forex - BAŞKENT FX

İÇİNDEKİLER
>BAŞKENT MENKUL DEĞERLER
1.
2.
3.
4.
Hakkımızda
Hizmetlerimiz
Yetki Belgelerimiz
Üyeliklerimiz
>FOREX
1.
2.
3.
4.
5.
>S.S.S.
Forex Nedir
Forex Piyasasının Avantajları
Forex’i Diğer Piyasalardan Ayıran Özellikler
Forex Piyasası İşlem Saatleri
Forex’te Temel Kavramlar
BAŞKENT MENKUL DEĞERLER
Hakkımızda
1990 yılından bu yana faaliyet gösteren Başkent Menkul Değerler, alım satıma aracılık, yatırım
danışmanlığı, kredili menkul kıymet, açığa satış ve ödünç alma ve verme işlemleri, kaldıraçlı alım
satım işlemleri, türev araçların alım satımına aracılık, yetki belgeleri ile tüm bireysel yatırımcılara
hizmet verirken sermaye piyasalarında güvenilirliği ve tecrübesi ile önde gelen kurumlardan biri
haline gelmiştir.
12.5 milyon TL ödenmiş sermayesi ile piyasalardaki tecrübesini ve uzman kadrosunu teknolojik alt
yapı ile birleştirerek yatırımcılara etkin ve süratli işlem yapma olanağı sunar.
Başkent Menkul Değerler ‘in hedefi bireysel yatırımcılara sermaye piyasalarında yüksek nitelikli
hizmet vermektir. Dolayısıyla Türk sermaye piyasalarının derinleşmesi ve finansal araçların
çeşitlenmesi ile etkin pazarlama faaliyetleri ve kaliteli hizmet anlayışıyla pay almak ve sürekli başarı
için insan kaynaklarının geliştirilmesi ve eğitimine destek vererek yatırımcımıza en etkin hizmeti
vermektir.
Hizmetlerimiz
•
•
•
Hisse Senetleri
•
Alım/Satım Aracılık İşlemleri
•
Hisse Senedi Kredisi
•
Sermaye artırımları ve temettü takip işlemleri
•
Açığa satış ve hisse ödünç alma ve verme işlemleri
Tahvil/Bono
•
Hazine Bonosu:
•
Devlet Tahvili:
Vadeli İşlemler
•
•
Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası
Kaldıraçlı Alım-Satım İşlemleri
•
Forex
Halka Arzlarımız
Başkent Menkul Değerler A.Ş'nin Katıldığı Halka Arzlar
•
Acıbadem Hastanesi
•
Desa Deri Sanayi ve Tic. A.Ş.
•
Türk Traktör ve Ziraat Makineleri A.Ş.
•
İş Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş.
•
Türk Hava Yolları
•
Türkiye Vakıflar Bankası
•
Reysaş Taşımacılık Lojistik A.Ş.
•
Vestel Beyaz Eşya Sanayi ve Ticaret A.Ş.
•
Selçuk Ecza Deposu A.Ş.
•
Asya Katılım Bankası A.Ş.
•
Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığı ( II. Halka Arz )
•
Başkent Menkul Kıymetler Yatırım Ortaklığı
•
Halkbank
•
Albaraka TÜRK
•
Türk Telekom
Yetki Belgelerimiz
Üyeliklerimiz
TSPB – Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği
Kamu kurumu niteliğinde, öz düzenleyici bir meslek kuruluşu olan Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (Birlik),
Şubat 2001’de Sermaye Piyasası Kanunu ile kurulmuş ve Nisan 2001’de faaliyete geçmiştir.
Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği adı altında kurulan Birlik, yeni sermaye piyasası kanunu ile
beraber 2014 yılında Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği ismini almıştır.
Birliğin Ağustos 2014 itibariyle 98’i aracı kurum, 43’ü banka, 48’i yatırım ortaklığı ve 42’si portföy yönetim
şirketi olmak üzere toplam 231 üyesi vardır
SPK – Sermaye Piyasası Kurulu
Sermaye Piyasası Kurulu, tasarrufların menkul kıymetlere yatırılarak halkın iktisadi kalkınmaya etkin ve yaygın
bir şekilde katılmasını sağlamak ve sermaye piyasasının güven, açıklık ve kararlılık içinde çalışmasını, tasarruf
sahiplerinin hak ve yararlarının korunmasını düzenlemek ve denetlemek amacıyla 1981 yılında çıkarılan 2499
sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ile kurulmuştur. Söz konusu Kanunu yürürlükten kaldıran 6/12/2012 tarihli ve
6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ile Kurulun görev, yetki ve sorumlulukları yeniden düzenlenmiştir.
Kurul idari ve mali özerkliğe sahip bir kamu tüzel kişisidir ve kendisine verilen görev ve yetkileri kendi
sorumluluğu altında bağımsız olarak yerine getirir ve kullanır. Kurulun ilgili olduğu Bakan, Başbakan tarafından
görevlendirilen Bakan’dır. Kurulun merkezi İstanbul’dadır
MKK – Merkezi Kayıt Kuruluşu
MKK Sermaye Piyasası Kurulu tarafından kaydileştirilmesine karar verilmiş sermaye piyasası araçları için
Türkiye’nin Merkezi Saklama Kuruluşu’dur. Türkiye sermaye piyasası araçları için hak sahibi bazında tam
kaydileştirme modelini uygulamaktadır.
Takas Bank
Takas Bank, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından Türkiye'nin Merkezi Saklama Kuruluşu ve Ulusal
Numaralandırma Kuruluşu olarak görevlendirilmiştir. Merkezi Saklama Kuruluşu faaliyetleri açısından,
Takasbank'ın işlev ve faaliyetleri Sermaye Piyasası Kanunu ve SPK'nun düzenlemelerine tabidir.
29 Mart 2013 tarihli Genel Kurul toplantısında kabul edilen Takasbank-İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş
ana sözleşmesi uyarınca, Bankanın başlıca amacı ve konusu; sermaye piyasası ve borsa mevzuatı çerçevesinde
takas ve saklama hizmetleri vermek ve Bankacılık Kanunu ve diğer bankacılık düzenlemeleri çerçevesinde
yatırım bankacılığı işlemleri ile iştigal etmektir.
Borsa İstanbul
30 Aralık 2012 tarihinde 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.
Kanun’un 138. maddesi uyarınca Borsa İstanbul A.Ş., borsacılık faaliyetleri yapmak üzere Kanun’un yürürlüğe
girdiği tarihte kurulmuştur.
Sermaye piyasamızda borsaları tek çatı altında toplayan Borsa İstanbul, esas sözleşmesinin Sermaye Piyasası
Kurulu’nca hazırlanıp ilgili Bakanın onayı sonrasında 3 Nisan 2013 tarihinde doğrudan tescil ve ilan edilmesiyle
faaliyet izni almıştır.
FOREX
Forex Nedir?
Forex kısaltılmış hali olan FX İngilizce Foreign Exchange sözcüklerinden oluşur ve finans piyasalarının
vazgeçilmezleri olarak yerini aldığını kanıtlamıştır. Çünkü günlük 5,5 trilyon dolar işlem hacmiyle
dünyanın en büyük ve en hızlı gelişen finansal bir piyasa olması kişileri forex piyasasına
yaklaştırmasında önemli bir rol üstlenmiştir. Farklı ülkelerin paralarının birbiriyle değiştirildiği bir
döviz piyasasıdır. Forex piyasalarında dövizler arasında değişim temel alınsa da bu piyasanın
beklenenden daha fazla ilgi görmesi sonucunda altın, gümüş gibi değerli metallerin dışına petrol ve
farklı borsalara ilişkin endekslerde de işleme girilebilme özelliğine sahiptir. En çok işlem gören
paritelerde gün içinde fiyatlar 18000 kereden fazla değişmektedir. Bu fiyat hareketlerinin göreceli
olarak küçük olması (1 pip) sayesinde piyasa, kusursuz olarak çalışmakta ve likit olmaktadır. Forex
piyasasının katılımcıları, ticari bankalar, merkez bankaları, portföy yönetim firmaları, sigorta şirketleri,
büyük şirketler, korunma (hedging) fonları ve bireysel yatırımcılardır. Forex piyasasında emirlerin
işlendiği genel bir merkez yoktur. Çünkü Dünyanın farklı yerlerinde coğrafi ticari merkezler vardır. Bu
merkezler önem sıralarına göre Londra, New York, Tokyo, Singapur, Frankfurt, Zürih, Paris ve Hong
Kong ‘tur. İşlemler; bankalar, kurumlar ve bireysel yatırımcılar arasındaki elektronik ağ üzerinden
yapıldığından 24 saat boyunca işlem yapılabilir. Forex, günümüzde her ölçekte yatırımcının yalnızca
bir internet bağlantısıyla günün her saatinde erişebildiği çok aktif bir piyasadır.
Forex’ in Tarihçesi
Bugün Forex olarak bilinen piyasaların temeli 1973 yılında atılmıştır. Fakat paranın bir para
biriminden diğer para birimine çevrilmesi çok eski çağlara kadar uzanmaktadır. İkinci Dünya
savaşından önce dünyada en baskın para İngiliz Pounduydu. Ancak İkinci Dünya Savaşı sırasında
İngilizlerin Almanya ile olan mücadelesi sonucunda Pound gücünü kaybetti. 1929 krizi ile gücünü
kaybetmiş olan Amerikan Doları, İkinci Dünya Savaşı sırasında Amerikan ekonomisinin güç kazanması
ile günümüze kadar en çok kullanılan para birimi olmuştur ve Amerika Birleşik Devletleri de dünyanın
ekonomik gücü haline gelmiştir.
Forex’te Kimler Yatırım Yapar
Uluslararası Şirketler: Bu piyasanın en önemli parçalarından birisi ise aldıkları mal ve hizmetler için
döviz (foreign exchange) alım satımı yapan şirketlerdir. Uluslararası şirketler bankalar ile
karşılaştırıldığında çoğunlukla daha küçük hacimlerde alım satım işlemi yaparlar, şirketlere ait
hareketlilikler piyasalara ve piyasa oranlarına kısa zamanlı olarak etki ederler.0
Merkez Bankaları: Ulusal merkez bankaları forex piyasalarında oldukça önemli bir rol oynarlar.
Merkez bankaları para arzını, enflasyonu, faiz oranlarını ve resmi veya resmi olmayan para
birimlerinin oranlarını kontrol altına almaya çalışırlar.
Yatırım Yönetim Firmaları: Yatırım yönetim firmaları (genelde müşterilerine ait büyük hesapları
kontrol ederler. Örnek olarak emeklilik fonları ve vakıf gelirleri) alım satım ve menkul
kıymetler işlemlerini kolaylaştırmak için forex piyasalarını kullanırlar. Bazı fon yönetim firmaları
müşterilerine ait hesaplar ile riskleri limitlendirme yöntemi ile spekülatif işlemler yaparak kar elde
etme amacı güderler. Bu şekilde olan işlemler oldukça küçüktür ve birçoğu büyük varlık yönetimlerine
sahiptirler ve bundan dolayı geniş trading hacimlerine ulaşabilirler.
Hedge Fonları: Hedge fonları, 1996 dan bu yana agresif parite spekülasyonları sebebiyle önem
kazanmıştır. Hedge fonları milyar dolarların üzerindeki öz sermayeleri kontrol ederler ve milyar dolar
seviyesinde borçlanma güçleri vardır, bundan dolayı merkez bankaları ile birlikte, eğer ekonomik
dengeler hedge fonlarına kayıyorsa, hemen hemen her pariteyi destekleyebilirler.
Forex Brokerları: İki çeşit forex broker tipi vardır: spekülatif alım satım imkanı veren brokerlar ve
fiziksel teslimat yapan brokerlar. Örnek olarak satın alınan paritenin bir banka hesabına transferi.
Forex Piyasasının Avantajları






Forex piyasasını diğer piyasalardan ayıran en temel özelliği kaldıraç sistemidir. Aracı kurumun
sağladığı likidite imkanlarından faydalanarak mevcut teminatınızın 100 katına kadar işlem
büyükleri kullanabilirsiniz. Ancak yüksek kaldıraç imkanının hem kar, hem zarar yönünde aynı
yüksek etkiye sahip olacağı unutulmamalıdır.
Forex piyasasında açılan her pozisyon için kar alma ve zarar kesme noktaları serbestçe
tanımlanıp piyasada yer alma aralığı belirlenebilir. Böylece pozisyonun sınır tanımlamaları net
olarak verilebilir.
Açık işleminiz zarara uğrasa dahi; sermayeniz, sisteme önceden vermiş olduğunuz teminat
bedeli kadar zarara uğrar. Böylece zarardaki pozisyonunuz, hesabınızdaki parayı eksiye
düşürerek sizi borçlandırmaz.
Diğer yatırım piyasalarında günün belirli saatlerinde işlem yapılmaktadır. Forex’te ise haftanın
5 günü 24 saat hiç kapanış yapmayan bir piyasada gece/gündüz işlem yapabilirsiniz.
İşlemcilerin ve işlem hacminin düşük olduğu piyasalar rahatlıkla manipüle edilebilir. Ancak
Japonya, Asya, Avrupa ve Amerika başta olmak üzere, dünya üzerindeki FX yatırımcılarının
sayısı ve günlük 5,5 Trilyon Dolar işlem hacmi FX piyasasında manipülasyonu imkansız hale
getirmektedir.
Forex piyasası, dünyanın en likit piyasasıdır.
Forex Piyasasını Diğer Piyasalardan Ayıran Özellikler
Forex Piyasası İşlem Saatleri
Forex piyasalarında hafta içi her gün, günün 24 saati işlem yapılabilmektedir. Pazar günü Türkiye
saati ile gece yarısı, Yeni Zelanda piyasası açılış yaptıktan sonra sırasıyla, Avustralya, Tokyo, Hong
Kong, Singapur ve Dubai piyasaları açılır. Sabah saatlerinde bu ülkelerin piyasalarının kapanmasına
yakın saatlerde Avrupa piyasaları açılmaya başlar. ABD piyasasının açılış saati Türkiye saati ile
15.30′dur. ABD piyasası bizim saatimiz ile gece 23:00′e kadar işlem görür. Ardından yine Yeni Zelanda
piyasası açılır.
Forex’te Temel Kavramlar
Spread
Yatırımcı döviz çiftini tam olarak piyasa değeriyle alıp satmaz. Döviz çifti için iki fiyat verilir: Satış (bid
ya da sell) ve Alış (ask / ya da buy). Bu iki fiyat arasındaki farka "spread" (kur farkı / makas) denir.
EURUSD paritesi için verilen fiyatlar 1,2612 – 1,2614 olsun. Burada spread: 1,2612 – 1,2614 =
0,0002 yani 2 pip’tir. Alış fiyatımızla satış fiyatımız aynı olursa spread kadar para kaybederiz.
Parite
Forex ve borsada para birimleri ile çiftler halinde işlem yapılmaktadır ve bu para çiftlerine parite
denilmektedir. Parite nedir sorusunun tam olarak anlamı ise; bir ülkenin para biriminin başka bir
ülkenin para birimine karşı değeridir. Örnek vermek gerekirse; EUR/USD paritesi, USD/JPY paritesi.
Pariteler arasında en yüksek işlem hacmine sahip olan parite olarak EUR/USD paritesi üzerinden
açıklamaya devam edecek olursak;
EUR/USD paritesinin değeri, Euro para biriminin Amerikan doları karşısındaki değeridir. Yani EUR =
2, USD = 1 diyecek olursak; EUR/USD paritesinin değeri 2 olacaktır. Ayrıca 1 Euro = 2 Amerikan doları
anlamına da gelmektedir.
Paritede ilk yazılan para birimi baz (ana) para birimini ifade eder. İkinci yazılan para birimi ise karşıt
para birimini ifade etmektedir. Yani EUR baz döviz iken, USD karşıt dövizdir.
Parite ile yapılan işlem sonucunda elde edilen kar veya zarar karşıt döviz cinsinden ifade
edilmektedir. Yani EUR/USD paritesi ile yapılan bir yatırım işlemi sonucunda elde edilen sonuç USD
para birimi cinsinden hesaplanmaktadır.
Finans piyasalarında işlem gören 7 majör para birimi bulunmaktadır. Bu para birimlerinin majör
olarak kabul edilmesinin nedeni ait oldukları ülkelerin ekonomilerinin canlılığından
kaynaklanmaktadır. Yani bu ülkelerin ekonomilerinin diğer ülke ekonomilerine göre çok daha sağlam
ve dinamik olduğu bilinmektedir.
7 majör para birimi dışındaki para birimlerine de minör para birimi denilmektedir. Bu açıklama
üzerinden gidecek olursak; iki majör para biriminin oluşturduğu pariteye majör parite denilmektedir
ve iki para biriminin de paritenin değeri üzerinde etkili olduğu bilinmektedir. Bir majör para birimi ve
bir minör para biriminin oluşturduğu pariteye ise minör parite (egzotik parite) adı verilmektedir.
Minör pariteler genellikle yerel yatırımcılar tarafından tercih edilmektedir. Örneğin; USD/TRY paritesi
minör paritedir ve genellikle Türk yatırımcılar tarafından tercih edilir.
Kaldıraç
Bu saydığımız unsurlardan en önemlisi kaldıraçtır. Peki, kaldıraç nedir?
Kaldıraç, yatırılan teminat oranından daha büyük işlemlerin gerçekleştirilmesi anlamına gelir.
Örneğin, kaldıraç oranı 100 ise 1000 dolar teminat ile 100.000 dolarlık alım-satım yapılabilir. Kısaca
ifade edecek olursak teminatın kaç katı ile pozisyon açılacağını belirten orandır.
Kaldıraç, her ne kadar cazibe unsuru olarak gözükse de, doğru kullanılmadığı takdirde, teminatın
erimesine neden olabilir. Dolayısıyla yatırımcılar kaldıraç oranını iyi ayarlamalıdırlar. Sermaye Piyasası
Kurulu kaldıraçlı işlemlerde uygulanacak maksimum kaldıraç oranını 1:100 olarak belirlemiştir.
Yatırımcılar 1:1, 1:10, 1:25, 1:50 veya 1:100 kaldıraçla işlem yapabilmektedirler.
Kaldıraç teminatınızdan çok daha fazla miktarda pozisyon almanızı sağlar. Dolayısıyla yatırımcılar
kaldıraç kullanımını iyi ayarlamalıdır.
Mevzuat ve sistem 1:100’e kadar izin veriyor diye kaldıracı her zaman maksimumda kullanmak
riskli, hatta yanlış olacaktır. Piyasadaki gelişmelere, yatırım yapılan döviz paritesinin cinsine,
ekonomik gelişmelere, yatırılan teminat miktarına vs. bağlı olarak kaldıraç oranı ayarlanmalıdır.
Lot
Lot, finansal piyasalarda kullanılan ve işlemin kaç birimlik olduğunu gösteren bir terimdir. Eskiden
sadece Hisse Senetlerinin miktarını belirten lot günümüzde finansal piyasalarda alım satımı
gerçekleştirilen her yatırım aracının miktarını belirtmektedir.
Forex Piyasası’nda ise Lot kavramının ayrı bir önemi vardır. Çünkü işlem sonucunda ki kar
zarar miktarı işlem yapılan lot miktarına göre hesaplanmaktadır. İşlem sonucunda elde edilen pozitif
veya negatif pip değeri, işlem yapılırken tercih edilen Mikro Lot, Mini Lot ve Standart Lot’ a göre
farklı değerler alır. Mesela Amerikan Doları’nın karşıt döviz olduğu ( EUR/USD , TRY/USD gibi)
paritelerde pip değeri hesabını Lot belirler. Mikro Lot ile işlem yapıldığında 1 pip 0,1 $; Mini Lot ile
işlem yapıldığında 1 pip değeri 1 $; Standart Lot ile işlem yapıldığında ise 1 pip değeri 10 $ ‘a denk
gelmektedir.
Lot Çeşitleri
Mikro Lot: Genellikle Hisse Senetleri Piyasası’nda Mikro Lot 0,01 lot olarak ifade edilir ve 1.000 adet/
1k hisse senedini tanımlamak için kullanılmaktadır. Yani bir Mikro Lotluk alım yapıldığında aslında söz
konusu hisse senedinden 1.000 adet alındığı anlaşılır.
Mini Lot: Hisse Senetleri Piyasası’nda Mini Lot 0,1 lot olarak ifade edilir ve 10.000 adet/10 k hisse
senedine karşılık gelmektedir. Mini Lot terimi Finansal Piyasalardaki işlemler için kullanıldığında
ise 10.000 birimlik işlem yapıldığı anlamına gelmektedir.
Standart Lot: Yine Hisse Senetleri Piyasası’nda 100.000 adet/100 k hisse senedine denk olan Standart
Lot 1 lota eşit olup, Finansal Piyasalarda işlem gören diğer yatırım enstrümanları için kullanıldığında
100.000 birimlik işlem yapıldığını ifade etmektedir.
Marjin (Teminat)
Marjin, pozisyon açmak için hesabınızda olması gereken minimum para miktarıdır. Bu miktarlar,
kullandığınız kaldıraç oranına, işlem yapacağınız forex ürününün cinsine ve işlem hacminize göre
değişmektedir. İşlem hacimleri 'Lot' cinsinden ifade edilir. 1 Lot; döviz çiftlerinde 100.000 birim,
Altında ise 100 ons anlamına gelmektedir.
Marjin hesaplamaları için aşağıdaki formül kullanılmaktadır:
Marjin = Parite fiyatı X LOT (işlem hacmi) / Kaldıraç Oranı
Örnek: EURUSD Referans Fiyat: 1.3250, Kaldıraç 1:100, İşlem Hacmi: 1 Lot
1.3250 (EUR/USD) x 100.000 [1 birim] / 100 [kaldıraç oranı] = 1325$
Yukarıdaki örnekte 1:100 kaldıraçla EUR/USD paritesinde 100.000€ büyüklüğünde bir işlem
açabilmek için ihtiyacımız olan teminat hesaplanmıştır. Bunun yanında, işlem miktarı arttıkça marjine
çekilen teminat da artacaktır.
İşlemlerde kullanılan teminatlar üç ana başlıkta toplanabilir
Serbest Teminat:
Bir pozisyon açtıktan sonra hesabınızda kullanabileceğiniz para miktarıdır. Serbest teminat,
bakiyenizden ödediğiniz toplam teminat miktarının çıkarılmasından sonra kâr veya zararın
eklenmesiyle belirlenir ve anlık olarak değişir.
Kullanılan Teminat:
Mevcut pozisyonunuzu açık tutmanız için aracı kurumunuzun bloke ettiği para miktarıdır. Bu
bakiyeyi mevcut pozisyonunuzu kapatmadan kullanamazsınız.
Gerekli teminat:
Bir pozisyon açabilmeniz için hesabınızda olması gereken minimum para miktarıdır. Gerekli teminat
miktarı aşağıdaki formülle hesap edilebilir:
Pip
Türkçesi Fiyat Faiz Noktası anlamına gelen Price Interest Point kalıbının kısaltması olan Pip, Forex
Piyasasında alım satım işlemi yapılan döviz, emtia, hisse senedi veya endeks paritelerinde azalma
veya artış şeklinde meydana gelen en ufak değişiklik birimidir. Pip, yapılan işlemin başlangıç değeri ile
son değeri arasındaki fark olduğu için kar veya zarar miktarının hesaplanmasını sağlar. Ayrıca grafik
ve göstergelerde kullanılan pip teknik analizlerin oluşturulmasında da önemli rol oynamaktadır.
Pip değeri hesaplanırken, kur değeri, kur değerindeki en ufak değişim ve lot miktarı ele alınır.
Pip değeri hesaplanırken, kur değeri, kur değerindeki en ufak değişim ve lot miktarı ele alınır.
Finansal piyasalarda yapılan işlem miktarları “lot” olarak belirtilir. Şöyle ki , 1,4789 değerindeki
EUR/USD paritesi için “100.000” ünitelik pozisyon açıldığını farz edelim, burada ki pozisyonun açılma
miktarı olan 100.000 “lot” olarak tanımlanmaktadır.
Forex Piyasasında işlem gören paritelerin kotasyonları “a,bcdef” formunda yani virgülden
sonra dört basamak olduğu için 1/10.000 hassasiyetinde verilir. Dolayısıyla kotasyonda meydana
gelen en ufak fark 0,0001 olacağı için, 1 pip baz dövizin 0.0001’i değerindedir. Fakat Japon Yeni’nin
yer aldığı paritelerde kotasyon hassasiyeti 1/100 olduğu için 1 pip baz 0.01 ‘ i değerindedir.
Ayrıca pip değeri hesaplanırken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta USD yani Amerikan
Dolarının paritedeki yeridir. Amerikan Dolarının baz döviz ve karşıt baz döviz olması durumlarında
pip değeri farklı şekillerde hesaplanmaktadır.
Pip Hesaplama
USD/TRY, USD/EUR, USD/GBP paritelerinde olduğu gibi Amerikan Doları Baz Döviz ise ;
[ ( en küçük değişim / kur değeri ) X Lot miktarı ] formülü ile hesaplanmaktadır;
Örn: USD/TRY =1,5557 | 100.000 ünitelik standart lot | 1 pip = ? ( 0,0001 / 1,5557 ) X 100.000 = 6,42
$
Japon Yeni’nde farklı hesaplandığını belirtmiştik;
Örn; USD/JPY=81,9806 | 100.000 ünitelik standart lot | 1 pip = ? ( 0,01 / 81,9806) X 100.000 = 12,19
$
EUR/USD, TRY/USD,GBP/USD paritelerinde olduğu gibi Amerikan Doları Karşıt Döviz ise;
[ Lot birimi X En ufak değişim miktarı ] formülü ile hesaplanmaktadır.
1 Mikro Lot yani 1.000 ünitelik işlem yapıldığında 1 pip ⇒ 1.000 X 0.0001 = 0.1$,
1 Mini Lot yani 10.000 ünitelik işlem yapıldığında 1 pip ⇒ 10.000 X 0.0001 = 1$,
1 Standart Lot yani 100.000 ünitelik işlem yapıldığında 1 pip ⇒ 100.000 X 0,0001 = 10$‘dır.
Scalping
Scalping, sık sık ve çok küçük fiyat aralıklarında işlem yapılması olarak tanımlanabilir. Anlık fiyat
hareketlerinden kazanç sağlamaya yönelik işlem gerçekleştiren kişiler ise scalper olarak bilinmektedir.
Scalping, forex piyasasında birçok yatırımcının gerek bilinçli olarak gerekse bilinçsiz olarak tercih ettiği
yöntemlerdendir. Scalping gerçekleştiren kişiler kaldıraç gücünü arkalarına alarak fiyat düşüşü veya
yükselişindeki çok ufak oynaklıklardan para kazanma gayesinde olan kişilerdir. Scalping, hedeflenen
getiriyi kaldıraç etkisiyle daha kısa sürede elde etmenizi sağlamaktadır.
Scalping işlemini tek başına ele almak yanlış olacaktır. Kaldıraç imkanı scalping yapan kişilerin
vazgeçilmez enstrümanıdır. Anlık yükseliş ve düşüşlerin getiri anlamında parasal bir ifadesi olabilmesi
için hacmin ( pozisyon büyüklüğü ) büyük olması gerekir. Scalping yapan yatırımcılar genel olarak
piyasanın hareketli olduğu zamanları tercih etmektedir. Dünya genelinde açıklanacak olan haberler
veya işlem hacmi büyük olan bir ülkenin borsasının açılış saati scalping amacı güden yatırımcı için
avantaj kabul edilen zamanlardır. Scalping yapan kişiler piyasanın ne yöne gittiğinden çok piyasanın
ne zaman daha hızlı hareketler gerçekleştirebileceği ile ilgilenirler.
Swap
Swap; yatırım yaptığınız döviz çiftinin birbiri arasındaki faiz farkına göre hesabınıza pozitif (+) ya da
negatif (-) etki eden gecelik taşıma maliyetidir. Swap, kelime anlamı olarak " değiştirmek, takas
etmek " gibi anlamlara gelmektedir. Swap işleme prosedürü ,uzun (alış) ve kısa (satış) pozisyonlardaki
swap değeri için ilgili paritedeki karşıt birim (yani paritenin sağ tarafındaki döviz) cinsindendir. Örnek
vermek gerekirse EURUSD için USD, EURTRY için TRY cinsinden swap ( gecelik taşıma bedeli )
işleyecektir.
Örnek olarak USDTRY alım ( uzun ) pozisyonu olan yatırımcı piyasa diline göre TL para birimini
piyasaya verip karşılığında daha düşük faizli olan USD para birimini almış olduğu için bu işlemin
yatırımcıya swap adı altında (– )yönlü bir bedeli ortaya çıkacaktır. Bu örneği diğer yönlü incelemiş
olursak da USDTRY satım ( kısa ) pozisyonu olan yatırımcı piyasa diline göre faiz oranı düşük olan USD
para biriminden vazgeçip TL para biriminde kalmayı tercih ettiği için düşük faizli para birimini
piyasaya vermesinden kaynaklı (+) yönlü swap geliri elde edecektir.
Swap bedelleri gecelik işlemektedir. Buradaki önemli nokta, pozisyon büyüklüğünüz ne olursa olsun
o gün içinde açıp kapattığınız işlemler swap maliyetine konu olmayacaktır. Swap maliyeti aynı gün
kapatılmayan işlemler için geçerli olan bir maliyettir ve swap faizleri hesaplanırken ülkelerin Merkez
Bankaları'nın açıklamış olduğu resmi faizler baz alınmaktadır.
Swap ile ilgili bilinmesi gereken en önemli nokta, katlanılması zorunlu olan bir maliyet olmadığı
gecelik işlem taşıma sonucu ortaya çıktığıdır.
Hedge
Forex piyasalarında Hedging işlemi çok sık kullanılan yöntemlerden biridir. Herhangi bir ürün,
endeks ya da döviz çifti üzerinde alınmış bir pozisyonun tam tersine işlem açmak olarak
tanımlanabilir. Genellikle bir pozisyonu hedge’lemek aslında o pozisyonu bir anlamda kısmi ya da
tamamen kapatmak gibidir. Hedging işleminin sıklıkla kullanıldığı durumlardan biri marjin sıkıntısı
çekilmesi
halinde
ters
pozisyon
almak
şeklinde
gerçekleşir.
Örneğin EURUSD paritesi üzerinde 1 lot alış işleminiz varken piyasanın sert bir şekilde satış yönlü
hareket etmesi ile marjin seviyesinin yetersiz kaldığı durumlarda aynı parite üzerinde yine 1 lot satış
işlemi açmak pozisyonu hedge’lemek olarak nitelendirilir.
Aynı alış pozisyonu için 1 lot satış işlemi yerine mevcut marjin oranında bir iyileştirmeye gitmek
amacıyla 0.50 lot satış pozisyonu almak ise kısmi hedge olarak tanımlanmaktadır. Yani bir anlamda
pozisyonun yarısını kapatmış olmak gibidir.
Böyle bir durumda hedgelenmiş pozisyonun taraflarından birini (alış ya da satış) doğru zamanda
tekrar kapatmak son derece önem arz etmektedir. Piyasanın fiyatlanan yönünün tersinde kalan
pozisyonu sonlandırarak hedge pozisyondan çıkmış olunur. Kimi zaman doğru bir strateji ile
değerlendirildiğinde hedging işlemi Stop Out (zarardaki pozisyonların sistem tarafından %20 marjin
seviyesinde kapanması) durumunu engelleyebilmektedir. Bir işlem stratejisi olarak kullanıldığı da
bilinmektedir.
Sık Sorulan Sorular
Yatırım işlemlerinde bir alt limit var mı?
Herhangi bir yasal alt limit bulunmamaktadır. Ancak aracı kurumlar farklı işlem ve hesap
açılışları için kendi alt limitlerini belirleyebilirler.
İşlem yapılacak aracı kurum nasıl olmalı?
Çalışmayı düşündüğünüz kuruluşun öncelikle Sermaye Piyasası Kurulu’nun yetki belgesi olup
olmadığını kontrol etmeniz gerekmektedir. Yatırım işlemlerinize başlamadan önce
çalışacağınız kurumun size nasıl bir hizmet sağlayacağını öğrenmeniz sağlıklı olacaktır.
Aracı kuruma ne kadar teminat yatırılıyor ve bu nerede tutuluyor?
Yatırımcılar yapmayı planladıkları işlem hacmi ve işlem büyüklüğüne bağlı olarak teminat
yatırmalıdırlar. Aynı zamanda yatırılan teminatlar Takas Bank bünyesinde saklanmaktadır.
İşlem yapmak için her seferinde aracı kuruma gitmek gerekiyor mu?
Hayır. İşlemlerin hemen hepsi bilgisayar veya akıllı telefonlarınız aracılığıyla elektronik
ortamda verilen online emirlerle gerçekleşiyor.
Forex piyasası çok mu riskli?
En temel riskler yüksek hareketlilik, kaldıraç ve uzun işlem saatleri olarak sayılabilir. Forex
piyasalarının hareketliliği yüksektir. Ekonomik ve siyasi gelişmelere hayli duyarlıdır ve bu
gelişmelere çok hız ve çok yüksek fiyat hareketleriyle tepki verebilir. Bunun üzerine küçük
teminatlarla büyük pozisyon alma imkanı sunan yüksek kaldıraç oranı da eklenince kısa
zamanda ciddi zararlar yaşanması gibi önemli bir risk ortaya çıkarmaktadır.
Yapılacak yatırım işlemleri, piyasadaki gelişmelere, yatırım yapılan paritenin cinsine,
ekonomik gelişmelere bağlı olarak yapılmalı ve kaldıraç oranı da risk analizi yapılarak
ayarlanmalıdır.
Aracı kurumlar ne kazanıyor?
Kurumların uygulamaları birbirinden farklılık göstermektedir. Ancak gelen uygulama,
işlemlerden direk yüzdesel bir komisyon almak yerine, alış-satış fiyatları arasındaki farklar
üzerinden gelir elde edilmesi şeklindedir.
Nasıl Para Çekebilirim?
Vereceğini bir talimat ile para çekim taleplerinizi istediğiniz her an verebilirsiniz. Mesai
saatleri içerisinde çekim talebiniz tamamlanmış olacaktır. Mesai saatleri dışında ise bir
sonraki iş günü veya saati içerisinde işleminiz tamamlanır.
Telefonda emir verebilir miyim?
Normal şartlarda emir alma yöntemi olarak tercih etmiyor olmamıza rağmen, mecburi
durumlarda telefonla da yatırımcılarımızın istedikleri emirleri kendi hesapları için açıp
kapatıyoruz.
Piyasada belli bir süre kalmak zorunda mıyım?
Hayır! Piyasa ya da çalıştığınız kurumla imzalayacağınız sözleşme sizi hiçbir taahhüt altına
sokmak. Piyasadan çıkmak istediğiniz an paranızı çekip hesabınızı kapatabilirsiniz.
Ben Forex piyasasını bilmiyorum?
Biz, Başkent Menkul Değerler olarak bütün müşterilerimize piyasaya girmeden önce
istedikleri süre boyunca hem forex piyasası konusunda hem de yatırım konusunda detaylı
eğitimler sağlıyoruz. Hesap açılışıyla birlikte size atanacak olan eğitim ve yatırım
danışmanlarına istediğiniz zaman ulaşarak destek alabilirsiniz.
Sürekli takip etmem gerekiyor mu?
Takip edebiliyor olmanız sizin eğitimleriniz açısından da iyi olacaktır ama 5/24 açık bir
piyasayı takip etmek pek mümkün olmayacaktır. Bu sebepten yatırım danışmanlarımız
piyasayı sizin adınıza takip edip size analizlerini sunacaklardır. Bunun dışındaki işlemlerinize
vereceğiniz Kar al/ Zarar durdur emirleriyle bu sorunu da ortadan kaldırmış olursunuz.
Müşterileriniz vergiye tabi mi?
Başkent Menkul Değerler, müşterileri adına herhangi bir vergi kesintisi ya da ödemesi
yapmaz. Vergi yükümlülüklerinin yerine getirilmesi tacirin sorumluluğundadır.
YASAL UYARI
Bu dökümanda yer alan bilgiler Başkent Menkul Değerler A.Ş tarafından tanıtım ve bilgilendirme
amacıyla hazırlanmış olup, herhangi bir hukuki bağlayıcılığı yoktur. Mevcut bilgiler, önceden yazılı
izin alınmadan, hiçbir şekilde yayınlanamaz, kopyalanamaz, kaynak olarak gösterilemez,
değiştirilemez, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz. Verilen bilgiler yatırım danışmanlığı kapsamında
değildir ve herhangi bir yatırım aracının alım-satım önerisi ya da kazanç vaadi olarak
görülmemelidir.
Bu dökümanda yer alan bilgilerdeki hatalardan, eksikliklerden ya da bu dökümana dayanılarak
yapılan işlemlerden doğacak, doğrudan veya dolaylı maddi ve manevi zarar, ziyan ve masraflardan
Başkent Menkul Değerler A.Ş veya herhangi bir çalışanı sorumlu tutulamaz.
Adres: Abide-i Hürriyet Cad. No:211 Black Out C Blok Şişli / İSTANBUL
Tel: (0212) 315 16 16 Faks: (0212) 219 46 88 Email: [email protected]
www.baskentfx.com