İndir... - erciyes yeminli mali müşavirlik ve bağımsız denetim a.ş.

Transkript

TA KO iM
Ülke gerçeklerini bilen, gören ve sıcak gündemlerin takipçisi
olan GESiAD, üye ve misafirlerini yeni değişen vergi kanunları
konusunda uyarmak ve konuyu iş dünyasına açmak vazife.anlayışı ile
konunun uzmanı Ahmet KUTSALile bir seminer daha
gerçekleştirmiştir.
Konu ile eski ve yeni kanunlar ve ilgili açıklamalar yine
uzmanımız Ahmet KUTSALile GESiAO işadamlarımızın ve üyelerinin
bilgilerine kitapçık halinde sunmuştur: Vergisini vermenin vatandaşlık
görevi olduğundan eksiksiz ve zamanlı uygulamanın mükellefler
açısından önem taşıması, konunun ehemmiyetini bir kat daha
. artırmaktadır.
Ticaretimizi kanunların ve .mevzuatının istediği şekilde kayıt
altına almak, kurumsallaşan firmaların en başında yapması ger~ktiği,
basamakları hızla çıkan diğer firmaların örneğinde görmekteyiz.·
Günümüzün iş dünyası güç ve istikrarını a'ncak muhasebesi ile ispat
edebilmektedir.
Varmadığımız noktanın hesabını verebilmemiz için savunacak
haklı şeylerin olması gerekecektir. iyi bir uygulama, konuyu
anlamakla mümkün olacaktır.
Daha güzel programlarda
buluşmak
dileğiyle.
Halil AKYURT:
GESiA'O
Yönetim Kurulu Bşk.
ÖNSÖZ
Bir yılı aşkın bir süredir üzerinde çalışılan, komisyonlarda ve meclis genel kurulunda
yapılan müzakereleri, toplumun önemli bir kesimini ilgilendirmesi sebebiyle dikkatle izlenen
kanun tasarısı, 4369 sayılı kanun metni haline dönüştürülmüş ve 29 Temmuz 1998 tarihli
mükerrer Resmi Gazetede yayımlanmış bulunmaktadır.
Bir kısım maddelerinin yayım tarihinde, bir kısım maddelerinin
ise 01.01.1999
tarihinden itibaren yürürlüğe girmesi öngörülen kanununmetni
üzerinde getirilen değişiklik ve
yenilik!erin, eski metinle karşllaşt",lması suretiyle yapılan çalışmalar bu yayının konusunu teşkil
etmiştir.
Kanunun bir bütün halinde incelenmesinde,
aşağıda belirtilen hususların önem ve
özellik arzeHiği, bu hususların bilinmesinin, ekonomik işlemlerin vazgeçilmez bir unsuru olan
vergi mükellefiyetinin
bilinçli bir· şekilde yerine getirilmesini sağlayacağı
düşünülerek
açıklanmaya çalışılmıştır.
Mevcut vergi sistemine
olduğunu düşünüyoruz.
yöneltilen
eleştirileri (3) grup altında toplamanın
mümkün
1. Ekonomide enflasyon müzmin bir hal almıştır. Bu sebeple parasal göstergeler
gerçekleri yansıtmamaktadır. Gerçekler gözardı edilirse, matrahıara ve vergi hesaplarına itibar
edilmez.
,
2. Eğer enflasyon olmasaydı ve kişi ve kuruluşlar ekonomik varlık' ve geleceklerini
koruma çabası içine düşmeselerdi, bu durumda bile kazançlarından bu derece yüksek oranlarda
vergi alınmamalı.
3. Çünkü kendilerince ne şartlar altında oluşturulduğu takdir edilmeksizin kazançlarının
büyük bir kısmının ellerinden alınarak israf edilmesine göz yumu/amaz.
Vergiye karşı bu gerekçeleri ileri süren mükellef iki yoldan ikna edilecektir. Ya bu
gerekçeler ortadan kald",lır veya kol/ar sıvanır. ikisi de yapılmazsa ülke borç batağına saplanır.
ikinci yoldan sonuç alınmaya kalkışılırsa toplumsal direnç artar. Sadece birinci yoldan sonuç
almak uzun ve zahmetli bir sürece sabretmeyi gerektirir. ikisini bir arada dengeli götürebilmek
maharet ister.
Getirilen yeni düzenlemeler maliyenin vatandaşı
altında kollarını sıvadiğı izlenimini vermektedir.
ikna etmeye
çabalayan
görüntüsü
Zira, Maliyece aşağıdaki düşünceler seslendirilmektedir.
Yukarıda sayılan direnç
noktalarından, enflasyonla, mücadele edilmek suretiyle alt edileceği düşünülmektedir. Buna
yönelik vergisel tedbirler almak, bunun varlığını ve durağanlığını kabul etmek anlamına gelir.
Kaldı ki mevzuaHa bir kısım enflasyonist
ortam tedbirleri alınmıştır. Ayrıca enflasyona tam
uyumlu mali mevzuat maliyenin fiskal sorunlarına yol açar.
ikinci direnç noktasını teşkil eden oransal indirimler gelir vergisinde
Kurumlar vergisi ve katma değer vergisinde indirimler üzerinde çalışılmaktadır.
yapılmıştır.
Üçüncü olarak gider reformu yapılmak suretiyle mükellefin vergisinin çarçur edilmediği
ispat edilecektir.
Hal böyleyken fazlaca ikna turları atılmasına mahal yoktur. Mükellefin dürüst olması
gerekir. Dürüst olmayanlara, dürüst olanların hakları gasp eHirilmeyecek, haksız rekabeHe
bulunmaları önlenecektir.
Bunun için de ceza sistemi etkin bir şekilde çalıştırılmalıdır.
Bütün bu mülahazalar ortamdan aldığımız esinlenmelerdir.
Maliye gerçeğe aykırı olan götürtilüklerden
(götürü usul, hayat standardı esası)
vazgeçmektedir.
Kişiler de sürdürdükleri ekonomik hayatın kaynaklarının
vergilendirilmiş
olduğunu veya vergiden istisna edilen kazançlardan oluştuğunu ispat etmelidir. Kaynağı izah
edilemeyen her harcama ve tasarruf vergilendirilecektir.
Belli şartlarda
vazgeçilmektedir.
gelirin toplanması,
aile reisi beyanı
gibi bir kısım dayatmalardan
Kurallar basitleştirilmekte,
tahsilata hız verilmesi için bir kısım kestirme çözümler
getirilmekte ve bütün bu düzenlemeler gerçeği gizleyenler için etkin bir ceza sistemi ile takviye
edilmektedir.
işte bu noktada, ceza sisteminin etkin hale getirilmesinde, bir kısım dengelerin iyi
korunamadığı anlaşılmakta, vergi kaçırma kastı ve vergi ziyaı olup olmadığı aranmaksızın bir
kısım cezaların uygulanacağı
yolunda gerekçelendirilen
maddelerin nasıl ses getireceği
uygulamalarda görülecektir.
ikmalen ve re'sen tarh edilen matrah
ceza yöntemleri ihdas ederek, dava cihetine
%90', kaldırılan idarenin, ek tarhiyatlarının
duyarsızlaşması gibi bir sonuca hizmet etmesi
farklarına ait cezaları olağanüstü artırmak, cezaya
gidilmesini önlemeye çalışmak yaptığı tarhiyatın
tahsilini sağlamak yerine, mükellefin tamamen
riski bulunmaktadır.
.
iyi bir vergi mevzuatı ekonomide, suda eriyen şeker gibi olmalıdır. Eğer ekonomik
eylemlerin mahiyet, sebep ve sonuçları iyi takdir edilerek, vatandaşın nabzı tutulabilirse, gönüllü
katılımların sağlanması ve vergi bilincinin mükellefe maledilmesi suretiyle gerçekler kayıt altına
alınacak, gerçekler vergilendirilecek, gerçeklerin taraftarları egemen olacaklardır.
Bu sonuçların alınmasında daha sancısız, daha az maliyetli ve daha az dirençli günlere
bir an önce ulaşmak dileğiyle ...
Kayseri, J 4.08. J 998
Ahmet KUTSAL
Yeminli Mali Müşavir
Vergi kanunlannda 4369 sayılı kanunla yapılan değişiklikler üzerine Erciyes YMM Ltd.
Şti. tarafmdan hazırlanan, GESIAD tarafmdan yayımlanan, eski ve yeni metinleri karşılaştmnalı
olarak gösteren kitapçık üzerinde, baskı yada dizgi hatalanmri düzeltilmiş şekli aşağıdaki
gibidir.
YAPILAN HATA VEYA EKSIKLIKLER
r VERGI USUL KANUNU
1
1
i Sayfa: 8, Madde: 109; 4369181·3
i
12
i Sayfa:11, Madde:135; St~elir=le
L.
3 i Sayfa:13, Madde:173; 4369181-6
,
4369181·5
----i--::----;-:-----------4 i Sayfa:16, Madde:232;
~yfa:16,
i
!6
Madde:233; 4369181-7
i Sayfa:17, Madde:234; 4369181-7
!f-------·----i
(4369181-A/3md.)
YürürlOk: 01./11.1999
.•IWnlrolöooFi Uzerindeki cizai kaldmlacak.
(4369181-A/6md.)
(4369/81-A/5 md.) YüriJrlük: 01.01.1999
(4369181-Af7md~)
Yürürlük: 29.01.1g98 (4369181-Af7md.)
Yürürlük: 01.01.1999
(4369181-Af7md.)
YürürlOk: 01.01.1999
(Değ/şlk:29.07.1998 - 4369/81-Af9 md.)
inci maddeler Sayfa:32, Madde:333 den sonra
ıLJ Sayfa: 18, Madde:235;
i Sayfa:19, Madde: 335, 336 ve 337
ı sıralama hatası
/-9 ! Sayfa:32, Madde:331; sıralama hatası
10 i Sayfa:32, Madde:333; mükerrer yazılmış
ı
.
i
11 !Sayfa:31, Madde333; 4369/81-14
i8
Sayfa:31
331 inci maddeden (sıralaması yanlış) sonra gelen
333 Oncdmadde iptal
(4369/81-A/14 rlıd.)
i
YOrürlOk: 01.01.1999
i
12 i Sayfa:19, Madde:335; 4369/81-17
14369181-A/16 md.) yürürlOk:29.07.1998
13 i Savfa:32, Madde:339;
Uzeri cizilecek
141 Sayfa:34, Madde:344; 5 ve 6 mcı fıkralar baskı Hatalı çıkan 5 ve 6 mcl fıkralar;
"Vergi inceIMiesine başlan/lmasından veya
i hatası.
takdIr komisyonıma sevk edilmesinden sonra
verilenler hariç ollnak Ozere, kanuni sOrosl
geçtikten sonra verilen verrfi beyanname/eri için
i
bu madde uyannca kesilecek ceza yOzd9 elli
oranında uygulamr.
Uila$ılan vergilerde ceza, uzlaşılan vergi
i
tutanna gÖle düzeJtlllr••
i
15 Sayfa:43, Madde:352; Bent numarası (1)
i (10) olacak
16 i Sayfa:49, Madde:367; 1, 4 ve 5 inci fıkralan, 5 (Değışıır: 29.07.1998 - 4369181-A/20 md.)
inci fıkradaki "bölümün" kelimesi
YürürlOk: 01.Ô1.1~99
i "kitabın"
17 i Sayfa:50, Madde:368;
./ptal edilmemiştir. Uzerindeki çizgiler kaldmlacak
ve yeni hükümler kısmına da eklenecek.
i
18 i Sayfa:50, Madde:371; 1 inci fıkrası, 2 inci bendi (Değişlk:29.07.1998-4369/81-A/21)
! ve 2 inci fıkralarında yamlan deijişiklikler
i
i
i
i
2
19 i Sayfa:52, Madde:374; 369/81-22
(4369/81-A/22 md.)
-L
-
ı
20 Sayfa:53, Ek madde: 1, 6, 11; eski metin/er
i
üzerinde Ek 11 inci maddenin eski hali
i
i
yazı/mamış, yeni hüküm/erde ise eksik yazı/mış
ii
o/masma rağmen son fıkra Ek 11 inci maddenin i
ı
ı
i değişen halidir.
i
i Ek Madde 6 - (Ek:20S122 md.) Uz/aşma Ek Madde 6 - (Ek:20S122md.) (Değişik:436 911.8
komisyon/arının ek 5 iRsi m8fhJeye göre md.) Uz/aşma komisyon/artmn tutacak/an uz/aşma i
i
i
i
ı
ı
I_akla" uzlaşma lutana"an kesin olup geroğ/I'utanak'a" kesin olup geroği vergi dai""erinceı
, vergi daire/erince derhal yerine getirilir.
derhal yerine getirilir.
Ek Madde 11 - (4008/22 md., 01.01.199S Ek Madde 11 - (Değişik: 29.07.1998 - 436 9~18i
. tarihinden Itibaren yürürlüğe giren fıkra) md.) Maliye Bakan/ığı vergi incelemesmeı
.1
i ~kJ/iyoB3k:ın/ığ:; vergi ince/amesine d3y{3n:13rakdayam/arak tarh edilecek vergi/erde tarhiyaf öncesı!
salmacak vof'fJi.'erleIwsileGok GezalaRi:ıtarhiyaf uz/aşma yapı/masma izin verebilir
i
i öncas! lRlaşm3 yapılm3ema izin wırebilir. Anc:ık;
.ı
! iRGe/emo sonilcI:Jnda kaç:ıky1llk cezalı tarhiyat
! yarıılmaslnt gerektimn tespitler noden.~'.'o
i
sa/m3G{1k V{}'.f!i ve ..kesil~ook kaçakçılık SUçIJ
ii
, oozası kımıyaf 0l1C051 uzlaşma me'lZIJU
i
i
i
i
i
i yapı"'"'.
Tarhiyattan
•
önce uzlaşmaya van/ması
Tarhiyattan önce uzlaşmaya van/ması halinde'!
halinde tutanak/a tespit edi/en bu husus hakkmda tutanak/a tespit edilen bu husus hakkmda
i dava açı/amaz ve hiç bir mercie şikayette açı/amaz ve hiç bir mercie şikayette bu/unu/am ı
! bu/unu/amaz.
i (Ek:03.12.1988 - 3505/10 md.) Uz/aşı/an vergi!
(Ek:03.12.1988 - 3505/10 md.) Uz/aşı/an miktart üzerinden, bu kanunun 112 inci maddesine'
i vergi miktart üzerinden, bu kanunun 112 inci göre gecikme faizi hesap/amr.
maddesine göre gecikme faizi hesap/amr.
Tarhiyat öncesi uzman/aşmanm temin
I Tarhiyat öncesi uzman/aşmanm temin edi/ememiş veya uzman/aşma müzakeresinde
edilememiş veya uzman/aşma müzakeresinde uzman/aşmaya
vart/amamış o/ması ha/inde,
uzman/aşmaya vart/amamış o/ması ha/inde mükellef/er veya ceza muhatabı o/an/ar verginin i
I mükellef/er veya ceza muhatabı o/an/ar verginin tarhmdan ve cezanm kesilmesinden sonra
i tarhmdan ve cezanm kesilmesinden sonra uz/aşma ta/ep edemez/er.
i uz/aşma ta/ep edemez/er.
Tarhiyat öncesi uz/aşmaya ilişkin esas ve
i Tarhiyaf öncesi uz/aşmaya ilişkin esas ve usuller yönetmelikte belirlilir.
i usuller yönetmelikte belirlilir.
AMME ALACAKLARıNıN TAHSİL USULÜ KANUNU
21 Sayfa:62, Madde:51; 1 inci fıkrasmdaki oran 98/11331 sayılı' B.K.K ile 09.07.1998 tarihinden
1(%15), 2, 3 ve 4 üncü fıkra/artnda yapı/an geçerli o/mak üzere %12,
değişiklik/erin madde numara/an,
2 inci fıkra (4369/81-B/2) Yürürlük: 29.07.1998,
i
3 üncü fıkra (4369/81-B/3 md.),
i
14 ünciUıkraJ~}69/81-B/4) Yürürlük: 29.07.!!98 !
GELİR VERG Si KANUNU
-----ı
22 Sayfa:71,Madde:10, 11, 12, 13 ve 14
TYürürlük: 01.01.1998 tarihinden geçerli oımakl
i üzere 29.07.1998 tarihinde,
?1 .';;ıvfa:91, Madde:40; 5 ve 7 inci bent/er
Sadece parantez içLhüküm/er-i-pt-a/-.-E-~-~~-'!1-!J-J_-i!2J
:va
ı
i
i
i
i
i
r--r--------
üzerinde parantez. içleri çizilecek, yeni metin
aşağıdaki gibi olacak:
indirilecek giderler:
Madde 40 - Safi kazancın tespit edilmesi için
I aşağıdaki giderlerin indirilmesi kabul edilir:
i
i,
5.(Değişik:24.06.1994-4008/24 m.) Kiralama
yoluyla elde edilen veya işletmeye dahilolan ve
işte kullanılan taşıtlann giderleri (Mülga:
29.07.1998 - 4369/82-3/S md.),
7.(Değişik:24.12. 1980 - 2361/29) Vergi Usul
Kanunu hükümlerine göre ayn/an amortismanlar,
(Ek:24.06.1994-400B/24 md.) (MOIga:29.07.1998i
4369/82-315 md)
i
YOnirlük: 01.01.1999
1241' Sayfa:109, Madde:64; 1 inci fıkra, 1 inci bent, 2 Değişen ifadeler eski metin üzerinde çizilecek, yeni
i
inci fıkra
metinde /S& değişik/erin önüne gelecek şekilde 1
i
i
inci fıkra ve 1 inci bent için (Değlşlk:29.07.1998ı
4369/81-C/5), 2 inci fıkra için (Değlşik:29.07.1998, ,i
i 4369/81-C/16 ifadeleri eklenecek.
Yeni hüküm/erden son fıkra iptal edilerek yerine;
25 Sayfa:125, Mükerrer Madde: 75;
MOlga:29.07.1998-4369/82-3/R
yüri1rtak:01.01.1999 ifadesi eklenecek.
i
Maddenin sonunda yer alan, vergi alacağı ile
i !
ilgili '1/5" oranını için yürürlük,
'Yüri1rlük:
01.01.2000 tarihinden sonra elde edi/en kır
pay'ann, uygulanmak üzere yayımı tarihinde"
ii
i eklinde d i tiri/ecek
126 Sayfa:128, Mükerrer Madde:80
i
mü/ga işleminde, sadece madde baş/ığı ve'
.
i numarası yazı/ıp
mü'ga olduğu belirtilmiş.
,;i i Maddenin iptal edilmeden önceki ha/i aşağıdaki
i !gibidir.
1
Değer arfışı kazarn;IaR
! Mükemr M3dde BO (Ek' 24. 12. 1980 2361/56
md.) Apğıdv yaz:!: mal 0'6 haklarJR ekleR
şıkanlm3smdvR dağ3R k3z3nşl3r değer ar4lş
k3Z3Rşkmdır.
.
.. i
1. (Mü/ga: 21.01.1982 2588/18 C md)
2. (Değişik:04.12.1985 3239/58 mj BorsaeKı
i kayıt.': o/an/3r ve ivazsız olarak iktisap edilen/or
har/ş, meRk!}.' kwmetleriR iktisap tarihimjeR
, eIJşlayarak eir y>'1 içiRoo '/eya iktisa13f{Jf/eV'l{)/
elooR ş:k.arJlm3smd::msağkJf13n kazanş/:ıım hir
ı t{]/(v/m YI~'ReKıkitutanmn5.500.000
lir3~'1 ~3R
i
i
iı
i
!
i .
ı
i
i
i
ı
i
i
i
i
1
'ı
" -I
1
I
I
. r.1
'l
".,.1
ı
i
i kffimI
l_I_-:
LO.
.
4
~r -1 "7
i~~~e:~i
yaz":
~)i
elden çıkarılm3tlflrkm ph~
değ8rı
k3l~lann
§,aoo.(}OO lirayı aşan kısmı,
1, fDoği§ik: 31.12.1981
2.57111§md.) Telif
I ''!:ıklaRfI/R WJ ihtif{] tler3tlaf/R/R müeUifleri,
i mucilleri ve bunlann kanuni mirasç,km dışlnd3
k{}l?n kim60ler tar3fınrxm okJ~n çık-:1F/lmas:rıd3ni
degan kaıanr;laRn 5. 50g.000 krayJaşan kısmı,
5, 'Ortakllk ImklannIR WJ}'8 hisselerinin elden
i şıkanlm:ısmdan doğan kazançkır,
6, FiJaliyct! duroIJr~ıJarıbir işletmenin kısmen
veya tamamen elden çıkarılmasmdan doğan
kazançkır.
7. (Ek: 01.12.1985
2229158 md. Değişik'
25.06.1992 3821/5 md.) tktisap $ek!i ne olursaı
alsıJR (ivaısız okır.:ık iktiöap edilenler hariç) 70
!m;! maddenin 1 inci fıkrasınm 1, 2, 1 YfJ 7
nIJmar:ı11bentlerinde yazılı m31 (flerçek usulde
Vf)r~iyc tabi çiftyilerin lira! istihsakJe kIlIkmdıkl3n i
~3}'rimerıkuller dahil) 'Je hakların, iktisap
/{Jrihinden baş.'<ıy8rak dört yıl işindo elden i
ç.'k;mlmas/Rdan doğan k-:mJRşlar(Keepemtiflerin
ortakkırma tm s:fatları dokJyısl}4D tahsis ettikleri
~ayrimenkIJlleri, tahsis tarihinde ortak taraf/Rd3n i
satıR almm/ş saylltr.)
Bu maddede ~eşen "eldeR şık3rma" deyimi,
y{ıkanda yazılı ma! ve haklarlR satılmas:, bir iY3Z
karşll:ğmd3 devir va temliki, tramf)a edilmesi,
takası, kamIJlaştm.'ma6/, de'Ae~'eştirilmesi. ticaret i
:;'erine
serm3}'o okırak konlJlmasm: ifade
i·
i
I
i
i
i
i
i
i
i
i ı
i
i
i
i
ı
i
i
i
i
i
i
i
i
i
F.aaliyctme devam eden tiC3ri bir işietmeRiR
kısmen veya tamamen sablmaslrldaR voya tiGari
işletmeye dahil amortismaRD tatıi iktissdi
kıymetlorlo binnsi fıkmda yaz,lı hakkırm eldon
ç/k-:!R,'masından doğan kazanşler tisari kazanç
sayılır ve bIJRlara lieari kazanş hakkındaki
i
.. ..
127 i Sayfa:130, Mükeırer Madde:81;
! !
mü/ga işleminde, sadece madde başlığı ve
! i numarası yazılıp mü/ga olduğu belirli/miş.
i i Maddenin iptal edilmeden önceki hali aşağıdaki
gibidir.
Safi değer artılŞI
i i
________
i
1
~
D .
I,,,,,,•.,ı;!.er artışında
safi ,azanç
if
~nda
a"
eld
para ile i ,:nan para ve a}" " rı en çıkarma
Man~ck1noms1dedile/i/on he;~:/
sağlanan vo
maliyet b~d;'1 ~n, çık-:ın,/{ın malll ~onfaatlerin
}'{lfJı!:ınv
',or. Ile elden ıka' .e hak/.8nn
ödenen ~os~:,cmmuhdosind~ "a':naR:ı
lı,~Okıy/s'Yıa
, '~ "e lı
ii • - "p~ri
'
bulunu- li"
,arç/ann indiri'
, onn ve
•."nı" "
osl~tlFl a"'R . "mosı SU"8t''''e
=sro
kısmmın tutar<
7''7'
deJie'RaR
i'
,;"e ,mer#:ı:ıt olar-a/f
~ r.eme i'e i' 'i' ". ergı Usul K
'
tespit olunur' .gı i hlikOmlerine gör, . a~uRuR
iI 143"
e Iayln ve
i
i
.. ryet bed'"
, edilememesi h " e.mm mOkeUefle"
Usu! K:ı t a,mde maliyet be'" i' ,c~ tespit
if
RlJRU
lı "1('
"e i yef/Re' \i '
omi&"eR'ar<n
. IJ um!erirw n"··'·
0'Y'
tJ'
7""
ca tes ~
"oro
t kd'
ıkmço veya i i
p, edilocek bod"e
a tr
edilen ;"le'meŞıe~e
eS3s'Ra
"" k3zoRCI
y'
,eme hesabı
'
.. floro
te LI
envanter
lfa
"t'
,se
son
bila
sp••
aIIf*
,}, ,annda y" t'
nşor.:kı
voya
, '
0& eRifJn değe" es
i
Işletmeye dah'I
'
as
kıymet!oriA o'd i amertismana tabi . ,
kiymetlerin m' i?~ ş/kan,ması hali d' ~kll.sadi
diişü!diikteR o,/}ot bode!i yerino rı e, , ıldisodi
Menkul ~onra b'an net doğ~ri~m()rtısmanI8r
!/#isa b ,:;:netterin olden ' sas allmr,
Ver U ~deliRiR-leVS!k ed" şıkofllmas/mkı
f
.'••. :ın__~_"".u.""
2.. nG,;_""''''98'~
dOYe"ikti
madde '
ı '"(~
24_;:;"i3~:~~<_Iro.:'
":'.""'"
r/\/J.umlw ",aI11'~'
'" ••" j'{1ba,~~
mUkel,letleri
El
n"
md 'iı[)a r
,'"
'
.
~oro ı'g'"
'
ncı seFmaye
n
Türki
n:erollerdeA iZ'f1
mevzııatma
,} }e bızzat lı" , " almak sureti 'i
seFma"e i,
~e irdik/eri Ra"""
,} e,
7
ıttJF§"'ğı d
' /\til vera
kıymetlor
'I ,,,
n, a ildisap eUı'l,I'
avni
"
ı,e
,1:1,' i.
.." en
meR" i
ÇlııaFma~"f1'"
'" 'y raıı
hisso'e
' , 91'" ii tl
•.
,,, "an tte"ia '" •
. flm
HOEae'nd
'if n ",oyO" aı1' if
ttOn
dilfkat~ a~:R kıır f.:ırkmdan' dJ.'a· MaRş/arımR
T'"
•• maz
~.. i. '"
~ n
ka"a i
fflrk'''e''''e
i'"
' il'
Y~ ,.at/S"' ii,
I,; tfl:L
••
'7
"~e,,
m"k r n"y ar
ve eli meR'i,o, e ıkleri lfazaR~la"'R U:. elleflorin
-1111- Ifl
y
,,mURh
dolayısıyla
ymet veya Iş,; k ,as/raR
ir3t1ann"'a e de edi.len men,;ra,
"'/&Seleri
" nn va e ' if
• ""ıı- lı
~t;"
_i
I
I
I
!
i'
i'
=.....
oı:ı:
J/-~"".K= ~-" ,•.~
EŞ al~~a~;R:~7~~~"~':'''''
" - ':;'
••••
1~-=i;:~Sbil
••
6
hes3Gmfkıdikkvte :ı/ımr.
(Ek: 24.3.19BB3418125 md.) Kur f:ırkmdan
daqan k:ızanş/anFl h063bmda, menkul kıymet
;.<ey3 iştirak hisselerinin ik#sl1blna t:ıhsis edilen
yohana! serm:ıyenin, IJu kıymet 'I€y:ı hissekırin
iktiS3fJ(:ırinindaki r C Merkez Bank{Js!döviz :ıIJş
kuruna göm hesapkınan mrk Iir:ısı k:ırşlIJğlile bu
kıymet 'Ioya hisscJ!erin elden çık:ınlml1s/
t:ırihindeki :ıym miktar y:ıb:ıncı serm~nin rc
Merkez Bank:ısı dö'lIz :ı!IŞ kuruR3. f/ero
hesaplanan Türk Ur361 k:ırşılığı ar:ısmdl1ki fark
i
~
(Ek: 26.12.1993394611B md.) Bu k-3Runun
mükomır IJQ iRei maddesinin birinGi ftkr:ıs:nm 7
Rumar{JII bendinda balimlen ooqar :ırl.'Ş
kazancIRmhes3IJmfkı ik#sap IJeda!i,gayrimenkm
'/e IJunitelikteki h:ık!:mn iktisap edi!diqi 'ıe elden
i şık:ınldiğ! tiJkvim ;qll:ırt hariç olmak üzare, her i
takvim yılı için Vergi Usul K:ınum! hükümlerine
i
I"
•../'..
.••••
" ••
••
j
: gore ue,'t/eRen yanltıeR ufJge'iome or:ırı:nua
i
j
i :ırlmlar3k tespit edilir
i
128 i Sayfa:135, Madde:88; 1 inci fıkranın (Aile reisi (Mü/ga parantez içi hüküm:29.07.1998 - 4369/1
j beyanlartnda eş ve çocuklartn geliri dahil) 82-3/F} _
i
! parantez içi hükmü
Fıkranın başında yer alan değişiklik maddesi, i
i . !
ikinci parantez içi hüküm için, (Değiş.ik parante.z
i
i
i
ı i
i
i
L~"i
,I
~~c~~~üm: 29.07.1998 " 4369/81-C~'j3ek/~~1
i
i
L29 Sayfa:156, Mükerrer Madde:121; A bendi
Au~ü~~a:29.07.1998 - 4369/82-3/M md,)
:
Yururluk: 01.01.199_9__
. _
l.
~Q.l$ayfa:163, Geçici Madde:47; ilk cümlesindeki"
"kanunun".
~\
i kanun" kelimesi,
"31.12.1998"
[311'Sayfa:165, Geçici Madde:51; ilk cümlesindeki
"31.12,1997 "tarihi, ..
! KURUMLAR VERGISI KANUNU
132 ıSa a:169, Madde:8; 6 mcı bendinin son fıkrası, Ipta(edilmemi tir.
1331 Sayfa:175, Madde:25;
Yürürlük: 1999 hesap dönemi kurum ,
! .. 1
kazanç/ann dan başlamak üzere 01.0!;.1~!l1._.
tarihinde
.p""
;
,EMLAK VERG sİ KANUNU
j,
'- ~.;:i
7,~:
L3.~.I.
Sayfa 197 nin başına, 4369 s.k. 67 inci
i
maddesinden önce eklenecek.
-.
Arazı vergisinde Istisna
Arazi vergisinde istisna
i i Madde 16- (Değişik:3239/105 md.) MOkellenerin Madde 16 - (Değişik:3239/105 md.) Mükellenerin
1 bir belediye ve bu belediyenin mücavir alan bir belediye ve bu belediyenin mücavir alan
i
sımrtan içinde bulunan arazisinin (arsalar hariç) sımrtan içinde bulunan arazisinin (arsa/ar hariç)
i ! to lam ve i de "erinin 1.0QO.(}OO TL. s/ Arazi to lam ve i de "erinin DeğJ1.ik:29.07.1998-=--
i :
i
,
I.
ı
i
i
i
',,:'
i
7
Vergisinden müstesnadlr. Bu miktan üç misline
kadar artırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Bu hükmün tatbikatında mükellef ile eş ve
ı velayet altındaki çocuklara ait arazi değerleri
toplu olarak nazara alınır.
Bu maddede yazılı istisna, hisseli arazide
mükelleflerin hisse miktarlan ayn ayn nazara
alınmak suretiyle uygulanır
i
i
ı
J
i
L
"35 Sayfa:199, Madde:32;
1
'
1
1
4369/81-M/2 md.) 250.000.000 TL. sı Arazi
Vergisinden müstesnadlr. Bu miktan üç misline
kadar artırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Bu hükmiln tatbikatında mükellef ,1e eş ve
velayet altındaki çocuklara ait arazi değerleri toplu
olarak nazara alınır.
Bu maddede yazılt istisna, hisseli arazide.
milkelleflerin hisse miktarlan ayn ayn nazara i
alınmak suretiyie uygu/anlr.
Yürür/ük: Ceza hüküm/eri 01.01.1999
tarihinden, dr er hOküm/er 29.07.1998 tarihinde
VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ
36 TS8yfa:203, Madde:16, 17 ve 19
16 ıncı maddenin son fıkrasındaki sağ kenara
dayalı
kelimeler sırasıyla; müşterek, düzenlenen,
i
ı
ikramiyelerde, ayni ve esas
i
17 inci maddedeki sağ kenara dayalı kelime/er
sırayla; bankalar, sair, daireleri, giren, senet,
ödenmiş, bir, tasdikname, istihkaklarından, ivazsız,
karşılığı, bakiyesini, ettikleri, yerin, bağlı,
bildirmeye, tevkifat, ettikleri, mal, hariç, olduklan,
usulü, gecikme, yapan, yerine, ve, % 10
i
19 uncu maddedeki sağ kenara dayalı ke/imeler
sırayla; md.), itibaren, olmak, kişilerce,
kazananlara, teşkilatınca, bahisler, kesilen, tescil
!
\','
olarak dikkate alınacak.
37 Sayta:204, Madde:19; yeni hükümler kısmında 2 Yeni hükümler kısmında yer alan 2 inci fıkra iptaL;
'-~ inci fıkra mükerrer v~..!!§y~zılmı
.
_~?
"~i
O~TORLU
TAŞıTLAR VERGİSİ KANUNU
J
38 SaYfa:207,Madde:9;
i Yeni h,ükümıerk,/smında, eklenen 5 ,inci flkrMa,n
önce gelmek üzere;
.'"
. -a)(Mülga bent:29.07.1998 - 4369n6 md.) tt'
I
b~(M.0ıgabeht:29.07.1998 - 4369n6 md.) -.. : i
~".
_
Yürur/Ok: ()1.01.1999
TI..! !
Sayfa:20B, Madde:13; iptal edilen (d) bendinin 2 Yürürlük: 01.01.1999
~~,
inci fıkrasının son kısmı ile (e) bendinin 1 ve 3
St,i
'uncu fıkralan,
_ DAMGA VERG1SİKJfNUNU
"MADDE 77" ile baş/ayan baş/ık, "Nispet" if~i
•. ~O~ayfa:210~~adde:13;
\.m
,)
. ".'
i/e ba la an kısmın ilzerine ta ınacak.
~L
i
i
i
i
i .' .
n
. i,
ı
.
. 139
.\I~
'
VERGi USUL KANUNU
AMME ALACAKLARıNıN
TAHSiL
HAKKINDA KANUN
GELiR VERGiSi
KURUMLAR
USULÜ
KANUNU
VERGiSi KANUNU
KATMA DEGER VERGiSi KANUNU
GiDER VERGiLERi
EMLAK VERGiSi
KANUNU
KANUNU
VERASET VE iNTiKAL
VERGiSi KANUNU
MOTORLU TAŞıTLAR
VERGiSi KANUNU
DAMGA VERGiSi KANUNU
HARÇLAR
KANUNU
3505 SAYILI KANUN
KDV. MÜKELLEFLERiNiN
ÖDEME
KAYDEDiCi CiHAZLARI KULLANMALARI
MECBURiYETi HAKKINDA KANUN
BELEDiYE GELiRLERi KANUNU
1318 VE 4208 SAYILI KANUNLAR iLE
178
SAYILI MALiYE BAKANllGININ
TEŞKiLAT
VE GÖREVLERi HAKKINDA KANUN
HÜKMÜNDE KARARNAME VE 190 SAYILI
GENEL KADRO VE USULÜ HAKKINDA
KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMEDE
DEGişiKLiK
YAPıLMASı HAKKINDA KANUN
Kanun No: 4369 Kabul Tarihi :22:07.1998
,.o>::-'
2
ESKi METiN
YENi METiN
BiRiNCi
BÖLÜM
VERGi USUL KANUNU
iLE iLGiLi
DEGişiKLiKLER
~ Eski metinlerdeki üzeri çizilen metinler,
yeni hükümlerle kaldırılan Itükümlerdir.
Yeni metindeki karartılmış
ıgetirilen hükümlerdir.
kısımlar yeni
ESKi METiN
Vergi mahremiyeti :
Madde 5 - Aşağıda yazdı kil11seler görevleri
dolayısiyle, mükellefin ve mükellefle ilgili
kil71se}erin şahıslanna, muamele ve hesap
duru.mlanna,
işlerine,
işletmelerine,
seı (tlerinfi
veya mesleklerine
müteallik
olmak üz}re öğrendikleri sır/an veya gizli
kalfrıqsı 'lazım gelen diğer hususlan ifşa
edehı1?zler ve kendiletinin
veya üçüncü
şah,ilann nefine kullanamazlar;
1- Vergi muameleleri ve incelemeleri ile
ifğraşan memur/ar;
i
-.. 2- (Degişik: 23.06.1982 - 2686/1 md.)
Vergi mahkemeleri, bölge idare mahkemeleri
ve Domştayda görBy/i olanlar;
3- Vergi kafl;unlanna göre kurulan
komisyonlara işti ak edenler;
4- Vergi işlerinde kullanılan bilir· kişiler.
Bu .yasak, yukanda
yazılı kimseler, bu
görevlerinden'ayn/salar
dahi devam eder.
(Ek: 26.06.1964 - 485/1 md; Değişik:
30.12.198Q - 2365/2 md.)
Ancak vergi
güveniiğin( sağlamak amacıyla Gelir Vergisi
Mükelleflerinin yıllık Gelir Vergisi, sermaye
(
.
;
MADDE 1- 4/1/1961 tarihli ve 213
sayılt
Vergi
Usul Kanununun
'5 ıncı
maddesine 2365 sayılı Kanununla değişik 3
ncü fıkrasından
sonra
gelmek
üzere
aşağıdaki fıkra eklenmiş ve 3239 sayılı
Klfnununla eklenen 6 ıncı fıkra ile bu fıkrayı
takip eden fıkralar yürürlükten kaldırılmıştır.
YENi METiN
Vergi mahremiyeti :
. Madde 5 - Aşağıda yazılı kimseler görevleri
dolayısiyle, mükellefin
ve mükellefle ilgili
kimselerin şahıslanna,
muamele ve hesap.
durumlanna,
işlerine,
işletmelerine,
servetlerine veya mesleklerine müteallik olmak
üzere öğrendikleri sır/an veya gizli kalması
lazım gelen diğer hususlan ifşa edemezler ve
kendilerinin veya üçüncü şahısların nefine
kullanamazlar;
1- Vergi muameleleri ve incelemeleri ile
uğraşan memurlar;
2- (Değişik: 23.06.1982 - 2686/1 md.)
Vergi mahkemeleri, bölge idare mahkemeleri
ve Danıştayda görevli olanlar;
]- Vergi kanunlarına
göre kurulan
komisyonlara iştirak edenler;
4- Vergi işlerinde kullanılan bilir kişiler.
Bu yasak, yukarıda
yazılı kimseler, bu
görevlerinden ayrılsalar dahi devam eder.
(Ek: 26.06.1964 - 485/1 md; Değişik:
30.1-2.1980 - 2365/2 md.)
Ancak vergi
güvenliğini sağlamak amacıyla Gelir Vergisi
3
ESKi METiN
şirketlerinin Kurumlar Vergisi beyannamelerinde gösterdikleri matrahıarı (iarar dahil)
ve beyanları üzerinden tarh olunan Gelir ve
Kurumlar Vergileri ile mükelleflerin ad ve
ünvanıarı, bağil oldukları vergi dairelerince
beyannamelerin verildiği yıl içinde dairenin
miinasip yerlerine asılacak cetvellerle ilan
olunur. Mükellefin bağil bulunduğu teşekkül
varsa, bu ilan orada da yapıilr.
(Ek: 26.06.1964 - 485/1 md.; Değişik:
30.12.1980 - 2365/2 md.) Gelir Vergisi
mükellefleri. (Götiirii usulde ',ergi!erıd iri!en
mükel!efler dahi!) ile sermaye şirketleri her yıl
Mayıs ayının son gününe kadar vergi tarhına
esas olan kazanç tutarlan ile bunlara isabet
gösteren
levhayı
eden vergı miktarlarını
merkezlerine, şubelerine. satış mağazalarına
iş sahiplari ile miikellefler tarafindan kolayca
okıl11up
görünecek
şekilde
asmak
zorundadırlar. ilan ve levhalara ilişkin diğer
hususlar Maliye Bakanlığınca belli edilir.
(Ek: 26.06.1964 - 485/1 md.) Açıklanan
ele ailnarak
mükelleflerin
bu bilgiler
haysiyet, şeref ve haklanna tecavüz edilemez.
T.Ceza
Aksine 'hareket edenler hakkında
480,
481
ve 482
ncı
Kanununun
cezatar üç misli olarak
maddelerindeki
hükmolunur.
(Ek: 04.12.1985
3239/1 md.) B/;/
karıLlflaa yer alan belge düzenine Uj'mayan
.•.eya kaçakçılık fiili ile ~'erg; zıyama neaerı
olup tarh cdilen vergi '",'C kesilerı cezası
kesinleşcn mükel!cf ','e 'ıeı-gı sorumlusunun.
Maliye ve Gümrük Bakaniltırica adir/erıecek
usul ve esasfare göre aasın 'v'C TRT yolu ilc
',ergı
ihlal
açık!anması
mahr-cmixetini
sayı!maz.
YENi METiN
Mükelleflerinin yıllık Gelir Vergisi, sermaye
şirketlerinin
Kurumlar
Vergisi beyannamelerinde gösterdikleri matrahlan (zarar dahil)
ve beyanlan üzerinden tarh olunan Gelir ve
Kurumlar Vergileri ile mükelleflerin
ad ve
ünvanıan, bağlı olduklan vergi dairelerince
beyannamelerin
verildiği yıl içinde dairenin
münasip yerlerine asılacak cetvellerle ilan
olunur. Mükellefin bağlı bulunduğu teşekkül
varsa, bu ilan orada da yapılır.
(Ek: 26.06.1964 - 485/1 md.; Değişik:
30.12.1980 - 2365/2 md.)
Gelir Ver~isi
mükellefleri
(Ka: ancf'~~ liaslt usulde·) tes"J
~TJet11i:; dliJilJ ile sermaye şirketleri her yıl
Mayıs ayının son gününe kadar vergi tarhına
esas olan kazanç tutarlan ile bunlara isabet
eden vergi miktarlannı
gösteren
levhayı
merkezlerine, şubelerine, satış mağazalanna
iş
sahiplari ile mükellefler tarafindan kolayca
okunup
görünecek
şekilde
asmak
zorundadırlar.
İlan ve levhalara ilişkin diğer
hususlar Maliye Bakanlığınca belli edilir.
4
ESKi METiN
YENi METiN
(Ele 24.03.1988
3418/29 md.) Sa!ite
,'eya in dı teviya tı itibariyle yandtıeı belge
diizen!edi!<!eri
','eya ku!landık!arı
wrgı
inceleme
raporuyla
tespit
OI'u;ltlı'1larl'n,
kanunla kurL:lmuş, mesleki kı;ruı'ıiş,'atı'na
.:Iı/a!
bUdirilmesi
vergı
mahremiyetini
sayı!maz. BL; bildi;'im şartlar;, sm/."!an 'y'C bu
1<OliLıyailişkin usd ve esas!a:' Maliye ',,'C
Giimrük Bakan!;ğınca bc/irl'cı'1l:r.
(Ele 26.10.1988
3482/6 md) Basın re
TRT yoluy!a yapılacak bu açık!ama!a.--a ait
',-cya
harcamalar,
m iik eI!ef
vergı
sorumlu!a r;nd6n tahsil edi!i;'. Bu Iıa;-cama!ar,
y'crg; uygulamaları yönünden gide;' olarak
kabul edilmez.
bildirilmesi vergi mahremiyetini
Bu takdirde kendilei"
Vergi kesenlerin sorumluluğu:
Madde 11 - Yaptıklan
veya yapacakları
ödemelerden vergi kesmeye mecbur olanlar,
verginin tam olarak kesilip ödenmesinden ve
bununla
ilgili
diğer
ödevleri
yerıne
getirmekten sorumludurlar.
Bu sorumluluk,
bLmların ödedikleri
riicu
vergilerden dolayı asıl miikelleflere
etnJek hakkım kaldırmaz.
(Ek: 04. 12. 1985 - 3239/2 md.) Mal
alım ve satımı ve hizmet ifası dolayısıyla
vergı kesintisi yapmak ve vergı dairesine
yatmnak
zorunda
olanların,
bu
yiikiimliiliikleri yerine getirmemeleri
halinde
vergmm ödenmesinden,
alım satıma ta mf
olanlar
ilc
hizmetten
yararlananlar,
aralarında zunmen dalıi olsa irtibat olduğu
tespit o!unan!ar müteselsilen sorumludurlar.
Vergi kesenlerin sorumluluğu:
Madde. 11 - Yaptıklan
veya yapacakları
ödemelerden vergi kesmeye mecbur olanlar,
verginin tam olarak kesilip ödenmesinden ve
bununla ilgili diğer ödevleri yerine getirmekten
sorımıludurlar.
Bu sorumluluk,
bunların
ödedikleri
vergilerden dolayı asıl miikelleflere rücu etmek
hakkım kaldmnaz.
(Ek: 04. 12. 1985 - 3239/2 md.) Mal alım
ve satımı ve hizmet ifa~ı dolayısıyla vergi
kesintisi yapmak ve vergi dairesine yatırmak
zorunda olanlamı, bu yiikiimlülükleri
yerine
getirmemeleri halinde verginin ödenmesinden,
(De-i ik: 29.07.1998 - 436981 md.
~
(Ele 04.12.1985 - 3239/2
iiçiincii fikrada
belirtilen
md.) Ancak
miiteselsilen
ihlal sayılmaz"
i
bilgilerm
pe/idenlxe Yf.tklljdir.,J
(Ek: 26.06.1964 - 485/1 md.) Açıklanan
bu bilgiler ele almarak miikelleflerin h aysiyet,
şeref ve haklarına tecaviiz edilemez. Aksine
hareket edenler hakkmda T.Ceza Kanımunun
480, 481 ve 482 nci maddelerindeki cezalar iiç
misli olarak hiikmolunur.
Yürürlük: 29.07.1998 tarihinde
(Mülga: 6, 7 ve 8 inci fikralar
4369/1
Yürürlük: 29.07.1998)
sorumludurlar.
5
ESKi METiN
YENİ METİN
sorumluluk mal iireten çiftçiler ile nihai
tüketiciler için söz konusu değildir.
(E/c 04.12.1985 - 3239/2) Miiteselsil
sorumluluğun şartları, sımrlan ve bu konuya
ilişkin usul ve esaslar Maliye ve Gümrük
Bakanlığınca belirlenir.
(Ek: 24.03.1988 - 3418/30 md.) Maliye
ve Giimrük Bakanlığı zirai ürünlerin (işlenmiş
olanlar dahil) all/1) ve satımma aracılık eden
kuruluşlar
ile Ticaret
borsalarull
bu
mahsullerin
satl/1
alınması
sırasmda
yapılacak vergi tevkifatmdan
müteselsilen
sOrı/mlu tutmaya, söz konusu ürünlerin satışı
dolayısıyla yapılacak vergi tevkifatmın hangi
safhada yapılacağı ve her bir ürün için ayn
ayn belirlemeye yetkilidir. Maliye ve Gümrük
Bakanlığı tarafindan
belirlenen sajhadan
önceki safhalarda
tev~if yoluyla alman
vergiler iade edilmez ve süresinde ilgili vergi
dairesine ya tın lır.
(Ek: 04.12.1985 - 3239/2 md.) Ancak
üçüncü
fikrada
belirtilen
müteselsilen
. sorumluluk
mal üreten çiftçiler ile nihai
tüketici/er için söz konusu değildir.
(Ek: 04.12.1985 - 3239/2) Miiteselsil
sorumluluğun şartlan, sımrlan ve bu konuya
ilişkin usul ve esçıslar Maliye ve Gümrük
Bakanlığmca belirlenir.
(Ek: 24.03.1988 - 3418/30 md.) Maliye
ve Gümrük Bakanlığı zirai ürünlerin (işlenmiş
olanlar dahil) alım ve satımma aracılık eden
kuruluşlar"
ile
Ticaret
borsalanm
bu
mahsullerin satm almması sırasmda yapılacak
vergi
tevkifatmdan
müteselsilen
sorumlu
tutmaya,
söz
konusu
ürünlerin
satışı
dolayısıyla yapılacak vergi tevkifatmm hangi
sajhada yapılacağı ve her bir ürün için ayn
ayn belirlemeye yetkilidir. Maliye ve Gümrük
Bakanlığı
tarafindan
belirlenen
sajhadan
önceki sajhalarda
tevkif yoluyla alman
vergiler iade edilmez ve süresinde ilgili vergi
dairesine yatırılır.
Re'sen vergi tar/Il :
Madde 30 - (Değişik birinci
fıkra:
21.01.1983 - 2791/1 md.) Re'sen vergi
ta rlll, vergi matralwwı
tamamen
veya
kısmen defter, kayıt ve belgelere veya kanuni
ölçülere
dayanIlarak
tespitine
imkan
bulunmayan
hallerde takdir komisyonları
tarafindan takdir edilen veya vergi incelemesi
yapmaya yetkili olanlarca düzenlenmiş vergi
inceleme rapor/aruıda belirtilen matrah ve
matrah
kısmı
üzerinden
vergi
tarh
olunmasıdır.
inceleme
raporunda
bu
maddeye
göre belirlenen
matrah
veya
matrah farkı re'sen takdir olunmuş sayIlif.
Re'sen vergi tarh, :
Madde
30 (Değişik
birinci
fıkra:
21.01.1983 - 2791/1 md.) Re'sen vergi .tPrhl,
vergi matrahımn tamamen veya kısmen defter,
kayıt ve belgelere veya kanuni ölçiilere
dayamlarak
tespitine
imkan
bulunmayan
hallerde takdir komisyonlan tarafindan takdir
edilen veya vergi incelemesi yapmaya yetkili
olanlarca
düzenlenmiş
vergi
inceleme
raporlarmda belirtilen matrah ve matrah kısmı
üzerinden vergi tarh olurimasıdır. İnceleme
raporunda bu maddeye göre belirlenen matrah
veya matrah farkı re 'sen takdir olunmuş
sayılır.
6
ESKi METiN
(Değişik paragraf
30.12.1980
2365/4 md.) Aşağıdaki hal/erden herhangi
birinin
bulunması
durumunda,
vergı
matrahmm tamamen veya kısmen defter,
kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere
dayanılarak tespitinin mümkün
olmadığı
kabul edilir.
-- (([}eğişik: 24.06.1994 - 4008/2 md.)
Vergi beyannamesi kanuni süresi geçtiği
halde verilmemişse,
2. Vergi beyannamesi kanuni veya ek
süreler
içinde
verilmekle
beraber
beyannamede vergi matrahma ilişkin bilgiler
gösterilmemiş bulunursa,
3.Bu kanuna göre tutulması mecburi
olan defter/erin
hepsi veya bir kısmı
tutulmamış veya tasdik ettirilmemiş olursa
veya vergı incelemesi yapmaya
yetkili
olanlara her hangi bir sebeple ibraz
edilmezse.
(
4. Defter kayıtlan
ve bunlarla ilgili
vesi~alar, vergi matrahının doğru ve kesin
olarak tespitine imkan vermeyecek derecede
noksan, .usulsüz ve kanşık olması dolayısıyla
ihtiyaca salih bulunmazsa,
205/1 md.) ılergi
5.(He 19.02.1963
matrtihlan
193
sa)'ılı
Cc/ir
Vergisi
KanuRuRuR değişik 51 üncü maddesinin 2
Rumartilı beRdi uyariRetl tespit edileR
.
1
i·
miikc/lejlcr tarafiRdaR, ',erg: IRce,eme.eri
sırt/smda, giderleri te',sik edilemezsc,
6.(Ek: 30.12.1980
- 2365/4 md.)
Tutulması zorunlu olan defterlerin veya
verilen beyannamelerin
gerçek
durumu
yansıtmadığma dair delil bulunursa,
7.(Ek: 24.06.1994
- 4008/2 md.)
Maliye müfettişieri,
hesap uzmanlan
ve
gelir/er kontralör/erince yapılan incelemeler
YENi METiN
(Değişik
paragraf
30.12.1980
2365/4 md.) Aşağıqaki hal/erden herhangi
birinin . bulunması
durumunda,
vergi
matrahmm tamamen veya kısmen defter, kayıt
ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak
tespitinin mümkün olmadığı kabul edilir.
1.(Değişik: 24.06.1994 - 400812 md.)
Vergi beyannamesi kanuni süresi geçtiği halde
verilmemişse,
2. Vergi beyannamesi
kanuni veya ek
süreler içinde verilmekle beraber beyannamede
vergi matrahma ilişkin bilgiler gösterilmemiş
bulunursa,
3.Bu kanuna göre tutulması mecburi olan
defter/erin hepsi veya bir kısmı tutulmamış
veya tasdik ettirilmemiş olursa veya vergi
incelemesi yapmaya yetkili olanlara her hangi
bir sebeple ibraz edilmezse,
4.Defter kayıtlan
ve bunlarla
ilgili
vesikalar, vergi matrahmın doğru ve kesin
olarak tespitine imkan vermeyecek derecede
noksan, usulsüz ve kanşık olması dolayısıyla
ihticaca salih bulunmazsa,
5. (Mülga:29. 07. 1998
4369/82/1-a
md.)
6.(Ek: 30.12.1980
- 2365/4 md.)
Tutulması zorunlu olan defterlerin veya verilen
beyannamelerin
gerçek
durumu
yansıtmadığına dair delil bulunursa,
7.(Ek: 24.06.1994 - 4008/2 md.) Maliye
müfettişieri,
hesap uzmanlan
ve gelirler
kontralörlerince yapılan incelemeler sırasında,
mükellef/er,
her
türlü
harcama
ve
tasarruf/arını vergisi ödenmiş veya vergiye tabi
olmayan
kazançlardan
sağladıklannı
kanıtlayamazlarsa,
Harcama ve tasarruf/ann vergiye tabi
7
ESKi METiN
sırasında, mükellef/er, her Wriii harcama ve
tasarruf/arım vergısı ödenmiş veya vergıye
tabi olmayan kazançlardan
sağladıklarım
kanıtlayamazlarsa,
Harcama ve tasarruf/arın vergıye tabi
tutulmuş
veya
vergıye
tabi
olmayan
kazançlardan
sağlandığı
kamtlanamayan
kısmı, harcama
ve tasarrufun
yapıldığı
dönemde elde edilmiş ','e re;-gisi ödenmemiş
kazanç o/araf< dönem matrahl11ln takdirinde
dikkate alımr.
8.(Ek:24.06.1994
- 4008/2 md.) Bu
kanunun
mükerrer
227 mcı maddesi·
uyarınca 3568 sayılı kanuna göre yetki almış
. meslek
mensuplarına
imzalattırma
mecburiyeti getirilen beyanname ve ekleri
imzalattınlmazsa
veya tasdik kapsamma
alman konularda yeminli mali müşavir tasdik
rapOrLIzamanmda ibraz edilmezse,
9 (Ek:25.05.1995
11 08/2 md.) Bu
kanunLU] miikerrer 175 ıncı maddesi i/c
getirilen mecbı,riyet/erc uyulmamışsa,
Yukarıdaki 2 inici bentte yazılı halin
vukuunda
mükellefe,
takdir
komisyonu
tarafindan 15 günden az olmamak üzere bir
mühlet verilerek vergı matrahma
ilişkin
bilgileri vermeye ve kanuni defterlerini ibraz
etmeye davet olunur. Bu davet üzerine
mükellef istenilen bilgileri verır ve kanuni
defterlerini ibraz ederse, defter ve vesikalar
ihticaca salih bulunmak şartıyla, mükellefe
takdir olunacak matrah defter ve vesikalar
kayıtlarına göre tespit olunacak miktardan
fazla olamaz.
YENi METiN
tutulmuş
veya
vergiye
tabi
olmayan
kazançlardan
sağlandığı
kanıtlanamayan
kısmı,
harcama
ve tasarrufun
(De-i ik:
29.07.1998
- 436981 md.)
matrahının takdirinde
dikkate alınır. Yiirürlük:Ol.01.1999
tarihinde
8.(Ek:24.06.1994
- 400Ş/2 md.) Bu
kanunun müktrrerL27
inci maddesi uyarınca
3568 sayılı kanuna göre yetki almış meslek
mensuplarına
imzalattırma
. mecburiyeti
getirilen
beyanname
ve
". ',tkleri
imzalattınlmazsa
veya tasdik
kapsarnma
alınan konularda yeminli mali müşavir tasdik
raporu zamanında ibraz edilmezse,
9-(Mülga:29.07.1998
- 4369/82 l-a
md.)
Yukarıdaki 2 inici bentte yazılı halin
vukuunda
mükellefe,
takdir
komisyonu
tarafindan 15 günden az olmamak üzere bir
mühlet
verilerek vergi matrahına
ilişkin
bilgileri vermeye ve kanuni defterlerini ibraz
etmeye davet olunur. Bu davet üzerine
mükellef istenilen bilgileri verir ve kariuni
defterlerini ibraz ederse, defter ve vesikalar
ihticaca 'salih bulunmak şartıyla, mükellefe
takdir olunacak matrah defter ve vesikalar
kayıtlarına göre tespit olunacak miktardan
fazla olamaz.
8
ESKi METiN
YENi METiN
(H:26.06.1964
.485/2 md.;
DeğişiI<:24.06.1994
- 4008/2 md.) Vergi
beyannamesini kanuni süresi geçtikten sonra
vermiş
olanlara
bu
beyannamede
gösterdikleri matrah üzerinden re'sen gerekli
tarhiyat yapi/Ir ve bu beyannameler re 'sen
takdir için komisyona sevk edilmez. Ancak,
vergi incelemesine
başlamlmadan
veya
takdir komisyonuna sevk edilmesinden sonra
kendiliğinden verilen beyannameler için bu
hiiküm uygulanmaz.
(Ek:26.06.1964
485/2
md.)
Yukarıdaki bentlerin hiikümlerine göre re'sen
vergi tarhmı gerektirir bir sebep yamnda
ikmalen vergi tarhım da liizumlu kılan bir
dUflmı mevcut ise re'sen takdir sonucu
beklenmeksizin
gerekli
ikmal
tarhiyatı
yapılır.
Re'sen
takdir
sırasında
ikmal
tarhiyatma mesnet olan matrah farkı nazara
almmışsa vergi tar/ıı sırasmda evvelce tarh
edilmiş olan vergi indirilir.
(Ek:26.06.1964
485/2
md.;
Değişik:24.06.1994
- 4008/2
md.) Vergi
beyannamesini kanuni süresi geçtikten sonra
vermiş olanlara bu beyannamede gösterdikleri
matrah
üzerinden
re 'sen gerekli tarhiyat
yapılır ve bu beyannameler re'sen takdir için
komisyona
sevk
edilmez.
Ancak,
vergi
incelemesine
başlamlmadan
veya takdir
komisyonuna
sevk
edilmesinden
sonra
kendiliğinden
verilen beyannameler
için bu
hüküm uygulanmaz.
Tebliğ yerine geçen muameleler:
Madde
109
Verginin
tarh
ve
tahakkukunda
tebliğ
yerine
geçen
muameleler
hakkmdaki
hükümler
mahfuzdur.
Ücrct vc kazançian göWrii usı;ldc tcspit
cdilcn tiiccar, !ıizmct ',c sc,-bcst mcslek
crbabinın vergileri, tarh zamanında
bu
miikelleflerin bağlı oldukları vergi dairesine
müracaatla ibraz edecekleri vergi kamelerine
yazılmak suretiyle tarh ve tebliğ olunur.
Vergi kameye yazıldığı tarihte tebliğ
edilmiş sayılır.
Yukarıdaki hükme riayet etmeyenlerin
vergileri (251 inci madde hükmüne giren
mükellefler
hariç) bu kanunun
umLllııi
Tebliğ yerine geçenmuameleler:
Madde 109 - Verginin tarh ve tahakkukunda
tebliğ yerine geçen muameleler hakkmdaki
hükümler mahfuzdur.
(Değişik:29.07.1998
- 4369L81-3 md.)
(Ek:26.06.1964
- 485/2 md.) Yukarıdaki
bentlerin hükümlerine göre re'sen vergi tarhım
gerektirir bir sebep yamnda ikmalen vergi
tarhım da liizumlu kılan bir dunını mevcut ise
re'sen takdir sonucu beklenmeksizin
gerekli
ikmal tarhiyatı yapılır. Re'sen takdir sırasmda
ikmal tarhiyatma mesnet olan matrah farkı
nazara almmışsa vergi tarhı sırasmda evvelce
tarh edilmiş olan vergi indirilir.
-_.:::\',D~_:~:,~w.':' ",' -'"~:~'i:~~~,;:,'
__ :,:;:",::-':'~',<:i.:~~"rm:'v~:~
D i•ğ.ısc.-;.i{g[g~~",~lg~.Li"Isçl§;/ı;:.;q;ıi'!lı~p;&"fti~~!i{.~!!;lll]
vergileri, tarh zamamnda
bu mükelleflerin
bağlı oldukları vergi dairesine müracaatla
ibraz edecekleri vergi kamelerine yazılmak
suretiyle tarh ve tebliğ olunur.
Vergi kameye yazıldığı
tarihte tebliğ
edilmiş sayılır.
Yukarıdaki hükme riayet etmeyenlerin
vergileri (251 inci madde hükmüne giren
mükellefler
hariç)
bu kanLıIlLlll umumi
hükümleri
dairesinde
yoklama
fişine
9
ESKi METiN
YENİ METİN
hiikiimleri
dairesinde
yoklama
dayanılarak tarh ve tebliğ olLllwr.
fişine
dayamlarak
tarh ve tebliğ olunur.
MADDE 2 - 213 sayılı Kanunun 112
nci maddesine aşağıdaki 4 numaralı bent
eklenmiştir.
Özel ödeme zamanları :
Madde 112 - (Değişik:
3239/8 md.)
1- ikmalen,
04.12.1985
-
re'sen veya idarece tarh
olunan vergiler taksit zamanlar/ndan
evvel
tahakkuk etmişse taksit siireleri içinde; taksit
süreleri kısmen veya tamamen
geçtikten
sonra tahakkuk etmişse; geçmiş taksitler,
. tahakkuk tarihinden başlayarak bir ay içinde
ödenir.
2- Memleketi
terk ve öliim gibi
mucıp
haller
miikellefiyetin
kalkmasmı
tarh olunan
dolayısıyla
beyan iizerine
vergiler, beyanname verme siireleri içinde
ödenir.
Miikellefin,
vadeleri mezkur
siireden
sonra gelen vergileri de aynı siire içinde
almır.
Memleketi terk edenlerin, ölenlerin veya
benzeri haller dolayısıyla
miikellefiyetleri
kalkanların ikmalen. re'sen veya idarece tarh
olunan
vergileri
tahakkuk
tarihinden
başlayarak bir ay içinde ödenir.
Bu fikrada yazılı tahsil siireleri Amme
Alacaklarıl1ln Tahsil Usulii Hakkında Kanun
mucibince
teminat
gösterildiği
takdirde,
Vergi Kanunu ile belli taksit zamanma kadar
ve taksit zamanı geçmiş ise iiç ay uzatılıl'.
]Vergi mahkemesinde
dava açma
dolayısıyla 2577 sayılı idari Yargılama Usulii
KanLllwnLll1 27 nci maddesinin 8 numarali
Özel ödeme zamanları :
Madde 112 - (Değişik: 04.12.1985 - 3239/8
md.)
1- İkmalen,
re'sen veya idarece tarh
olıman vergiler taksit zamanlar/ndan
evvel
tahakkuk etmişse taksit siireleri içinde; taksit
siireleri kısmen veya tamamen geçtikten sonra
tahakkuk etmişse; geçmiş taksitler. tahakkuk
tarihinden başlayarak bir ay içinde ödenir .
2- Memleketi
terk
ve öliim
gibi
miikellefiyetin
kalkmasll1l
mucip
haller
dolayısıyla
beyan
iizerine
tarh
olunan
vergiler,beyanname
verme
siireleri
içinde
ödenir.
Miikellefin, vadeleri mezkur siireden sonra
gelen vergileri de aym siire içinde alimI'.
Memleketi terk edenlerin, ölenlerin veya
benzeri
haller dolayısıyla
miikellefiyetleri
kalkanların ikmalen. re'sen veya idarece tarh
olunan
vergileri
tahakkuk
tarihinden
başlayarak bir ay içinde ödenir.
Bu fikrada yazıli tahsil siireleri Amme
Alacaklar/mn
Tahsil Usulii Hakkmda Kanun
mucibince teminat gösterildiği takdirde, Vergi
Kanunu ile belli taksit zamanına kadar ve
taksit zamanı geçmiş ise iiç ay uzatılir.
3- Vergi mahkemesinde
dava açma
dolayısıyla 2577 sayılı idari Yargılama Usulii
Kanımunun 27 nci maddesinin 8 numarali
bendi gereğince tahsiıtdurdurulan
vergilerden
taksit siireleri geçmiş olanlar, vergi mahkemesi
10
ESKİ METİN
YENİ METİN
bendi
gereg111ce
tahsili
durdurulan
vergilerden taksit süreleri geçmiş olanlar,
vergi mahkemesi kararına göre hesaplanan
vergiye ait ihbamamenin
tebliği tarihinden
itibaren bir ay içinde ödenir. Ayrıca ikmalen,
re'sen veya idarece yapılan tarhiyatlarda: "
a) Dava
konusu
yapılmaksızm
kesinleşen vergilere, kendi vergi
kanunlarında
belirt1len
ve
tarhiyatın ilgili bulunduğu döneme
ilişkin normal
vade tarihinden
itibaren, son yapılan
tarhiyatm
tahakkuk tarihine kadar;
b) Dava konusu yapılan
vergilerin
ödeme yaptlmamış kısmma, kendi
vergi kanunlarında
belirtilen ve
tarhiyatm ilgili bulunduğu döneme
ilişkin normal
vade tarihinden
itibaren yargı orgam kararmm
tebliğ tarihine kadar;
Geçen süreler için 6183 sayılt kamma
göre tespit edilen gacikme zammı oramnda
gecikme faizi uygulamr. Gecikme faizi de
aym süre içinde ödenir. Gecikme faizinin
hesaplanmasuıda
ay
kesirleri
nazara
almmaz.
Uzlaştlan
vergilerden
gecikme
faizi;
uzlaştlan vergi miktarına,
(a) fıkrasmda
belirtilen
tarihten
itibaren
uzlaşma
tutanağm111 imzalandığı tarihe kadar geçen
süre için' uygulamr.
Dava açılması nedeniyle tahsili duran
vergi ve cezalar mükellefler
tarafından
istenildiği takdirde davanm devamı sırasmda
da kısmen veya tamamen ödenebilir.
" Bu bentte
01.01.1986
öngörülen gecikme faizinin
tarihinden önceki vergilendirme
kararına
göre
hesaplanan
vergiye
ait
ihbamamenin tebliği tarihinden itibaren bir ay
içinde ödenir. Ayrıca ikmalen, re'sen veya
, idarece yapılan tarhiyatlarda: "
a) Dava konusu yaptlmaksızm kesinleşen
vergilere. kendi vergi kanunlarında
belirtilen
ve
tarhiyatm
ilgili
bulunduğu
döneme ilişkin normal
vade tarihinden itibaren, son yapılan
tarhiyatm tahakkuk tarihine kadar;
b) Dava
konusu
yapılan
vergilerin
ödeme yapılmamış
kısmma. kendi
vergi kanunlarında
belirtilen
ve
tarhiyatm ilgili bulunduğu döneme
ilişkin
normal
vade
tarihinden
itibaren yargı orgam kararınm tebliğ
tarihine kadar;
Geçen süreler için 6183 sayılt kanuna göre
tespit edilen gacikme zammı oranmda gecikme
faizi uygulamr. Gecikme faizi de aym süre
içinde
ödenir.
Gecikme
faizinin
hesaplanmasmda ay kesirleri nazara almmaz.
Uzlaşılan
vergilerden
gecikme
faizi;
uzlaşılan
vergi miktarına.
(a) fıkrasmda
belirtilen
tarihten
itibaren
uzlaşma
tutanağmm
imzalandığı tarihe kadar geçen
.süre için uygl!lamr.
Dava açılması nedeniyle tahsili duran vergi
ve cezalar mükellef/et tarafından istenildiği
takdirde davanm devamı sırasmda da kısmen
veya tamamen ödenebiiiI'.
11
ESKi METiN
YENi METiN
dönemlerine ait tarhlara uygulanamayacağı
Danıştay içtihadı Birleştirme
Kurulunun
03.07.1989 tarih ve E. 1988/5, K. 1989/3
saydı kararlanyla kararlaştırılmıştır.
Yürürlük: O1.O1.1999 tarihinde
incelemeye yetkililer:
Madde
135 (Değişik birinci fıkra:
24.06.1994 - 4008/3 md.) Vergi incelemesi;
hesap uzmanlan, hesap uzman yardımcdan,
ilin en büyük
mal
memuru,
vergi
denetmenleri, vergi denetmen yardımcılan
veya vergi dairesi müdür/eri tarafından
yapılır.
(Değişik:24.03.1988
- 3418/31 md.)
Maliye
Müfettişieri
Maliye
müfettiş
muavinieri, Gelirler Kontrolörleri ve 5ffljyer
Gelirler Kontrolörleri her hdl ve takdirde
vergi inceleme yetkisini haizdir.
incelemeye yetkililer:
Madde
135
(Değişik
birinci fıkra:
24.06.1994 - 4008/3 md.) Vergi incelemesi;
hesap uzmanlan, hesap uzman yardımcılan,
ilin en büyük mal memuru, vergi denetmenleri,
vergi denetmen yardımcdan veya vergi dairesi
müdür/eri tarafından 'yapılır.
(Değişik:24.03.1988
- 3418/31 md.)
Maliye Müfettişieri Maliye müfettiş muavinieri,
Gelir/er Kontrolör/eri ve De -i ik: 29.07.1998
- 4369/81 md.)
her hal ve takdirde vergi inceleme yetkisini
haizdir. yürürıük:Ol.0l.1999
tarihinde
Mülga: 4369 82/1-8 ile VVK nun 153/2 inci
fıkrası
(Kaldırılmadan
önceki şekli) Kazançlan
götiirü usulde tespit edilenlerin vergi karnesi
almak için vergi dair~ine müracaatlan işe
başlamayı bildirme yerine geçer.
Mülga: 4369/82-1/8
Tüccarlarda işe başlama belirtileri:
Madde 154 - Tüccarlar için aşağıdaki
hal/erden herhangi biri "işe başlama" yı
gösterir:
I.Bir iş yeri açmak {iş yeri açmaktan
maksat, bel/i bir yerde bilfiil ticari veya sll1ai
Tüccar/arda işe başlama belirtileri :
Madde
154. - Tüccarlar için aşağıdaki
hal/erden herhangi biri "işe başlama" yı
gösterir:
1.Bir iş yeri açmak {iş yeri açmaktan
maksat, belli bir yerde bilfiil ticari veya sll1ai
12
ESKi METiN
YENi METiN
faaliyete geçmek demektir. Bir yenn ne
maksatla
olursa olsun sadece tutulmuş
olması veya içinde tertibat
ve tesisat
yapi/makta bulıınması iş yerinin açıldığll11
göstemıez);
2.iş yeri açi/mamış olsa bile ticaret
siciline
veya
m(Jsleki
bir
teşekkiile
kaydolunmak;
3.Kazançlan götürii Llsı:lde tespit edilen
tiiccarlar
için
işle
bilfiil
uğraşmaya
başlamak ..
faaliyete
geçmek demektir.
Bir yerin ne
maksatla olursa olsun sadece tutulmuş olması
veya içinde tertibat ve tesisat yapılmakta
bulunması iş yerinin açıldığmı göstermez);
2.iş yeri açılmamış olsa bile ticaret
siciline
veya
mesleki
bir
teşekkiile
kaydolunmak;
3. (Değişik:29.07.1998-4369/81-4
md.)
Kazançlan ~1isit usul(jJ tespit edilen tüccarlar
için işle bilfiil uğraşmaya başlamak.
Mülga: 4369 82/I-B ile VUK /lllll 157/2 inci
fıkrası
(Kaldırılmadan
önceki şeldi) Kazançlan
götiirii
usulde tespit
edilenlerin
adres
değişiklig:ini vergi karnesine işaret ettinneleri
bildirme yerine geçer.
Mülga: 4369/82-1/8
MADDE 3 - 213 Sayılı Kanunun 160
ıncı maddesine aşağıdaki Jikra eklenmiştir.
işi bırakmanııı bildirilmesi:
Madde 160 - i 53'iincii maddede yazi/ı
m iikellefle rden ışı bırakanlar keyfiyeti vergı
dairesine bildirmeye mecburdurlar.
Kazanç!arı
götiirii
usulde
tespit
I'Şı'
karnesine
edi!enhiıı
bırakma)': 'v'crg;
işaret ettimıele:·i bi,ldimıe yerine geçer.
i
13
ESKi METiN
YENi METiN
Miilga: 4369/82-1/8 ile VUK lll/Il 160/2 iııci
fıkrası
(Kaldlr/lmadaıı
önceki şekli) Kazaııçlan
götürii usulde tespit edilenlerin işi bırakmayı
vergi karnesine işaret ettinneleri bildirme
yenne geçer.
Mülga: 4369/82-1/8
Yiirürliik: 01.01.1999
istisnalar:
Madde 173 - Defter tutma mecburiyeti
aşağıda yazdı gerçek
ve tiizel kişiler
hakkıııda uygulanmaz.
I.Gelir vergisinden muaf olan esnaf \fe
!dirU çiftçi!cr;
2. Gelir
Vergisi
Kanununa
göre
kazançlan götiirii o!arak tcspit cdilcnler ilc
gtffli-Fiigidcr usuliinc tabi 01011çiftçi!cr;
3.Kurumlar Vergisinden muaf olan:
ajiktisadi kamumiiesseseleri;
b)(Değişik:30. 12.1980 - 2365/25 md.J
Demek ve vakıJIara ait iktisadi işletmeler.
Yukandaki istisna hiikiimlerinin gelir
veya kurumlar vergilerinden muaf olmakla
beraber diğer vergilerden birine tabi olan ve
bu vergileri götiirii usulde tespit edilmeyen
miikelleJlerin muaf olmadıklan vergiler için
tutacaklan defterlere şiimulii yoktur.
İstisnalar:
Madde
173 - Defter tutma
mecburiyeti
aşağıda yazılı gerçek ve tüzel kişiler hakkl11da
uygulanmaz.
1. (Değişik:29.07.1998
- 4369/81-6
md.) Gelir vergisinden muaf olan esnaf ve
gerçek usulde vergiye Kabi olmaya.11çiffçiler;
2. {Değişik:29.07.1998
- 4369/81-5
md.) Gelir Vergisi Kanununa göre 1~~~ı1~,{~
Mülga: 4369/82/1-8
ile VUK nun 182/4
üncü ben/;
(Kaldlr/lmadan
önceki şe Idi) (2365 sayılı
Mülga: 4369/82-1/8
~asit YSL!lde-
tes/iJt eıJif~~c;
3.Kurumlar Vergisinden muaf olan:
alİktisadi kamu miiesseseleri;
b)(Değişik:30.12.1980
- 2365/25 md.)
Dernek ve vaklJlara ait iktisadi işletmeler.
Yukandaki
istisna hiikiimlerinin
gelir
veya kurumlar vergilerinden muaf olmakla
beraber diğer vergilerden birine tabi olan ve bu
vergileri götürii
usulde tespit edilmeyen
miikelleJlerin muaf olmadıklan
vergiler için
tutacaklan defterlere şiimulii oktur.
14
ESKi METiN
kanunun 27 inci maddesiyle
Giinliik kasa defteri.
YENİ METİN
eklenen
bent)
Mülga: 4369/82-1/8 ile VVK nun mükerrer
185 inci maddesi
(Kaldırılmadan önceki şekli) (Ele 2365 /28)
Giinliik kasa defteri, işletmenin kasa ile ilgili
muamelelerinin
giin~i giiniine
yazıldığı
defterdir.
Defterin bir tarafina; bir önceki giinden
devredilen kasa mevcııdu, o giin içinde tahsil
edilen paralar ve giinliik peşin satış tutarlan,
Diğer tarafina;
o giin içinde yapı/an
ödemeler.
MiiFedatll olarak kaydedilir.
(Değişik: 2686/27 fıkra) Pera'kende satışlarla
sair hasılat
ve ödemeler,
belgelerine
dayanılarak deftere topluca yazı/abilir.
Mülga: 4369/82-1/8
Miilga: 4369/82-1/8
ile VVK nun 193/2
numaralı bent
(Kaldırılmadan
önceki
şekli)
Giinliik
perakende satış ve hasılat defteri.
Mülga: 4369/82-1/8
Mülga: 4369/82-1/8 ile VVK nun mükerrer
194 üncü maddesi
(Kaldırılmadan önceki şekli) (Ek: 2365/30)
GÜNLÜK PERAKENDE SATIŞ VE HASıLAT
DEFTERi
İkinci smıf tüccarlar, giinliik perakende
satışlan ile hizmet karşılığı ve sair suretle
alman paralan kaydetmet
iizae giinliik
perakende satış ve hasılat defteri tutmak
zorundadırlar. Bu deftere, giinliik perakende
satışlar ile sai,. işletme hası/atı giinii giiniine
Mülgo: 4369/82-1/8
15
YENi METiN
ESKi METiN
yazilıl'.
Perakende satışlann günlük tırtan ile sair
işletme hasilatı bu deftere, perakende satış
fişleri, makinali kasalann kayıt rulolan, giriş
ve yolcu taşıma biletleri ve diğer belgelere
dayamlarak topluca yaz/labilir.
Mülga: 4369/82-1/8 ile VVK nl/n Mükerrer
196 ıncı maddesi
(Kaldırılmadan önceki şe Idi) (Ek: 4008/4) i.
Mülga: 4369/82-1/8
ve /I. S/11If tacirler ile serbest meslek erbabı;
bu faaliyetleriyle borçlan ve alacaklan için
düzenlenen bono, poliçe, çek ve benzeri
kambiyo
senetlerine
ilişkin
bilgileri
kaydetmek üzere kambiyo senetleri defteri
tutmak zorundadırlar. Birden çok iş yeri veya
şubenin bulunması halinde her işyeri veya
şl/be için ayn ayn kambiyo senetleri defteri
tutulur.
Defterin bir tarafina; işletmenin alacaklan
için aldığı veya işletIneye ciro edilen bono,
poliçe, çek ve benzeri kambiyo senetleı:i,
diğer tarafına
işletmenin
borçlan
için
diizen/eyip verdiği veya ciro ettiği bono,
poliçe, çek ve benzeri kambiyo senetleri,
düzen/enme ve ciro tarihlerinden itibaren on
gün içerisinde kaydedilir.
Bu defterlerde yer alacak bilgiler ile bu
deftere
ilişkin diğer usiii ve esaslan
belirlemeye Maliye Bakanliğı yetkilidir.
Mülga: 4369/82-1/8 ile VVK nl/n 220/9, 10
ve 11 numaralı bentleri
9)
(Kaldırılmadan
önceki
şekli)
(Ek:
2365/33) Günlük kasa defteri,
10) (Kaldırılmadan
önceki
şekli)
(Ek:
2365/33) Günlük perakende
satış hasilat
defteri,
Mülgo: 4369/82-1/8
16
ESKi METiN
ii)
(Kaldmlmadan
önceki
şekli)
4008/5) Kanibiyo senetleri defteri.
YENi METiN
(Ek:
Fatura kullanmak mecburiyeti :
Madde 232 - Birinci ve ikinci . s:nif
tiiccarla:-Ia defter tutmak mecburiyetinde
olan çiftçiler:
l.Birinci ve ikinci sıııif tiiccarlara;
2.Serbest meslek erbabma;
3.Kazançlan
gMtiffL
usulde
tespit
olunan tiiccarlara;
4.Defter tutmak mecburiyetinde
olan
çiftçilere;
5. Vergiden muaf esnafa.
Sattıklan emtia veya yaptıklan
işler
için fatura vermek ve bunlar da fatura
istemek ve almak mecburiyetindedirler.
(Değişilc23.06.1982
- 2686/28 md.)
Yukandakiler dışı/ıda kalanlann, birinci ve
ikinci sl/l1f tiiccarlardan ve defter tutmak
mecburiyetinde
olan
çiftçilerden
satm
aldıklan emtia veya onlara yaptıklan
iş
bedelinin bi..- l11il)'o;] (on mi/)'on) lirayı
geçmesi veya bedeli bi..- milya;] (on milyon)
liradan az olsa dahi istemeleri halinde
emtiayı satanm veya işi yapanın
fatura
vermesi mecburidir.
Perakende satış vesikaları :
Madde 233 - (Değişik:23.06.1982
i 2686/29 ",d.)
i
Birinci ve ikinci 5::1If tiiccarlarla defter
tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerin fatura
vermek mecburiyetinde olmadıklan satışları
ve yaptıkları
işlerin bedelleri aşağıdaki
vesikalardan herhangi biri ile tevsik olunur.
I.Perakende satış fişleri;
2.Makineli kasalann kayıt rulolan;
i
F~tura kullanmak mecburi eti:
M dde 232 - Birinci ve
tutmak mecburiyetinde olan çiftçiler:
I.Birinci ve ikinci smıftiiccarlara;
2.Serbest meslek erbabına;
3.Kazançları basit usulde tespit olunan
tiiccarlara;
4. Defter tutmak
mecburiyetinde
olan
çiftçilere;
5. Vergidenmuaf esnafa.
Sattıkları emtia veya yaptıklan işler için
faltura vermek ve bunlar da fatura istemek ve
almak mecburiyetindedirler.
(Değişik:23.06.1982
- 2686/28 md.)
Yukarıdakiler dışmda kalanlamı, birinci ve
ikinci sl/ıif tiiccarlardan ve defter tutmak
mecburiyetinde olan çiftçilerden satın aldıkları
emtia veya onlara yaptıkları iş bedelinin on
milyon (Değişik: 29.07.j99Şj19
mdJ(lJllbeş
milyon), lirayı geçmesi veya bedeli on milyon
r(Jr4J!~ıitil'yon) liradan az olsa dahi istemeleri
halinde emtiayı satanm veya' işi yapamn
fdtura vermesi mecburidir.
Peral,ende satış vesikaları :
Madde 233 - (Değişik:23.06.1982
- 2686/29
md.)
(Değişik:29.07.19984369/81-7 md.)
Birinci ve ikinci S111 !ttiiccarla r, kazancı .basit
usulde
tespit
edilenlerie
defter
tutmak
mecburiyetinde .olan çiftçilerin fatura vermek
mecburiyetinde
olmadıkları
satışlan
ve
yhptıklan
işlerin
bedelleri
aşağıdaki
vesikalardanherhangi
biri ile tevsik olunur.
i
17
YENi METİN
ESKi METiN
3.Giriş ve yolcu taşıma biletleri.
Perakende satış fişi, makineti kasaların
kayıt ruloları ve biletlerde, işletme veya
miikellefin adı, diizenlenme tarihi ve alman
paranm miktarı gösterilir.
Perakende satış fişi ile giriş ve yolcu
taşıma biletleri seri ve sıra numarası
dahilinde teselsii/ ettirilir. Bu fiş ve biletler
kopyalı iki niisha olarak tanzim edilir ve bir
niishası miişteriye verilir. Makineti kasa
kullamp da miişteriye fiş (makineti kasamn
önceki fıkrada belirtilen malumatı
ihtiva
eden fişi) verilmemesi hatinde, perakende
satış fişi tanzimi ve miişteriye verilmesi
mecburidir.
I.Perakende satış fişleri;
2.Makineli kasaların kayıt ruloları;
3. Giriş ve yolcu taşıma biletleri.
Perakende satış fişi, makineli kasaların
kayıt ruloları ve biletlerde, işletme veya
miikellefin adı, diizenlenme tarihi ve alman
paramn miktarı gösterilir.
Perakende satış fişi ile giriş ve yolcu
taşıma biletleri seri ve sıra numarası dahilinde
teselsül ~ttirilir. Bu fiş ve biletler kopyalı iki
nüsha olarak tanzim edilir ve bir niishası
miişteriye verilir. Makineli kasa kullamp da
müşteriye fiş (makineli kasanm önceki fikrada
belirtilen
malumatı
ihtiva
eden
fişi)
verilmemesi
halinde, perakende
satış fişi
tanzimi ve miişteriye verilmesi mecburidir.
Gider pusulası:
Madde 234 - Birinci ve ikinci slHif
mecburiyetinde
Wccar!ar!a defter tutmak
olan serbest meslek erbabmın ve çiftçilerin:
göW,.-i,' usulde
1.Kazançlan
tespit
o!unan Wcca..-a;
2.Ktlztll1çlan
göWrii
ıisu!de tespit
alıman serbest meslek erbabına;
3. Vergiden muaf esnafa;
Yaptırdl~/arı işler veya onlardan satm
aldıklan emtia IÇ/n tanzim edip ıŞı yapana
veya emtiayı satana ımza ettirecekleri gider
pusulası götii;-ii Llsıilde ';agiye tabi Wcca;- ve
serbest meslek erbabı i!e vergiden muaf esnaf
tarafindan verilmiş fatura hükmiindedir. Bu
belge birinci ve ikinci smif Wccarların, zati
eşyalannı satan kimselerden satm aldıkları
altm,. miicevher gibi kıymetli eşya ıçm de
tanzim edilir.
Gider pusulası, IŞll1 mahiyeti, emtia/1/n
cms ve nevı ile miktar ve bedelini ve ıŞ
Gider pusulası:
Madde 234 - (Değişik:29.07.1998md.) Birinci ve
PAS;
4369/81-7
defter tutmak
mecburiyetinde olan serbest meslek erbabmm
ve çiftçilerin:
1.(Mülga: 29.07.1998
- 4369/82-1/8
md.) Yürürlük: 01.01.1999
2. (Mülga: 29.Q7.1998
- 4369/82-1/8
md.) Yürürlük: O1.O1.1999
3. Vergiden muaf esnafa;
Yaptırdıkları işler veya onlardan satm
aldıkları emtia için tanzim edip işi yapana veya
emtiayı
satana
imza
ettirecekleri
gider
pusulası (Değişik:29.07.19984369/81-7 md.)
!i~[gkftın mıiati~ndl tarafindan verilmiş fatura
hükmündedir. Bu belge birinci ve ikinci smif
tüccarların, zati eşyalarım satan kimselerden
satm aldıkları altm, mücevher gibi kıymetli
eşya için de tanzim edilir.
Gider pusulas/, işin mahiyeti, emtiamn
18
ESKi METiN
YENi METiN
ücretini ve işi yaptıran ile yapanın veya
emtiayı satın alan ile satanın adlarıyla
soyadıarım (Tüzel kişilerde ünvanıarım)
ve
adreslerini ve tarihi ihtiva eder ve iki nüsha
olarak tanzim ve bir nüs/ıası işi yapana veya
malı satana tevdi olunur.
(Ek:30. 12. 1980 - 2365137 md.) Gider
pusulaları, seri ve sıra numarası dahilinde
teselsül ettirilir.
cins ve nevi ile miktar ve bedelini ve iş ücretini
ve ıişi yaptıran ile yapamn veya emtiayı satın
alan ile satanın adlarıyla soyadıarım (Tüzel
kişilerde ünvanıarım)
ve adreslerini ve tarihi
ihtiva eder ve iki nüsha olarak tanzim ve bir
nüshası işi yapana veya malı satana tevdi
olunur.
(Ek:30.12.1980
- 2365137 md.) Gider
pusulaları, seri ve sıra numarası dahilinde
teselsiil ettirilir.
Müstahsil makbıızıı :
Madde 235 - Birinci ve ikinci sU1/f tüccarlar
ile defter tutmak
mecburiyetinde
olan
çiftçiler götürü usulc tabi vcya ..(crgidcn muaf
.çiftçi!crdcn satın aldıkları malların bedelini
ödedikleri sırada iki nüsha makbuz tanzim
etmeye
ve bunlardan birini imzalayarak
satıcı 'çiftçiye vermeye ve diğerini ona
imzalatarak
almaya
mecburdurlar.
Mal
tüccar veya çiftçi adına
bir adamı veya
mutavassıt
tarafindan
alındığı
takdirde
makbuz bunlar tarafindan tanzim ve ımza
olunur.
Çiftçiden
avans
üzerine
yapılan
mübayaalarda.
makbuz.
malın
teslimi
sırasında verilir.
Müstahsil makbuzunun
tüccar veya
alıcı çiftçi nezdinde
kalan nüs/ıası fatura
yerıne geçer.
Müsta/ısil makbuzunda en az aşağıda
'yazılı bilgiler bulunur.
I.Makbuzun tarihi;
2. (Değişik:30. 12. 1980 - 2365138 md.)
Malı satın alan tüccar veya çiftçinin soyadı,
adı, unvanı ve adresi; "'.
Müstahsil makbıızu :
Madde 235 - Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar ile
defter tutmak mecburiyetinde
olan çiftçiler
ğe~ek usY1iJAmgi~:ta~toliJ}.EXlJlLcçjJk1Ler .~fJ
saıtın aldıkları malların bedelini ödedikleri
sırada iki nüsha makbuz tanzim etmeye ve
bunlardan birini imzalayarak
satıcı çiftçiye
vermeye ve diğerini ona imzalatarak almaya
mecburdurlar. Mal tüccar veya çiftçi adına bir
adamı veya mutavassıt
tarafindan alındığı
takdirde makbuz bunlar tarafindan tanzim ve
imza olunur.
Çiftçiden
avans
üzerine
yapılan
mübayaalarda,
makbuz,
malın
teslimi·
sırasında verilir.
i Müstahsil makbuzunun tüccar veya ahcı
çiftçi nezdinde
kalan nüshası fatura yerine
~eçer.
Müstahsil makbuzunda
en az aşağıda
yazılı bilgiler bulunur.
I.Makbuzun tgrihi;
2.(Değişik:30.12.1980
- 2365138 md.)
Malı satın alan tüccar veya çiftçinin soyadı,
adı, unvam ve adresi;
3.Matı" satan çi çinin soyadı. adı ve
19
ESKi METiN
YENi METiN
3.Mall satan çiftçinin soyadı. adı ve
ikametgah adresi;
4.Satm alınan malın cinsi, miktarı ve
bedeli.
Bu maddede yazılı makbuzlar hiçbir
resim ve harca tabi değildir.
(Ek:30. 12. 1980-2365/38
md.)
Müstahsil makbuzları seri ve sıra numarası
dahilinde teselsiil ettirilir.
ikametgah adresi;
4.Satm alman malm cinsi. miktarı ve
bedeli.
Bu maddede yazılı makbuzlar
hiçbir
resim ve harca tabi değildir.
(Ek:30. 12. 1980-2365/38
md:) Müstahsil
makbuzları seri ve sıra numarası dahilinde
teselsiil ettirilir.
Tek fiil ile çeşitli suç işlenmesi:
a) Muhtelif
vergi
ziyaına
sebebiyet
verilmesi:
Madde 335 - (Değişik:30. 12. 1980 . 2365/61 md.)
Kaçakçılık, ağ;r kusur ',cya kusur.aa
cezayı istilzam eden tek bir fiil ile başka
neviden birkaç vergi ziyaa uğramış olursa
her vergi bakımından ayrı ayrı ceza kesilir.
Tek fiil ile çeşitli'suç işlenmesi:
a) Muhtelifvergi ziyaına sebebiyet verilmesi:
Madde 335 - (Değişik:30. 12. 1980 - 2365/61
b) Muhtelif cezayı istilzam etmesi:
Madde 336 - (Değişik: 30.12.1980
2365/62 md.)
Cezayı istilzam eden tek bir fiil ile
kaçakçılı!< ,'c usulsüzlük ','Cltı ağır kusur 'lc
usu!siizliik rcya!nit !<Lisıir ilc' usulsüzWk '
birlikte
işlenmiş
olursa
bunlara
ait
cezalardan sadece miktar itibariyle en ağın
kesilir.
Usulsüzlük cezası kesilen bir fiil ile vergi
ziyaına da sebebiyet verildiği sonradan
anlaşıldığı takdirde, evvelce usulsüzliik cezası
kesilmiş olması, bu cezanm ziyaa uğratılan
vergiden dolayı kesilmesi gereken !wçakçı!ık,
ağır kusur vC)"akusur cezası ile mukayesesine
ve noksan kesilen cezanm ikmaline mani
değildir.
b) Muhtelif cezayı istilzam etmesi:
Madde 336 - (Değişik: 30.12.1980 - 2365/62
md.)
Cezayı istilzam eden tek bir fiil ile vergi
ziyaı ve usulsüzlük birlikte işlenmiş olursa
bunlara ait cezalardan sadece miktar itibariyle
en ağın keşilir.
Usulsüzlük cezası kesilen bir fiil ile vergi
ziyama. da sebebiyet
verildiği sonradan
anlaşıldığı takdirde. evvelce usulsüzlük cezası
kesilmiş olmas/. bu cezanm ziyaa uğratılan
vergiden dolayı kesilmesi gereken (Deği ik:
29.07.1998
- 4369/81-17 md.) Yc,(j,{giı~x{Jc
cezası ile mukayesesine
ve noksan kesilen
cezamn ikmaline mani değildir.
md.)
(Değişik: 29.07.1998 - 4369/81-17 md.)
cezayı istiızam eden tek
bir fiil ile başka neviden birkaç vergi ziyaa
uğramış olursa her vergi bakımmdan ayrı ayrı
ceza kesilir.
~~!~ii
20
ESKi METiN
YENi METiN
Fiil ayrılığı:
Madde 337 - (Değişik birinci fıkra:
30.12.1980
- 2365/63 md.) Ayn ayn
yapIImış olan kaçakçı!ık, ağır kusur, kusur
veya usulsüzlükten
dolayı ayn ayn ceza
kesilir. Şu kadar ki, 352 inci maddede yazIIı
usulsüzliiklerden, aynı takvim yılı içinde aynı
neviden birden fazla yapildığı
takdirde
birden fazlasının her biri için, birincisine ait
cezanın dörtte biri kesilir.
Ayl1l nevi usulsüzlükten maksat, fiillerin
352 inci maddede gösterilen
derece ve
fıkralar itibariyle yekdiğerine mutabakatıdır.
Fiil ayrılığı:
Madde
337
(Değişik
birinci fıkra:
30.12.1980 - 2365/63 md.) Ayrı ayrı yapılmış
olan (Değişik kelime: 29.07.1998 - 4369/8118 md.)
veya usulsüzliikten dolayı
ayrı ayrı ceza kesilir. Şu kadar ki, 352 inci
maddede yazılı usulsüzliiklerden, aynı takvim
yılı içinde aynı neviden birden fazla yapıldığı
takdirde birden fazlasının
her biri için,
birincisine ait cezanın dörtte biri kesilir.
Aynı nevi usulsüzliikten maksat, fiillerin
352 inci maddede gösterilen derece ve fıkralar
itibpriyle ekdi -erine mutabakatıdır.
Ücret bordrasıı :
Madde 238 - işverenler her ay ödedikleri
ücretler için (ücret bordrosu)
tutmaya
mecburdurlar. Gelir Vergisi Kanununa göre
vergiden muaf olan ücretlerle g(fflffl:t ücret
üzerinden vergiye tabi hizmet erbabına
yapilan ücret ödemeleri için bordro tutulmaz.
Ücret bordrolarma en az aşağıdaki
malumat yazIlır ..
ı.Hizmet erbabmın soyadı, adı; ücretin
almdığına dair imzası veya mührü (Ücretin
ödenmesinde
aynca
makbuz
alan
iş
verenlerin tutacaklan ücret bordrosuna imza
veya mühür konulması mecburi değildir.);
2. Varsa vergi karnesinin
tarih ve
numarası;
3.Birim ücreti (Aylık, haftalık, gündelik,
saat veya parça başı ücreti);
4.Çallşma süresi veya iicretin ilgili
olduğu süre;
5. Ücret üzerinden hesaplanan vergilerin
tutan.
Bordronun hangi aya ait olduğu baş
tarafında gösterilir. Bir aya ait bordro ertesi
Ücret bordrosıı :
Madde 238 - işverenler her ay ödedikleri
ücretler
için (ücret
bordrosu)
tutmaya
mecburdurlar.
Gelir Vergisi Kanununa göre
vergiden muaf olan ücretlerle
ücret
üzerinden vergiye tabi hizmet erbabına yapılan
ücret ödemeleri için bordro tutulmaz.
Ücret bordrolarına
en az aşağıdaki
malumat yazılır.
I.Hizmet erbabının soyadı, adı; ücretin
alındığına dair imzası veya mührü (Ucretin
ödenmesiri~e ayrıca makbuz alan iş verenlerin
tutacakları ücret bordrosuna imza veya mühür
konulması mecburi değildir.);
2. Varsa
vergi karnesinin
tarih
ve
numarası;
3.Birim ücreti (Aylık, haftalık, gündelik,
saat veya parça başı ücreti);
4.Çallşma süresi veya ücretin ilgili olduğu
süre;
5. Ücret üzerinden hesaplanan vergilerin
,
tutarı.
Bordronun hangi aya a"it olduğu baş
tarafında J?:österilir. Bir aya ait bordro ertesi
ti'&II~~
i
1f1l
21
YENİ METİN
ESKi METiN
ayın yirminci gwwne
kadar haZlrla11lp
tarihlenerek, müessese sahibi veya müdürü
ile bordroyu tanzim eden memur tarafindan
imzalanır.
iş
verenler
ücret
bordrolarını,
yukarıdaki esaslara uymak şartıyla diledikleri
şekilde tanzim edebilirler.
aym yimıll1cı
gUl1LlI1e kadar
hazırlamp
tarihlenerek, müessese sahibi veya müdürü ile
bordroyu tanzim _ eden memur tarafindan
imzalamr.
İş verenler ücret bordrolarım, yukarıdaki
esaslara uymak şartıyla diledikleri şekilde
tanzim edebilirler.
ncı maddesi
başlığıyla birlikte
aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
Defter t'e belgelerin ibfflzı mecb ıutye ti:
Geçen maddelerde yazılı
Madde 256
gerçek ve tiizel t<işitcr bu kısım ge reği.ı cc
mu/ıafaza etti/~Ieri ,'ıcı' tOrlii defter, ;:esika ve
siiresi içinde yetkili
kameleri muhafaza
makam 'ılC mel11ı,rlar;.ı talebi üzerine ibrtlz
',e ilKeleme ıçın arz etmeye mecburdurlar.
i
Yiiriirliik: 29.07.1998 tarihinde
22
ESKi METiN
YENi METiN
MADDE 5 - 213 sayılı Kanunun
mükerrer 257 nci maddesinin birinci fikrası
aşağıdaki şekilde, üçüncü fikrasında yer alan
"... götürü
usulde ... "
ibaresi "... basit
usulde ....• şeklinde değiştirilmiştir.
Yetki:
Mükerrer Madde 257 - (Ek: 30.12.1980 2365/45 md.)
(Değişik fJ4.12.1985
3239/21 md.)
Maliye ,,oc Ci:imrüi< ba!aı;ılığ;, mükellef ve
meslek gunoplan itibariyle muhasebe usul ve
esaslannı tesbit etmeye, bu kanıma göre
tutulacak defter ~'e düzen!enecek belgelerin
tutu!ması ,,oc diizen!e;ımesi mecburiyetini,
ka,ldırmaya, ',ergi kayıp',e kaçağmı önlemek
amacıyla tutulmakta olan defter 'ie belgekrc
i!m'eten" tutu!masmı
·•.eya di:izen!enmesini
uygım gördüğü defter ,,oc belgelerirı mghiyet,
şekil ',e ihti,'a edeceği hususları belirlemeye,
bunla,-aa değişiklik yapmaya, bıon!ar için:
tasdik, muhafaza
~'e ibraz mecburiycti
koymaya ',e ka!dırma)'a, bedeli mukabilinde
basıp dağıtmaya
ve)'a üçüncü şahıslar-a
bast;r;p dağ;ttırmaya,
buıılann kayıtlarmı
tutturmaya
,;,e)'a
makineli
kasa
ku!landırmaya ',e ;.'ergı ziyamm önlenmesi,
;,erg; ödeme)'i teşvik bak;mmdan,
.'ergi
kanunlariimı u)'gulanmas;yla
ilgili olarak
{edıa ku!!a;ıdımıa
ve asma mecburi)'eti
getirmeye ;.'eka!d;rmaya )'etkihdir.
(Değişik: 21.01.1983 - 2791/5 md.) Bu
kanuna göre düzenlenecek belgelerle bunlara
ek olarak düzenlenecek belgelerin, üçüncü
şahıslara
basım
ve dağıtım
işlerinin
yaptınlması
ile ilgili şekil, şart, usul ve
esaslar ve bunlara uyulmaması
halinde
uygulanacak
cezaı
şartlar
Maliye
Yetki:
Mükerrer Madde 257 - (Ek: 30.12.1980
2365/45 md.
-
23
ESKi METiN
YENİ METİN
Bakanlığınca
hazırlanacak
ve Resmi
Gazetede
yayınlanacak
yönetmelikle
belirlenir.
(Ek: 24.06.1994 - 4008/7 md.) Maliye
Bakanlığı, birinci fıkrada yazılı belge tasdik
işlemini; noterlere, kanunla kurulmuş mesleki
kuruluşlara
veya uygun göreceği
diğer
mercilere yaptırmaya,
ticari kazançları
gMiirii usü/de tespit edilen gelir vergisi
mükellef/erine özel bir defter tutturmaya ve
bu konulara ilişkin diğer usul ve esaslan
belirlemeye yetkilidir.
(Değişik: 21.01.1983 - 2791/5 md.) Bu
kanuna göre düzenlenecek belgelerle bunlara
ek olarak düzenlenecek
belgelerin, üçüncü
şahıslara
basım
ve
dağıtım
işlerinin
yaptınlması ile ilgili şekil, şart, usul ve esaslar
ve bunlara uyulmaması halinde uygulanacak
ceza i şartlar Maliye Bakanlığınca hazırlanacak
ve Resmi Gazetede yayınlanacak yönetmelikle
belirlenir.
(Ek: 24.06.1994 - 4008/7 md.) Maliye
Bakanlığı, birinci fıkrada yazılı belge tasdik
işlemini; noterlere, kanunla kurulmuş mesleki
kuruluşlara
veya uygun
göreceği
diğer
mercjJere yaptırmaya,
ticari kazançlanaf
!Jşqlg~ tespit edilen gelir vergisi mükellef/erine
özel bir defter tutturmaya
ve bu konulara
ilişkin diğer usul ve esaslan
belirlemeye
yetkilidir.
24
ESKi METiN
Mülga: 4369/82-1/A
ile VUK nun 268 inci
md. Son ciimlesi
(2. Cümlenin kaldırılmadan önceki şekli) Bu
bedel Emlak Vergisi Kanununun 29. Maddesi
ile
aY111 maddede
belirtilen
tüzük
hiikiimlerine uygun olarak tespit olunur.
YENi METiN
Mülga: 4369/82-1/A
uncu
maddesi
aşağıdaki
şekilde
değiştirilmiştir.
Men!wl .'tıyıııetle; :
(Değişik 26. 06. 1961
Madde 279
185/6
md.) Türk 'iC yabancı csham ',,'C tah'"i!iitı a!ış
bcdeli ilc dcğcdcnir.
fl§ideğer/~nİ!J
maddesinin
üçüncü fıkrası aşağıdaki
şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki
fıkra eklenmiştir.
ıncı
25
ESKi METiN
Yabancı paralar:
Madde 280 - (Değişik birinci fikra:
26.06.1964 - 485/7 md.) Yabancı paralar
borsa rayici ile değerlenir. Borsa rayicinin
takarriiriinde
muvazaa olduğu anlaşılıı-sa
bu rayiç yerine alış bedeli esas alımr.
Yabancı paran/n borsada rayici yoksa,
değerlemeye
uygulanacak
kur
Maliye
Bakanlığıııca tespit olunur.
Bu maddenin hiikmii yabancı para ile
olan senetli veya senetsiz alacaklar ve
borçlar Iıakkmda da caridir.
YENi METiN
Yabancı paralar:
Madde
280
(Değişik
birinci fikra:
26.06.1'964 - 485/7 md.) Yabancı paralar
borsa rayici ile değer/enir. Borsa rayicinin
takarrüriinde
muvazaa olduğu anlaşılırsa bu
rayiç yerine alış bedeli esas alımr.
Yabancı paramn borsada rayici yoksa,
değerlemeye
uygulanacak
kur
Maliye
Bakanlığmca tespit olunur.
Bu maddenin hiikmii yabancı para ile olan
senetli veya senetsiz alacaklar ve bor lar
hakkmda da caridir.
26
ESKi METiN
YENi METiN
farkı ile kaparllamajim'
Uılltııde ~arar:gfJdol/.JgılJI
Yeniden değerleme:
Mükerrer Madde 298 - (19.02.1963 tarih
ve 205 saylı Kanuml/l 26 l/lcı maddesi ile
eklenen ve 04.12.1984 - tarilı ve 3094 saylı
Kanunun 1 inci maddesi ile değiştirilmiş
olan geçici 11 inci madde Itükmü olup,
25.03.1987 tarilı ve 3332 sayılı Kanunun
16 lItCI maddesi
ile madde mımarası
değiş ti rilmiştir.)
Bilanço esasma göre defter tutQn Gelir
ve Kurumlar vergisi mükellefleri
ve dar
miikellefler
(imtiyazh
şirketler
hariç,
kollektif, adi komandit ve adi şirketler dahil)
bilançolanna dahil amortismana tabi iktisadi
kıymetleri ve bu kıymetler üzerinden aynımış
olup bilançolanmn
pasifinde
gösterilen
amortismanlan,
her hesap dönemi sonu
itibariyle
aşağıdaki
şartlarla
yeniden
değerleyebilirler. Şu kadar ki, iktisadi Devlet
Teşekküllerinin yeniden değerleme yapmalan
zorunludur.
1- Değeri 5.000, TL. yi geçmeyen
iktisadi
kıymet!er,
iktisadi
kıymetlerin
maliyet bedellerine eklenmiş bulunan, Kur
farklan,
Sinema filmleri,Alameti
farika
haklan,
Peştemallıklar,
Öze!
ma!iyet
betiei-ieri, ilk tesis ve taazzuv giderleri,
Organizasyon, etüt ve arama giderleri
ile
mahiyetleri ve amortisman süre ve tarzlan
itibariyle
bunlara
benzeyen
sair aktif
kıymetler yeniden değerleme
kapsamma
girmezler.
. 2- Bilançonun aktifine dahil iktisadi
kıymetler ve bu kıymetler için geçmiş ytllarda
Yeniden değerleme:
Mükerrer Madde 298 - (/9.02.1963 tarih ve
205 saylı Kanunun
26 ıncı maddesi ile
eklenen ve 04.12.1984 - tarih ve 3094 saylı
Kanunun 1 inci maddesi ile değiştirilmiş olan
geçici . 11 inci
madde
Itükmü
olup,
25.03.1987 tarih ve 3332 sayılı Kanunun 16
ıncı
maddesi
ile
madde
numarası
değiştirilmiştir.)
Bilanço esasma göre defter tutan Gelir ve
Kurumlar
vergisi
mükellefleri
ve
dar
mükellefler (imtiyazh şirketler hariç, kollektif,
adi komandit
ve adi şirketler
dahil)
bilançolanna dahil amortismana tabi iktisadi
kıymetleri ve bu kıymetler üzerinden aynımış
olup
bilançolanmn
pasifinde
gösterilen
amortismanlan,
her hesap dönemi sonu
itibariyle
aşağıdaki
şartlarla
yeniden
değerleyebilirler. Şu kadar ki, iktisadi Devlet
Teşekküllerinin yeniden değerleme yapmalan
zorunludur.
1- (Değişik: 29.07.1998
- 4369/81
md.) iktisadi kıymetlerin maliyet bedellerine
eklenmiş bulunan kur farklanri.lii.liıiJ.
sinema filmleri.
alameti farika
haklan.peştemallıklar. ilk tesis ve taazzuv giderleri,
Organizasyon. etüt ve arama giderleri
ile
mahiyetleri ve amortisman süre ve tarzlan
itibariyle bunlara benzeyen sair aktif kıymetler
yeniden değerleme kapsamma girmezler.
2- Bilançonun aktifine dahil iktisadi
kıymetler ve bu kıymetler için geçmiş ytllarda
aynımış
olan
amortismanlar,
yeniden
değerlemenin yapılacakı yıla ait oran ile
27
ESKi METiN
aynımış
olan
amortismanlar,
yeniden
değerlemenin yapılacağı yıla ait oran ile
çarpılmak suretiyle yeniden değerlenirler.
Kendilerine özelhesap dönemi tayin
olıman
mükellefler
için,
özel
hesap
döneminin başladığı takvim yılına ait oran
esas alınır.
3- Yeniden değerleme neticesinde
doğacak değer artışı, bilançonU11 pasifinde
özel bir fonhesab/l1da gösterilir.
Değer artışı, amortismana
tabi
iktisadi kıymetlerin yeniden değerlemesinden
önceki net bilanço aktif değerlerinin.
bu
kıymetlere
yeniden
değerleme
oramnm
tatbikinden
sonra bulunacak
net bilanço
aktif değerlerinden
indirilmesi
suretiyle
bulunur.
Net bilanço aktif değeri, iktisadi
kıymetlerin
bilançonun
aktifinde
yazılı
değerlerinden, pasifte yazılı amortismarlln
tenzili suretiyle bulunan miktarı ifade eder.
Bu değerin tespitinde,
320 nci
maddenin son .fıkrasına göre aynımış sayılan
amortismanlar
da
fiilen aynımış kabul
edilir.
4-(Değişik:24.06.19944008j9md.)
Amortismana
tabi sabit
kıymetlerini yeniden değerlemeye tabi tutan
kurumlar vergisi mükellefleri ile kollektif, adi
komandit ve adi şirketler dahilolmak
üzere
bilanço esasına göre defter tutan
gelir
vergisi mükellefleri, yeniden değerlemenin
yapıldığı hesap döneminden itibaren sabit
kıymetlerini yeni değerleri üzerinden itfa
ederler. Şu kadar ki bina, arsa ve araziler
yeniden
değerlemeden
önceki
kıymetleri
üzerinden amortismaııa tabi tutulur.
Mükellefler değer artışll1l. pasifte
YENi METiN
çarpılmak suretiyle yeniden değerlenil'ler.
Kendilerine özel hesap dönemi tayin
olunan mükellefler için. özel hesap döneminin
başladığı takvim yılma ait oran esas almır.
3Yeniden
değerleme
neticesinde
doğacak değer artışı. bilançonun pasifinde özel
bir fon hesabmda gösterilir.
Değer
artışı.
amortismana
tabi
iktisadi kıymetlerin yeniden değerlemesinden
önceki net bilanço aktif değerlerinin,
bu
kıymetlere
yeniden
değerleme
orammn
tatbikinden sonra bulunacak net bilanço aktif
değerlerinden indirilmesi suretiyle bulunur.
Net bilanço aktif değeri, iktisadi
kıymetlerin
bilançQnun
aktifinde
yazılı
değerleri'oden,
pasifte yazılı amortismanm
tenzili suretiyle bulunan miktan ifade eder.
Bu değerin
tespitinde,
320
nci
maddenin son .fıkrasma göre aynımış sayılan
amortismanlar da fiilen ayn/mış kabul edilir.
4-(Değişik:24.06.1994-4008j9md.)
Amortismana
tabi sabit kıymetlerini yeniden
değerlemeye
tabi tutan kurumlar
vergisi
mükellefleri ile kollektif, adi komandit ve adi
şirketler dahilolmak
üzere bi/anço esasma
göre defter tutan
ge/ir vergisi mükellefleri.
yeniden
değerlemenin
yapıldığı
hesap
döneminden
itibaren sabit kıymetlerini yeni
değerleri üzerinden itfa ederler. Şu kadar ki
bina, arsa ve araziler yeniden değerlemeden
önceki kıymetleri üzerinden amortismana tabi
tutulur.
Mükellefler değer artışım, pasifte özel
bir fon hesabmda gösterirler. Kurumlar vergisi
mükellefleri,
değer
artışmm
tamammı
sermayelerine
ilave edebilirler. Bu suretle
sermayeye eklenen değer artışlan. ortaklar
28
ESKi METiN
özel bir fon hesabl11da gösterirler. Kurumlar
vergisi miikellefleri, değer artışl11ln tamamlı1l
sermayelerine ilave edebilirler. Bu suretle
sermayeye eklenen değer artışlan, ortaklar
tarafindan işletmeye ilave edilmiş kıymetler
olarak kabul edilir. Değerleme yapılan
kuruma iştirak eden işletmelerin aktijinde bu
nedenle meydana gelen artışlar ise pasifte
özel bir karşılık hesabl11da gösterilir. Ve bu
karşılik sermayenin cüzii addolunur. Karşılık
hesabında gösterilen değer artışı kurumlar
tarafindan sermayeye eklenebilir. Bu işlemler
kôr dağıtıı11l sayılmaz.
•
5- Bankalar yeniden
değerleme
neticesinde doğacak değer artışlarım, nakit
karşılığı hisse senedi ihraCl suretiyle sermaye
artlrlml11a gidilmesi ve taahhüt edilen pay
bedellerinin ödenmesi şartıyla sermayelerine
ekleyebilirler. Ancak, her yıl sermayeye
eklenecek değer artışı, taahhüt edilen pay
bedellerinin ödenen klS1nma isabet eden
miktan aşamaz.
05.11.1981 tarihinden bu kanunun
yiiriirliiğe girdiği tarihe kadar sermayelerini
artıran bankaların
söz konusu sermaye
artırımları ile ödenen pay bedelleri, bu bent
uyarınca nakit karşılığı yapılmış sermaye
artınmı
olarak kabul ve ödenen pay
bedellerine tekabül eden değer artışları
sermayeye ilave edilir.
6- Bilançonun pasijinde özel bir fon
hesabında tutulan değer artışları, T. T.K. nun
422
nci
maddesinin
uygulanmasl11da
ödenmiş
sermaye,
Bankalar
kanununun
uygulanmasında ise ihtiyat addolunur.
7- (Değişilc 24.06.1994 - 4008/9
md.) Değer artış fonu,. sermayeye ilave
dışında her hangi bir suretle başka bir
YENi METiN
tarafindan işletmeye ilave edilmiş kıymetler
olarak kabul edilir. Değerleme yapılan kuruma
iştirak eden işletmelerin aktijinde bu nedenle
meydana gelen artışlar ise pasifte özel bir
karşılık hesabmda gösterilir. Ve bu karşılık
sermayenin cüzü addolunur. Karşılık hesabmda
gösterilen değer artışı kurumlar tarafindan
sermayeye eklenebilir. Bu işlemler kôr dağıtımı
sayılmaz.
5- Bankalar
yeniden
değerleme
neticesinde doğacak değer artışlarmı, nakit
karşıliğı hisse senedi ihracı suretiyle sermaye
artIrImma gidilmesi ve taahhüt edilen pay
bedellerinin ödenmesi şartıyla sermayelerine
ekleyebilirler.
Ancak,
her yıl sermayeye
eklenecek değer artışı, taahhüt edilen pay
bedellerinin
ödenen kısmma
isabet eden
miktan aşamaz.
05.11.1981 tarihinden bu kanunun
yürürlüğe girdiği tarihe kadar sermayelerini
artıran
bankalann
söz konusu
sermaye
artIrImlan ile ödenen pay bedelleri, bu bent
uyannca
nakit karşıliğı yapılmış sermaye
artIrImı olarak kabul ve ödenen pay bedellerine
tekabül eden değer artışlan sermayeye
ilave
edilir.
6- Bilançonun pasijinde özel bir fon
hesabmda tutulan değer artışlan, T. T.K. nun
422 nci maddesinin uygulanmasmda
ödenmiş
sermaye,
Bankalar
kanununun
uygulanmasında ise ihtiyat addolunur.
7md.) Değer
her hangi
nakledildiği
bu işlemin
(Değişik: 24.06.1994 - 4008/9
artış fonu, sermayeye ilave dışmda
bir suretle başka bir hesaba
veya işletmeden çekildiği taktirde,
yapıldığı
dönem kazancı
ile
29
ESKi METiN
hesaba nakledildiği veya işletmeden çekildiği
taktirde, bu işlemin yapi/dığı dönem kazancı
ile ilişkilendirilmeksizin bu dönemde vergiye
tabi tutulur. Gelir vergisi mükellef/erince
aynlan değer artış fonu başka bir hesaba
aktanlamaz;
aktanlması
veya sermayeye
ilave edilmesi halinde işletmeden çekilen
değer olarak kabul edilir.
8- Yeniden değerlemeye
tabi
tutulan iktisadi kıymetlerin her birine isabet
eden değer artışlan
ile bunlann
hesap
şekilleri amortisman kayıtlannda miifredatli
olarak gösterilir.
9Yeniden
deJj;erleme'ye tabi
tutulan iktisadi kıymetlerin satışı halinde,
bunlara isabet eden değer artışlan aynen
amortismanlar gibi muomeleye tabi tutulur.
10(Değişik:
25.03.1987
3332/16 md.) Bir hesap dönemi
sonu
itibariyle
yapılacak
değerlemede
esas
almacak yeniden değerleme oranı,' yeniden
değerleme yapılacak yi/m Ekim aymda (Ekim
ayı dahil) bir önceki yılın aynı dönemine
Devlet istatistik Enstitüsünün Toptan Eşya
Fiyatlan Genel indeksinde meydana gelen
ortalama fiyat artış oramdır.
Bu oran
Maliye
ve Gümrük
Bakanlığmca her yi/ Aralık ayı içinde Resmi
Gazete ile ilan edilir.
11- Her yi/ın yeniden değerleme
• oranı ancak o yi/a ait değerlemede nazara
almabilir. Yeniden değerlemenin her hangi
bir yapılmamasmdan
veya
değerleme
Oranl11m düşük uygulanmasmdan
dolayı
daha sonraki yıllar geçmiş dönemlere. ilişkin
yeniden değerleme yapılamaz.
12- Hesap dönemi içinde aktife
giren amortismana· tabi iktisadi kıymetler
YENi METİN
ilişkilendirilmeksizin
bu dönemde vergiye tabi
tutulur. Gelir vergisi mükellef/erince aynlan
değer artış fonu başka bir hesaba aktanlamaz;
i aktanlması
veya sermayeye ilave edilmesi
halinde işletmeden çekilen değer olarak kabul
edilir.
8- Yeniden değerlemeye tabi tutulan
iktisadi kıymetlerin her birine isabet eden
değer artışlan ile bunlann hesap şekilleri
amortisman
kayıtlannda
müfredatlı
olarak
gösterilir.
9- Yeniden değerlemeye tabi tutulan
iktisadi kıymetlerin satışı halinde, bımlara
isabet
eden
değer
artışlan
aynen
amortismanlar gibimuameleye
tabi tutulur.
10- (Değişik: 25.03.1987 - 3332/16
md.) Bir hesap dönemi
sonu itibariyle
yapılacak değerlemede esas alınacak yeniden
değerleme oranı, yeniden değerleme yapilacak
yılın Ekim ayında (Ekim ayı dahil) bir önceki
yılm
aym
dönemine
Devlet
istatistik
Enstitüsünün
Toptan Eşya Fiyatlan Genel
indeksinde meydana gelen ortalama fiyat artış
oramdır.
Bu
oran
Maliye
ve
Gümrük
Bakanlığmca her yi/ Aralık ayı içinde Resmi
Gazete ile ilan edilir.
11- Her yi/m yeniden değerleme oram
ancak o yi/a ait değerlemede nazara alınabilir.
Yeniden
değerlemenin
her
hangi
bir
yapılmamasından
veya değerleme oranının
düşük uygulanmasından
dolayı daha sonraki
yıllar geçmiş
dönemlere
ilişkin yeniden
değerleme yapılamaz.
12- Hesap dönemi içinde aktife giren
amortismana tabi iktisadi kıymetler için aktife
girdiği dönem, yeniden değerleme yapılmaz.
Yeniden de?;erlemeye ilişkin di?;er
30
YENi METiN
ESKi METiN
için aktife girdiği dönem, yeniden değerleme
yapılmaz.
Yeniden değerlemeye
ilişkin diğer
hususları tespit etmeye, gelir ve kurumlar
vergisi mükel/efleri için yukarıdaki esaslar
dışına çıkan uygulamalara ile devir ve nevi
değiştirmeleri
önleyici.
düzenlemeler
getirmeye
Maliye ve Gümrük
Bakanlığı
yetkilidir.
hususları tespit etmeye, gelir ve kurumlar
vergisi mükel/efleri
için yukandaki
esaslar
dışma çıkan uygulamalara ile devir ve nevi
değiştirmeleri önleyici düzenlemeler getirmeye
Maliye ve Gümrük Bakanlığı yetkilidir.
üncü maddesine
birinci fıkradan
sonra
gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
Amortisma n·mevzu u:
Madde 313 - (Değişik birinci fıkra:
21.01.1983-2791/6
md.) işletmede
bir
yıldan fazla
kul/amlan
ve yıpranmaya,
aşı/ımaya ve kıymetten
düşmeye
maruz
bulunan gayrimenkul/erle
269 uncu madde
gereğince
gayrimenkul
gibi
değerlenen
iktisadi kıymetlerin, alet edavat, me[ı-uşat,
demirbaş
ve sinema filmlerinin
birinci
kısımdaki
esaslara
göre
tespit
edilen
değerinin, bu kanun hükümlerine göre yok
edilmesi amortisman mevzuunu teşkil eder.
(El<:30.12.1980 - 2365/54 md.) Değeri
500.000
(5.000.000)
lirayı
aşmayan
peştemal/ıklar
ile işletmede kul/anılan ve
değeri 500.000 (5.000.000) lirayı aşmayc!n
alet, edavat,
mefruşat
ve demirbaşlar
amortismana
tabi tu tulm aya rak doğrudan
doğruya gider yazılabilir. iktisadi ve teknik
bakımdan bütiin/iik arz edenlerde
bu had
topluca dikkate almır.
Amortisman mevzuu:
Madde
313
(Değişik
birinci fıkra:
21.01.1983-2791/6
md.) işletmede bir yıldan
fazla kul/anılan ve yıpranmaya, aşmmaya ve
kıymetten
düşmeye
maruz
bulunan
gayrimenkul/erle
269 uncu madde gereğince
gayrimenkul
gibi
değerlenen
iktisadi
kıymetlerin, alet edavat, mefruşat, demirbaş ve
sinema filmlerinin birinci kısımdaki esaslara
göre tespit edilen değerinin,
bu kanun
hükümlerine göre yok edilmesi amortisman
mevzuunu teşkil eder.
li
31
ESKi METiN
YENi METiN
(Ek: 30.12.1980
- 2365/54 md.) Değeri
5.000.,000
(50.000.000)
lirayı aşmayan
peştemallıklar ile işletmede kullamlan ve değeri
50.000.000
(4369
S.k.j19
md.
İle
,29.07.1998 den geçerli olmak üzere) lirayı
aşmayan alet, edavat, mefruşat ve demirbaşlar
amortismana
tabi tu tulmaya rak doğrudan
doğruya gider yazılabilir. iktisadi ve teknik
bakımdan büWnliik arz edenlerde
bu had
topluca dikkate almır.
Tüzel kişilerin sorumluluğu:
Madde 333 - Tüzel kişilerin idare ve
ayklrl
Vergi
kanununa
tasfiyesinde
hareketinden. tevellüt edecek vergı cezaları
tüzel kişiler adına kesitir.
Tiizel kişilerin kanuni temsilcilerin in
vergı sorumluluğu hakkmdaki bu kanunun
vergı cezalaq
10 unCLI maddesi hükmü
hakkında da uygulanır.
(Ek: 30.12.1980
2365/59 ;na.) Bu
kaıııııwn 344 (1 6 mımaralı beııtlerine gircıı
fii!lcr) ik 358 ',e 361 İlıci maddcleı-iade yaz:!ı
fiiUctl:n işlenmesi !ıalinde bu fii!le;' ıçın 359,
öngörülen
3CO 'ir 361 ;,'1cı' maddelerinde
cezaıar tüze! kişilerin kanuni temsilcileri
aama !üikmo!uıwr.
Tüzel kişilerin sorumluluğu:
tasfiyesinde
Vergi
kanununa
ayklrl
hareketlerden
tevellüt edecek vergi cezaları
tüzel kişiler adma kesilir.
Tüzel kişilerin kanuni temsilcilerinin vergi
sorumluluğu hakkmdaki bu kanunun 10 uncu
maddesi hükmü vergi cezalan hakkmda da
uygulamr.
Mülga: 4369/82-1/B
ile VUK nun 338 inci
maddesi başlığı ile birlikte
Madde 338- (Kald".,lmadan önceki şekli)
iŞTiRAK :(Değişik: 2365/64) Ayrı ayrı maddi
menfaat gözetmek şartıyla birden fazla kişi
kaçakçılIk
yaptıkları
veya
kaçakçılIğa
teşebbiis sayılan fiilleri iıtikap ettikleri veya
doğrudan doğruya beraber işlemiş olduklan
taktirde her biri hakkında. iştirak ettikleri
suçlar içinbu
kanunda yazdı cezalar
Mülga: 4369/82-1/B
32
ESKi METiN
YENi METiN
i uygulanır.
Cezalar:
Madde 331 - (Değişik:. 30.12.1980
2365/58 md.)
Vergi kal1Lmlan hükümlerine
aykırı
hareket edenler, bu kitapta yazıli vergi
cezaları (kaçakÇl/;k, ağır kusur, kusur ve
usulsüzliik cezaları) ve diğer cezalar ile
cezalandırılirlar.
Tiizel kişiliklerin sorumluluğu:
vergı
aykırı
tasfiyesinde
kanununa
hareketlerden tevelliit edecek vergı cezaları
tiizel kişiler adına kesilir.
Tiizel kişilerin kanuni temsilcilerinin
vergı sorumluluğu hakkmdaki bu kanunun
10 uncu maddesi hükmii vergı cezalan
hakkmda da uygulamr.
(Ek: 30.12.1980
2365/59 md.) Bu
!W;]URU;ı344 (1 6 numa;"ıiı beRtieriRe gir-cR
fi.:!kr) iie 358 'Yıe 361 ilKI maddelerinde
..
.. "i
,.
'I
.
1
.
oRgom,eR ceza,lar tiizc.' "ışı.er;n "aRtm;
temsilciieri aall1a !üikmo!ımur.
Cezalar:
Madde 331 - (Değişik: 29.07.1998
- 4369/81
md.)
Vergi kanunlan
hükiimlerire
aykırı
hareket edenler, bu kitapta yazılı vergi cezaları
(ys!~iı2!.!!j:J;!fJ ve usulsüzfiik cezaları) ve
diğer
cezalar
ile
cezalandırılirlar. Yiirürliik:Ol.01.1999
tarihinde
Tiizel kişiliklerin sorumluluğu:
tasfiyesinde
vergi
kanununa
aykırı
hareketlerden
tevellüt edecek vergi cezaları
tüzel kişiler adma kesilir.
Tüzel
kişilerin kanuni temsilcilerinin
vergi sorumluluğu hakkındaki bu kanunun 10
uncu maddesi hükmü vergi cezaları hakkmda
da uygulamr.
(Değişik: 29.07.1998 - 4369/81 md.) Bu
kanunun 359 uncu maddesinde yazılı fiillerin
işlenmesi halinde bu fiiller için 359 ve 360 ıncı
maddelerinde
öngörülen cezalar bu fiilleri
işleyenler
hakkmda
hükmolunur.
Yiiriirliik:O 1.01.1999 tarihinde
uncn
maddesi
aşağıdaki
şekilde
Tekerriir:
Madde 339 - (Değişik: 30.12.1980
2365/64 md.) KaçakÇilik, ağır kusur, kusur
veya usulsiizliikten dolayı ceza kesilen ve
cezası da kesinleşen bir kimse aym neviden
bir fiili cezanın kesi1ileştiği tarihi takibeden
33
ESKi METiN
yılm başmdan başlamak üzere kaçakÇılık,
ağır kusur ve kusuI'da beş, usulsüzliikte iki yıl
zarfinda tekrar işlerse cezası kaçakÇılıkta
yarısı, ağır kusur ve kusuI'da üçte biri,
usulsüzliikte dörtte biri nispetinde artlr/lır.
YENi METiN
Yiiriirliik: 01.01.1999
tarihinde
MADDE 10 - 213 sayılı Usul Kanunun
340
ıncı
maddesi
aşağıdaki
şekilde
Suçlarda birleşme:
Madde
340
-(Değişik
birinci
fikra:30./2.1980-2365/66
md.)
Bu
kanunda yazılı kaçai<çı!ık, ağı:- kusu:-, !a;sı;r
ve usu!stiz!ük
cezalan
ilc n;ri< Ceza
Kanımımda
ve diğer kanunlarda
yazılı
cezalar,
içtima
ve tekerrür
hükümleri
bakımından birleştirilemez.
Bu kanunla vergi cezasiyle cezalandırılan
fiiller, aynı zamanda n;:-i\ Ceza KanunLma
göre suç teşkil ettiği takdirde vergi cezası
kesilmesi, mezku:- kan[;:ı hükmüne tevfikOJı
takibat yapılmasma mani olmaz.
yapılmasına
01.01.1999
engel
tarihinde
olmaz. Yiiriirliik:
iincii maddesi böliim ve madde başlıkları ile
birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Kaçakçılık suçunun kıriji :
Madde 344
(Değişik: 2'1.()6.1994
1008/13 md.) Kaçakçı!ık sUÇU,mükellef ''ı9'a
sorum!u tarafmdan
kaste:ı ',:ergi z;yallia
sebebiyet ','Crilmesidir. Kastın ';ar!ığm;n ispat
hilfeti iddia edene aitti:-.
/ışağıda yazı!; hal/e:-den !ıe:-ha:ıgi biri i!e
';ergı z;yama sebep olımmas; !ıa!inde kastiii
'v·ar!ığı· kabu" cdnir
.f- (Değişik: 25.05.1995
4108/7
34
ESKi METiN
YENİ METİN
md.) '/ergi Kanunları'na
göre tutulması
zOrLlI1lu olan deftde;-e kaydı ge;-eken hesap
.,
i
.
~'C ;ş,em,en,
vergı matrahmin
azalması
SOI1UCLI:Wdoğuracak
şeldde bı; defterler
ycrme tamamen ,'eya kısmen başka defter ve
kağ;tla ta kaydetmek
',eya diğc:' kayıt
. i
i
ortamlannda ;z,eme,(,
~ Sahte ',eya muhtc.'iyatı
itibariyle
yandt;cı 'iesikala;- tanzim etmek 'iCj't! bunları
bile;'ek ku!/a:imak,
;j- 'lesikaları tah;-if et:llek, asll,larınt!
uygun olmayan 'iesika ','e su;-etle;- tanzim
,'eya tahrif
',esikalarla
etmek
edilmiş
asıHarlna uygun olmaya;-ak ta:1zim edilmiş
','esika ','e sU;Ttleri bilerek kıi,'!aN;nal<.
4- VC;~61: kanımıanna
göre tutulmas;
mecbu;'i olan defter kay;tların; tahrif etmek
',ej'a bu defterlcuk
me','hum adlam hesap
açmak ','eyahut her Wriii hesap re muhasebe
!ıilcle;'i yapmak,
5- Vergı: kanunl,anna gö:'e tutulması
mecbı:ı'i olan defterle;-i:ı sa h ifcleri;ı i yok
ede;'ek yerlerine başka yapraklar
!<etymak
','eya hiç yaprtlk koymamak,
6Vçrgi ,~a,ıunlamıa gö;-e tutulması
muhafazas;
mecburi o,lan defte;' "Cj'a
.~'e
;/eya gizlel11ek
',esi/alla n yok
etmek
(Mevcudiyetle;-i :wte;' tasdik .'kayıtlar; ','eya
sa:r suretieric sabit olduğu litllde ','ergı
yetkili
incelemesine
kimsc.'erc
inceleme
defte;sımsıMa
','e f.'cş':ka!ann
ibraz
edi,'memesi gizleme demektir,)
Miilga: 4369/82-1/8 ile YUK nun 345 inci
maddesi
(Kaldmlmadaıı
önceki şekli)
KAÇAKÇıLıKTA
Madde
CEZA:
345- (Değişik:
2365/69) Kaçakçıl1k
Yürürlük:
01,01.1999 tarihindızlaşılan
Mülga: 4369/82-1/8
vergı
35
ESKi METiN
YENi METiN
yapan
mükelleflere
veya
sorumlulara,
kaçırdıklan verginin üç katı tutannda vergi
cezası kesilir. Şu kadar ki, kesilen ceza
(Veraset ve intikal Vergisi hariç)
I-BiIJnci sınıf tüccarlarla serbest meslek
erbabı için(Kazançlan götürü usülde tespit
edilen serbest meslek erbabı hariç işletme
esasmda defter tutmasma müsaade edilen
kurumlar dalı il} 25.000.000
2-ikinci smıf tiiccar1ar için 10.000.000
3-1 ve 2 numaralı bentler dışmda kalan
miikellefler ve sorumlular için 5.000.000
liradan az olamaz.
Miilga: 4369/82-1/8
ile VVK nun 346.
Maddesi
(Ka/dm/ıııadan önceki şekli)
TEşviK
Madde 346- (Değişik: 2365/70) Bir miikelleji
veya vergi sorumlusunu kaçakçılık yapmaya
azmettirenlere
işlenen jiille.r için mükellefe
veya sorumluya uygulanacak
ceza aynen
uygulamr.
Mü/go: 4369/82-1/8
Yürür/ük: 01.01.1999
Miilga: 4369/82-1/8
i/e VVK ml/1 347.
Maddesi
(Kaldm/ıııadan önceki şekli)
YARDIM
Madde 347- (Değişik: 2365/71) Kaçakçılık
olduğunu
bildiği
bir
jiilin
işlenip
tamamlanmasım
jiili ile kolaylaştıranlara,
bundan
ayn bir menfaat
gözetmediği
taktirde, bu jiiller için kanunda belli edilen
cezalann dörtte biri kesilir veya lıiikmedilir.
Aynı yardımı 344. Maddenin 1-6. Bentlerinde
yazılı jiillerin işlen ip tamamlanması
için
Mü/go: 4369/82-1/8
Yürür/ük: 01.01.1999
36
ESKi METiN
YENi METiN
yapanlara bu fiiller için tayin olunan cezanın
yarıSı hiikmolunur.
371. maddedeki pişmanlik şartlanna uygun
olarak keyfiyetten ilgili makamlan haberdar
edenlere ceza kesilmez.
Mülga: 4369/82-1/8 ile VUK nun mükerrer
347. Maddesi böliim başlığı ile
(Kaldırılmadan önceki şekli)
iKİNCİ BÖLÜM
AGıR KUSUR VE KUSUR
AGıR KUSURUN TARİFİ
Mükerrer Madde 347- (Değişik: 4008/14)
Ağır kusur, miikellef veya sonıınlu tarafindan
aşağıdaki hallerden birisi ile vergi ziyama
sebebiyet verilmesidir.
I-Verilmesi gemı vergi beyannamelerinde,
toplamı
100.000.000
(01.01.1997
den
itibaren uygulanmak
iizere 345.600.000)
(97/1 0345 sayılı B.K. Karan ile 01.01.1998
tarihinden
itibaren
uygulanmak
iizere
630.000.000)
liradan az olmamak iizere,
beyannamede yazılı vergi matrahll1l11 %10
U/1Llgeçen bir miktamı noksan bildirilmesi
veya beyan dışı bırakılan matrah veya
matrah farkı veya yersiz vergi mahsup ve
indirimleri
nedeniyle
ödenmesi
gereken
vergınll1 40.000.000
(01.01.1997
den
itibaren uygulanmak
iizere 138.240.000)
(97/10345
sayılı B.K.K. ile 01.01.1998
tarihinden
itibaren
uygulanmak
iizere
250.000.000)
liradan az olmamak iizere
noksanhesaplanmasll1Q veya bu miktan aşan
verginin haksız yere iadesine sebebiyet
verilmesi,
Beyanname dışında aynca bir incelemeye
ihtiyaç göstermeksizin
beyannamede yazılı
bilgilere dayanılarak vergi dairesince tespiti
Mülga: 4369/82-1/B
37
ESKİ METİN
miimkiin olan noksan bildirimler ile katma
değer vergisinin beyan edilmesi gereken
dönemden bir dönem önce veya bir dönem
sonra beyan edilmesi bu hiikmiin dışındadır.
30. maddede yazılı sebeplerle verginin re'sen
tarhı halinde, yukandaki
hadleri aşan
matrah veya matrah farklan da noksan
beyan hiikmiindedir. Mezkur maddenin 1 ve
2 numaralı bentlerinde yazılı sebeplerle
yapılan taktirlerde, bu hiikmiin uygulanması
için taktir edilen matrahm
100.000.000
(01.01.1997 den itibaren uygulanmak iizere
345.600.000)
(97/1 0345 sayılı B.K.K ile
01.01.1998 tarihinden itibaren. uygulanmak
iizere 630.000.000) lirayı aşması yeterlidir.
Vergi matrahmın para birimi dışmdaki diğer
birimlere göre tespiti
halinde
mezkur
hadlerin tayininde bu kanunun değerleme
hiikümlerine göre bulımacak tutarlar esas
alımr.
2-Vergilendirme
dönemi' ve tarh zamam
geçtiği halde götiirii ticaret ve götürü serbest·
meslek
erbabmm
kazançlan
ile ilgili
faaliyetlerinin vergi dairesinin bilgisi dışmda
bırakılması
3-Beyanname
verme süresi geçtiği halde
götürü gider usülüne tabi çiftçilerin zirai
faaliyetlerinin vergi dairesinin bilgisi dışmda
bırakılması
4-Beyanname verme siiresi geçtiği halde
ücret, gayrımenkul sermaye iradı, menkul
sermaye iradı ile sair kazanç ve iratlann
vergi dairesinin bilgisi dışmda bırakılması
S-Ticari, zirai ve mesleki kazançlarla ilgili
faaliyetlerin vergi dairesinin bilgisi dışmda
bırakılması veya bu faaliyetler vergi dairesine
bildirilmekle
beraber, beyanname
verme
süresi
geçtiği'
halde
beyannamenin
YENİ METİN
38
ESKi METiN
YENi METiN
i verilmemesi.
Miilga: 4369/82-1/B
ile VUK nun 348.
Maddesi
(Kaldmlmadan önceki şekli)
KUSURUN TARiFi
Madde 348- (Değişik: 2365/73) Kusur,
kaçakçıhk ve ağır kusur sayılan haller
dışında herhangi bir suretle vergi ziyaına
sebebiyet verilmesidir.
Mülga: 4369/82-1/B
Mülga: 4369/82-1/B
ile VUK nun 349.
Maddesi
AtlR KUSURDA CEZA
Madde 349- (Değişik: 4008/15) Ağır kusur
sayılan fiilleri işleyen mükelleflere
veya
sorumlulara ziyaa uğrattıkları verginin iki
katı tutarında vergi cezası kesilir.
Mülga: 4369/82-1/B
Yürürlük: O 1. O 1.1999
Mülga: 4369/82-1/B ile VUK nun mükerrer
349 uncu maddesi
(Kal,dmlmadan önceki şekli)
KUSURDA CEZA
Mükerrer Madde 349- (Ek: 2365/75) Kusur
işleyen mükelleflere veya sorumlulara ziyaa
uğrattıkları verginin %50 si tutarında vergi
cezası kesitir.
Mülga: 4369/82-1/B
Mülga: 4369/82-1/B
ile VUK nun 350.
Maddesi
TARHiYATA
DAYANAN
VERGiLER iLE
KANUNi
SÜRESi
GEÇTiKTEN
SONRA
KENDiLitiNDEN VERiLElV BEYANNAMELER
içiN KUSUR CEZASı
Madde 350- Tahrire dayanan vergilerde,
bildirmeye miiteallik kanuni mecburiyetleri
Mülga: 4369/82-1/B
39
ESKi METiN
YENi METiN
süresinde yerine getirmemek suretiyle kusur
işleyen
mükelleflere
ziyaa
uğrattıklan
verginin %20 si nisbetinde vergi cezası kesilir.
(Ek:
4008/16)
Vergi
incelemesine
başlanılmasmdan veya taktir komisyonuna
sevk edilmesinden sonra verilenler hariç
olmak üzere, kanuni süresi geçtikten sonra
kendiliğinden verilen vergi beyannameleri
için ziyaa uğratılan verginin %50 si tutannda
kusur cezası kesilir.
Mülga: 4369/82-1/A
ile VUK nun 352.
Maddesinin i. derece usulsüzlükler/e ilgili 4
numaralı bendi
Madde 352/4 - Bu kanuna göre tutulması
mecburi defterlerin ve kanımen muhafazası
mecburi vesikalarla evrakm yetkili memurlar
tarafindan istenildiği halde ibraz edilmemesi.
Mülga: 4369/82-1/A
MADDE 12 - 213 sayılı Kanunun 353 üncü
maddesine 7 numaralı bentten sonra gefmek
üzere aşağıdaki 8, 9 ve 10 numaralı bentler
eklenmiştir.
Özel usulsüzfükler ve cezaları :
a) Fatura ve benzeri evrak verilmemesi ve
all1~mamas/ ile diğer şekil ve usul
hükümlerine uyulmaması
Madde 353 - (Değişik: 24.06.1994
4008/17 md.)*
1- (Değişik: 25.05.1995
- 4108/8
md.) Verilmesi ve almmas/ icabeden fatura,
gider pusulası, müstahiil makbuzu ile serbest
Özel usulsüzlükler ve cezaları :
a)Fatura ve benzeri evrak verilmemesi ve
alınmaması ile diğer şekil ve usul hükümlerine
uyulmaması
Madde 353 - (Değişik: 24.06.1994 - 4008/17
md.)*
1- (Değişik: 25.05.1995 - 4108/8 md.)
Verilmesi ve almması icabeden fatura, gider
pusulası, müstahsil makbuzu ile serbest meslek
40
ESKi METiN
meslek
makbuzlarınm
verilmemesi,
almmaması veya diizenlenen bu belgelerde
gerçek meblağdan farkli meblağlara yer
verilmesiJwlinde; bu belgeleri düzenlemek ve
almak zoNmda olanların her birine, her bir
belge için\ 1.500.000
(5.180.000)
liradan
aşağı olmilrl.ıak üzere bu belgelere yazılması
'i
gereken mePlağın veya meblağ farkmm
% 1O'u nispl1(inde özel usulsüzliik
cezası
kesilir.
Bir takvim yıli içinde her bir belge nevine
i/jşkin olarak tespit olunan yukarıda yazılı
özel usulsüzliikler
için kesilecek cezamn
toplamı 750.000.000 (2.592,000,000)
lirayı
geçemez.
2- (Değ'işik: 25,05.1995
- 4108/8
md.) Perakende satış fişi, ödeme kaydedici
cihazla verilen fiş, giriş ve yolcu taşıma bileti,
sevk irsaliyesi, taşıma irsaliyesi, yolcu listesi,
günliik müşteri listesi ile Maliye Bakanlığmca
diizenlenme zorunluluğu getirilen belgelerin;
diizenlenmediğin in,
k ul/a nı1mad ığı 111
n,
bulundurulmadığmm,
düzenlenen belgelerin
asli ile örneğinde farklı meblağlara yer
i verildiğinin veya gerçeğe
aykırı olarak
düzenlendiğinin tespiti halinde her bir belge
için 1.500.000
(5,180,000)
lira özel
usulsiizliik cezası kesilir.
Ancak, her bir belge nevine ilişkin olarak
kesilecek özel usulsüzliik cezasmın toplamı
her bir tespit için 75.000.000 (259.200.000)
lirayı, bir takvim yıli içinde ise 750.000.000
(2.592,000.000) lirayı aşamaz.
3- (Değişik: 25.05.1995
- 4108/8
md.) 232 nci maddenin birinci fikrasll1m 1
ila 5 numaralı bentlerinde sayılanlar dışmda
kalan kişilerin fatura,
gider
pusulası,
müstahsil
makbuzu,
serbest
meslek
YENi METiN
makbuzlarınll1 verilmemesi, alll1mamasl veya
düzenlenen bu' belgelerde gerçek meblağdan
farkli meblağlara yer verilmesi halinde; bu
belgeleri düzenlemek
ve almak zorunda
olanların her birine , her bir belge için
5.180.000
(10.000.000)
(4369 S.k./19 md.,
29.07.1998
den itibaren)
liradan aşağı
olmamak üzere bu belgelere yazılması gereken
meblağm
veya meblağ
farkll1l11 %10'u
nispetinde özelusulsüzlük cezası kesilir.
Bir takvim yıli içinde her bir belge nevine
ilişkin olarak tespit olıman yukarıda yazıli özel
usulsüzliikler için kesilecek cezanın toplamı
2.592.000.000
(5.000.000.000) (4369 S.k./19
md., 29.07.1998
den itibaren
) lirayı
geçemez.
2- (Değişik: 25.05.1995 - 4108/8 md.)
Perakende satış fişi, ödeme kaydedici cihazla
verilen fiş, giriş ve yolcu taşıma bileti, sevk
irsaliyesi, taşıma irsaliyesi, yolcu listesi, günliik
müşteri
listesi
ile Maliye
Bakanliğmca
diizenlenme zorl11ılulıığu getirilen belgelerin;
düze nlen m ed iğinin,
k ul/a nılm ad lğmll1,
bulımdurLılmadığınll1,
düzenlenen
belgelerin
aslı ile örneğinde farkli meblağlara
yer
verildiğinin
veya gerçeğe
aykırı olarak
düzenlendiğinin
tespiti halinde her bir belge
için 5.180.000
(10.000.000)
(4369 S.k./19
md., 29.07.1998
den itibaren) lira özel
usulsüzliik cezası kesilir.
Ancak, her bir belge nevine ilişkin olarak
kesilecek özelusulsüzliik
cezasll1m toplamı her
bir tespit için 259.000.000
(5.000.000.000)
(4369 S.k./19 md., 29.07.1998 den itibaren)
lirayı aşamaz.
3- (Değişik: 25.05.1995 - 4108/8 md.)
232 nci maddenin birinci fikraslııll1 1 ila 5
nıımarali bentlerinde sayılanlar dışmda kalan
41
ESKi METiN
i
makbuzu,
perakende
satış fişi,
ödeme
kaydedici cihaz fişi ve giriş ve yolcu taşıma
biletlerini almadıkları/lIn
tespit edilmesi
halinde bunlara bu maddenin 2 numaralı
bendinde belirtilen cezanın beşte biri kadar
özel usulsiizliik cezası kesilir. Şu kadar ki, bu
cezanll1 kesilebilmesi için, belge alııımadığma
ilişkin tespitin vergi incelemesine yetkili
olanlar tarafından yapi/ması
şarttır. Bu
hiikmiin uygulanmasl11da belge alınmadığına
ilişkin tespit tutanağının
belge almayana
verilen örneği, ceza ihbamamesi
yerine
geçer.
4- (Değişik
25.05.1995
- 4108/8
md.) Giinliik kasa defteri, giinliik perakende
satış
ve hasi/at
defteri
ile Maliye
Bakanlığınca tutulma ve günü gününe kayıt
edilme mecburiyeti getirilen defterlerin; iş
yerinde bulundurulmaması,
bu defterlere
yazi/ması gereken işlemlerin günü gününe
deftere kayıt edilmemesi veya yoklama ve
incelemeye yetkili olanlara istendiğinde ibraz
edilmemesi halleri ile vergi kanunlanmn
uygulanması baklll1lndan levlw bulundurma
veya
asma
zorunluluğ'u
4ulunan
mükelleJlerin bu zorunluluğa
uymamalan
halinde
her
tespit
için
1.500.000
(5.180.000)
lira özel usulsüzliik
cezası
kesilir.
5- Bu kanunun mükerrer 354 üncü
maddesine göre iş yerleri için kapatma kararı
verilen ve işletme hesabı esasına göre defter
tutan miikelleJlere; bir takvim yi/ı içinde ilk
uygulama için 2.000.000 (10.360.000t lira,
ikinci
uygulama
ıçin
4.000.000
(20.730.000)
lira, üçüncü ve daha sonraki
her
uygulama
için
ise,
8.000.000
(41.470.000)
cezası
YENİ METİN
kişilerin fatura,
gider pusulası, müstahsil
makbuzu, serbest meslek makbuzu, perakende
satış fişi, ödeme kaye/edici cihaz fişi ve giriş ve
yolcu taşıma biletlerini almadıklanmn
tespıt
edilmesi halinde bunlara bu maddenin 2
numaralı bendinde belirtilen cezanl11 beşte biri
kadar ôzel usulsüzlük cezası kesilir. Şu kadar
ki, bu cezanl11 kesilebilmesi
için, belge
al/11madığına ilişkin tespitin vergi incelemesine
yetkili olanlar tarafından yapılması şarttır. Bu
hiikmün uygulanmasl11da belge almmadığma
ilişkin tespit tutanağl11ln belge almayana
verilen örneği, ceza ihbarnamesi yerine geçer.
4- (Değişik: 25.05.1995 - 4108/8 md.)
Günliik kasa defteri, günlük perakende satış ve
hasdat defteri ile Maliye Bakanlığl11ca tutulma
ve günü gününe kayıt edilme mecburiyeti
getirilen
defterlerin;
iş
yerinde
bulundurıdmaması,
bu defterlere yazılması
gereken işlemlerin günü gününe deftere kayıt
edilmemesi veya yoklama ve incelemeye yetkili
olanlara istendiğinde ibraz edilmemesi halleri
ile vergi kanunlannın uygulanması bakımmdan
levlfa bulundurma
veya asma zorunluluğu
bulıman
mükelleJlerin
bu
zorıl11lulıığa
uymamalan halinde her tespit için 5.180.000
(10.000.000) (4369 S.k./19 md., 29.07.1998
den itibaren) lira özel usulsüzlük cezası kesilir.
5- Bu kanunun mükerrer 354 üncü
maddesine göre iş yerleri için kapatma karan
verilen ve işletme hesabı esasma göre defter
tutan mükelleJlere; bir takvim yi/ı içinde ilk
uygulama
için 10.360.000
(18.000.000)
lira, ikinci
[iygulama
için 20.730.000
(36.000.000) (4369 S.k./19 md., 29.07.1998
den itibaren) lira, üçüncü ve daha sonraki her
uygulama için ise, 41.470.000
(72.000.000)
42
ESKi METiN
kesilir. Bilanço usulii esasına gqre defter
tutan mükellefler ile serbest meslek erbabı
için bu cezalar bir kat artırılarak uygulanır.
6- (Değişik: 25.05.1995
- 4108/8
md.) Bu kanuna göre belirlenen muhasebe
standartlarına, tek düzen hesap planına ve
mali tablolara ilişkin usul ve e)'aslar ile
muhasebeye
yönelik
bilgisayar
programlarınm
üretilmesine
ve
kulla11llmasma ilişkin kumi ve standartlara
uymayanlara 37.500.000 (129.600.000) lira
özel usulsüzliik cezası kesilir.
7- (Ek: 25.05.199:; - 4108/8 md.) Bu
kanU/iım 8 nci maddesinin
son fikrası
uyarınca getirilen mecburiyete uymaksızın
işlem yapanlara her bir işlem için 1.500.000
(5.180.000)
cezası
kesilir.
Bu
maddede
yaz1lı
usulsüzliikler
sonucunda vergi ziyaı da meydana geldiği
taktirde bu ziyam gerektirdiği vergi cezaları
ayrıca kesilir ve bu cezalar Iıakkmda 336 ncı
madde hükmü uygulanmaz.
Bu maddenin
uygulanmasına
ilişkin
diğer usul ve esasları belirlemeye Maliye
Bakanlığı yetkilidir.
YENi METiN
lira özel usulsüzliik cezası kesilir. Bi/anço usulii
esasına göre defter tutan mükellefler ile serbest
meslek erbabı için bu cezalar bir kat
artırılarak uygulanır.
6- (Değişik: 25.05.1995 - 4108/8 md.)
Bu kanuna
göre
belirlenen
muhasebe
standartlarına,
tek düzen hesap planına ve
mali tablolara ilişkin usul ve esaslar i/e
muhasebeye yönelik bilgisayar programlarının
üretilmesine ve kullanılmasına ilişkin kural ve
standartlara
uymayanlara
129.600.000
(250.000.000) (4369 S.k./19 md., 29.07.1998
den itibaren) lira özel usulsüzliik cezası kesilir.
7- (Ek: 25.05.1995 - 4108/8 md.) Bu
kanunun 8 nci maddesinin son fikrası uyarınca
getirilen
mecburiyete
uymaksızın
işlem
yapanlara
her bir işlem için 5.180.000
(10.000.000) (4369 S.k./19 md., 29.07.1998
den itibaren) lira özel usulsüzliik cezası kesilir.
43
ESKi METiN
YENi METiN
Biı
maddede
yazılı
usulsüzliikler
sonucunda vergi ziyaı da meydana geldiği
taktirde bu ziya ın gerektirdiği vergi cezaları
ayrıca kesilir ve bu cezalar hakkında 336ncı
madde hükmü uygulanmaz~
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer
usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı
yetkilidir.
Mükerrer 355 inci maddesi başlığıyla birlikte
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
c) Bilgi vermekten çekinenler ile 257 ncı
ımıdde hükmüne nymtlyanlar için:
(Ek 30.12.1980
Müllener madde 355
2365/80 lJUI.) BL; xafluflufl 86, 148 ','e 257
flC; maıkle,'e..-iyk 150 ncı maddesinifl
4
numamlı bendi hükiimlcrine çekimne sebebi
o!maksızın riayet etmeyen!erde (Kamu İdare
ve Müesseseleri hariç):
-1-- Birinci sl,llf Wcca..-!a..- '/e bilanço
esasına gö..-e defter tutan çiftçikr ilc serbest
meslek
erbabı
(-Götürü
usulde
','ergi!Clıdi;-i!e;ı!c;-hariç) hakimıda 1.000.000
(1f).OfU},OOOj lira,
2- İkinci sınif tiiccar!ar ilc zirai işletme
hesabı esasma görc defter tutan çiftçiler
hakkında 500.000 (5.000.00()) /im,
05- Yukarıdaki
bentlerde
j'tlZ/h
44
ESKi METiN
YENi METiN
kaı'anlar
hakk:nda
bulıınanlar
dışmda
330.000 (3.000.000) Ura,
Özel usulsiizlük cezası kesiUr.
Bu hiikmii:ı uygula:ıması IÇI:ı 118 ncı
madde gereğince bilgi istenilirken yap[lacaJ.:
tebliğlerde
bilginin
verilmesi
ıçm tayin
olunan siire ,:,ıe siiresinde ce..-ap '.:e..-ilmediği
'.:eya eksil, '.:eya yanılt[cı bilgi '.:erildiği
haklannda
ceza
taktirde
kamını:n
hiikiimlerinin
uygulanması
cihitine
ı:.'gı:,',:lcrc
yaz [ii
gidileceğinin
olarak
bildirilmesi şarttu-,
Mülga: 4369/82-1/B
ile VVK nun
Maddesi
KAÇAKÇIUGA
TEŞEBBÜS SUÇUNUN
358.
TARiFi
Madde 358- (Değişik: 4008/19)
1-344. maddenin
1-6 nı[marali bentlerinde
yazılı kaçakçılık suçları veya bir hesap
dönemi içinde ayrı tarihlerde en a dört defa
fatura, gider pusulası, miistahsil makbuzu,
serbest meslek makbuzu, diizenlememe ve iki
defa vesikasız
mal bulundurma
jiilleri,
. verginin tarln için kanımda
belli edilen
siiren//1
girmesinden
önce
meydana
çıkanlanlar, bu jiillerin vergi ziyama neden
olup olmayacağma bakılmaksızın,
2-Bukanunun
127, Maddesinin
(d) bendi
Miilga: 4369/82-1/B
45
ESKi METiN
YENi METiN
uyannca Maliye Bakanilğmm
özel işaretli
görevlisinin
ikazma
rağmen
durmayan
aracm siiriiqUsii,
3-Muhteviyatı itibariyle yamltıcı belge basan
veya miikerrer 257. Maddenin verdiği yetkiye
dayamlarak çıkanlan yönetmelikte
belirtilen
bildirim görevini yerine getirmey~n anlaşmail
matbaalar ile anlaşması olmadığı halde bu
kanun uyannca tutulması veya diizenlenmesi
zorunlu belgeleri basanlar Vıı bu belgeleri
kullananlar,
Kaçakçıilğa teşebbiis etmi$ sayılır/ar
MADDE 14 - 213 sayılı Kanumm 359
uncu maddesi bölüm başlığı ile birlikte
Kaçakçılık suçımda .'IlI11iscezası
Madde 359
(Değİşik
25.95.1995
//Id.) Bu kanunun
344
iincü
4108/9
maddesinin ,
+- 1,4,5 ',e 6 numaralı bent!e..-inde
yaz;l; kaça!,çıhk suçlam1/ işleym!e..- Iıakkmda
alt; aydan Oç yıla kada..- hapis cezasuıa
lıiikmo!unı;;'.
Hiikmolunan !llIpis CCZaSıl1l11
para cezasına çe·,..-ilmesi !ıa!i1ıde, para cezası
tutannın hesabuıda, hapis ceZaSU1ll1 her bi..gOnii ıçm sanayı sektö..-iinde çahşan 16
yaşıııdan
büyiik
işçiler ıçm belirkl1el1
yii;'idiikteki
asgarı iic;,ctin bir ay!ık bridt
tutannll1 j'ansı esas 6,'ıf'Ji,- re !ıiikmolunan bu
para cezas; ertdenemez.
2- 2 ','e 3 numaral; bentle;'inde yazıt;
kaçakçılık suç!an;ı; iş!eyenler Iıakkmda Uç
yıldan beş yıla kada..- ağır hapis cezası
i ·'1
i
,w"mo.ımur.
;u;manı!ı
Bu maddcnin
1 'v'C 2
,
"
.,
,,,,,.
.1.,
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
46
ESKi METiN
hak/wida ',erilecek cezala;' bir kat a;-tı;-;/rr.
Kaçakçılık suçlarını işleyenler hakkmda
bu maddede yazılı cezaların uygulanması,
]45 inci maddede yazılı vergi cezalarınm
ayrıca uygulanmasına engel teşkil etmez.
YENi METiN
47
ESKİMETiN
YENi METiN
Kaçakçılık suçlarım işleyenler Iıakkında bu
maddede yazılı cezaların uygulanması 344
üncü maddede yazılı vergi ziyaı cezasının
ayrıca uygulanmasına engel teşkil etmez.
360 ıncı maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki
KBçB&Ç1lığBtcşebbüstc hBpis ceZBSI :
(Değişik: 21.fJ6.1991
MBdde 36fJ
Bu !am u:w 11 358 mc:
1fJfJ8/21 md.)
maddesinde yazılı fii!leii işleyenler hakkında
üç aydan bir yıla kada .... hapis cezası
hükmolu:ıui-.
Kaçakçdığa
teşebbüs
suçu RedeRiyle
!ıapis
hükmolunan
cezasmm
partl)'a
çnTi!;ııesi !ıa!inde, para cezası tutarmın
hesabiııda; Iıapis ·cezasmln her bir günü içiR
sanayi sektö ...ünde çalışan 16 yaşlRdan büyük
işçiler ıç:n belirlenen yii rOr!ük tck i asgarı
üm:tin bi ... aylık brüt tutarlılin yamı esas
aliflI;',e lıükmoluRan
bu para cezası
ertcle:ıemez.
Miilga: 4369/82-1/A
ile VUK nun 361.
Maddesi
BiLGi VERMEKTEN ÇEKiNENLER iLE 257.
MADDE HÜKMÜNE UYMAYANLAR
Madde 361- (Değişik: 2365/85) 148, 257.
Maddelerle,
150. Maddenin 4 numaralı
bendinde
yazılı
m.ecburiyetlerin,
özel
usulsüzliik cezası kesilmesine rağmen yine
Mülga: 4369/82-1/A
tarihinde
48
ESKi METiN
YENi METiN
yerıne
getirilmemesi
halinde,
yetkili
mercilerce yeniden siire belli edilerek bu
mecburiyetlerin yerine getirilmesi kendilerine
tebliğ' olunur.
Yeniden
belli edilen
süre
içinde
bu
mecburiyetleri yerine getirmeyenler hakkında
bir ayda n üç aya kadar hapis cezası
hiikmedilir.
(Değişik 3239/29) (3946 sayılı l<anuııım I.
Maddesiyle
belir/enen
miktar)
Yetkili
makam ve memurlar tarafından Kamu idare
ve Miiesseseleri
ile gerçek
veya tiizel
ı kişilerden 148 ve 149 uncu maddeler
gereğince istenilen bilgileri çekinme sebebi
olmaksızın
vermeyenler
ile
150
inci
maddenin 1-3 numarali bentlerinde yazılı
aJanlardan bahsi geçen maddedeki bildirme
mecburiyetini yerine getirmeyenıere 100.000
(95/7595 sayıli B.K.K. ile 01.01.1996
dan
itibaren 1.000.000) liraya kadar para cezası
hiikmolunur.
Bu
maddenin
uygulanmasında
367.
Maddede gösterilen usule uyulur.
i
Mükelleflerin özel tşlerini yapan memur/ar:
Madde 363 - Bu kanunun altmcı maddesinin
son fıkrası gereğince m ükellefierin vergı
kanunlarının uygulanması
ile ilgili hesap,
yazı ve sGlr özel işlerini yapmalan yasak
aykırı
edilen memur/anian
bu yasağa
harekette bulunanlar Türk Ceza Kanımunun
240 ıncı maddesine göre ceza görür/er,..--/kt
hareketler I..:açakçılık ceüısmı gerekti:uı bir
fıi,lc iştirak ',eya ya;-dım ',eya o fıili teş~'ik
116kla.-:rıda
mahiyeti:ıde
olduğu takdirde
ayrıca bu Iwnu:wn 338, 316 ve 317 ne;
maddeleri hiikiimleri uygulanır.
Mükelleflerin özel işlerini yapan memurlar:
Madde 363 - Bu kanım un altmcı maddesinin
son fıkrası
gereğince
mükelleflerin
vergi
kanunlarınm uygulanması ile ilgili hesap, yazı
ve sair özel işlerini yapmaları yasak edilen
memur/ardan
bu yasağa
aykırı harekette
bulımanlar Türk Ceza Kanununun 240 mcı
maddesine
göre ceza görürler.
(De-i ik:
29.07.1998
- 4369/81 md.
Yiirürliik:01.01.1999
tarihinde
49
ESKi METiN
YENi METiN
Bazı kaçakçılık suçlart/mı
cezalandırılmasıııda
usül :
Madde 367 - (Değişik:23.06.1982
- 4108/10
2686/40 md.; Ek:25.05.1995
md.) Yaptıklan inceleme sırasmda 314 iincii
maddenin i 6 numara!ı bent!erinde yazı!ı
kaçakçılık suç!arını veya !{açakçı!ığa tcşebbiis
suç!annı tespit eden maliye müfettişieri,
hesap uzmanlan ile bunlann muavinieri ve
gelirler kontrolörleri
ile stajyer gelir/er
kontrolör/eri tarafindan doğrudan doğruya
ve vergı incelemesine yetkili olan diğer
memur/ar tarafindan ilgili vergı dairesinin
bağlı bulunduğu defterdarliğın müta!aası)da,
keyfiyetin yetkili
Cumhuriyet
Savcılığma
bildirilmesi mecburidir.
Yukanda belirtilen kaçakÇılık suçunun
işlendiğine smr suretlerle ıttıla hasıl eden
Cumh II riye t Savcılığı hemen ilgili vergı
dairesini
haberdar
ederek
inceleme
yapılmasmı talebeder.
Amme davasll1m açılması, inceleme
neticesinin
Cumhuriyet
Savcılığma
bildirilmesine talik olunur.
359 'ıe 360 ıncı maddcle;yle uygulanarı
hapis cezası ilc ticaret, sanat 'y'e meslek
ic;'asında;ı ma!ı,"LlI1ıiyet ceza!an, kaçal<çJ'hk,
ağır !a;sL;;',kusu;' veya tlsu!siizliik ceza!a;'/rıı;ı
ayrıca uygulanmasına :ııani deği,ldir. .
Ceza mahkemesinden
sadır olacak
kararlar, bu Kanunun dördiincü böliimünün
ikinci kıs:ıımın 13 iiRcii bölümlerinde yazılı
vergı cezalannı
uygulayacak
makam
ve
merciler muamele ve kararlanna
müessir
olmadığı gibi
makam ve mercilerce
ittihaz edilecek kararlar da ceza yargıcmı
bağlamaz.
LLL
Bazı kaçakçılık suçlar/mn
cezalandırılınasında
usül :
Madde 367 - (Değişik:23.06.1982
- 2686/40
md.;
Ek:25.05.1995
410810
md.
Yaptıkları inceleme sırasında
.- ····x.l!~lltf:.
kljÇJ1~.
tespit eden maliye müfettişieri, hesap
uzmanları ile bunların muavinieri ve gelirler
kontrolörleri ile stajyer gelirler kontrolörleri
tarafindan
doğriıdan
doğruya
ve vergi
incelemesine yetkili olan diğer memurlar
tarafindan
il ili ver i dairesinin
ba-Iı
bulwıdu'u
müdürfa
keyfiyetin yetkili
CLimhuriyet Savcılığma bildirilmesi mecburidir.
Yukarıda belirtilen kaçakÇılık suçunun
işlendiğine !sair suretlerle ıttıla hasıl eden
Cumhuriyet
Savcılığı
hemen
ilgili vergi
dairesini haberdar ederek inceleme yapılmasını
talebeder.
Amme
davasının
açılması,
inceleme
neticesının
'Cumhuriyet
Savcılığına
bildiritmesine talik olunur.
Ceza
mahkemesinden
sadır
olacak
kararlar, bu Kanunun dördüncü bölümünün
lliiJıfi..01*J§1i1;lı1.fl~
yazılı vergi cezalarını
uygulayacak makam ve merciler muamele ve
kararlarına müessir olmadığı gibi bu makam
ve mercilerce ittihaz edilecek kararlar da ceza
yargıcını bağlamaz.
tarihinde
50
ESKi METiN
YENi METiN
MADDE 16 213 saydı Kaııuııuıı 368
iııci maddesiniıı
SOl1llııa aşağıdaki
fıkra
ekielimiştir.
iKiNCi BÖLÜM
Cezalarili Ödeımıesi ve Kallmıası
Vergi cezalarııı"ı ödenme zamaııı
Madde 368
(Değişik: 23.06.!982
2686/41 md.)
Vcrg'-': ceza/an
+-- Cezaya karşi ıng; mahkemesinde
da'v'a açılmam ışsa da'y'a açma süresiilin
bittiği tarihten;
2- Cezaya ka;'ş; dw,a aç;!mışsa. 'v'crgı
mahkemesi l<arQ;~; Czerine vergı dairesince
düzen!enecek
ihbarnamenin
i/gi!iye tebliğ
tarihinden:
Baş/aya,'ak bi,' ay içinde ödeilir.
iKiNCi BÖLÜM
Cezalarııı Ödeilmesi ve Kalkması
Vergi cezala,.,lıı11 ödeııme zamaııı :
fyfacJcJe-36Ş
-lDeğişik;~9.07.192Ş,:;::j369/16
md:)
Şu kadar ki; dava koııusu yapılan vçrgi
ziyaı cezasına; dava açma/süresininsonuriiJQ/~
yargı karam/m idareye tebliği tari/ıine kadar
geçen sU re/er içitt 112 inci- maddede HeNrtJleq
usul ve oranda gecikme faizi hesaplanır. ve
cezanın ödeme süresi içindeödenir.
Yürürliik: 01.01.2003 tarihiilde
Pişmanlıl< ve ıslalı :
Pişmaıılık ve ıslalı:
Madde
371
I Madde 371
I 30.12. 1980
birinci fı/a-a:
2365/90
md.)
Beyaııa
dayanan vergilerde kaçakçılI/{ (338. 316 ',e
317 inci madde!erde yazılı şekilde yapılaıı/ar
dahi!) ağır {<ıısur ',C kusur mahiyetindcki
kanuna aykın hareketlerini ilgili makamlara
kendiliğinden
dilekçe
ile haber
veren
miikellejlere aşağıda yclZllI kayıt ve şartlarla
,~açakçı!ık. a.~·ır kH5ttf-l'C kusu;' ceza!ar;
i kesilmez.
].Miikellefin keyfiyeti haber verdiği
tarihten
önce
bir muhbir
tarafından
herhangi resmi bir makama dilek çe ile veya
şifahi beyanı tutanakla
tevsik edilmek
suretiyle haber verilen Iwsus hakkll1da
ihbarda bulunulmamış olması (Dilekçe veya
tutanağın resmi kayıtlara geçirilmiş olması
-
(Değişil(
(Değişik
biriııci fıkra:
30.12.1980 - 2365/90 md.) Beyana dayanan
vergilerde vergiziYaı cezasınıg€rektiren(360
ıncı maddede yazılı iştirak şeklinde yap"tlanlar
dahil)
kanuna aykın hareketlerini
ilgili
makamlara
kendiliğinden
dilek çe ile haber
veren mükellejlere a~.9ğıda ya~11I kayıt ve
şartlarla vergi ziyaıcezası kesi/mez.
1. Miikellefin
keyfiyeti
haber
verdiği
tarihten önce bir muhbir tarafından herhangi
resmi bir makama dilekçe ile veya şifahi beyanı
tutanakla tevsik edilmek suretiyle haber verilen
husus hakkll1da ihbarda bulunulmanıış olması
(Dilekçe veya tutanağın
resmi kayıtlara
geçirilmiş olması şarttır)
2. (Değişik: 01.05.1981 - 2455/4 md.)
Haber verme dilekçesinin yetkili memurlar
i
51
ESKi METiN
YENi METiN
şa rı tı r.)
2.(Değişil<: 01.05.1981
- 2455/4 md.)
Haber vem7e. dilekçesinin yetkili memurlar
torofındon miikellef nezdinde herhangi bir
vergi incelemesine başlandl,!?:1 veya olaym
ıakdir l\Omisyonuna intikal ettirildiği giinden
evvel (kttrttkfHtga teşebbiis halinde bu suçun
tespit edi!diği glinden eV'ie!) verilmiş ve resmi
kayıt/ara geçirilmiş olması;
.'rl!iç
verilmemiş
olan
vergı
beyeuınomelerinin
miikellefin haber verme
dilekçesinin verildi.§;i tarihten başlayarak 15
giin içinde tevdi olunması,
-I.i:ksik veya yanlış yapılan
vergı
beyanının ıııiikellefin kevfiyeli haber verme
Larihinden
başıoyarok
/5
giin
içinde
tamanılonmosı veya dlizehilmesi,
S.(Değişil<:04. 12. 1985 - 3239/30 md.)
MiikelleRe haber verilen ve ödeme sliresi
geçmiş
bulunon
vergilerin,
ödenmenin
p,eciktiği her ay ve kesri için, 6183 sayılı
Kwwnun
S 1 inci maddesinde
belirtilen
nispette
uygulanaccık
gecikme
zammı
orell7llıda hir zamla birlil<te haber verme
tarihinden
boşloyorak
15
glin
içinde
hdenmesi.
i
(Degişil<: 30.12.1980
- 2365/90 md.)
'\'ukonclaki
şartlann
yerıne
getirilmesi
i hCllinde kClça!<ÇI!lk 'ie kaça!<çilığ;a teşebbiis
fii!!erini işleyenler hakkında 338, 316 'ie 317
nci madde hiii<iim!eri uygulanmaz.
(EldO.12.1980
- 2365/90
md.) Bu
madde hlikmii Emlak Vergisine uygulanmaz.
Ceza kesmede zamaııaşımı:
Madde
374 Aşağıda
yazılı
slireler
i geçtikten sonro vergi cezası kesilmez:
l.(Değişik: 23.06.1982 - 2686/42 md.)
tarafindan
miikellef nezdinde herhangi bir
vergi incelemesine
başlandığı
veya olaym
takdir komisyonuna intikal ettirildiği glinden
evvel (kaçQkçıl1k suçu teşkil eden jii/ierin
iş{~IJdiğinn~:tesJ?iti!Jaenl{jnç;g) verilmiş ve resmi
kayıtlara geçirilmiş olması;
3.Hiç
verilmemiş
olan
vergı
haber verme
beyannamelerinin
miikellefin
dilekçesinin verildiği tarihten başlayarak
15
giin içinde tevdi olunması,
vergı
4. Eksik
veya yanlış
yapılan
beyanul1n mlikellefin keyfiyeti haber verme
tarihinden
başlayarak
15
giin
içinde
tamamlanması veya diizeltilmesi,
5.(Değişik:04.12.1985
- 3239/30 md.)
Mlikellefçe haber verilen ve ödeme siiresi
geçmiş bulunan vergilerin, ödenmenin geciktiği
her ay ve kesri için, 6183 sayılı Kanunun 51
inci maddesinde belirtilennispette
uygulanacak
gecikme zammı oranmda bir zamla birlikte
haber verme tarihinden başlayarak
15 giin
içinde ödenmesi.
(Değişik: 30.12.1980
- 2365/90 md.)
Yukandaki şartlann yerine getirilmesi halinde
kaçakçllıkC'sıl,larm'/
iş/eyeiıie/hakkin4a
J60
ıncımaddehiikmii
ııygÜlo,um(JE,'
(Ek:30.12.1980
- 2365/90
md.)
madde hlikmii Emlak Vergisine uygulanmaz.
Yiiriirliik:O 1.0 1.1999 tarilıinde
i
Bu
Ceza kesmede zamanaşımı:
Madde 374 - Aşağıda yazılı siireler geçtikten
sonra vergi cezası kesilmez:
1.IDeğişik: 23.06.1982
- 2686/42 md.)
52
ESKİ METİN
Kusur, ağj'ı'~ !aı'su",- 'v'C kaçakçılık cezalar:nda,
cezamn
bağlt olduğu
vergı alacağmm
doğduğu takvim yı/mı takip eden yı/m birinci
giiniinden;
353 ve mükerrer
355 mcı
maddeler
uyarınca
kesilecek
usulsiizliik
cezalarında, usulsiizliiğiin yapıldığı yılı takip
ede" yılm birinci giiniinden başlayarak beş yıl
(114 iincii maddenin ikinci fikrası hiikmii
ceza zamaııaşımı için de geçerlidir.);
2. Usulsiizliikte, usulsiizliiğiin yapıldığı
yılı takip eden yllm birinci giiniinden
başlayarak iki yıl;
(Oeğişik:O 1.05. 1981
2155/5 md.)
Ancak, 336 mcı madde l'liikmüne göre
kaçakçllll<, ağır kıı'sur ',eya h'sur
ilc
usulsiizli:ği.'n bi;-Ieşmesi ,'wl/e;-inde kesilecc/<
ceza, ktıçakç:l1k, ağır kusur ',eya kusı,r
cezalan ıçin bdli edilen zamanaşıı11I siiresi
içinde kesi:':r.
Bu siireler içinde ceza ihbarnamesi
tebliğ edilmekle zamanaşımı kesilmiş olur.
YENİ METİN
(Değişik kelime: 29.07.1998
- 4369/81-22
f""'>'r:;ıı.'ım~r-;~i
__
~"'\i;W;'f~~W~,?
md.) ~rgt~l!!~qz(jşın~a,
cezanm bağlı
olduğu vergi alacağmm doğduğu takvim yIlI11/
takip eden yIlm birinci giinünden; 353 ve
miikerrer 355 inci maddeler uyarınca kesilecek
usulsüzliik ceza laf/nda, usıılsüzliiğiin yapildığı
yılt takip eden yılm
birinci giinünden
başlayarak beş yil (114 iincii maddenin ikinci
fikrası hiikmü ceza zamanaşımı
için de
geçerlidir.);
2.Usulsiizliikte, usulsiizliiğiin yapıldığı yılt
takip eden yılm birinci giinünden başlayarak
iki yil;
(De-i ik:29.07.1998
- 436981-22 md.)
Bu süreler içinde ceza ihbarnamesi
edilmekle zamanaşımı kesilmiş olur.
tebliğ
MADDE 17 - 213 sayılı Kanıınıın
376 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki
Kaçakçılık, ağır kıısıır, kııs il 1', ıısıılsiizliik,
ve özelıısıılsiizliik cezalarmda indimıe:
Madde 376 - (Değişik: 04.12.1985
3239/31 md.)
Re'sen veya ikmalen tarh edilen vergi
veya vergi farkl111 ve aşağıda gösterilen
indirimlerden
artakalan
kaçakç:lık,
ttğtf
kusur, klISL:r, usulsiizliik ve özel usulsiizlük
ceZalarl111 miikellef veya vergi sorumlusu
ihbarnamelerin
tebliği 'tarihinden itibaren
otuz gün içinde ilgili vergi dairesine
miiracaatla
vadesinde veya 6183 sayılı
[(,.ği ";iy:91,
ıısıılsiizliik ve özel ıısıılsiizliik
cezalarında indirme
Madde 376 - (Değişik: 29.07.1998 - 4369/17
md.)
İkmalen,
re 'sen veya
tarh edilen vergi veya vergi
farkl11/ ve aşajtıdagösterilen
indirimlerden
artakalan
usulsiizliik veya özel
usulsüzliik
cezalaf/11/ miikellef veya vergi
sorumlusu ihbarnamelerin
tebliğ tarihinden
itibaren otuz gün içinde ilgili vergi dairesine
. va,desinde veya 6183 sayılt
eliltilen*tQfifea teminat
östererek
~~1.fm;
53
ESKi METiN
YENi METiN
kanunda
zikredilen
ne,itle i'!
teminat
göstererek vadenin bitmesinden itibaren üç
ay içinde ödeyeceğini bildirirse:
+-- Kaçakçı!tk, aiF kusur veya kusur
do!ayısıy!a kcsilen CCZtln;;1 birinci defada
Yttt'I5-r.
l:--
Miiteakiben
kcsi!cn cezalann
üçtc
b-i-t+.
]- Usu/süzliik veya özel uwtlsiizliik
cezas/llın üçte biri;
indirilir.
Mükellef
veya sorumlu
ödeyeceğini
bildirdiği vergi ve vergi cezası farkl/ll
yukarıda yazılı süre içinde ödem ez veya dava
konusu yaparsa
bu madde hükmünden
faydalandırılmaz.
Yukarıdaki hükiimler vergi aslı/w tabi
olmaksızın
kesilen
usulsiizliik
cezaları
I hakkında da uygulamr.
vadenin bitmesinden
itibaren üç ay içinde
ödeyeceğini bildirirse:
1-~()gL~!x~
cezasında birinci defada
yarısı, müteakip kesilenlerde üçte biri,
2-Usulsüzlük,
veya
özel
usulsüzlük
cezaları111n üçte biri,
indirilir.
Mükellef veya vergi sorumlusu ödeyeceğini
bildirdiği vergi ve vergi cezaSI111yukarıda yazıli
süre içinde ödem ez veya dava konusu yaparsa
bu madde hükmünden faydalandırılmaz
Yukarıdaki hükümler vergi aslına tabi
olmaks/Zln
kesilen
usulsüzlük
cezaları
hakkında da uygulamr.
I
MADDE 18 - 213 sayılı Kanuna ek 1
inci maddesi başlığı ile birlikte ve ek 11 inci
maddesininbirinci
fıkrası aşağıdaki şekilde,
ek 6 ncı maddesinin
birinci fıkrasmda yer
alan
"Uzlaşma komisyonlarmm
ek 5 inci
maddeye
göre
tutacakları..':'
ibaresi
"Uzlaşma
komisyonlarmm
tutacakları ... "
şeklinde değiştirilmiştir.
Uzlaşma
Uzlaşma me'ızıııı :
Ek Madde 1
(Ek: 19.02.1963
205/22
mtH
(Değişik
hirinci fı!<ra: 24.06.1994
4008/22 1118.) 11<111a!el1,
re'sel'! ,'eya idarece
tarh ediiel1 ~'ergilak bunlara ilişkin ',ergi
ceza/aru11;] tahak!lLık edecek
miktarları
mC'IZLIL/I1da; idare, bu boWmde j'Cr alaR
54
ESKi METiN
YENi METiN
lıühimler dairesinde miikelleflcr ·..eya cezaya
mııhatap olanlarla oşagıda yazılı Iwsusla rda
uzlaşabi/ir. /\,ncok, kaça,'<çı!ı'k suçu cezası
kesilen tarlıiyata ilişkin vc;~g; ;IC ceza
uzlaşma mevzuu yapdamaz.
+- Tarlıiyatta, bıı kanuııı:n 116. 1 17
'ıT : 18 inci maddc!e,"inde yaz:iI vergı: hataları
ilc bunıın dışında hc,.- tiirlii maddi hata
bUIII;ll11aSI,
2- To rlıiyatto, bıı l<onıınu/1369 lincil
Hffiddesinde yazdı şekillerde yan;lma halinin
mel'cııt o{dUğ;UilLıl1
n1iil<c/ı~r ,'eya ceza
rı
.
muhatabı tarafindan ı:ddia eC.I.ll1es/.
i 3- l/ergi z:yaıııa sebebiyet vel'iImesin iıı
,'[ya usulsüzliik fiilinin işleıım esinin; mükellef
·..eya ceza mııhatabı ta rafi nda n, l<anUI1Lil1
gcrcğ;i
kadar
Iıiibimlel'ine
niifiız
edem emek tm ileri geldiğinin iddia olunması.
m ii telwmm ii
4- Müplıem, yoruma
bııluf/an /wsuslarda miikclleflerin ı'e cexaya
m ulı ata b olon/ann yand;mş bı:lunmalan.
5- (Degişik: 23.06.1982
2686/44
md.) Tarlıiyatı ·...eya ceza kesmeyi gCi"ckti,,-ci1
5ffleplefttı ; ı'ergı m alı 1<cm eleri, bölge idare
mahkeme/eri ilc Danıştay ,'eya Maliye
f]aka n lı;?;; tarafıııdan, 111iii11QSiı' Iıadiselerde
başko yöndeıl mi;talaa edilm iş bı,ILlnmas/.
i
md.)
6- (EI(,' 26.06.1964
485/11
Gfttr--'v'ergi5i--Iffi-ttH i) ıı;1 do yer er{on ortalama
i kaı' haddi ve gider esas:
i l'ergi-htt'lHtI-ıfflfflttŞ5ft:-
.'1DkiiI11Icr':nc
i
i
i
!
!
göre
kaynakland/ğın /nveyiı:~bl./;:;KqI1Y·fjlın':~t1li+,l(t
7
ve 118 inci maddelerinde yazılı vergi hataları
ile .runyn !,9/~wd,e~~r(;.,tiiIJ/{j!;mat:Idt hata
bulunduğuııunYeyd'yd'fgıkararlah
ile idarenin
ihti(?r"MHY~~! .~!qy~a! gö~iiş! I~,Ckl!,(lğf~m
ofduğul1urfilerisüriilmesi durumunda, idareebu
?ölümde yer" alan hükiiıı;.ler çerçevesiilde
mükellefleç;,;'ilei uzlaşabilir.Uılaşma
konüsu
verginin
matrah
farkları
itibariyle
böliinebildiği ,durumlarda
uzlaşm'(ısadece
toplam matrah farkıııııı bu bölümüne isabet
(?den vt?(gi kısmı için de yapılabilir. Uzlaşma
talebi vergi ihbarnamesinin tebliğ tarihinden
itibaren 30 gün içinde yapılır. Uzlaşmanm vaki
olmaması veya temiri, edilemeınes! halinde
yeniden uzlaşma talebinde bulum/lamaz.
UzIgşmanm v~kii ol111adlğl~fi ~ai[.&t~~9n'fğa
idarenin nihai' teklifi yazılır: Mükellef dava
açma süresinin sonuna kadart~~~if~dilen ~~rgi
ve cezayı kabul ettiğini yazılı olarak bildiriı'se
bu takdirde uzlaş~f
sağlanmış .i~a~/Iır.
Mükellef, üzlaşmadgörüşmelerinde,:]
bağlı
olduğu meslek odasından bir temsilci ve 3568
sayılı Kanupagött, kyru{anmeşlek:Qdasından
birmeslek melJsubu bulutıdurabilir;
'i,!Sü~ek/~~",geçici,ve,
~,erkez( ıi.iiaşma
ı<omisyonlôhnm teşkili,uzlaşrriayat''rri'l1 rataat
etm~ye,. ,yetkili"" ola~lar:n< b~lir/~nm,esi,
uzlaşma/1m şekli,' uzlaşmaya!ik~jıui~dil~bil~t~
vergi, resim ve harçlarınbelirlenmesi, Lızıaşma
koıı;is~?nlanrJ
iltf"
.. .
yaj:nlıriasıııa 'il
ve
ıye
f3a~a/1!!ğl'JFa<,H~arılac9k" "bi~. ~ğnet1['~Jtk{t
düzenlenir.'1I öz~1 idarelerivebele(Jiy~/ere'aii
vergi, resim ve harçkırda buyönetmelik içişleri
Baka iı/ığıncabazırlan ır
Maliye Bakanlığ; .vergT@'jiıcell/mesinl?
dq amlarak tarh:ecli/ec(?kver iler4e
<
ır
55
ESKi Mc/iN
YENi METiN
öncesi uz/aşma yapI/masına izin ver(bilir
Yiiriirliil<: 01.01.1999 tarihinde
Uzlaşma kapsamma
giren cezalarla ilgili
hiikiimleri
31,12,1998
tarihinden
sonraki
vergilendirme
dönemlerinI'
tarhiyatlardan
başlatılmak iizere 01.01.1999 tarihinde
Mıilga.· 4369/82-1/8
ile VUK ııl/n 376.
Maddesinden sonra geleli El<2. Maddesi
(Kaldmlmadaıı öııceki şe/di)
UZLAŞMANıN ŞÜMULÜ
El<Madde 2 - (EI<:205/22) 8u kaııuııuıı 7.
i Maddesiliili şiimu/iiııe dahil vergi, resim ve
harçlClrdw) haııgileriııde
uzlaşmCl yoluııo
gidilebilece,~i Maliye Bakaıılığ1l7CC1 tayiıı
olıııııır.
! nu yetki, il özel idoreleri ile belediyelere ait
i verg;i, resim ve harçlar içiıı içişleri
13C1kalılığ/ııcokUIIOlulır,
Miilga: 4369/82-1/8
Yiiriirliik: 01.0ı..1999
IMiilga
4369/82-1/8
ile VUK Ill/n 376.
Maddesiııdl'll soııra geleli Ek 3. Maddesi
(Kaldmlmadan önce/ô şeldi)
UZLAŞMA KOMiSYONLARı
Ek Madde
3- (Ele 205/22)
Uzlaşmo
Komisyoıılan
7 -Geııel Biitçeye gireıı, vergi, resim ve horçler
içiıı, illerde defterdaniı veya tevkil edeceği
zatlıı Iıaşkanlıg;ında gelir miidiirii ilie varsa
cılakal, vergi dairesiliiıı miidiiriiniiıı (Miistakil
vergi doiresi yoksa gelir memurlan arasmda
defterdarlikça seçilecek biriııdeıı); ilçelerde
mol miidiiriiııiin
(Varsa
vergi
dairesi
miidiiriiniiıı)
başkaıılığıııda
vergı
memurlanııdaıı ikisiilden,
2-il özel idareleri biitçesine giren vergi, resim
ve harçlar içiıı illerde özel saymanlik
m iidiiriin iili
(Olmayaıı
yerlerde
gelir
Mii/ga: 4369/82-1/8
Yiiriirliil<: 01.01.1999
56
ESKi METiN
YENi METİN
memurunun) ilçelerde özel saymanltk gelir
mamurunun
başkanltğll1da
illerde valiler,
ilçelerde kaymakamlar
tarafından seçilecek
iki iiye; belediye bütçesine giren vergi, resim
ve harçlar
için belediye
başkanlarınll1
başkanlIğında
belediye
enciimenlerince
seçilecek iki üyeden, müteşekkil üçer üyeden
kurulur.
Bu komisyonlar
iiyelerinin
tamamımn
katılmasıyla toplaml'lar ve ekseriyetle karar
verirler. Komisyonlann
uzlaşabilecekleri
en
çok vergi veya cezanın miktarı
Maliye
BakanlIğınca tayin olunur. Maliye Bakanıtğı,
muayyen vergi, resim ve harçlarla bunlarla
ilgili cezalarda uzlaşma yetkisini münhasıran
il komisyonlanna
verebilir. (Bu fıkradaki
yetki özel idareler ile belediyeler komisyonlan
için içişleri Bakanlığınca kullanıltr.)
(Değişik: 2791/12) Maliye Bakanltğı liizum
gördüğü mahallerde birden fazla muvazzaf
, ve gayrı-muvazzaf
uzlaşma komisyonları ile
ortalama kôr haddi ve gider esaslan ile ilgili
uzlaşma taleplerinin incelenmesi için ayn
uzlaşma
komisyonlan
teşkil
ve
bu
komisyonlann
kimlerden terekküp edeceğini
tayin edebilir.
(Ek: 2365/93) Maliye Bakanıtğı,
mahalli
komisyonlara
verilen yetki sınırlarım aşan
her türlii vergi ve cezada uzlaşmak üzere,
merkezi
uzlaşma
komisyonları
kurmaya
yetkilidir.
Bu komisyonlann
başkan
ve
iiye/erinin seçilmesi ile çaltşma şartlarına aİt
esaslar Maliye Bakanlı/tınca tayin edilir.
Miilga: 4369/82-1/B
ile VUK nl/n 376.
Maddesinden sonra gelen Ei<4. Maddesi
UZLAŞMA TALEBi
Mü/go: 4369/82-1/B
Yiirürlük: 01.01.1999
57
ESKi METiN
YENi METiN
Ek Madde 4- (Ek: 205/22) Uzlaşma için
miikelle! veya cezaya muhatap ola/11n bizzat
veya resmi vekaletini haiz vekili vasıtasıyla
(Tüzel kişilerle küçüklerin
ve kısıtlıların
vakiflar ve cemaatler gibi tüzel kişiliği
olmayan
teşekkiillerin
kanuni temsilcileri
marifetiyle)
ve yazı ile yetkili uzlaşma
komisyonuna başvurması şarttır.
(Değişik: 3239/32) Uzlaşma talebi miikelle!
veya cezaya muhatap olanlar için vergi ve
ceza
ihbamamesinin
tebliğ'i
tarihinden
itibaren ]0 gün içinde yapdır.
Re'sen tarhiyatta ilgili vergi dairesi, aY/11süre
içinde, herhangi bir taahhiidii tazammum
i etmemek kaydıyla, miikellefi veya cezan//1
muhatabını
uzlaşma talebinde bulunmaya
davet edebilir.
Miilga: 4369/82-I/B
ile VUK nıın 376.
Maddesinden sonra gelen Ek 5. Maddesi
(Kaldırılıııadan önceki şeldi)
UZLAŞMA TALEBiNiN TETKiKi
EI< Madde
5- (Ele 205/22)
Uzlaşma
komisyonları
uzlaşma
müzakeresine
başlamadan önce
I-Talebin dördüncii
ek maddeye
uygun
şekilde
ve
miiddeti
içinde
yapdıp
yapdmadığ'ını,
2-Uzlaş171anııı komisyonunun
yetkisi içinde
bulunup bulun171adığ'II11inceler.
Talebin usulüne uygun şekilde yapdmadığını
. veya uzlaşmanll1 yetkisiclışıııda bulunduğunu
tespit ederse 6asa geçmeden talebi reddeder.
Talebin usulüne uygun şekilde yapddığ//1111 ve
komisyonun
yetkisi
içinde bulunduğunun
anlaşdması halinde mükellefin veya adına
ceza kesilenin de bulunacağ'ı bir celsede
meselenin esasını tetkik eder. Uzlaşma ile
Mülga: 4369/82-I/B
Yiirürliik: 01.01.1999
58
(SKi Mf:riN
YENi METiN
i
ıl,\!, ili olalOk V{lpılCl~Clk görüşmelere
katılmcısı
IÇIIl ılılikcl/eJe veyCl cezClYCl mulwtClp olClııa;
i göriişıııeııiıı
torilıi ile YClpılacağl yer ve sClat
uzlaşma kOlııisvonu tora/indCln YClZI ile ve en
cız on ,gliıı cvvelinde
bildirilir.
Bu şekilde
yapııcıcak mlizClkereler sonunda uZIClşmCl vClki
oldugu tClktirde keyfiyet bir tutcıncık ile tespit
ve işbu tutClnak komisyon başkCln ve iiyeleri
ilc 111likel/e[ veyCl cıdıncı ceza
kesilen
[(IIo/indCln
imzCl oluııur.
Bu vCllOkClnın bir
nlis!](/sı ilgiliye derlıClI verilir, I)ir niislıClsı dCl
liç giiıı içinde vergi dCli/ôine gönderilir.
i UZIClşmCl
lemiıı
edile111edi.~·i
tClktirde
(Mlikel/elin
veyo
cıdllıCl cezCl kesilenin
uZIClşmo
!,omisyoııuııuıı
dClveıine
iCClbet
etmemesi, koınisyolıCl geldi,!!;i IıCllde uZIClşma
lUtClIICl,ğDI/ iııızClIClmClmClsı veya bu lutanClğ'l
ilıtirazi
kClVltlCl iııızalOll/ok 'istemesi lıo line/e
de uZIClşmCl temin
edilememiş
sClyılir.)
f(ollıiwolıUl
!m Iıususu
helirtmek
iizere
[Clnzim olunl/enk tutaııa,~ın hirer niislıası iiç
! ,\!,Iın içinde vergi dCliresine ve ilgilive tebliğ
oluııur.
UZIClşmon11ı vClki Ollı](/mClSI veyCl
tell1//1 edilememesi IıCll/erine/e, cıynı vergi veyCl
ceza
IÇI/1
yeııiden
uzlaşma
talebine/e
hıılu n illa m o z.
Bu mClddede yclZlll işlemler
miikellef
veya
cıdına ceza kesileniıı resmi ı/ekaletine
lıciiz
ı'ekili tClraJindolı da vapılabilir.
i
MADDE
19 - 213
miikerrer 414 iincii
saydı Kaıııııııııı
maddesi aşağıdaki
Yetki:
MükerrerMad
- 4369j19 md,
,
115, 177, 352 (Kanuna 'bağli
59
YENi METiN
eSKi MCIIN
i, HttltltkleHHfIe-j'N--ft1tttt--ttt+ıttkkttk--ft1Hl~
cezo ih iJflfftfttltt'ieffltttı---şeMi--\
i W'--
356 ncı maddelerinde
'C
ilı ti,'(f
had ve
miktarlarll1
/1998 ta~{lli c!.~~ğçı.l:i~l~;ifgeçe~/i
olan had ve tuta rla 1'111
a, 232 nci mdpdesinde
yer alan 1.000.000
lira, 15.000.000
liraya,
252 nci maddesinde
yer alan yüz kuruş,
etleEef!:i-----ITtI~lettle--fle~i~ftfJlt1ttyf1__W'
iJtHtltt-H-t'etgi-fl a ire ,;i ad I/Ift-ffHtz im ('(!ecck
fJfflttfflFt--I}f'./jFI emeve-MTt/-i-ve----ı't'--frliJttfifk
JjtlifflHlı:~7
100.000 liraya, 313 ü~cü macldesin.in ikiHSi
fikrasll1da yer alan 500:000 lira. 50.000.000
Iiraya~ 343 üncü maddesinde yer alan 100 ve
2.500 liralar sırasıyla, 500.000 ve 1.000.000
liralara yükseltilmiştir.
.
Maliye Bakanıtğı: bu KG/tUl/tm 26; 35<Ve
366 ncı maddelerinde yer alan tahakkuk fişi ile
vergi ve ceza ihbarrıamelerinin
şekli ve ihtiva
edeceği
bilgilerde
değişiklik
yapmaya
ve
bunları
vergi dairesi çıdma tanzim
edecek
olanları belirlemeye yetkilidir.
Bu Kanunda yer alan maktu hadler ile
asgari ve azami miktarları
belirtilmiş
olan
[}11-ifflmmtln---yer-THfttrfHtlkftt--fttttlkf
ile--tt5gm~fti'tltıti-H1
ik La 1·1a ,·1 bclirtilmiş
/mffl-ile-fifieneft+-ffrt1-mik
LGrıo rı nı Dil
kftfmft;-fti 'ftHlTlfIk"t'i-i5f'-iki-ktlfttlfl
kodor oy/'i
ffj'n-ffFH l'fHfI:\,ff-1"f'-/J I:mffm-kfmnni-"iev-i-ye5ffie
iıı difIHf"I't"--Htl kHn+fff-KtIfflIt'7
h)-
}!e/h/idi"'7
(U<: 76. J 7./993
3946/1 ıııd.) Bıı
!«ttHHHm.,.---/-f)4o--Miikf"fH:'t'--++5,
177, 232,
~5~fi
k-f'I'I't't-2--9&;--3+;;-;---343-;-3 11, 315,
Miikelfet- J 17, 353;-lv1-ı:ikm't'F 355, 356 'l'C
3b+---i ftft------mfıtltleIeH-----ile
Konıl/w
bağli
1:15t1hmNtk--ft'i'tl:ltt-Fmft-ttit-eetw-ltle-yet'-ftifltl
i_Oi.1993 torih i
ma!<tu lı od -ve-m-ik-~tl-fio i' ()
ifi+)flftYle------gt'ft't'1t------tJ
lcm-htlfi---w-~nffifitı_Fmtl
.~-HtIi-i:şti-r.
d)
(Ek: 26.12. 1993 3916/[ md.) Bu
/«(;11llildo
re/" (Htın moktu !1Gd ,'c miktarlar
ıç/n (177 ncı maddctlc yoz/!ı ma ktu Iwd ·~C
mtlffltt4flf---Iffi ri ç)
(b)
Bokwılaı'
Kuru!u
hetttlittd c ycr o!GI~li
ku!!anmadığı
lflktliffie;-lter+J-i-r-ttt-lctciIlt--)ltlHttItt---uyg u! ana cak
mHkltt-httfl
,'c miktoFitH·, bir önceki yı!da
1:I.~t1fHt-tHft
k tu had i'c miktaı-Iara, bu yda
ilişkin o!arok iJtt-k a Illi n uyarınca belirlencn
Yf'nttlett-fleğe-rle-me---e-ffll) III da artış yapılmak
Sitft'tiyle--ie5fJit---etH ii r. Bu suretlc hcsaplanan
maHil
had ',:C mikta;-!arda
10.000
lira
kesideri IJazam a!l/1maz.
yer alan maktu
f-}-
para ile ödenecekçeza
miktarları,
h~ryır ...Bir
önceki yıla ilişkin olarak bu Kanımuyarmca
belirlenen
yeniden
değerleme'
oranında
artmlmak
suretiyle
uygulaiııI'.
Bu şekilde
hesaB!pna~il11akt~. hadXe mik$arlan~/Bs~~,.?
ini aşmayankesirler
dikkate a/lI1maz.Bakan/ar
Kurulu,
bu suretle
tespit edilen had ve
miktarlan
yansma
kadar
artırmaya
veya
i
i
i
i
indirmeye, nispi~gdlerr.J~e
iki>katı~~kadgr
artırmayaveya
yarıs/TIa kadarindirmeye'
v~ya
tekrar kanuni seviyesine getirmeye yetkilidir
Yiiriirliik:
29.07. J 998 tarilıinde
60
ESKi METiN
YENi METiN
MADDE20 - 213 sayılı Kanuna geçici 18 inci
maddeden sonra gelmek üzere aşağıdaki
geçici maddeler eklenmiştir.
61
ESKi METiN
YENi METiN
iKiNCi
BÖLÜM
AMME ALACAKLARıNıN
TAHSiL USULÜ
HAKKINDA KANUN
iLE iLGiLi DEGişiKLiKLER
MADDE 21 - 21/7/1953 tarihli ve
Tahsil Usulü
Hakkmda Kanımun 35 inci maddesi madde
başlığı
ile
birlikte
aşağıdaki
şekilde
6183 sayılı Amme Alacaklarımn
Limited ortaklıklarınamıııe
hor-çları :
Madde 35 Limited ortaklıklann ödenmeyen
'v'C
tahsil
iı'nkanı'
bulunmayan
amme
borçlarından dolayı ortakla;' ,·azettiklc.-i veya
§~;~:~~;~~.~
'7'.:/;' .,
i :,",ı';"~i~'~:,k",~,~
"arıı;.1 ,lU,w,n,e, ge, eg"ıce ta",bata tabı
i
tutulurlar,
Yüriirliik: 29.07.1998 tarihinde
Mülga: 4369/82-2 ile 6183 sayılı Kanunun
38, Maddesi
TAKSiTLERiN ZAMANINDA ÖDENMEMESi
Madde 38- Taksitle ödenmesi gereken amme
alacag-1I1ll1taksitleri vadesinde ödenmezse
alacag-m tamamımuaccel
olur.
Haczedilen mallann paraya çevrilmesinden
önce paraya çevirme tarihine kadar yapi/a'n
takip gidederi, gecikme zamlan ve varsa
cezalan alacag-m tamamll11muaccel ki/an
taksit/~ beraber nza ile ödendig-i taktirde
dig-er taksit/er asi/ ödeme siirelerinde tahsil
olunur.
Mülga: 4369/82-2
62
ESKi METiN
YENi METiN
MADDE 22 6183 sayılı Kanııl1ll/1 47
nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
ı Ödeme"i"
:J:t"lHitlftbti5-veyft-ft7:-lcmtIJfltIt-eltııta-;
MtHlj+tp-etltJtr.
Ödemeninma/ısııp
edileceği alacakln.r :
Madde 47 - (Değişik:29,07.1998
...;;"4369/22
md.)Amme alacağma karşılık rıza en yapılan
ödemeler sırasıyla; ödem.e süresi· başlamış
henüz vadesi geçmemiş,
içinde bulunulan
takvim
yılı
sonunda
zaman
aşımma
uğrayacak,
aY/1/ tarihte. zaman
aşımma
uğrayacak
alacaklarda
her'1Jiril1e
orantılı
olarak, vadesi önce gelen ve teminatsız veya GZ
teminatlı
olana mahsup edilir. ÖdemeniT},
alacak
aslı
ile fer'ilerinin
tamammı
karşılamaması halinde mahsup alacağın asıt ve
fer'ilerine orantılı olarak yapılır
Amme alacağma karşılık' cebren tahsil
olunan paralar; önce parayı tahsil eden
daireııin, artarsa(aY1l/Qn1me idpresinin takibe
iştirak etmiş olGlJ diğer alacak/(
tahsil
dairelerinin takip konusu alacak aslı ve fer'
ileriııe orantılı olarak mahsup edilir
Yiiriirliik: 01.01./999
tariııinde
Gecilaııe zam"ıı, nispet ve hesabı:
Modde 51 -- (Değişik: 26.12.1993 -- 3946/3
md.) IDeS';işil<: 94/5335 saylı karar) Amme
oloCCl,~l/ılnödeme miidddi içinde ödenmeyen
kısmı/w \Iadenin bitim tarihinden itibaren
her ay için ayrı ayrı 009 (%15) gecikme zammı
tat/Jik olunur. Av kesirleri tam ay olamk
hesap edilir.
Gecilone zammı
5-:800 limc/0I1 az
olClmoz.
21] sayilı Vergi Usul KClnl11Jl/na göre
uygulanan ktıtakfılık,
ağır kusur ','C kusur
ffi:frlftl't hariç olmak iizere ceza mahiyetinde
i olan amme
alocaklof'll1O gecikme zammı
Gecilaııe za/ll/llı, nispet ve hesabı:
Ma,dde 51 -- (Değişik: 26.12.1993 - 3946/3
/iid.) (Değişik: 94/5335 saylı karar) Amme
alacağın/11 ödeme miiddeti içiııde ödenmeyen
kısm/11a \Iadenin bitim tarihinden itibaren her
i ay için ayn ayn 969 (% 15) gecikme zammı
tatbik olunur. Ay kesirleri tam ayalarak hesap
edilir.
Gecikme zammı 500.000 liradan az
olamaz.
21] sayilı Vergi Usul Kanununa göre
uygulanan
vergi
ziyaı
~cezası
(Yiiriirliik:O 1.0 1.1999 tariııinde )hariç olmak
iizere
ceza
mahiyetinde
olan
amme
"whsııp edileceğ"i alamldar :
AntHte-ttfflftlg,lna kafŞı!i/< cebmı
t(jtı5-il-tt1ım fltt-pfttfl+f/t'-fjtıc c p o ray.. ta lı sii cdc 11
f/(lircmH---+ttMp---ItJf'II-:nl"lr-fJ
tfl-ft- a io c o g," inıı i
~;ıra
ceza, zam, faiz vc takip
gidcrlcıi
gibi fcr'ilcrinc,
ammc
alacağı
kt5iH!'ij--terni+Jflth---Hc
ö IlC c
tc/ıı iIl o tı
Imltttml ffJ'(jtJ-k+stmkı'tT;--ffF1frf5
EI- b o rçiu il U il
ff\l1tt-frrItttlP-ffl.flT5ittin---Iftk-if.)~1ci
/o k c tm iŞ
ol (ftt--(+ib"el~fr/(lfftk./t-tCih'iff---f+eiffJe
rin c o io n
!JmtfflftOO-flV+H-;Hff/-gffCg,i11ft'-t1ffllts up cd iiir.
-----Ammc alofftğfHtt---k~cn
yapılan
ijclt"lHclt'T-~cflgıdflh-s'I"fflYfl-gitre:
a+- &fllta---&tlc c
z o 111 o II
ci,;fH1m(j
ttğfflytrca k ol ciL 1 tr,
iJ.)- BerçklF-ttym-fttffltte-rC+H+fIlHIŞtfflfflff
IıgFtıj'fımJnEt--fter--horco borçla miitcnosip bir
i Mat/de
i
'17
Htiktfrr,
f)-
63
I::sKi METiN
Lotbik edilmez.
Bokonlor
Kurulu.
gHikme
zomm!
[
, nispetlerini oylor itiboriyle LOpluco veyo her
i oy için oyrı oyrı, ~~-Iffitntff-ktıfi-ar
oi-L"ımıoyo
vewı-17rt--tti5pe-/-Ieri "uJO'una kadar indirmcyc.
.\'f'tJffle.tt---lffi n u n i h 17 d iffffi e ge tirm eyc ',c
, ,t,>f'ftkm e-lftH1 ;n i (/Sg o ri 111 ikfflfflu 1O i<atı n o
i kod171 01l1ln/0Yo yetkilidir.
YENi METiN
olocaklanna gecikme zammı tatbik edilmez,
Bakanlar
Kurulu,
gecikme
zammı
nispetlerini ayloriEip~~;~~(e. top!uCl7Y;~? her._ay
için ayn ayn, 961rJ'1II1akadat?inditmeye,vir
katma kadar artırmaya
ve gecikme zammı
asgari miktar/mj
katma kadar artırmaya
yetkilidir.
MADDE 23 - 6183 sayılı Kanıl/wn 85
inci maddesinin
birinci fıkrası
aşağıdaki
Satış şeldi. orlırıııo ve iloıı :
Modde 85 - Men/w/mol/or
sot/Ş mutae! o/an
belli bir )'Ci-de saLı,; doireJ.erincc oçık artırma
ve---pe~in para ilc sotıl/r. ,\1utod satış
m-a-Ito !Iili C naklin kiilf"Ctli vcyo mahallindc
saLıŞlil do/ıo
mııı'afik
oldııj;u
all',aldc
!J6fÇoJ-ı-Ittrlll-tI
fl-HTfl-S-iyIe-;-i-e-lt:,c~/-tIo iı-cs is atı Şi
Ittttltttllitttle---ycTtJttffi-I-ir:--5tI-tt~O
rila il m al
flfflffl1-fr5fHttH-If-/fl-;-it\f-Iejft--!7f-ı-ğtfflt!ik t17n so n ra
: ett-fflk-m+tfflH fl--jtfflle--etl+ltı'c
i
C;erc>kli hollcrde orUmwııın
yapıloCl7ğl
i yer, giiıı ve 5(/(IL, saLılowk
mollefl"ln nev'i
cvso]i önceden ilon olunur.
ilonllJ şekli. ortırınonın
[orzı. yeri ve
gümi olacaldı omme idon:sinin ve borçlunun
, mcnIoClline cn uygıııı gelen şekil göz öııiinde
i LLltulorok O/OL'okll omllJe idoresin~e tesbit
i olunurc
Soition mal, bedeli olll1fnodon teslim
edilmez. Tahsil dairesi mal bedelinin i/ıole
giinünii tokib eden giiııden itib17ren iiç giin
içinde ödenmesi için IIJiihlet verebilir.
Bir kısım mollann
sotlŞI ile amme
oloccığı I<cırşılondığı takdirde
geriye kalan
malların sotışındoıı
vazgeçilir
ve buıılor
Satış şekli, artırma
ve ilan:
Madde . ~~/
«. (De~~~k
29;Q~;199lij;;;P:21~~9/23,stp
tahsil
dairelerinin
satış
o o/ ın e açık
aıtırma
ve peşin para ile satılır. Tahsil
dairesince uygun görülmesi halinde, artırma
malın mahaUilıdeJg~ .yapılabi/~t/Açıli
artı~~a
ile satışa çıkanlan mal, artırma sonundtı<üç
defa yüksek sesle duyurulduktan
sonra en çok
artırana ihale edilir, Bozulma,
çürüme ve
benzeri
7~beP!5E!e
kOI'Lt1J1!!~S'....;miil1]~ii1J
olmayan yada'
bekledigi zQ/nan onemli bir
değer
diişiikliiğiine
uğrayacağı
anlaşılan
mal/or en uygun yerde pazarlıkla,
borsası
b u.I.L1/1an.111al/a.
da sa t.'.ı/aIJ·.i.lir,..<İlk.
art"1tmadaisatımb/ların
ikinci i
, artırması bir başka il veya ilçede 'yapılabilir
.
Yiiriirliik: 29.07.1998 tarilıiııde
Gerekli /ıal/erde ortırm011111 yaptlacağı yer,
gün ve saat, satılacak mal/ar1/1 nev'i evsafi
önceden ilan olunur.
ilan1/1 şekli, artınııanm tarzı, yeri ve giinii
alacaklı
amme
idaresinin
ve borçlunun
menfaatine en uygtm gelen şekil göz öniinde i
tutularak
alacaklı amme idaresince
tesbit
r.
ı
'.
'
ı
64
ESKi METiN
i
YENİ METiN
üzerindeki haciz kaldırılır.
olunur.
Satılan mal, bedeli almmadan
teslim
edilmez. Tahsil dairesi mal bedelinin ihale
gününü takib eden günden ıtibaren üç gün
içinde ödenmesi için mühlet verebilir.
Bir kısım mallarm satışı ile amme alacağı.
karşı/andığı takdirde
geriye kalan mallarm
satışmdan
vazgeçilir ve bunlar üzerindeki
haciz kaldırılır.
Mülga: 4369/82-2 ile 6183 sayılı Kammıın
107.maddesinin 3. 4 ve 5 nıımaralı fıkraları
(Kaldırılinadan önceki şekli)
3.(Ek 3946/4) Ödeme müddetinin
bitim
tarihJnden
itibaren
altı ay geçmesine
rağınen, Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi,
Katma Değer Vergisi ve bunlann fer'ileri ve
cezalan ile bu vergiler dışmda ka·lan ve vergi,
re~iin, harç niteliğinde olmayan diğer amine
alacaklannı ödemeyen amme borçlulannın
ad ve iinvanlan ile borç miktarlan, yı/da en
çok' bir defa Maliye Bakanlığmca topluca ilan
eMebilir ..
4:(E( 3916/4) (3u ilan sırnn ifşa i ve Vergi
UsUl.. Kanunıı
hükümlerine
göre
vergı
mafıi'efnıyetıni ihlal sayı/m az.
5.(Ek: 3946/4) Maliye Bakanlığı,
ilan
edilecek amme alacaklannı nev 'ileri ve asgari
mik'tan itibariyle smırlamaya, ilanm şeklini,
yapı/deagı yer ve zaman ile diğer usul ve
esaslpn tespitetmeye yetkilidir,
Mülga: 4369/82-2
Yürürlük 29.07.1998
65
ESKi METiN
YENi METiN
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
GELiR VERGiSi KANUNU
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 1 inci
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Mevzu:
Madde 1 - (Değişik: 29.07.1998 - 4369/24
md.) Gerçek kişilerin gelir/eri, gelir vergisine
tabidir
safi tutandır
MevzI/ :
Madde 1 - Gerçek kişilerin gelirleri (Gelir
Vergisi) ne tabidir. Gelir, bir gerçek kişinin
bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve
iratlann safi tl/tandır.
nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Gelirin unsurları :
Madde 2 - (Değişik: 29.07.1998 - 4369/25
md.) Gelire giren kazanç ve iratlar şunlardır:
1. Ticari kazançlar;
2. Zirai kazançlar;
3. Ücretler;
4. Serbest meslek kazançlan;
5. Gayrimenkul sermaye iratlan;
6. Menkul sermaye iratlan;
7.
Bu kanunda
aksine
hiikiiin
olmadıkça.
66
ESKi METiN
YENi METiN
yukarıda yazılı kazanç ve iratlar gelirin
tespitinde gerçek ve safi miktarları ile nazara
alınır.
Gelirinlll1surları :
Madde 2 - Gelire giren kazanç ve iratlar
şunlardır:
1. Ticari kazançlar;
2. Zirai kazançlar;
3. Ücretler;
4. Serbest meslek kazançları;
5. Gayrimenkul sermaye iratlan;
6. Menkul sermaye iratlan;
7. Sair kazarıç ','C irat!ar.
Bu kanunda aksine hüküm olmadıkça,
yukarıda yazılı kazanç ve iratlar gelirin
tespitinde gerçek ve safi miktarları ile nazara
allll1r.
uncu maddesinin ikinci fikrası kaldırılmış,
birinci fikraSıllin ilk cümlesi ile 1 numaralı
bendinin
parantez
içi hükmü
aşağıdaki
şekilde
değiştirilmiş,
maddeye
üçüncü
fikradan
sonra gelmek
üzere aşağıdaki
fikralar eklenmiş ve maddenin
dördüncü
fikrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
67
ESKi METiN
YENi METiN
2- Bir iş yeri açmaksızın gezici olarak ve
doğrudan doğruya müstehlike iş yapan hallaç,
kalaycı, lehimci, musluk tamircisi, çilingir,
ayakkabı tamircisi, kundura boyacısı, berber,
nalbant, fotoğrafçı, odun ve kömür kırıClSI,
çamaşır yıkayıcısı ve hamallar gibi küçük sanat
erbabı;
]- Köylerde gezici olarak her türlü sanat
işleri ile uğraşanlar ile aynı yerlerde aynı işleri
bir iş yeri açmak suretiyle yapanlardan 47 inci
maddede yazılı şartları haiz bulunanlar (51
inci madde şümulune girenler bu muafiyetten
faydalanamazlar);
4- Nehir, göl ve denizlerde ve su
geçitIerinde toplamı 50 rüsum tonilatoya (50
rüsum tonilato dahil) kadar makinesiz veya
motorsuz nakil vasıtaları işletenler; hayvanla
veya bir adet hayvan arabası ile nakliyecilik
yapanlar (Bu bentte yazı(ı ölçüler, birlikte
yaşayan eşlerle velayet altındaki çocuklar
hakkında veya ortaklık halindeki işletmelerde,
bu kimselerin veya ortaklığın işlettiği vasıtalar
toplu olarak nazara alınmak suretiyle tespit
edilir.);
5- Ziraat işlerinde kullandıkları hayvan;
hayvan arabası, motor, traktör gibi vasıtalar
veya sandallarla nakliyeciliği mutat hale
getirmeksizin ara sıra ücret karşılığında eşya
ve insan taşıyan çiftçiler;
6- Hariçten işçi almamak, muharrik kuvvet
kullanmamak kayıt ve şartı ile oturdukları
evlerde imal ettikleri havlu, örtü, çarşaf çorap,
halı, kilim, dokuma mamulleri örgü, dantel,
her nevi nakış işlerini ve her nevi turistik eş a,
68
ESKi METiN
YENi METiN
hasır, sepet, supurge, paspas, .fırça , yapma
çiçek, ip ve urganlan diikkan açmaksızm
satanlardan 47 inci maddenin 1 ve 3 numarali
bentlerinde yazıli şartlan haiz bulunanlar;
7- Yukandaki 1-6 numarali bentlerde sözii
edilen işlere benzerlik gösterdikleri, Damştay'm
muvafik
miitalaası
iizerine,
Maliye
Bakanliğmca kabul ve ilan olunan ticaret ve
sanat işleri ile iştigal edenler.
Ticari, zirai ve mesleki kaza/ıcı dolayısı ile
gerçek usulde Gelir Vergisine tabi olanlar ile
yukanda
sayılan işleri Gelir ve Kurumlar
Vergisi miikellef/erine devamlilık ve bağlilık arz
edecek şekilde yapanlar esnaf muaflığmdan
faydalanamazlar.
69
ESKi METiN
YENi METiN
(Ek: 26.12.1993 - 3946/6 md.) Bu
muaJ1lğln, 94 üncü madde uyarınca tevkif
suretiyle kesilen vergiye şümulü yoktur.
Yiiriirliik: 01.01.1999 tari1ıinde
Esnaf MuaJ1ljj;1
Veı;giden IJ//ıalı esnaf:
Madde 9 - (Değişik 24.12.1980
- 2361/4
md.) Ticaret ve sanat erbabından aşağıda
yazdı şekil ve suretle çalışan ve yıl!ık alış,
satıŞ veya !ıas;lı'It tuta;',lar; 18 inci maddede
yazılı had/erin yarıs;nı aşl11aya;ılar Gelir
Vergisinden muaftır.
1- Motorlu nakil vasıtaları kul/anmak
şartı ile gezici olarak veya bir iş yeri
açmaksızm
perakende
ticaret ile iştigal
edenler (Ha/;, kiJim, battaniye,
mensucat,
trikotaj, saat, kıymetli matlen ·,'e matleni
eşj'a!ar gibi değeri yüksek olan maddeleri
perakende olarak sata;ı/ar/a, giyecek eşya,
gıda v·e lıer tii;,1ii hakka!iye matitideriııin
pazar takibi suretiyle satışm; ml/tat meslek
,'w!ine getirciıler !ıariç);
70
ESKi METiN
2- Bir iş yeri açmaksızın gezici olarak ve
doğrudan
doğruya miistehlike
iş yapan
hallaç, kalaycı, lehimci, musluk tamircisi,
çilingir,
ayakkabı
taminisi,
kıındura
boyacısı, berbel', nalbant, fotoğrafçı, odun ve
kömiir kıncısı, çan1aşır yıkayıcısı ve hamallar
gibi hiçiik sanat erbabı;
3- Köylerde gezici olarak her türlii sanat
işleri ile uğraşanlar ile ayl1l yerlerde ayl1l
işleri bir iş yeri açmak suretiyle yapanlardan
47 inci maddede
yaZ/it şartlan
haiz
bulimanlar (51 inci madde şiimulune girenler
bu muafiyetten faydalanamazlar);
4- . Nehir, göl ve denizlerde
ve su
geçitierinde toplanll 50 riisum tonilatoya (50
riisu/77 tani/ata dahil) kadar makinesiz veya
motorsuz nakil vasıtalan işletenler; hayvanla
veya bir adet hayvan arabası ile nakliyecilik
yapanlar (Bu bentte yaZ/it ölçiiler, birlikte
yaşayan eşlerle velayet altmdaki çocuklar
hakkında
veya
ortakltk
halindeki
işletmelerde, bu kimselerin veya ortakıtğın
işlettiği
vasıtalar
toplu olarak
nazara
alınmak suretiyle tespit edilir.);
5- Ziraat işlerinde kullandıklan hayvan,
hayvan w-abası, motor, traktör gibi vasıtalar
veya sandallarla nakliyeciliği mutat hale
, getirmeksizin ara Sıra ücret karştlığıııda eşya
ve insan taşıyan çiftçiler;
6- . Hariçten işçi almamak,
muharrik
kuvvet kullanmamak
,kayıt ve şartı ile
oturduklan evlerde imal ettikleri havlu, örtü,
çarşaf çora.p, halı, kilim, dokuma manıulleri
örgü, dantel, her nevi nakış işlerini ve her
nevi turistik eşya, hasır, sepet, siipiirge,
paspas, firça, yapma çiçek, ip ve urganlan
diikkan açmaksızın
satanlardan
47 inci
maddenin 1 ve 3 numaralı bentlerinde yazılt
YENi METiN
71
YENi METiN
ESKi METiN
şartları haiz bulunanlar;
7- Yukarıdaki
1-6 numaralt bentlerde
sözü edilen işlere benzerlik gösterdikleri,
Danıştay'm
mütalaası
üzerine,
muvafik
Maliye Bakan/ığIl1ca kabul ve ilan olunan
ticaret ve sanat işleri ile iştigal edenler.
llukanda ,, 7 ;ıuma;-alı bmtkrde
sözü
18 ;ncı maddede
edile il işleri yapanlardan
ıazılı hadkrin (l.!IŞ, satış tutar!a ..-; w hasılat
hadleri) iki {<fItınl aşanlar gerçek usulde
'v'ergı:!cndi,·-ifirlcr.
Ticari, zıraı ve mesleki kazancı dolayısı
ile gerçek usulde Gelir Vergisine tabi olan/ar
ile yukarıda sayılan işleri Gelir ve Kurumlar
vergisi mükelleflerine devamititk ve bağli/ık
edecek
şekilde
yapanlar
esnaf
arz
m uaflığ;ından faydalanamazlar.
(E!<:01. 12. 1985 3239/39 m8.; Değişik:
Bir ;ş yen
26.12.1993
3946/6 md.)
açmaksızın mün!ltIsım;ı gez;cı o!a;-ak milli
piyango bileti satanlar. yukandaki şartlarla
Sll1lrlı o!maks/zl/1 gelir ·,ergisinden muaftir.
(Ele 26.12.1993 - 3946/6 md.) Bu
muaflığın, 94 üncü madde uyarınca tevkif
suretiyle kesilen vergiye şümulii yoktur.
Mülga: 4369/82-3/A
Yürürlük: 10 ve 11. Maddeler 01.01.1998
den itibaren
12, 13 ve 14. Maddeler 29.07.1998 den
itibaren
Mülga: 4369/ 82-3/A ile GVK
12, 13, ve 14. Maddeleri
Küçük çiftçi muaflığı
Madde 10
Küçük çiftçi muaflığımil hududu
Madde 11
işletme büyükliiğ·ü ölçüsü
Madde 12
/Il1/1
10, 11,
72
ESKİ METİN
YENİ METİN
Satış tutarı ölçüsü
Madde 13
Muaflıktan
miikellefliğe,
muaflığa geçiş:
Madde 14
miikelleflikten
Miilga: 4369/82-3/8
Mülga: 4369/82-3/8
Maddesi
ile GVK
llUll
17.
mcı maddesinin
birinci fıkrası aşağıdaki
Sermaye iratlarmda istisnalar
Gayrimenkuller ve Iıaklarda :
Madde
21
ılar e
edi
. veya eksik beya
~u .is~iş!1qd(1!lyararldnılamg
Yürürlük: 1998 yılı gelirlerine de uygulanmak
üzere 29.07.1998 tarilıinde
Ticari, zirai veya mesleki kazancm yıllık
beyanname
ile bildirmek
mecburiyetinde
olanlar
ile gelirleri
bunlar
tarafindan
bildirilecek
olanlar
bu
istisnadan
faydalanamazlar.
Sermaye imtlarmda istisnalar
Gayrimenkuller ve Iıaklarda :
Madde 21 - (Değişik
birinci fıkrtl:
2772/2 ımı.) Bina!a;-;11mcs!Wı
31.12.1982
olarak ki;-aya ','cri!mcsinam bir tak',im yılı
içindc eldc cdi!cn has;latın 3.600.000
Gcli;- '/c;-gisindcn
(11.100.0fW)
!irası
müstcsnadır.
73
ESKi METiN
YENİ METiN
Ticari, zirai veya mesleki kazancın yıllık
beyanname
ile bildirmek
mecburiyetinde
olanlar ile gelirleri
bunlar
tarajindan
bildirilecek
olanlar
bu
istisnadan
faydalanamazlar.
maddesinin
2 ve 11 numaralı
bentleri
aşağıdaki
şekilde.
8 numaralı
bendinin
parantez içi hükmünde yer alan ••.... 100.000
lirayı
ibaresi .•...800.000 lirayı
olarak
değiştirilmiştir)
Müteferrik İstisnalar
Ücretlerde:
.
Madde 23 - (Değişik: 24.12.1980 - 2361/17
md.)
Aşağıda yazılı ücretler Gelir Vergisinden
istisna edilmiştir.
I-Köylerde veya son nüfus sayıml11a göre
belediye için nüfusu SOOO'i aşmayan yerlerde
faaliyet gösteren ve miinhasıran el ile dokunan
halı ve kilim imal eden işletmelerde çalışan
işçilerin ücretleri;
2-· (Deği ik: 29.
G'
Ll
çatı
_
3-Toprak altı işletmesi halinde bulıl11an
madenierde cevher istihsali ve bununla ilgili
diğer bütiin işlerde çalışanlann münhasıran yer
altında çalıştıklan zamanlara ait ücretleri;
4-(4369/82-3/8
ile 29.07.1998
den
itibaren yürürlükten kaldırılmıştır.)
S-Köy muhtarları
ile köylerin
katip,
ko rL/CU , imam, bekçi ve benzeri hizmetlilerine
köy bütçesinden ödenen ücretler ile çiftçi
mallarını konıma bekçilerinin ücretleri;
6-Hizmetçilerin ücretleri (Hizmetçiler özel
74
ESKi METiN
YENi METiN
fertler
tarafindan
evlerde,
bahçelerde.
apartmanlarda ve ticaret mahalli olmayan sair
yer/erde orta hizmetçiliği, süt ninelik, dadılık.
bahçıvanlık.
kapıcılık gibi özel hizmetlerde
çalıştırılanlardır.}
(Mü reb biyelere
ödenen
ücretler istisna kapsamına dahil değildir.);
7-Sanat
okulları
ile bu mahiyetteki
enstitülerde,
ceza
ve
ıslahevlerinde.
dariilaeezelerin
atölyelerinde
çalışan
öğrencilere,
hükümlü
ve tutukluiara
ve
düşkünlere verilen ücretler;
8-(Değişik: 25.05.1995
- 4108/16
md.)
Hizmet erbabına işverenleree yemek verilmek
suretiyle sağlanan menfaatler (iş verenlerce, iş
yerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen
durumlarda çalışılan günlere ait bir günlük
yemek bedelinin ~iii:ii:l/irayı
aşmaması ve
buna ilişkin ödemenin yemek verme hizmetini
sağlayan
mükelleflere
yapılması
şarttır.
Ödemenin bu tutarı aşması halinde. aşan kısım
ile hizmet erbabl11a yemek bedeli olarak nakten
yapılan ödemeler ve bu amaçla sağlanan
menfaatler ücret olarak vergilendirilir.J;
9-(Değişik: 04.12.1985 - 3239/42 md.)
Genelolarak
maden
işletmelerinde
ve
fabrikalarda
çalışan
işçilere
ve
özel
kanunlarına
göre
barındırılması
gereken
memurlar/a müstahdemlere
konut tedariki ve
bunların aydınlatılması, ısıtılması ve suyunun
temini
suretiyle
sağlanan
menfaatler
ile
mülkiyeti işverene ait brüt alam 100 m2 yi
aşmayan konutların hizmet erbabına mesken
olarak tahsisi suretiyle sağlanan menfaatler
(Bu konutların 100 m2 yi aşması halinde, aşan
kısma isabet eden menfaat için bu istisna
hükmü uygulanmaz);
lA-Hizmet erbabımn toplu olarak işyerine
gidip
gelmelerini
sağlamak
maksadıyla
75
ESKi METiN
YENi METİN
12-2089 sayılı Çırak, Ka/fa ve Ustalık
Kanunu hükümlerine tabi çırakların asgari
ücreti aşmayan ücretleri.
(Ek Bentler: 04.12.1985 - 3239/42 md.)
13-Yabancl
ülkelerde
bulunan
sosyal
güvenlik kurumları tarafindan ödenen emekli,
maluliyet, dul ve yetim aylıkları;
14-Kanuni
ve iş merkezi
Türkiye'de
bulunmayan dar mükellefiyete tabi işverenlerin
yanında çalışan hizmet erbabına, işverenin
Türkiye
dışında
elde
ettiği
kazançları
üzerinden döviz olarak ödediği ücretler;
15-Yüz ve daha aşağı sayıda işçi çalıştıran
işyerlerinde bir, yüzden fazla işçi çalıştıran
işyerlerinde iki, amatör sporcu çalıştıranların,
her yıl milli müsabakalara iştirak ettiklerinin
belgelenmesi ve bu amatör sporculara ödenen
ücretler. (Asgari ücretin iki katını aşmamak
kaydıyla)
76
ESKi METiN
i Miiteferrik
istisnalar
i Ücretlerde:
i
' Madde 23 - (Deg;işilc 24.12.1980
I 2361/17 md.)
. . Aşağıda yazIiı iicret/er Gelir Vergisinden
I ıstısna edilmıştır.
I-Köylerde veya son niifus saYl111111agöre
belediye için niifusu SOOO'i aşmayan yerlerde
faaliyet
gösteren
ve miinhasıran
el ile
dokunan hali ve kilim imal eden işletmelerde
çalışan işçilerin iicret/eri:
2 eelir Vergisinden 1111:ffiI ı'eya götiirii
gider usuliinde ,'cıgıye tabi çiftçi/erin ziraat
iş!erinde biIJii! çalışa/ı işçilerin i;cıet!eri (Bckçi
',e çoban iiuet!eıi dalıi!):
3-Toprak altı işletmesi halinde bulunan
modenlerde cevher istilısali ve bununla ilgili
diger biitiin işlerde çalışanlann miinhasıran
yer oıunda
çalıştıklan
zamanlara
ait
ücret/eri:
4-+iftwi-ve----5tfffli
k ciz ci nçla rı " c ;'g i d e11
ItItffif-htmınanların
bu işlerinde ça!;ştmlan
hizmet erbabı/wı iicretleri;
S-Köy muhtarlan
ile köylerin
katip.
korucu. ımam, bekçi ve benzeri hizmet/ilerine
köy bütçesinden
ödenen ücretler ile çiftçi
mallannı karııma bekçilerinin iicretleri;
6-Hizmetçilerin
ücret/eri
{Hizmetçiler
özel fert/er tarafindan evlerde. bahçelerde.
apartmanlarda
ve ticaret mahalli olmayan
saır yerlerde orta hizmetçiliği.
siit ninelik.
dadılıl<, bahçıvanlık.
kapıcIlık
gibi özel
hizmet/erde çaliştırılanlardır.} {Miirebbiyelere
ödenen iiC/'etler istisna kapsamına
dahil
değ;ildir,};
7-Sanat
okullan
ile' bu mahiyetteki
enstitiilerde.
ceza
ve
ıslahevlerinde.
dariilacezelerin
atölyelerinde
çalişan
YENi METiN
77
ESKi METiN
öğrencilere,
Iıiikiimlü
ve tutukluiara
ve
düşkünlere verilen ücretler;
8-(Değişil<: 25.05.1995 - 4108/16 md.)
Hizmet erbabına işverenleree yemek verilmek
suretiyle sağlanan menfaatler (iş verenlerce,
ıŞ yerinde
veya m üştem ila tında yemek
verilmeyen durumlarda çalişi/an günlere ait
bir giin/iik
yemek
bedelinin
100.000
(300.000) lirayı aşmaması
ve buna ilişkin
ödemenin yemek verme Iıizmetini sağlayan
mükelleflere yapi/ması şarttır. Ödemenin bu
tutan aşması Iıalinde, aşan kısım ile Iıizmet
erbabına yemek bedeli olarak nakten yapi/an
ödemeler ve bu amaçla sağlanan menfaatler
iieret olarcık vergilendirilir.);
9-(Değişil<: 04.12.1985 - 3239/42 md.)
maden
Genel olarak
iŞietm eierind e ve
fabrikalarda
çalişan
işçilere
ve özel
kanunlanna
göre -banndınlması
gereken
memur/arla müstalıdemlere konut tedariki ve
bunlann aydınlati/ması, ısıti/ması ve suyunun
tem in i suretiyle sağ-Janan m enfa a tl er ile
miilkiyeti işverene ait brüt alanı 100 m2 yi
aşmayan konutlann Iıizmet erbabına mesken
olarak talısisi suretiyle sağlanan m enfa a tl er
(Bu konutlann
100 m2 yi aşması Iıalinde,
aşan kısma isabet eden menfaat IÇIn bu
istisna Iıiikmü uygulanmaz);
ID-Hizmet
erbabll7ln
toplu
olarak
ışyenne
gidip
gelmelerini
sağlamak
maksadıyla
işverenler tarafindan
yapi/an
taşıma gider/eri;
11 Kanun!a kuru,lan ','cya tüzc! kı:şı:ı',:gı:
!ıaiz bL:/unan cn1ckh sandık!an tarafl;ıdan
ödcncR Cı'nel<ı'i, 111 alı:!iyc t, du! ',c yctim
ay,';/.:!ar; (riize! kişiliği haiz mL:Mdi! emekli
sandık/an
ay!;k!ar
tarafindan
ödenen
top!amı; Iıizmet süresi ;:e ay!;k sC',iyesi ay;ıı
.
YENi METiN
78
ESKİ METİN
YENİ METİN
me:m;r!arIRa
o!an
Dev!et
ödenen
miktar!arda:ı fazla ise, aradaki fark ücret
. olarak ·,-c.-giyetabi tutulur.) (-Genc!, !.;atma ,'c
öze! bütçderde:ı ödc:ıen bu nC',,'} aylı!dar
tktItt/-;f.
12-2089 sayılı Çırak, Ka/fa ve Ustalık
Kanunu hükümlerine tabi çıraklarm asgarı
ücreti aşmayan ücretleri.
(Ek Bentler: 04.12.1985 - 3239/42 md.)
J]-Yabancı
iilkelerde bulunan
sosyal
tarafından
ödenen
güvenlik
kurumları
emekli, maluliyet, dul ve yetim aylıklan;
Türkiye'de
14-Kanuni ve ıŞ merkezi
tabi
bulunmayan
dar
miikellejiyete
işverenlerin yanmda çalışan hizmet erbabma,
Türkiye
dışmda
elde
ettiği
ışvereıım
kazançları üzerinden döviz olarak ödediği
ücretler;
IS-Yüz ve daha aşağı sayıda ıŞÇi
çahştlran işyerlerinde bir, yüzden fazla IŞÇI
çahştıran işyerlerinde iki, amatör sporcu
çalıştıranların, her yil milli miisabakalara
iştirak ettiklerinin belgelemnesi ve bu amatör
sporculara ödenen ücretler. (Asgari ücretin
iki katı11l aşmamak kaydıyla)
inci maddesinin
3 numaralı
bendi
aşağıdaki'şekilde
değiştirilmiş ve 9 numaralı
bendinde yer alan "... ile üyelerin geri verilen
mevduatı" ibaresi çıkarılmıştır.
Tazminat ve yardımlarda:
.Madde 25 - Aşağıda yazılı tazminat
ve
yardımlar Gelir Vergisinden müstesnadır.
l-ÖWm, sakatlık,
hastalık
ve işsizlik
sebepleriyle
verilen tazminat
ve yapılan
yardl/nlar;
2-Muhtaç olanlara belli bir süre için veya
79
ESKi METiN
YENi METiN
hayat kaydiyle yapılan yardımlar
(Asker
ailelerine
yapılan
yardımlada
hayli:
derneklerinin
ve
yardım
sandıklannın
yardımlan
mutlak
olarak
bu istisnaya
girerler.);
4-Hizmet erbabına ödenen çocuk zamlan
(Bu zamlar devletçe verilen miktan aştığı
takdirde, fazlası vergiye tabi tutulur.)
, 5-Evlenme ve doğum miinasebetiyle hizmet
erbabına yapılan yardımlar (Bu istisna hizmet
80
ESKi METiN
YENi METiN
f
erbab111111iki ayltğl11a veya buna tekabül eden
gündeliklerinin
tutarına kadar o/an yardım
kısmına uygulanır.)
6-Sosyal sigorta kurumları
tarafindan
sigortaltıara yapılan ödemeler;
7-(Değişik: 17.10.1980
- 2320/2 md.)
1475 ve 854 sayılt Kanunlara göre ödenmesi
gereken kıdem tazminatları11ln taman11 ile
5953 sayılt kanıma göre ödenen kıdem
tazminatlarınm
hizmet erbabl11ln 24 ayltğı11l
aşmayan miktarlan
(hizmet lfa etmeksizin
ödenen ücretler tazminat sayılmaz.)
8-Genel olarak nafakalar (Alanlar için);
9-Yardım sandıkları tarafindan statiileri
gereğince
kendi üyelerine ölüriı, sakatlık,
hastaltk,
doğum,
evlenme gibi sebeplerle
yapılan yardımlar;
(Mü/ga:
4369/29 i/e
29.07.1998 den itibaren)
10-(Ek:
04.12.1985-3239/44
md.)
Yabancı ülkelerde bulunan sosyal güvenlik
kurum/an
tarafindan
ödenen emekli, dul,
yetim ve evlenme ikramiyeleri veya iade olımqn
mevduatı,
sürelerini
doldurmamış
bulımanlar!a, dul ve yetimlerine toptan ödenen
tazminat ve yardımlar. Yürürlük: 29.07.1998
tarihinde
TazlIiiııat ve yardmılarda:
25 - Aşağıda yazılı tazminat
ve
yardım/ar Gelir Vergisinden müstesııadır.
l-Öliim, sakat/ık, hasta/ık ve işsizlik
sebep/eriy/e veri/en tazminat
ve yapılan
yardım/ar;
2-Muhtaç o/an/ara belli bir süre içi il veya
hayat kaydiy/e yapı/aıı yardım/ar
(Asker
i ai/e/erine
yapılan
yardım/arla
hayır
dernek/erinin
ve yardım
sandıkları11ln
yardımları
mutlak
olarak bu istisnaya
girerler.);
i Madde
81
ESKi METiN
3-(Değişik: 24.12.1980 - 2361/19 md.)
Kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz olan
emekli sandıklarınca kendilerine zat ayliğı
bağlananıara
aylikları dışmda, kanunları
veya statii!eri gereğince verilen emekli, dul,
yetim ve evlenme ikramiyeleri veya iade
olunaiı mevduatı ve siirelerini doldurmamış
bUllll1Qnlarla dul ve yetimlerine
toptan
ödenen
tazminatlar
(Kamu
idare
ve
miicssesele;'i ne l<anun{a kurutan
sosya!
gii,'en!ik ,'{[;tıi;11IarI
dışmda ka/aıı tüzel
kişiliği haiz emekli st111dikl'atl'
tarafmdan
ödenen tazminat ',e yardun!ar, hizmetsii;'esi
se',;yes;
ve
ay!ık
aynı
olan
Dedet
memur!amw
,'erilen miktardaıı fazla ise,
aradaki fark iicret o/amk
','Crg;yc tabi
tı:tu!ur. Bı: mui{ayesede ger-ck muhtelif
,,.
Cn1C,{Iı' salıdıi<!ar;ndl1ll, gerek
ayni cmckU
sandığından
muhtelif zamanlarda
a/maıı
ikramiye 'v'C tazminatlar
topluca dikkate
ttItmr.J
4-Hizmet erbabll1G ödenen çocuk zamları
(Bu zamlar devletçe verilen miktarı aştığı
takdirde, fazlası vergiye tabi tutulur.)
, 5-Evlenme
ve doğı/11l miinasebetiyle
hizmet erbabma yapilan yardımlar
(Bu
istisna hizmet erbabııım iki aylığ11la veya
buna tekabii! eden giindeliklerinin tutarına
kddar olan yardım kısm11la uygulamı'.)
6-Sos;:ai sigorta kurumları tarafindan
sigortalilara yapilan ödemeler;
,.
7-(Değişilc 17.10.1980
- 2320/2
md.)
1475 ve 854 sayılı Kanunlara göre ödenmesi
gereken kıdem tazm inatla rınm tamamı ile
5953 sayilı kanuna göre ödenen kıdem
tazminatlarınııı hizmet erbabının 24 ayliğ11l~
aşmayan miktarları (hizmet ifa etmeksizin
ödenen iicretler tazminat sayilmaz.)
YENi METiN
82
ESKi METiN
YENi METiN
8-Genel.olarak nafakalar (Alanlar için);
9-Yardım sandıklan tarafından statüleri
gereğince kendi üyelerine öliim, sakatlık,
hastalık, doğum, evlenme gibi sebeplerle
yapilan yardımlar ile üye!erinin geri verilen
mewiuatl.
10-(Ek:
04.12.1985-3239/44
md.)
Yabancı ülkelerde bulunan sosyal güvenlik
kurumlan tarafından ödenen emekli, .dul,
. yetim ve evlenme ikramiyeleri veya 'iade
olunan mevduatı, sürelerini doldurmamış
bulunanlarla,
dul ve yetimlerine
toptan
ödenen tazminat ve yardımlar.
MADDE 30 - 193 sayılı Kanunun Ek 1
ve Ek 4. üncü maddeleri ile Ek 2 nci
maddesinin
birinci fıkrasının
3 numaralı
bendi ve Ek 3 üncü maddesinin beşinci fıkrası
Yatırım indiriminin Mahiyeti:
Ek Madde 1- (Değişik: 29.07.1998
- 4369/30
md.)
Dar mükellefıyete tabi olanlar dahil, ticari
veya zirai kazançlan üzerinden vergiye tabi
mükelleflerin (adi ortaklıklar, kollektif ve adi
komandit
şirketler
ile kurumlar
ver isi
mükelle eri dahil),
yazilı şartlar dahilinde ilgili
indirilir.
Yatmm
Teşvik Belgesi aranmaks/zl/1
yapilan
yatmmlarda
yatmm
indirimi,
harcamamn
yapıldıg-ı
yıl
_~tjjl'rr~
w,A*dMilili
u ulamr." .
·~i.
83
ESKi METiN
YENi METiN
Yatırım indiriminin şartları :
Ek Madde 2-(Değişik:26.12.1993-3946/7
md.)
Yatırım indiriminin uygulanmasında
aşağıda
yazılı şartlar topluca aranır:
l-İndirimin uygulanacağı ticari ve zirai
kazanç bilanço esasına göre tespit edilmiş
aimaiıdır.
2-Yatırımlar, kalkınma planları ve yıllık
programlarda belirtilenlerden Maliye Bakanlığı
ile Hazine Müsteşarlığı tarafından müştereken
seçilen sektör/er veya konularda yapılmalıdır.
3-(Değişik: 29.07.1998
- 4369/30 md.)
Yapılan atırım ticari ve sınai yatırımlar için
en az
zirai yatırımlar için en
lira aimaiıdır. Kalkınmada öncelikli
yörelerde bu tutarların yarısı dikkate alınır."
4-(Değişik: 25.05.1995
- 4108/17 md.)
Yatırıma
başlamadan
önce
hazine
müsteşarilğına başvurularak gerekli bilgi ve
belgelerin tevdi edilmiş ve yukarıda belirtilen
şartların mevcudiyeti tasdik edilerek Yatırım
Teşvik Belgesi verilmiş olmalıdır. $u kadar ki,
Yatırım Teşvik Belgesi aranmaksızın yatırım
indirimi
uygulanacak
yatırım
türü veya
miktarını (Bu fıkranın 3 numaralı bendinde yer
alan miktar/arı aşmak ve bu miktarların
yarısından aşağı olmamak üzere) yöreler veya
sektörler itibariyle ayrı ayrı belirlemeye ve bu
hükmün
uygulanmasına
ilişkin usul ve
esasların tespitine Maliye Bakanilğı ile Hazine
Müsteşarlığı müştereken yetkilidir .
.Araştırma, plan ve proje masrafları ile
arazi temini için yapılan gider/er hariç olmak
üzere, yatırımla ilgili her türlü harcamalar
yatırıma başlandığını gösterir.
S-Yatırım, tasdik edilmiş bulunan şartlar
ve süreler dahilinde yapılmış olmalıdır.
Tasdik edilen şartlarda meydana gelecek
i
84
ESKi METiN
YENi METiN
değişikliklerin
ve
sürelerde
doğabilecek
gecikmelerin vukuundan itibaren üç ay içinde
bildirilmesi ve onayının
alınması şarttır.
Müracaatın zamanında yapılmaması veya
değişikliklerin
kabul
edilmemesi
halinde,
evvelee yapılan tasdik hükümsüz addolunur ve
yatırım
indiriminden
yararlanma
hakkı
ortadan kalkar.
yukarıdaki
şartlar
çerçevesinde vereceği Yatırım Teşvik Belgesinin
bir örneğini
Maliye Bakanlığına gönderir.
Belgedeki vize ve iptallerde ayrıca bildirilir.
Yatırım indiriminden yararlanma şartları
ve uygulama esasları ile diğerhususlar Maliye
Bakaniı g-i'
ile
_~ i&\g~MIL*.,
•• i1~~$'te·~lltl:l~~
.....
••.~••..........••
"li!
müştereken belirlenir.
HdW~~b.i
r;@~Nr~~ı::~1ltII
m••
Yatırım indiriminin konusu ve nispeti :
Ek Madde 3 - (Değişik: 25.05.1995
4108/17 md.)
Yatırım indirimine, kaynağı ne olursa
olsun ek 2 nci maddede yazılı şartları haiz
bulunan yatırımlarla
ilgili harcamalardan;
bina, makine, tesisat, araç (sadece işletmenin
esas faaliyet konusu ile ilgili olanlar) ve benzeri
amortismana
tabi aktif değerlerin
yeni
olanlarının maliyet bedelleri esas teşkil eder.
Aktif değerlerin yeni olmasından maksat,
bunların yurt içinde veya dışında daha önce hiç
bir şekilde kullanılmamış bulunmasıdır. Yurt
dışında
kullanılmış
olsa
dahi
Hazine
müsteşarlığınca
uygun görülen makina ve
tesislerin ithali halinde, bu aktif kıymetler
yatırım indirimi uygulaması bakımından yeni
addolunur.
Personel lojmanları inşası (kalkınmada
öncelikli yörelerde yapılanlar hariç) vetefrişi,
85
ESKi METiN
YENi METiN
arazi veya arsa tedariki, yedek parça temini,
esas proje dışında münferit tesisat, makina,
araç mübayaas/
için yapılan harcamalara
yatırım indirimi uygulanmaz.
inşa edilmiş
olarak veya inşa halinde satın alınan binaların
satın alma bedeli üzerinden yatırım indirimi
yapılmaz
Petrol kanununa göre yürütülen arama ve
sondaj faaliyetleri için yapılan ve aktijleştirilen
harcamalardan.
ilgili bakanlığın
görüşü
alınmak
suretiyle.
Maliye
bakanlığınca
belirlenenler,
yatırım
indirimi uygulaması
bakımından yatırım harcaması sayılır.
(De - işik:29. 07.1998
4369/30
md.
ve uygu/ama
indiriminin
86
ESKi METiN
YENi METiN
kazancından
indirilemeyen kısmı, ~,?~~!~~
Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre
bu yıllar için belirlenen yeniden değerleme
oranında artırılarak dikkate alınır (Teşvik
belgesiz yatırımlar bu maddedeki yeniden
değerleme hükümlerinden .lii!'~~,li.
Yürürlük: 01.01.1998 tarihinden itibaren
alınan yatırım teşvik belgeleri kapsamında
yapılan yatırım harcamaları içiu geçerli
olmak üzere 29.07.1998 tarihinde
Her yatırım için faydalanılacak indirim
tutarı, o yatırım içerisinde
alan indirimden
yararlanabilecek aktif
toplamına',:~~Eın'T! Teşvik Belgesinde yer alan
indirim . _nill
uygulanması
suretiyle
hesaplanır.
Birden fazla Yatırım Teşvik BellŞesi almış
,!!~~ellellerin safi kazancının
!'!,~!~ı:ı.ıı~
yararlanılamayan indirim tutarının
bulunması halinde, öncelikle önceki yıllarda
tamamen uygulanmamış olan eski yatırımlarla
ilgili devreden indirimler, daha sonra eni
yatırımlara
ilişkin
indirimler,
~~ii.~
87
ESKi METiN
YENi METiN
Yatırım indiriminin şartlart :
Ek Madde 2-(Oeğişik:26.12.1993-3946/7
md.) YatIrIm indiriminin uygulanmasll1da
aşağıda yazi/ı şartlar topluca ara/1/r:
ı-indirimin uygulanacağı ticari ve zirai
kazanç bilanço esasına göre tespit edilmiş
olmalıdır.
2-YatlrImlar, kalkmma planlan ve yıllık
programlarda
belirtilenlerden
Maliye
Bakan/ığı
ile Hazine
ve Dış Ticaret
Müsteşarlığı
tarafindan müştereken seçilen
sektör/er veya konularda yapi/malıdır.
3-Yapi/an
yatIrIm
ticari
ve smaı
yatIrImlar
için en az 3.000.000.000
(18.000.000;000)
lira, zirai yatIrImlar ıçm
en az 500.000.000
(3.000.000.000)
lira
Jbiwlıdır. *
4c(Oeğişik: 25. 05.1995 ~ 4108/17 md.)
'atIrIma
başlamadan
önce"
hazine
'iisteşar/ığına başvurularak gerekli bilgi ve
:/gelerin tevdi edilmiş ve yukanda belirtilen
,it/ann mevcııdiyeti tasdik edilerek Yatırım
1vik Belgesi verilmiş olmalıdır. Şu kadar ki,
'tır/m Teşvik Belgesi aranmaksızın yatIrIm
iıw'imi uygulanacak
yatIrIm tiirü veya
man/1/ (Bu fikranm 3 numaralı bendinde
tarihinde
88
ESKi METiN
YENİ METİN
yer alan miktarlan aşmak ve bu miktarlann
yarısından aşağı olmainak üzere) yöreler
veya sektörler itibariyle ayrı ayrı belirlemeye
ve bu hükmiin uygulanmasma ilişkin usul ve
esasların tespitine
Maliye Bakanlığı
ile
Hazine Miisteşar/ığı müştereken yetkilidir.
Araştırma, plan ve proje masrafları ile
arazi temini için yapılan giderler hariç olmak
üzere, yatınmla ilgili her türlii harcamalar
yatIrIma başlandığı/ıı gösterir.
S-Yatınm, tasdik edilmiş bulunan şartlar
ve süreler dahilinde yapılmış olmalıdır.
Tasdik edilen şartlarda meydana gelecek
değişikliklerin
ve sürelerde
doğabilecek
gecikmelerin vukuundan itibaren iiç ay içinde
Hazinc
vc
Dış Ticarct
Miistcşa;-Iığı;ıcı
bildirilmesi ve onaY'/11n alınması şarttır.
Müracatm zamanmda yapılmaması veya
değişikliklerin
kabul edilmemesi
halinde.
evvelce yapılan tasdik hiikümsüz addolunur
ve yatınm indiriminden yararlanma
hakkı
ortadan kalkar.
Hazinc ',c Dış Tica;--ct ,ı,4üstcşarlığ;
yukandaki
şartlar çerçevesinde
vereceği
Yatınm
Teşvik Belgesinin
bir örneğini
Maliye Bakanlığı/w gönderir. Belgedeki vize
ve iptal/erde aynca bildirilir.
Yatınm
indiriminden
yarar/anma
şartlan ve uygulama
esaslan ile diğer
hususlar Maliye Bakanlığı ile Hazinc ','c Dış
Ticarct
Miistcşar!;ğırıca
müştereken
belirlenir.
Yatırım indiriminin konusu ve nispeti :
Ek Madde 3 - (Değişik: 25.05.1995
-
4108/17 md.)
Yatınm indirimine, kaynağı ne olursa
olsun ek 2 nci maddede yazılı şartları haiz
89
ESKi METiN
bulunan yatlnmlarla
ilgili harca m ala rdan;
bina. makine, tesisat. araç (sadece işletmenin
esas faaliyet konusu ile ilgili olanlar) ve
benzeri amortisma na tabi aktif değerlerin
yeni olanlannm maliyet bedelleri esas teşkil
eder.
Aktif değerlerin yeni olmasından maksat.
bunlann yurt içinde veya dışmda daha önce
hiç bir şekilde kullan ı/mamış bulunmasıdır.
Yurt dışında kullanı/mış olsa dahi Hazine
m üsteşa rlığuıca UygLlll göriilen makina ve
tesislerin ithali halinde, bu aktif kıymetler
yatlnm indirimi uygulaması baklll11lıdan yeni
addolwwr.
Personel lojmanlan ınşası (kalkınmada
öncelikli yörelerde yapılanlar hariç) ve tefrişi,
arazi veya arsa tedariki, yedek parça temini,
esas proje dışmda münferit tesisat, makina,
araç mübayaası ıçuı yapilan harcamalara
yatırım indirimi uygulanmaz.
inşa edilmiş
olarak veya ınşa halinde satın alınan
binalarm satııı alma bedeli üzerinden yatırım
indirimi yapılmaz
Petrol kanununa göre yiirütülen arama
ve sondaj faaliyetleri
ıçuı yapılan
ve
aktijleştirilen
harcamalardan,
ilgili
bakanlığın görüşü alınmak suretiyle, Maliye
bakanlığınca belirlenenler, yatlnm indirimi
uygulaması bakımından yatlnm harcaması
sayılır.
Yatitim
iiıdi,imirıirı
rıispeti, yatmm
miktannın ?G30'u dur. Bakanlar Klirulu bı;
oranı. kalkmmada
öncelikli yörcler
ilc
kal!<;;ıma plan: w yıllık programlarda
öze!
öncm taşıdığı beliitilcn scktörlcrdc yapılan
yatirimlar
ıçin ?6100 oranliıa
kadar
artli'maya ','eya kaiıııni orandan az oil11al11ak
üzcrc ycnidcn tcspit ctmcyc yctkilidir.
YENi METiN
90
ESKi METiN
Bakanlar kurulunca tespit edilen yem
oranlar, Bakanlar Kurulu Kararmın Resmi
Gazetede yayımlandığı
tarihten
itibaren
yapılanharcamalara
uygulanır.
Yatırım indiriminin başlangıcı ve uygulama
süresi:
Ek Madde 4 - (Değişik: 24.12.1980. 2361128 md.)
Yatırım
indiriminin
uygulanmasına,
yatırım konusunu teşkil eden a!,tif değerle;'e
i!işki;ı ,Iw;'ca;ııa!an;ı
yapi/dığı
ta!<',im
ytlmtitm itibaren başlamr ve indirimden
fayda!anı!acak
miktara ulaşmcaya
kadar
devam olunur.
{Ek:25.5.1995-4108117
md.)ilgili yıl
kazancmdan indirilemeyen yatırım indirimi
tutan,iz.'eyc;ı
Dç yı!da Vergi Usul Kanunu
hiikiimlerine göre bu yıllar ıçın belirlenen
yeniden
değerleme
oramnda
artırılarak
dikkate alııııl' (Teşvik belgesiz yatırımlar bu
maddedeki yeniden değerleme hükümlerinden
faydalanamaz).
Her yatırım için faydalanılacak
indirim
tutan,
o yatırım
içerisinde yer alan
indirimden yararlanabilecek aktif değerlerin
toplamma,
"Yatırım
Teşvik ',e Yatırım
i-rıtJffLm.i Belgesinde" yazıh olan indirim
nisbetinin uygulanması suretiyle hesaplamr.
Birden fazla "Yatmm Teşvik ,'C Yatlrlm
i-rıtJffLm.i Belgesinde" almış mükelleflerin safi
kazanCli1ln kifayetsiz!iği
sebebiyle önceki
yıllarda tamamen uygulanmanllş olan eski
yatırımlarla
ilgili
müdevver
indirim
tutarlanmn
mevcut
bulunması
halinde
evvela, bu indirimler uygulanır, ondan sonra
yem yat/mnlara
müteallik
indirimlerin
uygulanmasına başlamr
YENi METiN
91
YENi METiN
ESKi METiN
Mülga: 4369/82-3/5
Miilga: 4369/82-3/5 ile GVK nun 40.
Maddesinin 5 ve 7 numaralı bentleri
Madde 40 - Safi kazancl/1 tespit edilmesi
için aşağıdaki giderlerin indirilmesi kabul
edilir:
5. {Değişik:24.06. 1994 - 4008/24 md.)
Kiralama yoluyla elde edilen veya işletmeye
dahilolan
ve işte kullantlan
taşıtların
g(derleri (Nakliyecilikte kullal1llanlar hariç
olmak iizere, bii1ek otomobillerinin ve zati ve
ailevi ihtiyaçlar için de kullantlan diğer
taşıtların giderlerinin ya mı),
7. {Değişik:24. 12. 1980 - 2361/29 md.)
Vergi Usul Kanunu hiikiimleri'ne göre ayrılan
amortismanlar, (Ek:24.06.1994
- 4008/24
md.) (Nakliyecilikte kulla11llanlar hariç olmak
iizere, binek otomobillerinin ve zati ve ailevi
ihtiyaçlan için de kullal1llan diğer taşıtların
amortismanla rınınyamı)
ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki
Basit usulde ticari kazancm tespiti
Madde 46 - (Değişik: 29.07.1998/31 md.)
47 ve 48 inci maddelerde yaz/Ii
şartları topluca haiz olanların ticari kazançları
basit usulde tespit olunur.
92
ESKi METiN
YENi METiN
93
ESKi METiN
YENi METiN
Götürü usulde ticari kazancm tespiti:
Madde
46-(değişik:
26.12.1993-3646/9
md.)
47 ve 48 inci madde/erde yazılı
şartları topluca haiz olanlarm ticari ve 5ffltlt
işleriRtlen sağ!adıklan safi kazançlar, Maliye
Bakanfığ;nca
taRzim edilecek cetve!lerde
beli:ti!en iş :ıe·•..i.'crine göre götürü olarak
tespit o!ı,;ıu:-.
Bu usulde tespit olu;wCtlk safi
tarihinde
94
ESKİ METİN
kazanç asgari iı:crctı:fl )'I'I'llk bi:iri:it tuta,-mm;
" 5 ;ncı acrece(Mtilga:25.5.1995
4108/10 ma.)
., 4 i:incü aerece(Miilga:2.5.5.1995
4108/40 md.)
o,
3 iincü dereceye giren mükellejler
IÇI;]~650'si
., 2 iincü ae;w eye g;ren miikellefler
ıç;n ~690';
" 1 Ii1C; dereceye g;re:ı mükellejler
ıçm ~6140'; du'. Bal<11I11arKLiru,'Li, bu arai1lan
',eya kanu:ıi
.iki.katll1a
kaaar artırmaya
pranlanı1l1 kaaar inainneye yctkiliair .. Bu
yetki, ;ş ga;p!a:';, sektörler, ~.,:ı' ',c ,:ı'çeı'cr
büyiikşehir!e.
be!eaiyehi aahi! olmak i:izere
i:! ,'e ilçeferin bdeaiyc smır!an (müca',ir
alai1lar aa!ıil), bclediyderi:ı nufuslan yöreıcı'
itibarij'!e ',ey'a sabit bi. işyerinde faa!iyct
yaplllp yap;!macilğil1a göre topluca veya ayri
ayrı ku!!an;labili •.
Bakan!ar Kuru!u aynca, bu maddeye
göre tespit edilen safi kazanç tutar!arlm,
birinci
derccede
- KaNanmaaa
yö:-c!erde
faa!iyctte
bulunan
önceiiidi
mükel!ejler ;Çln ~650)'e, ka!km:flaaa ikinci
ö:ıcelik!i
yör-derde
faaliyette
derecetJc
mükellejler
bulunan
için ~640'a kadar
indirmeyc,
;ııü n rı as iran
be!eaiyc
teşkilatı
bu!ı;nmaya:ı köylcrde (beleaiyelc;-i:ı mücavir
alan sm;r!ar; hariç) işycri bdunan ',c faa!iyct
11ıükc!lejler IÇIn ~670'e kaaar
gösteren
indi l~nıCj'e,
)let!<ilidir.
Blrinc;
kazanç
yazı!ı
fikrtiaa
tuta r,'(l ,-i, mükel!efin
matrah.'ar;
götiirii
adda!ı;m;r,
tı;tarlar;nl/1
Götürü safi kazanç
YENİ METİN
95
ESKi METiN
tespitinde, tak';im yı!ı başmaa geçerli alan ve
sanayı !,esiminde ça!ışan i C j'aşl11da n büyük
işçiler ;ç;n uygulanan as-gan Dcr-ctin yıllık
brüt tutan esas' alınır. f.sgari ücrette artış
yap;!maj'an y;!!arda, tabim
yılı başmaa
geçedi alan safi kazanç tutarı, a yıla ilişkin
o!artık '/crgı: Usul kanunu uyannca belirlenen
değer!eme
oraninda
artırılarak,
yeniden
ertesi takvi:n j';!l11da uygulanacak götürü safi
kaza;ıç tuts;clan !ıesapla:ıır.
tutar/amım
kazanç
Safi
hesapla l1:ılOSl11aa 100.000 li;-aya kadar alan
tuta;-!a;- dikkate a!:nmaz.
,A.ynı işte ortak
olarak
çalışanlar
hakkmaa
47 ncı maddede yazı!ı em!ak
','erg;sı tarhma esas o/an vergı' değerleri
toplam; (','ergi değe;-i bilinmeyen
hallerde
yı'flık l<ı:ta bedeli, ,JiCj~ ,:k,:sİnhı de belli
ohnaması halinde, ta!,dir komisyonla.rmca
takdir edilecek k,:ra bedeli top!amı) 'tC 48 ;ncı
maddede yazı/; ;ş hacmi ö/çüferi toplu
o!arak, diğer şartlar ortaklann he.- biri ;çm
a,'fI ayn aranır.
O:taklar;ndan b,:r,:s,: gerçek usuk gijr-c
gelir ';ergısl11e tabi bult;:ıan ortaklıklart/a,
diğer GittI/.:tan;] ticari kazane: da gerçek
usulde tespit a!U/wr.
(ıdi artaklık halinde çalışan,lart/an aynı
zamanda diğer şahsi bi.- işle iştigal eden/erin
gerçek "9'a götürii usullerden hangisine göre
.'icrgi!el1d i;-ileceği, 47 ncı maadenin
2
:wmam!ı bendi ,:.'c 48 111 c; maddede yer alan
o/an,lam
ö,lçü!erdel1
şahsi
ışınc
ait
ortaHaık!ardan
hissesine düşen miktarlann
eklenmesi surdiyle tespit olunur. Şahsi ;ş:t1
mevcut a,lmamasl halinde bu ölçüle,-t/cn
ortaklıklardaki
hisselerin
:nuhte!if
toplanması ile )'etini!ir.
YENi METiN
96
ESKİ METİN
YENİ METİN
,13i o;tak!;!<!arda orta!,lan:ı
gijtiirii
i·
.
kaza:ıç ,ı;sses;, o;tak!iğm
girdiği sım! 'v'C
dereceye göre bulıman kazanca ,JiCi~ ortak
IÇI:ı 0, 50 nispetinde bir zam yap;!dıktan
sonra
bu!u:ıan
miktar,
ortaklık
muka',dcsi;ıde yazı!; hisse :ıispetle;-i:ıe, Mylc
bir muka·.'de me;!wt değilse eşit olarak ortak
saYISIRa bö!iini11ek sı;;-ctiyle tespit olunur.
ll.liikd!efin
biri:ıci
yazılı
fikrada
de recelc rd e 11 hangisi:ıe gireceği, verg; dairesi
ta rafında:ı tayin edUir. ,1ncak 'ı/ergı dairesi
!a:;-uluşu;ıı,:ı
göriişiinii
ilgili
meslek
isteyebilir.
uygulanmasına
ilişkin
Bu maddenin
usul ve esasları tayin ve tespite Maliye
bakanlığı yetkilidir.
/U
l
nci maddesinin başlığı "Basit usule tabi
olmanın enel artları", birinci
Basit usule tabi olmanın genel şartları :
Madde 47- (değişik:24. 12. i 980-236 Ij34 md.)
Basit usule tabi olmanın şartları şunlardır:
I-Kendi
işinde
bilfiil
çalışmak
veya
bulunmak
(İşinde yardımcı
işçi ve Çırak
kullanmak,
seyahat,
hastalık,
ihtiyar/ık,
asker/ik, tutukluluk ve hükümlülük gibi zaruri
ayrılmalar dolayısıyla geçici olarak bilfiil işinin
başında bulunmamak
bu şartı bozmaz. ÖıÜm
halinde iş sahibinin dul eşi veya küçük çocuklar
namına işe devam olunduğu taktirde, bunların
bilfiil işin başında bulunup bulunmamalarıne!
bakılmaz).
97
ESKi METiN
YENİ METİN
3- Ticari, zıraı veya mesleki faaliyetler
dolayısiyle gerçek usulde Gelir Vergisine tabi
olmamak.
2 ve 3 numarali bent hiikümleri öteden
beri işe devam edenlerde takvim yılı başmdaki,
yeniden işe başlayanlarda
ise işe başlama
tarihindeki duruma göre uygulamr.
Yürür/iik: 01.01.1999 tarihinde
Götiirü usule tabi olmanın genel şartları :
Madde 47- (değişik:24. 12. 1980-2361j34
md.)
I-Kendi işinde bilfiil çalışmak
veya
bulunmak
(işinde. yardımcı
ıŞÇi ve Çırak
kullanmak,
seyahat,
hastalik,
ihtiyarlik,
askerlik, tutukluluk
gibi
ve;' hiikiimliiliik
zarun aynlmalar dolayısıyla geÇIcı olarak
bilfiil lşın//1 başmda bulunmamak
bu şartı
bozmaz. Ölüm halinde ıŞ sahibinin dul eşı
veya kiiçiik çocuklar nam ma ışe devam
taktirde,
bunlann
bilfiil ışın
olunduğu
bulunup
bulunmamalanna
başmda
bakıtmaz).
2. (Değişik:31.12. 1981 2S7i/H)
md.)
İşyerleri:ıin [m/ak Vergisi tarh;;ıa esas o!al1
,'ergı
değederi
toplamı
12.000.000(100.000.000)
!irayı,
'iergı
değe:"i bi!in/11eye n ha!lerde yl!iIk kira bedeli
top!amı
1.800.000
(15.000.000)
Iirt/yı
('{ıt,'lı','.: kira bede/inin
aşmamak
emsa!ine
naza;"a:1 düşük bı;!Ulıması ha!inde emsal kira
bedeli esas alı:ı;r.)
3-Ticari, zlrOl veya mesleki faaliyetler
dolayısiyle gerçek usulde Gelir Vergisine tabi
olmamak.
98
ESKi METiN
YENi METiN
2 ve 3 numaralt bent Iıükümleri öteden
beri işe devam edenlerde takvim yıli
başmdaki, yeniden işe başlayanlarda ise işe
başlama tarilıindeki duruma göre uygulamr.
ıncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki
Basit usule tabi olmanın özel şartları:
Madde 48~Jı,[~~ğjşili:,29.07J
md."
99?,:aik::tg;fg
Tekele tabi maddelerle, damga pulu,
milli piyango bileti, akaryakıt, şeker ve bunlar
gibi kar Iıadleri emsallerine nazaran bariz
şekilde düşük olarak tespit edilmiş bulunan
emtia için, bu
denin. 1 ve
,1
'
Yürürlük: 01.01.1999 tarilıinde
Götürü usule tabi olmanll1 özel şartları:
"Madde 48- (Degşik: 31.12ç.l';!81-2574jll
md.)
•
99
ESKi METiN
CöWrii usii!e tabi p!;nanl.'1 özel şaraar:
şunlardır:
•
i
1. ,",lım satım ,:şı'cr,: I:.'C /l71a,, /Ilşa, tamir
','e!<iiçiik sanat işlerinde bir tah'im yılı içinde
satın a!ınafl ,"eya it!ltll edilefl emtiaflll1,
iptidai maddenin 'v'C ma!zemenin
miibayaa
bede!kri
!irayı
tutan
180.600.000
aşmamak;
2. Bir tah'im yılı içinde satılan ','eya
ihraç edilen emtianI;ı, iptidai madSenifl ','e
bedel!eri
tutar;
malzemenin
satış
210.600.000 !irayı aşmamak;
3 İptidai madde yardımcı malzeme ',,'C
işçilik miişteriye ait olarak ücretli dl;;Tıma
girmeksizin yapılan hna,'at, tamirat, basım,
i;ışaat 'v'C küçiik sanat işleri karşılIğmda bir
tak.,/im y;!ı içersinde a!ınan gayrı safi ücr-ct
tutan 59.600.000 !irayı aşmamak;
1 İptidai madde ',,'[ malzeme müşteriye,
işçi.',:/( kendisine ait olarak yapilan imalat,
tamırat,
basım, inşaat ','e küçük sanat
işlerinde yıl!ık gay;-; safi !ıası!at tutarı
180.600.000 lirayı aşmamak;
5 Bir ;ıe iiç /wmara!ı bentlerde yaZ/II
iş!erin· bi;-likte yapılması halinde, bi.- tah'im
yılı içinde alınan iicret ııeya hasIlatm alt; kat;
itc miibayaa
bedel!eri;ı':'ı ydtıf< toplamı
240.600.000 !iray; aşmamak;
6 Bir v'c dört mllfıaralı bent!erde yazı!ı
işı'crln birlikte yapilması halinde bir tah'im
yd;nda sağlanan gayrı safi hasılat; üçte bir
emtia,
faz!asıy!a
iptidai
madde
re
malzemenin
mübayaa- bedel.leriflin wtarı
toplaim 180.600.000 liray; aşmamak;
7 Üç ',,'e dört ;wmaraII beflt!erJe yazılı
işlerin birlikte yapılması halinde alman gayrı
tutarlar/mn
dört katı ilc
safi ücretkrin
sağlaflan )Il!lIk gayn safi hasılatı,'] toplamı
YENi METiN
100
ESKi METiN
180.600.000 lirayı aşmamak;
i .
8 Otel, s;nema, p.aj, daasiag
'v'C emsali
eğle:ıee ','e istim!ıat yederi işktenlc.~.tfc, bu
hizmetle:' karşl!lğll1da bir takvim yılı içinde
sağlanan y;!!:k gayr: safi has:lat tutarı
59,600,000 lirayı aşmamak;
9 Sakibi veya iş!etiei slfatıy!a birden
fazla motorlu kara aaki! ,'asıtas: ,'C beşten
fazla !ıa)lV'Gn arabası 'ıe)la st/ iizerinde
hareket ede:ı 18 rüst/m toni!atodan fazla
i·
i·
ma,{/I1ed,
90 :'iisı;m toni!atodan
.fazla
makinesiz
nakil ','asıtası iş!etmemek
(Su
iizerinde hareket ede:ı ;nakinc!ı; ~'C ma!<i:ıesiz
araçlamı birlikte işletilmesi halinde, ,'nal<h1c,'/
o!an!anıı rüsum tonilatolan top!aml/ııa beş
katı iı'e makinesiz!eri:ı
:'iisı:m tonilatolar;
toplam: 90 riisum tonilatoyu aşmamak) 'y'e
bir takvim )l1!1içiade a/;na:ı taş:ma iic;~ctı'cr':
tutan 120.200,000 !irayı aşmamak (ı'Vak/.'
wıs:ta!al'lnı:ı sahip 'v'C işletieisi d u rımumd a
o!maksızm taş:ma ,'Şı' yapanlar taWjssut ;ş;
yapmış say:lır, Yukanda yazı!: ö!çiiler aac
1T,'S,' beyan:na
tabi olaa kimse!ede ortakl:k
halindeki iş!etmelerde bu khl1sclcrin
','eya
ortaklığın işlettik!eri ','as;ta!ar bakı:ı1llıdan
top!uea diHate alın:;',)
10 (Ek: 15.12.1990
3689/1 md.) 1 9
:JUmara!; bent!e;' kapsam:ııa g;rmeyen işleri
yapaıılardan;
hizmet
iş!etmelerinde
8
nwııaralı bentte, diğderinde
:se 1 '''C 2
:wmara!ı
benNerde
yer
alan
!ıadleri
aşmamak.
Tekele tabi maddelerle, damga pulu,
milli pıyango bileti, akOlyakıt,
şeker ve
bunlar gibi kôr hadleri emsallerine nazaran
bariz şekilde diişiik olarak tespit edilmiş
ı;ı'g':,'ı;
bulunan
emtiada,
bakanlıklana
miita!aas: ahamak sı:retiy!e bu maddenin 1,
YENİ METİN
101
ESKi METiN
YENi METiN
2, 5 ''C 6 ;wmara!ı bent!e,inde yazılı alım
sat;m lıadleri Ma!iye Baka;ı!;ff;;nca tayin
ftItHtttr:-
(Ek: 15. 12. 1990 3689/1 md.; Değişik:
26.12.1993 3946/10 md.) Yıllık aı'iş, satış
ve hasılat had!cri; sanayı kesimiııde çalışan
16 yaşından biiyiik işçiler ;çın geçCi'li o!an
asgan Dcret tu ta mmı tah'im yılı içinde
aıtın!ması
halinde
a;tış
bıı ücretteki
asgar;
oranlılda,
ücretin
artır:lmadığı
yıllarda ıse Vergı: Usu! Kanunu hiikiin1.'crl:
uyannca belirlenen yeniden değerlendirme
oranıııda aıt;r;lnıak suretiy!e tespit ediUr. Bu
su.Ttte tespit edilen y;!!ık alış, satış ',e hasılat
tuta;'ı, e;tesi tah'im ydliıda uygu/anır. Şu
1 .
kadar ,{l, götiirii safi kazanç tu ta rla mmı
tespitiilc i/ı:şkı:n 46 liıcı maddede yazılı
oran!ann Bakan!ar Kurulunca artmıması
ha!iilde, safi kazanç
tutarlan
artl'rıJan
miike!lefler J'pn bu maddede yazılı yı!!;k alış,
satış ,'c hası/at tı.tar/arını da bir katı;ıa
kadar attli'maya Bakan!ar Kuru!u yetkilidir.
(Ele 15.12.1990
3689/4 md.) Bu
maddeye göre alış, satış ',e hasdat hadlerinin
tespitinde,
100.000 liraya kadar
olan
tutar.lar ;ıazara a!ınmaz.
Mülga: 4369/82-3/C
Miilga: 4369/82-3/C ile GVK nun 50.
Maddesi
Götürü usııle tabi olmanııı şartlarım takvim
yılı içinde kaybedenler:
Madde 50
maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde
102
ESKi METiN
YENi METiN
103
ESKi METiN
YENi METiN
104
ESKi METiN
Zirai kazancm tespiti şekilleri:
Madde 53 (Değişik: 1.5.1981 2454/9 md.)
Yı!!!/{ lıası!atlan
yiizyirmi
tıttan
milyon (bir milyar) Iimdan aşağı olan
çiftçileri;ı kaza;ıç!an götii;-ii gider esaSI:16,
yiizyirmi milyon (1 milyar 278 milyen) lira
',eya da!ıa fazla olançiftçilerin kazançlar; ise
gerçek kazanç [:sı:.'ii;ıe (zİra,: işletme hesabı
veya' di!edilderi takdirde bi!anço esasma )
göretespit olunur.
19.02.1963 i
(Değişik fıkralar:
202/22 md.)
Bu hiikmiin tatbikinde, aile reısı ile
eş ve velayet altmdaki
birlikte yaşayan
.çocuklara ait işletmeler ile ortaklık halindeki
işletmelerde, işletme biiyiikliiğii toplu olarak
nazara alımı'.
',eya
başlayan!ann
Yeni
ışe
:şe
m iikc!lejiye tc geçenlerin
muafiyeteten
baş!adddar: ',eya miikel!cJiyete geçti!deri yı!
içersindeki kazançlan götiirii gider usı:liine
göre tespit olunur.
Kazançlan
götiL"ii gider usu/iine
göre tespit edilecek çiftçiler, yazılı olarak
vergı dairesine bildirmek şartıyla miiteakip
yen: ışe
dönemi başmdan,
vergilendirme
başlayanlar, [şe başlama tarihinden itibaren
usuliine geçeb ilirler;--/3tt
gerçek kazanç
şeknde gerçek kazanç usu/iinii !<abu! edenler
iki yı! geçmedikçe bı: usıltdeH dÖ:1emez!er.
Illd.)
Şu
(Ek: 4. 12. 1985 3239/51
lı asi!at! a rın /:1 tamamı
kadar,. ki; satış
iizerinden teF!<jfsuretiyle .Gelir ;:e:'gisi a!ınmış
olan çiftçile :-, yıli[k satış !ıas:!atlan tı:tanna
bak:!m a b/Z1l1 diledilderi takdirde göWrii
gider usı:liine geçebi!ir!cr.
YENi METiN
105
ESKi METiN
YENİ METİN
değ~ştirill11iştir.
106
ESKi METiN
YENi METiN
107
ESKi METiN
YENi METiN
if:
müştçreken tflPJt CJiJ1LJu
Yiiriirliik:
O 1.01.1998
tarihinden
eçerli olmak iizere 29.07.1998 tarihinde
Götürü gider IlStllii :
Madde 54 (Değişik: 19.02.1963
202123
mtH
Götiirii gider
LlsLlliinde safi zıra •.
kazanç, miikc!!cfin beya;ı edecegi hası!attan
götiirii olarak hesap!ana;ı gider tutarın/11
i;ıdiri!mesi slıretij'le vergı dairesince tespit
108
ESKi METiN
ftIttttttr.
Götiirii gider usuliinde hasılat, 56 ncı
maddede yazı!ı (Bu maddenin
4 '•'•c 5
;lUmara!; bentıcrinde yazi!ı olanlar ha;-iç)
unsıı;-!a;-dan te;-eHiip ctle;-_
Bu usulde götürii gider:
i (Değişik:
31.12.1981
2574/12
md.)
Vergi Usul Kanu;llI;llIn
45 ;ncı
götiirii
maddesinde
yer
alan
gider
emsa!!erinin m iikc!!efçe beyan edi!en hası!ata
uygulanması ','eya,
2 Miiı<e!!efçe, beyan olıma n hası!atın
•
'IC 57
elde edilmesi ıçın yapıldıgı bildirilen
i1[(
maddede
sayılan (Bu maddenin
10
nu,'noro,'ı bendinde
yazı!ı olan!ar hariç)
gerçek giderlc;-in top!anması,
Su;-ctiyle tespit o!ul1ur.
herha;ıgi
Miike!lejler
bu usul/erden
birisinin !(endi!erine uygu!anmasıl1; seçmekte
olup
bu
seçımı
yi!lık
serbest
i·
bejla nna mc!erinde be!i;-ti;-!c;-. Şu kadar 1<,',
','Cri!mesinden sonra
yi!!ık beyannamelerin
m iike!lef/e;- seçtikleri
usu!den o yi! ıçın
dönemez!er.
)iı!!ık beyaıı;wmede
götii;-ii
gider
usu!krinden
hangisinin
seçi!diği
belı: rtl:ll11cd iği taktirde miikc!lef birinci usulii
seçmiş sayılır.
yukaı··.·dak/
gider!e;-in
i
Götiiri:
numara!ı bende göre tespiti halinde: te','sik
gösterilmek
','e beyannamede
i edi!mek
,i şartiyle, zıraı faaliyette l<uHaı'11,'on araZi ''C
binalal'la ilgni kiralar, a)';1/ 'v'c;·gı', resım ,'c
harçlarla işletme ıçın a!ınan 'y'C iş!etmeye
harcanan boı-ç pa;-a!a;-ı;ı 'fo·izlc,.-ı: hası!attan
mikta;-Iarl
iizerinden
ayrıca ve gerçek
. iJttItriItF:
md.)
(Ek: 24.12.1980
2361/38
YENi METiN
109
ESKi METiN
'(ENi METiN
Gerçek kazanç ıısu!iinden götiirii gider
usuWne geçen çiftçilerin önceki yı!!ardaıı
dnTeden ürünlerinin satış hası,!atıııa götürü
gider
uygu!anmaz.
Bir e',w!ki
yıldaıı
dnTCsen üı-Cıı!erin maliyet bede!!eri ve
satı!dıgı yi! yapi!an ge 'Tck giderler, tn'sik
edi!mek p'e be)'aııııal11ede gösterilmek şartıyta
bu iiriin!ere isabet eden satış hasılatıııdan
indirilir ve bu SUITtle bulunan safi kazanç
matralw ek!enir.
Mülga: 4369/82-3/A
Mülga: 4369/82-3/A
ile GV/( iiull 60.
Maddesi
Götürü gider usulüııdeıı gerçek kazanç
esas/na veya bıı usuldeli diğ"erine iııtikal:
Madde 60
i
ıçın
LI
MaIJldtt,
" '."i .Kazançlan başit L1s11l~:F~jztt,igjle]
tif~(€L~-H]J:iJyanmda çalışanlar;
2.Özel hizmetlerde çalışan şofiirler,
3.Özel inşaat sahiplerinin
çalıştırdığı
inşaat işçileri;
4. (Değişik: 19.02.1963 - 202/30 md.)
Gayrimenkul sermaye iradı sahibi yamnda
çalışanlar;
S.Gerçek ücretlerinin tespitine
imkan
olmaması
sebebiyle,
Damştaym
müspet
mütalaasıyla,
Maliye
Bakanlığmco
ııa
110
ESKi METiN
YENi METiN
kaıı~Q!J1Ç! a1/11anlar.
(Değişik:
29.07.1998-4369/81
md.)
Diğer ücretler için yıllık beyanname verilmez.
diğer gelirler nedeniyle beyanname verilmesi
halinde de bunlar beyannameye ithal edilmez.
Yürürlük:O 1.01.1999 tarihinde
Götürü I/sul :
Madde 64 - (Değişik cümle: 26.12.1993 md.)
Aşağıda
yazılı
hizmet
3946/14
erbabının safi iicretleri Maliye Bakanlığ/11ca
tanzim
edilecek cetvellerde
belirtilen
ıŞ
nevilerine göre götürü olarak tespit edilir.
I.Kazançlan götürü usulde tespit edilen
ticaret, sanat ve serbest meslek erbabi
yanl11da çalışanlar;
2.Özel hizmetlerdeçalışan
şofOrle1',
3. Özel inşaat sahiplerinin
çalıştırdığı
inşaat işçileri;
4.(Değişil<: 19.02.1963 - 202/30 md.)
Gayrimenkul serm.aye iradı sahibi yanl11da
çalışanlar;
S.Gerçek iicretlerinin tespitine
imkan
Damştayl11 müspet
olmaması
sebebiyle,
miitalaasıyla,
Maliye Bakanlığl11ca gOOffLi
üc;'ct ı:sı;hine all11anlar.
(Ek: 26.12.1993
3946/14 md.) Her
bir de;-cceye ait götürü ücret!e;', 46 ncı
.11addede dereceler karşıttığı gösterilen safi
kazancın ?6S0'sidir.
MADDE 36-193 Sayılı Kanunun 66.
Maddesinin ikinci fıkrasına aşağıdaki 4 ve 5
numaralı bentter eklenmiştir.
Serbest meslek erbabı:
Madde 66 - Serbest meslek faaliyetini ml/tat
meslek halinde lfa edenler, serbest meslek
erbabıdır. Serbest meslek aaliyetinin anında
111
ESKi METiN
YENi METiN
meslekten başka bir iş veya görev ile devaml1
olarak uğraşılması bu vasfi değiştirmez.
Bu maddenin uygulanmasında:
I-Gümrük
komisyonculan,
bilumum
borsa ajan ve acentaları, noterler, noterlik
görevini ifaile mükellef olanlar;
2-Bizzat serbest meslek erbabı tarifine
girmekle beraber serbest meslek erbabını bir
araya getirerek teşkilat kurmak veya bunlara
sermaye temin etmek suretiyle veya sair
suretlerle serbest meslek kazancından
hisse
alanlar;
]-Serbest meslek faaliyetinde
bulunan
kollektif ve adi şirketlerde
ortaklar,
adi
komandit şirketlerde komanditeler;
Serbest meslek erbabı:
Madde 66 - Serbest meslek faaliyetini mutat
meslek halinde ifa edenler, serbest meslek
erbabıdır.
Serbest
meslek
faaliyetinin
yamnda meslekten başka bir iş veya görev ile
devamlı
olarak
uğraşı/ması
bu vasfi
112
ESKi METiN
YENi METiN
değiştirmez.
Bu maddenin uygulanmasında:
l-Giimriik
komisyonClllan,
bilumum
borsa ajan ve acentalan, noter/er, noter/ik
görevini ıfaile miikellef olanlar;
2-Bizzat serbest meslek erbabı tarifine
girmekle beraber serbest meslek erbabını bir
araya getirerek
teşkilat kurmak veya
bunlara sermaye temin etmek suretiyle veya
sairsuretlerle
serbest meslek kazancından
hisse alanlar;
]-Serbest meslek faaliyetinde bulıman
kollektıf ve adi şirketlerde ortaklar, adi
komandit şirketlerde komanditeler;
Bu işler dolayısiyle serbest meslek
erbabı sayt/ırlar.
Miilga: 4369/82-3/U
Miilga: 4369/82-3/U
ile GVK nun
Maddesinin
5. Fıkrasmm
parantez
lıiikııı ii
(Kaldmlıııadan önceki şekli)
i (69. madde hiiKmii mahfuzdur.)
67.
IÇI
inci
maddesinin
birinci
fıkrasmm
10
I1llmarall
bendi
aşağıdaki
şekilde
Mesleki giderler:
Madde 68 - (Değişik: 19.02.1963
- 202/3]
md.)
Serbest meslek kazancmm
tespitinde
aşağıda yazt/ı gider/er hasılattan indirilir:
I-Mesleki faaliyetin icrasma tahsis edilen
işyeri kirası (ikametgahlanmn
bir kısm/m işyeri
113
ESKi METiN
YENİ METiN
olarak kullananlar, ikametgahının tamamı için
ödedikleri kira ile ısıtma ve aydınlatma gibi
sair masrafların yarısını indirebilirler. işyeri
kendi mülkü olanlar kira yerine amortismanı,
ikametgahı kendi mülkü olup bunun bir
kısmını işyeri olarak kullananlar amortismanın
yarısını gider yazabilirler);
2-(Değişik: 31.12.1982
- 2772/6 md.)
Mesleki kazancın elde edilmesi ve idame
ettirilmesi için. ödenen aydınlatma, ısıtma,
telefon,
kırtasiye giderleri,
miistahdem
ücretleri, meslek, ilan ve reklam vergileri ile
işyeriyle ilgiıi ayni vergi, resim ve harçlar;
3-Mesleki faaliyetin ifasında başkalarına
gördürUlen hizmetler için ödenen paralar;
4-Alınan meslek kitapları ve meslek
dergileri için ödenen bedellere ve mesleki
teşekküllere ödenen aidat;
S-Mesleki faaliyetle ilgili seyahat ve
ikamet
giderleri
(seyahat
maksadının
gerektirdiği sür~ile sınırlı olmak şartiyie);
6-fy1es~iii ifasına lüzumlu aletlerin,
eczaların',·ie .sair maddelerin tedariki için
yapılan giderler;
7-(Değişik: 24.12.1980
- 2361/47 md.)
Mesleki faaliyette
kullanılan tesisat ve
demirbaş eşya için Vergi Usul Kanunu
hükümlerine göre ayrılan amortismanlar
(Amortisınana tabi iktisadi kıymetlerin elden
çıkarılması halinde mezkur kanunun 328 inci
maddesine göre hesaplanacak zararlar dahil);
8-(Değişik: 24.12.1980
- 2361/47 md.)
Serbest meslek faaliyetleri dolayısıyla emekli
sandıklarına ödenen giriş ve emeklilik
aidatıarı;
9-Mesleki faaliyetle ilgili olarak kanun,
ilam ve mukavelenameye
göre ödenen
tazminatlar;
114
ESKi METiN
YENİ METİN
(Değişik: 24.12.1980
- 2361/47 md.)
Her Wriii para cezaları ve vergi cezaları ile
serbest meslek erbabmm suçlarmdan doğan
tazminatlar gider olarak indirilemez.
Mesleki giderler:
Madde 68 - (Değişik- 19.02.1963
- 202/33
md.)
Serbest meslek kazancının
tespitinde
aşağıda yazılı giderler hasılattan indirilir:
I-Mesleki faaliyetin
icrasma
tahsis
edilen işyeri kirası (ikametgahıarınm
bir
kısmını
işyeri
olarak
kullanalar,ikametgahl11ln
tamamı
için
ödedikleri kira ile ısıtma ve aydmlatma gibi
sair masrafların yarısını indirebilirler. İşyeri
kendi mülkü olanlar kira yerine amortisma11l,
ikametgahı
kendi miilkü olup bunun bir
kısmını
işyeri
olarak
kullananlar
. amortisma11ln yarısını gider yazabilirler);
2-(Değişik- 31.12.1982
- 2772/6 md.)
Mesleki kazancm elde edilmesi ve idame
ettirilmesi için ödenen aydınlatma,
ısıtma,
telefon,
kırtasiye
giderleri,
müstahdem
iicretleri, meslek, ilan ve reklam vergileri ile
işyeriyle ilgili ayni vergi, resim ve harçlar;
]-Mesleki
faaliyetin
ifasmda
başkalarına
gördüriilen
hizmetler
için
ödenen paralar;
4-AllI1an meslek kitapları ve meslek
dergileri için ödenen bedellere ve mesleki
115
YENi METiN
ESKi METiN
teşekkiillere ödenen aidat:
S-Mesleki faaliyetle
ilgili seyahat" ve
gider/eri
(seyahat
maksadmın
ikamet
gerektirdiği süre ile Sl/1Ir/1olmak şartiyie):
6-Meslekin ifasl/1a liizumlu aletlerin.
eczalann ve saıı' maddelerin tedariki ıçın
yapIian gider/er:
7-(Değişik:
24.12.1980
- 2361/47
md.) Mesleki faaliyette kul/amlan tesisat ve
demirbaş eşya ıçın Vergi Usul Kanunu
amortismanlar
Iıiikiimleri ne göre aynlan
(Amortismana tabi iktisadi kıymetlerin elden
çıkanlmasıhalinde
mezkur kanunun 328 inci
hesaplanacak
zarar/ar
maddesine
göre
i dalıi/):
- 2361/47
8-(Değişik:
24.12.1980
md.) Serbest meslek faaliyetleri dolayısıyla
emekli sandıklanna ödenen giriş ve emeklilik
i aidat/an;
9-Mesleki faaliyetle ilgili olarak kanun.
ilam ve mukavelenameye
göre ödenen
tazminatlar;
/0 (Değişik
21.12.1980
2361/47
md.) Yukandaki bentle:- dışllida kalan. işle
ilgi!i şehi:- dalıili naki! ','asıta!ar! iic;-ctleri ilc
iicreti gibi
telgmf
posta.
~'e odabaşı
miitefc:-rik gidericr (Bu bentte yazılı giderlere
i karşı!;k olmak
üzere mükellefle;- diledi!deri
takdinle 300.000 (3. 400.0()()} Iii-adaR fazla
olmak kayd,y!a gay:-i safi hasllat!anRl/1 ?610
lillLI götii;-ii o!amk gider yazabi!ir!cr.
(Değişik: 24.12.1980
- 2361/47 md.)
Her türlii para cezalan ve vergi cezalan ile
serbest meslek erbabuwı suçlarından doğan
tazminatlar gider olarak indirilemez.
Mü/go: 4369/82-3/C
116
ESKİ METİN
Mülga: 43.69/82-3/C
Maddesi
YENİ METİN
ile
GVK nun
69.
üncü
maddesinin
birinci fıkraslilin
4
numaralı
bendi
aşağıdaki
şekilde
Giderler:
Madde 74 -(Değişik birnci fıkra: 24.12.1980
- 2361/51 md.) Safi iradm bulunması için, 21
inci maddeye göre istisna edilen gayri safi
hasılata
isabet edenler hariç olmak üzere
gayri safi hasılattan
aşağıda yazılı gider/er
indirilir.
1-Kiraya
veren
tarafından
ödenen
aydll1latma, ısıtma, su,ve aşansör giderleri;
2-Kiraya verilen malların idaresi için
yapılan ve gayrimenkulün
ehemmiyeti
ile
mütenasip olan idare giderleri;
3-Kiraya verilen mal ve haklara müteallik
sigorta giderleri;
4- '
Yürürlük: 1998 yılı gelirlerine de uygulanmak
üzere 29.07.1998 tarihinde
5-(Değişik: 24.12.1980 - 2361/51 md.)
Kira a verilen mal ve haklar için ödenen ver i,
117
ESKi METiN
YENi METiN
resim,. harç ve şerefiyelerle kiraya verenler
tarafından ödenmiş olmak şartıyla belediyelere
ödenen harcamalara iştirak payları;
6-Kiraya verilen mal ve haklar için ayrılan
amortismanlar
(Amortisman tabi değer,
malum ise maliyet bedeli, malum değilse, bina
ve arazi için vergi değeri, diğer mallar için
Vergi Usul Kanununun 267 inci maddesinin 3
üncü sırasına göre tespit edilen emsal
değeridir.);
7-Kiraya verenin yaptığı onarım giderleri
(Emlakin iktisadi değerini artıracak surette
tevsii, tadili veya bunlara ilaveler yapılması
için ihtiyar olunan giderler onarım gideri
sayılmaz);
8-Kiraya verilen mal ve haklara ait bakım
ve idame giderleri;
9-Kiraladıkları mal ve hakları kiraya
verenlerin ödedikleri kiralar ve diğer gerçek
giderler;
10-(Değişik: 24.12.1980 - 2361/51 md.)
Sahibi bulundukları konutları kiraya verenlerin
kira ile oturdukları konutun kira bedeli (kira
indirimi gayri safi hasılattan bu maddenin 1
ila 9 ve 11 numaralı bentlerinde yazılı giderler
düşüldükten sonra, kalan miktar üzerinden
yapılır, kiranın indirilemeyen kısmı 88 nci
maddenin 3 üncü fıkrasının uygulanmasında
gider fazlalığı sayılmaz);
11-(Ek: 19.02.1963 - 202/37 md.)
Kiraya verilen mal ve haklarla ilgili olarak
mukavelenameye, kanuna veya ilama istinaden
ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar.
Gayrimenkul sermaye mahiyetindeki mal
ve hakların kısmen kiraya verilmesi halinde,
yukarıda yazılı giderlerden yalnız bu kısma
isabet eden hasılattan indirilebilir.
(De~işik: 24.12.1980 - 2361/51 md.)
118
ESKi METiN
YENİ METiN
Mükellefler
(Haklan kiraya verenler hariç)
diledikleri takdirde yukanda yazılı giderlere
karşılık olmak üzere hasılatlarından
%25'ini
götürü olarak indirebilirler.
Götürü gider
usuliinü kabul edenler iki yıl geçmedikçe bu
usulden dönernezler.
Bu madde hükmünün
uygulanmasında
para cezaları ve vergi cezaları hasılattan gider
olarak indirilemez.
Giderler:
Madde
74
-(Değişik
bimci
fikru:
24.12.1980
- 2361/51 md.) Safi iradm
bulunması için, 21 inci maddeye göre istisna
edilen gayri safi hasılata isabet edenler hariç
olmak iizere gayri safi hasılattan
aşağıda
yazılı giderler indirilir.
I-Kiraya
veren
tarafindan
ödenen
aydmlatma, ısıtma, su ve asansör gider/eri;
2-Kiraya verilen mallann idaresi IÇIn
yapılan ve gayrimenkulün
ehemmiyeti
ile
miitenasip olan idare gider/eri;
3-Kiraya
verilen
mal ve haklara
müteallik sigorta gider/eri;
1 Kiraya
vc:-ilcn mal
FC
hal<!ar
dolayısıyla yapi/aıı ',c bwı,{ara sa;! ahilJan
borçla:-m faizlc:-i;
SorDeğişik
24.12.1980
- 2361/51
md.) Kiraya verilen mal ve haklar için ödenen
vergı, resım, harç ve şerefiyeler/e kiraya
verenler tarafindan ödenmiş olmak şartıyla
belediyelere
ödenen
harcamalara
iştirak
paylan;
6-Kiraya yerilen mal ve haklar IÇIn
aynlan amQrtismanlar
(Amortisman
tabi
değer, malum ıse maliyet bedeli, malum
değilse, bina ve arazi için vergi değeri, diğer
mallar için Vergi Usul Kanununun 267 inci
maddesinin 3 iincii sırasına göre tespit edilen
119
ESKi METiN
emsal değeridir.);
7-Kiraya
verenin
yaptığı
onarım
giderleri (Emlakin iktisadi değerini artıracak
surette tevsii, tadili veya btmlara ilaveler
yapılması için ihtiyar olunan giderler onarım
gideri sayılmaz);
8-Kiraya verilen mal ve haklara ait
bakım ve idame giderleri;
9-Kiraladıkları mal ve hakları kiraya
verenlerin ödedikleri kiralar ve diğer gerçek
giderler;
10-(Değişik: 24.12.1980
- 2361/51
md.) Sahibi bulundukları
konutları kiraya
verenlerin kira ile oturdukları konutun kira
bedeli (kira indirimi gayri safi hasılattan bu
[maddenin i ila 9 ve II numaralı bentlerinde
yazılı giderler düşüldükten
sonra, kalan
miktar
iizerinden
yapılır,
kiranm
indirilemeyen kısmı 88 nci maddenin 3 üncü
fıkrasl/1l1J uygulanmasında
gider fazlalığı
sayılmaz);
II-(Ek
19.02.1963 - 202/37 md.)
Kiraya ııerilen mal ve haklarla ilgili olarak
mukavelenameye,
kanuna
veya
ilama
istinaden
ödenen
zarar,
ziyan
ve
tazminatlar.
Gayrimenkul
sermaye
mahiyetindeki
mal ve hakların kısmen kiraya verilmesi
halinde, yukw2da yazılı giderlerden yalnız bu
kLsma isabet eden hasılattan indirilebilir.
(Değ"işik: 24.12.1980 - 2361/51 md.)
Miikellejler (Hakları kiraya verenler hariç)
diledikleri takdirde yukarıda yazılt giderlere
karşıiLk olmak üzere hasılatlarından
%25'ini
götiirii olarak indirebilirler.
Götiirii gider
usuliinii kabul edenler iki yıl geçmedikçe bu
i usulden dönemezler.
i
Bu madde hiikmiiniin uygulanmasmda
i
YENi METiN
120
ESKi METiN
para cezalan ve vergi cezalan
gider olarak indirilemez.
YENi METiN
hasılattan
ıncı maddesinin
ikinci fikrasımn
4 ve 5
numaralı
bentleri
aşağıdaki
şekilde
Menkul Sermaye iradı
Tarifi :
Madde 75 - (Değişik:24; 12.1980 - 2361/52
md.)
Sahibinin
ticari, zirai veya mesleki
faaliyeti dışında nakdi sermaye veya para ile
temsil edilen değerlerden müteşekkil sermaye
dolayısıyla elde ettiği kar payı, faiz, kira ve
benzeri iratlar menkul sermaye iradıdır.
Kaynağı ne olursa olsun aşağıda yazılı
iratlar menkul sermaye iradı sayılır:
1-(Değişik: 25.06.1992
- 3824/4 md.)
Her nevi hisse senetlerinin kar paylan (kurucu
hisse senetleri ve diğer intifa hisse senetlerine
verilen kar paylan ve pay sahiplerine hazırlık
dönemi için faiz olarak veya başka adlarla
yapılan her türlü ödemeler ile Sermaye Piyasası
Kanununa
göre kıınılan
yatırım fonlan
katılma belgelerine ödene kar paylan dahil);
2-(Değişik: 04.12.1985 - 3239/57 md.)
İştirak hisselerinden doğan kazançlar (Limitet
şirket
ortaklannın,
iş
ortaklıklan
ve
komanditerlerin kar paylan ile kooperatijlerin
dağıttıklan
kazançlar bu zümreye dahildir.
Kooperatijlerin
ortaklan
ile
yaptıklan
muamelelerden
doğan karların ortaklara,
kooperatijle yaptıklan muameleler nispetinde
tevzii, kazanç dağıtımı sayılmaz.)
3-Kurumların idare meclisi başkan ve
121
ESKi METiN
YENİ METİN
üyelerine verilen kar payları;
4-(Değişik: 29.07.1998
- 4369/39 md.)
Kurumlar Vergisi Kanunu uyarınca yıllık veya
ö~~{g~Kanname
veren
~~~I>!m:,~~~~~
indirim ve istisnalar (Kurumlar
Vergisi Kanununun
8 inci maddesinin
1
numaralı bendinde yazılı kazançlar hariç)
diişülmeden
önceki
kurum
kazancından,
he -"
.~"-
~~ıI~lllI
--
Yürürlük:
1999 Hesap
dönemi
kurum
kazançlarından
başlamak üzere 01.01.1999
tarihinde
5-(Değişik: 29.07.1998 - 4369/39 md.)
Her nevi tahvil ve Hazine bonosu faizleri ile
Toplu Konut İdaresi, Kamu Ortaklığı İdaresi
ve Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul
kıymetlerden sağlanan gelirler (Döviz cinsinden
yahut dövize, altına veya başka bir değere
endeksli menkul kıymetlerin
sırasında
oluşan değer artışları
Yürürlük: 01.01.1999 tariııinde
6-(Değişik: 04.12.1985 - 3239/57 md.)
Her nevi alacak faizleri (adi. imtiyazlı, rehinli,
senetli alacaklarla cari hesap alacaklarından
doğan faizler ve kamu tüzel kişiliklerince
borçlanılan
ve senede
bağlanmış
olan
meblağlar için ödenen faizler dahil.);
7-Mevduat
faizleri
(Bankalara,
bankerleI'e,
tasarruf
sandıklarina.
tevdiat
kabul eden diğer müesseselere yatınlan vadeli.
vadesiz paralara ödenen faizler ile bunlar
dışında kalan kişi ve kuruluşlardan
devamlı
olarak para toplama işi ile uğraşanların
her
ne şekil ve ad altında olursa olsun toplanan
paralarla sağladıkları gelirler ve menfaatler de
mevduat faizi sayılır.);
8-Hisse senetleri ve tahvil/erin vadesi
122
ESKi METiN
YENi METiN
gelmemiş kuponlannm satışmdan elde edilen
bedeller;
9-iştirak hisselerinin sahibi adma henüz
tahakkuk. etmemiş kar paylannm
devir ve
temliki karşılığmda alman para ve aymlar;
ID-Her çeşit senetlerin ıskonto edilmesi
karşılığmda alman ıskonto bedelleri;
"-(Mülga: 04.12.1985 - 3239/57 md.)
12-(Değişik: 04.12.1985 - 3239/57 md.)
Faizsiz olarak kredi verenlere ödenen kar
'paylan ile kar ve zarar ortaklığı belgesi
karşılığı ödenen kar payları ve özel finans
kurumlannca
kar ve zarara katılma hesabı
karşılığmda ödenen kar paylan.
13-(Ek:
26.12.1993
-
3946/16
md.)
Mükerrer 75 inci maddede yazılı vergi alacağı.
14-(Ek: 26.12.1993
- 3946/16 md.) Bu
maddenin ikinci fikrasmm 5 numaralı bendinde
yer alan menkul kıymetlerin geri alım veya
satım
taahhüdü
ile iktisap
veya elden
çıkanlması karşılığıııda sağlanan menfaatler.
Yukarıda yazılı ira tlar. bunlan sağlayan
sermaye sahibinin ticari faaliyetine
bağlı
bulunduğu takdirde. ticari kazancm tespitinde
nazara almır.
Menkul Sermaye iradı
Tarifi :
Madde 75 - (Değişik:24. 12. 1980 - 2361/52
md.)
Sahibinin
ticari,
zirai
veya
mesleki
i faaliyeti dışıııda nakdi sermaye veya para ile
i temsil edilen değerlerden
müteşekkil sermaye
dolayısıyla elde ettiği kar payı, faiz, kira ve
benzeri iratlar menkul sermaye iradıdır.
Kaynag;ı ne olursa olsun aşag'ıda yazılı
iratlar menkul sermaye iradı sayılır:
I-(Degişik: 25.06.1992 - 3824/4 md.)
I.
/-ler nevi hisse senet/erinin
kör payları
123
ESKi METiN
(kurucu hisse senetleri ve diğer intifa hisse
senetlerine
verilen kôr payları
ve pay
sahiplerine hazırlik dönemi için faiz olarak
veya başka adlarla yapılan
her tii rlii
ödemeler ile Sermaye .Piyasası Kanununa
kurulan
göre
yatmm
fonları
katılma
belgelerine öden e kôr payları dahil);
2-(Değ'işik: 04.12,1985
- 3239/57
md.) iştirak hisselerinden
doğ'an kazançlar
(Limitet şirket ortaklarınll1, iş ortaklikları ve
komanditerlerin
kôr
payları
ile
kooperatiflerin
dağ'ıttlkları
kazançlar
bu
ziimreye dahildir, Kooperatiflerin
ortaklan
ile yaptıkları muamelelerden doğan kôr/arın
ortaklara, kooperatifle yaptıkları muameleler
nispetinde tevzii, kazanç dağıtımı sayılmaz.)
]·Kurumlamı
idare meclisi başkan ve
iiyelerine verilen kôr payları;
4-(Değişilc
25.05,1995
- 4108/22
md.) Kurumlar
Vergisi Kanunu uyarınca
yıllık veya özel beyanname veren kurumların,
indirim ve istisnalar
(Kurumlar
Vergisi
Kanununun
8 ıııcı maddesinin
1 ve--6
{(urUlnior
numarali
bentlerine
göre
Vergisinden
m iistesna
kazançlar
Wtuian
hariç)
diişiilmeden
k unmı
önceki
kazancll1dan, hesapianon kun;mior ",erg;s;
diişiildiiktel1 son;'o kaion kısım;
5-(Değişik: 25,06.1992
- 3824/4 md.)
Ner nevı tahvil faizleri ve hazine bonosu
faizleri ile Toplu Konut idaresi ve Kanıu
Orta/dığ'ı
idaresince
çıkarı/an
menkul
kıymetlerde n sağlanan
gelirler
(~
gcl/tlcrl:Yı'c
n1enkul
kry'metierin
b ir.'iktc
menkui kıymetierin itfa beddini de ihti',,'O
ettiği takdirde, menkui !aymetle;'in itfa edilen
kısm; irat sayılmaz, ,1,'1[01<, döviz cinsinden
yahut dövize, altına veya başka bir değere
YENi METiN
124
ESKi METiN
YENi METiN
endeksli menkul kıymetlerin itfası sıımmda
oluşan değer artışlan iret sayı!ır.);
6-(Değişik:
04.12.1985
- 3239/57
md.) Her nevi alacak faizleri (adi. imtiyazli,
rehinli, senetli
alacaklarla
cari hesap
alacaklqmıdan doğan faizler ve kamu tüzel
kişiliklerince borçlamlan ve senede bağlanmış
olanmeblağlar için ödenen faizler dahil.J;
7-Mevduat
faizleri
,(Bankalara,
bankerlere.
tasarruf sandıklanna,
tevdiat
kabul eden diğer müesseselere
yatlr/lan
vadeli. vadesiz paralara ödenen faizler ile
bunlar dış/l1da kalan kişi ve kuruluşlardan
devamli
olarak
para
toplama
işi ile
uğraşanlann
her ne şekil ve ad altmda
olursa olsun toplanan paralarla sağladıklan
gelirler ve menfaatler
de mevduat faizi
sayılıı'.);
S-Hisse senetleri ve tahvillerin vadesi
gelmemiş kuponlamwı satışmdan elde edilen
bedeller;
9-iştirak hisselerinin sahibi adıııa henüz
tahakkuk etmemiş kdr paylamwı
devir ve
temliki karşllığıııda allııQ1ı para ve aY/l1lar;
ID-Her çeşit senetlerin ıskonto edilmesi
karşllığıııda al/l1an ıskonto bedelleri;
11-(Miilga: 04.12.1985
- 3239/57
md.)
12-(Değişik: 04.12,1985
- 3239/57
md.) Faizsiz olarak kredi verenlere ödenen
kar paylan ile kdr ve zarar ortakliğı belgesi
karşılığı ödenen kdr paylan ve özel finans
kurumlannca kdr ve zarara katilma hesabı
karşıliğmda ödenen kdr paylan:
13-(Ek: 26.12.1993 - 3946/16
75 inci maddede
yaZ/ii
Mükerrer
alacağ;/.
md.)
vergı
14-(E/c 26.12.1993 - 3946/16 ıııd.) Bu
125
ESKi METiN
YENi METiN
maddenin
ikinci fıkrasmm
5 numaral1
bendinde yer alan menkul kıymetlerin geri
al1m veya satım taahhiidii ile iktisap veya
elden ÇIkarılması karşılığmda
sağlanan
meııfaatler ..
Yukarıda
yazılı
ira tlar.
bunları
sağlayan sermaye sahibinin ticari faaliyetine
bağl1 bulU/ıduğu takdirde, ticari kazancm
tespitinde nazara almır.
Mülga: 4369/82-3/R
Mülga: 4369/82-3/R ile GVK nun mükerrer
75. Maddesinin sonfıkrası
(Kaldlr/lmadan önceki şekli)
Yatırım fonlarınm
katılma
belgeleri ile
yatIrIm ortakl1klarıl1ln hisse senetlerinden
elde edilen kôr payları için vergi alacağı
hesaplanmaz.
Vergi alacağı:
Mükerrer Madde 75 - (Ek: 26.12.1993 3946/17 md.)
Tammükellefıyete tabi kurumlarca:
1.Tam mükellefiyete tabi gerçek kişilere
dağıtılan kôr paylarıl1ln.
2.Adi ortakl1klara,
kollektif
ve adi
komandit şirketlere dağıtılan kôr paylanl1ln.
3.Eshaml1 komandit şirketlere dağıtılan
kôr paylarmdan
bu şirketlerin komandite
ortaklanna isabet eden kısmm,
(Değişik:29.07.1998
- 4369/81 md.)
[ts'i bunlann vergi alacağmı teşkil eder.
Yatırım fonlannm katılma belgeleri ile
yatırım ortakl1klanl1ln hisse senetlerinden elde
edilen
kôr paylan
IÇIn vergı alacağı
hesaplanmaz.
Yürürlük: 29.07.1998 tarihinden,
126
YENi METiN
ESKi METiN
Vergi alacağı:
Miikerrer. Madde
75 - (Ek: 26.12.1993
-
3946/17 ıııd.)
Tam miikellefiyete tabi kurumlarca:
1. Tam miikellefiyete tabi gerçek kişilere
dağıtılan kar paylan/wı.
2.Adi ortaklikIara,
kollektif
ve adi
komandit şirketlere dağıtılan kar paylar/mn.
3.Eshamlı komandit şirketlere dağıtılan
kar paylar/ndan bu şirketlerin komandite
ortaklarına isabet eden kısml11,
+B'ti. bunlar/n vergi alacağı/ıı teşkil
eder.
Yatırım fonlarının katılma belgeleri ile
yatırım ortaklIklarının
hisse senetlerinden
elde edilen kar payları için vergi alacağı
hesaplanmaz.
ncı maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
76
irat sayılmayan hal/er:
Madde 76 - (Değişik: 24.12.1980 - 2361/53
md.)
Menkul kıymetin kuponlıı veya kuponsuz
olarak satılması. iştirak hisselerinin devir ve
temliki. menkul kıymetler ile iştirak hisselerinin
tamamen
veya
kısmen
itfa
olunması
karşılığmda alınan paralarla itfa dolayısıyla
verilen ikramiyeler
menkul sermaye iradı
sayılmaz.
>=:
127
ESKi METiN
YENi METiN
)rat sayılmayan /ıaller :
24.12.1980
tari/ıinde
-
2361/53 md.)
Menkul
kıymetin
kupon/u
veya
kuponsuz
olarak
satılması,
iştirak
hisselerinin
devir
ve temliki,
menkul
kıymetler ile iştirak hisselerinin tamamen
veya kısmen itfa olımması karşıliğında alinan
paralarla itfa dolaYlSlyla verilen ikramiyeler
menkul sermaye iradı sayılmaz.
Yedinci Böliim başlığı ve 80 inci maddesi
başlığıyla
birlikte
aşağıdaki
şekilde
i~f~
Gelire ~
~ei'kaZ~;
Madde BO
(Degişık
2361/55 md.)
.
i~"";.
24.12.1980
128
ESKi METiN
YENi METiN
ı,şagıda yazıl: oltljJ gCÇCil bö!ümlcrin
dışında kalan kazanç ','Ciratlar bı; böliimdcki
,~tikiimlcrc görc ~·c.-giyc tabi gclirc dahildir.
i Dcğcr art:ş: kazançları;
2 ,1nzi kazançlar.
i
ii
i
Mü/ga: 4369/82-3/D ile GV/( nl/n mükerrer
80. Maddesi
Geliregiren sair kazanç ve iratlar:
Madde 80
Mülga: 4369/82-3/D
ıncı ,;mddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki
Vergilendiri/ıııeyecek değer artış kazançları:
Madde 81 - (Değişik: 24.12.1980
2361/57 md.)
Vergilendirilmeyecek değer artış kazançları :
Madde 81 - (Değişik: 24.12.1980 - 2361/57
md.)
129
ESKi METiN
Aşağıdaki yazdı hallerde değer artışı
kazancı hesaplanmaz ve vergilendirilmez:
I-Ferdi bir işletmenin sahibinin öliimii
halinde,
kanuni
mirasÇılar
tarafindan
işletmenin faaliyetine
devam olunması ve
mirasçıları tarafindan işletmeye dahil iktisadi
kıymetlerin
kayıtlı
değerleriyle
(Bilanço
esasına göre defter tutuluyorsa bilançanun
aktif ve pasifiyle biitün halinde) aynen devir
alınması;
2-KazanCl bilanço esasına göre tespit
edilen ferdi bir işletmenin bilançosunun bir
sermaye şirketine aktif ve pasifiyle bütün
halinde devrolunması,
devralan şirketin
bilançosuna aynen geçirilmesi ve devredilen
ferdi işletmenin
sahip veya sahiplerinin
şirketten, devir bilançosuna göre hesaplanan
öz sermayesi tutarında ortaklık payı alması
(Bu ortaklık
payını
temsil eden hisse
senetlerinin ı)(/ma yazılı olması şarttır):
3-Kollektif ve adi komandit şirketlerin
bu maddenin 2 numaralı bendinde yazılı
şartlar dahilinde nevi değiştirerek sermaye
şirketi haline döniişmesi (Kollektif ve adi
komandit
şirketlerin
şekil
değiştirerek
anonim şirket haline döniişmesi halinde şekil
değiştiren
kollektif
ve adi
komandit
şirketlerin ortaklarının
anonim şirketteki
ortaklık paylarını gösteren hisse senetlerinin
nama yazılı olm as/ şarttır),
YENi METiN
Aşağıdaki yazılı hallerde değer artışı
kazancı hesaplanmaz ve vergilendirilmez:
I-Ferdi bir işletmenin sahibinin ölümü
halinde,
kanuni
mirasçılar
tarafindan
işletmenin faaliyetine
devam olunması
ve
mirasçıları tarafindan işletmeye dahil iktisadi
kıymetlerin kayıtlı değerleriyle (Bilanço esasına
göre defter tutuluyorsa bilançonun aktif ve
pasifiyle bütiin halinde) aynen devir alınması;
ı
2-Kazancı bilanço esasına göre tespit
edilen ferdi bir işletmenin bilançosunun bir
sermaye şirketine aktif ve pasifiyle bütiin
halinde devrolunması,
devralan
şirketin
bilançosuna aynen geçirilmesi ve devredilen
ferdi
işletmenin
sahip
veya sahiplerinin
şirketten, devir bilançosuna göre hesaplanan
öz sermayesi tutarında ortaklık payı alması
(Bu ortaklık
payını
temsil
eden
hisse
senetlerininnama
yazılı olması şarttır);
3-Kollektif ve adi komandit şirketlerin bu
maddenin 2 numaralı bendinde yazılı şartlar
dahilinde nevi değiştirerek
sermaye şirketi
haline dönüşmesi (Kollektif ve adi komandit
şirketlerin şekil değiştirerek
anonim şirket
haline dönüşmesi
halinde şekil değiştiren
kollektif
ve
adi
komandit
şirketlerin
ortaklarınııı
anonim
şirketteki
ortaklık
paylarını gösteren hisse senetlerinin
nama
yazılı olması şarttır),
ı
i
130
ESKi METiN
YENi METiN
ı Yürürlük:
Mülga: 4369/82-3/D
81. maddesi
ile GVK nun mükerrer
01.01.1999
tarihinde
Mülga: 4369/82-3/D
Yürürfük: 01.01.1999
nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki
Arizi kazançlar:
(Değişik: 224.12.1980
Madde 82
2361/59 md.)
Vergiye tabi ami !wzanç,lar şunlar-dır:
1 ı"ırIZı: olara!( tica..-i muamdelerin
ierasmdaR ',eya bu Ritdiktck! muame!elere
ta-,assutta;ı elde edilen kazançlar;
2 Tiea..-i ·,'eya z:m; bi •.· işletmenin
se..-best meslek
faaliyetiyle
faaliyetiniR
du..-duru!ması ',eya terk edilmesi, keRiiz
başlamam ış ol'a11 böy!e bi..- faaliyete
hiç
. "I
•
.,
i
1,16,C,
ginmemesı,
artırma ;:c eksiltmelere
iştirak edilmemesi ka..-ş:lığında dde edi!en
lttı-S-tItıF.
3 Gaynmen!aı!!criTı
talıhyesi
veya
!<imeı!ık !ıakkmııı dnTi karşıhğmda
alma
tazminat!a..- ilc peştemal!:k!a..- (kiracıya ait
tesisat ~'e ma!!amı tahliye ve de •.ri sırasında
de',rmden
kira!ayana ;!eya yenı kimeiya
doğan kazançla..- da!ıil);
1 i,nzi olarak yapı!an serbest mes!ek
faaliyetleri do!ayısıyla tahsi! edi!en hasılat;
usı;,lde
5 Gerçek
tabi
'ıergıye
:ıı iikcf!eilc •.-in terk ettilderi işkri i!e ilgili
olarak sonradan dde ettikleri kazaRçlar
(za..-ar yazılan değersiz a!aea!da..-ta, karşI!i!dı
aynla~ şi,'pheh alacaklann taksiti da!ıil);
6Da..- mükellefiyete tabi olaıılann 15
ı;ıeı maddede yaziii işleri ariZi olarak
i .
131
ESKi METiN
yapma!a;-;lldan elde ettiideri kazançlar.
Yuka;-;(Ia yaz;/;
kazançlardan
11
Ilumaralı bent!erde yazıı; oı'anı'ana (!ıeniiz
başlamamış olaa ticari. zıra; ·,'eya mesleki bir
Iııa!i)lete hiç girişilmemesi i!e ihale, artırma
\-'C
eksi!tmelere
iştirak
edilmemesi
karşıl;gmda
clde edile i'! kazaaçlar
hariç)
/i;-a)lı aşal'! ,'{iSilli,
10.000
(1 9O.DOO)
diger!e;-inde tamam; ','ergiye tabidir.
Bu maddede
geçen hası!at de)limi.
a!;nan pa,"a ','e aym!a..-la diger suretler,le elde
jtc
','e para
temsil
edi!en
edilebilen
menfaatleri if.:ıde eder.
,"•..-ızi !wzaaç!a..-ıa safi miktar; aşag;daki
i şekilde tespit oluaur.
birinci fıkrası;wı
1 Bu maddenin
1
numara!ı
bendinde
yaz;1ı işlerde
satış
bedelinden, maliyet bedcli ','e satış dolayısıy!a
)lapılan g,:dcrtct ':l1dl:;~I:I'i,..;
2 Bu maddenin biriaci fık;-asll'!lI'l 2, l, 1
yaz;!; işlerde. dde
'v'C 5 numaralı beatlerinde
edilea ,'ıas;!attan te','sik edilmek kaydıy!a
yap;laa giderler ind':"'I:I':r;
biriaci fık :-asm LI'L 6
1Bu maddeaia
11lImara/ı beadinde yazı/; işicrde, 15 liK;
madde hükümleri uygl/!aaır.
i
YENi METiN
132
ESKi METiN
YENi METiN
133
ESKi METiN
YENi METiN
yygilligiI;~~
tarihinde
MADDE 44 - 193 Sayılı Kanunun 85 inci
değiştirilmiştir
Gelirlerin toplanması:
Madde 85 - (DeğişiI<:19.02.1963
- 202/40
md.)
Miikellefler,
ikinci maddede
yazılı
kaynaklardan
bir takvim yılı içinde elde
ettikleri kazanç ve iratlan (Göttirii usulde
tespit edilen kazanç ve iicretler dahil) için bu
kanunda aksine hiikiim olmadıkça yıllık
beyanname vermeye ve bu kazanç ve iration
yıllık
beyannamelerinde
toplamaya
mecburdurlar.
(DeğişiI<:26.12.1993
- 3946/19 md.)
istisna !ıadleri içinde kalan kazanç ve iratlar
için yıllık beyanname verilmez.
Tacirlerle çiftçiler ve serbest meslek
erbabı ticari, zirai ve mesleki faaliyetlerinden
kazanç temin etmemiş olsalar bile, yillik
i beyanname verirler. Bu hiikiim şirketlerin
faaliyet ve tasfiye devrelerine şamilolmak
iizere
kollektif
şirket
ortaklan
ile
komanditeler!ıakkll1da
da uygulanır.
Yabancı memleketlerde
elde edilen
kazanç ve iratlar:
I.Miikellefin
bunlan
Tiirk iye 'de
hesapıanna intikal ettirdiği yılda;
2. Tiirk iye 'de
hesaplara
intikal
ettirilmemesinin miikellefin iradesi dışll1daki
sebeplerden
ileri geldiği
tevsik olıman
hallerde;
miikc!lcfil1
bunlara
tasarruf
etti'
/10
~~~
mü
glçk !S1ilmişŞgY!lı!~
Yüriirlük: 1998 yılı gelirlerine de uygulanmak
134
ESKi METiN
YENi METiN
edebildiği yIlda;
Elde edilmiş sayılir.
MADDE 45 - 193 Sayılı kaııuııuıı 86 ncı
Tep.'Blııa yapılmaya/l hal.'er:
Madde 86 (Değişik26,12.1993
39'1(;/20
ffl4.j
ı,şağıda yazı!ı hal!cnie gc!ir toplanmaz
',feyıllık beyanname ·,'erilmez.
c!de edilenler
1.Yabal1cı mem!eket!erde
hariç olmak
iizere, tam mükc! lefiyette
·,'erg:ye tabi gelir sadece;
a) k,fk if
',fergilendirilmiş
suretiy'!e
iicret!erdel1. (birden fazla iş',ferenden ücr-ct
a!an ',e iicret!eril1in y:l!:k gayrı safi tutarlan
top!amı 225 milyon (1.500.000.000) lirayı
aşan hizmet erba~ınliı iicret!eri hariç),
b)Tamaml
tevkif
yoluyla
~'CJ'gilendi,-i!miş bulunan ',e gayrı safi tutarı
top,'a;11I 225 milyon (1.500.000.000) liray:
aşmayal1, anz; serbest meslek kazanç!ar:,
menkul L?C gayrimenku! ser;nayc irat{an 'ılC
vergi a!acağı dahi! o/mak üzere kurwn!a;'dan
c!de edi!en kar pay{an:ıdan,
c)Cötürü usulde vergi!endiri!en iirretler,
ticari ;ıe mesleki kazançlardan,
d)Yı:kanda sayılan kazanç ve ira t,'arln
bi;' kaç: ',eya tamamından ibaret ise.
2.0ar mükel!efiyette ',erg:ye tabi gelir
~
a)Tamam;
tevkif
suretiyle
mes{ek
iicretle;', serbest
vergi!e:ıdirilmiş
sermaye
kazançları, menkı;! 'tC gaFimenku!
135
ESKi METiN
YENi METiN
iratlan ilc kurumlardan
eldc cdi/ca kar
paylarından,
b)ocğcr artışı kazaaçlan
',cya anzı
kazaaçlardan,
c)Yukamja saydaa kazaaç ',,'[ ı:rat.'ann
birkaçı licya tamam;adan ibarct isc.
Yiirürliik: 1998 yılı ge/ir/erine de uygulanmak
Mü/ga: 4369/82-3/E
maddesi
i/e GVK nıın
87.
Mülga:4369/82-3/E
Mü/ga: 4369/82-3/F
i/e GVK nll/ı 88.
Maddesinin 1. Fıkrasımn i/k parantez içi
hükmü
Mü/ga: 4369/82-3/F
Yüriir/ük: 29.07.1998
i Zararın kar/ara takas
ve mahsııbıı :
Madde 88 - (oeğişik:24.12.1980 2361/63
Zararın karlara takas ve mahsubu:
Madde 88 - (Değişik:24.12.1980
md.)
md.)
Gelirin (Ai/e reisi beyan/arında 'eş ve
çocukların geliri dahil) toplanmasında gelir
kaynaklannın
bir kısmından
hasılolan
zarar/ar (54 üacü maddcyc göre hcsaplarwn
gider fazlahğmdan doğanlar dahil, mükcrrcr
80 i;ıci maddcdc
yazılı
dcğci- artışı
kazaaçlanndal1
doğanlar
hariç)
diğer
kaynakların kazanç ve iratlarına mahsup
2361/63
(Değişik parantez içi hükmü:29.07.1998
- 4369/81 md.) Gelirin (Aile reisi beyan/arında
eş ve çocuk/arın geliri dahil) top/anmaslnda
gelir kaynaklarımn
bir kısmından hasılolan
zararlar (80;'1'&·
kaynakların
edilir.
kazanç
ve
il'atlarına
136
ESKi METiN
edilir.
(Değişik: 31.12.1981 - 2574/19 md.)
Bu mahsup neticesinde kapatılmayan
zarar
kısmı, müteakip yıllann gelirinden indirilir.
Arka arkaya beş yıl içinde mahsup edilmeyen
zarar bakiyesi müteakip yıllara naklolunmaz.
Menkul
ve gayrimenkul
sermaye
iratlannda,
gider fazlalığmdan
doğanlar
hariç, sermayede vukua gelen eksilmeler
zarar addolunmaz.
(Ek fıkralar: 12.06. 1987 - 3380/4 md.)
Tam mükellefiyette yurt dışı faaliyetlerden
doğan zararlar, faaliyette bulunulan ülkenin
vergi kanunlarına göre beyan edilen vergi
matrahlarımn
(zarar dahil) her yıl o ülke
mevzuatına
göre denetim yetkisi verilen
kuruluşlarca
raptJra bağlanması
ve bu
raporun aslı ile tercüme edilmiş bir örneğinin
Tiirk iye 'deki ilgili vergi dairesine ibrazı
halinde mahsup
edilebilecektir.
Denetim
kuruluşlarınca hazır/anacak raporun ekinde
yer alan vergi beyanlanmn, bilanço ve karzarar cetvellerinin
o iilkedeki yetkili mali
makamlarca
onaylanması
zorunludur.
Faaliyette
bulunulan
ülkede
denetim
kuruluşu olmaması halinde, her yıla ait vergi
beyannamesinin,
o
ülke
yetkili
makamlarından
alman
birer örneğinin
mahallindeki Türk elçilik ve konsolosluklan,
yoksa orada Türk menfaatlerini
kon/yan
ülkenin
aynı
mahiyetteki
temsilcilerine
onaylatılarak, aslmm ve tercüme edilmiş bir
örneğinin
ilgili vergi dairesine
ibrazı
yeterlidir.
Türkiye'de mahsup edilen yurt dışı
zararllı, ilgili iilkede de mahsup edilmesi
halinde, Türkiye'deki
beyannameye
dahil
edilecek yurt dışı kazanç, mahsuptan önceki
YENi METiN
Yiirürlük:O 1.0 1.1999 tarihinde
(Değişik: 31.12.1981- 2574/19 md.) Bu
mahsup neticesinde kapatılmayan zarar kısmı,
müteakip yıllann gelirinden indirilir. Arka
arkaya beş yıl içinde mahsup edilmeyen zarar
bakiyesi müteakip yıllara naklolunmaz.
Menkul
ve
gayrimenkul
sermaye
iratlarmda, gider fazlalığmdan doğanlar hariç,
sermayede
vukL]a gelen eksilmeler
zarar
addolwımaz.
(Ek fıkralar: 12.06.1987 - 3380/4 md.)
Tam mükellefiyette
yurt dışı faaliyetlerden
doğan zarar/ar, faaliyette bulunulan ülkenin
vergi kanunlarına göre beyan edj/en vergi
matrahıarınm
(zarar dahil) her yıl o iilke
mevzuatma
göre denetim
yetkisi
verilen
kuruluşlarca rapora bağlanması ve bu raporun
aslı ile tercüme
edilmiş
bir örneğinin
Türkiye'deki ilgili vergi dairesine ibrazı halinde
mahsup edilebilecektir. Denetim kuruluşlannca
hazırlanacak raporun ekinde yer alan vergi
beyanlarınm, bilanço ve kar-zarar cetvellerinin
o
iilkedeki
yetkili
mali
makamlarca
onaylanması zorunludur. Faaliyette bulunulan
iilkede denetim kuruluşu olmamasıhalinde,
'her
yıla ait vergi beyannamesinin,
o ülke yetkili
makamlanndan
alman
birer
örneğinin
mahallindeki Türk elçilik ve konsolosluklan,
koruyan
ülkenin
aym
mahiyetteki
temsilcilerine
onaylatılarak, aslmm ve tercüme edilmiş bir
örneğinin ilgili vergi dairesine ibrazı yeterlidir.
Türkiye'de
mahsup
edilen yurt dışı
zararın, ilgili ülkede de mahsup edilmesi
halinde,
Türkiye'deki
beyannameye
dahil
edilecek yurt dışı kazanç, mahsuptan önceki
tutar olacaktır.
Türkiye'de gelir vergisinden istisna edilen
137
ESKi METiN
YENi METiN
tutar olacaktır.
Tiirkiye 'de gelir vergisinden
istisna
edilen kazançlarla ilgili yurt dışı zararlar,
yurt içindeki kazanç ve iratlOl'dan mahsup
edilmez.
Bu maddenin uygulanmasıyla ilgili usul
ve esasları belirlemeye Maliye ve Gümrük
. Bakanlığı yetkilidir.
kazançlar/a
ilgili yurt dışı zarar/ar, yurt
içindeki kazanç ve iratlardan mahsup edilmez.
Bu maddenin uygulanmasıyla
ilgili usul
ve esaslan belir/emeye Maliye ve Gümrük
MADDE 46 - 193 sayılı Kanl/l1lm 89
I/ncu maddesinin başlığı ve birinci fıkrasmm
2
numaralı
bendi
aşağıdaki
şekilde
değiştirilmiş, maddeye aşağıdaki 3 numaralı
bent eklenmiştir.
Sigorta primi, teberrl/ ve iane indirimleri:
Madde 89 - Mükellefler yillık beyanname ile
bildirecekleri
gelirlerden
aşağıdaki
indirimleri yapabilirler:
(Değişik
Bentler:
04.12.1985
]239/6] md.)
I-Beyan edilen gelirin %5 ini ve her bir
kişi için asgari iicretin yıllık tutarını
aşmamak şartıyla mükellefin şahsI/w, eşine
ve kiiçiik çocuklarına ait hayat, ölüm, kaza,
hastalık, sakatlık, analık. doğum ve tahsil
gibi şahıs sigortalarınl/J primleri (Sigortamn
Türkiye'de
kain ve merkezi
Türkiye'de
bulunan
bir sigorta
şirketi
nezdinde
akdedilmiş ve gelirin elde edildiği yilda
ödenmiş
olmak,
beyannameye
alınmış
ücretler varsa IJLınların safi miktarlarınm
hesaplwıması slrasl/1(la ayrıca indirilmemiş
bulunmak
şartıyla; eşlerin ve çocukların
kendi gelirleri için ayrı beyanname vermeleri
halinde, bunlara ait sigorta primleri aile reisi
gelirinden indirilmez).
Dar miikellefiyete tabi olanlar sigorta
Sigorta primi, teberru ve diğer indirimler:
Madde 89 - Mükellefler yıllık beyanname ile
bildirecekleri gelir/erden aşağıdaki indirimleri
yapabilirler:
(Değişik Bentler: 04.12.1985 - ]239/6]
md.)
ı
I-Beyan edilen gelirin %5 ini ve her bir
kişi için asgari ücretin yiliık tutanm aşmamak
şartıyla mükellefin şahsI/w, eşine ve küçük
çocuklanna ait hayat, ölüm, kaza, hastalık,
sakatlık, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs
sigortalanmn
primleri (Sigortanm Türkiye'de
kain ve merkezi Türkiye'de bulunan bir sigorta
şirketi nezdinde akdedilmiş ve gelirin elde
edildiği yılda ödenmiş olmak, beyannameye
almmış
ücretler
varsa
bunlann
safi
miktarlart/wı
hesaplanması
sırasmda aynca
indirilmemiş
bulunmak
şartıyla; eşlerin ve
çocukların kendi gelirleri için ayrı beyanname
vermeleri halinde, bunlara ait sigorta primleri
aile reisi gelirinden indirilmez).
Dar mükellefiyete
tabi olanlar sigorta
primi indirimi yapamazlar.
138
ESKİ METİN
primi indirimi yapamazlar.
2-Genel bütçeye dahil dairelel'e, katma
bütçeli dairelel'e,
il özel idareleri
ile
belediyelere, köylere ve kamu menfaatlerine
dayali derneklere ve Tiirk Ka/'lum; Meae/'lisi
gereğ,;nce
..;akıflarcı
kurulan
makbuz
karşılığmda yapılan bağış ve yardımlar. (Bir
takvim
yıli içinde yapılan
bağış
ve
yardımların toplan1l o yıla ait beyan edilecek
gelirin %5 ini aşarsa fazlası indirilmez.)
Gene! biitçeye dahi! dairelcre, katma
'I
biitçe!i
idare!ere,
i.
öze!
idareleri/'le,
belediye!ere ',eya köylere
bağış!anan okul,
mm;, kreş 'y'C spo;' tesisleri iı'c 50 yatak
(Ka!kmmada önceli!di yörelerde 35 yatak)
üze;-c yurt,
kapasitesinden
az olmamak
',e sa&",'il<
huzure;'i
tesislerinin
;/'lşası
do!ayısıy!a yapılan harcamalar
veya bı;
tesislerin ;nşası ;Çin bı; !wruluş!ara yapılan
ı:ı'c mevcut
her tür!ü bağış ve yardimlar
tesislerin, faaliyetlerini de',am ettirebi!meleri
için yapı!an her tii..-!ü na!,di ;'e ayni bağ;ş ve
yardım/ai'. Bilimsel araştmna ',e geliştirme
faa!iyetlc;-inde buh;nan kımım ;'e !amıluş!am
yapilan her tii;'!ii bağış ',e yardım!ar. (Şu
i'
geçen bağış ',,'e
kadar ,(ı,
bu fıkrada
',,'C
yde;yard;mlamı
yapılacağı
tahsis
h;ru!ı;ş/ar Bakanlar Kurdunca
edileceği
çıkartilacak bir YÖ/'lctnıc!ik/e belirlenir.)
Bağış ve yardımın nakden yapılmaması
halinde, bağışlanan veya yardımm konusunu
teşkil eden mal veya hakkm
mevcutsa
mukayyet değeri, bu değer mevcut değilse
Vergi Usul KanU/w hiikümleri
dairesinde
Takdir Komisyonunca
tespit edilecek değer
i esas almır,
i
Mükelleflerin, yil içinde yaptıkları kendi
araştımıa ve geliştirme harcamaları tutarım
YENİ METİN
2-(Değişik: 29.07.1998 - 4369/46 md.)
Genel bütçeye dahil dairelel'e, katma bütçeli
dairelel'e, il özel idareleri ile belediyelere,
köylere ve kamu men atine ararlı derneklere,
aşarsa fazlası indirilmez.}
Bağış ve yardımm nakden yapilmaması
halinde, bağışlanan veya yardımm konusunu
teşkil eden mal veya hakkm varsa mukayyet
değeri, yoksa Vergi Usul Kanunu hükümleri
dairesinde Takdir Komisyonunca tespit edilecek
değer esas almır.
Mükelleflerin. yıl içinde yaptıkları kendi
araştırma ve geliştirme harcamaları tutarım
geçmemek
üzere
ilgili dönemde ödemeleri
gereken yıllık gelir vergisinin %20' sinin kanuni
süresinde tahsilinden vazgeçilerek, bu orana
isabet eden vergi üç yıl süre ile faizsiz olarak
ertelenebilir. Ertelenen bu vergi üç yil içinde
gelir vergisinin ödeme taksitleri ile birlikte eşit
taksitler halinde ödenir.
Bu uygulamamn usul ve esasları Maliye
ve
olunur.
139
ESKi METiN
YENi METiN
geçmemek üzere ilgili dönemde ödemeleri
gereken yıllık gelir vergisinin %20' sinin
kanuni süresinde tahsilinden vazgeçilerek, bu
orana isabet eden vergi üç yıl siire ile faizsiz
olarak ertelenebilir. Ertelenen bu vergi üç yıl
içinde gelir vergisinin ödeme taksitleri ile
birlikte eşit taksitler halinde ödenir.
Bu uygulamanın usul ve esaslan Maliye
ve CLim riik Bakanlığ1l1ca tayin ve tespit
olunur.
MADDE 47 - 193 sayılt Kanunun 92
maddesinin
birinci fıkrası
aşağıdaki
nci
Yıllık beyannamenin verilmesi:
Madde 92 - (Değişik: 19.02.1963 - 202/46
md.) Bir takvim yı/Illa ait beyanname ertesi
JIII11 Mai't ayı içinde:
1 Tam m iikeHefiyette, .•>'erg;yı tarha
Jetki!i ',-ergi dairesine;
2 Dar miikeUefiyette, Türkiye'de vergi
muhatab;
Tiii-bye'de
mO'Clıtsa,
onun
oturduğu Jerın, TürkiJe'de ,'ergı i11uhatabl
yoksa iŞ yerinın (iş yeri bii-den fazla ıse, bu
iş)wlcrinde17 herhangi birisinin) buhınduğu
ma!ıal ·•.ergı dairesine '~:crı:ı'ir ,'eya taahhütlü
olarak posta ilc gönderilir.
Takvim yıli içinde memleketi
terk
edenlerin beyannameleri
memleketi
terke
takaddiim eden 15 giin, ölüm halinde, öliim
tarihinden itibaren 4 ay içinde verilir.
Yıllık beyannamenin verilmesi:
Madde 92 - (Değişik: 29.07.1998 - 4369/47
md.)
e
/
Tam mükellefiyette vergiyi tarha yetkili
vergi dairesine, dar mükellefiyette Türkiye' de
vergi muhatabı mevcutsa onun Türkiye' de
oturduğu yerin, Türkiye' de vergi muhatabı
yoksa işyerinin (işyeri birden fazla ise bu
işyerlerinden herhangi birisinin) bulunduğu yer
vergi dairesine verilir veya taahhütlü olarak
posta ile gönderilir.
140
ESKİ METİN
YENİ METİN
Takvim
yıli içinde memleketi
terk
edenlerin beyannameleri
memleketi
terke
takaddüm eden 15 gün, ölüm halinde, ölüm
tarihinden itibaren 4 ay içinde verilir.
Yiiriirlük: 01.01.1999
tarihinden itibaren
verilen beyannameler için uygulanmak üzere
yayııııı tarihinde
Miilga: 4369/82-3/E
maddesi
ile GVK nun
93.
Mülga: 4369/82-3/E
maddesinin
birinci fikrasmııı
6
IIL/maralı bendinin (b) alt bendi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiş, aynı bende aşağıdaki (c)
alt bendi eklenmiş, 7 numaralı bendinin (c)
alt bendi ve 10 mımaralı bendi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiş, 7, 8, 9 ve 14 numaralı
bentlerinin
parantez
içi hiikiimleri
ise
"(kanunla kıınılan dernek ve vakıflar ile
dernek ve vakıf olmamakla birlikte; odalar,
borsalar, meslek örgiitleri ve bunların iist
kuruluşları, siyasi partiler, emekli ve yardım
sandıkları gibi vergi uygulamalarıııda dernek
ve vakıf olarak kabul edilenler hariç, dernek
ve vakıflar ile tam miikellef kurumlara
ödenenler dahil);" olarak değiştirilmiştir.
iincii
Vergi Tevldfatı ve Mulıtasar Beyanname
Vergi tevkifatı:
26. 12. 1993 3946/22 md.)
Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi
kamu miiesseseleri, sair kurumlar, ticaret
şirketleri, iş ortaklikIan, dernekler, vakıflar,
dernek ve vakıflann iktisadi işletmeleri,
kooperotijler, yatırım fonu yönetenler, gerçek
gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret
Vergi Tevkifatı ve Muhtasar Beyanname
Vergi tevkifatı:
Madde 94 - (Değişik: 26.12.1993 - 3946/22
md.)
Kamu ,idare ve müesseseleri, iktisadi
kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret
şirketleri, iş ortaklıklan, dernekler, vakıflar,
dernek ve vakıflann
iktisadi işletmeleri,
kooperatijler, yatIrIm fonu yönetenler, gerçek
gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve
141
ESKi METiN
ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlamıı
bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre
tespit eden çiftçiler aşağıdaki
bentlerde
sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler
dahil) nakden veya hesaben yaptıklan sırada,
istihkak
sahiplerinin
gelir
vergilerine
! mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar.
1 ~[-Jizmet erbabına ödenen ücretler ile
61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan
ödemelerden
(istisnadan
faydalananlar
hariç), 103 ve 104 üncü maddelere göre,
2~Yaptıklan
serbest
meslek
işleri
dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan
ödemelerden
(69 una;
maddede
yaz;!ı
olanlara
\Le noterlere
serbest
meslek
i faaliyetlerinden
dolayı yapılan
ödemeler
i hariç);
a)18 inci madde kapsamma
giren
serbest meslek işleri dolayısıyla
yapılan
ödemelerden,
b)Oiğerlerinden,
3~42 inci madde kapsamına giren işler
dolayısıyla bu işleri yapanlara
(kurumlar
dahil) ödenen istihkak bedellerinden,
4~Oar mükellefiyete tabi olanlara, telif
ve patent haklanmn satışı dolayısıyla yapılan
ödemelerden,
5~a)70 inci maddede yazılı mal ve
ıhaklann
kiralanması
karşılığı
yapılan
i ödemelerden.
i
i
b)Va k ıjla i'
ve
derneklere
ait
gayrimenkullerin
kiraımıması
karşılığmda
bunlara yapılan kira ödemelerinden,
c)Kooperatiflere
ait gayrimenkullerin
kiralanması karşılığmda bunlara yapılan kira
ödemelerinden,
6~a)Oağıtıls/lı
veya
dağıtılmasın
Kurumlar
Vergisi
KanunL/11l1n 8 inci
i
YENi METiN
i
i
i
i
serbest meslek erbabı, zirai kazançlanm
bilanço veya zirai işletme hesabı esasma göre
tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan
ödemeleri
(avans olarak ödenenler
dahil)
nakden
veya hesaben
yaptıklan
sırada,
istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben
tevkifat yapmaya mecburdurlar.
1~Hizmet erbabma ödenen ücretler ile 61
inci maddede
yazılı
olup ücret sayılan
ödemelerden (istisnadan faydalananlar
hariç),
103 ve 104 üncü maddelere göre,
2~Yaptıklan
serbest
meslek
işleri
dolayısıyla bu işleri İcra edenlere yapılan
ödemelerden
(noterlere
serbest
meslek
faaliyetlerinden dolayı yapılan ödemeler hariç);
a) 18 inci madde kapsamına giren serbest
meslek işleri dolayısıyla yapılan ödemelerden,
b)Oiğerlerinden.
3-42 inci madde kapsamma giren işler
dolayısıyla bu işleri yapanlara (kurumlar dahil)
ödenen istihkak bedellerinden.
4~Oar miikellefiyete tabi olanlara, telif ve
patent haklannm
satışı dolayısıyla yapılan
ödemelerden,
5~a)70 inci maddede yazılı mal ve
lıaklamı
kiralanması
karşılığı
yapılan
ödemelerden,
b)Va k ıjla i'
ve
derneklere
ait
gayrimenkullerin
kiralanması
karşılığmda
bunlara yapılan kira ödemelerinden,
c)Kooperatiflere
ait
gayrimenkullerin
kiralanması karşıhğmda bunlara yapilan kira
ödemelerinden,
6~a)Oağıtllsm
veya
dağıtılmasm
Kurumlar
Vergisi
KanL/11Lmun 8 inci
maddesinin 4 numarah bendinin;
i)(a),(c)
ve
(d) bentlerinde
yazıh
kazançlardan,
142
ESKi METiN
maddesinin 4 numarali bendinin;
i)(al, (ci ve (d) bentlerinde
yazıli
kazançlardan,
ii)(bl alt bendinde yazıli kazançlardan,
b)Dağıtl!slf1 veya daitıtl!maslf1
75 incı
madacııin
ikinci
fikrasiiım
'1 nım16 ra !ı
bendinae yazılı menku! sermaye iratlarIlıdan
(Yatırim faiıiari ~'eortaklık/an hariç)
i)Halka açık anonim şirketlerde,
ii)Diğerlerinde,
7'75 ıncı maddenin ikinci fıkras/l1l11 5
numaralı bendinde yazılı menkul sermaye
(tam
iratlar/ndan
miikellef
kurumlara
ödenenler dahi/);
aiDevlet tahviii faizlerinden,
bı Hazine bonosu faizlerinden,
clToplu
Konııt
İdaresi
Uc Kamu
çıkar/Ian
Ortakliğı
idaresince
menkul
kıymetiere sağ!anaıı gelir!erdCll,
dıNama yazılı tahvil faizlerinden,
elHamiline yazıli tahvil faizlerinden.
j)Diğerlerinden,
8-Mevduat
(bankalar
faizlerinden
a/ş/ııda kalan tam mOkellef kıinım/artl
ödenen/cr dalıi!);
aiDöviz tevdiat hesaplarına yiiriitiilen
faizler ile özel fınans kurumlarınca
döviz
katılma hesaplarına ödenen kôr paylar/ndan.
hesaplar/na
biNama yazılı mevduat
yiiriitiilen faizlerden,
c)liamiline yazılı mevduat hesaplar/na
yiiriitiilen faizlerden,
d)D(§;erlerinden,
9-75 inci maddenin ikinci fıkrasın/l1 12
numaralı bendinde yer alan menkul sermaye
(Tam
kurumlal'([
mOkel/ef
iratlarından
ödenenler dalı i/);
aiFaizsiz olarak kredi verenlere ödenen
YENi METiN
Yürürliik:
1999
Hesap
dönemi
kurum
kazançlarından
başlamak üzere 01.01.1999
tarihinde
I.Halka aÇik anonim şirketlerde.
2.Diğerlerinde.
i'
1'1'm,~
.1; d. ~
~~~ı!11
di:!!
143
ESKi METiN
kar paylarmdan,
b)Kar ve zarar ortaklığı belgesi karşılığı
ödenen kar paylanndan,
c)Özel fınans kurumlannca
kar ve
zarara katılma hesabı karşılığında ödenen
kar paylamıdan,
i O (Oeğişiil:25.05.1995
4108/23
md.) Başbayi!er !ıBl"iç olmak iizer-c '\4i!/i
Piyango
idaresince
ç;kartıtaR
bilet/eri
satanlar jlc diğer kişiicrce çıkartdan bu
'nitelikteki
biletteri
satan!ara
)'ap;lal1
komisyon, prim ','e be;ızeri ödemelerden,
11-(Oeğişik:25.05.19954108/23
md.) Çiftçilerden satm alman zirai mahsuller
ve hizmetler için yapılan ödemelerden;
a)Hayvanlar ve bunlann mahsulleri ile
kara ve su avcı11ğı mahsulleri için,
blOiğer zirai mahsuller için,
c)Zirai faaliyet kapsammda
ifa edilen
hizmetler için,
12-P7T
acenteliği
yapanlara,
bu
nedeniyle
ödenen komisyon
faaliyetleri
bedeli üzerinden,
- 4108/23
13-(Oeğişik: 25.05.1995
·md.) Götiirii usu!e tabi olan ticaret ,'C serbest
.:/c esnaf
erbabı
mua.flığl11dan
meslek
yararlananlara
mal ve hizmet
alım/an
karşılığmda yapılan ödemelerden,
14-75 inci maddenin ~kinci fıkrasl11ln 14
(bankalar dışmda kalan tam
iratlamıdan
miikellef kurumlara ödenenler dahil),
%25 vergi tevkifatı yapılır.
Tüccar, serbest
meslek
erbabı
ve
hiiküm/ere
göre
çiftçilerin
yukandaki
yapacak/an tevkifa t tica ri, mesleki ve zıraı
işleriyle ilgili ödemelerine münhasırdır.
Yukandaki
bentlerde
yazılı
vergı
YENi METiN
ro q~el1ifJs1Lrum(q['Jftiif1~ngnler,.g{LW;
Yürürlük: Vadesiz hesaplara ödenecek faiz ve
kur paylarıyla bu kanunun yayımı tarihinden
144
ESKi METiN
tevkifatınm yapılmasında
96 ncı madde
hükmii göz öniinde tutulur.
Bu maddenin 6 numaralı bendinin (a)
ve (b) alt bentlerine göre iizerinden vergi
tevkifatı yapılan kunmı kazancmdan
kar
payı alanlara, tevkifat suretiyle alman vergi
red ve iade olLI/ımaz.
Bakanlar Kurulu, bu maddede yer alan
tevkifat nispetini, her bir ödeme ve gelir için
ayn ayn sifıra /<adar indirmeye veya bir
i katına kadar arttırmak suretiyle yeniden
tespit etmeye yetkilidir. Bu yetki;
-Tam ve dar miikellefler ile gerçek ve
tiizel kişiler itibariyle,
-6, 7, 8 ve 9 numaralı bentlerde yer
alan kazanç ve iratlardan, mevduat veya
menkul
kıymetin
vadesi
ve
menkul
kıymetlerin tiirlerine göre,
-6 numaralı bendin (b) alt bendinde yer
alan menkul sermaye iratlan kapsamma
g;iren Devlet Tahvili, Hazine bonosu faizleri
vI;' Toplu Konut idaresi ile Kamu Ortaklığı
idaresince çıkartılan
menkul
kıymetlerin
gelirlerine isabet eden kısım için (bu kısım,
I bu foiz ve gelirlerin toplam kurum hasılatı
içindeki payıno göre hesaplamr),
-(Değişik 25.05. 1995 - 4108/23 md.)
11 numoralı bent gere&;ince zirai mahsul
bedelleri
üzerinden
yapılacak
vergi
tevkifatl/ıda,
zıraı
mahsuhin
ticaret
borsosmda
tescil
ettirilerek
satılıp
sat/lmadığl/ıa veya destekleme kapsammda
alım yapan kurumlar ile diğerlerine, zirai
foaliyet kapsamında ifa edilen hizmetler için
de faaliyetin türü ve niteliğine, münhasıran
zirai alet ve makinalarla verilen hizmetlere
i veya zirai işletmenin başka !<işilerin işlerinde
kullandınlmak suretiyle yapılmasına göre,
YENi METiN
itibaren açılan veya vadesi bu tarihten sonra
yenilenen hesaplara ve menkul kıymetlerin
geri alım ve satım taahhüdü ile bu kanunun
yayıını tarihinden itibaren iktisap veya elden
çıkarılması işlemleri dolayısıyla bu tarihten
sonra sağlanan
menfaatlere
uygulanmak
üzere yayımı tarihinde.
alDöviz tevdiat hesaplarma
yürütülen
faizler ile özel ]inans kurumlannca
döviz
katılma hesapıanna ödenen kar paylanndan.
bYNama yazılı
mevduat
hesapıanna
yürütülen faizlerden,
c)Hamiline yazılı mevduat hesapıanna
yürütülen faizlerden,
d}Diğerlerinden,
9-75 inci maddenin ikinci ]ikrasmm 12
irationndan
. la. kurulan' i nek v
;
.....
~ekı1lt~r
'.
i:' '..tb
vi~ıfi~~fIJ
odalar. borsalar, meslek örgü
üstkuruluş
si artiler
yardifn's9t1
dernek ve vakıf olara
a ul e i e
'ç"
Q.ernyk ve, vakıflar ile tam rryükellef kuru.TlJlarq
(fdertenle~raafHJ);
kar paylarıyla bu kanu/1/m yayıını tarihinden
geri alım ve satım taahhüdü ile bu kanımım
yayıını tariiıinden itibaren iktisap veya elden
sonra sağlanan
menfaatlere
uygulanmak
üzere yaY~~/1/tarihinde.
a}Faizsiz olarak kredi verenlere ödenen
kar paylanndan,
b)Kar ve zarar ortaklığı belgesi karşılığı
ödenen kar paylanndan,
145
YENi METiN
ESKi METiN
-(Değişik: 25.05.1995 - 4108/23 md.)
113 numarali bentte yer alan ödemelerde
i ödeme yapılan kişi/erin miikellef
olup
olmadık/amıa,
ödemenin konusunun emtia
veva hizmet a/1ı11I,emtia ve hizmet al1l11lnın
birlikte olmasına. iş grup/an,
iş nevileri,
sektörler ve emtia gnıplanna göre,
Farkli oranlar tespit edilmek suretiyle
de kullanılabilir.
Bakan/ar Kumlu, bu maddede yer alan
tevkifat nispetini, kara, deniz, ve hava
ulaş/innosı
işleriy/e
iştigal
eden
dar
l1Iiikellejler için, iilkeler itibariyle ve karşılıklı
o/l1Iak şartıyla, ayn ayn veya topluca sıfıra
kadar indirmeye veya bir katma kadar
artl/'lJ1ak suretiyle yeniden tespit etmeye i
yetkilidir.
i
c)Özel finans kurumlannca kAr ve zarara
katilma
hesabı karşılığmda
ödenen
kAr
paylanndan,
10-(Değişik:29.07.1998
- 4369/48 md.)
a)B~ş~,ba~iJe~ .
7i
ı
a
satanlara bu fao ıyete
kqmisyon, wim,\(e b,ç,ıı?
11-(Değişik:25.05.19954108/23 md.)
Çiftçilerden satm alinan zirai mahsuller ve
hizmetler için yapılan ödemelerden;
a)Hayvanlar ve bunlann mahsulleri ile
kara ve su aVCllığl mahsulleri için,
b)Oiğer zirai mahsuller için,
c)Zirai faaliyet kapsammda
lfa edilen
hizmetler için,
12-prr
acenteliği
yapanlara,
bu
faaliyetleri nedeniyle ödenen ko'n!,isyon bedeli
iizerinden,
.
13-(Değişik: 25.05.1995 - 4108/23 md.)
esnaf muajlığından
yararlananlara
mal ve
hizmet
alımlan
karşılığmda
yapı/an.
ödemelerden,
14-75 inci maddenin ikinci fıkrasmIn 14
iratlanndan
(
VdK(fıd~'lii
odalar. borşa o
üst
-~:w;v
ydt
derneky
i
146
ESKi METiN
YENi METİN
tfer'lek
ve vakilliidle ~.1n'miikelfeı*~u?fLiiı1lLg
~çle@.~Jll~ffu9&lh
iiJ,
kar paylarıyla bu kanunun yayımı tarihinden
geri alım ve satım taahhüdü ile bu kanunun
yayımı tarihinden itibaren iktisap veya elden
sonra sağlanan
menfaatlere
uygulanmak
üzere yayıını tarihinde,
%25 vergi tevkifatı yapılır.
Tüccar,
serbest
meslek
erbabı
ve
çiftçilerin
yukarıdaki
hükümlere
göre
yapacakları tevkifat ticari, mesleki ve zıraı
işleriyle ilgili ödemelerine münhasırdır.
Yukarıdaki
bentlerde
yazılı
vergi
tevkifatımn yapılmasında 96 ncı madde hükmü
göz önünde tutulur.
Bu maddenin 6 numaralı bendinin (a) ve
(b) alt bentlerine göre üzerinden vergi tevkifatı
yapılan kurum kazancından kar payı alanlara,
tevkifat suretiyle alınan vergi red ve iade
olunmaz.
tevkifat nispetini, her bir ödeme ve gelir için
ayrı ayrı sıfira kadar indirmeye veya bir katına
kadar arttırmak suretiyle yeniden tespit etmeye
yetkilidir. Bu yetki;
-Tam ve dar mükellefler ile gerçek ve
tüzel kişiler itibariyle,
-6, 7, 8 ve 9 numaralı bentlerde yer alan
kazanç ve iratlardan, mevduat veya menkul
kıymetin vadesi ve menkul kıymetlerin türlerine
göre.
-6 numaralı bendin (b) alt bendinde yer
alan menkul sermaye iratları kapsamına giren
Devlet TahviIi, Hazine bonosu faizleri ve Toplu
147
Eski METiN
YENi METiN
. Konut idaresi ile Kamu Ortaklığı idaresince
Çıkartılan menkul kıym.etlerin gelirlerine isabet
eden kısım için (bu kısım, bu faiz ve gelirlerin
toplam kurum hasılatı içindeki payına göre
hesaplanır),
-(Değişik: 25.05.1995 - 4108/23 md.)
11 numaralı bent gereğince zirai mahsul
bedelleri
üzerinden
yapılacak
vergi
tevkifatında, zirai mahsu/ün ticaret borsasında
tescil ettirilerek satılıp satılmadığına veya
destekleme kapsamında alım yapan kurumlar
ile diğerlerine, zirai faaliyet kapsamında ifa
edilen hizmetler için de faaliyetin türü ve
niteliğine,
münhasıran
zirai
alet
ve
makinalarla verilen hizmetlere veya zirai
işletmenin
başka
kişilerin
işlerinde
kullandlr/lmak suretiyle yapılmasına göre,
-(Değişik: 25.05.1995 - 4108/23 md.)
13 numaralı bentte yer alan ödemelerde ödeme
yapılan kişilerin mükellef olup olmadıklarına,
ödemenin konusunun emtia veya hizmet alımı,
emtia ve hizmet alımının birlikte olmasın~, iş
gruplan, iş nevileri, sektörler ve emtia
gruplanna göre,
Farklı oranlar tespit edilmek suretiyle de
kullanılabilir.
tevkifat nispetini, kara, deniz, ve hava
ulaştırması işleriyle iştigal eden dar mükellefler
için, ülkeler itibariyle ve karşılıklı olmak
şartıyla, ayn ayn veya topluca sıfira kadar
indirmeye veya bir katına kadar artırmak
sureti le eniden tes it etme e etkilidir.
Madde 49 - 193 sayılı Kanunun 101
ıncı maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki
148
ESKi METİN
Özel/er Hal/er ve Miinferit Beyanname
Miinferit beyannamenin
verilmesi:
Madde
101
(Değişik
24.12.1980
2361/68 ıııd.)
Dar m iikel!cfiyete tabi miikel!eflerden
)'1lı'1,1{
',e •.meye
beyanname
mecbur
olmayan!ar:
1 ,",4üke•.•.er BO ıncı maddenin
1
]
nLl111ara!ı bendi ilc 82 ıncı maddenin
sayda:] kaza:ıçlarm;;
numara!ı
bendinde
gayrimenkuliiıı bu!unduğu,
2 Miikcn-cr 80 ;nc: maddenin 2, 3, 'yıe 1
numara!ı bentle •.inde sayı!an kazanf!arifl:;
ma/','e hak!ann Tiirkiye'de e!den Çıkan/dığı, .
3 Miikcrre •. 80 ;ncı maddenin 5 'v'C 6
numara/ı bent!e •.inde say;lan !wzanç/a:'!a
ticari ',e ZI;'aı bir işletmenin fna!iyetinin
durduru!ması ',eya terk cdi!mesi ka;'şılığında
e!de
ettik!e:'i
hası!at/an;
işletmenin
bulunduğu,
182 :ncı maddeni:ı I, 1 'v'C 6 J1Li;11ara.I'j
bentıcrinde
say;!a:7 kazançlarla
serbest
meslek faaliyetinin du:·du •.u!ması veya terk
edi!mesi !< a;'Şı!ığ;ında elde edileıı hasllat!an ',,'C
se •.best
vergısı' tcv'kif suretiyle olmmamış
mes!ek kazanç/ann;; faaliyetin
ifa edildiği
',eya yolcu ;,eya yiihin taşıto a!;ndığı,
582 ,'nc,' maddenin 5 numaralı bendinde
sayılan kazanç/ada tica •.i, Zı'rai ;:eya mes!eki
bi:' fiıa!iycte
hiç gi ;'işi!memesi ',eya inak,
a •.tmm ;,eya eksi!tme!ere iştirak cd iImemesi
',,'C
ka •.şı!ığ:ııda elde ettikleri
hasılat!an
'y'ergı'sı tevkif suretiyle a!ınmamış
men !<ıı!
irat!anııı
ödemenin
Türkiye'de
sermaye
yap;ldığl,
yer;n
ve;'gı
dai:Tsine
m iinft: ri t
. beyan:ıame ilc bildirmeye mecburdurlar.
Bu kazanç ve iratlardan serbest meslek
i
YENİ METİN
Özel/er Hal/er ve Miinferit Beyanname
Miin erit be annanıenin verilmesi:
"rr~i:';~~il(1~w::i911.
~1-.m-l1ii
..şl.li!!j~
"."IIIIIII.~_~MiI
,~
149
ESKi METiN
YENi METiN
faaliyetlerine
ilişkin
olanların
beyannamelerinin bu faaliyetlerin sona erdiği
diger
kazanç
ve
ira tla rıo
ilgili
beyannamelerin ise bu kazanç ve iratların
iktisap olunduğu tariMen itibaren 15 giin
içinde
ilgili vergı
dairesine
verilmesi
mecburidir.
Geliri telif
ve patent
haklarınm
satışından ibaret olan ve tamamı üzerinden
tevkif suretiyle gelir vergisi ödenmiş bulunan
dar miikellefiyete tabi kimselerin bu gelirleri
! için miinferit
beyaııname
vermeleri
, ihtiyaridir.
fj~1irl
beyani~ame i e
..
m.eç u!'! ur.
Bu kazanç ve iratlardan serbest meslek
faaliyetlerine
ilişkin
olanların
beyannamelerinin bu faaliyetlerin sona erdiği
:. _':,__f~::;:F'-;~'.",': :;;~:':;tı':~-:?~':~~;',:~il'::-x~
::'
1~!JJçt~~t;:~i~l~.~~l'ln~,ıJ:le,
md.) ilgili beyannamelerin ise
bu kazanç ve iratların iktisap olımduğu
tarihten itibaren 15 gün içinde ilgili vergi
dairesine verilmesi mecburidir.
Geliri telif ve patent haklarının satışmdan
ibaret olan ve tamamı
üzerinden
tevkif
suretiyle gelir vergisi ödenmiş bulunan dar
mükellefiyete tabi kimselerin bu gelirleri ıçm
münferit beyanname vermeleri ihtiyaridir
MADDE SO - 193 sayılı Kanunun
103
ÜLLCÜ
maddesiniıı
birinci
fıkrası
Vergiliili Nispeti
Esas tarife:
Madde 103 (97/10351 stlYIr ktlrtlr ile 1998
yılı geliderine uygııl tlımm k üzere Değişik
biriııci fıkrtl.) Gc/ir Veı'gisine tabi gelirler;
750.000.000 liraya kadar °625
,'iranı'11 750.000.000
1.500.000.000
!87.500.000 lira, fazlası 9630
liraıwı 1.500.000.000
3.000.000.000
lirası ıçın, 412.500.000 lira, fflzlası 9635
liran/n 3.000.000.000
6.000.000.000
r
c: i
9 40
lirası ıÇı il 9370500.000
.Ira,
J'ız,ası
liram:ı
12.000,000,000
lirası
IÇIlI,
2.137.500.000
6. 000. 000. 000
lira, fazlası °645
liras;
ı
IÇI11,
0
150
ESKİ METİN
21.000.000.000
lh~afllfl
12.000.000.000
!irası IÇIll, 1.837.500.000
!im, faz!ası 9650
Ifmaan ftlzlasmııı
24.000.000.000
21.000.000.000
!irfls; için, 10.837.500.000
lira faz/as; 9655
Nispctinac vcrgi!cnai.-i!i.-.
(Ek: 05.11.1986
- 3319/2 md.)
Bakanlar Kurulu, kara, deniz ve hava
ulaştırması işiyle iştigal eden ve 45 111
cı
maddeye göre vergilendirilen dar mükellefler
ıçın, iilkeler itibariyle ve karşılıklı olmak
şartıyla,
bu maddede
yer alan gelir
dilimlerinin hizasl11daki vergi nispetlerini ayrı
ayrı veya topluca sıfira kadar indirmeye veya
bu maddede yer alan vergi nispetlerinin bir
kat1l11geçmemek üzere yeni bir tarife tespit
etmeye ve vergilendirmenin usul ve esaslarını
Mülga: 4369/82-3/G ile GVK nl/n 107.
Maddesinin 1. FıkraSıilin 2 ıııımaralı bendi
Tarhiyatımml/lıatabı:
Madde 107
YENİ METiN
(Ek: 05.11.1986
3319/2
md.)
Bakanlar
Kurulu, kara, deniz ve hava
ulaştırması
işiyle iştigal eden ve 45 inci
maddeye göre vergilendirilen dar mükellefler
için, iilkeler itibariyle ve karşılıklı olmak
şartıyla, bu maddede yer alan gelir dilimlerinin
hizasl11daki vergi nispetlerini ayrı ayrı veya
topluca sıfira kadar indirmeye
veya bu
maddede yer alan vergi nispetlerinin bir kat1l11
geçmemek üzere yeni bir tarife tespit etmeye ve
vergilendirmenin usul ve esaslarım belirlemeye
yetkilidir.
Mülga: 4369/82-3/G
Yürürliik: 29.07.1998
2.Aile reisi beyanlarında, gelir sahibi eş
ve çocuklar hesabl11a aile reisi
Mülga: 4369/82-3/H ile GVK nl/n 108.
Maddesinin 1. Fıla-aSlllll1 2 nl/maralı bendi
2. Götiirii usulde tespit edilen ticari
kazançlar vergilendirme dönemi, faaliyetin
icra olduğu takvim yılıdır.
Mülgo: 4369/82-3/H
151
ESKi METiN
Tarlı zamanı:
Madde
109 - (Değişik:24.12.1980
2361/74 md.)
Gelir vergisi:
I.Beyanname
verilmesi
icabeden
hallerde, beyannamenin
verildiği günde,
beyanname posta ile gönderilmişse, vergıyı
tarh edecek daireye geldiği tarihi takibeden
yedi gün içinde,
2.Götiirii usulde tespit edilen ücretlerde,
hizmetin ifa alunduğu bütçe ytlll1ln ikinci
aYll1da, biitçe ytlı içinde ışe başlanması
halinde, işe başlama tarihinden itibaren bir
ay içinde,
3.Götürü usıılde tespit edi!c;] ticari
kazançlar ilc serbest mes!ek kazanç!arında,
faaliyctlerin ıcra ahıııdıığu. tah'im YI!IRIR
Nisa;] ayıııda,
takvim
yıl: içinde ışe
baş!am!ması ha!iRde, işe baş!ama tari!ıindeR
itibaren bir ay içinde
Tarh edilir.
2 ','e 3 Rumarali bent!erde yazılı kazanç
Ve--tif-Fef sahiplerinden bu bentlerde belirtilen
zamanlarımn
hitammdan
evvel
tarh
memleketi terk edenlerin vergileri, memleketi
terke tekaddüm eden 15 giin içinde tarh
olunur.
2 ','e 3 Rumara!ı bentterde yazılı kazımç
Ve-titTet sahipleri, tarh zamanlarında, vergı
kanıelerini bağh oldukları vergı dairelerine
ibraz ederek vergilerini tarh ettirmeye
mecburdurlar.
Mülga: 4369/82-3/K
ile GVK nun 110.
Maddesinin 2 numaralı fikrası
Vergilendirme dönemi içinde işe başlayan
götürü
kazanç ve ücret salıiplerinin vergi
I
matrahı ve vergileri:
YENi METiN
Tarh zamanı:
Madde 109 - (Değişik:24.12.1980
- 2361/74
md.)
Gelir vergisi:
I.Beyanname verilmesi icabeden hallerde,
beyannamenin
verildiği günde, beyanname
posta ile gönderilmişse, vergiyi tarh edecek
daireye geldiği tarihi takibeden yedi gün
içinde,
2.Götürü usulde tespit edilen ücretlerde,
hizmetin ifa alunduğu bütçe ytlmm ikinci
aymda, bütçe yıh içinde işe başlanması halinde,
işe başlama tarihinden itibaren bir ay içinde,
3. (Mülga: 29.07.1998
- 4369/82-3/1)
Tarh edilir.
(Değişik: 29.07.1998
- 4369/81-C/1O
md.)
[!1uW'g[afi,j,(b,~waztr;::dlg~iic!1j
sahiplerinden
bu bentlerde belirtilen tarh
zamanlarının hitammdan evvel memleketi terk
edenlerin vergileri, memleketi terke tekaddüm
eden 15 gün içinde tarh olunur.
29.07.1998
- 4369/81-C 10
md.)
.
sahipleri, tarh zamanlarında vergi karnelerini
bağh oldukları vergi dairelerine ibraz ederek
vergilerini tarh ettirmeye mecburdurlar.
Mülga: 4369/82-3/K
152
ESKi METiN
YENi METİN
2.Takvim yi/ı içinde işe başlayan veya
işi bırakan götürü ticaret ve serbest meslek
kazancı sahiplerinin vergi matrahı, yıl/ık
götiirii matrahtan
işe başlamlan ay hariç
tutulmak ve işin bırakıldığı ay tam sayi/mak
suretiyle,
çalışılan
aylara
isabet
eden
miktardır.
Miilga: 4369/82-3/N ile GVK nıın
Maddesi ile miil<ener 112. Maddesi
Asgari zirai I<azanç esası:
Madde 112
112.
Mülga: 4369/82-3/N
Yiirürlük:
01.01.1998
üzere 29.07.1998
den
geçerli
olmak
ii
Asgari zirai vergi:
Miil<errer 112
Miilgo: 4369/82-3/0 ile GVK nıın miil<errer
116. Maddesi
Hayat standardı esası:
Miil<ener 116
Mülga: 4369/82-3/0
nci madde başlığı ve birinci fıkrası aşağıdaki
Yt/lı i<Beya na Tabi Ge/ir/erle Götiirii Usıılde
Tesbit 0111nt/n Meslehi .'<t/zt/nçlt/r Üzerinden
Talıal<l<lıl<Eden Vergilerde Ödeme:
31.12.1982
<2772/16 md.)
YI!!I!, beyanname
i!e bi!dirilen ge/ir
üzerinden tahakkuk ettiri!e;] Geli;" Vergisi,
Mart, Haziı;an ve Ey!ii! aylarında; götürii
usdtle tesp'it edilen ticari kazançla;" ı:.'c
meslek
kazançları
üzerinden
serbest
.,.
ta!ıakkul< ettirilen Gelir V-crgisi ıse u'san,
ı,gustas ve Kasım ay!arlTitla olmak iizerc Oç
J
Tabi
Gelirler
Üzerinden
Ver ilerde Ödeme:
153
ESKi METiN
YENi METiN
i eşit
taksitte ödenir. ıA,ncak, kazançları götiirü
Iıısıılde tespit edile;] ticari ','e mesleki kazanç
salıipleri;ıden
takvim
)IIli içinde
işe
başla)la;ılar. o )Iıla ait Gclir Vergisini bi ..·
sonraki ydın
Gelir Vergisi
taksitleriyle
birlikte ;ıe üç eşit taksitte ödeyebilirler.
(Değişik: 24.12.1980 - 2361/82 md.)
Maliye Bakanlığı, gelirlerin büyük bir kısml/1/
zirai kazanç teşkil eden miikellejler hakkında
/iizıım göriilen hallerde. iiç taksitten fazla
olmamak üzere, belli iiretim bölgeleri ve
ziraat üriinlerine göre. özel ödeme zamanları
tayin edebilir.
(Değişik: 24.12.1980 - 2361/82 md.)
Maliye Bakanlığı, gelirlerin büyük bir kısml111
zirai kazanç teşkil eden miikellejler hakkında
fiizum görülen hallerde, üç taksitten fazla
olmamak üzere, belli üretim bölgeleri ve ziraat
ürünlerine göre, özel ödeme zamanları tayin
edebilir.
Yiiriirliik
01.01.1999
tarilıinden
itibaren
verilen beyannameler
için uygulanmak
iizere
yayımı tarilıiııde
MADDE 52 - 193 sayılı Kanuııuıı
mükerrer 120 nci maddesi aşağıdaki şekilde
i
Geçici ~'ergı
Miikerrer Madde 120
(Ek:03. 12. 1988
3505/15 mB.)
Gerçek ıısulde gelı:;- veıgısıne tabi ticari
kazanç sa!ıipleri ilc serbest meslek erbabı,
can 'v'crgilcndinnc dönenıinin gelir ','ergısıne
mahsup edilmek iize;-c, geçici vergi öderler.
Geçici '.:c,.-g; tutan, içinde bulunulan
üzerinden
yılda ',,'C,'"I:/CI1 yı/h'!.: be)lanname
!ıesaplanan gc,'i,.- 'v'Crg;sl'i11i1, ticari ve mesleki
(Bu ka millu n 12 1'11 cı' maddesi
kazanca
kapsam ıııa giren kazançları elde ec/enlerin ,'c
notcrlik görev'ini ifa ne iniikcl/cf" 0,'0,'1'10,..,'11 bu
işlerden s3gfadıhJai"; kazançlar hariç) isabet
eden k ısııı ın ııı 0,,50'sidir. Bu oranı, 96100'e
kadar artrmıa)lfl ','eyfl 9625 'c kada;' indirmeye
Bakanlar Kurulu yetkilidir. Geçici vergı', )'ıl.'ık
gclir ,'CI'glsl beyannamesi ilc beyan cdihr ve
154
ESKi METiN
·yu!ı!< gcUr vergı'sı' ile birlikte
tarh 'y'e
ta!wHuk ettirilir. Geçici ','ergm;n ':,'l< ta!,siti
'v'crUd·;ğl: A1a;t aymda,
j'ı'!lıl< beyannamenin
diğe;" taksitleri ıse her ay;n 20 ıacı gii iiii
akşamına kadar oimak üzere 12 eşit taksitte
6tIettir.
391(,/21 ımı.)
(Ef<: 26.12.1993
Kurum!ar da dalıi! olmak üzere, miikef.lejler
di/ederse,
ilgili hesap döneminde
iiç aylık
bi!a;ıço ','e gchr tab!osu;ıa göre hesaplanan'
~Q5'ini geçici vergı' oı'a;~al<
kazaaç!anmn
ödede;". Bu usulde hesaplanan geÇ/c; 'v'ergı',
üçer ay!ık dönemleri takip eden aym 20 ınCı'
giiaii akşamına kadar gelir ','eya kU;"Wl1!a:'
vergi
bağlı olunan
'v'crgısı' bakımından
dairesine beyan edilir ·,'c aynı siire içiade
ödenir, Bu ıısıı!i; seçen miike!!ejler hakkında
ikinci fıkra hüküm!eri ı;ygu!anmaz. Bu usu/ii
seçen miike!.'ejler iki yı! geçmeden bu usu!den
dö;ıemez!e;",
(Ek:26, J 2.1993
md.)
3916/21
inceleme!er
sonucunda
geçmış
Yapı!an
dönemlere ait geç;cı vergın/n eksik bej'an
edildiğinin tespiti ha!inde eksik beyan edi!en
bu kısım ıç;n resen '/eya ikma{c;ı geÇlc; vergı
'/e;-;11e
tarlı edilir. ,~ncak, j'ılı'ıl< beyanname
so;ı;"a geç;cı ve rgull n as!ı
süresi geçtikten
aranmaz, bu ','ergıye gecikme It/izi ','e ceza
uygu!anır,
Bir önceki tahim yılında tahakkuk eden
iizerinden
geÇicı 'v'Cr?;;, yıllık beyanname
hesaplanan gchr ','ergisinden mahsı;p edilir.
Mahsup edi!emeyen tutar, içinde bu!unu!an
yıla iılişkin aif/;"ak ödenecek geÇic; vergıye,
artan kısmı chğcr 'v'crgı' borçlariaa mahsup
edili;", Du mahsup!ara rağmen kalan geç;cı
'v'c"-g; tutan, miike!lefin o )'ı! sonuna kadar
Yf/Zllı o!arf/k talep etmesi !16!il1de kendisine
YENi METiN
155
ESKi METiN
red
YENi METiN
iade edilir.
(Dar-düııcii
,~.Iltlyastl
iptal:
filmı
Mahkemesi'llilı
07.11.1989
taRh ı<e E.
1989/6, K. 1989/12stly/, Ktl.~arıyltl)
işin bı:-akıhnası halinde, işin bırakıldığı
ay; takip eden ay!ara ilişkin geçıc: ı/ergı
taksitleri ödenmez.
Geçici ·•.e;-gıni n yıl!ık
tutar: i!e :şin bırakildiğı aya kada:" (bu aj"
dahi!) olan tutarlar; arasmdaki fark, ','Crg:
dai;-csince terkin edilir.
Cari vc;-gi/ci1dl:,"/1ıc
dönemine
ilişkin
ödenmen iş geçıcı vergın;n; aynı dönemde
ticari '.,'C mes!eki kazançlar üzerinden tevkif
yo!ı:yia ödenen gcli;" 'ıergisi (12 /'"ıcı maddede
belirtilen
kazançlardan
yapılan
te "Ii<if-a
t
hariç) kadarlık Imm:, terkin cdihr. Terkin
işleminin yapllabi!mesi
:ç:n tc 'ik if y'o!ı;y!a
ödenen vergının belgelendiri!mesi şarttır.
Geçici ''ergiye yap:lacak itirazlar, geçıcı
','ergının ta!isi!ini durdu;"maz.
Geçici 'ıergıye ilişhı ı:sul ve esas!ar
,1'4iıliye ve Gümriik Baka;ı!ığ: tarafindan
tespit edilir.
,'C
Vergi tevkifat""" malısııbıı:
Madde 121 - Yıllık beyannamede gösterilen
gelire dahil kazanç ve iratlOl'dan bu kal1Lma
göre kesilmiş ,'ej"a götiirii usulde tespit
edilmiş olan kazanç ve ücret/cr dolay:sıy!a
ifflettmtş
bulunan
vergiler
beyanname
üzerinden hesaplanan gelir vergisine mahsup
edilir.
- 2361/84 md.)
(Oeğişik:24.12.1980
mahsubu yapılan miktar (Mülga:29.07.1998
- 4369/82-3/1 md.) (Götürii usu!de tespit
edi!en ticari ve mesleki kazançiar için ödenen
'ıe:l,i i!e asgari zirai vergiden doğanla;- ha;-iç)
gelir vergisinden fazla
olduğu
takdirde
Vergi tevkifatımilmahsubu:
Madde 121 - Y,II,k beyannamede gösterilen
gelire
dahil
kazanç
ve
iratlardan
(Değişik:29.07.1998
- 4369/81-C/12 md.) bu
xc:,
%$;L, .;::;", ,'c:?..
~,~gl1q~Il~;+;;)~Q,~~~;~,~şilmi.ş
bulunan
vergiler
beyanname
üzerinden
hesaplanan
gelir
vergisine mahsup edilir.
(Oeğişik:24.12.1980
- 2361/84 md.)
mahsubu yapılan miktar gelir vergisinden fazla
olduğu takdirde aradaki fark vergi dairesince
miikellefe
bildirilir
ve mükellefin
tebliğ
tarihinden itibaren bir yıl içinde müracaat'
üzerine kendisine red ve iade olunur.
Yürürlük: 01.01.1999 tarihinden
156
ESKi METiN
aradaki
bildirilir
itibaren
kendisine
YENi METiN
fark vergi dairesince
miikellefe
ve miikellefin
tebliğ tarihinden
bir yıl içinde miiracaatı
iizerine
red ve iade olunur.
Götiirii /ll iikelle fI erdeki vergı tevkifatı ile
vergi alacağll1l11/llalısııblı:
Miikerrer Madde 121
/\)Götiirii liSLi/C tabi ticaret ','C serbest
mes!ek crb a!J//w bu faaliyetleri
i!e ilgi!i
olarak yapılan ödeme/erden 91 iincii madde
uyar;nca
edi!en
'ı'crgi.'cr
bu
to'kif
m iike!.leflerin ertesi tak'I",:J71 yılına götiirii
iizerinden
usulde tespit edi!en kazançları
hesaplanan g,e!ir ',er:2;isinden mahsup edi!i;',
Tn' hf ye-lttyla kesilen ',ergının götiirii
ttsu!de tespit edi/en kaza;ıç!ar iizerinden
h5ttj7/fI;ı a ..ı ','ergiden felZia o/mas; ',eya
iniikcI/Lj:ıı IŞI/ll terk etmesi ha!inde bu tutar
illiikcl!efe iade edilmez.
B) 75 InCl madde gere&;ince menku/
sermaye iradı sayılan miikerrer
75 mcı
maddedeki vergı alacağı aşağıdaki esaslara
, göre ge/ir vergisine mahsup edilir:
1.Miikerrer
75 I/1CI maddenin
1
numarali bendinde yazılı gerçek kişilerin
vergi alacağı, yıllık beyanname ile bildirilmek
i kaydıyla beyanname iizerinden hesaplanan
Gelir Vergisine mahsup edilir.
2. Miikerrer
75 ıııcı maddenin
2
numaralı bendinde yazılan adi ortaklıklar,
kollektif ve adi komandit şirketlerin vergı
alacağı, kar paylarının alındığı yıl, ortaklik
ve şirketlerce hasılat olarak kaydedilir. Bu
vergi alacağı, ortakIalTa verilecek yıllık gelir
i vergisi beya nnamelerinde hisseleri oranmda
i mahsup edilir.
75 mcı maddede yazılı
i
3.Miikerrer
Vergi alacağlllll1l1tahsubu:
Mükerrer Madde 121
B)75 inci madde gereğince
menkul
sermaye
iradı sayılan miikerrer
75 inci
maddedeki vergi alacağı aşağıdaki esaslara
göre gelir vergisine mahsup edilir:
I,Miikerrer 75 inci maddenin 1 numarali
bendinde yazılı gerçek kişilerin vergi alacağı,
yıllık beyanname
ile bildirilmek
kaydıyla
beyanname
iizerinden
hesaplanan
Gelir'
Vergisine mahsup edilir.
2.Miikerrer 75 inci maddeııin 2 numaralı
bendinde yazılan adi ortakliklar, kollektif ve
adi komandit şirketlerin vergi alacağı, kar
paylarınm almdığı yıl, ortaklik ve şirketlerce
hasilat olarak kaydedilir. Bu vergi alacağı,
ortaklarea
verilecek
yıllik
gelir
vergisi
beyannamelerinde
hisseleri oranmda mahsup
edilir.
3. Miikerrer
75 ıııcı maddede
yaZ/ii
eshamII komandit
şirketlerinin
komandite
ortaklannm
vergi alacağı, amlan şirketlerin
kar paylannı aldıklan yıl komandite ortaklar
tarafindan hisseleri oranmda elde edilmiş ticari
kazanç olarak kabul edilir ve verecekleri gelir
vergisi beyannamelerinde mahsup edilir.
Bu fikraya göre yapılan mahsup sonucu
kalan vergi alacağı tutan, hiç bir şekilde iade
edilmez ve miikellefin diğer vergi borçlanna
mahsup edilmez
C) Bu maddenin uygulanmasma
ilişkin
usul ve esaslan
tayin ve tespite Maliye
Bakanliğı yetkilidir.
157
ESKi METiN
YENi METiN
eshamII komandit
şirketlerinin
komandite
ortaklannın vergi alacağı, amlan şirketlerin
kar paylanm aldıklan yıl komandite ortaklar
tarafindan hisseleri oranında elde edilmiş
ticori kazanç
olarak
kabul
edilir ve
verecekleri gelir vergisi beyannamelerinde
mahsup eailir.~_
Bu fikraya göre yapılan mahsup soıwcu
kalan vergi alacağı tutan, hiç bir şekilde iade
edilmez ve miikellefin diğer vergi borçlanna
mahsup edilmez
C) Bu maddenin uygulanmasnw
ilişkin
usul ve esaslan tayin ve tespite Maliye
BakanlIğl yetkilidir,
MADDE 53 - 193 sayılı Kanı/nun
Mükerrer
123 iincii maddesi
aşağıdaki
i~
i Miikerrer
Madde
123
(Değişik:
26. 12. [993
3916/26 md.)
,i Bu karlLIllLIn; 13, ,'7, 21, 17, .53, 68,
Miikerrer 80, i: i ',oc 112 ıncı m oci,leıe-fflıtJ.e
yer a!8n maktu had 'y'C tutarlar, 01.01.1993
',oc
tarı:h/· itibariyle
geçerli
olan
!wd
tutar!ar;ııa yükseltilmiştir.
2 (Değişik: 25.05. 1995 1 [08/26 md.)
Bu I<cın U/llIn 13, 17, 21, 23/8, cl< 2, 17, 53,
68, Mii,~errer 80, 82, 86, 87, i i 1 '/C 112
1/1[~ maddelerinde
yer alan mak/u had ~'e
tutar!arının /ıcı' birini ayrı ayrı ','eya topluca
Bakan/ar KLıtulu
10 katına kadar artımwya
yetkilidir.
3 Bakan!ar Kuru/u, 17, 86 'y'C 87 ıııcı
maddelerde yazdı hadler hariç olmak üzere,
2 inci fikrada yaz":ı yetkj!erin ku!lanmadığl
takdirde, her bir tabim yılında uygulanacak
158
ESKi METiN
YENi METiN
maktu
Iıad ','C tutarlar,
önceki yılda
uyguianan maktu lıad ;:c ttitarlam bu yila
ilişkin olarak Vergi Usul Ka nu:lli uyarınca
belirlene:ı yeniden değerleme oranında artış
yapılmak suretiyle tespit edilir,
4 (Değişik: 25,(}5.1995
4 i (}8/26 md,)
Bu Kanunuıı 103 Oncii maddesinde yer alan
'ılergı ta rifesin i:ı il/< ge/ir dilimi tutamıı 10
katma kadar artırmaya 'v'C tarifenili diğC;'
gchr dilim le;'iili de dk dilim tu ta rla mmı
katlar; şeklinde belirlemeye Bakaniar Kurulu
yct/(ı:.'ı:dj,... Bu yetki kullanilmadığı takdirde,
ta rifcniiı ilk dilim tutar; hakkl11da bu
maddenin 3 nun7ora,',' fıkmsı uygula mr ve
ta rifc:ı in diğC;' gclir dilimlerinin tutarları it'k
dilimin katları şel,linde yeniden diizenlenir,
Vergi tarifesinin geN,.. dilimlerine ka;'şılık
gelen 'vergı oranların;, !ıer bir dilim ;çm ayn
ayrı 'veya topluca 10 puana kada;' a;tınnaya
'veya indirmeye Balwnlar Kımılu yetkilidir,
5 Bu maddeye göre, mai<tu had ',,':C
tU,tarlamı tespitinde 100,000 liraya, 103
iincii maddede yer alan gclir d':ı',:,'ntcri
tutarlarının tespitinde ıse 10.000,000 liraya
kadar alan tutarla;' dikkate alınmaz,
y
Yiiriirliik: 01.01,1999
tarihinde
Geçici Madde 35 - (Ek: 15, 12.1990 - 3689/7
Geçici Madde 35 - (Ek: 15.12.1990
3689/7 md.)
1-01.01.1990
31.12,1999.tarihleri
arasmda; gerçek usulde gelir vergisine tabi
ticari kazanç sahipleri ile serbest meslek
erbabı,
bu maddede
belirtilen
hayat
standardı esasma tabidir,
- 4369/81 md,)
tarihleri arasmda,
gerçek usulde gelir vergisine tabi ticari kazanç
sahipleri ile serbest meslek erbabı, bu maddede
belirtilen hayat standardı esasl11a tabidir.
Miilga: 4369/82-3/P
Maddesi
Mii/ga: 4369/82-3/P
ile GVK nun geçici 27.
md.)
1-(Değişik:29.07,1998
'UıiUJJ1?J{)J?lld1&,ir~tkırti_ım
159
ESKi METiN
Mülga: 4369j82-3(f ile GVK ııl/n geçici 39.
Maddesiliili 5 ııl/marali beııdi
YENi METiN
Mülga: 4369j82-3(f
5. Yıllık beyanname ile beyanı gereken ve
gelir vergisi kanununun 75 inci maddesinin 2
inci fıkrası/wı 5, 6, 7, 12 ve 14 numaralı
bentlerinde yazılı menkul sermaye iratlan111n
aşağıda
belirtilen
indirim
oranl111n
uygulanması
suretiyle
bulunacak
kısmı
31.12.1999 tarihine kadar gelir vergisinden
müstesnadır.
Bu istisna
gelir
vergisi
kanununun
75 inci maddesinin
2 inci
fıkrası/wı 5 numaralı bendinde yazılı menkul
kıymetlerin
alım
satımmdan
doğan
kazançlar hakkında da uygulamr. Ancak
döviz cinsinden açılan hesaplara ödenen faiz
ve kör paylan hakkmda uygulanmaz.
Bu
istisnanın ticari işletmelere dahil bu tür
gelir/ere şumulii yoktur.
indirim
oranı
vergi usul kanunu
hükümlerine göre o yıl için tespit edilmiş olan
yeniden değerleme oranı/wı son iki aylık
dönemde bir yıl vadeli devlet tahviii için
uygulanan ortalama faiz oranına bölünmesi
suretiyle maliye bakanlığmca bulunur.
Bu istisnanın
tevkif yoluyla kesilen
vergiye şumulii yoktur.
f
Mülga: 4369j82-3jV ile GVK lll/II geçici 40
ve 41. Maddeleri
i Mülga:
4369j82-3jV
YürürlükO 1.O 1.1999
MADDE 54 -193 sayılı Kanuna
aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.
"Geçici Madde 44- Götürü usule tabi
ticaret erbabmdan Gelir Vergisi Kanununun bu
Kanunla deJZişik 47 ve 48 inci maddelerinde
160
ESKi METiN
YENi METiN
sayılan basit usule tabi olmamn genel ve özel
şartlarım
] 111211997
tarihi
itibariyle
taşıyanlar 1.1.1999 tarihinden itibaren basit
usule tabi olurlar.
Götiirii usulde vergilendirilmekte
iken
11111999 tarihinden
itibaren basit usulde
vergilendirilme kapsaml11Q alınan mükellefler.
bu tarih itibariyle mevcut mallaru1l alış
bedelleri ile, bu bedel bilinmiyorsa kendileri
tarafından tespit edilecek rayiç bedelleri ile
değerlemeye tabi tutarlar.
11111999-] 1112/200]
tarihleri
arasmdaki
kazançlara
uygulanmak
üzere,
münhasıran
belediye teşkilatı bulunmayan
köylerde (belediye mücavir alan sımrları hariç)
işyerlerinde faaliyet gösteren ve basit usulde
vergilendirilen
mükelleflerin
10]
üncü
maddede yazilı tarifenin birinci gelir diliminin
yammı aşmayan kazançları için beyanname
verilmez.
Basit usule tabi mükelleflerin 2001 yılı
sonuna kadar. ilgili vergilendirme dönemleri
için beyan edecekleri safi kazanç tutarlarınm.
Gelir
Vergisi
Kal1L1nunun bu
Kanunla
değişmeden önceki 46 ncı maddesine göre
intibak ettirildikleri derecelerin bulundukları
yöreler itibariyle belirlenen ve 1998 yılmda
uygulanacak
olan
götürü
safi
kazanç
tutarlarınm
1999, 2000 ve 2001 yillarında
yeniden değerleme oranmda art1r1lan tutarları
aşması halinde; beyan edilen tutarlar yerine bu
tutarlar
vergilemeye
esas
alınır.
Bu
uygulamada,
takvim yılı içinde işe başlayan
veya işi bırakan mükelleflerin götürü safi
kazancı, işe başlanılan ay hariç tutulmak ve
işin bırakıldığı ay tam sayilmak suretiyle
hesaplanan tutardır. Bu süre içinde 48 inci
maddede yazılı hadler aranmaz. ] 1112/2001
161
ESKi METiN
YENİ METİN
tarihinde basit usule tabi olmanm şartlarını
topluca taşıyanların kazançları, şartları
taşlÇlıkları sürece takip eden yıllarda da basit
usule göre tespit edilir.
Yapılan denetimlerde, bir takvim yılı
içinde iki defa belge almadığı veya vermediği
tespit edilen mükelleJler intibak ettirildikleri
derecenin bir üstunden, birinci derec~den
vergilendirilenler ise intibak ettirilen 'derecelere'
ait safi kazanç tutar/arı % 50 oranında
artırılmak suretiyle bulunan tutar üzerinden
vergilendirilirler, "
"Geçici Madde 45- 1) 1997 takvim
yılmdaki satış hasılatı; 1996 yılı için
uygulanan satış hasılatı tutarınm yeniden
değerleme
oranında
artırılmış
tutarını
aşmayan küçükçiftçiler, 1997 takvim yılmda
elde ettikleri zirai kazançlar için yıllık gelir
vergisi beyannamesi vermezler. '7997 yılı zirai
kazancma ilişkin olarak 1998 yılı içersinde
beyanname veren çiftçilerin beyannamelerinde
gösterilen
zirai
kazançları
üzerinden
hesaplanarak tahakkuk ettirilen vergileri
terkin, tahsil edilen vergileri iade edilir.
Bu kanun 53 üncü maddesinin birinci
fikrası hükmünde yer alan on yaşma kadar
ikiden fazla traktöre sahip olma şartı işinde
kullanılması koşuluyla, on yıl süre ile dikkate
almmaz.'
.
2, Gelir Vergisi Kanununun bu Kanunla
değişn;ıeden önceki 53 üncü maddesi hükmü
gereğince götürü gider' veya gerçek kazanç
usulüne göre vergilendi>rilen zirai kazanç
mükelleJleri, 3111211997 tarihi itibariyle bu
Kanunun 54 üncü maddesinde yazılı ölçüleri
aşmamaları halinde, 01/01/1998 tarihinden
itibaren zirai mahsülleri ve hizmetlerinin satış
bedeli üzerinden yapılan tevkİfat suretiyle
162
ESKi METiN
YENi METiN
vergilendirilirler. "
"Geçici Madde 46 - 1) 31112/2008
tarihine kadar uygulanmak üzere; iktisap şekli
ne olursa olsun, beş yıldan fazla elde tutulan
(veraset yoluyla iktisap edilenlerde beş yıllık
süre şartı aranmaz); konutlar ile köy kıymet
beyan
defterine
kayıt
edilmesi
gereken
gayrimenkullerin elden çıkanlmasından doğan
kazançlar gelir vergisinden müstesnadır.
Diğer
kazanç
ve
irat
tutannın
hesaplanmasmda;
1998 yılı emlak vergisi
beyanname verme süresinin bitmesinden önce
iktisap
edilen
gayrimenkullerin
elden
çıkanlması halinde, bunlann maliyet bedeli
olarak, 1998 yılı genel beyan döneminde beyan
edilecek emlak vergisi değeri esas alınır.
1/1/1999 tarihinden önce iktisap edilen
ve menkul kıymett'er borsasında işlem gören
hisse senetlerinin bu tarihten sonra elden
çıkanlması halinde bunlann maliyet bedeli
olarak,
1998 yılının son işlem gününde
borsada oluşan ortalama fiyatı; 1/111999
tarihinden önce iktisap edilen menkul kıymet
yatırım fonlannın katılma belgelerinin elden
çıkanimasmda
1998 yılının son günündeki
değeri esas alınabilir.
Bu maddeye göre maliyet bedeli kabul
edilen tutarlar, endekslenmiş maliyet bedeli
kabul
edilir
ve
iktisap
tarihinden;
gayrimenkullerde
emlak vergisi beyanname
verme süresi sonuna, hisse senetlerinde 1998
yılı sonuna kadar
olan süre için yeniden
endeksleme yapılmaz."
2) Bu kanun 2 inci maddesinin
1-6
numaralı bentlerinde sayılan gelir unsurları ile
ilişkilendirilmeyen
ve elde edildiği dönemin
tespit edilmemesi nedeniyle bu Kanunun 80
inci maddesinin dördüncü }ikrası uyarınca bir
163
ESKi METiN
YENİ METİN
..
.
önceki yılın geliri olarak vergilendirilecek olan
diğer kazanç ve iratlar üzerinden tarh edilecek
vergilere 2003 yılı sonuna kadar vergi cezası
ile usulsüzlük cezası uygulanmaz.
"Geçici Madde 47 - Bu kanun
yaym1landığı tarih itibariyle sahip olunan ve
mevcudiyeti
Devlet tarafından veya Devlet
güvencesinde tutulan kayıt ve siciller ve diğer
kanaat getirici vesikalarla ispat edilen para ve
alacak ile altm, döviz ve diğer mallardan
karşılanan mal edinimleri ve harcamalardan
hareketle bu Kanunun 82 nci maddesinin 2
numaralı
fıkrasına
göre
tarhiyat
yaptlamayacağı gibi, bu unsurlar delilolarak
kullamlmak suretiyle Vergi Usul Kanunun 30
uncu maddesinin
ikinci fıkrasının 7 numaralı
bendine göre de geçmişe yönelik inceleme ve
tarhiyat yapılamaz.
Bu maddede geçen kanaaat getirici vesika
tabiri; banka, banker, aracı kurumlar ve
benzeri mali kurumlar, posta idaresi, noterler
ile tapu,
trafik gibi kamu
kurum
ve
kuruluşlarımn kayıt ve belgeleri ile 213 sayılı
Vergi Usul kanunun
ikinci kitap üçüncü
kısımında yer alan belgeleri ifade eder.
Mükelleflerin bu kayıtlarda yer almayan
veya
yukarıda
sayılan
vesikalarla
kamtlanamayan
nakit
para,
mevduat
sertifikası,
döviz ve 'benzeri
kıymetlerini
30/9/1998 tarihi itibariyle asgari bir gün
süreyle Türkiye'de kurulu mevduat kabulüne
yetkili bankaların
Türkiye'deki
şubelerinde
bulundurduklarımn
tevsiki
şartıyla
bu
kıymetlerden
karşılanan mal edin im let'i ve
harcamalar hakkında da yukarıdaki hükümler
uygulamr. Söz konusu kuruluşlar mükelleflerin
bu konudaki
taleplerini yerine getirmeye
mecburdurlar.
164
ESKİ METİN
YENİ METİN
Maliye
Bakanlığı
bu
maddenin
uygulanmasma
ilişkin usul ve esaslan
"Geçici Madde 48 - Gelir ve kurumlar
vergisi mükellefleri (adi, kollektif ve adi
komandit
şirketler dahil), işletmelerinde
mevcut olduğu halde kayıtlarmda yer almayan
emtia, makina, teçhizat ve demirbaşlanm
kendilerince veya bağlı olduklan meslek
kuruluşunca tespit edilecek rayiç bedel ile bu
Kanunun yayımmı izleyen üçüncü aym son iş
gününe kadar bir envanter listesi ile vergi
dairelerine bildirmek suretiyle defterlerine
kaydedebilirler. Bu suretle beyan edilen
kıymetlerin sati/ması halinde satış bedeli
bunlanıı deftere kaydedilen bedelinden düşük
olamaz. Bildirime dahil edilen varlıklar için
.amortisman aynlmaz.
Bilanço esasma göre defter tutan
l11ükelleflıer, bu madde hükümleri uyannca
aktijlerine kaydettikleri
emtia için ayn;
makina, teçhizat ve demirbaşlar için ayn özel
karşi/ık hesabı açarlar. Emtia için aynlan
karşılık, ortaklara ctağltılması veya işletmenin
tasfiye edilmesi halinde sermayenin unsuru
sayılır ve vergilendirilmez. Makine, teçhizat ve
demirbaşlar envantere kaydedilir ve aynlan
karşi/ık birikmiş amortisman addolunur.
İşletme hesabı esasma göre defter tutan
mükellefler ise söz konusu emtiayı defterlerinin
gider kısmma satm alman malolarak
kaydederler. Bu maddenin uygulanmasma
ilişkin usul ve esaslan belirlemeye' Maliye
Bakanlığı yetkilidir."
"Geçici Madde 49 - Gelir ve kurumlar
vergisi mükellefleri (adi, kollektif ve adi
komandit şirketler dahil), kayıtlarmda yer
aldığı halde işletmelerinde mevcut olmayan
165
ESKi METiN
YENİ METİN
mallarını, bu Kanunun yayımlandığı
tarihi
takip eden ikinci ayın sonuna kadar, aynı
neviden mallara ilişkin cari ytl kayıtlarına göre
tespit edilen gayri safi kar oranını dikkate
alarak faturalamak
ve her türlü vergisel
yükümlülüklerini
yerine getirmek
suretiyle
kayıt ve beyanlarına intikal ettirebilir/er. Gayri
safi kar oranının cari yıl kayıtlarına göre tespit
edilemediği hallerde mükellefin bağlı olduğu
meslek odalarının belir/eyeceği oranlar esas
alınır. Bu madde hükmünün uygulanmasına
ilişkin olarak geçmişe yönelik ceza ve faiz
uygulanmaz.
Yılı içersinde ödenmesi gereken
vergilerin,
ödeme
sürelerinde
değişiklik
yapmaya Maliye bakanlığı yetkilidir."
"Geçici
Madde
50
1/111999
tarihinden
önce Yatırım Teşvik Belgesine
bağlanan yatırım harcamalarına, Gelir Vergisi
Kanununun bu Kanunla değişiklik yapılmadan
önceki Ek 1 ve Ek 4 üncü maddeleri ile Ek 3
üncü maddesinin beşinci fikrası hükümleri ve
Kurumlar Vergisi Kanununun
bu Kanunla
kaldırılan mükerrer 8 inci maddesi hükmü;
1/1/1999 tarihten
sonra Yatırım
Teşvik
Belgesine
bağlanmış
olan
yatırım
harcamalarına ise söz konusu maddelerin bu
Kanunla değişik hükümleri uygulanır."
"Geçici Madde 51 - Kendilerine özel
hesap dönemi tayin edilmiş gelir ve kurumlar
vergisi
mükellefleri,
31/1211997 tarihi
itibariyle içinde bulundukları üç aylık dönemi
takip eden dönemden başlayarak bu Kanunun
değişik mükerrer 120 ve Kurumlar Vergisi
Kanunun 25 inci maddeleri uyarınca geçici
vergi öderler. Geçici vergi beyannamesi verilen
dönemlere ilişkin yıllık beyannameler üzerinden
tahakkuk ettirilen geçici vergi taksitleri terkin
edilir.
166
ESKi METiN
YENİ METİN
"Geçici Madde 52 - 11711998 tarihinden
sonra elde edilen ücretler için, bu tarih
itibariyle
mevcut
vergi matrahı
dikkate
alınarak, bu Kanunun 94 üncü maddesinin
1 numaralı bendine göre
yapılacak tevkifatıara münhasır olmak üzere
aşağıdaki tarife uygulanır.
1.000.000.000 liraya kadar
% 20
2.000.000.000
liranın 1.000.000.000
lirası
için 200.000.000 lira, fazlası
% 25
4.000.000.000
liranın 2.000.000.000
lirası
için 450.000.000 lira, fazlası
% 30
8.000.000.000
liranın 4.000.000.000
lirası
için 1.050.000.000 lira, fazlası
% 35
16.000.000.000
liranın 8.000.000.000
lirası
için 2.450.000.000
lira,fazlası
% 40
16.000.000.000
liradan
fazlasının
16.000.000.000 lirası için 5.650.000.000
lira,
fazlası
% 45
Geçici Madde 53 - Bu kanunun
yayımından önce ihraç edilen her nevi tahvil ve
Hazine bonosu ile Toplu Konut idaresi, Kamu
Ortaklığı idaresi ve Özelleştirme İdaresince
çıkarılan
menkul
kıymetlerden
sağlanan
gelirlerden yapılan gelir vergisi tevkifatı
sırasında, Gelir Vergisi Kanununun bu kanunla
değişmeden önceki 75 inci maddesinin ikinci
fıkrasının 5 numaralı bendi lıükmü uygulanır.
Geçici Madde 54 - 1998 yılı gelirleri
IÇ/n, bu kanunun
45
inci maddesiyle
değiştirilen
193 sayılı Kanunun
86 ncı
maddesinin
1 numaralı
bendinin (bJ, (c) ve (dj alt bentlerinde yer alan
hadler yerine, 2.500.000.000
lira esas alınır.
167
ESKi METiN
YENi METiN
DÖRDÜNCÜ
KURUMLAR
iLE
VERGiSi KANUNU
iL~.fLi DEGişiKLiKLER
Miilga: 4369/82-4/A
ile KVK nun 2.
Maddesinin 3. Fıkrasl/1/n i. Cümlesinden
sonra gelen kısım
Mülga: 4369/82-4/A
iş ortaMıldarı :
Mükerrer Madde 6 - (Efc04.12.1985
3239/72 md.)
Birinci maddenin
A, B, C ve D
bentlerinde
yazılı
kurumların
kendi
aralarında, şahıs ortaklıkları veya gerçek
kişilerle belli bir işin birlikte yapılmasmı
miiştereken taahhiit etmek ve kazancIn!
paylaşmak amacıyla kurduktan ortak!:k!(/( iş
ortaklığıdır.
Bunların tiizel kişiliklerinin olmaması
miikellefiyet/erini etkilemez.
iş ortaklıkları :
Mükerrer Madde 6 - (Ek:04.12.1985
3239/72 md.)
Birinci maddenin A, B, C ve D bentlerinde
yazılı kurumların
kendi aralarında,
şahıs
ortaklıklan veya gerçek kişilerle beUi bir işin
birlikte yapllmasl11ı müştereken taahhüt etmek
ve
kazanCIn!
paylaşmak
amacıyla
(peğişik:29.07.19984369/81
md.
MııaJ1lklar:
18.02.1963
- 199/7
ind.)
ı
BÖLÜM
Aşağıda yazılı
Vergisinden m ualtı r.
kurumlar,
Kurumlar
16.(Değişik:24.12.1980
- 2362/5 md.)
Esas
mukavelelerinde
sermaye
iizerinden
kazanç
dağıtılmaması,
idare
meclisi başkan ve üyelerine kazanç üzerinden
hisse
verilmemesi,
ihtiyat
akçelerinin
ortaklara
dağıtılmaması
ve münhasıran
ortaklar ve ile iş göriifmesine dair hükümler
bulunması
şartı ile kooperatijler
(Esas
iş ortaklığıdır.
Bunlann tüzel kişiliklerinin
mükeUefi. etlerini etkilemez.
olmaması
MuaJ1lklar:
Madde 7 - (Değişik: 18.02./963 - 199j7md.)
Aşağıda
yazılı
kurumlar,
Kurumlar
Vergisinden muaftır.
16.(Değişik: 24.12.1980
-2362/5 md.)
(Sk: 29L;gZl~8 - fiJJi2f~16md,J
.Esas mukavelelerinde sermaye üzerinden
kazanç dağıtılmaması, idare meclisi başkan ve
üyelerine kazanç üzerinden hisse verilmemesi,
ihtiyat akçelerinin ortaklara dağıtılmaması ve
münhasıran ortaklar ve ile iş görülmesine dair
hükümler bulunması şartı ife kooperatijler
(Esas mukavelelerde yukandaki şartlar mevcut
168
ESKi METiN
YENi METiN
mukavelelerde
yukarıdaki
şartlar mevcut
olmakla beraber fiilen bu kayıt ve şartlara
uymayan
kooperatifler
muafiyetten
faydalanamazlar}
Mülga: 4369/82-4/8
ile KVK
Maddesinin 7 numaralı bendi
Muaflıklar ve istisnalar:
Madde 7
nun
7.
muafiyetten faydalanamazlar}
Mülga: 4369/82-4/8
7- 3, 4, 5, ve 6 mcı bentlerde yazdı
miiesseselerden dernek veya vakıf/ara ait
olup meskur bentlerde belirtilen maksat ve
gayelerle
işletildikleri
ilgili
bakanların
miitalaası
almmak
suretiyle
Maliye
Bakanlığınca kabul edilenler.
Mülga: 4369/82-4/C ile KVK nun 8.
Maddesinin 1. Fıkrasımn 3 ve 6 numaralı
bentleri
İstisnalar:
Madde 8
Dar mükellefiyete tabi kurumlar dahil
bu maddede
yazdı
kurum
kazançları
kurumlar vergisinden miistesnadır.
3. Turizm
teşvik kanunu
hiikiimleri
dairesinde "Turizm ~şletmesi Belgesi;' veya
1618 sayılı seyahat acentaları birliği kanunu
gereğince "Seyehat acentası işletme belgesi"
almış olan kurumların miinhasıran bu belge
konusu faaliyetlerinden
döviz olarak elde
ettikleri hasılatm %20'si (mesku dövizlerin
yetkili bankalar ve yetkili miiessese(erde
bozdurulduğLl11Lm tevsiki şartıyla işletmenin
ilk defa faaliyete geçtiği tarihten itibaren 10
yıl siire ile kurum kazancmdan
i;dirilir.
Mülga: 4369/82-4/C
Yürürlük: O1.O1.1999
.
169
ESKi METiN
YENİ METİN
Kurumun ünva11lnl11 veya nevinin değişmesi
veya işletmenin başka bir kurum tarafindan
devir alınması !ıalinde istisna kalan süre için
uygulanır.
Elde edilen dövizleri
bizzat
bozdurmayan
ve dövizi sağlayan müessese
veya acentadan doğrudan doğruya payalan
turizm. müesseseleri bu istisnadan aldıkları
payaranmda faydalamr/ar. Dövizi bozduran
kurum
bu kısım
iizerinden
istisnadan
yararlanamaz.
Bakanlar Kurulu yukarıda yer alan %20
oranıııı sıfira kadar indirmeye veya kanunda
yer alan arana kadar artırmaya yetkilidir.
6.Bu maddenin 4 11lımaralı bendinin
(a), (c) ve (d) alt bentlerinde belirtilen yatırım
fonlarının
katılma
belgeleri
ve yatırım
ortakliklarımn !ıisse senetlerinden elde edilen
kar payları
KurLlInların
kurumlar
vergisinden
istisna edilen kazançlarına ilişkin ödemelerin
kunmı kazancından gider olarak indirilmesi
kabul edilmez.
Mü/ga: 4369/82-4/0
8. Maddesi
Finansman fonu:
Mükerrer Madde 8
Mülga: 4369/82-4/E
Maddesinin 3. Fıkrası
Safi kurum kazancı:
Madde 13
i/e KVK nun mükerrer
i/e
KVK
nun
13.
Gelir vergisi kanununun ortalama kar
!ıaddi ve asgari gayri safi !ıasılat esası
!ıakkl11daki !ıükümleri
kurumlar
vergisi
Mü/ga: 4369/82-4/0
Mü/ga: 4369/82-4/E
170
ESKi METiN
Imiikellefleri
YENi METİN
için de uygulanır
M;ilga: 4369/82-4/F
Maddesinin 4. Fıkrası
Beyan esası:
Madde 20
ile
.
KVK
nun
20.
Tiizel kişiliği bulunmayan iktisadi kamu
miiesseseleri ile demek ve vakıflara ait
iktisadi işletmelerden her biri için bunlann
bağ;!ı olduklan kamu tiizel kişileri ile demek
ve vakıflar tarafından ayn ayn beyanname
verilebilir.
MADDE 55 - 3/6/1949 tarihli ve 5422
sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 14 üncü
maddesinin
birinci fikrasll1//1 6 numaralı
bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Madde 14 - Ticari kazanç gibi hesaplanan
kurtmı kazancının
tespitinde,
miikellefler
aşağıdaki giderleri de aynca hasılattan
indirebilirler:
I-Hisse ve Tahvil senetlerinin
ihraç
giderleri (Bu giderler senet/erin kağıt ve tabı
giderlerini, mahkeme, noter ve diğer tasdik
ve tescil giderlerini, damga resmini ve harç
dolayısıyla ödenen sair harç ve resimlerini,
ihraç
dolayısıyla
bankalara
verilen
komisyonlan,
hisse ve tahvil senet/erinin
borsaya kaydı için yapılan giderleri ve
bunlara benzer diğer her tiirlii giderleri
ihtiva eder);
2-ilk tesis ve taazzuv giderleri (Bu
giderler aktifleştirildiği
takdirde bU/ılamı
Vergi
Usul Kanunu gereğince
değeri
Madde 14 - Ticari kazanç gibi hesaplanan
kurum
kazancmm
tespitinde,
miikellefler
de aynca
hasılattan
aşağıdaki
giderleri
indirebilirler:
I-Hisse ve Tahvil senetlerinin
ihraç
giderleri (Bu giderler senetlerin kağıt ve tabı
giderlerini, mahkeme, noter ve diğer tasdik ve
tescil giderlerini,
damga resmini ve harç
dolayısıyla ödenen sair harç ve resimlerini,
ihraç
dolayısıyla
bankalara
verilen
komisyonlan,
hisse ve tahvil senetlerinin
borsaya kaydı için yapılan giderleri ve bunlara
benzer diğer her tiirlii giderleri ihtiva eder);
2-İlk tesis ve taazzuv
giderleri (Bu
giderler aktifleştirildiği takdirde bunlann Vergi
Usul Kanunu gereğince
değeri iizerinden
aynlacak amortisman gider yazılır);
171
ESKi METiN
iizerinden
ayrılacak
amortisman
gider
yazılır);
3-Genel heyet toplantılan için yapılan
gider/er/e birleşme, fesih ve tasfiye gider/eri;
4-Sigorta şirketlerinde bilanço gününde
hiikmii devam eden sigorta mukavelelerinin
(Poliçe veya geçici ilmiihaber) istilzam ettiği
teknik ihtiyatlar (Hayat sigorta şirketlerinde
riyazi ihtiyatlardan
temettii
ve faizleri
vergiden
istisna
edilmiş
olan
menkul
kıymetlere yatınlan kısma ait faizler, gider/er
meYalwıda gösterilmez).
Sigorta teknik ihtiyat/an:
I.Muallak hasarlara mahsus tazminat
karşılıklan;
2.Cari muhataralara mahsus ihtiyatlar;
3. Hayat
sigortalan
rıyazi
ihtiyatlarıiidan ibarettir.
Teknik
ihtiyatlar
bilanço gününde
geçici pasif hesaplara geçirilmek suretiyle
aşağıdaki esaslara göre hasılattan indirilir:
a)Muallak hasar/ara mahsus tazminat
karşıhğı, tahakkuk etmiş ve hesaben tespit
edilmiş fiili tazminat bedellerinden veya bu
hesap
yapılmal11lşsa,
muhammen
değerlerinden miiteşekkildir.
b)Cari
muhataralar
IÇIll ayrılan
ihtiYatlar,
ulaştırma
sigortalarında
beyanııamenin taalliik ettiği yıl içinde prim
hasılatlılın
%25 inden, diğer sigortalarda
%33,5 undan fazla olamaz.,
c)Hayat sigortalarında riyazi ihtiyatlar
her
mukavele
iizerinden ayrı ayn hesaplanır.
I
d)Bir yıl
aynlan
sigorta
teknik
ihtiyatlannııı ertesi yıl başlılda aynen kara
nakledilmesi şarttır.
5-Eslıamh
komandit
şirketlerde
komandita ortağın kar hissesi;
YENİ METİN
3-Genel heyet toplantılan
için yapılan
gider/er/e birleşme, fesih ve tasfiye giderleri;
4-Sigorta şirketlerinde bilanço gününde
hükmü devam eden sigorta mukavelelerinin
(Poliçe veya geçici ilmühaber) istilzam ettiği
teknik ihtiyatlar (Hayat sigorta şirketlerinde
riyazi
ihtiyatlardan
temettü
ve faizleri
vergiden istisna edilmiş olan menkul kıymetlere
yatınlan kısma ait faizler, giderler meyanında
gösterilmez).
Sigorta teknik ihtiyatları:
I.Muallak hasar/ara mahsus tazminat
karşılıklan;
2.Cari muhataralara mahsus ihtiyatlar;
3.Hayat sigortaları riyazi ihtiyatlarından
ibarettir.
Teknik ihtiyatlar bilanço gününde geçici
pasif hesaplara geçirilmek suretiyle aşağıdaki
esaslara göre hasılattan indirilir:
a)Muallak hasarlara mahsus tazminat
karşıhğı, tahakkuk etmiş ve hesaben tespit
edilmiş fiili tazm;'lat bedellerinden veya bu
hesap
yapılmamışsa,
muhammen
değerlerinden müteşekkildir.
b)Cari
muhataralar
ıçın
ayrılan
ihtiyatlar,
ulaştırma
sigortalarında
beyannamenin taallük
ettiği yıl içinde prim
hasılatının
%25 inden, diğer sigortalarda
%33,5 undan fazla olamaz.
c)Hayat sigortalarında
riyazi ihtiyatlar
her mukavele üzerinden ayrı ayrı hesaplanır.
d)Bir
yıl
ayrılan
sigorta
teknik
ihtiyatlarının ertesi yıl başında aynen kara
nakledilmesi şarttır.
5-Eshamll
komandit
şirketlerde
komandita ortağın kar hissesi;
"2,0,!; 1i9~'':"''
11~lil(tiii;~J
172
ESKi METiN
6 (Değişih: 13.07.1967
9{)3/5 c md.)
Genci bütçeye dahil dai •.der, katma bütçeli
daire/ere, 1:/ öze! idareleri 'y'C belediyeler ilc
köylere,
meafaatlc •.i;ıe
kamu
yamrlı
den1eklc;-c ',e Tii •.k Ka:u;mı Medenisine göre
Iwru!an
',akıjlara
makbı;z
ka •.şl!ığJ11da
yapı!an bağış ;:c yardımlar. (Bir takvim y;lı
içi11de.yap:!a;1 bağış ve yardımla •. topla:-li;/Wl
o yua ait ku •.um k aza :ıc1l1l11962'sini ve her
halde 20.000 !imyı aşan kıs;m hası/attan
iadi:·i!emez.)
(Ek: ()1.12.1985
3239175 md.) Genel
bütçeye
dahi! daireiCI'e, katma
bütçeli
dai •.ele •.e, iı' özel idareleri:1e, belediyelere ','eya
köylere bağ;ş!anarı oku!, heş ',,'c spor tesisleri
(Elc 25.05.1995
4108/30 md.) kütiiphane,
miize, sanat gaı'cr{sı:. knltnr merkezi
ve
sı;ıcma, tiyatro, ope •.a, bale ve konse •. gibi
ki; iW :-c! ,'e sarıatsa! et!dik!e •.in sergi!erıdiği
tesis!e •. i!e 50 yatak (!wl!w1ma öncelikli
yö •.e!e;·de 35 yatak)
kapasitesi:1de:1
az
olmamak üzere yurt ve sağ!;k tesisle •.irıi:1
(huzu;·ede •.i dahi!) ınşası do!ayısıy!a )'ap;lan
ha •.ca:ııa!a:· ',eya bu tesis!e •.in ;nşası IÇJ11ilgi!i
kımduş!am
)'apıları "1 cr türın bağış ',,'c
ya •.dm1lar ile mevcut tesislerin, faaliyetlerini
tic',am etti:·ebilmcle •.i ıçm yapıları he •. Wriii
nakdi 'y'e ayni bağış ',,'e ya •.d;:ıı!a •., bili:ıısel
'v'C
ge!işti •.:ııe faaliyet!erinde
araştımıa
bu!unan kurLı'I'n ve kuruluş/a •.a yapuan her
tii."!i,: bağış ',e ya 1'-(11:11
lar. (Şu kadar ki bu
fıkrada geçen bağış iıe yardım!a ...•n :ııikta n,
'y'C
yerler
yapılacağı
tahsis
edileceği
kUrLifuş/or
Bakan!ar Kuru!unca çıkan/acak
bi:' )'ö'netme!ik!e be!ir!eni:·.)
(Değişik
13.07. 1967
903/5 c md.)
Bağış 'y'C yardl:11//1 nakden yapi!maması
!ıalinde, bağ;ş/anan ',eya )'ard;mll1 konusunu
YENi METiN
IlgkanlığLncC!.......~spit·gLun
7-(Değişik: 31.12.1981 - 2573/5 md.)
Beş yıldan fazla nakledilmemek şartıyla geçmiş
yıllann mali bilançolanna göre meydana gelen
zararlar (Bilançolarda her yılın zarannın ayn
ayn gösterilmesi şarttır.)
(Ek fıkralar: 12.06.1987 - 3380/7 md.)
Tam mükellefiyette
yurt
dışı faaliyetlerdel1"tloğan zararlar, faaliyette bulunulan
ülkenin vergi kanunlanna
göre beyan edilen
vergi matrahlanmn
(zarar dahil) her yıl o ülke
mevzuatına
göre denetim
yetkisi
verilen
173
ESKi METiN
tcşkil cdcn inaı' vcya hai<l<lilmaliyct bcdeli
','cya ;ıwkayy'ct dcğcri, bL; dcğcr mC',wt
dcği!sc Vcrgi Usul Ka;ıL;;JU !ıükiim!cri
daircsindc
takdir komisyo;ı!anrıca
tcspit
cdilcCCı~dcğcri csas Qı'lflif. (/Incak, Baktirı!ar
KLmı.'ıll1ca 'ICi·gi m uafiycti tanı;ıarı ',akiflara
20.000 !irt/!ık haddc baldmaksızlrl o yıla ait
kUr/mı kaza;ıcının yüzdc bcşirıc kadar bağış
','cyardım yapılabilir.)
(Elc 04.12.1985
ııul.)
3239175
,'\1iikc!lcjlcrirı yı! içindc yaptık,lan araştınna
vc gc!iştirmc !ıarcama!an tLitarınl gcçmcmck
üzcrc dgJ:ı'I: dönemdc ödcmdc;-i gcr-ckcrı yıllık
9QO'sini;ı
kurıı1171ar'
kanuni
"crg:sımrı
sü;'CSi;ıdc tahsi!indc;ı ·,'t/zgcçi,lcr-ck, bu o,-ana
isabct edc;ı vcrg: üç yı! süre ilc faizsiz o/ar6k
ci'tclerıcbi!ir. ütc!c;ıcrı bL; ·,'crgı iiç yı! içindc
kıı'tu,'nı'ar ·,'crg;s::1lIl ödcnmc taksit/c;'i ilc
bir!iktc cşit tahit!cr kahrıdc ödcrıir.
Bu L:ygulamarıuı Lı'SLı'! 'y'C csas!an Maliyc
~'C Güm;'ük
Bakanlığı:ıca tayin ',C tcspit
~
7~(Değişik: 31.12.1981 - 2573/5 md.)
şartıyla
Beş yıldan fazla nakledilmemek
geçmış yıllarm mali bilançolarına
göre
meydana gelen zarar/ar (Bilançolarda her
yılın zararının ayrı ayrı gösterilmesi şarttır.)
(Ek fıkralar:
12.06.1987
- 3380/7
md.)
yurt
Tam
mükellefiyette
dışı
faaliyetlerden
doğan zararlar, faaliyette
bulunulan ülkenin vergı kanunlarına göre
beyan edilen vergı matrahlar/mn
(zarar
dahil) her yıl o iilke mevzuatma göre denetim
yetkisi
kuruluşlarca
rapora
verilen
bağlanması ve bu raporun aslı ile tercüme
edilm iş bir örneğinin Türkiye'deki ilgili vergı
halinde
gider
olarak
dairesine
ibrazı
YENi METiN
kuruluşlarca rapora bağlanması ve bu raporun
aslı ile tercüme
edilmiş
bir örneğinin
Türkiye'deki ilgili vergi dairesine ibrazı halinde
gider
olarak
indirilebilecektir.
Denetim
kuruluşlarınca
hazırlanacak
raporun ekinde
yer alan vergi beyanlarımn, bilanço ve karzarar cetvellerinin o iilkedeki yetkili mali
makamlarca
onaylanması
zorunludur.
Faaliyette bulunulan ülkede denetim kuruluşu
olmaması
halinde,
her yıla
ait vergi
beyannamesinin, o iilke yetkili makamlarından
alınan birer örneğinin mahallindeki Türk elçilik
ve konsoloslukları,
yoksa
orada
Türk
menfaatlerini koruyan ülkenin aym mahiyetteki
temsilcilerine onaylatılarak, aslmm ve tercüme
edilmiş bir örneğinin ilgili vergi dairesine
ibrazı yeter/idir.
Türkiye'de gider yazılan yurt dışı zararın,
ilgili ülkede de mahsup edilmesi ve gider
yazılması halinde, Türkiye'deki beyannameye
dahil edilecek yurt dışı kazanç, m'ahsup veya
gider yazılmadan önceki tutar olacaktır.
Türkiye'de Kurumlar Vergisinden istisna
edilen kazançlar/a ilgili yurt dışı zararlar, yurt
içindeki kazançlardan indirilemez. Bu bendin
uygulanmasıyla
ilgili
usul
ve
esasları
belir/emeye
Maliye ve Gümrük
Bakanlığı
yetkilidir.
8-(Ek:24. 12. 1980 362/10md.;
Değişik: 04. 12. 1985 - 3239/75 md.) Faizsiz
olarak kredi verenlere ödenen kar payları ile
özel finans kurumlarınca kar ve zarara katılma
hesabı karşılığmda ödenen kar payları ..
174
ESKi METiN
indirilebilecektir.
Denetim
kuruluşlarınca
hazırlanacak raporun ekinde yer alan vergi
beyanla/'llllll,
bilanço
ve
kar-zarar
cetvellerinin
o
ülkedeki
yetkili
mali
makamlarca
onaylanması
zorunludur.
Faaliyette
bulunulan
ülkede
denetim
kuruluşu olmaması halinde, her yıla ait vergi
beyannamesinin,
o
ülke
yetkili
makamlarından
alınan
birer
örneğinin
mahallindeki Türk elçilik ve konsolosfukları,
koruyan
iilkenin
aym
mahiyetteki
temsilcilerine
onaylatılarak, aslıııııı ve tercüme edilmiş bir
ömeğ'inin
ilgili vergi
dairesine
ibrazı
yeterlidir.
Tiirk iye 'de gider yazılan
yurt dışı
zararın, ilgili ülkede de mahsup edilmesi ve
gider
yazılması
halinde,
Türkiye'deki
beyannameye dalıil edilecek yurt dışı kazanç,
mahsup veya gider yazılmadan önceki tutar
olacaktır.
Türkiye'de Kurumlar Vergisinden istisna
edilen kazançlarla ilgili yurt dışı zararlar,
yurt içindeki kazançlardan indirilemez.
Bu bendin uygulanmasıyla ilgili usul ve
esaslan
belirlemeye
Maliye ve Gümrük
8-(Elc24. 12. 19802362/1 Omd.;Oeğişik:04. 12. 1985 - 3239/75
md.) Faizsiz olarak kredi verenlere ödenen
kar payları ile özel finans kurumlarınca kar
ve zarara katılma hesabı karşılığ111da ödenen
karpayları.
YENi METiN
175
ESKi METiN
YENi METİN
MADDE 56 -5422 sayılı Kanunun
22
nci
maddesi
aşağıdaki
şekilde
Madde 22 - (Değişik: 24.12.1980 - 2362114
md.) "Dar m iikellefiye te giren yabancı
kurumların vergıye tabi kazancmm
Gelir
Vergisi Kanununun
80 ıncı 'v'C 82 HC;
maddelerinde yazılı değe;- a;t;ş ktlztlnçlarl ,'c
tl,""{ZI ktlzançlarda;ı'
(Kurum!ar
Vergisi
K6I1LII1luw;ı
21 iincii maddesinia
(11)
bfj!iimiil'lii;ı 5 ;wmam!ı be;ıai;ıae say;la;ıla..iffLFiV) ibaret bulunduğu takdirde, yabancı
kurum veya Tiirkiye'de namll1a hareket eden
kimse bu gibi kazançları iktisap tarihinden
itibaren 15 giin içinde anılan Kanunun 101
belirtilen vergı dairelerine
I/JCI maddesinde
beyanname ile bildirmeye mecburdur."
Madde 22 - (Değişik: 29.07.1998
- 2369156
md.)
"Dar miikellefiyete
giren
yabancı
kurumlann
vergiye tabi kazancmin
Gelir
Vergisi Kanunlılıun 80 inci maddesinde
azılı
diğer kazanç
ihtira~
re
ibaret bulunması halinde, yabancı kurum veya
Tiirkiye'de namına hareket eden kimse bu gibi
kazançlan iktisap tarihinden itibaren onbeş
giin
içinde anılan
Kanunun
101 inci
maddesinde
belirtilen
vergi
dairelerine
beyanname ile bildirmeye mecburdur."
Yürürlük: 01.01.1999 tari/ıinde
25 inci maddesi başlığı ile birinci ve ikinci
.fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"verginin oram:"
,"fadae 25 Kurum!ar .•.erg;sı, bu KaHuna
göre tespit o!unan !(Urum kazaacından 96 25
oranlHda a/;nır.
(Değişi!l:25.5.1995
md.)
4108131
Yukandaki omna gö..-c hesap!anaa ,'e..-gı,
.. ,.
iadirim ve istisaa!ar aiişii!meael'l Ol'lce,{ı
l<Lı',"u;n l,aZ3nCU1l119QO siadea az O!61j16Z. Bu
hesaplamada
iştirak kazal'içiar;, yatirim
fo;ılar;
jJortfö-y
ve
o;ta!<!lklamıl1'l
iş!etmeciliğinden doğan kazanç!an ve yatmm
inairimi aikkate a!ıamaz.
Bu kanunun 18 ve 19 uncu maddelerine
yabancı
ulaştırma
vergilendirilen
göre
"Kurumlar vergisi ve geçici vergi oranı"
Madde 25 - (Değişik: 29.07.1998 - 4369157
md.)
göre
Bu kanunun 18 ve
vergilendirilen
176
ESKi METiN
YENİ METİN
kurumlannda vergi oranın/11 karşıhkh olmak
şartıyla ülkeler itibariyle kara, deniz ve hava
ulaştırma kurumlan
için 'ayn ayn veya
topluca sıfıra kadar indirmeye veya bu
maddede yaztiı oran/11 bir kat/111 geçmemek
üzere yeni bir oran tespit etmeye Bakanlar
Kurulu yetkilidir.
kurumlarmda
vergi ora11l11ln karşılıklı olmak
şartıyla ülkeler itibariyle kara, deniz ve hava
ulaştırma kurumlan için ayn ayn veya topluca
sıfira kadar indirmeye veya bu maddede yazıh
ara 111 n bir katı11l geçmemek üzere yeni bir oran
tespit etmeye Bakanlar Kurufıı yetkilidir.
Mülga: 4369/82-4/G ile KVK nun mükerrer
40. Maddesi
Geçici vergi
Mükerrer Madde 40
Mülga: 4369/82-4/G
Kesilen vergiletiıt mahsubu:
Madde 44 - (Değişik: 18.02.1963
,
- 199/21
Kesilen vergilerin mahsubu:
Madde 44 - (Değişik: 18.02.1963
- 199/21
md.)
md.)
Beyanname,de gösterilen kazançlardan
bu kanuna ve Gelir Vergisi Ka nU11L/11
a
tevfikan kesilmiş olan vergiler beyanname
üzerinde hesaplanan Kurumlar Vergisinden
niahsup edilir.
Mahsubu gereken miktar beyanname
üzerinden Iıesaplanan Kurumlar Vergisindeı;ı
fazla
olduğu
takdirde,
keyfiyet
vergi
dairesince
miikellefe
yazı
ile bildirilir.
Aradaki fark, mlikellefin işbu yazıyı tebelliig
tarihinden itibaren bir yıl içinde miiracaatı
halinde kendisine iade olunur. Bir ytl içinde
müracaat etmeyen mükelleflerin bu farktan
doğan alacaklan düşer.
Beyannamede gösterilen kazançlardan bu
kdnuna ve Gelir Vergisi Kanununa' tevfikan
kesilmiş olan ver iler (Ek:29.07.1998
4369/81
md.)
Geçici Madde 24 - (Ek:25.05.1995
4108/32 md.)
Yurt dışmda yapılan inşaat, onarma,
~e
beyanname üzerinde hesaplanan
Kurumlar Vergisinden mahsup edilir.
Mahsubu gereken miktar beyanname
üzerinden hesaplanan Kurumlar Vergisinden
fazla olduğu takdirde, keyfiyet vergi dairesince
mükellefe yazı ile bildirilir. Aradaki fark,
mükellefin
işbu yazıyı tebellüğ tarihinden
itibaren bir yıl içinde müracaatı
halinde
kendisine iade olunur. Bir yıl içinde müracaat
etmeyen
mükelleflerin
bu farktan
doğan
alacaklan düşer.
Geçici Madde 24 - •(Değişik:29. 07. 1998 4369/81 md.)
Yurt dışmda yaptlan inşaat,
onarma, monta; işleri ve teknik hizmetlerden
177
ESKi METiN
montaj
işleri ve teknik
hizmetlerden
sağlanan ve 01.01.1994
- 31.12.1998
tarihleri aras111da Türkiye'de genel netice
hesapıanna intikal ettirilen kazançlar, bu
işlerle ilgili hasılatm en az % 15'inin kambiyo
mevzuatı gereğince Tiirkiye'ye döviz olarak
getirildiğinin
tevsik
edilmesi
şartıyla
kurumlar vergisindenmiistesnadır.
Vergiden
müstesna
tutulan
bu
kazançlar, Kurumlar Vergisi Kanununun 25
inci maddesinin ikinci fıkrasına göre %20
oranlı kurumlar vergisine tabi tutulmaz.
Gelir Vergisi KanUl1L1111111
94 üncü maddesinin
I birinci fıkrasııwı 6 l1LlI1ıaralibendinin (b) alt
bendine göre bu kazançlar
üzerinden
yapılacak
tevkifat
oranlan,
halka açık
anonim şirketlerde %5, diğer kurumlarda ise
% 1 O olarak uygulamr.
Yurt dışında elde
edilen bu kazançlara mahallinde uygulanan
vergilerin oranının !JQ5-'ffL üzerinde olması
halinde, bu oramn üzerinde uygulanan her
bir puan için %9;7-5 oramnda
indirim
yapılmak suretiyle uygulanır. Yurt dış111da
uygulanan
vergi oranın111 halka
açık
şirketlerde fJQ8,75, diğer kurumlarda
ise
~
oran111da olması durumunda
bu
tevkifat oranlan "O" sıfır olarak uygulanır.
Ancak indirimli vergi tevkifat oramndan
yararlanabilmek
için yabancı memleketlerde
inşaat,
onarma,
montaj
ve
teknik
hizmetlerden
sağlanan
kazançlara
uygulanan vergi oran1111n o ülkenin yetkili
makamlanndan
al111an ve mahallindeki Türk
elçilik veya konsolosluklan, yoksa mahallinde
Türk menfaatlerini koruyan memleketin aym
mahiyetteki
temsilcileri tarafından
tasdik
olunan vesikalann asli ile yapılan işe ilişkin
sözleşmenin bir örneğinin Türkiye'de bağli
YENİ METİN
:.1
sağlanan
ve 01.01.1994
2.ZtJl!J
tarihleri arasmda
Türkiye'de genel netice
hesapıanna
intikal ettirilen kazançlar,
bu
işlerle ilgili hasılatm en az % 15'inin kambiyo
mevzuatı gereğince Türkiye'ye döviz olarak
getirildiğinin tevsik edilmesi şartıyla kurumlar
vergisinden müstesnadır.
Vergiden müstesna tutulan bu kazançlar,
Kurumlar
Vergisi
Kanununun
25
inci
maddesinin ikinci fıkrasma göre %20 oranIı
kurumlar vergisine tabi tutulmaz. Gelir Vergisi
Kanununun
94 üncü
maddesinin
birinci
fıkrasımn 6 numaralı bendinin (b) alt bendine
göre bu kazançlar üzerinden yapılacak tevkifat
oranlan, halka açık anonim şirketlerde %5,
diğer kurumlarda ise % 1 O olarak uygulamr.
Yurt dışmda elde edilen bu kazançlara
lı?~~~llinde uygulanan
vergilerin
oramnm
~()'un
üzerinde olması halinde, bu oranm
üzerinde uygulanan her bir puan için ~~~ '
oramnda indirim yapılmak suretiyle uygulamr.
Yurt dışmda uygulanan vergi oranmm halka
.ef!.~ şirketlerde
diğer kurumlarda ise
%3~ oramnda olması durumunda bu tevkifat
oranlan "O" sıfır olarak uygulamr. Ancak
indirimli
vergi
tevkifat
o.ranmdan
yararlanabilmek
için yabancı memıeketlerde
inşaat, onarma, montaj ve teknik hizmetlerden
sağlanan kazançlara uygulanan vergi oranmm
o iilkenin yetkili makamlanndan
alinan ve
mahallindeki Türk elçilik veya konsolosluklan,
yoksa mahallinde Türk menfaatlerini koruyan
memleketin
aym
mahiyetteki
temsilcileri
tarafından tasdik olunan vesikalarm aslı ile
yapılan işe ilişkin sözleşmenin bir örneğinin
Türkiye'de bağlı bulunulan vergi dairesine
yıllık beyanname verme süresi içinde ibraz
edilmesi şarttır.
~,.il,
178
ESKi METiN
bulunulan vergi dairesine ytlilk beyanname
verme siiresi içinde ibraz edilmesi şarttır.
Geçici Madde 25
(4108 sayılı kaıııl/ıım 32 inci maddesi
ile eklenen geçici madde) O 1. O 1. 1995 31.12.2000
ytllan
arsında
uygulanmak
iizere Kurumlar Vergisi miikelleflerince genel
bütçeye dahil dairelere,
katma
bütçeli
dairelere, il özel idarelerine, belediyelere,
vakiflara veya köylere bağışlanan camiierin
inşası dolayısıyla yaptıan harcamalar veya
camiierin inşası için amlan kuruluşlara
yaptlm1 her türlü bağış ve yardl/111ar ile
mevcut cami/erin idamesi için yapılan her
tiirlii maddi ve ayni bağış ve yardımlar
kurum kazancımn tespitinde gider olarak
hastlattan indirilir.
YENi METiN
i Yürür/ük:
01.01.1999
tarilıinde
Mülga: 4369/82-4/H
Yürür/jik: 01.01.1999
MADDE - 58 5422 sayılı
aşağıdaki geçic.madde
eklenmiştir.
Kanuna
"Geçici Madde 27- Bu Kanunun yayımı
tarihinden önce mükellefiyetini
iş ortakilğı
olarak tesis ettirmiş olan kurumlar,
bu
Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir ay
içerisinde vergi dairesine başvurarak Kurumlar
Vergisi Kanımunun bu Kanunla değiştirilen
mükerrer
6 ncı maddesindeki
ihtiyarilik
hakkmdan
yararlanabilirler.
Bu hükmün
uygulamasma
ilişkin usul ve esaslan tespit
etmeye Maliye Bakanilftı yetkilidir. "
179
ESKi METiN
YENi METİN
BEŞiNCi
BÖLÜM
KATMA DEGER VERGiSi KANUNU
iLE iLGiLi DEGişiKLİKLER
Miilga: 4369/82-S/A ile KDV kanlıl1l1113.
Maddesinin d bendi
Teslim sayılaıı hal/er:
Madde 3 ..:
.
dJAmortismana
tabi
iktisadi
kıymetlerin işletmede kullanılmak iizere imal
veya inşa edilmesi halinde Vergi Usul Kan!ll1U
hiikiimlerine göre bu kıymetlerin
aktife
alınması
veya kullanılmaya
başlanması
Miilga: 4369/82-S/A
Vergiııin sort/mlıısıı :
Madde 9 - (değişik: 24.06.1994
Vergiııin sOrt/mlııslı :
Madde 9 - (değişik: 24.06.1994
- 4008/30
md.)
I.Miikellefin
Tiirk iye
içinde
ikametga /1111111
, işyerinin, kanuni merkezi ve
iş merkezinin bulunmaması
hallerinde ve
gerekli göriilen
diğer hallerde
Maliye
Bakanlığı, vergi alacağmın emniyet altı/w
alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere
taraf
olanları
vergınin
ödenmesinden
sorumlu tutabilir.
2.Fiili ya da kaydi envanter sırasmda
belgesiz mal bulundurulduğu
veya belgesiz
ı hizmet satın almdığınm tespiti halinde, bu
alışlar nedeniyle ziyaa uğratılan katma değer
vergisi, belgesiz mal bulunduran veya hizmet
satın alan miikelleften aranır.
Belgesiz mal bulundurdukları
veya
hizmet
satm
aldıkları
tespit
edilen
miikellej7ere, bu mal ve hizmetlere ait alış
belgelerinin ibrazı için tespit tarihinden
i
- 4008/30
md.)
I.Miikellefin
Tiirk iye
içinde
ikametgahmm,
işyerinin, kanuni merkezi ve iş
merkezinin bulunmaması hallerinde ve gerekli
göriilen diğer hallerde Maliye Bakanlığı. vergi
alacağmm emniyet altma almması amacıyla,
vergiye tabi işlemlere taraf olanlan verginin
ödenmesinden sOrı/mlu tutabilir.
2. (D
.",~;~-i'i,
.'~e"1~;V~f1'9'~ıjl&iıtfl}!"fi
~- -_~_-.-:.'"
_._:;_~",d'-".~~
'!:tA
Fiili ya da kaydi envanter sırasmda belgesiz
mal bulundurulduğu veya belgesiz hizmet satm
almdığımn tespiti halinde, bu alışlar nedeniyle
ziyaa uğratilan katma değer vergisi, belgesiz
mal bulunduran
veya hizmet satm alan
miikelleften aramr.
Belgesiz mal bulundurduklan veya hizmet
satm aldıklan tespit edilen mükellej7ere. bu
mal ve hizmetlere ait alış belgelerinin ibrazı
için tes it tarihinden itibaren 10 iinliik bir
180
ESKi METiN
YENi METiN
itibaren 10 günliik bir süre verilir. Bu süre
içinde alış belgelerinin
ibraz edilmemesi
halinde, belgesi ibraz edilmeyen mal ve
hizmet/erin tespit tarihindeki emsal bedeli
üzerinden hesaplanan katma değer vergisi,
alışlanm
belgeleyemeyen
mükellef
adl11a
re'sen tarhedilir. Bu tarhiyata
kaçakçılık
cezas; uygu!aRmaz.
Ancak belgesiz alınan mal ve hizmetleri
satanlara, bu satışlarla ilgili olarak, vergi
inceleme raporuna dayanılarak katma değer
vergisi tarhiyatı yapildığı takdirde, ziyaa
uğratilan vergi ve buna ilişkin ceza aynca
alıcilardan aranmaz.
süre verilir. Bu süre içinde alış belgelerinin
ibraz
edilmemesi
halinde,
belgesi
ibraz
edilmeyen mal ve hizmetlerin tespit tarihindeki
emsal bedeli üzerinden
hesaplanan
katma
değer
vergisi,
alışlanm
belgeleyemeyen.
mükellefadl11a re'sen tarhedilir. Bu t~,~hi(ata
Vergiyi doğuran olaymmeydana
gelmesi:
Madde 10 - Vergiyi doğuran olay:
a)Mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde,
mall/1 teslimi veya hizmetin yapılması,
b)Malın tesliminden
veya hizmetin
yapilmasından
önce fatura
veya benzeri
belgeler verilmesi halinde, bu belgelerde
gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere fatura
veya benzeri belgelerin düzenlenmesi,
c)Kısım kısım mal teslimi veya hizmet
yapilması mutad olan veya bu hususlarda
mutabık kalınan hallerde, her bir kısmll1
teslimi veya bir kısımhizmetin
yapilması,
d)Komisyoncular
vasıtasıyla
veya
konsinyasyon
suretiyle yapılan satışlarda,
mallann alıcıya teslimi,
elMalın alıcıya veya onun adl11a hareket
edenlere
gönderilmesi
halinde,
mall11
nakliyesine başlanması veya nakliyeci veya
sürüciiye tevdii,
.f)AmortismaRa
tabi
menkul
'"eya
gayrimenkul moNarın işletmede kuffanılmak
üzere ii1ia/ ','eya ii1şa edilmesi ha!inde, ~fcrgi
Vergiyi doğuran olayın meydana gelmesi:
Madde 10 - Vergiyi doğuran olay:
a)Mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde,
mall11 teslimi veya hizmetin yapılması,
b)Mall11 tesliminden
veya
hizmetin
yapılmasırman
önce fatura
veya benzeri
belgeler verilmesi
halinde, bu belgelerde
gösterilen miktarla Sl11lrll olmak üzere fatura
veya benzeri belgelerin düzenlenmesi,
c)Kısım kısım mal teslimi veya hizmet
yapılması mutad olan veya bu hususlarda
mutabık
kall11an hallerde, her bir kısml11
teslimi veya bir kısım hizmetin yapılması,
d)Komisyoncular
vasıtasıyla
veya
konsinyasyon
suretiyle
yapılan
satışlarda,
mallann alıcıya teslimi,
e)Mall11 alıcıya veya onun adl11a hareket
edenlere
gönderilmesi
halinde,
mall11
nakliyesine başlanması
veya nakliyeci veya
sürücüye tevdii,
.f)(Miilga:29.07.1998
- 4369/82-5/b md.)
g)Su, elektrik, gaz, ısıtma, soğutma ve
,.
$tgtlı~;fj~~~
Yürürlük: O1.0 1.1999 tarihinde
Ancak belgesiz alınan mal ve hizmetleri
satanlara, bu satışlarla ilgili olarak, vergi
inceleme raporuna dayamlarak katma değer
vergisi tarhiyatı yapildığı
takdirde,
ziyaa
uğratılan vergi ve buna ilişkin ceza aynca
alıcilardan aranmaz.
181
ESKi METiN
gö;-e
hiikümJc;-ine
Usul
Kanlı/w
bu
kıymetJcrin aktifc alınmasi ''c ku!/a;ıılmaya
başlanması,
g)Su, elektrik, gaz, ısıtma, soğutma ve
benzeri elJe/:ii dağıtım veya kullanımlarmda
bunların bedellerinin tahakkuk ettirilmesi,
h)(Miilga:05.11.1986
- 3316/2 md.)
i) ithalata,
Gümriik kammuna göre
verglS/ ' ödeme
giimrük
m iikellefiyetin in
başlaması, giimriik vergısıne tabi olmayan
işlemlerde ise fiili ithalin yapı!ması,
j)ikaıi1etgahl, işyeri, kanuni merkezi ve
Türkiye'de
bulu/1/nayanlar
ıŞ merkezi
iilkeler ile Türkiye
yabancı
tarafindan
ile transit
arasında yapılan taşımacılik
taşl/nacılıkta gümriik hattmdan geçilmesi,
All/nda meydana gelir.
YENİ METİN
benzeri enerji dağıtım veya kullanımlarında
bunların bedellerinin tahakkuk ettirilmesi,
h)(Mülga:05, 11.1986 - 3316/2 md.)
I)(Değişik: 29.07.1998 - 4369/81 md.)
ithalata, Gümrük kanununa göre gümrük
vergisi ödeme mükellefiyetinin
başlaması,
gümrük vergisine tabi olmayan işlemlerde ise
gÜf1ltük·.beYannaı!lltiimltı,teşfl1t
j)ikametgahı, işyeri, kanuni merkezi ve iş
merkezi Türkiye'de bulunmayanlar tarafindan
yabancı ülkeler ile Türkiye arasmda yapılan
taşımacılık ile transit taşımacılıkta gümrük
hattmdan geçilmesi,
Anmda meydana gelir,
Yürürlük:Kanunun
yayımım
izleyen
ay
başmda,
Madde 59 - 25/10/1984
tarihli ve
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun.
3174 sayılı Kanunla değişik İkinci Kısım
İkinci Bölüm başlığı ile 13 üncü madde
başlığı "Araçlar, Petrol Aramaları ve Teşvik
Belgeli
Yatırımlarda
İstisna"
şeklinde
değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki (d) bendi
eklenmiştir.
Araçlar ve petrol aramalarmda istisna:
Madde 13 - (Değişik: 26.3.1985 - 3174/1
md.)
Aşağıdaki
teslim ve hizmetler
vergiden
müstesnodır.
aJ(Değişik:25.5.1995-4108/33
md.)
Faaliyetleri kısmen veya tamamen deniz,
hava ve demiryolu taşı/na araçlarının, yüzer
tesis ve araçlarınm kiralanması veya çeşitli
şekillerde işletilmesi olan mükelleflere bu
amaçla yapılan deniz, hava ve demiryolu
Madde 13 - (Değişik: 26.3.1985 - 3174/1 md.)
Aşağıdaki
teslim ve hizmetler
vergiden
müstesnadırc
a)(Değişik:25S 1995-4108/33
md.)
Faaliyetleri kısmen veya tamamen deniz, hava
ve demiryolu taşıma araçlarının, yüzer tesis ve
araçlarınm kiralanması veya çeşitli şekillerde
işletilmesi olan mükelleflere bu amaçla yapılan
deniz, hava ve demiryolu taşıma araçlarmm,
182
ESKi METiN
YENi METİN
taşıma araçlarının, yüzer tesis ve araçlarımn
teslimleri, bu araçların imal ve inşaası ile
ilgili olarak yapılan teslim ve hizmetler ile
bunların tadili, onarım ve bakımı şeklinde
ortaya çıkan hizmetler,
b)Oeniz ve hava taşıma araçları için
liman ve hava meydanlamıda
yapılan
hizmetler
c)6326 sayılı Petrol kanunu hükümleri
gereğince
petrol
arama
faaliyetlerine
miinhasır
olmak
iizere, bu faaliyetleri
yüriitenlere
yapılan
hizmetler
ile mal
teslimleri.
yüzer
tesis ve araçlarl/wi
teslimleri,
bu
araçların imal ve inşaası ile ilgili olarak
yapılan teslim ve hizmetler ile bunların tadili,
onarım ve bakımı şeklinde ortaya çıkan
hizmetler,
b)Oeniz ve hava taşıma araçları için
liman
ve hava
meydanlarında
yapılan
hizmetler
c)6326 sayılı Petrol kanunu hükümleri
gereğince petrol arama faaliyetlerine münhasır
olmak üzere, bu faaliyetleri yürütenlere yapılan
hizmetler ile mal teslimleri.
Kanunun
yayımını
izleyen
ay
nci maddesinin 4 numaralı fikrasının (g)
bendine, "Küıçe altın, ... " ibaresinden sonra
gelmek üzere "... külçe gümüş, ... " ibaresi ile
fikranın
sonuna
aşağıdaki
(k) bendi
eklenmiştir.
i Sosyal
ve askeri amaç/ı istisna/arla
diğer
i
i Sosyal ve askeri amaçlı istisnalarla
diğer i
183
ESKi METiN
istisna/ar:
Madde 17- 1. Kültür ve eğitim amacı taşıyan
istisnalar:
Genel ve katma bütçeli daireler, il özel
idareleri, belediyeler, köyler, bunların teşkil
ettikleri
birlikler,
iiniversiteler,
döner
sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulan kamu
kurum
ve kuruluşları,
kamu
kurumu
niteliğinde meslek kuruluşları, siyasi partiler
sendikalar,
kanunla kurulan veya tüzel
i kişiliği haiz emekli ve yardım sandıklan,
kamu menfaatine yararlı dernekler, tarımsal
amaçlı kooperatifler ve Bakanlar Kurulunca
vergi muafiyeti tanınan vakıf/ann;
aiilim, fen ve güzel sanatları, tanmı
yaymak, ıslah ve teşvik etmek amacıyla
yaptıkları teslim ve hizmetleri,
i
biTiyatra, konser salonu, kiitiiphane,
sergi, okll1na ve konferans salonlan ile spor
tesisleri işletmek veya yönetmek suretiyle iJa
ettikleri kiiltiir ve eğitim faaliyetlerine ilişkin
teslim ve hizmetleri,
2.Sosyal amaç taşıyan istisnalar:
aiYukanda
say1lan
kurum
ve
kuruluşların
hastane, nekahathane, klinik,
dispanser, prevantoıyum,
senatOlyum, kan
bankası ve organ nakline mahsusu bankalar,
amtlar, botanik ve zooloji bahçeleri, parklar
ile veteriner,
bakteriyoloji,
seraloji
ve
distofajin
laboratuarlan
gibi kuruluşlar,
öğrenci ve yetiştirme yurtları, yaşlı ve sakat
bakım ve huzurevieri parasız fukara aşevleri,
düşkün evleri ve yetimhaneleri işletmek veya
yönetmek
suretiyle
iJa ettikleri
kuruluş
amaçlanna UygUl1teslim ve hizmetleri,
b)(Oeğişik: 3.6.1986 - 3297/6 md.)
Kanunlann gösterdiği gerek üzerine bedelsiz
olarak yapılan mal teslimi ve hizmet iJalan
YENi METiN
istisna/ar:
Madde i 7- I. Kültür ve eğitim amacı taşıyan
istisnalar:
Genel ve katma bütçeli daireler, il özel
idareleri, belediyeler, köyler, bunların teşkil
ettikleri birlikler, üniversiteler, döner sermayeli
kuruluşlar, kanunla kurulan kamu kurum ve
kuruhışları, kamu kurumu niteliğinde meslek
kuruluşları, siyasi partiler sendikalar, kanunla
kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve
yardıın sandıkları, kamu menfaatine yararlı
dernekler, tarımsal amaçlı kooperatifler
ve
Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tamnan
vakıf/arın;
a)İlim, fen ve güzel sanatları, tarımı
yaymak,
ıslah ve teşvik etmek amacıyla
yaptıkları teslim ve hizmetleri,
b}Tiyatra, konser salonu, kütüphane,
sergi, okuma ve konferans salonları ile spor
tesisleri işletmek veya yönetmek suretiyle iJa
ettikleri kültür ve eğitim faaliyetlerine ilişkin
2.Sosyal amaç taşıyan istisnalar:
a}Yukanda say1lan kurum ve kuruluşların
hastane,
nekahathane,
klinik,
dispanser,
prevantOlyum,
senatoryum,
kan bankası ve
organ nakline mahsusu bankalar, anıtlar,
botanik ve zooloji bahçeleri, parklar ile
veteriner, bakteriyoloji, seraloji ve distofajin
laboratuar/arı
gibi kuruluşlar,
öğrenci ve
yetiştirme yurtları, yaşlı ve sakat bakım ve
huzurevieri parasız fukara aşevleri, düşkün
evleri ve yetimhaneleri işletmek veya yönetmek
suretiyle iJa ettikleri kuruluş amaçlarına uygun
b)(Değişik: 3.6.1986 - 3297/6 md.}
Kanımların gösterdiği gerek üzerine bedelsiz
olarak yap1lan mal teslimi ve hizmet iJaları ile
184
ESKi METiN
ile yukarıda sayılan kurtmj ve kuruluşlara
bedelsiz olarak yapılan her tiirlii mal teslimi
ve hizmet ifaları.
3.Askeri Amaç taşıyan istisnalar:
a)Askeri fabrika. tersane ve atölyelerin
kuruluş amaçlarına uygun olarak yaptıkları
teslim ve hizmetler.
b) (Miilga:3.6. 1986-3297/18 md.)
c)(Miilga:6.12.1984-3099/geçici
ma.)
4. Diğer istisnalar:
a)Gelir vergisi kanununa göre vergiden
muaf esnaf tarafından yapılan teslim ve
hizmetler.
b)(Değişik:3.6.1986-3297/6
md.) Gelir
vergisi Kanununa göre ',ergiden muaf olan
kiiçii!< çiftçiler de kazançlan götiirü LlSUle
gÖ;'e tespit edilen çiftçiler tarafından yapılan
teslim ve hizmetler,
c)gelir vergisi KanUllLlllLln 81 inci ve
Kurumlar Vergisi Kanununun 37 ve 39 uncu
maddelerinde belirtilen işlemler.
d)iktisadi işletmelere dahilolamayan
gayrimenkullerin kiralanması işlemleri,
e)(Değişik:3.6.1986-3297/6
md.)Banka
ve Sigorta muameleleri Vergisi kapsamma
giren
işlemler
ile sigorta
acente
ve
prodiiktörlerinin
sigorta
muamelelerine
I ilişkin işlemleri.
f)Darphane
ve Damga
Matbaası
tarafından yapılan teslim ve hizmetler.
g){Değişik:3.6.1986-3297/6
md.) Kiilçe
altm. döviz, para. damga pulu. harç pulu,
değerli kağıtlar, taşıt pulu. hisse senedi ve
tahvil teslimleri.
h)Zirai sulama amaçli su teslimleri.
kamu kuruluşları, tarumal kooperatifler ve
çiftçi birliklerince yapılan arazi ıslah ma ait
hizmetler,
YENi METiN
yukarıda sayılan kurum ve kuruluşlara bedelsiz
olarak yapılan her tiirlii mal teslimi ve hizmet
ifaları,
3.Askeri Amaç taşıyan istisnalar:
a)Askeri fabrika, tersane ve atölyelerin
kuruluş amaçlarına uygun olarak yaptıkları
teslim ve hizmetler.
b) (Miilga:3.6.1986-3297!18
md.)
c)(Miilga:6.12.1984-3099/geçici
ma.)
4.Diğer istisnalar:
a)Gelir vergisi kanununa göre vergiden
muaf esnaf tarafından
yapılan teslim ve
hizmetler,
b){Değişik:3.6.1986-3297/6
md.) Gelir
vergisi Kanununa göre (Değişik:29.07.1998
4369/81-E/2 .md.) gerçelt;usiü~(t~~rgi}'ı;'iqpi
olmayan çiJtçil~f ili;' ayr! ka~unYr6e
ıri~ı
g,iJ r~~IJ!l':ı;pgi<lı;ifJ.J11.IJ.gfqfafJ.t"ştlrlztl§.~
gdi tarafından yapılan teslim ve
hizmetler,
c)gelir vergisi Kanununun
81 inci ve
Kurumlar Vergisi Kanununun 37 ve 39 uncu
maddelerinde belirtilen işlemler.
d)iktisadi
işletmelere
dahilolamayan
gayrimenkullerin kiralanması işlemleri.
e)(Değişik:3.6.1986-3297/6
md.)Banka
ve Sigorta muameleleri
Vergisi kapsamma
giren
işlemler
ile sigorta
acente
ve
prodiiktörlerinin sigorta muamelelerine ilişkin
işlemleri,
f)Darphane
ve
Damga
Matbaası
tarafından yapılan teslim ve hizmetler.
g)(Değişik:3.6.1986-3297/6
md.) Kiilçe
altm, k,~rççr;gl17tf;Jş, döviz, para, damga pulu,
harç pulu, değerli kağıtlar. taşıt pulu, hisse
senedi ve tahvil teslimleri,
h)Zirai sulama amaçlı su teslimleri, kamu
kuruluşları,
tarımsal kooperatifler
ve çiftçi
185
ESKi METiN
I){Ek:6. 12. 1984-]099/ lmd;
miilga: 19.06.1987-]]9]/1]
md.)
j){Ek:3.6.1986-]297/6
md.)Boru hattı
ile yapı/an yabancı ham petrol, gaz ve
bunların iiriinlerinin taş/I1masıhizmetleri.
YENi METiN
yapılan
Kanunun
arazı
yayımıııı
ıslahıııa
izleyen
ait
ay
Miilga: 4369j82-SjC
ile KDV Kanlı/Ili/lUn
20. Maddesinin 3 ıııımaralı fıkrası
Teslim ve lıizmet işlemleriilde matralı:
Madde 20
.
3.Mükellefin vergiye tabi faaliyetlerinde
kullanacağı amortismana tabi menkul veya
gayrimenkul
malların
İmali veya inşası
işlemlerinde matrah bunlann
Vergi Usul
Kanununa göre tespit edilen değerleridir.
Miilga: 4369j82-SjC
itllUlatta matralı:
Madde 21 - ithalatta
vergillin matrahı
aşağıda gösterilenunsurların
toplamıdır.
a)ithal edilen malın giimriik vergisi
tarhiila esas olan kıymeti, giimriik vergisinin
kıymet esasına göre al/l1mamsl veya malın
gümrük vergisinden muaf olması halinde
sigorta ve navlun bedelleri dahil (ClF) değeri,
bunun
belli olmadığı
hallerde
malın
giimriikçe tespit edilecek değeri,
b)ithalat sırasında ödenen her türlii
itllUlatta matrah:
Madde 21 - ithalatta
vergIllin matrahı
aşağıda gösterilen unsurlar/n toplamıdır.
a)ithal edilen malııı giimrük
vergisi
tarlııııa esas olan kıymeti, gümrük vergisinin
kıymet esaslıla göre alııımamsı veya malın
gümrük
vergisinden
muaf olması halinde
sigorta ve navlun bedelleri dahil (ClF) değeri,
bunun belli olmadığı hallerde malııı gümrükçe
tespit edilecek değeri,
b)ithalat sırasıııda ödenen her tür/ii ver?;i,
186
ESKİ MfTİN
YENi METiN
i vergi, resim, !ıorç ve paylar,
i
c)F-itlt--iI:+mfflffl kadar
ı
ı
ii
resim, harç ve paylar.
yapılan diğer
g;iderlcr ve ödemeler ile ıııalhedeli üzerinden
!ıesaplanan fıyat farkı,
kıır farkı gibi
öe/rmeler.
!
~
---.J
cJ(~~ğişik:29.07. i 9?~<.;
....~~.?~/~1md.)
Gümrük, beyanncll1te.Silfin iesd/:tadl1in~ kadar
yapilan diğcr giderler ve ödemeler ile mal
bedeli üzerinden hesaplanan fiyat farkı. kur
farkı gibi ödemeler.
Yiiriirliik:Kalıl/lıl/11
yayımıııı
izleyeıı
ay
başıııda.
MADDE
I/ııcl/ maddesiliili
2 ııl/moralı
aşağıdaki şekilde
Vergi iııdirimi:
I Madde 29- 1. Miikellejler, yapııklan veıgiye
Lahi işlemler üzerine/cn !ıesaplanan kalma
e/eğn vergisinden. bu Kanıında aksi hüküm
olmadıkça.
faaliyetlerine
ilişkin
olarak
aşag,lClaki vrrgileri indircbilirler:
ajkrndilerinc
yapılan
tcslim
ve
!ıizmct/er
dolayısıyla
hcsaplanarak
diizrn/rnen Jeıtııra ve bcnzeri vesikalarda
,l',ösıerilen katma dcger vergisi.
b!İlhal
alıınan
11701
ve hizmetler
dolayısıyla ödenen katma değcr vergisi,
c)(Ek: 3.6. i986-3297/9 md.) Götürü
veya te lafı edici w'ıgiye tabi miikellcjlerden
gerçek ıısulde vergilendir/neye
geçenlerin,
çıkarılan envantere
göre !ıesap dönemi
başı/ıda b mallara ait fatura
ve benzeri
vcsikalarda gösterilen kalma değer vergisi.
2.(Değişik:3.6.1986-3297/9
md.)
Bir
vergilendirme
döneminde
indirilecek
katma
I
değcr vergisi toplamı. miikellefin vergiye tabi
işlemleri dolaYlS/yla hcsaplanan katma değer
ver5"isi toplam/l1dan fazla oldıığ-ı/ takdirde,
, aradaki fark sonraki dönemlerc devrolunur
6 i -3065 sayılı Kamıııl/ıı 29
3297 sayılı Kalıl/ııla değişik
fıkrasıııııı
ikiııci cümlesi
Vergi iııdirimi:
Madde 29- I. Miikellejler. yaptıkları vergıye
tabi işlemler üzerinden
hesaplanan
katma
değer vergisinden. bıı Kanunda aksi hüküm
%rak
olmadıkça.
faaliyetlerine
ilişkin
aşagıdaki veıgileri indirebilirler:
a)Kendilerine yapilan teslim ve hizmetler
dolayısıyla hesaplanarak diizenlenen fatura ve
benzeri vesikalarda gösterilen katma değer i
vergisi.
b)İthal
olıman
mal
ve hizmetler
dolayısıyla ödenen katma değer vergisi.
cJ(Ek: 3.6.1986-3297/9 md.) Götürü veya
telafi edici vergiye tabi mükellejlerden gerçek
usulde vergilendirmeye
geçenlerin, çıkarılan
envantere
görc hcsap dönemi
başmdaki
mallara ait fatura
ve benzeri vesikalarda
gösterilen katma değer vergisi.
2.(Değişik:3.6.1986-3297/9
md.)
Bir
vergilendirme
döneminde
indirilecek katma
değer vergisi toplamı. mükellefin vergiye tabi
işlemleri dolayısıyla hesaplanan katma değer
vergisi toplan1/ndan faz/o olduğu takdirde,
aradaki fark sonraki dönem/ere devro/unur vc
i
ı
i
187
YENi METİN
ESKi METiN
ve iade edilmez.
Şu kadar ki 28 inci madde uyarınca
Bakanlar Kurulu tarafindan
vergi nispeti
i indirHen sadece teme! l!;ıda madde!eri ilc ilgili
olup i;ıcliri!el11ej'e;ı~'Crgiiade olunur.
3 (Ek: 3.6.1986 - 32979 md.) indirim
hakkı vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu
takvim
yılı aşılmamak
şartıyla,
ilgili
vesiklann
kanuni defterlere
kaydedildiği
vergilendirme döneminde kullanılabilir
4(Değ'işil<: 3.6.1986 - 3297/9 md.)
Maliye ve Gümrük Bakanııgı vergi indirimi
uygu/amasında
doj;abilecek
aksaklıkları,
vergi l11iikerrerligine ve vergi muafiyetine
meydan vermeyecek şekilde, bu Kanunun ana
ilkelerine
uygUl] ola rak gidermeye
ve
indirimle ilgili usul ve esasları diizenlemeye
yetkilidir.
iade edilmez.
(Değişik ikinci
43~~/?lmd.)
,
uyarınca
nispeti indirilen
yılı'
i~iM
Bak lığıiıhı
iade olunur. Maliye Bakanlığı 'bu
ranll1
uygulamgsına:: ilişki IJ;:fLŞuI;ig~iiç'ş4ş!ğ;rısyç*şpit
etmeye yetkilidir
Yiiriirliik: 01.01.1999 tarilıinde
3. (Ek: 3.6.1986 - 32979 md.) İndirim
hakkı vergiyi doğuran olaym vuku bulduğu
takvim yılı aşılmamak şartıyla, ilgili vesiklann
kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme
döneminde kullamlabilir
4. (Değişik:
3.6.1986
- 3297/9 md.)
Maliye ve Giimrük Bakanlığı vergi indirimi
uygulamasmda doğabilecek aksaklıklan, vergi
mükerrerliğine ve vergi muafiyetine meydan
vermeyecek şekilde, bu Kanunun ana ilkelerine
uygun olarak gidermeye ve indirimle ilgili usul
ve esaslan düzenlemeye yetkilidir.
Miilga: 4369/82-5/0
ile KDV Kal1l///I//1I1/1
31. Maddesi
Amortismaııa
tabi iktisadi kıymetlere ait
. ! indirim:
Madde 31
Miilga: 4369/82-5/0
Miilga: 4369/82-5/F ile KDV Kal1lıılıınıın
38. Maddesi
Götiirii ıısıılde vergilendirme:
Madde 38
Miilga: 4369/82-5/F
Miilga: 4369/82-5/E ile KDV Kal1lllILIIllIn
49. Maddesinin ikinci fıkrası
Teminatlı işlemler:
Miilga: 4369/82-5/E
188
ESKi METiN
YENi METiN
Madde 49
Kalkınma
planları
ve
yıllık
programlarda
belirtilenlerden
Maliye
Bakanlığı
ile Hazine
ve Dış Ticaret
Müsteşarlığı
tarafından
verilen
teşvik
belgelerinde gösterilen yatırım mallar/mn
ithalinde ödenmesi gereken katma değer
vergisi bu verginin fiilen indirilmesinin
miimkün olacağı tarihe kadar ertelenir. Bu
ertelemede 618] sayıli Amme Alacaklarınm
Tahsili Usulü hakkında kanunun süre ve te cil
faizi ile ilgili hiikiimleri uygulanmaz.
Şu
kadar ki yatınmın
teşvik belgesinde ön
göriildüğii şekilde gerçekleşmemesi
halinde
ertelenen vergi tahakkuk
ettiği tarihten
itibaren 618] sayılı kanlı/lUn 48 inci
maddesine göre tespit olunan ilgili yillar için
geçerli tecil faizleri 9650 zamlı uygulanmak
suretiyle tahsil edilir. Erteleme siiresinde
zaman aşımı işlemez.
MADDE 62 - 3065 sayılı Kanuna
aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.
"Geçici Madde 13 - Gelir Vergisi Kanununa
eklenen geçici 48 nci madde uyannca beyan
edilen makina, teçhizat ve demirbaşlann bedeli
üzerinden %10 oram, genel ve yükseltilmiş
orana tabi emtiamn bedeli üzerinden % 1 O
oranı,
diğer
emtianın
üzerinden
bedeli
üzerinden bu emtiamn tabi olduğu oranlann
yarısı esas almarak katma değer vergisi
hesaplanır ve ayn bir beyanname ile sorumlu
sıfatıyla
beyan edilerek ödenir. Makina,
teçhizat ve demirbaşlar üzerinden ödenen bu
ver i hesa lanan katma de - er vergisinden
189
ESKi METiN
YENi METiN
i
indirilemez. Emtia üzerinden ödenen vergi
genel esaslara göre indirilir. Bu emtia, makina.
teçhizat ve demirbaşlar için Katma Değer
Vergisi Kanununun
9 uncu maddesinin
2
numaralı fıkrası hükmü uygulanmaz. "
"Geçici Madde 14 - Bu Kanunun yayımlandığı
tarihe kadar alınan yatmm teşvik belgelerinde
yer alan yatmm
mallanndan,
makine ve
teçhizat
niteliği taşımayanlar
için Katma
Değer
Vergisi
Kanununun
bu kanunla
kaldmlan 49 uncu maddesinin ikinci fıkrası
hükmü uygulanır."
Yürürlük:
Kanunun
yayımını
izleyen
ay
başında
"Geçici Madde 15 - bu kanunun yayınlandığı
tarihiden önce bina inşaat ruhsatı alınmış olan
inşaatlara ilişkin olarak;
alKonut yapı kooperatiflerine
yapılan
inşaat taahhüt işleri,
b)Sadece 150 m20 yi aşmayan konutlara
miinhasır olmak üzere kanunla kurulmuş
sosyal güvenlik kuruluşlan
ve belediyelere
yapilan inşaat taahhüt işleri
Katma değer vergisinden müstesnadır.
Yürürlük:
01.01.1998
tari/ıinden
geçerli
"Geçici Madde 16 - Katma Değer Vergisi
Kanununun 28 inci maddesi uyannca Bakanlar
Kurulu tarafından vergi nispeti indirilen teslim
ve hizmetlerle ilgili olup bu Kanunun yayımını
izleyen ayın sonuna kadar indirilemeyen vergi
tutan gelir veya kurumlar vergisi matrahının
tespitinde gider olarak dikkate alınabilir. Gider
olarak yazılan bu vergi tutan indirim konusu
ya ılamaz. Temel
ıda maddeleri ile il ili
190
ESKi METiN
1_-
YENi METiN
olanlar hariç olmak üzere gider yazılmayan
vergi tutan iade edilmez. "
tarilıinde
"Geçici Madde 17 - Dahilde işleme ve geçici
kabul
rejimi kapsamlılda
ihraç edilecek
malların üretiminde kullamlacak
maddelerin
31.12.2008
tarihine kadar tesliminde Katma
Değer Vergisi KanullLlIlım 11 inci maddesinin 1
numaralı fıkrasınm (c) bendi hükümlerine göre.
bölgeler. sektörler veya mal gruplan itibariyle
işlem yaptırmaya
Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Bu maddenin uygulanmasıııda
ihracat süresi
olarak amlan bentteki süre yerine bu rejimlerle
ön göriilen
süreler esas alıııır. ihracatııı
şartlara uygun olarak gerçekleştirilmemesi
halinde zamanlılda
alınmayan
vergi, vergi
ziyaı cezası uygulanarak
gecikme faizi ile
birlikte alıcıdan tahsil edilir.
191
ESKi METiN
YENi METiN
ALTıNCı
BÖLÜM
GiDER VERGiLERi
KANUNU
MADDE 63 - 13.07.1956 tarihli ve
Gider Vergileri Kanımı/nı/n 29
I/ncl/ maddesinin
(m) bendi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki (r) bendi
eklenmiştir.
6802 sayılı
1/- iSTisNALAR
istisnalar
Madde 29 - Aşağıda yazdı muameleler
dolayısıyla alınan paralar banka ve sigorta
ml/ameleleri vergisinden miistesnadır.
a)Merkezleri Türkiye' de bulunaıı bankalann
kendi şube ve ajanslan ile veya bu şube ve
ajansıann birbirleriyle yaptıklan ml/ameleler
dolayısıyla tahakkuk eden paralar,
b)Merkezleri
Türkiye
dışmda
bulunan
i bankalann
Tiirkiye' de mevcut şube ve
ajanslart/wı
birbirleri
ile
yaptıklan
muameleler
dolayısıyla
tahakkuk
eden
parolar
c)Husl/si Kanl/nlarla
her tiirlü vergiden
istisna edilmiş olan esham ve tahvil/erin, faiz,
temettii ve ikramiyeleri,
d)Bankalann
miişterileri nam ve hesabma
başka şahıs ve miiesseselere yaptırdıklan
i hizmetler mukabili olarak aldıklan ve aynen
mezkur şahıs veya müesseselere ödedikleri
paralar,
e)(Değişik
04. O 1.1961
210/4
md.)
Bankalann,
bankerlerin
ve
sigorta
şirketlerinin
sermayelerinin
taman1/
kendilerine ait veya iştirakleri bulıman sınai
işletmelerden sağladıklan kôrlar,
f)(Değişik
04.01.1961
210/4
md.)
1/- iSTiSNALAR
istisnalar
Madde 29 - Aşağıda yazdı muameleler
dolayısıyla alınan paralar banka ve sigorta
muameleleri vergisindenmüstesnadır.
a)Merkezleri Türkiye' de bulunan bankalarm
kendi şube ve ajanslan ile veya bu şube ve
ajansıann birbirleriyle yaptıklan muameleler
dolayısıyla tahakkuk eden paralar,
b)Merkezleri
Türkiye
dışmda
bulunan
bankalann
Türkiye' de mevcut
şube ve
ajanslannm birbirleri ile yaptıklan muameleler
dolayısıyla tahakkuk eden paralar
c)Hususi Kanunlarla her türlii vergiden istisna
edilmiş olan esham ve tahvil/erin, faiz, temettü
ve ikramiyeleri,
d)Bankalann
müşterileri nam ve hesabma
başka şahıs ve miiesseselere yaptırdıklan
hizmetler mukabili olarak aldıklan ve aynen
mezkur şahıs veya müesseselere ödedikleri
paralar,
e)(Değişik
04.01.1961
210/4
md.)
Bankalann, bankerlerin ve sigorta şirketlerinin
sermayelerinin
taman1/ kendilerine ait veya
iştirakleri
bulunan
smai
işletmelerden
sağladıklan kôrlar,
f)(Değişik
04.01.1961
210/4
md.)
Bankalann, bankerleI'in ve sigorta şirketlerinin
192
ESKİ METİN
Bankalann,
bankerlerin
ve
sigorta
şirketlerinin sermayelerine
iştirak ettikleri
banka, banker ve sigorta şirketlerinin bu
kanuna göre ban-ka ve sigorta muameleleri
vergisine tabi muamelelerden
miitevellit
kôrlan,
g)5842
sayılı Denizcilik
Bankası
Türk
Aiıonim Ortaklığı Kanununun 6, 7, 8, 9, 10
ve 11 inci maddeleri ile 12 inci maddesinin
(b) ve (c) fikralannda
zikrolıman
işler
dolayısıyla Denizcilik Bankası Türk Anonim
Ortaklığı lehine tahakkuk edecek paralarla
aynı kanunun 2 inci ve 13 üncü maddeleri
gereğince,
bankanın
veya
kuracağı
ortaklıklann,
yukanda
sayılan
işlerin
görülmesine
dair
hakiki
veya
hükmi
şahıslOl'la yaptıklan
anlaşmalar dolayısıyla
elde edecekleri paralar ve bankanm veya
kuracağı ortaklıklann anlaşmalar yaptıklan
hakiki ve hükmi şalllSlar lehine aynı işler
dolayısıyla tahakkuk edecek paralar,
/ı)6266 sayılı Kanuna göre kurulan kan
bankaları/Wl mezkur kanunda yazılı işler
i dolayısıyla elde edecekleri paralar.
i i)liayat sigortalan ile ihracata ait nakliyat
sigortalannda
poliçe
üzerine/en
all11011
paralar,
j)Mükerrer
sigorta
muameleleri
ile
retrosesyon muameleleri dolayısıyla alman
prim, komisyon vesair paralar,
(Ek beııt k, I, m : 25.06.1964 - 482/6 md.)
k)Biçilmemiş veya toplanmamış
her tiirlü
tarl/11 mahsulleri ile tanm hayvanlan için
akdolunan zirai sigortalar dolayısıyla alınan
paralar,
I)Niikleet rizikolara karşı yapılan sigortalar
dolayısıyla alınan paralar,
YENİ METİN
sermayelerine iştirak ettikleri banka, banker ve
sigorta şirketlerinin bu kanuna göre banka ve
sigorta
muameleleri
vergisine
tabi
muamelelerden mütevellit karları,
g)5842 sayılı Denizcilik Bankası Türk Anonim
Ortaklığı Kanununun 6, 7, 8, 9, 10 ve 11 inci
maddeleri ile 12 inci maddesinin (b) ve (c)
fikralarında
zikro/unan
işler
dolayısıyla
Denizcilik Bankası Türk Anonim Ortaklığı
lehine
tahakkuk
edecek
paralarla
aym
kanunun
2 mcı ve 13 üncü maddeleri
gereğince,
bankamn
veya
kuracağı
ortaklıklann.
yukarıda
sayılan
işlerin
görülmesine dair hakiki veya hükmi şahıslarla
yaptıklan
anlaşmalar
dolayısıyla
elde
edecekleri paralar ve bankimm veya kuracağı
ortaklıklarm anlaşmalar yaptıkları hakiki ve
hükmi şahıslar lehine aym işler dolayısıyla
tahakkuk edecek paralar,
11)6266 sayılı Kanuna göre kurulan kan
bankalanmn
mezkur
kanunda yazılı işler
dolayısıyla elde edecekleri paralar,
i)liayat sigortalan ile ihracata ait nakliyat
sigortalannda poliçe üzerinden alınan paralar,
j)Mükerrer sigorta muameleleri ile retrosesyon
muameleleri dolayısıyla alman prim, komisyon
vesair paralar,
(Ek bent k, I, lll: 25.06.1964 - 482/6 md.)
k)Biçilmemiş veya toplanmamış her türlü tanm
mahsulleri ile tarım hpyvanları için akdolunan
zirai sigortalar dolayısıyla alman paralar, .
I)Niikleer rizikolara karşı yapılan sigortalar
dolayısıyla alman paralar,
Il1)(D~ği.şik 29.07.19~Ş
'!!E!~~~e,4~fj9/~~j
rqrkiye,Halk
Bankasml11, .ihtis'as kredi .. j
193
ESKİ METiN
YENi METİN
saııatkarlar kcfa!ct koopcratiflcriııiıı kcfaleti
altıııda csnaf ve saııat!w;/artl 'ıcrilcıı krediler
au
dolayısıyla
paralada
alımm
koopc:'tıtiJIcrin
ortaklarından
masrtlf
karşılığı adıyla aldıkları pa,-tılar,
n)(Ek 17.04.1981 - 2447/7 md.) Mevduat
bankaların
toplamayan
açmış oldukları
yatınm kredileri dolayısıyla kendi lehlerine
aldıkları paralar,
o)(Ek: 24.06.1994
md.)
4008/35
Bankaların, yetkili müessese/erin, özel finans
.kuruluşlarının ve pT[' nın Türk Parasının
Kıymetini Koruma Hakkındaki Kararlar ve bu
kararlara dayanılarak çıkarılan tebliğlere
göre Merkez Bankasına yapacakları zorunlu,
döviz ve efektif devirleri,
p)(Ek: 24.06.1994 - 4008/35 md.) Arbi tra)
muameleleri ve bu muameleler sonucu lehe
alınan paralar,
Yürürlük:
Kanunun
yayımını
izleyen ay
başında
n)(fk 17.04.1981 - 2447/7 md.) Mevduat
toplamayan bankaların açmış oldukları yatırım
kredileri dolayısıyla kendi lehlerine aldıkları
paralar,
o)(Ek:
24.06.1994
4008/35
md.)
Bankaların, yetkili. 'müesseselerin, özel finans
kuruluşlarının ve pT[' nin Türk Parasının
Kıymetini Koruma Hakkındaki Kararlar ve bu
kararlara dayanılarak çıkarılan tebliğlere göre
Merkez Bankasına yapacakları zorunlu, döviz
ve efektif devrrler!,
p)(Ek: 24.06.1994
- 4008/35 md.) Arbitraj
muameleleri ve bu muame/eler sonucu lehe
alınan paralar,
r)(Ek:
29.07.1998
6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 33
üncü maddesinin
ikinci fıkrası aşağıdaki
Nispet:
2447/8
md.)
Banka ve sigorta muameleleri vergisinin
nispeti % 15 dir. Kambiyo muamelelerinde
nispet matrahın binde biridir. (%01)
Nispet:
Madde 33 - (Değişik: 17.04.19852447/8
md.)
Banka ve sigorta muameleleri ver.gisinin
nispeti %15 dir. Kambiyo muamelelerinde
nispet matrahın binde biridir. ("dıAl)
(De -i ik:29.07.1998
- 436964 md.)
194
ESKİ METİN
(Ek: 04.12.1985 -
YENİ METİN
3239/133
md.)
Bakanlar Kurulu, bu maddede belirtilen vergi
nispetini
bankalar
arası
mevduat
muameleleri ilc diğcr barı!w ',c sigorta
muamelelcri içirı.ayn ayn ·...cya birliktc 961'e
kadar irıdirmcyc ve yukandaki
rıispcti
aşmayacak şckildc yerıidefl tcspit ctmcyc
j'ct!<ilidir.
Bakanlar Kurulu, bu maddede belirtilen vergi
oranını bankalar arası mevduat muameleleri,
YEDiNCi
BÖLÜM
195
YENi METiN
ESKi METiN
EMLAK VERGiSi KANUNU
1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunun 8 inci
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
NiSPeF.
Madde 8 (Değişik 1. Fıltra 01.12.1985
3239101 11'Id)Bine '{ergısmm nispeti binde
beştir. Meskeıı/ertle bu nispet biRde 1 o/artlk
uygu/amr.
(DeğişiIl21.01.1982
258713 md)
Şu kadarki yeniden rrışa edi/erı bina ·tcj'a
birıalann ','ergisi arsamn ( ','eya arsa payırırrı)
','ergisinden az olamaz.
mükerrer 8. Maç/desi
Yetki:
Mülgo: 4369/82-6
196
ESKi METiN
ı Mükerrer
YENi METiN
Madde 8
Miilga: 4369/82-6 ile 1319 sayılı Kanunun
10. Maddesinin 2. Fıkrasının son cümlesi
Beyan esası:
Mülga: 4369/82-6
geçerli
olmak
üzere
29.07.1998
.. Vergi dairesince hesaplanan miktar ile
mükellefin beyam arasll1daki farka kusur
cezası uygulamr .
....
.
ıncı maddesinin
ikinci fıkrası
aşağıdaki
Verginin Tarlı ve Talıakkuku
Madde
11 - (Değişik
fıkra:
birinci
04.12.1985 - 3239/103 md.) Bina vergısı
ilgili Belediye tarafindan mükellefin beyam
üzerine ylllık olarak tarh ve tahakkuk
ettirilir. Şu kadar ki, bir il veya ilçe hududu
Belediye olması
içerisinde birden fazla
halinde Belediye ve mücavir alan sımrları
dışll1da bulunan binalara ait bina vergısım
tarha yetkili olacak Belediye ilgili valiler
tarafindan belirlenir.
Yapıla;] bL! tlirh ·•..c talwkkuku takip
ct/cn y;Ua,da, Bina Vergisi hc, Bütçc yı/mm
bi,inci (Dalıi!) aYll1dan itibarcn o yı! IÇIn
tahakkuk ctmiş sayı!;r.
Verginin Tarh ve Tahakkuku
Madde
11
(Değişik
birinci
fıkra:
04.12.1985 - 3239/103 md) Bina vergisi ilgili
~
Belediye tarafindan mükellefin beyam üzerine
yllllk olarak tarh ve tahakkuk ettirilir. Şu
kadar ki, bir il veya ilçe hududu içerisinde
birden fazla Belediye olması halinde Belediye
ve mücavir alan sımrlan dışmda bulunan
binalara ait bina vergisini tarha yetkili olacak
Belediye ilgili valiler tarafindan belirlenir.
Deği
29.
,
i"
<;'1.;/"
197
ESKİ METiN
YENİ METiN
MADDE 67 - 1319 sayılıKanunun
18
inci
maddesi
aşağıdaki
şekilde
değiştirilmiştirl .
NiSPeF.
Madde
18
(Değişik
birinci
fi.'ira:
2UJ1.19822587/6)
,1...azi ';ergisinin nispeti binde iiçtii ....
(Değişik: fH.12.1985
3239/106 md.)
/, ...sala ...için"crgi nispeti bindc altıdır.
20. Maddesinin 2. Fıkrasıilin son cümlesi
Beyan esası:
Madde 20
Mülga: 4369/82-6
... Vergi dairesince hesaplanan miktar ile
miikellejin beyanı arasmdaki farka kusur
cezası uygulamr.
21 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki
Verginin tarh ve Tahakkuku
Madde
21
(Değişik
birinci fıkra:
04.12.1985 - 3239/108 md.) Arazi vergisi
ilgili belediye t<Oirajindan miikellejin beyam
iizerine yIllık olarak tarh ve tahakkuk
ettirilir. Şu kadar ki, bir il veya ilçe hududu
içerisinde birden fazla
Belediye olması
halinde Belediye ve miicavir alan sımrlan
dışmda bulunan araziye ait Arazi Vergisini
tarlw yetkili olacak Belediye ilgili valiler
tarafindan belir/enir.
Verginin tarh ve Tahakkuku
Madde
21
(Değişik
birinci fıkra:
md.) Arazi vergisi
ilgili belediye tarafindan mükellefin beyam
üzerine yIliık olarak tarh ve tahakkuk ettirilir.
Şu kadar ki, bir il veya ilçe hududu içerisinde
birden fazla Belediye olması halinde Belediye
ve mücavir alan sımrlan dışmda bulunan
araziye ait Arazi Vergisini tarha yetkili olacak
Belediye ilgili valiler tarafindan belirlenir.
'Degişık::4!PJı~(~
:~~36916~Z
04.12.1985
- 3239/108
198
ESKi METiN
YENi METiN
YapılaR bu tarh ve talwkJwku takip
eden yll/tuda l.mzi Vergisi he." Bi:itçe ylllTilTi
birinci (Dahi!) aYıTidan itibaren o yı! için
tahakktık etmiş sayılır.
uncu maddesinin
üçüncü Jikrası aşağıdaki
şekilde değiştirilmiş
ve dördüncü
Jikrası
yürürlükten kaldırılmıştır.
Vergi Değeri
Madde 29 - Vergi değeri emlak vergmnın
mevzuuna giren bina ve arazinin rayıç
bedelidir.
Rayiç bedel bina ve arazinin beyan
tarihindeki normal alım satım bedelidir.
k""f:Jzi re bina ilc ilgili normal alım
satım bedclinin tayininde bu Kanunun 31 ITiCI
ti:izi:ikte
maddesine
gere
hazır/anacak
bcli."tilecek normlar naza."tı a/lTiır.
Tarım amz;slTilTi vergı değerinin
tespitinde ;se a ;-aZ;:];/1(,1rsa/ar hariç) verım
gi:ici:ide :ıazara a!ll1lr. Verim gi.'ci:iniin hangi
haUade nazam almarağ; tiiziikte bclirti!i.".
'"
Vergi Değeri
Madde 29 - Vergi değeri emlak vergisinin
mevzuuna
giren bina ve arazinin
rayiç
bedelidir.
Rayiç bedel bina ve arazinin beyan
tarihindeki normal alım satım bedelidir.
(Dördüncü
4369/69 md.)
Jikra
mülga:29.07.1998
-
199
ESKi METiN
YENi METiN
nci maddesi başlığı i/~ birlikte aşağıdaki
Bej'flRname
iŞIeıW.
Madde 32
verilmemesi
halinde yttpılacak
(Değişi!ı ()1.12. 1985 3239/111
md:j
Ek sÜ;'eye mğmen beyanname ~'erilmez
ıse, ~"Criibı: kanun hükümlerine göre idarece
tarh edilir.
Beyamıarl1csini
ek sür-cye mtmen
.•.emıeyen mükellefle,- atllRa ağıT kustlr cezası
ke5iHr.-
35. Maddesi
Kaçakçılık cezasının uygulamnayacağı:
Madde 35
Mülga: 4369/82-6
39. Maddesi
Kesirler:
Madde 39
Mülga: 4369/82-6
200
ESKi METiN
YENi METiN
SEKiziNCi BÖLÜM
VERASET VE iNTiKAL VERGiSi KANUNU
,"
"
7338 sayılı
Veraset ve intikal
Vergisi
Kanununun 1, nci maddesinin birinci ve ikinci
fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Beyanname:
Madde
7
-
(Değişik
fıkra:
birinci
06.06.1985-3219/2
md.) "Veraset tarikiyle
veya saır ıvazsız bir tarzda mal iktisap
edenlerden 3 üncü maddede yazıii şahışlar ile
futbol
müsabaka/anna
ait
müşterek
bahis!erde ikramiye
kazananlar
dışmda
Spor-Toto
iffLItm iktisap ettikleri mallan,
ikramiye
Teşkilatı
ıse
kazananlann
ikramiyelerinden
kesilen
vergileri,
bir
bildirmek
beyanname
ile
mecburiyetindedi r(er.
(Ek: 19.6.1987 - 3393/2 md.) Bu
.. ..
uncu
birinci
Kanunun
4
maddesinin
fi k ras111111 (I) bendinde yazdı şahıslar, bu
bentte yazdı iktisaplan
IÇl11
beyanname
vermezler. "
l/edeCCı~ beyal'llıameniR iMi','a edeceği
malumatı ve şek!ini ~IC bu beyamıameye
ekk'necek e,rtık 'yıe ','esikalarm no'ı ve
[Ha!iye
~/ckili
tayiııe
mahiyetlerini
sclahiyet/idir.
Beyanname:
Madde 7 - (Değişik birinci fıkra: 29.07.1998 4369/71 md.) Veraset tarikiyle veya sair
ivazsız bir tarzda mal iktisap edenler,
iktisap ettikleri mallan, Spor-Toto Teşkilatı ile
yanşma ve çekilişi düzenleyen gerçek ve tüzel
kişiler ikramiye kazananların ikramiyelerinden
kesilen vergileri, bir beyanname ile bildirmeye
mecburdurlar.
(~şik
sui~~
ik
~b!J., iKtiıJ.ııjy,elcaiçin beyanname vermezler."
Yürürlük:
başında
Kanunun
yayımını
izleyen
ay
uncu maddesinin 3 numaralı bendi aşağıdaki
\
.'
201
ESKi METiN
Beyanname verilme müddeti :
Madde 9- Beyannameler
aşağıda yazılı
miidettlerde verilir:
I-Veraset
tarikiyle
vuku
bulan
intikalierde.
a)Öliim Türkiye'de vuku bulmuş ise
mükelleflerin Türkiye'de bulunmaları halinde
öliimtarihini
takip eden dört ay içinde,
mükelleflerin
yabancı
bir
memlekette
bulunmaları halinde öliim tarihini takip eden
altı ay içinde;
b)Öliim
yabancı
bir
memlekette
vukubulmuş
ise mükelleflerin
Türkiye'de
bulunmaları halinde ölüm tarihini takip eden
altı ay içinde, mükellefler
müteveffamn
bulunduğu memlekette
oldukicw'ı takdirde
öliim tarihini dört ay içinde, mükellefler
müteveffamn bulunduğu yerin dışmda başka
bir yabancı memlekette
oldukları takdirde
de öliim tarihini takip eden sekiz ay içinde;
c)Gaiplik halinde, gaiplik
kararının
öliim siciline kaydolunduğu tarihi takip eden
bir ay içinde;
2-0iğer
surette
vaki
intikalierde
malların hukuken iktisap edildiği tarihi takip
eden bir ay içinde
3 (Ek: 6. 6. 1965 321913
md.)
futbol
miisabaka,{arına
ait müşterek
bahislerde,
futbol müsabakaların yapıldığı günü takip
eden ayın 20 nci günü akşamı/w kadar"
Vergi Usul kanununun 13, 15, 17 ve
18 nci maddeleri hiikiimleri mahfuzdur.
YENi METiN
Beyanname verilme müddeti :
Madde
9- Beyannameler
aşağıda
yazılı
müdettierde verilir:
•
I-Veraset
tarikiyle
vuku
bulan
intikalierde.
a)Ölüm Türkiye'de
vuku bulmuş
ise
mükelleflerin Türkiye'de bulunmaları halinde
ölüm tarihini takip eden dört ay içinde,
mükelleflerin
yabancı
bir
m em leke tte
bulunmaları halinde öliim tarihini takip eden
altı ay içinde;
b)Ölüm
yabancı
bir
memlekette
vukubulmuş
ise mükelleflerin
Türkiye'de
bulunmaları halinde ölüm tarihini takip eden
altı ay içinde, mükellefler
müteveffanın
bulunduğu memlekette oldukları takdirde ölüm
tarihini
dört
ay
içinde,
mükellefler
müteveffanın bulunduğu yerin dışında başka
bir yabancı memlekette
oldukları takdirde de
ölüm tarihini takip eden sekiz ay içinde;
c)Gaiplik halinde, gaiplik kararının ölüm
siciline kaydolunduğu tarihi takip eden bir ay
içinde;
2-0iğer surette vaki intikalierde malların
hukuken iktisap edildiği tarihi takip eden bir
ay içinde
Yürürlük:
Kanunun
yayımını
izleyen
ay
başında
Vergi Usul kanununun 13, 15, 17 ve 18
nci maddeleri hükümleri mahfiızdur.
202
ESKİ METİN
YENİ METİN
MADDE 73 - 7338 sayı" Kanunun 1li
ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
i;p:e~le;r ~6
.
~~dde
(Değişi!!:
i
21.00.1991
::
10()8/37
ıııd.)
I
Veraset ile iatika! ',ergisi aşağıda yazı!ı
Dıel'indea al;17lr.
i oraa!a;-
FiffttğIer.
Kflrde;;ler.
~
biiyük
t'e-IffLItfL
hiiytik
hıtbtı;-i;e
j"ııftiğiım
gt'fIf1hW
ifin
ifin
ifin
iL'!aNıMar
ifL-ffeSCLH
SffIHIt
ııııa.
~
-tf€i
ıitşttıtitt
iittffı.ıthw
eIttıtıYttn
!ıkı F/ il
ça cil
Mefleffl
KmmtHt
257 Le 113
iiH€Ü
ıııaddeleri"
ı'ergi
g6re
~
ııisb.
ııIııffiLtm
lfti.ffLSItff
/nt-gı'ItIffL
ıkıhiItIir.1
ilk
~
iiffl--ifitt
5ejtfft-gt'iffl
7-
H
100.000.000
.Iiffl--ifitt
Sal1ra gele,]
H
150.000.000
iiffl--ifitt
SaileR gele.]
200.000.000
Ii,n iç:,)
5ooffl-gelett
250.000.000
iiffl--ifitt
H
203
ESKİ METİN
MttIffLItm
YENİ METİN
28
2-5
3e
750.000.000
iiffiyt
t,ş.~11 hii!ii,l1ii
lfHt
Bakan!ar KUn/!u, yukarıda yer alaa matm!ı
di!imlerini
topluca
10 !<atma kadar
artımıaya yet!<i!idir.
Futbol müsabakalarına
ait müşterek
bahislerde
kazanan
kupon
sahiplerine
ödenen ikramiyelerde
nispet %20 olarak
uygulamr.
Futbol
müsabakalarına
ait
müştere
bahislerle gerçek ve tüzel kişilerce düzenlene
yarışma ve çekilişierde kazamlan ikrami elerd
oran % 20 olarak u ulamr.
f'T"
Yürürlük: Kanunun yayımmı
izleyen ay- başmda
MADDE 74 - 7338 sayılı Kanunun i
nci maddesinin
ikinci ve üçüncü fıkralar
Vergiye ıııııkabil almacak teminat:
Madde
17-Amme
idare
ve
müesseseleri,bankalar
bankerler,
kasa
kiralayanlar,sigorta
şirketleri, sair şirket ve
müesseseler, mahkemeler ve icra daireleri
istihkak sahiplerine bu verginin mevzuuna
giren herhangi bir muamele dolaYlS/yla para
ve senet verebilmek için evvelemirde verginin
ödenmiş olduğuna dair vergi dairesinden
verilmiş bir tasdikname talebederler.
Tasdikname
ibraz
etmeyen
hak
Vergiye mukabil almacak teminat:
Madde 17-Amme idare ve müesseseleri,banka
bankerler, kasa kiralayanlar,sigorta şirketleri, s
şirket ve müesseseler, mahkemeler ve icra daire!
istihkak sahiplerine bu verginin mevzuuna gi
herhangi bir muamele dolayısıyla para ve se
verebilmek için evvelemirde verginin öden
olduğuna dair vergi dairesinden verilmiş
tasdikname talebederler.
204
ESKİ METİN
YENİ METİN
birı:ncı:
sahiplerine,
16 ı;ıcı
maddenin
grubunda yazdı o!tI/,!ann istihkak!amıdaN
yüzde on, ikinci grupta yazılI olan!arm
istihkak!armdan
yüzde onbeş iie ÜÇONCÜ
yazıII olan!arm
grupta
istiMak!anndaN
yüzde yirmi nispetiNde ',,'ergı' karşi/ığı olarak
tevkifat
yapi/dıhan
sonra,
bakiyesiNi
',webi!ir!er. Tc';kifatı yapanlar te';!<if ettikleri
paray;
el1
geç
bir
hafta
'zwfmda
bu!ı;nduklan yenn mal sandığma yatırmaya
mensup
b ulımdu!<ıa n verg;
ve keyfiyeti
dairesine yazı ile bi!di;'meye mecbımiı;rlar,
·,/C
Tei:kifat yapmadan
pam
senet
';ere:,!er!e tevkif
ettikleri parayı nH/an'eN
ma!
sandığma
müddet
içinde
(Hakimler hariç) tn'kif
yatırmayaNlar-daN
etmeye ·/C yatlimaya
mecbur
o!duklan
pam!ar ,Au'nme i,lacaklarll1l11 Tahsil Usl:ıIü
Hakkmdaki KaNL;,'?hiikOmlerine göre yOzde
011 ftlzlasiyle
tahsilolunur.
uncu maddesinin birinci fıkrası aşağıdak
Ödeme zamanı:
Madde 19 - (Değişik: 21.01.1982 - 2591/4
md.)
(Değişik' 06.06.1985
3219/5 md.)
Veraset ';e inti!wl ';ergısı tahaklwkundan
itibaren (5) yl!da ve her yı! A4ayıs '",'c [(tlsım
ay!annda olmak üzere iki eşit taksitte (Spor
To to Teşki!atmca futbol müsabakalarıNtl ait
dağıtılacak
:nOşterek bahister dolay;sıyla
ikramiyc!erden
kesi!en ';ergi!er beytllmame
';ume süresi içiNde)ödeNir.
(Değişik: 18.04.1984 - 2997/1 md.)
Ödeme zamanı :
Madde 19 - (De-işik: 21.01.1982
- 2591/4 md
205
ESKi METiN
(Değişik: 18.04.1984 - 2997/1 md.)
Tescil tarihinden itibaren 'en geç 15 gün
içinde sonucu ilgili vergi dairesine bildirilmek
üzere, intikal eden gayrimenkullerin tescil
işlemi, veraset ve intikal vergisinin
tahakkuku beklenmeksizin yapılır. Ancak
intikali yapılan gayrimenkule isabet eden
veraset ve intikal vergisi tamamen
ödenmedikçe devir ve ferağı yapılamaz ve
üzerinde herhangi bir ayni hak tesis
edilemez. Tapu memur/an vergi dairesince
verilmiş ilişik kesme belgesi olmaksızın devir
ve ferağ işlemi yapamazlar, aksi halde
verginin ödenmesinden
mükellefler
ile
birJjkte müteselsilen sorumlu olurlar.
Ancak mükelleflerce, tahakkuk eden
vergiye karşılık 6183 sayılı Kanunun 10
uncu maddesinde yazılı cinsten (Bu
maddenin 5 inci bendinde yazılı menkul
mallar hariç) teminat gösterildiği takdirde
intikal eden gayrimenkullerin bir kısmmm
veya tamammm decir ve ferağma izin
verilebilir.Teminat
olarak
gösterilecek
gayrimenkullerin
dağeri. 6183
sayılı
Kanunun 90 ıncı maddesinde yazılı
komisyonlar tarafindan aynı kanunun 91
inci maddesine göre tespit edilir.
YENİ METİN
(Değişik: 18.04.1984 - 2997/1 md.)
Tescil tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde
sonucu ilgili vergi dairesine bildirilmek üzere,
intikal eden gayrimenkullerin tescil işlemi,
veraset ve intikal vergisinin tahakkuku
beklenmeksizin yapılır. Ancak intikali yapılan
gayrimenkule isabet eden veraset ve intikal
vergisi tamamen ödenmedikçe devir ve ferağı
yapılamaz ve üzerinde herhangi bir ayni hak
tesis edilemez.
Tapu memurları
vergi
dairesince verilmiş ilişik kesme belgesi
olmaksızm devir ve ferağ işlemi yapamazlar,
aksi halde verginin ödenmesinden mükellefler
ile birlikte müteselsilen sorumlu olur/ar.
Ancak mükelleflerce, tahakkuk eden
vergiye karşılık 6183 sayılı Kanunun 10 uncu
maddesinde yazılı 'cinsten (Bu maddenin 5 inci
bendinde yazılı menkul mallar hariç) teminat
gösterildiği
takdirde
intikal
eden
gayrimenkullerin bir kısmımn veya tamamımn
decir ve ferağma izin verilebilir.Teminat olarak
gösterilecek gayrimenkullerin dağeri 6183
sayılı Kanunun 90 mcı maddesinde yazılı
komisyonlar tarafindan aY/1/ kanunun 91 inci
maddesine öre tes it edilir.
206
ESKi METiN
YENi METiN
DOKUZUNCU
BÖLÜM
MOTORLU.TAŞf':LAR_ '!E.RG!si KANUNU
ILGILI DEGIŞIKLIKLER
iLE
197
sayılı
Motorlu
Taşıtlar
Vergisi
Kanununun
9 uncu maddesinin
dördüncü
fıkrasının
(a) ve (b) bentleri kaldırılmış,
maddeye beşinci fıkradan önce gelmek üzere
aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
Verginin tarh, tebliğ ve ödenmesi:
Madde 9 - (Değişik: 03. 12. 1988 - 3505/26
Verginin tarh, tebliğ ve ödenmesi:
md.)
md.)
Motorlu taş[tlar vergisi, taş[tların kayıt
ve tescilinin yaplld[ğ[ yerin vergi dairesi
tarafından her yıl ocak aymm başmda yıll[k
olarak tahakkuk ettirilmiş sayılır. Şu kadar
ki, yıl içinde bu kanunun 10 ve 11 inci
maddeleri gereğince, vergi miktarlarında bir
değişiklik olması halinde, bu değişikliğe göre
ödenecekvergi: değişiklik, takvim yılmm ilk
altı aymda yap[lmış ise takip eden son altı
aylık dönemin başmda,
son alt[ ayda
yap[lm[ş ise takip eden takvim yll[ başmda
tahakkuk ettirilmiş sayılır.
Tahakkuk
ettirilen
vergi,
ayrıca
mükellefe tebliğ olunmaz ve vergi tahakkuk
ettirilen günde tebliğ edilmiş sayll[r.
Maliye ve Gümrük Bakanlığı, taşıtlarm
kayıt ve tescilinin yapıldığ[ yerle S [111 rlı
olmaksızın, motorlu taşıtlar vergisinin tarh,
tahakkuk ve tahsil işlemlerini yürütecek vergi
dairesini tespit etmeye yetkilidir.
Motorlıı taş[tlar vergisi her yılOcak ve
Temmuz aylarında iki eşit taksitte ödenir.
Takvim yılmm ilk alt[ aymda,
taş[tm
Motorlu taşıtlar vergisi, taşıtlarm kayıt
ve tescilinin yapıldığı yerin vergi dairesi
tarafından her yılacak
aymm başmda yıllık
olarak tahakkuk ettirilmiş sayılır. Şu kadar ki,
yıl içinde bu kanunun 10 ve 11 inci maddeleri
gereğince, vergi miktarlarında bir değişiklik
olması halinde, bu değişikliğe göre ödenecek
vergi: değişiklik, takvim yılmm ilk altı aymda
yapılmış ise takip eden son altı aylık dönemin
başmda, son altı ayda yapılmış ise takip eden
takvim yılı başmda tahakkuk ettirilmiş sayılır.
Tahakkuk ettirilen vergi, ayrıca mükellefe
tebliğ olunmaz ve vergi tahakkuk ettirilen
günde tebliğ edilmiş sayılır.
Maliye ve Gümrük Bakanlığı, taşıtların
kayıt ve tescilinin yaplldığ[ yerle smır/ı
olmaksızm, motorlu taşıtlar vergisinin tarh,
tahakkuk ve tahsil işlemlerini yürütecek vergi
dairesini tespit etmeye yetkilidir.
Motorlu taşıtlar vergisi her yılOcak ve
Temmuz aylarmda. iki eşit taksitte ödenir.
Takvim
yılmm
ilk altı aymda,
taşıtm
bünyesinde bir deftişiklik olması veya ver5{iiıin
- 3505/26
207
ESKİ METİN
YENİ METİN
bünyesinde
bir değişiklik
olması
veya
verginin arttırılması veya azaltılması halinde
ikinci taksit, yeni duruma göre ödenir.
aH!) 'f'C . (n) saj'llI tarifelerde yazıl;
motorlu kartı taşıtları ;Çin ',ergi, taşıt pulu
alınması suretiyle ödenir.
Ödenen bu ve.-giye ait taşit pt:lu, taşitm
ön camımı içinden yapıştırılarak bir yıl süre
ik muhafaza edili.-. layi edilen taş;t pu.'ları
zayiin te',siki !<tIyd;ylayeni!enir.
Taşıt puHan,
Ma!ij'e ve Gümrük
Bakan!ığı
bastın!ır.
Taş;t
tarafindan
pı;/lar;;ll.'1 şekli, muhtevası, satışı ve dağıtimı
ik vc,-i!ccc,'( satış aidatına ait hususlar ve
tc,'sikc ilişkin usul ',,:c esaslai' Maliye 'IC
Giim.-ii!; Bakanlığı ta.--afinda;ı belirlenir.
b}(lII) 'v'C (W) sayı!ı tarifelerde yazılı
kayıt ',e
taşıtlar IÇIn vergi, taşıtlann
tescilinin yapıldığ; yer,;ı •.e;'g; dai.-csil1e
i:itLetti-F:
(I), (II), (III) ve (IV) sayılı tarifelerde
yazi/ı taşıtların, yıl içinde ilk defa kayıt ve
tescil/erinin yapılması halinde vergı, yıl/ık
olarak tahakkuk
eder. Tahakkuk
eden
verginin taksit süresi geçmiş olan kısmı kayıt
ve tescilin yapıldığı tarihten itibaren bir ay
içinde ödenir. Şu kadar kC ilk altı aylık
dönem geçtikten sonra yapilacak kayıt ve
tescil işlemlerinde, sadece ikinci altı aylık
döneme ilişkin vergi tahakkuk
eder ve
ödenir.
Devir ve temlik sebebiyle Ocak ve
Temmuz aylan içinde yapılacak kayıt ve
tescil değişikliğinde vergı, bu değişikliğin
yapi/masmdan önce ödenir.
Bildirme ve sorumluluk:
Madde 13 - (Değişik: 26.11.1980
-
arttırılması
veya azaltılması
halinde ikinci
taksit, yeni duruma göre ödenir.
(De - i ik:29.07.1998
- 4369/76 md.)
(I), (II), (III) ve (IV) sayılı tarifelerde yazi/ı
taşıtlann,
yıl içinde ilk defa kayıt ve
tescil/erinin yapılması
halinde vergi, yıl/ık
olarak tahakkuk eder. Tahakkuk eden verginin
taksit süresi geçmiş olan kısmı kayıt ve tescilin
yapi/dığı tarihten itibaren bir ay içinde ödenir.
Şu kadar ki, ilk altı aylık dönem geçtikten
sonra yapılacak kayıt ve tescil işlemlerinde,
sadece ikinci altı aylık döneme ilişkin vergi
tahakkuk eder ve ödenir.
Devir ve temlik sebebiyle Ocak ve
Temmuz aylan içinde yapılacak kayıt ve tescil
değişikliğinde
vergi,
bu
değişikliğin
yapılmasmdan önce ödenir.
Bildirme ve sorumluluk:
Madde 13 - (De -i ik: 26.11.1980-2348
10
208
ESKi METiN
2348/10
YENİ METİN
md.)
md.)
.......
d)Taşıtlarla
ilgili
fel11ıi
muayene
komisyonlan, liman ve deniz işletme bölge
miidiirliikleri,
belediyeler
veya
liman
başkanliklan
ile U/aştlrl11a Bakanliğı sivil
havacılık genel m iidiirliiğii taşıtlann fenni
muayenelerini yapmadan, denize veya uçuşa
elverişli belgelerini vermeden önce, vergmm
ödenip
ödenmediğini
araştırmak
zorundadırlar.
(Değişik:24.03.1988
- 3418116 md.)
.'
taşıtlara
ait fenni
Vergisi ödenmemiş
muayene yapılmaz,
denize
veya uçuşa
elverişli belgesi verilmez.
/,yrıca pul
yapıştırmak
stlrctiyle rerg;s/l1;n ödendiği
te',sik edilemeyen
taşıt!a;-a ait Motorltı
Taşıtlar Vergisi, ödeme siir-esi geçtikten en
..
Ma!iye ·•'c
az 2 ay sonm,
Giimriik
Ba!wnliğınca
TRT ~'eya basm yoltıyla
yapılacak dtlyurtl tarihinden itiban:n 15 gün
içerisinde ödenmediği takdi.-ı:Je, 6183 sa)'ılı
/,mme AlacaHann;n Tahsili Usulu HakklFlda
Kaaun hükümlerine bağlı ka!ı:ımaksızın ~'e
.,
başkaca herhangi bir ış.cm yapılmasİna
gerek duyulmaks;zlFl
bu taşıtlar
haciz
edilmiş sayılır{a.-. Stl suretle tapltı haeiz
karan alınan taşıtlar, )'CJI<lamaya yetkili
memtlr!ar taraflFldaR, ilgili amme alacağmm
ödendiği tosik edilineeye katlar tmjikten
men edilirler.
md.)
e)(E!<:24.032.1988
3118116
A1otorltl Taşıtla.- ~/ergisi taksitlerinin ~'atlesi
geçtikteR
sonra,
trafık
zabıtası
','eya
yetkili
ta r-afı ntla n
yoklamaya
memurlar
yapılacak tlel1etimler-de taşıtm ÖI1 cam1l1tla
taşıt pulunu:] btlIUlıdu;tI!:ııa:ııasl halil1de, btl
..
. ·"L. ..
.
,
.L
d)Taşıtlarla
ilgili
fenni
muayene
komisyonları,
liman ve deniz işletme bölge
miidiirliikleri,
belediyeler
veya
liman
başkanlikları
ile Ulaştırma Bakanlığı sivil
havacılık gen~1 miidiirlüğü
taşıtların fenni
muayenelerini yapmadan,
denize veya uçuşa
elverişli belgelerini vermeden önce, verginin
ödenip
ödenmediğini
araştırmak
zorundadırlar.
(Değişik:24.03.1988
- 3418/16 md.)
Vergisi ödenmemiş taşıtlara ait fenni muayene
yapılmaz, denize veya uçuşa elverişli belgesi
verilmez.
(Fıkranın
devamı
Mülga:
29.07.1998 - 4369/82-7 md.)
e) (Mülga: 29.07.1998 - 4369/82-7 md.)
(Değişik: 24.03.1988
- 3418116 md.)
Yukarıdaki
(c) ve (d) bentlerinde belirtilen
zorunluluklara
uymadan
işlem yapanlar,
ödenmeyen veya noksan ödenen vergiler ile
gecikme zamları, gecikme faizleri ve vergi
cezalarından,
mükelleflerle
birlikte
müteselsilen
sorumludurlar.
Ancak, bunlar
sorumlu sifatı ile ödemek
mecburiyetinde
kaldıkları vergiler dolayısıyla mükelleflere rücu
hakkına sahiptirler.
(3. fıkranın Mülga: 29.07.1998 - 4369/82-7
md.)
209
ESKi METiN
YENİMETİN
ge,-eken
göre
putuna
ödenmesi
vergı
miktarımn I/li Ü nispetinde özel usu!süz!i:!<
,
'I'
cezas; ,{esı,;;.
Ancak, /1<1: tespit arasında
asga;; 15 günWk sürenin geçmiş alması
J1d; tmjik
şarttır.
Şu kada.zabıtası
tartlfırıaan yapılan tespitlere istinaaen talısil
edi/en öze! uSLlIsidük cezalannm
9620'si
Tid Polis Teşkilatım Güç!erıdirme Va!,fına
gönaedi;.
- 3418116
(Değişik: 24.03.1988
md.)
(c)
(d)
Yukarıdaki
ve
bentlerinde belirtilen
zorunluluklara
uymadan
işlem yapanlar,
ödenmeyen veya noksan ödenen vergiler ile
gecikme zamları, gecikme faizleri ve vergı
birlikte
cezalar/ndan.
m ükelleflerle
müteselsilen sorumludurlar.
Ancak, bunlar
sorumlu sıfatı ile ödemek mecburiyetinde
kaldıklan vergiler dolayısıyla mükelleflere
rücu lıakkma sahiptirler.
(H: 24.03.1988
3418/16 md.) bu
'y'C
uygulanmasma
Tiir/< 'ro/is
maddenin
Teşk i!at;;ıı
Güç!endirme
Vakfına
para
.,. ,.
gönaerilmesine lıı'ş/'(ı'n usul 'v'C esas!an tespit
etmeye
Bakanlığı
Ma!iye
'v'e Gümriik
yetkilidir .
.....
ONUNCU
BÖLÜM
210
ESKi METiN
YENi METiN
DAMGA
VERGiSi KANUNU
iLE iLGiLi
DEGişiKLiKLER
sayılı Damga Vergisi Kanununun
14 üncü
maddesinin
birinci
fikrasma
aşağıdaki
hüküm eklenmiştir.
Verginin
11eSBp1B/fnlaSmOO !(esiFler:
Mülga: 29.07.1998
- 4369/82-8
Madde 13 Nispi ',erginirı hesaplanmasmda
50 kuruştan aşağı oları mat ..'ah kes ir/eri
hesaba katdmaz. 50 kuruş ','e daha yı;kar;
olarılar 1 lira olarak hesap olurıur.
5 ku,-uştan aşağı o/arı vergi kesirleri
all11maz. 5 kuruş ',e daha yukan olanlar 10
kuruş olarak all/1/r.
Nispet:
Madde 14 - Kağıtlann Damga Vergisi ve bu
kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı nispet
veya miktarlarda almır.
Belli
parayı
ihtiva
eden
mukavelenamelerin
değiştirilmesi
halinde
artan miktar aym nispette vergiye tabidir.
Bunlann
devri halinde asımdan
alman
verginin dörtte biri almır.
(Ek: 29.07.19701318/95
md.)
Mukavelenamelerin
müddetinin
uzatılması
halinde aynı miktar veya nispette vergi
almır.
Akreditif mektup ve telgrajlannda süre
uzatıldığı takdirde verginin dörtte biri almır.
Yabancı
memleketlerden
Türkiye
üzerine düzenlenen kağıtlar aym miktarda,
yabancı
memleketlerin
birinden
diğeri
üzerine
düzenlenip
Türkiye'de
tedavüle
çıkanlanlar ise yan nispette vergiye tabidir.
Nispet:
Madde 14 - Kağıtlann Damga Vergisi ve bu
kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı nispet veya
miktarlarda alımr.
Belli
parayı
ihtiva
eden
mukavelenamelerin
değiştirilmesi
halinde
artan miktar aym nispette vergiye tabidir.
Bunlarm devri halinde asımdan alman verginin
dörtte biri almır.
(Ek:29.07.19701318/95
md.)
Mukavelenamelerin
müddetinin
uzatılması
halinde aym miktar veya nispette vergi almır.
Akreditif mektup ve telgrajlarmda süre
211
ESKİ METİN
YENİ MITiN
uzatıldığı takdirde verginin dörtte biri alınır.
Yabancı memleketlerden Türkiye üzerine
düzenlenen kağıtlar aynı miktarda, yabancı
memleketlerin
birinden
diğeri
üzerine
düzenlenip Türkiye'de tedavüle çıkarılanlar ise
yarı nis ette ver i e tabidir.
212
ESKi METiN
YENi METiN
ONBiRiNCi BÖLÜM
HARÇLAR KANUNU
saydı Harçlar Kanununa
bağlı "Tapu ve
Kadastro İşlemlerinden
Alınacak Harçlar"
başlıklı
(4) sayılı tarifenin
i numaralı
bölümünün 13 üncü fikrasmln (a) bendindeki
binde 36 ve binde 18 oranlart sırasıyla binde
10 ve binde 5, 20 nci fikraslnln (a), (c) , (d) ,
(e) ve (f) bentlerindeki binde 48 ara m binde
10 olarak değiştirilmiştir.
Yürürlük:
Kanunun
yayımlnı
izleyen ay
başında
Kayıtlı değer:
Madde 63 - Bu kanunda sözü edilen "kayıtlı
değer"
deyimi,
Vergi
Usul
Kantırill
hükümhine
göre tespit
edilen
"'Crgi
değerlerini ifade eder.
(Ek:25.06.1992 - 3824/14 md.) Bu
kanunun uygulanmasında,
vergi değerinin
tespitinde aşağıdaki hususlar ayrıca dikkate
alınır.
a)Kayıtll değer (Emlak vergisi değeri).
beyan dönemini takip eden yıllarda Emlak
Vergisi
Kanlı/w
hükümlerine
göre
hesaplanacak değerden az olmamak üzere
mükellef tarafindan beyan edilen değerin,
her yıl için Vergi Usul Kanunu hükümleri
uyarınca
belirlenmiş
olan
"Yeniden
değerleme oranı" nda artırılması suretiyle
tespit olunur.
b)Yeniden değerleme oranı; daha önce
yenider.ı qeğerleme
oranı
uygulanmak
suretiyle
bulunan
değer
ile mükellef
tarafindan emlak ver isi ve a ta u kadastro
Kayıtlı değer:
Madde 63 - Bu kanunda sözü edilen "ka ıtlı
deyimi,
ifade eder.
- 3824/14 md.) Bu
uygulanmasında.
vergi değerinin
aşağıdaki hususlar ayrıca dikkate
(Ek:25.06.1992
kanunun
tespitinde
alınır.
a}Kayıttı değer (Emlak vergisi değeri).
beyan dönemini takip eden yıllarda Emlak
Vergisi
Kanunu
hükümlerine
göre
hesaplanacak değerden az olmamak üzere
mükellef tarafindan beyan edilen değerin, her
yıl için Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca
belirlenmiş olan "Yeniden değerleme oranı"
nda artırılması suretiyle tespit olunur.
b}Yeniden değerleme oranı; daha önce
yeniden değerleme oranı uygulanmak suretiyle
bulunan değer ile mükellef tarafindan emlak
vergisi veya tapu kadastro harcına esas olmak
üzere be an edilmiş olan de -erlerden llksek
213
ESKi METiN
harcına esas olmak üzere beyan edilmiş olan
değerlerden yüksek olamna uygulamr.
c)Yeni inşa edilen binalarda harca esas
değerin hesaplanmasında,
Emlak Vergisi
Kanununun 10 uncu maddesine göre arsa
veya arsa payı (arazi dahil) değeri olarak
daha önce beyan edilmiş olan değere
"Yeniden değerleme
oram"
uygulanmak
suretiyle tespit olunan, değer esas alllllr.
d)Tapu ve kadastra
harcı, yeniden
değerleme
o ra 111 uygulanmak
suretiyle
bulunan değer ile mükellef tarafindan beyan
edilmiş olan değerlerden
yüksek
olal1l
üzerinden hesaplamr.
e)Mükelleflerin yukandaki
hükümlere
göre tespit edilecek değerlerden daha düşük
beyanda
bulunmalan
halinde;
harcın
hesabllla
yeniden
değerleme
oranı
uygulanarak
tespit edilecek değerler esas
alıl1lr. Aradaki farka isabet eden harç, kusur
cezalı olarak ikmalen tarh edilir.
f)Harcın hesabında yüz bin liraya kadar
olan m'atrah kesirleri dikkate alınmaz.
fE!<: 25.06.1992
3821/11 md.)
Kurulu,
kalkmmada
öncelikli
Bakanlar
j'örden:lc ~'e tarım arazileriRde artış ommm
(O) sıfır (sıfır dahil) ilc yeniden değerkme
oranı' arasında tespit etmf}'e yetkilidir. Bu
yetki kalkınmada bl:;~I:RCI: ',:C ikinci derixede
öncclikli yö;-clerde ','e tarim arazilerinde
farklı oranlar tespit edilmek suretiyle de
k uLIa 11ilahil ir.
(Ek:25.06.1992
3821/11 md.) Bu
maddenin uygulanmasmda
işlemin yapıldığı
yil :ç:n herlwngi bir artış oranı dikkate
almmaz. Uygulamaya ilişkin usulııe esaslan
tayia ve tespite Maliye ','e Gümrük Bakanlığı
yctk il idir.
YENi METiN
olal1lna uygulamr.
c)Yeni inşa edilen binalarda harca esas
değerin
hesaplanmasında,
Emlak
Vergisi
Kanununun 10 uncu maddesine göre arsa veya
arsa payı (arazi dahil) değeri olarak daha önce
beyan edilmiş olan değere "Yeniden değerleme
dram" uygulanmak
suretiyle tespit olunan,
değer esas alınır.
d) Tapu ve kadastra
harcı, yeniden
değerleme oral1l uygulanmak suretiyle bulunan
değer ile mükellef tarafindan beyan edilmiş
olan değerlerden
yüksek
olal1l üzerinden
hesaplanır.
e)Mükelleflerin
yukandaki
hükümlere
göre tespit edilecek değerlerden dahc{' düşük
beyanda bulunmalan halinde; harcın Iresabına
yeniden değerleme dram uygulanarak tespit
edilecek değerler esas alınır. Aradaki farka
isabet eden harç, kusur cezalı olarak ikmalen
tarh edilir.
f)Harcın hesabında yüz bin liraya kadar
olan matrah kesirleri dikkate alınmaz.
(Mü/ga: 29.07.1998 - 4369/82-9/a mctK
(Mü/ga: 29.07.1998 - 4369/82-9/a md.)
214
ESKi METiN
YENi METiN
ONiKiNCi
BELEDiYE
BÖLÜM
GELiRLERi
KANUNU
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununa
aşağıdaki
mükerrer
83 üncü madde
eklenmiştir.
84 üncü maddesine aşağıdaki 6 numaralı
bent eklenmiştir.
Çeşitli harçlara ait tarifeler:
Madde 84 - (Değişik: 04.12.1985 3239/118 md.) Bu bölümde yazılı çeşitli
harçlar aşağıdaki tarifeye göre alınır.
Çeşitli harçlara ait tarifeler:
Madde 84 - (Değişik: 04.12.1985 - 3239/118
md.) Bu bölümde yazılı çeşitli harçlar
aşağıdaki tarifeye göre alınır.
Harcın Miktarı (TL.)
Harcın Miktarı (TL.)
En az En cok
1.Kayıt ve suret harçları:
a)Her sayfa başına
150 (1.500)·
b)Harita plan ve krokilerin beher mı si
En az En cok
lKayıt ve suret harçları:
a)Her sayfa başına
50 (500)
150 (l500)
b)Harita plan ve krokilerin beher mı si BOO(B.OOO)
50 (500)
BOO(B.OOO)
215
ESKi METiN
YENİ METİN
..
2.400 24.000)
2.imarla ilgili harçlar (ticaret ve konut
için ayrı ayrı):
a)llk parselasyon harcı (heher m2 için) 10 (100)
30 (300)
h)lfraz ve tevhid harcı (heher m2 için)
10 (100)
30 (300)
c)Plan ve proje tasdik harcı
(heher inşaat m2 si için)
10 (100)
30 (300)
d)Zemin açma izni ve Toprak
harcı: .
Ii harfiyatı
Uoprak (heher mj için)
30 (300)
90 (900)
ILKanal (beher m2 için)
100 (1.000)
300 (3.000)
e)(Miilga: 21.01.1982 - 2589/5 md.)
OYapıkullanma izni harcı
i (beher inşaat m2 si için)
10 (100)
i 30
(300)
3işyeri açma izni harcı
20 (200)
i 200 (2000)
i (heher m2 için mahiyetine göre)
Ancak hu miktar hiç hir suretle heşhin
Mı ye isahet edecek tutarı aşamaz.
4.Muayene ruhsat ve rapor harcı:
1.000 (10.000)
3000 (30.000)
5.Sağlık helgesi harcı:
. 200 (2.000)
600 (6.000)
i
2.400 24.000)
2.1marla ilgili harçlar (ticaret ve konut
için ayrı ayrı):
a)llk parselasyon harcı (heher mı için) 10 (100)
30 (300)
h)lfraz ve tevhid harcı (heher m2 için)
10 (100)
30 (300)
c)Plan ve proje tasdik harcı
10 (100)
30 (300)
d)Zemin açma izni ve Toprak
harfiyatı harcı:
LTdprak (heher mj için)
30 (300)
90 (900)
ILKanal (heher mı için)
100 (1.000)
300 (3.000)
e)(Mülga: 21.01.1982 - 2589/5 md.)
f)Yapl kullanma izni harcı
10 (100)
30 (300)
3.1şyeri açma izni harcı
20 (200)
200 (2.000)
(beher m2 için mahiyetine göre)
Ancak hu miktar hiç bir suretle heşbin
M2ye isabet edecek tutarı aşamaz.
4.Muayene ruhsat ve rapor harcı:
1.000 (10.000)
3.000 (30.000)
5.Sağlık belgesi harcı:
200 (2.000)
600 (6.000)
216
ESKi METiN
YENi METiN
ONÜÇÜNCÜ
DEGişTiRiLEN
BÖLÜM
iBARELER
Madde 81 - A) 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı
Vergi Usul Kanununun;
1- 5 inci maddesinin üçüncü fıkrasında
yer alan "... (götürü usulde vergifendirilen
mükellefler dahif)... " ibaresi "..(kazancı basit
usulde tespit edilenler dahif)... "
2- 30 uncu maddesinin 7 numaralı
bendinin ikinci paragrafında yer alan
"... yapıldığı dönemde elde edilmiş ve vergisi
ödenmemiş kazanç olarak dönem ... " ibaresi
"... mevcudiyetinin tespit edildiği dönemden bir
önceki dönemde elde edifmiş ve vergisi
ödenmemiş kazanç olarak ilgili dönem ... " ,
3- 109 uncu maddesinin ikinci
fıkrasında yer alan "Ücret ve kazançları götürü
usulde tespit edifen tüccar, hizmet ve serbest
meslek erbabının ... " ibaresi "diğer ücret elde
eden hizmet erbabının ... ",
Yürürlük: O1.O1.1999 tarihinde
4- 154 üncü maddesinin 3 numaralı
bendinde yer alan "... götürü usulde... " ibaresi
"... basit usulde... ",
5- 173 üncü maddesinin birinci
fıkrasının 2 numaralı bendinde yer alan "Gelir
Vergisi Kanununa göre kazançları götürü
olarak tespit edilenler ife götürü gider usulüne
tabi olan çiftçifer;" ibaresi, "gelir Vergisi
Kanununa göre. kazançları basit usulde tespit
edilenler;",
217
ESKi METiN
YENi METiN
jikrasının 1 numaralı bendinde yer alan ••...
muaf olan esnaf ve çiftçiler;" ibaresi ••... muaf
olan esnaf" ve gerçek usulde vergiye tabi
olmayan çiftçiler;" ,
7- 232, 233 ve 234 üncü maddelerinin
birinci jikralarında yer alan ••... ikinci sınıf
tüccarla ... " ibaresi ••... ikinci sınıf tüccarlar,
kazancı basit üsulde tesbit edilenlerle ... ", 232
nci maddesinin 3 numaralı bendinde yer alan ••
Kazançları götürü üsulde tespit olunan
tüccarlara;" ibaresi "Kazançları bqsit usülde
tespit olunan tüccarlara;"; 234 üncü
maddesinin ikincijikrasında yer alan ",..götürü
usulde vergiye tabi tüccar ve serbest meslek
erbabı ile vergiden muaf esnaf ... " ibaresi
••..,vergiden muaf esnaf",
8- 238 inci maddesinin birinci
jikrasında yer alan ••...götürü ücret... " ibaresi
••...diğer ücret... ",
. 9- 235 inci maddesinin birinci
jikrasıııda yer alan "... götürü usule tabi veya
muaf çiftçilerden ... " ibaresi ••... g~rçek usulde
vergiye tabi olmayan çiftçilerden ... " ,
10- 240 ıncı maddesinin birinci
jikrasında yer alan parantez içi hüküm
",..(Kazancı basit usulde tespit edilenler
dahil)... ",
11- 251 ıncı maddesinin birinci
jikrasında yer alan" Kazançları götürü usulde
tespit edilen ticaret, sanatve serbest meslek
erbabı ile götürü gider usulünü ... " ibaresi
"Kazançları basit usulde tespit edilen ticaret
erbabı ile götürü gider usulünü ... ",
12- Mükerrer 298 inci maddesinin
218
ESKİ METİN
YENİ METİN
birinci fikrasmm 1 numaralı bendinden "Değeri
5.000
lirayı geçmeyen
iktisadi kıymetler.
iktisadi
kıymetlerin
maliyet
bedellerine
eklenmiş bulıman kur farklan. sinema filmleri.
alameti fanka haklan. peştemalhklar.
özel
maliyet
bedelleri .... "
ibaresi
"iktisadi
kıymetlerin
maliyet
bedellerine
eklenmiş
bulunan kur farklan ve kredi faizleri. sinema
filmleri,
alameti
farika
haklan,
peştemalhklar ... ",
1]- ]] 1 inci maddesinde
parantez
içinde geçen "(kaçakçilık.
ağır kusur ve
kusur ... j" ibaresi
"(vergi ziyaı cezası .. .)"
olarak,
14- 3]3 iincii maddesinin
uçuncü
Jikrası "Bu Kanunun 359 ve 360 ilKI
maddelerde
öngöriilen
cezalar bu fiilleri
işleyenler hakkıııda hükmolunur." ,
Yiirıirlıik: 01.01.1999 tarihinde
15Dördüncü
Kitabınm
İkinci
Kısmında yer alan Üçüncü Böfiim, İkinci
Btiliim,
16- 335 inci maddesinde
yer alan
"kaçakçthk,
ağır kusur veya kusurda ... "
ibaresi "vergi ziyaı cezasmda ... ",
17- 336 ncı
maddesinin
birinci
fikrasmda yer alan "... kaçakçılık ve usulsüzfiik
veya ağır kusur ve usulsüzlük veyahut kusur ile
usulsüzlük
" ibaresi "... vergi ziyaı cezası ve
usulsüzlük
" şeklinde. ikinci fikrasmda yer
alan " kaçakçthk, ağır kusur veya kusur ... "
ibaresi " vergi ziyaı. .. ".
18- 3]7 nci mactdesinin
birinci
fikrasmda yer alan "... kaçakçtlık, ağır kusur,
i
219
ESKİ METİN
YENİ METİN
kusur ... " ibaresi "... vergi ziyaı ... " ,
Yüriirliik: 01.01.1999
tarihinde
19-363 üncü maddesinin ikinci cümlesi
"Bu hareketler
kaçakçılık
suçu cezasım
gerektiren bir fiile iştirak mahiyetinde olduğu
takdirde haklannda aynca bu Kanunun 344
üncü maddesinin
üçüncü fikrası
hükmü
uygulamr. ",
Yürürlük: 01. 01.1999
tarihinde
20- 367 nci maddesinin
birinci
fikrasmda yer alan ".. .344 üncii maddenin 1-6
numaralı bentlerinde yazılı kaçakçılık suçlanm
veya kaçakçılığa teşebbüs suçlanm ... " ibaresi
".. .359
uncu maddede
yaztlı
kaçakçılık
suçlanm ... " olarak, dördüncü fikrası da "359
uncu madde uyannca uygulanan hapis cezası,
vergi ziyaı cezası veya usulsüz/iik cezalart/lIn
aynca uygulanmasma
engel teşkil etmez."
şeklinde;
21- 371 ıncı maddesinin
birinci
fikrasında
yer alan "... kaçakçılık (338; 346,
347 nci maddelerde yazılı şekilde yapılanlar
dahil) ağır kusur ve kusur mahiyetindeki"
ibaresi "... vergi ziyaı cezasını gerektiren (360
ıncı maddede yazılı iştirak şeklinde yaptlmılar
dahil)" şeklinde, aym fikrada yer alan "...
kaçakçılık,
ağır kusur ve kusur cezalan
kesilmez."
ibaresi
"... vergi ziym
cezası
kesilmez. "şeklinde,
2 numaralı
bendinin
parantez içi hiikmii "(kaçakçtlık suçu teşkil
eden fiillerin işlendiğinin tespitinden önce)"
şeklinde, aym maddenin ikinci fikrasmda geçen
"... kaçakçılık ve kaçakçılığa teşebbüs fiilleri
işleyenler hakkında 338, 346 ve 347 nci
madde hükümleri ... " ibaresi "... kaçakçtlık
suçlanm işleyenler hakkmda 360 ıncı madde
hükmii ... " şeklinde,
i
ı
i
220
ESKi METiN
YENi METiN
fıkrasının 1 numaralı bendinde yer alan
"Kusur,
ağır
kusur
ve
kaçakçılık
cezalarından ... "
ibaresi
"Vergi
ziyaı
cezasında, ..) şeklinde, ikinci fıkrası da "Ancak
336 ncı madde hükmüne göre vergi ziyaı
cezası ve usulsüzlüğün birleşmesi halinde
kesilecek ceza, vergi ziyaı cezası için belli
edilen süre içinde kesilir."
23- Geçici 4· üncü maddesinin ikinci
fıkrasında yer .alan "...kusur ... " ibaresi "... vergi
ziyaı... ",
24- Geçici 5 inci maddede yer alan "...
götürü usulden (Zirai kazançlarda götürü
gider usulu dahil) gerçek usule geçecek olan
mükelleflerin ... " ibaresi "..veya basit usulden
gerçek usule geçecek olan mükellefler ile
öteden beri faaliyete devam eden serbest
meslek erbabının ... ",
25135 inci maddesinin
ikinci
fıkrasında yer alan " Stajer Gelirler
Kontrolörleri... " ibaresi " Stajer Gelirler
Kontrolörleri, Gelirler genel müdürlüğünün
merkez
ve taşra
teşkilatında
müdür
kadrolaruında görev yapanlar ... ",
26- 247 nci maddesinin birinci
fıkrasının 1 numaralı bendinin " Gelir vergisi
kanununa göre diğer ücret kapsamında
vergilendirilenler;"
27- 352 nci maddesiniTj i inci derece
usulsüzlüklerle ilgili 9 numaralı .bendinde yer
alan " Götürü matrahıar ... " ibaresi "Diğer
ücretler... ",
Kanuna
bağlı
usulsüzlük
221
ESKi METiN
YENi METiN
cezalarına ait cetvelin mükellef grupları
sütununun 5 numaralı satırında yer alan"
Götürü usulde gelir vergisine tabi olanlar"
ibaresi "kazancı basit usulde tespit edilenler".
28- II inci maddesinin üçüncü fıkrasında
yer alan "..alım satıma taraf olanlar ile
hizmetten yararlanalar, aralarında zımnen
dahi olsa irtibat olduğu tespit olunanlar ... "
ibaresi "...alım satıma taraf olanlar, hizmetten
yararlananlar ve aralarında doğrudan veya
hısımlık
nedeniyle
ya
da
sermaye,
organizasyon veya yönetimine katılmak veya
menfaat sağlamak suretiyle dolaylı olarak
ilişkide bulunduğu tespit olunanlar ... " şeklinde;
Bj 21/7/1953
Alacaklarımn
Kanunun;
tarihli ve 6183 sayılı Amme
Tahsil
Usulü
Hakkında
1-9 uncu maddesinin birinci fıkrasında
yer alan "Vergi Usul Kanununun 344 üncü
maddesinde sayılan kaçakçılık halleriyle
mükerrer 347 inci maddesinin 1 numaralı
bendinde belirtilen ... " ibaresi "213 sayılı Vergi
Usul Kanununun 344 üncü maddesi uyarınca
vergi ziyaı cezası kesilmesini gerektiren haller
ile 359 uncu maddesinde sayılan ... "
tarihinde
2-51 inci maddesinin ikinci fıkrasında
yer alan "5.000" ibaresi "500.000",
3-51 inci maddesinin üçüncü fıkrasında
geçen " kaçakçılık, ağır kusur ve kusur
cezaları " ibaresi" ... vergi ziyaı cezasl. .. " ,
tarihinde
4-51 ıncı maddesinin
dördüncü
fıkrasında yer alan "... iki katına kadar
artırmaya veya bu nisbetleri %30 una kadar
indirmeye, yeniden kanuni hadlerine getirmeye
ve gecikme zammı asgari miktarını 1 O
222
ESKİMETiN
YENİ METİN
katına .... " ibaresi "... %10·una kadar indirmeye.
bir katına kadar artırmaya ve gecikme zammı
asgari miktarını 3 katına ... " şeklinde;
c) 31/12/1960
tarihli ve 193 sayılı Gelir
Vergisi Kanununun;
1- 7 nci maddesinde geçen "Sair
kazanç ve iratlarda ... " ibaresi "Diğer kazanç
ve iratlarda ... ",
2- 37 nci maddesinde ve 51 inci
madde başlığında ve birinci fikranın ilk
cümlesinde yer alan ..... götürü ... " ibaresi
.....basit...". Yürürlük: 01.01.1999 tarihinde
3- 57 nci maddesinin üçüncü
fikrasında yer alan ..... Muafiyetten veya
götürü gider usulünden gerçek usule geçen
çiftçilerin ... " ibaresi "Gerçek usule geçen
çiftçilerin... ",
Yüriirfiik:
01.01.1998
tarihinden geçerli olmak üzere 29.07.1998
tarihinde
4- 59 uncu maddesinin birinci
fikrasında yer alan .....işletme hesabı veya
götürü gider usufferi yerine ... " ibaresi .....
işletme
hesabı
yerine ... ".
Yürürlük:
01.01.1998 tarihinden geçerli olmak üzere
29.07.1998 tarihinde
5- 64 üncü maddesinin başlığında yer
alan "Götürü usul:" ibaresi "Diğer ücretler:".
birinci fikrasında
yer alan "..Maliye
Bakanlığınca tanzim edilecek cetvefferde
belirtilen iş nevilerine göre götürü olarak tespit
edilir." İbaresi "... tt/kvim yılı başında geçerli
olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından
büyük işçiler için uygulanan asgari ücretin
yıffık brüt tutarıdır. ". 1 numaralı bendinde yer
alan ..... götürü usulde tespit edilen ticaret,
sanat ve serbest meslek erbabı... " ibaresi .....
223
ESKİ METİN
YENİ METiN
bnsit usulde tespit edilen ticaret erbabı
5
numaralı
bendinde
geçen
Maliye
bakanlığınca götürü ücret usulüne alınanlar"
ibaresi ..... Maliye Bakanlığınca bu kapsama
alınanlar". diğer maddelerde (madde başlıları
dahil) geçen "götürü ücret" ibareleri "diğer
ücret". Yürürlük: 01.01.1999 tarihinde
6- Mükerrer 75 inci maddesinin birinci
jikrasında
yer alan ..... 113·ü.....
ibaresi
..... IIS·i
.
7- 88 inci maddesinde yer alan ..... 54
uncu
maddeye
göre
hesaplanan
gider
fazlalığından doğanlar dahil. mükerrer 80 inci
maddede yazılı değer artışı kazançlarından .....
ibaresi·
..... 80 inci maddede yazılı diğer
kazanç
ve
iratlardan......
Yürürlük:
8- 94 üncü maddesinin birinci jikrasının;
2 numaralı bendinin parantez içinde yer alan
"(69 uncu maddede
yazılı
olanlara
ve
noter/ere ..)" ibaresi
"(Noter/ere ..)".
13
numaralı bendinde yer alan .. Götürü usule
tabi olan ticaret ve serbest meslek erbabı ile
esnaf muaflığından ... "
ibaresi
"Esnaf
muaflığından.....
Yürürlük:
01.01.1999
tarihinde
9- 1O 1 inci maddede yer alan
diğer
kazanç ve iratlar/a ilgili ..... ibaresi
bu
kazanç dışındaki diğer kazanç ve iratlar/a
ilgili
10- 109 uncu maddesinin ikinci ve
üçüncü jikralarında yer alan "2 ve 3 numaralı
bentlerde yazılı kazanç ve ücret ..... ibareleri "2
numaralı bentte yazılı diğer ücret... .. Yürürlük:
224
ESKi METiN
YENi METiN
11- 110 uncu maddesinin başlığında
yer alan "... Götürü kazanç ve Ücret .. " ibaresi
".. Diğer Ücret... ",Inumaralı fıkrasında yer
alan" ...götürü matrahtan .. " ibaresi ".. diğer
ücret matrahından ... ", mükerrer 121 inci
maddesinin başlığı
Vergi alacağının
mahsubu",
12- 121 inci maddesinin birinci
fıkrasında yer alan "... bu Kanuna göre
kesilmiş veya götürü usulde tespit edilmiş olan
kazanç ve ücretler dolayısıyla ödenmiş "
ibaresi ".. bu Kanuna göre kesilmiş ",
13- Geçici 35 inci maddesinin 1
numaralı fıkrasında yer alan "1.1.199031.12.1999 "
ibaresi
"1.1.199031.12.1998
",
14- Ek 2 inci maddede yer alan "..
Hazine ve Dış ticaret Müsteşarlığı ... " ibareleri
"... Hazine Müsteşarlığı .. "
15- 108 inci maddesinin 3 numaralı
bendi" Diğer ücretlerde vergilendirme dönemi
hizmetin lfa olunduğu takvim yılıdır. ", diğer
maddelerde geçen "bütçe yılı "ibareleri "takvim
yılı", Yürürlük: 01.01.1999 tarihinde
16- 64 üncü maddesinin son fıkrasının
" Diğer ücretler için yııtık beyanname verilm~z,
diğer gelirler nedeniyle beyanname verilmesi
halinde de bunlar beyannameye ithal
edilmez. ", Yürürlük: 01.01.1999 tarihinde
17- 106,109 ve 118 inci maddelerinde
(madde başlığı dahil) yer alan "Götürü usulde
tespit edilen... " ibarelerinin "Diğer ... ", 122 nci
maddesinde yer alan "Ücretleri götürü olarak
tespit edilen .. " ibaresinin " Diğer ücret
kapsamında
vergilendirilen
.. "şeklinde;
225
ESKi METiN
YENi METiN
DJ
3/6/1949 tarihli ve 5422 sayılı Kurumlar
Vergisi Kanununun;
1- Mükerrer 6 ncı maddesinde geçen
.....kurdukları ortaklıklar..... ibaresinin
kurdukları ortaklıklardan vergi dairesinden bu
şekilde mükellefiyet tesis edilmesini talep
edenler ... ".
2- 44 üncü maddesinde
geçen
.....kesilmiş olan vergiler.,," ibaresinden sonra
gelmek üzere' "(yatırım fonlarının katılma
belgeleri ile yatırım ortaklıklarımn hisse
senetlerinden elde edilen kar payları üzerinden
fon veya ortaklık bunyesinde hesaplanan
vergiler dahil)" ibareleri eklenmiş,
3- 12 nci maddesinin 7 numaralı
bendinde geçen ..... sair kazanç ve iratlar .. , ..
ibareleri "diğer kazanç ve iratlar",
4- 24
üncü maddenin
birinci
fikrasında geçen .., .. sair kazanç ve iratları","
ibareleri .... , diğer kazanç ve iratları." ",
5- 45 inci maddenin (bJ bendinde
geçen ..... arızi kazançlar tabir/eri. Gelir
Vergisi Kanununun mükerrer 80 inci ve 82 nci
maddeleri .. ," ibareleri ", .. diğer kazanç ve
iratlar tabirIeri Gelir Vergisi Kanununun 80
inci maddesi", ",
6- Geçici 24 üncü maddenin birinci
fıkrasında yer alan "31/12/1998 .. " ibaresi
.....31/12/2003 .. ". ikinci fıkrasında yer alan
....%25·in .. ", ....%75.. ".•... %28.75..•.• "%32.5.. "
ibareleri sırasıyla ....%30'un..".....
0.70 ..".
•...%33,5.. ", •...%37.. ".
7- 7 inci maddenin
16 numaralı
bendinin parantez
içi hükmü
"(Esas
mukavelelerinde yukarıdaki .şartlar mevcut
olmakla beraber filen bu kayıt ve şartlara
uymayan kooperatijler ile faaliyete geçen üst
kuruluşlpra
girmeyen'
kooperatifler
226
ESKi METiN
YENi METiN
muafiyetten faydalanamaz}" şeklinde:
E) 25/10/1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma
DeğerVerg~iKanununun;
1- 4008 sayılı Kanunla değişik 9
uncu maddesinin 2 numaralı fikrasında yer
alan .•... kaçakçılık cezası uygulanmaz," ibaresi
.•... vergi ziyaı cezası uygulanır. "; Yürürlük:
2- 17 nci maddesinin 4 numaralı
fikrasının 3297 sayılı Kanunla değişik (b)
bendinde yer alan .•... vergiden muaf olan
küçük çiftçiler ile kazançları götürü gider
usulüne göre tespit edilen çiftçiler ... " ibaresi .•
... gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçiler
ile aynı Kanunun 66 ıncı maddesine göre
vergiden muaf olan serbest meslek erbabı. .. ";
3- 1O uncu maddesinin (19 bendinde
yer alan "..fiili ithalin yapılması." ibaresi "...
gümrük beyannamesinin tescili.", Yürürlük:
Kanunun yayımını izleyen ay başında
4- iı inci maddesinin (c ) bendinde yer
alan " Fiili. ithalata ... " ibaresi "Gümrük
beyannamesinin tescili tarihine... " şeklinde;
Yürürlük: Kanunun yayımını izleyen ay
başında
\
F) 18/2/1963 tarihli ve 197 sayılı Motorlu
Taşıtlar Vergisi Kanununun
1- 10 uncu maddesinde yer alan "EURO
93"ibaresi "EURO".
2- 13 üncü maddesinin (c) bendinde yer alan "
Motorlu taşıtlar vergisi taşıt pulu esasına göre
tahsil edilen taşıtlar hariç olmak üzere noterler
... " ibaresi. "Noterler... " şeklinde; Yürürlük:
G) 26/5/1981 tarihli ve 2464 sayılı Belediye
Kanununun
mükerrer 97 nci
Gelirleri
227
ESKİMETİN
YENİMETİN
maddesinin (a 9 fıkrasında
yer alan "
müzelerin giriş ücretlerinin %40'1" ibaresi "
müzelerin giriş ücretlerinin %S'i"şeklinde;.
Yürürlük: Kanu'nun yayımInt izleyen ay
başında
H) 1/7/1964 tarihli ve 488 sayılı İJamga
Vergisi Kanununun mükerrer 30 uncu
maddesinin
birinci
fıkrasının
son
cümlesindeki ••..100 lira .. " ibares,i •...10.000
lira.. " şeklinde;
i) 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar
Kanununun;
1- 63 üncü maddesinin birinci fıkrasındaki
....Vergi Usul kanunu hükümlerine göre
tespit edilen vergi değerlerini ... " ibaresi
"..Emlak vergisi kanunu hükümlerine göre
tespit edilen emlek vergisi tarhına esas
değerleri....., '
2- mükerrer 138 inci maddesinin üçüncü
fıkrasındaki ".. 100 lira.. " ibaresi "..
10.000 lira .. ",
3- (69) sayılı tarifesinin lll-yabancılara
verilecek ikam~t tezkeresi ve Dışişleri
Bakanlığı tasdik harçları bölümünün 1.
İkamet tezkeresi fıkrasının "2 yıllık
olanlar" ibaresi "5 yıla kadar olanlar",
4-, (8) sayılı tarifesinin VI- 18 numaralı
maddesinin (a! bendindeki "ilk tahsil.. "
ibaresi "ilköğretim.. ", (b) bendinde yer
alan .. Orta tahsil.. " ibaresi "Lise ..••
şeklinde;
J) 6/12/1984 tarihli ve 3100 sayılı Katma
Değer
vergisi
mükelleflerinin
Ödeme
kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeri
Hakkında Kamw;
1- MükereF 8 incI' maddesinin 1 numaralı
fikrasında , geçen
mükellefler,
k~çakÇllığa teşebbüs etmiş sayılırlar. Bu
228
ESKi METiN
YENi METiN
mükellefler hakkında Vergi Usul Kanunun
360 ıncı maddesinde yer alan ceza
uygulanır." ibaresi "..mükellefler adına
Vergi Usul Kanunun 353 üncü maddesinin
8 numaralı bendinde yazılı özel usulsüzlük
cezası kesilir. ";
2- 9 uncu maddesinin 1 numaralı fikraslnın
son cümlesi "Ayrıca bunlar adına Vergi
Usul Kanunıln 353 üncü maddesinin 8
numaralı bendinde yazılı cezanın iki katı
tutarında özel usulsüzlük cezası kesilir"
şeklinde;
K) 3/12/1988 tarihli ve 3505 sayılı Kanunun
3946 sayılı Kanunla değişik geçici 2 inci
maddesinde yer alan "31.12.1998"
tarihi
"31.12.2003" şeklinde;
L) 29/7/1970 tarihli ve 1318 sayılı Finansman
kanunun taşıt al1l11vergisine ilişkin 10 uncu
maddesinde yer alan "EURO 93" ibaresi
"EURO" şeklinde;
M) 29/7/1970 tarihli ve 1319 saydı Emlak
Vergisi Kanununun;
1- 4 üncü maddesinin (u) fikrası ve 14 üncü
maddesinin
(g) fikraslnda
yer alan
"..götürü .. " ibaresi "..basit.. ",
2- 16 ncı maddesinin birinci fikraslnda yer
alan
".. 1.000.000
lirası ... " ibaresi
"..250.000.000 lirası .. " şeklinde;
N) 8/6/1959 tarihli ve 7338 saydı Veraset ve
intikal Vergisi Kanununun;
1- 4 üncü maddesinin (h) bendinde yer alan
"..karılarına .. " ibaresi ".. eşlerine .. ",
21O uncu maddesinin beşinci fikrasında yer
alan
".. kusur
cezalı
olarak .. "ibaresi
".. vergi ziyaı cezasının yarısı ile birlikte .. "
şeklinde;
229
ESKi METiN
YENi METiN
13/11/1996 tarihli ve 4208
sayılı
Karaparanın Aklanmasının
Önlenmesine,
2313
sayıl,
Uyuşturucu
Maddelerin
Murakabesi hakkında kanunda, 657 Sayılı
Devlet memurları kanununda ve 178 sayılı
Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri
Hakkında kanun Hükmünde Kararnamede
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 2 inci
maddesinin (a) fıkrasınm 5 numaralı bendi
"5-213 sayılı Vergi Usul kanunun 359 uncu
maddesinin
(b) fıkrasındaki,"
şeklinde;
Değiştirilmiştir.
O)
230
ESKi METiN
YENi METiN
ONDÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
DiGER HÜKÜMLER
Kaldırılan hükümler
MADDE 82 - 1) 41111961 tarihli ve 213 sayılı
VergiUsulKanununun;
a) 30 uncu maddesinin 5 ve 9 numaralı
bentleri ile 352 nci maddesinin i inci derece
usulsüzlüklerle ilgili 4 numaralı bendi, 268 inci
maddesinin son cümlesi ve 361 inci maddesi,
b) 153, 157 ve 160 ıncı maddelerinin ikinci
.fıkraları, 182 inci maddesinin 4 numaralı
bendi, mükerrer 185, 193 üncü maddesinin 2
numaralı bendi, mükerrer 194, mükerrer 196,
220 nci maddenin 9, 10 ve II numaralı
bentleri,
234
üncü
maddesinin
birinci
.fıkrasının 1 ve 2 numaralı bentleri, 338, 345,
346, 347, bölüm başlığı ile birlikte mükerrer
347, 348, 349, mükerrer 349, 350 ve 358 inci
maddeleri, 376 ncı maddeyi takiben 205 sayılı
Kanunun 22 inci maddesiyle eklenen bölümde
yer alan ek 2, 3, 4, 5 inci maddeleri;
2) 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı
Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında
Kanunun
38 ıncı maddesi
(Yürürlük:
01.01.1999 tarihinde) ile aynı Kanunun 107
inci maddesine 3946 sayılı Kanunun 4 üncü
maddesi ile eklenen üç, dört ve beşinci
.fıkraları,
3) 3111211960 tarihli ve 193 sayılı
Gelir Vergisi Kanununun;
a) 10, 11, 12, 13, 14, ve 60 ıncı maddeleri,
Yürürlük:
O1.O1.1998
tarihinden
geçerli
b) 17 if/ci maddesi ile 23 üncü maddesinin 4
numaralı bendi
231
ESKi METiN
YENi METiN
cJ 50 ve 69 uncu maddeleri, Yürürlük:
d) Mükerrer 80 ık mükerrer 81 inci maddesi,
e) 87 ve 93 üncü maddeleri,
f) 88 inci maddesinin birinci fıkrasının ilk
parantez içi hükmü,
'
g) 107 inci maddesinin birinci fıkrasının 21
numaralı bent hükmü,
h) 108 inci maddesinin birinci fıkrasının 2
numarali bent hükmü, Yürürlük: 01.01.1999
tarihinde
109 inci maddesinin birinci fıkrasının 3
numarali bent hükmü, Yürürlük: 01.01.1999
tarihinde
i)
k) 110 uncu maddesinin 2 numarali fıkrası,
I)121 ıncı maddesinin ikinci fıkrasının
parantez içi hükmü, Yürürlük: 01.01.1999
tarihinde
m) mükerrer 121 inci maddesinin (A) fıkrası,
n) 112 ve mükerrer 112 nci maddesi
tarihinden geçerli
o) Mükerrer 116 ncı madde Yürürlük:
p) Geçici 27 nci madde Yürürlük: 01.01.1999
tarihinde
r) Mükerrer 75 inci maddenin son fıkrası
s) 40 ıncı maddesinin 5 ve 7 numaralı
bentlerinin parantez içi hükümleri, Yürürlük:
t) geçici 39 uncu maddesinin 5 numaralı bendi,
232
ESKi METiN
YENi METiN
u) 67 nci maddesinin
beşinci Jikrasıııııı
parantez içi hükmü, Yiiriirlük: 01.01.1999
tarihinde
v) geçici 40 ve 41 inci maddeleri. Yiiriirlük:
4) 3/611 949 tarihli ve 5422 sayılı
Kurumlar Vergisi Kanununun;
aJ 2 nci maddesinin iiçiineii Jikras/1111lbirinci
cümlesinden sonra gelen kısmı,
b)
7 nci maddesinin 7 numaralı bendi.
Yiiriirlük: 01.01.1999 tarihinde
c) 8 inci maddesinin birinci Jikrasınııı 3 ve 6
numaralı
bentleri,
Yiiriirlük:
01.01.1999
tarihinde
d)
Mükerrer 8 inci maddesi. Yiiriirliik:
eJ 13 üncü maddesinin üçüncü Jikrası,
f) 20 nci maddesinin dördüncü Jikrası,
g)
Mükerrer 40 /11cı maddesi, Yiiriirliik:
hJ
Geçici 25 inci maddesi, Yiiriirliik:
01.01.1999 tariııinde
5) 2511 0/1984 tarihli ve 3065 sayılı
Katma Değer Vergisi Kanııııımun;
aJ 3 üncü maddesinin (d) bendi, Yiiriirliik:
O 1. O 1.1999 tarihinde
bJ 7 O uncu maddesinin (j) bendi. Yiiriir1iik:
eJ 20 nci maddesinin 3 numaralı Jikrası.
d) 31.inci maddesi, Yiiriirliik: 01.01.1999
tarihinde
e) 49 uncu maddesinin 3986 sayılı Kanunla
eklenen ikinci Jikrası Yiiriirliik: Kanunun
yayımll11 izleyen ay başmda
f) 38 inci maddesi, Yiiriirliik: 01.01.1999
tarihinde
6) 29/7/1970 tarihli ve 1319 sayılı.
233
ESKi METiN
YENi METiN
Emlak Vergisi Kanununun mükerrer 8, 35
(Yürürliik: 01.01.1999 tarihinde) ve 39 uncu
maddeleri 10 ve 20 inci maddelerinin ikinci
fikralannın son cümleleri,
Yürürlük:
01.01.1998
tarihindengeçerli
7) 181211963 tarihli ve 197 saydı
Motor/u Taşıtlar Vergisi Kanununun; 13 üncü
maddesinin (d) bendinin ikinci fikrasının ilk
cümlesinden sonra gelen kısmı ile (e) bendinin
birinci fikrası
ve son fikrası,
Yürürlük:
8) 1/7/1964 tarihli ve 488 sayılı
Damga Vergisi Kanununun 13 üncü maddesi,
9) 21711964 tarihli ve 492 sayılı
Harçlar Kanununun;
a) 63 üncü maddesine 3824 sayılı Kanunun 14
üncü maddesiyle eklenen fikralar,
b) 136 ıncı maddesi,
c) (8) sayılı tarifesinin "l/-ihracatÇl
ruhsatnameleri ve ithalatla ilgili belgeler"
böliimü,
d) (8) sayılı tarifenin VI-18 numaralı
maddesinin (b) bendinde yer alan (Orta ve lise
kısmı ayn ayn olmak üzere) hükmü,
e) (8)sayllı tarifesinin Vl/-lnumaralı maddesi,
Yiirür/ükten kaldırılmıştır.
234
ESKi METiN
YENİ METiN
235
ESKi METiN
YENi METiN
236
ESKi METiN
YENi METiN
tahakkuk ~ettiri/en gelir ve
beyanname yenne sü
aynı
b
237
ESKi METiN
YENİ METİN
a) 34 ve 35 inci maddeleri, 62 inci maddesi ile
Katma Değer Vergisi Kanununa eklenen geçici
15 inci maddesi,
81 inci maddesinin
C
fıkrasının 3 ve 4 numarali bentleri, 82 inci
maddesinin 3 numarali fıkrasın/11 (a) ve (n)
bentleri ile 6 numaralı fıkrasının Emlak Vergisi
Kanunun 10 ve 20 inci maddelerine ilişkin
Iıükümleri
01.01.1998
tarilıinden
geçerli
olmak üzere yayımı tarilıinde,
b) 6 /11CImaddesi 31.12.1998 tarilıinde,
C)
2,9,
lO, 11, 14, IS, 17, 18,22,24,25,
26, 30, 31, 32, 33, 37, 40, 41, 42, 43, 46,
49, SO, 52, 53, 55 ,56, 61, 76 ve 79 uncu
maddeleri,
12 inci maddesi ile Vergi Usul
Kanunun 353 üncü maddesine eklenen 8 ve 10
numaralı bentler, 20 inci maddesi ile Vergi
Usul Kanununa eklenen geçici 21 ve 22 inci
maddeler, 39 uncu maddesinin Gelir Vergisi
Kanunun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının 5
numarali bendini değiştiren Iıükmü, 48 inci
maddesi ile Gelir Vergisi Kanunun 94 üncü
maddesinin 6 numarali bendine eklenen( c ) alt
bendi, 62 inci maddesi ile Katma Değer Vergisi
Kanununa eklenen geçici 16 ıncı madde, 70
inci maddesiyle değişik Emlak Vergisi Kanunun
32 inci maddesinin cezaya ilişkin Iıükmü, 81
inci maddesinin (A) fıkrasın/11 1, 2, 3, 4, 5, 7,
8, LO, II,
13, 14, IS, 16, 17, 18, 19,20,21,
238
ESKi METiN
YENİ METİN
22, 23, 24, 26 ve 27 numaralı bentleri, (B)
fıkrasının 1 ve 3 numaralı bentleri, (C)
fıkrasının 1,2, S, 7,8,9, 10, ll, 12, 15, 16,
17 numaralı bentleri, (D) fıkrasının 3, 4, S, ve
6 numaralı bentleri, (E) fıkrasının 1 numaralı
bendi (F), UJ ve (L) fıkraları, (M) fıkrasının 1
numaralı bendi, (N) fıkrasının 2 numaralı
bendi ve (O) fıkrası, 82 inci maddesinin; 1
numaralı fıkrasının (b) bendi, 2 numaralı
fıkrasında yer alan 6183 sayılı kanunun 38
inci maddesine ilişkin hüküm, 3 numaralı
fıkrasının ( c ), (d), (h), (i), (k), (I), (m), (o), (p), (
r ), (s), (t), (u) ve (v) bentleri,. 4 numaralı
fıkrasının (b), (c), (d), (g) ve (h) bentleri 5
numaralı fıkrasının (a), (b), ( c ), (d) ve (j)
bentleri, 6 numaralı fıkrasının Emlak Vergisi
Kanunun 35 inci maddesine ilişkin hükmü, 7
numaralı fıkrası 01.01.1999 tarihinde,
d) 57 inci maddesi, 39 uncu maddesinin Gelir
Vergisi Kanunun 75 inci maddesinin 2 inci
fıkrasının 4 numaralı bendini değiştiren
hükmü, 48 inci maddenin Gelir Vergisi
Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının
6 numaralı bendinin (b) alt bendini değiştiren
hükmü, 1999 yılı hesap dönemi kurum
kazançlarından başlamak üzere 01.01.1999
tarihinde,
e) 59, 60, 63, 71, 72, 78' inci maddeleri, 62
inci maddesi ile Katma Değer Vergisi
Kanununa eklenen geçici 14 üncü maddesi, 73
üncü, maddesi ile değişik Veraset ve İntikal
vergisi Kanununun 16 ıncı maddesinin son
fıkrası hükmü, 81 inci maddesinin (E).
. fıkrasının 3 ve 4 numaralı bentleri, (G) fıkrası
ve 82 inci maddesinin 5 numaralı fıkrasının (e)
bendi bu Kanunun yayımını izleyen aybaşında,
f) 27, 38, 44 ve 45 inci maddeleri, 1998 yılı
gelirlerine uygulanmak üzere yayımı tarihinde,
239
ESKi METiN
YENi METiN
g)
47 ve 51 inci maddeleri 01.01.1999
tarihinden itibaren verilen beyannameler için
uygulanmak üzere yayımı tarihinde,
h) 81 inci maddesinin ( c) fıkrasının 6
numaralı bendi, 01.01.20000 tarihinden sonra
elde edilen kar paylarına uygulanmak üzere
yayımı tarihinde,
i) 81 inci maddesinin (D) fıkrasının 2
numaralı bendi 01.01.2000 tarihinde
j) 16 ıncı maddesi 01.01.2003 tarihinde, k) 18 inci maddesi, uzlaşma kapsamına giren
cezalarla
ilgili hükümleri· 31.12.1998
tarihinden sonraki vergilendirme dönemlerine
ilişkin tarhiyatlardan
başlatılmak
üzere
01.01.1999 tarihinde,
i) 30 uncu maddesi ile değiştirilen Gelir
Vergisi Kanununun ek 4 üncü maddesinin
ikinci fıkrası hükmü, 01.01.1998 tarihinden
itibaren alınan yatırım teşvik belgeleri
kapsamında yapılan yatırım harcamaları için
geçerli olmak üzere yayımı tarihinde
m) 48 ıncı maddesinin Gelir Vergisi
Kanunun/ln 94 üncü maddesinin 8, 9 ve· 14
numaralii bentlerinideğiştiren hükmü, vadesiz
hesaplara ödenecek faiz ve kar payları ile bu
Kanunun yayımı tarihinden itibaren aÇilan
veya variesi bu tarihten sonra yenilenen
hesaplar~ ve menkul kıymetlerin geri alim veya
satım i taahhüdü ile bu Kanunun yayımı
tarihinden itibaren iktisap veya elden
Çıkarılması işlemleri dolayısıyla bu tarihten
sonra saglanan menfaatlere uygulanmak üzere
yayımı tarihinde,
n) Diğer hükümleri
yayımı
tarihinde
yürürlüjte 5;irer.
240
ESKi METiN
YENi METiN
]i - Bu
Kanun hüküm/erini Bakanlar
Kurulu ürütür.
1
•
.~
ci
:.
~
~
ci
HER TOPLANTIMIZ,
UNUTMAYıNıZ!
SiZLERE YENi UFUKLAR AÇACAKTıR.
::ı
."o
"

İndir... - erciyes yeminli mali müşavirlik ve bağımsız denetim a.ş.

Transkript

Benzer belgeler

MAHSUP DİLEKÇELERİ İNTERNET ÜZERİNDEN VERİLECEK

gelir idaresi baskanligi

taşıt araçlarında özel tüketim vergisi matrahının tespitinde iskonto

(Denklik İçin Başvuru Formu) HİZMET BELGESİ

BFKD–5 İstanbul, 08.08.2007 Konu: Kumar ve bahis işlemlerinde

internet uzerinden tebrik karti gonderme hizmeti faaliyetinde fatura

Kamu Maliyesi - AcikogretimX.com