Mali ve Ekonomik Eğitim İçeriği (Para Uzmanı

Transkript

Mali ve Ekonomik Eğitim İçeriği
(Para Uzmanı Oyunu için El Kitabı)
© 2014 Tüm hakları saklıdır.| versiyon 3.0 | PROJE NO: 530878-LLP-2012-TR-KA3-KA3MP
Bu proje, Avrupa Komisyonu desteği ile finanse edilmiştir. Bu web sitesi ve tüm içeriği yalnızca yazarın
görüşlerini yansıtır, ve Komisyon burada yer alan bilgilerin herhangi bir şekilde kullanılmasından
sorumlu tutulamaz.
Mali ve Ekonomik Eğitim İçerikli El Kitabı (26 Mayıs)
Yayın:
Para Uzmanı - Improving Financial Literacy among Youngsters,
Başlık:
Farklı öğretme ve öğrenme ortamlarında MMS Oyun uygulanması için rehber
© Karşıyaka İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü (Karsiyaka District National Education Directorate), Turkey.
Advancis Business Services, Lda. Portugal. Fundación General Universidad de Granada Empresa,
Spain. Escola Superior de Música, Artes e Espetáculo – Instituto Politécnico do Porto, Portugal. VsI
Edukaciniai Projektai, Lithuania. E-Learning Concepts Rietsch KG, Austria.
© 2014 Tüm hakları saklıdır.| versiyon 3.0 | PROJE NO: 530878-LLP-2012-TR-KA3-KA3MP
Bu proje, Avrupa Komisyonu desteği ile finanse edilmiştir. Bu web sitesi ve tüm içeriği yalnızca yazarın
görüşlerini yansıtır, ve Komisyon burada yer alan bilgilerin herhangi bir şekilde kullanılmasından
sorumlu tutulamaz.
Proje Websitesi: http://www.moneyms.eu/
Proje Numarası: 530878-LLP-2012-TR-KA3-KA3MP
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercialNoDerivatives 4.0 International License.
http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/
2
İÇERİK
Amaç ....................................................................................................................................................... 6
Kapsam .................................................................................................................................................. 6
Hedef Gruplar ........................................................................................................................................ 6
El Kitabının Yapısı ................................................................................................................................ 7
GİRİŞ ...................................................................................................................................................... 8
Finansal Eğitimin Zorlukları ............................................................................................................. 8
Para Uzmanı Oyununun Yapısı ...................................................................................................... 9
TEMEL BAŞLANGIÇ – Görev :KAZAN .......................................................................................... 11
Görev Tanımı; ................................................................................................................................. 11
Mali ve Ekonomik Kavramlar ........................................................................................................ 12
Oyun oynama .................................................................................................................................. 13
TEMEL BAŞLANGIÇ – Görev :KAZAN .......................................................................................... 16
Görev Tanımı; ................................................................................................................................. 16
Finansal ve Ekonomik Kavramlar ................................................................................................. 17
Misyonu oynama ............................................................................................................................. 18
Öğretme Düzenlemeleri için Potansiyel Tamamlayıcı Aktiviteler ............................................ 19
Kaynaklar ......................................................................................................................................... 20
Almanca’da Önerilen Ek Kaynaklar ............................................................................................. 21
TEMEL SEVİYE – Misyon HARCAMA ............................................................................................ 22
Misyonun Tanımı ............................................................................................................................ 22
Misyonu Oynamak .......................................................................................................................... 24
Kaynaklar ......................................................................................................................................... 26
TEMEL SEVİYE – SİGORTA Misyonu ............................................................................................ 27
Misyonun Tanımı ............................................................................................................................ 27
Misyonu oynama ............................................................................................................................. 30
Kaynaklar ......................................................................................................................................... 31
TEMEL SEVİYE – ÖDÜNÇ ALMA Misyonu ................................................................................... 33
3
Misyonun Tanımı ............................................................................................................................ 33
Financial and Economic Concepts............................................................................................... 34
Playing the Mission......................................................................................................................... 35
Potential Complementary Activities for different teaching settings ......................................... 36
Resources ........................................................................................................................................ 36
Recommended Additional Resources in German ..................................................................... 36
ADVANCED LEVEL – Mission EARN ............................................................................................. 38
Description of the Mission ............................................................................................................. 38
Resources ........................................................................................................................................ 42
Recommended Additional Resources in English ....................................................................... 42
ADVANCED LEVEL – Mission SAVE.............................................................................................. 43
Resources ........................................................................................................................................ 45
ADVANCED LEVEL – Mission SPEND .......................................................................................... 47
Resources ........................................................................................................................................ 51
İLERİ B SEVİYE – Misyon- SİGORTA ET ...................................................................................... 53
Görev Tanımı................................................................................................................................... 53
Misyon Oyunu ................................................................................................................................. 53
KAYNAKLAR ................................................................................................................................... 56
ÖNERİLEN EK İNGİLİZCE KAYNAKLAR .................................................................................. 57
İLERİ SEVİYE – Misyon – ÖDÜNÇ AL ........................................................................................... 58
Misyonun Tanımı ............................................................................................................................ 58
Misyon oyunu .................................................................................................................................. 58
KAYNAKLAR ................................................................................................................................... 62
ÖNERİLEN EK İNGİLİZCE KAYNAKLAR ................................................................................ 62
EK SÖZLÜK ............................................................................................................................................ 62
4
YAZARLAR .......................................................................................................................................... 67
5
Amaç
Tam bir Finansal Eğitim dersinin geliştirilmesi Para Uzmanı Oyunu ortaklığının bir dersi değildir.
Bu nedenle, finansal ve ekonomik içerikli el kitabı, öğretmen ve eğitimcilere (ve aynı zamanda
öğrencilere) direk olarak Para Uzmanı Oyununun özellikle Misyonları ile ilgili finansal ve
ekonomik içerik sağlar.
Para Uzmanı Oyunu ve Misyonlarını üretmedeki amaç, bu kaynakların birçok farklı öğretme ve
öğrenme ortamları için yararlı olmasıdır. Ancak, bu kaynakları başarılı bir şekilde farklı gruplara
uyarlamak öğretmenlerin deneyim ve becerilerini gerektirir. Oyunun kılavuzları ve el kitabı
öğretmenlere pedagoji öğretmeye çalışmamaktadır. Para Uzmanı Oyunu ortaklığının amacı, oyunu
sınıfta, yaygın eğitimde ve resmi olmayan eğitim ortamlarında uygulamaya biraz destek sağlamaktır.
Kapsam
Para Uzmanı ortaklığı üç araç içeren bir Eğitim Seti geliştirdi.
(1) Farklı öğretme ve öğrenme ortamlarında uygulanması için rehberler
(2) Finansal ve ekonomik içerikli el kitabı
(3) Oyun Kullanım Kılavuzu
Bu el kitabı, Finansal Eğitim hakkında bir kurs sunmamaktadır, uygulanması ağırlıklı olarak Para
Uzmanı oyunundaki misyonları tanımlamaya ve açıklamaya odaklanmıştır. Bu nedenle, Oyunun
ortaklığı, Misyonların okullarda ve kolejlerde (örgün eğitimde) veya Finansal Eğitim hakkında
kurs veren çeşitli Avrupalı kurumlarda (yaygın eğitimde) uygulanmasını tavsiye etmektedir.
Proje ortaklığı, Eğitim Setinin, Para Uzmanı Oyununu kullananan eğitmen ve öğretmenleri anlayış ve
uygulama ekleyerek cesaretlendireceğini ummaktadır. Para Uzmanı Oyununun finansal okuryazarlık
becerilerini geliştirmede uygulanması birçok olası çözümlü son derece yüksek içerik bağımlıdır. Yani,
bu rehber SADECE DOĞRU BİR ÇÖZÜM gibi bir çözüm sunamaz. Ortaklığın hedefi çeşitli öğrenme
ortamlarında -örgün ve yaygın eğitimde- kullanılabilecek bir oyun geliştirmekti (farklı öğretme ve
öğrenme ortamlarında uygulama için rehberlerdeki detaylara bakınız).
Hedef Gruplar
12-15 yaş arası (Temel Seviye) ve 16-18 yaş arasındaki (İleri Seviye) öğrencilere eğitim veren bütün
okul türlerindeki Öğretmenler. Para Uzmanı Oyunu kaynaklarını uygularken bazı bilgisayar
becerilerinin ve oyun oynama tecrübesinin gerekebileceği unutulmamalıdır.
Oyunu resmi olmayan bir şekilde oynayan ve beş misyonun temel bilgisini almayı isteyen Gençler.
6
El Kitabının Yapısı
Bu el kitabı, Para Uzmanı Oyununun bölümleri olan beş misyonun tanımını sağlamaktadır. Bu
misyonlar ikiye ayrılır: Temel Seviye ve İleri Seviye. Beş misyonun öğrenim ortamları (PARA
KAZANMAK, PARA BİRİKTİRMEK, PARA HARCAMAK, SİGORTA ETTİRMEK, PARA ÖDÜNÇ
ALMAK) uygun hedeflerin, finansal ve ekonomik kavramların, kazanılacak becerilerin vb. yanı sıra
ortaklar tarafından işbirliği ile yoğun bir araştırma süreci sonucu belirlenmiştir. Her misyonun genel
tanımını takip ederek uygun finansal ve ekonomik kavramlar sağlanır, misyondaki
aktiviteler&kararların bir zaman çizelgesi ve sınıf etkinlikleri&ev ödevlerinin tamamlayıcı bir seçiminin
yanı sıra ulusal girişimler tarafından Finansal Eğitim alanında sağlanan kaynaklara bağlantılar.
7
GİRİŞ
Finansal Eğitimin Zorlukları
Finansal eğitim için ulusal stratejilerin gelişimi, 2003 yılında finansal eğitim konusunda uluslararası
programın lansmanından bu yana OECD tarafından küresel bir düzeyde teşvik edilmiştir. Avrupa
Birliği’nde birçok üye devlet, finansal eğitimin önemini Kabul etmiştir ve zaten ülke genelinde finansal
eğitim stratejileri geliştirmiştir. Finansal okuryazarlık programları ve model müfredatların çok fazla
çeşidi mevcuttur (ülkeniz için listeye bakınız). Bazıları finansal kurumlar tarafından tasarlanıp
pazarlanmaktadır. Diğerleri, nüfusun birçok kesimi arasında finansal okur yazarlık eğitimi ihtiyacını
teşvik ederek ulusal örgütler tarafından geliştirilmiştir. Başarılı programların nihai hedefi katılımcılara
kişisel mali konularda etkili mücadele ve olumlu mali seçimler yapmak için gerekli becerileri
sağlamaktır.
Resmi okul müfredatına finansal eğitimi dahil etme, geniş bir ölçekte bütün bir nesile ulaşmak için
en verimli ve adil yollardan biri olarak kabul edilir. AK üyelerinin okullarda finansal eğitimi tanıtımı
esnek bir yaklaşım izler ve ulusal, bölgesel ya da yerel koşullara adapte edilmiştir. Finansal eğitim,
para kavramlarını ve parayı iyi yönetmek için yöntemleri tanıtır. O, bilge harcamaları, düzenli tasarrufu
ve kişinin kaynaklarını en iyi şekilde yönetmesini teşvik etmektedir. Finansal eğitim bağımsız bir özne /
modül olarak yer alır ya da bazı özel konulara (örneğin; matematik, ekonomi veya sosyal bilimler, ev
ekonomisi, vatandaşlık, edebiyat ve tarih) dahil edilir. Müfredatlar arası bir yaklaşıma finansal eğitimin
dahil edilmesi, müfredat kalabalığının üstesinden gelebilir, ve öğretmenler ve öğrenciler için daha
tanıdık konularla, daha çeşitli ve potansiyel olarak yenilikçi ve ilgi çekici yollarla finansal okuryazarlığın
geliştirilmesi için izin verebilir. Destekleyici öğrenme araçlarının herhangi bir eğitim kavramı, diğer
konularla özel bağlantıları tespit eder ve ilgili sınıfların öğretmenlerine vaka çalışmaları ve örnekler
sağlar. Kavram, öğrencilerin okuldaki süresi boyunca mali yeterliliklerini geliştirmek amacıyla yaş /
sınıfa göre de adapte edilecektir.
Finansal konularda bir oyunun kullanımına gelince beklentileriniz nelerdir? Siz öğretmenler kesinlikle
resmi derslerde öğrettiğiniz konuların ve önyargısız bazı kesinlik gerektiren konuların kavramları
üzerinde konsantre olursunuz. Siz, sizin için esnek bir kullanım, öğreniciler için anlamlı bir tecrübe
garanti eden oyunları öngörürsünüz, bazı çapraz disiplin kavramları, öğrencilerin becerileri üzerinde
çalışır ve onların konular arasındaki boşluklara köprü kurmasını sağlar. Bu bağlamdaki nokta kesinlikle
oyun deneyimi ile tetiklenebilir yansımadır.
Sizin esas rolünüz, eğlence ve öğrenme arasında ulaşılabilir iyi bir denge belirlemektir.
Para Uzmanı Oyununun kendisi zaten bazı geçerli öğrenme unsurlarının yanı sıra bazı ilgi çekici
yönler de içermektedir.
Sizin için başka bir sorun: oyun içinde ne kadar rehberlik verilmelidir ve öğretmen olarak sizin
tarafınızdan ne kadar verilmeli ya da verebilirsiniz? Ya da tekrar: ne kadar eşler arası destek ya da
öğretim sağlanmalıdır? Diğer taraftan Para Uzmanı oyunu içerisinde geribildirim verilmektedir. Öte
yandan, oyun oynama sürecindeki her kararı, davranışı ve sonucu analiz etmenize izin veren son, açık
bir geribildirim öğretmen olarak sizin tarafınızdan verilmelidir.
8
Para Uzmanı Oyununun Yapısı
Özet misyonlara dayanmaktadır. Bir misyon, kullanıcının oyun içinde gerçekleştirmek zorunda olduğu
özel bir iştir. Misyon belirli bir finansal/ekonomik tema veya temalarla ilgilidir.
Para uzmanı oyununun hedef grubu 12-18 yaş arası gençlerdir. Kazanılmış beceriler konusundaki
farklılıklar (örneğin; yaş, ortak ülkelerdeki farklı müfredatlar, bölgeler ve okullar arasındaki farklılıklar
nedeniyle vb.) bu grupta çok farklıdır. Bu durum açıkça herkese eşit hitap eden bir özet geliştirmenin
zor olduğunu göstermektedir.
Misyonlardaki pedagojik yaklaşım, misyonları anlaşılır bir düzeyde geliştirerek gençlerin farklı mevcut
yaşam durumlarını dikkate almak zorundadır (öğrencilerin nerede olduğunu ‘seçin‘).
Bu nedenle, iki zorluk seviyesi tanıtıldı:
Temel Seviye (12-15 yaşındaki gençler)
İleri Seviye (16-18 yaşındaki gençler)
1
Para Uzmanı Oyununun finansal/ekonomik kavramları beş alanda yapılandırıldı.
PARA
HARCAMAK
PARA
BİRİKTİRMEK
PARA
KAZANMAK
SİGORTA
ETTİRMEK
PARA ÖDÜNÇ
ALMAK
Res.2. Para Uzmanı oyununun finansal/ekonomik kavramlarına göz atın.
Her alan becerilerin gelişimini belirten iki seviye içermektedir – Temel’den İleri seviyeye. Çalışma
Paketinde belirtilen yeterlikler (bilgi, beceriler, davranışlar) uygun bir yol ile Temel ve İleri Seviyelere
transfer edildi.
1
The approach is adapted from www.mymoney.gov
9
10
TEMEL BAŞLANGIÇ – Görev :KAZAN
Görev Tanımı;
Genç bireyler çevrelerinde kendi başlarına genel hedfleri doğrultusunda büyüdüklerinden,onların özgür
yaşam mücadelesi beklentilerinden oldukça farklıdır.Bir mesleğe sahip olan bu kişiler almış oldukları
para miktarlarını kontrol edememe duygusuna kapılırlar.Gerçekte, genç bireyler ne satın almak
istediklerini bilir ama onların ruh hali belirgin olarak para harcama girişimini kontrol eder.Kişilerdeki
kötü ruh hali ,onların resmi bütce veya gayri resmi planları ne olursa olsun,bu onların açık olarak satın
alma dürtüsüyle ilişkilidir.
Kendi başlarına yaşama hazırlıklarında, öğrencilere bütçe oluşturma yöntemi hatırlatılır.Bu görev
tanımında ,öğrenciler farklı,karışık, ve esnek harcamaları kabul etmeleri bakımından
cesaretlendirilmelidirler.Bunun
yanı
sıra,
önlerinde
bulunan
şu
mücadelerede
hazır
olmalıdırlar.Bunlar;ödeme alıntısı,bir gezi seçmek ve bir daire kiralamak gibi durumları anlamaları
gerekir.Öğrenciler bazen
doğum günü veya tatildeki harcamalar gibi
extralara ihtiyaç
duyabileceklerini bilmek durumundadırlar.
Öğrenciler yakın gelecekte para kazanabilme beceri yollarını gözden geçirirler.Onlar kendi
başlarına mali durum hedeflerine ulaşmanın onları daha tatmin ettiğini keşfederler.Öğreciler mali
geleceklerini planlamayı,tatiller, daire, doğum günü kutlamaları gibi özel harcamaları finanse etme
becerisine değer vermeyi öğrenirler.
Economik ve mali kavramlar
Gelir, Geçim masrafı, Bütçe, Banka hesabı, Vergiler, Sosyal yardımlar(bağışlar)
Yeterlilikler:
Bilgi – Gelir kaynaklarını tanımla; ;Gelirini arttırma yollarını anla
Banka hesabı,kredi kartı gibi farklı para türlerinin olduğunu bil.
Yetenek - Aklında daima gelirine yönelik geçerli bir orta vade öngörün olsun;Gelirini arttırıcı
yöntemler bulabilmelisin;Hesap döküm kaydını anlayabilmelisin.
Davranış- İsteklerini ve gelirini dengele;
Bir sonraki bölümde mali/ekonomik kavramlar,kararlar,olayların bulunduğu görev ekli birimi sağlar.. Bu
birim aynı zamanda görev dahilindekipotansiyel konuların yerleştirilebileceğini gösterecek ve
potansiyel
inernet
erişimi
olmaksızın
görevler
farklı
öğrenme
kuramları
olarak
düzenlenecek.(Bunlar;ön yapısal strateji-Karma yapısal strateji-Üst yapısal strateji’dir.)
11
Pic.2 Overview on Mission EARN
Mali ve Ekonomik Kavramlar

Ücretle maaş arasındaki fark nedir?
Ücret ile maaş arasındaki fark şudur;Ücret,bir çalışanın çalışmış olduğu saat miktarı Maaş ise
çalışanın çalıştığı saate bakmaksızın her ayın belirli gününde düzenli olarak aldığı paradır. Ücret;size
para ödenebilmesi için,işte bulunmanız ve çalışıyor olmanız gerek. Maaş;Çok nadir olarak dakik olma
ve saat ölçümüne dikkat etmek zorunda olursunuz çünkü size performansınıza göre ödeme yapılır.İş
akdi(anlaşması)çalışana iş veren kişinin nasıl ve ne tür ödeme yapmasını tespit etmek için düzenlenir.
.

Kazancınzı değiştiren dört şey nedir?
Yaptığınız işin türü– Genellikle, jDaha fazla çalışma ve nitelik gerktiren işler(doktor, avuk at, pilot,
astronot vb.) daha fazla para alırlar.
Yaşadığınız yer– maaşlar ve ücretler genellikle daha yüksektir(Örneğin Viena şehri).
Tecrübeniz – genellikle,ne kadar deneyimliseniz o kadar fazla para alırsınız..
İş vereniniz– IEkseriya kaç kişi çalışacağına ve ne kadar ödeneceği ona bağlıdır (fakat bazı ülkelerde ve branşlarda
saat başına en az ödeme miktarı sendikalar ve iş verenler tarafından kararlaştırılır.)

Net ile Bürüt arasındaki fark nedir?
Bir gazetede gördüğünüz Aylık ve Ücret iş verenin yapmış olduğu bürüt yada toplam miktarı yansıtır.
Bütün kesintilerden sonra size ödenecek para Net miktarı oluşturur..
12
Ücretiniz veya maaşınızdaki kesintiler?
Gelir vergisi ve ulusal sağlık sigortası ödemesi maaşınızı(ücretinizi) almadan önce tahsil edilir.

Niçin vergi vermek zorundayız?
Vegi parası ülkedeki yaşamı sürdürmek için gereklidir.Vergi olarak ödediğimiz para bir çok yerlere
gider.(hükümet çalışanlarının maaşı ödenir.) Vergileriniz aynı zamanda ortak kaynaklara yardım etmek
için kullanılır.(mesela;polis ,itfayeciler ,hakimler vb.)Vergi parası seyhaat ettiğimiz yolları iyileştirmede
de kullanılır.Vergiler aynı zamanda fakirlere,daha az geliri olanlara ,birçok okullara ve birçok türdeki
hükümet proğramlarına fon oluşturmada kullanılır.

Sosyal yardım kuruluşlarına para ödemek zorunda olmamızın ilkesi nedir?
Sosyal sigortanın arkasındaki ilke insanların bağış yoluyla ,çalışırken para vermek suretiyle yardıma
ihtiyaç olanlara fayda sağlaması.Bir sigorta unsurunun avantajları şöyledir;-İnsanların toplanan
yardımlardan faydalanması.-Bağışlar faydalar açısındaniyi bir para toplama yoludur.-İnsanlar yararları
için zaten para ödediğinden bu yararları ortadan kaldırmak zor olacaktır.Dezavantajlar;-İnsanlar nitelik
kazanmak için çalışmak zorundadırlar.Bu durumda okuldan ayrılan ve zihinsel,bedensel engellilere
bakan kadınlar işsiz kalırlar.-Bağışlar çok yüksek tutulursa,insanlar bunu ödeyemez.-Fakir insanların
bütçesi bağışları yapmaya yetmez..-Genellikle sosyal bağışlar sağlık ve emeklilik fonuna gider.

Sabit ve değişken geçim masrafları nelerdir?
Bütçeniz hem sabit hem de değişken harcamaları kapsar.sabit geçim masrafları her ay aynı
miktardaki harcamaları temsil eder.Bu hesaplar kolaylıkla değişmez.(Örneğin;kira,konut
sigortası,eğitim masrafları vb.)Lakin işinizi kaybederseniz birkaç fazla saatinizi sabit masraflarınızı
karşılamak için çalışmaya ayırmak durumunda olabilirsiniz.Değişken harcamalar ise ,günlük harcama
karalarından ortya çıkan unsurlardır.(Örneğin;bir lokantada yemek yeme,elbise satın alma,sinema
veya diskoya gitme vb.) Değişken hacamalar insanların parasal problemlerle karşılaştıklarında veya
tasarruf etmeye başladıklarında ilk ertelediklleri şeydir.
Oyun oynama
Görev:
“Kendi paranızın kaynağı kendi iş gücünüzdür” –Düşüncesinden hareket ederekten
iki yıl once okuldan ayrıldınız.Şimdi bir aydır bir işe sahipsiniz,ama bu iş az para
getiriyor.Bordronuza bakıp kendinize soruyorsunuz; Bu adil mi?,Bütün bunlar ne
anlama geliyor? Bununla beraber,okulunuzu tamamlama zorunluğunu net olarak
anladınız aksi taktirde daha iyi ücret alma şansınız kalmayacak.Bu yüzden ,birkaç
ay once okulunuzu tamamlamak için çalışmaya başladınız.dört ay içerisinde mezun
olmuş olacaksınız.Bu kesinlikle kutlanmalıdır!!!! Arkadaşlarınızla büyük bir geziye
gitmeyi istiyorsunuz.Bir safari gezisi gerçekten kulağa hoş geliyor.Tatilden
sonar,profosyonel bir eğitime veya fakültede olmayı istiyorsunuz.Şu an MAMA
hotelinde yaşıyorsunuzEğitiminiz veya öğreminiz için köyünüzden yakınızdaki
şehire taşınmak zorundasınız.Kuşkusuz,tatilinizi ,eğitiminizi, ve öğrenci yaşantınızı
kendi cep harçlıklarınızdan karşılamak zorundasınız.
Son iki yıl süresince para biriktirebilir ve küçük bir işte pub veya lokantada
gelecekteki yaşam masraflarını karşılamak için çalışabilirsiniz ama sizce bu olası
mı? Haydi bulun bakayım.
13
Oyunda uygulanan kararlar ve olaylar aşağıdaki gibidir (Tabloda kendinize uygun bir masa bulun)
Ay/ Sıra
Aktiviteler & Kararlar
1
Yıllar boyu, büyükannenizin cömertliğiylede,5.000 madeni para biriktirebildiniz.Bu sizin
ayın başındaki geçerli banka hesabınızın başlangıçtaki dengesidir.Sizin aylık geliriniz
size 650m.para getiren bürüt maaş ödemesidir.(Sosyal bağışlardan 65m.para vegelir
vergisi 45m.para) net maaşa çevrildiğinde 540(m.para) maaş eder.Diğer bir taraftan,sizin
aylık gideriniz hala ailenizle yaşadığınız için onların desteklediği150m.para ev gderlerini
oluşturur.150m.para yiyecek ve küçük ihtiyaçlara ve 25 m.para’da boş zaman
aktivitelerine ayrılır.
2
Okuldan bu yıl mezun olacaksınız! Bunu kutlamak için arkadaşlarınızla büyük bir geziye
gideceksiniz ve bunun planlamasını başlatın.Nereye gitmelisiniz?
Yeni mezun oldunuz,tebrikler!.Gezi hakkında kararınızı verdiniz.Şu an yer ayırtma
zamanı Seyahat acentasına git ve ay bitiminden önce otel ödemeni yap!Görev
tamamlandı,Nice hotel paket tatilini satın aldınız!
Bir işiniz ve geçerli hesabınızda biraz paranız var ve ailenizin evinden ayrılmaya karar
verdiniz ve arzu edilen kocaman bir özgürlüğe kavuştunuz.Yaşam bölgsine gidin ve
kendinize bir daire kiralayın.Sonunda ailenizin evinden taşındınız.Bu büyük bir
adım!Henüz yeni sorumluluklar almışken işnizi kaybettiniz ve daha kötüsü bunun için de
tazminat alamadınız çünkü üç aydır çalışmaktaydınız.Bu kötü bir zamanlamada geldi
fakat sizin hala geçerli hesabınızda bir miktar paranız var.siz bu talihsiz olayın planlarınızı
değiştirmeyeceğine karar verdiniz.
İşsizsiniz!Yaşamınıza dair bütün planlarla birlikte kısa sürede iş bulmalısınız.İş merkezine
gidin ve ay bitmeden önce bir iş edinin.Bürüt 600m.para(495 net maaşı) olan yarı
zamanlı bir iş buldunuz.Aynı zamanda bu sizin uzun zamandır istediğiniz tatil.siz ve
arkadaşlarınız tatilin keyfini çıkarıp,masraflara bakmadın.Bu geziyi unutulmaz kılan ise
500m.parayı bu gezide harcamış olman.
Kendi evinde yaşamandan dolayı,eve mobilya alman gerekiyor.Mobilyacıya gidip temel
mobilya alımı için 150m.para harcadın.Parasını daha sonra ödeyeceğin bir kaç
malzemede satın aldın.Bunlar kendi başına yaşamanın getirdiği masraflar.Ailenle
beraberken sen sadece kendi şahsi harcamalarını düşüyordun ama şu an para
yetmiyor.Ticari bölgeye git ve daha ortalama bir pakete geçmeyi dene
Şimdi mobil telefonun kutudaki faturasına bakma zamanı.Bu iyi bir haber değil.Bir ay
önce gezi sırasında ailen ve arkadaşlarınla yapmış olduğun görüşmeler 150m.para tuttu.
Muhteşem! Daireniz için almış olduğunuz mobilya geldi!Tabi faturayla beraber.1.000
m.para ödemek zorundasınız.aynı zamanda konut sigortası yaptırmanın iyi olacağına
karar verdiniz,olurda gerekirse diye.Sigorta şirketine gidin ve aylık 125m. para taksitle
konutunuzu sigortalatın.Görev tamamlandı!Şimdi dairenizde meydana gelebilecek her
hangi bir kayıp ,kaza vb. şeyler için sigorta teminatınız var.
Yaşamınıza dair bir plan yapmaya karar verin ve gelecekteki planın bir parçası olarak iyi
bir eğitimle daha iyi bir işte çalışmayı güvence altına alın.Alış veriş komplekine gidin ve
profosyenel bir eğitim kursuna yazılın.
Mutlu yıllar!bu sizin gününüz !Günü kutlamak için arkadaşlarınızla toplanın ve 150
m.para harcayın. Şanslısınız ,büyükanneniz de size 100m.para verir.
Bir diskonun açılışı için bir davetiyeniz var!Bu para harcamak demek fakat siz gitmemeye
karar veriyorsunuz.
Güncel hesabınız iyi görünmüyor.Şu an borçlu durumdasınız.
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
14
Görev eleştirisi:
Yanlış olan ne idi? İş arama esnasında 2-3 ay idare edebilmek için hesabınızda ne kadar
miktar bulunmalıdır?
FARKLLI ÖĞRETİM OLUŞUMU İÇİN POTANSİYEL TAMAMLAYICI AKTİVİTİLER





İnternet veya bölgesel gazetenizde 1,2,3 adet boş iş bulun.Gerekli olan eğitimi ,becerileri, ve
tecrübeyi,iş türünü(tam-yarı zamanlı gibi),sunulan fırsatları ve ücreti tanımlayınız.,.
Farz edinki
iş verensiniz.bir eleman arıyorsunuz.bir reklam yaratın ve buraya bölge
listesi,maaş,işin neleri kapsayacağına dair detaylar,eğitim ve istenilen nitelikler ve becerileri de
ekleyiniz.
(Öğretmen bordronun bir örneğini bulundurur).Bordronun neler içerdiğini açıklayınız..
(Öğretmen banka dekontunun bir kopyasını bulundurur). Banka dekontunun neler içerdiğini
açıklayınız.
Aylık gelir/gider günlüğü oluşturun.Değişken masraflarınızı ve tasarruflarınızı düzenlemek için
aylık bütçenizi geliştirin.
Var olan diğer gelir kaynakları nedir?(kendi gayrimenkulleriniz,faizler,oyun ve piyango)
Var olan diğer vergiler(emlak,k.d.v,tütün,alkol gibi tükketici vergileri nelerdir?
Bürüt maaşınız %3.5 arttı.Ulusal sosyal bağış oranları ve ulusal gelir vergi oranını
tanımlayınız.yeni net aylığınızın miktarı ne kadardır?
Öğrencilere kişinin ailesiyle ve kendi başlarına yaşamalarında sabit ve değişken masrafları
içeren bir bütçe oluşturmalarını sorun.
Öğrencilere odalarındaki mobilya vb. şeylerin toplam ne kadar tuttuğunu tahmin
etmelerini etmelerini
KAYNAKLAR
.
Meslek reklamları

Bordro kopyaları (Ek’te sunulmuştur)

Banka dekont kopyalar (Ek’te sunulmuştur)

Bütçe kağıtları/ miktar götergeleri)

Bilişim bütçesi (yazılım ve uygulamalar)

Para Uzmanı Oyunu: Ücretsiz oyun/Görev kazan
ÖNERİLEN EK ALMANCA KAYNAKLAR
Brutto-Netto Rechner
http://onlinerechner.haude.at/bmf/brutto-netto-rechner.html
Unter http://www.geldundhaushalt.de/Ratgeber/Budgetplanung-online/finanzchecker.html
steht ein Taschengeldplaner zur Verfügung, der für Kinder im Vergleich zu den komplexen Tools der
Schuldnerberatung am ehesten geeignet ist. Dieser Taschengeldplaner steht auch als App zur
Verfügung, was ihn für die Zielgruppe noch attraktiver macht.
15
TEMEL BAŞLANGIÇ – Görev :KAZAN
Görev Tanımı;
Tasarruf etme mali yönetimin temel taşıdır.Etkili mali dirktörler olmak için ,öğrenciler bir bütçe
oluşturmayı,belirgin mali hedefleri ,ve onların tasarruf opsiyonlarını kurmak ve sağlamak
zorundadırlar.Malesef, gençler tasarruf düşüncesine karşı çok negatiflerdir.Biriktirilen küçük meblalar
kolaylıkla büyük miktarlara dönüşebilir.Bu yüzden kişi tasarruf etmeye başlamalıdır.Bu misyon
öğrencilere temel tasarruf bilgisi,ve günde 1 Avro,bir yılda 365 Avro edeceğini gösterir.
Gençlere sık sık tasarruf hesabı açılır ve aileleri bu hesaba onlar belli yaşa gelene kadar para
yatırırlar.Bu gençlerin çoğu bu parayı kendi ihtiyaçları için kullanırlar(araba veya tatil gibi)Gençler
çoğunlukla paralarını bu hesaba yatırmazlar(meselacep harçlıkları,hediyeler veyaz işi gelirleri)Bazıları
ise erişemedikleri para onlar için avantaj olduğunu söylerler.çünkü ellerine geçen parayı hemen
harcıyorlar.Bankacılık,hesaplar ve diğer konular hakkındaki bilgileri çok düşüktür.Tüketiciye hitap eden
çok çeşitli tasarruf planları vardır.Öğrenciler tasarruf hesabı seçerken bunu kabul etme adına gerekli
faktörleri analiz etmeliler.Bunlar faiz oranları,faturalar,ödemeler,depozit sigortası olarak bilinir.
Öğrenciler tasarrufu öğrenirler ve kısa,orta ve uzun vadeli tasarruf hedeflerinin önemini dikkate
alırlar.Öğrenciler gelecekteki harcamalar ve tasarruf için hedef oluşturmanın önemini anlar ve
matematik gibi farklı becerilerinide kullanırlar.
Ekonomik ve Mali Kavramlar
Kısa,orta ve uzun vadeli tasarruf hedefleri
Tasarruf(akıllı yöntemler)
Yeterlilikler
Bilgi- Tasarrufun önemini anlama;Faiz ve enflansyonun ne olduğunu bilme ;Paranın niçin kayıt
altına alındığını anlama;Düzenli gelirlerden satın alınamayan maddeleri tanımlayın.
Beceriler- Tasarruf ve gelecek harcamaları için hedef koyabilmek;Hesap kayıtlarını doğru
olarak control edebilmek;Akıllı bir tasarruf yolu geliştirebilmek;mali harcamaların basit bir
tahminini meydana çıkarabilmek.
Davranışlar- Temel prensipte gelirinizin (Mesela)%10 biriktirin.
Bir sonraki bölümde mali/ekonomik kavramlar,kararlar,olayların bulunduğu görev ekli birimi sağlar.. Bu
birim aynı zamanda görev dahilindekipotansiyel konuların yerleştirilebileceğini gösterecek ve
potansiyel
inernet
erişimi
olmaksızın
görevler
farklı
öğrenme
kuramları
olarak
düzenlenecek.(Bunlar;ön yapısal strateji-Karma yapısal strateji-Üst yapısal strateji’dir.)
16
Pic. Overview on Mission SAVE
Finansal ve Ekonomik Kavramlar

Neden öğrenciler para biriktirmeliler?
Acil durumda ekonomik hedeflere ulaşmak için, öngörülmeyen fırsatların avantajlarını yakalamak.

Ögrenciler neden hedef koymalılar?
Plan yapma ve aktiviteleri gerçekleştirmeleri için direktif vermek

Bunu yapmak için bazı pratik yollar
Her bir maaş ya da hediyeden, parayı harcamadan önce bir miktarını ya da yüzdesini hesabına
yatırmak
Günün sonunda,bütün bozuk parayı bir kumbaraya koymak. Ayda bir kere de hepsini hesabına
geçirmek.
Diğer öneriler? Kaynakları gözden geçirin.

Faiz oranı
Paranı bankaya yatırarak faiz elde edebilirsin. Fakat, bunun için banka hesabı gerekli. Faizler
genellikle yılda bir ödenir.Örneğin banka hesabında 100 jetonun var. Banka sana %3 oranı vermeyi
kabul etti.Bu demektir ki bir sene sonra sen 100 jetonuna karşılık 3 tane kazanmış
olacaksın.Genellikle banka faizden az bir miktarını vergi olarak geri almaktadır..

Banka hesabı
Banka hesabı parayı bankada muhafaza etmek için kullanılır. Para, bankaya giderek ya da elektronik
olarak, eklenebilir ya da çekilebilir. Genellikle fonu herhangi bir zaman ekleyebilir ya da çekebilirsin;
17
bunu yapmanın bir maliyeti yoktur Bankalar açmak ve korumak için çok az birşey istemektedirler.
Farklı çeşitlerde banka hesapları vardır.

Tasarruf hesabı
Eğer çocuk sıklıkla hesaptaki parayı kullanmayacaksa bu tip bir banka hesabı kullanılır.Tasarruf
hesabı cari hesaptan genellikle daha fazla getiriye sahiptir.

Cari hesap
Eğer çocuk sıklıkla hesaptaki parayı kullanacaksa bu tip bir banka hesabı kullanılır.Cari hesaplar
genellikle faiz getirmez ya da tasarruf hesaplarından çok daha az faiz getirisine sahiptir.

Para biriktirmenin akıllı yolu
Para ve giderlerle uğraşma her bireyin çocukluktan itibaren öğrenmesi gereken bir
sorumluluktur.Buradaki olay para biriktirmenin birçok basit ve her gün yapılabilen metotlarının
olmasıdır .En basit yolları da en akıllıca olanlarıdır çünkü onlar, insanların hayatları boyunca para
biriktirmelerine yardımcı olacak tekrar eden alışkanlıkları temsil etmektedirler. En çok başvurulan kural
ise: Her ay net gelirinin %10’unu biriktirmektir.
Misyonu oynama
Görev
„Yaşam yaşamdır“ –senin deyişin…ve genellikle hesabında ay bitmeden önce hiç para
kalmaz. Ama, yaşam konforunu nasıl yükseltebilirsin,umulan ve umulmayan yaşam
şartlarını nasıl karşılayabilirsin? Birçok kez para biriktirmeye çalıştın, ama hep
parmaklarının ucundan uçup gitti. Bu sona ermeli! Her gün evinden iş yerine gitmek
için 4 saatini harcamak istemiyorsun. Ve,ara vermenin zamanın geldiğini
düşünüyorsun. Çok yakın bir zamanda tatil paketi satın almak istiyorsun. Ve, son
olarak, her ay sonunda hesabında biraz paranın olmasını istiyorsun. Tam da gelecek
hafta, sana yıllar önce ebeveynlerin tarafından yapılan hayat sigortası (3000 jeton)
ödenecek. Para bir mevduatta. Altı ay sonra maksimum 2000 jeton olarak
alabileceksin. Her ay para biriktirmeye çalış!
Her ay sonunda para biriktir ve hareketliliğini artır.Aşırı borçlanmadan sakın.
Misyondaki kararlar ve olaylar aşağıdaki gibi uygulanmaktadır (uygun tabloyu ekte bulun)
Ay/
dönem
1
2
Aktiviteler ve kararlar
Aya cari hesabındaki 5000 jetonla ve tasarruf hesabındaki 3000 jetonla başladın – 2000
jeton 6 aylık vadede ve 1000 jeton bir yıllık vadede. Aylık gelirin her ay ödenen
1150 jeton brüt maaştan gelmektedir (net 948 jeton) . Aylık harcamaların daire kirası
(400 jeton) dahil olmak üzere, apartman aidat ve bakımları (120 jeton), ev sigortası (125
jeton), sanat kulübü (25 jeton) and yiyecek ve ortalama harcama (220 jeton), toplamda
890 jeton. Bu ay, toplam 6000 jeton maliyeti olan kullanılmış bir araba için 2000
jeton peşin ödeme yaptın.Kalan 4.000 jeton araba sana verildiğinde ödenecek.
Emailinde mahallende yeni açılan spor salonu ile ilgili bir duyuru aldın. Fiyatı çok uygun
18
olduğu için sana cazip geldi, ama extra para harcamamaya karar verdin.
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Araban geldi! Geri kalan 4000 jetonu ödemen gerekiyor.
Şimdi kasko yaptırmak için sigorta şirketine gitmen gerekmektedir; sadece ondan sonra
arabayı kullanabileceksin!
Aferin, sigortan oldu! Fakat fazla harcama yapmakta olduğunu anladın– cari hesabın
negatifte! – ve bazı aylık giderleri azaltma kararı verdin. Eğlence merkezine git ve sanat
kulübünden çık ve TV/video/oyun aktivitelerine katıl. Ayrıca ticari alana da git ve
yiyecek&konfor paketini ana pakete düşür.
Aferin, bu yolla her ay biraz para biriktirebilirsin! Ama yine de senincari hesabın
negatifte! Fakat bankada bulunan mevduatlarına çok yakında ulaşacağın için, tüketici
kredisi almayı değilde onun yerine cari hesabından kredili faiz almaya sen karar ver.
Arabayı düzenli olarak kullanman sana para harcatır. Her ay 42 jeton ödersin.
Şimdilik para biriktirmek için daha fazla birşey yapmaman gerektiğine karar verdin. Cari
hesabın hala negatif ve sen kredili mevduata yüksek bir faiz ödüyorsun.
Mevduatlarından bir tanesinin,2000 jeton bulunanın, vadesi doldu ve fonlar(%2 faiziyleyıllık efektif oranı) cari hesabında şu anda mevcuttur.Pozitif cari hesabında kredili faizi
ödemeyi bırak . Tatil için isteklisin, ama ihtiyatlı olmalısın ve düşük maliyetle
gitmeye karar vermelisin. Seyahat acentasına git and kamp tatili satın al.
Görev tamamlandı, tatil paketini satın aldın!
Ay kayda değer bir olay olmadan geçti.
Çok fazla bir birikim yapamadın, ama hala daha fazla para biriktirmek için birşey
yapmamaya şu an için kararlısın.
Bu ay en iyi arkadaşının doğum günü! Hediye almak için 100 jeton harcadın.
Sanat kulübünden bazı arkadaşların senin tekrar onlara katılmanı istiyorlar. Oradaki
aktivitelerden ve arkadaşlarından çok hoşlansan da şimdilik extra para harcamaman
gerektiğini düşünüyorsun.
Çok yorgunsun. Bir geceyi dışarda geçirmek, yemek yemek ve arkadaşlarınla dans etmek
tam senin ihtiyacın olan şeyler ama... para azalıyor ve sen onu gelecekte daha iyi
şeylerde kullanmak için tutmaya karar verdin.
Yapmak istenilen şey çok fazla. Yeni bir film sinemalara henüz gelmiş ve bütün
arkadaşların gidiyor! Arkadaşlarından özür diliyorsun but sen gerçekten para
biriktirmeye kararlısın ve onlara katılmamaya karar veriyorsun.
Misyonun tartışması:
Biriktirme, gelir ve harcamanın sürekli dengelenmesi işlemidir. Yeteri kadar biriktirdin mi? Bu
durumda daha fazla biriktirmek mümkün mü?
Öğretme Düzenlemeleri için Potansiyel Tamamlayıcı Aktiviteler

2500 jetonu tasarruf etmek istiyorsun (büyükanne’nin hediyesi). İnternetten yerel/ulusal
bankanın sana vereceği teklifleri araştır . Şu soruları netleştir: Bir hesap açmak bana neye mal
olacak? Hesap açmak için neye ihtiyacım var?

Tartışın: Banka hesabı açmanın faydaları nelerdir?
19

(Öğretmen banka senedinin bir kopyasını tedarik eder). Banka senedinin ne içerdiğini
açıklar.

Tasarruf hesabının kazancını hesapla: 1.234 jeton; faizinde 1,75% p.a, 25% vergi p.a.

Paranı iki katı yapmak için kaç yıla ihtiyacın olduğunu bulmak için 72’yi faiz oranına böl.

Bu süre içinde paranı iki katı yapmak için gerekli olan faiz oranını kararlaştırmak için 72’yiyıl
sayısına böl.

Para biriktirme ile ilgili hangi deyişleri biliyorsun? Eg Wer den Pfennig nicht ehrt, ist die Mark
nicht wert
Kaynaklar
Tartışmanın arka planı(ileri seviyede de uygulanabilir)
Çocuklara nasıl para biriktirebileceklerine dair tavsiyeler2

Evin içinde
lIşıklarıveelektriklievaletlerinikullanılmadığındakapatın (örneğin televizyonu bekleme modunda bırakmayın).
Banyo yapmaktansa duş yapın.
Reusewater(e.g.towaterthegarden).
Enerji tasarruflu ampul ve aletleri satın alın.
Isıtıcıya sadece gerektiği kadar su koyun– Daha çabuk kaynayacak ve enerji tasarrufu yapacaksın.
Giysilerini daha düşük sıcaklıkta yıka.
Evi dereceyi yükseltmeden sıcak tutun– çatı izolasyonunu sağlayın,ısıyı arttırmadan pencereleri
kapalı tutun ve extra kazak giyin.

Ulaşım
Seyahat etmek için en ucuz yolu düşünün – arabayla gidip gitmemenin daha ucuz olup
olmadığını bulun,toplu ulaşımı kullanın veya arabaya başkalarını alarak paylaşın.
Almadan önce indirimli ya da daha ucuz biletleri inceleyin Kısa yolları yürüyün ya da bisiklete binin.
Çocuk, öğrenci ve genç indiriminden faydalanın.

Cep telefonları ve İnternet
Düşük maliyetli telefon servislerini incele(örneğin cep telefonunun senin ihtiyaçların için
sözleşmeden daha ucuz olup olmadığını öğren).
Doğrudan ödemenin daha ucuz olup olmayacağını öğren.
Eğer sözleşmeli isen, sık sık görüşüp iyi bir antlaşma yapabilirsinçünkü senin başka bir operatöre gitmeni
istemezler.
Birçok telefon şirketi, seninle aynı telefon şirketinde olan iş arkadaşlarına ve aile bireylerine daha ucuz
antlaşma önermektedir.
Akşam ve haftasonu aramaları hafta içi aramalarına göre daha ucuzdur.
İnternet erişimi için en iyi antlaşmayı bulmak için gezin.İletişimleri bazen tek sağlayıcıdan almak daha
2
Adapted from http://www.nationwideeducation.co.uk/www/downloads/pupils/financial-capabilityeducation/14-16_savings-lifeskills/fin_fs_1416_fb9-sav-tips.pdf
20
ucuz olabilir– telefon, internet, cep telefonu!

Giysiler
Marketlerden ve hayır kurumlarından alış veriş yap.Iyı bir pazarlık yapabilirsin ve funky, vintage ve iyi
görümlü şeyler alabilirsin.
Paranın değerini düşün– marka ya da modacıların mallarına extra para vermeye değer mi?
Yenilerini almaktansa eskilerini tamir et.
İndirimlerde alış veriş et ama gerekli olanı al!
Giysilerini gerekirse arkadaşlarınla değiş tokuş yap.

Eğlence ve boş zaman
2’ye 1 teklifleri, makbuzları,imtiyazları ve indirimleri kullan– promasyonları online arayabilirsin.
Sinemaya gitmektense DVD’leri seyret– Bir geceni bunun için ayırabilir ve kendi popcornunu
da yapabilirsin!
Bazı sinemalar bazı geceler ya da gündüz gösteriminde daha ucuz bilet önerirler.
Kitapları, DVD’leri ve CD’leri kütüphaneden ödünç al.
CD ve DVD’leri arkadaşlarınla paylaş.
Bilet ayırtırken, ödemeden kaynaklanan durumlardaki rezervasyon ücretine dikkat etmeyi
unutma.
En ucuz biletleri nerede bulabileceğini araştır(örneğin bazı kitaplardan internetten alırsan
kitapçıdan aldığına göre daha ucuz olabilmekte– online ikinci el kitap satan sitelere gir).
Yerel eğlence merkezlerindeki spor olanaklarını araştır-bir çoğu ,senin formda kalmanı
sağlayacak, iyi bir fiyat vermekte.


Yiyecek
Mutfak alış verişinde en iyi fiyatlı olanı bulun –fiyatları düşürülmüş şeyleri ve teklifleri arayın.
Markalı pahalı ürünleri almaktansa marketin kendi markası olan ürünleri alın.
Gıda pazarlarına, üreticilerin mallarını daha ucuza sattıkları zaman yani günün geç vakti gidin.
Dışarıda yemek yemekten, hazır yiyeceklerden ya da al- götür tarzıyiyeceklerden kaçının.
Her gün tek öğle yemeği almaktansa paket yemek tarifesini tercih edin.
Yiyecek alış verişini dikkatlice planla,böylece gereksiz olanları almazsın ve fazla para
harcamazsın!
Belli markalı şise suyu yerine çeşme suyu için.
Al-götür sipariş edersen,sadece belli yiyecekleri sipariş et ve diğer gereken şeyleri sen pişir veya
hazırla(örneğin, pilav,salata, ekmek).
Akşam yemeğindense öğle yemeğinde dışarıda ye(Çoğunlukla daha ucuzdur)…ya da daha iyisi
arkadaşlarınla sırayla yemeği hazırlayın.
Gazete ya da online indirimleri, promosyonları, vb incele.
Money Master Game: Free Play or Mission EARN
Almanca’da Önerilen Ek Kaynaklar


Die Webseite Unterrichtshilfe Finanzkomptenz bietet ein Extra-Modul zum Autokauf an.
http://www.unterrichtshilfe-finanzkompetenz.de/modul_2/auto.htm
Im Zusammenhanfg mit den Sparzinsen kann – je nach Alter der SchülerInnen - auch das Thema
Inflation thematisiert werden. Die Europäische Zentralbank bietet ein interessantes Spiel zum
Thema Inflation an. Das Spiel ist in Deutsch unter
http://www.ecb.europa.eu/ecb/educational/inflationisland/html/index.de.html
Verfügbar.
21
TEMEL SEVİYE – Misyon HARCAMA
Misyonun Tanımı
Gençlerin, çok az kontrolleri altında olduğu için, harcama hakkında konuşmaları çok yaygındır,sanki
paraları yok olduğunda sadece izlerler. Gençler parayı çabuk tüketirler. Para, içkiye ve/ya da sigaraya,
diskoya/partilere, kıyafete, yiyecek ve içeceklere gider. Kontrollu harcama seviyesi düşük gibidir.
Düzenli alış verişe ek olarak, bazı gençler özel harcamalar yaparlar ya da fazla harcamalarda
bulunurlar, örneğin hediyeler. Gençler sıklıkla paralarını dürtüleriyle harcarlar ve kesinlikle biriktirmeyi
düşünmezler. Fakat, öğrenciler gerekli ve gerekli olmayan şeyler arasındaki farkı anlayabilirler.
Çoğunlukla , Pazar bilgisi ve reklamın amacının farkındadırlar. Teorik olarak, önceliklerini belirleyebilir
ve gelen-giden pğara kaydını tutabilirler.
Bu misyon, öğrencilerin ekonomik zorlukların uyarı ikazlarının da farkında olmalarına yardımcı
olacaktır. Zor durum ortaya çıktığında, öğrenciler ilk önce alacaklaıları ile iletişim kurmalılar.Daha
sonra, harcama modellerini gözden geçirmek için çaba gösterilmelidir. Öğrenciler, zor durumda destek
sağlayabilecek yerel ve bölgesel kişileri bilmelidir.
Ekonomik ve finansal kavramlar:
Maslow-piramidi
ReklamStratejileri
Harcama &Biriktirme stratejileri
Borç Spirali
İyi borçlar
Kötü borçlar
Yeterlikler:
Bilgi:
Gerekli ve gereksiz harcama arasındaki farkı anlama;
Reklam ve Pazar bilgisinin amacının farkında olma;
Becerileri:
Önceliklerini belirleyebilme;
Basit olarak gelen ve giden para kaydını tutabilme;
Tutumlar:
Sorumlu harcama için,ürünlerin/hizmetlerin farklı değer ve fiyatlarını düşünüp kıyaslama;
Para harcamada bireysel öncelikleri uygulama;
Sınırlı kaynaklar içinde öncelikleri belirleme;
Aşağıdaki slayt, görevin yerleştirildiği finansal/ekonomik olaylar, kavramlar,kararlara genel bakışı
vermektedir. Misyonun yerleştirildiği potansiyel konuları da göstermektedir ve farklı öğrenme
yerlerinde düzenlenen çevrimdışı görevleri de göstermektedir ( ön-structionary strateji, eşinstructionary strateji and sonra-instructionary strateji (Kurallara bak, p….)
22
Pic. Overview on Mission SPEND

Maslov Piramidi
Davranışı ne motive eder? Hümanist psikolog Abraham Maslow’a göre, bizim hareketlerimiz belli
ihtiyaçları karşılamak için motive edilmiştir. Bu hiyerarşinin önerdiğine göre,insanlar diğer daha
gelişmiş ihtiyaçlara gitmeden önce, ana ihtiyaçları karşılamak için motive olurlar Bu hiyerarşi en sık
piramitle gösterilir.Daha karmaşık ihtiyaçlar piramidin üst tarafına yerleştirilirken, piramidin en alttaki
seviyeleri en çok ana ihtiyaçlardan oluşturulmuştur. Piramidin en alttaki ihtiyaçlar,yiyecek,su, uyku ve
ısınma dahil olmak üzere, ana fiziksel gerektirenlerdir. Daha düşük seviye ihtiyaçlar karşılanır
karşılanmaz ,insanlar emniyet ve güvenlik gibi, bir sonraki seviye ihtiyaçlara gidebilirler. İnsanlar
piramitte yükseğe çıktıkca, ihtiyaçlar giderek psikolojik ve sosyal olmaktadır.
Buradan okuhttp://psychology.about.com/od/theoriesofpersonality/a/hierarchyneeds.htm

Reklam stratejileri
Kendilerini borç batağı içinde bulan kişiler (hepsi değil) belli ki karşılayabileceğinden daha fazlasını
harcayarak kjendilerini bu duruma sokmuşlardır.Fakat, birisi niçin bilişsel olarak gidip kendine bunu
yapsın? Gerçek şu olabilir ki banka hesabının nasıl olduğunun yanlış anlaşılması,ya da o ay için
unutulan diğer ödemeler.Fakat gençler için , bir çok nedenden dolayı (örneğin grup baskısı) ifade
edilebilinir ki herhangi bir ürün olmadan yaşayamazlar.
23

Harcama & Biriktirme stratejileri
Daha büyük şeyleri biriktirme için, öğretmen gereken iki adım vardır: Genel amaç,günlük harcama
disiplini edinmektir. BİRİKTİRME misyonundaki tavsiyelere bak. Ek olarak öğret: İlk önce,
öğrenciler,ne kadar ihtiyaçları olduğu, ne kadar sahip oldukları ve ikisi arasındaki farkı takip edecek
bir sistem uygulamalılar. İkinci olarak,öğrenciler daha büyük bir şey için gerekli olan parayı, düzenli
gelirlerinden ayırmalılar, örneğin tasarruf hesabı,biriktirme planının uygulanması (cari hesaptan
otomatik çekme gibi).

Borç Spirali
Borç spirali, borcun artan seviyesini gören bir kişinin durumunu kasteder.Bu artan borç seviyesi ve
borç faizi sürdürülemez olur ve sonunda borç batağına sürüklenir.
Kişilerin borçları olduğunda ödemeye güçleri yetmez, onlarla uğraşacak seçenekleri kısıtlıdır.Bir kere
ödeme güçlğüne girdiklerinde seçimleri iyice daralır.Borçlandıklarında, zamanlama kritik bir
faktördür.Ne kadar erken oturup borçlarına konsantre olurlarsa, daha elverişli nakit akışını
ayarlayabilirler.Ama EC ülkelerinin ekonomisinde, ödünç verenler(kredi kartı şirketleri) parayı geri
ödemelerini sağlayacak çok çeşitli plan olanakları sunmaktadırlar.

İyi borçlar
Çok az insan,yaşamın en önemli satın alınabileceklerini nakit ödeyecek kadar para kazanır : bir ev, bir
araba ya da eğitim. En önemli sebep, kredi ya da borç aldığında iyi borç veya kötü borç yaratıp
yaratmadığıdır.
İyi borç,değeri artacak ya da uzun dönem gelir oluşturacak bir yatırımdır.Öğrencinin üniversite eğitimi
için alınan öğrenci kredisi, iyi borç için, güzel bir örnektir. Üniversite eğitimi senin bir çalışan olarak
değerini artırır ve senin gelecekteki potensiyel gelirini yükseltir. Ev almak için alınan mortgage da
genellikle iyi borç olarak düşünülmektedir.
Araba kredisi de iyi borca başka bir örnektir, özellikle, aracı iş için kullanacaksa. Aksine evler, arabalar
ve kamyonlar bir süre sonra değer kaybederler bu yüzden aylık ödemelerde fazla faiz ödememek için,
alıcı mümkün olanın en fazlasını ödemelidir.

Kötü borçlar
Çok az insan,yaşamın en önemli satın alınabileceklerini nakit ödeyecek kadar para kazanır : bir ev, bir
araba ya da eğitim. En önemli sebep, kredi ya da borç aldığında iyi borç veya kötü borç yaratıp
yaratmadığıdır.
Kötü borç, satın aldığında değerini çabucak kaybeden ve uzun dönem gelir oluşturmayan borçtur.
Kötü borç,aynı zamanda , kredi kartı borcu gibi, yüksek faiz oranı olan borçtur.

Sorun senaryoları
Aşırı harcama, kredi faiz oranının artışı, kötü kullanılan bütçe, artan yaşam masrafları, işsizlik, hastalık
ya da sakatlık, ailede aciliyeti olanlar.

Finansal sorunun beş ikaz işaretleri
Ne kadar borçlu olduğunu bilmiyorsun, Faturaları geç ödersin, Eski krediyi ödemek için yeni kredei
çekersin. Her ay sadece minimum bakiyeyi ödersin, Net gelirinin %20’sinden fazlasını krediye ödersin.
Misyonu Oynamak
Görev
Gelecek ay iş hayatına başlayacaksın. Maaş aylık 1000 jeton olacak. Harika!
Önceden çok paran varmış. Fakat,sen bir çok nedenden dolayı, örneğin İtalya’daki
tatilinde cep telefonunu fazla kullanman, fazla online alış veriş yapman (şimdi al
sonra öde), iş hayatına borçla(-768) başlayacaksın.
24
Tamam, birçok insanın borcu vardır. Ama senin ebeveynlerin daha fazla senin
borçlarını ödemek niyetinde değiller.Finansal meselelerini kendin ele almalısın.
Borçlarını ödeyemeyen komşuna ne olduğunu bildiğin için, sen başarmak
istiyorsun… Finansal yükünü hafifletmek için ailenle yaşadığın daireden ayrılmama
konusunda anne ve babanla aynı fikirdesin…. Ek olarak, masraflarını inceliyorsun
ve çok kısa zamanda borçlarını ödeyebileceğin konusunda iyimsersin. Ama aniden,
kaza oldu. Oh, oh, dişlerin!
Ay/
dönem
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
Aktiviteler ve Kararlar
Geçen birkaç ayda, sen hala bir öğrenciyken, aya başladığın cari hesabında 800 jetonluk
bir borç birikti her ay bu hesabından %1,25 faiz ödemesi olarak fazla para çekiliyor. (15%
yıllık efektif oran). Gelirin, her ay brüt 1.000 jeton (825 jeton net) maaş
ödemesi yapılan işten geliyor. Senin aylık masrafların, ailenle beraber yaşadığın
yere,genel harcamalar için yaptığın katkıyla (150 jeton) beraber, ortalama yiyecek ve
konfor paketi (220 jeton) ve spor kulübüne ödediğin para (25 jeton) . Şimdi,
ayın bütün birikimlerini borcun bir kısmını ödemek için kullanmaya karar verdin.
Acil olarak dişlerini yaptırman gerekiyor. Çok paraya mal olmasına rağmen, bunu
atlayamazsın. Şans eseri, 1960 jetonluk faturanın %50’sini ödeyecek sigortan var. Diş
yapımı prosedürünü onaylamak için, bu ay kendi parandan net 490 jetonunu ödemen
gerekmekte. Bu yeni masraf senin cari hesabını kötüleştirmekte bu yüzden bazı
masraflarını kesmeye karar verdin. Eğlence merkezine git ve Spor kulübünden çık ve
TV/Video/Oyun Aktivitelerine katıl.Aynı zamanda ticari alana git ve yiyecek ve konfor
paketini ana pakete düşür.
İyi iş, bu yolla biraz extra para biriktirebileceksin!
Dis yaptırma parasının son ödemesini yapma zamanı. Sen 490 jeton ödersin (kalanı
sigorta şirketi tarafından ödenir). Bu masrafla , bu ay para biriktiremedin...
Ay çok büyük birşey olmadan geçti İzlemek istediğin bir oyun vardı fakat sonra ek
masraftan kaçınmaya karar verdin.
Bazen istekler çok kuvvetli olur! Tatil paketleri için, mail kutunda bazı promosyonlu
ilanlar vardı ve tatil için plan yapmaya karar verdin. Seyahat acentasına git ve Nice
otelinde (1.000jeton) bir tatil paketi satın al.
Görev tamamlandı, tatil paketini aldın! Cari hesabın pek iyi görünmese de...
Ailenle beraber yaşadığın yerden paylaşımlı kiralık bir apatmana taşınmaya karar verdin.
Yerleşim yerine git ve daireni kirala.
İyi iş! Şimdi her ay ödemen gereken yüksek bir kira ve desteklemen gereken aidat ve
yardımcı masrafların var. Bu arada diş yapımında bir komplikasyon oluştu ve 950
jetonluk yeni bir prosedürü onaylaman gerekmekte. Sigorta şirketi %50’sini ödeyeceği
için sen 475 jeton ödersin.
Bu ay 50 jeton tutarındaki ev sigortası payını ödemek zorundasın.
Cari hesabını kırmızıdan kurtarmak için kendinle mücadele etmektesin,ama para
biriktirmek için yapabileceğin hiç birşey yok.
Bu ay kayda değer hiç birşey olmadı.
Arkadaşlarınla bir haftasonunu dışarıda geçirmek için ayartıldın ama sen masrafları
kontrolün altında tutmaya karar verdin.
Uzun süreden beri para biriktirdiğine karar verdin. Eğlence merkezine git ve
25
12
arkadaşlarınla buluşup aktivitelere katıl.
Görev tamamlandı, arkadaşlarınla buluşman masraflı ama aynı zamanda faydalıydı!
Geçen bir kaç ayda cari hesabından çok fazla faize para çekildiğini farkettin. Farklı
birşeyler yapabilir miydin?
Misyonun tartışması:
Her dönemde geçerli masraflarını incele, borçlarını çıkar, akıllı yatırıma başla (net gelirin %10‘unu).
Harcamalarındaki riskleri belirle. Gelirindeki harcamaların öncelikleri neler olmalı? Bir formülü var
mı? İyi ve kötü borçlar var mı?

Gelecek bir kaç sene içinde ihtiyacın olacak ya da almak istediğin on şey düşün.İki şeyi dahil etmeye çalış:
kısa vadede alınacaklar– Biriktirmeden alabileceğin pahalı olmayan şeyler
orta vadede alınacaklar– Biriktirmen gerekebilecek şeyler
Uzun vadede alınacaklar– Biriktirmek için uzun zaman alan şeyler.
Bu şeylerin ilanlarını ara. Investigate, kaça mal olacaklarını araştır.
Bunları almak için nasıl para biriktirirsin?

Bellirlediüin şey için bir kaç ilan seç ve onları karşılaştır.

Borçların sonuçlarını tartış (Ulusal destel organlarına başvur)
Kaynaklar


You Tube’da “Borç Spirali” videolarını ve resimlerini ve de kendi dilinde “İyi Borç, Kötü Borç” u ara
Reklamların kopyaları (öğretmen tarafından tedarik edilen)

Bütçe kağıtları / miktar tabloları


etkileşimli bütçe (software ve/veya app)
Paranın sahibi oyunu: Bedava oyun or Misyon PARA KAZANMA
26
TEMEL SEVİYE – SİGORTA Misyonu
Misyonun Tanımı
Hiç kimse gerçekten kendilerine ya da sevdiklerine hiç ciddi bir şey olacağını ummaz.Hep başkalarına
olacağını düşünürüz.Lakin, umulmayan olur ve kişisel sigortanın sağlayacağı her potansiyel ekonomik
destekle, senin kafan rahat olur.
Öğrenciler hayatlarında çeşitli riskler olduğunu bilirler. Ve öğrenciler bilirler ki çeşitli tiplerde sigorta
bulunmaktadır.En popular olanları araba ve ev sigortalarıdır. Gençler bu sigortaların ne içerdiğini
bilmezler.Gençler, pop yıldızlarının vücutlarını sigortalattıklarını duymuş olabilirler!
Öğrenciler, risk fikrini ve verilen bir durumda riski nasıl belirleyebileceklerini araştırır ve hergünkü
risklerin ağır sonuçlarına karşı bir sigorta antlaşmasıyla kendilerini korumayı öğrenirler.Sigortanın ne
demek olduğunu ve risk topluluğunun prensiplerinin arkasında neler olduğunu öğrenirler. Ve,ilk önce
kişisel riski dengelemek için, önerilen sigortanın önemini idrak eder.
Ekonomik ve finansal Kavramlar:
Farklı sigorta çeşitlerinin anlamları, İstatistikler (Olası teori)
Yeterlikler
Bilgi:
Esas sigorta seçeneklerini bilmek
Beceriler:
Kumar oynayarak, çalınırsa/kaybolursa, para kaybetme sonuçlarını anlayabilme
Kişisel riskini değerlendirebilme
Tutumlar:
Risk profiline uygun kararlar verme
En iyi sigorta teklifini seçme
27
Pic. Overview on Mission INSURE

Risk
Risk, potansiyel değer kazanması düşünülen bir şeye karşı, potansiyel değer kaybetmesidir.Fiziksel
sağlık, sosyal statü,duygusal iyilik veya maddi refah gibi değerler, verilen bir harekette olayda ya da
hareketsizlikte, öngörülen veya öngörülmeyen durumda alınan riskte, kazanılabilr ya da kaybedilebilr.
Risk, aynı zamanda belirsizlikle kasıtlı etkileşim olarak da tanımlanabilr.

Risk algısı
Risk algısı, insanların bir riskin ciddiyeti hakkındaki öznel yargısıdır,ve kişiden kişiye değişir. her insan
çabası risk taşır, bazıları diğerlerinden daha risklidir.

Sigorta
Sigorta, riski paylaşmayı içeren, risk tedavi seçeneğidir. Onu,potansiyel büyük bir kayıptan korunmak
için ödemen gereken küçük primle, bir çeşit alınması gereken seçenek ve koşullu sermaye olarak
düşünebilir. Sigorta riski,pazar riski, kredi riski, işletme riski, faiz oran riski, ölüm riski, uzun ömür riski
gibi riskler dahil olmak üzere, bir dolu risklere katlanan sigorta şirketleri tararfından alınır.
Basitçe, bir sigortanın temeli, sigortalı bir olay olursa maddi neticelere karşı koruma sağlamaya
yardımcı olmaktır. Bir grup insan(poliçe sahipleri), prim ödeyerek merkezi fona katkıda bulunurlar ve
sigortalı bir olay olursa, ödeme fondan yapılır (ör.hak edilen ödeme).

Sigorta Poliçesinin İmzalanması
Sigorta poliçesinin imzalanması riskin değerlendirilmesidir.Fona ödeyecekleri primin hesaplanması
işlemidir. Sigortalıyken bir olayla şansı daha fazla olan insanlar ( yaşları, sağlıkları, ailevi tıbbi hikayesi,
28
tehlikeli iş veya hobi nedeniyle) daha az risk taşıyanlara göre daha fazla prim öderler.Aynı risk
faktöründe olanlar beraber gruplandırılır ve uygun prim ödemeleri verilir. Sigara içenler ve içmeyenler
buna bir örnektir.Bu iki grubun, farklı risk grubunda oldukları için, prim oranları genellikle
farklıdır.Sigara içenler grubu, kalp krizi, inme ve kanser riski daha fazla olan grup olarak, genellikle
daha fazla prim öder. Eğer bir kişi daha yüksek risk faktörleri grubundaysa, bu daha erken hakkını
isteyecek demek değildir.Ama, bu demektir ki, bir bütün olarak, bu kişi de benzer risk özelliklerini
paylaşan,umulandandaha erken talep eden daha yüksek sayıdaki kişiler kadar taşımaktadır.

İhtimal
İhtimal ,bir olayın olabilirtesi ya da olasılığının ölçümü ya da tahminidir. İhtimal,doğruluğu kesin
olmayan bazı savlara karşı düşünce tarzını ölçme olarak kullanılır. Savın ilgisi "Belli bir olay olacak
mı?" Düşünce tarzı "Biz bu olayın olacağından ne kadar eminiz?" Benimsediğimiz kesinlik bu
numara,0 ve 1 arasındaki, ve sayısal ifade edilebilir(0’ın imkansızlığı ve 1’in kesinliği gösterdiği), bizim
olasılık dediğimiz. Böylece, bir olayın olasılığı ne kadar yüksekse, biz de olayın olacağı konusunda o
kadar eminizdir.. Basit bir örnek adil yazı tura atışı olabilir.2 sonuç eşit olasılık sayıldığı için, yazı
gelme olasılığ tura gelme olasılığına eşittir ve her bir ihtimal yarı yarıyadır ya da eşdeğer olarak „yazı“
veya „tura“ olma ihtimali %50 şanstır.

Sigorta Planı
Sigorta poliçeleri,insanları finansal görünmez kazalardan kişisel eşyaları korumaya kadar,güvenliğini
temin eder . Doğru sigortayı bulma zaman ve çalışma alır.Seçenekleri karşılaştırma, bir plan seçme
zamanında yapılacak iyi bilgilendirilmiş kararları sağlar. İlk adım: Potansiyel riskleri ve onların
olasılıklarını belirleme. İkinci adım: sigorta poliçeleri hakkında bilgi topla (teklifleri al) ve durum
üzerinde çalış. Üçüncü adım: uygun sigorta/ları seç. Ve, değişen durumlarda ve düzenli olarak risk ve
sigortalarını incelemeyi unutma.

Araba sigortası
Bu tip sigorta, aracı, sürücüyü ve de araçtaki diğer kişileri korumak için oluştulmuştur.Bir çok farklı
tipleri vardır.Maliyeti, aracın tipine, sürücünün yaşına, PS gibi, farklı durumlara bağlıdır.Bazı tekliflerin
içinde ,kaza yaptığında diğer aracın masraflarını ödemeyi de içermektedir .

Sorumluluk sigortası
Sorumluluk sigortası, sadece diğer partinin kaybında sorumlu olduğu sigortadır. Kişi ve onun malı
korunmaz, ama sigorta kişiyi , diğer partinin zararlarından sorumlu tutulmasından korur.

Ev sigortası (bina sigortası):
Bu sigorta, kişinin ev ve malını korumak için yapılmıştır. Hırsızlık, yangın gibi durumlardaki zarar ziyan
masraflarını kapsar.

Ev eşyası sigortası
Bu sigorta, evin ya da dairenin içinde belirlenen eşyaların korunması yapılmıştır (mobilya, elektrikli
eşyalar).Hırsızlık, yangın, su tesisatı zararları gibi durumlardaki zararların masraflarını kapsar.

Sağlık sigortası
Sağlık sigortası, daha çok sosyal yardıma dayanan sigortaya tamamlayıcı olarak uygulanan bir
sigortadır (Misyon PARA KAZANMA’ya bak). Bu sigorta tıbbi faturaları ödemeye yardım eder ve
yüksek tıbbi masraflar ya da reçeteler gibi şeyler de dahil edilebilir.

Mesleki sigorta
Bu sigorta, eski çalışma yerinde ,ör. pilot, cerrah gibi kadrolu çalışmadığı için ,düşük maaşlı
istihdamda olabilen kişinin hastalık ve kaza riskini kapsar.
29

Yaşam sigortası
Bu sigorta,ölüm anında, gelirin değişmesi ve maddi koruma sağlar. Bir miktar para,sigorta poliçesi
sahibinin ölümü halinde, yararlanıcı olarak da belirlenen kişiye verilir.

Seyahat sigortası
Seyahat sigortası ,kişinin gideceği herhangi bir yerde kaliteli tıbbi yardım alabilmesini belirler.Eğer kişi
son derece hastaysa, bazı uluslararası poliçeler ülke dışına uçakla taşıma seçeneğini de dahil
etmektedir.

Prim
Bir sigorta planını sürdürmek için sigorta tedarikçisine her ay ödenen miktardır.

Beraber ödeme
Esas olarak sağlık sigortası için, doktoru her ziyaret ettiğinde borçlandığın miktardır.

Düşülebilir
Yıllık bazda ölçülen;sigorta sağlayıcısı masrafları almaya başlamadan önce ödemen gereken
miktardır.
Misyonu oynama
Görev
„Risk yoksa eğlence yoktur“ – bilinen bir deyiştir. Bu nedenle, pozitif risk dönüşü
umuduyla bir piyango bileti satın alıyorsun. Fakat, sen son derece sporcu bir kişisin ve
sana çok pahalıya mal olacak negatif risklere karşı kendini korumak zorunda olduğunu
biliyorsun. Şu ana kadar, kendini ve ekipmanı daima hazırladığın için hiç birşey
olmatacağını düşündün. Ama birkaç ay önce bir arkadaşın kaza geçirdi ve sen, normal
hayata dönmenin ne kadar pahalıya mal olabileceğini öğrendin…
Ay/
Dönem
1
2
Aktiviteler ve Kararlar
Para biriktiremiyorsun, ama aynı zamanda borcun yok! Bunun için, aya cari hesabında
hiç para olmadan başlıyorsun. 1.150 jeton brüt maaş aldığın bir işe sahipsin
(950 jeton net), ki bu da senin bütün gelir kaynağın. Diğer yanda, senin aylık masrafın
,apartman kirası dahil olmak üzere (400 jeton), aidat ve bakım faturaları (120 jeton), ev
eşyası sigortası (125 jeton), ana yemek ve konfor paketi(180 jeton) and Sanat kulübüne
ödenen aylık para (25 jeton). Kiraladığın apartmanın sözleşmesinin günü
dolmakta; yakında yaşamak için yeni bir yer bulmak zorunda olacaksın.
Kira sözleşmesi sona erdiği için, paylaşımlı bir daireye taşınmaya karar verdin. Yerleşim
yerine git ve paylaşımlı bir daire kirala.
Güzel! Bu seçenek sana almak istediğin bazı sigortalar için, para biriktirmeni sağlayacak.
Ama hala, eğlence aktivitelerini ve yiyecek ve konfor paketini azaltarak, daha fazla para
biriktirmen gerektiğini hissediyorsun.Eğlence merkezine git ve Sanat kulübünden çık
veTV/Video/Oyunlar aktivitelerine katıl. Aynı zamanda ticari alana git ve Yiyecek ve
Konfor paketini Ana pakete düşür.Bu birikimler, son derece riskli spor aktivitelerinle
beraber pahalılaşmakta olan yeni sigortalarını ödemeye yardımcı olacaktır.
30
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Arkadaşların bir kaç ay içinde tatile gidiyor ve onlar sana katılmak isteyip istemediğini
sordular... Sen hayır diyemedin! Seyahat acentasına git and purchase Average Otel’de
bir tatil satın al.
Arkadaşlarınla olan tatilin güvende! Şimdi yapmayı planladığın sigortalarla ilgilenmelisin.
Sigorta şirketine git ve kazalar için sigortalan, Üçüncüsü, Sorumluluk ve Sağlık.
Cari hesabın pek iyi görünmese de... hesaptan çekilen krediye faiz ödeyeceksin.
Uzun süreden beri beklemekte olduğun video oyunu piyasaya çıktı... Para harcamak için
pek iyi bir zaman olmasa da, sen kararını verdin.
Spor ekipmanlarından birisi kırıldı... büyük şanssızlık. Onu 700 jeton tutarı olan yenisiyle
değiştirmeye karar verdin.
seyahat acentası seni çağırarak , tatil için sigorta yaptırmak isteyip istemediğini sordu.
Sen yaptırmaya karar verdin ve 30 jeton bunun için ödedin.
Bu arada, masrafların tırmandığının farkına vardın. Ebeveynlerinle konuştuktan sonra
tekrar onların yanına taşınmaya karar verdin. Yerleşim alanına git şimdiki paylaşımlı
daireden ayrılıp ailenin yanına git.
İyi iş, bu yolla biraz para biriktirebileceksin!
Piyango sonuçları açıklandı! Piyango biletin vardı ama senin numaran çıkmadı... kötü
şans...
Sonunda cari hesabın kırmızıdan çıkmış. Böyle tutmaya çalış
Arkadaşların gelecek tatillerde, biraz extra parayla yerel bir yapmaya karar verdiler . Sen
onlara katılmaya karar verdin, ama bu sana bir an önce ödemen gereken extra 400
jetona mal olacak.
Şimdi tatilde, masrafların kontrolün dışına çıktı. Telefon ve restoran faturalarına extra 300
jeto harcadın. Ama kötü haber bununla bitmez; Gelecek ay işe dönmeni
engelleyecek bir kaza geçirdin...
Tatilin esnasında geçirdiğin kaza yüzünden çalışamamaktasın, aylık maaşında 300
jetonluk (net değer) bir azalma oldu. Tıbbi masrafları karşılamak için ,sağlık
sigortandan karşılanmayan 200 jetonu, kendi parandan ödemek zorunda kaldın...Ama
yine de ,sağlık sigortası yaptırmayıp ödemek zorunda olacağın 2000 jetondan daha iyil!
Geriye bakıp merak ediyorsundoğru seçimleri yapıp yapmadığını, özellikle geçen aylarda
cari hesaptan çekilen paraya çok fazla faiz ödediğini anladığında..
Misyonun Tartışması:
Senin risklerini kapsayan doğrusigortaları seç (ilave özel sağlık sigortası, kaza sigortası,
sorumluluk, mesleki, sakatlık sigortası) ve masrafların 12 dönemden fazla sürecek.

Paranın sahibi oyunu tarafından teklif edilen işleri düşün: hangi riskler meydana gelebilir ve
hangi sigortalar düşünelebilinir..

Umulmayan olduğunda bile, sigorta nasıl ekonomiyi güvenli tutar.

Tanımlı bir araba için sigorta teklifleri al. Prim, beraber ödeme, düşülebilir için durumları
karşılaştır.
Kaynaklar
31


Sigorta poliçelerinin kopyaları (öğretmen ve/veya öğrenciler tarafından sağlanan)
Risk profil kağıtları


Etkileşimli bütçe (software ve/veya app)
Paranın sahibi oyunu: Bedava oyun ya da Misyon PARA KAZANMA
www.durchblicker.at
32
TEMEL SEVİYE – ÖDÜNÇ ALMA Misyonu
Misyonun Tanımı
Gençler,sıklıkla onları yanlış yönlendirilip, tüketici ürünlerini alıp ertelenen ödeme/kredi ile karşı
karşıya kalmaktadır –ilaveten sosyal çevrenin baskısından vazgeçilmez olan „minimum yaşam
standardı“na .
Kredilerin durumu, her zaman söz konusu kişilerni farkında değil ya da yeterince saydam değildir. Bu
onları borca sürükleyebilir, özellikle söz konusu kişileri finansal durumlarını birden fazla kredi alarak
bozarlarsa.
Bu misyonda, öğrenciler, kredilerin de bir ürün olduğunu, diğer herhangi bir ürün gibi fiyatı olduğunu
tanımalılar ve bundan dolayı farklı teklifleri karşılaştırılmalı.Öğrenciler „finansman maliyetleri“ ve
„efektif faiz oranı“nin tanımlarını tasavvur etmeliler.Aynı zamanda ,bir ya da daha fazla faiz oranları
ödenmediğinde sonuçlarını da görebilmeliler.
Ekonomik ve finansal kavramlar
Talep, Kredi / ertelenen ödeme, faiz, finansman maliyeti, fırsat maliyeti, oran, efektif faiz oranı
Yeterlikler:
Bilgi–“Kredi”, “faiz” and “borçlar” gibi kavramları anlamak;Borçların içeriğini anlamak; Sabit ve
değişken faizlerin sonuçlarını bilmek
Beceriler–Borç para alığında ne ödeyeceğini hesaplayabilmek (basitçe), bir kredi faizinin
içeriğini v eek maliyetlerini tanıyabilmek.
Tutumlar–Borçlardan kaçının;
33
Pic. Overview on Mission BORROW
Financial and Economic Concepts

What means demand/basic commodities?
There is a difference between consumer goods to be needed for existential every day life (food,
accomodation, clothes,...) and such to have more comfort or for leisure activities, ect.

What is a credit, what is the difference to defeered payment?
A bank offers money which has to be payed back in a declared time with added interest. That means,
that there are added costs (so called financing costs), which can be seen as the price of the product
“credit”. Different banks may offer the same credit amount for different prices.

What makes the difference between offered credit rates and the particular effective
interest rate?
The monthly credit rate does not include opportunity costs of a credit. Only the effective interest rate
includes all added costs and can be used to compare different bankoffers.
34
Playing the Mission
Task
You had very fine summer holidays with your boy-/girlfriend on the sea in a foreign
country. You only missed your friends – but no problem, you have your mobile
with you. Nearly every day you changed your impressions with your friends. You
thought that the costs may be a little bit more than in your home country.
Back from holidays you find a roaming invoice over a high value („foreign country
calls“) with the note to be payed in the next two weeks.
What to do? Your solution: going to a bank and taking a credit.
The decisions and events are implemented in the mission as follows (find an appropriate table in the
appendix)
Month/
turn
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
Activities & Decisions
Along these last few years you saved some money thanks to your grandmother's
generosity, so you start the month with 500 coins. You are still in school. Your
parents support your studies and give you 400 Coins per month as pocket money. Every
month you contribute with 150 Coins to household expenses at your parents place,
where you live. You also spend, each month, 150 Coins in food & small comforts and 5
Coins with your TV/Video/games activities.
You are enjoying some winter holidays and you spend a little bit more than in your
everyday life. The additional expenses with leisure activities and restaurants bills totals
200 Coins and you also paid for a car rent in the amount of 150 Coins.
Back from vacations you are back to your daily routine. Your phone bill arrived and it's
not good news....the cost with roaming calls during your vacations was an unpleasant
surprise. You have to pay 652 Coins but you just don't have enough money! You don't
want to ask money from your parents so you decide to go to the bank and ask for a loan.
Go to the bank a get a personal loan for 217 Coins.
Great, now you can pay the phone bill! Meanwhile you realize that you lent your bicycle
to a friend for the month and now you have to use public transports to go to school. You
pay 5 Coins for a monthly ticket.
You decide you should start saving some money every month for the next vacations so
that you don't have the same problem again with over spending and no money to cover
it. You go to the bank to open a deposit account with 50 Coins.
Good job! Now every month 50 Coins will be automatically deposited in this new account
and deducted from your current account.
You did well in your school exams! Your parents are pleased and decided to increase
your allowance to 500 Coins per month.
The month goes by without significant changes.
It's your birthday! You spend 350 Coins to celebrate but fortunately you also got 100
Coins from your grandmother.
You got some advertisement from your favorite clothes store; they are on sales! You feel
tempted to pay them a visit but you decide not to spend money.
You decide you should maintain your expenses under control to save money.
Your notebook is broken and beyond repair. You really need a notebook for your school
assignments, so you decide to buy a new one for 500 Coins.
This month doesn't bring news.
35
12
The end of the year is good for a balance. Could you have managed your finances expenses, loans and savings - another way?
Discussion of the Mission:
What should have been done to prevent using a credit? What are the costs of this
credit?
Potential Complementary Activities for different teaching settings

Discuss the advantages and disadvantages of a credit

Discuss the meaning of interests

Look at minimum 2 banks and ask for condiditions for a credit for a credit amount of for example
20000 €. Ask for interest (€), credit cost (€), rate per month (€) and effective interest rate (%).
Ask whether a credit with a short current time or a long current time is more expensive.

Seach for an offered defeered payment in a mail order catalog and count on how much you
would pay more than the specified product price.

Analyse the booklets of banks: what message do they send on the affective level? Does the
message adress young people? Why? What is the concret information about the products of the
bank?

Discuss the following questions:
What may be the criteria you decide for a specific bank?
Why do banks offer a credit?
What does it mean, to sign for the credit of my partner (liability for a credit)?
What do you think are the consequences for your life if you have debts?

Calculate what you will pay for money to borrow (simple), identify the additional costs of a credit
and their involvement into the interest of a credit (use a spread sheet)

Contact a borrower consulting service and get information about the rights of borrowers
Resources





Booklet of banks
Results of the research of the students in banks
Results of the research of the students in borrower consulting services
Mathematics exercises about interest calculation
Money Master Game: Free Play or Mission BORROW
Recommended Additional Resources in German

Methodenblatt Bankgeschäfte Informationen und Aktionen für Jugendliche
36
(http://www.schuldenkoffer.at/downloads/bankgeschaefte.pdf)

Bankgeschäftefragebogen: http://www.schuldenkoffer.at/themen/bankenco/index.html

Kreditrechner der Schuldenberatung Österreich:
http://www.schuldenberatung.at/schuldnerinnen/kreditrechner.php
37
ADVANCED LEVEL – Mission EARN
Description of the Mission
The mission will begin with a discussion of why an investor might wish to focus upon safety and
income, followed by important caveats regarding this investment approach. The mission will then
move on to examine various asset classes that might be able to meet the investment goals of principal
safety and income generation. The asset classes discussed will include dividend paying stocks,
bonds, various bank products, guaranteed income products, and real assets such as gold or real
estate. Following this discussion of available asset classes, the mission will conclude with an
examination of the role of safety and income within the larger portfolio management process.
Competences:

Knowledge:
o
Selecting the right account type and investment product depending on what the
candidate is going to invest for.
o Knowing about a number of different investment products to help candidates to reach
their goals, diversify their portfolios and mitigate the risks.
o Developing and implementing a investment strategy, helping the candidates to find and
investigate potential investment ideas.
o Knowing how to manage their own investments, investigating and tracking market
conditions, company performance, and other considerations.
 Skills:
o
Develop an individual investment strategy oriented to protect the candidates´ money
and increase their current income.
o Evaluating and adjusting the candidates´ strategy regularly.
o Understanding risk.
 Attitudes:
o
Recognize the importance of understanding of saving money and responsible spending
prior to beginning an investment strategy.
38
Playing the Mission
Task:
You are in your first year of your higher education degree but you are already planning for a
prestigious master programme after your graduation. For that, however, you have to start
saving money as the master is very costly.
You already have some money left aside (5.000 coins) but you need to save a total of 20.000
Coins to get into the master programme in the next 5 years (if not before). In order to save
that money, you are planning to get a part-time job and to go to the bank to see the options
for investing your money considering return rates, risk and current income.
Your objective is to save 20.000 coins, while increasing your level of Comfort to 200, in the
less number of Turns possible.
Game Objectives
•
•
Deciding about the investment strategy: opening a bank deposit or buying bank investment
products.
Saving 20.000 coins in 5 years.
•
Increasing the level of Comfort to 20.
•
Keep the Financial Stability Indicator on “green”.
Side Notes:
•
The player starts with 5.000 coins and a debt level is 0.
•
The player should consider getting a job.
•
•
The player will have to make deposits to get income out of interests or to buy bank investment
products.
The player can make use of the credit cards.
•
The player will have to engage in Free Leisure Activities to increase Comfort level.
Online Activities
Knowledge:
•
Display concepts in the screen (according with the game dynamics):
•
Investment/Bonds/Stock/Income/Credit/Deposit/Saving/Account/Debt/Gross/Salary/Bank/Bank
account/Deposit/Interest rate/Budget/Others?
Display monthly budget (current expenses, income and taxes).
•
Skills and Attitudes:
•
Possibility to earn interests on deposits or buying investment products.
39
•
Random events that will help test the ability to manage money: Illness, lottery, etc
•
Getting the objectives of the game.



Have students talk to several friends and relatives about the methods used to save and
invest for various financial goals. For example, ask what types of savings accounts and
investments are used.
Have students compare savings rates at various financial institutions. Also see:
bankrate.com
Risk and return.
Before investing your money, you will have to understand the important concept of risk and return.
Risk and return means that the returns you will get when investing your money will vary. You may
even lose money. However, no matter what you do with your money, you are always taking some
amount of risk. If you keep your money at home, you risk that it could be lost or stolen. If you place
your money in a bank account, you risk that the returns that you get will not be high enough.
Risk and return also means that if you take greater risks, you should expect to get greater returns. If
you want the possibility of getting greater returns, you need to invest your money in more risky
investments, for example bonds or stocks. Different bonds and stocks even have different degrees of
risk. So how much risk should you take with your money? That depends on many different factors
including your age, risk tolerance, and investment objectives. No matter where you invest your
money, you first should understand the investment's risks and potential rewards.
EXERCISE: You have been given the option to invest in either a safe investment, or one that has
more risk. The safe investment will give you a return of 5%. The risky investment's return will vary.
Finish filling in the following table, and answer the questions that follow:
SAFE INVESTMENT: Here is the return for the safe investment. It will always give the same return.
Money to Invest
Return
Gain(Loss)
Total
$1,000.00
5%
$50.00
$1,050.00
RISKY INVESTMENT: The risky investment's return will vary, and may be one of the following.
Finish filling in the following table. Round each calculation to the nearest penny.
Money to Invest
Return
Gain/Loss
Total
1.
$1,000.00
-3%
($30.00)
$____________
2.
$1,000.00
14%
$140.00
$____________
3.
$1,000.00
-3%
($30.00)
$____________
4.
$1,000.00
-17%
($170.00)
$____________
5.
$1,000.00
17%
$170.00
$____________
6.
$1,000.00
0%
$0.00
$____________
Should you choose the safe investment or the risky investment? Why?
40
ANSWERS

Beginning Savings
Interest Rate
Interest Savings in one year
1.
$1,000.00
-3%
($30.00)
$970.00
2.
$1,000.00
14%
$140.00
$1,140.00
3.
$1,000.00
-3%
($30.00)
$970.00
4.
$1,000.00
-17% ($170.00)
$830.00
5.
$1,000.00
17%
$170.00
$1,170.00
6.
$1,000.00
0%
$0.00
$1,000.00
Compound interest.
With compound interest you receive interest not only on the initial amount, but on the interest as well.
In other words, interest is accumulated on any interest received.
Here is a simple formula for calculating compound interest:
FV=PV(1+I)N
FV = Future Value
PV = Present Value
I = Interest
N = Number of Years
After providing the formula, ask students to calculate some examples. For example, Charlie has been
given R 5000 for his sixteenth birthday. Rather than spending it, he has decided to invest it so that he
can put down a deposit of R 10 000 on a car on his eighteenth birthday. What compound interest rate
does he need to achieve this growth? Comment on your answer.
ANSWER: Charlie needs to find an account that offers a compound interest rate of 41,42% p.a. to
achieve the desired growth. A typical savings account gives a return of approximately 2% p.a. and an
aggressive investment portfolio gives a return of approximately 13% p.a. It therefore seems unlikely
that Charlie will be able to invest his money at an interest rate of 41,42% p.a.

In the space provided, write the letter of the investment vehicle the statement represents.
a) Bonds
d) Real estate
b) Mutual funds e) Keogh plan
c) Stocks
1.
2.
3.
4.
5.
6.
This type of investment offers an excellent protection against inflation (d).
A retirement plan for the self-employed (e).
Issuer agrees to pay investors a fixed interest rate for a fixed period of time (a).
You can contribute each year to this tax-deferred account (e).
Penalty is usually charged if money is withdrawn before expiration date (e).
Professionally managed portfolios made up of stocks, bonds, and other investments (b).
41

List the four most important factors to consider when shopping for a savings account.
1.
2.
3.
4.

a)
b)
c)
d)
Interest rates.
Balance requirement.
Fees, charges, penalties.
Balance calculation method.
In the space provided, write the letter of the savings account or savings method the
statement represents.
Passbook account.
Time deposit (Certificate of Deposit).
Statement account e) Money-market deposit account.
Interest-earning checking.
1. A combination of a checking and savings account. Interest rates, which are based on a
complex structure, vary with the size of your balance (e).
2. Combines the benefits of a checking and savings account. Interest is paid each month on
unused money in the account (c).
3. You can only write a limited number of checks each month (e).
4. Bank pays a fixed amount of interest, on a fixed amount of money, for a fixed amount of time
(d).
5. Penalty is usually charged if money is withdrawn before expiration date (d).
6. Interest rate is usually lower than passbook or statement accounts (c).
Resources




Worksheets (provided under Recommended Additional Resources).
Teacher’s guides and practical exercises (provided under Recommended Additional
Resources).
Online Calculators.
(https://www.practicalmoneyskills.com/calculators/calculate/savingForAGoal.php?calcCategory=
saving).
Money Master Game: Free Play or Mission EARN.
Recommended Additional Resources in English




Start
Investing
Online
Course
of
TD
Ameritrade.
(https://www.tdameritrade.com/education/new-to-investing.page#1)
Safety and Income Online Course of Investopedia University.
(http://www.investopedia.com/university/?viewed=1#axzz26SwOhxFZ)
Moneyinstructor.
(http://www.moneyinstructor.com/ws/wsriskrw.asp)
Practical Money Skills.
(http://www.practicalmoneyskills.com/foreducators/lesson_plans/lev_3/L3TeachersGuide12.pdf)
42
ADVANCED LEVEL – Mission SAVE
Through this mission the younger will learn to recognize the most misunderstood basic concepts of
taxes, the most overlooked deductions and some steps they can take today to save themselves some
money. The mission is oriented to help younger to be proactive and planning ahead, and prepare
themselves for their future annual appointment with the national agencies responsible for the
collection and enforcement of taxes.
Competences:
 Knowledge:
o Learn the basic national Income Tax structure.
o Learn the difference between marginal tax brackets and average tax rate.
o Common items of interest for tax payers.
 Skills:
o Be able to planning ahead, and prepare themselves for their future annual appointment
with the national agencies responsible for the collection and enforcement of taxes.
o Overview of tax planning strategies.
 Attitudes:
o Recognize the most misunderstood basic concepts of taxes and the most overlooked
deductions.
o Apply some steps they can take today to save themselves some money.
Playing the Mission
Task:
You have just started working as a cook in a prestigious restaurant in your city with
a gross salary of 2.500 Coins (2.000 Coins net) per month, i.e. 30.000 Coins a year.
As you have a contract for at least five years, you decided to buy an apartment. The
apartment will need some renovations of about 10.000 Coins but that you plan only
to do in one year’s time.
Every month a percentage of your gross salary is deducted to pay the income tax,
but every year you have to fill and submit a yearly statement of your incomes to
calculate the exact amount of taxes you should pay. Unfortunately, you forgot all
about the annual income tax statement for last year and suddenly you realize that
you will have to pay 2.000 Coins next month!
You start with 24.000 Coins and a Comfort level of 295. During the next 12 months
your objectives are to:
•
•
•
•
•
Ask for a house loan to buy a Comfortable Apartment in the first month.
Pay 2.000 Coins of income tax in the second month.
Gather 8.000 Coins in your current account 12 months for the apartment’s
renovation.
Keep or achieve a Comfort level of 400 or higher.
Accumulate as much wealth as possible.
43
Game Objectives
•
Ask for a house loan.
•
Pay 2.000 Coins of income tax.
•
Gather 8.000 Coins in your current account.
•
Comfort level of 400 or higher.
•
Side Notes:
•
The player starts with 24.000 coins and a Comfort level of 295.
•
The player will have to ask for a bank loan to get more Coins.
•
The player can also make use of the credit card for completing the needed Coins.
•
Online Activities
Knowledge:
•
•
Social Security Charges/Credit/Credit Card/Debt/Gross Salary/House Loan/Income/Income
Taxes/Mortgage/Bank/Bank account/Deposit/Personal loan or consumer credit/Interest
rate/Budget/Taxes/Social contributions/Others?.
•
•
•
Possibility to sell the house, to ask for a personal loan to the bank, to use credit cards or to
earn interests on deposits.
Random events that will help test the ability to manage money:
•
loss of job, illness, strike etc.
•
Getting the objectives of the game.




Design a chart with some government services paid for by taxes.
Reflect, list and describe which categories of expenses we can deduct from our income.
Get students to make a search in internet and write down the following in their
notebooks:
o A list of the types of earnings that are taxable.
o The basic and higher rates of tax and how much somebody has to earn before paying
them.
o The tax-free income rates (personal allowances).
Take a virtual field trip to learn more about taxation in your state. Find the link to your
state government agency and then answer the following questions: What is the name of
44
the office or department that handles tax issues for your state? What information can
you find there?
Examine each of the taxes or fees presented below. Classify the tax or fee in Direct or
Indirect:

a)
b)
c)
d)
e)
f)

Driver's License Fees: A fixed dollar amount for each driver; varies from state to state (direct).
Sales Taxes: A percentage of a product's pretax sales price (indirect)
Personal Income Tax: A percentage of each person's taxable income (direct).
Business Property Taxes: A percentage of business property value (indirect).
Personal Property Taxes: A percentage of personal property value (direct).
Payroll Taxes: A percentage of wages and salaries (indirect).
Get students to provide an example of a self-employed worker:
o Then, make them discuss about the main differences between employees and selfemployed persons (An employee reports to and is controlled by the employer. A selfemployed person is his or her own boss.)
o Do you think self-employed workers pay similar taxes? (Self-employed workers pay
the self-employment tax on the self-employment profit. Self-employment tax is similar
to Social Security and Medicare taxes.)
o What tax form is used to report self-employment income, expenses, and profit or loss
in your state? Make them make a search in internet and download the specific Tax
Form template.
o Provide a real example in your state and calculate with students what the selfemployment tax rate would be in this specific case ( Remind students that selfemployment profit increases income subject to tax, and self-employment loss reduces income
subject to tax. Also, the self-employment tax, which is similar to the Social Security tax and the
Medicare tax, increases the total tax).

Discuss in classroom the following questions about the Income Tax implications of
having two part-time jobs a: Is it legal to work two jobs? How many hours can you work
in all? Will you have to pay more tax? Finally, get student to identify, with the support of
internet search, the requirements they need to take into account when preparing the
annual tax in this situation.
Resources





Teacher’s guides and practical exercises.
(http://www.taxmatters.hmrc.gov.uk/Pdf/KS4_Income_Tax_Lesson_Plan.pdf)
Calculator Bonus After Taxes
(http://www.practicalmoneyskills.com/calculators/calculate/myBonusAfterTaxes.php?calcCatego
ry=work)
Calculator Salary Conversion
(http://www.practicalmoneyskills.com/calculators/calculate/salaryConversion.php?calcCategory
=work)
Money Master Game: Free Play or Mission SAVE.
45

Fundamentals of Personal Financial Planning of the Distance Learning Center of the
University of California.
(http://learn.uci.edu/oo/getDemoPage.php?course=AR0102092&lesson=1&topic=1&page=1)

Personal Income Tax Guide: Basic Concepts Online Course of Investopedia University
(http://www.investopedia.com/university/?viewed=1#axzz26SwOhxFZ)
Money Instructor.
(http://www.moneyinstructor.com/taxes.asp)

46
ADVANCED LEVEL – Mission SPEND
The mission is indented to provide younger with the information they need so that they are able to
make sound decisions about credit from the start, so that they don’t have to resort to trial and error
learning or getting a credit card and “winging it”. Students who, from the beginning, understand how to
wisely choose and responsible use a credit card and who understand the costs of credit are far more
likely to enjoy the many advantages of credit while avoiding the pitfalls.
Competences:
 Knowledge:
o Knowing credit cards costs, which includes how to wisely choose a card.
o Knowing interest rates; fixed versus variable.
o Calculate interest.
o Manning with late fees, over-credit-limit fees, penalty rates.
o Knowing promotional offers.
 Skills:
o Credit card behaviours, which includes how to responsibly use a card.
o Managing payment allocation.
 Attitudes:
o Recognize the importance of always making more than the minimum monthly payment.
o Recognize the importance of always paying the bills on time.
o Recognizing the consequences of paying late, going over a credit limit or bouncing a
check.
Playing the Mission
Task:
You have just started your first year in the University and you already moved into a new
apartment in the city which has been rented with the economic support of your parents.
Your main objective is to find a job, but when you arrive to the city you realized that finding
a job is more difficult than you anticipated.
Meanwhile, you have been using your credit card to make up for your daily expenses, as you
have no savings. Soon, enough, however, the debt on your credit card, together with the
associated interests, reached a dangerous level!
You are aware of what is happening and you are determined to do something about it.
You start with 0 coins and a Comfort level of 140. Debt level of 3.000 coins and the interest
rate (annual effective rate) at 12%.
Your objectives are to repay the debt on your credit card, to save 5.000 coins in a bank
account and to improve your comfort level to 310.
47
Game Objectives
•
Repay the credit of 3.000 coins.
•
Achieve a saving of 5.000 coins.
•
Find a job.
•
Increase Comfort level to 310.
•
Side Notes:
•
•
The player starts with 0 coins, a Medium-level Technical Training, a Level 2 rented apartment,
a Level 5 Food & Small Comforts package. The player will have to reduce the levels of renting
and food/small comforts to repay the credit and increase savings.
The player will have to get a job (level 2) to get income and Comfort points.
•
Online Activities
Knowledge:
•
•
Income/Credit Limit/Interest rate/Budget/Expenses/Debts/Tax penalties/Others?
•
•
Establishing, using or repairing credit.
•
Display monthly budget (current expenses and income).
•
Possibility to get a job and change the level of the rented apartment.
•
Involve in free leisure activities to increase Comfort level.
•
Random events such as illness or bonus payment for outstanding performance in the job.

Read each of the following scenarios and determine the largest amount of debt each
person can safely carry. Write your answers in the blanks provided. Use the space below
each question to show how you arrived at each answer:
a) David has a monthly net income of $1,360. His fixed monthly expenses consist of a rent
payment of $450. He is paying off a student loan of $116 per month.
David would like to buy a new television set using a credit card. What is the largest monthly
payment David can afford for the television set so that his credit card payments and student
loan keep him within a safe debt load of 20%?
48
b) Marsha and Michael have a combined monthly net income of $3,500. Their fixed monthly
expenses consist of $675 for rent. They also have an outstanding student loan balance of
$6,000 and a balance of $1,000 for the stereo they bought last month.
How much more debt can they take on and still be within a safe debt load?
c) Juanita has a monthly net income of $2,500. Her fixed monthly expenses consist of $500 for
rent. She also pays a car insurance premium of $68 and a car payment of $167. Are these
payments within Juanita’s safe debt load?

Ana Gonzalez is considering a loan to finance her college education. She currently owes
money on several charge accounts and credit cards. What actions would you
recommend?

Use the credit card statement below to answer these questions:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
What is the date of the statement?
What is the Annual Percentage Rate (APR)?
What is the corresponding periodic rate?
What is the new balance?
What was the previous balance?
How many charges were made during the billing cycle?
How many credits and payments were made during the billing cycle?
Were there any charges for late payments? If so, how much were the charges?
What is the total amount of the credit line?
What is the total amount of available credit?
What is the total amount of charges made during the current billing period?
Was there a finance charge for the current billing cycle? If so, how much were the charges?
What is the account number on the statement?
Where the payment should be sent?
What is the periodic rate for cash advances?
49
Figure 1. Credit Card Statement

Patty took a cash advance of $1,500. Her new credit card charges an Annual Percentage
Rate of 21%. The transaction fee for cash advances is 3% of the cash advance, with a
maximum fee of $35. This fee is added to the total cash advance, and accrues interest.
If Patty makes monthly payments of $65:
a) How long will it take Patty to pay for the cash advance?
b) What is the total amount Patty will end up paying for the cash advance?
c) How much interest and fees will Patty pay?
If Patty pays the cash advance back at a rate of $130 per month:
d) How long will it take Patty to pay for the cash advance?
e) What is the total amount Patty will end up paying for the cash advance?
f) How much interest and fees will Patty pay?
You can use the Cost of Credit calculator at practicalmoneyskills.com to answer these questions.
50

Jack uses his credit card for almost all purchases. He charges gas purchases, clothing,
food, and other living expenses. What is your opinion of this money management habit?

Read each of the following scenarios and determine if the purchase can be made and
how the decision will affect the credit load.
a) Nancy and Thomas have a combined monthly net income of $1,200. What is the most they
can afford to pay for installment and credit card debt?
b) Jessie has a monthly net income of $800. His fixed monthly expenses consist of $150 for rent.
He currently pays $80 each month for a credit card bill, and now he wants to buy a car. What
does Jessie have left in his budget for a car payment to stay within his safe debt load?
c) Carla has a monthly net income of $450. She wants to buy a new bike and pay for it using a
credit card. What is the largest monthly payment she can commit to making?

What should you do if you find there is inaccurate information on your credit report?

For each of the following statements, write a T in the space provided if the statement is
true, and F in the space provided if the statement is false.
a) It is legal for a creditor to deny an applicant credit based on marital status or age.
b) If you are denied credit, the creditor is not legally obligated to explain why.
c) When creditors evaluate your income, they can’t legally refuse to consider income from public
assistance in the same manner as other income.
d) If you are refused credit because of a credit report, upon request from you, the lender must
give you the name and address of the credit bureau that issued the report.
e) Your credit report is available to anyone, regardless of the reason.
f) A debt collector has the right to contact you at any time of day or night.
g) To be within a safe debt load, your total credit should not exceed 20% of your net pay after
subtracting rent.



Identify differences in costs between cash and credit purchases.
List possible actions a consumer could take in response to excessive debt.
Discuss in group about rights and responsibilities of buyers and sellers under consumer
credit protection laws.
Resources



Teacher’s guides and presentations (provided under Recommended Additional Resources).
Money Master Game: Free Play or Mission SPEND.
51



The ABCs of Credit Card Finance Online Course of the Center for Student Credit Card
Education.
(http://www.theabcsofcredit.com/index.html#/About-02-03/)
Credit Online Course of the Colorado Department of Higher Education’s Education Cents
Programme.
(http://www.educationcents.org/Course-Catalog/Credit.aspx)
Moneyinstructor.
(http://www.moneyinstructor.com/ws/wsriskrw.asp)

(http://www.practicalmoneyskills.com/foreducators/lesson_plans/lev_3/L3TeachersGuide12.p
df
52
İLERİ B SEVİYE – Misyon- SİGORTA ET
Görev Tanımı
Bu görevde ,Gençler sigortacılığın temelini ve nasıl çalıştığını gözden geçirecekler.Daha sonra,
sigortacılıgın ana şekilleri olan (otomobil,tıp,sağlıklı,sakat ve hayat) Öğrenciler kritik birim olarak
herhangi iyi kişisel bir mali planı,varlık koruma aracı vede risk yönetim sigortacılığının önemini fark
edecekler.
Yeterlilikler

Bilgi:
Sigortacılığın temelini ve nasıl çalıştığını gözden geçirin. Sigortanın türlerini
gösteriniz.Sigortanın nasıl çalıştığını bilmek
 Beceriler:
o Gençlerin ne kadar sigortaya ihtiyacı olduğunu bilmek.
Sigortacılığın karşılaşabileceği risk unsurları nelerdir.
Davranış:
Risk yönetimi ,varlık koruma birimi ve iyi bir kişisel mali planın önemli olduğunu
unutmayın
o
Misyon Oyunu
Görev:Bir kaç ay önce baba eviden ayrıldınız ve şu an maaşınızla ödediğiniz kiralıkdairenizde
yaşıyorsunuz..
Anne babanızın güvencesinden uzakta yaşarken kendinize: “Kötü ve beklenmedik bir şey
olursa(sel veya sağlık),bir nevi bir koruma almayacakmıyım?Daha sonar sizing
ihtiyaçlarınıza uyanve sigorta çeşitlerini öğrenmek için siğortacıya gitmeye karar
verdiniz.İyice düşündükten sona sağlık veev felaketlerine karşı sigorta yaptırdınız.
Bu sigorta anlaşması ve planları hiçte ucuz değil.ama ona maddi olarak
gücünüzünyeteceğine karşı güveniniz tam.siz hala kullanılmış bir araba satın alma fikrinden
de vazgeçmiş değilsiniz.Hatta kendinize bir kredi kartı almayı bile hesaba katıyorsunuz ve
böylece gelecek iki yıl içerisinde arba almanız veiyi bir iş için eğitime yatırım yapmanız
mümkün olacak.
1.000 m.para ile işe başlıyorsun ve rahatlık sevyen 85.Amaçlarınız:
- Mali geleceğinizi tehdit etmeden konut,sağlık sigortası yaptırın.
•
•
•
•
Arabayı satın aldıktan sonar taşıt sigortası yaptır..
Altıncı ayın bitiminden once bir tatil paketi satın al
Rahatlık seviyeni 185’e çıkar
Sıfır borcun kalsın.
53
Oyun Yönergesi
•
Ev ve saglık sigortalarını yaptırmak
•
Taşıt sigortası yaptırmak
•
Tatil paketi satın almak
•
Rahatlık seiyeni 185’e çıkarmak
•
Mali istikrar gösterge ışığını ‘’Yeşil ” de tutmak.
Dip notlar:
•
•
Oyuncu 1.000 m.parayla başlar,alt düzeyde bir eğitim ve iş(pizza dağıtımı),zemin katta bir yer
kiralanır,Temel yiyecek paketi ve küçük rahatlık.
Oyuncu gelirine gore ödeyebileceği sigorta türünü seçmeli
•
Oyuncu kredi kartı kullanabilir veya mevduat hesabından faiz geliri alabilir.
•
Oyuncu rahatlık seviyesini arttırmak için bedava aktivite merkezlerine gidebilir
Internet aktiviteleri
Bilgi:
•
Ekrandaki görünen kavramlar(oyun dinamiklerine göre):
•
Sigorta/Konut sgortası/taşıt sigortası/sağlık sigortası/kredi/deposit/tasarruf hesabı/kredi
kartı/borç/bürüt maaş/konut kredisi/gelir/morgıç/Banka/banka hesabı/depoziti/kişisel kredi
veya tüketici kredisi/faiz oranı/bütçe/vergiler/sosyal bağış/diğerleri
Aylık bütçeyi göster (güncel masraflar,gelir ve vergiler).
•
Beceriler ve davranışlar:
•
•
•
Bankadan kişisel kredi isteme,kredi kartı kullanma veya mevcut hesaptan faiz kazancı edinme
olasılığı
Parayı idare etme yeteneğini test etmek için size yardımcı olacak ratgele olaylar.piyango,yeni
veya daha iyi bir iş bulmak.
Oyunun amaçlarını edinme

Sigorta hakkında aşşağıdaki ifadeleri dikkate al.Hangi ifadelerin doğru ve hangilerinin
yanlış olduğuna karar veriniz.Görüşlerinizi destekleyen sebepler bulunuz.
a) Bir şey yanlış gittiğinde bizi korusun diye sigortaya para veririz.
b) Benim en çok değerli eşyalarım ; diz üstü bil.,bisiklet,cep telefonu,ve mp3 ‘ümdür.Sigortayı
dikkate almanın bir faydası yok.
c)Yaşlı insanlar için sigorta yapılmalı.
d)Lap topunuz çalınırsa sigortacınız bunu size ödeyecektir tabi bu evinizde ve sigortada kaydı
olursa geçerli olur.
54
e)Sigorta ilkeleri siz sigortalıyımali kayıp transferi içine alır.
f)Eğer kötü bir şey olmazsa sigorta para kaybından başka bir şey değildir..

Aşağıdaki tabloyu tamamlayın. (internet araştırmasıyla kendinize katkı sağlayabilirsiniz):
Neyi sigorta
ediyorsunuz?
Eviniz
Sağlığınız
Geliriniz
Otomobiliniz
Yaşantınız

Sigorta şekli
Hangisini ve neden
seçiyorsunuz?
Karşı tarafta gösterilen tablodaki gibi tipik sigorta politikalarının özelliklerini
araştırınız.Sigortanın nerede tipik olarak bulunduğu yönde dört örnek oluşturunuz ve
sigortalıların onlara anlatmanızı isteyebileceği anahtar bilgiyi sizing ifşa etme görevi
altında tanımlayınız:
Durum
Sigorta türü
Anahtar bilgi ifşası
Yeni bir oto satın alma
(Taşıt sigortası)
Kapsama örnekleri:
• Sürüş kaydı
• taşıtı kullanacak kişi
• Taşıta yapılacak değişikler.
Deniz aşırı seyhat
Sigorta içerikleri
Sağlık sigortası

Aşağıdaki üç senaryoyu inceleyin ve her birine niçin sigorta yaptırması veya
yaptırmaması adına ne söylersiniz.
a) 19 yaşındaki Taka çırak olarak işe başladı ve ilk yarı zamanlı işinden beri araba satın almak
için para biriktirmekte.Şimdi 5 yaşında bir araba satın aldı.Ebeveynleri ona arabayla eve
gelmeden sigorta yaptırmasını istediler.O ise arabayla sadece eve ve işe gideceğinden bu
yaygarayı anlayamıyor ve eğer sigortaya para ayırısa taşıt taksitllerini ödemeye gücü
yetmeyecek.
b) Julia 25 yaşında ve tam zamanlı olarak işe henüz başladı.Sürekli astımı olduğundan hastaneyi
çok ziyaret ediyor.Bu özel hastanedeki bulunuşlar ailesinin yaptırmış olduğu sağlık sigortası
tarafından karşılanıyor.Ailesi ona şimdi kendisi işe başladığından kendisininde sağlık sigortası
yapması gerektiğini söyleyip duruyorlar.
c) Ahmet 19 yaşında ve bir bankada çalışıyor.Tv’de tehlikeli sporları seyretmeyi seviyor ve tutkulu bir
kayakçı aynı zamanda.Yeni Zellanda Alp’lerinde arkadaşlarıyla birlikte iki haftalık bir kayak gezisine
gitmeyi planlıyor.Ailesi ona olurda kayak kazası yapar diye ısrarla seyahat sigortası yaptırmasını
istiyorlar. İyi bir kayakçı olduğundan,sigortaya para ödemesinin anlamsız olacağını düşünüyor .

Aşağıdaki tabloda her bir birey tarafından tecrübe edilen sigorta tuzaklarını tanımlayın ve
birkaç öğütte bulunun.
55
Senaryo
Aile evi yanıyor
19 yaş. Nepal’de
kaya ta yaralnıyor
Potansiyel tuzak ne
olabilir?
Geçerli soru
Sizin öğütünüz
Yeterli sigortanız
var mı?
İfşa etme görevini
anlıyor musunuz?
18 yaşındaki bir yıl
once arabasıyla
başka sının
arabasına çarpıyor
Ev soygununda
büyükannenin
mücevheri çalınır
18- yaşındaki yurt
bölgesinde sahipsiz
bıraktığı bağaj
çalınır
İfşa etme görevini
anlıyor musunuz?
19-yaşındaki kişi
arabasındaki ses
sisteminin
çalındığını rapor
eder.
Kabul etmeyişleri
anlıyor musunuz?
Kabul etmeyişleri
biliyor musunuz?
Kabul etmeyişleri
anlıyor musunuz?

Arabanızı güvence altına almak için iki gerçek şirket seçin.size vercekleri farklı sigorta
seçeneklerini gözden geçirin.Hangi şirket sizin ihtiyaçlarınıza en iyi cevabı
veriyor?(fiyat,miktar,vb.)
Ad
Taşıt
sigorta Sigorta
Sigorta
türü
miktarı
ücreti
(yıllık)
Şirket1
Şirket 2

Sigorta yaptırma aşamasında kolaylıkla ulaşabileceğiniz pratik ve ulaşılabilir bilgi
kaynağını değerlendirme gerekliliğini tanımlayın.
Bir grupla beraber sağlık,taşıt ve konut sigortası tutarının nasıl daha az fiyata
indirebileceğinizi tartışın.

KAYNAKLAR



Çalışma kağıtları (Önerilen ek kaynaklar başlığı altında ulaşılabilir).
Öğretmen rehberliği ve pratik çalışmalar (Önerilen ek kaynaklar başlığı altında ulaşılabilir).
Money Master Oyunu: Ücresiz oyna ve Görev-Sigorta.
56
ÖNERİLEN EK İNGİLİZCE KAYNAKLAR

Insurance Online Course of the Colorado Department of Higher Education’s Education
Cents Programme.
(http://www.educationcents.org/Course-Catalog/Insurance.aspx)

Introduction
to
Insurance
Online
Course
(http://www.investopedia.com/university/insurance/)
MoneySmart.
(www.moneysmart.gov.au)
ASIC’s Teaching Financial Literacy.
(www.teachingfinancialliteracy.gov.au)


of
Investopedia
University.
57
İLERİ SEVİYE – Misyon – ÖDÜNÇ AL
Misyonun Tanımı
Bu oyunda, aday ‚‘‘nasıl ev sahibi olmanın rüyasını‘‘başarmayı öğrenecekler.Misyon adaylara her bir
ev satın alma işlevinde onlara rehberlik edecek.Onlar kendi hak ve sorumluluklarını vede oyunda yer
alan oyunculardan ne beklediklerini öğrenecekler.Misyonun başarıyla tamamlanması onlara bir ev
satın alırken olumlu bir deneyim ve daha büyük bir güven yöntemiyle yaklaşmalarını sağlayacaktır.
Yeterlilikler:
 Bilgi:
o Ev satın alma işlevinde her bir aşamayı tanımlayınız.
o Ev satın alırken haklarını ve sorumluluklarını öğren
o Morgıç (uzun vade banka kredisiyle ev alma) türlerini, ödemelerini ve faiz oranlarını
öğren.
 Beceriler:
o Satın almaya veya kiralamaya karar ver
o Bütçeleme ve tasarruf.
o Krediyi akıllıca kullanmak için strateji geliştir
o Kendinizi kredi yöntemine nasıl hazırlarsınız.
 Davranışlar:
o Bir ev satın alma yöntemi uyguladığınızda güveninizi arttırın.
Misyon oyunu
58
Görev:
Henüz üniversiteyi bitirdiniz ve büyük bir şirkette iş buldunuz.
Şu an hala ebeveynlernizle yaşıyorsunuz ama ayrılık vakti geldiğinede kara verdiniz ve sizin
Diyebileceğiniz bir yer buldunuz.Bir maaşınız olduğundan ve bankanın bir köşesinde 3.000
m.paranız var.Şimdi bütün faktörleri değerlendirerekten bi rev satın almaya veya kiralamak
zorundasınız.güncel hesabınızda bulunan 3.000m.para ,3.000m.para banka depoziti vede
rahatlık seviyeniz 210. Amacınız bir daire satın almak veya kiralamak,rahatlık seviyeniz 400’e
ulaşmalı vemali istikrar gösterge rengi ‘’yeşil ‘’olmalı.
Oyun amaçları
•
Daire satın alma veya kiralama arasında karar ver.
•
•
Satın alacağın/kiralayacağın dairenin türüne,fiyatına ve masrafına gore kara ver.(olası banka
kredisi,konut sigorta masrafları vb.)
Rahatlık seviyesini 400’ çıkar
•
Mali istikrar göstergesinin ‘’yeşil’’olasını sağla
Dip notlar:
•
Oyuncu 3.000m.para ve orta seviye bir eğitim,işle başlar.(Seviye2)
•
Oyuncu bir daire kiralamayı veya satın almayı gelir düzeyine gore seçmelidir.
•
Oyuncu hangi tür morgıç ve sigortaya ihtiyacı olduğunu seçmeli .
•
Oyuncu faizlerden gelir elde ederek deposit oluşturabilir vya bankadan morgıç ,ferdi kredi
talebinde bulunabilir.
Oyuncu rahatlık seviyesini arttırmak için bedava boş zaman aktivitilerine iştirak edebilir.
•
İnternet aktivitileri
Bilgi:
•
Ekrandaki gösterge kavramları (Oyun dinamiklerine göre):
•
•
Morgıç/vergi/sigorta tutarları/konut sigortası/kredi/deposit/tasarruf hesabı/borç/bürüt
maaş/gelir/banka
Banka hesabı/Depozit/faiz oranı/bütçe/Sosyal bağışlar /diğerleri?
•
Aylık bütçeyi göster (güncel harcamalar,gelir ve vergiler).
Beceriler ve davranışlar:
59
•
Bankadan morgıç,ferdi kredi isteme ve depoziteden faiz elde etme olasılıgı
•
Parayı yönetme yeteneğini test edecek (hastalık,iş kaybı)gibi rastgele olaylar
•
Oyunun amaçlarını elde etme.



Aşagıdaki ev alıcısı anketini doldurup bir ev kiralama veya satın almanın avantajları ve
dez avantajlarını karşılaştırın.
(http://www.mbaeducation.org/web_courses/Homebuyer_Basics/gettingstarted/gs_30_a.htm)
Satın al hesap makinasıyla bir ev kiralamanın veya satınalmanın gerçek maliyetlerini
pratik yap ve kıyasla
(http://www.mbaeducation.org/web_courses/Homebuyer_Basics/gettingstarted/gs_30_b.htm)
Coretta Jones işine yakın olan aşağı kasabadaki yüksek bir apartman dairesinde yaşayan
çok meşgul bir hanımdır.Daire güzel bir manzaraya sahip ve sosyal klüplere,sosyal
aktivitelere vb. yerlere çok yakın.Dairesinden mutlu ve beş yıllık kira kontratı olan evinin
ödemelerini yapıyor. Corettanın durumu için,aşağıdaki hangi maddeler bir eve kontrat
yapmak yerine onu satın almanın olası dezavantajları neler olabilir?
a)
b)
c)
d)

Konut morgıç ödemeleri beş yıllık bir dönemdeki kira kontratı ödemeleriyle kıyaslanır.
.Bir ev sahibinin hakkı bir kiracının ev için yapısal değişiklikler yapmasından daha üstündür
Müstakil bi rev almanın bir apart.d. satın almasıyla tutarın kıyaslanması
Bi rev satın alma zamanı bir ap. da..almaktan daha üstündür
Manuel and Vera Perez live in an upper level apartment that has no room for their soonto-arrive fifth child. They rent month-to-month and have seen their payments increase by
10% a year. For this family situation, which items below would be advantages of owning
instead of renting a home?
a). Konut morgıç ödemeleri beş yıllık bir dönemdeki kira kontratı ödemeleriyle kıyaslanır.
b) Bir ev sahibinin hakkı bir kiracının ev için yapısal değişiklikler yapmasından daha
c). Müstakil bi rev almanın bir apart.d. satın almasıyla tutarın kıyaslanması
d) Bi rev satın alma zamanı bir ap. da..almaktan daha üstündür



Farz edinki bir araba satın almaya karar verdiniz.İstediğiniz modeli yazın ve ne kadar
yutacağını hesap edin.Sonra etrafta en iyi taşıt kredisi vadelerini araştır.Farklı kuruluşlara
bak ,mesela ,banka,kredi birliği,veya özel banker gibi.Bitirdiğinizde,tablonuza bakın.
Hangi krediyi alırsınız? Hangi özellikler diğerlerinden daha cazip duruyor?Hangi
kuruluşlar en iyi oranları Verdi?Niçin onlar size böyle bir şey yapsınlar?İhtiyaç ve
istekleriniz arasındaki ayrıma dikkat edin ve en önemli masraf türlerini tanımlayın.
(http://www.mbaeducation.org/web_courses/Homebuyer_Basics/managingYourMoney/monthly_
budget.pdf)
.
Ülkenizdeki bankalarda güncel morgıç oranlarını internet üzerinden bilgi edinin.Aşağıdaki
listeyi konut morgıcı kaynaklarından birkaç tanesini kıyaslayın.
60
Morgıç türü: (sabitdeğişken
süre: (# yıl)
Morgıç miktarı:
Mali kuruluş: (adres,
phone)
Irtibat kur. kişi:
Website:
Başvuru ücreti:
Kredi raporu:
Değer biçme ücreti:
Kredi tahsis ücreti:
Faiz oranı:
Aylık ödeme:
notlar:
Diğer ücretler, masraflar
(ön ödemeli faiz):
Diğer bilgi:

Son zamanlarda bir ev satın alan veya satan birisiyle,daha geçerli bilgi elde etmek
için,röpörtaj yapın.
Vade oranı
30 yıl
25 yıl
20 yıl
15 yıl
6,00%
$6,00
$6,44
$7,16
$8,43
6,5
6,32
6,67
7,45
8,71
7,0
6,65
7,06
7,75
8,98
7,5
6,99
7,39
8,06
9,27
8,0
7,34
7,72
8,36
9,56
8,5
7,69
8,05
8,68
9,85
9,0
8,05
8,39
9,00
10,14
9,5
8,41
8,74
9,32
10,44
10,0
8,78
9,09
9,65
10,75
10,5
9,15
9,44
9,98
11,05
11,0
9,52
9,80
10,32
11,37
11,5
9,90
10,16
10,66
11,68
12,0
10,29
10,53
11,01
12,00
12,5
10,67
10,90
11,36
12,33
13,0
11,06
11,28
11,72
12,65
13,5
11,45
11,66
12,07
12,98
14,0
11,85
12,04
12,44
13,32
14,5
12,25
12,42
12,80
13,66
15,0
12,64
12,81
13,17
14,00
Örnek: A 30-year mortgage at 9 percent for $80,000.
Hesaplamalar: $8.05 from table times 80 (for $80,000) equals $644
a)
b)
c)
d)

A 15-year mortgage at 8.5 percent for $75,000.
A 30-year mortgage at 8 percent for $95,000.
A 20-year mortgage at 7 percent for $155,000.
A 30-year mortgage at 7.5 percent for $60,000.
________________________
________________________
________________________
________________________
Morgıç üzerine para öğüt servis bölümünü gözden geçirin ve öncül adımları tanımlayın
61
(https://www.moneyadviceservice.org.uk/en/action_plans/work-out-what-mortgage-you-canafford)

Aşağıdaki soruları bir grup içerisinde tartışın.Hangi tip faktörler ülkemizdeki morgıç
oranlarının değişimini etkiler?15 ve 30 yıllık morgıcın avantaj ve dezavantajları nelerdir?
KAYNAKLAR






Teacher’s guides and practical exercises (provided under Recommended Additional
Resources).
Mortgage Action Plan.
(https://www.moneyadviceservice.org.uk/en/action_plans/work-out-what-mortgage-you-canafford
Mortgage Calculator.
(https://www.moneyadviceservice.org.uk/en/tools/mortgage-calculator)
Budget and Saving Plan.
(http://www.mbaeducation.org/web_courses/Homebuyer_Basics/managingYourMoney/monthly_
budget.pdf)
Rent vs Buy Calculator.
(http://www.mbaeducation.org/web_courses/Homebuyer_Basics/gettingstarted/gs_30_b.htm)
Money Master Game: Free Play or Mission BORROW.
ÖNERİLEN EK İNGİLİZCE KAYNAKLAR

HomeBuyer Basics Online Course.
(http://www.campusmba.org/web_courses/Homebuyer_Basics/gettingStarted/index.htm)

Mortgage Basics Online Course of the Home Loan Learning Center.
(http://www.homeloanlearningcenter.com/MortgageBasics.htm)

(https://www.practicalmoneyskills.com/foreducators/lesson_plans/colle
EK SÖZLÜK
Kavram
Tanım
62
Kaza sigortası
Account overdraft
Kişisel mallarınızın(bisiklet,bilgisayar,vb.)kaybı,kaza sonrası
tıbbi yardım‘ ı karşılıyan hizmettir.
Güncel cari hesabınızdan çektiğiniz para miktarının çok daha
fazla olması durumudur.siz ve banka arasında bir anlaşma
bulunur, bu da ileride belirlenen tarihe kadar banka bu parayı
kullanmanıza izin verir.bu da ödünç para almanın bir diğer
yoludur.
Çok çeşitli ürünleri ve hizmetleri(hesap işletimi,tasarruf
hesapları ,krediler ve döviz değişimi) müşterilerine sağlayan
mali kuruluştur.
Banka
Banka Hesabı
Bakaya duyduğunuz güvenden dolayı ,paranızı,kasanızı
bankaya verip karşılığında faiz aldığınız,bankadaki bütün
girdi-çıktıların kaydedildiği belgedir.
Banka ifadesi
Mali hesaplarınızın durumunu gösteren aylık özet bilançosu
İflas
Sahip olduğunuz herşeyi satmanıza rağmen borçlarınızı
ödeyemediğiniz durumdur.
Tahvil
Hükümet tarafından hazırlanan bu belgeyle ödünç alınan parayı
size ileride belli bir tarihte faiziyle beraber ödeme yetkisi veren
belge.
Ödünç almak
Ekseriya bankadan ileride faiziyle beraber tekrar ödemek
şartıyla aldığınız ödünç para
Bütçe
Belirgin hedeflere dayanan vebelli bir süreç üzerinden yapılan
harcama ve uygun para biriktirme planıdır.En yaygın olanları
aylık ve yıllık bütçelerdir.
Taşıt/motorsiklet sigortası
Bankadan veya kişiden taşıt almak için kullandığınız ödünç
para.Geri ödemelerde sıkıntı olursa banka veya şahıs
aracınıza el koyabilir
Taşıtınızın bir kaza durumunda ,bir kısmını veya tamamını
,hırsızlıkta ,kazada ve diğer olaylarda. Güvence kapsamına
alan sigortadır.çoğu durumlar aracınızı kaydetmek için en az
oranda sigorta miktarı gerektirir.
Kredi
İleri tarihte faiziyle beraber tekrar ödemek zorunda kalacağınız
mal almada kullanacağınız ödünç para
Kredi kartı
Banka veya iş sahipleri tarafından düzenlenip krediyle satın
alma yetkisi veren küçük özel kodlu plastik karttır..
Taşıt kredisi
Borç
Ürünleri ve servisleri satın almayı içeren her gün kullanılan iş
görmeleri içern banka hesabıdır.
Kişi veya bankadan ileride tekrar ödemek şartıyla ödünç
aldığımız para
Gelir oranı-borç
Aylık borçlanma zorunluluklarının aylık gelir üzerinde etkisi
vardır.eğer % 35’in altında bir oran söz konusu ise ,iflas
durumuna düşme olasılığı yüksektir.
Depozitler /Tasarruf hesabı
Ekseriya faiz elde etmek için ,tasarrufların yerleştirildiği bir tür
banka hesabıdır.
Güncel hesap
63
Aşınma payı/Amortisman
Kıymetten düşme bir malın ne kadar fazla kullanılmış olduğuyla
bağlantılıdır.örneğin,bir taşıtın yıllar boyu kullanılmasından
dolayı değerinin düşmesi ,ekseriya taşıtın başlangıcındaki %
olarak ifade edilir.
Geçerli faiz oranı
Gerçek faiz oranı ,vergiler,banka ücretleri ve diğer masrafları
içeren,ödemek zorunda olduğunuz faiz miktarıdır.(mesela kredi
ve tasarruf hesapları durumunda)
Masraf
Mallar ve hizmetler için yapılan ödemeler.
Sabit faiz oranı
Kredinin tüm vadesi boyunca değişmeyen faiz oranı
Para kaybetme riski veya diğer oyunlarda kaybedilen
kaynaklar.
Kumar
Bürüt maaş/ödeme/ücret
Aile sigortası
Hiç bir kesinti olmadan kazanılan para
Sağlık harcamalarını,rutin hastane kontrollerini veya kaza
sonrası hastalıklar vb. Şeyleri güvence altına alan
sigortadır.Çoğu sağlık sigortaları diş tedavilerini karşılamaz
fakat fazla prim ödeyerekten bu hizmetide satın alabilirsiniz.
Genellikle eninizin değerini, yapısını,eşyalarını ve benzeri
şeyleri yangınlara,sellere,hırsızlığa ve dğerolaylara karşısigorta
kurumu tarafından güvence altına alan sigortadır.
Bankadan veya diğer mali kuruluşlardan müstakil ev veya
apartman dairesi almak için kullanılan ödünç paradır.
Kişinin şahsi eşyalarını yangın,sel ve diğer olaylara karşı
dairesini kiralarken sigorta kurumunun aracılığıyla teminat
altına alan sigorta türüdür.
Gelir
Gelir vergisi
İşinizden dolayı yatırımlardan aldığınız para(maaşlar,faizler vb.)
Gelirinizden dolayı devlete ödemiş olduğunuz ücret.
enflasyon
Fiat seviyesindeki genel artış
Sigorta
Bir fona önceden ödenen düzenli miktardaki paranın bir sigorta
şirketi tarafından yönetilen bir sistemdir.
faiz
Belirgin bir oranda(faiz oranında) bankanızdaki mevduatınızdan
dolayı banka tarafından size düzenli ödenen para
Sağlık sigortası
Konut sigortası
Konut kredisi
Faiz oranı
Yatırım
Yatırım fonu
Kredi
kredi/Kredi kartı geri ödemesi
Ekseriya bir bankadan ödünç aldığınız para için ödediğiniz
ücret ödünç aldığınız paranın yıllık yüzdesi olarak ifade edilir.
Bir maddeye koyduğunuz ve gelecekte size kazanç getireceğini
veya değerleneceğini umduğunuz paradır.
Mali ürünlerin bir birleşiminden oluşan yatırımdır.(tahvil,hisse
senedi,emlak vb.)Bunlar belli sürede belli bir değer arz
ederler.Eğer fon değerleri zaman aşımına uğrarsa,fonu
aldığınız değer ve fonun mevcut değeri arasındaki farkı tekrar
alırsınız.fon zamanla devalüsyona uğrarsa , fona yatırdığınız
paradan kayıp yaşarsınız.
Bankadan veya şahıstan alınan ve belli bir süreden sonra
tekrar faiziiyle birlikte tekrar ödenmesi gereken para
Bankadan faiz olmaksızın almış olduğunuz esas miktarın tam
veya kısmi ödemesi.
64
Para
Morgıç
Net maaş /ödeme/ücret
Değer standardı,değer birikimi veorta değişim olarak işlem
gören herhangi birşeydir.
Bankadan kredi çekme aşamasında bankaya güvence olarak
sunmuş olduğunuz gayri menkul vb.olan güvenlik
anlaşmasıdır.Kredi geri ödemesini yapmazsanız banka bu
mal(lar)ı sahiplenir.
Emekli maaşı
Emekli fonu
Çalışanların her ay kesintilerinden sonra eline geçen net miktar.
İşte çalışamaz duruma geldiğinizde(sakatlılık) yararlanacağınız
güvence
Hizmetinizden dolayı devletin size düzenli olarak yapacağı
ödeme
Emeklilik için kişisel olarak birikimde bulunacağınız hesap
Ferdi kredi/tüketici kredisi
Fiat(tutar)
Bankalardan veya diğer mali kuruluşlardan size verilen kredi
Bir malı veya hizmeti satın aldığınızda ödediğiniz değer
Kira
Başkalarının sizin hizmetinize sunduğu (ev,araba,dükkan,arsa
vb,) şelerden onlara ödeyeceğiniz para
Mesleki sakatlık sigortası
Tasarruflar
Devlet veya özel sektörde yapmış olduğunuz çalımadan sonra
emekli olup yaşadığınız dönem
Çalışan olarak size iş verenin düzenli olarak her ay tahsis ettiği
para miktarı
Kazançlarınızdan elde ettiğiniz ,ya bir kenara yada bankada
tutmuş olduğunuz harcanmayan para
Sosyal güvenlik sistemi
Çalışanlardan ve ekseriya maaşlarından düzenli olarak yapılan
kesintilerin planlandığı.,devletin yürüttüğü ve toplanan bu
kesintilerin tekrar halka dönmesini sağlayan sistemdir.
Emeklilik
Maaş/ödeme/ücret
Devlet emeklilik planı
hisse
Emeklil maaşı ve diğer sosyal faydalar için maaşlardan kesilip
devlete ödenen para
Hizmetler ve mallar için kullanılan para
İşden emekli olduğunuzda devlet emeklilik planlamasından
aldığınız düzenli para miktarı.
Devlet tarafından yapılan sosyal güvenlik hizmetleri altında
maaşınızdan kesilen paranın çalışanlarına emekli olduktan
sonra vereceği her ay veya üç ayda bir alacağı parayı
sağlayan plan.
Bir şirkette sahip olduğunuz pay.
Vergi
Bireylerin ve iş kurumlarının devlete ödemesi gerkli ödemeler.
Sosyal güvenlik kesintileri
Harcamalar
Devlet emekli aylığı
Gayri menkul vergisi
Üçüncü parti sigrta
Yararlılıklar
Değişken ve düzenlenebilir faiz
oranları
Varlık
paraçekme
Sahip olduğunuz gayri menkuller (ev,araba,arsa vb.)için
devlete her yıl düzenli olarak verdiğiniz vergi)
Yasal olarak sorumlu olduğunuz veya sizden kaynaklanan diğer
şahıslara yönelik yaralanmaları ve zararları kapsayan sigorta.
Gaz,elektrik ve telefon gibi aldığınız hizmetler..
Kredi/depozit aşamasında değişen faiz oranı
Sahip olduğunuz toplam gayri menkuller ,para,mücevherlerin
tümü.
Bankadaki hesabınızdan çektiğiniz para
65
Yıllık gelir vergisi
Yıllık gelirlerinize istinaden , hükümetin.halka verdiği(
yol,fonlar,hastaneler gibi)hizmetlere karşılık çalışanlardan
kesilen para
Yıllk gelir vergisi beyanı
Yılda bir defa doldurduğunuz ve sahip olduğunuz tüm malları
yazmak zorunda olduğunuz belge
işsiz
İş arayıp da bulamayan kişi
İşsizlik para yardımı
İşsiz duruma düştüğünüzde devletin size vermiş olduğu para.
66
YAZARLAR
Rietsch, Petra(Austria)
Kurucu ve E-öğrenme metodunun prottes/Avustruya’daki yönetim ortağıdır (www.rietsch.at). İktisatçı
(prof.dr) mühendis,pedogoji üzerine çalışması var.1996’dan bu yana eğitim proğramlarında ve FP6’da
çalışıyor.E-öğrenme kaynaklarının geliştirilmesinde uzmanlaşmıştır.E-öğrenme alanında birçok
makalenin/kitabın sahibi ve yazarıdır.
Blaha, Georg (Austria)
Viyana/Austurya‘da bir kolejde medya gelişimi öğretmeni, E-öğrenme geliştirme ve uygulama
proğramı üyesi (www.graphische.at).
Hoehn, Joachim (Austria)
Fizikci(prof.dr) Eski B.M presoneli ve uzman danışman.Kolejlerde ve üniversitelerde uzun dönem
öğretim tecrübeleri vardır.Geliştirme,uygulama ve değerlendirme alanlarında uzmanlaşmıştır.
María del Carmen Osuna López (Spain)
Complutense of Madrid’de sosyoloji alanında (prof.dr) ispanyolca araştırma konseyi (2010) politik
bilim ve sosyolojide dereceyle şereflendirildi (Granada Üni. 2005). Uygulamalı sosyal araştırma ve veri
analizi (2007) Yüksek eğitim ve iş konusunda ulusal ve uluslararası sayısız araştırma projelerine
katılmıştır.uluslararası konferanslarda sunumlar ,konferanslar ve seminerler vermiştir.
Bu rehber İngilizce olarak hazırlanmış ve Portekizce, Türkçe, Litvanyaca, İspanyolca, Almanca
konuşan kullanıcılar için tercüme ve lokalize edilmiştir.
67

Mali ve Ekonomik Eğitim İçeriği (Para Uzmanı

Transkript

Benzer belgeler

Sigorta - İstanbul - İPOP, İstanbul Park Oto Pazarı

alperen asistans ve hizmet farkı

Kat mülkiyeti kanununu önemseyen her yöneticinin

Hız onun işi Enine, boyuna rahatlık Tempus Fugit uçuyor Sigorta

SİGORTA PRİMLERİ NEDEN YÜKSELİR? Sigorta şirketleri sattıkları

HDI Sigorta`da yeni isim

trafik sigorta ve kasko sigortası aynı şeyler değildir

Bayrampaşaweb.com Page 1 of 3 HDI Sigorta`ya yeni müdür geldi