OCAK–HAZİRAN 2010 Türkiye ve Dünya Kronolojisi

OCAK–HAZİRAN 2010 Türkiye ve Dünya Kronolojisi

KRONOLOJ‹ / CHRONOLOGY
OCAK-HAZ‹RAN 2010 ARASI TÜRK‹YE VE DÜNYA KRONOLOJ‹S‹
1 Ocak
1 Ocak
1 Ocak
1 Ocak
1 Ocak
1 Ocak
1 Ocak
1 Ocak
2 Ocak
2 Ocak
2010 Türkiye’de 1 Ocak’tan itibaren banka hesaplar›nda yeni bir döneme girildi. Bankac›l›k sektöründe bankalar taraf›ndan mudilerine verilecek olan IBAN [‘International
Bank Account Number’—yani, ‘Uluslararas› Banka Hesap Numaras›’] 26 say›sal ve
alfabetik karakterden olufluyor. ‹lk kez Avrupa Birli¤i ülkelerinde ortaya ç›kan bir hesap numaras› standard› olan IBAN para transferlerinin yanl›fl hesap numaras› ile yap›lmas›n› önlemek amac›n› tafl›yor.
2010 2009 y›l›nda gösterdi¤i performans ile göz dolduran ‹MKB y›l› %97’lik art›flla kapad›. ‹MKB, 2009’da Rusya, Arjantin ve Peru’nun ard›ndan ‘dünyan›n en yüksek getiri sa¤layan 4’üncü borsas›’ oldu. Birinci olan Rusya’da borsa, yat›r›mc›s›na geçen y›l
içerisinde %120’den fazla kazand›rd›.
2010 Hükümet, cep telefonlar›n›n ithal fiyat› üzerinden al›nan vergiyi 6 ayda %150 art›rd›.
Cep telefonlar›ndan daha önce %20 oran›nda al›nan Özel Tüketim Vergisi’nde
(ÖTV) 16 Haziran 2009’da de¤iflikli¤e giden hükûmet, oransal vergiyi kald›rarak
2013’e kadar uygulanmak üzere 40 lira sabit vergi getirdi. Böylece, her telefondan sabit 40 lira vergi al›nmas›na karar verildi. Bakanlar Kurulu’nun ald›¤› kararla 40 lira
olan bu vergi tutar› da 50 lira olarak yükseltildi. Bu de¤ifliklerle, daha önce ithalat fiyat› 100 lira olan bir telefondan al›nan vergi alt› ay gibi k›sa bir süre içerisinde %150
art›flla 20 lira yerine 50 lira oldu.
2010 Amerika Birleflik Devletleri’nde (ABD) ham petrol stoklar›n›n gerilemesi nedeniyle
petrolün varil fiyat› 80 dolara yaklaflt›.
2010 ‹laç güvenli¤inin sa¤lanmas› için uygulamaya konulan ‹laç Takip Sistemi kapsam›nda art›k 1 Ocak’tan sonra üretilen ürünlerde kupür yerine ‘ilac›n kimlik numaras›’
olarak adland›r›lan ‘karekod’ yer alacak.
2010 Singapur band›ral› bir kimyasal madde tafl›yan tankerin Aden Körfezi’nde korsanlarca kaç›r›ld›¤› bildirildi.
2010 Avrupa’n›n en liberal uyuflturucu yasas› 1 Ocak itibariyle Çek Cumhuriyeti’nde yürürlü¤e girdi. 1 Ocak’ta yürürlü¤e giren yasal düzenlemelerle sadece haflhafl ya da
marihuana gibi yumuflak uyuflturucular de¤il, sert uyuflturucular›n da yanda tafl›nabilecek miktarlar› belirleniyor. Örne¤in 4 Ecstacy, 5 LSD tableti, bir gram kokain ya da
bir buçuk gram eroin gibi. Bu miktarlar, Hollanda’da izin verilenlerin bile üç kat›.
Hükûmetin bu miktarlar› serbest b›rakmaya gösterdi¤i gerekçe ise uyuflturucu ba¤›ml›l›¤›n›n adlî anlamda suçtan ziyade sa¤l›kla ilgili bir sorun olmas›.
2010 Resmi Gazete’nin bugünkü say›s›nda yay›mlanan karara göre, taze üzüm flarab›nda
daha önce %63 olan nisbi ÖTV s›f›rland›. flaraptaki asgari maktu ÖTV ise 1.75 liradan 1.95 liraya yükseltildi. Bu geliflmenin özellikle kaliteli flaraplar›n fiyatland›r›lmas›nda büyük düflüfllere sebep olaca¤› bekleniyor.
2010 Brezilya’n›n Rio de Janeiro eyaletinde fliddetli ya¤›fllar›n yol açt›¤› felâketlerde 64 kiflinin öldü¤ü bildirildi.
2010 Pakistan’›n kuzeyindeki afliretler bölgesinde bulunan Lakki Marvat kasabas›nda bir
voleybol maç› s›ras›nda düzenlenen intihar sald›r›s›nda 96 kifli hayat›n› kaybetti. Sald›r›n›n Taliban’a karfl› bölgede kurulan Kavm-i Leflker isimli örgüte misilleme olarak
yap›ld›¤› yerel polis taraf›ndan dünya medyas›na bildirildi.
Çankaya University Journal of Humanities and Social Sciences, 7/2 (Kas›m 2010), ss.657–802.
© Çankaya Üniversitesi ISSN 1309-6761 Printed in Turkey
658
KRONOLOJ‹
2 Ocak
2 Ocak
2 Ocak
2 Ocak
3 Ocak
3 Ocak
3 Ocak
3 Ocak
3 Ocak
3 Ocak
3 Ocak
4 Ocak
2010 Dünya bu¤day üretiminin geçen y›la göre 19 milyon ton azalmas›na karfl›n küresel
stoklar›n son 8 y›l›n, ABD’nin stoklar›n›n ise 10 y›l›n en yüksek seviyesine ulaflmas›
bekleniyor.
2010 Afganistan parlamentosu devlet baflkan› Hamid Karzai’nin yeni kabine için sundu¤u
adaylar›n %70’ini onaylamad›. Parlementonun onaylamad›¤› adaylar aras›nda eski
Sovyet dönemi gerilla lideri Enerji Bakan› ‹smail Han ve tek kad›n aday olan Kad›n
‹flleri Bakan› Husn Bano Gazanfer bulunuyor.
2010 Akaryak›ta gelen ÖTV zamm› ile birlikte Türkiye, dünyan›n en pahal› benzinini kullanan ülke rekorunu kimsenin yakalayamayaca¤› bir seviyeye ç›kard›. Bütçe aç›klar›
ile bo¤uflan komflumuz Yunanistan’da bile 1 litre benzinden sadece 1.1 liral›k vergi
al›n›rken, Türkiye’de benzinden 2.45 TL vergi al›n›yor. 1 litreden al›nan vergi rafineri ç›k›fl fiyat›n›n 2.7 kat›n› geçiyor.
2010 Irak’›n kuzeyindeki yönetimin Peflmerge güçleri sözcüsü Cebbar Yaver, bölgesel yönetimin yak›nda tank ve helikopter alaca¤›n› aç›klad›. Cebbar Yaver, ‘Kürdistan Bölgesel Yönetimi’ ile Irak Savunma Bakanl›¤› aras›nda bölgesel yönetimin her iki ayda bir ba¤›ms›z olarak silâh sat›n alabilmesi konusunda anlaflma yap›ld›¤›n› aç›klad›.
Ayr›ca Cebbar Yaver yerel yönetimin Amerikan ordusunun 2011 y›l›nda Irak’tan çekilmesinden sonra iç bölgelerle s›n›r bölgelerini korumak için silah ve teçhizat bak›m›ndan kendi kendine yeter hale gelmeyi planlad›¤›n› söyledi.
2010 Peru’da, Anayasa Mahkemesi ülkenin eski devlet baflkan› Alberto Fujimori’nin cezas›n› onaylad›. Fujimori baflkanl›¤› döneminde insan haklar›n› ihlal etmek suçundan 25
y›l cezaevinde kalacak.
2010 ABD ve ‹ngiltere El Kaide terör örgütü tehlikesi nedeni ile Yemen’deki büyükelçiliklerini kapatma karar› ald›.
2010 ABD milli güvenlik nedenleri ile Pakistan, Nijerya ve Suudi Arabistan dahil 14 ülkeden ABD’ye gelecek yolcular›n art›k daha s›k› kontrolden geçirileceklerini aç›klad›.
2010 Avatar gösterime girdi¤i ilk 17 gün içinde dünya genelinde bir milyar dolardan fazla
gifle has›lat› elde etti.
2010 Suriye’de yabanc› bankalar›n pay›n› %49 ile s›n›rland›ran yasada düzenleme yap›ld›.
Düzenleme ile yabanc› bankalar›n pay› %60’a yükseltildi.
2010 Tacikistan’›n Pamir da¤lar›nda 5.1 büyüklü¤ünde deprem meydana geldi. Do¤al felâket sonucu kimse hayat›n› kaybetmezken 20,000 kifli evsiz kald›.
2010 ASELSAN gelifltirdi¤i haberleflme sistemiyle yeni nesil telsizleri adeta birer cep telefonuna dönüfltürdü. Kurulan alt yap› sayesinde SMS gönderebilen telsizler, modem
gibi de kullan›labiliyor. ASELSAN’›n sabit ve cep telefonu flebekelerinden ba¤›ms›z
olarak kurdu¤u alt yap› sayesinde örne¤in ‹stanbul’daki bir görevli gerek duydu¤unda telsizindeki tufllar› kullanarak Bursa’daki meslektafl›yla baflka kimsenin duyamayaca¤› flekilde iletiflim kurabiliyor. Edinilen bilgiye göre, ASELSAN terör, kriz ve
afet durumlar›nda haberleflmenin devaml›l›¤›n› sa¤lamak amac›yla yaklafl›k 10 y›l
önce say›sal telsiz sistemi üzerinde çal›flmalara bafllad›. Yaklafl›k 5 y›l süren sistemin
yaz›l›m gelifltirme çal›flmalar›nda 50 Türk mühendis görev ald›. Sistemin AR-GE çal›flmalar› için ise 40 milyon dolar harcand›. ABD ülkesinin polis ve itfaiye kurulu¤lar›nda kullanmak üzere telsizlerden 6,000 adet sat›n ald›.
2010 Birleflik Arap Emirlikleri’ne ba¤l› Dubai Emirli¤i’nde fieyh Muhammed bin Raflid el
Maktum’un ortak oldu¤u ve dünyan›n en büyük gayrimenkul gelifltirme flirketlerin-
CHRONOLOGY
4 Ocak
2010
4 Ocak
2010
4 Ocak
2010
4 Ocak
2010
4 Ocak
2010
4 Ocak
2010
4 Ocak
2010
4 Ocak
2010
4 Ocak
2010
5 Ocak
2010
5 Ocak
2010
den olan Emaar Properties’in yapt›¤› ve yap›m›na 2004 y›l›nda ba¤lanan 160 katl›,
828 metrelik dünyan›n en yüksek gökdeleni ‘Burj Dubai’ aç›ld›. 20 y›lda küçük bir
bal›kç› kentini dünyaca ünlü otel ve mühendislik harikas› binalarla dolduran Dubai
Emiri fieyh el Maktum, Dubai’ye 10 milyar dolarl›k destek sa¤layan Abu Dhabi Emiri fieyh Halife’ye jest yaparak binan›n ad›n› ‘Burj Khalifa’ olarak degifltirdi.
ABD’de yap›lan bir araflt›rmaya göre, hayvanlar aleminin en sevimli türlerinden olan
yunuslar insandan sonra en zeki canl›.
Türk Hava Yollar› (THY) uçak filosunu geniflletme karar› ald›. Hâlihaz›rda 132 uça¤› bulunan THY Airbus’a 20’si kesin, 10’u da opsiyonlu olmak üzere toplam 30 uçak
daha siparifl verdi. Böylece, THY filosundaki uçak say›s› 2012 y›l› sonunda 6’s› kargo uça¤› olmak üzere 168’e ulaflacak.
Almanya’da ortalama benzin fiyatlar›n›n 2009 y›l›nda 2008 y›l›na göre daha ucuzlam›fl oldu¤u bildirildi.
Otomotiv sektörünün kalbi konumundaki Bursa’da faaliyet gösteren OYAK Renault,
Tofafl ve Bosch’un küresel krizin etkisini sürdürmesine ra¤men 3 vardiyada üretime
devam etti¤i belirtildi.
Türkiye Petrolleri Anonim Ortakl›¤› (TPAO) Batman Bölge Müdürlü¤ü Kozluk ‹lçesi’ne ba¤l› Garzan Çay› yak›n›nda bulunan ‘Köseler-2’ kuyusunda 7 aydan beri yapt›¤› sondajda petrol buldu.
Son dönemde pazar ekonomisine geçifl yönünde ad›mlar›n› h›zland›ran fiili OECD’ye
(Ekonomik ‹flbirli¤i ve Kalk›nma Örgütü) üye olmaya davet edildi.
Philsa tütün ürünlerine 4 Ocak’tan itibaren geçerli olmak üzere %15’lerden bafllayan
oranlarda zam yapt›.
ABD D›fliflleri Bakan› Clinton ‹ran’a yapt›r›mlar konusunda mevkidafllar› ile görüflmelere bafllad›¤›n› belirtti.
Özbekistan ve K›rg›zistan aras›nda Sovyetler Birli¤i döneminden kalma 306 kilometrelik s›n›r henüz netlefltirilemedi¤i için, iki ülke aras›nda bu soruna son vermek için
giriflimlerin h›zlanaca¤› aç›kland›.
Türkiye ve AB aras›ndaki üyelik müzakereleri a¤›r aksak ilerlerken Almanya’da federal hükümetin küçük orta¤› H›ristiyan Sosyal Birlik (‘Christlich-Soziale Union in
Bayern’ [CSU]) partisi Türkiye ile tam üyelik müzakerelerinin acilen kesilmesini istedi. Frankfurter Allgemeine Zeitung adl› gazetede yer alan habere göre, iktidar ortaklar›ndan CSU 6 Ocak’ta Bavyera Eyaleti’ndeki Wildbad Kreuth’ta düzenlecek geleneksel k›fl toplant›lar› için haz›rlad›¤› bir tasar›da Türkiye ile sürdürülen tam üyelik
müzakerelerinin bir an önce durdurulmas›n› iste¤ine yer verdi. “Türkiye’ye daha dürüst davran›lmas›” istenilen tasar›da Türkiye’nin AB’ye kat›l›m için gerekli siyasi ve
ekonomik flartlar› yerine getirmekten çok uzak oldu¤u gerekçesiyle ‘tam üyelik beklentisi’nin kesin olarak ortadan kald›r›lmas› gerekti¤i savunuldu.
Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) taraf›ndan Bat› Trakya Türkleri ve
Türkiye’deki Müslüman olmayan dini az›nl›klar hakk›nda haz›rlanan ortak rapor ve
karar tasar›s›nda Türkiye ve Yunanistan’dan dini az›nl›klara mensup vatandafllar›na
Lausanne Antlaflmas›’nda öngörülen karfl›l›kl›l›k ilkesine göre de¤il, Avrupa ‹nsan
Haklar› Sözleflmesi normlar› ve Avrupa ‹nsan Haklar› Mahkemesi kararlar›na göre
muamelede bulunmalar› isteniyor. Taslak kararda Ankara ve Atina’n›n karfl›l›kl›l›k ilkesini mazeret göstererek dini az›nl›klar›na Lausanne Antlaflmas›’nda öngörülen hak-
659
660
KRONOLOJ‹
5 Ocak
2010
5 Ocak
2010
5 Ocak
2010
5 Ocak
2010
5 Ocak
2010
lar› tan›m›yor olmalar› “ça¤d›fl› bir uygulama” olarak tan›mlan›yor. Taslak metinde,
Yunanistan’daki Bat› Trakya Türkleri için “Müslüman az›nl›k” terminolojisi kullan›lmakta. Buna gerekçe olarak da Türk kökenlilerin Lausanne Antlaflmas›’nda bu flekilde tan›mlanm›fl olmalar› gösteriliyor. Buna karfl›l›k, Atina’dan,Türk az›nl›¤›n ‘Türk’
s›fat›yla örgütlenebilmesi ve dernek kurmas›na izin vermesi isteniyor. Taslak kararda, Atina’ya, “Müslüman az›nl›¤a kendi müftülerini seçebilme veya tayin edebilme
hakk› tan›mas›, A‹HM’de Müslüman az›nl›k mensuplar›na karfl› kaybetti¤i davalar›n
hükümlerini yerine getirmesi, az›nl›klar›n okul kitaplar›yla ilgili sorunlar› çözmesi,
Müslüman az›nl›k mensuplar›n›n kota baz›nda devlet memuru olabilmeleriyle ilgili
yasaya ifllerlik kazand›rmas›, Bat› Trakya’n›n altyap› ve ekonomik kalk›nmas›n› sa¤lamas› ve ›rkç›l›k ve hoflgörüsüzlü¤e karfl› ulusal kampanya bafllatmas›” ça¤r›s›nda
bulunuluyor. Ankara’dan ise dini az›nl›klar›n dini temsilcilerinin e¤itimiyle ilgili sorunlar› çözmesi, patrikhanelerin tüzel kifliliklerini tan›mas›, Heybeliada Ruhban Okulu’nu açmas›, Fener Ortodoks Patrikhanesi’ne ‘ekümenik’ s›fat›n› kullanma izni vermesi, az›nl›klar›n mülkiyet sorunlar›n› çözmesi, ulusal az›nl›k mensuplar›n›n polis,
silahl› kuvvetler, yarg› ve idari sistemde çal›flabilmelerine olanak yaratmas›, az›nl›k
mezarl›klar›n› korumas›, Yahudi karfl›t› söylemleri cezai suç haline getirmesi ve ›rkç›l›k ve hoflgörüsüzlü¤e karfl› ulusal kampanya bafllatmas› isteniyor. Raporda Heybeliada Ruhban Okulu konusunda Rum az›nl›¤›n temsilcileriyle uzlafl›ya dayal› bir çözüm bulunmas› da istenmekte. Bu çerçevede, Ruhban Okulu’nun Galatasaray Üniversitesi bünyesinde oluflturulacak bir ‹lahiyat Fakültesi’ne ba¤l› olarak yeniden aç›lmas› için Türk makamlar› ve Galatasaray Üniversitesi rektörlü¤ü taraf›ndan yap›lan
gayr-› resmi teklifin yaz›l› olarak resmilefltirilmesi ve bu öneri temelinde okulun aç›lmas› için müzakerelere bafllanmas› isteniyor. Frans›z parlamenter Michel Hunault taraf›ndan kaleme al›nan rapor ve beraberindeki karar tasar›s› AKPM’nin 27 Ocak’ta
Strasbourg’da düzenlenecek genel kurul oturumunda tart›fl›l›p oylanacak.
‹stanbul Menkul K›ymetler Borsas› (‹MKB) iki y›l aradan sonra tekrar 54,000 puan›n
üzerine ç›karken dolar da 1.4710 ile Kas›m ay›ndan bu yana en düflük seviyeye geriledi.
‹talyan Modac› Giorgio Armani ilk otelini Mart ay›nda Dubai’deki dünyan›n en yüksek binas› ‘Burj Khalifa’da açacak.
Frans›z denizcilik hizmetleri flirketi Bourbon’a ait bir gemi, Nijerya aç›klar›nda silahl› kiflilerin sald›r›s›na u¤rad› ve mürettebat rehin al›nd›. flirketten yap›lan aç›klamada
Bourbon Leda adl› geminin 5 Nijeryal›, 2 Ganal›, 1 Kamerunlu ve 1 Endonezyal› mürettebat›yla kaç›r›ld›¤› bildirildi. Aç›klamada, flirketin dün bir ça¤r› ald›¤› ve geminin
kaptan›yla temas kuruldu¤u, kaptan›n mürettebat›n sa¤l›k durumunun iyi oldu¤unu
belirtti¤i kaydedildi.
Ukrayna’n›n Avrupa’ya sevk etti¤i do¤algaz› azaltmas› sonucu Bulgaristan’a gelen
gaz miktar›nda da azalma yafland›. Bulgaristan, meydana gelen eksikli¤i kendi rezervlerden temin ediyor.
ABD önderli¤indeki koalisyon güçlerinin Irak’› iflgali alt›nc› y›l›n› doldururken,
Irak’› özgürlefltirme slogan›yla ba¤lanan iflgalin bafllad›¤› günden bu yana ölü ve yaral›lar›n say›s› bir milyonu geçti. Irak’taki hak ihlallerini ve suiistimallerini izlemek
amac›yla kurulan ‘Anayasal Özgürlükler ve Haklar Gözlem Örgütü’ adl› sivil toplum
kuruluflunun yay›nlad›¤› bir rapor ülke genelindeki fliddet olaylar›n›n bilançosunu ç›-
CHRONOLOGY
5 Ocak
2010
5 Ocak
2010
6 Ocak
2010
6 Ocak
2010
6 Ocak
2010
kard›. Rapora göre, 2008 sonu itibariyle 43,111 kifli fliddet ve terör olaylar›na maruz
kald›. Bunlar›n üçte birinden fazlas› baflkent Ba¤dat’ta fliddet eylemine yakaland›.
Ba¤dat’ta geçti¤imiz y›l 2,359 kifli fliddet olaylar›nda ölürken, 540 cesedin de kimli¤i tespit edilemedi. Yaral› say›s› toplam 6,996’y› bulurken, 4,452 kifli de güvenlik
güçlerince tutukland›. Raporun verilerine göre, geçti¤imiz y›l Ba¤dat en tehlikeli flehir olurken, tek bir olay›n dahi rapor edilmedi¤i Kuzey Irak’taki Dohuk vilayeti ise
en güvenli flehir konumunu elde etti.
ABD’de Barack H. Obama’n›n Ticaret Bakanl›¤›’na aday gösterdi¤i New Mexico
Valisi Bill Richardson, New Mexico’daki federal bir mahkemenin Richardson’›n seçim kampanyas›na ba¤›fl yapan bir flirket nedeniyle soruflturma açmas› üzerine adayl›¤›n› geri çekti.
D›fl ticarette 12 ülkeye aç›k veren Türkiye 46 milyar dolar döviz kayb›na u¤rad›.
Ocak-Kas›m 2009 döneminde Rusya, Çin, ABD, Almanya, Güney Kore, Hindistan,
Ukrayna, Japonya, ‹talya, ‹ran, Tayvan ve ‹sveç’e 1 ile 14.8 milyar dolar aras›nda de¤iflen tutarlarda d›fl ticaret a盤› veren Türkiye’nin bu ülkelere verdi¤i aç›k, toplam d›fl
ticaret a盤›n›n %136.9’una karfl›l›k geldi. Bu arada Türkiye’nin Rusya, Çin, ABD ve
Almanya’ya karfl› verdi¤i aç›k, Türkiye’nin d›fl ticaret a盤›n›n %98.4’ünü oluflturdu.
H›ristiyan Sosyal Birlik Partisi’nin (‘Christlich-Soziale Union in Bayern’ [CSU])
AB’nin Türkiye ile yürüttü¤ü müzakereleri durdurmas› yönündeki tasar›s›na ilk tepki liberal Hür Demokrat Parti’den (‘Freie Demokratische Partei’ [FDP]) geldi. Hessen eyaletinin Hür Demokrat Partili Adalet, Uyum ve Avrupa Bakan› Jörg-Uwe
Hahn, H›r›stiyan Sosyal Birlik’in talebine sert tepki göstererek, “Koalisyon antlaflmas›n› okuyup ö¤renmelerini tavsiye ederim. H›ristiyan Birlik partili flahinler, mant›kl›
insanlar aras›ndaki iflbirli¤ini zorlaflt›r›yor,” diye konufltu. Bu tür ç›k›fllar›n tüm Türkiye politikas›n› zora soktu¤u elefltirisinde bulunan liberal politikac›, Avrupa Birli¤i’nin ölçülü flekilde genifllemesinin koalisyon partilerinin ortak hedefi olmaya devam etmesi gerekti¤ini söyledi. Hahn, koalisyon antlaflmas›na da gönderme yaparak
Türkiye ile iliflkilerin derinlefltirilmesinin ve Türkiye’nin AB’ye ba¤lanmas›n›n Almanya’n›n lehine oldu¤unu, bu yolda ilerlenmesi gerekti¤ini vurgulad›. D›fliflleri Bakan› Westerwelle’nin Hür Demokrat Partisi ile H›r›stiyan Sosyal Birlik daha önce de
Türkiye’nin üyeli¤i konusunda karfl› karfl›ya gelmiflti. H›r›stiyan Sosyal Birlik, koalisyon antlaflmas›n›n oluflturulmas› sürecinde Türkiye’ye imtiyazl› ortakl›¤›n koalisyon antlaflmas›na al›nmas›n› talep etmifl, Hür Demokratlar ise bunu reddederek imtiyazl› ortakl›k önerisinin zaman›n›n geçti¤i tepkisinde bulunmufltu. Hür Demokrat
Parti lideri Guido Westerwelle Türkiye ile AB aras›ndaki antlaflmalar uyar›nca müzakerelerin ‘ucu aç›k’ olarak yürütülmesini ve üyeli¤in ‘otomatik’ bir sonuç olmamas›n› savunuyor.
ABD’de yay›nlanan International Living dergisi dünyadaki 194 ülkeyi hayat pahal›l›¤›, bofl zaman ve kültür, ekonomi, çevre, özgürlük, sa¤l›k, altyap›, risk ve güvenlik
ile iklim aç›lar›ndan de¤erlendirdi. Dergi, Türkiye’yi ekonomik aç›dan 65’inci s›rada
gösterdi. Birinci s›ray› Fransa al›rken, Fransa’y› ‹sviçre, ABD, Lüksemburg, Avustralya Belçika, ‹talya, Almanya, Yeni Zelanda ve Danimarka izledi.
Hatal› bilgisayar programlamas› Almanya’da 30 milyon civar›nda kredi ve bankamatik kart› sahibinin ma¤dur olmas›na neden oldu. Vatandafl paras›n› çekemedi, marketlerde ödeme yapamad›. Kredi ve bankamatik kartlar›ndaki hatan›n sorumlulu¤unu
661
662
KRONOLOJ‹
6 Ocak
2010
6 Ocak
2010
6 Ocak
2010
7 Ocak
2010
6 Ocak
2010
Frans›z Gemalto firmas› üstlendi. Dijital güvenlik piyasas›n›n önde gelen kurulufllar›ndan Gemalto’nun yönetim kurulu baflkan› Olivier Piou soruna kredi ve bankamatik kartlar›ndaki çipte hatal› bir bilgisayar kodunun neden oldu¤unu belirtti.
Hazine 2040 vadeli dolar cinsi tahvilde 2 milyar dolarl›k ihraç gerçekleflti¤ini ve söz
konusu miktar›n 12 Ocak günü hesaplara girece¤ini bildirdi.
Macaristan ‹statistik Kurumu taraf›ndan yap›lan aç›klamada, 2009 y›l›nda Macaristan’da iflsizlik oran›n›n %10.5 seviyesine ç›karak son 15 y›l›n rekor seviyesine yükseldi¤i bildirildi.
Fransa’n›n Lyon kentinde Ermeni diasporas› ile Türkiye kökenli yurttafllar›n dikkatle izledi¤i S›rma Oran davas› sonuçland›. Kendisine ‘ayr›mc›l›k yap›ld›¤›’ sav›yla
mahkemeye giden S›rma Oran, 1,500 euro para cezas›na çarpt›r›ld›. Lyon ceza mahkemesinde görülen Sirma Oran’›n Villeurbanne flehri Belediye baflkan› Jean Paul
Bret’e karfl› açm›fl oldu¤u ‘ayr›mc›l›k’ davas› sona erdi. S›rma Oran 2008’de yap›lan
belediye baflkanl›¤› seçimlerinde Belediye Meclisi’ne yeflillerin listesinden aday olmufl ve sadece Türk as›ll› oldu¤u için ‘Ermeni soyk›r›m›n› tan›’ dayatmas› yap›lm›fl
ve bask›lara dayanamayan S›rma Oran seçim listesinden kendi iste¤i ile ayr›lm›flt›.
Mahkeme heyetinin Belediye Baflkan›’n› hakl› buldu¤u karar “Frans›z hukukunda politikada ayr›mc›l›k suç say›lmamaktad›r,” esas›na dayand›r›larak S›rma Oran’›n açt›¤› davan›n düflürülmesi ile sonuçland›. Türk gazetecilerinin duruflma salonunda bulunan Ermeniler taraf›ndan ‘gizli servis ajan›’ ve ‘Türk konsolosunun ajanlar›’ olarak
nitelendirildikleri duruflma oldukça gergin bir havada geçti ve kendini tutamayan Ermeni as›ll› bir Frans›z hakim taraf›ndan duruflma salonundan at›ld›. Konu hakk›nda
akil say›lan kiflilerce yap›lan aç›klamalara göre, Villeurbanne’da 2008 belediye baflkanl›¤› seçimlerinde yaflanan olaylar mahkemenin bu karar› ile yorumlanacak olursa,
bundan sonra Lyon’da belediye meclislerine aday olacak Türk as›ll›lardan ‘Ermeni
Soyk›r›m›’n› tan›malar› istenebilecek.
Türkiye Otomotiv Distribütörleri Derne¤i merakla beklenen 2009 y›l› sat›fl rakamlar›n› aç›klad›. Toplam pazarda ve binek pazarda dört ayr› marka y›l› birbirine çok yak›n rakamlarla tamamlad›. Buna göre, Fiat 29,596’s› binek, 55,224’ü de hafif ticari
olmak üzere toplam 84,820 adet araç satt›. Fiat’›n en yak›n rakibi Ford 33,462’si binek ve 51,263’ü hafif ticari olmak üzere 84,725 adetlik sat›fla ulaflt›. Binek ve ticari
araç toplam›nda birinci s›rada Fiat yer almas›na karfl›n a¤›r ticari araçlar devreye girdi¤inde Ford 86,791 adetlik sat›fl ile zirveye oturdu. Toplam sat›flta üçüncü 72,470
adetle Renault, dördüncü 64,332 adetle Hyundai ve beflinci de 37,353 adet ile Volkswagen olarak s›raland›. Binekte Renault ile Hyundai aras›ndaki amans›z savafl
Hyundai’nin lehine sonuçland›. Hyundai y›l› 60,645, Renault ise 59,021 adetlik sat›fllarla tamamlad›. Hyundai böylece tarihinde ilk kez binek araçta flampiyon oldu. ‹kinci s›radaki Renault’yu 33,462 adet ile Ford, 29,596 adet ile Fiat, 26,752 adet ile Volkswagen ve 23,783 adet ile Toyota izledi.
Fransa D›fliflleri Bakan› Bernard Kouchner ve Adalet Bakan› Michèle Alliot-Marie
Fransa’da A¤›r Ceza Mahkemesi bünyesinde ‘Soyk›r›m ve ‹nsanl›¤a Karfl› Suçlar Bürosu’ kurulaca¤›n› aç›klad›. Kouchner ve Alliot-Marie Le Monde gazetesinde yay›nlanan ortak makaleyle 2010’un ilk çeyre¤inde parlamentoda ele al›nacak ‘Adalet Reformu’ içinde ‘Soyk›r›m ve ‹nsanl›¤a Karfl› Suçlar Özel Bürosu’ kurulmas›na iliflkin
düzenlemenin de yer alaca¤›n› duyurdu. ‹ki bakan yazd›klar› ortak makalede “Soyk›-
CHRONOLOGY
7 Ocak
2010
7 Ocak
2010
7 Ocak
2010
7 Ocak
2010
r›m iflleyen, insanl›¤a karfl› suç iflleyen ve savafl suçu iflleyenler yarg›lanmal›d›rlar.
Yaln›zca adalet, gerçe¤e ulaflt›ktan sonra sayfay› kapat›lmal›d›r,” dediler.
Ankara’da temaslarda bulunan Almanya D›fliflleri Bakan› Guido Westerwelle Türkiye ile iliflkileri stratejik olarak niteledi. Westerwelle AB üyeli¤i konusunda, “Hangi
sözleflmeyi imzalad›ysak arkas›nda duruyoruz,” dedi. “Türkiye, sadece komflu bölgesi için bir istikrar demiri de¤il, ayn› zamanda istikrar ihracatç›s›d›r,” diyen Westerwelle, “Avrupa Birli¤i ile üyelik müzakerelerinde acilen yeni dinami¤e ihtiyaç var,”
de¤erlendirmesinde bulundu. Westerwelle, Türkiye ile Ermenistan’a protokolleri
onaylamas› ça¤r›s›nda da bulundu. “Yaklafl›k 3 milyon Türk kökenli insan›m›z Almanya’da yafl›yor,” diyen Westerwelle, 4 milyon Alman’›n her y›l Türkiye’yi ziyaret
etti¤ini hat›rlatt› ve iki ülkenin toplumsal iliflkilerinin yo¤unlu¤una dikkati çekti. Davuto¤lu ile görüflmesi hakk›nda, “Sadece toplumsal politikalarla ilgili konular gündemde de¤ildi, yüksek politikayla ilgili konular da konufluldu,” diyen Westerwelle,
Almanya’n›n Türkiye ile olan iliflkisini ‘stratejik’ olarak nitelendirdi. Türkiye ile
müttefik ve NATO’da ortak olduklar›n› kaydeden Westerwelle, “Almanya olarak
Türkiye ile iliflkilerimizin çok iyi flekilde geliflmesi yönünde çok yüksek bir menfaatimiz var,” dedi ve Davuto¤lu ile stratejik bir diyalog üzerinde karar k›ld›klar›n›, söz
konusu diyalo¤u daha fazla canland›rmak istediklerini söyledi. Türk-Alman Üniversitesi konusuna da de¤inen Westerwelle, “Biz gençlerimizin, ülkelerimizin bir araya
gelip bilgilerini paylaflmas›n› istiyoruz. Birbirine karfl› de¤il, bir arada yaflamalar›n›
istiyoruz. Tarihten ç›kard›¤›m›z dersler de bunu gerekli k›l›yor,” dedi ve sözlerine
flöyle devam etti: “AB bünyesinde Brüksel’de yap›lan d›fliflleri bakanlar› toplant›s›
çerçevesinde özellikle bir sonraki müzakere fasl› olan Çevre fasl›n›n aç›lmas› yönünde katk›da bulunmaya çal›flt›m. Biz Almanlar, verdi¤imiz sözü tutar›z. Ben aç›k bir
flekilde Almanya D›fliflleri Bakan› olarak, Alman hükûmeti ad›na söylüyorum. Koalisyon hükümeti sözleflmesinde ne yaz›yorsa, odur. Almanya’n›n özellikle Türkiye ile
karfl›l›k iliflkilerinin gelifltirilmesi ve Türkiye’nin AB’ye ba¤lanmas› hususunda büyük bir menfaati vard›r.” Westerwelle Türkiye’nin Avrupa’ya ve Bat›’ya yönelmesinin ve Avrupa yolunda ilerlemesinin ülkelerinin menfaati icab› oldu¤unu belirtti.
Kazakistan, Çin’den ithal edilen ve yüksek düzeyde radyasyon ihtiva eden 43 ton porseleni bu ülkeye iade etti. Do¤u Kazakistan Eyaleti Semey flehrinde bulunan Bakhty
s›n›r kap›s›nda yap›lan kontrollerde ele geçirilen mallar›n s›n›r kap›s›nda bulunan cihazlardan geçirilirken porselenlerde yüksek oranda Yantar-1A radyoaktif maddesinin
tespit edildi¤i aktar›ld›. Yap›lan incelemede tespit edilen oran›n normalden 4 kat daha fazla olmas› üzerine tutanak düzenlendi¤i ve mallar›n Çin’den ithal edilen firmaya geri gönderildi¤i aç›kland›.
14 yafl›ndaki matematik dehas› ‹ngiltere’nin en sayg›n üniversitelerinden Cambridge’e
kabul edildi. Üniversiteden yap›lan aç›klamada, Arran Fernandez’in dünyan›n en zor
elde edilen diplomalar›ndan birine haz›rlanmak üzere Ekim ay›ndan itibaren kuruma
kabul edildi¤i belirtildi. ‹ngiltere’nin güneydo¤usundaki Surrey’de yaflayan Arran,
e¤itimini evinde sürdürüyor. Arran’›n gelecekte alaca¤› diplomay› daha önce Isaac
Newton ve Stephen Hawking gibi dünyaca tan›nm›fl dahiler alm›flt›.
‹srail’in kuzeyindeki Hayfa Üniversitesi, M.Ö. Onuncu Yüzy›l’a ait en eski ‹branice
metni çözmeyi baflard›. Üniversiteden yap›lan yaz›l› aç›klamada, ‹srailli arkeolog
Gershon Galil’in Kral Davud’un hüküm sürdü¤ü dönemden kalma bir çömlek parça-
663
664
KRONOLOJ‹
7 Ocak
2010
7 Ocak
2010
7 Ocak
2010
7 Ocak
2010
7 Ocak
2010
7 Ocak
2010
8 Ocak
2010
s›ndaki mürekkeple yaz›lm›fl yaz›y› okumay› baflarmas›yla, bu yaz›n›n bilinen en eski ‹branice yaz› oldu¤unun kan›tland›¤› belirtildi. Çömlek parças› üzerindeki yaz›da,
yoksullar, köleler, yabanc›lar, dullar ve öksüzlere nas›l muamele edilece¤ine iliflkin
öneriler yer ald›¤› belirtiliyor.
Somali’nin baflkenti Mogadishu’da afl›r› dinci ‘Harakat al-Shabaab al-Mujahideen’
gençlik örgütünün yapt›¤› san›lan topçu bombard›man›nda 11 kifli öldü ve 34 kifli yaraland›. Örgütün, halk›n gözü önünde cinayetten mahkum bir kifliyi idam etti¤i, bir
kiflinin de ellerini kesti¤i bildirildi. Görgü tan›klar›n›n verdi¤i bilgiye göre, örgütten
maskeli üç kifli mahkumu kurfluna dizerken vatandafllar infaz› izledi. Militanlar›n ayr›ca, h›rs›zl›kla suçlanan bir kiflinin elini hemflirelerce verilen anesteziden sonra kesti¤i belirtildi. Daha sonra bekletilen bir ambulans mahkumu hastaneye tafl›d›. Örgüt
Somali’nin BM destekli hükûmetini devirerek ülkeye fleriat getirmek istiyor. Silahl›
örgüt, ülkenin güneyinin büyük bölümüyle baflkent Mogadishu’nun bir bölümünün
kontrolünü elinde tutuyor. Al-Shabaab örgütü kontrolü alt›ndaki bölgelerde recm ve
k›rbaç cezalar› da uyguluyor.
Türkiye’de ilk defa 8 kiloluk bebe¤e böbrek nakli yap›ld›. Akdeniz Üniversitesi Organ Nakli Merkezi’nde do¤ufltan böbrek hastas› 21 ayl›k bebe¤e 49 yafl›ndaki babaannesinin böbre¤i nakledildi.
‹talyan otomobil üreticisi Fiat Hindistan pazar› için yeni bir model gelifltirmeyi planlad›klar›n› aç›klad›. 2012 y›l›na kadar Torino’da tasarlanacak yeni model Palio’dan
biraz daha olacak. Bu arada, Fiat’›n pazar›nda 2010 y›l› sat›fl rakamlar›nda 2009’daki sat›fllar› ikiye katlamay› hedefledi¤i belirtildi.
Çin ile Güneydo¤u Asya Ülkeleri Birli¤i (‘Association of Southeast Asian Nations’—
ASEAN) aras›nda toplam de¤eri 4.9 milyar dolar olan 18 iflbirli¤i anlaflmas› imzaland›. Anlaflma ile ASEAN üyesi ülkelerde telekomünikasyon, elektrik santrali, flehircilik, enerji ve finansal alanlarda iflbirli¤ini gelifltirecek.
1922 y›l›nda kurulan Kabil Milli Müzesi bir zamanlar dünyan›n en eski tarih eserlerine sahipken uzun y›llar süren savafllar s›ras›nda defalarca yan›p ya¤maland›ktan yeniden kap›lar›n› ziyaretçilere aç›yor.
Tüketiciler Birli¤i Genel Baflkan› Naz›m Kaya 45 milyon kredi kart› kullan›c›s›ndan
haberi olmadan aidat paras› ad› alt›nda 1 milyar 200 milyon lira para kesildi¤ini belirterek, “Bankalar›n 2009 y›l› kâr› 18 milyar 700 milyon lira. Bunun 1 milyar 200
milyonu halk›n s›rt›ndan,” dedi.
Almanya’da Türkiye’nin AB’ye tüm üyeli¤ini savunan Hür Demokrat Parti’nin genel baflkanl›¤›n› yapan Guido Westerwelle’nin Türkiye ziyareti Almanya’da yank›
yaratt›. Alman kamuoyu konuya farkl› tepkiler verdi. Guido Westerwelle’nin Türkiye temaslar›na iliflkin en sert tepki, federal hükümetin ortaklar›ndan H›r›stiyan Sosyal Birlik’ten (CSU) geldi. Koalisyonun büyük orta¤› H›r›stiyan Demokrat Birlik
(CDU) partisinin Bavyera eyaletindeki kardefl parti konumundaki CSU partisinin Genel Sekreteri Alexander Dobrindt Türkiye’nin Avrupa Birli¤i’ne tam üyeli¤ine karfl›
ç›kt›. Dobrindt Alman ARD televizyonunda yay›mlanan ‘Morgenmagazin’ (‘Sabah
Magazini’) adl› programda yapt›¤› konuflmada “Türkiye’nin AB üyeli¤inin mümkün
olmad›¤›na inan›yoruz. Bunun Türkiye’ye adil bir flekilde söylenmesi gerekir,” dedi.
CSU “Türkiye’ye olas› bir AB üyeli¤i için söz verilmemesi” konusunda uyar›da bulunurken, baflkanl›¤›n› Türkiye’yi ziyaret etmekte olan D›fliflleri Bakan› Guido Wes-
CHRONOLOGY
8 Ocak
2010
8 Ocak
2010
8 Ocak
2010
8 Ocak
2010
8 Ocak
2010
8 Ocak
2010
terwelle’nin yapt›¤› Hür Demokrat Parti (FDP) ise CSU’nun ‘dayan›lmaz’ oldu¤u
aç›klamas›nda bulundu. CDU milletvekili ve Federal Meclis D›fliflleri Komisyonu
Baflkan› Ruprecht Polenz Hamburger Abendblatt adl› gazeteye yapt›¤› aç›klamada
Westerwelle’yi savunarak Westerwelle’nin Türkiye ziyareti s›ras›nda Türkiye’nin
AB’ye üyeli¤i konusunda koalisyon sözleflmesinde yer ald›¤› flekilde Almanya’n›n
tutumunu dile getirdi¤ini söyledi. Türkiye ile yap›lan müzakerelerin adil ve ‘ucu
aç›k’ bir flekilde sürdürüldü¤ünü belirten Polenz, Westerwelle’nin Türkiye’de bundan
baflka bir fley söylemedi¤ini kaydetti. Yefliller Partisi Efl Baflkan› Cem Özdemir ise,
ayn› gazeteye yapt›¤› aç›klamada, “Bavyeral› yerel politikac›lar Alman d›fl politikas›n› belirlememeli. CSU Avrupa politikas›yla ilgili konular› bunlar› daha fazla anlayanlara b›rakmal› ve daha az hasara neden olmal›” fleklinde konufltu. Türkiye ile sürdürülen müzakerelerin kesilmesi iste¤inin kabul edilemeyece¤ini ve AB ülkelerinin
kriterleri yerine getirdi¤i takdirde Türkiye’nin AB’ye tam üye olabilmesi hedefi ile
bu müzakereleri sürdürdü¤ünü ifade eden Özdemir, “Bu daha zaman gerektirecek,
ancak bu süre içinde AB de Türkiye’yi desteklemeli, CSU gibi önünü kesmemeli,”
dedi.
Ulaflt›rma Bakan› Binali Y›ld›r›m Atatürk Havaliman› terminalini iflleten TAV ile
Antalya Havaliman› terminalini iflleten Fraport-IC ‹çtafl’tan yaklafl›k 285 milyon dolar kira ald›klar›n› belirtti.
fianl›urfa’n›n Ceylanp›nar ilçesinde Tar›m ‹flletmeleri Genel Müdürlü¤ü (T‹GEM) taraf›ndan al›nacak 198 daimi iflçi için Türkiye ‹fl Kurumu (‹fiKUR) flubesine baflvuranlar›n say›s› 5 günde 12 bine ulaflt›.
AB dönem baflkanl›¤› Madrid’de düzenlenen resmi bir törenle ‹sveç’ten ‹spanya’ya
geçti. ‹spanya’n›n baflkenti Madrid’deki Real Tiyatrosu’nda düzenlenen törene ‹spanya Kral› Juan Carlos ve di¤er kraliyet ailesi üyeleri, Baflbakan Jose Luis Rodriguez
Zapatero, AB Baflkan› Herman Van Rompuy, AB Komisyonu Baflkan› Jose Manuel
Durao Barroso, AP Baflkan› Jerzy Buzek, ‹sveç D›fliflleri Bakan› Carl Bildt ve ‹spanyol hükûmetindeki bakanlar ile çok say›da üst düzey siyasetçi kat›ld›. K›sa bir konuflma yapan ‹sveç D›fliflleri Bakan› Bildt AB’nin önünde yapmas› gereken iklim de¤iflikli¤i ile mücadele, ekonomik krizin afl›lmas›, dünyada bar›fl›n sa¤lanmas›na ve açl›k sorunun azalmas›na yard›m edilmesi gibi çok büyük ifller oldu¤unu belirtti ve bunlar›n aras›nda Türkiye’nin AB’ye kat›l›m›n›n gerçekleflmesini de s›ralad›. Önümüzdeki 6 ay›n AB için “güven ve heyecan yaratan yeni bir dönem” olaca¤›n› savunan
Zapatero da Avrupa’n›n “yeni meydan okumalarla yüzleflmek zorunda oldu¤unu”
söyledi. Zapatero, baflta iflsizlik olmak üzere ekonomik sorunlarla mücadeleden baflar›yla ç›kmak için yenilikçi ve rekabetçi bir politika izlenip, birlik olunmas› gerekti¤ini de ifade etti.
Avrupa Birli¤i’nin Amerikan GPS sistemine alternatif olarak gelifltirdi¤i 14 uyduluk
Galileo Projesi bafllad›.
Emeklilik Gözetim Merkezi taraf›ndan aç›klanan bireysel emeklilik sistemi verilerine göre, kat›l›mc›lar›n toplam fon tutar› yaklafl›k 9.2 milyar liraya, toplam kat›l›mc›
say›s› ise yaklafl›k 2 milyona ulaflt›. Emekli olan kat›l›mc› say›s› ise 1,927’yi buldu.
Çin 57,000 metrekarelik alan› kaplayacak dünyan›n en büyük yeralt› tiyatrosunu infla etmeye bafllad›. Ülkenin do¤usundaki finans ve ticaret merkezi fianghay flehrinde
yap›lan ve yüksek teknoloji ürünlerinin yer alaca¤› tiyatronun %80’i yer alt›nda bu-
665
666
KRONOLOJ‹
8 Ocak
2010
8 Ocak
2010
8 Ocak
2010
8 Ocak
2010
8 Ocak
2010
9 Ocak
2010
9 Ocak
2010
lunacak. Tiyatronun derinli¤i 26 metreye kadar ulaflacak. Devlet medyas›n›n haberinde, fianghay Filarmoni Orkestras› d›fl cephesi ve girifl k›sm› tamamlanan tiyatroyu yapan iflçiler için özel bir konser verdi. Tiyatro tamamland›¤›nda 2,010 koltuk kapasitesine sahip olacak. Tiyatronun çok fonksiyonlu sahnesi, dönebilme, yükselme ve su
f›flk›rtma kapasitesine sahip olaca¤› ifade edildi.
New York’un Manhattan semtindeki La Guardia Lisesi’nde bir Türk ö¤renciden
‘Dünya Tarihi’ dersinde 1915 Ermeni Soyk›r›m›’na iliflkin bir ev ödevi haz›rlanmas›
istendi. Bu durum üzerine Türk ö¤rencinin ailesi hem okul yönetimine itiraz mektubu yazd›, hem de New York Baflkonsoloslu¤u’na baflvurdu. Ailenin okul yönetimine
yazd›¤› mektupta ev ödevinin tamamen yanl› oldu¤u, ödevde ve ilgili okul kitab›nda
konuyla ilgili verilen kaynakçalar›n tarafs›z olmad›¤› belirtilerek söz konusu iddialar› reddeden ve tarafs›z bir görüfl aç›s› sunan kaynakçalar›n neden yer almad›¤› sorusu da yöneltildi.
‹sviçre’de bir kifliye otomobiliyle afl›r› h›z yapt›¤› gerekçesiyle 290 bin dolar para cezas› verildi. ‹sviçre’nin do¤usundaki St. Gallen’de davaya bakan mahkeme hakimleri, rekor cezay› milyonerin tahmini 20 milyon dolardan fazla servetinin bulunmas›na
dayanarak verdi.
17 yafl›ndaki Katie Walter isimli genç k›z iki hafta süren yolculu¤unun 31 Aral›k’ta
sona ermesiyle Güney Kutbu’na ulaflan en genç insan oldu. ‹ki y›l boyunca rekoruna
haz›rlanan Walter ‹ngiltere’nin Nottinghamshire bölgesinden uçakla geldi¤i Antarktika’daki Patriot Hills kamp›ndan yolculu¤una bafllad›. S›rt›nda a¤›r bir çantayla yola ç›kan Walter 180 kilometre süren yolculu¤unu yeni y›l arifesinde bitirdi.
Fransa, kamusal alanda çarflaf ve burka giyen kad›nlara para cezas› verilmesini öngören bir yasal düzenleme haz›rlamaya bafllad›. ‹ngiliz Daily Mail gazetesinin haberine
göre, yasal düzenlemeyle sokakta çarflaf ve burka gibi yüzünü göstermeyen k›yafetlerle gezen kad›nlara 750 euro para cezas› kesilmesi öngörülüyor. Kar›s›n› çarflaf girmeye zorlayan erkeklere ise bunun iki kat› bir ceza getirilmesi planlan›yor.
Amerikan Ulusal Otoyol Güvenlik ‹daresi’nden (‘National Highway Traffic and Safety Administration’—NHTSA) verilen bilgiye göre Mercedes otomotiv flirketi Amerika Federal Yak›t Tüketimi Standard›’n› aflt›¤› için 6.8 milyon dolar ceza ödeyecek.
Mercedes bu ödemeyi 2008 y›l›nda ithal etti¤i modeller sebebiyle gerçeklefltirmek
zorunda kald›. Mercedes gibi bu y›l toplamda pek çok üreticiye 13 milyon dolarl›k
ceza kesilmifl bulunuyor. Üreticiler yak›t tüketimini düflürmek için yat›r›m yapmaktansa bu cezalar› ödemeyi daha ekonomik buluyorlar.
TOBB (Türkiye Odalar ve Borsalar Birli¤i) 2009 Ocak-Aral›k döneminde aç›lan, tasfiye edilen ve kapanan flirket say›lar›n› aç›klad›. 2008 y›l›n›n Ocak-Aral›k döneminde
48,003 olan kurulan flirket say›s›, 2009 y›l›nda %9.9 oran›nda azald› ve 43,250 oldu.
2009’da tasfiye olan flirket say›s› da bir önceki y›la göre 1, 801 adet artt› ve 13,459 olarak belirlendi. Kurulan, tasfiye olan ve kapanan flirket verilerine göre de, geçen y›l ‹stanbul’da 15,800 flirket kurulurken 5,391 flirket de kapand›. Böylece ‹stanbul’da ortalama 3 flirket kurulurken, 1 flirket kap›s›na kilit vurdu. Ankara’da da kurulan flirket say›s› 4,741, tasfiye olan flirket say›s› 1,438, kapanan flirket say›s› 1,073 oldu.
Amerikan Uzay Ajans› NASA taraf›ndan y›ld›zlar›n etraf›ndaki gezegenleri keflfetme
hedefiyle 2009 Mart ay›nda f›rlat›lan uzay teleskopu Kepler hiçbir s›n›fland›rmaya
girmeyen iki gök cismi keflfetti.
CHRONOLOGY
9 Ocak
9 Ocak
9 Ocak
9 Ocak
9 Ocak
9 Ocak
10 Ocak
2010 ABD’nin Güneyindeki eyaletlerde bir haftadan beri dondurucu so¤uklar etkili olurken 9 kiflinin hayat›n› kaybetti¤i bildirildi.
2010 Hong Kong’da asitli bir sald›r› düzenlendi¤i ve aralar›nda turistlerin de bulundu¤u 30
kadar kiflinin yaraland›¤› bildirildi. Bu sald›r›, Honk Kong’da 2008 y›l› sonundan beri benzer türde yap›lan alt›nc› sald›r›. Sald›r›lar genellikle ticari hayat›n yo¤un oldu¤u mahallelerde düzenleniyor. Polisin soruflturmalar›na ve sald›rganlar› ihbar edenlere ödül vaat edilmesine ra¤men flimdiye kadar kimsenin yakalanmad›¤›na da dikkat
çekiliyor.
2010 Angola’da otobüsü yayl›m atefline tutulan Togo Milli Futbol Tak›m› Afrika Kupas›’ndan çekildi¤ini aç›klad›. Söz konusu sald›r›da hayat›n› kaybedenlerin say›s› 3’e
yükseldi. Kongo’dan Angola’ya girifl yapan tak›m otobüsü 30 dakika boyunca yayl›m atefline tutulmufltu. Sald›r›y› bölgedeki ayr›l›kç› grubun üstlendi¤i öne sürülmüfltü
2010 Körfez ülkelerinden Birleflik Arap Emirlikleri’nin (BAE) Ortado¤u ve Kuzey Afrika’daki en büyük kira piyasas›na sahip oldu¤u bildirildi. Washington merkezli Uluslararas› Para Fonu (IMF) taraf›ndan yay›mlanan rapora göre, BAE bölgedeki en geliflmifl ‘mortgage’ piyasas›na sahip. Ülkedeki konutlar›n yaklafl›k %45’i de kiralanm›fl
durumda.
2010 Planlama Komisyonu baflkan Yard›mc›s› Montek Singh Ahluwalia baflkent Yeni Delhi’de yapt›¤› aç›klamada Nisan 2008- Mart 2009 mali y›l›nda %6.9 büyüyen Hint
ekonomisinin 2009-2010 mali y›l›nda %7’lik bir büyüme göstermesi beklendi¤ini
söyledi. Ahluwalia 2009 y›l›n›n son çeyre¤inde %7.9 büyüyen ekonominin son 18
ay›n en iyi dönemini yaflad›¤›n› dile getirdi.
2010 ‹ran haber ajans› IRNA (‘Islamic Republic News Agency’) ‘‹hracat› Gelifltirme Bankas›’n›n döviz sepetine Türk Liras›’n› da ekleme karar› ald›¤›n› duyurdu. ‹ranl›lar›n
bundan sonra, ihracat, ithalat ve bankac›l›k ifllemelerinde istemeleri halinde Türk Liras›’n› kullanabilecekleri kaydedildi. Bankan›n döviz sepetinde aralar›nda euro, dolar, ruble, yen ve riyalin de bulundu¤u 15 ülkeye ait para biriminin yer ald›¤› belirtildi.
2010 Kuzey ve Orta Avrupa’y› etkisi alt›na alan ‘Daisy’ so¤uk hava dalgas›, fliddetli kar
ya¤›fl› ve dondurucu so¤ukla hayat› felç etti. Avrupa’n›n en büyük üçüncü havaalan›
olan Frankfurt’ta 1,300 uçufltan yaklafl›k 200’ü iptal edildi. Almanya’y› Fransa’ya
bafllayan A5 otoyolunda çok say›da kamyon ve araç mahsur kald›. Kuzey Almanya’da son 12 saat içinde kar yüksekli¤i 15 santimetreye ulaflt›. Rüzgar›n saatteki h›z›n›n 75 kilometreye ulaflmas›yla baz› kentlerde kar ya¤›fl› tipiye dönüfltü. ‹ngiltere’de de benzer manzaralar yaflan›yor. Ada ülkesi son 30 y›l›n en kötü k›fl›n› geçiriyor. Hafta sonu baz› bölgelerde kar ya¤›fl›n›n 20 santimetreyi geçmesi bekleniyor.
Heathrow havaliman›n›n ulafl›ma aç›k tutulmas› için de ola¤anüstü çaba sarf ediliyor.
‹ngiltere’yi Avrupa’ya bafllayan Eurostar tren ba¤lant›s› da rötarl› bir flekilde hizmet
veriyor. Fransa’da ise Güneydeki Arles ve Avignon’da bile kar yüksekli¤i flimdiden
30 santimetreye ulaflt›. Güney Fransa’da 15,000 haneye elektrik verilemiyor. Baflkent
Paris’te hava s›cakl›¤›n›n -20 dereceye düflmesi, özellikle demir ve havayolu ulafl›m›n› zorlaflt›r›yor. Marsilya Provence havaalan›nda da birçok uçufl iptal edildi. Fransa,
Hollanda ve ‹rlanda’n›n yan› s›ra ‹spanya ve Portekiz’de de dondurucu so¤uk hayat›
olumsuz etkiledi. Belçika’n›n baflkenti Brüksel’e y›l›n ilk kar› düflerken hava ve kara
667
668
KRONOLOJ‹
10 Ocak
2010
10 Ocak
2010
10 Ocak
2010
10 Ocak
2010
10 Ocak
2010
10 Ocak
2010
10 Ocak
2010
10 Ocak
2010
10 Ocak
2010
10 Ocak
11 Ocak
2010
2010
trafi¤i olumsuz etkilendi. Polonya’da 25,000 haneye elektrik verilemiyor. ‹talya’da
ise baflkent Roma’da yo¤un kar ya¤›fl› ve f›rt›na, a¤açlar› devirdi. Son y›llar›n en so¤uk k›fl›n› yaflayan Avrupa’da yo¤un kar ya¤›fl› ve saatte 75 km’ye varan fliddetli rüzgâr günlük hayat› olumsuz etkiledi.
M.Ö. 690’l› y›llarda hüküm sürmüfl M›s›r firavunu Taharka’n›n bugüne kadarki en
büyük heykeli Sudan’da bulundu. Granitten yap›lan bir ton a¤›rl›¤›nda ve 2.6 metre
uzunlu¤undaki heykel Dangeil’deki kaz›larda kum alt›ndan ç›kar›ld›. Uzmanlara göre, daha önce M›s›r’›n güneyinde bir firavun heykeli bulunmam›flt›.
Merkez Kuvvetler Komutan› Orgeneral David H. Petraeus Amerikan ordusunun, üyelerinin giderek artan bir tehdit haline geldi¤i Yemen’e kara askeri konuflland›rmaya
niyetli olmad›¤›n› bildirdi. baflkan› Barack H. Obama da Yemen ya da Somali’ye
Amerikan askeri gönderme niyeti olmad›¤›n› belirtti.
Angola Devlet baflkan› José Eduardo dos Santos Togo milli futbol tak›m›na yap›lan
sald›r›n›n ard›ndan Cabinda bölgesindeki ayr›l›kç›lar›n yeni eylem tehditlerine ra¤men her iki y›lda bir yap›lan Afrika Uluslar Kupas›’n›n aç›l›fl›n› baflkent Luanda’da
yapt›. Ayr›l›kç› gerilla örgütü Cabinda Bölgesinin Kurtuluflu Cephesi (‘Frente para a
Libertação do Enclave de Cabinda’—FLEC) lideri Rodrigues Mingas, Afrika Uluslar Kupas› boyunca fliddet eylemlerinin devam edece¤ini bildirdi. Hedeflerinin sadece Angola askerleri oldu¤unu, Angola askeri gücüne yönelik sald›r›lar›n devam edece¤ini ifade eden Mingas, Angola’n›n Cabinda bölgesinin ‘”savafl halinde oldu¤unu,
ateflkes olmayaca¤›n›,” kaydetti.
Özbekistan 27 Aral›k’ta yap›lan parlamento ve yerel meclis üyeleri seçimlerinin ikinci turu için sand›k bafl›na gitti. Ülke genelinde ilk turda hiçbir aday›n %50 oy oran›n›
aflamad›¤› 39 seçim bölgesinde ikinci tur seçimleri yap›ld›. 4,965,547 kay›tl› seçmenin
oldu¤u ikinci turda seçmenler 39 seçim bölgesinde 2,475 sand›kta oy kulland›.
‹ran’la olan nükleer krizin diplomasiyle çözülmesini ümit etti¤ini söyleyen ABD’nin
Merkez Kuvvetler Komutan› Orgeneral David H. Petraeus, “Nükleer tesislerini bombalayabiliriz,” dedi.
Suudi Arabistan Kral› Abdullah Bin Abdülaziz Al-suud, halk›ndan ya¤mur duas›na
ç›kmalar›n› istedi. Kral, yay›nlad›¤› mesajda, halk›ndan tövbe bulunmalar›n› ve nafile ibadetlerini art›rmalar›n› istedi.
Uluslararas› denetleme firmalar›ndan PricewaterhouseCoopers (PwC) taraf›ndan yap›lan bir araflt›rma ‹skandinav ülkeleri aras›nda en fazla ticari yolsuzlu¤un yap›ld›¤›
ülkenin Danimarka oldu¤unu ortaya koydu. Araflt›rmada Danimarka’y› s›ras›yla Norveç, ‹sveç ve Finlandiya takip etti.
The Observer Glaxosmithkline’in 22 hükümet ile sözleflme yapt›¤›na ve 440 milyon
afl› ›smarland›¤›na iflaret etti.
ABD’nin California eyaleti aç›klar›nda 6.5 büyüklü¤ünde bir deprem meydana geldi.
Depremde can kayb› olmad›¤› aç›klad›.
Türkiye’de internet kullan›c› say›s›n›n 35 milyonu aflt›¤› belirtildi.
Resmi olmayan verilerine göre, geçen y›l sonu itibar›yla Avrupa ‹nsan Haklar› Mahkemesi’nde ifllem görmeyi bekleyen dosya say›s› 118,000’i aflm›fl durumda. Avrupa
Konseyi’ne üye 47 ülkeden gelen bu baflvurularda ilk s›ra, son birkaç y›ld›r oldu¤u
gibi yine Rusya’ya ait. Rusya’dan gelen baflvuru say›s›n›n yaklafl›k 35,000 oldu¤u
söyleniyor. Rusya bu rakamla mahkemenin toplam ifl yükünün yaklafl›k %28’ini olufl-
CHRONOLOGY
11 Ocak
2010
11 Ocak
2010
11 Ocak
2010
11 Ocak
2010
11 Ocak
2010
11 Ocak
2010
turuyor. Rusya’y› bu alanda, bir önceki y›l oldu¤u gibi, Türkiye izliyor. Mahkeme
gündeminde Türkiye’ye karfl› yaklafl›k 13,000 dava baflvurusu bulunuyor. Rusya ve
Türkiye’nin ard›ndan da Ukrayna ve Romanya geliyor. ‘Rusya, Türkiye, Ukrayna,
Romanya’ dörtlüsü Mahkeme’nin toplam ifl yükünün %50’sini oluflturuyor. Türkiye’ye karfl› baflvurularda mülkiyet hakk› ile yarg›lanma ve tutukluluk sürelerinin
uzunlu¤u ön plana ç›kmakta. Avrupa ‹nsan Haklar› Mahkemesi her y›l oldu¤u gibi
geçen y›l da Türkiye hakk›nda önemli kararlara imza att›. Mahkeme, örne¤in, Kürtçe’nin üniversitelerde seçmeli ders olarak okutulmas›na engel olunmas›n›n e¤itim
hakk›n›n ihlâli oldu¤una hükmetti. Mahkeme’de Türkiye aç›s›ndan en önemli dava
grubu ise K›br›sl› Rumlar›n mülkiyet flikayetleri. Mahkeme’nin K›br›sl› Rumlar taraf›ndan 1990’l› y›llar›n bafllar›ndan bu yana Ankara’ya karfl› aç›lan 1,700 davan›n gelece¤iyle ilgili olarak 2010 y›l› içinde kritik bir karar vermesi bekleniyor. Mahkeme
bu çerçevede Kuzey K›br›s’ta K›br›sl› Rumlar›n mülkiyet sorunlar› için oluflturulmufl
Tafl›nmaz Mal Komisyonu’nun Avrupa ‹nsan Haklar› Sözleflmesi’yle uyumlu olup
olmad›¤›n› karara bafllayacak.
Meksika’n›n büyük bölümünü etkileyen al›fl›lmam›fl so¤uk hava dalgas› 9 kiflinin ölümüne neden oldu. Meksika sa¤l›k Bakan› José Ángel Córdova Villalobos, ülkenin
özellikle s›cak havayla mücadele etmeye al›fl›k kuzey bölgelerini etkileyen so¤uk hava dalgas›n›n geçen hafta sonundan bu yana 9 kiflinin ölümüne yol açt›¤›n› belirtti.
Kötü hava koflullar› ve fliddetli kar ya¤›fl›, önceki gün kuzeydeki Saltillo uluslararas›
havaalan›n›n uçufllara kapat›lmas›na yol açarken, ülkedeki 32 eyaletin 10’unda okullar tatil edildi.
S›v›ya¤ sektörünün markalar›ndan Aymar üç büyük g›da markas› olan Çapamarka,
Bozkurt Reçelleri ve Vita Ya¤› sat›n ald›.
Lübnan Türkiye’den elektrik enerjisi talebinde bulundu. Türkiye Elektrik Ticaret
A.fi.’ne (TETAfi) talebini ileten Lübnan, 250 megavata kadar elektrik enerjisi talebinde bulundu. Bu talep, bir y›ll›¤›na yaklafl›k 1,250,00 kilovat saatlik elektrik ticareti anlam›na geliyor. Türkiye’nin Lübnan’a do¤rudan iletim hatt› bulunmazken, teknik imkanlar›n müsait olmas› durumunda elektri¤in Suriye üzerinden Lübnan’a iletilmesi düflünülüyor.
Frans›z ‘Yeni Dalga’ ak›m›n›n önemli yönetmenlerinden Eric Rohmer 89 yafl›nda Paris’te hayat›n› kaybetti. As›l ad› Jean-Marie Maurice Scherer olan Rohmer’in bir hafta önce hastaneye kald›r›ld›¤› belirtildi. Son olarak 2007’de Les amours d’Astrée et
de Céladon (‘Astre ‹le Seladon’un Aflklar›’) filmini yöneten Rohmer Le Rayon vert
ile Venedik Film Festivali’nde Alt›n Aslan ödülünü kazanm›fl, Ma nuit chez Maud
(‘Maud’la Geçen Gecem’) ile de Oscar’a aday olmufltu. Sinema tarihinin en önemli
ak›mlar›ndan ‘Yeni Dalga’n›n simge isimlerinden olan Rohmer, modern sineman›n
gelifliminde çok önemli yeri olan Cahiers du cinema dergisinin editörlü¤ünü de yapm›flt›.
Irak Parlamentosu Baflbakan Nuri El Maliki’nin ikinci yard›mc›s› olarak Kürt siyasetçi Nuri fiavis’in atanmas›na onay verdi. fiavis ayn› zamanda Kürdistan Demokratik
Partisi’nin (IKDP) üst düzey yöneticisi.
Türkiye’de üretilen Transit Connect Kuzey Amerika’da büyük ödül ald›. Transit
Connect Detroit Otomobil Fuar›’nda ‘North American Truck of the Year’ (‘Kuzey
Amerika Y›l›n Ticari Arac›’) ödülüne lây›k görüldü.
669
670
KRONOLOJ‹
11 Ocak
11 Ocak
11 Ocak
11 Ocak
11 Ocak
12 Ocak
12 Ocak
2010 Almanya’n›n en büyük eyaleti olan Nordrhein-Westfalen (‘Kuzey Ren Vestfalya’)
E¤itim Bakanl›¤›, baflta Türkçe olmak üzere, anadillerin bütün okullarda ikinci yabanc› dil olarak verilmeye ba¤lanaca¤›n› söyledi.
2010 Türkiye ile Lübnan aras›nda vizelerin karfl›l›kl› olarak kald›r›lmas›na dair anlaflma
imzaland›.
2010 ‹stanbul Sabiha Gökçen Havaliman› 2009 y›l›nda rekor bir yolcu art›fl› elde etti. 2008
y›l›nda 4,358,710 yolcu tafl›yan havaliman›, 2009 y›l›nda bu rakam› 6,639,958’e ç›kard› ve yolcu say›s›nda %52’lik art›fl yakalad›.
2010 Oliver Stone’un Gizli Amerikan Tarihi ad›yla 10 bölümlük bir televizyon belgeseli
yapaca¤›n› aç›klayan üç Oscar ödüllü film yönetmeni Oliver Stone, bu program dizisinin önyarg›lar ve yanl›fll›klar içeren geleneksel tarihin panzehiri olaca¤›n› söylüyor.
Oliver Stone, Hitler’in tarih boyunca bir günah keçisi oldu¤unu savunarak General
Motors’dan IBM’e pek çok Amerikan flirketinin Nazi partisine mali destek sa¤lad›¤›n› belirtiyor. Ünlü yönetmen, belgeselde Stalin’i kahraman olarak göstermeyece¤ini,
ama Sovyet liderin Alman savafl makinesine karfl› en fazla mücadele veren kifli oldu¤unun da teslim edilmesi gerekti¤ine dikkat çekiyor. ‹ngiliz gazetesi The Guardian,
“Oliver Stone, daha önce Wall Street’i y›k›c› olarak resmetmesi nedeniyle finans
dünyas›n›, Fidel Castro, Hugo Chavez ve George W. Bush tasvirleriyle muhafazakarlar›, John F. Kennedy suikast›yla ilgili komplo teorileriyle de Demokratlar’› üzdü.
Ama yeni belgeselin yan›nda bunlar›n hepsi hafif kalabilir,” yorumunu yapt›.
2010 Türkiye’nin teknoloji yat›r›mlar›na destek vermesinin ard›ndan Çinli Lenovo, Erzincan’da Anatolia Telekom’la ortak cep telefonu üretimi karar› ald›.
2010 Birleflmifl Milletler (BM) Genel Sekreteri Ban Ki-moon örgütün 2010 y›l›nda ele almas› amac›yla belirledi¤i yedi stratejik öncelik aras›nda K›br›s sorununu da sayd› ve
“K›br›s’ta mevcut olan f›rsat› gayretle takip etmeliyiz,” dedi. New York’ta Birleflmifl
Milletler’de Genel Kurul’a hitap eden Genel Sekreter Ban Ki-moon önümüzdeki 12
ay içinde BM’nin gerçeklefltirmeyi hedefledi¤i stratejik önceliklerden beflincisini,
“dünyadaki ölümcül çat›flmalar› sona erdirmek ve önlemek” olarak tan›mlad› ve bunlar›n aras›nda K›br›s’› da belirtti. Daha sonra gazetecilere aç›klamalarda bulunan Ban
Ki-moon, K›br›s’a iliflkin bir soruyu yan›tlarken, müzakerelerde son zamanda yaflanan ilerlemeden makul ölçüde cesaretlendi¤ini kaydetti. Ban Ki-moon 2010 y›l› içindeki ilk stratejik önceli¤ini sürdürülebilir kalk›nma üzerinde yeniden odaklanma ve
Bin Y›l Kalk›nma Hedefleri’ni yerine getirme olarak aç›klad›. BM’nin bu y›lki ikinci hedefini iklim de¤iflikli¤ine iliflkin ba¤lay›c› bir anlaflma müzakere etmek ve yap›lan taahhütleri yerine getirmek olarak belirleyen Genel Sekreter, üçüncü stratejik hedefi de 2010 y›l›n› “kad›nlar›n, flimdiye kadar hiç olmad›¤› flekilde güçlendirildi¤i bir
y›l yapmak,” fleklinde aç›klad›. Ban Ki-moon BM’nin dördüncü stratejik hedefini
nükleer silahlardan ar›nd›r›lm›fl bir dünya oluflturmak, beflinci hedefi dünyadaki
ölümcül çat›flmalar› sona erdirmek ve önlemek, alt›nc› hedefi insan haklar› ve hukukun üstünlü¤ü konular›nda ilerleme sa¤lamak, yedinci hedefi de daha iyi bir dünya
yaratmak için BM sistemini güçlendirmek ve daha güçlü bir BM oluflturmak olarak
tan›mlad›.
2010 Amerika k›tas›n›n en yoksul ülkesi Haiti’yi son 200 y›l›n en fliddetli depremi vurdu.
7 fliddetindeki depremin merkez üssü olan baflkent Port-Au-Prince bir dakikadan fazla süren sars›nt›yla büyük oranda y›k›ld›. Cumhurbaflkanl›¤› Saray›, Parlamento bina-
CHRONOLOGY
12 Ocak
2010
12 Ocak
2010
12 Ocak
2010
12 Ocak
2010
12 Ocak
2010
12 Ocak
2010
12 Ocak
2010
12 Ocak
2010
12 Ocak
2010
13 Ocak
2010
13 Ocak
2010
13 Ocak
2010
s›, bakanl›klar yerle bir oldu. baflkan kurtuldu. Ancak binlerce kifli enkaz alt›nda kald›. Baflbakan “en az 100,000 kifli öldü,” dedi.
Frans›z Guyanas› ile Karayipler’deki Martinik adas›nda yap›lan halkoylamalar›nda
yerel hükümete daha fazla özerklik verilmesi önerisi reddedildi.
Deloitte’›n Perakendenin Küresel Güçleri 2010 raporunda en büyük 250 perakende
kurulu¤u listesinin bafl›nda 401.2 milyar dolar ciroyla Wal-Mart Stores, Inc.
(2008’den nbu yana, Walmart) yer al›rken 199. s›radaki Migros’un ard›ndan B‹M
Ma¤azalar› da 241. s›radan listeye girdi. ‹ki kuruluflun gelirlerinin Orta Do¤u bölgesi s›ralamalar›nda da a¤›rl›¤›n› hissettirdi¤i ifade edilen raporda ma¤aza say›s›n› %32
art›ran B‹M’in Orta Do¤u bölgesindeki perakende sat›fllar› itibariyle 5. s›rada yer alan
Migros’tan sonra 6. s›rada geldi¤i, B‹M’in ayn› zamanda raporda yer alan ‘En H›zl›
Büyüyen 50 Perakendeci’ listesine 9. s›radan girmeyi baflard›¤›, Migros’un da 25. s›rada yer ald›¤› kaydedildi.
Google, Çin Hükümeti’nin afl›r› sansür uygulamalar› nedeni ile, Çin’deki yat›r›mlar›n› çekebilece¤ini belirtti.
Sudan Devlet baflkan› Ömer El Beflir 24 y›l aradan sonra ilk kez Nisan ay›nda yap›lacak çok partili seçimlerde devlet baflkanl›¤›na aday gösterildi.
Çin ‘Dünyan›n Dam›’ olarak nitelenen Tibet’te dünyan›n en yüksek rak›ml› havaalan›n› infla edilece¤ini duyurdu.
‹ngiltere ‹çiflleri Bakanl›¤› ‹slami ‘al-Mujahideen’ grubunun ‹ngiltere’deki kolu olan
‘Islam4UK’ (‘‹ngiltere ‹çin ‹slâm’) örgütünün faaliyetlerinin yasaklad›¤›n› aç›klad›.
Ayr›ca, örgüt üyelerinin terörü övdü¤ü gerekçesiyle 10 y›la kadar hapis cezas›yla yarg›lanaca¤› bildirildi.
Türkiye ile Ermenistan aras›nda iliflkilerin normalleflmesini öngören protokol Ermenistan Anayasa Mahkemesi’nin onay›ndan geçti. Ermenistan yasalar›na göre parlamentoya gelmeden önce yasalar›n anayasaya uygunlu¤u mahkeme taraf›ndan denetleniyor. Ermenistan’›n Mart ay›nda da protokolü parlamentoya getirmesi bekleniyor.
‹srail D›fliflleri Bakan Yard›mc›s› Danny Ayalon’un ‹srail’in Kurtlar Vadisi dizisine
iliflkin rahats›zl›¤›n› iletmek üzere davet etti¤i Türk Büyükelçisi O¤uz Çelikkol’u daha alçak bir kanepeye oturtmas› diplomatik gerginli¤e neden oldu.
Yemen s›n›r›nda fiii militanlarla ç›kan çat›flmalarda 82 Suudi Arabistan askerinin öldürüldü¤ü belirtildi.
Macaristan’da hükûmetin akaryak›ta getirdi¤i yeni vergiler nedeniyle benzin ve mazot fiyatlar›nda yaflanan yüksek art›fllar ülkede benzin turizmi bafllatt›. Macar halk›
daha ucuz akaryak›t alabilmek için komflu ülkelere ak›n ediyor. Romanya, Ukrayna,
hatta AB ülkesi Avusturya’ya giderek otomobillerinin depolar›n› dolduran Macarlar
yüksek fiyat nedeniyle de hükümeti suçluyor. Baz› Macar vatandafllar›n›n ise Ukrayna’dan ald›¤› akaryak›t› Macaristan’da satarak gelir sa¤lad›¤› belirtiliyor.
D›fliflleri Bakanl›¤› ‹srail’den beklenen özrün ‘D›fliflleri Bakan Yard›mc›s› Danny
Ayalon’un Büyükelçi O¤uz Çelikkol’a muhatap mektubu’ ile taraflar›na iletildi¤ini
bildirdi.
AB taraf›ndan Türkiye’ye yap›lan mali yard›mlar AB Komisyonu ile AB Say›fltay›’n›
karfl› karfl›ya getirdi. Lüksemburg’da bulunan AB’nin mali denetleme organ› AB Say›fltay› AB Komisyonu’nu Türkiye’ye yap›lan mali yard›mlar›n iyi yönetilmedi¤i ve
yeterince denetlenmedi¤i gerekçesiyle elefltirdi. Say›fltay taraf›ndan bugün yay›mla-
671
672
KRONOLOJ‹
13 Ocak
2010
13 Ocak
2010
13 Ocak
13 Ocak
2010
2010
13 Ocak
2010
nan özel raporda, AB’ye aday ülke konumunda bulunan Türkiye’ye yap›lan mali yard›mlar›n “somut ve ölçülebilir” hedeflere ba¤lanmad›¤› ileri sürüldü. Say›fltay ayr›ca,
Komisyon’un yard›mlar›n ak›beti konusunda yeterince bilgi sahibi olmad›¤›n› savunuyor. AB 2002-2006 y›llar› aras›nda Ankara’ya 1.7 milyar euro tutar›nda mali yard›mda bulundu. Say›fltay’›n verilerine göre yard›mlar›n tutar› 2007-2013 y›llar› aras›nda 4.8 milyar euro civar›nda olacak. AB, aday ülkelere, reformlar›n uygulanmas›
için mali yard›mda bulunuyor. Bu yard›mlar ile aday ülkede idari ifller, yarg› ve trafik gibi alanlardaki reformlar›n desteklenmesi amaçlan›yor.
Türk Hava Yollar›’n›n (THY) 2009 y›l›ndaki yolcu say›s›n› 2008 y›l›na göre %11 artarak 25.1 milyon yolcu ile tarihinin en yüksek say›s›na ulaflt›.
Keban Baraj›’nda 2 y›ld›r kapasitesinin alt›nda elektrik üretildi¤i bildirildi. Elektrik
üretiminin düflük olmas›n›n son 2 y›ld›r k›fl mevsiminin sert geçmemesi nedeniyle
özellikle elektrik tüketimiyle gerçekleflen ›s›nma ihtiyac›n›n düflük olmas›ndan kaynakland›¤›n› belirtildi.
Türkiye ve Rusya aras›nda vizelerin kald›r›laca¤› aç›kland›.
Richter ölçe¤ine göre 7.0 fliddetinde depremle sars›lan Haiti’de elektrik ve cep telefonu hatlar›n›n çal›flmamas›na ra¤men internet çal›fl›nca haberleflme internet üzerinden sa¤land›. Birçok gazeteci ve Haitili depremle ilgili bilgileri ve görsel malzemelerini Twitter, Ustream ve Twitpic gibi sosyal a¤lar üzerinden dünyayla paylaflt›.
Avrupa Komisyonu’nun 1 fiubat’ta bafllayacak yeni döneminde genifllemeden sorumlu üyelik görevini Olli Rehn’den devralacak olan Çek politikac› Stefan Füle, Türkiye’nin üyelik sürecini destekledi¤ini vurgulad›. Stefan Füle Avrupa Parlamentosu’ndaki mülâkat›nda Türkiye ile müzakereleri devam ettirmek istedi¤ini belirtti, ancak Türkiye’den beklentilerini de s›ralad›. Türkiye’nin Ankara Protokolü’ne uyarak
K›br›s’a s›n›rlar›n› açmas› gerekti¤ini belirten Fülle, “Ayr›ca az›nl›k haklar›n›n ve
ibadet özgürlü¤ünün de garanti alt›na al›nmas› gerekiyor,” diye konufltu. Mevcut sorunlara ve Türkiye’nin demokrasideki eksiklerine ra¤men müzakerelerin kesilmesi
taleplerini kesinlikle reddetti¤ini de vurgulayan Çek politikac›, “Türkiye önemli bir
ülke, medeniyetler aras›ndaki diyalogda önemli bir ortak,” dedi. Türkiye’de toplumun modernleflmesi yolunda en iyi bask›n›n üyelik müzakereleri yoluyla uygulanabilece¤ini de kaydeden Füle muhafazakâr çevrelerin imtiyazl› ortakl›k önerisi gibi bir
seçene¤in kesinlikle söz konusu olmad›¤›n› belirtti. Füle’nin görüflleri mülâkata kat›lan baz› milletvekilleri taraf›ndan a¤›r flekilde elefltirildi. Avusturyal› milletvekili Andreas Mölzer konuyla ilgili flunlar› söyledi: “‹nsan haklar› konusuna bak›ld›¤›nda yetersiz bir durum söz konusu. Daha önceden bahsedilen Hr›stiyanlara karfl› ayr›mc›l›k,
Ermeni Soyk›r›m›’n›n kabul edilmemesi, Kürt halk›na yap›lan muamele ile ilgili
problemler, k›sa bir süre önce Kürt Partisi DTP’nin kapat›lmas›... Bu tür sorunlar sürüyor. Türkiye’nin müzakerelerin sonucunu hayata geçirmeye isteksiz oldu¤u ortada.
Tüm koflullar yerine getirilene kadar, müzakere sürecinin durdurulmas› ya da dondurulmas› gerekti¤ini düflünmüyor musunuz?” Füle ise bu elefltiriye yan›t olarak Türkiye’nin AB için önemine de¤indi. Çek politikac›, “Türkiye önemli bir ülke. Enerji sektöründe önemli bir ortak. Üyelik müzakereleri arac›l›¤›yla Türkiye ile meflgul olmam›zdaki temel neden de bu. Müzakereler Türkiye’nin modernleflmesine yard›mc› olmak için sahip oldu¤umuz en önemli itici güç,” fleklinde konufltu.
CHRONOLOGY
13 Ocak
13 Ocak
13 Ocak
13 Ocak
13 Ocak
14 Ocak
14 Ocak
2010 Avrupa’n›n en önemli ve sayg›n müzik etkinli¤i olan Salzburg Festivali’nin aç›l›fl
konserini Borusan ‹stanbul Filarmoni Orkestras› eflli¤inde ünlü piyanist Faz›l Say yapacak. Konuya iliflkin yap›lan aç›klamaya göre, ‘2010 Avrupa Kültür Baflkenti ‹stanbul’un en baflar›l› orkestras›’ olarak görüldü¤ü için festivale davet edildi.
2010 Demokratik Sol Halk Partisi (DSHP) Genel baflkan› Hulki Cevizo¤lu partisinden istifa etti. Cevizo¤lu yapt›¤› aç›klamada partideki tüm görev ve sorumluluklar›ndan yönetim anlay›fl›ndaki farkl›l›klar yüzünden istifa etti¤ini aç›klad›.
2010 Azerbaycan ile ‹ran aras›nda 4 ayl›k gaz anlaflmas› imzaland›. Azerbaycan k›fl aylar›nda ‹ran’a 1.2 milyon metreküp do¤al gaz ihraç edecek. Bir önceki hafta ‹ran ile
Türkmenistan aras›nda ikinci do¤algaz boru hatt›n›n aç›l›fl› yap›lm›flt›.
2010 Dünyada y›lda en çok gazete sat›lan ülke 44 milyar adetle Çin oldu. 1.3 milyar nüfusa
sahip Çin’in bas›n-yay›n sektörünün 2020 y›l›nda Çin’in gayri safi yurt içi hâs›las›nda
%5’lik bir paya sahip olarak ekonominin önemli bir parças› haline gelece¤i kaydedildi.
2010 ‘Clio 4’ ad›n› tafl›yacak modelin bundan 3-4 y›l sonra Paris’in güney bat›s›ndaki Flins
kasabas› yerine Renault’nun Bursa’daki fabrikas›nda üretilece¤ine dair söylentiler
Fransa’da siyasi polemi¤e neden oldu. Fransa Cumhurbaflkan› Nicolas Sarkozy, Frans›z hükûmeti, siyasi partiler ve iflçi sendikalar› Renault’nun Clio 4 üretimini yurtd›fl›na kayd›rmas›na karfl› ç›k›yorlar. Renault, Cumhurbaflkan›, hükümet, muhalefet ve
kamuoyundan gelen tepkiler karfl›s›nda, net biçimde olmasa da, Fransa’da Clio üretimine devam edilece¤ini aç›klad›. Hükûmet, Fransa’da devletin Renault’daki %15 hissesini ve geçen y›l ekonomik krizle mücadele kapsam›nda flirkete devlet taraf›ndan
aktar›lan 3 milyar euroluk koflullu kayna¤› gerekçe göstererek yeni Clio üretiminin
Fransa’da yap›lmas›n› istiyor. Hükûmet söz konusu yard›m› Renault’nun Fransa’da
fabrika kapatmamas› flart›yla vermiflti. Sanayi Bakan› Christian Estrosi, konu hakk›nda Meclis Genel Kurulu’nda yapt›¤› konuflmada, Fransa piyasas›nda sat›lmak istenen
otomobillerin Fransa’da imal edilmesinden yana olduklar›n› söyledi. Bakan Estrosi
“Clio 4’ün Türkiye”e üretimine izin vermeyece¤iz. Renault Fransa’da sat›lmak için
Fransa’da üretilecek,” ifadelerini kulland›. Clio 4’ün Türkiye’de üretiminin kabul
edilemeyece¤ini söyleyen Bütçe Bakan› Eric Woerth ise bir TV kanal›na yapt›¤› aç›klamada, “Anormal olan, bir Frans›z otomobil imalatç›s›n›n fabrikalar›n› yurtd›fl›na ihraç edip, ard›ndan da orada imal etti¤i araçlar› Fransa’ya ithal etmesidir,” fleklinde
konufltu. Hükûmetten gelen bu aç›klamalar›n ard›ndan Paris’te Sanayi Bakan› Estrosi ile bir araya gelen Renault Genel Müdürü Patrick Pelata, “senaryo ne olursa Fransa’da Clio üretimine devam edilece¤ini,” bildirdi. Renault yönetimi, son günlerde
yapt›¤› kafa kar›flt›ran aç›klamalarda, yeni Clio’nun nerede üretilece¤i konusunda flu
an için al›nm›fl bir karar olmad›¤›n› söyleyerek üretim maliyeti gerçe¤ine iflaret etmifl
ve bu gerçek hesaba kat›larak bir karar al›naca¤›na vurguda bulunmufltu.
2010 TAV ‹nflaat 10 milyar dolar› aflan ifl hacmiyle havaliman› inflaat› derecelendirmesinde uluslararas› inflaat sektörü dergisi Engineering News-Record’da dünyada ilk üç
aras›nda yer ald›.
2010 Hollanda’da internet haber sitesi De Dagelijkse Standaard’ta k›sa süre önce ‘Türkiye’nin D›fl Politikalar›’ hakk›nda köfle yaz›lar› yazmaya bafllayan Utrecht Üniversitesi Tarih ve Türkoloji mezunu Armand Sa¤ adl› Türk genci “Türkler Ermenilere Soyk›r›m Yapmam›flt›r” adl› yaz›s› yüzünden iflten ç›kar›ld›¤›n› iddia etti.
673
674
KRONOLOJ‹
14 Ocak
14 Ocak
14 Ocak
14 Ocak
14 Ocak
14 Ocak
15 Ocak
15 Ocak
15 Ocak
15 Ocak
15 Ocak
15 Ocak
2010 Erciyes Üniversitesi’nde ‹branice ve Ermenice bölümlerinin aç›ld›¤› bildirildi. Üniversite rektörünün yapt›¤› aç›klamada bu alanlarda acil olarak alan›nda uzman akademisyenler arad›klar›n› belirtti.
2010 ‹stanbul Büyükflehir Belediye Meclisi Belediye baflkan› Kadir Topbafl’a 200 milyon
lira iç borçlanma yetkisi verdi. Plan ve Bütçe Komisyonu Mali Hizmetler Daire Baflkanl›¤› Finansman Müdürlü¤ü’nün iç borçlanma talebine iliflkin raporunda ‘2010
Kültür Baflkenti’ seçilen ‹stanbul’un benzeri dünya flehirleri aras›nda hak etti¤i yere,
15 milyona yaklaflan nüfusu, tarihi, ticari, kültürel de¤erleriyle dünya co¤rafyas› içinde hak etti¤i konuma ulaflmas› için tarihi mekânlar›n restorasyonu, kültürel sosyal aktivitelerin gerçeklefltirilmesi ve mevcut yat›r›mlar›n aksat›lmadan devam ettirilmesi
gerekti¤ine iflaret edildi.
2010 Turkcell Süper Lig’in canl› yay›n haklar›n› içeren A paketini, y›ll›k 321 milyon dolarl›k teklifiyle halen yay›nc› kurulufl olan Digitürk kazand›.
2010 ABD’de iflsizlik maafl› baflvurular› beklenenin üstünde artt›. ‹flsizlik maafl› baflvurular› geçen hafta 11,000 kiflilik yükselme göstererek 444,000’e ç›kt›.
2010 Global ekonomik krize ra¤men geçti¤imiz 2009’u büyüyerek kapatan 2010 için de
hedefi yükseltti. Do¤al gaz, alt›n ve pamuk gibi önemli zenginlik kaynaklar› olan
2010’daki büyüme hedefini %8.3 olarak belirledi. 2009 Gayri Safi Yurtiçi Milli Has›las›’n› %8.1 büyüterek geride b›rakan, yeni y›ldan daha da umutlu.
2010 Rusya Baflbakan› Vladimir Putin ülkenin ‘Ulusal Felaket’ olarak tan›mlanan alkol sorununa karfl› mücadele bafllatt›. Putin’in onaylad›¤› ulusal plana göre, hedef 2020’ye
kadar alkol tüketimini yar› yar›ya azaltmak. Yasal olmayan üretim sert bir flekilde cezaland›r›l›rken reklamlara da s›n›rlama geliyor.
2010 Renault’dan yap›lan yaz›l› aç›klamaya göre, binek ve ticari toplam sat›fllarda grup pazar pay›n› 0.1 puan art›rarak %3.7’ye ç›kard›. %4.7 daralan dünya pazar›nda grup sat›fllar› %3.1 azald›.
2010 Atina’da Yunanistan Bas›n Bakanl›¤› binas›na bombal› sald›r› gerçeklefltirildi. Sald›r›n›n ‘Atefl Hücreleri’ adl› örgüt taraf›ndan düzenlendi¤inin san›ld›¤› bildirildi.
2010 Haiti Baflbakan› Jean-Max Bellerive ülkesini yerle bir eden depremin ard›ndan flu ana
kadar 15,000’den fazla cesedin gömüldü¤ünü aç›klad›. Cesetleri gömmek için toplu
mezarlar›n kaz›ld›¤›, binlerce kiflinin cesedinin halen enkaz alt›nda oldu¤u bildiriliyor. Haiti sa¤l›k Bakan› Alex Larsen, Haiti’yi yerle bir eden 7.0 büyüklü¤ündeki depremde 50,000’den fazla kiflinin öldü¤ünü kaydetti. Felaketten bu yana yaklafl›k 1.5
milyon kiflinin evsiz oldu¤unu vurgulayan Larsen, hükûmet merkezinin uluslararas›
havaliman› yak›n›ndaki bir polis karakoluna tafl›nd›¤›n›, yaral›lar›n tedavisi için spor
salonlar›n›n sa¤l›k merkezlerine dönüfltürüldü¤ünü bildirdi.
2010 NYC Uluslararas› derecelendirme ve dan›flmanl›k flirketi taraf›ndan yap›lan bir de¤erlendirmede Azerbaycan’›n baflkenti Bakü en kirli flehirler listesinde ilk s›rada yer ald›. Türkiye’den herhangi bir flehrin yer almad›¤› listede, eski SSCB ülkelerinin flehirlerinin çoklu¤u dikkati çekiyor.
2010 Türk K›z›lay› Haiti’ye Genel Kurmay baflkanl›¤› taraf›ndan tahsis edilen iki kargo
uça¤› ile 20 tonluk yard›m malzemesi ulaflt›raca¤›n› aç›klad›.
2010 Batman’›n Kozluk ilçesinde 32 gravite ile Türkiye’deki en kaliteli petrol üretiminin yap›ld›¤› fielmo Petrol Sahas›’n› kiralayan ABD’li milyarder petrolcü Malone Mitchell’›n
yönetim kurulu baflkan› oldu¤u Transatlantic Petroleum flirketi bölgede 15 günde 15
CHRONOLOGY
15 Ocak
2010
15 Ocak
2010
15 Ocak
2010
15 Ocak
2010
15 Ocak
2010
15 Ocak
2010
16 Ocak
2010
16 Ocak
16 Ocak
16 Ocak
2010
2010
2010
16 Ocak
2010
16 Ocak
2010
16 Ocak
2010
16 Ocak
2010
16 Ocak
2010
kuyu açt›. Daha önce günde 1,600 varil petrol üretiminin elde edildi¤i sahada son kuyularla birlikte üretim günlük 3,000 varile ulaflt›.
Yemen’in Kuzeyinde bir El-Kaide mevziine yönelik hava sald›r›s›nda ölenlerden birinin örgütün Arap Yar›madas›’n›n askeri lideri oldu¤u bildirildi. Ad›n›n aç›klanmas›n›
istemeyen üst düzey bir Yemenli yetkili operasyonda aralar›nda flebekenin askeri lideri Kas›m El Rimi’nin yer ald›¤› 6 El-Kaide yöneticisinin öldürüldü¤ünü söyledi.
Karada¤, komflu S›rbistan’›n muhalefetine ra¤men, Kosova ile diplomatik iliflki kurdu¤unu aç›klad›.
K›rg›zistan’da sahas› bile bulunmayan buz hokeyi milli tak›m› 2011 y›l›nda Kazakistan’da gerçekleflecek k›fl olimpiyat oyunlar›na davet edildi.
ABD baflkan› Barack H. Obama Haiti’deki deprem sonras› insani yard›mlar ve arama
kurtarma çal›flmalar› için 100 milyon dolar ay›rd›¤›n› aç›klad›.
Kamu yat›r›mlar› 2010 y›l›nda geçen y›la göre %26.4 azalarak 40,957,290,000 lira
olacak. Bunun 27,795,290,000 liras›n› merkezi yönetim bütçesine dahil idaler ile döner sermayeli kurulufllar, K‹”ler, ‹ller Bankas› ve kapsam›ndakiler, 13,162,000,000 liras›n› ise yerel yönetimler gerçeklefltirecek.
Son 1000 y›l›n en uzun günefl tutulmas› Afrika k›tas›n›n Orta ve Do¤u kesimleriyle
Asya’n›n baz› bölgelerini karanl›k içinde b›rakt›.
Mu¤la’n›n Bodrum ilçesi, Yal› beldesindeki 5 y›ld›zl› Kempinski Hotel Barbaros Bay
Bodrum ‘otelcili¤in oscar›’ olarak kabul edilen World Luxury Hotel Awards’ta ‘Dünyan›n En Lüks Sahil Oteli’ seçildi.
Bütçe aç›fl› 2009’da 52.2 milyar liray› bularak, 2008 y›l›na göre %200 artt›.
‹stanbul 2010 Avrupa Kültür Baflkenti resmi aç›l›fl› yap›ld›.
S›rbistan, komflusu Karada¤’›n Kosova ile diplomatik iliflki kurmas›n› protesto ederek, Karada¤ büyükelçisini geri çafl›rd›.
M›s›r’›n en büyük muhalefet hareketi Müslüman Kardefller muhafazakâr kanattan bir
kifliyi yeni lideri seçti. Muhammed Badiye, örgütün 1928’deki kuruluflundan bu yana
seçilen sekizinci lideri oldu. 30 üyeli uluslararas› konsey taraf›ndan seçilen Badiye,
Muhammed Mehdi Akif’in yerini ald›.
ABD Nüfus Departman›’n›n 2010 y›l›nda yay›nlanan raporuna göre, New York’ta yaflayan göçmenlerin toplam ifl gücü oran› %43’e ulaflt›. Hemflirelerin, psikiyatrik ve ev
sa¤l›k hizmetleri çal›flanlar›n›n %72’sini, ilk ve ortaokul düzeyindeki okullarda ö¤retmenlik yapanlar›n %2”ini göçmenler oluflturuyor. 2008 y›l›nda göçmenler 215 milyar
dolarl›k ekonomik üretim gerçeklefltirdi. Göçmenler flehir nüfusunun %36.4’ünü, 1.9
milyondan fazla göçmen çal›flan› ile çal›flan nüfusun %30’unu oluflturuyor. kifli bafl›
ortalama y›ll›k gelirleri 1991’de 23,000 dolar iken 2007’de bu rakam 45,000 dolar oldu. 2008 y›l›nda göçmen ev sahiplerinin oran› ise %60’a yükseldi.
‹ngiltere’nin baflkenti Londra bu y›l ikincisi düzenlenen ‘Buzdan Heykel Festivali’ne
ev sahipli¤i yap›yor.
Haiti’deki depremin ard›ndan yard›m için yola ç›kan Türk K›z›lay ekibi afet bölgesine ulaflarak acil yard›m çal›flmalar›na bafllad›.
Türkiye ‹statistik Kurumu’nun (TÜ‹K) iflsiz say›s›n› 3,299,000 olarak aç›klamas›na
karfl›n, gerçek iflsiz say›s›n›n 5,241,000 kifli oldu¤u belirlendi. TÜ‹K, aralar›nda ifl
bulma umudu olmayanlar›n da yer ald›¤› iflsizlik oran›na ifl aramay›p, çal›flmaya haz›r olanlar ile mevsimlik çal›flt›¤› için iflsiz durumda bulunanlar› dahil etmeksizin ifl-
675
676
KRONOLOJ‹
16 Ocak
2010
17 Ocak
2010
17 Ocak
2010
17 Ocak
2010
17 Ocak
17 Ocak
17 Ocak
2010
2010
2010
17 Ocak
2010
17 Ocak
17 Ocak
2010
2010
17 Ocak
2010
17 Ocak
2010
17 Ocak
2010
17 Ocak
2010
sizlik oran›n› belirliyor. Bu hesapla TÜ‹K, Ekim döneminde iflsizlik oran›n› %13, iflsiz say›s›n› da 3,299,000 kifli olarak aç›klad›. Resmi verilere göre, kad›nlarda iflsizlik
%14 ile 1,002,000, erkekte %12.4 oran› ile 2,297,000 oldu.
Afganistan’da Talibana karfl› mücadelede yeni bir yöntem deneniyor. Taliban’dan ayr›lmak isteyenlere para yard›m› yap›lacak. Taliban’dan kopmalar› artt›rmak isteyen
‹ngiliz hükûmeti uluslararas› bir fon kurulmas›n› gündeme getirdi.
‹srail ve Türkiye aras›nda yaflanan Büyükelçi krizi ‹srail Savunma Bakan› Ehud Barak’›n Ankara ziyaretinde giderilmeye çal›fl›ld›. Türk taraf›n›n rahats›zl›klar›n› gidermeye yönelik mesajlar veren Barak D›fliflleri Bakan› Ahmet Davuto¤lu ve Savunma
Bakan› Vecdi Gönül’le bir araya geldi. Ancak, Cumhurbaflkan› Abdullah Gül, Baflbakan Recep Tayyip Erdo¤an ve Genelkurmay baflkan› ‹lker Baflbu¤ Barak’a randevu vermedi. Barak’›n Ankara’daki temaslar›nda, Türkiye ile ‹srail aras›ndaki stratejik iliflkilerin yan› s›ra iki ülke aras›nda Gazze Savafl›’ndan bu yana yaflanan kriz ve
bölgedeki geliflmeler ele al›nd›. Ankara’n›n Barak’a Ortado¤u’daki bar›fl sürecinin
canland›r›lmas› talebini iletti¤i belirtildi. ‹kili iliflkiler çerçevesinde ise a¤›rl›kl› olarak ele al›nan konu, Türkiye’nin ‹srail’den sat›n almay› pland›¤› askeri teçhizatt›.
Türkiye ‹srail’den toplam 128 milyon euro de¤erinde 10 adet insans›z keflif uça¤› sat›n almak istiyor. Türk yetkililer Barak’›n ziyareti s›ras›nda ortak ç›karlara vurgu yapt›. Savunma Bakan› Vecdi Gönül, “Ortak ç›karlara sahip oldu¤umuz sürece birlikte
çal›flaca¤›z,” dedi. Barak’›n temaslar› s›ras›nda Türk Büyükelçi O¤uz Çelikkol da haz›r bulundu. Barak’›n Çelikkol’a özel ilgi gösterdi¤i belirtildi.
2010-2011 sezonunda Süper Lig flampiyonu 14 milyon liral›k ödülü al›rken, Avrupa’n›n da en de¤erli 3. kupas›n› da kald›rm›fl olacak.
Romanya sa¤l›k Bakanl›¤› hem vatandafllar›n›n daha sa¤l›kl› beslenmesi, hem de ülke ekonomisine katk›da bulunmak için, yafll›, tuzlu ve flekerli yiyeceklere fazladan
vergi getirilece¤ini aç›klad›.
Ukrayna, devlet baflkanl›¤› seçimi için sand›k bafl›na gitti.
fiili’de devlet baflkanl›¤› seçimleri yap›lmaya baflland›.
Birleflmifl Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-moon incelemelerde bulunmak üzere büyük bir deprem felaketi yaflayan Haiti’ye gitti.
Dünyan›n en zor rallisi olarak bilinen Dakar Rallisi tamamlan›rken, mekanik destek
almadan yar›flanlar kategorisinde Kemal Merkit birinci oldu.
Papua Yeni Gine’de 5.9 büyüklü¤ünde bir deprem meydana geldi.
Frans›z otomobil flirketi Renault, Clio 4 modelinin önemli bir bölümünü Türkiye’de,
di¤er bir bölümünü de Fransa’da üretece¤ini aç›klad›.
Türkiye’de 9,808,000 kiflinin herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna kayd› olmadan
çal›flt›¤› belirlendi.
Maliye Bakanl›¤› Kamu Hesaplar› Bülteni’ne göre, 2009 y›l›nda mükelleflere
200,608,437,000 lira vergi tahakkuk ettirildi. Y›l içinde bu verginin 172,416,575,000
liras› topland›, geri kalan 28,191,862,000 lira ise devletin alacak hanesine yaz›ld›.
Amerikan pazar araflt›rma firmas› ComScore’un yapt›¤› bir araflt›rmaya göre, dünyan›n en çok ziyaret edilen web sitesi Google oldu. ‹kinci s›rada MySpace gelirken,
AOL üçüncü s›ray› ald›.
Arjantin aç›klar›nda 6.3 fliddetinde deprem meydana geldi. Depremde can ya da mal
kayb› olmad› ve tsunami alarm› verilmedi.
CHRONOLOGY
18 Ocak
18 Ocak
18 Ocak
18 Ocak
18 Ocak
18 Ocak
18 Ocak
18 Ocak
18 Ocak
18 Ocak
18 Ocak
18 Ocak
19 Ocak
19 Ocak
19 Ocak
19 Ocak
2010 Türk Hava Yollar› (THY) ve dünyan›n futbol devi Barcelona tak›m› aras›nda Barcelona’n›n ünlü stad› Nou Camp’da düzenlenen bir törenle sponsorluk anlaflmas› imzaland›.
2010 Japon Otomobil Üreticisi Toyota küresel bazda hibrid araç üretimini iki kat›na ç›karacak.
2010 Fransa 1 trilyon dolarl›k ‹slami sermayeyi Fransa’ya çekebilmek için daha önce Anayasa Mahkemesi’nin reddetti¤i, ‘helal bono’ diye adland›r›lan ve ‘faizsiz bonolar›n
ülkede kullan›lmas›n› sa¤layacak’ yeni bir yasa haz›rl›¤› içinde. Yasayla, fleriat›n yasaklad›¤› faiz engelini aflarak 2020 y›l›na kadar 120 milyar euro ‹slami sermayenin
ülkeye çekilmesi hedefleniyor.
2010 Amerikan uzay kurumu NASA, en meflhur üç uzay meki¤ini %30 indirimle sataca¤›n› aç›klad›.
2010 Gazeteci-Yazar Abdi ‹pekçi’yi öldürmekten, Papa II. Jean Paul’ü vurmaktan, ayr›ca
2 ayr› gasp suçundan hükümlü eski ülkücü Mehmet Ali A¤ca, ifllemlerin tamamlanmas›n›n ard›ndan yaklafl›k 30 y›l sonra cezaevinden ç›kt›.
2010 Ukrayna devlet baflkanl›¤› için ikinci tur seçimlerde Viktor Fedorovych Yanukovych
ve Yulia Volodymyrivna Tymoshenko yar›flacak.
2010 Rus ordusunda reformlara karfl› ç›kan generaller ordudan ihraç edildi. Nezavisimaya
Gazeta verdi¤i haberde “Generallerin Sessiz ‹syan› Bast›r›ld›” bafll›¤›n› kulland›. Görevinden al›nan üst düzey komutanlar aras›nhda Kara Kuvvetleri Komutan› General
Vladimir Boldirev ile Kuzey Kafkasya Askeri Dairesi Komutan› General Sergei Makarov bulunuyor. Gazetenin yorumuna göre, generallerin ço¤u Savunma Bakan›
Anatoliy Eduardovich Serdyukov’un reformlar›na karfl› ç›kt›¤› için görevlerine son
verildi. Reformlar kapsam›nda Savunma Bakan› Serdyukov’un da görevi tehlikede.
Nezavisimaya Gazeta’n›n haberine göre, Rus ordusunda reformlara karfl› ç›kan di¤er
generaller de ordudan ihraç edilecek.
2010 Taliban Afganistan’›n baflkenti Kâbil’de hükümet binalar›na yönelik sald›r› düzenledi. Taliban’a mensup intihar eylemcileri baflkanl›k saray›, adalet bakanl›¤›, maden bakanl›¤› ve baflkanl›k idari binas›na sald›r› düzenledi. Reuters haber ajans› güvenlik
yetkililerine dayand›rd›¤› haberinde, 4’ü intihar bombac›s› olmak üzere en az 9 sald›rgan›n hayat›n› kaybetti¤ini bildirdi.
2010 Bireysel emeklilik ve hayat sigortas› sektörünün önde gelen flirketlerinden AvivaSa
Emeklilik ve Hayat A.fi. 2 milyar lira fon büyüklü¤üne ulaflt›.
2010 Yunanistan’da hükûmetin tar›m alan›ndaki ücret politikas›n› protesto eden çiftçiler
yollarda ve s›n›r kap›lar›nda eylemler düzenlediler.
2010 Avrupa Birli¤i kurumlar› ve üye ülkeler depremin vurdu¤u Haiti’ye toplam 400 milyon euro tutar›nda yard›m sözü verdiler.
2010 Finlandiya’da hükûmet sigaray› tamamen yasaklamak için çal›flmalara bafllad›.
2010 Tekel iflçileri özlük ve hak mücadelesinin 36. gününde Türk-‹fl Genel Merkezi önünde açl›k grevine bafllad›.
2010 Türkmenistan’da faaliyet gösteren Polimeks ‹nflaat flirketi yaklafl›k 500 milyon dolarl›k ihale kazand›.
2010 Haiti’de 12 Ocak’ta meydana gelen depremde 75,000 kiflinin öldü¤ü, 250,000 kiflinin
yaraland›¤› aç›kland›.
2010 Türkiye’de bankac›l›k sisteminde 2009 y›l›n›n son çeyre¤i itibar›yla mevduat bankalar› ile kalk›nma ve yat›r›m bankalar›n›n toplam flube say›s› son bir y›lda 246 adet,
Temmuz-Eylül 2009 dönemine göre ise 141 adet artarak 9,036’ya ulaflt›.
677
678
KRONOLOJ‹
19 Ocak
19 Ocak
19 Ocak
20 Ocak
20 Ocak
20 Ocak
20 Ocak
20 Ocak
20 Ocak
20 Ocak
20 Ocak
2010 Çinli otomotiv üreticisi Chery’nin Sakarya’n›n Karasu ilçesinde kurmay› planlad›¤›
fabrikan›n arazisi için Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤› onay verdi. Fabrika için Karasu’da
denize yak›n bir alanda deniz, hava, demir ve karayolu ulafl›m› kolay, yaklafl›k 2,000
metrekarelik bir alan tespit edilmiflti. 1 milyar dolara mal olmas› beklenen fabrikan›n
faaliyete bafllamas›yla 10,000 kifliye ifl imkân› sa¤lamas› bekleniyor.
2010 Türkiye ile Norveç aras›nda ‘gelir üzerinden al›nan vergilerde çifte vergilendirmeyi
önleme ve vergi kaçakç›l›¤›na engel olma anlaflmas›’ Ankara’da imzaland›.
2010 Azerbaycan Devlet baflkan› ‹lham Aliyev 2009 y›l›nda gayr›safi yurtiçi has›lan›n
%9.3 art›fl kaydetti¤ini aç›klad›. Bu rekor büyümede özellikle petrol alan›nda yap›lan
yat›r›mlar›n etkili oldu¤u belirtiliyor.
2010 Irak’›n Musul kentindeki bir k›fllaya düzenlenen sald›r›da ilk belirlemelere göre 33 kifli yaraland›. Kerkük’te düzenlenen bombal› sald›r›da da 1 kifli hayat›n› kaybetti.
Amerikal› ve Irakl› yetkililer 7 Martta yap›lmas› planlanan genel seçimlerden önce bu
türden sald›r›lar›n artaca¤›n›n san›ld›¤›n› belirttiler.
2010 Türk Petrolleri Anonim Ortakl›¤› (TPAO) 3 y›l önce petrol arama çal›flmalar›na bafllad›¤› fi›rnak’›n Cudi Da¤›’nda petrol buldu.
2010 ‹ngiliz çikolata üreticisi Cadbury dünyan›n ikinci büyük g›da flirketi ABD’li Kraft’›n
19.4 milyar dolarl›k teklifini kabul etti ve birleflti. flirketin yaklafl›k 200 y›ll›k ba¤›ms›zl›¤›na son veren anlaflma aylarca süren pazarl›klar›n ard›ndan sa¤land›. 5 ayl›k süreç içerisinde Cadbury, Kraft’›n sundu¤u birçok teklifi ‘alayc›’ bulmufl, ‹ngiliz hükûmeti sat›fl›n ‘oldu-bittiye getirilmemesi’ için uyar› yapm›flt›. Kraft’›n en büyük hissedar› Warren Buffett ise flirket yönetiminden Cadbury’ye afl›r› ödeme yap›lmamas›n›
istemiflti. Kraft 16.5 milyar dolar de¤erindeki ilk teklifini Eylül ay› bafl›nda aç›klam›flt›. Kraft’›n Cadbury’e bir önceki teklifi 17.1 milyar dolard›.
2010 ABD’li Citigroup Inc. tüketicilerin kredileri ödemekte halen güçlük çekmesi ve hükûmetten ald›¤› kurtarma paras›n›n 20 milyar dolar›n› geri ödemek zorunda kalmas›
nedeniyle 2009’un dördüncü çeyre¤inde 7.6 milyar dolar zarar etti¤ini aç›klad›.
2010 ‹ran’›n resmi haber ajans› IRNA, Kültür Bakanl›¤›’na ba¤l› Bas›n ve Bilgilendirme
Birimi’nin aralar›nda resmi gazetelerin de bulundu¤u 15 gazeteyi ‘bas›n kanununa
ayk›r› yay›nlar›ndan dolay›’ uyard›¤›n› bildirdi. Gazetelerin, “gerçek d›fl› söylenti ve
haber yaymak, ülke yöneticilerine hakaret, baflkalar›n›n sözlerini tahrif, toplumun
farkl› kesimlerini karfl› karfl›ya getirmek, elefltiri s›n›r›n› aflmak, ülkenin durumuyla ilgili as›ls›z bilgi vermek” suçlar›n› iflledikleri kaydedildi.
2010 Meksika’da bir cezaevinde iki rakip uyuflturucu çetesi aras›nda ç›kan çat›flmada 23
kiflinin öldü¤ü bildirildi. Ordu ve polis yetkilileri, Kuzeybat›daki Durango kentinin
d›fl›nda bulunan cezaevinde ç›kan çat›flmaya Sinaola uyuflturucu karteliyle rakibi Gulf
kartelinin silahl› kanad› Zetas’›n üyelerinin kar›flt›¤›n› söylediler. Durango’daki ordu
birliklerinin komutan› Moises Melo Garcia, ölen 23 kiflinin tamam›n›n mahkum oldu¤unu söyledi. ‘Uyuflturucu Savafllar›’n›n cezaevlerine kadar tafl›nd›¤› Meksika’da
2006 y›l›n›n sonundan bu yana bu savafllarda 17,000’den fazla kiflinin hayat›n› kaybetti¤i bildiriliyor.
2010 Nijerya’n›n Müslüman Kuzeyi ile H›ristiyan Güneyi aras›nda kalan Jos kentinin Hristiyan mahallesinde cami infla etmeye bafllanmas›yla ç›kan çat›flmalar›n ard›ndan çeflitli kaynaklar taraf›ndan oluflturulan bilançoya göre 288 kifli hayat›n› kaybetti.
2010 Venezuela Devlet baflkan› Hugo Chavez fiyatlara zam yapt›¤› gerekçesiyle Fransa
merkezli Casino Guichard Perrachon’un sahibi oldu¤u hipermarket zincirinin kamu-
CHRONOLOGY
20 Ocak
2010
20 Ocak
2010
21 Ocak
2010
21 Ocak
2010
21 Ocak
2010
laflt›r›lmas› talimat›n› vermesinin ard›ndan 3 özel bankay› da kamulaflt›rma karar› ald›. InverUnion Banco Comercial, Banco Del Sol ve Mi Casa’n›n kontrolünü ele alma
karar› Hugo Chavez Hükûmeti’nin, bankac›l›k yasalar›n› ihlâl etti¤i gerekçesiyle birkaç hafta önce 8 özel banka ve arac›l›k flirketinin yönetimine el koymas›n›n ard›ndan
gerçekleflti.
Danimarka hükûmeti ülkede eroine ba¤l› olan uyuflturucu müptelalar›na ücretsiz eroin da¤›tacak. Uygulaman›n ilk önce Kopenhag ve Odense flehirlerinde bafllat›laca¤›,
yaz aylar›nda ise Esbjerg flehrinin de dahil edilece¤i bildirildi.
Dünyaca ünlü ‹talyan modaevi Versace cep telefonu üretecek. Merkezi Milano’da
bulunan modaevinden yap›lan aç›klamaya göre, ilkbahar aylar›nda piyasaya sunulmas› öngörülen lüks cep telefonunun tasar›m›, üretimi ve da¤›t›m› konusunda Paris’teki ModeLabs Group ile lisans sözleflmesi imzaland›.
Türk Sanayicileri ve ‹fladamlar› Derne¤i’nin (TÜS‹AD) yeni Yönetim Kurulu baflkan› Ümit Boyner oldu. ‹stanbul Four Seasons Otel’de gerçeklefltirilen TÜS‹AD 40.
Ola¤an Genel Kurul toplant›s›nda TÜS‹AD’›n yeni baflkan›n› seçmek için 200 üye oy
kulland›. ‹ki üye oyunun geçersiz oldu¤u baflkanl›k yar›fl›nda Ümit Boyner 198 üyenin oyu ile baflkan seçilmifl oldu. Ümit Boyner baflkanl›¤›ndaki TÜS‹AD’›n yeni yönetim kurulu Lucien Arkas, Mehmet Ali Ayd›nlar, Cansen Baflaran Symes, Tayfun
Bayaz›t, Haluk Dinçer, Erman Il›cak, Ali Kibar, Volkan Vural ve Muharrem Y›lmaz’dan olufltu.
M.Ö. 337 ve 324 y›llar› aras›nda Bizans ‹mparatoru I. Konstantin’in elçileri kabul
edip toplant›lar düzenledi¤i Sultanahmet’te yer alan Magnaura Saray› 12 milyon eurodan sat›fla ç›kar›ld›. Eminönü eski Belediye baflkan› Tahir Aktafl’›n sahibi oldu¤u
Magnaura Saray›’na özel müze, turistik tesis ve dü¤ün salonu olarak kullanmak isteyenlerin ilgi gösterdi¤i belirtiliyor. Bunun d›fl›nda saraya, Vatikan’›n da ilgisinin oldu¤u ifade ediliyor. Tahir Aktafl’›n yaklafl›k 18 y›l önce sat›n ald›¤› çorap fabrikas›n›n alt›nda ç›kan Magnaura Saray› 1,000 metrekare arazi üzerinde bulunuyor. Saray’›n kaz› çal›flmalar› s›ras›nda 3,500 kamyon harfiyat ç›kart›ld›.
Genelkurmay Baflkanl›¤›’ndan bas›nda yer alan ‘Balyoz Güvenlik Harekat› Plan›’
iddial› haberlerle ilgili olarak, “1. Ordu Komutanl›¤› taraf›ndan 5-7 Mart 2003 tarihleri aras›nda icra edilen plan seminerine iliflkin çeflitli iddia ve de¤erlendirmelerin
medyada yer ald›¤›,” belirtilerek, “söz konusu plan semineri Genelkurmay Baflkanl›¤› 2003-2006 y›llar› Tatbikatlar Program›’nda bulunmaktad›r,” denildi. Aç›klamada ayr›ca flunlar kaydedildi: “Plan seminerinin gayesi d›fl tehdide iliflkin olarak haz›rlanan harekat planlar›n› gelifltirmek ve ilgili personelin e¤itimlerini sa¤lamakt›r.
Plan semineri giderek t›rmanan bir gerginlik dönemini kapsayan bir senaryo içerisinde uygulanm›flt›r. 1. Ordu Komutanl›¤› sorumluluk bölgesinde icra edilen bu plan
seminerinde Ordu Geri Bölge Emniyeti ve savafl hali, savafl› gerektirecek bir durumun bafl göstermesi halinde de uygulanan s›k›yönetim konular› üzerinde de durulmufltur. Bu plan seminerine iliflkin olarak ortaya at›lan iddialar›, akl› ve vicdan› olan
hiçbir kimsenin kabul etmesi mümkün de¤ildir. Söz konusu iddialar› ciddiye alarak
üzerinde yorumlar yap›lmas›n›n ve bilgi kirlili¤i yarat›lmas›n›n özellikle toplumumuzda tedirginlik yaratmak isteyenlerin amac›na hizmet edece¤i de¤erlendirilmektedir.”
679
680
KRONOLOJ‹
21 Ocak
21 Ocak
21 Ocak
21 Ocak
21 Ocak
21 Ocak
21 Ocak
21 Ocak
21 Ocak
21 Ocak
2010 Çin, ekonomisinin 2009’un son çeyre¤indeki büyüme oran›n›n %10.7’ye ulaflt›¤›n›
bildirdi. Hükûmet sözcüsü taraf›ndan yap›lan aç›klamada ekonominin 2009 y›l›n›n
tümü aç›s›ndan büyümenin %8.7 oldu¤u ifade edilerek, “dünya ekonomisininin durumunun halen belirsiz oldu¤u, bu nedenle Pekin’in de mevcut istikrar politikalar›n›
sürdürece¤i” kaydedildi.
2010 KKTC Baflbakan› ve Ulusal Birlik Partisi (UBP) Genel baflkan› Dervifl Ero¤lu
1974’ten sonra ilk kez gitti¤i Güney K›br›s Cumhuriyeti’nde Rum ana muhalefet partisi muhafazakâr Demokratik Seferberlik (Dimokratikos Synagermos [DISY]) Genel
baflkan› Nikos Anastasiadis ile bir araya geldi.
2010 ‹stanbul’da kurduklar› yeni flirketle bundan böyle ifllerini ‘Panasonic Elektronik’
ad›yla yürüteceklerini belirten Panasonic Europe CEO’su Laurent Abadie, “Türkiye
pazar›ndaki geliflmemizi h›zland›rma karar›nday›z. Avrupa’daki en stratejik pazar
Türkiye. Türkiye’de uzun vadeli geliflime destek verecek flekilde örgütlenece¤iz,”
dedi.
2010 Dünya borsalar›na Çin darbe vurdu. Çin’de baz› bankalara Ocak ay›n›n geri kalan›nda kredi vermeyi durdurma talimat› verilmesi dünya borsalar›na sat›fl getirdi. Avrupa
borsalar›ndaki kay›plar %2’yi buldu. Borsalardaki düflüflte Yunanistan’a yönelik endifleler de etkili oldu.
2010 ‹flçi ve memur konfederasyonlar› Tekel iflçilerinin durumuyla ilgili olarak hükûmete
26 Ocak Sal› günü saat 17:00’ye kadar süre vererek hükümetle temas kurulana kadar
açl›k grevine 3 gün ara verdi.
2010 Opel Belçika’n›n Anvers kentindeki fabrikas›n› kapataca¤›n›, 2,600’ü bu fabrika,
4,000’i de Almanya’da olmak üzere Avrupa’da 8,300 çal›flan› iflten ç›karaca¤›n› aç›klad›.
2010 ‹srail’de Afldod Müzesi’nde sergilenen Büyük ‹skender’e ait bir yüzü¤ün çal›nd›¤›
bildirildi. Yüzü¤ün, ‘‹srail’de Antika Eser H›rs›zl›¤›’ ad› verilen ve çal›nd›ktan sonra
bulunan yüzlerce antikan›n yer ald›¤› sergiden çal›nmas› ilginç bir tezat oluflturdu.
2010 Jandarma ve polis ekipleri taraf›ndan sabah saatlerinde PKK’n›n flehir yap›lanmas›
olarak bilinen KCK’ya yönelik A¤r›’n›n Do¤ubeyaz›t ilçesinde operasyon bafllat›ld›.
Aralar›nda Do¤ubeyaz›t Belediye Meclisi’nden bir kiflinin de bulundu¤u 15 flah›s gözalt›na al›nd›.
2010 Almanya’n›n Wiesbaden kentindeki Federal ‹statistik Dairesi’nden yap›lan aç›klamada, 2008 y›l›nda 82 milyon olan nüfusun 2009 y›l› sonunda 81.7- 81.8 milyon oldu¤unun tahmin edildi¤i bildirildi. Almanya’da 2003 y›l›ndan bu yana nüfusun her y›l
azald›¤›n›n hat›rlat›ld›¤› aç›klamada, verilerin her y›l›n Eylül ay›na kadar topland›¤›,
son aylara ait bilgilerin ise tahmine dayand›¤› belirtildi. Almanya’da geçen y›l
645,000 ila 660,000 çocu¤un do¤du¤unun, 830,000 ila 840,000 insan›n ise öldü¤ünün tahmin edildifli kaydedildi.
2010 Türkiye’deki demokratikleflme sorunu Avrupa Parlamentosu’nun (AP) Strasbourg’da
devam eden ola¤an genel kurul toplant›lar›nda masaya yat›r›ld›. Herhangi bir karar
metni oylanmadan dün gece gerçekleflen oturumdan ç›kan ana mesaj, “Türkiye’de demokratikleflme süreci ciddi biçimde duraksad›, ancak buna ra¤men Türkiye’nin AB
üyelik perspektifi aç›k tutulmal›,” oldu. Demokratik Toplum Partisi’nin (DTP) Anayasa Mahkemesi taraf›ndan 11 Aral›k 2009 tarihinde kapat›lmas› sonras›nda düzenlenmesi kararlaflt›r›lan ‘Türkiye’de Demokratikleflme’ oturumuna AB dönem baflka-
CHRONOLOGY
2010
21 Ocak
2010
21 Ocak
2010
21 Ocak
2010
ˆ
21 Ocak
n› ‹spanya ad›na Avrupa ‹flleri Bakan› Diego Lopez Garrido, Avrupa Komisyonu ad›na da genifllemeden sorumlu üye Olli Rehn kat›ld›lar. Lopez Garrido oturumda yapt›¤› konuflmada ülkesinin Türkiye için üyelik perspektifinin aç›k tutulmas› taraftar›
oldu¤unu söyledi. ‹spanyol bakan AB üyesi olmufl bir Türkiye’nin AB’yi daha da
kuvvetlendirece¤ini, Türkiye’yle yürütülmekte olan müzakerelerin de Türkiye içindeki reform sürecinin vazgeçilmez unsuru oldu¤unu savundu. ‹sim vermeden baz›
AB üyesi ülkelerin Türkiye politikas›n› elefltiren Lopez Garrido, Türkiye’ye “e¤er
Kopenhag kriterlerini yerine getirirse AB üyesi olaca¤› mesaj› gönderilmesi gerekti¤ini,” ifade etti. ‹spanyol bakan, bugün bu perspektifden uzak olundu¤unu, insan haklar› alan›nda eksikler oldu¤unu, hatta gerilemeler yafland›¤›n› söyledi. DTP hakk›ndaki kapatma karar› için ‘kayg› verici’ ifadesini kullanan Lopez Garrido Türkiye’nin
siyasi partilerle ilgili yasal mevzuat›n› Avrupa ‹nsan Haklar› Sözleflmesi ve Venedik
Komisyonu kriterleriyle uyumlu hale getirmesi gerekti¤ini aktard›. Avrupa Komisyonu üyesi Olli Rehn de son y›llarda gerçeklefltirilen reformlar› övmekle birlikte temel
özgürlükler ve kad›n haklar› alanlar›ndaki eksiklere dikkat çekti. Ergenekon Davas›’na de¤inen Rehn, davan›n önemli oldu¤unu söylemekle birlikte, dava çerçevesinde adil yarg›lanma hakk›n›n güvence alt›na al›nmas› gerekti¤ine vurguda bulundu.
Rehn Türkiye’nin demokratik dönüflümünün kolay bir süreç olmad›¤›n›, fakat bu sürecin gerek Türkiye gerekse AB’nin ç›karlar› aç›s›ndan devam ettirilmesi gerekti¤ini
kaydetti. Avrupa Parlamentosu’nun Türkiye raportörü Hollandal› parlamenter Ria
Oomen-Ruijten ise karamsar nitelenebilecek bir tablo çizdi. Oomen-Ruijten, “Türkiye’de son y›llarda önemli reformlar gerçeklefltirildi, ama bugün demokratikleflme sürecinin sona ermekte oldu¤u endiflesi tafl›yorum,” dedi. Türkiye’deki reform ve demokratikleflme sürecinin yavafllad›¤›, Türkiye’nin AB üyelik perspektifinin Avrupa
Parlamentosu içindeki en önemli destekçileri olan Yefliller ve Liberaller taraf›ndan da
dile getirildi. Bu iki grup, bir yandan Türkiye’yi elefltirirken, di¤er yandan da Türkiye’ye karfl› yükümlülüklerini yerine getirmesi için AB’yi göreve ça¤›r›yor. Oturumda genel olarak Türkiye’de yeni bir anayasa, siyasi partiler kanununda de¤ifliklik, seçim baraj›n›n düflürülmesi, ifade ve bas›n özgürlü¤ünde Avrupa standartlar›n›n yakalanmas› ve Kürt sorununa bar›flç›l çözüm gerekti¤i görüflleri ön plana ç›kt›.
ABD baflkan› Barack H. Obama’n›n füze kalkan› projesini yeniden flekillendirmesine tepki gösteren Polonya Washington’›n Nisan’da ülkenin kuzeyindeki Morag kasabas›na Patriot füze bataryas› konuflland›raca¤›n› aç›klad›. Polonya Savunma Bakanl›¤› ABD’nin kuraca¤› üste 8 f›rlatma rampas› bulunaca¤›n› ve 100 ABD askerinin görev yapaca¤›n› belirtirken füzelerin Polonya ordusunun e¤itimi için kullan›laca¤›n›
kaydetti.
Daha önce kupa rekortmeni Barcelona’ya sponsor olan Türk Hava Yollar› (THY) ‹ngiliz futbol klübü Manchester United’a da sponsor oldu. Anlaflmayla birlikte Manchester’› 3,5 y›l boyunca THY tafl›yacak.
Özel yetkili hakim Kadir Kayan’›n 25 gündür sürdürdü¤ü, Özel Harp Dairesi’nin
kozmik odas›nda yapt›¤› arama tamamlad›. 80 kiflilik bir listeye ulafl›ld›¤›, bunlar›n
uyuyanlar (görev bekleyenler), uyand›ranlar (görev verilenler) ve canl›lar (aktif olanlar) olarak s›n›fland›r›ld›¤› aç›kland›.
Anayasa Mahkemesi 5918 say›l› ‘Türk Ceza Kanunu ile Baz› Kanunlarda De¤ifliklik
Yap›lmas›na Dair Kanun’un askerlere “anayasal düzene karfl› suçlar,” “terör” ve “çe-
681
682
KRONOLOJ‹
21 Ocak
2010
22 Ocak
2010
22 Ocak
2010
22 Ocak
2010
22 Ocak
2010
22 Ocak
2010
22 Ocak
2010
22 Ocak
2010
22 Ocak
2010
te” suçlar›n› ifllemeleri halinde sivil yarg› yolunu açan düzenlemelerini iptal etti. CHP
5918 say›l› askerlere sivil yarg› yolunu açan kanunun 7. Madde’si ile de¤ifltirilen “halinde” ibaresi ile Geçici 1. Madde’deki, 5271 say›l› Kanun’un 250. Madde’sinde yap›lan de¤ifliklik hükümlerinin uygulanmas›yla ilgili düzenlemenin iptali ve yürürlü¤ünün durdurulmas› istemiyle Anayasa Mahkemesi’ne baflvurmufltu.
ABD baflkan› Barack H. Obama göreve geliflinin birinci y›ldönümünde Demokratlar›n kalesi Massachusetts’teki senatörlük seçiminde hezimete u¤rad›. Daha önce Demokrat adaylar›n %30-35 oy fark›yla senatör seçildi¤i eyalette seçimi Cumhuriyetçi
aday 5 puan farkla kazand›. Demokrat Senatör Edward Kennedy’nin ölümüyle boflalan Senato sandalyesi için yap›lan seçimi Cumhuriyetçi aday Scott Brown kazand›.
General Motors Çin’de daha fazla araba satabilmek için yeni bir tasar›m yapt›. ‘Chevrolet Sail’ isimli model Çin’de üretilecek ve sadece Çin ile baz› geliflmekte olan ülkelerde sat›lacak. Arac›n 1.2 litre 85 beygir ve 1.4 litre 101 beygir olmak üzere iki
versiyonu bulunacak. Fiyat› ise 8,400 dolar ile 10,100 dolar aras›nda de¤iflecek.
2010 y›l›n› ‘Yoksulluk ve Sosyal D›fllanmayla Mücadele Y›l›’ ilân eden Avrupa Birli¤i’nde 80 milyon insan açl›k s›n›r›n›n alt›nda yafl›yor. AB Komisyonu baflkan› Barroso bu durumu “utanç verici” olarak nitelendirdi.
Dünyan›n ikinci büyük tütün flirketi olan British American Tobacco’nun (BAT) ‹zmir’in Tire ilçesindeki tesislerini kapataca¤›, üretime Samsun’daki tesislerinde devam edece¤i belirtildi. Al›nan bilgiye göre, özellefltirme ihalesinde Tekel’in sigara
bölümünü almas› sonras› Samsun ve Tire fabrikalar›nda üretime devam eden firma
tek merkezde üretim yapma karar› ald›.
25 Aral›k 2009 tarihinde Amsterdam’dan Detroit’e giden Amerikan yolcu uça¤›na
yap›lan sald›r› giriflimi AB ülkelerini harekete geçirdi. Al›nacak yeni güvenlik önlemlerini tart›flmak üzere ‹spanya’n›n Toledo kentinde bir araya gelen AB içiflleri bakanlar› önemli kararlar ald›lar. Gündeme gelen yeni önlemler Avrupal›lar›n bugüne kadar al›fl›k olmad›klar› uygulamalar› içeriyor. Uçakla AB içerisinde seyahat edecek
yolcular kiflisel bilgilerinin di¤er ülkelerin güvenlik birimleriyle paylafl›lmas›n› kabul
etmek zorunda kalacak. ‘Ç›plak taray›c›’ olarak adland›r›lan güvenlik kontrollerinden
geçecek yolcular art›k polis memurlar›n›n da bulunaca¤› uçaklarla seyahat edecek.
Turkcell ‹letiflim Hizmetleri’nde %0.07 hisseye sahip olan Mapfre Genel Sigorta 1.55
milyon lira nominal de¤ere sahip hisselerinin 10 y›l süreyle borsada sat›fl› için Merkezi Kay›t Kuruluflu’na (MKK) baflvurdu.
Dünya Dinleri Diyalog Merkezi baflkan› Wolfram Weiße y›llard›r sab›rs›zl›kla bekledikleri Hamburg kentinin yak›nda bir dünya dinleri akademisine kavuflaca¤›n› belirtti.
ABD baflkan› Barack H. Obama’n›n büyük Amerikan bankalar›na s›k› düzenlemeler
getirilmesiyle ilgili Beyaz Saray’da dün yapt›¤› aç›klama baflta finans hisseleri olmak
üzere tüm borsalar› olumsuz etkiledi. Türkiye’nin de aralar›nda bulundu¤u geliflmekte olan ülke borsalar›ndaki kay›plar bir ara %3’e dayand›. Dolar ise d›flar›da düfltü,
ancak içeride h›zl› bir hareketle 1.50’ye yaklaflt›.
YÖK Genel Kurulu Türkiye’deki üniversitelerde okumak isteyen adaylara yönelik
düzenlenen Yabanc› Uyruklu Ö¤renci S›nav›’n›n (YÖS) kald›r›lmas›n› kararlaflt›rd›.
Yap›lan aç›klamada yurt d›fl›ndan ö¤renci kabulüne iliflkin esaslar›n yeniden düzenlendi¤i belirtildi. Bu çerçevede yurt d›fl›ndan ö¤renci kabul etmek isteyen üniversite-
CHRONOLOGY
22 Ocak
2010
22 Ocak
2010
22 Ocak
2010
23 Ocak
2010
23 Ocak
2010
23 Ocak
2010
23 Ocak
2010
23 Ocak
2010
lerin YÖK onay› ile bu ö¤rencileri almas›n›n kararlaflt›r›ld›¤› kaydedilen aç›klamada
flöyle denildi: “Yurt d›fl›ndan ö¤renci kabul edecek yüksekö¤retim kurumlar›n›n kontenjan önerilerinin ÖSYM taraf›ndan toplanmas›na ve YÖK taraf›ndan karara bafllanarak ‘yurt d›fl›ndan kabul edilecek ö¤renci k›lavuzunda’ yer almas›na, isteyen üniversitelerin önlisans ve lisan düzeyinden birinci ö¤retim, ikinci ö¤retim, uzaktan e¤itim ve aç›k ö¤retim programlar›nda kontenjan ayr›lmas›na ve bundan böyle YÖS yap›lmamas›na karar verilmifltir.”
19 Ekim 2009 tarihinde Habur s›n›r kap›s›ndan girifl yapan 34 PKK’l› gruptan, 30
Aral›k 2009 tarihinde ‹nsan Haklar› Derne¤i Diyarbak›r fiubesi’nde (‹HD) düzenledikleri bas›n toplant›s›nda terör örgütünün propagandas›n› yapt›klar› gerekçesiyle
haklar›nda soruflturma bafllat›lan 6 kifli ifade vermek üzere Diyarbak›r Adliyesi’ne
geldi.
BBC`ye demeç veren Afganistan Devlet baflkan› Hamit Karzai silahl› mücadeleyi b›rakarak toplum hayat›na kat›lmalar› için Taliban militanlar›na para ve ifl teklif edeceklerini ifade etti.
Amerikan Uzay ve Havac›l›k Dairesi’ne (NASA) ba¤l› Goddard uzay araflt›rmalar›
enstitüsü taraf›ndan yap›lan aç›klamaya göre, 2009 y›l›, s›cakl›klar›n bilimsel amaçla
kaydedilmeye baflland›¤› 1880 y›l›ndan bu yana en s›cak ikinci y›l olarak kayda geçti.
Ulaflt›rma Bakanl›¤› otobüs firmalar› aras›nda yaflanan rekabet savafllar›na müdahale
etti. 600-700 kilometrelik mesafeleri 1 lira gibi rakamlara tafl›maya bafllay›nca 盤›r›ndan ç›kan haks›z rekabete mesafeye göre taban fiyat uygulamas› ile son verildi.
Ulaflt›rma Bakanl›¤› 5 ay süreyle uygulanmak üzere taban ücret tarifesi belirledi.
Diyarbak›r Emniyet Müdürlü¤ü muhtemel bir suikaste karfl› Diyarbak›r Büyükflehir
Belediye baflkan› Osman Baydemir’i uyard›. Terörle Mücadele fiubesi ekipleri suikast ve koruma talebiyle ilgili Baydemir’e yaz›l› tebligat yapt›. Ancak Baydemir, koruma talebinde bulunmad›.
Ermenistan Anayasa Mahkemesi’nin Türkiye ile iliflkileri normallefltirecek protokolleri onaylarken, soyk›r›ma ve toprak iddialar›na gönderme yapmas› üzerine D›fliflleri
Bakan› Ahmet Davuto¤lu Ermeni D›fliflleri Bakan› Nalbandyan’dan sonra ABD D›fliflleri Bakan› Hillary Clinton’u arayarak, “Bu karar protokollere zarar veriyor,” uyar›s› yapt›. Ermenistan Anayasa Mahkemesi’nin karar›ndan sonra normalleflme sürecinin tehlikeye girmesi üzerine Ankara ile Erivan aras›nda arabuluculuk yapan ‹sviçre
de devreye girdi. Üst düzey ‹sviçreli bir diplomat Ermeni muhatab›n› arayarak “protokollerin parametrelerini” hat›rlatt›. Diplomat flu mesajlar› verdi: “a) Anayasa Mahkemesi’nin karar› bu süreci yavafllatacakt›r; b) ‹ki protokolün, lafz› ve ruhu bir bütündür; ve c) Ermenistan siyasi iradesinin, Anayasa Mahkemesi’nin yorumunu protokollerin ruhuna uygun yorumlayaca¤›na inan›yoruz.”
Adalet Bakan› Sadullah Ergin CHP K›rklareli Milletvekili Turgut Dibek’in dinlemelerle ilgili soru önergesine cevap verdi. Ergin, gazeteci Mustafa Balbay’›n Cumhuriyet gazetesi ankara bürosuna ait telefondan “flüpheli görüflmeler” yapt›¤›n›n tespit
edilmesi üzerine ilgili ve yetkili mahkeme taraf›ndan iletiflimin dinlenmesi karar›
al›nd›¤›n› belirterek, “flüpheli görülen tüm telefon görüflmelerinin delil olmas› sebebiyle mahkemenin takdirine sunulmak üzere dosyaya konuldu¤unu,” ifade etti.
Türkiye`nin yeni sivil bir anayasaya ihtiyaç duydu¤u tart›flmalar› art›yor. Askere sivil yarg› yolunu açan kanunun Anayasa Mahkemesi taraf›ndan iptal edilmesine siya-
683
684
KRONOLOJ‹
23 Ocak
2010
23 Ocak
2010
23 Ocak
2010
23 Ocak
2010
23 Ocak
2010
23 Ocak
2010
23 Ocak
2010
23 Ocak
2010
setçiler ve hukukçulardan tepki gelirken karar›n Anayasa’ya ayk›r› ve yeni bir Anayasa yapman›n art›k kaç›n›lmaz oldu¤u ifade edildi.
Demokratik Toplum Partisi’nin (DTP) kapat›lmas›n›n ard›ndan yeni bir sayfa açmak
isteyen Bar›fl ve Demokrasi Partisi (BDP) sürpriz bir kararla 1 fiubat’taki ola¤anüstü
kongresine ilk kez Milliyetçi Hareket Partisi’ni de (MHP) davet etti.
Güneydo¤u’da Türk Silahl› Kuvvetleri (TSK) bünyesinde y›llarca tercümanl›k yapan
Y›ld›r›m Be¤ler’in “80-90 vatandafl› öldürüp Hezil Çay›’na att›lar,” aç›klamalar› sonras› Habur S›n›r Kap›s› civar›ndaki 4 ayr› noktada kaz› çal›flmalar› yap›lmas›na karar
verildi.
Çorum’un Sungurlu ilçesinde önce 4 inek, daha sonra da 10,000 lira karfl›l›¤›nda 2 kifliyle evlendirilen 12 yafl›ndaki bir çocuk ailesinden al›narak Sosyal Hizmetler Müdürlü¤ü’ne teslim edildi.
ABD Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü Mike Hammer ABD baflkan› Barack H. Obama’n›n Türkiye’yi önemli bir stratejik ortak olarak gördü¤ünü belirterek, 2010 y›l›nda iliflkilerin daha da ilerleyece¤ini söyledi.
Afganistan’›n Vardak vilayeti valisi Halim Fidai’nin Jagatu bölgesindeki yafll›larla
yapt›¤› görüflmenin ard›ndan teftifl edece¤i bir okula gitti¤i s›rada araç konvoyuna yol
kenar›na yerlefltirilen bombayla yap›lan suikast girifliminde 4 asker hayat›n› kaybetti,
1 asker yaraland›. Sald›r›y› düzenleyen 2 sald›rgan›n olay bölgesinden kaçmaya çal›fl›rken yakaland›klar›n› ve bunlardan birinin bir Taliban komutan› oldu¤u aç›kland›.
Beyaz Saray’da birinci y›l›n› dolduran ABD baflkan› Barack H. Obama, Ortado¤u bar›fl sürecine iliflkin çarp›c› itiraflarda bulundu. Obama Time dergisine verdi¤i demeçte bar›fl sürecindeki ç›kmaz›, ‹srail’e Yahudi yerleflim birimleri inflas›n› durdurmas›
yönünde bask› yaparak aflma çabas›n›n baflar›s›z oldu¤unu söyledi. Obama bar›fl süreci önündeki engellerin büyüklü¤ünü anlayamad›¤›n› ve bu nedenle vaatleriyle beklentileri çok yükseltti¤ini kabul etti. ‹srail Baflbakan› Benyamin Netanyahu’yu ikna
edemedi¤ini de belirten Obama, “‹stedi¤imiz noktada olmad›¤›m›z› söylemeliyim.
Yine de çözüm için çal›flmaya devam edece¤iz,” dedi.
Geçti¤imiz y›l ‹sviçre’nin Davos kentinde düzenlenen Dünya Ekonomi Forumu’nda
(‘World Economic Forum’ [WEF]) ‘one munite’ ç›k›fl›yla tüm dünyada yank› uyand›ran Baflbakan Recep Tayyip Erdo¤an’›n bir daha gelmeyece¤ini belirtti¤i Davos’a
bu y›l hükûmet kanad›ndan kat›l›m yok. Baflbakan Erdo¤an’›n gitmeyece¤ini tekrarlamas›n›n ard›ndan bakanlar da Davos`a gitmeyeceklerini aç›klad›lar.
Tar›m ve Köyiflleri Bakanl›¤›’n›n bafllatt›¤› ‘‹yi Tar›m Uygulamalar›’ (‹TU) çerçevesinde bakanl›kla iflbirli¤ine giden Migros tüm meyve ve sebzeleri sertifikal› olarak satmaya bafllad›. Migros bu kapsamda 2,000 çiftçinin üretti¤i meyve ve sebzeyi sat›n almak için sözleflme yapt›. Uygulaman›n duyuruldu¤u toplant›da konuflan Tar›m ve Köyiflleri Bakan› Mehdi Eker bunun Türk tar›m› için de, Türk çiftçisi için de, Türk tüketicisi için de önemli oldu¤unu belirterek “Bugün, Türkiye’de üretilen tar›msal ürünlerin önemli bir denetim, kontrol, izleme ve bir manada sa¤l›k garantisiyle iyi tar›m uygulamalar› ürünlerinin tüketiciye ulaflt›¤› bir gün,” dedi. fiu anda 5,000’in üzerinde
‹TU kapsam›nda sertifika alan üretici oldu¤unu belirten Bakan Eker, “Hayvanc›l›k da
ayn› flekilde bunun bu alanda uygulanmas›yla ilgili bizim çal›flmam›z var. Hayvansal
ürünlerle ilgili olarak da benzer bir mekanizman›n kurulmas› onun da iyi tar›m uygulamas› kapsam›nda dikkate al›nmas›, uygulanmas› yine bizim projemiz,” dedi.
CHRONOLOGY
23 Ocak
24 Ocak
24 Ocak
24 Ocak
24 Ocak
2010 Türkiye’nin Avrupa Birli¤i üyeli¤inin en ateflli savunucular›ndan biri olmaya devam
eden AB Komisyonu baflkan Yard›mc›s› Günter Verheugen Deutsche Welle’ye verdi¤i röportajda deste¤ini yineledi. Alman siyasetçi Avrupa’da Türkiye’ye yönelik
muhalefetin zamanla de¤iflece¤ini belirtirken flunlar› kaydetti: “Ben kiflisel olarak fluna inan›yorum: Dünya siyasetinin geliflimi, bizlerin Türkiye’ye ne kadar ihtiyac›m›z
oldu¤unu, tüm Avrupa’ya kabul ettirecek. Türkiye konusunda, Türkiye’nin AB üyeli¤i konusunda, flu andaki yayg›n görüfl de¤iflecek. Ben bu an›n gelece¤ini düflünüyorum. Ancak flunu çok aç›k bir flekilde vurgulamak gerekiyor: Türkiye de koflullar› tam
olarak yerine getirmeli. Türkiye’nin çok kapsaml›, temel de¤ifliklileri içeren bir dönüflümden geçmesi gerekiyor.”.
2010 Google’›n kurucular› Larry Page ve Sergey Mikhaylovich Brin 5.5 milyar dolarl›k 10
milyon Google hissesini satma karar› ald›. Page ve Brin’in 5’er milyon Google hissesini önümüzdeki 5 y›l içinde sataca¤› belirtildi. Sat›fllar›n flirketin de¤erini etkilememesi için periyodik olarak gerçeklefltirilece¤i bildirilirken Page ve Brin Google’›n en
etkili hissedarlar› olarak kalacak. Google kurucular› flu anda flirketin %59’una sahip.
Di¤er hissedarlar›n kararlar›n› veto etme hakk›na sahip olan Page ve Brin flirketin
kendi de¤erleri do¤rultusunda yönetilmesini sa¤l›yor. Google CEO’su Eric Shmidt
%10’luk hisseyle üçüncü otorite olmaya devam edecek
.
2010 Do¤u ve Güneydo¤u bölgelerinde gerginlik t›rman›yor. Uzun zamand›r herhangi bir
olay›n yaflanmad›¤› bölgede iki gündür sokaklar yeniden hareketlendi. Hakkari’nin
Yüksekova ve A¤r›’n›n Do¤ubayaz›t ilçelerinde bir araya gelen yüzleri maskeli gruplar PKK lideri Abdullah Öcalan’›n cezaevi koflullar› ve BDP’li baflkanlara yönelik
gözalt›lar› protesto etmek için olay ç›kard›. Polisin müdahale etti¤i eylemciler tafl ve
molotoflarla güvenlik güçlerine sald›rd›. Olaylar üzerine iki ilçede de esnaf kepenk
kapatt›.
2010 Genelkurmay’dan ‘Balyoz Plan›’ için üstü örtülü kabullenme geldi. Yap›lan ilk yaz›l› aç›klama ard›ndan yap›lan tophlant›da Balyoz Plan›’n›n içeri¤ini yalanlayan Genelkurmay, baz› gazetecilere yap›lan bilgilendirmede plan›n Genelkurmay’dan habersiz
yap›lm›fl ve tart›fl›lm›fl olabilece¤ini kabul etti.
2010 Bir süredir rahats›zl›¤› nedeniyle tedavi gören ‹stanbul Kültür ve Sanat Vakf› Yönetim Kurulu baflkan› fiakir Eczac›bafl› 81 yafl›nda hayat›n› kaybetti. 1929 y›l›nda ‹zmir’de do¤an fiakir Eczac›bafl› Robert Kolej’den sonra Londra Üniversitesi’nde eczac›l›k okudu. Yurda dönünce bir süre gazetecilik yapt›. Sanat Yapra¤›, T›pta Yenilikler gibi dergileri yay›nlad›. ‘Eczac›bafl› Kültür Filmleri’ dizisi kapsam›nda haz›rlad›¤› Renk Duvarlar› 1964 y›l›nda Avrupa Konseyi’nin ‘Kültür Filmleri Ödülü’nü kazand›. Kurulufluna öncülük etti¤i Türk Sinematek Derne¤i’nin 10 y›l baflkanl›¤›n›
yapt›. 1970’li y›llarda Eczac›bafl› ‹laç Kuruluflu Genel Müdürü, 1980’de Eczac›bafl›
Toplulu¤u ‹cra Kurulu baflkan›, 1993’te ise Eczaabafl› Holding Yönetim Kurulu baflkan› oldu. Foto¤raf yap›tlar›yla yurt içinde ve d›fl›nda önemli bir yer edindi. Türkiye’de 13, Bat› ülkelerinde 23 foto¤raf sergisi düzenledi. Bernard Shaw’dan Gülen
Düflünceler ve Oscar Wilde’dan Tutkular, Ac›lar, Gülümseyen Deyifller ad›yla yapt›¤› derleme kitaplar› büyük yank›lar uyand›rd›. 1996’da ifl yaflam›ndan ayr›ld›. Fransa’n›n ‘Sanat ve Edebiyat fiövalyesi Niflan›’ ve ‘T.C. Devlet Üstün Hizmet Madalyas›’yla ödüllendirilen Eczac›bafl› 1993’ten bu yana ‹stanbul Kültür ve Sanat Vakf›’n›n
Yönetim Kurulu Baflkanl›¤›’n› yap›yordu.
685
686
KRONOLOJ‹
24 Ocak
24 Ocak
24 Ocak
24 Ocak
24 Ocak
24 Ocak
2010 Yemen hükûmetiyle çat›flan fiii Zeydi militanlar› Suudi Arabistan güçlerinin s›n›r
bölgesinde düzenledi¤i hava sald›r›lar›nda ço¤u kad›n ve çocuk 34 kiflinin öldü¤ünü
öne sürdü.
2010 Venezuela’da Devlet baflkan› Hugo Rafael Chávez Frías karfl›t› uydu ve kablodan yay›n yapan bir televizyon kanal› kapat›ld›. ‘Radio Caracas Televisión Internacional’›n
(RCTV Internacional) yay›n› Hugo Chávez’in konuflmalar›n›n yay›nlanmas›n› öngören yasalar› ihlâl etti¤i gerekçesiyle gece yar›s›ndan sonra kesildi. Caracas’taki ABD
Büyükelçili¤i de karardan endifle duydu¤unu bildirdi. RCTV hükümetin yay›n lisans›n› yenilememesinin ard›ndan 2007 y›l›nda kablo ve uydu yay›n›na geçmiflti. Telekomünikasyon Kurumu’nun geçen ay ald›¤› yeni karar gere¤i, Chávez’in tüm konuflmalar›n›n yay›mlanmas› gerekiyordu. RCTV Chávez’in dün bir mitingde yapt›¤› konuflmay› yay›mlamam›flt›. Öte yandan, baflkent Caracas’ta dün on binlerce kifli elektrik kesintileri, suç oran›n›n artmas› ve di¤er sorunlar nedeniyle Chávez’i protesto etti. Ellerinde bayraklarla sokaklara dökülen Venezuela vatandafllar› Chávez’i ülkeyi
derin bir krize do¤ru sürüklemekle suçlad›.
2010 Afganistan’da 22 May›s’ta yap›laca¤› duyurulan parlamento seçimlerinin ertelendi¤i
bildirildi. Seçim süreciyle ilgili bir yetkili, yapt›¤› aç›klamada, Ba¤›ms›z Seçim Komisyonu’nun seçim için gereken 120 milyon dolar›n bulunamamas› nedeniyle seçimleri 18 Eylül’e erteleme karar› ald›¤›n› belirtti.
2010 Avusturyal› paraflütçü ve pilot Felix Baumgartner atmosferde uzay›n bafllad›¤› noktadan yeryüzüne ses h›z› s›n›r›n› aflmak için atlayacak. Baumgartner 125,000 feet (yaklafl›k 37 kilometre) yükseklikte özel yap›m bir balondan atlayarak Amerikal› Joe Kittinger’in yar›m yüzy›l önceki 103,000 feetlik atlay›fl rekorunu k›rmaya çal›flacak.
Amerikan uzay kuruluflu NASA’n›n mühendisleri ve Amerikan Hava Kuvvetleri’nin
de yard›m›n› alan Avusturyal› macerac› bu atlay›fl için iki senedir çal›fl›yor. Atlay›fl
ABD’de 2010 y›l›n›n sonuna do¤ru yap›lacak.
2010 Türkiye’de bankac›l›k sektöründe bu y›l 400’ün üzerinde flube aç›laca¤› tahmin edilirken bunun sektör içinde genel müdürlük kadrolar›ndaki büyümenin etkisiyle
10,000 kiflinin üzerinde yeni istihdam sa¤layaca¤› düflünülüyor. Türkiye Bankalar
Birli¤i’nin Aral›k 2009 raporuna göre, geçen y›l›n son çeyre¤i itibar›yla mevduat
bankalar› ile kalk›nma ve yat›r›m bankalar›n›n toplam flube say›s› son bir y›lda 246
adet, Temmuz-Eylül 2009 dönemine göre ise 141 adet artarak 9,036’ya ulaflt›. Son
çeyrekte mevduat bankalar›nda banka bafl›na ortalama flube say›s› 281 olarak gerçekleflti. Bu rakam kamusal sermayeli mevduat bankalar›nda 843, özel sermayeli mevduat bankalar›nda 399, yabanc› sermayeli bankalarda ise 122 oldu. Mevduat bankalar›
ile kalk›nma ve yat›r›m bankalar›nda çal›flan say›s› son bir y›lda 805 kifli, TemmuzEylül 2009 dönemine göre 1,642 kifli artarak 172,403’e yükseldi.
2010 Sanko Holding Yönetim Kurulu baflkan› Abdulkadir Konuko¤lu sigorta flirketinin ard›ndan leasing flirketini de kapatarak sektörden çekildiklerini aç›klad›. Leasing ve sigorta sektöründen çekildikleri halde ald›klar› ruhsat ve lisanslar› satmayarak tekrar
devlete teslim ettiklerinin alt›n› çizen Konuko¤lu, “‹steseydik bir kaç milyon dolara
sigorta flirketinin ruhsat›n› satard›k. Ama devlete teslim ettim, çünkü devlet bana güvendi o ruhsat› verdi. Bunu para ile satmak bana yak›flmazd›. ‹sim de¤ifltirse bile temeli Sanko oldu¤u için bu anlay›fl› kabul etmedik. Çünkü ileride isim de¤iflse bile bir
s›k›nt› olsa bunu kald›ramazd›k. Herkesin bir yo¤urt yiyifli vard›r. E¤er devlet bunu
veriyorsa gider devlete teslim ederim,” dedi.
CHRONOLOGY
24 Ocak
24 Ocak
24 Ocak
24 Ocak
24 Ocak
25 Ocak
25 Ocak
25 Ocak
25 Ocak
25 Ocak
2010 Madeni ya¤ sektöründe faaliyet gösterirken 2009’da akaryak›t sektörüne de ‘Dew’
markas›yla giren Link Kimya Almanya pazar›na 12 istasyonla giriyor. Link Kimya
Genel Müdürü Dursun Akcebe yapt›¤› aç›klamada akaryak›tta Türkiye’deki yat›r›mlar›n›n 10 y›l içinde 200 milyon dolara ulaflaca¤›n›, 2011’de euroluk yat›r›m planlad›klar›n› anlatt›.
2010 ‘European Bank for Reconstruction and Development’ (‘Avrupa ‹mar ve Kalk›nma
Bankas›’ [EBRD]) bu y›l Do¤u Avrupa’da en h›zl› ekonomik büyümeyi %4.7’yle Türkiye’nin gerçeklefltirece¤ini aç›klad›. EBRD’ye göre, 2010 y›l›nda Türkiye’yi %4’le
Moldova, %3.9’la Rusya, %3’le Belarus ve Ukrayna, %2.8’le Slovakya, %2.4’le S›rbistan, %2.3’le Polonya ve %2’yle Makedonya ve Arnavutluk takip edecek.
2010 Siemens IT Çözümleri ve Hizmetleri Anadolu’da operasyon merkezi yap›lanmas› karar›n› Düzce’de gerçeklefltirdi. Yap›lan ön analiz ve pilot çal›flmalar sonucunda sahip
oldu¤u potansiyel ve nitelikli insan kayna¤› nedeniyle yat›r›m›n› Düzce’de yapma karar› alan Siemens kuraca¤› operasyon merkezinde ilk aflamada yafllar› 20-29 aras›nda
de¤iflen 300 kifliye istihdam sa¤layacak. Aç›l›fl› yap›lan Siemens Düzce Operasyon
Merkezi projeyle uzun vadede il ekonomisine katk›da bulunmay› hedefliyor.
2010 Yo¤un kar ya¤›fl› ve so¤uk hava tüketimi dibe vuran do¤algazda vanalar›n yeniden
aç›lmas›na neden oldu. Önceki y›la göre %11 düflen tüketimde k›flla birlikte gelen art›fl Boru Hatlar› ile Petrol Tafl›ma A.fi.’yi (Botafl) umutland›rd›.
2010 Irak’ta eski Devlet baflkan› Saddam Hüseyin kuzeni ‘Kimsayal Ali’ lakapl› Hasan El
Mecid idam edildi. Irak hükümet sözcüsü Ali Debbag, Halepçe’deki kimyasal gaz
sald›r›s›nda yer alarak insanl›¤a karfl› suç ifllemekten mahkum edilen El Mecid’in
idam edildi¤ini aç›klad›. ‘Kimyasal Ali’ 2007’de Enfal davas›ndan, 2008’de de fiii
ayaklanmas›n› bast›rmadaki rolünden dolay› idam cezas› alm›flt›. 1988’deki Halepçe
katliam›nda 5,000 kadar Kürt ölmüfltü.
2010 Etiyopya Havayollar›’na ait bir uçak Beyrut’tan kalk›fltan sonra alev topuna dönerek
Akdeniz’e düfltü. Y›ld›r›m çarpm›fl olabilece¤i ileri sürülen uçakta 82 yolcu ile 8 mürettebat bulunuyordu.
2010 ‹sveçli telekom devi Ericsson’un dördüncü çeyrek kar› %92 düflüflle 30.7 milyon euroya geriledi. flirketin geçen sene ayn› dönem kar› 370 milyon euro seviyesindeydi.
Ericsson kârdaki bu sürpriz gerileme üzerine iflten ç›karmay› planlad›¤› iflçilerinin de
say›s›n› art›rd›. Bir sene önce 5,000 kifliyi ç›karaca¤›n› duyuran Ericsson bugün ise
say›y› 6,500’e yükseltti.
2010 AKP Antalya Milletvekili Mevlüt Çavuflo¤lu Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) Baflkanl›¤› görevine seçildi. Böylece, Avrupa Konseyi Parlamenterler
Meclisi’nin ilk Türk baflkan› Mevlüt Çavuflo¤lu oldu.
2010 Dan›fltay ve Cumhuriyet gazetesine yönelik sald›r›lara iliflkin dava ile birlefltirilen birinci ‘Ergenekon Davas›’n›n 130’uncu duruflmas› bafllad›. Duruflmaya emekli Tu¤general Veli Küçük, ‹flçi Partisi Genel baflkan› Do¤u Perinçek, Alparslan Arslan ve Osman Y›ld›r›m’›n da aralar›nda bulundu¤u tutuklu 22 san›k kat›ld›. Tutuklu san›klar
Ümit Say›n, Ergün Poyraz, Selim Akkurt, Hayrettin Ertekin ve Sevgi Erenerol ise duruflmaya gelmedi.
2010 ‹stanbul Barosu, “Kürtlerin ölmesini istemek suç mu?” diyen avukat Metin Çetinbafl
hakk›nda kovuflturmaya yer olmad›¤›na karar verdi. Diyarbak›r Barosu’nun flikâyeti
üzerine Çetinbafl’›n sözlerini incelemeye alan ‹stanbul Barosu bu ifadeleri ‘savunma
687
688
KRONOLOJ‹
25 Ocak
2010
25 Ocak
2010
25 Ocak
2010
25 Ocak
2010
özgürlü¤ü’ kapsam›nda de¤erlendirdi. Çetinbafl 2009 y›l› Haziran ay›nda Ergenekon
Davas› san›klar› Fikri Karada¤ ve Hayrettin Ertekin’in teknik takibe tak›lan “En iyi
Kürt ölü Kürt’tür” sözlerinin san›klar›n kiflisel düflünceleri oldu¤unu belirtirken Kürtlerin ölmesini temenni etmenin suç anlam›na gelmedi¤ini söylemiflti. Bu sözler üzerine Diyarbak›r Barosu Çetinbafl hakk›nda savunma hakk›n› kötüye kullan›p, halk›
kin ve düflmanl›¤a tahrik veya afla¤›lama suçunu iflledi¤i gerekçesiyle ‹stanbul Barosu’na flikâyet etmiflti. “Kürtlerin öldürülmesini hakl› ve meflru gösteren bu sözler, toplumsal bar›fla yönelik aç›k ve yak›n bir tehlike ortaya ç›karm›flt›r,” diyen Diyarbak›r
Barosu, hakk›nda kamu davas› aç›lmas›n› talep etti¤i avukat Çetinbafl’›n Türk Ceza
Kanunu’nun 216. Maddesine göre cezaland›r›lmas›n› istemiflti. Diyarbak›r Barosu’nun flikâyetini görüflen ‹stanbul Barosu Yönetim Kurulu Çetinbafl’›n sözlerinin savunma hakk› s›n›rlar› içinde de¤erlendirdi. ‹stanbul Barosu anayasan›n iddia ve savunma dokunulmazl›¤› hükmü ve “Avukat, müvekkilinin ç›kar›n› hasm›n›n zararlar›n› gözetmeden sert bir biçimde savunmak zorundad›r,” fleklindeki Yarg›tay karar›
do¤rultusunda Çetinbafl’›n sözlerinin savunma hakk› kapsam›nda de¤erlendirdi. “fiikâyet edilen avukat, iddia ve savunma hakk› s›n›rlar› içinde müvekkilin düflüncesini
aç›klamaya ve yanl›fl anlamalar›n önüne geçmeye çal›flm›flt›r,” diyen ‹stanbul Barosu, oybirli¤iyle Metin Çetinbafl hakk›nda disiplin kovuflturmas› aç›lmas›na yer olmad›¤›na karar verdi.
Türkiye nüfusu 2009 y›l› sonu itibariyle 72,561,312 kifliye ulaflt›. Ülke nüfusunun yar›s›n› 28.8 yafl›ndan küçük kesim oluflturdu. Türkiye ‹statistik Kurumu (TU‹K) Adrese Dayal› Nüfus Kay›t Sistemi 2009 Nüfus Say›m› Sonuçlar›na göre, nüfusun
%50.3’ü (36,462,470 kifli) erkekler, %49.7’si (36,980,842 kifli) ise kad›nlardan meydana geldi. 2009 y›l›nda Türkiye’nin y›ll›k nüfus art›fl h›z› ‰14.5 olarak gerçekleflti.
81 ilden 67’sinin nüfusu bir önceki y›la göre artt›, 14 ilin nüfusu ise azal›fl gösterdi.
Nüfus art›fl h›z› en yüksek ilk üç il Çank›r›, Bilecik ve Isparta, art›fl h›z›n›n en düflük
kald›¤› ilk üç il ise Tunceli, Ardahan ve Kars oldu.
Yunanistan’da hükümetin tar›m alan›ndaki ücret politikas›n› protesto eden ve ülke s›n›rlar›n› yer yer kapatma karar› alan çiftçilerin eylemlerini sürdürme karar› ald›klar›
bildirildi.
Nijerya’da 4 gün devam eden çat›flmalarda 326 kifli hayat›n› kaybetti. Plateau eyaleti emniyet yetkilisi Ikechukwu Aduba yapt›¤› aç›klamada H›ristiyanlarla Müslümanlar aras›nda ç›kan çat›flmalarda 326 kiflinin öldü¤ünü, 303 kiflinin tutukland›¤›n› belirtti.
Rusya’n›n baflkenti Moskova’da 3 fiubat 2008 tarihinde meydana gelen olayda 4 y›ldan beri bu ülkede elektrik teknisyen olarak çal›flan 27 yafl›ndaki Deniz Irmak u¤rad›¤› b›çakl› sald›r› sonucunda öldürülmüfltü. Deniz Irmak’›n 40 kiflinin ölümünden
sorumlu tutulan bir ›rkç› grup taraf›ndan öldürüldü¤üortaya ç›kt›. Irmak’›n Malatya’da yaflayan babas› Mevlüt Irmak olaydan sonra Rusya’ya giderek davaya müdahil
oldu¤unu, ancak ikinci kez gidemedi¤ini belirterek davan›n flu anda hangi aflamada
oldu¤unu bilmedi¤ini söyledi. Irmak, kendisine verilen bilgide olay›n 3 Rus taraf›ndan gerçeklefltirildi¤inin ve katillerin yarg›land›klar›n›n anlat›ld›¤›n› söyledi. Maddi
durumunu iyi olmad›¤› için avukat tutarak Moskova’daki davay› takip edemedi¤ini
belirten Mevlüt Irkmak, D›fliflleri Bakanl›¤›’ndan kendisine avukat verilmesi ve davay› takip edebilmesi için ekonomik destek sa¤lanmas› ile ilgili olarak yapt›¤› baflvu-
CHRONOLOGY
25 Ocak
2010
25 Ocak
2010
25 Ocak
2010
25 Ocak
2010
25 Ocak
2010
26 Ocak
2010
26 Ocak
2010
ruya olumsuz yan›t verildi¤ini kaydetti. Irmak, kendisine gönderilen yaz›da, “avukat
tutulamayaca¤› ve bu konuda bir kaynaklar›n›n olmad›¤›n›n” bildirildi¤ini ifade etti.
El-Kaide lideri Osama bin Laden Delta havayollar›na ait uça¤a 24 Aral›k’ta sald›r› girifliminde bulunmas›n›n sorumlulu¤unu örgüt üstlenirken, 11 Eylül sald›r›lar› gibi bu
sald›r›n›n da bir mesaj oldu¤unu ileri sürdü. Laden Al Jazeera’da yay›mlanan ses kayd›nda ABD baflkan› Barack H. Obama’ya hitaben, “Filistinliler için güvenlik olmad›¤› sürece Amerika da asla güvenli olmayacak,” dedi.
Türkiye’nin ilk topraks›z çilek üretimi Mersin’in Silifke ilçesinde gerçeklefltirildi.
Acem tar›m flirketi taraf›ndan bu y›l deneme maksatl› bir dönüm alanda topraks›z üretim yap›ld›. Aç›k ve örtülü çilek üretime göre asgari %50 daha düflük maliyeti olan
topraks›z üretimim gerçeklefltirildi¤i serada ilk ürün hasad› yap›ld›.
Bir önceki y›l dünyan›n 11’inci büyük demir-çelik üreticisi olan Türkiye 2009’da
‹talya’y› geride b›rakarak 10’uncu s›raya yükseldi. Geçen y›l demir-çelik üretimi
dünyada %8 kay›pla 1.2 milyar tona ve Türkiye’de ise %5.6 kay›pla 25.3 milyon tona indi. Türkiye böylece, tek bafl›na küresel üretimin %2.5’ini gerçeklefltirdi. Küresel
demir-çelik sektörüne yön veren ilk 10 ülke aras›nda geçen y›l art›da kalan iki ülke,
üretimlerini %13.5 art›ran Çin ile %2.7 art›ran Hindistan olurken Türkiye, en az küçülen ülke oldu.
Türkiye Petrolleri Anonim Ortakl›¤› (TPAO) Akdeniz’de petrol ve do¤algaz aramalar› kapsam›nda 2008 y›l›nda bafllatt›¤› iki boyutlu sismik çal›flmalar› tamamlad›. Yorumlama ve raporlama çal›flmalar›n›n tamamlanmas›n›n ard›ndan uzmanlara sunum
yap›laca¤›n› ve verilerin teker teker gözden geçirilece¤ini belirten yetkililer “Sismik
de¤erlendirmeler sonucunda gerekli ad›mlar› ataca¤›z. Belki burada da ortakl›¤a gidebiliriz, modellerle ilgili çal›flmalar var,” dedi. Akdeniz’in do¤u taraf›ndan önceki
y›llarda El Paso flirketi ile çal›flma yürüttüklerini ve 2-3 kuyunun delindi¤ini an›msatan yetkililer, “Bu flirketle yürütülen model test edildi ve fazla baflar›l› olamad›. fiimdi de¤iflik modeller üzerine gidiliyor. Bununla ilgili de belgi önümüzdeki günlerde
TPAO yeni ortakl›klar kurabilir,” diye konufltu.
Brezilya’n›n güneyindeki Porto Alegre’de bafllayan ve 29 Ocak’a kadar sürecek
‘Dünya Sosyal Forumu’ 10. y›ldönümünü kutlayacak. Dünya Sosyal Forumu 10 y›l
önce, “Bir baflka dünya infla etmek mümkün, istememiz yeterli,” slogan›yla, toprak
sahibi olmayanlar›n, yoksullar›n ve sendikalar›n da bir sesi oldu¤una dikkat çekme
hedefiyle yola ç›kt›. Forumu düzenleyenler “küreselleflmeye yön verme hakk›na sadece gücü elinde bulunduran siyasetçilerle ifl dünyas›n›n önde gelenleri sahip olmamal›,” diyor.
Haiti depreminde ölenlerin say›s› tam olarak belirlenemese de toplum mezarlara
150,000’den fazla cesedin gömüldü¤ü bildirildi. Haiti ‹letiflim Bakan› Marie-Laurence Jocelyn Lassegue yapt›¤› aç›klamada enkaz alt›nda “200,000 mi, 300,000 mi, kaç
kiflinin cesedinin bulundu¤unu kimsenin bilmedi¤ini,, ancak sadece baflkent bölgesinde hükümetin elindeki rakamlara göre 150,000’den fazla cesedin gömüldü¤ünü”
söyledi. Avrupa Komisyonu’nun rakamlar›na göre ise, depremde 250,000 kadar kifli
de yaraland›. Bu rakamlar Haiti depreminin son zamanlar›n en büyük felâketlerinden
biri oldu¤unu gösteriyor.
Genelkurmay Baflkanl›¤› Adli Müflaviri Tu¤general H›fz› Çubuklu’nun “Hiçbir suç unsuru bulunamad›,” dedi¤i Seferberlik Tetkik Kurulu Ankara Bölge Baflkanl›¤›’n›n Koz-
689
690
KRONOLOJ‹
26 Ocak
2010
26 Ocak
2010
26 Ocak
2010
26 Ocak
2010
26 Ocak
2010
26 Ocak
2010
27 Ocak
2010
27 Ocak
2010
mik Odas›’ndaki aramalar›nda 36 dosyan›n ‘suç delili’ niteli¤iyle mühürlendi¤i ortaya
ç›kt›. Mühürlenen dosyalar aras›nda Baflbakan Yard›mc›s› Bülten Ar›nç’a suikast iddias›n›n yan› s›ra çok say›da sivil flahsa yönelik bilgilerin de yer ald›¤› ö¤renildi.
Ayd›n Do¤an ve Vuslat Do¤an Sabanc›’n›n da aralar›nda bulundu¤u 8 san›¤›n ‘Vergi Usul Kanunu’na muhalefet etmek’ suçundan yarg›land›klar› davan›n zaman afl›m›
nedeniyle düflürülmesi talebi reddedildi.
Ankara’da eylem yapan Tekel iflçilerine destek vermek için Taksim Meydan›’ndaki
Burger King’i iflgal eden Sosyalist Demokrasi Partisi (SDP) üyeleri gözalt›na al›nd›.
Eylemciler, sloganlarla Tekel iflçilerine destek verdi.
Danimarka’n›n afl›r› sa¤c› Danimarka Halk Partisi’nin (‘Dansk Folkeparti’ [DF]) giriflimleriyle Liberal-Muhafazakâr koalisyon hükümeti 2005’te Danimarka vatandafll›¤›na geçmek isteyenlere ülkenin tarihi, kültürü ve sosyal konular›nda sorulacak 40
sorudan 32’sine do¤ru cevap verme flart› getirmiflti. Vatandafll›k testinin mimar›
Dansk Folkeparti seçmenlerinin testi geçmekte baflar›s›z oldu¤u ortaya ç›kt›. Analyse Danmark’›n yapt›¤› kamuoyu araflt›rmas›na göre, Danimarkal›lar›n %20’si vatandafll›k testinde baflar›s›z olurken, baflar›s›z olanlarda ilk s›rada DF seçmenleri geliyor.
Yaflar Toplulu¤u Boya Grubu bünyesinde bulunan Bornova Matbaa Mürekkepleri
fiirketi DYO markas›yla Manisa Organize Sanayi Bölgesi’ne tesis kurdu. Yaflar Toplulu¤u Boya Grubu baflkan› Ahmet Yi¤itbafl› yaklafl›k 7 milyon dolara mal olacak ve
20,000 metrekarelik alan üzerine kurulacak fabrikan›n Manisa’da 220 kifliye istihdam
yarataca¤›n› söyledi.
Kazakistan’›n en büyük bankalar›ndan, fiekerbank’›n da %33.98 ile büyük orta¤› olan
Bank TuranAlem (BTA) bu y›l sat›fla ç›kar›lacak. Kazakistan Ulusal Fonu SamrukKazyna Yönetim Kurulu baflkan› Kairat Kelimbetov sat›fla y›l›n ikinci çeyre¤inde
bafllanaca¤›n› söyledi. BTA Bank’›n hisselerinin tamam› Kazakisan Ulusal Fonu
Samruk-Kazyna taraf›ndan sat›n al›nm›flt›. Samruk Kazyna önce hisselerin %75.1’ini,
daha sonra da tamam›n› alarak bankay› devletlefltirmiflti.
Çin’de hayvanlara kötü muamele edilmesini engellemek amac›yla haz›rlanan yeni bir
yasa tasar›s› kedi ve köpek eti yiyenlerin para ya da hapis cezas› ile cezaland›r›lmas›n› öngörüyor. Çin’de yay›mlanan Chongqing Evening News adl› gazetede yer alan
habere göre, kedi ve köpek eti yiyenler 5,000 yuan—yani, yaklafl›k 518 euro—para
veya 15 gün hapis cezas›na çarpt›r›lacak. Bu etin ticaretini yapan firmalar ise 10,000
ila 500,000 yuan aras› para cezas›n› göze almak zorunda kalacak. Gazetenin haberinde söz konusu uygulaman›n henüz tasar› aflamas›nda oldu¤u, tasar›n›n yasalafl›p yasalaflamayaca¤›n›n ise henüz kesinlik kazanmad›¤› belirtildi.
Ulaflt›rma Bakan› Binali Y›ld›r›m Türkiye’nin gemi sipariflinde dünyada 23. s›radan
5. s›raya yükseldi¤ini belirtti.
Apartman sakinlerinin bask›s› sonucu ev sahibinin evini kiralamaktan vazgeçti¤i, kapat›lan DTP’nin siyasi yasakl› lideri Ahmet Türk’e binden fazla kifli evini açt›. ‘Ayr›mc›l›k ve sayg›s›zl›¤a hay›r’ diyen bir grup ayd›n›n bafllatt›¤› ‘Evimiz evinizdir, kabul etmeniz onur verir’ isimli kampanyaya Bask›n Oran, Oya Baydar, Mete Çubukçu, fianar Yurdatapan, TTB baflkan› Gençay Gürsoy, Meral Tamer, Balçiçek Pamir,
Lale Mansur, Deniz Türkali, Ferhat Tunç, Servet Kocakaya, Zeynep Tanbay’›n da
aralar›nda bulundu¤u çok say›da akademisyen, sanatç› ve yazar imza verdi. ‹mzalar,
Ahmet Türk’e iletilmek üzere önümüzdeki günlerde BDP’ye verilecek.
CHRONOLOGY
27 Ocak
27 Ocak
27 Ocak
27 Ocak
27 Ocak
28 Ocak
28 Ocak
28 Ocak
28 Ocak
28 Ocak
28 Ocak
2010 Eskiflehir Jandarma Alay Komutan› K›demli Albay Recep Genço¤lu gözalt›na al›nd›.
Erzurum Özel Yetkili Cumhuriyet Savc›s›’n›n iste¤i do¤rultusunda, Eskiflehir Cumhuriyet Baflsavc›s› Ekrem Ayd›ner cumhuriyet savc›lar› ile baz› askeri savc›lar Alay
Komutanl›¤›’na giderek Albay Recep Genço¤lu’nu gözalt›na ald›. Erzincan Alay Komutanl›¤› görevinden 30 A¤ustos 2009’da Eskiflehir’e atanan K›demli Albay Genço¤lu’nun Erzincan’daki bir çal›flmayla ilgili olarak gözalt›na al›nd›¤› bildirildi.
2010 ‹stanbul 12. A¤›r Ceza Mahkemesi, ‹stanbul Cumhuriyet Savc›l›¤›’nca 21 ve 28 Nisan 2009 tarihleri aras›nda Poyrazköy Keçilik mevkiinde yap›lan kaz›larda bulunan
mühimmatla ilgili 5’i tutuklu, 17 kifli hakk›nda haz›rlanan iddianamenin incelemesini tamamlad›. Mahkeme, yaklafl›k 300 sayfa ve soruflturma delillerinin içerisinde bulundu¤u 24 ek klasörden oluflan iddianameyi kabul etti.
2010 Slovakya hükûmet sözcüsü Sylvia Glendova hükümetin Afganistan’a 57 asker daha
göndermeyi kabul etti¤ini söylerek bu askerlerin Kandahar’da muhaf›zl›k yapaca¤›n›
belirtti. Slovakya Savunma Bakanl›¤›’na göre, Afganistan’da NATO bünyesinde görev yapan Slovak askeri say›s› 242.
2010 Türkiye d›fl›nda Arnavutluk ve Kosova’da faaliyet gösteren Aktif Bank bu y›l iki
farkl› ülkeye daha girmeyi hedefliyor. Aktif Bank Genel Müdürü ve CEO’su Önder
Halisdemir 2010’da iki ülkede daha faaliyet gösterebileceklerini belirterek, “Bir banka sat›n alma veya yeni lisans alma fleklinde olabilir. Bu, birkaç ay içinde netleflir,”
dedi.
2010 Hazine tarihinde ilk kez 10 y›l vadeli 1 milyar liral›k tahvil sat›fl› yapt›. Tahvili alan
yat›r›mc›lar 10 y›l boyunca liran›n de¤er kaybetmeyece¤ine, ekonomik ve siyasi istikrar›n sürece¤ine inanarak paras›n› bafllad›.
2010 Siemens’den yap›lan aç›klamada analiz ve teknoloji birimlerinden 850 kifli olmak
üzere toplam 2,000 kiflinin Almanya’da iflten ç›kar›laca¤›n› bildirdi.
2010 ‘Balyoz Plan›’na iliflkin iddialar kapsam›nda ‘tutuklanacaklar’ listesinde yer ald›¤›
ileri sürülen gazeteciler ad›na bir aç›klama yapan Nazl› Il›cak, “Özellikle parlamentoda temsil edilen siyasi partileri harekete geçmeye davet ederken adlar› ‘tutuklanacaklar’ listesinde yer alan gazeteciler olarak bizler de suç duyurusu yapaca¤›m›z› bu
vesile ile aç›kl›yoruz,” dedi.
2010 Anayasa Mahkemesi’nin ‘askeri sivil yarg› yolunu açan’ düzenlemeyi iptal etmesinin
ard›ndan Ergenekon savc›lar›ndan Murat Yönder taraf›ndan haz›rlanan iddianamenin
kabul edilip edilmeyece¤i karar›n› erteleyen ‹stanbul 13. A¤›r Ceza Mahkemesi, Poyrazköy iddianamesini kabul ederek davay› resmen açt›. Anayasa Mahkemesi’nin iptal karar›n› inceledikten sonra iddianamenin kabul edilmesine karar veren 12. A¤›r
Ceza, ilk kez bir muvazzaf generali sivil mahkemede san›k konumuna getirdi.
2010 Dan›fltay ve Cumhuriyet gazetesine yönelik sald›r›lara iliflkin dava ile birlefltirilen birinci ‘Ergenekon Davas›’n›n 132’inci duruflmas› bafllad›.
2010 Emniyet Genel Müdürlü¤ü Asayifl Daire baflkan› Özer Zeyrek, Kad›n ve Aileden Sorumlu Devlet Bakanl›¤› ile imzalanacak protokolle Ulusal Kay›p Çocuk Veri Bankas› oluflturulaca¤›n› söyledi. Zeyrek, bir önceki gün itibariyle Türkiye’deki kay›p çocuk say›s›n›n 1,657 oldu¤unu bildirdi.
2010 Danimarka’da iktidarda bulunan liberal-muhafazakar hükûmet çarflaf giyiminde baz›
k›s›tlamalara karar verdi. Baflbakanl›k makam›ndan yap›lan aç›klamada ‘çarflaf›n Danimarka toplumunda yeri olmad›¤›’ ve hükümetin bu türden k›yafetle mücadeleye ka-
691
692
KRONOLOJ‹
28 Ocak
2010
28 Ocak
2010
28 Ocak
2010
28 Ocak
2010
28 Ocak
2010
28 Ocak
2010
28 Ocak
2010
28 Ocak
2010
28 Ocak
2010
28 Ocak
2010
rarl› oldu¤u belirtildi. Bir hükûmet komisyonunca haz›rlanan raporu esas alan hükûmet, söz konusu k›yafetin tamamen yasaklanmas›n›n anayasaya ayk›r› oldu¤unu ilan
ederken, baz› k›s›tlamalar› uygun buldu¤unu aç›klad›. Aç›klamada, “Okullar, liseler,
üniversiteler ve di¤er e¤itim kurumlar›, ö¤retmen ve ö¤rencilerin yüzünün özellikle
s›navlarda aç›k olmas›n› isteme hakk›na sahiptir,” denildi. ‹flverenlerin de çal›flanlar›ndan di¤er vatandafllarla iletiflimlerinde yüzlerinin aç›k olmas›n› talep edebilece¤ini kaydeden aç›klamada, kamu görevlilerinin yüzünün görülmesinin gerekti¤i durumlarda bir kad›ndan örtüsünü açmas›n› talep edebilece¤i belirtildi. Aç›klamada s›n›r
polisi ve toplu tafl›m araçlar› kontrolörleri taraf›ndan kimlik tespiti istendi¤i hallerde
de kad›nlar›n örtülerini açmalar›n›n istenebilece¤i ifade edildi. Kopenhag Üniversitesi’nin 18 Ocak’ta yapt›¤› bir araflt›rman›n sonuçlar›, “çarflaf›n kad›nlar için olumsuz
sonuçlar› oldu¤unu, e¤itim ve ifl sahalar›na ulaflmalar›n› ve özgürlüklerini engelledi¤ini, tecrit edildiklerini ve erkeklere ekonomik olarak ba¤›ml› hale geldiklerini” aç›kça ortaya koymufltu.
‹ran’da 12 Haziran 2009’daki Cumhurbaflkan› seçimi sonras›ndaki olaylara kar›flt›klar› gerekçesiyle idama mahkum edilen 11 kifliden ikisinin cezas› infaz edildi.
Çin’in Güneyinde ve Güneybat›s›nda hüküm süren son 50 y›l›n en ciddi kurakl›¤›ndan dolay› yaklafl›k 3 milyon kifli yeteri kadar içecek su bulam›yor.
Pakistan’da terör örgütleriyle ba¤lant›l› oldu¤u gerekçesiyle 7 Türk vatandafl› s›n›r d›fl› edildi. Pakistan resmi kaynaklar› s›n›r d›fl› edilen Türk vatandafllar›n›n hangi örgüt
veya örgütlerle ba¤lant›l› olduklar› hakk›nda bir aç›klama yapmad›.
ABD baflkan› Barack H. Obama Irak’taki Amerikan askerlerinin A¤ustos sonunda
evlerine dönecekleri sözünü yineledi. Obama ‘Ulusal Seslenifl’ konuflmas›nda
“Irak’taki savafl sona eriyor. Bütün askerlerimiz eve dönüyor,” dedi.
Aral›k ay›ndaki Aflure Günü etkinleri s›ras›nda muhaliflerin ç›kard›¤› olaylardan Bat›l› ülkeleri sorumlu tutan ‹ran, olaylara kar›flt›klar› gerekçesiyle iki Alman diplomat› gözalt›na ald›.
Japon otomobil üreticisi Toyota ABD’de gaz pedal›nda sorun bulunan 1.9 milyon
arac›n› daha geri ça¤›r›yor.
Rusya Devlet ‹statistik Servisi ekonomik krizin yo¤un hissedildi¤i 2009 y›l›nda iflsiz
kalanlar›n say›s›n› 1,600,000 olarak aç›klad›. Böylece, 2008 sonunda 5,800,000 olan
iflsiz say›s›, üçte bir artarak 6,400,000’e ulaflt›. 2009 y›l›nda iflsiz say›s› fiubat ay›nda
7.1 milyona ulaflarak rekor k›rd›. Eylül ay›na kadar 5.8 milyona kadar gerileyen rakam, yeniden t›rman›fla geçti. Aral›k sonunda 6.4 milyona ç›kan rakam, aktif nüfusun
%8.1’ini oluflturuyor.
Türkiye 2009 y›l›nda 27,770,114 turist a¤›rlad›. Almanlar %16.58’lik dilimle Türk
turizm pazar›nda ilk, Ruslar %9.95 ile ikinci s›rada yer al›rken, ‹ngiltere %8.96 ile en
çok turist gönderen üçüncü ülke oldu. Türkiye’ye s›n›r komflular›ndan gelen turist say›s›ndaki art›fl da dikkati çekti.
Fiat yapt›¤› aç›klamada, otomobil sat›fllar›nda h›zl› düflüfl nedeniyle ‹talya’da yaklafl›k 30,000 kiflinin çal›flt›¤› üretim tesisisini 22 fiubat-7 Mart tarihleri aras›nda kapatma karar› ald›.
Oyakbank’› üç y›l önce Hollandal› finans devi ING Bank’a 2.7 milyar dolara satan
Oyak Grubu bankac›l›kta yeniden söz sahibi olmak için harekete geçti. Oyak, merkezi Almanya’da bulunan Oyak Anker Bank’› büyütme karar› ald›.
CHRONOLOGY
28 Ocak
28 Ocak
28 Ocak
29 Ocak
29 Ocak
29 Ocak
29 Ocak
29 Ocak
29 Ocak
30 Ocak
30 Ocak
2010 Poyrazköy iddianemesinde ‘Deniz Kuvvetleri içinde yap›lanm›fl Ergenekon ba¤lant›l› yasad›fl› oluflum’ olarak tarif edilen cunta yap›lanmas› hakk›nda üç ayr› iddianamenin daha haz›rlanaca¤› ortaya ç›kt›. Poyrazköy’de bulunan cephanelik çerçevesinde
tamam› muvazzaf ve emekli Deniz Kuvvetleri mensuplar›ndan oluflan 17 san›k için
haz›rlanan iddianame 12. A¤›r Ceza Mahkemesi taraf›ndan kabul edildi. ‹ddianamede, zanl›lar›n›n tamam›na yak›n› Denizci olan Kafes Eylem Plan›, Amirallere Suikast
Plan› ve Albay Dursun Çiçek imzal› ‹rtica ‹le Mücadele Eylem Plan› için ayr› ayr› soruflturmalar›n ve iddianame haz›rl›klar›n›n sürdü¤ü vurguland›.
2010 KKTC ‘Cumhurbaflkan›’ Mehmet Ali Talat, K›br›s Cumhuriyeti Cumhurbaflkan› Dimitris Christofias’la K›br›s müzakereleri çerçevesinde yapt›klar› görüflmede, “oldukça
önemli ad›mlar at›ld›¤›n›” ve genifl aç›klaman›n BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon’un
ziyaretinde yap›laca¤›n› bildirdi.
2010 THY Bas›n Müflavirli¤i’nden yap›lan aç›klamaya göre, 2 hava yolu flirketinin iflbirli¤i anlaflmas› kapsam›nda THY, Spanair taraf›ndan icra edilen iç hat uçufllar›nda ‘TK’
kodunu kullanabilecek. Ortakl›k taraf›ndan icra edilen Barselona, Madrid ve Ankara
uçufllar›nda ise Spanair ‘JK’ kodunu kullanabilecek. Ortak uçufllar 1 fiubat 2010 tarihi itibari ile bafllayacak.
2010 Türkiye’nin 2009 y›l› ihracat›, önceki y›la göre %22.6 azalmas›na karfl›n 102 milyar 165
milyon dolar düzeyinde gerçekleflti. 2009’da d›fl ticaret a盤› %38.6 milyar dolar oldu.
2010 Punjab hükûmeti taraf›ndan gazetelere verilen ilânda, Punjab organize sanayi bölgesi ile Kayseri organize sanayi bölgesi yönetimleri aras›nda imzalanan mutabakat zapt› gere¤ince Pakistan’da yat›r›m yapmak isteyen Türk ifladamlar›na Lahor kentinde
altyap›s› tamamlanm›fl ücretsiz arazi tahsis edilece¤i ifade edildi.
2010 Türk Silahl› Kuvvetleri (TSK) deniz unsurlar›n›n Aden Körfezi, Somali karasular› ve
aç›klar›, Arap Denizi ve mücavir bölgelerdeki görev süresinin 1 y›l daha uzat›lmas›n› öngören Baflbakanl›k tezkeresi TBMM Baflkanl›¤›’na sunuldu. Baflbakanl›k tezkeresinde Aden Körfezi, Somali karasular› ve aç›klar›, Arap Denizi ve mücavir bölgelerde meydana gelen korsanl›k ve silâhl› soygun eylemleri hakk›nda 2008 y›l›nda kabul edilen BM Güvenlik Konseyi kararlar› ve TBMM’nin bir y›l için verdi¤i izin çerçevesinde, TSK’n›n deniz unsurlar›n›n söz konusu bölgelerde konuflland›r›ld›¤› an›msat›ld›.
2010 Uluslararas› Polis Teflkilat› (Interpol) Genel Sekreteri Ronald K. Noble, “flu anda en
büyük küresel tehdidin pasaport sahtecili¤i oldu¤unu,” söyledi.
2010 Çin ile internet arama motoru Google aras›ndaki sansür ve siber sald›r› krizinin ard›ndan, Çin’de ismi ‘k›z kardefl’ anlam›na gelen ‘ciecie’yi an›msatan ‘Goojje’ adl› bir
arama motoru kuruldu.
2010 Ankara Cumhuriyet Baflsavc›l›¤› Anayasa Mahkemesi baflkanvekili Osman Paksüt’ün izlendi¤i iddialar›yla ilgili Kaçakç›l›k ve Organize Suçlarla Mücadele Daire
Baflkanl›¤›’nda görevli 3 polis memuru hakk›nda iddianame haz›rlad›. ‹ddianamede,
polislerin ‘görevi kötüye kullanmak’ suçundan 3 y›la kadar hapsi isteniyor.
2010 Bay›nd›rl›k ve ‹skân Bakan› Mustafa Demir Bakanlar Kurulu’nun alaca¤› atama karar›yla yurt d›fl›ndaki büyükelçiliklerde istihdam edilecek personelin tapu ifllemi yapaca¤›n› söyledi.
2010 Darbe ortam› oluflturulmas› için Fatih Camii’nin bombalanmas› ve Ege’de Türk jetinin düflürülmesi, flehit say›s›n›n art›r›lmas›, ekonomik kriz ç›kar›lmas› gibi eylemler
693
694
KRONOLOJ‹
30 Ocak
2010
30 Ocak
2010
30 Ocak
2010
30 Ocak
2010
30 Ocak
2010
30 Ocak
2010
30 Ocak
2010
30 Ocak
2010
30 Ocak
2010
içeren ‘Çetin Do¤an Cuntas›’ taraf›ndan haz›rland›¤› iddia edilen ‘Balyoz Plan›’yla
ilgili orijinal belgeler savc›l›¤a ulaflt›. Balyoz Plan›’n› ortaya ç›karan Taraf gazetesi
muhabiri Mehmet Baransu iki sivil polis arac› eflli¤inde bir valiz içerisinde getirdi¤i
belgelerin orijinallerini savc›lar Bilal Bayraktar, Mehmet Berk ve Ali Haydar’a teslim etti.
‹stanbul 13. A¤›r Ceza Mahkemesi birinci ‘Ergenekon Davas›’n›n tutuklu san›klar›ndan Muhammet Yüce, Emin Gürses ve Habip Ümit Say›n’›n tahliyesine karar verdi.
Dosya kapsam›, delil durumu, suç vas›flar›n›n de¤iflme ihtimali ve yat›lan süreler dikkate al›narak, Muhammet Yüce, Ümit Gürses ve Habip Ümit Say›n’›n at›l› suçlardan
bihakk›n tahliyelerine karar verildi¤ini bildiren fiengün, bu kifliler hakk›nda yurt d›fl›
ç›k›fl yasa¤› konulmas›na hükmedildi¤ini kaydetti.
Afganistan’da NATO askerleri müttefikleri olan Afgan ordusuyla çat›flt›; olayda 4
Afgan askeri öldü, 6’s› yaraland›. Vardak valisinin sözcüsü Seydullah fiahid hem
NATO güçleri, hem de Afgan askerlerinin dün gece bölgede operasyonlar yapt›klar›n› ve bu s›rada birbirlerine atefl açt›klar›n› söyledi.
Nijerya’da hükûmete karfl› silâhl› mücadele yürüten en büyük grup olan ‘Movement
for the Emancipation of the Niger Delta’ (‘Nijer Deltas›’n›n Kurtuluflu Hareketi’) 25
Ekim’de ilân edilen hükûmet güçleriyle ateflkes anlaflmas›n› sona erdirdiklerini bildirdi.
Afganistan’daki ABD güçleri taraf›ndan Pakistan’›n Kuzeybat› bölgesine bir füze sald›r›s› düzenlendi¤i ve sald›r›da 5 kiflinin öldü¤ü bildirildi. Pakistan istihbarat yetkilileri gece yar›s› Kuzey Veziristan’›n Muhammed Khel bölgesine yap›lan füze sald›r›s›n›n ABD güçlerinin y›l›n bafl›ndan bu yana Taliban ve El Kaide güçlerine yönelik
düzenledi¤i sald›r›lardan biri olarak görüldü¤ünü kaydetti.
‘Uydurma’ gerekçelerle Irak’› iflgal karar› alan ‹ngiltere eski Baflbakan› Tony Blair,
“istihbarat verilerine de¤il, de¤iflen risk alg›m›za göre hareket ettik,” itiraf›nda bulundu. Irak’ta yüzbinlerce insan›n ölümüne yol açan kanl› savafl›n mimarlar›ndan ‹ngiltere eski Baflbakan› Tony Blair, ilk kez kamuoyu önünde ifade verdi. Savafla yol açan
süreçte ABD eski baflkan› George W. Bush’un en yak›n müttefiki olan Blair, iflgal karar›na gerekçe gösterilen suçlamalar›n as›ls›z ç›kmas›n›n ard›ndan karar›n› 11 Eylül
sald›r›lar›na bafllad›. Irak Soruflturma Komisyonu’na bilgi veren Blair, 11 Eylül’den
sonra Saddam Hüseyin’in daha büyük bir tehdit haline gelmedi¤ini, ancak kitle imha
silahlar›na sahip teröristlerin oluflturdu¤u tehlikeye iliflkin alg›lar›n›n kökünden de¤iflti¤ini belirtti.
ABD’nin Tayvan’a füze, helikopter ve gemi satma karar›na Çin sert tepki gösterdi.
Çin Savunma Bakanl›¤› taraf›ndan yap›lan aç›klamada, silah sat›fl› fliddetle k›nanarak,
“Çin taraf›, ABD’nin Tayvan’a silah sat›fl›n›n fliddetli zararlar›n› ve nefret uyand›r›c›
etkilerini dikkate alarak, karfl›l›kl› askeri ziyaretleri ask›ya alm›flt›r,” denildi. Pentagon, Tayvan’a 6 milyar dolarl›k füzesavar Patriot füzeleri, may›n tarama gemileri ve
Black Hawk helikopterleri vereceklerini aç›klam›flt›.
Ziylan Grubun ayakkab› ma¤azac›l›¤› flirketi FLO 2010 y›l›nda Türkiye genelinde 20
yeni ma¤aza açaca¤›n› aç›klad›.
General Electric (GE) ve Türk Havac›l›k ve Uzay Sanayi A.fi. (TUSAfi) 25 y›ld›r devam eden ortakl›klar›n›, yenileme anlaflmas›yla 25 y›l daha uzatt›.
Turkcell, ifltiraki Inteltek’in Azerbaycan’da bahis oyunlar› alan›nda faaliyet göstermek
üzere kurulacak Azerinteltek adl› flirkete %51 oran›nda ifltirak edece¤ini aç›klad›.
CHRONOLOGY
31 Ocak
31 Ocak
31 Ocak
31 Ocak
31 Ocak
31 Ocak
1 fiubat
1 fiubat
2010 fiok Ucuzluk Ma¤azalar› iki günde yapt›¤› yeni aç›l›fllarla toplam ma¤aza say›s›n›
1,015’e ç›kard›. 2009 y›l›nda büyümesini sürdüren ve bir y›lda 350 yeni ma¤azay› tüketicinin hizmetine sunan fiok 2010 y›l›nda da yat›r›mlar›n› sürdürecek. fiok 2010 y›l›nda 350 ma¤aza açmay› ve faaliyet gösterdi¤i il say›s›n› 68’e ç›karmay› hedefliyor.
2009 y›l› içerisinde ma¤azalardaki farkl› görevler için yaklafl›k 3,000 kifliye istihdam
sa¤lan›rken 2010’da da 4,140 kifliye daha istihdam sa¤lanmas› planlan›yor.
2010 ‘Ergenekon Davas›’n›n son duruflmas›nda Muhammet Yüce ile doçent doktorlar
Emin Gürses ve Habip Ümit Say›n tahliye edildi.
2010 Meclis Araflt›rma Merkezi taraf›ndan Seferberlik Tetkik Kurulu raporu haz›rland›.
Raporda, ABD’nin komünizme karfl› NATO’yu oluflturmas›n›n ard›ndan NATO anlaflmas›n›n gizli hükümlerine göre askeri ve sivil kuvvetlerden oluflan örgütlenmeye
gidildi¤i ifade edildi. Türkiye’de 1952’de Seferberlik Tetkik Kurulu ad›yla gizli teflkilât kuruldu¤u, 1961 Anayasas›’n›n ard›ndan Özel Harp Dairesi’ne dönüfltürüldü¤üve halen Seferberlik Tetkik Kurulu olarak devam etti¤i ifade edildi. Ocak 2010 tarihli raporda, Özel Harp’in kar›flt›¤› iddia edilen olaylar olarak 6-7 Eylül olaylar›, 1977
Taksim olaylar›, 1977’de Bülent Ecevit’e suikast giriflimi, 1977 darbe giriflimi, Do¤an Öz’ün öldürülmesi, A¤ca’n›n cezaevinden kaç›r›lmas› say›ld›.
2010 Ergenekon silahl› terör örgütü iddias›yla yürütülen soruflturma kapsam›nda ele geçirilen ‘Demokrasiye Müdahale Eylem Plan›’n› Erzincan’da uygulamaya konuldu¤u
iddias›yla Erzurum Özel Yetkili Cumhuriyet Savc›l›¤›’nca bafllat›lan soruflturma kapsam›nda Eskiflehir’de gözalt›na al›nan ve Erzurum’a götürülen Eskiflehir ‹l Jandarma
Alay Komutan› Kd. Albay Recep Genço¤lu, gözalt›ndaki 4. gününde ifade vermeye
bafllad›. Albay Genço¤lu ile birlikte Kahramanmarafl’ta gözalt›na al›nan Astsubay fienol B. dün ö¤le saatlerinde Erzurum Adliyesi’ne getirilerek Özel Yetkili Cumhuriyet
Savc›s› Osman fianal taraf›ndan sorgulanmaya baflland›.
2010 Boru üretimi yapan Dizayn Grup özel bir teknikle suda domates üretti¤ini aç›klad›.
flirket, ayn› yöntemle marul ve muz da üretecek. flirket üzerinde 5 y›ld›r u¤raflt›¤› proje için 3.4 milyon dolarl›k araflt›rma-gelifltirme harcamas› yapt›. Domateslerin ilk hasad› ‘Miracle’ markas›yla Mart ay›nda sat›fla sunulacak. Üretim, 1 milyon euroluk yat›r›mla Osmaniye’de kurulan 10 dönümlük serada el de¤meden gerçeklefltiriliyor.
2010 Türk Telekom grup flirketlerinden Sobee, Marvel ile iflbirli¤i anlaflmas›na imza att›. Türk
Telekom’dan yap›lan yaz›l› aç›klamada iflbirli¤i kapsam›nda Sobee’nin Marvel Characters B.V. ve Marvel’in lisans haklar›na sahip olan yetkili flirket Paimotion Entertainment
Inc. ile k›sa metrajl› animasyon filmler, çevrimiçi oyunlar, bilgisayar oyunlar›, mobil uygulamalar, baz› ticari haklar ve çocuklara yönelik olarak haz›rlanm›fl bir internet sitesini
kapsayan küresel çapta ve kapsaml› bir lisans anlaflmas› yapt›¤› bildirildi.
2010 Kerbela’ya giden fiii hac› adaylar›na yönelik sald›r›da 54 kifli öldü, 120’den fazla kifli de yaraland›. Ba¤dat’›n kuzeyindeki Babüflflem semtinde Kerbela’ya gidenlerin
dinlenmek üzere durdu¤u s›rada bir kad›n eylemci üzerindeki bombalar› patlatt›.
2010 Volvo’yu Ford’dan sat›n alan Çinli ‘Zhejiang Geely Holding Group’ Volvo’nun marka imaj›n› korumak için üretimi Çin’e kayd›rmayacaklar›n› aç›klad›. Geely’nin uluslararas› operasyonlardan sorumlu genel müdürü Freeman Shen The Financial’a yapt›¤› aç›klamada, “ markas›na zarar vermemek için çok dikkatli olaca¤›z,” dedi. Shen,
“Bir lüks markay› üçüncü dünya ülkesinde üretip de imaj›na zarar vermek istemeyiz.
695
696
KRONOLOJ‹
1 fiubat
2010
1 fiubat
2010
1 fiubat
2010
1 fiubat
2010
1 fiubat
2010
1 fiubat
2010
1 fiubat
2010
1 fiubat
2010
Biz Avrupal› lüks araç imaj›n› sürdürmek istiyoruz,” dedi. Volvo’yu 1999 y›l›nda sat›n alan, 2008 y›l›nda sat›fla ç›karm›flt›. Volvo’nun yeni sahibi ise önümüzdeki günlerde at›lacak son imzalarla Geely olacak.
Türk-‹fl baflkan› Mustafa Kumlu ve Türk-‹fl Genel Mali Sekreteri Ergün Atalay bugün
ikinci kez ç›kt›klar› Baflbakanl›k’ta yap›lan görüflmeler sonucunda istediklerini alamad›klar›n› aç›klad›. Türk-‹fl Genel baflkan› Kumlu Tekel iflçilerinin sorunlar›na iliflkin ilgili bakanlarla yapt›klar› görüflmede, “Uzlaflma temin edemediklerini” bildirdi.
Baflbakan Recep Tayyip Erdo¤an TRT-1’de Taha Özhan’›n sundu¤u ‘Enine Boyuna’
program›nda gazetecilerin sorular›n› yan›tlarken tarihi aç›klamalarda bulundu. Baflbakan ‘iç tehdit,’ EMASYA Protokolü, Milli Güvenlik Strateji Belgesi (MGSB) ve
TSK ‹ç Hizmet Kanunu’nun 35. Maddesiyle ilgili “Milli birlik ve kardefllik projesiyle ilgili ve demokratik aç›l›m süreciyle ilgili olarak sorun alanlar›n› buralardan ç›karmak istiyoruz. fiu anda ekiplerimiz çal›fl›yor. Yapaca¤›m›z toplant›da, bunlar› ileri sürece¤iz ve ad›mlar›n› ataca¤›z,” cevab›n› verdi.
Bar›fl ve Demokrasi Partisi’nin (BDP) ola¤anüstü kongresinde partinin bafl›na Selahattin Demirtafl seçildi. Fiilen eflbaflkanl›k sistemi uygulanan partide Gülten K›flanak
da Demirtafl ile birlikte efl baflkan olarak görev yapacak.
Baflbakanl›k, M‹T 1. Hukuk Müflaviri hakk›nda soruflturma aç›lmas›na izin vermedi.
Soruflturma izni, M‹T Müsteflarl›¤›’n›n Telekomünikasyon ‹letiflim Baflkanl›¤›’ndaki
incelemenin engellenmesi yönünde yaz› yazmas› nedeni ile isteniyordu. Suç duyurusunu Sincan 1. A¤›r Ceza Mahkemesi yapm›flt›. ‹ddia, M‹T’in adil yarg›lamay› ve
yarg› görevini yapan› etkilemeye teflebbüs etti¤iydi. Sincan Cumhuriyet Baflsavc›l›¤›
yasa gere¤i soruflturma yetkisi Yarg›tay’da oldu¤u için M‹T müsteflar›n›n dosyas›n›
Yarg›tay’a gönderdi. M‹T 1. Hukuk Müflaviri hakk›nda ise Baflbakanl›k’tan soruflturma izni istendi; ancak Baflbakanl›k soruflturma izni vermedi. Bunun üzerine Sincan
Baflsavc›l›¤› takipsizlik karar› ald›. Davan›n taraf› olan eski Yarg›çlar ve Savc›lar Birli¤i (YARSAV) baflkan› Ömer Faruk Emina¤ao¤lu’nun soruflturma izni verilmemesi
karar› için idari yarg›da dava açaca¤› ö¤renildi.
Afganistan’da biri Amerikal› 3 NATO askerinin öldü¤ü bildirildi. Uluslararas› Güvenlik Destek Gücü’nden (ISAF) yap›lan aç›klamada ülkenin Güney kesiminde bir
askerin vurularak öldürüldü¤ü, yine ayn› bölgede düzenlenen bombal› sald›r›da da bir
Amerikan askerinin öldü¤ü belirtildi. Üçüncü askerinse ülkenin Bat› kesiminde el yap›m› bombayla düzenlenen bir sald›r›da hayat›n› kaybetti¤i kaydedildi.
TCG Gemlik f›rkateyni Aden Körfezi’nde görev yapan uluslararas› deniz gücüne kat›lmak üzere Marmaris Aksaz’daki deniz üssünden yola ç›kt›.
Afganistan’›n güneyindeki Helmand eyaletinde ç›kan çat›flmalarda, biri Amerikan askeri 9 kifli öldü. Afgan Ordu Komutan› General fier Muhammed Zazi birliklerin bir
önceki gün Musa Kala bölgesinde devriye gezdi¤i s›rada sald›r›ya u¤rad›¤›n›, ç›kan
çat›flmada Afgan ve uluslararas› güçler aras›nda can kayb› bulunmad›¤›n› kaydetti.
Pakistan ordusu Kuzey Veziristan’›n Bacur, Sevai, Sapari, Damadola bölgelerinde
Taliban militanlar›na karfl› yürütülen genifl kapsaml› operasyonlarda en az 20 militan›n öldürüldü¤ünü bildirdi. Ordu, ayr›ca Kuzey Veziristan’da Taliban güçlerine ait
önemli bir karargâh›n güvenlik güçlerinin eline geçti¤ini belirtti. Pakistan ordusu Kuzey Veziristan’da terörist eylemlerin yo¤unlaflmas› üzerine Güney Veziristan’da bulunan askeri birliklerin bir k›sm›n› 2 ay önce bu bölgeye kayd›rm›flt›.
CHRONOLOGY
1 fiubat
1 fiubat
1 fiubat
1 fiubat
1 fiubat
1 fiubat
1 fiubat
1 fiubat
2 fiubat
2 fiubat
2 fiubat
2 fiubat
2010 Somali’nin baflkenti Mogadishu’da gece ç›kan çat›flmalarda en az 6 kiflinin öldü¤ü
bildirildi. sa¤l›k yetkilileri ve bölge sakinlerinin ifadelerine göre, ‹slamc›lar›n devlet
baflkanl›¤› saray› Villa Somali’ye açt›¤› havan topu atefline birlikler karfl›l›k verdi.
Çat›flmada 50 kifli de yaraland›. Somali’de ‹slamc›lar ile hükümet yanl›s› milisler aras›nda 2007’den bu yana ç›kan çat›flmalarda en az 21,000 kifli öldü, 1.5 milyon kifli
evini terk etti.
2010 Pakistan’›n güneyindeki Sind eyaletinin baflkenti Karaçi’de iki etnik grup aras›nda ç›kan çat›flmada 15 kifli öldü, 13 kifli yaraland›.
2010 ‹flsizlik, hayat flartlar›n›n pahal›laflmas› ve vergilere gelen zam nedeni ile Rusya’n›n
birçok kentinde muhalif gruplar soka¤a ç›kt›. Moskova ve St. Petersburg’da Kremlin
karfl›t› gruplara polis müdahale etti. Polis ‘Öteki Rusya’ muhalif grubu liderlerinden
Eduard Limonov, Boris Nemtsov, ‹lya Yaflin, Memorial insan haklar› grubu baflkan›
Oleg Orlov ve 100 kadar göstericiyi gözalt›na ald›.
2010 Dünya Bankas› Türkiye Direktörü Ulrich Zachau Türkiye’nin 2010 y›l› büyümesi
için resmi projeksiyonun %3.5 oldu¤unu an›msatarak, ancak son geliflmeler paralelinde en güncel tahminlerinin büyümenin %4 ile 4.5 aras›nda gerçekleflebilece¤i yönünde oldu¤unu söyledi.
2010 Küresel ekonomik kriz ve enerji fiyatlar›nda yaflanan h›zl› düflüfl nedeni ile Rusya
ekonomisi 2009’da %7.9 küçüldü. Gayri safi milli has›ladaki %10 ve %8.5 gibi küçülme beklentilerinden bir miktar daha az ç›kmas› sevindirirken, petrol varil fiyatlar›n›n yeniden 70 dolar seviyesine gerilemesi endiflelendiriyor.
2010 Türkiye ‹hracatç›lar Meclisi (T‹M) verilerine göre, Ocak ay›nda ihracat 2009 y›l›n›n
ayn› ay›na göre %12.52 art›flla 7.9 milyar dolar seviyesinde gerçekleflti.
2010 BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon, KKTC Cumhurbaflkan› Mehmet Ali Talat ile K›br›s Cumhuriyeti Cumhurbaflkan› Dimitris Christofias aras›nda devam eden görüflmelere destek vermek amac›yla K›br›s’a gitti.
2010 Ergenekon ve ‹smail A¤a Cemaati soruflturmas›nda Erzurum’da sorgulanan Eskiflehir ‹l Jandarma Komutan› Albay Genço¤lu serbest b›rak›ld›.
2010 Sovyetler Birli¤i’nin sosyalizmden serbest piyasa ekonomisine geçiflinin adeta simgesi haline gelen McDonald’s 20. y›l›nda beklentilerinin üzerinde baflar› sa¤lad›¤›
Rusya’da 45 yeni flube daha açmay› planl›yor.
2010 TSK deniz unsurlar›n›n Aden Körfezi, Somali karasular› ve aç›klar›, Arap Denizi ve
mücavir bölgelerdeki görev süresinin 1 y›l daha uzat›lmas›n› öngören Baflbakanl›k
tezkeresi TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi.
2010 Avrupa ‹nsan Haklar› Mahkemesi (A‹HM) Türkiye’de nüfus cüzdanlar›nda din ibaresinin yer almas›n›n Avrupa ‹nsan Haklar› Sözleflmesi’nin (A‹HS) din ve vicdan özgürlü¤üyle ilgili 9. Maddesine ayk›r› oldu¤una hükmetti.
2010 Tekirda¤ 1 Numaral› F Tipi Cezaevi’nde bulunan Hrant Dink davas›n›n tutuklu san›klar›ndan Erhan Tuncel, Adalet Bakanl›¤›’nca aç›lan infaz koruma memurlu¤u için
mülâkat s›nav›na girdi. 18 Ocak’taki baflvuruda boyu ve kilosu ölçülen Tuncel’in gerekli flartlar› tafl›d›¤›n›n belirlenmesi üzerine bugün mülâkata ça¤r›ld›. Tekirda¤ Adliyesi’ndeki mülâkat s›nav›na tutuklu sevk arac›yla gelen Tuncel genifl güvenlik önlemleri alt›nda Adliye’nin arka taraf›ndan içeri al›nd›. 461 aday numaras›yla 17’inci
s›rada mülâkata giren Tuncel’e s›nav komisyonunca Atatürk’ün ilke ve ink›laplar›,
genel kültür, bir konuyu kavrama ve ifade yetene¤i, atanaca¤› kadroyla ilgili mesleki
bilgilerin soruldu¤u ö¤renildi.
697
698
KRONOLOJ‹
2 fiubat
2 fiubat
2 fiubat
2 fiubat
2 fiubat
2 fiubat
2 fiubat
2 fiubat
3 fiubat
2010 Kuzey Almanya ‹slâm Toplumu’na (B‹G) ba¤l› olarak Almanya’n›n Schleswig-Holstein eyaletinde faaliyet gösteren Rendsburg Merkez Cami’nin minaresinden sela ile
birlikte 5 vakit ezan okunmas›na izin verildi. Rendsburg Belediye baflkan› Andreas
Breitner taraf›ndan yap›lan yaz›l› aç›klamada, anayasal özgürlük ve din hürriyeti kapsam›nda minareden ezan okunmas› yönünde karar al›nd›¤› bildirildi.
2010 Güney Sudan’da fliddet ve kurakl›k nedeniyle g›da yard›m›na ihtiyaç duyanlar›n say›s› bir y›lda 4 kat artt›.
2010 Erivan, Ermenistan Anayasa Mahkemesi’nin “Türkiye s›n›r› açmadan protokoller yürürlü¤e giremez; soyk›r›m›n tan›t›lmas› amac›ndan vazgeçilemez,” yönündeki hükümlerine sert tepki gösteren Ankara’y› elefltirdi. Devlet baflkan› Serzh Azati Sargsyan liderli¤indeki muhafazakâr Ermenistan Cumhuriyet Partisi’nin sözcüsü Eduard
Sharmazanov Baflbakan Recep Tayyip Erdo¤an’›n Anayasa Mahkemesi’nin protokollerle ilgili karar›n› elefltiren aç›klamalar›n› ‘anormal ve saçma’ olarak niteledi.
Sharmazanov Ankara’y› Erivan’a ‘yapay engeller’ ç›karmakla suçlad›.
2010 Türk-‹fl, Hak-‹fl, D‹SK, Memur-Sen, Türkiye Kamu-Sen ve KESK yöneticileri, Türk‹fl Genel Merkezi’nde bir araya gelerek daha önce ald›klar› eylem karar›n› de¤erlendirdi. Türk-‹fl Genel baflkan› Kumlu toplant›n›n ard›ndan yapt›¤› aç›klamada, konfederasyonlar olarak, Tekel iflçilerinin sorununun masa bafl›nda çözülmesi için diyalogdan yana olduklar›n› ifade ederek, sorunun diyalogla neticelenmemesi halinde 3 fiubat Çarflamba günü “üretimden gelen gücü kullanma” eylemi yapacaklar›n› aç›klad›.
2010 ABD baflkan› Barack H. Obama Kongre’den 2011 mali y›l› için savunma harcamalar›nda 708 milyar dolarl›k ‘rekor düzeyde’ bütçe talep etti.
2010 Türk Telekom Grubu’nun Finans baflkan› görevine (CFO) Vergi Konseyi baflkan›
Mustafa Uysal getirildi. flirketten yap›lan aç›klamaya göre, “Mustafa Uysal’›n Türk
Telekomünikasyon A.fi. ve ifltiraklerinin tümünü birlikte ifade eden Türk Telekom
Grubu’nun Finans baflkan› (CFO) olarak atanmas›na, yeni bir atama yap›l›ncaya kadar Mustafa Uysal’›n ayn› zamanda Türk Telekomünikasyon A.fi. Finans baflkanl›¤›
görevini de vekâleten yürütmesine karar verilmifltir,” denildi.
2010 ‹stanbul 6. Vergi Mahkemesi Do¤an Yay›n Holding’e kesilen 862 milyon liral›k vergi kaçakç›l›¤› cezas›n›n 772.5 milyon liral›k bölümünü kald›rd›. Do¤an Grubu avukatlar› mahkemenin Axel Springer’e hisse sat›fl›n›n Maliye’nin iddia etti¤i gibi 2006
de¤il, 2007’de gerçekleflti¤ine yönelik karar ald›¤› belirtirken, bu nedenle cezan›n
772 milyon liral›k bölümünün kald›r›ld›¤›n› aç›klad›.
2010 ‹spanyol ressam Pablo Picasso’nun efli Jacqueline’i resmetti¤i portresi 8.1 milyon
sterline sat›ld›. Müzayede evi Christie’s’in Londra fiubesinde yap›lan aç›k art›rmada
3 ila 4 milyon sterline sat›lmas› beklenen Picasso’nun Tête de femme (Jacqueline) adl› portresi tahmin edilen fiyat›n üzerinde al›c› buldu. 1981’den bu yana özel bir koleksiyonda tutulan 1963 tarihli portrede Picasso ikinci efli Jacqueline’i resmetmiflti.
2010 ABD’nin ‹ran ve Kuzey Kore’nin atabilece¤i türden füzeleri etkisiz hale getirecek füzesavar denemesinin baflar›s›zl›kla sonuçlanmas›n›n ard›ndan Tahran yönetimi ‘Ulusal Uzay Günü’nde içinde bir canl›n›n bulundu¤u ilk kapsülünü f›rlatt›. ‹ran Savunma Bakan› Ahmed Vahidi uzaya gönderilen ‘Kavoflger-3’ adl› roketin içinde fare,
kaplumba¤a ve solucan gibi canl›lar›n bulundu¤unu aç›klad›. Vahidi roketin uzaya
bilimsel araflt›rma amaçl› olarak gönderildi¤ini ve kapsülün deneysel bilgilerle dönmesinin hedeflendi¤ini bildirdi. Bu aç›klamaya ilk tepki Fransa’dan geldi. Fransa D›-
CHRONOLOGY
3 fiubat
2010
3 fiubat
2010
3 fiubat
2010
3 fiubat
2010
3 fiubat
2010
3 fiubat
3 fiubat
2010
2010
3 fiubat
2010
3 fiubat
2010
fliflleri Bakanl›¤›’ndan bir sözcü ‹ran’›n roket f›rlatmas›ndan endifle duyduklar›n› söyledi. AFP’ye konuflan sözcü, “Bu aç›klama, yaln›zca uluslararas› kamuoyunun ‹ran’›n
paralel bir çal›flmayla hiçbir sivil amac› olmayan bir nükleer program üretti¤i yönündeki kayg›lar›n› daha da güçlendirecektir,” dedi.
Filistin-Türk ‹fl Konseyi baflkan› Kemal Hassouneh Türk hükûmetiyle teknolojik sanayi bölgesi kurulmas› konusunda anlaflmaya var›ld›¤›n› ve El Halil’de 170 dönümlük arazinin tahsis edildi¤ini belirtti.
‹fl Bankas› The Banker dergisinin ‘Top 500 Banking Brands’ s›ralamas›nda 91’nci s›rada yer alarak ilk 100’e giren tek Türk bankas› oldu. HSBC Bank ayn› dergi taraf›ndan yap›lan ‘En Büyük 20 Finans Markas›’ s›ralamas›nda en yüksek marka ratingini
alarak dünyan›n en de¤erli bankac›l›k markas› seçildi. Yap› Kredi Worldcard ise The
Banker’›n 2009 y›l› marka de¤eri araflt›rmas›nda dünyan›n en de¤erli 10 kart›ndan biri oldu.
Abdullah Öcalan’›n kald›¤› ‹mral›’daki cezaevinde incelemede bulunan Avrupa ‹flkenceyi Önleme Komitesi üyelerinin Türkiye’den olumlu gözlemle ayr›ld›¤› belirtildi. Mauro Palma baflkanl›¤›ndaki 5 kiflilik heyet incelemelerinin ard›ndan Adalet Bakanl›¤› yetkilileriyle görüfltü. Abdullah Öcalan ve di¤er mahkumlardan bilgi alan heyetin, cezaevinin koflullar›n› be¤endiklerini bu görüfllerini raporlar›na yans›tacaklar›n› söyledikleri ö¤renildi.
Yunanistan’›n Selânik kentindeki Divata hapishanesinde kalan 40 kadar Rus uyruklu
hükümlü ayn› milliyetten bir di¤er mahkûmun Rusya’ya iadesini protesto ederek isyan etti. Ç›kan olaylarda ilk belirlemelere göre, 9 mahkûm yaraland›, hapishane yönetiminin ça¤r›s› üzerine çevik kuvvet ekiplerinin duruma müdahalesiyle isyan kontrol alt›na al›nd›.
‹rlanda’da iflsizlik son 15 y›l›n zirvesine ulaflt›. ‹statistik Bürosu’nun aç›klad›¤› verilere göre, Ocak ay›nda iflsizlik oran› %12.7’ye ç›kt›. Aral›k ay›nda iflsizlik oran›
%12.5 idi. Ancak ekonomistler, yo¤un ifl kay›plar›n›n sona erdi¤ini tahmin ediyor. ‹rlanda, ‹spanya’n›n ard›ndan avro bölgesinde iflsizli¤in en yüksek oldu¤u ikinci ülke.
Çin’in Irak’tan olan 8.5 milyar dolarl›k alaca¤›n›n %80’ini silece¤i bildirildi.
Pakistan’›n afliretler bölgesinde bir k›z okulu yak›nlar›nda meydana gelen patlamada
4 yabanc› gazeteci hayat›n› kaybetti. Ekspress 7/24 TV’ye konuflan bir polis yetkilisi
ülkenin Kuzeyinde Afganistan s›n›r› yak›n›nda bulunan Dir kentinde bir k›z okulu yak›nlar›nda meydana gelen fliddetli patlamada 4 yabanc› gazetecinin öldü¤ünü bildirdi. Hedefte k›z okulunun mu, yoksa o s›rada yoldan geçmekte olan yabanc› gazetecileri tafl›yan konvoyun mu hedef al›nd›¤›n› bilmediklerini belirtti.
Pakistan Baflbakan› Yousaf Raza Gillani, “Nükleer silahlar›m›z bar›fl amaçl›d›r ve güvenli ellerde bulunmaktad›r,” dedi. Pakistan’›n baflkenti ‹slamabad’da özel bir düflünce kuruluflunun toplant›s›nda gazetecilerle konuflan Gillani ülke ba¤›ms›zl›¤›n›n bir
güvencesi olan nükleer silahlar›n kullan›lmas›n›n egemenlik haklar›n›n bir gere¤i oldu¤unu belirtti.
ABD’ye ait insans›z uçakla Pakistan’›n afliretler bölgesine düzenlenen sald›r›da ölenlerin say›s›n›n 31’e ç›kt›¤› bildirildi. Bölgesel hükümetten bir yetkili son sald›r›n›n
flimdiye kadar düzenlenen en büyük sald›r› oldu¤unu, ABD insans›z uçaklar›n›n bölgeye 18 füze att›¤›n› söyledi. ABD’ye ait insans›z uçaklar taraf›ndan son bir ayda Pakistan’a düzenlenen 13 sald›r›da 100’den fazla kifli yaflam›n› yitirdi.
699
700
KRONOLOJ‹
3 fiubat
3 fiubat
3 fiubat
4 fiubat
4 fiubat
4 fiubat
4 fiubat
2010 NATO komutas›ndaki Uluslararas› Güvenlik Destek Gücü (‘International Security
Assistance Force’ [ISAF]) taraf›ndan yap›lan yaz›l› aç›klamada bir bomban›n infilak
etmesi sonucu 2 Amerikan askerinin dün yaflaman› yitirdi¤i belirtildi. Afganistan’da
bu ay ölen yabanc› askerlerin say›s› 6’ya, Ocak’tan bu yana ölen yabanc› askerlerin
say›s› ise 51’e ç›kt›.
2010 Pakistan’›n Belucistan eyaletinde NATO’ya ikmal sa¤layan bir konteynere yap›lan
sald›r›da araç sürücüsü öldü. Polis kaynaklar›na göre, Afganistan’daki NATO birliklerine malzeme tafl›yan bir konteyner Belucistan’›n Mastung k›rsal›nda kimli¤i belirsiz kiflilerin sald›r›s›na u¤rad›. Sald›r›da sürücünün öldü¤ü, NATO arac›n›n da tahrip
oldu¤u bildirildi. Pakistan’da son bir hafta içinde NATO birliklerine ikmal sa¤layan
4 araca sald›r› düzenlendi.
2010 ‹MKB’de son y›llar›n en büyük halka arz› bugün bafll›yor. %34.5’lik hissesi için 46
liradan talep toplanacak Koza Alt›n, halka arzdan 650 milyon dolar gelir bekliyor.
Koza Alt›n son dönemlerin Avrupa’da en büyük, Türkiye’de de Türk Telekom’dan
sonra ikinci büyüklükte halka arz edilen flirket oldu.
2010 NATO Savunma Bakanlar› Gayr›resmi Toplant›s› ‹stanbul’da bafllad›. ‹stanbul Kongre Merkezi’nde gerçeklefltirilen NATO Savunma Bakanlar› Gayr›resmi Toplant›lar›
kapsam›nda NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, Savunma Bakan› Vecdi Gönül’ün yan› s›ra ABD Savunma Bakan› Robert Gates, Yunanistan Savunma Bakan› Evangelos Venizelos, Fransa Savunma Bakan› Hervé Morin’in de aralar›nda bulundu¤u 28 ittifak ülkesinden temsilcilerin kat›l›m›yla gerçeklefltirilen ‘Kuzey Atlantik Konseyi’ oturumu düzenlendi.
2010 Rüzgar enerjisinden elektrik üretim kapasitesi 2007 y›l› sonunda sadece 147 megavat
(MW) olan Türkiye, son 3 y›lda yapt›¤› atakla geçen y›l sonunda bu rakam› 1,329 megavata yükselterek Avrupa’da 11’inci s›raya t›rmand›. Avrupa Rüzgar Enerjisi Birli¤i’nin verilerine göre, 2009 y›l›nda 801 megavat kapasitesiyle Avrupa’da 13’üncü s›rada bulunan Türkiye son 1 y›lda üretim kapasitesini 528 megavat ilaveyle %66 art›r›rken Yunanistan ve Avusturya’y› geride b›rakt›. Geçen y›l Avrupa’da rüzgar enerjisinde 27,214 megavatla Almanya ve 20,676 megavatla ‹spanya bafl› çekerken, Türkiye’nin önünde s›ralanan di¤er ülkeler 5,797 megavatla ‹talya, 5,660 megavatla
Fransa, 5,204 megavatla ‹ngiltere, 3,752 megavatla Danimarka, 3,702 megavatla Portekiz, 2,237 megavatla Hollanda, 2,163 megavatla ‹sveç ve 1,428 megavatla ‹rlanda
oldu. Geçen y›l rüzgar enerjisi kapasite art›fl›nda 528 megavatla Türkiye, ‹spanya
(1,516 MW), Almanya (1,493 MW), Fransa (1,086 MW), ‹ngiltere (962 MW), ‹talya
(948 MW) ve ‹sveç’in (604 MW) ard›ndan 7’inci s›ray› ald›. Türkiye dahil Avrupa’da
toplam kurulu rüzgar enerjisi kapasitesi geçen y›l devreye giren 9,883 megavat ilave
kapasiteyle toplamda 86,000 megavata ulaflt›. 2010 sonu itibariyle AB’de elektrik
üretiminin %26’s› (231,000 MW) kömür, %24’ü (212,000 MW) do¤algaz, %15’i
(127,000 MW) nükleer, %14’ü (121,000 MW) hidroelektrik ve %10’u (84,000 MW)
rüzgar santrallerinden karfl›lan›yor. Rüzgar enerjisinde dünyada bafl› 42,000 megavatla Çin ve 37,000 megavatla ABD çekerken Almanya üçüncü s›rada bulunuyor.
2010 Tekel iflçileriyle dayan›flma amac›yla iflçi ve memur konfederasyonlar›n›n düzenledi¤i ‘Çal›flmama hakk›n› kullanma’ bir günlük genel grevi tüm ülkede sona erdi.
2010 MazlumDer Kayseri fiube Baflkan› Ahmet Tafl, darbe plan› düzenledi¤i iddia edilen
Çetin Do¤an, ‹brahim F›rt›na, Özden Örnek, Süha Tanyeri ve arkadafllar› hakk›nda
CHRONOLOGY
4 fiubat
2010
4 fiubat
2010
4 fiubat
2010
4 fiubat
2010
4 fiubat
5 fiubat
2010
2010
5 fiubat
2010
5 fiubat
2010
5 fiubat
2010
5 fiubat
2010
5 fiubat
2010
kamu davas› aç›lmas› için, özel yetkili ‹stanbul Cumhuriyet Baflsavc›l›¤›’na iletilmek
üzere, Kayseri Cumhuriyet Baflsavc›l›¤›’na suç duyurusunda bulundu.
Makam›nda gözalt›na al›nd›ktan sonra 14 saat sorgulan›p mahkemece serbest b›rak›lan Eskiflehir Jandarma Alay Komutan› Albay Genço¤lu savc›l›¤›n itiraz› üzerine tutukland›.
Somalili korsanlar Aden Körfezi’nde Libya’ya ait bir yük gemisini daha kaç›rd›.
AB’ye ait korsanl›kla mücadele gücü EU Navfor’dan yap›lan aç›klamada da yük gemisinin kaç›r›ld›¤› do¤ruland›. Aç›klamada, rotas›n› de¤ifltiren geminin Somali Havzas›’na do¤ru yol ald›¤› belirtildi.
Uluslararas› Ceza Mahkemesi temyiz dairesi, savc›lar›n Sudan lideri Omar Hassan
Ahmad al-Bashir hakk›ndaki soyk›r›m suçlamalar›n› yeniden de¤erlendirmesini istedi. Mahkeme geçen y›l Sudan lideri hakk›nda insanl›¤a karfl› suç ve savafl suçundan
dava aç›lmas› iste¤ini kabul etmifl, ancak soyk›r›mla suçlanmas› için yeterli delil bulunmad›¤›na karar vermiflti. Al-Bashir’e soyk›r›mdan da yarg›lanman›n yolunu açan
karar muhalifler taraf›ndan sevinçle karfl›land›.
Avrupa Merkez Bankas› (AMB) bugün yapt›¤› toplant›da %1 olan faiz oran›n› de¤ifltirmeme karar› ald›. AMB May›s 2009’dan bu yana %1 olan faiz oran›n› de¤ifltirmiyor.
Tekel ‹flçileri Türk-‹fl binas›nda süresiz açl›k grevine bafllad›.
ABD Çal›flma Bakanl›¤› %10 seviyesindeki iflsizlik oran›n›n sürpriz biçimde geçen
ay %9.7’ye düflerek, befl ay›n en düflük seviyesine indi¤ini belirtti. Ocak ay›nda iflsizlik oran›n›n %10’dan %10.1’e yükselece¤i tahmin ediliyordu. Aç›klamada, resesyonun bafllad›¤› Aral›k 2007’den bu yana iflini kaybedenlerin say›s›n›n 8.4 milyona ç›kt›¤› da ifade edildi.
Kredi kart› borcunu ödemeyenlerin say›s› 2009’da bir önceki y›la göre %91.1, ferdi
kredi borcunu ödemeyenlerin say›s› da %195.5 yükseldi. Merkez Bankas›’n›n verilerine göre, 2009’da bir önceki y›la göre kredi kartlar› borcunu ödemeyenlerin say›s›
351,668’den 672,038’e, ferdi kredi borcunu ödemeyenlerin say›s› da 154,972’den
457,947’ye ç›kt›.
‹ngiliz GSM devi Vodafone, 31 Aral›k’ta sona eren 2009 y›l› üçüncü çeyre¤inde gelirinin %10.3 artarak 11.5 milyar sterlin (18.3 milyar dolar) oldu¤unu aç›klad›.
Irak’›n Kerbela kentinde fiiilere yönelik düzenlenen intihar sald›r›s›nda 31 kifli hayat›n› kaybetti.
4-C statüsünde çal›flmay› kabul etmedikleri için açl›k grevine bafllayan Tekel iflçileri
ile ilgili yeni bir süreç bafllad›. Tekel iflçilerinin hesaplar›na 1 fiubat tarihi itibariyle
k›dem ve ihbar tazminatlar› yat›r›larak sözleflmeleri feshedildi. Baz› iflçilerin “4-C'yi
kabul etmifl oluruz,” diyerek paralar›n› çekmedikleri bildirildi. Ancak yetkililer Özellefltirme Yasas›’na göre, idarenin k›dem ve ihbar tazminatlar›n› ödeyerek sözleflmeleri feshetme yetkisinin bulundu¤unu belirterek sözleflmelerin feshedilmesi için paran›n çekilip çekilmemesinin önemli olmad›¤›n› belirttiler. ‹dare 1 fiubat tarihi itibariyle 8,364 Tekel iflçisinin hesab›na toplam 350,000,000 lira yat›rd›. Kifli bafl›na yat›r›lan k›dem ve ihbar tazminat›n›n tutar› 20,000 lira ile 80,000 lira aras›nda de¤ifliyor.
Ortalama tazminat ise 41,000 liray› buluyor.
Bir süredir tart›flma konusu olan ve ‘EMASYA Protokolü’ olarak bilinen Emniyet
Asayifl Yard›mlaflma Protokolü resmen uygulamadan kald›r›ld›. EMASYA vatandafl›
iç tehdit gören eylem planlar›, darbe planlar› ve fifllemelere yasal dayanak yap›lan 28
fiubat süreci ürünü bir protokoldü.
701
702
KRONOLOJ‹
5 fiubat
5 fiubat
5 fiubat
5 fiubat
5 fiubat
5 fiubat
5 fiubat
5 fiubat
6 fiubat
6 fiubat
6 fiubat
7 fiubat
8 fiubat
8 fiubat
8 fiubat
2010 Bar›fl ve Demokrasi Partisi (BDP) genel merkez binas›na akflam saatlerinde kimli¤i
belirsiz kiflilerce pompal› tüfekle atefl aç›ld›. Emniyet yetkililerinin verdi¤i bilgiye
göre, Balgat 1388. Sokak’ta bulunan BDP genel merkez binas› önüne saat 21.30 s›ralar›nda içinde iki kiflinin bulundu¤u siyah bir otomobil geldi. Otomobilden binaya
do¤ru pompal› tüfekle atefl aç›ld›. Bina önünde görevli Hassas fiube Müdürlü¤ü’ne
ba¤l› polis memurunun silahla karfl›l›k vermesi üzerine bu kifliler otomobille olay yerinden kaçt›.
2010 Ergenekon soruflturmas› kapsam›nda tutuklanan ve Sapanca’daki yazl›¤› ile Ankara
Zir Vadisi’nde gömülü halde bulunan lav silahlar›, el bombalar› ve patlay›c›lar›n sahibi Yarbay Mustafa Dönmez askeri mahkeme taraf›ndan 4 y›l hapis cezas›na çarpt›r›ld› ve ordudan ihraç edildi.
2010 Milli Güvenlik Kurulu (MGK) Genel Sekreterli¤i’ne Büyükelçi Serdar K›l›ç getirildi.
2010 Agos gazetesi genel yay›n yönetmeni Hrant Dink cinayeti san›¤› Ogün Samast tutuklu
bulundu¤u Kocaeli F Tipi Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde Selma fiahin ile evlendi.
2010 Pakistan’›n Karaçi kentinde bir hastanede patlama meydana geldi. 12 kiflinin öldü¤ü
intihar sald›r›s›n›n ard›ndan yaral›lar›n getirildi¤i hastanede patlama meydana geldi.
2010 Çin’de Ocak ay›nda binek otomobili sat›fllar›, geçen y›l›n ayn› dönemine göre %84
artt›.
2010 ‹sveçli otomobil üreticisi Volvo, geçen y›l›n dördüncü çeyre¤inde bir önceki y›l›n ayn› dönemine göre %47 oran›nda zarar aç›klad›. fiirketin zarar etmesinde maliyetlerin
yeniden yap›land›r›lmas› ve sat›fllardaki düflüflün neden oldu¤u belirtiliyor.
2010 Tasarruf Mevduat› Sigorta Fonu (TMSF) baflkanl›¤› döneminde devlete 18.5 milyar
dolar kazand›ran Ahmet Ertürk’ün yeni görev yeri belli oldu. 31 Ocak’ta görev süresi dolan TMSF eski Baflkan› Ahmet Ertürk Cumhurbaflkan› Abdullah Gül’ün bafldan›flman› olacak. Cumhurbaflkan› Gül 31 Ocak’ta görev süresi dolan Ertürk’e Köflk
için çal›flmas› teklifinde bulundu ve Ertürk bu teklifi kabul etti.
2010 ABD Kongresi bu y›l da ‘soyk›r›m’ yasa tasar›s›n› gündemine ald›. ABD’de yasaman›n iki kanad›ndan biri olan Temsilciler Meclisi’nin D›fl ‹liflkiler Komitesi tasar›y› 4
Mart 2010’da görüflecek.
2010 Çinli arkeologlar ülkenin Do¤usundaki Shandong eyaletinde 100 milyon y›l önce yaflam›fl dinozorlar›n ayak izlerini buldu.
2010 Çal›flma Bakan› Ömer Dinçer 2009’daki tüm olumsuzlara ra¤men 452,000 kiflinin ifl
buldu¤unu belirterek “2009’da 860,000 kifli iflgücüne kat›ld›,” dedi.
2010 Üç gün önce süresiz açl›k grevine bafllayan Tekel iflçilerinden üçü hastaneye kald›r›ld›.
2010 Latek Lojistik hisselerinin %26.4’ünü halka aç›yor. Halka arz sürecinin aflamalar›n›
birer birer tamamlayan Latek Lojistik flirket sermayesini 26 milyon liradan 30 milyon
liraya artt›r›yor. Latek Lojistik gerçeklefltirece¤i halka arz ile borsada lojistik sektörünü temsil eden 3’üncü firma olacak.
2010 Arçelik, Vestel ve Anadolu Efes, Deloitte’›n her y›l halka aç›k flirket bilgilerine dayanarak tespit etti¤i ‘dünyan›n en büyük 250 tüketici ürünü flirketi’ s›ralamas›na girdi.
2010 Fransa Rusya’ya ileri teknolojiyle üretilmifl savafl gemisi sataca¤›n› aç›klad›. Frans›z
Savunma Sanayisi Gelifltirme Ajans› (DGA) Baflkan› Jacques de Lajugie hükûmetin
Rusya’ya ileri teknolojiyle üretilmifl ‘Mistral’ tipi bir savafl gemisi satmay› kabul etti¤ini, Moskova’n›n bu gemiden üç adet daha sat›n alma talebini ise gözden geçirdi-
CHRONOLOGY
8 fiubat
2010
8 fiubat
2010
8 fiubat
2010
9 fiubat
2010
9 fiubat
2010
9 fiubat
2010
9 fiubat
2010
9 fiubat
2010
9 fiubat
2010
9 fiubat
2010
9 fiubat
2010
9 fiubat
2010
10 fiubat
2010
10 fiubat
2010
10 fiubat
2010
¤ini söyledi. Jacques de Lajugie, siparifl edilen ilk geminin ne zaman teslim edilece¤i ve nerede infla edilece¤i konusuna aç›kl›k getirmedi.
Bosna-Hersek’teki bir savafl suçlar› mahkemesi 1992-1995 savafl› s›ras›nda Boflnaklara yönelik mezalimden 2 Bosnal› S›rp’› mahkum etti. Mahkeme 57 yafl›ndaki eski
bir Bosnal› S›rp polisini 22 y›l, 56 yafl›ndaki eski bir Bosnal› S›rp askerini de 18 y›l
hapis cezas›na çarpt›rd›.
D‹SK baflkan› Süleyman Çelebi’ye silâhl› sald›r›da bulunan sald›rgan için 30 y›la kadar hapis cezas› istemiyle iddianame haz›rland›.
‹sveç, Afganistan’da hafta sonunda 2 subay› ve yerel çevirmenlerinin Afgan polisi
üniformal› bir kifli taraf›ndan vurularak öldürüldü¤ünü bildirdi.
Daha önce yaklafl›k 9 milyon arac› ar›zal› olduklar› için tamire ça¤›ran Toyota, Prius
modelinde de fren hatas› oldu¤unu aç›klad›.
Ergenekon soruflturmas›n› yürüten Erzurum Özel Yetkili Cumhuriyet Savc›s› Osman
fianal 3. Ordu Karargah Komutanl›¤›’nda görevli bir astsubay, Yaylabafl› Jandarma
Karakol Komutanl›¤›’ndaki bir astsubay ile Avc›lar ve At›c›lar Dernek Baflkan›’n›
gözalt›na ald›.
BDP Genel Merkezi’ne yönelik silahl› sald›r›yla ilgili ikisi Bal›kesir’de biri Ankara’da 3 kifli göz al›nda al›nd›.
Chrysler Group Ocak ay›nda sat›fllar›n› bir önceki y›l›n ayn› dönemine oranla %9 oran›nda art›rd›.
Yeni Delhi’de resmi temaslar›na devam eden Cumhurbaflkan› Abdullah Gül Hindistan’›n manevi lideri olan Mahatma Gandhi’nin yak›ld›¤› yer olan an›t mezar Gandhi
Smadhi’yi ziyaret etti.
‹slam karfl›tl›¤› ve yabanc› düflmanl›¤›n›n giderek artt›¤› Fransa’n›n Saint-Etienne
kentinde bulunan camiye sald›ran kifliler caminin duvarlar›na ›rkç› ve ‹slam karfl›t›
sloganlar yaz›p, gamal› haç çizerek zarar verdiler.
Dünyan›n en büyük içecek üreticisi Atlanta merkezli Coca-Cola’dan yap›lan aç›klamada, dünya genelinde sat›fllar›n %5 artt›¤› belirtildi. fiirket, Çin ve Hindistan’›n yan› s›ra Latin Amerika’da da güçlü büyüme gördü¤ünü, ancak Kuzey Amerika pazar›nda daha az içecek satt›¤›n› ifade etti.
Türkiye Ekonomi Bankas›’n›n (TEB) 2009 y›l sonu konsolide net kâr› 2008’e göre
%43 oran›nda artarak 268 milyon lire oldu.
Halka arz› 3-5 fiubat tarihleri aras›nda yap›lan Koza Alt›n yaklafl›k 2.2 milyar lira piyasa de¤eri ile 36.80 liradan ifllem görmeye bafllayacak. fiirketten yap›lan yaz›l› aç›klamada talep toplamada 13,757 yat›r›mc›dan 18.7 milyon lot talep geldi¤i ve yurtiçi
ve yurtd›fl›ndan toplam 689.8 milyon lira talep topland›¤› belirtildi.
Coca-Cola’n›n ard›ndan PepsiCo’da da Türkiye’den bir üst yönetici dünya bölgesinde önemli bir göreve getirildi. PepsiCo Güneydo¤u Avrupa Bölge Baflkan› olarak görev yapan Ümran Beba flirketin 18 ülkeyi kapsayan Asya Pasifik Bölge Baflkanl›¤›’na
atand›. Görevini Hong Kong’dan sürdürecek Beba, Hindistan ve Çin d›fl›nda tüm Asya Pasifik için strateji ve ifl gelifltirme sorumlulu¤unu üstlenecek.
Afganistan’›n baflkenti Kabil’in Kuzeyinde meydana gelen 盤 felaketinde 64 kifli hayat›n› kaybetti¤i, 2,500 kiflinin kurtar›ld›¤›, bunlardan 400’ünün yaral› oldu¤u bildirildi.
Ergenekon soruflturmas› kapsam›nda dün Erzincan’da gözalt›na al›nan 2 astsubay ile
Avc›lar Derne¤i Baflkan› için gözalt› süresi uzat›ld›.
703
704
KRONOLOJ‹
10 fiubat
10 fiubat
10 fiubat
10 fiubat
10 fiubat
10 fiubat
10 fiubat
10 fiubat
11 fiubat
11 fiubat
2010 PKK’n›n sivil örgütlenmesi olan KCK’ya yönelik Hakkari merkez ile fiemdinli ve
Yüksekova ilçelerinde Emniyet Müdürlü¤ü ekipleri taraf›ndan efl zamanl› operasyon
yap›ld›. Operasyon kapsam›nda Hakkari’de 15, fiemdinli’de 11, Yüksekova’da ise 6
kifli gözalt›na al›nd›.
2010 PKK lideri Abdullah Öcalan için yap›lan izinsiz gösteride polise tafl att›¤› iddias›yla
yarg›lanan 14 yafl›ndaki çocuk 5 y›l hapis cezas›na çarpt›r›ld›.
2010 Kayseri’nin Develi ilçesinde Afl›k Seyrani ile ayn› dönemde yaflam›fl olan flairlerden
Dervifl Osman’a ait 200 y›ll›k cönk bulundu. Develi Belediye Baflkan› Recep Özkan
Develi ilçesinde Madazl› Dervifl Osman olarak bilinen ve 1795 y›l›nda dünyaya gelen Dervifl Osman’a ait 200 y›ll›k cönk bulundu¤unu bildirdi. Belediye Baflkan› Recep Özkan cönkün el yazmas› olmas› yan›nda yöre kültürüne de zenginlik kataca¤›
düflüncesiyle yine torunu Ethem Paksoy taraf›ndan çevirisinin yap›laca¤›n› belirterek,
“Develi Belediyesi Kültür Hizmeti olarak yay›nlanacak,” dedi.
2010 Pakistan’›n afliretler bölgesinde düzenlenen intihar sald›r›s›nda ilk belirlemelere göre
18 kifli öldü, 11 kifli yaraland›.
2010 ‹srail’e ait bir savafl uça¤› Gazze fieridi’nin Güneyinde yer alan Yaser Arafat Havaalan›’n› bombalad›. Havaalan›nda önemli hasar meydana geldi¤ini belirten yetkililer
çevredeki insanlardan yaralanan olmad›¤›n› kaydettiler. ‹srail’in bir hafta önce de ayn› havaalan›n› bombalad›¤› bildirildi.
2010 Türkiye’nin alt›n üretimi son 5 y›lda üçe katlanarak 5 tondan 15 tona yükseldi. Geçen y›l üretilen 15 ton alt›n›n ortalama de¤eri ise 515 milyon dolar› buluyor.
2010 ‹çinde bulundu¤u ekonomik krizi aflmaya çal›flan Yunanistan’da Maliye Bakanl›¤›
yeni tedbirler aç›klad›. Buna göre Yunanistan hisse senetlerinden k›sa vadeli kazançlar› vergilendirirken, y›ll›k 60 bin euro üzerindeki gelirlere %40 vergi uygulayacak.
Yurtd›fl›ndaki mevduat›n› getirenlere teflvik uygulanacak. Ayr›ca Yunanistan Baflbakan› Yorgos Papandreu’nun ve bakanlar›n maafllar› donduruldu.
2010 Amerikan edebiyat›n›n klâsiklerinden Çavdar Tarlas›nda Çocuklar (The Catcher in
the Rye) adl› roman›yla meflhur olan yazar J. D. Salinger New Hampshire’daki evinde 91 yafl›nda öldü. J. D. Salinger, yaflam›n›n büyük bölümünü, 1951 y›l›nda bas›lan
Çavdar Tarlas›nda Çocuklar ile kavufltu¤u ünden sak›narak yaflad›¤› küçük Cornish
kasabas›nda geçirdi. Salinger Türkçe’ye de çevrilen ve aralar›nda Dokuz Öykü (Nine
Stories), Franny ve Zooey (Franny and Zooey), Yükseltin Tavan Kiriflini Ustalar ve
Seymour (Raise High the Roof Beam, Carpenters and Seymour: An Introduction) gibi roman ve hikâye derlemelerine imza att›.
2010 Türk Ekonomi Bankas›’n›n (TEB) konsolide net kâr› 2009'da bir önceki y›l›n ayn› dönemine oranla %43 artarak 268 milyon lira olarak gerçekleflti.
2010 Cumhurbaflkan› Gül, Hindistan ziyaretini izleyen gazetecilere Agra’da yapt›¤› aç›klamada anayasa de¤iflikli¤iyle ilgili sözlerinin farkl› anlamlara çekilmesini çirkin buldu¤unu söyledi. Bu arada, Hindistan’›n önde gelen gazetelerinden The Times of India Cumhurbaflkan› Abdullah Gül’ün Yeni Delhi’deki görüflmeleri s›ras›nda al›nan kararlara dikkat çekerek “Pakistan’› teflvik etti¤i, Hindistan’› hiçe sayan tutumunun ard›ndan Türkiye yapt›klar›n› telafi etmeye çal›fl›yor,” yorumunu yapt›. Gazete Türkiye’nin ayr›ca bu y›l Hindistan’›n da davet edilece¤i bir Afganistan Konferans›’na evsahipli¤i yapmaya söz verdi¤ini belirtti.
CHRONOLOGY
11 fiubat
11 fiubat
11 fiubat
11 fiubat
11 fiubat
11 fiubat
2010 Türk-ifl Genel Baflkan› Mustafa Kumlu Tekel iflçilerinin durumuyla ilgili olarak yapt›klar› görüflmede Baflbakan Recep Tayyip Erdo¤an’›n, “4/C konusunda flu anda yap›labilecek baflka bir fleyin olmad›¤›n›,” ifade etti¤ini söyledi. Baflbakanl›k’ta Baflbakan Erdo¤an ile görüflen Kumlu, “Baflbakan, ‘yapabilece¤imiz tüm imkânlar› kullanarak zaten 4/C 4/C’likten ç›kt›, ücretlerini iyilefltirdik, süresini uzatt›k, k›dem tazminat›n› verdik, yeni haklar getirdik,’ dedi. Bunun d›fl›nda hükümet olarak yapacaklar›
bir fley olmad›¤›n› ifade etti. Durum bu,” fleklinde konufltu.
2010 Tekel iflçilerinin ba¤l› bulundu¤u Tekg›da-‹fl açl›k grevinin yedinci gününde açl›k
grevinin bitirilmesi karar› ald›. Açl›k grevindeki Tekel iflçilerinin sa¤l›k kontrolünü
yapan Türk Tabipleri Birli¤i heyeti açl›k grevi karar›n›n tekrar gözden geçirilmesini
tavsiye etti. Konuyla ilgili aç›klama yapan Mustafa Türker ise açl›k grevine son verdiklerini, fakat eylemlerine ayn› kararl›l›kla devam ettiklerini aç›klad›. Tekg›da-‹fl
Sendikas›’n›n açl›k grevini bitirme karar›n› almas›na ra¤men 16 Tekel iflçisi eyleme
devam karar›n› aç›klad›lar.
2010 Baflbakan Yard›mc›s› Bülent Ar›nç, Meclis'te yaflanan ‘oda basma' olay› nedeniyle Baflkanvekili Güldal Mumcu'dan aç›kça özür diledi. Ar›nç, dün akflam Kanal D Ana Haber
Bülteni'ne kat›larak Mehmet Ali Birand'›n sorular›n› yan›tlad›. Meclis'te yaflananlar›
“talihsiz bir olay” olarak niteleyen Ar›nç, “Bu benimle Say›n Mumcu aras›nda bir konudur. Say›n Mumcu'nun üzüldü¤ünü biliyorum. Ben flunu yapt›¤›m için üzgünüm:
Kendisini yüksek sesle elefltirdim. Özür dilemek bir erdemdir. Say›n Mumcu'dan elefltirilerimin d›fl›nda kast›n› aflan bir nokta oldu¤unu düflünüyor özür diliyorum” dedi.
2010 11. A¤›r Ceza Mahkemesi Genelkurmay Baflkanl›¤›’n›n Seferberlik Bölge Baflkanl›¤›’nda yap›lan aramayla ilgili itiraz›n› k›smen kabul ederek kozmik odada bulunan
hard disk ve CD’lerin Genelkurmay Adli Müflavirli¤i’nin belirleyece¤i bir yerde muhafaza edilmesine karar verdi. Mahkeme, aramada el konulan 22 belgeden 7’siyle ilgili “el konulamaz” itiraz›n› ise suçla ilgili olduklar› iddia edildi¤inden ve devlet s›rr› olmad›klar› belirtildi¤inden reddetti. Mahkeme 22 belgenin adli emanette tutulmas›n› kararlaflt›rd›. Mahkeme heyeti taraf›ndan oy birli¤i ile verilen karar kesin nitelik
tafl›yor.
2010 Sabahattin Ali’den Necip Hablemito¤lu’na kadar Türkiye’nin yak›n tarihinde siyasi
cinayetlere kurban giden ayd›nlar›n aileleri yeni bir araflt›rma komisyonu istemlerini
Meclis’e iletti. Ailelerin temsilcileri bugün Meclis’te alt› adrese u¤rayacaklar. Temsilciler Meclis Baflkan› Mehmet Ali fiahin ve ‹nsan Haklar›n› ‹nceleme Komisyonu
Baflkan› Zafer Üskül’le ayr› ayr› görüflecekler. Aileler AKP, CHP, BDP gruplar› ve
DSP yönetimini ziyaret ederek alt› adrese taleplerini iletecekler. Temsilcilerin bas›na
duyurulan program›nda MHP yönetimi yer almad›. Aileler daha sonra U¤ur Mumcu
Araflt›rmac› Gazetecilik Vakf›’nda (um:ag) bas›n toplant›s›yla temaslar›n› de¤erlendirecekler. 25 aileyi temsil eden heyetin bütün yönleriyle ayd›nlat›lmas›n› istedi¤i cinayetler flöyle: Sabahattin Ali, Orhan Yavuz, Do¤an Öz, Abdi ‹pekçi, Cevat Yurdakul, Cavit Orhan Tütengil, Ümit Kaftanc›o¤lu, Sevinç Özgüner, Kemal Türkler, ‹lhan
Erdost, Çetin Emeç, Turan Dursun, Musa Anter, U¤ur Mumcu, Nesimi Çimen, Metin Alt›ok, Behçet Aysan, Hasret Gültekin, Onat Kutlar, Yasemin Cebenoyan, Hasan
Ocak, Metin Göktepe, Necip Hablemito¤lu, Hrant Dink.
2010 Münevver Karabulut cinayetinin katil zanl›s› Cem Garipo¤lu ilk kez hakim karfl›s›na
ç›kt›. Münevver Karabulut’u neden öldürdü¤ünü anlatt›¤› s›rada kardefli Enver Kara-
705
706
KRONOLOJ‹
11 fiubat
2010
11 fiubat
2010
11 fiubat
2010
11 fiubat
2010
11 fiubat
2010
11 fiubat
2010
11 fiubat
2010
bulut Cem Garipo¤lu’na fl›r›ngayla sald›rd›. ‹fadesi al›nd›ktan sonra serbest b›rak›lan
Enver Karabulut fl›r›ngan›n içinde tuz ruhu ve çamafl›r suyu kar›fl›m› oldu¤unu söyledi.
Baflbakanl›k taraf›ndan CHP Genel Baflkan› Deniz Baykal’›n “Baflbakan Tayyip Erdo¤an’a Fransa’ya eflinle gelme,” denildi¤i iddias›n› yalanlamas› üzerine dün
CHP’den yap›lan aç›klamada, “GATA’ya husumet, Fransa’ya hassasiyet siyaseti gerçekleri de¤ifltiremez. ‹çerde husumet, d›flar›da hassasiyet olmaz. Mugalata ve demagoji ile gerçeklerin üstü örtülemez,” denildi.
‹ran ‹slam Devrimi’nin 31’inci y›ldönümü kutlamalar›na rejim karfl›t› protestolar
damgas›n› vurdu. ‹letiflim araçlar›na ve yabanc› bas›na uygulanan a¤›r k›s›tlamalar
gün boyunca ülkeden sa¤l›kl› haber ak›fl›n› engelledi.
‹ran’da ‹slam Devrimi’nin 31’inci y›ldönümü kutlamalar›na kat›lan yüzbinlerce kifliye seslenen Cumhurbaflkan› Mahmoud Ahmadinejad ilk parti %20 zenginlefltirilmifl
uranyum üretiminin tamamland›¤›n› aç›klad›. Ahmadinejad halihaz›rda %20 oran›nda zenginlefltirilmifl uranyum ürettiklerini ve bu oran› %80’e ç›karacak kapasiteye de
sahip olduklar›n› belirtti ve ekledi: “Ama flu an buna ihtiyac›m›z olmad›¤› için öyle
bir fley yapmayaca¤›z.” ‹ran’›n uranyum zenginlefltirme oran›n› %3.5’tan %20’ye ç›karaca¤›n› aç›klamas› bu hafta içinde baflta Bat›l› devletler olmak üzere uluslararas›
kamuoyunun tepkisini çekmiflti. Nükleer yak›t için kullan›lan zenginlefltirilmifl uranyum %80 oran›na ç›kar›ld›¤›nda nükleer bomba yap›m›nda da kullan›labiliyor. Ahmadinejad’›n aç›klamalar› ellerinde ‹ran bayraklar›yla 1979 Devrimi’ni gerçeklefltiren Ayatollah Sayyed Ruhollah Mostafavi Moosavi Khomeini ve halefi Ayatollah Seyed Ali Hoseyni Khãmene’i’nin resimleri olan kat›l›mc›lar taraf›ndan alk›fllarla karfl›land›.
Güney Afrika Cumhuriyeti ilk siyahi cumhurbaflkan› Nelson Mandela’n›n hapisten
ç›kar›lmas›n›n 20’inci y›ldönümünü kutluyor. Mandela’n›n sal›verilmesi Güney Afrika Cumhuriyeti’nde ›rk ayr›mc›l›¤›na son verilmesi sürecinde kilit rol oynam›flt›.
“Türk askeri K›br›s’tan çekilsin,” diyen Avrupa Parlamentosu raporuna tepki gösteren D›fliflleri Bakanl›¤› K›br›s Türk taraf›n›n çözüm gayretinin hiçe say›ld›¤›n› aç›klad›. Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu’nun dün kabul etti¤i Türkiye raporunda
Türk askerinin K›br›s’tan çekilmesi istenmiflti. Avrupa Parlamentosu’nun söz konusu raporuna D›fliflleri Bakanl›¤›’n›n yapt›¤› sert yap›lan aç›klamada adada K›br›s Türk
taraf›n›n çözüm gayretinin hiçe say›ld›¤› belirtilerek, “Bu durum hayal k›r›kl›¤› yaratt›,” denildi.
Ukrayna’da yap›lan devlet baflkan› seçimini kaybeden Baflbakan Yulia Volodymyrivna Tymoshenko’nun parlamentodaki grubu, seçim sonuçlar›n› yarg›ya tafl›ma karar›
ald›. Ukrayna parlamentosundaki Tymoshenko grubunun sözcüsü Serhiy Sobolev
parlamentoda yapt›¤› aç›klamada geçen Pazar günü yap›lan ve Viktor Fedorovych
Yanukovych’in kazand›¤› devlet baflkanl›¤› seçimi s›ras›nda genifl çapl› yolsuzluklar
yap›ld›¤›n› ileri sürerek konuyu yarg›ya tafl›yacaklar›n› söyledi.
Uruguay’da 1973’teki askeri darbeye liderlik eden eski diktatör Juan María Bordaberry Arocena, anayasay› ihlâlden 30 y›l hapis cezas›na çarpt›r›ld›. Uruguay’da 12 y›l
süren diktatörlük dönemini bafllatan 1973 darbesinin lideri Bordaberry, ülkede son 4
ay içinde uzun hapis cezas›na çarpt›r›lan ikinci eski diktatör oldu. Binlerce muhalifin
sürüldü¤ü, iflkence gördü¤ü ve kayboldu¤u diktatörlük dönemiyle ilgili geçen Ekim
CHRONOLOGY
11 fiubat
2010
11 fiubat
2010
11 fiubat
2010
11 fiubat
2010
11 fiubat
2010
11 fiubat
2010
11 fiubat
2010
11 fiubat
2010
ay› sonunda görülen askeri rejim s›ras›ndaki insanl›k suçlar› hakk›ndaki davada 1981ile 1985 y›llar› aras›nda ikitdar› elinde tutan eski diktatör Gregorio Conrado Álvarez
Armelino de 25 y›l hapse mahkûm edilmiflti.
Cumhurbaflkan› Abdullah Gül Ermenistan Cumhurbaflkan› Serzh Azati Sargsyan’a
gönderdi¤i cevabi mektupta kendisinin de Ankara-Erivan iliflkilerinin gelifltirilmesini arzu etti¤ini dile getirdi. Gül Sargsyan’a gönderdi¤i cevabi mesajda, “Normalleflme sürecini ülkelerimiz aras›nda var›lan anlay›fl birli¤i do¤rultusunda ileri götürmek
için çal›flmay› sürdürece¤iz,” dedi.
TCDD Genel Müdürlü¤ü’nden edinilen bilgiye göre, Türkiye ile Irak aras›nda 15
Ekim 2009’da yap›lan Yüksek Düzeyli Stratejik ‹flbirli¤i Konseyi’nde var›lan mutabakat gere¤ince Gaziantep-Musul aras›nda yolcu trenleri sefere konuldu. GaziantepMusul aras›nda Irak Demiryollar›’na ait vagonlardan oluflacak yolcu treni Musul’dan
16 fiubat Sal› günü, Gaziantep’ten ise 18 fiubat Perflembe günü ilk seferini yapacak.
Pamukbank’›n zarara u¤rat›lmas› davas›nda ifladam› Mehmet Emin Karamehmet 11
y›l 8 ay hapis cezas›na çarpt›r›ld›. ‹stanbul 8’inci A¤›r Ceza Mahkemesi’nde 2004 y›l›nda aç›lan davada, dünkü 22’nci duruflma sonras› karar› aç›klayan Mahkeme Heyeti Mehmet Emin Karamehmet, Dinç Bilgin ve Cavit Ça¤lar’›n da aralar›nda bulundu¤u 12 san›kl› Pamukbank davas›ndan Karamehmet’i yönetim kurulu baflkan› oldu¤u
dönemde Pamukbank’tan kulland›r›lan baz› kredilere iliflkin olarak ‘zimmet’ suçundan 11 y›l 8 ay hapis ve 471,950,066 lira adli para cezas›na mahkum etti.
Devlet Bakan› ve Baflbakan Yard›mc›s› Ali Babacan bankac›l›kta afl›r› büyümeyi önlemeyi amaçlayan mevduat toplamaya s›n›rlama getiren çal›flma hakk›nda Türkiye’ye
uygun bir formül haz›rlanaca¤›n›, ancak henüz bir karar al›nmad›¤›n› aç›klad›.
ABD’de uygulanacak formulü örnek olarak kulland›¤›n› söyleyen Babacan, “Türkiye’nin flartlar›na uygun, bankac›l›k sistemimizi asla zora sokmadan, hem büyük bankalarla hem küçük bankalarla istiflare ederek, ortak ak›l ürünü bir politika oluflturmak
için çal›flmalara bafllad›k. Kesin al›nm›fl bir karar yok, at›lm›fl bir ad›m yok. Ancak bir
süreç bafllad› bu sürecin sonunda Türkiye ümit ederim ki kendisi için en do¤ruyu bulur,” dedi.
Türkiye’nin 2009 y›l›nda cari a盤›, 2008 y›l›na göre %67 oran›nda düflüfl göstererek
41.9 milyar dolardan 13.9 milyar dolara geriledi. Aral›k ay›nda ise cari aç›k 2008 y›l›n›n ayn› ay›na göre %4.5 artarak 3.2 milyar dolara yükseldi. 2008 y›l›n›n Aral›k
ay›nda 3.1 milyar dolarl›k cari aç›k verilmiflti.
Türk Ekonomi Bankas›’n›n (TEB) konsolide net kâr›n›n 2009’da bir önceki y›l›n ayn› dönemine oranla %43 artarak 268 milyon lira olarak gerçekleflti¤i aç›kland›.
Rusya’n›n dünyaca meflhur Bolshoi Tiyatrosu’nun k›demli opera sanatç›s› Irina
Konstantinovna Arkhipova 85 yafl›nda öldü.
Ünlü ‹spanyol sanatç› Pablo Picasso’nun Yirminci Yüzy›l’›n ilk yar›s›na ait en önemli gravür dizisi Pera Müzesi’nde sergilenmeye baflland›. Picasso’nun gravür dizisi
Suite Vollard Picasso’nun yak›n dostu ve döneminin en ünlü sanat tüccar› olan Ambroise Vollard’›n siparifli üzerine Picasso taraf›ndan üretilen 100 gravürden olufluyor.
Sanatç›n›n önemli dönemlerinden biri olarak iflaret edilen 1930’lara tarihlenen, tema
ve teknik aç›dan ilginç bir çeflitlili¤i yans›tan gravürlerde genel olarak aflk, ç›plakl›k,
erotizm, tutku, kaos, portre, mitolojik temalar ve yaflamöyküsel göndermeler görülüyor. Suite Vollard dizisinin 100 gravürü de kapsayan tam dizisinden dünyada sadece
707
708
KRONOLOJ‹
11 fiubat
2010
11 fiubat
2010
11 fiubat
2010
11 fiubat
2010
11 fiubat
2010
11 fiubat
2010
11 fiubat
2010
11 fiubat
2010
11 fiubat
2010
befl tane bulunuyor. Pera Müzesi’nde sergilenen dizi ‹spanya’daki Fundación Mapfre
koleksiyonuna ait.
Diyarbak›r’da Kürt Dili Araflt›rma ve Gelifltirme Merkezi’nin (Kürdi-Der) haz›rlad›¤› Kürtçe alfabe ile ilgili afifller Büyükflehir, Sur, Kayap›nar ve Ba¤lar belediyelerinin deste¤i ile bilboardlara as›ld›. ‘Xwendina alfabeya Kurdu’ (‘Kürtçe alfabenin
okunuflu’) bafll›kl› afifllerde Kürtçe alfabede yer alan 31 harf yer ald›. Afifllerde her
harfin karfl›s›na do¤ru okunmas› için o harf ile bafllayan bitki, sebze, meyve ve hayvan resimleri kullan›ld›. Anadil önündeki engellerin bir an önce kald›r›lmas› gerekti¤ini savunan Kürt Dili Araflt›rma ve Gelifltirme Merkezi Baflkan› Remzi Azizo¤lu
Kürt dilinin tan›t›lmas› ve toplumu bilinçlendirmek için böyle bir proje gelifltirdiklerini söyledi.
Marmara Üniversitesi T›p Fakültesi Kad›n Hastal›klar› ve Do¤um Anabilim Dal› ö¤retim üyesi Prof. Dr. Zehra Nefle Kavak ‘Dünya Bilim ve Sanat Akademisi’ (‘World
Academy of Art & Science’ [WAAS]) yönetim kuruluna seçildi. WAAS 1960 y›l›nda
ünlü fizikçiler Albert Einstein ve Robert Oppenheimer taraf›ndan kuruldu. Prof. Dr.
Kavak 650 üyesi olan akademiye 2005’te üye seçilmiflti. Yönetim kurulu üyeli¤i teklifi ise akademinin baflkan› Prof. Dr. Jeffrey Schwartz’dan geldi. Kavak uluslararas›
alanda böyle bir göreve getirilen ilk Türk akademisyen.
Google özellikle Facebook’a rakip olan sosyal a¤ uygulamas› Buzz’› tan›tt›. Google’›n
e-posta servisi Gmail’in içine entegre edilen Buzz kullan›c›lar›n durum güncellemesi
yapmas›n›, içerik paylaflmas›n› ve arkadafllar›n›n gönderilerini okuyup yorumlamalar›n› sa¤l›yor.
Afganistan’›n baflkenti Kâbil’in Kuzeyindeki Salang Geçidi’nde 盤 düflmesi sonucu
ölenlerin say›s› 157’ye yükseldi, yaklafl›k 2,600 kifli kurtar›ld›.
Avrupa hükûmetleri Yunanistan’a yard›m konusunda prensipte uzlaflt›. Alman koalisyon hükümetinden bir yetkili Avrupa hükûmetlerinin zor durumdaki Euro Bölgesi
üyesi Yunanistan’a yard›m için prensipte anlaflt›¤›n› ve çok çeflitli seçeneklerin düflünüldü¤ünü belirtti.
Coca-Cola’n›n ard›ndan PepsiCo’da da Türkiye’den bir üst yönetici dünya bölgesinde önemli bir göreve getirildi. PepsiCo Güneydo¤u Avrupa Bölge Baflkan› olarak görev yapan Ümran Beba, flirketin 18 ülkeyi kapsayan Asya Pasifik Bölge Baflkanl›¤›’na atand›. Görevini Hong Kong’dan sürdürecek Beba, Hindistan ve Çin d›fl›nda
tüm Asya Pasifik için strateji ve ifl gelifltirme sorumlulu¤unu üstlenecek.
Tarihinin en büyük ekonomik krizini yaflayan Yunanistan’da, baflbakan Yorgo Papandreu yard›m elini uzatmas› için büyük beklentiler içinde oldu¤u Fransa Cumhurbaflkan› Nicolas Sarkozy ile Paris’te görüflürken, Atina’da memurlar sokaklara döküldü. Ülkenin en büyük iki sendikas›ndan birisi olan ‘Memurlar Birli¤i’ (ADEDY) hem
maafllar›n dondurulmas› hem de emeklili¤i güçlefltiren yeni emekli yasa tasar›s›n›
protesto için dün (Çarflamba) 24 saatlik greve gitti.
!f ‹stanbul/ 9. AFM Ba¤›ms›z Filmler Festivali bafllad›. !f ‹stanbul’un en çok konuflulan befl filmi tan›nm›fl Amerikal› sinema sitesi The Auteurs iflbirli¤i ile ilk kez ‹stanbul ile efl zamanl› Anadolu’da 15, komflu co¤rafyalarda ise dört farkl› noktada izlenebilecek.
Ünlü tasar›mc› Alexander Mc Queen intihar etti.
CHRONOLOGY
11 fiubat
11 fiubat
12 fiubat
12 fiubat
12 fiubat
12 fiubat
12 fiubat
12 fiubat
12 fiubat
12 fiubat
12 fiubat
2010 Yemen hükümeti ülkenin kuzeyinde 2004 y›l›ndan beri isyan halinde olan Houthilerle günler süren görüflmelerin ard›ndan ateflkes imzalad›. Ateflkes yerel saatle gece yar›s› bafllad›.
2010 ‹ngiltere’de domuz Gribi afl›s› da¤›t›m› durduruldu. Sabaha karfl› 01.00 itibariyle durdurulan da¤›t›ma, vakalardaki h›zl› azalman›n ard›ndan karar verildi. Fakat küçük çocu¤u olan ailelere virüse karfl› korunmaya devam etmeleri gerekti¤i uyar›s› yap›ld›.
2010 Garanti Bankas›, 2009’da, 116 milyar lira konsolide aktif büyüklü¤e, 3.1 milyar lira
konsolide net kâra ulaflt›. Bankan›n aktif büyüklü¤ü %17 artarak 116 milyar liraya
ulafl›rken, aktif kârl›l›¤› da %2.9 oldu.
2010 Türk Telekom, 2009’da konsolide gelirinin önceki y›la göre %4 oran›nda artarak 10.5
milyar liraya aflt›¤›n› aç›klad›.
2010 ‹sviçre 3 Türk’ü mahkûm etti. Ermeni soyk›r›m› iddias›n› reddettikleri gerekçesiyle
‹sviçre’de ceza alan Türk dernek temsilcileri mahkûm edildi.Ermeni soyk›r›m iddias›n› reddederek, ‹sviçre ›rkç›l›kla mücadele yasas›na muhalefet etmekten para cezas› alan üç dernek temsilcisi Türk, karar› utanç verici olarak niteledi.
2010 Bilim insanlar›, bir tutam saçtan yola ç›karak 4 bin y›l önce Grönland’da yaflam›fl bir
erke¤in DNA bilgilerinin büyük bir k›sm›n› ç›kard›. Böylece ilk defa 4 bin y›l kadar
eski bir tarihte yaflam›fl bir insan›n genomu ç›kar›ld›.
2010 Ankara Cumhuriyet Baflsavc›l›¤›’n›n Yarg›tay telefonlar›n›n usulsüz dinlenildi¤i iddialar›na iliflkin yürüttü¤ü soruflturma kapsam›nda Yarg›tay Baflkanl›¤›’n›n santral ve
telefon sisteminde keflif yap›ld›.
2010 Erzincan Baflsavc›s› ‹lhan Cihaner, Erzurum Özel Yetkili Savc›s› Osman fianal’›
HSYK’ya flikâyet ederken, “Jandarma mensuplar›na adeta iflgal ordusu gibi yaklafl›lmaktad›r,” dedi. Cihaner daha önce ifadesini ald›¤› iki muhbirin kendisine tuzak kurulmas›nda kullan›laca¤›n› ima etti. Erzincan Baflsavc›s› ‹lhan Cihaner ‹smaila¤a cemaatine yönelik bir operasyon yaparken Erzurum Özel Yetkili Savc›s› Osman fianal,
bu dosyay› Cihaner’den alm›flt›. Cihaner dosyan›n örtüldü¤ünü öne sürerken fianal,
‹smail A¤a cemaatine operasyonun ‘‹rtica ile Mücadele Eylem Plan›’ n›n uygulamas› oldu¤u iddias›yla operasyon bafllatm›flt›.
2010 Ergenekon soruflturmas› kapsam›nda Kanal 6 televizyonunun sahibi Mehmet Kurt ve
iki kifli gözalt›na al›nd›. Ergenekon soruflturmas› kapsam›nda daha önce Veli Küçük,
Tuncay Güney, Adnan Akf›rat ve Ümit O¤uztan’da Kanal 6 ile ilgili belgeler ele geçirilmiflti.
2010 TBMM Baflkanvekili Güldal Mumcu, odas›na izinsiz girip kendisine talimat vermekle suçlad›¤› Baflbakan Yard›mc›s› Bülent Ar›nç’›n özrünün bekledi¤i özür olmad›¤›n› aç›klad›. Mumcu, Ar›nç’›n TV ekran›ndan diledi¤i özürle ilgili flu aç›klamay› yapt›: “TBMM Baflkanl›¤›’n› temsilen bulundu¤um o makamda, bana yöneltti¤i, hakaretamiz sözler, flahs›m›n ötesinde aç›kça TBMM Baflkanl›¤›’na ve TBMM’nin manevi
flahsiyetine hakarettir ve yürütmenin yasamaya bask›d›r. fiahs›mla ilgili özrü kabul
edebilirdim. Ancak as›l özür dilenmesi gereken yer, Meclis Baflkanl›¤›, dolay›s›yla
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin manevi kiflili¤idir. Kald› ki, yap›lan iflin yanl›fll›¤›n›n idrak edildi¤ini ortaya koymas› aç›s›ndan özür elbette anlaml› ve önemlidir;
ama bu özür, o özür de¤ildir.”
2010 Devlet Bakan› Faruk Çelik 1993’te Sivas’taki Mad›mak Otel’inde yak›larak öldürülenlerin yak›nlar› ile olay› yaflayanlar› dinledi. Katliam›n ma¤durlar› Çelik’ten Mad›mak Oteli’nin ‘utanç müzesi’ne dönüfltürülmesini istedi.
709
710
KRONOLOJ‹
12 fiubat
12 fiubat
12 fiubat
12 fiubat
12 fiubat
12 fiubat
12 fiubat
12 fiubat
12 fiubat
2010 Mehmet A¤ar’›n ‘Susurluk Davas›’ kapsam›nda, Emniyet Genel Müdürü oldu¤u dönemle ilgili, ‘cürüm ifllemek için silahl› teflekkül oluflturdu¤u,’ iddias›yla yarg›land›¤› davaya müdahil olmak isteyen faili meçhul kurban› Fuat Perk’in yak›nlar›yla kaç›r›l›p öldürülen ifladam› Savafl Buldan’›n efli ve BDP I¤d›r Milletvekili Pervin Buldan’›n talepleri reddedildi.
2010 ABD’nin k›demli eski vekillerinden olup 1980’lerde Afganistan’da Sovyetlere karfl›
mücahitleri destekleyen CIA operasyonlar›nda yer alarak Taliban’›n do¤uflunda rol
oynam›fl Charlie Wilson, 76 yafl›nda öldü. Charlie Wilson’›n Savafl› adl› 2003 tarihli
kitap ve 2007 tarihli filmle konu olan Teksasl› demokrat siyasinin ölüm sebebi kalp
krizi.
2010 Orta Amerika ülkesi Honduras’ta ABD deste¤inde tamamlanan kurumsal darbe, tart›flmal› bir seçimin ard›ndan devlet baflkan› Manuel Zelaya’n›n sürgüne yollanmas›yla tamamlanm›flken, AB bu ülkeyle iliflki kurmakta gecikmedi. AB, tart›flmal› seçimin
galibi sa¤c› muhafazakâr Devlet Baflkan› Porfirio Lobo’yu tan›y›p, Tegucigalpa ile
iliflkilerini yeniden tesis etmeye karar verdi. Dönem baflkan› ‹spanya’n›n Latin Amerika’dan sorumlu yetkilisi Juan Pablo de Laiglesia, Tegucigalpa ziyaretinde, “‹spanya Honduras ile normal iliflkiler tesis edecek, AB de karar alm›flt›r,” dedi. Lobo’nun
yemin töreninde maslahatgüzar düzeyinde kat›lan ‹spanyol büyükelçisi ‹gnacio Ruperez de geri döndü.
2010 Uluslararas› Bas›n Enstitüsü (International Press Institute [IPI]) ‹ran’›n 2009’da en
büyük gazeteci hapishanesine dönüfltü¤ünü rapor etti. IPI, 2009 ihlallerini ele alan raporunda, ‹ran’›n medyaya en bask›c› politikalar› uygulayan ülkelerden biri haline geldi¤ini, geçen y›l en çok say›da gazeteci hapsetmede bafl› çekti¤ini, hazirandaki tart›flmal› cumhurbaflkanl›¤› seçimi sonras› 100’den fazla gazeteci ve blogcuyu hapse att›¤›n›, hala onlarca gazetecinin hapiste tutuldu¤unu belirtti. Haber ajanslar› bu say›y›
55 olarak veriyor. IPI, ‹ran rejiminin sansürcülü¤ü, yaz›l› medya organlar› ve internet
sitelerini kapatmas›, yabanc› gazetecileri s›n›r d›fl› etmesi, gözalt›nda iflkence ve adil
olmayan yarg›lama uygulamalar›na da dikkat çekti.
2010 2009 y›l›n›n son üç ay›nda net dönem kâr›n› bir önceki y›l›n ayn› dönemine göre
%230 art›rarak 700 milyon liraya ç›kartan Akbank’›n, kriz y›l› 2009’un tamam›nda
ise net dönem kâr› %60 art›flla 2 milyar 726 milyon liraya ulaflt›.
2010 Cumhurbaflkan› Abdullah Gül Asya’n›n en eski borsas›n›n ilk seans aç›l›fl›n› gongu
çalarak yapt›. Gül’ün iyi flans dilekleriyle açt›¤› Mumbai borsas›, güne %1’lik art›flla
bafllad›. Borsa yöneticileri taraf›ndan karfl›lanan Gül, seans aç›l›fl› öncesinde yapt›¤›
konuflmada, Asya’n›n en eski borsas›n› ziyaret etmekten ve seans›n› açacak olmaktan
duydu¤u memnuniyeti dile getirdi.
2010 Türkiye S›nai Kalk›nma Bankas› (TSKB) Genel Müdürü Halil Ero¤lu banka olarak
2010 y›l›nda %15’lik büyüme ile yaklafl›k 1 milyar dolarl›k yeni kredi vermeyi planlad›klar›n› aç›klad›.
2010 Hizmet sektörünün önde gelen firmalar›ndan Sodexo, Karadeniz’in Türk karasular›nda üç y›l boyunca petrol araflt›rma faaliyetlerini yürütecek olan petrol ve gaz arama
platformu Leiv Eiriksson çal›flanlar›na ütüden yeme¤e, çamafl›rdan bulafl›¤a kadar her
türlü yaflam konforunu ilgilendiren hizmeti vermeye bafllad›.
2010 Koza Alt›n ‹flletmeleri A.fi. hisseleri ‹stanbul Menkul K›ymetler Borsas›’nda (‹MKB)
ifllem görmeye bafllad›. ‹fllem öncesi ‹MKB’de düzenlenen törende konuflan ‹MKB
CHRONOLOGY
12 fiubat
2010
12 fiubat
2010
12 fiubat
2010
12 fiubat
2010
13 fiubat
2010
13 fiubat
13 fiubat
2010
2010
13 fiubat
2010
13 fiubat
2010
13 fiubat
2010
13 fiubat
2010
Baflkan› Hüseyin Erkan, Türkiye’nin, Avrupa’n›n en büyük alt›n üreticisi oldu¤unu,
de¤erlendirilmemifl büyük maden potansiyeli oldu¤unu söylerken, sektörün di¤er flirketlerini de halka aç›lmaya davet etti.
31 Aral›k 2009 tarihli konsolide finansal tablolar›n› aç›klayan Garanti’nin söz konusu dönemde konsolide aktif büyüklü¤ü 116 milyar 334 milyon 466 bin lira seviyesine ç›karken, nakdi ve gayri nakdi krediler arac›l›¤›yla ekonomiye sa¤lad›¤› destek, 68
milyar 590 milyon 103 bin lira oldu. Bankan›n öz sermaye kârl›l›¤› %27, aktif kârl›l›¤› ise %2.9 seviyesinde gerçekleflti.
Geneti¤i De¤ifltirilmifl Organizmalar (GDO) tart›flmas›yla gündeme gelen ‘Biyogüvenlik Yasa Tasar›s›’ Meclis Tar›m ve Köyiflleri Komisyonu’nda görüflüldü. Tar›m
ve Köyiflleri Bakan› Mehdi Eker, Türkiye’nin bir mevzuata ihtiyac› oldu¤unu belirterek, “Sonuçta bunda bir risk görülüyor. Riskleri bertaraf ederek, kendimizi güvence
alt›na almam›z gerekiyor,” dedi. Eker, komisyonda milletvekillerine, “Yasa ç›k›ncaya kadar bir düzenleme yapal›m,” diyerek ç›kard›klar› yönetmeli¤in Dan›fltay’ca durduruldu¤unu an›msatt›. Eker flunlar› söyledi: “Bu süreçte, gerek sivil toplum kurulufllar›, gerekse ilgili meslek odalar› ve bu alanda faaliyet gösteren bilim adamlar›, üniversitelerle görüflüldü. Dünyada bu konuyla ilgili farkl› fleyler söyleniyor. Biz diyoruz ki ‘Bu risklidir ve biz bu risklerin tamam›n›, toplum, çevre ve hayvan sa¤l›¤› aç›s›ndan bertaraf edelim.’ Bunlar de¤erlendirilecek.”
Borçlar›n› çevirmek için sadece bu y›l 53 milyar euroya ihtiyac› olan Yunanistan’a
AB’nin 27 lideri ‘aç›k çek’ vermedi. Fransa ve Almanya’n›n baflrol oynad›¤› zirvede,
‘koordinasyon içinde önlem al›naca¤›’ karar› ç›kt›.
Amerikan, ‹ngiliz ve Afgan birlikleri, 2001 y›l›ndan beri Taliban’a karfl› düzenlenecek en büyük operasyon için bir araya geldi.
Frans›z lastik üreticisi Michelin’in geçen y›l kar› %70.6 oran›nda azalarak 106 milyon euroya geriledi.
Turkcell 2009 y›l›nda 2.9 milyar lira net kar aç›klad›.
19 Ekim’de Habur’dan girifl yapan ve büyük törenlerle karfl›lanan 34 PKK’l›n›n geri
dönüfl süreci ile ilgili kapat›lan DEP’in Diyarbak›r eski milletvekili Hatip Dicle kapat›lan DTP’nin Genel Baflkan› Ahmet Türk’ün 15 Ekim’de ‹çiflleri Bakan› Atalay ile
görüfltü¤ünü söyledi ve bu görüflmede Bakan Atalay’›n “Müsteflar›m› Diyarbak›r’a
gönderdim. Hakim ve savc›lar ayarland›, gelen PKK’l›lar geldikleri gibi geçecekler,’’
dedi¤ini ileri sürdü. ‹ddialar›n bas›nda yer almas›ndan yaklafl›k 5 saat kadar sonra
‹çiflleri Bakan› Atalay, DHA’ya aç›klama yapt›: “Bana atfen verilen ifadeler do¤ru
de¤ildir. Benim böyle bir ifadem söz konusu olmam›flt›r.”
Eski Tunceli Valisi Mustafa Yaman, seçimlerden önce yapt›¤› beyaz eflya yard›m› nedeniyle 7 ay 15 gün hapis ve memuriyetten men cezas›na çarpt›r›ld›.
Erzincan Cumhuriyet Baflsavc›s› ‹lhan Cihaner, Ergenekon soruflturmas›n› yürüten
Erzurum Özel Yetkili Cumhuriyet Savc›s› Osman fianal’›n görevden al›nmas› için
HSYK’ya baflvurdu¤u yolundaki haberlerin ‘uydurma’ oldu¤unu söyledi.
Yasad›fl› Anadolu Federe ‹slam Devleti ‹slami Cemaat ve Cemiyetler Birli¤i lideri
Metin Kaplan’a, ‘Anayasal düzeni silah zoruyla de¤ifltirmeye teflebbüs’ten verilen
a¤›rlaflt›r›lm›fl müebbet hapis cezas›, Yarg›tay 9’uncu Ceza Dairesi taraf›ndan bozuldu
Ermenistan ile Türkiye aras›nda 10 Ekim’de tarihinde ‹sviçre’de imzalanan iliflkileri
normallefltirme protokollerinin dün sabah Ermenistan Meclisi’ne gönderildi¤i aç›k-
711
712
KRONOLOJ‹
13 fiubat
2010
13 fiubat
2010
13 fiubat
2010
13 fiubat
2010
13 fiubat
2010
14 fiubat
2010
14 fiubat
2010
14 fiubat
2010
14 fiubat
2010
14 fiubat
2010
land›. Protokollerin Cumhurbaflkan› Serj Sarkisyan taraf›ndan Meclis’e gönderildi¤ini Erivan’da düzenledi¤i bas›n toplant›s›nda do¤rulayan iktidardaki Cumhuriyetçi
Parti Grup Baflkan› Galust Saakyan, “Protokoller Meclis’te. Ancak oylamaya geçilmeyecek. ‹lk ad›m›n Türkiye taraf›ndan at›lmas›n› bekleyece¤iz. Protokollerin onay›
için ayr›lan zaman asl›nda çoktan tükendi. Türkiye son dönemde sergiledi¤i tavr› sürdürürse bizim de sabr›m›z tükenir. Protokoller onay süreci yerine alt›na at›lan imzalar›n geri çekilmesi sürecine rahatl›kla dönüflebilir,” dedi. Ermenistan Baflbakan› Tigran Sarkisyan da, sürecin, kendileri için diplomatik bir oyun olmad›¤›n›, Türkiye ile
diyalo¤un kurulmas›na yönelik gerçekçi bir çaba oldu¤unu savundu. Sarkisyan, “21.
yüzy›lda komflu ülkeler aras›nda s›n›rlar›n kapal› kalmas› saçmad›r. Ermenistan üzerine düfleni yapt›, flimdi s›ra Türkiye’de,” dedi. Öte yandan Ermenistan ile Türkiye
aras›nda iliflkiye geçilmesine karfl› ç›kan Taflnaklar da hareketlendi. Taflnak Partisi
Meclis’te protokollere karfl› imza kampanyas› bafllatt›¤›n› duyurdu.
‹ran Cumhurbaflkan› Mahmud Ahmedinejad, nükleer silahlar› kullanma döneminin
bitti¤ini ve bütün dünyan›n bu silahlardan ar›nd›r›lmas› gerekti¤ini söyledi. ‹ranl› lider, “Nükleer silahlara karfl› olanlar önce kendi silahlar›n› imha etsin,” dedi.
Frans›z lastik üreticisi Michelin’in geçen y›l kar› %70.6 oran›nda azalarak 106 milyon Euroya geriledi. fiirket, 2008’de 357 milyon euro kar etmiflti. fiirketin cirosu ise
%9.8 oran›nda azalarak 14.807 milyar euro oldu.
Turkcell, 2009 y›l›nda 2.9 milyar lira net kar aç›klad›. Turkcell ‹letiflim Hizmetleri
A.fi.’den Kamuyu Ayd›nlatma Platformu’nda yay›mlanan 1 Ocak 2009-31 Aral›k
2009 dönemine ait gelir tablosuna göre, flirketin net sat›fllar› 8 milyar 227 milyon 747
bin 840,15 lira olarak gerçekleflti. fiirket, 2009 y›l›nda 2 milyar 905 milyon 2 bin
343,85 lira net kâr elde etti.
Almanya’n›n baflkenti Berlin’de düzenlenen 60. Uluslararas› Berlin Film Festivali
‘Berlinale’ bafllad›.
NATO’nun 2001 y›l›nda bu yana Taliban’a karfl› düzenlenen en büyük operasyon
olan Afganistan operasyonu bafllad›. Öte yandan aç›lan sald›r› atefli yüzünden 12 sivil hayat›n› kaybetti.
Beyrut’ta eski baflbakan Refik Hariri’nin ölüm y›ldönümünde binlerce kifli topland›.
Hariri Lübnan’daki Suriye müdahalesine karfl› çat›fl›rken öldürülmüfltü. Göstericiler
29 y›l›n ard›ndan Suriye’nin ülkeden ayr›lmas›n› istiyor.
ABD’deki Alabama Üniversitesi silahl› kad›n profesör taraf›ndan kana buland›. Olayda 3 ö¤retim üyesi öldü, 3 ö¤retim üyesi de yaraland›.
‘‹kinci Ergenekon’ davas›nda mahkeme Baflkent Hastanesi’nden Bülent Ecevit’in
2002 y›l›ndaki tedavisiyle ilgili tüm evrak, rapor, film ve grafik gibi belgelerin istenmesini kararlaflt›rd›.
‹smaila¤a ve Fethullah Gülen tarikatlar›na yönelik soruflturmalar sonras› hakk›nda
tam 26 y›l hapis istemiyle dava aç›lan Erzurum Cumhuriyet Baflsavc›s› ‹lhan Cihaner’in, rüflvet iddias›yla ev telefonu ve Erzincan Adliyesi’nin ortak telefonuna ait 1.5
y›ll›k görüflme tespitlerinin al›nd›¤›, ayn› flekilde e-posta trafi¤inin de izlendi¤i ortaya ç›kt›.
Abdullah Öcalan’›n Kenya’da yakalan›p Türkiye’ye getirilifl tarihi olan 15 fiubat
1999’un y›ldönümü öncesinde PKK’n›n gizli sivil yap›lanmas› olan Kürdistan Topluluklar Birli¤i Türkiye Meclisi’ne (KCK/TM) yönelik 11 ilde eflzamanl› operasyon
CHRONOLOGY
14 fiubat
2010
14 fiubat
2010
15 fiubat
2010
15 fiubat
2010
15 fiubat
2010
15 fiubat
2010
15 fiubat
2010
15 fiubat
2010
15 fiubat
2010
16 fiubat
2010
yap›ld›. Operasyonlarda Diyarbak›r, Batman, Siirt ve Mardin’de aralar›nda BDP yöneticilerinin de bulundu¤u yüze yak›n kifli gözalt›na al›nd›.
‘14 fiubat Dünya Öykü Günü’ ‹zmir ve Mardin’de edebiyat etkinlikleriyle kutlan›yor.
‹zmir Büyükflehir Belediyesi taraf›ndan “Öykü ‹fllikleri” bafll›¤›yla düzenlenen etkinlikte dün, genç öykücüler usta öykücülerle bulufltu.
1965’te Bilgi Yay›nevi’ni, 1972’de Bilgi Da¤›t›m’› kuran Ahmet Tevfik Küflü dün
evinde solunum yetmezli¤inden öldü. Yöneticisi ve sahibi oldu¤u Bilgi Yay›nevi
bünyesinde 45 y›lda telif ve çeviri de dahil olmak üzere 1200’e ulaflan de¤iflik türde
kitap yay›nc›l›¤› yapm›fl, tekrar bas›mlar›yla birlikte befl binin üzerinde kitapla, 25
milyonu aflk›n bask›y› okuyucuyla buluflturmufltu.
Belçika’n›n baflkenti Brüksel’de iki yolcu treni çarp›flt›. Kazada 25 kifli hayat›n› kaybederken, 150 kifli de yaraland›. Kaza makinistin ‘dur sinyali’ni görmemesinden kaynakland›.
Taliban terör örgütünün ileri gelen komutanlar›ndan Mullah Abdul Ghani Baradar
Pakistan’›n Karaçi kentinde yakaland›.
Erzurum Özel Yetkili Cumhuriyet Savc›s› Osman fianal’›n talimat›yla Erzincan’da
Ergenekon soruflturmas› kapsam›nda üç kifli gözalt›na al›nd›. ‹nflaat iflçisi üç kiflinin
kimlikleri ve neyle suçland›klar› aç›klanmad›.
‘Ergenekon’ soruflturmas› kapsam›nda gözalt›na al›nan, ifladam›, Kanal 6’n›n sahibi
Mehmet Kurt’un da aralar›nda bulundu¤u üç kifli, savc›l›kça ifadelerinin al›nmas›n›n
ard›ndan serbest b›rak›ld›.
‹ran’a karfl› yeni yapt›r›m için bölge ülkelerinin deste¤ini almaya çal›flan ABD D›fliflleri Bakan› Hillary Clinton bu amaçla gitti¤i Katar’da Baflbakan Tayyip Erdo¤an ile
de görüfltü. Erdo¤an, Clinton ile görüflmesinde, bugün Tahran’a hareket edecek D›fliflleri Bakan› Ahmet Davuto¤lu’nun diplomatik zeminde at›lmas› gerekli ad›mlara
dair iyimser oldu¤unu belirtirken, diplomatik kaynaklar, ‹ran’›n nükleer program› konusunda Türkiye’nin çabalar› olmasa konunun daha olumsuz noktaya gelebilece¤ini
söyledi.
Afganistan’da NATO komutas›nda ABD’nin bafl›n› çekti¤i 15 bin askerin Helmand
eyaletinin Merca ve Nad Ali kentlerinde düzenledi¤i ‘müflterek’ adl› operasyonun
ikinci günü sivil katliama sahne oldu. Afgan Devlet Baflkan› Hamid Karzai’nin Nad
Ali’de müttefiklerin bir eve att›¤› roketlerin sivil kay›plar›na yol açt›¤›n› duyurmas›n›n ard›ndan, NATO 12 sivilin ölümünün sorumlulu¤unu üstlendi. ‹ki roketin hedefini 300 metre flafl›r›p yanl›fll›kla sivillerin evi vurdu¤unu duyuran ABD ordusu da
özür diledi.
Türk-‹fl Baflkan› Kumlu, konfederasyon baflkanlar›n›n 5 fiubat’taki toplant›s› sonras›
uluslararas› iflçi örgütlerine ‘destek ça¤r›s›’ yapm›flt›. 155 ülkede 311 sendikay› temsil eden Uluslararas› Sendikalar Konfederasyonu (ITUC) ça¤r›ya yan›t verdi. Türk‹fl’e gönderilen yan›t yaz›s›na göre, ITUC, Tekel iflçileri için uluslararas› ‘eylem günü’ tespit edecek. Yap›lacak gösterilerin yan› s›ra 155 ülke sendikalar› hükümete sorunun çözülmesi için mektup gönderecek.
Krizde borcunu ödeyemeyen vatandafl say›s› 3 milyon 243 bine yükseldi. Takipteki
kredi miktar› rekor oranda artt›. 2009’da takipteki kredi miktar› %55.5 oran›nda artarak 22 milyar liraya yaklaflt›. Bireysel kredi borcunu ödeyemeyenler listesine 1 milyon 74 bin yeni vatandafl eklendi. Böylece bireysel kredi borcunu ödeyemeyen say›-
713
714
KRONOLOJ‹
16 fiubat
2010
16 fiubat
2010
16 fiubat
2010
16 fiubat
2010
16 fiubat
2010
16 fiubat
2010
16 fiubat
2010
16 fiubat
2010
16 fiubat
2010
s› krizde yüzde 50 oran›nda artarak 3 milyon 243 bine yükseldi. Neredeyse kredi kart› kullan›c›s› iki kifliden biri borcunu ödeyemez oldu.
Temmuz ay›nda indi¤i %12.8’lik seviyeden sonra %13’lerde seyreden iflsizlik oran›,
Kas›m 2009’da da %13.1 oldu. Türkiye ‹statistik Kurumu (TÜ‹K), Ekim-Kas›m-Aral›k 2009 aylar›n› kapsayan Hanehalk› ‹flgücü Araflt›rmas› sonuçlar›na göre, iflsizlik
oran› bir önceki aya göre 0.1 puan art›fl gösterdi. Geçen y›l›n ayn› dönemine göre de
0.5 puanl›k art›fl yafland›. Böylece Türkiye genelinde iflsiz say›s› Kas›m 2009’da 3
milyon 270 bin kifliye yükseldi.
Google sosyal paylafl›m a¤› Buzz’un deneme kullan›m›nda baflar›s›z oldu¤unu, sorunun en k›sa sürede düzeltilece¤ini duyurdu.
Afganistan’da düzenlenen operasyonda Taliban lideri Molla Ömer’in sa¤ kolu ve ‘en
üst düzey komutan›’ Molla Abdulgani el Baradar’›n yakaland›¤› iddia edildi. Taliban
iddiay› yalanlay›p Baradar’›n Afganistan’da savaflt›¤›n› duyurdu.
Yüksekö¤retim Kurulu (YÖK) Dan›fltay’›n meslek liseleriyle di¤er liseler aras›ndaki
katsay› fark›n› düflüren karar›na iliflkin Dan›fltay’›n verdi¤i ‘yürütmeyi durdurma’ karar›na itiraz etti. YÖK’ün itiraz dilekçesinde, katsay› uygulamas›n›n teknik bir konu
oldu¤una ve bu nedenle Dan›fltay taraf›ndan yeterince iyi anlafl›lamad›¤› savunuldu
ve “Katsay› belirleme konusunda yetkimizi kullanaca¤›z,” vurgusu yap›ld›.
Askere gitmeyi reddetti¤i için tutuklanarak Eskiflehir Askeri Cezaevine konulan Enver Aydemir’e destek için yapt›klar› bas›n aç›klamas› s›ras›nda gözalt›na al›nan ve
haklar›nda ‘Halk› askerlikten so¤utma’ ve ‘Suç ve suçluyu övme’ suçlamas›yla dava
aç›lan, ço¤u üniversite ö¤rencisi 18 kifli dün hâkim karfl›s›na ç›kt›. Ankara 10. Asliye
Ceza Mahkemesi’nde görülen duruflmada san›k avukatlar› ‘Halk› askerlikten so¤utma,’ ‘Suç ve suçluyu övme’ suçunun Anayasa’ya ayk›r› oldu¤unu belirterek, Anayasa Mahkemesi’ne iptal davas› açmas›n› istedi. Mahkeme bu talebi gelecek duruflmada karara ba¤layacak.
Cumhuriyet Baflsavc›l›¤›, kapat›lan DEP’in eski milletvekili Hatip Dicle hakk›nda,
‹çiflleri Bakan› Beflir Atalay’›n, geçen y›l Kandil Da¤› ile Mahmur Kamp›’ndan gelenlerin b›rak›laca¤› sözü verdi¤i iddialar›na üzerine soruflturma bafllatt›.
Ekonomik zorluklarla bo¤uflan Demokrat Parti (DP) Tansu Çiller’in DYP Genel Baflkan› oldu¤u dönemde kullan›lan Selanik Caddesi’ndeki eski Genel Merkez binas›n›
sat›fla ç›kard›. Elde edilecek gelirle partinin 3 milyon liray› aflan borçlar› ödenecek.
Ergenekon savc›lar›n›n, eski Baflbakan merhum Bülent Ecevit’i hastal›¤›n› bahane
ederek saf d›fl› b›rakma çabalar›na kat›lmakla suçlad›¤› Baflkent Üniversitesi’nin Hukuk Müflavirli¤i, Ecevit’in 4 May›s 2002 tarihinde Baflkent Üniversitesi Ankara Hastanesi’ne kendi arzusuyla geldi¤ini kaydetti. Hukuk Müflavirli¤i, Ergenekon davas›na bakan ‹stanbul 13. A¤›r Ceza Mahkemesi’nin Ecevit’le ilgili tüm t›bbi evraklar›
Baflkent Hastanesi’nden istemesiyle ilgili olarak ise “Hastaneden taburcu edildikten
sonra Ecevit’in bütün raporlar› efli say›n Rahflan Ecevit ve dönemin Baflbakanl›k
Müsteflar› say›n Ahmet fia¤ar’a teslim edilmifltir,” aç›klamas›nda bulundu.
‹fl Bankas›, 2009 y›l›nda 2 milyar 752 milyon lira konsolide net kâr elde etti. ‹fl Bankas›’ndan yap›lan aç›klamada, 2009 y›l›nda 2008’e k›yasla yüzde 51’lik art›flla 2 milyar 752 milyon lira konsolide net kâr elde eden bankan›n konsolide aktif büyüklü¤ünün bir önceki y›la göre %16’l›k art›flla 128 milyar 916 milyon liraya ulaflt›¤› bildirildi.
CHRONOLOGY
16 fiubat
16 fiubat
16 fiubat
16 fiubat
17 fiubat
17 fiubat
17 fiubat
17 fiubat
17 fiubat
17 fiubat
17 fiubat
2010 Halk Bankas›’n›n 2009 y›l›nda 1.6 milyar lira net kâr elde etti¤i aç›kland›. Türkiye
Halk Bankas› A.fi’nin, Geçici Vergi Beyannamesi ekinde vergi dairesine sunulan ve
Kamuyu Ayd›nlatma Platformu’nda (KAP) yay›mlanan 1 Ocak 2009–31 Aral›k 2009
dönemine ait konsolide olmayan gelir tablosuna göre, bankan›n faiz gelirleri ise 6
milyar 816 milyon 704 bin lira olarak gerçekleflti.
2010 Tekg›da-‹fl Sendikas› Baflkan› ve Türk-‹fl Genel Sekreteri Mustafa Türkel, belediyelerin iflçi alabilmesinin ‹çiflleri Bakanl›¤›’n›n kadro tahsisi, Maliye Bakanl›¤›’n›n kadro vermesi ve yine Maliye Bakanl›¤›’n›n ekonomik destek vermesiyle mümkün olabilece¤ini söyledi.
2010 Türkiye, ünlü Frans›z yazar ve flair Guillaume Apollinaire’in, ‘sado-erotik’ roman›
‘On Bir Bin K›rbaç’› (Les Onze Mille Verges) ‘müstehcen’ olarak de¤erlendirip toplattt›¤› ve yay›nc›s›n› da cezaland›rd›¤› için Avrupa ‹nsan Haklar› Mahkemesi’nde
(A‹HM) mahkûm oldu. Mahkeme, yay›nc› Rahmi Akdafl’›n, a¤›r para cezas›na çarpt›r›lmas›n›n ifade özgürlü¤ünün ihlali oldu¤una hükmetti.
2010 Erzincan Baflsavc›s› ‹lhan Cihaner ‘Ergenekon terör örgütüne üye olmak, resmi evrakta sahtecilik, iftira ve tehdit’ suçlar›ndan tutukland›. Cihaner’in avukatlar›ndan
Turgut Kazan, Adalet Bakan›’na mektup yazarak tutuklulu¤un bozulmas›n› istedi.
Evi ve adliyedeki makam odas› yaklafl›k yedi saat aranan Cihaner, gece Erzurum’a
götürüldü ve Savc› Osman fianal’a ifade verdi. Sorgu sabah saat 06.30’a kadar sürdü.
Savc› fianal, Cihaner’i tutuklanmas› istemiyle Özel Yetkili 2. A¤›r Ceza Mahkemesi’ne sevk etti. Mahkeme heyetine yaklafl›k üç saat ifade veren Cihaner’in saat
09.56’da tutukland›¤› aç›kland›.
2010 Maliye Bakanl›¤›, Ocak 2010 dönemi bütçe uygulama sonuçlar›n› aç›klad›. Merkezi
Yönetim Bütçesi Ocak ay›nda 3 milyar 121 milyon lira aç›k verdi.
2010 Petrol Sanayi Derne¤i’nin (PETDER) 2009 y›l› sektör raporuna göre, 2009 y›l› itibariyle ilk kez oto LPG tüketimi, benzin tüketimini ton cinsinden geçti.
2010 Abdullah Öcalan’›n ça¤r›s›yla Mahmur ve Kandil’den Türkiye’ye dönen 17 kifliye
dava aç›ld›. ‘PKK propagandas› yapmak’ suçundan 7.5 y›la kadar hapis isteniyor.
2010 M›s›r’›n ünlü firavunu Tutanhamun’un do¤ufltan yar›k dudakl› ve yumru ayakl› oldu¤u ve s›tman›n azd›rd›¤› k›r›k baca¤›n›n komplikasyonlar›ndan öldü¤ü aç›kland›. Tutanhamun’un mumyas›yla 15 akrabas›n›n mumyalar› üzerinde yap›lan ve iki y›l süren
DNA analiziyle bilgisayarl› tomografi görüntülerinin sonuçlar›, The Journal of the
American Medical Association dergisinin son say›s›nda yay›mlanacak. Araflt›rmada,
Tutanhamun’un soy a¤ac› da aç›klanacak.
2010 Tunceli’de 2010’un PKK’ya karfl› ilk kapsaml› askeri operasyonu, terörle mücadele
için özel olarak oluflturulmufl profesyonel birliklerle bafllat›ld›. Öte yandan, Van ve
Hakkâri’de de Öcalan’›n yakalanmas›n›n 11. y›ldönümü nedeniyle yap›lan gösterilere kat›ld›¤› iddia edilen 29 kifli gözalt›na al›nd›.
2010 Foça Ç›karma Gemileri Komutan› Tu¤amiral Mehmet Fatih ‹l¤ar ve Güney Deniz
Saha Komutan› Koramiral Kadir Sa¤d›ç, ‹stanbul’daki Ergenekon soruflturmas›n› yürüten savc›lar›n iste¤i üzerine ‹zmir’de ifade verdi.
2010 Ergenekon davas› kapsam›nda, HSYK taraf›ndan yetkisi al›nan Erzurum Özel Yetkili Savc›s› Osman fianal taraf›ndan flüpheli s›fat›yla ifadesi al›nmak istenen 3’üncü Ordu Komutan› Orgeneral Sald›ray Berk ve 2’nci Ordu Komutan› Orgeneral Necdet
Özel, Ankara’ya geldiler. Zamanlar›n›n büyük ço¤unlu¤unu Genelkurmay Karargâ-
715
716
KRONOLOJ‹
17 fiubat
2010
17 fiubat
2010
17 fiubat
2010
17 fiubat
2010
17 fiubat
2010
17 fiubat
2010
17 fiubat
2010
17 fiubat
2010
17 fiubat
2010
h›’nda geçiren komutanlar, Genelkurmay Baflkan› Orgeneral ‹lker Baflbu¤ ile de bir
araya geldiler.
PKK’n›n flehir yap›lanmas› Kürdistan Topluluklar Birli¤i Türkiye Meclisi
(KCK/TM) taraf›ndan kurulan mahkemede, örgüt üyesi bir temizlik iflçisi taraf›ndan
yarg›land›¤› iddia edilen Diyarbak›r Büyükflehir Belediye Baflkan› Osman Baydemir’in ayn› konuyla ilgili olarak, savc›l›¤a da ifade verdi¤i ortaya ç›kt›. Baydemir geçen ay savc›ya verdi¤i ifadesinde, “‹ddia edildi¤i gibi bu hiçbir zaman parti d›fl›ndaki bir oluflum taraf›ndan herhangi bir konuda sorguland›¤›m do¤ru de¤ildir,” dedi.
Ergenekon soruflturmas›n› yürüten ‹stanbul Baflsavc›l›¤›, Deniz Kurmay Albay Dursun Çiçek’in ›slak imzas›n›n bulundu¤u ‘‹rticayla Mücadele Eylem Plan›’ belgesini
Genelkurmay Askeri Savc›l›¤›’na gönderdi.
BDP Genel Baflkan› Selahattin Demirtafl, Demokratik Toplum Kongresi Eflbaflkan›
Hatip Dicle’nin iddias›n› yalanlad› ve hiçbir taahhüt almad›klar›n› belirtti. Öte yandan, KCK operasyonunda tutuklanan eski DEP Milletvekili Hatip Dicle, “‹çiflleri Bakan› Atalay, DTP lideri Ahmet Türk’e Habur’da teslim olacak PKK’l›lar serbest kalacak,” fleklinde söz verdi¤i iddias›n› ‘yarg›n›n siyasallaflt›¤›n› belirtmek için,’ ortaya
att›¤›n› söyledi.
Roma Büyükelçili¤i’nde iki kad›n diplomata tacizde bulundu¤u iddia edilen Roma
Büyükelçisi Ali Yak›tal’la ilgili soruflturmay› tamamlayan Teftifl Kurulu, Yak›tal’›n
Roma’daki görevine son verilmesini önerdi. Büyükelçiyi merkeze çeken D›fliflleri,
Yak›tal’›n henüz suçlu bulunmad›¤›n›, ifllemin ‘soruflturman›n selameti’ amac›yla
gerçekleflti¤ini kaydetti.
Cumhurbaflkan› Abdullah Gül, Devlet Denetleme Kurulu’na (DDK) BBP lideri Muhsin Yaz›c›o¤lu’nun yaflam›n› yitirdi¤i helikopter kazas›n› araflt›rma talimat›n› verdi.
Gül’ün talimat›, Yaz›c›o¤lu’nun efli Gülefer Yaz›c›o¤lu’nun da aralar›nda bulundu¤u
BBP heyetinin 27 Ocak’ta kendisine yapt›¤› ziyaretin ard›ndan geldi.
D›fliflleri Bakan› Ahmet Davuto¤lu, nükleer tart›flmada ‹ran’› bir anlaflmaya ikna için
Tahran’a gitti. ‹ranl› mevkidafl› Muttaki, Meclis Baflkan› Laricani ve Baflmüzakereci
Celili’yle görüflen Davuto¤lu, “Arabulucu de¤il, bar›fl aray›fllar›n›n orta¤›y›z,” dedi.
ABD ‹ran’a karfl› petrol ihracat›n› tümüyle durdurmaya varabilecek yeni yapt›r›mlara çal›fl›rken, D›fliflleri Bakan› Hillary Clinton Suudi Arabistan’da ‹ran’›n vurulmas›
talebine de yorulabilecek “Yapt›r›mlar yeterince çabuk çözüm olmaz, daha acil çözüme ihtiyaç var,” tepkisi ald›. Clinton, Çin’in petrol ihtiyac›n› ‹ran’›n de¤il, Suudilerin
karfl›lamas›, böylece Çin’in yapt›r›mlar› desteklemeye ikna edilmesi önerisine ise
destek bulamad›.
Libya ile AB üyesi olmayan ‹sviçre aras›ndaki ihtilaf, Libya’n›n AB üyelerinin pasaportsuz dolaflabildi¤i Schengen sisteminin oldu¤u 25 ülkelerine vize yasa¤› getirmesine yol açt›. Libya lideri Muammer Kaddafi’nin o¤lu Hannibal’in Temmuz 2008’de
‹sviçre’de kald›¤› otelde temizlikçileri dövdü¤ü iddias› üzerine tutuklanmas›yla bafllayan sorun geniflledi. ‹sviçre’nin Muammer dâhil Kaddafi ailesinden 188 kifliye ülkeye girifl yasa¤› getirmesi üzerine, Libya kara liste konusunda ‹sviçre ile iflbirli¤i yapan AB üyelerini cezaland›rd›. 25 Schengen ülkesinin vatandafllar›, petrol flirketi baflkan› olsalar bile, vize verilmedi¤inden Libya’ya giremiyor. Geçmiflte al›nm›fl vizeler
ise geçersiz muamelesi görüyor.
‹ran’da tart›flmal› cumhurbaflkanl›¤› seçiminin ard›ndan protestolarda öldürülen ve
simge haline gelen Nida A¤a Sultan’›n vurulufl an›n› gösteren film Long Island Üni-
CHRONOLOGY
17 fiubat
2010
17 fiubat
2010
17 fiubat
2010
17 fiubat
2010
17 fiubat
2010
18 fiubat
2010
18 fiubat
2010
18 fiubat
2010
18 fiubat
2010
18 fiubat
2010
18 fiubat
2010
18 fiubat
2010
versitesi’nin verdi¤i George Polk Ödülü’ne lay›k görüldü. Bu ödül ilk kez videografi dal›nda cep telefonuyla çekilip internete konulan ve kim taraf›ndan çekildi¤i bilinmeyen amatör bir görüntüye verilmifl oldu. Yunanistan iç savafl›nda 1948’de öldürülen gazeteci George Pork ad›na verilen ödüllerin vasisi John Darnton, Nida’n›n videosunu milyonlarca insan›n izledi¤ini ve “‹ran’daki direniflin simgesel bir tasviri” oldu¤unu söyledi.
Tasarruf Mevduat Sigorta Fonu (TMSF) eski Baflkan› Ahmet Ertürk, Cumhurbaflkanl›¤› bafldan›flmanl›¤›na atand›. Ertürk, Cumhurbaflkanl›¤›’nda ekonomiden sorumlu
bafldan›flman olarak görev yapacak.
Merkez Bankas› Para Kurulu gecelik borçlanma faizini yüzde 6.5 b›rakt›. Kurul ›l›ml› büyümenin sürdü¤ü ve flubatta enflasyonun yüksek ç›kaca¤› beklentisinde.
fiiflecam Yönetim Kurulu Baflkan› Ahmet K›rman, Frans›z Saint Gobain ile düz cam
ve Rusya’n›n Kazan flehrinde otomobil cam› fabrikas› kurmak için anlaflma noktas›na geldiklerini bildirdi.
Britanya’da mali piyasalar› düzenleyen ve denetleyen kurum olan Mali Hizmetler
Otoritesi (FSA), Çukurova Grubu’nun hâkim ortak oldu¤u petrol flirketi Genel Enerji’nin ‹cra Kurulu Baflkan› Mehmet Sepil’i Londra Borsas›’nda Heritage Oil flirketinin hisseleriyle ilgili bilgileri içeriden ö¤renerek ticaret yapt›¤› ve haks›z kazanç sa¤lad›¤› gerekçesiyle 967 bin sterlin para cezas›na çarpt›rd›.
‹stanbul’daki ‘Ergenekon’ soruflturmas› çerçevesinde ‹zmir’de ifade veren Koramiral
Sa¤d›ç ve Tu¤amiral ‹l¤ar, sabah 05.00’te adliyeden ayr›ld›. Amirallerin ifadesi 270
sayfa tutuyor.
Aksa Elektrik, yap›lan Van Gölü Elektrik Da¤›t›m ve F›rat Elektrik Da¤›t›m ihalelerini kazand›. ‹halelerin flirkete toplam faturas› 330 milyon dolar› aflt›.
Atakafl fiirketler Grubu ile Rus MMK ortakl›¤› ile Hatay’›n Dörtyol ‹lçesi’ne yap›m›
devam eden demir çelik fabrikas› tam 1.7 milyar dolara mal olacak. Bu y›l içinde yap›m› bitirilecek fabrika 4 bin kifliye istihdam sa¤layacak.
Erzincan savc›s› tutuklan›nca, Hakimler ve Savc›lar Yüksek Kurulu (HSYK) Erzurum Baflsavc›vekili ve Osman fianal ile di¤er iki savc›n›n Cihaner’i tutuklarken kulland›¤› CMK 250. maddeye dayanan özel yetkilerini kald›rd›. Bakanl›k önceki gün,
250. madenin fianal’a yetki verdi¤ini aç›klam›flt›.
Enerji ihtiyac›n› karfl›lamak için nükleer program yürüttü¤ünü söyleyen ‹ran’› yapt›r›m k›skac›na alan ABD, 1979’de durdurulan nükleer enerji santrallar›na yeniden
bafll›yor. ABD Baflkan› Barack H. Obama, ‘Southern Company’ adl› elektrik flirketinin Georgia eyaletinde yap›m›na bafllayaca¤› iki nükleer santral için 8 milyar dolarl›k federal borç garantisi aç›klad›.
Ukrayna devlet baflkanl›¤› seçimlerinde birincili¤i muhalefet lideri Viktor Yanukoviç’e % 3.5 oy fark›yla kapt›ran Baflbakan Yuliya Timoflenko, mahkemeye baflvurarak Yanukoviç zaferini ask›ya ald›rd›.
Tekel iflçilerinin eylemine destek vermek için bir grup Sosyalist Demokrasi Partisi
(SDP) üyesi, Beyo¤lu Tarlabafl›’nda bulunan Cervantes Kültür Merkezi’ni iflgal etti.
Kültür merkezinin üst kat›ndaki balkona ç›kan grup, ‘Her yer Tekel, her yer direnifl,’
fleklinde slogan att›.
Erzurum Özel Yetkili 2’nci A¤›r Ceza Mahkemesi taraf›ndan tutuklanan Erzincan
Cumhuriyet Baflsav›s› ‹lhan Cihaner’in ‹stanbul’daki Ergenekon savc›lar›na gönderi-
717
718
KRONOLOJ‹
18 fiubat
2010
19 fiubat
2010
19 fiubat
2010
19 fiubat
2010
19 fiubat
2010
19 fiubat
2010
19 fiubat
2010
19 fiubat
2010
19 fiubat
2010
19 fiubat
2010
19 fiubat
2010
len dosyas›na, makam›nda ve evindeki aramalarda el konulan 400 kiloluk delil eklendi. Yaklafl›k yar›m tonluk dosya ve delillerin bulundu¤u kargo, 18 fiubat sabah› uçakla ‹stanbul’a gönderildi.
Maliye Bakanl›¤›, ocak ay›nda merkezi yönetim bütçe a盤›n›n geçen y›l›n ayn› ay›na göre %5.2 artarak 3 milyar 121 milyon lira oldu¤unu aç›klad›. Ayn› ayda faiz d›fl› fazla ise %264 artarak 2 milyar 968 milyon lira oldu.
Vakko, Irak’›n kuzeyinde bulunan Erbil’deki Majidi Mall’da Butik Vakko ma¤azas›
açt›.
‹spanya’n›n Barcelona ve ‹ngiltere’nin Manchester United tak›m›na sponsor olan Türk
Hava Yollar› (THY), Yunanistan Birinci Basketbol Ligi tak›mlar›ndan Maroussi’ye de
sponsor oldu. Bir buçuk y›l geçerli olacak ana sponsorluk anlaflmas›na göre Maroussi
Basketbol kulübünün hem Yunanistan A1 liginde hem de Euroleague’deki tüm müsabakalar›nda giymifl oldu¤u forma ve eflofmanlar›nda THY logosu yer alacak.
Vak›fbank Genel Müdürü Bilal Karaman, 2009 y›l›nda kazand›klar› 1.1 milyon yeni
müflteri ile bankan›n toplam mevduat müflterisi say›s›n›n 10 milyonu aflt›¤›n›, y›l sonu itibar›yla tüketici kredisi portföyünün 1 milyon kifliye yaklaflt›¤›n› bildirdi.
Avrupa Birli¤i üyesi Çek Cumhuriyeti, afl›r› milliyetçi ve Yahudi karfl›t› oldu¤u gerekçesiyle ‹flçi partisini kapatt›.
Genelkurmay Baflkan› Org. ‹lker Baflbu¤’a ait bir ses kayd›, Vakit Gazetesi internet
sitesinde yay›mland›. Ses kayd›nda askeri personele seslenen Baflbu¤, “Ankara Seferberlik Kurulu Bölge Baflkanl›¤›’ndaki yaflad›¤›m›z bir olay. Evet, bunlara biz görev
verdik. Ben verdim, hiç kimse de ›rgalamas›n, ben verdim,” diyor. Genelkurmay’dan
yap›lan aç›klamada “Ses kayd›n›n, Say›n Genelkurmay Baflkan›’n›n yurtd›fl›nda askerî personele yapm›fl oldu¤u bir konuflmadan yararlan›larak düzenlendi¤i anlafl›lm›flt›r,” denildi. Kayd›n ‘ortam dinlemesi mi, bir personelin telefon kayd›yla m›,’ yap›ld›¤› araflt›r›l›yor.
Erzincan Cumhuriyet Baflsavc›s› ‹lhan Cihaner’in tutuklanmas› ve HSYK’n›n tutuklamay› isteyen savc›lar›n yetkilerini ellerinden almas›yla kriz yaratan soruflturma dosyas›n›n yetki al›m›na iliflkin karar›n Erzurum’a tebli¤ edilmesine saatler kala ‹stanbul’a gönderildi¤i ortaya ç›kt›. Soruflturmay› art›k Ergenekon davas›na bakan özel
yetkili savc›lar yürütecek. 3. Ordu Komutan› Orgeneral Sald›ray Berk’in ifadesini de
Ergenekon savc›lar› alacak.
Yarg›tay Onursal Cumhuriyet Baflsavc›s› Sabih Kanado¤lu Savc› Osman fianal’›n görevini kötüye kulland›¤› söyledi. Bu arada bir grup avukat, Hakimler ve Savc›lar
Yüksek Kurulu’nun (HSYK) baz› üyeleri hakk›nda suç duyurusunda bulundu.
Eski bakanlardan Fikri Sa¤lar, bir yaz›s›nda Baflbakan Tayyip Erdo¤an ile eski Genelkurmay Baflkan› emekli Orgeneral Yaflar Büyükan›t’a hakaret etti¤i iddias›yla
hakk›nda aç›lan davada beraat etti.
25 Ocak’ta Lübnan’›n baflkenti Beyrut yak›nlar›nda düflen Etiyopya uça¤›n›n kara kutular›n›n ön incelemesinin tamamland›¤› bildirildi. Uça¤›n kara kutular›n›n ön incelemesinde, uça¤›n düflmesine pilot hatas›n›n neden oldu¤u öne sürüldü.
Taliban’›n iki numaral› komutan›n›n yakaland›¤›n›n aç›klanmas›n›n ard›ndan, Taliban liderlerinden Ebu Vakkas da ele geçirildi. Pakistan’›n Karaçi kentinde yakalanan
Vakkas da iki numaral› komutan olarak bilinen Molla Gani Baradar’›n yakaland›¤›
bölgedeydi.
CHRONOLOGY
19 fiubat
19 fiubat
19 fiubat
19 fiubat
19 fiubat
19 fiubat
19 fiubat
19 fiubat
19 fiubat
19 fiubat
20 fiubat
20 fiubat
2010 Ermenistan Parlamentosu D›fl ‹liflkiler Daimi Komisyonu bugün görüflmeye aç›lmas›
planlanan Ankara-Erivan protokollerini görüflmeye açmad›. Tart›flmalar sonras›nda
D›fl ‹liflkiler Daimi Komisyonu (D‹DK) Baflkan› Armen Rustamyan’›n önerisiyle,
Türkiye ve Ermenistan aras›nda diplomatik iliflkilerin kurulmas› ve s›n›rlar›n aç›lmas›n› öngören protokollerin daha derinlemesine incelenmesi amac›yla ve tüm parti
meclis gruplar›ndan birer temsilci al›narak bir çal›flma grubu oluflturulmas›na karar
verildi.
2010 Güney Afrika’n›n Nobel ödüllü baflpiskoposu Desmond Tutu ve Namibyal› dört yerli Bushman’›n genetik flifresi çözüldü. Elde edilen sonuçlar Afrikal› yerli halklar›n
AIDS, s›tma gibi hastal›klarla mücadele etmesine yönelik ‘kifliye özel’ ilaç gelifltirmede kullan›lacak.
2010 Uluslararas› kredi derecelendirme kuruluflu Standard and Poor’s (S&P) Türkiye’nin
uzun vadeli yabanc› para cinsinden kredi notunu ‘BB’ye yükseltti.
2010 Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) ilaç giderlerini azaltmak için yürürlü¤e koydu¤u yeni fiyat kararnamesinin stoktaki ilaçlar yüzünden kendilerini vuraca¤›n› öne sürüp kepenk kapatma eylemleri yapan eczac›lar›n, SGK’n›n Türk Eczac›lar Birli¤i ile
yapt›¤› protokolü tek tarafl› feshetmesi üzerine büyüyen s›k›nt›s›; Dan›fltay’›n ‘feshin
yürütmesini durdurma’ karar› ile bir nebze azald›.
2010 Renault, Fransa’da Canalsat 349 ve ‹ngiltere’de Sky Guide 883. kanallar› üzerinden
yay›n yapan kendi televizyon kanal›n› açt›. Renault’dan yap›lan aç›klamaya göre,
‘Dünyada kendi televizyon kanal›n› kuran ilk marka olan Renault’nun, böylece genifl
kitleler nezdinde bilinirli¤ini daha da artt›rmas› amaçlan›yor.
2010 Vak›fbank Genel Müdürü Bilal Karaman, 2009 y›l sonu konsolide olmayan sonuçlara iliflkin yapt›¤› aç›klamada, Vak›fbank’›n aktiflerinin 2009’da yüzde 24.2 büyüyerek 64.8 milyar liraya, toplam nakdi kredilerin %13.2 art›flla 34.4 milyar liraya, toplam mevduat›n da % 20.3 art›flla 44.7 milyar liraya yükseldi¤ini belirtti.
2010 AK Parti Kahramanmarafl Milletvekili Avni Do¤an, “fiimdi biz onlar› fiflliyoruz. 40
sene onlar bu halka yapt›, inflallah s›ra bizde. Yapmaya çal›flt›¤›m›z bu,’’ dedi.
2010 Ukrayna’da devlet baflkanl›¤› seçimini kaybeden “Demir Lady” lakapl› Baflbakan
Yulya Timoflenko, rakibi Viktor Yanukoviç’in seçim zaferini geçersiz sayd›rabilmek
için açt›¤› davadan vazgeçti. Davaya bakan Yüksek ‹dare Mahkemesi yarg›çlar›na
seslenen Timoflenko, “hakk›n› koruyamayaca¤› bir ortamla” karfl› karfl›ya bulundu¤unu belirterek, “Bu davan›n sürdürülmesi anlams›z hale geldi. Baflvurumu geri al›yorum,” diye konufltu.
2010 19 y›ld›r tek parti iktidar›yla yönetilen Türkmenistan’da, Devlet Baflkan› Gurbanguli
Berdimuhammedov, demokratikleflme yönünde önemli bir ad›m atarak “art›k isteyen
herkesin siyasi parti kurabilece¤ini,” aç›klad›.
2010 Rum Yönetimi Meclisi, K›br›s’ta garantiler ve garantörlük haklar›n›n kabul edilemeyece¤ini vurgulayan bildiriyi oybirli¤iyle onaylad›. KKTC ile müzakerelerde Yunanistan’›n deste¤iyle çözüm halinde AB üyeli¤i söz konusu olaca¤›ndan garantörlü¤e gerek
olmad›¤› tezini iflleyen Rum taraf› dün bu görüflünü kabul etti¤i bildiriye yans›tt›.
2010 ‹sviçreli g›da ve içecek flirketi Nestle, geçen y›l 9.55 milyar dolar net kâr elde etti.
2010 Yap› Kredi World Card’›n Kredi Kart› Sektör De¤erlendirmesi’ne göre 2009 y›l›nda
Türkiye’de kredi kart› kullan›m hacmi 202.8 milyar lira olurken, 2010 y›l›nda cironun %16 büyüyerek 236 milyar liraya ulaflmas› bekleniyor.
719
720
KRONOLOJ‹
20 fiubat
20 fiubat
20 fiubat
20 fiubat
20 fiubat
21 fiubat
21 fiubat
21 fiubat
21 fiubat
21 fiubat
21 fiubat
21 fiubat
21 fiubat
21 fiubat
21 fiubat
2010 D›fliflleri Bakan› Ahmet Davuto¤lu, S›rbistan D›fliflleri Bakan› Vuk Jeremiç’i a¤›rlad›. Düzenlenen ortak bas›n toplant›s›nda Davuto¤lu, önceki gün Rum meclisinin oybirli¤iyle ç›kard›¤› K›br›s’ta garantörlü¤ün kabul edilmeyece¤ine dair bildiri için flunlar› söyledi: “Tereddüdün ve iyi niyet eksikli¤inin iflareti. Müzakereler sürerken en
önemli unsurlar›ndan biriyle ilgili al›nan karar, müzakerelerin do¤as›na ayk›r›.”
2010 Pakistan’›n, yaklafl›k iki hafta önce yakalanan Taliban’›n iki numaral› komutan› Molla Abdulgani Baradar’› ABD’ye teslim etmeyece¤i aç›kland›.
2010 ‹srail’in Bat› fieria’ya güvenlik gerekçesiyle çekip iflgali derinlefltirdi¤i duvara karfl›
Filistinlilerin direnifli sürüyor. Önceki gün Ramallah yak›n›ndaki Bileyn’de köylü
mücadelesinin 5. y›ldönümündeki gösterilere ‹srailli ve Bat›l› insan haklar› savunucular› dâhil binlerce kifli kat›ld›.
2010 Uluslararas› Atom Enerjisi Kurumu’nun yeni raporunda ilk kez Tahran’›n nükleer silah gelifltirmekte olabilece¤inden söz edildi. UAEK’nin gelecek ayki toplant›s›nda
üye 35 ülkenin de¤erlendirilmesine sunulacak raporda, “Tahran nükleer silahlar üzerinde çal›flmalar›na yeniden bafllam›fl ya da asl›nda, hiçbir zaman bu çal›flmalar› durdurmam›fl olabilir,” fleklindeki ifadeler yer ald›.
2010 TÜRK- ‹fi, D‹SK, KAMU- SEN ve KESK’in öncülü¤ünde, Tekel iflçilerine destek
vermek için düzenlenen eyleme yaklafl›k 30 bin kifli kat›ld›.
2010 Türkiye resmi plakal› araç kullan›m›nda 51 bin adet ile dünya 6’nc›s› oldu.
2010 Portekiz’in turizm cenneti Madeira adas›nda afl›r› ya¤murlar›n yol açt›¤› sel ve toprak kaymalar› sonucu ölenlerin say›s› 38’e yükseldi.
2010 Semih Kaplano¤lu’nun yönetti¤i ‘Bal’, dünyan›n en prestijli festivallerinden Berlin
Film Festivali’nde büyük ödül Alt›n Ay›’y› kazand›. Ayr›ca Ekümenik Jüri Ödülü de
‘Bal’›n oldu.
2010 M.S. 330 y›l›nda Roma’daki Apollon Tap›na¤›’ndan sökülüp flimdiki yerine dikilen,
üzerinde önce Bizans imparatorlar›n›n heykelleri, sonra da dev bir haç sergilenen ve
‹stanbul’un Fethinden sonra de¤ifltirilen Çemberlitafl sütununda alt› y›ld›r devam
eden restorasyon çal›flmalar› sona erdi.
2010 ‹stanbul 2010 Avrupa Kültür Baflkenti Ajans›’n›n katk›lar›yla gerçekleflen !f ‹stanbul
9. AFM Ba¤›ms›z Filmler Festivali son buldu.
2010 Baflbakan Recep Tayyip Erdo¤an yar›n Madrid’de düzenlenecek ‘‹kinci Türkiye-‹spanya Zirvesi’ne kat›lmak üzere bugün ‹spanya’ya gidecek. Erdo¤an’a medeniyetler
ittifak›na yapt›¤› katk›lardan dolay› ‘NODO Ödülü’ verilecek. Erdo¤an, geçmiflte Endülüs Müslümanlar›n›n merkezlerinden Cordoba’y› da ziyaret edecek.
2010 PEN 2009 Duygu Asena ödülü ‘Sürüne Sürüne Erkek Olmak’ kitab›yla P›nar Selek’e
verildi. Ödül, Selek Almanya’da oldu¤u için babas› Alp Selek’e teslim edildi.
2010 Baflbakan Recep Tayyip Erdo¤an, sanatç›larla bir araya gelerek demokratik aç›l›m›
konufltu. Erdo¤an sanatç›lardan ellerini tafl›n alt›na koymalar›n isteyerek “Sanatç›lar›m›z›n bir ad›m öne ç›kmas›n› istiyoruz. Engin yürekleriyle ülkemizin meselelerine
el ats›nlar,” dedi.
2010 Batman’da izinsiz gösteriye kat›lmaktan tutuklanan iki k›z çocu¤u duruflmada a¤lad›.
Hâkim, güçlükle konuflan çocuklar›, “Sakin olun, isterseniz sonra devam ederiz,” diye teselli etti. A¤lad›klar› duruflma tutanaklar›na geçirilen ikisi k›z üç çocuk tutuksuz
yarg›lanmak üzere tahliye edildi.
2010 ‹spanya’da Bask bölgesinin ba¤›ms›zl›¤› için silahl› mücadele eden ETA’n›n siyasi
kanad› Batasuna, örgüte silah b›rakmas› için ça¤r› yapt›. ETA’n›n siyasi kanad› olma
CHRONOLOGY
21 fiubat
2010
22 fiubat
2010
22 fiubat
2010
22 fiubat
2010
22 fiubat
2010
22 fiubat
2010
22 fiubat
2010
23 fiubat
2010
23 fiubat
2010
23 fiubat
2010
23 fiubat
2010
24 fiubat
2010
suçuyla 2003’te kapat›lan Herri Batasuna liderlerinden Rufi Etxeberria, teklifin haftalard›r parti içinde tart›fl›ld›¤›n› ve art›k 40 y›ll›k silahl› mücadeleyi bitirmenin zaman›n›n geldi¤ini söyledi.
Birleflik Arap Emirlikleri’ne (BAE) ba¤l› Dubai’de emniyetin Hamas komutan› Mahmut el Mabhuh’a lüks bir otelde suikast düzenlendi. Suikast›n gerisinde Mossad’›n
oldu¤u iddia edildi. Ocak bafl›nda ‹srail Baflbakan› Benyamin Netanyahu’nun (Bibi)
Mossad’›n Tel Aviv’deki merkezi ‘midrafla’y› ziyaret edip Mossad Baflkan› Meir Dagan’a suikast emrini verdi¤i iddia edildi.
Almanya’n›n en büyük havayolu flirketi Lufthansa’da çal›flan 4 bin pilot, ücret art›fl›
ve ifl güvenli¤i talebiyle dört gün sürecek ifl b›rakma eylemi bafllatt›.
Slovakya’da 2009 y›l›nda, banka sektöründe çal›flan her on kifliden birinin iflten ç›kar›ld›¤› belirtildi.
NATO’ya ba¤l› Birleflik Devletler askerlerinin Kabil’de düzenledi¤i askeri sald›r›da
yanl›fll›kla 27 sivil öldürüldü.
Adalet Bakanl›¤›’n›n iste¤iyle Ergenekon soruflturmas› kapsam›nda dinlenen Erzincan Baflsavc›s› ‹lhan Cihaner’in görüflmelerinde suç unsuru bulunmad›. Öte yandan,
Erzincan Baflsavc›s› Cihaner’in tutuklu bulundu¤u Erzurum’daki ‘Ergenekon’ soruflturmas›n›n yetkisizlik nedeniyle ‹stanbul’a yollanan dosyas›, Erzurum’a geri gönderildi. ‹stanbul Baflsavc›l›¤›’n›n dosyay› iade gerekçesinde; “Suç yeri bak›m›ndan yetki alan›m›z d›fl›nda,” denildi.
Demokrat Yarg› Derne¤i Eflbaflkanlar› Doç. Dr. Osman Can ve Dr. Orhan Gazi Ertekin ile Genel Sekreter Kemal fiahin, 17 fiubat günü tutuklanarak Erzurum H Tipi Cezaevi’ne konulan Erzincan Baflsavc›s› ‹lhan Cihaner’i cezaevinde ziyaret etti.
AKP Genel Baflkan Yard›mc›s› Hüseyin Çelik, “40 y›ld›r onlar bizi fiflledi, flimdi de
biz onlar› fiflliyoruz.” diyen Kahramanmarafl Milletvekili Avni Do¤an’›n ‘uyar›ld›¤›n›’ aç›klad›. Çelik, parti olarak kurulduklar› günden bu yana “fifllemeye karfl› tav›r
koyduklar›n›, demokratik bir ülkede kimsenin fifllenmesini do¤ru bulmad›klar›n›”
söyledi.
Türkiye, pasaport harc›nda dünyan›n en pahal› ülkesi. Türkiye’de 5 y›ll›k pasaport
harc› için 616.30 lira, yani 300 euro ödemek gerekiyor.
Afganistan’›n Helmand vilayetinde düzenlenen sald›r›da 7 kifli öldü. Helmand valilik
sözcüsü Davud Ahmedi, 14 kiflinin de yaraland›¤› sald›r›da ölenlerin tamam›n›n sivil
oldu¤unu ifade etti. NATO ve Afgan askerlerinin kapsaml› operasyon düzenledi¤i Marcah kasabas› da Helmand vilayetinin s›n›rlar› içinde. Operasyona 15 bin asker kat›l›yor.
Dokuz ilde birden ‘Ergenekon’un saat 05:00’de bafllay›p gün boyu süren dalgas›, ‹stanbul’daki 1. Ordu’da 6-7 Mart 2003’teki plan seminerinde ele al›nd›¤› belirtilen
‘Balyoz Harekât Plan›’na yönelikti. Polis ekipleri, aralar›nda muvazzaf subaylarla
emekli kor ve orgenerallerin yer ald›¤› 60’tan fazla kiflinin Ankara, ‹zmir, Bursa ve
‹stanbul dâhil, dokuz ildeki ev ve iflyerlerine bask›nlar yapt›.
Milli E¤itim Bakan› Nimet Çubukçu, bu y›la mahsus olmak üzere, üniversiteye haz›rlanan lise son s›n›f ö¤rencilerine ailelerinin baflvurmas› halinde devams›zl›k yapma hakk› verdi.
Halkbank Genel Müdürü Hüseyin Ayd›n, bankan›n 2010’da 30’u ‹stanbul’da olmak
üzere 60 yeni flube açaca¤›n›, bu flubelerde istihdam edilmek üzere 2 bin kiflinin ifle
al›naca¤›n›, 800 kiflinin ise emekliye ayr›laca¤›n› aç›klad›.
721
722
KRONOLOJ‹
24 fiubat
24 fiubat
24 fiubat
24 fiubat
24 fiubat
25 fiubat
25 fiubat
25 fiubat
25 fiubat
25 fiubat
25 fiubat
2010 ‹kisi amiral yedi tutuklama 17 general, 4 muvazzaf amiral, 28 subay ve bir astsubay›n gözalt›na al›nd›¤› ‘Balyoz Operasyonu’nun adli süreci dün bafllad›. 2’si amiral,
emekli ve muvazzaf 7 subay tutuklan›rken 6’s› serbest b›rak›ld›.
2010 Bostanc›’da bir teröristin öldürüldü¤ü, bir emniyet amirinin flehit oldu¤u, bir kiflinin
hayat›n› kaybetti¤i ve 10 kiflinin yaraland›¤› operasyon sonras› terör örgütü ‘Devrimci Karargâh’ üyesi olduklar› iddias›yla 15 y›la kadar hapis cezas› istemiyle yarg›lanan
Vatan Gazetesi ‹nternet Sitesi Genel Yay›n Yönetmeni Aylin Duruo¤lu ile 9 kifli tahliye edildi.
2010 RTÜK Baflkan› Dursun ile halen üye olarak görev yapan eski Baflkan Zahid Akman’›n da aras›nda bulundu¤u 3’ü eski 9 RTÜK üyesi ve 5 bürokrat›n›n, “‹dari yarg› kararlar›n› uygulamamak suretiyle görevi kötüye kulland›klar›,” iddias›yla yarg›land›¤› davada karar ç›kt›. Ankara 21. Asliye Ceza Mahkemesi, RTÜK Baflkan› Dursun, eski Baflkan› Akman ve üye Abdulvahap Darendeli’yi 2 y›l 6’flar ay hapis cezas›na çarpt›rd›. Mahkeme, RTÜK Üyesi Mehmed Dadak ve eski üye Arif Merdol’un
2 y›l 2 ay 10’ar gün, RTÜK Baflkanvekili ‹lhan Yerlikaya, Üye Taha Yücel ile eski
üyeler fiaban Sevinç ve Pafla Yaflar’›n ise 2 y›l 9 ay 10’ar gün hapisle cezaland›r›lmalar›na karar verdi.
2010 Yunanistan’da çal›flanlar Papandreu hükümetinin kemer s›kma tedbirlerini protesto
ederek 24 saatlik genel greve gittiler. Grev nedeniyle devlet daireleri, belediyeler,
devlet bankalar› ve okullar›n büyük bölümü kapal› kald›. Hastanelerde sadece acil vakalara bak›ld›.
2010 Sanat Kurumu taraf›ndan 16 dalda verilen Geleneksel Tiyatro Ödülleri’nden 10’u
Devlet Tiyatrolar› lay›k görüldü. Hizmet Ödülü’nün de ‘yaz-k›fl sezonu,’’tiyatro her
yerde,’ ‘sen neredeysen tiyatro orada,’ ‘tren tiyatro,’ ‘60. y›lda 60 yeni yerli oyun,’
gibi projeleri hayata geçirdi¤i gerekçesiyle Devlet Tiyatrolar› Genel Müdürü Lemi
Bilgin’e verilmesi kararlaflt›r›ld›.
2010 Geçen y›la iliflkin finansal verilerini aç›klayan Denizbank, net kâr›n› %77 art›rarak,
605 milyon liraya yükseltti.
2010 ‹stanbul Teknik Üniversitesi (‹TÜ) Otomotiv Teknolojileri Araflt›rma Gelifltirme
Merkezi (OTAM) ve Türk Motor Sanayi ve Ticaret Anonim fiirketi (TÜMOSAN) ifl
birli¤iyle, Türkiye’de ilk kez TÜB‹TAK destekli çevre dostu yeflil LPG’li dizel motor üretildi.
2010 Petrol Ofisi, 2009 y›l›nda 14 milyar lira ciro elde etti¤ini, net kar›n› ise %185 art›rarak 287 milyon liraya yükseltti¤ini bildirdi.
2010 Bir süredir Hacettepe T›p Fakültesinde tedavi gören, YÖK’ün kurucu baflkan› ve Bilkent Üniversitesi kurucusu 93 yafl›ndaki Prof. Dr. ‹hsan Do¤ramac› vefat etti. Do¤ramac›’n›n cenazesi pazar günü topra¤a verilecek. Do¤ramac›’ya devlet töreni düzenlenmesi için Bakanlar Kurulu Kararnamesi haz›rland›.
2010 Önceki gün Yarg›tay Baflkan› Hasan Gerçeker ve Dan›fltay Baflkan› Mustafa Birden’le görüflen Gül, dün de Ergin ile Anayasa Mahkemesi Baflkan› Haflim K›l›ç’›
Çankaya Köflkü’nde 1 saat 15 dakika kabul etti. Yarg› alan›nda ciddi t›kanmalar ve
s›k›nt›lar olufltu¤unu belirten Gül, ç›k›fl yolunun da daha önce iflaret etti¤i gibi Avrupa Birli¤i’nin (AB) yarg›yla ilgili kriterleri ›fl›¤›nda bulunmas› gerekti¤ini söyledi.
2010 Alman Commerzbank ‹sviçre’deki Dresdner Bank birimini Liechtensteinl› grup
LGT’ye sataca¤›n› aç›klad›.
CHRONOLOGY
25 fiubat
25 fiubat
25 fiubat
25 fiubat
25 fiubat
25 fiubat
25 fiubat
25 fiubat
25 fiubat
26 fiubat
2010 Bankalararas› Kart Merkezi (BKM) y›l›n ilk alt› ayl›k dönemine iliflkin kredi kart› ve
banka kart› kullan›m verilerini aç›klad›. Buna göre, Türkiye’de 2010 y›l›n›n ilk alt›
ayl›k döneminde yerli ve yabanc› kredi kartlar›yla yurt içinde yap›lan ifllemlerin cirosu 98 milyar lira oldu.
2010 Anayasa Mahkemesi Baflkan› Haflim K›l›ç, Sheraton Otel’de düzenlenen, ‘Yüksek
Yarg› Kurumlar›n›n Avrupa Standartlar› Bak›m›ndan Rollerinin Güçlendirilmesi Ortak Projesi’nin aç›l›fl konferans›nda konufltu. K›l›ç, yarg›n›n ba¤›ms›zl›¤›, tarafs›zl›¤›,
adil yarg›lanma ve a¤›r iflleyen bir yarg› sistemine iliflkin konularda toplumda önemli bir duyarl›l›k olufltu¤unu ve endifle ile izlenen bu sorunlara acil çözüm getirilmesinin ilgililerden beklendi¤ini söyledi.
2010 Ergenekon duruflmas›nda, aralar›nda Do¤u Perinçek’in de bulundu¤u ‹flçi Partililer,
‘Balyoz Harekat Plan›’ kapsam›nda komutanlara yap›lan gözalt›lar› protesto ederek
duruflma salonunu terk etti.
2010 fianl›urfa’da ikinci yar›y›l bafllamas›na ra¤men, birçok ö¤rencinin mazeret bildirmeden günlerce okula gelmemesi, yetkilileri harekete geçirdi. Kampanya ve desteklere
ra¤men ço¤unlu¤u k›z 3 bin 541 ö¤rencinin bir-üç ayd›r derslere girmedi¤i tespit
edildi. Mazereti olmad›¤› halde okula gelmedikleri saptanan ço¤unlu¤u k›z 3 bin 541
ö¤rencinin velisine, 2 milyon 462 bin 790 lira para cezas› kesilmesi fianl›urfa’y› kar›flt›rd›. Uygulaman›n ard›ndan, geçen hafta 692 ö¤renci yeniden okula döndü.
2010 Israil’in kutsal topraklar›n ‘Yahudi aidiyetini pekifltirmek’ amac›yla 150 tarihi eseri ‘milli miras’ kabul eden kararda iflgal alt›ndaki Bat› fieria’da bulunan iki yeri katmas› Türkiye’nin de tepkisini çekti. Türk D›fliflleri, Müslümanlar için de kutsal olan
El Halil’deki Hz. ‹brahim Cami ile Beytüllahim’deki Rachel’in Kabri’nin plana dâhil edilmesini elefltirip, ‹srail’e ‘tek tarafl› ve k›flk›rt›c› ad›mlardan kaç›nma,’ ikaz›
yapt›.
2010 Türkiye biliflim sektörünün, ekonomik krize ra¤men geçen y›l %10 büyüdü¤ü, bunun
da toplamda 21 milyar euroluk bir pazara iflaret etti¤i belirtildi. 3G teknolojisinin sundu¤u olanaklar sayesinde ivme kazanan ve 2010 y›l›ndan daha çok umutlu olan sektörde, bu y›l %30 büyüme bekleniyor.
2010 Yarg›-asker-hükümet üçgenindeki gerilim piyasalar› da vurdu. Bir ara %5’e yak›n gerileyen borsa günü %3.42 kay›pla tamamlad›. Dolar gün içinde 1.56 liraya ç›karken
akflam 1.55 liradan ten kapand›.
2010 Ukrayna’da 2004’te yenildi¤i Bat› destekli Turuncu Devrim liderlerini 7 fiubat’ta trajik bir flekilde sand›¤a gömen Rusya yanl›s› Viktor Yuflçenko dün yemin ederek devlet baflkanl›¤› görevine bafllad›.
2010 Avrupa Birli¤i (AB) idari organ› Avrupa Komisyonu, Yunanistan’› yasad›fl› vergi
muafiyetleriyle birçok flirkete aktard›¤› AB kayna¤›n› iade etmedi¤i için mahkemeye
veriyor. AB ile Yunanistan aras›ndaki anlaflmaya göre bu ülkeye otomobil üretimi,
madencilik ve bal›kç›l›k gibi alanlarda faaliyet gösteren flirketleri desteklemesi için
kaynak aktar›l›yor.
2010 ‘Balyoz Harekât Plan›’yla kaos yarat›larak, hükümetin devrilmeye çal›fl›ld›¤› iddias›yla bafllat›lan operasyonda gözalt›na al›nan eski Hava Kuvvetleri Komutan› emekli Orgeneral ‹brahim F›rt›na, eski Deniz Kuvvetleri Komutan› emekli Orgeneral Özden Örnek savc›l›kça sorguland›ktan sonra ‘kaçma ve delilleri karartma flüphesi olmad›¤›,’ gerekçesiyle serbest b›rak›ld›. Eski Genelkurmay 2. Baflkan› emekli Orgene-
723
724
KRONOLOJ‹
26 fiubat
2010
26 fiubat
2010
26 fiubat
2010
26 fiubat
2010
26 fiubat
2010
26 fiubat
2010
26 fiubat
2010
26 fiubat
2010
26 fiubat
2010
26 fiubat
2010
26 fiubat
2010
ral Ergin Saygun ise ‘denetimli serbestlik’ uygulanarak b›rak›ld›. Sekizi muvazzaf,
biri emekli asker 9 zanl› ise tutuklanma talebiyle mahkemeye sevk edildi.
Alan›n›n en yetkin isimlerine sunulan prestijli Ayd›n Do¤an Ödülü sahibini buldu.
Ödül jürisi bu y›l, elde etti¤i uluslararas› baflar›larla Türkiye sinemas›n›n dünyadaki
gururu yönetmen Nuri Bilge Ceylan’a verilmesini kararlaflt›rd›. Ünlü sinemac›ya
ödülü 13 Nisan Sal› günü Hilton Oteli’nde törenle takdim edilecek.
Siirt Ba¤›ms›z Belediye Baflkan› Selim Sadak, terör örgütü propagandas› yapt›¤› gerekçesiyle yarg›land›¤› davada, 10 ay hapis cezas›na çarpt›r›ld›.
Gazeteci Ahmet Vardar, pankreas kanseri nedeniyle tedavi gördü¤ü hastanede, 73 yafl›nda yaflam›n› yitirdi.
ABD D›fliflleri Bakan› Hillary Clinton’›n Suriye’ye ‹ran’dan uzaklaflmas› uyar›s› yapmas›n›n ard›ndan, ‹ran Cumhurbaflkan› Mahmud Ahmedinecad fiam ziyaretini gövde
gösterisine dönüfltürdü. Göreve geldi¤inden beri dördüncü kez fiam’a giderek Suriye
Devlet Baflkan› Beflar Esad ile görüflen Ahmedinecad, Suriye ile ‹ran aras›ndaki iliflkilerin her zamankinden çok kardeflçe, derin, sa¤lam ve kal›c› oldu¤unu, kimsenin
buna zarar veremeyece¤ini söyledi.
Türkiye’nin yeni Washington Büyükelçisi Nam›k Tan, ABD Baflkan› Barack H. Obama’ya güven mektubunu sundu. Obama, aralar›nda Tan’›n da bulundu¤u, Washington’da görev yapmaya gelen ülkelerin yeni büyükelçilerini güven mektubunu sunmalar› için Beyaz Saray’da topluca kabul etti. Böylece Tan da görevine resmen bafllam›fl
oldu.
Türkiye ‹statistik Kurumu (TÜ‹K) 2009 y›l›n›n son çeyre¤ine iliflkin konut sat›fl istatistiklerini aç›klad›. Buna göre, 2008 y›l›nda Türkiye genelinde 427 bin 105 adet konut sat›l›rken, geçen y›l bu say› %24.5 art›flla 531 bin 746’ya ulaflt›. Sat›fllar›n yar›ya
yak›n› ise Ankara ve ‹stanbul’da yap›ld›.
800 milyar dolarl›k fon büyüklü¤ü ile dünyan›n say›l› finansal yat›r›m flirketlerinden
biri olan Abu Dabili Invest AD’nin 50 milyon euro tutar›nda yat›r›m yaparak Türkiye’den Ekol Lojistik’in orta¤› oldu¤u belirtildi. Ekol Lojistik Genel Müdürü Umur Özkal, Abu Dabi’nin finansal yat›r›m flirketi Invest AD’nin Ekol Lojistik’e %37 hissesini alarak ortak olmas›na iliflkin, “2009 sonunda gerçeklefltirdi¤imiz anlaflma dâhilinde
sa¤lad›¤›m›z kaynakla 2010 y›l›nda önemli yat›r›mlar yapmay› planl›yoruz,” dedi.
IMF Baflkan› Dominique Strauss-Kahn Çin’in Merkez Bankas› olan Halk Bankas›’n›n Baflkan Yard›mc›s› Zhu Min’i özel dan›flmanl›¤›na atad›. Kahn, hükümet ve finans kurulufllar›ndaki çal›flmalarda zengin deneyimi olan Zhu Min’in IMF’de önemli rol oynayaca¤›n› ve fonun hem Asya piyasalar›n› hem de yeni kalk›nan piyasalar›
daha iyi tan›mas›na yard›mc› olaca¤›n› söyledi.
Polonya’n›n ölümsüz piyano virtüözü Frederic Chopin’in 200. do¤um y›l dönümü
Polonya’n›n baflkenti Varflova’da sekiz gün sürecek 171 saatlik konserlerle an›l›yor.
Chopin için düzenlenen bu konserler dizisinin 22 fiubat-1 Mart aras›nda yap›lmas›
nedeniyse Chopin’in 1810’da bu tarihler aras›nda do¤du¤unun düflünülmesi.
Taliban’›n Afganistan’›n baflkenti Kâbil’deki oteller bölgesine düzenledi¤i intihar
sald›r›s›nda 17 kifli yaflam›n› yitirdi, 38 kifli yaraland›. Bu y›l›n en büyü¤ü say›lan sald›r›da ölenler aras›nda üç Frans›z bir de ‹talyan diplomat var.
Cumhurbaflkan› Abdullah Gül’ün hafta bafl›nda görüfltü¤ü Adalet Bakan› ile yüksek
yarg› kurumlar›n›n baflkanlar› dün kendi aralar›nda bir araya geldi. Anayasa Mahke-
CHRONOLOGY
26 fiubat
2010
26 fiubat
2010
27 fiubat
2010
27 fiubat
2010
27 fiubat
2010
27 fiubat
2010
27 fiubat
2010
27 fiubat
2010
27 fiubat
2010
27 fiubat
2010
28 fiubat
2010
28 fiubat
2010
mesi, Dan›fltay ve Yarg›tay’› ziyaret eden Adalet Bakan› Sadullah Ergin, yarg› reformunda kararl› olduklar›n› belirterek, “Alternatif getirin,” derken, Yarg›tay Baflkan›
Hasan Gerçeker “Önemli görüfl ayr›l›klar›m›z var,” dedi.
Antarktika’dan, ‹stanbul ilinin yüzölçümünün yar›s› kadar bir buzda¤› baflka bir buzulun çarpmas› sonucunda koptu.
ABD’de savunma, havac›l›k ve uzay sanayinin önde gelen flirketleri, Lockheed Martin, Boeing, Raytheon, United Technologies ve Northrop Grunman’›n icra kurulu
baflkanlar›, Temsilciler Meclisi D›fl ‹liflkiler Komite Baflkan› Howard Berman’a, ortak mektup gönderip ‘tasar›n›n geçmesinin iliflkilerde çatla¤a yol aç›p Amerikan ifl faaliyetlerini riske ataca¤›n›,’ belirtti. Önemli bir NATO müttefiki ve ticaret orta¤›n›
küstürmenin, ABD’nin jeopolitik ç›karlar›na olumsuz etkileri olaca¤› hat›rlat›lan
mektupta, Türkiye’ye savunma-uzay sanayi ihracat›n›n geçen y›l 7 milyar dolar› geçti¤i ve bu y›l ayn› sa¤lam vaziyeti sürdürmesinin planland›¤› vurguland›.
Organik tar›m çal›flmalar›yla ünlü Kufladas› Kirazl›’da, köye hâkim tepelerde alt› maden için arama izni verildi¤i duyulunca, bölge kar›flt›. Kirazl› köylüleri, ormanl›k bölgelerde nöbet tutmaya bafllad›.
Anayasa de¤iflikli¤i çal›flmalar› hakk›nda bilgi veren AKP Grup Baflkanvekili Mustafa Elitafl, genifl tabanl› bir mutabakatla anayasa de¤iflikli¤ini halletmeye gayret ettiklerini belirterek, “Ama ‘benim dedi¤im olsun’ ve ›srarc›l›kla de¤il, uzlaflmay› kendimize ilke edinmemiz gerekir,” dedi.
ABD’nin Tahran’dan uzaklaflmas› beklentisi eflli¤inde fiam’la diplomatik iliflki tesis
etmesine paralel olarak ‹ran Cumhurbaflkan› Mahmud Ahmedinecad’›n önceki gün
Suriye Devlet Baflkan› Beflad Esad’la buluflmas› ‘stratejik ittifak›’ teyit ederken, ikiliye Lübnan’daki Hizbullah’›n lideri Hasan Nasrallah da kat›ld›. Esad, Ahmedinacad’la görüflmesi sonras› önceki akflam baflkanl›k saray›nda Nasrallah’›n kat›l›m›yla
üçlü yemek verdi. Nasrallah ‘önemli bir heyetle’ 2006’daki savafltan beri ilk kez
fiam’› ziyaret etti.
Geçen hafta içindeki ‘Balyoz’ operasyonlar›n›n ilkinde gözalt›na al›nan eski 3. Ordu
Komutan› emekli Orgeneral Çetin Do¤an, önceki gece geç saatlere kadar sorguland›ktan sonra tutukland›.
Yunanistan Baflbakan› Yorgo Papandreu, “Kimse hesab› bizim ad›m›za ödemeyecek.
Y›lan› kimse deli¤inden ç›karmayacak, ülkemizin durumunu düzeltmek bizim için
namus meselesidir,” dedi.
Haldun Dormen’in Diyarbak›r’da Kürtçe olarak sahneledi¤i ‘Bir K›fl Öyküsü’nün
prömiyeri yap›ld›.
Forbes Türkiye taraf›ndan haz›rlanan “En Zengin 100 Türk” listesine göre, dolar milyarderlerinin say›s› bu y›l 15 kifli artarak 28’e yükseldi.
fiili’de 8.8 fliddetinde deprem oldu. Depremde ölü say›s› 300’ü aflt›. Ülkede afet durumu ilan edildi. Tüm Pasifik Havzas›’nda tsunami alarm› verildi.
ABD Tasarruf Mevduat› Sigorta Fonu olan FDIC, Nevada ve Washington eyaletlerindeki iki küçük bankay› kapatt›. ABD’de, y›lbafl›ndan buyana kapat›lan banka say›s› 22 oldu. 2008 y›l› bafl›ndan bu yana ise 187 banka kapand›
Bir önceki gün fiili’de meydana gelen depremden sonra Japonya’n›n güneyinde Pasifik’te de 7.3’lük deprem oldu. Bütün Pasifik ülkeleri tsunami için alarmda.
725
726
KRONOLOJ‹
28 fiubat
28 fiubat
28 fiubat
28 fiubat
1 Mart
1 Mart
1 Mart
1 Mart
2 Mart
2 Mart
2 Mart
2010 Britanya devletinin özerk yay›n kuruluflu BBC’nin iki radyo istasyonu ve internet sitelerinin yar›s›n› kapat›p yaklafl›k 600 çal›flan› iflten ç›karma karar› ülkede büyük kaos
yaratt›.
2010 Küba’n›n önde gelen muhaliflerinden Orlando Zapata Tamayo’nun açl›k grevinin 85.
gününde öldü. Bu durum Castro rejimini zorda b›rak›rken, hapisteki dört muhalif ile
serbest bir muhalif de açl›k grevine bafllad›.
2010 Uranyum zenginlefltirme oran›n› %20’ye yükselten ‹ran’›n bugüne de¤in %3.5 oran›nda zenginlefltirdi¤i uranyumu yeralt›ndan yeryüzüne ç›kard›. Uluslararas› Atom
Enerjisi Kurumu (UAEK) denetçilerinin gözetiminde gerçekleflen bu tafl›ma ifllemine
yerüstündeki tesis hava sald›r›lar› ve sabotajlara aç›k oldu¤u için flafl›rd›klar› kaydedildi. 14 fiubat’ta ‹ranl›lar›n 2 tondan fazla uranyumu Natanz’daki tesisin yeralt› deposundan ç›kard›¤›n› ve zenginlefltirme ifllemini gerçeklefltireceklerini söyledikleri
küçük tesise yerlefltirdikleri rapor edildi.
2010 ‹smaila¤a cemaatine soruflturma açt›ktan sonra ‘‹rticayla Eylem Plan›’n› uygulamakla suçlan›p tutuklanan Erzincan Baflsavc›s› Cihaner’e dava aç›ld›. Mahkemenin kabul
etti¤i iddianamede san›klar Ergenekon’a ba¤l› faaliyet göstermekle suçland›. 3. Ordu
Komutan› Orgeneral Berk grubun lideri olmakla suçlan›rken, Cihaner iki numaral›
san›k konumunda. 16 kifli hakk›nda 7.5 ile 15 y›l aras›nda de¤iflen hapis cezalar› istendi.
2010 ‘Balyoz Darbe Plan›’ oldu¤u iddia edilen ve bu planla Beyaz›t ve Fatih camilerinin
bombalanmas›na iliflkin ‘Sakal’ ve ‘Çarflaf’ adl› planlarda adlar› geçti¤i öne sürülen
14’ü muvazzaf olmak üzere 15 asker adliyeye sevk edildi.
2010 “Biz de fiflliyoruz,” diyen Avni Do¤an ile “Bizden olmayan›n kan› bozuk,” diyen Aydo¤mufl’la ilgili disiplin süreci AKP taraf›ndan iflletiliyor. ‹ki vekilden savunma istendi.
2010 Baflbakan Erdo¤an, aralar›nda yarg› reformu, ombudsmanl›k, siyasi partiler yasas› gibi konular› içeren bir reform paketinin hükümet taraf›ndan mart sonuna dek
TBMM’ye sunulaca¤›n› aç›klad›. Erdo¤an teklif edilecek de¤iflikliklerin AB uyumu
çerçevesinde de¤erlendirilece¤ini söyledi.
2010 ABD Kongresi D›fl ‹liflkiler Komitesi’nde oylanacak ‘Ermeni Soyk›r›m›’ tasar›s›
Ankara’y› gerdi. TBMM heyeti Kongre’de temaslarda bulunmak üzere dün ABD’ye
giderken, D›fliflleri resmi kanallardan Washington’a tasar›n›n hem Türkiye-ABD
iliflkileri, hem Türkiye-Ermenistan normalleflme sürecini olumsuz etkileyece¤i mesaj› verdi.
2010 Baflbakan Erdo¤an’›n anayasa de¤iflikli¤i önerisini mart sonuna kadar Meclis’e sunacaklar›n› aç›klamas› siyasetin gündemini yeniden anayasa tart›flmas›na kilitledi. ‹ktidar, yarg› reformunu da içerecek pakete yo¤unlafl›rken, Baflbakan Yard›mc›s› Ar›nç
muhalefetle mutabakat aray›fl›n› b›rakt›klar›n› belirtti, “Dü¤meye bas›lm›flt›r,” dedi.
Sürecin referanduma gidece¤ini düflünen CHP ‘Hay›r,’ deme çal›flmalar›na bafllad›.
2010 Genelkurmay, Kurmay Albay Dursun Çiçek imzal› ‘‹rticayla Mücadele Eylem Plan›’n›n belge niteli¤i tafl›d›¤›n› kabul etti. Yeni soruflturma aç›ld›¤›n› aç›klayan Genelkurmay, Çiçek’in tutuklanmas› talebinin askeri mahkemece reddedildi¤ini belirtti.
2010 Tekel iflçilerinin temel haklar›n› alabilmek için bafllatt›klar› eylem 77. gününü tamamlarken, Dan›fltay 12. Dairesi, Tekel iflçilerinin de aralar›nda bulundu¤u geçici
personelin 4-C’ye geçifl için 30 günlük süre içinde ilgili kurumlara baflvurmas›n› ön-
CHRONOLOGY
2 Mart
2010
2 Mart
2010
2 Mart
2010
2 Mart
2010
3 Mart
2010
3 Mart
2010
3 Mart
2010
gören hükmünün yürütmesini durdurdu. Karar iflçiler aras›nda zafer 盤l›klar›yla kutland›. Verilen süre 2 Mart’ta doluyordu.
Mardin’in Maz›da¤› ilçesine ba¤l› Bilge köyünde 44 kiflinin öldürüldü¤ü katliam›n
san›klar›ndan Mehmet Çelebi, tutuklu bulundu¤u cezaevinden Maz›da¤› Cumhuriyet
Savc›l›¤›’na bir ihbar mektubu göndererek, 5 A¤ustos 1994’te faili meçhul cinayete
kurban giden Davut Karçi’nin katliam ma¤durlar›ndan olan Burhan Çelebi taraf›ndan
öldürüldü¤ünü yazd›. Bunun üzerine Maz›da¤› Savc›l›¤›, dönemin kapat›lan Diyarbak›r Devlet Güvenlik Mahkemesi’nden Karçi ile ilgili dosyay› istedi. Diyarbak›r Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde, ‘1994/6560’ dosya numaras›yla, ‘PKK terör örgütü taraf›ndan öldürüldü¤ü anlafl›lm›flt›r’ denilerek faili meçhul dosyalar aras›na konulan
Karçi’nin dosyas›na inceleyen savc›, Mardin ‹l Jandarma Komutanl›¤›’ndan cinayette kullan›lan silah›n kimin ad›na zimmetli oldu¤una iliflkin bilgi istedi. Jandarmadan
bu belgelerin yak›ld›¤› yan›t›n› alan savc›, bu kez ‹çiflleri Bakanl›¤› arac›l›¤› ile Jandarma Genel Komutanl›¤›’na baflvurdu. Gelen yan›tta, olayda kullan›lan silahlardan
birinin köy korucusu Burhan Çelebi’ye ait oldu¤u belirtildi. Olay› soruflturan Cumhuriyet savc›s›n›n talebi ile 16 y›l önce Davut Karçi’yi öldürdü¤ü belirtilen Bilge köyü köy korucusu Burhan Çelebi tutuklanarak Mardin Cezaevi’ne konuldu. Maz›da¤›
Cumhuriyet savc›s› taraf›ndan haz›rlanan iddianamede, Burhan Çelebi’nin üzerine
zimmetli olan ‘69Z1962’ seri numaral› silah›n, Karçi’nin öldürülmesinde kullan›ld›¤›n›n tespit edildi¤i belirtilerek, Çelebi’nin ‘tasarlayarak adam öldürmek,’ suçundan
ömür boyu hapis istemiyle yarg›lanmas› istenildi.
Bilkent Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ali Do¤ramac› babas› Prof. Dr. ‹hsan Do¤ramac›’y› topra¤a verdikten bir gün sonra rektörlük görevinden istifa etti. Ayn› zamanda Üniversiteleraras› Kurul Baflkan› da olan Do¤ramac›’n›n yerine Prof. Dr. Abdullah Atalar önerildi.
2008 yaz›nda Güney Osetya vesilesiyle savaflm›fl Rusya ile Gürcistan 2006’dan beri
kapal› tuttuklar› Kafkas da¤lar›ndaki gümrük kap›s›n› açt›.
Yaklafl›k bir y›ld›r üretime ara veren Avrupa’n›n en büyük iplik fabrikas› Tarifl ‹plik
ve Dokuma Fabrikas›’nda korkulan oldu; Tarifl Pamuk ve Ya¤l› Tohumlar Birli¤i Yönetimi Kurulu fabrikay› tasfiye karar› ald›. Dün sabah iflbafl› yapmak için fabrikaya
gelen iflçiler girifl kap›s›ndaki listelerden iflten ç›kar›ld›¤›n› ö¤rendi. Bafllang›çta polis taraf›ndan içeri al›nmayan, daha sonra fabrikan›n konferans salonuna al›nan iflçiler eylemleri h›zland›rmay› düflünüyor.
Türkiye ‹statistik Kurumu 2009’da iflsizlik oran›n›n %14 oldu¤unu aç›klad›. ‹flsizlik
oran› 2008’de %11 düzeyindeydi. 2009 y›l›nda Türkiye genelinde iflsiz say›s› bir önceki y›la göre 860,000 kifli artarak 3,471,000 kifliye yükseldi.
Yap› ve Kredi Bankas› 31 Aral›k 2009 tarihli mali tablolar›nda konsolide bazda 1.6
milyar lira net kâr aç›klad›. Yap› Kredi’den yap›lan aç›klamaya göre, 2008 y›l›na göre net kâr›n› %23 oran›nda art›ran Yap› Kredi’nin toplam gelirleri ise %26 art›flla 6.7
milyar liraya ulaflt›.
Yunanistan’da 2009 y›l› sonu itibariyle gayri safi milli has›lan›n %12.7’sine ulaflan
a盤› %4 indirerek 2010 sonunda %8.7’ye düflmesini hedefleyen Yorgo Papandreu
hükümetinin üç ay içindeki üçüncü dalga kemer s›kma tedbirleri aç›kland›. Vergi art›fl›, yeni zamlar, emekli maafllar›n›n dondurulmas›, devlet memurlar›n›n ikramiyelerinin kald›r›lmas› gibi önlemleri içeren paket sonucu ülkede bugün emekli ve çal›flan
kesim için ac› gün ilan edildi.
727
728
KRONOLOJ‹
4 Mart
4 Mart
4 Mart
4 Mart
5 Mart
5 Mart
5 Mart
5 Mart
6 Mart
2010 ABD’de 1915 olaylar›n›n ‘Ermeni Soyk›r›m›’ olarak tan›nmas›n› isteyen tasar› Temsilciler Meclisi D›fl ‹liflkiler Komitesi’nde tek oy farkla kabul edildi. Türkiye ile iliflkileri normallefltirecek protokollere imza atm›fl Ermenistan D›fliflleri Bakan› Edvard
Nalbandyan, “Bu geliflme, Amerikan halk›n›n evrensel insan haklar› de¤erlerine ba¤l›l›¤›n›n yeni bir göstergesi ve insanl›¤a karfl› suçlar›n önlenmesi yönünde önemli bir
ad›m,” dedi. ABD Temsilciler Meclisi D›fl ‹liflkiler Komitesi’nin Ermeni tasar›s›n›
kabulü öncesinde Yahudi lobisinin etkisiz kald›¤› görüflünde olan D›fliflleri, bunu ‹srail’le iliflkilerin kötüleflmesine yönelik mesaj olarak alg›lad›. ABD yönetiminin geç
devreye girmesi ise Beyaz Saray’da baz› isimlerin, tasar›yla protokollerin TBMM’de
onay›n› sa¤lamak için Türkiye’yi s›k›flt›rma e¤ilimine ba¤land›.
2010 Yunanistan’da hükümetin aç›klad›¤› 4.8 milyar euroluk ‘Üçüncü ‹stikrar Paketi’nin
ard›ndan bafllayan gösterilerde bir grup gösterici Maliye Bakanl›¤›’n› iflgal etti ve
‘Ayaklan›n, önlemler geçmesin, yar›n herkes greve,’ yaz›l› pankart ast›. Göstericiler
baflkentin göbe¤inde caddeleri trafi¤e kapatt›.
2010 MHP Grup Baflkanvekili Oktay Vural TBMM Baflkanl›¤›’na baflvurarak Irak’ta 7
Mart Pazar günü yap›lacak seçimleri gözlemci olarak izlemek üzere bir TBMM heyeti oluflturulmas›n› istedi. D›fliflleri Bakanl›¤›’ndan Müsteflar Yard›mc›s› Büyükelçi
Rauf Engin Soysal imzal› cevap yaz›s›nda seçimleri izleyecek gözlemci heyet için,
Türkiye’deki düflünce-araflt›rma kurulufllar› ve üniversitelere davette bulunuldu¤unu
ve k›rk kiflilik bir grubun Irak’a gitti¤i, gözlemci heyetin yüz kifliye ulaflaca¤› bildirildi. Yaz›da yedi gözlemcinin Amerikan gözlem heyetinin içinde görev yapaca¤› da
belirtildi.
2010 Belçika’da terör örgütü PKK’ya yönelik genifl çapl› operasyonlarda, örgütün ‹ran kolu PJAK’›n lider Hac› Ahmedi gözalt›na al›nd›.
2010 Ziraat Bankas› Genel Müdürü Can Ak›n Ça¤lar bankan›n 2009 y›l›n› ‘yüzy›l›n kâr›’
olarak nitelendirdi¤i brüt 4.4 milyar, net 3.55 milyar lira kârla kapatt›¤›n› aç›klad›. Bu
kâr rakam› bugüne kadar bir Türk flirketinin elde etti¤i en yüksek kâr oldu.
2010 Irak D›fliflleri Bakan› Hoflyar Zebari, ‹ran, Suudi Arabistan, Suriye, Türkiye, Ürdün
ve Kuveyt’i, Irakl›lar›n Saddam’›n 2003’te devrilmesi sonras› ikinci kez sand›k bafl›na gidece¤i seçimlere müdahaleyle suçlad›. Bu ülkelerin, belli sonuçlardan taraf olduklar›ndan belli gruplar› aktif olarak desteklediklerini, mali destekte bulunduklar›n›
söyledi.
2010 ABD D›fliflleri Bakan› Hillary Clinton, Latin Amerika turunda BM Güvenlik Konseyi’nin geçici üyesi Brezilya’y› nükleer program› yüzünden ‹ran’a karfl› yapt›r›ma ikna etmeye çal›flt›. Ancak yapt›r›mlar›n ‹ran’› daha da öfkelendirece¤ini, diplomasiye
a¤›rl›k verilmesi gerekti¤ini telkin eden Devlet Baflkan› Luiz Lula da Silva, nükleer
silaha kesinlikle karfl› oldu¤unu ve meseleyi 15 May›s’ta Tahran’da Cumhurbaflkan›
Mahmud Ahmedinecad’la konuflaca¤›n› söyledi.
2010 Avrupa ‹nsan Haklar› Mahkemesi (A‹HM) K›br›s’ta çözüme büyük engel teflkil eden
mülkiyet konusunda tarihi karar ald›. A‹HM’nin Büyük Dairesi, Tafl›nmaz Mal Komisyonu’nu (TMK) etkin iç hukuk yolu olarak tan›d›. Böylece K›br›sl› Rumlar›n
A‹HM’ye mülkiyet davas› açmas› zorlaflm›fl oldu. D›fliflleri Bakan› Ahmet Davuto¤lu, karar›n 1974’ten beri K›br›s sorununda Türk taraf›n›n kazand›¤› en önemli zafer
oldu¤unu söyledi.
2010 Hükümet reel kesimin krediye ulafl›m›n› kolaylaflt›rmak amac›yla sorunsuz kredilerin
karfl›l›k oran›n› s›f›rlad›, borcunu ödeyemeyen iflletmelere ise yeniden yap›land›rma
CHRONOLOGY
6 Mart
2010
6 Mart
2010
6 Mart
2010
6 Mart
2010
7 Mart
2010
7 Mart
2010
7 Mart
2010
8 Mart
2010
8 Mart
2010
8 Mart
8 Mart
2010
2010
için bir y›l ek süre tan›d›. Buna göre bugüne kadar sorunlu olmayan kredilere bile %1
karfl›l›k ay›ran bankalar yasan›n ç›k›fl tarihinden itibaren verdikleri krediler için art›k
karfl›l›k ay›rmayacak.
Akfen Gayrimenkul Yat›r›m Ortakl›¤› ve Avrupa’n›n en büyük, dünyan›n üçüncü büyük otelcilik devi Accor iflbirli¤iyle faaliyet gösteren Novotel ve ‹bis Otel’in yeni halkas›, 21 milyon euroluk yat›r›mla Maliyet Bakan› Mehmet fiimflek taraf›ndan Gaziantep’te resmi aç›l›flla hizmete girdi. Accor Otelleri Türkiye Genel Müdürü Kadaifçio¤lu befl y›l içinde sekiz otel daha açacaklar›n› aç›klad›.
Aden Körfezi’nde Birleflmifl Milletler görevi çerçevesinde devriye gezen Türk firkateyni Gemlik’teki Türk SAT komandolar› ticari gemilere sald›rma haz›rl›¤› yapan yedi Somalili korsan› etkisiz hale getirdi.
AKP Genel Baflkan Yard›mc›s› Abdülkadir Aksu Türkiye Buluflmalar› Konferans›’na
kat›lmak üzere geldi¤i Mufl’ta Tekel iflçilerinin yumurta atarak protestosuna u¤rad›.
Haliç Kongre Merkezi’nde yap›lan Türkiye ‹fladamlar› ve Sanayiciler Konfederasyonu’nun 3. Kongresi’nde konuflan Baflbakan Erdo¤an, “Yürütme yarg›y› daha da kuflatma alt›na almak istiyor” diyen Yarg›tay Baflkan› Hasan Gerçeker’e, “Türkiye’de
yasama da yürütme de yarg› taraf›ndan kuflat›lm›flt›r,” diye cevap verdi.
‹stanbul Menkul K›ymetler Borsas› (‹MKB) Baflkan› Hüseyin Erkan 2010’un halka
arzlar aç›s›ndan milat y›l› olaca¤›n› aç›klad›.
‘One Minute’ krizi sonras› Davos’a kat›lmayan Türkiye ‘Alternatif Davos’ olan
‘2010 Küresel Ekonomi Sempozyumu’na ‹stanbul’da ev sahipli¤i yapacak. Sempozyum bugüne kadar her y›l Almanya’da oluyordu.
Almanya Baflbakan› Merkel ile görüflmesinde hibe de¤il düflük faizle borçlanma isteklerini ilettiklerini söyleyen Yunanistan Baflbakan› Papandreu, borç faizlerini
AB’de yer alan di¤er ülkelerin seviyesine getirilmesini talep ettiklerini söyledi. Halen Avrupa Birli¤i’ne üye ülkelerin ortalama borçlanma faizleri %3’ler seviyesinde
bulunuyor. Buna karfl›n Yunanistan son tahvil ihrac›nda %6.3 faizle borçlanm›fl, bu
durum ülkede ‘tefeci faiziyle borçlan›yoruz,’ tepkisine neden olmufltu.
Birleflmifl Milletler’in ‘Kad›nlar›n Siyasete Kat›l›m›n› Art›rmak’ raporu, Türkiye’de
halen cinsiyet ayr›mc›l›¤›n›n önlenmedi¤i, fliddetin yayg›n oldu¤u ve kad›nlar›n her
alanda bask›ya maruz kal›p, siyasetten uzaklaflt›¤›na iliflkin tespitler aç›klad›. Türkiye, bölgesinde ‘cinsiyet gelir aral›¤›’ ekonomik göstergelerinde de sonuncu geliyor.
Kad›nlar›n geliri, erkeklerinkinin %28’i kadar olarak aç›kland›.
Kad›köy’de KESK, ‹nsan Haklar› Derne¤i (‹HD), Uluslararas› Af Örgütü, Emekçi
Kad›nlar Derne¤i ve BDP’nin de aralar›nda bulundu¤u 30 kuruluflun oluflturdu¤u 8
Mart Kad›n Platformu miting yapt›. Platform üyesi kad›nlar, ‘Kad›nlar kafesteki kufllar gibi yaflamak istemiyor,’ ‘Kad›n katliam›na hay›r,’ yaz›l› Kürtçe ve Türkçe pankartlar tafl›rken yürüyüfle kat›lan baz› kad›nlar›n Kürtçe slogan atmas› üzerine polis,
tertip komitesini uyard›.
PKK’n›n eski Belçika sorumlusu Sezai Uçar Anvers kentinde yakaland›.
Baflkent’te 1.85 lira’ya ulaflan ulafl›m ücretlerinin, tüketici derneklerinin açt›¤› dava
sonunda iptal edilmesiyle bafllayan süreç, krize dönüfltü. Belediyenin mahkeme karar›n› gerekçe göstererek 90 kurufla indirdi¤i ulafl›m ücretlerini protesto eden özel
otobüs ve dolmuflçular kontak kapatt›. Bu duruma karfl› sefer say›s›n› art›rmas› beklenen AKP’li Ankara Büyükflehir Belediye Baflkan› Melih Gökçek, mahkeme kara-
729
730
KRONOLOJ‹
9 Mart
2010
9 Mart
2010
9 Mart
2010
9 Mart
2010
9 Mart
2010
9 Mart
2010
10 Mart
2010
10 Mart
2010
r›na karfl› kamuoyu oluflturmak için ‘Zarar ediyoruz,’ gerekçesiyle otobüs seferlerini azaltt›. Otobüs duraklar›nda uzun kuyruklar olufltu. Baz› belediye otobüsleri ise
dolu olmad›klar› halde yüzlerce vatandafl›n bekledi¤i duraklara yanaflmadan yoluna
devam etti.
Afrika’n›n bat›s›nda petrol zengini Nijerya’da H›ristiyan ve Müslüman çat›flmalar›n›n
devam etti¤i Nijerya’da son üç günde 500 kifli öldü. Müslüman Fulani çetesinin kilise ve evleri atefle verdi¤i belirtiliyor.
CHP, TRT hakk›nda hükümetin propaganda arac›na dönüfltü¤ü ve iktidar yanl›s› kadrolaflmaya gidildi¤i iddias›yla Meclis araflt›rmas› aç›lmas›n› istedi.
MHP Genel Baflkan› Devlet Bahçeli, ABD Temsilciler Meclisi D›fl ‹liflkiler Komitesi’nde ‘Ermeni soyk›r›m›’ tasar›s›n›n kabul edilmesinden hükümeti sorumlu tutarken
Erdo¤an’dan misilleme olarak ‹ncirlik Üssü’nün kullan›m› konusunda yeni bir düzenlemeye gitmesini istedi.
Google’› sansüre zorlay›p ABD kurumlar›n›n üzerine siber korsanlar›n› salan Çin’in
Bat› istihbarat s›rlar›na yönelik çok say›da siber sald›r› yapt›¤› ortaya ç›kt›. Geçen y›l
sadece ABD Kongresi’ne her ay 1.6 milyar siber sald›r› düzenlendi¤i bildirildi. Uzmanlar Bat› kurumlar›n›n bilgisayar sistemlerinde çok fazla güvenlik a盤› oldu¤una
dikkat çekerken, düzenlenen sald›r›lar›n AB ve NATO’daki geleneksel istihbarat ak›fl›n› sekteye u¤ratt›¤› kaydediliyor. Geçen y›l Londra’da aç›lan Siber Güvenlik ve Kabine Bürosu’ndan bir kaynak, Britanya hükümetinin en sonunda bu sald›r›lar› savuflturmak için ekip kurmak zorunda kald›¤›n› aktard›. Uluslararas› Stratejik Çal›flmalar
Merkezi’nden James Lewis’a göre Çinli bilgisayar korsanlar› en çok Çin’den ba¤›ms›zl›k isteyen Tibet ve Tayvan’a yönelik ABD’nin silah sat›fl› ile nükleer programlar›na dair bilgilere ulaflma çabas›nda.
Nükleer Silahlar›n Yay›lmas›n› Önleme Anlaflmas›’n›n (NPT) imzac›s› ‹ran enerji
üretimine yönelik nükleer program› yüzünden yapt›r›mlar›n ve hatta ‹srail’in tek tarafl› sald›r› tehdidinin oda¤› haline gelmiflken, NPT’ye taraf olmay›p Ortado¤u’nun
nükleer silah sahibi tek ülkesi ‹srail nükleer enerji santrali kuraca¤›n› aç›klayacak.
Altyap› Bakan› Uzi Landau, bugün Paris’te düzenlenecek enerji konferans›nda elektrik üretimi amaçl› nükleer santral infla planlar›n› sunaca¤›n›, Fransa ve Ürdün ile iflbirli¤i yapmak istediklerini duyurup “Ortado¤u’da ancak kendimize güvenebiliriz,
enerji ba¤›ms›zl›¤› istiyoruz,” dedi.
‹spanya’n›n 17 özerk bölgesinden Katalonya’da parlamento, 1915 olaylar›na dair Ermeni iddialar›n› tan›yan karar›n› resmilefltirdi. D›fliflleri komisyonunda 26 fiubat’ta
al›nan karar, itiraz olmad›¤› için genel kurulda görüflülmeyerek parlamentonun resmi
gazetesinde yay›mland›.
ABD Kongresi’nin alt kanad› Temsilciler Meclisi’nin D›fl ‹liflkiler Komitesi’nden
‘Ermeni soyk›r›m›’ tasar›n›n tek oy farkla geçmesinin, Türkiye-Amerika iliflkilerine
olumsuz etkileri görünmeye bafllad›. Washington Büyükelçisi Nam›k Tan istiflareler
için Ankara’ya ça¤r›ld›.
ABD’de Barack H. Obama yönetimi ‹ran, Küba ve Sudan’a yönelik internet hizmetlerindeki yapt›r›mlar› hafifletme karar› ald›. ABD Hazine Bakanl›¤›’n›n bu karar›yla Amerikan flirketleri bu ülkelere foto¤raf ve video paylafl›m›, anl›k sohbet, blog, internet taray›c›s› ve bilgisayar a¤› servislerine dair hizmetleri satabilecek. ABD D›fliflleri Bakan› Hillary Clinton, kendi ülkelerindeki yönetimler taraf›ndan karart›lan
CHRONOLOGY
10 Mart
2010
10 Mart
2010
10 Mart
2010
10 Mart
2010
10 Mart
2010
10 Mart
2010
10 Mart
2010
insanlar›n seslerini dünyaya duyurmalar›n› sa¤lamak için böyle bir karar ald›klar›n›
söyledi.
Ortado¤u’nun tek nükleer silah sahibi ülkesiyken Nükleer Silahlar›n Yay›lmas›n› Önleme Anlaflmas›’n›n (NPT) taraf› da olmayan ‹srail, dünkü konferansta ‹srail, ilk sivil amaçl› nükleer reaktör projesini sunarken, bunu Arap komflular›yla birlikte bar›fl
için infla edece¤ini dile getirdi. Hemen yan›t veren Suriye de, nükleer enerjiye ihtiyac› oldu¤unu belirtti, ama belli bir proje aç›klamad›. NPT’ye taraf ‹ran’› enerji üretimine yönelik nükleer program› yüzünden önleyici sald›r›yla tehdit eden ‹srail,
2007’de Türkiye hava sahas›n› kullan›p Suriye’de bir hedefi nükleer tesis inflaat› oldu¤u gerekçesiyle vurmufltu.
Resmi bir ziyaret için ABD’de bulunan Yunanistan Baflbakan› Yorgo Papandreu Amerikal› baz› fonlar›n euronun de¤erini düflürmek için çaba sarf etti¤ini belirterek, ülkesinin ekonomik krizden ç›kmak için verdi¤i mücadeleyi sabote ettiklerini öne sürdü.
Papandreu Amerikal› yetkililerden spekülatörlere karfl› harekete geçmelerini istedi.
Borusan Holding Yönetim Kurulu Baflkan› Ahmet Kocab›y›k, bu y›l alt›nc›s›n› yapt›klar› bilgilendirme toplant›s›nda 2010’da 350 milyon dolar yat›r›m gerçeklefltirme
karar› ald›klar›n› aç›klad›. Demir-çelik, otomotiv, lojistik ve enerji alanlar›nda faaliyet gösteren Borusan Holding, krizde %25 ciro kayb› yaflad›¤› halde ald›¤› tedbirlerle kârl›l›¤› sa¤lad›.
Hem IMF’den hem de Hazine’den yap›lan aç›klamalarla IMF heyetinin 4. Madde
konsültasyonu yapmak üzere May›s ay›n›n ilk yar›s›nda Türkiye’ye gelece¤i duyuruldu. IMF sözcüsü bu yaz›l› aç›klamalara ek olarak da Türkiye ile stand-by görüflmelerinin devam etmeyece¤ini bildirdi. Böylece 2008 y›l›n›n bafl›ndan bu yana iki y›ldan
uzun bir süredir devam eden IMF ile program ve stand-by konusu flimdilik kapanm›fl
oldu. Türkiye’nin Madde 4’e giriflini analiz eden Reuters’a göre, görüflmenin uzamas› IMF’yi rahats›z etti. Hükümet ise seçim öncesi stand-by istemedi. ‹stanbul Ticaret
Odas› (‹TO) Yönetim Kurulu Baflkan› Murat Yalç›ntafl kararla ilgili “Türkiye çok
önemli bir dünya krizini hiçbir d›fl reçeteye, hiçbir d›fl deste¤e ihtiyaç duymadan, tamamen kendi bürokrasisi, kendi siyasileri taraf›ndan haz›rlanan bir orta vadeli ekonomik program›yla baflar›l› bir fleklide geçmifltir. Bu karar› Türk ekonomi tarihinin
bir milad› olarak kabul ediyorum,” aç›klamas›n› yapt›.
Türkiye Devrimci ‹flçi Sendikalar› Konfederasyonu (D‹SK) krize karfl› istihdam art›r›c›, yoksullu¤u giderici, sosyal program önerisini aç›klad›. Raporda ülkede yeterli ve
nitelikli ifl imkan› bulunmad›¤› vurguland›. Tüm geliflmekte olan ülkelerde ‘istihdam
yaratmayan büyüme’ olgusunun yerleflti¤i belirtilen raporda, haftal›k çal›flma saatinin
40 saate çekilmesi, asgari ücretin asgari geçim flartlar›na göre belirlenmesi, krizde
olan iflletmelere iflten ç›karmama flart›yla kamu deste¤inin sa¤lanmas› gibi öneriler
dile getirildi. Raporda mevcut durumun tespiti flöyle: ‹flsizlik 2007 y›l›nda %10.6 düzeyinde gerçekleflen resmi iflsizlik oran›, 2008’de %13.6’ya, 2009 fiubat ay›nda da
%16.1’e ç›karak ülke tarihinde bir rekora imza att›.
D‹SK’e ba¤l› Genel-‹fl Sendikas› ile Batman Belediyesi aras›nda bir ayd›r süren toplu ifl sözleflmesi görüflmeleri sonuçland›. Yap›lan toplu ifl sözleflmesinde iki eflli oldu¤u tespit edilen iflçilerin ifl akitlerinin feshedilmesi kararlaflt›r›ld›.
Ba¤dat’ta 15 Ekim 2009’da imzalanan, Türkiye ile Irak Aras›nda Terörle Mücadele
Anlaflmas› ile Türkiye ile Irak Aras›nda Güvenlik ‹flbirli¤i Antlaflmas›’na iliflkin tasa-
731
732
KRONOLOJ‹
11 Mart
2010
11 Mart
2010
11 Mart
2010
11 Mart
2010
11 Mart
2010
11 Mart
2010
r›lar TBMM Baflkanl›¤›’na sunuldu. Türkiye, topraklar›nda sald›r› düzenleyip Irak’a
kaçan PKK’l›lar› s›n›r ötesinde de takip edebilmek için ‘s›cak takip’ maddesi koymak
istemiflti. Anlaflmada, iki ülke aras›nda uzun süre görüflme konusu olan ‘terör örgütlerini s›cak takip’ maddesi yer almad›. Tasar›lar ile gelen düzenlemeler flöyle: Türkiye ile Irak, di¤er taraf›n güvenli¤ini, topraklar›n›n bütünlü¤ünü, s›n›rlar›n›n dokunulmazl›¤›n›, vatandafllar›n›n güvenli¤ini hedef alan terör eylemleri ve haz›kl›klar›n› engellemek için etkin önlemler alacak. ‹ki ülke, kendi topraklar›n›, terör gruplar›n›n di¤er tarafa karfl› bar›nma, gönüllü bulma, e¤itim, planlama, propaganda amac›yla üs
olarak veya terör sald›r›lar› yapmak üzere kullanmas›na son verecek ve önleyecek.
Türkiye ile Irak, terör gruplar›na yap›lan her türlü finansal ve do¤rudan ya da dolayl› lojistik deste¤i durduracak, yasaklayacak. Televizyon ve radyo yay›nc›l›¤› dahil, terör örgütlerinin her türlü terör eylemlerini özendirici propagandas›na izin verilmeyecek. ‹ki ülke, terör örgütü üyelerinin, birbirlerinin ülkelerinde, herhangi bir siyasi örgüt veya faaliyette bulunmalar›na, resmi bir oluflumla ba¤lant›l› olmalar›na izin vermeyecek. ‹ki ülke, terör örgütlerinin eylemlerinin finanse edilmesine, planlanmas›na
destek verenlerin, kolaylaflt›ranlar›n, kat›lanlar›n, kat›lmaya çal›flanlar›n ‘yarg›la veya iade et’ ilkesi temelinde, yarg› önüne ç›kar›lmas›n› sa¤layacak. Türkiye ve Irak,
ülkelerinde faaliyet yürüten terör örgütleri ve terör eylemlerine kar›flan kifliler hakk›nda bilgi de¤ifliminde bulunacak. Diplomatik misyonlara, irtibat noktas› atanacak. ‹çiflleri Bakanl›¤›’n›n baflkanl›k etti¤i ve di¤er bakanl›k ve hükümet kurumlar›ndan uzmanlar›n kat›ld›¤› bir Koordinasyon Kurulu oluflturulacak. Koordinasyon Kurulu alt›
ayda bir toplanacak.
‹sveç’te çeflitli partilere mensup milletvekillerinin haz›rlad›¤›, 1915 olaylar›na iliflkin
Ermeni iddialar›n› içeren öneri, ‹sveç Parlamentosu’nda 1 oy farkla kabul edildi.
ABD Baflkan› Barack H. Obama, ülkesindeki ekonomik krizle bafl edebilmek için
yard›m talebiyle Washington’›n kap›s›n› çalan Yunanistan Baflbakan› Yorgo Papandreu’ya somut mali destek sunmasa da üç aya kadar ABD’ye turistik amaçla giden
Yunan vatandafllar›na vizelerin kald›r›ld›¤›n› duyurdu.
Amerikan The Washington Post ve Newsweek grubunun d›fl politika ve strateji dergisi Foreign Policy D›fliflleri Bakan› Ahmet Davuto¤lu’nu ‘Dünyan›n Kissinger’lar›’
diye niteledi¤i dört devlet adam›ndan oluflan listeye dahil etti.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan› Taner Y›ld›z ön görüflmeler itibar›yla Ruslar›n
Mersin’e, Korelilerin Sinop’a nükleer santral yapaca¤›n›n söylenebilece¤ini belirtti.
Y›ld›z, “Baflka ülkelerden firmalar›n teklifleri olmas› halinde benzer çal›flmalara a盤›z,” dedi. ‘Türkiye- Kore ‹fl Forumu,’ sonras› Güney Kore Elektrik Enerjisi fiirketi
(The Kansai Electric Power Co. [KEPCO]) ile Elektrik Üretim Anonim fiirketi (EÜAfi) aras›nda, nükleer enerjide iflbirli¤i anlaflmas› yap›ld›.
Uluslararas› Yat›r›mc›lar Derne¤i’nin (YASED), üyelerinin nabz›n› tuttu¤u ve alt›
ayda bir güncellenen, 2010 y›l›n›n ilk Barometre araflt›rmas›n›n sonuçlar›n› aç›klad›.
Araflt›rma, yabanc› yat›r›mc›lar›n küresel krizden çok Türkiye’deki siyasi bunal›mdan korktu¤unu ortaya koydu. Araflt›rmaya göre, uluslararas› yat›r›mc›lar krizin etkilerinin ancak 2011 y›l›nda sona erece¤ini düflünüyor.
Genelkurmay Baflkanl›¤›, askeri harcamalar›n Say›fltay denetimine aç›lmas›n› öngören Say›fltay Yasa Teklifi’ne ‘projelerin gizlili¤i’ gerekçesiyle itiraz etti.
CHRONOLOGY
11 Mart
11 Mart
12 Mart
12 Mart
12 Mart
12 Mart
12 Mart
2010 Fransa’ya gerçeklefltirdi¤i resmi ziyarette Cumhurbaflkan› Nicolas Sarkozy’ye konuk
olan Ermenistan Cumhurbaflkan› Serj Sarkisyan, Türkiye aras›nda imzalad›klar› iliflkilerin normallefltirilmesine yönelik protokollerden imzas›n› çekme tehdidinde bulundu. Sarkisyan Le Figaro gazetesine verdi¤i demeçte, “Türkiye süreci baflka amaçlar için kullan›rsa, Ermenistan protokollerden imzas›n› çekebilir” dedi.
2010 ABD 2009 ‹nsan Haklar› Raporu yay›nland›. Raporun Türkiye bölümünde sivillerin
askeri mahkemelerde yarg›lanmas›n› yasaklayan düzenleme, ifade özgürlü¤ü ve Kürtçe ile Türkçe d›fl›ndaki di¤er dillerin kullan›m› gibi konular olumlu kabul edilirken,
yarg›y› etkileme ve ifade özgürlü¤ünün k›s›tlanmas› elefltirildi. Güvenlik güçlerinin
baz› yasad›fl› infazlara kar›flt›¤› iddialar›n›n yer ald›¤› raporda, bu konularda tutuklama
ve sorgulamalar›n vaka say›s›yla karfl›laflt›r›ld›¤›nda düflük kald›¤› ve mahkûmiyet kararlar›n›n da nadir oldu¤u görüflü savunuldu. Raporda Hâkim ve Savc›lar Yüksek Kurulu (HSYK) eksenli yarg› ba¤›ms›zl›¤› tart›flmalar› da yer ald›, “Hükümet yetkilileri
ve devlet bürokrasisi yapt›klar› aç›klamalarla yarg›n›n ba¤›ms›zl›¤›n› etkilediler,” denildi. “Hükümet anayasadaki unsurlar› kullanarak medyaya vergi cezalar› kesti ve ifade özgürlü¤ünü k›s›tlad›. Ülkenin en büyük medya holdingi Do¤an Medya’ya 5 milyar 900 milyon ceza verildi. Ço¤u gözlemci bunu AKP hükümetinin ‘muhalefeti susturma’ giriflimi olarak nitelendirdi,” denildi. YouTube yasa¤›na de¤inildi. ‹flkence vakalar›nda art›fla dikkat çekildi. Raporda Tekel eylemi de vard›. Tekel iflçileri özellefltirmeden sonra çal›flma flartlar›n›n de¤iflimini protesto edip, greve bafllad›. Tekg›da‹fl’ten Ali Can Akyel’in polis taraf›ndan dövüldü¤ü için felç geçirdi¤i belirtildi.
2010 Uluslararas› Hava Tafl›mac›l›¤› Birli¤i (IATA) bu y›l için kay›p tahminini yar›ya indirerek, 2.8 milyar dolara çekti. IATA, uluslararas› hava tafl›mac›l›¤›n›n geçen y›l›n
sonunda toparlanmaya bafllad›¤›n› ve küresel ekonomik kriz s›ras›nda rekor kay›plar
verdikten sonra talebin güçlendi¤inin görülmeye devam etti¤ini aç›klad›. Dünya çap›nda 240 havayolu flirketini temsil eden IATA, daha önce bu y›l için 5.6 milyar dolar olarak tahmin etti¤i kayb›n› 2.8 milyar dolara, 2009 y›l› için 11 milyar dolar olan
kay›p tahminini de 9.4 milyar dolara indirdi. Krizin bafllamas›ndan bu yana 30 havayolu flirketinin sektör d›fl›na ç›kt›. Bu havayolu flirketleri son 10 y›lda 50 milyar dolar kaybetti, borçlar› 200 milyar dolar› aflt›.
2010 S›rbistan’›n savafl suçu itham›yla 1 Mart’ta Britanya’n›n Heathrow Havaalan›’nda tutuklatt›¤› Bosna Hersek’in eski Cumhurbaflkan› Yard›mc›s› Eyüp Ganiç kefaletle b›rak›ld›. Temyiz Mahkemesi, Ganiç’in Londra’da gizli bir yerde tutulmas›, karakola
bilgi vermesi ve geceleri soka¤a ç›kmamas› flart›yla b›rak›lmas›na hükmetti. Yarg›ç
450 bin dolarl›k kefaletin isimsiz bir kad›n taraf›ndan temin edildi¤ini söyledi. Belgrad, 1992’de Saraybosna’dan çekilirken eski Yugoslav ordusuna yap›lan ve 42 askerin öldü¤ü sald›r›dan Ganiç’i suçluyor.
2010 Devlet Bakan› ve Baflbakan Yard›mc›s› Bülent Ar›nç az›nl›klar›n ruhani liderleri ve
vak›f baflkanlar› ile Baflbakanl›¤›n Dolmabahçe Ofisi’nde bir araya geldi. Ar›nç Heybeliada Ruhban Okulu’nun hukuki mevzuat içerisinde tekrar e¤itime bafllamas› konusunda hükümetin ve flahs›n›n bir karar› oldu¤unu söyledi.
2010 ‹srail’in Do¤u Kudüs’te yeni yerleflim inflaat›na Rusya, Çin ve Britanya ile Türkiye’den tepki geldi.
2010 ‹sveç parlamentosunun daha önce d›fliflleri komisyonunun aksi yöndeki karar›na karfl›n 130’a karfl› 131 oyla 1915 olaylar›n› ‘soyk›r›m’ olarak nitelendiren, Ermenilerin
733
734
KRONOLOJ‹
12 Mart
2010
13 Mart
2010
13 Mart
2010
13 Mart
2010
14 Mart
2010
14 Mart
2010
14 Mart
2010
14 Mart
2010
yan›nda Asurilere, Süryanilere, Keldanilere, Pontus Rumlar›na ve Hristiyan az›nl›klara ayn› zulmün uyguland›¤›n› öne süren tasar›y› onaylamas› Ankara’yla diplomatik
kriz yaratt›. ‹sveç elçisi D›fliflleri’ne ça¤r›ld›. Ahmet Davuto¤lu’nun bizzat görüfltü¤ü
Büyükelçi Bildt çok üzgün oldu¤unu belirtip, “Tarih siyasilefltirilmemeli,” dedi.
Gürcistan, Vahhabi Suudi Arabistan’a kad›n büyükelçi atayarak bir ilke imza att›. Yeni Riyad büyükelçisi Yekaterina Mayering-Mikadze, Suudi D›fliflleri Bakan› Said ElFaysal’a itimatnamesini iletirken, belgenin Kral› Abdullah taraf›ndan da kabulü bekleniyor.
Baflbakan Yard›mc›s› ve Devlet Bakan› Ali Babacan, Ekonomi Muhabirleri Derne¤i
(EMD) taraf›ndan düzenlenen Orta Do¤u ve Do¤u Akdeniz Ülkeleri Ekonomi Bas›n› Forumu’nda yapt›¤› konuflmada, IMF ile baz› küçük noktalarda ayr›l›klar›n oldu¤unu ancak ileri sürüldü¤ü gibi Mali Kural’da görüfl ayr›l›¤›n›n bulunmad›¤›n›, aksine tam mutabakat oldu¤unu vurgulad›. Babacan, “IMF ile ayr›l›k, gelecekle ilgili projeksiyonlar konusunda bak›fl aç›m›zdaki farkl›l›ktan kaynakland›,” dedi.
Koç Holding CEO’su Bülent Bulgurlu 2010 y›l›nda 2.2 milyar lira yat›r›m yapmay›
planlad›klar›n› kaydederek, 68,514 olan toplam çal›flan say›s›n› 2010 y›l›nda 2,200
kifli daha art›rmay› hedeflediklerini aç›klad›. Koç Holding 2009 y›l›nda 44.8 milyar
lira konsolide sat›fl geliri ve 3.5 milyar lira faaliyet kâr› elde etti. 2009 y›lsonu itibariyle Koç Holding’in net kâr› 1.4 milyar liraya ulaflt›.
‹srail’in Müslümanlar için de kutsal olan El Halil’deki Hz. ‹brahim Camii ile Beytüllahim’deki Bilal Camii’ni ‘Yahudi Ulusal Miras›’na katma giriflimiyle kar›flan Do¤u
Kudüs’te çat›flma ç›kt›. Onlarca Filistinli kad›n Bat› fieria’dan Kudüs’e geçifl bölgesi
Kalandiya’da ‹srail’i protesto etti. Bu arada Obama yönetimi Yahudi yerleflimleriyle
ilgili ‹srail’i ilk kez sert ç›kt›. ABD arabuluculu¤unda ‹srail-Filistin dolayl› görüflmelerinin efli¤ine gelindi¤i ve ABD Baflkan Yard›mc›s› Joe Biden ‹srail’i ziyaret etti¤i
s›rada Do¤u Kudüs’te 1600 yeni Yahudi yerleflimi inflas›n›n aç›klanmas›yla zorda kalan Obama yönetimi, ‹srail hükümetine ‹srail-ABD iliflkilerinin derinden olumsuz etkilendi¤i uyar›s› yapt›. CNN’e de ‘Yerleflim ilan› ABD aç›s›ndan afla¤›lay›c›,’ aç›klamas› yap›ld›.
Rusya Baflbakan› Vladimir Putin, Hindistan Baflbakan› Manmohan Singh ile kökleri
So¤uk Savafl dönemine dayanan stratejik iflbirli¤ini perçinledi. Putin, Yeni Delhi ziyaretinde Hindistan’da 16 nükleer reaktör kurulmas› dahil milyarlarca dolarl›k enerji
ve silah anlaflmas› imzalad›.
Bir süredir “Ça¤dafl Solda Büyük Buluflma” slogan›yla çal›flma yürüten SHP, Yeni
Sol Giriflimi, ve Alevi Bektafli Federasyonu; siyaset sahnesine yeni ç›kan Eflitlik ve
Demokrasi Partisi (EDP) çat›s› alt›nda partileflti.
Yönetim dan›flmanl›k flirketi The Boston Consulting Group’un (BCG) yapt›¤› bankac›l›k araflt›rmas›na göre, Türkiye’de bankac›l›k hizmetlerinden yararlanamayan 6 milyon kifli bulunuyor ve 15 yafl›ndan büyük nüfusun sadece %49’u bankalarla çal›fl›yor.
BCG bankac›l›k araflt›rmas›na göre, dünyada son 2 y›ld›r yaflanmakta olan finansal
dalgalanman›n küresel bankac›l›k sektöründe yaratt›¤› önemli etkilerden biri flube a¤lar› üzerinde gerçekleflti. Krizin etkisiyle Avrupa’n›n geliflmifl bankac›l›k sistemleri
ile ABD’deki bankalar flube kapat›p, eleman azalt›m›na gittiler.
Türk E¤itim-Sen, Abdi ‹pekçi Park›’nda ‘Haklar›m›z ve Gelece¤imiz ‹çin Büyük Ankara Yürüyüflü ve Mitingi’ düzenledi. Türk E¤itim-Sen baflkan› ‹smail Koncuk, ulus-
CHRONOLOGY
14 Mart
2010
14 Mart
2010
15 Mart
2010
15 Mart
2010
15 Mart
2010
15 Mart
2010
lararas› sözleflmelerden kaynaklanan haklar›n› kullanabilmek ve ifl güvencesine sahip
olmak istediklerini söyledi.
Türkiye Caferileri, yapt›klar› ‘Caferi Çal›fltay›’nda ‘aç›l›m talepleri’ni dile getirdi.
Caferiler ders kitaplar›nda inançlar›na yer verilmesini, din görevlisi yetifltirmek için
engellerin kald›r›lmas›n›, baflta TRT olmak üzere tüm kitle iletiflim aralar›nda kendilerini tan›tma olana¤› sa¤lanmas›n›, kurduklar› cami ve Kuran kurslar›n›n yönetimine ve mülkiyetine dokunulmamas›n› istedi. Caferiler ayr›ca, Diyanet ‹flleri Baflkanl›¤› (D‹B) çat›s› alt›na girmeyeceklerini söyledi.
Ekonomist dergisi Baflbakan Recep Tayyip Erdo¤an’›n iktidardaki yedi y›l›ndaki ekonomik performans›n› de¤erlendirmek için bir karne haz›rlad›. Baflbakan, iktidardaki
son y›l›nda ekonomik büyüme, iflsizlik, bütçe a盤›, kamu borç yönetimi, ihracat rakamlar›, yerli yat›r›mc›n›n ekonominin gelece¤ine olan güveni bafll›klar›ndan zay›f
not ald›. Cari aç›ktaki resesyondan kaynaklanan düflüfl ve direk yabanc› sermaye girifli orta not alan bafll›klar olurken, baflbakan›n tek iyi notu enflasyondaki düflüfl olarak aç›kland›. Enflasyon geçen y›l %7.5’lik hedefin alt›nda %6.5 olmufltu.
D›fliflleri Bakan› Ahmet Davuto¤lu ABD ve ‹sveç’teki soyk›r›m tasar›lar› konusunda
TBMM D›fliflleri Komisyonu’na bilgi verdi. Toplant›da CHP ve MHP’li üyeler, Meclis’te bekleyen Ermenistan’la protokollerin geri çekilmesini istediler. Davuto¤lu ise,
Ermenistan protokollerini Türkiye’nin uzlaflmaz imaj›n› k›rmaya yönelik enstrüman
olarak niteledi ve Meclis’ten çekilmeyece¤ini söyledi. CHP’li Canan Ar›tman, Türkiye’de çal›flan kaçak Ermenilerin s›n›r d›fl› edilmesi, ‹sveç’te tasar› lehine oy kullanan veya oylamaya girmeyen üç Türk parlamenterin Türkiye vatandafll›¤›n›n iptal
edilmesi, Ermeni tasar›s›n›n kabulü yönünde oy kullanan yabanc› veya Türk milletvekillerine Türkiye’ye giriflinin yasaklanmas›, ‹ncirlik Üssü’ne kademeli k›s›tlamalar
getirilmesi, önce AB’de tasar› için kullan›lan oy say›s› kadar yani 23 uça¤a izin verilmesi, sonra tamamen kulland›r›lmamas› gibi önerileri gündeme getirdi.
Tarihinin en büyük ekonomik krizi yaflayan Yunanistan’da, Ege’deki askeri üstünlü¤ü Türkiye’ye kapt›rma kayg›s› yaflan›yor. To Vima gazetesi 2015’ten sonra Ege’de
askeri güç dengesinin hem say›sal hem de kalite aç›s›ndan Türkiye lehine de¤iflece¤ini belirtip “Yunanistan 1974 d›fl›nda, Türkiye karfl›s›nda hiç bu kadar dayan›ks›z
de¤ildi. Yunanistan teknik aç›dan Türk savafl uçaklar›n› izleyemeyecek. ‹ki ülke aras›nda büyük uçurum oluflacak,” diye yazd›.
Cumhurbaflkan› Abdullah Gül, Kongo Demokratik Cumhuriyeti Cumhurbaflkan› Joseph Kabila ve Kamerun Cumhurbaflkan› Paul Biyu’nun davetlisi olarak resmi ziyaretlerde bulunmak üzere Kongo’ya gitti. ‹ki ülke aras›nda ‘Siyasi ‹stiflare Mekanizmas›’ kurulmas› için mutabakat zapt› imzalan›rken, Türkiye’nin Afrika aç›l›m›n› destekleyen Kabila, ekonomik istiflare mekanizmas› önerdi. Abdullah Gül, “2003 y›l›nda 5 milyar dolar olan ticaret hacmi, krize ra¤men 2009 y›l›nda 15 milyar dolara ç›kt›. Hedefimiz Afrika ile ticaret hacmimizi 30 milyar dolara ç›karmak,” dedi.
Fransa’da Cumhurbaflkan› Nicolas Sarkozy’nin partisi iktidardaki Halk Hareketi Birli¤i (UMP), yerel seçimlerin ilk turunda muhalefetteki Sosyalist Parti (PS)’ye karfl›
geride kald›. PS, oylar›n %30’unu al›rken UMP %27’de kald›. Genelde muhalefetteki sol partiler %53, UMP ve di¤er sa¤ partiler %40’ta oran›nda oy ald›. Kat›l›m›n
%48’le oldukça düflük oldu¤u seçimde, sa¤c› Jean Marie Le Pen’in Ulusal Cephe’si
%10’la beklenenin üstünde oy ald›.
735
736
KRONOLOJ‹
15 Mart
16 Mart
16 Mart
16 Mart
16 Mart
16 Mart
16 Mart
16 Mart
17 Mart
2010 Çin’de y›ll›k Halk Kongresi 10 günlük toplant›s›n› 2010 bütçesini onaylayarak kapat›rken Baflbakan Wen Jiabao, yapt›¤› bas›n toplant›s›nda ABD’yi kendi egemenlik
haklar›n› çi¤nemekle ve iklim zirvesinden d›fllamakla suçlad›. Komünist Parti hiyerarflisinde üç numaradaki Wen, 2009’a Obama ile iyi bir bafllang›ç yapt›klar›n› ama
Tayvan’a silah sat›fl› ve Tibet lideri Dalay Lama’n›n Beyaz Saray’da kabulüyle
Çin’in egemenlik haklar›n›n çi¤nendi¤ini belirterek “‹liflkilerdeki ciddi bozulman›n
sorumlusu Çin de¤il ABD taraf›nda aranmal›. Karfl›l›kl› güven ilerletilebilir fakat
flüpheler baki kal›r,” dedi.
2010 Rusya Baflbakan’› Vladimir Putin’in Birleflik Rusya Partisi (BRP) Rus yerel seçimlerini önde bitirdi. Parti 2007 senesine göre %25 oy kaybetti. Sonuçlar, do¤algaz kaynaklar›yla on y›lda h›zl› bir büyümeye tan›kl›k eden halk›n, ekonomik krizin ard›ndan gelen yüksek iflsizlik oranlar›na tepkisi olarak yorumland›.
2010 Genelkurmay Baflkan› Orgeneral ‹lker Baflbu¤, Türk Silahl› Kuvvetleri’nin en disiplinli ve birlik beraberlik içinde oldu¤u dönemin bu dönem oldu¤unu; askeri konularla ilgili bas›nda yap›lan baz› haber ve yorumlar›n ast-üst iliflkisini zedeledi¤ini savundu ve Askeri Ceza Kanunu’nu (ACK) iflaret etti. Baflbu¤ ACK’n›n 95’inci maddesinin bunu düzenledi¤ini ve bu maddenin üç y›ldan alt› y›la kadar hapis cezas›n› içerdi¤ini söyledi.
2010 Türkiye ‹statistik Kurumu (TÜ‹K) Kas›m-Aral›k-Ocak aylar›n› kapsayan Hanehalk›
‹flgücü Araflt›rmas› sonuçlar›n› aç›klad›. Kentlerde iflsizlik oran› de¤iflmeyerek %15.6,
k›rsal yerlerde ise 1.5 puanl›k azal›flla %9.2 oldu. ‹flsizler ordusu geçen y›l›n ayn› dönemine göre 29,000 kifli artarak 3,361,000 kifliye yükseldi.
2010 Cumhuriyet Baflsavc›l›¤› Adana Büyükflehir Belediyesi’ndeki yolsuzluk ve rüflvet iddialar›yla ilgili inceleme bafllatt›. Belediye Baflkan› Aytaç Durak, hakk›ndaki suçlamalar için Adana Savc›l›¤›na giderek suç duyurusunda bulunaca¤›n› söyledi.
2010 16 Mart 1978’de ‹stanbul Üniversitesi Eczac›l›k Fakültesi önündeki bombal› ve silahl› sald›r›da yaflam›n› yitiren yedi ö¤renci karanfillerle an›ld›. Ö¤renci Gençlik Sendikas› (Genç-Sen), ‹stanbul Üniversitesi ö¤rencileri grubu, Ça¤dafl Hukukçular Derne¤i, Emekçi Hareket Partisi (EHP), Ö¤renci Kolektifleri gibi gruplar Beyaz›t Meydan›’nda bas›n aç›klamas› yapt›. Grup davan›n zaman afl›m›ndan kapand›¤›n› ancak faillerin yarg›lanmas› için ellerlinden geleni yapacaklar›n› bildirdi.
2010 ‹srail’in Do¤u Kudüs’te Yahudi yerleflimi inflaat› seferberli¤inin üzerine Haremüfl fierif’i y›kma niyetlerini tetikleyebilecek bir kehanetle ba¤lant›l› Hurva Sinagogu’nu açmas›, Filistinlilerde öfke seli yaratt›. Bir önceki gün Do¤u Kudüs’te yüzlerce Filistinlinin ‹srail güçleriyle çat›flmas›yla ortal›k savafl alan›na döndü. Yaral› say›s› 100’e yaklafl›rken 60 Filistinli tutukland›. Çat›flmalar Bat› fieria’da Ramallah ve El Halil kentlerine de s›çrad›. Filistin Kurtulufl Örgütü’nün üçüncü intifada ç›kabilece¤i uyar›s›n›n ard›ndan, Gazze’deki Hamas yönetimi de ‘gazap günü’ ilan edip intifada ça¤r›s› yapt›.
2010 ‹stanbul’da bir grup gazeteciyle konuflan ‹ran’›n Ankara Büyükelçisi Bahman Hüseyinpur, “‹ran, Türkiye, Irak ve Suriye bölgedeki sorunlar›n çözümü için birlikte hareket edebilir. Özellikle ‹ran ve Türkiye büyük bir etkiye sahip” derken, AB tipi bir birliktelik ça¤r›s›nda bulundu.
2010 Brezilya Devlet Baflkan› Luiz Inacio Lula de Silva, ilk ‹srail ziyaretinde Knesset’teki konuflmas›nda silahlardan ar›nm›fl bir Ortado¤u ça¤r›s› yapt›. ‹srail’in Ortado¤u’nun nükleer silahl› tek ülkesi olmas›na dokunduran Lula, Latin Amerika’da nük-
CHRONOLOGY
17 Mart
2010
17 Mart
2010
17 Mart
2010
17 Mart
2010
17 Mart
2010
17 Mart
2010
18 Mart
2010
leer silahlar›n yer almamas›n›n Brezilya’ya gurur verdi¤ini belirtti. Holocaust müze
baflkan› Rabbi ‹srail Lau, ‘Holocaust’u ‘mit’ olarak niteleyen ‹ran Cumhurbaflkan›
Mahmud Ahmedinecad ile görüflebilmek için Lula’dan arac› olmas›n› istedi.
Hollanda merkezli kargo tafl›ma flirketi TNT Ekspres Türkiye, ‹stanbul Atatürk Havaliman›’ndaki tüm operasyonunu ‹stanbul Sabiha Gökçen Havaliman›’na tafl›ma karar› ald›. May›sta hizmet vermeye bafllayacak operasyon merkezi için ‹stanbul Sabiha Gökçen Havaliman›’na 8 milyon euroluk yat›r›m yap›laca¤›n› belirten TNT Ekspres Genel Müdürü Turgut Y›ld›z, merkezin Sabiha Gökçen Havaliman›’ndaki ilk
uluslararas› ekspres kurye flirketi olaca¤›n› söyledi. Y›ld›z, bu projeyle 107 kifliye de
ifl imkân› sa¤lanaca¤›n› ifade etti.
D›fl Ekonomik ‹liflkiler Kurulu (DE‹K) Türk-Afrika ‹fl Konseyleri, Türk ifladamlar›
ile Gine, Gine Bissau, Sierra Leone ve Gambiya’dan ifladamlar›n› bir araya getiren
ikili görüflmeler düzenledi. Türk-Afrika ‹fl Konseyleri Koordinatör Baflkan› Tamer
Taflk›n, D›fl Ekonomik ‹liflkiler Kurulu’nun (DE‹K) davetlisi olarak Türkiye’ye gelmek isteyen Afrika ifladamlar›n›n vize al›rken büyük sorun yaflad›¤›n›; vize konusunun Afrika aç›l›m›nda Türkiye’nin önündeki en büyük engel oldu¤unu belirtti.
Devlet Bakan› ve Baflbakan Yard›mc›s› Ali Babacan Uluslararas› Para Fonuyla (IMF)
ile ortakl›¤› durdurma sebeplerini aç›klad›. Babacan, yap›lacak bir anlaflman›n getirebilece¤i kredibilite katk›s›n›n çok fazla olmayaca¤›n›, Türkiye’nin bu y›l %3.5’in
üzerinde büyümesi durumunda artan gelirin da¤›l›m kompozisyonunda anlaflamad›klar›n› ve Türkiye’nin bir stand-by düzenlemesine ihtiyac› bulunmad›¤›n› belirtti.
Baflbakan Erdo¤an, Ermeni Soyk›r›m› iddialar›na iliflkin tasar›lar›n ABD Temsilciler
Meclisi D›fliflleri Komisyonu ile ‹sveç’te kabul edilmesi üzerine, “Türkiye’deki yüz
bin kaçak Ermeni’nin ülkelerine gönderebilece¤ini,” aç›klad›. Erdo¤an yapt›¤› aç›klaman›n ‘tehcir’ olarak adland›r›lmas›n› talihsizlik olarak yorumlad›; sözlerinin asla
Türkiye Cumhuriyeti vatandafl› olan Ermenilere yönelik olmad›¤›n› ifade etti
Avrupa Konseyi bünyesinde faaliyet gösteren Venedik Komisyonu, Fener Rum Patri¤i’nin ekümenik s›fat› kullanmas›n›n engellenmesi halinde Avrupa ‹nsan Haklar›
Sözleflmesi’nin (A‹HS) din ve ibadet özgürlü¤ü ile ilgili 9. maddesinin çi¤nenmifl
olaca¤› görüflünü bildirdi. Venedik Komisyonu, Türkiye’de Fener Rum Patri¤i ile dini az›nl›klar›n statülerine iliflkin raporunda, Türk yetkililerin, Fener Rum Patri¤i’nin
bu s›fat› kullanmas›n› engelledi¤ine yönelik bir iflaret görülmedi¤i belirtti ve Türk
yetkililerin bu s›fat› kullanma zorunlulu¤u olmad›¤›na iflaret etti.
Avrupa ‹nsan Haklar› Mahkemesi (A‹HM) H›rvatistan’› Romanlara ‘ay›r›mc›l›k yapt›¤›’ gerekçesiyle mahkum etti. H›rvatistan’›n, “Roman ö¤rencileri ilkokullarda özel
s›n›flarda e¤itim almaya zorlayarak, ay›r›mc›l›k suçu iflledi¤ine,” hükmetti. H›rvatistan’da az›nl›k Romanlar›n ma¤dur oldu¤u görüflüne varan A‹HM, bu az›nl›¤›n korunmas› ve özellikle e¤itim alan›nda di¤er vatandafllar gibi eflit haklara sahip olmas› gerekti¤i uyar›s›n› yapt›. H›rvatistan’daki Roman ö¤rencilerin %84’ünün zorunlu e¤itimin ard›ndan okulu b›rakmas›n›n düflündürücü oldu¤unu belirten mahkeme, yetkililere gerekli yasal önlemleri almalar› ça¤r›s› yapt›. A‹HM, H›rvatistan’›n, ortak baflvuru yapan 15 Roman ö¤renciye kifli bafl›na 4,500 euro tazminat ve 10,000 euro mahkeme masraf› ödemesini kararlaflt›rd›.
Maliye Bakan› Mehmet fiimflek, stopaj ile ilgili düzenlemede makro ekonomik istikrar› ve finansal istikrar› ön planda tutacaklar›n›, bu düzenlemenin ifllem vergisi içermeyece¤ini aç›lad›.
737
738
KRONOLOJ‹
18 Mart
18 Mart
18 Mart
18 Mart
18 Mart
18 Mart
18 Mart
2010 Yunanistan baflbakan› Yorgo Papandreu Avrupa Parlamentosu’nda yapt›¤› konuflmada “Ahlaks›z bir ülke de¤iliz. Yard›m istemiyoruz. Baflka halklar›n vergi mükelleflerinin paras›n› istemiyoruz,” dedi. Papandreu, Avrupa’dan sadaka de¤il, spekülatörlerin sald›r›lar›ndan kurtulmak için siyasi destek istedi¤ini söyledi. Aylard›r Brüksel’den kurtarma paketi bekleyen Atina yönetimi, 25-26 Mart’taki AB zirvesinden
somut bir karar ç›kmamas› halinde IMF’ye baflvuraca¤›n› aç›klam›flt›. Ancak AB’den
bugüne dek en fazla mali yard›m alan üye olmas›na ra¤men a¤›r bir borç yükünün alt›na giren Yunanistan’›n AB’den kurtarma paketi beklentisiyle çekti¤i bu rest geri
tepti. Almanya, AB içindeki tart›flmalarda gönülsüzce destek verdi¤i Yunanistan’›
kurtarma paketinden geri ad›m att›. Euro Bölgesi’ne girmek için istatistik yalanlar›na
baflvurdu¤u, Gayri Safi Yurt ‹çi Has›las›’n› küçük gösterip AB ortak bütçesini boflaltt›¤› ve AB tar›m desteklerinde di¤er ülke paylar›n› almak için da¤lar› tarla olarak kaydetti¤i ortaya ç›kan Yunanistan’›n IMF’ye teslim edilmesi gerekti¤ini belirtti. Almanya’n›n yaklafl›m›na Finlandiya, Hollanda ve ‹talya’n›n destek verirken, Fransa, ‹spanya ve Portekiz ise Yunanistan’›n kurtar›lmas› gerekti¤ini söyledi.
2010 Devlet Bakan› Zafer Ça¤layan, Londra’da ‹ngiltere-Türkiye Ortak Ticaret ve Ekonomik Komite (JETCO) toplant›s›na kat›ld›. ‹ngiltere ve Türkiye aras›nda ticari iliflkilerin güçlendirilmesi, mevcut ticari engellerin kald›r›lmas›na iliflkin anlaflma imzaland›. ‹ngiltere Ticaret ve Kalk›nma Bakan› Lord Davies her iki ülke heyetinin enerji,
yenilenebilir enerji, h›zl› tren altyap›s› gibi alanlarda yeni projeler getirmeleri üzerinde anlaflt›klar›n› belirtti. Bakan Ça¤layan, ‹ngiliz ifladamlar›na IMF’siz yol haritas›n›n mali kural oldu¤unu belirtti.
2010 TBMM ‹nsan Haklar›n› ‹nceleme Komisyonu, Ergenekon ve Balyoz operasyonlar›
sonucunda tutuklanan askerlerin bulundu¤u Hasdal Askeri Cezaevi’nde protestoyla
karfl›laflt›. Generaller, amiraller ve baz› subaylar, milletvekilleri ile görüflmeyi kabul
etmedi.
2010 ‹mar de¤iflikli¤i yoluyla haks›z kazanç elde etti¤i iddia edilen Adana Büyükflehir Belediye Baflkan› Aytaç Durak, MHP Genel Baflkan› Devlet Bahçeli’nin istifa ça¤r›s›na
uydu. Partisinden istifa eden Durak, ayr›ca savc›l›¤a baflvurarak Adana Büyükflehir
Belediye Meclisi Üyesi Mustafa Tuncel’in kendisi hakk›ndaki iddialar›n›n araflt›r›lmas›n› istedi.
2010 Meclis Adalet Komisyonu, izinsiz gösterilerde polise tafl att›klar› için Terörle Mücadele Yasas› (TMY) kapsam›nda tutuklu yarg›lanan çocuklarla ilgili düzenlemeyi görüfltü. Tasar› çocuk adalet sisteminde de¤ifliklikler ve yeniden yarg›lanmay› içeriyor.
MHP’nin karfl› ç›kt›¤› tasar› CHP ve AKP’nin mutabakat› do¤rultusunda son flekli verilmek üzere alt komisyona sevk edildi
2010 Ankara’da toplu tafl›ma ücretleri yeniden 1.85 liraya ç›k›nca biletsiz otobüs eylemleri bafllad›. Hacettepe Beytepe ve ODTÜ kampüslerindeki otobüs duraklar›nda toplanan ö¤renciler otobüslere kart basmadan binmek istedi. ODTÜ Rektörü Prof. Dr. Ahmet Acar duruma müdahale etmek isteyen çevik kuvvet ekiplerini kampüse sokmay›nca polisler ö¤rencileri üniversite d›fl›nda gözalt›na alabildi. Hacettepe’de kampüse al›nan polis, eylemci 28 ö¤renciyi gözalt›na ald›.
2010 Anayasa Mahkemesi’nin DTP hakk›nda verdi¤i kapatma karar› ile milletvekillikleri
düflürülen Ahmet Türk ve Aysel Tu¤luk hakk›nda, çeflitli tarihlerde yapt›klar› konuflmalar nedeniyle terör örgütünün propagandas›n› yapmak ve terör örgütü ad›na suç ifl-
CHRONOLOGY
18 Mart
2010
19 Mart
2010
19 Mart
2010
19 Mart
2010
20 Mart
2010
20 Mart
2010
20 Mart
2010
lemek iddias›yla dava aç›ld›. Ahmet Türk için 45 y›l, Aysel Tu¤luk için 70 y›la kadar
hapsi istendi.
Kuzey Kore’de Ocak’ta ‘para reformu’ yap›p ülkede ekonomiyi altüst eden üst düzey
maliye yetkilisi maliye ve planlamadan sorumlu Komünist Partisi yetkilisi Pak Namki idam edildi. Pak’›n, döviz yasa¤› getirip halk› Kuzey Kore paras› Won kullanmaya zorlayan reform kararnamesiyle sermayeler bir anda erimifl, enflasyon %100’e f›rlam›fl, fiyatlar artm›fl, birçok yerde isyan ç›km›flt›. Reformda düzenlemeye gidilirken,
Pak’›n büyük toprak a¤as›n›n o¤lu olarak partiye s›z›p kasten ekonomiyi çökertmeye
çal›flmakla suçland›¤› belirtildi.
Stratejik Teknik Ekonomik Araflt›rmalar Merkezi (STEAM) taraf›ndan düzenlen
‘Enerji Sektöründe Özellefltirmeler Arenas›’ toplant›s›nda Maliye Bakan› Mehmet
fiimflek, enerji sektörü özellefltirmeleriyle ilgili aç›klamalarda bulundu. 2002’den itibaren elektrik sektöründe rekabetçi serbest piyasa uygulamas›na geçifli sa¤layacak
yasal düzenlemelerin pefl pefle yap›ld›¤›n› dile getiren Bakan fiimflek, 2009’da elektrik da¤›t›m özellefltirmelerinde önemli mesafe kaydedildi¤ini söyledi. Sakarya, Baflkent ve Meram Elektrik Da¤›t›m fiirketi özellefltirme ifllemlerinin tamamland›¤›n›
an›msatan Bakan fiimflek, sekiz elektrik da¤›t›m flirketinin özellefltirme ihalelerinin
tamamland›¤›n›, onay ifllemlerinin devam etti¤ini vurgulad›. Türkiye Elektrik Da¤›t›m Piyasas›’n›n %30’unu oluflturan ve 8 milyon aboneye hizmet veren Bo¤aziçi, Gediz, Trakya ve Dicle Elektrik Da¤›t›m flirketlerinin ihale sürecini bafllatt›klar›n› söyledi. Baflkent Elektrik Da¤›t›m özellefltirme sürecini ise sene sonuna kadar tamamlamay› planlad›klar›n› belirten fiimflek, hedeflerinin elektrik da¤›t›m›n›n tamam›n› özel
sektöre devretmek oldu¤unu aç›klad›.
‹ndirimli market sektöründe faaliyet gösteren B‹M ma¤azalar›, 2009 y›l›nda yaflanan
krize ra¤men sat›fllar›n› %25, net kâr›n› da %86 oran›nda art›rd›. B‹M ‹cra Kurulu
Üyesi ve Finans Direktörü Haluk Dortluo¤lu, kârl›l›k oran›n›n %86 art›fl göstermesinde maliyetlerde yapt›klar› tasarruflar›n etkisi oldu¤unu belirtti. Dortluo¤lu, kriz
döneminde dünyada yaflanan durgunluktan dolay› al›m maliyetlerinde önemli tasarruflar yapabildiklerini aç›klad›. B‹M bu y›l 130 milyon lira yat›r›m yaparak 300’den
fazla yeni ma¤aza açmay› ve 1500 kifliye istihdam sa¤lamay› hedefliyor. Türkiye’nin
d›fl›nda Fas’ta da faaliyet gösteren kurulufl, burada da 40 yeni ma¤aza açacak
ABD Temsilciler Meclisi Silahl› Hizmetler Komitesi’nde bütçe oturumunda Türkiye
gündeme geldi. ABD Hava Kuvvetleri Komutan› Duncan McNabb, ‹ncirlik’in kendileri için, Irak ve Afganistan’a ikmal aç›s›ndan önemini vurgulad›. McNabb, ABD’nin
bölgedeki hava deste¤inin %46’s›n›n ‹ncirlik üzerinden sa¤land›¤›n›, Türkiye’nin,
Afganistan rotas›nda yer alan üssün kargo tafl›mac›l›¤› ve uçaklar›n yak›t ikmaline
izin verdi¤ini hat›rlatt›.
Türkiye Kad›n Giriflimcileri Derne¤i (KAG‹DER) Yönetim Kurulu Baflkan› Gülseren
Onanç, Türkiye’nin, dünyadaki en düflük kad›n istihdam oran›na sahip on ülkeden biri olmas›ndan yola ç›karak “Çal›flmak ‹stiyoruz” kampanyas› bafllatt›klar›n› aç›klad›.
Rusya’da muhalifler bugünü ‘öfke günü’ ilan ettiler. Baflbakan Vladimir Putin’in
ekonomi politikalar›na karfl› en do¤udaki Vladivostok’tan en bat›daki Kaliningrad’a
uzanan elli kentte protestocular sokaklara döküldü. Baflkent Moskova’da polis göstericilere müdahale edip tutuklamalar yapt›.
Anayasa Mahkemesi, Türk anadan do¤anlar›n, herhangi baflvuruya gerek bulunmaks›z›n Türk vatandafll›¤› kazand›¤›na hükmetti. Yüksek Mahkeme, 2009 tarihli Türk
739
740
KRONOLOJ‹
20 Mart
2010
20 Mart
2010
21 Mart
2010
21 Mart
2010
21 Mart
2010
Vatandafll›¤› Kanunu’nun yürürlü¤e girmesinden önce Türk anadan do¤an çocuklar›n da do¤duklar› andan itibaren Türk vatandafll›¤›n› kazanm›fl kabul edileceklerini
kaydetti. Yasan›n eski halinde Türk anadan do¤mas›na ra¤men Türk vatandafll›¤›n›
kazanamayan küçüklerin; ana, baba ya da yasal temsilcileri baflvurmad›klar› takdirde, ergin olmalar›ndan bafllamak üzere üç y›ll›k süre içinde müracaat etmeleri durumunda, seçme yoluyla Türk vatandafll›¤›n› kazanabilecekleri düzenlenmiflti.
Filistin direnifline maddi destek veren Suriyeli ifladam› Bessam Trache’nin Macaristan’da öldürüldü¤ü s›rada Budapeflte semalar›nda ‹srail casus uçaklar›n›n alçaktan uçmas›, ‹srail gizli servisi Mossad’› ak›llara getirdi. ‹srail’in uçufl izni ald›¤› ortaya ç›kt›. Transit ülkeler Türkiye, Bulgaristan ve Romanya’dan ilk ikisiyle var›fl ülkesi Macaristan uçufl izni verdiklerini aç›klad›. D›fliflleri, “‹srail uçaklar› rutin bir uygulamayla Türk hava sahas›n› kullanm›flt›r. Bunu terörle iliflkilendirmek do¤ru de¤ildir,” aç›klamas›n› yapt›.
‹slam Konferans› Örgütü (‹KÖ) taraf›ndan Türkiye ile M›s›r’›n eflbaflkanl›¤›nda Kahire’de Uluslararas› Darfur Donörler Konferans› düzenlendi. Konferans›n amac› Sudan’›n çat›flma ve katliamlarla malul Darfur bölgesinin yeniden inflas› ve imar› için 2
milyar dolar toplamakt›. 80’den fazla ülke ve kuruluflun kat›ld›¤› konferansta, 850
milyon dolar toplanarak hedefin alt›nda kal›nd›.
‹ran’da y›lbafl› olarak kutlanan Nevruz sebebiyle dini lider Ayetullah Ali Hamaney ile
Cumhurbaflkan› Mahmud Ahmedinecad halka seslenirken, ABD Baflkan› Barack H.
Obama da Nevruz mesaj› yay›mlad›. Obama, geçen Nevruz’da Bostan ve Gülistan’›n
yazar› Said fiirazi’den al›nt›lar yap›p Farsça konuflarak Tahran’a ‘taze bafllang›ç’
önermiflti. Bu seneki mesaj›nda Obama, ‹ran’a yönelik diplomatik temas ve diyalog
teklifinin geçerli oldu¤unu söyledi. Obama, Tahran’› nükleer program› konusunda
aç›k ve ikna edici davranmaya davet edip ‹ran hükümetinin kendini tecrit etmeyi seçti¤i elefltirisinde bulundu. Amerika D›fl ‹flleri Bakan› Hillary Clinton ise Rusya’da
Vladimir Putin’le görüfltü, ‹ran’a yapt›r›m konusunda destek istedi. Putin, ABD’nin
Rus flirketlerine yapt›r›m uygulad›¤›n› ve ülkesinin Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ)
üyeli¤ini engelledi¤ini; tam iflbirli¤inin ancak DTÖ üyeli¤ine ABD’nin deste¤iyle
mümkün olabilece¤ini söyledi
‹sveç Hükümeti Türkiye’nin AB üyelik yolunda yapaca¤› reformlar için maddi yard›m paketi aç›klad›. Hükümetin 2010-2013’ü kapsayacak flekilde haz›rlay›p onay verdi¤i yard›mlar y›lda toplam 87 milyon ‹sveç kronu (yaklafl›k 8.5 milyon euro) olarak
aç›kland›. Bu yard›mla Türkiye’deki yerel yönetimler, insan haklar›, kad›nlar›n ekonomik ve politik yaflama kat›l›m›, ifade özgürlü¤ünü k›s›tlayan engellerin kald›r›lmas› ve az›nl›k haklar›n› kapsayan reform ve projelere katk› sa¤lanmas› planlan›yor.
Türk-Amerikan iliflkilerinin en köklü kurumlar›ndan olan Amerikan Türk Konseyi’nin (American-Turkish Council [ATC]) Türk-Amerikan ‹fl Konseyi (TAIK) ile birlikte Türk-Amerikan iliflkileri konusunda çeyrek as›rdan uzun süredir düzenledi¤i geleneksel toplant›, bu y›l Ermeni tasar›s›n›n ABD Temsilciler Meclisi D›fl ‹liflkiler Komitesi’nden geçmesi sebebiyle iptal edildi. 29’uncu toplant›n›n planland›¤› gibi 1114 Nisan’da düzenlenmesinin imkans›z oldu¤unu duyuran ATC, tasar›n›n komiteden
geçmesinin ard›ndan Türk hükümetinin Washington Büyükelçisi’ni geri ça¤›rd›¤›n›,
ABD’ye resmi ziyaretleri azaltt›¤›n›, kamu ve özel sektörden ifl kesimleriyle derneklerin bu politikaya uydu¤unu hat›rlatt›.
CHRONOLOGY
21 Mart
21 Mart
22 Mart
22 Mart
22 Mart
22 Mart
23 Mart
2010 Bulgaristan’›n baflkenti Sofya’da 150 bin devlet memuruna %12’lik maafl indirimi
yap›lmas›n› protesto eden yaklafl›k dört bin polis ve güvenlik görevlisi ekonomik haklar›n›n iyilefltirilmesini talep ederken, ‹çiflleri Bakan› Tzvetan Tzvetanov’u yuhalad›.
Polisler, parlamentoda görüflülmek üzere haz›rlanan ve emeklilik tazminat›n›n on iki
brüt maafltan alt› maafla indirilmesini öngören yasa tasar›s›na da karfl› ç›kt›. Polislere
Rumen polis sendikas›ndan da destek geldi. Polisler, parlamentoda görüflülmek üzere haz›rlanan ve emeklilik tazminat›n›n on iki brüt maafltan alt› maafla indirilmesini
öngören yasa tasar›s›na da karfl› ç›kt›.
2010 ABD iflgalinin yedinci y›ldönümü Irak’ta sessiz geçerken, Amerikan baflkenti Washington’da protesto edildi. Irak, Afganistan ve Filistin bayraklar›yla Beyaz Saray’›n
karfl›s›ndaki Lafayette Park›’nda toplanan binlerce gösterici savafl karfl›t› sloganlar
at›p flehir merkezine yürüdü. Protestocular aras›nda Irak ve Afganistan’da ölen baz›
Amerikan askerlerinin ailelerinin yan› s›ra, yürümekte zorlanan yafll›lar bile vard›.
2010 D›fl Ekonomik ‹liflkiler Kurulu (DE‹K) Maliye Bakan› Mehmet fiimflek’e sa¤l›k turizmi üzerine rapor verdi. Buna göre, t›p turizminde rekabetçi fiyatlarla tedavi hizmeti sunabilmesi için KDV teflvikine ihtiyaç duyan Türkiye, bu teflvikin sa¤lanmas› durumunda 2015 y›l›ndan itibaren sekiz milyar dolar gelir yaratma potansiyeline sahip
bulunuyor. Sa¤l›k turizmine konu olan tedavi ve hizmetlerin çeflitli ülkelerdeki maliyeti k›yasland›¤›nda Hindistan, Tayland, Türkiye, Singapur ve Tayvan bu alanda ön
plana ç›k›yor. ABD’de bir tedavi için yüz dolar ödeyen bir hastan›n tedavi maliyeti
bu ülkelerde yedi-sekiz dolara kadar düflebiliyor. Ülkelerin turizm potansiyeli de hesaba kat›ld›¤›nda, sektöre KDV teflviki getirilmesi halinde Türkiye’ye y›lda bir milyon hasta gelece¤i öngörüldü.
2010 ‹ngiliz Daily Mirror gazetesinin haberine göre, ‹ngiliz sterlinin euro karfl›s›nda de¤er
yitirmesinden sonra pahal› gelen Euro Bölgesi’nden çekilerek son iki y›lda Türkiye’ye yönelen ‹ngiliz tatilciler, bu y›l krizdeki ‹spanyol tatil merkezlerinin dörtte bire yak›n fiyat k›rmas› üzerine hem daha yak›n hem de daha ucuz hale gelen ‹spanya’ya yöneldi.
2010 Japonya’da ‘afl›r› çal›flmadan kaynaklanan ölüm’ anlam›na gelen ‘karosi’ kavram›,
milli felakete dönüflünce, hükümet ‘iflkolizm’ ile mücadele program›n› kabul etti. Buna göre hükümet fazla mesaiyi teflvik etmemeyi ve çal›flanlar›n y›lda ortalama sekiz
buçuk gün yerine kendi resmi haklar› olan on sekiz gün dinlenmesini kararlaflt›rd›.
2010 ABD Baflkan› Barack H. Obama’n›n en büyük siyasi mücadelesine dönüflen Sa¤l›k
Reformu Tasar›s›, Kongre’nin alt kanad› Temsilciler Meclisi’ndeki tarihi oylamada
212’ye karfl› 219 oyla kabul edildi. Obama, sa¤l›k sisteminde son 40 y›l›n en büyük
de¤iflikliklerini içeren tasar›y› kürtaj taviziyle kurtarabildi. Obama tasar›n›n kabul
edilmesi halinde federal fonlar›n tecavüz, ensest ya da annenin tehdit alt›nda oldu¤u
durumlar d›fl›nda kürtaj için kullan›lmayaca¤›na dair talimat yay›mlama sözüyle Bart
Stupak’›n bafl›n› çekti¤i ‘kürtaj karfl›t›’ Demokrat vekilleri yan›na çekti. 308 milyon
nüfuslu ABD’de sigortas›z 32 milyonu sa¤l›k sistemine al›p 65 yafl alt› nüfusta sigortal› oran›n› %95’e ç›karmay› hedefleyen tasar›n›n kabul edilmesini Obama, ‘Halk›n
Zaferi’ olarak de¤erlendirdi.
2010 ABD Baflkan› Obama Sa¤l›k reformunun Temsilciler Meclisi’nden geçmesinin ard›ndan yasay› imzalad›. Obama “Bugün, yaklafl›k bir yüzy›ll›k u¤rafltan, bir y›ll›k tart›flmalardan sonra, sa¤l›k reformu ABD’de yasa oluyor,” derken, her cümlesi alk›fllarla
741
742
KRONOLOJ‹
23 Mart
2010
23 Mart
2010
23 Mart
2010
23 Mart
2010
23 Mart
2010
23 Mart
2010
bölündü. Obama imza atmadan önce “Bunu son günlerinde kanserle savafl›rken bile
sigorta flirketleriyle u¤raflan annem ad›na imzal›yorum,” diye konufltu.
Ekonomik ‹flbirli¤i ve Kalk›nma Örgütü (OECD) Genel Sekreteri Angel Gurria, Yunanistan’›n borç krizini tek bafl›na aflamayaca¤›n›, IMF ve AB ortak deste¤inin en iyi
yol olaca¤›n› bildirdi. Guirra, Yunanistan’da yay›mlanan Kathimerini gazetesine verdi¤i demeçte, “Avrupa, istikrar program›n› sunduktan sonra Yunanistan’a güçlü destek önermeli. Piyasalar bu mesaj› alacak, Yunanistan borçlanma maliyetini düflürecek
ve ald›¤› önlemleri ve reformlar› uygulamak için harekete geçecek” dedi.
Baflbakan Recep Tayyip Erdo¤an’›n ‹stanbul’daki Roman Aç›l›m› toplant›s›n›n ard›ndan AKP Bursa Milletvekili Ali Koyuncu, “Çingene ve yabanc› göçebelerin s›n›r
d›fl› edilmelerine ‹çiflleri Bakanl›¤› yetkilidir,” hükmünün, ilgili yasadan ç›kar›lmas›
için teklif haz›rlad›.
Sermaye Piyasas› Kurulu (SPK) Baflkan› Vedat Akgiray Ekonomi Gazetecileri Derne¤i’nin (EGD) sohbet toplant›s›nda, Körfez ülkelerindeki bir-bir buçuk trilyon dolar›n yat›r›m yapacak ülke arad›¤›n› belirtti. Akgiray, faizsiz menkul k›ymet veya kira
sertifikas› olarak adland›r›lan sukuk tebli¤inin, Körfez’den milyar dolarlar› bulacak
kaynak giriflinin önünün aç›laca¤›n› söyledi.
ABD havac›l›k devi Boeing, Almanya’n›n 1.1 milyar, Fransa’n›n 1.4 milyar, ‹ngiltere’nin 400 milyon euro olmak üzere rakibi Airbus’a kredi deste¤i verme karar›na tepki gösterdi. Boeing Baflkan Yard›mc›s› Austell Airbus’a AB deste¤inin Amerikan havac›l›k sektörüne büyük zarar verdi¤ini dile getirdi. Amerika Birleflik Devletleri
2004’te flirket ad›na harekete geçip Dünya Ticaret Örgütü’ne flikayette bulunmufltu.
Baflvuruda Airbus’›n deste¤e ihtiyaç duymayan büyük bir flirket oldu¤u savunulmufltu. Avrupa Birli¤i de ABD aleyhine Dünya Ticaret Örgütü’ne baflvurmufl, Washington’› Boeing’e milyarlarca dolar devlet yard›m› aktarmakla suçlam›flt›. Dünya Ticaret
Örgütü’nün bugün Airbus’a bildirdi¤i karar›n kamuya aç›klanmayaca¤› duyuruldu.
AKP’nin Anayasa De¤ifliklik Paketi aç›kland›. Toplam 23 maddeden oluflan taslakta,
Anayasa’n›n 10, 20, 23, 41, 53, 69, 74, 84, 94, 125, 128, 129, 144, 145, 146, 147, 148,
149, 156 ve 159. maddelerinde de¤ifliklik; Geçici 15. maddenin yürürlükten kald›r›lmas› ile geçici üç madde eklenmesi öngörülüyor. Baflbakan Yard›mc›s› Cemil Çiçek,
Adalet Bakan› Ergin ve AKP Grup Baflkanvekili Bozda¤, 23 maddelik Anayasa paketini ‘kiflisel teklif’ olarak aç›klad›ktan sonra destek görüflmeleri gerçeklefltirdi.
CHP Anayasa’y› AKP’lefltirme olarak de¤erlendirdi¤i pakete destek vermedi.
MHP’liler, AKP’den ‘uzlaflma için cesaret göstermelerini’ istedi. BDP’liler seçim baraj›, Hazine yard›m› ve anadil önündeki engellerin kald›r›lmas› gibi ‘k›rm›z› çizgiler’ini öne sürdü. Yarg›tay Baflkan› Gerçeker “Yarg›yla ilgili düzenlemeler Anayasa’ya, kuvvetler ayr›l›¤› ilkesine ayk›r›,” derken, HSYK Baflkanvekili Özbek “Yap›lan de¤ifliklikle yürütme, yarg›da yer tutma amac›n› tafl›yor,” aç›klamas›n› yapt›.
KESK Baflkan› Sami Evren, Anayasa tasla¤›n›n çal›flma hayat›na iliflkin maddesinde
memur sendikalar› ile hükümet aras›nda gerçeklefltirilen toplu görüflme yerine toplu
sözleflme ile uzlaflt›rma kurulunun yetkisinin art›r›larak, gizli grev yasa¤› getirildi¤ini söyledi. Düzenlemenin eski ve taslak hallerinin ikisinin de Uluslararas› Çal›flma
Organizasyonu’na (International Labor Organization [ILO]) ayk›r› oldu¤unu belirtti.
Kapat›lan DTP’nin eski Genel Baflkan› Ahmet Türk ile eski milletvekili Aysel Tu¤luk hakk›nda, Da¤l›ca’ya yönelik Ekim 2007’deki terörist sald›r›n›n ard›ndan Irak’a
CHRONOLOGY
23 Mart
2010
24 Mart
2010
24 Mart
2010
24 Mart
2010
24 Mart
2010
24 Mart
2010
24 Mart
2010
24 Mart
2010
24 Mart
2010
kaç›r›lan sekiz askerin Türkiye’ye getirilmesi sürecinde ‘terör örgütünün propagandas›n› yapt›klar›’ iddias›yla birer y›ldan befler y›la kadar hapis talebiyle dava aç›ld›.
CHP Türkiye’nin Ermeni iddialar›yla mücadele stratejisinin tart›fl›lmas›, al›nacak önlemlerin ve Ermenistan ile imzalanan protokollerin de¤erlendirilmesi amac›yla
TBMM baflkanl›¤›na baflvurarak genel görüflme aç›lmas›n› istedi. CHP, ayr›ca Baflbakan Tayyip Erdo¤an’›n kaçak çal›flan Ermenilere karfl› yaklafl›m›n›n insan haklar›na ayk›r› oldu¤unun tespiti amac›yla TBMM ‹nsan Haklar›n› ‹nceleme Komisyonu’na baflvurdu.
Ankara Üniversitesi ö¤retim üyesi Doç. Dr. Necip Hablemito¤lu cinayetinden ‹stanbul Cumhuriyet Baflsavc›l›¤›’n›n verdi¤i talimatla 2 kifli gözalt›na al›nd›. Hablemito¤lu, 18 Aral›k 2002’de u¤rad›¤› silahl› sald›r› sonucu hayat›n› kaybetmiflti. Katiller 7
y›ld›r bulunamazken, bu faili meçhul cinayetin de Ergenekon’un ifli oldu¤u su yüzüne ç›k›yor.
Hükümet, 26 maddelik anayasa paketi için takvim düzenledi. Anayasa’da de¤ifliklik
yap›lmas›na yönelik olarak sunulan teklife meclisten 330- 367 aras› oy ç›kmas› durumunda Cumhurbaflkan› Abdullah Gül teklifi do¤rudan referanduma sunacak.
Anayasa de¤ifliklik paketinde Yarg›tay, Dan›fltay, Askeri Yüksek ‹dare Mahkemesi
ve Yüksek Ö¤retim Kurumu’nda (YÖK) yap›lacak seçimlerde en çok oy alan üç aday
Anayasa Mahkemesi üyesi seçilmek üzere Cumhurbaflkan›’n›n onay›na sunulacak.
Cumhurbaflkan› en az oy alan› da atayabilecek. Mevcut durumda bu kurumlara salt
ço¤unlukla üye seçilmektedir.
Amerika Birleflik Devletleri’nin Utah eyaletinde 185 milyon y›l önce yaflam›fl, daha
önce bilinmeyen bir otçul dinozor türünün fosili bulundu. Dinozorun boynunun uzun
oldu¤u, kalçalar›ndan itibaren boynunun bir metreye ulaflt›¤›, uzunlu¤unun ise 3 ile
4.5 metre oldu¤u belirtildi. Bitki ile beslenen, 70 ile 90 kilo aras›ndaki dinozorun dört
ayak üzerinde yürüdü¤ü ancak, arka ayaklar› üzerinde de kalkabildi¤i kaydediliyor.
‹ngiltere D›fliflleri Bakan› David Miliband, Dubai’de Hamas’a karfl› düzenlenen suikastta ‹ngiliz pasaportlar›n›n kullan›lmas›yla ilgili olarak Londra’daki ‹srailli bir diplomat› s›n›rd›fl› etme karar› ald›klar›n› aç›klad›. Brüksel’de temaslarda bulunan Lieberman, yapt›¤› yaz›l› aç›klamada, ‹ngiltere ile iliflkilere çok büyük önem verdiklerini, bu ülke ile çeflitli hassas konularda da iflbirli¤i içinde bulunduklar›n› belirterek,
“‹ngiltere’nin karar›n› üzüntüyle karfl›l›yoruz,” dedi. S›n›rd›fl› edilen diplomat›n Mossad’›n Londra temsilcisi oldu¤u belirtilirken ‹srail buna missillemede bulunmayaca¤›n› duyurdu.
ABD Baflkan› Barack H. Obama, ‹srail’in Kudüs’te yeni konut infla etme planlar› yüzünden Washington-Tel Aviv iliflkilerinin gerildi¤i bir dönemde, ‹srail Baflbakan›
Benjamin Netanyahu ile Beyaz Saray’da bir araya geldi. Al›fl›lm›fl›n aksine profili düflük tutulan görüflmeden görüntü al›nmas›na izin verilmezken, liderler buluflma sonras› bas›na herhangi bir aç›klamada da bulunmad›.
Türkiye ile Ermenistan aras›ndaki protokoller kapsam›nda 1915 olaylar›n› araflt›rmak
üzere kurulacak tarih komisyonu için çal›flmalar›n bafllad›¤› yönündeki aç›klamaya
Erivan çok sert tepki gösterdi. Tarih komisyonu, her iki taraf için de en hassas konuyu oluflturuyor. Komisyon önerisini gündeme getiren Türkiye, 1915 olaylar›n›n araflt›r›lmas›n› istiyor.
ABD Temsilciler Meclisi D›fl ‹liflkiler Komitesi’nin (United States House Committee
on Foreign Affairs) ‘Ermeni Soyk›r›m›’n› tan›mas› Türkiye-ABD iliflkilerine zarar
743
744
KRONOLOJ‹
24 Mart
2010
24 Mart
2010
24 Mart
2010
24 Mart
2010
24 Mart
2010
24 Mart
2010
24 Mart
2010
24 Mart
2010
24 Mart
2010
verdi. Türk yetkililer, Washington ile ticari iliflkilerini gelifltirme çabalar›n› ask›ya ald›klar›n› belirtiyor. D›fl ticaretten sorumlu Devlet Bakan› Zafer Ça¤layan, ABD’deki
‘soyk›r›m’ oylamas›n›n ard›ndan, Türkiye’nin bu ülkeyle savunma, enerji ve ticaret
alan›ndaki ba¤lar›n› güçlendirme çabalar›n› dondurdu¤unu belirtti. Washington hükümeti uzun zamand›r Türkiye’yi enerji konular›yla Afganistan ve Irak meselelerinde önemli bir ortak olarak görüyor. Ermeni ajanslar› ise Türkiye’nin soyk›r›m tasar›s›n›n kabul edilmesine misilleme olarak bütün McDonald’s lokantalar›n› kapataca¤›n› ileri sürdü.
Gürcistan, G.Osetya ve Abkhazia ayr›l›kç› bölgeleri yüzünden aras› aç›k oldu¤u Moskova’y› 19. yüzy›lda ‘Çerkez soyk›r›m›’ yapmakla suçlamaya haz›rlan›yor.
Suudi Arabistan, ‹srail’in Kudüs ile ilgili politikalar›n›n ‘küstahça’ oldu¤unu ve ‘dünyaya meydan okudu¤unu,’ belirterek, bu politikalar› k›nad›¤›n› belirtti. Hükümetten
yap›lan aç›klamada, ‹srail’in Kudüs’te izledi¤i politikalarla kentteki Arap ve Müslümanlar›n haklar›n› reddetti¤i belirtildi. Aç›klamada ayr›ca, ABD, Rusya, BM ve
AB’den oluflan Orta Do¤u Dörtlüsünden, ‹srail’in ‘küstah’ politikalar›yla dünyaya
karfl› ç›kt›¤›n› ilan etmesi istendi.
‹ngiltere’de 6 May›s’ta yap›lmas› beklenen genel seçimler öncesi iktidardaki ‹flçi Partisi, önceki gün para karfl›l›¤› flirketler için lobi yapt›klar› ortaya ç›kan üç eski bakan›n›n parlamento grup üyeliklerini ask›ya ald›.
Amerikan Uzay ve Havac›l›k Dairesi NASA’n›n Mars foto¤raflar›, gezegenin daha
önce görülmemifl buzullar›n› ortaya ç›kard›. NASA, Mars’›n Xanthe Terra ad› verilen
bölgesindeki 60 kilometre çap›ndaki Mojave kraterinde bulunan buzullar› görüntüleyen NASA, bölgeyi de dijital haritaya geçirdi.
Toplam 154 ülkede, pek çok sektörde fuar düzenleyen ve dünyan›n en büyük 10 fuarc›l›k flirketinden biri olarak gösterilen MESSE Münih, ilk ortakl›¤›n› Türkiye’de
EKO Fuarc›l›k ile yapt›. MESSE Münih Yönetim Kurulu Baflkan› Klaus Dittrich,
“Türkiye’yi yak›n co¤rafyas›n›n fuar merkezi haline getirece¤iz,” dedi.
Uluslararas› kredi derecelendirme kuruluflu Fitch, Portekiz’in kredi notunu indirdi.
Fitch, Portekiz’in kredi notunu bir basamak indirerek, AA(-)’ye çekti. Rating kuruluflu, zay›f bir toparlanma içinde olan Portekiz’in borç ödeme kapasitesine iliflkin kayg›lar›n artt›¤›na dikkat çekti. Fitch, Portekiz’in, bütçe a盤›n›, Milli Gelirinin %3’üne
çekici bütçe önlemleri almas› gerekti¤ini de vurgulad›. Kredi notundaki düflüfle ra¤men, Portekiz, halen ‘Yat›r›m Yap›labilir’ düzeyde bulunuyor.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birli¤i (TOBB) Baflkan› Rifat Hisarc›kl›o¤lu Anayasa’n›n yenilenmesinin siyasi, ekonomik, toplumsal bir ihtiyaç haline geldi¤ini belirterek, “Devlet piyasada aktör de¤il, regülatör olmal›d›r. Ekonomik özgürlükleri koruyan, giriflimcili¤i önemseyen yeni bir anayasa istiyoruz,” dedi.
Türkiye’yi 10.1 milyar dolar› ana para olmak üzere 20 milyar dolar› aflan bir tazminat yükü ile karfl› karfl›ya b›rakma riski tafl›yan Uzan davas›n›n ilk gününde, özel izinle Paris’e geçen Hakan Uzan gün boyu ifade verdi. Enerji Bakanl›¤›’n› 17 kiflilik bir
ekibin temsil etti¤i davada, Cem Uzan’›n da dinlenmesi bekleniyor.
Yeni kahve mönüsü ve el yap›m› çikolatalar›yla birlikte cirosunu 2010’da %60 büyütmeyi hedefleyen Özsüt Fransa’da günde 3 milyon fincan kahve satan Cafes Richard’› Türkiye’ye getirdi. Y›l sonuna dek 10 ton kahve sat›fl› yapmay› öngördüklerini söyleyen Özsüt Genel Müdürü Y›ld›r›m Çullu, Türkiye’de kifli bafl› 400 gram olan
CHRONOLOGY
24 Mart
2010
24 Mart
2010
24 Mart
2010
24 Mart
2010
24 Mart
2010
24 Mart
2010
24 Mart
2010
25 Mart
2010
25 Mart
2010
25 Mart
2010
25 Mart
2010
kahve tüketiminin 5 y›l içerisinde yüzde 100 artarak 800 grama ulaflaca¤›n› tahmin
ettiklerini kaydetti.
Fermas, Ferrari’nin en yeni modeli 458 Italia’n›n, 378 bin 284 euro’dan bafllayan
anahtar teslim sat›fl fiyat› ile Türkiye’de ilk müflterilerine teslim edilmeye baflland›¤›n› aç›klad›.
Yüksek borcu nedeniyle çalkant›l› günler geçiren Yunanistan’da milletvekilleri maafllar›n› ba¤›fll›yor. Milli seferberlik hissi uyand›ran kampanyay› Parlamento Baflkan›
Filippos Pecalnikos bafllatt›. Vekiller devlete maafllar›n›n 2 bin 800 euro’luk k›sm›n›
ba¤›fllayacak. Vekillerden gelecek ba¤›fl 2 milyon euro’ya ç›kacak.
GlaxoSmithKline Türkiye’nin iPhone kullan›c›lar› için sundu¤u ‘Doktor Bul’ uygulamas›, Apple Uygulama Ma¤azas› AppStore’da en çok indirilen ücretsiz medikal uygulamalar aras›nda ilk 10’a girdi. MagiClick taraf›ndan gelifltirilen ‘Doktor Bul’ uygulamas›n› telefonuna yükleyen iPhone kullan›c›lar›, en yak›n çocuk ve kad›n do¤um
doktorlar›n› en h›zl› flekilde listeleyebiliyor
Dünyan›n en büyük bak›r ihracatç›s› fiili’de yaflanan 8.8 büyüklü¤ündeki depremin
bu metalin üretiminde bir süreli¤ine kesintiye neden olmas›, bak›r fiyatlar›n›n son 11
ay›n en yüksek seviyesine yükselmesine neden oldu.
Alman otomotiv devi Daimler, aralar›nda Türkiye’nin de bulundu¤u 22 ülkede on
milyonlarca dolar rüflvet da¤›tmakla suçland›. The Washington Post ABD Adalet Bakanl›¤›’n›n birçok ülkede orta düzey yetkililere ihalelerde avantaj sa¤lanmas› için
rüflvet da¤›tmaktan Alman flirketi hakk›nda dava açmaya haz›rland›¤›n› duyurdu.
ABD borsalar›, bekleyen konutlar›n sat›fl rakamlar›n›n beklenenden daha iyi gelmesi
ve ekonomik iyileflmenin yavafl da olsa ray›na oturuyor oldu¤una yönelik beklentilerle yükseltirken Dow Jones sanayi endeksi, NASDAQ ve S&P 500’ün son 18 ay›n zirvesine ç›kt›¤› görüldü.
Somalili korsanlar, Karya Denizcilik A.fi.’nin iflletti¤i Malta bayrakl› Frigia adl› kuru yük gemisini Afrika sahilinden 500, Hindistan sahilinden 1000 mil aç›kta, NATO’nun görev alan› d›fl›nda kalan bölgede kaç›rd›.
Türkiye’de kaçak olarak yaflayan Ermenilerin çocuklar› okula gönderilecek. Türkiye
Ermenileri Patrikli¤i Ruhani Meclis Baflkan› Baflpiskopos Aram Ateflyan, “Baflbakan
Yard›mc›s› Bülent Ar›nç, ‘Çocuklar›n e¤itim sorunlar›n›n çözümü için gerekli çal›flmalar bafllat›lacak,’ sözünü verdi,” dedi. Ermenistan vatandafl› aileler, Türkiye’de
‘kaçak’ olarak bulunduklar› için çocuklar›n›, Ermeni Cemaati’ne ait az›nl›k okullar›na gönderemiyor.
Van Valili¤i’nin Gevafl ‹lçesi Van Gölü üzerinde bulunan Akdamar adas›nda ayn› ad›
tafl›yan Akdamar Kilisesi’nin ibadete aç›lmas› teklifinin Kültür ve Turizm Bakan› Ertu¤rul Günay taraf›ndan onayland›¤› belirtildi. Akdamar Kilisesi’nde y›lda bir gün
ibadet yap›labilecek.
Ankara ve Brüksel barolar›na kay›tl› avukat Hakan Hanl›, uluslararas› ve Avrupa flirketler, ticaret ve rekabet hukuku alan›ndaki baflar›lar›ndan dolay› Chambers&Partners taraf›ndan yap›lan araflt›rma ve de¤erleme sonucu 2010 y›l›nda “A+” ile derecelendirdi. Uluslararas› ve Avrupa hukuku alan›nda ilk kez bir Türk avukat “A+” ile derecelendirildi ve “Global Top Ten Counsel 2010” olarak liyakatla ödüllendirildi.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Adalet Alt Komisyonu’nda görüflülen ve kamuoyunda tafl atan çocuklar olarak bilinen, Terörle Mücadele ve çeflitli kanunlarda
745
746
KRONOLOJ‹
25 Mart
2010
25 Mart
2010
25 Mart
2010
25 Mart
2010
25 Mart
2010
25 Mart
2010
25 Mart
2010
25 Mart
2010
25 Mart
2010
25 Mart
2010
de¤ifliklik öngören tasar›dan, Abdullah Öcalan’›n da yeniden yarg›lanmas›n›n önünü
açan madde ç›kar›ld›.
TBMM Anayasa Alt Komisyonu, tart›flmal› görüflmelerin ard›ndan Kürtçe propaganday› seçim yasas›na ekledi. Seçimlerde sözlü olarak Kürtçe ve di¤er yerel dillerde
propaganda yap›lacak.
Baflbakan Tayyip Erdo¤an, D›fl ‹liflkilerden Sorumlu Genel Baflkan Yard›mc›s› Kürflad Tüzmen’in yerine Siyasi Dan›flman› ve Adana Milletvekili Ömer Çelik’i getirdi.
Aç›klama yapan Kürflad Tüzmen, görevden al›nmad›¤›n› hastal›¤› sebebiyle Baflbakan’dan izin istedi¤ini söyledi.
Büyük Birlik Partisi’nin (BBP) kurucu genel baflkan› Muhsin Yaz›c›o¤lu, ölümünün
1. y›l›nda, Taceddin Dergah›’ndaki kabri bafl›nda an›ld›.
Avrupa Birli¤i (AB) ‹liflkilerinden Sorumlu Bakan ve Baflmüzakereci Egemen Ba¤›fl
Brüksel’de Reuters’a verdi¤i bir röportajda K›br›sl› Rumlardan adada bar›fl süreci
için daha fazla fley yapmalar›n› istedi. Ba¤›fl, önümüzdeki ay Kuzey K›br›s Türk
Cumhuriyeti’nde (KKTC) yap›lacak seçimlerden sonra da müzakerelerin devam edece¤ine inand›¤›n› belirtti. Ba¤›fl, Türkiye’nin bir gün AB’ye üye olaca¤›na emin oldu¤unun alt›n› çizen Ba¤›fl, müzakerelerde ilerlemeye engel olan limanlar›n ve havaalanlar›n›n K›br›sl› Rumlara aç›lmas› noktas›nda geri ad›m atmayaca¤›n› söyledi.
El Kaide lideri Osama Bin Laden, 11 Eylül sald›r›lar›n›n beyni olmakla suçlanan
Khalid Sheikh Mohammed’in idam cezas›na çarpt›r›lmas› durumunda, örgütün elindeki tüm Amerikan rehineleri öldürece¤ini duyurdu.
Suudi Arabistan, El Kaide’nin 3 hücre evine düzenledi¤i operasyonda 113 militan›
gözalt›na ald›. Gözalt›na al›nan kiflilerin baflta petrol tesisleri olmak üzere ülkenin
önemli kurumlar›na sald›r› haz›rl›¤›nda olduklar› iddia edildi. Suudi yetkililer, El
Kaide’ye ait hücre evleri geçti¤imiz ekim ay›ndan bu yana takip ettiklerini aç›klad›.
Geçti¤imiz Ekim ay›nda kad›n elbiseleri giyen iki militan Yemen s›n›r›ndan Suudi
Arabistan’a silahlarla geçifl yapmak istemifl ancak ç›kan çat›flmada iki militan öldürülmüfltü. Olayla ilgili gözalt›na al›nan baflka bir kiflinin ifadesi sonucu El Kaide hücrelerine yaklafl›ld›.
Hindistan ile Bangladesh aras›nda, Bengal Körfezi’ndeki küçük bir kayal›k ada yüzünden 30 y›la yak›nd›r devam eden sorun, adan›n sulara gömülmesiyle son buldu.
Deniz seviyesinin 2000 y›l›na kadar y›lda 3 milimetre, son 10 y›lda ise her y›l 5 milimetre kadar yükseldi¤i ve en az 10 adan›n daha risk alt›nda oldu¤u kaydedildi.
Bangladesh, dünyan›n küresel ›s›nmadan en çok etkilenen ülkelerinin bafl›nda geliyor.
Türk Sanayicileri ve ‹fladamlar› Derne¤i (TÜS‹AD), Anayasa de¤iflikli¤i paketinde
öngörülen seçme-atama mekanizmas›n›n Cumhurbaflkan›, hükümet ve parlamento
ço¤unlu¤u ayn› siyasi partiden oldu¤unda Anayasa Mahkemesinin denge ve kontrol
yetene¤ini yok edece¤ini savundu.
‹stanbul Menkul K›ymetler Borsas› (‹MKB) Bileflik Endeksi son 27 ay›n zirvesine
ulaflarak 57 bin 044 puandan kapand›. Borsadaki yükseliflte özellikle yurtd›fl›ndan gelen haberler etkili oldu.
Norveçli yat›r›mc› Lofoten Holding, Terje sandlie Evensen (Tilvekst AS) ve Odd Roar
Olsen (MAGIC ICE Norway AS) taraf›ndan kurulan ‘Lofoten Trading Türkiye’ 3.5
milyon euro’luk yat›r›mla Türkiye’de mevsimlere ba¤l› olmadan kapal› bir alanda
CHRONOLOGY
25 Mart
2010
25 Mart
2010
25 Mart
2010
25 Mart
2010
25 Mart
2010
25 Mart
2010
25 Mart
2010
25 Mart
2010
25 Mart
2010
25 Mart
2010
365 gün kutuplar› yaflatma fikrinden yola ç›karak bir buz müzesi olan Magic Ice’› yaratt›.
Bugün yap›lacak AB Liderler Zirvesi, borç krizindeki Yunanistan’›n da kaderini belirleyecek. ‹ki gün sürecek olan zirveden somut bir karar ç›kmas› pek mümkün görünmüyor. fiu aflamada en etkili formül olarak AB kaynakl› bir yard›m paketi ile birlikte IMF’nin de devreye sokulaca¤› ‘ikiz’ yard›m paketinin ele al›nmas› bekleniyor.
Dünya biliflim devi Intel, Ortado¤u Teknik Üniversitesi (ODTÜ) ve Bilkent Üniversitesi’nde üç ayr› projeye yat›r›m yapma karar› ald›. ODTÜ MEMS Araflt›rma ve Uygulama Merkezi’ne 2.5 milyon dolarl›k ekipman ba¤›fllayan Intel, destek verece¤i 2
ayr› bilimsel araflt›rmayla da üniversitelerle iflbirli¤ini güçlendiriyor.
Coca-Cola’n›n Avrupa ve Afrika Grup Baflkanl›¤› bünyesinde verdi¤i çevre ödüllerinde Coca-Cola ‹çecek Türkiye, 8 ülkenin aday oldu¤u ‘En ‹yi fiifleleme Operasyonu’ ödülünü kazand›. 34 ülkeden 122 fabrikan›n aday oldu¤u çevre ödüllerinde, at›k
su yönetimi, sürdürülebilir ambalajlama ve etkin enerji kullan›m› kriterlerine göre de¤erlendirme yap›ld›. ‘Ülke Baz›nda En ‹yi fiifleleme Operasyonu’, ‘En Baflar›l› Fabrika’ ve ‘En Çok Geliflme Gösteren Fabrika’ kategorilerinde verilen ödüllerde Türkiye operasyonlar› iki ödül kazand›. En Baflar›l› Fabrika ödülünü ‹zmir flifleleme fabrikas› ald›.
TAV taraf›ndan iflletilen ‹stanbul Atatürk Havaliman›, Skytrax grubunun yapt›¤›
araflt›rma sonucunda Güney Avrupa’n›n ‘En ‹yi Havaliman›’ unvan›n› almaya hak
kazand›.
Irak’ta kesin sonuçlar› aç›klanan genel seçimleri Türkmen ve Sunni Araplar›n deste¤ini alan laik fiii aday Ayad Allawi kazand›. Türkmen oylar›n›n kritik rol oynad›¤› seçimlerde Allawi, Baflbakan Maliki’yi sadece iki sandalye farkla geçti.
Bu hafta yap›lacak Avrupa Birli¤i (AB) zirvesinden, borç yükü alt›ndaki Yunanistan
için h›zl› bir kurtarma paketine yönelik kuflkular art›nca euro dolar karfl›s›nda
1.3330’a kadar gerileyerek 10 ay›n en düflük seviyesine indi.
Dünyan›n en büyük antivirüs yaz›l›m kurulufllar›ndan ESET’in bulut malware analiz
sistemi olan ThreatSense.Net, Avrupa’da aktivitesi giderek yükselen bir truva at› tespit etti. “Win32/Lethic.AA” adl› bu truva at› spam (istenmeyen e-posta) da¤›t›m›
amac› ile kullan›l›yor ve uzaktan kontrol edilebiliyor.
Google Türkiye, 2010 y›l› sonuna kadar 6000 Küçük ve Orta Büyüklükteki ‹flletme’ye (KOB‹) internetin sundu¤u f›rsatlardan faydalanmak konusunda toplamda 37
ilde e¤itim verecek. KOB‹’lerin hedef kitlelerine nas›l daha iyi ulaflabilecekleri ve baflar›l› bir flekilde ölçümlenebilen pazarlama yöntemleri sayesinde kazançlar›n› nas›l
art›rabilecekleri konular› da e¤itimde yer alan bafll›klar aras›nda bulunuyor.
Kültür ve Turizm Bakanl›¤›’n›n deste¤i, Türkiye Sinema ve Audiovisual Kültür
(TÜRSAK) Vakf› ve Beyo¤lu Belediyesinin iflbirli¤iyle, Turkcell’in ana sponsorlu¤unda düzenlenen ‘3. Yeflilçam Ödülleri’ sahiplerini buldu. En iyi film ödülünü ‘Nefes: Vatan Sa¤olsun’ ald› ve 150.000 lira para ödülünün sahibi oldu. ‘Nefes:Vatan Sa¤olsun’ ile Levent Semerci ayr›ca Turkcell ‹lk Film Ödülü’yle 30 bin lira para ödülü
kazand›.
I Spy’daki gizli ajan rolüyle tan›nan Amerikal› televizyon oyuncusu Robert Culp 79
yafl›nda yaflam›n› yitirdi. Culp, Pelikan Dosyas› (The Pelican Brief) baflta olmak üzere birçok sinema filminde de küçük rollerde yer ald›.
747
748
KRONOLOJ‹
25 Mart
25 Mart
25 Mart
26 Mart
26 Mart
26 Mart
26 Mart
26 Mart
26 Mart
26 Mart
2010 Türkiye vatandafl› olmayan Çingenelerin s›n›rd›fl› edilmesini düzenleyen 60 y›ll›k yasa maddesi TBMM ‹çiflleri Komisyonu’nda uzlaflmayla kald›r›ld›. Devlet Bakan› Faruk Çelik, “Mevzuat›m›zda bir ayr›mc›l›k kalm›yor ama esas ayr›mc›l›k kafalardaki,
zihniyetteki ayr›mc›l›k,” dedi.
2010 Belçika’da PKK operasyonu çerçevesinde tutuklanan PKK Kongra-Gel Baflkan› Zübeyir Aydar ile yard›mc›s› Remzi Kartal’›n da aralar›nda bulundu¤u 6 kifli flartl› tahliye edildi.
2010 Türkiye ile AB aras›nda görüflmeleri tam 7 y›ld›r süren ‘Havac›l›k Alan›nda Yatay
Anlaflma’, AB Komisyonu ile Brüksel’de yap›lan 8 turluk seri toplant›lar ve yap›lan
müzakereler sonucunda Türkiye ad›na Ulaflt›rma Bakanl›¤› Müsteflar Yard›mc›s› Suat Hayri Aka taraf›ndan AB Komisyonu yetkilileriyle parafe edildi. Türkiye anlaflmay›, 3’üncü bir ülke gibi de¤il, Birlik ile tam üyelik müzakerelerini sürdüren aday ülke olarak imzalayacak. Avrupa Birli¤i Komisyonu ile parafe edilen bu Havac›l›k alan›ndaki yatay anlaflma, Türkiye’nin üye ülkelerle imzalad›¤› hava ulaflt›rma anlaflmalar›n› Birlik mevzuat› ile uyumlu hale getiriyor.
2010 Cumhurbaflkan› Abdullah Gül’ün resmi davetlisi olarak Türkiye’de bulunan ‹rlanda
Cumhurbaflkan› Mary McAleese, Ankara, Çanakkale ve ‹stanbul ziyaretlerini tamamlad›ktan sonra Dublin’e gitti.
2010 S›rbistan 1915 olaylar›n›n soyk›r›m olarak tan›nmas› için harekete geçti. Afl›r› milliyetçi S›rbistan Radikal Partisi (‘Srpska radikalna stranka’ [SRS]) bas›n sözcüsü Zoran Krasi taraf›ndan S›rbistan’›n baflkenti Belgrad’da yap›lan aç›klamada, SRS partisi milletvekilleri taraf›ndan S›rbistan parlamentosuna verilmek üzere haz›rlanan kanun tasar›s› 1915 olaylar›n›n resmen ‘soyk›r›m’ olarak tan›nmas›n› öngörüyor.
2010 Ankara’da 2009 y›lbafl›nda 7 gencin can verdi¤i do¤algaz facias›yla ilgili davada bilirkifli raporu aç›kland›. Bilirkifli; teknik servis, müteahhit, ev sahibi ve evde kirac›
olan ölen gençlerden birinin annesini kusurlu buldu.
2010 Baflbakan Recep Tayyip Erdo¤an, Ermeni Cemaati Baflkan› Bedros fiirino¤lu ve Ermeni Hastanesi Yönetim Kurulu Baflkan Yard›mc›s› Herman Balyon’u kabul etti. Ç›k›flta gazetecilerin sorular›n› yan›tlayan fiirino¤lu, 1915 olaylar›n› “aras›na nifak sokulan iki samimi arkadafl›n birbirini üzmesi,” olarak niteledi.
2010 Avrupa ‹nsan Haklar› Mahkemesi’nin (A‹HM) asker kaçaklar› hakk›nda yarg› karar›
olmadan yakalama karar› verilemeyece¤i yönündeki karar› uygulamadan kald›r›ld›.
2010 ABD ile Rusya aras›nda yeni Nükleer Silahlar›n ‹ndirimi Antlaflmas›’n›n (Strategic
Arms Reduction Treaty [START]) 8 Nisan’da Prag’da imzalanaca¤› aç›kland›.
Prag’da imzalanacak anlaflman›n yürürlü¤e girmesi için iki ülkenin parlamentolar› taraf›ndan onaylanmas› gerekiyor. ABD ile Rusya, süresi 5 Aral›k’ta dolan, 1991 y›l›nda imzalanan START-1 anlaflmas›n›n yerine yeni bir anlaflmaya varmak için yaklafl›k
bir y›ld›r görüflmeler yürütüyordu.
2010 ABD Kongresi Obama’n›n en büyük baflar›s› olarak gösterilen sa¤l›k reformu paketine son onay› da vererek yasa üzerindeki çal›flmalar›n› tamamlad›. Yasa üzerinde baz› de¤ifliklikleri içeren paket, Temsilciler Meclisinde 207’ye karfl› 220 oyla kabul
edildi ve imza için ABD Baflkan› Barack Obama’ya gönderildi. ABD’deki 2.5 trilyon
dolarl›k sa¤l›k sisteminde son 40 y›l›n en büyük de¤iflikliklerini getiren yasayla, yaklafl›k 32 milyon sigortas›z Amerikal›n›n sigorta kapsam›na al›nmas› öngörülürken, sigorta flirketlerinin önceki sa¤l›k koflullar› gibi gerekçelerle insanlar› sigortalamay›
CHRONOLOGY
26 Mart
2010
26 Mart
2010
26 Mart
2010
26 Mart
2010
26 Mart
2010
26 Mart
2010
26 Mart
2010
reddetmesi yasaklan›yor. Kongrede bugün onaylanan de¤ifliklik paketi de yafll›lar ile
düflük ve orta gelirli ailelere baz› kazan›mlar›n sunulmas› gibi düzenlemeler içeriyor.
Taliban militanlar›na e¤itim verdi¤i iddia edilen ‹ran’›n ayn› zamanda bu örgüte silah
sa¤lad›¤› da ortaya ç›kt›. Afgan güvenlik güçleri, ülkenin bat›s›ndaki Herat flehrinde
ele geçirdikleri çok say›da silah ve patlay›c› maddeyi kameralar önünde sergiledi.
CNN International televizyonu muhabirlerinden Nima Elbagir’a konuflan Afgan yetkililer, ellerindeki belgelere göre, kaçak yollardan Afganistan’a sokulan silahlar›n
‹ran’da üretildi¤inin kesinlik kazand›¤›n› ifade etti.
Trend Micro’nun tehdit araflt›rma merkezi TrendLabs, bankalara yönelik tehdit içeren yeni bir ZBOT (TROJ_ZBOT.BYP) virüsü tespit etti.Yeni virüs, Birleflik Krall›k,
‹talya, Almanya ve Fransa’daki bankac›l›k sistemlerini, öncelikli olarak da üst düzey
müflterileri olan bankalar› hedefliyor.
Turizm Yay›nc›l›¤› ve Fuarc›l›¤› alan›nda hizmet veren Ekin Grubu’nun, Türkiye
Otelciler Federasyonuna (TÜROFED) ba¤l› bölge derneklerine üye 416 tesiste yapt›¤› araflt›rmada, Bodrum ile Alanya aras›ndaki k›y› fleridinde 2008-2009 k›fl döneminde 122 olan aç›k tesis say›s›n›n, kriz dönemi olmas›na karfl›n, 2009-2010’da
141’e yükseldi¤i belirtildi. Araflt›rma sonuçlar›n›n, Türkiye’de, özellikle k›y› bölgelerinde sezonu uzatmaya yönelik çal›flmalar kapsam›nda önemli rol oynayan tesislerin k›fl aylar›nda da aç›k kalarak hizmet vermesi durumunun giderek yayg›nl›k kazand›¤›n› gösterdi¤i kaydedildi, bu geliflmelerin, uzmanlar taraf›ndan daha önce slogan
olarak dile getirilen “12 ay turizm” hedefine ulaflma konusunda önemli bir yol al›nd›¤›n›n göstergesi kabul edildi¤i vurguland›.
‹stanbul Menkul K›ymetler Borsas› (‹MKB) 57 bin puan› aflarak da 28 ay›n rekorunu
k›rd›.Bugün sona erecek olan Avrupa Birli¤i zirvesinde Uluslararas› Para Fonu (IMF)
deste¤i ve Avrupa Birli¤i’nin el birli¤i ile Yunanistan’› krizden kurtarma plan›na yönelik olumlu sonuçlar ç›kaca¤› beklentisi Yunanistan Borsas› baflta olmak üzere, ‹spanya Portekiz ve tüm Avrupa borsalar›n› yükseltti. Almanya borsas› % 1.5’e varan
de¤er art›fl› yaflarken, di¤er borsalarda da %1’in üzerinde primler yafland›.
Karsan Otomotiv Sanayi ve Ticaret A.fi. ‹talyan otobüs üreticisi BreadaMenarinibus’un otobüslerini üretmek, Türkiye’de satmak ve BredaMenarinibus’a ihraç etmek
üzere firma ile ön anlaflma imzalad›¤›n› bildirdi. Karsan, fason üretim kapsam›nda
Peugeot Citroen Grubu (PSA) için Peugeot Partner Origin ve Citroen Berlingo First
modellerinin, Renault Trucks için ise Premium Long Route, Premium Lander ve Kerax modellerinin üretimini gerçeklefltiriyor.
Avrupa Birli¤i’nden mali destek bekleyen Yunanistan ile ilgili ‘yard›m stratejisi’ AB
Liderler zirvesinde tart›fl›ld›. Zirvede Almanya Baflbakan› Angela Merkel, mali yard›m konusunda önceli¤in Uluslararas› Para Fonu’na (IMF) verilmesi gerekti¤ini söyledi.
Alman Daimler’in aralar›nda Türkiye’nin de bulundu¤u 22 ülkede rüflvet yolsuzlu¤u
yapt›¤› gerekçesi ile ABD Adalet Bakanl›¤›’n›n açt›¤› davada 185 milyon dolar ceza
ödemesi kararlaflt›r›ld›. Soruflturmada tam iflbirli¤i içinde olan Daimler ABD’li otoritelerce 3 y›l boyunca yak›ndan izlenecek. Alman otomotiv devi Daimler’in 19982008 y›llar› aras›nda 22 ülkede devlet yetkililerine ihalelerde avantaj sa¤lamak amac›yla rüflvet verdikleri gerekçesi ile ABD Adalet Bakanl›¤›nca yürütülen soruflturma
sonucunda flirketin 2 ifltirakinin suçlu oldu¤u ve 93.6 milyon dolar ceza ödemeyi ka-
749
750
KRONOLOJ‹
26 Mart
2010
26 Mart
2010
26 Mart
2010
26 Mart
2010
26 Mart
2010
26 Mart
2010
27 Mart
2010
27 Mart
2010
27 Mart
2010
bul etmesi talep edildi. Daimler’in soruflturma sürecinde tam bir iflbirli¤i içinde oldu¤unun belirtildi¤i kararda flirket ayr›ca ABD Sermaye Piyasas› ve Borsa Komisyonu’na da (SEC) soruflturma yapmas› için 91.4 milyon dolar ceza ödeyecek.
Zara, Zara Home, Massimo Dutti gibi markalar›yla faaliyet gösteren ‹spanyol Inditex
Group, lüks aksesuar markas› Uterqüe’yi de Türkiye’ye getirdi.
Avrupa Birli¤i (AB) liderleri Yunanistan’› içinde bulundu¤u borç krizinden nas›l kurtaracaklar›n› tart›flmak üzere toplan›yor. Masadaki seçenekler aras›nda AB’nin mali
destek vermesi ve Uluslararas› Para Fonu’nun (IMF) devreye girmesi var. Euro’nun
de¤er kaybetmesinden endifle duyan ‹sviçre de yard›ma haz›r oldu¤unu aç›klad›. Atina hükümeti ve ‹spanya AB’nin elindeki yard›m fonlar›n› kullanmas›n› istiyor.
Avrupa Komisyonu’nun enerjiden sorumlu üyesi Gunther Oettinger Nabucco do¤algaz boru hatt›n›n inflas› için nihai karar›n 2010 y›l› içinde al›naca¤›n› ancak ilk gaz
ak›fl›n›n daha önce belirtilen 2014 yerine büyük olas›l›kla 2018 y›l›nda gerçekleflece¤ini dile getirdi. Projenin Avrupa’n›n do¤algazda Rusya’ya olan ba¤›ml›l›¤›n› ortadan kald›rma aç›s›ndan kritik önemi bulunuyor.
Schengen Anlaflmas›’n›n yürürlü¤e giriflinin 15’inci y›l›. Anlaflma Avrupa Birli¤i
(AB) vatandafllar›na vizesiz dolafl›m özgürlü¤ü tan›yor.
Modern insan Homo sapiens ve 2003’te Endonezya’daki bir adada bulunup hobbit
ad› verilen türden sonra, dördüncü bir insan türü keflfedildi. Sibirya’da bir ma¤arada
bulunan fosildeki serçe parma¤› kemi¤inden elde edilen genetik bilgiler, bilim insanlar›n› bu yeni insan türüne götürdü. Araflt›rmac›lar DNA analizine dayanarak, 40 bin
y›l önce yaflam›fl bu türün Neandertal’e de modern insan›n atalar›na da benzemedi¤ini söylüyor. Altay Da¤lar›’ndaki Denisova ma¤aras› civar›nda bulunan fosiller, 2008
y›l›nda keflfedilmifl. ‘X Kad›n’ ad› verilen ve 30-50 bin y›l kadar önce yaflad›¤› san›lan canl›, modern insanla uzaktan akraba say›l›yor. ‹ncelemelerde insan DNA’s›yla
ma¤arada bulunan kemi¤in genetik özelliklerinde 400’e yak›n farkl›l›k bulundu.
Güney Kore’ye ait donanma gemisi Kuzey Kore’nin bat› k›y›s›nda batt›. Yetkililer,
askeri dalg›çlar›n kay›p gemicileri bulmak için u¤raflt›¤›n›, ancak fliddetli dalgalar ve
sert rüzgarlar›n arama ve kurtarma çal›flmalar›na engel oldu¤unu söyledi.
Avusturya’n›n baflkenti Viyana’da bir Türk bankas› maskeli 3 kifli taraf›ndan soyuldu. Olay, cuma akflam› Viyana’n›n 16’nc› Bölgesi’nde meydana geldi. fiubeye gelen
ve silahl› olduklar› belirtilen soyguncular›n gasp etti¤i para miktar› aç›klanmad›.
ABD, ‹sveç, Bulgaristan ve S›rbistan’dan sonra flimdi de ‹srail 1915 olaylar›n›n ‘soyk›r›m’ olarak tan›nmas› için dü¤meye bast›. ‹srail haber sitesi IzRus, Ermeni soyk›r›m tasar›s›n›n Nisan ay›nda ‹srail parlamentosu Knesset’in de gündemine gelece¤ini
duyurdu. Site, muhalefetteki sol e¤ilimli Meretz partisi lideri Haim Oron’un, Ermeni
soyk›r›m tasar›s›n› önümüzdeki ay Knesset’e tafl›maya haz›rland›¤›n› bildirdi. Türkiye-‹srail iliflkilerinde yaflanan gerginli¤in tasar›n›n önündeki en büyük engellerden birinin kalkmas› anlam›na geldi¤ini savunan IzRus haber sitesi, Ankara‘n›n d›fl politikas›nda yaflanan Bat›’dan ‹slam dünyas›na kayma sürecinin de soyk›r›m önergesini
vermeye haz›rlanan Meretz’in elini güçlendirdi¤ini ileri sürdü.
Arap Birli¤i zirvesi için Libya’da bulunan Baflbakan Recep Tayyip Erdo¤an, Kudüs’ü baflkenti olarak de¤erlendiren ‹srail’in bu politikas›n› ‘ç›lg›nl›k’ olarak tan›mlad›. Libya’da gerçeklefltirilen 32’nci Arap Birli¤i Zirvesi’nde konuflan Baflbakan Erdo¤an, ”Kudüs, bütün bu co¤rafyan›n, tüm ‹slam dünyas›n›n göz bebe¤idir, ilk k›ble-
CHRONOLOGY
27 Mart
2010
27 Mart
2010
27 Mart
2010
27 Mart
2010
27 Mart
2010
27 Mart
2010
27 Mart
2010
28 Mart
2010
28 Mart
2010
sidir. ‹srail’in Kudüs’e yönelik, kutsal mekanlara yönelik sald›r›lar› asla kabul edilemez,” diye konufltu.
Irak’ta 7 Mart’ta yap›lan genel seçimleri Ayad Allawi’nin kazand›¤› aç›kland›. Irak
Ba¤›ms›z Yüksek Seçim Kurulu’nun aç›klad›¤› nihai sonuçlara göre, eski Baflbakan
Ayad Allawi’nin lideri oldu¤u Irakiye Koalisyonu, 91 sandalye elde ederek genel seçimlerin galibi oldu. Irak Baflbakan› Nuri El Maliki ise 89 sandalyede kald›. Maliki
ise rakibi Allawi karfl›s›nda yenilgiye u¤rad›¤›n›n aç›klanmas›n›n ard›ndan, bu sonuçlar› reddetti¤ini ve itiraz edece¤ini söyledi.
Dünya genelinde birleflme ve devralma ifllemleri bu y›l›n ilk çeyre¤inde artarak 520.4
milyar dolara ulaflt›. Geliflmekte olan ülkeler ve enerjiye yönelik anlaflmalar›n ise birleflme ve devralma aktivitesindeki art›flta en büyük pay› ald›¤› belirlendi. Öte yandan,
dünya genelinde y›l›n ilk çeyre¤inde aç›klanan birleflme ve devralma anlaflmalar›
2009’un ayn› dönemine k›yasla %18 oran›nda artt›. Ancak geçen y›l›n ilk çeyre¤inde
finansal krizin ard›ndan kredi krizi yafland›¤› için anlaflmalarda düflüfl yaflanm›flt›.
Türkiye’nin ilk özel al›flverifl kulübü olarak faaliyet gösteren Markafoni, Facebook,
Skype ve Spotify gibi internet flirketlerine yat›r›m yapan Klaus Hommels’in de aralar›nda bulundu¤u yabanc› bir yat›r›m grubundan 11 milyon lira tutar›nda yat›r›m deste¤i ald›.
MET‹S’in %75 hissesini d›fl kaynak kullan›m›na dayal› ça¤r› merkezi pazar›nda müflteri deneyiminin yönetilmesinde dünyan›n önemli firmalar›ndan biri olan Teleperformance sat›n ald›. 100 bini aflk›n çal›flan› ve 267 ça¤r› merkezi olan Teleperformance,
y›lda 1.5 milyar›n üzerinde müflteri ça¤r›s›na yan›t veriyor. Metis ise operasyonlar›n›, ‹stanbul‘da iki ve Uflak’ta bir adet olmak üzere toplam 3 ça¤r› merkezinden yürütüyor.
Japon otomobil üreticisi Toyota, Fransa ve ‹ngiltere’deki fabrikalar›ndaki üretimine
toplam dokuz gün süreyle ara verece¤ini aç›klad›. Toyota’n›n, Fransa’daki fabrikalardaki üretime, 6 Nisan’dan bafllamak üzere dört gün süreyle, ‹ngiltere’deki üretimi de,
May›s ay›nda befl gün ara verilece¤i bildirildi.
Fortis, Anadolu Emeklilik’teki tüm paylar›n› borsada satarak sigorta flirketindeki yat›r›m›ndan ç›kt›. Türkiye’de Türk Ekonomi Bankas› (TEB) ile birleflmesi süreci devam eden Fortis Bank, portföyündeki Anadolu Hayat Emeklilik’teki paylar›n› satt›.
‹stanbul Büyükflehir Belediyesi’nin iki kez ihaleye ç›kar›p, al›c› bulamad›¤› 1080 yolcu kapasiteli Mavi Marmara yolcu gemisini, ‹nsani Yard›m Vakf› (IHH) 1 milyon
800 bin liraya sat›n ald›. 1989’da infla edilen 525 tonluk gemi, sürekli hareket etti¤inde günde 24 ton yak›t harc›yor.
Baflta El Kaide olmak üzere birçok radikal ‹slami grubun eylemlerini meflrulaflt›rmak
için dayand›klar›, Mardin Fetvas› olarak da bilinen 700 y›ll›k cihat fetvas›, ‘Bar›fl Diyar› Mardin’ konferans›nda yeniden yorumlan›yor.
Devlet Bakan› ve Baflmüzakereci Egemen Ba¤›fl, Adalet Bakan› Sadullah Ergin, AK
Parti Genel Baflkan Yard›mc›s› Hüseyin Çelik ve AK Parti Grup Baflkanvekili Bekir
Bozda¤, ‹stanbul Swissotel’de yabanc› bas›n kurulufllar›n›n ‹stanbul temsilcilerine
Anayasa de¤iflikli¤i paketi hakk›nda bilgi verdi. Yabanc› gazetelerin sorular›, Türkiye’de laik-antilaik çat›flmas› olup olmad›¤› konusunda yo¤unlaflt›. Bilgilendirme toplant›s› sonras› Türk bas›n mensuplar›na bilgi veren Çelik, Türkiye’de böyle bir sorun
olmad›¤›n› anlatt›klar›n› belirtti.
751
752
KRONOLOJ‹
28 Mart
28 Mart
28 Mart
28 Mart
28 Mart
28 Mart
28 Mart
28 Mart
28 Mart
2010 Çin’in kuzeyinde Shanxi ilindeki kömür madenini su bast›, 152 iflçi mahsur kald›.
Devlet Kömür Madenleri Güvenlik Dairesi’nin yetkilisinin aç›klamas›na göre, su
bask›n› s›ras›nda kömür madeninde 262 iflçi çal›fl›yordu. Yetkili, “109 iflçi su bask›n›ndan kaçmay› baflard›,” dedi. Su bask›n›n›n nedeni aç›klanmad›. Ülkede kömür madenlerindeki grizu (hava-metan gaz›) patlamalar› son y›llarda bir derece önlenebildiyse de Çin, maden kazalar›n›n dünyada en çok görüldü¤ü ülke. Çin, enerji ihtiyac›n›n
büyük bölümünü halen kömürden sa¤l›yor.
2010 Dünya Do¤al Hayat› Koruma Vakf› (World Wildlife Fund [WWF]) taraf›ndan küresel iklim de¤iflikli¤ine dikkati çekmek amac›yla düzenlenen ‘Dünya Saati’ eylemine
120’yi aflk›n ülkedeki yaklafl›k 4 bin kent kat›ld›. Çeflitli ülkelerde insanlar›n konutlarda ›fl›klar›n› söndürerek ‘Dünya Saati’ eylemine kat›ld›¤› görülürken, ‹stanbul’da
da Bo¤aziçi Köprüsü’nün dekoratif amaçl› ›fl›klar› 20:30’da söndürüldü.
2010 Polonya’n›n baflkenti Varflova’ya Müslüman toplum için ikinci cami yap›lmas› plan›n› onlarca kifli protesto etti. Cami karfl›tlar›na karfl› ç›kan küçük bir grup ise protestoculara karfl› “Varflova Herkesindir,” “‹slam Korkusuna Son,” pankartlar› açt›.
2010 NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen AB’den, Türkiye’ye Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikas›’nda (AGSP) söz hakk› verilmesi ve Avrupa Savunma
Ajans›’na (European Defence Agency [EDA]) kat›lmas›n› sa¤layacak düzenleme sunulmas›n› istedi. Bat› Avrupa Birli¤i’nin (BAB) yerine EDA kurulurken, Yunanistan
ile K›br›s Rum Yönetimi’nin tavr› üzerine Türkiye d›flar›da b›rak›lm›flt›. Türkiye
AB’ye üyelik müzakereleri yürütmesi ve ABD deste¤i almas›na ra¤men, Rum vetosu yüzünden EDA’ya giremiyor.
2010 Yönetmen Yeflim Ustao¤lu, 9. Boston Türk Film ve Müzik Festivali’nde ‘Türk Sinemas›nda Mükemmelik Ödülü’ne lay›k görüldü. Boston Güzel Sanatlar Müzesi’nde
düzenlenen törende, Ustao¤lu’nun ‘Pandora’n›n Kutusu’ adl› filminin gösterimi yap›ld›. Seyircilerin ve elefltirmenlerin büyük be¤enisini alan filmin gösteriminin ard›ndan Ustao¤lu’na Türk sinemas›na katk›lar›ndan dolay› ‘Türk Sinemas›nda Mükemmellik Ödülü’ verildi.
2010 Nevruz Bayram› kutlamalar› için Tahran’a gelen Baflbakan Yard›mc›s› Cemil Çiçek
‹ran lideri Ahmadinejad’la görüfltü. ‹kili görüflmede Cumhurbaflkan› Ahmedinejad
Türkiye ve ‹ran’›n geliflmesinin bölgesel ve küresel güvenlik ve bar›fl için önemli oldu¤unu söyledi.
2010 ABD’li flirket yöneticilerinin trafikten kurtulmak için tercih etti¤i helikopter tafl›mac›l›¤›, yaklafl›k 150 milyon dolarl›k y›ll›k hacme sahip yeni bir ifl kolu oluflturdu.
Günde 200 dolara New Jersey’den Manhattan’a pek çok CEO’yu tafl›yah Liberty Helicopters fiirketinin Baflkan Yard›mc›s› Patrick Day, ifl adamlar›n›n bu sayede flehir
trafi¤inden haftada 14 saat tasarruf etti¤ini söyledi.
2010 ABD Federal Tasarruf Mevduat› Sigorta Fonu (Federal Deposit Insurance Corporation [FDIC]), ikisi Georgia eyaletinde olmak üzere dört bankaya daha el koydu ve bu
y›l kapat›lan banka say›s› 41’e ç›kt›.
2010 ‹ngiliz hava yolu flirketi British Airways’in (BA) çal›flanlar› bir hafta arayla ikinci kez
greve gitti. ‹fl güvenli¤i ve çal›flma koflullar›n›n iyilefltirilmesini isteyen BA çal›flanlar›n›n sendikas› Unite ile flirket yönetimi aras›ndaki anlaflmazl›¤›n çözülememesi,
çal›flanlar›n dün itibariyle 4 gün boyunca grev yapmas›na neden oldu. Grev BA’n›n
özellikle Heathrow Havaalan›’ndan uçufllar›n›n iptaline yol açt›.
CHRONOLOGY
29 Mart
29 Mart
29 Mart
29 Mart
29 Mart
29 Mart
29 Mart
29 Mart
29 Mart
29 Mart
2010 Çinli otomotiv üreticisi Geely ABD’li otomotiv üreticisi Ford’dan Volvo Cars’› 1.8
milyar dolara sat›n ald›. Ford, 1927 y›l›nda kurulan Volvo Cars’› 1999 y›l›nda 6.5
milyar dolara sat›n alm›flt›. Kaynaklar›n› Ford, Lincoln ve Mercury markalar›na yöneltmek isteyen Ford, Volvo Cars’› 2008 y›l›n›n sonundan bu yana satmaya çal›fl›yordu. ABD’li flirket 2008 y›l›nda Jaguar ve Land Rover markalar›n› Hintli Tata Motors’a 1.7 milyar dolara satm›flt›.
2010 Akbank Yönetim Kurulu Baflkan› Suzan Sabanc› Dinçer 18’i bizzat Galler Prensi
Charles taraf›ndan kurulan ve toplam 20 derne¤i çat›s› alt›nda bulunduran “The Prince’s Charities” Dan›flma Kurulu’na seçildi. Kapsad›¤› konular ve sa¤lad›¤› imkânlar
ile ‹ngiltere’nin en büyük sosyal sorumluluk kuruluflu olan The Prince’s Charities ayn› zamanda ülkenin en sayg›n kurumlar› aras›nda.
2010 Türk flarab› Paris’te 70 markan›n farkl› ürünleriyle yer ald›¤› tan›t›ma Türkiye’den
Kavakl›dere Firmas› ile kat›ld›. fiarap dan›flman› Stephane Derenoncourt taraf›ndan
düzenlenen tad›m organizasyonuna, büyük al›c›lar, restoranlar ve flarap gazetecileri
kat›ld›. Derenoncourt, Türk üzümlerini de¤erlendirirken, çok kaliteli Türk üzümlerinin bulundu¤unu ve en iyi flekilde bu üzümlerin yetifltirilmesi gerekti¤ini söyledi.
2010 Libya’n›n Baflkenti Trablus’ta hizmete aç›lan Rixos Al Nasr Oteli’nin Genel Müdür
Yard›mc›s› fiükrü Koçak 2,200 kilometrelik sahili olan, deniz, kum, günefl, tarihi de¤erlere sahip olan Libya’da tek eksi¤in otel oldu¤unu, kendi gruplar›n›n da bu alandaki potansiyeli de¤erlendirmek için Libya’ya geldiklerini söyledi.
2010 ‹stanbul Bo¤az›’na yap›lmas› planlanan 3’üncü köprü bir grup taraf›ndan protesto
edildi. Sar›yer’deki Hac›osman kavfla¤›nda toplanan ‘3’üncü Köprü Yerine Yaflam
Platformu’ üyeleri, ellerindeki dövizlerle sloganlar atarak bir süre yürüdü.
2010 AKP’nin haz›rlad›¤› Anayasa de¤ifliklik paketinde tart›flmalar Hâkimler ve Savc›lar
Yüksek Kurulu (HSYK) ile Anayasa Mahkemesi’nin yap›s› üzerinde kilitleniyor. Hükümet, yap›lmak istenen de¤ifliklikle yarg›n›n demokratiklefltirilece¤ini savunurken,
yüksek yarg› kurumlar› ve muhalefet, iktidara, ‘yarg›y› kuflat›yorsunuz’ suçlamas›n›
yöneltiyor.
2010 Befl dönemdir Büyükflehir Belediye Baflkanl›¤› koltu¤unda oturan Aytaç Durak, rant
iddialar›yla hakk›nda yürütülen soruflturman›n selameti için ‹çiflleri Bakanl›¤›’nca
a盤a al›nd›. Durak, karar› ‘2 ayl›k mecburi izin’ olarak de¤erlendirerek, “Seçimlerde amac›na ulaflamayanlar flimdi manen tatmin olmak istiyor,” dedi.
2010 Rusya’n›n baflkenti Moskova’da sabah saatlerinde metro sistemine düzenlenen çifte
sald›r›da en az 38 kiflinin hayat›n› kaybetti¤i aç›kland›. Yetkililer, 64 kiflinin yaraland›¤› patlamalar›n kad›n intihar bombac›lar› taraf›ndan düzenlenmifl sald›r›lar oldu¤unu bildirdi.
2010 Güney Kore’de Cuma günü batan donanma gemisindeki 46 mürettebat için umutlar
azal›yor. Dalg›çlar, geminin pupas›na ulafl›rken, herhangi bir yaflam belirtisine rastlamad›. Kay›p askerlerin yak›nlar› ise Savunma Bakan› ve askeri yetkililere sald›rd›.
Toplam 104 mürettebatl›, 1,200 tonluk gemi Cuma gecesi Sar› Deniz’de, Kuzey ve
Güney Kore aras›ndaki tart›flmal› karasular› s›n›r› yak›n›nda yaflanan bir patlaman›n
ard›ndan sulara gömülmüfltü. 58 mürettebat kurtar›lm›fl ancak geri kalan 46 kifli ise
hala bulunamad›.
2010 ‹spanya, AB baflkanl›¤› döneminde Türkiye ile müzakerelerde e¤itim ve g›da güvenli¤i bafll›klar›n›n aç›laca¤›n› aç›klad›. ‹spanya’n›n AB dönem baflkanl›¤›n›n üçüncü
753
754
KRONOLOJ‹
29 Mart
2010
29 Mart
2010
29 Mart
2010
29 Mart
2010
29 Mart
2010
30 Mart
2010
30 Mart
2010
30 Mart
2010
30 Mart
2010
30 Mart
2010
ay›n› doldurmas› sebebiyle bas›na genel bir de¤erlendirme yapan Garrido Türkiye’nin AB’ye girifl sürecine de¤indi.
Kuzey K›br›s Türk Cumhuriyeti (KKTC) ile K›br›s Rum kesimi aras›ndaki 7’nci s›n›r kap›s› olarak aç›lmas› karara ba¤lanan Yeflil›rmak Kap›s›’n›n altyap› çal›flmalar›
törenle bafllad›.
Azeri kökenli Paul Murad ABD’nin Nevada eyaletinde 2 Kas›m’daki seçimlerde vali yard›mc›l›¤› için aday oldu. Anketlerde Murad rakiplerinin önünde gidiyor.
‹ngiltere’nin en çok satan gazetesi News of the World 1997’den bu yana ‹flçi Partisi’ne verdi¤i deste¤i çekerek David Cameron liderli¤indeki Muhafazakarlar› destekledi¤ini aç›klad›.
Mimarl›k alan›nda dünyan›n en sayg›n ödülü kabul edilen Pritzker Ödülü’ne bu y›l
Japon mimarlar Kazuyo Sejima ile Ryue Nishizawa lay›k görüldü. Japon mimarlar›n
Hollanda’da bir sanat merkezi, New York’ta ça¤dafl sanatlar müzesi ve ‹sviçre’de de
Rolex Etüt Merkezi binalar›n›n mimar› olduklar› belirtildi. Mimarl›¤›n Nobeli’ olarak an›lan ödülün yan›nda 100,000 dolar da para ödülü veriliyor.
Almanya Baflbakan› Angela Merkel’in Ankara ziyareti günlerdir süren tart›flmalar›
noktaland›rd›. Almanya’daki Türklerin uyumu, Türk okullar› ve AB ile “imtiyazl› ortakl›k” konular›nda birbirlerini elefltiren liderler, Ankara’daki buluflma sonras›nda s›cak mesajlar verdi. Merkel ve Erdo¤an, K›br›s ile ‹ran nükleer krizi konular›nda ise
görüfl birli¤i sa¤layamad›.
AK Parti’nin, son fleklini verdi¤i 3’ü geçici 29 maddeden oluflan anayasa de¤ifliklik
teklifi Meclis Baflkanl›¤›’na sunuldu.
Yarg›çlar ve Savc›lar Birli¤i (YARSAV) Adalet Bakan› Sadullah Ergin hakk›nda,
“Anayasa’y› ihlal etti¤i” iddias›yla suç duyurusunda bulundu. YARSAV Baflkan›
Emine Ülker Tarhan, Adliye ç›k›fl›nda yapt›¤› aç›klamada, suç duyurular›n›n, Türkiye’de yönteme iliflkin kurallar›n uygulan›p uygulanmad›¤›na iliflkin bir test niteli¤i tafl›d›¤›n› belirterek, “Adalet Bakan›’n›n, Yüksek Kurulu (HSYK) ifllevsiz ve çal›flamaz
hale getirmesi ve çal›flmalar›n› tatil etmesi, darbeci bir anlay›fl›n ürünüdür. Buna iliflkin Anayasa’n›n ihlal edildi¤i düflüncesiyle YARSAV olarak suç duyurusunda bulunduk. Bu bir testtir” dedi.
Koç Holding Türkiye’de araflt›rma ve gelifltirme (Ar-Ge) çal›flmalar›na katk› yapmak
ve büyüme hedeflerinde odakland›¤› dört sektörden biri olan enerji alan›nda üniversite-sanayi iflbirli¤ini gelifltirmek üzere yeni bir model yaratacak bir uygulamaya imza att›. Koç Üniversitesi ile Ar-Ge konusunda iflbirli¤i anlaflmas› imzalayan Koç Holding Enerji Grubu, küresel düzeyde yaflanan rekabete uyum aç›s›ndan bu anlaflman›n
amaçlar›n›n her iki taraf›n güçlerini birlefltirerek hem enerji sektörüne hem de Türkiye ekonomisine katma de¤er yaratmak oldu¤unu aç›klad›.
Çin’in 3’üncü büyük otomotiv üreticisi Dong Feng Motor (DFM) Türkiye’de 250
milyon dolarl›k yat›r›mla 50,000 adet hafif ticari araç üretmek için anlaflma imzalad›.
Türkiye’ye do¤rudan girifl yapan flirket, y›l sonuna kadar Türk hükümetinin sundu¤u
Gaziantep, Konya ve ‹zmir’deki arazilerden birini seçip yat›r›ma bafllayacak.
Nuh Çimento 40 milyon dolara Hereke’de at›k çamuru kurutma tesisi kurdu ve bütün
Kocaeli’nin evsel at›k çamuruyla, Trakya’dan Adapazar›’na kadar 60 fabrikan›n kimyasallar da içeren at›k çamurlar›n› bertaraf etmeye bafllad›. Nuh Çimento Yönetim
Kurulu Baflkan› Atalay fiahino¤lu, “6 y›lda yat›r›m amorti oluyor, çevreyi de pislikten kurtar›yoruz” dedi.
CHRONOLOGY
30 Mart
30 Mart
30 Mart
31 Mart
31 Mart
31 Mart
31 Mart
31 Mart
31 Mart
31 Mart
31 Mart
2010 Otellere gelir yönetimi ve ifl gelifltirme konular›nda dan›flmanl›k veren Hotel Partner,
Avrupa’n›n en önemli “online rezervasyon kanallar› yönetimi” flirketlerinden Figaro’nun Türkiye temsilcisi oldu.
2010 ABD Hazinesi, küresel kriz sürecinde haz›rlanan kurtarma paketi kapsam›nda devrald›¤›, 100’den fazla ülkede faaliyeti bulunan ve Türkiye’de de Akbank’ta %20 pay›
bulunan ABD’nin önde gelen finans kurulufllar›ndan Citigroup’un 7.7 milyar dolar
de¤erindeki hissesini sataca¤›n› duyurdu.
2010 Moskova’da Pazartesi günü iki ayr› metro istasyonunda gerçekleflen bombal› sald›r›lar›n yaratt›¤› endifle yat›r›mc›lar› dolara yöneltirken, Rus rublesi de¤er kaybetti. Borsa ise patlamalara olumsuz tepki vermedi.
2010 Ayr›l›kç› Çeçenlerin lideri Dokka Umarov Rusya’n›n baflkenti Moskova’da metro istasyonlar›nda düzenlenen intihar sald›r›lar›n›n sorumlulu¤unu üstlendi. Umarov, isyanc›lar›n gayr› resmi internet sitesi www.kavkazcenter.com’a gönderilen videoda,
39 kiflinin öldü¤ü Moskova metrosu sald›r›lar›n› flahsen emretti¤ini ve Rusya’ya yönelik sald›r›lar›n devam edece¤ini söyledi. Ancak Moskova metrosundaki çifte sald›r›lar› düzenledi¤i iddia edilen Çeçen ayr›l›kç› grubun sözcüsü, ‹stanbul’dan yapt›¤›
aç›klamada, 39 kiflinin öldü¤ü eylemleri kendilerinin yapmad›¤›n› aç›klad›.
2010 90 y›ll›k Frans›z flirketi Heuliez’e 3 Türk flirket ortak oldu. Elektrikli araç üreticisi
Heuliez’le uzun süredir ilgilenen Murat Günak ve Alphan Manas ortakl›¤› Manas
Energy Investments, yan›na Türkiye’nin önde gelen akü üreticilerinden ‹nci Akü ve
plastik bazl› otomotiv komponentleri üreticisi B Plas’› alarak Heuliez’in %15’i için
teklif verdi.
2010 Avrupa Komisyonu anayasa de¤ifliklik paketini memnuniyetle karfl›lad›¤›n› ancak
yap›lan reformun uzlaflma içinde gerçekleflmesi gerekti¤ini söyledi. Avrupa Komisyonu’nun Genifllemeden Sorumlu Üyesi Stefan Fule yapt›¤› aç›klamada ilk de¤erlendirmelerine göre yap›lan reformun do¤ru bir yönde oldu¤unu belirtti.
2010 Baflbakan Recep Tayyip Erdo¤an’›n “Almanya’da Türk okullar›” aç›ls›n önerisine
Almanya’n›n eski baflbakanlar›ndan Gerard Schröder de destek verdi. Schröder Almanya Baflbakan› Angela Merkel’in ortaya att›¤› “imtiyazl› ortakl›k” kavram›n›n da
siyasi literatürden ç›kar›lmas› gerekti¤ini söyledi.
2010 ‹zlanda’da Fimmvorduhal volkan›n›n faaliyete geçmesinin ard›ndan bölge, turistlerin
ak›n›na u¤rad›. 200 y›ld›r uyuyan volkan›n baflkent Reykjavik’in 125 kilometre do¤usunda bulunan Eyjafjallajokull buzulunu yararak uyanmas›yla bölgede yaflayan
700 kifli tahliye edilmiflti. Ancak korkulan olmad› ve bugün bölge neredeyse turist cazibe merkezi oldu. Volkandan hâlâ lav s›z›yor, turistler de bu f›rsat› kaç›rmay›p, bol
bol görüntü al›yor.
2010 Bulgaristan’da komünist rejimin 20 y›l önce çökmesinden bu yana ilk kez bir bakan
yolsuzlukla suçland›. Bulgar savc›lar›n, domuz gribi afl›lar›n› pahal›ya sat›n alarak
devleti zarara u¤ratmakla suçlad›¤› Sa¤l›k Bakan› Bojidar Danev, resmen suçlanmas› üzerine dün istifas›n› verdi.
2010 Rusya’n›n Kuzey Kafkaslar’daki Da¤›stan bölgesinde 20 dakika arayla gerçeklefltirilen iki ayr› bombal› intihar eyleminde en az 12 kifli hayat›n› kaybetti. Patlamalardan
ikincisi, bir cep telefonu kameras›yla görüntülendi. Eylemlerde kullan›lan taktik
2008’deki Güngören sald›r›lar›n› hat›rlatt›.
2010 Melbourne Üniversitesi’nde görücüye ç›kan ve henüz prototip aflamas›nda olan biyonik gözlük, halk aras›nda tavuk karas› olarak da bilinen Retinitis Pigmentosa isimli
755
756
KRONOLOJ‹
31 Mart
2010
31 Mart
2010
31 Mart
2010
1 Nisan
2010
1 Nisan
2010
1 Nisan
2010
1 Nisan
2010
1 Nisan
2010
1 Nisan
2010
1 Nisan
2010
göz hastal›¤›n›n yaratt›¤› olumsuz etkileri ortadan kald›rarak bu görme sorununa sahip olanlar›n daha net bir flekilde görebilmesini sa¤l›yor.
Balkanlar’da yak›n tarihin önemli olaylar›ndan Srebrenitsa katliam›, Belgrad’da gündeme geldi. S›rp Meclisi, olayda hayatlar›n› kaybeden 8,000 Boflnak’›n ailelerinden
özür diledi. Karar metni, oturumda haz›r bulunan 173 milletvekilinden 127’sinin
oyuyla kabul edildi.
Rusya’n›n Kuzey Kafkasya’daki özerk cumhuriyetlerinden Da¤›stan’›n K›z›lyar kentinde 20 dakika arayla gerçekleflen sald›r›larda 12 kifli öldü.
Suriye Devlet Baflkan› Beflar Esad bugün Lübnanl› Dürzî Lider Velid Canbolat ile görüfltü. ‹ki liderin görüflmesi 5 y›ll›k gerginli¤in sonu olarak görülüyor. 2005 y›l›nda
eski Baflbakan Refik Hariri’nin öldürülmesi sonras›nda, Canbolat ve 14 Mart Hareketi, Suriye’yi Hariri’nin ölümünde rolü oldu¤u gerekçesiyle suçlam›flt›. Suriye bu iddialar› hiçbir zaman kabul etmedi. Fakat uluslararas› bask›lar yüzünden 2005 y›l›nda
bölgedeki 30 y›ll›k askeri varl›¤›n› çekmek zorunda kald›.
Milli E¤itim Bakanl›¤› (MEB) ö¤retmenlerin zorunlu hizmet sürelerini uzatan taslak
yönetmelik haz›rlad›. Mevcut yönetmelikte 3. bölge kapsam›na giren Hakkari, Van,
fi›rnak, Ardahan, Batman ve Bitlis gibi Do¤u ve Güneydo¤u illerinde 3 y›l olarak uygulanan zorunlu hizmet süresi, taslak yönetmelikte 3 ile 5 y›l olarak yeniden düzenlendi.
Moskova metrosunda 39 kiflinin ölümüne yol açan patlamay› gerçeklefltiren intihar
eylemcisi kad›nlardan birinin ad› belli oldu. Böylece sald›r›lar› ayr›l›kç› Çeçen lider
Umarov’un üstlenmesinden bir gün sonra, eylemlerin “Kara Dul” olarak bilinen kad›n militanlar taraf›ndan düzenlenmifl oldu¤u kesinleflti. Kara Dullar, k›saca efllerini
Rusya ile savaflta kaybeden ve silahl› mücadele saflar›na kat›lan kad›nlar olarak biliniyor. Bu kad›nlar›n önemli bir bölümü hareketin içinde intihar bombac›s› oluyor.
ABD’nin kuzey do¤usunda son günlerde kaydedilen afl›r› ya¤›fllar yüzünden meydana gelen sel bask›nlar›, ABD Baflkan› Barack H. Obama’n›n ola¤anüstü hal ilan etmesine neden oldu.
Hyundai Assan’›n geçen y›l Türkiye pazar› sat›fllar› ve ihracatlar›yla Otomotiv Distribütörleri Derne¤i (ODD) ve Otomotiv Sanayicileri Derne¤i’nden (OSD) birer ödül
kazand›¤› bildirildi. Hyundai’den yap›lan yaz›l› aç›klamada Hyundai Assan’›n, 2009
y›l›nda gerçeklefltirdi¤i 60,645 adetlik otomobil sat›fl›yla ve elde etti¤i %16.4’lük pazar pay›yla Türkiye’nin ‘En Çok Tercih Edilen Otomobil Markas›’ oldu¤u belirtildi.
Öksüzo¤ullar› Türkiye’nin en büyük Züccaciye Showroom’unu ‹stanbul ‹stoç’ta açt›. 45 y›ll›k deneyimi ile züccaciye sektörünün öncülerinden Öksüzo¤ullar› yat›r›mlar›na bir yenisini daha ekledi. 5,000’den fazla çeflidin yer ald›¤› showroom’un 1,300
metrekare kapal› alan› bulunuyor.
Frans›z Heuliez’i almak için 20 milyon euro teklif vererek ön anlaflma imzalayan
Brigtwell Holding’in patronu Alphan Manas, yan›na ‹nci Akü ve B Plas’› ortak alarak anlaflman›n son gününde yeni teklif verdi. Teklif, Heuliez’in % 15’ine ortak olup,
elektrik bölümünü Türkiye’ye tafl›may› içeriyor.
Devlet Bakan› Zafer Ça¤layan Türkiye’nin Mart ay›nda ihracat›n›n %34.34 artmas›ndan duydu¤u mutlulu¤u dile getirirken, “Baflkan size 1 Nisan flakas› yapmad›. Allah’a
flükürler olsun bu rakamlar flaka de¤il. Art›k Türkiye’nin ihracat konusundaki eski
günlerine, eski performans›na döndü¤ünün çok net göstergesi” dedi. Türkiye ‹hracat-
CHRONOLOGY
1 Nisan
2010
1 Nisan
2010
1 Nisan
2010
1 Nisan
2010
1 Nisan
2010
2 Nisan
2010
2 Nisan
2010
2 Nisan
2010
ç›lar Meclisi’nin (T‹M) mart ay› ihracat rakam›, Devlet Bakan› Zafer Ça¤layan ve
T‹M Baflkan› Mehmet Büyükekfli’nin kat›l›m›yla, Kahramanmarafl Ticaret ve Sanayi
Odas›’nda düzenlenen bas›n toplant›s›yla aç›kland›.
Norton isimli güvenlik yaz›l›m›yla tan›nan Symantec, flifre güvenli¤iyle ilgili son
yapt›¤› araflt›rmas›n› kamuoyuyla paylaflt›. Araflt›rma, kullan›c›lar›n büyük bir bölümünün flifrelerini çald›rma tehlikesiyle karfl› karfl›ya oldu¤unu ortaya koydu. 400 internet kullan›c›s› aras›nda yap›lan araflt›rmaya göre kullan›c›lar›n büyük bir bölümü
“flifre hat›rla” özelli¤ini kullan›rken, birço¤unun da flifrelerini baflkalar›yla paylaflt›¤›
ortaya ç›kt›.
Cep telefonu operatörlerinin “ön ödemeli görüflmelerde kontör yerine para birimi uygulamas›” bugün itibariyle bafllad›. Böylece cep telefonlar›nda kontör devri de sona
erdi. TL kartlar› bugünden itibaren sat›fla sunuldu.
‹kinci Dünya Savafl›’n›n ard›ndan Fransa, ‹ngiltere ve Benelux ülkeleri taraf›ndan ortak savunma yan›nda ekonomik, sosyal ve kültürel iflbirli¤i için 17 Mart 1948 Brüksel Anlaflmas›’yla kurulan, fakat rolünü AB ve NATO’ya kapt›ran Bat› Avrupa Birli¤i (BAB) çöktü. Türkiye’nin de ortak üyesi oldu¤u BAB’›n dönem baflkanl›¤›ndan
yap›lan aç›klamada, Avrupa’da bar›fl ve istikrara önemli katk› sa¤layan kuruluflun,
Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikas›’n›n (AGSP) gelifltirilmesi ve AB’nin yeni
anayasas› Lizbon Anlaflmas›’n›n yürürlü¤e girmesinin ard›ndan ifllevsiz kald›¤› belirtildi. Türkiye BAB’a, AB üyesi olmayan di¤er Avrupal› NATO müttefikleri ile birlikte 1992 y›l›nda ortak üye olmufltu.
Yemen’de polis bir cezaevinde bomba patlamas›n›n ard›ndan duvarda aç›lan delikten
onlarca tutuklu ve hükümlünün firar etti¤ini aç›klad›. Polis kaynaklar› ajanslara verdikleri bilgide, Yemen’in güneyinde Daleh vilayetindeki patlamada en az 4 mahkûmun da yaraland›¤›n› belirtti. Firar eden mahkum say›s›n›n en az 30 oldu¤u tahmin
ediliyor.
‹srail savafl uçaklar›, gece saatlerinde Gazze fieridi’nde çok say›da hedefi bombalad›.
‹srail uçaklar›n›n 13’ü aflk›n ayr› sald›r› düzenledi¤i haber veriliyor. Sald›r›larda,
Gazze’yi denetimi alt›nda bulunduran Filistinli ‹slamc› grup Hamas’a ait oldu¤u söylenen binalar, çiftlikler ve atölyelerin hedef al›nd›¤› haber verildi. ‹srail taraf›, sald›r›larda silah fabrikalar›n›n hedef al›nd›¤›n› aç›klad›. Hava sald›r›lar›n›n dördü, Han
Yunus kasabas› yak›nlar›n› hedef ald›. Han Yunus’ta geçen hafta Filistinli savaflç›larla çarp›flan 2 ‹srail askeri ölmüfltü.
Dünyada ilk kez atl› arabalar›n savafl arac› olarak kullan›ld›¤› ve tarihte ilk yaz›l› anlaflma olan Kadefl Anlaflmas›’n›n imzaland›¤› yer olan Gaziantep’teki Karkam›fl Antik Kenti’nde may›n temizleme çal›flmalar›na baflland›. Suriye ile s›n›r olan alanda
670 dönüm may›ndan temizlenip turizm ve tar›ma aç›lacak.
Yüksekö¤retim Kurulu (YÖK) Genel Kurulu toplant›s›nda devlet üniversitelerinin 17
fakültesine, vak›f üniversitelerinin 9 fakültesine dekan atamas› yap›ld›¤› bildirildi.
YÖK’ten yap›lan yaz›l› aç›klamada, dün yap›lan genel kurul toplant›s›nda E¤itim,
Mevzuat ve Vak›f Üniversiteleri Koordinasyon komisyonlar› raporlar›n›n görüflüldü¤ü belirtildi.
H›ristiyan inan›fl›na göre, Hz. ‹sa’n›n çarm›ha gerildi¤i ve iflkencelere maruz kald›¤›
Kutsal Cuma gününü koyu Katolik Filipinler’de tekrar yaflamak isteyen çok say›da
kifli kendini çarm›ha gerdirdi ve k›rbaçlatt›rd›.
757
758
KRONOLOJ‹
2 Nisan
2 Nisan
2 Nisan
2 Nisan
2 Nisan
3 Nisan
3 Nisan
3 Nisan
4 Nisan
4 Nisan
4 Nisan
2010 Ekonomi dergisi Capital’in 10’uncusunu düzenledi¤i “Türkiye’nin En Be¤enilen fiirketleri 2009” araflt›rmas›nda Turkcell 1’inci, Arçelik 2’nci seçilirken, Garanti Bankas› ile Koç Holding ise 3’üncülü¤ü paylaflt›. 618 flirketten 1,347 yöneticisinin kat›ld›¤› oylamada Türkiye’nin en be¤enilen 20 flirketi ile 36 sektörün en be¤enilen ilk 3 flirketi de belirlendi.
2010 ABD ham petrolünün varil fiyat› dün 85.22 dolara kadar ç›karak, 18 ay›n en yüksek
seviyesini gördü. Paskalya tatili nedeniyle bugün petrol piyasas›, New York Borsas›
ve Avrupa borsalar›nda ifllem yap›lmayacak.
2010 Fujitsu, tam da ç›kmas›na say›l› günler kala, “iPad”in isim hakk›n› Apple’a b›rakt›.
2010 Kazakistan’›n baflkenti Astana’da “e-Kazakistan 2010 Biliflim Fuar›” aç›ld›. Kazakistan’›n Baflkenti Astana’da bulunan Körme Expo Center’da aç›lan e-Kazakistan 2010
Biliflim Fuar›’na 9 ülkeden yaklafl›k 40 firman›n kat›ld›¤› belirtildi. Fuarda, mobil iletiflim, uydu iletiflim sistemleri, yay›n ekipmanlar›, web, online ticaret, online güvenlik sistemleri, mobil internet, iflletim sistemleri ile yaz›l›m ve kontrol sistemi ürünlerinin tan›t›m› yap›l›yor. Fuara kat›lan firmalar ürünlerinin tan›t›mlar›n›n yan› s›ra ikili ticari anlaflmalara da imza at›yor.
2010 Ukrayna’n›n Kharkov bölgesindeki bir yerel belediye meclisi, 1915 olaylar›na iliflkin
Ermeni iddialar›yla ilgili daha önce kabul etti¤i karar›n› iptal etti. K›r›m Haber Ajans›’n›n haberine göre, Izium fiehir Belediye Meclisi, Aral›k 2009’da kabul etti¤i Ermeni iddialar›yla ilgili karar›, 26 Mart’ta yap›lan toplant›da iptal etti.
2010 Bir süredir Türkiye’nin d›fl politikas›nda belirleyici olaca¤› söylenen en kritik büyükelçi tayinleri Cumhurbaflkan› Abdullah Gül’ün onay›ndan geçti. Cumhurbaflkan› Abdullah Gül, 17 yeni büyükelçinin isimlerini belirledi. ‹srail D›fliflleri Bakan Yard›mc›s› Danny Ayalon taraf›ndan alçak koltukta oturtularak afla¤›lanmaya çal›fl›lan ve iki ülke aras›nda diplomatik krize neden olan Büyükelçi O¤uz Çelikkol merkeze al›nd›.
2010 ABD’nin ‹ran’›n nükleer faaliyetlerine yönelik endiflesi giderek artarken, bu kez Venezuela, Rusya’n›n da yard›m›yla nükleer enerji üretece¤ini aç›klad›. ‹ran’›n nükleer
enerji ad› alt›nda bomba üretmesinden endifle eden ABD’nin hemen arka bahçesinde
bulunan muhalif bir ülkenin de nükleer program bafllatmas›ndan rahats›zl›k duyabilece¤i ifade ediliyor.
2010 Müstakil Sanayici ve ‹fladamlar› Derne¤i’nin (MÜS‹AD) bugün yap›lan seçimli,
19’uncu Ola¤an Genel Kurul Toplant›s›’nda mevcut baflkan Ömer Cihad Vardan yeniden baflkan seçildi.
2010 Peru’nun kuzeydo¤usunda geçen perflembe gününden beri devam eden fliddetli ya¤›fllar›n yol açt›¤› toprak kaymalar›nda 28 kifli hayat›n› kaybetti. Porvenir Cancejos kasabalar›n› vuran fliddetli ya¤›fllar›n yol açt›¤› toprak kaymalar›nda 54 kifli yaralan›rken, 25 kifli ise kay›p. 120 evin hasar gördü¤ünü söyleyen yetkililer, Porvenir Kasabas›’nda 20, Cancejos’ta da önceki gün 5 kiflinin hayat›n› kaybetti¤ini aç›klad›. Kasabalardaki tahliye ve kurtarma çal›flmalar› devam ediyor.
2010 Irak’›n baflkenti Ba¤dat’ta, ‹ran ve M›s›r büyükelçilik binalar›n› hedef alan efl zamanl› 3 sald›r›da en az 30 kifli öldü, 168 kifli de yaraland›.
2010 Rusya’n›n Kuzey Kafkasya bölgesinde bulunan Da¤›stan’da demiryoluna yerlefltirilen patlay›c› nedeniyle bir yük treninin 5 vagonu raydan ç›kt›. Demiryolu yak›n›nda,
olay yerine giden yard›m ekiplerini hedef alan bir patlaman›n da meydana geldi¤i
söyleniyor. Patlamalarda ölen veya yaralanan olmad›.
CHRONOLOGY
5 Nisan
5 Nisan
5 Nisan
5 Nisan
5 Nisan
5 Nisan
5 Nisan
5 Nisan
5 Nisan
6 Nisan
2010 Aral Gölü bir zamanlar Orta Asya’n›n denizi olarak an›l›yordu. Dünyan›n en büyük
4’üncü gölü olan Aral Gölü’nün %90’n› son 50 y›l içinde kurudu. Özbekistan ile Kazakistan s›n›r›ndaki göl, Sovyetlerin bölgedeki pamuk üretimini art›rmak için gölü
besleyen nehirlerin yönünü de¤ifltirmesi üzerine 1960’lardan beri kurumaya bafllad›.
2010 Pakistan’›n Peshawar kentinde militanlar, ABD Konsoloslu¤u’na bomba yüklü araç
ve silahlarla sald›rd›. Olayda 2’si sald›rgan 4 kifli öldü. Pakistan’›n kuzeybat› s›n›r
eyaletinin Timergara kentinde ise bir siyasi parti mitingine düzenlenen intihar sald›r›s›nda 38 kifli hayat›n› kaybetti.
2010 Senegal, ba¤›ms›zl›¤›n› ilan etmesinin 50’nci y›ldönümünde, bir dönem ülkeyi sömürgelefltiren Fransa’ya kötü bir sürpriz yapt›. Devlet baflkan› Abdoulaye Wade, muhalefetin protesto etti¤i “Afrika Rönesans› An›t›” adl› 50 metrelik bronz heykelin dün
yap›lan aç›l›fl töreninde, “Bu gece yar›s›ndan itibaren ülkedeki 3 Frans›z üssünü de
kapat›yoruz” dedi.
2010 AK Parti, Anayasa de¤ifliklik paketini bugün yeniden 265 imza ile TBMM Baflkanl›¤›’na sundu. ‹çeri¤i de¤ifltirilen teklif, akflam saatlerinde de Anayasa Komisyonu’na
sevk edildi. AK Parti, bugün Anayasa de¤ifliklik paketindeki 50 vekilin imzas›n›n geri çekilmesini sa¤lad›, böylece “usül” nedeniyle Anayasa Mahkemesi’nde iptal edilmesinin önüne geçti. ‹mza krizi, AK Parti’nin Anayasa de¤ifliklik paketini TBMM’ye
sunmas› aflamas›nda ortaya ç›km›flt›. Anayasa’da de¤iflikli¤i yap›lmas› için teklif en
az 184 milletvekilinin imzas› ile verilebiliyor. AK Parti geçen hafta 184 imzal› teklifi resmen TBMM’ye sunmufltu. Ancak daha sonra CHP, Meclis’e sunulan teklifte
TBMM Baflkan› Mehmet Ali fiahin’in de imzas› oldu¤unu belirlemifl, MHP’ye ulaflan teklife iliflkin imza sirkülerinde de fiahin’in imzas›n›n bulundu¤u anlafl›lm›flt›.
Yasalar uyar›nca, TBMM Baflkan› “tarafs›z” onaylamas› gerekti¤inden böyle bir teklife imzas›n› koyam›yor.
2010 ‹stanbul Menkul K›ymetler Borsas› (‹MKB) Ulusal 100 Endeksi 58,896 puan ile tüm
zamanlar›n rekorunu k›rd›.
2010 ‘Kuvvetli suç flüphesi’ olmad›¤› karar›yla 1 Nisan günü tahliye edilen Çetin Do¤an
dahil 21 kifliyle ilgili savc›lar›n yapt›¤› itiraz 12’inci A¤›r Ceza Mahkemesi’nde kabul edildi. Mahkeme yakalama karar› ç›kard›.
2010 Türkiye ‹statistik Kurumu (TÜ‹K) Mart ay› enflasyon verilerini aç›klad›. Buna göre
Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) %0.58, Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ise %1.94 art›fl
gösterdi. TÜFE y›ll›k bazda tekrar tek haneli rakamlara geri döndü.
2010 Meksika’n›n ABD s›n›r›ndaki Tijuana kenti aç›klar›nda 7.2 büyüklü¤ünde bir deprem
meydana geldi. Depremde 2 kiflinin öldü¤ü, yüzlerce kiflinin yaraland›¤› bildirildi.
2010 BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon, Orta Asya’ya yapt›¤› ilk gezisinde insan haklar›
konusundaki taahhütlerine uymas› yolunda Özbekistan’› uyard›. ‹nsan haklar› örgütleri ve Bat›l› ülkeler, Özbek yetkilileri, iflkence dahil çeflitli ihlallerde bulunmakla ve
siyasi muhalifleri bast›rmaya çal›flmakla suçluyor. BM ‹nsan Haklar› Komitesi, geçti¤imiz haftalarda Özbekistan’da temel özgürlükler ve insan haklar›n›n ihlal edildi¤i
elefltirisinde bulunmufltu. Komite, 2005 y›l›nda Özbekistan’›n Andican kentinde yaflanan olaylara iliflkin tam bir soruflturma yürütülmesi ça¤r›s›nda bulundu.
2010 Sony Dünya Foto¤raf Ödülleri Amatör Dal Manzara Kategorisi’nde Türk foto¤rafç›
Hayri Kodal 1’incilik ödülü kazand›. 48 ülkeden profesyonel ve amatör olmak üzere
190 foto¤rafç› ve 80,000 foto¤raf›n yar›flt›¤› Sony Dünya Foto¤raf Ödülleri 2010’da
759
760
KRONOLOJ‹
6 Nisan
2010
6 Nisan
2010
6 Nisan
2010
6 Nisan
2010
6 Nisan
2010
6 Nisan
2010
6 Nisan
2010
6 Nisan
2010
7 Nisan
2010
Amatör Dal Manzara Kategorisi’nde 1’incilik Ödülü, Foto¤rafç› Hayri Kodal ile Türkiye’ye geldi.
Irak’›n baflkenti Ba¤dat’ta meydana gelen patlamalarda en az 34 kifli yaflam›n› yitirdi. Polis ve sa¤l›k yetkilileri, Ba¤dat’›n Shula ve Chakuk Bölgeleri’nde efl zamanl›
olarak meydana gelen patlamalarda ölenler aras›nda kad›nlar›n ve çocuklar›n da bulundu¤unu söyledi.
ABD’deki bir kömür madeninde meydana gelen patlamada 25 iflçi hayat›n› kaybetti.
Son kazan›n, ABD’de 1984’ten bu yana meydana gelen, en çok can kayb›na neden
olan maden kazas› oldu¤u belirtildi.
Hindistan’›n Chhattisgarh Eyaleti’nde Maocu gerillalar›n›n bugün düzenledi¤i sald›r›da 75 asker öldü. Hindistan Baflbakan› Manmohan Singh’in ülkenin iç güvenli¤i
aç›s›ndan en büyük tehdit olarak niteledi¤i Maocu gerillalar, fakir çiftçiler ve topraks›z emekçiler için mücadele verdiklerini iddia ederek ülkenin do¤usunda, güneyinde
ve orta kesimlerinde etkilerini art›rmaya çal›fl›yorlar.
Çin’de bir Japon vatandafl›, uyuflturucu kaçakç›l›¤› suçundan idam edildi. fiinhua Haber Ajans›, Mitsunobu Akano adl› Japon vatandafl› hakk›nda verilen ölüm cezas›n›n
bu sabah ülkenin kuzeydo¤usundaki Liaoning Eyaleti’nde infaz edildi¤ini duyurdu.
65 yafl›ndaki Akano, iki ülke aras›ndaki diplomatik iliflkilerin normalleflti¤i 1972 y›l›ndan bu yana Çin’de idam edilen ilk Japon vatandafl› oldu. Akona, Eylül 2006’da
Dalian Havaalan›’ndan Japonya’ya 1.544 kilogram uyuflturucu kaç›rmak isterken yakalanm›flt›. Akaona’n›n arkadafl›n›n bavulunda da 1.008 kilogram uyuflturucu bulunmufltu.
Kale Kilit, ‹stanbul Maden ve Metaller ‹hracatç› Birlikleri’nin (‹MM‹B) gerçeklefltirdi¤i 2009 ‹hracat›n Y›ld›zlar› Ödül Töreni’nde, “Metal Eflya” kategorisinde en fazla
ihracat gerçeklefltiren kurum olarak 4’üncü kez 1’incili¤i elde etti. Kale Kilit, bu ödüle 2009 y›l›nda yapt›¤› 46.5 milyon dolarl›k ihracat tutar› ile ulaflt›.
Koç Grubu’na ba¤l› Tat Konserve’nin Bursa Yeniflehir’deki fabrikas›n› Anadolu Efes
sat›n ald›. Anadolu Efes, bu sat›n alma için 8.5 milyon lira ödeyecek. Anadolu Efes’in
Kamuyu Ayd›nlatma Platformu’nda (KAP) yay›mlanan özel durum aç›klamas›nda,
flirket Yönetim Kurulu taraf›ndan Bursa Yeniflehir’de yer alan Tat Konserve ve Sanayi A.fi.’ye ait gayrimenkulün tamam›n›n 8,050,000 lira bedelle sat›n al›nmas›na karar verildi¤i belirtildi. Aç›klamada, sat›n al›m bedelinin 15 Nisan 2010 tarihinde tapu
devir ifllemlerinin tamamlanmas› ile birlikte defaten ve nakden ödenece¤i kaydedildi.
TÜB‹TAK, yurtd›fl›nda çal›flan TC uyruklu bilim insanlar›n›n Türkiye’ye dönmelerini teflvik etmek ve beyin göçünü tersine çevirmek için yeni bir burs program› bafllatt›. Doktora Sonras› Geri Dönüfl Burs Program›’na göre, ilgili alanlarda doktoras›n› tamamlam›fl olanlar, halen yurtd›fl›nda ikamet edenler ve alan›yla ilgili bir iflte en az 2
y›l çal›flanlar, Türkiye’de araflt›rma yapmalar› halinde TÜB‹TAK’tan ayl›k 2,750 lira
burs alabilecek.
Bir dönem Türkiye’de sevilerek izlenen ‘Hanedan’ dizisinin bafl aktörü 92 yafl›ndaki
John Forsythe Amerika’n›n Los Angeles kentinde kanserden öldü.
K›rg›zistan’da muhalefet hükümeti devirdi. Ülkede muhalefetin dün bafllatt›¤› gösteriler isyana dönüfltü. Polis baflkent Biflkek’teki hükümet binas›n› ele geçirmeye çal›flan protestoculara atefl açt›. Güvenlik güçlerinin silahlar›n› ele geçiren protestocular,
yakalad›klar› polisleri linç etti. Muhalefet çat›flmalarda flu ana kadar 100 kiflinin öl-
CHRONOLOGY
7 Nisan
2010
7 Nisan
2010
8 Nisan
2010
8 Nisan
2010
8 Nisan
2010
9 Nisan
2010
dü¤ünü, hükümet ise olaylarda 40 kiflinin ölü¤ünü duyurdu. ‹syanc›lar taraf›ndan dövülerek öldürüldü¤ü bildirilen K›rg›zistan ‹çiflleri Bakan›’n›n sa¤ olup olmad›¤› bilinmiyor. Muhalefet Bak›yev’in baflkenti terk etti¤ini ileri sürerken 8 y›la mahkum edilmifl olan eski savunma bakan›n› cezaevinden ç›kard›.
Karnavallar›yla ünlü Brezilya’n›n Rio eyaletinde, otoyollar nehirlere döndü. Kenti
felç eden fliddetli ya¤›fllarda ölenlerin say›s› 102’ye yükseldi. Devlet Baflkan› Lula da
Silva, “Bu, Rio de Jenerio’nun tarihindeki en büyük sel” dedi. Yetkililer, Rio eyaletinde bu sabah fliddetini art›ran ya¤›fllar nedeniyle toprak kaymas› olas›l›¤›n›n, 6 milyon nüfuslu Rio kentinde en az 10,000 evi tehdit etti¤ini aç›klad›.
Hava tafl›mac›l›¤›nda 盤›r açmas› beklenen günefl enerjisiyle çal›flan Solar Impulse
uça¤› ilk uçuflunu gerçeklefltirdi. Günefl enerjisiyle çal›flan Solar Impulse adl› prototip uçak, yaklafl›k 2 saat sürecek ilk uçuflu için ‹sviçre’nin bat›s›ndaki Payerne askeri
üssünden havaland›. Bir Airbus A340 büyüklü¤ünde (63.40 metre) olmas›na karfl›l›k
sadece bir otomobil a¤›rl›¤›nda (1,600 kilo) olan dünyan›n günefl enerjisiyle çal›flan
ilk uça¤›, saatte 45 km h›za ulaflt› ve pistte yaklafl›k 1,000 metre kat ettikten sonra yerden kalkt›.
ABD Baflkan› Barack H. Obama ve Rusya Devlet Baflkan› Dimitri Medvedev, Çek
Cumhuriyeti’nin baflkenti Prag’da düzenlenen bir törenle nükleer silahlar›n %30 azalt›lmas›n› öngören anlaflmaya imza att›. Moskova ve Washington, anlaflman›n yürürlü¤e girmesini takiben nükleer silahlar›nda indirime gidecek. ‹lk START anlaflmas›
1991’de imzalanm›fl ve süresi 2009 sonunda dolmufltu. ABD ile Rusya’n›n geçti¤imiz ay üzerinde anlaflmaya vard›¤› yeni START anlaflmas›na göre her iki ülke de
1,550 nükleer bafll›¤› imha edecek. Yap›lan anlaflmaya göre nükleer bafll›klar›n %30
dolay›nda azalt›lmas› hedefleniyor. Var›lan mutabakata göre anlaflman›n yürürlü¤e
girmesinin ard›ndan gelen 7 y›l içinde bu hedefe ulafl›lacak. Rusya ile ABD, START
anlaflmas› konusunda anlaflt›¤›nda ABD Baflkan› Obama, tart›flmal› silahlar›n kontrol
alt›na al›nmas›yla ilgili son y›llar›n en iyi anlaflmas›n›n yap›ld›¤›n› belirtmiflti.
Türkiye’nin gelir vergisi rekortmenleri belli oldu. Do¤an Holding Onursal Baflkan›
Ayd›n Do¤an, geçen y›l 2’nci oldu¤u listede bir kez daha 1’incili¤e ç›kt›. Do¤an’›n
19.1 milyon lirayla ilk s›rada yer ald›¤› listenin 2’ncisi ise Kurtulufl Factoring Yönetim Kurulu Baflkan› Salvo Taragano oldu. Geçen y›l›n Türkiye rekortmeni Koç Holding fieref Baflkan› Rahmi Koç ise 3’üncü s›rada yer ald›.
Ata Holding Yönetim Kurulu Baflkan Vekili Erhan Kurdo¤lu, Burger King’in Türkiye’deki 300’üncü ma¤azas›n›n aç›l›fl töreninde yapt›¤› konuflmada, Türkiye genelinde 40 ilde 100’ün üstünde ilçede 300 Burger King restoran›n› faaliyete geçirdiklerini
söyledi.
TBMM Anayasa Komisyonu’nda siyasi partilerin kapat›lmas›n› zorlaflt›ran madde ve
YAfi kararlar›na yarg› yolunu açan madde kabul edildi.TBMM Anayasa Komisyonu’nda bugün 7 madde daha kabul edilmiflti. Siyasi partiler hakk›nda kapatma davas›, Yarg›tay Cumhuriyet Baflsavc›s›’n›n talebi üzerine, TBMM’de grubu bulunan her
siyasi partinin 5’er üye ile temsil edildi¤i komisyonun üye tam say›s›n›n 2/3 ço¤unlu¤u ve gizli oyla verece¤i izin üzerine aç›lacak dava sonucunda Anayasa Mahkemesince kesin olarak karara ba¤lanacak. Komisyonda, Anayasan›n “Kanun önünde eflitlik” bafll›kl› 10’uncu maddesinde de¤ifliklik öngören 1’inci maddesi ele al›nd›. Uzun
süren konuflmalar›n ard›ndan CHP ve AK Parti milletvekilleri, madde üzerinde de¤i-
761
762
KRONOLOJ‹
9 Nisan
2010
9 Nisan
2010
9 Nisan
2010
9 Nisan
2010
9 Nisan
2010
9 Nisan
2010
9 Nisan
2010
9 Nisan
2010
10 Nisan
2010
fliklik yap›lmas› amac›yla önerge verdi. CHP’lilerin verdi¤i önerge reddedilirken, AK
Parti milletvekillerinin verdi¤i önerge kabul edildi.
Kapat›lan DEP eski Milletvekili Leyla Zana, toplam 3 y›l hapis cezas›na çarpt›r›ld›.
Diyarbak›r’da 2008 y›l›nda Demokratik Toplum Kongresi’nin düzenledi¤i bir bas›n
aç›klamas› ve yine 2008 y›l›nda Abdullah Öcalan’›n cezaevi koflullar›n›n kötüleflti¤i
iddialar› üzerine kapat›lan DTP taraf›ndan düzenlenen oturma eyleminde yapt›¤› konuflmalar nedeniyle Leyla Zana hakk›nda aç›lan dava karara ba¤land›.
2005-2007 y›llar› aras›nda Bat› fieria’daki katliamlarla ilgili 2,000’den fazla belgeyi
kamuoyuna yans›tan eski asker Anat Kamm’›n gözalt›na al›nmas›yla ilgili yay›n yasa¤› kald›r›ld›. Dün Tel Aviv’de görülen davada, 23 yafl›ndaki Anat Kamm’›n suçu
gözalt›na al›nd›ktan 4 ay sonra kamuoyuna aç›kland›. Kamm, askerlik hizmetini yapt›¤› s›rada, Haaretz gazetesinin bir muhabirine, orduya ait hassas bilgileri s›zd›rmak
ve devletin güvenli¤ine zarar vermekle suçland›.
‹srail Baflbakan› Benjamin Netanyahu, önümüzdeki hafta ABD’de yap›lacak nükleer
güvenlik zirvesinde Baflbakan Erdo¤an’›n, Tel Aviv yönetimini Nükleer Silahlar›n
Yay›lmas›n›n Önlenmesi Antlaflmas›’n› (NPT) imzalamaya ça¤›raca¤›n› ö¤renince
bu zirveye kat›lmaktan vazgeçti.
K›rg›zistan’da ‘Lale’ devrimiyle iflbafl›na gelen Devlet Baflkan› Bakiyev’in halk darbesiyle kaçmak zorunda kalmas›n›n ard›ndan geçici hükümetin bafl›na Moskova’ya
yak›n eski D›fliflleri Bakan› Roza Otunbayeva geçti. Y›llarca Marksizm üzerine dersler veren Utunbayeva’n›n ilk icraat›, halk›n ayaklanmas›na neden olan elektrik ve do¤algaz zamlar›n› geri almak oldu. Özellefltirilen K›rg›ztelekom ile enerji flirketleri de
kamulaflt›r›l›yor.
Ernst&Young Türkiye’nin, Milliyet Gazetesi ve CNN Türk iflbirli¤iyle bu y›l 7’ncisini düzenlenedi¤i, “Dünya Y›l›n Giriflimcisi Yar›flmas›”n›n Türkiye finalisti, Çelebi
Holding A.fi. Yönetim Kurulu Baflkan› Can Çelebio¤lu ve Yönetim Kurulu Baflkan
Vekili Canan Çelebio¤lu Tokgöz oldu.
Akfen Holding’in %29.2’si, ek hisse sat›fl› ile birlikte % 34.6’s› halka aç›lacak. Halka arzdan elde edilecek geliri yeni yat›r›mlara yönlendirmeyi planlayan holding, özellikle enerjide büyüyecek. Bu çerçevede Holding, yap›m› 2010’da planlanan Mersin
do¤algaz santraline 270-280 milyon Euro, Mersin Liman›’n 40 milyon Euro, 9 hidro
elektrik santral›na (HES) 184 milyon Euro yat›r›m yapacak. Otel yat›r›mlar›n› da h›zland›racak olan Holding, 2015’e kadar yurt içinde 8 otel için 140 milyon Euro, Rusya‘da 6 otel ile birlikte toplam 241.8 milyon Euro yat›r›m gerçeklefltirecek.
Türkiye Petrolleri Anonim Ortakl›¤› (TPAO), Türkiye’de fleyl (organik malzeme yönünden zengin tortulu kayalar) sondajlar› konusunda ABD’den dev bir enerji flirketiyle el s›k›flt›.
Dünya genelinde say›s› h›zla artan özel havayolu flirketleri, sunduklar› uygun fiyatl›
seyahat seçene¤iyle büyük havayolu flirketlerinin gelirlerinde düflüfle neden olurken,
dünyan›n en büyük hava tafl›mac›lar›ndan British Airways (BA) ile Iberia Havayollar›, çareyi birleflmekte buldu. Yeni flirket, ‘International Airlines Group’ (IAG) olarak
adland›r›lacak, ancak British Airways ve Iberia markalar› yaflamaya devam edecek.
Merkezi Londra’da olacak flirkette, British Airways hissedarlar› %56 pay› ellerinde
bulunduracak.
Polonya Devlet Baflkan› Lech Kaczynski’nin uça¤› Rusya’n›n bat›s›ndaki Smolensk
havaalan›na inifl s›ras›nda yere çak›ld›. Kazada, Kaczynski de dahil olmak üzere 97
CHRONOLOGY
10 Nisan
2010
10 Nisan
11 Nisan
2010
2010
11 Nisan
2010
11 Nisan
2010
12 Nisan
2010
13 Nisan
2010
13 Nisan
2010
13 Nisan
2010
14 Nisan
2010
kiflinin hayat›n› kaybetti¤i aç›kland›. Polonya hükümet sözcüsü Devlet Baflkan› Lech
Kaczyáski’nin ölümünün ard›ndan erken seçimlere gidilece¤ini aç›klad›. Sözcü Pavel
Gras, Reuters’a yapt›¤› aç›klamada “Anayasa gere¤ince, erken seçimlere gidece¤iz.
fiimdilik meclis baflkan yard›mc›s› Bronislaw Komorowski vekaleten devletin bafl›na
geçti” dedi.
Özellefltirme ‹daresi Baflkanl›¤› (Ö‹B) Baflkanvekili Ahmet Aksu, ihalesi 2006’da iptal edilen ve 2010’da yeniden ihaleye ç›k›lmas› için çal›flmalar› süren Galataport’a
yeni isim arad›klar›n› söyledi. Aksu, “Bizim milletimiz giriflimci, Galataport ismini
3-4 kifli tescil ettirmifl. ‹sim kullan›lam›yor. Biz de yeni isim ar›yoruz. Henüz bir karar vermedik ama flimdilik kendi aram›zda ‘Sal› Pazar› Liman›’ diyoruz” dedi.
Sak›p Sabanc› ölümünün 6’nc› y›l dönümünde an›ld›.
Bir güvenlik yaz›l›m› flirketi olan Network Box, Mart ay› içerisinde dünyan›n en çok
virüs yayan ülkesinin Güney Kore oldu¤unu aç›klad›. Dünya genelinde virüs yayan
ülkeler s›ralamas›nda %31.1 oran›yla 1’inci s›raya ç›kan Güney Kore’nin ard›ndan
2’inci s›rada ise ABD bulunuyor. Bu ülkeleri %6.04 ile Brezilya, %5.05 ile Çin ve
son olarak %3.86 oran›yla Hindistan takip ediyor.
Türk Polis Teflkilat›’n›n 165’inci kurulufl y›ldönümü, Türkiye’nin dört bir yan›nda
renkli görüntülerle kutland›.
Hasankeyf ve Allianoi’nin baraj suyu alt›nda kalmas›na yol açacak Turizm ve Kültür
Bakanl›¤›’n›n 717 say›l› ilke karar›n› iptal eden Dan›fltay, bir karar daha verdi. Dan›fltay 6. Dairesi, Bakanl›k taraf›ndan yeniden ç›kar›lan 749 say›l› ilke karar›n›n yürütmesini de durdurdu. Dan›fltay’›n yürütmeyi durdurma karar›nda kültür varl›klar› ve
arkeolojik sit alanlar›n›n korunmas› amac› için oluflturulan bilim komisyonunda ‘yat›r›mc› kurulufl temsilcilerinin de üye olarak yer almas›n›n hukuka uygun olmad›¤›’na
hükmedildi.
Kapat›lan DTP’nin eski Genel Baflkan› Ahmet Türk’e Samsun’daki Bulan›k olaylar›
davas›n›n görüldü¤ü adliyenin önünde yumruk at›ld›. Sald›r› sonras› hastaneye götürülen Türk’ün burnunda k›r›k tespit edildi. ‹çiflleri Bakanl›¤› olayla ilgili 2 Mülkiye
Baflmüfettifli görevlendirdi.
36 kiflinin yaflam›n› yitirdi¤i kanl› 1 May›s 1977’den sonra kutlamalara kapat›lan
Taksim meydan› 33 y›l sonra ilk kez iflçilere aç›ld›. ‹stanbul Valisi Muammer Güler,
1 May›s’›n Taksim’de kutlanmas› için sendikalarla mutabakata var›ld›¤›n› aç›klad›.
Endonezya’da bir yolcu uça¤› inifl s›ras›nda pistten ç›kt›. Kaza sonucu 2 parçaya ayr›lan uçaktaki en az 20 kiflinin yaraland›¤› bildirildi. Sivil havac›l›k genel direktörü
Bhakti Singayuda, içinde 109 yolcu ve mürettebat bulunan Boeing 737 tipi uça¤›n
fliddetli ya¤›fl alt›nda Bat› Papua bölgesindeki Manokwari havaalan›na inifl esnas›nda
pistte kayd›¤›, uça¤›n bir k›sm›n›n pistin yaklafl›k 200 metre ilerisinde yer alan akarsuya düfltü¤ünü belirtti.
‹zmir’in Çeflme ‹lçesi’nde 1989 y›l›nda kurulan Framissima Boyal›k Beach Hotel,
Özkardefl Grubu taraf›ndan sat›n al›nd›. Daha önce Frans›zlar taraf›ndan iflletilen Framissima Boyal›k Beach Hotel, 2006 y›l›nda en büyük hissedar›n›n ölmesiyle sat›fla
ç›kar›lm›flt›.
Dünya genelinde 47 ülke liderini bir araya getiren Nükleer Güvenlik zirvesi sona erdi. Zirveye kat›lan liderler, 4 y›l içinde korunmas›z durumda olan tüm nükleer materyallerin güvenli¤inin sa¤lanmas› konusunda görüfl birli¤ine vard›.
763
764
KRONOLOJ‹
14 Nisan
14 Nisan
14 Nisan
14 Nisan
15 Nisan
15 Nisan
15 Nisan
15 Nisan
15 Nisan
15 Nisan
15 Nisan
2010 ‹zlanda’da geçen ay patlayan tehlikeli yanarda¤da 2’inci patlaman›n meydana geldi¤i bildirildi. Yanarda¤, 1821 y›l›ndan sonra yaklafl›k 200 y›ll›k sessizli¤in ard›ndan
20 Mart’ta patlam›flt›.
2010 Küresel ölçekte telekom endüstrisi için araflt›rmalar yay›nlayan Total Telekom-Global 100 isimli çal›flmaya göre, Türk Telekom dünyada 2009 y›l›nda gelirlerini en fazla artt›ran ilk 10 Telekom flirketi aras›nda yer ald›. Türk Telekom gelir art›fl› itibariyle 12 s›ra birden atlayarak, 65’incilikten 53’üncülü¤e yükseldi.
2010 AKP’nin Anayasa de¤ifliklik teklifi, TBMM Anayasa Komisyonu’nda 11 önemli de¤ifliklik yap›larak kabul edildi. Gözler TBMM Genel Kurulu’nda yap›lacak görüflmeler ve oylamalara çevrildi. Teklifin çok tart›fl›lan halkoyuna sunulmas› halinde maddelerin birlikte oylanmas›na iliflkin hükmünde bir de¤ifliklik yap›lmad›.
2010 Avusturya’n›n ‘Silbernes Ehrenkreuz der Republik Österreich’ adl› en üst düzey devlet niflan›, Sabanc› Holding Yönetim Kurulu Baflkan› Güler Sabanc›’ya verildi. Viyana’daki Albertina Müzesi’nde gerçekleflen törende, Avusturya’n›n Ekonomi, Aile ve
Gençlik konular›ndan Sorumlu Bakan› Reinhold Mitterlehner Sabanc›’n›n iki ülke
aras›ndaki iliflkilere sa¤lad›¤› katk›lar›n bu kararda rol oynad›¤›n› belirtti.
2010 Siyasi s›¤›nma talebinde bulundu¤u Fransa’da yaflayan, Genç Parti Genel Baflkan›
Cem Uzan “suç ifllemek amac›yla örgüt kurmak”, “sahte resmi belge düzenlemek “,
“kamu kurum ve kurulufllar›n› doland›rmak” suçlar›ndan toplam 23 y›l hapis cezas›na çarpt›r›ld›. Uzan ayr›ca 33,750 TL adli para cezas›na mahkum edildi.
2010 Biflkek’te 6-8 Nisan’da meydana gelen ve K›rg›zistan’da iktidar›n devrilmesiyle sonuçlanan olaylar›n ard›ndan memleketi Celabad’a s›¤›nan K›rg›zistan’›n devrik lideri Kurmanbek Bakiyev, ülkesini terk ederek Kazakistan’a gitti. Dönem baflkanl›¤›n›
Kazakistan’›n üstlendi¤i Avrupa Güvenlik ve ‹flbirli¤i Teflkilat› [AG‹T] de Bakiyev’in ülkeden ayr›lmas›n›n ülkede iç savafl›n önüne geçilmesi aç›s›ndan önemli bir
ad›m oldu¤unu ifade etti.
2010 ‹zlanda’da bulunan volkanik yanarda¤›n tekrar faaliyete geçmesi sonucu meydana
gelen patlama Avrupa’n›n hava trafi¤ini felç etti. Patlama sonras› 6 kilometre yüksekli¤e oluflan kül bulutlar›, baflta ‹ngiltere olmak üzere Almanya, Norveç, ‹sveç hava sahas›nda etkili oldu. Türk Hava Yollar› (THY) çok say›da Avrupa ülkesine yap›lacak
seferlerini iptal etti.
2010 Türkiye ‹statistik Kurumu’nun (TÜ‹K) ‘Hane Halk› ‹flgücü Araflt›rmas›,’ 2010 Ocak
Dönemi sonuçlar›na göre, Türkiye genelinde iflsiz say›s› bir önceki y›l›n ayn› dönemine göre 59,000 kifli azalarak, 3,591,000 kifliye geriledi. ‹flsizlik oran›, ocak ay›nda
bir önceki y›l›n ayn› ay›na göre 1 puan azalarak %14.5 seviyesinde gerçekleflti.
2010 Türkiye’de 26 markas›yla faaliyet gösteren Amerikan temizlik ve bak›m ürünleri devi Procter&Gamble [P&G] Türkiye’de 400 milyon dolar büyüklü¤e ulaflan bulafl›k
deterjan› sektörüne Fairy markas›yla girdi.
2010 Ankara’da Türkiye Odalar ve Borsalar Birli¤i’ne (TOBB) ba¤l› 365 oda ve borsa baflkan›, Baflbakan Recep Tayyip Erdo¤an’›n tekstil sektörüne yönelik ‘emek sömürücüsü’ ve TOBB’a yönelik ‘her TOBB üyesi bir kifliyi ifle alsa, iflsizlik sorunu çözülür’
aç›klamalar›na yan›t verdi. Büyük bir istihdam seferberli¤i bafllat›lmas› istenirken,
Baflbakan ile ülkenin 1’inci ve öncelikli meselesi olan iflsizli¤i görüflmek üzere bir
araya gelmek istedikleri vurguland›.
2010 Ermenistan’da iktidardaki Cumhuriyet Partisi’nin genel baflkan yard›mc›s› ve meclis
grup baflkan› Galust Sahakyan, Türkiye-Ermenistan s›n›r›n›n iki ülke aras›nda diplo-
CHRONOLOGY
15 Nisan
2010
15 Nisan
2010
15 Nisan
2010
15 Nisan
2010
16 Nisan
2010
16 Nisan
2010
16 Nisan
2010
16 Nisan
2010
16 Nisan
2010
16 Nisan
2010
matik iliflkilerin kurulmas› ve s›n›rlar›n aç›lmas›n› öngören protokollerin onaylanmas›ndan önce aç›labilece¤ini söyledi.
Eduplus ve Taktx’›n birlikte düzenledi¤i 7’nci Liderlik Zirvesi’nde daha önce merhum ifladamlar› Vehbi Koç ve Sak›p Sabanc›’ya verilen Onur ödülünü, bu y›l Tekfen
Holding Yönetim Kurulu Baflkan› Feyyaz Berker ald›.
Malatya’da ‹nönü Üniversitesi Turgut Özal T›p Merkezi bünyesinde kurulan, Türkiye’nin 8’inci Cumhurbaflkan› Turgut Özal’a ait çok özel eflyalar ve foto¤raflar›n sergilendi¤i Turgut Özal Müzesi aç›ld›.
Yunanistan piyasalar›n bask›s›na boyun e¤erek Euro bölgesindeki ortaklar›ndan ve
Uluslararas› Para Fonu (IMF)’den gelen mali yard›ma do¤ru önemli bir ad›m att›. Yunanistan Maliye Bakan› Yorgo Papakonstantinu AB Komisyonu ve IMF’ye bir mektup göndererek, Atina’n›n mali yard›m paketini müzakereye haz›r oldu¤unu bildirdi.
Aç›klama, IMF’nin Yunanistan’› kurtarma sürecinde do¤rudan rol alaca¤› yolundaki
spekülasyonlar› da ortadan kald›rm›fl oldu.
Çin’in kuzeybat›s›ndaki Çinghay eyaletinde önceki gün meydana gelen 6.9 büyüklü¤ündeki depremde ölenlerin say›s› 617’ye yükseldi. Kurtarma ekipleri yaral› say›s›n›n 9,110, kaybolanlar›n say›s›n›nsa 313 kifli oldu¤unu belirti.
Baflbakan Tayyip Erdo¤an Gazze ‹slam Üniversitesi’nin Yönetim Kurulu Baflkan›
Cemal Naci Hudari’den Baflbakanl›k Resmi Konutu’nda yap›lan törenle fahri doktora unvan› ald›. Üniversitenin Mütevelli Heyeti Baflkan›, Filistin halk›n›n Erdo¤an’a
olan sevgisinin tarif edilemeyece¤ini belirterek “Kudüs’ün, Bat› fieria’n›n, ümmetin
ümidi oldunuz” dedi.
‹spanya’n›n Ocak ay›nda AB dönem baflkanl›¤›n› 6 ayl›¤›na devralmas›n›n ard›ndan
kat edilen mesafe ve kalan iki buçuk ayl›k sürede at›labilecek ad›mlar, Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etütler Vakf› (TESEV) ve ‹spanyol düflünce kuruluflu CIDOB’un
Barselona’da düzenledi¤i bir toplant›da ele al›nd›. Ancak Avrupa’n›n önde gelen düflünce kurulufllar›nda çal›flan kat›l›mc›lar, ‹spanya’n›n bütün iyi niyetine ra¤men beklenen h›zlanmay› gerçeklefltirmesinin ve vize konusunda ad›m at›lmas›n›n zor oldu¤u yönünde ortak bir görüfl dile getirdi.
Ulaflt›rma Bakan› Binali Y›ld›r›m Marmaray Demiryolu Tüp Geçidi’nin aç›lmas›yla
birlikte sera gaz› emisyonlar›n›n y›lda 130,000 ton azalaca¤›n› söyledi.
‹zlanda’daki yanarda¤da meydana gelen 2’nci patlaman›n ard›ndan ortaya ç›kan kül
bulutunun görüfl mesafesini engellemesi yüzünden baflta Kuzey Avrupa ülkeleri olmak üzere birçok ülkede hava trafi¤i olumsuz etkilenmeye devam etti. Polonya, ‹ngiltere, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Litvanya, Letonya, Estonya, Belçika, Hollanda, Bulgaristan, Finlandiya, Fransa, Almanya, Slovakya, Avusturya, ‹sviçre ve Macaristan’›n hava sahalar›n›n tamam› veya tamam›na yak›n› kapat›ld›. Romanya’da da
ülkenin kuzeybat› hava sahas› ulafl›ma kapat›ld›.
1987 y›l›nda kurdu¤u Finansbank’› 2006’da Yunanistan’›n en büyük bankas›
NBG’ye [National Bank of Greece] satmas›na ra¤men baflkanl›k görevini 23 y›ld›r
sürdüren Hüsnü Özye¤in, yönetim kurulu baflkanl›¤› ve murahhas üyelikten ayr›ld›.
Finansbank’›n Ola¤an Genel Kurulu’nda Yönetim Kurulu Baflkanl›¤›’na, 9 Kas›m
2006’dan beri Finansbank Yönetim Kurulu Baflkan Yard›mc›s› olarak görev yapan
Ömer Aras atand›.
Alman Savunma Bakan› Karl-Theodor zu Guttenberg ile Afganistan’daki bir sald›r›da yaralanan Alman askerler, ‹zlanda’daki yanarda¤ patlamas› nedeniyle ülkesinin
765
766
KRONOLOJ‹
16 Nisan
2010
16 Nisan
2010
17 Nisan
2010
17 Nisan
2010
17 Nisan
2010
17 Nisan
2010
17 Nisan
2010
17 Nisan
2010
18 Nisan
2010
hava sahas›n›n kapal› olmas›ndan dolay› ‹stanbul’a inmek zorunda kald›. K›z›lay, havaliman›nda ülkelerine dönemeyen yolcular için g›da maddesi ve battaniye da¤›tt›
‹talya’n›n Lecce kentinde düzenlenen 11’inci Avrupa Film Festivali’nin “Avrupa Sinemas›n›n Bafl Kahramanlar›” adl› bölümü yönetmen-oyuncu Y›lmaz Güney’e adand›.
Amerika Sermaye Piyasas› Kurulu [SEC] ülkenin en büyük finans flirketlerinden olan
Goldman Sachs firmas›na kas›tl› olarak eksik ve yanl›fl bilgilendirmeyle müflterilerini doland›rmak gerekçesiyle dava açt›. SEC, iddianamede Goldman Sachs’›n konut
sektörüyle ilgili baz› bilgileri müflterilerinden gizleyerek müflterilerini 1 milyar dolar
zarara u¤ratt›¤›n› öne sürdü.
‹zlanda’da patlayan volkandan ç›kan duman ve kül bulutu, Türkiye s›n›r›na dayand›.
En son Bulgaristan hava sahas›na giren küller nedeniyle Sofya Uluslararas› Havaliman›’n› da uçufl trafi¤ine kapat›ld›.
‹zlanda’daki yanarda¤›n patlamas›n›n ard›ndan oluflan hava koflullar› nedeniyle Atatürk Havaliman›’nda bir günde 43 uçak seferi iptal oldu. Türk K›z›lay›, seferleri iptal
edilen ve Ankara, ‹stanbul, ‹zmir ve Antalya’daki havalimanlar›nda bekleyen d›fl hat
yolcular›na g›da maddesi ve battaniye da¤›tt›.
Uluslararas› kamuoyunun bask›lar›na ra¤men nükleer program›n› sürdüren ‹ran,
ABD Baflkan› Barack H. Obama’n›n Washington’da 47 ülke liderinin kat›l›m›yla gerçeklefltirdi¤i nükleer güvenlik zirvesine alternatif bir zirve düzenledi. Tahran’da 14’ü
D›fliflleri Bakan› düzeyinde 70 ülke temsilcisini bir araya getiren “Nükleer Silahlar›n
Yay›lmas›n›n Önlenmesi ve ‹mhas› Konferans›”nda ‹ranl› liderler ABD’ye yüklendi.
Dini lider Ayetullah Ali Hamaney, nükleer silah kontrolünü destekleyen ancak çok
büyük bir nükleer cephaneli¤e sahip oldu¤u gibi ‹srail’in nükleer silahlar›na ses ç›karmayan ABD‘yi bu hususta kanunlar› çi¤nemekle elefltirdi.
Japonya’n›n baflkenti Tokyo’ya 41 y›ldan beri ilk defa sabah kar ya¤d›. Japonya meteoroloji ajans›, bu görülmemifl olaya kuzeyden gelen bir so¤uk hava dalgas›n›n neden oldu¤unu söyledi. Meteoroloji ajans›na göre 1969’da yine bir 17 Nisan günü kar
ya¤m›flt›.
8’inci Cumhurbaflkan› Turgut Özal ölümünün 17’nci y›l›nda Topkap›’daki An›t Mezar’da devlet töreniyle an›ld›.
Tütün Ürünlerinin Tüketilmemesine ve Sat›fl›na ‹liflkin Yasal Uyar›lar Hakk›nda Yönetmelik Resmi Gazete’de yay›mland›. Yönetmeli¤e göre sigara yasa¤› uyar›lar›n› asma yükümlülü¤ünü yerine getirmeyenlere, yasal uyar›lar› usul ve esaslara göre asmayanlara mahalli mülki amir taraf›ndan 1,000 Türk Liras› idari para cezas› verilecek.
Tütün Ürünlerinin Tüketilmemesine ve Sat›fl›na ‹liflkin Yasal Uyar›lar Hakk›nda Yönetmelik Resmi Gazete’de yay›mland›. Herkesin temiz hava soluyabilme hakk›n›
sa¤lamak, kiflileri tütün ürünlerinin zararlar›ndan korumak ve tehlikelerini anlatmak
amac›na yönelik yasal uyar›lara iliflkin esas ve usulleri belirleyen Yönetmelik, tütün
ürünleri tüketiminin yasakland›¤› veya sat›fl›n›n yap›ld›¤› yerlerde as›lmas› gereken
yasal uyar›lar ile tütün ürünleri tüketimine tahsis edilen alanlarda bulunmas› gereken
sa¤l›k uyar›lar›n›n flekil ve içeriklerinin belirlenmesi ile kullan›m›na iliflkin esas ve
usulleri kaps›yor.
K›br›s’ta çözüm için 19 ay süren müzakerelerin ard›ndan KKTC kritik önemdeki
cumhurbaflkanl›¤› seçimi için sand›k bafl›na gitti. 6’s› ba¤›ms›z 7 aday›n kat›ld›¤› seçimde, Baflbakan ve Ulusal Birlik Partisi’nin [UBP] aday› Dervifl Ero¤lu oylar›n
CHRONOLOGY
18 Nisan
2010
18 Nisan
2010
18 Nisan
2010
19 Nisan
2010
19 Nisan
2010
19 Nisan
2010
19 Nisan
2010
19 Nisan
2010
20 Nisan
2010
20 Nisan
2010
20 Nisan
2010
%50.38’ini alarak KKTC’nin yeni cumhurbaflkan› seçildi. KKTC’nin 3’üncü cumhurbaflkan› olan Ero¤lu, devam eden K›br›s sorunu nedeniyle, K›br›s Türk taraf›n›n
yeni müzakerecisi de oldu.
Sovyet lideri Stalin’in emriyle 22,000 Polonyal› savafl esirinin öldürüldü¤ü Katin katliam›n›n 70’inci Y›ldönümünde, anma töreni için Rusya’ya giderken, Smolensk Havaalan› yak›nlar›nda düflen uçakta hayat›n› kaybeden, aralar›nda Polonya Devlet Baflkan›
Leh Kaçinski ve eflinin de bulundu¤u 96 kifli Varflova’daki Saski Park veya Pilsudki
Meydan› olarak bilinen alanda düzenlenen törenle binlerce kiflinin kat›l›m›yla an›ld›.
Kaçinski ve efli, Krakow kentindeki Wawel Katedrali’nde düzenlen törenle topra¤a
verildi. ‹zlanda’daki yanarda¤ yüzünden ortaya ç›kan kül bulutu tehdidi nedeniyle baz› yabanc› ülke liderleri törene kat›lamad›.
Çin’in kuzeybat›s›ndaki Çinghay eyaletinde 14 Nisan günü meydana gelen 6.9 büyüklü¤ündeki depremde ölü say›s› 1,706’ya ulafl›rken yaral› say›s›n›n 1,424’ü a¤›r olmak üzere 12,128 oldu¤u bildirildi.
Alternatif nükleer güvenlik zirvesi düzenleyerek ABD ve Bat›’ya meydan okuyan ‹ran
“Ordu Günü” töreninde füzelerini sergileyerek dünyaya adeta meydan okudu. Cumhurbaflkan› Mahmud Ahmedinejad’›n da haz›r bulundu¤u Tahran’daki kutlamalarda
kara, hava, deniz kuvvetleri ve özel kuvvetlere ait birlikler gövde gösterisi yapt›.
H›ristiyan Demokrat Birlik [CDU] partisinden Aygül Özkan, Afla¤› Saksonya eyaleti Sosyal ‹fller Bakanl›¤› görevine getirilerek Almanya’da bir bakanl›k görevine getirilen ilk Türk kökenli politikac› oldu.
Genel Kurul’da “7.11.1982 Tarihli ve 2709 Say›l› Türkiye Cumhuriyeti Anayasas›’n›n Baz› Maddelerinde De¤isiklik Yap›lmas› Hakk›nda Kanun Teklifi” yani di¤er
ad›yla ‘Anayasa De¤iflikli¤i Paketi’ üzerine görüflmelere baflland›.
‹zlanda’daki yanarda¤›n püskürttü¤ü kül yüzünden oluflan kül bulutunun havayollar›na maliyetinin günlük 200 milyon dolar› aflt›¤› bildirildi. Kül bulutunun havayollar›na maliyetinin 11 Eylül’den daha fazla oldu¤una da dikkat çekildi.
Irak Baflbakan› Nuri El Maliki Irakl› bir istihbarat timinin ‘Kaide’nin Irak lideri’ olarak bilinen Ebu Musab El Zarkavi’nin 2006’da öldürülmesinin ard›ndan yerine geçen
Ebu Eyüp El Masri’yi öldürdü¤ünü aç›klad›. El Masri’nin yan› s›ra El Kaide ile ba¤lant›l› Irak ‹slam Devleti örgütünün liderlerinden Ebu Ömer El Ba¤dadi de öldürüldü.
‹ran’›n nükleer silah üretmesinin bölgedeki ülkeleri de ayn› yola sevk edebilece¤ine
dair endiflelerin oldu¤u bir dönemde, dünyan›n en büyük petrol üreticisi Suudi Arabistan, nükleer ve yenilenebilir enerji merkezi kuraca¤›n› duyurdu. Resmi Suudi ajans›na göre, enerji ve ar›t›lm›fl suya olan ihtiyac› karfl›lama amac›yla kurulacak olan
merkez Kral Abdullah Nükleer ve Yenilenebilir Enerji fiehri ad›yla Riyad’a infla edilecek.
‹zlanda’daki volkanik yanarda¤ faaliyetleri nedeniyle birçok Avrupa ülkesinde uçufl
yasaklar› devam ederken çok say›da uçufl iptal edildi. Binlerce insan gittikleri ülkelerde mahsur kal›p memleketlerine dönemezken ‹ngiltere ise dünyan›n çeflitli yerlerinde mahsur kalan vatandafllar›n› ülkeye getirmek için üç savafl gemisi gönderdi.
Çin’in kuzeybat›s›ndaki Çinghay eyaletinde 14 Nisan’da meydana gelen 6.9 büyüklü¤ündeki depremde ölü say›s›n›n 1,944’e ulaflt›¤› ve 216 kiflinin kay›p oldu¤u bilrildi.
Merkez Bankas›n›n 78’inci Ola¤an Genel Kurulu topland›. Genel Kurul’da da¤›t›lan
y›ll›k rapora göre Merkez Bankas›’n›n dönem kar› 2,738,242,800 lira olarak belirlen-
767
768
KRONOLOJ‹
20 Nisan
2010
20 Nisan
2010
20 Nisan
2010
21 Nisan
2010
21 Nisan
2010
21 Nisan
2010
21 Nisan
2010
21 Nisan
2010
21 Nisan
2010
21 Nisan
2010
di. Bankan›n 2008 y›l› kar› 1,990,767,900 lira düzeyinde bulunuyordu. Böylece Merkez Bankas› kar›nda 747.5 milyon liral›k bir art›fl kaydedildi.
Türkiye Bankalar Birli¤i [TBB] Mart 2010 Raporu aç›kland›. Rapora göre Türkiye’de bankac›l›k sisteminde, Mart 2010 itibar›yla personel say›s› 1999 y›l› sonunda
173,988 kifli olan düzeyi afl›p 174,493’e ç›karak tarihsel olarak en yüksek düzeye
ulaflt›.
‹zlanda’daki yanarda¤ patlamas› nedeniyle ortaya ç›kan ulafl›m krizinde AB ulaflt›rma bakanlar› s›n›rlamalar› gevfletti, ilk uçufllar gerçekleflti.
Meksika Körfezi’ndeki petrol platformundaki s›z›nt› bir çevre felaketine dönüfltü.
Patlamayla birlikte “Deepwater Horizon” adl› platformun okyanusun derinliklerine
gömülmesinin ard›ndan ABD’nin Louisiana eyaleti k›y›lar›na günde 140 ton petrol
denize akmaya bafllad›.
‹sveç’in güneyi ve Helsinki’deki baz› s›n›rlamalar haricinde 20,000 fitin alt›ndaki hemen hemen tüm Avrupa hava sahas› ulafl›ma aç›ld›. Uluslararas› Sivil Havac›l›k Örgütü [ICAO] da Avrupa’ya uçufllar›n güvenli hale geldi¤ini aç›klad›.
Fransa’da Kitap, K⤛t ve ‹letiflim Sektörü Çal›flanlar› Federasyonu’nun üyelerini
greve ça¤›rmas› nedeniyle gazeteler ç›kmad›. Bask›ya gidemeyen gazeteler internet
üzerinden yay›m yapt›lar.
ABD Temsilciler Meclisi’nde ‘Ermeni Soyk›r›m›’n›n y›ldönümü olarak kabul edilen
24 Nisan öncesi bir anma töreni düzenlendi. Ermenistan Cumhurbaflkan› Serj Sarkisyan ve çok say›da bakan ile milletvekilinin kat›ld›¤› törende sözde ‘Soyk›r›m An›t›’
ziyaret edildi.
Arjantin’de 1976-1983 y›llar› aras›ndaki son askeri diktatörlük döneminin Lideri
Reynaldo Bignone insan haklar›n› ihlalden suçlu bulunarak 25 y›l hapis cezas›na
çarpt›r›ld›.
Uluslararas› Para Fonu [IMF] Dünya Ekonomik Görünüm Raporu’nun ilk iki bölümü
yay›nland›. IMF Ekonomi Dan›flman› ve Araflt›rma Bölümü Direktörü Olivier Blanchard küresel iyileflmenin beklentilerinde iyi oldu¤unu belirterek 2010 ve 2011 y›llar›nda yükselen ve geliflmekte olan ülkelerde büyümenin daha güçlü olaca¤›n› ancak
geliflmifl ülkelerdeki büyümenin durgunluk dönemini telafi etmeye yetmeyece¤ini
söyledi. IMF, Türkiye için 2010 büyüme tahminini %3.7’den %5.2’ye yükseltti.
Devrik K›rg›z lider Kurmanbek Bakiyev dünya liderlerine ça¤r›da bulunarak, K›rg›zistan’daki hükümeti tan›mamalar›n› istedi. Öte yandan K›rg›zistan’da Ah›ska Türklerinin yaflad›¤› Mayevka köyünde meydana gelen olaylar›n ard›ndan geçici hükümetin Baflbakan› Roza Otunbayeva, vatandafllar›n can ve mal güvenliklerinin sa¤lanmas› için polise atefl açma izin verdi.
Otomotiv Sanayi Derne¤i’nce [OSD] yap›lan aç›klamada 2010 y›l› Ocak-Mart döneminde toplam pazar›n 2009 y›l›n›n ayn› dönemine göre %7.2 oran›nda artarak
107,000 adete ulaflt›¤› belirtildi. ÖTV indiriminin 30 Eylül 2009 tarihinde sona ermesiyle birlikte ekim ay›nda tekrar daralmaya bafllayan otomobil pazar›n›n, kas›m ay›nda firmalar›n yapt›¤› yo¤un kampanyalar sonucunda 2009 Aral›k döneminde önemli
oranda artt›¤› an›msat›lan aç›klamada, bu durumun talebin öne çekilmesine ba¤l› olarak 2010 y›l› Ocak ay›nda otomobil sat›fllar›n›n gerilemesine neden oldu¤u ancak fiubat ay›na benzer olarak Mart ay›nda talepteki hareketlili¤in devam etti¤i ve pazar›n
fiubat ay›na göre %65 gibi önemli oranda artt›¤›na iflaret edildi.
CHRONOLOGY
21 Nisan
2010
21 Nisan
2010
22 Nisan
2010
22 Nisan
2010
22 Nisan
2010
22 Nisan
2010
22 Nisan
2010
23 Nisan
2010
23 Nisan
2010
23 Nisan
24 Nisan
2010
2010
25 Nisan
2010
25 Nisan
2010
25 Nisan
2010
26 Nisan
2010
Resesyon s›ras›nda iflasa sürüklenen General Motors [GM] ABD ve Kanada hükümetlerinden ald›¤› yard›mlar›n 8.1 milyar dolar›n› geri ödedi. fiirket, 52 milyar dolar› ABD’den, 9.5 milyar dolar› da Kanada hükümetlerinden olmak üzere toplamda
61.5 milyar dolar yard›m ald›.
Uluslararas› Para Fonu’nun [IMF] y›lda 2 kez yay›nlad›¤› Küresel Mali ‹stikrar Raporu aç›kland›. Geliflmifl ve geliflmekte olan ülkeleri bir araya getiren G20 için haz›rlanan raporda, bankac›l›k sistemine yönelik köklü ve sürpriz öneriler yer ald›. Mali
piyasalar ve özel sektörde iyileflme hareketlerinin bafllad›¤› belirtildi.
Ermenistan’da koalisyon hükümetini bir aç›klama yaparak iliflkilerin normalleflmesini öngören protokollerin parlamentodaki onay sürecini ask›ya ald›¤›n› duyurdu. Türkiye ise normalleflmeyle ilgili çal›flmalar› kararl›l›kla sürdürece¤ini aç›klad›.
Dünya Do¤ay› Koruma Vakf› [WWF] Borneo Adas›’n›n tropikal ormanlar›nda son 3
y›l içinde aralar›nda akci¤ersiz kurba¤a ve dünyan›n en uzun böce¤inin de bulundu¤u 123 yeni tür keflfedildi¤ini aç›klad›.
ABD Havac›l›k ve Uzay Dairesi [NASA] taraf›ndan flubat ay›nda f›rlat›larak yörüngeye yerlefltirilen Günefl Dinamikleri Gözlemcisi’nin elde etmeye bafllad›¤› görüntüler ilk kez yay›mland›. Y›k›c› Günefl f›rt›nalar›n› önceden tahmin etme hedefiyle tasarlanan uydudan al›nan veriler, daha ilk aflamada bile Günefl’le ilgili yeni bilgiler
edinilmesini sa¤lad›.
Forbes’un araflt›rmas›na göre, dünyan›n en büyük 2,000 flirketinden ilk 3’ü ABD’den
ç›kt›. Derginin internet sitesinde dünyan›n en büyük 2,000 flirketini aç›klad›¤› ‘Global 2000’ araflt›rmas›na göre JPMorgan Chase’i yine ABD’den General Electric ve
Bank Of America takip ediyor. Türkiye’den listeye Garanti ve ‹fl Bankas› da girdi.
ABD Havac›l›k ve Uzay Dairesi [NASA] dünyan›n atmosfere kendi bafl›na girme ve
yere inme özelli¤i olan ilk insans›z uzay arac›n›n minyatürünü bir Atlas roketiyle uzaya yollad›.
Nabucco Gas Pipeline International boru hatt›n›n inflas› için temel malzemelerin sat›n al›m›n›n ilk aflamas›n› oluflturan ön yeterlilik sürecini bafllatt›¤›n› aç›klad›.
Belçika’da Frans›zca konuflan Valon az›nl›k ve Flamanlar aras›nda aylar süren krizden sonra geçen kas›m ay›nda kurulan koalisyon hükümeti çöktü.
23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayram› tüm yurtta coflkuyla kutland›.
Dünya Bankas› ve Uluslararas› Para Fonu’nun [IMF] ortak bahar toplant›lar› Washington’da bafllad›.
‹ran D›fliflleri Bakan› Manuçehr Mottaki, Viyana’da Uluslararas› Atom Enerjisi Kurumu [UAEK] Baflkan› ile Birleflmifl Milletler’in [BM] nükleer takas önerisini görüfltü.
ABD’nin Mississippi eyaleti kas›rgaya teslim oldu. Kas›rgada ölenlerin say›s› 10’a
yükselirken, 20’den fazla kifli de yaraland›.
Uluslararas› Para Fonu [IMF] ile Dünya Bankas›’n›n 2010 Ortak ‹lkbahar Toplant›s›
Washington’da sona erdi. Toplant›n›n bitiminde yay›nlanan bültende, dünya ekonomisinin krizi ad›m ad›m aflmakta olmas›na karfl›n birçok belirsizlik bulundu¤una ve
yeniden canlanma sürecinde dengesizlik görüldü¤üne dikkat çekildi. Bültende, bütün
ülkelerin iflbirli¤ini yo¤unlaflt›rarak çok tarafl› kurulufllar›n etkisini pekifltirmesi gerekti¤inin alt› çizildi.
Artan et fiyatlar›n› ucuzlatmak için Et ve Bal›k Kurumu’na canl› hayvan ve et ithalat› yapma yetkisi verildi. Et fiyatlar›nda son günlerde meydana gelen spekülatif fiyat
769
770
KRONOLOJ‹
26 Nisan
2010
26 Nisan
2010
26 Nisan
2010
27 Nisan
2010
27 Nisan
2010
27 Nisan
2010
27 Nisan
2010
27 Nisan
2010
.27 Nisan
2010
27 Nisan
2010
art›fllar›n›n dengelenmesi amac›yla, D›fl Ticaret Müsteflarl›¤›, Tar›m ve Köyiflleri Bakanl›¤› ve ilgili di¤er kurumlarla sürdürülen çal›flmalar sonucunda, Et ve Bal›k Kurumu’na canl› hayvan ve et ithalat› yapabilmesi için gerekli belgelerin itibariyle D›fl Ticaret Müsteflarl›¤› taraf›ndan verildi¤i bildirdi.
ABD Baflkan› Barack H. Obama’n›n Müslüman dünyas›na yönelik aç›l›mlar›ndan biri olan Giriflimcilik Zirvesi, Washington’da bafllad›. Müslüman ifl dünyas›na yönelik
düzenlenen zirveye onu Türkiye’den olmak üzere müslüman nüfusa sahip 50’yi aflk›n ülkeden 275 giriflimci kat›ld›.
Panama’n›n eski diktatörü Manuel Noriega ABD’de 17 y›l hapis yatt›ktan sonra kara
para aklamakla suçland›¤› Fransa’ya iade edilerek cezaevine kondu. Fransa’da
1999’da g›yab›nda yarg›lanan Noriega yeniden yarg›lanacak ve suçlu bulunursa 10
y›l hapis cezas›na çarpt›r›lacak.
Almanya baflbakan› Angela Merkel Yunanistan’›n AB-IMF yard›m mekanizmas›ndan 40-45 milyar avro kredi alabilmesi için ‘ikna edici bir istikrar paketi’ haz›rlamas› gerekti¤ini aç›klad›.
Almanya baflbakan› Angela Merkel’in aç›klamas›n›n ard›ndan Atina borsas› %6 geriledi ve endeks 1,696 puana düfltü. Banka hisseleri %11.22 oran›nda de¤er kayb›na
u¤rad›. Atina Borsas›’ndaki çöküfl önce Avrupa sonra da dünya borsalar›na yay›ld›.
Uluslararas› reyting kurulufllar›ndan Standard & Poor’s [S&P] borç ödeme ve a¤›r
borç yükünü tasfiye için gerekli reformlar› gerçeklefltirme yetene¤iyle ilgili endifleler
yüzünden Yunanistan’›n ülke tahvillerinin notunu 3 kademe birden düflürerek ‘yat›r›m yap›lamaz’ seviyeye indirdi. S&P yapt›¤› aç›klamada görünümün de negatif oldu¤unu aç›klayarak yeni not düflüfllerinin de iflaretini vermifl oldu. Böylelikle Yunanistan’›n notu son 4 ayda 2’nci kez düflürülmüfl oldu.
Uluslararas› Kredi Derecelendirme Kuruluflu Standard & Poor’s [S&P] Portekiz’in
uzun vadeli notunu “A”dan “A-”ye düflürerek 2 kademe indirdi ve not görünümünü
negatif izlemeye ald›
Ukrayna parlamentosu Rusya’n›n Ukrayna’ya satt›¤› do¤algaz›n fiyat›n› %30 indirmesi karfl›l›¤›nda Karadeniz’deki üssü kullanma süresinin uzat›lmas› karar›n› onaylad›. ‹ki ülke aras›ndaki anlaflmaya göre süre uzat›m›n›n karfl›l›¤›nda Rusya Ukrayna`ya
satt›¤› do¤algaz›n fiyat›n› %30 indirmeyi kabul ederken, bu karar›n Moskova`n›n Karadeniz`deki varl›¤›n› daha da güçlendirece¤i belirtiliyor.
Güney Koreli Oh Eun-sun, dünyan›n en yüksek 14 zirvesine t›rmanan ilk kad›n da¤c› oldu. Son olarak Himalayalar’daki Annapurna zirvesine ülkesinin bayra¤›n› diken
44 yafl›ndaki Oh Eun-sun, böylece 8,000 metrenin üstündeki 14 zirvenin hepsine t›rmanm›fl oldu.
Shell, Aksa, Petrol Ofisi gibi dev flirketlerin sponsorlu¤unda gerçekleflen ‘Türkiye
Enerji Zirvesi Gas&Power 2010 Kongresi’ Ankara’da enerji devlerini bir araya getirdi. Kongrenin aç›l›fl›nda konuflan Bakan Taner Y›ld›z, enerji tüketiminde 2008 y›l›na
kadar gerçekleflen büyümenin krizin ard›ndan daralmaya geçti¤ini ancak bundan sonra yükselifl seyrinde olaca¤›n› belirtti.
Sosyal Güvenlik Kurumu [SGK] ‘müflteri memnuniyeti’ ilkesinden hareketle vatandafla 100 milyon k›sa mesaj [SMS] gönderece¤i bildirildi. ‹nternet bankac›l›¤›nda oldu¤u gibi vatandafl›n, hak do¤urucu sigorta ifllemlerini de internet üzerinde yapabilece¤i aç›kland›.
CHRONOLOGY
28 Nisan
29 Nisan
29 Nisan
29 Nisan
29 Nisan
29 Nisan
29 Nisan
29 Nisan
29 Nisan
30 Nisan
30 Nisan
30 Nisan
2010 Rusya Devlet Baflkan› Dimitriy Medvedev’in talimat› üzerine Sovyetler Birli¤i liderlerinden Josef Stalin döneminde 22,000 Polonyal› esirin öldürüldü¤ü Katin Katliam›’yla ilgili gizli belgeler dünya kamuoyuna aç›ld›.
2010 Merkez Bankas›’n›n 2010 y›l›n›n ilk çeyre¤ine iliflkin de¤erlendirmesinin yer ald›¤›
Enflasyon Raporu’nda enflasyon tahminlerini yukar› yönlü güncellendi. Raporda
2010 y›l› enflasyonu 8.4 olarak öngörüldü.
2010 Uluslararas› derecelendirme kuruluflu Standart&Poor’s’un [S&P] Yunanistan ve
Portekiz’in notunu düflürmesinin ard›ndan küresel piyasalarda yaflanan kar›fl›kl›k,
Uluslararas› Para Fonu [IMF] ve Almanya’n›n Yunanistan’a yard›m paketi konusundaki aç›klamalar›yla biraz duruldu.
2010 Güneflten 480 milyon kilometre ötedeki ‘24 Themis’ asteroitinde donmufl halde su tespit edildi. Amerikan Ulusal Havac›l›k ve Uzay Dairesi [NASA]’ndeki araflt›rmada asteroit yüzeyine gönderilen ›fl›nlar›n yans›mas› incelenerek buz halinde su keflfedildi.
2010 Kanada meclisi, ‹kinci Dünya Savafl› s›ras›nda ‹talyan kökenli vatandafllar›na “yabanc› düflman” muamelesi yapt›¤› için yaklafl›k 1.5 milyon az›nl›k vatandafl›ndan özür diledi.
2010 Ulaflt›rma Bakan› Binali Y›ld›r›m, ‹stanbul’da 3’üncü Bo¤az Köprüsü’nü de içeren
Kuzey Marmara otoyolu projesini aç›klad›. Y›ld›r›m, 3’üncü köprünün Garipçe ile
Poyrazköy aras›nda infla edilece¤ini söyledi. ‹stanbul’a yap›lacak 3’üncü köprünün
bir di¤er özelli¤inin, dünyan›n en büyük 9’uncu asma köprüsü olmas› belirtildi.
2010 Pakistan’da darbe yaparak iktidara gelen eski Devlet Baflkan› Pervez Müflerref siyasete geri dönme karar› ald›. “Tüm Pakistan ‹slam Birli¤i” ismini tafl›yan yeni siyasi
partinin 10 May›s’a kadar resmi baflvurusunun yap›laca¤›n› söyledi.
2010 Sosyal Güvenlik Kurumu [SGK] kredi kart› ile prim ödenmesi imkan›n› sa¤lad›.
SGK’n›n vatandafl odakl› hizmet anlay›fl› çerçevesinde kuruma prim ödeyecek yükümlülerin cari ay primlerini kredi kart› ile ödemeleri konusunda baz› bankalarla anlaflma yapt›¤› ifade edilen aç›klamada, prim ödeme yükümlülerinin, söz konusu bankalar›n birinden edinmifl oldu¤u kredi kart› ile ayn› bankan›n alternatif da¤›t›m kanallar› (internet bankac›l›¤›, ATM gibi) arac›l›¤› ile cari ay prim ödemelerini gerçeklefltirecekleri veya ilgili bankan›n kredi kart›na verecekleri otomatik ödeme talimat› ile
prim ödemelerini yapabilecekleri belirtildi.
2010 MillwardBrown’›n araflt›rmas›na göre dünyan›n en de¤erli markas› 114 milyar dolarl›k piyasa de¤eri ile 4’üncü kez internet arama motoru Google oldu. Google’› IBM ve
Apple izledi.
2010 Time dergisi 2010 y›l›n›n dünyada en etkili 100 ismini belirledi. “Liderler” bölümünde Baflbakan Tayyip Erdo¤an 25 isim aras›nda 17’nci s›rada yer ald›.
2010 ABD Uluslararas› Dini Özgürlükler Komisyonu y›ll›k ola¤an raporunu aç›klad›. 28
ülkenin incelendi¤i bu çal›flmada Türkiye, “çok yak›n takip edilmesi gereken ülkeler”
aras›nda yer ald›.
2010 Emniyet Genel Müdürlü¤ü’nün 81 ilin emniyet müdürlü¤üne gönderdi¤i genelgeyle,
1 May›s’ta trafik tescil ifllemlerinde yeni dönem bafllad›. 1 May›s itibariyle yürürlü¤e
girecek uygulamayla mevcut tescilli araçlar plaka numaralar› ile ilk defa tescil edilecek araçlara verilecek plaka numaralar›, baz› haller d›fl›nda hurdaya ayr›l›ncaya kadar
de¤ifltirilemeyecek. Genelgeye göre yeni dönemde, sat›fl veya devir ifllemleri de noterlerce yap›lacak.
771
772
KRONOLOJ‹
30 Nisan
30 Nisan
30 Nisan
30 Nisan
1 May›s
1 May›s
1 May›s
1 May›s
1 May›s
1 May›s
2 May›s
2 May›s
2 May›s
2010 K›br›s Rum kesiminde “Marfin Laiki Bank” ad›na “RAI Consultants Public Ltd” flirketi taraf›ndan yap›lan “2009 ‘K›br›s’ Barometresi” isimli anketin sonuçlar› aç›kland›. Ankete göre, Rumlar›n %70’i K›br›s sorununun çözümü amac›yla yürütülen müzakerelerin sonuç getirece¤ine inanm›yor, %65’i ise K›br›sl› Türklerle birlikte yaflaman›n zor olaca¤›n› düflünüyor.
2010 Belçika Parlamentosu, kamu alanlar›nda peçeli k›yafetle dolafl›lmas›na yasak getirdi.
138 parlamenterin kat›ld›¤› oylamada yasa, 2 çekimser 136 kabul oyuyla geçti. Avrupa’da bir ilk olan bu yasa¤›n, sadece parklarda, spor merkezlerinde, kamuya aç›k
binalarda de¤il sokakta da uygulanaca¤› belirtildi.
2010 Apple’›n 3 Nisan 2010’da sat›fla ç›kard›¤› iPad ürünü 1 milyon sat›fl rakam›n› geçti.
Böylece ürün 28 günde aflt›¤› 1 milyon s›n›r›yla, iPhone’un 74 günlük rekorunu k›rm›fl oldu. Ancak as›l ilginci, flirket ayn› gün, 30 Nisan Cuma saat 17.00’den itibaren
Apple ma¤azalar›nda ilk ç›kan iPad’in bir üst versiyonu iPad’in 3G versiyonunu da
da¤›tmaya bafllad›. Apple, önceden toplad›¤› siparifllerle 3 Nisan’da tam 300,000 iPad
satm›flt›. ‹lk hafta rakam 500,000’i buldu. 28 günlük süre içinde de 1 milyona kadar
ç›kt›.
2010 Aralar›nda Türkiye’nin de bulundu¤u 47 Avrupa ülkesinin üyesi oldu¤u Avrupa Konseyi’ne ba¤l› “‹nsan Haklar› Genel Sekreterli¤i”nin y›ll›k raporunda, ekonomik krizin “insan haklar›”n› olumsuz yönde etkiledi¤i bildirildi.
2010 ‹stanbul Taksim Meydan› 1978’den sonra ilk kez iflçilerle bulufltu. Gruplar›n temsilcileri, Kazanc› Yokuflu’na gelerek 1977’de burada yaflam›n› yitirenleri and›. Ancak,
Taksim Meydan›’nda düzenlenen 1 May›s ‹flçi ve Emekçi Bayram›’nda Türk-‹fl Genel Baflkan› Mustafa Kumlu’nun konuflmas› engellendi.
2010 ‹ran’›n nükleer hedeflerinin önüne geçmeye çal›flan ABD ve M›s›r’›n, Ortado¤u’nun
nükleer silahs›zlanmas›n› sa¤layacak bir plan üzerinde görüflmeye bafllad›klar› bildirildi. Plana göre imzalanacak yeni bir uluslararas› anlaflmayla Türkiye, ‹ran, ‹srail ve
Arap ülkelerini içeren bölge tamamen nükleer silahlardan ar›nacak.
2010 Meksika Körfezi’nde batan platformdan s›zan petrol güney k›y›lar›na ulaflt›. Beyaz
Saray devrede Ola¤anüstü hâl ilan eden Obama Yönetimi savafl gemilerini devreye
soktu.
2010 Almanya’n›n baflkenti Berlin’de Türklerin de yo¤un olarak yaflad›¤› Kreuzberg’de 1
May›s olayl› geçti Göstericiler önlerine gelen her fleyi atefle verdi. Berlin polisi göstericilere coplarla karfl›l›k verdi. Olaylar s›ras›nda bir polis a¤›r yaraland›.
2010 Mali krizdeki Yunanistan’da 1May›s kutlamalar› hükümet karfl›t› protestolara dönüfltü. Atina’da polisle çat›flan göstericiler araçlar› atefle verirken, Selanik’te de gençler
banka ve iflyerlerine sald›rd›.
2010 New York’un ünlü meydan› Times Square’de bomba yüklü araç pani¤i yafland›. Belediye Baflkan› Bloomberg, “Belki de çok kanl› bir olay› atlatt›k” dedi.
2010 New York Tribeca Film Festivali’nde “Serseri May›nlar” filmi Özel Jüri Ödülü’nü
kazand›.
2010 Belçika parlamentosunun alt kanad›n›n kamuya aç›k her yerde peçe yahut burka giyilmesini yasaklayan tasar›y› onaylarken, Fransa’n›n da yasak tasar›s›na a¤›r ceza
koydu.
2010 Arizona Eyalet Kongresi’nin yasad›fl› göçmenlerle mücadele için polise verdi¤i ola¤anüstü yetkiler ABD’yi böldü. Baflkan Barack H. Obama yasaya karfl› ç›karken ba-
CHRONOLOGY
3 May›s
2010
3 May›s
2010
3 May›s
2010
3 May›s
2010
3 May›s
2010
3 May›s
2010
4 May›s
2010
4 May›s
2010
4 May›s
2010
5 May›s
2010
5 May›s
2010
5 May›s
2010
5 May›s
2010
z› siyasiler, benzer önlemlerin federal düzeyde de haz›rlanmas› için harekete geçti.
Göçmenler ise “Arizona’y› boykot edin” kampanyas› bafllatt›. Tüm ABD, Arizona
ürünlerini protesto etmeye bafllad›.
Yunanistan’a 110 milyar euroluk AB-IMF ortak yard›m paketine 3 y›lda 22.4 milyar
Euro ile en büyük katk›y› yapacak olan Alman hükümetinden ilk onay ç›kt›. Almanya baflbakan› Angela Merkel karar› aç›klarken, Almanya’n›n Euro’nun istikrara kavuflmas› için harekete geçti¤ini söyledi.
Türkiye ‹statistik Kurumu [TÜ‹K] Nisan ay› enflasyon verilerini aç›klad›. Buna göre
Tüketici Fiyat Endeksi [TÜFE] %0.60, Üretici Fiyat Endeksi [ÜFE] ise %2.35 art›fl
gösterdi. ÜFE’deki bu yüksek art›flta tar›m sektöründeki yükselifl etkili oldu. Geçen
ay tar›m fiyatlar›, so¤an ve etin önderli¤inde %9.31 artt›.
‹ran’da Hatemi’nin cumhurbaflkanl›¤› döneminde ‹letiflim ve Komünikasyon Bakan›
olan reform yanl›s› Ahmet Mutemedi, görev yapt›¤› Amirkabir Üniversitesinde u¤rad›¤› b›çakl› sald›r›da yaraland›.
Bebekleri sakat do¤an baz› Irakl› ailelerin, 2004’te Felluce kasabas›nda düzenlenen
sald›r›da kimyasal silah kullanmakla suçlad›klar› Amerikan ordusuyla iflbirli¤i yapt›¤› gerekçesiyle ‹ngiliz Savunma Bakanl›¤›’na dava açmaya bafllad›klar› bildirildi.
Amerika Birleflik Devletleri’nin New York kentinde 1968 tarihli nükleer silahlar›n
yay›lmas›n› önleme anlaflmas›n›n güncellenmesi amac›n› tafl›yan zirvede 150’den
fazla ülkenin temsilcisi bir araya geldi.
Avrupa Güvenlik ve ‹flbirli¤i Teflkilat› bas›n özgürlü¤ü raporunu aç›klad›. 56 ülkeyi
kapsayan raporda Fransa, ‹talya ve Yunanistan gibi AB ülkelerinde yaflanan bas›n özgürlü¤ü ihlallerinin yan› s›ra Türkiye’deki internet yasaklar› da elefltirildi.
Burkayi yasaklayan yasalar do¤rultusunda, bu alanda ilk cezay› ‹talya kesti. ‹talya’n›n Novara kentinde bir postanede kuyrukta bekleyen 26 yafl›ndaki Tunus uyruklu burkal› bir genç kad›na 500 euro para cezas› verildi.
Yunanistan’da kamu ve özel sektör çal›flanlar›, hükümetin bütçe a盤›n›n daralt›lmas› için ald›¤› ekonomik önlemleri protesto etmek amac›yla 24 ile 48 saat süreli grevlere gitme karar› ald›. Yunanistan Kamu Çal›flanlar› Konfederasyonu [ADEDY] bugünden itibaren 48, ‹flçi Sendikalar› Federasyonu [GSEE] ise yar›n 24 saatlik greve
gidilmesi ça¤r›s›nda bulundu.
‹zlanda’daki volkanik yanarda¤ yaklafl›k 2 haftal›k aran›n ard›ndan tekrar etkin bir flekilde faaliyete geçti. ‹rlanda, yeni kül bulutlar› nedeniyle hava sahas›n› 6 saatli¤ine
kapatt›. Volkanik kül bulutlar› bölgedeki hava trafi¤ini olumsuz etkiledi.
Yunanistan’da hükümetin mali kriz nedeniyle uygulamaya koydu¤u sert kemer s›kma politikalar›n› protesto etmek için yaklafl›k 100,000 kadar gösterici baflkent Atina’da Syntagma Meydan›’nda topland›. Protesto gösterilerinin fliddet eylemlerine dönüflmesi sonucunda 3 kifli hayat›n› kaybetti.
Hindistan’›n Mumbai kentinde 2008 y›l›nda 166 kiflinin hayat›n› kaybetti¤i terör sald›r›lar›n›n hayattaki tek silahl› eylemcisi Pakistanl› Muhammed ‹cmal Kasab’›n idama mahkum edildi.
IMF Baflkan› Dominique Strauss-Kahn Yunanistan’daki borç krizinin Avrupa’n›n geri kalan›na yay›lma riski bulundu¤unu belirtti. Moody’s’in de ‘Portekiz’in notunu k›rabilirim’ mesaj› endifleleri art›rd›.
40 ülkenin temsilcilerinin kat›ld›¤› 13’üncü Avrasya Ekonomi Zirvesi ‹stanbul’da
bafllad›.
773
774
KRONOLOJ‹
6 May›s
6 May›s
6 May›s
6 May›s
6 May›s
6 May›s
6 May›s
6 May›s
6 May›s
2010 Erzurum’da Baflsavc› ‹lhan Cihaner ve Orgeneral Berk’in davas› s›ras›nda jetlerin uçmas›, 27 May›s’a kadar giden ‘uçak ya da tankla mesaj’ gelene¤ini hat›rlatt›. Hava
Kuvvetleri, ‘‹rticayla Mücadele Plan›’n› Erzincan’da uygulamakla suçlanan 3’üncü
Ordu Komutan› Orgeneral Berk ve Erzincan Baflsavc›s› Cihaner’in duruflmas› s›ras›nda Erzurum Adliyesi üstünden savafl uçaklar›n›n geçiflini flöyle aç›klad›: Rutin e¤itim
uçuflu. Komutanl›k, uçaklar›n 3000 feet (914 metre) irtifadan uçtu¤unu da belirtti.
Berk’in ifadeye ça¤r›ld›¤› günlerde Erzurum’da a¤›r silahlarla donat›lm›fl askeri araçlar kentte tur atm›flt›. Uçak ya da tankla ‘mesaj verme’nin tarihi 27 May›s dönemine
kadar uzan›yor.
2010 Erzurum’daki davada san›k Baflsavc› Cihaner’in reddi hâkim iste¤i reddedildi. ‹ddianamenin okunmas› bitince Cihaner önce hiçbir soruya yan›t vermeyece¤ini söyledi,
sonra savunma yapaca¤›n› dile getirdi.
2010 Yunanistan’da ‘tasarruf’ tedbirlerini protesto amac›yla iflçi ve memurlar›n bafllatt›¤›
grev hayat› durdurdu. ‘Ayaklan›n’ mitinglerine kat›l›m ola¤anüstüydü. Atina’da
150,000 kifli yürüdü, parlamentoya girmeye çal›flanlar oldu. Gösterici gruplarla polisler aras›nda çat›flmalar yaflan›rken, baflkentte birçok banka flubesiyle iflyeri atefle verildi. Bir binaya at›lan molotofkokteyli nedeniyle 3 kifli hayat›n› kaybetti, 4 kifli son
anda kurtar›ld›.
2010 1968 kufla¤›n›n devrimci liderlerinden Deniz Gezmifl, Yusuf Aslan ve Hüseyin ‹nan
idam edilifllerinin 38’inci y›l›nda mezarlar› bafl›nda binlerce kiflinin kat›l›m›yla an›ld›. ‘Üç fidan’ için birçok ilde anma törenleri düzenlendi. 38 y›l önce ‘idam’ karar›n›n
onayland›¤› Meclis’te de Gezmifl ve arkadafllar›n› ‘anma’ konuflmalar› yap›ld›.
2010 Nükleer Silahlar›n Önlenmesi Anlaflmas› (Non-Proliferation Treaty [NPT]) konferans›nda ‹ran Cumhurbaflkan› Ahmedinecad, Baflbakan Erdo¤an’la ve Brezilya lideri Lula da Silva’yla Tahran’da meseleyi görüfleceklerini aç›klad›.
2010 fianl›urfa’da oynanan Ziraat Türkiye Kupas› finalinde zafer Trabzonspor’un oldu. Fenerbahçe’nin Alex’le öne geçti¤i maçta Karadeniz ekibi Umut, Engin ve Colman’›n
golleriyle maç› 3-1 kazand› ve 14 y›l aradan sonra kupay› müzesine götürdü. Sar›-Lacivertilerin Türkiye Kupas› hasretiyse 28’inci y›l›na girdi. http://www.radikal.com.tr/
Radikal.aspx?aType=RadikalHaberDetay&ArticleID=995342&Date=06.05.2010&C
ategoryID=97
2010 Anayasa paketinden bir maddenin düflmesini ‘yol kazas›’ diye niteleyen AKP’nin yüzü, Anayasa Mahkemesi ve Hakimler ve Savc›lar Yüksek Kurulu’nun (HSYK) yap›lar›na iliflkin 2 kritik maddede güldü. Maddeler s›ras›yla 337 ve 334 oy ald›. Baflbakan oylamalarda sonuç aç›klanana kadar Genel Kurul salonundan ç›kmad›. Meclis’te
CHP’liler, Erdo¤an’›n The Economist’e göre dünyan›n 8’inci zengin baflbakan› oldu¤unu söyleyince kavga ç›kt›, yumruklar havada uçufltu.
2010 Aytaç Durak’›n görevden al›nmas›n›n ard›ndan AKP’li Mahmut Çelikcan’› Adana
Büyükflehir Belediyesi Baflkanvekili yapan seçimin yürütmesi durduruldu. MHP’li
adayla ayn› oyu alan Çelikcan, kurayla seçilmiflti.
2010 ‹rlanda volkanik kül bulutu yüzünden baz› havaalanlar›n› kapat›nca sinirler gerildi.
‹skoçya ve Kuzey ‹rlanda’da baz› havaalanlar›n› devre d›fl› b›rakan bulut nedeniyle
Avrupa’da 300 uçak seferi iptal edildi. Avrupa hava trafi¤ini yöneten Eurocontrol
dün normal flartlarda 29,000 olmas› beklenen uçufl say›s›n›n 28,700 düzeyinde gerçekleflti¤ini, önceki gün daha az bir alan› etkileyen kül bulutu nedeniyle 150 uçuflun
iptal edildi¤ini aç›klad›.
CHRONOLOGY
6 May›s
6 May›s
6 May›s
6 May›s
6 May›s
6 May›s
6 May›s
2010 ‹nternet Teknolojileri Derne¤i (INTED) Baflkan› Mustafa Akgül, dün YouTube yasa¤›n›n 2 y›l›n› doldurmas› üzerine, internetin marjinal problemlerine yasaklayarak çözüm araman›n Türkiye’ye zarar verdi¤ini belirtti. Bunun internetten korkman›n, interneti ve ça¤› alg›layamaman›n, düzgün yap›lanma kuramaman›n sonucu oldu¤unu
savunan Akgül, Türkiye’nin internetle savaflarak ‘harakiri yapmaya’ devam etti¤ini
öne sürdü.
2010 ABD Sahil Güvenli¤i (United States Coast Guard [USCG]) British Petroleum’un
(BP) Meksika Körfezi’nde çevre felaketine yol açan platformdan kaynaklanan 3 s›z›nt› noktas›ndan birini kapatmay› baflard›¤›n› aç›klad›. Ancak Sahil Güvenlik yetkilisi David Mosley, ‘müjdeli’ gibi görünen habere ra¤men, bu çal›flman›n toplam petrol ak›fl›n› azaltmas›n›n beklenmedi¤ini söyledi.
2010 Angola’da, y›l bafl›ndan bu yana devam eden fliddetli ya¤›fllar 54 kiflinin ölümüne neden oldu. Yetkililer, ya¤›fl mevsiminin bafllad›¤› ocak ay›ndan beri 87 kiflinin de yaraland›¤›n› belirtti. Ya¤›fllardan 110 bölgenin etkilendi¤i, 66,719 kiflinin evlerini terk
etmek zorunda kald›¤› aç›kland›. A¤›r bilançoya kentlerin ço¤undaki altyap› eksikli¤i, flehirleflmemifl bölgelerdeki yasad›fl› inflaatlar ve kanalizasyonlar›n t›kanmas›n›n
yol açt›¤› kaydedildi.
2010 Mu¤la’n›n Köyce¤iz ilçesine ba¤l› Yuvarlakçay’da Hidroelektrik santral› (HES) yap›m›na karfl› mücadele eden köylüler, nöbet tutmaya devam edeceklerini söyledi.
Bölgeye 3.5 megavatl›k bir HES kurmay› planlayan Akfen Holding’in CEO’su “Çevreci tepkiler yüzünden Yuvarlakçay’a HES yapmaktan vaçtik” demiflti. Orman›n içine kamp yaparak 3 Aral›k’tan bugüne 150 gündür mücadele eden P›nar Köyü’nden
Dulkadir Yorulmaz ve köylülerin avukat› Berna Babao¤lu Ulutafl ‹stanbul’da bir bas›n toplant›s› düzenledi. Toplant›da konuflan Ulutafl, “Enerji Piyasas› Düzenleme Kurulu’na (EPDK) baflvuruda bulunduk, Akfen’in resmen projeden vazgeçip geçmedi¤ini araflt›rd›k. Ancak böyle bir baflvurunun olmad›¤›n› gördük” dedi.
2010 Deniz Gezmifl, Hüseyin ‹nan ve Yusuf Arslan’› simgeleyen ‘Üç Fidan An›t›’ Bursa’n›n Merkez Nilüfer ilçesinde aç›l›fl›ndan bir gün önce sald›r›ya u¤rad›. An›ta sprey
boya s›kan kifliler, an›t› kesici aletle de tahrip etti. 6 May›s 1972 tarihinde idam edilen Deniz Gezmifl, Hüseyin ‹nan ve Yusuf Arslan için Nilüfer Belediyesi taraf›ndan
‘Üç Fidan An›t›’ yap›ld›. Heykeltrafl Eflber Karayalç›n’a yapt›r›lan ve Gençlik Park›’na konulan Gezmifl, ‹nan ve Arslan’›n metal üzerine yap›lan ve isimleri verilen
an›t, ölüm y›ldönümleri olan 6 May›s’ta aç›ld›.
2010 Hrant Dink’in gerek ‘Türklü¤e hakaret’ iddias›yla ald›¤› 6 ay hapis cezas›, gerekse cinayetten sonra Trabzon, ‹stanbul ve Samsun’daki kimi emniyet ve jandarma görevlileri hakk›nda takipsizlik karar› verilmesiyle ilgili 4 ayr› baflvuru, Avrupa ‹nsan Haklar›
Mahkemesi’nde (A‹HM) tek dosyada birleflti. Dink Davas› avukatlar›, davan›n yak›n
bir tarihte karara ba¤lanabilece¤ini ve sonucun Türkiye için a¤›r olabilece¤ini belirtti.
2010 Bodrum’un Ortakent-Yahfli beldesinde 754,000 metrekarelik do¤al ve arkeolojik sit
alan›n›n Baflbakanl›k Toplu Konut ‹daresi Baflkanl›¤›’na (TOK‹) tahsis edilmek istenmesi, belediyeden sonra 40’a yak›n sivil toplum örgütünü çat›s› alt›nda toplayan çevreci Mavi Yol Giriflimi’nin tepkisine neden oldu. Ortakent-Yahfli Belediye Baflkan›
Mehmet Onur fiahbaz’› Mavi Yol Giriflimi sözcü Filiz Dizdar ile birlikte ziyaret eden
sivil toplum örgütü üyeleri, Çakmakl› Mevkii’ndeki arazinin ‘Uluslararas› Botanik
Bahçesi’ yap›lmas› için acil proje haz›rlanmas›n› istedi.
775
776
KRONOLOJ‹
6 May›s
6 May›s
6 May›s
6 May›s
6 May›s
2010 Baflbakan Erdo¤an’›n mart ay›nda bafllatt›¤› Türkiye’de ‘muhalif gazetecilerin kap›n›n önüne konulmas›’ tart›flmas›na Avrupa Birli¤i’nden (AB) “Bas›n özgürlü¤ü temel
de¤erdir, Türkiye’de daha da geniflletilmesi gerekir” yorumu geldi. Baflbakan Recep
Tayyip Erdo¤an’›n AKP grup toplant›s›nda sarf etti¤i “Bir medya patronunun kendi
gazetesinin yazar›ndan, çizerinden, kendi televizyonunun sunucusundan benim gibi,
sizin gibi flikâyet etmeye hakk› yoktur. Gazetenin yay›n politikas›n› sen belirliyorsun.
O yay›n politikas›na uymayan adam orada nas›l oturur? Bir dükkân aç›yorsun, flirket
aç›yorsun, flirketi bat›rmak için elinden ne geliyorsa onu yapan bir yöneticiyi orada
tutar m›s›n? ‹yi çal›flmayan bir tezgâhtar› orada tutar m›s›n? Hemen ertesi gün kap›ya koyars›n” yolundaki sözleri tart›flma yaratm›flt›. Tart›flmalar üzerine Avrupa Parlamentosu’nda (European Parliament [EP]) Belçikal› Ba¤›ms›z Üye Philip Claeys verdi¤i bir soru önergesinde Erdo¤an’›n sözlerini elefltirerek “Bu olay Türkiye ile devam
eden kat›l›m müzakereleri üzerindeki etkisi ne olacak” diye sordu. AB Komisyonu’nun (European Commission [EC]) Genifllemeden Sorumlu Üyesi Stefan Füle ise
önergeye verdi¤i yan›tta, “Komisyon ifade ve bas›n özgürlü¤ü konular›n› devaml› izlemektedir. 26 Mart 2010 tarihindeki son AB-Türkiye Ortakl›k Komitesi toplant›s› s›ras›nda Komisyon, bas›n özgürlü¤ünün temel bir de¤er oldu¤unu ve ifade özgürlü¤ünün Avrupa ‹nsan Haklar› Sözleflmesi ve Avrupa ‹nsan Haklar› Mahkemesi (A‹HM)
içtihatlar›yla uyumlu bir flekilde sa¤lanmas› için daha ileri yasal de¤ifliklikler yap›lmas›n›n zorunlu oldu¤unu vurgulam›flt›r” dedi.
2010 Baflbakan Recep Tayyip Erdo¤an’›n 2’nci Cumhurbaflkan› ‹smet ‹nönü’yü Hitler’e
benzetmesine yönelik tepkilere CHP örgütleri ve 9’uncu Cumhurbaflkan› Süleyman
Demirel de kat›ld›.
2010 Oraj, Suga, Çarflaf, Sakal aflamalar›ndan oluflan Balyoz Darbe Plan› ile ilgili olarak
bafllayan soruflturmada 5 Nisan’da gözalt›na al›nacaklar aras›nda ismi geçen 7 muvazzaf subay daha Befliktafl’ta bulunan ‹stanbul Adliyesi’ne gelerek ifade verdi ve
serbest b›rak›ld›. Balyoz soruflturmas› kapsam›nda 5 Nisan’da 14 ilde gözalt›lar bafllam›fl, operasyon sürerken soruflturmay› yürüten savc›lar Mehmet Berk ve Bilal Bayraktar soruflturmadan al›nm›flt›. Yerlerine atanan yeni savc›lar›n dosyay› incelemesi
için de operasyona ara verilmiflti. Balyoz soruflturmas›nda 12’si muvazzaf 28 asker
tutuklu.
2010 Kamuoyunda AKP ve Fethullah Gülen Cemaatini bitirme plan› olarak adland›r›lan
‘‹rticayla Mücadele Eylem Plan›’yla ilgili iddianamenin ekleri avukatlara da¤›t›ld›.
Ancak avukatlar, ek klasörlerde müvekkillerinin özel hayatlar›n›n gizlili¤inin ihlal
edildi¤ini belirterek bas›n mensuplar›na ek klasörleri vermeyeceklerini söyledi. San›k
avukatlar› ayr›ca mahkemeye itiraz ederek, ek klasörlerde yer alan ve delil durumu
tafl›mayan ancak özel hayat›n gizlili¤ini ihlal eden bilgilerin ç›kar›lmas›n› isteyeceklerini aç›klad›. ‹ddianamenin 82 ek klasörü bulunuyor. Eklerin 13 klasörü Dursun Çiçek’e, 6 klasörü iddinanemenin bir numaral› san›¤› konumundaki Bedrettin Dalan’a
ait. Serdar Öztürk hakk›nda ise 11 klasör yer al›yor.
2010 New York’taki Nükleer Silahlar›n Önlenmesi Anlaflmas› (Non-Proliferation Treaty
[NPT]) konferans›nda meydan› ABD’ye b›rakmayan ‹ran Cumhurbaflkan› Mahmud
Ahmedinecad, bir taraftan yapt›r›mlara meydan okurken di¤er yandan Brezilya ve
Türkiye’nin takipçisi oldu¤u uluslararas› toplumla nükleer takasa haz›r olduklar› mesaj›yla manevra yapt›. Ahmedinecad Baflbakan Tayyip Erdo¤an ile Brezilya Devlet
CHRONOLOGY
6 May›s
2010
6 May›s
2010
6 May›s
2010
6 May›s
2010
6 May›s
2010
6 May›s
2010
Baflkan› Luiz Lula da Silva ile Tahran’da meseleyi görüfleceklerini duyururken, Tahran’dan da ‹ran yönetiminin Brezilya’n›n arabuluculu¤unun kabul etti¤i haberi geldi.
‹ran haber ajans› Fars, Ahmedinecad’›n Venezüella Devlet Baflkan› Hugo Chavez’e
telefonda Brezilya’n›n arabuluculu¤unu ilkesel olarak kabul etti¤ini iletti¤ini duyurup ‘teknik detaylar›n Tahran’da tart›fl›laca¤›n› kaydetti. Türkiye’nin ad›n›n özel olarak ‘arabulucu’ diye geçmemesi dikkat çekti.
ABD ve ‹srail, Suriye ile ‹ran’› Lübnan’daki Hizbullah’a Scud füzeleri dahil a¤›r silahlar tedarik etmekle suçlarken, Lübnan’da görevli BM Bar›fl Gücü’nün (United Nations Interim Force in Lebanon, [UNIFIL]) bütün bunlardan haberi yok. UNIFIL,
Lübnan’›n güneyinde Scud füzeleri bulundu¤una dair hiç bir kan›t bulunmad›¤›n› duyurdu. UNIFIL komutan› Tümgeneral Alberto Asarta Cuevas, An-Nahar gazetesine
verdi¤i demeçte, “UNIFIL’in operasyon bölgesinde Scud bulundu¤una dair hiç bir
kan›t›m›z yok. Bu füzeler çok büyüktür ve gizlemeleri çok zordur” vurgusu yapt›.
ABD’nin 5 y›l sonra fiam’a büyükelçi atay›p Suriye ile iliflkileri ray›na oturtma iflaretleri verdi¤i s›rada ‹srail kaynakl› haberlerde fiam’›n Hizbullah’a uzun menzilli
Scud füzeleri sa¤lad›¤› iddialar›n›n belirmesi dikkat çekmiflti. Washington önce tonunu düflük tutsa da daha sonra ABD D›fliflleri Bakan› Hillary Clinton ifli Suriye Devlet
Baflkan› Beflar Esad’› savaflla tehdit etmeye vard›rd›.
‹ran’la ilgili nükleer diplomasiye Ankara da yo¤un biçimde müdahil oldu. Diplomatik kaynaklara göre ‹ran’›n arabuluculu¤unu ilkesel olarak kabul etti¤i Brezilya D›fliflleri Bakan› Celco Amorim, önceki akflam D›fliflleri Bakan› Ahmet Davuto¤lu’nu
telefonla aray›p New York’taki Birleflmifl Milletler (BM) konferans›na dair bilgi verdi. Davuto¤lu da Avrupal› meslektafllar›yla temaslar›na dair bilgi aktard›. ‹ki bakan
yak›n temasta kal›nmas› ve eflgüdümün sürmesine karar verdi. Davuto¤lu da dün ziyaret etti¤i Kiev’de ‹ran’›n arabuluculukta Türkiye’yi devre d›fl› b›rak›p b›rakmad›¤›
sorusu üzerine “Hay›r, söz konusu de¤il” dedi.
TransAtlantic Petroleum Zorlu Enerji’nin petrol ve gaz bölümü Amity Oil ve Zorlu
Petrogas’› 100 milyon dolara almak için Zorlu Enerji ile mutakabat zapt› imzalad›¤›n›
aç›klad›. Petroleum’dan yap›lan aç›klamada, sat›n alman›n 30 Haziran’a kadar tamamlanmas›n›n beklendi¤i belirtildi. fiirket sat›n almay› öncelikli olarak köprü kredisi ile
finanse etmeyi planlad›¤›n› aç›klarken, kredinin 1 y›l vadeli olabilece¤ini ifade etti.
Halkbank y›l›n ilk çeyre¤inde net kâr›n› geçen y›l›n ayn› dönemine göre %41.3 oran›nda art›rarak 515 milyon liraya ç›kard›. Bankadan yap›lan aç›klamada elde edilen
yüksek kâr art›fl›nda menkul de¤erlerden çok kredilerin etkili oldu¤unun alt› çizildi.
Halkbank, toplam aktiflerini %4.6 art›rarak büyüme performans›n› sürdürürken, Banka’n›n toplam aktifleri 2009 y›l sonunda 60.7 milyar lira iken 2010 Mart sonu itibar›yla 63.5 milyar liraya yükseldi.
At›l ‹naç’›n yönetti¤i Büyük Oyun Los Angeles South East European Film Festivali’nden en iyi film ödülüyle döndü. Irak Savafl›’nda Telafer kentinin bir köyünde yaflanan katliamda ailesi öldürülen Cennet ad›nda bir genç k›z›n Irak’tan Türkiye’ye kaç›fl›n›n anlat›ld›¤› Büyük Oyun daha önce de Tiburon Film Fetivali’nde en iyi film
ödülünü alm›flt›. Film, ayr›ca Ankara Film Festivali’nde en iyi müzik, umut vadeden
kad›n oyuncu ve en iyi yard›mc› kad›n oyuncu ödüllerine lay›k görülmüfltü.
Baflbakan Recep Tayyip Erdo¤an Anayasa de¤ifliklik paketiyle ilgili olarak referandum kampanyas› haz›rl›klar›n› bafllatt›klar›n› aç›klad›. TBMM’de büyük gerginlik
777
778
KRONOLOJ‹
6 May›s
2010
6 May›s
2010
6 May›s
2010
7 May›s
2010
7 May›s
2010
7 May›s
2010
7 May›s
2010
7 May›s
2010
yararatan de¤ifliklik önerileriyle ilgili olarak milletin art›k ‘Bana gelin’ dedi¤ini savunan Baflbakan Erdo¤an, “Millete gidece¤iz” dedi.
Anayasa de¤ifliklik teklifinin en kritik düzenlemeleri aras›nda yer alan Hakimler ve
Savc›lar Yüksek Kurulu’n›n (HSYK) yap›s›na iliflkin 23’üncü madde TBMM Genel
Kurulu’nda yine b›çak s›rt›nda kabul edildi. 409 milletvekilinin kat›ld›¤› oylamada
334 kabul, 73 ret oyu kullan›ld›; 1 oy bofl 1 oy da çekimser ç›kt›. Bu sonuç oy kullanabilen 335 milletvekili olan AKP’de yine fire oldu¤unu da ortaya koydu. Meclis’te
Anayasa paketine son nokta konulurken, geç saatlere kadar süren gerilimli görüflmeler ve muhalefetin sert elefltirileri AKP’li milletvekillerinin sinirlerini y›pratt›. Meclis’te Baflbakan Tayyip Erdo¤an’›n mal varl›¤›yla ilgili tart›flmalarla ortam gerilince
AKP’li Zülfikar ‹zol sinir krizi geçirdi. AKP’lilerin zorla d›flar› ç›kard›¤› ‹zol, Genel
Kurul s›ralar›n› yumruklad›, tekmeler att›. ‹zol’un çatlayan eli alç›ya al›nd›.
Afrika’n›n büyüklü¤ü, enerji kaynaklar› ve din çat›flmalar›yla dikkatleri çeken ülkesi
Nijerya’n›n 6 ayd›r hastal›klarla bo¤uflan Devlet Baflkan› El Hac› Umaru Yar’Adua
58 yafl›nda kalbine yenik düfltü. Memleketi Katsina’da defnedilen Yar’Adua, ülkenin
demokratik seçimlerle bafla gelen 3’üncü sivil, ilk Müslüman lideriydi.
Anayasa paketinin tamam› 72’ye karfl› 336 oyla kabul edildi. Paket onay için Çankaya Köflkü’ne gönderildi.
Atina’da 100,000’i aflk›n kiflinin kat›ld›¤› ‘tasarrufa karfl› ayaklan›n’ mitinginde anarflist gruplar›n as›l hedefinin ‘kredi ve tasarruf paketi’ görüflmelerinin yap›ld›¤› parlamentoyu yakmak oldu¤u ortaya ç›kt›. Paket, parlementoda 121’e ‘hay›r’ oyuna karfl›
172 ‘evet’ oyuyla geçti. ‹ktidar partisi Panhelenik Sosyalist Hareketi (Panellinio Sosialistikó Kínima [PASOK]) üç fire verdi.
‘Balyoz’ adl› darbe plan› ile ilgili olarak askeri bilirkifli Balyoz, Suga, Oraj, Çarflaf ve
Sakal planlar›n›n gerçek olmad›¤› yönünde ciddi flüphelere yer veren bir rapor haz›rlad›. Albay Yavuz Fildifl taraf›ndan haz›rlanan raporda, “Balyoz, Suga, Oraj, Çarflaf
ve Sakal planlar› sadece 11 ve 17 no’lu CD’lerde mevcuttur. 11 ve 17 no’lu CD’lerin di¤er CD’lerden farkl› olarak gece yar›s›na do¤ru 1’er gün arayla hemen hemen
ayn› saatlerde oluflturulmufl olmas› flüphe çekicidir. Müteakiben verilecek bulgularla
da birlefltirildi¤inde bu CD’lerin oluflturulmas›nda bilgisayar›n sistem tarihi ile oynanm›fl ve sahtecilik yap›lm›fl olma ihtimali yüksektir” denildi. Avukatlar bugün tahliye talebinde bulunacak.
TBMM ‹nsan Haklar›n› ‹nceleme Komisyonu Baflkan› Zafer Üskül’ün, çocuklara yönelik iki ayr› taciz ve tecavüz olay›n›n ortaya ç›kt›¤› Siirt’te yapt›¤› incelemeler sonras› haz›rlad›¤› rapor bir baflka gerçe¤i ortaya ç›kard›. Raporda, 2008’den 2010’un nisan ay› sonuna kadar 18 yafl›ndan küçük 76 çocu¤un do¤um yapt›¤›n›, bunlardan biri 10 yafl›nda olmak üzere 15’inin 12-15 yafl aral›¤›nda oldu¤u belirtildi.
CHP Genel Baflkan› Deniz Baykal Türkiye’de yaflananlar› darbe sürecine benzeterek,
“Darbelerin mutlaka askeri nitelikte ortaya ç›kmas› zorunlulu¤u bulunmuyor. Türkiye’deki düzen, insan haklar›n›n, demokrasinin, hukukun çok büyük ölçüde zaafa u¤rat›ld›¤› bir düzendir. Bu sürece de bir sivil darbe süreci ad›n›n verilmesi hiç de yanl›fl de¤ildir,” dedi.
Adapazar›’ndan ‹stanbul’a giden yolcu treninin devrilen son 2 vagonuna, ayn› anda
karfl› yönden gelen yolcu treninin lokomotifi çarpt›, 32 kifli yaraland›. Kazada, aralar›nda hamile bir kad›n›n da bulundu¤u 32 kifli yaraland›. Bir yaral›n›n durumu a¤›r.
CHRONOLOGY
7 May›s
7 May›s
7 May›s
7 May›s
7 May›s
7 May›s
7 May›s
7 May›s
7 May›s
7 May›s
7 May›s
2010 Türk Hava Yollar›’n›n (THY) Amsterdam’a inifli s›ras›nda çak›larak 9 kifliye mezar
olan uça¤› ‘Tekirda¤’› ‘bir dizi faktörün bir araya gelerek’ düflürdü¤ü ortaya ç›kt›.
Hollandal› havac›l›k güvenlik teftifl kurulu uzmanlar›n›n resmi raporunda kazaya altimetre ar›zas›, hava kontrol kulesinin gerekli bilgiyi pilot kabinine aktaramay›fl› ve
pilotlar›n da uygun cevab› veremeyiflinin yol açt›¤› aç›kland›.
2010 PKK’l› teröristlerin Mardin’in Dargeçit ilçesi, Kuflluca köyü Jandarma Karakolu’na
yapt›¤› sald›r›da 1 asker yaraland›.
2010 Anadolu’da Vakit gazetesi, aralar›nda eski 4 kuvvet komutan›n›n da bulundu¤u 312
generale, ‘Onbafl› bile olamayacaklar›n general oldu¤u ülke’ sözlerini yay›mlad›¤›
gerekçesiyle bir kez daha tazminata mahkûm oldu. Gazete her davac› için 2,000 liradan toplam 624,000 lira manevi tazminata mahkûm edildi.
2010 Hakkâri’nin Yüksekova ‹lçesi’nin Irak s›n›r›ndaki Da¤l›ca Piyade Taburu’na PKK’l›
teröristlerin 21 Ekim 2007 gecesi yapt›¤› sald›r›yla ilgili olarak, 2’si köy korucusu 11
kifli hakk›nda Van 4’üncü A¤›r Ceza Mahkemesi’nde aç›lan davada karar ç›kt›. Mahkeme heyeti 11 san›ktan aralar›nda iki korucunun da bulundu¤u 10 kifliye 6’flar y›l
3’er ay hapis cezas› verdi.
2010 D›fliflleri Bakan› Ahmet Davuto¤lu ‘stratejik ortak’ olarak niteledi¤i Ukrayna’y› ziyaret edip komfluluk iliflkilerinde yeni bir s›çramaya yönelik eylem plan›na imza att›.
2010 Nükleer program›ndan taviz vermeyen ‹ran ABD’nin haziranda BM Güvenlik Konseyi’nden 4’üncü yapt›r›mlar› ç›kartmas›na karfl›, diplomatik trafi¤i yo¤unlaflt›r›rken,
D›fliflleri Bakan› Munuçer Muttaki Ankara’ya geldi. Muttaki’nin New York’taki Nükleer Silahlar›n Yay›lmas›n›n Önlenmesi Anlaflmas›’n›n (Non-Proliferation Treaty
[NPT]) gözden geçirilmesi konferans›ndaki geliflmeler ve ülkesinin Birleflmifl Milletler’in (BM) nükleer yak›t takas› önerisine dair Türkiye’yi bilgilendirmesi bekleniyor.
2010 Yunanistan’a iliflkin sorunlar›n di¤er Auro Bölgesi ülkelerine yay›laca¤› endiflesiyle
eurodaki de¤er kayb› sürüyor. Euro, dolar karfl›s›nda 1.2692 ile son 14 ay›n en düflük
seviyesini gördü. Euronun de¤er kayb›nda Yunanistan’›n ekonomik önlemleri uygulayamayaca¤› endiflesi de etkili oluyor. Euro/dolar paritesindeki hareket içeride de
dolar›n güçlenmesine neden oluyor. Bankalararas› piyasada dolar 1.55 liraya kadar
yükseldi.
2010 Türkiye’nin en büyük GSM operatörü Turkcell’in Genel Müdürü Süreyya Ciliv, 2010
y›l›nda 2.4 milyar lira seviyesinde yat›r›m yapacaklar›n› aç›klad›. 2.4 milyar liral›k
2010 yat›r›m bütçesinde 650 milyon dolarl›k k›s›m Turkcell altyap›s›na, 340 milyon
dolar Superonline’a, 400 milyon dolar ise uluslararas› ifltiraklere yönelik kullan›lacak.
2010 CHP Genel Baflkan› Deniz Baykal ile bir milletvekiline ait oldu¤u iddia edilen bir video baz› internet sitelerine s›zd›r›ld›. Görüntülerle ilgili olarak Ankara Baflsavc›l›¤›
soruflturma bafllat›rken, CHP’liler görüntüleri ‘adi bir komplo’ olarak nitelendirdi.
2010 Yüksekova’daki Da¤l›ca Bölgesi’nde PKK’l› teröristlerin güvenlik güçlerine pusu
kurarak açt›¤› ateflte 2 asker flehit düfltü, 1 asker yaraland›. Çat›flmada 5 PKK’l› öldürüldü.
2010 Eldeki sa¤l›k raporlar›na, Türk Tabipleri Birli¤i’nin (TTB) ‘Ölüm efli¤inde’ uyar›lar›na ve yüzlerce eyleme ra¤men uzun süre cezaevinde tutulan mahkûm Güler Zere,
tahliye ediliflinin 7’nci ay›nda öldü. Güler Zere, 15 y›l önce yasad›fl› Devrimci Halk
Kurtulufl Partisi-Cephesi üyesi oldu¤u ve bu örgüt ad›na eylemlere kat›ld›¤› iddias›y-
779
780
KRONOLOJ‹
7 May›s
2010
8 May›s
2010
8 May›s
2010
8 May›s
2010
8 May›s
2010
8 May›s
2010
9 May›s
2010
9 May›s
2010
9 May›s
2010
9 May›s
2010
la daha 20 yafl›ndayken 34 y›l hapse mahkûm oldu. Güler Zere, geçen y›l 34 yafl›ndayken damak kanserine yakalanm›flt›.
Britanya’da genel seçimlerin ard›ndan halk siyasi belirsizli¤e uyand›. 1974’den beri
ilk kez hiçbir partinin ço¤unlu¤u sa¤layamad›¤›ndan Britanya siyasetinde ‘ask›da kalan parlamento’ (‘hung parliament’) denilen bir durum ortaya ç›kt›.
Kurumlar vergisi rekortmenleri listesine bankalar damgas›n› vurdu. 2009 y›l› kurumlar vergisi flampiyonu 1,181,837,000 TL ile Ziraat Bankas› olurken, onu
1,092,204,000 TL ile Garanti Bankas› izledi. 1,023,012,000 TL ile Botafl’›n 3’üncü
s›rada yer ald›¤› listede, 4 ve 5’inci s›ralar› yine bankalar ald›.
AB’deki euro bölgesinin 16 üyesinin liderleri Yunanistan’a 110 milyar euroluk yard›m paketi çerçevesinde imzalanan anlaflmaya dün akflam Brüksel’de son onay› verdi. Euro ülkeleri Yunanistan’a 3 y›lda 80 milyar euro kredi verecek.
CHP Genel Sekreteri Sav, Baykal’la ilgili oldu¤u öne sürülen görüntüler üzerine yapt›¤› bas›n toplant›s›nda CHP liderine suikast yap›laca¤›na dair bir ihbar oldu¤unu ve
savc›l›k soruflturmas› bafllad›¤›n› anlatt›. Sav “bundan sonra da iktidar›n her türlü tertibine haz›rl›kl›y›z” dedi.
fi›rnak’›n Uludere ‹lçesi’nde yol kontrolleri yapan güvenlik güçlerinin geçifl yoluna
döflenen may›n›n patlamas› sonucu jandarma er Emin fiener, flehit oldu. Hakkâri’nin
Yüksekova ‹lçesi Da¤l›ca Bölgesi’ndeki sald›r›n›n ard›ndan bafllat›lan operasyonda
da Oramar Bölgesi’nde PKK’l› teröristler taraf›ndan araziye döflenen el yap›m› patlay›c›n›n infilak etmesi sonucu çavufl Emrah Aktafl flehit oldu. Da¤l›ca’da flehit say›s›
3’e yükseldi.
Cumhurbaflkan› Abdullah Gül, 2 günlük çal›flma ziyareti için Türkiye’de bulunan Suriye Devlet Baflkan› Beflar Esad ve ailesini Ç›ra¤an’da a¤›rlad›. Gül ve Esad görüfltükten sonra ortak bas›n toplant›s› yapt›.
Türk edebiyat›n›n en önemli ‘hikâye’ ödülü bu y›l Asl› Erdo¤an’›n oldu. Ödülü Darüflflafaka Cemiyeti ile birlikte düzenleyen Yap› Kredi Yay›nlar› dün, 56’nc› Sait Faik
Ödülü’nün Tafl Bina ve Di¤erleri adl› kitab›yla Asl› Erdo¤an’a verildi¤ini duyurdu.
CHP Genel Baflkan› Deniz Baykal ile bir kad›n milletvekiline ait oldu¤u iddia edilen
görüntülerin servis edilmesiyle ilgili Baflbakan Recep Tayyip Erdo¤an, kurmaylar›na,
konunun siyaset malzemesi yap›lmamas› talimat›n› verirken, Adalet Bakan› Sadullah
Ergin, “Bu süreçte kim bunu yapt›ysa tek kelimeyle lanetliyorum” dedi.
ABD’nin bast›rmas›yla ‹srail ile Filistin Yönetimi aras›nda y›lan hikayesine dönen
dolayl› görüflmelerin bafllamas›na Arap Birli¤i’nin ard›ndan Filistin Kurtulufl Örgütü
de (Munazzamat al-Tahr¥r al-Filast¥n¥ya) destek verdi. Filistin Yönetimi Baflkan›
Mahmud Abbas’›n baflkanl›¤›nda toplanan FKÖ ‹cra Komitesi, dolayl› görüflmelere
onay verdi. Önceki giriflimler Filistin Yönetimi’nin Yahudi yerleflimi inflaatlar›n›n
durmas› talebini ‹srail yerine getirmedi¤inden hayata geçmemiflti.
Finans dünyas›n›n önde gelen yay›nlar›ndan Euromoney dergisinin gerçeklefltirdi¤i
‘Orta ve Bat› Avrupa’n›n En ‹yi Yönetilen fiirketleri’ araflt›rmas› sonucunda bölgesinden aday gösterilen farkl› ülkelerden pek çok flirketin aras›nda Türk Telekom 2
ödüle lay›k görüldü. Türk Telekom bu y›l 6’nc›s› düzenlenen ‘Orta ve Bat› Avrupa’n›n En ‹yi Yönetilen fiirketleri’ araflt›rmas›nda Türk Telekom ‘En Eriflilebilir Üst
Düzey Yönetim’ alan›nda 1’incilik, ‘En Geliflmifl Yönetim’ alan›nda ise 2’ncilik ödülünü ald›.
CHRONOLOGY
9 May›s
10 May›s
10 May›s
10 May›s
10 May›s
10 May›s
10 May›s
10 May›s
10 May›s
2010 Pefli s›ra ortaya ç›kan Siirt’teki çocuklara yönelik cinsel istismar olaylar›, Sivil toplum kurulufllar›n›n düzenledi¤i yürüyüflle protesto edildi. Binlerce kiflinin kat›ld›¤›
yürüyüflte konuflan Siirt Tabipler Odas› Baflkan› Dr. Ekrem Bilek, “Bu olaylarda ‹l
Emniyet Müdürlü¤ü istihbarat›n›n büyük bir ihmali var” diye konufltu. Urfa’da da
cinsel istismar protesto edildi. Aralar›nda D‹SK, KESK, Baro, Tabip Odas› gibi kurulufllar›n da bulundu¤u sivil toplum örgütleri, Siirt merkezde ve Pervari’de yaflanan
çocuklara yönelik cinsel istismar› protesto etmek için yürüyüfl düzenledi.
2010 ‹zlanda’da aktif olan Eyyafyallayöküll yanarda¤›n›n püskürttü¤ü küller, hava trafi¤ini 2’nci kez olumsuz etkiledi. Avrupa’da havaalanlar› yeniden kapanmaya bafllad›,
birçok uçufl iptal oldu. Avrupa hava trafi¤ini yöneten Eurocontrol taraf›ndan yap›lan
aç›klamada, volkanik küllerin Fransa’n›n Güneyi’ne, ‹sviçre’ye ve Kuzey ‹talya’ya
do¤ru ilerledi¤i belirtildi.
2010 Yunanistan’› iflastan kurtarmak için kabul edilen 22.4 milyar euroluk paketle Almanlar› k›zd›ran Baflbakan Angela Merkel, ilk faturay›, 18 milyon nüfusuyla en kalabal›k
eyalet Kuzey Ren Westfalya’da seçimi kaybederek ödedi.
2010 Türkiye’nin ilk kad›n seramikçisi ve ça¤dafl serami¤in öncüsü Füreya Koral do¤umunun 100’üncü y›l›nda, Maçka Sanat Galerisi’nde aç›lan büyük bir sergiyle an›ld›.
2010 Eski özel kalem müdürü ve CHP Ankara Milletvekili Nesrin Baytok ile gizli çekilmifl görüntülerinin internette yay›mland›¤› 7 May›s’tan beri sürdürdü¤ü suskunlu¤unu bozan CHP lideri Deniz Baykal, CHP Genel Baflkanl›¤›’ndan istifa etti. Olay› ‘kaset de¤il komplo’ diye niteleyen Baykal, komplonun kayna¤›n›n da hükümet oldu¤unu iddia etti.
2010 Önceki hafta 3 askerin flehit oldu¤u Hakkari’den bir ac› haber daha geldi. Yüksekova ‹lçesi Da¤l›ca Bölgesi’nde, askerlerin geçifli s›ras›nda PKK’l› teröristlerce döflenen
may›n›n patlamas› sonucu 1 asker flehit olurken, 1 asker de yaraland›.
2010 S›rbistan’da Belgrad’›n 180 km uzakl›ktaki Raska kasabas› yak›n›nda bir toplu mezar ortaya ç›kt›. Mezarda 1998-1999 Kosova Savafl›’nda öldükleri san›lan Kosoval›
Arnavutlara ait 250 kiflinin cesetlerinin bulundu¤u belirtilirken, bu 2001’den beri bulunan 6’nc› toplu mezar oldu.
2010 Irak sivilleri ve güvenlik görevlilerini hedef alan sald›r›larla katliam gibi bir gün yaflad›. Ülke çap›nda 20’den fazla sald›r›da en az 102 kifli öldü, 200’den fazlas› yaraland›. Bunlardan en kanl›s› Ba¤dat’›n güneyindeki Hille’de bir tekstil fabrikas› önünde
gerçekleflti. Mesai ç›k›fl›na denk gelen sald›r›da 39 kifli öldü, 140’tan fazla kifli de yaraland›. Yaral›lar›n kald›r›ld›¤› esnada 3’üncü bir bomban›n daha patlamas› ölü say›s›n›n artmas›na neden oldu. Ba¤dat’›n güneyindeki El Suveyra kasabas›nda pazar yerindeki 2 intihar sald›r›s›nda 13 kifli öldü, 40 kifli yaraland›. Felluce’de polislerin lojmanlar›na konulan bombalar›n patlamas›yla 4 kifli öldü. Akflamki patlamada da 15 kifli ölürken, Ba¤dat’ta susturuculu silahlarla 9 askerin öldürüldü¤ü belirtildi.
2010 Avrupa Birli¤i (AB) üyesi ülkelerin Maliye bakanlar›n›n Belçika’n›n baflkenti Brüksel’de 9 May›s günü bafllad›klar› ve tam 12 saat süren toplant›dan 720 milyar euroluk
‘Kurtarma Paketi’ ç›kt›. Türkiye saatiyle 04:00 s›ralar›nda sona eren toplant› sonras›
yap›lan aç›klamada piyasalar› sakinlefltirmek ve zor duruma düflebilecek üye ülkelere yard›m etmek amac›yla baflta Avrupa Merkez Bankas› ve Uluslararas› Para Fonu
(IMF) olmak üzere bat›l› merkez bankalar›n›n dev bir kurtarma paketi üzerinde anlaflt›¤› belirtildi.
781
782
KRONOLOJ‹
11 May›s
11 May›s
11 May›s
11 May›s
11 May›s
11 May›s
12 May›s
12 May›s
2010 Agos genel yay›n yönetmeni Hrant Dink’in öldürülmesiyle ilgili davan›n 13’üncü duruflmas›nda 2 önemli geliflme yafland›: ‹stanbul Emniyet Müdürlü¤ü, aralar›nda Veli
Küçük ve Kemal Kerinçsiz’in de bulundu¤u 6 Ergenekon san›¤›n›n, Dink cinayeti san›klar›yla ‘telefon irtibat› içinde oldu¤unu’ belirledi. Baflka suçtan tutuklu bulunan
bir tan›k, cinayetin J‹TEM’le ba¤lant›l› oldu¤unu öne sürdü. Mahkeme tutukul san›klar Ersin Yolcu ve Ahmet ‹skender’in tahliyesine karar verdi. 2’nci önemli geliflmeyse davada gizli tan›klar›n dinlenmeye bafllamas›yla ortaya ç›kt›. Baflka bir odadan, sesi ve görüntüsü bozularak mahkeme salonuna ba¤lanan ‘Gizli Tan›k 1’, teti¤i çeken
Ogün Samast’›n cinayet s›ras›nda yaln›z olmad›¤›n›, yan›nda 3 kiflinin daha bulundu¤unu söyledi. 2’nci bir kiflinin daha atefl etti¤ini anlatan gizli tan›k san›klar Ogün Samast, Yasin Hayal ve a¤abeyi Osman Hayal’i teflhis etti.
2010 Britanya’da 6 May›s seçimlerinde parlamentoda 91 sandalyesini kaybeden ‹flçi Partisi’nin lideri ve Baflbakan Gordon Brown parti liderli¤ini b›rakaca¤›n› gelecek aylarda yap›lmas› beklenen parti kongresinde aday olmayaca¤›n› aç›klad›.
2010 ‹srail, Filistin’in itirazlar› yüzünden y›llard›r kap›dan çevrildi¤i Ekonomik Kalk›nma
ve ‹flbirli¤i Örgütü’ne (Organisation for Economic Co-operation and Development
[OECD]) üye kabul edildi. ‹kinci Dünya Savafl›’nda harabeye dönen Avrupa’n›n
Marshall Plan› çerçevesinde yeniden tesisi amac›yla 1948’de kurulan Paris merkezli
31 üyeli OECD, ‹srail’in yan› s›ra Slovenya ve Estonya’n›n üyelik baflvurusunu da
kabul etti.
2010 CHP Genel Baflkanl›¤›’ndan istifa eden Deniz Baykal’a suikast iddias›yla ilgili yap›lan operasyonda, ‹stanbul’da 15 kifli gözalt›na al›nd›. Gözalt›na al›nanlar aras›nda
fiiflli Belediye Baflkan Yard›mc›s› Osman Arslan’›n da oldu¤u belirtildi.
2010 CHP’li Maltepe Belediye Baflkan› Mustafa Zengin ve CHP Maltepe Gençlik Kollar›’n›n baz› üyeleri, Deniz Baykal’›n parti genel baflkanl›¤›ndan istifas› üzerine açl›k
grevine bafllad›. Baykal’›n evinin bulundu¤u site önüne gelen CHP Maltepe Gençlik
Kollar› üyeleri, Baykal’a destek için çad›r kurdu ve Baykal’›n genel baflkanl›¤›na
dönmesi için açl›k grevine bafllad›klar›n› ifade ettiler.
2010 Baflbakan Tayyip Erdo¤an ve AKP, ‘kiflilik haklar›na sald›r›da bulunuldu¤u’ iddias›yla dava açt›klar› MHP Genel Baflkan› Devlet Bahçeli’den toplam 20,000 lira manevi tazminat kazand›.
2010 Fransa’da Cumhurbaflkan› Nicolas Sarkozy burka ve peçeyi kamusal alanlarda yasaklamak için dü¤meye basarken, parlamento da yüzü tamamen örten giysileri k›nayan
bir karar› kabul etti. Ba¤lay›c›l›¤› olmayan kararda ‘Kad›n erkek eflitli¤i ve itibar› zedeleyen tam örtünme gibi radikal uygulamalar cumhuriyetin de¤erleriyle çeliflmektedir. Parlamento fliddet ve bask›ya maruz kalan özellikle örtünmeye zorlanan kad›nlar› korumak için gereken tüm önlemlerin al›nmas›n› gerekli görmektedir’ denildi. Karar, burka ve peçe giyinen kad›nlara 150 euro, bu k›yafetin giyilmesi için bask› yapanlara bir y›l hapis ve 15,000 euroya kadar para cezas› öngören hükümetin tasar›s›n›n haziranda parlamentoya sunulmas› öncesinde vekillerin pozisyonunu gösterme
amac› tafl›yor.
2010 Yunanistan, AB Komisyonu, Avrupa Yat›r›m Bankas› (European Investment Bank
[EIB] ve Uluslararas› Yat›r›m Fonu’ndan (IMF) 3 y›lda 110 milyar euroluk kredinin
ilk dilimi olarak 20 milyar euro tahsis edilmesi için resmen baflvurdu. ‹lk dilimde Av-
CHRONOLOGY
12 May›s
2010
12 May›s
2010
12 May›s
2010
12 May›s
2010
12 May›s
2010
12 May›s
2010
13 May›s
2010
13 May›s
2010
13 May›s
2010
rupa Birli¤i (AB) ülkelerinden 14.5, IMF’den de 5.5 milyar euro verilecek. 20 milyar
euro kredinin maliyeti 750 milyon euro olarak hesapland›.
Türkiye’de otobüs üretimine 1967 y›l›nda bafllayan Mercedes-Benz, 2008 y›l›nda
bafllatt›¤› ‘Hofldere 2010’ projesini tamamlad›. Proje ile 2 y›lda 44 milyon avro yat›r›m yaparak ‹stanbul Hofldere’deki fabrikas›n› tamamen yenileyen Mercedes-Benz
Türk, 2 y›l içinde kapasiteyi 2,000’den 4,000’e ç›kar›rken çat› flirketi Daimler’in ve
dünyan›n en modern, en iyi, en verimli, en çevreci tesisine sahip oldu.
Rusya Devlet Baflkan› Dimitri Medvedev’in Ankara ziyaretinde iki ülke aras›nda tarihi imzalar at›ld›. ‹ki ülke, karfl›l›kl› olarak vize uygulamas›na son verirken, Türkiye’nin ilk nükleer santral›n›n Akkuyu’da kurulmas›na olanak sa¤layan anlaflmaya da
son nokta konuldu. Medvedev ve Baflbakan Tayyip Erdo¤an taraf›ndan at›lan imzalarla Türkiye’nin y›llard›r yapmak için u¤raflt›¤› nükleer santral›n 2 y›l içinde inflaat›na bafllanacak ve 7 y›l içinde tamamlanacak.
Baykal’a suikast ihbar›n› yapan fi. K.’n›n internetten derledi¤i bilgilerle bir ‘senaryo’
yaz›p babas›n›n ifl yüzünden kavgal› oldu¤u kiflileri polise bildirdi¤i aç›kland›. Baflbakan Erdo¤an’a Manisa gezisinde suikast yap›laca¤› ihbar›n›n ard›ndan ise ‘k›zg›n
bir ev kad›n› ç›kt›’
Britanya’da 13 y›ll›k ‹flçi Partisi iktidar› bitti. Muhafazakâr lider Cameron ile Liberal
lider Clegg 65 y›l›n ilk koalisyonunu oluflturdu. Cameron, borca batm›fl ülkeye tarihi
yön vermeyi vaat edip ilkin ABD tarz› Ulusal Güvenlik Konseyi kurdu
Cumhurbaflkan› Abdullah Gül, hükümetin adeta ‘b›çak s›rt›nda’ yürüyen oylamalarda kritik bir maddesini fire vererek TBMM’den geçirdi¤i Anayasa de¤iflikli¤i paketini onaylad›. Gül, de¤ifliklikleri 367 oyun alt›nda kal›nd›¤› için zorunlu olarak referanduma götürülmek üzere Baflbakanl›¤a gönderdi. Gül’ün karar› Resmi Gazete ile birlikte Yüksek Seçim Kurulu’na (YSK) da ulaflt›.
‹srail’in nükleer silahlar›n› iffla edince 18 y›l hapis yatm›fl nükleer teknisyen Mordehay Vanunu, bu kez flartl› tahliye koflullar›n› ihlal etti¤i gerekçesiyle demir parmakl›klar ard›na gönderildi. Kudüs Bölge Mahkemesi, 56 yafl›ndaki Vanunu’yu, yabanc›larla izinsiz temas gerekçesiyle verilen kamu hizmeti cezas›n› yerine getirmedi¤i
için 3 ay hapse mahkum etti. Vanunu, Bat› Kudüs’te can güvenli¤inin olmad›¤›, kamu hizmetini Do¤u Kudüs’te yerine getirmek istedi¤ini belirtmiflti. Mahkeme talebi
kabul etmeyince Vanunu kamu hizmetini reddetmiflti.
Meksika Körfezi’nde, deniz taban›ndaki kuyudan petrol yay›lmas›n›n durdurulmas›n› amaçlayan 2’nci t›kaç yola ç›kar›ld›. S›zan petrolü deniz suyuna kar›flmadan yüzeydeki tankere aktarmay› amaçlayan ve özel olarak infla edilen 100 tonluk beton ve
çelik dev t›kac›n ilki ifle yaramam›fl, ‘silindir flapka’ ad› verilen daha küçük bir mekanizman›n s›z›nt› noktas›na yerlefltirilmesi kararlaflt›r›lm›flt›.
Yüksek Seçim Kurulu, (YSK) hükümetin ‘b›çak s›rt›nda’ TBMM’den geçirdi¤i Anayasa de¤ifliklik paketinin referandum tarihini 12 Eylül 2010 Pazar olarak belirledi.
Anayasa’n›n geçici 15’inci maddesini de¤ifltirerek 12 Eylülcülere yarg› yolunu da
açan de¤ifliklik darbenin 30’uncu y›ldönümünde halkoyuna sunulacak.
Müstakil Sanayici ve ‹fladamlar› Derne¤i (MÜS‹AD) 20 y›ll›k tarihinde ilk Türk Sanayicileri ve ‹fladamlar› Derne¤i’ni (TÜS‹AD) ziyaretini gerçeklefltirdi. TÜS‹AD ve
MÜS‹AD baflkanlar› demokratikleflme, iflsizlik, e¤itim ve KOB‹’lerin gelifltirilmesi
konular›n› konufltu. Bundan sonra iflsizlikle ilgili ortak projeler gelifltirilecek.
783
784
KRONOLOJ‹
13 May›s
13 May›s
14 May›s
14 May›s
14 May›s
14 May›s
14 May›s
15 May›s
2010 Bayrampafla Cezaevi’nde, F tipi hücre sistemine geçifli engellemek için bafllat›lan
ölüm oruçlar›na yönelik yap›lan ‘Hayata Dönüfl Operasyonu’na yönelik soruflturma
10 y›l sonra tamamland›. ‹ddianamede 12 tutuklu ve hükümlünün ölümüne, 29’unun
yaralanmas›na yol açan operasyonda ölümlerden 39 er sorumlu tutuldu.
2010 Devlet Baflkan› Kurmanbek Bakiyev’in devrilmesinin ard›ndan bir türlü durulmayan
K›rg›zistan’da Bakiyev taraftarlar› yönetimi geri almak için isyan bafllatt›. Yüzlerce
Bakiyev yanl›s› güneydeki Ofl, Celalabad ve Batken eyaletlerinde valilik binalar›n› iflgal edip, geçici hükümetin görevden ald›¤› valileri yeniden göreve getirdi. Ofl valili¤ine eski vali Bakirov’u oturttuktan sonra otobüslerle yaklafl›k 100 km uzaktaki Celalabad’a giden 500 kiflilik grup, burada da vali ve belediye baflkan›n› görevden ald›.
Ülkenin üçüncü en büyük havaliman› olan Celalabad havaalan›nda pistlere tafl dökülüp uçaklar›n inifli engellendi. Ofl ile Celalabad kent meydanlar›nda Bakiyev yanl›lar› ile geçici hükümet taraftarlar› aras›nda kavgalar ç›kt›¤› belirtildi. Baz› bölgelerde
geçici hükümetin farkl› kiflileri ayn› göreve atamas› büyük tepki çekmiflken, Bakiyev
yandafllar›n›n eski yetkilileri geri getirmesi ülkeyi kaosa sürükledi.
2010 Sal› gecesi karfl›t görüfllü ö¤renciler aras›nda ‘laf atma’ yüzünden ç›kan ve üniversite ö¤rencisi fierzan Kurt’un tabancayla yaraland›¤› kavgan›n ard›ndan Mu¤la’da tafll› sopal› çat›flma ve gerginlik yafland›. Takviye olarak çevre illerden Mu¤la’ya polis
gönderildi. Mu¤la Üniversitesi Yerleflkesi’nin bulundu¤u Kötekli Mahallesi’nde ç›kan olaylarda 4 kifli yaraland›, 74 kifli gözalt›na al›nd›. Gece boyunca at›lan tafllarla
çok say›da ev ve iflyerinin camlar› k›r›ld›. Mu¤la Valisi Ahmet Alt›parmak, Kurt’a
atefl aç›lan silah›n polise ait olmad›¤›n› aç›klad›.
2010 Yap› Kredi’nin 2010 y›l›n›n ilk çeyre¤inde elde etti¤i net kâr bir önceki y›l›n ayn› dönemine göre %20 artarak 564 milyon lira olarak gerçekleflti. Hem kredi hem de mevduat alan›nda sektör ortalamas›n›n üzerinde büyüdü¤ünü aç›klayan banka toplam gelirlerininse y›ll›k bazda %2 art›flla 1.57 milyar liraya ulaflt›¤›n› belirtti.
2010 ‹mral›’da hapis yatan PKK lideri Abdullah Öcalan, avukatlar› arac›l›¤›yla verdi¤i son
mesaj›nda, fliddetin yükselece¤ine dair imalarda bulundu: “Bar›flç›l bir çözüm ihtimali için yine elimden geleni yapt›m. Bundan sonra art›k bunu yapmayaca¤›m. 31 May›s’a kadar bekleyece¤im. 31 May›s’a kadar olumlu geliflme olmazsa art›k hiçbir fleye kar›flmayaca¤›m. Orta yo¤unlukta bir savafltan söz ediliyor, flehirlerde de bunun etkisi çok büyük olur. fiehirlerdeki serh›ldanlar kent isyanlar›na dönüflebilir. Halk›m›z
haz›rl›kl› olmal›.”
2010 CHP, Cumhurbaflkan› Abdullah Gül’ün onaylad›¤› Anayasa de¤iflikli¤inin iptali için
Anayasa Mahkemesi’ne baflvurdu. CHP Grup Baflkanvekilleri Hakk› Süha Okay ve
Kemal K›l›çdaro¤lu ile DSP Genel Sekreteri Hasan Erçelebi, 111 milletvekilinin imzas›n› tafl›yan dilekçeyi Anayasa Mahkemesi’ne dün verdi.
2010 ‹ktidar›n en fliddetli gösteriyi yapan k›rm›z›lar ile sar›lar aras›nda el de¤ifltirdi¤i Tayland yine savafl alan›na döndü. Polis ve askerlerin, sürgündeki multimilyarder eski
Baflbakan Thaksin fiinavatra yanl›s› ‘K›rm›z› Gömlekliler’e müdahelesiyle ç›kan çat›flmalarda en az 10 kifli öldü iki gazeteci dahil 125’ten fazla kifli yaraland›.
2010 Baflbakan Tayyip Erdo¤an, ekonomik krizle dibe vuran Yunanistan’a 10 bakan ve
çok say›da ifladam›yla birlikte ç›karma yap›p Atina ile yeni bir sayfa açt›. Erdo¤an ve
Yunan meslektafl› Yorgos Papandreu’nun baflkanl›¤›nda ‘Yüksek Düzeyli ‹flbirli¤i
Konseyi’ ad›yla ilk ortak kabine toplant›s› yap›l›rken taraflar 22 anlaflma ve protoko-
CHRONOLOGY
15 May›s
2010
15 May›s
2010
16 May›s
2010
16 May›s
2010
16 May›s
2010
17 May›s
2010
17 May›s
2010
17 May›s
2010
le imza att›. Anlaflmalardan baz›lar› flöyle: Türkiye üzerinden Yunanistan’a giden kaçak göçmenler için ‹zmir yak›nlar›nda 3 ay içinde bir geri kabul liman› oluflturulacak.
Türkiye y›lda en fazla 1,000 göçmenin iadesini kabul edecek. Ayr›ca Türkiye’de kaçaklar için geçici kabul merkezleri kurulacak; Yunanistan Türkiye vatandafllar› aras›nda yeflil pasaport tafl›yanlara vizeyi kald›racak; Tarihi eserlerin karfl›l›kl› korunmas›nda iflbirli¤i yap›lacak; Çin’e ortak turizm paketleri pazarlanacak; Atina’n›n
2007’de dondurdu¤u okul kitaplar›ndan düflmanl›k içeren ifadelerin ç›kar›lmas› için
çal›flmalar yeniden bafllat›lacak; Pazarkule-Kastanies s›n›r kap›s›ndaki engeller kald›r›lacak.
Polise tafl att›klar› gerekçesiyle Eskiflehir’de 34 kifli gözalt›na al›nd›. Gözalt›na al›nanlar›n aras›nda BDP ‹l Baflkan› Yusuf Karatafl da yer ald›. Gözalt›na al›nan 34 kifliden 31’i emniyette ifade verdikten sonra sal›verildi. Mahkemeye sevk edilen 3 kifli
ise ‘Kasten yaralama, devlet mal›na zarar verme, görevli memura direnme’ iddias›yla tutukland›.
‹stanbul Menkul K›ymetler Borsas› (‹MKB) 2009 y›l›nda dolar baz›nda %102 de¤er
kazanarak uluslararas› karfl›laflt›rmalarda en yüksek getiriyi sa¤layan alt›nc› borsa oldu. ‹MKB’nin TL baz›ndaki getirisi ise %97.
Filistinliler ‹sral’in kuruluflunun 62’nci y›ldönümünü nakba (felaket) olarak anarken
Gazze ablukas›n› delip Filistinlilere yard›m ulaflt›rabilmek için her yolu deneyen
‘Gazze’ye Özgürlük Hareketi’ 8 gemilik bir yard›m filosu ç›kard›. Filonun ilk gemisi Rachel Corrie 48 saatlik gecikmeyle dün ‹rlanda’n›n Dundalk liman›ndan Akdeniz’e demir ald›. 70,000 dolara al›n›p Gazze için haz›rlanan gemiye, 2003’te Gazze’de bir Filistinlinin evinin y›k›lmas›na engel olmak için ‹srail buldozerlerinin önüne atlay›p ezilerek hayat›n› kaybetmifl Amerikal› insan haklar› eylemcisi Rachel Corrie’nin ad› verildi.
Ek sat›fl hakk› hariç %13.5 hissesini halka açmak için yola ç›kan Aksa Enerji global piyasalarda artan çalkant›n›n kurban› oldu ve hisselerinin ancak %5.2’sini arz edebildi.
‹srail, Filistinlilere deste¤ini her f›rsatta dile getiren Amerikan dilbilimci, filozof ve
siyasi eylemci Noam Chomsky’yi Bat› fieria’ya sokmad›. Ramallah’taki Bir Zeit Üniversitesi’ne konuflma yapmak için davet edilen 81 yafl›ndaki profesör, Ürdün s›n›r›ndaki Allenbi geçiflinde ‹srailli yetkililer taraf›ndan sorgulan›p, geri çevrildi.
‹ran’›n, Uluslararas› Atom Enerjisi Kurumu’nun (International Atomic Energy
Agency [IAEA]) haz›rlay›p ekimde BM Güvenlik Konseyi’nin 5 daimi üyesi ile Almanya’n›n (5+1) sundu¤u nükleer yak›t takas› önerisini kabul etmesi, aksi takdirde
yeni yapt›r›mla karfl›laflmas› pazarl›klar›nda son viraj dönüldü. Önerinin ‹ran taraf›ndan kabulüne yönelik formül üretmek için seferber olmufl Türkiye ile Brezilya dün
Tahran’a ç›karma yaparken, son dakikada Tahran’a gitme karar› alan Baflbakan Tayyip Erdo¤an anlaflma tasla¤›na ‘Takas Türkiye’de olacak’ ibaresinin eklendi¤ini söyledi.
‹nternet dünyas›n›n prestijli etkinli¤i 14’üncü Webby Award yar›flmas›nda Akbank
Sanat’›n web sitesi, onur ödülüne lay›k görüldü. Sonuçlar›n 60’tan fazla ülkeden gelen 10,000’e yak›n oylarla belirledi¤i yar›flma bu y›l; sanat, otomotiv, bankac›l›k,
spor, blog, ünlü, görsel tasar›m dallar›nda 70’e yak›n kategoride düzenlendi.
CHP Grup Baflkanvekili Kemal K›l›çdaro¤lu, 22 May›s’taki büyük kurultayda Deniz
Baykal’dan boflalan CHP Genel Baflkanl›¤›’na aday olaca¤›n› ‘resmen’ aç›klad›. CHP
785
786
KRONOLOJ‹
17 May›s
2010
18 May›s
2010
18 May›s
2010
18 May›s
2010
18 May›s
2010
19 May›s
2010
19 May›s
2010
19 May›s
2010
Genel Sekreteri Önder Sav’›n da deste¤ini alan K›l›çdaro¤lu, partide gözler 18 May›s’ta yap›lacak il baflkanlar› toplant›s›na çevrilmiflken CHP Genel Merkezi’nde bas›n toplant›s› düzenleyerek ‘Aday›m’ dedi. K›l›çdaro¤lu, Baykal’›n yeniden aday olmas› durumunda da çekilmeyece¤ini ifade etti, “CHP’de daha demokratik, daha tutarl›, örgütüne güven veren, örgütün de güven duydu¤u bir yap› oluflturmay› düflünüyorum” dedi.
Türkiye Taflkömürü Kurumu (TTK) Karadon Müessese Müdürlü¤ü’ne ait yeni aç›lan
maden oca¤›nda grizu patlamas› oldu. 11 iflçi yaral› olarak kurtar›l›rken, 540 metre
derinlikte mahsur kalan 30 iflçi hayat›n› kaybetti. Hayat›n› kaybeden iflçilerden 28’ine
kazadan ancak 66 saat sonra ulafl›labildi.
NATO’nun Akil Adamlar Grubu, ‹ran’a askeri müdahaleye yeflil ›fl›k yakabilecek nitelikte bir rapor yay›nlad›. Kas›mdaki zirvede kabulü beklenen ve ittifak›n 10 y›ll›k
stratejik misyonunu belirleyen raporda, nükleer program› konusunda Bat›’yla didiflen
‹ran’›n 10 y›l içinde NATO’nun güvenli¤ini tehdit edece¤i saptamas› yer ald›. Dolay›s›yla, ittifak anlaflmas›n›n ‘28 üye ülkeden birine sald›r› halinde tüm üyelerin ortak
yan›t vermesini’ öngören 5’inci maddesinin ‹ran’a karfl› kullan›labilece¤i ikaz› yap›ld›.
Türkiye ile Brezilya’n›n Bat› ile ‹ran aras›ndaki nükleer krizi bitirmeye yönelik olarak ‹ran’la nükleer yak›t takas› anlaflmas› yapmas›n›n ard›ndan, Tahran Bat›’dan acil
yan›t bekledi¤ini duyurdu. Ancak ABD yan›t›n› D›fliflleri Bakan› Hillary Clinton’›n
a¤z›ndan verdi. Clinton, BM Güvenlik Konseyi’nin befl daimi üyesinin (ABD, Britanya, Fransa, Rusya, Çin) ‹ran’a yeni yapt›r›m tasla¤› üzerinde uzlaflt›¤› ve tasla¤›
Konsey’e sunaca¤›n› aç›klad›. Oysa öncesinde ABD’nin BM Güvenlik Konseyi’nde
yapt›r›m karar›n› veto etmemesi için iknaya çal›flt›¤› Çin anlaflmaya net destek vermiflti.
CHP Merkez Yürütme Kurulu’nun (MYK) Deniz Baykal’a yapt›¤› “Geri dön” ça¤r›s›n›n yank›lar› sürerken, Genel Merkez’in ça¤r›s›yla Ankara’da toplanan il baflkanlar›n›n tamam›na yak›n› Kemal K›l›çdaro¤lu’na aç›k destek verdi. Hafta sonu yap›lacak
33’üncü Ola¤an Kurultay’a haz›rl›k çerçevesinde Ankara’da toplanan 81 il baflkan›ndan 77’si ‘K›l›çdaro¤lu’ dedi.
Belçika’da 1999 y›l›ndan beri devam eden DHKP-C davas›nda Brüksel Temyiz Mahkemesi’nin aralar›nda Sabanc› suikast› san›¤› Fehriye Erdal’›n da bulundu¤u san›klar› terörist de¤il ‘çete üyesi’ kabul eden karar› Yarg›tay da onayland›.
Türk Telekom, 16 ülkede 27,000 kilometrelik optik fiber a¤› ile Orta ve Do¤u Avrupa’n›n önde gelen ba¤›ms›z data ve toptan kapasite servis sa¤lay›c›lar›ndan biri olan
Invitel International’› ald›. Türk Telekom Avrupa’n›n 16 ülkesine kendi a¤›yla ba¤lanacak.
‹flsizlik oran›n›n %14.4’e geriledi¤i flubat ay›nda, istihdam edilen 21,267,000 kifliden
8,874,000’inin kay›t d›fl› oldu¤u belirlendi. fiubat ay› itibar›yla son 1 y›ll›k dönemde
kay›t d›fl› istihdam oran› 0.9 puan art›flla %41.7’ye yükselirken, kay›t d›fl› çal›flan say›s›nda 804,000 kiflilik art›fl yafland›.
Maden patlamas›nda mahsur kalan 30 iflçinin yak›nlar›n› ziyaret eden Baflbakan Recep Tayyip Erdo¤an, protestolarla karfl›laflt›. 3 gündür gergin bir bekleyifl içinde olan
aileler Erdo¤an’›n gelifliyle birlikte olay ç›kard›. Bir kifli gözalt›na al›nd›, polis havaya bir el atefl etti. Erdo¤an, Kriz Masas›’nun bulundu¤u alanda vatandafllara hitap
CHRONOLOGY
19 May›s
2010
20 May›s
2010
20 May›s
2010
20 May›s
2010
20 May›s
2010
20 May›s
2010
20 May›s
2010
20 May›s
2010
ederken 90’l› y›llardan bugüne Zonguldak’ta bu tür facialar›n hep yafland›¤›n› söyledi ve flöyle dedi: “2,000 metre derinlikte madencilerin nas›l çal›flt›¤›n› gördüm. Onlarla iftar yapt›m. Bu mesle¤in kaderinde bu var. Mesle¤e girerlerken de bu tür fleyler olabilece¤ini bilerek giriyorlar. Babas›, amcas› göçükte kalm›fl bir bak›yorsunuz o
da madenci olmufl. Bu tür olaylar› gördük.”
Mu¤la Üniversitesi’nde ‘laf atma’ kavgas›yla bafllayan ve kentte etnik gerilime yol
açan olaylarda vurulan 21 yafl›ndaki fierzan Kurt’un beyin ölümü gerçekleflti. Ömer
Kurt, o¤lunun organlar›n› ba¤›fllad›, ancak otopsiyi ve adli süreci etkileyece¤i gerekçesiyle organlar› al›namad›.
Rize’nin Senoz Vadisi’ndeki Uzundere-1 Hidroelektrik Santral›’n›n (HES) inflaat›
hakk›ndaki tüm yarg› kararlar›na ra¤men bitirildi. Santral üretime geçti. Türkiye
Elektrik ‹letim Anonim fiirketi, Uzundere-1 HES ‘in iletim sitemine ba¤lant›s›n› sa¤layacak olan Trafo Merkezi ve Yüksek Gerilim fialt Sahas›’na da 154,000 voltluk gerilim uygulanmaya baflland›.
Tayland’›n baflkenti Bangkok’ta milyarder devrik Baflbakan Taksin fiinavatra’y› destekleyen ‘k›rm›z› gömlekli’ muhaliflerin hükümetin istifas› talebiyle 6 haftad›r sürdürdü¤ü gösteriler dün ordunun demir yumru¤uyla sona ererken kent savafl alan›na
döndü. Gösterici liderlerinden 5’i teslim olurken at›lan el bombas›yla 4 asker ve Hollandal› bir gazeteci yaraland›. Zafer ilan eden hükümetin ‘teröristelerin beyni’ dedi¤i
Taksin ise “Asla müzakereye karfl› ç›kmad›m. Suçlamalar yalan” yan›t›n› verdi. 14
Mart’tan beri ölenlerin say›s› 75’i, yaralananlar›n say›s› 1,500’ü geçti.
K›rg›zistan geçen ay muhalefetin kanl› bir devrimle Kurmanbek Bakiyev’i devlet
baflkanl›¤›ndan devirmesinden beri durulmazken, güneyde çat›flmalar›n alevlenmesi
seçim plan›n› vurdu. Geçici hükümet ekimde sadece genel seçime gidilece¤ini, baflkanl›k seçiminegidilmesinden vazgeçildi¤ini duyurdu. Hükümet geçici baflkan Roza
Otunbayeva’n›n 31 Aral›k 2011’e dek devlet baflkan› olmas›na dair kararname yay›mlad›.
Maden kazas›n›n ard›ndan Karadon Kömür Oca¤›’n› ziyaretinde olay› ‘madencilerin
kaderi bu’ diye yorumlayan Baflbakan Tayyip Erdo¤an’a tepki ya¤d›.
PKK sald›r›lar›n›n artmas› üzerine Türk Silahl› Kuvvetleri (TSK) 2 y›ld›r ara verdi¤i
Kuzey Irak’taki teröristlere yönelik hava sald›r›lar›n› yeniden bafllatt›. Operasyonda
TSK, ‹srail’den sat›n al›nan insans›z hava araçlar› Heronlar› ilk kez kulland›.
K›rg›zistan’da geçen ay halk isyan›yla Kurmanbek Bakiyev’i deviren Roza Otunbayeva yönetimi, devrik lidere destek gösterilerinin sürdü¤ü güneydeki Celalabad’da bu
kez etnik gerilime sapland›. Bir grup K›rg›z, Bakiyev’in evinin yak›lmas›ndan sorumlu tuttuklar› Özbek ifladam› Kadircan Batirov’un finanse etti¤i Halk›n Kardeflli¤i Üniversitesi’ni bas›nca olaylar 盤r›ndan ç›kt›. Üniversite içinden aç›lan ateflle 2 kifli
ölürken 74 kifli yaraland›. Atefl açanlar›n Özbekler oldu¤unu savunan K›rg›zlar, dün
yeniden sokaklara döküldü. ‹nsanlar› sakinlefltirmeye çal›flan Savunma Bakan› ‹smail ‹sakov ve Celalabad Valisi Bektur Asanov sald›r›ya u¤rad› ve bir süreli¤ine rehine
tutuldu. Kalabal›k gözalt›na al›nanlar›n b›rakmas›n› isteyip katillerin bulunmas› için
bakana 24 saat süre verdi. Otunbayeva çareyi ola¤anüstü hal ilan etmekte bulurken
bu y›l planlanan seçimleri de Ekim 2011’e erteledi.
Yunanistan’da yine hayat durdu. Ülkenin 2 büyük sendikal kuruluflu olan memur
(ADEDY) ve iflçi (GSEE) sendikalar›n›n 24 saatlik grevi nedeniyle hayat felce u¤ra-
787
788
KRONOLOJ‹
21 May›s
2010
22 May›s
2010
22 May›s
2010
22 May›s
2010
22 May›s
2010
22 May›s
2010
d›. Devlet daireleri, bankalar, K‹T’ler, belediyeler kapal› kald›. Hastanelerde sadece
acil vakalara bak›ld›. Gemiler limanlarda ba¤l› kald›. Uçaklar ve flehir için banliyö
trenleri d›fl›nda hiçbir toplu tafl›m arac› çal›flmad›. Baflta Atina olmak üzere ülke çap›nda düzenlenen yürüyüfllere yüz binlerce çal›flan Papandreu hükümetinin kemer
s›kma tedbirlerini ve yeni emeklilik yasas›n› protesto etti.
ABD yönetimi, maruz b›rak›ld›klar› kötü muameleler, verilen zararlar ve taahhütlerin
tutulmamas› yüzünden yerli kabilelerden Amerikan halk› ad›na resmen özür diledi.
Washington’da Cherokee Milli Anayasas›’n›n yazar› William Shorey Coodey dahil
12 yerli kabileden toplam 36 kiflinin yatt›¤› Kongre Mezarl›¤›’nda düzenlenen törende, Cumhuriyetçi Senatör Sam Brownback yerlilerden özür dilemek için ç›kar›lan yasay› okudu.
Amerikal› Dr. Craig Venter ve ekibi, yar› insan yap›s› DNA’y› kullanarak laboratuvarda yaflayan hücre yaratmay› baflard›. Bilim dünyas› çal›flman›n do¤uraca¤› yeni biyoyak›tlar, kirli su ar›tma teknikleri, h›zl› afl› üretimi gibi hayati sonuçlar›na dikkat
çekerken, tepkili kitle doktoru ‘Tanr›’y› oynamakla’ suçluyor. Yaklafl›k 15 y›ld›r insan yap›s›, yapay bir canl› yaratman›n mümkün olup olmad›¤› sorusuna cevap arayan
J. Craig Venter ve sahibi oldu¤u enstitü araflt›rmac›lar›n›n yaratt›¤› hücre, laboratuarda üretilmifl ve yaflayan ilk sentetik hücre oldu¤u için bilim dünyas›nda yo¤un ilgiyle karfl›land›.
Karl Marx ve Friedrich Engels’in birlikte yaklafl›k 150 y›l önce kaleme ald›klar› Nüfus Sorunu ve Malthus ve Kapitalizm Öncesi Ekonomi Biçimleri isimli kitaplar› ilginç
bir gerekçe ile ‘sak›ncal›’ bulunarak Sincan F Tipi Cezaevine sokulmad›. Cezaevi yönetimi, 2 kitab› içeri¤i Öcalan’›n 2009 y›l›nda yazd›¤› yasakl› Demokratik Toplum
Manifestosu Kapitalist Uygarl›k Maskesiz Tanr›lar ve Ç›plak Krallar Ça¤› kitab›n›n
içeri¤ine benzedi¤i için cezaevine almad›.
Komünist’ Çin’in özerk bölgesi konumundaki Tibet’in ruhani lideri Dalay Lama,
Markxist oldu¤unu ilan etti. Dalay Lama, New York’ta Radio City Music Hall’da
yapt›¤› konuflmada, ‘Kapitalizmin tek amac›n›n nas›l kâr edilirin hesab›n› yapmak’
oldu¤unu söyleyip “Bat› demokrasisi pek çok eflitsizlik yarat›yor, o yüzden ben hala
ruhen Marxistim. Marxizmin ahlaki de¤erleri vard›r, oysa kapitalizmin tek derdi kar
etmektir” dedi.
Baflbakan Tayyip Erdo¤an, Brezilya ile birlikte ‹ran’la imzalatt›klar› ortak bildiriye
karfl›n ‹ran’›n nükleer faliyetleri konusunda ‘kuflkucu’ tavr›n› sürdüren ABD Baflbakan Barak H. Obama’ya, “Bildirinin ‹ran’›n nükleer program›na iliflkin dosyay› kapatmad›¤›n›, ancak sorunun diplomasi yoluyla çözümü için önemli bir kap› aralad›¤›’
mesaj› yollad›. Baflbakanl›k’tan yap›lan aç›klamada, Obama’ya cevabi mektubunda
‹ran’la 17 May›s’ta yap›lan takas anlaflmas› hakk›nda bilgi veren Erdo¤an’›n ‘Tahran’da takas anlaflmas› için imzalanan bildirinin ‹ran’›n nükleer program›na dair dosyay› kapatmad›¤›n› ama sorunun diplomatik çözümü için önemli bir kap› aralad›¤›n›
iletti¤ini’ duyurdu.
2008 y›l›nda Türkiye’nin ihracat flampiyonu olan Tüprafl 2009 y›l›nda de¤er olarak
ihracat›ndaki %60 yaklaflan düflüfl nedeniyle 5’inci s›raya gerilerken, 2008’de 3’üncü
s›rada bulunan Oyak-Renault 2009’un ihracat lideri oldu. Oyak-Renault genel ihracat
s›ralamas›nda 3,012,000 dolar ihracat ile 1’inci olurken, Vestel D›fl Ticaret 2,084,000
dolarla 2’nci, 2008 y›l›n›n 2’ncisi olan Ford Otosan ise 2,081,000 dolarla bu kez
3’üncü s›rada yer ald›.
CHRONOLOGY
22 May›s
22 May›s
22 May›s
22 May›s
22 May›s
23 May›s
24 May›s
24 May›s
2010 Kemal K›l›çdaro¤lu’nun geçersiz 8 oy d›fl›ndaki bütün delegelerin oylar›n› alarak Genel Baflkan seçildi¤i CHP kurultay›nda büyük bir coflku vard›. Binlerce CHP’li Ankara’ya ak›n ederken çok say›da ayd›n ve sanatç›n›n da kat›ld›¤› Kurultay’da ‘solda
birlik’ ve ‘iktidara yürüyoruz’ mesajlar› öne ç›kt›.
2010 Baflbakan Recep Tayyip Erdo¤an, Zonguldak’ta meydana gelen grizu patlamas›n›n
ard›ndan yapt›¤› aç›klamalara gelen tepkileri de¤erlendirirken, “Sanki ilk defa bir
maden kazas› oluyor gibi bu meselenin nas›l abart›ld›¤›n› gördünüz” dedi. Baflbakan,
baflka zaman olsa gazetelerin 3’üncü sayfalar›nda kalacak olaylar›n manfletlere çekilerek hükümetle iliflkiliymifl gibi gösterildi¤ini, lokal olaylar›n Türkiye sanki manzaras›ym›fl gibi sunuldu¤unu savundu.
2010 Ergenekon san›¤› ve Verso Araflt›rma fiirketi’nin sahibi Erhan Göksel, New York’ta
otel odas›nda ölü bulundu. Ergenekon soruflturmas› kapsam›nda 12 May›s 2009’da
banka kasas›ndaki evraklar› didik didik aranan ve aramadan sonra gözalt›na al›nan
Göksel, Türkiye’de ifl bulamam›flt›. Bunun üzerine Amerika’dan ald›¤› ifl teklifini kabul eden Göksel, aylard›r ABD’de çal›fl›yordu. Göksel, banka kasas› aran›rken 3 gün
tutuklu kalm›flt›.
2010 Hindistan’›n Mangalore havaalan›nda Air India Express havayolu flirketine ait bir
uçak pisti ›skalayarak yere çarpt›, olayda 159 kifli hayat›n› kaybetti. Dubai’den kalkan Boeing 737-800 tipi uçakta, 160 yolcu ve 6 kiflilik mürettebattan 7 kifli kurtuldu.
Kazadan sa¤ olarak kurtulan Pradeep adl› bir kazazede, CNN-IBN televizyonuna
yapt›¤› aç›klamada, uça¤›n yere yumuflak bir flekilde dokundu¤unu, ancak 15 saniye
sonra titremelerle sallanarak 2 parçaya ayr›ld›¤›n› söyledi.
2010 ‹srail ablukas› alt›ndaki Gazze’ye insani yard›m götüren ‘Mavi Marmara’ adl› yolcu
gemisi ‹stanbul Sarayburnu’ndan yola ç›kt›. Mavi Marmara, ‘Rotam›z Filistin Yükümüz ‹nsani Yard›m’ kampanyas›nda toplanan ilaç, çimento, demir, çocuk bahçeleri
gibi malzemelerle yüklü 2 Türk gemisi ve 6 yabanc› gemiyle Akdeniz’de buluflup bir
filo halinde Gazze’ye girmeye çal›flacak. Filoda Britanya ve Kuveyt, Cezayir, Yunanistan ve ‹rlanda’dan gemiler de bulunuyor. Türkiye ve Filistin bayrakl› Mavi Marmara’n›n u¤urland›¤› törende konuflan ‹nsani Yard›m Vakf› (‹HH) Baflkan› Bülent
Y›ld›r›m, gemilerde sadece yard›m malsemesi oldu¤unu belirtip “Bir çak› bile yok.
‹srail vurmaya kalkarsa insanl›¤› vuracakt›r” uyar›s› yapt›.
2010 CHP Genel Baflkan› Kemal K›l›çdaro¤lu, Parti Meclisi’ni (PM) büyük ölçüde yeniledi. Deniz Baykal önderli¤indeki 80 kiflilik PM’den sadece 28 isim yerini korudu.
Geçmifl y›llarda CHP genel baflkanl›¤› için adayl›¤›n› koyan Hurflit Günefl, Haluk
Koç ve Umut Oran ile kulislerde zaman zaman ad› genel baflkan adaylar› aras›nda say›lan Prof. Sühey Batum da yeni Parti Meclisi’nde görevlendirildi.
2010 ‹çiflleri Bakanl›¤›, 81 ilde bir vali yard›mc›s›n› sadece AB ifllerinden sorumlu k›lan
projeyi AB Genel Sekreterli¤i ve AB Komisyonu’ndan gelen destekle hayata geçirdi. ‹çiflleri Bakan› Beflir Atalay, “‹çiflleri Bakanl›¤›’ndan çok insan haklar› bakanl›¤›
gibi çal›fl›yoruz. AB yolunda kararl›y›z” diye konufltu.
2010 ‹ran, Türkiye ve Brezilya ile imzalad›¤› Tahran bildirisi uyar›nca ortaya konulan
nükleer yak›t takas› anlaflmas›na dair mektubu Uluslararas› Atom Enerjisi Kurumu’na (International Atomic Energy Agency [IAEA]) sundu. D›fliflleri, ‹ran’›n nükleer yak›t takas› anlaflmas›na iliflkin sundu¤u mektubun içeri¤ini ‘olumlu ve yap›c›’
buldu.
789
790
KRONOLOJ‹
24 May›s
24 May›s
25 May›s
25 May›s
25 May›s
25 May›s
25 May›s
2010 Tekel iflçileri 26 May›s’ta yap›lacak genel grevin iptal edilip, bir saatlik ifl b›rakma
eylemine dönüfltürülmesini protesto amac›yla, Türkiye ‹flçi Sendikalar› Konfederasyonu’nun (Türk-‹fl) 1’inci Bölge Temsilcili¤i’ni iflgal etti. ‹flçiler iki gün boyunca binay› terk etmeyeceklerini söyledi. Türk-‹fl yetkilileri gelen polislere, ‘‹flçiler misafirimiz’ dedi ve müdahale edilmesini istemedi.
2010 Türk-‹fl ‹stanbul 1’inci Bölge Temsilcili¤i’ne gelen bir grup Tekel iflçisi, 2 günlük açl›k grevine bafllad›. Açl›k grevi bafllatan iflçilere destek amac›yla gelen 15 sendikan›n
flube baflkanlar› ise bir aç›klama yapt›.
2010 Ziraat Bankas› Yönetim Kurulu Baflkanl›¤›’na ‹stanbul Menkul K›ymetler Borsas›
(‹MKB) eski Baflkan› Muharrem Karsl› seçildi. Karsl›, AKP’den ‹stanbul Milletvekili olarak TBMM’ye de girmiflti. Banka aç›klamas›na göre, 2009’a ait mali tablolar›n
görüflüldü¤ü Genel Kurul’da, daha sonra Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu üyeleri ibra edildi. Genel Kurul’da yap›lan seçimler sonucunda, bofl bulunan Yönetim Kurulu üyeli¤ine Muharrem Karsl› seçildi.
2010 ‹ngiliz havayolu flirketi British Airways’in (BA) kabin görevlileri ve çal›flanlar›, yönetimle hafta sonu boyunca süren görüflmelerde anlaflmaya varamay›nca greve gitti.
Çal›flanlar›n yönetime, seyahat indirimleri geri verilirse greve gitmeyecekleri yönünde bir teklif götürdü¤ü, ancak bu teklifin yönetim taraf›ndan kabul edilmedi¤i ö¤renildi.
2010 Van’›n Özalp ilçesinde at›fl poligonu yak›n›nda bulup kurcalad›klar› mühimmat patlamas› sonucu bir çocuk öldü, yafllar› 7 ile 13 aras›nda de¤iflen befl çocuk yaraland›.
Doktorlar yaral›lara müdahale ederken çocuklardan 3’ünün durumunun a¤›r oldu¤u
ö¤renildi.
2010 Kültür ve Turizm Bakanl›¤›’n›n özellefltirme ihalesini kazanan bir firma dükkân
yapmak için tarihi Apollon Tap›na¤›’n›n sur duvar›n› y›kt›. Geçen y›l Kültür ve Turizm Bakanl›¤› 56 müze ve ören yerinin sat›fl noktalar›n› özellefltirdi. Özellefltirmeyi kazanan Bilintur’un Ayd›n Didim’de her y›l yaklafl›k 150,000 turistin ziyaret etti¤i 2,500 y›ll›k Apollon Tap›na¤›’na dükkân yap›lmak için dün sabah sur duvar›n›
kazma, kürek ve ifl makineleriyle y›kmaya kalkt›. Haber duyulunca Didim Belediye
Baflkan› CHP’li Mümin Kamac›’n›n talimat› üzerine Zab›ta ve Fen ‹flleri Müdürlü¤ü ekipleri 1’inci Derece Sit alan›ndaki çal›flmalar› durdurup, inflaat› mühürledi. Milet Müze Müdürlü¤ü’nden 3 görevlinin de efllik etti¤i, 10 metre genifllik 3 metre
yüksekli¤indeki sur duvar›n›n y›k›m› s›ras›nda baz› eserlerin de tahrip oldu¤u belirlendi.
2010 Türkiye’nin emekçileri, ‘Zonguldak’taki maden ocaklar›na ve Tekel iflçilerinin durumlar›na dikkat çekmek, asl›nda çal›flma hayat›ndaki ‘kronik’ sorunlara çözüm üretilmesi için eyleme gitti. Zonguldak’taki madenciler sabah bir saat ifl b›rakma eylemi yapt›. Türkiye Taflkömürü Kurumu (TTK) Karadon Müessese Müdürlü¤ü maden
oca¤›nda madenciler, 17 May›s’ta meydana gelen grizu patlamas›nda yaflam›n› yitirenleri and›. Türk-‹fl, D‹SK, Kamu-Sen ve KESK’in çal›flma yaflam›ndaki sorunlar
ve Tekel iflçilerinin durumuna dikkat çekmek amac›yla kararlaflt›rd›¤› ‘Üretimden
gelen gücün kullan›laca¤› genel eyleme’ destek verdi. ‹flçi ve memur konfederasyonlar›n›n 22 fiubat’ta ald›¤› karar gere¤i KESK, 81 ilde örgütlü oldu¤u tüm iflyerlerinde üyeleriyle ifl b›rakt›. Tüm gün ifl b›rakan KESK bir de miting düzenledi. Türk‹fl’in 1 saatlik ifl b›rakmas›n› protesto eden Tekg›da-‹fl Sendikas› da sabah 08.30-
CHRONOLOGY
27 May›s
2010
27 May›s
2010
27 May›s
2010
27 May›s
2010
27 May›s
2010
27 May›s
2010
28 May›s
2010
09.30 aras› Zonguldak’ta ölen madencilerin an›s›na ifl b›rakt›. Tekg›da-‹fl Sendikas›
saat 12.00’de örgütlü oldu¤u iflyerlerinde bas›n aç›klamas› okudu. D‹SK ise genel
greve uyma karar› ald›.
Meclis Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonunda
benimsenen Maden Kanunu Tasar›s› ile Kaz Da¤lar›nda maden arama izni alan ancak Zeytin Yasas›’na tak›lan aralar›nda Koza flirketi ve Kanada, ABD ve Hollanda
flirketlerinin bulundu¤u 80 flirketin önü aç›l›yor. Hükümet, Kaz Da¤lar›nda arama izni alan ancak Zeytin Yasas› ve ÇED’e tak›lan aralar›nda Kanada, ABD, Hollanda sermayesi ile kurulmufl uluslararas› flirketlerin yan› s›ra Koza gibi yerli firmalar›n da yer
ald›¤› 80 flirketin önündeki engelleri kald›rmak için kollar› s›vad›. Anayasa Mahkemesi’nin geçen y›l iptal etti¤i Maden Kanunu’nun 7’nci maddesi ile Dan›fltay’›n iptal
etti¤i maddenin yeniden düzenlenmesini öngören Maden Kanunu ve Baz› Kanunlarda De¤ifliklik Yap›lmas›na Dair Kanun Tasar›s›, Komisyonda AKP’li Afif Demirk›ran ve Mustafa Cumur’un haz›rlad›¤› kanun teklifi ile birlefltirerek, gece yar›lar›na
kadar süren toplant›da benimsendi.
Merkezi Paris’te bulunan Ekonomik ‹flbirli¤i ve Kalk›nma Örgütü (Organisation for
Economic Co-operation and Development [OECD]), Türkiye’de gayri safi milli has›lan›n 2010 y›l›nda %6.8, 2011 y›l›ndaysa %4.5 oran›nda artaca¤› tahmininde bulunurken, iflsizlikle ilgili olarak ise karamsar bir tablo çizdi. OECD hükümet yetkililerinin tersine ekonomide bekledi¤i h›zl› büyümeye ra¤men, iflsizlikte art›fl›n devam
edece¤ini düflünüyor.
Tuzla’da kendi vinci bozuk olan ASTAfi tersanesi, k›za¤› yandaki iflletmenin vinciyle kald›rmaya kalkt›. Aradaki mesafe uzundu ve vinç zorland›. Etraf›n boflalt›lmas›
gerekirken k›zak iflçilere ittirildi. Vincin kopan kolu dün do¤um günü olan 23 yafl›ndaki iflçinin bafl›na düfltü. O parça, 23 yafl›ndaki tafleron iflçi Metin ‹nan›r’› öldürdü,
arkadafl›n› yaralad›. ‹nan›r, tersanecilik sektöründe bu y›lki üçüncü, 1985’ten bu yana 134’üncü ‘kader’ kurban› oldu.
Irak s›n›r›nda bulunan fi›rnak’›n Uludere ilçesine ba¤l› Andaç köyü yak›nlar›nda ç›kan çat›flmada bir asker flehit oldu, 3 asker yaraland›.
Aytaç Durak’›n ard›ndan Adana Büyükflehir Belediyesi’nde sular durulmuyor. Durak’›n ard›ndan seçilen Adana Büyükflehir Belediye Baflkanvekili Ak Partili Mahmut
Çelikcan görevini b›rakt›. Çelikcan, Adana Valili¤i’nin yeniden baflkanvekilli¤i seçimi yapmas› için Belediye Meclisi’ni 3 Haziran’da toplant›ya ça¤›rd›¤›n› aç›klad›. Yeni baflkanvekili seçilene kadar Çelikcan’›n görevini 1’nci Meclis Baflkanvekili Mustafa Tuncel yürütecek.
‹srail ablukas›n› k›rarak yard›m ulaflt›rmak için denize aç›lan ‘Özgürlük Filosu’nun
29 May›s’ta Gazze’ye varmas› beklenirken, ‹srail günlerdir savurdu¤u tehditleri kabine karar› olarak aç›klad›: ‘Filonun durdurulmas› gerekirse güç kullan›larak gemilerin Afldod liman›na götürülmesi, eylemcilerin tutuklan›p ülkelerine gönderilmesi,
yard›m malzemelerinin ‹srail eliyle Gazze’ye nakli..’
Latin Amerika turuna Brezilya’dan bafllayan Baflbakan Tayyip Erdo¤an, ‹ran’la nükleer takas anlaflmas›yla uluslararas› arenada iflbirli¤i sergiledi¤i Brezilya Devlet Baflkan› Lula da Silva ile ‘stratejik ortakl›k’ peflinde. Türkiye’den Brezilya’ya baflbakan
düzeyinde ilk ziyareti yapan Erdo¤an, Sao Paulo’da baflkonsolosluk aç›p ikili anlaflmalar imzalarken “‹liflkilerimizi stratejik ortakl›k boyutuna tafl›yaca¤›z” mesaj› verdi.
791
792
KRONOLOJ‹
28 May›s
28 May›s
29 May›s
28 May›s
28 May›s
29 May›s
29 May›s
2010 UEFA sesimizi duymad› ve Euro 2016’ya ev sahipli¤i yapma hakk›n› Fransa’ya verdi. Sunumu ve temsiliyeti üst düzeyde olan Türkiye, 2’nci tur oylamay› 7-6’l›k sonuçla kaybederken 3’üncü kez yapt›¤› adayl›k baflvurusundan da eli bofl dönmüfl oldu.
Böylece Fransa, 1960 ve 1984’ten sonra 3’üncü kez ev sahipli¤ini üstlendi.
2010 Türkiye ile Brezilya, ‹ran’la 17 May›s’ta imzalad›klar› nükleer yak›t takas› anlaflmas›n› içeren bildiriyle bizzat ABD’nin taleplerini yerine getirdiklerinde ›srar ederken,
Brezilya Devlet Baflkan› Lula da Silva bunun kan›t›n› ortaya serdi. Brezilya, ABD
Baflkan› Barack H. Obama’n›n ‹ran’a kabul ettirdikleri koflullar› birkaç hafta önce
bizzat destekledi¤ini sergileyen mektubunu yay›mlad›. Takas anlaflmas› ‹ran’›n 1 hafta içinde Uluslararas› Atom Enerjisi Kurumu’na (International Atomic Energy
Agency [IAEA]) bildirimde bulunup, 1 ay içinde 1,200 kilo düflük düzeyde (%3.5)
zenginlefltirdi¤i uranyumu Türkiye’ye emanet etmesini, 1 y›l içinde de Tahran’daki
T›bbi Araflt›rma Reaktörü’nde kullan›lmak üzere Bat›’dan nükleer yak›t çubuklar› almas›n› içeriyor. Nitekim, D›fliflleri Bakan› Ahmet Davuto¤lu, Obama’n›n Nisan’da
Erdo¤an’a yollad›¤› mektuptaki koflullar› karfl›lad›¤›n› belirtti¤i anlaflmay› ABD Baflkan›’n›n diyalog politikas›n›n da zaferi olarak nitelemiflti. Ancak Obama yönetimi takas anlaflmas›n› görmezden gelip 17 May›s’›n hemen ertesi günü BM Güvelik Konseyi’ne yeni yapt›r›m tasar›s› sunmufltu. Gerekçe 1,200 kilo uranyumun nükleer yak›t
çubuklar›yla de¤iflimini içeren önerinin, ‹ran’a sonbaharda yap›ld›¤› ve Tahran’›n
zenginlefltirdi¤i uranyum miktar›n›n art›k 2,300’e yükseldi¤iydi. Ayr›ca Obama yönetimi Bush yönetiminin ‹ran’la uranyum zenginlefltirmeye son vermeden görüflmeme flart›ndan geçen yaz vazgeçmiflken, takas anlaflmas› sonras› ayn› koflul yeniden ortaya at›ld›. ‹ran’›n Nükleer Silahlar›n Yay›lmas›n›n Önlenmesi Anlaflmas›’n› (NonProliferation [NPT]) imzac›s› olarak hakk› olan %20 oran›nda zenginlefltirmeyi yapmas›n›n engellenmesi gerekti¤i öne sürüldü.
2010 Meksika Körfezi’nde son y›llar›n en büyük çevre felaketine yol açan petrol s›z›nt›s›n›n durduruldu¤u öne sürüldü. Amerikan sahil güvenlik yetkilileri, 1.5 kilometre derinlikteki petrol kuyusuna a¤›r çamur pompalama yönteminin baflar› sa¤lad›¤›n› söylüyor ancak kesin sonuç hakk›nda konuflmak için erken. Operasyonun sürdü¤ünü belirten BP yetkilileri, kuyunun daha sonra pompalanacak çimentoyla kapat›lmas›n›
planl›yor.
2010 Ankara Bahçelievler’de 1978’de 7 T‹P’li ö¤renciyi öldürdü¤ü gerekçesiyle 7 kez idama mahkûm edilen Haluk K›rc› tahliye oldu. Haluk K›rc›’n›n cezas›na, bir k›sm›n› firarda geçirdi¤i hapishane süreci boyunca indirim üzerine indirim yap›lm›flt›
2010 fi›rnak k›rsal›nda güvenlik güçlerine atefl açan PKK’l›lar 2 askerle 1 köy korucusunu
flehit etti, 2 askeri yaralad›. Siirt’te de 3 korucu flehit oldu.
2010 Yüksek Seçim Kurulu (YSK), Anayasa paketinin halkoyuna sunulmas›na iliflkin takvimi belirledi. Referandum takvimi 31 May›s Pazartesi günü muhtarl›k bölgesi ask›
listelerinin dökümüne bafllanmas›yla start alacak. Referandum için ilk oy verme ifllemi 3 A¤ustos’ta gümrük kap›lar›nda bafllayacak, 12 Eylül Pazar günü oy verme ifllemi ile sona erecek.
2010 Norveç‘in baflkenti Oslo‘da yap›lan Eurovision fiark› Yar›flmas›’nda Türkiye‘yi temsil eden ve yar›flmada 170 puanla 2’nci olan Manga grubu üyeleri, “yar›flmada 2’nci
olmaktan gurur duyduklar›n› ve çok mutlu olduklar›n›” söyledi.
CHRONOLOGY
30 May›s
30 May›s
1 Haziran
1 Haziran
1 Haziran
1 Haziran
1 Haziran
1 Haziran
1 Haziran
1 Haziran
2 Haziran
2 Haziran
2010 BM’de 1 ayl›k Nükleer Silahlar›n Yay›lmas›n›n Önlenmesi Anlaflmas›’n› (Non-proliferation Treaty [NPT]) gözden geçirme konferans› iran için zafer, ‹srail için hezimetle sonuçland›. NPT’nin imzac›s› 189 ülke, sadece ‹srail’in nükleer silaha sahip oldu¤u Ortado¤u’nun nükleer silahlardan ar›nd›r›lm›fl bölge ilan edilmesini öngören
bildiriyi oy birli¤iyle kabul etti.
2010 BP, Meksika Körfezi’nde büyük bir çevre felaketine dönüflen petrol s›z›nt›s›n› önlemek için yürüttü¤ü, kuyuyu çamur ve çimentoyla t›kama girifliminin de baflar›s›zl›kla sonuçland›¤›n› aç›klad›. Baflar›s›zl›¤a u¤rayan ve ‘tepeden öldürme’ olarak adland›r›lan yöntem, yo¤unlaflt›r›lm›fl çamur ve çimentoyla s›z›nt›n›n oldu¤u t›kay›p devre
d›fl› b›rakmay› hedefliyordu.
2010 Türkiye ‹statistik Kurumu (TÜ‹K) verilerine göre Ocak-Nisan döneminde d›fl ticaret
a盤›, bir önceki y›l›n ayn› dönemine göre %152.8 artarak 17,600,000,000 dolara
yükseldi. Ekonomistler aç›ktaki art›fl›n d›fl finansman›n sürdürülebilirli¤i ve kurlar
üzerinde bask› gibi riskleri beraberinde getirece¤ini belirtti.
2010 Avrupa Birli¤i’nde yaflanan borç krizinin piyasalarda de¤ifltirdi¤i dengeler Türkiye’yi de etkilemeye bafllad›. ‹lk olarak Yunanistan’da patlak veren krizin ‹spanya,
‹talya, Portekiz gibi di¤er borçlu Avrupa ülkelerine s›çrayaca¤› korkular›, eurodan
kaç›fl› h›zland›r›rken dolara olan talebi patlatt›. Artan talep sonras›nda Avrupa’da yaflanan dolar k›tl›¤› iç piyasay› etkisi alt›na ald›. % 2 olan faiz tezgâh alt›nda %4’e
ç›kt›.
2010 Eski pasaportlar›n yerini alacak uluslararas› standartlarda ve güvenli¤i gelifltirilmifl
yeni biyometrik pasaportlar, tüm Türkiye’de verilmeye baflland›.
2010 Fransa ile 38 Afrika ülkesinin baflkan›n› bir araya getiren zirve Nice kentinde bafllad›.
Bu y›l 25’incisi düzenlenen zirvenin ana gündemini BM Güvenlik Konseyi’nin içinde
Afrika ülkelerinin yeri, güvenlik ve küresel ›s›nmayla çevre konular› oluflturuyor.
2010 Irak yönetimi birçok bombal› sald›r›dan ve onlarca kiflinin ölümünden sorumlu tuttu¤u 1’i El Kaide’nin Irak kolunun Ba¤dat’taki askeri flefi olmak üzere 2 El Kaide yetkilisini yakalad›¤›n› aç›klad›.
2010 Makedonya’da Atatürk’ün e¤itim gördü¤ü Manast›r kentindeki “‹dadi”de “Güneydo¤u Avrupa’da NATO ile bütünleflme: Transatlantik vizyonunun gelifltirilmesi” bafll›kl› uluslararas› toplant› bafllad›. Toplant›ya Türkiye, Makedonya, Arnavutluk, H›rvatistan, Slovenya Bosna Hersek, Karada¤ ile S›rbistan kat›l›yor.
2010 Gazze’ye yard›m götüren filoya yap›lan sald›r› dünyan›n dört bir yan›nda protesto
edildi. Eylemlerde Türk ve Filistin bayraklar› tafl›nd›, ‹srail bayraklar› yak›ld›. Yard›m filosunda 11 vatandafl› bulunan ‹sveç’teki eylem ‹srail Büyükelçili¤i önündeydi.
Londra’da Whitehall’da toplanan grup ‘Filistin’e özgürlük’ pankart› tafl›d›
2010 Abbas, ‹srail bask›n›nda ölenler için 3 günlük yas ilan etti. ‹srail nüfusunun 1/5’ini
oluflturan Araplar da genel grev ça¤r›s› yapt›.
2010 Türkiye’nin ça¤r›s›yla toplanan NATO daimi temsilcileri toplant›s›n›n ard›ndan ABD
hariç BM Güvenlik Konseyi’nin daimi üyeleri ayr› ayr› aç›klamalarla ‹srail’i k›nay›p
Gazze’ye kuflatman›n kald›r›lmas›n›, sivillerin ve gemilerin en k›sa sürede serbest b›rak›lmas› istedi.
2010 Afganistan’›n baflkenti Kabil’de bar›fl fluras›n›n yap›ld›¤› yerin birkaç yüz metre yak›nma roketle sald›r› düzenlenirken ayn› anda bir intihar eylemcisi de kendini havaya uçurdu. Polis, intihar eylemcisi d›fl›nda ölü bulunmad›¤›n› aç›klad›.
793
794
KRONOLOJ‹
2 Haziran 2010 ‹ngiltere’nin kuzeybat›s›ndaki Cumbria bölgesinde silahl› sald›r›da 12 kifli öldü, 25
kifli de yaraland›. Sald›r›, Cumbria bölgesinde Whitehaven, Seascale ve Egremont ilçelerinde meydana geldi. Taksi floförü oldu¤u belirlenen 52 yafl›ndaki Derrick
Bird’ün annesini öldürdü¤ü ve ard›ndan intihar etti¤i tahmin ediliyor. Sald›r›n›n nedeninin araflt›r›ld›¤› bildirildi. ‹ngiltere Baflbakan› David Cameron da olaydan duydu¤u üzüntüyü dile getirdi.
2 Haziran 2010 Çin’in Güneyi’ndeki Hunan eyaletinde bir adam boflanma davas›nda adil davranmad›¤›n› düflündü¤ü mahkemeden intikam için bölge mahkemesinde görev yapan 3 hakimi makam›nda öldürdü, 3 hakimi de yaralad›.
2 Haziran 2010 Orta Amerika ülkesi Kosta Rika’n›n Pasifik k›y›s› aç›klar›nda 6.1 büyüklü¤ünde deprem meydana geldi. Depremin merkez üssünün baflkent San Jose’nin 76 kilometre
güneybat›s›nda Pasifik aç›klar› oldu¤u bildirildi.
2 Haziran 2010 Somali’nin orta kesiminde kökten dinci militanlarla hükümet yanl›s› milisler aras›nda ç›kan çat›flmada 24 kiflinin öldü, 50 kiflinin yaraland›. Somali’de son 3 y›ld›r yaflanan çat›flmalarda en az 21,000 kifli yaflam›n› yitirdi ve 1,5 milyon kifli evlerini terk etmek durumunda kald›.
3 Haziran 2010 AB ve Balkan ülkeleri d›fliflleri bakanlar› Saraybosna’daki zirvede bir araya geldi.
Avrupa Birli¤i, Bat› Balkan ülkelerinin “güven ve istikrarl› gelece¤ini ve AB’ye entegrasyonunu” Türkiye, Rusya ve ABD temsilcileriyle tart›flt›. Konferans›n ard›ndan
yay›mlanan ortak bildiride, Bat› Balkanlar’a 10 y›l önce verilen AB üyelik perspektifinin bölgenin istikrar ve kalk›nmas›nda büyük önem tafl›d›¤› ve AB’nin bu sözüne
ba¤l› kalaca¤› vurguland›.
3 Haziran 2010 ‹ran D›fliflleri Bakan› Manuçehr Muttaki, Türkiye ve Brezilya ile sa¤lad›¤› uranyum
takas› mutabakat› sonras›nda, BM Güvenlik Konseyi’nden yapt›r›m karar› ç›kmas›n›
beklemedi¤ini söyledi.
3 Haziran 2010 Birleflmifl Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-Mun, BM’nin Amerikal› üst düzey görevlilerinden Lisa Buttenheim’› yeni K›br›s özel temsilcisi olarak atad›. BM Siyasi ‹fller
dairesinin çeflitli bölümlerinde 2004 y›l›ndan beri müdürlük yapan Buttenheim, 20032004 döneminde BM’nin Belgrad’ daki temsilcili¤inde direktör olarak çal›flt›.
3 Haziran 2010 Irak‘ta Yezidilerin yo¤un yaflad›¤› Sincar kentinde dün araca yerlefltirilmifl bombayla düzenlenen sald›r›da 4 kifli öldü, 14 kifli yaraland›.
3 Haziran 2010 ABD Baflkan› Barack H. Obama, ‹srail’in Gazze’ye giden yard›m gemilerine sald›r›s›n› “trajedi” olarak niteledi. Olay›n, Filistin sorununun çözümünde f›rsat olarak kullan›labilece¤ini söyleyen Obama, çözüm için Türkiye’nin de olumlu rol oynayabilece¤ini belirtti.
4 Haziran 2010 Japonya‘da bakanlar kurulu üyeleri, çarflamba günü istifa eden Baflbakan Yukio Hatoyama’n›n halefinin seçilmesi sürecini kolaylaflt›rmak amac›yla toplu olarak istifa
etti. Yukio Hatoyama, istifas›na gerekçe olarak, “Kabine üyelerinden birinin görevden al›nmas›na neden olan Futenma Üssü konusu ve siyasi finansman skandal›n›”
göstermiflti.
4 Haziran 2010 Özel bir maden flirketinin ‹zmir’in Menemen ilçesine ba¤l› Turgutlar köyü yak›nlar›nda buldu¤u kömür rezervi, bölge halk›n›n umudu oldu. Türkiye’de flimdiye kadar
ç›kar›lan kömürlerden daha kaliteli oldu¤u belirtilen oca¤›n aç›ld›¤›nda 1,500 kiflinin
istihdam edilece¤ini kaydedildi.
CHRONOLOGY
4 Haziran 2010 Yemen’de El Kaide’nin bir askeri konvoya düzenledi¤i silahl› sald›r›da 3 kiflinin öldü¤ü bildirildi. Ad›n› aç›klamak istemeyen bir afliret kayna¤›, El Kaide’nin, ülkenin
do¤u kesimindeki Marib bölgesinde bugün düzenledi¤i sald›r›da Yemen ordusundan
1 albay ile 2 askerin öldü¤ünü belirtti.
4 Haziran 2010 Singapur’da düzenlenen Asya savunma yetkilileri toplant›s›na kat›lan Çin Ulusal Savunma Üniversitesi’nden Tümgeneral Cu Çenghu’nun Cu, ABD’nin, Güney Kore
donanma gemisinin bat›r›lmas›nda Kuzey Kore’ye karfl› ald›¤› tavr›, ‹srail’in Gazze’ye yard›m götüren gemilere sald›r›s›ndan sonra almad›¤›n› söyleyerek, ABD’yi ki
yüzlü davranmakla suçlad›.
5 Haziran 2010 Avrupa Parlamentosu’nda AB Komisyonu Baflkan› Barroso, Rum Kesimi’nin muhalefetine karfl›n, KKTC ile Do¤rudan Ticaret Tüzü¤ü’nü AP’ye gönderdi. Güney K›br›s Rum kesiminin Annan Plan›’n› reddetmesinin ard›ndan KKTC’ye mali yard›m ile
do¤rudan ticaret imkan› için tüzük haz›rlayan ancak Rum Kesimi’nin vetosuna tak›lan Avrupa Komisyonu, önemli bir ad›m att›.
5 Haziran 2010 ABD taraf›ndan finanse edilen bir çal›flma sonras›nda askerlerin savafl sonras› travma, trafik kazas› an›ndaki kötü hat›ralar ve fobilere karfl› bir ilaç üretildi. Beynin korkular› depolayan BDNF isimli bölümünü etkileyen mucize ilaç fareler üzerinde denendi.
6 Haziran 2010 NASA taraf›ndan gönderilen Cassini uzay arac›n›n, Satürn’ün uydusu Titan’da hayat
belirtisi buldu¤u aç›kland›. Cassini’nin gönderdi¤i son verileri analiz eden bilim insanlar›, Titan’da s›v› metan ve etan›n bulundu¤u göllerde baz› egzotik ve basit yaflam
formlar›n›n yaflayabilece¤ini; bu canl›lar›n gezegenin atmosferini soluyup Titan’›n
yüzeyindeki maddelerle beslendiklerini söyledi.
6 Haziran 2010 ABD’nin kuzeyindeki Ohio eyaletinde hortum nedeniyle 7 kifli öldü. Hortum nedeniyle 12 kadar kiflinin yaraland›¤›n›, çok say›da ev ve iflyerinin hasar gördü¤ünü belirten yetkililer, bir okulun çat›s›n›n uçtu¤unu da ifade etti.
6 Haziran 2010 Afganistan’da trafik kazas› ve 2 sald›r›da 5 NATO askerinin öldü¤ü belirtildi. Ayr›ca ülkenin güneyindeki Kandahar Kenti’nde, bir polis kamyonunun yola yerlefltirilen
bombaya çarpmas› sonucu 4’ü polis, 2’si sivil toplam 6 kifli öldü.
6 Haziran 2010 Irak’›n baflkenti Ba¤dat’ta bir karakolun önünde düzenlenen intihar sald›r›s›nda 5 polis 1 de sivil öldü. Bir baflka sald›r› da baflkentin güneybat›s›ndaki fiii semti Amil’de
düzenlendi; 10 polis yaraland›.
7 Haziran 2010 14 cumhurbaflkan›n›n kat›l›m›yla Asya’da ‹flbirli¤i ve Güven Art›r›c› Önlemler Konferans› 3’üncü Zirvesi bafllad›. Putin, Ahmedinecad, Aliyev, Esad ve Abbas’›n da kat›ld›¤› toplant›da Gazze bask›n› ve ‹ran’la yap›lan nükleer anlaflman›n ele al›nd›. Zirvede ayr›ca Türkiye ile Azerbaycan aras›nda süren do¤algaz krizi de afl›ld›, 3 protokol imzaland›.
7 Haziran 2010 Slovenya, H›rvatistan’›n AB üyeli¤ini belirleyecek s›n›r anlaflmas›n› referanduma
sundu. 2012’de AB’nin 28’inci üyesi olmas› beklenen H›rvatistan’› s›n›r sorunlar› nedeniyle bloke eden Slovenya, üyeli¤in kap›fl›m açacak olan kritik referandum için
sand›k bafl›na gitti.
7 Haziran 2010 Gazze sorular›yla Beyaz Saray sözcüsünü terleten duayen muhabir Helen Thomas
(90), ‹srail’deki Yahudiler için yapt›¤› konuflma yüzünden iflten ç›kart›ld›. Nine Speakers ajans›, dün ünlü muhabir Thomas ile yollar›n› ay›rd›¤›n› aç›klad›. Geçen hafta
yay›nlanan bir videoda “Yahudiler Filistin’den defolup gitsinler. Polonya ve Alman-
795
796
KRONOLOJ‹
7 Haziran 2010
7 Haziran 2010
8 Haziran 2010
8 Haziran 2010
8 Haziran 2010
8 Haziran 2010
8 Haziran 2010
ya’ya dönsünler” diyen Thomas konuflmas›ndan dolay› özür dilese de tepkileri önleyememiflti.
Uluslararas› Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) Baflkan› Yukiya Amano, “‹srail’in nükleer program›na iliflkin Aral›k ay›nda bir rapor haz›rlayaca¤›n›” aç›klad›. Kurumun
Viyana’daki merkezinde düzenlenen toplant›da konuflan Amano, Nükleer Silahlar›n
Yay›lmas›n› Önleme Antlaflmas›’na (NPT) taraf olmayan ‹srail’de denetim yap›lamad›¤›na iflaret ederek, “Geçen y›lki toplant›s›n›n ard›ndan üye 35 ülkeye mektup yazarak ‹srail’in nükleer program›na iliflkin görüfl istedi¤ini ve 17 üyeden yan›t ald›¤›n›”
söyledi.
‹ran’da bir banka ilk kez “sadece kad›nlara hizmet veren” bir flube açt›. ‹RNA ajans›,
ülkenin en büyük bankalar›ndan biri olan Melli Bankas›, Maflhad kentindeki bir flubesinde sadece kad›nlara hizmet verece¤ini duyurdu. Muhafazakarlara seslenen banka, kad›nlar›n erkeklerle temas kurmadan mali ifllerini halletmesini sa¤layacak. Ülkede ayr›ca baz› flehirlerde sadece kad›nlara hizmet eden taksiler de bulunuyor. Kad›nlar otobüslerde de arkada ayr› oturuyor.
18 y›l aradan sonra Avrupa’n›n önde gelen kültürel miras ve sivil toplum yöneticileri, uzmanlar›, mimarlar, arkeologlar ve müzecileri bir araya getirecek “Avrupa Kültürel Miras Zirvesi” ‹stanbul’da bafllad›.
Türk Hava Yollar›’n›n Antalya-‹stanbul seferini yapan yolcu uça¤› dün 08:10’da Atatürk Havaliman›’na inifl yapt›ktan sonra, pistten ç›kmak için dönüfl yapt›¤› s›rada ön
dikmesindeki sa¤ lasti¤i yerinden ç›kt› ve jant›yla birlikte f›rlad›. 149 yolculu Boeing
737-800 tipi uçak pist sonunda hareketsiz kald›. Yolcular uçaktan indirilerek otobüslerle terminale al›nd›.
Sabanc› Üniversitesi’nce bu y›l 5’incisi düzenlenen “Sak›p Sabanc› Uluslararas›
Araflt›rma Ödülleri” Sak›p Sabanc› Müzesi’ndeki törenle sahiplerini buldu. Sabanc›
Üniversitesi Mütevelli Heyeti Baflkan› Güler Sabanc›, “Türkiye’nin AB üyeli¤i, toplumsal, kültürel, siyasi ço¤ulculu¤un pozitif yönde geliflmesi, daha zengin, daha renkli bir AB toplumunun ortaya ç›kmas› için bir f›rsat penceresi açacakt›r” dedi. Bu y›lki araflt›rma konusu “AB’nin Yönetiflimi ve Kültürel Çeflitlilik: Türkiye’nin Kat›l›m›n›n Etkileri” olarak belirlenen yar›flmada birincili¤e, “Türkiye’nin Öteki Kültürel Çeflitlilik Tart›flmas›: AB ‹çin Dersler” bafll›kl› makalesiyle Delaware Üniversitesi doktora ö¤rencisi Juliette Tolay lay›k görüldü.
Euro Bölgesi maliye bakanlar› 440 milyar euroluk güvence fonuna onay verdi. Merkezi Lüksemburg’da olmas› kararlaflt›r›lan güvence fonu, iflas tehlikesi yaflayan ülkenin baflvurusu üzerine di¤er Euro Bölgesi üyelerinin garantörlü¤ünde borçlanarak
aktif hale gelecek. Yunanistan’daki borç krizinin Portekiz, ‹rlanda ve ‹spanya gibi
bütçe a盤› yüksek ülkelere bulaflmas› ihtimalinin güçlenmesi üzerine Euro Bölgesi
devasa güvence fonu üzerinde uzlaflarak piyasalar› yat›flt›rmaya çal›flm›flt›.
Almanya Euro Bölgesi’nde borç krizinin t›rmanmas› üzerine içinde askeri harcamalar›n k›s›lmas›n›n da yer ald›¤› bir kemer s›kma paketi aç›klad›. Paket, y›lda 10 milyar euroluk tasarruf öngörüyor. ‹flsizlik sigortas› için devletin katk›s› s›f›ra çekilecek.
Uzun süreli iflsizler için emeklilik sigortas› primine devlet katk›s› kald›r›lacak. Kira
yard›m› alanlara ›s›nma yard›m› ödenmeyecek. Askeri personel say›s› 40,000 azalt›lacak. Memur say›s› 2014 y›l›na kadar 15,000 azalt›lacak.
CHRONOLOGY
9 Haziran 2010 Birleflmifl Milletler Güvenlik Konseyi nükleer uyuflmazl›kta ‹ran’a karfl› uygulanacak
4’üncü yapt›r›m tasar›s›n› onaylad›. Türkiye ve Brezilya’n›n ‘Hay›r’ dedi¤i, Lübnan’›n çekimser kald›¤› oturumda di¤er 12 üye ‘Evet’ oyu verdi.
9 Haziran 2010 Arkeologlar, Ermenistan’da bir ma¤arada 5,500 y›l öncesine ait ve son derece iyi korunmufl deri bir mokasen buldu.
9 Haziran 2010 ‹ran D›fliflleri Bakan› Manuçehr Mutteki, ‹rlanda‘n›n baflkenti Dublin‘de yumurtal›
protestoyla karfl›laflt›. Mutteki, ‹ranl› muhaliflerin yumurtalar›ndan korumalar›n flemsiyesi sayesinde kurtuldu.
9 Haziran 2010 Londra da göçmenlere ‹ngilizce bilme flart› getirdi. Almanya ve Hollanda’n›n ard›ndan ‹ngiltere de, ‹ngiliz vatandafllar›yla evli olan ve ‹ngiltere’de yaflamak isteyen göçmenlere ‹ngilizce s›nav›na girme zorunlulu¤u getiriyor.
9 Haziran 2010 Avrupa’n›n ‘Yeni Yunanistan’› gözüyle bak›lan ‹spanya’da finans sistemi çat›rdamaya bafllad›¤› aç›kland›. Zor durumdaki ‹spanyol bankac›l›k sistemine tüm dünya kredi musluklar›n› kapad›.
9 Haziran 2010 Obama, Filistin için 400 milyon dolarl›k insani yard›m paketi aç›klarken, Ortado¤u’daki durumun sürdürülemez oldu¤una ve Gazze için daha iyi bir yaklafl›m›n gerekti¤ine dikkat çekti. Obama dün Washington’da Filistin Devlet Baflkam Mahmud
Abbas’la Beyaz Saray’da görüfltü.
10 Haziran 2010 Afganistan’›n Güneyindeki Arghandab bölgesinde bir dü¤üne düzenlenen intihar sald›r›s›nda 40 kifli öldü, 16’s› çocuk 81 kifli de yaraland›. ‹ntihar eylemcisi, dü¤ün s›ras›nda aya¤a kalkarak kendini havaya uçurdu. Devlet Baflkan› Hamit Karzai, olaydan
Taliban’› sorumlu tuttu.
11 Haziran 2010 Dünya Bankas›’n›n y›l bafl›nda yay›mlad›¤› ‘Küresel Ekonomik Beklentiler 2010’
(Global Economic Prospects 2010) raporunun yaz güncellemesi aç›kland›. Ocak
ay›nda bu y›l Türkiye’de GSY‹H’n›n %3.3 artaca¤›n› öngören Dünya Bankas›, bu y›l
için büyüme beklentisini %6.3’e yükseltti. Güncellemede Türkiye’nin 2012 y›l›nda
%4.7 büyüme rakam›na ulaflaca¤› belirtildi.
11 Haziran 2010 ‹stanbul’da 22 ülke temsilcisinin kat›ld›¤› Türk-Arap ‹flbirli¤i Forumu’nda konuflan
D›fliflleri Bakan› Davuto¤lu Suriye-Türkiye-Ürdün-Lübnan’›n serbest ticaret ve serbest vize ülkeleri olarak ilan edilece¤ini aç›klad›.
11 Haziran 2010 Hindistan‘da, 7.7 büyüklü¤ünde deprem meydana geldi. ABD Jeolojik Araflt›rmalar
Kurumu’nun verdi¤i bilgiye göre merkezi Nicobar Adalar›’ndaki Mifla’n›n 171 kilometre a盤›nda, denizin 33 kilometre derinli¤inde olan 7.7 büyüklü¤ünde deprem
meydana geldi.
11 Haziran 2010 K›rg›zistan’›n Güneyi’nde önceki gece devrik lider Kurmanbek Bakiyev taraftar› K›rg›zlar ile Özbekler aras›nda ç›kan etnik çat›flmalarda 45 kifli ölürken, 500’den fazla
kifli de yaraland›.
13 Haziran 2010 Belçika’daki erken genel seçimde zafer, ülkenin bölünmesini hedefleyen Yeni Flaman ‹ttifak›’n›n (N-VA) oldu. Tarihi bir seçim olarak nitelendirilen 13 Haziran seçimlerinden ç›kan ikinci parti ise Frans›zca konuflulan bölgedeki Sosyalist Parti oldu.
‹ki partinin tamamen z›t söylemlere sahip olmas›, yeni koalisyon hükümetinin karfl›laflaca¤› büyük sorunlara iflaret ediyor.
15 Haziran 2010 Lüksemburg’da bir araya gelen AB d›fliflleri bakanlar›, ‹ran’a yönelik olarak BM Güvenlik Konseyi’nin ald›¤› yapt›r›m karar›n› bir ad›m ileri götürme konusunda uzlaflt›.
Temmuzda devreye girecek pakete göre ‹ran’a ayn› anda hem sivil hem de askeri
797
798
KRONOLOJ‹
15 Haziran 2010
15 Haziran 2010
15 Haziran 2010
16 Haziran 2010
17 Haziran 2010
17 Haziran 2010
17 Haziran 2010
17 Haziran 2010
18 Haziran 2010
alanda kullan›labilecek malzeme sat›lmayacak. Bankac›l›k ve finans alan›nda faaliyet
gösteren ‹ran flirketlerine AB’de yasak getirilecek. Petrol ve gaz alan›nda ‹ran’a teknoloji transferi yap›lmayacak. Devrim Muhaf›zlar›’n›n AB ülkelerindeki banka hesaplar› dondurulacak.
Toplam 100,000 ifl görüflmesi ve 7 milyar dolar ticaret hacmi oluflturulmas› hedeflenen ‘Türkiye-Dünya Ticaret Köprüsü Zirvesi’ Devlet Bakan› Zafer Ça¤layan taraf›ndan aç›ld›. Ça¤layan “Türkiye-Dünya Ticaret Köprüsü” kapsam›nda 2,200 Türk ve
2,300 yabanc› olmak üzere 136 ülkeden toplam 4,500 ifladam›n›n 100,000’in üzerinde ifl görüflmesi gerçeklefltirece¤ini bildirdi.
‹srail’deki baz› süpermarket zincirleri, Türkiye’de üretilen mallara karfl› boykot uygulama karar› ald›. Türkiye’deki firmalarla çal›flmay› durduracaklar› duyuran süpermarketler aras›nda, Mega, Kentteki Mega, Mega Bul ma¤azalar›n›n iflleticisi Blue
Square ile Rami Levi süpermarket zinciri de bulunuyor.
Avrupa Birli¤i’nin motoru Almanya ile Fransa, birli¤in 27 ülkesi ile “ekonomi hükümeti” kurulmas› konusunda anlaflma sa¤lad›. Dün Berlin’de bir araya gelen Fransa
Cumhurbaflkan› Nicolas Sarkozy ile Almanya Baflbakan› Angela Merkel, Avrupa’n›n
gelece¤ini belirleyecek “ekonomi hükümetine” tüm AB ülkelerinin dahil edilmesinin
önemine dikkat çekti.
Cumhurbaflkan› Abdullah Gül’ün Güney Kore’deki resmî temaslar›nda Sinop’ta yap›lmas› planlanan nükleer santralle ilgili olarak mutabakat muht›ras› imzaland›. Mersin Akkuyu’da kurulacak nükleer santral için Rusya ile el s›k›flan Türkiye, Sinop santralinde Güney Kore’yi tercih etti.
‹srail Kabinesi, abluka alt›nda tuttu¤u Gazze’ye karadan mal girifline uygulad›¤› k›s›tlamalar› gevfletme karar› ald›. Kabineden yap›lan aç›klamaya göre, sivillere yönelik daha fazla mal girifline ve uluslararas› denetim alt›nda demir, çimento gibi inflaat
malzemelerinin girifline izin verildi.
Dijital ‹pek Yolu olarak adland›r›lan, kavflak noktas› Türkiye olan, Akdeniz ve K›z›ldeniz’den geçen denizalt› kablolar›na, karadan önemli bir alternatif oluflturacak JADI
L‹NK projesi ile Türkiye, Suriye, Ürdün ve Suudi Arabistan’›n iletiflim altyap›lar› ortak bir hat üzerinden dünyaya ba¤lanacak. 773 kilometresi Türkiye’den geçecek toplam 2,530 kilometrelik fiber optik hat ile 4 ülkenin internet, data, ses iletiminde h›z›n› art›racak proje ile k›talararas› veri ve IP servislerine h›zla artan talep karfl›lanacak.
ABD’nin Ortado¤u Özel Temsilcisi George Mitchell, Ortado¤u bar›fl sürecini yeniden bafllatmak için bölge ülkelerini ziyarete bafllad›. Ortado¤u bölgesinde. Mitchell,
‹srail ile Filistin aras›ndaki dolayl› bar›fl görüflmelerinde ilerleme kaydedilmesi amac›yla bölge ülkeleri ziyaretine ilk olarak ‹srail’den bafllad›. Ard›ndan Filistinli ve M›s›rl› yetkililerle bir araya gelece¤ini aç›klad›.
Tar›m ve K›rsal Kalk›nmay› Destekleme Kurumu (TKDK) Baflkan Vekili Kerem Akgündüz, k›rsal kalk›nma projelerine 2007-2013 aras›nda Avrupa Birli¤i’nden 874
milyon Euro hibe gelece¤ini aç›klad›.
Avrupa Parlamentosu, Mavi Marmara gemisinde 9 kiflinin ölümüyle sonuçlanan bask›ndan dolay› ‹srail’i k›nad›. Gazze’ye ablukan›n bir an önce kald›r›lmas› ça¤r›s›nda
da bulunulan AP karar›nda, Türk hükümetinin Ortado¤u bar›fl sürecine katk›s›n›n
desteklendi¤i vurguland›.
CHRONOLOGY
18 Haziran 2010 Türkiye-Yunanistan-‹talya Do¤algaz Boru Hatt› Projesi’nin (ITGI) flirketleraras› mutabakat zapt› Botafl, Edison ve Depa taraf›ndan imzaland›.
18 Haziran 2010 Tel Aviv Türkiye Büyükelçili¤inin önü Fransa’dan bu ülkeye göç eden ‹sraillilerin
protesto gösterisine sahne oldu. Baflbakan Erdo¤an, Hizbullah lideri Hasan Nasrallah
ve Iran Cumhurbaflkan› Mahmud Ahmedinecad’›n “ayn› grup” oldu¤unu ima eden
dövizler tafl›yan göstericilerin “Ermeni kan›n› unutma!” pankartlar› dikkat çekti.
19 Haziran 2010 Euro Bölgesi’ndeki krizin bankac›l›k sektörü için yaratt›¤› riskleri ortaya koymak için
bafllat›lan stres testleri AB geneline yay›l›yor. Piyasalar stres testlerini olumlu karfl›lad›, temkinli yat›r›mc› alt›ndan vazgeçmedi, spot piyasada ons fiyat› 1,260 dolar›
gördü.
20 Haziran 2010 Uluslararas› denetim, vergi ve dan›flmanl›k flirketi PricewaterhouseCoopers (PwC)
geçen y›l de¤eri 114 milyar dolar olan dünya spor endüstrisinin, 2013 y›l›nda de¤erinin 133 milyar dolara ç›kaca¤›n› belirtti. Spor endüstrisinin de¤eri 129 ülkenin milli
gelirinden daha fazla. Bu ülkeler aras›nda Suriye, Kuveyt, Angola, Irak, Libya, Sudan ve Tunus’un yan› s›ra, Slovak Cumhuriyeti, Lüksemburg, Slovenya, Bulgaristan,
Güney K›br›s, Estonya ve Malta gibi Avrupa Birli¤i (AB) ülkeleri de bulunuyor.
22 Haziran 2010 ‹stanbul, BM Nüfus Fonu’nun Bölge Bürosu’na ev sahipli¤i yapmaya aday di¤er rakip kentler Cenevre, Kopenhag ve Viyana’y› geride b›rakarak, bu önemli büroya ev
sahipli¤i etme hakk›n› kazand›. UNFPA Do¤u Avrupa ve Orta Asya Bölge Bürosunun ‹stanbul’a tafl›nmas›n›n, baflka BM bölge bürolar›n› da beraberinde getirmesi ve
bu kapsamda ‹stanbul’u BM bürolar› aç›s›ndan bölgesel bir merkez haline getirebilece¤i için son derece önemli oldu¤u belirtiliyor.
22 Haziran 2010 ‹ran yönetimi, BM Güvenlik Konseyi’nin nükleer program› nedeniyle yapt›r›mlar paketine onay vermesine karfl›l›k olarak, Birleflmifl Milletler’e ba¤l› Uluslararas› Atom
Enerjisi Kurumu’nun 2 denetçisinin ülkeye giriflini yasaklad›.
22 Haziran 2010 AB’nin resmi istatistik kurumu Eurostat’a göre, kifli bafl›na düflen milli gelirde Türkiye, AB üyeleri Bulgaristan ve Romanya’y› geride b›rakt›. Türkiye, kifli bafl›na düflen milli gelirde AB’ye aday ve potansiyel aday ülkelerden sadece H›rvatistan’a geçildi.
22 Haziran 2010 ‹ran’›n nükleer program›ndan kaynaklanan krizi çözmek için Türkiye ile birlikte arac›l›k yapan Brezilya, Tahran yönetimiyle yapt›klar› anlaflman›n Bat› taraf›ndan kabul
görmemesi üzerine arabuluculuktan çekildi¤ini aç›klad›.
22 Haziran 2010 Kazakistan’da temaslarda bulunan D›fliflleri Bakan› Ahmet Davuto¤lu, K›rg›zistan’da geçen hafta ç›kan çat›flmalar›n ard›ndan bölgede güvenlik ve istikrar›n yeniden
sa¤lanmas› amac›yla Kazakistan’la ortak bir eylem plan› üzerinde anlaflmaya var›ld›¤›n› aç›klad›.
22 Haziran 2010 Devrimci ‹flçi Sendikalar› Konfederasyonu (D‹SK) Araflt›rma Dairesi (D‹SK-AR),
Türkiye ‹statistik Kurumu verilerinden yola ç›karak iflsizlik sorununu çeflitli yönleriyle ele alan bir rapor haz›rlad›. 2,200,000 iflsizin “yap›sal iflsiz” görüldü¤ü belirtilen raporda, krizin yaratt›¤› bir olgu olarak a盤a ç›kan 1,264,000 iflsizin de “dönemsel bir
olgu” kabul edildi¤i kaydedildi. Türkiye’deki iflsizli¤in, iflas›n efli¤indeki Yunanistan’›n üzerinde bulundu¤una dikkat çekildi.
22 Haziran 2010 ABD Senatosu ve Temsilciler Meclisi, ‹ran’› nükleer silah gelifltirme çabas›ndan
cayd›rmay› amaçlayan yeni ekonomik yapt›r›m paketi üzerinde anlaflt›. Anlaflma,
‹ran’a benzin ve di¤er ham petrol ürünlerinin ihrac›na engel oluyor. Amerikan ban-
799
800
KRONOLOJ‹
23 Haziran 2010
23 Haziran 2010
23 Haziran 2010
25 Haziran 2010
26 Haziran 2010
26 Haziran 2010
26 Haziran 2010
27 Haziran 2010
28 Haziran 2010
29 Haziran 2010
kalar›n›n Devrim Muhaf›zlar›na hizmet sunan yabanc› bankalarla ifl yapmas› da yasaklan›yor.
Cumhuriyetin ilk kuruldu¤u y›llarda Türkiye’nin Bat›l›laflma hedefini anlatmak için
1926’da yola ç›karak Avrupa’y› gezen yüzer gemi yeniden demir al›yor. Avrupa Birli¤i üyesi 14 ülkeyi yaklafl›k 1.5 ay boyunca gezecek olan ‘yüzer sergi’nin tan›t›m›n›
Devlet Bakam ve Baflmüzakereci Egemen Ba¤›fl yapt›.
Yunanistan Baflbakan› Yorgo Papandreu, Güneydo¤u Avrupa Ülkeleri ‹flbirli¤i Süreci (GDAÜ) toplant›s›na kat›lmak için ‹stanbul’a geldi. Papandreu, “K›br›s’ta iki toplumun d›flar›dan müdahale ve takvim bask›s› olmadan BM parametreleri ve AB müktesebat› temelinde soruna çözüm bulmalar› gerekti¤ini” belirtti.
Avrupa Güvenlik ve ‹flbirli¤i Teflkilat› (AG‹T) Parlamenterler Asamblesi, geçti¤imiz
hafta K›rg›zlar ile Özbekler aras›nda çat›flmalar›n yafland›¤› K›rg›zistan’›n güneyinde
istikram› sa¤lanmas› için bölgeye uluslararas› polis gücü yerlefltirilmesini önerdi.
Avrupa Birli¤i Dönem Baflkanl›¤›’n› 1 Temmuz’da ‹spanya’dan devralacak olan Belçika, Türkiye’yle müzakere bafll›klar› açma konusunda oldukça ihtiyatl› bir yaklafl›m
içinde. Belçika, “3-4 bafll›k açar›z” iddias›yla yola ç›kan ancak bir bafll›¤› açmakta bile zorlanan ‹spanya’n›n aksine say› belirtmekten kaç›n›yor. Belçika Baflbakan› Yves
Leterme, dönem program›n› aç›klarken geniflleme konusunda “takvim odakl› de¤il,
liyakat odakl›” bir politika izleyeceklerini söyledi.
Büyük bir mali kriz yaflayan, batma tehlikesiyle bo¤uflan Yunanistan, ek gelir elde etmek için adalar›n› sat›fla ç›karma karar› ald›. Sat›fl listesine al›nanlardan biri de lüks
turizm merkezi Mikonos adas›n›n devlete ait olan k›sm›n›n üçte biri. Rodos adas›ndan toprak sat›n almak isteyenler aras›nda ünlü Rus milyarder Roman Abramovich’in
oldu¤u da söyleniyor. ‹ngiliz The Guardian gazetesinin haberine göre, Yunanistan
hükümeti adalar›n sat›fl› ya da uzun vadeli kiralanmas›yla bu bölgelere yabanc› yat›r›mc›lar› çekebilmeyi, böylece de yeni ifl imkanlar› yarat›lmas›n› ve vergi gelirinin
artmas›n› umuyor. Yunanistan bu flekilde yüksek kar elde etmeyi ve lüks turizmi canland›rmay› hedefliyor.
Avrupa Birli¤i Genel Sekreterli¤i’nin (ABGS) Antalya’da düzenledi¤i “Medya Mensuplar› ‹çin AB Semineri” Bakan Ba¤›fl ile Avrupa Hareketi Baflkan› ve Avrupa Parlamentosu Eski Baflkan› Pat Cox’un kat›l›m›yla bafllad›.
Tar›m ve Köyiflleri Bakan› Mehdi Eker, Avrupa Birli¤i’nin (AB) destekledi¤i Tar›m
ve K›rsal Kalk›nma Destekleme Kurumu’nun (TKDK) Diyarbak›r Tan›t›m Toplant›s›nda yapt›¤› konuflmada, bölgenin tarihinde ilk defa 3 vilayeti ilgilendiren bir k›rsal
kalk›nma projesinin hayata geçirildi¤ini belirtti. Do¤u ve Güneydo¤u’nun k›rsal kalk›nmas› için 1.1 milyar Euro fon oluflturuldu. ‹lk etapta 3 ilde 500 köye 50 milyon dolar gidecek.
G20 zirvesi kapsam›nda ilk kez düzenlenen B20 (ifladamlar›) toplant›s›nda Türkiye’nin AB üyeli¤ine tam destek ç›kt›. Her ülkeden iki ifladam›n›n kat›ld›¤› toplant›da
Türkiye’yi Ferit fiahenk ile Haluk Dinçer temsil etti.
G-20 Zirvesi’nin son gününde Kanada Baflbakan› Stephen Harper’in “2013’e kadar
bütçe aç›klar›n› %50 indirme” önerisi liderlerden onay ald›. AB Komisyonu Baflkan›
Jose Manuel Barroso, “Hepimiz büyüme konusunda ayn› fleyi hedefliyoruz” dedi.
Dünya ekonomisini etkisi alt›na alan küresel kriz alt›n fiyatlar›n› zirveye tafl›d›. Alt›n›n ons fiyat› 2008 sonundan bu yana 373 dolar artarken, fiyatlar›n daha da artaca¤›
düflünülüyor.
CHRONOLOGY
29 Haziran 2010 Yunanistan’da 24 saatlik genel grev hayat› felce u¤rat›rken, büyük gösterilerde politikac›lara karfl› öfke hakim oldu. Atina’da parlamento önünde toplanan binlerce gösterici IMF’ye ve skandallar› bitmek bilmeyen politikac›lara karfl› saatlerce sloganlar
att›. Genel grev ülkede yaflam› durdurdu. Ülkede ulafl›m felç oldu, ço¤u uçak seferi
iptal edildi. Adalara gemi seferleri aksad›. Atina’da otobüs, troleybüs, tramvay, metro çal›flmad›.
29 Haziran 2010 G20 zirvesinde, bütçe a盤›n›n indirilmesi hedefinden, bankac›l›k sistemlerinin daha
güvenli hale getirilmesi ve bankalara yeni vergiler getirilmesi konusunda üye ülkelere hareket alan› b›rakma gibi bir dizi konuda kararlar al›nd›. Zirvenin sonuç bildirisinde üzerinde uzlaflmaya var›lan en önemli konu, G20 ülkelerinin, bütçe aç›klar›n›n
2013 y›l›na kadar yar› yar›ya indirilmesi taahhüdünde bulunulmas› oldu.
29 Haziran 2010 Amerikan kongresinde Türkiye’ye en yak›n isimlerden biri olarak bilinen ve 1952 y›l›ndan bu yana milletvekili ve senatör olarak kongreye hizmet veren Demokrat Parti
West Virginia Senatörü Robert Byrd 92 yafl›nda hayat›n› kaybetti. Byrd, 1990 y›l›nda 3 gün boyunca senatoda konuflmufl ve Ermeni tasar›s›n›n kabulünü engellemiflti.
29 Haziran 2010 Dünyan›n dört bir yan›ndan yüzlerce kad›n cinsel ayr›mc›l›¤a, fliddete ve yoksullu¤a
tepkilerini göstermek için ‹stanbul’a geldi. Kad›nlar› tafl›yan “Balkan Karavan›” ö¤le saatlerinde Türkiye’deki kad›n dernekleri, sivil toplum kurulufllar› ve halk taraf›ndan Taksim Meydan›’nda karfl›land›.
30 Haziran 2010 Avrupa Birli¤i dönem baflkanl›¤› bugün sona erecek olan ‹spanya, Türkiye ile G›da
Güvenli¤i, Bitki ve Hayvan Sa¤l›¤› fasl›n› aç›l›r hale getirdi. Devlet Bakan› ve Baflmüzakereci Egemen Ba¤›fl fasl›n aç›lmas›na imza koydu.
30 Haziran 2010 Toronto’da sona eren G-20 Liderler Zirvesi’nin ard›ndan Rusya ile Türkiye aras›nda
2013 y›l› toplant›lar›na kimin ev sahipli¤i yapaca¤› yar›fl› bafllad›. Türkiye’nin 2013
zirvesine talip oldu¤unu bilinmesine karfl›n Rusya da baflvurusunu yapt›. Son karar
kas›mda Güney Kore’de yap›lacak G-20 zirvesinde aç›klanacak.
30 Haziran 2010 ABD Baflkan› Barack H. Obama, G-20 ülkelerinin bütçe aç›klar›n›n yar›ya indirilmesine dair ortaya koyulan hedefi memnuniyetle karfl›lad›¤›n›, ancak k›sa vadede
mali güçleri yetebilen ülkelerde teflvik ödeneklerinin sürdürülmesinin önemli oldu¤unu belirtti. Avrupal› yetkililer ise, G-20’de bütçe aç›klar›n›n k›s›lmas› yönünde ç›kan görüfl birli¤ini, tüm ülkelerin Avrupa’n›n bak›fl aç›s›n› benimsedi¤i biçiminde
yorumlad›.
30 Haziran 2010 Dünya ekonomisinin %85’ini temsil eden 20 ülke liderlerinin Kanada’n›n Toronto
kentinde gerçeklefltirdi¤i buluflma, küresel toparlanma için al›nacak önlemlerde yaln›zca asgari müfltereklerin dile getirildi¤i bir platform oldu. G20 zirvesi sonuç bildirgesi, bütçe aç›klar›n› azaltmak ve bankac›l›k sistemlerini daha güvenli hale getirmek
için taahhütlerde bulundu ancak her ülkenin bunun için kendi belirleyece¤i yoldan
ilerlemesini önerdi. Zirveden ç›kan en somut sonuçlar, büyümeyi yavafllatmadan bütçe aç›klar›n› 2013’e kadar yar›ya indirmek ve kredi piyasas›n›n t›kanmas›na yol açmadan bankalar›n riskli ad›mlar›n› denetlemek oldu.
30 Haziran 2010 Almanya’da iktidardaki Hristiyan Demokrat Partisi’nin (CDU) Berlin eyalet teflkilat› sözcülerinden Peter Trapp ülkeye göçmenlik baflvurusunda bulunanlar›n bundan
böyle zekâ testine tabi tutulmalar›n›n gereklilik haline geldi¤ini belirtti. Ancak kendi
partisi dahil Alman siyasetçiler de öneriyi ciddiye almad›.
801
802
KRONOLOJ‹
30 Haziran 2010 Almanya’n›n 10’uncu Cumhurbaflkan› 51 yafl›ndaki Afla¤› Saksonya Eyaleti Baflbakan› Christian Wulff oldu. Almanya Baflbakan› Merkel’in aday gösterdi¤i Wulff seçimleri 3’üncü turda 625 oyla kazand›. Hükümet ortaklar› aras›nda Afganistan’daki
Alman askerleri, Türkiye’nin AB üyeli¤i, sa¤l›k reformu, Yunanistan’daki mali kriz
ve tasarruf paketi gibi son aylarda gündeme gelen görüfl ayr›l›klar› yeni cumhurbaflkan›n›n seçimi öncesinde iyice su yüzüne ç›kt›.