Hepatit A aşısı

HEPATİT A AŞISI
Prof Dr Nuran Salman
Ġstanbul Tıp Fakültesi
Çocuk Enfeksiyon ve Klinik Ġmmunoloji
Hepatit A özellikleri :






Enkubasyon ortalama 28 gün
Gürültülü baĢlangıç
Koyu renkli idrar,kusma,bulantı,sarılık
6 yaĢ altı %70 asemptomatik
Bulgular <2 ay kaybolur
Semptomatik olguların %10-15i ilk 6 ay rölaps
gösterir
Hepatit A tanısı




Anti HAV IgM semptomlardan 5 – 10 gün önce
saptanır
Anti HAV IgG infeksiyon sırası saptanır; ömür
boyu yüksek kalır
Anti HAV IgM 6 ayda kaybolur
Total Anti HAV = IgG + IgM
HAV Tipik Serolojik Seyir
Semptomlar
Total antiHAV
Titre
ALT
Fecal
HAV
IgM anti-HAV
0
1
2
3
4
5
6
Temas Sonrası Süre (Ay)
12
24
HEPATİT A da korkulan
komplikasyon olan fulminan
hepatit semptomatik
infeksiyondan sonra gözlenir
HAV epidemiyolojisi
Endemisite
derecesi
Yüksek
Orta
DüĢük
%80’in üzerinde antiHAV prevalansı
10 yaĢına kadar
25 yaĢına kadar
50 yaĢına kadar
HAV Enfeksiyonun Coğrafik Dağılımı
Anti-HAV Prevalansı
Yüksek
Orta derecede
Düşük
Çok düşük
www.cdc.gov
Hepatit A - Türkiye’de Anti-HAV Seroprevelansı
Akbulut
Elazığ
Babacan
İstanbul
Taşyaran
Erzurum
Aldeniz
İstanbul
Baki
Trabzon
Aydoğan
İzmir
YAŞ
%
0-1 yaş
0-18 yaş
erişkin
0-5 yaş
erişkin
3-6 yaş
7-10 yaş
0-4 yaş
5-9 yaş
10-14 yaş
erişkin
6 ay-3 yaş
4-7 yaş
8-12 yaş
13-18 yaş
0-4 yaş
5-8 yaş
9-12 yaş
13-16 yaş
12.1
72.5
100
39.7
75.6
33.3
78.6
15.2
36.1
57.7
95.1
13.4
32.1
63.4
88.6
7.8
38.5
40
68
HEPATİT A SEROPREVALANSI
İLE SOSYO-EKONOMİK DÜZEY
İLİŞKİSİ
Brezilya
SED
iyi
orta
kötü
% 9
%49
% 61
Zago
SED
iyi
kötü
% 19.5
% 75.3
2005
Türkiye
(izmir)
Özkınay 2001
Farklı YaĢ Grupları ve Farklı Sosyo Ekonomik Çocuklarda
Anti-HAV Seropozitifliğinin Dağılımı
100
% Anti-HAV
80
Düşük SED
60
Orta SED
Yüksek SED
40
20
0
2-6
7-12
yaş grupları (yıl)
13-16.5
Yapıcıoğlu Y, Alhan E, Yıldızdaş D et al. J Indian Pediatr, 2002.
HAV PREVALANSINDA DÜNYADA
EPİDEMİYOLOJİK KAYMA
Anti HAV pozitifliği
1979
3-5 yaş
6-10 yaş
İtalya
36
61
1984
9
16
HEPATİT A Epidemiyolojik
Kayma

Suudi Arabistan (9 – 10 yaĢ )
1989
1997
%67.6
%33.7
anti HAV (+)
Son epidemiyolojik veriler, HEPATİT A seroprevalansının
geçmiş yıllara göre azalmakta olduğunu ve HAV temasının
ileri yaşlara kaydığı doğal bir değişim süreci yaşandığını
ortaya koymaktadır.
AraĢtırmacı
Babacan
Sönmez
TaĢyaran
Öztürk
Aldeniz
Sıdal
Yapıcıoğlu
Erdoğan
Ungan
Hacımustafaoğlu
Yıl
1990
1993
1994
1996
1998
1998
1999
2000
2000
2000
Merkez
Ġstanbul
Malatya
Erzurum
Ġstanbul
Ġstanbul
Ġstanbul
Adana
Edirne
Ankara
Bursa
YaĢ grubu
0-5 yaĢ
0-6 yaĢ
3-6 yaĢ
1-3 yaĢ
0-4 yaĢ
6 ay-4 yaĢ
2-6 yaĢ
2-5 yaĢ
4-6 yaĢ
1-6 yaĢ
Anti-HAV (%)
39.7
35
33.3
17.6
15.2
15.1
20.8
4.4
10.9
13
Bu değerler, okul çağına gelmiĢ çocukların % 80-95’inin HEPATĠT A
enfeksiyonlarına duyarlı olduğunu ve salgın riskinin arttığını göstermektedir.
Epidemiyolojik
Kayma
Yapılan çalıĢmalar, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de
hepatit A ile temas yaĢının erken çocukluktan daha ileri
yaĢlara doğru kaydığını göstermektedir.

HAV ile temasın ileri yaĢlara kayması hepatit A’ya duyarlı
nüfusun artıĢına

EriĢkinlerde morbiditeye hatta mortaliteye neden
olabilecek HAV epidemisi potensiyel riskinin artıĢına yol
açabilir.

HEPATĠT A EPĠDEMĠYOLOJĠSĠ
SOSYOEKONOMĠK DÜZEY ĠLE ĠLĠġKĠ
GÖSTEREN BĠR ENFEKSĠYON HASTALIĞIDIR.
Sosyoekonomik durumun ve hijyen koĢullarının iyileĢmesi
DeğiĢen epidemiyoloji
YÜKSEK ENDEMĠSĠTE
ORTA ENDEMĠSĠTE
DÜġÜK ENDEMĠSĠTE
EriĢkin yaĢ gruplarında hassas kiĢilerin sayısının artması salgın riskinin
artması ağır hepatit A vakalarının artması
KORUNMA GEREKSİNİMİ
HEPATĠT A AġISI
ÖZELLĠKLERĠ :
Ġlk
hepatit A aĢısı 1995’te lisans aldı
Inaktif bir aĢı
2 doz aĢı ( 2 - 6 ay ara ile )
Koruyuculuk % 94 - 100
Koruyuculuğun baĢlaması 15 gün - 1 ay
Hepatit A AŞILARI
Vaqta
Havrix
Avaxim
Antijen dozu
Uygulama
25 U
0 ve 6-18 ay arası
720 ELU
0 ve 6-12 ay arası
80 E.U
0 ve 6-12 ay arası
ACIP 2006 Hepatit A aşısı önerileri



Hepatit A aĢısı aĢılanan eyaletlerde insidans
düĢürülmüĢtür
Tüm çocuklar 1 yaĢından itibaren aĢılanmalıdır
Çocuklar dıĢında Ģu kiĢiler aĢılanmalıdır :
Yüksek endemik bölgeye gidenler
 Kronik karaciğer hastalığı
 Homoseksüeller ve ilaç kullananlar
 PıhtılaĢma bozukluğu olanlar
 Mesleki riski olanlar

DSÖ HAV aşısı önerileri
Hiperendemik: AĢıya gerek yok
Orta derecede endemik: AĢı gerekli
Hipoendemik: Yüksek riskliğe aĢı
DÜNYADA DEĞĠġĠK
HEPATĠT A AġI
UYGULAMALARI
Arjantin :TEK DOZ
Katalonya :
12 yaĢta aĢı
Ġsrail :
18 – 24 ay
Avustralya:
Aborijinler
Hepatit A Aşısı için WHO Önerileri
Yüksek derecede endemik bölgelerde bulunan
ülkelerde hemen hemen herkes hastalıkla çocukluk
çağında karĢılaĢtığından bu ülkelerde geniĢ skalalı aĢı
programları önerilmez
www.who.int/vaccines
Hepatit A Aşısı için WHO Önerileri
Orta derecede endemik bölgelerde bulunan ülkelerde
yaĢayan eriĢkinlerin önemli bir bölümü HAV’a karĢı
duyarlı olduklarından sanitasyon Ģartlarının
düzeltilmesi ve sağlık eğitiminin verilmesi yanında bu
ülkelerde geniĢ skalalı aĢı programları düĢünülmelidir
(ÜNĠVERSAL ÇOCUK AġILAMASI).
www.who.int/vaccines
Hepatit A aşısı İçin WHO Önerileri
DüĢük derecede endemik bölgelerde bulunan ülkelerde
yaĢayan kiĢilere enfeksiyon için risk altında olduklarında (orta
ve yüksek endemisiteli ülkeye seyahat) aĢı önerilmektedir
(SELEKTĠF AġILAMA).
www.who.int/vaccines
TEMAS SONRASI PROFİLAKSİ
MMWR 19 Ekim 2007
HAV ile temas eden ve HAV aşısı olmayanlarda hep A
aşısı veya ımmunglobilin (0.02 mg/kg)verilmelidir.



Sağlıklı 12 ay-40 yaĢ arası tek doz hepatit A aĢısı
40 yaĢ üstünde IG. Eğer bulunamıyorsa hepatit A
aĢısı
12 ay altı, immunyetmezlikli veya kronik karaciğer
hastalarında IG uygulanmalı
ERİŞKİNDE AŞILAMA ÖNERİLERİ
ACIP 2009






Kronik karaciğer hastalığı olanlar
PıhıtılaĢma faktör konsantresi kullananlar
Intravenöz ilaç alıĢkanlığı olan kiĢiler
Bazı labaratuar çalıĢanları
Yüksek ve orta endemik bölgelere seyahat edecekler
Hepatit A’dan korunmak isteyenler
ERİŞKİNDE HEPATİT A
AŞILANMASI
ACIP 2009
Tek antijenli preparatlar ile
2 Doz
Havrix (GSK) 0-6-12 ay
Vaqta (Merck) 0-6-18 ay
Kombine preparatlar ile
3 veya 4 doz
0,1. ve 6. ayda
0,7 ve 21-30 gün ve 12 ayda pekiĢtirme dozu
Sonuç





Hepatit A aĢısı 1 yaĢından sonra uygulanabilir
Yan etkileri azdır ve uzun süre koruma sağlar
Hijyen Ģartları düzelen toplumlarda Hepatit daha
ileri yaĢlarda görüleceğinden daha tehlikelidir
Ülkemizde bazı bölgelerde Hepatit A görülme
yaĢı daha ileri yaĢlara kaymıĢtır
Bu gibi bölgelerde aĢılama daha önem kazanır