21. Yüzyılda Stroke Yaklaşımı

Transkript

21. Yüzyılda Stroke Yaklaşımı
21. Yüzyılda Stroke Yaklaşımı
1- TIA X Stroke ayrımı
2- Spesifik klinik bulgular
3- Stroke tanısı
4- Etyolojinin tespit edilmesi
TIA X Stroke ayrımı
TİA Sonrası İnme Riski
50
8
4
24
13
12
16
1 yıl
3 ay
29
7
5 yıl
Geçici İskemik Atak
¾ İskemiye bağlı olduğu düşünülen fokal
beyin fonksiyon kaybı
¾ Nörolojik kayıp < 24 saat
Geçici Nörolojik Kayıp
İskemiye bağlı olduğu düşünülen?
¾Migren Refakatçileri
¾Senkop
¾Subdural Hematom
¾Geçici Global Amnezi
¾İntraserebral Hematom
¾Demans
¾Non-konvülsif Nöbet Paralizi
¾Sedatif ilaçlar
¾İnhibitör Motor Nöbetler
¾Dehidratasyon
¾Demyelinizan Hastalıklar
¾Hiperventilasyon
¾İntrakranial Tümörler
¾Elektrolit Bozuklukları
¾Hipoglisemi
Tanısal Problem!
Hasta
Sayısı
512
Yanlış
Tanı
%62
Spanish Community Study Stroke 1996
193
%33
Portekiz Çalışması Stroke 1996
52
%31
Liverpool Çalışması QJM 1997
508
%40
Oxfordshire Community Stroke Project
Stroke 1989
Hollanda Çalışması Cerebrovasc Dis 1995
Nörologlar arası uyuşmazlık
%48
%42-73
(K=0.65)
Semptomlar ile iskemi
arasındaki bağlantıyı kurmak
için objektif kriterlere ihtiyaç
vardır!
A
B
C
D
TIA ve DWI
Referans
N
Akut DWI Enfarktı
(%)
Engelter ve ark 1999
40
14 (%35)
Kidwell ve ark 1999
42
20 (%48)
Takayama ve ark 2000
19
7 (%37)
Ay ve ark 2002
57
27 (%47)
Bisschops ve ark 2002
44
21 (%47)
Rovira ve ark 2002
58
39 (%67)
Crisostomo ve ark 2003
78
16 (%21)
Ay ve ark 2005
87
36 (%41)
Sonuçlar: T2- ve FLAIR-WI Bulguları
DWI
41%
T2-WI
27%
32%
0.74
Uyumlu
Uyumsuz
Normal
48%
32%
FLAIR-WI
20%
0.96
0.84
Değerlendiriciler Arası Uyum Oranları
Ay ve ark. Cerebrovasc Dis 2002
64 yaşında erkek hasta
10 dakika bulanık görme ve sol elde uyuşma
Stroke Olasılığı
0.0
0.2
0.4
1.0
0,8
0.6
0.6
0.4
0.2
0.0
TIA Olasılığı
0.8
1.0
TIA
STROKE
2.5
3.0
3.5
4.0
4.5
5.0
5.5
Log Total Enfarkt Yükü, Log10 mm3
Ay ve ark, Ann Neurol 2005
Beyin veya retinal iskemiye bağlı olduğu
düşünülen, genellikle 1 saatten kısa süren ve
görüntüleme tetkiklerinde akut enfarkt bulgusu
izlenmeyen norolojik fonksiyon kayıpları
1.5%
5-10%
TIA
TSI
Enfarkt(-)
Enfarkt(+)
Ay 2002
Douglass 2003
Ay 2005
Coutts 2005
TSI
Stroke
0%
15%
--
10%
38%
--
0%
8%
1.3%
4.3%
10.8%
--
The Joint European Society of
Cardiology/American College of Cardiology
Committee for the Definition of Acute Coronary
Syndromes
Q-wave MI Geniş enfarkt + enzim + EKG
Non-Q
wave MI
Anjina
pektoris
Stroke
Küçük enfarkt + enzim + negatif EKG TSI
Semptom + negatif enzim
TIA
H. Ay Current Treat Options Cardiovasc. Med 2006
TIA – Enfarkt
Bağımsız Klinik Belirleyiciler
OR (95% CI)
p=
Non-stereotipik TIA hikayesi
29.7 (2.8, 825.7)
0.015
Hemiparezi
6.3 (1.7, 28.5)
0.010
Etyolojik faktor
12.0 (2.9, 69.4)
0.002
Ay ve ark. Cerebrovasc Dis 2002
DWI +
Motor defisit
Afazi
Uzamış atak (>30 dak)
DWI İzole duyusal semptomlar
Dizartri?
Kısa süreli dengesizlik
Crisostomo, Stroke 2003, Inatomi, Neurology 2004
ABCD / ABCD2 Sistemleri
Risk Factorleri
Skor
Yaş ≥ 60 yıl
1
SKB >140 veya DKB ≥ 90 mmHg
Unilateral kuvvetsizlik
İzole konuşma bozukluğu
Süre ≥ 60 dk
Süre < 60 dk
Diabetes Mellitus
1
2
1
2
1
1
Total Skor
0
1
2
3
4
5
6
7
2 Gün Risk 0% 0% 1-2% 0-3% 2-5% 3-7% 4-14% 0-50%
Klinik Skorlar ile Risk Tahmini
1.0
1.00
ABCD
ABCD+
Sensitivite
0.75
0.79
0.50
0.25
0.61
0.00
0.00
0.25
0.50
0.75
1-Spesifisite
1.00
0.5
21. Yüzyılda Stroke Yaklaşımı
2- Spesifik Klinik Bulgular
Superior dal
–Kontralateral hemiparezi
Brakiofasiyal tutulum
–Motor afazi
1503008
Inferior dal
–Wernicke afazisi
–İhmal, inkar
–Ajitasyon, paranoid düşünceler
–Hemianopsi
9 Alt ekstremite > omuz > kol
9 Fasiobrakial parezi
9 Heubner arter
9 Kaudat başı, ant. putamen ve internal kapsülün ön bacağı
tutulumuna bağlıdır
9 Abuli
9 Azalmış spontan aktivite, gecikmiş cevap zamanı
9 Unilateral lezyonlar
9 Akinetik mutizm
9 İstemli hareket, konuşma ve emosyonel
ekspresyonun kaybolması
9 Bilateral kaudat başı ve singulate girus iskemisi
9 Motor ihmal
9 Non-dominant SMA
9 Kuvvet normal olmasına rağmen kullanmaz
9 Alien-hand sign: El üzerinde kontrolün yitirilmesi,
yabancılaşma, personifikasyon
9 Motor perseverasyon
9 Objelerin kompulsif kullanımı (tarak, kalem, diş fırçası)
9 Diagnostic dyspraxia (iki el arasinda karşı amaca yonelik
hareket)
9Hemiparezi
9Hemisensoriyal kayıp
9Hemianopsi
9Afazi / İhmal
Paramedian arter (patolojik uyku)
Talamogenikulat arter (hemisensoriyal kayıp)
Polar arter (mamillotalamik trakt-amnezi, abuli)
Posterior koroidal arter (hemianopsi)
9 Dominant hemisfer
9Alexia (okuma bozukluğu)
9Renk anomisi
9Vizüel agnozi
9 Non-dominant hemisfer
9Yer orientasyon bozukluğu
9İnkar
3528428
Bilateral PSA Enfarktları
9 Inferior (ne)
9Vizüel agnozi
9prosopagnozi
9 Superior (nerede)
9Asimultagnozi
9Optik ataksi
9Optik apraksi
9 Kuadriparezi
9 Ataksi
9 Dizartri
9 Diskonjuge bakış
9 Nistagmus
9 Amnezi
9 Bilateral görme alanı
defekti
Klasik Laküner Sendromlar
9 Saf motor sendrom
9 Saf duyusal sendrom
9 Motor-duyusal sendrom
9 Ataksik hemiparezi
9 Dizartri-beceriksiz el
sendromu
Nörokardiyoloji
Beyin
Duygular nerede bulunur?
Kalp
Otonom Sinir Sistemi
Miyositoliz
Miyofibriller nekroz
9 Hücreler hiperkontrakte
durumda ölürler
9 Lezyonlar dakikalar
içerisinde görülebilir
9 Hemen kalsifiye olur
9 Mononükleer hücre cevabı
9 Sinir uçlarının hemen
komşuluğunda (20-40 µ)
Takotsubo Kardiyomyopatisi
Nat Clin Pract Cardiovasc Med 3: 53–56
Stroke, Troponin T ve Mortalite
9 181 hasta
9 TnT (>0.1 µg/l): %17
9 Mortalite için RR=3.2
BMJ 2000;320:1502
Klinik-Anatomik Lokalizasyon
Klinik veya laboratuar
bozukluk ile beyin arasında hiç
bir ilişki yoktur
Gruplar
¾ Troponin-T yüksekliği olan 50 hasta
¾ Troponin-T yüksekliği olmayan 50 hasta
Görüntü analizi
¾ Akut lezyonların standart bir platforma aktarılması
¾ Voxel bazında iki grubun karşılaştırılması
Veri analizi
¾ Voxel bazında p değerlerinin permütasyon metoduyla
belirlenmesi
¾ Küme büyüklüğünün belirlenmesi
0.00
0.01
0.02
0.03
0.04
Ay ve ark. Neurology 2006
0.05
Post-CEA hipertansiyon (>200/100mmHg): 35%
Hypertensive Encephalopathy After Bilateral Carotid Endarterectomy
O. Ille, MD; F. Woimant, MD; A. Pruna, MD; O. Corabianu, MD; J. M. Idatte, MD M. Haguenau, MD
Stroke 1995
Post-carotid-endarterectomy intracerebral hemorrhage : a continuing challenge
PERLER B. A. ; WILLIAMS G. M. ;
¾ SAPPHIRE çalışmasında 30 günlük MI riski
¾ CAS: 1.9%
¾ CEA: 6.6%
N Eng J Med 2004
21. Yüzyılda Stroke Yaklaşımı
3- İskemik olay tanısı
İskemik İnme ve DWI
iskemik hasarın erken tespiti
• İlk 6 Saatte
• İlk 6 Saatte
– 48 Hasta
• Sensitivite: %94
• Spesifisite: %100
– 112 Hasta
• Sensitivite: %97
• Spesifisite: %100
• İlk 24 Saate
• İlk 24 Saate
– 194 Hasta
– 435 Hasta
•
•
•
•
Sensitivite: %88
Spesifisite: %95
PPD: %98.5
NPD: %69.5
Lövblad ve ark. AJNR 1998
•
•
•
•
Sensitivite: %94
Spesifisite: %96
PPD: %99.4
NPD: %73.1
Ay ve ark. Radiology 2002
İskemik İnme ve DWI
yüksek lezyon/geri plan sinyal oranı
İlk 6 saat içerisinde
DWI
R=%77 ± 4
T2WI
R=%9.8 ± 3.8
CT
R=%5.5 ± 9
21. Yüzyılda Stroke Yaklaşımı
4- Vasküler, kardiyak veya diğer
patolojilerin tespit edilmesi
Etyolojik Stroke Sınıflandırması
¾ Büyük-arter aterosklerozu
¾ Kardiyoembolizm
¾ Küçük arter oklüzyonu (lakün)
¾ Diğer nedenler
¾ Nedeni bilinmeyenler
Etyolojik Faktörler
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Büyük arter aterosklerozu
Sol atriyal trombüs
Sol ventriküler trombüs
Atriyal fibrilasyon
Paroksismal atrial fibrilasyon
Hasta sinüs sendromu
Atriyal flutter
Yakın zamanda geçirilmiş myokard infarktüsü
Romatizmal mitral veya aortik kapak hastalığı
Biyoprostetik veya mekanik kalp kapağı
Kronik myokard infarktüsüne eşlik eden düşük ejeksiyon fraksiyonu (<%28)
Semptomatik konjestif kalp yetmezliği (ejeksiyon fraksiyonu <%30)
İskemik olmayan dilate kardiyomyopati
Non-bakteriyel trombotik endokardit
İnfektif endokardit
Papiller fibroelastoma
Sol atrial miksoma
Mitral annüler kalsifikasyon
Patent foramen ovale
Atriyal septal anevrizma
Atriyal septal anevrizma ve patent foramen ovale
Eşlik eden trombüs olmaksızın sol ventriküler anevrizma
İzole sol atriyal duman
Asendan aorta veya proksimal arkus aortada kompleks atherom plağı
Diğer (3. derece AV blok, pre-eksitasyon sendromları vs)
Etyolojik Faktörler (devam)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Tromboz veya hemostaz bozuklukları
Akut arteriyel diseksiyon
Akut dissemine intravasküler koagülasyon
Cerebral autosomal dominant arteriopathy with subcortical infarcts and
leukoencephalopathy (CADASIL)
Serebral vaskülit
Serebral sinüs trombozu
Kronik arteriyel diseksiyon
Anevrizma (klinik ile ilişkili)
İlaç kullanımı ilişkili stroke
Fibromusküler displazi
Heparin–induced thrombositopeni tip II
Hyperviskozite sendromları
Hipoperfüzyon sendromları
İatrojenik nedenler
Menenjit
Migren ilişkili stroke
Mitochondrial encephalomyopathy with lactic acidosis and stroke-like episodes
Moyamoya hastalığı
Primer antifosfolipid antikor sendromu
Arter duvarının primer infeksiyonu
Segmental vasokonstriksiyon veya vazospazm
Orak hücreli anemi
Sneddon sendromu
Thrombotik trombositopenik purpura – Hemolitik üremik sendrom
Daima Trombüs
Atrial Fibrillation
Extracranial Athero
Intracranial Athero
Patent Foramen Ovale
Atriyal Fibrilasyon
Sol Atriyal Apendikste Trombüs
68 y, e, afazi, sağ hemiparezi
NCCT
CTA - SI
DWI
CTP - MTT
68 y, e, afazi, sağ hemiparezi
68 y, e, afazi, sağ hemiparezi
54 y, k, afazi, sağ fasiyel paralizi
CT
CTA - SI
DWI
54 y, k, afazi, sağ fasiyel paralizi
54 y, k, afazi, sağ fasiyel paralizi
58 y, k, dizartri
DWI
ADC
58 y, k, dizartri
0095042
4244268
¾80 yaşında, sağ elli hasta ani başlangıçlı
kelime bulma zorluğu şikayeti ile
başvuruyor
¾Hasta 5 yıl önce sağ karotid
endarterektomi olmuş, koroner stent ve
bypass hikayesi var, hipertansif,
kolesterolü yüksek
¾USG: Ciddi sol ICA stenozu
¾EKG: AF
Inter-examiner Reliability
¾Goldstein Stroke 2001
κ = 0.54
¾Women`s Health Study Stroke 2003
κ = 0.49
Asemptomatik Karotid Arter Stenozunda
Cerrahi
5 Yıllık Takip
Medikal Cerrahi RRR ARR NNT NNT
%
% 5 yıl 2 yıl
İnme
11
5.1
54
5.9
17
67
Aterothrombotik
6.6
3.1
54
3.5
29
111
Etyoloji Spesifik Görüntüleme
Paternleri
¾ Farklı dolaşımlarda multiple akut iskemik lezyonlar
¾ Akut unilateral internal watershed enfarktlar
¾ Aynı sulama alanı içerisinde farklı yaşlarda multiple
lezyonlar
¾ Normal görünümlü bir damar içerisinde ani cut-off
¾ Penetran arter sahası içerisinde, < 20 mm, izole enfarkt
80 yaşındaki sol ICA stenozu ve AF si
olan hasta
21. Yüzyılda Stroke Yaklaşımı
9 TIA X Stroke ayrımı -- prognoz
9 Spesifik klinik bulgular -- klinik-anatomik
korelasyon
9 Stroke tanısı – stroke mimikleri
9 Etyolojinin tespit edilmesi – erken tedavi
4255357
ABCD/ABCD2 - ABCD+/ ABCD2+
DWI: 0/1, yakın dönemde TIA: 0/1
1.0
ABCD
1.0
ABCD+
ABCD2
ABCD2+
0.79
0.75
0.61
0.56
0.5
0.5
Permütasyon Analizi
Atriyal Fibrilasyon
Sol Atriyal Trombüs
Atriyal Fibrilasyon
Spontan Eko Kontrast
sağ kolda kuvvet kaybi, motor afazi, AF+,
sol IKA stenozu

Benzer belgeler