Adıyaman İlinde Güneş Verilerinin Analizi ve 1MW`lık

EEB 2016 Elektrik-Elektronik ve Bilgisayar Sempozyumu, 11-13 Mayıs 2016, Tokat TÜRKİYE
Adıyaman İlinde Güneş Verilerinin Analizi ve 1MW’lık Güneş Santrali
Tasarımı
Feride ARSLAN¹. İbrahim SANCAR². İbrahim ÜÇGÜL³
¹Süleyman Demirel Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü
²Adıyaman Üniversitesi Teknik Bilimler Meslek Yüksek Okulu Makine Bölümü
³Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Tekstil Mühendisliği Bölümü
¹[email protected]
²[email protected]
Özet
³[email protected]
1. Giriş
Güneş enerjisi ile elektrik üretiminde kurulacak güneş
santrali için bölgenin güneş ışınım verilerinin bilinmesi
gerekir. Bu verilerin bilinmediği durumlarda hesaplamak
için değişik metotlar kullanılmaktadır. Bu çalışmada. Howell
(1982) tarafından küresel güneş ışınımı tahmini için
geliştirilen bağlantılar yardımıyla Adıyaman ilinin. güneş
ışınımı verileri hesaplanmıştır [1]. Bu veriler kullanılarak
1MW kapasiteli güneş enerjisi santrali için tasarım
yapılmıştır. Sonuçta Adıyaman ili için hesaplanan güneş
ışınım miktarı değerlerine göre kurulacak 1MW kapasiteli
santralde elektrik üretimi veriminin yüksek olacağı kanaatine
varılmıştır.
Enerji insanoğlunun varoluşundan itibaren insan yaşamının
vazgeçilmez bir unsuru olmuştur. Günümüzde bu önem daha
da artmıştır. Yeryüzünde fosil kökenli enerji kaynakları hızla
tükenmektedir. Bu nedenle yenilenebilir enerji kaynaklarının
kullanımı artmaktadır. Yenilenebilir enerji kaynakları
doğrudan kullanılabileceği gibi enerjinin başka bir şekline de
dönüştürülebilir. Güneş enerjisi. rüzgâr enerjisi. jeotermal
enerji ve hidrojen enerjisi yenilenebilir enerji türüdür.
Dünya’daki güneş enerjisinin yoğunluğu atmosferde
metrekare başına 1.35 kW değerindedir. Güneş enerjisi
yoğunluğu bakımından dünyanın ayak izi alanının ölçüsü
178x106 MW. Dünya’nın tüm yüzeyine denk gelen güneş
enerjisi. 1.22x1014 TCE (ton kömür eşdeğeri) veya
0.814x1014 Ton Petrol Eşdeğeri miktarına denk olmaktadır.
Diğer taraftan. bir yılda güneş enerjisinden gelen miktar
bilinen kömür rezervlerinin 50 katına. bilinen petrol
rezervlerinin 800 katına tekabül etmektedir [2].
Anahtar kelimeler: Güneş Enerjisi, PV Panel, Güneş Işınımı,
Adıyaman.
Abstract
So as to build a solar station via solar energy in production
of electric we need to know the regarding area's solar
radiation dates. Unless we know these datas different
methods can be used. In this search these solar radiation
datas of Adıyaman have been calculated whit the help of
Howell who developed the connections for the purpose of
solar radiation predictions [1]. The desing of solar station
has been made whit 1MW capaticy. As a result,it is supposed
that this solar station with 1MW capacity,which is to be built
depending on Adıyaman's calculated solar radiation amount,
will be productive ın electric production.
Dünya’da 2004 yılında elektrik enerjisi üretimi 17.450 TWh
olurken. 2030 yılında bu tüketimin 31.657 TWh’ e ulaşması
beklenmektedir. Bu elektrik enerjisi talebinin karşılanması
için binlerce yeni güç santralleri inşa edilmelidir [3].
Türkiye temel enerjisini; petrol. linyit. kömür. doğalgaz.
jeotermal ve hidrolik gibi kaynaklardan sağlamaktadır.
Türkiye’nin enerji ihtiyacında büyük oranda dışa bağımlıdır.
Bu bağlamda ülkemiz. mevcut enerjinin daha verimli
kullanılması için çalışmalar yürütürken bir yandan da yeni
enerji kaynakları arayışı içerisinde araştırmalar yapmaktadır.
Yenilenebilir enerji kaynakları arasında en baskın olarak
kullanılan. son yıllarda yararlanmada önemli bir artış hızına
sahip olan. güneş enerjisi kaynağıdır.
Keywords: Solar energy, PV panel, Solar Radiation,
Adıyaman
314
EEB 2016 Elektrik-Elektronik ve Bilgisayar Sempozyumu, 11-13 Mayıs 2016, Tokat TÜRKİYE
Güneş enerjisi. yenilenebilir bir enerji kaynağı oluşu yanında.
insanlık için önemli bir sorun olan çevreyi kirletici artıkların
bulunmayışı. yerel olarak uygulanabilmesi ve karmaşık bir
olmuştur. Binaların ısıtılması. soğutulması. endüstriyel.
bitkilerin kurutulması ve elektrik üretimi güneş enerjisinin
yaygın olarak kullanıldığı alanlardır [4].
teknoloji gerektirmemesi gibi üstünlükleri sebebiyle son
yıllarda üzerinde yoğun çalışmaların yapıldığı bir konu
belirtilmektedir. Bunlardan bazıları çizelge.1 de belirtilmiştir.
[8].
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı – Elektrik İşleri Etüt
İdaresi’nin yapmış olduğu Güneş Enerjisi Potansiyel Atlası
çalışması sonucunda Türkiye’de 56.000 MW termik santral
kapasitesine eşdeğer güneş enerji kapasitesi bulunduğu ve bu
potansiyelden yararlanılması durumunda yıllık ortalama 380
milyar kWh elektrik enerjisi üretim imkânının olduğu
belirlenmiştir. Oysaki bu potansiyelden çok az miktarda
yararlanılmakta olup hali hazırda Türkiye’deki toplam güneş
pili (PV) kapasitesi yaklaşık olarak 1 MW mertebesindedir
[7].
Güneş pilleri kullanarak yapılan fotovoltaik uygulamalar
Güneş enerjisinin bir uygulama türüdür. Güneş pilleri.
Üzerine düşen güneş ışınımını direkt olarak elektrik
enerjisine çeviren doğru akım üreteçleridir. Bu pillerin seri
veya paralel bağlanarak. ürettikleri akım ve gerilim değerleri
yükseltilebilir. Üretilen akımı depolayabilmek için özel
aküler kullanılmaktadır.
Ülkemizin güneş enerjisinden yararlanma potansiyeli İspanya
dışındaki tüm Avrupa ülkelerinden fazladır. Türkiye.
ortalama 1000 – 1450 kWh/m².yıl oranlarında güneş
enerjisinden faydalanabilme potansiyeline sahiptir. Bu oran
da ülkemizin tükettiği elektrik enerjisi ve fosil enerji
kaynaklarının 10.000 katından fazladır[5]. Bu nedenle
ülkemiz Güneş enerjisinden elektrik üretimi için daha fazla
çalışma yapmalıdır. Devlet Meteoroloji İşleri Genel
Müdürlüğünde mevcut bulunan 1966–1982 yıllarında ölçülen
güneşlenme süresi ve ışınım şiddeti verilerinden yararlanarak
Elektrik İşleri Etüt İdaresi tarafından yapılan çalışmaya göre
Türkiye'nin ortalama yıllık toplam güneşlenme süresi 2640
saat (günlük toplam 7.2 saat). ortalama toplam ışınım şiddeti
1.311 kWh/m²-yıl (günlük toplam 3.6 kWh/m²) olduğu tespit
edilmiştir. Türkiye. 110 gün gibi süre bakımından da yüksek
bir güneş enerjisi potansiyeline sahiptir ve gerekli
yatırımların yapılması halinde ülkemiz. yılda birim metre
karesinden ortalama olarak 1.100 kWh’lik güneş enerjisinden
elektrik enerjisi üretilebilir durumdadır [6].
Çizelge 1: Dünya üzerindeki en büyük güneş enerjisi
santralleri
Sır
a
1
Kurulu
Güç(MW)
60
2
54
3
53
4
5
6
50
46
45
7
42
8
9
10
40
34.5
34
Kurulduğu Yer
Olmedilla/İSPANYA
Straßkirchen/ALMANY
A
TurnowPreilack/ALMANYA
Puertollano/İSPANYA
Moura/PORTEKİZ
Köthen/ALMANYA
Finsterwalde/ALMANY
A
Brandis/ALMANYA
Trujillo/İSPANYA
Arnedo/İSPANYA
Kurulduğ
u Tarih
2008
2008
2009
2008
2008
2010
2009
2008
2008
2008
Güneş santrallerinin kurulması için. bilinmesi gereken önemli
parametrelerin başında güneş ışınım değerlerinin bilinmesi
gerekir. Bu ışınım değerleri gerek piranometre ile ölçülerek
gerekse değişik hesap metotları ile hesaplanarak yaklaşık
tahmin yapılabilir. Dünya üzerindeki herhangi bir yüzey
alanına ulaşan güneş ışınımını hesaplamak için çeşitli ampirik
modeller kullanılmaktadır. Bu modellerin kullanılmasındaki
sebep düzlem üzerine düşen güneş ışınımı verilerinin
olmamasından dolayı. araştırmacıların birçoğu tarafından
bölgenin şartlarına göre güneş ışınım modelleri türetilmiştir.
2005 tarihinde 25819 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak
yürürlüğe giren 5346 sayılı “Yenilenebilir Enerji
Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına
İlişkin Kanun” ile yenilenebilir enerji kaynaklarından
üretilecek enerjiye taban fiyat garantisi ve belli bir süre alım
garantisi getirilmiştir. Ayrıca bu tesislerin kurulacağı
yerlerdeki hazine ve orman arazilerinde kolaylık sağlanması.
yenilenebilir özellikte olması sebebiyle YEK belgesi
verilmesi ve aynı kanunla 4628 sayılı yasada yapılan
değişiklik ile kendi ihtiyaçlarını karşılamak üzere 500 kW’a
kadar tesis kuranlar şirket olma ve lisans almadan muaf
tutulmuşlardır [7].
Özetle yukarıdaki çalışmalar incelendiğinde güneş ışınımı
tahmini için geliştirilen ilk çalışma 1924 yılında Angström
tarafından lineer modelin tanımlanmasıyla ortaya çıkmıştır.
Daha sonraki yapılan çalışmalar ya modele farklı bir boyut
kazandırmak ya da belli bir coğrafyaya özgü modeli
geliştirmek için oluşturulmuştur. Güneş ışınımı tahmini
hesaplanmasında; Glover ve McCulloch enlem değerlerini
kullanmış. Barbaro ve arkadaşları yayılı ışınım ölçümüne
farklı bir boyut getirmiş. Ogelman ve arkadaşları 2.dereceden
Uluslararası Enerji Ajansı’nın 2008 raporlarına göre 2008 yılı
sonunda dünya üzerindeki kurulu güneş enerjisi sistemi 13.44
GW olarak belirtilmektedir. Bununla birlikte 2009 yılı
içerisindeki resmi olmayan açıklamalara göre devreye alınan
6.43 GW’lık Kurulu güçle birlikte dünya üzerindeki güneş
enerjisi sistemlerinin kurulu gücünün yaklaşık 20 GW olduğu
315
EEB 2016 Elektrik-Elektronik ve Bilgisayar Sempozyumu, 11-13 Mayıs 2016, Tokat TÜRKİYE
polinom bağıntısı ile model oluşturmuş. Benson ve
arkadaşları iklim verilerine yer vermiş. Gopinathan a ve b
katsayılarının bulunmasında rakımı göz önüne almış.
Newland logaritmik model geliştirmiş. Samuel yatay düzleme
gelen güneş ışınımı için 3. Dereceden eşitlik geliştirmiş.
Fakıoğlu ve Ecevit sadece gün sayısı değerini etken yapmış.
Ertekin ve Yaldız dokuz farklı meteorolojik parametreyi
kullanmış. Elagib ve Mansell coğrafi parametrelerle üstel
bağıntı oluşturmuş. Ülgen ve Hepbaşlı sıcaklık
parametrelerini eklemiş ve Bakırcı yeni düzen beşinci
dereceden polinom denklemi kullanmıştır. Bütün bu
çalışmaların temel gayesi mevcut çalışılan [9].
çalışma yapmışlardır. Fotovoltaik sistem mimarisinin ve
akülerin pahalı olması dolayısıyla Gökçeada için fotovoltaik
sistemlerin şimdilik ekonomik olmadığı sonucuna
varmışlardır [13].
Kırbaş ve Çiftçi (2013)
Burdur ili güneş enerjisi
potansiyelinin ve güneşlenme oranının belirlenmesi amacıyla
bir çalışma yapmışlar. Sonuçta fotovoltaik teknolojisindeki
yeni gelişmeler ile birlikte düşük maliyete sahip güneş pilleri
geliştirilerek. Burdur ilinde güneş pili kullanımı
yaygınlaştırılabileceği kanaatine varmışlardır [14].
Bu çalışmada. Howell (1982) tarafından küresel güneş
ışınımı tahmini için geliştirilen bağlantılar yardımıyla
Adıyaman ilinin güneş ışınımı verileri hesaplanmıştır [1]. Bu
veriler kullanılarak 1MW kapasiteli güneş enerjisi santrali
için tasarım yapılmıştır.
Toğrul vd. (2000) Türkiye’de aylık günlük ortalama küresel
güneş ışıması tahmini için açık gökyüzü ışımasının
kullanılabilirliğini araştırmışlardır. Aylık ortalama günlük
güneşlenme süresinin. o ay için olabilecek teorik en yüksek
güneşlenme süresine oranından yola çıkarak yazlık ve kışlık
olmak kaydıyla. farklı regresyon analiz eşitlikleri
geliştirmişlerdir. çalışma Ankara. Aydın. Antalya. İzmir.
Adana.
Elazığ
şehirlerinde
Kipp
Zonen
cm11
piranometresinden alınan ölçümlere dayanarak yapılmıştır.
Şehir bazında çok başarılı olmasa da Türkiye geneli için bu
yöntemle küresel güneş ışımasının tahmin edilebileceği
sonucuna varılmıştır[10].
2. Hesaplama Metodu
Howell vd (1982) tarafından. günün saatlerine göre yatay
yüzeye gelen anlık toplam güneş ışınımı .
I=Imaksin[
π(GS−Trs)
N
]
(1)
Şeklinde hesaplanmıştır. Burada GS güneş saati. N gün
uzunluğu. ve Trs gün doğumu zamanı olup Trs ve N değeri
aşağıdaki gibi hesaplanır [15]:
Trabea ve Shaltout (2000) Mısır' da 5 farklı meteorolojik
şartı temsil edecek. seçilmiş 5 nokta için yatay yüzeye gelen
küresel güneş ışıması. günlük ortalama en yüksek sıcaklık.
günlük ortalama nispi nem. günlük ortalama deniz seviyesine
indirilmiş basınç. günlük ortalama buhar basıncı ve
güneşlenme süresi verilerini tablo ve grafikler vasıtasıyla
düzenlemiş ve incelemişlerdir. Bu 5 noktada küresel güneş
ışıması ölçümleri ile meteorolojik değişkenler arasındaki
ilişkiyi göstermek adına bir bağıntı ortaya çıkarmışlardır. Bu
bağıntıya ulaşmak için ilk olarak 1988’de Gopinathan’ın
geliştirdiği bir tahmin modeli. ikinci olarak 1994 yılında aynı
modelden Abdalla’ nın Bahreyn için dönüştürerek
oluşturduğu tahmin modeli ve üçüncü olarak da bu çalışma
için geliştirilen yeni bir tahmin modeli kullanılmıştır. Sonuçta
elde edilen korelasyon regresyon ve standart hata
katsayılarından yararlanılarak Mısır'ın tamamı için güneş
ışıması tahmini mj/m2 /gün cinsinden yapabilmek adına.
öncelikle konu edilen her bir nokta için özel modeller
türetmişlerdir. Kahire için türetilen model % 99 ile en yüksek
korelasyon katsayısını vermiştir. tüm Mısır için korelasyon
katsayısı % 89-99 ve tahmin hatası % 1-4 arasında çıkmış ve
modellerin uygulanabilir olduğu sonucuna varılmıştır[11].
N=
2
15
cos-¹[-tan(δ) tan(φ)]
Trs: (12-N/2)
(2)
(3)
Burada δ deklinasyon açısı φ enlem (derece) olarak ifade
edilir. Yukarıda geçen δ değeri ise :
δ= 23.45sin[
360(n+284)
365
]
(4)
Eşitliği ile hesaplanmıştır.
Genellikle güneş ışınımı hesapları güneş zamanına göre
yapılmaktadır. Her 15o saat açısı. zaman olarak bir saate
tekabül etmekte ve öğleden önceleri pozitif. öğleden sonraları
ise negatif değer almaktadır. Güneş saati GS. Kılıç ve Öztürk
(1984) tarafından verilen (5) bağıntısı ile hesaplanmıştır.
GS=YS+ET/60-4/60(LS-LL)
(5)
Burada YS yerel saat. ET. zaman eşitliği. LS. LL sırasıyla
standart ve yerel boylamdır. Türkiye saati için standart
boylam 45odoğu boylamıdır. Zaman eşitliği ET. (6-7)
bağıntıları ile hesaplanmıştır [16].
Liu ve Jordan (1962). eğimli düzleme gelen saatlik doğrudan
güneş ışınım şiddetini çalışmaları sonucunda oluşturdukları
Liu ve Jordan metodu ile hesaplamışlar[12].
ET=9.87sin2B-7.53cosB-1.50sinB
Demirören ve Yılmaz. Türkiye’nin Ege Denizi’nde bulunan
en büyük adası olan Gökçeada’nın elektrik ihtiyacının
yenilenebilir enerji kaynaklarından (fotovoltaik sistemler ve
rüzgar enerjisi sistemleri) nasıl karşılanacağı üzerine bir
360(N−81)
B=
316
365
(6)
(7)
EEB 2016 Elektrik-Elektronik ve Bilgisayar Sempozyumu, 11-13 Mayıs 2016, Tokat TÜRKİYE
Adıyaman ili için hesaplanan değerlerin analizi için belirli
günler seçilmiştir. Bu amaçla rastgele seçim yerine her ayın
15. günü ile Temmuz ayının bütün günleri seçilerek 06:0018:00 saatleri arasında verilerin analizi yapılmıştır. Bu eğik
düzleme gelen ışıma miktarı ölçümleri ısıl özellikleri
açısından istatistiksel olarak incelenmiştir. Şekil 1’ de
Adıyaman İli için hesaplanan eğik düzleme gelen Güneş
15.Oca
15.Şub
15.Mar
Işınım değerleri grafik olarak verilmiştir. Görüldüğü üzere en
yüksek değer 15 Haziran tarihinde saat 12:00 ‘ da 999.2
W/m2 hesaplanmıştır.
15.Nis
15.May
15.Haz
1000
Güneş ışınımı ( W m -2 )
800
600
400
200
0
h:mm
h:mm
h:mm
h:mm
h:mm
h:mm
Zaman (Saat)
Şekil 1: Adıyaman İli Bütün Aylar İçin Hesaplanan Eğik Düzleme Gelen Güneş Işınımı - Zaman Grafiği
Şekil 2’de ise Adıyaman İli Temmuz ayı için hesaplanan eğik düzleme gelen güneş ışınım değerleri verilmiştir. Temmuz ayı
içerisinde en yüksek değer 1Temmuz tarihinde saat 12:00 ‘ da 996.6 W/m2 hesaplanmıştır.
04.Tem
12.Tem
20.Tem
28.Tem
1000
Güneş Işınımı ( W m -2 )
800
600
400
200
0
hh:mm
hh:mm
hh:mm
hh:mm
Zaman (Saat)
hh:mm
hh:mm
Şekil 2: Adıyaman İli Temmuz Ayı İçin Hesaplanan Eğik Düzleme Gelen Güneş Işınımı - Zaman Grafiği
317
EEB 2016 Elektrik-Elektronik ve Bilgisayar Sempozyumu, 11-13 Mayıs 2016, Tokat TÜRKİYE
[9] Kallioğlu, M., A. “Niğde İli İçin Yatay Düzleme Gelen
Günlük Tüm. Yayılı Ve Direkt Güneş Işınımını
Hesaplama Modeli Geliştirilmesi” Niğde Üniversitesi
Fen Bilimleri Enstitüsü, 2014, Niğde
3. Sonuçlar
Güneş enerjisinin kullanıldığı sistemlerin verimliliğinin
belirlenmesinde önemli bir faktör olan yeryüzüne gelen güneş
ışınımı değerlerinin (anlık, saatlik,
günlük) bilinmesi
önemlidir. Çalışmanın yapılacağı bölgenin verilerinin
bilinmesi gerekir. Bu çalışmada Adıyaman ili için eğik
düzleme gelen güneş ışınım şiddeti basit bir hesaplama
metodu kullanılarak belirlenmiştir. Adıyaman’ın Çizelge2’de gösterilen eğik düzleme gelen güneş ışınım şiddeti ile
bir güneş kenti olabileceği çok açık bir şekilde görülmektedir.
Fotovoltaik teknolojisindeki yeni gelişmeler ile birlikte düşük
maliyete sahip güneş pilleri geliştirilerek, Adıyaman ilinde
güneş pili kullanımı devlet desteği ile yaygınlaştırılabilir.
Kamusal kullanıma açık alanlar, parklar caddeler ve sokaklar,
güneş enerjisi ile aydınlatılabilir. Bunun için Adıyaman
İlindeki kamu binalarında güneş sistemlerine geçilmesine
yönelik çalışmalar yapılmalıdır. Ayrıca Güneş santralleri
kurulabilecek araziler araştırılmalı ve gerekli girişimler
yapılmalıdır.
[10]
Toğrul, G., T. , Toğrul, H. and Evin. D. “Estimation
of küresel solar radiation under clear sky radiation in
Turkey”. Renewable Energy, (21); 271-287, 2000.
[11] Trabea, A., A. and Shaltout, M., A., M, “Correlation of
küresel solar radiation with meteorological parameters
over Egypt”, Renewable Energy. (21); 297-308, 2000.
[12] Lıu, B. and Jordan, R. “Daily insolation on surfaces
tilted towards the equator”, Trans ASHRAE, 526-541,
1962.
[13] Demirören, A. , Yilmaz, U., “Analysis of change in
electric energy cost with using renewable energy sources
in Gökceada. Turkey: An Island example”, Renewable
and Sustainable Energy Reviews, 14: 323-333, 2010.
4. Kaynaklar
[14]Kırbaş, İ., Çifci, A. ve İşyarlar,
B. “Burdur İli
Güneşlenme Oranı ve Güneş Enerjisi Potansiyeli”,
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
Dergisi 4 (2): 20-23 (2013)
[1] Howell, J., R., Bannerot, R., B. and Vliet, G., C.,
“SolarThermal Energy Systems Analysis and Design”,
McGraw-Hill. Inc.. New York, 1982
[15]Kılıç, A. ve Öztürk, A, “Güneş Enerjisi”, Kipaş
Dağıtımcılık, İstanbul, 1983nversion And Management.
45: 329-344, 2004.
[2] Özgöçmen, A. , “Electricity Generation Using Solar
Cells”, Gazi University in Turkey, MSc Thesis, May
2007.
[16]Taşdemiroğlu,
E.
“Solar
Energy
Utilization:
Technicaland Ekonomic Aspects”, Middle East Technical
University, Ankara, 1988.
[3] Güler, Ö., Wind energy status in electrical Energy
production of Turkey”, Renewable and Sustainable
Energy Reviews, 13. (2). pp. 473- 478, February 2009.
[4] Karım, M., A. and Hawlader. M., N., A. , “Development
Of Solar Air Collectors For Drying Applications”,
Energy Conversion And Management. 45: 329-344,
2004.
[5] Gümüş, B. ve Tüzün, M., N. “Kentlerde Enerji
Verimliliği. Van İlinin Enerji Üretim Potansiyeli ve
Elektrik Enerjisi Problemleri”, Van Kent Sempozyumu,
1-3 sayfa: 301 – 320, Ekim 2009.
[6] Varınca, K., B. ve Gönüllü M., T., “Türkiye’de Güneş
Enerjisi Potansiyeli ve Bu Potansiyelin Kullanım
Derecesi. Yöntemi ve Yaygınlığı Üzerine Bir Araştırma”,
I. Ulusal Güneş Ve Hidrojen Enerjisi Kongresi, 21-23
Haziran 2006, Eskişehir.
[7] Gürbüz, A. “Enerji Piyasası İçerisinde Yenilenebilir
(Temiz) Enerji Kaynaklarının Yeri ve Önemi”. 5.
Uluslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu (Iats’09), 1315, Mayıs 2009, Karabük
[8] Girgin, M., H.
“Bir Fotovoltaik Güneş Enerjisi
Santralinin Fizibilitesi. Karaman Bölgesinde 5 Mw’lık
Güneş
Enerjisi
Santrali
İçin
Enerji
Üretim
Değerlendirmesi Ve Ekonomik Analizi” İstanbul Teknik
Üniversitesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2011
318