2010/354 - Yüksek Seçim Kurulu

Karar No
Karar Tarihi
: 354
: 05/06/2010
Cumhurbaşkanlığınca Kurulumuz Başkanlığına gönderilen 12/05/2010 tarihli, B.01.0.KKB.01-18/D1-296 sayılı yazı ile; Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nca 07/05/2010 tarihinde kabul edilen 5982
sayılı “Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”un,
Anayasa’nın 175. maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, halkoyuna sunulmak üzere Resmi Gazetede
yayımlanması için Başbakanlığa gönderildiği belirtilerek, Anayasanın 175. maddesi ve 3376 sayılı Kanun
uyarınca gereğinin yapılması istenilmiş olup, 5982 sayılı Kanun 13/05/2010 tarihli Resmi Gazetenin 27580
sayılı nüshasında yayımlanmıştır.
Yüksek Seçim Kurulunun;
13/05/2010 tarihli, 2010/317 sayılı kararı ile; Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması
Hakkında Kanun, Anayasanın 67. maddesinin son fıkrasında ifade edilen seçim kanunları kapsamında
olduğundan, Anayasanın 67.maddesinin son fıkrası hükmü gereği seçim kanunlarındaki değişiklikler
yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmayacağından; Türkiye
Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında 5982 sayılı Kanunun,
Anayasanın 175 ve 3376 Sayılı Kanunun 2. maddesi hükümleri gereği halkoylamasında uygulanacak
sürenin 120 gün olmasına ve halkoylamasının 12/09/2010 Pazar günü yapılmasına,
20/05/2010 tarihli, 2010/332 sayılı kararı ile; 12 Eylül 2010 Pazar günü yapılacak olan Anayasa
Değişikliğinin Halkoyuna Sunulmasının 31 Mayıs 2010 başlangıç tarihinden bitimine kadar olan dönem için
ülke çapında (ulusal düzeyde) yayın yapan özel radyo ve televizyonların belirlenerek karara bağlanması için
bir komisyon oluşturulmasına,
karar verilmiştir.
Komisyonca öncelikle ülke çapında yayın yapan özel radyo ve televizyonların belirlenmesi
kararlaştırılmış olmakla; konu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 79. maddesinde; Seçimlerin başlamasından bitimine kadar,
seçimin düzen içinde yönetimi, dürüstlüğü ile ilgili bütün işlemleri yapma ve yaptırma, seçim süresince ve
seçimden sonra seçim konularıyla ilgili bütün yolsuzlukları, şikayet ve itirazları inceleme ve kesin karara
bağlama görevinin Yüksek Seçim Kuruluna ait olduğu, Yüksek Seçim Kurulu ve diğer seçim kurullarının
görev ve yetkilerinin Kanunla düzenleneceği belirtilmiştir.
298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un 1. maddesinde;
Özel kanunlarına göre yapılacak milletvekili, il genel meclisi üyeliği, belediye başkanlığı, belediye meclisi
üyeliği, muhtarlık, ihtiyar meclisi üyeliği, ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde ve Anayasa değişikliklerine ilişkin
kanunların halk oyuna sunulmasında bu Kanun hükümlerinin uygulanacağı öngörülmüştür.
Anılan Kanun’un 55/A maddesinin;
Birinci fıkrasında; seçimlerin başlangıç tarihinden oy verme gününün bitimine kadar özel radyo ve
televizyon kuruluşlarının yapacakları yayınlarda; 2954 sayılı Türkiye Radyo ve Televizyon Kanunu’nun 5.,
20., 22., 23., maddeleri ile 31. maddesinin ikinci fıkrası hükümlerine tâbi olduğu,
İkinci fıkrasında; birinci fıkra hükmüne göre özel radyo ve televizyonların yayın ilkelerinin
belirlenmesinde Yüksek Seçim Kurulunun görevli ve yetkili olduğu,
Üçüncü fıkrasında; yapılacak yayınların bu ilkelere uygunluğunun gözetim, denetim ve
değerlendirilmesinde, ülke çapında yayın yapan özel radyo ve televizyonlar için Yüksek Seçim Kurulu;
bunun dışında yayın yapan özel radyo ve televizyonlar için yayının yapıldığı yer ilçe seçim kurullarının
görevli ve yetkili olduğu,
Son fıkrasında da; Ülke çapında yayın yapan özel radyo ve televizyonların hangileri olduğunu
belirlemeye Yüksek Seçim Kurulunun yetkili olduğu,
belirtilmiş,
2954 sayılı Türkiye Radyo ve Televizyon Kanunu’nda da “seçim hukuku” yönünden yayın ilkelerine
yer verilmiştir.
Konunun bu hükümler ışığında incelenmesi gerekmektedir.
Anayasa’nın 79. maddesi hükümleri ile 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri
Hakkında Kanun’un 14. maddesinde, Yüksek Seçim Kurulunun görev ve yetkileri; seçimlerin düzen ve
dürüstlük içinde yapılması ve bu konuyla ilgili kararları almakla sınırlandırılmıştır.
Bu hükümler çerçevesinde 3959 sayılı Kanunla eklenen 298 sayılı Kanunun 55/A. maddesi ve aynı
maddeyi değiştiren 4928 sayılı Kanunla, Yüksek Seçim Kurulu’na verilen görev ve yetkilerin bu sınırlar
içinde yerine getirilmesi gerekir.
Özellikle Kanunda yerel düzeyde yayın yapan özel radyo ve televizyon kuruluşlarının yayınlarının
gözetim, denetim ve değerlendirilmesinde, yayının yapıldığı yer ilçe seçim kurullarının görevli ve yetkili
kılınacak merciler olduğu göz önünde tutularak;
3984 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun’un 3. maddesinin;
l) bendinde; “Ulusal yayın: Bütün ülkeye yapılan radyo, televizyon ve veri yayınını,”
m) bendinde; “Bölgesel yayın: Birbirine komşu en az üç il ve en çok bir coğrafî bölge alanının asgarî
yüzde yetmişine yapılan radyo, televizyon ve veri yayınını,”
n) bendinde; “Yerel yayın: Mülkî taksimat itibarıyla en az bir ilçe (merkez ilçe dahil) veya bir ilin
alanının en az yüzde yetmişine yapılan radyo, televizyon ve veri yayınını,”
ifade ettiği hükmü yer almaktadır.
Bunlardan hareketle, “Yayının yapıldığı yer” kavramının ise yönetim ve yayın merkezinin bulunduğu
yer olarak anlaşılması gerekir.
Bu kavramlar ve ölçütlere göre ülke çapında (ulusal düzeyde) yayın yapan radyo ve televizyonların
belirlenmesiyle Yüksek Seçim Kurulu ile ilçe seçim kurullarının görev ve yetki alanları da belirlenmiş
olacaktır.
Ülke çapında (ulusal düzeyde) yayın ölçütlerine uyan televizyonlarla radyolar ülke çapında (ulusal
düzeyde) yayın yapan televizyon ve radyolar olarak belirlenmelidir.
Özel radyo ve televizyonların seçim dönemindeki yayınlarında uygulayacakları yayın ilkelerinin
belirlenmesinde de 298 sayılı Kanunun 55/A maddesi hükümlerinin öncelikle göz önünde bulundurulması
gerekir.
12 Eylül 2010 tarihinde yapılacak olan halkoylaması iş ve işlemlerine başlanılmasıyla birlikte,
Kurulumuz Başkanlığının 25/05/2010 tarih ve 2093 sayılı yazısı ile; 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri
ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un 55/A maddesinin son fıkrası gereğince; Ülke çapında yayın yapan
özel radyo ve televizyon kanallarının (hangi tür yayın Analog – Dijital yaptıklarının), tam adı, yazışma adresi
ve telefon numaraları Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Başkanlığından sorulmuş ve alınan cevabi yazıda;
Karasal, uydu ve kablo ortamında ulusal lisans tipine uygun olarak ülke çapında yayın yapan
televizyon kanallarının;
ASU TV, SHOW TV, SHOW TÜRK, 6 NEWS, TV 5, SKY TURK, KANAL B, ÜLKE TV, BUGÜN TV,
Blomberg HT, CİNE 5, HABER TÜRK, KANAL 9, 24, TV 58, KANAL D, SAMANYOLU HABER, FLASH TV,
HALK TV, KANAL 7, HİLAL TV, FOX, STAR TV, AKSU TV, BEYAZ TV, KANAL ÇAY, KANAL 35, BENGÜ
TÜRK TV, CNN TÜRK, TV KAYSERİ, KANAL 3, MELTEM TV, TV 8, TV NET, NTV, TV 52, CEM TV, STV,
T TÜRK TV, TEK RUMELİ TV, TEMPO HABER TV, TGRT HABER, ATV, ATV AVRUPA, YENİ ASIR,
ULUSAL 1, KANAL URFA, KANAL TÜRK, YENİ KOCAELİ TV, NTV SPOR, SMART TV/AKILLI TV,
SHOWPLUS, SHOWMAX, MOVİEMAX, MOVİEMAX 2, TOPRAK, HİTS NR1, EURO FUTBOL, D SPOR,
67 TV, YUMURCAK TV, TNT, CNBC-e, DİZİMAX, FB TV, SİNEMA TV AİLE, HİSTORY, PEMBE SMART,
GALA, HD TV SMART, ACTİONMAX, MYMAX, KRAL TV, YABAN TV, TURK MAX, SHOPPING TV 1,
JOJO, VİVA, MGM, POWER TÜRK, İZ, SİNEKLASİK 1 TV, MAVİ KARADENİZ TV, Z TV, ESTORE TV,
EXPO CHANNEL, TGRT BELGESEL, MAXİ TV, KARAMEL TV, FOX LİFE, COMEDY SMART,
COMEDYMAX, FX, E2, MAX SMART, HOME TV, MTV, TÜRKÇE TV, BİZ TV, DREAM, TEMPO TATLISES
TV, DREAM TÜRK, TEMPO TÜRK, RUMELİ TV, BEYAZ PERDE, SİNEMA TV, GOLDMAX,
MOVİESMART, GOLDMAX 2, SİNEMA TV 2, LİG TV, TJK TV, SPORMAX, DİGİ, MEHTAP TV, AKS TV,
YEŞİLÇAM SMART, FUTBOL SMART, DOST TV, AİRPORT TV, KARADENİZ TÜRK, SEMERKAND TV,
Karasal ve uydu ortamında ulusal lisans tipine uygun olarak ülke çapında yayın yapan radyo
kanallarının ise;
AKRA FM, SHOW RADYO, ALEM FM, BEST FM, ABC FM, DÜNYA RADYO, GÖZYAŞI UYDU,
RADYO 7, RADYO GÖRKEM, İSTANBUL FM TÜRKİYE, VİRGİN RADYO, RD KLAS, MARMARA FM,
RADYO 5, MELTEM FM, METRO FM, NTV RADYO, RADYO İKİBİN İSTANBUL, RADYO D, RADYO
VATAN, BURÇ FM, SÜPER FM, RD TATLISES, TGRT FM, RADYO TURKUVAZ, RADYO 15, POWER
FM, MORAL FM, KRAL FM, RADYO VİVA, RADYO TİME TÜRKİYE, NUMBER ONE, RADYO
MYDONOSE, POWER TÜRK, PAL FM, SLOW TÜRK, MASAL RD,
oldukları bildirilmiştir.
Açıklanan hukuki temeller ve gerekçeler ışığında ülke çapında yayın yapan televizyon ve radyoların
yukarıda belirtildiği şekilde saptanması gerektiği sonucuna varılmıştır.
S O N U Ç:
Açıklanan nedenle;
1- 3984 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanunun 3. maddesinin;
l) bendinde; “Ulusal yayın: Bütün ülkeye yapılan radyo, televizyon ve veri yayınını,”
m) bendinde; “Bölgesel yayın: Birbirine komşu en az üç il ve en çok bir coğrafî bölge alanının asgarî
yüzde yetmişine yapılan radyo, televizyon ve veri yayınını,”
n) bendinde; “Yerel yayın: Mülkî taksimat itibarıyla en az bir ilçe (merkez ilçe dahil) veya bir ilin
alanının en az yüzde yetmişine yapılan radyo, televizyon ve veri yayınını,”
ifade ettiğine,
2- Yayının yapıldığı yer kavramından, yayın yönetim ve merkezinin bulunduğu yerin anlaşılması
gerektiğine,
3- Bu ölçütlere göre Türkiye’de ve Türkiye’ye yönelik olarak ülke çapında Türkçe yayın yapan;
a) Özel Televizyonların,
ASU TV, SHOW TV, SHOW TÜRK, 6 NEWS, TV 5, SKY TURK, KANAL B, ÜLKE TV, BUGÜN TV,
Blomberg HT, CİNE 5, HABER TÜRK, KANAL 9, 24, TV 58, KANAL D, SAMANYOLU HABER, FLASH TV,
HALK TV, KANAL 7, HİLAL TV, FOX, STAR TV, AKSU TV, BEYAZ TV, KANAL ÇAY, KANAL 35, BENGÜ
TÜRK TV, CNN TÜRK, TV KAYSERİ, KANAL 3, MELTEM TV, TV 8, TV NET, NTV, TV 52, CEM TV, STV,
T TÜRK TV, TEK RUMELİ TV, TEMPO HABER TV, TGRT HABER, ATV, ATV AVRUPA, YENİ ASIR,
ULUSAL 1, KANAL URFA, KANAL TÜRK, YENİ KOCAELİ TV, NTV SPOR, SMART TV/AKILLI TV,
SHOWPLUS, SHOWMAX, MOVİEMAX, MOVİEMAX 2, TOPRAK, HİTS NR1, EURO FUTBOL, D SPOR,
67 TV, YUMURCAK TV, TNT, CNBC-e, DİZİMAX, FB TV, SİNEMA TV AİLE, HİSTORY, PEMBE SMART,
GALA, HD TV SMART, ACTİONMAX, MYMAX, KRAL TV, YABAN TV, TURK MAX, SHOPPING TV 1,
JOJO, VİVA, MGM, POWER TÜRK, İZ, SİNEKLASİK 1 TV, MAVİ KARADENİZ TV, Z TV, ESTORE TV,
EXPO CHANNEL, TGRT BELGESEL, MAXİ TV, KARAMEL TV, FOX LİFE, COMEDY SMART,
COMEDYMAX, FX, E2, MAX SMART, HOME TV, MTV, TÜRKÇE TV, BİZ TV, DREAM, TEMPO TATLISES
TV, DREAM TÜRK, TEMPO TÜRK, RUMELİ TV, BEYAZ PERDE, SİNEMA TV, GOLDMAX,
MOVİESMART, GOLDMAX 2, SİNEMA TV 2, LİG TV, TJK TV, SPORMAX, DİGİ, MEHTAP TV, AKS TV,
YEŞİLÇAM SMART, FUTBOL SMART, DOST TV, AİRPORT TV, KARADENİZ TÜRK, SEMERKAND TV,
b) Özel Radyoların;
AKRA FM, SHOW RADYO, ALEM FM, BEST FM, ABC FM, DÜNYA RADYO, GÖZYAŞI UYDU,
RADYO 7, RADYO GÖRKEM, İSTANBUL FM TÜRKİYE, VİRGİN RADYO, RD KLAS, MARMARA FM,
RADYO 5, MELTEM FM, METRO FM, NTV RADYO, RADYO İKİBİN İSTANBUL, RADYO D, RADYO
VATAN, BURÇ FM, SÜPER FM, RD TATLISES, TGRT FM, RADYO TURKUVAZ, RADYO 15, POWER
FM, MORAL FM, KRAL FM, RADYO VİVA, RADYO TİME TÜRKİYE, NUMBER ONE, RADYO
MYDONOSE, POWER TÜRK, PAL FM, SLOW TÜRK, MASAL RD,
olduğuna,
4- Kararın Resmi Gazete’de yayımlanmasına ve ayrıca karar özetinin TRT bildirisi olarak
kamuoyuna duyurulmasına,
5- Kararın bir örneğinin Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Başkanlığı ile İçişleri Bakanlığına
gönderilmesine,
05/06/2010 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
Başkan
Ali EM
Başkanvekili
Kırdar ÖZSOYLU
Üye
Mehmet KILIÇ
Üye
Hüseyin EKEN
Üye
M. Zeki ÇELEBİOĞLU
Üye
Muharrem COŞKUN
Üye
Üye
Turan KARAKAYA Nilgün İPEK
Üye
Halim AŞANER
Üye
Bahadır DOĞUSOY