Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu

Transkript

Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Bireysel Emeklilik Sistemi
Gelişim Raporu
2010
Bireysel Emeklilik Sistemi
Gelişim Raporu 2010
[email protected]
Bu raporun elektronik versiyonuna ve seçilmiş istatistiklerin verilerine
www.egm.org.tr/bes2010gr.htm adresinden ulaşabilirsiniz.
Basıma Giriş Tarihi: 18 Nisan 2011
2
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
İçindekiler
Sunuş
7
1. Bir Yılı Geride Bırakırken
1.1 Dünya Ekonomisindeki Gelişmeler
1.2 Türkiye Ekonomisindeki Gelişmeler
1.3 Türkiye’de Sosyal Güvenliğe İlişkin Büyüklükler
8
10
11
13
2. Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri
2.1 Genel Değerlendirme
2.2 Sözleşmeler
2.3 Katılımcılar
2.4 Katkı Payları
2.5 Emekliler
2.6 Aracılar ve e-BEAS
2.7 Emeklilik Planları
16
18
20
27
35
42
46
52
3. Emeklilik Yatırım Fonları
3.1 Dünyada Emeklilik Fonları
3.2 Türkiye’de Emeklilik Yatırım Fonları ve Menkul Kıymet Yatırım Fonları
3.3 Fon Grupları Portföy Dağılımları
3.4 Fon Grupları Büyüklükleri ve Ortalama Getirileri
3.5 Emeklilik Yatırım Fonları Getirileri
3.6 Emeklilik Yatırım Fonları Risk Analizi
3.7 Emeklilik Yatırım Fonlarının Fon İşletim Gideri Kesinti Oranları
3.8 Emeklilik Yatırım Fonları Verileri
54
56
58
60
62
64
70
73
75
4. 2010 Yılı Gerçekleşmeler, 2011 Yılı Sektörel Beklentiler
4.1 2010 Yılı Gerçekleşmeler
4.2 2011 Yılı Sektörel Beklentiler
76
78
79
5. Mevzuattaki Gelişmeler, Sektörel Faaliyetler ve Yayınlar
5.1 İlgili Mevzuatta Yapılan Düzenlemeler
5.2 Özel Emeklilik Sistemleri ile İlgili Gelişmeler
82
84
85
6. Bireysel Emeklilik Sisteminden Seçilmiş Konular
6.1 Vergi Teşviği Kullanımı
6.2 Vergi Teşviği Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
6.3 Masraf Kesinti Oranları
86
88
89
91
7. Emeklilik Şirketleri Almanağı/Pension Companies’ Almanac
92
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Tablo ve Grafikler
Yıllar İtibarı ile Dünya Ekonomisinde Büyüme
11
Katılımcıların Cinsiyet ve Yaşlara Göre Dağılımı
Yurtiçi Yerleşiklerin Portföy Yatırım Stoğu
12
Katılımcıların Cinsiyet ve Eğitim Durumu Oranlarına
Göre Dağılımı (%)
27
Yıllar İtibarıyla TÜFE-ÜFE Değişim Oranları
13
Katılımcıların Yaş Aralıklarına Göre Fon Grubu
Tercihleri (%)
28
27
Toplam Katkı Payının, Sözleşmelerin Kuruluş
Gerekçelerine Göre Dağılımı (TL)
18
Katılımcıların Fon Grubu Tercihleri (Adet)
Sözleşme Adedinin ve Toplam Katkı Payının
Gelişimi
18
Sözleşme Türlerine Göre Katılımcıların Fon Grubu
Tercihleri
29
Yatırıma Yönlenen Toplam Tutar-Fon Tutarı
Karşılaştırması (TL)
19
Katılımcıların Yaşlarına Göre Birikimleri
Şirket Katılımcılarının Fon Büyüklüğü (TL)
19
Katılımcıların Yaş Aralıklarına Göre Ödenmesi
Planlanan Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payları
30
Ödemelerin Dağılımı
20
Katılımcıların İkamet Ettikleri İllerdeki Nüfusa
Oranı (%)
30
Yürürlükte ve Sonlanan Sözleşmelerin Dağılımı
20
Katılımcıların Coğrafi Bölgeler ve Yaş Aralıklarına
Göre Oransal Dağılımı (%)
31
Sözleşme-Sertifikalarda
Türlere
Büyüklüğüne Göre Oransal Dağılım
20
Katılımcıların ve Fon Büyüklüğünün
Aralıklarına Göre Dağılımı (%)
ve
Fon
28
29
Gelir
31
Sözleşmelerin Coğrafi Bölgelere Göre Oransal
Dağılımı
21
Katılımcıların Sahip Oldukları Sözleşme Adetlerine
Göre Dağılımı (%)
32
Hak Kazanma Sürelerine Göre Dağılım
21
Katılımcıların Sahip Oldukları Sözleşme-Sertifika
Türlerine Göre Dağılımı (%)
32
Sözleşmelerin Ödeme Periyoduna Göre Dağılımı
21
Emeklilik Şirketleri Detayında Katılımcı Yaşları
Sonlanan
Sözleşme-Sertifikaların
Nedenine Göre Dağılımı
22
Sistemden Ayrılan Katılımcıların Tekrar Sisteme
Girme Oranı
33
Sonlanma
33
Yürürlükteki ve Sonlanmış Sözleşmelerin Yıllara
Göre Dağılımı
22
İllere Göre Katılımcı Artış Oranları (%)
34
Sistemde Geçirdikleri Süreye Göre Sözleşmelerin
Birikimi (TL)
23
Katılımcıların Sisteme Giriş Yaşı
34
Sistemde Geçirdikleri Süreye Göre Sözleşmelerin
Dağılımı
23
Toplam Katkı Payının Dağıtım Kanalına Göre
Oransal Dağılımı (%)
35
Sözleşmelerin Yürürlüğe
Sonlanma Oranı (%)
24
Toplam Katkı Payının Dağıtım Kanalı ve Ödeme
Periyoduna Göre Oransal Dağılımı (%)
35
Kendi İsteğiyle Sonlanan Sözleşmelerin Kıdem
Ayına Göre Dağılımı
24
Kümülatif Katkı Payının Ödeme Tiplerine Göre
Tarihsel Seyri
36
Şirketler Arası Aktarım Yapan Sözleşmelerin
Dağılımı
25
Coğrafi Bölgelere Göre Aylık Ortalama Düzenli
Katkı Payları
36
Hesap Birleştirme Hakkı Kullanımı (Adet)
25
Ödeme Periyoduna Göre Aylık Ortalama Düzenli
Katkı Payları
37
Fon Dağılımı Değişikliği Hakkı Kullanımı
26
Dağıtım Kanalına Göre Aylık Ortalama Düzenli
Katkı Payları
37
Cayma Hakkı Kullanım Oranı
26
Katkı Payının Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payı
Aralıklarına Göre Dağılımı
38
Giriş
Ayına
Göre
3
4
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Katkı Payının Ödeme Enstrümanına Göre Dağılımı
38
Cinsiyete Göre e-BEAS’a Katılan Aracılar
Yıllık Ortalama Katkı Payının Değişimi (TL)
38
Cinsiyete Göre e-BEAS’a Katılanların Başarı Oranları 50
50
Yönetim Gideri Kesintisi Oranının Tarihsel Seyri
(%)
39
Lisanslı Aracıların Cinsiyet ve Yaşlara Göre Dağılımı
51
Kümülatif Kesintilerin Kesinti Tiplerine Göre Tarihsel
Seyri
39
Emeklilik Şirketleri Detayında Aracı Yaşları
51
Kümülatif Gelir Vergisi Stopajı
40
Emeklilik Planları
52
Ödenen Katkı Payının Yıllara Göre Değişimi
40
DataStream Toplam Pazar Fiyat Endeksi
56
Ödeme Yeterliliğine Göre Sözleşmelerin Dağılımı
(%)
41
Seçilmiş OECD Ülkelerinde Yedek Akçe Fonlarının
Yönetim Maliyetleri (%)
56
Emeklilik Hakkı Kullanan Katılımcı Adedinin Tarihsel
Değişimi
42
Seçilmiş OECD Ülkelerinde Emeklilik Fonlarının Hisse
Senedi Net Alım ve Satımları (%) (Sene Başında
Sahip Olunan Toplam Hisse Senetlerinin %’si)
57
Emekliliğe
Gelişimi
42
31 Aralık 2010 Tarihi İtibarı ile Yatırım Fonları Toplam
Bilgileri
58
43
Emeklilik Yatırım Fonlarında Net Varlık Değeri
Değişimi
58
Hak
Kazanacak
Katılımcı
BES’te Emeklilik
Adedinin
Emekli Olan Katılımcıların Ödedikleri Katkı Payı ve
Elde Ettikleri Net Getiri (TL)
44
Fon Grubu Bazında Emeklilik Yatırım Fonları Net
Varlık Değerleri ve 2010 Yılı İçindeki Büyüme
Oranları
59
Emeklilik Hakkını Kullanan Katılımcıların Emeklilik
Ödemesi Tutar Aralıklarına Göre Dağılımı
44
Emeklilik Yatırım Fonu ve Menkul Kıymet Yatırım
Fonlarında Ortalama Vade
59
Emeklilik Hakkını Kullanan Katılımcıların Bireysel
Emeklilik Sisteminde Geçirdikleri Süreye Göre
Dağılımı
45
Emeklilik Yatırım Fonları Konsolide Portföy Dağılımı
(%)
60
Dağıtım Kanalına Göre Sözleşmeler
Esnek Fonlar Portföy Dağılımı (%)
46
60
Aracıların Yaş Aralıklarına Göre Katkı Payı, Aracı,
Sözleşme ve Sonlanma Oranları (%)
46
Kurucu Bazında 2010 Yılı Emeklilik Yatırım Fonları
Portföy Dağılımı (%)
61
Dağıtım Kanalına Göre Sözleşme Adedi Oranı ve
Katkı Payı Oranları (%)
47
Fon Grupları Büyüklükleri ve Ortalama Getirileri
Pazarlama Kanalına Göre Sözleşme Adedi Oranı ve
Katkı Payı Oranları (%)
47
Fon Gruplarının Yıllar İtibarı ile Net Varlık Değerleri
Değişimi (2004-2010)
62
Dağıtım Kanalına Göre e-BEAS’a Katılan Aracı
Adetleri
48
Fon Grubu Bazında 2010 Yılı Getirileri
Yaş Aralıklarına Göre e-BEAS’a Katılanların ve
Başarılı Olanların Dağılımı
48
Emeklilik Yatırım Fonları Net Varlık Değerlerinin Fon
Grupları ve Kurucu Bazında Dağılımı
63
62
63
e-BEAS’a Katılanların Dağıtım Kanalına Göre Puan
Aralıkları (%)
49
Karşılaştırma Ölçütü Getirisi Üzerinde Performans
Gösteren Eneklilik Yatırım Fonları (Esnek Fonlar
Hariç)
64
e-BEAS’a Katılanların Başarı Oranlarının Tarihsel
Gelişimi
49
Esnek Emeklilik Fonları Verileri
65
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Fon Grubu ve Kurucu Bazında Emeklilik Yatırım
Fonları 2010 Yılı Getirileri
66
Kurucu Bazında 2010 Yılı Getirileri (Kamu Borçlanma
- TL)
66
Kurucu Bazında 2010 Yılı Getirileri (Hisse Senedi)
67
Kurucu Bazında 2010 Yılı Getirileri (Esnek)
67
Fon ve Karşılaştırma Ölçütleri 2010 Yılı Getirileri
68
Kurucu Bazında Emeklilik Yatırım Fonları Net Varlık
Değerleri
69
Kurucu Bazında Emeklilik Yatırım Fonları Net Varlık
Değerleri ve Büyüme Oranları
69
Sharpe Oranına Göre İlk 20 Emeklilik Yatırım Fonu
70
Fon Grupları için Kullanılan Pazar Endeksleri
71
Alfa Katsayıları Pozitif Olan Emeklilik Yatırım Fonları
(Uluslararası Fonlar Hariç)
72
Emeklilik Yatırım Fonlarının Fon Grubu Bazında Aylık
Ortalama Fon İşletim Gideri Kesintisi Oranı
73
Kurucu Bazında Aylık Ortalama Fon İşletim Gideri
Kesintisi Oranı (Kamu TL Fonlar)
73
Kurucu Bazında Aylık Ortalama Fon İşletim Gideri
Kesintisi Oranı (Esnek Fonlar)
74
Kurucu Bazında Aylık Ortalama Fon İşletim Gideri
Kesintisi Oranı (Hisse Senedi Fonlar)
74
2010 Yılı Şirketlerin
Gerçekleşmeler
Konsolide
Hedefleri
ve
78
2011 Yılı için Katılımcı Adedi, Katkı Payı ve
Katılımcıların Fon Tutarı Tahminlerinin Dağılımı
79
Çalışma Durumuna Göre Vergi Teşviği Kullanımı
88
Örneklemdeki Katılımcıların Çalışma Durumu
89
Kesinti Tiplerine Göre Masraf Kesinti Oranının
Değişimi
91
5
6
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Sunuş
2010 yılı ülkemizde, yedinci yılını geride bırakan bireysel
emeklilik sisteminde olumlu gelişmelerin yaşandığı bir yıl
olmuştur. Yıl sonu rakamları üzerinden 2010 yılının bir
değerlendirmesini yaptığımızda, sistemde biriken fon
tutarının yaklaşık %32 artışla 12 milyar TL ve toplam
katılımcı sayısının %15 artışla 2 milyon 281 bin seviyesine
yükseldiğini görmekteyiz.
Diğer taraftan, 2010 sonu itibarıyla sistemden emeklilik
hakkını kazanan katılımcı sayısı 2.848 kişiye ulaşmış
bulunmaktadır. Bu katılımcılar, daha önce birikimli hayat
sigortalarında bulunan birikimlerini bireysel emeklilik
sistemine aktarıp bu sistemde tasarrufa devam eden
katılımcılardan oluşmaktadır. Sistemden emeklilik hakkı
kazanan katılımcıların elde ettikleri ortalama birikim
tutarlarına bakıldığında ise söz konusu tutarların
katılımcılar için önemli bir emeklilik geliri sağladığını
görmek mümkündür. Bu bağlamda, bireysel emeklilik
sisteminin en önde gelen amacı olan, katılımcılarına ek
bir emeklilik geliri sağlama işlevini başarılı bir şekilde
yerine getirmeye başladığını görmek memnuniyet verici
bir durumdur.
Ülkemizde son yıllarda uygulanan başarılı ekonomi
politikaları sayesinde, uluslararası konjonktürün de
yardımı ile reel faiz oranlarının oldukça büyük bir oranda
düşmüş olduğunu ve yatırım ortamında önemli değişmeler
olduğunu görmekteyiz. Bu gelişmeler ışığında, bireysel
emeklilik sisteminde katılımcılara sunulan yatırım getirisi
olanakları, hizmet kalitesi ve diğer destekler daha da
önemli hale gelmiş bulunmaktadır. Bu durum bir taraftan
yeni büyüme fırsatları oluştururken diğer taraftan da
uygun maliyetlerle iyi hizmet ve getiri sağlama konusunda
emeklilik şirketlerini daha da zorlamaktadır.
Buna paralel olarak, bireysel emeklilik sistemi için, fon
yönetimindeki uzmanlığın öneminin çok daha ön plana
çıktığı bir döneme girmiş bulunuyoruz. 2010 yılı içinde
Müsteşarlığımızla işbirliği içinde Sermaye Piyasası
Kurulu tarafından yapılan mevzuat değişiklikleri ile
emeklilik yatırım fonlarının yatırım olanakları da önemli
ölçüde genişletilmiş bulunmaktadır. Tüm bunlar, 2010
yılı içinde sistemde sunulan emeklilik yatırım fonlarının
çeşitlendirilmesi sonucunu da beraberinde getirmiş ve
sistemde daha önce bulunmayan türden yatırım araçları
içeren emeklilik yatırım fonları sunulmaya başlanmıştır.
Müsteşarlığımız, 2008 yılında yaşanan küresel krizin
ardından dünyada ve ülkemizde daha belirgin bir ekonomik
iyileşmenin beklendiği 2011 yılında da bireysel emeklilik
sisteminin büyümesi ve gelişmesini temin etmek üzere,
gerek kamu, gerekse özel sektördeki paydaşlarla birlikte
gerekli çalışmaları gerçekleştirmeye devam edecektir.
Bu düşüncelerle, geniş bir paydaş grubu tarafından
ilgiyle karşılandığını bildiğim Bireysel Emeklilik Sistemi
Yıllık Gelişim Raporunun, 2010 yılı sürümünün de yine
değerli bir referans kaynak olacağına inanıyor, raporun
hazırlanmasında emeği geçenlere teşekkür ediyorum.
İbrahim Halil ÇANAKCI
Hazine Müsteşarı
T.C.
BAŞBAKANLIK
Hazine Müsteşarlığı
Sistemde biriken fon
tutarındaki artış ve
2010 yılında bireysel
emeklilik sistemine
yaklaşık
300 bin katılımcının
dahil olması ulusal
tasarruf seviyemizin
yükseltilmesi
açısından
son derece umut
vericidir.
7
Bir Yılı Geride
Bırakırken
1
1.1
Dünya Ekonomisindeki
Gelişmeler
1.2
Türkiye Ekonomisindeki
Gelişmeler
1.3
Türkiye’de Sosyal Güvenliğe İlişkin Büyüklükler
10
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
BİR YILI GERİDE BIRAKIRKEN
1.1
Dünya Ekonomisindeki Gelişmeler
Küresel ekonomik krizin etkisinin azalması ile birlikte Dünya
ekonomisi 2010 yılında toparlanma eğilimine girmiştir. Gelişmekte
olan ülkeler yüksek büyüme hızlarını yakalayarak küresel
ekonomideki düzelmenin itici gücü olurken, gelişmiş ülkelerdeki
toparlanma beklentileri karşılamamıştır. Özellikle Avrupa’da,
krizden çıkmak için uygulanan büyük teşvik paketleri ciddi
borçlanma sorunları ve bütçe dengelerinde önemli bozulmalara
yol açmıştır. 2010’da özellikle yüksek işsizlik oranları ekonomik
büyüme üzerindeki olumsuz etkilerini devam ettirmiştir. 2010
yılında %5 büyüyen dünya ekonomisinin, 2011 yılında ise
%4,4 büyüyeceği tahmin edilmektedir. 2011 yılına başta Çin
olmak üzere gelişmekte olan ülkelerin büyüme oranları gelişmiş
ülkelerin zayıflıklarını dengeleyecektir. (IMF, World Economic
Outlook Update Ocak 2011)
2010 yılında dünya ekonomisi toparlanma sürecine girmişken
Avrupa bölgesinde yaşanan borç krizi ekonomi gündemini ciddi
biçimde meşgul etmiştir. Önce Yunanistan daha sonra İrlanda AB
ve Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) kurtarma paketlerini kabul
etmek zorunda kalmıştır. Yunanistan ve İrlanda’nın ardından
Portekiz ve İspanya, ekonomilerinin verdiği olumsuz sinyalleri
azaltmak için çok sert tedbirler almak zorunda kalmıştır. Bütün
bunların neticesinde ve mali disiplindeki bozulmanın da etkisi ile
uluslararası kredi derecelendirme kuruluşları Portekiz, İrlanda,
İtalya, Yunanistan ve İspanya’nın kredi notlarını düşürmüştür.
Global ekonominin büyümesine paralel olarak dünya ticaret
hacmi 2010 yılında %12 büyümüştür. 2011 yılında dünya ticaret
hacminin %7,1 büyümesi beklenmektedir. (IMF, World Economic
Outlook Update Ocak 2011)
2009 yılında gelişmiş ülkelerde %0,1, gelişmekte olan ülkelerde
%5,2 olan enflasyon oranı, 2010 yılında gelişmiş ülkelerde
%1,6’ya, gelişmekte olan ülkelerde %6,2’ye yükselmiştir.
IMF 2011 yılı enflasyon beklentisini gelişmiş ülkelerde %2,2,
gelişmekte olan ülkelerde ise %6,9 olarak güncellemiştir. (IMF,
World Economic Outlook Nisan 2011)
ABD’de Aralık ayı sonunda %9,4 olan işsizlik oranı, Euro bölgesinde
%10 olarak açıklanmıştır. 2011 yılında bu ülkelerde işsizlik
oranlarının ABD’de %9,6, Euro bölgesinde %10, Japonya’da
ise %5 olacağı öngörülmektedir. (IMF, World Economic Outlook
Ekim 2010, Eurostat, Bureau of Labor Statistics Data)
Ekonomik toparlanmanın etkisiyle özellikle gelişmekte olan
ülkelerdeki talep artışıyla yükseliş trendine giren emtia fiyatlarının
2011 yılında da bu eğilimini sürdürmesi beklenmektedir. Yılın
son çeyreğinde hava şartlarına bağlı olumsuzluklar tarım ve
enerji fiyatlarını arttırırken, endüstriyel ve değerli metal fiyatları
da artmaya devam etmiştir. 2009 yılının Aralık ayında tarımsal
hammadde fiyat endeksi 111,2, metallerin fiyat endeksi 175,8
iken, 2010 Aralık ayı geçici verilerine göre tarımsal hammadde
fiyat endeksi 146,7’ye metallerin fiyat endeksi ise 232,0’a
yükselmiştir. (2005=100) 2009 yılında ortalama 61,8 ABD doları
olan petrol varil fiyatı, 2010 yılı ortalaması 76,2 ABD doları
seviyelerine ulaşmıştır. Uluslararası Para Fonu (IMF) 2010 Ekim
raporunda 79 ABD doları olarak açıkladığı 2011 yılı petrol varil
fiyatı beklentisini Ocak 2011 raporunda 90 ABD dolarına revize
etmiştir. (IMF, World Economic Outlook Update Ocak 2011)
2010 yılında dünya ekonomisine damgasını vuran gelişmelerden
biri de “döviz kuru savaşları”ydı. Ülkeler ihracattaki paylarını
korumak amacıyla paralarının değerlenmesini önlemek için
döviz piyasalarına müdahalede bulundular. ABD ve Avrupa, para
birimi Yuan’ın değerini düşük tutma ısrarından vazgeçmesi için
Çin’e baskı yapmayı sürdürmüş ve döviz kuru savaşları G-20
toplantılarının ana gündem maddelerinden biri olmuştur. EUR/
USD paritesi 2009 yılı sonunda 1,4347 iken, ABD doları EURO
karşısında değer kazanarak 2010 yılı sonunda parite 1,3254’e
düşmüştür. USD/YEN paritesi ise 2009 yılı sonunda 92,2 iken,
2010 yılı sonunda 81,5’e düşmüştür. (TCMB)
2010 yılında ABD, Avrupa, İngiltere ve Japonya merkez bankaları
faiz oranlarında değişikliğe gitmemiş, FED faiz oranlarını %0,25
seviyesinde, Avrupa Merkez Bankası %1 seviyesinde, İngiltere
Merkez Bankası %0,5 seviyesinde, Japonya Merkez Bankası ise
%0,1 seviyesinde tutmaya devam etmiştir.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Yıllar İtibarı ile Dünya Ekonomisinde Büyüme
6
5
Oran (%)
4
3
2
1
0
2007
2008
2009
2010
2011-BEKLENTİ
-1
Kaynak: IMF, World Economic Outlook Update, Ocak 2011
1.2
Türkiye Ekonomisindeki Gelişmeler
2009 yılında küresel krizin etkisiyle %4,7 küçülen Türkiye
ekonomisi, 2010 yılı ilk çeyreğinde %11,8, ikinci çeyreğinde
%10,2, üçüncü çeyreğinde %5,5 büyüme kaydetmiştir. Sektörel
bazda incelendiğinde, inşaat sektöründeki büyümenin artmasına
rağmen özellikle sanayi sektöründeki düşüş büyüme hızının
düşük seyir izlemesine neden olmuştur. Yılın son çeyreğinde
ise yurtiçi talebin ve yatırım eğiliminin artmasına bağlı olarak
büyümenin 2010 yılı sonu itibarıyla %6,8 oranında gerçekleşeceği
beklenmektedir. Devlet Planlama Teşkilatı 2011 yılı büyüme
oranını %4,5 olarak tahmin etmektedir. (DPT Temel Ekonomik
Göstergeler, DPT 2011 Yılı Programı)
2010 yılında %6,9 olarak hedeflenen enflasyon oranı 2010 yılı
sonu itibarıyla ÜFE’de %8,9, TÜFE’de %6,4 olarak gerçekleşmiş,
TÜFE’de hedeflenen enflasyon oranına yakın bir sonuç ortaya
çıkmıştır. Bu sonucun en önemli nedenlerinden biri de yılın son
çeyreğinde TCMB’nin finansal istikrarın önemini vurgulayarak
politika faizlerini indirmesi ve zorunlu karşılık oranlarının
artırımına yönelik bir yol izlemesidir. 2011 yılı enflasyon hedefi
(TÜFE) %5,3 olarak açıklanmıştır. (TÜİK Enflasyon Göstergeleri,
DPT 2011 Yılı Programı)
2010 yılı bütçe gelirleri bir önceki yıla göre %17,9 oranında
artarak 254 milyar TL, bütçe giderleri ise %9,5 oranında artarak
293,6 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. 2009 yılı bütçe açığı 52,8
milyar TL iken 2010 yılında %24,9 oranında azalarak 39,6 milyar
TL olmuştur. (Maliye Bakanlığı Aralık Ayı Bütçe Gerçekleşmeleri
Raporu)
2010 yılında 2009 yılına göre ihracat %11,5 artarak 113,9 milyar
ABD doları, ithalat ise %31,6 artarak 185,4 milyar ABD doları
olarak gerçekleşti. Aynı dönemde dış ticaret açığı 38,7 milyar
ABD dolarından 71,5 milyar ABD dolarına yükselmiştir. 2009
yılında %72,5 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2010 yılında
%61,4 olarak gerçekleşmiştir. (TÜİK, Dış Ticaret İstatistikleri
Aralık 2010)
2009 yılında 330 milyar TL olan iç borç stoğu, 2010 yılında artarak
352,8 milyar TL’ye çıkmıştır. 2010 yılı sonu itibarıyla iç borç
stoğunun 343,3 milyar lirası tahvil, 9,5 milyar lirası bonolardan
oluşmuştur. 2009 sonu borçlanmanın ortalama vadesi 35,3 ay
iken 2010 yılı sonunda artarak 43,8 aya çıkmıştır. Aralık ayında
Hazine TL cinsi iskontolu iç borç ihalelerinde oluşan bileşik
faiz %7,68 olarak gerçekleşirken, 2010 yılı TL cinsi iskontolu
iç borçlanma bileşik faiz ortalaması %8,16 olmuştur. (Hazine
Müsteşarlığı, 2010 Yılı İç Borç İstatistikleri)
2010 yılında net doğrudan uluslararası yatırım girişi (fiili giriş),
8,9 milyar ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir. 2010 yılında 6,3
milyar ABD doları olan uluslararası doğrudan yatırım girişinin 2,0
milyar ABD doları elektrik, gaz ve su sektöründen, 1,6 milyar ABD
doları mali aracı kuruluşların faaliyetlerinden kaynaklanmıştır.
(Hazine Müsteşarlığı, Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri
Bülteni Aralık 2010)
11
12
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
BİR YILI GERİDE BIRAKIRKEN
2010 yılı Kasım ayı itibarıyla toplam mevduat (bankalararası
hariç), 2009 yılı sonuna göre yüzde 12,5 oranında artmıştır.
Bu dönemde TL mevduatlarının YP mevduatlara göre daha
hızlı artış göstermesi sonucunda, 2009 yılı sonunda yüzde 32,4
olan YP mevduatların toplam mevduatlar içindeki payı, 2010
yılı Kasım ayı itibarıyla yüzde 29,7’ye gerilemiştir. 2010 yılı
Kasım ayı itibarıyla Eylül ayı sonuna göre yurtiçi yerleşiklerin
yatırım portföyleri arasında en yüksek artış TL mevduatlarda
gerçekleşmiştir. Aynı dönemde katılım bankaları hesapları,
repo ve hisse senetleri yurtiçi yerleşiklerin portföyleri arasında
artış gösteren diğer yatırım araçları olmuştur. (DPT, Ekonomik
Gelişmeler Ocak 2011)
Para Politikası Kurulu finansal istikrarı ve fiyat istikrarını birlikte
gözetebilmek açısından daha düşük politika faizi ve daha yüksek
zorunlu karşılık oranları şeklinde bir politika bileşimi belirleyerek,
2010 yılının Aralık ve Ocak aylarında aldığı kararlarla politika
faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını %7’den %6,25’e
düşürmüştür. Politika faizindeki indirime ek olarak, TCMB gecelik
borçlanma faizi de 450 baz puan indirilerek yüzde 1,5 seviyesine
çekilmiştir. (TCMB, Enflasyon Raporu 2011-1)
Orta Vadeli Program’a göre 2011 yılında ekonominin %4,5
büyümesi ve enflasyonun %5,3, istihdamın %42,6, işsizliğin
%12,0 oranında gerçekleşmesi beklenmektedir. İhracatın 127
milyar dolar, ithalatın 199,5 milyar dolar düzeyinde gerçekleşerek
dış ticaretin 72,5 milyar dolar açık vermesi öngörülmektedir.
Merkezi yönetim bütçe gelirlerinin, merkezi yönetim bütçe
harcamalarına göre daha fazla artmasına bağlı olarak 20112013 yıllarında merkezi yönetim bütçe açığının giderek azalarak
sırasıyla 33,5, 32,3, 24,4 milyar TL olması beklenmektedir. (DPT,
Orta Vadeli Program 2011-2013)
Yurtiçi Yerleşiklerin Portföy Yatırım Stoğu
TL Mevduat
55
DTH
TL DİBS
50
Hisse Senedi
Yatırım Fonu
45
Kat.Bank.Katılma ve Cari Hesabı
Emeklilik Yatırım Fonu
40
Euro Bond
Repo
35
YP DİBS
30
25
20
15
10
5
0
2006 Aralık
2007 Aralık
2008 Aralık
2009 Aralık
2010 Kasım
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Yıllar İtibarıyla TÜFE-ÜFE Değişim Oranları
18
TÜFE
16
ÜFE
15,35
14
12
10
11,58
10,06
9,35
8,87
9,65
8
8,39
7,72
8,11
6,53
6,40
6
5,93
5,94
4
2,66
2
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
1.3
Türkiye’de Sosyal Güvenliğe İlişkin
Büyüklükler
2010 yılında, ekonomideki gelişmelere paralel olarak sosyal
güvenlik açıkları geçen yıla göre azalarak 28,7 milyar TL’den 26,7
milyar TL’ye gerilemiş, bütçeden yapılan transfer ise 55,2 milyar
TL olarak gerçekleşmiştir. 2010 yılı sonunda sosyal güvenlik
kapsamındaki kişi sayısının toplam nüfusa oranı 60.142.557
ile %83’e ulaşmıştır. Toplam aktif sigortalı sayısı 16.088.757
ve dosya bazında pasif sigortalı sayısı ise 8.806.265 olarak
gerçekleşmiştir. Aktif sigortalıların %65’i 4/a’ya (önceki SSK),
%21’i 4/b’ye (önceki Bağ-Kur), %14’ü 4/c’ye (önceki Emekli
Sandığı) tabi çalışanlardan oluşmaktadır.
2010 yılında prim gelirleri toplamı 66,8 milyar TL olmuştur.
Bu dönemde 4/a kapsamındakilerden 45,6 milyar TL, 4/b
kapsamındakilerden 5,3 milyar TL, 4/c kapsamındakilerden ise
15,9 milyar TL prim geliri elde edilmiştir. Buna karşılık Sosyal
Güvenlik Kurumu kapsamında 79,0 milyar TL emekli aylığı
ödemesi yapılmıştır. 4/a kapsamındaki emeklilere 45,5 milyar TL,
4/b kapsamındaki emeklilere 13,3 milyar TL ödeme yapılırken
4/c kapsamındaki emeklilere de 20,2 milyar TL emekli aylığı
ödemesi yapılmıştır.
2010 yılında 458.001 kişi işsizlik ödeneğinden yararlanmak üzere
başvuruda bulunmuş ve yıl içinde yapılan toplam ödeme tutarı
807.712.807 TL’ye ulaşmıştır. 2010 yılı sonu itibarı ile işsizlik
sigortası fonunun varlığı 45,9 milyar TL’ye ulaşmış, yıllık getirisi
ise %9,5 civarında gerçekleşmiştir.
5 Şubat 2010 tarihli ve 27484 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan
5951 sayılı Kanun ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ile
getirilen istihdam teşviklerinden yararlanma süreleri uzatılmıştır.
1 Ocak 2010 ve 31 Aralık 2010 tarihleri arasında işe alınan, işe
giriş tarihinden önceki üç aylık dönemde herhangi bir işyerinden
SGK’ya verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı olmayan
ve fiilen çalışan sigortalıların, 2009 Ekim ayına ilişkin düzenlenmiş
aylık prim ve hizmet belgesinde kayıtlı sigortalı sayısına ilave
olarak işe alınmış olmaları halinde, prime esas kazanç alt sınırı
üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin işveren hisselerine ait
tutarının, altı ay boyunca işsizlik sigortası fonundan karşılanması
kararlaştırılmıştır.
2010 yılında Meclis’te tartışılmaya başlanan ve 25 Şubat 2011
tarihli Resmi Gazete’nin 1. mükerrer sayısında yayımlanan “Bazı
Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve
Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun
Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında
Kanun”, sosyal güvenlik alanında birçok yeni düzenlemeyi
13
14
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
BİR YILI GERİDE BIRAKIRKEN
de beraberinde getirmiştir. Kanun ile 31 Aralık 2015 tarihine
kadar özel sektör işverenince işe alınan ve fiilen çalıştırılan
sigortalıların işe alındıkları tarihten önceki 6 aya ilişkin SGK’ya
verilen prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalılar dışında
olmaları, aynı döneme ilişkin işe alındıkları işyerinden bildirilen
prim ve hizmet belgelerindeki sigortalı sayısının ortalamasına
ilave olmaları kaydıyla, 5510 sayılı Kanunun 81. maddesinde
sayılan ve 82. maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazançları
üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin işveren hisselerine ait
tutarı, işe alındıkları tarihten itibaren işsizlik sigortası fonundan
karşılanmaktadır. Destek priminden yararlanma süresi kişinin
yaşına, cinsiyetine, mesleki yeterlilik belgesi sahibi olması gibi
etkenlere bağlı olarak değişmektedir.
İlgili Kanun ile aynı zamanda sigorta primi, emeklilik keseneği
ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek
primi, isteğe bağlı sigorta primi ve topluluk sigortası primi, damga
vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı borç asılları ile bu
alacaklara ödeme sürelerinin bitiminden itibaren TEFE/ÜFE aylık
değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın ödenmesi
halinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme
zammı alacaklarından vazgeçileceği belirtilmektedir. Sigortalının
4/a ve 4/b sigortalılık statülerine tabi olacak şekilde Kanun
kapsamında girmesi halinde 4/a bendi kapsamında sigortalı
sayılacağı da düzenlenmiştir. Buna göre, önceden başlayan
sigortalılık geçerli olur ilkesi yerine sigortalılığın üstünlüğü ilkesi
benimsenmiş, üstünlük sıralaması, 4/c (Emekli Sandığı), 4/a
(SSK) ve en son 4/b (Bağ-Kur) olacak şekilde düzenlenmiştir.
Ayrıca işsizlik sigortası fonunun bir önceki yıl prim gelirlerinin
%30’unun işgücünün istihdam edilebilirliğini artırmak,
çalışanların vasıflarını yükselterek işsizlik riskini azaltmak ve
teknolojik gelişmeler nedeniyle işsiz kalması beklenenlerin
başka alanlara yönlendirilmesini sağlamak, istihdamı artırıcı
ve koruyucu tedbirler almak ve uygulamak, işe yerleştirme ve
danışmanlık hizmetleri temin etmek, işgücü piyasası araştırma
ve planlama çalışmaları yapmak amacıyla kullanılabileceği
yönündeki düzenleme 4447 sayılı Kanunda yapılan değişiklikle
getirilmiştir.
Kanunla kısa çalışma ödeneği, sigortalının son 12 aylık prime
esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama
brüt kazancının %60’ı ve her şekilde 4857 sayılı Kanunun 39.
maddesine göre 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık
asgari ücretin brüt tutarının %150’sini geçmeyecek şekilde
yeniden belirlenmiştir.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
15
Bireysel Emeklilik
Sistemi Verileri
2.1
Genel Değerlendirme
2.2
2.3
2.4
Sözleşmeler
2.5
Emekliler
Katılımcılar
Katkı Payları
2.6
Aracılar ve e-BEAS
2.7
Emeklilik Planları
2
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ
2.1
Genel Değerlendirme
2010 Yıl Sonu
31 Aralık 2010 itibarıyla bireysel
emeklilik
sisteminde
2.534.840
sözleşme yürürlüktedir. Bu sözleşmelerin
katılımcıları ise geçen sene sonuna göre
yaklaşık %15 büyüyerek 2 milyonu
aşmıştır. Aynı dönemde fon büyüklüğü
%32 oranında artarak 12 milyar TL’yi
aşmıştır.
Katılımcı Adedi
2.281.478
Fon Büyüklüğü (TL) 12.011.986.651
Aktif Aracı Adedi
16.716
Emeklilik Şirketi
13
Toplam Katkı Payının
Sözleşmelerin Kuruluş Gerekçelerine Göre Dağılımı (TL)
Birikimli Hayat
Sigortalarından
BES'e Aktarım
302.829.199
%3,2
2010 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelere ait
katkı paylarının dağılımı, sözleşmelerin kuruluş
gerekçelerine göre incelenmiştir.
Vakıf, Sandık, Tüzel
Kişiliği Haiz Meslek
Kuruluşu veya Sair
Ticaret Şirketinden
BES'e Aktarım
8.093.766
%0,1
Toplam katkı payının %3’ü “Birikimli Hayat
Sigortalarından BES’e Aktarım” yoluyla sisteme
girmiştir. Bu tutarın 239.430.412 TL’lik kısmı yeni
bir sözleşme kurulması şeklinde gerçekleşmiş, geri
kalan tutar ise mevcut sözleşmelere aktarılmıştır.
Sisteme Yeni Katılım
9.204.307.269
%96,7
Sözleşme Adedinin ve Toplam Katkı Payının Gelişimi
Sözleşme ve Sertifika Adedi Toplamı
Toplam Katkı Payı Tutarı (Milyon TL)
2.550.000
9.750
9.500
2.500.000
9.250
8.750
2.400.000
8.500
2.350.000
8.250
2.300.000
7.750
8.000
7.500
2.250.000
7.250
2.200.000
2010 yılı içinde “Sözleşme Adedi” ve “Toplam Katkı Payı” gelişimi aylara göre incelenmiştir.
12.2010
11.2010
10.2010
09.2010
08.2010
07.2010
06.2010
05.2010
04.2010
03.2010
02.2010
01.2010
7.000
Milyon TL
9.000
2.450.000
Adet
18
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Yatırıma Yönlenen Toplam Tutar-Fon Tutarı Karşılaştırması (TL)
Katılımcıların Toplam Fon Tutarı (TL)
Yatırıma Yönlenen Toplam Tutar (TL)
12.250
11.750
11.250
10.750
Milyon TL
10.250
9.750
9.250
8.750
8.250
7.750
7.250
Yönetim gideri kesintisi düşüldükten sonra yatırıma yönlenen
toplam tutar ile katılımcıların fon büyüklüğü 2010 yılı için
karşılaştırılmıştır. 31 Aralık 2010 tarihine kadar yatırıma
yönlendirilmiş toplam 9.221.131.447 TL, bu tarihte
12.2010
11.2010
10.2010
09.2010
08.2010
07.2010
06.2010
05.2010
04.2010
03.2010
02.2010
01.2010
6.750
12.011.986.651 TL toplam fon büyüklüğüne ulaşmıştır.
(BES’in temel özelliklerinden olan belirlenmiş katkı payı esası
çerçevesinde getiri oranı iç verim oranı ile beraber yorumlanmalı
ve diğer yatırım araçları ile doğrudan kıyaslanmamalıdır.)
Şirket Katılımcılarının Fon Büyüklüğü (TL)
Aegon Emeklilik ve Hayat
Allianz Hayat ve Emeklilik
Anadolu Hayat Emeklilik
Avivasa Emeklilik ve Hayat
Deniz Emeklilik ve Hayat
Ergo Emeklilik ve Hayat
Finans Emeklilik ve Hayat
Fortis Emeklilik ve Hayat
Garanti Emeklilik ve Hayat
Groupama Emeklilik
Ing Emeklilik
Vakıf Emeklilik
Yapı Kredi Emeklilik
2.250
2.000
1.750
1.500
1.250
1.000
750
500
250
2010 yılı içinde emeklilik şirketlerinin katılımcılarının fon
büyüklüğünün gelişimi aylara göre incelenmiştir. Deniz Emeklilik
ve Hayat A.Ş. (42.604.259 TL), Ergo Emeklilik ve Hayat
12.2010
11.2010
10.2010
09.2010
08.2010
07.2010
06.2010
05.2010
04.2010
03.2010
02.2010
0
01.2010
Katılımcıların Toplam Fon Tutarı (Milyon TL)
2.750
2.500
A.Ş. (53.462.990 TL) ve Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş.’ye
(51.264.110 TL) ait toplam fon büyüklükleri, tutarlarının küçük
olması sebebiyle grafikten izlenememektedir.
19
20
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ
Ödemelerin Dağılımı
AL
Yatırıma Yönlenen
Toplam Tutar
Giriş Aidatı
(Girişte Ödenen)
91.865.836
%1,0
9.221.131.447
%96,0
Yönetim
Gideri Kesintisi
294.098.787
%3,1
2010 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelere
ait 9.515.230.234 TL toplam katkı payından,
294.098.787 TL yönetim gideri kesintisi olarak
düşüldükten sonra kalan 9.221.131.447 TL
yatırıma yönlendirilmiştir. Yürürlükteki sözleşmeler
için toplam katkı payından ayrı olarak sisteme
giriş sırasında giriş aidatı olarak ödenen tutar ise
91.865.836 TL’dir.
Yürürlükte ve Sonlanan Sözleşmelerin Dağılımı
Şirketler Arası
Aktarım ile
Sona Ermiş
153.138
%4
Yürürlükte
2.534.840
%63
Sona Ermiş
1.469.003
%37
AL
Hesap
Birleştirme ile
Sona Ermiş
48.724
%1
Şirketler Arası
Aktarım ile
Sona Ermiş
899.385.396 TL
%6
Yürürlükte
9.515.230.234 TL
%69
Sona Ermiş
4.357.607.406 TL
Hesap
Birleştirme ile
Sona Ermiş
339.364.901 TL
%2
%31
Diğer
Nedenlerle
Sona Ermiş
1.267.141
%32
2010 sonuna kadar kurulmuş tüm sözleşmeler bu tarih itibarı
ile yürürlükte ya da sona ermiş olmalarına göre incelenmiştir.
Diğer
Nedenlerle
Sona Ermiş
3.118.857.109 TL
%22
2010 sonuna kadar kurulmuş tüm sözleşmelere ait toplam
13.872.837.640 TL katkı payı, sözleşmelerin yürürlük durumuna
göre incelenmiştir.
2.2
Sözleşmeler
Sözleşme-Sertifikalarda
Türlere ve Fon Büyüklüğüne Göre Oransal Dağılım
Bireysel Sözleşme
1.945.393
%76,7
Gruba Bağlı Bireysel
Sözleşme
495.817
%19,6
İşveren Grup
Emeklilik Sertifikası
93.630
%3,7
2010 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşme-sertifikaların
türlerine göre dağılımıdır.
Bireysel Sözleşme
9.234.489.294 TL
%76,9
Gruba Bağlı
Bireysel Sözleşme
2.345.322.201 TL
%19,5
İşveren Grup
Emeklilik Sertifikası
432.175.156 TL
%3,6
2010 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelere ait toplam
fon büyüklüğünün sözleşme-sertifikaların türlerine göre
dağılımıdır.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Sözleşmelerin Coğrafi Bölgelere Göre Oransal Dağılımı
55
2010 Sonu Sözleşme Adedi Oranı (%)
50
2010 Sonu Toplam Katkı Payı Tutarı Oranı (%)
45
40
Oran (%)
35
30
25
20
15
10
5
AL
0
Marmara
Ege
İç Anadolu
Akdeniz
Karadeniz
Güneydoğu
Anadolu
Doğu
Anadolu
Coğrafi Bölge
2010 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin, “Coğrafi
Bölgelere” göre dağılımı incelenmiştir. Sözleşmelerin “Coğrafi
Bölge” bilgisi, katılımcıların ikamet ettikleri illere göre
Hak Kazanma Sürelerine
Göre Dağılım
belirlenmiştir. Katılımcısının ikamet ili yurtdışı olan 16.363 adet
sözleşme grafiğe dahil edilmemiştir.
Sözleşmelerin Ödeme
Periyoduna Göre Dağılımı
2 yıl
%1,4
1 yıl
%2,8
3 yıl
%23,0
Hemen Hakediş
%30,1
4 yıl
%13,5
5 yıl
%29,2
2010 sonu itibarı ile yürürlükte olan işveren grup emeklilik
sertifikalarının (İGES), birikimlerinin tamamına katılımcı
tarafından hak kazanılması için belirlenen sürelere göre
dağılımıdır.
Aylık
2.352.499
%93
3 Aylık
81.554
%3
6 Aylık
21.187
%1
Yıllık
79.600
%3
2010 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin,
“Ödeme Periyodu”na göre dağılımı incelenmiştir.
21
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ
Sonlanan Sözleşme-Sertifikaların Sonlanma Nedenine Göre Dağılımı
Başka Şirkete Aktarım
153.138
%10,42
2010 sonuna kadar kurulan toplam 4.003.843 adet
sözleşmeden, sonlanan 1.469.003 adedinin “Sonlanma
Nedenleri”ne göre dağılımıdır.
Sonlanan sözleşmelerin toplam kurulan sözleşmelere
oranı %36,7 olmakla birlikte, bu oranın %5,0’ı “Başka
Şirkete Aktarım” ve “Hesap Birleştirme”, %1,1’i “Fesih”,
%0,2’si diğer nedenlerle sonlanma (emeklilik, vefat,
maluliyet) olduğundan, sisteme yeni bir sözleşme
kuruluşuyla giren sözleşmelerin kendi isteğiyle sistemden
çıkış oranı %30,3 olarak gerçekleşmiştir.
Hesap Birleştirme
48.724
%3,32
Fesih
45.782
%3,12
Sistemden Çıkış
1.213.061
%82,58
Vefat/Maluliyet
5.340
%0,36
Emeklilik
2.958
%0,20
Yürürlükteki ve Sonlanmış Sözleşmelerin Yıllara Göre Dağılımı
700.000
Sona Ermiş
Yürürlükte
600.000
500.000
Sözleşme Adedi
22
400.000
300.000
200.000
10.000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
İlgili yıl içinde yürürlüğe giren tüm sözleşmeler 2010 sonu itibarıyla yürürlükte ya da sona ermiş olma durumlarına göre incelenmiştir.
Sonlanmalara her türlü sonlanma (fesih, vefat/maluliyet, başka şirkete aktarım, hesap birleştirme, emeklilik, kendi isteğiyle sistemden
çıkış) dahildir.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Sistemde Geçirdikleri Süreye Göre Sözleşmelerin Birikimi (TL)
Katılımcıların Toplam Fon Tutarı (Milyon TL)
2.500
2.000
1.500
1.000
500
0
1 Yıldan Az
1 Yıl
2 Yıl
3 Yıl
4 Yıl
5 Yıl
6 Yıl
7 Yıl
BES'te Geçirilen Süre
2010 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelere ait toplam 12.011.986.651 TL birikimin dağılımı, sözleşmelerin sistemde tamamladıkları
yıl detayında incelenmiştir.
Sistemde Geçirdikleri Süreye Göre Sözleşmelerin Dağılımı
650.000
600.000
550.000
500.000
Sözleşme Adedi
450.000
400.000
350.000
300.000
250.000
200.000
150.000
100.000
50.000
0
1 Yıldan Az
1 Yıl
2 Yıl
3 Yıl
4 Yıl
5 Yıl
6 Yıl
7 Yıl
BES'te Geçirilen Süre
2010 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmeler sistemde tamamladıkları yıl detayında incelenmiştir. 2010 sonu itibarı ile sistemdeki
sözleşmelerin ortalama kıdemi 2,6 yıldır.
23
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ
Sözleşmelerin Yürürlüğe Giriş Ayına Göre Sonlanma Oranı (%)
Sonlanma Oranı (%)
Sözleşme Adedi
80
70
50
Sonlanma Oranı (%)
60
40
50
30
40
30
20
20
10
10
0
10.2003
12.2003
02.2004
04.2004
06.2004
08.2004
10.2004
12.2004
02.2005
04.2005
06.2005
08.2005
10.2005
12.2005
02.2006
04.2006
06.2006
08.2006
10.2006
12.2006
02.2007
04.2007
06.2007
08.2007
10.2007
12.2007
02.2008
04.2008
06.2008
08.2008
10.2008
12.2008
02.2009
04.2009
06.2009
08.2009
10.2009
12.2009
02.2010
04.2010
06.2010
08.2010
10.2010
12.2010
0
Yürürlüğe Giren Sözleşme Adedi (Bin)
60
Ay
İlgili ayda sisteme yeni bir sözleşme kuruluşuyla giren toplam sözleşme adedi ve bu sözleşmelerin 2010 yıl sonu itibarıyla kendi
isteğiyle sistemden çıkış nedeniyle sonlanma oranı incelenmiştir.
Kendi İsteğiyle Sonlanan Sözleşmelerin Kıdem Ayına Göre Dağılımı
50
45
40
35
Sözleşme Adedi (Bin)
24
30
25
20
15
10
5
0
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 52 54 56 58 60 62 64 66 68 70 72 74 76 78 80 82 84
Sonlanma Anındaki Kıdem (Ay)
2010 sonuna kadar sisteme yeni bir sözleşme kuruluşuyla giren
ve kendi isteğiyle sistemden çıkış yaparak sonlanan sözleşmelerin
sonlandıkları kıdem aylarına göre dağılımıdır.
Sözleşmenin kıdem ayı, sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarihten
itibaren sistemde geçirdiği tam ay adedini göstermektedir.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Şirketler Arası Aktarım Yapan Sözleşmelerin Dağılımı
45.000
Başka Şirkete Aktarılan Sözleşme Adedi
40.000
35.000
30.000
25.000
20.000
15.000
10.000
5.000
0
[0-1)
[1-2,5)
[2,5-5)
[5-7,5)
[7,5-10)
[10-15)
[15-20)
[20-25)
[25-50)
[50-100) [100-250)
[250 +)
Aktarılan Tutar Aralığı (Bin TL)
2010 sonu itibarı ile aktarım ya da hesap birleştirme nedeniyle başka şirkete birikimi aktarılan sözleşmelerin “Aktarılan Tutar Aralıkları”na
göre dağılımıdır.
Hesap Birleştirme Hakkı Kullanımı (Adet)
Şirket içi
Farklı Şirket
3.500
3.000
Sözleşme Adedi
2.500
2.000
1.500
1.000
12.2010
11.2010
10.2010
09.2010
08.2010
07.2010
06.2010
05.2010
04.2010
03.2010
02.2010
01.2010
12.2009
11.2009
10.2009
09.2009
07.2009
08.2009
06.2009
04.2009
05.2009
03.2009
02.2009
01.2009
12.2008
11.2008
10.2008
09.2008
0
08.2008
500
Hesap Birleştirilen Tarih
Aynı veya farklı şirketlerde kurulmuş bireysel emeklilik sözleşmelerinden 2010 yılı sonu itibarıyla hesap birleştirme hakkını kullananlar,
hesap birleştirme işleminin gerçekleştiği ay detayında incelenmiştir.
25
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ
Fon Dağılımı Değişikliği Hakkı Kullanımı
Fon Dağılımı Değişikliği
Yapılmayan Sözleşme Oranı
En Az Bir Kez Fon Dağılımı
Değişikliği Yapılan Sözleşme Oranı
100
80
Oran (%)
26
60
40
20
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Sözleşme Yürürlüğe Giriş Yılı
2010 sonu itibarıyla sisteme giren sözleşmelerde 31.12.2010
itibarıyla en az bir kez fon dağılımı değişikliği hakkı kullanımı
oranı, sözleşmelerin yürürlüğe giriş yılı detayında incelenmiştir.
2010 sonu itibarıyla sisteme giren tüm sözleşmelere bakıldığında,
en az bir kez fon dağılımı değişikliği yapılan sözleşmelerin oranı
%11,9’dur.
31.12.2010 tarihi itibarıyla kurulmuş 4 milyon
sözleşme içinden en az bir kez fon dağılımı
değiştirilme oranı yaklaşık %12’dir.
31.12.2010 tarihi itibarıyla yaklaşık 79 bin
sözleşme için cayma hakkı kullanılmıştır.
Cayma Hakkı Kullanım Oranı
Yürürlüğe Giren
601.425
%93,8
Cayma Hakkı
Kullanan
40.040
%6,2
2010 yılı içinde yürürlüğe giren bireysel ve gruba bağlı
bireysel sözleşmelerin cayma hakkını kullanım oranı.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
2.3
Katılımcılar
Katılımcıların Cinsiyet ve Yaşlara Göre Dağılımı
BES’e Dahil Olmayan Erkek Nüfus
BES’e Dahil Olmayan Kadın Nüfus
BES’e Dahil Olan Erkek Nüfus
BES’e Dahil Olan Kadın Nüfus
56
54
52
50
48
46
44
42
40
Yaş
38
36
34
32
30
28
26
24
AL
22
20
18
700
600
500
400
300
200
100
0
100
Nüfus (Bin)
2010 sonu itibarıyla yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının
“Cinsiyet” ve “Yaşlara” göre nüfus içindeki dağılımıdır. Türkiye
nüfusu olarak Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi 2010 yılı nüfus
sayımı sonuçları esas alınmıştır. 18-56 yaş aralığında BES’e dahil
200
300
400
500
600
700
olan nüfusun oranı %5,3’tür. BES’e dahil olan kadın nüfusun
yaş ortalaması 36,2 iken erkeklerin yaş ortalaması 36,7 olarak
gerçekleşmiştir.
Katılımcıların Cinsiyet ve Eğitim Durumu Oranlarına Göre Dağılımı (%)
Üniversite
%21,7
Erkek
1.367.345
%60
Kadın
914.133
%40
Yüksek Lisans
%2,4
Meslek Yüksek OkuluÖnlisans
%0,6
Lise
%23,4
Diğer ya da
Belirsiz
%38,4
İlköğretim
(Ortaokul)
%13,4
2010 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının
“Cinsiyetlere” göre dağılımıdır.
2010 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının
“Eğitim Durumu” bilgisine göre oransal dağılımıdır.
27
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ
Katılımcıların Yaş Aralıklarına Göre Fon Grubu Tercihleri (%)
Kamu Borçlanma (TL)
Esnek
Hisse Senedi
Likit
Dengeli
Kamu Borçlanma (YP)
Uluslararası
56 yas ve
üzeri
Katılımcı Yaş Aralıkları
45-55 yaş
35-44 yaş
25-34 yaş
25 yaş altı
0
25
50
75
100
Oran (%)
2010 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelere ait 12.011.986.651 TL birikim tutarının, “Katılımcı Yaş Aralıkları” ve “Fon Grupları”
detayında oransal dağılımı incelenmiştir.
Katılımcıların Fon Grubu Tercihleri (Adet)
Kamu Borçlanma (TL)
Likit
Esnek
Dengeli
Hisse Senedi
Kamu Borçlanma (YP)
2.500.000
2.250.000
2.000.000
1.750.000
1.500.000
1.250.000
1.000.000
750.000
500.000
250.000
Uluslararası
0
28
Sözleşme Adedi
Katılımcıların sözleşmelerindeki fon tercihleri, fon grupları
detayında incelenmiştir. Sözleşme başına ortalama 2,42 adet fon
türü satın alınmıştır. 31.12.2010 itibarıyla esnek fon grubunun
portföyünde %23 hisse senedi yer alırken, kamu borçlanma
senedi oranı %51, ters repo oranı %11’dir. Aynı tarihte, dengeli
fon grubu portföyünün ise %35 hisse senedi, %38 kamu
borçlanma senedi, %13 ters repo içerdiği görülmektedir.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Sözleşme Türlerine Göre Katılımcıların Fon Grubu Tercihleri
Kamu Borçlanma (TL)
Esnek
Hisse Senedi
Likit
Dengeli
Kamu Borçlanma (YP)
Uluslararası
Sözleşme/Sertifika Türü
İşveren Grup
Emeklilik Sertifikası
Gruba Bağlı
Bireysel Sözleşme
Bireysel Sözleşme
0
25
50
75
100
Oran (%)
Katılımcıların sözleşme-sertifikaların türlerine göre fon tercihleri,
fon grupları detayında incelenmiştir. 2010 sonu itibarıyla işveren
grup emeklilik sertifikaların birikim tutarı 432 milyon TL, gruba
bağlı bireysel sözleşmelerin birikim tutarı 2.345 milyon TL,
bireysel sözleşmelerin birikim tutarı ise 9.234 milyon TL’dir.
Sözleşme başına satın alınan fon türü adedi işveren grup emeklilik
sertifikalarında 2,71, gruba bağlı bireysel sözleşmelerde 2,36,
bireysel sözleşmelerde ise 2,46’dır.
Katılımcıların Yaşlarına Göre Birikimleri
Ortalama Birikim Tutarı
14.000
İlk ve Son Çeyrek ile
Ortanca Birikim Tutarı
Ortalama Birikim Tutarı (TL)
12.000
10.000
8.000
6.000
4.000
2.000
0
18
20
22
24
26
28
30
32
34
36
38
40
42
44
46
48
50
52
54
56
58
Katılımcının Yaşı
2010 sonu itibarıyla yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının yıl sonu itibarıyla birikim tutarları katılımcı yaşları detayında
incelenmiştir.
60
29
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ
Katılımcıların Yaş Aralıklarına Göre
Ödenmesi Planlanan Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payları
25 yaş altı
25-34 yaş
35-44 yaş
45-55 yaş
56 yaş ve üzeri
300
250
Aylık Ortalama
Düzenli Katkı Payı Tutarı (TL)
30
200
150
100
50
0
aylık ortalama düzenli katkı payı tutarı ise 165 TL olarak
gerçekleşmiştir. Balonların alanları 2010 sonu itibarıyla ilgili yaş
aralığında yer alan yürürlükteki sözleşme adedi büyüklüklerini
ifade etmektedir.
2010 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmeler için ödenmesi
planlanan düzenli katkı paylarının aylık ortalaması, “Katılımcıların
Yaş Aralıkları” detayında incelenmiştir. 2010 sonu itibarı ile
yürürlükteki sözleşmeler için ödenmesi planlanan aylık ortalama
düzenli katkı payı tutarı 154 TL, 2010 yılı içinde ödenen
Katılımcıların İkamet Ettikleri İllerdeki Nüfusa Oranı (%)
Kırkareli
Edirne
Tekirdağ
İstanbul
Yalova
Bursa
Çanakkale
Sinop
Bartın
Kastamonu
Zonguldak
Karabük
Düzce
Kocaeli
Sakarya
Çankırı
Bolu
Çorum
Ordu
Amasya
Giresun
Tokat
Bilecik
Ankara
Balıkesir
Eskişehir
Kırıkkale
Yozgat
Trabzon
Uşak
İzmir
Aydın
Afyon
Aksaray
Isparta
Denizli
Tunceli
Kayseri
Antalya
Karaman
Bingöl
Muş
Adıyaman
Adana
Siirt
Batman
Mardin
Osmaniye
Gaziantep
Kilis
Mersin
Hatay
Van
Bitlis
Diyarbakır
Kahramanmaraş
Iğdır
Ağrı
Elazığ
Burdur
Muğla
Erzurum
Malatya
Niğde
Konya
Kars
Gümüşhane
Bayburt
Manisa
Nevşehir
Rize
Erzincan
Sivas
Kırşehir
Kütahya
Ardahan
Artvin
Samsun
Şırnak
Hakkari
Şanlıurfa
%5,01 - %10,50
%3,01 - %5,00
%2,01 - %3,00
%1,01 - %2,00
%0,00 - %1,00
2010 sonu itibarıyla yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının, ikamet ettikleri illerde 18-56 yaş aralığındaki nüfusa oranı incelenmiştir.
Katılımcıların en yoğun olduğu ilk üç il sırasıyla Muğla (%10), İstanbul (%9) ve Antalya (%9)’dır.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Katılımcıların Coğrafi Bölgeler ve Yaş Aralıklarına Göre Oransal Dağılımı (%)
Doğu Anadolu
Güneydoğu Anadolu
25 yaş altı
Karadeniz
25-34 yaş
Akdeniz
35-44 yaş
Ege
45-55 yaş
İç Anadolu
56 yaş ve üzeri
Marmara
0
AL
25
50
75
100
Katılımcı Oranı (%)
2010 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının,
“Coğrafi Bölgeler” detayında “Yaş Aralıkları”na göre oransal
dağılımı incelenmiştir. “Coğrafi Bölge” bilgisi, katılımcıların ikamet
ettikleri illere göre belirlenmiştir. İkamet ili yurtdışı olan 14.716
adet katılımcı grafiğe dahil edilmemiştir.
Katılımcıların ve Fon Büyüklüğünün Gelir Aralıklarına Göre Dağılımı (%)
3AÜ < Gelir ≤ 6AÜ
%5,8
2AÜ < Gelir ≤ 3AÜ
%51,0
6AÜ < Gelir ≤ 10AÜ
%11,7
3AÜ < Gelir ≤ 6AÜ
%4,5
2AÜ < Gelir ≤ 3AÜ
%50,7
6AÜ < Gelir ≤ 10AÜ
%13,6
10AÜ < Gelir
%6,8
10AÜ < Gelir
%19,4
Gelir ≤ AÜ
%1,0
Gelir ≤ AÜ
%0,2
AÜ < Gelir ≤ 2AÜ
%23,7
AÜ = Brüt Asgari Ücretin Aylık Tutarı
2010 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının
“Gelir Aralıkları”na göre oransal dağılımıdır.
AÜ < Gelir ≤ 2AÜ
%11,6
2010 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin fon büyüklüğünün
“Katılımcıların Gelir Aralıkları”na göre oransal dağılımıdır.
İncelemede “Gelir Aralığı” bilgisi belli olan katılımcıların (%19,2) verileri kullanılmıştır. “Gelir”
katılımcının sözleşme başlangıcında beyan ettiği “Net Gelir”i belirtmektedir.
31
32
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ
Katılımcıların Sahip Oldukları Sözleşme Adetlerine Göre Dağılımı (%)
2 Sözleşme
%13,1
Diğer
%16,7
1 Sözleşme
%83,3
3 ve Üzeri
Sözleşme
%3,6
2010 sonu itibarı ile katılımcıların sahip oldukları sözleşme
adetlerine göre dağılımları incelenmiştir. 2010 sonu itibarı ile
yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının %83,3’ü sistemde
sadece bir sözleşmeye sahip iken, %13,1’i iki sözleşmeye,
%3,6’sı ise en az üç sözleşmeye sahiptir. Buna karşılık
yürürlükteki sözleşmelere ait 12.011.986.651 TL birikim
tutarının %25’i iki sözleşme sahibi katılımcılara, %16’sı ise en
az üç sözleşme sahibi katılımcılara aittir.
İşverenlerin, kendileri adına ödediği katkılarla
birikim yapan çalışanların %75’i, gruba bağlı
bireysel sözleşmeler vasıtasıyla kendileri de
emekliliklerine katkı yapmaktadır.
Katılımcıların Sahip Oldukları
Sözleşme-Sertifika Türlerine Göre Dağılımı (%)
Bireysel
Sözleşme
Gruba Bağlı
Bireysel Sözleşme
%76,92
%2,10
%16,49
%0,32
%0,13
%3,06
%0,99
İşveren Grup
Emeklilik Sertifikası
2010 sonu itibarı ile katılımcıların sahip oldukları
sözleşme-sertifika türlerine göre oransal dağılımları
incelenmiştir. Kesişim alanları birden fazla tür sözleşmeye
sahip katılımcıları ifade etmektedir. Katılımcıların
%76,92’si sadece bireysel sözleşmeye sahip iken, sadece
gruba bağlı bireysel sözleşmesi olan katılımcıların oranı
%16,49, sadece işveren grup emeklilik sertifikası olan
katılımcıların oranı ise %0,99’dur. Katılımcıların %0,32’si
her üç sözleşme türüne de sahiptir.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Emeklilik Şirketleri Detayında Katılımcı Yaşları
Katılımcı Yaşı
İlk ve Son Çeyrek ile Ortanca
50
Katılımcının Yaşı
45
40
35
30
25
Aegon
Emeklilik
ve Hayat
Allianz
Anadolu
Hayat ve
Hayat
Emeklilik Emeklilik
Avivasa
Emeklilik
ve Hayat
Deniz
Emeklilik
ve Hayat
Ergo
Finans
Emeklilik Emeklilik
ve Hayat ve Hayat
Fortis
Emeklilik
ve Hayat
Garanti Groupama
Emeklilik Emeklilik
ve Hayat
Ing
Vakıf
Emeklilik Emeklilik
Yapı Kredi
Emeklilik
2010 sonu itibarıyla yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının yaşları emeklilik şirketleri detayında incelenmiştir.
Sistemden Ayrılan Katılımcıların Tekrar Sisteme Girme Oranı
Sisteme İlk Kez Giren Katılımcı Oranı
Kendi İsteğiyle Sistemden Ayrılıp
Daha Sonra Tekrar Sisteme Giren Katılımcı Oranı
100
80
Oran (%)
60
40
20
0
2006
2007
2008
2009
2010
Sözleşme Yürürlüğe Giriş Yılı
Sistemden kendi isteğiyle ayrılan katılımcılardan, daha sonra
tekrar sisteme giriş yapanlar yeni kurdukları sözleşmenin
yürürlüğe giriş yılı detayında incelenmiştir. 2010 sonu itibarıyla
tüm yıllara ait girişler dikkate alındığında, sistemden ayrılan
katılımcıların tekrar sisteme giriş oranı %3,8 iken, 2010 yılında
yürürlüğe giren sözleşmelerin katılımcıları için bu oran %7,1’dir.
33
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ
İllere Göre Katılımcı Artış Oranları (%)
Kırkareli
Edirne
Tekirdağ
İstanbul
Yalova
Bursa
Çanakkale
Sinop
Bartın
Kastamonu
Zonguldak
Karabük
Kocaeli
Düzce
Sakarya
Çankırı
Bolu
Çorum
Ankara
Kırıkkale
Manisa
İzmir
Aydın
Amasya
Yozgat
Giresun
Gümüşhane
Bayburt
Aksaray
Isparta
Denizli
Sivas
Burdur
Muğla
Karaman
Antalya
Kayseri
Malatya
Niğde
Konya
Adana
Kars
Erzurum
Ağrı
Bingöl
Muş
Elazığ
Siirt
Batman
Adıyaman
Osmaniye
Gaziantep
Van
Bitlis
Diyarbakır
Kahramanmaraş
Şırnak
Mardin
Hakkari
Şanlıurfa
Kilis
Mersin
Iğdır
Erzincan
Tunceli
Nevşehir
Afyon
Rize
Trabzon
Kırşehir
Kütahya
Uşak
Ordu
Tokat
Eskişehir
Ardahan
Artvin
Samsun
Bilecik
Balıkesir
%30,01 - %65,00
%20,01 - %30,00
Hatay
%15,01 - %20,00
%10,01 - %15,00
%0,00 - %10,00
2010 sonu itibarıyla yürürlükteki sözleşmelerin katılımcı adedinin, geçen yıl sonu değerlerine göre büyüme oranı, katılımcıların ikamet
ettikleri iller detayında incelenmiştir. 2010 sonu itibarıyla net katılımcı adedi artışının en fazla olduğu ilk üç il sırasıyla Hakkari (%64),
Tunceli (%47) ve Bingöl (%36)’dür.
Katılımcıların Sisteme Giriş Yaşı
35,5
Erkek
35,0
BES'e İlk Giriş Yaşı
34
Kadın
34,0
34,0
33,5
33,0
32,5
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
BES'e İlk Giriş Yılı
Katılımcıların sisteme ilk kez giriş yaptıklarındaki yaşları, katılımcı cinsiyeti ve giriş yılı detayında incelenmiştir. Sisteme ilk girişte genel
yaş ortalaması 34,46 olarak gerçekleşmiştir.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
2.4
Katkı Payları
Toplam Katkı Payının Dağıtım Kanalına Göre Oransal Dağılımı (%)
Kurumsal Satış
694.058.177
%7,3
Bireysel Direkt Satış
6.820.286.347
%71,7
Acente
1.083.014.099
%11,4
Banka
769.383.547
%8,1
2010 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelere ait
9.515.230.234 TL toplam katkı payının, “Dağıtım Kanalı”
detayında oransal dağılımı incelenmiştir. “Diğer” dağıtım
kanalı içinde “Çağrı Merkezi” ve “Broker” kanalları yer
almaktadır.
Diğer
148.488.065
%1,6
Toplam Katkı Payının Dağıtım Kanalı ve Ödeme Periyoduna Göre
Oransal Dağılımı (%)
Aylık
3 Aylık
6 Aylık
Yıllık
Bireysel Direkt Satış
Kurumsal Satış
Acente
Banka
Diğer
0
25
50
75
100
Toplam Katkı Payı (%)
2010 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelere ait 9.515.230.234
TL katkı payının, “Dağıtım Kanalı” detayında “Ödeme Periyodu”na
göre oransal dağılımı incelenmiştir. “Diğer” dağıtım kanalı içinde
“Çağrı Merkezi” ve “Broker” kanalları yer almaktadır.
Toplam katkı payının %83’ü ödeme periyodu aylık olan
sözleşmeler tarafından yatırılmıştır.
35
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ
Kümülatif Katkı Payının Ödeme Tiplerine Göre Tarihsel Seyri
Düzenli Katkı Payı
Başlangıç Katkı Payı
(Sisteme Yeni Katılım)
14.000
Dış Sistemden Aktarım
(BHS/VASA*)
Ek Katkı Payı
12.000
Tutar (Milyon TL)
10.000
8.000
6.000
4.000
12.2010
07.2010
10.2010
04.2010
01.2010
07.2009
10.2009
04.2009
01.2009
07.2008
10.2008
04.2008
01.2008
07.2007
10.2007
04.2007
01.2007
10.2006
07.2006
04.2006
01.2006
07.2005
10.2005
04.2005
01.2005
10.2004
07.2004
04.2004
01.2004
0
10.2003
2.000
Ay
2010 sonu itibarı ile sisteme giren katkı payının, “Katkı Payı Ödeme Tipleri”ne göre hesap hareketleri incelenmiştir.
*BHS (Birikimli Hayat Sigortalarından BES’e Aktarım), VASA (Vakıf, Sandık, Tüzel Kişiliği Haiz Meslek Kuruluşu veya Sair Ticaret Şirketinden BES’e
Aktarım)
Coğrafi Bölgelere Göre Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payları
2010 Yılında Tahsil Edilen
Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payı Tutarı (TL)
2010 Sonu
Sözleşme Adedi Oranı (%)
180
50
160
45
140
40
35
120
30
100
25
80
20
60
15
40
10
20
2010 Sonu Sözleşme Adedi Oranı (%)
2009 Yılında Tahsil Edilen
Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payı Tutarı (TL)
Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payı Tutarı (TL)
36
5
0
0
Marmara
İç Anadolu
Ege
Akdeniz
Coğrafi Bölge
2010 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin ödedikleri düzenli
katkı paylarının aylık ortalaması, “Coğrafi Bölgeler” detayında
incelenmiştir. Sözleşmelerin “Coğrafi Bölge” bilgisi, katılımcıların
ikamet ettikleri illere göre belirlenmiştir. 2010 sonu itibarı
Karadeniz
Güneydoğu
Anadolu
Doğu Anadolu
ile yürürlükte olan sözleşmelere 2010 yılı içinde ödenen aylık
ortalama düzenli katkı payı tutarı 165 TL olarak gerçekleşmiştir.
Katılımcısının ikameti yurtdışında olan 16.363 adet sözleşme
grafiğe dahil edilmemiştir.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Ödeme Periyoduna Göre Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payları
2009 Yılında Tahsil Edilen Aylık
Ortalama Düzenli Katkı Payı Tutarı (TL)
500
2010 Yılında Tahsil Edilen Aylık
Ortalama Düzenli Katkı Payı Tutarı (TL)
450
400
Tutar (TL)
350
300
250
200
150
100
50
0
Aylık
3 Aylık
6 Aylık
Yıllık
Ödeme Periyodu
görülmektedir. 2010 sonu itibarı ile yürürlükte olup düzenli katkı
payını aylık ödemeyi tercih eden sözleşmelere 2010 yılı içinde
ödenen aylık ortalama düzenli katkı payı tutarı 154 TL olarak
gerçekleşmiştir.
2010 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin ödedikleri düzenli
katkı paylarının aylık ortalaması, “Ödeme Periyodu” detayında
incelenmiştir. Sözleşmelerin 2010 sonundaki güncel ödeme
periyodu bilgileri incelendiğinde %92,8’inin aylık, %3,2’sinin üç
aylık, %0,8’inin altı aylık, %3,1’inin ise yıllık ödemeyi tercih ettiği
Dağıtım Kanalına Göre Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payları
2010 Sonu Toplam
Katkı Payı Oranı (%)
225
80
200
70
175
60
150
50
125
40
100
30
75
20
50
10
25
2010 Sonu Toplam Katkı Payı Oranı (%)
2010 Yılında Ödenen
Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payı Tutarı (TL)
2010 Yılında Tahsil Edilen
Aylık Ortalama Düzenli
Katkı Payı Tutarı (TL)
0
0
Bireysel Direkt
Satış
Kurumsal Satış
Acente
Banka
Diğer
Dağıtım Kanalı
2010 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin 2010 yılı içinde
ödedikleri düzenli katkı paylarının aylık ortalaması, “Dağıtım
Kanalı” detayında incelenmiştir. “Diğer” dağıtım kanalı içinde
“Çağrı Merkezi” ve “Broker” kanalları yer almaktadır. 2010 sonu
itibarı ile yürürlükte olup toplam katkı payının %72’sini oluşturan
“Bireysel Direkt Satış” kanalına ait sözleşmelere 2010 yılı içinde
ödenen aylık ortalama düzenli katkı payı tutarı 165 TL olarak
gerçekleşmiştir.
37
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ
Katkı Payının* Aylık Ortalama Düzenli
Katkı Payı Aralıklarına Göre Dağılımı
150,01 - 250,00
646.642.640
%21,9
Katkı Payının* Ödeme Enstrümanına
Göre Dağılımı
Otomatik Ödeme
%22
250,01 +
1.116.656.186
%37,8
Kredi Kartı
%63
100,01 - 150,00
620.892.498
%21,0
Havale/Nakit
%15
50,01 - 100,00
430.009.227
%14,5
0,01 - 50,00
141.559.657
%4,8
2010 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının
2010 yılı içinde ödedikleri başlangıç katkı payı, düzenli katkı
payı ve ek katkı payı tutarları toplamı (2.955.760.208 TL), “Aylık
Ortalama Düzenli Katkı Payı Aralıkları”na göre incelenmiştir.
“Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payı” bilgisi sözleşmeye 2010
yılı içinde ödenen aylık ortalama düzenli katkı payı tutarını
göstermektedir.
2010 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının
2010 yılı içinde ödedikleri başlangıç katkı payı, düzenli
katkı payı ve ek katkı payı tutarları toplamının “Ödeme
Enstrümanı”na göre oransal dağılımıdır. Ödeme enstrümanı
çek/posta çeki olan katkı payı tutarı küçük olması sebebiyle
grafiğe dahil edilmemiştir.
* Katkı Payı, 2010 yılı içinde ödenen başlangıç, ek ve düzenli katkı payları toplamıdır.
Yıllık Ortalama Katkı Payının Değişimi (TL)
Düzenli Katkı Payı
2.000
Başlangıç/Ek Katkı Payı
2004 yılı düzenli katkı payı verilerinin yıl ortası enflasyon oranları ile artırılmış halidir.
1.800
Yıllık Ortalama Katkı Payı (TL)
38
1.600
1.400
1.200
1.000
800
600
400
200
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
İlgili yılda katılımcıların ödedikleri yıllık ortalama düzenli, ek ve başlangıç (sisteme yeni katılım) katkı payı tutarları toplamıdır.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Yönetim Gideri Kesintisi Oranının Tarihsel Seyri (%)
İlgili Aydaki Yönetim Gideri Kesintisi Oranı (%)
Kümülatif Yönetim Gideri Kesintisi Oranı (%)
5,5
5,0
4,5
4,0
3,5
3,0
10.2003
12.2003
02.2004
04.2004
06.2004
08.2004
10.2004
12.2004
02.2005
04.2005
06.2005
08.2005
10.2005
12.2005
02.2006
04.2006
06.2006
08.2006
10.2006
12.2006
02.2007
04.2007
06.2007
08.2007
10.2007
12.2007
02.2008
04.2008
06.2008
08.2008
10.2008
12.2008
02.2009
04.2009
06.2009
08.2009
10.2009
12.2009
02.2010
04.2010
06.2010
08.2010
10.2010
12.2010
Kesinti/Aktarım Dışı Tahsilat (%)
6,0
Ay
2010 sonu itibarı ile sözleşmelerin aktarım tutarları dışındaki tahsilatlarından yapılan yönetim gideri kesintisinin, bu tür tahsilatlara
oranıdır. 2010 sonu itibarı ile kümülatif yönetim gideri kesintisi oranı %3,86 olarak hesaplanmıştır.
Kümülatif Kesintilerin Kesinti Tiplerine Göre Tarihsel Seyri
%45
%30
Ara Verme Yönetim Gideri Kesintisi
Giriş Aidatı (Çıkışta Ödenen)
%32
Giriş Aidatı (Girişte Ödenen)
1.600
%12
%1
Fon İşletim Gider Kesintisi
%35
1.400
%38
1.000
%12
%16
%1
%30
%14
%1
%35
1.200
Tutar (Milyon TL)
%1
%14
%38
Yönetim Gideri Kesintisi
800
%11
%13
%41
%10
%41
%20
600
%1
%8
400
200
02.2004
04.2004
06.2004
08.2004
10.2004
12.2004
02.2005
04.2005
06.2005
08.2005
10.2005
12.2005
02.2006
04.2006
06.2006
08.2006
10.2006
12.2006
02.2007
04.2007
06.2007
08.2007
10.2007
12.2007
02.2008
04.2008
06.2008
08.2008
10.2008
12.2008
02.2009
04.2009
06.2009
08.2009
10.2009
12.2009
02.2010
04.2010
06.2010
08.2010
10.2010
12.2010
0
Ay
2010 sonu itibarı ile sistemde gerçekleşen 1.510.653.721 TL kesintinin, “Kesinti Tipleri”ne göre gelişimi incelenmiştir. Yıl sonları
itibarıyla yapılmış olan kümülatif kesintilerin dağılımı pasta grafiklerde verilmiştir.
39
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ
Kümülatif Gelir Vergisi Stopajı
550
500
450
Tutar (Milyon TL)
400
350
300
250
200
150
100
50
12.2003
02.2004
04.2004
06.2004
08.2004
10.2004
12.2004
02.2005
04.2005
06.2005
08.2005
10.2005
12.2005
02.2006
04.2006
06.2006
08.2006
10.2006
12.2006
02.2007
04.2007
06.2007
08.2007
10.2007
12.2007
02.2008
04.2008
06.2008
08.2008
10.2008
12.2008
02.2009
04.2009
06.2009
08.2009
10.2009
12.2009
02.2010
04.2010
06.2010
08.2010
10.2010
12.2010
0
Ay
2010 sonu itibarı ile kendi isteğiyle sistemden çıkarak sonlanan sözleşmelerden yapılan gelir vergisi stopajı tutarlarının kümülatif
gelişimi incelenmiştir.
Ödenen Katkı Payının Yıllara Göre Değişimi
3.500
İlgili yıla ait verilerin yıl ortası enflasyonlarıyla 2010 yılına kadar artırılmış halidir.
3.000
2.500
Tutar (Milyon TL)
40
2.000
1.500
1.000
500
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2010 yılı sonuna kadar sisteme giren katılımcıların ödedikleri başlangıç katkı payı, düzenli katkı payı ve ek katkı payı tutarları toplamı
ödemenin yapıldığı yıl detayında incelenmiştir. Yıl içinde ödenen katkı payları yıl ortası enflasyon oranları ile arttırılarak 2010 yılına
çekilmiştir.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Ödeme Yeterliliğine Göre Sözleşmelerin Dağılımı (%)
50
45
40
Ortalama Oran (%)
35
30
25
20
15
10
Ekim 2010 ve öncesinde yürürlüğe girmiş, 2010 sonu itibarı ile
hala sistemde olan ve katkı payı ödeme dönemi aylık olup en
az bir kez düzenli katkı payı tahsilatı yapılmış fakat en az üç
aydır vadesi açık olan sözleşmelerin oranı, sözleşmenin kıdem
[84, 90)
[78, 84)
[72, 78)
[66, 72)
Ortalama
Sözleşmenin Kıdem Ayı
[60, 66)
[54, 60)
[48, 54)
[42, 48)
[36, 42)
[30, 36)
[24, 30)
[18, 24)
[12, 18)
[0, 6)
0
[6, 12)
5
ayı detayında incelenmiştir. Ödeme yapılmayan süre hesabında
son kapatılan vade tarihinden 31.12.2010’a kadar geçen süre
(ay) dikkate alınmıştır.
41
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ
2.5
Emekliler
Emeklilik Hakkı Kullanan Katılımcı Adedinin Tarihsel Değişimi
3.000
2.000
1.500
1.000
500
0
09.2007
10.2007
11.2007
12.2007
01.2008
02.2008
03.2008
04.2008
05.2008
06.2008
07.2008
08.2008
09.2008
10.2008
11.2008
12.2008
01.2009
02.2009
03.2009
04.2009
05.2009
06.2009
07.2009
08.2009
09.2009
10.2009
11.2009
12.2009
01.2010
02.2010
03.2010
04.2010
05.2010
06.2010
07.2010
08.2010
09.2010
10.2010
11.2010
12.2010
Emeklilik Hakkı Kullanan
Kümülatif Katılımcı Adedi
2.500
Ay
yanı sıra sistemde kalıp programlı geri ödeme tercih eden
katılımcıları da içermektedir. 2010 sonu itibarıyla 2.848 katılımcı
emeklilik hakkını kullanmıştır.
2010 sonuna kadar emeklilik hakkını kullanan katılımcı adedinin
kümülatif gelişimi incelenmiştir. Emeklilik hakkı kullanan katılımcı
adedi, emekli olarak toplu para ile sistemden ayrılan katılımcıların
Emekliliğe Hak Kazanacak Katılımcı Adedinin Gelişimi
11.000
450.000
10.000
400.000
9.000
350.000
8.000
300.000
7.000
6.000
250.000
5.000
200.000
4.000
150.000
3.000
100.000
2.000
50.000
1.000
0
Emekliliğe Hak Kazanan Katılımcı Adedi
Emekliliğe Hak Kazanan (Kümülatif)
İlgili Ayda Emekliliğe Hak Kazanacak
İlgili Ayda Emekliliğe Hak Kazanacak
Katılımcı Adedi
10.2020
04.2020
10.2019
04.2019
10.2018
04.2018
10.2017
04.2017
10.2016
04.2016
10.2015
04.2015
10.2014
04.2014
10.2013
04.2013
04.2012
10.2012
10.2011
0
04.2011
42
2010 sonu itibarıyla emekliliğe hak kazanan fakat bu hakkını kullanmayan katılımcılar ile sözleşmesi yürürlükte olup emekliliğe hak
kazanacak katılımcıların 2020 sonuna kadar tarihsel gelişimi incelenmiştir.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
BES’te Emeklilik
Bireysel emeklilik sisteminde 31.12.2010 tarihine kadar 2.848 kişi emekli olarak
birikimlerini düzenli ödeme ya da toplu olarak almaya hak kazanmıştır. Bu kişiler, şu
anda emeklilik hakkını kazanmış kitlenin yaklaşık olarak %70’ini oluşturmakta, %30’luk
bir kesim de emeklilik hakkını elde etmesine rağmen sistemde birikim yapmaya devam
etmektedir.
Bilindiği gibi, bireysel emeklilik sisteminden emeklilik hakkını kazanabilmek için kişinin
10 yıl düzenli katkı yaparak sistemde kalması ve 56 yaşını doldurması gerekmektedir.
İlk emekliler, birikimli hayat sigortalarından veya vakıf, sandık, tüzel kişiliği haiz meslek
kuruluşu veya sair ticaret şirketinden aktarım yapan katılımcılardan oluşmaktadır.
Bu tür kuruluşlardan aktarılan ve daha sonra bireysel emeklilik sisteminde ödenen
toplam 76,0 milyon TL katkı, bireysel emeklilik sisteminde geçirdiği süre sonunda, gelir
vergisi stopajı sonrası %36 getiri elde ederek 103,7 milyon TL’ye ulaşmıştır.
Kişilere yapılan ödeme tutarlarına bakıldığında, ortalama birikimin 40.000 TL civarında
ve ortanca birikimin de 23.500 TL civarında olduğu, emeklilerin %75’inin 16.000 TL veya
üzerinde bir emeklilik ödemesi aldığı görülmektedir.
9
Kişi Başına Yapılan Ödeme
İlk ve Son Çeyrek ile Ortanca
60
7
50
6
40
5
30
4
20
3
2
10
1
Emeklilik Tarihi
12.2010
11.2010
10.2010
09.2010
07.2010
08.2010
06.2010
05.2010
04.2010.
03.2010
02.2010
01.2010
12.2009
11.2009
10.2009
09.2009
08.2009
07.2009
06.2009
05.2009
04.2009
03.2009
0
02.2009
0
01.2009
Tutar (Milyon TL)
8
Kişi Başına Ödenen Tutar (Bin TL)
Emeklilere Ödenen Toplam Tutar
43
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ
Emekli Olan Katılımcıların Ödedikleri Katkı Payı ve Elde Ettikleri
Net Getiri (TL)
60
Bireysel Emeklilik Sisteminden
Elde Edilen Net Getiri
Ödenen Toplam
Katkı Payı Tutarı
50
Tutar (Milyon TL)
40
30
20
10
0
2007
2008
2009
2010
Emekli Olunan Yıl
2010 sonu itibarıyla emekli olarak sistemden ayrılan katılımcıların,
emekli olurken aldıkları sonlanma ödemesine göre elde ettikleri
net getiri ve ödedikleri katkı payı incelenmiştir. Emekliliğe hak
kazanan katılımcılardan 56’sı 2007 yılında, 317’si 2008 yılında,
1.515’i 2009 yılında, 890’ı ise 2010 yılında emekli olarak
sistemden ayrılmıştır.
Emeklilik Hakkını Kullanan Katılımcıların
Emeklilik Ödemesi Tutar Aralıklarına Göre Dağılımı
Emeklilere Ödenen Toplam Tutar (TL)
Emekli Katılımcı Adedi
30
1.600
1.400
25
1.200
20
1.000
800
15
Adet
Tutar (Milyon TL)
44
600
10
400
5
0
200
[0, 25)
[25, 50)
[50, 75)
[75, 100)
[100, 250)
[250, 1.020]
0
Emeklilik Ödemesi Tutarı Aralıkları (Bin TL)
2010 sonuna kadar emeklilik hakkını kullanan katılımcıların
aldıkları emeklilik ödemelerinin toplam tutarlarına göre
dağılımıdır. Emeklilik hakkı kullanan katılımcı adedi, emekli
olarak toplu para ile sistemden ayrılan katılımcıların yanı sıra
sistemde kalıp programlı geri ödeme tercih eden katılımcıları da
içermektedir.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Emeklilik Hakkını Kullanan Katılımcıların
Bireysel Emeklilik Sisteminde Geçirdikleri Süreye Göre Dağılımı
BES'te Geçirilen Süre (Ay)
Emekli Adedi
36
38
40
42
44
46
48
50
52
54
56
58
60
62
64
66
68
70
72
74
76
0
100
200
300
400
Emeklilik hakkını kullanan, emekli olarak sistemden ayrılan
ya da sistemde kalarak programlı geri ödeme tercih eden
katılımcıların bireysel emeklilik sisteminde (BES) geçirdikleri
süreye göre dağılımı incelenmiştir. Birikimli hayat sigortalarından
ve vakıf, sandık, tüzel kişiliği haiz meslek kuruluşu veya
sair ticaret şirketinden aktarım yapan katılımcıların bireysel
500
600
700
800
900
emeklilik sisteminden emekli olabilmesi için, bireysel emeklilik
mevzuatındaki emekli olma ile ilgili koşulları sağlamış olsa bile
bireysel emeklilik sisteminde en az 36 ay kalması gerekmektedir.
Vakıf, sandık, tüzel kişiliği haiz meslek kuruluşu veya sair ticaret
şirketinden aktarımlarda emekliliğe hak kazanmak için gerekli
olan süre hesabı ilk aktarımın yapıldığı tarihten itibaren başlar.
45
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ
2.6
Aracılar ve e-BEAS*
Dağıtım Kanalına Göre Sözleşmeler
Kurumsal Satış
141.316
%5,6
Bireysel Direkt Satış
1.721.108
%67,9
Acente
239.555
%9,5
Banka
400.925
%15,8
2010 sonu itibarı ile yürürlükteki 2.534.840
adet sözleşmenin, “Dağıtım Kanalı”na göre
oranlarıdır. “Diğer” dağıtım kanalı içinde
“Çağrı Merkezi” ve “Broker” kanalları yer
almaktadır.
Diğer
31.936
%1,3
Aracıların Yaş Aralıklarına Göre
Katkı Payı, Aracı, Sözleşme ve Sonlanma Oranları (%)
Aracı Adedi Oranı (%)
Katkı Payı Oranı (%)
Sözleşme Adedi Oranı (%)
Sözleşme Sonlanma Oranı (%)
45
35
40
30
35
25
30
20
25
20
15
15
10
10
5
5
0
0
21-25 yaş
26-30 yaş
31-35 yaş
36-40 yaş
41-50 yaş
51 yaş ve üzeri
Aracı Yaş Aralıkları
2010 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelere ait “Toplam Katkı Payı”, “Aracı”, “Sözleşme” ve “Sonlanma” oranları,
“Aracıların Yaş Aralıkları”na göre incelenmiştir.
* Bireysel Emeklilik Aracıları Sınavı
Sözleşme Sonlanma Oranı (%)
50
40
Oran (%)
46
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Dağıtım Kanalına Göre Sözleşme Adedi Oranı ve Katkı Payı Oranları (%)
80
Aracı Adedi Oranı (%)
70
Sözleşme Adedi Oranı (%)
Katkı Payı Oranı (%)
60
Oran (%)
50
40
30
20
10
0
Bireysel Direkt
Satış
Kurumsal Satış
Acente
Banka
Diğer
2010 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelere ait “Aracı”, “Sözleşme” ve “Toplam Katkı Payı” oranları, “Dağıtım Kanalları”na göre
incelenmiştir. “Diğer” dağıtım kanalı içinde “Çağrı Merkezi” ve “Broker” kanalları yer almaktadır. “Dağıtım Kanalı”, sözleşmenin teklif
formunda yer alan aracının dağıtım kanalını göstermektedir.
Pazarlama Kanalına Göre Sözleşme Adedi Oranı ve Katkı Payı Oranları (%)
60
Sözleşme Adedi Oranı (%)
50
Katkı Payı Oranı (%)
Oran (%)
40
Aracı Adedi Oranı (%)
30
20
10
0
Bireysel Direkt
Satış
Banka
Acente
Broker
Çağrı Merkezi
İnternet
Kurumsal Direkt
Satış
2010 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelere ait “Aracı”, “Sözleşme” ve “Toplam Katkı Payı” oranları, “Pazarlama Kanalları”na göre
incelenmiştir. “Pazarlama Kanalı”, satışı gerçekleştiren aracıdan (dağıtım kanalı) bağımsız olarak, katılımcıya ulaşılmasında etkili olmuş
pazarlama kanalını göstermektedir.
47
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ
Dağıtım Kanalına Göre e-BEAS’a Katılan Aracı Adetleri
Bireysel Direkt Satış
Acente
Banka
Bireysel Başvuru
Diğer
12.500
Aracı Adayı Adedi
10.000
7.500
5.000
2.500
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
e-BEAS'a Katılım Yılı
2010 sonu itibarı ile e-BEAS’a katılan 51.224 aracı adayı, sınava giriş tarihindeki “Dağıtım Kanalları”na göre incelenmiştir. “Diğer”
dağıtım kanalı içinde “Kurumsal Satış”, “Çağrı Merkezi” ve “Broker” kanalları yer almaktadır.
Yaş Aralıklarına Göre e-BEAS’a Katılanların ve Başarılı Olanların Dağılımı
22.500
Aracı Adayı
Adedi
20.000
Başarılı Aracı
Adedi
17.500
15.000
Adet
48
12.500
10.000
7.500
5.000
2.500
0
20 yaş ve
altı
21-25 yaş
26-30 yaş
31-35 yaş
Aracı Yaş Aralıkları
36-40 yaş
41-50 yaş
51 yaş ve
üzeri
2010 sonuna kadar e-BEAS’a katılan 51.224 aracı adayı ve başarılı olan 29.581 aracı, sınava giriş tarihindeki “Yaş Aralıkları” detayında
incelenmiştir.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
e-BEAS’a Katılanların Dağıtım Kanalına Göre Puan Aralıkları (%)
Bireysel
Direkt Satış
16
Acente
Banka
e-BEAS'a Katılanların Oranı (%)
14
12
10
8
6
4
2
0
0-39
40-49
50-59
60-64
65-69
70-79
80-89
90-100
Puan Aralığı
e-BEAS’a katılan ve sınava giriş tarihindeki “Dağıtım Kanalı” Bireysel Direkt Satış, Acente ve Banka olan 48.078 adet aracı
“Puan Aralıkları”na göre incelenmiştir.
e-BEAS’a Katılanların Başarı Oranlarının Tarihsel Gelişimi
Başarı Oranı (%)
90
Aracı Adayı Adedi
55.000
50.000
45.000
80
40.000
75
35.000
30.000
70
25.000
65
20.000
60
15.000
Aracı Adayı Adedi
Başarı Oranı (%)
85
10.000
55
5.000
0
09.2010
12.2010
06.2010
03.2010
12.2009
09.2009
06.2009
03.2009
12.2008
09.2008
06.2008
03.2008
12.2007
09.2007
06.2007
03.2007
12.2006
09.2006
06.2006
03.2006
12.2005
09.2005
06.2005
03.2005
12.2004
09.2004
50
Ay
2010 sonuna kadar e-BEAS’a katılan aracı adaylarının, başarı oranlarının kümülatif gelişimi incelenmiştir. 2010 sonu itibarı ile kümülatif
başarı oranı %57,75 olarak gerçekleşmiştir.
49
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ
Cinsiyete Göre e-BEAS’a Katılan Aracılar
Kadın
14.000
Erkek
12.000
Adet
10.000
8.000
6.000
4.000
2.000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
e-BEAS'a Katılım Yılı
2010 sonuna kadar e-BEAS’a katılan 51.224 aracı adayı “Cinsiyet” detayında incelenmiştir. e-BEAS’a katılanların %59’u kadın, %41’i
erkektir.
Cinsiyete Göre e-BEAS’a Katılanların Başarı Oranları
90
Erkek
80
Kadın
70
Başarı Oranı (%)
50
60
50
40
30
20
10
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
e-BEAS'a Katılım Yılı
2010 sonuna kadar e-BEAS’a katılan aracı adaylarının başarı
oranı, sınava giriş yılına göre “Cinsiyet” detayında incelenmiştir.
2010 sonu itibarıyla kümülatif başarı oranı erkeklerde %60,45,
kadınlarda %55,86’dır.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Lisanslı Aracıların Cinsiyet ve Yaşlara Göre Dağılımı
Yaş
54
52
50
48
46
44
42
40
38
36
34
32
30
28
26
24
22
20
800 700 600 500 400 300 200 100 0 100 200 300 400 500 600700 800
Lisanslı Aracı Adedi
31.12.2010 itibarıyla lisanslı aracı adedi 16.716’dır. Lisanslı aracıların %57,8’i kadın, %42,2’si erkektir.
Emeklilik Şirketleri Detayında Aracı Yaşları
Aracı Yaşı
İlk ve Son Çeyrek ile Ortanca
43
41
39
Aracının Yaşı
37
35
33
31
29
27
25
Aegon
Allianz Anadolu Avivasa
Deniz
Ergo
Finans
Fortis
Garanti Groupama
Ing
Vakıf
Yapı Kredi
Emeklilik Hayat ve Hayat Emeklilik Emeklilik Emeklilik Emeklilik Emeklilik Emeklilik Emeklilik Emeklilik Emeklilik Emeklilik
ve Hayat Emeklilik Emeklilik ve Hayat ve Hayat ve Hayat ve Hayat ve Hayat ve Hayat
2010 sonu itibarıyla yürürlükteki sözleşmelerin aracılarının yaşları emeklilik şirketleri detayında incelenmiştir.
51
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VERİLERİ
2.7
Emeklilik Planları
Fİ*
ER*
DE*
Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş.
Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş.
Aegon Emeklilik
AL* ve Hayat A.Ş.
Şirket Adı
Plan No
Plan Adı
Toplam Katkı Payı (TL)
FİGK Oranı**
Sözleşme Adedi (Günlük Yüzbinde)
2
Bireysel Emeklilik Planı - 2
9.577.450
10.943
5,63
3
Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler Grup Emeklilik Planı
4.849.662
11.135
5,44
19
Bireysel Güvence Emeklilik Planı
26.392.475
19.793
5,50
23
İkinci Bahar Emeklilik Planı - 23
10.563.590
10.751
5,51
102
Gruplara Yönelik Hazırlanan Emeklilik Planı - 102
61.765.677
12.613
5,73
651.797.757
164.913
6,92
47.630.266
8.930
6,93
1
Geleceğin Emeklilik Planı
21
Gruplara Yönelik Standart Emeklilik Planı - 21
44
Gruplara Yönelik Standart Emeklilik Planı - 44
15.276.327
8.113
6,94
55
Birikimli Hayat Sigortalarından Geçiş Planı
163.840.309
8.431
6,98
56
Ev Hanımları Emeklilik Planı
309.353.918
140.301
6,94
59
Gruplara Yönelik Standart Emeklilik Planları - 59
69.693.455
30.916
6,91
100
Gruplara Yönelik Emeklilik Planları - 100
51.096.835
10.886
4,13
118
Gruplara Yönelik Standart Emeklilik Planı - 118
42.109.939
22.180
6,92
121
Yarınlarım Emeklilik Planı
211.100.697
72.171
6,63
123
Yeni Hayat Emeklilik Planı
28.743.274
14.512
6,98
142
Ev Hanımları Yarınlarım Emeklilik Planı
12.492.463
10.998
6,53
169
Emeklilik Planı - 169
24.644.069
10.126
6,97
1
Güvence Planı - 1
70.337.894
12.437
6,75
2
Güvence Planı - 2
87.051.081
8.798
7,20
5
Grup Emeklilik Planı - 5
53.637.444
10.606
7,37
7
Grup Emeklilik Planı - 7
48.281.868
8.423
7,47
8
Grup Emeklilik Planı - 8
77.621.661
12.232
7,43
15
Bi̇reysel Güvence Planı - 15
76.236.313
14.016
7,33
17
Grup Planı - 17
72.854.506
10.010
2,81
20
Güvence Planı - 20
281.334.531
51.739
7,31
21
Bireysel Güvence Planı - 21
440.378.141
119.030
7,43
24
Altın Emeklilik Planı
26
Elmas Emeklilik Planı
58.740.564
9.042
5,20
171.294.534
28.024
5,20
108
Bireysel Güvence Planı - 108
90.078.691
85.186
7,71
112
Bireysel Güvence Planı - 112
15.322.999
13.413
7,29
3.199.841
9.645
6,85
18.208.925
9.229
3,03
1
Bireysel Emeklilik Planı - 1
6
İşveren Katkılı Grup Emeklilik Planı
1001
Ergonomik Bireysel Emeklilik Planı
27.917.775
11.304
5,00
1
A Bireysel Emeklilik Planı
10.136.386
18.473
5,92
2
B Bireysel Emeklilik Planı
19.376.673
12.083
5,93
7.451.443
7.513
5,97
137.391.777
41.999
6,37
68.186.824
14.364
7,60
1001
FO*
52
Finansbank A.Ş. ve Bağlı Ortaklıklar Standart Grup Emeklilik
Planı
3
Gelir Amaçlı “TL” İçerikli Bireysel Emeklilik Planı
4
Büyüme Amaçlı "TL” İçerikli Bireysel Emeklilik Planı
* AL: Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş., DE: Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş., ER: Ergo Emeklilik ve Hayat A.Ş., Fİ: Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş., FO: Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş., GR: Groupama
Emeklilik A.Ş.
53
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
GR*
Şirket Adı
Plan No
1
Size Özel Emeklilik Planı
9
Süper Emeklilik Planı
Vakıf Emeklilik A.Ş.
Ing Emeklilik
A.Ş.
Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş.
203
Yapı Kredi Emeklilik A.Ş.
Plan Adı
Sinerji Emeklilik Planı - 203
Toplam Katkı Payı (TL)
Sözleşme Adedi
FİGK Oranı**
(Günlük Yüzbinde)
328.408.519
58.320
6,80
84.696.305
10.748
6,90
39.300.451
9.344
6,78
1
Düzenli Yatırım Emeklilik Planı
141.360.252
25.123
5,35
15
Pratik Ferdi Emeklilik Planı - 15
117.142.711
64.375
5,09
16
Karma Ferdi Emeklilik Planı - 16
69.542.344
14.429
5,31
36
Pratik Ferdi Emeklilik Planı - 36
18.245.122
11.853
5,10
1007
Gruba Bağlı Bireysel Emeklilik Planı - 1007
94.860.302
21.864
5,27
1036
Bireysel Emeklilik Planı - 1036
35.673.609
32.881
5,10
1037
Bireysel Emeklilik Planı - 1037
50.001.712
18.463
5,20
1042
Bireysel Emeklilik Planı - 1042
7.462.546
7.668
5,09
58.384.774
76.357
5,52
6.999.965
13.542
5,51
1060
Bireysel Emeklilik Planı - 1060
1063
Maaş Emeklilik Planı - 1063
1747
Gruba Bağlı Bireysel Emeklilik Planı - 1747
21.563.580
11.089
5,36
1809
Gruba Bağlı Bireysel Emeklilik Planı - 1809
10.027.510
8.039
5,17
2510
Gruba Bağlı Bireysel Emeklilik Planı - 2510
44.249.459
10.254
5,33
12
Bireysel Emeklilik Planı - 12
173.822.567
93.186
9,22
13
Grup Emeklilik Planı - 13
41.744.048
8.917
9,45
28
28 Nolu Bireysel Emeklilik Planı
75.023.244
25.088
9,45
50
Ing Emeklilik Turuncu Emeklilik Planı
80.855.976
23.160
7,01
9
Grup Emekli̇li̇k Planı - 9
104.322.121
15.048
7,08
10
Vakıf Emeklilik Ferdi Planı - 10
138.705.353
61.957
7,20
11
Vakıf Emeklilik Ferdi Planı - 11
23.720.698
10.119
7,17
12
Vakıf Emeklilik Grup Planı - 12
9.882.922
13.245
7,34
13
Vakıf Emeklilik Ferdi Planı - 13
53.259.581
20.248
7,15
19
Vakıf Emeklilik Grup Planı - 19
44.018.278
16.487
7,19
1
Hazır Emeklilik Planı (Amerikan Dolarına Endeksli)
12.991.827
13.684
5,50
2
Hazır Emeklilik Planı (Türk Lirası)
104.319.726
52.482
5,50
3
Amerikan Dolarına Endeksli Hazır Emeklilik Aktarım Planı
46.050.204
8.690
5,50
4
Kişiye Özel Emeklilik Planı (Amerikan Dolarına Endeksli)
69.246.649
14.840
5,50
6
Kişiye Özel Emeklilik Planı (Türk Lirası)
182.876.415
28.525
5,50
81
İşveren Grup Emeklilik Planı - 81
50.757.118
10.946
4,76
82
Gruba Bağlı Bireysel Emeklilik Planı - 82
113.780.074
15.869
4,74
501
Hazır Emeklilik Planı - 501
21.174.723
15.304
5,50
502
Kişiye Özel Emeklilik Planı - 502
37.497.190
9.194
5,50
506
Hazır Emeklilik Planı - 506
30.116.260
23.240
5,50
507
Kişiye Özel Emeklilik Planı - 507
130.226.529
44.876
5,50
508
Safran Emeklilik Planı-I
145.535.585
7.598
5,50
511
Hazır Emeklilik Planı - 511
9.698.667
9.684
5,50
31.12.2010 itibarı ile 7.500 adetten fazla sözleşme içeren emeklilik planlarıdır. Tüm liste http://www.egm.org.tr/bes2010gr/planlar adresinde yer almaktadır.
** Fon işletim gideri kesintisi oranları, 31.12.2010 itibarıyla ilgili plan kapsamında yürürlükte olan sözleşmelerin fonlarının 31.12.2010 net varlık değerleri ile ağırlıklandırılmış ortalama değerleridir.
Emeklilik Yatırım
Fonları
3
3.1
Dünyada Emeklilik Fonları
3.2
Türkiye’de Emeklilik Yatırım Fonları
ve Menkul Kıymet Yatırım Fonları
3.3
Fon Grupları Portföy Dağılımları
3.4
Fon Grupları Büyüklükleri ve Ortalama Getirileri
3.5
Emeklilik Yatırım Fonları Getirileri
3.6
Emeklilik Yatırım Fonları Risk Analizi
3.7
Emeklilik Yatırım Fonlarının
Fon İşletim Gideri Kesinti Oranları
3.8
Emeklilik Yatırım FonlarıVerileri
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI
3.1
DatastreamEmeklilik
Toplam Pazar Fiyat Endeksi
Dünyada
Fonları
DataStream Toplam Pazar Fiyat Endeksi
ABD
Avro Bölgesi
Gelişmekte Olan Ülkeler
100
90
01.01.2008=100
80
70
60
50
40
01.06.2010
01.04.2010
01.05.2010
01.03.2010
01.02.2010
01.01.2010
01.12.2009
01.11.2009
01.10.2009
01.09.2009
01.07.2009
01.08.2009
01.06.2009
01.04.2009
01.05.2009
01.03.2009
01.02.2009
01.01.2009
01.12.2008
01.11.2008
01.10.2008
01.09.2008
01.07.2008
01.08.2008
01.06.2008
01.04.2008
01.05.2008
01.03.2008
01.02.2008
30
01.01.2008
56
Kaynak: OECD Pension Market in Focus, Temmuz 2010
“Datastream Toplam Pazar Endeksi”, dünya çapında 53 ülkede,
32 bölgede hesaplanabilen, eşit standartlarda araştırma ve
kıyaslama yapmayı mümkün kılan bir endekstir. Yukarıdaki grafik
“Datastream Toplam Pazar Fiyat Endeksi”ne göre, 2008 yılı
başından Temmuz 2010’a kadar, borsa para piyasası işlemlerindeki
hareketlenmeleri göstermektedir. 2008 Ekim ayında tırmanışa
geçen finansal kriz, 2009 yılının ikinci çeyreğine kadar etkisini
sürdürerek borsa değerlemelerinde sert bir düşüşe neden
olmuştur. Mart 2009’da en düşük seviyelerini gören endekste,
2009 yılı ikinci çeyreği ile 2010 yılı ikinci çeyreği arasında, ABD
ve gelişmekte olan ülkelerde %35, Avro bölgesinde %30’un
üzerinde artış gerçekleşmiştir. 2010 yılı Nisan ayından sonra,
Avro bölgesindeki borç krizinden kaynaklanan kaygılar nedeniyle
endeks tekrar düşüş eğilimine girmiştir.
Seçilmiş OECD Ülkelerinde Yedek Akçe Fonlarının Yönetim Maliyetleri (%)
Portföy Yönetim Maliyeti
8
20
Diğer Maliyetler
İdari Maliyet
12
28
45
47
50
30
88
100
100
Belçika
ABD
72
Yeni
Zelanda
55
53
50
Portekiz
İsveç
Polonya
Kaynak: OECD Pension Market in Focus, Temmuz 2010
Kaynak: OECD Pension Market in Focus, Temmuz 2010
42
Fransa
Meksika
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
“Diğer Maliyetler” kalemine eklenmektedir. Seçilmiş OECD
ülkelerinin 2009 yılına ait toplam fon yönetim maliyetlerinin
içeriği incelendiğinde, Yeni Zelanda, Fransa, Portekiz ve İsveç’te
maliyetlerin büyük bir kısmını portföy yönetim maliyetlerinin
oluşturduğu gözlenmektedir. Belçika ve ABD’de sadece devlet
tahvillerine yatırım yapıldığından, fon yönetim maliyetlerinin
tamamını idari maliyetler oluşturmaktadır.
Kamu emeklilik yedek akçe fonlarının verimliliği, yönetilen
fon varlığına bağlı olarak yönetim maliyetleri incelenerek
yorumlanabilir. Kamu emeklilik yedek akçe fonlarının fon yönetim
maliyetlerinin yapısı ve seviyesi ülkeler arasında önemli ölçüde
farklılık göstermektedir. Fon yönetim maliyetlerinin iki temel
maliyet kalemi “Portföy Yönetim Maliyeti” ve “İdari Maliyet”tir.
Danışman kesintisi, amortisman, ticaret ve broker maliyetleri
Seçilmiş OECD Ülkelerinde Emeklilik Fonlarının Hisse Senedi Net Alım ve
Seçilmiş
OECD Ülkelerinde
Emeklilik
Fonlarının
Satımları (%) (Sene Başında Sahip
Olunan
Toplam
Hisse
Senetlerinin %’si)
Hisse Senedi Net Alım(+)/ Satımları(-) (%)
40
30
40
29
22
22
Oran (%)
20
26
19
18
10
17
2008
2009
3
0
-4
-6
-10
-1
-6
-14
-20
-30
-17
-23
İtalya
Türkiye
Norveç
Finlandiya Polonya
İspanya
Portekiz
ABD
Kaynak: OECD Pension Market in Focus, Temmuz 2010
Kaynak: OECD Pension Market in Focus, Temmuz 2010
Yukarıdaki grafik, 2008 ve 2009 yılları için emeklilik fonlarındaki
hisse senetlerinin net nakit akışı oranlarını içermektedir. İtalya’ya
ait elde tutulan menkul kıymet verileri haricindeki diğer veriler
tahminidir.
2008 ve 2009 yıllarında, ABD emeklilik fonları, muhafazakar bir
getiri amaçlayan net hisse senetleri satıcısı konumundaydılar.
Aynı eğilim, İspanya ve Portekiz’de de gözlenmektedir.
Aynı dönemlerde, Norveç, İtalya, Polonya ve Türkiye’deki
emeklilik fonları, borsa için pozitif ve uzun vadeli fon girişi
sağlayarak net alıcı durumuna geçmişlerdir. Bu ülkeler, genel
olarak, yüksek volatilite zamanında da hisse senedi almaya
devam ettiklerinden, hisse senedi piyasasında istikrarlı bir role
sahiptirler.
57
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI
3.2
Türkiye’de Emeklilik Yatırım Fonları
ve Menkul Kıymet Yatırım Fonları
dördü Esnek, biri Kamu Borçlanma (TL) fon grubundandır.
Geçtiğimiz yıla göre %32 büyüyen bireysel emeklilik fonları,
2010 yılı sonu itibarı ile toplam 12.017.135.048 TL net varlık
değerine ulaşmıştır. Kurulan ancak 31 Aralık 2010 itibarıyla halka
arz edilmeyen 8 adet fon ile birlikte bu tutar 12.017.953.463
TL’dir. 2010 yılı içinde halka arz edilen fonlarla birlikte 31 Aralık
2010 itibarı ile halka arz edilmiş fon adedi 133’e yükselmiştir. Bu
yıl içinde halka arz edilen beş adet emeklilik yatırım fonundan
Aşağıdaki tabloda 31 Aralık 2010 tarihi itibarıyla, yatırım fonları
ve emeklilik yatırım fonlarının büyüklükleri, portföy dağılımları
ve ortalama vadeleri yer almaktadır. A ve B tipi yatırım fonları
toplamı geçen yıla göre yaklaşık %4,4 büyürken, emeklilik
yatırım fonları %31,8 oranında büyümüştür.
31 Aralık 2010 Tarihi İtibarı ile Yatırım Fonları Toplam Bilgileri
Ortalama
Vade (gün)
Fon Tipi
Toplam Net
Varlık Değeri Hisse Senedi
(TL)
(%)
Kamu
Borçlanma
Senedi (%)
Ters Repo
(%)
Borsa Para
Piyasası
(%)
Yabancı
Menkul
(%)
Diğer
(%)
Yatırım Fonları
A Tipi
177
1.561.205.440
65,37
20,73
13,03
0,25
0,12
0,49
97 29.335.563.654
0,74
29,14
55,61
8,38
0,39
5,74
101 30.896.769.094
3,80
28,74
53,59
7,99
0,37
5,49
11,99
57,78
13,40
0,03
0,14
16,66
B Tipi
TOPLAM
Emeklilik Yatırım Fonları
TOPLAM
354 12.017.953.463
Kaynak: Sermaye Piyasası Kurulu
Toplam net varlık değeri ve portföy dağılımı 31 Aralık 2010 birim pay değerlerini gösteren 3 Ocak 2011 verileridir.
Emeklilik Yatırım Fonlarında Net Varlık Değeri Değişimi
14.000
12.000
10.000
Kamu Borçlanma (TL)
Hisse Senedi
Likit
Kamu Borçlanma (YP)
Esnek
Uluslararası
Dengeli
8.000
6.000
4.000
2.000
12.2010
09.2010
06.2010
03.2010
12.2009
09.2009
06.2009
03.2009
12.2008
09.2008
06.2008
03.2008
12.2007
09.2007
06.2007
0
03.2007
Net Varlık Değeri (Milyon TL)
58
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Fon Grubu Bazında Emeklilik Yatırım Fonları Net Varlık Değerleri ve
2010 Yılı İçindeki Büyüme Oranları
Kamu Borçlanma (TL)
Likit
Esnek
Dengeli
Hisse Senedi
Kamu Borçlanma (YP)
Uluslararası
105
85
Büyüme (%)
65
45
25
5
-15
Balonların alanları 31.12.2010 tarihi itibarı ile net varlık değeri büyüklüklerini ifade etmektedir.
Fon grubu bazında net varlık değerlerinin 2009 yılı sonuna göre
değişimi incelendiğinde, Esnek, Kamu Borçlanma (TL) ve Hisse
Senedi gruplarında artış gözlenirken, Likit grubunda bir düşüş
kaydedilmiştir. yıl sonu itibarı ile Esnek fon grubu %69,60, Hisse
Senedi %66,50 ve Kamu Borçlanma (TL) fon grubu %26,53
artarken, Likit fon grubu %3,53 oranında azalmıştır. Grafikten
izlenemeyen Kamu Borçlanma (YP) fon grubu 2010 yılında
%5,33, Uluslararası fon grubu ise %1,11 artmıştır.
Emeklilik Yatırım Fonu ve Menkul Kıymet Yatırım Fonlarında
Ortalama Vade
Menkul Kıymet Yatırım Fonları
Emeklilik Yatırım Fonları
600
Ortalama Vade (Gün)
500
400
300
200
100
12.2010
11.2010
10.2010
09.2010
08.2010
07.2010
06.2010
05.2010
04.2010
03.2010
02.2010
01.2010
12.2009
11.2009
10.2009
09.2009
08.2009
07.2009
06.2009
05.2009
04.2009
03.2009
02.2009
01.2009
0
Kaynak: Sermaye Piyasası Kurulu
Yukarıdaki grafikte, emeklilik yatırım fonları ve yatırım fonlarının
içinde yer alan sabit getirili menkul kıymetlerin 2009 yılı
başından itibaren ay bazında ortalama vadelerinin tarihsel seyri
gösterilmektedir. 2009 yılı sonunda 330 gün seviyelerinde olan
emeklilik yatırım fonları ortalama vadeleri, 2010 yılı içerisinde
320–430 gün aralığında bir seyir izlemiş, yıl sonunda ise 350
gün seviyelerine inmiştir. Yatırım fonları ortalama vadeleri ise,
2010 yılı içerisinde 70 ile 100 gün seviyelerinde seyretmiş ve yıl
sonunda 100 gün seviyesinde kapatmıştır.
59
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI
3.3
Fon Grupları Portföy Dağılımları
Emeklilik Yatırım Fonları Konsolide Portföy Dağılımı (%)
Kamu Borçlanma Senetleri
Hisse Senedi
Ters Repo
Yabancı Menkul
Diğer
80
70
Oran (%)
60
50
40
30
20
10
2010 yılı genelinde, kamu borçlanma senetlerinin, konsolide
dağılım içerisindeki oranı %58-72 aralığında değişirken, 2010 yılı
sonu itibarı ile bu değer %58 seviyesine inmiştir. Ters repo oranı
%9-18, hisse senedi oranı %8-14 aralığında değişmektedir.
Portföy dağılımları fonların günlük net varlık değerleri ile
12.2010
11.2010
10.2010
09.2010
08.2010
07.2010
06.2010
05.2010
04.2010
03.2010
02.2010
01.2010
12.2009
0
ağırlıklandırılarak hesaplanmıştır. 2010 yılının ikinci yarısında,
“Diğer” kaleminde gerçekleşen artış, 11 Haziran 2010 tarihli
Yönetmelik ile değişen portföy sınırlamalarına istinaden artan
vadeli mevduat oranından kaynaklanmaktadır.
Esnek Fonlar Portföy Dağılımı (%)
Kamu Borçlanma Senetleri
Hisse Senedi
Ters Repo
Yabancı Menkul
Diğer
70
60
50
Oran (%)
40
30
20
10
12.2010
11.2010
10.2010
09.2010
08.2010
07.2010
06.2010
05.2010
04.2010
03.2010
02.2010
01.2010
12.2009
11.2009
10.2009
09.2009
08.2009
07.2009
06.2009
05.2009
04.2009
03.2009
02.2009
0
01.2009
60
Yukarıdaki grafikte, mevzuatta belirtilen varlık türlerine yatırım yapan fakat fon portföyünün tamamı değişen piyasa koşullarına göre
belirlendiğinden, portföy dağılımı önceden bilinemeyen Esnek fonların portföy dağılımları gösterilmektedir. Toplam net varlık değerinin
%25’ini Esnek fonlar oluşturmaktadır.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Kurucu Bazında 2010 Yılı Emeklilik Yatırım Fonları
Portföy Dağılımı (%)
Kamu Borçlanma Senetleri
Hisse Senedi
Ters Repo
Yabancı Menkul
Diğer
100
90
80
Oran (%)
70
60
50
40
30
20
10
0
AG
AH
AL
AS
DE
ER
FI
FO
GA
GR
IN
VA
YK
Emeklilik Şirketleri
Yukarıdaki grafikte emeklilik yatırım fonlarının kurucu bazında
2010 yılı ortalama portföy dağılımları gösterilmektedir. Portföy
dağılımı hesaplanırken, kurucuların sahip oldukları fonların
günlük portföy dağılımı net varlık değerleri ile ağırlıklandırılmış
Bireysel
Emeklilik
Sistemi
ve her bir yatırım aracının kurucu bazında yıllık ortalaması
alınmıştır. 2010 yılında halka arz edilen fonlar hesaplamalara
dahil edilmiştir.
AG: Aegon Emeklilik ve Hayat A.Ş.
DE: Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş.
GA: Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş.
AH: Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş.
ER: Ergo Emeklilik ve Hayat A.Ş.
GR: Groupama Emeklilik A.Ş.
AL: Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş.
FI: Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş.
IN: Ing Emeklilik A.Ş.
AS: Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş.
FO: Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş.
VA: Vakıf Emeklilik A.Ş.
YK: Yapı Kredi Emeklilik A.Ş
61
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI
3.4
Fon Grupları Büyüklükleri
ve Ortalama Getirileri
Fon Grupları Büyüklükleri ve Ortalama Getirileri
Fon Adedi
Toplam Net Varlık
Değeri (TL)
Fon Grubu
Net Varlık
Değerinin
Toplam
Değişim İçindeki Oranı
Oranı (%)
(%)
2010 Yılı
Getirisi (*)
31.12.2010
31.12.2009
31.12.2010
2010/2009
31.12.2010
Kamu Borçlanma (TL)
28
4.990.747.796
6.320.738.159
26,65
52,60
7,97
Likit
18
1.194.591.599
1.159.915.328
-2,90
9,65
5,53
Esnek
33
1.795.488.237
3.047.055.640
69,71
25,36
10,95
3
184.757.123
221.756.664
20,03
1,85
11,84
Hisse Senedi
18
462.008.502
766.252.416
65,85
6,38
24,45
Kamu Borçlanma (YP)
23
441.000.746
462.838.057
4,95
3,85
7,97
Uluslararası
10
38.293.014
38.578.784
0,75
0,32
3,65
133
9.106.887.016
12.017.135.048
31,96
100,00
9,20
Dengeli
TOPLAM
(%)
*Günlük net varlık değerleri ile ağırlıklandırılmış getiri.
2010 yılı içinde halka arz edilen fonlar ortalamaya dahil edilmemiştir.
Esnek fonların, geçen yıla göre adedi 5 artarken, 2009 yılı sonunda %20 olan toplam net varlık değeri içindeki oranı, 2010 yılı sonunda
%25’e yükselmiştir.
Fon Gruplarının Yıllar İtibarı ile Net Varlık Değerleri Değişimi
(2004-2010)
Milyon TL
62
1.600
1.500
1.400
1.300
1.200
1.100
1.000
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
-100
2004
Kamu
Borçlanma (TL)
Likit
Esnek
2005
Dengeli
2006
2007
2008
Hisse Senedi
2009
2010
Kamu
Borçlanma (YP)
Yukarıdaki grafikte, emeklilik yatırım fonları net varlık değerlerinin 2004–2010 yılları arasında, fon grubu bazında, bir önceki yıla göre
yıllık değişimleri gösterilmektedir.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Fon Grubu Bazında 2010 Yılı Getirileri
Kamu Borçlanma (TL)
Likit
Esnek
Dengeli
Hisse Senedi
Kamu Borçlanma (YP)
Uluslararası
Bireysel Emeklilik Sistemi
35
30
25
Getiri (%)
20
15
10
5
0
-5
12.2010
11.2010
10.2010
09.2010
08.2010
07.2010
06.2010
05.2010
04.2010
03.2010
02.2010
01.2010
-10
Yukarıdaki grafikte, fon gruplarının ortalama getirilerinin 2010 yılı içindeki tarihsel değişimleri gösterilmektedir. Fon gruplarının ortalama
getirileri, günlük net varlık değerleri ile ağırlıklandırılarak hesaplanmıştır. Bireysel emeklilik sisteminin başından itibaren getirilere
http://www.egm.org.tr/bes2010gr/bes2010_index.pdf adresinden ulaşılabilir.
Emeklilik Yatırım Fonları Net Varlık Değerlerinin
Fon Grupları ve Kurucu Bazında Dağılımı
Kamu Borçlanma (TL)
Hisse Senedi
Likit
Kamu Borçlanma (YP)
Esnek-Dengeli
Uluslararası
2.800
60
Net Varlık Değeri (Milyon TL)
2.600
Net Varlık Değeri (Milyon TL)
2.400
2.200
2.000
1.800
1.600
1.400
1.200
1.000
50
40
30
20
10
0
800
DE
ER
Fİ
600
400
200
0
AH
AS
YK
GA
VA
IN
GR
AL
FO
AG
63
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI
3.5
Emeklilik Yatırım Fonları Getirileri
2010 Getiri
Sıralaması
Karşılaştırma
Ölçütü 2010 Yılı
Getirisi (%)
Fark (2010 Yılı
Getirisi – 2010
Yılı Karşılaştırma
Ölçütü Getirisi)
Yıllık İç Verim
Oranı (%)
Yıllık İç Verim
Oranı Sıralaması
Karşılaştırma Ölçütü Getirisi Üzerinde Performans Gösteren
Emeklilik Yatırım Fonları (Esnek Fonlar Hariç)
2010 Getirisi (%)
64
6,77
81
-10,35
17,12
9,93
54
Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF
33,57
1
23,14
10,43
30,84
1
Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF
29,77
3
20,03
9,74
27,31
4
Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları EYF
8,93
54
-0,32
9,25
6,21
101
Ergo Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF
33,54
2
24,95
8,59
25,20
8
Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF
27,50
7
20,03
7,47
25,11
9
Aegon Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Hisse Senedi EYF
27,59
5
22,00
5,59
27,62
3
Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF 28,38
4
23,14
5,24
27,92
2
Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi Beyaz EYF
27,53
6
23,20
4,33
25,38
7
Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF
26,65
8
23,16
3,49
26,28
6
Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi Grup EYF
26,49
9
23,16
3,34
26,88
5
Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF
26,41
10
23,31
3,10
23,06
11
Vakıf Emeklilik A.Ş. Grup Likit EYF
6,24
86
3,47
2,77
6,32
99
Vakıf Emeklilik A.Ş. Para Piyasası Likit Fon-Kamu EYF
5,57
94
3,47
2,10
5,66
112
Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF
25,12
12
23,14
1,98
24,03
10
Ing Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF
25,19
11
23,26
1,94
21,28
14
5,53
96
3,87
1,66
7,64
90
Emeklilik Yatırım Fonları
Vakıf Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Türk Eurobond EYF
Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları (USD) EYF
Groupama Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF
24,35
13
23,14
1,21
20,64
15
Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gruplara Yönelik Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma
Araçları EYF
9,28
51
8,11
1,17
10,92
46
Ing Emeklilik A.Ş. Kamu Borçlanma Araçları EYF
9,52
50
8,69
0,83
8,17
83
Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF
23,81
14
23,16
0,65
22,61
12
Aegon Emeklilik ve Hayat A.Ş. Dengeli EYF
13,13
27
12,49
0,64
11,46
39
Vakıf Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Grup Devlet İç Borçları Senetleri EYF
8,27
61
7,66
0,61
8,71
74
Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Uluslararası Karma EYF
5,51
97
5,17
0,35
13,76
25
2010 yılı içinde halka arz edilen fonlar tabloya dahil edilmemiştir.
Sıralama anahtarı olan sütun gölgeli gösterilmiştir.
2010 yılında karşılaştırma ölçütü hesaplanan 98 adet emeklilik yatırım fonunun, 24 adedi karşılaştırma ölçütünün üzerinde performans
göstermiştir.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Sermaye Piyasası Kurulu’nun 15 Aralık 2004 tarihli performans
sunumlarına ilişkin açıklamasına göre fon portföy yapısı/yönetim
stratejisi karşılaştırma ölçütü kullanmaya elverişli olmaması
nedeniyle Esnek Fonlarda karşılaştırma ölçütü belirlenmesi
zorunlu değildir.
Bu nedenle Esnek Fonlar için karşılaştırma ölçütü hesabı
yapılmamıştır. Bu fonlara ilişkin 2010 yılı verileri aşağıda yer
almaktadır.
Esnek Emeklilik Yatırım Fonları Verileri
Emeklilik Yatırım Fonları
Halka Arz
Tarihi
2010
2010
Getirisi
Getiri
(%) Sıralaması
Yıllık İç
Verim
Oranı
(%)
Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF
27.10.2003
10,79
38
9,80
Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Büyüme Amaçlı Esnek EYF
09.06.2006
11,47
34
9,77
Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF
27.10.2003
17,88
19
16,11
Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek Turuncu EYF
01.05.2006
15,01
24
15,04
Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Esnek EYF
27.10.2003
14,25
25
13,41
Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Esnek EYF
27.10.2003
5,26
103
5,37
Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Gelir Amaçlı Esnek EYF
25.08.2004
6,90
79
7,01
Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF
27.10.2003
9,94
47
9,68
Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Esnek EYF
22.02.2005
7,97
66
8,38
Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Esnek EYF
15.12.2003
11,97
31
11,46
Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gruplara Yönelik Esnek EYF
18.11.2009
11,36
34
13,04
Ergo Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF
07.11.2008
16,23
20
13,38
Ergo Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gruplara Yönelik Esnek EYF
17.07.2009
15,44
23
12,75
Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. Esnek EYF
07.11.2008
15,55
22
16,72
Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş. Esnek EYF
01.12.2003
8,71
56
7,25
Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Esnek Alternatif EYF
25.06.2009
7,19
78
6,97
Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Esnek EYF
27.10.2003
5,10
106
6,20
Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Esnek EYF
22.10.2004
7,68
73
8,92
Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gruplara Yönelik Esnek EYF
27.09.2005
13,90
26
12,35
Groupama Emeklilik A.Ş. Esnek EYF
01.12.2003
9,99
45
9,62
Groupama Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Esnek EYF
03.09.2008
7,23
77
8,49
Ing Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF
02.06.2008
10,50
41
8,78
Ing Emeklilik A.Ş. Esnek EYF
05.04.2004
7,47
75
6,49
Ing Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Esnek EYF
27.10.2003
3,34
114
5,94
Vakıf Emeklilik A.Ş. Esnek EYF
17.11.2003
9,20
52
9,84
Vakıf Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Grup Esnek EYF
12.03.2007
10,86
36
11,34
Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Esnek (Döviz) Grup EYF
08.03.2004
8,15
63
9,32
Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Esnek (TL) Grup EYF
08.03.2004
12,81
28
10,42
Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Esnek EYF
27.10.2003
10,80
37
10,34
65
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI
Fon Grubu ve Kurucu Bazında
Emeklilik Yatırım Fonları 2010 Yılı Getirileri
35
30
Getiri Oranı (%)
25
20
15
10
5
AG
AH
AH
AH
AH
AL
AL
AS
AS
AS
AS
DE
DE
ER
FI
FO
FO
GA
GA
GA
GR
GR
IN
IN
VA
VA
YK
YK
AG
AH
AH
AH
AL
AS
AS
AS
DE
ER
FI
FO
GA
GR
GR
IN
VA
YK
AH
AH
AH
AH
AH
AL
AL
AS
AS
AS
DE
DE
ER
ER
FI
FO
GA
GA
GA
GA
GR
GR
IN
IN
IN
VA
VA
YK
YK
AG
AS
IN
66
Kamu Borçlanma Senetleri (TL)
Hisse
Esnek
Dengeli
Fon grubu ağırlıklı ortalama getirisi
Üstteki grafikte yer almayan fon gruplarının getirileri http://www.egm.org.tr/bes2010gr/bes2010_fonget.pdf adresinde bulunabilir.
Aşağıdaki üç grafik sırasıyla, Kamu Borçlanma (TL), Hisse Senedi ve Esnek fon gruplarının kurucu bazında 2010 yılı getirilerini
göstermektedir. Şirketlerin fon grubu getirileri, günlük getirilerin ilgili günün net varlık değerleriyle ağırlıklandırılması yöntemiyle
hesaplanmıştır.
Kurucu Bazında 2010 Yılı Getirileri (Kamu Borçlanma - TL)
FI
10,7
AH
8,5
ER
8,2
AS
8,2
IN
8,0
AL
7,9
YK
7,9
FO
7,8
GR
7,7
GA
7,6
DE
7,0
VA
6,9
AG
6,7
0
2
4
6
Oran (%)
8
10
12
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Kurucu Bazında 2010 Yılı Getirileri (Hisse Senedi)
FI
33,6
ER
33,5
GA
28,4
AH
27,7
AG
27,6
FO
26,4
IN
25,2
DE
25,1
GR
24,2
YK
23,8
VA
22,9
AS
21,8
AL
18,6
0
5
10
15
20
25
30
35
40
Oran (%)
Kurucu Bazında 2010 Yılı Getirileri (Esnek)
ER
16,1
FI
15,5
AH
14,1
DE
11,0
YK
10,9
AL
10,8
AS
10,1
GR
9,9
VA
9,4
FO
8,7
IN
6,7
GA
5,4
0
2
4
6
8
10
Oran (%)
12
14
16
18
67
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI
Fon ve Karşılaştırma Ölçütleri 2010 Yılı Getirileri
40
Aegon Emeklilik ve Hayat A.Ş.
Anadolu Hayat ve Emeklilik A.Ş.
Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş.
30
Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş.
Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş.
Ergo Emeklilik ve Hayat A.Ş.
Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş.
Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş.
Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş.
2010 Yılı Getirisi (%)
68
20
Groupama Emeklilik A.Ş.
Ing Emeklilik A.Ş.
Vakıf Emeklilik A.Ş.
Yapı Kredi Emeklilik A.Ş.
10
0
-10
-20
-10
0
10
Karşılaştırma Ölçütü 2010 Yılı Getirisi (%)
2010 yılı içinde halka arz edilmiş fonlar grafiğe dahil edilmemiştir.
20
30
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Aşağıdaki tabloda emeklilik şirketlerinin kurucusu oldukları emeklilik yatırım fonlarının 2007-2010 yıl sonları itibarı ile toplam net varlık
değerleri ve 31 Aralık 2010 itibarı ile toplam içindeki payları yer almaktadır.
Kurucu Bazında Emeklilik Yatırım Fonları Net Varlık Değerleri
Toplam Net Varlık Değeri (TL)
Kurucu
Oran (%)
31.12.2010
31.12.2007
31.12.2008
31.12.2009
31.12.2010
Aegon Emeklilik ve Hayat A.Ş.
63.635.102
77.339.914
86.573.495
104.050.064
0,87
Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş.
235.790.957
324.076.159
433.157.899
534.042.315
4,44
Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş.
910.414.689
1.322.987.329
1.953.537.368
2.620.401.862
21,81
1.129.986.386
1.440.396.293
1.993.073.991
2.558.352.183
21,29
12.956.678
42.604.992
0,35
Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş.
Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş.
Ergo Emeklilik ve Hayat A.Ş.
6.613.942
16.109.455
54.026.134
0,45
Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş.
2.023.693
16.941.477
51.263.407
0,43
Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş.
138.857.386
238.774.341
324.014.738
394.131.303
3,28
Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş.
572.723.004
898.092.845
1.326.745.425
1.834.911.032
15,27
Groupama Emeklilik A.Ş.
251.385.402
373.334.473
527.610.726
624.289.321
5,19
Ing Emeklilik A.Ş.
275.285.053
350.478.043
509.901.000
639.760.041
5,32
Vakıf Emeklilik A.Ş.
291.903.559
399.148.793
536.066.526
700.897.896
5,83
Yapı Kredi Emeklilik A.Ş.
700.943.062
951.219.195
1.370.198.237
1.858.404.498
15,46
4.570.924.599
6.384.485.020
9.106.887.016
12.017.135.048
100,00
TOPLAM
Kurucu Bazında Emeklilik Yatırım Fonları Net Varlık Değerleri ve
Büyüme Oranları
45
40
Büyüme (%)
35
30
25
20
15
Kurucusu oldukları emeklilik yatırım fonları 2008 yılının sonlarında
halka arz edilen Ergo Emeklilik ve Hayat A.Ş. ve Finans Emeklilik
ve Hayat A.Ş. ile kurucusu olduğu emeklilik yatırım fonları 2009
Aegon Emeklilik ve Hayat A.Ş.
Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş.
Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş.
Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş.
Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş.
Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş.
Groupama Emeklilik A.Ş.
Ing Emeklilik A.Ş.
Vakıf Emeklilik A.Ş.
Yapı Kredi Emeklilik A.Ş.
yılında halka arz edilen Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş. grafiğe
dahil edilmemiştir. Bu şirketlerin fonlarının net varlık değerleri
büyümeleri yukarıdaki tablodan izlenebilir.
69
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI
3.6
Emeklilik Yatırım Fonları
Risk Analizi
Bu çalışmada Sharpe oranı, fonların halka arz edildiği tarihten
itibaren hesaplanmış ve risksiz getiri oranı olarak TKYD
(Türkiye Kurumsal Yatırımcılar Derneği) O/N Brüt Repo Endeksi
kullanılmıştır.
Sharpe Oranına Göre İlk 20 Emeklilik Yatırım Fonu
Sıra No
70
Emeklilik Yatırım Fonları
Halka Arz
Tarihi
Ortalama
Günlük Getiri
(%)
Standart
Sapma (%)
07.11.2008
0,031
0,049
Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu
2
Borçlanma Araçları EYF
07.11.2008
0,041
0,077
3 Ergo Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF
07.11.2008
0,061
0,434
Groupama Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Gelir Amaçlı
4
Kamu Borçlanma Araçları EYF
03.09.2008
0,033
0,073
0,134
5 Ergo Emeklilik ve Hayat A.Ş.Gruplara Yönelik Esnek EYF
17.07.2009
0,058
0,444
0,126
6 Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. Esnek EYF
07.11.2008
0,058
0,255
0,124
1
Ergo Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma
Araçları EYF
Sharpe
Oranı (g)
0,185
0,169
0,142
7
Ergo Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi
EYF
07.11.2008
0,123
1,230
0,116
8
Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse
Senedi EYF
07.11.2008
0,123
1,257
0,108
9
Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma
Araçları Grup EYF
08.05.2008
0,034
0,055
0,106
10 Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gruplara Yönelik Esnek EYF
18.11.2009
0,043
0,235
0,098
18.11.2009
0,096
1,161
0,083
03.09.2008
0,028
0,322
0,074
11
Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi
EYF
12 Groupama Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Esnek EYF
13
Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Gelir Amaçlı
Kamu Borçlanma Araçları EYF
25.08.2004
0,039
0,072
0,067
14
Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Gelir
Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF
09.06.2006
0,034
0,057
0,063
15
Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gruplara Yönelik Gelir Amaçlı
Kamu Borçlanma Araçları EYF
07.05.2008
0,035
0,084
0,060
16 Ing Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF
02.06.2008
0,040
0,323
0,059
17 Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Esnek EYF
22.02.2005
0,031
0,031
0,059
Vakıf Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Grup Devlet İç Borçları
Senetleri EYF
12.03.2007
0,032
0,040
0,059
19 Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Esnek Alternatif EYF
25.06.2009
0,028
0,070
0,052
20 Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF
27.10.2003
0,068
0,654
0,049
18
Sıralama anahtarı sütun gölgeli gösterilmiştir.
2010 yılında halka arz edilmiş fonlar hesaplamaya katılmamıştır.
(g) Bu oranlar günlük getirilerden hesaplanmıştır.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
İlerleyen çalışmalarda emeklilik yatırım fonlarının alfa ve beta
katsayıları hesaplanmıştır.
Beta (ß) katsayısı risksiz fon getirisi ve pazar getirisinin
kovaryansının, risksiz pazar getirisinin varyansına bölünmesi
yoluyla hesaplanır. Başka bir ifade ile Beta katsayısı, fonun,
piyasadaki bir birimlik artış ya da azalışa karşılık gösterdiği
değişimi ifade eder.
ßi =
cov (Ri,Rm)
var (Rm)
Eğer Beta;
=1
ise; fon pazarla birlikte hareket ediyor demektir.
>1
ise; fon pazardan daha fazla dalgalı demektir.
<1
ise; fon pazardan daha az dalgalı demektir.
Sistematik olmayan riski ölçen katsayı ise, aşağıdaki regresyon
modelinde de sabit katsayı olarak görülen Alfa‘dır (α). Alfa
gerçekleşen getiri ile Beta katsayısının belirlediği getirisi
arasındaki farkı ifade eder.
Alfa katsayısı aşağıda yer alan regresyon modeli kullanılarak
hesaplanmaktadır.
Ri= ai+ ßi Rm
Ri : i fonunun risksiz getiri serisini
ai : i fonunun sabit katsayısını
ßi : i fonunun Beta katsayısını
Rm:fonun takip ettiği pazarın
göstermektedir.
risksiz
getiri
Alfa’nın pozitif olması fonun pazarının üzerinde bir getiri elde
ettiğini, 0’a eşit olması ise fonun pasif bir yönetime sahip
olduğunu gösterir.
Güvenilir bir Alfa analizi için Beta katsayısında olduğu gibi uzun
dönemli getiri serileri göz önüne alınmalıdır.
Bu çalışmada hesaplanan Alfa ve Beta katsayıları gösterge
niteliğinde olup, gelecek dönem fon performansları için veri
teşkil etmez.
Fon Grupları için Kullanılan Pazar Endeksleri
Likit Fonlar (LKT)
KYD TL Bono Endeksleri 30 gün
Esnek ve Dengeli Fonlar (ESN/DNG)
İlgili Fon Grubunun Ortalama Getirisi
Hisse Fonlar (HSN)
İMKB Ulusal- 100
Kamu Borçlanma (TL) Fonlar (KTL)
KYD TL Bono Endeksleri Tüm
%10 KYD O/N Repo Endeksleri Brüt
Kamu Borçlanma (YP) Fonlar (KYP)
serisini
%45 KYD FX DIBS Bono Endeksleri USD-TL
%45 KYD Eurobond Endeksleri EUR-TL
71
72
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI
Alfa Katsayıları Pozitif Olan Emeklilik Yatırım Fonları
(Uluslararası Fonlar Hariç)
Emeklilik Yatırım Fonları
Ortalama
Halka Arz
Günlük Getiri
Tarihi Fon Grubu
(%)
Beta (g) Alfa (%) (g)
Ergo Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF
07.11.2008
HSN
0,123
0,746
0,072
Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF
07.11.2008
HSN
0,123
0,690
0,056
Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF
27.10.2003
ESN
0,068
1,597
0,029
Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF
18.11.2009
HSN
0,096
0,707
0,028
Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Grup. Yön. Büyüme Amaç. Hisse Senedi EYF
27.08.2004
HSN
0,111
0,740
0,020
Ergo Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gruplara Yönelik Esnek EYF
17.07.2009
ESN
0,058
1,290
0,018
Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF
27.10.2003
HSN
0,104
0,750
0,018
Ergo Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF
07.11.2008
ESN
0,061
1,376
0,018
0,016
Aegon Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Hisse Senedi EYF
17.11.2003
HSN
0,104
0,739
Groupama Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF
03.09.2008
HSN
0,074
0,745
0,015
Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. Esnek EYF
07.11.2008
ESN
0,058
0,485
0,015
Vakıf Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF
17.11.2003
HSN
0,088
0,664
0,012
Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF
01.03.2007
HSN
0,102
0,788
0,010
Deniz Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gruplara Yönelik Esnek EYF
18.11.2009
ESN
0,043
0,654
0,010
Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi Grup EYF
22.02.2005
HSN
0,101
0,796
0,010
Groupama Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Esnek EYF
03.09.2008
ESN
0,028
0,394
0,008
Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF
27.10.2003
HSN
0,092
0,723
0,008
Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Esnek (TL) Grup EYF
08.03.2004
ESN
0,049
1,172
0,008
Ing Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF
27.10.2003
HSN
0,097
0,695
0,008
Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Esnek EYF
27.10.2003
ESN
0,054
1,049
0,008
Ing Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Karma EYF
27.10.2003
KTL
0,045
1,142
0,008
Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi Beyaz EYF
01.09.2005
HSN
0,106
0,626
0,007
Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Esnek Alternatif EYF
25.06.2009
ESN
0,028
-0,016
0,006
Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. Grup. Yön. Gel. Amaç. Dvz Cins. Kar. Bor. Arç. EYF
09.06.2006
KYP
0,040
0,878
0,005
Yapı Kredi Emeklilik A.Ş. Esnek EYF
27.10.2003
ESN
0,041
0,863
0,005
Groupama Emeklilik A.Ş. Grup. Yön. Gel. Amaç. Kamu Borç. Araç. EYF
03.09.2008
KTL
0,033
0,381
0,004
Ing Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF
02.06.2008
ESN
0,040
1,340
0,004
Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Esnek EYF
22.02.2005
ESN
0,031
0,076
0,003
Ing Emeklilik A.Ş. Esnek EYF
05.04.2004
ESN
0,029
0,596
0,002
Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Grup. Yön. Gelir Amaç. Kamu Borç. Araç. EYF
25.08.2004
KTL
0,039
0,914
0,002
Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Hisse Senedi EYF
27.10.2003
HSN
0,106
0,747
0,001
Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları EYF
07.11.2008
KTL
0,041
0,564
0,001
Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Gelir Amaçlı Esnek EYF
25.08.2004
ESN
0,027
0,050
0,001
Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF
27.10.2003
ESN
0,042
1,294
0,001
Ing Emeklilik A.Ş. Kamu Borçlanma Araçları EYF
24.10.2005
KTL
0,036
0,679
0,001
Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Dış Borçlanma Araçları EYF
27.10.2003
KYP
0,047
0,967
0,000
Fortis Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gel. Amaç. Karma Borç. Araç. Döviz EYF
01.12.2003
KYP
0,026
0,449
0,000
Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Gel. Amaç. Kamu Borç. Araç. Beyaz EYF
01.09.2005
KTL
0,032
0,686
0,000
Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. Büyüme Amaçlı Esnek EYF
27.10.2003
ESN
0,038
1,224
0,000
(g) Bu oranlar günlük getirilerden hesaplanmıştır.
Hesaplamalar, fonların halka arz tarihinden itibaren yapılmıştır.
2010 yılında halka arz edilmiş fonlar için hesaplama yapılmamıştır.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
3.7
Emeklilik Yatırım Fonlarının
Fon İşletim Gideri Kesinti Oranları
Aşağıdaki grafikte fon grubu bazında fon işletim gideri kesintisi
oranlarının yıllar itibarı ile aylık ortalama seyrine yer verilmiştir.
Fon işletim gideri kesinti oranları fonların net varlık değeri ile
ağırlıklandırılarak hesaplanmıştır. Bazı emeklilik planlarında yer
alan fon işletim gideri kesintisi ile ilişkili bonus uygulamaları bu
çalışmada dikkate alınmamıştır.
Kamu Borçlanma (TL)
Likit
Esnek-Dengeli
Hisse Senedi
Uluslararası
SEKTÖR
Kamu Borçlanma (YP)
8,5
7,5
6,5
5,5
12.2010
10.2010
08.2010
06.2010
04.2010
02.2010
12.2009
10.2009
08.2009
06.2009
04.2009
02.2009
12.2008
10.2008
08.2008
06.2008
04.2008
02.2008
12.2007
10.2007
08.2007
06.2007
04.2007
02.2007
12.2006
10.2006
08.2006
06.2006
04.2006
02.2006
12.2005
10.2005
08.2005
06.2005
04.2005
4,5
02.2005
Günlük Fon İşletim Gideri Kesintisi Oranı (Yüzbinde)
Emeklilik Yatırım Fonlarının Fon Grubu Bazında
Aylık Ortalama Fon İşletim Gideri Kesintisi Oranı
Aşağıdaki grafiklerde fon grubu ve kurucu bazında fon işletim gideri kesintisi oranlarının yıllar itibarı ile aylık ortalama seyrine yer
verilmiştir.
Kurucu Bazında Aylık Ortalama Fon İşletim Gideri Kesintisi Oranı
(Kamu TL Fonlar)
AL
AH
AS
DE
ER
FI
FO
GA
GR
IN
VA
YK
SEKTÖR (KTL)
10
9
8
7
6
5
4
3
12.2010
10.2010
08.2010
06.2010
04.2010
02.2010
12.2009
10.2009
08.2009
06.2009
04.2009
02.2009
12.2008
10.2008
08.2008
06.2008
04.2008
02.2008
12.2007
10.2007
08.2007
06.2007
04.2007
02.2007
12.2006
10.2006
08.2006
06.2006
04.2006
02.2006
12.2005
10.2005
08.2005
06.2005
04.2005
2
02.2005
Günlük Fon İşletim Gideri Kesintisi Oranı (Yüzbinde)
AG
73
12.2010
10.2010
08.2010
YK
06.2010
12.2010
10.2010
08.2010
06.2010
04.2010
02.2010
12.2009
YK
04.2010
VA
02.2010
10.2009
08.2009
06.2009
VA
12.2009
10.2009
IN
08.2009
04.2009
02.2009
IN
06.2009
GR
04.2009
12.2008
10.2008
08.2008
GR
02.2009
12.2008
GA
10.2008
06.2008
04.2008
GA
08.2008
FO
06.2008
02.2008
12.2007
10.2007
FO
04.2008
02.2008
FI
12.2007
08.2007
06.2007
FI
10.2007
ER
08.2007
04.2007
02.2007
ER
06.2007
DE
04.2007
12.2006
10.2006
08.2006
DE
02.2007
12.2006
AS
10.2006
06.2006
04.2006
AS
08.2006
AH
06.2006
02.2006
12.2005
10.2005
AH
04.2006
02.2006
AL
12.2005
08.2005
06.2005
AL
10.2005
AG
08.2005
04.2005
02.2005
Günlük Fon İşletim Gideri Kesintisi Oranı (Yüzbinde)
AG
06.2005
04.2005
02.2005
Günlük Fon İşletim Gideri Kesintisi Oranı (Yüzbinde)
74
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI
Kurucu Bazında Aylık Ortalama Fon İşletim Gideri Kesintisi Oranı
(Esnek Fonlar)
SEKTÖR (ESN)
10
9
8
7
6
5
4
3
2
Kurucu Bazında Aylık Ortalama Fon İşletim Gideri Kesintisi Oranı
(Hisse Senedi Fonlar)
SEKTÖR (HSN)
10
9
8
7
6
5
4
3
2
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
3.8
Emeklilik Yatırım Fonları Verileri
Emeklilik Yatırım Fonları listesi ve 2010 yıl sonu itibarıyla değerleri http://www.egm.org.tr/bes2010gr/bes2010_fondata.xlsx
adresinde sunulmuştur.
Emeklilik Yatırım Fonları Analizi Hakkında Açıklama
Emeklilik yatırım fonları, portföy yönetim şirketlerinde, portföy
yöneticileri tarafından yönetilmektedir. Fonun başarısı her ne
kadar fon yöneticisinin performansının direkt sonucu olsa da,
bu çalışma fon yöneticilerinin değil, fonların bir dönem içindeki
performansını karşılaştırmaktadır. Hesaplar, geçmiş verileri baz
aldığından, sonuçlar gelecek dönem performansı için gösterge
sayılmaz ve yönetim değişikliğini yansıtmadığı gibi yöneticilerin
yeteneklerini de ölçmez. Ayrıca uzun vadeli bir yatırım aracı olan
emeklilik yatırım fonlarının 2010 yılı performans analizi sonuçları
gelecek dönemler ve uzun vadeli sonuçlar için gösterge sayılmaz.
Emeklilik yatırım fonlarının performanslarının değerlendirilmesinde
kullanılabilecek genel kabul görmüş farklı yöntemler
bulunmaktadır. Ancak her yöntemin bakış açısı farklılık gösterdiği
için , sadece sonuçların kıyaslanması doğru değildir. Bu çalışmada
da genel kabul görmüş yöntemlerden bazıları kullanılmış ve
çıkan sonuçlar okuyucuya bilgi vermek amacıyla yorumlanmıştır.
75
2010 Yılı Gerçekleşmeler,
2011 Yılı Sektörel Beklentiler
4
4.1
2010 Yılı Gerçekleşmeler
4.2
2011 Yılı Sektörel Beklentiler
78
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
2010 YILI GERÇEKLEŞMELER, 2011 YILI SEKTÖREL BEKLENTİLER
4.1
2010 Yılı Gerçekleşmeler
Aşağıdaki tabloda, 2010 yılı sonu şirket beklentileri toplanarak elde edilmiş yıl sonu hedefleri ve yıl sonuna ilişkin gerçekleşmeler yer
almaktadır.
2010 Yılı Şirketlerin Konsolide Hedefleri ve Gerçekleşmeler
Kötümser
En Muhtemel
İyimser
2010 Sonu
Gerçekleşme
633.230
714.539
799.531
666.665
2.442.533
2.560.531
2.681.131
2.534.840
581.115
656.476
735.269
604.441
2.233.410
2.339.993
2.449.022
2.281.478
Gruba Bağlı Bireysel Emeklilik Sözleşmelerinin Grup Kurucu Adedi
5.503
5.868
6.203
8.355
İşveren Grup Emeklilik Sözleşme Adedi
1.599
1.719
1.844
1.722
413.313
443.710
477.574
495.817
80.963
87.494
97.247
93.630
423.762
455.013
491.277
488.189
73.811.118
81.266.816
88.587.613
32.350.199
684.423.655
765.202.108
833.392.324
1.186.070.632
Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Katkı Payı Tutarı (TL)
8.242.849.724 8.960.848.762 9.675.987.699
9.515.230.234
Yatırıma Yönlenecek Toplam Tutar
(Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Değer) (TL)
7.951.831.375 8.648.308.964 9.338.225.961
9.221.131.447
10.777.033.153 11.745.439.111 12.650.241.333
12.011.986.651
Sözleşme Adedi
Yıl İçinde Yürürlüğe Girecek Sözleşme Adedi
Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Sözleşme Adedi
Katılımcı Adedi
Yıl İçinde Yürürlüğe Girecek Sözleşmelerin Katılımcı Adedi
Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Katılımcı Adedi
Grup Emeklilik Sözleşme Adedi/Grup Adedi (Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Değer)
Gruba Bağlı Bireysel Sözleşme Adedi
İşveren Grup Emeklilik Sözleşmelerindeki Sertifika Adedi
Grup Emeklilik Dahilindeki Katılımcı Adedi
Toplam Katkı Payı Tutarı
Yıl İçinde Yürürlüğe Girecek Sözleşmelerin Sponsor Kuruluş
Tarafından Ödenecek Toplam Katkı Payı Tutarı (TL)
Yıl İçinde Yürürlüğe Girecek Sözleşmelerin Katılımcı Tarafından
Ödenecek Toplam Katkı Payı Tutarı (TL)
Toplam Fon Tutarı
Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Fon Tutarı (TL)
Vakıf ve Sandıklardan Aktarım(1)
Yıl İçinde Aktarım Yapacak Kişi Adedi
Yıl İçinde Aktarım Yapılacak Tutar (TL)
Emeklilik Şirketleri Arası Aktarım (Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Değer)
Aktarım Adedi (Sözleşme)
Aktarım Tutarı (TL)
3.815
7.690
12.075
-
76.950.000
101.250.000
169.550.000
12.272
129.015
138.941
149.572
97.811
773.110.397
847.206.983
920.153.569
767.238.475
1.113.833
1.193.938
1.278.295
1.298.011
2.715.640.876 2.928.444.658 3.148.787.106
3.714.888.653
(2)
Ayrılma (Yıl Sonunda Ulaşılacak Kümülatif Değerler)
Ayrılması Beklenen Katılımcı Adedi
Ayrılması Beklenen Katılımcılara ait Birikim Tutarı (TL)
Emeklilik (Yıl Sonunda Ulaşılacak Kümülatif Değerler)(3)
Emekli Olması Beklenen Katılımcı Adedi
3.312
3.708
4.132
2.848
114.724.248
126.934.353
140.117.041
119.501.391
Yıl İçinde Yeni İstihdam Edilecek Aracı Adedi
3.368
3.811
4.300
4.739
Yıl İçinde Ayrılması Beklenen Aracı Adedi
1.548
1.790
1.973
3.548
13.809
14.010
14.316
16.716
Emekli Olması Beklenen Katılımcılara ait Birikim Tutarı (TL)
Aracılar
Yıl Sonunda Ulaşılacak Aracı Adedi
(1) Vakıf, Sandık, Tüzel Kişiliği Haiz Meslek Kuruluşu veya sair ticaret şirketindeki emekliliğe yönelik birikimlerin bireysel emeklilik sistemine aktarımını kapsamaktadır.
(2) Emeklilik Şirketleri Arası Aktarım, başka şirkete aktarımların yanı sıra farklı şirkette hesap birleştirmek üzere sonlanan sözleşmeleri de içermektedir.
(3) Emeklilik, emekli olarak toplu para ile sistemden ayrılan katılımcıların yanı sıra sistemde kalıp programlı geri ödeme tercih eden katılımcıları da içermektedir.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
4.2
2011 Yılı Sektörel Beklentiler
Bu bölümde emeklilik şirketlerine uygulanan anket sonucunda
şirketlerin 2011 yılı şirket hedefleri ve sektör tahminlerinin
konsolide sonuçlarına yer verilmiştir.
Aşağıda yer alan tablo emeklilik şirketlerinin katılımcı sayısı, katkı
payı tutarı ve fon tutarına ilişkin yapmış oldukları kötümser, en
muhtemel ve iyimser sektör tahminlerinin en küçük, en büyük
ve ortalama değerlerini göstermektedir.
2011 Yılı için Katılımcı Adedi, Katkı Payı ve
Katılımcıların Fon Tutarı Tahminlerinin Dağılımı
Kötümser
En Küçük
Aritmetik Ortalama
En Büyük
267.393
538.462
675.219
1.613.566
2.405.718
2.693.082
Katkı Payı Tutarı (Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Değer) (TL)
10.000.000.000
11.412.652.738
13.309.005.701
Katılımcıların Fon Tutarı (Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Değer) (TL)
12.924.776.670
14.019.965.364
15.860.322.524
Yıl İçinde Yürürlüğe Girecek Sözleşmelerin Katılımcı Adedi
Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Katılımcı Adedi
En Muhtemel
En Küçük
Aritmetik Ortalama
En Büyük
297.103
595.513
720.000
2.275.000
2.569.646
2.717.586
Katkı Payı Tutarı (Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Değer) (TL)
10.500.000.000
12.221.462.253
13.666.374.970
Katılımcıların Fon Tutarı (Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Değer) (TL)
13.050.000.000
15.016.525.173
16.516.000.000
Yıl İçinde Yürürlüğe Girecek Sözleşmelerin Katılımcı Adedi
Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Katılımcı Adedi
İyimser
En Küçük
Aritmetik Ortalama
En Büyük
326.813
650.076
833.149
2.325.000
2.732.829
3.106.442
Katkı Payı Tutarı (Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Değer) (TL)
11.000.000.000
12.984.293.888
14.364.037.499
Katılımcıların Fon Tutarı (Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Değer) (TL)
13.100.000.000
15.940.616.403
18.167.600.000
Yıl İçinde Yürürlüğe Girecek Sözleşmelerin Katılımcı Adedi
Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Katılımcı Adedi
79
80
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
2010 YILI GERÇEKLEŞMELER, 2011 YILI SEKTÖREL BEKLENTİLER
Aşağıdaki tablonun ilk bölümünde şirketlerin 2011 yılı şirket
hedeflerinin toplamı alınarak oluşturulan “Şirket Konsolide
Hedefleri’’ başlığı altında, şirketlerin 2011 yılı için oluşturdukları
kötümser, en
verilmektedir.
muhtemel
ve
iyimser
hedeflerine
yer
Şirketlerin Konsolide Hedefleri
Sözleşme Adedi
Yıl İçinde Yürürlüğe Girecek Sözleşme Adedi
Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Sözleşme Adedi
Kötümser
En Muhtemel
İyimser
658.793
718.929
803.815
2.835.484
2.951.105
3.075.978
601.783
657.292
728.514
2.569.579
2.670.267
2.778.416
Katılımcı Adedi
Yıl İçinde Yürürlüğe Girecek Sözleşmelerin Katılımcı Adedi
Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Katılımcı Adedi
Grup Emeklilik Sözleşme Adedi/Grup Adedi
(Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Değer)
Gruba Bağlı Bireysel Emeklilik Sözleşmelerinin Grup Kurucu Adedi
7.311
7.828
8.351
İşveren Grup Emeklilik Sözleşme Adedi
2.388
2.568
2.753
Gruba Bağlı Bireysel Sözleşme Adedi
542.208
587.243
632.305
İşveren Grup Emeklilik Sözleşmelerindeki Sertifika Adedi
105.226
113.390
121.504
Grup Emeklilik Dahilindeki Katılımcı Adedi
521.391
563.640
607.345
Yıl İçinde Yürürlüğe Girecek Sözleşmelerin Sponsor Kuruluş Tarafından Ödenecek
Toplam Katkı Payı Tutarı (TL)
263.235.123
292.669.163
322.078.204
Yıl İçinde Yürürlüğe Girecek Sözleşmelerin Katılımcı Tarafından Ödenecek
Toplam Katkı Payı Tutarı (TL)
868.730.215
953.377.294
1.058.881.363
Toplam Katkı Payı Tutarı
Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Katkı Payı Tutarı (TL)
11.727.387.593 12.415.965.214 13.133.845.667
Yatırıma Yönlenecek Toplam Tutar
(Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Değer) (TL)
11.414.682.133 12.088.829.565 12.786.314.934
Toplam Fon Tutarı
Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Fon Tutarı (TL)
14.868.537.500 15.700.245.948 16.629.237.459
Vakıf ve Sandıklardan Aktarım(1)
Yıl İçinde Aktarım Yapacak Kişi Adedi
Yıl İçinde Aktarım Yapılacak Tutar (TL)
2.935
6.639
11.033
228.525.951
309.645.501
441.883.890
Emeklilik Şirketleri Arası Aktarım (Yıl Sonunda Ulaşılacak Net Kümülatif Değer)(2)
Aktarım Adedi (Sözleşme)
Aktarım Tutarı (TL)
174.122
181.680
189.269
1.286.438.086
1.368.059.137
1.434.180.189
1.623.317
1.701.663
1.782.768
4.815.621.282
5.127.710.165
5.423.330.780
Ayrılma (Yıl Sonunda Ulaşılacak Kümülatif Değerler)
Ayrılması Beklenen Katılımcı Adedi
Ayrılması Beklenen Katılımcılara ait Birikim Tutarı (TL)
Emeklilik (Yıl Sonunda Ulaşılacak Kümülatif Değerler)(3)
Emekli Olması Beklenen Katılımcı Adedi
Emekli Olması Beklenen Katılımcılara ait Birikim Tutarı (TL)
5.499
6.010
6.517
191.202.662
211.080.413
231.861.252
4.111
4.514
4.912
Aracılar
Yıl İçinde Yeni İstihdam Edilecek Aracı Adedi
Yıl İçinde Ayrılması Beklenen Aracı Adedi
Yıl Sonunda Ulaşılacak Aracı Adedi
2.008
2.259
2.492
15.149
15.301
15.466
(1) Vakıf, Sandık, Tüzel Kişiliği Haiz Meslek Kuruluşu veya sair ticaret şirketindeki emekliliğe yönelik birikimlerin bireysel emeklilik sistemine aktarımını kapsamaktadır.
(2) Emeklilik Şirketleri Arası Aktarım, başka şirkete aktarımların yanı sıra farklı şirkette hesap birleştirmek üzere sonlanan sözleşmeleri de içermektedir.
(3) Emeklilik, emekli olarak toplu para ile sistemden ayrılan katılımcıların yanı sıra sistemde kalıp programlı geri ödeme tercih eden katılımcıları da içermektedir.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
İkinci bölüm, emeklilik şirketlerinin 2011 yılı için sektörel
beklentilerinin aritmetik ortalamalarını göstermektedir.
Şirketlerin Sektör Beklentileri (Aritmetik Ortalama)
Kötümser
En Muhtemel
İyimser
Son bölümde ise şirketlerin en muhtemel sektörel beklentilerinin
ortanca, standart sapma ve uç değerlerine yer verilmiştir.
“En Muhtemel” Sektör Beklentileri Analizi
En Küçük
En Büyük
Standart Sapma
Ortanca
595.282
658.079
718.327
333.843
813.738
120.073
683.191
2.691.694
2.869.208
3.045.769
2.530.000
3.215.778
150.079
2.900.000
538.462
595.513
650.076
297.103
720.000
113.575
624.905
2.405.718
2.569.646
2.732.829
2.275.000
2.717.586
87.752
2.605.325
10.394
10.142
11.869
1.650
63.000
17.204
3.905
2.570
2.780
2.991
1.891
3.600
475
2.785
545.412
584.295
623.177
541.963
630.000
23.772
588.182
110.977
122.353
134.114
97.234
175.000
21.980
116.522
552.124
593.672
635.219
515.000
667.728
53.580
589.790
217.608.913
245.484.329
273.730.723
10.197.000
1.286.381.639
372.134.177
50.000.000
744.716.669
844.742.920
936.820.191
195.000.000
1.320.054.428
318.547.846
883.160.073
11.412.652.738
12.221.462.253
12.984.293.888
10.500.000.000
13.666.374.970
793.742.778 12.246.829.691
11.035.679.828
11.818.913.086
12.665.795.672
10.000.000.000
13.240.856.936
809.893.595 11.889.304.521
14.019.965.364
15.016.525.173
15.940.616.403
13.050.000.000
16.516.000.000
1.002.052.602
14.787.286.049
3.909
5.737
7.355
354
15.000
5.279
3.000
160.026.477
205.756.691
237.941.451
4.000.000
1.225.000.000
342.326.058
70.323.603
115.278
123.973
132.744
33.000
181.000
34.639
124.800
909.987.107
979.897.147
1.052.899.494
151.800.000
1.475.754.481
303.254.758
975.349.465
1.549.759
1.694.061
1.827.209
1.380.000
1.980.476
183.598
1.654.546
3.917.139.315
4.675.444.999
5.107.834.633
4.025.000.000
5.303.375.000
374.535.723
4.780.948.387
4.191
4.838
5.444
3.121
6.936
1.084
4.790
187.782.358
211.191.666
234.439.436
129.837.998
400.000.000
74.361.425
175.000.000
4.138
4.534
4.931
2.500
7.908
1.262
4.500
3.011
3.317
3.608
1.500
5.087
1.032
3.400
18.099
18.190
18.295
16.320
22.543
1.670
17.695
81
Mevzuattaki Gelişmeler,
Sektörel Faaliyetler ve
Yayınlar
5
5.1
İlgili Mevzuatta Yapılan Düzenlemeler
5.2
Özel Emeklilik Sistemleri ile İlgili Gelişmeler
84
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
MEVZUATTAKİ GELİŞMELER, SEKTÖREL FAALİYETLER VE YAYINLAR
5.1
İlgili Mevzuatta Yapılan
Düzenlemeler
26 Şubat 2010: “Sigorta ve Reasürans ile Emeklilik Şirketlerinde
Bağımsız Denetim Yapılmasına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik
Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile 12 Temmuz 2008 tarihli ve
26934 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Sigorta ve Reasürans
ile Emeklilik Şirketlerinde Bağımsız Denetim Yapılmasına İlişkin
Yönetmelik”in iki maddesinde değişiklik yapılmıştır.
26 Mayıs 2010: “Emeklilik Planlarında Katılımcılara Sağlanan
Ek Faydalara İlişkin Genelge”, emeklilik şirketlerince doğrudan
ya da banka, sigorta şirketi, kredi kartı kuruluşu veya diğer
kuruluşlar aracılığıyla dolaylı olarak sağlanan ve “ek fayda”
olarak kabul edilen uygulamalara ilişkin kayıt sistemi, genel
ilkeler ve uygulama usul ve esasları, ayrıca bu kapsamda,
emeklilik ürünleri ile sigortacılık ürünlerinin birlikte sunumuna
ilişkin hususları düzenlemektedir.
11 Haziran 2010: “Emeklilik Yatırım Fonlarının Kuruluş ve
Faaliyetlerine İlişkin Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik
Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile emeklilik yatırım fonu portföy
sınırlamaları yeniden belirlenmiş, katılımcıların yatırım kararını
etkileyebilecek ve önceden bilgi sahibi olunmasını gerektiren
hususların Türkiye çapında yayım yapan en yüksek tirajlı beş
gazetenin ikisinin Türkiye baskısında ilan ettirilmesi gerekliliği
kaldırılmış, Türkiye çapında günlük yayım yapan iki gazetenin
Türkiye baskısında ilan ettirilmesinin yeterli olduğu belirtilmiştir.
28 Temmuz 2010: “Sigorta ve Reasürans ile Emeklilik Şirketlerinin
Teknik Karşılıklarına ve Bu Karşılıkların Yatırılacağı Varlıklara
İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”
ile 7 Ağustos 2007 tarihli ve 26606 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan “Sigorta ve Reasürans ile Emeklilik Şirketlerinin
Teknik Karşılıklarına ve Bu Karşılıkların Yatırılacağı Varlıklara
İlişkin Yönetmelik”in bazı maddelerinde değişiklik yapılmış ve
bazı maddelerine eklemeler yapılmıştır.
23 Ağustos 2010: “Bireysel Emeklilik Sisteminde Kullanılacak
Muhtemel Birikim ve Geri Ödeme Tablolarına İlişkin Genelge”
(Genelge No: 2010/10) ile bireysel emeklilik sisteminde çeşitli
aşamalarda, katılımcıların bilgilendirilmesine yönelik olarak
emeklilik şirketlerince sunulacak muhtemel birikim ve geri
ödeme tablolarının hazırlanmasında uygulanacak esaslar yeniden
belirlenmiş, 2009/10 no’lu Genelge iptal edilmiştir.
18 Ekim 2010: “2010/12 ve 2010/14 Sayılı Genelgeler ile
2010/29 Sayılı Sektör Duyurusuna İlişkin İlave Açıklamalara
İlişkin Genelge” (Genelge No: 2010/16) ile 28 Temmuz 2010
tarihli ve 27655 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe
giren “Sigorta ve Reasürans Şirketleri ile Emeklilik Şirketlerinin
Teknik Karşılıklarına ve Bu Karşılıkların Yatırılacağı Varlıklara
İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik”
ile ilgili tereddüt yaratan bazı konulara açıklık getiren, Aktüeryal
Zincirleme Merdiven Metodunun (AZMM) uygulanmasına ilişkin
usul ve esasları ve hayat branşına ilişkin gerçekleşmiş ancak
rapor edilmemiş muallak tazminat karşılığına ilişkin hesaplama
esaslarını açıklayan ilgili Genelgelerdeki bazı hususların sektörde
doğurduğu tereddütlerin giderilmesi amaçlanmıştır.
SEKTÖR DUYURULARI
4 Mart 2010: “Sigorta ve Reasürans ve Emeklilik Şirketlerinin
Hizmet Alımlarının Raporlanmasına İlişkin Sektör Duyurusu”
(Duyuru No:2010/8) ile reasürans ve emeklilik şirketlerinin kendi
bünyelerinde yürütmedikleri hizmet alımına ilişkin bilgilerin
raporlanmasına ilişkin hususlar açıklanmıştır.
2 Nisan 2010: “2010/8 Sayılı Sektör Duyurusu ile Talep Edilen
Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketlerinin Hizmet Alımlarının
Raporlanmasında Uyulacak Esaslara İlişkin Sektör Duyurusu”
(Duyuru No: 2010/14) ile Hazine Müsteşarlığı’na, Sigortacılık
Kanununun 28 inci maddesinin sekizinci fıkrası kapsamda
yapılacak raporlamaya esas konular açıklanmıştır.
11 Haziran 2010: “Mobil İmzaya İlişkin Sektör Duyurusu”
(Duyuru No: 2010/19) ile sigorta, reasürans ve emeklilik şirketleri
tarafından mobil imza ile Hazine Müsteşarlığı’na iletilebilecek
tablolar ve gönderim yöntemi hakkında bilgi verilmiştir.
6 Temmuz 2010: “Sigorta ve Reasürans Şirketleri ile Emeklilik
Şirketlerinin Teknik Karşılıklarına ve Bu Karşılıkların Yatırılacağı
Varlıklara İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin
Yönetmeliğin Yürürlük Tarihi Hakkında Sektör Duyurusu” (Duyuru
No: 2010/22) ile Aktüeryal Zincirleme Merdiven Metodu’nda
yapılacak değişikliklerin 30 Eylül 2010 tarihi itibarıyla yürürlüğe
gireceği bildirilmiştir.
7 Temmuz 2010: “Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketlerince
SGS Kapsamında Raporlanan Bazı Tablolara İlişkin Sektör
Duyurusu” (Duyuru No:2010/21) ile sigorta, reasürans ve
emeklilik şirketlerince Sigortacılık Gözetim Sistemi (SGS)
kapsamında raporlanan tablolarda 30 Haziran 2010 tarihinden
itibaren geçerli olmak üzere uygulanacak değişikliklere ilişkin
açıklamalar yapılmıştır.
20 Eylül 2010: “Sigorta ve Reasürans Şirketleri ile Emeklilik
Şirketlerinin Teknik Karşılıklarına ve Bu Karşılıkların Yatırılacağı
Varlıklara İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin
Yönetmelik Hakkında Açıklamalara İlişkin Sektör Duyurusu”
(Duyuru No: 2010/29) ile 28 Temmuz 2010 tarihli ve 27655
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Sigorta ve
Reasürans Şirketleri ile Emeklilik Şirketlerinin Teknik Karşılıklarına
ve Bu Karşılıkların Yatırılacağı Varlıklara İlişkin Yönetmelikte
Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik”in kazanılmamış primler
karşılığı, muallak tazminat karşılığı ve dengeleme karşılığı başlıklı
maddelerine ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
5.2
Özel Emeklilik Sistemleri ile İlgili
Gelişmeler
Makedonya Fonlanmış Emeklilik Sistemleri Denetim Kurumu
Destek Projesi
Avrupa Birliği katılım öncesi yardım programı (IPA) kapsamında,
Makedonya Fonlanmış Emeklilik Sistemleri Denetim Kurumu’na
(MAPAS) teknik yardım sağlamayı amaçlayan destek projesine
EGM’nin de dahil olduğu konsorsiyum hizmet sağlayıcı olarak
seçilmiştir. EGM, BNB Danışmanlık ve Hacettepe Üniversitesi’nin
oluşturduğu konsorsiyum proje için başvuran toplam 8 aday
arasından finale kalarak proje için uygun bulunmuştur.
Makedonya’da 1 Ocak 2003 tarihinden itibaren işgücü piyasasına
girenler için zorunlu olan ikinci basamak emeklilik sistemi,
bireysel hesaplarda izlenen birikimlerin özel emeklilik şirketleri
tarafından yönetilmesi esasına dayanmaktadır. 2002 Temmuz
ayında kurulan MAPAS katılımcıların hak ve menfaatlerini
korumak amacı ile emeklilik şirketleri ve emeklilik fonlarının
denetlenmesi görevini yürütmektedir.
İlgili proje, Kurumun iş süreçleri ve denetleyici aktivitelerinin,
personel yetkinliğinin geliştirilmesi, fonlanmış emeklilik
sistemlerinin düzenleyici ve denetleyici otoritesi olarak uzun
dönemli istikrarının sağlanması amaçlarını taşımaktadır. Bu
kapsamda stratejik iş planlarının oluşturulması, risk bazlı denetim
sistemi altyapısının hazırlanması, bilgi yönetim sistemleri ve
güvenlik unsurlarının geliştirilmesi konularında çalışmalar
yapılacaktır.
Uluslararası Organizasyon Üyelikleri
Ülkemizi temsilen Hazine Müsteşarlığı, Uluslararası Özel Emeklilik
Düzenleyici ve Denetleyicileri Kuruluşu (IOPS) üyeliğinin
yanı sıra, aynı kuruluş nezdinde, İcra Komitesi üyeliğini de
sürdürmektedir. Diğer uluslararası kurumlarla olan programların
koordinasyonunun sağlanması, üyelerin oylarına sunulacak
emeklilik denetleme konularında prensip, standart ve iyi uygulama
örneklerine yorum ve tavsiye verilmesi, alt komitelerin çalışma
programlarının ve bütçelerinin ön onayı, üye başvurularının
değerlendirilmesi, mali kaynakların doğru muhasebeleştirilmesi
Komitenin görevleri arasında yer almaktadır. Bunun dışında
Hazine Müsteşarlığı, OECD nezdinde Özel Emeklilik Çalışma
Grubu büro üyeliğini de yürütmektedir.
Kafkaslar ve Orta Asya Ülkeleri Çalıştayı
Hazine Müşteşarlığı ve IOPS işbirliği ile düzenlenen ve ülkemizin
ev sahipliğini yaptığı Kafkaslar ve Orta Asya Ülkeleri Çalıştayı,
25–26 Şubat 2010 tarihlerinde İstanbul’da Azerbaycan, Beyaz
Rusya, Gürcistan, Kırgızistan, Moğolistan, Tacikistan temsilcileri,
Kanada, Maldivler’den uzmanlar ve IOPS üye ülkelerinden
Arnavutluk, Avustralya, Şili, Macaristan, Kazakistan, Ukrayna’nın
katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Toplantıda, bölgede gelişmekte
olan özel emeklilik sistemleri için etkin ve sağlam bir denetim
altyapısının oluşturulması için gerekli konular tartışılmış,
bölgedeki sorunlar dile getirilmiş, diğer ülkelerin tecrübeleri ilgili
bölge temsilcileri ile paylaşılmıştır.
Özel Emeklilik Sistemleri ile İlgili Yayınlar
2010 yılında Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD)
başta olmak üzere uluslararası kuruluşlar tarafından özel emeklilik
alanında hazırlanan yayınlardan seçilmiş olanlar hakkında detaylı
bilgi aşağıda sunulmaktadır.
OECD Yayınları
2009 Yılı Emeklilik Fonları Yatırım Düzenlemeleri Araştırması
Bu araştırma, 2009 sonu itibarı ile OECD ülkelerinde ve bazı OECD
üyesi olmayan ülkelerde emeklilik fonları yatırım sınırlamalarını
incelemektedir. Toplanan bilgiler, emeklilik fonları ile finanse
edilen tüm emeklilik planı türlerini kapsamaktadır.
Emeklilik Piyasaları, Sayı 7
2008 yılında yaşanan ekonomik kriz sonrasında, 2009 yılında
özel emeklilik piyasalarındaki toparlanma eğilimleri ilgili veriler
eşliğinde gösterilmektedir.
Mali Piyasalarda Eğilimler, Sayı 98–99
OECD’nin süreli yayınların biri olan Mali Piyasalarda Eğilimler,
önemli yerel ve uluslararası mali piyasalarda son altı ay içinde
yaşanan eğilimleri ve gelişmeleri incelemektedir. Mali sektörde
ve mali piyasalarda yapısal konular ve gelişmeler hakkında
altyapısal bilgi ve analizler sunmaktadır. Yayının 98. sayısında,
“özel emeklilik sistemlerinde tüketicilerin korunması” ve farklı
yatırım stratejilerinin farklı yapılardaki emeklilik birikimlerinin
ödeme aşamalarındaki etkilerini inceleyen “belirlenmiş katkı
esaslı sistemlerde önceden belirlenmiş yatırım stratejilerinin
değerlendirilmesi” başlıklı bölümler bulunmaktadır.
Dünya Bankası Yayınları
Emeklilik Fonları Performans Ölçümü
Fonlanmış emeklilik sistemlerinin yatırım performansının
“standart mean variance” yöntemi ile ölçülmesi ile başlayan
kitap, ilgili metodun sınırlarına ilişkin tartışmalarla devam
etmektedir. Emekliliğe özel karşılaştırma ölçütlerinin belirlenmesi
yöntemi ile yapılabilecek daha faydalı ve anlamlı performans
değerlendirmesinin önemi vurgulanmıştır. Kitap, performans
ölçümü konusunda yeni yaklaşımlar ve ekonomik krizin emeklilik
fonlarına etkileri konularında uzmanlar tarafından yapılan yorum
ve gözlemleri de içermektedir.
85
Bireysel Emeklilik
Sisteminden Seçilmiş
Konular
6
6.1
Vergi Teşviği Kullanımı
6.2
Vergi Teşviği Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
6.3
Masraf Kesinti Oranları
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİNDEN SEÇİLMİŞ KONULAR
6.1
Vergi Teşviği Kullanımı
2010 yılında 3.398 katılımcı aranarak vergi teşviğini kullanıp
kullanmadıkları sorulmuş, kullanmayanların nedenleri hakkında
bilgi alınmış ve gerektiğinde katılımcılar bilgilendirilmiştir.
Bireysel Emeklilik Sistemi’nde, katkı payı ödeme aşamasında
sağlanan vergi teşviğiyle, sisteme yatırılan katkılar, belli limitler
dahilinde kişinin vergi matrahından indirilebilmekte, böylece
katılımcı hem vergi limitlerine daha geç ulaşarak, hem de vergiye
tabi gelirini azaltarak vergi indirimi elde edebilmektedir.
Araştırmada öne çıkan konulardan bir tanesi, katılımcıların
çalışma durumlarına göre vergi teşviği kullanımlarının önemli
ölçüde değişiklik göstermesi olmuştur, ki bu durum vergi teşviği
sisteminin doğasından kaynaklanmaktadır. Ücretli olarak çalışan
katılımcılar, her ay ücretleri üzerinden gelir vergisi ödediklerinden,
katkı paylarını gelir vergisinden indirme olanakları bulunmaktadır.
Serbest meslek sahipleri ise, yıl sonundaki gelirlerini beyan
ettiklerinden, vergi teşviği kullanımı o yıl vergiye tabi matrahın
oluşmasına bağlı olmaktadır. Ev hanımları ise, gayrimenkul veya
menkul kıymetlerden elde ettikleri gelirlerden vergi matrahı
oluşması halinde veya vergi mükellefi olan eşleri vasıtasıyla vergi
teşviğinden faydalanabilmektedir.
Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM), EGM Çalışma Esasları
Yönetmeliği’nin 14. maddesine istinaden katılımcılarla doğrudan
veya dolaylı iletişim kurarak anket, inceleme, araştırma ve
benzeri çalışmalar yapabilmektedir. Bu görev doğrultusunda EGM
bünyesinde 2008 yılında kurulmuş olan İletişim Merkezi, 2010
yılında da bireysel emeklilik sisteminin geliştirilmesi amacıyla
sistemdeki katılımcıların eğilimlerini belirlemek üzere anket ve
araştırma çalışmalarına devam etmiştir.
Bu merkezin 2010 yılında tekrarladığı araştırmalardan biri de
Vergi Teşviği Kullanımı ve Karşılaştırması olmuştur. Bu kapsamda,
Çalışma Durumuna Göre Vergi Teşviği Kullanımı
70
%60
2009
60
50
Oran (%)
88
2010
%47
40
%34
30
%22
%16
20
%15
10
0
Ücretli
Serbest meslek
Ev hanımı
Örneklem: 2009-2010 döneminde aranan 7.322 bireysel sözleşme sahibi katılımcı.
Yukarıdaki grafikte, vergi teşviğinin kullanımını araştırmak
ve gerektiğinde katılımcıları bilgilendirmek amacıyla yapılan
aramaların sonuçları, 2009 yılında yapılan anketlerle karşılaştırmalı
olarak verilmektedir. 2009 yılında 3.924, 2010 yılında ise 3.398
bireysel katılımcı ile telefon yoluyla anket yapılmıştır. Görüşme
yapılan katılımcılarda en az 1 yıldır sistemde olma ve en az 3 kez
katkı payı ödeme şartı aranmıştır.
Bu ankete göre, çalışma durumunu ücretli (özel sektör ve
kamu) olarak belirten katılımcıların 2009’da %47’si, 2010’da ise
%60’ı vergi avantajından yararlandığını belirtmiştir. Aynı şekilde
serbest meslek sahibi olan katılımcılarda da 2009 ve 2010 yılları
dikkate alındığında vergi teşviğinin kullanımı %22’den %34’e
yükselmiştir. Kendilerini ev hanımı olarak niteleyen katılımcıların
ise kullanımında büyük bir değişiklik olmamış ve kullanım %15
civarında kalmıştır.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
Örneklemdeki Katılımcıların Çalışma Durumu
50
%46
45
2009
%41
2010
40
Oran (%)
35
%32
30
%25
25
20
%18
15
%15
%13
10
%8
5
0
%1
Ücretli
Serbest meslek
Ev hanımı
Emekli/Çalışmıyor
%1
Diğer
Örneklem: 2009-2010 arasında döneminde 7.322 bireysel sözleşme sahibi katılımcı.
Örneklemdeki katılımcıların çalışma durumuna bakıldığında ise
2009 yılına göre, 2010 yılında ücretli ve serbest meslek erbabı
olan katılımcıların ağırlığının azaldığı, ev hanımı ve emekli/
çalışmayan grubun ağırlığının ise arttığı görülmektedir. Bireysel
katılımcılarda vergi teşviği kullanımının 2010 yılı itibarıyla yaklaşık
%37 civarında olduğu hesaplanmaktadır.
6.2
Vergi Teşviği Hakkında Sıkça Sorulan
Sorular
Katkı payı ödeme aşamasındaki vergi teşviğinden kimler
yararlanabilir?
Teşvikten yararlanabilmek için katılımcının ya da eşi adına
katkı payı ödeyen kişinin öncelikle gelir vergisi mükellefi olması
gerekmektedir. Gelir vergisi mükellefi olmayan kişiler vergi
teşviğinden yararlanamazlar. Teşvikten yararlanacak kişinin
kendi adına ya da eşi adına katkı payı ödediği en az bir bireysel
emeklilik sözleşmesi olmalıdır.
katkı payının en son tabi olduğu vergi dilimi olan %27 ile çarpımı
sonucu 972 TL avantaj elde edecektir.
Vergi teşviğinden dolayı elde ettiğim kazanç ne kadar?
Nasıl hesaplayabilirim?
Brüt ücretinizin tutarına ve tabi olunan vergi dilimine göre,
ödediğiniz katkı payının %15’i ile %35’i arasında değişen bir
bölümü kadar net maaşınızda artış olacaktır. Vergi teşviğinizi,
ödeyeceğiniz katkı payı tutarını ilgili dönemde tabi olduğunuz
en son vergi dilimi ile ilişkili gelir vergisi oranı ile çarparak
hesaplayabilirsiniz. Örneğin ayda 300 TL katkı payı ödeyen ve
brüt ücreti 3.000 TL olan bir kişi, ödediği 3.600 TL tutarındaki
Vergi matrahından indireceğim katkı payı tutarında limit var mı?
Evet. İndirim yapılacak katkı payı tutarı, ücretliler için katkı
payının ödendiği ayda elde edilen brüt ücretin %10’unu, yıllık
beyanname verenler içinse beyan edilen gelirin %10’unu
aşamaz. Bu limitler dahilinde kalsa bile, yıllık toplamı, brüt
asgari ücretin yıllık tutarının üstünde kalan katkı payları vergi
indiriminde kullanılamaz. Diğer şahıs sigortaları için de prim
ödenmesi halinde matrahtan indirim konusu yapılabilecek primler
ile katkı payı toplam tutarı brüt ücretin %10’u ile sınırlıdır. Şahıs
Ancak katılımcının dahil olduğu son vergi diliminin katkı payı
ödemeleri nedeniyle değiştiği, yani bir üstteki dilime geçişinin
vergi indirimi nedeni ile gerçekleşmediği durumlarda içinde
bulunulan her iki vergi oranının da hesaba dahil edilmesi
gerekmektedir.
89
90
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİNDEN SEÇİLMİŞ KONULAR
sigorta primleri için indirim konusu yapılacak tutar brüt ücretin
%5’i ile sınırlıdır. Ayrıca, işverenin ve çalışanın ödediği ve vergi
indiriminde kullanılacak prim ve katkı payı tutarları toplamı
da ilgili limiti aşamaz. İndirimin kimin tarafından kullanılacağı
taraflarca serbestçe belirlenir.
Ücretli olarak çalışıyorum. Vergi teşviğinden nasıl
yararlanabilirim?
Katkı payınızı ödediğinize ilişkin belgeyi işyerinizin ilgili birimine
(personel, insan kaynakları, muhasebe) ödeme yaptığınız dönem
içinde teslim etmeniz yeterli. Teslim tarihi ile ilgili detaylı bilgiyi
işyerinizin ilgili biriminden edinebilirsiniz.
Şirket
sahibiyim.
Vergi
teşviğinden
nasıl
yararlanabilirim?
Beyanname verdiğiniz yıl içinde ödediğiniz katkı payına ilişkin
makbuzları muhasebecinize gelir vergisi beyannamenize
eklenmek üzere teslim edebilirsiniz.
Hangi belgelerle vergi teşviğinden yararlanabilirim?
Adınız-soyadınız, ödeme döneminiz, ödenen katkı payı tutarınız,
ödeme yapılan emeklilik şirketinizin unvanı ve ödemenizin
türüne (bireysel emeklilik katkı payı) ait bilgileri içeren banka
dekontlarınızı, otomatik para çekme makinesi makbuzlarını,
kredi kartı ekstrelerini veya posta çeklerini işyerinizin ilgili
birimine teslim ederek vergi teşviğini kullanabilirsiniz. Emeklilik
sözleşmesinin bir fotokopisini işvereninizin ilgili birimine
verdikten sonra, faks veya e-posta yoluyla size gönderilen
makbuz örnekleri ile internetten yapılan ödemelere ilişkin çıktılar
da vergi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilir.
Emeklilik şirketlerinin tümü katılımcılarına internet siteleri
üzerinden makbuzlara ulaşma imkanı sağlamaktadır. Ayrıca
emeklilik şirketlerinin çağrı merkezlerini arayarak makbuzlarınızın
gönderilmesini isteyebilirsiniz.
Katkı payı makbuzumu hangi tarihe kadar işverene
teslim etmeliyim?
Vergi teşviği, katkı payının ödendiği ayda ve gelirin elde edildiği
dönem ile ilişkiliyse kullanılabilir. Katkı payı ödeme belgenizin
teslim zamanını öğrenmek için kurumunuzun ilgili birimine
başvurmanız gerekmektedir.
İşyerimde ücret hesaplamasını yapan birim bunlarla
uğraşamam diyerek verdiğim ödeme makbuzunu kabul
etmiyor. Ne yapabilirim?
Vergi teşviğini kullanmak size tanınan yasal bir haktır. Yasal
hakkınızı kullanmanıza engel olamayacağından işyerinizin ilgili
birimlerinin gerekli düzenlemeleri yapması gerekmektedir. Sonuç
alamamanız durumunda, Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı
ile iletişime geçerek şikayet süreci hakkında bilgi alabilirsiniz.
Katkı paylarımı 6 aylık dönemlerde ödüyorum. Ödeme
yaptıktan 3 ay sonra ödeme makbuzumu işyerime teslim
ettim. Vergi teşviğini nasıl kullanabilirim?
Ödediğiniz katkı payları, makbuz teslim tarihinizden sonraki 3
ayda Kanunla belirlenen limitler dahilinde olması kaydıyla vergi
matrahınızdan indirim konusu yapılabilir.
Aylık brüt ücretiniz 3.000 TL iken 6 aylık döneme ilişkin 600
TL tutarındaki katkı payı tutarınızı Ocak ayında öder ancak
Nisan ayında makbuzunuzu teslim ederseniz, kalan 3 aya ilişkin
katkı payı tutarının her aya karşılık gelen bölümü (200 TL) brüt
ücretinizin %10’unun altında kalacak ve kalan aylarda indirim
konusu yapılabilecektir. İlgili makbuzu Haziran ayında teslim
etmeniz durumunda ise, vergi teşviğinden yararlanabileceğiniz
tutar, 300 TL ile sınırlı olacaktır.
İşverenimle net ücret üzerinden anlaştım. Vergi
teşviğinden yine de yararlanabilir miyim?
Evet. Vergi indiriminden kaynaklanan avantaj size yansıtılacak,
net ücretinizde artışa yol açacaktır. Örneğin, 3.000 TL net maaş
alıyorsanız, brüt ücretinizin %10’u olan 411 TL katkı payını
Ocak ayında yatırmanız ve ilgili belgeleri işyerinizin ilgili birimine
süresi içinde teslim etmeniz durumunda, net maaşınızda 62 TL
artış olacaktır. İlerleyen aylarda, değişen brüt ücretinize göre
avantajınız da değişecektir.
Ücretimi peşin alıyorum. Katkı payı ödediğimde ilgili
ayın maaşı çoktan hesaplanmış oluyor. Avantajdan nasıl
yararlanabilirim?
Ücretinizi peşin alıyorsanız, verdiğiniz makbuz bir sonraki aya
ilişkin ücretinizde indirim konusu yapılır.
Şirket ortağıyım. Eşim ve kendi adıma ödediğim katkı
payları için vergi teşviğinden yararlanabilir miyim?
Evet. Şirket ortağı ya da kurucusu iseniz kendiniz ve eşiniz adına
ödediğiniz katkı paylarını yıllık vergi beyannamesinde “şahıs
ve bireysel emeklilik sigorta primleri” satırına yazarak beyan
ettiğiniz gelirden indirebilirsiniz. Örneğin vergiye tabi geliriniz
20.000 TL ise, kendiniz ve/veya eşiniz adına ödediğiniz toplam
2.000 TL’yi %20 gelir vergisine tabi olan vergi matrahınızdan
indirerek 400 TL vergi teşviği elde edebilirsiniz. Ancak, ilgili
katkı payı tutarını ticari kazancınızın tespitinde gider olarak
indiremezsiniz.
Serbest bölgede çalışıyorum. Katkı payı ödemelerimi
vergi indiriminde nasıl kullanabilirim?
İstihdam ettikleri personele ödediği ücretler gelir vergisinden
istisna olan bir kurum bünyesinde çalışıyorsanız, herhangi bir
gelir vergisi matrahınız oluşmadığından vergi teşviğiniz da
olmayacaktır. Diğer gelirleriniz için beyanname veriyorsanız,
ödediğiniz katkı payı tutarınızı beyana tabi gelirinizden indirerek
avantajdan yararlanabilirsiniz.
Çalışanlarımız adına katkı payı ödüyoruz. Nasıl bir
avantajımız olur?
Çalışanlarınız adına ödediğiniz katkı payı tutarını ticari kazancınızın
tespitinde gider olarak indirebilirsiniz. Ancak çalışanlarınızın
vergi matrahından indirebileceği kendi ödedikleri katkı payı
tutarı ile sizin indirim konusu yaptığınız katkı payı toplamının
brüt asgari ücretin yıllık tutarını ve ilgili aydaki brüt ücretin
%10’unu aşamayacağını, hayat, ölüm, kaza, hastalık, sakatlık,
işsizlik, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta poliçelerine
ödenen primler için belirlenen %5’lik sınırın da %10’luk limit
içinde değerlendirilmesi gerektiğini unutmayın.
Aylık toplamı asgari ücretin %30’unu geçmeyen bireysel emeklilik
katkı payı tutarları prime esas kazanca dahil edilmez. Bu limiti
aşan tutar, brütleştirilerek SGK matrahına dahil edilir.
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
6.3
Masraf Kesinti Oranları
Tanımlanmış katkı esaslı emeklilik sistemlerinde katılımcının
birikimlerini doğrudan etkileyen masraf oranları, emeklilik
sisteminin denetleyicileri tarafından da karşılaştırma amaçlı
kullanılmaktadır.
Masraf kesinti oranını, diğer tüm şartlar eşit olmak kaydıyla,
yapılan kesintilerin toplam kesintisiz birikime oranı olarak da
tanımlamak mümkündür. Bu tanıma göre masraf kesinti oranı
aşağıdaki formülle hesaplanmaktadır.
Kesintisiz Birikim-Kesintili Birikim
Masraf Kesinti Oranı =
Kesintisiz Birikim
Eşdeğer yıllık kesinti, süre sonunda elde edilen birikime
ulaşılırken uygulanan, Fon İşletim Gideri kesintileri dahil tüm
kesintilerin oluşturduğu toplam kesinti yükünün yıllık tek bir
kesintiye indirgenerek hesaplanmasıdır.
Dünyada emeklilik sistemleri incelendiğinde genellikle, gönüllü
sistemlerde zorunlu sistemlere göre kesinti oranlarının daha
yüksek olduğu görülmektedir. Ayrıca, henüz yeterli büyüklüğe
ulaşmamış sistemlerin doygunluğa ulaşmış sistemlere göre, az
sayıda hizmet sağlayıcının olduğu sistemlerin rekabetin yaşandığı
sistemlere göre kesintilerinin daha yüksek olduğunu söylemek
mümkündür. Öte yandan, masraf kesinti oranlarının, katkılar
üzerinden alınan yönetim gideri kesintisi ya da sisteme girişte bir
kez alınan giriş aidatı gibi kesintilere kıyasla, varlıklardan alınan
fon işletim giderlerine daha duyarlı olduğu görülmektedir.
Aşağıdaki grafikte, yatırımcının yıllık 1.200 TL olmak üzere 20
yıllık bir tasarruf süreci içinde olduğu ve yatırımın yılda %8 (fon
işletim gideri kesintisi öncesi) getiri sağladığı varsayılmakta ve
masraf kesinti oranı hesaplanmaktadır. Giriş aidatları, sonuçları
çok az etkilediğinden, göz ardı edilmiştir.
Buna göre, %4 yönetim gideri kesintisi ve yıllık %2 bir fon
işletim gideri kesintisine tabi olan bir yatırımcının birikimi, 20
yılda %20-%30 arasında masraf kesinti oranına tabi olmaktadır.
31.12.2010 tarihi itibarıyla BES’te geçerli olan ortalama yönetim
gideri kesintisi (%4) ve yıllık fon işletim gideri kesintisi (%2,28)
kullanıldığında ise masraf kesinti oranı %27,5 olmaktadır.
Ancak bu yaklaşım, bazı kısıtlayıcı varsayımlar kullandığından
dolayı eleştiri de almaktadır. Yatırım ve katkı payı aşamasındaki
vergi teşviklerini göz önüne almaması ve alternatif yatırım
aracında (pratikte var olmayan) kesintisiz getiriyi kullanması
başlıca eleştiri noktalarını oluşturmaktadır.
Öte yandan emeklilik sistemlerinin karmaşık yapısından dolayı,
sunulan hizmet ve faydalar, vergi teşvikleri gibi konular ülkeler
ve sistemler arasında farklılık göstermekte ve tüm büyüklükleri
tek bir oranla (masraf kesinti oranı) ifade eden bir yaklaşımla,
tüm bu karmaşık yapıların karşılaştırmalı incelenmesi her zaman
mümkün olmamaktadır.
Kesinti Tiplerine Göre Masraf Kesinti Oranının Değişimi
%0-%10
%20-%30
%10-%20
%30-%40
Masraf Kesinti Oranı (20 yıllık)
3,0
2,5
2,0
1,5
1,0
0
1
2
3
4
5
6
Yönetim Gideri Kesintisi (%)
7
8
Yıllık Fon İşletim Gideri Kesintisi
3,5
91
7
Emeklilik Şirketleri
Almanağı
Pension Companies’
Almanac
94
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
EMEKLİLİK ŞİRKETLERİ ALMANAĞI
Emeklilik Şirketi İletişim Bilgileri/Pension Company Contact Details
Genel Müdürlük/Headquarters
AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş.
Telefon, Faks/Telephone, Fax
Abide-i Hürriyet Cad. Bolkan Center No: 211 K: 2-3 34381
Şişli, İSTANBUL
(212) 368 17 00, (212) 291 06 22 - 23
WEB Sitesi/WEB Site
www.aegon.com.tr
Adres/Address
Toplam Sermaye Tutarı (TL)/Total Capital (TL)
133.000.000
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
AEGON TURKEY HOLDING B.V. %100,00
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
AEGON WONINGEN NOVA B.V. %0,00
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
AEGON INTERNATIONAL B.V. %0,00
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
USFH - NEZAM B.V. %0,00
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
AEGON TSJECHIE HOLDING B.V. %0,00
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
Emeklilik Şirketi İdari Kadrosuna İlişkin Bilgiler/Executive Staff
Yönetim Kurulu Başkanı/Chief Executive Officer
Dr. Gabor Tibor KEPECS
Yönetim Kurulu Başkan Vekili/Deputy Chief Executive Officer
Michal Kazimierz BIEDZKI
Üyeler/Members
Venelin Angelov YANAKIEV, Peter Zoltan MAHIG, Gabor Andras
HAVAS, Uğur TOZŞEKERLİ
Genel Müdür/General Manager
Uğur TOZŞEKERLİ
Telefon, Faks/Telephone, Fax
(212) 368 17 03, (212) 291 06 22
e-mail Adresi/e-mail Address
[email protected]
Atanma Tarihi/Date of Appointment
30 Temmuz 2008/ July 30, 2008
Genel Müdür Yardımcıları/Assistant General Managers
Zeka BİRMAN, Cenk GÜRER, Tankut EREN,
Özge BÜYÜKUĞURLU
Koordinatör/Coordinator
Emeklilik Branşı Ruhsat Tarihi/Date of Pension Operation License
1 Ağustos 2003/ August 1, 2003
Emeklilik Şirketi İletişim Bilgileri/Pension Company Contact Details
AVIVASA EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş.
Genel Müdürlük/Headquarters
Telefon, Faks/Telephone, Fax
Saray Mah. Küçüksu Cad. Akçakoca Sok. No: 8 34768
Ümraniye, İSTANBUL
(216) 633 33 33, (216) 634 38 88
WEB Sitesi/WEB Site
www.avivasa.com.tr
Adres/Address
Toplam Sermaye Tutarı (TL)/Total Capital (TL)
35.779.197
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
HACI ÖMER SABANCI HOLDING A.Ş. %49,83
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
AVIVA INTERNATIONAL HOLDINGS LIMITED %49,83
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
DİĞER/ OTHER %0,34
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
Emeklilik Şirketi İdari Kadrosuna İlişkin Bilgiler/Executive Staff
Yönetim Kurulu Başkanı/Chief Executive Officer
Zafer KURTUL
Yönetim Kurulu Başkan Vekili/Deputy Chief Executive Officer
Andrea MONETA
Üyeler/Members
Hakan AKBAŞ, David Angulo RUBIO, Ertan FIRAT, Meral EREDENK,
Adam Jack USZPOLEWICZ, Hayri ÇULHACI
Genel Müdür/General Manager
Meral EREDENK
Telefon, Faks/Telephone, Fax
(216) 633 33 33, (216) 634 31 22
e-mail Adresi/e-mail Address
[email protected]
Atanma Tarihi/Date of Appointment
31 Ekim 2007/ October 31, 2007
Genel Müdür Yardımcıları/Assistant General Managers
Selim AVŞAR, Mustafa Fırat KURUCA, Ali Önder LÜLÜ, Berkant
DİŞCİGİL, Emre GÜNERMAN
Emeklilik Branşı Ruhsat Tarihi/Date of Pension Operation License
7 Temmuz 2003/ July 7, 2003
Individual Pension System 2010 Progress Report
PENSION COMPANIES’ ALMANAC
ALLIANZ HAYAT VE EMEKLİLİK A.Ş.
ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş.
Bağlarbaşı, Kısıklı Cad. No: 13 34662
Altunizade, İSTANBUL
(216) 556 66 66, (216) 556 67 77
İş Kuleleri Kule 2 Kat: 16-18-19-20 34330
Levent, İSTANBUL
(212) 317 70 70, (212) 317 70 77
www.allianz.com.tr
www.anadoluhayat.com.tr
20.000.000
250.000.000
ALLIANZ GROUP %86,00
TÜRKİYE İŞ BANKASI A.Ş. %62,00
TOKIO MARINE AND NICHIDO FIRE INSURANCE CO. LTD. %11,00
ANADOLU ANONİM TÜRK SİGORTA ŞİRKETİ %20,00
ALLIANZ SİGORTA A.Ş. %2,00
MİLLİ REASÜRANS T.A.Ş. %1,00
DİĞER/ OTHER %1,00
HALKA ARZ %17,00
Dr. Rüşdü SARAÇOĞLU
Mahmut MAGEMİZOĞLU
Enrico CUCCHIANI
Salih KURTULUŞ
Klaus DUHRKOP, Candemir ÖNHON, M. Kemal OLGAÇ, Tadaharu UEHARA, Cornelius
Alexander Ioannis ANKEL, Lars HEIBUTZKI, Ahmet TURUL, Ömür ŞENGÜN
Mete UĞURLU, A. Yavuz EGE, Yalçın SEZEN, Emre DURANLI, Ömer KARAKUŞ,
A. Erdal ARAL, Nilgün İSKENDER
Ömür ŞENGÜN
Mete UĞURLU
(216) 556 60 36, (216) 556 67 56
(212) 317 70 03, (212) 279 05 01
[email protected]
[email protected]
19 Nisan 2010/ April 19, 2010
30 Ocak 2006 / January 30, 2006
Arzu GÜLER, Ayşegül OKTAY, Melda ŞUAYİPOĞLU, Solmaz ALTIN,
Tolga GÜRKAN
Uğur ERKAN, Engin Murat YÜKSEL, Oğuz Haluk SOLAK,
Orhan BOZKURT
1 Ağustos 2003/ August 1, 2003
7 Temmuz 2003/ July 7, 2003
Ayhan SİNCEK
DENİZ EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş.
ERGO EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş.
Salih Tozan Sok. Karamancılar İş Merkezi No: 16 A Blok 34394
Esentepe, İSTANBUL
(212) 370 15 00, (212) 336 33 76
Tophanelioğlu Cad. İsmail Zühtüpaşa Konağı No:11 34662
Altunizade, İSTANBUL
(216) 544 00 00, (216) 544 00 10
www.denizemeklilik.com.tr
www.ergoturkiye.com
24.500.000
60.000.000
DENİZBANK A.Ş. %99,86
ERGO GRUBU HOLDİNG A.Ş. %100,00
EURO SİGORTA A.Ş. %0,10
Andreas Matthias KLEINER %0,00
Ayla TOPRAK %0,01
Thomas Herbert SCHÖLLKOPF %0,00
Yeşim TOPRAK %0,01
Dr. Jochen Karl Friedrich MESSEMER %0,00
Sevgi TOPRAK TUNGA %0,01
Rainer Marcus HUBER %0,00
Dirk G. M. BRUNEEL
Mehmet Akın KOZANOĞLU
Hakan ATEŞ
Dr. Stefan PASTERNAK
Gökhan ERTÜRK, Gökhan SUN, Murat ÇELİK, Fatih ARABACIOĞLU,
R. Deniz YURTSEVEN
Recep AKKAYA, Sedef KORKMAZ, Zeynep Berna TÖREN
R. Deniz YURTSEVEN
Recep AKKAYA
(212) 370 15 03, (212) 336 33 76
(216) 544 01 01, (216) 544 01 13
[email protected]
30 Mart 2007/ March 30, 2007
26 Haziran 2009/ June 26, 2009
Fatih ÇELİK, Volkan TERZİOĞLU
Başak BİLAN ÜLKER, İbrahim Sabri ERDEM, Haşim KILIÇ
21 Mayıs 2009/ May 21, 2009
20 Ağustos 2008/ August 20, 2008
[email protected]
95
96
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
EMEKLİLİK ŞİRKETLERİ ALMANAĞI
Emeklilik Şirketi İletişim Bilgileri/Pension Company Contact Details
Genel Müdürlük/Headquarters
Adres/Address
Telefon, Faks/Telephone, Fax
FİNANS EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş.
Sahrayıcedit Mah. Halk Sok. No: 48 Kozyatağı 34734
Kadıköy, İSTANBUL
(216) 468 03 00, (216) 368 74 16
WEB Sitesi/WEB Site
www.finansemeklilik.com.tr
Toplam Sermaye Tutarı (TL)/Total Capital (TL)
40.000.000
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
FİNANSBANK A.Ş. %100,00
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
FİNANS PORTFÖY YÖNETİM A.Ş. %0,00
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
FİNANS FİNANSAL KİRALAMA A.Ş. %0,00
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
FİNANS YATIRIM MENKUL KIYMETLER A.Ş. %0,00
IBTECH Uluslararası Bilişim ve İletişim Teknolojileri Araştırma, Geliştirme,
Danışmanlık, Destek San. ve Tic. A.Ş. %0,00
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
Emeklilik Şirketi İdari Kadrosuna İlişkin Bilgiler/Executive Staff
Yönetim Kurulu Başkanı/Chief Executive Officer
Mehmet Ömer Arif ARAS
Yönetim Kurulu Başkan Vekili/Deputy Chief Executive Officer
Üyeler/Members
Leonidas THEOKLITOS, Adnan Menderes YAYLA, Erkin AYDIN, Ajlan SÖZÜTEK
Genel Müdür/General Manager
Ajlan SÖZÜTEK
Telefon, Faks/Telephone, Fax
(216) 463 03 43, (216) 368 74 16
e-mail Adresi/e-mail Address
[email protected]
Atanma Tarihi/Date of Appointment
4 Temmuz 2007/ July 4, 2007
Genel Müdür Yardımcıları/Assistant General Managers
Aşkın DÜŞÜNDERE, Tülay AKOVA, Ayfer SALTAN
Emeklilik Branşı Ruhsat Tarihi/Date of Pension Operation License
11 Nisan 2008/ April 11, 2008
Emeklilik Şirketi İletişim Bilgileri/Pension Company Contact Details
GROUPAMA EMEKLİLİK A.Ş.
Genel Müdürlük/Headquarters
Telefon, Faks/Telephone, Fax
Groupama Plaza Eski Büyükdere Cad. No: 2 34398
Maslak, İSTANBUL
(212) 367 67 67, (212) 367 68 68
WEB Sitesi/WEB Site
www.groupama.com.tr
Adres/Address
Toplam Sermaye Tutarı (TL)/Total Capital (TL)
54.874.831
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
GROUPAMA SA %37,37
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
GROUPAMA SİGORTA A.Ş. %43,50
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
GROUPAMA INVESTMENT BOSPHORUS HOLDING A.Ş. %10,02
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
T.C. ZİRAAT BANKASI PERSONEL VAKFI %9,11
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
TAREKS-TARIM ÜRÜNLERİ ARAÇ GEREÇ İTHALAT VE İHRACAT A.Ş. %0,00
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
M. Emin ATASAGUN %0,00
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
Emeklilik Şirketi İdari Kadrosuna İlişkin Bilgiler/Executive Staff
Yönetim Kurulu Başkanı/Chief Executive Officer
Pierre Paul Joseph Leon Marie Ghislain LEFEVRE
Yönetim Kurulu Başkan Vekili/Deputy Chief Executive Officer
Mehmet AYDOĞDU
Üyeler/Members
Gérard Jean Henri Michel JOALLAND, Jean-Louis Henri Jules LAFFRAT,
Alain Andre Felix BRUNET, Mümin AKYOL, Christian Louis COCHENNEC
Genel Müdür/General Manager
Ali Yılmaz YILDIZ
Telefon, Faks/Telephone, Fax
(212) 367 62 02, (212) 367 61 04
e-mail Adresi/e-mail Address
[email protected]
Atanma Tarihi/Date of Appointment
Genel Müdür Yardımcıları/Assistant General Managers
1 Ocak 2010/ January 1, 2010
Elisabeth GEHRINGER, Gündoğdu Şenol ÜNEN, Ramazan ÜLGER, Şebnem
ULUSOY, Esra BOZKURT
Emeklilik Branşı Ruhsat Tarihi/Date of Pension Operation License
1 Ağustos 2003/ August 1, 2003
Individual Pension System 2010 Progress Report
PENSION COMPANIES’ ALMANAC
FORTIS EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş.
GARANTİ EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş.
Eski Büyükdere Cad. No: 209 Tekfen Tower 34394
4. Levent, İSTANBUL
(212) 319 32 00, (212) 357 00 90
Mete Cad. No: 30 34437
Taksim, İSTANBUL
(212) 334 70 00, (212) 292 37 00
www.fortisemeklilik.com.tr
www.garantiemeklilik.com.tr
54.100.000
50.000.000
BNP PARIBAS ASSURANCE %100,00
T. GARANTİ BANKASI A.Ş. %84,90
CARDIFASSURANCE RISQUES DIVERS %0,00
EUREKO BV. %15,00
CARDIF ASSURANCE VIE %0,00
DİĞER/ OTHER %0,1
Jean-Bertrand Marie LAROCHE %0,00
Gerard Christian BINET %0,00
Jean-Bertrand Marie LAROCHE
Ergun ÖZEN
Gerard Cristian BINET
Gökhan ERÜN
Pascal Raymond PERIER, Philippe Marcel Antoine ALLEMAND, Pierre Jean Marie
de Portier de VILLENEUVE
Johannes Antonius NİJSEN, Hayrullah Murat AKA, Muammer Cüneyt SEZGİN,
Ali Fuat ERBİL, Mehmet SEZGİN, Erhan ADALI, Faruk Nafiz KARADERE
İzzet Cemal KİŞMİR
Erhan ADALI
(212) 319 32 00, (212) 357 00 90
(212) 334 70 15, (212) 292 38 01
[email protected] / [email protected]
[email protected]
23 Şubat 2011/ February 23, 2011
Sema AKÇA, Nazif Orhan PAMİR, Mehmet Sinan ERİŞEN, Ebru TAŞÇI
FİRUZBAY
19 Eylül 2005/ September 19, 2005
26 Ağustos 2003/ August 26, 2003
Cemşit TÜRKER, Ömer MERT, E. Yasemen KÖNE, Ahmet KARAMAN
7 Temmuz 2003/ July 7, 2003
ING EMEKLİLİK A.Ş.
VAKIF EMEKLİLİK A.Ş.
Arapcami Mah. Tersane Cad. No: 5 Karaköy 34420
Beyoğlu, İSTANBUL
(212) 334 05 00, (212) 252 77 98
Muallim Naci Cad. No: 22 34347
Beşiktaş, İSTANBUL
(212) 310 37 00, (212) 310 39 99
www.ingemeklilik.com.tr
www.vakifemeklilik.com.tr
45.000.000
26.500.000
ING Continental Europe Holdings B.V. %99,99
T. VAKIFLAR BANKASI T.A.O %53,90
DİĞER %0,01 (ING Verzekeringen Intertrust II BV- ING
GÜNEŞ SİGORTA A.Ş. %37,00
Verzekeringen Intertrust III BV- ING Verzekeringen Intertrust IV
VAKIFBANK PERSONELİ ÖZEL SOSYAL GÜVENLİK HİZMETLERİ VAKFI %1,00
BV- ING Verzekeringen Intertrust V BV)
VAKIF YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. %8,00
DİĞER/ OTHER %0,10
Rigt Hein KLIPHUIS
Hasan SEZER
John Thomas McCARTHY
Halim KANATÇI
Tankut Taner ÇELİK, Bram BOON, Jetse Frederik DE VRIES
M. İlker AYCI, Mehmet CANTEKİN, Arif DÜLGER, Mehmet BOSTAN
Jetse Frederik DE VRIES
Mehmet BOSTAN
(212) 334 05 01, (212) 251 31 62
(212) 310 37 37, (212) 310 39 99
[email protected]
[email protected]
17 Mart 2010/ March 17, 2010
29 Aralık 2010/ December 29, 2010
Süleyman Sarper EVREN, İhsan ÇEVİK
7 Temmuz 2003/ July 7, 2003
Türker GÜRSOY, Fahrettin BAYRAKTAR, Murat TANRIVERDİ
1 Ağustos 2003/ August 1, 2003
97
98
Bireysel Emeklilik Sistemi 2010 Gelişim Raporu
EMEKLİLİK ŞİRKETLERİ ALMANAĞI
Emeklilik Şirketi İletişim Bilgileri/Pension Company Contact Details
Genel Müdürlük/Headquarters
YAPI KREDİ EMEKLİLİK A.Ş.
Telefon, Faks/Telephone, Fax
Yapı Kredi Plaza A Blok Büyükdere Cad. 34330
Levent, İSTANBUL
(212) 336 76 00, (212) 336 79 79
WEB Sitesi/WEB Site
www.ykemeklilik.com
Adres/Address
Toplam Sermaye Tutarı (TL)/Total Capital (TL)
58.000.000
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
YAPI KREDİ SİGORTA A.Ş. %99,93
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
DİĞER/ OTHER %0,07
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
Sermayedarın Adı ve Hisse Oranı/Name and Share of Shareholder
Emeklilik Şirketi İdari Kadrosuna İlişkin Bilgiler/Executive Staff
Yönetim Kurulu Başkanı/Chief Executive Officer
Tayfun BAYAZIT
Yönetim Kurulu Başkan Vekili/Deputy Chief Executive Officer
Genel Müdür/General Manager
Alessandro M. DECIO
H. Faik AÇIKALIN, Ahmet Fadıl ASHABOĞLU, Marco CRAVARIO, Doç. Dr. S.Giray
VELİOĞLU (Murahhas Aza)
Taylan TÜRKÖLMEZ
Telefon, Faks/Telephone, Fax
(212) 336 77 45, (212) 336 77 55
e-mail Adresi/e-mail Address
[email protected]
Atanma Tarihi/Date of Appointment
1 Mayıs 2009/ May 1, 2009
Genel Müdür Yardımcıları/Assistant General Managers
Umur ÇULLU, Dr. S. Bülent ERİŞ
Emeklilik Branşı Ruhsat Tarihi/Date of Pension Operation License
7 Temmuz 2003/ July 7, 2003
Üyeler/Members
Bu raporda yayımlanan bilgiler, kaynak gösterilmek şartıyla izinsiz olarak tekrar yayımlanabilir ancak bilgilerin
ticari amaçla kullanımı EGM’nin yazılı iznine tabidir.
EGM bu raporun hazırlanması sırasında kullandığı veriler ya da dış kaynaklardan temin ettiği bilgilerdeki
hata ve eksikler ile basım hataları kapsamında mükellefiyet üstlenmez.
Sarıkanarya Sokak No:18 Yolbulan Plaza A Blok Kat: 1 Kozyatağı/İstanbul
Tel: (216) 571 66 00 Fax: (216) 571 66 01 www.egm.org.tr
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------