Halk Sağlığı Sorunu Olarak Yaşlılık Dönemi Düşmeleri

Yeni Tp Dergisi 2011;28(2):79-82
Derleme
Halk Sağlğ Sorunu Olarak Yaşllk Dönemi
Düşmeleri
İrfan ŞENCAN 1, Metin CANBAL 1, Oğuz TEKİN 1, Bünyamin IŞIK
1
1
Fatih Üniversitesi Tp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dal, ANKARA
ÖZET
Düşme her yaş grubunda görülmekle birlikte özellikle
yaşl ve çocuklarda daha büyük öneme sahiptir. Düşme
sonucu ciddi yaralanmalar, krklar ve kafa travmas
olabileceği gibi ölümle sonuçlanan vakalar da vardr.
Ayrca oluşan travma sonucu yaplan tansal işlemler ve
tedaviler, iş gücü kayb ile bunlarn getirdiği maliyetler
dikkate alndğnda hem ciddi bir sağlk sorunu hem de
ciddi bir ekonomik yük olarak karşmza çkmaktadr.
Ülkemizde ve yurt dşnda özellikle yaşllk dönemindeki
düşmelerle ilgili birçok çalşma ve yayn bulunmaktadr.
Yurt dşnda düşmenin önlenmesi için çeşitli kuruluşlar
eğitimler düzenlemiş, rehberler geliştirmiştir. Ülkemiz
nüfusu da hzl bir şekilde yaşlanmakta olduğu için
yaşllk dönemi düşmeleri daha ön plana çkacaktr.
Düşme, büyük ölçüde önlenebilir bir halk sağlğ sorunu
olduğundan makalemizde konunun önemi vurgulanmak
istendi.
Anahtar Kelimeler: Düşmeler, kazara; yaşl; sağlk
hizmetleri maliyeti
GİRİŞ
Düşme, kişinin bulunduğu seviyeden daha alçak
bir seviyeye, zemine veya yere istemsiz olarak ve
beklenmedik bir şekilde gelmesi olarak tarif
edilebilir1. Yaşllar genç erişkinlere göre daha fazla
düşme riskine sahiptir ve düşme sonucunda
oluşacak yaralanmalar daha ciddidir2,3. Yaşllardaki
düşme, daha fazla mortalite ve morbiditeye neden
olduğu gibi genel fonksiyonlarn da azalmasna
neden olarak bağmsz bir yaşam sürmelerini
engellemekte, uzun dönem bakm gerektirerek
erken ölüm riskini artrmaktadr. Yaşllarn düşmeye bağl yaralanmalarnda hastaneye yatrlma
oran diğer yetişkin düşmelerine göre 5 kat
fazladr4,5. Ülkelere göre farkllk göstermekle birlikte topluluk içinde yaşayan 65 yaşndan büyük
kişilerin yaklaşk üçte biri her yl düşmektedir1,6-9.
Düşme sonras gelişen tekrar düşme korkusu
daha fazla fonksiyon kaybna, depresyona,
çaresizlik hissine ve sosyal çekilmeye neden olarak
başkalarna bağmllğ artrr10,11.
Yazşma adresi:
Dr. İrfan ŞENCAN
Fatih Üniversitesi Tp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dal, ANKARA
e-mail: [email protected]
Yaznn geldiği tarih
: 04.12.2010
Yayna kabul tarihi
: 05.01.2011
ABSTRACT
Fall injuries in the elderly people as a public health
problem
Fall injuries might be seen in any age group and it is an
important public health problem especially in the elderly
people and children. Falls might cause serious injuries,
fractures, head traumas and in severe cases it might
result in mortality. The diagnostic and therapeutic workup after fall injuries may significantly contribute to the
workload of healthcare workers and also have a negative
economic impact. There are plenty of studies and articles
on fall injuries in the elderly people in the medical
literature. There are also many guidelines and
educational activities for the prevention of the fall
injuries in countries with high elderly population. As a
result of the expected increase in the median age of the
Turkish population, falls in elderly will be an important
issue in the future. This article reviews the falls in elderly
and emphasizes the preventable aspect of this public
health problem.
Key Words: Falls, accidental; elderly; health care cost
Ayrca, düşmeye bağl oluşan özellikle kalça krklar ve diğer akut yaralanmalar sağlk harcamalarnda büyük yer tutmaktadr12. Türkiye’de
yaşl nüfus artş göstermektedir. Tüm bu faktörler
dikkate alndğnda düşme ve beraberinde getirdiği
biyopsikososyal sonuçlar yaşllar için en ciddi
sağlk sorunlarndan birisi saylabilir.
Yaşllarda düşmeyi etkileyen faktörler
Düşmeye birçok faktör etki etmektedir. Özel bir
neden tespit etmek zor olmakla birlikte her bir
vaka için altta yatan nedeni belirlemek önemlidir.
Özellikle ilaç kullanm ve ev içi düşmeye neden
olabilecek riskler önemli faktörlerdir13.
Düşme için kişisel risk faktörleri arasnda; önceki
yl düşme hikayesi, çok yaşl olmak, cinsiyet, kilo
fazlalğ, sosyoekonomik durum, ev içinde düşme,
düşme sonras tekrar kalkamama, sigara, alkol
kullanm, diüretik, antipsikotik, anksiyolitik, sedatif
ve antidepresan ilaç kullanm, 4 veya daha fazla
ilaç kullanm, yardmc cihaz kullanm, mental
test skorlarnda düşüklük, bilişsel fonksiyonlarda
azalma, depresif semptomlar, Parkinson hastalğ,
demans, alt ekstremitelerde kuvvet kayb, periferik
nöropati, diz artriti, geçirilmiş serebrovasküler
hastalk, postural hipotansiyon, kardiyovasküler
hastalk ve disritmi, azalmş akciğer kapasitesi,
vertigo ve senkop ataklar, görme, işitme, dönme,
79
79
İ. Şencan ve ark.
denge ve yürüme fonksiyonlarnda bozukluk, elin
kavrama kuvvetinde zayflk, yetersiz ayak bakm
ile uygun olmayan ayakkab kullanm ve eve
bağmllk saylabilir. Mevcut risk faktörlerinin saysnda artma düşme riskini daha da artrr1,2,6,8,14-39.
Düşme ve düşme sonucu ciddi yaralanma
ihtimali yaşla birlikte artmaktadr. Buna ek olarak
75 yaş ve üstü düşme vakalarnda, 65-74 yaşlarndaki düşme vakalarna oranla 1 yl veya daha
fazla süreli verilen bakm hizmetleri 4-5 kat daha
fazladr40.
Erkeklerde düşmeye bağl ölüm ve ciddi
sakatlk görülme oran kadnlardan daha fazladr.
Ölümcül olmayan düşmeler kadnlarda erkeklerden
daha fazla görülür ve daha hafif yaralanmaya
maruz kalr33. Yaşl kadnlarda düşmeye bağl
krklar yaşl erkeklerden 2 kat daha fazladr41,42.
Yaşl bakmevlerinde kalanlarda düşme, toplum
içinde yaşayanlara oranla 2 kat daha fazladr10.
Yaşl bakmevlerindeki düşmelerin %10-20’si ciddi
yaralanmalarla, %2-6’s krklarla sonuçlanr43.
Bakmevlerinde yaşayan yaşllarn sağlk durumlar
toplum içine yaşayanlara göre genellikle daha
kötü, yaşlar ve kronik sorunlar daha fazladr.
Hafza problemleri ve yürüme güçlükleri vardr.
Bunlara ek olarak düşme sonucu günlük aktivitelerini yerine getirme ve kişisel bakmlar için
yardma ihtiyaçlar artar44,45.
Zeminde bulunan engeller, parçalanmş ya da
kayan küçük hallar ve bozuk yer döşemeleri,
şklandrma yetersizliği, çok parlak aydnlatma,
lamba düğmelerini bulma, ulaşma ve çevirme
zorluğu, gece lambas olmamas, yürümeye engel
olan mobilyalar ve dağnklklar, dolap ve raflarn
çok yüksek veya çok alçakta olmas, musluklara
ulaşmada ve çevirmede zorluk, sabit olmayan
oturak ve sandalyeler, sandalyelerde kolçak olmamas veya arkasnn alçakta olmas, elektrik kablolarnn açkta olmas, banyo küvetinin kayganlğ,
banyo malzemelerine ulaşma güçlüğü, güvenli
olmayan cam kaplar, tutunacak yer olmayan
tuvalet, klozetin çok alçak olmas, merdiven basamaklarnn fazla olmas ve merdiven kenarnn zor
görülmesi, merdiven korkuluklarnn olmamas
veya uzunluğunun yetersiz olmas ortama bağl
düşme riskini artranlar etkenlerdendir10,26,38,43,46-48.
Yaşllardaki düşmelerin çoğu birçok faktörün
etkileşimi sonucudur ve bunlar ayrt etmek zor
olabilir49,50.
Düşmenin sonuçlar
Yaşllarda düşme, hafif veya ağr yaralanmalara
neden olduğu gibi ciddi mortalite ve morbidite
artşna ve sonuçta önemli oranda sağlk harcamasna da neden olur2-4,51.
Düşmeye bağl ölümlerin çoğunluğu kafa travmas veya kalça krğ sonras gelişen komplikas80
80
Yeni Tp Dergisi 2011;28(2):79-82
yonlar nedeniyledir. Düşmeler travmatik beyin
hasarnn en sk nedenidir ve yaşllardaki ölümcül
düşmelerin yaklaşk yarsnn nedeninin travmatik
beyin hasar olduğu bildirilmiştir52.
Yaşllardaki krklarn çoğu da düşmelere bağl
olup, en sk vertebra, kalça, diz, pelvis, kol ve el
krklar görülür53. Kalça krğ olan hastalarn
yaklaşk %20’si olay sonras 1 yl içinde ölmektedir. Kalça krklarnn %90’dan fazlas düşme
sonras gelişir. Kalça krklarnda tedavi olarak
cerrahi ve rehabilitasyon uygulanmaktadr. Daha
önce bağmsz yaşayanlarn yaklaşk dörtte biri
düşme sonras bir yl içinde bakmevinde kalmaya
başlamaktadr54-56.
Sağlk hizmetleri için yaplan harcamalar önemli
bir yer tutmaktadr. Düşmeye bağl ortaya çkan
sağlk sorunlarnn tedavi ve rehabilitasyon maliyetleri bu miktar içinde azmsanmayacak ölçüdedir. Bu maliyetleri oluşturan faktörler içinde doktor
muayenesi, acil servis hizmetleri, hastaneye yatş,
evde bakm, kullanlan malzeme ve ilaçlar saylabilir. Ülkemizde maliyet hesab konusunda yeterli
veri yoktur. Yurt dşnda düşme sonucu yaplan
sağlk harcamalar ile ilgili yaplan baz çalşmalar
vardr 57-61.
Yaşllardaki düşmelerden korunma
Düşmelerin çoğunluğu önlenebilir nedenlerden
kaynaklandğndan, düşme riskini azaltmak önemli
bir halk sağlğ hedefi olmaldr. Ancak klinik
uygulamalarda bu konu çok fazla dikkate alnmamaktadr.
Düşmelerin önlenmesi düşmeye neden olabilecek hastalklarn tespit edilerek tedavi ve rehabilitasyonun sağlanmas ve çevresel risk faktörlerinin
mümkün olduğu kadar bertaraf edilmesi ile
gerçekleştirilebilir62. Konuyla ilgili birimlerde çalşan
personelin ve yaşllarla birlikte yaşayan kişilerin
düşmeye neden olabilecek risk faktörleri ve düşmeden korunma yollar konusunda eğitilmeleri
faydal olabilir13,38.
Düşme riskine neden olabilecek ilaçlar reçete
edilirken hastalara bu risklerden bahsedilmelidir63,64. Yaşl hastalarn tedavilerini düzenlerken
farmakolojik olmayan tedavilerin tercih edilmesi
uygun olabilir. Örneğin uyku bozukluğu için
sedatif-hipnotikler yerine uyku hijyeni sağlanmas,
anksiyete bozukluklar için anksiyolikler yerine
davranş tedavisi gibi tedaviler verilebilir. Düşme
riskini artrabilen ilaçlarla tedavi verirken kar zarar
değerlendirmesi sonucu karar verilmelidir33,37.
Yaşllarn yaşadğ ortamda gerekli değişiklikler
yaplarak daha rahat hareket etmeleri sağlanmaldr. Bu değişiklikler arasnda tutma demirleri,
tuvalet oturağnn uygun yükseklikte olmas, yatak
yüksekliğinin azaltlmas, uygun şekilde aydnlatma saylabilir38,65. Kalçaya düşme sonucu kalça
Yeni Tp Dergisi 2011;28(2):79-82
İ. Şencan ve ark.
krlmalarn önleyebilecek kalça yastklar temin
edilebilir66. Yardmsz hareket edemeyen hastalar
için hastann yataktan kalmaya çalşmas veya
hareketini uyaran alarm kullanlabilir10. Denge,
yürüme, kuvvet ve fiziksel fonksiyonlar geliştirici
egzersiz programlar uygulanabilir. Ancak bu programlarn düşmeyi önlemeye etkisi kesin değildir13,67,68. Ylda bir defa göz muayenesi yaplarak
görmenin daha iyi olmas sağlanabilir65.
Diyabetes mellitus, artroz ve depresyonu olan
yaşl hastalarn yürüme ve denge fonksiyonu,
günlük hayat tek başna sürdürmesi bakmndan
önemlidir. Bu fonksiyonlardaki bozukluklarn oluşturacağ riskleri önceden belirleyerek önlem almak
kendiliğinden oluşabilecek düşmeleri de önleyebilecektir. Tinetti testi, bu fonksiyonlar ölçen ve
yaşllarda kullanlan bir testtir. Klinikte özellikle
diyabetli, artrozlu ve depresyonlu hastalar başta
olmak üzere yaşllarn Tinetti test skorlarnn da
değerlendirilmesi uygun olacaktr69.
Birçok faktör düşmeyi etkilediğinden, kişiye özel
risklerin belirlenmesi ve bu şekilde yüksek riskli
gruplarn tespit edilerek önlem alnmas daha
uygun olabilir15. Düşmeye neden olabilecek çevresel
ve kişiye özel faktörler düzeltilerek, yaşllarn daha
sağlkl bir şekilde ve daha güvenli ortamlarda
yaşamas sağlanmaldr.
REFERANSLAR
1. Tinetti ME, Speechley M, Ginter SF. Risk factors for falls among
elderly persons living in the community. N Engl J Med 1988;319(26):1701-7.
2. Prudham D, Evans JG. Factors associated with falls in the elderly:
a community study. Age Ageing 1981;10(3):141-6.
3. Gryfe CI, Amies A, Ashley MJ. A longitudinal study of falls in an
elderly population: I. Incidence and morbidity. Age Ageing 1977;6(4):201-10.
4. Alexander BH, Rivara FP, Wolf ME. The cost and frequency of
hospitalization for fall-related injuries in older adults. Am J Public Health
1992;82(7):1020–3.
5. Sterling DA, O'Connor JA, Bonadies J. Geriatric falls: injury severity is
high and disproportionate to mechanism. J Trauma 2001;50(1):116–9.
6. Campbell AJ, Borrie MJ, Spears GF. Risk factors for falls in a
community-based prospective study of people 70 years and older. J
Gerontol 1989;44(4):M112-7.
7. Hausdorff JM, Rios DA, Edelber HK. Gait variability and fall risk in
community-living older adults: a 1-year prospective study. Arch Phys Med
Rehabil 2001;82(8):1050–6.
8. Chu LW, Chi I, Chiu AYY. Incidence and Predictors of Falls in the
Chinese Elderly. Ann Acad Med Singapore 2005;34(1):60-72.
9. Hornbrook MC, Stevens VJ, Wingfield DJ, Hollis JF, Greenlick MR,
Ory MG. Preventing falls among community-dwelling older persons: results
from a randomized trial. The Gerontologist 1994:34(1):16–23.
10. Rubenstein LZ, Josephson KR, Robbins AS. Falls in the nursing
home. Ann Intern Med 1994;121(6):442–51.
11. Vellas B, Cayla F, Bocquet H, de Pemille F, Albarede JL.
Prospective study of restriction of activity in old people after falls. Age
Ageing 1987;16(3):189-93.
12. Barrett-Connor E. The economic and human costs of osteoporotic
fracture. Am J Medicine 1995;98(2A):3S–8S.
13. Kozaki K. Fall prevention in the elderly. Nippon Ronen Igakkai
Zasshi. Japanese Journal of Geriatrics 2010;47(2):137-9.
14. Close JCT, Hooper R, Glucksman E, Jackson SHD, Swift CG.
Predictors of falls in a high risk population: results from the prevention of
falls in the elderly trial (PROFET). Emerg Med J 2003;20(5):421-5
15. Malmivaara A, Heliovaara M, Knekt P, Reunanen A, Aroma A. Risk
Factors for Injurious Falls Leading to Hospitalization or Death in a Cohort of
19,500 Adults. Am J Epidemiol 1993;138(6):384-94.
16. Nevitt MC, Cummings SR, Kidd S, Black D. Risk factors for
recurrent nonsyncopal falls. A prospective study. JAMA 1989;261(18):
2663-8.
17. Campbell AJ, Reinken J, Allan BC, Martinez GS. Falls in old age: a
study of frequency and related clinical factors. Age Ageing 1981;10(4):264-70.
18. Teno J, Kiel DP, Mor V. Multiple stumbles: a risk factor for falls in
community-dwelling elderly. J Am Geriatr Soc 1990;38(12):1321-5.
19. Gordon M, Huang M, Gryfe CI. An evaluation of falls, syncope, and
dizziness by prolonged ambulatory cardiographic monitoring in a geriatric
institutional setting. J Am Geriatr Soc 1982;30(1):6-12.
20. Gerson LW, Jarjoura D, McCord G. Risk of imbalance in elderly
people with impaired hearing or vision. Age Ageing 1989;18(1):31-4.
21. Buchner DM, Larson EB. Falls and fractures in patients with
Alzeimer-type dementia. JAMA 1987;257(11):1492-5.
22. Campbell AJ. Drug treatment as a cause of falls in old age: a
review of the offending agents. Drugs Aging 1991;1(4):289-302.
23. Blake AJ, Morgan K, Bendall MJ, Dallosso H, Ebrahim SB, Arie TH,
et al. Falls by elderly people at home: prevalence and associated factors.
Age Ageing 1988;17(6):365-72.
24. Honkanen R, Ertama L, Kuosmanen P, Linnoila M, Alha A, Visuri T.
The role of alcohol in accidental falls. J Stud Alcohol 1983;44(2):231-45.
25. Wild D, Nayak USL, Isaacs B. How dangerous are falls in old
people at home? BMJ 1981;282(6260):266-8.
26. Tinetti ME. Factors associated with serious injury during falls by
ambulatory nursing home residents. J Am Geriatr Soc 1987;35(7):644–8.
27. Robbins AS, Rubenstein LZ, Josephson KR, Schulman BL, Osterweil
D, Fine G. Predictors of falls among elderly people. Results of two
population-based studies. Arch Intern Med 1989;149(7):1628-33.
28. Hemenway D, Colditz GA, Willett WC, Stampfer MJ, Speizer FE.
Fractures and lifestyle: effect of cigarette smoking, alcohol intake, and
relative weight on the risk of hip and forearm fractures in middle-aged
women. Am J Public Health 1988;78(12):1554-8.
29. Sjögren H, Björnstig U. Unintentional injuries among elderly people:
incidence, causes, severity, and costs. Accid Anal Prev 1989;21(3):233-42.
30. Oster G, Huse DM, Adams SF, Imbimbo J, Russell MW.
Benzodiazepine tranquillizers and the risk of accidental injury. Am J Public
Health 1990;80(12):1467-70.
31. Grisso JA, Kelsey JL, Strom BL, Chiu GY, Maislin G, O'Brien LA, et
al. Risk factors for falls as a cause of hip fracture in women. The Northeast
Hip Fracture Study Group. N Engl J Med 1991;324(19):1326-31.
32. Myers AH, Robinson EG, Van Natta ML, Michelson JD, Collins K,
Baker SP. Risk factors associated with falls and injuries among elderly
institutionalized persons. Am J Epidemiol 1991;133(1):1179-90.
33. Koski K, Luukinen H, Laippala P, Kivela SL. Physiological Factors
and Medications as Predictors of Injurious Falls by Elderly People: A
Prospective Population-based Study. Age Ageing 1996:25(1):29-38.
34. Cumming RG, Miller JP, Kelsey JL, Davis P, Arfken CL, Birge SJ, et
al. Medications and multiple falls in elderly people: the St Louis OASIS
Study. Age Aging 1991;20(6):455-62.
35. Sattin RW, Lambert Huber DA, DeVito CA, Rodriguez JG, Ros A,
Bacchelli S, et al. The incidence of fall injury events among the elderly in a
defined population. Am J Epidemiol 1990;131(6):1028-37.
36. Mustard CA, Mayer T. Case-control study of exposure to
medication and the risk of injurious falls requiring hospitalization among
nursing home residents. Am J Epidemiol 1997;145(8):738–45.
37. Neutel CI, Hireds JP, Maxwell CJ, Patten SB. New Evidence on
Benzodiazepine Use and Falls: The Time Factor Age Ageing 1996;25(4):273-8.
38. Ray WA, Taylor JA, Meador KG, Thapa PB, Brown AK, Kajihara HK,
et al. A randomized trial of consultation service to reduce falls in nursing
homes. JAMA 1997;278(7):557–62.
39. Bergland A, Wyller TB. Risk factors for serious fall related injury in
elderly women living at home. Inj Prev 2004;10(5):308-13.
40. Donald IP, Bulpitt CJ. The prognosis of falls in elderly people living
at home. Age Ageing 1999;28(2):121–5.
41. Vellas BJ, Wayne SJ, Romero LJ, Baumgartner RN, Garry PJ. Fear
of falling and restriction of mobility in elderly fallers. Age Ageing
1997;26(3):189–93.
42. Stevens JA, Sogolow ED. Gender differences for non-fatal
unintentional fall related injuries among older adults. Inj Prev 2005;11(2):
115–9.
43. Rubenstein LZ, Robbins AS, Schulman BL, Rosado J, Osterweil D,
Josephson KR. Falls and instability in the elderly. J Am Geriatr Soc
1988;36(3):266–78.
44. Ejaz FK, Jones JA, Rose MS. Falls among nursing home residents:
an examination of incident reports before and after restraint reduction
programs. J Am Geriatr Soc 1994;42(9):960–4.
45. Gillespie L. Preventing falls in elderly people. BMJ 2004;328
(7441):653-4.
46. Josephson KR, Fabacher DA, Rubenstein LZ. Home safely and fall
prevention. Clin Geriatr Med 1991;7(4):707-31.
47. Schlapman N. Elderly women and falls in the home. Home
Healthcare Nurse 1990;8(4):20-4.
48. Carter SE, Campbell EM, Sanson-Fisher RW, Redman S, Gillespie
WJ. Environmental hazards in the homes of older people. Age Ageing 1997;
26(3):195-202.
49. Northridge ME, Nevitt MC, Kelsey JL. Non-syncopal Falls in the
Elderly in Relation to Home Environments. Osteoporosis Int 1996;6(3):249-55.
50. Hindmarsh JJ, Estes EH. Falls in older persons: causes and
interventions. Arch Intern Med 1989;149(10):2217-22.
51. Sterling DA, O'Connor JA, Bonadies J. Geriatric falls: injury severity is
high and disproportionate to mechanism. J Trauma 2001;50(1):116–9.
81
81
İ. Şencan ve ark.
52. Jager TE, Weiss HB, Coben JH, Pepe PE. Traumatic brain injuries
evaluated in U.S. emergency departments, 1992–1994. Acad Emerg Med
2000;7(2):134–40.
53. Bell AJ, Talbot-Stern JK, Hennessy A. Characteristics and outcomes
of older patients presenting to the emergency department after a fall: a
retrospective analysis. MJA 2000;173(4):176–7.
54. Deprey SM, Descriptive analysis of fatal falls of older adults in a
Midwestern counting in the year 2005. Journal of Geriatric Physical Therapy
2009;32(2):23–8.
55. Cummings SR, Kelsey JL, Nevitt MC, O’Dowd KJ. Epidemiology of
osteoporosis and osteoporotic fractures. Epidemiol Rev 1985;7:178-208.
56. Marks R, Allegrante JP, MacKenzie CR, Lane JM. Hip fractures
among the elderly: causes, consequences and control. Aging Research
Reviews 2003;2(1):57-93.
57. Englander F, Hodson TJ, Terregrossa RA. Economic dimensions of
slip and fall injuries. Journal of Forensic Science 1996;41(5):733–46
58. Carroll NV, Slattum PW, Cox FM. The cost of falls among the
community-dwelling elderly. Journal J Manag Care Pharm 2005;11(4):30716.
59. Stevens JA, Corso PS, Finkelstein EA, Miller TR. The costs of fatal
and nonfatal falls among older adults. Inj Prev 2006;12(5):290–5.
60. Rizzo JA, Friedkin R, Williams CS, Nabors J, Acampora D, Tinetti
ME. Health care utilization and costs in a Medicare population by fall status.
Medical Care 1998;36(8):1174–88.
82
82
Yeni Tp Dergisi 2011;28(2):79-82
61. Shumway-Cook A, Ciol MA, Hoffman J, Dudgeon BJ, Yorston K,
Chan L. Falls in the Medicare population: incidence, associated factors, and
impact on health care. Physical Therapy 2009;89(4):1-9.
62. Rubenstein LZ, Robbins AS, Josephson KR, Schulman BL, Osterweil
D. The value of assessing falls in an elderly population. A randomized
clinical trial. Ann Intern Med 1990;113(4):308–16.
63. Cooper JW. Consultant pharmacist fall risk assessment and
reduction within the nursing facility. Consulting Pharmacist 1997;12: 1294–304.
64. Cooper JW. Falls and fractures in nursing home residents receiving
psychotropic drugs. International Journal of Geriatric Psychology 1994;9:
975–80.
65. Gillespie LD, Robertson MC, Gillespie WJ, Lamb SE, Gates S,
Cumming RG, et al. Interventions for preventing falls in older people living
in the community. Cochrane Database Syst Rev 2009;15(2):CD007146.
66. Kannus P, Parkkari J, Niem S, Pasanen M, Palvanen M, Jarvinen M,
Vuori I. Prevention of hip fractures in elderly people with use of a hip
protector. NEJM 2000;343(21):1506-13.
67. Nowalk MP, Prendergast JM, Bayles CM, D’Amico MJ, Colvin GC. A
randomized trial of exercise programs among older individuals living in two
long-term care facilities: the FallsFREE program. J Am Geriatr Soc
2001;49(7):859-65.
68. Vu MQ, Weintraub N, Rubenstein LZ. Falls in the nursing home:
are they preventable?. J Am Med Dir Assoc 2005;6(3):82-7.
69. Şahin A, Savur B, Kunt Ş, Tekin O. Ankara-Pursaklar Bölgesindeki
Yaşllarda Tinetti Denge ve Yürüme Testi Skorlarna Biyopsikososyal
Faktörlerin Etkileri. Akad Geriatri 2010;2(1):31-9.