4. Elektronik Noterlik - Türkiye Noterler Birliği
Transkript
4. Elektronik Noterlik - Türkiye Noterler Birliği
Türkiye Noterler Birliği e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 1 KISALTMALAR TNB Türkiye Noterler Birliği BT Bilgi Teknolojileri KEP Kayıtlı Elektronik Posta TTK Türk Ticaret Kanunu BTK Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu KİK Kamu İhale Kurumu İİK İcra ve İflas Kanunu e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 2 İÇİNDEKİLER A. AMAÇ ............................................................................................................. 9 B. KAPSAM ......................................................................................................... 10 C. MEVCUT DURUM ........................................................................................... 12 C.I. Hukuksal Mevcut Durum ............................................................................... 13 C.I.1. Noterler ve Noterlik ....................................................................................... 13 C.I.2. Noterliğin Tarihi ............................................................................................. 13 C.I.3 Noterliğin yasal dayanağı ............................................................................... 13 C.I.4 Noterlik faaliyeti ............................................................................................. 14 C.I.5 Noterin Yetkisi ................................................................................................ 14 C.I.6. Noterlerin yükümlülükleri .............................................................................. 15 C.I.7. Noterlik İşlemleri ............................................................................................ 16 C.I.8. Noterlik İşlemlerinde Şekil ............................................................................. 16 C.I.9. Uyulması Gereken Genel Hükümler ............................................................... 17 C.I.10. Uyulması Gereken Özel Hükümler .................................................................. 18 C.I.11. Noterlik Belgelerinin İspat Gücü ..................................................................... 18 C.II. Türkiye Noterler Birliği Bilgi İşlem Altyapısı Mevcut Durumu …………………….. 19 C.III. Noterler Mevcut Durumu …………………………………………………………………………. 19 Noterler İş Süreçleri …………………………………………………………………………………. 21 1. Vekaletname …………………………………………………………………………………… 22 2. Protesto …………………………………………………………………………………………… 31 3. Azilname ………………………………………………………………………………………….. 36 4. Örnek ………………………………………………………………………………………………. 40 5. Üyelikten Çekilme ……………………………………………………………………………. 55 6. Hesap Özeti ……………………………………………………………………………………… 57 7. Defter Onaylama …………………………………………………………………………….. 61 8. Emanet ……………………………………………………………………………………………. 73 9. İstifa ………………………………………………………………………………………………… 76 10. Sözleşme …………………………………………………………………………………………. 79 11. Araç Satışları …………………………………………………………………………………… 102 12. Şirket Sözleşmeleri ………………………………………………………………………….. 113 13. Hisse Devri ……………………………………………………………………………….……… 131 14. Kira Sözleşmeleri …………………………………………………………………………….. 137 15. Ölüme Bağlı Tasarruflar ………………………………………………………………….. 149 e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 3 17. Kaydı Hayat İrat Bağışı …………………………………………………………………….. 154 18. İhale Sözleşme Devri ……………………………………………………………………….. 156 19. Rehin Sözleşmesi …………………………………………………………………………….. 158 20. Bağış Senedi ……………………………………………………………………………………. 162 21. Fatura Onayı ……………………………………………………………………………………. 164 22. Çeviri ………………………………………………………………….……………………………. 168 23. Üye Kayıt Fişi ……………………………………………………………………….…………… 182 24. İkmal ………………………………………………………………………………….……………. 184 25. Vasiyetname …………………………………………………………….……………………… 188 26. İhtarname ……………………………………………………………….………………………. 191 27. İhbarname ……………………………………………………………………………….………. 202 28. İstimlak …………………………………………………………………………….……………… 205 29. Tutanak …………………………………………………………………………………….……… 208 30. İbraname …………………………………………………………………………………..…….. 216 31. Fesihname ……………………………………………………………………………..………… 223 32. Kefaletname …………………………………………………………………………..………… 227 33. Taahhütname …………………………………………………………………………………… 231 34. Tahkimname ………………………………………………………………………….………… 240 35. Sulhname ………………………………………………………………………………………… 242 36. Tesis ………………………………………………………………………………………………… 244 37. Muvafakatname ……………………………………………………………………………… 245 38. Konşimento ………………………………………………………………………………..…… 248 39. Finansal Kiralama …………………………………………………………………….……… 250 40. Kredi ve Yediemin Sözleşmesi …………………………………………………..……… 254 41. Babalığı Tanıma ………………………………………………………………………….…… 256 42. Beyanname ……………………………………………………………………………..……… 258 43. Feragatname …………………………………………………………………………..……… 268 44. İmza Sirküleri ………………………………………………………………………..………… 272 45. Borç senedi ……………………………………………………………………………..……… 276 46. Vakıf Senedi …………………………………………………………………………….……… 279 47. Teklifname ……………………………………………………………………………………… 283 48. Teminat Senedi ……………………………………………………………………..………… 285 49. Temlikname ……………………………………………………………………………………… 287 50. Zirai Borç Senedi …………………………………………………………………….………… 291 51. Zilyetliğin Devri ………………………………………………………………………………… 296 e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 4 52. Değişik İşlem ……………………………………………………………………………….…… 298 D. E-NOTER SİSTEMLERİ …………………………………………………………..…………………… 299 D.I. e-Noterlik Modelleri ………………………………………………………………….……………… 299 D.I.1. Tam Elektronik Model ……………………………………………………………….……………… 300 D.I.2. Melez Model …………………………………………………………………………………….……… 300 D.II. Ana hatlarıyla Avrupa Birliği ülkelerinde Noterlik ……………………………………. 301 D.II.1. Noterlik hizmetinin örgütlenmesi …………………………………………………….……… 301 D.II.2. Noterlik hizmetinin yürütülmesi ……………………………………………………………… 302 D.II.3. Elektronik Noterlik …………………………………………………………………………………… 303 E. OLMASI GEREKEN DURUM ve AYRIM ÇÖZÜMLEME ………………………………… 304 E.I. e-Noterlik Model Önerisi ……………………………………….………………………………… 305 E.II. Noterlik Paylaşım Sistemi ………………………………………………………………………… 310 E.III. Araç Satışları …………………………………………………………………………………………… 316 E.IV. Vekaletname ve Azilname …………………………………………..…………………………… 319 E.V. Protesto ……………………………………………………………………………………..…………… 324 E.VI. Defter Onayı…………………………………………………………………………………………….. 327 E.VII İki Noter Bir İşlem…………………………………………………………………………………….. 331 E.VII. NPS ve KEP Örnekleri ………………………………………………….…………………………… 332 E.IX. Türkiye Noterler Birliği İletişim Ağı Önerileri …………………………………………… 333 F. YENİ UYGULAMALAR .................................................................................... 339 F.I. Kayıtlı e-posta …………………………………………………………………..……………………… 339 F.II. Kayıtlı e-arşiv Sistemi ………………………………………………….…………………………… 345 F.III. Elektronik Tebligat …………………………………………………………………………………… 352 F.IV. E-imza Sertifika Sağlayıcılığı ………………………………………..…………………………… 353 F.V. Gayrımenkul Satışı …………………………………………………………………………………… 354 F.VI. Adli Sicil Belgesi ……………………………………………………………………….……………… 360 F.VII. Limit Üzeri Kamu Sözleşmeleri ………………………………………………………………… 363 F.VIII. İş Yeri Kira Sözleşmesi ……………………………………………………………………………… 366 F.IX. Elektronik Ortamda Delil Tesbiti ……………………………………………………………… 369 F.X. Mirasçılık Belgesi ………………………………………………………………….………………… 372 F.XI. Diğer Çekişmesiz Yargı ……………………………………………………….…………………… 375 G. MEVZUAT DEĞİŞİKLİKLERİ ……………………………………………….……………………… 376 H. SWOT ve PEST ANALİZLERİ .......................................................................... 379 EKLER .................................................................................................................................... e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 381 5 EK 1: Almanya’da Noterlik ……………………………………………………………………………………………….. 382 EK 2: İtalya’da Noterlik …………………………………………………………………………………………………….. 390 e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 6 TABLOLAR TNB Sunucular ve Güvenlik Sistemi …………………………………………………………………………………. 31 Diğer Sistemler ………………………………………………………………………………………………………….……. 35 Veri İletişim Sistemleri ……………………………………………………………………………….……………………. 38 IPT İletişim Sistemleri ………………………………………………………………………………………………………. 41 Türkiye Noterler Birliği ve Noter Odaları Uygulamaları ……………………………………………………. 43 Noterlikler Uygulamaları …………………………………………………………………………………………………. 46 Türkiye Noterler Birliğinde Bulunan Noterlik Uygulamaları ..……………………………………………. 47 Kullanımdan Kaldırıldığı Bildirilen Uygulamalar ………………………………………………………………. 48 Mevzuat Değişikliği …………………………………………………………………..………………….…………………. 398 Mevzuat Yeni Düzenleme ………………………………………………………………………………………………… 399 Yeni Hizmetler ile İlgili Mevzuat Değişikliği ……………………………………………………………………… 399 e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 7 ŞEKİLLER Mevcut Durumda Noterlik Hizmeti …………………………………………………………………….…..………. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 51 8 A. AMAÇ Türkiye Noterler Birliği ile Keys Danışmanlık Ltd. Şti. arasında 16 Eylül 2009 tarihinde “eNoterlik Fizibilite Raporu ve Eylem Planı” hazırlanması konusunda bir danışmanlık sözleşmesi imzalanmıştır. Sözkonusu danışmanlık hizmetinin amacı; Tüm Noterlik Hizmetleri’nin envanterinin çıkarılması, Merkezi veya dağınık e-Noter teşkilatlanma alternatiflerinin kıyaslanması; e-Noterlik ile ilgili bir uygulama yol haritası hazırlanması, e-Noterlik kanalından sunulabilecek Noterlik Hizmetleri, Avrupa Birliği üyesi ülkelerde uygulanan e-Noterlik uygulamalarının incelenmesi, Elektronik ortamda verilebilecek Noterlik Hizmetlerinin detaylandırılması, Bu hizmetlerin verilmesinde rol alan diğer paydaş kurumlarla işbirliği yapmaya imkan sağlayacak bir model oluşturulması, e-Noterlik hizmetleri mevcutta noterler tarafından verilen hizmetlerin e-hizmete dönüşmesini ve mevcutta verilmeyen ancak teknolojik gelişmelerden yararlanılarak Noterliklerde verilebilecek olası diğer hizmetlerin belirlenmesi Gerekli teknik, süreçsel, örgütsel ve yasal değişiklikler, Noterler tarafından yürütülen 2. el araç satışlarının teknik olarak Noterler tarafından yürütülmeye devam etmesinin gereklililiği, Türkiye Noterler Birliği’nin Adalet Bakanlığı UYAP iletişim alt yapısını kullanmasının uygun olup olmayacağı konularının incelenmesi ve bir rapor halinde sunulmasıdır. Bu rapor, sözkonusu hizmetin ilk adımı olup yukarıdaki konuları kapsayarak yapılmış bir fizibilite çalışmasıdır. Raporda, e-Noterlik hizmetlerinde Türkiye için en uygun model tespit edilerek önerilmektedir. Noterlik Kanunu'nun 1. Maddesinde: "Noterlik bir kamu hizmetidir. Noterler, hukuki güvenliği sağlamak ve anlaşmazlıkları önlemek için işlemleri belgelendirir ve kanunlarla verilen başka görevleri yaparlar." düzenlemesi yapılmak suretiyle, Noterlik faaliyetinin kamu hizmeti yönüne kesin bir vurgu yapılmıştır. Ayrıca noterlerin faaliyetlerinin amacı "hukuki güvenlik sağlamak" ve "anlaşmazlıkları önlemek" şeklinde açıklanmıştır. Çalışmamızda Noterlik Kanunu ve ilgili Kanunlarda değişiklik önerilecekse de, Noterliğin bir kamu hizmeti olması ve hukuki güvenliği sağlama ve "işlemleri belgelendirme" işlevleri çalışmamızın temelini oluşturmaktadır. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 9 B. KAPSAM Raporun kapsamında aşağıdaki konular yer almaktadır: Mevcut Durum: Mevcut durum 3 ana başlık altında incelenmiştir. Bunlar; “Hukuksal Mevcut Durum”, “Türkiye Noterler Birliği Bilgi İşlem Altyapısı Mevcut Durumu” ve “Noterler Mevcut Durumu”dur. Hukuksal Mevcut Durum altında; Noterler ve Noterlik, Noterliğin Tarihi, Noterliğin Yasal Dayanağı, Noterlik Faaliyeti, Noterin Yetkisi, Noterlerin Yükümlülükleri, Noterlik İşlemleri; Noterlik İşlemlerinde Şekil, Uyulması Gereken Genel Hükümler, Uyulması Gereken Özel Hükümler ve Noterlik Belgelerinin İspat Gücü konuları yer almaktadır. Türkiye Noterler Birliği Bilgi İşlem Altyapısı Mevcut Durumu bölümünde; Bilgi İşlem Müdürlüğü Organizasyon Yapısı, Bilişim Envanteri (donanım ve yazılım olarak), BT Yapılanmasıyla İlgili Sorunlar ve Odak Noktaları konuları yer almaktadır. Bu çalışma yapılırken TNB Bilgi İşlem yetkilileri ve personeli ile yirmiye yakın toplantı yapılmış ve bu toplantılar sırasında mevcut durum mümkün olduğunca detaylı bir şekilde incelenmiştir. Noterler Mevcut Durum analizi, Birliğiniz tarafından yönlendirilen Ankara ve İstanbul’daki yerleşik noterler ziyaret edilerek bizzat çalışma ortamında incelemeler yapılmış, işlerin işleyişi hakkında detaylı sorgulamalar yapılmış ve bunun sonucunda Noterler tarafından yürütülen 52 kalem işin alt başlıkları ile birlikte iş akış şemaları çıkartılmıştır. E-Noter Sistemleri: e-Noter sistemleri raporumuzda iki ayrı başlık altında incelenmiştir. Öncelikle klasik anlamda Noterlikten tamamen elektronik ortamdaki Noterliğe uzanan süreçte tercih edilen sisteme göre bir ayrım yapılmış ve bu ayrıma göre mevcut sistemlerin incelemesine yer verilerek, daha sonra ise gerek dahil olduğumuz hukuk sistemi gerekse de dahil olduğumuz Latin Noterler Birliği açısından örnek teşkil edebilecek Avrupa Birliği Üyesi olan İtalya ve Almanya’da gerçekleştirilen uygulama örnekleri incelenmiştir. Olması Gereken Durum ve Ayrım Çözümleme: Bu bölümde e-Noterlik Model Önerisi ve buna bağlı olarak Noterlik Paylaşım Sistemi’nin nasıl olması gerektiğine dair öneriler yer almaktadır. Önerilen sistemin oluşturulabilmesi için yapılması gerekenler de bu bölümde yer almaktadır. Bu bölümda ayrıca Noterler tarafından yapılan bazı işlemlerin e-Noterlik uygulamasına geçildiğinde nasıl bir iş akışı olacağına dair bilgiler de bulunmaktadır. Türkiye Noterler Birliği İletişim Ağı Önerileri bulunmaktadır TNB Bilgi İşlem Müdürlüğü’nün BT yapılanmasıyla ilgili sorunları ve odak noktaları da bu bölümde yer almaktadır. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 10 Yeni Uygulamalar e-Noterlik ortamının hazırlanması ile birlikte Noterlerin bugün itibariyle yürütmediği ancak yeni ortamda kolaylıkla adapte edilebilecek ve Latin Noterlerin de uyguladığı yeni uygulamaların neler olabileceğinin açıklandığı bilgileri kapsamaktadır. Bu uygulamalar sırasıyla; Kayıtlı e-posta, Kayıtlı e-arşiv Sistemi, Elektronik Tebligat, E-imza Sertifika Sağlayıcılığı, Gayrımenkul Satışı, Adli Sicil Kaydı, Limit Üzeri Kamu Sözleşmeleri, İş Yeri Kira Sözleşmesi, Elektronik Ortamda Delil Tesbiti, Mirasçılık Belgesi, Diğer Çekişmesiz Yargı olarak açıklanmıştır. Diğer Konular Raporumuzun ekinde Almanya ve İtalya noterlerinin uyguladıkları modeller yer almaktadır. Çalışma kapsamında klasik Noterlik hizmetlerinin elektronik ortamda verilmesine yönelik hukuki değişiklikler ile Noterlik hizmetlerinin e-Noterlik hizmetine dönüşmesi ile verilebilecek yeni Noterlik hizmetlerine değinilmiş olup, e-Noter'liğin kapsamı dışında kalan konulara değinilmemiştir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 11 C. MEVCUT DURUM Mevcut durum 3 ana başlık altında incelenmiştir. Bunlar; “Hukuksal Mevcut Durum”, “Türkiye Noterler Birliği Bilgi İşlem Altyapısı Mevcut Durumu”, “Noterler Mevcut Durumu”dur. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 12 C.I. Hukuksal Mevcut Durum C.I.1. Noterler ve Noterlik Noterlik faaliyeti, bir kamu hizmeti olarak, ilgililerin istemleri ve gerçek iradelerine uygun şekilde, hukuki işlemlerinin gerçekleştirilmesi ve belgelendirilmesi faaliyetidir. Noterlik faaliyeti ilgilinin iradesi ve işlem yetkisi açısından hukuki sorunları kural olarak ortadan kaldırdığı ve işlem öncesi noter tarafından ilgililere, yapılmak istenilen işlemin mahiyet ve sonuçlarının ayrıntıları ile aktarılması suretiyle hukuki danışmanlık faaliyetini de kapsadığı için aydınlatıcı, uyuşmazlıkları önleyici ve hukuki güvenliği sağlayıcı etkiye de sahip olup, adalet hizmetinin önemli bir parçasıdır. C.I.2. Noterliğin Tarihi Türk Hukukunda Noterlik ve noterliğin gelişimi çeşitli dönemlere ayrıştırılarak incelenebilmektedir. Bunlar “Tanzimat Öncesi dönem”, “Tanzimat Sonrası Dönem” ve “Cumhuriyet Sonrası” dönemlerdir. Cumhuriyet öncesi dönem bir yana bırakılacak olursa Türkiye Cumhuriyetinin ilanı sonrasında Türk Hukukunda Noterlik ile ilgili düzenlemelerin gelişimi şu şekilde özetlenebilir. Cumhuriyetin ilanı sonrasında Noterlik hizmetlerinin yürütülmesinde, 1938 yılına kadar, 1913 yılında yürürlüğe giren “Kâtibi Adil Kanunu Muvakati” -1926 yılında adı “Noterlik Kanunu” olarak değiştirilmiştir- temel hukuki düzenleme olarak yürürlükte kalmıştır. 1938 yılında İsviçre'nin Lozan ve Neuchatel Kantonları ile Avusturya'nın Noterlik Kanunları göz önünde bulundurularak ve İstanbul Noterlerince hazırlanan lahiyadan da dikkate alınarak, 3456 sayılı Noterlik Kanunu kabul edilmiş ve bu kanun 1.9.1938 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 3456 sayılı Kanunda zaman içinde çeşitli değişikliklere uğrayarak 1972 yılına kadar yürürlükte kalmıştır. Halihazırda Türk Hukukunda Noterlik ile ilgi temel kanuni metin 1512 sayılı Noterlik Kanunudur. Bunun yanında Kanunun uygulanmasına ilişkin olarak Kanunun 198. ve geçici 6. maddesi uyarınca hazırlanan “Noterlik Kanunu Yönetmeliği” de mevcuttur. C.I.3 Noterliğin Yasal Dayanağı Cumhuriyet döneminde Noterlik Hizmeti, 1913 yılında yürürlüğe giren ve 1926 yılında adı "Noterlik Kanunu" olarak değiştirilen "Katibi Adil Kanunu Muvakati", 1938 yılında yürürlüğe giren 3456 sy. Noterlik Kanunu ve son olarak 1972 yılında kabul edilen ve halen yürürlükte olan 1512 sy. Noterlik Kanunu kapsamında icra edilegelmiştir. Adalet Bakanlığı Kanunlar Genel Müdürlüğü tarafından 1512 sy. Kanunda yapılacak değişiklikler ile ilgili bir çalışma devam ettirilmektedir. Genel Müdürlük tarafından çalışmanın amacı "Toplumsal yaşamda önemli bir yere sahip olan Noterlik müessesesini, Ülkemizde meydana gelen ekonomik, sosyal ve hukukî alanlardaki hızlı değişime uygun hâle getirmek, Avrupa Birliğine uyum süreci içinde Birliği oluşturan devletlerin Noterlik mevzuatı ile birlikteliği sağlamak amacıyla, 18/1/1972 tarihli ve 1512 sayılı Noterlik Kanununda yapılacak değişiklikler..." şeklinde açıklanmıştır. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 13 C.I.4. Noterlik Faaliyeti Noterlik Kanunu'nun 1. maddesinde Noterlik faaliyetinin öncelikli olarak bir kamu hizmeti olduğu ifade edilmektedir. Bunun yanında noterlerin işlemlerinde amacın, önleyici adaletin gerçekleştirilmesi olduğu vurgulanmaktadır. Henüz ortada bir uyuşmazlık olmadan önce noterin yapılan işlem konusunda tarafları aydınlatması suretiyle işlemlerin gerçekleştirilmesi, bu aydınlatma kapsamında işlemlerin biçimlendirilmesi, belgelerin onaylanması ve belgelendirilmesi toplumsal barışın devamına katkıda bulunur. Bu haliyle noter, uyuşmazlık öncesinde kamusal bir görev üstlenerek, uyuşmazlıkların çıkmasını önlemekte ve yargının yanında önemli bir fonksiyon ifa etmektedir. “Latin Noterlik” sistemine dahil olan Türkiye'de noterler işlemlerin belgelendirilmesinde sadece yazan (notarius) sıfatı taşımaz, bu modelin de gereği olarak, yapılan işlem bakımından ilgililere hukuki danışmanlık hizmeti de sunar. Noterlik faaliyeti sırasında noterin, yapılan işlem açısından tarafların istemleri ile gerçek iradelerinin örtüşüp örtüşmediğinin tespit edilmesi ve noterin tarafları yapılan işlemin dayanağı ve sonuçları, sonuçta getireceği yükümlülükler gibi hususlar açısından aydınlatması ise Noterin danışmanlık görevi üstlenmesinin sonucudur. C.I.5. Noterin Yetkisi Elektronik Noterliğin (e-Noter) düzenlenmesi açısından mevcut durumun tespiti aşamasında en önemli kriterlerden birisi Noterlerin yer yönünden, işlem yönünden ve zaman yönünden yetkilerinin belirlenmesidir. Noter yetkili olmadığı yerde Noterlik faaliyeti yürütemeyeceği gibi, yetkili olmadığı bir işlemi yapması da mümkün değildir. Diğer yandan noter kanunda gösterilen istisnalar saklı kalmak kaydıyla sadece mesai günlerinde ve mesai saatleri içerisinde faaliyet gösterebilir. Noterliklerin açılması ve Noterin yer yönünden yetkisi Noterlik Kanununun "Noterliklerin Kurulması ve Yetki Çevresi" başlıklı 2. maddesinin 1. fıkrasında her asliye mahkemesinin yetki alanında bir noter kurulması, 2. fıkrasında ise asliye mahkemesinin yetkisi birden fazla ilçeyi kapsıyorsa, gerektiğinde her ilçe de bir Noterlik kurulması esası benimsenmiş olduğu için her ilçede bir Noterlik kurulmasının esas olduğu sonucu ortaya çıkmaktadır. Kanunun 3. maddesine göre ise iş yoğunluğuna göre bir yerde birden fazla Noterlik açılması da mümkündür. Noterin işlem yetkisi asliye mahkemesinin yetki alanıdır (N.K. m.2). Ancak, bir ilin belediye sınırları içerisinde birden fazla Noterlik var ise, bu durumda noterin yer yönünden işlem yetkisi bağlı olduğu asliye mahkemesinin yargı çevresi ile sınırlı olmaksızın il belediye sınırlarıdır. Bu doğrultuda, bir Noterlik işleminin herhangi bir yer noterliğinde yapılabilmesi için, işlemin taraflarından en az birinin noterliğin yetki çevresi içinde oturması veya işyerinin bulunması ya da işlemin aynı sınırlar içinde yapılacak bir işe ait olması gerekmektedir. N.K.'nın 10. kısım hükümleri ile özel kanunlarda işlem yapacak noter yer itibariyle açıkça gösterildiği haller saklıdır (örn: TMK m.239. ve m.688; TTK. m.69.) . e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 14 Noterlerin işlem bakımından yetkisi : Noterlik hizmetleri incelendiğinde genel olarak noterin üç işlevi olduğu görülmektedir. Bunlar şu şekildedir: Onaylama. Belgelendirme. Hukuki ilişkilerin hukuki sorunların doğumunu önleyecek şekilde biçimlendirilmesi. Noterlik Kanununda bu 3 yönü içeren işlem yetkisinin sınıflandırılması açısından işlemler iki farklı kategoride düzenlenmiştir. Bunlar genel olarak yapılacak işlemler ve özel olarak yapılacak işlemlerdir. Noterlerin işlem zamanı yönünden yetkisi : Noterlik Kanununun 51. maddesine göre çalışma saatleri noterin bulunduğu yerdeki resmi dairelerin çalışma saati ile başlar ve bağlı bulunulan Noter Odası'nın genel kurulunda kabul edilen çalışma saatlerinde faaliyet gösterilir. Noterlik dairesindeki iş kabulü süresi o yerdeki diğer resmi dairelerden en çok bir saat daha fazla olabilir. Noterler tatil günlerinde ve iş günlerinin tatil saatlerinde ancak vasiyetname tanzim ve tasdiki işlemleri ile gecikmesinde sakınca görülen Noterlik işlemlerini yapabilirler. Tatil gün ve saatlerinde iş yapılması durumunda bunun sebebinin evrakta gösterilmesi ve bu işlemin yevmiye defterinin tatilden sonraki ilk numarasına kaydedilmesi zorunludur (N.K. m.52). C.I.6. Noterlerin Yükümlülükleri : Emredici hükümlere uyma zorunluluğu: Noterler, onaylama işlemi dahi olsa, içeriği Kanunların emredici hükümlerine aykırılık teşkil eden işlemleri yapamazlar. (N.K. m.53). Meslek sırrı ve evrak ve defterlerin gizliliği : Noter ve Noterlik katipleri, görevleri dolayısıyla öğrendikleri sırları, kanunların emrettiği haller dışında açıklıyamazlar (N.K. m.54). Noterlik evrak ve defterleri aleni değildir. Yani ilgilisi ve kanunda sayılan kişiler dışında bu evrak ve defterler üçüncü kişilerce incelenemez. Belgelerden örnek verilemez. Noterlik evrak ve defterleri mahkeme, sorgu hakimliği ve Cumhuriyet savcılıklarınca veya resmi daireler tarafından, konusu da belirtilmek suretiyle, Noterlikte soruşturmaya yetkili kılınan kimselerce incelenebilir. Noterlik evrak ve defterlerinin daire dışına çıkarılabilmesi, mahkemenin veya sorgu hakiminin kararıyla mümkündür. Mahkeme veya sorgu hakimi evrakın dava sonuna kadar dosyada kalmasına karar verirse, bu takdirde evrakın bir örneği çıkartılıp aslına uygunluğu onaylanarak, aslının yerinde saklanmak üzere notere verilir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 15 Noterin bulunduğu yerde inceleme imkanı bulunmaması sebebiyle evrakın başka bir yere gönderilmesi gerekiyorsa, noterin bulunduğu yer hukuk hakimliğinin onaylıyacağı örnek, aynı şekilde saklanır. Soruşturma yetkisi bulunan kişilerle Cumhuriyet savcılarının isteyecekleri örnekler Noterlik ücretine tabi değildir. Diğer resmi mercilere verilecek örneklerden yalnız yazı ücreti alınır. C.I.7. Noterlik İşlemleri Genel Olarak Yapılacak İşlemler Noterlerin genel olarak yapacakları işlemler Noterlik Kanunun 60. maddesinde ve ayrıntılı olarak Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin 7. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre; 1. Yapılması kanunla başka bir makam, merci veya şahsa verilmemiş olan her nevi hukuki işlemleri düzenlemek, 2. Kanunlarda resmi olarak yapılmaları emredilen ve mercileri belirtilmemiş olan bütün hukuki işlemleri bu kanun hükümlerine göre yapmak, 3. Gayrimenkul satış va'di sözleşmesi yapmak, 4. Noterlik Kanununa uygun olarak dışarda yazılıp getirilen kağıtların üzerindeki imza, mühür veya herhangi bir işareti veya tarihi onaylamak, 5. Noterlik Kanunu hükümlerine göre yapılan işlemlerin dairede kalan asıl veya örneklerinden veya getirilen kağıtlardan örnek çıkarıp vermek, 6. Belgeleri bir dilden diğer dile veya bir yazıdan başka bir yazıya çevirmek, 7. Protesto, ihbarname ve ihtarname göndermek, 8. Kanunen tescili gereken işlemleri tescil etmek, 9. Noterlik Kanunu ve diğer kanunlarla verilmiş sair işleri yapmak. Özel Olarak Yapılacak İşlemler Noterlerin özel olarak yapacakları işlemler Noterlik Kanununun 61-71. maddeleri arasında düzenlenmiştir. Buna göre; 1. Tespit işleri, 2. Emanet işleri, 3. Defter onaylamak, 4. Vasiyetname ve ölüme bağlı tasarruflarla ilgili işler, 5. Tebligat işleri, 6. Aylık ve yıllık iş cetvelleri verilmesi. C.I.8. Noterlik İşlemlerinde Şekil Noterlik Kanunu incelendiğinde Kanunun 72-83. maddeleri arasında Noterlik işlemlerinde “Uyulması Gereken Genel Hükümler”e yer verildikten sonra Hukuki işlemlerin noter tarafından düzenlenmesine ilişkin şekil (N.K. m. 84-89). e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 16 Hukuki işlemlerin altındaki imzanın onaylanmasına ilişkin şekil (N.K. m.90-93). Noterler tarafından yapılan işlemlerden örnek verilmesine ilişkin şekil (N.K. m.94-99). Düzenleme, Onaylama ve Örnek Verme dışında kalan diğer Noterlik işlemlerinin ne şekilde yapılacağı ve şekil şartı (N.K. m.100-108) düzenlendiği görülmektedir. Bu düzenlemeler ışığında genel olarak dört faklı şekilde Noterlik işlemine ilişkin belgenin oluşturulacağı ifade edilebilir. C.I.9. Uyulması Gereken Genel Hükümler Taleple harekete geçme: Noterlik işlemin yapılabilmesi açısından öncelikli koşul ilgili kişinin bu yönde bir talebinin varlığıdır (N.K. m.72/1). Noterin Öğrenme Yükümlüğü: Noterin işlem talebinde bulunan ilgili hakkında öğrenmekle yükümlü olduğu hususlar Noterlik Kanunun 72. maddesinin son fıkrasında belirtilmiştir. Buna göre; İlgilinin kimlik ve adresi: Noter ilgilinin ve varsa tanık, tercüman ve bilirkişi gibi işleme katılanların kimliğini ve adresini tespit etmekle yükümlüdür. İlgilinin Ehliyeti: Ehliyete (yeteneğe) ilişkin araştırma ilgili kişinin istem konusunu oluşturan işlem açısından ele alınır. Buna göre ilgili yapacağı işlem için hangi ehliyete sahip olması gerekiyorsa noterin de o ehliyeti araması gerekli ve yeterlidir. İlgilinin Gerçek İradesi: İlgilinin gerçek iradesini serbestçe beyan edip etmediği, beyan ile irade arasındaki uyum, beyanın tam ve eksiksiz olarak yapılması, amacı aşmaması önemlidir. Bu doğrultuda beyanın cebir ya da tehdit altında yapılıp yapılmadığı gibi hususların araştırılması zorunludur. İstem konusu işlemin ilgilinin hür iradesine dayanması, irade ile beyanın uyuşması asıldır. Başkası adına hareket eden kişilerden belge isteme yükümlülüğü: Bir Noterlik işlemini, vekil, veli, vasi, kayyım, mümessil ve mirasçı sıfatiyle veya şirket ve dernek gibi tüzel kişiler adlarına Noterlik işlemi yaptırmak istiyenler sıfat ve yetkilerini ve yapılmak istenilen işlemi yapmaya izinli olduklarını belgelendirmek zorundadır. Noter, ilgilinin başkası adına hareket etmeye ilişkin yetkisini gösterildiğini iş kağıdına yazar ve belgenin ilgili kısmını işlem evrağına bağlar. Belgelerin değiştirilmesi : Tamamlanan noter işlemleri üzerinde herhangi bir çıkıntı veya ekleme yapılmak suretiyle değiştirilemez. Belge tamamlaman önce yapılan çıkıntı ve eklemeler ise ilgilisinin imzasını ve noterin onayını taşımadığı suretçe geçerli olmaz. Bir Noterlik işlemi tamamlandıktan sonra değiştirilmesi, feshi veya iptali, düzeltilmesi daha önce yapılan ilgili işleme ait şekle aynen uyulmak suratiyle yapılan yeni bir işlem ile yapılır. Önceki işlem evrağına yeni işleme ait tarih ve sayı yazılır. Eğer yeni işlem bir başka noterde yapılır ise, yeni işlemin yapıldığı noter işlemine ait evrağın bir nüshasını önceki işleme bağlanmak üzere diğer notere gönderir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 17 C.I.10.Uyulması Gereken Özel Hükümler : Noterlik Kanunu'nda yukarıda da belirtildiği üzere Düzenleme, Onaylama, Örnek Verme ve Diğer Noterlik İşlemleri'nde hangi şekile uyulacağı ve işlem belgesinin hangi zorunlu kayıtları içereceği ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Noterlik Kanununun 89. maddesine göre aşağıdaki işlemlerin Noter tarafından düzenleme şeklinde yapılması zorunludur: Niteliği bakımından tapuda işlem yapılmasını gerektiren sözleşme ve vekaletnamelerle, Vasiyetname, Mülkiyeti muhafaza kaydı ile satış, Gayrimenkul satış va'di, Vakıf senedi, Evlenme mukavelesi, Evlat edinme ve tanıma, Mirasın taksimi sözleşmesi Diğer kanunlarda düzenleme şeklinde yapılması öngörülen sair işlemler. C.I.11. Noterlik Belgelerinin İspat Gücü Noterlik Kanununun 82. maddesine göre Noterlik Kanununa göre belgelendirilen işlemler "resmi" sayılır ve; Düzenleme şeklindeki hukuki işlemler, sahteliği sabit oluncaya kadar, Onaylama şeklindeki işlemlerde işlem belgesinin içeriğini kapsamamak üzere işlemdeki imza ve tarih sahteliği sabit oluncaya kadar, Düzenleme ve onaylama dışındaki diğer Noterlik işlemleri ise aksi sabit oluncaya kadar geçerlidir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 18 C.II. Türkiye Noterler Birliği Bilgi İşlem Altyapısı Mevcut Durumu Türkiye Noterler Birliği Bilgi İşlem Altyapısı Mevcut Durumu bölümünde; Bilgi İşlem Müdürlüğü Organizasyon Yapısı, Bilişim Envanteri (donanım ve yazılım olarak), BT Yapılanmasıyla İlgili Sorunlar ve Odak Noktaları konuları yer almaktadır. Bu çalışma yapılırken TNB Bilgi İşlem yetkilileri ve personeli ile yirmiye yakın toplantı yapılmış ve bu toplantılar sırasında mevcut durum mümkün olduğunca detaylı bir şekilde incelenmiştir. Bu çalışma raporu ayrıca sunulmuştur. C.III. Noterler Mevcut Durumu Noterlerde yapılmakta olan işler ve bunlara ait süreçlerin çıkarılması işinin gerçekleştirilebilmesi amacı ile Ankara ve İstanbul’da yer alan toplam 6 notere ziyaret yapılmıştır. Bu 6 noter’den 5 adedinde noter ile görüşmeler yapılabilmiştir. Yine bu 6 noterden 3 adedinde baş katip ile görüşülmüştür. Süreç incelemesi işi için gerek noterlerden gerekse katiplerden faydalanılmıştır. Noterlerden mevcut Noterlik sistemindeki durum ve özellikle gelecekte kullanıma alınabilecek yeni hizmetler konusunda görüşleri sorulmuştur. Noterliklerde çalışma sistemi gözlenmiş, ortaya çıkan sorunlar bunların giderilme şekilleri konusunda genel bir kanaat oluşturacak kadar veri toplanmıştır. Otomasyon ve e-Noterlik çalışmalarından noterlerin beklentileri alınmış, noterlerin akıllarında oluşmuş olan soruların yanıtlanmasına gayret edilmiştir. Edinilen veriler ve yapılan değerlendirmeler sonucunda Noterliklerde en çok yapılan işlemlerin, vekaletname/azilname, ihtarname, ihbarname, suret çıkarılması ve defter onayı olduğu tespit edilmiştir. Bu işlemlerin yaygın olarak kullanıldıkları anlaşılmıştır. Öte yandan diğer gelir getirici işlemlerin, sözleşmeler / araç satışları, protestolar, beyannameler olduğu anlaşılmıştır. Noterlerle ilgili olarak kamuoyunda oluşmuş olan görüşleri tespit etmek amacı ile Noterlikten hizmet almakta olan vatandaşlarla veya rastgele seçilmiş kişilerle görüşmeler yapılmıştır. Kamuoyunun noterlerden, e-Noterlik hizmetlerinden beklentileri tespit edilmiştir. Noterliklerde yapılan işlem sayısının son 10 yıl içinde düşüş yaşadığı anlaşımıştır, 2009 yılında ortalama olarak aylık 2,500,000 işlem yapıldığı söylenilebilir. Noterler, Maliye Bakanlığı adına tahsil ederek hazineye aktardıkları parasal büyüklükler itibarıyla çok önemli bir görevi yerine getirmektedirler. Noterliklerden 2009 yılı içinde ortalama aylık 90,000,000 TL (harç, damga vergisi ve değerli kağıt olarak) devlete aktarılmaktadır. Toplam yıllık aktarım yaklaşık 1,100,000,000 TL’yi bulmaktadır. Buna göre devletin toplam damga verisinin %5’i, toplam harçların %10’u noterler tarafından toplanmaktadır. Devletin tüm gelirlerinin %0,5’i noterler tarafından sağlanmaktadır. Öte yandan noterler Türkiye genelinde 5,300’den fazla kişiye iş olanağı sağlamaktadırlar. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 19 Noterlik Hizmeti Mevcut Durum Başvuru Hazırlama Bilgi Toplama, Kimlik, Yetki ve İşlem Doğrulama Teyid Onaylama Ödeme Belgeleme e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 Postalama ve Arşivleme 20 Noter İş Süreçleri e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 21 1. Vekaletname a. Tanım Bir kimseye verilen temsil yetkisini ve bunun kapsamını belirten Noterlikçe onaylanmış yazılı belge ve buna ait işlem b. Sürecin Yapılma Adımları Vekalet verecek taraf, vekaletname için notere başvurur Kendi adı, kimlik belgesi, adresi, vekalet vereceği kişinin kimlik bilgisi, adresini tedarik eder. Hangi konuda, ne süre ile ve ne amaçla vekalet vereceğini bildirir Vekaletname çeviri ise yeminli tercümandan çevirilmiş nüshası tedarik edilir Vekaletname verecek olan kaç nüsha istediğini bildirir Noterlik kimlik belgesini, yetkinliğini değerlendirir Noterlik kişinin isteğini değerlendirir Noterlik vekaletname hazırlar Vekalet verecek olan vekaletnameyi okur ve imzalayarak onaylar Noterlik ücret tahhakkuk ettirir ve vekaletnameyi onaylar Noterlik bir nüshasını kendinde kalmak üzere saklar, diğer nüshaları vekalet verene verir c. Girdiler Vekaletname verecek olan tarafın kimlik ve adres bilgisi Gerekli ise vekaletname verecek olanın yetkinliğinin tespitine ilişkin raporlar Vekil tayin edilecek olana ait kimlik ve adres bilgileri T.C. İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü o Kimlik Paylaşım Sistemi o Adres Kayıt Sistemi Vekaletname çeviri gerektiriyor ise yeminli tercümandan yapılmış çeviri d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Vekaletname f. Kullanım Yaygınlığı Çok Yoğun e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 22 Süreç Akış Şemaları 1. Vekaletname 1.1. Vekaletname Vekalet Veren Taraf Noter Vekaletname için notere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Vekaletnameyi hazırlar (istenilen sayıda çoğaltır, biri saklanmak üzere) İmza Onaylar Vekaletname (istenilen sayıda) Vekaletname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 23 1. Vekaletname 1.2. Vekaletname - Özel Vekalet Veren Taraf Noter Vekaletname için notere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Vekaletnameyi hazırlar (istenilen sayıda çoğaltır, biri saklanmak üzere) İmza Onaylar Vekaletname (istenilen sayıda) Vekaletname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 24 1. Vekaletname 1.3. Vekaletname - Damgalı Vekalet Veren Taraf Noter Vekaletname için notere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Vekaletnameyi hazırlar (istenilen sayıda çoğaltır, biri saklanmak üzere) İmza Onaylar Vekaletname (istenilen sayıda) Vekaletname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 25 1. Vekaletname 1.4. Vekaletname - Çevirisi Olan Vekalet Veren Taraf Noter Vekaletname için notere başvurur (yeminli tercüman tarafından yapılmış çevirisi ile birlikte) Adları, adresleri, ilgili belgeler Vekaletnameyi hazırlar (istenilen sayıda çoğaltır, biri saklanmak üzere) İmza Onaylar Vekaletname (istenilen sayıda) Vekaletname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 26 1. Vekaletname 1.5. Vekaletname - Harçsız Vekalet Veren Taraf Noter Vekaletname için notere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Vekaletnameyi hazırlar (istenilen sayıda çoğaltır, biri saklanmak üzere) İmza Onaylar Vekaletname (istenilen sayıda) Vekaletname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 27 1. Vekaletname 1.6. Vekaletname - Özel Çevirisi Olan Vekalet Veren Taraf Noter Vekaletname için notere başvurur (yeminli tercüman tarafından yapılmış çevirisi ile birlikte) Adları, adresleri, ilgili belgeler Vekaletnameyi hazırlar (istenilen sayıda çoğaltır, biri saklanmak üzere) İmza Onaylar Vekaletname (istenilen sayıda) Vekaletname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 28 1. Vekaletname 1.7. Vekaletname – Avukat Vekalet Veren Taraf Noter Avukat için vekaletname için notere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Vekaletnameyi hazırlar (istenilen sayıda çoğaltır, biri saklanmak üzere) İmza Onaylar Vekaletname (istenilen sayıda) Vekaletname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 29 1. Vekaletname 1.8. Vekaletname – Avukat Özel Vekalet Veren Taraf Noter Avukat için vekaletname için notere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Vekaletnameyi hazırlar (istenilen sayıda çoğaltır, biri saklanmak üzere) İmza Onaylar Vekaletname (istenilen sayıda) Vekaletname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 30 2. Protesto a. Tanım Ticaret senetlerinde kabulden veya ödemeden kaçınılması durumunda bunun noter aracılığı ile resmi olarak saptanması b. Sürecin Yapılma Adımları Banka veya alacaklı taraf protesto yapmak üzere notere başvurur İsim, adres ve ilgili senetleri notere verir Senetler yabancı dilde hazırlanmış ise, yeminli tercüme ofisinde yapılmış çevirisi ile notere verilir Noter Protestoyu hazırlar, senetleri damga ile işaretler Noter ücret tahhakkuk ettirir, protestoyu 2 kopya hazırlar ve onaylar Damgalanmış senetler bankaya veya alacaklı tarafa teslim edilir PTT yoluyla Noter borçluya protestoyu gönderir Protestonun bir kopyası Noterlikte saklanmak üzere kalır c. Girdiler Protesto gönderilecek kişinin kimlik ve adres bilgisi Senetler d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Protesto ve damgalanmış senetler f. Kullanım Yaygınlığı Bölgesel olarak çok yoğun – diğer yerlerde az sayıda e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 31 Süreç Akış Şemaları 2. Protesto 2.1. Banka Protestosu Banka Borçlu Noter Notere protesto yapmak üzere başvurur Ad, adres ve ilgili senetler Protestoyu hazırlar, damga ile senetleri işaretler Onaylanır Damgalanmış senetler iade edilir PTT yoluyla protesto gönderilir Protesto (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 32 2. Protesto 2.2. Şahıs Protestosu Alacaklı Taraf Borçlu Taraf Noter Notere protesto yapmak üzere başvurur Ad, adres ve ilgili senetler Protestoyu hazırlar, damga ile senetleri işaretler Onaylanır Damgalanmış senetler iade edilir PTT yoluyla protesto gönderilir Protesto (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 33 2. Protesto 2.3. Banka Protestosu - Çevirili Banka Borçlu Noter Notere protesto yapmak üzere başvurur Ad, adres ve ilgili senetler (yabancı dilde hazırlanan senetler,yeminli tercüme ofisinde yapılmış çevirisi ile) Protestoyu hazırlar, damga ile senetleri işaretler Onaylanır Damgalanmış senetler iade edilir PTT yoluyla protesto gönderilir Protesto (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 34 2. Protesto 2.4. Şahıs Protestosu - Çevirili Alacaklı Taraf Borçlu Taraf Noter Notere protesto yapmak üzere başvurur Ad, adres ve ilgili senetler (yabancı dilde hazırlanan senetler,yeminli tercüme ofisinde yapılmış çevirisi ile) Protestoyu hazırlar, damga ile senetleri işaretler Onaylanır Damgalanmış senetler iade edilir PTT yoluyla protesto gönderilir Protesto (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 35 3. Azilname a. Tanım Verilen temsil yetkisinin ortadan kaldırılmasını sağlayan noter tarafından onaylanmış belge ve buna ait işlem b. Sürecin Yapılma Adımları Daha önce vekalet vermiş kişi azilname talebinde bulunmak üzere notere başvurur Daha önce verilmiş vekaletname, kimlik ve adres bilgilerini tedarik eder Noter tarafından azilname hazırlanır Azilname talebinde bulunan tarafından imzalanır Noterlik ücret tahhakkuk ettirerek, 3 kopya onaylar Azilnamenin bir kopyası daha önce vekaleti verene elden teslim edilir Azilnamenin bir kopyası daha önce vekaletname verilmiş olan kişiye PTT yoluyla iadeli taahhütlü gönderilir Azilnamenin bir kopyası ise Noterlikte saklanmak üzere kalır c. Girdiler Daha önce verilmiş vekaletname Kimlik ve adres bilgileri d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Azilname f. Kullanım Yaygınlığı Çok Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 36 Süreç Akış Şemaları 3. Azilname 3.1. Azilname Vekalet Vermiş Taraf Noter Vekaletname Verilmiş Taraf Azilname talebinde bulunur Daha önce verilmiş vekaletname, kimlik, adres beyanı Azilname hazırlanır Azilname imzalanır Vekalet verene, Notere ve Vekalet verilmiş olana birer kopya çıkartılır Azilname (elden) Azilname (saklamak üzere) Azilname (PTT iadeli taahhütlü) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 37 3. Azilname 3.2. Azilname - Düzenleme Vekalet Vermiş Taraf Noter Vekaletname Verilmiş Taraf Azilname talebinde bulunur Daha önce verilmiş vekaletname, kimlik, adres beyanı Azilname hazırlanır Azilname imzalanır Vekalet verene, Notere ve Vekalet verilmiş olana birer kopya çıkartılır Azilname (elden) Azilname (saklamak üzere) Azilname (PTT iadeli taahhütlü) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 38 3. Azilname 3.3. Azilname - Harçsız Vekalet Vermiş Taraf Vekaletname Verilmiş Taraf Noter Azilname talebinde bulunur Daha önce verilmiş vekaletname, kimlik, adres beyanı Azilname hazırlanır Azilname imzalanır Vekalet verene, Notere ve Vekalet verilmiş olana birer kopya çıkartılır Azilname (elden) Azilname (PTT iadeli taahhütlü) Azilname (saklamak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 39 4. Örnek a. Tanım Var olan bir belgeden noter tarafından onaylanmış olarak benzerinin çoğaltılması işlemi ve çoğaltılan belge b. Sürecin Yapılma Adımları İbraz eden taraf notere örnek çoğaltmak üzere başvurur Örnek olarak çoğaltılacak döküman noterliğe verilir Kaç kopya istendiği belirtilir Çoğaltılacak döküman istenilen sayıdan bir fazla olarak hazırlanır Noterlik ücret tahhakkuk ettirerek çoğaltılan dökümanları onaylar İstenilen sayıda hazırlanmış döküman ibraz eden tarafa elden teslim edilir Dökümanın bir kopyası saklanmak üzere Noterlikte kalır c. Girdiler Örnek olarak çoğaltılacak döküman d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar İstenilen sayıda çoğaltılan döküman f. Kullanım Yaygınlığı Çok Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 40 Süreç Akış Şemaları 4. Örnek 4.1. Örnek İbraz Eden Taraf Noter Notere örnek çoğalmak üzere başvurur Örnek olarak çoğaltılacak döküman Çoğaltılacak döküman istenilen sayıda hazırlanır (biri noterde kalmak üzere) Onaylanır Aslından çoğaltılmış döküman (istenilen sayıda) Aslıdan çoğaltılmış döküman (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 41 4. Örnek 4.2. Örnek – D.K. 2 Olan İbraz Eden Taraf Noter Notere örnek çoğalmak üzere başvurur Örnek olarak çoğaltılacak döküman (.......................) Çoğaltılacak döküman istenilen sayıda hazırlanır (biri noterde kalmak üzere) Onaylanır Aslından çoğaltılmış döküman (istenilen sayıda) Aslıdan çoğaltılmış döküman (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 42 4. Örnek 4.3. Örnek - %0,75 Damga Vergili İbraz Eden Taraf Noter Notere örnek çoğalmak üzere başvurur Örnek olarak çoğaltılacak döküman (%0,6 damga vergisine tabi) Çoğaltılacak döküman istenilen sayıda hazırlanır (biri noterde kalmak üzere) Onaylanır Aslından çoğaltılmış döküman (istenilen sayıda) Aslıdan çoğaltılmış döküman (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 43 4. Örnek 4.5. Örnek - Tecrüme Sureti için İbraz Eden Taraf Noter Notere örnek çoğalmak üzere başvurur Örnek olarak çoğaltılacak döküman (tercüme) Çoğaltılacak döküman istenilen sayıda hazırlanır (biri noterde kalmak üzere) Onaylanır Aslından çoğaltılmış döküman (istenilen sayıda) Aslıdan çoğaltılmış döküman (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 44 4. Örnek 4.6. Örnek - %0,15 Damga Vergili İbraz Eden Taraf Noter Notere örnek çoğalmak üzere başvurur Örnek olarak çoğaltılacak döküman (%0,15 damga vergisine tabi) Çoğaltılacak döküman istenilen sayıda hazırlanır (biri noterde kalmak üzere) Onaylanır Aslından çoğaltılmış döküman (istenilen sayıda) Aslıdan çoğaltılmış döküman (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 45 4. Örnek 4.7. Örnek – Suret Damga Vergili İbraz Eden Taraf Noter Notere örnek çoğalmak üzere başvurur Örnek olarak çoğaltılacak döküman (suret damga vergisine tabi) Çoğaltılacak döküman istenilen sayıda hazırlanır (biri noterde kalmak üzere) Onaylanır Aslından çoğaltılmış döküman (istenilen sayıda) Aslıdan çoğaltılmış döküman (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 46 4. Örnek 4.8. Örnek - Tercüme Sureti Suret Damgalı İbraz Eden Taraf Noter Notere örnek çoğalmak üzere başvurur Örnek olarak çoğaltılacak döküman (tercüme sureti) Çoğaltılacak döküman istenilen sayıda hazırlanır (biri noterde kalmak üzere) Onaylanır Aslından çoğaltılmış döküman (istenilen sayıda) Aslıdan çoğaltılmış döküman (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 47 4. Örnek 4.9. Örnek – Ek Harç Sayfa Adedi Olan İbraz Eden Taraf Noter Notere örnek çoğalmak üzere başvurur Örnek olarak çoğaltılacak döküman (...................) Çoğaltılacak döküman istenilen sayıda hazırlanır (biri noterde kalmak üzere) Onaylanır Aslından çoğaltılmış döküman (istenilen sayıda) Aslıdan çoğaltılmış döküman (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 48 4. Örnek 4.10. Örnek - Örnek ve Tercüme Maktu Harçlı İbraz Eden Taraf Noter Notere örnek çoğalmak üzere başvurur Örnek olarak çoğaltılacak döküman (tecüme maktu harçlı) Çoğaltılacak döküman istenilen sayıda hazırlanır (biri noterde kalmak üzere) Onaylanır Aslından çoğaltılmış döküman (istenilen sayıda) Aslıdan çoğaltılmış döküman (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 49 4. Örnek 4.11. Örnek - Müs. Vekaletname Örneği İbraz Eden Taraf Noter Notere örnek çoğalmak üzere başvurur Örnek olarak çoğaltılacak döküman (müs. vekaletname) Çoğaltılacak döküman istenilen sayıda hazırlanır (biri noterde kalmak üzere) Onaylanır Aslından çoğaltılmış döküman (istenilen sayıda) Aslıdan çoğaltılmış döküman (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 50 4. Örnek 4.12. Örnek – D.K. 2 Olan Suret Damga Vergili İbraz Eden Taraf Noter Notere örnek çoğalmak üzere başvurur Örnek olarak çoğaltılacak döküman (.......................) Çoğaltılacak döküman istenilen sayıda hazırlanır (biri noterde kalmak üzere) Onaylanır Aslından çoğaltılmış döküman (istenilen sayıda) Aslıdan çoğaltılmış döküman (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 51 4. Örnek 4.13. Örnek - Harçsız İbraz Eden Harçtan Muaf Taraf Noter Notere örnek çoğalmak üzere başvurur Örnek olarak çoğaltılacak döküman Çoğaltılacak döküman istenilen sayıda hazırlanır (biri noterde kalmak üzere) Onaylanır Aslından çoğaltılmış döküman (istenilen sayıda) Aslıdan çoğaltılmış döküman (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 52 4. Örnek 4.14. Örnek - %0,9 Damga Vergili İbraz Eden Taraf Noter Notere örnek çoğalmak üzere başvurur Örnek olarak çoğaltılacak döküman (%0,9 damga vergisine tabi) Çoğaltılacak döküman istenilen sayıda hazırlanır (biri noterde kalmak üzere) Onaylanır Aslından çoğaltılmış döküman (istenilen sayıda) Aslıdan çoğaltılmış döküman (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 53 4. Örnek 4.15. Örnek - %0,45 Damga Vergili İbraz Eden Taraf Noter Notere örnek çoğalmak üzere başvurur Örnek olarak çoğaltılacak döküman (%0,45 damga vergisine tabi) Çoğaltılacak döküman istenilen sayıda hazırlanır (biri noterde kalmak üzere) Onaylanır Aslından çoğaltılmış döküman (istenilen sayıda) Aslıdan çoğaltılmış döküman (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 54 5. Üyelikten Çekilme a. Tanım Sendikadan ayrılmak isteyen üyenin istifasını noter aracılığı ile resmi olarak bildirmesi işlemi ve bu işleme ait belge b. Sürecin Yapılma Adımları Kişi sendikadan ayrılmak üzere notere başvurur Başvuran kişi kimlik, adres ve ilgili belgelerini tedarik eder Noterlik tarafından üyelikten çekilme işlemi hazırlanır veya hazırlanmış döküman kullanılarak istenilen sayıdan bir fazla nüsha çıkartılır Dökümanlar başvuran kişi tarafından imzalanır Noterlik ücret tahhakkuk ettirerek onaylar Başvuran kişiye istediği sayıda nüsha elden teslim edilir Bir kopya işverene PTT yoluyla gönderilir Bir kopya SGK ya PTT yoluyla gönderilir Bir kopya sendikaya PTT yoluyla gönderilir Bir kopya saklanmak üzere noteklikte kalır c. Girdiler Kimlik, adres ve ilgili belgeler d. Bağlantılı Kurumlar İşveren, SGK, Sendika e. Çıktılar Üyelikten çekilme dökümanı f. Kullanım Yaygınlığı Az e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 55 Süreç Akış Şemaları 5. Üyelikten Çekilme 5.1. Üyelikten Çekilme Taraf İşveren SGK Sendika Noter Sendikadan ayrılmak için notere başvurur Üyelikten çekilme işlemi hazılranır veya hazırlanmış döküman kullanılır (istenilen sayıda biri saklanmak üzere çoğaltılır) Adı, adresi, ilgili belgeler İmza Onaylar Üyelikten çekilme (istenilen sayıda) Üyelikten çekilme (PTT yoluyla gönderilir) Üyelikten çekilme (PTT yoluyla gönderilir) Üyelikten çekilme (PTT yoluyla gönderilir) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 Üyelikten çekilme (saklanmak üzere) 56 6. Hesap Özeti a. Tanım Bir hesabın, belirli zamanlarda çıkartılıp hesap sahibine noter aracılığı ile ve noter tarafından onaylanmış olarak gönderilmesi işlemi ve işleme ait belge b. Sürecin Yapılma Adımları Banka/Finans Kuruluşu/Factoring hesap özeti ihtarnamesi için notere başvurur İhtarname gidecek müşterinin kimlik, adres bilgileri ve hesap özeti tedarik edilir Noterlik tarafından ihtarname hazırlanır, istenilen sayının bir fazlası olarak çoğaltılır Noterlik ücret tahhakkuk ettirerek ihtarnameleri onaylar İstenilen sayıda ihtarname Banka/Finans Kuruluşu/Factoring’e elden teslim edilir Bir kopya PTT yoluyla müşteriye gönderilir Bir kopya saklanmak üzere noteklikte kalır c. Girdiler Müşterinin kimlik, adres bilgileri ve hesap özeti d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar İhtarname f. Kullanım Yaygınlığı Belirli bölgelerde yoğun, diğerlerinde çok az e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 57 Süreç Akış Şemaları 6. Hesap Özeti 6.1. İhtarname (Hesap Özeti) Banka / Finans Kuruluşu / Factoring Müşteri Noter Notere ihtarname için başvurur Adı, adresi, ilgili belgeler, hesabı ile ilgili çıktı özeti İhtarname hazırlanır ve istenilen sayıda ekler çoğaltılır (biri noterde kalmak üzere) Onaylanır İhtarname (istenilen sayıda) İhtarname (PTT yoluyla gönderilir) İhtarname (saklanmak üzer) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 58 6. Hesap Özeti 6.2. İhtarname (Hesap Özeti - İmza Onaylı) Banka / Finans Kuruluşu / Factoring Müşteri Noter Notere ihtarname için başvurur Adı, adresi, ilgili belgeler, hesabı ile ilgili çıktı özeti İhtarname hazırlanır ve istenilen sayıda ekler çoğaltılır (biri noterde kalmak üzere) Onaylanır İhtarname (istenilen sayıda) İhtarname (PTT yoluyla gönderilir) İhtarname (saklanmak üzer) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 59 6. Hesap Özeti 6.3. İhtarname (Hesap Özeti - Harçsız) Banka / Finans Kuruluşu / Factoring Müşteri Noter Notere ihtarname için başvurur Adı, adresi, ilgili belgeler, hesabı ile ilgili çıktı özeti İhtarname hazırlanır ve istenilen sayıda ekler çoğaltılır (biri noterde kalmak üzere) Onaylanır İhtarname (istenilen sayıda) İhtarname (PTT yoluyla gönderilir) İhtarname (saklanmak üzer) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 60 7. Defter Onaylama a. Tanım Bir işletmeye, kuruma veya organizasyona ait defterlerin noter tarafından onaylanarak resmiyet kazandırılması işlemidir b. Sürecin Yapılma Adımları Onaylanacak defteri olan taraf onay için notere başvurur Başvuran kişi kimlik ve adres bilgilerini, ilgili belgeleri ve boş defteri tedarik eder Başvuran kişi aşağıdakilerden biri olabilir: Kamu yararına kurum ve kooperatif (kurum adı ve adresi gerekir) Tüzel kişi (Ticaret sicili gerekir) Serbest meslek erbabı (adı ve adresi gerekir) Sendika (adı ve adresi gerekir) Noter tarafından defterin ön sayfasına bilgileri kaydedilir ve mühürlenir Noter tarafından defterin bütün sayfaları mühürlenir ve ücret tahhakkuk edilir Onaylı defter, defteri getiren tarafa teslim elden teslim edilir c. Girdiler Başvuran kişinin kimlik ve adres bilgileri, ilgili belgeleri ve boş defter d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Onaylanmış defter f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 61 Süreç Akış Şemaları 7. Defter Onaylama 7.1. İşletme Defteri Onaylanacak Defteri olan Taraf Noter Notere onay için başvurur Adı (tüzel), adresi, ilgili belgeler, boş defter Defterin ön sayfasına bilgileri kaydedilir ve mühürlenir Defterin bütün sayfaları mühürlenir Onaylı defter e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 62 7. Defter Onaylama 7.2. İşletme Defteri - Harçsız Onaylanacak Defteri olan Taraf Noter Notere onay için başvurur Adı (kamu yararına kurum ve kooperatif), adresi, ilgili belgeler, boş defter Defterin ön sayfasına bilgileri kaydedilir ve mühürlenir Defterin bütün sayfaları mühürlenir Onaylı defter e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 63 7. Defter Onaylama 7.3. İşletme Defteri – T.Sicilli Özel Sayfalı Onaylanacak Defteri olan Taraf Noter Notere onay için başvurur Adı (tüzel), adresi, ticaret sicili, ilgili belgeler, boş defter Defterin ön sayfasına bilgileri kaydedilir ve mühürlenir Defterin bütün sayfaları mühürlenir Onaylı defter e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 64 7. Defter Onaylama 7.4. İşletme Defteri – Ticari, Harçsız, Özel Sayfalı Onaylanacak Defteri olan Taraf Noter Notere onay için başvurur Adı (kamu yararına kurum ve kooperatif), adresi, ticaret sicili, ilgili belgeler, boş defter Defterin ön sayfasına bilgileri kaydedilir ve mühürlenir Defterin bütün sayfaları mühürlenir Onaylı defter e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 65 7. Defter Onaylama 7.5. Bilanço Defteri Onaylanacak Defteri olan Taraf Noter Notere onay için başvurur Adı (tüzel / özel), adresi, ilgili belgeler, boş defter Defterin ön sayfasına bilgileri kaydedilir ve mühürlenir Defterin bütün sayfaları mühürlenir Onaylı defter e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 66 7. Defter Onaylama 7.6. Bilanço Defteri - Harçsız Onaylanacak Defteri olan Taraf Noter Notere onay için başvurur Adı (kamu yararına kurum ve kooperatif), adresi, ilgili belgeler, boş defter Defterin ön sayfasına bilgileri kaydedilir ve mühürlenir Defterin bütün sayfaları mühürlenir Onaylı defter e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 67 7. Defter Onaylama 7.7. Serbest Meslek Defteri Onaylanacak Defteri olan Taraf Noter Notere onay için başvurur Adı (serbest meslek erbabı), adresi, ilgili belgeler, boş defter Defterin ön sayfasına bilgileri kaydedilir ve mühürlenir Defterin bütün sayfaları mühürlenir Onaylı defter e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 68 7. Defter Onaylama 7.9. Sendika Defteri Onaylanacak Defteri olan Taraf Noter Notere onay için başvurur Adı (sendika), adresi, ilgili belgeler, boş defter Defterin ön sayfasına bilgileri kaydedilir ve mühürlenir Defterin bütün sayfaları mühürlenir Onaylı defter e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 69 7. Defter Onaylama 7.10. Apartman, Dernek Defteri Onaylanacak Defteri olan Taraf Noter Notere onay için başvurur Adı (tüzel / özel), adresi, ilgili belgeler, boş defter Defterin ön sayfasına bilgileri kaydedilir ve mühürlenir Defterin bütün sayfaları mühürlenir Onaylı defter e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 70 7. Defter Onaylama 7.11. Bilanço Defteri - Harçlı ve Özel Sayfalı Onaylanacak Defteri olan Taraf Noter Notere onay için başvurur Adı (tüzel / özel), adresi, ilgili belgeler, boş defter Defterin ön sayfasına bilgileri kaydedilir ve mühürlenir Defterin bütün sayfaları mühürlenir Onaylı defter e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 71 7. Defter Onaylama 7.12. Bilanço Defteri - Harçsız ve Özel Sayfalı Onaylanacak Defteri olan Taraf Noter Notere onay için başvurur Adı (kamu yararına kurum ve kooperatif), adresi, ilgili belgeler, boş defter Defterin ön sayfasına bilgileri kaydedilir ve mühürlenir Defterin bütün sayfaları mühürlenir Onaylı defter e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 72 8. Emanet a. Tanım Emanete bırakan (mudi) tarafından notere bırakılan maddi veya manevi bir şeyin saklanması işlemi b. Sürecin Yapılma Adımları Emanete bırakacak taraf emanet işlemi için notere başvurur Emanete bırakacağı (her türlü maddi ve manevi kıymeti olan) şeyi yanında getirir Noter getirilen emaneti emanete alır Noterlik ücret tahakkuk ettirerek emanete aldığına dair belge hazırlar ve emaneti getirene elden teslim eder Emanete getirilip kasaya konulan şey eğer kasadan koşullu olarak çıkartılacaksa koşul gerçekleştiğinde yapılması gereken yerine getirilir. Aksi takdirde emanete bırakan isteyene kadar kasda kalır c. Girdiler Emanete bırakılacak şey, kimlik ve adres bilgileri d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Getirilenin emanete alındığına dair belge f. Kullanım Yaygınlığı Nadir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 73 Süreç Akış Şemaları 8. Emanet 8.1 Emanet Emanete Bırakacak Taraf Noter Emanet işlemi için başvurur Her türlü maddi ve manevi kıymeti olan şey Emanete alır Emanete aldığına dair belge Emanete koyulan (kasaya kapatılan) şey Hayır Koşullu mu? Evet Koşul gerçekleşince yapılması gereken yerine getirilir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 74 8. Emanet 8.2 Emanet - Harçsız Emanete Bırakacak Taraf Noter Emanet işlemi için başvurur Her türlü kapalı zarfta olan şey Emanete alır Emanete aldığına dair belge Emanete koyulan (kasaya kapatılan) şey Hayır Koşullu mu? Evet Koşul gerçekleşince yapılması gereken yerine getirilir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 75 9. İstifa a. Tanım Görevinden isteğe bağlı olarak ayrıldığını ayrılınan tarafa noter aracılığı ile resmi olarak bildirilme işlemi ve bu işlem ile ilgili belge b. Sürecin Yapılma Adımları İstifa eden taraf istifa belgesi için notere başvurur İstifa eden taraf kimlik ve adres bilgileri ve ilgili belgeleri tedarik eder Noter tarafından istenilen sayıdan bir fazla istifa belgesi hazırlanır İstifa belgesi, istifa eden tarafa imzalatılır Noterlik ücret tahhakkuk ettirerek, onaylar İstenilen sayıda nüsha istifa eden tarafa elden teslim edilir Bir kopya istifa edilen tarafa PTT yoluyla gönderilir Bir kopya saklanmak üzere Noterlikte kalır c. Girdiler İstifa eden tarafın kimlik ve adres bilgileri ve ilgili belgeleri d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar İstifa belgesi f. Kullanım Yaygınlığı Nadir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 76 Süreç Akış Şemaları 9. İstifa 9.1. İstifa İstifa Eden Taraf İstifa Edilen Taraf Noter Notere istifa belgesi için başvurur Ad, kimlik bilgleri,adresler, ilgili belgeler İstifa belgesi hazırlanır (istenilen sayıda, biri noterde kalmak üzere) İmza Onaylanır İstifa belgesi (istenilen sayıda) İstifa belgesi (PTT yoluyla gönderilir) İstifa belgesi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 77 9. İstifa 9.2. İstifa - Harçsız İstifa Eden Taraf Harçtan Muaf İstifa Edilen Taraf (Kooperatif) Noter Notere istifa belgesi için başvurur Ad, kimlik bilgleri,adresler, ilgili belgeler İstifa belgesi hazırlanır (istenilen sayıda, biri noterde kalmak üzere) İmza Onaylanır İstifa belgesi (istenilen sayıda) İstifa belgesi (PTT yoluyla gönderilir) İstifa belgesi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 78 10. Sözleşme a. Tanım İki veya daha çok tarafın bir hukuki bağ yaratmak, bu bağı değiştirmek veya ortadan kaldırmak amacıyla karşılıklı ve birbirlerine uygun bir şekilde irade beyanlarını yazılı olarak yaparken bunun noter onayı ile belgelendirmeleri işlemi b. Sürecin Yapılma Adımları Taraflar sözleşme (hizmet sözleşmesi, istisna akdi, kooperatif ana sözleşmesi, kredi sözleşmesi, mal rejimi sözleşmesi, kredi sözleşmesi, sözleşme devri) yapmak üzere notere başvururlar Taraflar kimlik bilgilerini, adreslerini ve ilgili belgeleri tedarik ederler Noterlik istenilen sayıdan bir fazla sözleşmeyi hazırlar veya hazırlanmış olandan çoğaltır Taraflar sözleşmeleri imzalar Noterlik ücret tahhakkuk ettirerek sözleşmeleri onaylar İstenilen sayıda sözleşme taraflara elden teslim edilir Bir nüsha sözleşme saklanmak üzere Noterlikte kalır c. Girdiler Sözleşme yapmak isteyen tarafların kimlik bilgileri, adresleri ve ilgili belgeleri d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Sözleşme (hizmet sözleşmesi, istisna akdi, kooperatif ana sözleşmesi, kredi sözleşmesi, mal rejimi sözleşmesi, kredi sözleşmesi, sözleşme devri) f. Kullanım Yaygınlığı Ortalama e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 79 Süreç Akış Şemaları 10. Sözleşme 10.1. Sözleşme Taraf Taraf Noter Notere sözleşme yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Sözleşmeyi hazırlar veya hazırlanmış olandan çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Sözleşme (istenilen sayıda) Sözleşme Sözleşme (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 80 10. Sözleşme 10.2. Sözleşme - Damgasız Taraf Taraf Noter Notere sözleşme yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Sözleşmeyi hazırlar veya hazırlanmış olandan çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Sözleşme (istenilen sayıda) Sözleşme Sözleşme (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 81 10. Sözleşme 10.3. Sözleşme – Damga ve Harç Yok Taraf Taraf Noter Notere sözleşme yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Sözleşmeyi hazırlar veya hazırlanmış olandan çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Sözleşme (istenilen sayıda) Sözleşme Sözleşme (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 82 10. Sözleşme 10.4. Sözleşme - Harç Yok Nisbi Damgalı Taraf Taraf Noter Notere sözleşme yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Sözleşmeyi hazırlar veya hazırlanmış olandan çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Sözleşme (istenilen sayıda) Sözleşme Sözleşme (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 83 10. Sözleşme 10.5. Sözleşme - Harç Damga Matrahı Farklı Taraf Taraf Noter Notere sözleşme yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Sözleşmeyi hazırlar veya hazırlanmış olandan çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Sözleşme (istenilen sayıda) Sözleşme Sözleşme (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 84 10. Sözleşme 10.6. Sözleşme - Çoklu İşlemler için Taraf Taraf Noter Notere sözleşme yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Sözleşmeyi hazırlar veya hazırlanmış olan sözleşmelerden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Sözleşme (istenilen sayıda) Sözleşme Sözleşme (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 85 10. Sözleşme 10.7. Sözleşme - Çevirili Taraf Taraf Noter Notere sözleşme yapmak üzere başvurur Adları, adresleri,yeminli tercüme ofisi tarafından çevrilmiş sözleşme, ilgili belgeler Hazırlanmış olan sözleşmelerden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Sözleşme (istenilen sayıda) Sözleşme Sözleşme (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 86 10. Sözleşme 10.8. Hizmet Sözleşmesi İşveren İşçi Noter Notere hizmet sözleşmesi yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Hizmet sözleşmesini hazırlar veya hazırlanmış hizmet sözleşmesini çoğaltır hazırlar (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Hizmet sözleşmesi (istenilen sayıda) Hizmet sözleşmesi Hizmet sözleşmesi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 87 10. Sözleşme 10.9. İstisna Akdi Taraf Taraf Noter Notere istisna akdi yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler İstisna akdini hazırlar veya hazırlanmış olandan çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır İstisna Akdi (istenilen sayıda) İstisna Akdi İstisna Akdi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 88 10. Sözleşme 10.10. Sözleşme - Tahsis Taraf Taraf Noter Notere sözleşme yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Sözleşmeyi hazırlar veya hazırlanmış olandan çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Sözleşme (istenilen sayıda) Sözleşme Sözleşme (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 89 10. Sözleşme 10.11. Kooperatif Ana Sözleşmesi Taraf Noter Notere kooperatif sözleşmesi yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler (tüm kurucular) Kooperatif sözleşmesini hazırlar veya hazırlanmış olandan çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza Onaylanır Kooperatif sözleşmesi (istenilen sayıda) Kooperatif sözleşmesi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 90 10. Sözleşme 10.12. Sözleşme – Maktu Damgalı Taraf Taraf Noter Notere sözleşme yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Sözleşmeyi hazırlar veya hazırlanmış olandan çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Sözleşme (istenilen sayıda) Sözleşme Sözleşme (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 91 10. Sözleşme 10.13. Sözleşme - Süre Uzatımı Genel Taraf Taraf Noter Notere sözleşmede süre uzatımı değişikliği yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, değişiklik yapılacak sözleşme, ilgili belgeler Sözleşmeyi hazırlar veya hazırlanmış olandan çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Sözleşme (istenilen sayıda) Sözleşme Sözleşme (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 92 10. Sözleşme 10.14. Sözleşme - Vekaletnameli Taraf Taraf Noter Notere sözleşme yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Sözleşmeyi hazırlar veya hazırlanmış olandan çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Sözleşme (istenilen sayıda) Sözleşme Sözleşme (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 93 10. Sözleşme 10.15. Kredi Sözleşmesi – Garanti Şerhli Kredi Alan Taraf Kredi Veren Taraf Noter Notere kredi sözleşmesi yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Kredi sözleşmesini hazırlar veya hazırlanmış olandan çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Kredi sözleşmesi (istenilen sayıda) Kredi sözleşmesi Kredi sözleşmesi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 94 10. Sözleşme 10.16. Sözleşme - DSİ Sözleşmesi Taraf (DSİ) Taraf Noter Notere sözleşme yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Sözleşmeyi hazırlar veya hazırlanmış olandan çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Sözleşme (istenilen sayıda) Sözleşme Sözleşme (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 95 10. Sözleşme 10.17. Sözleşme - Teşvikli - Teminatlı Taraf Taraf Noter Notere sözleşme yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Sözleşmeyi hazırlar veya hazırlanmış olandan çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Sözleşme (istenilen sayıda) Sözleşme Sözleşme (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 96 10. Sözleşme 10.18. Mal Rejimi Sözleşmesi Taraf Taraf Noter Notere mal rejimi sözleşmesi yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Mal rejimi sözleşmesi hazırlar veya hazırlanmış olandan çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Mal rejimi sözleşmesi (istenilen sayıda) Mal rejimi sözleşmesi Mal rejimi sözleşmesi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 97 10. Sözleşme 10.19. Kredi Sözleşmesi Kredi Alan Taraf Kredi Veren Taraf Noter Notere kredi sözleşmesi yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Kredi sözleşmesini hazırlar veya hazırlanmış olandan çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Kredi sözleşmesi (istenilen sayıda) Kredi sözleşmesi Kredi sözleşmesi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 98 10. Sözleşme 10.20. Sözleşme Devri Taraf Taraf Taraf Noter Notere sözleşme devri yapmak üzere başvurur Adları, adresleri,ilgili belgeler Devir sözleşmesini hazırlar veya hazırlanmış olandan çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza İmza (yazılı onay) Onaylanır Sözleşme devri (istenilen sayıda) Sözleşme devri Sözleşme devri e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 Sözleşme devri (saklanmak üzere) 99 10. Sözleşme 10.21. Sözleşme - Çoklu İşlem Vergiden Muaf Taraf (Vergiden Muaf) Taraf Noter Notere sözleşme yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler (vergi istisna belgesi) Sözleşmeyi hazırlar veya hazırlanmış olan sözleşmelerden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Sözleşme (istenilen sayıda) Sözleşme Sözleşme (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 100 10. Sözleşme 10.22. Sözleşme – Turizm Kontenjan Sözleşmesi Taraf Taraf Noter Notere sözleşme yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Sözleşmeyi hazırlar veya hazırlanmış olandan çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Sözleşme (istenilen sayıda) Sözleşme Sözleşme (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 101 11. Araç Satışları a. Tanım Alıcı ve satıcı taraflar arasında karayolunda kullanılabilen, motorlu, mototsuz ve özel amaçlı taşıtlar ile iş makınaları ve lastik tekerlekli traktörlerin ikinci el satışı ile ilgili sözleşme ve tescilin yapılması ile ilgili işlemlerin noter onayı ile gerçekleştirilmesi ve bu işlem ilei lgili resmi belge b. Sürecin Yapılma Adımları Alıcı ve satıcı taraflar ilişiksizlik belgesi için başvurur Maliye’den vergi ile ilgili, Emniyet’den trafik ile ilgili ilişiksizlik belgesi hazırlanır Eğer satışa konu araç plakalı ise şoförler odasından meslek belgesi getirilir Mülkiyeti muhafaza satış sözleşmesş tescili veya yabancıya ikinci el araç satışı veya traktör veya hurda araç satışı ise Maliye’den belge istenmez ve satış sözleşmesi mMaliye’ye gönderilmez Taraflar ruhsat, ilişiksizlik belgeleri, kimlik / şirket evrakları ile satış işlemi için başvurur Noterlik belgelerin tamam olup olmadığını kontrol eder Belgeler tamam değilse tamamlanması için geri gönderilir Belgeler tamamsa 5 nüsha satış sözleşmesi düzenlenir Satış sözleşmesinin bir kopyası alıcıya teslim edilir Satış sözleşmesinin bir kopyası satıcıya teslim edilir Satış sözleşmesinin bir kopyası saklanmak üzere Noterlikte kalır Satış sözleşmesinin bir kopyası PTT yoluyla Maliye’ye gönderilir Satış sözleşmesinin bir kopyası PTT yoluyla Emniyet’e gönderilir Satış işlemi mülkiyeti muhafaza satış sözleşmesi olarak yapılıyorsa, satış işlemi Noterlikteki mülkiyeti muhafaza tescil defterine kayıt yapılır Satıcı borç tamamlandı bilgisine verince Noterlikteki mülkiyeti muhafaza tescil defterine işlenir c. Girdiler Ruhsat Maliye ve Emniyet’den ilişiksizlik belgeleri Kimlik bilgileri / şirket evrakları d. Bağlantılı Kurumlar Maliye, Emniyet ve Şoförler Odası e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 102 e. Çıktılar Satış sözleşmesi f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın Süreç Akış Şemaları e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 103 11. Araç Satış 11.1. Kati Satış Sözleşmesi Alıcı Taraf Satıcı Taraf Noter Maliye (Vergi) Emniyet (Trafik) İlişiksiz belgesi hazırlanır İlişiksizlik belgesi hazırlanır Maliye kopyası (PTT ile gönderilir) Emniyet kopyası (PTT ile gönderilir) Taraflar ilişiksizlik belgesi için başvurur Taraflar birlikte satış işlemi için başvurur Ruhsat, ilişiksizlik belgeleri, kimlik / şirket evrakları Evraklar tamamlanır Hayır Belgeler tamam mı? Evet Satış sözleşmesi düzenlenir (5 nüsha) Alıcı kopyası Satıcı kopyası Noter kopyası (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 104 11. Araç Satış 11.2. Kati Satış Sözleşmesi - %0,75 Damgalı Satıcı Taraf Alıcı Taraf Noter Maliye (Vergi) Emniyet (Trafik) İlişiksiz belgesi hazırlanır İlişiksizlik belgesi hazırlanır Maliye kopyası (PTT ile gönderilir) Emniyet kopyası (PTT ile gönderilir) Taraflar ilişiksizlik belgesi için başvurur Taraflar birlikte satış işlemi için başvurur Ruhsat, ilişiksizlik belgeleri, kimlik / şirket evrakları Evraklar tamamlanır Hayır Belgeler tamam mı? Evet Satış sözleşmesi düzenlenir (5 nüsha) Satıcı kopyası Alıcı kopyası Noter kopyası (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 105 11. Araç Satış 11.3. Mülkiyeti Muhafaza Satış Sözleşmesi Satıcı Taraf Alıcı Taraf Noter Maliye (Vergi) Emniyet (Trafik) İlişiksiz belgesi hazırlanır İlişiksizlik belgesi hazırlanır Maliye kopyası (PTT ile gönderilir) Emniyet kopyası (PTT ile gönderilir) Taraflar ilişiksizlik belgesi için başvurur Taraflar birlikte satış işlemi için başvurur Ruhsat, ilişiksizlik belgeleri, kimlik / şirket evrakları Evraklar tamamlanır Hayır Belgeler tamam mı? Evet Satış sözleşmesi düzenlenir (5 nüsha) Alıcı kopyası Satıcı kopyası Noter kopyası Mulkiyeti Muhafaza Tescil defterine kayıt yapılır Borç tamamlandı bilgisini verir Mülkiyeti Muhafaza Tescil defterine işlenir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 106 11. Araç Satış 11.4. Kati Satış Sözleşmesi - Araç + Plakalı Satıcı Taraf Alıcı Taraf Noter Maliye (Vergi) Emniyet (Trafik) Şoförler Odası İlişiksiz belgesi hazırlanır İlişiksizlik belgesi hazırlanır Meslek belgesi Maliye kopyası (PTT ile gönderilir) Emniyet kopyası (PTT ile gönderilir) Taraflar ilişiksizlik belgesi için başvurur Taraflar birlikte satış işlemi için başvurur Ruhsat, ilişiksizlik belgeleri, meslek odası belgesi, kimlik / şirket evrakları Evraklar tamamlanır Hayır Belgeler tamam mı? Evet Satış sözleşmesi düzenlenir (5 nüsha) Satıcı kopyası Alıcı kopyası Noter kopyası e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 107 11. Araç Satış 11.5. Kati Satış Sözleşmesi – Damgadan Muaf Alıcı Taraf Satıcı Taraf Noter Maliye (Vergi) Emniyet (Trafik) İlişiksiz belgesi hazırlanır İlişiksizlik belgesi hazırlanır Maliye kopyası (PTT ile gönderilir) Emniyet kopyası (PTT ile gönderilir) Taraflar ilişiksizlik belgesi için başvurur Taraflar birlikte satış işlemi için başvurur Ruhsat, ilişiksizlik belgeleri, kimlik / şirket evrakları Evraklar tamamlanır Hayır Belgeler tamam mı? Evet Satış sözleşmesi düzenlenir (5 nüsha) Alıcı kopyası Satıcı kopyası Noter kopyası (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 108 11. Araç Satış 11.6. Mülkiyeti Muhafaza Satış Sözleşmesi Tescili Alıcı Taraf Satıcı Taraf Noter Emniyet (Trafik) Taraflar tescil işlemi için başvurur Ruhsat, ilişiksizlik belgeleri, kimlik / şirket evrakları Evraklar tamamlanır Hayır Belgeler tamam mı? Evet Tescil işlemi yapılır Satıcı kopyası Alıcı kopyası Noter kopyası Emniyet kopyası (PTT ile gönderilir) Mulkiyeti Muhafaza Tescil defterine kayıt yapılır Borç tamamlandı bilgisini verir Mülkiyeti Muhafaza Tescil defterine işlenir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 109 11. Araç Satış 11.7. Yabancıya İkinci El Araç Satışı Satıcı Taraf Alıcı Taraf Noter Emniyet (Trafik) Taraflar ilişiksizlik belgesi için başvurur İlişiksizlik belgesi hazırlanır Taraflar birlikte satış işlemi için başvurur Ruhsat, ilişiksizlik belgeleri, kimlik / şirket evrakları Evraklar tamamlanır Hayır Belgeler tamam mı? Evet Satış sözleşmesi düzenlenir (5 nüsha) Satıcı kopyası Alıcı kopyası Noter kopyası Emniyet kopyası (PTT ile gönderilir) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 110 11. Araç Satış 11.8. Kati Satış Sözleşmesi - Traktör Alıcı Taraf Satıcı Taraf Noter Emniyet (Trafik) Taraflar ilişiksizlik belgesi için başvurur İlişiksizlik belgesi hazırlanır Taraflar birlikte satış işlemi için başvurur Ruhsat, ilişiksizlik belgeleri, kimlik / şirket evrakları Evraklar tamamlanır Hayır Belgeler tamam mı? Evet Satış sözleşmesi düzenlenir (4 nüsha) Alıcı kopyası Satıcı kopyası Noter kopyası (saklanmak üzere) Emniyet kopyası (PTT ile gönderilir) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 111 11. Araç Satış 11.9. Kati Satış Sözleşmesi – Hurda Araç Alıcı Taraf Satıcı Taraf Noter Emniyet (Trafik) Taraflar ilişiksizlik belgesi için başvurur İlişiksizlik belgesi hazırlanır Taraflar birlikte satış işlemi için başvurur Ruhsat, ilişiksizlik belgeleri, meslek odası belgesi, kimlik / şirket evrakları Evraklar tamamlanır Hayır Belgeler tamam mı? Evet Satış sözleşmesi düzenlenir (5 nüsha) Alıcı kopyası Satıcı kopyası Noter kopyası Emniyet kopyası (PTT ile gönderilir) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 112 12. Şirket Sözleşmeleri a. Tanım Şahıs veya sermaye şirketi kuruluşunda, kurulacak olanın yapacağı işler, ortaklık yapısı, yeri, şekli gibi konuların akit altına alındığı, kurulmuş olanda yapılacak değişikliklerin işlendiği resmi belgenin noter aracılığı ve onayı ile yapılması işlemi ve bu işleme ilişkin belge b. Sürecin Yapılma Adımları Kurucu ortaklar şirket sözleşmesi yapmak üzere notere başvururlar Kimlik bilgileri, adresi ve ilgi belgeleri tedarik ederler Şirket tadil sözleşmesi veya şirket sermaye artışı veya şirket sermaye eksilmesi veya şirket süre uzatması veya şirket nevi değişikliği ise yukarıdakilere ek olarak yönetim kurulu kararı, şirket sözleşmesi, tadil metni gerekmektedir Noter istenilen sayıdan bir fazla nüsha olarak şirket kuruluş sözleşmesini hazırlar veya hazır sözleşmeden çoğaltır Ortaklar sözleşmeleri imzalar İmzalanan sözleşmeleri noter onaylar İstenilen sayıda sözleşme ortaklara teslim edilir Sözleşmenin bir kopyası saklanmak üzere Noterlikte kalır Sözleşmenin bir kopyası PTT yoluyla il vergi dairesine gönderilir Şirket tadil sözleşmesi veya sermaye şirket birleşmesi, devir, bölünme ise il vergi dairesine gönderilmez c. Girdiler Kimlik bilgileri, adresi ve ilgi belgeleri Şirket tadil sözleşmesi ise yukarıdakilere ek olarak yönetim kurulu kararı, şirket sözleşmesi, tadil metni d. Bağlantılı Kurumlar İl vergi dairesi e. Çıktılar Şirket kuruluş sözleşmesi veya Şirket sözleşme feshi veya Şirket sözleşme tadili veya Şirket sermaye artışı veya e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 113 Şirket sermaye eksilmesi veya Şirket süre uzatımı veya Şirket nevi değişikliği veya Birleşme, bölünme veya devir sözleşmesi f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 114 Süreç Akış Şemaları 12. Şirket Sözleşmeleri 12.1. Şirket Kuruluş Sözleşmesi – Şahıs Kurucu Ortak(lar) Noter İl Vergi Dairesi Notere şirket sözleşmesi yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Şirket kuruluş sözleşmesini hazırlar veya hazır sözleşmeden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza Onaylanır Şirket sözleşmesi (istenilen sayıda) Şirket sözleşmesi (saklanmak üzere) Şirket sözleşmesi PTT yoluyla gönderilir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 115 12. Şirket Sözleşmeleri 12.2. Şirket Kuruluş Sözleşmesi – Sermaye Kurucu Ortaklar Noter İl Vergi Dairesi Notere şirket sözleşmesi yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Şirket kuruluş sözleşmesini hazırlar veya hazır sözleşmeden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza Onaylanır Şirket sözleşmesi (istenilen sayıda) Şirket sözleşmesi (saklanmak üzere) Şirket sözleşmesi PTT yoluyla gönderilir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 116 12. Şirket Sözleşmeleri 12.3. Şirket Sözleşme Feshi Ortaklar İl Vergi Dairesi Noter Notere şirket sözleşme feshi yapmak üzere başvurur (şirket tescil edilmeden yapılabilir) Adları, adresleri, şirket sözleşmesi ve ilgili belgeler Şirket sözleşme feshini hazırlar (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza Onaylanır Şirket sözleşme feshi (istenilen sayıda) Şirket sözleşme feshi (saklanmak üzere) Şirket sözleşme feshi PTT yoluyla gönderilir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 117 12. Şirket Sözleşmeleri 12.4. Şirket Tadil Sözleşmesi - Şahıs Taraf Noter Notere şirket sözleşme tadili yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, yönetim kurulu kararı, şirket sözleşmesi, tadil metni ve ilgili belgeler Şirket sözleşme tadilini hazırlar veya hazır metinden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza Onaylanır Şirket sözleşme tadili (istenilen sayıda) Şirket sözleşme tadili (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 118 12. Şirket Sözleşmeleri 12.5. Şirket Tadil Sözleşmesi - Sermaye Taraf Noter Notere şirket sözleşme tadili yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, yönetim kurulu kararı, şirket sözleşmesi, tadil metni ve ilgili belgeler Şirket sözleşme tadilini hazırlar veya hazır metinden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza Onaylanır Şirket sözleşme tadili (istenilen sayıda) Şirket sözleşme tadili (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 119 12. Şirket Sözleşmeleri 12.6. Şirket Sermaye Artışı - Şahış Taraf İl Vergi Dairesi Noter Notere şirket sermaye artışı yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, yönetim kurulu kararı, şirket sözleşmesi, tadil metni ve ilgili belgeler Şirket sermaye artışını hazırlar veya hazır metinden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza Onaylanır Şirket sermaye artışı (istenilen sayıda) Şirket sermaye artışı (saklanmak üzere) Şirket sermaye artışı PTT yoluyla gönderilir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 120 12. Şirket Sözleşmeleri 12.7. Şirket Sermaye Artışı - Sermaye Taraf İl Vergi Dairesi Noter Notere şirket sermaye artışı yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, yönetim kurulu kararı, şirket sözleşmesi, tadil metni ve ilgili belgeler Şirket sermaye artışını hazırlar veya hazır metinden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza Onaylanır Şirket sermaye artışı (istenilen sayıda) Şirket sermaye artışı (saklanmak üzere) Şirket sermaye artışı PTT yoluyla gönderilir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 121 12. Şirket Sözleşmeleri 12.8. Şirket Sermaye Eksilmesi Taraf İl Vergi Dairesi Noter Notere şirket sermaye eksiltmesi yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, yönetim kurulu kararı, şirket sözleşmesi, tadil metni ve ilgili belgeler Şirket sermaye eskiltmesini hazırlar veya hazır metinden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza Onaylanır Şirket sermaye ekiltmesi (istenilen sayıda) Şirket sermaye eksiltmesi (saklanmak üzere) Şirket sermaye eksiltmesi PTT yoluyla gönderilir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 122 12. Şirket Sözleşmeleri 12.9. Şirket Süre Uzatma Taraf İl Vergi Dairesi Noter Notere şirket süre uzatımı yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, genel kurul kararı, şirket sözleşmesi, tadil metni ve ilgili belgeler Şirket süre uzatımını hazırlar veya hazır metinden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza Onaylanır Şirket süre uzatımı (istenilen sayıda) Şirket süre uzatımı (saklanmak üzere) Şirket süre uzatımı PTT yoluyla gönderilir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 123 12. Şirket Sözleşmeleri 12.10. Şirket Süre Uzatma - Şahıs Taraf İl Vergi Dairesi Noter Notere şirket süre uzatımı yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, genel kurul kararı, şirket sözleşmesi, tadil metni ve ilgili belgeler Şirket süre uzatımını hazırlar veya hazır metinden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza Onaylanır Şirket süre uzatımı (istenilen sayıda) Şirket süre uzatımı (saklanmak üzere) Şirket süre uzatımı PTT yoluyla gönderilir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 124 12. Şirket Sözleşmeleri 12.11. Şirket Süre Uzatma - Sermaye Taraf İl Vergi Dairesi Noter Notere şirket süre uzatımı yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, genel kurul kararı, şirket sözleşmesi, tadil metni ve ilgili belgeler Şirket süre uzatımını hazırlar veya hazır metinden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza Onaylanır Şirket süre uzatımı (istenilen sayıda) Şirket süre uzatımı (saklanmak üzere) Şirket süre uzatımı PTT yoluyla gönderilir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 125 12. Şirket Sözleşmeleri 12.12. Şirket Nevi Değişikliği – Sermaye Şt. (Harçsız) Taraf İl Vergi Dairesi Noter Notere şirket nevi değişikliği yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, yönetim kurulu kararı, şirket sözleşmesi, tadil metni ve ilgili belgeler Şirketnevi değişikliğini hazırlar veya hazır sözleşmeden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza Onaylanır Şirket nevi değişikliği (istenilen sayıda) Şirket nevi değişikliği (saklanmak üzere) Şirket nevi değişikliği PTT yoluyla gönderilir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 126 12. Şirket Sözleşmeleri 12.16. Şirket Kuruluş Sözleşmesi – Şahıs Şt. - Teşvikli Kurucu Ortaklar İl Vergi Dairesi Noter Notere şirket sözleşmesi yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Şirket kuruluş sözleşmesini hazırlar veya hazır sözleşmeden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza Onaylanır Şirket sözleşmesi (istenilen sayıda) Şirket sözleşmesi (saklanmak üzere) Şirket sözleşmesi PTT yoluyla gönderilir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 127 12. Şirket Sözleşmeleri 12.18. Şirket Sermaye Artışı - Şahış Teşvikli Taraf İl Vergi Dairesi Noter Notere şirket sermaye artışı yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, yönetim kurulu kararı, şirket sözleşmesi, tadil metni ve ilgili belgeler Şirket sermaye artışını hazırlar veya hazır metinden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza Onaylanır Şirket sermaye artışı (istenilen sayıda) Şirket sermaye artışı (saklanmak üzere) Şirket sermaye artışı PTT yoluyla gönderilir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 128 12. Şirket Sözleşmeleri 12.20. Ser. Şirk.Birleş., Devir, Bölünme-Kur. Ver Tabii Taraf Taraf Noter Notere sermaye şirketi birleşmesi, bölünmesi veya devri yapmak üzere başvurur Adları, adresleri,ortaklar, ticaret sicil kayıtları, ilgili belgeler Birleşme, bölünme veya devir sözleşmesini hazırlar (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Birleşme, bölünme veya devir sözleşmesi (istenilen sayıda) Birleşme, bölünme veya devir sözleşmesi (istenilen sayıda) Birleşme, bölünme veya devir sözleşmesi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 129 12. Şirket Sözleşmeleri 12.21 Ser. Şirk.Birleş., Devir, Bölünme-Kur. Ver Tabii Değil Taraf Taraf Noter Notere sermaye şirketi birleşmesi, bölünmesi veya devri yapmak üzere başvurur Adları, adresleri,ortaklar, ticaret sicil kayıtları, ilgili belgeler Birleşme, bölünme veya devir sözleşmesini hazırlar (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Birleşme, bölünme veya devir sözleşmesi (istenilen sayıda) Birleşme, bölünme veya devir sözleşmesi (istenilen sayıda) Birleşme, bölünme veya devir sözleşmesi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 130 13. Hisse Devri a. Tanım Ortaklıklarda her bir ortağa düşen kısmın başkalarına devredilmesi işinin noter aracılığı ve onayı ile yapılması işlemi ve bu işlem sonucunda düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Devreden ve devralan notere hisse devri için başvurur Şahıs ve şirket kimlik bilgilerini ve ticaret sicil gazetesini tedarik ederler Noter tarafından istenilen sayıdan bir fazla nüsha hisse devri hazırlanır Taraflar tarafından imzalanır Noter tarafından onaylanır İstenilen sayıda hisse devri belgesi devedene ve devralana teslim edilir Bir kopya belge saklanmak üzere noterde kalır c. Girdiler Şahıs ve şirket kimlik bilgileri Ticaret sicil gazetesi d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Hisse devri belgesi f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 131 Süreç Akış Şemaları 13. Hisse Devri 13.1. Hisse Devri – Ortak İçi ve Dışı Şahıs Şirketi Devreden Devralan Noter Notere hisse devri için başvurur Adları, kimlik bilgleri, şirket adı,ticaret sicil gazetesi Hisse devri hazırlanır ve istenilen sayıda (biri noterde kalmak üzere) İmzalar İmzalar Onaylanır Hisse Devri Hisse Devri Hisse Devri (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 132 13. Hisse Devri 13.2. Hisse Devri – Ortak İçi ve Dışı Sermaye Şirketi Devreden Devralan Noter Notere hisse devri için başvurur Adları, kimlik bilgleri, şirket adı,ticaret sicil gazetesi Hisse devri hazırlanır ve istenilen sayıda (biri noterde kalmak üzere) İmzalar İmzalar Onaylanır Hisse Devri Hisse Devri Hisse Devri (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 133 13. Hisse Devri 13.3. Hisse Devri – Ortak İçi Şahıs Şirketi Devreden Devralan Noter Notere hisse devri için başvurur Adları, kimlik bilgleri, şirket adı,ticaret sicil gazetesi Hisse devri hazırlanır ve istenilen sayıda (biri noterde kalmak üzere) İmzalar İmzalar Onaylanır Hisse Devri Hisse Devri Hisse Devri (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 134 13. Hisse Devri 13.4. Hisse Devri – Ortak İçi Sermaye Şirketi Devreden Devralan Noter Notere hisse devri için başvurur Adları, kimlik bilgleri, şirket adı,ticaret sicil gazetesi Hisse devri hazırlanır ve istenilen sayıda (biri noterde kalmak üzere) İmzalar İmzalar Onaylanır Hisse Devri Hisse Devri Hisse Devri (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 135 13. Hisse Devri 13.5. Hisse Devri – Anonim Şirket Devreden Devralan Noter Notere hisse devri için başvurur Adları, kimlik bilgleri, şirket adı,ticaret sicil gazetesi Hisse devri hazırlanır ve istenilen sayıda (biri noterde kalmak üzere) İmzalar İmzalar Onaylanır Hisse Devri Hisse Devri Hisse Devri (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 136 14. Kira Sözleşmesi a. Tanım Kiralayanın kendisine ödenecek bir bedel karşılığında bir şeyin kullanılmasını veya ürününden yararlanılmasını belli bir süre için kiracıya devrettiği sözleşmenin noter aracılığı ve onayı ile yapılması işlemi ve bu işlem sonucunda düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Kiraya veren ve kiralayan taraflar (varsa müteselsil kefil) notere başvurur Eğer sözkonusu işlem kira sözleşmesi devri ise notere devreden taraf, devralan taraf ve kiraya veren taraf başvurur Kimlik bilgilerini ve adreslerini tedarik ederler Kira devri sözleşmesi ise yukarıdakilere ilave olarak ilk sözleşme Noter tarafından kira sözleşmesi hazırlanır Sözleşme taraflarca(varsa müteselsil kefil veya adi kefil de dahil) imzalanır Sözleşme noter tarafından onaylanır Kiraya veren tarafa ve kiralayan tarafa (varsa müteselsil kefile veya adi kefile) birer nüsha sözleşme teslim edilir Eğer sözkonusu işlem kira sözleşmesi devri ise devreden tarafa, devralan tarafa ve kiraya veren tarafa tarafa (varsa müteselsil kefile veya adi kefile) birer nüsha sözleşme teslim edilir Sözleşmenin bir kopyası saklanmak üzere Noterlikte kalır c. Girdiler Kimlik bilgileri ve adresler Kira devri sözleşmesi ise yukarıdakilere ilave olarak ilk sözleşme , d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Kira sözleşmesi f. Kullanım Yaygınlığı Nadir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 137 Süreç Akış Şemaları 14. Kira Sözleşmeleri 14.1. Kira Sözleşmesi Kiraya Veren Taraf Kiracı Taraf Noter Notere kira sözleşmesi için başvurur Ad, kimlik bilgleri,adresler Kira sözleşmesi hazırlanır İmza İmza Onaylanır Kira sözleşmesi Kira sözleşmesi Kira sözleşmesi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 138 14. Kira Sözleşmeleri 14.2. Kira Sözleşmesi – Müteselsil Kefilli Kiraya Veren Taraf Kiracı Taraf Kefil Noter Notere kira sözleşmesi için başvurur Ad, kimlik bilgleri,adresler Kira sözleşmesi hazırlanır İmza İmza İmza Onaylanır Kira sözleşmesi Kira sözleşmesi Kira sözleşmesi e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 Kira sözleşmesi (saklanmak üzere) 139 14. Kira Sözleşmeleri 14.3. Kira Sözleşmesi – Adi Kefilli Kiraya Veren Taraf Kiracı Taraf Kefil Noter Notere kira sözleşmesi için başvurur Ad, kimlik bilgleri,adresler Kira sözleşmesi hazırlanır İmza İmza İmza Onaylanır Kira sözleşmesi Kira sözleşmesi Kira sözleşmesi e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 Kira sözleşmesi (saklanmak üzere) 140 14. Kira Sözleşmeleri 14.4. Kira Sözleşmesi – Taahhüt Bedelli Kiraya Veren Taraf Kiracı Taraf Noter Notere kira sözleşmesi için başvurur (kira sözleşmesi içinde başka taahhüt varsa) Ad, kimlik bilgleri,adresler Kira sözleşmesi hazırlanır İmza İmza Onaylanır Kira sözleşmesi Kira sözleşmesi Kira sözleşmesi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 141 14. Kira Sözleşmeleri 14.5. Kira Sözleşmesi – Yapım, İşletme vb Sözleşme Kiraya Veren Taraf Kiracı Taraf Noter Notere kira sözleşmesi için başvurur (kira sözleşmesi içinde yapım ve işletme varsa) Ad, kimlik bilgleri,adresler Kira sözleşmesi hazırlanır İmza İmza Onaylanır Kira sözleşmesi Kira sözleşmesi Kira sözleşmesi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 142 14. Kira Sözleşmeleri 14.6. Kira Sözleşmesi – İki ayrı işlem Kiraya Veren Taraf Kiracı Taraf Noter Notere kira sözleşmesi için başvurur Ad, kimlik bilgleri,adresler Kira sözleşmesi hazırlanır İmza İmza Onaylanır Kira sözleşmesi Kira sözleşmesi Kira sözleşmesi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 143 14. Kira Sözleşmeleri 14.7. Kira Sözleşmesi – Bir Taraf Harçtan Muaf Kiraya Veren Taraf Kiracı Taraf Noter Notere kira sözleşmesi için başvurur (taraflardan biri harçtan muaftır) Ad, kimlik bilgleri,adresler Kira sözleşmesi hazırlanır İmza İmza Onaylanır Kira sözleşmesi Kira sözleşmesi Kira sözleşmesi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 144 14. Kira Sözleşmeleri 14.8. Kira Sözleşmesinin Devri Devreden Taraf Devralan Taraf Kiraya Veren Taraf Noter Notere sözleşme devri için başvurur Adıları, kimlik bilgleri, adres bilgileri, ilk sözleşme Sözleşme devri hazırlanır (biri noterde kalmak üzere) İmza İmza İmza Onaylanır Sözleşme Devri Sözleşme Devri Sözleşme Devri e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 Sözleşme Devri (saklanmak üzere) 145 14. Kira Sözleşmeleri 14.9. Kira Sözleşmesinin Devri – Müteselsil Kefilli Devreden Taraf Devralan Taraf Kefil Kiraya Veren Taraf Noter Notere sözleşme devri için başvurur Adıları, kimlik bilgleri, adres bilgileri, ilk sözleşme Sözleşme devri hazırlanır (biri noterde kalmak üzere) İmza İmza İmza İmza Onaylanır Sözleşme Devri Sözleşme Devri Sözleşme Devri Sözleşme Devri e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 Sözleşme Devri (saklanmak üzere) 146 14. Kira Sözleşmeleri 14.10. Kira Sözleşmesinin Devri – Adi Kefilli Devreden Taraf Devralan Taraf Kefil Kiraya Veren Taraf Noter Notere sözleşme devri için başvurur Adıları, kimlik bilgleri, adres bilgileri, ilk sözleşme Sözleşme devri hazırlanır (biri noterde kalmak üzere) İmza İmza İmza İmza Onaylanır Sözleşme Devri Sözleşme Devri Sözleşme Devri Sözleşme Devri e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 Sözleşme Devri (saklanmak üzere) 147 14. Kira Sözleşmeleri 14.11. Kira Sözleşmesi - Damgasız Kiraya Veren Taraf Kiracı Taraf Noter Notere kira sözleşmesi için başvurur (kiralanan konutsa) Ad, kimlik bilgleri,adresler Kira sözleşmesi hazırlanır İmza İmza Onaylanır Kira sözleşmesi Kira sözleşmesi Kira sözleşmesi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 148 15. Ölüme Bağlı Tasarruflar a. Tanım Vasiyet ve miras mukavelesi gibi gerçek kişilerin hukuki etki ve hükümlerini ölümlerini sonra doğuran hukuki işlemlerinin düzenlenmesine ilişkin noter aracılığı ile yapılan işlem ve bu işlem sonucunda düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Mirasçılar miras taksim sözleşmesi için notere başvururlar Eğer mirası bırakan hayatta ise notere mirasçılar ve tanıklarla beraber kendisi de gelir. Bu durumda ya miras mukavelesi yapılır ya da mirastan feragat sözleşmesi yapılır Eğer sözkonusu işlem ölünceye kadar bakma sözleşmesi ise notere bakacak taraf, bakılacak taraf ve tanıklar gelirler Kimlik ve adres bilgilerini, verasat ilamını, miras konusu ile ilgili belgeleri tedarik ederler Sözleşme noter tarafından istenilen sayıda hazırlanır Mirasçılar (varsa muris ve tanıklar) tarafından imzalanır Noter tarafından onaylanır İstenilen sayıda sözleşme mirasçılara teslim edilir Mirası bırakan hayatta ise kendisine de istediği sayıda sözleşme kopyası verilir Sözleşmenin bir kopyası saklanmak üzere noterde kalır c. Girdiler Kimlik ve adres bilgileri, verasat ilamı, miras konusu ile ilgili belgeler d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Miras sözleşmesi veya Miras mukavelesi veya Mirasdan feragat sözleşmesi Ölünceye kadar bakma sözleşmesi f. Kullanım Yaygınlığı Nadir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 149 Süreç Akış Şemaları 15. Ölüme Bağlı Tasarruflar 15.1. Miras Taksim Sözleşmesi Mirasçılar Noter Notere miras taksim sözleşmesi için başvurur Adı, kimlik bilgleri, adres bilgileri, veraset ilamı, miras konusu ile ilgili belgeler Miras taksim sözleşmesi istenilen sayıda hazırlanır (biri noterde kalmak üzere) İmza Onaylanır Miras taksim sözleşmesi (istenilen sayıda) Miras taksim sözleşmesi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 150 15. Ölüme Bağlı Tasarruflar 15.2. Miras Mukavelesi Miras Bırakan Taraf (Muris) Mirasçılar Tanıklar Noter Notere miras mukavelesi için başvurur Adı, kimlik bilgleri, adres bilgileri, miras konusu ile ilgili belgeler Miras mukavelesi istenilen sayıda hazırlanır (biri noterde kalmak üzere) İmza İmza İmza Onaylanır Miras mukavelesi (istenilen sayıda) Miras mukavelesi (istenilen sayıda) Miras mukavelesi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 151 15. Ölüme Bağlı Tasarruflar 15.3. Mirastan Feragat Miras Bırakan Taraf (Muris) Mirasçılar Tanıklar Noter Notere mirastan feragat için başvurur Adı, kimlik bilgleri, adres bilgileri, miras konusu ile ilgili belgeler Mirastan feragat istenilen sayıda hazırlanır (biri noterde kalmak üzere) İmza İmza İmza Onaylanır Mirastan feragat (istenilen sayıda) Mirastan feragat (istenilen sayıda) Mirastan feragat (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 152 15. Ölüme Bağlı Tasarruflar 15.4. Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Bakılacak Taraf Bakacak Taraf Tanıklar Noter Notere ölünceye kadar bakma sözleşmesi için başvurur Adı, kimlik bilgleri, adres bilgileri Ölünceye kadar bakma sözleşmesi istenilen sayıda hazırlanır (biri noterde kalmak üzere) İmza İmza İmza Onaylanır Ölünceye kadar bakma sözleşmesi (istenilen sayıda) Ölünceye kadar bakma sözleşmesi (istenilen sayıda) Ölünceye kadar bakma sözleşmesi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 153 17. Kaydı Hayat İrad Bağışı a. Tanım Bir kimsenin, ya alacaklının ya borçlunun yahut bir üçüncü kişinin yaşamında süresinde gelir elde etmesine ilişkin belgenin noter aracılığı ile düzenlenmesi ve bu iş ile ilgili yapılan işlem b. Sürecin Yapılma Adımları Bağışlayan taraf ve bağışlanan taraf notere kaydı hayat irad bağışı için başvururlar Kimlik ve adres bilgileri ile ilgili belgeleri tedarik ederler Noter tarafından kaydı hayat irad bağışı istenilen sayıdan bir fazla nüsha hazırlanır Hazırlanan belgeler taraflarca imzalanır İmzalanan belgeler noter tarafından onaylanır İstenilen sayıda belge bağışlayan tarafa teslim edilir Bir kopya belge bağışlanan tarafa teslim edilir Bir kopya belge saklanmak üzere Noterlikte kalır c. Girdiler Kimlik ve adres bilgileri ve ilgili belgeler d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Kaydı hayat irad belgesi f. Kullanım Yaygınlığı Nadir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 154 Süreç Akış Şemaları 17. Kaydı Hayat İrad Bağışı 17.1. Kaydı Hayat İrad Bağışı Bağışlayan Taraf Bağışlanan Taraf Noter Notere kaydı hayat irad bağışı için başvurur Ad, kimlik bilgleri,adresler, ilgili belgeler Kaydı hayat irad bağışı hazırlanır (istenilen sayıda, biri noterde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Kaydı hayat irad belgesi (istenilen sayıda) Kaydı hayat irad belgesi Kaydı hayat irad bağışı (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 155 18. İhale Sözleşme Devri a. Tanım Bir ihale sözleşmesinin taraflarından birinin hak ve sorumluluklarını başka birine devretmesine ilişikin noter aracılığı ve onayı ile yapılan işlemler ve bu işlemler sonucunda düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Devreden ve devralan taraflar ihale sözleşme devri için notere başvururlar Kimlik bilgileri, ilk sözleşme ve ilgili bilgiler tedarik edilir Noter tarafından istenilen sayıda sözleşme devri hazırlanır Devreden, devralan ve devre onay veren işin yapılacağı taraf tarafından imzalanır Noter tarafından onaylanır İstenilen sayıda sözleşme devri devredene teslim edilir Bir kopya sözleşme devri devralana teslim edilir Bir kopya sözleşme devri, devre onay veren işin yapılacağı tarafa teslim edilir Bir kopya sözleşme saklanmak üzere noterde kalır c. Girdiler Kimlik bilgileri, ilk sözleşme ve ilgili bilgiler d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Sözleşme devri f. Kullanım Yaygınlığı Nadir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 156 Süreç Akış Şemaları 18. İhale Sözleşme Devri 18.1. İhale Sözleşme Devri Devreden Devralan Devre Onay Veren İşin Yapılacağı Taraf Noter Notere sözleşme devri için başvurur Adıları, kimlik bilgleri, ilk sözleşme, ilgili belgeler Sözleşme devri hazırlanır ve istenilen sayıda (biri noterde kalmak üzere) İmza İmza İmza (yazılı onay) Onaylanır Sözleşme Devri (istenilen sayıda) Sözleşme Devri Sözleşme Devri Sözleşme Devri (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 157 19. Rehin Sözleşmesi a. Tanım Bir tarafın diğer tarafa mal üzerinde rehin hakkı olduğunu belirtilen belgenin noter aracılığı ile düzenlenmesi işlemi ve bu işlemler sonucunda düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Borçlu ve alacaklı taraflar rehin senedi/rehin bordrosu yapmak üzere notere başvururlar Kimlik ve adres bilgileri ile birlikte senede / bordroya kaydedileceklerle ilgili belgeleri tedarik ederler Noter rehin senedini/bordrosunu hazırlar, istenilen sayıda çoğaltır Taraflarca imzalanır Noter tarafından onaylanır İstenilen sayıda rehin senedi/bordrosu borçlu tarafa teslim edilir Bir kopya rehin senedi/bordrosu alacaklı tarafa teslim edilir Bir kopya rehin senedi/bordrosu saklanmak üzere Noterlikte kalır c. Girdiler Kimlik ve adres bilgileri ile birlikte senede/bordroya kaydedileceklerle ilgili belgeler d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Rehin senedi/bordrosu f. Kullanım Yaygınlığı Nadir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 158 Süreç Akış Şemaları 19. Rehin Sözleşmesi 19.1. Rehin Senedi Borçlu Taraf Alacaklı Taraf Noter Notere rehin senedi yapmak üzere başvurur Ad, adres, senede kaydedileceklerle ilgili belgeler Rehin senedini hazırlar (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Rehin senedi (istenilen sayıda) Rehin senedi Rehin senedi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 159 19. Rehin Sözleşmesi 19.2. Rehin Bordrosu Borçlu Taraf Alacaklı Taraf Noter Notere rehin bordrosu yapmak üzere başvurur Ad, adres, bordroya kaydedileceklerle ilgili belgeler Rehin bordrosunu hazırlar (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Rehin bordrosu (istenilen sayıda) Rehin bordrosu Rehin bordrosu (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 160 19. Rehin Sözleşmesi 19.3. Rehin Senedi - Damgasız Borçlu Taraf Alacaklı Taraf Noter Notere rehin senedi yapmak üzere başvurur Ad, adres, senede kaydedileceklerle ilgili belgeler (kredi almak üzere başvur yapılıyorsa) Rehin senedini hazırlar (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Rehin senedi (istenilen sayıda) Rehin senedi Rehin senedi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 161 20. Bağış Senedi a. Tanım Bir tarafın bir malın tamamının veya bir kısmının diğer tarafa karşılıksız olarak verilmesi ile ilgili belgenin noter aracılığı ile düzenlenmesi işlemi ve bu işlemler sonucunda düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Bağışlayan taraf notere başvurur Kimlik bilgilerini ve taşınır bağışlanacak şeyleri tedarik eder Noter tarafından bağış senedi hazırlanır İstenilen sayıda çoğaltılır Bağışlayan taraf senedi imzalar İmzalanan senet noter tarafından onaylanır İstenen sayıda bağışa senedi bağışlayan tarafa teslim edilir Senedin bir kopyası saklanmak üzere Noterlikte kalır c. Girdiler Kimlik bilgileri ve taşınır bağışlanacak şeyler d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Bağış senedi f. Kullanım Yaygınlığı Nadir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 162 Süreç Akış Şemaları 20. Bağış Senedi 20.1. Bağış Senedi Bağışlayan Taraf Noter Notere başvurur Kimlik bilgileri, taşınır bağışlanacak şeyler Bağış Senedi hazırlanır İstenilen sayıda (biri noterde) çoğaltılır Senet imzalanır Onaylanır Bağış Senedi (istenilen sayıda) Bağış Senedi (saklamak için) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 163 21. Fatura Onayı a. Tanım Satılan mal veya yapılan iş karşılığında alıcının borçlandığı meblağı göstermek üzere malı satan veya işi yapan tarafından müşteriye verilecek belgenin noter aracılığı ile resmileştirilmesi işlemi b. Sürecin Yapılma Adımları Taraf fatura onayı / dernek makbuz onayı yaptırmak üzere notere başvurur Kimlik ve adres bilgilerini, ilgili belgeleri ve boş faturaları / makbuzları tedarik eder Noter tarafından bütün faturalar / makbuzlar tek tek damgalanır Onaylı faturalar / makbuzlar kişiye teslim edilir c. Girdiler Kimlik ve adres bilgileri İilgili belgeler Boş faturalar / nmakbuzlar d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Onaylanmış faturalar / makbuzlar f. Kullanım Yaygınlığı Nadir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 164 Süreç Akış Şemaları 21. Fatura Onayı 21.1. Fatura Onayı Onay Yaptıracak Taraf Noter Notere onay için başvurur Adı, adresi, ilgili belgeler, boş faturalar Bütün faturalar tektek damgalanır Onaylı faturalar e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 165 21. Fatura Onayı 21.2. Dernek Makbuz onayı Onay Yaptıracak Taraf Noter Notere onay için başvurur Adı, adresi, ilgili belgeler, makbuzlar Bütün makbuzlar tektek damgalanır Onaylı makbuzlar e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 166 21. Fatura Onayı 21.3. Fatura Onayı - Yazı Ücr. 3 Sayfa Onay Yaptıracak Taraf Noter Notere onay için başvurur Adı, adresi, ilgili belgeler, boş faturalar Bütün faturalar tektek damgalanır Onaylı faturalar e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 167 22. Çeviri a. Tanım Bir dilden başka bir dile Noterlikte yemin tutanakları ve diğer ilgili evrakı bulunan tercüme büro tarafından çevrilmiş yazının, orjinalinin çevirisi olduğunun noter aracılığı ile onaylanması işlemi b. Sürecin Yapılma Adımları Çevirilecek dökümanı olan taraf çevirilecek dökümanı yeminli tercüme bürosuna verir Yeminli tercüme bürosu tarafından çeviri yapılır Taraf çevirilmiş ve orijinal dökümanlar ile notere onay için başvurur Noter dökümanın yeminli tercüme ofisi tarafından çevrilip çevrilmediğini kontrol eder, eğer değilse tarafa geri verir Döküman yeminli tercüme ofisi tarafından çevrildiyse noter tarafından onaylanır ve istenilen sayıda çoğaltılır İstenilen sayıda onaylı çeviri ve orijinal döküman tarafa teslim edilir Bir nüsha onaylı çeviri ve orijinal döküman saklanmak üzere Noterlikte kalır c. Girdiler Çevirilmiş ve orijinal dökümanlar d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Onaylanmış çeviri ve orijinal döküman f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 168 Süreç Akış Şemaları 22. Çeviri 22.1. Çeviri Çevirilecek Dökümanı olan Taraf Yeminli Tercüme Bürosu Noter Çevirilecek döküman yeminli çeviri bürosuna verilir Çevirilecek döküman Çeviri yapılır Çevirilmiş döüman Noter onay için başvurulur Çevirilmiş ve orjinal dökümanlar Yeminli Tercüme Ofisi mi ? Hayır Evet İstenilen sayıda (biri noter) çoğaltılır Onaylanır Çeviri ve orjinal döküman onaylı (istenilen adette) Çeviri ve orjinal döküman (saklamak için) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 169 22. Çeviri 22.2. Çeviri - %0,75 Damga Vergili Çevirilecek Dökümanı olan Taraf Yeminli Tercüme Bürosu Noter Çevirilecek döküman yeminli çeviri bürosuna verilir Çevirilecek döküman (daha önce vergisi alınmamış kira sözleşmesi veya fesihname harici vergiye tabi akit ve işlem) Çeviri yapılır Çevirilmiş döüman Noter onay için başvurulur Çevirilmiş ve orjinal dökümanlar Hayır Yeminli Tercüme Ofisi mi ? Evet İstenilen sayıda (biri noter) çoğaltılır Onaylanır Çeviri ve orjinal döküman onaylı (istenilen adette) Çeviri ve orjinal döküman (saklamak için) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 170 22. Çeviri 22.3. Çeviri – Maktu Damgalı Çevirilecek Dökümanı olan Taraf Yeminli Tercüme Bürosu Noter Çevirilecek döküman yeminli çeviri bürosuna verilir Çevirilecek döküman (daha öbnce vergisi yapmış) Çeviri yapılır Çevirilmiş döüman Noter onay için başvurulur Çevirilmiş ve orjinal dökümanlar Hayır Yeminli Tercüme Ofisi mi ? Evet İstenilen sayıda (biri noter) çoğaltılır Onaylanır Çeviri ve orjinal döküman onaylı (istenilen adette) Çeviri ve orjinal döküman (saklamak için) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 171 22. Çeviri 22.4. Çeviri - %0,15 Damga Vergili Çevirilecek Dökümanı olan Taraf Yeminli Tercüme Bürosu Noter Çevirilecek döküman yeminli çeviri bürosuna verilir Çevirilecek döküman (daha önce vergisi alınmamış kira sözleşmesi veya fesihname) Çeviri yapılır Çevirilmiş döüman Noter onay için başvurulur Çevirilmiş ve orjinal dökümanlar Hayır Yeminli Tercüme Ofisi mi ? Evet İstenilen sayıda (biri noter) çoğaltılır Onaylanır Çeviri ve orjinal döküman onaylı (istenilen adette) Çeviri ve orjinal döküman (saklamak için) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 172 22. Çeviri 22.5. Çeviri – Ek Harç Sayfa Adedi Olan Çevirilecek Dökümanı olan Taraf Yeminli Tercüme Bürosu Noter Çevirilecek döküman yeminli çeviri bürosuna verilir Çevirilecek döküman (................ ..................... ...................) Çeviri yapılır Çevirilmiş döüman Noter onay için başvurulur Çevirilmiş ve orjinal dökümanlar Hayır Yeminli Tercüme Ofisi mi ? Evet İstenilen sayıda (biri noter) çoğaltılır Onaylanır Çeviri ve orjinal döküman onaylı (istenilen adette) Çeviri ve orjinal döküman (saklamak için) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 173 22. Çeviri 22.6. Çeviri – Suret Damgalı Çevirilecek Dökümanı olan Taraf Yeminli Tercüme Bürosu Noter Çevirilecek döküman yeminli çeviri bürosuna verilir Çevirilecek döküman (daha öbnce vergisi yapmış) Çeviri yapılır Çevirilmiş döüman Noter onay için başvurulur Çevirilmiş ve orjinal dökümanlar Hayır Yeminli Tercüme Ofisi mi ? Evet İstenilen sayıda (biri noter) çoğaltılır Onaylanır Çeviri ve orjinal döküman onaylı (istenilen adette) Çeviri ve orjinal döküman (saklamak için) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 174 22. Çeviri 22.7. Çeviri - %0,5 Damga Vergili [KALKTI] Çevirilecek Dökümanı olan Taraf Yeminli Tercüme Bürosu Noter Çevirilecek döküman yeminli çeviri bürosuna verilir Çevirilecek döküman (....................... ............... ..........................) Çeviri yapılır Çevirilmiş döüman Noter onay için başvurulur Çevirilmiş ve orjinal dökümanlar Hayır Yeminli Tercüme Ofisi mi ? Evet İstenilen sayıda (biri noter) çoğaltılır Onaylanır Çeviri ve orjinal döküman onaylı (istenilen adette) Çeviri ve orjinal döküman (saklamak için) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 175 22. Çeviri 22.8. Çeviri - Konşimento Çevirilecek Dökümanı olan Taraf Yeminli Tercüme Bürosu Noter Çevirilecek döküman yeminli çeviri bürosuna verilir Çevirilecek döküman (konşimento, vergiye tabi olmayan) Çeviri yapılır Çevirilmiş döüman Noter onay için başvurulur Çevirilmiş ve orjinal dökümanlar Hayır Yeminli Tercüme Ofisi mi ? Evet İstenilen sayıda (biri noter) çoğaltılır Onaylanır Çeviri ve orjinal döküman onaylı (istenilen adette) Çeviri ve orjinal döküman (saklamak için) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 176 22. Çeviri 22.9. Çeviri - Manifesto Çevirilecek Dökümanı olan Taraf Yeminli Tercüme Bürosu Noter Çevirilecek döküman yeminli çeviri bürosuna verilir Çevirilecek döküman (vergiy tabi olmayan maktu harç alınan işlemler) Çeviri yapılır Çevirilmiş döüman Noter onay için başvurulur Çevirilmiş ve orjinal dökümanlar Hayır Yeminli Tercüme Ofisi mi ? Evet İstenilen sayıda (biri noter) çoğaltılır Onaylanır Çeviri ve orjinal döküman onaylı (istenilen adette) Çeviri ve orjinal döküman (saklamak için) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 177 22. Çeviri 22.10. Çeviri – Teklifname, Proforma Fatura Çevirilecek Dökümanı olan Taraf Yeminli Tercüme Bürosu Noter Çevirilecek döküman yeminli çeviri bürosuna verilir Çevirilecek döküman (daha önce vergisi alınmamış teklif ve proforma fatura) Çeviri yapılır Çevirilmiş döüman Noter onay için başvurulur Çevirilmiş ve orjinal dökümanlar Hayır Yeminli Tercüme Ofisi mi ? Evet İstenilen sayıda (biri noter) çoğaltılır Onaylanır Çeviri ve orjinal döküman onaylı (istenilen adette) Çeviri ve orjinal döküman (saklamak için) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 178 22. Çeviri 22.11. Çeviri – Kar Zarar Bilanço H. Çevirilecek Dökümanı olan Taraf Yeminli Tercüme Bürosu Noter Çevirilecek döküman yeminli çeviri bürosuna verilir Çevirilecek döküman (vergiy tabi olmayan maktu harç alınan işlemler) Çeviri yapılır Çevirilmiş döüman Noter onay için başvurulur Çevirilmiş ve orjinal dökümanlar Hayır Yeminli Tercüme Ofisi mi ? Evet İstenilen sayıda (biri noter) çoğaltılır Onaylanır Çeviri ve orjinal döküman onaylı (istenilen adette) Çeviri ve orjinal döküman (saklamak için) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 179 22. Çeviri 22.12. Çeviri – Teklifname, Proforma Fatura Ek Harç Sayfalı Çevirilecek Dökümanı olan Taraf Yeminli Tercüme Bürosu Noter Çevirilecek döküman yeminli çeviri bürosuna verilir Çevirilecek döküman teklifname ve proforma fatura ek harç sayfalı) Çeviri yapılır Çevirilmiş döüman Noter onay için başvurulur Çevirilmiş ve orjinal dökümanlar Hayır Yeminli Tercüme Ofisi mi ? Evet İstenilen sayıda (biri noter) çoğaltılır Onaylanır Çeviri ve orjinal döküman onaylı (istenilen adette) Çeviri ve orjinal döküman (saklamak için) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 180 22. Çeviri 22.13. Çeviri - Harç Damga Yok (DSİ için) Çevirilecek Dökümanı olan Taraf Yeminli Tercüme Bürosu Noter Çevirilecek döküman yeminli çeviri bürosuna verilir Çevirilecek döküman (nisbi damga vergisine tabi olmayan işlemler) Çeviri yapılır Çevirilmiş döüman Noter onay için başvurulur Çevirilmiş ve orjinal dökümanlar Hayır Yeminli Tercüme Ofisi mi ? Evet İstenilen sayıda (biri noter) çoğaltılır Onaylanır Çeviri ve orjinal döküman onaylı (istenilen adette) Çeviri ve orjinal döküman (saklamak için) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 181 23. Üye Kayıt Fişi a. Tanım Bir sendikaya kayıt olmak isteyen işçinin bu talebini resmi olarak noter aracılığı ile düzenlenen belge ile yapması işlemi ve bu işlem sonucunda düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Sendikaya kayıt olmak isteyen kişi üye kaydı fişi için notere başvurur Kimlik ve adres bilgileri ile ilgili belgeleri tedarik eder Noter tarafından üye kayıt fişi hazırlanır veya hazırlanmış form kullanılır Üye kayıt fişi müracaat eden kişi tarafından imzalanır Üye kayıt fişi noter tarafından onaylanır İstenen sayıda üye kayıt fişi tarafa teslim edilir Bir nüsha üye kayıt fişi saklanmak üzere Noterlikte kalır c. Girdiler Kimlik ve adres bilgileri ile ilgili belgeler d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Üye kayıt fişi f. Kullanım Yaygınlığı Nadir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 182 Süreç Akış Şemaları 23. Üye Kayıt Fişi 23.1. Üye Kayıt Fişi Taraf Noter Sendikaya kayıt olmak isteyen kişi üye kaydı fişi için notere başvurur Adı, adresi, ilgili belgeler Üye kayıt fişi hazırlanır veya hazırlanmış form kullanılır (istenilen sayıda biri saklanmak üzere çoğaltılır) İmza Onaylar Üye kayıt fişi (istenilen sayıda) Üye kayıt fişi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 183 24. İkmal a. Tanım Eksik bir işlemin tespit edilmesinden sonra bunun tamamlanması için yapılan Noterlik işlemi ve bu işlem sonucunda düzenlenen Noterlik makbuzu (daha önce yapılan işlemle ilgili ek bir belge düzenlenmez) b. Sürecin Yapılma Adımları Noter ve müfettiş tarafından daha önce yapılmış işlemler kontrol edilir Eğer eksik alınan vergi ve harç yoksa işlem sona erer Eğer eksik alınan vergi ve harç varsa, noter tarafından, düzenleme yapılmadan vergi ve harç konusunda makbuz hazırlanır Makbuz ve durumu açıklayan not PTT yoluyla tarafa gönderilir Makbuzun bir nüshası Noterlikte kalır c. Girdiler Daha önce yapılmış işlemler d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Makbuz f. Kullanım Yaygınlığı Nadir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 184 Süreç Akış Şemaları 24. İkmal 24.1. İkmal - Genel Müfettiş Noter Taraf Daha önce yapılmış işlemler kontrol edilir Eksik alınan vergi ve harç var mı? Hayır Son Evet Düzenleme yapılmadan, vergi ve harç konusunda makbuz hazırlanır Makbuz nüshası Makbuz ve durumu açıklayan bilgilendirici not ( PTT yoluyla gönderilir) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 185 24. İkmal 24.2. İkmal - Genel D Grubu Müfettiş Noter Taraf Daha önce yapılmış işlemler kontrol edilir Eksik alınan vergi ve harç var mı? Hayır Son Evet Düzenleme yapılmadan, vergi ve harç konusunda makbuz hazırlanır Makbuz nüshası Makbuz ve durumu açıklayan bilgilendirici not ( PTT yoluyla gönderilir) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 186 24. İkmal 24.3. İkmal - Genel C Grubu Müfettiş Noter Taraf Daha önce yapılmış işlemler kontrol edilir Eksik alınan vergi ve harç var mı? Hayır Son Evet Düzenleme yapılmadan, vergi ve harç konusunda makbuz hazırlanır Makbuz nüshası Makbuz ve durumu açıklayan bilgilendirici not ( PTT yoluyla gönderilir) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 187 25. Vasiyetname a. Tanım Vasiyet tasarruflarını içeren ve yasada gösterilen biçimlere uyularak yapılan ve vasiyetçi tarafından ölünceye kadar dönülebilen yazılı irade beyanının noter aracılığı ve onayı ile düzenlenmesi işlemi ve bu işlem sonucunda düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Taraf ve tanıklar vasiyetname için veya vasiyetname iptali için notere başvurur Kimlik ve adres bilgilerini tedarik ederler Noter vasiyetnameyi hazırlar veya hazırlanmış vasiyetnameyi kullanır veya kapalı zarf ile vasiyetnameyi kabul eder Eğer vasiyetname iptali ise noter vasiyetname feshini hazırlar Hazırlanan döküman taraf ve tanıklar tarafından imzalanır Noter tarafından onaylanır Bağlı bulunulan nüfus idaresine vasiyetname vaya vasiyetname feshi PTT yoluyla gönderilir Vasiyetnamenin veya feshinin bir kopyası saklanmak üzere Noterlikte kalır Nüfus idaresi vefatı noterliğe bildirdiği zaman noter vasiyetnameyi savcılığa gönderir c. Girdiler Kimlik ve adres bilgileri, varsa hazırlanmış vasiyetname d. Bağlantılı Kurumlar Nüfus idaresi Savcılık e. Çıktılar Vasiyetname f. Kullanım Yaygınlığı Nadir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 188 Süreç Akış Şemaları 25. Vasiyetname 25.1. Vasiyetname Taraf Tanıklar (en az iki kişi) Nüfus İdaresi Noter Vasiyetname için notere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Vasiyetnameyi hazırlar veya hazırlanmış vasiyetnameyi kullanılır veya kapalı zarf ile vasiyetnameyi kabul eder İmza İmza Onaylar Bağlı bulunulan nüfus idaresine bilgi gönderilir (PTT yoluyla gönderilir) Vasiyetname (saklanmak üzere) Vefatı bildirir Vasiyetname savcılığa ptt yoluyla gönderilir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 189 25. Vasiyetname 25.2. Vasiyetname - İptal, fesih v.b. Taraf Tanıklar (en az iki kişi) Nüfus İdaresi Noter Vasiyetname iptali, feshi için notere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Vasiyetname iptal, feshini hazırlar veya hazırlanmış dökümanı kullanır İmza İmza Onaylar Bağlı bulunulan nüfus idaresine bilgi gönderilir (PTT yoluyla gönderilir) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 Vasiyetnameyi iptal eder (saklanmak üzere) 190 26. İhtarname a. Tanım Keşideci tarafın muhattap tarafa bir hususu yerine getirmesi için noter aracılığı yazılı hatırlatma yapması işlemi ve bu işlem ile düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Keşideci taraf ihtarname için notere başvurur Kimlik ve adres bilgileri ile ilgili belgeleri (çevirili ise yeminli tercüme ofisinden çevirili dökümanlar, damga vergili ise damga vergisine tabi döküman) tedarik eder Noter ihtarnameyi hazırlar ve istenilen sayıda çoğaltır İhtarnameler keşideci tarafından imzalanır Noter tarafından onaylanır İstenilen sayıda ihtarname keşideciye teslim edilir Bir nüsha ihtername PTT yoluyla muhattap tarafa gönderilir Bir nüsha ihtarname saklanmak üzere Noterlikte kalır c. Girdiler Kimlik ve adres bilgileri ile ilgili belgeler (çevirili ise yeminli tercüme ofisinden çevirili dökümanlar, damga vergili ise damga vergisine tabi döküman) d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar İhtarname f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 191 Süreç Akış Şemaları 26. İhtarname 26.1. İhtarname Keşideci Taraf Muhattap Taraf Noter Notere ihtarname için başvurur Adları, kimlik bilgleri,adresler, ilgili belgeler İhtarname hazırlanır ve istenilen sayıda (biri noterde kalmak üzere) İmza Onaylanır İhtarname (istenilen sayıda) İhtarname (PTT yoluyla gönderilir) İhtarname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 192 26. İhtarname 26.2. İhtarname – İmza Onaylı Keşideci Taraf Muhattap Taraf Noter Notere ihtarname için başvurur Adları, kimlik bilgleri,adresler, ilgili belgeler İhtarname hazırlanır ve istenilen sayıda (biri noterde kalmak üzere) İmza Onaylanır İhtarname (istenilen sayıda) İhtarname (PTT yoluyla gönderilir) İhtarname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 193 26. İhtarname 26.3. İhtarname – Harçsız Keşideci Harçtan Muaf Taraf Muhattap Taraf Noter Notere ihtarname için başvurur Adları, kimlik bilgleri,adresler, ilgili belgeler İhtarname hazırlanır ve istenilen sayıda (biri noterde kalmak üzere) İmza Onaylanır İhtarname (istenilen sayıda) İhtarname (PTT yoluyla gönderilir) İhtarname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 194 26. İhtarname 26.4. İhtarname – Harçsız İmza Onaylı Keşideci Harçtan Muaf Taraf Muhattap Taraf Noter Notere ihtarname için başvurur Adları, kimlik bilgleri,adresler, ilgili belgeler İhtarname hazırlanır ve istenilen sayıda (biri noterde kalmak üzere) İmza Onaylanır İhtarname (istenilen sayıda) İhtarname (PTT yoluyla gönderilir) İhtarname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 195 26. İhtarname 26.5. İhtarname – Sendikalar için Harçsız Keşideci (Sendika) Taraf Muhattap Taraf Noter Notere ihtarname için başvurur Adları, kimlik bilgleri,adresler, ilgili belgeler İhtarname hazırlanır ve istenilen sayıda (biri noterde kalmak üzere) İmza Onaylanır İhtarname (istenilen sayıda) İhtarname (PTT yoluyla gönderilir) İhtarname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 196 26. İhtarname 26.6. İhtarname – Çevirili Keşideci Taraf Muhattap Taraf Noter Notere ihtarname için başvurur Adları, kimlik bilgleri,adresler, ilgili belgeler, yeminli tercüme ofinden çevirili döküman İhtarname hazırlanır ve istenilen sayıda (biri noterde kalmak üzere) İmza Onaylanır İhtarname (istenilen sayıda) İhtarname (PTT yoluyla gönderilir) İhtarname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 197 26. İhtarname 26.10. İhtarname – Damga Vergili (%0,75) Keşideci Taraf Muhattap Taraf Noter Notere ihtarname için başvurur Adları, kimlik bilgleri,adresler, ilgili belgeler, damga vergisine tabi döküman İhtarname hazırlanır ve istenilen sayıda (biri noterde kalmak üzere) İmza Onaylanır İhtarname (istenilen sayıda) İhtarname (PTT yoluyla gönderilir) İhtarname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 198 26. İhtarname 26.11. İhtarname – Damga Vergili (%0,15) Keşideci Taraf Muhattap Taraf Noter Notere ihtarname için başvurur Adları, kimlik bilgleri,adresler, ilgili belgeler, damga vergisine tabi döküman İhtarname hazırlanır ve istenilen sayıda (biri noterde kalmak üzere) İmza Onaylanır İhtarname (istenilen sayıda) İhtarname (PTT yoluyla gönderilir) İhtarname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 199 26. İhtarname 26.12. İhtarname – Damga Vergili (%0,45) Keşideci Taraf Muhattap Taraf Noter Notere ihtarname için başvurur Adları, kimlik bilgleri,adresler, ilgili belgeler, damga vergisine tabi döküman İhtarname hazırlanır ve istenilen sayıda (biri noterde kalmak üzere) İmza Onaylanır İhtarname (istenilen sayıda) İhtarname (PTT yoluyla gönderilir) İhtarname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 200 26. İhtarname 26.13. İhtarname – Damga Vergili (%0,9) Keşideci Taraf Muhattap Taraf Noter Notere ihtarname için başvurur Adları, kimlik bilgleri,adresler, ilgili belgeler, damga vergisine tabi döküman İhtarname hazırlanır ve istenilen sayıda (biri noterde kalmak üzere) İmza Onaylanır İhtarname (istenilen sayıda) İhtarname (PTT yoluyla gönderilir) İhtarname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 201 27. İhbarname a. Tanım Keşideci tarafın muhattap tarafa bir hususu yerine getirmesi için yaptığı yazılı bildirmenin noter aracılığı ile yapılması işlemi ve bu işlem ile düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Keşideci taraf ihbarname için notere başvurur Kimlik ve adres bilgileri ile ilgili belgeleri tedarik eder Noter ihbarnameyi hazırlar ve istenilen sayıda çoğaltır İhbarnameler keşideci tarafından imzalanır Noter tarafından onaylanır İstenilen sayıda ihbarname keşideciye teslim edilir Bir nüsha ihbarname PTT yoluyla muhattap tarafa gönderilir Bir nüsha ihbarname saklanmak üzere Noterlikte kalır c. Girdiler Kimlik ve adres bilgileri ile ilgili belgeler d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar İhbarname f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 202 Süreç Akış Şemaları 27. İhbarname 27.1. İhbarname Keşideci Taraf Muhattap Taraf Noter Notere ihbarname için başvurur Adları, kimlik bilgleri,adresler, ilgili belgeler İhbarname hazırlanır ve istenilen sayıda (biri noterde kalmak üzere) İmza Onaylanır İhbarname (istenilen sayıda) İhbarname (PTT yoluyla gönderilir) İhbarname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 203 27. İhbarname 27.2. İhbarname - İmza Onaylı Keşideci Taraf Muhattap Taraf Noter Notere ihbarname için başvurur Adları, kimlik bilgleri,adresler, ilgili belgeler İhbarname hazırlanır ve istenilen sayıda (biri noterde kalmak üzere) İmza Onaylanır İhbarname (istenilen sayıda) İhbarname (PTT yoluyla gönderilir) İhbarname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 204 28. İstimlak a. Tanım Devlet veya kamu tüzel kişilerinin kamu yarının gerektirdiği durumlarda karşılığını peşin ödemek koşulu ile özle mülkiyette bulunan taşınmaz mallarının tamamına veya bir kısmına yasada gösterilen yöntemlere el koyması işinin noter aracılığı ile bildirilmesi işlemi ve bu işlem ile düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları İstimlak eden taraf notere istimlak belgesi için başvurur Kimlik ve adres bilgileri ile ilgili belgeleri tedarik eder Noter tarafından istimlak belgesi hazırlanır ve istenilen sayıda çoğaltılır İstimlak eden tarafca imzalanır Noter tarafından onaylanır İstimlak belgesi istenilen sayıda istimlak eden tarafa teslim edilir İstimlak belgesinin bir nüshası istimlak edilenin malikine bir PTT yoluyla gönderilir İstimlak belgesinin bir nüshası saklanmak üzere Noterlikte kalır c. Girdiler Kimlik ve adres bilgileri ile ilgili belgeler d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar İstimlak belgesi f. Kullanım Yaygınlığı Çok Nadir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 205 Süreç Akış Şemaları 28. İstimlak 28.1. İstimlak İstimlak Eden Taraf İstimlak Edilenin Maliki Noter Notere istimlak belgesi için başvurur Ad, kimlik bilgleri,adresler, ilgili belgeler İstimlak belgesi hazırlanır (istenilen sayıda, biri noterde kalmak üzere) İmza Onaylanır İstimlak belgesi (istenilen sayıda) İstimlak belgesi (PTT yoluyla gönderilir) İstimlak belgesi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 206 28. İstimlak 28.2. İstimlak - Harçsız İstimlak Eden Taraf - Harçtan Muaf İstimlak Edilenin Maliki Noter Notere istimlak belgesi için başvurur Ad, kimlik bilgleri,adresler, ilgili belgeler İstimlak belgesi hazırlanır (istenilen sayıda, biri noterde kalmak üzere) İmza Onaylanır İstimlak belgesi (istenilen sayıda) İstimlak belgesi (PTT yoluyla gönderilir) İstimlak belgesi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 207 29. Tutanak a. Tanım Politik, idari kurumlar, ortaklık, dernek ve diğer kurumlarda geçen görüşme aşamalarını ve kararları veya taraflarca belgelenmesi istenilenleri tespit etme amacını güden belgenin düzenlenmesi işlemi ve bu işlem ile düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Taraf tutanak tutulması için notere başvurur Kimlik ve adres bilgileri ile ilgili belgeler tedarik edilir Noter tutanağı boş olarak hazırlar Noter huzurunda tesbit / kura çekilişi / seçim / şahadet yapılır Eğer resen tesbit tutanağı ise tesbit noter tarafından yapılır Noter tesbiti tutanağa işler ve istenilen sayıda çoğaltır ve onaylar İstenilen sayıda tutanak tarafa teslim edilir Bir nüsha tutanak saklanmak üzere Noterlikte kalır c. Girdiler Kimlik ve adres bilgileri ile ilgili belgeler d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Tutanak f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 208 Süreç Akış Şemaları 29. Tutanak 29.1. Tespit Tutanağı Taraf Noter Tutanak tutulması için noter başvurur Adı, adresi, ilgili belgeler Tutanak boş olarak hazırlanır Tespit noter huzurunda yapılır Noter tespit tutanağa işler ve istenilen sayıda (biri saklanmak üzere çoğaltır) Onaylar Tutanak (istenilen sayıda) Tutanak (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 209 29. Tutanak 29.2. Kura Çekilişi Taraf Noter Tutanak tutulması için noter başvurur Adı, adresi, ilgili belgeler Tutanak boş olarak hazırlanır Kura çekilişi noter huzurunda yapılır Noter sonuçları tutanağa işler ve istenilen sayıda (biri saklanmak üzere çoğaltır) Onaylar Tutanak (istenilen sayıda) Tutanak (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 210 29. Tutanak 29.3. Seçim tutanağı Taraf Noter Tutanak tutulması için noter başvurur Adı, adresi, ilgili belgeler Tutanak boş olarak hazırlanır Seçim noter huzurunda yapılır Noter sonuçları tutanağa işler ve istenilen sayıda (biri saklanmak üzere çoğaltır) Onaylar Tutanak (istenilen sayıda) Tutanak (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 211 29. Tutanak 29.4. Resen Tesbit Taraf Noter Tutanak tutulması için noter başvurur Adı, adresi, ilgili belgeler Tutanak boş olarak hazırlanır Tespit noter tarafından yapılır Noter tespit sonuçlarını tutanağa işler ve istenilen sayıda (biri saklanmak üzere çoğaltır) Onaylar Tutanak (istenilen sayıda) Tutanak (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 212 29. Tutanak 29.5. Şahadetname Taraf Noter Tutanak tutulması için noter başvurur Adı, adresi, ilgili belgeler Tutanak boş olarak hazırlanır Şahadet noter huzurunda yapılır Noter şahadeti tutanağa işler ve istenilen sayıda (biri saklanmak üzere çoğaltır) Onaylar Tutanak (istenilen sayıda) Tutanak (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 213 29. Tutanak 29.6. Kura Çekilişi - Harçsız Taraf Noter Tutanak tutulması için noter başvurur Adı, adresi, ilgili belgeler Tutanak boş olarak hazırlanır Kura çekilişi noter huzurunda yapılır Noter sonuçları tutanağa işler ve istenilen sayıda (biri saklanmak üzere çoğaltır) Onaylar Tutanak (istenilen sayıda) Tutanak (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 214 29. Tutanak 29.7. Tutanak - Harçsız (SSK) Taraf Noter Tutanak tutulması için noter başvurur Adı, adresi, ilgili belgeler Tutanak boş olarak hazırlanır İşlem noter huzurunda yapılır Noter sonuçları tutanağa işler ve istenilen sayıda (biri saklanmak üzere çoğaltır) Onaylar Tutanak (istenilen sayıda) Tutanak (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 215 30. İbraname a. Tanım Alacaklı tarafın borçlu taraftan her türlü alacağını aldığını ve böylece borçlu taraftan herhangi bir alacağı kalmadığını ibra ettiği belgenin düzenlenmesi işlemi ve bu işlem ile düzenlenen aklama belgesi b. Sürecin Yapılma Adımları Alacaklı ibraname için notere başvurur Kimlik ve adres bilgileri ile ilgili belgeleri tedarik eder Noter tarafından ibraname hazırlanır ve istenilen sayıda çoğaltılır Alacaklı tarafından imzalanır Noter tarafından onaylanır Alacaklıya istenilen sayıda ibraname teslim edilir Borçluya bir nüsha ibraname verilir Bir nüsha ibraname saklanmak üzere noterde kalır c. Girdiler Kimlik ve adres bilgileri ile ilgili belgeleri d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar İbraname f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 216 Süreç Akış Şemaları 30. İbraname 30.1. İbraname Alacaklı Borçlu Noter Notere ibraname için başvurur Adı, kimlik bilgleri, ilgili belgeler İbraname hazırlanır ve istenilen sayıda (biri noterde kalmak üzere) İmza Onaylanır İbraname (istenilen sayıda) İbraname İbraname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 217 30. İbraname 30.2. İbraname - Umumi Alacaklı Borçlu Noter Notere ibraname için başvurur Adı, kimlik bilgleri, ilgili belgeler İbraname hazırlanır ve istenilen sayıda (biri noterde kalmak üzere) İmza Onaylanır İbraname (istenilen sayıda) İbraname İbraname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 218 30. İbraname 30.3. İbraname - Makbuz Alacaklı Borçlu Noter Notere ibraname için başvurur Adı, kimlik bilgleri, ilgili belgeler İbraname hazırlanır ve istenilen sayıda (biri noterde kalmak üzere) İmza Onaylanır İbraname (istenilen sayıda) İbraname İbraname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 219 30. İbraname 30.4. İbraname – Makbuz Umumi Alacaklı Borçlu Noter Notere ibraname için başvurur Adı, kimlik bilgleri, ilgili belgeler İbraname hazırlanır ve istenilen sayıda (biri noterde kalmak üzere) İmza Onaylanır İbraname (istenilen sayıda) İbraname İbraname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 220 30. İbraname 30.5. İbraname – Banka Cüzdanı Banka Cüzdanını Kaybeden Banka Noter Notere ibraname için başvurur Adı, kimlik bilgleri, ilgili belgeler İbraname hazırlanır ve istenilen sayıda (biri noterde kalmak üzere) İmza Onaylanır İbraname (istenilen sayıda) İbraname İbraname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 221 30. İbraname 30.6. İbraname - Harçsız Harçtan Muaf Alacaklı Borçlu Noter Notere ibraname için başvurur Adı, kimlik bilgleri, ilgili belgeler İbraname hazırlanır ve istenilen sayıda (biri noterde kalmak üzere) İmza Onaylanır İbraname (istenilen sayıda) İbraname İbraname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 222 31. Fesihname a. Tanım Devam etmekte olan bir hukuksal ilişkiyi tek taraflı veya tarafların anlaşması ile ileriye dönük olmak üzere sonuçlandıran bozucu yenilik doğuran irade beyanının düzenlenmesi işlemi ve bu işlem ile düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Fesh edecek taraflar notere başvurur Kimlik ve adres bilgileri ile diğer ilgili belgeler, yapılmış akit ve işlemleri tedarik ederler Noter tarafından fesihname hazırlanır, istenilen sayıda çoğaltılır Taraflarca imzalanır Noter tarafından onaylanır Fesihname taraflara istedikleri sayıda teslim edilir Bir nüsha saklanmak üzere noterde kalır Varsa ilgili kuruluşa PTT yoluyla gönderilir Varsa ilgili notere PTT yoluyla gönderilir c. Girdiler Kimlik ve adres bilgileri ile diğer ilgili belgeler, yapılmış akit ve işlemler d. Bağlantılı Kurumlar Varsa ilgili kuruluş, ilgili noter e. Çıktılar Fesihname f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 223 Süreç Akış Şemaları 31. Fesihname 31.1. Fesihname Fesh Edecek Taraf Fesh Edecek Taraf Noter Varsa İlgili Kuruluş Varsa İlgili Noter Fesihname (Bildirim PTT yoluyla yapılır) Fesihname (Bildirim PTT yoluyla yapılır) Notere onay için başvurur Adı, adresi, ilgili belgeler, yapılmış akit ve işlem İmzalanır Fesihname hazırlanır ve istenilen sayıda çoğaltılır (biri noterde kalmak üzere) İmzalanır Fesihname onaylanır Fesihname (istenilen sayıda) Fesihname (istenilen sayıda) Fesihname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 224 31. Fesihname 31.2. Kati Satış Sözleşmesinin Feshi Fesh Edecek Taraf Fesh Edecek Taraf Noter Varsa İlgili Kuruluş Varsa İlgili Noter Fesihname (Bildirim PTT yoluyla yapılır) Fesihname (Bildirim PTT yoluyla yapılır) Notere onay için başvurur Adı, adresi, ilgili belgeler, yapılmış kati satış sözleşmesi İmzalanır Fesihname hazırlanır ve istenilen sayıda çoğaltılır (biri noterde kalmak üzere) İmzalanır Fesihname onaylanır Fesihname (istenilen sayıda) Fesihname (istenilen sayıda) Fesihname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 225 31. Fesihname 31.3. Kati Satış Sözleşmesinin Feshi – TAV’a Tabi Fesh Edecek Taraf Fesh Edecek Taraf Noter UYGULAMADAN KALDIRILMIŞTIR e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 226 32. Kefaletname a. Tanım Kefil olacak tarafın, bir başka tarafın alacaklısına karşı o tarafın borcunun yerine getirilmesini sağlamak yükümü altına girmesi işlemi ve bu işlem ile düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Borç alan taraf ve kefil olan taraf notere başvurur Kimlik ve adres bilgilerini tedarik ederler Noter tarafından kefaletname hazırlanır ve istenilen sayıda çoğaltılır Taraflarca imzalanır Noter tarafından onaylanır İstenilen sayıda kefaletname borç alan tarafa teslim edilir Bir nüsha kefaletname kefil olan tarafa teslim edilir Bir nüsha kefaletname saklanmak üzere noterde kalır c. Girdiler Kimlik ve adres bilgilerin d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Kefaletname f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 227 Süreç Akış Şemaları 32. Kefaletname 32.1. Kefaletname Borç Alan Taraf Kefil Olan Taraf Noter Notere kefaletname için başvurur Ad, kimlik bilgleri,adresler Kefaletname hazırlanır (istenilen sayıda, biri noterde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Kefaletname (istenilen sayıda) Kefaletname Kefaletname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 228 32. Kefaletname 32.2. Kefaletname Damgasız Borç Alan Taraf Kefil Olan Taraf Noter Notere kefaletname için (öğrenim ve eğitim amaçlı taahhütler) başvurur Ad, kimlik bilgleri,adresler Kefaletname hazırlanır (istenilen sayıda, biri noterde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Kefaletname (istenilen sayıda) Kefaletname Kefaletname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 229 32. Kefaletname 32.3. Kefaletname Taahhütname Kefil Olan Taraf Borç Alan Taraf Noter Notere kefaletname için başvurur Ad, kimlik bilgleri,adresler Kefaletname hazırlanır (istenilen sayıda, biri noterde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Kefaletname Kefaletname (istenilen sayıda) Kefaletname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 230 33. Taahhütname a. Tanım Kendi nam ve hesabına bir gerçek veya tüzel kişiye karşı sözleşmeli veya sözleşmesiz bir işin yapılmasının veya birşeyin teslimin yükümlenilmesinin beyan işlemi ve bu işlem ile düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Kişi taahhütname yapmak üzere notere başvurur Kimlik ve adres bilgileri ile diğer ilgili belgeleri tedarik eder Noter taahhütnameyi hazırlar ve istenilen sayıda çoğaltır Kişi tarafından imzalanır (suret ise imzalanmaz) Noter tarafından onaylanır İstenilen sayıda taahhütname kişiye teslim edilir Bir nüsha taahhütname saklanmak üzere noterde kalır c. Girdiler Kimlik ve adres bilgileri ile diğer ilgili belgeler d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Taahhütname f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 231 Süreç Akış Şemaları 33. Taahhütname 33.1. Taahhütname Taraf Noter Notere taahhütname yapmak üzere başvurur Adı, adresi ve ilgili belgeler Taahhütnameyi hazırlar veya hazır metinden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza Onaylanır Taahhütname (istenilen sayıda) Taahhütname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 232 33. Taahhütname 33.2. Taahhütname - Harçsız Taraf Noter Notere taahhütname yapmak üzere başvurur Adı, adresi ve ilgili belgeler Taahhütnameyi hazırlar veya hazır metinden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza Onaylanır Taahhütname (istenilen sayıda) Taahhütname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 233 33. Taahhütname 33.3. Taahhütname – Yurtkur Öğrenici Kredisi Taraf Noter Notere taahhütname yapmak üzere başvurur Adı, adresi ve ilgili belgeler Taahhütnameyi hazırlar veya hazır metinden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza Onaylanır Taahhütname (istenilen sayıda) Taahhütname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 234 33. Taahhütname 33.4. Taahhütname - Suret Taraf Noter Notere taahhütname çoğaltmak yapmak üzere başvurur Adı, adresi ve ilgili belgeler Hazır taahhütnameden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) Onaylanır Taahhütname (istenilen sayıda) Taahhütname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 235 33. Taahhütname 33.5. Taahhütname - Öğrenci Kredisi Maktu Harçlı Taraf Noter Notere taahhütname yapmak üzere başvurur Adı, adresi ve ilgili belgeler Taahhütnameyi hazırlar veya hazır metinden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza Onaylanır Taahhütname (istenilen sayıda) Taahhütname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 236 33. Taahhütname 33.6. Taahhütname – Maktu Harç Nisbi Damga Taraf Noter Notere taahhütname yapmak üzere başvurur Adı, adresi ve ilgili belgeler Taahhütnameyi hazırlar veya hazır metinden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza Onaylanır Taahhütname (istenilen sayıda) Taahhütname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 237 33. Taahhütname 33.7. Taahhütname - Harçsız Vekaletnameli Taraf Noter Notere taahhütname yapmak üzere başvurur Adı, adresi ve ilgili belgeler Taahhütnameyi hazırlar veya hazır metinden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza Onaylanır Taahhütname (istenilen sayıda) Taahhütname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 238 33. Taahhütname 33.8. Taahhütname – Harca Tabii Damgasız Taraf Noter Notere taahhütname yapmak üzere başvurur Adı, adresi ve ilgili belgeler Taahhütnameyi hazırlar veya hazır metinden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza Onaylanır Taahhütname (istenilen sayıda) Taahhütname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 239 34. Tahkimname a. Tanım Taraf veya tarafların arasındaki bir uyuşmazlığın hakemler eliyle çözümleneceğine ilişkin olarak hazırladıkları bağımsız akidin düzenlenmesi işlemi ve bu işlem ile düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Kişi tahkimname yapmak üzere notere başvurur Kimlik ve adres bilgileri ile diğer ilgili belgeleri tedarik eder Noter tahkimnameyi hazırlar ve istenilen sayıda çoğaltır Kişi tarafından imzalanır Noter tarafından onaylanır İstenilen sayıda tahkimname kişiye teslim edilir Bir nüsha tahkimname saklanmak üzere noterde kalır c. Girdiler Kimlik ve adres bilgileri ile diğer ilgili belgeler d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Tahkimname f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 240 Süreç Akış Şemaları 34. Tahkimname 34.1. Tahkimname Taraf Noter Notere tahkimname yapmak üzere başvurur Adı, adresi ve ilgili belgeler Tahkimnameyi hazırlar veya hazır metinden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza Onaylanır Tahkimname (istenilen sayıda) Tahkimname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 241 35. Sulhname a. Tanım Tarafların arasındaki bir uyuşmazlığın çözümlenmesine ilişkin olarak hazırladıkları bağımsız akidin düzenlenmesi işlemi ve bu işlem ile düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Taraflar sulhname yapmak üzere notere başvururlar Kimlik ve adres bilgiler ile diğer ilgili belgeleri tedarik ederler Noter sulhnameyi hazırlar ve istenilen sayıda çoğaltır Sulhname taraflarca imzalanır Noter tarafından onaylanır İstenilen sayıda sulhname taraflara teslim edilir Bir nüsha sulhname saklanmak üzere Noterlikte kalır c. Girdiler Kimlik ve adres bilgiler ile diğer ilgili belgeleri d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Sulhname f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 242 Süreç Akış Şemaları 35. Sulhname 35.1. Sulhname Taraf Taraf Noter Notere sulhname yapmak üzere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Sulhnameyi hazırlar (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Sulhname (istenilen sayıda) Sulhname Sulhname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 243 36. Tesis Bu işlem ile ilgili bilgi alınamamıştır. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 244 37. Muvakkatname a. Tanım Taraf ve tarafların bir şeyin yapılabilmesi için rızalarını gösterir belgenin düzenlenmesi işlemi ve bu işlem ile düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Kişi muvafakatname yapmak üzere notere başvurur Kimlik ve adres bilgileri ile muvafakat konusu ile ilgili belgeleri tedarik eder Noter muvafakatnameyi hazırlar ve istenilen sayıda çoğaltır Kişi tarafından imzalanır Noter tarafından onaylanır İstenilen sayıda muvafakatname kişiye teslim edilir Bir nüsha muvafakatname saklanmak üzere noterde kalır c. Girdiler Kimlik ve adres bilgileri ile muvafakat konusu ile ilgili belgeler d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Muvafakatname f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 245 Süreç Akış Şemaları 37. Muvafakatname 37.1. Muvafakatname Taraf Noter Notere muvafakatname için başvurur Adı, kimlik bilgleri, adres bilgileri, muvafakatname konusu ile ilgili belgeler Muvafakatname istenilen sayıda hazırlanır (biri noterde kalmak üzere) İmza Onaylanır Muvafakatname (istenilen sayıda) Muvafakatname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 246 37. Muvafakatname 37.2. Muvafakatname - Harçsız Taraf (harçtan muaf) Noter Notere muvafakatname için başvurur Adı, kimlik bilgleri, adres bilgileri, muvafakatname konusu ile ilgili belgeler Muvafakatname istenilen sayıda hazırlanır (biri noterde kalmak üzere) İmza Onaylanır Muvafakatname (istenilen sayıda) Muvafakatname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 247 38. Konşimento a. Tanım Donatan namına kaptan veya donatanın diğer temsilcileri tarafından yükletene verilen ve malın teslim alındığını (yüklendiğini) ve varma limanında teslim edileceğini gösteren kıymetli evrak niteliğinde tek taraflı senedin düzenlenmesi işlemi ve bu işlem ile düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Kişi konşimento için notere başvurur Kimlik ve adres bilgileri ile diğer ilgili belgeleri tedarik eder Noter konşimentoyu hazırlar ve istenilen sayıda çoğaltır Noter tarafından onaylanır İstenilen sayıda konşimento kişiye teslim edilir Bir nüsha konşimento saklanmak üzere noterde kalır c. Girdiler Kimlik ve adres bilgileri ile diğer ilgili belgeler d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Konşimento f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 248 Süreç Akış Şemaları 38. Konşimento 38.1. Konşimento Konşimento Sahibi Taraf Noter Notere konşimento için başvurur Adıları, kimlik bilgleri, adres bilgileri, ilgili belgeler Konşimento istenilen sayıda hazırlanır (biri noterde kalmak üzere) Onaylanır Konşimento (istenilen sayıda) Konşimento (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 249 39. Finansal Kiralama a. Tanım Biri finansal kiralama şirketi, diğeri finansal kiralama yapan şirket olmak üzere iki tarafın bir finansal kiralama ile ilgili hukuki bağ yaratmak veya bu bağı değiştirmek amacıyla karşılıklı ve birbirlerine uygun bir şekilde irade beyanlarını yazılı olarak yaparken bunun noter onayı ile belgelendirmeleri işlemi b. Sürecin Yapılma Adımları Finansal kiralama yapan taraf ve finansal kiralama şirketi, finansal kiralama sözleşmesi yapmak üzere notere başvurur. Eğer sözleşme devri ise finansal kiralama yapılanı devralacak taraf da notere gelir Kimlik ve adres bilgileri ile yapılmış finansal kiralama sözleşmesini tedarik ederler Sözleşme istenilen sayıda çoğaltılır Noter tarafından onaylanır. Eğer sözleşme devri ise tüm taraflarca onaylanır. İstenilen sayıda sözleşme finansal kiralama yapan ve finansal kiralama şirketine (sözleşme devri ise devralana) teslim edilir Bir nüsha sözleşme saklanmak üzere Noterlikte kalır Finansal kiralama yapanın ikametgahı işlem yapan noterden farklı yerdeyse tescil edilmek üzere ikametgaha yakın notere bir nüsha sözleşme gönderilir. Sözleşmeyi alan noter, sözleşmeyi çoğaltır, bir nüsha finansal kiralama yapan tarafa gönderir, bir nüsha Noterlikte kalır. c. Girdiler Kimlik ve adres bilgileri ile yapılmış finansal kiralama sözleşmesi d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Sözleşme f. Kullanım Yaygınlığı Nadir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 250 Süreç Akış Şemaları 39. Finansal Kiralama 39.1. Finansal Kiralama Finansal Kiralama Yapan Taraf Finansal Kiralama Şirketi Finansal Kiralama Yapanın İkametgahına Yakın Noter Noter Notere finansal kiralama sözleşmesi onayı için başvurur Adı, adresi, ilgili belgeler, yapılmış finansal kiralama sözleşmesi Sözleşme istenilen sayıda çoğaltılır (biri noterde kalmak üzere) Sözleşme onaylanır Sözleşme (istenilen sayıda) Sözleşme (istenilen sayıda) Sözleşme Finansal kiralama yapanın ikametgahı işlem yapan noterden farklı yerdeyse (tescil edilmek üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 Sözleşme (saklanmak üzere) 251 39. Finansal Kiralama 39.2. Finansal Kiralama - Tescil Finansal Kiralama Yapan Taraf Finansal Kiralama Yapanın İkametgahına Yakın Noter Tescil ilçin gönderilen yapılmış finansal kiralama sözleşmesi Sözleşme çoğaltılır (biri noterde kalmak üzere) Sözleşme tescil edilir Sözleşme Sözleşme (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 252 39. Finansal Kiralama 39.3. Finansal Kiralama Sözleşme Devri Finansal Kiralama Yapan Taraf Finansal Kiralama Yapılanı Devralacak Taraf Finansal Kiralama Şirketi Noter Notere finansal kiralama sözleşmesi devri için başvurur Adı, adresi, ilgili belgeler, yapılmış finansal kiralama sözleşmesi Sözleşme istenilen sayıda çoğaltılır (biri noterde kalmak üzere) Sözleşme devri onaylanır Sözleşme devri onaylanır Sözleşme devri onaylanır Sözleşme devri onaylanır Sözleşme (istenilen sayıda) Sözleşme (istenilen sayıda) Sözleşme (istenilen sayıda) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 Sözleşme devri (saklanmak üzere) 253 40. Kredi ve Yediemin Sözleşmesi a. Tanım Kredi veren tarafın kredisine karşı rehin olarak aldığı menkul/gayrimenkulün bir yediemine bırakılmasını düzenleyen akidin düzenlenmesi işlemi ve bu işlem ile düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Kredi veren ve alan taraflar ve yediemin, yediemin akdi için notere başvurur Kimlik ve adres bilgileri ile diğer ilgili belgeleri tedarik ederler Kredi ve yediemin akdi istenilen sayıda hazırlanır Kredi veren, kredi alan ve yediemin tarafından imzalanır Noter tarafından onaylanır Kredi ve yediemin akdi, kredi verene, kredi alana ve yediemine teslim edilir Bir nüsha yediemin akdi saklanmak üzere noterde kalır c. Girdiler Kimlik ve adres bilgileri ile diğer ilgili belgeler d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Kredi ve yediemin akdi f. Kullanım Yaygınlığı Nadir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 254 Süreç Akış Şemaları 40. Kredi ve Yediemin Sözleşmesi 40.1. Kredi ve Yediemin Sözleşmesi Kredi Veren Taraf Kredi Alan Taraf Yediemin Noter Noterekredi ve yediemin akdi için başvurur Adları, kimlik bilgleri, adres bilgileri, ilgili belgeler Kredi ve yediemin akdi istenilen sayıda hazırlanır (biri noterde kalmak üzere) İmzalanır İmzalanır İmzalanır Onaylanır Kredi ve yediemin akdi Kredi ve yediemin akdi Kredi ve yediemin akdi Kredi ve yediemin akdi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 255 41. Babalığı Tanıma a. Tanım Tarafın babalığı tanıma amacı ile ilgili belgenin düzenlenmesi işlemi ve bu işlem ile düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Baba notere babalığı tanıma belgesi için başvurur Kimlik ve adres bilgilerini, fotoğrafları, annenin vukuatlı nüfus bilgisi ve ilgili belgeleri tedarik ederler Noter tarafından istenilen sayıda babalığı tanıma belgesi hazırlanır Baba tarafından imzalanır Noter tarafından onaylanır İstenilen sayıda babalığı tanıma belgesi babaya verilir Bir nüsha babalığı tanıma belgesi saklanmak üzere noterde kalır Birer nüsha belge babanın ve tanınan çocuğun nüfus idarelerine PTT yoluyla gönderilir c. Girdiler Kimlik ve adres bilgilerini, fotoğrafları, annenin vukuatlı nüfus bilgisi ve ilgili belgeler d. Bağlantılı Kurumlar Nüfus idaresi e. Çıktılar Babalığı tanıma belgesi f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 256 Süreç Akış Şemaları 41. Babalığı Tanıma 41.1. Babalığı Tanıma Taraf Noter Nüfus İdaresi Notere babalığı tanıma belgesi için başvurur Adları, adresleri, fotoğraflar, annenin vukuatlı nüfus bilgisi ve ilgili belgeler Babalığı tanıma belgesi hazırlanır (istenilen sayıda, biri noterde kalmak üzere) İmza Onay Babalığı tanıma belgesi (istenilen sayda) Babalığı tanıma belgesi (saklanmak üzere) Babanın ve tanınan çocuğun nüfus idarelerine PTT yoluyla bildirim yapılır e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 257 42. Beyanname a. Tanım Bir makama, kamuoyuna yapılan açıklama belgesinin düzenlenmesi işlemi ve bu işlem ile düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Beyanda bulunan taraf notere başvurur Kimlik bilgilerini ve beyan edilecek konuyu söyler Noter tarafından beyanname hazırlanır İstenilen sayıda çoğaltılır Tarafca beyanname imzalanır Noter tarafından onaylanır İstenilen sayıda beyanname beyanda bulunan tarafa verilir Bir nüsha beyanname saklanmak üzere Noterlikte kalır c. Girdiler Kimlik bilgilerini ve beyan edilecek konu d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Beyanname f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 258 Süreç Akış Şemaları 42. Beyanname 42.1. Beyanname Beyanda Bulunan Taraf Noter Notere başvurur Kimlik bilgileri, beyan edilecek konu/şey Beyanname hazırlanır İstenilen sayıda (biri noterde) çoğaltılır Beyanname imzalanır Onaylanır Beyanname (istenilen sayıda) Beyanname (saklamak için) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 259 42. Beyanname 42.3. Beyanname - Düzeltme Genel Beyanda Bulunan Taraf Noter Notere başvurur Kimlik bilgileri, ilk beyanname, beyan edilecek konu/şey Beyanname için düzeltme hazırlanır İstenilen sayıda (biri noterde) çoğaltılır Beyanname düzeltme imzalanır Onaylanır Beyanname ve düzeltmesi (istenilen sayıda) Beyanname ve düzeltmesi (saklamak için) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 260 42. Beyanname 42.4. Beyanname - Düzeltme, %0,5 Damgalı Beyanda Bulunan Taraf Noter Notere başvurur Kimlik bilgileri, ilk beyanname, beyan edilecek konu/şey (harcı ve damgayı etkileyen değer değişikliği varsa) Beyanname için düzeltme hazırlanır İstenilen sayıda (biri noterde) çoğaltılır Beyanname düzeltme imzalanır Onaylanır Değişiklikteki fark üzerinden damga vergisi alınır Beyanname ve düzeltmesi (istenilen sayıda) Beyanname ve düzeltmesi (saklamak için) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 261 42. Beyanname 42.5. Beyanname - Düzeltme Beyanda Bulunan Taraf Noter Notere başvurur Kimlik bilgileri, ilk beyanname, beyan edilecek konu/şey Beyanname için düzeltme hazırlanır İstenilen sayıda (biri noterde) çoğaltılır Beyanname düzeltme imzalanır Onaylanır Beyanname ve düzeltmesi (istenilen sayıda) Beyanname ve düzeltmesi (saklamak için) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 262 42. Beyanname 42.6. Liste Beyanı - Harçsız Beyanda Bulunan Taraflar Noter Notere başvurur Kimlik bilgileri, inşaası tamamlanan binada kat mülkiyetine geçmek için gereken belgeler Beyanname hazırlanır İstenilen sayıda (biri noterde) çoğaltılır Beyanname imzalanır (tüm kat malikleri veya vekilleri imzalar) Onaylanır (harç alınmaz) Beyanname (istenilen sayıda) Beyanname (saklamak için) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 263 42. Beyanname 42.7. Liste Beyanı - Vergili Beyanda Bulunan Taraflar Noter Notere başvurur Kimlik bilgileri, inşaası tamamlanan binada kat mülkiyetine geçmek için gereken belgeler Beyanname hazırlanır İstenilen sayıda (biri noterde) çoğaltılır Beyanname imzalanır (tüm kat malikleri veya vekilleri imzalar) Onaylanır (harç alınmaz) Beyanname (istenilen sayıda) Beyanname (saklamak için) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 264 42. Beyanname 42.8. İmza Beyanı Harçsız Beyanda Bulunan Taraf Noter Notere başvurur Kimlik bilgileri, kişinin kamu yararına çalışması (Kızılay gibi) durumda bunun belgesi İmza Beyannamesi hazırlanır İstenilen sayıda (biri noterde) çoğaltılır Beyanname imzalanır Onaylanır (harç alınmaz) Beyanname (istenilen sayıda) Beyanname (saklamak için) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 265 42. Beyanname 42.9. İmza Beyanı - Harçlı Beyanda Bulunan Taraf Noter Notere başvurur Kimlik bilgileri İmza Beyannamesi hazırlanır İstenilen sayıda (biri noterde) çoğaltılır Beyanname imzalanır Onaylanır Beyanname (istenilen sayıda) Beyanname (saklamak için) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 266 42. Beyanname 42.10. İmza Beyanı Sureti Beyanda Bulunan Taraf Noter Notere başvurur Önceden tanzim edilmiş imza beyanı İstenilen sayıda (biri noterde) çoğaltılır Onaylanır (aslının aynıdır) Suret (istenilen sayıda) Suret (saklamak için) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 267 43. Feragatname a. Tanım Tarafın veya tarafların bir hakkından vazgeçmesi ile ilgili belgenin hazırlanması işlemi ve bu işlem ile düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Feragat edecek taraf notere başvurur Kimlik ve adres bilgileri ile diğer ilgili belgeleri (ruhsat, tapu vb.) tedarik eder İstenilen sayıda feragatname hazırlanır Tarafca imzalanır Noter tarafından onaylanır İstenilen sayıda feragatname tarafa teslim edilir Bir nüsha feragatname saklanmak üzere Noterlikte kalır c. Girdiler Kimlik ve adres bilgileri ile diğer ilgili belgeler (ruhsat, tapu vb.) d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Feragatname f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 268 Süreç Akış Şemaları 43. Feragatname 43.1. Feragatname Feragat Edecek Taraf Noter Notere onay için başvurur Adı, adresi, ilgili belgeler, ruhsat, tapu v.b. Feragatname hazırlanır ve istenilen sayıda çoğaltılır (biri noterde kalmak üzere) İmzalanır Feragatname onaylanır Feragatname (istenilen sayıda) Feragatname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 269 43. Feragatname 43.2. Mirastan Feragat Feragat Edecek Taraf Noter Notere onay için başvurur Adı, adresi, ilgili belgeler, miras, ruhsat, tapu v.b. Feragatname hazırlanır ve istenilen sayıda çoğaltılır (biri noterde kalmak üzere) İmzalanır Feragatname onaylanır Feragatname (istenilen sayıda) Feragatname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 270 43. Feragatname 43.3. Feragatname - Harç Damga Muaf Feragat Edecek Taraf Noter Notere onay için başvurur Adı, adresi, ilgili belgeler, ruhsat, tapu v.b. Feragatname hazırlanır ve istenilen sayıda çoğaltılır (biri noterde kalmak üzere) İmzalanır Feragatname onaylanır Feragatname (istenilen sayıda) Feragatname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 271 44. İmza Sirküleri a. Tanım Kuruluşlarda imza yetkisinin kimde olduğunu gösteren belgenin hazırlanması işlemi ve bu işlem ile düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Şirket temsilcileri imza sirküleri için notere başvururlar Kimlik ve adres bilgileri, şirket bilgileri, şirket ilgili evrakları, yetki kararı, ticaret sicil gazetesi tedarik edilir Noter trafından istenilen sayıda imza sirküleri hazırlanır İmzalar atılır Noter tarafından onaylanır İstenilen sayıda imza sirküleri şirket temsilcilerine verilir Bir nüsha saklanmak üzere noterde kalır c. Girdiler Kimlik ve adres bilgileri, şirket bilgileri, şirket ilgili evrakları, yetki kararı, ticaret sicil gazetesi d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar İmza sirküleri f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 272 Süreç Akış Şemaları 44. İmza Sirküleri 44.1. İmza Sirküleri Şirket Temsilcileri Noter İmza sirküleri için notere başvurulur Ad, kimlik, şirket bilgileri, şirket ilgili evrakları, yetki kararı, ticaret sicil gazetesi İmza sirküleri hazırlanır (istenilen sayıda, biri noterde saklanmak üzere) İmzalar atılır Onaylanır İmza sirküleri (istenilen sayıda) İmza sirküleri (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 273 44. İmza Sirküleri 44.2. İmza Sirküleri - Harçsız Harçtan Muaf Şirket Temsilcileri Noter İmza sirküleri için notere başvurulur Ad, kimlik, şirket bilgileri, şirket ilgili evrakları, yetki kararı, ticaret sicil gazetesi İmza sirküleri hazırlanır (istenilen sayıda, biri noterde saklanmak üzere) İmzalar atılır Onaylanır İmza sirküleri (istenilen sayıda) İmza sirküleri (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 274 44. İmza Sirküleri 44.3. Sirküler Sureti Şirket Noter İmza sirküleri sureti için notere başvurulur Ad, kimlik, imza sirküleri, şirket bilgileri, şirket ilgili evrakları, İmza sirküleri fotokopi yoluyla çoğaltılır (istenilen sayıda, biri noterde saklanmak üzere) Aslının aynıdır denilerek onaylanır Sirkü suretleri (istenilen sayıda) Sirkü sureti (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 275 45. Borç Senedi a. Tanım Borçlu tarafından alacaklıya verilecek olan veya verilen şeyi göstermek üzere belge hazırlanması işlemi ve bu işlem ile düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Borç veren ve borç alan taraflar notere başvurur Kimlik bilgileri ve borca konu olan şeyin bilgisi tedarik edilir Noter tarafından borç senedi hazırlanır ve istenilen sayıda çoğaltılır Taraflarca borç senedi imzalanır Noter tarafından onaylanır İstenilen sayıda borç senedi taraflara teslim edilir Bir nüsha saklanmak üzere Noterlikte kalır c. Girdiler Kimlik bilgileri ve borca konu olan şeyin bilgisi d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Borç senedi f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 276 Süreç Akış Şemaları 45. Borç Senedi 45.1. Borç Senedi Borç Veren Taraf Borç Alan Taraf Noter Notere başvurur Kimlik bilgileri, borca konu olan şeyin bilgisi Borç senedi hazırlanır En az üç adet ve istenilen sayıda (biri noterde) çoğaltılır Borç senedi imzalanır Onaylanır Borç senedi Borç senedi Borç senedi (saklamak için) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 277 45. Borç Senedi 45.2. Borç Senedi - Ödünç Verme Borç Veren Taraf Borç Alan Taraf Noter Notere başvurur Kimlik bilgileri, borca konu olan şeyin bilgisi Borç senedi hazırlanır En az üç adet ve istenilen sayıda (biri noterde) çoğaltılır Borç senedi imzalanır Onaylanır Borç senedi Borç senedi Borç senedi (saklamak için) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 278 46. Vakıf Senedi a. Tanım Vakıf kuruluşunda, kurulacak olanın yapacağı işler, yapısı, yeri, şekli gibi konuların akit altına alındığı, kurulmuş olan vafıkda yapılacak değişikliklerin işlendiği resmi belgenin noter aracılığı ve onayı ile yapılması işlemi ve bu işleme ilişkin belge b. Sürecin Yapılma Adımları Kurucular vakıf senedi yapılması / mahkemece tescil edilmemiş vakıflarda iptal veya fesih için notere başvurur Kimlik ve adres bilgileri ile diğer ilgili belgeler tedarik edilir Noter tarafından vakıf senedi / vakıf iptal veya feshi hazırlanır veya hazırlanmış döküman kullanılır ve istenilen sayıda çoğaltılır Kurucular tarafından imzalanır Noter tarafından onaylanır İstenilen sayıda vakıf senedi / vakıf iptal veya feshi kuruculara verilir Bir nüsha Vakıflar Genel Müdürlüğüne PTT yoluyla gönderilir Bir nüsha saklanmak üzere Noterlikte kalır c. Girdiler Kimlik ve adres bilgileri ile diğer ilgili belgeler d. Bağlantılı Kurumlar Vakıflar Genel Müdürlüğü e. Çıktılar Vakıf senedi / vakıf iptal veya feshi f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 279 Süreç Akış Şemaları 46. Vakıf Senedi 46.1. Vakıf Senedi Kurucular Vakıflar Genel Müdürlüğü Noter Vakıf senedi yapılması için notere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Vakıf senedi hazırlanır veya hazırlanmış döküman kullanılır (istenilen sayıda biri saklanmak üzere çoğaltılır) İmza Onaylar Vakıf Senedi (istenilen sayıda) Vakıf Senedi (PTT yoluyla gönderilir) Vakıf Senedi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 280 46. Vakıf Senedi 46.2. Vakıf Senedi - İptal, Fesih, v.b. Kurucular Vakıflar Genel Müdürlüğü Noter Mahkemece tescil edilmemiş vakıflarda, iptal veya fesih için notere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Vakıf iptal, feshi hazırlanır veya hazırlanmış döküman kullanılır (istenilen sayıda biri saklanmak üzere çoğaltılır) İmza Onaylar Vakıf iptal, fesih (istenilen sayıda) Vakıf iptal, fesihi (PTT yoluyla gönderilir) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 Vakıf iptal, fesih (saklanmak üzere) 281 46. Vakıf Senedi 46.3. Vakıf Senedi - Harçsız Kurucular Vakıflar Genel Müdürlüğü Noter Vakıf senedi yapılması için notere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Vakıf senedi hazırlanır veya hazırlanmış döküman kullanılır (istenilen sayıda biri saklanmak üzere çoğaltılır) İmza Onaylar Vakıf Senedi (istenilen sayıda) Vakıf Senedi (PTT yoluyla gönderilir) Vakıf Senedi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 282 47. Teklifname a. Tanım İhaleye iştirak edenlerin ihale için önerdikleri bedeli ve diğer şartları gösterdikleri öneri mektubunun noter aracılığı ve onayı ile gönderilmesi işlemi ve bu işlem ile düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Taraf teklifname yapmak için notere başvurur Kimlik ve adres bilgileri ile diğer ilgili belgeleri tedarik eder Noter teklifnameyi hazırlar veya hazır metinden istenilen sayıda çoğaltır Tarafca imzalanır Noter tarafından onaylanır İstenilen sayıda teklifname tarafa verilir Bir nüsha saklanmak üzere noterde kalır c. Girdiler Kimlik ve adres bilgileri ile diğer ilgili belgeler d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Teklifname f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 283 Süreç Akış Şemaları 47. Teklifname 47.1. Teklifname Taraf Noter Notere teklifname yapmak üzere başvurur Adı, adresi ve ilgili belgeler Teklifnameyi hazırlar veya hazır metinden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza Onaylanır Teklifname (istenilen sayıda) Teklifname (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 284 48. Teminat Senedi a. Tanım Resmi veya özel bir kişiye karşı bir işin yapılması için işi yükümlenen lehine belli bir miktara kadar kefillik sağlayan belgenin düzenlenmesi işlemi ve bu işlem ile düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Taraf teminat senedi yapmak için notere başvurur Kimlik ve adres bilgileri ile diğer ilgili belgeleri tedarik eder Noter teminat senedini hazırlar veya hazır metinden istenilen sayıda çoğaltır Tarafca imzalanır Noter tarafından onaylanır İstenilen sayıda teminat senedi tarafa verilir Bir nüsha saklanmak üzere noterde kalır c. Girdiler Kimlik ve adres bilgileri ile diğer ilgili belgeler d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Teminat senedi f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 285 Süreç Akış Şemaları 48. Teminat Senedi 48.1. Teminat Senedi Taraf Noter Notere teminat senedi yapmak üzere başvurur Adı, adresi ve ilgili belgeler Teminat senedini hazırlar veya hazır metinden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza Onaylanır Teminat senedi (istenilen sayıda) Teminat senedi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 286 49. Temlikname a. Tanım Alacağın temlikinde, temlik durumunu gösteren resmi veya adi senetin düzenlenmesi işlemi ve bu işlem ile düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Borçlu ve alacaklı taraflar notere başvurur Kimlik ve adres bilgileri ile diğer ilgili belgeler tedarik edilir Noter tarafından temkikname hazırlanır veya hazır metinden istenilen sayıda çoğaltılır Taraflarca imzalanır Noter tarafından onaylanır İstenilen sayıda borç senedi borçlu tarafa teslim edilir Bir nüsha borç senedi alacaklı tarafa teslim edilir Bir nüsha borçluya ödeme yapacak tarafa PTT yoluyla gönderilir Bir nüsha saklanmak üzere Noterlikte kalır c. Girdiler Kimlik ve adres bilgileri ile diğer ilgili belgeler d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Temlikname f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 287 Süreç Akış Şemaları 49. Temlikname 49.1. Temlikname Borçlu Taraf Alacaklı Taraf Borçluya Ödeme Yapacak Taraf Noter Notere temlikname yapmak üzere başvurur Adı, adresi ve ilgili belgeler Temliknameyi hazırlar veya hazır metinden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Temlikname (istenilen sayıda) Temlikname Temlikname (PTT aracılığı ile gönderilir veya noter huzurunda “kabul ettim” diyerek teslim alır) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 Temlikname (saklanmak üzere) 288 49. Temlikname 49.2. Temlikname - Harç ve Damgadan Muaf Borçlu Taraf Alacaklı Taraf Borçluya Ödeme Yapacak Taraf Noter Notere temlikname yapmak üzere başvurur Adı, adresi ve ilgili belgeler (bankalara kredi ile ilgili verilen harç ve damgadan muafdır) Temliknameyi hazırlar veya hazır metinden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Temlikname (istenilen sayıda) Temlikname Temlikname (PTT aracılığı ile gönderilir veya noter huzurunda “kabul ettim” diyerek teslim alır) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 Temlikname (saklanmak üzere) 289 49. Temlikname 49.3. Temlikname - Harç var Damgasız Borçlu Taraf Alacaklı Taraf Borçluya Ödeme Yapacak Taraf Noter Notere temlikname yapmak üzere başvurur Adı, adresi ve ilgili belgeler (factoring grupları için damga vergisi alınmaz) Temliknameyi hazırlar veya hazır metinden çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri kendinde kalmak üzere) İmza İmza Onaylanır Temlikname (istenilen sayıda) Temlikname Temlikname (PTT aracılığı ile gönderilir veya noter huzurunda “kabul ettim” diyerek teslim alır) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 Temlikname (saklanmak üzere) 290 50. Zirai Borç Senedi a. Tanım Zirai konularda borçlu tarafından alacaklıya verilecek olan veya verilen şeyi göstermek üzere belge hazırlanması işlemi ve bu işlem ile düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Borç veren ve borç alan taraflar notere başvurur Kimlik ve adres bilgileri ile diğer gerekli belgeleri tedarik ederler Noter tarafından zirai borç senedi hazırlanır veya hazır dökümandan istenilen sayıda çoğaltılır Taraflarca zirai borç senedi imzalanır Noter tarafından onaylanır İstenilen sayıda borç senedi taraflara teslim edilir Bir nüsha saklanmak üzere Noterlikte kalır c. Girdiler Kimlik ve adres bilgileri ile diğer gerekli belgeler d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Zirai borç senedi f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 291 Süreç Akış Şemaları 50. Zirai Borç Senedi 50.1. Zirai Borç Senedi Borç Alan Taraf Borç Veren Taraf Noter Zirai borç senedi için notere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Zirai borç senedini haırlar veya hazır dökümandan çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri saklanmak üzere) İmza İmza Onaylar Zirai borç senedi (istenilen sayıda) Zirai borç senedi (istenilen sayıda) Zirai borç senedi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 292 50. Zirai Borç Senedi 50.2. Zirai Borç Senedi - Çiftçiye Kredi Borç Alan Taraf Borç Veren Taraf Noter Zirai borç senedi için notere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Zirai borç senedini haırlar veya hazır dökümandan çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri saklanmak üzere) İmza İmza Onaylar Zirai borç senedi (istenilen sayıda) Zirai borç senedi (istenilen sayıda) Zirai borç senedi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 293 50. Zirai Borç Senedi 50.3. Zirai Borç Senedi - Vergisiz Borç Alan Taraf Borç Veren Taraf Noter Zirai borç senedi için notere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Zirai borç senedini haırlar veya hazır dökümandan çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri saklanmak üzere) İmza İmza Onaylar Zirai borç senedi (istenilen sayıda) Zirai borç senedi (istenilen sayıda) Zirai borç senedi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 294 50. Zirai Borç Senedi 50.4. Zirai Borç Senedi - Çoklu işlemler Borç Alan Taraf Borç Veren Taraf Noter Zirai borç senedi için notere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Zirai borç senedini haırlar veya hazır dökümandan çoğaltır (istenilen sayıda çoğaltır, biri saklanmak üzere) İmza İmza Onaylar Zirai borç senedi (istenilen sayıda) Zirai borç senedi (istenilen sayıda) Zirai borç senedi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 295 51. Zilyetliğin Devri a. Tanım Vasıtalı zilyetin bu zilyedliğini tarafların anlaşması ile şeyi iktisap edene devretmesi işlemi ve bu işlem ile düzenlenen belge b. Sürecin Yapılma Adımları Alıcı ve satıcı taraflar zilyetliğin devri sözleşmesi için notere başvurur Kimlik ve adres bilgileri ile diğer gerekli belgeleri tedarik ederler Noter tarafından zilyetlik devir sözleşmesi istenilen sayıda hazırlanır Taraflarca imzalanır Noter tarafından onaylanır İstenilen sayıda zilyetlik devir sözleşmesi taraflara teslim edilir Bir nüsha saklanmak üzere Noterlikte kalır c. Girdiler Kimlik ve adres bilgileri ile diğer gerekli belgeler d. Bağlantılı Kurumlar Yok e. Çıktılar Zilyetlik devir sözleşmesi f. Kullanım Yaygınlığı Yaygın e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 296 Süreç Akış Şemaları 51. Zilyetliğin Devri 51.1. Zilyetlik Devir Sözleşmesi Alıcı Taraf Satıcı Taraf Noter Zilyetliğin devri sözleşmesi için notere başvurur Adları, adresleri, ilgili belgeler Zilyetliği devri sözleşmesini hazırlar (istenilen sayıda çoğaltır, biri saklanmak üzere) İmza İmza Onaylar Zilyetliğin devri sözleşmesi (istenilen sayıda) Zilyetliğin devri sözleşmesi (istenilen sayıda) Zilyetliğin devri sözleşmesi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 297 52. Değişik İşlem Değişik işlem – A Grubu Noterlik işlemlerinden biri ile çözülemeyen işlem veya işlemler gerektiren ve süresiz olarak saklanması gereken işler için kullanılması ön görülmüş işlemdir. Değişik İşlem – B Grubu Noterlik işlemlerinden biri ile çözülemeyen işlem veya işlemler gerektiren ve 10 yıl süre ile saklanması gereken işler için kullanılması ön görülmüş işlemdir. İade Makbuzu Bir işlem ile sehven yapılan ve fazladan alınmış bedelin iadesi için kullanılan işlemdir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 298 D. E-NOTER SİSTEMLERİ e-Noter sistemleri raporumuzda iki ayrı başlık altında incelenecektir. Öncelikle klasik anlamda Noterlikten tamamen elektronik ortamdaki noterliğe uzanan süreçte tercih edilen sisteme göre bir ayrım yapılacak ve bu ayrıma göre mevcut sistemlerin incelemesine yer verilecek, daha sonra ise gerek dahil olduğumuz hukuk sistemi gerekse de dahil olduğumuz Latin Noterler Birliği açısından örnek teşkil edebilecek Avrupa Birliği Üyesi olan İtalya ve Almanya’da gerçekleştirilen uygulama örnekleri incelenecektir. D.I. e-Noterlik Modelleri e-Noterlik modelleri konusunda incelememize geçmeden önce, bir Noterlik işleminin aşamalarının incelenmesinde fayda vardır. Yukarıda ayrıntılarına değinildiği üzere klasik sistemde Noterlik işlemi ilgilinin Noterlik dairesine bizzat başvurusu ve istemi ile başlamakta ve Noterlik dairesi tarafından ilgilinin kimlik bilgileri ve işlem ile ilgili evrakları talep edilmektedir. Bu aşamadan sonra, Noter tarafından ilgilinin kimliği, işlemi yapma yetkisinin olup olmadığı, ilgilinin kısıtlı olup olmadığı, baskı altında olup olmadığı, istemin emredici hükümlere aykırılık teşkil edip etmediği, gerçekte istenilen işlem ile iradenin örtüşüp örtüşmediği vs. incelenmekte ve bir sorun yoksa işlemin gerçekleştirilmesine başlanmaktadır. Üçüncü aşamada gerçekleştirilen işlem hakkında ayrıntılı açıklamalar yapıldıktan sonra tarafların ve varsa diğer ilgililerin (örn: tanıkların) imzaları alınmakta, ödeme işlemi gerçekleştirilmektedir. Son olarak ise düzenlen belge, noter tarafından imzalanıp mühürlendikten sonra ilgililerine teslim edilmektedir. Genel ve kaba hatlarıyla Noterlik işlemlerine ilişkin aşamaları aşağıdaki şekildeki gibi ifade edebiliriz: e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 299 D.I.1. Tam Elektronik Model Genel Olarak Tam elektronik model olarak adlandırılan model Noterlik işlemlerinde bütün aşamaların elektronik ortamda yapılmasıdır. Yani başvurudan başlayarak sonuç belgenin oluşturulması ve arşivlenmesi aşamasına kadar tüm aşamalar tamamen elektronik ortamda gerçekleştirilmektedir. Klasik usulün tamamen terk edilmesi anlamına gelen bu modelde kökten bir değişim esastır. Modelde Noter ile ilgililer hiçbir surette karşı karşıya gelmezler. Aşamalar ve Sorunlar Tam elektronik model kökten bir dönüşüm getirmesi nedeniyle hem radikal bir değişikliğe işaret etmekte, hem de Noterlik işlemlerinde var olan kimi zorunlulukların yeniden değerlendirilmesi ya da yeni teminatların oluşturulmasını gündeme getirmektedir. Bu sistem en yoğun eleştirileri ilgili kişinin noter önünde hazır bulunmasını öngörmemesi açısından almaktadır. Yüz yüze iletişimin diğer iletişim araçları ile yapılan iletişime göre daha güvenli olması karşısında, tam elektronik modeldeki hazır bulunma mecburiyetinin yokluğu modelin en önemli eksikliği ve en zayıf noktası olarak görülmektedir. D.I.2. Melez Model Klasik model ile tam elektronik model arasında yer alan ve melez model olarak adlandırılan bu modelde sürecin tamamı elektronikleştirilmemektedir. Bunun yerine süreçte işlemlerin hızlandırılmasına ve sadece kısa süre noter ile ilgilinin karşı karşıya getirilmesine odaklanılmaktadır. Bu yapılırken de Noterlik işlemlerindeki zorunluluk ve teminatlar korunmaktadır. Modelin özü klasik usulle elektronikleşmenin çeşitli aşamalarda uzlaştırılmasında yatmaktadır. Birinci aşamadaki dönüşüm yani başvuru ve diğer incelemeler ilgilinin işlemlerinin hızlandırılmasına yöneliktir. Melez modelin kendi içerisinde de 4. aşamada oluşturulacak olan asıl belgenin; Sadece elektronik olarak üretilmesi, Elektronik ve kağıt üzerinde çift asıl belge olarak üretilmesi, Sadece kağıt üzerinde üretilmesi elektronik ortamda arşivlenmesi. şeklinde üç değişik yaklaşım benimsenebilir. Söz konusu yaklaşımlar kaba hatlarıyla şu şekilde sıralanabilir: Asıl Belgenin Sadece Elektronik Olarak Oluşturulması : Bu modelde düzenleme, onaylama veya diğer işlemler şeklindeki işlem dayanağı tüm belgeler aslen elektronik ortamdadır veya elektronik ortama aktarılır. Noterlik işlemi neticesinde hazırlanan belge de elektronik olarak hazırlanır ve tarafların güvenli elektronik imzası veya elektronik cihazlar ile elde edilen imzası alındıktan sonra nihai belge noter tarafından güvenli elektronik imza ile onaylanır ve mühürlenir (zaman damgası basılır). e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 300 Talep halinde basılı örneği verilebilecek olsa da asıl olan elektronik belgedir. Asıl Belgenin Hem Elektronik Hem de Kağıt Üzerinde Oluşturulması (Çift asıl belge) : Bu modelde, düzenleme, onaylama veya diğer işlemler şeklindeki işlem dayanağı tüm belgeler hem kağıt ortamında mevcuttur, hem de elektronik ortamda. Noterlik işlemi neticesinde hazırlanan belge kağıt ortamında imzalanır. Noter tarafından kağıt üzerinde onaylanır. Bu belge daha sonra elektronik ortama aktarılır ve elektronik hali de noter tarafından güvenli elektronik imza ile imzalanarak, zaman damgası ile onaylanır (Yukarıdaki işlemlerde küçük değişiklikler yapılması mümkündür). Talebe göre belgenin basılı örneği veya elektronik örneği verilebilir. Belgenin hem elektronik hem de basılı hali asıl belge olarak kabul edilir. Aynı ispat gücüne ve geçerlilik koşuluna sahiptir. Elektronik belgenin yanında aynı geçerlilik ve ispat gücüne sahip basılı halinin bulunması elektronik ortamdaki belgelere olan güvensizliği azaltacaktır. Ancak, bu sistemdeki en büyük sakınca basılı ve elektronik belge arasındaki bir fark bulunması durumunda hangisine geçerlilik veya üstünlük tanınacağıdır. Asıl Belgenin Sadece Kağıt Üzerinde Oluşturulması : Sistem genel olarak Klasik Model’deki gibi işler. Tüm aşamalarda kural olarak basılı belgeler kullanılır. Asıl belge kağıt üzerinde oluşturulur. Kağıt üzerinde oluşturulan asıl belge geçerli belgedir. Sadece 1. Aşama elektronik ortamda gerçekleşeceği için Noterlik işlemine bir hız sağlamakla birlikte, e-Noter amacının gerçekleştirilmesine uzak bir modeldir. Modelin biraz daha güçlendirilmesi açısından Noterlik Paylaşım Sistemi ve e-Arşiv aracılığı ile belgeye ulaşım ve örnek alınması kolaylaştırılabilir. D.II. Ana hatlarıyla Avrupa Birliği ülkelerinde Noterlik ‘Anglo Sakson Noterlik Sistemi’nin hakim olduğu Amerika Birleşik Devletleri’nin bazı eyaletleri, İngiltere ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ile Bulgaristan ve Romanya’nın Avrupa Birliği’ne girmesiyle sistem olarak terk ettiği ‘Devletçi Noterlik Sistemi’nin hakim olduğu bazı ülkeler bir yana bırakılacak olursa, Noterlik ile ilgili dünyada yaygın olan sistem “Latin Noterlik Sistemi”dir. Bunun sonucu olarak, Avrupa Birliği ülkelerinin tümünde, bu konuda henüz kabul edilmiş ortak kurallar olmamakla birlikte, meslek yönünden birçok ortak yanlarının bulunduğunu ve birbirine oldukça benzer işlemler yaptıklarını, görevler yüklendiklerini tespit etmek mümkündür. D.II.1. Noterlik hizmetinin örgütlenmesi “Latin Noterlik Sistemi”nin sonucu olarak, noterliğe verilen büyük önem sebebiyle, mesleğe girişte en az yargıç ve avukatlar için aranan koşullar şart koşulmuştur. Genelde Noterlik için özel bir staj söz konusu olmaktadır. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 301 Noterlik bir kamu hizmeti olup serbest meslek statüsündedir. Noterler devlet memuru değildir. Ancak noterin gördüğü hizmet, kamu hizmetidir. Görevi sırasında kamu gücü kullanması sebebiyle noterlerin, belli gün ve saatlerde çalışmaları zorunluluğu gibi birtakım kamusal yükümlülükleri bulunmaktadır. Noterler mesleklerini icrada, hem idareye karşı hem de işini gördükleri taraflar bakımından bağımsızdırlar. Noter, avukat gibi taraflardan birinin ya da her ikisinin vekili olmadığı gibi, söz konusu işlemlerde taraf da değildir. Noter, hukuka aykırı talepleri yerine getirmez. Noterlerin tarafları bilgilendirme, ihtar etme, onlara hukuki bilgisiyle danışmanlık yapması görevi gereğidir. Noterler tarafsızdır; yapacağı işlemlerde tarafsız davranmak zorundadırlar.1 Noterler sır saklamakla yükümlüdürler; Noterlikleri sırasında öğrendikleri her şeyi herkese karşı gizlemek, bu konularda susmak zorundadırlar. Noterler görevlerini icra ederken verdikleri zararı tazmin etmekle yükümlüdürler. Bunun için çeşitli sigorta kurumları oluşturulmuştur. Noterler, yetkili oldukları bir çevrede hizmet görürler. Bu yetki çevresi genellikle mahkeme yargı çevresiyle örtüşür. Noterler, genellikle yerel, bölgesel ve ulusal çapta örgütlenmişlerdir. En tepedeki kurum, noterlerin koordinasyon ve faaliyetlerinden sorumlu bir durum arz eder. Noterler, idarenin (Adalet Bakanlığı) vesayet denetimi altındadırlar; bu denetim hiyerarşik değildir. Noterlik ücretleri tarifeyle belirlenmiş ve bazı ülkelerdeki istisnalar hariç, noterler arasında rekabet söz konusu değildir. Noterlerin bazı ülkelerde şirketleşmesine olanak tanınmıştır. Noterlik, her ülkede kendi yurttaşlarınca icra edilmektedir. Noterlikler, genellikle, satış yoluyla devredilemez ve veraset yoluyla intikal edemez. Noterler mesleki olarak örgütlenmişlerdir. Bunun sonucu olarak noterler için hizmet içi eğitim, ayrıca üst kuruluşlardan danışmanlık hizmeti almaları mümkündür. Noterlik ofisleri hem personel hem de donanım açılarından yeterince donatılmış ve belli bir standardı yakalamış ve ayrıca elektronik devletin işlerlik kazandığı ülkelerde teknolojinin gerektirdiği ortam gereksinimi sağlanmıştır. D.II.2. Noterlik hizmetinin yürütülmesi Avrupa Birliği ülkelerinde noterlerin yaptığı iş ve işlemler birbirlerine çok benzemektedir. Henüz birlik içerisinde mevzuatlar birleştirilmiş olmamakla birlikte, bu ülkelerin Noterlikle ilgili yasal düzenlemeleri birbirlerine benzerlik göstermektedir. Bu ülkelerde noterlerin yaptığı işlerin başlıcaları şu şekilde belirtilebilir: Noterlerin belgelendirmesi ve onaylamasıyla işlemler resmiyet kazanır ve davalarda güçlü 1 Örneğin bkz. BNotO § 13: Her şeye gücü yeten ve her şeyi bilen Tanrının huzurunda, anayasal düzeni koruyacağıma ve bir noterin yükümlülüklerini titizlikle ve tarafsız olarak yerine getireceğime, öyle olmasında Tanrı bana yardım etsin, yemin ederim. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 302 delil teşkil eder. Noter senetlerinin icra edilebilme gücü bulunmaktadır. Noterler, taşınmazların ivazlı ya da ivazsız devri, temlik, ayni hak ve ipotek tesisi işleri yaparlar. Noterler, sermaye şirketlerinin kuruluş sözleşmeleri ve tadillerini yaparlar. Noterler, vasiyetname ve miras sözleşmelerini düzenlerler. Noterler, evlilik mal rejimi sözleşmelerini, boşanmalarda eşlere ait malların envanterini hazırlamakta görev yaparlar. Noterler evlatlık sözleşmelerini yaparlar. Noterler, şirket hisse devri anlaşmalarını yaparlar. Noterler, dernek ve vakıfların statülerini düzenlerler. Noterler, uzun süreli kira sözleşmelerini (finansal kiralama) yaparlar. Noterler, kambiyo senetlerine ilişkin protestoları düzenlerler. Noterler, şirket sermaye iştirak taahhütnamelerini yaparlar. Noterler, evlilik dışı çocukların tanınması işlemlerini yaparlar. Noterler, otomobil devir ve temliki işlemlerini yaparlar. Noterler; vekaletname, ifade tespit tutanağı, tahkim sözleşmesi, ihtira beratı sözleşmeleri, kazai rüşt ve vasi tayini kararlarını verirler. Noterler, kendilerine tevdi edilen para ve kıymetli evrakları yediemin sıfatıyla muhafaza ederler. Son olarak, noterlerin yeni işlevi olan danışmanlık hizmeti yaygınlık kazanmaktadır. D.II.3. Elektronik Noterlik : Avrupa Birliği'nde henüz Noterlik için yeknesak kurallar oluşturulmadığından, e-Noterlik konusunda da bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu nedenle elektronik Noterlik sistemi konusunda her ülkenin kendi uygulaması diğer bir ülkeyi etkilese de birbirinden bağımsız şekilde gelişmektedir. Kısaca değinilecek olursa, İtalya'da Noterlerin gerek e-Devlet içerisinde etkin ve öncelikli şekilde rol aldığı ve e-Noter faaliyetlerini ileri düzeyde uyguladıkları, aynı zamanda noterler için güvenli elektronik imza servis sağlayıcılığı faaliyeti verdikleri görülebilecektir. Diğer yandan son dönemde kayıtlı elektronik posta uygulamalarındaki gelişmeye bağlı olarak KEP servis sağlayıcı hizmeti görevini de üstlenmişlerdir. Almanya'da ise İtalya örneğindeki kadar ileri bir e-Noter uygulaması olmamakla birlikte diğer bir çok Avrupa ülkesine göre gelişmiş bir e-Noterlik sistemi mevcuttur. Bazı küçük Avrupa ülkelerinde çok daha geniş e-Noter uygulamaları söz konusu ise de söz konusu ülkelerin Türkiye gibi geniş bir nüfusa sahip ve coğrafi olarak da büyük bir ülke açısından örnek alınması söz konusu edilemez. Raporumuzun ekler bölümünde Almanya ve İtalya'daki Noterlik Sistemleri ve e-Noterlik faaliyetlerine yer verilmiştir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 303 E. OLMASI GEREKEN DURUM ve AYRIM ÇÖZÜMLEME Türkiye Noterler Birliği hukukun ve noter olmanın getirdiği bilinç ve sorumluluk ile günümüz teknolojilerini en iyi şekilde kullanarak noterlere sunduğu alt yapı ve teknolojik imkanlar aracılığıyla vatandaşların iş ve işlemlerini noterler aracılığıyla hızlı, ucuz ve güvenilir şekilde yapmalarını sağlayacak ve böylelikle bir yandan noterlerin saygınlığını ve güvenilirliğini artırırken diğer yandan işlem güvenilirliğini artırmak suretiyle uyuşmazlıkları önleyici bir rol üstlenecektir. Türkiye Noterler Birliği e-Noter hizmetlerini geliştirmek suretiyle Eylem Planında hedeflenenin ötesinde e-Devlet uygulama ve projelerinin ön önemli bileşeni olarak ön plana çıkmayı hedeflemektedir. e-Noter hizmetlerinin geliştirilmesi noterlerin gerek klasik anlamdaki noterlik işlemlerini daha hızlı ve daha güvenilir şekilde yapmasını sağlayacak, gerekse de noterlere yeni iş alanları (Kayıtlı Elektronik Posta, Gayrimenkul Satışı, vs..) açacaktır. e-Noterlik sisteminin en önemli bileşeni olan Noterlik Paylaşım Sistemi ile ülkemizde faaliyet gösteren tüm noterlerin aynı standart ve hizmet kalitesinde vatandaşa hizmet vermesi sağlanacaktır. e-Noter hizmetleri aracılığıyla farklı coğrafi alanlardaki kişilerin aynı anda farklı noterler aracılığıyla bir işlemi gerçekleştirmeleri mümkün olabilecektir. e-Noterlik hizmetlerinin noterlik işlemlerin hızlandırması , ucuzlatması ve kolaylaştırması vatandaşları daha çok noter hizmeti almaya itecektir. e-Noterlik hizmetlerinin geliştirilmesi aynı zamanda azalan maliyetler sayesinde vatandaşın hizmetlere daha ucuz ulaşmasını sağlayacağı gibi, iş ve işlem artışına bağlı olarak noterler açısından ise gelir artışı sağlayacaktır. e-Noter hizmetleri aracılığıyla vatandaşların hızlı, güvenilir ve ucuz işlem yapmaları kayıt dışı işlemleri azaltacağından devletin gelirlerini artıracaktır. e-Noter hizmetlerinin geliştirilmesi sayesinde vatandaşlar devlet kurumları yerine bir çok hizmeti doğrudan noterlerden alabileceklerdir. e-Noter hizmetleri sayesinde çekişmesiz yargı işlemleri kolaylıkla noterler tarafından yapılabilecek ve bu sayede yargının yükü ve verimliliği artacaktır. e-Noter hizmetleri sayesinde ihtilaflar azalacaktır. Kısacası e-Noter hizmetlerinin geliştirilmesi Noterleri geleceğin e-Devletinin vazgeçilmez unsuru yapacak, vatandaşın, noterin ve devletin ortak menfaatine hizmet edecektir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 304 E.I. e-Noterlik Model Önerisi Yapılan incelemeler, Türk Hukuk Sistemi ve ülkemizdeki elektronik işlemlere olan güven eksikliği bir arada değerlendirildiğinde Tam Elektronik Model’in ülkemiz koşullarına uygun olmadığı, bu nedenle Melez Modelin önerilmesinin uygun olacağı sonucuna ulaşılmıştır. Melez Model önerilirken de, yukarıda açıklanan şekilde Klasik Model’i kısmen koruyan bir sistemin kurulmasının uygun olacağı değerlendirilmiştir. Aşağıda önerilen model ile ilgili teknik ve hukuki açıdan gerekli açıklamalar yapılmıştır. Model önerimiz planlanırken sistem güvenliği, hukuki güvenlik, noter işlemlerine olan mevcut güvenin zedelenmemesi ve bilişim sistemlerinin ve de özellikle güvenli elektronik imzanın yaygınlığı dikkate alınarak çalışma yapılmıştır. Yine model önerisinde Noter, Noter Odaları ve Türkiye Noterler Birliği arasındaki mevcut yetki ve görev dağılımı dikkate alınarak sistem için zorunlu olmadıkça rollerde herhangi bir değişiklik gerektirmeyecek şekilde planlama yapılmaya çalışılmıştır. Ancak, gerek teknolojik gereksinimler, gerekse de sistem güvenliği ve e-Noter çalışmasının ana amaçlarından olan diğer kişi ve kurumlar ile bilgi, belge paylaşımı da dikkate alınarak Türkiye Noterler Birliği’nde merkezi bir veritabanı ve yedekleme sistemi oluşturulması zorunlu olmuştur. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 305 Noterlik Hizmeti e-noterlik Başvuru (Internet üzerinden) Düzenleme isteği Randevu/Davet İstenilen Belgeler İnceleme, Hazırlama, Bilgi Toplama Kimlik, Yetki ve İşlem Doğrulama Teyid Onaylama Ödeme Belgeleme Postalama (Elektronik olarak) Arşivleme (Elektronik olarak) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 306 Genel Çalışma Sistemi Sistemin internet üzerinden bir portal yapısı ile oluşturulması önerilmektedir. Temelinde her kullanıcının TC kimlik numarası ve elektronik imzaları ile girebilecekleri bir sistem önerilmektedir. Şirketler için il kodu-ticaret sicil numarası şeklinde bir kimliklendirme uygun olacaktır. Şirketlerde yetkili kişilerin elektronik imzaları ile giriş yapmaları sağlanacaktır. Bu işlem SMS ile tek seferlik parola istekleri ile bütünleştirilebilir. Veriler elektronik ortama aktarıldıktan sonra noterin elektronik imzası ile imzalandıktan sonra saklamak için yine notere ait olan çift yönlü anahtar ile şifrelenerek hem noterde hem de TNB merkez sunucularında notere ait olan alanda istenildiğinde ulaşılabilmesi için saklanacaktır. Bu sayede erişimin kesildiği hallerde noter elindeki belgelere yine elindeki anahtarla ulaşabilecek ve vatandaşa belgenin onaylı halini verebilecektir. e-Noterlik temel iş süreçleri aynı olacaktır. 1. Elektronik ortam başvurusu 2. Gerekli verilerin noterler tarafından toplanması ve işlem için düzenlenmesi 3. Yetki, kimlik doğrulaması 4. Kağıt belgenin elektronik belgeye dönüştürülmesi / Kağıt belgenin elektronik belge ile kıyaslanması ve onaylanması 5. Elektronik ortamda ilgili kişinin 3. kişilerle paylaşması Başvuru Süreci Kişi normalde elden getirdiği belgeleri elektronik ortamda gönderir. Gerekli bilgi ve belgelerin toplanmasından sonra kişiye e-posta üzerinden sistem tarafından atanan ya da kişinin belirlediği notere göre bir randevu saati verilir. Kimlik Doğrulama ve Yetkilendirme Kimlik doğrulaması ve yetkilendirme işlemi için bir seferliğine kişi fiziksel olarak gelir ve kimliğini ibraz eder. İmza ve Onay Kişiye isteğine göre kağıt yada elektronik ortam onayı verilir. Elektronik ortamda verilen onaylarda onaylanmış olan belge kişinin hesabı ile ilişkilendirilir. Bu esnada belgenin elektronik kopyası noterin elektronik arşivinde notere ait çift yönlü anahtarla saklanır. Bu belgenin şifrelenmiş başka bir kopyası ise TNB merkezi sunucularında ilgili noter’in alanında saklanır. Elektronik Ortamda Paylaşım Her kullanıcı hesabında bu bilgilerin paylaşımı ile ilgili bir uygulama bulunacaktır. Her paylaşım için ilgili hesap sahibi kiminle paylaşılacağı ile ilgili e-posta adresi ve parola ikilemi girebilir, yada paylaşılacak kişinin e-Noter sistemindeki hesap bilgilerinin seçilmesi ile sağlanabilir. Bu sayede kişi istem dışı paylaşımlardan kaçınmış olacaktır. Her paylaşım için özel bir kod üretilecek ve ilgili dosya ile kodun ilişkilendirilmesi e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 307 sağlanacaktır. Bu sayede tahmin edilemeyen bağlantılar oluşturulup sistem güvenliği bir kat daha arttırılacaktır. Ücretlendirme Ücretlendirme yıllık ya da paylaşım başı düşünülebilir. Ücretlendirme konusunun ayrıca modellenmesi gerekmektedir. Noterlerin Sahip Olması Gereken Altyapı Bu sistemin hayata geçebilmesi için tüm noterlerin güvenli bir kanal üzerinden merkezi sunuculara bağlı olması gerekir. Bu sistemlere bağlı olan bilgisayarların bilgi güvenliği açısından internete doğrudan erişimleri olmamalıdır. Noterlerin bir bilgisayarlarını bu iş için ayırmaları yeterlidir. Bunun yanında bir tarayıcı ve bir de yüksek kapasiteli ve yedekli disk ünitesi ve kesintisiz güç kaynağı barındırmaları gerekir. Sistem yedekleme diski ağ üzerinden bilgi paylaşımına açık olmalıdır. Elektronik belge sisteme girildiği anda program hem disk üzerine hem de TNB üzerinde gerekli dosyaları otomatik olarak taşıyacaktır. Noterlerde bulunması gerekli altyapı noterlerin sınıflarına göre aşağıdaki gibi olabilir: e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 308 Faks Anahtar, Modem Arşiv Sistemi Kullanıcı Bilgisayarı Kullanıcı Bilgisayarı Tarayıcı Anahtar, Modem Kullanıcı Bilgisayarı Fotokopi Elektronik bilgi ve belge üretecek, sunucusundan raporlarını alabilecek, arşivini kendisi ve TNB tutacak Kullanıcı Bilgisayarı Faks Yazıcı Yazıcı Kullanıcı Bilgisayarı Fotokopi Elektronik bilgi ve belge üretecek, sunucusundan raporlarını alabilecek, arşivini TNB tutacak Tarayıcı Kullanıcı Bilgisayarı Faks Anahtar, Modem Kullanıcı Bilgisayarı Kullanıcı Bilgisayarı Anahtar, Modem Kullanıcı Bilgisayarı Fotokopi Elektronik bilgi üretecek, sunucusundan raporlarını alabilecek, arşiv kağıt ortamında tutulacak III. Sınıf Noter Faks Yazıcı Kullanıcı Bilgisayarı Yazıcı Fotokopi IV. Sınıf Noter e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 309 Güvenlik Noterler bilgisayarlarını ve verilerini bir token ile ilişkilendirerek kullanabilirler. Bu sayede sistem token olmadan çalışmayacak bu da yetkisiz kişiler tarafından veri ele geçirilmiş olsa bile çözümlenemeyecektir. Mobil Noterlik Uygulaması Mobil Noterlik, Noterler Birliği’nce tüm Noterlik hizmetlerini verebilecek gezici bir noter aracının adıdır. Buradaki amaç, özellikle yoğun işlem dönemlerinde (örneğin üniversite yurt kayıtlarının yapıldığı yerler, ikinci el araç satışlarının yapıldığı merkezlerde) yerinde hizmet verilmesidir. Ayrıca e-Noterlik hizmetlerinin verilmeye başlanmasıyla, internet erişiminin olmadığı bölgelerde belirli günlerde hizmet verilmek üzere hizmetin vatandaşa ulaşması sağlanabilir. Her türlü işlem internet üzerinden 3G sistemi kullanılarak coğrafyadan bağımsız yüksek hızlı bağlantı ile sağlanabilir. Bu sayede 3G üzerinden VPN gibi güvenli bir bağlantı ile TNB üzerinden otomasyonlar çalıştırılarak güvenli veri iletimi de sağlanabilir. Bu örnek bir sosyal hizmet olarak vatandaşa sunulabilir. E.II. Noterlik Paylaşım Sistemi Amaç Herhangi bir noter tarafından yapılmış bir işlemin diğer noterler tarafından takibinin sağlanmasını amaçlayan Noterlik Paylaşım Sistemi özellikle vekaletnameler ve azilnamelerin izlenmesi açısından kolaylıklar sağlayacaktır. Son ve geçerli belgelerin yetki verilen ilgili kurumlarca sorgulanabilmelerinin sağlanması ve Kamu Kuruluşları (UYAP gibi) entegrasyonu ile mahkemelerdeki işlemlerin ve kağıt evrakın azaltılması, işlem sürelerinin kısaltılması hedeflenmektedir. Teknik Altyapı Gereksinimleri TNB Bilgi İşlem Müdürlüğü'ndeki donanım altyapısına yapılacak bazı destekler ve kaynak planlamasının yapılmasıyla ilk etapta büyük bir yatırım gerekmemektedir. Ancak öncelikle yedekli bir sistem tasarlanması gereklidir. Tüm noterlerin internet bağlantılarının olması sistemin düzgün çalışması anlamında önemlidir. Sunucu odası, iklimlendirme sistemi, kabinleri, yüksek güvenlikli olması ve bununla birlikte yüksek hızlı internet bağlantısı ile yüksek kalitede hizmet verebilecek durumdadır. Mantıksal İş Akışı Noterlik paylaşım sistemindeki ilk süreç verinin oluşturulmasıyla ilgili süreçtir. Örnek olarak vekaletname verme süreci incelenebilir. Bu süreçte herhangi bir elektronik imzası, hatta Internet erişimi bile olmayan vatandaşın notere doğrudan gelerek vekaletname oluşturulmasını talep etmesiyle başlar. Vekaleti veren, vekaleti yüklenen, vekalet konuları, yevmine numarası, hangi noterin işlemi gerçekleştirdiği ve en önemlisi geçerlilik süresi bilgisi vekaletnameyi oluşturan konular olup bu bilgiler noterin onayından sonra TNB'nin merkezi veritabanına aktarılması sürecin e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 310 tamamlanmasını sağlar. Veritabanına kayıt sırasında diğer noterlerin ve yetkilendirilmiş ilgili kurumların sınırlı da olsa sorgulaması için gerekli altyapı oluşturulmalıdır. Sorgulama tiplerinin önceden belirlenmesi ve gerekli yetkilendirmenin yapılması ile ilgili konular analiz sürecinde tamamlanmalıdır. Vatandaşın Noter’e gelip yaptıracağı işlem (Örnek : Vekaletname) Süreç Akışı İşlemin yapılarak belgenin oluşturulması (Örnek : Vekaletname Hazırlanması) Noter onayı Belge Elektronik ve Kağıt (Örnek : Vekaletname) Noterin e-imzası ile onaylanan belgenin veritabanına aktarımı Noterlik Paylaşım Sistemi Tarih : XX.XX.XXXX İşlem : Vekalet Vekalet Verenin TC Kimlik No : XXXXXXXXXX Vekalet Verilenin TC Kimlik No : XXXXXXXXXX Geçerlilik Süresi : XX.XX.XXXX Vekalet Konuları : XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX Diğer Konular : XXXXXXXXXXXXXXXXXX E-Belge Örnek bir sorgulama sürecinde yetkilendirilmiş kişinin (Örneğin noterin) Vatandaşın T.C. Kimlik numarasını girerek yapacağı sorgu sonucunda kişinin vekalet ve azilnamelerinin listesi alınabilir. Bu liste içinde geçerliliği bitmiş vekaletnamelerin listelenmesi veya vekalet konularına göre sıralama/sorgulama yapılması da sağlanabilir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 311 Noter tarafından yapılacak NPS sorgusu (Örnek : Vekaletname) Yetki Sorgulaması Süreç Akışı TC Kimlik No Girilerek Sorgulama (Örnek : Bu kişi için verilmiş vekaletler) Noterlik Paylaşım Sistemi Tarih : XX.XX.XXXX İşlem : Vekalet Vekalet Verenin TC Kimlik No : XXXXXXXXXX Vekalet Verilenin TC Kimlik No : XXXXXXXXXX Geçerlilik Süresi : XX.XX.XXXX Vekalet Konuları : XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX Diğer Konular : XXXXXXXXXXXXXXXXXX E-Belge Noter işlemler tarihçesi görüntüleme (Örnek : İlgili TC Kimlik nolu kişinin vekaletname geçmişi görüntülenmesi) TC Kimlik No : XXXXXXXXXX Vekaletnemaler XX.XX.XXXX tarihi XX.XX.XXXX tarihine kadar geçerli XXXXXXXXX TC Kimlik nolu kişi tarafından XXX noterince XXXXXXXX konuları için verilmiş Azilnameler .................... e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 312 Bütünsel Çalışma Prensibi Noterlerde yapılan işlemlerin vatandaşların T.C. kimlik numarası ile izlenmesini sağlayacak tek merkezde çalışacak bir yapı tasarlanacaktır. Burada kişinin üzerindeki vekaletleri, ortaklıkları ve işlemleri tam metinleri ile tüm noterler ve/veya yetkilendirilmiş kişiler tarafından görülebilecektir. Böylece takibi oldukça zor olan vekalet ve azil işlemleri kontrol edilebilecektir. Sistem web servisleri aracılığı ile istenilen kurumlarla veri paylaşımına imkan sağlar bir şekilde yazılacak, böylece UYAP entegrasyonu sorunsuz olarak yapılabilecektir. Veri Tabanı Yapısı Sistem temelinde iki veri tabanı barındırmalıdır. Bunlardan biri işlemleri diğeri de belgeleri tutacak bir veritabanı olmalıdır. Bu ayrım erişim sınırlandırması için de önemlidir. İki veri tabanına da yapılan her türlü erişim ayrıca kayıt altına alınmalıdır. Veri Saklanması ve Yedekleme Veri saklama ve yedekleme işleminin TNB tarafından belirlenecek politikaya göre yapılması gerekecektir. Ancak burada verilerin önemi düşünülerek Yüksek Güvenilirlikli ve Yedekli sunucular üzerinde sistemin çalışması şarttır. Verilerin bir kopyası belgenin yapıldığı noterde tutulacaktır. Felaket Kurtarma Merkezi Sistemin doğal afetler ya da başka bir nedenden ötürü devre dışı kalmasından dolayı oluşabilecek erişim sonrunlarını en aza indirebilmek için coğrafi olarak başka bir yerde felaket kurtarma merkezi kurulması gerekir. Bu TNB'nin sunucularında bulunan diğer veriler için de ayrıca çok önemlidir. Veriler felaket kurtarma merkezinde kurulacak olan yapıya gerçek zamanlı ya da makul gecikme süreli olarak aktarılmalı ve felaket durumunda sistem bu merkezden hizmetlerine devam edebilecek şekilde tasarlanmalıdır. Kayıplı ve kayıpsız çalışma koşulları TNB'nin gereksinimlerine göre tasarlanmalıdır. Veri Güvenliği Bu projede en önemli konulardan biri veri güvenliğidir. Özellikle veri tabanı erişimlerinin sınırlanması ve çalışacak olan sistemin kapalı bir ağ üzerinden hizmet vermesi önemlidir. Kapalı ağ kullanılmayan durumlarda veriler, web servisleri aracılığı ile, IP ve kimlik doğrulama sistemi ile paylaşılmalıdır. Verilerin tüm sorgu kayıtları tutulmalıdır. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 313 Noterlik Bilgi Paylaşım Sistemi Noter Noter Onay Kimlik / Vergi No İşlem Sorgulama Elektronik Belge İşlem Kimlik / Vergi No Tarih İşlem Kimlik / Vergi No Tarih Noter No İşlem Bilgisi Kayıt Noterler Birliği Noterlik Paylaşım Sistemi Kimlik / Vergi No Tarih / Vergi No..... İşlem Kimlik Tarih / Vergi No İşlem Kimlik ..... Tarih Kimlik /..... İşlem Vergi No Tarih Kimlik / Vergi No İşlem Tarih İşlem ..... ..... Kimlik / Vergi No Tarih İşlem Noterler için bir özel veya tüzel kişi ile ilgili işlemler listesini ve işlemlerin son durumunu bilmesi sağlanacaktır. Kimlik / Vergi No Kamu kurumları için bir özel veya tüzel kişinin (kamu kurumlarının ilgi alanına göre verilmiş iznine göre) işlemlerin son durumunu bilinmesi sağlanacaktır. İşlem Sorgulama İlgili Kamu Kuruluşu e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 314 Noterlik Belge Paylaşım Sistemi Noter Noter Onay İşlem Kimlik / Vergi No Tarih Noter No Kimlik / Vergi No İşlem Sorgulama Kimlik / Vergi No Tarih İşlem Kendi Belgelerinin tümü İzin Verilmiş belge Elektronik Belge Kayıt Noterler Birliği Noterlik Paylaşım Sistemi Kimlik / Vergi No Tarih / Vergi No..... İşlem Kimlik Tarih / Vergi No İşlem Kimlik ..... Tarih Kimlik /..... İşlem Vergi No Tarih Kimlik / Vergi No İşlem Tarih İşlem ..... ..... Kimlik / Vergi No Tarih İşlem Kimlik / Vergi No Talep üzerine (uygun olması halinde) belge İşlem Sorgulama İlgili Kamu Kuruluşu Noter kendi ürettiği belgeye elektronik olarak erişebilecektir. Diğer noterler için bir özel veya tüzel kişi ile ilgili işlemler listesinden noterler arasında paylaşılmasına izin verilmiş olan elektronik belgelere ulaşabilecektir. Diğer belgelerin elektronik olarak gönderilmesini talep edebilecektir. Kamu kurumları için bir özel veya tüzel kişinin (kamu kurumlarının ilgi alanına göre verilmiş iznine göre) işlemlerin son durumunu bilinmesi sağlanacaktır. Kurum bu işlemlere yönelik olarak ihtiyacı olan belgenin elektronik olarak gönderilmesini talep edecektir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 315 E.III. Araç Satışları Mevcut Düzenleme Ülkemizde ikinci el araç satışları için kullanımda olan süreçler 31 Aralık 2009 tarihinde değişime uğrayacaktır. Bugüne kadar araç alım satımını gerçekleştirecek olan tarafların notere başvurusu üzerine Noterlikte Emniyet Genel Müdürlüğü ve Maliye Bakanlığı’ndan alınan tescil ve vergi borcu olmadığına dair bilgiler ışığında tarafların rızalarının tespiti ile yapacakları akit noter tarafından onaylanarak satış işlemleri gerçekleştirilmekteydi. Mevcut düzenleme ile ülkenin her yerindeki 1500’ün üzerindeki noterde çalışmakta olan binlerce görevli araç satışını gerçekleştirmek için taraflara yardımcı olmaktadır. Noterler araç satışında oluşabilecek tüm sorulara yanıt verebilmekte, taraflar satışı gerçekleştirirken onlara destek olmaktadırlar. Bu konuda noterler ve Noterlik çalışanları yüksek tecrübeye sahiptir. Emniyet Genel Müdürlüğünün ve Maliye Bakanlığının üzerindeki iş yükünü almaktadırlar ve devlet adına vergi toplama işini gerçekleştirmektedirler. Herşeyden önemlisi bir sorun olduğunda sözleşmenin bir nüshasının saklanmasını sağlamakta ve anlaşmazlığın çözümü için adalet sistemine önemli bir destek vermektedirler. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 316 Yeni Düzenleme (Kasım 2009 tarihi itibarıyla, 2010 yılında yürürlüğe girmesi beklenen düzenleme) Yeni düzenleme ile işlemlerin hepsinin Emniyet Genel Müdürlüğünde yapılması ön görülmektedir. Bu düzenleme noterin görevlerinin bir kısmını (satış senedinin oluşturulması ve verginin tahsilatını) Emniyet Genel Müdürlüğünün belirli yerlerdeki trafik tescil bürolarına bırakılmaktadır. Araç satışlarını gerçekleştirmek için Emniyet Genel Müdürlüğü ASBİS adında bir bilgi teknolojileri projesini devreye almaya karar vermiştir. Yeni düzenleme, tarafların baskı altında olmadan satış işlemine verecekleri onaylarını teyid etmek, satış senedini Türk Adalet Sisteminin kabul ettiği bir biçimde saklayabilmek konusunda beklentileri karşılamaktan uzaktır. Ayrıca trafik tescil bürolarında destek sağlayacak görevliler sadece tescil konusunda bilgi sahibi olduklarından tarafların satış senedinin geneline ilişkin sorularına cevap vermekten uzak kalacaklardır. Trafik tescil bürolarında görevli memurların rotasyon ile sürekli değişmeleri söz konusu olduğundan belirli bir sürede tecrübeleneceklerini varsaymak mümkün değildir. Son olarak sayıları noterlerden çok daha az olan trafik tescil bürolarında büyük bir yoğunluğun yaşanması kaçınılmazdır. Sadece ruhsat yenileme işlemi için bile çok büyük yığılmaların yaşandığı büyük şehirlerdeki trafik tescil büroları vatandaşların şikayetlerine sebep olmaktayken yeni düzenleme şikayetleri, dolayısı ile memnuniyetsizliği arttıracaktır. Satış senedi çoğaltma işlemleri için bir kuyruk, vergi tahsilatı için bir kuyruk, tescil için bir kuyruk, satış senedi için başka bir kuyruk oluşacaktır. Önerilen Düzenleme e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 317 Yeni düzenlemenin getireceği sakıncaların ortadan kaldırılması için aşağıdaki şekilde bir süreç kullanılabilecektir. 1. Noterliklerle, Emniyet Genel Müdürlüğü arasında güvenli bir bilgi işlem bağlantısı kurulacaktır. 2. Notere başvuru e-noter sistemi aracılığı ile Internet üzerinden yapılabilecektir, böylelikle taraflar için satış senedi önceden hazırlanacak, gerekli tüm bilgiler taraflar notere gelmeden edinilmiş olacak ve taraflara randevu verilebilecektir. 3. Noterlik kendisine başvurmuş olan alıcı ve satıcı tarafın onaylarını mevcut sistemde olduğu şekilde alacak ve tüm işlemleri Emniyet Genel Müdürlüğüne yapılacak bilgisayar bağlantısı aracılığı ile gerçekleştirecektir. 4. Noter satış senedini onaylayacak ve bir nüshasını anlaşmazlık durumunda kullanılmak üzere güvenli bir şekilde saklayacaktır. 5. Noterlik vergi ile ilgili tüm tahsilatı gerçekleştirecektir. 6. Tüm tescil işlemini Noterlik tamamlayacak ve gerek satış senedini gerekse tescil belgesini vererek işlemi sonuçlandıracaktır. Bu önerilen sistem hiçbir noktada kuyruk oluşmasına izin vermeyecektir, zaten araç satışı konusunda tecrübeli olan Noterlik çalışanları tüm sorulara cevap verebilecek, Emniyet Genel Müdürlüğü’nün ASBİS sisteminin noterler tarafından kullanılması neticesinde bilgi güncellemesi anında ve doğru bir şekilde yapılabilecektir . Vergi tahsilatı için ayrıca Maliye Bakanlığının yeni insan kaynakları tahsis etmesine gerek kalmayacak, noterler mevcut sistemde yaptıkları şekilde tahsilatı devlet adına yapacaklardır. Tescil belgesinin de noterler aracılığı ile verilmesi ile birlikte vatandaşın işi tek bir noktadan çözüme kavuşturulacaktır. Önerilen bu sisteme geçmek için gereken altyapının tek eksiği Emniyet Genel Müdürlüğünün ASBİS bağlantısını sağlayacak yazılım arayüzünü noterler tarafından e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 318 kullanılabilir kılınmasıdır. Yeni sistemin bütün sakıncalarını ortadan kaldıracak bu önerilen sisteme geçiş, bir an önce, noterler ile Emniyet Genel Müdürlüğü arasında planlanarak devreye alınmalıdır. E.IV. Vekaletname ve Azilname Mevcut Düzenleme Bugünkü uygulamada vekaletname vermek isteyen taraf Noter’e bizzat başvurmaktadır. Noter, gerekli kimlik bilgilerini kontrol ettikten sonra kimin için (gerekli kimlik bilgileri ile birlikte) ve neleri içerecek bir vekaletname hazırlayacağını sormakta ve buna uygun olarak vekaletnameyi hazırlamaktadır. Vekaletname, başvuru sahibine teslim edilmektedir. Bir nüshası da noterlik arşivinde saklanmaktadır. Vekaletname başvurusu yapmış olan taraf vekiline vekaletnameyi vererek kullanılmasını sağlamaktadır. Vekaletname veren taraf belirli bir süre sonra vekalet verdiğini azletmek için notere başvurabilmektedir. Bu durumda gerekli kimlik ve vekalet koşulları değerlendirmesi yapılarak azilname hazırlanmaktadır. Öte yandan elinde vekaletname olan kişi azilnameden haberdar olarak veya olmayarak vekilliğe elindeki vekaletname ile devam edebilmektedir. Vekaletnameyi sunduğu yer de azilnameden habersiz olarak vekilmiş gibi işlemleri gerçekleştirmektedir. Durum ancak adli makamlara intikal edecek bir noktaya geldiğinde anlaşılmakta ve mağduriyet oluşmaktadır. Ayrıca vekaletnamenin suretinin çıkarılması gerektiğinde de farklı bir notere yapılan başvuru olduğunda incelenmesi ve azil işleminin gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğinin anlaşılması gerekebilmektedir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 319 Önerilen Düzenleme Önerilen sistemde vekaletname başvurusu yapacak olan taraf bu isteğini e-noterlik sistemi aracılığı ile Internet üzerinden yapabilecek ve gerek kendi, gerekse de vekalet vereceği şahısla ilgili bilgileri notere bu kanaldan aktarabilecektir. Böylelikle noter ön incelemeleri (Kimlik Paylaşım Sistemi gibi) gerçekleştirerek vekaletname verecek olana randevu vermesi mümkün olacak ve gelirken yanında getirmesi gereken belge ve evrakları isteyebilecektir. Böylelikle vekletname verecek olana da, notere de zaman kazandırılacaktır. Bu yeni sisteme geçildiğinde vekaletname vermek isteyenin Internet üzerinden başvuru yapmadan da direk olarak notere gelmesi mümkün olacaktır. Bu da Internet kullanmayan veya kullanmak istemeyenlere bir zorlama yapılmamış olması açısından önemlidir. Noter tarafından vekaletname konuları yazılacaktır (bu yazım sırasında sıkça kullanılan belirli bir sayıdaki vekaletname listesinden seçilebileceği gibi, vekaletname vermek isteyen özel isteklerini de belirtebilecektir). Gerekli onay işleminden sonra vekaletname talep etmiş olana gerek kağıt üzerinde vekaletname verilecek gerekse Noterlik Paylaşım Sistemi üzerinden bu vekaletnameyi kullanabilmek için gerekli yöntem açıklanacaktır (e-belge). Bireyin vekaletnameyi elektronik olarak kullanmayı talep etmesi durumunda kaç defa kullanabileceği, kimlerle (örneğin kamu kurumları) kullanabileceği açıklanacaktır. Vekaletname verenin uygun bulması durumunda gerekli elektronik belge kullanım miktarı kadar ücretlendirme yapılarak tahsil edilecektir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 320 Vekaletnameden ek suret (kağıt) veya ek kullanımların (elektronik) çıkarılması gerektiğinde vekaletname verenin Internet üzerinden başvurusu ile işlem başlatılacaktır. İşlemde ilk olarak Noterlik Paylaşım Sistemine bağlanılarak vekaletnameden sonra herhangi bir azilnamenin yapılıp yapılmadığı incelenecek, azilname yapılmamışsa tarafın istediği miktarda elektronik kullanım hakkı için işlem gerçekleştirilerek , e-imzalı kullanıcı adresine bu haklar gönderilecektir (bu işlem sırasında kayıtlı eposta sistemi kullanılabilecektir, ayrıca ücretin tahsilatı elektronik pos / sanal pos üzerinden yapılabilecektir). Bu durumda vekalet verenin notere kadar gelmesine bile gerek olmayacaktır. Vekaletnamenin bir nüshası elektronik olarak Noterlik Paylaşım Sisteminde bulunduğundan vekalet verecek olanın yanında vekaletnamenin bir örneğini getirmesi de gerekmeyecektir. Vekalet veren vekaletnameden kağıt üzerinde suret istiyorsa kendisine randevu verilerek noterliğe çağırılacaktır. Diğer işlemler için standart suret çıkartılması için uygulananlar yapılacaktır. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 321 Vekaletname vermiş olan tarafın azilname için başvurusunu da Internet üzerinden enoterlik sistemine yapması mümkün olacaktır. Bu durumda Noterlik Paylaşım Sistemine girilerek verilmiş olan vekaletname görüntülenecek, kişinin kimlik bilgilerinin doğrulanmasından sonra kişi randevu verilerek noterliğe çağırılacaktır. Vekalet verenin istekleri doğrultusunda azil işlemi gerçekleştirilerek kendisine azilname kağıt olarak ve elektronik olarak teslim edilecektir. Elektronik teslimat vekalet verilme işleminde olduğu gibi yapılacaktır. Noterlik Paylaşım Sistemine azilname işlemi kayıt olarak eklenecektir. Daha önceden verilmiş ve kullanılmamış elektronik vekaletnameler otomatik olarak iptal edilecektir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 322 Noterlik Paylaşım Sistemine bağlanma yetkisi verilmiş bir kamu kurumu kendisine verilmiş olan vekaletnamenin (kağıt olarak) uygunluğunu ve geçerliliğini kontrol edebilecektir. Bu amaçla vekaletname veren ve vekil tayin edilen kişinin kimlik numarası ile noter tarafından verilmiş olan numaranın kullanılması yeterli olacaktır. Bu bilgilerin uygun yetki ile donatılmış bir kullanıcı tarafından Internet üzerinden Noterlik Paylaşım Sistemine girilmesi durumunda sistem kişinin vekaletinin devam edip etmediğini, azil işleminin olup olmadığını bildirecektir. Noterlik Paylaşım Sistemi ile bağlanma yetkisine sahip kamu kurumları belirli bir tarihte belirli bir kişiye verilmiş olan vekaletnameleri görebileceklerdir. Elektronik olarak vekaletname verilmesi durumunda kullanım hakkı olarak verilen numaralardan biri ilgili vekaletname verilene teslim edilecektir. Elektronik olarak verilmiş olan bir vekaletname söz konusu olduğununda Noterlik Paylaşım Sistemi sorgulama yapan kişinin kendisine verilmiş olan numarayı girmesi gerekecektir, bu durumda sistem vekaletnamenin görüntülenmesini sağlayacak ve bir dökümünün (tekrar kullanıma izin vermeyen ancak dökümün yapıldığı tarihte uygun olduğunu belirten bir ibarenin belirtilmesi ile aktarımı yapılacaktır) alınması sağlanacaktır. Bu işlem için kayıtlı eposta sistemi kullanılacaktır. Elektronik kullanım gerçekleştikten sonra vekaletnamenin tekrar aynı numara ile görüntülenmesine izin verilmeyecektir. Bu sistemin kullanılması ile birlikte azilnameler ve vekaletnamelerle ilgili karışıklıklar sona erecek, vekaletnameler konusunda özellikle yargı makamlarınca bilgiye en hızlı ve güvenilir bir şekilde erişmek mümkün olcaktır. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 323 E.V. Protesto Mevcut Düzenleme Bugünkü uygulamada protesto çekmek isteyen alacaklı taraf Noter’e bizzat başvurmaktadır. Noter, gerekli kimlik bilgilerini kontrol ettikten (gerekli kimlik bilgileri ile birlikte) ve seneti de inceledikten sonra borçluya yönelik ödeme protestosunu hazırlamaktadır. Protesto ve damga ile işaretlenmiş senet başvuru sahibine teslim edilmektedir. Bir nüshası noterlik arşivinde saklanmakta, diğer bir nüsha ise borçluya posta yoluyla iadeli taahhütlü olarak gönderilmektedir. Protestonun borçluya ulaşıp ulaşmadığı postadan takip edilmektedir. Protestonun borçluya ulaşma veya ulaşmama bilgisi alacaklıya bildirilmektedir. Protestonun borçlu eline geçmesini takiben belirli bir süre içinde diğer yasal işlemlerin yapılması mümkün olabilmektedir. Bu nedenle kimi zaman postanın ele geçmemesi kimi zaman da postanın yetkisiz birileri tarafından alınmış olması nedeniyle asıl borçluya ulaşmaması gibi sorunlarla karşılaşılabilmektedir. En çok rastlanılan sorun ise borçlunun postayı almamasıdır. Noterler ise postanın yerine ulaşıp ulaşmadığını sürekli sorgulamak durumunda kalmaktadırlar. Önerilen Düzenleme Önerilen sistemde protesto başvurusu yapacak olan taraf bu isteğini e-noterlik sistemi aracılığı ile Internet üzerinden yapabilecek ve gerek kendi gerekse borçlu ile ilgili bilgileri notere bu kanaldan aktarabilecektir. Böylelikle noter ön incelemeleri (Kimlik Paylaşım Sistemi gibi) gerçekleştirerek protesto çekecek olana randevu vermesi mümkün olacak ve gelirken yanında getirmesi gereken belge ve evrakları (senetler, imza sirküleri v.s.) isteyebilecektir. Böylelikle protesto çekecek olana da notere de zaman kazandırılacaktır. Banklalar gibi çok sık protesto çekmekte olan tüzel kişilikler için işlemler daha da yüksek bir otomasyon sağlanarak, bir çok bürokratik zorunluluk baştan çözüme kavuşturulacağından hem noter için hem de banka için zaman tasarrufu sağlanacaktır. Bu yeni sisteme geçildiğinde protesto çekmek isteyenin Internet üzerinden başvuru yapmadan da direk olarak notere gelmesi mümkün olacaktır. Bu da Internet kullanmayan veya kullanmak istemeyenlere bir zorlama yapılmamış olması açısından önemlidir. Noter tarafından portesto çekilecek olan borçluların senetleri incelenerek kayıtları alınacaktır, bu senetlerden birer nüsha arşivlenmek üzere taranarak elektronik şekle de getirilecektir. Noter tarafından verilecek gerekli onay işleminden sonra talep etmiş olana gerek kağıt üzerinde protestonun bir kopyası verilecek, gerekse Noterlik Paylaşım Sistemi ve Kayıtlı e-posta / e-arşiv Sistemi üzerinden bu bu protestoyu kullanabilmek için gerekli yöntem açıklanacaktır (e-belge). Borçlunun e-posta adresine elektronik olarak protesto gönderilecektir. Bu durumda noterlik Kayıtlı e-posta ve e-arşiv Sisteminin avantajlarından yararlanılacak ve ilgilinin e-posta adresine giden protestonun hangi tarihte ulaştığı, hangi tarihte okunduğu güvenli bir şekilde kayıt altına alınmış olacaktır. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 324 Borçlu tarafın istediği takdirde alacaklının protesto konusu ettiği senetlere Internet üzerinden bakabilmesi mümkün olacaktır. Herhangi bir şekilde postada (PTT) oluşabilecek sorunlardan, gecikmelerden etkilenmek söz konusu olmayacaktır. Bu işlemin gerçekleşebilmesi için alacaklının borçlu tarafının elektronik posta adresine yapacağı bildirimleri kabul ettiğini senedin üzerine belirtmiş olması koşulunun uygulanması gerekecektir. Kamu tarafında çok sık olarak uygulanan tebligatlar için de benzer şekilde eposta adresi alınmasına bir süredir başlanılmış bulunulmaktadır, bu açıdan özellikle tüzel kişiler için uygulama alanı çok geniş bir süreç olacaktır. Protestonun Kayıtlı e-posta Sistemi içine dahil edilmemesi durumunda benzer bir uygulamayı PTT, Bankalar Birliği gibi kurumların başlatması mümkün olacağından noterler için önemli bir iş alanı kaybedilecektir. Kaybedilen iş alanında görev alacak olanların (PTT, Banklar Birliği gibi) noterler gibi güvenilirlik özelliği bulunmadığından bu alanda ciddi adli problemler ortaya çıkabilecektir. Bu nedenle sadece protesto süreçleri için değil aynı zamanda tebligat süreci, hesap özeti, teklifname, ihtarname, ihbarname, ibraname gibi bir çok süreç için de Kayıtlı e-posta Sisteminin kurulması önem arz etmektedir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 325 e-noterlik Protesto Önerilen Düzenleme Senet ve borçlu bilgileri aktarılır Protesto çekme başvurusu (Internet üzerinden) Kimlik Paylaşım Sistemi Davet İstenilen Belgeler (Senetler) İnceleme, Hazırlama, Bilgi Toplama Kimlik, Yetki ve İşlem Doğrulama Teyid Ödeme Onaylama Kayıtlı e-posta adresi olan borçluya gönderim anında elektronik olarak yapılır Kayıtlı e-posta ve Arşiv Sistemi Protesto (elektronik ve kağıt) Damgalı Senetler (iade) Borçlunun protestoyu aldığı tarih ve saat alacaklıya elektronik olarak bildirilir Borçlunun protestoyu aldığı tarih ve saat kaydedilir e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 326 E.VI. Defter Onayı Mevcut Düzenleme Bugünkü uygulamada defter onayı isteyen taraf Noter’e bizzat başvurmaktadır. Noter, gerekli bilgileri kontrol ettikten sonra defterin herbir sayfasına mührünü basarak defteri onaylamaktadır. Ayrıca defterin ilk sayfasına defter açılışı yapılarak, onayın hangi noter tarafından hangi istekli için verildiğini, kaç sayfadan oluştuğu ve benzeri bilgileri de içeren bir sayfa yapıştırılır. Böylelikle deftere daha sonradan herhangi bir ek sayfa konulmasının ya da bir sayfasının ortadan kaldırılmasının önüne geçilmekte ve ilgili mevzuat gereği defter kontrolü yapacak olana güvenli ortam sağlanmaktadır. Defter onaylandıktan sonra ilgili tarafa teslim edilmektedir. Getirilmesi beklenen mevzuattaki düzenleme ile işletmelerin defterleri elektronik olarak tutmasının önü açılacaktır. Hali hazırda defterleri elektronik olarak hazırlamak ancak noter mührü ile onaylanmış defterlere basmak yükümlülüğü bulunmaktadır. Noter mührünü taşıyan onaylı defterlerin ortadan kaldırılması gündeme gelebilecektir. Önerilen Düzenleme Elektronik olarak defterlerin tutulmasını ve kağıt ortamına hiçbir durumda aktarılmadan sistemin çalışması mevzuat gereği ortaya çıkacak olursa, güvenli elektronik defter tutulmasının sağlanabilmesi için e-noterlik hizmetlerinden faydalanmak gerekli olacaktır. Önerilen sistemde ilgili tarafın kanuni olarak tutmakla yükümlü olduğu defterlerini elektronik olarak tutmayı istediğini, kanunla belirlenmiş kuruma bildirmesinden sonra ilgili defterini, tutacağı işletme ortamının (genelde muhasebe uygulaması) veri tabanının tıpkı mevcut sistemde kullanılmakta olduğu gibi defter tastiğini sağlayacak şekilde bir notere başvurarak tespit ettirmesi gerekecektir. Elektronik defter onayı için ilgili taraf notere hangi uygulamayı kullandığını, kaç elektronik sayfa veya satırlık bilgi için onay istediğini belirtecektir. İlgili noter e-noterlik sistemini kullanarak önce bir açılış kaydı yaratarak ilgili kanuni elektronik defterin ilk sayfasını elektronik olarak mühürleyecektir. Bu mühür işlemi için kullanılan şifreleme sadece noterlik tarafından verilecek ve saklanacaktır. Gerektiğinde bir elektronik defterin elektronik mührünün doğruluğu ilgili noterden kontrol edilecektir. Elektronik olarak defter onayının ikinci aşaması ise defter dönemi için kaç sayfa veya satır onayı istendiği olacaktır. Bu durum yine elektronik defter açılış kaydında yer alacaktır. Böylelikle elektronik olarak silinecek bir satır ya da sayfa tespit edilebilecektir. Ancak klasik defterde olduğu gibi herhangi bir satırı veya sayfayı bir kere yazıldıktan sonra ortadan kaldırmadan iptal etmek (tıpkı şimdi kullanımda okunur şekilde bırakmak kaydı ile üzerine bir çizgi çekerek iptal etmek gibi) mümkün olacaktır. Kanuni elektronik deftere kayıt yapılırsa (ilgili uygulama aracılığı ile – örneğin muhasebe uygulaması) noterlik tarafından elektronik sayfa veya satırlama ortamından eksiltilme yapılacaktır. Noterlik tarafından verilmiş ve bu bilginin bulunduğu elektronik dosya hiçbir şekilde müdahale edilmeden işletme sisteminde korunacaktır. Dönem içinde elektronik defterin bitmesi durumunda e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 327 noterden yeni elektronik defter sayfa veya satırı tedarik etmek mümkün olacaktır. Önerilen sistem güven ortamının korunmasını sağlayacaktır. Böylelikle herhangi bir tereddüt yaratmaksızın klasik kağıt ortamının güveni ilgili teftiş ve değerlendirme organizasyonalarına verilmiş olacaktır. Önerilen sistem e-noterlik uygulaması kayıtlı e-posta ve kayıtlı e-arşiv sisteminin bir parçası olacaktır. Öte yandan elektronik defterlerin tam olarak uygulamaya alınabilmesi için bu defterleri tutacak uygulamaları gerçekleştiren firmaların Türkiye Noterler Birliği’nden her sürüm için gerekli uygulama ortamını oluşturduklarına dair onay almaları gerekecektir. Bu onay işlemi de bir gelir ortamı yaratacaktır. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 328 e-noterlik Defter Onayı Önerilen Düzenleme İşletme ve kullanılacak onaylı uygulama bilgileri aktarılır Elektronik Defter Onayı başvurusu (Internet üzerinden) Maliye ve TNB Davet İstenilen Belgeler İnceleme, Hazırlama, Bilgi Toplama Kimlik, Yetki ve İşlem Doğrulama Teyid Onaylama Ödeme Kayıtlı e-posta ve Arşiv Sistemi Mühürlü Elektronik Defter Dosyası e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 329 e-noterlik Elektronik Defter Uygulama Onayı Önerilen Düzenleme İşletme bilgileri aktarılır Maliye Uygulamada yapılması gereken teknik istekler Davet İstenilen Belgeler (ilgili onaylı uygulama) Elektronik Defter Uygulaması Onayı başvurusu TNB’ye (Internet üzerinden) İnceleme, Hazırlama, Bilgi Toplama Kimlik, Yetki ve Test Ödemesi Testler Onaylama e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 330 E.VII. İki Noter Bir İşlem e-Noterlik modelinde, birden fazla tarafı ilgilendiren tek bir işlemi aynı anda iki ayrı lokasyonda bulunan noterlerle yapmak mümkün olacaktır. Noterde birden fazla kişinin başvurusu ve/veya onayı ile gerçekleştirilen işlemlerde taraflar fiziksel olarak aynı anda aynı noterde olamayabilirler. Bu durumda taraflar aynı anda farklı lokasyonlarda bulunan noterlere işlemin gerektirdiği belgeler ile fiziksel olarak ulaşıp müracaatlarını yaparlar. Noterler elektronik ortamda e-imza yoluyla ve gerekli belgeleri elektronik ortamda paylaşarak işlemi yapabilirler. Bu işlemler Sözleşme, Hisse Devri, Kira Sözleşmeleri, İhale Sözleşme Devri, Rehin Sözleşmesi, Vasiyetname, Fesihname, Kefaletname, Sulhname gibi işlemler olabilir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 331 E.VIII. NPS ve KEP Örnekleri Noterlik Paylaşım Sistemi Noterlik bilgi ve belgelerinin paylaşımına yönelik Noterlik Paylaşım Sisteminde yeniden tanımlanarak gerçekleştirilebilecek mevcut noterlik süreçleri aşağıda listelenmiştir. Vekaletname Azilname Defter Onayı (elektronik defter) Araç Satış Şirket Sözleşmesi Hisse Devri Kira Sözleşmeleri (özellikle şirketler için) Vasiyetname Sulhname Tahkimname Konşimento Vakıf Senedi İmza Sirküleri Kayıtlı e-Posta ve e-Arşiv Sistemi Tarafların belirli tarihte bulundukları durumun tespiti veya bir tarafın diğer bir tarafa yapacağı gönderimin ister bilgi isterse belge anlamında kaydının alınmasının talep edilmesi durumuna yönelik Kayıtlı e-posta ve e-Arşiv Sisteminde yeniden tanımlanarak gerçekleştirilebilecek mevcut noterlik süreçleri aşağıda listelenmiştir. Protesto Hesap Özeti Emanet (elektronik olanlar veya olabilenler için) Sözleşme Sözleşme Devri Örnek İhtarname İhbarname İbraname Fesihname Kefaletname Taahhütname Muvakkkatname Kredi ve Yediemin Sözleşmesi e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 332 Borç Senedi Zirai Borç Senedi Beyanname Feragatname Teklifname Teminat Senedi Temlikname E.IX. Türkiye Noterler Birliği İletişim Ağı Önerileri Türkiye Noterler Birliğine Ait İletişim Ağının Kurulması Tüm noterlerin, noter odalarının ve Türkiye Noterler Birliğinin birbirine bağlantısı için bağımsız bir iletşim ağı kurulması ile ilgili olarak bazı cihazların ve iletişim hatlarının satın alınması gerekmektedir. Bu satınalma dışında iletişim hatlarının yönetimi, sorunlarının giderimi gibi konular için kalifiye insan kaynağı gereksinimi olacaktır. Bu iş istenildiği takdirde dış kaynak kullanılarak (destek hizmetleri için TNB kadrosuna personel alınmadan da) yerine getirilebilecektir. Söz konusu iletişim ağı kurulduğunda noterlerin bağımsız olarak Internet’e çıkışı yerel olarak sağlanacak ve güvenli bir iletişim ağı altyapısı ile merkezde yer alan uygulamalara ulaşımı gerçekleştirilecektir. Bu tür bir ağ ile noterler arası tüm iletişimin kablolu veya kablosuz servis sağlayıcılara (Türk Telekom, Turkcell, Vodafone, Avea gibi) gereksinim duyulmadan ücretsiz olarak gerçekleştirilmesi mümkündür. Bu iletişim çözümleri arasında sesli görüşme, görüntülü görüşme, uygulama paylaşımı, eğitim hizmetleri ve elbette veri iletişimi bulunabilecektir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 333 NOTERLER İLETİŞİM AĞI Gereksinim Yeni e-noter uygulamalarının, noterlik paylaşım sisteminin, kayıtlı e-posta hizmetlerinin ve bunlara benzer diğer modern noterlik uygulamalarını devreye alınması ile birlikte, noterler arasında ve noterlerle Türkiye Noterler Birliği arasında bir iletişim ağının kurulması zorunluluğu gündeme gelecektir. Öte yandan 1 Mayıs 2010 tarihinde devreye alınması kanuni zorunluluk olan ikinci el araç satış uygulaması nedeniyle noterlerin Emniyet Genel Müdürlüğü ve Maliye Bakanlığına bir bilişim ağı ile erişim sağlamaları gerekli hale gelmiştir. Bu erişim ile noterler söz konusu kamu kurumlarından bilgi alacaklar, bu bilgilerle işlem yapacaklar ve güncellenmiş bilgileri (araç el değişimi, tescil v.s.) bu kurumların bilgisayarlarına işleyeceklerdir. Bu uygulama halen kullanımda olan nüfus ve adres bilgileri erişiminden farklı olarak sadece görüntüleme değil aynı zamanda bilgi değişikliği de içermektedir. Bu nedenle bu kamu kurumlarına bağlantının bir merkezden, web servisler kullanılarak ve güvenli bir ağ üzerinden yapılması gerekmektedir. TNB ile gerek Emniyet Genel Müdürlüğü gerekse Maliye Bakanlığı arasında özel bir iletişim ağı kurulacaktır. Noterler’le TNB arasında güvenli bir iletişim ağı kurulması gerekliliği ortaya çıkmıştır. Bu ağ hem ikinci el araç süreçleri için devreye alınmalı hem de gelecekte gündeme gelecek tüm yeni uygulamaları destekleyecek nitelikte olmalıdır. Mevcut Durum GÜVENLİK NEDENİYLE KAPATILMIŞTIR e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 334 GÜVENLİK NEDENİYLE KAPATILMIŞTIR e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 335 Çözüm GÜVENLİK NEDENİYLE KAPATILMIŞTIR e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 336 . Yukarıda yer alan iki alternatif çözüm için gereken doanımlar noterler birliği tarafından temin edilebilir. Bunun için gereken şartnameler hazırlanabilir veya hazırlattırılabilir. Satın alınacak donanımlar ve bunlarla ilgili hizmetler için TNB bir ihaleye çıkabilir. Öte yandan söz konusu çözümün şartnamesi yazıldıktan sonra (özellikle ikinci alternatif için) bir servis sağlayıcıya (Türk Telekom-Avea, Superonline-Turkcell, Borusan-Vodafone v.b.) hatların bir kaç yıllık abonelik sözleşmesi karşılığında (abonelik bedeli yine aylık ödenmek üzere) sözleşme yapılabilir. Bu durumda donanım maliyetleri (dolayısı ile ilk yatırım maliyetleri) konusunda önemli bir tasarruf sağlanmış olabilecektir. Ayrıca söz konusu iletişim ağının yönetimi konusunda servis sağlayıcıya yükümlülük verilerek, bu konuda önemli bir başka tasarruf daha sağlanacaktır. Öte yandan belirli bir operatöre bağlanılmış olacağı için yeni oluşacak operatörler ve tarife değişikliklerinden zaman içinde faydalanmak imkanı ortadan kalkacaktır. GÜVENLİK NEDENİYLE KAPATILMIŞTIR Değerlendirme Türkiye Noterler Birliğinin kendi iletişim ağını kurması durumunda iletişim ağı yönetimi için insan kaynağı tedarik edilmesi dışında çözüm bekleyen önemli bir konusu bulunmamaktadır. Maliyetlerin büyük bir bölümü zaten satın alınmış olan ürün ve hizmetlerin varlığından dolayı yapılmayacaktır. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 337 F. YENİ UYGULAMALAR F.I. Kayıtlı e-posta Elektronik postaların en önemli avantajı hızlarıdır. Muhatabınız dünyanın neresinde olursa olsun, internet erişimi olanağına sahip ise, genel olarak bir kaç saniye gibi çok kısa bir sürede gönderiyi alması mümkündür. Ancak, en büyük dezavantajı elektronik bir veri olması nedeniyle gönderici, alıcı, içerik ve gönderilme ve alma zamanları konusunda her türlü soru işareti oluşabilir. Genel olarak elektronik imza ile içerik ve gönderici konusundaki sorunlar aşılsa da, muhataba ulaşıp ulaşmadığı ve ulaşma zamanı ile ilgili sorunlar klasik Elektronik Posta ile aşılamamaktadır. Bu nedenle klasik e-postanın tebligatların elektronik ortamda yapılması için kullanılma olanağı bulunmamaktadır. Bununla birlikte, teknolojik gelişmeler elektronik postaların kayıtlı hale getirilmesine ve muhataba ulaşıp ulaşmadığı ve ulaşma zamanına ilişkin soru ve sorunlara çözüm getirmesi mümkün hale gelmiştir. Klasik tebligatın yavaşlığı karşısında adli ve idari makamlarca KEP’in bir tebligat aracı olarak kullanılması çalışmaları hız kazanmıştır. Bu kapsamda Adalet Bakanlığı tarafından Tebligat Kanunu’nda bir değişiklik tasarısı hazırlanarak elektronik posta ile tebligatın önü açılmaya çalışılmış, TTK Tasarısı’nda şirketlere elektronik posta kullanma zorunluluğu getirilmesi gündeme gelmiştir. Diğer yandan BTK tarafından daha teknik düzeyde çalışmalar yapılarak KEP’in kullanılması için bir tasarı taslağı hazırlanmıştır. Türksat bu konudaki çalışmalarda etkin görev üstlenmiş ve PTT’de adli tebligatlardaki mevcut konumunu kaybetmemek için çalışmalara dahil olmuştur. Gelinen noktada 2010 içerisinde KEP’in yasalaşması kaçınılmaz olarak görülmektedir. Bilindiği üzere TTK’nın mevcut düzenlemelerine göre tacirler arasında yazışmalar ispat yönünden şekle tabi olup, yazışmaların iadeli taahhütlü veya noter aracılığıyla yapılması bir ispat şartıdır. Bu nedenle bir çok şirket tarafından taraflar arasındaki ilişkinin belirli dönemlerinde iadeli taahhütlü mektubun içeriğe ilişkin ispat sorunları doğurması nedeniyle Noterler aracılığıyla ihtarname veya ihbarname gönderilmektedir. KEP ile ilgili düzenlemelerin yapılması ve TTK gereği veya teknolojik gelişmeler gereği başta tacirler olmak üzere bir kişi ve kuruluşun resmi nitelikteki yazışmaları KEP üzerinden yapmaya başlaması durumunda ihtarname ve ihbarnamelerin noter üzerinden yapılmasına bir gerek kalmayacaktır. Bu nedenle TNB’nin KEP’ten uzak kalması kısa dönemde bile Noterler açısından ciddi sorunlar doğurabilir. KEP’in kullanıldığı İtalya’da Noterler KEP servis sağlayıcısı olarak görev almışlardır. KEP’in genel işleyiş şekli şu şekildedir: Bilişim teknolojilerinin ve KEP kullanımının yaygınlığı gözönüne alınarak kurulacak yapının hybrid bir yapıda olması önerilmektedir. Böylelikle Kayıtlı Elektronik Posta ile gönderilmesi mümkün olmayan ve muhataba ulaşılamayan durumlarda klasik yoldan ulaşılması ve tebligatın bu şekilde gerçekleştirilmesi mümkün olacaktır. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 338 KEP sistemine dahil olan bir gönderici hazırlamış olduğu içeriği KEP sistemi üzerinden muhataba ulaştıracaktır. Bu nedenle muhatabın da KEP sistemine dahil olması gereklidir. Muhatabın KEP sistemine dahil olmaması durumunda klasik yoldan basılı belge muhataba ulaştırılacaktır. Muhatabın da KEP’e dahil olması durumunda e-posta kaydı gerçekleştirilmek suretiyle muhataba gönderilecek, gönderilen ileti, yasal olarak tercih edilecek sisteme göre muhatabın posta kutusuna ulaştığı, muhatap tarafından alındığı veya okundu teyidi alındığı anda veya bunlardan N gün sonra yapılmış sayılacak ve klasik tebligat ile aynı sonuçları doğuracaktır. KEP sisteminde e-postanın içeriği KEP servis sağlayıcısının okuyabileceği bir kayıt değildir. Ancak, KEP servis sağlayıcısı e-postanın içeriğinin neden ibaret olduğunu teknik olarak bilebilecek durumdadır. Yani ihtilaf halinde gönderici tarafından gönderildiği iddia edilen içerik ile gerçekte gönderilen içeriğin aynı olup olmadığı teknik yöntemlerle belirlenebilir durumda olacaktır. KEP servis sağlayıcısının önemli bir görevi de içeriği belirli bir süre muhafaza etmek olacaktır. Muhafaza edilen içeriği ilgililerin daha sonra ulaşması olanaklı kılınacak, ayrıca, gerektiğinde adli makamlara ve kanunen yetkili kılınan diğer yerlere ibraz edebilme olanağına sahip olacaktır. KEP sistemi aracılığıyla gönderici, gönderilme zamanı, muhatap, muhataba ulaşma veya ulaşmış sayılma zamanı ile içerik (içeriğin servis sağlayıcı tarafından görülmesi mümkün olmayacaktır) tamamen kayıt altına alınmış olacaktır. TNB kayıtlı e-posta sistemi ile ilgili olarak servis sağlayıcı hizmetini karşılayabilecek bir altyapıya sahiptir. Noterler güven kurumu oldukları için bu işi en iyi şekilde yerine getirecek kurumdur. Basit bir e-tebligat süreci şekilde gösterildiği biçimde olacaktır. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 339 KAYITLI e-POSTA İŞLEYİŞ e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 340 e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 341 e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 342 Yapılması gereken yüksek kapasiteli disk birimleri üzerinde kümeleme ile e-posta sunucularının kurulması ve bu e-posta sunucuları üzerinden giden e-postaların veri tabanında gönderen, alıcı, başlık, gönderim zamanı, iletim zamanı, okuma zamanı, e-posta veri bütünlüğü imzasıyla birlikte zaman damgası bilgilerinin saklanmasını gerektirir. Bu servis periyodik ya da e-posta başına fiyatlandırılabilir. Sistem TNB için ek bir yatırım gerektirmektedir. İlgili kurum ve kuruluşlarca (Hybrid çözüm için PTT) protokol imzalanması gerekebilir. Yeni mevzuat düzenlemesi ve ilgili mevzuatta (Noterlik Kanunu, Tebligat Kanunu, CMK, HUMK vb..) değişiklik yapılmasını gerektirmektedir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 343 F.II. Kayıtlı e-arşiv Sistemi Dijital belgeler her geçen gün sayıca arttığı gibi dijital belgelere verilen hukuki değer de nerede ise basılı belgeye eşdeğer hale gelmiştir. Dijital belgelerin niceliksel ve niteliksel önemlerinin artması bu belgelerin elektronik arşivlerde tutulmasını, gerektiğinde daha sonradan kullanılabilir olmasını gerekli kılmaktadır. Dijital belgelerdeki en önemli sorun, yukarıda belirtildiği üzere her zaman değiştirilebilir olmalarıdır. Bir dijital verinin sonradan değişip değişmediği güvenilir üçüncü kişinin içeriğin değişmediğini onaylamasına bağlıdır. e-Noter sistemi içerisinde kurulacak olan bir e-Arşiv sistemi sayesinde gerçek ve tüzel kişilere belirli bir anda hangi dijital veriye sahip olduklarını belgelendirme olanağı sunabilecektir. Ayrıca istenildiğinde bu verinin Noter tarafından muhafazası, ilgilinin talebi, adli veya idari bir süreç nedeniyle ibrazı, elektronik kopyasının hazırlanması da sağlanabilecektir. Kayıtlı Elektronik Posta sisteminin kurulması Noterin ve Noterler Birliği’nin Kayıtlı e-Arşiv sistemini kurması için gerekli alt yapıyı sağlayacaktır. Sistem genel işleyiş olarak aynıdır. Sadece belgenin saklanma amacı farklıdır. Sistem TNB için ek bir yatırım gerektirmektedir. Yeni mevzuat düzenlemesi gerektirmektedir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 344 KAYITLI e-ARŞİV İŞLEYİŞ e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 345 e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 346 e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 347 e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 348 e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 349 e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 350 F.III. Elektronik Tebligat Kayıtlı Elektronik Posta sisteminin asıl kullanılacağı alanın elektronik tebligat olduğu yukarıda açıklanmıştır. Bu anlamda adli ve idari tebligatlar KEP sistemi üzerinden yapılabilecektir. Sistem KEP alt yapısı içerisinde yürütülecektir. Sistemin işleyişi tamamen KEP’teki gibidir. Sadece tebligat kanunu hükümleri çerçevesinde işlem yürütülecektir. Gereksinimler KEP’tekine bağlıdır. KEP’e ek bir yatırım ve mevzuat değişikliği gerektirmemektedir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 351 F.IV. E-imza Sertifika Sağlayıcılığı Raporumuzun ekler bölümündeki İtalya örneğinde görülebileceği ve yukarıda da bahsedildiği gibi Latin Noterler Birliği ilke kararları çerçevesinde TNB’nin en azından noterler için güvenli elektronik imza sertifika sağlayıcılığını üstlenmesi gerekmektedir. TNB’nin mevcut alt yapısı ve e-Noterlik projesi kapsamında geliştirilecek diğer hizmetler TNB’yi sadece noterlere değil talep eden kişi ve kuruluşlara da e-İmza sertifika sağlayıcısı olabilecek alt yapıya sahip kılacaktır. TNB elektronik altyapısı, elektronik imzalarda bir otorite olarak çalışabilir. Bu durumda eimza dağıtan bir merkez olabileceği gibi, Türkiye için yetkili kök sertifika sağlayıcılığı da yapabilir. Kök sertifika sağlayıcılığı belirli kurumlarca verilen elektronik sertifikanın doğrulanması için kullanılan bir yapıdır. Bunun için yüksek hızlı internet bağlantısı ve kümeleme ile kurulacak sunucular yeterli olacaktır. Bu servisin ücretlendirmesi sertifika başına yapılmalıdır. Bu hizmet Noterler tarafından değil Noterler ve/veya kişiler için TNB tarafından verilebilecek bir hizmettir. Sistem TNB için ek bir yatırım gerektirmektedir. İlgili mevzuatlarda (Elektronik İmza Kanunu, Noterlik Kanunu) değişiklik yapılmasını gerektirmektedir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 352 F.V. Gayrımenkul Satışı Gayrimenkul satış işlemi bir çok ülkede doğrudan Noterler tarafından verilebilen bir hizmettir. Bu konuda daha öncede bir çok çalışma yapılmış ve konu TNB tarafından haklı olarak dile getirilmiştir. e-Noter’lik projesi kapsamında kurulacak alt yapı ve Noterlik Paylaşım Sistemi gayrimenkul satış işleminin doğrudan noterler tarafından tek hizmet noktasında tamamlanmasını olanaklı kılacaktır. Böylelikle vatandaşlar birden fazla noktadan ve gayrimenkulün bağlı bulunduğu tapu sicil müdürlüğünden bağımsız şekilde alım satım işlemlerini gerçekleştirebilecektir. TNB tarafından e-Noter hizmetlerinin yukarıda açıklanan şekilde aynı anda iki farklı noterde elektronik ortamda verilmesi sistemi benimsendiği takdirde satıcı ve alıcı farklı coğrafi bölgelerde bile iki farklı noter aracılığıyla alım satımı yapabileceklerdir. Gayrimenkul satışının gayrimenkulün bulunduğu coğrafi bölgeden bağımsız şekilde ve alıcı ile satıcının aynı anda farklı noterlerde işlem yapabilecek hale gelmesi vatandaşlara büyük bir kolaylık sağlayacaktır. Sistemin işleyişi sırasında Tapu Sicil ve Belediye ile elektronik ortamda veri alışverişi yapılabilecek bir sistem kurulması gerekecektir. Sistemin kurulması sırasında yaşanacak temel sıkıntı her bir belediyenin ayrı bir tüzel kişiliğinin olması ve İçişleri Bakanlığı’nın vesayet denetimi dışında bağımsız idareler olması nedeniyle belediyelerin sisteme entegre edilmesinde sorunlar yaşanabilecektir. Bununla birlikte belediyelerdeki hizmet yarışı nedeniyle hızla bir çok belediyenin gerekli hazırlıkları yapacağı düşünülmektedir. Sistem TNB için ek bir yatırım gerektirmektedir. İlgili kurum ve kuruluşlarca protokol imzalanması gerekebilir. İlgili mevzuatta kapsamlı değişiklik yapılmasını gerektirmektedir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 353 Gayrımenkul Satışı Olası İş Akışı a. Tanım b. Sürecin Yapılma Adımları c. Girdiler Alıcı ve satıcı taraflar arasında tapuda kayıtlı, gayrimenkul malların satışı ile ilgili sözleşme ve tescilin yapılması ile ilgili işlemlerin noterde düzenleme şeklinde gerçekleştirilmesi ve bu işlem ile ilgili resmi belge Alıcı ve satıcı notere başvurur Belediyeden emrak ve varsa –işyeri ise- çevre temizlik vergileri ile ilgili ödemelerin yapılıp yapılmadığı gayrimenkulün bulunduğu belediye e-Belediye hizmeti olarak veriyorsa elektronik ortamda, e-Belediye hizmeti verilmiyorsa taraflarca ibraz edilmek suretiyle sorulur. Eğer gayrimenkulün satışı için üçüncü bir kişinin muvafakati veya mahkemenin izni gerekmekte ise bu izin veya muvafakat getirtilir. Alıcı yabancı ise yabancılara satışa ilişkin özel kurallar uygulanır. Taraflar tapu sureti, ilişiksizlik belgeleri, kimlik / şirket evrakları ile satış işlemi için başvurur Alıcı tarafça DASK yaptırılır Noterlik belgelerin tamam olup olmadığını kontrol eder Belgeler tamam değilse tamamlanması için geri gönderilir Belgeler tamamsa 4 nüsha satış sözleşmesi düzenlenir Vergi ve diğer mali yükümlülükler yerine getirilir Satış sözleşmesinin bir kopyası alıcıya teslim edilir Satış sözleşmesinin bir kopyası satıcıya teslim edilir Satış sözleşmesinin bir kopyası saklanmak üzere noterlikte kalır Satış sözleşmesinin bir kopyası elektronik ortamda Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü’ne gönderilir. Kimlik bilgileri/şirket evrakları e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 354 Adres bilgileri, Tapu bilgileri Belediyeden ilişiksiz belgesi, d. Bağlantılı Kurumlar e. Çıktılar Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü Belediye Vergi dairesi DASK Alım satım sözleşmesi e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 355 Gayrimenkul Satışı Alıcı Satıcı Belediye Vergi Dairesi ve DASK Noter Tapu Alıcı ve satıcı Notere başvurur Ön inceleme (Taraf evrakları) Tapu sureti ve diğer belgeler online gönderilir. İşlem avansı ödenir. Belediyeye bağlanarak imar bilgilerini inceler. Beyan değeri alınır. Tapuya bağlanarak tapu bilgilerini inceler Evet Eksiklikler giderilir Gayrimenkulün satışna engel var mı? Emlak ve çevre temyizlik vergisi ödenmiş mi Hayır Evet Hayır Emlak vergileri ödenir DASK yapılmış mı? Evet Hayır DASK Yapılır Alım satım sözleşmesi hazırlanır (4 nüsha) Alım satım vergileri tahsil edilir (e-Tahsilat) Tapu ücretleri tahsil edilir (e-Tahsilat) Noter işlem ücretleri tamamlattırılır İmza İmza Onay Satım Sözleşmesi Satım Sözleşmesi Kayıt bilgisi Satım Sözleşmesi e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 Satım Sözleşmesi 356 Gayrimenkul Satışı : İpotekli Alıcı Satıcı Belediye Vergi Dairesi ve DASK Noter Tapu Banka Alıcı ve satıcı Notere başvurur Tapu sureti ve diğer belgeler online gönderilir. İşlem avansı ödenir. Ön inceleme (Taraf evrakları) Belediyeye bağlanarak imar bilgilerini inceler. Beyan değeri alınır. Tapuya bağlanarak tapu bilgilerini inceler Evet Eksiklikler giderilir Gayrimenkulün satışna engel var mı? Emlak ve çevre temyizlik vergisi ödenmiş mi Hayır Evet Hayır Emlak vergileri ödenir DASK yapılmış mı? Hayır Evet DASK Yapılır Alım satım sözleşmesi hazırlanır Alım satım vergileri tahsil edilir (e-Tahsilat) Tapu ücretleri tahsil edilir (e-Tahsilat) Noter işlem ücretleri tamamlattırılır İmza Satım Sözleşmesi İmza Satım Sözleşmesi Onay Kayıt bilgisi Satım Sözleşmesi Satım Sözleşmesi İpotek sözleşmesi hazırlanır İmza İmza Onay İpotek Sözleşmesi İpotek Sözleşmesi e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 İpotek Sözleşmesi İpotek Sözleşmesi 357 Gayrimenkul Satışı : Alıcı ve satıcı iki farklı noterde Alıcı Noter 1 Noter 2 Satıcı Alıcı Notere başvurur Tapu sureti ve diğer belgeler online gönderilir. İşlem avansı ödenir. Hayır Tapu Belediye Vergi Dairesi ve DASK Satıcı Notere başvurur Ön inceleme Ön inceleme Tarafların iradeleri örtüşüyor mu? Tapu sureti ve diğer belgeler online gönderilir. İşlem avansı ödenir. Evet Tapuya bağlanarak tapu bilgilerini inceler Belediye bağlanarak imar bilgilerini inceler. Beyan değeri alınır. Gayrimenkulün satışna engel var mı? Hayır Emlak ve çevre temyizlik vergisi ödenmiş mi Evet Hayır DASK yapılmış mı? Emlak vergileri ödenir Evet Hayır Alım satım sözleşmesi hazırlanır (5 nüsha) DASK Yapılır Alım satım vergileri tahsil edilir (e-Tahsilat) Tapu ücretleri tahsil edilir (e-Tahsilat) Noter işlem ücretleri tamamlattırılır İmza İmza Onay Satım Sözleşmesi Satım Sözleşmesi Satım Sözleşmesi Satım Sözleşmesi Satım Sözleşmesi e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 Kayıt bilgisi 358 F.VI. Adli Sicil Belgesi Noterlik Paylaşım Sistemi üzerinden UYAP, T.C.İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ve Adli Sicil Genel Müdürlüğü ile kurulacak olan alt yapı üzerinden Noterler bir çok bilgiye elektronik ortamda yetkileri dahilinde erişme olanağına kavuşacaktır. Kurulacak sistem içerisinde kişilerin sadece Noter hizmetlerinin verilmesi dışında Adli Sicil Kaydı, Nüfus Kayıt Sureti, İkametgah Belgesi gibi belgelere noter onaylı (ıslak imzalı veya elektronik belge olarak) şekilde elde etmesi mümkün kılınacaktır. Her ne kadar e-Devlet çalışmaları kapsamında bu tür belgelerin bir çoğuna diğer kamu kurum ve kuruluşlarınca doğrudan erişilmesi söz konusu olsa da, bir çok kamu kurum ve kuruluşunun e-Devlet hizmetlerinde çok geride olması, ayrıca belgelerin sadece kamu kurum ve kuruluşlarına değil, gerçek ve tüzel kişilere de ibrazının gerketiği durumlarda vatandaşlar yaygın bir hizmet ağı olan Noterler aracılığıyla onaylı belgeleri kolay bir şekilde edinebileceklerdir. Sistem TNB için ek bir yatırım gerektirmemektedir. İlgili kurum ve kuruluşlarca protokol imzalanması gerekebilir. İlgili mevzuatta değişiklik yapılmasını gerektirmektedir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 359 Adli Sicil Belgesi Olası İş Akışı a. Tanım b. Sürecin Yapılma Adımları c. Girdiler d. Bağlantılı Kurumlar e. Çıktılar Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü tarafından verilen üretilen belge. Taraf notere başvurur Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü’ne elektronik ortamda bağlantı yapılır. Adli sicil belgesi üretilir. Talebe göre elektronik veya basılı belge tarafa verilir veya üçüncü kişiye posta veya elektronik ortamda gönderilir. Kimlik bilgileri Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü Adli sicil belgesi e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 360 Adli Sicil Belgesi Başvuru Sahibi Noter Adli Sicil Üçüncü Taraf Notere form doldurulmak suretiyle başvuru Elektronik ortamda notere e-imza ile veya bizzat başvuralarak nüfus cüzdanı ibraz edilmek suretiyle Başvuranın kimliğinin ve formun kontrolü. Tarafa ait form örneğinin elektronik ortamda gönderilmesi. Adli sicil bilgilerinin elektronik ortamda alınması. Onay Adli sicil belgesinin tasdikli örneği Adli sicil belgesinin örneği e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 Adli sicil belgesinin elektronik örneği 361 F.VII. Limit Üzeri Kamu Sözleşmeleri Kamu İhale Kanunu ve Kamu İhaleleri Sözleşmeleri Kanunları gereği KİK’e tabi Sözleşmelerin noter onaylı olup olmaması idarenin takdirine bırakılmıştır. İdareler uygulamada genel olarak belirli bir miktarın üzerindeki Sözleşmeleri Noter onaylı şekilde talep etseler de, yasal olarak zorunlu hale getirilmesi yerinde olacaktır. Verilecek hizmet esas olarak klasik anlamdaki Sözleşmenin onaylanması sürecini içermektedir. E-Noter hizmeti kapsamında yukarıda ayrıntılı açıklandığı üzere Sözleşmeler elektronik ortamda hazırlanarak elektronik kopyaları KİK ve İdareye ulaştırılabilir. Sistem TNB için ek bir yatırım gerektirmemektedir. İlgili mevzuatta değişiklik yapılmasını gerektirmektedir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 362 Limit Üzeri Kamu Sözleşmeleri Olası İş Akışı a. Tanım b. Sürecin Yapılma Adımları c. Girdiler d. Bağlantılı Kurumlar e. Çıktılar Kamu İhale Kanunu ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu Kapsamında Yüklenici ile İdare arasında imzalanacak olan Sözleşmenin elektronik ortamda Noter aracılığıyla imzalanması ve elektronik ortamda idareye gönderilmesi. Yüklenici notere başvurur Noter tarafından ihale ve yükleniciye ait bilgiler kontrol edilir. İdare tarafından hazırlanan sözleşme ihale sonucuna uygun şekilde düzenlenir. Tarafların imzaları alındıktan sonra onaylanarak elektronik ortamda idareye gönderilir. İhale bilgileri Şirket evrakları ve kimlik bilgileri İdare Sözleşme e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 363 Limit Üzeri Kamu Sözleşmeleri Yüklenici İdare Noter Notere sözleşme yapmak üzere başvurur İhaleye ilişkin bilgiler ile kimlik ve varsa şirket bilgilerini elektronik ortamda gönderir. İhale sonucu, yükleniciye ait şirket ve kimlik bilgilerinin incelenmesi Sözleşmenin hazırlanması İmza İmza Onay Sözleşme Sözleşme Sözleşme e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 364 F.VIII.İş Yeri Kira Sözleşmesi Bilindiği üzere kira sözleşmeleri hukukumuzda şekle tabi değildir. İİK hükümleri gereği tahliye talep edilmesi açısından yazılı sözleşme yapılması faydalı olduğu gibi ticari yerler ile ilgili kira sözleşmelerinin vergi mevzuatı gereği vergi dairesine ve iş yeri ruhsatları açısından belediyeye, bazı işyerleri açısından ise kolluk kuvvetlerine ibrazı zorunluluğu bulunmaktadır. Diğer yandan özellikle kiracının işyerine yatırım yapması gereken işyerlerinde (örn: mağazalar) veya lokantalar gibi müşteri alışkanlığının ön plana çıktığı yerlerde sadece taraflar arasında hüküm ifade eden kira sözleşmelerinin tapuya şerh verilmesi ihtiyacı da doğabilmektedir. Diğer yandan kira gelirlerinin beyana dayalı olması, vs. gibi sorunlar da kira sözleşmesi tarafı olan kişilerin muvazalı şekilde birden çok sözleşme yaparak vergi kaçırma yoluna gittikleri de bilinen bir gerçektir. Tüm bu nedenlerle sade vatandaşlar için ek bir külfet ve ek işlem gerektireceği için kira sözleşmelerinin şekle bağlanması doğru olmasa da, zaten uygulamada şekle bağlı hale dönüşen ve bir çok yere ibraz zorunluluğu nedeniyle işyeri sahiplerine ek işlem yapmasına neden olan işyeri kira sözleşmelerinin noterden yapılması zorunluluğu getirilmesi ve eNoterlik sistemi üzerinden kira sözleşmelerinin ilgili kurum ve kuruluşların paylaşımına açılması işyeri sahiplerini ek işlem yapma külfetinden kurtaracağı gibi, vergi kaçırılmasına da engel olacaktır. Ayrıca söz konusu sözleşmelerin resmi şekle bağlanması devletin kira gelirleri üzerinden vergi gelirini artıracağı için bu sözleşmelere vergi istisnası tanınması da düşünülebilir. Sistem TNB için ek bir yatırım gerektirmemektedir. İlgili mevzuatta değişiklik yapılmasını gerektirmektedir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 365 İş Yeri Kira Sözleşmesi Olası İş Akışı a. Tanım b. Sürecin Yapılma Adımları c. Girdiler d. Bağlantılı Kurumlar e. Çıktılar Borçlar Kanunu kapsamındaki kira sözleşmelerinin İş Yerleri için yapılacak olanların Noter tarafından onaylama şeklinde yapılmasıdır. Taraflar notere başvurur. Taraflarca hazırlanan Sözleşme noter tarafından kontrol edilerek son şekli verilir. Şirket ve kimlik bilgileri kontrol edilir. Talebe göre elektronik veya basılı sözleşme nüshalarından istenilen sayıda üretilir. Sözleşmelerin birer örneği Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne, ilgili vergi dairesine ve belediyeye elektronik ortamda gönderilir. Şirket evrakları/Kimlik bilgileri Ticaret Sicil Müdürlüğü Belediye Vergi Dairesi Tapuya şerh talep ediliyorsa ilgili tapu sicil müdürlüğü Kira sözleşmesi e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 366 İşyeri Kira Sözleşmesi Kiraya Veren Taraf Kiracı Taraf Noter Diğer İlgili Kurumlar (Ticaret Sicil, Vergi Dairesi, Belediye v.s.) Notere kira sözleşmesi için başvurur Ad, kimlik bilgleri,adresler Kira sözleşmesi hazırlanır İmza İmza Onaylanır Kira sözleşmesi Kira sözleşmesi Kira sözleşmesi (saklanmak üzere) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 Kira sözleşmesi elektronik olarak gönderilir 367 F.IX. Elektronik Ortamda Delil Tesbiti Elektronik ortamdaki deliller hızla yok edilebilmektedir. Örneğin bir web sayfasında yayınlanan bir yazı mahkemeye başvurma, bilirkişi tayini, dosyanın bilirkişiye teslimi sağlanıncaya kadar yayından kalkmakta ve bir daha söz konusu yayına ulaşmak mümkün olamamaktadır. Bu nedenle elektronik ortamdaki delillerin noterlerce de tespit edilebilmesi adaletin sağlanabilmesi açısından yerinde olacaktır. Daha önceden özellikle web sayfalarındaki yayınların tespiti noterlerce yapılmakta iken Adalet Bakanlığı tarafından yayınlanan bir genelge ile bu olanak ortadan kaldırılmıştır. Noterlik Kanunu kapsamında söz konusu faaliyetin noterlerce yerine getirilmesinin önünde bir engel bulunmamaktadır. Genelgenin yürürlükten kaldırılması ile sorun çözümlenebilir. e-Noterlik sistemi üzerinden eskiden uygulanan yönteme göre çok daha sağlıklı şekilde elektronik delil elde edilebilir. Tespit tarihi itibariyle elde edilen delil güvenli elektronik imza ve mühür ile sabit hale getirilir ve e-Arşiv sistemi üzerinde saklanabilir. Sistem TNB için ek bir yatırım gerektirmemektedir. İlgili genelgenin yürürlükten kaldırılmasını gerektirmektedir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 368 Elektronik Ortamda Delil Tesbiti Olası İş Akışı a. Tanım b. Sürecin Yapılma Adımları c. Girdiler d. Bağlantılı Kurumlar e. Çıktılar Çok hızlı şekilde yok olabilen elektronik delillerin noter aracılığıyla tespit edilmesidir. Taraf notere başvurur Noter tarafından ilgili elektronik içerik kontrol edilerek gerek elektronik ortamda zaman damgası ile gerekse de basılı ortama alınmak sureytiyle tespit anı itibariyle ilgili elektronik içeriğin varolduğu tespit edilir. Kimlik bilgileri Yok Tespit tutanağı e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 369 Elektronik Ortamda Delil Tespiti Taraf Noter Notere tespit yaptırmak üzere başvurur Tespit edilecek delile ilişkin bilgiler elektronik ortamda gönderir. Tespit istemi konusunda ön inceleme yapar. İçeriği tespit eder. Tespit raporunu hazırlar Onay Tespit raporu sureti Tespit raporu e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 370 F.X. Mirasçılık Belgesi Mirasçılık belgesi ya da diğer adıyla veraset ilamı her ne kadar mahkemelerce düzenlense de aslında bir yargılama faaliyeti söz konusu değildir. Ayrıca, verilen belge ilam hükmünde de değildir. Bu nedenle belgenin Noterlerce verilmesi mümkündür. Yukarıda açıklandığı üzere Noterlik Paylaşım Sistemi üzerinden MERNİS ile oluşturulacak alt yapı aracılığıyla mirasçılık belgesi resmi şekilde noter tarafından düzenlenebilir. Hızlı bir şekilde vatandaşa basılı belge ya da elektronik belge olarak teslim edilebilir. Talep edilebilmesi halinde ilgili kurum ve kuruluşlarca elektronik ortamda paylaşıma açılabilir. Sistem TNB için ek bir yatırım gerektirmemektedir. İlgili kurum ve kuruluşlarca protokol imzalanması gerekebilir. İlgili mevzuatta değişiklik yapılmasını gerektirmektedir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 371 Mirasçılık Belgesi Olası İş Akışı a. Tanım b. Sürecin Yapılma Adımları c. Girdiler d. Bağlantılı Kurumlar e. Çıktılar Vefat eden kişinin (muris) mirasçılarını ve miras paylarını gösteren belge. Taraf notere başvurur Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüne elektronik ortamda bağlantı yapılır. Noterlik Paylaşım Sistemi üzerinden ve Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nden vasiyet ve diğer ölüme bağlı tasarruflar sorgulanır. Mirasçılık belgesi üretilir. Talebe göre elektronik veya basılı belge tarafa verilir veya üçüncü kişiye posta veya elektronik ortamda gönderilir. Kimlik bilgileri Nüfus kayıtları Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü Mirasçılık belgesi e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 372 Mirasçılık Belgesi Başvuru Sahibi Noter Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müd. Üçüncü Taraf (Banka, tapu, vs..) Notere form doldurulmak suretiyle başvuru Elektronik ortamda notere e-imza ile veya bizzat başvuralarak nüfus cüzdanı ibraz edilmek suretiyle Başvuranın kimliğinin ve formun kontrolü. Tarafa ait form örneğinin elektronik ortamda gönderilmesi. Vukuatlı nüfus bilgilerinin ve varsa ölüme bağlı tasarruf bilgilerinin elektronik ortamda alınması. Mirasçılık belgesinin düzenlenmesi ve onaylanması Mirasçılık belgesinin tasdikli örneği (istenilen sayıda) Mirasçılık belgesinin örneği e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 Mirasçılık belgesinin elektronik örneği 373 F.XI. Diğer Çekişmesiz Yargı Faaliyetleri Yukarıda sayılanlardan başka aşağıdaki çoğu Yargı mercilerince yürütülen faaliyetin Noterlerce Vatandaşlara çok daha hızlı şekilde verilmesi mümkündür. a) Terk eden eşin ortak konuta davet edilmesi. b) Vasiyeti yerine getirme görevlisine görevinin bildirilmesi. c) Mirasın reddi beyanının tespiti ve tescili. d) Terekenin yazımı işleminin sona erdiğinin mirasçılara bildirilmesi. e) Mirasın reddinin, mirası reddeden kişiden sonra gelen mirasçılara bildirilmesi. f) Mirasın reddi süresinin uzatılması. g) Terekenin resmî defterinin tutulması. h) Yetkisi sona eren temsilcinin temsil belgesinin teslimi. i) Borçluya ifa veya teminat göstermesi için süre verilmesi. j) Borcun tevdii mahallinin belirlenmesi. k) Alacaklısı ihtilaflı olan borcun tevdii. l) Ayıplı hayvanın bilirkişi tarafından muayenesi. m) Eser sözleşmesinde eserin ayıplı olup olmadığının bilirkişiye tespit ettirilmesi. n) Satılmak için komisyoncuya gönderilen eşyanın hasarının tespiti. o) Kooperatiflerde aynî sermayeye değer biçilmesi için bilirkişi tayini. p) Navlun sözleşmesinde, boşaltma limanında malların hâl ve vaziyetinin, ölçü, sayı ve tartısının ekspere tespit ettirilmesi. Sistem TNB için ek bir yatırım gerektirmemektedir. İlgili kurum ve kuruluşlarca protokol imzalanması gerekebilir. Her bir işlem için ilgili mevzuatta değişiklik yapılması gerekebilir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 374 G. MEVZUAT DEĞİŞİKLİKLERİ Mevcut Noterlik sisteminin e-Noter sistemine dönüştürülebilmesi ve güvenli elektronik imza kullanılarak işlemlerin yapılarak elektronik belge oluşturulabilmesi, elektronik arşiv ve işlem veritabanı oluşturulabilmesi açısından gerek Noterlik Kanunu'nun ilgili hükümlerinde değişiklik yapılması gerekse de, ek düzenleme yapılması gerekmektedir. Aşağıda mevzuata yeni eklenmesi gereken düzenlemeler ile değiştirilmesi gereken maddeler tablo halinde gösterilmiştir. Diğer yandan, e-Noterlik sistemi ile birlikte Noterler tarafından yapılabileceğini düşündüğümüz ve önerdiğimiz yeni işler için de mevzuat değişikliği gerekmekte olup, yine tablo halinde aşağıda gösterilmiştir. Mevzuat Değişiklik Tablosu Değişiklik konusu : Mevcut Düzenleme Konusu Değişecek Maddeler : Güvenli elektronik imza ve elektronik belge oluşturulması İmza yetkisi Noterlik Kanununun 36. maddesi İmza mühür ve örnekleri Noterlik Kanununun 39. maddesi Noterlik işlemini hukuk hakiminin yapması Noterlik Kanununun 77. maddesi Noterlik işlemlerinin hükümleri Noterlik Kanununun 82. maddesi. Noterlik işlemlerinde şekil Noterlik Kanununun 84-... maddeleri Onaylama şerhinin ihtiva edeceği hususlar Noterlik Kanununun 92-93 maddeleri Örnek verme Noterlik Kanunun 94-99 maddeleri Elektronik Arşiv ve İşlem Veri Tabanı Oluşturulması Tutanak Noterlik Kanununun 101-... maddeleri Evrak ve defterlerin gizliliği Noterlik Kanununun 55. maddesi Örnek verme Noterlik Kanununun 94-99 maddeleri e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 375 Yeni Düzenleme Tablosu Değişiklik konusu : Amaç : Değişecek Mevzuat : e-Noter ve e-Arşiv hizmetlerinin Genel olarak konunun sağlanması düzenlenmesi Noterlik Kanunu e-Noter hizmetlerinin sağlanması Kişisel verilerin korunmasına ilişkin hüküm konulması gerekmektedir. Noterlik Kanunu ve/veya Kişisel veriler ile ilgili genel düzenleme e-Noter hizmetlerinin sağlanması Ticari sırların korunmasına ilişkin hüküm konulması gerekmektedir. Noterlik Kanunu ve/veya Türk Ticaret Kanunu e-Noter ve e-Arşiv hizmetlerinin Noterlik elektronik arşivlerin sağlanması korunmasına ilişkin teknik standartların oluşturulması gerekmektedir Noterlik Kanunu ve Yönetmelik Yeni hizmetler ile ilgili mevzuat değişikliği tablosu Hizmet konusu : Düzenleme Amacı : Değişecek Mevzuat/Madde : Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) Noterlerin KEP hizmeti vermesi Yeni mevzuat, Noterlik Kanunu Kayıtlı Elektronik Arşiv Noterlerin elektronik belgeleri arşivlemesi Noterlik Kanunu, TTK/TTK Tasarısı Elektronik Tebligat Noterlerin KEP hizmeti üzerinden elektronik tebligat hizmetini doğrudan yapması Tebligat Kanunu, HUMK, CMK E-İmza Sertifika Sağlayıcılığı Noterlere/tüm vatandaşlara yönelik e-imza sertifika sağlayıcılığı Elektronik İmza Kanunu Gayrimenkul Satışı Gayrimenkullerin doğrudan ve tek işlem noktası olarak noterlerden satışının sağlanması Türk Medeni Kanunu, Tapu Kanunu, ve diğer ilgili mevzuat ile bu kanunlara bağlı ilgili Yönetmelikler Adli Sicil Belgesi Verilmesi Adli sicil belgesinin Noterlerden Noterlik Kanunu / Adli Sicil ... basılı veya elektronik ortamda Kanunu vatandaşa veya ilgili kuruma gönderilmesi Limit Üzeri Kamu Sözleşmeleri İdareye verilecek sözleşmelerin Kamu İhale Kanunu /Kamu Noter aracılığıyla yapılarak, İhale Sözleşmeleri Kanunu elektronik ortamda ilgili idareye gönderilmesi İş Yeri Kira Sözleşmeleri İşyeri kira sözleşmelerinin Borçlar Kanunu/Türk Borçlar e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 376 Hizmet konusu : Düzenleme Amacı : Değişecek Mevzuat/Madde : noterlerden yapılarak vergi dairesi, belediye ve diğer ilgili mercilere elektronik ortamda gönderilmesi, talep halinde basılı kopyasının verilmesi Kanunu Tasarısı Elektronik Ortamda Delil Tespiti Elektronik ortamdaki bir Adalet Bakanlığının ilgili içeriğin hızlı ve güvenilir şekilde genelgesi noter aracılığıyla tespiti ve eArşive alınması Mirasçılık Belgesi Verilmesi Mirasçılık belgesinin Noter üzerinden verilmesi Türk Medeni Kanunu Diğer çekişmesiz yargı Çekişmesiz yargı faaliyetlerinden noterlerce yerine getirilmesi uygun olanların mahkemeye gitmeye gerek kalmaksızın noterlerce yerine getirilmesi. Türk Medeni Kanunu ve ilgili mevzuatta değişiklik gerekmektedir. faaliyetleri e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 377 H. SWOT ve PEST ANALİZLERİ e-Noterlik Sistemi SWOT Analizi Strengths (güçlü yanlar) Weaknesses (güçsüz yanlar) Güçlü finansalk kaynaklar Modern teknolojinin kullanımı Zaman tasarrufu Maliyetlerin düşürülmesi Yönetimin kolaylaşması Bilgiye ve belgeye anlık erişimin sağlanması Bilgi paylaşımının sağlanması, e-devlet uygulamaları ile entegrasyon Bilgini güvenliği Başvuru sahibinin masasından kalmadan notere başvurusunu yapabilmesi Opportunities (fırsatlar) Bazı çözümlerin merkezi yapıya geçirilmesi Alışma süreci İşlemlerin kesintiye uğraması endişesi Süreçlerinbazılarının yeniden tanımlanmasına gerek duyulması Threats (endişeler) Ek gelir getirecek yeni uygulamalara kapı açılması Avrupa Birliği uyumunun önceden sağlanması (hatta Avrupa birliği içinde çözümün satılma olasılığı) Politik açıdan güç kazanılması Hukuki danışmanlık için imkanların oluşması Daha yüksek kalitede personel kullanımı olanağı Reputasyonun artması Yasal değişikliklerin yapılmasının gerekliliği Personelde eksiltim yapılması Bilgisayar ortamının bakım ve yönetimi için gerekli insan kaynağı gereksinimi Bazı konularda rekabetin gündeme gelmesi e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 378 e-Noterlik Sistemi PEST Analizi Political (politik) Economic (ekonomik) Mevcut yasal sistemde değişiklik Olası bir Avrupa Birliği uyumu için hazırlık Kamu yönetmeliklerine uyum Noterlerin güçlenmesi ve etkinliğinin artması Latin Noterler Birliği içinde e-noterliğe geçmiş olmanın avantajları Social (sosyal) Maliyetlerin düşürülmesi Uluslararası eğilimlere uygun Kamu beklentisinin karşılanması Technological (teknolojik) Internet ve bilişim sistemlerine uyumluluk İhtiyaç sahibinin daha iyi hizmeti bulunduğu yerden alabilme olanağı Medya desteği Güçlü noter imajı Vatandaş eğiliminin karşılanması Yeni ve kullanım kolaylığı getiren uygulamaların geliştirilmesi Teknolojiye dayanan insan kaynaklara gereksinim Uygulamaların geliştirilmesi için zaman ve para gerekliliği Mevcut çözümlerin değiştirilmesi İletişim konusunda yatırımlar e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 379 EKLER e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 380 EK 1: Almanya’da Noterlik e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 381 Almanya’da Noterlik 1. Genel olarak Noterlerin meslek hukuku federal çapta yürürlükte olan “Bundesnotarordnung (BNotO)” (Federal Noterlik Yasası) ile düzenlenmiştir. Almanya’da noter2 denince, Bundesnotarordnung § 1’e göre, hukuksal süreçleri belgelendiren ve önleyici hukuksal koruma alanındaki diğer görevleriyle kamu hizmeti gören bağımsız kişi anlaşılır (BNotO § 1). BNotO § 1 Als unabhängige Träger eines öffentlichen Amtes werden für die Beurkundung von Rechtsvorgängen und andere Aufgaben auf dem Gebiet der vorsorgenden Rechtspflege in den Ländern Notare bestellt. Hukuki süreçleri belgelendirmek ve hukuki koruma alanındaki diğer görevler için kamu hizmetini gören bağımsız kişi olarak eyaletlerde noterler atanır. Noter, kamu hizmeti yürütmekle birlikte, bir serbest meslek sahibidir; ancak bunu kar amacıyla icra etmez.3 Almanya’da şu anda yaklaşık 9.000 kadar noter bulunmaktadır. Eyaletlere göre Noterlik, bazen meslekten Noterlik (nur Notar – asli görevli noter) biçiminde olabileceği gibi, avukat-Noterlik gibi türleriyle çeşitlilik göstermektedir. Noterler, bağımsız ve tarafsız olmak zorunda olup (bu husus noterlerin yemininin de konusunu oluşturur) sır saklama yükümlülüğü altındadırlar (BNotO § 18). Noterler ayrıca ait oldukları eyalet adalet idaresinin vesayeti altındadırlar. BNotO § 13 (1) Nach Aushändigung der Bestallungsurkunde hat der Notar folgenden Eid zu leisten: "Ich schwöre bei Gott, dem Allmächtigen und Allwissenden, die verfassungsmäßige Ordnung zu wahren und die Pflichten eines Notars gewissenhaft und unparteiisch zu erfüllen, so wahr mir Gott helfe!" Wird der Eid von einer Notarin geleistet, so treten an die Stelle der Wörter "eines Notars" die Wörter "einer Notarin". Noter, atama belgesini aldıktan sonra şu şekilde yemin etmek zorundadır: “Her şeye gücü yeten ve her şeyi bilen Tanrının huzurunda, anayasal düzeni koruyacağıma ve bir noterin yükümlülüklerini titizlikle ve tarafsız olarak yerine getireceğime, öyle olmasında Tanrı bana yardım etsin, yemin ederim.” Eğer yemini eden bir bayan noter ise, bu durumda ‘bir noter’in kelimeleri yerine ‘bir bayan noter’in sözleri konur.4 2 3 4 Almanca’da noteri ifade eden ‘Notar’, Latince’deki ‘notarius’ (hızlı yazan) kelimesinden türetilmiştir. Baden ‘hizmet-noteri’ ve Württemberg ‘bölge-noteri’ bunun istisnalarıdır. Almanca’da erkek noterler için ‘Noter’ ve bayan noterler için ‘Notarin’ kelimeleri kullanılır. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 382 BNotO § 18 (1) Der Notar ist zur Verschwiegenheit verpflichtet. Diese Pflicht bezieht sich auf alles, was ihm bei Ausübung seines Amtes bekannt geworden ist. Dies gilt nicht für Tatsachen, die offenkundig sind oder ihrer Bedeutung nach keiner Geheimhaltung bedürfen. (1) Noter susma (sır saklama) yükümlülüğü altındadır. Bu yükümlülük görevini yerine getirirken bildiği/öğrendiği her şeyi kapsar. Bu yükümlülük, bilinen veya önem derecesine göre gizli tutmayı gerektirmeyen vakıalar için geçerli değildir. 2. Mesleğe kabul Noterlik hizmetine kabulde birtakım koşullar aranır. Öncelikle Almanya’da Noterlik Alman yurttaşlığını gerektirir. Alman yargıçlık yasasının gerektirdiği koşullar noter adayında da aranır (BNotO § 5). Bunun için de “2. Devlet Sınavı” adı verilen sınavı geçip “Tam-hukukçu” seviyesine ulaşmak gerekir. Sadece Baden-Württemberg ve birleşmeden sonraki kurulan 5 yeni eyalette bu kurala istisna getirilmiştir. En az 5 yıldır avukatlığa kabul edilmiş ve bunun da en az 3 yılını kesintisiz şekilde asıl faaliyet olarak avukatlıkla geçirmiş kişiler, avukatnoterliğe atanılabilirler. Noterlik mesleğine ilk başvuracak olanın 60 yaşından büyük olmaması gerekir. Noterlik hizmetinin ifası için iş yoğunluğunun gerektirdiği kadar noter atamasının yapılması mümkündür (BNotO § 4). Avukatlıkta olduğu gibi Noterlik mesleğine giriş serbest değildir; bu durum Noterlik işlemleriyle hak aramanın mümkün olduğu ölçüde ihtiyaçların karşılanmasıyla sınırlandırılmıştır. Açık konumdaki yerler için ilan yoluyla en iyi başvurucu araştırılır. Noter, bu mesleği asli görevli noter olarak yürütmesi için ömrü boyunca atanır (BNotO § 3). 70 yaşını doldurduğu yıla ait ayın sonunda emekli olur (BNotO § 48a). 3. Başlıca faaliyetler Noterin başlıca faaliyeti, her türlü hukuki işlemin belgelendirilmesi, belge düzenleme, imza, parmak izi ve suret onayıdır (BNotO § 20). BNotO § 20 (1) Die Notare sind zuständig, Beurkundungen jeder Art vorzunehmen sowie Unterschriften, Handzeichen und Abschriften zu beglaubigen. (1) Noterler, her türlü belge tanzim ile imza, imza yerine geçen el işareti ve suretleri tasdik etmeye yetkilidir. Noter, kesinlikle tarafsız olmak zorundadır. Bu haliyle noter, taraf yararını temsil eden avukattan ayrılır. Noterlerin yürüttükleri işler başlıca şu hukuk alanlarını kapsar: I. Taşınmaz hukuku (özellikle taşınmaz mülkiyetinin devri, arazi irtifak hakları, arazi rehin hakları) e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 383 II. Miras hukuku (Vasiyetname, miras sözleşmesi, mirasçılık belgesi başvurularının düzenlenmesi vb.) III. Aile hukuku (Evlilik sözleşmesi, tedbir yetkisi, nesep hukuku açıklamaları, örn. babalık tanıması, nafaka yükümlülükleri) IV. Şirketler hukuku (Limited ve anonim şirketlerin kuruluşu, dönüşüm ve tüzük değişiklikleri, ticaret ve dernek sicil bildirimleri, yabancı hukuklara göre şirketlerin şube sicil bildirimleri. Kanunkoyucu tarafından açıkça sayılan hukuki işlemler, örn. taşınmaz satışı, şirket kurma sözleşmesi veya miras sözleşmesi noterce düzenlenmeyi gerektirir. Örn. vasiyetname gibi diğer hukuki işlemlerin de noter tarafından düzenlenmesi mümkündür. Noterce düzenlenmesi gereken sözleşmelerin, noter tarafından hazırlanması mümkündür, ama zorunlu değildir. Sözleşme taslağı, sözleşme tarafları ya da avukatları aracılığıyla da hazırlanabilir. Almanya’da ve bazı diğer ülkelerde uygun şekilde düzenlenmiş noter senetlerinin bir özelliği, “hemen icra edilebilir”5 olmasıdır. Yani, noter senedinin içerdiği hakların ayrıca dava yoluyla talep edilmesine gerek yoktur. Böylece örneğin bir taşınmaz malın satıcısı, satım bedelinin ödenmesine ilişkin hakkını cebri icra ile sağlayabilir; ayrıca alıcıya ödeme hakkında dava açmak zorunda değildir. Noter, hakkında belge düzenlediği kişilerin haklarını korumalı, iradelerini yazıya dökerek, her türlü hukuksal sorunlarıyla ilgili danışmanlık hizmeti vermek ve hukuki bilgisinden onları bilgilendirmekle yükümlüdür (BNotO § 24). Noter, yeterli ve çok önemli bir sebep olmaksızın belgeleme faaliyetinden kaçınamaz (BNotO § 15). Hizmetinin tarafsızlık gerektirmesi sebebiyle noter, kendisini ilgilendiren veya yakın hısımlarıyla ilgili işlerle meşgul olamaz (BNotO § 14). Alman noteri, gerçi asıl olarak kendi hizmet çevresini terkedemez ama, uluslararası yetkilidir. BNotO 15 (1) Der Notar darf seine Urkundstätigkeit nicht ohne ausreichenden Grund verweigern. Zu einer Beurkundung in einer anderen als der deutschen Sprache ist er nicht verpflichtet. (2) Gegen die Verweigerung der Urkunds- oder sonstigen Tätigkeit des Notars findet die Beschwerde statt. Beschwerdegericht ist eine Zivilkammer des Landgerichts, in dessen Bezirk der Notar seinen Amtssitz hat. Für das Verfahren gelten die Vorschriften des Gesetzes über das Verfahren in Familiensachen und in den Angelegenheiten der freiwilligen Gerichtsbarkeit. (3) In Abweichung von Absatz 1 und 2 darf der Notar seine Amtstätigkeit in den Fällen der §§ 39a, 42 Abs. 4 des Beurkundungsgesetzes verweigern, soweit er nicht über die notwendigen technischen Einrichtungen verfügt. Der Notar muss jedoch spätestens ab dem 1. April 2006 über zumindest eine Einrichtung verfügen, die Verfahren nach Satz 1 ermöglicht. (1) Noter, yeterli sebep olmadıkça belgeme faaliyetinden imtina edemez. Noter, bir belgenin 5 Sofort vollstreckbar. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 384 düzenlenmesinde Almanca dışında bir başka dil kullanmak zorunda değildir. (2) Noterin belge düzenleme ya da diğer bir faaliyetinden imtina etmesi durumunda şikayet söz konusu olur. Şikayet mahkemesi, noterin görevini ifa ettiği yer eyalet mahkemesinin bir hukuk dairesidir. Yargılama usulü için, aile ve ihtiyari yargı işlerindeki usul hakkındaki kanun hükümleri uygulanır. (3) 1. ve 2. fıkralara aykırılık durumunda, noter, BeurkG § 39a ve § 42/4 hallerinde, gerekli teknik donanıma sahip olmadığı sürece, resmi faaliyetini yürütmeyi reddedebilir. Ancak noter en geç 1 Nisan 2006’ya kadar 1. fıkradaki usulü mümkün kılacak asgari donanımı sağlamak zorundadır. Bilgi verme ve ihtar etme, noterlerin diğer hizmet yükümleri olup, bunlara uymaması halinde bütün malvarlığıyla sorumlu tutulur. Noter, yasal olarak, bir mesleki sorumluluk sigortası yaptırmakla yükümlüdür. Bu sigortanın kapsamını kendi belirleyebilse de, bunun, her sigorta olayı için, en az 500.000 Euro olması gerekir (BNotO § 19a). Noter, faaliyetlerini icra ederken bir hizmet mührü kullanır. Noter bir senet sicili tutar. Notere para tevdi edilirse, bunun için ayrı özel bir hesap tesis eder. Bir ayrı hesap, örneğin satım sözleşmelerinden gelen paraların düzenli olarak idaresine münhasırdır. Eğer noter, örneğin tatil gibi belli bir zaman mesleğini icra edemeyecek olursa, vesayet makamı6 onun yerine bir noter vekili tayin eder (BNotO § 39). Eğer bir Noterlik, örneğin noterin ölmesi, noterin 70 yaş sınırına gelmesi, hizmetin bırakılması, işten el çektirilmesi veya noterin başka bir yer noterliğine atanması gibi hallerde, yeni noter atanana kadar Noterlik yöneticisi getirilir (BNotO § 47).7 Noterler, “Kostenordnung (KostO)” (Masraf Yasası)’ndaki esaslara göre, faaliyetleri karşılığı ücret alırlar (BNotO § 17. Ücretin noter tarafından alınması zorunludur ve saptanmış ücreti aşan ya da daha altındaki her türlü anlaşmalar batıldır. Masrafların tespiti, eyalet mahkemesi başkanları veya Noter sandığı tarafından belli aralıklarla denetlenir. Bu şekilde noterlerin tarafsızlığı temin edilmiş olur. Yüksek eyalet mahkemesinin yargı çevresi içinde atanan noterler, bir noter odasını oluştururlar (BNotO § 65). Noter odası, kamu hukuku tüzel kişisidir. Noter odalarının bir araya gelmesiyle Federal Noter Odası kurulur. Federal Noter Odası da kamu hukuku tüzel kişisidir (BNotO § 76). 4. Elektronik Noterlik Almanya’da elektronik belgele tanziminde temel yasa metinleri BeurkG § 39a, § 42/4 ve BNotO § 15/3’tür. Bu hükümler, 01.04.2005 tarihli Adli İletişim Yasası çerçevesinde yürürlüğe girmiştir. BNotO § 15/3’e göre belge verilmesi talebi 01.04.2006’dan beri ayrıca BeurkG § 39a kapsamındaki elektronik kayıtlı belgeler yönünde genişlemiştir. 6 7 denirdi. Noterin yetkili olduğu yerde bulunan eyalet mahkemesi başkanıdır. Bu Noterlik idarecisine (Notariatsverwalter) daha önceleri yine aynı anlamda Notariatsverweser e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 385 a) Beurkundungsgesetz (BeurkG) – Belgelendirme Yasası Almanya’da noterleri ilgilendiren önemli bir yasa “Beurkundungsgesetz (BeurkG)” (Belgelendirme Yasası)’dır. Bu kanunun kapsamına, noterlerce gerçekleştirilen resmi belge tanzimi ve muhafazalar girmektedir. Belgelendirme Yasası’nın 39. ve 39a maddeleri elektronik Noterlik konularında önem arz eder. BeurkG § 39 Einfache Zeugnisse Bei der Beglaubigung einer Unterschrift oder eines Handzeichens oder der Zeichnung einer Namensunterschrift, bei der Feststellung des Zeitpunktes, zu dem eine Privaturkunde vorgelegt worden ist, bei Bescheinigungen über Eintragungen in öffentlichen Registern, bei der Beglaubigung von Abschriften, Abdrucken, Ablichtungen und dergleichen (Abschriften) und bei sonstigen einfachen Zeugnissen genügt anstelle einer Niederschrift eine Urkunde, die das Zeugnis, die Unterschrift und das Präge- oder Farbdrucksiegel (Siegel) des Notars enthalten muß und Ort und Tag der Ausstellung angeben soll (Vermerk). BeurkG § 39 Adi tasdik belgeleri Bir imzanın veya bir parmak izinin veya bir isim-imzasının taahhüdünün tasdikinde, adi senedin sunulduğu zamanın tespitinde, kamu sicillerine kayıtların belgelenmesinde, suret, kopya, fotokopi ve bu tür (kopyaların) onaylanmasında ve diğer adi tasdik belgelerinde, tutanak tutulması yerine noterin tasdiki, imzası ve soğuk ya da renkli-damgasını (damga) taşıyan ve düzenlendiği yer ve günü gösteren bir belge yeterlidir (kayıt). BeurkG § 39a Einfache elektronische Zeugnisse Beglaubigungen und sonstige Zeugnisse im Sinne des § 39 können elektronisch errichtet werden. Das hierzu erstellte Dokument muss mit einer qualifizierten elektronischen Signatur nach dem Signaturgesetz versehen werden. Diese soll auf einem Zertifikat beruhen, das auf Dauer prüfbar ist. Mit dem Zeugnis muss eine Bestätigung der Notareigenschaft durch die zuständige Stelle verbunden werden. Das Zeugnis soll Ort und Tag der Ausstellung angeben. BeurkG § 39a Elektronik adi tasdik belgeleri Tasdiklemeler ve § 39’daki diğer tasdik belgeleri elektronik olarak düzenlenebilir. Bu şekilde hazırlanan belge, İmza Yasası bağlamında nitelikli bir elektronik imza ile donatılmış olmalıdır. Bu imza, her zaman sınanabilir bir sertifikaya dayanmalıdır. Tasdik belgesi ile noterin doğrulanması yetkili bir kurumca sağlanmalıdır. Tasdik belgesi düzenleme yeri ve gününü göstermelidir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 386 BeurkG § 42 Beglaubigung einer Abschrift (4) Bei der Beglaubigung eines Ausdrucks eines elektronischen Dokuments, das mit einer qualifizierten elektronischen Signatur nach dem Signaturgesetz versehen ist, soll das Ergebnis der Signaturprüfung dokumentiert werden. BeurkG § 42 Bir suretin tasdiki (4) İmza Yasası’na göre nitelikli elektronik imza ile donatılmış elektronik bir belge metninin tasdikinde, imza sınamasının sonucu belgelendirilmelidir. Elektronik noter belgelerinin nasıl olacağı bu yasa hükmüyle düzenlenmiştir. Elektronik belgede, doğası gereği, teknik sebeplerden ne imza bulunur ne de damga. Kanunkoyucu bunların elektonik eşdeğerlerini tespit etmiştir. Tasdik kaydı, resmi bir belge olup § 39a’ya göre noterin nitelikli bir elektronik imzası ile noterin kimliğini ispatı içermelidir. Buna ek olarak kendine özgü, imzaladığı dosyadan ayrılamayan, suret ile bağlantılı, bir imza dosyası yaratılır. BeurkG § 39a/2’ye göre elektronik dosya içinde nitelikli elektronik imza bulunmalıdır. Bu nitelikli elektronik imza elyazısı ile imzaya eşdeğerdir. Bu durum nitelikli elektronik imzanın işlevinden kaynaklanmaktadır. Sertifikasyon sürecinde belli bir kişinin imza anahtarı, sertifikasyon hizmet sağlayıcısı (sertifika kurumu, trust center) tarafından delil olarak verilir ve bu güvenli bir imza kartı üzerine kaydedilir (SigG § 5). Ait olunan PIN’in kart okuyucuya girilmesiyle nitelikli elektronik imza yaratılmış olur. Kanunkoyucu BGB § 126/3 ve 126a’da elyazısıyla imza ile nitelikli elektronik imzasının eşdeğer işleve sahip olduğunu kabul etmiştir. İmzanın yerini alması işlevinden, imza kartının uygulanması ve kullanımında noter için ayrıca yüksek şahsiyet ilkesi çıkmaktadır. İmza kartının ofis çalışanlarına ya da bir başka üçüncü kişiye bırakılması söz konusu olamaz. Böylece kartın kötüye kullanımının önüne geçilmiş olur. Eğer noter imza sürecini bizzat yerine getirmezse, BeurkG ve direktifleri ihlal eder, imza kartını başkasına verir ve üçüncü kişiler yoluyla PIN girişine neden olursa, bu durumda ortaya çıkan elektronik kayıtlı belge geçersiz olacaktır. b) Bundesnotarordnung (BNotO) – Federal Noterlik Yasası BNotO § 15 (1) Der Notar darf seine Urkundstätigkeit nicht ohne ausreichenden Grund verweigern. Zu einer Beurkundung in einer anderen als der deutschen Sprache ist er nicht verpflichtet. (2) Gegen die Verweigerung der Urkunds- oder sonstigen Tätigkeit des Notars findet die Beschwerde statt. Beschwerdegericht ist eine Zivilkammer des Landgerichts, in dessen Bezirk der Notar seinen Amtssitz hat. Für das Verfahren gelten die Vorschriften des Gesetzes über das Verfahren in Familiensachen und in den Angelegenheiten der freiwilligen Gerichtsbarkeit. (3) In Abweichung von Absatz 1 und 2 darf der Notar seine Amtstätigkeit in den Fällen der §§ 39a, 42 Abs. 4 des Beurkundungsgesetzes verweigern, soweit er nicht über die notwendigen technischen Einrichtungen verfügt. Der Notar muss jedoch spätestens ab dem e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 387 1. April 2006 über zumindest eine Einrichtung verfügen, die Verfahren nach Satz 1 ermöglicht. (1) Noter, yeterli sebep olmadıkça belgeme faaliyetinden imtina edemez. Noter, bir belgenin düzenlenmesinde Almanca dışında bir başka dil kullanmak zorunda değildir. (2) Noterin belge düzenleme ya da diğer bir faaliyetinden imtina etmesi durumunda şikayet söz konusu olur. Şikayet mahkemesi, noterin görevini ifa ettiği yer eyalet mahkemesinin bir hukuk dairesidir. Yargılama usulü için, aile ve ihtiyari yargı işlerindeki usul hakkındaki kanun hükümleri uygulanır. (3) 1. ve 2. fıkralara aykırılık durumunda, noter, BeurkG § 39a ve § 42/4 hallerinde, gerekli teknik donanıma sahip olmadığı sürece, resmi faaliyetini yürütmeyi reddedebilir. Ancak noter en geç 1 Nisan 2006’ya kadar 1. fıkradaki usulü mümkün kılacak asgari donanımı sağlamak zorundadır. c) SigNotar, XNotar SigNotar, noterlerin elektronik belge düzenleme ve işlemelerine yarayan bir yazılım olup başlıca kullanım alanı ticaret siciline başvurular için elektronik tasdikli suretlerin oluşturulmasıdır. SigNotar yazılımı ayrıca belge kaydı için tarayıcı işleviyle bütünleşiktir ve üretici lisansı bağı gerektirmeyen veri formatı TIFF (Tagged Image File Format) ile işlem yapmaktadır. Uygun şekilde işaretlenmiş veriler, mahkemeler tarafındaki teknik araçlarla tam olarak uyumludur. BeurkG § 39a ve § 42/4’e göre noterlerce yapılacak elektronik tasdik işlemleri, bu adı geçen SigNotar yazılımıyla doğrudan doğruya gerçekleştirilebilmektedir. SigNotar, çıkış belgesinin kağıt formuna bağlı işlem görür. Yani söz konusu olan orijinal bir elektronik belge üretimi değil, aksine kağıt üzerindeki belgenin yanında elektronik belgedir. SigNotar yazılımı, elektronik tasdikli suret çıkarma yanında elektronik imzaların sınanmasına, elektronik belgedeki tasdik ifadesinin güçlendirilmesine ve elektronik imza kartı PIN’inin değiştirilebilmesine da imkan tanımaktadır. Elektronik ticaret sicili başvurularında, noter verilerinin, mahkemelerce tekrar girilmelerini gerektirmeyecek düzeyde, iyi şekilde, aktarılmış olması gerekmektedir. İşte bu amacı gerçekleştirme üzere, Federal Noterler Birliği’nin katılımıyla hazırlanmış olan XNotar yazılımı, otomatikleştirilmiş tekrar işlenebilir kayıt verilerinin üretilmesini sağlar. XNotar yazılımı, mevcut verilerin bütün ülkede bir standarda göre XML veri yazımına imkan sağlar. XML (extensible markup language), verilerin değişiminde evrensel bir dil olup veri içindeki bilgilerin çeşitli ilgililer arasında, anlaşılma güçlüğü yaşanmaksızın değişimini mümkün kılar. Bu amaçla veri toplanması, tek tek elle girme biçiminde olabileceği gibi uygun verilerin çekilmesi suretiyle de olabilir. Bir sicil başvurusu, yalnızca XML formatında değil, ayrıca bir CSV (Comma-Separated Values) dosyasının çekilmesiyle de olabilir. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 388 EK 2: İtalya’da Noterlik e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 389 İtalya’da Noterlik 1. Genel olarak İtalya’da Noterlik bir serbet meslek olup, genelde özel hukuka ilişkin işlemlerin kaydını tutan, onlara resmiyet kazandıran hukuk düzenince öngörülmüş önemli bir kurumdur. Roma hukukunun hakim olduğu ülkelerden biri olarak, noterin bu ülkede sahip olduğu önem ve derece Anglo-Sakson ülkelerindekinden farklıdır. İtalyan hukukunda 16.02.1913 tarihli 89 sayılı Noterlik Yasası ile düzenlenen kurum, ilgili yasanın 1. maddesinde, noterlerin, sağlararası ve ölüme bağlı işlemlerin kabul edildiği, bu işlemlere kamusal güven sağlayan, tevdi edilenleri saklayan, belgerin kopyalarını, suretlerini, sertifika veren resmi kamu görevlileri olduklarını ifade etmiştir. L.n.89/1913 art. 1 I notari sono ufficiali pubblici istituiti per ricevere gli atti tra vivi e di ultima volontà, attribuire loro pubblica fede, conservarne il deposito, rilasciarne le copie e gli estratti. Noterler, sağlararası ve ölüme bağlı işlemleri kabul etmek, bu işlemlere kamusal güven yüklemek, tevdi edilenleri muhafaza etmek, belgelerin kopyalarını, ayrı suretini vermek üzere tayin edilmiş resmi kamu görevlileridir. Noterlik faaliyeti, kamu yararı işlevi sebebiyle, antitrust disiplini ve kendine özgü bir rejime tabi serbest rekabet ilkelerine göre yürütülür. Noterlerin bir meslek örgütü ve hizmet tarifeleri bulunur. 2. Mesleğe kabul Noter olabilmek için, önseçim ardından, üç yazılı ve bir sözlü sınavı verip ulusal çaptaki bir sınavı başarmak gerekmektedir. Mesleğe katılmak isteyen öncelikle hukuk fakültesini bitirmeli, bir noter nezdinde staj yapmalıdır. Bu süre 18 aya indirilmiş olup, bunun 6 ayı üniversiteki öğrenimin son senesinde yapılabilir. Bu konuda bazıları Noterler Birliği tarafından işletilen çeşitli okullar bulunmaktadır. Noterlik İtalyan yurttaşlarına hasredilmiştir. Başvuruda 21-50 yaş ve mesleğin icrasında 75 yaş üst sınırı vardır. 3. Başlıca faaliyetler Noterin düzenlediği işlem, imzasını ve damgasını eklemesiyle resmiyet kazanır. Bu şekilde işleme kamusal güven sağlamış olur. Yani noterin düzenlemiş olduğu belge, mahkemede kesin delil (piena prova) teşkil eder; bu belge gerçek kabul edilir. Elbette belgenin sahteliği yargı konusu yapılabilir. Noterler işlemlerin şeklen düzenlenmesinde sıkı kontrol yükümü altındadırlar. Tarafların iradesini araştırmak, işlemlerin gerçekleştirilmesini şahsen yönetmek notere düşen bir vazife olarak Noterlik Yasası 47. maddede tespit edilmiştir. Nitekim Yüksek Mahkeme de e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 390 birçok kararında açıkça ifade etmiştir ki noterin sorumluluğu tarafların sadece gerçek iradelerini araştırmasıyla sınırlıdır, ayrıca onların işlemleriyle ilgili saiklerini araştırma yükümlülüğü bulunmamaktadır. Yasanın özel olarak noterlere yetki verdiği işlem tipleri çok değildir. En sık rastlanan işlemler, İtalyan Medeni Yasası md. 603’teki resmi vasiyetname, md. 604’teki gizli vasiyetname ve md. 620’deki elyazısı vasiyetnamenin duyurulması tutanağıdır. Aynı yasanın 1350. maddesi, hangi işlemlerin resmi ya da yazılı yapılacağını saymış, aksi halde butlan yaptırımı getirmiştir. Birtakım yasalar da noterlere özel yetki tanıyan düzenlemeler getirmektedir. Özellikle taşınmaz sicillerine kayıt, ticaret sicillerine tescil gibi. Noterler, aynı zamanda avukatlık yapamazlar, ticari girişimlerde bulunamazlar. Günümüzde İtalyan noterlerinin ek bir fonksiyon olarak, danışmanlık hizmetine de eğildikleri görülmektedir. 4. Elektronik Noterlik İtalya’da bilişimin noterlerce kullanımı, teknolojinin gelişimine koşut olarak üç aşamada tespit edilebilir. Birinci aşamada, Noterlik ofisleriyle sınırlı olmak üzere, aşağıda sayılan işleri kolaylaştırmak amacıyla kullanılmıştır: Çok sayıda tekrar ve çoğaltma gerektiren kayıtlarda belge şeklinde işlemleri düzenlemek, Belgelerdeki içerik bilgilerinin çıkarılması, Dizin ve indeks çıkarılması, Gelir ve vergi amaçlarıyla muhasebe işlemlerinin görülmesi. İkinci aşamada, iletişim teknolojilerine bağlı olarak şu işlemler: I. Yasa tarafından notere bırakılmış olan tanzim işlerini gerçekleştirmek, II. Yüksek Mahkeme, Noterler Birliği ofisleri, Resmi Gazete ve diğer çeşitli veri bankaların değerlendililmesi yoluyla her türlü hukuki problemin çözüme kavuşturulması. Üçüncü aşamada ise, sadece iletişim değil, aynı zamanda dijital imza, güvenlik ve doğrulama sistemlerinin uygulanmasından sonra şunlar: I. Taşınmazlarla ilgili işlemlerinin gerçekleştirilmesi, II. Şirketler siciline her türlü kayıt işlemli. 2002’den beri İtalya’da, neredeyse Noterlik işlemlerinin tamamı, sayısal imzanın kabulüyle, elektronik ortamda, kadastro ve şirket siciline aktarıldı. Dolayısıyla taşınmazlar ve şirketlerle ilgili her türlü işlem elektronik ortamda yürütülebilmektedir. Bu işte İtalyan noterlerine özel olarak donatılmış bir ağ hizmet vermektedir. Kısa adı RUN olan bu ağ Noterlik Tek Ağı (Rete Unitaria del Notariato) olarak adlandırılmaktadır. Bu ağın yanında bir de bir sertifika kurumu hizmet görmektedir. Sayısal olarak imzalanmış olan belgelerin sayısı yaklaşık olarak yılda 3 milyonu bulmaktadır. İtalya’daki bu elektronik noter belgeleri sisteminin dünya çapında önemli bir seviyede olduğunu tespit etmek mümkündür. 2005 yılında İtalyan noterliği, sayısal biçimdeki noter işlemlerini, deneysel olarak dünyada e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 391 ilk kez uluslararası dolaşıma sunmuştur. Sistem deney aşamasından sonra 2007’den itibaren hizmete girmiştir. a) Noterler Birliği Sertifika Kuruluşu İtalyan Noterler Birliği (CNN – Consiglio Nazionale del Notariato), ülkedeki noterler için sertifika kuruluşu olarak, 12 Eylül 2002’de AIPA (yeni adı CNIPA – Centro Nazionale per Informatica nella Pubblica Amministrazione) tarafından tutulan dijital imza sertifikası sağlayıcılar listesine dahil olmuştur. İtalyan noterlerinin dijital imzaları http://ca.notariato.it internet sitesinden her zaman doğrulanma imkanına sahiptir. Noterler Birliği, diğer sertifika sağlayıcılar gibi, noterlerin hizmetlerini görürkenki dijital imzalarını sertifikalandırır ve üçüncü kişilere bu imzanın belli bir kişiye ait olduğunu ve bu imzanın atılma anında geçerli olduğunu ve imza sahibinin bu işi yapan noter olduğunu temin eder. 99/93/AT Direktifi ve 10/2002 tarihli yasayla elektronik imza, basit elektronik imza ve nitelikli elektronik imza olmak üzere çeşitlenmiştir. Bu şekilde atılan elektronik imza, elle atılan imzaya eş tutulmuştur. b) Notertel Notertel Anonim Şirketi (s.p.a), 1997 yılında İtalyan Noterler Birliği ve Noterler Kasası’nın ortaklaşa bir girişimi olarak, İtalya’daki noterlerin bilişim ve iletişim teknolojileri yoluyla hizmetlerini gerçekleştirmeleri ve görmeleri amacıyla ortaya çıkmıştır. Notertel, İtalya’daki tüm noterleri bir intranet (RUN – Rete Unitaria del Notariato) ile birbirlerine bağlamış ve bir provider gibi hizmet sağlamaktadır. Bütün noterler günün her saati ve haftanın her günü internet erişimi ve @notariato.it uzantılı bir elektronik postaya sahiptir. Sahip olduğu RUN ile Notertel, e-government’in tüm uygulamalarını gerçekleştirmiştir. Sistem kendi içinde aralarında iletişim kurmalarına ve idare ile irtibat halinde olmaya imkan sağlayacak şekilde donatılmıştır. Rete Unitaria del Notariato (RUN)’nun noterlere sağladığı hizmetler şu şekilde sıralanabilir: 1. Olağan elektronik posta: Biri Noterin şahsı için, diğeri mailing list’ler için olmak üzere iki adet, 2. Sertifikalı elektronik posta: Bu eposta aracılığla gönderilen ve verilen belgeler yasal değer yani resmiyet kazanır, 3. Dijital imza: Noterler Birliği tarafından verilen nitelikli dijital imza, aynı zamanda onun fonksiyonunu da onaylar. 2009 Ocak ayında Notertel AŞ, İtalyan Noterler Birliği adına, CNIPA tarafından belirlenen ölçülerde dijital imza hizmetinin dağıtımı faaliyeti için UNI EN ISO 9001:2008 sertifikasını elde etmiştir. 4. Taşınmazlarla ilgili online olarak kayıt doğrulama, 5. Uzaktan işlem gerçekleştirme: Taşınmaz sicil işlemleri, Ticaret Odaları nezdindeki şirketler siciline tescil, 6. Resmi Gazete ilanlarının yayımlanması, e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 392 7. Noterler Birliği haberlerinin iletilmesi. 8. Online hukuk kaynaklarına ulaşma. 9. Hukuki belgelerin arşivlenmesi. 10. Multimedya hizmetleri. e-Noterlik Hizmetleri Fizibilite Raporu Aralık 2009 393