Yom Kipur kutlu olsun

.:. Temiz Yaþam .:. >>===>> Temiz Bir Dünya Ýçin...
Yom Kipur kutlu olsun
Editör : Nazl1 DOENYAS
03 10 2014
Umut, affedili_ ve onar1m günü YOM K0PUR
Yahudi takvimindeki en önemli ve kutsal gün olan Yom Kipur, bu y1l 3 Ekim Cuma ak_amüstü ba_l1yor.
^abatlar1n ^abat’1, Yahudi takvimindeki en önemli ve en kutsal gün olan Yom Kipur, y1l boyunca tutulan oruçlar
içinde Tora’da aç1k olarak belirtilen tek oruç günüdür1. Ro_ A_ana ile ba_layan ve ki_inin; Te_uva2, Tefila ve Tsedaka
ile Tanr1’ya yak1nla_maya çal1_t11 On Te_uva Günü- Aseret Yeme Te_uva’n1n doruk noktas1 olan Yom
Kipur’da tüm dünya Yahudileri Tanr1’ya kar_1 olan günahlar1n1 samimiyetle itiraf eder ve bunlar1n
affedilmesi için Tanr1’ya yalvar1p dua eder. 0nsanlar1n samimiyet ve dürüstlükle istedikleri ve buna karar verdikleri
her an daha iyiye doru dei_ebilecekleri ve kendilerini geli_tirebilecekleri mesaj1 veren Yom Kipur, bu y1l 3 Ekim Cuma
ak_amüstü ba_l1yor.
TAR0HTE 0LK YOM K0PUR
Tanr1’n1n yard1m1yla M1s1r’da esaretten kurtulan (Pesah) Yahudiler, çölde yedi haftal1k bir ar1nma ve
Tanr1’ya dönü_ döneminden sonra art1k Kutsal Tora’y1 almaya haz1r hale gelir. 6 Sivan (^avuot)’da
Tanr1’n1n Sesi ile On Emri duymaya ba_layan halk, bu yücelik kar_1s1nda ürker ve emirlerin devam1n1, Mo_e
Rabenu’nun örenip, kendilerine iletmesi için yalvar1r. Bunun üzerine Mo_e Rabenu, Tanr1’yla bulu_mak üzere
Sina Da1’na ç1kar. Peygamberlerinin, hesaplad1klar1 tarihte dönmediini gören Yahudi halk1 umutsuzlua kap1larak
kendileri ile Tanr1 aras1nda arac1l1k yapmak üzere bir ‘Alt1n Buza1’ yapar. K1rk gün k1rk gece sonra 17
Tamuz’da (^iva Asar BeTamuz) elinde On Emir tabletleri ile dadan inen Mo_e Rabenu, halk1n1n alt1n bir
buza1ya tapt11n1 görünce tabletleri k1rar.
Alt1n Buza1 günah1ndan sonra Mo_e Rabenu, halk1n1 yok etmemesi için Tanr1’ya yalvarmak üzere tekrar Sina
Da1’na ç1karak k1rk gün k1rk gece daha dada kal1r ve durmadan dua eder. 29 Av’da,
0srailoullar1’n1n ba1_lanaca1 sözünü alan Mo_e, dadan iner. Ertesi günü, Ro_ Hode_ Elul’de de, yeni On Emir
tabletlerini almak üzere Sina Da1’na tekrar ç1karak üçüncü kez k1rk gün ve k1rk gece dada kal1r. Tora’n1n sat1r
aras1 yorumlar1n1 içeren Midra_’a göre, Mo_e Rabenu, 10 Ti_ri günü, ikinci On Emir tabletleri ile dadan indiinde,
0srailoullar1’n1 i_ledikleri büyük günahtan ötürü pi_manl1k içinde oruç tutarken bulur. Tanr1, onlar1n bu pi_manl11n1 ve
tövbesini kabul ederek,10 Ti_ri gününü bütün 0srail halk1 ve gelecek nesiller için bir ba1_lanma ve af günü olarak ilan eder.
Yom Kipur’un esas amac1, insanlar1n kendilerini ruhsal olarak geli_tirmeleri, kendi içlerine, özlerine,
Tanr1’ya yak1nla_malar1 ve bu _ekilde birbirine bal1 olan ve birbirini etkileyen tüm yarat1lanlar1n
Tanr1’ya yakla_mas1na, cenneti _u an ya_ad11m1z fiziksel dünyaya getirmeye, cennet mutluluunu hayat1m1z1n
her an1na getirmeye katk1da bulunmalar1d1r.
0nsanlar1n samimiyet ve dürüstlükle istedikleri ve buna karar verdikleri her an daha iyiye doru dei_ebilecekleri ve kendilerini
geli_tirebilecekleri mesaj1 veren Yom Kipur, bu y1l 3 Ekim Cuma ak_amüstü ba_l1yor.
http://temizyasam.net/php
Joomla TR!
Oluþturma: 13 October, 2016, 02:50
.:. Temiz Yaþam .:. >>===>> Temiz Bir Dünya Ýçin...
1 “..Yedinci ay1n onunda-o gün, günahlar1n1z için Onar1m Günü’dür-sizin için kutsal bir bayram olacakt1r. Oruç
tutun ….”(Vayikra 23:27)
2 Te_uva (Tanr1’ya, özümüze dönü_), Tefila (Tanr1’ya balanmak) ve Tsedaka (Tanr1’n1n bize
ba1_lad1klar1n1 adaletli bir _ekilde da1tmak).
ADIM ADIM YOM K0PUR 5775-2014
KAPARA: Yom Kipur’dan önceki günlerde Kapara yapma âdeti vard1r. Geleneksel olarak canl1 bir tavuun ya da bir
miktar paran1n insan1n ba_1n1n üstünde döndürülüp, kapara duas1 edilerek kefaret olarak ilan edilmesidir. Kapara, Matan
Baseter (0212-2495664) gibi ilgili kurumlardan telefonla da yap1labilmekte, ismi verilen ki_iler için Kapara duas1
okunmaktad1r.
TSEDAKA: Tanr1’n1n bize da1tmam1z için verdiklerini adil bir _ekilde ihtiyaçl1lara ula_t1rmak, bizim görevimizdir.
Tsedaka vermek hem görevimizdir, hem bunu samimiyetle yapmak övgüye deer bir davran1_t1r. Ayr1ca hakk1m1zda
verilebilecek sert hükümleri iptal etme, hatta ölümden kurtarma gücüne sahiptir. “Tsedaka tatsil min amavet”.
TE^UVA: Pi_manl1k diye tercüme edilen Te_uva, asl1nda kendi özüne, Tanr1’ya Dönü_ anlam1n1 ta_1r. Bunun için önc
hatal1 davran1_lara son verilir. Daha sonra bu olumsuz davran1_lar için dürüstçe ve samimiyetle pi_manl1k duyulur. Bundan
sonraki ad1mda Tanr1’ya, sözlü olarak hatalar itiraf edilir. En son olarak da gelecekte bu olumsuz davran1_lar1
tekrar etmemeye dürüstçe niyet edilir. Bunlar sadece kul ile Tanr1 aras1ndaki hatal1 davran1_lar için geçerlidir. 0nsanlar
aras1ndaki yanl1_ davran1_lar için ilgili ki_ilerden özür dilemek gerekir.
ARAMIZDA OLMAYAN YAKINLARI Z0YARET ETME: Yom Kipur’dan önce mezarl1a gidip art1k aram1zda
olmayan yak1nlar1m1z1 ziyaret etme âdeti vard1r. Ayr1ca tsadiklerin mezarlar1n1 ziyaret etme ve dua etme âdeti de
vard1r.
Dua etmek için tsadiklerin mezar1n1 ziyaret eden ki_ilerin dualar1 bu tsadiklere deil, her zaman Tanr1’ya yönelik
olmal1d1r. Tanr1’dan, kendilerine, bu tzadiklerin liyakati hat1r1na merhamet ba1_lamas1 için dua etmelidirler.
EREV YOM K0PUR - 9 T0^R0 - BU YIL 3 EK0M CUMA
*Selihot: Yom Kipur’dan hemen önceki sabah, yine gün aarmadan önceki saatlerde yap1l1r.
*Yemek mitsvas1: Kipur’dan önceki gün ziyafet gibi yemek ve içmek kural1 vard1r. Bunlar1 bu kurala uyma niyetiyle
yapan ki_i, bu günde de oruç tutmu_ gibi kabul edilir.
*Mikve: Yom Kipur’dan önceki gün mikve’ye (Dini kurallara göre tabii sularla haz1rlanm1_ ar1nma havuzu)
girme âdeti vard1r. Bunun sebebi, y1l1n en kutsal gününe, dini olarak ar1nm1_ olarak girmektir. Dier bir sebebi ise,
mikveye dal1p, yeni domu_ bir insan olarak ç1kmakt1r. Aynen te_uva yapt1ktan sonra yeni bir insan olarak hayat1m1za
devam etme niyetinde olmam1z gibi.
* Seuda Hamafseket: Ak_amüstü “Oruca Ba_lama Yemei”, özenle haz1rlanm1_ ve zengin yemeklerle
donat1lm1_ bir sofrada yenilir.
Cuma olmas1na ramen yemekte Kidu_ duas1 yap1lmaz ve Amotsi duas1 ‘bir’ ekmekle yap1l1r (Çünkü
^abat’a girilmemi_tir, bu bir ^abat yemei deildir).
Bayram mumlar1n1n yak1lmas1: Güne_ batmadan önce bayram _erefine mumlar yak1l1r. Bu y1l Kipur, ^abat gününe denk
geldii için, mumlar1 yakt1ktan sonra _u dua söylenir: “Baruh Ata Ad.Elo-enu Meleh Aolam, A_er Kide_anu
Bemitzvotav Vetzivanu Leadlik ner _el ^abat ve _el Yom Hakipurim-Bizleri mitsvalar1 ile kutsayan ve bize ^abat ve Yom
Kipur mumlar1n1 yakma mitsvas1n1 veren, Evren’in Efendisi Tanr1’m1z, Sen Mübareksin.”
Bayram mumlar1 yak1lmadan yemek ve sonras1nda çay kahve vb bitmi_ olmal1d1r. Bu mumlar1n yan1nda 25 saat
boyunca yanacak bir mum daha yak1l1r. ^abat bitiminde Avdala, bu mumdan ate_ al1narak yap1l1r.
Çocuklar1n Kutsanmas1: Yom Kipur’da sinagoga gitmeden önce,art1k günün kutsall11 ba_lad11 ve merhamet ve
ba1_lay1c1l1k kap1lar1 aç1ld11 için, anne ve babalar1n, çocuklar1n1n ba_1n1n üzerine ellerine koyarak onlar1 kutsamas1
ve çocuklar1n1n ba_ar1s1 için dua etme adeti vard1r. (Dualar1n tam metni ve Türkçe aç1klamalar1-K0PUR s.46- Gözlem
yay1nlar1-www.gozlemkitap.com)
Yom Kipur yasaklar1: ^abat’ta yasak olan her _ey, Yom Kipur’da da yasakt1r. Buna ek olarak yakla_1k 25
http://temizyasam.net/php
Joomla TR!
Oluþturma: 13 October, 2016, 02:50
.:. Temiz Yaþam .:. >>===>> Temiz Bir Dünya Ýçin...
saat boyunca yemek, içmek, souk suyla da olsa y1kanmak, az1 çalkalamak e_ler aras1 ili_kide bulunmak, vücuda
ferahlat1c1 losyonlar sürmek, deri ayakkab1 giymek yasakt1r (deri kemer kullan1labilir).
*Arvit: Ak_am duas1nda sinagog beyazlara bürünür. Normalde ak_am duas1 s1ras1nda tak1lmayan talletler, bu ak_am
tak1l1r.
Tallet mitsvas1 sadece gündüz uyguland11 için, güne_ batt1ktan sonra sinagoga gelen bir ki_i, tallet berahas1n1 söylemez.
*Kal Nidre: Arvit duas1n1n en benzersiz özellii, Kal Nidre-‘Bütün Vaadlerim’ duas1d1r. Bu dua ile vaat ettiimiz
ve sene içinde gerçekle_tiremediimiz bütün sözlerin iptalini dileriz. Bu sözler, sadece insan1n Tanr1’ya kar_1 verdii
sözler için geçerlidir. Kal Nidre bu ak_am ‘üç kez’ tekrar edilir. Ehal’deki tüm Sefer Tora’lar
ç1kar1l1r, ^eeheyanu berahas1 söylenir.
Burada, Türk Hükümeti’nin, Türk Cumhurba_kan1’n1n kutsanmas1, korunmas1, kötülüklerden sak1nmas1, onlara
yard1m etmesi, onlar1 yüceltmesi ve onlar1 çok yüksek mevkilere getirmesi, onlar1 tüm beladan ve ac1dan sak1nmas1 için
Yüce Tanr1’ya dua edilir. (Kipur s.70-Gözlem Yay1nlar1-www.gozlemkitap.com)
*^ema: Ak_am duas1n1n ba_ka bir özellii de, sene içinde her sabah ve ak_am söylenen ^ema duas1nda her zaman
içimizden söylediimiz “Baruh _em kevod malhuto leolam vaed” k1sm1n1n ilk kez _imdi yüksek sesle söyleniyor
olmas1d1r. Bütün Yom Kipur dualar1 boyunca da bu k1s1m yüksek sesle söylenir.
Bir yoruma göre bunun sebebi, Yom Kipur’daki fiziksel k1s1tlamalar sayesinde, bizlerin de birer melek konumunda
olmam1zd1r.
YOM K0PUR - 10 T0^R0 - BU YIL 4 EK0M CUMARTES0
*Netila: Sabah yataktan kalkt1ktan sonra yap1lan Netila-El y1kama duas1nda, sadece parmaklar1n ilk ekleme kadar olan
uç k1sm1 y1kan1r, yüz y1kanmaz, a1z çalkalanmaz.
*Birkot A_ahar: Yom Kipur’da deri ayakkab1 giyme yasa1 olduu için, Birkot A_ahar-Sabah Dualar1’ndaki _u
k1s1m söylenmez: “Baruh Ata Ad. Elo-enu meleh Aolam ._easa li kol Tsorki-Kutsals1n Sen Tanr1’m1z,
Evren’in Kral1, bütün ihtiyaçlar1m1 kar_1layan”
*Sinagog: Bu gün, beyazlar giyilerek sinagoga gidilir ve günün tamam1 sinagogda ibadet ederek geçirilir. Yom Kipur dualar1
bütün senenin en kapsaml1 dualar1d1r, birçok dei_ik k1s1m, eklemeler vard1r. Bütün bu özel dualar1 içeren dua kitab1na
Mahzor- döngü ad1 verilir.(Türkçe Aç1klamal1 Yom Kipur Mahzoru- ‘Kipur’-Gözlem Yay1nlar1–2006)
*Viduy-Al Het: Gün boyu süren ibadet s1ras1nda çoul olarak yap1lan itiraflar Viduy ve Al Het defalarca tekrar edilerek,
günahlar için af dilenir. Viduy okunurken, ayakta ba_ eik olarak durulur. Her günah itiraf edilirken sa elle gösün üstüne hafifçe
vurulur. Bu itiraflar hep ‘çoul’ olarak yap1l1r. “Yalan söyledik, ihanet ettik, vb”. Buradaki amaç,
her Yahudi’nin birbirinden ve birbirinin i_ledii günahtan sorumlu olduunu vurgulamakt1r.
*Minha-Yona’n1n Kitab1-Öleden sonra Minha duas1nda,Tanr1’dan kaç1lamayaca1,ve te_uva yap1ld11
takdirde bütün bir günahkar _ehrin bile Tanr1’n1n Aff1’na kavu_abilecei mesaj1n1 veren Yona’n1n
kitab1 okunur.
*Neila: Sadece Yom Kipur’a has olan Neila-Kapan1_ duas1, Minha’dan sonra gün batmas1na yak1n
söylenir. Kapan1_, hem Kutsal Tap1na1n kapan1_1n1, hem de Yom Kipur’un sonuna yakla_1ld11 için dua
kap1lar1n1n kapanmas1n1 simgeler. Ro_ A_ana’da ilahi mahkeme taraf1ndan verilen kararlar art1k
mühürlenmektedir, bunu idrak eden ki_i daha büyük bir bal1l1k, konsantrasyon ve younlukla dua eder. Neila süresince
Ehal’in kap1lar1 aç1kt1r. Af dilenen pi_manl1k dualar1 Selihot ve ‘Babam1z, Kral1m1z’ anlam1na
gelen Avinu Malkenu dualar1 bu bölümde de okunur.
Neila’dan sonra çal1nan ^ofar (bu y1l saat 19.09), ve co_kuyla hep birlikte söylenen ‘^ema 0srael Ad.Elo-enu
Ad.Ehad- Dinle 0srael, Ad.Tanr1’m1zd1r,Ad.Tek’tir’’ sözleri ile duan1n sonuna gelinir.
Oruç, _ofardan sonra deil, Arvit duas1ndan sonra yap1lan Avdala’dan sonra aç1l1r.
*Avdala: Sinagogda, bir gün evvelden yak1lm1_ mumla yap1l1r.
*Birkat Alevana: 0stanbul Sefaradlar1 gibi ba_ka baz1 cemaatlerin geleneklerine göre Arvit ç1k1_1nda “Birkat
Alevana-Ay Duas1” okunur.
*Suka: Yom Kipur ç1k1_1, vakit geçirmeden, dört gün sonraki Sukot Bayram1 için Suka yapma haz1rl1klar1na ba_lan1r.
Böylece hiç ara vermeden, bir mitsvadan dier bir mitsvaya geçilmi_ olunur.
http://temizyasam.net/php
Joomla TR!
Oluþturma: 13 October, 2016, 02:50
.:. Temiz Yaþam .:. >>===>> Temiz Bir Dünya Ýçin...
Önemli Not: Yaz1da k1sa bir özet olarak verilmi_ olan bilgiler, okuyucuya bu konular hakk1nda fikir vermek amac1yla,
Gateway to Judaism, El Gid Para El Pratikante, Yom Kippur-It’s Significance, Laws and Prayers, Every
Person’s Guide to High Holy Days, 60 Days-A Spiritual Guide to the High Holy Days, Rosh Hashanah-Yom
Kippur Survival Kit, Kutsal Kitap, Sacred Seasons, Yahudilikte 0badet, Kipur(Gözlem) kitaplar1ndan ve www.chabad.org,
www.jewfaq.org, www. judaism.about.com, www.torah.org, www.myjewishlearning.com sitelerinden derlenerek
haz1rlanm1_t1r.Cemaatlerin farkl1 gelenekleri ve uygulamalar1 olabildii için Özel Günler ve uygulamalar hakk1nda en doru
ve detayl1 bilgiler için, cemaatin kendi Rabi’lerine ba_vurmas1 gerekir.
*Katk1lar1 için Rav Ceki Baruh’a te_ekkür ederim.
(^ALOM)
http://temizyasam.net/php
Joomla TR!
Oluþturma: 13 October, 2016, 02:50