RC Ders sunusu- VII. hafta (11.11.08)

Transkript

Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
Ruminant Cerrahisi VII. Hafta
Ders Sunusu – 18.11.08
BÜ
YÜ
U.
Prof.Dr. O. Sacit GÖRGÜL
Öğr.Gör.Dr. Göksen ÇEÇEN
ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ VETERİNER FAKÜLTESİ CERRAHİ ANABİLİM DALI BÜYÜK HAYVAN CERRAHİSİ BİLİM DALI
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
BÜ
YÜ
U.
Prolapsus ani et recti
BÜ
YÜ
U.
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
Prolapsus Ani; anüs mukozasının prolabe olması ve anal
sfinkterin boğması sonrasında ödemleşme ile karakteristik
patolojisidir. Prolapsus Recti; rektumun anüsten kısa yada uzun
bir kısmının prolabe olmasıdır. Bu patoloji sabit olan anal
sfinkterden peristaltiği artmış rektum kısmının bir invaginasyon
benzeri prolapsusu olgusudur.
BÜ
YÜ
U.
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
Anal sfinkterin boğması ile ve dış etkiler ile dışarıda kalma
süresine bağlı olarak travmatik yaralanmalar ve dolaşımın
bozulmasına bağlı olarak gangrenleşme gibi patolojiler
gelişebilir
Prolapsus ani
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
• SAĞALTIM (yeni olgularda)
BÜ
YÜ
U.
– Dekompresyon
– Red
– Tespit
Prolapsus ani et recti sağaltımı
•
•
U.
ılık) el ile ya da sargılarla ılımlı basınç
uygulaması
Ilımlı hareketlerle red işlemi
Elle ya da irrigasyon yapılarak düzeltme
Tütün kesesi ağzı dikişi (48-72 saat
sonra alınır)
Ikınmaları önlemek için analjezikler
Diyet uygulanır
BÜ
YÜ
•
•
•
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
• Mekaniksel temizlik ve antisepsi
• Epidural anestezi
• Dekompresyon (% 30 -50 dekstroz sol.
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
U.
BÜ
YÜ
BÜ
YÜ
U.
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
Rectum Amputasyonu
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
Rectum amputasyonu sedasyon ve epidural
anestezi yada genel anestezi altında yapılır
BÜ
YÜ
U.
• Ilık su ile yıkama /antiseptik solusyon ile
antisepsisi
• Kuyruk kaideden itibaren steril dolanımlar
ile uç kısma kadar sarılır, kranial yönde
sabitlenir
• Rektumun sağlam kısmına ulaşmak için
anal sfinkterden 2-3 cm dışarıya çekilir
• Lümen çapına uygun kauçuk silindir lümene
yerleştirilir
BÜ
YÜ
U.
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
• Sağlıklı rectum dokusunda ve anal
sfinkterden 1 cm mesafede tüm katlardan
geçen “yatay U” dikişleri yardımıyla dört
noktada tespit dikişi uygulanır (amputasyon
sonrası sağlıklı kısmın pelvis boşluğuna
kaçmasını önlemek için)
• Tespit dikişinden 0.5-1 cm mesafeden
bistüri ile gangrenleşmiş kısım rezeke edilir
• Takiben tespit dikişleri arasına yeterli
sayıda absorbe edilemeyen bir dikiş
materyali ile basit ayrı dikişler uygulanır
BÜ
YÜ
U.
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
Rectum amputasyonu aşamaları
BÜ
YÜ
U.
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
BÜ
YÜ
U.
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
BÜ
YÜ
U.
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
• Yara hattına antibiyotik pomad
uygulandıktan sonra anal sfinkterden pelvik
boşluğa red edilir
• Ikınmalara karşı tütün kesesi ağzı dikişi
uygulanır
• Postoperatif diyet ve antibiyotik,
• Ikınmalara karşı analjezik ve spazmolitik
ilaçlar kullanılır
• Tütün kesesi ağzı dikişi 24-48 saat sonra
uzaklaştırılır
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
BÜ
YÜ
U.
Kuyruk amputasyonu
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
Küçük ruminantlarda, besi kuzularında kuyruk
yağlanmasının önlenmesi amacıyla kuyruk kaidesine
yerleştirilen elastomer (lastik halka) yada burdizzo
pensi ile kuyruğun kan dolaşımı engellenerek
gelişmesi önlenebilir
BÜ
YÜ
U.
• Erişkinlerde ise
• Yara, enfeksiyon
• Kuyruk vertebra
kırıkları
• Kuyruk felci
• Neoplasiler
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
Kuyruk Amputasyonu
(Kaudektomi)
BÜ
YÜ
U.
1. Tıraş ve dezenfeksiyon
2. Kuyruk kaidesine garo uygulaması
3. Kuyruk distalinin steril sargı bezi ile
sarılması
4. Amputasyon uygulanılacak intervertebral
aralık üzerinde dorsal ve ventral yönlerde
deri üzerinde yarım ay tarzında iki ensizyon
5. Ensizyonların derinleştirilmesi ve
intervertebral aralıktan kesilerek patoloji
bulunan distal kısmın uzaklaştırılması
6. Garonun gevşetilmesi ve kanayan damarlara
ligatür uygulanması
7. Deri kenarlarının basit ayrı dikişler ile
kapatılması
8. Pansuman (24 saat sonra değiştirilecek)
ULUDAĞsonra
ÜNİVERSİTESİdikişler
VETERİNER FAKÜLTESİ
CERRAHİ ANABİLİM DALI BÜYÜK HAYVAN CERRAHİSİ BİLİM DALI
9. 8-10 gün
uzaklaştırılır
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
BÜ
YÜ
U.
Erkek Ruminantlarda
Urogenital Sistem
Cerrahisi
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
Obstruktif Urolithiasis
BÜ
YÜ
U.
• Urolitler proksimal üriner kanalda
gelişebilir, ancak obstruksiyon çoğunlukla
üretrada şekillenir
• Erkek dana, tosun, boğa ve koçlarda
üretranın proc.uretralis’i ve fleksura
sigmoidea’nın distal kısmı obstruksiyonun
sıklıkla şekillendiği yerlerdir
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
Obstruktif urolityazis için kritik bölge
+
+
Flexura sigmoidea
BÜ
YÜ
U.
a
b
Uretrotomi için seçim
yeri
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
Obstruktif Urolityazis Sağaltımı
• Medikal sağaltım
BÜ
YÜ
U.
* Fenotiyazin grubu trankilizanlar
(acepromazin, propionyl promazin)
* Spazmolitik ilaçlar (Buscopan compositum,
novalgin )
* Parsiyel obstruksiyonlarda diüretikler
(kontrollü !)
* İdrar yolu antiseptikleri
* Antibiyotik ve sulfonamidler
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
Obstruktif Urolitiyaziz Sağaltımı
BÜ
YÜ
U.
• Operatif Sağaltım
* Ascendens kateterizasyon
* Proccessus urethralis amputasyonu
* Urohidropropulsyon
* Urethrotomi
* Urethrostomi
* Penis amputasyonu
* Sistotomi
* Parapenil urethral penetomi
U.
Tek yönlü beslenmeden kaçınılması
Konsantre yem yanı sıra kaba yem verilmesi
Yemleme öğünlerinin muntazam olması
Yemlerde protein dengesine dikkat edilmesi
Rasyonda Ca / P dengesinin 1-0 / 2.0 olması
Su tüketimini artırıcı önlemler alınması (tuz)
Vit. A ilavesi
Koyun başına 5 g/ gün NH4 Cl ilavesi
BÜ
YÜ
•
•
•
•
•
•
•
•
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
Profilaktif Sağaltım
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
Processus Uretralis’in amputasyonu
• Sedasyon yada lumbosacral epidural
BÜ
YÜ
U.
anestezi altında
• Penis preputiumdan çıkartılır
• Proc. Uretralis tıkanma olduğunda glans
penise yakın olarak kaidesinden makasla
kesilir
• İlk uygulamada idrar akışında olumlu
sonuç alınır
• 36-48 saat sonra üretradaki diğer urolitler
yeni bir tıkanmaya neden olabilir
Üretral kateterizasyon ve yıkama
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
• Retrograd kateterizasyon
BÜ
YÜ
U.
– Özellikle koçlarda uretral akışkanlığın sağlanmasında yararlı
– Üretritis / uretra rupturu ile komplike olabilir
– Uretra çapına ve uzunluğuna uygun mandrenli kateter
kullanılır (koçlarda 50-75 cm uzunluk)
– Kateter kayganlaştırıcı uygulandıktan sonra orifisten ilerletilir
– Testisler hizasında üretranın daralması nedeniyle dayanımla
karşılaştığında ileri geri hareketler ile bu bölge geçilebilir
– Postscrotal bölgede flek. Sigmoideaya da gelindiğinde
benzer dayanımla karşılaşılır
– Sonda mesaneye ulaştığında dayanım ortadan kalkar,
mandren geri çekildiğinde idrar akışı olur
– Kateter aracılığıyla uretrahidropulsiyon parsiyel tıkanmalarda
başarı sağlayabilir
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
Penis amputasyonu
BÜ
YÜ
U.
• Lokal / lumbosacral epidural anestezi
• Subischial bölgede deri ve derialtı
ensizyon
• Arcus ischiadicus hizasından 20-25 cm
distal yönde devam eder
• Penis gövdesi küt olarak çevre dokulardan
separe edilir ve ensizyon hattı dışına alınır
• Dorsal penis arter ve venası ensizyonun
proksimal hizasında ligatüre edilir
• Bu noktanın distalinde penis amputasyonu
gerçekleştirilir
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
Penis amputasyonu
BÜ
YÜ
U.
• Proksimal penis güdüğü tek bir yatay U
dikişi ile deriye tespit edilir
• Bu teknikte gelişecek strüktür nedeni ile
üretral açıklık daralabilir, bu nedenle üretra
distal yönde 2 cm kadar serbest hale
getirilir ve bu sahada üretra mukozası
sürekli basit ayrı dikişler ile deriye dikilir
• Üretra çapına uygun 10-15 cm uzunlukta
polipropilen tüp üretra lümenine yerleştirilir
ve dikişle tespit edilir
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
Uretranın açılması (üretrotomi)
BÜ
YÜ
U.
• Sedasyon / Alt epidural
anestezi
• Büyük hayvanda ayakta ve sırt
üstü pozisyonda yapılır
• Anüsün altında arcus
ischiadicusta yapılan “İschial/
Üst Üretrotomi” yada fleksura
sigmoidea’nın bulunduğu
bölgede scrotum gerisinden
yapılan “Postscrotal/ Alt
Üretrotomi”
• Bu ikinci bölge Uretrostomi
içinde uygun seçim yeridir
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
Uretranın açılması (üretrotomi)
BÜ
YÜ
U.
• Orifisyum üretra eksterna aracılığı ile üretraya yerleştirilen
kateter tıkanma noktasına kadar ilerletilir
• Seçim yerlerinde deride 10 cm uzunluğunda bir ensizyon yapılır
• Penisin bulunması için küt diseksiyon yapılır, çevresindeki
adipoz ve gevşek doku ayrılarak ensizyon hizasındaki kısmı
serbestleştirilir
• İşaret parmağı çengel yapılarak penis operasyon yarası dışına
çekilir
• Üretradaki taşlar palpe edilir ve bu kısmda yapılan ensizyon ile
çıkarılır
• Kateter ile kontrol yapılır
• Üretral ensizyon en az daralma oluşturacak şekilde basit ayrı
yada basit sürekli dikişi ile dikişler üretra mukozasından
geçmeyecek şekilde kapatılır
• Penis normal pozisyonuna getirilir
• Ensizyon hattının dorsal 2/3 i dikilerek kapatılır ventral 1/3 lük
kısım drenaj için açık bırakılır
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
Uretral fistül, idrar fistülü (Üretrostomi)
BÜ
YÜ
U.
• Üretradaki taşın uzaklaştırılması mümkün değil
ise, yapılacak uretrostomi ensizyonunun
kapatılmasından oluşacak striktür sakıncası
varsa, kesime sev kedilmesi yakın olan
hayvanlarda uygulanır
• Seçim yerinde uretrotomi yapıldıktan sonra
üretra çepeçevre deriye (rezorbe olmayan 2/0
dikiş materyali kullanılarak basit ayrı dikişler ile)
dikilir
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
Kastrasyon
• Kansız kastrasyon
U.
* Burdizzo pensi ile
* Elastratör ile
45 güne kadar !
* Kimyasal
intratestiküler Glserol, etanol CaCl2 ,
steroidler vb (Biyolojik-organik
hayvancılık için sakıncalı ! )
• Kanlı kastrasyon
BÜ
YÜ
* Açık
* Kapalı
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
U.
BÜ
YÜ
U.
Ligatür
uygulanması
ve kesilerek
uzaklaştırma
BÜ
YÜ
Scrotum
derisinde
uygulanılan
ensizyon
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
Funikulus
spermatikusla
rın çekilerek
serbestleştiril
mesi
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
U.
BÜ
YÜ
Ü.
K CER V
HA R ET
YV AH ER
AN İ A İNR
N
CE AB FA
RR İL KÜ
AH İM LT
İS DA ES
İB L İ
İL I
İM
DA
LI
U.
BÜ
YÜ

RC Ders sunusu- VII. hafta (11.11.08)

Transkript

Benzer belgeler

VII. Hafta 18.11.2008

Slayt 1 - Uludağ Üniversitesi

Büyük Hayvan Cerrahisi Ders Sunusu – VIII