medyayı birlikte keşfedin

Güçlü Bir Takım - Veliler ve Çocukları
MEDYAYI BİRLİKTE KEŞFEDİN
3 – 6 Yaş
7 – 10 Yaş
11 – 13 Yaş
Her yaşa uygun doğru medya kullanım tavsiyeleri
„SCHAU HIN!“ nedir?
„SCHAU HIN! Was Dein Kind mit Medien macht.“* başlıklı aileler için
medya rehberi, velilere ve çocuk yetiştiren kişilere, çocuklarını doğru
medya kullanımına yönlendirmede yardımcı oluyor. 2003 yılından beri
yayınlanan medya rehberi, günlük yaşamda kullanılabilir tavsiyeler ve
bilgilerle, medya kullanımında yol göstericilik yapıyor.
„SCHAU HIN!“ i kim hazırlıyor?
„SCHAU HIN“, Federal Aile, Yaşlılar, Kadınlar ve Gençlik Bakanlığı (BMFSFJ),
telekomünikasyon şirketi Vodafone, kamusal yayın kuruluşları ARD ve
ZDF´nin yanı sıra televizyon dergisi TV SPIELFILM´in ortak girişimi olarak
ortaya çıkmıştır. „SCHAU HIN“ güçlü bir ağ oluşturmak üzere pek çok
­girişim ile birlikte çalışmakta ve bir bilimsel danışma kurulundan öneriler
almaktadır. TV spikerleri Jörg Pilawa ve Gundula Gause, yemek programı
sunucusu Tim Mälzer ve komedyen Fatih Çevikkollu gibi pek çok ünlü isim
de „SCHAU HIN“ e destek oluyorlar.
„SCHAU HIN!“ somut olarak nasıl yardımcı oluyor?
Veliler, www.schau-hin.info adresinden „Çocuklar ve Medya“ konusuna ilişkin
somut öneriler alabilir, uzman pedagoglara sorularını yöneltebilir ve en
­yakınlarındaki danışmanlık birimlerinin yerini öğrenebilirler. Heyecan verici
oyun önerileri ve TV önerilerini gösteren bir akıllı telefon uygulamasının yanı
sıra 30 günlük tv programı gibi interaktif araçlarla, sunulan hizmetler
­bütünleşiyor. Söz konusu program vasıtasıyla veliler düzenli olarak
­çocuklarının medya kullanımını iyileştirecek eğlenceli öneriler alıyorlar.
*Türkçe çevirisi: „BİR BAK, çocuğun medya ile ne yapıyor“.
Medyayı Bİrlİkte Keşfedİn
Sayfa 3 ::: Önsöz
Değerli okurlar,
Fatih Çevikkollu
"SCHAU HIN! Was Dein
Kind mit Medien macht."
Elçisi
Medya dünyası özellikle çocuklar ve gençler üzerinde büyük bir büyüleyiciliğe sahip. Medya
alanındaki çok çeşitlilik git gide daha erken yaşlarda ve daha sık biçimde kullanılıyor. Çocuklar ve
gençler, televizyon izliyor, konsollar veya bilgisayarlarla oyun oynuyor, cep telefonları ya da sosyal
medya vasıtasıyla buluşmalarını ayarlayıp, internetin sunduğu geniş imkanlardan faydalanıyorlar.
Bu, yaratıcılık açısından, hızlı bilgi ediniminde ve tüm dünya ile irtibata geçme konusunda pek çok
fırsat sunuyor. Ama aynı zamanda riskleri de beraberinde getiriyor; hassas bilgilerin ele geçirilmesi,
para tuzaklarına düşülmesi, gençler için zararlı içeriklerle karşılaşılması, ortaya çıkabilecek risklere
birkaç örnek.
„SCHAU HIN! Was Dein Kind mit Medien macht.“ başlıklı aileler için medya rehberi, bu noktada
devreye giriyor. Rehber, velileri ve yetiştiricileri günlük yaşamda kullanılabilir, gerçekçi önerilerle
destekleyerek, çocuklarının medya ile ilişkisini nitelikli biçimde yönlendirebilmelerini sağlıyor. Velilerin
bu noktada sezgilerine güvenmeleri gerekiyor. Nihayetinde kendi çocuklarını en iyi onlar tanıyor ve
onlara nelerin iyi gelebilebileceğini en iyi veliler biliyor. „SCHAU HIN!“ destek olarak www.schau-hin.
info adresinde kapsamlı bir internet sitesi sunuyor, sitede TV, cep telefonu, oyunlar, internet ve sosyal
ağların kullanımına ilişkin broşürler yer alıyor, ayrıca medya uzmanlarına sorular sorma veya ailece
medya bilginizi test ederek, medya pasaportu alma gibi imkanlar da bulunuyor.
Önemli olan, velilerin çocuklarıyla birlikte mutlu biçimde medya dünyasını keşfetmesi ve bunu
„yasaklamak yerine anlamak“ kavramı etrafında gerçekleştirmesi. Bu şekilde çocuklar, içinde
kaybolmadan, sorumlu biçimde medya kullanımını öğrenirler.
Medya dünyasını birlikte keşfinizde sizlere iyi eğlenceler dilerim!
Fatih Çevikkollu
Medyayı Bİrlİkte Keşfedİn
Sayfa 4 ::: Gündelik Aile Yaşamında Dijital Medyalar
Gündelik Aile Yaşamında Dijital Medyalar
Medya İle gerçekten büyümek
Televizyon, bilgisayar, cep telefonu – ailelerde kullanılan medyaların listesi oldukça uzun. Hiç
­şüphesiz dijital medyalar olmaksızın gündelik aile yaşamınını düşünmek artık mümkün değil.
Tablet bilgisayarlarıyla izleyecekleri televizyon programını seçen veliler için de, buluşmalarını
­internetten ayarlayan yaşça büyük çocuklar için de, ilginç sesli kitapların içine dalan küçükler
için de artık bu düşünülemez.
Medyayı Bİrlİkte keşfedİn
Sayfa 5 ::: gündelik aile yaşamında dijital Medyalar
birlikte kullanırlar. İlkokul çağında çocuklar
yazmayı ve okumayı, bunlarla beraber de oyun
konsollarını, interneti ve cep telefonlarını
kendi başlarına kullanmayı öğrenirler.
11 ile 13 yaş arasındaki çocuklar artık küçük
iletişim uzmanlarına dönüşmüşlerdir, cep
telefonu, bilgisayar ve diğer araçları kendi
aralarında iletişim amaçlı, ya da oyun ve
öğrenmeye yönelik olarak kullanabilmektedirler.
Uzmanlara göre, veliler çocuklarına medyayı
keşiflerinde eşlik ederek, onları bu süreçte
güçlendirmeliler. Bu broşürün içeriğindeki
gündelik yaşama uygun bilgi ve önerilerle bu
anlamda bir katkı sunulmak isteniyor. Medya
kullanımı, kullanıcının ilgileri ve hobileriyle
bağlantılıdır ve yaşa göre farklılık gösterir.
Kullanıma dair tavsiyeler kişisel olgunlukla çok
yakından bağlantılı olsa da, temelde üç yaş
grubu tespit edilebilir: 3 ile 6 yaş arasındaki okul
öncesi çocuklar, ilkokula devam eden 7 ile 10 yaş
arasındaki çocuklar ve 11 ile 13 yaş arasındaki
çocuklar.
Okul öncesi dönemde, çocuk kitapları, CD ve
radyolar gibi „klasik“ medyaların yanında
televizyon temel iletişim aracıdır. Bu yaş
grubunda çocuklar medyayı genelde aile ile
!
Velilere Öneri
ızın
ım
ar
gl
go
Medya peda
ını
larına yanıtlar
velilerin soru
z:
ni
si
labilir
şu adresten bu
.info/elternin
-h
au
www.sch
fragen
Medyayı Bİrlİkte Keşfedİn
Sayfa 6 ::: 3 – 6 Yaş
Birlikte Medya Dünyasını Keşfedin
Çocuklar Oynayarak Günlük Yaşam
­Medyalarını Nasıl Öğrenİr?
Okul öncesi çağdaki çocuklar için doğrudan irtibat ve tecrübe edinimi önemlidir. Oyunlar ve eğlence
ile medyanın çeşitliliğini öğrenir ve kendi yaratıcılık potansiyellerini keşfederler. Veliler, çocuklarını
bilinçli biçimde desteklemeli ve bu yolla medya ile hakim biçimde irtibat kurabilmeleri için bir
temel sunmalıdırlar.
Medyayı Bİrlİkte keşfedİn
Sayfa 7 ::: 3 – 6 yaş
Renkli Görüntülerin
Gücü
Televizyon öğrenilmek ister! Çocuklar harfler
ve sayıları kullanmayı nasıl öğreniyorsa,
bu medyanın da öncelikle anlanması
gerekir. Televizyona yeni başlayanlar için
bu bakımdan DVD formatındaki kısa filmler
ve KiKa gibi okul önceki çağdaki çocuklara
yönelik kısa filmler ve çocuk dizilerini
reklamsız yayınlayan kanallar uygundur.
Veliler, kendi televizyon kullanma biçimleriyle
çocuklar için örnek teşkil etmektedirler:
Hangi kanalları izliyorsunuz? Hangi
zamanlarda ve ne sıklıkla televizyon
izliyorsunuz? Diğer medyaları nasıl
3 – 6 Yaş
Gündelik aile yaşamında medya
çeşitliliği giderek artsa da, televizyon aile
medyası olarak ilk sırada özel bir konuma
sahip. Bu yaş grubundaki çocuklar renkli
görüntülerden güçlü biçimde etkilenirler ve
onları „gerçek“ dünya olarak algılarlar. Bu
bağlamda reklamları diğer programlardan
ayıramazlar, dolayısıyla olabildiğince az
biçimde reklamlarla karşılaştırılmalıdırlar.
kullanıyorsunuz? Çocuklar medya kullanımlarında velilerini ve kendilerinden yaşça
büyük kardeşlerini emsal alırlar.
Televizyon genellikle aile yaşamında sabit
bir yere sahiptir, hep birlikte televizyon
izlemek bir yaşam hatırasına dönüşür ve
bunun devamındaki konuşmalar için vesile
olur. Bu nedenle bu yaş grubundaki
çocukların kendilerine ait televizyonlara
ihtiyaçları yoktur.
nerisi
Medya Ö
nlığı:
danışma
m
ra
g
o
r
in p
Veliler iç
mo.de
www.flim
s/ kids-tv
e/tv-tipp
.d
m
il
lf
ie
p
www.tvs
Medyayı Bİrlİkte Keşfedİn
Medya Kahramanları
Heryerde
Çocuklar, özellikle televizyon figürlerinin sosyal
davranışlarını algılarlar. Medyadaki örnekler
çocuklar için yönlendirici olmakta ve şu soruyu
sordurmaktadır: Böylesi bir durumda ben nasıl
davranırdım? Velilerin bu noktada dikkatli olması
ve ilgi göstermesi gerekir.
SCHAU HIN!
Velilere Öneriler
• Çocuğunuza medya ile yaşamında eşlik
edin: Uygun programları birlikte seçin, ilgili
­seçiminizin çocuğunuz için doğru olup
­olmadığını değerlendirebilmek için
­programların yaş sınırlamalarına dikkat edin.
• Televizyonu kapatmak önemlidir! Bu yaş
­grubunda televizyon keyfi günde yaklaşık
yarım saat ile sınırlandırılmalıdır. Bu şekilde
“gerçek” yaşamı heyecanlı keşifler için yeterli
zaman kalır.
• İ zlenen şeyler hakkında çocuğunuzla
­konuşun. Bitiminde öğrenilen şey resim
­çizerek, oyunlarla işlenebilir.
Sayfa 8 ::: 3 – 6 Yaş
Kulağına tak – haydi başlat
Kitap okunması ve masal anlatılması çocukların
velilerinden sıklıkla talep ettiği şeyler arasındadır.
Bu şekilde birlikte hayal dünyasına dalarlar ve
hikayeleri birlikte takip ederler. Cazip bir alternatif,
CD'ye kayıtlı ya da dijital formatta sunulan sesli
kitaplardır: Hikayeler, şarkılar, maceralar ailelerin
bu alandaki geniş seçenekleri arasında yer alıyor.
Çocuklar CD-çalarlarını kendi odalarında kullanabilir
ve kahramanlarına kulak kesilebilirler. Bununla
birlikte hikayeler ve şarkılar konuşma vesileleridir,
canlandırmalara yönlendirir, düşünmeye sevk
eder ve şarkı söylemeye yönlendirirler.
Sesli kitap ve çocuk kitapları konusunda cazip
önerileri kendi bölgenizdeki kütüphaneler
­sunmaktadır. Çocuğunuz bir çocuk yuvasına
devam ediyorsa, orada da uygun kitap ve CD'lere
ilişkin tavsiyeler bulunmaktadır.
Medya Öne
risi:
www.ohrka
.de
www.audit
orix.de
www.stiftu
nglesen.de
www.hoerb
uchsiegel.d
e
Medyayı Bİrlİkte keşfedİn
Sayfa 9 ::: 3 – 6 yaş
İnternette İlk Adımlar
• oyunları birlikte oynamak için
zaman ayırın ve çocuklara yönelik,
sezgilere dayalı kurgulanmış,
reklamsız ve öğretici imkanlardan
yararlanın.
• güvenlik ayarlarını kullanın ve
internete girişi düzenleyin. Bu konuda
yönlendirmeleri www.schau-hin.info
adresinden edinebilirsiniz.
• www.kinderserver-info.de adresinden
internette sörf yapılabilecek alanları
güvence altına alabilirsiniz.
• çocukları korumaya yönelik uygulamalar
(app) olan fragfinn veya Vodafone
child protect´i kullanın.
3 – 6 Yaş
İnternet, aileler için giderek
artan bir öneme sahip. Küçük
çocuklar, velileri ve kendilerinden
büyük kardeşleri gibi internette gezintiye
çıkmak isterler. Bu konuda bir olanak okul
önceki çağdaki çocukların oyun oynayarak
öğrenebilecekleri sayfalardır. Ancak bu
noktada bazı hususlara dikkat etmek gerekir:
Çocukların soruları, birlikte interneti
keşfetmek için benzersiz bir fırsat sunar.
Dinazorlar ne zaman yaşadı? En büyük dağ
nerededir? Gece ve gündüz neden vardır?
Çocuk sözlüğü yeterli cevapları sunmazsa,
çocuklara uygun internet sayfalarında
birlikte sörf yapmak yararlı olacaktır. Burada
açıklayıcı metinlerin yanı sıra, çocukların
bilgi açlığını giderecek film ve fotoğraflar
bulacaksınız.
i:
Öneris
Medya
.de
h
u
linde-k
www.b
o
c .de
idsund
e
www.k
chen.d
ikanin
.k
w
/
w
e
w
s.d
drmau
www.w
e
ens ite
elefant
N.de
ragFIN
www.f
Medyayı Bİrlİkte Keşfedİn
Sayfa 10 ::: 7 – 10 Yaş
Kişisel kullanımın için medyayı keşif
Aİle İçİnde bİrlİkte kullanımdan kendİ
­başına seçİm yapmaya
Okula başlamakla birlikte çocuklar daha bağımsız olurlar – medya kullanımı konusunda da böyledir.
Medya, okul ve eğitim konusunda giderek artan bir öneme sahiptir. Televizyon, medya olarak merkezi
konumunu sürdürür, ama artan yazma ve okuma yeteneği ile bilgisayar ve cep telefonlarına da ilgi artar.
Sayfa 11 ::: 7 – 10 yaş
Medya dünyası renkleniyor!
Televizyon Programım
Çocuklar en sevdikleri kahramanları farklı
alanlarda keşfetmektedirler: Televizyondan
tanınan kahramanlar bir dergide tekrar
karşımıza çıkarken, televizyon programlarına
ilişkin internet seçenekleri veya bir kitaptan
uyarlanma oyunlar bulunabiliyor. Tüm bu
farklı yollarla çocuklar ilgi duydukları şeyleri
medya üzerinden takip edebilirler. Velilerin
çocukların medya kullanımı konusunda
takipçi ve muhatap olması bu yaş grubu için
de geçerlidir.
Çocuklar giderek artan
biçimde izleyecekleri şeyleri
kendileri belirlemek isterler.
Öncelikle özel çocuk programlarını, daha sonra çocuk
televizyonu dışındaki formatları
izlemek isterler. Bilgi içerikli programlar
çocukların araştırmacı meraklarını körükler
ve üzerinde konuşulabilecek konular için
zengin malzeme sunar. Okullarda çocukların
sıkça konuştukları konular arasında diziler
ve reality şovlar giderek genişleyen bir
alana sahiptirler, bu tür formatlar, doğru
ve çarpık karakterleri ve durumları bir arada
içermektedirler.
i
Medya Öneris
i:
film öneriler
Tüm aile için
ilmwelt.de
www.kinderf
www.tivi.de
ns.de/videos
www.checkei
/fernsehen
www.kika.de
Çocuklar bu tür programları izlemek isterlerse,
velilerinin onlara, sahnelenmiş sahte bir
dünyanın gösterildiğini ve gösterilenle gerçeğin
alakası olmadığı anlatmaları gerekir.
7 – 10 Yaş
Medyayı Bİrlİkte keşfedİn
Medyayı Bİrlİkte Keşfedİn
Sayfa 12 ::: 7 – 10 Yaş
Cep Telefonu Coşkusu
En geç çocuklar okuma-yazma
öğrendiklerinde, kendi cep telefonuna sahip olma isteği ortaya
çıkar. Telefonu satın a
­ lmadan
evvel, velilerin çocuklarıyla birlikte,
­telefonun hangi özelliklere sahip
olması gerektiğini düşünmeleri gerekir. Yeni
­başlayanlar için özellikle az fonksiyonlu telefonlar
daha uygundur. Kontörlü bir hatla veya harcama
limiti koyarak, masraflar kontrol altında ­tutulabilir.
Çocukların oyun dünyasına sınırsızca batmamaları için, ne kadar süreyle ve ne sıklıkla oynanabileceğine dair net kurallara ihtiyacınız vardır.
Uygun bir uzlaşma, çocukların belirli bir aşamayı
tamamlayana kadar oynamalarına izin verilmesi
ya da kendilerinin belirleyeceği bir zaman dilimi
içinde oynamalarına müsade edilmesidir. Bu
sürenin bu yaş grubunda haftada beş saati
­geçmemesi gerekir. Velilerin, kurallara uyulup
uyulmadığına dikkat etmesi ve çocuklar kurallara
uyuyorsa onları övmesi gerekir.
Dijital Dünyalarda
Oyun Oynamak
İster bir tablet, bilgisayar, oyun
konsolunda, ister Lego ve benzeri
oyuncaklarla olsun, bu yaşlarda da oyun ­oynamak
çocukların en önemli aktiviteleri ­arasında yer alır.
Tüm aileye eğlence olanağı sunan oyun konsolları
bunlar arasında özel bir konuma sahiptir.
Online oyunlar, artan ilgiyle trend haline gelmiş
bulunuyor. Bu oyunlar gelişkin bir oyun çevresi
sunuyor ve tüm dünyadan oyuncuları bir araya
getiriyorlar. Oyunlar başlangıç aşamasında ücretsiz
olsa da, sıklıkla para tuzakları içermektedirler.
Kaydolurken kişisel bilgilerin verilmesi konusunda
da dikkatli olunması gerekiyor. Çocuklar yeni
­aşamalar ve kendilerini geliştiren karakterlerle
sürüklenerek bu oyunların başında çok çabuk
zaman algılarını yitirebilirler.
SCHAU HIN!
Velilere Tavsiyeler
•Çocuğunuzu oyunlar arasında nelerin
­cezbettiğine dair fikir edinin: Oynadığı
oyunlara bakın ve arada sırada çocuğunuzla
birlikte oynayın.
•Güvenlik ayarlarını kontrol edin ve yaş
­sınırlaması ibaresinin (USK) uygunluğundan
emin olun. Çocuk yazılımları ödülleri TOMMI
ve GIGA MAUS da bu konuda yönlendirici
olabilmektedir.
•Gençlik korumalı yazılımları kullanın ve kişisel
bilgilerin aktarılmadığından emin olun.
Medyayı Bİrlİkte keşfedİn
Sayfa 13 ::: 7 – 10 yaş
Medya Önerisi
İyi Oyunlar:
r.de
www.spielba
e/ kinder/
.d
bc
-a
www.internet
h.de/spiele
www.blindeku
Online mı? Tabii ki olur!
Çocukların internete ilk adımlarını tehlikesiz
biçimde atabilmeleri için, yeni başlayanlar
için korunaklı sörf alanları tavsiye edilir.
Bunlar çocuklara uygun içeriklere yönlendirme
yaparlar, bu içerikler medya pedagoglarınca
incelenmiştir. Bunun yanı sıra yaş grubuna
uygun bilgiler ve oyun seçenekleri içermektedirler. En iyisi velilerin çocuklarıyla birlikte
kendilerine ait bir bilgisayar girişi oluşturmaları ve internet tarayıcılarına çocuklara uygun
bir açılış sayfası kaydetmeleri, ayrıca sevdikleri
diğer sayfaları favoriler arasına almalarıdır.
Gençlik koruyucu yazılımlar, çocuklara uygun
bir sörf alanı oluşturmada yardımcı olur,
ancak dikkatli velilerin yerini tutamazlar.
Velilerin bu yeni dünyayı keşifte çocuklarına
eşlik etmesi gereklidir.
i
Medya öneris
ı:
ar
al
yf
sa
İyi çocuk
e.de
it
se
rt
ta
-s
www.meine
e
N.d
www.fragFIN
bc.de
-a
et
rn
te
.in
www
s.net
www.klick-tipp
eler:
Velilere tavsiy
risiko.net
ehn
-o
www.surfen
erver-info.de
www.kinders
et:
klar için İntern
Broşür: “Çocu
Risksiz Sörf ”:
vice/
e/BMfSfJ/Ser
www.bmfsfj.d
publikationen
7 – 10 Yaş
nışmanlık
Veliler için da
olanakları:
e.de
www.klicksaf
fo
in.in /games
www.schau-h
k
ec
ch
/spieleonlinegames
Medyayı Bİrlİkte keşfedİn
Sayfa 14 ::: 11 – 13 yaş
Medya takipçisi olma yolunda
çocuklar İletİşİM uZManlarına
dÖnüşüyor
İnternet, bilgisayar ve cep telefonu yetişmekte olanlar için git gide daha önemli hale geliyor.
İnternette iletişim artan bir cazibeye sahip. Olası tehlikeleri ailelerin birlikte konuşmaları gerekir.
Medyayı Bİrlİkte keşfedİn
Sayfa 15 ::: 11 – 13 yaş
Mobil Çok Fonksiyonluluk
Mucizesi
oyunlar yükler, müzik çalar ve internette
sörf yaparlar. Bununla beraber yaşlarına
uygun olmayan içeriklerle karşılaşabilir,
kolayca kişisel bilgileri aktarabilir ya da
para tuzaklarına düşebilirler. Bu nedenle
çocuklarla cep telefonu kullanımının maliyeti
üzerinde konuşmakta, kontörlü telefon hattı
kullanmakta ve hat sunucusunda masraf
sınırı belirlemekte yarar vardır. Bununla
birlikte güvenlik ayarlarına dikkat etmeli ve
gençlik-koruma uygulaması yüklemelisiniz.
• Bir smartphone almadan önce, internete
ve uygulamalara girişinin ne şekilde
düzenlenebileceğine dair bilgi edinin.
Bu konuda diğer bilgileri www.schau-hin.info
adresinden edinebilirsiniz.
• en azından başlangıç aşamasında internet
ve bluetooth girişlerini kapatınız.
• çocuğunuzla hangi uygulamaları
yükleyebileceğini ve hangi risklerin söz
konusu olduğu konusunu konuşunuz.
fragfınn, Meine-Startseite veya die
Vodafone child protect app gibi çocuk
koruma uygulamalarını kullanınız.
11 – 13 Yaş
Cep telefonunu gençlerin medya
dünyasından ayrı düşünmek artık
mümkün değil, telefonlar son
yıllarda hiçbir zaman olmadığı
kadar ilgi görüyorlar. Bununla
beraber cep telefonları bilhassa
Smartphonelar başlı başına birer medya
merkezi; Akıllı mobil aletler aynı anda cep
bilgisayarı, takvim, kamera, mp3 çalar ve
telefon olarak kullanılıyorlar. Çocuklar deney
yapmayı severler, melodiler, uygulamalar ve
Medyayı Bİrlİkte Keşfedİn
Her Kanaldan
­İletişim
SMS, Chat ve sosyal ağlara üyelik
yeni ve güzel iletişim dünyasının
en önemli aktiviteleri. Yetişmekte olan
çocuklar için hayli cazip bu aktiviteler, onlara
arkadaşlarıyla iletişimde çeşitli yöntemler sunuyor.
Buluşmalar ayarlıyor, görüş alışverişinde bulu­
nuyor ve hayat tecrübelerini metin, fotoğraf ve
videolarla paylaşıyorlar.
Tüm bu olasılıklar, elbetteki riskleri de içinde
barındırıyor: Uygunsuz içeriklerle karşılaşmanın
yanında, Cyber-Mobbing adı verilen aleyhte
içerik paylaşımları ile okul arkadaşları arasında
dışlanma, dijital alana da taşınabilir. SMS veya
e-posta yoluyla uzun süren hakaretler çocuklar
i
Medya öneris
:
in
iç
Veliler
e.de
w
w w.klicksaf
hne-risiko.net
www.surfen-o
erkin.info/netzw
www.schau-h
atlas
et
-ohne-risiko.n
www.chatten
:
Çocuklar için
tark.de/chat
www.seitens
.de
www.tivitreff
/netztreff
de
z.
et
www.kindern
ka.de
www.mein-ki
um
epfchen.de/for
www.helles-ko
Sayfa 16 ::: 11 – 13 Yaş
için ağır bir yük haline gelebilir. Velilerin bu
yöndeki ilk işaretleri dikkatle izleyip, uygun
zamanda diğer veliler ve öğretmenlerle
­görüşmesi gerekir. Önemli olan, çocukların öz
benliklerinin güçlendirilmesi ve bu konuda
­hassaslaştırılmalarıdır. Velilerin bunun yanı sıra
çocuklarının hangi sosyal ağları ziyaret ettiğini
bilmesi gerekir. Hiç şüphesiz çocukların güvenli
ve yaşlarına uygun alternatifler kullanmaları
­tavsiye edilir.
SCHAU HIN!
Velilere Tavsiyeler
•Çocuğunuzla internette bilgi aktarımı
­yapmaması konusunda anlaşın
•Bilgisayar, telefon ve internet tarayıcılarında
güvenlik ayarlarını aktive edin
•Çocuğunuzla birlikte internette sörf yapın,
bu sadece eğlenceli olmakla kalmayıp, aynı
zamanda güven duygusunun gelişimi ve
iki tarafın yeni şeyler öğrenmesi konusunda
katkıda bulunacaktır.
Medyayı Bİrlİkte keşfedİn
Sayfa 17 ::: 11 – 13 yaş
Her tıkta yeni bir
dünya
Bilgisayarlar çocuklar için hem
oyun hem de çalışma aracıdır.
En sık kullandıkları ise internettir,
burada bilgi toplar, ödevlerini hazırlar,
sunumları üzerinde çalışırlar. Bunların da
ötesinde dijital öğrenim programları kelimeler
üzerinde çalışmada, matematik ödevlerini
çözmede veya doğa bilimlerini interaktif
biçimde uygulamada yardımcı olurlar.
Medya öne
risi
www.helleskoepfchen.d
e
www.hanis
auland.de/
le
x
ikon
www.intern
et-abc.de/ k
inder
11 – 13 Yaş
Veliler, çocuklarının okullarından bu
alandaki medyaların nasıl kullanıldığı ve
çocuklarının medya kullanım yeteneklerini
nasıl geliştirebilecekleri konusunda bilgi
alabilirler. Öğretmenler ve diğer velilerle
oyun ve öğrenim programlarına ilişkin
konuşmak da şüphesiz yararlı olacaktır.
Medyayı Bİrlİkte Keşfedİn
Sayfa 18 ::: Velilerin Soru ve Cevapları
SCHAU HIN! Medya Eğitmeni
Kristin Langer´in Velilerin
Sorularına Yanıtları
Çocuğumu televizyonu sorumluluk sahibi bir
şekilde kullanması konusunda nasıl destekleyebilirim? „Televizyonu birlikte izleyin, izledikleriniz üzerinde konuşun ve ona hangi
televizyon programlarının çocuklara uygun
olduğunu hangilerinin olmadığını izah ediniz.
Çocuğunuza kurgu ile gerçek arasındaki farkı
anlatınız. Televizyon ve diğer boş zaman
aktiviteleri arasında dengeyi sağlayınız.
Çocuğumun, uygun olmayan içerikli sayfalara
girmesini nasıl engellerim? Tarayıcınızın açılış
sayfası olarak, uygun çocuk içeriklerinin
­listelendiği www.meine-startseite.de gibi bir
adresi belirleyin. Çocuk serveri yeni başlayanlar
için bilgisayar ve mobil araçlarda, sörf alanının
sınırlandırılması konusunda imkan sunmaktadır.
Yaşça daha büyük çocuklar için tanınmış ­gençlik
koruma programları uygundur, Ancak bu
­programların mutlak koruma ­sağlamadıklarını
ve velilerin refakatinin yerine geçemeyeceğini
unutmayın!
Bilgisayar oyunları bağımlılık yapar mı?
­Çocuğunuzun özgüvenini güçlendirerek,
­çocuğunuzun ölçüsüz oyun bağımlılığına karşı
etkin bir tedbir almış olursunuz. Bu konuda
yaşa uygun oyunlar bulmaya dikkat edin,
ç­ ocuğunuzun oyun dünyasına ilgi gösterin; okul,
hobiler, arkadaşlar ve aile arasında iyi bir denge
kurmak adına oyun saatleri üzerinde anlaşın.
Cep telefonsuz kalamıyorsa ne yapmalıyım?
„Cep telefonuna da mola vermek gerekir!
Cep telefonunun yemek veya ödev yapma
­esnasında kapalı olduğundan emin olun ve
sabit cep telefonu saatleri belirleyin“
Çocuğumu sosyal medyada nasıl korurum?
Dijital sosyal ağlar arasından çocuğunuzun
yaş ve ilgisine en uygun olanı birlikte seçiniz.
Kaydolma esnasında çocuğunuza eşlik edin ve
sadece gerekli bilgileri verdiğinden emin olun.
Gözünüzü ve kulağınızı açık tutun, çocuğunuza
yabancılarla irtibata girmemesi gerektiğini
öğütleyin. Eğer çocuğunuz taciz edilirse,
­kanıtları saklayın ve hizmet sunucusuna, okula,
www.i-kiz.de gibi bir danışmanlık birimine
ya da polise bildirin.
Diğer soru ve cevaplar için www.schau-hin.info/
eltern-fragen adresini ziyaret edebilirsiniz.
Medyayı Bİrlİkte keşfedİn
Sayfa 19 ::: ScHau Hın! uygulaması
Medya pasaportu
SCHAU HIN!
Uygulaması
ScHau Hın! uygulaması
velilere heyecanlı oyun
seçenekleri sunar, medya
gerek tirmeyen oyunlar, park yeri radarı ve
çocuklar için tV önerileri bunlar arasında.
Bunun yanı sıra veliler, uygun önerileri ve
medyayı çocuklara uygun kullanıma ilişkin
altın önerileri buradan okuyabilirler.
Bu uygulama ıoS ve android işlemcilerle çalışan
telefonlara ücretsiz olarak indirilebilmektedir.
www.schau-hin.info/schau-hin-app
Medya Pasaportu ile
medya dünyasını
keşfedin!
www.schau-hin.info/tr/schau-hinmedya-karti.html
elektronik medyaları çocukların doğru
kullanımı konusundaki bilginizi test edin.
çocuğunuzla birlikte çıkacağınız bu yolculukta
televizyon diyarını, İnternet okyanusunu, oyun
dağlarını, cep telefonu Birleşik devletlerini gezin.
Medya pasaportunuzla iyi eğlenceler!
Medyayı Bİrlİkte keşfedİn
Sayfa 20 ::: 30 günlük program
30 günlük Medya Programı ile
medya zindeliği
1. Katılın: Ücretsiz programımıza online olarak
kaydolun ve çocuğunuzun yaş grubunu seçin.
İstediğiniz anda programı başlatabilirsiniz.
2. Bilgi Edinin: Her iki günde bir aktive edici
şekilde yazılmış ve yaşa uygun hazırlanmış
kısa bir mesaj alacaksınız.
3. Birlikte medyayı yaşayın: Medya dünyasını
çoçuğunuzla birlikte „yasaklamak yerine
anlamak“ kavramı çerçevesinde keşfedin.
Birlikte medya kullanımı için heyecan verici
oyun fikirleri ve tavsiyeleri ile tüm aile için
eğlence kısa süreli kalmayacaktır.
4. Daha fazlasını öğrenin: Başka sorularınız
mı var? Kişisel sorunuzu doğrudan, medya
eğitmenimiz Kristin Langer´e sorun.
in:
inmek iç
bilgi ed nfo
e
v
k
a
Katılm w.schau-hin.i
ww
„Merhaba, ben Tim Mälzer, TV-aşçısı ve
„SCHAU HIN!“ elçisiyim. Aileler için medya
rehberi, çocukların ve gençlerin bilgisayarları,
interneti, oyunları ve cep telefonlarını makul
ve yaşlarına uygun biçimde kullanabilmeleri
için, siz velilere yardımcı oluyor. Zira genç
insanların medya kullanımı yemek pişirmeye
benzer: Hangi malzemeden ne kadar kullanacağınız neticeyi belirler.
Bu bağlamda 30 günlük programı size
içtenlikle tavsiye ederim: Program size
30 günlük süre zarfında düzenli aralıklarla
sizin ve ailenizin medya konusunda nasıl
zinde hale gelebileceğine dair yaratıcı ve
yararlı tavsiyeler verir. Katılmak ise patates
soymak kadar kolay: Kaydolun ve 30 günlük
programı başlatın. Haydi iyi eğlenceler!“
Medyayı Bİrlİkte keşfedİn
Sayfa 21 ::: ScHau Hın! forum ve ağlar
Forum ve Ağlar
Medya eğitimi konusunda pek çok girişim ve
çatı kuruluşu danışmanlık sunmaktadır.
SCHAU HIN!´in internet sitesindeki Türkçe
bölümü ziyaret edin: www.schau-hin.info/tr/
kendimiz-hakkinda.html
Çocuklar için Türkçe İnternet Sayfaları:
www.internet-abc.de/kinder/turkce.php,
www.klicksafe.de/service/weitere-sprachen/tuerkce,
www.meine-startseite.de, www.blinde-kuh.de/
tuerkisch-web, www.surfen-ohne-risiko.net/
web-sitesi-hakkinda/, www.rtukcocuk.org.tr/
index.php, www.trt.net.tr/trtcocuk,
www.guvenlicocuk.org.tr
SCHAU HIN! Facebook ve Twitter´da da güncel
bilgiler ve ilginç olanaklarla hazır bulunuyor.
www.facebook.com/schauhin
www.twitter.com/SCHAU_HIN
Gençlere Zararlı Medyalar Federal Kontrol
Merkezi Danışma Hattı: 0228 376631 no
(Pzt-Prş 8-17 saatleri, Cuma günleri 8-15 saatleri
arasında hizmet sunuyor). lu telefondan
aranabilir. Uzmanlar medya eğitimine dair
soruları yanıtlıyorlar.
jugendschutz.net – İnternette gençleri korumak
için eyaletler üstü birim interneti güvenli
kullanım için bilgileri
www.chatten-ohne-risiko.de, www.klick-tipps.net,
www.surfen-ohne-risiko.de ve www.hass-imnetz.info adreslerinde sunuyor. Gençlere zararlı
içerikler [email protected] adresine
bildirilebilir.
Nummer gegen Kummer e. V. Çocuk ve gençlere
telefon danışmanlığı hizmeti vermektedir.
0800-1110333 (Pzt. – Cmt., saat 14 – 20 arası)
Veliler için danışma hattı 0800-1110550
(Pzt ve Çrş, saat 9 – 11; Sl ve Prş, saat 17 – 19)
Klick-Tipps.net Bu proje medya pedagoglarının
yardımıyla internetteki iyi çocuk sayfalarını
derlemekte ve linklerini sunmaktadır.
I-Kiz.de Veliler ve gençler internet siteleri,
forumlar ve mobil içeriklere ilişkin şikayetlerini
iletebilirler.
Vodafone Gençlik Koruması Gençlerin korunmasına ilişkin her türlü soru için gençlik koruma
danışma hattı 22 9 88 no.lu telefondan hizmet
vermektedir. www.vodafone.de/jugendschutz
Çocuk serveri, çocukların tesadüfen kendilerine
uygun olmayan sayfalara girmelerini
engellemektedir. www.kinderserver-info.de
Seitenstark çocuklar için eğlenceli ve bilgilendirici
iyi ve güvenli sayfaları bir araya getirmektedir.
www.seitenstark.de
Medyayı Bİrlİkte keşfedİn
Sayfa 22 ::: Birikte daha fazlasına ulaşmak
Birlikte daha fazlasına ulaşmak
partnerlerİMİZ Ve elçİlerİMİZ
GIRIŞIM ÜYELERI
Federal Aile, Yaşlılar, Kadınlar ve Gençlik Bakanlığı „SCHAU HIN!“
girişimindeki partnerleriyle birlikte, anne babaların ve yetiştiricilerin
medya eğitimine ilişkin sorularında bilgi ve danışmanlıkla desteklenmesi konusunda katkı sunmakta, bu yolla çoçukların medya ile
yaşlarına uygun bir ilişki geliştirmeleri hedeflenmektedir.
Vodafone Almanya „SCHAU HIN!“ girişiminin partneridir ve
Avrupa´nın en büyük iletişim hizmeti sunucularından biri olarak
çocukların ve gençlerin korunması konusunda kendini güçlendirmektedir. İnternet ve mobil iletişimin sunduğu fırsatların günlük
aile yaşamında çocuklara uygun kullanımı ve risklerin ortadan
kaldırılması Vodafone´un bu alandaki angajmanının hedefidir.
Hesap yapmak, okuma yazma öğrenmek, yüzmek ve bisiklet sürmek
gibi medyayı doğru kullanmak da çocukların öğrenmesi gereken bir
şeydir. Yaşa uygun olan nedir? Neler risk içerir? Televizyonu, radyoyu,
interneti, bilgisayar oyununu ve cep telefonunu ne kadar süre ve ne
sıklıkla kullanıyorum? Anne babalar çocuklarının medya kullanım
yeteneklerinin gelişmesinde çok önemli bir rol oynarlar. Das Erste
velileri desteklemek istiyor, bu nedenle „SCHAU HIN!“ girişimini
medya partneri olarak destekliyoruz.
ZDF medya rehberi „SCHAU HIN!“ i desteklemektedir. Rehber, velilere
medyaya ilişkin konulardaki yetiştirme sorumluluklarını yerine
getirmede destek olmaktadır. Televizyon, cep telefonu, bilgisayar
oyunları ve internet çocuklarımızın günlük yaşamı buna dahil olmak
Medyayı Bİrlİkte keşfedİn
Sayfa 23 ::: Birikte daha fazlasına ulaşmak
üzere artık her yerde. Veliler çocuklarının medyayı öğrenmeleri ve
onu doğru ve sorunsuz biçimde kullanabilmeleri konusunda katkı
sunabilirler. ZDF programlarında konuya ilişkin geniş kapsamlı
içerikler hazırlamanın yanı sıra „SCHAU HIN!“ girişiminde partner
olarak yer alarak bu konuda toplumsal bir sorumluluk üstleniyor.
En büyük TV programı dergisi olarak, medyadaki geniş seçenekler
arasından kaliteyi ayırt edebilen ve izleme ve izlememe konusunda
net tavsiyeler veren TV-Spielfilm, kendini aileler konusunda özellikle
sorumlu hissediyor. Velilerin çocuklarına televizyon, internet, cep
telefonu, ve oyunlar dünyasında en iyi biçimde eşlik edebilmeleri
için SCHAU HIN! girişimini destekliyoruz. Ancak böyle çocuklar da
medyayı güvenli biçimde ve keyifle kullanabilirler.
Seçkin isimler „SCHAU HIN!“ elçisi olarak çalışmalara katkı sunuyorlar.
Jörg Pilawa
Gundula Gause
Tim Mälzer
Fatih Çevikkollu
SCHAU HIN! tarafından sunulan hizmetler
Çocuğunuzu televizyon, bilgisayar oyunları, internet ve cep telefonu kullanımında nasıl daha güçlü biçimde
destekleyebileceğinize dair daha fazla bilgi ve öneriler için internet sitemizi ziyaret ediniz.
www.schau-hin.info
Bu sayfada, dosya indirme [Download] bölümünü ziyaret edin! Önemli
konulara ilişkin tüm SCHAU HIN! bilgi broşürleri burada hizmetinize
sunulmaktadır: Sadece tıklayın, ekranınızda inceleyin ve gerek görürseniz basın.
tV
İnternet
oyunlar
cep
telefonu
Sosyal
Medya
SCHAU HIN! Danışma Hattı hafta içi hergün 9:00 ile 18:00 saatleri arasında
hizmet sunmaktadır:
030/526852-132 [email protected]
künye
Yayınlayan: Projektbüro
„SCHAU HİN! Was Dein
Kind mit Medien macht.“
c/o WE DO communication GmbH GWA
Chausseestrasse 13
10115 Berlin
GIRIŞIM ÜYELERI
Konsept, İçerik ve Tasarım:
WE DO communication GmbH GWA
Çeviri ve Redaksiyon :
Cem Şentürk
şürleri
Bilgi bro
rleri
ve r e h b e
.info
hau-hin
www.sc
siniz
direbilir
in
n
e
d
in
a d re s