Cari Hesap - Orka Bilgisayar
Transkript
Cari Hesap - Orka Bilgisayar
T.C. MĠLLÎ EĞĠTĠM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKĠ EĞĠTĠM VE ÖĞRETĠM SĠSTEMĠNĠN GÜÇLENDĠRĠLMESĠ PROJESĠ) MUHASEBE VE FĠNANSMAN CARĠ HESAP ANKARA 2009 Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliĢtirilen modüller; Talim ve Terbiye Kurulu BaĢkanlığının 02.06.2006 tarih ve 269 sayılı Kararı ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında kademeli olarak yaygınlaĢtırılan 42 alan ve 192 dala ait çerçeve öğretim programlarında amaçlanan mesleki yeterlikleri kazandırmaya yönelik geliĢtirilmiĢ öğretim materyalleridir (Ders Notlarıdır). Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandırmak ve bireysel öğrenmeye rehberlik etmek amacıyla öğrenme materyali olarak hazırlanmıĢ, denenmek ve geliĢtirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında uygulanmaya baĢlanmıĢtır. Modüller teknolojik geliĢmelere paralel olarak, amaçlanan yeterliği kazandırmak koĢulu ile eğitim öğretim sırasında geliĢtirilebilir ve yapılması önerilen değiĢiklikler Bakanlıkta ilgili birime bildirilir. Örgün ve yaygın eğitim kurumları, iĢletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik kazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerinden ulaĢılabilirler. BasılmıĢ modüller, eğitim kurumlarında öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılır. Modüller hiçbir Ģekilde ticari amaçla kullanılamaz ve ücret karĢılığında satılamaz. ĠÇĠNDEKĠLER ĠÇĠNDEKĠLER.......................................................................................................... i-ii AÇIKLAMALAR ....................................................................................................... iii GĠRĠġ ........................................................................................................................... 1 ÖĞRENME FAALĠYETĠ - 1 ....................................................................................... 2 1. CARĠ HESAP VE STOK TAKĠBĠNĠN KARTLAR ÜZERĠNDE YAPILMASI.... 3 1.1. “STOK” Hakkında Bilinmesi Gerekenler ................................................. 4 1.1.1. Stok Hareketleri Stok Kartlarına Nasıl Kayıt Edilir? ................. 4 1.2. “CARĠ HESAP” Hakkında Bilinmesi Gerekenler? ................................... 6 1.2.1. Cari Hesabın OluĢması Ġçin Gereken ġartlar. ............................. 6 1.2.2. Cari Hesabın ÇalıĢma Ġlkeleri ..................................................... 6 1.2.2.1. Alan Hesap, Borçlu Ġlkesi ............................................ 6 1.2.2.2. Veren Hesap, Alacaklı Ġlkesi ....................................... 6 1.2.3. Cari Hareketler Nasıl Kayıt Edilir? ............................................ 7 1.2.4. Cari Hareket Cetveli ve Mutabakat Mektubu ........................... 10 1.2.5. Cari Risk Nedir? ....................................................................... 12 1.2.6. “Cari Hesap Listesi” ve “Cari Risk” Limitleri ......................... 12 1.2.7. “Cari Teminat” Nedir? .............................................................. 13 1.2.8. “Çek – Senet Risk’i” Nedir? ..................................................... 13 UYGULAMA FAALĠYETĠ-1........................................................................ 14 ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME-1 ............................................................. 16 ÖĞRENME FAALĠYETĠ - 2 ..................................................................................... 17 2. “CARĠ HESAP” VE “STOK” TAKĠBĠNĠN PROGRAM’DA YAPILMASI ....... 18 2.1. ICEBERG Paket Program’a GiriĢ ........................................................... 19 2.2. Firma Kurulum ........................................................................................ 20 2.2.1. ĠĢletmenin Cari Hesapları Nasıl Tanımlanır? ........................... 22 2.2.1.1. MüĢteri Cari Hesap Kartı Tanımı........................... 23 2.2.1.2. Satıcı Cari Hesap Kartı Tanımı............................... 28 2.2.1.1. Banka Kartı ve Banka Bağlantı Hesapları Tanımı 29 2.2.2. ĠĢletmenin Stok Kartları Nasıl Tanımlanır?.............................. 31 2.2.3. Stok Kartı Hızlı Tanımı ........................................................... 38 2.2.4. Stok Fiyat Tanımı ..................................................................... 39 2.2.5. Cari Hesaba Özel, Stok Fiyat Tanımı ..................................... 40 2.3. ÇalıĢma Tarihini Sabitlemek ................................................................... 41 2.4. Cari Hesap Kayıtları (Ticari Belgelerle Uygulama) ................................ 42 2.4.1. AlıĢ Faturası .............................................................................. 42 2.4.2. Nakit Ödeme Makbuzu (Tediye Makbuzu) .............................. 50 2.4.3. SatıĢ Faturası............................................................................. 53 2.4.4. Gelen Havale Makbuzu ............................................................ 58 2.4.5. MüĢteri Çeki ............................................................................. 61 2.5. Cari Hesap Raporları ............................................................................... 65 2.5.1. Cari Hareket Listesi (Cari Hesap Ekstresi)............................... 65 2.5.2. Cari Hesap Mutabakat Mektubu ............................................... 67 2.5.3. Cari Hesaplar Mizanı ................................................................ 68 2.6. Stok Raporları .......................................................................................... 70 2.6.2. Stok Hareketleri ve Mizan Raporu ........................................... 70 2.6.2. Stok Maliyet Hesaplaması ........................................................ 72 2.6.3. Stok Envanter Listesi ................................................................ 74 2.7. Depo ve Mağaza Raf Düzeninin Kurulması ............................................ 75 2.7. Cari Hesap Hareketleri Düzeltmek ......................................................... 78 2.8. Cari Hesap Hareketleri Silmek ............................................................... 79 2.9. Firma Tanımları (Bilinmesi Gerekenler) ............................................... 80 2.9.1. Firma Genel Tanımları ............................................................ 80 2.9.2. ICEBERG Sistem Tanımları .................................................... 82 2.9.2.1. Kullanıcı Tanımları ................................................... 82 2.9.2.2. Terminal Tanımları ................................................... 84 2.9.2.3. AlıĢ-SatıĢ Fatura Tanımları ...................................... 85 2.9.2.4. Firma Özel Tanımları ............................................... 86 UYGULAMA FAALĠYETĠ-2........................................................................ 89 ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME-2 ............................................................. 90 MODÜL DEĞERLENDĠRME .................................................................................. 91 CEVAP ANAHTARLARI ......................................................................................... 93 KAYNAKÇA ........................................................................................................... 114 ii AÇIKLAMALAR KOD ALAN Muhasebe ve Finansman DAL/MESLEK Bilgisayarlı Muhasebe MODÜL Cari Hesap MODÜLÜN TANIMI Hesap Kartları ve paket program ile cari-stok takibi yapma ve iĢletmeyi yönetebilecek bir cari hesap sistemi kurma yeterliklerinin kazandırıldığı öğrenme materyalidir. SÜRE 40/24 ÖN KOġUL Bilgisayar’ın temel kullanımını bilmek, “Ticari Belgeler” ile “Program Yüklemek Modülünü” baĢarı ile geçmiĢ olmak. YETERLĠLĠK Cari hesap iĢlemleri yapmak Genel Amaç: Bu modül ile ticari hayatta kullanılan ticari belgelerle, uygulamalı, cari hesap takip edebileceksiniz. MODÜLÜN AMACI Amaçlar: 1. Cari hesap ve stok sistemini oluĢturarak cari kart ve stok takibini kartlar üzerinde yapabilecek, raporları hazırlayabileceksiniz. 2. Cari kart ve stok takibini paket program üzerinden yapabilecek, raporları paket programda hazırlayabileceksiniz. EĞĠTĠM ÖĞRETĠM ORTAMLARI VE DONANIMLARI Bilgisayar Laboratuarı, Ġnternet, Projeksiyon, Tepegöz, Muhasebe Programı Eğitim CD’si ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME Her öğrenme sonunda modülde verilen ölçme araçları ile ulaĢtığınız bilgi düzeyinizi kendi kendinize değerlendirebileceksiniz. Modül’ün sonunda kazandığınız bilgi ve becerileri belirlemek amacıyla öğretmeniniz tarafından hazırlanacak bir ölçme aracıyla değerlendirileceksiniz. iii GĠRĠġ GĠRĠġ Değerli öğrenci; Günümüzde iĢletmeler, mali iĢlemlerin takibini muhasebe yazılımları ile yapmaktadır. Günlük ticari iĢlem hacminin artması, muhasebesel iĢlemleri takip etmeyi zorlaĢtırmıĢ ve sonuçta iĢletmelerin bilgisayarlardan yardım alması kaçınılmaz olmuĢtur. Muhasebe yazılımları sayesinde iĢletmeler, mali bilgilerine daha çabuk eriĢerek iĢlem hızını artırmakta ve bu bilgileri güvenle saklayıp gerektiğinde raporlarını hızlı bir Ģekilde alabilmektedir. Bir iĢletmenin en önemli bölümlerinin baĢında “Muhasebe Birimi” gelir. Bunu bir örnek ile açıklayalım: ĠĢletmeler, bir insan vücuduna benzetildiğinde Yönetim Departmanı, insanın beyni; Pazarlama Departmanı, elleri ve ayakları; Üretim Departmanı, vücudu gibidir. Muhasebe Departmanı ise vücudun sinir sistemidir. Ġnsan vücudu sağlıklı sinir sistemine sahip olmadan beyne, ellere ve diğer organlara hükmedemeyeceğine göre iĢletme yönetimi de sistemli bir muhaseye sahip olmadan pazarlama, üretim ve diğer bölümleri ile ilgili doğru kararlar alamaz. Bunun için “Muhasebe Birimi” bir iĢletmede ana unsurdur. Ticari hayatta büyüyen iĢletmeler, gelecek için aldığı kararlarda ve bu kararları uygulamada “her zaman muhasebe departmanından faydalanır.” “Muhasebenin Temel Ġlkeleri” konusunda bilgi sahibi olan bir kimse, sektör önemli olmaksızın tüm iĢletmelerle ilgili “muhasebe departmanında” rahatlıkla görev alabilecek bir konumda olacaktır. Muhasebenin temel kurallarını ve bir iĢletmedeki çalıĢma sistemini, yani iĢleyiĢi bildiğinizde bilgisayar ortamında geliĢtirilen ve “Bilgisayarlı Muhasebe” olarak isimlendirilen tüm muhasebe programlarını rahatlıkla kullanabileceksiniz. Bunun yanında bazen muhasebenin temel kurallarını bilmekle beraber, kullandığınız program’ın iĢlevsel oluĢu da çok önemlidir. Bu ikisi muhasebeciyi tamamlayan unsurlardır. Biri eksik olduğunda günlük iĢ hayatının içinde muhasebeci kaybolup gidecektir. Yaygın biçimde kullanılan, bilgisayarda fazla yer iĢgal etmeyen pratik ve sıradıĢı bu programda; Kolay kurulduğunu, hızlı çalıĢıp hızlı sonuç ürettiğini, Windows tabanlı programlarda yapılması gereken bir çok tanımlamanın, DOS tabanlı olan bu programda hazır olduğunu, BaĢka paket programlarda görmediğiniz birçok çok kolaylığı ile size zaman kazandıracağını örnekli uygulamalarıyla öğreneceksiniz. 1 ÖĞRENME FAALĠYETĠ - 1 ÖĞRENME FAALĠYETĠ - 1 AMAÇ Bu öğrenme faaliyeti ile cari hesap ve stok sistemini oluĢturarak cari kart ve stok takibini kartlar üzerinde yapabilecek, raporları hazırlayabileceksiniz. ARAġTIRMA Cari ve Stok terimlerinin anlamı nedir? AraĢtırınız. ĠĢletmeler açısından “Cari Hesap” ne demektir? AraĢtırınız. Cari Hesap Hareketi ve Stok Hareketi ne demektir ve çalıĢma ilkeleri nelerdir? Cari Hesap Hareketi ve Stok Hareketine konu olan ve ticar hayatta kullanılan belgeler hakkında bilgileniniz. ARAġTIRMA ÖZETĠ: ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… 2 1. “CARĠ HESAP” VE “STOK” TAKĠBĠNĠN KARTLAR ÜZERĠNDE YAPILMASI 3 1.1. “STOK” Hakkında Bilinmesi Gerekenler Pazarlama alanında STOK: Satılmak üzere hazır bulundurulan ürünlerdir. Sanayi alanında STOK: Yararlanılan ham iĢlenmiĢ veya yarı iĢlenmiĢ maddelerin tümüdür. STOK HAREKETĠ: Taraflar arasında ürünün el değiĢtirmesine denir. STOK HAREKETĠNE SIRASINDA KULLANILAN TĠCARĠ BELGELER: Fatura, İrsaliye, Sipariş Formları, Depo Teslim Fişleri…. 1.1.1. Stok Hareketleri Stok Kartlarına Nasıl Kayıt Edilir? ÖRNEK: MüĢterimiz, “TimaĢ Temizlik Maddeleri Ltd. ġti.” adına düzenlenen “satıĢ irsaliyesini” stok kartlarına iĢleyelim. 4 STOK KARTI () Vestel 15” LCD Monitör Tarih Belge No Açıklama Gelen 01/12/&& - Devir Stok 10 Adet 06/12/&& 3211 SatıĢ Faturası Giden Kalan 1 Adet 9 Adet Giden Kalan 2 Adet 18 Adet Giden Kalan 1 Adet 6 Adet STOK KARTI Vestel 17” LCD Monitör Tarih Belge No Açıklama Gelen 01/12/&& - Devir Stok 20 Adet 06/12/&& 3211 SatıĢ Faturası STOK KARTI Vestel 21” LCD Monitör Tarih Belge No Açıklama Gelen 01/12/&& - Devir Stok 7 Adet 06/12/&& 3211 SatıĢ Faturası Not Alınız ! ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 5 1.2. “CARĠ HESAP” Hakkında Bilinmesi Gerekenler? CARĠ: Sözlükte ola gelen, geçerli olan, kullanımda olan, yürürlükte olan anlamlarında kullanılır. CARĠ HAREKET: Ġki taraf arasındaki alacak verecek iliĢkisine denir. CARĠ HESAP: Ġki taraf arasındaki alacak verecek iliĢkisi sonucunda tutulan hesaba denir. CARĠ HAREKET SIRASINDA KULLANILAN TĠCARĠ BELGELER: Alış, Satış, Gider Faturaları, Tahsilat, Tediye Makbuzları, Banka Dekontları, Alınan, Verilen Çekler, Alacak, Borç Senetleri... “Türk Ticaret Kanununun 87. maddesine göre, iki kimsenin para, mal, hizmet ve diğer hususlardan dolayı birbirlerindeki alacaklarını ayrı ayrı istemekten karĢılıklı olarak vazgeçip, bunları kalem kalem zimmet ve matlup Ģekline çevirerek hesabın kesilmesinden çıkacak bakiyeyi isteyebileceklerine dair bulunan mukaveleye CARĠ HESAP denir.” 1.2.1. Cari Hesabın OluĢması Ġçin Gereken ġartlar En az iki taraf arasında alacak ve borç doğuran para, hizmet ve mal değiĢimi bulunması Tarafların karĢılıklı olarak bu çeĢitli iĢlemlerden doğan borç ve alacaklarını bağımsız bir biçimde ödeme ve tahsil talebinden sözleĢmede belirtilen süreye kadar vazgeçmiĢ olmaları gerekir. 1.2.2. Cari Hesabın ÇalıĢma Ġlkeleri Cari hesap takibi yapabilmek için muhasebenin temel kurallarını bilmek gereklidir. Bunlardan bazılarını aĢağıda sıralanmıĢtır. 1.2.2.1. Alan Hesap, Borçlu Ġlkesi Muhasebenin değiĢmez kurallarından bir tanesidir. ĠĢletmeye giren tüm varlıklar için (nakit, çek, fatura…gibi) ticari belge düzenlenir. Her varlığa bir cari kart’ın açılır ve cari kart’ın BORÇ tarafına ticari belgenin bilgileri (tarih, belge no, firma ünvanı, tutar) yazılır. 1.2.2.2. Veren Hesap, Alacaklı Ġlkesi Muhasebenin değiĢmez kurallarından baĢka bir tanesidir. ĠĢletmeden çıkan tüm varlıklar için (nakit, çek, fatura…gibi) ticari belge düzenlenir. Her varlığa bir cari kart’ın açılır ve cari kart’ın ALACAK tarafına ticari belgenin bilgileri (tarih, belge no, firma ünvanı, tutar) yazılır. 6 1.2.3. Cari Hareketler Nasıl Kayıt Edilir? 1. ÖRNEK: MüĢterimiz, “TimaĢ Temizlik Maddeleri Ltd. ġti.” adına düzenlenen “satıĢ faturasını” stok kartlarına iĢleyelim. Alan hesap, borçlu; Veren hesap alacaklı ilkesine göre; TimaĢ Cari Hesabı : Borçlu SatıĢlar: Alacaklı Hesaplanan Kdv: Alacaklı olacaktır. ġimdi! Bu kayıtları, iki cari hesaba da yapalım… CARĠ HESAP DEFTERĠ Alıcı: TĠMAġ Temizlik Maddeleri Ltd. ġti Tarih 06/12/&& Belge No Açıklama 3211 Borç Alacak Bakiye SatıĢ Faturası 1,475.00 TL 1,475.00 TL TOPLAM : 1,475.00 TL 1,475.00 TL 7 CARĠ HESAP DEFTERĠ Gelirler: SatıĢlar Tarih Belge No 06/12/&& 3211 Açıklama Borç Alacak Bakiye TĠMAġ Temizlik 1,250.00 TL 1,250.00 TL TOPLAM : 1,250.00 TL 1,250.00 TL CARĠ HESAP DEFTERĠ Gelirler: Hesaplanan KDV Tarih Belge No 06/12/&& 3211 Açıklama Borç Alacak Bakiye TĠMAġ Temizlik 225.00 TL 225.00 TL TOPLAM : 225.00 TL 225.00 TL Not Alınız ! ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 8 2. ÖRNEK: “TimaĢ Temizlik Maddeleri Ltd. ġti.” adına düzenlenen “tahsilat makbuzunun” ilgili cari hesap kartlarına iĢleyelim. Alan hesap, borçlu; Veren hesap alacaklı ilkesine göre; Kasa Cari Hesabı: Borçlu TimaĢ Cari Hesabı: Alacaklı olacaktır. ġimdi! Bu kayıtları, iki cari hesaba da yapalım… KASA DEFTERĠ Merkez TL Kasa Tarih Belge No 01/12/&& 06/12/&& 6874 Açıklama Borç Alacak Bakiye Devir Bakiye TimaĢ Temzilik 1,000.00 TL 737,50 TL 1,000.00 TL 1,737.50 TL TOPLAM : 1,737.50 TL 1,737.50 TL CARĠ HESAP DEFTERĠ Alıcı: TĠMAġ Temizlik Maddeleri Ltd. ġti Tarih 06/12/&& 06/12/&& Belge No Açıklama 3211 6874 Borç SatıĢ Faturası TimaĢ Temizlik Alacak Bakiye 737,50 TL 1,475.00 TL 737,50 TL 1,475.00 TL 737,50 TL 1,475.00 TL TOPLAM : 9 1.2.4. Cari Hareket Cetveli ve Mutabakat Mektubu Ġlgili dönemde çalıĢan tüm cari hesaplar belirli dönemlerde, özellikle yıl sonunda kapatılır ve çıkan bakiye tespit edilir. Bu bakiyeyi, tespit eden “cetvel” ve “mutabakat yazısı” karĢı tarafa gönderilir. KarĢı taraf bu belgeleri aldığı tarihten itibaren bir ay içinde noterce taahhütlü mektup veya telgrafla itiraz etmezse bakiyeyi kabul etmiĢ sayılır. Cari hesap bakiyesinde mutabık olup olmadığını belirttikten sonra “mutabakat mektubunu” gönderen tarafa tekrar geri gönderilir. Ödeme, ancak cari hesap sözleĢmesinin sonunda istenebilir. 10 3. ÖRNEK: “TimaĢ Temizlik Maddeleri Ltd. ġti.’nin” adımıza düzenlendiği “müĢteri çekini” ilgili cari hesap kartlarına iĢleyelim. Alan hesap, borçlu; Veren hesap alacaklı ilkesine göre; Alınan Çekler Hesabı: Borçlu TimaĢ Cari Hesabı: Alacaklı olacaktır. ġimdi! Bu kayıtları, iki cari hesaba da yapalım… KAMBĠYO DEFTERĠ ÇEK – SENET DEFTERĠ Düzenleme Tarihi Vade Tarihi Belge No Ciro Eden Çek Sahibi Asıl Borçlu Çek Tutarı 06/12/&& 27/12/&& 51521 TimaĢ Ltd.ġti. AKT Gıda 737,50 TL Çıkış Tarihi Firma CARĠ HESAP DEFTERĠ Alıcı: TĠMAġ Temizlik Maddeleri Ltd. ġti Tarih Belge No Açıklama Borç Alacak 01/12/&& 1524 SatıĢ Faturası 06/12/&& 6874 TimaĢ Temizlik 737,50 TL 06/12/&& 21521 Alınan TL Çek 737,50 TL 1,475,00 TL TOPLAM : 1,475,00 TL 11 Bakiye 1,475,00 TL 1,475,00 TL 737,50 TL 0,00 TL 1.2.5. Cari Risk Nedir? ĠĢletmenin, müĢterilerinden herhangi bir teminatı almadan, karĢılıksız olarak yaptığı satıĢların sonucunda “CARĠ RĠSK” oluĢur. Çünkü, satıĢ sonunda ortaya çıkan bakiyenin karĢılığı o an için yoktur. Bu bakiye, kapanana kadar da cari risk devam eder. ĠĢletmeler, müĢterilerine “CARĠ RĠSK LĠMĠTĠ” belirleyerek karĢılıksız satıĢ yapabilir. MüĢteriye “CARĠ RĠSK LĠMĠTĠ” belirlemek iĢletmenin insiyatifindedir. Ancak, iĢletmenin varlık dengesi ile ödemeler dengesini bozmayacak Ģekilde CARĠ RĠSK LĠMĠTĠ belirlenmesi gereklidir. 1.2.6. “Cari Hesap Listesi” ve “Cari Risk” Limitleri Not Alınız ! ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 12 1.2.7. “Cari Teminat” Nedir? Cari risk oluĢumuna karĢılık müĢteriden alınan güvencedir. “CARĠ TEMĠNAT” genel olarak “nakit” alınır. MüĢterinin “bakiyesi” ile daha önce “alınan teminat” karĢılatırılarak “risk aĢımı” tespit edilir. Cari Teminat’ı var. 1.2.8. “Çek – Senet Riski” Nedir? MüĢterinin bakiyesine karĢılık tahsil edilen çek ve senetlerin iĢletme portföyünde bekleyen kısmı “ÇEK-SENET RĠSKĠNĠ” oluĢturur. Yapılan tahsilat çek ve senet bile olsa gerçekte nakit değildir ve karĢılıksız çıkma ve zamanında ödenmeme gibi ihtimaller vardır. ĠĢletmenin ödemeler dengesini koruması için, kontrol altında tutması gereken en önemli “risk” çek ve senetler için geçerlidir. Bakiyesi “0” ancak çeksenet risk’i var. 13 UYGULAMA FAALĠYETĠ - 1 ĠĢlem Basamakları Öneriler Ticari Hayatta Kullanılan Belgeleri Öğreniniz. Ticari Hayatta Kullanılan (İrsaliye, Fatura, Tahsilât Makbuzu, Çek, Senet, Banka Dekontu, gibi) Belgelerin, hangi ticari iĢlemin sonrasında düzenlendiği öğrenin. Düzenlediğiniz ticari belgeleri, cari hesap kartlarında iĢleyiniz. BoĢ kâğıtlar üzerinde ticari belgelerinizi ve bunlarla ilgili cari hesap kartlarınızı oluĢturun. Ticari belgeleri, öğrendiğiniz gibi iĢleyin. “Cari Hesabın ÇalıĢma Ġlkelerini” unutmayın. “Cari Hesap Cetveli” ile “Mutabakat Mektubu” hazırlayınız. Bunları, boĢ kâğıtlar üzerinde oluĢturun. “Cari Hesap Listesi” ile “Cari Risk Raporu” hazırlayınız. Bunları, boĢ kâğıtlar üzerinde oluĢturun. 14 ÖLÇME ve DEĞERLENDĠRME - 1 A. OBJEKTĠF TESTLER (ÖLÇME SORULARI) 1. Aşağıdaki işlemlerden hangisi bir cari hesap hareketi oluşturmaz? a. b. c. d. SatıĢ Ġrsaliyesi SatıĢ Faturası Alınan MüĢteri Çeki Gönderilen Banka Havalesi 2. Taraflar arasında ürünün el değiĢtirmesine denir? a. b. c. d. e. Cari Hareket Fatura Stok Hareket Havale 3. Ġki taraf arasındaki alacak verecek iliĢkisine denir? a. b. c. d. Cari Hareket Fatura Cari Risk Stok Hareket 4. Cari Hesabın ÇalıĢma Ġlkelerini Açıklar mısınız? ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… UYGULAMA FAALĠYETĠ ………………………………………………………………………………… 5. ĠĢletmenin, müĢterilerinden herhangi bir teminatı almadan, karĢılıksız olarak yaptığı satıĢların sonucunda oluĢan “RĠSK” hangisidir? a. b. c. d. Cari Teminat Riski Cari Risk Stok Riski Çek-Senet Riski 6. AĢağıdaki tanımlardan hangisi yanlıĢtır? a. Cari Teminat: Cari risk oluĢumuna karĢılık alınan güvencedir b. Çek-Senet Riski: MüĢterinin bakiyesine karĢılık tahsil edilen çek ve senetlerin iĢletme portföyünde bekleyen kısmıdır. c. Cari Hareket: Ġki taraf arasındaki alacak verecek iliĢkisine denir. d. Stok: Taraflar arasında ürünün el değiĢtirmesine denir. 15 DEĞERLENDĠRME “Ölçme ve Değerlendirme” sorularına verdiğiniz cevapları “Modül” son sayfasında bulunan cevap anahtarı ile karĢılaĢtırınız. Doğru cevap sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. YanlıĢ cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt yaĢadığınız sorularla ilgili konuları, faaliyete geri dönerek, tekrar inceleyiniz. Tüm sorulara doğru cevap verdiyseniz, diğer faaliyete geçiniz. B. UYGULAMA TESTĠ AĢağıdaki tabloda “HAYIR” cevabını verdiğiniz soruları bir daha gözden geçirin. Kendinizi yeterli görmüyorsanız öğrenme faaliyetini tekrar edin. Cevaplarınızın hepsi “EVET” ise bir sonraki faaliyete geçebilirsiniz. DEĞERLENDĠRME ÖLÇÜTLERĠ 1 2 3 4 EVET HAYIR “Cari Hesap Hareketi” ve “Stok Hareketine” konu olan ve ticari hayatta kullanılan belgeler hakkında bilgilendiniz mi? Ticari Belgeleri, Cari hesap kartlarına doğru iĢleyebiliyor musunuz? Kağıt üzerinde “Cari Hesap Cetveli” hazırlayabiliyor musunuz? Kağıt üzerinde “Mutabakat Mektubu” hazırlayabiliyor musunuz? DEĞERLENDĠRME Uygulama testinde iĢaretlediğiniz “EVET” cevabı kazandığınız becerileri gösterir. ”HAYIR” cevapları için ilgili faaliyetleri tekrarlayınız. Cevapların hepsi “EVET” ise bir sonraki öğrenim faaliyetine geçebilirsiniz. 16 ÖĞRENME FAALĠYETĠ - 2 RENME FAALĠYETĠ - 1 AMAÇ Bu öğrenme faaliyeti ile cari kart ve stok takibini paket program üzerinden yapabilecek, raporları paket programda hazırlayabileceksiniz. ARAġTIRMA Gıda sektöründe faaliyet gösteren çevrenizdeki bir iĢletmeyi ziyaret edin ve “çalıĢma sistemi” hakkında araĢtırma yapın. Bu iĢletmenin muhasebe yetkilisine “en çok ihtiyacı olan raporları” ve “çalıĢma sisteminde yaĢadığı sorunları” kısaca anlatmasını isteyin. 17 2. “CARĠ HESAP” VE “STOK” TAKĠBĠNĠN PAKET PROGRAM’DA YAPILMASI AĢağıda, önceden beri faaliyette olan ABC Bilgisayar Tic. San. Ltd. ġti. firmasının ticari bilgileri detaylı olarak verilmiĢtir. Firma Unvanı: Adres Bilgileri: Semt/Ġlçe / ġehir: Web: e-Posta: Telefon: Faks: Ticaret Sicil No: Banka Bilgileri: ABC Bilgisayar Tic. San. Ltd. ġti. Kurbağalı Dere Caddesi Ali Ferruh Sokak HasanpaĢa / KADIKÖY – ĠSTANBUL www.abc.com.tr [email protected] 0216 330 83 50 0216 449 16 97 25362 AKBANK – ......ġb.– Hesap No: …… ĠġBANKASI - ....... ġb.– Hesap No: …… Alıcı Cari Hesabı: TĠMAġ Temizlik San. Tic. Ltd. ġti. Satıcı Cari Hesabı: Genç Nesil Bilgisayar San. Tic. Ltd. ġti. Ticari Faaliyet Her Türlü Bilgisayar Monitörü Modelleri Gösterdiği Ürünler: Verilen bilgilere göre paket program’da ABC Bilgisayar Tic. San. Ltd. ġti. firmasını paket program’da oluĢturalım ve cari hesap sistemini kuralım. 18 2.1. ICEBERG Ticari Programa GiriĢ Bilgisayarınızın masaüstündeki program kısayolunu çalıĢtırın. [01-Kullanıcı] ile programa giriĢ yapın. ENTER ġekil 1 – Kullanıcı GiriĢi ġifre bölümünü [ENTER] ile geçince “Ana menü” gelecektir. [ENTER] ile “ICEBERG-Cari/Stok/Fatura” paket programına girin. ENTER ġekil 2 – Ana menü 19 [F12] yaparak iĢlem yapılacak yıl’ı seçin. Yıl seçimi yapıldıktan sonra “FĠRMA SEÇĠMĠ” ekranı gelecektir. F12 İşlem yapılacak yıl’ı seçin… ġekil 3 - Yıl Seçimi 2.2. Firma Kurulum Önce monografinin uygulanacağı ABC Bilgisayar Tic. San. Ltd. ġti. firmasını oluĢturalım. F1-Yardım ġekil 4 - Firma Seçimi Bu ekranda [F1] tuĢu ile yeni firma açmak için YARDIM alabilirsiniz. 20 Yeni firma oluĢturmak için bu ekranda [ALT]+[INSERT] yapın. Gelen ekranda firma bilgilerini doldurun. ENTER ġekil 5 - Firma Bilgileri Firma tipini “Bilanço” seçin. ( Ġkinci sınıf deftere tabi mükellef ise “ĠĢletme” tipi seçilmelidir. ) [ENTER] ile devam edildiğinde firma kurulumu, tamam demektir. ġekil 6 - Cari Kart Sistemi Bununla birlikte, bir iĢletmenin kullanabileceği bütün “cari kartlar” da otomatik açılır. ĠĢletmenin kendine özel hesapları bu listeye dahil edilmelidir. 21 Tek Düzen Cari Kart Sistemi Özellikleri Sistem, “Tek Düzen Hesap Planına” benzer ve aynı özellikleri taĢır. Bu sistem, açılan her bir hesabı “Cari Kart” olarak kullanılır. Bir iĢletmenin kullanabileceği bütün “Cari Kartlar”otomatik açılmıĢtır. ĠĢletmenin kendine özel hesapları ise bu listeye ayrıca dahil edilmelidir. Cari Kart Sistemi’nde ticari belgeler kayıt edildikçe, cari mizanı, stok mizanını, muhasebe fişlerini ve diğer raporları… sistem otomatik oluşturur. Sonuç olarak “muhasebe fiş entegresi” yapmadan firmanın genel durumu otomatik oluşur. ġimdi oluĢturduğumuz ABC Bilgisayar’ın CARĠ KARTLARI oluĢturalım. 2.2.1. ĠĢletmenin Cari Hesapları Nasıl Tanımlanır? “TANIMLAR” menüsünde “CARĠ PLAN” bölümüne [ENTER] ile girin. ENTER Yeni kart açmak için [ALT]+[INSERT] yapın. ġekil 7 - Yeni Cari Kart Tanımı Yeni cari kart açmak için bu ekranda [ALT]+[INSERT] yapın. 22 2.2.1.1. MüĢteri Cari Kartı Tanımı 1 Monografide verilen müĢterileri tanımlamak için “Cari Kart Sisteminde” [ALT]+[INSERT] ile gelen ekranda “MüĢteriler Cari Kartı” seçimini yapın. 1 ENTER ġekil 8 - Yeni MüĢteri Kartı Tanımı 2 Cari kartlarımızı gruplamak için kullanılacak “Grup Kod Dosyası” tanım ekranı gelecektir. ENTER 2 ġekil 9 - Cari Grup Kod Dosyası Bu ekranda hangi cari kartları kendi içinde gruplandırırken hangi modeli kullanacağımız sorulmaktadır. Bizler, 3’lü grup modelini tavsiye ederiz. [ENTER] ile devam edin. AĢağıdaki ekranda müĢteri kimlik bilgileri girilecektir. 23 Bu ekranda “Cari No” bölümüne dikkatli bakıldığında [120] kodu görülecektir. MüĢterimiz için açılan cari hesap kartına 120 kodunu program otomatik vermiĢtir. Bu ekranda “Yurt içi müĢterisi” olduğunu belirtin. ENTER 3 3 Yurt içi seçilirseYapılan satışlar “600–Yurtiçi Satışlar” hesabına; Yurt dışı seçilirseYapılan satışlar “601–Yurtdışı Satışlar” hesabına muhasebeleştirilir. Bilindiği gibi “Tek Düzen Hesap Planında” Alıcılar hesabının kodu da 120’dir. Program, tek düzen hesap planına benzer bir kodlama sistemine sahiptir. 4 ENTER 5 6 4 5 6 Bu ekranda programın düzenli olarak otomatik verdiği “Cari No’yu” değiĢtirmemeniz tavsiye edilir. Önemli olan müĢteri kartının varlığıdır. MüĢteri unvanını yazıp [ENTER] ile devam edilidiğinde (3’lü grup modeli olarak oluştrudurğumuz) “Grup Kod Dosyası” ekranı gelecektir. Örnekte iĢletme müĢterileri [ALT]+[INSERT] ile bölgesel gruplandığı görülüyor. (Bu gruplandırma, işletmenin ihtiyacına göre değişik şekillerde yapılabilir.) MüĢterimizin bağlı olduğu bölgeyi tanımlayın ve üzerinde [ENTER] yapın. 24 7 Cari hesabı “yurtiçi müĢterisi” olarak belirldeğimiz için bu bölümde de “01-Yurt içi iĢlemler muhasebe tablosu” seçilmelidir. [ENTER] ile devam edin. 8 Programın otomatik olarak verdiği “Cari No” ile “Muhasebe Entegre Kodu” birbirinin aynısı olduğu için ön muhasebe ile genel muhasebe bir düzen kazanmıĢ olacağı için “Muhasebe Entegre Kodunu” değiĢtirmemeniz tavsiye edilir. 9 Cari hesap harketlerini TL dıĢında baĢka bir para birimi ile görmek için “Döviz Cinsi” bölümünde [CTRL]+[F1] ile gelen ekrandan bir para birimi seçin. 7 9 8 10 Daha sonra “Cari Hesap Adres Bilgileri” bölümünü doldurun. [ENTER] ile devam edildiğinde “Cari Hesap Özellikleri” alanına geçilecektir. 10 11 11 Kredi Limiti : “Cari Risk” belirleme alanıdır. Teminar Tutarı : “Cari Teminat” belirleme alanıdır. 25 TC.Kimlik/Tic.Sicil : “Cari Hesap” sahibinin kimlik bilgileri belirme alanıdır. Bankası,ġubesi : “Cari Hesap” sahibine ait banka bilgilerinin belirtildiği alandır. Hesap Numarası : ” ” ” ” ” ” ” ” Vade Gün Sayısı : Örneğin bu bölüme [45] yazıldığında SipariĢ, Ġrsaliye, Fatura gibi belgeler düzenlenirken belge tarihine göre 45 gün vade tarihi hesaplaması yapacaktır. Vade Farkı : Örneğin [1.15] yazıldığında “Vadesi Geçip ÖdenmemiĢ Belgeler” üzerinden %1.15 oranında “Vade Farkı” hesaplayacaktır. Nakliye Firması : Cari Hesap ile mal alıĢ veriĢi yaparken kullandığımız nakliyeci bilgilerinin tanımlandığı alandır.. Mutabakat Ekstresi Verilecek mi? : EVET, yapıldığında “Cari Hesap Mutabakat Ekstresi” alınabilecektir. Kur/Vade Farkı Hesaplanacak mı? : EVET, yapıldığında “Kur ve Vade Farkı Hesaplaması” yapacaktır. Toplu Fatura Kesimi Yapılacak mı? : EVET, yapıldığında “Toplu Fatura Kesimi Yapılacak” firmalar listesine dâhil edilir. KDV Hesaplaması Yapılacak mı? : HAYIR, yapıldığında (Yurtdışı firma için) SipariĢ, Ġrsaliye, Fatura gibi stoklu belgelerde KDV hesaplanmayacaktır. Kredi Limiti Uygulanacak mı? : EVET, yapıldığında “cari hesabın bakiyesi” “cari kartta yazılan kredi limitini” aĢtığında uyarı gelecektir. Hangi Fiyat Grubu (1–5)? : Örneğin; cari hesapta belirtilen fiyat grubu [2] olursa SipariĢ, Ġrsaliye, Fatura gibi stoklu belgelerde kullanılan stok kartlarında tanımlanan 5 ayrı fiyat içinden sürekli [2.Fiyat] kontrol edilecektir. Perakende Fiyat MüĢterisi mi? : SipariĢ, Ġrsaliye, Fatura gibi stoklu belgeler içinde “Stok Birim Fiyatına” KDV dâhil edilerek ekranda gösterecektir. Ülke Kodu : BA-BS Formlarının doldurulması sırasında cari hesabın hangi ülkeye ait olduğunu gösterecektir. Ülkeler görmek için [CTRL]+[F1]. Genel Ġndirim: Örneğin; [12.50] yazıldığında SipariĢ, Ġrsaliye, Fatura gibi ttoklu belgeler içinde kullanılan tüm stoklara %12.50 indirim yapacaktır. KDV Ġstisnası Var mı? : Tevkîfatlı KDV uygulaması ile çalıĢan cari hesaplar için bu alana [10] rakamı yazılmalıdır. Stok Fiyat Kayıt Edilsin mi? : EVET yapıldığında SipariĢ, Ġrsaliye, Fatura gibi stoklu belgeler içinde kullanılan tüm stokların fiyatları bu cari hesabın özel fiyatı olarak otomatik tanımlanacaktır. Bir sonraki belge içinde otomatik gelecektir. 26 12 “Cari Hesap Özellikleri” tanımlandıktan sonra [ENTER] ile devam edilirse “Bilgiler Dosyalar Kaydedilecek” sorusu gelir [EVET] ile devam edin. Cari hesap açılmıĢ demektir. 12 Cari hesap açılıĢında bu alanların tamamını doldurmak Ģart değildir. Cari hesabı açıp hemen kayıt iĢlemeye baĢlamak için “BaĢlık Bilgilerini” doldurduktan sonra [F9] ile kayıt onayı verip çalıĢmaya baĢlayabilirsiniz. ġekil 10 - Yeni AçılmıĢ MüĢteri Kartı 27 2.2.1.2. Satıcı Cari Kartı Tanımı 1 Monografide verilen satıcıları tanımlamak için “Cari Kart Sisteminde” [ALT]+[INSERT] ile gelen ekranda “Satıcı Cari Kartı” seçimini yapın. 1 ENTER ġekil 11 - Yeni Satıcı Kartı Tanımı 2 MüĢteri cari kartında olduğu gibi “Satıcıya” ait gerekli bilgileri tanımlayın. 2 ENTER ġekil 12 - Yeni Satıcı Kartı Bilgilerinin Kayıt Edilmesi Gerekli bilgiler tanımlandıktan sonra [F9] ile onaylandığında “Bilgiler Dosyalar Kaydedilecek” sorusu gelir [EVET] ile devam edin. Cari hesap açılmıĢ demektir. 28 2.2.1.3. Banka Kartı ve Banka Bağlantı Hesaplarının Tanımı Cari hesap denildiğinde aklımıza kasa, müşteri, satıcı cari kartları gelebilir. Ancak, bunun yanında işletmenin banka hesapları da birer cari hesaptır ve bunların takibi en az diğerleri kadar önemlidir. 1 Monografide verilen bankaları tanımlamak için “Cari Kart Sisteminde” [ALT]+[INSERT] ile gelen ekranda “Banka ve Bağlantı Hesapları” seçimini yapın. 1 ENTER ġekil 13 - Yeni Banka Bilgileri Tanımı 2 Gelen (kırmızı) ekranda iĢletmeye ait banka bilgilerini tanımlayın. 2 ENTER 3 ġekil 14 - Banka ve Bağlantı Hesaplarının Tanımı 3 [ENTER] ile devam edildiğinde (yeşil) yeĢil bir ekran açılacaktır. 29 Banka hesap kartı denildiğinde sadece para havalesinin yapıldığı bir hesap kartı açılacağını da düĢünmemeliyiz. Bir bankanın para havalesi alıp, göndermenin yanında iĢletmeye sunduğu baĢka hizmetleri de vardır. Örneğin; kredi vermek, kredi kartı ve çek karnesi tahsis etmek gibi… Bütün bu hesaplar, bankayı ilgilendiren ve iĢletmede cari hesap olarak açılması, kayıtların iĢlenmesi, rapor alınması ve takip edilmesi gereken cari hesaplardır. 4 ġekil 15 - OluĢturulmuĢ Yeni Banka Hesapları 4 [ENTER] ile devam edilidğinde bankayı ilgilendiren bütün hesaplar program taradında otomatik açılacaktır. Bu ekrandan çıkmak için [ESCAPE] yapın. Açılan Banka ve Bağlantı Hesapları Listesi 101 2 101 3 102 103 1 103 2 103 3 108 121 2 121 3 300 1 300 3 Banka’nın Tahsil Çekleri Hesabı Banka’nın Teminat Çekleri Hesabı Banka’nın Mevduat Hesabı Banka’nın KeĢide Çekler Hesabı Banka’nın Havale Emirleri Hesabı Banka’nın Diğer Ödemeler Emirleri Hesabı Banka’nın Kredi Kartı POS Makinesi Hesabı Banka’nın Tahsil Senetleri Hesabı Banka’nın Teminat Senetleri Hesabı Banka’nın Kredi Hesabı Banka’nın Vısa / Master Kredi Kartı Hesabı ĠĢletme için program’ın otomatik açtığı bütün banka hesaplarını, yine program otomatik kullanılacaktır. 30 2.2.2. ĠĢletmenin Stok Kartları Nasıl Tanımlanır? 1 “TANIMLAR” menüsünde “Stok Kodları” bölümüne [ENTER] ile girin. 1 ENTER ġekil 16 - Yeni Stok Kart Tanımı 2 Stoklar numaralandırma ile ilgili bir bilgi yazısı gelecektir. Uyarıyı okuduktan sonra [F9] ile devam edin. 2 F9 ġekil 17 - Stok Numaralandırma Hakkında Bilgi Yazısı 3 “Gider stokları tabloya açılsın mı?” sorusu gelecektir. [EVET] ile devam edin. 3 ENTER 31 İşletme giderlerini kayıt ederken kullanabileceğiniz ve sistem tarafından otomatik açılan gider stoklarını kullanmanızı tavsiye ederiz. Yeni kart açmak için bu ekranda [ALT]+[INSERT] yapın. 4 ġekil 18 - Stok Tablosu (Hazır Gider Stok Kartları) Monografide verilen stokları tanımlamak için “Stok Kart Sisteminde” [ALT]+[INSERT] yapın. 5 Stok kartlarımızı gruplamak için kullanılacak “Grup Kod Dosyası” tanım ekranı gelecektir. 5 ġekil 19 - Stok Grup Kod Dosyası Bu ekranda hangi stok kartlarını kendi içinde gruplandırırken hangi modeli kullanacağımız sorulmaktadır. Bizler, 3’lü grup modelini tavsiye ederiz. [ENTER] ile devam edin. AĢağıdaki ekranda müĢteri kimlik bilgileri girilecektir. 32 4 1 Stok Kodu: Yeni açılan her stok için programın otomatik verdiği sıra numarasıdır. Bu alana müdahale edilmemelidir. 2 Barkodu: Genellikle “barkod okuyucu” ile alıĢ, satıĢ yapan iĢletmelerin kullandığı bu bölümde ürünün üzerinde bulunan “barkodu” okuyucu ile buraya taĢıyabilirsiniz ve sipariĢ, irsaliye, fatura içinde “barkod okuyucu” ile ürünü otomatik bulabilirsiniz. Stok Adı: SipariĢ, Ġrsaliye, Fatura gibi stoklu belgelerde ve raporlarda çıkacak stok açıklaması yazılır. Stok Cinsi: “Mal-Ambalaj” tipleri seçilirse envanter raporunda çıkacaktır. 3 4 1 2 3 5 4 ENTER Stok Gurup: Stok kartının bağlı olacağı üst grubun tanımlandığı ve seçilebildiği alandır. Örnekte olduğu gibi “Stok Grup Tablosunda” [ALT]+[INSERT] yaparak marka–model–tip Ģeklinde gruplandırma yapın ve açtığınız stok kartına bağlayın. Stok gruplması yapmak için [ALT]+[INSERT] 5 ENTER ġekil 20 - Stok Grup Tablosu 33 6 Stok Birim Kodu: AlıĢ ve satıĢ iĢlemlerinde kullanılan ölçü birimini bu tablodan seçilir. Örneğimizde tanımlanan stok kartının ölçü birimi “ADET” tir. 6 ENTER ġekil 21 - Stok Birimleri 7 Ondalık Hane Sayısı: AlıĢ, satıĢ iĢlemlerinde stok miktarı yazarken noktadan sonra kullanılacak ondalık hane sayısı belirtildiği alandır. Örneğimizde tanımlanan stok kartının ondalık hanesi “YOK” tur. 7 ENTER ġekil 22 - Stok Miktar Ondalık Haneleri Adet, Paket gibi birimlerde 0.[YOK] seçilirken, Kilo, Gram, Metre, Litre gibi birimlerde en az 2.[ĠKĠ] hane kullanılır. 34 Ġçerik: Stok kartına ait paket içerik bilgisi girilir. Örneğimizde tanımlanan stok kartının içeriği “1” dir. BĠLGĠ: Koli takibiyle yumurta ticareti yapan bir iĢletme stok kartı olarak “Yumurta” tanımlarken BĠRĠM: Koli ĠÇERĠK:30 seçmesi gerecekti. 8 AlıĢ Stok Tipi: AlıĢ iĢlemlerinde stok toplam tutarının bulunmasında kullanılacak formül tipinin seçildiği tablodur. Örneğimizde tanımlanan stok kartının alıĢ stok tipi “BĠRĠM x FĠYAT” tır. ENTER 8 ġekil 23 - Stok Tutarını Hesaplama Yöntemleri BĠLGĠ: Adet ile yumurta ticareti yapan bir iĢletme “Fatura” düzenlemek istediğinde “BĠRĠM (Adet) x FĠYAT” iĢlemini yaparak ne kadar TL yumurta sattığını hesaplar. Adet ile beraber Koli takibiyle yumurta ticareti yapan bir iĢletme “Fatura” düzenlemek istediğinde “BĠRĠM(Koli) x ĠÇERĠK(30) x FĠYAT” iĢlemini yaparak ne kadar TL yumurta sattığını hesaplması gerekir. 9 SatıĢ Stok Tipi: SatıĢ iĢlemlerinde stok toplam tutarının bulunmasında kullanılacak formül tipinin seçildiği tablodur. Örneğimizde tanımlanan stok kartının satıĢ stok tipi “BĠRĠM x FĠYAT” tır. STOK TİPLERİ ile ilgili detaylı açıklamayı görmek için bu ekran içinde [F1] – YARDIM yapabilirsiniz. 35 10 Kalite Sınıfı / Ülke Kodu: SipariĢ, Ġrsaliye, Fatura içinde ürünün kalite ölçüsünü belirtmek için kullanılan alandır. Örneğimizde tanımlanan stok kartının kalite sınıfı için “YOK” seçimi yapın. Ülke kodu için de “TR” yazın. Ülkeler listesini görmek için ülke kodu bölümünde [CTRL]+[F1] yapın. 11 KDV Tablo Kodu: AlıĢ, satıĢ faturalarında ürün için hesaplanacak KDV oranının belirtildiği alandır.Örneğimizde tanımlanan stok kartının kdv oranı “%18” olacaktır. ENTER 11 Fatura düzenlendiği zaman bu muhasebe hesapları otomatik kullanılacaktır. ġekil 24 - Stok KDV Tablosu 12 Muhasebe Tablo Kodu: AlıĢ, satıĢ faturalarının muhasebe entegresi yapıldığında kullanılacak hesapların belirtildiği alandır. Örneğimizde tanımlanan stok kartının kdv oranı “%18” olduğu için bu ekranda “Ticari Mal %18 KDV’li” olacaktır. ENTER 12 “Ticari Mal %18 KDV’li” olan bütün bu muhasebe hesapları ilgili belge düzenlendiği zaman otomatik kullanılacaktır. ġekil 25 - Stok Muhasebe Tablosu 36 13 Depozito Kodu: Ürün için depozito takibi yapılacak ise bu bölümde [CTRL] +[F1] yaparak gelen listeden depozito tanımı yapılır ve seçilir. Örneğimizde tanımlanan stok kartına depozito tanımlanmayacaktır. [ENTER] ile devam edin. 14 Text Tablo No: SipariĢ, Ġrsaliye, Fatura içinde ürün seçildiğinde ürüne ait standart bir yazı çıkması için [CTRL] +[F1] gelen ekranda [CTRL]+[ENTER] yaparak yazı tanımlanır ve seçilir. 14 [CTRL]+[ENTER] [CTRL]+[F1] 15 16 Aktif Stok mu?: Ürünlerini “ayrıntılı” ve “anlık” takip eden iĢletmeler için yapılmıĢ özel bir program eklentisidir. Kitapta, bu konuya yer verilmemiĢtir. Anlatım sırasında açılacak bütün stok kartlarına Aktif Stok: HAYIR seçilecektir. [ENTER] ile devam edildiğinde “Bilgiler Dosyalara Kaydedilecek” sorusu gelecektir. [EVET] ile devam edildiğinde stok kartı tanımlanmıĢ demektir. [ENTER] 16 ġekil 26 - Stok Kartı Tanımı 37 “Stok Kart Tanım” ekranından çıkıĢ için [ESCAPE] tuĢuna basın. ġekil 27 - Yeni OluĢturulan Stok Kartı 2.2.3. Stok Kartı Hızlı Tanım Ürünün (KDV Oranı, Birimi, İçeriği gibi..) özellikleri aynı olup sadece “stok açıklaması” değiĢtiğinde, yeni stok kart tanımı yaparken aynı seçimleri sürekli yapmak yerine, daha önce açılmıĢ bir stok kartını kopyalayarak çoğaltabilirsiniz. 1 Hızlı tanım için, daha önce açılmıĢ bir stok kartı üzerinde [INSERT] yapın. [ENTER] ile devam ederek yeni stok kartı için gerekli bilgileri tanımlayın. [INSERT] 1 ġekil 28 - Hızlı Stok Kartı Tanımı 38 2.2.4. Stok Fiyat Tanımı 1 Stok kartı üzerinde [SAĞ OK] tuĢuna basıldığında “Stok Hızlı Tanım” ekranı gelecektir. 2 “Stok Kodu Fiyat Tanımı” üzerine gelip [ENTER] yaptığınızda 5 ayrı fiyat tanımlaması yapılabilecek (kırmızı) bir ekran gelecektir. 1 [SAĞ-OK] 2 [ENTER] SatıĢ Fiyatı yazıldıktan sonra KDV [+] olursa yazılan fiyata KDV eklenir. [-] olursa yazılan fiyatın KDV’si içinden hesaplanır. Ġndirim [01] olursa indirim tablosunda 01 no’lu tabloda tanımı yapılan indirim, yazılan fiyata uygulanır. Fiyat Tipinde bulunan açıklamaları [F3] tuĢuyla değiĢtirebilirsiniz. BaĢka bir stok kartına bu iĢlemleri yapmak istiyorsanız [ESCAPE] ile bu ekrandan çıkın ve örnekte olduğu gibi iĢlemleri yeni baĢtan uygulayın. 39 2.2.5. Cari Hesaba Özel, Stok Fiyat Tanımı 1 Stok kartı üzerinde [SAĞ OK] tuĢuna basıldığında “Stok Hızlı Yardım” ekranı gelecektir. “Stok Kodu Fiyat Tanımı” üzerine gelip [ENTER] yaptığınızda 5 ayrı fiyat tanımlaması yapılabilecek (kırmızı) bir ekran gelecektir. 1 [F4] 2 2 Cari hesaba özel, stok fiyat tanımı yapmak için “Stok Kodu Fiyat Tanım” ekranında “1.Fiyat Tanım” üzerinde [F4] yapın. “Cari Hesap Fiyat GiriĢ” ekranı gelecektir. Bu ekranda, stok fiyatı tanımlanacak cari hesap kodunu yazın. Bilmiyorsanız [CTRL]+[F1] yapın ve gelecek olan listeden cari hesabı seçin. Cari hesaba özel fiyatı yazın. Bu ekrandan çıkmadan diğer cari hesapların da stok fiyat tanımını yapabilirsiniz. BaĢka bir stok kartına bu iĢlemleri yapmak istiyorsanız [ESCAPE] ile bu ekrandan çıkın ve örnekte olduğu gibi iĢlemleri yeni baĢtan uygulayın. 40 2.3. ÇalıĢma Tarihini Sabitlemek ICEBERG Ticari modül’de bilgilerin giriĢine baĢlamadan önce “ÇalıĢma Tarihini” sabitleyin. ÇalıĢma tarihini sabitlemek için “TANIMLAMA” menüsünde TARĠH SABĠTLEME” bölümüne gelip [ENTER] yapın. [ENTER] ġekil 29 - Tarih Sabitlemek ÇalıĢılacak tarihi “01 ARALIK” yazın. “Çalışma Tarihini 1 Aralık’a Sabitleyin…” ġekil 30 - Tarih Sabitlendi 41 2.4. Cari Hesap Kayıtları (Ticari Belgelerle Uygulama) 2.4.1. AlıĢ Faturası “01.12.&&&&” tarihinde yeni bir satıcı olan ESCAPE Elektronik’ten Açık Fatura ile ticari mal alınmıĢtır. Alış Faturası Fatura Başlık Bilgileri Düzenleyen: Düzenleme Tarihi: Düzenleme Saati: Fiili Sevk Tarihi: Belge No: Escape Elektronik 01.12.&&&& 09.49 01.12.&& 6311 Fatura Stok Satır Bilgileri Stok Adı: Miktar: Fiyat: Vestel 17” LCD Monitör 10 Adet 265,50 Fatura Dip Bilgileri Net Toplam: KDV: G.Toplam: 2.655,00 TL 477,90 TL 3.132,90 TL Yukarıda verilen bilgilere göre öncelikle firmamıza fatura düzenleyene yeni satıcı “ESCAPE Bilgisayar’a” cari kart tanımlamalıyız. Sonra, açılan cari hesap kartına yukarıdaki belgeyi iĢleyeceğiz. Cari kart tanımını, TANIMLAR menüsüde CARĠ PLAN ekranından öğrenmiĢtik. Her seferinde bu adımları izleyerek cari kart oluĢturma Ģartı yoktur. CARĠ PLAN’ın geldiği her ekranda cari kart tanımı yapılabilmektedir. 42 1 CARĠ ekranında “Cari Kartlar (Cari Sistem)” bölümüne [ENTER] ile girin. 1 [ENTER] ġekil 31 – Cari Menüsü Cari Kartlar (Cari Sistem) Plan Kodu bölümünde “cari hesap kodu” ya da “cari hesap unvanı” yazılarak cari hesap bulunur ve dolayısıyla kayıt iĢlemeye bu bölümden baĢlanır. 2 ĠĢlem yapacağımız cari hesap unvanını, plan kodu bölümüne “ESCAPE” yazın ve [ENTER] ile devam edin. 2 Cari Hesabın Unvanını yazın ve [ENTER] ile devam edin. [ENTER] 3 ġekil 32 - Cari Hesap Seçim Ekranı 3 “Aranılan Kayıt” ekranında [ENTER] ile devam edin. “Listelenen Kayıtlar” ekranında “escape bulunamadı” uyarısı geldiği görülüyor. Daha önce “ESCAPE” adında bir firma açılmadığını anlalıyoruz. 43 4 [ENTER] ile devam edildiğinde CARĠ PLAN ekranı gelecektir. Bu ekranda [ALT]+[INSERT] yapın ve “Satıcı Cari Kart” seçimini yapın. [ALT]+[INSERT] 4 [ENTER] ġekil 33 - Satıcı Cari Kartı Tanımı 5 Bu ekranda satıcı “ESCAPE Elektroniğin” fatura bilgilerini girin ve [F9] ile cari kart açılıĢını onaylayın. [F9]-Onay 5 Satıcı cari hesap açıldı. [ENTER] ile cari hesaba girin. ġekil 34 - OluĢturulan Cari Kart 44 6 Açılan Cari Kart’ı [ENTER] ile seçtiğinizde aĢağıdaki ekranı gelecektir. 6 ġekil 35 - Satıcı Cari Kart Ekranı Öğrenme Faaliyeti-1’de öğrendiklerimizi göre cari kart takibi yapmıĢ olsaydık, ALIġ FATURASI olduğu için satıcı cari kart’ı oluĢturduktan sonra ALACAK tarafına yazmamız gerekirdi. CARĠ HESAP DEFTERĠ Satıcı: ESCAPE Elektronik San. Tic. Ltd. ġti. Tarih 01/12/&& Belge No Açıklama 6311 Borç Alacak Bakiye AlıĢ Faturası 3,132.90 TL 3,132.90 TL TOPLAM : 3,132.90 TL 3,132.90 TL Bunun yanında stok kart takibi yapsaydık, ALIġ FATURASI olduğu için Stok Kart’ı oluĢturduktan sonra GELEN tarafına yazmamız gerekirdi. STOK KARTI Vestel 17” LCD Monitör Tarih Belge No 01/12/&& 6311 Açıklama Gelen Escape Elektronik TOPLAM : 45 Giden Kalan 10 Adet 10 Adet 10 Adet 10 Adet ġimdi bu iĢlemleri paket program’da nasıl yapıldığını görelim. 7 Cari kart içindeyken [ENTER] yapın ve gelen ekranda 3. iĢlem tipini seçin. Daha sonra gelen ekranda ise “Stok GiriĢ (AlıĢlar)” seçimi yapın. [ENTER] 7 [ENTER] [ENTER] ġekil 36 - Cari Kart'a AlıĢ Faturasının ĠĢlenmesi 8 Program, cari kart içinden “stok alıĢ modülüne” otomatik geçerek “alıĢ belge tiplerini” ekrana getirecektir. [ENTER] 8 ġekil 37 - AlıĢ ĠĢlemleri (Stok GiriĢ) Ekranı Bu ekranda “Fatura” yani 2 numaralı belge tipini [ENTER] ile seçin. 46 9 AlıĢ faturası ekranına geçildiği ve cari kart’ın otomatik seçildiği görülüyor. Bu ekranda “örnek alıĢ faturasına ait baĢlık bilgilerini” ilgili alanlara yazın. 10 AlıĢ Faturası’nın belge tarihi ve numarasını yazın ve [ENTER] ile devam edin. 10 9 Cari hesap otomatik seçildi. [ENTER] devam... Belge Tarih, No ve Fatura Vade tarihini yazın. [ENTER] devam... ġekil 38 – AlıĢ Faturası BaĢlık Bilgileri GiriĢi 11 [ENTER] ile devam ederek “örnek alıĢ faturası satır bilgileri” bölümüne gelin. Stok Kartlarını görmek için [ENTER]… 11 12 ġekil 39 - AlıĢ Faturası Satır Bilgileri GiriĢi 12 Bu bölümde [ENTER] ile devam edin ve stok kartlarını listeleyin. 47 13 “Stok Kartları” ekranından “alıĢ faturası gelen alınan ürünü” bulup [ENTER] ile seçin. (Bu ekranda [F7] ile stok adından arayabilirsiniz.) [ENTER] 13 [F7]-Arama ġekil 40 - Stok Kartları Listesi 14 Stok seçimi yaptıktan sonra “stok miktarı” ve “perakende fiyatı” yazıp [ENTER] ile devam edin. 14 ġekil 41 - AlıĢ Faturası - Stok Bilgileri GiriĢi 48 [ENTER] 15 16 AlıĢ fatura ekranının sağ-alt köĢesine bakıldığında “Net Toplam, KDV, Belge Toplamı” otomatik hesaplandığı görülecektir. AlıĢ faturasını [F9] ile onaylayın ve [EVET] ile kayıt edin. [F9]-Kayıt 15 16 [ENTER] 17 ġekil 42 - AlıĢ Faturası [F9]:Kayıt Onayı Ekrana gelen “Ödeme Tiplerinden” Nakit Ödeme Yap : AlıĢ Faturası “KAPALI” olursa; Açık (Henüz ÖdenmemiĢ) : AlıĢ Faturası “AÇIK” olursa kullanılmalıdır. 17 Örneğimizdeki “AlıĢ Faturamız: AÇIK” olduğu için “Açık (Henüz ÖdenmemiĢ)” seçimi yapın. AlıĢ fatura ekranından [F10] ile “satıcı cari hesap kartına” geri dönün. ġekil 43 - Satıcı Cari Kartı Kayıt Edilen AlıĢ Faturası 49 2.4.2. Nakit Ödeme Makbuzu (Tediye Makbuzu) “05.12.&&&&” tarihinde ESCAPE Elektronik’ten Açık Fatura ticari mal alınmasına karĢılık olarak 1,000.00 TL nakit ödeme yapılmıĢtır. ile Nakit Ödeme Makbuzu Nakit Ödeme Bilgileri Düzenleyen: Düzenleme Tarihi: Belge No: Belge Tutarı: Escape Elektronik 05.12.&&&& 55241 1,250.00 TL Yukarıda verilen bilgilere göre öncelikle firmamıza fatura düzenleyene yeni satıcı “ESCAPE Elektronik” cari kartını seçin. Sonra, cari hesap kartında [ENTER] ile gelen “iĢlem tipi ekranını” kullanarak yukarıdaki belgeyi iĢleyin. Öğrenme Faaliyeti-1’de öğrendiklerimizi göre cari kart takibi yapmıĢ olsaydık, ÖDEME MAKBUZU olduğu için satıcı cari kartının BORÇ tarafına yazmamız gerekirdi. CARĠ HESAP DEFTERĠ Satıcı: ESCAPE Elektronik San. Tic. Ltd. ġti. Tarih 01/12/&& 05/12/&& Belge No Açıklama 6311 55241 AlıĢ Faturası Nakit Ödeme TOPLAM: Borç Alacak Bakiye 3,132.90 TL 3,132.90 TL 3,132.90 TL 1,882.90 TL 1,250.00 TL 1,250.00 TL 50 1 Cari kart içindeyken [ENTER] yapın ve gelen ekranda 1. iĢlem tipini yani “Nakit, Havale, Kredi Kartı (Tahsilat/Tediye)” seçimi yapın. [ENTER] 1 ġekil 44 – Satıcı Cari Kartı Nakit Ödeme Makbuzunun ĠĢlenmesi 2 Program, cari kart içinden otomatik geçerek “ödenmemiĢ belgeler” ekranını getirecektir. ÖdenmemiĢ belgeler ekranı, satıcımız “ESCAPE Elektronik firmasına olan borcumuzun hangi belgelerden kaynaklandığını gösterir. 2 [ENTER] [ENTER] 3 4 ġekil 45 – Satıcının ÖdenmemiĢ Belgeleri 3 Bu ekranda [ENTER] yapın ve gelen ekranda “TL” ödeme tipini seçin. 4 Ödeme makbuzunda yazılı olan TL tutarı “Toplam Ödeme” bölümüne yazın. 51 5 [F9] ile ödeme onayı verildiğinde “Ödeme Türleri” seçim ekranı gelecektir. Ekrana gelen “Ödeme Türlerinden” Nakit : Tahsil ve Tediye makbuzları için kullanılır. Havale : Gelen ve Giden Havale makbuzları için kullanılır. Kredi Kartı : Kredi Kartı ile yapılan tahsilatlar için kullanılır. 6 7 Örneğimiz “ÖDEME MAKBUZU” olduğu için Nakit Tediye seçimi yapın. “Ödeme Kaydı” ekranı gelecektir. Bu ekranda “ÖDEME MAKBUZU” bilgilerini yazın ve [ENTER] ile devam edin. [ENTER] 6 5 7 ġekil 46 – Nakit Ödeme Makbuzu GiriĢi “ÖdenmemiĢ Belgeler” ekranından [F10] ile “satıcı cari hesap kartına” geri dönün. ġekil 47 - Satıcı Cari Kartı Kayıt EdilmiĢ Nakit Ödeme Makbuzu 52 2.4.3. SatıĢ Faturası “06.12.&&&&” tarihinde müĢterimiz TĠMAġ Temizlik Maddeleri Ltd.ġti.’ne Açık Fatura ile 1.250,00+ KDV’li ticari mal satılmıĢtır. Satış Faturası Fatura Başlık Bilgileri Düzenleyen: Düzenleme Tarihi: Fiili Sevk Tarihi: Belge No: Timaş Temizlik 06.12.&&&& 06.12.&& 3211 Fatura Stok Satır Bilgileri Stok Adı: Miktar: Fiyat: Vestel 15” LCD Monitör 1 Adet 250,00 TL Stok Adı: Miktar: Fiyat: Vestel 17” LCD Monitör 2 Adet 300,00 TL Stok Adı: Miktar: Fiyat: Vestel 21” LCD Monitör 1 Adet 400,00 TL Fatura Dip Bilgileri Net Toplam: KDV: G.Toplam: 1.250,00 TL 225,00 TL 1.475,00 TL Yukarıda verilen bilgilere göre öncelikle müĢteri “TĠMAġ Temizlik Tic.Ltd.ġti.” cari kartını seçin. Sonra, cari hesap kartında [ENTER] ile gelen “iĢlem tipi ekranını” kullanarak yukarıdaki belgeyi iĢleyin. Öğrenme Faaliyeti-1’de öğrendiklerimizi göre cari kart takibi yapmıĢ olsaydık, SATIġ FATURASI olduğu için müĢteri cari kartının BORÇ tarafına yazmamız gerekirdi. CARĠ HESAP DEFTERĠ Alıcı: TĠMAġ Temizlik Maddeleri Ltd. ġti Tarih 06/12/&& Belge No Açıklama 3211 Borç Alacak Bakiye SatıĢ Faturası 1,475.00 TL 1,475.00 TL TOPLAM : 1,475.00 TL 1,475.00 TL 53 1 CARĠ ekranında “Cari Kartlar (Cari Sistem)” bölümüne [ENTER] ile girin. 1 [ENTER] ġekil 48 - Cari Menüsü Cari Kartlar (Cari Sistem) Plan Kodu bölümünde “cari hesap kodu” ya da “cari hesap unvanı” yazılarak cari hesap bulunur ve dolayısıyla kayıt iĢlemeye bu bölümden baĢlanır. 2 ĠĢlem yapacağımız cari hesap unvanını, plan kodu bölümüne “TĠMAġ” yazın ve [ENTER] ile devam edin. 2 Cari Hesabın Unvanını yazın ve [ENTER] ile devam edin. [ENTER] 3 ġekil 49 - Cari Hesap Seçimi 3 “Aranılan Cari Hesap” bulundu. [ENTER] ile devam edin. Daha önce “TĠMAġ” adında bir firma açıldığını anlalıyoruz. 54 4 Bulunan Cari Hesabı [ENTER] ile seçtiğinizde aĢağıdaki ekranı gelecektir. 5 Cari kart içindeyken [ENTER] yapın ve gelen ekranda 3. iĢlem tipini seçin. Daha sonra gelen ekranda ise “Stok ÇıkıĢ (SatıĢlar)” seçimi yapın. Program, cari kart içinden “stok alıĢ modülüne” otomatik geçerek “alıĢ belge tiplerini” ekrana getirecektir. 6 4 [ENTER] [ENTER] 5 [ENTER] 6 ġekil 50 - Alıcı Cari Kartı SatıĢ Faturasının ĠĢlenmesi 7 8 AlıĢ faturası ekranına geçildiği ve cari kart’ın otomatik seçildiği görülüyor. Bu ekranda “örnek alıĢ faturasına ait baĢlık bilgilerini” ilgili alanlara yazın. AlıĢ Faturası’nın belge tarihi, numarasını yazın ve [ENTER] ile devam edin. 7 8 Cari hesap otomatik seçildi. [ENTER] devam... TİMAŞ Temizlik Cari Kartında tanımlanan “vade gün: 45” faturanın (belge tarihine göre) vade tarihi bölümüne 45 gün getirdiği görülüyor. [F2] ile vade günü değiştirebilirsiniz. ġekil 51 - SatıĢ Faturası BaĢlık Bilgileri GiriĢi 55 [ENTER] ile devam ederek “örnek satıĢ faturası satır bilgileri” bölümüne gelin. yıldız [*] işaretinden sonra aranılan stok adını yazın ve [ENTER] yapın. 8 ġekil 52 - SatıĢ Faturası Stok Bilgileri GiriĢi Stok kartlarını listelemek için [ENTER] ile devam edin. Aradığınız stok kartına daha kolay ulaĢmak için “yıldız [*] tuşuna basın ve sonra aradığınız ürünün içinde geçen bir kelimeyi yazıp [ENTER] yapın. 8 Stok kartına ait bilgi yazısı 9 daha önce tanımlanmış “Perkande Satış Fiyatı” Stok kartına ait bilgi ekranı ġekil 53 - SatıĢ Faturası Stok Bilgileri GiriĢi 9 Stok kartına, satıĢ fiyat tanımı yapmıĢsanız, fatura içinde geldiği görülecektir. Perakende fiyat 315 TL yerine örnek faturamızda verilen 300.00 TL’yi yazın. 56 10 11 SatıĢ faturası ekranının sağ-alt köĢesine bakıldığında “Net Toplam, KDV, Belge Toplamı” otomatik hesaplandığı görülecektir. SatıĢ faturasını [F9] ile onaylayın ve [EVET] ile kayıt edin. [F9]-Kayıt 10 11 [ENTER] 12 ġekil 54 - SatıĢ Fatura GiriĢi Tamamlandı! [F9] Kayıt Onayı Ekrana gelen “Ödeme Tiplerinden” Nakit Tahsilat : SatıĢ Faturası “KAPALI” olursa; Kredi Kartı Tahsilatı : Kredi kartı ile yapılan tahsilatlar için kullanılır. 12 Örneğimizdeki “SatıĢ Faturamız: AÇIK” olduğu için “Açık (Henüz ÖdenmemiĢ)” seçimi yapın. SatıĢ fatura ekranından [F10] ile “Alıcı Cari Hesap Kartına” geri dönün. ġekil 55 - Alıcı Cari Kartı Kayıt EdilmiĢ SatıĢ Faturası 57 2.4.4. Gelen Havale Makbuzu “12.12.&&&&” tarihinde TĠMAġ Temizlik San. Tic. Ltd. ġti. firmasından Açık Fatura ile ticari mal satıĢına karĢılık olarak 1,000.00 TL havale göndermiĢtir. Gelen Havale Makbuzu Gelen Havale Bilgileri Gönderen: Düzenleme Tarihi: Belge No: Belge Tutarı: Timaş Temizlik 12.12.&&&& 29324 1,000.00 TL Yukarıda verilen bilgilere göre, öncelikle fatura düzenlediğimiz müĢterimiz “TĠMAġ Temizlik” cari kartını seçin. Sonra, cari hesap kartında [ENTER] ile gelen “iĢlem tipi ekranını” kullanarak yukarıdaki belgeyi iĢleyin. Öğrenme Faaliyeti-1’de öğrendiklerimizi göre cari kart takibi yapmıĢ olsaydık, GELEN HAVALE MAKBUZU olduğu için müĢteri cari kartının ALACAK tarafına yazmamız gerekirdi. CARĠ HESAP DEFTERĠ Alıcı: TĠMAġ Temizlik Maddeleri Ltd. ġti Tarih 06/12/&& 12/12/&& Belge No Açıklama 3211 29324 Borç SatıĢ Faturası Gelen Havale 1,475.00 TL TOPLAM : 1,475.00 TL 58 Alacak Bakiye 1,000.00 TL 1,475.00 TL 475.00 TL 1,000.00 TL 475.00 TL 1 Cari kart içindeyken [ENTER] yapın ve gelen ekranda 1. iĢlem tipini yani “Nakit, Havale, Kredi Kartı (Tahsilat/Tediye)” seçimini yapın. [ENTER] 1 ġekil 56 – MüĢteri Cari Kartı Banka Dekontunun ĠĢlenmesi 2 Program, cari kart içinden otomatik geçerek “ödenmemiĢ belgeler” ekranını getirecektir. ÖdenmemiĢ belgeler ekranı, müĢterimiz “TĠMAġ Temizlik firmasına olan borcumuzun hangi belgelerden kaynaklandığını gösterir. 2 [ENTER] [ENTER] 3 4 ġekil 57 – MüĢterinin ÖdenmemiĢ Belgeleri Banka Dekontu GiriĢi 3 Bu ekranda [ENTER] yapın ve gelen ekranda “TL” ödeme tipini seçin. 4 Ödeme makbuzunda yazılı olan TL tutarı “Toplam Ödeme” bölümüne yazın. 59 5 7 [F9] ile ödeme onayı verildiğinde “Ödeme Türleri” seçim ekranı gelecektir. Örneğimiz “BANKA DEKONTU” olduğu için Havale seçimi yapın. “Banka Hesaplarımız” gelecektir. Havalenin geldiği bankayı seçin. 6 Gelen ekranda “Tahsilat” seçimini yaparak devam edin. Sonra “Gelen Havale” bilgilerini yazın ve [ENTER] ile devam edin. [ENTER] 5 [ENTER] 6 [ENTER] 7 ġekil 58 – Banka Dekontu Bilgilerinin GiriĢi “ÖdenmemiĢ Belgeler” ekranından [F10] ile “satıcı cari hesap kartına” geri dönün. ġekil 59 – MüĢteri Cari Kartı Kayıt EdilmiĢ Banka Dekontu 60 2.4.5. MüĢteri Çeki 15.12.&&&& tarihinde TĠMAġ Temizlik San. Tic. Ltd. ġti. firması 337.50 TL müĢteri çeki göndermiĢtir. Müşteri Çeki Müşteri Çeki Bilgileri Keşide Eden Keşide Yeri Vade Tarihi Çek Tutarı Çek Seri No Timaş Temizlik İstanbul 27 / 12 / && 337.50 YTL 21521 Yukarıda verilen bilgilere göre, öncelikle fatura düzenlediğimiz müĢterimiz “TĠMAġ Temizlik” cari kartını seçin. Sonra, cari hesap kartında [ENTER] ile gelen “iĢlem tipi ekranını” kullanarak yukarıdaki belgeyi iĢleyin. Öğrenme Faaliyeti-1’de öğrendiklerimizi göre cari kart takibi yapmıĢ olsaydık, MÜġTERĠ ÇEKĠ olduğu için müĢteri cari kartının ALACAK tarafına yazmamız gerekirdi. CARĠ HESAP DEFTERĠ Alıcı: TĠMAġ Temizlik Maddeleri Ltd. ġti Tarih 06/12/&& 12/12/&& 15/12/&& Belge No Açıklama 3211 29324 21521 Borç SatıĢ Faturası Gelen Havale Alınan Çek 1,475.00 TL TOPLAM : 1,475.00 TL 61 Alacak Bakiye 1,000.00 TL 337.50 TL 1,337.50 TL 1,475.00 TL 475.00 TL 137.50 TL 137.50 TL 1 Cari kart içindeyken [ENTER] yapın ve gelen ekranda 4. iĢlem tipini yani “Çek/Senet/Vadeli Slip Tahsilatı Yap” seçimini yapın. 2 Gelen ekranda “Alınan Çekler” seçimini yapın. 3 Sonra da “TL” seçimini yapın. [ENTER] 3 1 [ENTER] [ENTER] 2 ġekil 60 - MüĢteri Cari Kartı Alınan Çekin ĠĢlenmesi 4 Gelen ekranda “MüĢteri Çek Bilgilerini” ilgili alanlara kayıt edin. Müşteri Çek Bilgileri… 4 ġekil 61 - MüĢteri Çeki Bilgilerinin GiriĢi 62 4 MüĢteri çeki, “Alınan Çek Listesi” bölümüne geldiğinde [F9] ile kaydedin. [F9] Çek Kayıt 4 5 ġekil 62 - MüĢteri Çekinin Kayıt Edilmesi 5 6 Müşteriler, birden fazla çek verdiğinde kayıt edilen çeklerin “Ortalama Vade Tarihi ve Vade Günü” bu bölümde otomatik hesaplanır. Bu ekranda, kayıt edilen çek’in hangi faturadan düĢüldüğü görülür. Bu ekranda [F9] ile ödeme onayı verin ve [ENTER] ile devam edin. Müşteri çek’in hangi faturadan düşüldüğü… Fatura’nın gerçek tutarı [F9] Ödeme Onayı Yapılan ödeme Ödeme sonrası faturanın (kalan) ödenmeyen kısmı… 6 ġekil 63 - Tahsil Edilen Çek’in ÖdenmemiĢ Fatura’dan DüĢülmesi Ödenmemiş belgeler ekranında yapılan bu işlemler, müşterinin ödemediği belgeleri takip etmeye, bu belgelerin toplamı üzerinden “vade farkı hesaplaması” yapmaya, gerektiğinde “müşterilere uyarı mektubu” göndermeye yarar. 63 “ÖdenmemiĢ Belgeler” ekranından [F10] ile “satıcı cari hesap kartına” geri dönün. Bu bölüme kadar yapılan iĢlemleri aĢağıdaki ekrana bakarak yorumlayın. Çek-Senet RİSKİ “Cari Hesap Bakiyesi” ile “Ödenmemiş Belgeler” toplamı eşit olmalıdır. ġekil 64 – MüĢteri Cari Hesap Kartı Kayıt EdilmiĢ Çek Not Alınız ! …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… 64 2.5. Cari Hesap Raporları 2.5.1. Cari Hareket Listesi (Cari Hesap Ekstresi) 1 “Cari Hesap Planı” ekranında Cari Hesap Kartı üzerine gelin ve [SAĞ OK] yapın. Bu ekranda “Cari Hesap Kartı” için alınabilecek tüm listeler ve raporları göreceksiniz. “Cari Hesap Raporları” üzerine gelin ve [ENTER] yapın. SAĞ-OK 1 2 ENTER ENTER ġekil 65 - MüĢteri Cari Kartı Cari Hesap Ekstresi 2 Gelen ekranda “Hesap Ekstresi” üzerine gelip [ENTER] yapın. Cari Hareket Listesi için istediğiniz kıstalar verip [ENTER] ile devam edin.. ġekil 66 – Hareket Listesi için Verilen Kıstaslar 65 3 “Cari Hareket Listesi” ekranı gelecektir. Bu ekranda [ALT]+[F7] yaparak cari hareket listesini detaylı olarak, windows ortamına gönderin. 3 [F1]-YARDIM [ALT]+[F7] Detaylı Ekstre Windows Raporu 4 [ENTER] ġekil 67 - Cari Hareket Listesi Hazırlanması “Cari Hareket Listesini” bu ekran üzerinden e-posta gönderelebilirsiniz. ġekil 68 - Detaylı Cari Hareket Listesi 66 2.5.2. Cari Hesap Mutabakat Mektubu 1 2 3 “Cari Hareket Listesini” hazırladığımız ekranda [F7] tuĢuna basıldığında gelen ekrandan “TL Mutabakat Ekstresi” seçimini yapın. Daha sonra gelen ekranda ise “Mutabakat Ekstrelerini Windows’a Gönder” seçimini yapın. Internet Gezgini (Explorer) seçimine [ENTER] yapın. [F7] 1 2 [ENTER] [ENTER] 3 ġekil 69 - Cari Hareket Listesi [F7]:Mutabakat Mektubu Hazırlanması 67 2.5.3. Cari Hesaplar Mizanı 1 “CARĠ” menüsünde “Detaylı Mizan+Departmanlar” bölümüne [ENTER] ile girin. 1 [ENTER] ġekil 70 - Cari Hesaplar Mizanı Hazırlanması 2 “Cari Hesaplar Mizanı” için aĢağıdaki gibi gerekli kıstasları verin. [ENTER] 2 ġekil 71 - Cari Hesaplar Mizanı için Verilen Kıstaslar Mizan kıstalarını verdikten sonra [F9] yapın ya da [ENTER] ile ekranı bitirin. 68 2 3 “Cari Hesaplar Mizanı” hazırlanacaktır. Bu ekranda yapılabilecek bir çok iĢlem vardır. Bunları [F1]-YARDIM ile inceleyebilirsiniz. “Cari Hesaplar Mizanı” windows programlarına göndermek için [ALT]+[F8] yapın. 2 [ALT]+[F8] ġekil 72 - Cari Hesaplar Mizanı [ENTER] 3 69 2.6. Stok Raporları 2.6.1. Stok Hareketleri ve Mizan Raporu 1 “STOK RAPOR” menüsünde “Detaylı Stok Mzian+Muavin” bölümüne [ ENTER] ile girin. 1 [ENTER] ġekil 73 - Stok Mizan Raporu Hazırlanması 2 “Stok Mizanı” için aĢağıdaki gibi gerekli kıstasları verin. [ENTER] 2 Tüm stokların listelenmesi için ekranın alt kısmındaki kıstaslara gelince [F9] yapın. ġekil 74 – Detaylı Stok Mizanı için Verilen Kıstaslar 70 3 4 “Detaylı Stok Mizanı” hazırlanacaktır. Bu ekranda yapılabilecek bir çok iĢlem vardır. Bunları [F1]-YARDIM ile inceleyebilirsiniz. “Detaylı Stok Mizanı” windows programlarına göndermek için [ALT]+[F8] yapın. 3 [ALT]+[F8] [ENTER] [ENTER] [ENTER] ġekil 75 - Detaylı Stok Mizanı [ENTER] 4 ġekil 76 – Detaylı Stok Hareketleri Windows Raporu 71 2.6.2. Stok Maliyet Hesaplaması 1 “STOK RAPOR” menüsünde “Detaylı Stok Mzian+Muavin” bölümüne [ENTER] ile girin. 1 [ENTER] 2 3 ġekil 77 - Stok Envanter Raporunun Hazırlanması 4 “Stok Envanter Hesaplaması” için aĢağıdaki gibi gerekli kıstasları verin. 4 [ENTER] ġekil 78 - Stok Envanter Hesaplaması için Verilen Kıstaslar 72 5 “Stok SatıĢları ve Maliyetleri” hesaplanacktır. Bu ekranda yapılabilecek bir çok iĢlem vardır. Bunları [F1]-YARDIM ile inceleyebilirsiniz. Stok Maliyet Raporunu, windows programlarına göndermek için [ALT]+[F8] yapın. FİFO yöntemine göre satış maliyet raporu 5 Birim Satış Top.Satış Birim Alış -------------Birim Kar Top.Mlyt -----------Top.Kar Tüm Satış [ALT]+[F8] 6 [ENTER] Tüm Mlyt ------------Tüm Kar 7 [ENTER] ġekil 79 Stok Maliyet Raporu 8 Bir ürünün ARALIK ayı (% biçiminden) satış karı Stok Maliyet Raporu ekranında [CTRL]+[F9] yaparak stok maliyet fiĢini oluĢturun. 73 2.6.3. Stok Envanter Listesi 6 “Stok Maliyet Raporu” ekranında iken [TAB] tuĢuna basıldığında yapılan hesaplama tarihine ve yöntemine göre envanter listesi hazırlanacaktır. 7 “Stok Envanter Listesini” windows programlarına göndermek için [ALT] +[F8] yapın. [ALT]+[F8] 6 [ENTER] ġekil 80 - Stok Envanter Listesi [ENTER] 7 Envanter Toplamı 74 2.6.4. Depo ve Mağaza Raf Düzeninin Kurulması Bir iĢletmenin alıp sattığı ürünleri düzenli takip etmesi için planlaması iyi düĢünülerek yapılmıĢ raf düzeni gerekmektedir. Kolay ancak bir bakıma da zor olan, bu sistemi iĢletmede hayata geçirdiğinde, ürünleri bilgisayar üzerinden takip etmek inanılmaz Ģekilde kolaylaĢır. A A3 A2 A1 A2.5 A1.5 A3.5 A3.4 B B1.5 C1.5 A1.4 A2.4 B1.4 A2.3 A1.3 A2.2 C E C1.4 B1.3 C1.3 B1.2 C1.2 A1.2 D C1.1 B1.1 A2.1 A1.1 1 2 Paket program’da bu sistemi kurmak için “Stok Tablosu” ekranında [F2] tuĢuna basın. “Stok Yardım Tabloları” ekrana gelecektir. Bu ekranda “Depo Sistemi” yardımcı tablosuna [ENTER] ile girildiğinde “Depo Sistemi” oluĢturmak için gerekli “gruplandırma modelleri” gelecektir. [F2] Yardımcı Tablolar 3 1 [ENTER] ġekil 81 - Stok Tablosu Depo Sistemi 75 2 [ENTER] Mağaza Raf Sistemini kurmak için “Satış Sistemi” bölümüne girilmelidir. 3 Bu konuyu anlatırken 2-2-5’li grup modelini kullanacağız. [ENTER] ile seçin. 4 Gelen ekranda [ALT]+[INSERT] yapın ve iĢletmede kurulu olan depo sistemini aynen bu ekranda tanımlayın. [ALT]+[INSERT] yapın ve resimdeki depo sistemini kurun. 4 ġekil 82 - Depo Sistemi Kurulum Ekranı Tanımlama bittikten sonra [ESCAPE] ile geri dönüldüğünde aĢağıdaki ekran oluĢacaktır. ġekil 83 - Depo Sistemi Tanımlandı! Yukarıda oluşturulan “raf kısımları” stok kartlarında seçilmelidir. Bu işlem sonrasında A1.2.rafındaki ürünlerin listesini, kalan miktarını, satış miktarını rapor alabileceksiniz. 76 “Depo Tanımı” ekranından çıkmak için [ESCAPE] yapın ve stok tablosuna geri dönün. [ARAÇUBUK] ġekil 84 - Stok Tablosu 5 “Stok Kartı” üzerinde [ARAÇUBUK] yapın ve [SAĞ-OK] tuĢu ile “Ek Tanım-02” bölümü gelin. 6 [ENTER] ile “Depo Yeri” bölümüne gelin ve ürünün depoda bulunduğu yeri seçin. [SAĞ-OK] 5 [ENTER] 6 [ENTER] 7 ġekil 85 - Stok Kartında Depo Tanımı Tanımlama ekranından [ESCAPE] ile çıkın. 77 7 2.7. Cari Hesap Hareketlerini Düzeltmek Cari hesap kartına kayıt edilen “fatura” ve “cari fiĢ” üzerinde düzeltme yapılabilirsiniz. Bunun dıĢındaki belgeler silinip yeniden kayıt edilmelidir. Cari hesap bakiyesini etkilemeyen ancak iĢletme stoklarına değiĢikliğe sebep olan (sipariş, irsaliye gibi…) diğer stoklu belgeler de düzeltilebilir. 1 Cari hesaba kayıt edilmiĢ bir faturayı düzeltmek için cari hesap kartına girin. Düzeltmek istediğiniz fatura üzerinde [ALT]+[F5] yaparak fatura modülüne geçin. [ALT]+[F5] 1 ġekil 86 - Cari Hesap Hareketlerini Düzeltmek 2 Düzeltmek istediğiniz fatura üzerinde [CTRL]+[ENTER] yapın. [CTRL]+[ENTER] 2 ġekil 87 - Fatura Listesi ve Fatura Düzeltme Ekranı 78 2.8. Cari Hesap Hareketlerini Silmek Cari hesap kartına kayıt edilmiĢ bir belgeyi silmek için tek Ģart ait olduğu modülden silmektir. Örneğin; Fatura silmek için stoklu belgelerin kayıt edildiği stok sistemine, tahsilat ve tediye makbuzu silmek için ödemeler modülüne girip silmelisiniz. 1 Cari hesaba kayıt edilmiĢ bir banka havalesini silmek için cari hesap kartına girin. Cari Hesap Kartında [F12] tuĢu ile “Ödemeler Modülüne” geçin. Silinecek belge Diğer Menülere geçmek İçin [F12] yapın. [ENTER] 1 ġekil 88 - Cari Hesap Hareketlerini Silmek 2 Silmek istediğiniz banka havale makbuzu üzerinde [ALT]+[DELETE] yapın. [ALT]+[DELETE] [ENTER] 2 ġekil 89 – Ödemeler Listesi Banka Havale Makbuzunu Silmek 79 2.9. Firma Tanımları ( Bilinmesi Gerekenler ) Firma tanımları, cari hesap takibi yapmak oluĢturduğumuz firmanın genel çalıĢma prensiplerini ve özel ayarlarını yapabileceğimiz bölümlerden oluĢmaktadır. Bunlar aĢağıda detaylıca anlatılmıĢtır. 2.9.1. Firma Genel Tanımları 1 ICEBERG çalıĢma ekranında [F2] yapıldığında “firma seçim” ekranı gelecektir. Firma üzerinde [ALT]+[F4] yapıldığında “YÖNETĠCĠ” Ģifresi sorulacaktır. 1 [ALT]+[F4] [ENTER] ġekil 90 - Firma Seçimi 2 [ENTER] ile devam edildiğinde “FĠRMA GENEL TANIMLARI” gelecektir. 2 ġekil 91 - Firma Genel Tanımları Yapılan değiĢiklikleri kaydetmek için [F9] yapın. Kaydetmeden çıkmak için [ESCAPE] yapın. 80 Bu ekrandan çıkış için [ESCAPE] yapın. FĠRMA GENEL TANIMLARI 01 Tarih Karakteri Tarih alanlarında kullanılacak ayraç’ın tanımlandığı bölümdür. 02 Nokta Karakteri KuruĢlu haneleri ayırmada kullanılacak ayraç’ın tanımlandığı bölümdür. 03 Binlik Ayraç 04 Özel Karakter 05 Ciro Gün Sayısı 06 Entegrasyon Sürücü 07 Dizini 08 09 Firma Döviz Cinsi Para Kısa Birimi Ekran Bandı Ön Renk Ekran Bandı Arka Renk Satır YTL Ondalık Satır Döviz Ondalık Binlik haneleri ayırmada kullanılacak ayraç’ın tanımlandığı bölümdür. “Özel Cari Hesap Kartı” oluĢturulurken kullanılacak olan iĢaretin tanımlandığı bölümdür. Çek / Senet/ Vadeli Slip ciro iĢlemlerinde verilecek vade gününün otomatik verilmesi için tanımlandığı bölümdür. Bilanço ve ĠĢletme programlarının yüklü olduğu sürücü demektir. Iceberg ile aynı sürücüde yüklü ise bu bölüm boĢ geçilebilir. Paket programının yüklendiği klasör adı demektir. ( \\ olarak tanımlanmalıdır. ) Firmanın kullanacağı standart yabancı para birimi demektir. Kullanılan paranın biriminin kısa adı demektir. ICEBERG programını kullanırken takip ettiğiniz bant rengidir. (Değiştirilmemesi tavsiye edilir) ICEBERG programını kullanırken takip ettiğiniz bant rengidir. (DeğiĢtirilmemesi tavsiye edilir) YTL kayıt edilen stok belgelerinde, belgeye ait satır tutarı noktadan sonra kaç haneye sahip olacağı anlamına gelir. Dövizli olarak kayıt edilen stok belgelerinde, belgeye ait satır tutarı noktadan sonra kaç haneye sahip olacağı anlamına gelir. YTL kayıt edilen stok belgelerinde, belgeye ait birim fiyatın noktadan sonra kaç haneye sahip olacağı anlamına gelir. ( en fazla 7 hane tanımlanabilir. ) Dövizli kayıt edilen stok belgelerinde, belgeye ait birim fiyatın noktadan sonra kaç haneye sahip olacağı anlamına gelir. ( en fazla 7 hane tanımlanabilir. ) [1] tanımlanırsa kullanıcının yaptığı kayıtların güvenliği için direkt yerel diske yazılacaktır. Ancak, PC’nizin özelliğine göre programda yavaĢ çalıĢma sorunu olabilir. Rapor filtreleme iĢlemlerine hız kazandırmak için yapılmıĢtır. (-1) tanımlanmalıdır. Stok Kartına ait “Stok Tipinde” tanımlanan“4.(Boyut1 xBoyut2 =Ġçerik x Fiyat)” formülü sonucunda “Ġrsaliye ve Fatura gibi belgelerde yapılan çarpım sonucu bulunan miktar, bu alana yazılacak rakama bölünür ve fatura içinde MĠKTAR hanesine yazılır. Stok Kartına ait “Stok Tipinde” tanımlanan“5.(Boyut1 xBoyut2 xBoyut3 =Ġçerik x Fiyat)” formülü sonucunda “Ġrsaliye ve Fatura gibi belgelerde yapılan çarpım sonucu bulunan miktar, bu alana yazılacak rakama bölünür ve fatura içinde MĠKTAR hanesine yazılır. YTL kayıt edilen stok belgelerinde, belgeye ait birim fiyatı yazıcıdan döküm alırken, noktadan sonra kaç haneye sahip olacağı anlamına gelir. Bu alana [1] tanımı yapıldığında Fatura içinde [CTRL]+[F9] ile istisnalı satıĢ kaydı yapılırsa içinde 350-Yıllara Yaygın ĠnĢaat Hak EdiĢlerle ilgili Ġstisnalı Hesaplar ekrana gelecek ve bu hesaplara kayıt yapılabilecektir. Bu alana [E] yani (EVET) tanımlandığında “Portföy Yılı ve Numarası” aynı olan çek ve senetleri kontrol ederek yazıcıya gönderecektir. Bu alana [E] yani (EVET) tanımlandığında, ilgili cari hesap kartına kayıt edilen faturanın içindeki stok birim fiyatları cari hesaba özel fiyat olur. 10 11 12 13 14 Fiyat YTL Ondalık 15 Fiyat Döviz Ondalık 16 Genel Dosya Modu 17 18 Accelerated Dosya Modu Stok 1.Boyut Böleni (Metrekare birimli ürünler içindir.) Stok 2.Boyut Böleni 19 20 21 22 23 24 25 (Metreküp birimli ürünler içindir.) Yazıcıda YTL Fiyat Ondalık Ġstisna KDV Tipi (*) Portföy Bordro Döküm Sorusu Cari Hesap Tek Stok Açık Hes. Kayıt Uyg. Transferde BoĢluk At Bu alana (EVET) tanımlandığında, ödenmemiĢ belgeler ekranı gelmez. DıĢarıdan bilgi transferi yapılırken kullanılan bir tanımdır. 81 2.9.2. ICEBERG Sistem Tanımları Cari hesap ve stok takibi yapacak olan kullanıcının çalıĢma sistemine göre programı Ģekillendirebileceği özel tanımalardan oluĢmaktadır. [ENTER] ġekil 92 - ICEBERG Sistem Tanımları 2.9.2.1. Kullanıcı Tanımları Firmayı seçtikten sonra TANIMLAR menüsünde ICEBERG SĠSTEM bölümüne [ENTER ile girin. ġekil 93 - Kullanıcı Tanımları 82 KULLANICI TANIMLARI 1. Kullanıcı Makbuz Yazdıracak mı? [EVET] seçilirse: Kullanıcı bir cari hesaptan “Nakit Tahsilât” yaparken makbuz yazıcı sorgusunu otomatik getirir. 2. Kullanıcı Alt Yardım Kullansın mı? [EVET] seçilirse: Kullanıcıya program içinde iĢlem yapabileceği bazı alanlarda yardım menüleri açılır. 2. Kullanıcı Tediye ĠĢlemi Yapabilsin mi? [EVET] seçilirse: Kullanıcı bir cari hesaba “Nakit Ödeme” yaparken makbuz yazıcı sorgusunu otomatik getirir. 3. Kullanıcı Günlük ĠĢ Raporu Kullanacak mı? [EVET] seçilirse: Kullanıcı belgelere alınan notları ve yönetici tarafından kendisine verilen görevleri programının ilk açılıĢında rapor halinde görecektir. 4. Kullanıcı Para Üstü Hesap Makinesi Kullanılacak mı? [EVET] seçilirse: Kullanıcı, Nakit tahsilat ve tediye iĢlemlerinde kaç tane banknot tahsilat ettiğini ya da ödediğini girilebileceği, bir ekran görecektir. 5. Kullanıcı Fatura dan Açık Hesaplar Kullanılacak mı? [EVET] seçilirse: Kullanıcı, Fatura kayıt sırasında cari hesabın ödenmeyen belgelerine yani açık hesap kartına geçecektir. 6. Kullanıcı Kasa seçimi yapabilsin mi ? [EVET] seçilirse: Kullanıcı, Nakit Tahsilât ve Tediye iĢlemlerinde birden fazla kasa hesabı ekranda görecektir. ( Merkez Kasa, ġube Kasa gibi.. ) [HAYIR] seçilirse: Kullanıcı,“Standart Hesaplar” bölümüne gelip, çalıĢmak istediği sabit kasa hesabını tanımlaması gerekir. 8. Kullanıcı Belge Yazımı Sorulsun mu ? [EVET] seçilirse: Fatura / Ġrsaliye ve diğer stok belge giriĢlerinden sonra yazıcı sorgusunu otomatik getirir. 9. Kullanıcı Belge DönüĢümlerinde Satır BirleĢtirecek mi? [EVET] seçilirse: Kullanıcı, birden fazla SipariĢi Ġrsaliyeye ve Faturaya dönüĢtürürken, aynı birim fiyatlı ve aynı koda sahip olan stok kalemlerini toplayarak, tek bir satırda birleĢtirecektir. 10. Kullanıcı Belge Otomatik Olarak Kapatılsın mı? [EVET] seçilirse: Kullanıcı, Faturayı kayıt ettikten sonra Nakit – Kredi Kartı – Açık seçenekleri aynı ekranda otomatik gelecektir. 11. Kullanıcı Pos Seçimi yapabilsin mi? [EVET] seçilirse: Kullanıcı, Kredi Kartı ile yapılan tahsilat iĢlemlerinde birden fazla POS hesabını ekranda görecektir. [HAYIR] seçilirse: Kullanıcı,“Standart Hesaplar” bölümüne gelip, çalıĢmak istediği sabit POS hesabını tanımlaması gerekir. 83 2.9.2.2. Terminal Tanımları “Kullanıcı Tanımları” ekranında [SAĞ-OK] yaparak “Terminal Tanımları” ekranına geçilmektedir. 1 2 4 3 ġekil 94 - Terminal Tanımları TERMĠNAL TANIMLARI 1 2 Bilgisayar Terminal Numarası? ICEBERG'in çalıĢtığı bilgisayar ait set numarasını ifade eder. Terminal Numarası 3 haneli olmalı ve rakamlardan oluĢmalıdır. Bilgisayar Geçici Dosya ĠĢlemleri Terminal Üzerinde Yapılacak? [EVET] seçilirse: Program geçici dosyaları, bilgisayarın kendi yerel diski içinde oluĢturulacaktır. [HAYIR] seçilirse: Program geçici dosyaları, programın yüklü bilgisayarın yerel diski içinde oluĢturulacaktır. NOT: Programın daha hızlı iĢlem yapması için burada [EVET] seçilmesi tarafından önerilir. Çok kullanıcı sistemlerde dosyaları kontrol için [HAYIR] seçimi de yapılabilir. 3 Bilgisayar Rapor Çıktılarını Windows'ta Hangi Programa Aktarılacak? Aktarılacak program seçilir ve [F3] ile tanımlanır. 4 ĠĢlem Belge Numaraları: Ticari hayatta kullanılan belgeleri ICEBERG’ e kayıt ederken otomatik verilen bir numaranın takip edildiği bilgi ekranıdır. 84 2.9.2.3. AlıĢ-SatıĢ Fatura Tanımları “Terminal Tanımları” ekranında [SAĞ-OK] yaparak “AlıĢ-SatıĢ Fatura Tanımları” ekranına geçilmektedir. 1 2 3 4 ġekil 95 - AlıĢ, SatıĢ Fatura Tanımları ALIġ-SATIġ FATURA TANIMLARI Firmanın Kayıt ĠĢlemlerinde Döviz Sorulsun mu? [EVET] seçilirse: Bu firmaya kayıt giriĢi yaparken döviz kurları gelecektir. 1 2 3 4 Firmanın Ġndirimleri Tek Satır da mı Yazılacak? [EVET] seçilirse: Bu firmanın Stok belge satırlarında yapılan birden fazla indirimler, yan yana tek satırda çıkacaktır. [HAYIR] seçilirse: Ġndirimler alt alta çıkacaktır. Fatura Altı Eklenti Tanımları Firmanın AlıĢ ve SatıĢ Faturalarında “mal veya hizmet alım satımı dıĢında” yapılan bir iĢlem, fatura dip toplamına ilave edilmesi gerekirse bu bölümde küçük bir tanımlama ile takip yapılabilir. Yapılan bu tanımlama, fatura kayıt sırasında iĢlemler bitinde [F9] ile kayıt ettiğinizde gelecektir. Fatura Altı Ġndirim Tanımları Firmanın AlıĢ ve SatıĢ Faturalarında “mal veya hizmet alım satımı dıĢında” yapılan indirim fatura dip toplamına ilave edilmesi gerekirse bu bölümde küçük bir tanımlama ile takip yapılabilir. Yapılan bu tanımlama, fatura kayıt sırasında iĢlemler bitinde [F9] ile kayıt ettiğinizde gelecektir. Fatura Yuvarlama Fark Gelir / Gider Tanımları Firmanın AlıĢ ve SatıĢ Faturalarının “Toplam Bedelinde” YTL cinsinden oluĢan kuruĢ farkları takip yapılabilir. Yapılan bu tanımlama, fatura kayıt sırasında iĢlemler bitinde [F9] ile kayıt ettiğinizde gelecektir. 85 2.9.2.4. Firma Özel Tanımları “AlıĢ-SatıĢ Fatura Tanımları” ekranında [SAĞ-OK] yaparak “Firma Tanımları” ekranına geçilmektedir. ġekil 96 - Firma Özel Tanımları FĠRMA ÖZEL TANIMLARI 1. Firmada Belge ġablon GiriĢ: Bu bölüm “El Terminallerinden” programın içine veri transferi iĢlemi yapmak için kullanılır. Bunun için, verilerin bir “TEXT” dosya ile program içine aktarılması gerekir. Hazırlanan “TEXT” dosyanın tanımlandığı alan burasıdır. 2. Firmada Döviz Çevrim? [EVET] seçilirse, dövizle kayıt edilen bilgileri “Detaylı Mizan” içinde orijinal döviz kayıtları üzerinden hareket ederek, seçilen tarihteki günlük döviz kuruna çevrim iĢlemi yapacaktır. 3. Firmada Satır Ġndirimleri Yazıcıda Yaz? [EVET] seçilirse, Stok belge satırlarında yapılan indirimlerin yazıcıda çıkacaktır. 4. Firmada TLDöviz Portföy Çevrimi? [EVET] seçilirse, Dövizli kaydedilen MüĢteri Çek, Senet Ya da Vadeli Slip'in istenilen tarihteki kurdan değerlenmesi yapılabilecektir. 5. Firmada GeniĢ Stok Kodu Kullan? [EVET] seçilirse, Stok kart tanımda stok adı hanesinin yetmediği, ek açıklama girilmesi gereken durumlarda kullanılır. Stok kartına girilen geniĢ açıklama üzerinden arama yapılabilir ve bu açıklamalar fatura satırlarından yazdırılabilir. [HAYIR] seçilirse, stok kartında bu alana geçmeyecektir. 86 6. Firmada SipariĢler Stok Mizanında? [EVET] seçilirse, Kalan stokların rapor edilmesi sırasında sipariĢ kayıtları da dikkate alınacaktır. [HAYIR] seçilirse, dikkate alınmayacaktır. NOT: Konsinye mal satıĢlarında bu tanımlama [EVET] yapılabilir. 7. Firmada Cari Departman Göster? [EVET] seçilirse, SipariĢ, Ġrsaliye, Fatura gibi stok belgelerinde Departman Tablosu otomatik gelecektir. NOT: Stok belgelerini gruplamak isteyen, Proje Takibi veya Plasiyer Takibi yapmak isteyen firmalar için bu tanımlama [EVET] yapılabilir. 8. Firmada SipariĢ Notları Göster? [EVET] seçilirse, SipariĢ, Ġrsaliye, Fatura gibi stok belge çıkıĢ iĢlemlerinde, belgeye ait not giriĢi yapılabilen, üç satırlık bir alan gelecektir. 9. Firmada Ödeme ĠĢlemlerinde Göster? [EVET] seçilirse, Çek / Senet / Nakit gibi bütün ödeme iĢlemlerinde Departman Tablosu otomatik gelecektir. NOT: Ödeme iĢlemlerini gruplamak isteyen, Proje adına ödeme takibi yapmak isteyen veya Plasiyer için tahsilât ve tediye takibi yapmak isteyen firmalar için bu tanımlama [EVET] yapılabilir. 10. Firmada Hızlı GiriĢ Ġsteniliyor mu? [EVET] seçilirse, SipariĢ, Ġrsaliye, Fatura gibi stok belge çıkıĢ iĢlemlerinde, firma unvanı seçimi yapıldıktan hemen sonra belge tarihi ve numara gibi alanları geçip, stok satırlarına gelecektir. Belge tarihi, sistem tarihi yapılırken, belge numarası da otomatik artırılır. NOT: Eczane, Hastane, Market gibi seri stok çıkıĢı yapan ve firmalarda bu tanımlama [EVET] yapılabilir. 11. Firmada Birden Fazla Depo Kullan? [EVET] seçilirse, SipariĢ, Ġrsaliye, Fatura gibi stok belgelerinde depo takip menüsü gelecek ve dolayısıyla bir stok belgesinde ile birden fazla depoya çıkıĢ yapılabilecektir. 12. Firmada Ekstra Not GiriĢi Var mı? [EVET] seçilirse, SipariĢ, Ġrsaliye, Fatura gibi stok belgelerinin kayıt edilmesinden sonra belgeye ait ek bilgi ve açıklama giriĢi yapılabilecek alanlar gelecektir. NOT: Gümrük, Sigorta ĠĢletmeleri ve bu tip diğer firmalarda bu tanımlama [EVET] yapılabilir. 13. Firmada Bar Kodu Uygulaması Var mı? [EVET] seçilirse, Bu iĢlemde her stoğun ayrı bir cari hesaba ait Bar Kodu, fiyatı ve indirim oranı olduğu göz önünde bulundurulmuĢtur. Bu Ģekilde tanımlama yapılarak stoklarınıza Cari hesap bazında Bar kodu verebilir ve takibini yapabilirsiniz. 87 14. Firmada Ġndirim Tabloları Kullan? [EVET] seçilirse, SipariĢ, Ġrsaliye, Fatura gibi stok belgelerinde yapılan genel indirim dıĢında stok kalemlerine özel yapılabilen 5 ayrı indirim satırı açılacaktır. NOT: Toptan Gıda Alım-Satımı yapan ve bu tip diğer firmalarda bu tanımlama [EVET] yapılabilir 15. Firmada Koli (ön birim) Kullan? [EVET] seçilirse, Stoklarda “koli” ve “adet” takibi aynı anda yapılacaktır. Stok tanımlanırken “içerik” miktar tanımı yapılmalı ve formül olarak ( birim x içerik x fiyat ) seçilmelidir. Stokların alıĢı ve satıĢı sırasında program “Koli” bölümüne geçecektir. Koli miktarı yazıldığında “Miktar” otomatik hesaplanacaktır. NOT: Toptan Gıda Alım-Satımı yapan ve bu tip diğer firmalarda bu tanımlama [EVET] yapılabilir. 16. Firmada Ekstra Not Ödemelerde Kullan? [EVET] seçilirse, Tahsil / Tediye iĢlemlerinde kayıt yapıldıktan sonra belgeye ait ek bilgi ve açıklama giriĢi yapılabilecek alanlar gelecektir. 17. Firmada Otomatik Taksitleme Kullan? [EVET] seçilirse, SatıĢ stok belgelerinin kayıt edilmesinden sonra otomatik taksitlendirme ekranı gelecektir ve yapılan taksitleri cari karta iĢleyecektir. NOT: Kampanyalı satıĢ yapan firmalarda bu tanımlama [EVET] yapılabilir. 18. Firmada Stok Ek Açıklaması Ayrı Kullan? : SipariĢ, Ġrsaliye, Fatura gibi stok belgelerinde, stok orijinal adının dıĢında isim ya da ek açıklama giriĢ yapılabilmektedir. Bu tanımlama [EVET] seçilirse, stok belgesinde yazıcıya gönderildiğinde, belge içinde stoklara kullanılan “ek açıklama” yazıcıda çıkmayacak, stok orijinal adı çıkacaktır. [HAYIR] seçilirse, stok belgesinde yazıcıya gönderildiğinde, belge içinde stoklara kullanılan “ek açıklama” yazıcıda çıkacaktır. 19. Firmada Ġrsaliye Tarih ve Numara Ayrı Saklanacak? [EVET] seçilirse, Ġrsaliyeyi Faturaya dönüĢtürme iĢleminden sonra Ġrsaliye Tarihi ve Numaraları oluĢan fatura içinde saklanmayacak ve baĢka bir ekranda takip edilecektir. Ayrıca irsaliye tarihi ve numaraları, Fatura üzerinde istenilen bir yerde yazdırılabilecektir. [HAYIR] seçilirse, irsaliye tarihi ve numarası fatura içinde saklanacaktır ve irsaliye tarihi ve numaraları, stok isimlerinin hemen altında yazdırılacaktır. 20. Firmada Kur Farkı Stok Kodu: Cari Kartlara “kur farkı faturası” düzenlenirken kullanılacak stok kodu ile ilgili tanımlamanın yapıldığı bölümdür. Stok tablosunda “Kur Farkı” stoğu tanımlanmalıdır. 21. Firmada Vade Farkı Stok Kodu: Cari Kartlara “vade farkı faturası” düzenlenirken kullanılacak stok kodu ile ilgili tanımlamanın yapıldığı bölümdür. Stok tablosunda “Vade Farkı” stoğu tanımlanmalıdır. 88 UYGULAMA FAALĠYETĠ–2 ĠĢlem Basamakları Öneriler Bilgisayar karĢısındaki oturuĢunuzu daima kontrol ediniz. ICEBERG ticari modül’de ICEBERG programı çalıĢtırıp “Kullanıcı GiriĢi” ile deneme firması oluĢturunuz. programa girin ve [F2] firma seçimi ekranında [ALT]+[INSERT] yapın. Program sizi yönlendirecektir. OluĢturduğunuz firmaya ait TANIMLAR menüsünde “Cari Plan” bölümüne cari hesap kartlarını, [ENTER] ile girin ve [ALT]+[INSERT] yaparak banka kartlarını ve cari hesap kartları ile banka kartlarını açın. stok kartlarını tanımlayınız. TANIMLAR menüsünde “Stok Kartları” bölümüne [ENTER] ile girin ve [ALT]+[INSERT] yaparak stok kartlarını açın. Açtığınız cari kartlara kayıt iĢleyiniz. Kayıt iĢlemek için CARĠ menüsünde “Cari Kartlar” bölümüne [ENTER] ile girin ve ilgili cari hesap kartını seçin. Daha sonra [ENTER] ile geçen iĢlem tiplerinden istediğiniz seçin. Cari Hesap Raporları ve Öğrenme faaliyeti-2’de anlatılan raporları hazırlayın. Stok Raporlarını hazırlayınız. 89 ÖLÇME ve DEĞERLENDĠRME - 2 A. OBJEKTĠF TESTLER (ÖLÇME SORULARI) MONOGRAFİ-1 1. ICEBERG ticari modül’de kendi adınızla [800] numaralı bir firma açınız. 2. 02.12.&& tarihinde Ülker A.ġ.’den 45 gün vadeli süt ve çikolata alınmıĢtır. Belge Tarihi Belge No 02.12.&& 1 Stok Adı Miktar Perakende Fiyat (%8 KDV) 500 Paket 1.15 TL Çikolata (%18 KDV) 350 Paket 1.30 TL Süt 3. 05.12.&& tarihinde 4 Mevsim Gıda Ltd. ġti’ ye fatura ile süt ve çikolata satılmıĢtır. (Fatura bedeli, aynı gün, banka havalesi ile tahsil edilmiĢtir.) Belge Tarihi Belge No Stok Adı Miktar Perakende Fiyat 05.12.&& 150 Süt 137 Paket 1.95 TL Çikolata 122 Paket 2.10 TL 4. 07.12.&& tarihinde Kelepir Ticaret’e açık fatura ile süt ve çikolata satılmıĢtır. Fatura bedelinin bir kısmı çek ile tahsil edilmiĢtir. FATURA BĠLGĠLERĠ Belge Tarihi Belge No Stok Adı Miktar Perakende Fiyat 07.12.&& 151 Süt 114 Paket 2.00 TL Çikolata 160 Paket 2.25 TL ÇEK BĠLGĠLERĠ Düzenleme Ciro Eden Tarihi Firma 07.12.&& Kelepir Ticaret Banka ġubesi Hesap No Çek Seri No Vade Tutar Akbank Kadıköy ġb. 4654 1521 30 Gün 500.00 TL 5. 31.12.&& tarihinde FĠFO yöntemine göre satıĢların maliyetini hesaplayınız ve muhasebe fiĢini hazırlayınız. Envanter listesini yapınız. B. DEĞERLENDĠRME Monografide verilen belgeleri ICEBERG ticari modül’de uygulayarak kayıt ettiyseniz, diğer faaliyete geçiniz. 90 MODÜL DEĞERLENDĠRME A. OBJEKTĠF TESTLER (ÖLÇME SORULARI) MONOGRAFİ-2 1. ICEBERG ticari modül’de kendi adınızla [801] numaralı ve firma açınız. 2. 01.12.&& tarihinde Eti A.ġ.’den 45 gün vadeli un ve Ģeker alınmıĢtır. Belge Tarihi Belge No 01.12.&& 4251 Stok Adı Miktar Perakende Fiyat Un (%1 KDV) 70 Kg 1.00 TL ġeker (%8 KDV) 95 Kg 2.25 TL 3. 03.12.&& tarihinde Arena Gıda A.ġ.’ ye kapalı fatura ile un ve Ģeker satılmıĢtır. Fatura bedeli, müĢterinin kredi kartı ile tek çekim yapılarak, tahsil edilmiĢtir. Belge Tarihi Belge No Stok Adı Miktar Perakende Fiyat 03.12.&& 56421 Un 22 Kg. 1.55 TL ġeker 30 Kg. 2.95 TL 4. 10.12.&& tarihinde Uncu OSMAN’a açık fatura ile un ve Ģeker satılmıĢtır. Fatura bedelinin bir kısmı çek ile tahsil edilmiĢtir. FATURA BĠLGĠLERĠ Belge Tarihi Belge No Stok Adı Miktar Perakende Fiyat 10.12.&& 845 Un 40 Kg. 1.25 TL ġeker 30 Kg. 2.75 TL ÇEK BĠLGĠLERĠ Düzenleme Ciro Eden Tarihi Firma 10.12.&& Uncu OSMAN Banka ġubesi Hesap No Çek Seri No Vade Günü Tutar ĠĢbankası ġiĢli ġb. 8574 9658 45 Gün 100.00 TL 5. 31.12.&& tarihinde ARĠTMATĠK ORTALAMA yöntemine göre satıĢların maliyetini hesaplayınız ve muhasebe fiĢini hazırlayınız. Envanter listesini yapınız. 91 B. UYGULAMA TESTĠ AĢağıdaki tabloda “HAYIR” cevabını verdiğiniz soruları bir daha gözden geçirin. Kendinizi yeterli görmüyorsanız öğrenme faaliyetini tekrar edin. Cevaplarınızın hepsi “EVET” ise bir sonraki faaliyete geçebilirsiniz. UYGULAMALI TEST DEĞERLENDĠRME ÖLÇÜTLERĠ 1 Cari hesapların çalıĢma sistemini öğrendiniz mi? 2 Ticar modül’de “Firma” oluĢturabiliyor musunuz? 3 Firmanın “Cari Hesap Kartlarını” oluĢturabiliyor musunuz? 4 Firmanın “Stok Kartlarını” oluĢturabiliyor musunuz? 5 Bir cari hesaba “AlıĢ-SatıĢ Faturası” iĢleyebiliyor musunuz? EVET HAYIR Bir cari hesaba “Nakit Ödeme Makbuzu” iĢleyebiliyor musunuz? Bir cari hesaba “Banka Havale Makbuzu” iĢleyebiliyor musunuz? 6 7 8 Bir cari hesaba “Çek” iĢleyebiliyor musunuz? 9 Ġstenildiğinde “Cari Hareket Listesi” ve “Mutabakat Mektubu” hazırlayabilir misiniz? 10 Ġstenildiğinde “Stok Hareket Mizanı” hazırlayabilir misiniz? 11 12 Gerektiğinde “Stok Maliyet Hesaplaması” ve “Stok Envanter Listesi” hazırlayabilir misiniz? Firmanın genel durumunu gösteren “Cari Hesap Mizanı” hazırlayabilir misiniz? DEĞERLENDĠRME Uygulama testinde iĢaretlediğiniz “EVET” cevabı kazandığınız becerileri gösterir. ”HAYIR” cevapları için ilgili faaliyetleri tekrarlayınız. Cevapların hepsi “EVET” ise bir sonraki öğrenim faaliyetine geçebilirsiniz. 92 CEVAP ANAHTARLARI ÖLÇME ve DEĞERLENDĠRME - 1 SORULAR CEVAPLAR 1 A 2 C 3 A 4 Alan borçlu; Veren Alacaklı 5 B 6 A 93 ÖLÇME ve DEĞERLENDĠRME - 2 MONOGRAFİ - 1 [CEVAP ANAHTARI] 1. SORU: ICEBERG ticari modül’de kendi adınızla [800] numaralı bir firma açınız. 1 ICEBERG ticari modül’de [F12] ile çalıĢma yılını seçin ve firma seçimi gelecektir. F1-Yardım 1 2 Yeni firma oluĢturmak için bu ekranda [ALT]+[INSERT] yapın. Gelen ekranda firma bilgilerini doldurun. 2 ENTER 3 3 Firma tipini “ĠĢletme” seçin. [ENTER] ile devam edildiğinde firma kurulumu, tamam demektir. 94 2. SORU: 02.12.&& tarihinde Ülker A.ġ.’den 45 gün vadeli süt ve çikolata alınmıĢtır. 1 Belge Tarihi Belge No 02.12.&& 1 (%8 KDV) 500 Paket Perakende Fiyat 1.15 TL Çikolata (%18 KDV) 350 Paket 1.30 TL Stok Adı Süt Önce, [Tanımlar] menüsünde [Stok Tablosu] ekranında [ALT]+[INSERT] yaparak [Süt] ve [Çikolata] stok kartlarını açın. ENTER 1 2 Miktar Sonra, [Tanımlar] menüsünde [Cari Plan] ekranında [ALT]+[INSERT] yaparak Ülker A.ġ. cari hesabını açın. 2 [F9]-Kayıt 95 3 Son olarak, cari hesabı seçin ve [ENTER] ile iĢleme baĢlayın. ENTER 3 ENTER 4 Fatura bilgilerini kaydedin. [F2]-Vade 4 [F9]-Kayıt ENTER 5 96 3. SORU: 05.12.&& tarihinde 4 Mevsim Gıda Ltd. ġti’ ye fatura ile süt ve çikolata satılmıĢtır. (Fatura bedeli, aynı gün, banka havalesi ile tahsil edilmiĢtir.) SATIġ FATURA BĠLGĠLERĠ 1 Belge Tarihi Belge No 05.12.&& 150 Stok Adı Miktar Perakende Fiyat (%8 KDV) 137 Paket 1.95 TL Çikolata (%18 KDV) 122 Paket 2.10 TL Süt Önce, 4 Mevsim Gıda Ltd. ġti. cari hesabını açın. Cari hesabı seçip, iĢleme baĢlayın. ENTER 1 2 ENTER Fatura bilgilerini kaydedin. 2 [F9]-Kayıt ENTER 3 97 4 Sonra, [F10] ile cari hesaba geri dönüp, [ENTER] ile banka havale kaydını yapın. ENTER 4 5 Banka havalesi, ICEBERG’te standart açılan banka cari hesabına kayıt yapılmıĢtır. 5 ENTER 7 [F9]-Kayıt 6 Yapılan iĢlemler aĢağıdaki gibi olmalıdır. 7 98 4. SORU: 07.12.&& tarihinde Kelepir Ticaret’e fatura ile süt ve çikolata satılmıĢtır. Fatura bedelinin bir kısmı çek ile tahsil edilmiĢtir. SATIġ FATURA BĠLGĠLERĠ 1 Belge Tarihi Belge No Stok Adı Miktar Perakende Fiyat 07.12.&& 151 Süt 114 Paket 2.00 TL Çikolata 160 Paket 2.25 TL Önce, Kelepir Ticaret cari hesabını açın. Cari hesabı seçip, iĢleme baĢlayın. ENTER 1 2 ENTER Fatura bilgilerini kaydedin. 2 [F9]-Kayıt ENTER 3 99 MÜġTERĠ ÇEKĠ BĠLGĠLERĠ Düzenleme Ciro Eden Banka ġubesi Tarihi Firma Hesap No 07.12.&& 4 Kelepir Ticaret Akbank Kadıköy ġb. 4654 Çek Seri No Vade Tutar 1521 30 Gün 500.00 TL Sonra, [F10] ile cari hesaba geri dönüp, [ENTER] ile müĢteri çeki kaydını yapın. ENTER 4 ENTER 5 6 ENTER Banka havalesi, ICEBERG’te standart açılan banka cari hesabına kayıt yapılmıĢtır. [F2]-Vade ENTER [F9]-Kayıt 6 100 Çek kaydedildikten sonra Kelepir Ticaret’in “Açık Belgeler” ekranına gelinir. 7 Bu ekranda [F9] ile ödeme onayını verip, [ENTER] ile devam edin. 7 8 [F9]-Kayıt Yapılan iĢlemler aĢağıdaki gibi olmalıdır. 8 101 5. SORU: 31.12.&& tarihinde FĠFO yöntemine göre satıĢların maliyetini hesaplayınız ve muhasebe fiĢini hazırlayınız. Envanter listesini yapınız. 1 [Stok Rapor] menüsünde [Stok Maliyet/Envanter] bölümüne [ENTER] ile girin. 1 ENTER 2 “Stok Maliyet Hesaplaması” ve “Envanter” için gelecek olan seçimleri aĢağıdaki gibi sırasıyla yapın. 2 3 ENTER 4 102 5 Yapılan seçimlere göre “stok maliyet hesaplaması” ve “envanter” hazırlanacaktır. Bu ekranda “stok maliyet fiĢini” oluĢturmak için [CTRL]+[F9] yapın. [CTRL]+[F9] 5 ENTER 6 Bu ekranda “stok envanter raporu” hazırlanmak için [TAB] tuĢuna basın. [ALT]+[F8] 7 7 6 Stok envanter raporunu [F8] ile yazıcıya; [ALT]+[F8] ile windows’a gönderin. 103 MODÜL DEĞERLENDĠRME MONOGRAFİ-2 [CEVAP ANAHTARI] 1. SORU: ICEBERG ticari modül’de kendi adınızla [801] numaralı bir firma açınız. 1 ICEBERG ticari modül’de [F12] ile çalıĢma yılını seçin ve firma seçimi gelecektir. F1-Yardım 1 2 Yeni firma oluĢturmak için bu ekranda [ALT]+[INSERT] yapın. Gelen ekranda firma bilgilerini doldurun. 2 ENTER 3 ENTER 3 Firma tipini “ĠĢletme” seçin. [ENTER] ile devam edildiğinde firma kurulumu, tamam demektir. 104 2. SORU: 01.12.&& tarihinde Eti A.ġ.’den 45 gün vadeli un ve Ģeker alınmıĢtır. ALIġ FATURASI BĠLGĠLERĠ 1 Belge Tarihi Belge No 01.12.&& 4251 Stok Adı Miktar Perakende Fiyat Un (%1 KDV) 70 Kg 1.00 TL ġeker (%8 KDV) 95 Kg 2.25 TL Önce, [Tanımlar] menüsünde [Stok Tablosu] ekranında [ALT]+[INSERT] yaparak [Süt] ve [Çikolata] stok kartlarını açın. ENTER 1 2 Sonra, [Tanımlar] menüsünde [Cari Plan] ekranında [ALT]+[INSERT] yaparak Eti A.ġ. cari hesabını açın. 2 [F9]-Kayıt 105 3 Daha sonra, cari hesabı seçin ve [ENTER] ile iĢleme baĢlayın. ENTER 3 4 ENTER Fatura bilgilerini kaydedin. [F2]-Vade 4 [F9]-Kayıt ENTER 5 106 3. SORU: 03.12.&& tarihinde Arena Gıda A.ġ.’ ye kapalı fatura ile un ve Ģeker satılmıĢtır. (Fatura bedeli, aynı gün, kredi kartı ile tek çekim yapılarak, tahsil edilmiĢtir.) SATIġ FATURASI BĠLGĠLERĠ 1 Belge Tarihi Belge No 03.12.&& 56421 Stok Adı Perakende Fiyat Un (%1 KDV) 22 Kg. 1.55 TL ġeker (%8 KDV) 30 Kg. 2.95 TL Önce, Arena Gıda Ltd. ġti. cari hesabını açın. Cari hesabı seçip, iĢleme baĢlayın. ENTER 1 2 Miktar ENTER Fatura bilgilerini kaydedin. 2 [F9]-Kayıt ENTER 3 107 4 Kredi kartı tahsilatı, ICEBERG’te standart açılan banka’nın POS makine cari hesabına kayıt yapılmıĢtır. ENTER 4 Kredi kartı ile yapılan tahsilatların kayıt edilmesi sırasında, ICEBERG Cari Hesap Planı’nda hazır açılan “ĠĢ Bankası ve Bağlantı Hesapları” kullanılmıĢtır Banka’ya ait POS makinesinin nasıl tanımlandığı Öğrenme Faaliyeti-1’de anlatılmıĢtır 5 Yapılan iĢlemler aĢağıdaki gibi olmalıdır. 4 108 4. SORU: 10.12.&& tarihinde Uncu OSMAN’a fatura ile un ve Ģeker satılmıĢtır. Fatura bedelinin bir kısmı çek ile tahsil edilmiĢtir. SATIġ FATURASI BĠLGĠLERĠ 1 Belge Tarihi Belge No Stok Adı Miktar Perakende Fiyat 10.12.&& 845 Un 40 Kg. 1.25 TL ġeker 30 Kg. 2.75 TL Önce, Uncu OSMAN cari hesabını açın. Cari hesabı seçip, iĢleme baĢlayın. ENTER 1 2 ENTER Fatura bilgilerini kaydedin. 2 [F9]-Kayıt ENTER 3 109 MÜġTERĠ ÇEK BĠLGĠLERĠ Düzenleme Ciro Eden Tarihi Firma 10.12.&& 4 Uncu OSMAN Banka ġubesi Hesap No Çek Seri No Vade Günü Tutar ĠĢbankası ġiĢli ġb. 8574 9658 45 Gün 100.00 TL Sonra, [F10] ile cari hesaba geri dönüp, [ENTER] ile müĢteri çeki kaydını yapın. ENTER 4 ENTER ENTER 5 5 Banka havalesi, ICEBERG’te standart açılan banka cari hesabına kayıt yapılmıĢtır. [F2]-Vade ENTER [F9]-Kayıt 5 110 Çek kaydedildikten sonra Kelepir Ticaret’in “Açık Belgeler” ekranına gelinir. 6 Bu ekranda [F9] ile ödeme onayını verip, [ENTER] ile devam edin. 6 7 [F9]-Kayıt Yapılan iĢlemler aĢağıdaki gibi olmalıdır. 7 111 5. SORU: 31.12.&& tarihinde ARĠTMATĠK ORTALAMA yöntemine göre satıĢların maliyetini hesaplayınız ve muhasebe fiĢini hazırlayınız. Envanter listesini yapınız. 1 [Stok Rapor] menüsünde [Stok Maliyet/Envanter] bölümüne [ENTER] ile girin. 1 ENTER 2 “Stok Maliyet Hesaplaması” ve “Envanter” için gelecek olan seçimleri aĢağıdaki gibi sırasıyla yapın. 2 3 ENTER 4 112 5 Yapılan seçimlere göre “stok maliyet hesaplaması” ve “envanter” hazırlanacaktır. Bu ekranda “stok maliyet fiĢini” oluĢturmak için [CTRL]+[F9] yapın. [CTRL]+[F9] 5 ENTER 6 Bu ekranda “stok envanter raporu” hazırlanmak için [TAB] tuĢuna basın. [ALT]+[F8] 7 7 6 Stok envanter raporunu [F8] ile yazıcıya; [ALT]+[F8] ile windows’a gönderin. 113 KAYNAKÇA DEMĠRAL Serdar, YayımlanmamıĢ Paket Program Notları, Ġstanbul, 2009 YILMAZ Doğan, Bilgisayarlı Muhasebe Eğitim Kitabı, Ġstanbul, 2007 http://www.orka.com.tr http://www.kobifinans.com.tr PDF kitabı açtıktan sonra burayı tıklayarak, kitabın fihristini kullanabilirsiniz.. 114