ses yalıtımcısı

SES YALITIMCISI
(SEVİYE 3)
YETERLİLİK KODU: 12UY0059-3
HAZIRLAYAN
CESUR ALTUNTAŞ
İÇİNDEKİLER
A.1.MESLEĞİN TANIMI
A.2. İş Sağlığı Ve Güvenliği İçin Gerekli Önlemleri Almak…………………………………………3
A.2.1.İş Sağlığı Ve Güvenliğine İlişkin Önlemleri ………………............................................4
A.2.2.Şant.Ye Risk Unsurları Ve Gerekli İkazlar……………………………………...............5
A.2.3.Sahada çalışma başlamadan önce alınacak önlemler.........................................................6
A.7.5.Önleyici faaliyetlere yönelik kontrol listesi.......................................................................7
A.3. İş Organizasyonu Yapmak………………………………………………………………............7
A.3.1. Mimari Proje Okumak.........................................................................................................8
A.3.Projeden Yalıtım Malzemesi Bilgisini Alma..........................................................................8
A.4.Yalıtım Yapılacak Yüzeyin Hazırlanması ...................................................................................10
A.4.1. Yüzey Tamiratı..................................................................................................................11
A.5. Araç-Gereç Hazırlamak ..............................................................................................................13
A.6.Ses Yalıtım Malzemeleri……………………………………………………………….……….20
B.DÖŞEMELERDE SES YALITIMI YAPMAK
B.1.Yüzer Döşemelerde ses yalıtımı......................................................................................................26
B.2-Tavanlarda Ses Yalıtımı..................................................................................................................28
B.2.1. Sarkık kirişlerde titreşim emici profillerle yapılan uygulama........................................29
B.2.2-Düz tavanlarda karkas sistemli yalıtım............................................................................30
B.3. Asma tavan sistemlerinde ses yalıtımı yapmak………………………........................................30
B.3.1.Geleneksel asma tavan ygulaması..................................................................................30
B.3.2.Çift kat alçı panelli asma tavanlar..................................................................................31
B.3.3.Vinil ses bariyerli asma tavan uygulaması…………………........................................32
C.DUVARLARDA SES YALITIMI
C.1. Karkaslı uygulama....................................................................................................................33
C.1.1. Ötelenmiş karkaslı uygulamalar....................................................................................35
C.1.2. Karkaslı sistem üzerine SBR kauçuk uygulaması........................................................35
C.2. Kompozit levhalarla yapılan ses yalıtımı.....................................................................................37
C.2.1.-SBR kauçuk üzeri çift kat alçı panel uygulaması.........................................................37
C.2.2Ötelenmiş karkaslı SBR kauçuk uygulaması..................................................................38
C.3. Bölme duvar uygulamaları…………………………………........................................................38
D.GÜRÜLTÜ KAYNAKLARINDA SES VE TİTRETİŞİM YALITIMI YAPMAK
D.1.Gürültü Kaynaklarında Ses Yalıtımı Yapmak ………………………................................……..37
D.2.Titreşim
Yalıtımı
Yapmak..............................................................................................38
4.KAYNAKCA……………………………………………………………………………...............40
A.1. MESLEK TANITIMI
Meslek Tanımı
Ses Yalıtımcısı (Seviye 3); iş sağlığı ve güvenliği ile çevreye ilişkin önlemleri alarak, kalite
sistemleri çerçevesinde, mesleği ile ilgili iş organizasyonu yapan, her türlü yapıda ses yalıtımı
uygulamalarına ilişkin işlemleri yapan ve mesleki gelişime ilişkin faaliyetleri yürüten nitelikli kişidir.
A.2. İş Sağlığı Ve Güvenliği İçin Gerekli Önlemleri Almak
İş Kazaları
İş kazalarının %10'unun, ölümlü iş kazalarının ise %31'inin inşaatta meydana gelmesi inşaat
sektörünün iş sağlığı ve güvenliği açısından taşıdığı riski açıkça ortaya koymaktadır. İnşaat işçileri,
asbestozisten sırt ağrılarına, el-kol titreşimi sendromundan çimento yanıklarına kadar çok çeşitli sağlık
sorunları ile karşı karşıya kalmaktadır. Yöneticiler de dahil olmak üzere tüm çalışanların eğitilmiş
olmalarının, böylece kendilerinin ve diğer çalışanların sağlık ve güvenliğine yönelik risk oluşturmaksızın
işlerini yürütebilmelerinin sağlanması.
A.2.1.İş Sağlığına ve Güvenliğine İlişkin Önlemler
Kişisel Koruyucu Donanım (KKD): Çalışanı, yürütülen işten kaynaklanan, sağlık ve güvenliği
etkileyen bir veya birden fazla riske karşı koruyan, çalışan tarafından giyilen, takılan veya tutulan tüm
alet, araç ve gereç ve cihazları,
İlk yardım çağırma 112: Bir yaralanma veya sağlık sorunu esnasında, sağlık ekibinden yardım
istemek için bilinmesi gereken telefon numarasıdır. Telefon numarasını bilmek yardımın zamanında
gelmesi için çalışma alanının tam adresini de bilmek demektir.
İş eldiveni: Duvarcılıkta iş yapar iken mutlaka eldiveni giymek zorundadır. El koruması için işçinin
ellerine ve yapacakları işe uygun olmalıdır.
Baret : Başa bir cisim düşmesi, çarpması veya başın bir yere vurulması yahut başın gerilimli bir
iletkene değmesi olasılığına karşı kullanılır. Genellikle, inşaat iş kollarında kullanılmaktadır.
Yönetim faaliyetleri dışındaki çalışan ve bunları ziyaret eden herkes, baret giymek zorundadır.
Genellikle, barette renk standardı şöyledir:
Beyaz renkli: Üst düzey yöneticiler ve ziyaretçiler, Mavi renkli: mühendislere ve teknik
elemanlara,
Turuncu renkli: Formenler ve ustabaşları, Sarı renkli: İşçiler, Kırmızı renkli: İş güvenliği, sivil
savunma ve yangınla mücadele elemanları, Yeşil renkli: Sağlık personeli içindir.
İş ayakkabısı: Duvarcılıkta ağır malzemenin kaldırılıp taşınması esnasında düşürme ve çivi batmaları
riskine
karşı
emniyet
ayakkabısı
kullanılmalıdır.
Reflektik yelek:
İnşaat işlerinde çalışanların fark edilebilmesine yarayan renkli, gündüz
görüşü kolaylaştırmak için, turuncu veya kırmızı fosfor file örgü kumaştan yapılır. Önünde ve arkasında
geceleri ışık yansıtan şeritler bulunur, kolsuz yapıldığı için iş elbisesi üzerine giyilir. Kafadan
geçirilerek giyilen tipleri olabileceği gibi önden açılıp kapatılabilen yelek biçiminde giyilebilen tipleri
bulunmaktadır.
Yağmurluk: İşçiyi yağmurdan ve ıslak ortamın zararından korumada kullanılır. Yağmurluk, kaynak
dikişli ve dayanıklı fermuarlıdır. Boyu diz kapağının hemen altındadır.
Emniyet kemeri: Duvarcılıkta yüksek yerde çalışmalarda, düşmeye karşı emniyetli çalışmaya göre
uygun bel desteksiz paraşüt tipi emniyet kemeri muhtemel düşmelerde hasar almadan kurtulmasını sağlar.
İş iskelesi: İşin durumuna göre düşmeye karşı tutmayı ve dayanmayı sağlayan en az 60 cm gezinme
yeri ve basma yerinden en az 90 cm korkuluğa sahip iskeledir.
İlk yardım dolabının yerini bilmesi gerekir: Dolapta; Büyük sargı bezi (10 cm*3-5 m), Hidrofil gaz
steril (10*10 cm üçgen sargı 50’lik kutu), Antiseptik solüsyon (50 ml), Flaster (2*5 m), Çengelli iğne,
Küçük makas (paslanmaz çelik), Esmark bandajı, Turnike (En az 50 cm örtülü tekstil malzemeden), Yara
bandı, Tıbbi eldiven ve El feneri bulunmalıdır.
A.2.2 Şantiye risk unsurları ve gerekli ikazlar
a) Güvenlik ve sağlık işretleri: Özel bir amaç, faaliyet ve durumu işaret eden levha, renk, sesli ve/veya
ışıklı sinyal, sözlü iletişim ya da el-kol işareti yoluyla iş sağlığı ve güvenliği hakkında bilgi veren,
tehlikelere karşı uyaran ya da talimat veren işaretlerdir.
b) Yasak işareti: Tehlikeye neden olacak veya tehlikeye maruz bırakacak bir davranışı yasaklayan
işareti, daire biçiminde, beyaz zemin üzerine siyah piktogram, kırmızı çerçeve ve diyagonal çizgiden
oluşur.
Sigara içilmez
giremez
açık alev yasaktır
yaya giremez
yetkisiz
kimse
c) Uyarı işareti : Bir tehlikeye neden olabilecek veya zarar verecek durum hakkında uyarıda bulunan
işarettir. Üçgen şekilli sarı zemin üzerine siyah piktogram, siyah çerçevelidi
İş makinesi
Elektrik tehlikesi
Tehlike
d) Emredici işaret : Uyulması zorunlu bir davranışı belirten işarettir, daire biçiminde, mavi zemin
üzerine beyaz piktogramlıdır.
Gözlük kullan
Baret giy
Eldiven giy
İş ayakkabısı giy
Emniyet kemeri kullan
e) Acil çıkış ve ilk yardım işaretleri: Acil çıkış yolları, ilk yardım veya kurtarma ile ilgili bilgi
veren işlemlerdir.
A.2.3.Sahada çalışma başlamadan önce alınacak önlemler
Sağlık ve güvenlik; inşaatın her aşaması (inşaat öncesi, inşaat sırası ve inşaat sonrası) için ayrı ayrı
planlanmalıdır. Çalışanların karşılaşabileceği risklerinsahada çalışma başlamadan önce kontrol edilmesi
daha ekonomik ve daha kolaydır. Örneğin;
 Tüm çalışanları risklerden korumalı,
 Kaçınılamayan riskleri değerlendirmeli,
 Riskler ile kaynağında mücadele etmeli,
 Toplu koruma önlemlerine öncelik vermeli,
 Başka alternatif olmadığı durumlarda bireysel önlemler almalı,
 Acil durum prosedürleri oluşturmalı,
 Çalışanları mevcut riskler ve gerekli kontrol önlemleri hakkında bilgilendirmeli,
 Uygun eğitimlerin verilmesini sağlamalıdır.
Yukarıda belirtilen yükümlülükler arasında yer alan “risk değerlendirmesi” konusu, 4857 sayılı İş
Kanunu uyarınca çıkarılan Yönetmeliklerde hem bir kavram olarak hem de bir yükümlülük olarak sıkça
değinilmesi nedeni ileayrı bir önem taşımaktadır. Risk değerlendirmesini “işyerlerinde var olan ya da
dışarıdan gelebilecek tehlikelerin çalışanlara, işyerine ve çevresine verebileceği zararların ve bunlara karşı
alınacak önlemlerin belirlenmesi amacıyla yapılan çalışmalardır “ şeklinde tanımlayabiliriz.
 Makineler ve iş ekipmanlarının tedariki için bir satın alma politikasının belirlenmesi (ör: az
gürültülü ve az titreşimli aletlerin alınması),
 İhale şartnamelerine sağlık ve güvenlik gerekliliklerinin de eklenmesi (en azından mevzuata
uygunluğun sağlanması),
 İş sürecinin zarar görebilecek kişi sayısını azaltacak şekilde planlanması (ör: gürültülü işlerin
işçi sayısının en az olduğu zamanlarda yapılması),
 Kontrol faaliyetlerinin, sahada çalışma başlamadan önce yapılması (ör: planlama, eğitim ve
bakım faaliyetleri),
 İş sağlığı ve güvenliği konularında çalışanların katılımı ve etkin istişare için prosedürlerin
hazırlanması,
A.2.4. Önleyici faaliyetlere yönelik kontrol listesi
















İnşaat alanında asbestli malzeme var mı?
İnşaat alanında bulunan herkes uygun baret ve emniyet ayakkabısı kullanıyor mu?
Riskleri, kişisel koruyucu donanım (KKD) kullanmadan kontrol edebilmenin bir yolu var mı?
Çalışanlar, gerektiğinde yaptıkları işe uygun kişiselkoruyucu donanım kullanıyorlar mı?
İş ile ilgili tüm teçhizat, makine ve ekipmanda (KKD dahil) CE işareti var mı?
İnşaat alanına, çalışanların dışındaki kişilerin girmesini engellemek için gerekli tedbirler alındı mı?
Çevredekileri korumaya yönelik önlemler alındı mı? (ör: alanın yakınından geçenlere yönelik
önlemler)
Çalışanlar, çalışma alanlarına güvenli bir şekilde ulaşıp, orada güvenli olarak çalışabiliyorlar mı?
Örneğin, iskelelere geçiş güvenli mi?
Şantiye alanında uygun işaretleme yapıldı mı? (ör: trafik işaretleri, yetkili personel gibi)
© İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Mçük Şantiyelerde İş Sağlığı ve Güvenliği
Şantiye alanı düzenli, yeterince aydınlatılmış ve iyi tasarlanmış mı?
Gürültü ve titreşime maruziyeti azaltmak amacıyla gerekli tüm önlemler alındı mı?
Çalışanların iş dışındaki faaliyetlerine ve dinlenmelerine yönelik tesisler var mı?
Gerekli olduğu durumlarda uygulanacak gözetimine yönelik düzenlemeler var mı? Sağlık
Şantiyede yangına karşı yeterli önlem alındı mı? (ör: yangın söndürücüler ve kaçış yolları gibi)
Gerekli olan her yerde düşmeye karşı koruyucu önlemler alındı mı? İlk yardım hizmeti sağlanıyor
mu?
5
 Mevcut güç kabloları (yeraltından veya yerüstünden geçen hat) işaretli mi ve bunlara ilişkin bir iş
düzeni var mı?
 Kırılgan çatılar veya çatıların kırılgan bölümleri açık bir şekilde belirlendi mi?
 Çukurlar, düşmeleri engellemek amacıyla, açıkça işaretlendi ve üzerleri sabitlenmiş koruyucularla
kapatıldı mı?
 Elektrik sistemlerinin güvenli çalışmasını sağlayan önlemler alındı mı?
 Bir işi merdiven kullanmadan daha güvenli bir şekilde yapmanın yolu var mı? (ör: hareketli taşıyıcı
gibi)
 Çalışanların araçlardan zarar görmemesi için uygun iş planları yapıldı mı?
 Araç ve teçhizat operatörleri uygun bir şekilde eğitildi ve gerekli olduğu yerlerde sertifikalandırıldı
mı?
 Herhangi bir kazı, yeterli ölçüde destekleniyor veya göçme riskini en aza indirecek şekilde
düzenleniyor mu?
 Araç yolları güvenli şekilde planlandı mı?
 Dönebilen araçların etrafında yeterli mesafe bırakıldı mı?
 İnsanların ve taşıtların kazı alanına düşmesini engelleyecek koruma var mı?
 Kazı çalışmaları yetkili bir kişinin gözetiminde yapılıyor mu?
Çalışanların görüşünün alınması
Sağlık ve güvenlik önlemleri hakkında çalışanların görüşünün alınması, yalnızca yasal bir zorunluluk değil,
aynı zamanda sağlık ve güvenlik konusuna ilgi göstermeleri, talimat ve prosedürlere uymaları ve iyileştirme
çalışmalarına katılmalarında da önemli bir etkendir. Bu nedenle, yeni bir teknoloji veya yeni ürünler iş
sürecine girmeden önce, sağlık ve güvenlik önlemleri hakkında çalışanların da görüşü alınmalıdır.
A.3. İş Organizasyonu Yapmak
Proje
Yapının şekli, durumu, boyutları ile yapı elemanlarının yerlerini, şekillerini, boyutlarını belirli bir
ölçek dâhilinde kâğıt üzerinde gösteren çizimlere proje denir.
Çeşitleri
Projeleri; mimari ve statik projeler olarak ikiye ayırabiliriz.
A.3.1 Mimari Proje Okumak
Ölçü Almak
Bilindiği gibi yapılar kâğıt üzerine birebir ölçüde çizilemez. Belirli bir ölçek dâhilinde küçültülmeleri
gerekir. Proje içerisinde yer alan yapı elemanları hakkında okuyucuya daha çok bilgi vermek amacı ile
ölçümlendirme yapılır. Yapılan bu ölçümlendirme yapı elemanının gerçek boyutlarını ortaya koyar.
Projeden iki şekilde ölçü alınabilir. Birincisi, proje üzerine yapılmış olan ölçümlendirme çizgileri ve
rakamlarını kullanmaktır. İkincisi ise proje üzerinde bir cetvel yardımı ile gerçek uzunluğu tespit edilmek
istenen yapı elemanını ölçmek ve ölçülen değeri proje ölçeği ile çarpmaktır. İkinci yöntem doğru olmakla
birlikte özellikle büyük ölçeklerde, gerek çizimden kaynaklanan, gerekse uzunluğu ölçen kişiden
kaynaklanan hatalar neticesinde hassas sonuçlar elde edilemeyebilir.
Ölçümlendirme
Mimari projeyi meydana getiren kat planı, kesitler vb planlarda hem iç, hem de dış ölçümlendirme
yapılır. Bunun nedeni, projeyi okuyan kişinin her bir yapı elemanı için en üst düzeyde ve net bilgi
edinmesini sağlamaktır. Ölçü çizgileri, planda yer alan her bir girinti veya çıkıntı, boşluk ve açıklıkları
göstermelidir. Ayrıca ölçü çizgileri okuyucuya en fazla bilgiyi verecek yerden geçirilmelidir. Bu kurala göre
6
hazırlanmış bir projede belirtilen ilgili yerlere yalıtım yapılması için gerekli malzemenin miktarını
ölçümlendirmeyi dikkate alarak yapmak gerekir.
A.3.2. Projeden Yalıtım Malzemesi Bilgisini Alma
Mimari projelerde hangi elemanlar üzerine hangi tür yalıtım yapılacağı detay çizimleri ile ortaya
konulur. Bu sayede inşa sırasında herhangi bir tereddüt ve sonradan ortaya çıkacak olumsuzluklar
yaşanmamış olur.
Cinsi
Proje çizilmeden önce yapılan incelemeler, yapının neresinde hangi tür yalıtım yapılacağı hakkında
projeyi çizen kişiye gerekli bilgileri verir. Projeyi çizen yetkili projede bu ihtiyaçları detay çizimleri ile
ortaya koyar. Detaylarda, kullanılacak yalıtım malzemesinin türü (ısı, ses, su yalıtımı) tarama çizgileri ile
gösterilip malzeme cinsi uygulayıcıya bırakılacağı gibi, kullanılacak malzemenin cinsi de (poliüretan sert
köpük, bitümlü karton, kaya yünü vb) belirtilebilir. Aşağıda Şekil 2.1, 2.2, ve 2.3 te verilen örnekleri
inceleyiniz.
1- Döşeme kaplaması
2- Harç
3- Koruma betonu
4- Su yalıtım mebranı
5- Isı yalıtımı (çift kat olursa şaşırtmalı)
6- Buhar kesici mebran
7- Buhar dengeleyici
8- Eğim betonu
9- B.A. Döşeme
10- Tavan sıvası
Şekil 1: Teras çatıda ısı ve su yalıtım uygulaması detayı
1-Çatı örtüsü
2-Su yalıtım mebranı
3-Çatı tahtası
7
4-Havalandırılan çatı boşluğu
5-Isı yalıtımı
6-B.A. Döşeme
7-Tavan kaplaması
Şekil 2: Kullanılmayan çatıda ısı ve su yalıtım uygulaması detayı
Şekil 3: Temelde ısı ve su yalıtım uygulaması detayı
İnşaatın yapımını üstlenen şahıs veya şahıslar, projede belirtilen yapı elemanlarına gerekli yalıtımı
uygular. Proje detayında yalıtım malzemesinin cinsi belirtilmiş ise uygulayıcı mutlaka belirtilen yalıtım
malzemesini kullanmak zorundadır. Çünkü aynı işi göreceği düşünülen yalıtım malzemesi çeşitli fiziksel ve
kimyasal (darbe, basınç, solventler vb.) etkilere karşı koyamayabilir ve sonuçta yalıtım malzemesinden
istenilen verim alınamayabilir. Eğer detay çizimlerinde yalıtım malzemesinin cinsi önemsiz görülerek
uygulayıcıya bırakılmış ise uygulayıcı yüzeye en uygun malzeme seçimini aşağıdaki hususlara dikkat
ederek yapmalıdır:





Ortamdaki su basıncı,
Zeminin yapısı,
Yapıdan beklenen hareketler,
Ürünün üzerine gelecek olası yükler,
Yapıdaki detaylar.
Ölçüleri
Projede yer alan detay çizimlerinde gerek taramalarla, gerekse açıklamalarla belirtilen kullanılacak
yalıtım malzemelerinin cinsi hakkında uygulayıcı bilgi sahibi olacaktır. Ancak ne kadar ve hangi tür yalıtım
malzemesine ihtiyaç duyulacağı projenin kendisinden alınabilir.
Yalıtım yapılacak yapı elemanının boyutları proje üzerinden ölçü çizgileri veya cetvel ve ölçek
kullanılarak hesap edilmelidir.
Yatay elemanlar (teraslar, döşemeler, temeller vb.) ve düşey elemanların (duvar, kolon, vb) ölçüleri
ilgili planlar ve kesitler kullanılarak çıkarılmalıdır. Bu sayede maliyeti artıracak ihtiyaç fazlası malzeme
veya zayiat önlenmiş olacaktır.
A.4.Yalıtım Yapılacak Yüzeyin Hazırlanması
8
Bütün yalıtım türlerinde yüzey hazırlığı hayati önem taşımaktadır. Uygulamada gerekli zaman dilimi
ayrılmazsa, aceleye getirilen ve özensiz yapılan bir yüzey hazırlığı üzerine uygulanacak malzemeden
istenilen performansın alınması mümkün olmayacaktır.
Yüzey Temizliği
Yüzey temizliğinde yüzeyde bulunan kalıp yağı, tuz kusması, pas gibi aderans önleyiciler yüzeyden
uzaklaştırılmalıdır.
Tuz Kusması
Mineral esaslı yapı malzemelerinin su ile teması sırasında yapının içerisinde mevcut olan ve su ile
çözülebilir olan tuzlar yüzeye taşınır. Suyun buharlaşması sonucunda yüzeyde kalan bu tip tuzlar kusmalara
neden olurlar. Bu kusmalar yalıtım katmanının yüzeye yapışmasını engelleyeceği için uygulamadan önce
tam olarak temizlenmeleri gerekmektedir. Temizleme işlemi; basınçlı su, ıslak kumlama veya özel temizlik
maddeleri ile yapılır.
Yağlardan Arındırma
Yüzeye yapışmaya engel teşkil edecek kalıp yağları temizlenmelidir. Bunun için çeşitli yöntemler
uygulanmaktadır. Yağ, şalümo alevi ile yakılabilir. Ancak alevin tehlikelerine karşı önlem alınmalıdır.
Betonu çok ısıtıp patlatmamaya da dikkat edilmelidir. Yağ derine işlemiş ise oyulup çıkarılarak tamir harcı
ile doldurulmalıdır. Kalıp yağı gibi betonun üzerinde olan yağlar tel fırça yardımı ile çıkarılabilir. Basınçlı
ve deterjanlı su ile yıkamada yağdan kurtulmanın diğer bir yoludur.
A.4.1. Yüzey Tamiratı
Korozyon Tamiratı
Metallerin çevreleri ile girdikleri elektro-kimyasal reaksiyon sonucu aşınmaya ve bozulmaya
uğramasına korozyon denir. Donatılı beton içerisine su sızarsa gerek beton hazırlanırken kullanılan katkılar,
zemin suyunda çözünmüş halde bulunan sülfat ve tuzlar betonun özelliklerine bağlı olarak zamanla betona
kimyasal yolla etki yapar, betonarme sistemini yıpratır. Genel olarak beton geçirimsiz bir yapı elemanı
olmasına rağmen çeşitli faktörlerin etkisi ile betonun pH değeri düşer, bu da korozyonun nedenlerinden
biridir. Korozyon sonucunda donatı üzerinde ortamdaki şartlara bağlı olarak donatının hacminin birkaç katı
kadar hacim artışı yapan pas tabakası meydana gelir. Bunun sonucu olarak beton çatlar ve parçalanır.
Donatının açığa çıkması ile de korozyon daha da hızlanır. Betonarme yapıların korozyona karşı
korunmasında kaliteli beton kullanımının yanı sıra su yalıtımı yapmanın önemi büyüktür. Zemin sularına
karşı yapıyı korumak için temelde uygun su yalıtımı mutlaka yapılmalıdır. Ayrıca betona katılan korozyon
inhibitörleriyle de ilave önlemler alınabilir. Bu inhibitörler hem sıvı, hem de gaz halde sızarak donatı
üzerinde bir film tabakası oluştururlar. Eğer bu önlemler baştan alınmamış ve korozyon meydana gelmiş ise,
bu kısımlar tamir edilmelidir (Şekil 3.1).
9
Şekil 8. Korozyona uğramış donatının tamiri
Kırık, Boşluk, Çökme ve Çatlakların Tamiri
Öncelikle eğer varsa yalıtım malzemesinin uygulanacağı zemindeki kırık, boşluk, çökme gibi
düzensizlikler giderilmelidir. Çatlakların önce ne tür bir çatlak olduğu belirlenmeli, tamir işlemi ondan
sonra yapılmalıdır. Çatlaklar tiplerine göre ikiye ayrılırlar:
1. Yapısal olmayan çatlaklar
2. Yapısal çatlaklar
Yapısal Olmayan Çatlaklar
Yüzeysel olarak görülen ve sıva çatlağı olarak adlandırılan çatlaklardır. Bu tip çatlaklar hareketsizdir
ve örümcek ağını andırır bir görünümdedir.
Yapısal Çatlaklar
Yapılarda taşıyıcı betonarmede görülen çatlaklardır. Kendi aralarında ikiye ayrılırlar.

Statik (hareketsiz) çatlaklar

Dinamik (hareketli) çatlaklar
Statik çatlaklar mekanik yöntemlerle kırılarak açılmalı ve uygun bir tamir harcı ile doldurulmalıdır.
Birkaç cm’den derin olmayan yapısal veya yapısal olmayan çatlaklar çeşitli mineral veya reçine esaslı
ürünler kullanılarak tamir edilir. Soğuk derzler ve hareketsiz çatlaklar “U” biçiminde ve 2–3 cm
derinliğinde açılarak kireç içermeyen tamir harçları ile doldurulmalıdır.
Derin çatlakların tamiri için çeşitli mineral ve reçine esaslı ürünler kullanarak bir iğne ya da uç
kullanarak manüel ya da motorlu pompa sayesinde çatlak aralığından madde zerk etmek suretiyle tamir
edilebilirler.
Ahşap, Metal, Kâgir ve Tesisat Yüzeyleri Hazırlama
Yalıtım yapılacak yüzeyde, yukarıda anlatılan temizlik ve tamirat işlerinden sonra aşağıdaki işlemler
de yapılmalıdır.
Keskin Dönüşlerin Yuvarlatılması
Taban – duvar, duvar - duvar ve duvar – tavan birleşim noktalarındaki köşeler uygulamadan önce
yapısal tamir harcı ile pahlandırılmalıdır. Sivri köşeler kıvrılarak veya tıraşlanarak yuvarlatılmalıdır.
10
Taşıyıcı Olmayan Katmanların Kaldırılması
Mevcut mineral esaslı yüzeylerdeki taşıyıcı olmayan katmanlar, kireçli sıva, yağ emmiş şap vs gibi
kaplamalar uygulamadan önce tam olarak kaldırılmalıdır.

Mekanik kırma işleri ile,

Yüksek veya çok yüksek basınçlı su ile,

Islak veya kuru kumlama ile,

Frezeleme ile,

Mekanik fırçalama ile,

Bilyalama ile uzaklaştırılabilir.
Bu tip katmanların kaldırılması ile uygulanacak yalıtım malzemesinin yüzeye aderansı sağlanmış
olacaktır.
Beton kalitesinin yetersizliğinden dolayı veya beton imalatı sırasındaki negatif dış etkenler sebebi ile
beton yüzeyinde zayıflık oluşabilir. Bu zayıflık kendini tozma veya gevşek parçacıklarla gösterir.
Uygulamadan önce bu kısımlar sağlam yapıya kadar kazınmalı veya uygun yöntemler ile kaldırılmalıdır.
Murç ve çekiç ile yüzey gevşek parçalardan arındırılabilir ayrıca aynı işlemi yapan makinelerde
kullanılabilir. İşlem bittikten sonra bir süre tozun yatışması beklenmeli ve tozu yüzeyden uzaklaştırmak için
süpürme işine geçilmelidir.
Segragasyona (beton-agrega ayrışması) uğramış yüzeyler varsa bunlar su yalıtımından önce
kaldırılmalıdır. Bu amaçla gevşek bölge mekanik işlemlerle gevşek parçalardan arındırılmalı ve uygun bir
tamir harcı ile doldurulmalıdır.
Parlak Yüzeylerin Pürüzlendirilmesi
Malzemenin zemine tutunmasına mani olacak derecedeki parlak veya aderansı düşük yüzeyler
mekanik yöntemlerle pürüzlendirilmelidir.
Tij Deliklerinin Doldurulması
Betonarme imalat sırasında kullanılan demir çubukların geçirilmesi için kullanılan deliklerdir.
Özellikle su yalıtımına başlamadan önce bu delikler doldurulmalıdır. Eğer deliklerin içerisinde plastik
parçacıklar varsa bunlarda çıkarılmalıdır.
Yüzeyden dışarı çıkan demirler varsa, beton kırılarak demirin en az 2 cm içeride kalacak şekilde
kesilmelidir. Bu tür delikler yüksek aderansa sahip tamir harcı ile doldurulmalıdır.
A.5. Araç-Gereç Hazırlamak
Yalıtım Makineleri
Yalıtım işlerinde kullanılan yalıtım malzemesinin, cinsine ve uygulanacağı yüzeye bağlı olarak
yüksek basınç üreten veya ısı ile birleştirme yapabilen cihazların ortak adıdır.
Çeşitleri
Yalıtım makineleri ısı, ses ve su yalıtımlarında kullanılır. Bu makineleri aşağıdaki başlıklar altında
inceleyebiliriz:
 Poliüretan makinesi
 Kaynak makinesi-robot (su yalıtımında)
Görevleri
Poliüretan Makinesi
11
Poliüretan makinesi, sıvı veya plastik kıvamdaki poliüretan esaslı malzemeyi uygun miktarlar da
oranlayarak yüksek basınçla uygulama yüzeyine püskürtür. (Bakınız: Resim 1.1) Bu özelliği ile işçilik ve
zaman tasarrufu sağlar. Yalıtım malzemesi yüzeye basınçla uygulandığı için maksimum aderans (yapışma)
sağlanmış olur.
Resim 1. Poliüretan makinesi



Poliüretan Makinesinin Özellikleri

Hidrolik Tahrikli

PLC Kontrollü

4 Pistonlu pompa sistemi

Malzemeyi 1/1 oranlayarak transfer eder.

15 metre hortum ile birlikte (Standart) (Opsiyonel 45 m)
Hortum Özellikleri

Isıtıcılı

İzolasyonlu

500 bar basınca dayanıklı
Poliüretan Makinesi Genel Olarak

Soğutma Sistemi Boru ve Ekipmanların

İzolasyonlarında

Çatı ve Teraslarda

Özel Panel Plaka Modüllerinde

İnşaatlarda

Hangarlarda

Fabrikalarda

Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde

Soğuk Depolarda

Dondurulmuş Gıda Tesislerinde

Süt, Maya Tesislerinde

Güneş Enerji Sistemlerinde

Otomotiv Sektöründe kullanılır.
Otomatik Kaynak Makinesi (Robot)
Su yalıtım örtüleri bindirme payları bırakılarak yüzeye serildikten sonra bindirme yerlerinden su ve
nem almaması için bu bölgelerin birleştirilmesi işleminde kullanılan makinedir (Resim 1.2).
12
Resim 2.
Yüksek ısıya dayanamayan PVC asıllı su yalıtım örtülerinde el tipi küçük olanı kullanılmaktadır
(Resim 1.3).
Resim3.
El Araçları
Yalıtım malzemelerinin gerek yüzeye uygulamadan önce yüzey hazırlığı, gerekse uygulama ve montaj
sırasında işçilik, zaman ve malzemeden tasarruf sağlayan basit el araçlarıdır.
Çeşitleri
Yalıtım malzemelerinin en iyi şekilde görevlerini yapabilmeleri için maksimum verim alınması,
ömürlerinin uzun olması ve müşteri memnuniyeti için bazı el araç ve gereçlerinin kullanılması zorunludur.
Aksi takdirde, yalıtım malzemesi yüzeye sağlam bir şekilde monte edilemeyecektir.
Yalıtım malzemelerinin sağlıklı uygulanabilmesi için gerekli olan el araçları şunlardır:
Vurma ve Kırma Araçları,

Çekiç

Madırga

Kırıcı matkaplar
Sıkma ve Vidalama Araçları

Tornavidalar ve çeşitleri
Kesici ve Delici Araçlar

Murç

Spiral

Demir testeresi

Matkap

Maket bıçağı ve bıça
Koruyucu Gereçler

Maske

Eldiven

Çizme

Baret

Gözlük
13
Diğer Araçlar

Spatula

Metal Rulo
Görevleri, Kullanım Şekli, Bakım ve Onarımı
Vurma ve Kırma Araçları

Çekiç: Isı ve ses yalıtım malzemelerinin yüzeye montajında ve dübel ile burgulu çivilerin
çakılması işleminde kullanılır. Çekiçler metal kısma çok yakın ve sapın uç kısmından
tutulmamalıdır (Resim 1.5).
Resim 5

Madırga: Isı, ses ve su yalıtım malzemelerinin yüzeye uygulanabilmesi için zemin
hazırlığı aşamasında kâgir yüzeydeki istenmeyen çıkıntı, artık ve kalıntıların murç ve
keski ile temizlenmesi işleminde vurma işini gören araçtır. Ele vurmamak için özen
gösterilmelidir (Resim 1.6).
Resim 6

Kırıcı Matkaplar: Yalıtım işlerinde yüzey hazırlık aşamasında istenilmeyen kalıntı ve
çıkıntıların temizlenmesi işinde kullanılan araçtır (Resim 1.7).
Kırıcı uçlar matkaba sıkıca bağlanmalıdır. Topraklı piriz kullanılmalıdır. Hareketli yardımcı kol, tutuş
şekline göre ayarlanmalıdır. Kullanım sırasında mutlaka tutacaklarından tutulmalı ve hareketli metal kısma
dokunulmamalıdır. Makinenin gücü dikkate alınarak gereğinden fazla zorlanmamalıdır.
14
Resim 7
Sıkma ve Vidalama Araçları

Tornavidalar: Isı ve ses yalıtım malzemelerini yerine monte etme sırasında kullanılan
vidaların sıkma işlerinde kullanılır. Tornavidaların şarjlı ve çok uçlu tipleri de vardır.
Tornavidalar asla ıskarpela yerine kullanılmamalıdır (Resim 1.8).
Resim 8
Kesici ve Delici Araçlar

Murç: Yalıtım yapılacak yüzeyin durumuna göre duvar veya zeminde yapılacak
tamiratlarda kırma veya delik delme amacıyla kullanılan çelikten yapılmış keski veya
delicilerdir. Arkasına vurmaktan oluşmuş dağılan ve ezilen kısımlar yaralanmalara neden
olmaması için çarka tutularak temizlenmelidir (Resim 1.9).
Resim 9

Spiral: Özellikle su yalıtımı yapılacak metal yüzeylerin hazırlanmasında kullanılır.
Metallerin keskin kenarları, sivri köşeleri ve varsa kaynak çapaklarının siliminde kullanılır
(Resim 1.10).
15
Topraklı priz ile kullanılmalıdır. Makine ele aldıktan sonra çalıştırılmalı ve tamamen durana kadar
yere bırakılmamalıdır. Kesinlikle çatlak ve kırık taşlar kullanılmamalı ve muhafazası çıkarılmamalıdır.
Resim 10

Demir Testeresi: Yalıtım işlerinde özellikle ısı ve ses yalıtım malzemelerinin yüzeye
montajı sırasında alüminyum ve sac profillerin kesilmesinde kullanılır (Resim 1.11).
Resim 11

Matkap: Isı ve ses yalıtım işlerinde, malzemenin yüzeye uygulanmasında kullanılan
dübeller için delik delme işlerinde kullanılır (Resim 1.12).
Kullanılan uç matkaba sıkıca bağlanmalıdır. Delme işlerinde kör ve kırık uçlar kullanılmamalıdır.
Resim 12

Maket Bıçağı ve Bıçaklar: Yalıtım malzemelerinin şekillendirilmesinde kullanılır. Kanca
uçlu tipleri vardır (Resim 1.13).

Kullanırken el, kol vb yerlerin kesilmemesine dikkat edilmelidir. Uç gereğinden fazla dışarı
çıkarılmamalıdır.
16
Resim : 13
Koruyucu Gereçler

Maske: Gerek şalümo aleviyle ısıtılarak uygulanan gerekse basınçla beraber yüzeye
püskürtülerek uygulanan yalıtım malzemelerinin toz ve gazlarından korunmak için
kullanılır. Kullanırken yüz kısmına tam olarak oturmasına dikkat edilmelidir (Resim 1.14).
Resim 14

Eldiven: Yüksek sıcaklıklarda ısıtılarak uygulanan su yalıtım malzemelerinin veya
püskürtme tipi yalıtım malzemelerinin ele bulaşmaması için ve elleri korumak için önemle
kullanılması gereken bir gereçtir (Resim 1.15).
Resim 15

Çizme: Daha çok su yalıtım malzemelerinden ısıtılarak veya eritilerek kullanılanların
yapımında ayakları korumak için kullanılırlar (Resim 1.16).
Resim 16

Baret: Baret sadece yalıtım işlerinde değil özellikle inşaat sektörünün
vazgeçilmezlerindendir. Çünkü başın korunması inşaat işlerinde mutlaka dikkat edilmesi
gereken bir husustur (Resim 1.17).
17
Resim 17
Diğer Gereçler

Spatula: Spatula yalıtım işlerinde, derz dolgu macunlarının çekilmesinde ve yalıtım için
yüzey hazırlık aşamasında kazıma işinde kullanılır (Resim 1.18).
Resim 18

Metal Rulo: Isı ile kaynak yapılan su yalıtım örtülerinin kaynak yerlerinin
baskılanmasında kullanılır (Resim 1.19).
Resim 19

Şalümo: Su yalıtım malzemelerinin yapıştırılması için ısıtılmasında kullanılır (Resim
1.20).
Resim 20
A.6.Ses yalıtım Malzemeleri
Ahşap Lifli Levhalar
Ağaç liflerinin (köknar) portland çimentosu ile yapıştırılarak basınç altında
preslenmesi ile elde edilirler. Lifler arası boşluklar nedeniyle ısı ve ses yalıtımında kullanılır.
Ses yalıtımı olarak, bölme duvarların yüzeylerinde veya çift duvarların arasında kullanılır.
Ayrıca asma tavanlarda da kullanılabilir. Bağlayıcı olarak portland çimentosu kullanıldığı için su
geçirmez, B1 sınıfı zor alev alır malzemedir. Oldukça hafif ve organik bir malzemedir. 60 cm
18
x 60 cm, 60 cm x 120 cm, 60 cm x 240 cm ebatlarında ve 15 mm – 50 mm. arası kalınlıklarda
üretilirler.
Resim:21
Akustik Paneller.
Akustik paneller, Özellikle sinema, konferans, tiyatro, toplantı salonu gibi
mekanlarda sesin hem sönümlenmesi (emilmesi) ve hem de yankılanma
(reverberasyon) süresinin düzenlenmesinde kullanılırlar. Duvar ve tavanlarda
kullanılabildiği gibi ses yalıtımlı kapı imalatlarında da kullanılırlar. Ahşap veya kumaştan
imal edilirler. Delikli (perfore) veya derzli panellerin hangi frekans aralığındaki (alçak,
orta, yüksek) seslerde emilim sağladığı imalatçı firmadan öğrenilerek projelendirme
esnasında bu bilgilerden yararlanılmalıdır. Delikli veya derzli panellerde, sesin bir kısmı bu
deliklerden içeri girer, karşı yüzeye çarpar, tekrar yansır. Bu yansıma tekrarlanarak ses enerjisi
tükenir ve panel içinde emilmiş olur.
Derzli paneller: Bu panellerin ön yüzü derzli, arka yüzü deliklidir. 120 cm x 120 cm ; 70
cm x 140 cm ; 130 cm x 340 cm gibi ölçülerde imal edilirler. Kalınlıkları 18 mm. , ağırlıkları
13,5 – 14 kg/m2 dir.
Delikli (perfore) paneller: Panel kalınlığınca delik açılabildiği gibi, önlü arkalı belli
derinliğe kadar delik de açılabilir. 120 cm x 120 cm ; 70 cm x 140 cm ; 130 cm x
340 cm gibi ölçülerde imal edilirler. Kalınlıkları 18 mm. , ağırlıkları 13,5 – 14 kg/m2
dir. Çok küçük delikli mikroperfore paneller de vardır.
Yansıtıcı paneller: Bunlar da delikli ve derzli olabilirler; ancak panelin salona bakan
tarafı bu şekildedir. Panelin arkası düzdür. Sesin yönlendirilmesinde
kullanılırlar.
Akustik kumaşlar: Panellerin değişik renk ve dokuda kumaşla kaplanmasıyla elde
edilirler. Sesei yansıtma ve emme amacıyla kullanılırlar.
19
Resim:22
Lifli Malzemeler
Taşyünü: Ergimiş camın çeşitli metotlarla lif haline getirilmiş şeklidir.
Hammaddesinin esasını silis kumu oluşturur. 20-200 kg/m3 yoğunluklarda üretilir. Genellikle
30-100 kg/m3 yoğunluklarda kullanılır. Düşük yoğunluklu olanlar rulo halinde, yüksek
yoğunluklu olanlar levha halinde satılır. Basınç mukavemeti cam yününe göre daha
fazladır. 50 mm. kalınlıktaki taşyününün ses yutuculuk katsayısı
0.90’dır. Ancak bu değer yüksek frekanslı tiz sesler içindir. Düşük frekanslı bas (kalın)
sesler için yutuculuk katsayısı daha düşüktür. Ses yalıtımı olarak yüzer döşemelerde
(yüksek yoğunluklu olarak seçilmelidir) veya bölme duvarlarda panellerin
arasında uygulanır.
Resim:23
Camyünü: Ergimiş camın (silis kumunun) yüksek sıcaklıklarda eritilerek lifli hale
getirilmiş halidir. Hammaddesi, silis kumudur. Camyünü malzemesine form vermek ve
lifleri birbirine yapıştırmak için bakalit kullanılır. Bu yüzden camyününü bakalitli (sarı) veya
bakalitsiz (beyaz) olarak iki türe ayırabiliriz. Bakalitli olarak üretilen camyünü sarı renkte
olup rulo, levha gibi bir forma sahiptir. Bakalitsiz olarak üretilen camyünü ise beyaz olup
formsuzdur. 50 mm. kalınlıktaki camyününün ses yutuculuk katsayısı 0.90’dır. Ses yalıtımı
olarak bölme duvarlarda panellerin arasına koyulur.
20
Resim:24
Mantarlar
Granül haldeki mantarlar sıkıştırılarak kalıp haline getirilir. Bu kalıptan istenilen
boyutlarda kesilerek mantar levhalar elde edilir. Organik bir malzeme olup iyi bir ses yalıtımı
sağlar. Çok katlı binalarda darbe sesine karşı yüzer döşeme uygulamasında, titreşim yayan
gürültülü cihazların temellerinde, bölme duvar içlerinde ve dilatasyon derzlerinde kullanılan
ses yalıtım malzemesidir. Elastik bir malzeme olup su veya nemden etkilenmez. Piyasada
60 cm x 90 cm. ebatlarında ve 5 mm – 10 mm. kalınlıklarda satılır.
Kauçuk katkılı mantarlar: Granül haldeki mantarlara
kauçuk ilave
edilerek
sıkıştırışılıp istenen boyutlarda kesilmesiyle elde edilirler. 500 –
540
kg/m3
yoğunluktadırlar. Piyasada 60 cm x 90 cm. ebatlarında ve 5 mm – 10 mm.
kalınlıklarda satılır. 300 Hertz frekansta ses yutma katsayısı 0.40 iken 4000 Hertz
frekansta 0.60’tır.
Şilte mantarlar: Lamine, laminant parkelerin ve halıların altlarında ses yalıtım tabakası
olarak kullanılır.Piyasada 1 mm – 6 mm kalınlığında ce 1 m. eninde rulolar halinde satılır.
Resim:25
Sentetik Kauçuklar
Öncelikle SBR (Stiren butadien kauçuk) ve EPDM (Etilen Propilen Dien Monomer)
kavramlarını açıklayalım. Her ikisi de sentetik kauçuk türevidir. SBR granülleri kullanılmış
araba lastiklerinin yeniden işlenmesiyle üretilir. SBR kauçuk granülleri tenis, golf, futbol,
basket ve çocuk oyun sahalarının zemin kaplamasında kullanılır. EPDM de aynı şekilde bir
elastomerik (esneyebilen) malzeme olup her türlü sert hava koşullarına, düşük hava
sıcaklıklarına
dayanıklıdır.
SBR
gibi
spor alanlarının,
parkların
zeminlerinde
kullanılır.SBR ve EPDM granüllü kauçukar döşemede ve duvarlarda kullanılmaktadırlar.
SBR kauçuk granüllerinden imal edilmiş şilteler 3 mm – 10 mm.
kalınlıklarda,125 cm. eninde, 20 m. uzunluğundadır. Yoğunluğu 720 kg/m3 dür. Masif,
lamine veya laminat parkelerin altında kullanıldığında özellikle topuk sesini azaltıcı etkisiyle
21
ön plana çıkar. Aynı zamanda halı, seramik vs. döşeme kaplamaları altında kullanılabildiği gibi
alçıpan duvarların arasında, müzik stüdyolarında, gürültülü cihazların bulunduğu mekanlarda
kullanılır.
SBR kauçuk granüllerinden imal edilmiş yalıtım bantları 6 mm. kalınlığında, 10 –
40 mm. eninde, 1 m. uzunluğundadır. Yoğunluğu 700 kg/m3 dür. Tuğla, gazbeton duvar
uygulamalarında veya hafif bölme duvar uygulamalarında döşeme ile duvarın irtibatını keserek
ses köprülerine engel olur.
Resim:26
Süngerler/Köpükler
Esnek, açık hücreli, poliüretan ses yutucu malzemedirler. Kendinden yapışkanlı olarak da
üretilirler. 6 mm – 50 mm. kalınlıkta üretilirler. Üzeri kumaşla kaplanabilir. Duvarlarda,
havalandırma ve mekanik sistem yalıtımında, gürültülü cihazlardan yayılan sesin
yalıtılmasında, otomotiv sektöründe kullanılır. Siyah renklidir. 90 kg/m3 yoğunlukta olup -40 0C
ile 110 0C arasında kullanılabilir. NRC (ses yutuculuk değeri)
25 mm kalınlık için 0,44 , 50 mm kalınlık için 0,73 tür.
22
Resim:27
Vinil Ses Bariyerleri
Vinil Ses Bariyerleri: En önemli özellikleri ağır olmalarıdır. Bilindiği gibi bir malzeme
ne kadar ağır kütleli ise ses geçişine o kadar iyi direnç gösterir. Vinil ses bariyerleri, geri
dönüştürülmüş vinil atıkların ağırlaştırılarak (kalsiyum silikat gibi minerallerle ekstrüze
edilerek) şilte haline getirilmesiyle üretilirler. Tavan, döşeme ve duvarlara ekstra kütle
ekleyerek ses yalıtımı sağlarlar. Ağır kütleli olmalarına karşın incedirler. Oldukça esnek, kolay
uygulanabilir bir malzemedir. Çivi ile çakılabilir, yapıştırılabilir veya asılabilir. Fabrikalarda ses
perdesi olarak kullanılabilir, boru veya kolonların çevresi kaplanabilir. Siyah veya gri
renktedirler. Kendinden yapışkan olanları da vardır ancak mekanik tesbit mutlaka tavsiye
edilir. Kullanım alanları şunlardır:
-Duvar içlerinde, iki tuğla arasında, iki alçı pano arasında
-Zeminlerde şap altında, halı altında
-Tavanlarda
-Borularda
-Her türlü gürültülü mekanlarda taşınabilir ses perdesi olarak
-Gemi ve yatlarda, trenlerde
102 cm x 10 m. lik şilteler olarak satılırlar. Kalınlık ve birim alan ağırlıkları şu şekildedir:
2 mm kalınlık
3.5 kg/m2
2.5 mm kalınlık
4.4 kg/m2
3.2 mm kalınlık
6.0 kg/m2
Resim:28
Gürültü Kontrol Camları
Pratik olarak bakıldığında, cam kalınlığı ne kadar fazla ise o kadar iyi ses yalıtımı
23
sağlanır. Ancak cam kalınlığını istenildiği kadar artırmak mümkün
olmadığından gürültü kontrol camları ortaya çıkmıştır. Gürültü kontrol camlarında, iki cam
plaka ses emici ve bağlayıcı özellikli bir tabaka ile ısı ve basınç altında birleştirilir. Tek
pano olarak kullanılabileceği gibi ısıl cam sisteminde de kullanılabilir ve aynı anda ısı ve güneş
kontrol sistemlerine entegre edilebilir.Isıl cam sistemlerinde cam kalınlıklarını farklı tutmak da
ses yalıtımı için düşünülen bir diğer seçenektir.
Resim:29
© İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü Güvenliği Kampanyası - 2006
B.DÖŞEMELERDE SES YALITIMI YAPMAK
B.1.Yüzer Döşemelerde ses yalıtımı:
Üst kattaki komşunun gürültüsü çoğu zaman bir şikayet sebebidir. Bunun nasıl önlenebileceği de
bizlere sorulan soruların başında gelmektedir. Öncelikle sorunun teşhisi doğru koyulmalıdır. Üst kattaki
komşudan bize sirayet eden gürültü çoğu zaman yürüme sesi, eşyaların çekilerek oluşturduğu gürültü,
çocukların koşturmaları gibi darbe doğuşumlu ses problemidir. Darbe sesi, kaynağında yutulmadığı
(emilmediği) için binanın strüktürü (döşeme, kiriş, kolon, duvar gibi yapı elemanları) boyunca titreşim
dalgaları yayarak ilerlemekte ve sadece bizim katımızda değil belki daha alt katlara kadar (ve hatta üst
katlara) yayılmaktadır. Sesin takip ettiği yol uzadıkça enerjisi sönmekte ve böylece çok uzaktaki bölmeler
bizim kadar rahatsız olmamaktadırlar. Bu sorunun en nihai çözümü darbe sesini kaynağında söndürmek
yani yüzer döşeme uygulaması yapmaktır. Yüzer döşeme uygulaması o katta yaşayanlardan ziyade alt (ve
bir ölçüde üst) komşuların konforu ve gürültü şikayetlerinin azaltılması için en iyi çözümdür.
24
Şekil 9 Döşemelerde ses yalıtımı.
Ancak, halihazırda ikamet edilen binalarda yüzer döşeme uygulaması yapmak neredeyse mümkün
değildir, bu çözüm daha çok proje aşamasında kararlaştırılıp uygulanmalıdır. O halde ne yapmalı?
Halı kaplama: Duvardan duvara halı kaplamalar, bir nevi yüzer döşeme görevi yapabilir ancak halı
kalınlığı ve dokuma sıklığı ne kadar fazla ise o kadar iyi sonuç alınacaktır. Halı, darbe sesini bir miktar
emer, kalınlığı ve dokusu arttıkça emme oranı da artar, ayrıca o mekanı kullananlar için akustik konfor
sağlar.
Parke altı şilteler: Dairemizdeki eskimiş parkeleri değiştirmeye karar verdiysek, altına mutlaka
polietilen veya mantar şilte serilmesini sağlamalıyız. 3 veya 5 mm kalınlığında serilen şilteler belli ölçüde
darbe sesini kesecektir. Bu uygulama yüzer döşemenin çok basit bir şeklidir.
25
Bunun dışında yapabileceklerimiz, oturduğumuz dairenin tavanına asma tavan uygulamasıdır. Asma
tavan uygulamaları önceki sayfada anlatılmıştır. Asma tavan ile üst komşudan gelen darbe doğuşumlu ses
ancak kısmen engellenir. Daha etkili bir çözüm için duvarların da yalıtılması gerekir. Çünkü darbe sesi
sadece tavan döşemesi yolu ile değil tüm yapı elemanları tarafından iletilir. Duvar yalıtımları hakkında da
önceki sayfalarda bilgi verilmiştir. Özetle, darbe kaynaklı ses yalıtımı için en iyi çözüm yüzer döşeme
uygulamasıdır. Yüzer döşeme, hava doğuşumlu (konuşma, müzik vs) ses yalıtımında da etkili rol oynar.Üst
(veya yan) komşudan gelen konuşma, TV, müzik vs. sesler hakkında başka neler yapılabilir: Bu tarz sesler
(gürültüler) hava doğuşumlu sesin iletimine örnektir. Bu durumda yapılması gerekenler ise tavan ve
duvarlarda
-ağır kütleli ses bariyerleri
-farklı yoğunluklu malzemelerin birkaçının bir arada kullanıldığı kompozit çözümler
-ses emici lifli malzemeler
-hava boşluklu çözümler
gibi malzeme ve çözümlerin uygulanmasına gitmektir. Bu konularda da önceki sayfalarda bilgi verilmiştir.
B.2-Tavanlarda Ses Yalıtımı
Burada anlatılacak olan uygulamalar, halihazırda kullanılan binalara uygulanabilecek örneklerdir.
Tavan ses yalıtımında amacımız üst kattan gelen hava doğuşumlu seslere karşı önlem almaktır. Tavan ses
yalıtımı uygulamalarında tavan döşemesinin kiriş yapısı önemlidir. Mevcut kirişlerden yararlanarak
titreşim emici profilleri kirişlere uygulayabiliriz veya tavanda bir karkas sistem kurabiliriz.
26
Şekil 10 Tavanda ses yalıtımı
B.2.1. Sarkık kirişlerde titreşim emici profillerle yapılan uygulama:
Kaset veya mantar döşemelerde kirişler arası müsait mesafede ise titreşim emici profiller kirişlere
60cm. lik akslarla dübellenir. Kiriş aralıkları 10 cm. taşyünü / camyünü ile doldurulur. Daha sonra titreşim
emici profillerin geniş yüzeyine alçı paneller dübellenir. Alçı paneller için kullandığımız dübeller kirişle
temas etmemelidir. Alçı panellerin derzleri derz bandı ile bantlanır ve alçı astar çekilir. En son olarak tavan
boyası uygulanır.Titreşim emici profil, şekilde görüldüğü gibi dübellenir. Alçı panel için kullanılan dübel,
kirişle temas etmemelidir. Aksi takdirde ses titreşimleri döşemeden alçı panele kadar rahatlıkla
ilerleyecektir.
Şekil 11 Sarkık kirişlerde titreşim emici profillerle yapılan uygulama.
27
B.2.2-Düz tavanlarda karkas sistemli yalıtım:
Asmolen tavanlarda veya geniş plak döşemelerde bir üst kattan gelen hava doğuşumlu sesin önlenmesi
için uygulanır. Önce tavana ahşap veya kutu profillerden bir karkas sistem monte edilir. Profillerin arası lifli
malzemelerle (taşyünü veya camyünü) doldurulur. Daha sonra titreşim emici profiller, kısa kenarından
profillere dübellenir. Geniş kenara ise alçı paneller dübellenir. Böylece profilerden oluşan karkas ile alçı
panellerin arasında bir hava boşluğu oluşacaktır. Ses, farklı yoğunluklara sahip malzemelerden geçerken
enerjisini belli oranda yitirir. Hava boşluğundan geçip alçı levhaya ulaştığında ise sesin bir kısmı yukarı
yansır, bir kısmı alçı levha tarafından yutulur, bir kısmı ise mekana iletilir. Alçı panelleri tutan vidaların
profille temas etmemesi gerekir. Alçı panellerin derzleri derz bandı ile bantlanır ve alçı astar çekilir. En son
olarak tavan boyası uygulanır.
Şekil 12 Düz tavanlarda karkas sistemli yalıtım.
B.3. ASMA TAVAN SİSTEMLERİNDE SES YALITIMI YAPMAK
B.3.1.Geleneksel asma tavan uygulaması:
Geleneksel asma tavanlar, çoğunlukla C profiller, askılar, çelik dübeller, maşa, klips ve alçı
panellerden oluşan sistemlerdir. Ses yalıtımı için alçı panellerin üzeri lifli malzeme ile (taşyünü, camyünü)
örtülür. Ancak bu uygulama tek başına yeterli olmaz. Çelik dübellerden askıya, buradan da C profillere
aktarılan ses yine de alt mekana geçecektir. (Özellikle bas sesler) O halde bu ses köprüsünün önlenmesi
gerekir. Burada uygulanacak en ekonomik ve pratik çözüm; alçı paneli taşıyan tali C profillerin yüzeyine 3
mm kalınlığında ses yalıtım bandı çekilmesidir. Bant, tüm profil boyunca çekilmelidir. Alçı panel
uygulaması, bu bantlanmış C profillere vidalanarak yapılır. Alçı panellerin derzleri derz bandı ile bantlanır
ve alçı astar çekilir. En son olarak tavan boyası uygulanır.
28
Şekil 13 Geleneksel asma tavan uygulaması.
B.3.2.Çift kat alçı panelli asma tavanlar:
Bu uygulamanın yukarıdaki geleneksel uygulamadan farkı, daha kalın kesitli (20 mm) alçı panellerin
çift kat olarak uygulanmasıdır. Alçı paneller, yangına karşı özel olarak üretilmiş olarak seçilirse oldukça
etkili bir yangın yalıtımı da sağlanmış olur. Alçı paneli çift kat uygulamakla kütlesini arttırmış oluruz ve
düşük frekanslı bas seslere karşı oldukça iyi bir ses yalıtımı sağlarız. (düşük frekanslı bas seslerin
yalıtımının daha zor olduğu unutulmamalıdır) Alçı panellerin alttaki sırası, üsttekine göre 90 derece dönük
olarak döşenir. Panellerin üstünde ise 2 kat lifli levha kullanılır. Böylece farklı yoğunluklu, yüksek kütleli
bir ses yalıtım katmanı elde edilir. Ses köprülerine karşı, tali C profilin altına 3 mm kalınlığında yalıtım
bandı çekilmeli ve alçı panel uygulaması bu bantlanmış C profillere vidalanarak yapılmalıdır. Alçı
panellerin derzleri derz bandı ile bantlanır ve alçı astar çekilir. En son olarak tavan boyası uygulanır. Bu
uygulamada dikkat edilmesi gereken husus, tavan yüküne uygun askı sistemi kullanılması ve aks
aralıklarının buna göre ayarlanmasıdır.
29
Şekil 14 Çift kat alçı panelli asma tavanlar.
B.3.3.Vinil ses bariyerli asma tavan uygulaması:
Birim metrekare ağırlığı oldukça yüksek olan vinil ses bariyerleri düşeyde olduğu gibi yatayda da
uygulanabilir. Bunun için öncelikle tavanda ahşap profillerden oluşan bir karkas sistemi uygulanmalıdır.
Vinil şilteler bu karkasa vidalanır. Şiltelerin ağır olması ses yalıtımı için ekstra uygunluk sağlar.
Uygulamanın diğer kısımları standart asma tavan uygulaması ile aynıdır. Çift kat alçı levha uygulaması
önerilir. Böylece oldukça etkili bir ses yalıtımı oluşturulacaktır. Askı ve profillerin ses köprüsü olarak
çalışacağı unutulmamalıdır. Titreşim emici askılar kullanılmalıdır. Profillerin duvarlarla ve alçı levhalarla
teması polietilen yalıtım bantları kullanılarak engellenmelidir.
Şekil 15 Vinil ses bariyerli asma tavan uygulaması.
-Ses yalıtımı amaçlı asma tavanlar için önemli notlar:
30
1Asma tavanlarda, akustik düzenleme ve ses yalıtımı bazen birbirine karıştırılır. Akustik düzenleme
sesin kontrol edilmesi; ses yalıtımı ise istenmeyen seslerin iletiminin engellenmesidir. Perfore, derz aralıklı
vs. asma tavanlar akustik düzenleme ile ilgilidir.
2Asma tavan ağırlığının (kütlesinin) arttırılması ses yalıtımı bakımından iyi sonuç verir. Bu nedenle
çift kat alçı panel uygulaması, veya ağır vinil ses bariyerlerinin kullanılması yoluna gidilir. Askı
sistemlerinin, taşıyıcı profillerin bu ağırlığı taşıyacak ebatta ve sayıda seçilmesi gerekir.
3Askı sistemleri, asma tavan ses yalıtımında çok büyük önem taşırlar. Klasik metal askılar birer ses
köprüsü gibi çalışarak üst döşemedeki darbe sesini aşağıdaki mekana iletirler. Titreşim emici, kauçuk
bariyerli askılar kullanılmalıdır.
4Asma tavanlarda kullanılan metal profiller de ses köprüsü oluşturur. Bu profillerin gerek duvarla ve
gerekse alçı levhalarla teması mutlaka kesilmelidir. Bunun için polietilen bantların kullanılması hem
ekonomik hem de pratik bir uygulama olacaktır.
C.DUVARLARDA SES YALITIMI YAPMAK
C.1. Karkaslı uygulama:
hizasında 50 mm x 50 mm. lik ahşap profiller aks aralıkları 60 cm. Duvar olacak şekilde düşey olarak
duvara monte edilirler. Profiller döşeme ve tavandan 0.5 cm – 1 cm boşluk olacak şekilde uygulanır. Bu
boşluk uygulama sonunda mastik macunla doldurulacaktır. Profillerin arasına 5 cm. kalınlıkta camyünü
veya taşyünü levhalar duvara yapıştırılır. Oluşan yüzeyin üzerine akustik membran (sentetik kauçuk,
polietilen şilte vs.) kaplanır. Böylece duvardan ve lifli malzemeden geçen ses enerjisinin etkisini daha da
yitirmesi sağlanır. Akustik membran tabakası üzerine yere paralel olacak şekilde titreşim emici metal
profiller 60 cm. aralıklarla dübellenir. İlk profil yerden 5cm. yukardan dübellenir, son profilin ise tavandan
5 cm. aşağıda olmasına dikkat edilir. Bu profillerin üzerine de alçı paneller dübellenir. Dübellemede dikkat
edilmesi gereken husus, alçı paneli delen dübelin akustik membranı delmemesidir. Buna uygun uzunlukta
dübel seçilir. Böylece akustik membran ile alçı panel arasında 1 cm.lik hava boşluğu oluşacak ve sesin
sönümlenmesine yardımcı olacaktır. Daha sonra alçı panel derzlerinin üzeri derz file bandı ile kapatılarak
alçı astar çekilir ve boya uygulamasına geçilir. Alçı panellerin üst üste 2 kat uygulanması çok daha etkili bir
yalıtım sağlayacaktır.
31
Şekil 16 Metal karkaslı ses yalıtımı uygulaması.
Şekil 17 Ahşap karkaslı ses yalıtımı uygulaması.
Titreşim emici yatay profiller kısa kenarından akustik membran üzerine dübellenir. Geniş kenar
üzerine ise alçı paneller dübellenir.
Titreşim emici metal profillerin kesiti yanda görüldüğü gibidir.
32
Şekil 18 Titreşim emici profillerin uygulanışı.
Karkaslı uygulamalarda lifli ses / ısı yalıtım malzemeleri düşey profiller arasına sıkıştırılır. Duvar
yüzeyine yapıştırma da yapılabilir. Fazlalıklar bir maket bıçağı veya ince testereyle kesilerek alınır. Şekilde
görüldüğü gibi yatay profillerle düşey profiller arasına yalıtım bantları çekmek çok daha iyi sonuç
verecektir. Bu uygulama dış duvarların iç tarafında uygulanacaksa ses / ısı yalıtım malzemelerinin üzeri bir
buhar kesici tabaka ile kapatılabilir. Panellerin birbirleriyle yan yana geldikleri yerlerle tavan ve döşeme
birleşimleri mutlaka macun ve yalıtım bantlarıyla kapatılmalıdır.
C.1.1. Ötelenmiş karkaslı uygulamalar:
Yukarıdaki uygulamadan tek farkı, profil karkasımızı duvardan 25 mm. daha içeriye kurmak
şeklindedir. Duvar ile karkas arasında hiçbir bağlantı olmamalıdır aksi takdirde bunlar ses köprüsü gibi
çalışacaklardır. 25 mm. lik boşluk elbette bir miktar daha arttırılabilir ancak bu durumda mekan kayıpları
ciddi boyutlara ulaşacaktır. Duvardan geçen ses hava boşluğuna ulaşır. Burada farklı yoğunluklu bir ortama
girdiği için gücünün bir kısmını yitirir. Sesin bir kısmı profillerin arasındaki lifli malzemelere ulaşır, bir
kısmı tekrar duvara yansır. Lifli malzemelerden geçerken, lifler arasındaki boşluklarda etkisini iyice yitirir.
Bu uygulamada ahşap yerine metal veya galvaniz sac profiller de kullanılabilir.
33
Şekil 19 Ahşap karkaslı ses yalıtımı uygulaması
C.1.2. Karkaslı sistem üzerine SBR kauçuk uygulaması:
Daha geniş iç hacimlerde uygulanabilecek bir sistemdir. Tuğla, gazbeton, brüt beton vs. duvarların iç
yüzeyine bir karkas sistem kurulur. Karkas, kutu profillerden, galvaniz profillerden veya ahşaptan olabilir.
(Duvara bitişik uygulamada ahşap tercih edilir) Karkas sistem içine taşyünü veya camyünü türünden lifli
(elyaflı) malzeme yerleştirilir. Daha sonra karkasın yüzeyi alçı panellerle kapatılır. Alçı panelin yüzeyi SBR
kauçuk levhalarla tamamen kapatılır ve üzeri bir kat daha alçı panelle kaplanır. Alçı panellerin üzerine alçı
sıva ve sonkat boya uygulanarak uygulama tamamlanır. Levha ve panellerin tavan/döşeme temas yerleri
mastik macun veya yalıtım bandı ile kaplanmalıdır.
C.2. Kompozit levhalarla yapılan ses yalıtımı:
Kompozit levhalar, camyünü levhaların fabrika ortamında alçı panellerle yapıştırılması ile elde
edilirler. Alçı panel ile camyünü arasında alüminyum folyo bulunur. Bu kompozit levhaların ebatları cam
yünü kalınlığına göre değişir. 3 cm. kalınlığında camyünü kullanılmış ise ebatlar 4.25 x 120 x 270; 5 cm.
kalınlığında camyünü kullanılmış ise ebatlar 6.25 x 120 x 270 cm. dir. Isı yalıtımı da sağlarlar. Ses yalıtımı
uygulamasında dübel yerine yapıştırma ile uygulanması ses köprülerini engelleyecektir. Döşeme ve tavanda
0.5 cm – 1 cm boşluk bırakılması ve bu boşluğun mastik macun veya akustik bantla kapatılması gerekir.
Daha sonra derzlerin üzeri derz file bandı ile kapatılarak alçı astar çekilir ve boya uygulamasına geçilir.
Levha kalınlığı ne kadar fazla olursa ses yalıtımı o kadar etkili olacaktır. Uygulanabilecek en ekonomik
çözümdür.
34
Şekil 20 Kompozit levhaların yapıştırılışı.
C.2.1.-SBR kauçuk üzeri çift kat alçı panel uygulaması:
Tuğla, gazbeton, brüt beton vs. duvarlarda önce iç sıva yapılarak yüzey temiz, düzgün bir hale getirilir.
Burada kullanacağımız sıva, ısı yalıtım bölümünde incelediğimiz katkılı sıvalardan seçilirse ses yalıtımı çok
daha etkili olacaktır. Sıva üzerine kalınlığı en az 25 mm. olacak şekilde SBR kauçuk levha uygulaması
yapılır, hiç boşluk kalmayacak şekilde tüm yüzey kaplanır. Kauçuk levhanın üzerine ise 2 kat alçı panel ile
kaplanır. Alçı paneller, derz yerleri şaşırtmalı olacak şekilde kaplanır. Panellerin üzerine alçı sıva ve sonkat
boya uygulamasıyla işlem tamamlanır. Böylece toplam yalıtım kesit kalınlığı 45-50 mm. arasında
tamamlanmış olur. İç mekanlarda sınırlı, küçük hacimlerde oldukça avantajlı bir uygulamadır. Levha ve
35
panellerin tavan/döşeme temas yerleri mastik macun veya yalıtım bandı ile kaplanmalıdır.
Şekil 21 SBR kauçuk üzeri çift kat alçı panel uygulaması.
Şekil 3.6 Karkaslı sistem üzerine SBR kauçuk uygulaması.
C.2.2Ötelenmiş karkaslı SBR kauçuk uygulaması:
Karkas sisteminin duvarla hiç bağlantısı olmayacak şekilde içeriye doğru 25 mm. çekilmesiyle
oluşturulur. Hava boşluğu, sesin sönümlenmesine olumlu etki yapacaktır.
C.3. Bölme duvar uygulamaları:
Mekanlar arası bölme duvarlarda ses yalıtımı çok önemlidir. Teorik olarakağır kütleli kalın duvarlar
iyi birer ses yalıtım elemanlarıdır. Ancak hem maliyet hem de mekanlarda hacim kaybı bakımlarından
pratikte uygulanmaları zordur. Bunu yerine arası elyaflı (lifli) ses yalıtım malzemeleriyle (taşyünü,
camyünü gibi) doldurulmuş ve alçı panellerle kapatılmış hafif bölme duvarlar kullanılır. Bunun için önce
karkas uygulaması yapılır. Karkas, kutu profillerden, galvaniz profillerden veya ahşaptan olabilir. Karkas
sistem içine taşyünü veya camyünü türünden lifli (elyaflı) malzeme yerleştirilir. Sonra karkasın her iki
yüzeyi de alçı panellerle kaplanır. Alçı panellerin üzerine alçı sıva ve sonkat boya uygulanarak uygulama
tamamlanır. Burada dikkat edilmesi gereken nokta ses köprüleridir. İki yüzey arasında sesi iletebilecek
metal unsurlara yer verilmemelidir. Ayrıca bölme duvarlarda tavan ve tabanda ses yalıtım bantları
kullanılarak duvarlar ses köprülerine karşı yalıtılmalıdır. İyi bir çözüm; alçı panelleri çift tabaka olarak
uygulamaktır. Çok daha iyi bir çözüm ise; içerideki elyaflı malzemeyi de çift kat olarak kullanmak, ancak
aralarında 2 cm.lik bir hava boşluğu bırakmaktır.
Arada elyaflı (lifli) malzeme kullandığımız uygulamalarda toplam bölme duvar kalınlığı 6 cm. den az
olamaz, 25 cm.lere kadar da genişleyebilir. Hacim
sıkıntısı çekilen yerlerde iki alçı panel arasına 25 mm. kalınlığında SBR şilte uygulanabilir. Böylece bölme
duvar kalınlığı 5 cm.yi geçmez.
36
Şekil 23 Bölme duvar ses yalıtım uygulamaları.
Bölme duvarlar arasında kullanılan yatay veya düşey profiller ses köprüsü olarak çalışır. Duvarların
her iki yüzeyi arasında ses titreşimlerini iletebilecek vida, tel, profil, dübel vs. olmamalıdır. Eğer mutlaka
tek kat lifli malzeme kullanmak zorunda isek (soldaki örnek) profillerin alçı levhalarla örtüşen yüzeylerine
3 mm kalınlığında yalıtım bandı çekilmelidir. Aksi takdirde ses köprülerinin önlenmesi mümkün
olmayacaktır.
D.GÜRÜLTÜ KAYNAKLARINDA SES VE TİTRETİŞİM YALITIMI YAPMAK.
D.1.Gürültü Kaynaklarında Ses Yalıtımı Yapmak
Teknolojinin hızla gelişiyor olması çağımızın en önemli çevre kirliliklerinden biri olan gürültü
kirliliğini de beraberinde getirmiştir. Çalışanların iş verimliliğini düşürmesi, dikkatlerini dağıtması ve iş
kazalarına, strese bunun akabinde ruhsal bozukluklara neden olması açısından gürültü kirliliği sosyal
çevreyi olumsuz etkilemektedir.
Endüstri alanındaki gürültü kaynakları; vurucu tipten dövme, perçinleme, çakma makineleri ile kesici,
ezici ve biçim verici makineler, pompaların, kompresörlerin, türbinlerin, vantilatörlerin, jet motorlarının ve
vanaların sıvı ve gaz itici etkileri, fırın ve motorların ateşleme gürültüleri, transformatör ve dinamoların
yarattığı manyetik sesler, çevirici dişli, motor ve makinelerden gelen sürtünme sesleri, yalıtım panelleri
kullanarak engelleriz.
Oteller, hastaneler, alışveriş merkezlerinde bulunan gürültü kaynakları jeneratör, soğutma grupları,
chiler grupları ve kompresörlerin çalışırken oluşturduğu sesleri cihazların konumuna, oda içerisi veya açık
alanda olup olmadığına ve gürültüye maruz kalan yerlerde mevcut ses seviyesine göre gerek ses izolasyonu
kabini, gerekse ses izolasyonlu duvar ve akustik menfezlerle sorunlar çözülür.
37
Gece Kulüpleri, disco, bar, konser alanlarında oluşan , malum gürültüleri ses izolasyonlu paneller ile
oluşturulan ses absorbe ve yankı önleyici duvar ile ses yalıtımı gerçekleştirilir.
Şekil 24 Sinema Salonu ses yalıtımı
Şekil 25 Özel akustik ses yalıtımı
D.2.Titreşim Yalıtımı Yapmak.
Yapı içinde (makine, teçhizat, vb.) veya dışında (demiryolu, ağır taşıt geçişleri, vb.) bulunan
kaynaklardan oluşmakta ve binalarda hasar veya gürültüye neden olabilmektedir. Vibrasyonun önlenmesi
için doğru sönümleme malzemelerinin kullanılması gerekmektedir. Titreşim yalıtımında da gürültü gibi
proje halinde veya tamamlanmış yapılarda yapılabilmekte ve ölçümler sonucunda performansları
raporlanabilmektedir.
Titreşim özellikle makine ekipmanı (chiller, boiler, pompa, fan, vana, vb.), boru ve kanalları,
havalandırma sistemlerinden kaynaklanabilmektedir. Bu titreşim kaynaklarının bağlantılı bulunduğu yapı
elamanlarına iletim sağlamaması için titreşim önlemek için üretilmiş aparatlar kullanılır.
Konut ve sanayi binalarında jeneratör, klima santraları, ağır makinalar gibi güçlü titreşim yayan
cihazların altındaki döşemelere doğrudan serilerek veya yüzer döşeme elemanı olarak kullanılırlar. Burada
amaç, cihazın çıkardığı titreşimin emilmesi ve döşeme boyunca iletilmesinin önüne geçilmesidir. Yüzer
38
döşeme uygulamasında kullanılacak ise zemine uygulanan levhalar mutlaka duvarlarda da süpürgelik
kotuna kadar devam ettirilmelidir. Levhalar zemine yapıştırılarak uygulanır, ancak derz yerleri de yalıtkan
bandı kullanılarak üstten yapıştırılmalıdır. 10 mm – 50 mm. kalınlıkta, 1 m x 1 m. boyutlarında, 500 – 800
kg/m3 yoğunlukta levhalardır. -20 0C ile 100 0C arasında kullanılabilir.
Şekil 26Titreşim yalıtımı
39
KAYNAKCA
 Açıkel, Durmuş Ali, Mustafa ALTIN, Atila DORUM Yapı Teknolojisi, ANKARA, 2005
 Oymael, Sabri Yapı Bilgisi 1, İSTANBUL, 2003
 Şimşek, Osman Yapı Malzemesi II, ANKARA, 2000







Makinelerin güvenlik tertibatı (sesli uyarıcılar, koruyucular) çalışır durumda mı?
Yük ve insan asansörleri uygun şekilde kuruldu ve yetkili kişilerce kontrolden geçirildi mi?
Tüm iş ekipmanlarının ve makinelerin güvenli bir şekilde çalışmaları sağlanıyor mu?
Health and Safety on Small Construction Sites, OSHA
İskelelerin kurulması, değiştirilmesi ve sökümü yetkili kişilerce yapılıyor mu?
İSG Mevzuatı
İskelelerin durumu periyodik olarak ve kötü hava koşullarından sonra kontrol ediliyor mu? (ör:
şiddetli rüzgardan sonra)
 Çalışanların ve malzemelerin yüksekten düşmesini engelleyici önlemler alındı mı?
 Mümkün olduğu durumlarda, elle çalışma yerine mekanik araçlar kullanılıyor mu?
 Doç.Dr. Sabit OYMAEL; Yapı Bilgisi cilt 1. MEB yayınları, İstanbul 2003
 Özcan KÖKSAL; Yapı, Bilim Yayınları, Ankara 1998
 www.yalitimdetay.com
 www.izocam.com.tr
 www.adetasyapi.com
 www.sesyalitimbariyeri.com
40