Rendering

Transkript

Rendering

www.autocadbeyni.com
www.autocadbeyni.com ©®
©®
AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN
3 BOYUTTA
SIVAMA “RENDERING”
EĞİTİMİ
Sayfa 1 / 43
©®
3 Boyutta Sıvama “Rendering”
Çiziminizin sonuçlarına güzel bir ahenk vermek için, Sıvamayı “Rendering” Kullanma
Realistik Işıklar ve Sahneler Yaratma
Malzemeleri Yaratma ve Nesnelere İliştirme
Çiziminizi Sıvama “Rendering”
3 boyutlu (3B) “(3D)” çizimler çok yapay görünen 2 boyutlu (2B) “(2D)” çizimlere göre daha gerçekçi görünselerde,
— 2 boyutlu (2B) “(2D)” çizimler örneğin gerçekçi renkler, gölgelendirme ve ışıklandırma bakımından eksiktirler.
Sıvama “Rendering” size 3 boyutlu (3B) “(3D)” çiziminizin çok daha gerçekçi görünmesi imkanını sağlar.
AutoCAD’in sıvama “rendering” aracı “tool” gölgelendirme “shadow” yaratabilme, nesneleri şeffaflaştırma, arka
planlar “backgrounds” ekleme ve 3 boyutlu (3B) “(3D)” modellerin yüzeylerine 2 boyutlu (2B) “(2D)” resimler
yerleştirme gibi bazı gelişmiş sıvama “rendering” özelliklerini kullanabilmenize olanak sağlar. 3 boyutlu (3B) “(3D)”
nesneleri gölgelendirebilir ve sıvayabilirsiniz. Şekil 25.1’de gölgelendirme “shadow” ve arka plan “background”
özellikleri kullanılarak yapılmış havalı bir sıvama “rendering” görmektesiniz.
Yanlızca AutoCAD’de
AutoCAD LT herhangi bir sıvama “rendering” aracı “tool” sunmamaktadır. Tüm Bölümde anlatılanlar sadece
AutoCAD’de uygulanabilir. •
Bu Bölüm 3 Boyutlu Modelleme “3D Modeling” (3 Boyut Temel değil) “(not the 3D Basics)” çalışma ortamında
olduğunuz kabulü ile anlatılmıştır. Hızlı Erişim Araç çubuğundan Çalışma Ortamları “Woorkspaces” aşağı açılır
listesine veya durum çubuğundaki Çalışma Ortamı Geçiş düğmesine tıklayarak çalışma ortamını değiştirebilirsiniz.
Sayfa 2 / 43
©®
Şekil
25.1
Bu çark gölgelendirme “shadow” ve bulutlar arka planı “background” kullanılarak sıvanmıştır “rendered”.
Sıvamayı “Rendering” Anlama
Sıvama “Rendering” görsel sitilleri “visual styles” kullanarak çizimi görselleştirmekten daha fazla sofistike ve daha
inceliklidir. AutoCAD size çiziminizin sonuçlarına iyi bir ahenk verebilesiniz diye birçok ayar sunmaktadır.
Adımları Öğrenme
Sıvama “Rendering” çok adımlı bir işlemdir. Bu işlem genellikle istediğiniz kesin ve tam sonuçlara ulaşabilmeniz için,
deneme yanılma metodunu uygulamayı gerektirir. İşte bir çizimi sıvamak “render” için adımlar aşağıda:
1. Deneme sıvamasına “rendering” ön tanımlı ayarları kullanarak başlayın. Sonuçlar hangi ayarların değişmesi
gerektiğini anlamanıza olanak sağlayacaktır.
2. Işıkları “Lights” yaratın. AutoCAD’in yedi çeşit ışık light” tipi vardır. Işıkları “Lights” bu bölümde ileride
Işıkları Yaratma kısmında anlatacağım.
3. Malzemeleri “Materials” yaratın. Malzemeler “Materials” yüzeylerin karakteristikleri olup, renk ve/veya doku
“texture”, yansıma “reflection”, saydamlık “transparency”, kırılma “refraction” ve bağlı haritalar “bump maps”
içerirler. Tüm bu karakteristikler bu bölümde ileride Malzemelerle “Materials” çalışma kısmında açıklanacaktır.
4. Malzemeleri “Materials” çiziminizdeki nesnelere iliştirin. Malzemeleri “Materials” nesneye iliştir “by object”
veya tabakaya iliştir “by layer” olarak iliştirebilirsiniz.
Çapraz Kontrol
SOLIDEDIT komutunu kullanarak bir katının “solid” yüzeyine “face” malzemeyi nasıl iliştireceğiniz hakkında
bilgi için 24. Bölüm’e bakınız.•
Sayfa 3 / 43
©®
©®
5. Bir arka plan “background”
veya sis etkisi “fog effect” ekleyin. Etkiler “Effects” konusunu bu bölümde Arka
planları “Backgrounds” Kullanma kısmında anlatacağım.
6. Şayet gerekiyorsa sıvama “rendering” ön ayarlarınıza “preferences” ince ayar yapın. Örneğin, çıktı kalitesine göre
sıvamayı “rendering” değiştirebilirsiniz.
7. Çizimi sıvayın “render”.
Bu adımların sırası esnektir. Örneğin, ışıkları “lights” eklemeden önce, malzemeleri “materials” yaratabilir ve
iliştirebilirsiniz. Aynı zamanda sıvama “render” yaptıktan sonra, belkide geliştirilecek düzeltilecek yerler göreceksiniz.
Bu durumda geri gidin ve gerekli değişiklikleri yapın.
Ön tanımlı bir Sıvama “Rendering” Yapma
Ön tanımlı sıvama “rendering” yapma size nihai sıvamanız “rendering” için hangi malzemelere “materials” ve
ışıklara “lights” gereksinim duyacağınızı anlamanız açısından sıklıkla yardımcı olacaktır. Bu ön tanımlı sıvama
“rendering” aynı zamanda modelinizde sorunlar varsa onları da ortaya çıkartacaktır. Ön tanımlı ayarları kullanarak
bir çizimi sıvamak “rendering” için, şeritin sıvama “render” sekmesini seçin.
Sıvama “Render” sekmesi ⇒ Sıvama “Render” Paneli ⇒ Sıvama “Render” aşağı açılır listesi ⇒ Sıva “Render”
komutu.
Hızlı sıvama “rendering” yapmanın bir yolu da şeritin sıvama “render” sekmesinde ⇒ Sıvama “Render” Panelinde ⇒
Sıvama “Render” aşağı açılır listesinden ⇒ Bölgeyi Sıva “Render Region” komutunu tıklamaktır. Bu işlem
RENDERCROP komutunu çalıştıracaktır. Çiziminizde bir pencere tanımladığınızda komut bu tanımladığınız alan
içinde kalan nesnelere ön tanımlı sıvama “rendering” yapacaktır.
İpucu
Sıvama “Render” sekmesini seçin ⇒ Sıvama “Render” panelinde panel isminin yazdığı çubuğun sağ ucundaki
sıvama “render” iletişim kutusuna ulaşma simgesi olan küçük ok simgesine tıklayın. ( komutu). Gelişmiş
Sıvama Ayarları “Advanced Render Settings” paletinde Prosedür “Procedure” aşağı açılır listesinden Kırp
“Crop” komutunu seçin. (RENDERCROP komutu) Veya sadece seçili nesnelere sıvama “render” yapmak
için Prosedür “Procedure” aşağı açılır listesinden Seçililer “Selected” komutunu seçin. Aynı zamanda Hedef
“Destination” aşağı açılır listesinden aktif görüntü bakışında sıvama yap“render in the current viewport”
komutunu kullanarak ayrı bir pencerede sıma “render” yapmak yerine o anki aktif görüntü bakışında
“viewport” sıvama “render” yapabilirsiniz. Bu ayar size hızlı taslak tarama “render” yaparak ışıklarınızı
“lights” ve malzemelerinizi materials” test etme olanağı sağlar. •
Yeni Özellik
AutoCAD 2012 Autodesk Ortam Resim Kütüphanesi “Autodesk Medium Image Library” ile birlikte
yüklenmiyor. Böylece AutoCAD’i kurarken kueulum “installation” süresi kısalıyor ve AutoCAD’in
kurulabilmesi için gerekli disk alanı küçülüyor. Autodesk Ortam Resim Kütüphanesi “Autodesk Medium
Image Library” ön tanımlı olarak yüklenenden daha yüksek kalitede bir set resim içeriyor. Bu ilave resim
kütüphanesini kullanmak sıvama “rendering” kalitesini yükseltecektir. Fakat bu yeni yükleme sıvama
“rendering” yapma zamanını uzatacaktır. AutoCAD 2012 Autodesk Ortam Resim Kütüphanesini “Autodesk
Medium Image Library” Autodesk’in internet sitesini ziyaret ederek sayfanın sağ üst köşesindeki Arama
“Search” kutusuna Ortam Resim Kütüphanesi “Medium Image Library” yazarak arama yapıp indirebilir ve
kurulumu yapabilirsiniz. Şayet bir modelinizi Ortam Resim Kütüphanesi “Medium Image Library” kurmadan
sıvama “render” yaparsanız bu Ortam Resim Kütüphanesi “Medium Image Library” yüklemeniz veya sadece
Standart Resim Kütüphanesini “Standard Image Library” kullanarak sıvama “render” yapmaya devam
edebileceğiniz şeklinde bir uyarı alırsınız.•
DVD’de
Ön tanımlı sıvama “rendering” yaratma konusunu anlatan bu alıştırmada kullanılan çizim DVD’de Çizimler
“Drawings” klasöründe ab25-a.dwg isimli dosyadadır.•
ADIMLAR: Ön tanımlı Sıvama “Rendering” Yaratma
Sayfa 4 / 43
©®
©®
1. DVD’den ab25-a.dwg isimli
dosyayı açın.
2. Çiziminizi AutoCAD İncili “ AutoCAD Bible” klasörüne ab25-01.dwg olarak kaydedin.
3. Sıvama “Render” sekmesini seçin ⇒ Sıvama “Render” Paneli ⇒ Sıvama “Render” aşağı açılır listesi ⇒ Sıvama
“Render” komutu. Açılan sıvama “render” penceresini ve çizimin sıvanmasını seyredin.
4.Şayet Autodesk Malzeme Kütüphanesi “Autodesk Materials Library” mesajı görüntülendiyse, Ortam Resim
Kütüphanesi olmadan çalış “Work without Using the Medium Images Library” düğmesine tıklayın. (şayet
modelinize yüksek kaliteli sıvama yapmayı planlıyorsanız Ortam Resim Kütüphanesini“Medium Images Library”
indirmek ve yüklemek için Ortam Resim Kütüphanesini Yükle “Install the Medium Images Library” düğmesine
tıklayın veya Autodesk internet sitesini ziyaret edip daha fazla bilgi edinmek için Daha Fazla Bilgi Al “Get More
Information” düğmesine tıklayın.)
5. Çiziminizi kaydedin.Çiziminiz Şekil 25.2’deki gibi görünmelidir. Sizinde görebildiğiniz gibi, sıvama “rendering”
çok karanlık ve nesnelerin gerçekçi malzemelere ihtiyacı var.
Şekil 25.2
Ön tanımlı seçenekler ve Kırp “Crop” penceresi kullanılarak yapılmış ilkel sıvama “initial rendering”
Işıkları “” Yaratma
Ön tanımlı seçenekleri kullanarak sıvama “render” yaptığınızda, AutoCAD görüntüde “view” nesneler üzerine düşecek
olan iki tip ışık kaynağı olan ön tanımlı ışıklandırmayı “lighting” kullanır. Bununla birlikte, ön tanımlı ışıklandırma
“lighting” ne yeterlidir ne de yerince gerçekçi. AutoCAD size gerçekçi sahneler hazırlayabilmeniz için yedi (7) değişik
ışıklandırma “lights” sunar. Şayet sıvamanıza “render”gölgelendirme “shadows” eklemeyi planlıyorsanız, ışıkları
“lights” doğru yerlere yerleştirmek çok önemlidir.
Sayfa 5 / 43
©®
©®
Not
Ön tanımlı iki (2) ışıklandırmayı “lights” kullanırken kendi yarattığınız ışıklandırmaları “ligths” kapatmak
zorundasınız. Yeni bir ışık “light” yarattığınızda, AutoCAD ön tanımlı ışıklandırmayı “lights” kapatmayı isteyip
istemediğinizi soran bir uyarı görüntüleyecektir. Ön tanımlı ışıklandırmayı “lights” aynı zamanda Sıvama
“Render” sekmesi altında ⇒ Işıklar “Lights” Panelinde (genişletilmiş halde) ⇒ Ön tanımlı Işıklandırma
“Default Lighting” komutunu seçerek de açıp kapatabilirsiniz.•
Işıklandırma “Lights” yaratmak için, ya Sıvama “Render” sekmesi altında ⇒ Işıklar “Lights” Panelinde ⇒ Işıklar
“Lights” aşağı açılır listesinden ya da komut satırını kullanarak bir ışıklandırma “lights” seçeneği seçin. (Işıkların
“Lights” birçoğuna sadece komut satırından ulaşılabilir.) Şayet LIGHT komutunu komut satırına veya Dinamik Veri
Giriş Araç ipucuna yazarak çalıştırırsanız, yaratmak istediğiniz ışıklandırmayı “lights” açılan listeden yedi (7) ışık
“light” tipinden birisini seçerek belirleyebilirsiniz.
Not
AutoCAD ışıklandırma “lighting” için örneğin kandela “candela”, lümen “lumen” veya lüks “lux” gibi gerçek
değerleri tanımlayarak ışık şiddetini ayarlayabilme olanağı da dahil olarak çok hassas ışık ölçümü (fotometri)
sunar. Aynı zamanda floresan, halojen veya akkor ampul gibi ışıklandırma çeşidini de seçebilirsiniz (lamba
rengi). Işık ölçümü (Fotometri) özelliğini kullanmak için, LIGHTINGUNITS sistem değişkenini 1 veya 2 olarak
ayarlamanız gerekir. Sistem değişkeninin 1 değeri fotometrik ışıklandırmada amerikan birimlerini etkin hale
getirirken, s istem değişkeninin 2 değeri uluslararası “international” birimleri etkin hale getirir.
LIGHTINGUNITS sistem değişkenini Birimler “Units” iletişim kutusunun Aydınlatma “Lighting” kısmından
(Uygulama Düğmesi”Application Button” ⇒ Çizim Yardımcıları “Drawing Utilities” ⇒ Birimler “Units”) veya
Sıvama “Render” sekmesin içerisinde Işıklar “Lights” Panelinde (genişletilmiş halde) Işıklandırma Birimleri
“Lighting Units” aşağı açılır listesinden bir seçenek seçerek ayarlayın.•
Ön tanımlı ışığı “light” Ayarlama
Ön tanımlı ışıklandırma “lighting” modeli tüm yönlerden eşit olarak aydınlatan iki (2) tip ışık “light” içerir. Işık
parlaklığını ve zıtlığını Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒ Işıklar “Lights” Panelinde (genişletilmiş halde) bulunan
sürgüleri kullanarak kontrol edebilirsiniz. Şayet çizimin ışıklandırma birimlerini için amerikan birimlerini veya
uluslararası birimleri ayarlayarak fotometrik ışıklandırmayı etkin hale getirdiyseniz, parlaklık ve zıtlık sürgülerine ilave
olarak ortam tonlama sürgüsü de görünür hale gelecektir. Unutmayın ki, kendi yarattığınız ışıkları kapatmak ön tanımlı
ışıklandırmayı da kapatacaktır.
İpucu
Işıklandırmanın parlaklığını, zıtlığını, ortam tonlamasını, dış gün ışığı ve arka plan işlenmesini kontrol
edebileceğiniz Sıvanmış Poz Değerini Ayarla “Adjust Rendered Exposure” iletişim kutusunu açmak için,
sıvama “render” sekmesi içerisinde ⇒ Sıvama “Render” Panelinde (genişletilmiş halde) ⇒ Poz Değerini Ayarla
“Adjust Exposure” komut düğmesini seçin. (RENDEREXPOSURE komutu). Bu iletişim kutusu aslında
değerleri değiştirerek gerçek sıvama “rendering” işlemindeki etkileri görebileceğiniz minik bir sıvama
penceresidir. Poz Değerini Ayarla “Adjust Rendered Exposure” iletişim kutusu görüntülenmeden önce
ışıklandırma “lighting” birimlerinin amerikan veya uluslararası birimlere ayarlanmış olması zorunludur.•
Noktasal Işık “Point Light” Yaratma
Bir noktasal ışık “point light” bir ampul veya mumun eşdeğeridir. Işık belirli bir noktadan çıkarak tüm yönlere ışır. Bir
noktasal ışığın “point light” ışık şiddeti anlamında kaynak noktasından uzaklık arttıkça şiddeti azalır.
Yeni bir noktasal ışık “point light” yaratmak için, choose Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒Işı klar “ Lights”
Panelinde ⇒ Işık Yarat “Create Light” aşağı açılır listesinden ⇒ Noktasal “Point” komutunu çalıştırın. Kaynak yerini
belirleyin<0,0,0>: “Specify source location<0,0,0>:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, ışığın yerini belirleyin.
Işığınızın “light” yerini belirlemek için, nesne çıtçıtlarını “object snaps” kullanın. Şayet nesne çıtçıtını “object” snap”
kullanabileceğiniz herhangi bir nesne yoksa, önceden biraz çalışın ve ışık kaynağını yerleştireceğiniz yere görünen bir
noktasal nesne yerleştirin (çizin). Daha sonra noktasal ışığınızı “point light” nod “node” nesne çıtçıtını “object snap”
Sayfa 6 / 43
©®
©®
kullanarak bu son yerleştirdiğiniz
noktasal nesneyi yutarak yerleştirin. Noktasal ışık kaynağınızın “point light” yerini
belirlemek için diğer seçenekleriniz de mutlak “absolute” koordinatları yazmak veya modelinizdeki mevcut bir
geometrik noktayı esas alarak Den “From” nesne çıtçıtını “object snap” kullanmaktır.
Şayet plan görüntüde “plan view” XY koordinatlarını ayarladıysanız, doğru Z koordinatını da ayarladığınıza emin olun.
Bir mimari çizimde, ışığınızın zeminden gelmesini nadiren istersiniz! Bununla birlikte, bir mekanik çizimde modelinizi
herhangi bir açıdan aydınlatmak uygun olabilir.
Not
Şayet ışık geçirmeyen bir abajur yaratıp bu abajurun içine bir ışık yerleştirirseniz, ışık sadece abajurun üst ve
alt kısımlarından yayılacaktır. Şayet ışığın abajurdan filitrelenerek geçmesini istiyorsanız, abajuru yarı saydam
yapın. Daha fazla bilgi için, bu bölümde ilerideki Malzemeler ile Çalışma “Working with Materials” başlığına
bakın.•
Sonraki veri istemi (uyarı) LIGHTINGUNITS sistem değişkenine bağlı olarak aşağıdaki gibi olacaktır:
• Şayet değer soysal yani (0) ise, aşağıdakileri görürsünüz:
Değiştirmek için bir seçenek girin [İsim/Şiddet/Durum/Gölgelendirme/Azaltma/Renk/Çıkış]<Çıkış>:
”Enter an option to change [Name/Intensity/Status/shadoW/Attenuation/Color/eXit]<eXit>”.
• Şayet değer Amerikan (1) veya Uluslararası (2) ise, aşağıdakileri görürsünüz:
Değiştirmek için bir seçenek girin [İsim/Şiddet Faktörü/Durum/Fotometri/ Gölgelendirme/Azaltma/Renk Filitresi/Çıkış]
<Çıkış>:
”Enter an option to change[Name/Intensityfactor/Status/Photometry/shadoW/Attenuation/filterColor/eXit]<eXit>:”.
Bu seçenekler ileride birçok kısımda tartışılacaktır. Işığı “Light” yarattıktan sonra, bu ayarların hepsini Özellikler
“Properties” paletinden değiştirebilirsiniz. Işığın “Light” özelliklerini belirlemeyi bitirdiğinizde, Enter tuşuna basarak
komuttan çıkın ve noktasal ışığı “point light” çiziminize yerleştirin.
İsim “Name”
Bir ışık ““light” yarattığınız zaman, bu ışığa “light”otomatik olarak bir isim verilir — örneğin, NoktasalIşık1 gibi.
Işığın “Light” ismini değiştirmek için, İsim “Name” seçeneğini kullanın. Işığın İsmini girin<NoktasalIşık1>: “Enter
light name<Pointlight1>:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, bir isim girin. İsmi girdikten sonra seçenekler veri istemine
(uyarısına) geri döneceksiniz. Komuttan çıkmak için Enter tuşuna basın.
Şayet ismi değiştirecekseniz, ışığın noktasal bir ışık olduğunu açıkca ifade eden bir isim kullanın. İsmi kısa tutun; P1,
P2 gibi isimlendirme sık kullanılan yeterli isimlendirme şeklidir. Bununla birlikte, P-kapı, P-masa gibi ya da benzer
şekilde bir isimlendirme de kullanabilirsiniz.
Şiddet “Intensity”/Şiddet Faktörü “Intensity Factor”
Işığın “Light” şiddetini veya parlaklığını ayarlamak için Şiddet “Intensity” veya Şiddet Faktörü “Intensity Factor”
seçeneklerini kullanın. Şiddeti girin (0.00-maksimum ışıma)<oanki>:Enter intensity (0.00-maxfloat)<current>:” veri
istemi (uyarısı) geldiğinde, bir sayı girin. Ön tanımlı değer bir (1) olup; daha yüksek değerler ışığı “light” daha parlak
yapar. Şayet soysal “generic” ışıklandırma birimlerini kullanmıyorsanız, parlaklığı Fotometri seçeneğini kullanarak da
ayarlayabileceğinizi unutmayın.
Durum “Status”
Durum “Status” seçeneği ışığı açar veya kapatır. Ya açık “oN” veya kapalı “oFf” seçeneklerinden birisini seçin.
Gündüz ve gece sahneleri yaratmak için veya modelinize yerleştirdiğiniz ışıkları silmeden değişik aydınlatma
seçeneklerinizi test etmek için, ışıkları “lights” kapatıp açabilirsiniz.
Fotometri
Sayfa 7 / 43
©®
©®
Şayet fotometri etkinleştirildi ise,
ışığın şiddetini ve rengini belirlemek için bu seçeneği kullanın. Bu seçeneğin iki (2)
alt seçeneği vardır:
• Şiddet “Intensity.” Işık şiddetini kandela (cd olarak kısaltılır) biriminde girebilirsiniz veya ışığın gücü olarak
hissedilen fluks “flux” olarak belirleyebilirsiniz yada yüzey alandaki toplam fluks “flux” olarak tanımlanan
aydınlanma olarak belirleyebilirsiniz. Aydınlanmayı lüks “lux” (lx olarak kısaltılır) birimi olarak veya footcandle
(fc) birimi olarak belirleyebilirsiniz.
• Renk “Color.” Bir renk ismi olarak veya kelvin ısı birimi cinsinden girebilirsiniz. Bu seçeneği kullanın ve daha
sonra Floresan, Halojen ve diğerleri gibi isimler listesini görmek için Enter tuşuna basın. (AutoCAD Metin
Penceresini “AutoCAD Text Window” açmak için F2 tuşuna basın. Çünkü isimler komut satırında
okuyamayacağınız kadar hızlı geçecektir.)
Gölgelendirme
Gölgeler “Shadows” sıvanmış “rendered” resmin daha gerçekçi görünmesi için eklenirler. Gölgeler “Shadows” aynı
zamanda sivama zamanını “rendering time” önemli ölçüde arttırırlar. Gölgelendirme “Shadows” seçeneği seçili ışık
için gölgeleri “shadows” açar veya kapatır ve gölge “shadow” tipini belirler. Şayet gölge yarat “create shadows”
komutunu seçerseniz, üç (3) gölge tipinden seçim yapabilirsiniz:
• Keskin “Sharp.” Bu tip bazen parlayan gölgeler “ray-traced shadows “ olarak isimlendirilirler. Bu tip gölgeleri
sıvama zamanını “rendering time” kısaltmak için kullanın.
• Yumuşak eşleşmiş “Soft Mapped.” 64 ile 4.096 arasında bir eşleşme ebatı girin. Büyük eşleşme ebatı daha kesin
sonuç verirken sıvama zamanını “rendering time” da arttırır. Yumuşaklığı girin 1-10)<aktif>: “Enter softness (110)<current>:”veri istemi (uyarısı) geldiğinde, 1 ile 10 arasında bir değer girin. Gölgelendirme yumuşaklığı
“shadow softness” resmin geri kalanına karışmış gölgelendirme köşelerini piksel olarak tanımlar. Bu yüzden
yumuşaklık etkisi yaratır.
• Yumuşak Örneklenmiş “Soft Sampled.” Yarı aydınlık yarı karanlık (kısmi gölge) etkisi yaratır. Aşağıdaki üç (3)
alt seçenek için değer belirleyebilirsiniz:
• Şekil “Shape.” Gölgenin şeklini ve ebatlarını belirler. Doğrusal “Linear”, Disk “Disk”, Dikdörtgen “Rec
(rectangle)”, Küre “Sphere” ve Silindir “Cylinder” şekillerinden birini seçebilirsiniz. Daha sonra gölgenin ebatını
belirlemek için, Gölgenin Ebatını belirleyin: “Specify the size of the Shadow:“ veri istemi (uyarısı) geldiğinde,
seçtiğiniz gölge şekline bağlı olarak bir mesafe veya yarıçap değeri girin.
• Örnekler “sAmples.” Gölge örnek ebatını belirler. Ön tanımlı değer on altı (16) dır. Daha büyük örnekleme
ebatı daha kesin gölgeler yaratır.
• Görünürlük “Visibility.” Çizimdeki gölgeler için belirleğiniz şeklin görülebilir olmasını sağlar. Evet “Yes”
veya Hayır “No” (ön tanımlı değerdir) seçeneklerinden birini seçin. Şayet evet “yes” seçeneğini seçerseniz,
sıvamada “rendering” ışığın çevresinde şekli görürsünüz.
İpucu
Gölgelendirme “Shadows” sıvama süresine ekleneceği için, ışıkları ve malzemeleri yaratma sıvama “rendering”
denemelerinizde Gelişmiş Sıvama Ayarları “Advanced Render Settings” panelinden gölgeleri “shadows”
kapatın “off”. (RPREF komutu). Bu palette gölgeler “shadows” kısmını aşağı kaydırın ve gölgeleri açık veya
kapalı duruma getirmek için ışık ampulü simgesine tıklayın. Diğer ayarları istediğiniz duruma getirmeyi
sağladığınızda, gölgeleri “shadows tekrar açık hale getirin•
Not
3DCONFIG komutu tam göldelendirme “Full-shadow” içerir. Bu komutun Görüntüle “Display” alt seçeneği
gölgeleri “shadows” kapatmanıza olanak sağlar. Otomatik azaltma ayarlaması da şayet sisteminiz yeterince
güçlü değilse, gölgelendirmeyi “shadows” etkileyebilir. Daha fazla bilgi için, Ek-A’ya bakınız.•
Zayıflatma
Sayfa 8 / 43
©®
©®ışık kaynağından uzaklaştıkça ışık şiddetinin azalacağı ilkesi bağlamında ışık şiddeti
Zayıflatma “Attenuation” seçeneği
zayıflatmasını “attenuation” ayarlar. Zayıflatma “Attenuation” tipi alt seçeneği üç (3) değişik seçim sunar:
• Yok “None.” Işık şiddetini kaybetmez.
• Ters Doğrusal Orantılı “Inverse Linear.” Işık şiddetini doğru orantılı olarak kaybeder, öyleki ışık kaynağından
iki (2) birim uzakta ışık şiddeti yarıya (1/2), ışık kaynağından dört (4) birim uzakta ışık şiddeti çeyrek şiddete (1/4)
düşer.
• Karesi ile Ters Orantılı “Inverse Squared.” Işık şiddetini ışık kaynağından uzaklığın karesi ile ters orantılı
olarak kaybeder, öyleki ışık kaynağından iki (2) birim uzakta ışık şiddeti normal şiddetin (1/4) değerine, ışık
kaynağından dört (4) birim uzakta ışık şiddeti normal şiddetin (1/8) değerine düşer. Zayıflatmayı Karesi ile Ters
Orantılı “Inverse Squared.” Ayarlamak, ışığın şiddetinin çok hızlı düşeceği anlamına gelmektedir.
Işık şiddetini ışık kaynağı olmayan yere kadar sınırlandırabilirsiniz. Bunun sebebi sıvama zamanını “rendering time”
kısaltmaktır. Işık kaynağından belirli bir mesafe uzaklıktan sonra çok az ışık olması veya hiç ışık olmaması fark
etmeyecektir ve ışığı bu mesafeye kadar sınırlamak sıvama “rendering” işlemi için gerekli hesaplamaları yapma
zamanını kısaltacaktır. Şayet sınırlandırmayı kullanmak istiyorsanız, Sınırlar Limits” alt seçeneğini kullanarak bu
sınırlandırmayı ayarlayın. Daha sonra Azaltma başlama sınırı “Attenuation Start Limit” ve azaltma bitiş sınırı
“Attenuation End Limit” değerlerini ayarlayın. Azaltma başlama sınırı “Attenuation Start Limit” değeri ön tanımlı
olarak sıfırdır (0). Azaltma bitiş sınırı ““Attenuation End Limit” değeri ışığın merkezinden uzaklıktır.
Not
Program hızlandırma sürücüsü “”Software acceleration driver” çizim ekranında azaltma başlama ve bitiş
sınırlarını ““Attenuation Start and End Limit” desteklemezken, donanım azaltma bitiş sınırını “Attenuation
End Limit” destekler.•
Renk”Color”/Filitre Rengi “Filter Color”
Işığınıza istediğiniz rengi verebilirsiniz. Işık renkleri aşina olduğunuz boya renklerinden biraz farklıdır. Üç ana ışık
rengi kırmızı “red”, yeşil “green” ve mavidir “blue” (KYM) “(RGB)”. Bunların karışımları da farklıdır. Şöyleki;
kırmızı ve yeşil karışımı sarı ışık rengini ortaya çıkarır. Beyaz ışık rengi tüm bu üç ana rengin birleşimi ile ortaya çıkar.
Siyah ışık rengi ise herhangi bir ana rengin eksik olması durumunda ortaya çıkar.
KYM “RGB” ışık renk sistemi yerine, you can use the RHD “HLS” (renk tonu, hafiflik, doyma) “(hue, lightness,
saturation)” sistemini de kullanabilirsiniz. Ana renkleri karıştırmak yerine; renk tonları skalasından rengi seçip, bu
rengin hafifliğini (parlaklığını) ve doymasını (şiddetini) değiştirebilirsiniz.
Renk “Color” seçeneğini kullandığınızda, aşağıdaki veri istemlerini (uyarıları) alırsınız
Gerçek rengi girin (KYM) “Enter truecolor (R,G,B)” veya
Bir seçenek girin [Sıkala rengi/Hsl/renk kartelası]<255,255,255>: “enter an option
[Indexcolor/Hsl/colorBook]<255,255,255>:”
• (KYM) “(RGB)” numarası girmek için, kırmızı, yeşil ve mavi ana renkleri için 0 ile 255 arasında bir sayı girin. Ön
tanımlı sayı olan, 255,255,255, beyaz ışık rengidir.
• ARS “ACI “ (AutoCAD Renk Skalası “(AutoCAD Color Index)” numarası girmek için, Kartela Renkleri “ Index
color” alt seçeneğini kullanın ve 1 ile 255 arasında bir sayı girin. Bunlar Renk Seç “Select Color” iletişim kutusunun
Kartela Renkleri “the Index Color” sekmesinde bulacağınız sayılarla aynıdır.
• RHD “HLS” sistemini kullanmak için, Hsl seçeneğini kullanın ve 0 ile 255 arasında yine üç sayıdan oluşan RHD
“HLS” rengi girin.
• Renk Kartelasından bir renk belirlemek için, renk kartelası “colorBook” seçeneğini kullanın.
İpucu
Sayfa 9 / 43
©®
©®yolu önce rengi değiştirmeden ışığı yerleştirmek ve daha sonra ışığı seçerek
Bir ışık rengi atamanın en kolay
Özellikler “Properties” paletinden ışık rengini değiştirmektir. Özellikler “Properties” paletinde Renk “Color”
aşağı açılır listesinden renk seç “select color” düğmesini seçtiğinizde her rengin örneğinin olduğu Renk Seç
“Select Color” iletişim kutusu açılacaktır (Renkleri belirleme ve renk kartelasını kullanma detayları için 11.
Bölüme bakabilirsiniz.)•
Bir Hedefli Noktasal Işık Belirleme
Bir Hedefli Noktasal Işık aynı noktasal ışık gibi olup, fakat siz bu noktasal ışığa bir hedef belirlersiniz. Bu size ışığın
yönünü kontrol etmenizde yardım eder. Bir Hedefli Noktasal Işık yaratmak için, komut satırına veya dinamik veri giriş
araç çubuğuna targetpoint yazıp Enter tuşuna basın. Kaynak yerini belirleyin<0,0,0>: “Specify source
location<0,0,0>:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, ışık kaynağının yerini girin. Hedef yerini belirleyin<0,0,-10>:
“Specify target location<0,0,-10>:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, hedefi belirleyin. Ön tanımlı olarak hedef ışık
kaynağının Z ekseni yönünde on (10) birim daha aşağıdaki noktadır. Geri kalan veri istemleri (uyarılar) noktasal ışık
kaynağı yaratırken görüntülenen veri istemleri (uyarılar) ile aynıdır. Kaynak ve hedef yerlerini ışığı yerleştirdikten
sonra Özellikler “Properties” paletini kullanarak değiştirebilirsiniz.
Spot Işığı Yaratma
Spot ışığı bir yönü olması dolayısıyla normal bir ışıktan ayrılmaktadır. Sonuç olarak, spot ışığının sadece yerini
belirlemekle kalmaz aynı zamanda spot ışığının hedefini de belirlersiniz. — yani bir koordinat değil iki koordinat
belirlersiniz. Ek olarak, spot ışığının sorunlu bölge “hotspot” olarak adlandırılan daha parlak bir merkezi vardır.
Merkezin dışarısında parlaklığı daha az olan azalma alanı “falloff“ olarak adlandırılan bir halka vardır. Şekil 25.3 bu
bölümde daha önce kullanılan sahnenin bir spot ışığı ile aydınlatılmış halini göstermektedir.
Şekil 25.3
Spot ışığı kullanılarak yapılmış bir sıvama “rendering”. Burada sorunlu bölge “hotspot” açısı 45° ve azalma olanı “falloff“
açısı 70°dir.
Sayfa 10 / 43
©®
Yeni bir spot ışığı yaratmak için, Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒Işıklar “ Lights” Panelinde ⇒ Işık yarat
“Create Light” ağağı açılır listesinden ⇒ Spot “Spot” komutunu seçin. Kaynak noktasını belirleyin<0,0,0>: “Specify
source location<0,0,0>:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, spot ışığının yerini girin. Bir çok durumda Z koordinat
değerinin sıfır (0) olmasını istemezsiniz. Hedef noktasını belirleyin<0,0,-10>:”Specify target location<0,0,-10>:” veri
istemi (uyarısı) geldiğinde, spot ışığının hedefini belirleyin.
Şimdi göreceğiniz veri istemleri (uyarılar) LIGHTINGUNITS sistem değişkeni değerine (bu bölümde daha önceden
anlatılmıştı) bağlı olup, fotometri özelliğini açar veya kapatır:
• Şayet değer soysal “generic” yani sıfır (0) ise, aşağıdaki veri istemini (uyarıyı) görürsünüz:
Değiştirmek için bir seçenek girin [İsim/Şiddet/Durum/Sorunlu bölge/Azalma alanı/Gölge/Azalma/Renk/Çıkış]<çıkış>:
Enter an option to change [Name/Intensity/Status/Hotspot/Falloff/shadoW/Attenuation/Color/eXit]<eXit>:”.
•Şayet değer Amerikan (1) veya Uluslararası (2) ise, aşağıdaki veri istemini (uyarıyı) görürsünüz:
Değiştirmek için bir seçenek girin [İsim/Şiddet faktörü/Durum/Sorunlu bölge/Azalma alanı/Gölge/Azalma/Filitre
rengi/Çıkış]<çıkış>:
Enter an option to change [Name/Intensityfactor/Status/Photometry/Hotspot/Falloff/shadoW/Attenuation/filterColor/eXit]:”.
Sorunlu bölge “Hotspot “ ve azalma alanı “Falloff” dışındaki tüm bu seçenekler noktasal ışık ile aynıdır. (Detaylar için önceki
kısımlardaki Noktasal Işık Yaratma başlığına bakınız.)
Spot ışığı için sorunlu bölge “Hotspot “ ve azalma alanı “Falloff” açılarını ayarlayın. Bu açılar spot ışığından ışığın hedef
yönüne doğru oluşmaktadırlar. Her ikisi içinde maksimum açı değeri 160 derecedir. Şayet sorunlu bölge “Hotspot “ ve azalma
alanı “Falloff” açı değerleri aynı ise, azalma alanı “Falloff” oluşmaz — o anki spot ışığı parlaktır. Ön tanımlı değerler
sorunlu bölge “Hotspot “ için 44 derece ve azalma alanı “Falloff” için 50 derecedir. Bu değerler çok fazla azalma alanı
“Falloff” bırakmaz. İstediğiniz sonucu almak için deneme yapmanız gerekebilir. Spot ışığını yaratmayı tamamladığınız zaman,
komuttan çıkmak için Enter tuşuna basın.
Serbest Spot Işığı Yaratma
Serbest Spot Işığı aynı spot ışığı gibidir. Fakat serbest spot ışığının bir hedefi yoktur. Bu perspektifde, sorunlu bölgesi
“Hotspot “ ve azalma alanı “Falloff” olan bir noktasal ışık gibidir. Serbest Spot Işığı yaratmak için, komut satırına veya
dinamik veri giriş araç ipucu çubuğuna freespot yazıp Enter tuşuna basın. Kaynak noktasını belirleyin <0,0,0>:
“Specify source location<0,0,0>:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, ışık için bir yer girin. Geri kalan veri istemleri
(uyarılar) spotl ışık kaynağı yaratırken görüntülenen veri istemleri (uyarılar) ile aynıdır.
Örgü Işıkları “Weblights” Kullanma
Fotometrik örgü ışıkları ışık şiddetinin 3 boyutlu 3B “3D” uzayda değişmesi ilkesini kullanarak güçlü bir sunum sağlar.
Gerçek ışığın şiddet dağılım verilerine sahipseniz, örgü ışığını “weblight” kullanabilirsiniz. Sonuç ışığın etkisi gerçek
olduğu için, çok hassas olacaktır. Bununla birlikte, bu hassas sonuç sadece görüntü bakış “viewport” ekranında
yakalanabilir.
Örgü ışıklarını “weblights” kullanmak için, LIGHTINGUNITS sistem değişkeni değerini bir (1) veya iki (2) olarak
ayarlayarak fotometri özelliğini açık “on” duruma getirmeniz gerekir. LIGHTINGUNITS sistem değişkeni hakkında daha
fazla bilgi için bu bölümde önceden anlatılan Işıkları Yaratma ““Creating Lights” başlığına bakınız.
Aşağıdaki komutları kullanarak örgü ışıklarını “weblights” çiziminize yerleştirebilirsiniz “insert”:
• Örgü Işığı “Weblight.” Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒Işıklar “ Lights” Panelinde ⇒ Işık Yarat “Create
Light” aşağı açılır listesinde ⇒ Örgü Işığı “Weblight” komutunu seçin. Örgü Işığı “Weblight” bir hedef istediği için spot
ışığına banzer. Seçeneklerde sorunlu bölge “Hotspot “ ve azalma alanı “Falloff” seçenekleri yerine örgü “web” seçeneği
eklenmiş olup, diğer seçenekler spot ışığının seçenekleri ile aynıdır.
• Serbest Örgü Işığı “Freeweb.” Komut satırına veya dinamik veri giriş araç ipucu çubuğuna freeweb yazarak Enter
tuşuna basın↵. Serbest örgü ışığı sadece kaynak noktasına sahip olduğu için noktasal ışıkla benzerdir. Serbest örgü
Sayfa 11 / 43
©®
©®
ışığının seçenekleri noktasal ışığın
seçenekleri ile aynı olup, sorunlu bölge “Hotspot “ ve azalma alanı “Falloff”
seçenekleri yerine örgü “web” seçeneği eklenmiştir.
Örgü “web” seçeneği IMB (Işıma Mühendisler Birliği’nin) “IES (Illuminating Engineering Society)” LM-63-1991
formatında çeşitli yönlerden ışık dağılım bilgisi içeren veri dosyasını belirleyip kullanmanıza olanak sağlar. Bu şık veri
dosyası ortamdaki ışık dağılımını metin tabanlı tanımlayan bir dosyadır. Lamba (Ampul) imalatçıları (bazen fotometrik
veri dosyası) olarak da adlandırılan bu veri dosyalarını kendi ürünleri için hazırlar ve piyasaya dağıtırlar. Aynı zamanda
ışığınız (lamba veya ampul) için kendiniz X, Y, Z yönlerindeki ışık dağılım verilerini belirleyebilirsiniz.
Örgü ışığını “ weblight” yerleştirdikten sonra, IMB “IES” dosyasını yüklemek için, örgü ışığını “weblight” seçin ve
Özellikler “Properties” paletinden Öegü Dosyası “Web File” öğesini kullanın. Ön tanımlı olarak, bu örgü ışığı veri
dosyaları “web files” Örgü Işığı Veri Dosyaları “Web Files” klasöründedirler. Uygulama Düğmesine “Application
Button” tıklayarak Seçenekleri “Options” seçin. Application Button ⇒ Options. Dosyalar “Files” sekmesine tıklayarak
örgü dosyaları “web file” klasör yolunu araştır “search path” öğesine çift tıklayın. Burada örgü dosyalarının “weblights”
bulunduğu klasörü değiştirebilir veya yeni klasör yolları tanımlayabilirsiniz.
Uzak Işık “Distant Light“ Üretme
Uzak Işık “Distant Light“ aynen güneşe benzer. Uzak Işığın “Distant Light“ ışınları kadar uzaktan gelir ki, tüm pratik
amaçlar için bu ışınlar paraleldirler. Bir uzak ışığın “distant light“ şiddeti hiç azalmaz (tabiki çiziminizi püluton
gezegeninde çizmiyorsanız). Bir uzak ışığı “distant light“ çiziminize yerleştirmeden “insert” önce, fotometrik birimleri
kapatmak için LIGHTINGUNITS sistem değişkeni değerini sıfır (0) olarak ayarlamanız veya uzak ışığın “distant light“
şiddetini düşürmeniz tavsiye edilir.
Yeni bir uzak ışık “distant light“ yaratmak için, Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒Işıklar “ Lights” Panelinde ⇒
Işık Yarat “Create Light” aşağı açılır listesinde ⇒ Uzak “Distant” komutunu çalıştırın. <0,0,0> koordinatından gelen
ışığın yönünü belirtin veya [Vektör]: “Specify light direction FROM<0,0,0>or [Vector]:” veri istemi (uyarısı)
geldiğinde, ışığın kaynağının yerini belirleyin. Işığın gidiş yönünü belirleyin<1,1,1>:
“SpecifylightdirectionTO<1,1,1>:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, ışığın yönünü belirleyin. Bir nokta tanımlayabilir
veya 22. Bölüm’de anlattıldığı gibi vektör sistemini kullanabilirsiniz. Şayet vektör sistemi seçeneğini kullanırsanız,
sadece ışığın yönünü ayarlarsınız. AutoCAD ışığı modelinizin dışarısında bir yere yerleştirecektir ve ışık simgesi
modelde görünmeyecektir. Geri kalan seçenekler bu bölümde daha önceden anlattığım noktasal ışık “point light”
seçenekleri ile aynıdır. Uzak ışığı “distant light“ belirlemeyi bitirdiğiniz zaman, Enter tuşuna basarak komuttan çıkın.
Güneşi Simule etme
Modeliniz için bir coğrafi bölge belirleyerek ve güneş için belirli özellikler tanımlayarak güneşi simule edebilirsiniz.
Bu yolla çok gerçekçi ışıklandırma elde edersiniz. Güneş “Sun” aracını kullandığınız zaman, aslında özel bir uzak ışık
“distant light“ yaratmış olursunuz.
Coğrafi Bölgeyi Ayarlamak
coğrafi bölgeyi ayarlamak için, Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒ Güneş & Yer “Sun & Location” Panelinde ⇒
Yeri Ayarla “Set Location” komutunu çalıştırın. Daha sonra Google Earth KML veya KMZ dosyalarından yer bilgisini
içe aktar komutunu seçin veya kendiniz coğrafi yer bilgisi değerlerini girin. Şayet coğrafi yer bilgisi değerlerini
kendiniz girme seçeneğini seçerseniz, şekil 24.4’deki Coğrafi Yer “Geographic Location” iletişim kutusu açılacaktır.
(Bu komutu 22. Bölüm’de de kısaca anlattım.)
Şekil 25.4
Coğrafi konum için enlem ve boylamı belirlemek için Coğrafi Yer “Geographic Location” iletişim kutusunu kullanın.
Sayfa 12 / 43
©®
Coğrafi Konumu belirlemek için, Coğrafi Konum “Geographic Location” iletişim kutusunda aşağıdaki adımları takip
edin:
1. Şayet enlemi ve boylamı biliyorsanız, ondalık sayı veya derece gösteriminde düzeni seçin. (genellikle aşağı açılır
listede en üst sırada bulunan derece, dakika ve saniye olarak gösterilen (DD.dd.ss) gösterim şekli kullanılır.) Daha
Sayfa 13 / 43
©®
sonra coğrafi konum bilgisini©®
enlem ve boylam kısımlarına yarı küre bilgisi (kuzey veya güney yarı küre ve doğu
veya batı yarı küre) ile beraber rakamsal değer olarak girin. Daha sonra üçüncü (3.) adıma geçin. Alternatif olarak,
Coğrafi Konum Seçici “Location Picker” iletişim kutusunu açmak için, Harita Kullan “Use Map” düğmesine
tıklayarak Bölge “Region” aşağı açılır listesinden kıta seçin. (Hindistan ve Kanada diğer kıtalardan ayrı olarak
listelenmiştir.)
2. Şayet modeliniz büyük bir şehrin yakınlarında ise, Büyük Şehir yakınlarında “Nearest Big City”işaretleme
kutusuna tik atın. Hemen sonrasında işaretçi tıkladığınız büyük şehrin yakınlarına gidecektir. Aynı zamanda En
yakın Şehir “Nearest City” aşağı açılır listesinden de seçim yapabilirsiniz. Şayet bir şehirde değilseniz, sadece harita
üzerinde bir konuma tıklayın.
Not
Saat dilimi otomatik olarak seçtiğiniz konuma göre ayarlanacaktır. Bununla birlikte, ayrı olarak ta Saat Dilimi
“Time Zone” aşağı açılır listesini veya TIMEZONE sistem değişkeni kullanarak zamanı ayarlayabilirsiniz.•
3. Coğrafi Konum işaretçisi için bölge tanımlamak için Koordinatları ve İrtifayı “Elevation” kısımlarını kullanın.
Coğrafi Konum işaretçisi Coğrafi Konum “Geographic Location” iletişim kutusunda belirlediğiniz coğrafi konumun
görsel bir sunumunu kullanır. GEOMARKERVISIBILITY sistem değişkeni çizim ekranında coğrafi konum
işaretçisinin görüntülenip görüntülenmemesini kontrol etmek için kullanılabilir; sistem değişkeninin sıfır (0) değeri
işaretçiyi gizlerken bu değer bir (1) olursa işaretçi çizim ekranında görüntülenir.
4. Kuzey Yönü “North Direction kısmında, çiziminizde kuzeyin hangi yönde olduğunu belirleyen açıyı gösterir.
Doğru ve kesin güneş ışığı sonuçlarını almak için kuzeyin hangi yönde olduğunun tanımlanması önemlidir. Ön
tanımlı olarak, kuzey Dünya Koordinat Sisteminde (DKS) “World Coordinate System (WCS)” pozitif Y ekseni
yönündedir. Bu ön tanımlı ayarı değiştirmek için, Açı “Angle” metin kutusuna yeni bir açı girin veya üzerinden yeni
açıyı belirlemek için Pusula “Compass” düğmesine tıklayın. Pozitif Y ekseni sıfır (0) dercede olup, pozitif X ekseni
doksan (90) derecede, saat yönü istikametinde bu şekilde devam etmektedir.
5. Çiziminizde pozitif Z ekseni yönünün hangi yön olduğunu belirlemek için, Yukarı Yön “Up Direction” aşağı
açılır listesini kullanın. Yukarı yön her zaman kuzey yönüne “north direction” diktir. Şayet aşağı açılır listeden Özel
Yönler “Custom Direction” seçeneğini seçerseniz, çiziminizin o anki pozitif Z ekseni yönünden başka bir yön
belirleyebilirsiniz.
6. OK düğmesine tıklayın. Otomatik olarak hesaplanmış olan saat dilimi hakkında bir uyarı mesajı görebilirsiniz. Bu
uyarı mesajını kapatmak için, saat dilimini kontrol ederek Güncellenmiş Saat Dilimini Kabul et “Accept Updated
Time Zone” düğmesine tıklayın.
Güneş Özelliklerini Ayarlama
Tarih ve saat gibi güneş özelliklerini ayarlamak için, Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒ Güneş & Yer “Sun &
Location” Panelinde panel isim çubuğunun sağ ucundaki ok şeklindeki iletişim kutusu ulaşım simgesini tıklayarak
Şekil 25.5’de görülen Güneş Özellikleri “Sun Properties” paletini açın. (SUNPROPERTIES komutu)
Sayfa 14 / 43
©®
Şekil 25.5
Güneş Özellikleri “Sun Properties” paleti güneş ile ilgili tüm özelliklerin hepsini bir yerde toplar.
Sayfa 15 / 43
©®
Genel Özellikler POINTLIGHT©®
komutunun özellikleri ile aynıdır. Daha fazla detay için bu bölümdeki daha önceki
Noktasal Işık Yaratma “Creating a point light” konu başlığına bakın.
Sonraki dört kısım fotometrik ışıklandırmayı kullanıyorsanız, görüntülenecektir. (Bu LIGHTINGUNITS sistem
değişkeni değerinin bir (1) veya iki (2) olduğu anlamına gelmektedir)
Gökyüzü Özellikleri “Sky Properties” kısmı çiziminizi sıvama “rendering” yaparken gökyüzü için bir arka plan
“background” ve aydınlanma etkisi ekleyebilmenize olanak sağlar. Normal görüntü bakışında “viewport” gökyüzü arka
plan etkisini görmezsiniz. Gökyüzü seçeneğini tamamen kapatabileceğiniz gibi, sadece gökyüzü arka plan etkisini
seçebilir veya gökyüzü arka plan etkisi ile aydınlanma “illimination” etkisini birlikte seçebilirsiniz. Gökyüzü için şiddet
faktörü ekleyebilirsiniz. Gökyüzü etkisinin ön tanımlı şiddet faktörü birdir (1). Gökyüzü etkisinin şiddet faktörünü iki
(2) olarak değiştirdiğinizde, gökyüzü etkisi hissedilir şekilde parlaklaşacaktır.
Çapraz Kontrol
Bir arka plan “background” için Gökyüzü Özelliklerini belirlerken, fotometrik aydınlatmayı açık hale getirin ve
yeni bir isim verilmiş görüntü “named view” yaratın. Yeni görüntünün “view” alt tarafındaki Resim Özellikleri
“Shot Properties” iletişim kutusundan Güneş & Gökyüzü “Sun & Sky” seçeneğini seçin. Aynı zamada yeni bir
görüntü “view” yaratmadan bir görüntü bakışının “viewport” arka planını “background” değiştirmek için,
BACKGROUND komutunu da kullanabilirsiniz. Arka planlı “background” yeni görüntü yaratma konusu
hakkında daha fazla bilgi için 22. Bölüm’e bakın.•
Pus (Sis) “Haze” ayarı puslandırma (yayma) etkisi yaratır. Ön tanımlı değer 0.0 olup, maksimum değer 15.0 dır. Bu
değeri 15.0 olarak ayarladığınızda, pusun (sisin) içerisinden bakıyormuşsunuz etkisi yaratılacaktır.
Ufuk “Horizon” kısmı yer ve gökyüzünün nerede buluşacağı anlamına gelen ufuk çizgisini kontrol eder. Ufuk çizgisini
“horizon” görmek için, ufku gösteren bir bakış noktasına “viewpoint” ihtiyacınız vardır. Şayet görüntü bakışınız
“viewport” plan görünüme çok yakın ise, dışarıya bakmak yerine aşağıya bakacağınız için ufuk çizgisini “horizon”
göremezsiniz. Aşağıdaki özellikleri ayarlayabilirsiniz:
• Yükseklik “Height.” Z ekseninin sıfır (0) değerine göre yer düzleminin pozisyonunu ayarlar. Yüksekliği gerçek
birimleri kullanarak ayarlayın. Örneğin, 24 2 feet yüksekliğe eşittir.
• Bulanıklık “Blur.” Yer ve gökyüzünün kesişim hattında bulanıklık yaratır. Bu etkiyi özellikle şayet zemin rengi
gökyüzü rengi ile zıtlık oluşturuyorsa, çiziminizde görebilirsiniz (sadece sıvama “render” yaparken değil).
• Zemin Rengi “Ground Color.” Zemin için bir renk seçin.
Gelişmiş “Advanced” kısmı üç sanatsal etki ihtiva eder. Birincisi, gece rengi seçebilirsiniz. Kuş bakışı “Aerial”
perspektif görüntüyü açık hale getirebilirsiniz. (bu görüntü ön tanımlı olarak kapalı durumdadır.) Kuş bakışı “Aerial”
perspektif görüntü mavileşme ve hafif donuklaşma etkisi olup, uzaklık hissi yaratır. Sonuç olarak, %10 pus (sis) etkisi
ile görüşü düşürerek görünürlük mesafesini “visibility distance” ayarlayabilirsiniz. Bu ayar da uzaklık hissi verir.
Günüş Görünüşü “Sun Disk Appearance” kısmı sadece güneşin görünümünü etkiler. Ortamdaki tüm ışığı etkilemez. Bu
kısımda değişiklikler yaparak yeni görüntünün Resim Özellikleri “Shot Properties” iletişim kutusunda daha temiz resim
görüntüsü görebilirsiniz. Güneş Diski Ölçek “Disk Scale” öğesi güneş diski için bir ölçek belirler; güneş diski ölçeği
için bir (1) değeri normal değerdir. Parıltı Şiddeti “Glow Intensity” öğesi güneş diskinin çevresindeki parıltı şiddetini
değiştirir. Bir (1) değeri ön tanımlı değerdir.
Güneş Açısı Hesaplayıcısı “Sun Angle Calculator” kısmı tarih ve saat bilgisi girerek ve gün ışığından faydalanma
özelliğini dikkate alarak güneş ışınlarının zemine geliş acısını hesaplamaya olanak sağlar. Tarihi değiştirmek için, Tarih
“Date” öğesine tıkladıktan sonra üç nokta simgesine basın. Küçük bir takvim penceresi açılacaktır. İstediğiniz tarihe
gelin ve o tarihe çift tıklayın. Tarih seçme penceresi kapanacaktır. Aşağı açılır listeden bir zaman seçin. Gün Işığından
Faydalanma “Daylight Savings “ aşağı açılır listesinden evet “yes” veya “hayır “no” seçeneklerinden birini seçin.
Not
Sayfa 16 / 43
©®
©® “time şeritin Sıvama “Render” sekmesi içerisinde Güneş & Yer “Sun &
Aynı zamanda tarih “date ve zamanı
Location” panelinde bulunan iki sürgüyü kullanarak ta ayarlayabilirsiniz.•
Daha sonraki üç (3) ayar değiştirilemez. Bunlar Coğrafi Konum “Geographic Location” iletişim kutusunda
belirlediğiniz yere göre AutoCAD tarafından hesaplanırlar. (veya önceden seçtiğiniz tarih, zaman ve gün ışığından
faydalanma bilgilerine göre hesaplanırlar.):
• Azimut “azimuth” XY düzleminde ölçülen açıdır.— Kuzey sıfır (0) derecede yer alır. Kuzeyden saat yönünde
uzaklaşmak için pozitif açı değerlerini, saat yönünün tersi yönde uzaklaşmak içinde negatif açı değerlerini kullanın.
Açı değerleri -180 ile 180 arasındadır. (180 Güney yönüne denk gelmektedir.)
• Rakım “ altitude” XY düzleminden ölçülen açıdır. Açıları -90 ile 90 arasında yazabilirsiniz. (-90 rakım değeri
ışığın modelinizin altından geldiği anlamındadır.)
• Kaynak Vektörü “source vector” Güneşin yönünü gösteren koordinatlardır. Vu vektör sistemi hakkında daha fazla
bilgi için, 22. Bölüm’deki VPOINT komutunun kullanımı başlığına bakın.
Sıvama Gölgelendirme Detayları “Rendered Shadow Details” kısmı daha önce Noktasal Işık yaratma “Creating a point
light” kısmındaki ayarların aynılarını sunar. Bununla birlikte, fotometrik ışıklandırma açık durumda olduğu zaman tek
gölgelendirme “shadow” seçeneği örneklendirilmiş gölgelendirme yaratanYumuşak (Alan) “Soft (Area)” seçeneğidir.
Bu ayarın etkin olabilmesi için, Genel “General” kısmındaki gölgelendirme durumunun “shadows status” açık “on”
durumda olması gerekir.
Işıkları Yönetme
Işıklarınızı “Lights” izlemek ve yönetmek için, Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒Işıklar “ Lights” panelini
seçerek panelin isim çubuğunun sağ alt tarafındaki ok şeklindeki iletişim kutusu açma simgesini tıklayın.
(LIGHTLIST komutu). Modelinizdeki ışıklar “lights” Şekil 25.6 da görüldüğü gibi görünecektir.
Şekil 25.6
Modeldeki Işıklar “Lights in Model” paleti tüm ışıklarınızı listeler.
Sayfa 17 / 43
©®
©® şöyleki ışık “light” bir lambanın içerisinde veya çok yüksekte o anki görünen
Işıkları “Lights” seçmek zor olabilir;
çizim alanınız dışarısında olabilir. Uzak ışıkların “Distant lights” üzerine tıklayıp seçebileceğiniz simgeleri de yoktur.
Modeldeki Işıklar “Lights in Model” paleti size ışıkları seçme, düzenleme ve seçme konularında yardım eder. Bir ışığı
seçmek için, bu palette ışığın ismini tıklayın.
Artık şimdi ışığı tutamaçları “grips” vasıtasıyla veya Özellikler “Properties” paletini kullanarak düzenleyebilirsiniz.
Şekil 25.7 seçili bir spot ışığını “spotlight” göstermektedir. Spot ışığının “spotlight” yerini, hedefini, sorunlu bölgesini
“hotspot” ve azalma alanını “falloff” tutamaçları “grips” kullanarak kolaylıkla değiştirebilirsiniz. Işığın durumunu
“status” (açık “on” veya kapalı “off” olarak), rengini ve diğer özelliklerini değiştirmek için, Özellikler “Properties”
paletini kullanın.
Bir ışığı silmek için, Modeldeki Işıklar “Lights in Model” paletinde ışığı seçerek Delete tuşuna basın. Güneşi “Sun”
silemezsiniz, sadece kapalı “off” durumuna getirebilirsiniz. (İyi Geceler!)
Şekil 25.7
Işık simgesi üzerinde bulunan tutamaçları “grips” kullanarak ışığı “light” düzenleyebilirsiniz.
Not
Belkide AutoCAD 2007 sürümünden önceki bir AutoCAD sürümünde yarattığınız ışıklarını var ve bu ışıkları
AutoCAD 2012’de kullanmak istiyorsunuz. Işıkları çevirmek (2012 sürümünde kullanılabilir yapmak) için
CONVERTOLDLIGHTS komutunu kullanın. Bu çevirme işleminden sonra ışığın şiddetini ayarlamanız
gerekebilir. Bunun için, çevirdiğiniz ışıkları seçin ve Özellikler “Properties” paletinden ışıkların şiddetlerini
değiştirin. Ek olarak, CONVERTOLDLIGHTS sistem değişkeni malzeme “material” ve ışık “light” tanımlarını
Sayfa 18 / 43
©®
©®değişkeni size tanımlarınızı “definitions” en son sürüm için güncel tutmanıza
en son sürüme çevirir. Bu sistem
olanak sağlar.•
DVD’de
Aşağıdaki ışıkları “lihts” ve gölgeleri “shadows” yaratmaalıştırmasında DVD’nin çizimler klasöründe bulunan
(ab25-a.dwg) isimli çizim kullanılacaktır.•
ADIMLAR: Işıkları “Lights” ve Gölgeleri “Shadows” Yaratma
1. DVD’den ab25-a.dwg çizimini açın. Nesne Çıtçıtları “Object Snap” açık durumda olmalıdır. Çalışan nesne
çıtçıtlarını “running object snaps“ Uç nokta “End point” ve Merkez “Center” olarak ayarlayın. Bu alıştırmada
fotometrik özelliği kullanılmayacaktır; bu yüzden LIGHTINGUNITS sistem değişkeninin sıfır (0) değerine
ayarlanmış olduğuna emin olun.
2. Çiziminizi AutoCAD İncili “AutoCAD Bible” klasörüne ab25-02.dwg olarak kaydedin.
3. Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒Işıklar “ Lights” Panelinde ⇒ Işık Yarat “Create Light” aşağı açılır
listesinden ⇒ Nokta “Point” komutunu çalıştırın. Işıklandırma–Görüntü bakışı Işıklandırma Modu “Lighting –
Viewport Lighting Mode” mesajı geldiğinde, ön tanımlı ışıklandırmayı kapatmak için Ön tanımlı Işıklandırmayı
“Default Lighting “ kapatın. (kapatmanız tavsiye edilir.)
4. Şekil 25.8’de görüldüğü gibi yer lambasını çizim alanında görene kadar görüntüyü sağa doğru kaydırın “pan”.
Aşağıdaki veri istemlerini (uyarıları) takip edin:
Kaynak yerini belirleyin <0,0,0>: “Specify source location <0,0,0>:” Şekil 25.8 görülen uç noktaya “end point” tıklayın.
Değiştirmek için bir seçenek girin [İsim/Şiddet/Durum/Gölge/Azalma/Renk/Çıkış]<çıkış>:
“Enter an option to change [Name/Intensity/Status/shadoW/Attenuation/Color/eXit]<eXit>:”n yazıp enter tuşuna basın ↵.
Işığın ismini girin <Noktasal Işık1>: “Enter light name <Pointlight1>:”p1 yazıp enter tuşuna basın ↵.
“Enter an option to change [Name/Intensity/Status/shadoW/Attenuation/Color/eXit]<eXit>:” i yazıp enter tuşuna basın ↵.
Şiddeti girin (0.00 – maksimum şiddet) <1.0000>: “Enter intensity (0.00 - max float) <1.0000>:” 3 yazıp enter tuşuna
basın ↵.
“Enter an option to change [Name/Intensity/Status/shadoW/Attenuation/Color/eXit]<eXit>:” x yazıp enter tuşuna basın ↵.
5. Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒Işıklar “ Lights” Panelinde panel isminin sağ ucundaki küçük ok simgesi
şeklindeki iletişim kutusu açıcıyı tıklayın. Modeldeki Işıklar “Lights in Model” paletinde, listede yeni olarak
görünen p1 ışığına tıklayın.
6. Modeldeki Işıklar “Lights in Model” paletine sağ tıklayarak Özellikler “Properties” seçeneğini tıklayın. Özellikler
“Properties” paletinde, Filitre Rengi “Filter Color” öğesine tıklayarak aşağı açılır listeden Sarı “Yellow” rengi seçin.
(şayet hali hazırda sarı renk yok ise)
Sayfa 19 / 43
©®
Şekil 25.8
Noktasal Işığın “Point Light” yerini seçme
7. Görütü “View” sekmesini içerisinde ⇒ Araştır “Navigate” Paneli ⇒ Yaklaş “Zoom” aşağı açılır listesi ⇒ Önceki
“Previous” komutunu çalıştırarak önceki görüntüye “previous view” dönün.
8. Choose Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒Işıklar “ Lights” Panelinde ⇒ Işık Yarat “Create Light” aşağı
açılır listesinde ⇒ Spot “Spot” komutunu çalıştırın. Aşağıdaki veri istemlerini (uyarıları) takip edin:
Kaynak yerini belirleyin <0,0,0>: “Specify source location <0,0,0>:” Shift tuşu ile birlikte sağ tıklayarak açılan
nesne çıtçıt listesinden “object snap (OSNAP) Den “From” nesne çıtçıtını “object snap” seçin.
_Hangi Temel Noktasından: “Base point:” Merkez “Center” nesne çıtçıtını “object snap” kullanarak yuvarlak
masayı tıklayın.
<Öteleme>: “<Offset>:” @0,0,5' yazarak enter tuşuna basın ↵. (Bu ışığı direkt olarak masanın 5 feet üzerine
yerleştirecektir. Aynen tavandan sarkan bir ampul gibi.)
Hedef Noktasını belirleyin <0,0,-10>: “Specify target location <0,0,-10>:” Işığın hedef noktasını masanın
merkezi olarak belirlemek için Merkez “Center” nesne çıtçıtını “object snap” kullanın.
Yuvarlak masanın üzerinde bir yer belirleyin.
Değiştirmek için bir seçenek girin
[İsim/Şiddet/Durum/Sorunlu bölge/Azalma alanı/Gölge/Azalma/Renk/Çıkış]<çıkış>:
“[Name/Intensity/Status/Hotspot/Falloff/shadoW/Attenuation/Color/eXit] <eXit>:” n yazarak enter tuşuna basın
↵.
Işığın ismini girin <Spotlight1>: “Enter light name <Spotlight1>:” s1 yazarak enter tuşuna basın ↵.
“[Name/Intensity/Status/Hotspot/Falloff/shadoW/Attenuation/Color/eXit] <eXit>:” f yazarak enter tuşuna basın ↵.
Azalma Alanı Açısını girin (0.00-160.00) <50>: “Enter falloff angle (0.00-160.00) <50>:” 70 yazarak enter tuşuna
basın ↵.
“[Name/Intensity/Status/Hotspot/Falloff/shadoW/Attenuation/Color/eXit] <eXit>:”h yazarak enter tuşuna basın ↵.
Sayfa 20 / 43
©®
Sorunlu Bölge Açısını girin©®
(0.00-160.00) <3'-9">: “Enter hotspot angle (0.00-160.00) <3'-9">:” 40 yazarak enter
tuşuna basın ↵.
“[Name/Intensity/Status/Hotspot/Falloff/shadoW/Attenuation/Color/eXit] <eXit>:”w yazarak enter tuşuna basın
↵.
Girin [Kapalı/Keskin/Haritaya uygun/Yumuşak Aydınlatılmış] <Sharp>:
“Enter [Off/Sharp/soFtmapped/softsAmpled] <Sharp>:” f yazarak enter tuşuna basın ↵.
Harita ebatını girin [64/128/256/512/1024/2048/4096] <256>:
”Enter map size [64/128/256/512/1024/2048/4096] <256>:” 256 yazarak enter tuşuna basın ↵.
Yumuşaklığı girin (1-10) <1>: “Enter softness (1-10) <1>:” 5 yazarak enter tuşuna basın ↵.
“[Name/Intensity/Status/Hotspot/Falloff/shadoW/Attenuation/Color/eXit] <eXit>:”x yazarak enter tuşuna basın ↵.
9. Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒ Güneş &Bölge “Sun & Location” Panelinde ⇒ Bölgeyi Ayarla “Set
Location” komutunu çalıştırın. Coğrafi Bölge- Coğrafi Bölgeyi Tanımla “Geographic Location–Define Geographic
Location” iletişim kutusunda, Yer değerlerini Gir “Enter the Location Values” düğmesine tıklayarak açılan Coğrafi
Bölge “Geographic Location” iletişim kutusunda, set Enlemi “Latitude” 41.00 ve Boylamı “Longitude” 91.57
olarak ayarlayın. Sağ taraftaki iki (2) aşağı açılır liste kutucuklarında Enlem “Latitude” için Kuzey “North” ve
Boylamı “Longitude” için Batı “West” seçili olmalıdır. (Belirlenen Enlem “ “ ve Boylam “ “ değerleri Iowa’nın
güney doğu bölgesini göstermektedir.) Kuzey Yönü “North Direction” kısmında, açı metin kutusuna 90 yazın. OK
düğmesine tıklayın. Coğrafi Bölgede Zaman dilimi güncellendi-Zaman dilimi güncellendi “Updated Time Zone at
the Geographic Location – Time Zone Updated” mesajını kabul edin. (Zaman diliminin Kanada & Amerika Birleşik
Devlerleri Merkez zaman dilimi “Central Time [US & Canada]” olması gerekiyor.)
10. Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒ Güneç &Bölge “Sun & Location” panelinin panel isminin sağ
tarafındaki küçük ok simgesini tıklayarak iletişim kutusunu açın. Güneş Özellikleri “Sun Properties” paletinde, tarihi
9/1 (1 Eylül) olarak ayarlayın. Saati de sabah 8:00 olarak ayarlayın. (Artık kahvaltı zamanı.) Gün ışığından
faydalanma “Daylight Savings” öğesini Evet “Yes” olarak seçin.
11.Güneş Özellikleri “ Sun Properties” ve Modeldeki Işıklar “Lights in Model” paletlerini kapatın (veya bu
paletlerin otomatik gizle özelliklerini aktifleştirin).
12.Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒ “Sıvama “Render” panelini seçerek panelinin panel isminin sağ
tarafındaki küçük ok simgesini tıklayarak iletişim kutusunu açın. Gelişmiş Sıvama Ayarları “Advanced Render
Settings “ paletinin Gölgeler “Shadows” kısmında, şayet gölgeler hesaplandıysa Işığı Belirle “Specifies If Shadows
Are Computed light” ampul simgesine tıklayın. Bu simgedeki seçimin kaldırıldığına emin olun.
13.Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒ Sıvama “Render” panelinde ⇒ Sıvama “Render” aşağı açılır listesinde ⇒
Sıvama “Render” komutunu seçin. Autodesk Malzele Kütüphanesi-Ortam Kütüphanesi “Autodesk Materials Library
– Medium Image Library” yüklenmemiş mesajı geldiğinde Ortam Kütüphanesini “Medium Images Library”
kullanmadan çalış seçeneğine tıklayın. Sıvama “Rendering” bir dakikadan daha az bir zaman sürecek olup,
sıvamanız “rendering Şekil 25.9’deki gibi görünecektir. Bu seferde gereğinden fazla ışık var.— fakat şunu hatırlayın
ki, bu şekilde tüm ışıklar açıkken kahvaltı yapamazsınız. Unutmayın ki, sarı renkli noktasal ışık “point light”
etkisiyle zemin mavi ve duvarlar yeşil görünmektedir.
14.Şayet kapattıysanız, Gelişmiş Sıvama Ayarları “Advanced Render Settings “ paletini tekrar görüntüleyin. Paletin
Gölgeler “Shadows” kısmında, şayet gölgeler hesaplandıysa Işığı Belirle “Specifies If Shadows Are Computed
light” ampul simgesine tıklayın. Sıvama “Render” düğmesine tıklayın. Bu sefer sıvama “render” işleminin daha
uzun süreceğini unutmayın! Bu sıvama “rendering” pencerelerden gelen ışık olmadığı için daha temiz ve güzel oldu.
(Malzemelerin “Materials” nasıl şeffaf yapılacağını öğrenmek için Malzemelerle Çalışma “Working with Materials”
kısmına bakın.) Son sıvama “rendering Şekil 25.10’daki gibi görünmelidir.
15.Çiziminizi kaydedin. Şayet bir sonraki alıştırmaya devam edecekseniz, bu çizimi açık bırakın.
Sayfa 21 / 43
©®
©®
Şekil 25.9
Işıklar “Lights” kullanılarak fakat gölgeler “shadows” olmadan yapılmış sıvama “rendering”
Şekil 25.10
Şekil 25.9’daki sıvamanın “rendering” gölgeler “shadows” eklenmiş hali
Sayfa 22 / 43
©®
©®
Malzemelerle “Materials” Çalışma
AutoCAD’de Malzemeler “Materials” nesneler üzerinde cam “glass”, kumaş “fabric”, tahta “wood” ve diğer gerçek
malzemelerin gösterilmesini simgelerler. Malzemelerin “Materials” kullanımı sıvama “rendering” işleminin önemli bir
bölümünü oluşturmakta ve sonuçları oldukça etkilemektedir. Malzemeler “Materials” ışıklar “lights” ile
etkileşmektedirler. Örneğin, parlak malzemeler parıldama yarattıkları için ışığı mat malzemelerden daha farklı
yansıtırlar.
Malzemeleri “Materials” çiziminizde çalıştığınız şekliyle görüntületebilirsiniz. Bu işlem bilgisayarınızın donanım
kaynaklarından daha fazlasını kullansa da, sıvama “rendering” yapmadan bazı sonuçları hemen görebilirsiniz. Sıvama
“Rendering” her zaman daha kesin ve hassas sonuçlar yaratır. Malzemeleri “Materials” görüntülemek için, Sıvama
“Render” sekmesi içerisinde ⇒ Malzemeler “Materials” panelinde ⇒ Malzemeler/Dokular “Materials/Textures” aşağı
açılır listesinde ⇒ Malzemeler / Dokular Açık “Materials / Textures On” komutunu seçin. Sonuçları görebilmek için,
gerçekçi “realistic “ görünüm sitilinde “visual style” olmanız gerekmektedir. (veya gerçekçi “realistic” görünüm sitilini
“visual style” esas alan özel bir görünüm sitilinde “visual style”.)
Yeni Özellik
Programı ilk kurduğunuzda AutoCAD 2012 malzeme olarak kullanabileceğiniz standart resim seti ile birlikte
kurulmaktadır. Çiziminizde sıvama “rendering” yapmadan önce nesnelerinize iliştirebileceğiniz “attach”
malzemelerin grafik kalitesini arttırmak için Ortam Resim Kütüphanesini “Medium Image Library”
indirebilirsiniz. Bu Ortam Resim Kütüphanesini “Medium Image Library” indirmek ve yüklemek için,
Autodesk internet sitesini ziyaret ederek sitede Ortam Resim Kütüphanesini “Medium Image Library” aratın. •
Not
Uyum Kötüleşme “Adaptive Degradation” işlemi esnasında şayet bilgisayarınızın grafik kartı onaylı değilse,
otomatik olarak malzemeler kapatılabilir. 3DCONFIG komutunu kullanarak malzemelerin “materials”
görüntülenmesini elle açık “on” durumuna getirebilirsiniz. Daha fazla bilgi için, Ek A’ya bakınız.•
Malzeme Araştırıcısı ”Materials Browser” dan bir Malzeme İliştirme “Attach”
Şekil 25.11’de görülen Malzeme Araştırıcısı “Materials Browser” modelinize malzemeleri “materials” iliştirmenizi
“attach” ve bu malzemeleri “materials” yönetmenize olanak sağlar. Malzeme Araştırıcısını “Materials Browser” açmak
için, Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒ Malzemeler “Materials” panelinde ⇒ Malzeme Araştırıcısını “Materials
Browser” seçin (MATBROWSEROPEN komutu). Malzeme Araştırıcısı “Materials Browser” iki bölüme ayrılmıştır:
• Belgelenmiş Malzemeler: “Document Materials:” Malzeme Araştırıcısının “Materials Browser” üst bölümü o
anki çiziminizdeki malzemeleri “materials” listeler. Belgelenmiş Malzemeleri “Document Materials”
kullanabilirsiniz ve Malzeme Araştırıcısında “Materials Browser” o anki çiziminizdeki malzemeleri “materials”
malzeme örneklerinin hemen üzerindeki sırala aşağı açılır listesinde görebilirsiniz.
• Kütüphaneler: “Libraries:” Malzeme Araştırıcısının “Materials Browser” alt bölümü Autodesk Kütüphanesi
“Autodesk Library” ve Benim Malzemelerim “My Materials“ olarak isimlendirilen kendi malzemeleriniz de dahil
olmak üzere mevcut kütüphanelerdeki malzemelere “materials” ulaşımınızı sağlar.
Sayfa 23 / 43
©®
Şekil
25.11
Malzeme Araştırıcısı “Materials Browser” o anki çiziminizdeki ve malzeme kütüphanesindeki malzemeleri “materials”
yönetmenize olanak sağlar.
Malzeme Araştırıcısından “Materials Browser” aşağıdakileri yaparak o anki çizimdeki malzemeleri “materials”
yönetebilirsiniz:
Sayfa 24 / 43
©®
• Malzeme Yarat. “Create a©®
material.” Malzeme Araştırıcısının “Materials Browser” en üstündeki Malzeme
Yarat “Create Material” aşağı açılır listesine tıklayarak yeni malzeme yaratmak için bir şablon seçin. Yeni Soysal
Malzeme “Generic Material” seçeneğini işaretlemek, yeni malzeme tanımında size tüm kontrolleri verecektir.
Malzeme Düzenleyicisi “Materials Editor” paleti açılacaktır. Böylece yeni malzemenin özelliklerini
düzenleyebilirsiniz.
• Bir Nesneye Malzeme Atama. “Assign a Material to an Object.” Çiziminiz içerisindeki üzerine malzeme
uygulamak istediğiniz nesneyi seçin. Daha sonra istediğiniz malzemeye sağ tıklayarak Seçime Ekle “Add to
Selection” komutunu tıklayın. Şayet 3 boyutlu 3B “3D” bir katının “solid” veya ızgaranın “mesh” yüzlerini seçmek
istiyorsanızCtrl tuşuna basın ve basılı tutarak veya alt nesne “subobject” filitresini ( kullanarak yüzleri (yüzeyleri)
seçin. (Ev “Home” sekmesinde ⇒ Seçim “Selection” panelinde ⇒ Alt Nesne Filitreleme “Subobject Filter” aşağı
açılır listesinde ⇒ Yüz “Face” komutu). Daha fazla bilgi için Malzemeleri İliştirme ve Kaldırma “Attaching and
removing materials” kısmına bakın.
• Bir Malzemeti Kopyalama. “Copy a material.” Malzemenin yeni bir isimle çoğaltılmış kopyasını yaratmak için,
bir malzemeye sağ tıklayarak Çoğalt “Duplicate” komutunu seçin. Şayet gerekiyorsa daha sonra ismini
değiştirebilirsiniz.
• Bir Malzemeyi Düzenle. “Edit a material.” Malzemeyi Malzeme Düzenleyicisi “Materials Editor “ paletinde
görüntüleyerek düzenlemek için, bir malzemenin üzerinde sağ tıklayarak Düzenle “Edit” komutunu seçin.
• Malzemeye Yeni İsim Ver. “Rename a material.” O anki çizimde malzemenin ismini değiştirmek için, bir
malzemenin üzerinde sağ tıklayarak Yeni İsim Ver “Rename” komutunu seçin.
• Bir Malzemeyi Kaldırma. “Remove a material.” O anki çizimden bir malzemeyi kaldırmak için, bir malzemenin
üzerinde sağ tıklayarak Sil “Delete” komutunu seçin.
• Üzerine Malzeme Atanmış bir Nesnenin Yerini Belirleme. “Locate an object that has a material assigned to
it. Bir malzemenin üzerinde sağ tıklayarak Malzeme uygulanmış Nesneleri Seç “Select Objects Applied To”
komutunu seçin. Bu komut çiziminizde üzerine sağ tıklayarak belirlediğiniz malzeme uygulanan nesneleri
seçecektir.
• Kütüphaneye veya o anki Araç Paletine bir Malzeme Ekle. “Add a material to a library or current tool
palette.” Bir malzemenin üzerinde sağ tıklayarak Alt Menüye Ekle “Add To Sub-menu” seçeneğinden uygun olan
öğeyi seçin.
• Tüm kullanılmayan Malzemeleri Temizle. “Purge all unused Materials.” Bir malzemenin üzerinde sağ
tıklayarak Kullanılmayanları Temizle “Purge All Unused” komutunu seçerek çiziminizde herhangi bir nesneye
atanmamış kullanılmayan tüm malzemeleri temizleyebilirsiniz.
O anki çiziminizdeki malzemeleri “materials” yönetmenin yanısıra, malzeme kütüphanesinde depolanmış malzemeleri
“materials” düzenlemek ve bu malzemelere “materials” ulaşmak için de Malzeme Araştırıcısını “Materials Browser”
kullanın. AutoCAD Autodesk Malzeme Kütüphanesi “Autodesk Material Library” ile birlikte gönderilir. Hangi
malzeme kütüphanelerinin bulunduğunu Malzeme Araştırıcısının “Materials Browser” Kütüphaneler “Libraries”
panelinden görebilirsiniz. Kütüphanede bulunan kategorileri görmek için bir malzeme kütüphanesinin üzerine çift
tıklayarak aşağı doğru genişletin ve kategorinin hangi malzemeleri içerdiğini görmek için, bir kategori ismi seçin.
Aşağıdakileri yaparak bir malzeme kütüphanesini yönetebilirsiniz:
• Bir Malzeme Kütüphanesini Aç. “Open a Material Library.” Malzeme Araştırıcısının “Materials Browser” sol
alt köşesinde bulunan Yönet “Manage” aşağı açılır düğmesine tıklayarak Mevcut bir Kütüphaneyi Aç “Open
Existing Library” komutunu seçin. Kütüphane Ekle “Add Library” iletişim kutusunda, açmak istediğiniz kütüphane
dosyasını (ADSKLIB dosyası)) araştırarak seçin ve Aç “Open” düğmesine tıklayın.
• Bir Malzeme Kütüphanesi Yarat. “Create a material library.” Kendi malzemelerinizi “materials” kolaylıkla
arşivleyebileceğiniz ve paylaşabileceğiniz kendi malzeme kütüphane dosyasını yaratabilirsiniz. Malzeme
Araştırıcısının “Materials Browser” sol alt köşesinde bulunan Yönet “Manage” aşağı açılır düğmesine tıklayarak
Yeni Kütüphane “New Library” komutunu seçin. Kütüphane Yarat “Create Library” iletişim kutusunda, malzeme
kütüphane dosyanızı kaydedeceğiniz klasörü seçerek kütüphanenize bir isim verdikten sonra Kaydet “Save”
düğmesine tıklayın. AutoCAD bir ön tanımlı kategory ekleyecektir.
Sayfa 25 / 43
©®
©®Kaldır. “Remove a material library.” Listeden salt okunur olmayan bir kütüphane
• Bir Malzeme Kütüphanesini
seçin. Malzeme Araştırıcısının “Materials Browser” sol alt köşesinde bulunan Yönet “Manage” aşağı açılır
düğmesine tıklayarak veya kaldırmak istediğiniz kütüphanenin ismine sağ tıklayarak Kütüphaneyi Kaldır “Remove
Library” komutunu seçin.
• Bir Kategori Yarat veya Sil. “Create or Delete a Category.” Kategoriler malzemeleri organize etmeye yardımcı
olurlar. Listeden salt okunur olmayan bir kategori seçin. Malzeme Araştırıcısının “Materials Browser” sol alt
köşesinde bulunan Yönet “Manage” aşağı açılır düğmesine tıklayarak veya bir kütüphane seçerek Kategori Yarat
“Create Catagory” komutunu seçerek açılan metin kutusuna yeni kategori ismini yazın ve Enter tuşuna basın.
Kategoriyi kaldırmak içinse, Malzeme Araştırıcısının “Materials Browser” sol alt köşesinde bulunan Yönet
“Manage” aşağı açılır düğmesine tıklayarak veya bir kategori seçerek Kategori Kaldır “Delete Catagory” komutunu
seçerek kategoriyi ve içerisindeki malzemeleri silme onayı uyarı mesajını onaylayın. İçerik Silinecek “Content Will
Be Deleted” mesaj kutusu görüntülendiğinde Sil “Delete” düğmesine basarak kategori ve içeriğindeki malzemeleri
silme işlemini onaylayın.
• Kategoriler arasında Malzemeleri Taşı. “Move Materials between Categories.” Malzemeler “Materials” bir
tekrar düzenleme şekli olarak kategoriler arasında taşınabilir veya silmek istediğiniz malzemeler bir kategoride
toplanabilirler. Bir malzemeyi taşımak için, Malzeme Araştırıcısının “Materials Browser” sağ panosundan malzeme
simgesini seçerek sol panoda görülen kategori ismi üzerine sürükle bırak “drag and drop yapın.
• Kategoriye Yeni isim Ver. “Rename a Category.” Listeden salt okunur olmayan bir kategori seçin. Malzeme
Araştırıcısının “Materials Browser” sol alt köşesinde bulunan Yönet “Manage” aşağı açılır düğmesine tıklayarak
veya yeniden isimlendirmek istediğiniz ktegorinin ismine sağ tıklayarak Yeni İsim Ver “Rename Category”
komutunu seçin. Yeni ismi yazdıktan sonra Enter tuşuna basın.
Yeni Özellik
Hem Malzeme Araştırıcısı “Materials Browser” hemde Malzeme Kütüphanesi “Material Library” AutoCAD
2012 sürümünde güncellendi. Malzeme Araştırıcısında “Materials Browser” arama yaptığınızda, arama
sonucuna göre hangi malzemelerin bulunduğunu anlamak artık daha kolay. Aynı zamanda artık Malzeme
Araştırıcısı “Materials Browser” malzemeleri mevcut olan alt kategorilerine göre sıralıyor.•
Not
Malzemeleri sadece o anki aktif çizim içerisinde düzenleyebilirsiniz. Şayet kütüphanede kayıtlı bir malzemeyi
düzenlemek isterseniz, düzenlemek istediğiniz malzemeyi o anki aktif çiziminize ekledikten sonra düzenleyin.
Malzemeyi düzenledikten sonra, o malzemeyi eski malzemenin yeni düzenlenmiş haliyle güncellenmesi için,
kütüphaneye ekleyin. •
DVD’de
Yeni bir malzeme kütüphanesi yaratma ve malzemeleri malzeme tarayıcısından “material browser” çizime
iliştirme konusunu anlatan bu alıştırmada kullanılan çizim DVD’de Sonuçlar “Results” klasöründe ab25-02.dwg
isimli dosyadadır. •
ADIMLAR: Yeni bir malzeme Kütüphanesi Yaratma ve Malzemeleri Malzeme Tarayıcısından
“Material Browser” Çizime İliştirme “Attaching”
1. Şayet ab25-02.dwg isimli çiziminiz açıksa, bu çizimi kullanın. Aksi halde, bu ab25-02.dwg isimli çizimi
AutoCAD İncili “AutoCAD Bible” klasörünüzden veya DVD’nin Sonuçlar “Results” klasöründen açın.
2. Çiziminizi AutoCAD İncili “ AutoCAD Bible” klasörüne ab25-03.dwg olarak kaydedin.
3. Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒ Malzemeler “Materials” Panelinde ⇒ Malzemeler/Dokular
“Materials/Textures” aşağı açılır listesinden ⇒ Malzemeler/Dokular “Materials/Textures” Açık “On” durumuna
getirin.
4. Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒ Malzemeler “Materials” Panelinde ⇒ Malzeme Araştırıcısı “Materials
Browser” komutunu çalıştırın.
Sayfa 26 / 43
©®
©®⇒ Görüntü Sitilleri “Visual Styles” Panelinde ⇒ Görüntü Sitilleri “Visual Styles”
5. Görüntü “View” sekmesinde
aşağı açılır listesinden ⇒ Gerçekçi “Realistic” görsel sitilini “visual style” seçin.
6. Malzeme Araştırıcısında “Materials Browser”, Autodesk Kütüphanesine “Autodesk Library” çift tıklayarak Ağaç
“Wood” kategorisini seçin.
7. Malzeme Araştırıcısının “Materials Browser”, malzeme örnekleri sürgüsünün sağ tarafındaki Malzeme görünümü
“Materials View” aşağı açılır listesine tıklayarak, Liste Görünümü “List View” seçeneğine tıklayın. Farenin imlecini
İsim “Name” ve Tip “Type” kolon başlıkları arasına getirin. İmlecin çift ok şekline geldiğini gördüğünüzde İsim
“Name” kolonunu genişletmek için çift tıklayın.
8. Malzeme Araştırıcısının “Materials Browser” sağ kısmından Akça Ağaç-lekeli Koyu cilalı “Maple–
StainedDarkPolished” malzemesini bulun.
9. Çizim içerisindeki masa nesnesini seçerek Malzeme Araştırıcısından “Materials Browser” Akça Ağaç-lekeli
Koyu cilalı “Maple–StainedDarkPolished” malzemesini tıklayın. Masanın üst rengi değişti fakat hala ağaç gibi
görünmüyor. Bir sonraki alıştırmada bunu düzelteceğiz. Çizim ekranına tıklayın ve seçili masa nesnesinin
seçimlerini kaldırmak için Esc tuşuna basın.
10. Malzeme Araştırıcısının “Materials Browser” sol altındaki Yönet “Manage” düğmesine tıklayarak Yeni
Kütüphane Yarat “Create New Library komutunu seçin.
11. Kütüphane Yarat “Create Library” iletişim kutusunda, AutoCAD İncili “AutoCAD Bible “ klasörünü bularak
dosya ismi metin kutusuna Benim Malzemelerim yazdıktan sonra Kaydet “Save” düğmesine tıklayın.
12. Akça Ağaç-lekeli Koyu cilalı “Maple–StainedDarkPolished” malzemesine sağ tıklayarak Ekle “Add To” ⇒
Benim Malzemelerim “My Materials” komutunu seçin.
Yeni Özellik
Şayet AutoCAD 2011’de bir malzeme kütüphanesi yarattıysanız, bu malzeme kütüphanesini AutoCAD 2012’ye
Özel Ayarları Geçir “Migrate Custom Settings” iletişim kutusunu kullanarak geçirebilirsiniz. Önceki
sürümlerden AutoCAD 2012’ye Ayaryüz Ayarlarını Geçirme “Migrating Customization” hakkında daha fazla
bilgi için için Ek A’ya bakınız. •
Malzeme Düzenleyicisi “ Materials Editor” Paletini Kullanma
O anki aktif çizimdeki malzemeleri yönetmek ve düzenlemek için, Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒
Malzemeler “Materials” Panelini seçip panel isminin hemen sağ tarafındaki küçük ok simgesine tıklayarak iletişim
kutusu açıcıyı çalıştırarak Şekil 25.12’de görülen Malzeme Düzenleyicisi “Materials Editor” paletini açın.
(MATEDITOROPEN komutu) Aynı zamanda Malzeme Düzenleyicisine “Materials Editor” Malzeme
Araştırıcısından “Material Browser” bir malzemenin üzerine sağ tıklayarak Düzenle “Edit” komutunu seçerek te
ulaşabilirsiniz.
Not
Malzeme Düzenleyicisi “ Materials Editor” Paletinde Malzeme Yarat “Create Material”, Seçenekler “Options”
ve Malzeme Araştırıcısını Aç “Open Material Browser” düğmelerinin yerleri Malzeme Araştırıcısı “Materials
Browser” ile uyumlu olması ve kolayca bulunabilmesi için, değiştirildi. Örneğin; Malzeme Yarat “Create
Material” düğmesi artık aynen Malzeme Araştırıcısında “Materials Browser” olduğu gibi paletin üst kısmında
yer alıyor. Aynı zamanda Malzeme Düzenleyicisinin “ Materials Editor” Bilgi “Information” sekmesi artık
Düzenleyicisinden “ Materials Editor” malzemelerin isminin görüntülenmesine ve düzenlenmesine olanak
sağlıyor. •
Sayfa 27 / 43
©®
Şekil 25.12
Malzeme Düzenleyicisi “ Materials Editor” Paleti malzemeleri yaratmanıza ve düzenlemenize olanak sağlar. Unutmayın
ki, mevcut özellikler malzeme şablonlarına göre çeşitlilik göstermektedir.
Malzeme Düzenleyicisi “ Materials Editor” Paletinin üst kısmı o an düzenlemekte olduğunuz malzemenin ön izleme
resmini görüntüler. Bir malzemeyi düzenlemek için, Malzeme Düzenleyicisini “ Materials Editor” açarak düzenlenecek
malzemeyi seçin.
Sayfa 28 / 43
©®
İpucu
Araç Paletleri “Tool Palettes” penceresinde bir malzemenin üzerine sağ tıkladığınızda açılan küçük pencereden
özellikler “properties” komutunu seçerek o malzemenin özelliklerine “properties” ulaşabilirsiniz.•
Kendi Malzemelerinizi Yaratma
Kendi malzemelerinizi yaratmak için, Malzeme Araştırıcısının “Material Browser” veya Malzeme Düzenleyicisi “
Materials Editor” Paletinin üst kısmında bulunan Malzeme Yarat “Create Material” düğmesine tıklayın. Daha sonra bir
malzeme şablonu seçin. Malzeme Araştırıcısında “Material Browser” yeni bir malzeme örneği görüntülenecek ve
malzeme düzenlenmek için Malzeme Düzenleyicisi “ Materials Editor” paletinde yer alacaktır.
Unutmayın ki, Malzeme Araştırıcısından “Material Browser” mevcut bir malzemeyi düzenleyebilir veya mevcut
malzemenin bir kopyasını yaratıp bu kopyayı düzenleyebilirsiniz. Aslında, istediğiniz sonuçları almak için, sıklıkla bir
şekilde mevcut bir malzemeyi düzenlersiniz (değiştirirsiniz). Bir malzemeyi kopyalamak için, Malzeme Araştırıcısında
“Material Browser” malzemeye sağ tıklayarak Çoğalt “Duplicate” komutunu seçin.
Aynı zamanda Malzeme Düzenleyicisi “Materials Editor” Paletinin Malzeme Yarat “Create Material” aşağı açılır
listesini tıklayıp Çoğalt “Duplicate” komutunu seçerek bir malzemenin kopyasını yaratabilir ve düzenleyebilirsiniz.
Malzeme Düzenleyicisi de “Materials Editor” o anki malzemeden soysal “generic” olarak çoğalt “duplicate” komutunu
seçerek yeni soysal “generic” malzeme yaratmanıza olanak sağlar. Soysal “Generic” malzeme size malzemenin
görüntüsü ile ilgili olarak özel malzeme şablonlarında normal olarak görülmeyen özelliklere ulaşım olanağı sağlayarak
daha fazla kontrol olanakları sağlar.
Not
Belkide AutoCAD’in 2007 veya daha önceki sürümleri ile yaratılmış ve kullanmak isteyebileceğiniz
malzemeleriniz vardır. Bu malzemeleri AutoCAD’in 2012 sürümü ile kullanmak için, bunları çevirmek
“convert” zorundasınız. Bunun için CONVERTOLDMATERIALS komutunu kullanın. Bu kısımda daha ileride
anlatılacak olan Doku Düzenleyicisi “Texture Editor” paletini kullanarak resimleri ve prosedür tabanlı dokuları
ayarlama yapmanız gerekebilir. Ek olarak, 3DCONVERSIONMODE sistem değişkeni malzemeleri ve ışık
tanımlarını son sürüme çevirebilir. Bu sistem değişkeni tanımlarınızı “definitions” her yeni sürümle güncel
tutmanıza olanak sağlar.•
Bir Malzeme Tipi Seçme
Malzeme yaratırken bir şablon seçtikten sonraki adım malzeme tipini seçmektir. Tüm malzeme şablonları malzeme
tipini belirlemenize olanak vermez. Malzeme tipi seçtiğiniz orjinal şablon üzerine yarattığınız malzemeyi rafine etme
yeteneği sunar. Örneğin, şayet plastik malzeme şablonunu seçtiyseniz, Tip “Type” aşağı açılır listesinden tip olarak
plastik seçerek bir çok karmaşık özellikler serisini tanımlamaya uğraşmadan özel bir yolla malzemenizi yaratmış
olursunuz.
Bir Malzeme Rengi Atama
Yeni malzemeniz için bir sonraki adım özellikleri belirlemektir. Malzeme Düzenleyicisi “Materials Editor” Paletinde
bulunan özellikler malzemeyi ilk yaratmaya başladığınız malzeme şablonu tarafından tanımlanırlar. Şekil 25.13 soysal
“generic” malzeme şablonu kullanılarak yaratılan bir malzemenin özelliklerini göstermektedir.
Sayfa 29 / 43
©®
Şekil
25.13
Malzemenizin rengini ve karakteristik bilgilerini belirlemek için Malzeme Düzenleyicisi “Materials Editor” Paletinin bu
kısmını kullanın.
Renk sürgüsüne tıklayarak veya renk örneklerinin sağ tarafındaki aşağı ok işaretine tıklayıp açılan küçük pencereden
Renk Düzenle “Edit Color” komut düğmesini seçerek malzemeye renk atarsınız. Renk Seç “Select Color” iletişim
kutusu açıldığında malzeme için kullanmak istediğiniz sengi belirleyin ve OK düğmesine tıklayın. Renk örneklerinin
sağ tarafındaki aşağı ok işaretini tıklayarak Nesnenin Rengi “Color by Object” komutunu seçerek çizimdeki bir
nesnenin renginimalzemeye atayabilirsiniz.
Bir Resim veya Prosedür tabanlı Doku “Texture” Belirleme
Şayet çok renkli bir malzemeye ihtiyacınız varsa, malzemeniz için bir resim veya prosedür tabanlı doku “proceduralbased texture” belirleyerek malzemenizi geliştirebilirsiniz. Genellikle malzemenin rengini veya resmini değiştirirsiniz.
Her ikisini birlikte (hem rengi hem resmi) değiştiremezsiniz. Prosedür tabanlı doku “procedural-based
texture”malzemeyi kiremit veya mermer gibi gösteren sunum örnekleri olup, bir malzeme şablonu belirleyerek ve bu
şablona özel öznitelik değerleri ayarlanarak üretilirler. prosedür tabanlı dokunun “procedural-based texture” sağ
Sayfa 30 / 43
©®
©® veya resim örneğine tıklayarak ızgara resim dosyası olarak resimi seçin. Ya da
tarafındaki küçük aşağı ok simgesine
listelenen prosedür tabanlı dokulardan “procedural-based texture” bir tanesini seçin. Resmi seçmek Malzeme
Düzenleyicisinin “Material Editor” malzeme için kullanmak istediğiniz resim dosyasını seçmenize olanak sağlayan
Dosya Aç “ Open File” iletişim kutusunu görüntüleyecektir.
Malzemeniz için aşağıdaki prosedür tabanlı dokulardan “procedural-based texture” bir tanesini seçebilirsiniz:
• Damalı. “Checker.” İki renkli damalı düzlem deseni.
• Eğimli. “Gradient.” Eğimli “Gradient desen.
• Mermer. “Marble.” Damarlı taş renkleri ile tanımlanmış mermer görünümlü desen.
• Gürültülü. “Noise.” Rastgele seçilmiş iki rengin veya dokunun birleşimi esası ile üretilmiş türbülans deseni.
• Alacalı. “Speckle.” Rastgele üretilmiş benekli desen.
• Karo. “Tiles.” Tuğla ve karo deseni.
• Dalgalı. “Waves.” Rastgele üretilmiş dalgalanma veya dalga deseni.
• Ahşap. “Wood.” Asıl ağaç veya ağaç dokusu renkleri ile tanımlanan ağaç görünümlü desen.
Bir resim dosyası veya prosedür tabanlı doku “procedural-based texture” seçtikten sonra, resimin veya veya prosedür
tabanlı dokunun “procedural-based texture” görünüşünü kontrol etmenize olanak sağlayan Doku Düzenleyicisi
“Texture Editor “ paleti açılacaktır. Şekil 25.14 Doku Düzenleyicisi “Texture Editor “ paletini göstermektedir. Doku
Düzenleyicisi “Texture Editor “ paletinde özellikleri değiştirdiğinizde, hem Malzeme Araştırıcısında “Materials
Browser” hem de Malzeme Düzenleyicisi “Materials Editor” paletinde malzemenin güncellendiğini görebilirsiniz.
Doku Düzenleyicisinin “Texture Editor “ Görünüm “Appearance” kısmı resmi, renkleri ve Malzeme Düzenleyicisi
“Materials Editor” paletinde seçmiş olduğunuz prosedür tabanlı dokunun “procedural-based texture” diğer ayarlarını
belirlemenize olanak sağlar. Resmin veya prosedür tabanlı dokunun “procedural-based texture” pozisyonunu”position”,
ölçeğini “scale” ve yinelemesini “repeating” kontrol etmek için, Dönüşümler “Transforms” kısmını kullanın. Dokunun
pozisyonunda ”position”, ölçeğinde “scale” ve yineleme değerinde “repeating value” değişiklik yaptığınızda, dokunun
bulunduğu tüm malzemeleri güncellemek için Doku dönüşümlerine bağla “Link Texture Transforms” işaret kutusunu
tikleyin.
Yeni Özellik
Doku Düzenleyicisi “Texture Editor“ paletinin Dönüşümler “Transforms” kısmı artık ön tanımlı olarak
genişletilmiş olarak geliyor.•
Bir malzemeye atanmış bir resmi veya prosedür tabanlı dokuyu “procedural-based texture” düzenlemek için, Görünüm
“Appearance “ kısmı altındaki doku örneklerinin sağ tarafında bulunan küçük aşağı ok simgesine tıklayarak gerekli
seçenekleri işaretleyin. Malzemeye atanmış bir resmi veya prosedür tabanlı dokuyu “procedural-based texture”
kaldırmak için, doku örneklerinin sağ tarafında bulunan küçük aşağı ok simgesine tıklayarak Resmi Kaldır “Remove
Image” komutunu seçin.
Sayfa 31 / 43
©®
Şekil
25.14
Resim ve Prosedür tabanlı Doku “Texture” için ayarları tanımlayabilirsiniz.
Sayfa 32 / 43
©®
©®
Malzeme Şablonuna has olan Özellikleri
Seçme
Düzenlemekte “edit” olduğunuz malzemeye has olan özellikleri belirleyebilirsiniz; bunlar malzeme şablonu esas olarak
değişiklik göstermektedirler. Birçok malzeme için, bu özellikleri Renk “Color” özellikleri altında bulabilirsiniz.
Bazıları da herzaman Malzeme Düzenleyicisi “Materials Editor” paletinin üst kısmında yer alırlar. Bu özelliklerden
bazıları örnek olarak Beton “Concrete” için Yalıtım “Sealant” & Bitmiş Yüzeyler “Finish Bumps” ve Seramik ve
Ahşap “Ceramic and Wood” malzemeler için Bitmiş Yüzey “Finish” dir.
Bir Malzemeye Diğer Özellikleri Ekleme
Malzeme Düzenleyicisi “Materials Editor” paletinin alt kısımları malzemeniz için ilave özellikler eklemenize olanak
sağlar. Bu ilave özellikleri özelliğin yanındaki işaret kutusuna istediğiniz özelliklere tik atarak malzemeye eklersiniz.
Her kısımdaki özellikleri düzenleyebilirsiniz. Aşağıdaki özellikler bir soysal “generic” malzemeye ekleyebileceğiniz
ilave özelliklerdir. (örneğin ahşap “wood” ve seramik “ceramic” malzemelere has olan ilave özellikler de vardır.):
• Yansıtma. “Reflectivity.” Yansıtmanın derecesini ve yansıtıcı vurgulamanın şiddetini kontrol eder.
• Şeffaflık. “Transparency.” Malzemenin şeffaflık derecesini kontrol eder. 1 değeri malzemenin tamamen şeffaf
olduğunu gösterirken 0 değeri malzemenin tamamen mat olduğunu gösterir.
• Siluetler “Cutouts.” Malzemenin içerisinde delikler yaratır. Delikler gri tonlarının çevrilmesi ile belirlenirler.
Işıklı alanlar mat olarak çevrilirlerken karanlık alanlar seffaf olarak çevrilirler.
• Kendini Aydınlatma. “Self Illumination.” Nesneyi kendisi ışık yayıyor gibi gösterir.
• Çarpma. “Bump.” Yüksekliğin değiştiği etkisini yaratır— çarpmalar — bir malzeme üzerinde. Resim veya
prosedür tabanlı doku “procedural-based texture” genellikle siyah beyazdır.
Eşlemeyi Ayarlama
Malzemeleri özellikle dokulu malzemeleri bir nesne üzerine eşlemek nesnenin şeklinden dolayı uygun olmayabilir.
Örneğin, çiçekli bir dokuyu düz bir yüzey üzerine eşleme silindirik şekilli bir duvar üzerine eşlemeden farklıdır. Şayet
dokunun bir yönü varsa, dokuyu çevirmek gerekebilir.
Bir malzemenin eşleme ince ayarını yapmak için, MATERIALMAP komutunu kullanın. Sıvama “Render” sekmesi
içerisinde ⇒ Malzeme “Materials” Panelinde Malzeme Eşleme “Material Mapping” aşağı açılır listesindeki malzeme
uygulanacak yüzeyi en iyi tanımlayan Kutu “Box”, Düzlemsel “Planar”, Silindirik “Cylindrical veya Küresel
“Spherical” seçeneklerinden bir tanesini seçin. (Sıvama “Render” sekmesi ⇒ Malzeme “Materials” Panelinde Malzeme
Eşleme “Material Mapping” aşağı açılır listesinden Kutu “Box”, Düzlemsel “Planar”, Silindirik “Cylindrical veya
Küresel “Spherical” )
Daha sonra Kaydır tutamaç “Move Grip” aracını veya Döndür tutamaç “Rotate Grip” aracını kullanarak dokuyu
“texture” kaydırabilir veya döndürebilirsiniz.
DVD’de
Malzemeleri değiştirme ve yaratma konusunu anlatan bu alıştırmada kullanılan çizim DVD’de Sonuçlar
“Results” klasöründe ab25-3.dwg isimli dosyadadır.•
ADIMLAR: Malzemeleri Değiştirme “Modifying” ve Yaratma
1. Şayet bir önceki alıştırmadan ab25-03.dwg isimli çizim açık ise o çizim dosyasını kullanın. Aksi halde, o çizim
dosyasını AutoCAD İncili “AutoCAD Bible” klasöründen açın (şayet alıştırmayı yaptıysanız). Veya DVD’nin
Sonuçlar klasöründeki ab25-03.dwg isimli dosyayı açın.
2. Dosyayı AutoCAD İncili “ AutoCAD Bible” klasörüne ab25-04.dwg olarak kaydedin.
3.Şayet çizimde masanın üzerini bej/kahverengi rengi göremiyorsanız, Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒
Malzemeler “Materials” Panelinde ⇒ Malzemeler/Dokular “Materials/Textures” aşağı açılır listesinden ⇒
Malzemeler/Dokular Açık “Materials / Textures On” komutunu seçtikten sonra, Görüntü “View” sekmesi içerisinde
⇒ Görüntü Sitilleri “Visual Styles” Panelinde ⇒ Görüntü Sitilleri “Visual Styles” aşağı açılır listesinden ⇒
Gerçekçi “Realistic” seçeneğini seçin.
Sayfa 33 / 43
©®
©® Browser“ açmak için, Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒ Malzemeler
4. Malzeme Araştırıcısını “Materials
“Materials” Panelinde ⇒ Malzeme Araştırıcısı “Materials Browser” komutunu çalıştırın. Akça ağaç ahşap “Maple
wood” malzemesine sağ tıklayarak Düzenle “Edit” komutunu seçin.
5. Malzeme Düzenleyicisi “Materials Editor” Paletinde, Doku Düzenleyicisi “Texture Editor” paletini açmak için,
bir resim örneğine tıklayın.
6. Doku Düzenleyicisi “Texture Editor” paletinde, Ölçek “Scale” kısmı altında, En “Width” metin kutusuna 5 girin.
Bu işlem AutoCAD’e resmin ön tanımlı değer olarak 10” de bir değil 5” debir tekrarlanacağını söyleyerek ahşap
tanelerini %50 azaltacaktır.
7. Tabak içerisinde bulunan peynir kalıbı için malzeme yaratmak için, Malzeme Düzenleyicisi “Materials Editor”
paletinde Malzeme Yarat “Create Material” aşağı açılır listesine tıklayarak Yeni Soysal Malzeme “New Generic
Material” komutunu seçin. Önizleme “Preview” altında bulunan Seçenekler “Options” aşağı açılır listesinden Küp
“Cube” seçeneğini seçin.
8. Yeni malzeme için aşağıdaki ayarlarıkullanın:
• İsim. “Name.” Sarı Peynir.
• Renk. “Color.” Renk sürgüsüne tıklayın. Renk Seç “Select Color “ iletişim kutusunun Katalok Renkleri “ Index
Color” sekmesinden Renk 51 “Color 51 açık sarıyı seçtikten sonra OK düğmesine tıklayın.
• Parlaklık. “Glossiness.” Parlaklık sürgüsünü 20 değerine kadar aşağı kaydırın. Peynir parlak görünmüyordu.
• Çarpma. “Bump.” Malzeme Düzenleyicisinin “Material Editor” Dosya Aç “Open File” iletişim kutusunda
Çarpma “Bump” seçeneğinin yanındaki işaret kutusuna tıkladıktan sonra İptal “Cancel” düğmesine tıklayın.
Çarpma “Bump” kısmında resim örneklerinin sağ tarafındaki aşağı ok simgesine tıkladıktan sonra Gürültü
“Noise” seçeneğini seçin. Doku Düzenleyicisi “Texture Editor” paletinde, Ebat “Size” metin kutusuna tıklayarak
0.5 yazın. Doku Düzenleyicisi “Texture Editor” ve Malzeme Düzenleyicisi “Material Editor” paletlerini kapatın
veya otomatik gizleyin. Malzeme Araştırıcısını “Materials Browser” kapatmayın.
9. Çizim penceresinde, tabaktaki peynir takozunu seçin. Malzeme Araştırıcısında “Materials Browser” malzeme
örneklerinden sarı peyniri “yellow cheese” seçili nesneye iliştirmek için, sarı peynir “yellow cheese” malzemesine
sağ tıklayarak Seçime Ata “Assign to Selection” komutunu seçin.
Not
Belki çiziminizde çarpma eşlemini “bump map” göremiyorsunuz. Görmek için, Sıvama “Render” sekmesi
içerisinde ⇒ Sıvama “Render” Panelinde ⇒ Sıvama “Render” aşağı açılır listesinden ⇒ Sıvama “Render”
komutunu seçin. Ön tanımlı olarak sıvama “rendering işlemi ayrı bir uygulama penceresinde görüntülenecektir.
Şayet Autodesk Malzeme Kütüphanesi - Ortam Resim Kütüphanesi “Autodesk Materials Library - Medium
Image Library” yüklenmemiş mesaj kutusu görüntülenirse, Ortam Resim Kütüphanesi olmadan Çalış “Work
without Using the Medium Images Library” düğmesine tıklayın.•
10.Çiziminizi kaydedin.
Malzemeleri İliştirme “Attaching” ve Kaldırma “Removing”
İhtiyacınız olan malzemeleri içe aktardıktan “import”, yarattıktan ve değiştirdikten sonra, bu malzemeleri nesnelere
iliştirebilirsiniz. AutoCAD size malzemeleri aşağıdaki şekillerde iliştirme olanağı sağlar:
• Hali hazırda var olan nesneyi seçerek Nesnelere.
• Belirli bir tabakadaki “layers” tüm nesnelere, öbek “block” içerisindeki nesnelerin tabakaları da “layers” dahil
olmak üzere.
• 3 boyutlu bir nesnenin bir yüzüne (yüzü “face” alt seçim yaparak)
Bu bölümde daha önlerde, Bir Malzemeyi Malzeme Araştırıcısından “Material Browser” iliştirme “attaching”
““Attaching a material from the Materials Browser” başlığında malzemelerin Malzeme Araştırıcısı “Material Browser”
kullanılarak nasıl iliştirileceğini “attaching” anlatmıştım.
Sayfa 34 / 43
©®
Bir malzemeyi bir tabakadaki “layer” tüm nesnelere iliştirmek için, Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒ Malzemeler
“Materials” Panelinde (genişletilmiş halde) ⇒ Tabakaya İliştir “Attach By Layer” MATERIALATTACH komutunu
kullanın. Şekil 25.15’de görülen Malzeme İliştirme Seçenekleri “Material Attachment Options” iletişim kutusu
açılacaktır.
Şekil 25.15
Bir tabakadaki “layer” nesnelerin tamamına bir malzeme iliştirmek istiyorsanız Malzeme İliştirme Seçenekleri “ Material
Attachment Options” iletişim kutusundaki malzemeyi tabakadaki tüm nesnelere iliştir “attach a material to all objects on a
layer” komutunu kullanın.
Malzemeyi iliştirmek için, sol kısımdan herhangi bir malzemeyi sağ kısımdaki tabaka “layer” isminin üzerine
sürükleyin. Malzemeyi tabakadan “layer” kaldırmak için, sağ kısımda malzemelerin yanında görülen Kaldır “Detach”
düğmesine (X) tıklayın.
İpucu
Malzemeleri tabakaya “layer” iliştirmek çok etkili bir yöntem olabilir, fakat bu iş önceden çok iyi bir planlama
gerektirmektedir. Örneğin, bir sandalye öbeğiniz “block” varsa, bu sandalyenin kolçaklarını bir tabakaya
“layer”, oturak kısmı ve arkalığını ayrı bir tabakaya “layer” yaratırsanız, ahşap görünümlü malzemeyi
sandalyenin kolçaklarına, kumaş görünümlü malzemeyi de oturak ve arka kısmına kolaylıkla iliştirebilirsiniz.•
Bir nesneye iliştirilmiş malzemeyi Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒ Malzemeler “Materials” Panelinde
(genişletilmiş halde) ⇒ Malzemeyi Kaldır “Remove Materials” komutunu seçerek kaldırabilirsiniz. Nesneleri Seç: “
Select objects”: veri istemi (uyarısı) geldiğinde, nesneyi veya nesnenin yüzeyini seçin.
Arka planları “Backgrounds” Kullanma
Sayfa 35 / 43
©®
©® “rendering” arka plan “background” içeren görüntüyü “view” kaydederek
Bir arka planı “background” sıvamaya
ekleyebilirsiniz. 22. Bölüm’de bir arka planın “background” VIEW komutu kullanılarak nasıl ekleneceğini
açıklamıştım. Örneğin, bir gökyüzü resmini arka plana yerleştirebilirsiniz. (bu bölümdeki Şekil 25.1’e bakınız). Aynı
zamanda önce bir isim verilmiş görüntü yaratmadan bir arka plan “background” eklemek için, BACKGROUND
komutunu kullanabilirsiniz.
Not
AutoCAD 2007den önceki sürümlerinde görüntüleri ve ışık ayarlarını kaydetmenize olanak sağlayan sahneler
“scenes” özelliğini içeriyordu. Sahneler “Scenes” özelliği artık mevcut değil. Aynı şey ağaçlar ve diğer
nesnelerde dahil olmak üzere manzara nesneleri “landscape objects” için de geçerli.•
DVD’de
Malzemeleri iliştirme ve arka plan ekleme konusunu anlatan bu alıştırmada kullanılan dosyalar DVD’de
Çizimler “Drawings” klasöründe ab25-b.dwg isimli çizim dosyası ile bluesky.jpg dosyasındadır.•
ADIMLAR: Malzemeleri İliştirme ve Bir Arka Plan Ekleme
1. DVD’den ab25-b.dwg isimli çizimi açın. Windows Araştırıcısını “Windows Explorer” kullanarak bluesky.jpg
dosyasını DVD’nin Çzimler “Drawings” klasöründen AutoCAD İncili “ AutoCAD Bible” klasörünüze kopyalayın.
2. Çiziminizi AutoCAD İncili “ AutoCAD Bible” klasörüne ab25-05.dwg olarak kaydedin. Bu çizim bu bölümde
daha önce kullanılmış çizimin aynısıdır. Fakat tüm malzemeler içe aktarılmış ve düzenlenmiş ve bazı malzemeler
nesnelere iliştirilmişlerdir. Aynı zamanda, masa ve sandalyeler uygun tabakalara “layers” çizilmiştir.
3. Şayet Gerçekçi “Realistic” görünüş sitilinde “visual style” değilseniz, choose Görünüm “View” sekmesinde ⇒
Görünüş Sitilleri “Visual Styles” Panelinde ⇒ Görünüş Sitilleri “Visual Styles” aşağı açılır listesinden ⇒ Gerçekçi
“Realistic” görünüş sitilini “visual style” seçin.
4. Sıvama “Render” sekmesini seçerek ⇒ Malzemeler “Materials” Panelinde (genişletilmiş halde) ⇒ Tabakaya İliştir
“Attach By Layer” komutunu çalıştırın. Malzeme İliştirme Seçenekleri “Material Attachment Options” iletişim
kutusunda, Malzeme İsmi “Material Name” listesinden hafif ahşap “light wood” isimli malzemeyi LEGS isimli
tabaka “layer” üzerine sürükleyip bırakın. (tabaka “layer” ismini daha kolay bulmak için, sağ panodaki Tabaka İsmi
“Layer Name” başlığına tıklayarak tabaka “layer” isimlerini harf sırasına göre dizdirin.) Daha sonra striped fabric
isimli malzemeyi CUSHIONS tabakası “layer” üzerine sürükleyerek bırakın ve OK düğmesine tıklayın.
5. Çizim penceresinde, masanın üzerindeki tabağı seçin. Malzeme Araştırıcısında “Materials Browser”,
GREENGLASS isimli malzemeye sağ tıklayarak Seçime Ata “Assign to Selection” komutunu seçin.
Puslu Manzaralar
Sis “Fog” uzaktaki nesneleri yakındakilerden daha az net yapmak suretiyle uzaklık hissi vermek için kullanılır. Çevreyi
Sıva “Render Environment” iletişim kutusunu açmak ve Sis “Fog” etkisi eklemek için, Sıvama “Render” sekmesini
seçerek ⇒ Sıvama “Render” Panelinde (genişletilmiş halde) ⇒ Çevre “Environment” komutunu çalıştırın. Çevreyi Sıva
“Render Environment” iletişim kutusunun Sisi Etkinleştir “Enable Fog” alanında aşağı açılır listeden Açık “On”
seçeneğini seçin. Sis rengini (ön tanımlı gelen renk gridir), yakın ve uzak mesafelerini “near and far distances” (sis nerede
başlayacak ve nerede bitecek) ve yakın ve uzak yüzdelerini “near and far percentages” (başlangıç ve bitiş yerlerindeki sis
miktarı) ayarlayabilirsiniz. Aynı zamanda arka plana da sis “fog” uygulayabilirsiniz. (mevcut arka planda sis rengini açık
hale getiren Arka plan Sis”Fog Background” Ayarı ). Sis “Fog” etkisini kullanmak için, 3DCLIP komutunu kullanarak ön
“front” ve arka “back” kırpma “clipping” özelliğini açık duruma getirmeniz gerekecektir. Ön kırpma “front clipping”
düzlemini en yakın nesnenin önüne, arka kırpma “back clipping” düzlemini de en uzaktaki nesnenin arkasına taşıyın.
Daha sonra sonuçları görmek için sıvama “render” yapmanız gerekecektir. Sonuçları çizimin o anki görüntü bakışında
“viewport” göremezsiniz.
6. Görünüm “View” sekmesinde ⇒ Görüntüler “Views” Panelinde ⇒ İsim Verilmiş Görüntüler “Named Views”
komutunu seçin. Görüntü Yöneticisinde “View Manager”, Yeni “New” düğmesine tıklayın. Yeni Görüntü /Bakış
Sayfa 36 / 43
©®
Özellikleri “New View / Shot©®
Properties” iletişim kutusunun Görüntü İsmi “View Name” metin kutusuna, Arka
planla birlikte Sıva “Render with background” yazın. Arka plan “Background” kısmında, aşağı açılır listeden
Resim Seç “Select Image” seçeneğini seçtiğinizde, Arka plan “Background” iletişim kutusu açılacaktır.
7. Araştır “Browse” düğmesine tıklayın. Dosya Seç “Select File” iletişim kutusunda Dosya Tipleri “Files of Type”
aşağı açılır listesini Tüm Resim Dosyaları “All Image Files” olarak değiştirmeniz gerekebilir. Blue sky.jpg dosyasını
seçin (Bu dosyayı 1. Adımda AutoCAD İncili “ AutoCAD Bible” klasörüne kopyalamıştınız.) ve Aç “Open”
düğmesine tıklayın.
8. Arka plan “Background” iletişim kutusunda, Resim Pozisyonu “Image Position“ aşağı açılır listesinden “Resmi
Ayarla “Adjust Image” düğmesine tıklayarak Sündür “Stretch” komutunu çalıştırın. Resminizin nasıl geliştiğini
(güzelleştiğini) göregörebileceksiniz. Görüntü Yöneticisine “View Manager” geri dönmek için 3 kere OK
düğmesine basın. O anki olarak Ayarla “Set Current“ düğmesine tıkladıktan sonra çiziminize geri dönmek için OK
düğmesine basın. Çizim penceresinin arka planında resmin görüntülenmesi gerekiyor. (Şayet görüntülenmediyse,
çizimi sıvama “render” yapmanız gerekebilir.)
9. Çiziminizi kaydedin. Şayet bir sonraki alıştırmaya devam edecekseniz, bu çizimi açık bırakın.
Sayfa 37 / 43
©®
©®
Nihai Sıvamayı “Final Render”
Yapma
Nihayet nihai sıvama “final rendering” için hazırsınız. Sıvamaya “Render” hazırlık uzun bir işlem olabilir. Bu anda,
Şekil 25.16’da görülen Gelişmiş Sıvama Ayarları “Advanced Render Settings” paletinde sıvama “rendering” için bazı
daha özel ayarlara bakmak isteyebilirsiniz. Gelişmiş Sıvama Ayarları “Advanced Render Settings” paletini açmak için
(RPREF komutu), Sıvama “Render” sekmesi seçerek ⇒ Sıvama “Render” Panelinde and panel isminin sağ tarafındaki
küçük ok simgesine tıklayarak iletişim kutusunu açın. Ben burada bazı ortak ayarları vurguluyorum.
Gelişmiş Sıvama Ayarları “Advanced Render Settings” paletinin üst kısmındaki aşağı açılır listede sıvama “render” ön
ayarları bulunur. Sıvama “Render” ön ayarları ayarları özelleştirmek istediğiniz zaman kullanabileceğiniz bir ayarlar
grubudur. Bu listeden Taslak “Draft”, Düşük “Low”, Orta “Medium” (ön tanımlı), Yüksek “High” ve Sunum “
Presentation” seçeneklerinden birini seçebilirsiniz. (Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒ Sıvama “Render”
Panelinde ⇒ Sıvama Ön Ayarları “Render Presets” aşağı açılır listesinden ⇒ Sıvama Ön Ayarlarını Yönet “Manage
Render Presets” [the RENDERPRESETS komutu] tıklayarak ön ayarları kendiniz özelleştirebilirsiniz.) Aynı zamanda
Sıvama “Render” panelindeki Sıvama Ayarları “Render Presents” aşağı açılır listesini kullanarak o anki sıvama
ayarlarını “curent render present” ayarlayabilirsiniz. Yaptığınız seçim bulunduğunuz durumunuza bağlı olup —
yaptığınız sıvamayı “rendering” görmeniz ister taslak “draft” isterseniz nihai “final” sıvama “render” yapıyor olun
bilgisayar sisteminizin konfigurasyonuna özellikle grafik kartınızın ve hafızanızın (RAM) gücüne bağlıdır.
Şekil 25.16
Gelişmiş Sıvama Ayarları “The Advanced Render Settings” Paleti birçok sıvama “rendering”seçeneğini ayarlamanıza
olanak sağlar. Aşağıdaki şekil mevcut ayarların yaklaşık yarısını göstermektedir.
Sayfa 38 / 43
©®
©®kısmı sıvama “rendering” ile ilişkili ayarları bir bütün olarak içerir. Bu kısım size
Sıvama İçeriği “Render Context”
modelinizin sıvamaya “rendering” nasıl başlayacağını seçmenize olanak sağlar. İşte seçenekleriniz aşağıda:
• Dosyayı Kaydet. “Save File”. Şayet sıvama “rendering” sonucunu bir dosyaya kaydetmek istiyorsanız Dosya
Yazdırılacak “File Is Written “ düğmesine tıklayın. Kaydetme işlemini iptal etmek için aynı düğmeye tıklayın.
• Prosedür. “Procedure.” O anki görüntüyü “current view” sıvayabilirsiniz “rendering”, bir pencereye
kırpabilirsiniz veya seçili nesneleri sıvayabilirsiniz rendering”.
• Hedef. “Destination.” O anki görünüş bakışına “viewport” veya ayrı bir pencereye sıvama “rendering”
yapabilirsiniz.
• Çıktı Dosya İsmi. “Output File Name.” Şayet sıvamayı “rendering” bir dosyaya kaydet seçeneğini seçtiyseniz,
bu öğeye tıklayarak üç nokta (...) simgesine tıkladıktan sonra kaydedilecek sıvama dosyasının yerini belirleyin ve
dosyaya bir isim verin. Sıvamanızı “Rendering” BMP, PCX, TGA, TIF, JPG/JPEG, veya PNG dosyası olarak
kaydedebilirsiniz.
• Çıktı Ebatı. “Output Size.” Aşağı açılır listeden bir çıktı ebatı seçin (piksel olarak) veya çıktı ebatı ayarını
özelleştirmek için, Çıktı Ebatını Belirle “Specify Output Size” düğmesine tıklayın.
• Poz Tipi. “Exposure Type.” Otomatik “Automatic” veya Logaritmik “ Logarithmic” tiplerinden birini seçin.
Otomatik “Automatic” poz tipi ön tanımlı çıktı ayarı olup, AutoCAD’in 2009 sürümü öncesinde kullanılırdı.
Logaritmik “ Logarithmic” poz tipi poz üzerinde daha fazla kontrol istediğiniz durumlarda faydalı olup, fotometrik
ışıklandırmada kullanılamaz.
• Fiziksel Ölçek. “Physical Scale.” Bu ayar poz değişiminden kaynaklanan yapaylıkları (kusurları) azaltmada
yardımcı olur. Ön tanımlı değer 1500 dür. Şayet yapaylıkları (kusurları) görüyorsanız, kendiniz için en iyi değeri
bulmak için deneme yanılma yapmanız gerekecektir. Güneş bulunan bir çizim ile sadece noktasal ışık kaynakları
bulunan çizimdeki fiziksel ölçek en iyi değerleri birbirinden farklı olacaktır.
İpucu
Sıvama “ Render” panelinden de sıvamanın “rendering” kaydın hedef klasörünü ve çıktı ebatını kontrol ederek
bir dosyaya kaydedilip kaydedilmeyeceğini belirleyebilirsiniz. Sıvama “ Render” panelini genişlettiğinizde Çıktı
Ebatı. “Output Size.” görünecektir•
Malzemeler “Materials” kısmında malzemelerle ilgili ayarlar vardır. Aşağıdakileri belirleyebilirsiniz:
• Malzemeleri Uygula. “Apply Materials.” Malzemeleri açık “on” veya kapalı “off” hale getirir.
• Doku Filitreleme. “Texture Filtering.” Örnek dokuların alanlara göre çıkıntıveya dalga etkisi gibi gibi
yapaylıklarının rumuzlanmasını önler.
• 2 Tarafı Zorla. “Force 2-Sided.” Yüzeyle görüntü dışında olsa bile yüzeylerin her iki yüzününde sıvanmasını
“rendering” sağlar. Sıvamayı “Rendering” hızlandırmak için bu özelliği kapatabilirsiniz.
Örnekleme “Sampling” kısmı her pikselin sıvanması ile ilgilenerek hassasiyeti sağlayan örneklemeyi kontrol ayarları
sunar. Minimum örnekleme oranı değerini azaltmak hızlı sıvama “rendering” sağlarken sıvamanın “rendering”
hassasiyetini azaltır. 1/4 örnekleme oranı değeri (ön tanımlı) her dört pikselde bir hesaplama yapar. Maksimum
örnekleme oranı değeri komşu pikseller birbirlerinden yeterince farklı ise (yeterli zıtlığa “contrast” sahipse) daha hassas
örnekleme gerekeceği için uygulanır. Ön tanımlı değer her piksel için bir hesaplama olan bir (1) dir. Zıtlık renkleri
“Contrast colors) minimum ve maksimum oran baz alınarak ne kadar örnekleme yapılacağının belirlenmesinde
kullanılır.
Gölgeler “Shadows” kısmında gölgeleri açıp kapatan bir ampul simgesi vardır. Sıvamayı “Rendering” hızlandırmak
için, gölgeleri kapatabilirsiniz. Mod “Mode” gölgelerim hesaplanma sırasını belirler. — Basit “Simple” (rastgele),
Sıralı “Sorted” (nesneden ışığa doğru),ve Dilim “Segment” (ışık ışını boyunca). Gölge Benzetme “Shadow Map”
gölgeleri benzeştirmeyi “shadow mapping” açık hale getirir. Bu özellik kapalı olduğu zaman, gölgeler daha keskin ve
Sayfa 39 / 43
©®
©® neden olan çizgili olurlar. Gölge Benzeştirmeler “Shadow Maps” yumuşak
dış hatları daha hassas gölgelendirmeye
gölgelendirmeye olanak sağlarlar. Örnekleme Çarpanı “Sampling Multiplier” tüm çizim içerisinde örnekleme
yapılmasını sınırlandırır. Bu özelliği deneme sıvamaları “draft renders” yaratmak için kullanın. Düşük değerler az
örnekleme anlamına gelirken; yüksek değerler daha hassas ve kesin sonuçlar üretir. Değerler 0 ile 2 aralığında
değişmektedirler.
Işın İzleme “Ray Tracing” kısmı sıvayıcının ışın izlemeli gölgeleri nasıl hesaplayacağını etkiler. Ampul düğmesi ışın
izlemeyi açık veya kapalı duruma getirir. Maksimum Derinlik “Max Depth” ayarı ne kadar yansıma ve kırılma
hesaplanacağını kontrol eder. Hesaplanacak yansıma ve kırılmaları kendiniz de ayarlayabilirsiniz.
Dolaylı Aydınlanma “Indirect Illumination” kısmının üç (3) alt kısmı vardır. — tüm hepsi yarattığınız direkt ışığın
ilave ince etkileri ile alakalıdırlar. Bu ayarlar daha doğal ışık yaratması için birbirlerini etkileyen ışığın çoklu
yansımalarının simüle edilmesini sağlayan radyo dalga yayılımını “radiosity” kontrol ederler. Örneğin Genel
Aydınlanma “Global Illumination” bir yüzeyin renginin komşu yüzeyin rengini etkilediği zaman oluşan renk karmaşası
yaratır. Sonuç olarak toplarsak, bu ilave özellikler karanlık köşeleri ve diğer yapaylıkları engellerken yapılan hesaplama
miktarını arttırırlar ve bu da sıvama “rendering” süresini önemli ölçüde arttırır. Işık Özellikleri “Light Properties” kısmı
dolaylı aydınlatma için kullanılacak olan yarattığınız ışıkları kontrol eder. Bu ayarlar ile hassasiyeti ve ışığın
parlaklığını arttırabilirsiniz. Fakat bu şekilde yaptığınız zaman sıvama “rendering” süresi de artacaktır.
Tanılama “Diagnostic” kısmı sıvama “rendering” sonuçlarındaki sorunları gidermenizde yardımcı olur. Sıvayıcının bir
nesneyi nasıl yerleştirdiğini anlamanıza yardımcı olması için, karelajın “grid” görüntülenmesini açık hale
getirebilirsiniz. Sıvama “Rendering” yaparken sıvamanın “rendering” kare kare yapılacağını bildiren bir uyarı
alabilirsiniz. Bu karelerin ölçülerini, karelerin sıralarını değiştirebilirsiniz. Bu şekilde yapılan sıvama “rendering”
işleminde maksimum sistem kaynakları kullanılacaktır.
Sıvama “Render” için, Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒ Sıvama “Render” Panelinde ⇒ Sıvama “Render” aşağı
açılır listesinden ⇒ Sıvama “Render” komutunu seçin. Model Gelişmiş Sıvama Ayarları “Advanced Render Settings “
paletindeki ayarlara göre sıvanacaktır. Aynı zamanda komut satırına render yazıp Enter tuşuna basarak (↵) RENDER
komutunu da kullanabilirsiniz. Sonrasında sıvama “render” kalitesi ve çıktı klasörü seçebilirsiniz.
DVD’de
Nihai Sıvama “final rendering” yaratma konusunu anlatan bu alıştırmada kullanılan çizim DVD’de Sonuçlar
“Results” klasöründe ab25-05.dwg isimli dosyadadır.•
ADIMLAR: Nihai Sıvama “Final Rendering” yaratma
1. Şayet ab25-05.dwg çizimi açık ise, o dosyayı kullanın. Aksi halde; şayet bir önceki alıştırmayı yaptıysanız, bu
çizimi AutoCAD İncili “ AutoCAD Bible” klasörünüzden açın. Şayet bir önceki alıştırmayı yapmadıysanız, bu
çizimi DVD’nin sonuçlar klasöründen açın.
2. Dosyayı AutoCAD İncili “ AutoCAD Bible” klasörünüze ab25-06.dwg olarak kaydedin.
3. Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒Işıklar “ Lights” Panelini seçerek panel isminin sağ tarafındaki küçük ok
simgesi şeklindeki iletişim kutusu açıcısını tıklayın. Modeldeki Işıklar “Lights in Model” paletinde, P1 ışığını seçin.
Özellikler “Properties” paletini görüntüleyin (Ctrl+1), şiddet “intensity” değerini 2 olarak değiştirin ve Enter tuşuna
basın. Bu iş nihai sıvama “final rendering” yaparken sıklıkla yapacağınız ayarlamadır.
4. Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒ Sıvama “Render” Panelini seçerek panel isminin sağ tarafındaki küçük ok
simgesi şeklindeki iletişim kutusu açıcısını tıklayın. Gelişmiş Sıvama Ayarları “Advanced Render Settings”
paletinde, Gölgeler “Shadows” kısmı altında, “Gölge Benzeşmesi “Shadow Map” ayarını açık “on” durumuna
getirin. Bu değişiklik daha yumuşak gölgelendirme ile sonuçlanacaktır. (Farkı görmek için bu ayarın açık “on” ve
kapalı “off” durumlarını deneyebilirsiniz.)
5. Sıvama “Render” sekmesi içerisinde ⇒ Sıvama “Render” Panelinde ⇒ Sıvama “Render” aşağı açılır listesinden
⇒ Sıvama “Render” komutunu seçin. Şayet Autodesk Malzele Kütüphanesi-Ortam Kütüphanesi “Autodesk
Sayfa 40 / 43
©®
Materials Library – Medium ©®
Image Library” yüklenmemiş mesajı görüntülenirse, Ortam Kütüphanesini “Medium
Images Library” kullanmadan çalış seçeneğine tıklayın.
6. Sıvama “Rendering” penceresi açılacaktır. AutoCAD’in sıvamayı “rendering” tamamlamasını bekleyin.
Sıvamadaki “Rendering” gölgelere “shadows” bakın! Şeffaf yeşil kâsedeki portakalı görebiliyor musunuz?
Pencerenin dışarısında görünen gökyüzü resmini de unutmayın.
7. Sıvama “Rendering” Şekil 25.17’deki gibi görünmelidir. Siz görüntüyü ekranınızda gördüğünüz için, belkide
biraz daha iyi görünebilir. Çiziminizi kaydedin.
Şekil 25.17
Gölgeler “shadows”, şeffaf nesneler “transparent objects” ve arka plan “background” ile yapılmış nihai sıvama
“rendering”
Sıvamanın “Rendering” bir deneme yanılma işlemi olduğunu hatırlayın. İlk seferde hemen doğru sonucu almayı
beklemeyin. Belkide geliştirme ve düzeltme ihtiyacı olan birçok alan göreceksiniz. Bu noktada, geri gidebilir ve ışıklara
“lights”, malzemelere “materials” en iyi sıvama görüntüsünü elde edene kadar ince ayar yapmaya devam edin.
DVD’de
AccuRender bir sıvama “rendering” programı olup ilave sıvama “rendering” imkanları sunmaktadır. Bu
programı DVD’de Software\Chapter25 klasöründe bulabilirsiniz.•
İstatistikleri Kullanma
Sıvama “Render” penceresine sıvama “renter” yaptığınız zaman, bu yeni pencerenin sağ panosunda sıvamanız
“rendering” ile ilgili bir takım istatistiki sayılar listelenir. Bu istatistikleri sıvamanızdaki “rendering” sorunları
gidermede veya sıvamalarınızın sonuçlarını karşılaştırmada kullanabilirsiniz. Bu panonun en altında sıvama
“rendering” tarihçeniz listelenir.
Sayfa 41 / 43
©®
©®
Sıvanmış Resimlerin Kaydedilmesi
Modelinizin sıvanmış “rendered” resmini kaydedebilir ve başka zaman bu resmi tekrar görüntületebilirsiniz. Aynı
zamanda bu kaydedilmiş sıvama resimlerini başka uygulamalarda da kullanarak çıktılarını alabilirsiniz. Sıvamanın
“Rendering” resmini bir resim dosyasına kaydetmenin adımları aşağıdadır:
1. Çizimi sıvayın “render”.
• Bir görüntü bakışına “viewport” sıvama “rendering” yaptıktan sonra, komut satırına saveimg yazarak Enter
tuşuna basın ↵.
• Sıvama “Render” penceresine sıvama “rendering” yaptıktan sonra, Dosya “File” menüsünden ⇒ Bu pencereden
kaydet “Save from that window's” komutunu seçin.
2.Sıvama Çıktı Dosyası “Render Output File” iletişim kutusunda, Dosya Tipleri “File of Type “ aşağı açılır
listesinden bir dosya tipi “file type” seçtikten sonra dosyanın kaydedileceği yeri belirleyin bir dosya ismi “file
name” girdikten sonra Kaydet “Save” düğmesine tıklayın.
3. Resim için seçtiğiniz dosya tipine bağlı olarak, size renk sayısı ve resim kalitesi gibi seçenekler sunan bir iletişim
kutusu göreceksiniz. İstediğiniz seçenekleri belirledikten sonra, resmi kaydetmek için, OK düğmesine tıklayın.
Bu kaydedilmiş sıvama “rendering” resimlerini çiziminizin arkasına içe aktarabilirsiniz “import”. Şekil 25.18 üç (3)
kayan “floating” görüntü bakışını “viewport” göstermektedir. Bu görüntülerden bir tanesi sıvanmış resmi
göstermektedir.
Şekil 25.18
Sıvanmış “rendered” resimlerinizi çizimlerinize dahil edebilirsiniz.
Sayfa 42 / 43
©®
Çapraz Kontrol
Resimlerin içe aktarılması hakkında detaylı talimatlar için 27. Bölüm’e bakın. 17. Bölüm’de açıkladığım gibi
taranmış görüntü bakışlarının “viewports” baskısını alabilirsiniz “plot”.•
Özet
Bu dokümanda, sıvama “rendering” işlemini tüm yönleri ile anlattım. Aşağıdaki konuların tamamınıöğrenmiş oldunuz:
• Işıkların “Lights” Yaratılması
• Malzemelerin “Materials” Yönetilmesi, İçe aktarılması ve Yaratılması
• Malzemelerin “Materials” İliştirilmesi “Attaching”
• Arka planların “Backgrounds” Kullanılması
• Bir Çizimin Sıvanması “Rendering”
Sayfa 43 / 43

Rendering

Transkript

Benzer belgeler

Bölüm Tanıtımı - Metalurji ve Malzeme Mühendisliği

Render Menüsü Kullanımı

Slayt 1 - Mühendislik Fakültesi

608-ZNR GAZ BETON-D.tur

Teknik Sorunlar SSS

[email protected] uzantılı mail adresinizi herhangi bir xxxx

JD Torq-Gard Supreme 15W

Ameliyathanelerde Steril Malzemelerin Otomasyonlu Transfer Çözümü

Örnek Proje - Prof.Dr Akgün Alsaran

Sıvama Makinası Tasarımı