104. Kuduz düğünü

Transkript

104. Kuduz düğünü
1
KUDUZ DÜĞÜNÜ
Demirci Kasım Usta ocağın başında bir sabana su veriyordu. Birden oğlunun
acı acı bağırdığını duydu. Íşini bırakıp sokağa fırladı. Kuduz bir köpek oğlunu
bacağından ısırmıştı. Taşlı, sopalı bir kalabalık köpeği kovalıyordu.
Kasım Usta oğlunu hemen dükkâna soktu. Çırakları çocuğun elini, ayağı
tuttular. Kasım Usta yaralı bacağı, alttan üsten, sicimle boğdu. Sustalı çakıyla
yarayı oydu, ocaktaki kızgın demirlerden biriyle dağladı. Kısa bir cızırtı ve yanık
kokusu duyuldu. Çocuk acıya dayanamayarak bayıldı. Babası onu bir çırağın
sırtında eve gönderdi…
Öte yandan, aynı köpek Kaşıkçı oğlu Rasim Ağa`nın oğlunu da ısırmıştı.
Adamları köpeği yakalayıp öldürmüşlerdi. Kasım Usta oğluna uyguladığı
sağaltmayı anlattı. Rasim Ağa irkildi ve onu kınadı. Davranışını pek acımasız
bulmuştu. Böyle şeylerde paradan kaçınılmamalıydı. Kendi oğlunu kuduz
düğünüyle sağalttıracaktı.
Nitekim, oğluna üç gündür kuduz düğünü yapılıyordu. Gece harman yerinde
meşaleler yanmış, davul zurna ortalığı gürültüye boğmuştu. Bundan amaç
çocuğun uyumasını önlemekti. Gerçekten de çocuğun elinden iki kişi tutmuş,
durmadan gezdirmişlerdi. Uykusuzluktan gözleri kanlanmıştı. Başı önüne
sarkıyordu. Ama palgurtlanıncaya değin dayanmak zorundaydı.
Palgurtçu Ílyas Dayı hazırlıklarını tamamladı. Kuduz köpeğin leşi yanında bir
ateş yaktırdı. Ağaçtan ince bir çubuk kestirdi. Çocuğun omuzlarını sıvazladı.
Önce köpek leşinin üzerinden geçirdi, kıçına vurdu. Bu davranış kırk kez
yinelendi.Leşin kuyruğundan, belinden ve kulaklarından tüyler koparıldı. Ateşe
atıldı ve çıkan dumanın üstüne çocuk baş aşağı tutularak tütsülendi. Kibrit
kutusunda saklanılan üç kuduz böceği çocuğa yutturuldu. Çocuk kustu. Giysileri
sırtından çıkarılarak bir çukura gömüldü. Böylece, çocuk artık tertemiz olmuştu.
Aradan güler geçti.
Yağmur yağmıştı. Çocuk avluda arkadaşlarıyla oynuyordu. Birden yüzü
sarardı. Oyunu bıraktı. Koşarak eve girdi, bir odaya kapandı. Perdeleri indirdi.
Yüklüğe saklandı.
Kudurmuştu. Günlerce yüklükten çıkaramadılar. Sonra, güçlükle boş bir
odaya kapadılar. Acı acı bağırıyor, hırlıyordu.
Rasim Ağa oğlunu da dağlaması için Kasım Usta`ya gitti. Ama geç kalmıştı.
Bu kez Ílyas Dayı`ya başvurdu. Ílyas Dayı çocuğun üzerine kalburla su
dökülmesini salık verdi. En etkili kurtuluş yolu buydu: Çocuk nasıl olsa ölecekti.
Hiç değilse çabuk ölür, daha çok acı çekmezdi.
2
Rasim Ağa dama çıktı. Elleri titreye titreye suyu aşağı döktü. Bunu bir kaç
gün yineledi. Sonunda, çocuk birden yerinden fırladı. Olanca gücüyle tavana
doğru sıçradı. Bağırıyor, kollarını kemiriyor, ağzından salyalar saçıyordu. Babası,
gördüklerinin korkunçluğuna dayanamayarak, dengesini kaybetti. Odanın
ortasına düştü. Çocuk hemen onun üzerine atladı. Ellerini, yanaklarını, burnunu
kemirmeye başladı.
Rasim Ağa`da hiçbir kıpırtı yoktu. Damdan düşerken yüreği durmuştu.
Ahmet Naim
Okuduğunuzu anladınız mı?
Soruları kısa ve özlü olarak yanıtlamaya çalış.
1. Kasım Usta ocağın başında ne yapıyordu?
2. Acı acı bağıran kimdi?
3. Kuduz köpek ne yapm
4. kalabalık ne yapıyordu?
________________________________________________________________
5. Çocuğun ellerini, ayaklarını kimler tutuyordu?
________________________________________________________________
6. Kasım Usta, yaralı bacağı ne yaptı?
________________________________________________________________
7. Dağlamadan sonra ne kokusu duyuldu?
________________________________________________________________
8. Çocuk, acıya dayanamayınca ne yaptı?
________________________________________________________________
9. Sonra çocuğun babası ne yaptı?
________________________________________________________________
10. Kuduz köpek, başka bir çocuğu da ısırdı mı?
________________________________________________________________
11. Kuduz köpeği kimler öldürdü?
________________________________________________________________
12. Rasim Ağa, Kasım Usta`nın davranışını nasıl buldu?
________________________________________________________________
3
13. Rasim Ağa, Kasım Usta`nın sağaltma yöntemini beğendi mi?
________________________________________________________________
14. Paradan kaçınmayan Rasim Ağa, oğlunu nasıl sağalttıracaktı?
________________________________________________________________
15. Kuduz düğünü kaç gün sürdü?
________________________________________________________________
16. Düğün gürültüsünün amacı neydi?
________________________________________________________________
17. Çocuğu uyutmamak için ne yapıyorlardı?
18. Çocuğun gözleri neden kanlanmıştı?
________________________________________________________________
19. Ílyas Dayı`nın kırk kez yinelettirdikleri nelerdi?
________________________________________________________________
20. Tüyleri, leşin nerelerinden kopardılar?
21. Yanan leşten çıkan dumanın üstünde çocuğu ne yaptılar?
________________________________________________________________
22. O, üç kuduz böceğine ne oldu?
________________________________________________________________
23. Çocuk neden kustu?
________________________________________________________________
24. Çocuğun giysilerini ne yaptılar?
________________________________________________________________
25. Çocuğun o an, tertemiz olduğuna inanıyor musun?
________________________________________________________________
26. Yağmurun yağdığı an, çocuk ne yapıyordu ve sonra ne oldu?
________________________________________________________________
27. Çocuk, yüklüğe neden saklandı?
________________________________________________________________
28. Kapandığı boş odada çocuk ne yapıyordu?
________________________________________________________________
4
29. Kasım Usta, Rasim Ağa`nın çocuğunu neden dağlamadı?
________________________________________________________________
30. Ílyas Dayı, çocuğa ne yapılmasını salık verdi?
________________________________________________________________
31. Ílyas Dayı, neden en etkili kurtuluş yolunu seçti?
________________________________________________________________
32. Suyu dökerken Rasim Ağa`nın elleri ne yapıyordu?
________________________________________________________________
33. Üstüne su dökülünce çocuk ne yaptı?
________________________________________________________________
34. Çocuğun babası dengesini neden kaybetti?
________________________________________________________________
35. Babası damdan düşünce, çocuk ona ne yaptı?
________________________________________________________________
36. Rasim Ağa neden kıpırdamıyordu?
________________________________________________________________
37. Günümüzde kuduz hastalığını sağaltmak için ne yapıyorlar?
________________________________________________________________
38. Kuduz aşısını kim bulmuştur?
________________________________________________________________
39. Kuduza yakalanmış bir hayvan bizi ısırınca, nereye başvurmalıyız?
________________________________________________________________
40. Serum, aşı, bağışıklık ve kuluçka devresi hakkında bilgin var mı?
________________________________________________________________
Kuduz
Demirci
Saban
Su vermek
Fırlamak
Kovalamak
Çırak
Sıkıca
Yaralı
Boğmak
Sustalı çakı
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
SÖZCÜKLER
rabies
acı
smed
acı acı
plog
hırlamak
härda
başvurmak
rusa
kalbur
bortjaga
salık vermek
lärling
etkili
fast, hårt
kurtuluş yolu
sårad
hiç değilse
strypa
acı çekmek
stilett(kniv)
dam
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
smärta
smärtsamt
morra
vända sig till, ansöka
sikt
råda, rekommendera
verksam, effektiv
utväg, räddningsväg
åtminstone
plågas, lida
tak
5
Oymak
Kızgın
Dağlamak
Cızırtı
Salya
Saçmak
Korkunçluk
Tüy
Duman
Baş aşağı
Tütsülemek
Böcek
Kusmak
Gömmek
Yüklük
Sağaltmak
Harman yeri
Dayanmak
Dengesini kaybet.
Atılmak
Kıpırtı
Gürültüye boğmak
Serum
Aşı
Bağışıklık
Kuluçka devresi
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
urhålka
glödande, het
brännmärka
fräs, väsljud
saliv
utsprida
ryslighet
hår, fjäder
rök
huvudstupa
röka
insekt
kräkas, spy
nedgräva
sängskåp
bota, behandla
tröskplats
tåla, motstå
tappa balansen
kasta sig
rörelse, darrning
väsnas
serum
vaccination
immunitet
inkubationsperiod
yineleme
olanca gücüyle
sıçramak
kemirmek
sıvazlamak
kıç
bayılmak
uygulamak
sağaltma
irkilmek
kınamak
davranış
acımasız
kaçınmak
nitekim
güçlükle
kapamak
meşale
davul
zurna
yürek
amaç
önlemek
değin (dek)
leş
usta
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
upprepning
med all sin kraft
hoppa, skutta
gnaga, bita
stryka, smeka
stjärt, rumpa
svimma
tillämpa
behandling, kur
tveka, avstanna
klandra
uppförande, beteen.
obarmhärtig
undvika
faktiskt
mödosamt,
instänga, inspärra
fackla
trumma
oboe
hjärta
mål, avsikt
förebygga, hindra
tills, ända till
as, kadaver
mästare
#
#
#
#
#
#
#
#
#
______________
______________
______________
______________
______________
______________
______________
______________
______________
Metinde geçen şu sözcüklerin karşıtlarını yaz!
Usta
Vermek
Acı acı
Sıkıca
Üstten
Bayılmak
Öte yandan
Yakalamak
Kınamak
# ____________
# ____________
# ____________
# ____________
# ____________
# ____________
# ____________
# ____________
# ____________
önünde
ince
önce
tertemiz
güçlükle
boş
geç
etkili
çıktı
Aşağıdaki Türkçe sözcüklerin Ísveççe karşılıklarını yazmaya çalış.
Acı
Fırlamak
Etkili
Hiç değilse
Kızgın
Kemirmek
Salya
Bayılmak
Írkilmek
Davranış
Sağaltmak
Önlemek
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
____________
____________
____________
____________
____________
____________
____________
____________
____________
____________
____________
____________
başvurmak
çırak
yaralı
acı çekmek
sıçramak
oymak
yinelemek
uygulamak
kınamak
kaçınmak
nitekim
aşı
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
_______________
_______________
_______________
_______________
_______________
_______________
_______________
_______________
_______________
_______________
_______________
_______________