Güneş Sistemi - Kreiken Rasathanesi

Güneş Sistemi
Ankara Üniversitesi Kreiken Rasathanesi
Evren 13.7 milyar yıl yaşında
Güneş sistemi 4.6 milyar yıl yaşında
Gezegenler - Yörüngeler
Yer’in Güneş etrafındaki yörüngesinin belirttiği düzlem “EKLİPTİK düzlemi” adını alır.
Diğer gezegenlerin yörünge düzlemleri de hemen hemen ekliptik düzlemindedir.
Yörünge
eğimi
(derece)
Merkür
Venüs
Yer
Mars
Jüpiter
Satürn
Uranüs
Neptün
7
3.4
0
1.9
1.3
2.5
0.8
1.8
Gezegenler – Dönme ve Dolanma Özellikleri
• Ekliptik düzlemine üstten baktığımızda, saat ibrelerinin dönme yönünün aksi
pozitif yön olarak dikkate alınır.
• Buna göre tüm gezegenler Güneş etrafında pozitif yönde dolanırlar.
• Venüs ve Uranüs hariç tüm gezegenler eksenleri etrafında pozitif yönde
dönerler.
• Venüs ve Uranüs’ün ters yöndeki dönmeleri, sistemin oluşumu sırasında büyük
boyutlu ön-gezegenlerle çarpışmalarına bağlanmaktadır.
Gezegenlerin dönme eksenlerinin, ekliptik düzlemine dik
doğrultu ile yaptığı açılar birbirinden farklıdır.
Merkür 0°
25°
Jupiter 3°
Venüs 177° Dünya 23°
Saturn 27°
Mars 25°
Uranus 98°
Mars
Neptune 28° 30°
Gaz (jüpiter benzeri) Gezegenler
Dış Gezegenler
Karasal Gezegenler
İç gezegenler
Karasal Gez.
Gaz Gez.
Az yada hiç uydu
Çok uydulu
Kütleleri az
Kütleleri çok
Yoğunlukları yüksek
4-5 gr/cm3
Yoğunlukları düşük
0.7-2 gr/cm3
Halka yok
Halka var
Astreoid Kuşağı
Kuiper Kuşağı
Ceres
Plüto, Eris,
Makemake, Haumea
Oort Bulutu
Merkür
Venüs
Gece-Gündüz
sıcaklık farkı
(-173/427 C)
Kalın ve
zehirli
atmosfer,
sera etkisi,
çok sıcak,
kurşunu bile
eritebilir
Dünya
Mars
Atmosfer o kadar inceki
su sıvı halde kalamaz.
Jüpiter
Satürn
En büyük kütleli
gezegen, 66 tane
uydusu var
Yoğunluğu en
küçük
gezegen, çok
belirgin halka
yapısı var, 62
uydusu var
Uranüs
Neptün
Yörünge eğikliği
çok büyük,
metan oldukça
çok Jüpiter ve
Satürn’e
nazaran
Çok yüksek
hızlı
rüzgarlar
var, Güneş
etrafında
165 yılda
bir dolanır.
Nature 424, 639-642(7 August 2003)