekli olarak bilgi verilecektir.
Personel sık sık bu bilgilere erişebilecek ve
bu bilgileri misafirlere de iletecektir.
•
Bu bilgileri dağıtmak amacıyla tatil
broşürleri ve hoş geldiniz
toplantıları vasıtasıyla tur
operatörleri ile işbirliğine girin. Bu
bilgilere uygun bir şekilde
erişilmesini sağlama konusunda
Yerel Resmi Kuruluşlara ve
atraksiyonlara yardımcı olun
49
Referans
Temel Konular
Yapabilecekleriniz
RT01.11.02
Müşterilerin tesisin dışına çıkarak
destinasyonu keşfetmesi
konusunda teşvik edin
Müşterilerin tesis dışına keşfe çıkmasını
teşvik edecek bilgiler, odalara ve herkesin
görebileceği teşhir panolarına
yerleştirilebilir. Bu ilanlarda şunlar yer
alabilir:
• Yerel atraksiyonlar
• Yerel tarih
• Doğal parklar
• Pazarlar
• Yürüyüş ve bisiklet rotaları ve yat
gezileri
• Yerel rehberler ile ilgili irtibat
bilgileri.
Diğer
önlemler
uygulama.
•
•
•
•
•
•
•
•
ve
50
özel
Eğlence ve kültürel etkinlikler
düzenlemeleri için topluluk ve
kültür grupları davet edilebilir
Misafirlerin bölgeyi keşfetmeleri
için kütüphane ya da diğer
kaynaklardan yararlanılabilir
Misafirlere harita ve tur kitapları
verilebilir
Oteller, destinasyonda (tercihen
yerel işletmelerin üstleneceği)
rehberli turlar düzenleyebilirler.
Misafir ve personel için kültürel
veya ilgi çekebilecek özel
sohbetlere ev sahipliği yapılabilir
Misafirlerin yararlanabileceği
kültürel faaliyetleri artırmak için
diğer işletmeler ile işbirliğine
girilebilir
Turist baskısı sonucu erozyona
maruz kalmış kültürel alanların
korunması konusunda izlenmesi
gereken tavsiyeler duyurularak
destek verilebilir
Yerel sorunlar konusunda destek
verilebilir
EK 1 – Örnek politika bildirimleri
Accor Hotel
Accor sürdürülebilir kalkınma organizasyonu hakkında bilgi almak için web sitesine bakabilirsiniz. www.accorhotels.com
Grecotel Çevre Bildirimi
Biz, Grecotel’de, doğal kaynakların kalitesinin ve bu kaynakları yönetim biçiminin, turizmin kalkınmasında gerek kısa vadede
kârlılığı, gerekse uzun vadede sürdürülebilirliği tanımlayan çok önemli faktörler olduğu inancındayız. Şirket, 1990’lı yılların
başından itibaren, profesyonel bir Çevre ve Kültür Departmanı kuran ilk tatil grubu olmuştur ve şu anda da çevre konusunda
gerçekleştirdiği uygulamalardan ötürü Akdeniz bölgesinde otelcilik sektörünün lideri olarak görülmektedir. Turizmin çevremiz
üzerindeki etkilerini aza indirmek amacıyla çıktığımız bu uzun yolda geri dönüşümden organik çiftçiliğe kadar bir çok konuda
bir çok ufak önlem alınmıştır. Unutulmamalıdır ki, tatil güzel yerlerde ve ayrıca mükemmel otellerde gerçekleşir.
Küçük Ölçekli İşletmeler için İngiliz Turizm Konseyi ve Sayfiye Yerleri Kurumunun tavsiye ettiği politika
bildirimi.
Biz, işletmemizin yönetiminde çevreyi koruyacağımıza söz verdik ve aşağıda belirtilen önerileri üstlendik:
Biz çevrenin iyileştirilmesine yönelik programımızdan sorumlu olarak _______İsim giriniz______________’ı atadık.
Tüm ampuller içinde düşük enerjili olanlar ile değiştirilmeye uygun olan ampulleri belirleyerek, en azından bu ampullerin
%25’ini değiştirdik.
Isıtma termostatlarının çok yüksek ısılara ayarlanmamasını sağladık.
Su damlatan muslukları kontrol ettik ve gerekli durumlarda çamaşır makinelerini değiştirdik.
Ziyaretçilerimizi/misafirlerimizi de su tasarrufunda bulunmaya davet ediyoruz.
Mümkün olduğunca geri dönüşümlü kağıt satın alıyoruz.
İmkanlar elverdiği sürece cam ve plastiği geri dönüştürüyoruz.
Ziyaretçilerin, yürümesini ve kamu ulaşım araçlarını kullanmasını sağlamak için kullanabilecekleri harita ve tarifeler
oluşturduk.
Atıkların azaltılması konusunda bir program başlattık.
Yeşilci bir duyuru panomuz var ve yatak odalarında da ilanlar bulunduruyoruz.
Ziyaretçilerimizin, gelecek nesiller için çevreyi iyileştirmenin ve korumanın ne kadar önemli olduğunu görmeleri için çalışıyor
ve sizi de, çevre konusunda daha neler yapabileceğimiz konusunda öneriler bulunmaya davet ediyoruz. www.grecotel.gr
Hilton Group PLC – Kurumsal Sosyal Sorumluluk Vizyonu
51
52
Biz, Hilton Grubu olarak, yüksek standartlarda faaliyetler gerçekleştiriyor ve sosyal ve çevresel anlamda Sürdürülebilir iş
uygulamalarının savunuculuğunu yapıyoruz. Amacımız, hizmet verdiğimiz toplumlara, yüksek kalitede hizmet, ekonomik
büyüme, çevre koruma, toplumsal katılım ve tabii ki, istihdam vasıtasıyla fayda sağlamaktır.
Hilton Group PLC – Çevre Politikasına ilişkin Bildirim
Faaliyetlerimizin çevremizdeki dünya üzerinde bir etkisi olduğunu biliyoruz. Kendimizi, kirliliği önleyerek ve kaynakları etkin
bir şekilde kullanarak çevreyi korumaya adadık. Çevresel performansın sürekli olarak geliştirilmesi için çalışacağız.
www.hiltonhotel.co.uk/corporateinfo
Taj Hotels Tatil Köyleri ve Palasları
Çevre Politikasına ilişkin Bildirim.
Taj Oteller Grubu, bugünün ve geleceğin nesillerine iyi bir gelecek bırakmak için doğal çevremizi koruma, muhafaza etme ve
geliştirme konusunda sorumluluk üstlenmiştir: Bu amaç doğrultusunda elimizden gelen tüm gayreti göstererek:
•
•
•
•
•
•
Çevre ile ilgili kesin amaç ve hedefler belirleyip, grubun çevre ile ilgili girişimlerinin temel unsuru olarak bir inceleme
sürecini entegre edeceğiz.
Yürürlükte bulunan tüm çevre kanunları, tüzükleri ve düzenlemelerine uyacağız.
Daha az sayıda kaynak kullanmak ve asgari düzeyde yakıt üretmek suretiyle, otel, yemek hizmeti, tesis ve diğer ilgili
hizmetleri, daha etkin ve kârlı bir faaliyet gösterecek şekilde tesis edecek, yönetecek ve muhafaza edeceğiz.
Sürekli olarak çevresel performansı geliştirecek ve faaliyetlerimizin çevre üzerindeki etkileri aza indireceğiz.
Çalışanlarımız, müşterilerimiz, tedarikçilerimiz ve genel olarak toplum arasında çevre konusunda bilinç oluşturacağız.
Bu politika, Taj Oteller Grubunun mülkiyetinde bulunan ve bu grubun yönettiği ve işlettiği tüm tesislerde
uygulanmalıdır.
Bu politika Taj Oteller Grubunun tüm çalışanlarına bildirilmiştir ve istek halinde, kamuoyuna ve ilgili şahıslara da sunulabilir.
EK 2- Raporlama – basit bir rehber.
Daha sorumlu ve sürdürülebilir bir işletme olma konusunda sorumluluk üstlendiğinizde, elde edilecek faydaları anlamak ve
bunları personel, müşteri ve yerel topluluğa bildirmek önemlidir. Bu tür bir raporlama, genellikle Sürdürülebilir Rapor olarak
tanımlanır ve işletmenin, sürdürülebilir turizm, ya da diğer bir deyişle, bir işletmenin iktisadi, çevresel ve sosyal etkileri
olarak adlandırdığımız yönlerini yansıtır. Çıkarmayı düşündüğünüz raporun türü işletmenizin hacmine göre değişir. Ek 2’nin
amacı, adım adım ilerleyebileceğiniz şekilde yol göstermek ve Koda dayalı bir Rapor oluştururken pratik bir yaklaşım
benimsemenizi sağlamaktır. Rapor, olabildiğince en basit, kısa ve öz şekilde, işletmenize ve işletme ilişkilerinize katma değer
sağlayacak ve salt değişimi etkilemek ve kolaylaştırmak amacıyla işletme bünyesinde bildirilecektir. Raporlama vasıtasıyla
etkin bir şekilde envanter yapabilecek ve bu şekilde elde edilen fayda ve başarıları ölçebilecek ve işletmenizin misyonunu
yansıtacaksınız. Kaydettiğiniz ilerlemenin doğru bir şekilde değerlendirilebilmesi için raporunuz konusunda açık ve dürüst
olmanız gerekir. Bu, ayrıca işletmenizin paydaşları açısından hem işletme bünyesinde, hem de işletme dışında iyi ilişkiler
kurulmasına da yardımcı olacaktır
Bağlam
1. İlk adım, öncelikle bağlamı saptamaktır. İşletmenizi, sektörü, hacmi ve sunduğunuz ürün ve hizmetleri, bir ya da iki cümle
halinde anlatın. Örneğin; ciro, kâr, çalışan sayısı, faaliyet gösterdiğiniz ülkeler.
Faaliyetler hakkında genel açıklama
2. Kodda yer alan kısımları ilgilendiren faaliyetleriniz hakkında kısa bir genel açıklama yapın. Temel odak noktası, hedefler ve
vizyon hakkında genel bir açıklama sunun. Karşılaştığınız sorunlardan ve belirlediğiniz öncelikler ile gelecek
hedeflerinizden de bahsetmelisiniz. Mümkün ise, çevresel etkilerinizi yönetim konusunda kaydettiğiniz ilerlemeyi gösteren
temel verileri de sunabilirsiniz.
Paydaşlar
3. İşletmeniz kimleri etkiliyor? Müşteri, çalışan, sahip, yönetici, tedarikçi, komşu ve sivil toplum örgütleri de dahil olmak
üzere, paydaş kategorisine giren tüm kişi ve şirketlerin ve ayrıca diğer grup ve kuruluşların yer aldığı bir liste hazırlayın.
Bilgi Önceliği
4. Her bir paydaş için işletmenizde sahip oldukları hakları ve onlar ile ilgili olabilecek bilgileri yazın. Hangi paydaşların,
işletmeniz açısından önemli olduklarını belirtin; bu, size bilgileri ve raporun odak noktasını öncelikli hale getirmenizi
sağlayacaktır.
Gerçekleri Bildirmek
5. Metnin gerçeklere dayalı olmasını sağlayın. Raporladığınız faaliyetlerin en temel unsuru olan politika ya da bildirimi sunan
Organizasyon ve Yönetimden başlamak suretiyle, her bir bölüm ile birlikte çalışın.
6. Ve son olarak, yıl boyunca elde ettiğiniz veriler ve önemli sorunlar ve ortaklıklar ile ilgili diğer yorumlarınızı da ekleyin.
EK 3 – ÇEVRE ETİKETLERİ
İşletmeler, bir çok farklı nedenden dolayı çevre ile ilgili politika ve programları izler. İşletmeniz, sağlayacağı
53
54
maliyet tasarrufu nedeniyle ya da çevre koruma konusunda gösterdiği istekten dolayı bir çevre programını hayata
geçirmiş olsun ya da olmasın, kabul edilmiş ve onaylanmış bir standardı elde etmek isteyebilir.
Bunun sonucu olarak, son yıllarda daha çok sayıda işletme sertifikasyon programlarına (çevre etiketleri) katılmak
istemiş ve bu programların sayısı son senelerde iki katına çıkmıştır ve şu anda Almanya’da Yeşil Bavul ve New
Forest’ta Yeşil Meşe Palamudu gibi girişimlerin gerçekleştirildiği Avrupa’da 40’ın üzerinde girişim mevcuttur.
Tüm bu sertifikasyon programların ortak bir noktası vardır. Dayanak olarak alınan standardı aşan bu şirketlere bir
logo verir ve bir işletmenin sertifikasyondan elde ettiği nispi değer ise, önemli ölçüde değişkenlik gösterir. Bir
turizm sertifikasyon programına katılmayı düşünüyorsanız, aşağıda verilmiş olan sorular, işletmeniz için en uygun
olanı seçmenize yardımcı olacaktır.
İşletmeniz için doğru olan sertifikasyon programını seçerken
Adım 1. PROGRAM İŞLETMENİZİ NE KADAR İLGİLENDİRİYOR? Sertifikasyon programının, işletmenizi gerçekten ne
kadar ilgilendirdiğini saptamaya çalışın. Güvenilir tüm sertifikasyon programları, işletmenin çevre ile ilgili
politikaları geliştirme ve hayata geçirme ve sonuçları izleme konusunda özel bir gayret göstermiş olmasını
gerektirir. Sadece işletme içerisinde programın ilerlemesini sağlayabilecek kaynaklarınız mevcut ise, böyle
bir programa katılmak anlam taşır. Kaynaklar, kırılma noktasına getirilirse ya da müşterilerinizin, çevre
programından etkilenmeyeceğini düşünüyorsanız, sertifikasyon programını gerçekleştirmeniz mümkün
olmayacaktır ve bu yüzden, çevre ile ilgili eylemlere yönelik olarak hükümetin destek kaynakları gibi başarı
sağlayacak diğer yollar konusunda araştırılması fayda sağlayabilecektir.
Adım 2. BU ETİKET NE KADAR ÇOK TANINMAKTADIR? Programın, müşterileriniz tarafından bilinme ve
müşterilerinizin kararını etkileme olasılığını saptamaya çalışın. ISO 14001 gibi bazı programlar, özellikle
kurumsal alıcıların iyi bildiği programlardır ve bu yüzden işletmeleriniz de bu tür bir sertifikasyon almak
istiyorsa uygun olabilir. Programın, gelecek yıllarda işletmeye fayda sağlaması ve rekabetçi fırsatlar
sunması büyük bir önem taşır.
Adım 3. PROGRAMDA SOSYAL KONULAR DA YER ALIYOR MU? Sürdürülebilirlik unsurlarının, program çevresinde
saptanmasını ve işletmenizin, enerji konusunda salt çevre sorunları, atık ve su yönetimi ve yerel toplum ile
entegrasyon konusunda daha da büyüyen sorunları, farklı geçmişe sahip insanların istihdamı ve işletmenin
dışında bulunan çevrenin de bakımı konusunda yapılacak katkıların da dahil olduğu sosyal yönlerini
göstermesini sağlayın. Sorumluluğu veya başarıyı ödüllendiren bir sertifikasyon programını seçmek isteyip
istemediğinizi belirleyin. Genel bir kural olarak:
Sorumluluk ile ilgili programlara katılmak kolaydır. (Genellikle çevre politikası ile ilgili bir bildirim
çıkartılması şartını yerine getirerek) bir başvuru yapan ve ilgili ücreti ödeyen bir şirket, müşterilere
çevre konusunda üstlendiği sorumlulukları gösterebileceği sertifikasyon programının logosunu
kullanabilir. Bu programlar şirketler tarafından desteklenmektedir, çünkü başlangıçta çok az bir çalışma
gerektirir, ancak söz konusu sorumluluklar tam anlamıyla yerine getirilmediği takdirde, genellikle
müşteriler tarafından değeri olmadığı düşünülür.
Başarıyı temel olan programlar ise, genellikle şirketler tarafından daha az tercih edilir, ancak müşteriler
tarafından ise daha güvenilir olduğu düşünülür. Bu programlar, (örneğin şirket, tüm personelin çevre
ile ilgili konularda eğitildiğini ve sürekli olarak enerji tüketimini azalttıklarını gösterdiğinde) temel
ölçütlerin yerine getirilmesiyle beraber şirketin logoyu kullanmalarını sağlamaktadır. Ve bu şekilde
şirketler logoyu kullanabilirler.
Bu kuralcı bir program mıdır? Size içindeki maddelerin yer aldığı bir liste verilecek mi ve logonun
verilebilmesi için sizden belli bir seviyeyi karşılamanız beklenecek midir? Ya da faaliyetiniz ile ilgili en
uygun öncelik alanlarına hangi alanlar olduğuna karar verebilecek misiniz? Genel olarak ifade etmek
gerekirse:
• Bir liste sunan ve asgari sayıda ölçütün yerine getirilmesi gerektiğini belirten programlar
performansı temel alır. Bunlar, bir işletmenin çevre üzerinde yaratabileceği etkinin gerçek miktarını
(diğer bir deyişle, nicel koşullar altında ziyaretçi başına üretilen atığın miktarını) belirler. Örnek vermek
gerekirse, performansı temel alan ölçütler, eğitilmiş personelin sayısını, işletmenin harcadığı enerji ya
da su miktarını (ya da gerçekleştirilen verimlilik faaliyetlerinin sayısını) veya üretilen atıkların toplam
ağırlığını belirleyebilir. Genellikle sadece çevreyi daha az etkileyen işletmeler, bu programlara
katılabilirler.
İşletmeniz ile ilgili eylemler konusunda karar vermenizi sağlayan programlar, süreci temel
alır. Bunlar, işletmenin, ilgili bir çevre yönetim programı oluşturmak amacıyla bir takım yönetim
süreçlerinden geçmiş olduğunu belirtir. Süreci temel alan ölçütler, çevre programı konusunda
sorumluluk taşıyan bireylerin seçimini ve personelin çevre programı konusunda eğitimini kapsayabilir
ve enerji tüketimi gibi kilit konuların ölçülmesi konusunda bir sisteme sahiptir. Süreci temel alan
programlarda nispeten çevreyi kirleten işletmeler de dahil olmak üzere bir çok şirket de yer almaktadır.
Adım 4. DİĞER STANDARTLAR İLE ÇELİŞMEDİĞİNİ KONTROL EDİN. Programda yer alan ölçütlerin, şu anda sahip
olduğunuz herhangi bir kalite sıralaması ya da işletmenizin sağlık ve güvenlik gereklilikleri ile çelişip
çelişmediğini kontrol edin.
Adım 5. NE KADARA MAL OLACAK?
(a) Programa katılmak ve (b) üyeliğinizi sürdürmek için ne kadar
ödeyebileceğinizi belirleyin. Bazı sertifikasyon programlarında yıllık bir üyelik aidatı ve daha sonra program
boyunca ilerlediğinizde gerekli olabilecek bir takım ücretler ödenir. Bu ücretler, örneğin, personel eğitimi
ve denetim ve değerlendirme ziyaretlerini de kapsayabilir. Diğer programlarımız ise, yıllık üyelik aidatı
çerçevesinde tüm bu hizmetleri sunacaktır. Size farklı seviyelere geçebilmeniz için ne kadar para

55
56
ödeyeceğinizi bildirmeyen programlardan sakının. Zira, bu programlarda genellikle hızlı bir şekilde
artabilecek giderler söylenmez.
PROGRAM NASIL GELİŞTİRİLİR? İşletmenizi geliştirmek için izlenmesi gereken hususları da içermektedir.
Bazı programlarda web sitesi vardır, öte yandan diğer programlar ise, logoları almaya hak kazanan
işletmeleri tanıtan “dizinler”e aittir. Bir çok program, çok düşük bir pazarlama bütçesine sahiptir ve
programın hedeflerini yerine getirecek ve işletmenizin talep ettiği profili oluşturacak kadar yeterli bir
pazarlama bütçesi olup olmadığını araştırmak isteyebilirsiniz. Programda, destinasyonunuzdaki katılımcı
işletmelerin sayıca fazla olup olmadığını ve kendi malzemeleri çerçevesinde destinasyonu geliştirmeye
istekli olup olmadığını ya da geliştirip geliştiremeyeceğini veya sizin de ilgilendiğiniz bir çok ülkede gelişme
sağlayıp sağlamadığını araştırın. Örneğin, VISIT, bu amaçla çıkarılan yayınlar vasıtasıyla tüketicilere bir çok
farklı Avrupa sertifikasyon programını desteklemektedir.
KÂRINIZ NASIL KULLANILIR? Programın, elde ettiği kârları nasıl dağıttığını sorun. Genellikle bulunduğunuz
destinasyonda, programdan elde edilen kârı, diğer sürdürülebilir/çevre faaliyetlerine dağıtan programlar,
önemli ticari kârlar sağlar.
DESTEK SAĞLAYIP YOL GÖSTERİR Mİ? Programın, yol gösterip göstermediğini ve özellikle sektörünüzde
deneyim sahibi olup olmadığını öğrenin. Bazı programlarda bir bütün olarak turizm sektörüne hizmet
verdikleri söylenir, ancak sadece otel gibi çok az sayıda sektöre ayrıntılı bir rehberlik geliştirilmiştir. Ücretsiz
ya da çok az bir ücret almak suretiyle danışmanlık hizmeti sağlayan Resmi Kuruluşlar ile ya da vakıflar ile
bağlantılar mevcut mudur? Ücretsiz ya da düşük maliyetli danışmanlık hizmeti sağlayan Resmi Kuruluşlar
ya da vakıflar ile bağlantılar mevcut mudur?
BİR ÖDÜL PROGRAMI MEVCUT MU? Program çerçevesinde aynı zihniyeti taşıyan işletmeler ile bir araya
gelme fırsatı tanıyacak ödül törenleri düzenlenmekte midir?
Adım 6.
Adım 7.
Adım 8.
Adım 9.
Bu bilgiler sadece yol göstermek amacıyla verilmektedir. Söz konusu bilgilerin, basıma gönderildiği esnada doğru
olduğuna inanılmakla beraber, FTO, salt bu bilgilerin içerisinde yer alan öneriler doğrultusunda alınan önlemlerden
dolayı sorumlu tutulamaz.
EK 4. TURİZMDE ÇOCUKLARI CİNSEL İSTİSMARDAN KORUMA KANUNU
Turizm sektöründe hassas diğer bir özel konu ise, özellikle gelişmekte olan ülkelerde, çoğunluğu gelişmiş
ülkelerden gelen turistlerin, çocukları para karşılığı cinsel istismarı oranında ortaya çıkan artıştır.
Seyahat ve Turizmde Çocukları Para Karşılığı Cinsel İstismara karşı Korumaya yönelik Davranış Kurallarının
geliştirilmesine katkıda bulunan ESPAT (Çocuk Fahişeliğine, Çocuk Pornografisine ve Çocukların Cinsel Amaçlarla
Ticaretine Son) International adlı kuruluş gibi bir sivil toplum örgütü ile işbirliğine girmek ise, bu sosyal sorun ile
ilgili olarak kaydedilen olumlu bir gelişme olmuştur.
Bu kuralları kabul eden turizm hizmeti tedarikçileri, aşağıda yer alan altı ölçütü yerine getirme konusunda
sorumluluk üstlenmiştir:
Çocukların para karşılığı cinsel olarak sömürülmesi konusunda etik politikası oluşturmak.
Kendi ülkesinde ve seyahat destinasyonlarındaki personeli eğitmek. Daha ayrıntılı bilgi için www.thecode.org
adresine girebilirsiniz.
Tedarikçileriniz ile imzaladığınız tedarik sözleşmelerine, çocukların para karşılığı cinsel istismarını
tanımadığınızı belirten bir madde koydurtmak.
Katalog, broşür, uçakta gösterilen filmler, bilet slipi, ana sayfa vs. vasıtasıyla seyahat eden turistlere bu
konuda bilgi vermek.
Yerel olarak “kilit kişiler”e bilgi sağlamak ve yerel kuruluşlar ile çalışmak.
Personel ve müşterilerin, aldığınız olumlu önlemlerin bilincinde olmalarını sağlayarak, yıllık raporlar
hazırlamak.
Kodu imzalamak ve işletmenizde uygulamak suretiyle, etkin bir şekilde çocukların cinsel istismara karşı
korunmasına katkıda bulunmuş olacaksınız.
57
58
EK 5 Konu ile ilgili Uluslararası Standartlar
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi
En kapsamlı İnsan Hakları Standardı bu sitede yer almaktadır
www.unhchr.ch
Uluslararası Çalışma Örgütü
İşveren ve çalışan temsilcilerini ve ayrıca hükümetleri ve ilgili teknik uzmanları da ilgilendiren uluslararası çalışma
standartları belirleme sorumluluğu, ILO’nun görevleri arasındadır.
www.ilo.ch
Etik Ticaret Girişimi
ETI (Etik Ticaret Girişimi), iş uygulamaları ile ilgili tüzüklerin saptanması ve ayrıca izlenmesi ve doğrulanması
amacıyla işbirliğine giren ve iyi uygulamalar konusunda sorumluluk üstlenen şirketlerin, sendikal örgütlerin ve sivil
toplum örgütlerinin bir araya geldiği bir ittifaktır.
ETI’nin amacı, iş uygulamaları ile ilgili kodların hayata geçirilmesi konusunda iyi uygulamaları saptamak,
geliştirmek ve teşvik etmektir. Üyeler, işbirlikçi bir yaklaşımın, kabul edilmiş uluslararası çalışma standartlarına
uyumun teşvik edilmesi konusunda kayda değer bir ilerleme kaydetme imkanı sağladığına inanmaktadır.
www.ethicaltrade.org
EK 6 – Birleşmiş Milletler (BM) Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Önceden Bildirimli İzin (PIC)
Kimyasal Madde
(CAS Numarası/Numaraları)
Karar Kılavuz
Belgesi
İngilizce Fransızca
İspanyolca
Aldrin
(309-00-2)
İng
Fra
İsp
Binapakril
(485-31-4)
İng
Fra
İsp
Captafol
(2425-06-1)
İng
Fra
İsp
Klordane
(57-74-9)
İng
Fra
İsp
Klordimeform
(6164-98-3)
İng
Fra
İsp
Klorobenzilat
(510-15-6)
İng
Fra
İsp
DDT
(50-29-3)
İng
Fra
İsp
Dieldrin
(60-57-1)
İng
Fra
İsp
Dinoseb ve dinoseb tuzları
(88-85-7)
DNOC ve DNOC tuzları (örneğin:
amonyum tuzu, potasyum tuzu ve
sodyum tuzu)
(534-52-1; 2980-64-5; 5787-96-2;
2312-76-7)
1,2-dibromoetan (EDB)
(106-93-4)
İng
Fra
İsp
İng
Fra
İsp
İng
Fra
İsp
Hükümetler tarafından
alternatifler hakkında
sunulmuş bilgiler
Hükümetler tarafından diğer
değerlendirmeler hakkında sunulmuş
bilgiler
ek incelemeler
59
60
Kimyasal Madde
Karar Kılavuz
Belgesi
İspanyolca
Etilen diklorür
(107-06-2)
İng
Fra
İsp
Etilen oksit
(75-21-8)
İng
Fra
İsp
Floroasetamit
(640-19-7)
İng
Fra
İsp
HCH (karışık izomer)
(608-73-1)
İng
Fra
İsp
Heftaklor
(76-44-8)
İng
Fra
İsp
Heksaklorobenzen
(118-74-1)
İng
Fra
İsp
Lindan
(58-89-9)
İng
Fra
İsp
Cıva bileşenleri inorganik cıva
bileşenleri, alkil cıva bileşenleri ve
alkiloksalkil ve aril cıva bileşenleri (CAS
numaraları)
İng
Fra
İsp
Pentaklorofenol
(87-86-5)
İng
Fra
İsp
2,4,5-T
(93-76-5)
İng
Fra
İsp
Toksafen
(8001-35-2)
Aşağıda belirtilen maddeleri ihtiva
eden tozlamaya uygun toz
formülasyonlar:
%7 ya da üzeri benomil, %10 ya da
İng
Fra
İsp
İng
Fra
İsp
sunulmuş bilgiler
bilgiler
Kimyasal Madde
Karar Kılavuz
Belgesi
İspanyolca
üzeri karbofuran, %15 ya da üzeri
tiram
(17804-35-2; 1563-66-2; 137-26-8)
Metamidofos (600 g etken madde/l’yi
aşan maddenin eriyebilir sıvı
formülasyonları)
(10265-92-6)
İng
Fra
İsp
Metil-paration (%19,5, %40, %50 ve
%60 etken madde içeren emülsiyon
konsantrasyonları (EC) ve %1,5, %2
ve %3 etken madde içeren tozlar
(298-00-0)
İng
Fra
İsp
Monocrotophos (600 g etken
madde/l’yi aşan maddenin eriyebilir
sıvı formülasyonları)
(6923-22-4)
İng
Fra
İsp
Monocrotophos (tüm formülasyonlar)
*
İng
Fra
İsp
Paration (tüm formülasyonlar – bu
maddede, kapsül süspansiyonlar (CS)
dışında, aerosol, tozlamaya uygun toz
(DP), emülsiyon konsantrasyonu (EC),
granül (GR) ve suda ıslanabilir toz
(WP) bulunmaktadır
İng
Fra
İsp
sunulmuş bilgiler
bilgiler
(56-38-2)
61
62
Kimyasal Madde
Karar Kılavuz
Belgesi
İspanyolca
İng
Fra
İsp
Asbest
Krosidolit (mavi asbest) (1200128-4)
Aktinolit (77536-66-4)
Antofillit (77536-67-5)
Amosit (12172-73-5)
Tremolit (77536-68-6)
İng
Fra
İsp
Polibromin bifenil
(PBB)(36355-01-8 (heksa-)
27858-07-7 (okta-)
13654-09-6 (deka-))
İng
Fra
İsp
Poliklorin bifenil (PCB)
(1336-36-3)
İng
Fra
İsp
Poliklorin terfenil (PCT)
(61788-33-8)
İng
Fra
İsp
Fosfamidon (1.000 g etken
madde/l’yi aşan maddenin eriyebilir
sıvı formülasyonları)
sunulmuş bilgiler
13171-21-6 (karışım, (E)&(Z)
izomerleri)
23783-98-4
((Z)-izomer)
297-99-4 ((E)-izomer))
Tris (2,3-dibromoprofil) fosfat
(126-72-7)
A.B.D.’den alternatifler
bilgiler
SIKÇA SORULAN SORULAR
SORUMLU TURİZM NEDİR?
SORUMLU TURİZMİN İŞLETMEMLE İLGİSİ VAR
MI?
İŞLETMEM
SORUMLU
TURİZMİ
PROGRAMI
UYGULAYAMACAK KADAR KÜÇÜK BİR İŞLETME
Mİ?
KÜÇÜK İŞLETME NEDİR?
İŞLETMEM, KONAKLAMA HİZMETİ VERMİYOR –
BU KOD BENİ İLGİLENDİRİR Mİ?
İŞLETMEM ŞU ANDA FAAL DEĞİLSE, NE OLUR?
İŞLETMEM,
ÇEVRE
İLE
İLGİLİ
OLUMLU
YAKLAŞIMINI
GÖSTEREN
BİR
ÖDÜL/LOGO
ALMAYA HAK KAZANDI – KODUN BENİMLE İLGİSİ
OLACAK MI?
Yeşilci turizm, sürdürülebilir turizm, ekoturizm, doğayla birleşen turizm ve
düşük etkili turizm gibi bir çok terim kullanılmaktadır.
Sürdürülebilir turizm;
• Örneğin, enerji, atık ve su tüketimini azaltarak, çevre üzerindeki
olumsuz etkileri en aza indirir.
• İstihdam imkanı ve örneğin, bölge insanlarına iş imkanı sağlayarak,
destinasyon için ekonomik faydalar sağlar.
• Örneğin, yeni tesis sunarak ve mal ve hizmetleri yerel kaynaklardan
satın alarak yerel topluluklara sağlanan sosyal hakları artırır.
Sorumlu turizm, ne kadar küçük bir işletme olursa olsun ya da seyahat
endüstrisinin hangi sektöründe bulunursa bulunsun, tüm ticari faaliyetler ile
ilgilidir. İngiliz gezmenlere yapılan anketler, İngiliz gezmenlerin %87’sinin,
tatillerinin çevreye vermemesinin önemli olduğunu düşündüklerini
göstermektedir.
Çok küçük işletmeler de dahil olmak üzere tüm işletmeler sorumlu turizmden
yararlanabilecektir (örneğin, lokal bir tesisin sahibidirler ve yerel bölgedeki
insanları çalıştırırlar). Önceliklerin, net bir şekilde hedeflere uygun olmasını
sağlamak önemlidir.
Bu belgede belirtilmek istenen amaç doğrultusunda aşağıda bahsi geçen
işletmelerin küçük işletmeler olduğunu düşünüyoruz:
• Misafir konaklama amaçlı kullanılabilen ve 50’nin altında odası bulunan
hizmetli konaklama ünitesi
• Misafir konaklama amaçlı kullanılabilen ve 100’nin altında odası bulunan
self-servis yemek imkanı olan konaklama ünitesi
Evet. Tur operatörleri, bu kodun tüm tedarikçiler için yararlı olmasını istiyor.
Hemen işe başlayın. Sorunların bilincine varmaya başlamak ve daha sorumlu
bir yaklaşım benimseyerek bazı önlemler almak işletmenizin menfaatinedir.
Sertifikasyon programını ya da ödüle bağlı olarak kabul edilmiş bir standardı
elde eden işletmeler, kolaylıkla bu kodda yer alan tüm temel adımları
tamamladıklarını göstermenin yollarını aramalılar. Kodun diğer yönleri de, yeni
girişimlere yönelik yeni fikirler sunmalıdır.
63
64
İŞLETMEM,
ÇEVRE
TEKNOLOJİLERİ
VE
UZMANLIĞI KONUSUNDA ÇOK SINIRLI ERİŞİM
İMKANI OLAN BİR ÜLKEDE BULUNMAKTADIR. BU,
UYGULAMA
KURALLARINI
KULLANABİLMEMİ
ETKİLER Mİ?
Hayır. Denetim listelerinde belirtilen eylemler, uzmanlık bilgisi gerektirmez.
Uzmanlık gerektirdiği zaman, uygun olabilecek düşük teknolojili alternatifler
belirlerler (örneğin: kullanılmayan ekipmanın kapatılması konusunda personelin
eğitilmesi).
MÜŞTERİLERİM SORUMLU TURİZM KONUSU İLE
İLGİLENMİYORSA NE OLACAK?
Son 10 yıldan beri sorumlu turizme duyulan talepler konusunda gitgide artan
sayıda anket yapılmıştır. Genellikle müşterilerin çoğu, sorumlu turizmin
tanımını bile yapamamaktadır. Önemli olan şu ki, soru sorulan müşteriler
sürekli olarak bir tercih belirtiyor ya da kirliliğin olmadığı ve/veya topluluğu
gözlemleyebilecekleri ya da topluluğa katılabilecekleri destinasyonlarda
kalıyorlar. (yani müşterilerimizin söyledikleri sadece lafta kalmıyor).
Tüketici eğilimi, iyi çevre kalitesi ve canlı topluluklar ile en iyi deneyimleri sunan
destinasyonlara doğru kaymaya devam ederse, bu nitelikleri geliştiren bu
işletmelerin kazanç elde etmeleri olasıdır.
KULLANDIĞIM TUR OPERATÖRLERİ, TESİSİMİ
ZİYARET ETMEYİ DÜŞÜNMEZ YA DA DENETİM
LİSTESİ İLE İLGİLİ SONUÇLARA GÖRE
SÖZLEŞMESİNİ GERİ ÇEKERSE, NİÇİN ALDIRIŞ
ETMEM GEREKİR?
REFERANS VE KAYNAKÇA
A Practical Guide to Good Practice (İyi Uygulamalar ile ilgili Uygulama Rehberi) (TOI ve CELB).
Suppliers Self-Check Journal Travel Foundation (Tedarikçi Özdenetimli Jurnal Seyahat Vakfı)
Social and Environmental Checklist (Sosyal ve Çevre Denetim Listesi) (FTO)
Environmental Action Pack for Hotels (Otellere Yönelik Çevre Eylem Paketi)
Oteller Çevre Girişimi, UNEP (Birleşmiş Milletler Çevre Programı)
Uluslararası Oteller ve Restoranlar Derneği, Uluslararası
Uluslararası Oteller Çevre Girişimi (IHEI) Environmental Management for Hotels – The industry guide to best practice” (“Otellerde Çevre
Yönetimi – En iyi uygulamalarda sektör rehberi”)
IHEI Practical Guide to Environmental Management (IHEI Çevre Yönetimi ile ilgili Uygulama Rehberi)
IHEI Sosyal Göstergeler çalışmasının karşılaştırılması – IHEI karşılaştırması
Green Globe (Yeşil Küre) 21
Caribbean Alliance for Sustainable Tourism (Sürdürülebilir Turizm için Karayip İttifakı)
http://www.cha-cast.com/
EMAS (Avrupa Birliği Eko-yönetim ve Tetkik Programı), Green Business (Yeşilci İşletme)
Ethical Trading Initiative Base Code (Etik Ticaret Girişimi Temel Kuralları)
Birleşmiş Milletler ve Dünya Ticaret Örgütü Etik Turizm için Evrensel Kurallar
Birleşmiş Milletler Normları – insan hakları ve şirketlerin sorumlukları.
FTSE4Good Endeksi ile ilgili Yeni İnsan Hakları Kriterleri
Şirketler için Taslak İnsan Hakları yönergesi. Ek 111
Şirket ve İnsan Hakları Uluslararası Af Örgütü
İşyerinde temel çalışma standartları ve insan hakları WSSD GRI ve Tur
Operatörleri Eki. Tur Operatörleri Girişimi
Human Rights is it Any of Your Business? adlı rapor IBLF (İş Dünyası Liderler Forumu) Af
65
66
The Incidence of Sexual Exploitation of Children in Tourism (Turizmde Çocukların Cinsel İstismarına ilişkin Olgular) WTO
Labour Standards, Social Responsibility and Tourism. (Çalışma Standartları, Sosyal Sorumluluk ve Turizm) Tourism Concern (Turizmde
Sorunlar) raporu.
Netregs http://www.environment-agency.gov.uk/netregs/
Hospitable Climates (Misafirperver İklimler) http://www.hcima.co.uk
Konaklama Operatörleri için bir el kitabı – Waste Counts http://www.greentourism.org.uk/
Destinet – sürdürülebilir turizm ile ilgili bilgi portalı http://destinet.ewindows.eu.org/
Birleşmiş Milletler Çevre Programı http://www.uneptie.org/pc/tourism/home.htm
Switched On: Renewable Energy Opportunities in the Tourism Industry
Green Hotelier http://www.greenhotelier.com/
Chartered Institute of Building Service Engineers (Bağımsız Hizmet Mühendisleri Enstitüsü) http://www.cibse.org/
World Tourism Organisation (Dünya Turizm Örgütü) http://www.world-tourism.org/
The International Ecotourism Society (Uluslararası Ekoturizm Derneği) http://www.ecotourism.org/
World Health Organisation (Dünya Sağlık Örgütü) www.who.int/water
İşyerinde HIV/AIDS sorunları
UHIV/AIDS ile ilgili Uluslararası Oteller ve Restoranlar Derneği ve BM Programı www.ih-ra.com
SÖZLÜK
CFC ve HCFC
Aslında soğutma sistemlerinde kullanılmak üzere geliştirilmiş ve şu anda da yaygın bir şekilde kullanılan kimyasal bileşenler.
Havada serbest bırakılan bu bileşenler parçalara ayrılır ve klor açığa çıkar ve bu da, Dünyanın, ozon tabakasına zarar vererek,
ozon tabakasının delinmesi’ne neden olur.
ÇOCUK
Yerel kanunlarca, çalışma ya da zorunlu eğitim yaşı olarak daha küçük yaş öngörülmediği sürece, (böyle bir durumda üst yaş sınırı
geçerlidir) 14 yaşın altında bulunan herhangi bir kişi. Yerel kanunlar, 138 nolu ILO anlaşması uyarınca gelişmekte olan istisna
ülkelere göre, bu sınırı 14 yaş olarak belirlemiş ise, o zaman daha düşük olan yaş sınırı geçerli olur.
ÇOCUK İŞÇİ ÇALIŞTIRMA
Yukarıda belirtilen ve ilgili ILO standardına uymayan yaşın altında çalıştırılan çocuk ya da genci çalıştırma. Çocuk işçi çalıştırma,
tehlikeli olabilecek, eğitimi engelleyecek ya da bir gencin sağlık, fiziksel, zihinsel, ruhsal, ahlaki ya da sosyal gelişimine zarar
verebilecek herhangi bir iş ile ilgili terimdir.
DİSİPLİN İŞLEMİ
Disiplin olaylarını yönetmek için gerek duyulan ve işletme bünyesinde uygulanan bir işlem. Tüm çalışanlara disiplin cezasına neden
olabilecek yanlış davranışlar konusunda bilgi verilmelidir. Disiplin olayları, en kısa zamanda çözülmelidir. Çalışanlara, iddianın
içeriği konusunda bilgi verilmelidir.
İddialar konusunda bir araştırma yapılana değin hiçbir işlem yapılmamalıdır. Disiplin işleminin tüm aşamaları sırasında çalışanlara,
genellikle resmi bir sorgulama şeklinde olmak kaydıyla, durumlarını tam olarak açıklama fırsatı verilecektir. Çalışanlar, isterlerse
yazılı bir belge verme hakkına sahip olacaktır.
AYRIMCILIK
Eşit İstihdam Fırsatı Ofisi (EEO), ayrımcılığı şu şekilde açıklamaktadır:
Ayrımcılık, medeni haklar kanununda, disiplin uygulamaları ya da EEO sürecine katılımın aksine, ırk, cinsiyet, renk, din, milliyet,
yaş, fiziksel/zihinsel özür, cinsel taciz, cinsel yönelim veya misilleme nedeniyle, bir kişinin ya da kişilerden oluşan sınıfın,
imtiyazlı bir sınıfın üyesi olmayan diğer kişiler karşısında, olumsuz ya da haksız muameleye maruz kalması anlamına gelir.
GRİ SU, tuvalet dışında, banyo, duş ve çamaşır makinelerinden gelen her tür atık su olarak tanımlanmıştır.
SERA GAZLARI
Bazı Sera Gazları (GHG) doğal olarak atmosferde bulunurken, bazı gazlar ise insanların gerçekleştirdiği faaliyetler sonucu meydana
gelir. Doğal olarak meydana gelen sera gazları, su buharı, karbondioksit, metan, nitroz oksit ve ozon ihtiva eder. Ancak, insanların
67
68
bir takım faaliyetleri, doğal bir şekilde meydana gelen gazların çoğunun seviyesine katkıda bulunur. Katı yakıt, fosil yakıt (petrol,
doğal gaz ve kömür) ve ahşap ve ahşap ürünleri yandığı zaman atmosferde karbondioksit açığa çıkar. Metan, kömür, doğal gaz ve
petrol üretimi ve nakli sırasında metan emilir. Metan emisyonları, ayrıca belediyelerin katı yakıt dolgu alanlarında organik
atıkların çürümesi ve hayvan yetiştiriciliğinden kaynaklanır. Nitroz oksit ise, zirai ve sınai faaliyetler ve ayrıca katı yakıt ve fosil
yakıtların yanma işlemi sırasında emilir. Doğal olarak oluşmayan çok güçlü sera gazları içerisinde, farklı endüstriyel işlemler
sonucu ortaya çıkan hidroflorokarbonlar (HFC), perflorokarbonlar (PFC) ve sülfür heksaflorür (SF6) bulunmaktadır.
YÜKSEK ETKİLİ ZERRECİK HAVA FİLTRESİ (HEPA)
Filtre: genellikle %98 atmosferik verimi geçen çok ince hava filtreleri için tasarlanmış dizayn.
ETKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Önemli bir karar alınmadan ve sorumluluklar yerine getirilmeden önce, kalkınma projeleri ile ilgili olarak çevresel, sosyal ve diğer
konular ile ilgili özellikleri saptama, öngörme, değerlendirme ve aza indirme süreci.
ENTEGRE ZARARLI YÖNETİMİ
Bahçe zararlılarının kontrolünde uygulanan çevreye uygun bir sistem ve toksik olmayan ve zamanında uygulanan işlemleri içerir ve
zararlıların yaşam süresi de izlenir.
YAŞAM BOYU MALİYETİ (LCC) Yaşam boyu maliyeti, üretim, bakım ve boşaltım ile ilgili sermaye maliyetlerini göstermektedir ve
ayrıca iyileştirme, geri dönüşüm ya da atık yönetimi ile ilgili çevresel maliyetleri de içermektedir.
YEREL BİTKİ ÖRTÜSÜ
Özel bir bölgede insan müdahalesi sonucu olmayıp, kendiliğinden oluşan ve büyüyen bitkiler. Bazı uzmanlar, tarih öncesi insanlar
tarafından bir bölgeye götürülen bitkilerin yerel bitki olması gerektiğini iddia etmektedir.
PET (PoliEtilen Tereftalat) kuvvetli ancak hafif bir saydam polyester şeklidir. Alkolsüz içki, alkollü içki, su, sıvı yağ, ev
temizleyicileri ve diğer gıda ve gıda dışı uygulamalar için ambalaj üretmek amacıyla kullanılır. Tamamıyla geri dönüştürülmesi
mümkündür.
FOTOPİL
Fotosel kullanılarak, günışığı enerjisinden elektrik üretme.
GERİ DÖNÜŞÜMLÜ MALZEME
Atılmak üzere düşünülen, ancak atık zincirinden yönü değiştirilen ya da ayrılan, malzeme stoku olarak yeniden sunulan ve
pazarlanmış son ürün olarak işleme tabi tutulan malzeme.
YENİLENEBİLİR ENERJİ
Yenilenebilir enerji, doğal işlemler ile hızla değiştirilebilen bir enerji kaynağıdır. Yenilenebilir bazı enerji kaynaklarına örnek olarak
güneş ışığı, rüzgar, jeotermal, mikro ölçekli hidrogüç ve odunu sayabiliriz. Binanızı ısıtmak için gün ışığından yararlandığınızda, bu
gün ışığından derhal ve daha çok faydalanmak mümkündür. Nehir ya da derede akan suyun yerine sürekli olarak yağmur suyu gelir.
Bir ağacı kesip odun olarak kamp ateşinizde kullanırsanız, o ağacın yerine başka bir ağacın yetişmesi orman için biraz zaman
alabilir, ancak yaşadığınız süre içinde gerçekleşecektir.
SUYU DEĞERLENDİRME
Sulama, toprak uygulaması ya da diğer geri dönüşüm yöntemleri vasıtasıyla atık su tesislerinde atık suyun değerlendirilmesi
Araçlar ve bilgi konusunda yararlı olacak web siteleri:
www.yourhomeplanet.com/ecolodgical
www.greenhotelier.com
Greenhotelier, çok daha çevresel ve sosyal anlamda sorumlu bir otelcilik sektörü ve bu sektörün sürdürülebilir seyahat ve turizme
katkısı için çaba gösterenlerin dergisidir. Greenhotelier, küçük ve bağımsız kuruluşlardan uluslararası büyük şirketlere kadar çok
daha sürdürülebilir bir faaliyet gerçekleştirmek için ağırlama endüstrisi ile ilgili herkese esin kaynağı olmayı ve herkesi eğitmeyi ve
teşvik etmeyi amaçlamaktadır.
69