Farklı Toprak İşleme Alet ve Makinalarının Toprağın

Farklı Toprak İşleme Alet ve Makinalarının Toprağın Penetrasyon
Direncine Etkilerinin Belirlenmesi
Mustafa ÇETİN, Taner AKBAŞ, Erkan ŞİMŞEK
Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları Bölümü, Aydın
[email protected]
Özet: Bu çalışmada; farklı toprak işleme alet ve makinalarının toprağın penetrasyon direncine
etkileri belirlenmiş ve jeoistatistiksel teknikler kullanılarak haritalanmıştır. Denemeler Adnan
Menderes Üniversitesi Araştırma ve Üretim Çiftliği alanlarında gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla üç
farklı toprak işleme ekipmanı KP (kulaklı pulluk), R (rototiller) ve Ç (çizel) kullanılmıştır. Çalışmada
penetrasyon direnci değerleri arazideki 72 noktadan alınan örnekler üzerinden haritalanmış ve
karşılaştırılmıştır. Araştırma sonucunda 0-15 cm derinlikte tüm parsellerde elde edilen penetrasyon
direnci değerlerinin normal sınırlar içinde olduğu ve minimum penetrasyon direnci değerlerinin
rototiller ile işlenen parsellerde elde edildiği belirlenmiştir. Düşük toprak işleme derinliği sebebiyle
15-30 cm derinlikte; rototillerin kullanıldığı parsellerde penetrasyon direnci değerlerinde değişim
gözlenmediği belirlenmiştir. Çizelin kullanıldığı parsellerde ise her iki toprak derinliğinde, diğer
ekipmanların kullanıldığı parsellere göre daha homojen bir penetrasyon direncinin oluştuğu
belirlenmiştir.
Anahtar kelimeler: Toprak işleme alet ve makinaları, penetrasyon direnci, jeoistatistik,
haritalama
Determination of The Effects of Different Soil Tillage Equipments on Soil
Penetration Resistance
Abstract: In this study; the effects of different soil tillage equipments on soil penetration
resistance were determined and mapped using geostatistical techniques. Experiments were carried
out on research field in Adnan Menderes University. With this purpose, three different soil tillage
equipments were applied; KP (moulboardplow), R (rototiller), and C (chisel). To determine the
effects of different soil tillage equipments, penetration resistance data were collected from 72
points from two different depth. Values of penetration resistance were mapped and compaired. Soil
penetration resistance measurements were in their normal limits in three different soil tillage
equipments for 0-15 cm depth. The minimum soil penetration resistance were found near soil
surface in plot where rototiller was used. Soil penetration resistance did not vary in 15-30 cm depth
since the rotatillers have less working depth. In conclusion, plot where chisel was used, resulted
more homogeneus penetration resistance for two different soil depth.
Keywords: Soil tillage equipments, penetration resistance, geostatistics, mapping
GİRİŞ
gelmektedir (Mutaf, 1984). Toprak işleme yöntemleri
devirme,
Kültür bitkilerinin yaşayabilmeleri için toprağın
kabartma,
parçalanma,
karıştırma
ve
yumuşak, su alma ve su tutma yeteneğinin yüksek
düzeltme vb. işlemlerden oluşmaktadır (Demir ve ark.,
olması
2000).
ve
maddelerinin
içeriğinde
bulunması
yeteri
miktarda
besin
Toprağı
Toprak işleme ile ilgili araştırmaların başlıca amacı,
uygun duruma getirmek ve bu durumunu sürdürmek
toprak işleme sonucu oluşan toprak koşullarını ölçmek,
işlemekle olanaklıdır. Bu nedenle üretimi artıracak
tanımlamak,
agro-teknik
etkilediğini belirlemektir (Özgüven ve Aydınbelge,
önlemlerin
gerekmektedir.
başında
toprak
işleme
361
bu
koşulların
bitki
gelişimini
nasıl
1990).
tohumun
direncinin 2.0 MPa, buğday için 1.5 MPa olduğu,
çimlenmesini sağlayacak gevşek bir ortam hazırlamak,
Tohum
birçok bitki için penetrasyon direncinin 2-2.5 MPa
bitki
sınırına ulaşmasının toprak sıkışması işareti olduğu
köklerinin
yatağı
hazırlarken,
gelişmesine
uygun
su
ve
hava
düzenine sahip bir toprak durumu sağlamak amacıyla
toprak
işlenmektedir.
Diğer
bir
deyişle
deneysel çalışmalarla belirlenmiştir (Arslan, 2006).
bitkinin
Topraktaki
değişkenlik
doğal
süreçler
ve
gelişmesine uygun bir strüktür temin edilmektedir
uygulanan amenajmanın birlikte etkilerinin sonucudur
(Adam ve Erbach, 1992). İyi bir strüktür elde etmek
ve toprak özelliklerindeki zamansal ve mekansal
amacıyla toprak işlemenin çok sık yapılması da toprak
varyasyonunu içine almaktadır. Toprakta değişkenlik
yapısı üzerine olumsuz etki yapmaktadır. Gereğinden
rastgele veya korelasyona sahip, uzun veya kısa
fazla toprak işleme, ürünün maliyetini artırmakta ve
mesafelerde etkili ve yüksek veya düşük derecelerde
organik maddelerin fazlasıyla parçalanmasıyla da
olabilmektedir. Geleneksel ve jeoistatik metotlar,
olumsuz etki yapmaktadır (Kayişoğlu ve ark., 1996).
toprak özelliğinin değişkenliğine farklı yaklaşımlara
sahiptirler.
Tarım tekniğinin ilerlemesi ve modern makinaların
Geleneksel
istatistik,
topraklardaki
yaygınlaşması günümüz tarımına büyük bir iş kolaylığı
değişkenliğin rastgele olduğunu ve uzaysal olarak
ve zaman kazanımı getirmiş, çalışma verimliliği olumlu
korelasyona sahip olmadığını varsaymaktadır. Yani
yönde etkilenmiştir. Buna paralel olarak tarımda
arazide
kullanılan tarım alet ve makinalarının sayısı ve
birbirinden
bağımsız
istatistik,
her
bir
noktadan
alınacak
olduğunu
kabul
örneklerin
etmektedir.
ağırlıklarında da bir artış olmuştur. Bunun sonucunda,
Geleneksel
tarla trafiği çok yoğunlaşmış ve tarım topraklarında
aritmetik ortalama, standart sapma ve varyasyon
önemli bir sorun olan toprak sıkışması ortaya çıkmıştır
katsayısı gibi parametreleri kullanmaktadır. Oysa
(Mc. Kyes, 1985).
arazide birbirine yakın alınan örneklerin birbirlerine
örneklerden
hesap
edilen
Toprak sıkışması, dış kuvvetlerin etkisi altında
uzak noktadan alınanlara göre daha çok benzer
toprağı oluşturan katı parçacıkların sıkışarak hacim
olduğu bilinmektedir. Geleneksel istatistik metotlar
ağırlığının artması şeklinde tanımlanabilir (Arslan,
uzaysal olarak değişen toprak özelliklerini analiz için
2006). Sıkışma, çoğunlukla toprağın hacim ağırlığı ve
uygun olmamaktadır. Son yıllarda bu durumu dikkate
nem oranının bir fonksiyonu olarak tanımlanabilmekte
alan
ve tarla koşullarında toprak mukavemeti (penetrasyon
kullanılmaya
jeoistatistiksel
teknikler
başlanmıştır.
yaygın
Jeoistatistikte,
olarak
arazi
direnci) olarak ölçülmektedir (Okursoy ve Barut,
üzerinde
1994).
olan
mesafenin artması ile iki noktadan elde edilen verilerin
Toprak
sıkışması;
sıkışmaya
sebep
gözlem
yapılan
iki
nokta
arasındaki
meydana
benzerliğinin gittikçe azaldığı ve belli bir noktadan
gelebilmekte ve buna göre kaymak tabakası, yüzey
sonra tamamen yok olduğu varsayılmaktadır. Arazide,
toprak sıkışması,
alınan
etkenlere
göre
değişik
derinliklerde
toprak işleme (basınç) sıkışması
örnekler
arasındaki
benzerliğin
sürdüğü
veya pulluk tabanı ve alt (derin) toprak sıkışması gibi
mesafenin bilinmesi, arazi üzerinde yürütülecek zirai
değişik isimler alabilmektedir (Selvi ve ark., 2003).
ve bilimsel faaliyetlerde büyük avantaj sağlamaktadır
(Akbaş, 2004).
Toprağın işlenmeye ve bitki köklerinin gelişmesine
karşı gösterdiği direnç penetrasyon direnci (koni
Toprak özelliklerinin ortalama ve standart sapma
indeksi) ile gösterilmektedir. Penetrasyon direnci 1
gibi özelliklerinin bilinmesinin yanında eğer incelenen
verimi
özelliğin uzaysal strüktürünün bilinmesi istenirse,
sınırlayıcı bir etkisi olmadığı, 10 MPa’dan büyük
jeoistatistik tekniklerin kullanılması gerekli olmaktadır.
değerlerde ise toprağın bitkisel üretim için uygun
Jeoistatistik, uygulamalı istatistiğin bir dalı olup
özellikte olmadığı ve penetrasyon direncinin genel
incelenen özelliklerin uzaysal bağımlılık ve uzaysal
olarak tarla kapasitesinde 1 MPa ile 9 MPa arasında
strüktürünün tahmininde ve bu modellenen uzaysal
değiştiği belirlenmiştir (Singh ve ark., 1992). Örneğin,
strüktürü
pamuk için penetrasyon direnci 0.5 MPa’dan 4 MPa’a
değerleri tahmin etmede kullanılmaktadır. Bu işlemler
çıktığında
uzaysal
MPa’dan
daha
az
verimin,
olduğunda
kademeli
sıkışmanın
olarak
360
kg/da
kullanarak
modelleme
örneklenmeyen
(variogram)
noktalardaki
ve
uzaysal
değerinden 150 kg/da’a düştüğü görülmüştür (Singh
enterpolasyon (kriging) olmak üzere iki aşamada
ve
gerçekleştirilmektedir.
ark.,
1992).
Pamuk
için
kritik
penetrasyon
362
Krigleme,
örneklenmeyen
noktalarda değerlerin enterpolasyon ile tahmini için
ve uygulama haritaları hazırlanmaktadır. Bu haritaların
jeoistatiksel yaklaşımı tanımlayan genel bir terimdir.
hazırlanmasında
Örneklenmeyen noktalardaki değerlerin tahmininde
(semivariogram modelleme ve krigleme tahminleri)
aynı
kullanılmaktadır (Wollenhaupt ve ark., 1997). Bu
alan
için
modellenmiş
semivariogram
jeoistatistiksel
teknikler
fonksiyonunun bilinmesi gerekli olmaktadır. Krigleme,
çalışmanın amacı; farklı toprak işleme yöntemlerinin
bilinen değerlerin ağırlıklı ortalaması alınarak yapılan,
toprağın penetrasyon direncine etkilerinin jeoistatistik
bilinen en iyi doğrusal tahmin metodudur (Akbaş, F.
teknikler kullanılarak ortaya konulmasıdır.
2004).
Matematiksel
ifadesi
aşağıdaki
eşitlikte
tanımlanmaktadır.
MATERYAL VE YÖNTEM
n
Z ( X 0 )   i Z ( X i )
Aydın ilinde yer alan Adnan Menderes Üniversitesi
(1)
Ziraat
i 1
Eşitlik 1’ de, Z(X0) ; xo noktasında değeri
gerçekleştirilmiştir. Deneme her birinde üç farklı
ifade etmektedir. Krigleme tahmininde kullanılacak
toprak işleme yönteminin uygulandığı üç blok şeklinde
olan noktalardaki (xi) (i=1,….n) değişken değerleri
üç tekerrürlü olarak düzenlenmiştir. Deneme blokları;
bellidir ve istenilen sayıda (mümkün olan) değer
her bir yöntem için 12 m genişlik olacak şekilde 2 m
tahmininde kullanılmaktadır.
aralıklarla toplam 40 m genişliğinde ve 80 m
Semivariogram hesaplamalarında sadece örnek
dikkate
alınırsa
parsellerinde
mm’dir. Deneme alanında uzun yıllar pamuk üretimi
komşu değerler ve λi ; bu verilere atanacak ağırlıkları
mesafe
deneme
rakımı 64 m, yıllık ortalama yağış miktarı 677,5
Z(Xi) ; xo noktasındaki değerin tahmininde kullanılacak
arası
ait
toprak bünyesine sahip tarlada yürütülmüştür. Yörenin
bilinmeyen fakat enterpolasyon ile bulunacak değer,
çiftler
Fakültesine
gerçekleştirilen denemeler 2008 yılında kumlu-tınlı
uzunluğundadır (Şekil 1).
izotropik
semivariogramlar, hem mesafe hem de yön dikkate
alınacak olursa anizotropik semivariogramlar elde
edilmektedir.
Anizotropik
semivariogramlara
aynı
zamanda yönsel semivariogramlar da denilmekte ve
kullanılan bilgisayar programın özelliğine göre belli
açılar
için
hesaplanabilmektedir.
Semivariogram
modeller farklı matamatiksel ifadelerle tanımlanmakta
ve Küresel, Üssel, Gaussian, Lineer ve Sili Lineer
model olmak üzere adlandırılmaktadır (Akbaş, 2004).
Topraklardaki farklılıkları irdelemek, tanımlamak ve
sınırlarını çizmek toprak etüt ve haritalamanın konusu
olmaktadır.
Toprak
haritaları
toprakların
sahip
oldukları potansiyele uygun olarak kullanılmalarına
olanak sağlamaktadırlar. Bu amaçla yapılan toprak
etüt ve haritalama çalışmaları sonucu elde edilen
haritalar kullanıcılar açısından son derece önemli
olmaktadır. Tarımsal alanlarda toprak haritalarından,
amenajmanda, hassas tarımda, üretim modelleme
çalışmalarında, çevresel etki modellemelerinde ve
coğrafi bilgi sistemleri uygulamalarında yaygın olarak
Şekil 1. Deneme blokları ve ölçüm yapılan
yararlanılmaktadır (Akbaş, 2004). Günümüzde birçok
noktalar
gelişmiş ülkede başarıyla uygulanan hassas tarım
uygulamaları toprak özelliklerindeki değişkenliği esas
almaktadır
(Blackmore,
1994).
Hassas
Araştırmada güç kaynağı olarak 70 BG’de ve 2880
tarım
kg ağırlığında standart tarım traktörü ile üç farklı
uygulamalarında toprak özelliklerine ait mevcut durum
toprak işleme ekipmanı kullanılmıştır. Kullanılan toprak
363
işleme ekipmanları; sırası ile Kulaklı pulluk (KP),
doğruluğu sağlayan semivariogram modelleri seçilmiş
Rotatiller (R) ve Çizel (Ç) dir. Farklı toprak işleme
ve
ekipmanlarının
faydalanılmıştır.
toprağın
penetrasyon
direncine
etkilerini belirlemek amacıyla toprak işleme öncesi ve
Farklı
yapılmıştır. Toprak işleme öncesi, toprağın hacim
amaçlandığı
% 8.10, 1.21 g/cm3 ve %12.36, 1.58 g/cm3 olarak
belirlenmiştir.
Yapılan denemeler sonucunda; toprak işleme
olarak 30 cm toprak derinliğine kadar 1 cm aralıklarla
öncesi penetrasyon direnci değerleri, tüm parsellerde
alınmıştır.
0-15 cm ve 15-30 cm derinlikte sırasıyla 1.63 - 4.15
Toprağın penetrasyon direncine ait haritalar GS+
MPa ve 3.36 - 4.97 MPa arasında değişmektedir (Şekil
5.3b (GS+, 2000) paket programı kullanılarak analiz
2).
edilmiş ve paket programının jeoistatiksel modülü
üretilmiştir.
Enterpolasyon haritalarının üretilmesinde krigleme
yöntemi
kullanılmıştır.
Kriglemede
en
bu
olarak; 0-15 cm ve 15-30 cm derinlikler için sırası ile
değerleri her bir ölçüm noktasından 3 tekerrürlü
haritaları
konulmasının
hacim ağırlığı değerleri tüm parsellerde ortalama
ölçülmüştür
cm² olan konik uç kullanılmıştır. Penetrasyon direnci
penetrasyon
ortaya
işleme sonrasında toprağın gravimetrik nem içeriği ve
(Anonim, 1990). Ölçümlerde açısı 30° ve taban alanı 1
yardımıyla
toprağın
ve %13.96, 1.64 g/cm3 olarak belirlenmiştir. Toprak
maksimum 5000 kPa ve 80 cm derinlikte ölçüm
kullanılarak
ekipmanlarının
15-30 cm derinlikler için sırası ile % 11.62, 1.31 g/cm3
makinalara
gösterdiği toprak penetrasyon direnci elle itmeli
penetrometre
işleme
değerleri tüm parsellerde ortalama olarak; 0-15 cm ve
ve 105°C sıcaklıkta etüvde bekletilerek belirlenmiştir.
yapabilen
noktadan
toprağın gravimetrik nem içeriği ve hacim ağırlığı
silindirlerle alınan bozulmamış toprak örneklerini 24 h
ve
komşu
çalışmada; deneme alanında toprak işleme öncesi
içeriği 0-15 cm ve 15-30 cm derinliklerden 100 cm3’lük
alet
toprak
kullanılarak
Hartge, 1986). Hacim ağırlığı ve gravimetrik nem
yönde
16
penetrasyon direncine etkilerinin jeoistatistik teknikler
ağırlığı silindir metoduna göre belirlenmiştir (Blake and
düşey
tahmininde
ARAŞTIRMA BULGULARI ve TARTIŞMA
toprak işleme sonrası iki farklı derinlikte ölçümler
Toprağın
değerlerin
yüksek
Şekil 2. Toprak işleme öncesi 0-15 cm ve 15-30 cm derinliklerdeki penetrasyon direnci haritaları
364
Şekil 3. Toprak işleme sonrası 0-15 cm ve 15-30 cm derinliklerdeki penetrasyon direnci haritaları
Toprak
işleme
sonrası
0-15
cm
derinliğinde
pulluk ile işlenen parselde penetrasyon direncinin
toprağın penetrasyon direncine ait haritalar GS+ 5.3b
ortalama değerinin 1.05 MPa olduğu belirlenmiştir.
(GS+, 2000) paket programı kullanılarak analiz edilmiş
Toprak işleme sonrası 15-30 cm derinliğinde
ve paket programının jeoistatiksel modülü yardımıyla
toprağın penetrasyon direncine ilişkin veriler üzerinde
penetrasyon
haritaları
üretilmiştir.
haritalarının
üretilmesinde
kullanılmıştır.
Toprak
işleme
yapılan kriglemede en yüksek doğruluğu sağlayan
Enterpolasyon
krigleme
sonrası
(r2=0,88) küresel semivariogram model seçilmiş ve
yöntemi
0-15
değerlerin
cm
tahmininde
16
veriler
yüksek
toprak işleme sonrası 15-30 cm derinlikte Rotatiller ile
yapılan
kriglemede
en
2
direnci
noktadan
faydalanılmıştır.
üzerinde
Penetrasyon
komşu
derinliğinde toprağın penetrasyon direncine ilişkin
değerlerinin
doğruluğu sağlayan (r =0,94) üssel semivariogram
işleme derinliğinin düşük olması sebebiyle daha
model seçilmiş ve değerlerin tahmininde 16 komşu
yüksek değerlerde olduğu ancak kulaklı pulluk ve
noktadan faydalanılmıştır.
çizelin kullanıldığı parseller ile karşılaştırıldığında,
Toprak
işleme
direnci
çizelin kullanıldığı parselde, kulaklı pulluğun kullanıldığı
değerlerinin, tüm parsellerde 0-15 cm derinlikte 0.41-
parsele göre penetrasyon direnci değerlerinin daha
1.46 MPa arasında, 15-30 cm derinlikte ise 0.85-4.76
yüksek olduğu görülmektedir (Şekil 3). Kulaklı pulluk
MPa
ve çizel ile işlenen parsellerde penetrasyon direncinin
arasında
sonrası
olduğu
penetrasyon
belirlenmiştir.
Penetrasyon
direnci değerlerinin 0-15 cm derinlikte minimum
ortalama değerinin sırasıyla 1.32 MPa ve 1.79 MPa
olduğu parsel, Rotatiller ile yapılan toprak işleme
olduğu
sonucunda
derinliğinin
elde
edilmiştir.
Rotatiller
ile
işlenen
belirlenmiştir.
düşük
Rototiller
olması
de
nedeniyle
ise
işleme
penetrasyon
parselde penetrasyon direncinin ortalama değerinin
direnci 15-30 cm derinlikte işleme öncesine yakın
0.79 MPa olduğu belirlenmiştir. Şekil 3 incelendiğinde
olmuştur. Kulaklı pullukta ise, yüzey artıklarının derine
toprak işleme sonrası 0-15 cm derinlikte maksimum
gömülmesi ve kulaklı pulluk tarafından kesilen ve
penetrasyon direnci
döndürülen
değerlerinin
kulaklı pulluğun
toprak
profillerinin
aralarında
kalan
boşluklar, penetrasyon direncinin diğer ekipmanların
kullanıldığı parselde olduğu görülmektedir. Kulaklı
kullanıldığı parsellere göre yüksek oranda azalmasına
365
etkili olmuştur (Doğan ve Çarman, 1997). Penetrasyon
katmanından daha yüzeysel işlendiğinde, istenilen
direnci değerlerinin; rotatillerin kullanıldığı parsellerde
miktarda
15-30
bitki
sıkışma derinliğinden daha derin işlemek ise yüksek
büyümesini engelleyici sınır olarak belirtilen 3 MPa
çeki güçlü traktörlere ihtiyaç duymakta ve daha fazla
cm
derinliklerindeki
değerleri
hariç
değerini aşmadığı görülmüştür.
Sonuç olarak;
ilişkin
ortalama
enerji
toprağın penetrasyon direncine
değerler
göz
önüne
gevşetme
tüketimine
sağlanamamaktadır.
neden
olmaktadır.
Toprağı
Toprak
sıkışmasından dolayı ABD’de meydana gelen zarar 1
alındığında
milyar doların üzerindedir (Şeker ve Işıldar, 2000).
iki
Bu çalışma ile farklı toprak işleme yöntemlerinin
derinlikte de homojen bir toprak katmanı oluşturduğu
toprağın penetrasyon direncine olan etkileri arazinin
için çizel kullanılan parselin penetrasyon direnci
farklı noktalarından yapılan ölçümlerle haritalanmıştır.
yönünden daha uygun olduğu söylenebilir.
Bu çalışmada uygulanan haritalama işlemi bu ve
anormal
değerler
oluşturmadığı
için
ve
her
benzeri daha büyük alanlarda yapılacak hassas tarım
Rototillerin kullanıldığı parsellerde; tarla yüzeyine
yakın olan derinliklerde yüksek nem kaybına neden
uygulamalarına
olunmakta ve işleme derinliği az olmaktadır (Çetin ve
haritalar
ark., 2005). Toprak işleme derinliğinin az olması ve
oluşturacaktır. Haritalama ile ortaya konulacak toprak
15-30 cm toprak derinliğinden sonra bitki kök
özellikleri, geleneksel istatistikten çok daha yüksek
gelişimini etkileyecek penetrasyon direnci değerlerinin
doğruluklu tahmin yapılabilmesine imkan verebilecek
gözlenmesi, Rotatillerin dezavantajı olarak söylenebilir.
ve bu yöntemlerle çalışmak; zaman, işgücü ve enerji
Sıkışmış toprakların gevşetilmesi için çeşitli toprak
işleme
aletleri
aletlerinin
gevşetecek
kullanılmaktadır.
batma
derinlikleri
nitelikte
olmalıdır.
Toprak
sıkışmış
Topraklar
ve
yardımı
toprak
ile
işleme
yöntemlerinin
planlanmasına
veritabanı
tasarrufu sağlayabilecektir.
işleme
tabakayı
sıkışma
Toprağın Bazı Fiziksel Özellikleri ve Yakıt Tüketimine
Etkileri. Tarımsal Mekanizasyon 17. Ulusal Kongresi,
cilt 1. s: 337-347, Tokat.
Kayişoğlu, B., L. Taşeri ve Y. Bayhan, 1996. İkinci Sınıf
Toprak İşleme Aletlerinin Toprağın Bazı Fiziksel
Özellikleri ve Agregat Stabilitesine Etkisi. 6.
Uluslararası Tarımsal Mekanizasyon ve Enerji
Kongresi, s: 594-603, Ankara.
Mc. Kyes, E., 1985. Soil Cutting and Tillage. Elsevier
Publisher, Amsterdam, 213 pp.
Mutaf, E. 1984. Tarım Alet ve Makinaları. Cilt 1, E.Ü. Ziraat
Fakültesi Yayınları, No: 218, İzmir.
Okursoy, R. ve Z.B. Barut 1994. Killi Topraklarda
Penetrasyon Dirençleri. Tarımsal Mekanizasyon
15.Ulusal Kongresi, s:609-613, Antalya.
Özgüven, F. ve M. Aydınbelge, 1990. İkinci Ürün Tohum
Yatağı Hazırlığında Kullanılan Toprak İşleme
Aletlerinin Toprak Sıkışlığına Etkisi Üzerinde Bir
Araştırma. 4. Uluslararası Tarımsal Mekanizasyon ve
Enerji Kongresi, s. 166-173, Adana.
Selvi, K.Ç., V. Kirişci ve T. Korucu, 2003. Pamuk Üretiminde
Pulluk Tabanının Toprak Dinamiği Açısından Etkileri.
Tarımsal Mekanizasyon 21. Ulusal Kongresi, 3-5 Eylül
2003. s:179-185, Konya.
Singh, K.K., T.S. Colvin, D.C. Erbach, A.Q. Mughal, 1992.
Tilth Index: An Approach to Quantifying Soil Tilth.
Transactions of the ASAE. 35(6): 1777-1785.
Şeker, C. ve A.A., Işıldar, 2000. Tarla Trafiğinin Toprak
Profilindeki Gözenekliliğe ve Sıkışmaya Etkisi. Turk J
Agric For. 24, 71–77. Tübitak.
Wollenhaupt, N.C., D.J. Mulla and C.A.G. Crawford. 1997.
Soil Sampling And Interpolation Techniques For
Mapping Spatial Variability of Soil Properties. pp:1954, American Society of Agronomy, Crop Science
Society of America And Soil Science of America.
LİTERATÜR LİSTESİ
Adam, K. M. and D. C. Erbach, 1992. Secondary Tillage Tool
Effect on Soil Aggregation. Transaction of the ASAE,
35(6)1771-1776.
Akbaş, F., 2004. Entisol Ordosuna Ait Bir Arazide Bazı Toprak
Özelliklerinin
Değişiminin
Geleneksel
ve
Jeoistatistiksel
Yöntemlerle
Belirlenmesi.
Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü,
Doktora Tezi, Tokat.
Anonim, 1990. Equipment for Soil Research. Eijkelkamp Co.,
The Netherlands, 240 pp.
Arslan, S., 2006. Toprak Sıkışmasının Azaltılması için
Alternatif Bir Yöntem: Kontrollü Tarla Trafiği. KSÜ.
Fen ve Mühendislik Dergisi, 9(1), Kahramanmaraş.
Blackmore, S., 1994. Precision Farming. An Introduction
Outlook on Agriculture. 23(4) 275-280.
Blake, G.R., and K.H., Hartge, 1986. Bulk Density. In: Klute,
Aç (Ed). Methods of Soil Analysis. Part I. Physical
and Mineralogical Methods, 2nd ed. Agronomy
Monograph No: 9. ASA and SSSA, Madison, WI, pp:
363-375.
Çetin, M., E. Özgöz, F. Akbaş ve R. Gürhan, 2005. Farklı
Toprak İşleme Sistemlerinin Toprağın Bazı Fiziksel
Özelliklerine Etkilerinin Belirlenmesi ve Haritalaması.
Tarım Makinaları Bilimi Dergisi, 1 (1), 69-75.
Demir, F., H. Hacıseferoğulları ve H. Doğan, 2000. Düşey
Milli Frezeli Pulluğun Toprağın Bazı Fiziksel
Özelliklerine ve Güç Gereksinimine Etkilerinin
Belirlenmesi. Tarımsal Mekanizasyon 19. Ulusal
Kongresi, s: 95-101, Erzurum.
Doğan, H. ve K. Çarman, 1997. Konya Bölgesinde Hububat
Tarımında Tohum Yatağı Hazırlama Uygulamalarının
366