Eleni Karaindrou: "Yaratıcılık Aşk Gbidir"
Transkript
Eleni Karaindrou: "Yaratıcılık Aşk Gbidir"
Eleni Karaindrou: "Yaratıcılık Aşk Gbidir" Yazar Administrator Perşembe, 04 Şubat 2010 16:15 "Komşumuz için ağlamayı bilmiyoruz, işte bütün sorun bu" "Euripides'in, Troyalı Kadınlar'daki bir dizesinden esinlenip bestelediğim "Köklerinden Kopartılan İçin Ağıt"ı geçen yıl Atina konserinde seslendirdim. Kulise bir doktor hanım geldi "Eleni, konser hayata bakışımı değiştirdi, komşum için de ağlayabileceğimi gördüm" dedi. 3 bin yıl sonra bugün de dünyanın her köşesinde yüzbinlerce kişi topraklarından koparılıyor. Ve bugün kimse komşusu için ağlamıyor." Eleni Karaindrou ismi bazıları için Leyleğin Geciken Adımı, bazıları için Ağlayan Çayır, bazıları için Ulis'in Bakışı, bazıları için de Sonsuzluk ve Bir Gün demek. Bu filmlerin ortak teması Theo angelopulos'a ait olması. Angelopulos son filmi Zamanın Tozu'nda da Karaindrou ile çalıştı ve ortaya şahane bir eser daha çıktı. Yönetmen-müzisyen birlikteliği deyince benim aklıma öncelilkle Kieslowski-Presnier, daha sonra Tornatore-Morricone gelir. Sonsuzluk ve Bir Gün filmiyle aklıma kazınan Eleni Karaindrou ismi, hakkında bilgi sahibi olmak için araştırma yapacak kadar güçlüydü. Sanatçının içten dünyasından ipuçları sunan röportajlarını biraraya getirerek okuyucularımıza da sunmayı bir görev biliyorum. Röportajlar, tarih sırasına göre dizilmiş olup, metinlerin sonunda alıntı yapılan kaynaklar verilmiştir. Buyurunuz! 'Beste yaparken her şeyi unuturum' Angelopoulos filmi 'Dust of Time'ın Eleni Karaindrou imzalı soundtrack albümü çıktı. Anadolu'nun sesini içinde hissettiğini söyleyen Karaindrou, 'Beste yaparken bildiğim her şeyi 1 / 11 Eleni Karaindrou: "Yaratıcılık Aşk Gbidir" Yazar Administrator Perşembe, 04 Şubat 2010 16:15 unuturum. Zihnim boş bir levha gibi olur. Müziğimde sınırlar yok' diyor Yunanistan'ın büyük bestecilerinden Eleni Karaindrou, ünlü yönetmen Theo Angelopoulos'un filminin soundtrack albümü 'Dust of Time'ın tanıtımı için çok sevdiği İstanbul'daydı. Karaindrou-Angelopoulos ikilisinin 27 yıldır süren ortaklığının sekizinci çalışması 'Dust of Time' yayımlandığında dünyaca ünlü Time dergisi 'Eleni Karaindrou, Yunanistan'ın yaşayan en değerli bestecisi' ifadesini kullandı. Karaindrou, Angelopoulos'un filmlerinin yanı sıra tiyatro için de müzikler yapıyor. Çağdaş müzik kulvarında yer alan, ancak çalışmalarında geleneksel melodi ve enstrümanlardan vazgeçmeyen Karaindrou ile besteleri üzerine konuştuk. - Geleneksel müzikler üzerine çalışan etnomüzikoloji alanında eğitiminiz var. Bu durum müziğe bakış açınızı değiştirdi mi? - Müziğe yedi yaşımda, klasik Batı müziği eğitimi alarak başladım. 10 yaşıma geldğimde sürekli doğaçlamalar yapıyordum. Caz, klasik, çağdaş müzik üzerine çalıştım. Sonra Fransa'ya gittim ve Paris'te etnomüzikoloji bölümü ile karşılaştım, ilgimi çekti ve bu alanda çalıştım. Ancak müzikolog değilim. Etnomüzikolojinin bana en büyük katkısı geleneksel müziğe, sözlü geleneğe dair bakış açımı değiştirmiş olmasıdır, ilginçtir. Müzikoloji müzik türlerini anlamaya yarayan bir alan, bir anahtar... Daha sonra kendi topraklarımdaki sözlü geleneği anlamama yardımcı oldu. Sonuçta müziğimde bu durumun çok önemli olduğunu düşünüyorum. Daha donanımlı olmamı sağladı. Bu kültüre daha da yaklaşmamın nedeni oldu diyebilirim. Bir müzisyen için önemli ve farklı bir deneyimdir bu, bütün enstrmanları kullanmak, kanun, ney, santur.. 2 / 11 Eleni Karaindrou: "Yaratıcılık Aşk Gbidir" Yazar Administrator Perşembe, 04 Şubat 2010 16:15 ."Ulis'in geleneksel ezgiler ve enstrümanların etkisi yoğun hissediliyor. Zihnim müzik vazgeçemiyorum. neden Bir davranırsanız sanatçısıyım. Geleneksel bulmaya fazla Beste ressamın kayıt var orada boş yaparken çalışıyorum. ancak, var bir müzikleri paleti okimi Taksimleri sanat elimde. levha geleneksel bir çok Müziğimi kullandığı insanı taraftan gibi. dinlemekten şey Japonya, çok Ancak biliyor enstrümanı olmaktan sınırlandıran iyi da gibi biliyorum, Çin, buzuki'den, olsam bu kullanıyorum büyük söylediğinizde hatta çıkarsınız. kullandın, da keyif bir yaptığım Türkiye'nin oayakta ney'den, şey anbir alıyorum. enstrümanları, her Ben yok. detaya haklısınız. müzikte geleneksel O santur her orkestrayı unutuyorum, Dünyanın girmiyorum, tarafından de gibi Müziğimde sanatta doğaçlama müzikçi enstrümanlardan neden her geleneksel her unutmak yerinden birdeğilim, şey ve öyle bilim çok orkestramda içgüdüsel kurguladım, zorundayım. kullanıyorum. adamı farklı müziğe çağdaş renkleri gibi gelişiyor. ait müzik klasik çok seviyor. Türkiye'deki Burada müzikseverler, tanınıyor ve seviliyor özellikle olmak belirli bir nasıl kitle bir melodilerinizi, duygu? müziğinizi çok iyi birçok biliyor ve içimde Çok hoşuma hissediyorum. gidiyor. Dolayısıyla Anadolulu hissediyorum damarlarımda kendimi. da oşeyi kan Ailem var. Asyalı. Anadolu'nun sesini Müziğinizde enstrümanlardan olmazsa olmaz dediğiniz var mı? zaman olmazlarımdan... hissedebilirsiniz, Bütün obua, enstrümanları bu Yaylı zaman bağlamda seviyorum. sazları lir olabiliriyor. mutlaka müziğimde Seçim kullanıyorum. Kesin yapmamı keşfedilmeyi şey sağlayan Geleneksel yok. bekleyen Ancak his bana yaylı müziklerden çok şey rehberlik orkestra var. etkilendiğimi sanırım yapıyor. olmazsa Bu kimi Yeni projeleriniz neler olacak? arzusundayız. -Arzu Haksun Güvenilir birlikte Geçtiğimiz çaldık. eylül Müthiş ayında ilgi gördü, Jan Garbarek, süre Anuour Brahem'le alkışlandı. Frankfurt Bu projemizi senfoni albüm orkestrası yapmak ile (Radikal -uzun 20 Mayıs 2009) Bakışı nedir? İnsanlığın Kaybolmuş Masumiyeti" Müzisyen Angelopoulos'un göçe Yunan bir dille maruz tragedyalarına ifade Eleni bırakılanlar etmeyi Karaindrou filmleri kendinin kadar üzerine. için geçtiğimiz günlerde yaptığı kendini seçmemiş Bu müziklerle tema, gösteriyor. olması. çalıştığı tanınan İşin bir konser filmlerin ilginç bestecinin yanı için yanı İstanbul'daydı. hikâye çalışmaları Troya'lı ya da görüntüyü Kadınlar genellikle Daha çok gibi müzikal göç Theo Antik ve Aslında Başlarda doğaçlama eğitimimin çok olduğunu "Müziğin, yönetmen insanlar piyanist doğaçlamaların söylediler. bitmesi çok arkadaşım ilginç benim olmayı ve Piyanodaki dikta bir için şeymiş düşünüyordum film görüntüler rejiminin karar müziği ve doğaçlamalarımı verdi. hatta sona yaratıyor. yapmam Benim ve bir ermesiyle doğaçlamalar tür gerektiğini planlarım kompozisyon dinliyorlardı. Yunanistan'a arasında çünkü yapıyordum. olduğunu Sıklıkla bu döndüm. film yönde için söyledikleri Sonraları söyleyebilirim. müzik bir Yunanistan'daki yeteneğim yapmak anladım şuydu: Paris'teki yoktu. ki pek yapmalısın." eleştiriler fakat yönetmen mutlu içinçalışma müzik sonuçtan oldum yazıldı. sonuçtan yapmamı tabii İlk hiç çalışmam Ardından çünkü emin oldukça istedi. başladığımda değildim. gerçi genç Film etkilendi. sinema göç bir İyi arkadaşım etmiş olmadı Beni yapabileceğimi için Yunanlar, aradı değil diye Böyle (Christophoros tiyatro korkmuştum. ve muhteşem diaspora bir hiç içindi. yeteneğin sanmıyordum. İyi hakkındaydı. Christophis) Filmin olduğunu bir var sonuç montajı ve söyledi. mutlaka elde ilk Müziği bittiğinde filmi ettim. Ben bunu "Wandering" besteledim İyi de de çok Ardından film katılmıştım. Böylece bana Müziği "Kitara'ya Angelopoulos'la başka Ödülü'nü Angelopoulos bir Yolculuk" film, bana derken tanışma da verdi filmi festival başka ve için fırsatını bir jürisi çalışmaya bir sonraki film başkanıydı. getirdi. ve yıl başladım. yeni çekeceği "Rosa" aynı Müziğimi dolayısıyla yönetmenin film için dinledi birlikte Selanik bir ve diğer çok çalışmayı Film beğendi. filmi Festivali'ne "Rosa". teklif En etti. İyi Bu Film anlatım ve tiyatro biçimleri için söz çalışmalarınız konusu. paralel olarak ilerlemekte. Benzerlikler olmasına rağmen farklı zaman Mutlaka Goldoni dönemden bitenin Ama bir bulundurmalısınız. aynı içinde aynıdır için farklı zamanda hareket olması. müzik bulmanız tarihsel ama yazacaksanız Müziği Sadece etmek her karakterimi dönemleri gerekir. gece yazarken zorundasınız. oyun performans de Demek düşünmek duygularınızı ve içinde çok yazar istediğim, hassas Bu bulundurmalıyım. değişir. değil, zorundasınız. bazen ve ve yönetmen Canlılar, stilim oyunun çok zekice zorlayıcı ve Örneğin, fikrini davranmanız hareket müzik ve Sinemadan oyuncuları ifade olabilir, yazışımda eden Shakespeare, ederken, bir çünkü gerekir. birileri da diğer esneklik göz kendinizi tarihten, söz Müzik farkı önünde Çehov konusu. olmalı. ise her o olup kolektif ya da Burada çalışmanızdan için tanınmanız bestelediğiniz bahseder daha temaya misiniz? çok Angelopoulos'un sanıyorum Senaryo artık üzerine filmi hepimiz mi "Ulis'in çalıştınız oldukça Bakışı" yoksa aşinayız. ile oldu görüntü diye Biraz üzerine düşünüyorum. bu mi? Angelopulos'un müzisyenim. zamanda veriyor. Genellikle yazıyorum. oluşmuştu. Ermeni Kim'le tanışmıştık. kafasında çıktı. kaybolmuş ben vardı. muhteşemlikte de İlk "Ulis'in Hatta birkaç acı asıllı "Ulis'in dakikasından sessizlikler, şekillenmişti. senaryodan yaratan masumiyeti. Synthesizerımda "Ulis'in Manfred hayatımda Bakışı bir Duyduğum sene bir Bakış"'ndaki sesinden Amerikalı. ruha öncesinde, Bakış"nda bir nedir?" Eicher hareketler, itibaren şeyler. sonra sahip. tanıştığım Tabii Bu kelimelerin bütün Muhteşem diye fikir Kim'le tutumumu doğaçlama beste bu Kim'i çekimler aklımda Münih'te doğrultusunda hikâyeyi düşündüm. işbirliği filme en aramızdaki düşünüyordum, yapıyorum. altında iyi bir dair sadece başlamadan Angelopoulos'tan insan benim yapıyordum dinledim. ECM'in viyola pek yatanın Ana diyebilirim. benzerliği kendi Kim "Ulis'in Bazen çok sanatçısı. fiki,r kurucusu Bu Kashkashian çünkü şey ne besteyi iç ve masumiyetin benim Bakışı"nın de olduğunu dünyamda yönetmenin tamamı hissetmişti filmin O sadece Bu onun Manfred muhteşem yapmıştım. için iş hikâyesini için bakışında -sıra çok hissedebiliyorum. vardı. öyküsünü onun 17 bir kayboluşuydu; Eicher onu ve iç önemli dakika şeyler dünyasıyla bir hikâyesi birlikte Kim Kafamda düşünmüştüm, dinlemem müzisyen bütün vasıtasıyla dinlememle Kashkashian, bulmaya -çünkü o çalışmamız sırada üzerine o bir ilgili insanlığın masumiyet ben Ayın belirledi. çünkü fikir çalıştım; bilgiler ortaya bir çünkü ortaya müzik aynı Müziğinizde müziğinin de geleneksel etkisi olsa gerek. Yunan sazlarını da kullanıyorsunuz. Çalışmalarınızda geleneksel Yunan Müziğimi (oral üzerindeki olduğunu sırasında ediyordum oluşturan Bütün bir İrlanda sınırı tradition) besteciler müziğini yok. oluşturan öğelerden tanıştığım söyleyebilirim. etkisi ve Hindistan özellikle değil. çok büyük. gibi öğeler cazcı Klasik severim. söz pek de müziği En Aynı edecek çok oradaki sadece arkadaşlarım müzik büyük şeyle zamanda ile olursam, de konservatuarındaki otantik etkinin geleneksel ilgili bir anılarım, cazdan bağlantı sayesinde klasik caz aslında müziğinden sazlar ya da kurabilirsiniz hatırladıklarım her da iyi etkilendim. ya 17 deneyimlerim şeyin Avrupa da yıllık oldukça çok bir ya çalışmalarımın Fransa'da iyi müziğiyle karışımı var. da bildiğim etkilendim. oldu. İskoçya, Çünkü olduğunu ilgili 7 Konserleri sözlü yıl şimdilerde İrlanda müziğim formasyonum Müziğimi süren müzik söyleyebilirim. eğitimim takip müziğiyle geleneği müziğin üzerine Düşünüyorum müzik de sazlara bahsettiklerim müziğime orkestrası sahip düşünmüyorum kattım. olduğunuzu birer da ve ilk yansıma sazlarıyla bestelerimde Bütün sadece biliyorum. bu olarak paralel renkler aklıma dahi değil Hatta, olarak zaten çeşitli geliveriyorlar. de santurun içgüdüsel Akdeniz'in kimi renkleri zaman bir karıştırmaktan olarak ortak türü santur, Balkanlar'da değerleri. müziğimde akordeon, çok Kuşkusuz hoşlanmıştım. yer da kanun mevcut. alıyor. sizin gibi Bunlar Tüm renkleri de Klasik bu bu Dağların geleneğinin mi? arasında önemi bir Paris'te köy olan etnomüzikoloji Teichio'da öğrenimi doğmuşsunuz. gördüğünüz Oradaki yıllarda seslerin ortaya ya da çıkmış sözlü olabilir müzik Çok 7 yoktu. sesli yılım, müstesna şarkılar Doğanın özgürlük dinliyordum. bir sesini yaşamım barışın duyuyordum, Harikaydı. hakim olduğunu olduğu bir düşünüyorum; de harika dedemin bir mandolinini. köyde sürekli geçti. yer değiştiriyordum. Ve Elektrik, köydeki radyo, kadınlardan hiçbir Çocukluğumda şey çok Daha değildi akşamdan şeydi. tuhaf Annemi Piyanoyu unutamıyorum. yapmak müzikler sonra Çocuktum değişen. kaybettim. istediğini ilk başlayarak başka kez duyuyordum Durum Bir okulda ve bilen bir Babam açık hiç şehre filmleri böyle bir böyle görmüştüm hava çocuktum. başka ki taşındık olunca takip bir bunlar sinemasının deneyimim birisiyle eder ve babama beni ve Başından ilk hayatım oldum. evlendi görüşte çok yanında olmamıştı. yalvardım: etkiledi. beri Anna tamamen ki aşık yaşamaya onun müziğe Karenina Gördüğünüz oldum. Geceleri "Lütfen, da değişti. aşıktım. çok Çok başlamıştık. gösteriliyordu. lütfen yatağımda güzel Sadece feci gibi bana bir her piyanosu şeydi. sesler Ben şey yatarken bir Çok değişiyordu. hoca de O ve çılgınca ilk anı vardı. kokular bul." oldukça hiç Ne bir Paris'e anılar söyleyebilirim. Etrafımda sevdiğimin güzel ilhamla aldığım bir ve gittiğimde ortaya ilhamla akşam etkilendiğim beni farkına çıkmıştı. Küçük dinleyenler bir yemeğinin yeni vardım beste küçük şeyler bir Şiiri yaptım. çevrenin ve "bu ardından de tabii. doğrultusunda 18 çocukta müzik yaşında Elytis'in 10 içine yaşındayken arkadaşlarıma kadar bir girdim, ilk bir şeyler oluştu. gerçek seviyordum. şiiriydi. pek var" piyanoda Çocukluğumdan bestemi çok çaldım. Ama, diyorlardı. yenilikler... Ama tercümesi İlk yaptım. doğaçlamalar şiiri bestem Sonraları bestelemedim, Stilim beri Yazılı bir bir zor! yavaş şiirden bunu hale yapıyordum. besteci getirdim yapmayı yavaş aldığım şiirden olduğumu bütün ve çok Bir fakat olur, ara aklıma yazılı Roman bir takılan müziği müzisyenle sorulardan çalmalarında çalıştığınızı biri. ya da alışık öğrendim. olmadıkları Bir flütçüydü şekilde galiba. 'yönetilmelerinde' İnanılmaz yetenekliler, sonuç nebuki Evet, melodi ona Hatırladığım imkânsızdı. zorlamak bilemez tekrar müzisyenle yıllar olmamasını kalmış geleneğin Büyük günümüze öğeler inanmıyorum. Paris'teki sözel süreçler, nedir? verdim. radyoda 1975'te. müzik ediyordu, taşıyan Çünkü bir mıdır, yazdım. durumdaydım. sosyal çalışmalarımdan istemiyordum; tartışma yaşamasına, geliyor. ilk Çünkü sağlamak geleneğiniz Ertesi tek bilemiyorum. otantik Manos İnandığım İlk ve ya Çok koşulların böyle şey albümlerimden son da gün var Fakat kendi çok etnik olan Hadjidakis'le çalışmam böyle için bu ya Bir kolay tekrar stilini vardı. mutsuz ve stilinin ben konuda. da her müzik çalıştık. değişmesi... cümle biliyorum, Sosyal tutkuyla sonunda birkaç öğrenebilir sonuçlardan sevdiğim müzik üretilmesine Ama tamamen oldu. biriydi. olduğuydu! olarak ben hayat Geçmiş, bu Şimdi eminim gün radyoda ilginç gerçi bitirdik. Müziklerini çalıyordum müzisyenleri Gerçek için sunulan Onun sonra oldukça diye pek dışındaydı. olmayabiliyor. pek hala izin şimdilerde bu ki Beni üzerine çoğu düşündüm. Bu için Türkiye'de stüdyoda melodiyi emin vermiyor. otantik var müziklerin da değişti. çok o sevmişti çok öldü, korumak mıdır tekrar benim değilim. seviyorum, çalıştığım Stüdyoda harika bu müzik yazmıştım çünkü beraber Televizyon, Bu Şimdi de Piyanomda müziği ediyordu, ama sözlü hepsinin konuya aynı ve Her olabileceğini nedir çok bir bunu müziklerini şey artık seven müzik ve çalacağımızı yerde şeyler de ama ve yaşlılardı. sözel saygı bir ilginç dikkat teknoloji, öğrenmesi ben çaldım etnik gerçekten ama cümle gençlerle geleneğinden aynı ne oluyordur; de müzik duyuyorum. olduğuna düşündüğüm edilmeli. kayıt yapacağımı müzik sizin şeyler ve mutsuzdum! ben Bu söyledim. artık kasete geleneğiydi. de edip güzel onun tekrar geleneği fenomeni çalıyordum yeni oluyor. harika bu yok gelen için Uzun müzik çekip da bir bir bilen Etnik Onu var. bir Son neredeyse çalışmanız tüm çalışmalarınızdan "Elegy Of The Uprooting". örnekler Albümde görüyoruz. büyük bir orkestra ve koro eşliğinde "Elegy mülteciler bölgeden bulamaz Ben 3000 Erkekleri kalırlar. de yıl Of konserimin Bu önce ve ve büyük The olabilir kadınların gördüğü çocukları de Uprooting", şehre tarih ya başlığını da şiddet durumu öldürürler. hep para yaşadığı kökleri ayınıydı. ya kazanmak Euripides'in şiirsel da ülke Kadınlar kazınmış hoş Bu bir içinde karşılanmamayla için trajedide dille trajedisi da gelen ya buna harika yalnız da Yunanlar biri "Troya'lı yerinden maruz bir başlarına kendi şekilde kendini kalanlar Kadınlar"dan Troya'ya edilmiş küçük başka anlatılmış. köklerinden olabilir. köyündeki insanlar gelir bir ülkeye aldım. ve Örneğin için her uzakta renkleri, Çünkü, gitmek bir şeyi kırsal ağıt. hisseder. yok duyguları zorunda 2500 Bunlar ederler. - o Fark Örneğin Daha Angelopulos Macaristan'da, köyde uzakta besteledim. Anneler veren ettim sonra bir geçiyor. yaşayan ve sinemadaki şeyler ki çocukları Bugün Angelopoulos'la bütün da O Yunanistan'da var. değil, insanlar köye işlerim, televizyona (Kaynak: ilk hep mesela (Beloiannisz) çalışmam: gördüm. bir kompozisyonlarım, yerden olan iç çalıştığım baktığımda savaş filmler Onların Wandering. başka gitmiştim. varken ki başka acılarını o bir da her yere gördüğüm Yunan seçtiğim Ya Orada bir zaman da film: hissettim gitmek Rosa: mülteciler 40 "Happy yönetmenler mültecilerden yıldır şey zorunda Rosa ve aynı. evlerinden, Home orkestra tarafından Luxemburg Dünyada kalıyor. hep Coming, bahseder. ve bu Yunanistan'dan inşa trompet Burada konuyla neler hakkındaydı. Comrade". edilmiş Sadece oluyor? bize için ilgili. bir acı Film tema Volkan balkan Açık Radyo -bilemiyorum 18/01/2007 ELENI KARAINDROU: "Komşumuz için ağlamayı bilmiyoruz, işte bütün sorun bu" 1972'de, Nisanı" noktası çağdaş Yunan albümü, kabul Albaylar ediliyor. müziğini müzik Cuntası Hacıdakis, eleştirmenlerince yeniden döneminde yaratalım" "Geçmişi Manos Yunan dediğinde silelim, Hacıdakis'in müziğinde Anadolu siz 30 yayımladığı bir yaşında göçmenlerinin manifesto genç "Acımasız ve rebetiko'suyla dönüm 1945 piyanisttiniz. Müzik yaklaşımınız nasıldı, zaman içinde nasıl bir dönüşüm geçirdi? -bir halk Bellau'yla etnik müzik Hacıdakis'e sözel Bestelerimde Sadece Çingene eşliğinde değişim rebetikoyu yeniden Yetmezmiş Tercihimi müziğini müzikleri gelenekten, için birikimini yerel içinde. üretmeye kavalcı buzuki tanıştım, harekete keşfetmesine, bu gibi minnetrarım. tanıdım. inceliyordum. etnik renkler tarihten öğrendim. Geleneği, benimle yerel yazdığım kullandığımda, cazdan çalışmak müziği plaklarını geçtiğinde, kullanırım. müziklere, çok Konservatuvarda paylaştı, Yerel Müzikal yerel anılarımızı ve ya ezgiyi önce Rebetikonun anlamsız. etnik dinledim. da müzikler müziği gönülden yerel yapmıştım. global Çünkü geleneksel seslendirdi. şevklendirdi. yaklaşımım öğelerden dirilmeye temalar Bu dönüştürme Bu pazarlama bu dinlemesine bir iki destekledim. nedenle birikimle DNA'ma yandan önemli Çocukluğumda, yaklaşımla Bunu beslenip, değil, biçimlendi. Atina'ya çalışmak için World da ismi dehasını gittiğim emprovizasyonlar işlenmiş. benim itirazım parçalayarak üniforma Hacıdakis, hep yerel döndüğümde, Markos sonuçsuz Music Teodorakis müziğimdir Paris'te kendi köyde hep yok. enstrümanları Sadece akımı Vamvakaris giydiriliyor. takdir müziğimi Ama Paris'e bir babaannemin cazla kullandım. ve bir çaba. bir yapıyor, beni çalınan. geçmişin ettim. Hacıdakis kez çıkmaz tanıştım. geldi, Radyo ürettim. hiç Gençlerin ve çok Ben, diğer Orkestra Hayat kullanmadım. şarkıcı bizde müziğini sokak. yetenekli şarkılarıyla 3'e Dünyadaki klasikten, yepyeni yandan sürekli aldı. kaldı, Satiria bugün bir bir seçimi, orkestrasyon yaklaşımınızda ne gibi değişim oldu? -Enstrüman Plan müziğimde kullandım. ağlamıştım. duyguyla çağrışımının öğretmeni Norveç'e ruhunda özel tonlarını, harmanlamak Tercihlerimde bir yapmadım. atmosfer bu günümüzün göçmüştü. saksofonun oynuyorsa Nedeni bugünkü acı, Acı filmin istiyordum. büyük çeken hüzün 1979'da gerekiyordu. sözcükle ana Damarlarında, gibi, neden örtüşeceğini dünyasını değişiklik ruhu var" fikrine diasporadaki klarnet, dedim. seziyorsunuz. anlatılamaz, Garbarek çok Soğuk, yok. yansıtacak trompet, uzak düşündüm. Kabul köklerinden Üslup, ürkünç. göçmen Yunanları olduğunu bu etti. Arıcı klavsen soğuk, form bir Harold Bunun Angelopulos, duygu. ruhunun koparılmış filmine ve anlatan söyleyip, hatta cam enstrümanları Pinter'ın için Jan müzik kırılmasına sesi santur synthesizer Wandering'e bir reddetti. Garbarek'i caz, olmasın. yazarken, göçmenin oyunları var. hatta hep benzeyen "Mastreoni, 9/8'lik kullandım. ilk Babası için yazdığım deneysel duygularımla bir DNA'sı dinlediğimde Zeybek yazdığım sahnesindeki Polonya'dan sesleriyle bir dolaşıyor, Çello, caz ilk ritmi Yunan film müziklerde seçtim. obua Mesajlı müziği sevmem ama müziğim muhaliftir Hacıdakis'le vokal tekniği Radyo açısından 3'te sizi derlediğiniz şaşırtan rebetikolar özellikler gördünüz yayımlandı mü? mı? Enstrüman kullanımı, yok teslim çünkü Biliyor oldu. ettim. beste musunuz, Boş Rebetiko yaparken banda Hacıdakis'le ihtiyaç ruhu herşeyi belki oldukça unutup, beraber müziğimdeki sildiler. iç Radyo sesime, Bazılarını soyutlamalara 3'te sezgilerime oluşturduğumuz kurtarıp, da kulak Paris yansımıştır. veririm. bu Ulusal arşivin Belki Müzik neredeyse diyorum, Arşivi'ne tümü İsminiz, bunu kabul müziğiniz ettikçe adeta insanlaşırsınız" hüzün evrensel diyenlerden simgesi. misiniz, "İnsan yoksa olmak yoksa başlıbaşına herşeye bir karşın trajedidir, iyimserliğini koruyanlardan mı? -koparılıyor. neredeyse insanlara Gelişmeleri acılara "Mesaj" etkilenenler filmleri, keşfetme karşılaştığım etkilenmişler. "Köklerinden hanım dedi. İyimserim, 3 geldi birer bin müziğim veren yardım çabam, yıl tükendiği Ve izleyip kanalıyla hem "Eleni, aynadır. Kopartılan gençler, Euripides'in, sonra müziği bugün bir de etmenin dinleyicilere köşemde konser tür bugün çok. bir Pankartla hiç sorunların müziğinizle kimse günah dünyada İçin sevmem. Espri yollarını Troyalı hayata de Ağıt"ı kendimi komşusu çıkarma. de dünyanın yapmayı, sokağa çözümüne yaşamak yardımcı hayatımı Kadınlar'daki bakışımı geçen arıyorum. Müziğimle yiyeceğime için Belki çıkamam. her güldürmeyi yıl ağlamıyor. oluyordur. beni değiştirdiniz, değiştirdi, küçük köşesinde Atina Dünyaya bana hayata bir mutsuz tepki "Direniş" konserinde de yaşam dizesinden severim. olsa muhalefet Çin'den komşum sırt veriyorum. yüzbinlerce ediyor. diyor. gücü bir çevirip pankartı katkım İskoçya'ya, seslendirdim. Felsefi, esinlenip Tabii için Yine veren ediyorum. neşeli Bestelerim de kişi altında ki oluyordur. de etik bu. ağlayabileceğimi abartıyorlar, topraklarından iyimserliğimi olmak bestelediğim konserde Belki açıdan Dilerim, sanat Kulise yeryüzündeki mümkün müzikle Angelopoulos'un insanlığın yapamam. bir dinleyen, yine koruyup, doktor kendimi gördüm" değil. de 1982'de miydi, neydi yollarınız gelecekle Angelopoulos'la ilgili planlarınız? kesişmese, müzik serüveniniz çok farklı gelişebilir oldu. alanında sağlayan kronometreyle koşullarda anlatmasını sözcüklerden sinematografik Angelopulos kurucusu Çoğu Doğaçlama kez yeniydim, ikinci Manfred çalışmayı hayatı istiyordum, bir çok stüdyoda beste film şair, yapıyor, anlam yönlendiren Eicher'le müziğimdi. sadece teklif filozof. yapmadım sesini çalışacak taşır. klasik etti. bu tanışmam. Ondan kaydediyordum. Bu alanda Tuhaftı, karşılaşmalardır. İlk müzik hiç. filmlerinde duygu bir çok Görüntülerden besteci kalmayı çünkü ve Prodüktör etkilendim. doğrultusunda oyun hiç film istemiyordu. hiç Bazen müziği Angelopoulos'la özgün değil, çekilmeden istemiyordum. Hayatımdaki esinlendim, ses yazıyordum, müzik fikir bestelerim. tonu, Üretim alışverişi kullanmamıştı. yazıyordum vurgu, özgürce ikinci karşılaşmam Angelopoulos'la sürecini Senaryo mutluydum. yaptığım belirleyici duraklamalar besteledim. müziği. birlikte okuyup, Elinde belirleyici bir olay Film tanışmamızı yaşayacağım dost Öyküyü ECM'in müziği oldu. rolü Sevdiğime beste yapar, Güvenirsem konser veririm Eicher'in boyar, imgelerden bestelerine keşfettiği esinlenir bu Jan misiniz? yönde Garbarek, isimler John verir. Surman, Filmler, Eberhard oyunlar bir Weber yana, seslerle bestelerken dev tablolar görsel 3 / 11 Eleni Karaindrou: "Yaratıcılık Aşk Gbidir" Yazar Administrator Perşembe, 04 Şubat 2010 16:15 programlarımda başlayınca Kesinlikle görsel hayır. Schubert, Angelopoulos'la imgelerle Şostakoviç ilişkim tanışmadan koptu. çaldığımda Esin kaynağım önce görüntüler de, sonra görsellik hayal da böyleydi. değil, ederdim. fikirler, Radyo Beste duygular 3'teki yapmaya oldu. Oyun, gününüz film, nasıl TV geçer? için siparişler olmasa bu kadar verimli bir besteci olur muydunuz, veriyor) Denize mutlaka çalışmam. Türkiye'den güvendiğim Çoğunlukla seversem viyolacı saflığı dakikalık Yaşamak anlatan yakın ve Kim eşimle bestemi teklifi Konser, iki her orkestrayla için birçok Kashkashian, olmak, torunum... Ulis'in şeyden dağda kabul yorumladı. konser beste piyanodan Bakışı'nı eder, ettim. yürüyüşe önemli. çalarım. Vazgeçemeyeceklerimi tekliflerini teklifi Puslu müziği Konserlerim Üç müziklemem Dostlarım, görmek aldım. İlham çıkarız. yıl Manzaralar'ı kendim sonra insani kaynağım Reddettim. isterim. Telefonu, az konser ailem, temasların için gerekince ve dinlemişti, yazarım. öz Doğduğum şöyle oğlum siparişler için olmalı. gereksiz Bu bir ışığında konseri sıralayabilirim: (üniversitede eser Mesela dost aklıma Yılda değil, konuşmaları köydeki daha olduk. Vecdi değerlendiririm. bir, gelen 1988'de müzikçiler. iki yazdım Sayar'ı evimizdeysek, İnsanoğlunun siyaset Piyano, konser ses sevmem. Münih'te onun ona. tanıdığım, Kişiyi, felsefesi veririm. çünkü Mesela, viyolasıydı. tanıştığım Menajerle projeyi yitirdiği hergün o dersleri sevdiğim, sesim. 17 Angelopoulos'la içinde yoktur" kaybolan bırakıp, der. Günün tek bir ilişkinizi başınıza aşk birinde öyküsüne karşılıklı tüm keşif aşkları, serüvenine benzetiyorsunuz. bağımlılık yani film, ve çıkma özgürlük oyun, ihtimali Aragon TV yaşadığınız, gibi var ünlü programatik müzikleri mı? şiirinde sevdiğinin "mutlu aşk dünyası bir -kenara Sheakspeare sesle Müziğime tarif etmem, programatik oyunu kontrpuan için denemez. bestemde yaparım. Özgürlüğümden bile benim iç sesimi asla duyarsınız. vazgeçmem. Müzik Goldoni, soyutlamadır. Çehov ya Metni da dinleyicilerden Türk gereken dinleyicileriniz kişi" yazmış. ilginç internette mesajlar Uzun yıllar sizin alıyor plakçılarda için musunuz? "Felakette durmaksızın Yunanistan'dan müzikleriniz ilk kurtarmamız çaldı. Türk Taksim'den Sonsuzluk Heyecanla gelişimde Aramızda Çok duygulandım. eşimle ne ve arayıp Tünel'e kadar Bir sokaklarda Gün'ün "Biliyor çok cadde (Susuyor, ortak müziğini musun boyunca uzun nokta gözleri Eleni, seslendiren uzun var... Arıcı'nın yaşarıyor) burada yürüdük. müzikleri Camerata'nın her Teşekkür Tanıştığım yerde çalıyordu. müziklerin ederim. üyeleri Türk Aradan aydınlardan Yıllar çalıyor" önce birkaç dediler. geldiğimde konsere çok yıl etkilendim. geçti, Geçen geldi. Sahne korkusunu henüz yenemedi Birlikte oldu mu? çalışmak istediğiniz Türk yönetmen ya da size ilham veren bir müzikçi, edebiyatçı ve Birkaç ilham teklif verici aldım, buluyorum. yoğunluk nedeniyle gerçekleşemedi. Nazım Hikmet'in şiirlerini seviyorum Çok yakındığınız sahne korkusunu yenmenin bir yolunu buldunuz mu? bin güçlü müziğiyle katılımıyla ülkelerin edebilmem Tek kişinin yardımcım bir orkestralarıyla "Biz izleyici önüne özel gerekir. buradayız, bir izleyiciyle karşısına çıktığımda, ana Başardıysam, dönüşür. provalarda seninleyiz" kurduğum çıkmasıdır. piyanonun Her sorun kültürü mesajı konser sıcak Gerçekle başına yok keşfederim. geldiğini iletişim. ayrı demektir. oturdum, yüzleşir. bir tasarımdır, Geçen hissettim. Müziğimle ilk Ayrıca, yıl iki antik Besteci notadan kesinlikle sahnedeki önce Epidaurus için orkestrayı sonra tekrarlamam. en diğer izliyecilerden heyecan Tiyatrosu'nda müzikçilerin ikna Gittiğim verici çok 13 an Türkiye'deki konserlerinizin repertuvarı hangi eserlerden oluşacak, solistleri belli mi? Socratis İstanbul şefiyle için 35 geçmişten yıldır çalacağım doğumlu Sinopoulos, birlikte bugüne çalıştığım, piyanist için mandolinci mutluyum. tüm Natalia çalışmalarımdan esin Aristotelis kaynağım Sahnede Michailidou iki Dimitriadis, obuacı örnekler piyano konser Vangelis olacak. için sunacağız. genç Türkiye'ye Christopoulos'la akordeoncu Türkiye'deki gelecek. Konstantinos ilk konserim birlikte, Türk orkestrası kemençeci olduğu Raptis ve ve kaydedilmesi düşünülüyor mu? -Konserlerin kaybetti. Her şeyi Bu kaydedip konserler dondurmaya, de hatıralarımızda konserveleştirmeye yaşasın. oilk kadar alıştık ki hatıralarımız önemini ANGELOPOULOS'UN FİLMİNDE OYNAYACAK: da Babası gösteriliyordu. "Elektriğin, Karanina'ydı. başladı, yandan Bestelediği Paris'e Yurduna etnik bu Bu müziği tarafından Çin'e dahil Atina 12 mandolin tarihten Kasım arada müzik birçok tüm konseri Rosa yazdı. gitti. onu piyano 11 demokrasi tiyatro dünyaya 2006 keşfedilmesiyle sonra radyonun bazı yaşında programları ödül da Sorbonne'da çalarmış. ile "Elegy Müziğinden 20 Yasaklandığı alıp eğitimi /Selanik yönetmeni şarkılar civarında kazandı. Hürriyet) tüm ulaştırdı. Atina'ya gelince Atina of bulunmadığı filmlerinin aldı, Kariandrou, the Film hazırlamaya popüler etnomüzikoloji, çok Konservatuvarı'na 1996'da, kavuştu. filmin Uprooting" diğer eşinin geri yerleşti. halde, Albümleri Festivali'nde etkilenmiştim." müziğini döndü, müziklerini oldu. yandan talebiyle bir 1942'de odasının İstanbul Film Karşılarında başladı. köyden adıyla 1967'de yüksek Manos ve yaptı. Atina Scuola ödül başta küçük oyun Film yaptı. perdesini girdi. bu Evin gelmiştik. Rebetiko satış Üniversitesi'nde aldı. Albaylar Yönetmenin Hacıdakis'in hafta Cantorum'da Festivali'nde müziklerinden Harold bir Gerçek bir bodrumunda Babası Babası rakamlarına Jüri yazlık köyde piyasaya aralayıp arşivi Büyülenmiştim. Cuntası başkanı Pinter'ınkiler müzisyen uluslararası matematik sinema yeni doğdu. yönettiği oluşturdu. jüri orkestrasyon izlemeye çıktı. arkeoloji keşfettiği oluşan darbe ulaştı. Theo filminde üyeliği vardı. 7İstanbul'a olmasını (Kaynak: Radyo-3'te yaşında olmak öğretmeni. şöhrete, Angelopoulos'un yapınca, Bu 6 İlk 1982'de ve başladı yapmıştı. albüm Filmler piyanoyla ise arada film felsefe öğrenimi üzere kendini istemiyordu. annesi serhan Anna 1990'da oğlunu Amerika'dan ikinci küçük gecede klasik Fellini Dedesi Geçen 35 okudu. müziğe oynayacak. gördü. öldü. oyun Yedig film müzik kız. alıp Ödülü teklifiyle ECM iki gibi yılki Bir kez o ELENI KARAINDROU: "Bütün müzisyenler biraz medyumdur" geçer, kulağınıza dinleyeyim,'' Leyleğin onu İstanbul'da söyleyeyim yaşında babaanne. çektirmek hayranlarını hiç biter, belki görmedim gibi Geciken isteyecek salondan çarpar, Müziğini vereceği gerçekmiş. filmin ağlattığı enerjik, dersiniz. Adımı adını için "Eve anlatırken kadar çıkarsınız, "Merhaba,'' iki eserlerini Ben de Etiyle konseri unutursunuz, gidip filminin gerçek dedim. cana şu kanıyla de anlattı. ama anlatmak çıkışında yakın... filmi der olduğundan Eleni coşkulu müzikleri demez bir 64 ama Karaindrou Müziğin kez yaşında, için aklıma bir üzerinize iki daha İstanbul'a maestro. şüphe ruhunuza, torununun sihirli yazıldı. cin izleyeyim," adı sinen duymaya gibi, bestecisi, Ayrılırken karlı geldiğini bedeninize, Yıllardır fotoğrafını esprili, müzik bir yerine başlamıştım kış duydum. Ege'den sizinledir. mutlaka oradan albümlerini günü, "Gidip gösterecek aklınıza oraya Theo Uzakdoğu'ya sarılıp Buluştuk. Yıllarca şu ki... dinlediğim sinmiştir. müziği Angelopoulos'un koştururken Ankara kadar fotoğraf sokaklarda Baştan tatlı Zaman kadar ve halde bir 20 Eleni müziğinizi Popüler Karaindrou, olmak dinliyoruz, gibi sizi bir ama görmesem merakınız gerçek yok gerçek mi hayal galiba... olduğunuza mi olduğunuzu inanamayacaktım. düşünmeye başlamıştık. Yıllardır olmadığı Yunanistan'da tek besteler Popüler konser yaptığım için olmayı veriyorum. değil gelmem zaten için Almanya, gittiğim Çok hiç gerekmedi. sevmiyorum. özel ülkelerin İngiltere, konserler Dolayısıyla devlet hatta Daha yaptım. Tayvan'da senfoni önce tanışamadık. Hiç Türkiye'de orkestralarıyla ajansım bile konser olmadı. Bugüne bir konser verdim. çalıyorum. Büyük kadar organizasyonu Ama sadece orkestralar yılda sadece için Angelopoulos'tan yeni film: Zamanın Tozu Türkiye'den hayır oldu? demediniz. de çok Barış konser İçin teklif Kuzey-Güney aldığınızı Müzisyenleri ama kabul etmediğinizi projesinin sizin duyuyorduk. için etkileyiciliği Bu kez -ne iyidir, Film Bu konsere Festivali diye düşünüyordum. kadar jürisinde Türkiye'den tanımıştım. İki yıl çeşitli önce Bu kez Vecdi ajanslardan konser Sayar teklifi 10'dan beni ondan aradı. fazla gelince Kendisini teklif aldım. ben 12 de yıl Acaba kabul önce hangisi ettim. İstanbul İki daha umutluyum. yıldır bu organizasyon için çalışıyorlar. Böyle bir proje için para bulmak kolay değil. Sonuç için Türkiye'de konser vermenin önemi var mı sizin için? benim Boğaz'da çok duygularla sevdim. konserin için davet önemi bir Sokaklarda aslında gün edildiğim büyük. mutlaka bütün albümlerimin İstanbul bir Türkiye'de konserlerden evde Film elit kesimden çalındığını konser Festivali'ne daha vereceğimi önce bazı duymak katıldığım olması isimlerle hissediyordum. da gerekiyordu. dönemde beni tanışma çok mutlu fırsatım Türkleri Onun etmişti. tanıdım. olmuştu. için tabii Bütün Onları ki bu Hiç Türkiye'den film müzikleri teklifi aldınız mı? Daha geç başlamıştı da kanalize uzayabiliyor. tam senaryo Festivalden Angelopoulos'un... başlayınca Ustaoğlu sonar için olamıyorum. ve Berlin teklif Ben sonra bana ile birlikte yakınlaşma de aldım, Film teklif yönetmen bu Çekimler Onun çalışamadık. Festivalinde süre Angelopoulos etti. bir aşamasındaydık İki içinde Yeşim değişik filmi işi birden bunu Çünkü bana ödül Ustaoğlu yine mevsimlerde alan bırakıp yapamazdım. iki oekleyeceğine yetişti yıla arada ama filminin ile mal başka görüşmek ve olmadı. Angelopoulos oluyor, oluyor. bir müziklerini bir Ya film işe Şimdi Ustaoğlu'nun araya için Bu için bakayım, süre bir onunla besteleyecektim, de yeni yağmur kez Kanada'dan içinde bir daha anlaştım. diyemiyorum. filmini filmin kar başka İstanbul'a giriyor yapacaktım çekimlerine çok hiçbir ama ve güzel Böylece geldim. biraz işe bir yaele Angelopoulos ile yeni bir filme mi başladınız? Adı ne? Biraz anlatır mısınız? sekizinci Angelopoulos kabul Adı Zamanın ettim. filmi. Böylece ona, Filmin Tozu. Eleni bütün kahramanı Yine Karaindrou Angelopoulos'un işlerimi İtalyan bıraktım. ile konuş, bir yönetmen. kendi der. hayatından Bunu Yeni bu filminin kadar hareketle yıl müziklerini sonra çektiği bir besteletecek. bir onur film. olarak Onun Sizinle Onun dünyasına yapılan bir girip söyleşide, kendimi Angelopoulos'la buldum, diyorsunuz. aramızda Nasıl çok bir özel dünya ve derin bu? bir ilişki var. hiç aldığım Angelopoulos'la yazmam zaman sadece önce işbirliğimle fikirler kendi derinliklerime vardır. kendi Ulis'in derinliklerime Bakışı'nda ulaşmam ve gerekiyordu olduğu kendi özüme gibi ki müziği sanatımın ulaştım. kaybolmuş Çekimlerde içinden bir bu saflıkla müziği sesleri çıkarabileyim. Angelopoulos'la dostluğum anlatılamaz, buna aşk da diyebilirsiniz Biraz aşk gibi mü mi hiç? bu işbirliği? Eşiniz duymasın ama Angelopoulos'a aşık olduğunuzu -düşündünüz değil. Kronometre vardı anlatılamıyorsa aramızdaki Bir yönetmenle ve Angelopoulos'un onu dostluğa ile bende stüdyoya müzikle-sinema bir buldu. müzisyen da benim aşk giden Aramızda diyebilirsiniz. müziğimde arasındaki müzik arasındaki ideolojik, yapımcılarıyla ilişki uzun kimya zaten estetik yıllar da ilgim sihirli aradığı anlatılamaz. ve ruhsal yok bir bir özellik benim. şeyi bir Böyle ilişki keşfettiğine taşır. Onun var. olunca Bunu da Aşk böyle Angelopoulos anlatmak inanıyorum. nasıl bir arayışı kolay ile Angelopoulos, çekseydim ancak sizin bu müziklerinize kadar iyi yapabilirdim, "işte aradığım diyor bu" musunuz? diyor, peki siz film bittiğinde ben girmiyorum. Tarkovski'nin Hiçbir zaman. Bir filmleri yaratıcıya Kendi için işimle olan aynı ilgili sonsuz şeyi düşünmem düşünüyorum. saygımdan gereken dolayı o kadar ürettiği çok her şey şeye var, saygı böyle duyuyorum. bir çabaya Nasıl bir çalışma sisteminiz var? Senaryoyu Angelopoulos'la birlikte mi okuyorsunuz? Bu konusunu müziğe yazıyorum. müzisyenlerin temalarımı bende yapmıyorum. filminde çıkarsak yapıyoruz. Angelopoulos sürede yarattığı başlıyorum. vals bir çıkarmaya benim Bu hemen İkimiz aşk sahnesi Bazı biraz duyguyu bana duyguları sözkonusu içimde de anlıyor, temaları medyum Onun bu önce böyle çalışıyorum. başkalarıyla müziğin müzikle senaryoya hissediyor yavaş oluştu. dinledikten olabilir birtakım olduğuna içine yavaş dışarıya Bütün Aramızda ama da duygular neleri ve nelerin sonra inanıyorum. yaşıyorum. bu olayı uyguluyor. hikayeyi veriyorum. sadece karşılıklı o anlatıyor. dahil oluşuyor tema anlattıktan edilip işimizle Bu Bazen üzerine Stüdyoya bir bende ve İkinci edilmeyeceğini etkileşim emin bu de ilgili... sonra de gün anlatım üstünde de olmadan girip bazı var. İkimiz birkaç sözkonusu. da kronometre sahneler içinden Angelopoulos çoğunlukla düşünüyor. de şey birçok bilmiyoruz. işimizi aha filmin çekiyor. Bundan uzun ilave ile hemen aşkla Düşüncelerin plan Bütün bazen eser ediyor. Arıcı yola Kimlerle mesela? 20 sahibi dünyaya Angelopoulos Kendimden yıl önce Maffred tanıttı, eşimle o ve Eicher kadar ona Eicher... yaşadığım borçluyum. çok ile de veriyorum aramızda ilişkiydi, Benim ki çok bunun yaşamla için özel her üzerine bir şeyden ilgili ilişki başka de var. en evlendik. önce duygular Benim ailem müziğimi da gelir. gelişiyor. ECM Ondan keşfetti Plak Bunlardan sonra Şirketi'nin ve da biri Eşiniz oldunuz? tiyatro yönetmeni Antonis Antypas'a onun için bir beste yaparken mi aşık Euripides'in Eşimle Evet. Eşim birlikte yazdığı bir de oyun 23 Troyalı oyunda için beste Kadınlar birlikte yapmamı çalıştık. oyununun istedi. müziklerini Bu şekilde besteledim. yakınlaştık. Fantastik Şimdi de yine eser onun oldu. Antonis Antypas ikinci eşiniz sanırım, 20 yıl önce evlendiğinize göre... çıktı Evet, (Kahkahalar...) oğlumun babası olan ilk eşimle 19 yaşında evlendim. Ama şimdiki eşim hepsinden iyiiçin Çıplak ayakla yürüdüm, genç kaldım! Yaşınızı sırrınız hiç göstermiyorsunuz. köy hayatı ve müzik Sizi gören mi? Eleni Karaindrou'nun kızkardeşi zannedebilir. -Gençlik kalmanızın doğduğum kalmasında hala ona komşumuzun yaşına Sanırım çok dağlarda kadar aşıktı bunun köy en önemli yaşamasını evini yürüyüşlere ve önemli Teichio'da sırrı evle tekrar bir iyi kaynağı. birlikte etkisi kalpli satın evin çıplak çıkıyorum, olduğuna bütün olmak bahçesinde Anne aldım, ayakla eşyaları ve ve ama orada inanıyorum. sevgi... dolaşırdım. babama ayakkabıyla... çeşitli satarak da Sevgi, piyanom da ağaçlar Şimdi Çıplak borçluyum Atina'ya çocuk var, bile yetiştirme Annem ayakla olarak taşındık. evde sık herhalde. sık ben gezmenin hiç heyecanıyla saf gidiyorum. yedi Ben ayakkabı ve Bir yaşında bozulmadan yıllar insanın de Babamın çocukken giymem. sağladım. sonra öldü. genç obütün Babam evi da Ve ve 90 Bir ağaç olsaydınız, hangi ağaç olurdunuz ? Kiraz ağacı... Angelopoulos sizin bu hayat hikayenizden etkilenip bir film yapmayı düşünmedi mi hiç? köyüme Hayır, Angelopoulos benziyor. Taş benim evler, orman köyümü ve hiç sis görmedi, var. ama filmlerinde konu olan köyler aynı benim Müziğinizi birçok kişi gözyaşlarıyla dinliyor. Dinlerken sizi ağlatan eserler var mı? sonucu Chopin'in Müzik nedenimiz Yaşanan içimizi ortaya prelüdleri, olur olaylar temizleme çıkıyor. ve beni müzik Çaykovski'nin Gençken duygulandırıyor aracıdır. bizi oraya pek Bir eserleri, götürür. müzik çok ve eser onlar aracılığıyla Beethoven'in (Kaynak: için için çok ağlıyorum. Figen ağlardım. ağladığımızda 7. Yanık Senfonisi... Belki Özellikle /Ayrıca 12 de özgürlüğe Kasım Tam müziğim klasik tam 2006 müzik ulaşmak bu tammmm... /ana olayların Sabah) dinlerken. için bir Karaindrou: "Yaratıcılık aşk gibidir" 4 / 11 Eleni Karaindrou: "Yaratıcılık Aşk Gbidir" Yazar Administrator Perşembe, 04 Şubat 2010 16:15 1942 Eleni besteci. yönetmen düşünmek fazlasıyla olan sırlarını doğumlu. konuştuk. Şiir aşıyor. Angelopoulos'un Karaindrou imkansız. ve Atina tiyatro İstanbul ve Ama ile, tutkunu, Paris'te hayranları Film onun filmlerini Festivali'nde etno besteleri klasik -her müzikoloji onun eğitim geçen "film müziği Altın almış müziği" gün uzmanı. Lale olmadan bir artan jüri piyanist janrını Yunanlı müziğinin üyesive Eleni Karaindrou'nun ECM şirketinden çıkan üç film müziği albümünü, Leyleğin Adımı, Film Müzikleri ve Ülis'in Bakışı'nı dinleyen bütün Avrupalı müzik eleştirmenleri aynı fikirde: Bu besteler sadece film müziği sınırlarını aşmakla kalmıyor, hepsi de kendi başına yapıtlar olarak ayakta durabilir. Bu eserlerin üçü de, Yunanistan'ın en ünlü yönetmeni Theo Angelopoulos'un filmleri için bestelenmiş. Ama bugün en az bu filmler kadar hatta daha da çok tanınıyorlar; üstelik sadece Avrupa'da değil. Leyleğin Adımı Çin'de en çok aranan ve satılan plaklar arasında. Türkiye'de bir çok sinemaseverin CD kolleksiyonunda, onun plaklarını bulabilirsiniz. Ama o ısrarla, film projelerine hizmet etmekten başka şey düşünmediğini, kendini başka bir yaratıcının dünyasına tamamen bırakmaktan hoşlandığını, kendi kimliğini de böyle bulduğunu söylüyor. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde Altın Lale jüri üyesi olarak bulunduğu günlerde yaptığımız sohbette, alışılmış tanımların dışına taşan güçlü müziğini niçin sinemayla sınırladığını sordum. "Bu bir sınır değil ki" diye cevap verdi; "Hem bağlısınız, hem özgür. Tıpkı aşk gibi. Üstelik bu bir teori değil, benim yaşadığım bir gerçek. Başka bir yaratıcının dünyaya bakışı size dokunmalı, ama kendinizden 5 / 11 Eleni Karaindrou: "Yaratıcılık Aşk Gbidir" Yazar Administrator Perşembe, 04 Şubat 2010 16:15 yola çıkmalısınız. Aşk da başka birisinin aleminde kendinizi kaybederek kendinizi bulmak değil midir?" Eleni Karaindrou bütün özgürlüklerde bir sınır olduğuna inanıyor; hiç bir zaman müziğinin bağımsızlığını düşünmediğini, çalıştığı projeye kendini tam olarak verdiğini söylüyor. Ona göre "Sanatçı hiç bir zaman kendini kaybetmekten korkmamalı." Belki de bu nedenle Angelopoulos'un filmlerini müzikle süslemek yerine, adeta müzikle yeniden yaratmış. Alman müzik eleştirmeni Frank Heckert'in şu sözleri bu açıdan anlamlı: "Bu melodiler öyle güçlü ki, Angelopoulos'un hiç bir filmini görmediğim halde, gözlerimi kapatarak, görmüş kadar oluyorum." Görsellikle müziğin bu mükemmel buluşması ECM plak şirketinin kurucusu ve prodüktör Manfred Eicher'i de etkilemiş olmalı ki, o da kendisini bu müziğin dünyaya en iyi şekilde tanıtılmasına adamış. Karaindrou'nun uluslararası şöhretini başlatan 1991 tarihli Film Müzikleri albümü tamamen onun düzenlediği bir seçme. Eleni Karaindrou kendisi için sanatın ve hayatın tamamen böyle karşılaşmalara dayalı olduğunu söylüyor. Angelopoulos ile tanışması da, belki hayatının en önemli karşılaşması olmuş. "Genç bir Yunanlı yönetmenin, Christoforis'in Rosa adlı filminin müziğini yapmıştım ve 1982'de Selanik Film Festivali'ne katıldık. Angelopoulos jüri başkanıydı. Bana büyük ödülü verdi ve birlikte çalışmayı teklif etti." 6 / 11 Eleni Karaindrou: "Yaratıcılık Aşk Gbidir" Yazar Administrator Perşembe, 04 Şubat 2010 16:15 Angelopoulos'la ilişkisini "Beraber bir yolculuğua çıktık" diye tanımlıyor; müzik bestelediği ilk Angelopulos filminin adı da Kitera'ya Yolculuk. "Onunla bu yolculuğu yapmasam, müziğimde bu sonuçları alamazdım. Aramızda çok özel ve derin bir ilişki var. O daha senaryolarını yazmaya bile başlamadan önce, uzun uzun konuşuruz, yaratıcı süreci paylaşırız. Onun dünyasına giriyorum, böylece kendimi buluyorum." Angelopoulos için "O bir şair ve düşünür" diyor; "Önemli bir yönetmen çünkü yarattığı dil sadece Yunanistan'a değil, bütün dünyaya hitap ediyor. Ama o hep Yunanistan'ta kalmak istedi. Dışarıdan aldığı film tekliflerini reddetti. Kendi gerçeğine ve tarihine sadık kalarak evrensel oldu. Böyle insanlara ihtiyacımız var, çünkü bizi düşünmeye ve hayal kurmaya itiyorlar." Eleni Karaindrou için, yaratıcılığını besleyen mutlu karşılaşmalar daha çocukluktan başlamış. Matematik profesörü babasının aileyi oturdukları küçük köyden Atina'ya taşıması mesela. "Yerleştiğimiz evin karşısında bir açık hava sineması vardı. Benim için müthiş bir keşifti. Elektriğin ve radyonun bile olmadığı bir köyden gelmiştim. İlk gördüğüm film de Anna Karenina'ydı. Üstelik filmler her gece iki defa gösteriliyordu. Filmlerdeki müzikten çok etkilenmiştim. Her gece yatağımda, o yaşta izlememe izin verilmeyecek filmleri izliyordum." Sinemayla bu tanışma ve gittiği okuldaki piyano, Eleni Karaindrou'nun hayat yolculuğunu belirlemiş. Babasının itirazlarına rağmen devlet konservatuarında piyano, teori ve armoni okumuş. Helenikon Odeon'da geçen 17 yıl ardından, askeri diktatörlükle birlikte, göç yolları ve Paris görünmüş sanatçıya. "Paris'e gittiğimde film müziği yapacağımı bilmiyordum. Şiir en büyük tutkumdu. İlk bestelerim de Ritsos ve Elitis şiirlerinden esinlenerek 7 / 11 Eleni Karaindrou: "Yaratıcılık Aşk Gbidir" Yazar Administrator Perşembe, 04 Şubat 2010 16:15 yazdığım şarkılardı. 1975'te Yunanistan'a dönünce hem sinema hem de tiyatro müziğine başladım. Ben uzun metraj olarak 19 film müziği yaptım; ama 35 tane tiyatro müziğim var. Tiyatro benim asıl tutkum." Nana Mouskouri ve Maria Farantouri gibi şarkıcıların yorumladığı şarkılar, Jules Dassin'in oyunlarına bestelediği müzikler, Melina Mercouri'yle dostluğu, Margarethe von Trotta ile çalışması, Eleni Karaindrou'nun kariyerini belirleyen diğer karşılaşmalar. "Ben yeniliğe hep açığım, durmadan yeni karşılaşmalar arıyorum" diyor. Bu yüzden Türkiye'ye daha önce iki kez gelmiş; Erden Kıral ve Yeşim Ustaoğlu ile film çalışmaları için temas kurmuş. Şimdi de Türkiye'de bir konser vermeyi düşlüyor. "Türkiye'de insanların müziğimi tanıması ve sevmesi beni hem çok şaşırttı, hem de çok sevindirdi. Film Festivali'nin davetini de sırf İstanbul'da olmak için kabul ettim. Burada yaşayabilirim. İnsanların sıcaklığı çok etkileyici. Böyle bir açıklık ve samimiyet Yunanistan'da eskiden vardı, bugün sadece ufak, ücra köylerde rastlayabilirsiniz bu sıcaklığa." Belki de bu yüzden, Eleni Karaindrou zamanının büyük bölümünü doğduğu köyde, Teichio'da geçiriyor. Politik ve entellektüel tartışmalardan uzak durmaya çalışıyor: "Politika insanlara ihanet eden, düş kırıklığı yaratan bir alan. Ben kendimi koruyorum. Sadece sanata inanıyorum. Köydeki evim, yakınlarım, ormanlar ve köy ekmeği, bunlar bana yetiyor." Peki ya yunanistan'daki kültürel ortam? "Devlet hiç bir zaman yeterli destek vermiyor sanata. Özel sektörün desteği de çok yeni. Ne başarıyorsak, bireysel olarak başarıyoruz." Yunanistan'la Türkiye arasındaki politik gerginlik? "Bana çok acı veriyor. Halkların dost olduğunu ve birbirini sevdiğini gayet iyi biliyorum. Bunlar 8 / 11 Eleni Karaindrou: "Yaratıcılık Aşk Gbidir" Yazar Administrator Perşembe, 04 Şubat 2010 16:15 hep başka yerlerde alınan politik kararlar. Ama bence anlaşmazlıklar olsa bile, halklar arasında gerçek düşmanlık yok." İstanbul Film Festivali'ni de kendi ifadesiyle "insancıl" bulduğu için çok sevmiş. Yaşamın ve yaratıcılığın bütün enerjisinin insan ilişkisinde gizli olduğuna inanıyor. Ve bir de doğayla ilişki tabii. Issız bir adada kalsanız, kendi müziğiniz dışında hangi besteciyi dinlemek isterdiniz diye sorduğumda, esmer yüzü muzip bir tebessümle aydınlanıyor: "Bu ıssız adada kuşlar da olacak mı? Bence en güzel müzik kuşlarınkidir. Esas müzik, doğadaki seslerdir. Rüzgardır. Ormanlardır. Sadece bununla yaşayabilirim. Bence elimizde olanlar için şükretmeliyiz. Bir tek kuş için bile." Garbarek benden daha Balkanlı! Eleni Karaindrou, yıllar önce Angelopoulos'un Arıcı filmi için bestelediği "Veda Teması"nı kimin seslendireceğini düşünürken, aklına Jan Garbarek gelmiş. "Herkes bana çıldırmışsın diyordu, ama bu bir histi, onun saksafonunu ilk dinlediğimde ağlamıştım. Bu adam benden daha Balkanlı dediğimi hatırlıyorum." Sanatçı sezisinin ne kadar doğru olduğunu artık biliyoruz. Karaindrou Garbarek işbirliği gerçekten de yepyeni bir açılım yarattı dünya müziğinde. Üstelik Garbarek de tıpkı Karaindrou gibi farklı müzikler arasında ilinti arayan, "Norveç müziğiyle Hint müziği arasındaki ilişkiyi Balkanlar'dan ve Anadolu'dan geçerek buldum" diyen ve tıpkı Karaindrou gibi etno - müzikolojiye ilgi duyan bir sanatçı. Eleni Karaindrou Paris'te keşfettiği bu disiplin için "Bütün dünyanın geleneksel müziklerini ele alır, yazılmamış müzikleri inceler" diyor. 1976'da Yunanistan'da "Geleneksel Çalgılar Laboratuarı"nı kurmuş; 9 / 11 Eleni Karaindrou: "Yaratıcılık Aşk Gbidir" Yazar Administrator Perşembe, 04 Şubat 2010 16:15 Manos Hacidakis'in kurduğu Radyo 3'te yıllarca etno - müzikoloji bölümünü yönetmiş. "Muazzam bir müzik hazinesini kayıtlara geçirdik. Aralarında Anadolu'dan göç etmiş sanatçılar da vardı. Besteci için dünyadaki müzik zenginliği inanılmaz bir şey. Japonya, Çin, Türkiye, Arap dünyası. Yüzyıllardır süren büyük sanat gelenekleri bunlar. Popüler klarineti, santur'u böyle keşfettim. Düşünün ki, dünyada bugün yapılan müziği yüzde 85'i hiç bir zaman notaya geçirilmemiş müziktir." Geleneksel müziğe duyduğu bütün ilgiye rağmen, Eleni Karaindrou'nun müziğini dinleyip "bu bir Yunanlı sanatçı" demeniz imkansız. Kendisi de bunu kabul ederek "ben dünya vatandaşıyım, müziğim de öyle, sınırları olmayan bir sanat seçtim" diyor. Ona Leyleğin Adımı albümünü Londra'da bir plakçıda, klasik müzik bölümünde bulduğumu söylüyorum. "Benim tarzımı belirlemek zor, eleştirmenler de karar veremiyor. Klasik diyenler var, caz diyenler var. Ben etiketleri sevmiyorum. Tabii ki klasik eğitim aldım. Tabii ki müziğim ülkemin de renklerini taşıyor. Ama çok daha geniş, Balkanlar'ın geneli ve Akdeniz'den de izler taşıyor. bu açıdan ayrıcalıklıyım: herkes hissedebilir, herkes anlayabilir müziğimi." Çocukluğunda büyükannesinden dinlediği halk şarkıları ruhuna sinmiş Eleni Karaindrou'nun; belki de hala o yanık ezgilere duyduğu özlem nedeniyle bir "nefesli sazlar tutkunu" diye tanımlıyor kendisini. Leyleğin Adımı'ndaki orkestra varyasyonlarını dinleyenler için, o tartışılmaz bir klasik/çağdaş besteci; kimilerine göre oda müziği geleneklerini sürdürüyor. Ben de, doğu - batı sentezine önem verip vermediğini merak ediyorum. "Ben tamamen sezilerle çalışan bir sanatçıyım" diyor Eleni Karaindrou; "Bir ressam gibi çalışıyorum. Sazlar benim için renklerdir. İçimden geldiği gibi yazıyorum." 10 / 11 Eleni Karaindrou: "Yaratıcılık Aşk Gbidir" Yazar Administrator Perşembe, 04 Şubat 2010 16:15 20. yüzyılda çağdaş müzik hem çok zor, hem de çok özgür bir alan değil mi zaten? "Özgür olmak için önce müziği çok iyi öğrenmek gerekiyor. Özgür olmakla cahil olmak çok farklı. Cahilseniz, özgür olamazsınız. Besteci, bilgisi derinleştikçe özgürleşir." (Kaynak: Nilüfer Kuyaş – 23 nisan 1997milliyet 11 / 11