dr. arif müezzinoğlu`nun sunumu için tıklayınız

Çalışan Sağlığını Korumak
Paneli
BUSİAD
KAYNAK ÇALIŞANI İÇİN SAĞLIK GÖZETİM PROGRAMI
Dr. Arif Müezzinoğlu
İşyeri hekimi
12.12.2012
Kaynakta
İşçi Sağlığı ve Güvenliğini Etkileyen Tehlikeler
1-Elektrik
2-Elektromanyetik Alan
3-X ve gama ışınlarına maruziyet
4-Yangın, patlama
5-Kaynakta kullanılan basınçlı tüpler
6-Kaynak yapılan mekan koşulları( atmosferik şartlar,
patlayıcı ortam vb.)
7-Kaynakta oluşan gazlar/ duman/ toz
8-Mekanik etmenler(gürültü vs.),
9-Sıcak parçalarla temas,
10- Ergonomi (Statik ağır işlerde tekrarlayıcı
zorlanmalardan kaynaklanan incinmeler
uygunsuz çalışma sonucu kas iskelet sistemi
rahatsızlıkları, ağır metal parçaların kaldırılması
sırasında yorucu fiziksel iş yüklenmesi, kas gerginliği
ve ellerde zorlanma
11-Kapalı alanda kaynak çalışması
Kaynak Dumanı
Kaynak
Termal kesim
Termal püskürtme
Lehimleme ve pirinç kaynağı
Alınabilir toz
Termal püskürtme esnasında üretilen gazlar ve tozlar (0,01 µm)
Termal kesim esnasında üretilen gazlar (10 µm)
Kaynak esnasında üretilen gazlar (10 µm)
Lehimleme ve pirinç lehimleme esnasında üretilen gazlar (1 µm)
Ultrafine parçacıklar (UFP) (0,1 µm)
0,01 µm
0,1 µm
1 µm
10 µm
Solunabilir
15 µm
100 µm
Solunamaz
Maruz kalma değerlendirmesi için, kaynak dumanlarının
konsantrasyonu belirlenir.
Limit değerleri olmayan anahtar bileşenler için ölçüm
sonuçlar mesleki, tıbbi ve toksikolojik temelde
değerlendirilmelidir. Kaynakta, çok yüksek emisyonlu
kaynak işlemlerinde sadece kaynakçı maruz kalmaz.
Diğer işçiler de nefes alma alanında olabilirler. Bu tür
çalışma alanlarında koruyucu önlemler risk
değerlendirmesi temelinde belirlenmelidir.
Anahtar bileşenler, sağlık tehlikesinde büyük etkiye
sahip maddeler karışımıdır. Anahtar bileşenler şartları
önlemler aracılığıyla çalışma yerlerinin izlenmesini
kolaylaştırır ve koruyucu önlemlerin spesifikasyonunda
yardımcı rol oynar.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ MERKEZİ
MÜDÜRLÜĞÜ (İSGÜM)
LABORATUVARLARI
15/1
Atomik Absorpsiyon Cihazı(Grafit/Alevli) ile Havada Ağır
Metal Analizi [Atomik absorpsiyon cihazı ( Alevli / Grafit ) ile işyeri
havada bulunan Pb(kurşun), Cd(kadmiyum), Cr(krom), Ni(nikel),
Zn(çinko), Cu(bakır), Mn(mangan), Fe(demir), Al(aliminyum) ağır
metallerinin örneklemesini ve analizini kapsamaktadır. Havada
bulunan kurşun ve kurşun bileşikleri tayini TS ISO 8518;
kadmiyum ve kadmiyum bileşikleri tayini NIOSH 7048, krom ve
krom bileşikleri tayini NIOSH 7024, çinko ve çinko bileşikleri tayini
NIOSH 7030, bakır ve bakır bileşikleri tayini NIOSH 7029,
alüminyum ve alüminyum bileşikleri NIOSH 7013, nikel ve nikel
bileşikleri tayini, demir ve demir bileşikleri tayini, mangan ve
mangan bileşikleri tayini OSHA ID-121 metotlarına göre yapılır.]
250.00 TL*
1- Değerlendirme işçilerin işlerinden kaynaklanan tehlikelerin belirlenmesi için gerekmektedir.
2-Tehlike değerlendirmesi işleme özel, etkiye özel ve çalışma yerine özel faktörleri kapsamalıdır.
Materyale Özel faktörler
Bileşenlerin vücuttaki belirli etkileriyle ilgili olarak kaynak gazları üç grupta sınıflandırılabilir
(etki sınıfları A, B, C).
A - Solunum yolu ve akciğerleri Etkileyen maddeler, örnek: demir oksit
B - Toksik ya da toksik irritant maddeler, örnek: floridler, manganez oksit, bakır oksit
C - Karsinojenik maddeler, örnek: Cr ve bileşenleri, nikel oksitler
Solunum yolu ve akciğerleri etkileyen maddeler partiküllerin aşırı
alınması sonucu kronik iltihap( kronik bronşit) olarak görülebilen hafif toksik
etkiler anlamına gelmektedir.
Kolofoni içeren akılarla lehimleme/pirinç lehimleme esnasında üretilen
aldehitler( formaldehit, asetaldehit) irritant maddelere aittir.
Kaynak işlemleri emisyon oranlarına(mg/s) göre
partikülleriyle ilgili olarak dört gruba ayrılabilir.
-lehimleme ve pirinç lehimleme: 1 mg/s’ nin altında; sonuç olarak bu işlemler 1 emisyon grubundadırlar,
-termal kesim ve püskürtme;: 25 mg/s’den fazla, bu işlemler 4 emisyon grubundadırlar.
Koruyucu Önlemler
1-Düşük emisyon işlemleri ve sarf
malzemelerinin seçilmesi,
2-Çalışma şartlarının optimizasyonu,
3-Havalandırma önlemleri,
4-Koruyucu önlemlerin etkinliğinin kontrolü
5-Kişisel koruyucu ekipman,
6-Duman veri sayfası,
7-Önleyici mesleki tıbbi tetkikler,
8-İşletim talimatları.
Kapalı alanda kaynak-İş izni
1-Yangın söndürme tüpü
2-Ölçüm için hava tüplü maske
3-Sonucunda hangi maske gerekiyorsa,
4-Gaz ölçüm cihazı(Ex prouf olması gerekmekte)
5-Yangına dayanıklı(nomex) Elektrostatik, statik elektriği
toplamıyor
6-KKE
7-Havalanma, ventilasyon
8-Hiçbir canlı hat olmaması
9-Tripod menhol ağzına kurulması ve gözetleyici
10-Sertifikası
11-Ara verdiğinde ölçümlerin tekrarlanması
12-Acil durum hazırlık çalışması,sağlık, iş güv ve yangın
birimlerinin hazırlıklı olması, gece, pazar günü gibi zamanlarda
çalışma yapılmaması
13-Islatma
Kişisel koruyucu donanım ile solunumun korunması programı
1.Programın yönetimi
2.Yazılı işletme yönergeleri
3.Eğitim
4.Respiratörün bakımı
5.Tıbbi değerlendirmeler
6.Onaylanmış respiratörler
Respiratör programlarını etkileyen sorunlar
yüzdeki sakal, gözlük, kontakt lensler ve diğer koruyucu ekipman
Respiratör seçimi için önerilen yöntem
Tehlike belirlemenin basamakları
Maruziyet tahmini
Respiratör seçiminde özgül basamaklar
Risk oranı ve tayin edilen koruma faktörü
Uygunluk testi için önerilen yöntemler
Toz/sis/duman ve gaz /buhar filtrelerinin/maskelerinin
ortalama kullanım süresi
1-Ortamdaki kirletici derişimi(oranı)
2-Ortamdaki havalandırma sistemi
3-Kişinin nefes alıp verme sıklığı
4-Maske veya filtrelerin bakımı veya
saklanması
5-Havadaki nem oranı
6-Ortam sıcaklığı
7-Kirleticinin tipi
30
Kimyasalın
•ismi yada numarası,
•çalışmanın ağırlığı,
•ısı,
•nem,
•basınç,
•kimyasalın oranı
verildiğinde dakika olarak
filtrenin kullanım süresini veren programdır
iş akışının standarta yakın oldugu durumlar için
http://www.cdc.gov/niosh/npptl/respusers.html
31
Despite
improvements in
workplace safety
and health, 14
workers in the
United States die
each day from
injuries sustained
at work and 134 die
from work-related
diseases.
34
•
1-1954-2004 yıllarını kapsayan bir meta analiz sonucuna göre kaynak çalışanlarında akciğer
kanseri %26’lık bir fazlalık gösteren bir çalışma.
Scand J Work Environ Health. 2006 Feb;32(1):22-31. Ambroise D, Wild P, Moulin JJ.
•
2-861’i kaynakçı olan 4480 tersane çalışanının yaklaşık 10 yıllık izlenmesi ile kaynak dumanı ile
akciğer kanseri arasında açık bir ilişki gösterilememesine karşın, kaynakçılarda akciğer kanseri
relatif riskini yüksek (1.9) bulan bir çalışma.
J Occup Environ Med. 2000 Jan;42(1):101-9. Danielsen TE, Langård S, Andersen A.
3-8372 metal çalışanında akciğer kanseri ve kaynak dumanı arasındaki ilişki değerlendirilmiş ve
nedensel ilişki sonucuna varılmıştır. Kaynak ve diğer mesleki maruziyetler (sigara ve alkol dahil)
göz önüne alınmıştır.
Am. J Ind Med. 1996 Oct;30(4):383-91
4-Akciğer kanseri oluşumu ve paslanmaz çelik kaynağı dumanı arasındaki ilişkiyi analiz eden beş
çalışmanın değerlendirilmesi olan bir çalışma. Asbest maruziyeti ve sigara kullanımı hesaba
katılmıştır. Sonuçlar akciğer kanseri ile çelik kaynak dumanı maruziyeti arasındaki ilişkiyi
göstermektedir.
Occup. Environ. Med. 1995 Apr;52(4):284-5
•
5-Solunum yolları kanserinin insidansının EMA ve kaynak dumanına maruziyetle arttığına ilişkin
bir çalışma.
Environ Health Perspect. 1987 Dec;76:221-9. Stern RM. Danish Welding Institute, Brøndby,
Denmark.
Sağlık Etkileri
Kaynak dumanının vücuda girişi ve etkisi
Duyarlılaşma ve Metal Dumanı Ateşi
Pnömokonyoz
Mutajenite ve Karsinojenite
Akut ve Subakut etkileri
Kronik etkileri
Sıcağa aşırı maruz kalma
EMA
Kaynak ışınları
Gürültü
Kas iskelet sistemi hasarları
Sağlık Gözetim Programı
İşe Giriş Muayenesi
Değerlendirme sorgusu ve muayene
Periyodik Muayene
Evet
Akut / Maruziyet ve
Testleri
Evet, ağır metal maruziyeti metaboliti
İşten Çıkış Muayenesi
Evet
Radyasyon maruziyetinin Evet
sağlık gözetimi
Diğer Vücut Sistemleri
Muayenesi
Evet
İş ve Medikal Özgeçmiş
Evet
Akciğer Grafisi
Evet, PA grafi gerekiyorsa lateral gr.
Solunum Fonksiyon
Testleri
Evet
Respiratör Kullanma
Yeterlilik Muayenesi
Evet
Gerekiyorsa Ek Testler
Evet, gerekli ise daha yoğun Akc. fonk.testleri (Tüm
40
Vuc. Pletismografi, Bronş hiperreaktivite testi, HRCT)
Odyolojik Test
Evet, işitme muayenesi ve testi(KBB
uzmanınca değerlendirilen)
Göz muayenesi
Evet, renk körlüğü dahil
Yazılı Medikal Rapor
Evet ( İşçi ve İşverene)
Ergonomi Programı ve Eğitimi
Evet
Çalışanın muayene ve test sonuçları Evet
hakkında farklı medikal danışma
alması
İlkyardım Eğitimi
Evet, iş kazaları, özellikle elektrik
çarpması, kapalı alan çalışmaları
Medikal gerekçelerle yer değiştirme
planı
Evet
41
1-
2-Erken izlem muayenesi: Birkaç haftada sonlanan bir
hastalık sonrası. İşyeri hekiminin gerekli gördüğü özel
olgularda. Hastalığı ve işi arasında nedensel bir ilişkiden
şüphelenen bir çalışan. MOD’ına maruziyet sınırları
aşılmışsa
3-Mesleki Tıbbi Değerlendirme ve Danışma:Uzun süreli
sağlık ile ilgili durumlar(Altta yatan rahatsızlıkları olan
kişiler), Kısa süreli sağlık ile ilgili durumlar, Belirli koşullar
altında çalıştırıldığında sağlıkla ilgili kaygı duyulmayacak
durumlar
Biyolojik materyalde belirlenebilirler
— Alüminyum*
— Baryum
— Kurşun*
— Kadmiyum
— Kromat (Krom(V) bileşenleri)
— Kobalt
— Floridler*
— Karbon monoksit*
— Manganez*
— Nikel ve bileşenleri
Biyo izleme mesleki medikal kontrollerin bir parçasıdır ve iş
yerinde tehlike değerlendirmesinin yerini tutmamaktadır. Biyo izlemenin
öneminde alınan karar işyeri hekimi tarafından alınır.
1-Çalışma Yaşamında Sağlık Gözetimi
Rehberi/Sf 364/Ek-11
2- http://www.cdc.gov/niosh/docs/2005-110/pdfs/2005-110.pdf
47
http://www.ttb.org.tr/kol/is/file/metal.pdf