Ders Dosyası

Kent Planlama İlkeleri (MMR 309) Ders
Detayları
Ders Adı
Ders Dönemi Ders Uygulama Laboratuar Kredi AKTS
Kodu
Saati
Saati
Saati
Kent
Planlama
İlkeleri
MMR
309
Güz
3
0
0
Ön Koşul Ders(ler)i -
Dersin Dili
Türkçe
Dersin Türü
Zorunlu Bölüm Dersleri
Dersin Seviyesi
Lisans
Ders Verilme Şekli
Yüz Yüze
Dersin Öğrenme ve Anlatım, Tartışma
Öğretme Teknikleri
Dersin
Koordinatörü
• Öğr. Gör. Dr. Zeki Kamil Ülkenli
3
4
Dersin
Öğretmen(ler)i
Dersin Asistanı
Dersin Amacı
Mimarlık mesleğinin temel uygulama alanı olan
Kent'in ve Kent Planlama disiplininin temel
kavramlar, tarihçe, günümüz kentleri ve özellikle
tasarım anlamında tanımlanmasını amaçlamaktadır.
Dersin Eğitim
Çıktıları
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
Dersin İçeriği
Kent'in ortaya çıkışı, farklı dönemlerde gelişimi;
kentsel yaşam olgusu ve kenti oluşturan kullanım
ve kullanım alanlarının ve etmenlerin mesleki
terminolojisi; planlamanın kente yaklaşımı ve farklı
kent parçaları ile kent bütününün planlama ilkeleri;
kentsel çevreyi şekillendiren etmenler; kentsel
kavramlar, veriler ve kentsel alanların iç yapıları;
kentleşme ve planlama süreçleri.
• Kent'in ve doğasının, işleyişinin, parçaları ve
bütününün veya Kent Planlamanın Mimari
tasarımda birlikteliğinin ve ilişkilerinin anlaşılması
sağlanır.
Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları
Hafta Konular
Ön Hazırlık
1
• Kentler ve kentsel sorunların
okuma
kaynakları; doğaları ve Şehir
Planlama hakkında genel
bilgilendirme • Türkiye'de
Planlama pratiği. Farklı meslekler
ile ilişkileri, (Ulus merkez
kıraathanesi sakinleri bakış açısı
ile değil!) mesleki olarak
Planlamaya teorik ve uygulamalar
açısından bakabilmek. • Dersin ve
konuların kısa tanıtımı, sınavlar
ve devamlılık, • Makaleler, okuma,
kütüphane ve internet kullanımı,
kaynak belirtme. • Mekansal
problemlere farklı mesleklerin
çözüm yaklaşımları (mimarlık,
mühendislik, şehir planlama) •
Kentsel mekan; Nitelik ve
niceliksel tanımlar, algılama.
(Geschtallt) • Görsel ve fiziksel
elemanlar, imgeler. (Kevin Lynch)
2
ŞEHİR (KENT) NEDİR? • Farklı
okuma
tanımlar; nüfus'a göre, sosyal ve
kültürel altyapı'ya göre, ekonomik
ilişkiler bütünü, fiziksel
belirleyiciler, yönetimsel tanımlar
• Kentsel x Kırsal
3
PLANLAMA DEYİNCE... • Problem okuma
çözme süreci olarak planlama, •
Kentsel problem türleri,
kategorizasyon, • kentsel
problemleri çözmek, neden? Nasıl?
Kimin için? • Planlama; Bilimmi,
sanat mı, teknoloji mi? • Kentsel
çalışmalar ile kent planlama
arasındaki fark. • Kentsel Tasarım
ve Peyzaj bileşenleri
4
İLK ŞEHİRLERİN ORTAYA ÇIKMASI
• Neden bazı yerleşimler ileride
kentsel olarak nitelenecek bir
karakter kazandı? • Tarımsal Artı
Ürün (Jane Jacops)
okuma
5
FARKLI TİPLERDE ŞEHİRLER? •
Literatürde çeşitli tanımlar;
coğrafi lokasyona göre, hakim
ekonomik fonksiyon, nüfusa göre
(Doxiadis), fiziksel şekil... • Sıra –
büyüklük (Rank size rule) kuramı
ve Yerleşim hiyerarşisi • Öncellik
(primacy) ve sorunları • Art-alan
(hinterland) ve pazar (etki) alanı
(market area)
okuma
6
KENTLEŞME • Genel tanımlar •
okuma
Sosyal ve kültürel tanımlar/veriler,
farklar; kent kültürü • Ekonomik
gerçekler/değişimler • Fiziksel
tanımlar/3. Boyutta değişim •
Gelişmekte olan, gelişmiş ve 3.
dünya (olarak tabir edilen)
ülkelerde kentleşme süreci, ortak
ve farklı noktalar, tetikleyiciler,
sonuçlar • Metropoliten büyüme x
gelişme, • parazit ve üreten şehir
kavramları • Türkiye'de
kentleşme üzerine rakı
sohbetleri...
7
KENTSEL MAKROFORM, NE OLA Kİ? sınava hazırlık
• Kentlerin yerleşimi; lokasyon,
oturum ve durum • ilk intiba;
yuvarlak, lineer, satelit, yıldızımsı,
yoğun, yağ lekesi... • kent
merkezi; tek merkezli, çok
merkezli, merkez hiyerarşisi •
ulaşım ağı; organik, radyal,
karesel, ızgara, koridor, • Hakim
gelişme yönü ve anlamı •
Uydukentler, banliyöler, suburbia
8
Ara Sınav
okuma
9
FARKLI TİPLERDE KENTSEL ARAZİ okuma
(KULLANIM) DOKULARI • Kentsel
aktivite yapısı ve kentsel arazi
kullanımı (işin aslı.) • Arazi
kullanım düzenleri/örgüleri; Ortak
merkezli (concentric zone Burgess), dilimli (sector - Hoyt),
çok merkezli (multiple nuclei - Mc
Kienze) arazi kullanım model
tanım/teorileri • Doku'da
değişimler, kentsel ekoloji, dolma,
sızma, boşalma, yoğunlaşma,
ayrışma, geceyarısı kuşakları
(invasion – succession,
concentration – dispersion,
segregation, twillight zones...) •
Gelişmekte olan ve gelişmiş
ülkelerde kentsel arazi kullanım
dokuları, (yahu bu Alman tarlaları
neden bu kadar düzenli?) •
Kentsel arazi kullanım planlaması
ve işletmeciliği, örn; depresyon
alanları • Tarımsal ve kentsel
toprak • Kentsel Arazi değerleri •
Kentsel arsa spekülasyonu,
Kentsel arazi üretimi •
vergilendirme,
10
MERKEZİ ÇALIŞMA ALANI
okuma
(TÜRKÇESİ: KENT MERKEZİ MİA) •
kent merkezlerinin hiyerarşisi •
merkezilik, ulaşılabilirlik • MİA •
MİA'nın formu ve gelişme yönü •
Merkezde planlama – kentsel
tasarım
11
KENTSEL KONUT ALANLARI •
okuma
Planlı konut alanları,
gecekondular, gettolar, çöküntü
alanları, banliyöler, tarihi alanlar
• sosyal gruplar ve fiziksel
dönüşümün dokusu • konut stoğu
• gecekondular ve planlama •
TOKİ ve uygulamalarına bir bakış,
ne oluyor yahu?
12
KENTSEL ÇALIŞMA ALANLARI •
okuma
kentsel endüstri bölgeleri
yerleşimi • organize sanayi
bölgeleri • küçük sanayi bölgeleri
• planlama
13
DOĞAL ÇEVRE VE KENT • İnsan –
çevre etkileşiminde entegre bir
sistem olarak kent • bir açık
sistem olarak kent • Kentin
coğrafi ve topografik yerleşimi •
mikro iklim • yeşil alanlar • doğa
ile planlama
okuma
14
KENTSEL ULAŞIM • kentsel
aktiviteler ve trafik yaratılması;
orjin – hedef, dolanım, sabah ve
akşam trafiği, trafik felci •
ulaşılabilme ve kentsel toprak
değeri • hareket mod'ları, rota
kapasiteleri • yayalar • motorlu
trafik; içinden ve kentsel by-pass
• yolların hiyerarşisi • kamu x
özel taşımacılığı • park • kentsel
ulaşım planlaması
okuma
15
KENTSEL TEKNİK ALTYAPI •
Kentsel su ihtiyacı ve
karşılanması • kentsel lağım
altyapısı ve yagmur suyu drenajı
(sifonu kaç kez çekmeli?) •
elektrik • çöplükler, metan; yakıt
ve kömür depolama, doğalgaz •
teknik altyapı ve kentsel
makroform
finale hazırlık
16
Genel Sınav
okuma
Kaynaklar
Diğer Kaynaklar: 1. Öğrencilere teorik bilgi aktarımı ve görsel sunumlar
yapılır.
2. Kent ve planlamaya ilişkin mimarlık literatürü takibi
esastır.
Değerlendirme Sistemi
Çalışmalar
Sayı
Katkı Payı
Devam/Katılım
1
10
Laboratuar
-
-
Uygulama
-
-
Alan Çalışması
-
-
Derse Özgü Staj
-
-
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
-
-
Ödevler
1
25
Sunum
-
-
Projeler
-
-
Seminer
-
-
Ara Sınavlar/Ara Juri
1
25
Genel Sınav/Final Juri
1
40
Toplam
4
100
Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notu
Katkısı
60
Yarıyıl Sonu Çalışmalarının Başarı
Notuna Katkısı
40
Toplam
100
Ders Kategorisi
Temel Meslek
Dersleri
X
Uzmanlık/Alan
Dersleri
Destek Dersleri
İletişim ve Yönetim
Becerileri Dersleri
Aktarılabilir Beceri
Dersleri
Dersin Öğrenim Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkisi
# Program Yeterlilikleri / Çıktıları
Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Alanıyla ilgili edindiği çok boyutlu bilgiyi akademik
ortamlara yansıtabilme becerisine sahiptir
2 Alanı için düşünsel, toplumsal, bilimsel, teknolojik,
estetik, sanatsal, tarihsel ve kültürel gerekli altyapıya
ilişkin bilgi ve kavrayışa sahiptir
X
3 Mimarlık alanında ekonomik, çevresel, toplumsal
alanlarda ve sürdürülebilirlik ilkeleri ve standartları
konularında bilgi ve kavrayışa sahiptir
X
4 Alanıyla ilgili yasal çerçeve ve standartlar hakkında
bilgiye sahiptir
5 Alanıyla ilgili kurumsal ve etik değerler konusunda bilgi
ve kavrayışa sahiptir
X
X
6 Alanında kavram geliştirme ve teoriyi pratiğe
yansıtabilme becerisine sahiptir
7 Alanında gerekli araştırmayı saptama, doğru araştırma
yöntem ve tekniklerini kullanma ve sonuçları
yorumlama becerisine sahiptir
8 Alternatif tasarım çözümleri geliştirebilme becerisine
sahiptir
9 Alanında yaptığı çalışmalarda etkili çizimi, yazılı ve
görsel sunum teknik ve araçlarını kullanma becerisine
sahiptir
10 Bir mimarlık projesini kavramsal boyuttan uygulama
aşamasına kadar bağımsız olarak veya disiplinlerarası
çalışma içinde yürütebilecek özgüvene ve yetkinliğe
sahiptir
11 Alanındaki bilgi ve becerileri eleştirel, karşı tez ve
sentez üretebilen bir yaklaşımla değerlendirerek
öğrenir
12 Yaşam boyu öğrenme bilinciyle hareket eder. Bunun
için gerekli motivasyona ve öğrenme becerilerine sahip
olur
13 Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel
Düzeyinde kullanarak alanındaki gelişmeleri izler ve
meslekdaşları ile etkili iletişim kurar
X
14 En az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı İleri
Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte alanının
gerektirdiği bilişim teknolojilerini etkileşimli olarak
kullanır
15 Bilgi ve becerilerini etik ilkelerin ışığında, mesleki kural
ve standartlar ile yasal çerçevelere uygun olarak,
toplumsal, çevresel ve etik sonuçlarını dikkate alarak
insan haklarına ve kültürel mirasa saygılı olarak kullanır
ECTS/İş Yükü Tablosu
Aktiviteler
Ders saati (Sınav haftası
dahildir: 16 x toplam ders
saati)
Sayı
Süresi (Saat) Toplam İş
Yükü
16
3
48
16
1
16
1
10
10
Ara Sınavlara/Ara Juriye
Hazırlanma Süresi
1
5
5
Genel Sınava/Genel Juriye
Hazırlanma Süresi
1
5
5
Laboratuar
Uygulama
Derse Özgü Staj
Alan Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışma
Süresi
Sunum/Seminer Hazırlama
Projeler
Ödevler
Küçük Sınavlar/Stüdyo
Kritiği
Toplam İş Yükü
84