TIR Uygulama Tebliği

Transkript

TIR Uygulama Tebliği
23.01.2002 tarihli 24649 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı.
Gümrük Müsteşarlığından:
TIR Uygulama Tebliği
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Dayanak, Kapsam ve Tanımlar
Amaç ve Dayanak
Madde 1- Bu Tebliğ; TIR Karneleri Himayesinde Uluslararası Eşya Taşınmasına Dair Gümrük Sözleşmesi, Gümrük
Kanunu ve Gümrük Yönetmeliği ile 5.3.1993 günlü, 93/4207 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla 16.4.1993 tarih ve 21554 sayılı
Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren; Karayolu ile Uluslararası Eşya Taşıyan Araçların Seyir, Konaklama,
Denetleme, Güvenlik ve Gümrük İşlemlerine Ait Yönetmeliğe dayanılarak hazırlanmış olup, karayolu ile uluslararası eşya
taşıyan araçların Türkiye’de seyrettikleri ve bulundukları sürede uyacakları esaslar ile bu konuda görevli kamu kurum ve
kuruluşlarının hizmet, görev ve yetkilerini düzenlemektedir.
Kapsam
Madde 2- Bu Tebliğ; Karayoluyla uluslararası eşya taşıyan yerli ve yabancı taşıtların, Türkiye hudutları içerisinde
seyir, konaklama, denetleme ve güvenliklerinin sağlanması ve gümrük işlemleri bakımından tabi olacakları esasları kapsar.
Tanımlar
Madde 3-Bu Tebliğ’de geçen;
1) TIR Sözleşmesi: Bakanlar Kurulunun 16.1.1985 tarihli, 85/8993 sayılı Kararı ile 12 Mayıs 1985 tarihinden geçerli
olmak üzere onaylanan 1975 tarihli "TIR Karneleri Himayesinde Uluslararası Eşya Taşınmasına Dair Gümrük Sözleşmesi”ni,
2) TIR Karnesi: TIR Sözleşmesi teknik eklerinde yer alan uluslararası kuruluş (halen Uluslararası Karayolu
Taşımacıları Birliği IRU) tarafından basılarak üye ülkelerin Kefil Kuruluşları aracılığıyla taşıyıcıların kullanımına sunulan, TIR
Sistemi altında eşya taşımaya mahsus belgeyi, (Ek: 1)
3) TIR Taşımacılığı: TIR Sözleşmesi ile saptanan TIR rejimi altında eşyaların bir hareket noktasındaki Gümrük
idaresinden bir varış noktasındaki Gümrük İdaresine taşınmasını,
4) TIR İşlemi:TIR taşımacılığının, bir akit ülkenin hareket veya giriş (yol boyu) Gümrük İdaresi ile varış veya çıkış
(yol boyu) Gümrük İdaresi arasında gerçekleştirilen kısmını,
5) Bir TIR İşleminin Başlaması: Karayolu taşıtının, taşıt dizisinin veya konteynerin yükü ve bu yüke ilişkin TIR
karnesi ile birlikte hareket veya giriş (yol boyu) Gümrük İdaresine sunulmasını,
6) Bir TIR İşleminin Sona Ermesi: Karayolu taşıtının, taşıt dizisinin veya konteynerin yükü ve bu yüke ilişkin TIR
karnesi ile birlikte kontrol amacıyla varış noktası veya yolboyu çıkış noktasındaki Gümrük İdaresine sunulmasını,
7) Bir TIR İşleminin İbrası: TIR işleminin bir Akit Tarafın Varış Noktası Gümrük İdaresine eşyanın tam ve eksiksiz
olarak teslim alınması veya çıkış gümrüğünden çıkış yapmasına müteakip TIR karne giriş-çıkış yaprakları veya veri bilgileri
karşılaştırılarak çakıştırılması suretiyle yerine getirilmesini,
8) TIR Karnesi Hamili: Sözleşmenin ilgili hükümlerine uygun olarak kendisine TIR karnesi verilen ve hareket
noktasındaki Gümrük idaresinde eşyayı TIR rejimi altına almak isteğini belirtmek suretiyle bir TIR karnesi formunda adına
beyanname düzenlenen kişiyi, (karne hamili, karayolu taşıtının, taşıt dizisinin veya konteynerin yükü ve bu yüke ilişkin TIR
karnesi ile birlikte yolboyu gümrük idaresine ve varış noktasındaki gümrük idaresine sözleşmenin ilgili hükümlerinin tam
olarak yerine getirilmesi suretiyle sunulmasından sorumludur.)
9) Karayolu Taşıtı: Uluslararası eşya taşıyan motorlu araçlar ile bu araçlar tarafından çekilmek üzere imal edilmiş
her türlü römork ve yarı römorkları,
10) Taşıt Dizisi: Karayolunda, bir ünite olarak hareket eden bağlı taşıtları,
taşıtı,
11) Kamyon: İzin verilebilen azami yüklü ağırlığı 3,500 kg.dan fazla olan ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu
12) Römork: Motorlu araçla çekilen yük taşımak için imal edilmiş motorsuz taşıtı,
13) Yarı Römork: Bir kısmı motorlu taşıt veya araç üzerine oturan, taşıdığı yükün ve kendi ağırlığının bir kısmı
motorlu araç tarafından taşınan römorku,
14) Çekici: Römork ve yarı römorkları çekmek için imal edilmiş olan ve yük taşımayan motorlu taşıtı,
15) Konteyner: taşıma işlerinde kullanılan (büyük sandık, müteharrik sarnıç veya benzerleri) ve,
-
-
içine eşya konmak üzere bir kompartman teşkil edecek şekilde, kısmen veya tamamen kapalı,
-
-
devamlılık niteliğine sahip olup, bu nedenle de bir çok defa kullanılabilecek şekilde sağlam,
-
yol boyunca aktarmaya gerek göstermeksizin, bir veya daha fazla sayıda taşıt tarafından eşya
naklini kolaylaştıracak şekilde özel olarak yapılmış,
-
-
bir taşıttan diğerine bağlanması sırasında manevraya müsait bir şekilde yapılmış,
-
-
kolayca yüklenecek ve boşaltılacak şekilde yapılmış,
-
-
iç hacmi en aşağı bir metreküp olan araçları,
(“Ayrılabilen karoseriler” konteyner olarak telaki edilir.)
16) Eşya: TIR karnesi himayesinde taşınan her türlü madde ürün ve değerleri,
17) Gümrük Vergileri: Yürürlükteki hükümler uyarınca ithalatta ve/veya ihracatta eşyaya uygulanan ithalat ve/veya
ihracat gümrük vergilerinin tümünü,
18) Hareket Gümrük İdaresi: Yükün tamamı veya bir kısmı ile ilgili TIR taşımacılığının başladığı yerdeki Akit
Taraflardan birine ait gümrük idaresini,
19) Yol Boyu Gümrük İdaresi: Bir karayolu taşıtının, taşıt dizisinin veya konteynerin bir TIR taşımacılığı sırasında
giriş yada çıkış yaptığı Akit Taraflardan birine ait gümrük idarelerini,
20)Varış Gümrük İdaresi: Yükün tamamı veya bir kısmı ile ilgili TIR taşımacılığının sona erdiği yerdeki Akit
Taraflardan birine ait gümrük idarelerini,
21) Giriş Gümrük İdaresi: TIR karnesi himayesinde eşya taşıyan taşıtın, Akit Taraflardan birinde uğradığı ilk
gümrük idaresini,
idaresini,
22) Çıkış Gümrük İdaresi: TIR karnesi himayesinde eşya taşıyan taşıtın, Akit ülkeden çıkışta uğradığı son gümrük
23) Denetleme ve Konaklama Noktası Gümrük İdaresi: TIR Sözleşmesine uygun olarak yapılan taşımacılıkta, ülke
içinde güvenlik, seyir ve konaklama hususunda birlik ve gerekli kolaylığı sağlayan, denetleme yetkisini haiz gümrük
idarelerini,
24) Ağır veya Havaleli Eşya: Ağırlıkları, boyutları veya nitelikleri bakımından, kapalı bir karayolu taşıtı ile
taşınamayan, yükün özelliği itibariyle gümrük idaresi tarafından taşıma için kolayca bölünmesine imkan olmadığı (bölünemez
yük) kanaatine varılan, yüklü durumdaki ölçü ve ağırlıkları, aşağıdaki ölçü ve ağırlıklardan en az birine uymayan; dolayısıyla
özel yük taşıma izin belgesi ile karayolunda taşınması mümkün olan her türlü eşyayı;
a) Azami Genişlik
2.55 metre
Frigorifik taşıtların yalnız frigorifik yapılarında
2.60 metre
b) Azami yükseklik
4.00 metre
c) Azami uzunluklar
-İki ve daha çok dingilli motorlu araçlarda
12.00 metre
-Üç dingilli tek katlı otobüslerde
12.60 metre
-Üç ve dört dingilli tek veya çift katlı otobüslerde
(Tip Onayı Yönetmeliği’ndeki şartlarla)
-Yarı römorklu araçlarda
15.00 metre
16.00 metre
-Yarı römorklu araçlarda (Tip Onayı Yönetmeliği’ndeki
şartlarla)
16.50 metre
-Mafsallı (Körüklü) otobüslerde
18.00 metre
-Bir römorklu katarlarda
18.75 metre
-İki römorklu katarlarda
22.00 metre
d) Azami ağırlıklar
Dingil ve dingil grubu ağırlıkları, tahriksiz tek dingilde 10 tonu, tahrikli tek dingilde 11.5 tonu; iki dingilli aks grubu
için, motorlu araçlarda, dingil mesafesine bağlı olarak en çok 19 tonu, römork ve yarı römorklarda dingil mesafesine bağlı
olarak en çok 20 tonu ve üç dingilli aks grubu ağırlıığı dingil mesafesine bağlı olarak en çok 24 tonu aşmamak kaydı ile
toplam ağırlıkları en çok;
- İki dingilli motorlu araçlar ve römorklarda
18 ton
- Üç dingilli motorlu araçlarda
25 ton
- Üç dingilli motorlu araçlarda (Aks grubu tahrikli, hava süspansiyonlu
ve çift lastikli olması halinde)
26 ton
- Üç dingilli yarı römorklu araçlarla mafsallı otobüslerde
28 ton
- Dört dingilli motorlu araçlarda
32 ton
- Dört dingilli römorklu ve yarı römorklu araçlarda
36 ton
- Dört dingilli yarı römorklu araçlarda yarı römork dingil grubu ağırlığı
20 ton olan araçlarda
38 ton
- Beş veya daha çok dingilli yarı römorklu ve römorklu katarlarda
40 ton
- Konteyner taşıyan yarı römorklu araçlarda
44 ton
Ancak, karayolundan başka bir ulaşım imkanının olmadığı zorunlu ve istisnai durumlarda, sadece bölünemeyen
yüklerin taşınabilmesi için Karayolları Trafik Yönetmeliğinin ilgili maddelerindeki boyutlar ile yukarıdaki ağırlıkların aşılmış
olması halinde Karayolları Genel Müdürlüğünden özel izin belgesi alınması zorunludur.
25) Kişi: Gerçek ve tüzel kişiler ile hukuken tüzel kişilik statüsüne sahip olmamakla birlikte yürürlükteki mevzuat
uyarınca hukuki tasarruflar yapma yetkisi tanınan kişiler ortaklığını,
26) Yerleşim Bölgeleri: Şehir isimlerini belirten yol levhaları arasında kalan meskun mahalli,
27) Denetleme ve Konaklama Noktaları: Taşıtların denetlendiği ve sürücülerin dinlenmek, geceyi geçirmek,
taşıtlarını parketmek ve teknik ihtiyaçlarını karşılamak için inşa edilen sosyal tesisleri,
28) Transit Yol: Uluslararası eşya taşıyan taşıtların transit geçişlerinde ve ithal eşyası getirmeleri halinde
izleyecekleri yolları,
29) Bağlantı Yolu: Bu Tebliğde belirlenmiş olan yükleme ve boşaltma noktalarını transit yollara bağlayan yolları,
yerleri.
30) Yükleme ve Boşaltma Noktaları: Gümrük Müsteşarlığı tarafından yükleme ve boşaltma yapılmasına izin verilen
31) Park Yeri: Denetleme ve Konaklama Noktalarında ayrılmış taşıt park yerlerini;
32) Denetleme Belgesi: Giriş kapılarında verilip, çıkış kapılarında geri alınan ve denetleme noktalarında yapılması
gereken işlemleri kapsayan belgeyi,
33) Eşyanın Gümrük Mühürü Altında Taşınması İçin Karayolu Taşıtı Onay Belgesi : Karayolu ile uluslararası eşya
taşımacılığı yapan taşıtların TIR Sözleşmesi hükümlerine uygun olarak imal edildiğini gösterir, Gümrükler Başmüdürlükleri
tarafından yetki verilen Gümrük İdarelerince "iki yıllık" süreyle geçerli olarak verilen belgeyi, (Ek:2)
34) Kefil Kuruluş: TIR Sözleşmesinin 6 ncı maddesine uygun olarak, yetkilendirilen kuruluşu,
35) Müsteşarlık:Gümrük Müsteşarlığını
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Güzergahlar, Yükleme ve Boşaltma Noktaları ile Bunların Transit ve Bağlantı Yolları
Madde 4- Yabancı plakalı karayolu taşıtları ile yabancı menşeli eşyayı Türkiye’den transit olarak geçiren Türk plakalı
taşıtların takip edecekleri transit ve bağlantı yolları ile yükleme ve boşaltma noktaları; Genelkurmay Başkanlığı, İçişleri,
Ulaştırma, Bayındırlık ve İskan Bakanlıklarının olumlu görüşü alınarak Gümrük Müsteşarlığınca aşağıda belirtildiği şekilde
tesbit edilmiştir.
GÜZERGAHLAR
:
A- Transit Güzergahı (Gidiş-Geliş)
1-Dereköy,Kapıkule,Pazarkule,İpsala---İstanbul, İzmit, Zonguldak, Sinop, Samsun, Ordu, Giresun, Trabzon, Rize,
Hopa, Sarp sınır kapısı, Türkgözü sınır kapısı, Dilucu sınır kapısı ve Gürbulak sınır kapısı
E.80-İstanbul-İzmit-Sakarya-Düzcea) Akçakoca ayrımı-Alaplı-Kdz.Ereğli-Zonguldak (RO-RO)
b)Bolu-Gerede-Merzifon-E .95-Havza-Samsun (RO-RO) ve Sinop
c) Bolu-Gerede-Merzifon-E.95-Havza-Samsun-Ordu-Giresun-Trabzon-E.97-Rize-Hopa-Sarp sınır kapısı
d)Bolu-Gerede-Merzifon-E.95-Havza-Samsun-Ordu-Giresun-Trabzon-E.97-Rize-Hopa-Artvin-Ardahan-Türkgözü sınır
kapısı
e) Bolu-Gerede-Merzifon-Amasya-Erzincan-Erzurum-Doğubeyazıt-Iğdır-Aralık-Dilucu sınır kapısı veya; HorasanKarakurt-Kağızman-Tuzluca-Iğdır-Aralık-Dilucu sınır kapısı
f)Bolu-Gerede-Merzifon-Amasya-Erzincan-Erzurum-Doğubeyazıt-Gürbulak sınır kapısı veya;Bolu-Ankara YozgatSivas-Erzincan-Erzurum-Doğubeyazıt-Gürbulak sınır kapısı
2- Dereköy sınır kapısı :
E.87-Dereköy-Kırklareli-Karacaoğlan-E.80 Transit yolu
3- Kapıkule, İpsala---Tekirdağ (RO-RO)
:
a) E.80-Kapıkule-Büyükkarıştıran-Muratlı-Tekirdağ (RO-RO)
b) E.84-İpsala-Tekirdağ (RO-RO)
4- Dereköy,Kapıkule,Pazarkule, İpsala—Cilvegözü ve Yayladağ sınır kapıları
:
E.80-İstanbul-İzmit-Bolu-Ankara-E.90-Aksaray-Adana-İskenderun-E.91-Cilvegözü ve Yayladağ sınır kapıları
5- Dereköy, Kapıkule, Pazarkule, İpsala--Habur sınır kapısı
:
E.80-İstanbul-İzmit-Bolu-E.89-Ankara-E.90-Aksaray-Adana-Gaziantep-Şanlıurfa-Cizre-Habur sınır kapısı
6- Dereköy,Kapıkule, Pazarkule,İpsala---İzmir ve Çeşme (Deniz giriş-çıkış)
:
Keşan-Gelibolu-Eceabat (veya Gelibolu-Lapseki) Çanakkale-Ayvalık-Menemen-İzmir ve Çeşme RO-RO
7- Çeşme, İzmir---Yayladağ, Cilvegözü ve Habur sınır kapıları :
E. 96-Uşak-Afyon-Isparta-Eğirdir-Şarkikaraağaç-Beyşehir-Konya-Karapınar-Pozantı-Adanaa) Antakya-Yayladağ sınır kapısı
b) Antakya-Cilvegözü sınır kapısı
E.90- Gaziantep-Şanlıurfa –Cizre--Habur sınır kapısı
8- Çeşme, İzmir----Sinop, Samsun, Trabzon, Sarp ve Türkgözü sınır kapısı
:
a)E.96-İzmir-Uşak-Afyon-Sivrihisar-E.90-Ankara-E.88-Kırıkkale-Delice-Çorum-Merzifon-E.95-Sinop veya Samsun-OrduGiresun-Trabzon-E.97-Rizeb)veya E.96- İzmir- Uşak- Afyon- Sivrihisar- E.90- Ankara- E.88- Yozgat- Sivas- Erzincan- Aşkale-E.97-BayburtGümüşhane-Trabzon-Rize
c) Hopa-Artvin-Ardahan-Türkgözü sınır kapısı
d) Hopa-Sarp sınır kapısı
9- Çeşme, İzmir---Dilucu ve Gürbulak sınır kapıları
:
E.96-Uşak-Afyon-Sivrihisar-E.90-Ankara-E.88-Kırıkkale-Yozgat-Sivas-E.80-Erzincan-Erzuruma)Horasan-Karakurt-Kağızman-Tuzluca-Iğdır-Aralık-Dilucu sınır kapısı
b) Doğubeyazıt-Gürbulak sınır kapısı
10- Mersin, İskenderun---- Gürbulak, Dilucu ve Türkgözü sınır kapıları
:
Mersin veya İskenderun -E.90-Toprakkale-Gaziantep-Şanlıurfa- E.99-Diyarbakır-Baykan-Bitlisa) E.99-Adilcevaz-Erciş-Muradiye-Doğubeyazıt- Gürbulak sınır kapısı
b) Adilcevaz-Erciş-Muradiye-Doğubeyazıt- Iğdır-Aralık-Dilucu sınır kapısı
c) E.99- Adilcevaz-Patnos-Ağrı-Horasan-Kars-Türkgözü sınır kapısı
d) E.90-Pozantı-Niğde-Kayseri-Sivas-Erzincan-Erzurum-Horasan-Kars-Türkgözü sınır kapısı
e)E.90-Pozantı-Niğde-Kayseri-Sivas-Erzincan-Erzurum-Horasan-Karakurt-Kağızman-Tuzluca-Iğdır-Aralık-Dilucu
kapısı
f) E.90-Pozantı-Niğde-Kayseri-Sivas-Erzincan-Erzurum-Ağrı-Doğubeyazıt-Gürbulak sınır kapısı
11- Mersin,İskenderun---Giresun,Trabzon, Sarp sınır kapısı
:
E.90-Pozantı-Niğde-Kayseri-Sivas-Refahiye-Erzincan-Aşkale-E.97-Bayburt-Gümüşhane-Trabzon
a)Trabzon-Giresun
b)Trabzon-Hopa-Sarp sınır kapısı
12- Sarp, Hopa---Gürbulak sınır kapısı
:
sınır
Hopa-Artvin-Olur-Göle-Kars (veya Hopa-Artvin-Ardahan-Hasköy-Susuz-Kars)-Digor-Tuzluca-Iğdıra)Aralık-Dilucu sınır kapısı
b)Doğubeyazıt-Gürbulak sınır kapısı
13- Tüm giriş-çıkış kapılarından---Yalova, Gemlik, Mudanya, Bandırma :
a)E.80-İzmit-Gölcük-Yalova-Gemlik-Mudanya-E.90-Bursa-Bandırmab)Bandırma-Lapseki-Çanakkale
c) Bandırma-Biga-Çan-Çanakkale
d) E.90-Bursa-Eskişehir-Sivrihisar
B-Yükleme ve Boşaltma Noktaları ile Bağlantı Yolları
1-Merkez : Edirne
Yükleme ve Boşaltma Noktaları: Edirne, Kapıkule, Tekirdağ,Uzunköprü, Çorlu
Bağlantı yolları:
E.80-E.87-E.84 Transit yollarına bağlantılıdır.
2-Merkez: İstanbul
Yükleme ve Boşaltma Noktaları: Atatürk Hava Limanı, Halkalı, Haramidere, Karaköy, Haydarpaşa, Erenköy, Çerkezköy,
Trakya Serbest Bölge (Çatalca), İstanbul Deri Serbest Bölge, Yeşilköy, Atatürk Hava Limanı Serbest Bölge, Ambarlı, Yalova
Bağlantı Yolları:
E.80 ve E.84 Transit yollarına bağlantılıdır.
3-Merkez: İzmit
Yükleme ve Boşaltma Noktaları: İzmit, Derince, Yarımca, Gebze, Sakarya (Adapazarı)
Bağlantı Yolları:
E.80 Transit yoluna bağlantılıdır.
4-Merkez: Bursa
Yükleme ve Boşaltma Noktaları: Bursa, Mudanya, Gemlik, Bandırma, Eskişehir, Çanakkale, Balıkesir, Kütahya
Bağlantı Yolları:
İzmit-Yalova-Gemlik-Mudanya-Bursa-Bandırma- a) Lapseki Çanakkale b)Biga-Çan-Çanakkale c) E.90-Bursa-EskişehirSivrihisar
Transit yollarına bağlantılıdır.
Kütahya: a) Kütahya-Afyon-E.96 Transit yolu b) Kütahya-Bozüyük-Bilecik-Pamukova-Adapazarı-E.80 Transit yolu
Balıkesir: a) Balıkesir-Edremit-E.97 Transit yolu
Transit yolu
b)Balıkesir-Manisa-İzmir-E.96 Transit yolu c)Balıkesir-Bandırma-E.90
5-Merkez: İzmir
Yükleme ve Boşaltma Noktaları: İzmir, Adnan Menderes Hava Limanı, Çeşme, Ege Serbest Bölge, Menemen Deri Serbest
Bölge, Foça, Aliağa, Dikili, Ayvalık, Uşak, Afyon
Bağlantı yolları:
E.87 ve E.96 Transit yollarına bağlantılıdır.
Yükleme ve Boşaltma Noktaları: Manisa, Denizli, Aydın, Kuşadası, Bodrum, Marmaris, Datça
Bağlantı yolları:
Manisa-İzmir
Denizli-Dinar-Afyon-E.96 Transit yolu
Denizli,Aydın-İzmir-E.87 Transit yolu
Datça,Marmaris-Muğla-a)Denizli-Dinar-Afyon-E.96 Transit yolu, b)Aydın-İzmir E.87 Transit yolu
Bodrum-Yatağan-Aydın-İzmir-E.87 Transit yolu,
Bodrum-Muğla-Denizli-Dinar-Afyon-E.96 Transit yolu
Kuşadası-İzmir,
Kuşadası-Aydın-Denizli-Dinar-Afyon-E.96 Transit yolu
6-Merkez: Antalya
Yükleme ve Boşaltma Noktaları: Antalya, Antalya Hava Limanı, Antalya Serbest Bölge, Isparta, Dalaman, Fethiye, Alanya,
Kaş, Finike, Kemer, Seydişehir
Bağlantı yolları:
Antalya-Burdur-Afyon-E.96 Transit yolu
Antalya,Alanya-Taşucu-Mersin-E.90 Transit yolu
Fethiye,Dalaman-Muğla-Denizli-Dinar-Afyon-E.96 Transit yolu
Fethiye,Dalaman-Muğla-Aydın-İzmir-E.87 Transit yolu
Kaş,Finike-Kemer-Antalya-Burdur-Keçiborlu-Afyon-E.96 Transit yolu
Isparta- Afyon-Konya-Pozantı-E.90 Transit yolu bağlantılıdır.
Seydişehir-Beyşehir ve Konya Transit yolu
7-Merkez: Ankara
Yükleme ve Boşaltma Noktaları: Ankara, Mürted, Esenboğa, Kırıkkale, Aksaray, Konya, Kayseri, Karaman, Kırşehir,
Nevşehir, Ürgüp, Avanos, Niğde, Bor, Sivas, Yozgat
Bağlantı yolları:
Ankara, Mürted, Esenboğa, E.88-E.89-E.90 Transit yolları bağlantılıdır.
Kırıkkale, E.88 Transit yolu bağlantılıdır.
Aksaray, E.90 Transit yolu bağlantılıdır.
Konya-Kulu-E.90 Transit yolu
Konya-Akşehir-Afyon-E.96 Transit yolu
Kayseri; E.90-Ankara- Pozantı ve E.88 Sivas Transit yolu bağlantılıdır.
Kayseri-Kırşehir-Kırıkkale-E.88 Transit yolu
Karaman-Konya-Afyon ve Konya-Pozantı Transit yolu bağlantılıdır.
Karaman-Konya-Kulu-E.90 Transit yolu,
Karaman-Taşucu-Mersin-E.90 Transit yolu
Kırşehir-Kırıkkale-E.88 Transit yolu,
Kırşehir-Kayseri Transit yolu.
Nevşehir, Ürgüp ve Avanos-Kayseri ve Aksaray ile Transit yolları bağlantılıdır.
Sivas, E.88 Transit yolu bağlantılıdır.
Niğde ve Bor, E.90 Transit yolu bağlantılıdır.
8-Merkez: Sinop
Yükleme ve Boşaltma Noktaları: Sinop, Bartın, Karabük, Zonguldak, Karadeniz Ereğli
Bağlantı yolları:
Sinop-Samsun E.95 Transit yolu
Sinop-Boyabat ayrımı-Kastamonu-Karabük-Eskipazar-E.80 Transit yolu
Bartın-Zonguldak
Bartın-Karabük-E.80 Transit yolu
Zonguldak ve Karadeniz Ereğli –Düzce-E.80 Transit yolu bağlantılıdır.
9-Merkez: Samsun
Yükleme ve Boşaltma Noktaları: Samsun, Çorum, Ordu, Tokat
Bağlantı yolları:
Samsun ve Ordu-E.95-Havza-E.80 Transit yolu ve Giresun-Trabzon-E.97 Transit yolu bağlantılıdır.
Çorum-E.88 ve E.80 Transit yolları bağlantılıdır.
Tokat-Amasya-E.80 Transit yolu ve Tokat-Yıldızeli-E.88 Transit yolu
10-Merkez: Mersin
Yükleme ve Boşaltma Noktaları: Mersin, Mersin Serbest Bölge, Ataş Rafineri, Taşucu, Adana, İncirlik
Bağlantı Yolları:
E.90 Transit yolu bağlantılıdır.
11-Merkez: İskenderun
Yükleme Boşaltma Noktaları: İskenderun, İsdemir, Antakya, Yayladağ
Bağlantı Yolları:
E.90 ve E.91 Transit yolları bağlantılıdır.
12-Merkez: Gaziantep
Yükleme ve Boşaltma Noktaları: Gaziantep, Islahiye, Kilis, Şanlıurfa,Öncüpınar,Akçakale, Karkamış, Ceylanpınar,
Mürşitpınar
Bağlantı Yolları:
E.90 Transit yolu bağlantılıdır.
13-Merkez: Malatya
Yükleme ve Boşaltma Noktaları: Malatya, Kahramanmaraş
Bağlantı Yolları:
Malatya-Hekimhan-Kangal-Sivas-E.88 Transit yolu
Malatya-Gölbaşı-Pazarcık-Gaziantep-E.90 Transit yolu
Malatya-Elazığ-Diyarbakır-Mardin-E.90 Transit yolu
Malatya-Elazığ-Tunceli-Pülümür-E.80 Transit yolu
Kahramanmaraş-Narlı-E.90 Transit yolu
Kahramanmaraş-Göksun-a)Pınarbaşı-Kayseri-Kırşehir-Kırıkkale-E.80 Transit yolu b)Pınarbaşı-Şarkışla-Sivas-E.88 Transit
yolu
14-Merkez: Habur
Yükleme ve Boşaltma Noktaları: Habur, Mardin, Batman, Diyarbakır, Nusaybin
Bağlantı Yolları:
Habur-E.90-Cizre-Şırnak-Siirt-Baykan-E-99 Transit Yolu
Mardin ve Diyarbakır; E.90 ve E.99 Transit yolları bağlantılıdır.
Batman-Çatakköprü-E.99 Transit yolu
Nusaybin: E.90 Transit yolu bağlantılıdır.
15-Merkez: Van
Yükleme ve Boşaltma Noktası: Van, Kapıköy, Esendere
Bağlantı Yolları:
Van-Muradiye-Erciş-E.99 Transit yolu ve Erciş-Ağrı-E.80 Transit yolu,
Van-Tatvan-Bitlis-E.99 Transit yolu,
Kapıköy-Özalp-Van-Muradiye ve Erciş ayrımı-E.99 Transit yolu,
Esendere-Başkale-Van-Muradiye ve Erciş ayrımı E.99 Transit yolu
Esendere-Başkale-Gevaş-Tatvan-E.99 Transit yolu
16-Merkez: Trabzon
Yükleme ve Boşaltma Noktaları: Trabzon, Trabzon Serbest Bölge,Rize, Giresun
Bağlantı Yolları:
E.99 Samsun, E.97 Hopa ve Sarp , E.80 Aşkale Transit yolları bağlantılıdır.
17-Merkez: Hopa
Yükleme ve Boşaltma Noktası: Hopa
Bağlantı Yolları:
E.97 Transit yolu bağlantılıdır.
18-Merkez: Gürbulak
Yükleme ve Boşaltma Noktası:Gürbulak,Erzurum,Dilucu, Aktaş,Akyaka,
Bağlantı Yolları:
Gürbulak, Erzurum,Dilucu; a) E.80 Transit yolu bağlantılıdır. b) Iğdır-Kars-Ardahan-Artvin-Hopa-E.87 Transit yolu
bağlantılıdır.
Aktaş ve Akyaka; Ardahan-Artvin-Hopa-E.87 Transit yolu veya Kars-E.80 Transit yolu bağlantılıdır.
C-Güzergahlar, Yükleme ve Boşaltma Noktaları ile Transit ve Bağlantı Yollarına İlişkin Ortak Hükümler
1)Gümrük giriş kapılarından iç gümrüklere veya bu gümrüklerin denetimindeki yükleme ve boşaltma noktalarına sevk
edilecek taşıtlar için bu Tebliğin 4 üncü maddenin (A) bendindeki transit yollar ile 4 üncü maddenin (B) bendindeki bağlantı
yolları esas alınarak güzergah belirlenecektir.
Ancak; bir gümrük kapısından Türkiye’ye giriş yaparak çıkış yapmak üzere bir başka gümrük kapısına sevkedilecek
taşıtlar, sadece Bu Tebliğin 4 üncü maddesinin (A) bendi ile belirlenen transit güzergahlara tabidir.
2) Giriş veya hareket gümrük idarelerinden sevkedilecek taşıtlar için, gideceği gümrüğe göre mevcut güzergahlardan
birden fazla belirlenmiş (alternatif) yol sözkonusu ise; normal şartlarda ulaşımı kolaylaştırıcı olanı belirlenir.
3) Yabancı plakalı römorklar veya yarı römorkları çeken veya yabancı malı Türkiye'den transit geçiren Türk plakalı
çekiciler bu tebliğle belirlenen güzergahlara tabidir.
4) Bu tebliğin 4 üncü maddesinin (B) bendindeki belirtilen yükleme ve boşaltma noktaları, fıkralarda ismi geçen Gümrük
İdareleri tarafından kendi görev ve yetki alanları içinde olmak kaydı ile yükleme ve boşaltma yapılmasına izin verilen yerleri
ifade eder. Ayrıca, belirtilen noktalar dışındaki yerlerde yükleme ya da boşaltma yapılmasına, Gümrük İdareleri tarafından
izin verilebilir.
5)Türk ihraç mallarını taşıyan Türk plakalı taşıtlar bu güzergahlara bağlı kalmak zorunda değildir. Ancak,gerekli
görüldüğü hallerde bu güzergahı takip mecburiyeti İçişleri Bakanlığınca geçici olarak konulabilir.
6) Bu Tebliğin 4 üncü maddesinin (B) bendinde; Gümrük idarelerinin bulunduğu yerler Yükleme ve Boşaltma Noktaları
olarak belirlenmiştir. Bu noktalardaki gümrük idarelerince ayrıca yükleme ve boşaltma yapılmasına izin verilen yakın
mesafelerdeki genel ve özel antrepolar çok sayıda ve zaman zaman değişebileceğinden bu tebliğde belirtilmemiş olup, bu
antrepolara kadar olan yollar da ilgili gümrük idarelerince gümrük işlemleri sırasında belirlenip belgelerine kaydedilerek
denetimi sağlanacaktır.
7) Bu Tebliğin 4 üncü maddesinin (B) bendinde; Yükleme ve Boşaltma Noktaları için geliş gidiş olarak; uygun görülen
transit yola veya en yakın transit yola kadar bağlantı yolları belirlenmiştir.
Bu nedenle, bağlantı yapılan noktadan sonra taşıtın gideceği yöne göre sevk edildiği gümrüğe kadar izleyeceği transit
veya bağlantı yolları ilgili gümrük idaresince 4 üncü maddenin (A) ve (B) bentlerine uygun olarak belirlenip, belgelerine
kaydedilerek denetimi sağlanacaktır.
8) Güzergahta TIR araçlarının denetim ve kontrollerinin sağlanması amacıyla TIR Güzergahı üzerinde belirlenen TIR
Denetleme ve Konaklama Noktalarına uğramaları için sevkeden gümrük idaresince araç sürücüsü bilgilendirilerek verilecek
haritada bu noktalar gerektiğinde işaretlenecektir.
9) Bu madde hükümlerine göre giriş veya hareket gümrük idarelerince belirlenen güzergaha; beklenmeyen durumlar ve
mücbir sebepler dışında uymayan taşıtlara 1918 Sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun hükümleri saklı kalmak
kaydıyla 4458 sayılı Gümrük Kanununun 241 inci maddesinde belirtilen para cezası uygulanır.
Güzergah Katetme Süresinin Tespiti Ve Belirlenen Süreye Uyulması
Madde 5- Güzergah katetme süresi;
a)Nisan-Mayıs Haziran-Temmuz-Ağustos-Eylül aylarında azami 144 saat,
b)Ekim-Kasım-Aralık-Ocak-Şubat-Mart aylarında azami 192 saat,
olarak tanınacaktır.
Sözkonusu süre Hareket Gümrüğündeki gümrük işlemlerinin bitirilip, aracın sevk edildiği saatten itibaren başlatılacak ve
bu süre belgelerinde saat ve dakika olarak gösterilecektir.
Yukarıda belirtilen esaslara göre verilen süreler geçtikten sonra varış gümrük idaresine gelen araç için 4458 sayılı
Gümrük Kanununun 241 nci maddesi uyarınca para cezası uygulanacaktır.
Ancak, Hareket gümrük idaresince verilen transit süresinin, güvenlik sorunu, arıza, kaza, yol yapımı, yol kapanması,
hastalanma veya araç şoförünün emniyeti suistimal suçu işlemesi veya başka bir nedenle geçirilmesi halinde, ilgililerin en
yakın Emniyet, Jandarma, Gümrük, Sağlık gibi ilgili mercilerden alacakları belgelerle bu durumlarını belgelendirmeleri halinde
4458 sayılı Gümrük Kanununun 241 nci maddesinde öngörülen para cezası uygulanmayacaktır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TIR Sisteminin Uygulama Alanı
Madde 6- Bu Tebliğ hükümlerinden faydalanabilmek için, Taşıma işleminin, kefaleti kabul edilmiş kuruluşlar tarafından
verilen TIR karneleri himayesinde, TIR Sözleşmesinde öngörülen şartlara uygun olarak yapılmış taşıtlar ve/veya konteynerler
ile yapılması gerekmektedir.
Madde 7- TIR Sözleşmesi ve bu Tebliğ hükümlerine uyulması kaydı ile;
a) Mühürlü taşıtlar ve konteynerler içinde taşınan eşyadan, yol boyundaki Giriş Gümrük İdarelerinde gümrük vergileri,
KDV, Fon veya teminat istenmez,
b) Karayolu taşıtları, taşıt dizileri veya konteynerlerde gümrük mühürü altında taşınan eşya genel kural olarak,
yol boyu gümrük idarelerinde muayeneye tabi tutulamaz. Genel kural bu olmakla birlikte, istisnai durumlarda ve
özellikle bir yolsuzluk şüphesi halinde, suistimalleri önlemek için yol boyu gümrük idareleri de eşyayı muayene
edebilirler.
Madde 8- TIR karnesi kapsamında yapılacak bir taşımada kefil kuruluşun garantisinin geçerli olabilmesi için; TIR
karnesinin TIR Sözleşmesi hükümlerine uygun ve doğru olarak düzenlenmiş olması gerekir.
Madde 9- TIR Sözleşmesi’ne taraf olan ve uygulayan ülkeler ile bu ülkelerde TIR karnesi vermeye yetkili kefil
kuruluşların listesi ve bu kuruluşlar tarafından verilen TIR karneleri kapağının 4.satırına basılan kaşe veya mühür ile atılan
imza örnekleri Müsteşarlıkça (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) genelge olarak yayımlanır. Bu kefil kuruluşlardan başka
kuruluşlar tarafından verilen karneler kabul edilmez.
Karayolu Taşıtı Onay Belgesi
Madde 10- Karayolu ile Uluslararası Eşya Taşımacılığı yapan taşıtların TIR Sözleşmesinde belirtilen teknik şartlara
haiz olduğunu gösterir. Bu belge belgeyi veren ülkenin dilinde ve Fransızca veya İngilizce basılıdır. Onay Belgesi firma veya
taşıtların kayıtlı olduğu yerdeki Gümrükler Başmüdürlüğü tarafından yetkilendirilecek Gümrük İdareleri tarafından tanzim
edilerek onaylanıp 2 yıl geçerli olmak üzere verilir. (Ek: 2)
Konteyner Onay Plakası
Madde 11- TIR Sözleşmesinin kısım 2-1 no.lu ekindeki kurallara uygun olarak İngilizce veya Fransızca dillerinden
biriyle basılı ve kabartma olarak imal edilmiş, konteynerin açıkca görülebilir bir yerine sabit ve okunaklı olarak takılmış en az
(200mmx100 mm) boyutlarında bir metal plakadır. (Ek: 3)
Karayolu Taşıtı Onay Belgesi Verilecek Taşıt ve Romörklar
Madde 12- TIR Sözleşmesinin 12, 13 ve 14 üncü maddeleri hükmüne dayanılarak;
a) Kamyonlar,
b) Özel amaçlar için kullanılan taşıtlar, (soğuk hava tertibatı, sarnıçlı, tecritli, tanker v.s. gibi)
c) Brandalı taşıtlar,
d) Römork ve yarı romörklar,
için, Onay Belgesi verilir.
Gümrük İdarelerince Onay Belgesi verilirken; Gümrük Müdürü Başkanlığında oluşturulacak komisyon tarafından,
taşıtın TIR Sözleşmesinin 2 sayılı ekinde öngörülen yapılış tarzı ve techizata ilişkin şartlara sahip olup olmadığı kontrol
edilerek uygun olduğunun anlaşılması halinde sözleşmenin 6 sayılı ekinde yeralan (Ek 2 açıklayıcı notlar) hükümleri de
dikkate alınarak bu tebliğin 2 no.lu ekindeki örneğe uygun 3 nüsha olarak düzenlenir; Onay Belgesine verilecek numara
(Belge No) Onay Belgesi müracaatının girdiği evrak kayıt numarası olarak belirlenmelidir.
Düzenlenen Onay Belgelerinin;
-
-
-
Bir nüshası firmanın müracaat dilekçesinde de belirttiği, TIR işlemlerini yürüttüğü Odaya resmi yazı ile
gönderilir.
-
Bir nüshası da Onay Belgesini veren komisyon tarafından düzenlenecek tutanakla birlikte Gümrük
İdaresinde ilgili firma adına açılan dosyasında saklanır.
Bir nüshası taşıtın bağlı olduğu firmaya verilir,
Ayrıca, her taşıtın "Ön, arka, sağ ve sol" cephelerinden çekilmiş 18cmx24 cm ebatlarında ikişer adet fotoğrafı tasdik
edilerek bunlardan bir takımı firmaya verilir, bir takımı da dosyada saklanır.
Onay Belgelerini düzenleyen Gümrük İdareleri tarafından bağlı bulunduğu Gümrükler Başmüdürlüğüne bilgi verilir.
Yetkili Gümrük İdareleri yeni düzenledikleri Onay Belgeleri ile ilgili bilgileri 3 ayda bir ilgili Ticaret Odasına bildirerek
Ticaret Odası kayıtları ile uygunluğunun teyidini ister.
Onay Belgesi ile İlgili Diğer Hususlar
Madde 13- a) Müsteşarlıkça (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) tezkiyesi yapılarak genelge ile teşkilata duyurulan
firmalar dışındaki firmaların taşıtlarına Onay Belgesi verilmez.
b) Çekiciler ve ağır veya havaleli eşya taşıyan karayolu taşıtları için Onay Belgesi aranmaz.
c)Tezkiyesi iptal edilen firmalar adına düzenlenen Onay belgeleri de iptal edilir.
Ayrıca, daha önce verilmiş onay belgeleri iade edilip iptal edilmedikçe aynı taşıt için başka bir firma adına yeni bir
Onay Belgesi verilmez.
d) Firma değişikliği veya tezkiye iptali nedeni ile iptal edilen Onay belgeleri konusunda Ticaret Odasına bilgi verilir.
e) Süresi biten Karayolu Taşıtı Onay Belgelerinin yenileme talepleri aracın o anda bulunduğu yetkili Gümrük İdaresi
tarafından karşılanır.
Yapılan işlem aracın kayıtlı bulunduğu ve ilk onay belgesinin verildiği Gümrük İdaresi ile, bir önceki yenilemeyi yapan
Gümrük İdaresine de bildirilir.
f) Karayolu taşıtı Onay Belgelerinin geçerlilik süreleri belirlenirken C2 yetki belgesi ve bunun gibi belgelerin geçerlilik
süreleri dikkate alınmaz.
g) Uluslararası taşımacılık yapan karayolu taşıtlarının almış olduğu onay belgesi sürelerinin yurtdışında sona ermesi
(Yük götürdüğü ülkede) ve bu taşıtların ülkemize yine yüklü olarak dönmek istemeleri halinde daha önce belgesini almış
olduğu Gümrük İdaresine ilgili firma tarafından yazılı olarak müracaat edildiğinde, bu taleplerinin İdarede teşekkül eden
dosyasında mevcut onay belgesine göre değerlendirilerek yapılan müracaat tarihi dikkate alınmak suretiyle ve bir defaya
mahsus olmak üzere belge üzerinde 15 günlük ek süre verildikten sonra idarenin mühürü ile tasdiklenerek işlem tamamlanır.
h) Yetkili Gümrük İdarelerince düzenlenen Onay Belgelerinin geçerlilik sürelerinin bitimine azami 30 gün kala yapılan
müracaatların değerlendirmeye alınması ve herhangi bir eksiklik bulunmadığının tesbiti halinde eski belgelerin iptal edilerek
yenilerinin düzenlenmesi suretiyle onaylanır.
ı) Onay belgelerinin süresi dolmamasına karşın; kayıp, çalınma veya kullanılmayacak şekilde tahrip olması
nedenleriyle yeniden onay belgesi alınmak üzere müracaat edilmesi halinde, çalınmada; Emniyet veya Adli Makamlardan
alınacak belgelerle, kayıp veya tahrip olma durumunda ise, gazete ilanı ile belgelendirilmek şartıyla ilgili Gümrük İdarelerinde
teşekkül eden firmaya ait mevcut dosyasında muhafaza edilen onay belgesindeki bilgiler kontrol edilerek önceki süresi
geçerli olmak üzere yeni onay belgesi verilir.
i) Onay belgesinin sahte olduğu ya da üzerinde tahrifat yapıldığının tespiti halinde; sözkonusu taşıta 6 ay süre ile onay
belgesi verilmez. Ayrıca sahte belge düzenlemek veya resmi evrak üzerinde tahrifattan dolayı yasal işlem yapılması için
Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur. Başlatılan bu işlemlere ilişkin olarak Tüm Gümrükler
Başmüdürlüklerine, merkeze (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) ve ilgili Odaya da bilgi verilir.
Süresi Dolan TIR Karnesi veya Onay Belgesi
Madde 14- a) Kefil kuruluş son geçerlilik gününü belirtmek suretiyle TIR karnesinin geçerlilik süresini tesbit eder. TIR
karnesi bu süreden sonra Hareket Gümrük İdaresi ve yol boyu (giriş veya çıkış) gümrük idarelerinde işleme konulmaz.
Ancak, son geçerlilik gününde veya bu günden önce hareket noktasındaki gümrük idaresince kabul edilen TIR
karneleri, varış noktasındaki gümrük idaresinde TIR taşımacılığı sonuçlanıncaya kadar geçerlidir.
b) Yolculuk sırasında süresi dolan Onay Belgeleri, o yolculuğun sonuna kadar geçerli olarak kabul edilir.
Madde 15- Müsteşarlıkça (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) tezkiye edilen, tezkiyesi iptal edilen ve adres ve
unvanı değişen firmalar genelge ile duyurulur. Ayrıca, TIR Sözleşmesinin Ek: 9 un 4 üncü maddesi gereğince yetkilendirme
form örneğine uygun olarak düzenlenen (MAF) belgesi bir hafta içinde TIR Yürütme Kuruluna gönderilir.
Madde 16- Her karayolu taşıtı veya konteyner için bir TIR karnesi düzenlenir. Bununla beraber bir taşıt dizisi ve bir tek
karayolu taşıtına veya taşıt dizilerine yüklenen birçok konteyner için de bir tek TIR karnesi düzenlenebilir. Bu durumda TIR
karnesi himayesindeki eşya ile ilgili olarak TIR manifestosunda, dizideki her taşıtın veya konteynerin kapsamı ayrı ayrı
gösterilir.
TIR karnesi yalnız bir yolculuk için geçerlidir. TIR karnesinde bu taşıma ile ilgili kabul ve ibra işlemleri için yeterli sayıda
koparılabilir yaprak bulunur.
TIR Karnesi Kabul Edilirken Uyulması Gereken Kurallar
Madde 17- Bir TIR işlemi, birkaç hareket ve varış gümrük idarelerini kapsayabilir, fakat hareket ve varış gümrük
idarelerinin toplam sayısı dördü geçmemelidir. TIR karnesi varış gümrük idarelerine ancak bütün hareket gümrük idarelerinin
bu TIR karnesini kabul etmeleri halinde sunulabilir.
Buna göre bir TIR karnesi hareket ve varış gümrük idareleri sayısı dördü geçmeyecek;
-
1 hareket gümrük idaresi 1 varış gümrük idaresi,
-
-
1 hareket gümrük idaresi 2 varış gümrük idaresi,
-
-
2 hareket gümrük idaresi 1 varış gümrük idaresi,
-
-
1 hareket gümrük idaresi 3 varış gümrük idaresi,
-
-
2 hareket gümrük idaresi 2 varış gümrük idaresi,
-
-
3 hareket gümrük idaresi 1 varış gümrük idaresi,
şekilde düzenlenebilir.
Yukarıdaki seçeneklere uygun olarak, TIR karnesinin beyaz renkli Volet-1 yaprağı ve yeşil renkli Volet-2 yapraklarının 2
no.lu bölümüne sadece hareket gümrük idareleri, 12 no.lu bölümüne varış gümrük idareleri ve o gümrük idaresine
boşaltılacak eşya miktarı (koli, kap, adet gibi) yazılmalıdır.
TIR karnesi kapsamında bir iç gümrükten eşya alan TIR aracının daha sonra bir serbest bölgeye giderek parsiyel
eşya alması veya serbest bölgeden eşya alan bir TIR aracının bir iç gümrükten de parsiyel eşya alması mümkündür.
Giriş Gümrük İdarelerince TIR karnesi üzerinde belirlenen parsiyel boşaltma yapılacak ilk gümrük idaresi bir iç
gümrük olabileceği gibi bir serbest bölge gümrük idaresi de olabilir.
Kabul Edilmeyen TIR Karneleri ve Düzeltmeler
Madde 18- Silinti veya kazıntı bulunan TIR karneleri kabul edilmez. Ancak, hatalı yazının üzeri okunaklı şekilde çizilip
doğrusu yazılır. Düzeltmeler ve ilavelerin yanına değişikliği yapan kişi tarafından imza edildikten sonra düzeltme tescil
sırasında resmi mühürle mühürlenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Gümrük İdareleri Tarafından Yapılacak İşlemler ve Denetlemeler
I- Giriş Gümrük İdaresi Tarafından Yapılacak İşlemler:
Madde 19- a)Bilgisayar Sistemi Bulunan Giriş Gümrük İdarelerinde Yapılacak İşlemler;
yapar.
verilir.
1- Türkiye’ye giriş noktasında görevli Gümrük Muhafaza Memuru gümrük sahasına giren TIR aracının giriş kaydını
2- Pasaport Polisi tarafından sürücü pasaportuna giriş damgası vurulur ve Denetleme belgesi düzenlenerek sürücüye
3- Kantarda tartılan TIR aracı için tartı fişi verilir.
4- TIR karnesinin tescil işlemi aşağıda belirtildiği şekilde yapılır;
Taşıt sürücüsü, TIR Karnesi, Karayolu Taşıtı Onay Belgesi, Denetleme Belgesi, Tartı Fişi ve diğer belgeleri TIR tescili
ile görevli gümrük memuruna ibraz eder. Gümrük memuru ibraz edilen belgeleri, TIR karnesi ve Taşıt Onay belgesinin yetkili
mercilerin imza ve mührünü taşıyıp taşımadığını ve geçerlilik süresinin dolup dolmadığını kontrol ederek karne bilgilerini
Volet-1 kaydı açarak TIR/Transit Takip Programına kaydeder.
Tescille görevli memur TIR karnesinin Volet-1 Volet-2 ve dipkoçanı üzerinde;
TIR karnesi üzerinde belirtilmemiş olması halinde karnenin 8 numaralı bölümüne karneye ekli belgeleri,
10 no'lu bölüme, ibraz edecekleri belgeler esas alınarak, (yalnızca ithal ve transit kaydı ile kabul edilen TIR
karnelerine) döviz cinsinden eşyanın kıymeti (veya fatura fotokopisinin TIR karne Volet-1 parçasına eklenmesi)
TIR karnesinin 2 no.lu bölümün altındaki resmi kullanım için öngörülen bölüme İTHALAT-TRANSİT- MAHRECE
İADE-TRANSİT TİCARET ve GERİ GELEN eşyaya ait olup olmadığını göstermek üzere ilgili kaşeyi,
TIR karnesinin 21 no.lu bölümüne sistem tarafından verilen tescil numarasını,
20 no.lu bölüme transit geçiş için 5 inci maddeye göre belirlenen süreyi,
22 no.lu bölüme, taşımacının talebi üzerine ve eşyaya ait yükleme listesi, CMR, Çeki listesi ve Fatura gibi belgelere
bakılarak saptanan güzergah ve eşyanın gönderilmesi gereken varış veya çıkış gümrük idaresinin açık ismini (Gümrük
Yönetmeliğinin 81 no.lu ekinde yer aldığı gibi)
Yabancı taşıtlar için Volet-1 ve Volet-2 yapraklarının arkasına bu Tebliğ’in 51 nci maddesine göre taşıtın mülkiyet
belgesindeki bilgiyi;
kaydeder.
Tescille görevli memur, TIR karnesinin Volet-1, Volet-2 yaprakları ve dipkoçanın 23 no.lu bölümüne gümrük idaresinin
mührünü tatbik ederek tescil işlemini tamamlar. Sistemin atadığı muayene ile görevli memurun sicil numarasını karnenin
uygun bir yerine kaydeder.
Tescil defteri bilgisayar ortamında tutulduğu için ayrıca deftere kayıt yapılmaz.
5- Muayene ile görevli memur sistemin kendisine havale ettiği TIR karnesini aldıktan sonra şüphe veya ihbar durumuna
göre kontrolün kapsamını belirler,
6- Kontrol ve diğer işlemler bu tebliğin 20 ila 23 üncü maddelerine göre yapılır.
b) Manuel İşlem Yapılan Giriş Gümrük İdarelerinde Yapılacak İşlemler;
1- Türkiye'ye giriş yapan taşıtın sürücüsü, nöbetçi gümrük muhafaza memuruna başvurarak adı, soyadı, pasaport
numarası, taşıtın plaka numarası ile TIR karnesinin numarasını ilgili deftere kaydettirir.
2- Pasaport polisi tarafından, pasaportunun üzerine giriş damgası vurulur ve Denetleme Belgesi düzenlenerek
sürücüye verilir.
3- Kantarda tartılan TIR aracı için tartı fişi verilir.
4- Taşıt sürücüsü, taşıtını gümrük sahasına bırakarak, Denetleme Belgesi, TIR Karnesi ve tartı fişini Karayolu Taşıt
Onay Belgesini giriş gümrüğüne ibraz eder. İbraz edilen belgelerin, araca ve eşyaya ilişkin işlem ve denetimi, Uluslararası
TIR Sözleşmesi ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu ile ilgili Mevzuat hükümlerine göre yapılır.
5- Gümrük İdaresi TIR karnesi ve taşıt Onay belgesinin bu belgeleri veren yetkili mercilerin imza ve mühürünü
taşıyıp taşımadığını, geçerlilik sürelerinin dolup dolmadığını inceler.
Bu araştırma olumlu sonuç verdiği taktirde, belgeler kabul olunur ve TIR karnesinin;
- 2 no.lu bölümünün altındaki resmi kullanım için ayrılan bölüme İTHALAT-TRANSİT-MAHRECE İADE-TRANSİT
TİCARET ve GERİ GELEN EŞYA'ya ait olup olmadığını göstermek üzere gerekli kaşe, (mutlak suretle)
- 8 no.lu bölüme, belirtilmemiş olması halinde TIR karnesine eklenecek belgeler,
-10 no'lu bölüme, ibraz edecekleri belgeler esas alınarak, (yalnızca ithal ve transit kaydı ile kabul edilen TIR
karnelerine) döviz cinsinden eşyanın kıymeti, (veya fatura fotokopisinin TIR karne Volet-1 parçasına eklenmesi)
-20 no'lu bölüme, transit geçiş için 5 inci maddeye göre belirlenen süre,
-21 no' lu bölüme, tescilin yapıldığı gümrük idaresinin adı ve tescil no'su,
-22 no' lu bölüme, taşımacının talebi üzerine ve eşyaya ait yükleme listesi, CMR, Çeki listesi ve Fatura gibi belgelere
bakılarak saptanan güzergah ve eşyanın gönderilmesi gereken varış veya çıkış gümrük idaresinin açık ismi, (Gümrük
Yönetmeliğinin 81 no.lu ekinde yer aldığı gibi)
-23 no.lu bölüme, Gümrük memurunun imzası ve Gümrük idaresinin mühürü ve tarih
eksiksiz kaydedilerek TIR karnesi Volet-1, Volet-2 yaprakları ve dipkoçan üzerine tescil işlemi yapılır.
6- Müsteşarlık (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) tarafından takip ve kontrol işlemleri yapılan ithalat ve transit TIR
karneleri ile ilgili giriş (Volet-1) ve çıkış (Volet-2) yaprakları her yıl için ayrı ayrı açılacak tescil defterine kaydedilir. Bu
karnelerin dışındaki karneler bu deftere kaydedilmez.
Ayrıca tescil işlemlerinde numaralar müteselsilen verilir. Herhangi bir iptal durumunda ise keyfiyet düzenlenen
bordroda belirtilir. Kesinlikle aynı numaraya a ve b gibi alt açılım şeklinde mükerrer tescil numaraları verilmez.
Sözkonusu karnelerin Volet-1 ve Volet-2 yapraklarının arka sayfalarına bu Tebliğin 51 inci maddesine göre taşıtın
mülkiyet belgesindeki bilgi (çekici ve/veya römork) kayıtları yapılır.
Madde 20-Gümrük İdaresince tesci1 edilen TIR karnesi ve diğer belgeler Gümrük İdare Amirince, taşıtın ve eşyanın
durumu ile ihbar veya şüpheli hal olup olmamasına göre, Belge Kontrolu veya fiziki muayene edilmesi için muayene ile
görevli memura ismen havale verilir.
Muayene ile görevli memur belgeleri aldığında;
-Belgelerine göre taşıt evsafının uygunluğunu,
-Hareket gümrüğü veya yol boyu ülkelerin gümrük İdarelerince vurulan mühürlerin sağlam olup olmadığını,
-Taşıt brandasında sökülme veya yırtılma, kapalı romörk veya konteynerlerde de kırılma veya delinme olup olmadığını,
-Taşıtta gizli bölme bulunup bulunmadığını,
-Taşıtın mühür altında olmayan yerlerini,
kontrol eder.
Bu kontroller olumlu sonuç verdiği ve İdare Amiri tarafından Belge Kontrolü havalesi verildiği takdirde taşıttaki
mühürler veya tanıtıcı işaretlerin özelliklerini TIR karnesinin ilgili yaprak ve dipkoçanlarına aynen kaydını sağlar. TIR
karnesinin giriş ve çıkış yaprakları ile giriş parçası dipkoçanına gerekli meşruhatlar verilip mühür işlemleri tamamlandıktan
sonra TIR karnesi giriş yaprağını koparır.
Tespit Edilen Aykırılıklar
Madde 21-a) Taşıt mühürlerinin bulunmaması veya koparılmış olması,
b) Brandalı taşıtlarda taşıt brandasının yırtık veya sökük, kapalı römork ve konteynerlerde kırık, delik veya gizli bölme
bulunması,
c) Girişteki tartıda tesbit edilen ağırlık ile TIR karnesinde kayıtlı ağırlık arasında farklılık olması, eşya kıymetinin çok
düşük görülmesi,
d) Ve diğer şüphe uyandıran hallerde,
Durum idare amirine de haber verilmek suretiyle, oluşturulacak komisyon marifetiyle taşıt açılarak TIR karnesi
kapsamı eşya, masrafları taşmacıya ait olmak üzere, muayene edilir ve muayene sonucuna göre yapılan işlem hakkında
tutanak tanzim edilir.
Yapılan muayene sonucunda, eşya TIR karnesine uygun bulunduğu takdirde, (takibatı gerektiren haller dışında) taşıt
tekrar mühür altına alınır. TIR karnesi ve dipkoçanlarının ilgili yapraklarına da gerekli meşruhatlar verilir.
TIR karnesi himayesinde eşya taşıyan onaylanmış bir araçta tesbit edilen önemli bozukluklar (sökülen veya yırtılan
brandalar ile kırılan veya delinen römork ve konteyner) bulunursa araç TIR sözleşmesindeki gerekli teknik şartlara göre
Gümrük İdaresi denetiminde tamir edilerek onay için öngörülen duruma getirilir. Buna ilişkin olarak Onay Belgesinin 11 no.lu
bölümü Gümrük İdaresince doldurulmalıdır.
Madde 22- İşlemi biten TIR aracının gümrük sahasını terk ettiği tarih ve saat, gümrük yetkililerince TIR Denetleme
Belgesine yazılır ve imzalanır. Dört nüsha olarak düzenlenen bu belgenin iki nüshası araç sürücüsüne verilir. Bir nüshası
gümrük sahasının çıkış noktasında bulunan Gümrük Muhafaza memuruna verilir, bir nüshası da gümrükte saklanır.
Sürücü bu denetleme belgesi ile belirlenen güzergah üzerindeki TIR denetleme ve konaklama noktalarına uğramak ve
denetleme belgesine bu noktalarda gerekli işlemi yaptırmak zorundadır.
Giriş-çıkış yapan gümrük kapılarının yanında veya çok yakınındaki TIR Denetleme ve Konaklama Noktalarına
denetleme belgesi işlemi için uğrama zorunluluğu yoktur. Ancak, çıkış kapılarına gelen TIR araçlarının yığılmalar nedeniyle
yol süresinin aşılacağı durumlarda sürücüler bu denetleme ve konaklama noktalarına uğrayarak denetleme belgesini polise
ibraz ederek meşruhat verdirebilirler.
Madde 23- Muayene ile görevli memurlar tarafından, işlem gördükten sonra kopartılıp biriktirilen TIR karnesi
yaprakları, nöbet sonunda imza karşılığında TIR tescil onay servisine teslim edilir.
Transit ve ithalat kaydıyla işlem gören TIR karnelerinin (giriş-çıkış yapraklarının) karşılaştırma işlemleri, Merkezde
bilgisayar ortamında takip edildiğinden; giriş ve hareket gümrük idarelerince Mesai bitimine kadar işlem gören ve ilgili serviste
toplanan TIR karneleri giriş Volet-1 yaprakları, ithal ve transit kaydı ile her yıl için açılan tescil defteri ile karşılaştırılarak
tamam olduğu anlaşıldığı takdirde, o günün tarihini taşıyan ve bir örneği bu Tebliğe ekli (Ek: 4) üç .nüsha bordroya tescil sıra
numarasına göre kaydedilerek bilgisayar sistemi bulunan gümrük idarelerinde ise bilgisayardan alınacak bordro dökümü ile
en geç YEDİ GÜN içerisinde birinci ve ikinci nüsha bordrolar ile Gümrük Müsteşarlığına (Gümrükler Kontrol Genel
Müdürlüğü) gönderilir. Hazırlanan bordrolar Müdür yada görevlendireceği bir Müdür Yardımcısı tarafından mutlaka kontrol
edilerek imzalanır. Manuel işlem yapılan gümrük idarelerinde Bordronun üçüncü nüshası (açılacak bir dosyada) muntazam
olarak saklanır.
II- Hareket Gümrük İdaresi Tarafından Yapılacak İşlemler
Madde 24-a) Bilgisayar Sistemi Bulunan Hareket Gümrük İdarelerinde Yapılacak İşlemler;
1- TIR Sözleşmesi ve Gümrük Mevzuatı hükümlerine göre doldurulmuş, TIR karnesine ilişkin bilgiler taşımacı firma,
temsilcisi, sürücü, yetkili acenta veya mümessili tarafından Bilgisayar Sistemi Bulunan Gümrük İdarelerinde Yürütülecek
İşlemlere İlişkin Yönetmelik hükümlerine göre BİLGE sistemine TIR İhracat Özet Beyanı ile girilerek tescil edilir. Herhangi bir
döküm alınmaz ve sistemin verdiği tescil numarası TIR karnesinin 21 no.lu bölümüne yazılır.
2- Tescil edilen TIR İhracat Özet Beyanına ilişkin TIR karnesi ve ekleri gümrük onay memuruna teslim edilir. Gümrük
Onay Memuru TIR karnesi ve taşıt onay belgelerinin, bu belgeleri veren yetkili mercilerin imza ve mühürünü taşıyıp
taşımadığı, geçerlilik süresinin dolup dolmadığı hususlarının yanısıra, TIR karnesinde yazılı eşyanın Faturası, CMR, Koli
Listeleri, Fotoğrafları, Planlar, Çeki Listesi ve yükleme listesi gibi belgelerini de inceleyerek mevzuata uygun olduğu tespit
edildiği takdirde; ekran bilgileri ile kendisine ibraz edilen TIR karnesi ve ekli belgeler üzerindeki bilgilerin doğruluğunu kontrol
ettikten sonra BİLGE sisteminde onay işlemini yapar.
3- Onay memuru TIR karnesi Volet-1, Volet-2 ve dipkoçanı üzerinde;
TIR karnesi üzerinde belirtilmemiş olması halinde 8 numaralı bölüme karneye ekli belgeleri,
TIR karnesinin 2 no.lu bölümünün altındaki resmi kullanım için öngörülen bölüme TRANSİT-İHRACAT-MAHRECE
İADE ve TRANSİT TİCARET’e ait olup olmadığını göstermek üzere ilgili kaşeyi,
20 no.lu bölüme transit geçiş için 5 nci maddeye göre belirlenen süreyi,
22 no.lu bölüme, taşıyıcının talebi üzerine ve eşyaya ait Yükleme Listesi, Fatura, CMR, Çeki Listesi gibi belgelerine
bakılarak gideceği ülkeye veya varsa diğer bir gümrüğe göre belirlenen güzergahı,
kaydeder.
TIR karnesinin Volet-1, Volet-2 yaprakları ve dipkoçanının 23 nolu bölüme gümrük idaresinin mührünü tatbik eder.
Tescil defteri bilgisayar ortamında tutulduğu için ayrıca deftere kayıt yapılmaz.
Gümrük onayı ile beraber TIR karnesi bilgileri TIR/Transit Takip Programına yine TIR ihracat Özet Beyanının tescil
numarası verilerek kaydolunur. TIR/Transit Takip programı tarafından atanan muayene ile görevli memurun sicil numarası
TIR karnesinin uygun bir yerine yazılır.
belirler.
4- Muayene ile görevli memur sistemin kendisine havale ettiği TIR karnesini aldıktan sonra kontrolün kapsamını
Belgelerine göre taşıt evsafının uygunluğunu, taşıtın brandasında sökülme veya yırtılma, kapalı römork ve
konteynerlerde kırılma veya delinme olup olmadığını,
Kontrol eder.
Kontrol işleminden sonra TIR karnesinin giriş ve çıkış yaprakları ile giriş parçası dipkoçanına gerekli meşruhatları
vererek mühür işlemlerini tamamlar. Aynı zamanda bilgisayar ortamında kendisiyle ilgili ekran üzerinde de işlemini
tamamlayarak TIR karnesi giriş yaprağını koparır ve mühür tatbikinden sonra taşıtın sevkine izin verir.
b) Manuel İşlem Yapılan Hareket Gümrük İdarelerinde Yapılacak İşlemler;
1- Taşımacı firma, temsilci, sürücü veya yetkili acenta veya mümessili tarafından hareket gümrük idaresinden TIR
işlemini başlatmak için TIR Sözleşmesi ve Gümrük Mevzuatı hükümlerine göre TIR karnesi doldurulmuş olarak ibraz edilir.
2- Gümrük İdaresi; TIR karnesi ve taşıt onay belgelerinin, bu belgeleri veren yetkili mercilerin imza ve mühürünü
taşıyıp taşımadığı, geçerlilik süresinin dolup dolmadığı hususlarının yanısıra, TIR karnesinde yazılı eşyanın Faturası, CMR,
Koli Listeleri, Fotoğrafları, Planlar, Çeki Listesi ve yükleme listesi gibi belgelerini de inceleyerek mevzuata uygun olduğu
tespit edildiği takdirde;
-
2 no.lu bölümünün altındaki resmi kullanım için ayrılan bölüme TRANSİT- İHRACAT-MAHRECE İADETRANSİT TİCARET’e ait olup olmadığını göstermek üzere gerekli kaşe mutlak suretle vurulur.
8 no.lu bölüme, TIR karnesine eklenecek belgeler,
-
10 no.lu bölüme, (ihracat konusu eşya için TIR karnesine kıymet kaydedilmez) eşya transit ise ibraz
edilen belgeler esas alınarak Döviz cinsinden kıymeti,
-
-
20 no.lu bölüme, transit geçişi için Madde 5’e göre belirlenen süre,
-
-
21 no.lu .bölüme, tescilin yapıldığı gümrük idaresinin adı ve tescil no.su,
-
22 no.lu bölüme, taşıyıcının talebi üzerine ve eşyaya ait Yükleme Listesi, Fatura, CMR, Çeki Listesi gibi
belgelerine bakılarak gideceği ülkeye veya varsa diğer bir gümrüğe göre belirlenen güzergah,
-
23 no.lu bölüme, gümrük memurunun imzası ve gümrük idaresinin mühürü ve tarih kaydedilerek TIR
karnesi yaprakları ve dipkoçan üzerine tescil, işlemine ilişkin bilgiler,
kaydedilir.
3- Gümrük İdare Amirince, TIR karnesi üzerine taşınan eşyanın durumu ile ihbar veya şüpheli hal olup, olmamasına
göre, “Belge Kontrolü” veya “Fiziki Muayene” şeklinde, muayene ile görevli memura ismen havale verilir.
4- Kendisine havale edilen belgeleri alan muayene ile görevli memur, verilen havaleye uygun olarak; eşyanın ve
belgelerin birbirleri ile uyumlu olup olmadığını, taşıtın brandasında sökülme veya yırtılma kapalı römork ve konteynerlerde
kırılma veya delinme olup olmadığını, gizli bölme bulunup bulunmadığını kontrol eder. Uygun olduğunun tespit edilmesi
halinde taşıta muayene ile görevli memurun gözetimi ve sorumluluğu altında mühür tatbik edilir. Bu mühürlerin numarası
tanıtım işaretleri TIR karnesine ve dipkoçana da kayıt edilerek TIR karnesi giriş yaprağı koparılıp, TIR karne cildi sürücüye
teslim edilerek taşıtın çıkış gümrüğüne veya varsa başka bir yükleme için diğer gümrüğe sevki sağlanır.
5- TIR Sözleşmesi kapsamında Sözleşmeye dahil olmayan bir ülkeye yapılacak ihracat eşyası taşınmasında, TIR
karnesinin Sözleşmeye taraf olan ülkenin son gümrük idaresi varış gümrük idaresi olarak gösterilmek suretiyle açılması,
ihracat beyannamesi, fatura, CMR ve diğer belgelerinde ise ihracat ülkesi gösterilerek işlem yapılır.
c) Kısmi (Parsiyel) Yüklemelerde TIR Karnesi İşlemleri
1-Birinci hareket gümrüğünde açılan TIR karnesinin varış ülkesi gümrüğüne kadar kullanılacak olan yapraklarının (ilk
sarı sayfa) manifesto bölümüne eşya kaydedilerek tescil edilen Page 1 Volet-1 parçası alıkonularak TIR aracı ikinci hareket
gümrüğüne Page 2 Volet-2 yaprağı ile birlikte sevk edilir.
2-İkinci hareket gümrüğü, gelen eşyayı TIR karnesi ile karşılaştırarak kendi denetimine alır. Karnenin Page 2 Volet-2
parçasını birinci hareket gümrüğüne gönderir. Kendi gümrüğüne ait eşyayı TIR karnesinin bu taşıma için ayrılan bütün
yapraklarına kaydederek tescil edilen Page 3 Volet-1 parçası alıkonularak Page 4 Volet-2 yaprağı ile birlikte varsa üçüncü
hareket veya çıkış gümrüğüne sevk edilir.
3-Üçüncü hareket gümrüğü; gelen eşyayı TIR karnesi ile karşılaştırarak denetimine alır. Page 4 Volet-2 parçasını ikinci
hareket gümrüğüne gönderir.Kendisine ait eşyayı Page 5 ve devam eden bütün yapraklarına kaydederek tescil edilen Page
5 Volet-1 parçası alıkonularak Volet-2 Page 6 yaprağı ile birlikte çıkış gümrüğüne sevk eder.
4-Çıkış gümrüğünden çıkış (tescil) işlemi gören eşyaya ait TIR karnesi ile ilgili sayfa Volet 2 parçası son hareket
gümrüğüne gönderilmesi ile TIR Sözleşmesine uygun olarak işlemleri tamamlanır.
5-Serbest bölge gümrüklerinden açılan ve transit kaydıyla işlem gören TIR karne giriş (Volet-1) ve çıkış (Volet-2)
yaprakları bu tebliğin 23 ve 30. Madde hükümlerine uygun olarak Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü)
gönderilecektir.
Ancak; gümrük idaresinden aynı TIR karnesi ile hem Transit hemde İhracat eşyası taşınması gerektiğinde, işlem
gören TIR karnesi giriş (volet-1) yaprağı hareket gümrük idaresinde kalacak, sevkedildiği gümrük idaresinden gelecek çıkış
(volet-2) yaprağı ile karşılaştırma ve takip işlemleri, hareket gümrük idaresince bu tebliğin 33 üncü maddesine göre
yapılacaktır.
III-Varış Gümrük İdaresi Tarafından Yapılacak İşlemler
Madde 25- a)-Bilgisayar Sistemi Bulunan Varış Gümrük İdarelerinde Yapılacak İşlemler;
1- TIR aracı bilgisayar sistemi bulunan bir varış gümrük idaresine geldiğinde TIR karnesi kapsamı eşyaya ilişkin bilgiler
taşımacı firma, temsilcisi, sürücüsü, yetkili acentası veya mümessili tarafından BİLGE sistemine TIR İthalat Özet Beyanı ile
girilerek tescil edilir. Herhangi bir döküm alınmaz ve sistemin verdiği tescil numarası TIR karnesi üzerine yazılır.
2- Tescil edilen TIR İthalat Özet Beyanına ilişkin TIR karnesi ve ekleri gümrük onay memuruna teslim edilir. Gümrük
Onay Memuru ekran bilgileri ile kendisine ibraz edilen TIR karnesi ve ekli belgeler üzerindeki bilgilerin doğruluğunu kontrol
ettikten sonra BİLGE sisteminde TIR İthalat Özet Beyanına onay işlemini yapar.
3- BİLGE sisteminde verilecek gümrük onayı ile beraber görevli gümrük memuru tarafından giriş Gümrük İdaresinde
oluşturulan TIR karnesi Volet-1 kaydı çağrılarak Volet-2 kaydı oluşturulur ve TIR/Transit Takip Programına TIR İthalat Özet
Beyanının tescil numarası verilerek kaydolunur. BİLGE sistemi tarafından atanan TIR karnesi ile ilgili kontrol işlemlerini
yapacak muayene ile görevli memurun sicil numarası TIR karnesinin uygun bir yerine yazılır. BİLGE sisteminde, muayene ile
görevli memuru tarafından yapılan işlemler TIR/Transit Takip Programına otomatik olarak aktarılacağı için muayene ile
görevli memur tarafından TIR/Transit Takip Programında ayrıca işlem yapılmaz.
4- TIR karnesi ve ibraz edilen belgelerin, araç ve eşyasının işlem ve denetimi Uluslararası TIR sözleşmesi ile Gümrük
Kanunu ve ilgili mevzuat hükümlerine göre yapılır.
5- Muayene ve diğer işlemler bu maddenin 2.Bendi (c alt bendi ve devam eden) hükümlerine göre yapılır.
b- Manuel İşlem Yapılan Varış Gümrük İdarelerinde Yapılacak İşlemler;
1- TIR Karnesinde yazılı yükün tamamının veya bir kısmının boşaltılacağı Gümrük İdaresine, sürücü veya taşımacı
firma veya temsilci veya yetkili acenta veya mümessili, o gümrük idaresine boşaltılacak eşya için düzenlenen TIR karnesini
ibraz eder.
2-Gümrük idaresi gerektiğinde TIR karnesinin Türkçe tercüme edilmesini isteme hakkına sahiptir.
3-TIR karnesi ve ibraz edilen belgelerin, araç ve eşyanın işlem ve denetimi, Uluslararası TIR Sözleşmesi ile Gümrük
Kanunu ve ilgili Mevzuat hükümlerine göre yapılır.
4- Kendisine İbraz Edilen Belgeleri Tetkik Eden Gümrük İdare Amiri TIR Karnesi Üzerine;
TIR karnesinin tescili için ilgili servisine,
Gerekli muayenenin yapılması için muayene ile görevli memura,
Boşaltmaya nezaret ve gerektiğinde taşıta mühür tatbik edilmek üzere kolcuya,
Boşaltılacak eşyanın teslim alınması için ilgili servisine,
Giriş Gümrüğünce verilen müddetlerde gecikme varsa 4458 sayılı Gümrük Kanununun 241 ncı madde hükümlerinin
tatbiki için ilgili servisine,
havale verir.
5- TIR karnesi ile eki belgeleri (CMR, Fatura, Çeki Listesi gibi) karşılaştıran ilgili servis, bu belgelerin birbirleri ile
uygunluğunu tesbit ettiği takdirde TIR karnesini tescil eder.
6- Tescil edilen TIR karnesini alan muayene ile görevli memur, taşıt evsafının belgelerine uygun olup olmadığını,
hareket noktası gümrüğü veya yol boyu ülkelerin gümrük idarelerince vurulan mühürlerin sağlam olup olmadığını, taşıt
brandasında sökülme veya yırtılma, kapalı romörk ve konteynerlerde kırılma veya delinme olup olmadığını, gizli bölme
bulunup bulunmadığını, kontrol eder ve eşyanın antrepoya veya geçici depolama yerine veya gümrükçe izin verilen yerlere
boşaltılmasına kendi gözetim ve sorumluluğu altında müsaade eder.
7- TIR karnesi kapsamı eşyanın boşaltılıp teslim alınmasını takiben antrepo veya geçici depolama ile görevli memur,
muayene ile görevli memur, kolcu ile birlikte taşıyıcı firma veya temsilci veya yetkili acenta veya mümessili veya sürücüsünün
imzasını havi dört nüsha teslim tesellüm tutanağı tanzim edilir. (Ek:5)
Bu tutanağın;
- Birinci nüshası Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) gönderilmek üzere Volet-2’ye eklenir.
- İkinci nüshası ilgili servisine bırakılır.
- Üçüncü nüshası TIR karne cildine eklenir.
- Dördüncü nüshası taşıyıcı firmaya veya temsilci veya yetkili acenta veya mümessili veya sürücüsüne verilir.
Eşyanın boşaltma işlemini yapan gümrük idaresince, TIR karne çıkış (Volet-2) yaprağı üzerine boşaltılan eşyaya ait
(kap adedi, ağırlığı, ölçüsü, miktarı) gerekli boşaltma meşruhatı verilir.
8- Teslim ve tesellüm tutanağı ile TIR karnesi kapsamı eşyaların birbirine uygun olması, varsa ödenmesi gereken
para cezasının ödendiğinin anlaşılması üzerine TIR karnesi çıkış yaprağı koparılır. Dipkoçanına da gerekli şerh ve imza
konulup mühürlenerek TIR karnesi kapsamı eşya gümrük denetlenmesi altına alınmak suretiyle TIR karnesi sonlandırılmış
olur.
9- TIR karnesindeki kayda göre eşyada noksanlık veya fazlalık bulunduğu takdirde, TIR karnesi çıkış (Volet-2)
yaprağına ve dipkoçanına eşyada kaç kap noksanlık veya fazlalık bulunduğuna dair meşruhat düşülerek karne üzerine
"ŞARTLI IBRA EDILMIŞTİR" şeklinde açık ve okunaklı biçimde yazılır veya kaşe basılır.
10- TIR karnesinde kayıtlı eşyanın noksan çıkması durumunda, Gümrüğünce TIR karnesi hamiline 6 aylık bir süre
verilerek, bu süre içinde, noksan çıkan eşyanın mahrecinden yüklenmediği hususunda mahallinde düzenlenmiş bir belgenin
veya yanlışlıkla bir başka yere çıkarıldığı, kaza ve avarya neticesinde zayii olduğu yada çalındığı hususunda resmi
makamlardan alınmış belgelerin konsolosluk veya büyükelçiliklere tasdik ettirilerek ibrazı istenilir.
Bu şekilde şartlı olarak ibra edilen TIR karnesi, Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğüne gönderilmeyerek bu husus;
ayrıntısını (gümrüğün adı, TIR karne numarası, tescil no ve tarih) içerecek şekilde açıklamalı bir yazı ile bildirilir.
Noksanlığa ilişkin olarak düzenlenen belgelerin, verilen süre içinde ibraz edildiği ve de geçerli olduğunun anlaşılması
durumunda, TIR karnesinin çıkış (Volet-2) yaprağına “Şartlı İbra Kaldırılmıştır” meşruhatı verilerek ve noksanlık kaldırma
kararının bir örneği mutlaka TIR karnesi çıkış (Volet-2) yaprağına eklenmek suretiyle usulüne uygun olarak Müsteşarlığa
(Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) gönderilir.
Noksanlık nedeni ile verilen altı aylık süre sonunda ibraz edilen belgelerin geçerli sayılmadığı veya herhangi bir belge
ibraz edilmediği takdirde gümrük idaresince noksan çıkan eşyalara isabet eden gümrük vergi ve resimleri tahakkuk ettirilerek
TIR karnesi hamili nezdinde takibata geçilir, Gümrük vergilerinin bu yolla tahsil edilememesi halinde ise TIR karnesi aslı giriş
tarihinden itibaren 1 yıllık zaman aşımı süresi de dikkate alınarak ilgili belgelerle birlikte kefil kuruluş ve diğer kurumlar
nezdinde gerekli takibatta bulunulmak üzere derhal Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) gönderilir.
11- TIR karnesinde kayıtlı eşyanın fazla çıkması durumunda tüm idari ve yasal işlemler ilgili gümrük idarelerince yerine
getirileceğinden bu durumda olan TIR karneleri için “Şartlı İbra Edilmiştir” meşruhatı verilerek TIR karne çıkış (Volet-2)
yaprağının onaylı fotokopisi usulüne uygun şekilde bordrolanıp Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü)
gönderilecektir. Şartlı İbra Edilen karne asılları ise gümrük idaresinde saklanacaktır.
12- TIR karnesi kapsamı eşyanın tamamının boşaltılmasına müteakip yabancı taşıtın, Türkiye gümrük bölgesinde
kalmasını önlemek, denetimin ve takiplerinin sağlanabilmesi için taşıtın yurtdışı edilmesini teminen Taşıt Giriş-Çıkış Formu
düzenlenerek çıkış gümrüğüne sevki sağlanır.
Kısmi (Parsiyel) Boşaltmalarda TIR Karnesi İşlemleri
Madde 26- a) İlk Giriş Gümrük İdaresi’nce Yapılacak İşlemler:
Tebliğin 19 uncu maddesinde belirtilen işlemler yerine getirilerek; TIR karne Volet-1 no.lu yaprak ile bunu takip eden
Volet-2 no.lu yaprak ve bu yaprakların dipkoçanlarındaki; ilgili bölümlerinde giriş tescil numarası, giriş gümrük adı ve sevk
edildiği varış gümrük idarelerinin ismi, belirlenen güzergah, transit için belirlenen süre açıkça yazılır. TIR karnesi Volet-1 no.lu
yaprağı koparılarak usulüne uygun olarak düzenlenen bordroyla YEDİ GÜN içinde Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel
Müdürlüğü) gönderilir. TIR karne cildi bir sonraki varış gümrüğüne ibraz edilmek üzere sürücüye verilir.
b) 1 inci Varış Gümrük İdaresince Yapılacak İşlemler :
1) Giriş Gümrüğünden kendisine sevkedilen TIR karnesi kapsamı eşya için bu Gümrük İdaresi Tebliğ’in 25 nci
maddesinde belirtilen işlemleri yerine getirir. İşlem gören TIR karne Volet-2 no.lu yaprağına ve dipkoçanına tam ve eksiksiz
olarak boşaltılan eşyaya ilişkin meşruhat verilmek suretiyle tanzim edilen teslim ve tesellüm tutanağı, mutlak suretle TIR
karnesi Volet-2 çıkış yaprağına eklenip Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) gönderilmek üzere alıkonulur.
2) 2 nci varış gümrük idaresi için aynı TIR karne cildi içindeki devam eden (bir sonraki) Volet-1 ve Volet-2 no.lu
yaprağında ve dipkoçanlarındaki ilgili bölümlerinde giriş tescil numarası, giriş gümrük adı ve sevk edildiği varış gümrük
idarelerinin ismi, belirlenen güzergah, transit için belirlenen süre açıkça yazılır. Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel
Müdürlüğü)gönderilmek üzere alıkonulur. Karne cildi sürücüye verilir ve taşıtın sevki sağlanır.
c) 2 inci Varış Gümrük İdaresince Yapılacak İşlemler :
2 inci Varış Gümrük idaresine ibraz edilen TIR karnesinde kayıtlı ve bu gümrük idaresine ait eşya için (b) bendinde
belirtildiği şekilde işlem yapılacaktır.
d) Son Varış Gümrük İdaresince Yapılacak İşlemler :
TIR karnesi kapsamında olup son varış gümrük idaresinde boşaltılmak üzere getirilen eşya Tebliğin 25 inci Maddesinde
belirtilen işlemler yerine getirilerek teslim alınır Volet-2 yaprağına ve dipkoçanına boşaltma meşruhatı verilerek ve tanzim
edilen teslim-tesellüm tutanağı mutlak surette TIR karnesi (Volet-2) yaprağına eklenerek TIR işlemi sonlandırılır. TIR karne
cildi sürücüye teslim edilir. TIR karnesi (Volet-2) yaprağı ve eki teslim tesellüm tutanağı usulüne uygun olarak düzenlenecek
bordroya kayden YEDİ gün içinde Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) gönderilecektir.
Madde 27- TIR karnesindeki yaprak sayısı TIR işlemini tamamlamak için yeterli sayıda olmadığı takdirde; TIR
karnesinin işlemi sona erdirilerek aynı gümrük idaresince usulüne uygun olarak doldurulmuş yeni bir TIR karnesi kabul
edilerek taşımacılığın geri kalan bölümü için kullandırılır. Bu durum her iki TIR karnesinin üzerine TIR karnesinin bittiğine dair
meşruhat düşülerek belirtilmelidir.
Yeni açılan TIR karnesi de taşıt ve eşyaya ilişkin bütün bilgilerin tam ve eksiksiz olarak doldurulması halinde kabul edilir.
IV- Çıkış Gümrük İdaresi Tarafından Yapılacak İşlemler
Madde 28- a) Bilgisayar Sistemi Bulunan Çıkış Gümrük İdarelerinde Yapılacak İşlemler:
1- Türkiye’den çıkış yapacak taşıt, çıkış kapısına geldiğinde saha giriş noktasında görevli Gümrük Muhafaza Memuru
TIR aracının giriş kaydını yapar.
2- Kantarda tartılan TIR aracı için tartı fişi verilir.
3- Pasaport Polisi tarafından sürücü pasaportuna çıkış damgası vurulur.
4- Eşya çıkış gümrük idaresine geldiğinde eşyanın hareket gümrüklerinde işlem gören Volet-2 yaprağı ile Karayolu
Taşıtı Onay Belgesi, Denetleme Belgesi ve Tartı fişi ile diğer belgeler çıkış gümrüğünün TIR işlemleri ile ilgili servisine verilir.
İbraz edilen belgeler bu serviste kontrol edildikten sonra hareket gümrük idarelerinde oluşturulan Volet-1 kaydı bilgisayardan
çağrılarak Volet-2 kaydı oluşturulur ve TIR/Transit Takip Programının verdiği tescil numarası karneye kaydolunur. İlgili
bölümlere imza ve mühür vurularak tescil işlemi tamamlanır. TIR karnesi ve ekleri kontrol için sistemin atadığı muayene ile
görevli memura gönderilir.
Muayene memurunun kontrolü ve diğer işlemler bu maddenin aşağıdaki b Bendi ile takip eden maddelere göre yapılır.
b) Manuel İşlem Yapılan Çıkış Gümrük İdarelerinde Yapılacak İşlemler:
1- Türkiye’den çıkış yapacak taşıtın sürücüsü, nöbetçi gümrük muhafaza memuruna başvurarak sürücü ve taşıta ait
bilgiler ile TIR karnesinin numarasını ilgili deftere kaydettirir.
2- Pasaport polisi tarafından, pasaportunun üzerine çıkış damgası vurulan sürücüler, taşıtlarını gümrük sahasına
bırakarak, TIR Karnesi ve Karayolu Taşıt Onay Belgesini gümrüğe ibraz ederler.
3- Çıkış Gümrüğünce, ibraz edilen TIR karnesi ve eki belgeler ile taşıtın ve gerektiğinde eşyanın işlem ve denetimi
Uluslararası TIR Sözleşmesi ve Gümrük Mevzuatının ilgili hükümlerine göre yapılır.
4- Kendisine ibraz edilen belgeleri tetkik eden Gümrük İdare Amirince TIR karnesi çıkış (Volet-2) yaprağı üzerine,
TIR karnesinin tescili için ilgili servisine,
Gerekli muayenenin yapılması için muayene ile görevli memura,
Lüzumu halinde mühür tatbiki için kolcuya,
Giriş ve Yolboyu Gümrük İdarelerince verilen müddetlerde gecikme varsa 4458 sayılı Gümrük Kanununun 241 nci
maddesinin tatbiki için ilgili servisine,
havale verilir.
5- İlgili servisince TIR karnesinin tescilinin yapılmasını takiben muayene ile görevli memur tarafından taşıtın dıştan
muayenesi yapılarak, brandalı taşıtlarda taşıt brandasının yırtık veya sökük, taşıtta bulunması gereken mühürlerin sağlam
veya koparılmış, kapalı römork ve konteynerlerde kırık veya delik olup olmadığı kontrol edilir.
Bu kontrol sonucunda, taşıtta şüpheyi gerektiren bir durum olmadığı takdirde, TIR karnesi çıkış (Volet-2) yaprağının ve
dipkoçanın ilgili bölümlerine muayene ile görevli memurca gerekli çıkış meşruhat verilir. TIR karne çıkış (Volet-2) yaprağı
kopartılıp, TIR karne cildi sürücüye verilerek taşıtın yurtdışına çıkışına izin verilir.
6- Sürücüde bulunan iki nüsha denetleme belgesine gerekli meşruhat verildikten sonra bir nüshası polise verilir, bir
nüshası da gümrükte saklanır.
Taşıt, Römork ve Konteynerlerin Açılıp Kontrol Edileceği Haller
Madde 29- Taşıt, römork ve konteynerlerden;
a)
a)
İdare Amiri tarafından gerek duyulanların,
b) Haklarında İhbar yada kuvvetli bir şüphe bulunanların,
c) Mühürleri bulunmayanların veya koparılmış yada bozulmuş halde olanların,
d) Brandalı taşıtlarda brandalarda sökük, yırtık veya TIR Sözleşmesinin 2 no.lu ekinde belirlenen şekle uygun olmayan
yama bulunanların,
e) Kapalı römork veya konteynerlerde kırık yada delik bulunanların,
Masrafları taşıyıcıya ait olmak üzere taşıt, romörk ve konteynerler açılarak eşya muayene edilir, eşya ile TIR karnesi
kayıtları karşılaştırılır.
Bu muayenede TIR karnesi ve diğer belgelerdeki kayıtların uygun bulunduğu ve herhangi bir kaçakçılık olayının
olmadığı gümrükçe anlaşılması halinde TIR karnesi işlemi sonlandırılır. Taşıta tekrar mühür tatbik edilerek çıkışına izin verilir.
Yapılan muayene sonucu eşyada noksanlık bulunduğu takdirde TIR işlemi sonlandırılmaz, gerekli kanuni işlemlere
geçilerek, durum Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) bildirilir.
Madde 30- Müsteşarlıkta (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) TIR karnesi giriş-çıkış yapraklarının karşılaştırma
işlemleri bilgisayar ortamında takip edildiğinden varış ve çıkış gümrük idarelerinde mesai bitimine kadar işlem gören ve ilgili
serviste toplanan TIR karnesi çıkış (Volet-2) yaprakları ithal ve transit kaydı ile her yıl için açılan tescil defterine kaydedilerek
ertesi gün TIR karnesi tescil defteri ile karşılaştırıldıktan sonra, bu yapraklar o günün tarihini taşıyan (EK:6) üç nüsha
bordroya tescil sıra numarasına göre kaydedilerek bilgisayar sistemi bulunan gümrük idarelerinde ise bilgisayardan alınacak
bordro dökümü ile en geç YEDI GÜN içerisinde birinci ve ikinci nüsha bordrolar ile birlikte Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol
Genel Müdürlüğü) gönderilir.
Bordronun üçüncü nüshası da Gümrük İdaresinde açılacak bir dosyada düzenli olarak saklanır.
V-Denetleme ve Konaklama Noktalarındaki Gümrük İdareleri Tarafından Yapılacak İşlemler
Madde 31- Denetleme ve Konaklama noktasına gelen TIR sürücüsü buradaki Polis denetiminden geçtikten sonra,
Denetleme belgesini, Karayolu Taşıtı Onay Belgesini ve TIR karnesini gümrük yetkilisine ibraz eder. Belgeleri üzerinde
yapılacak incelemeden sonra taşıtın ve gümrük mühürlerinin kontrolü yapılarak taşıtın denetleme belgesine gerekli meşruhat
verilir.
Araç sürücüsü konaklamak istediğinde kontrolden sonra taşıt TIR Parkına alınır.
Denetleme ve Konaklama noktasından hareket eden taşıtın güzergahında bulunan bir sonraki Denetleme ve
konaklama noktasına veya gerekli görüldüğünde güzergah üzerindeki gezici emniyet ekiplerine taşıtın plaka numarası,
hareket saati telsiz-telefon veya teleksle bildirilir.
TIR Denetleme ve Konaklama Noktalarına bildirilen taşıtlardan süresi içinde gelmeyenler aranması için Emniyet
Makamlarına bildirilir.
Sürücü bu denetleme belgesi ile belirlenen güzergah üzerindeki TIR denetleme ve konaklama noktalarına uğramak ve
denetleme belgesine bu noktalarda gerekli işlemi yaptırmak zorundadır.
Giriş-çıkış yapan gümrük kapılarının yanında veya çok yakınındaki TIR Denetleme ve Konaklama Noktalarına
denetleme belgesi işlemi için uğrama zorunluluğu yoktur. Ancak çıkış kapılarına gelen TIR araçlarının yığılmalar nedeniyle
yol süresinin aşılacağı durumlarda sürücüler bu denetleme ve konaklama noktalarına uğrayarak denetleme belgesini polise
ibraz ederek meşruhat verdirebilirler.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Madde 32- a) Uluslararası TIR Sözleşmesinin 2 nci maddesi “Bu Sözleşme, TIR İşleminin başlangıç ve bitişi arasındaki
yolculuğun bir kısmı karayolu ile yapılmak şartı ile bir Akit Tarafın hareket noktasındaki Gümrük İdaresinden bir diğer veya
aynı Akit Tarafın varış notkasındaki Gümrük İdaresine kadar bir veya daha fazla sınır arasında aktarma edilmeksizin
karayolu taşıtları ile taşıt dizileri veya konteynerlerle eşya taşınmasına şamildir.”hükmünü içerdiğinden, giriş ve hareket
gümrük idarelerince aşağıdaki hususlara göre işlem yapılır;
1-TIR sistemine dahil akit ülkelerden ülkemize giriş yapacak taşıtın taşıdığı eşya için, daha önce TIR karnesi
açılmamışsa;
- Transit olarak gideceği ülkenin, TIR Sistemine dahil olması halinde giriş gümrük idaresi aynı zamanda hareket
noktası gümrük idaresi statüsü kazanacağından ibraz edilmesi halinde TIR karnesi işleme konularak eşyanın transit geçişi
sağlanır.
- Eşyanın transit gideceği ülkenin TIR sistemine dahil olmaması halinde ise; TIR karnesi işleme konulmaz, bu
taşımacılık için Transit beyannamesi düzenlenerek işlem yapılır.
- Bu eşyanın Ülkemizde ithal kaydı ile bir iç gümrüğe gitmesi durumunda TIR karnesi işleme konulmayarak, Transit
beyannamesi düzenlenmek suretiyle işlem yapılır.
2-Eğer eşya, TIR Sözleşmesine dahil herhangi bir ülkeden TIR karnesi açılarak ve TIR Sözleşmesinin 26 ncı maddesi
uygulanarak giriş gümrüğüne gelmiş ise bu TIR karnesi ile yapılacak taşımacılıkta eşyanın gittiği ülkeye bakılmaksızın TIR
karnesinin giriş işlemi yapılır.
Örneğin; TIR karnesi açılarak RO-RO ile bir limana gelmiş ve ülkemiz üzerinden diğer herhangi bir ülkeye transit veya
ithal kaydıyla bir iç gümrük idaresine gidiyorsa gümrük idaresince TIR karnesi işleme konularak eşyanın sevki sağlanır.
3-Türkiye Gümrük Bölgesindeki bir Gümrük İdaresinden (Serbest Bölgeler dahil) diğer bir Gümrük İdaresine eşya
taşımalarında; sadece bu iki gümrük arasında TIR işlemini başlatan ve TIR işlemini sona erdiren TIR karnesi kullanılamaz.
4-TIR karnesi himayesinde yapılan taşımacılıkta ayrıca transit beyannamesi kullanılmaz.
b) Giriş gümrük kapılarına TIR karnesiyle gelen eşyanın aynı gümrükte ithal işlemi yapılmak istenilmesi halinde TIR
karnesinin giriş (Volet-1) yaprağı üzerine bu tebliğin 19 uncu ve müteakip maddelerine göre eşyanın giriş işleminin
yapılması, çıkış (Volet-2) yaprağına ise 25 inci Maddesine göre TIR işlemini sona erdirilmesine ilişkin işlemler yapılır.
c) TIR karnesi muhteviyatı eşyanın ilgili gümrüğe boşaltılmasını müteakip boş olan yabancı römork veya yarı
römorkun geçici olarak gümrüğün denetimine bırakılması ve aynı çekicinin başka bir ihraç malı yüklü römork veya yarı
römorku yurtdışına götürmesi, mütekabiliyet esasları dikkate alınarak, TIR Sözleşmesi ile ilgili diğer mevzuat
hükümleri çerçevesinde mümkündür.
Gümrüğün denetiminde geçici olarak bırakılan boş yabancı römork veya yarı römorka ise yine mütekabiliyet esasları
dikkate alınarak ihraç eşyası yüklenilmesinde taşıt sahibi, temsilcisi veya yetki verilen kişilerin yazılı talepleri üzerine işlem
yapılır.
Deniz yoluyla (RO-RO) veya demiryoluyla boş ve çekicisiz olarak gelen römork veya yarı römorkların ilgili gümrükte
giriş işlemlerinin Taşıt Giriş-Çıkış Formu ile ilgili acenta ve firmalardan veya kişilerden taahhütname alınmak suretiyle
yapılması mümkündür.
d) Gümrük İdarelerine gelen ve gümrük işlemleri tamamlanarak serbest dolaşımdaki eşya statüsü kazanan
dolayısıyla Millileşen eşyanın aynı yabancı taşıtla taşıma belgelerinde yazılı yurt içindeki boşaltma noktalarına kadar
taşınması mümkündür.
e) Yabancı Taşıyıcılar tarafından TIR karnesi kapsamında Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen eşyanın, taşıyıcılar
tarafından da TIR karnesi ile ilgili gümrük işlemlerinin takibi yapılabileceğinden, yabancı taşıyıcı için ayrıca acentalarının
olması zorunluluğu yoktur.
Giriş ve Hareket Gümrük İdareleri Tarafından Karşılaştırma ve Takibi Yapılacak TIR Karne İşlemleri
Madde 33- Müsteşarlıkca (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü), yalnız TRANSİT ve İTHALAT işlemlerine ait TIR
karneleri Volet 1-2 yaprakları ile ilgili karşılaştırma ve takip işlemleri yapılmaktadır.
Bu TIR karneleri dışında kalan; İHRACAT, GERİ GELEN EŞYA, MAHRECE İADE, TRANSİT TİCARET işlemlerine
yönelik olarak düzenlenen TIR karneleri ise giriş veya hareket gümrük idaresinde saklanır. Karşılaştırma ile takip işlemleri bu
idareler tarafından aşağıda belirtildiği şekilde yapılır;
a) Giriş işlemi yapılan bu TIR karnelerinin giriş (Volet-1) yaprakları tescil sırasına göre tasnif edilerek saklanır.
b) Sevkedildiği gümrük idarelerinden gelen çıkış (Volet-2) TIR karne yapraklarının giriş (Volet-1) yapraklarıyla
karşılaştırılması yapılarak takibi gerektirir bir hususa rastlanılmaması halinde çakıştırma işlemi yapılarak bir klasörde
saklanır.
c)Sevkedildiği gümrük idarelerinden 30 gün içinde çıkış (Volet-2) yaprağı gelmeyen TIR karnesi ile ilgili olarak;
1-TIR Sözleşmesinin 11/1 inci maddesi gereğince TIR karnesinin giriş tescil tarihinden itibaren 1 yıl içinde taşıyıcı
firma ve kefil kuruluş Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bildirimde (ihbar) bulunularak TIR karnesinin sevkedildiği
gümrükte işlem gördüğüne dair belge ile ispatı istenir. Aynı zamanda sevk edildiği gümrük idaresinden TIR karnesi
kapsamı eşyanın işlem görüp görmediği araştırılır.
2-Sevkedildiği gümrük idaresinde işlem görmediği veya taşıyıcı firma ve kefil kuruluş Türkiye Odalar ve Borsalar
Birliğince kanıtlayıcı belge ibraz edilmediği anlaşılan TIR karne kapsamı eşyaya isabet eden gümrük vergi ve
resimlerinin tahakkuku yapılarak, TIR Sözleşmesinin 11/2 nci maddesine göre; Takibe alındığı (ihbar) tarihten itibaren
en az 3 ay en çok 2 yıl içinde sorumlu taşıyıcı firmaya ve kefil kuruluş Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine gümrük
vergi ve resimleri ile ilgili tahakkuk tebliğ edilir.
3-Tahsilat TIR Sözleşmesinin 8/7 nci maddesine göre öncelikle taşıyıcı firmadan yapılır. Taşıyıcı firmadan yasal
yollardan tahsilat yapılmasının mümkün olmaması halinde, TIR Sözleşmesindeki süreler ve 6183 sayılı Amme
Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Kanun Hükümleri dikkate alınarak kefil kuruluştan tahsili yoluna gidilir.
4-TIR Sözleşmesi hükümlerine göre taşıyıcı firma ve kefil kuruluştan eşyanın sadece gümrük vergileri ile bunlara ait
gecikme faizlerinin istenmesi gerekeceğinden fon tahakkuk ettirilmez. İhracat eşyasında ise varsa gümrük vergi ve
resimlerinin takip ve tahsilatı yapılır.
5-Giriş veya Hareket Gümrüğünün bağlı bulunduğu Başmüdürlükçe ilgililer hakkında Türk Parasının Kıymetini Koruma
mevzuatına göre gerekli kambiyo takibatı yapılması hususunda en yakın Kambiyo Müdürlüğüne bildirimde bulunulur.
6-Giriş veya Hareket Gümrüğünün bağlı bulunduğu Başmüdürlükçe eşyanın ve taşıtın yakalanarak en yakın Gümrük
İdaresine tesliminin sağlanması ve taşıtın sürücüsüne ait kimlik bilgilerinin hudut polisince tutulan takip fişlerine
kaydedilmesini teminen durum İçişleri Bakanlığına bildirilir.
7-1918 Sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanuna göre kovuşturma yapılmak üzere adli makamlar nezdinde
gerekli müdahalelerde bulunulur.
Madde 34— Daha önce yurda TIR karnesi himayesinde eşya getirmiş olan ve yurdumuzdan boş olarak çıkacak yabancı
plakalı taşıtın sürücüsünün elinde bulunan TIR karnesi çıkış (Volet-2) yaprağı dipkoçanları iyice incelenerek yurda sokulan
eşyanın ilgili gümrük idaresine tam olarak teslim edilip edilmediği kontrol edilir. Ayrıca yabancı taşıtların varış gümrüğüne
eşyasını teslim ettikten sonra, boş taşıtın yurtdışı edilmesi için yürürlükteki hükümlere göre Taşıt Giriş-Çıkış Formu
düzenlenip düzenlenmediğine bakılır, düzenlenmediğinin anlaşılması halinde ilgili gümrük idaresi uyarılır bu husus ayrıca
Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) da bildirilir.
Yurda sokulan eşyanın bir gümrük idaresine teslim edilmediğinin saptanması halinde Taşıtın ve sürücüsünün çıkışına izin
verilmez ve bu kişiler hakkında ilgili yasalar ve mevzuat gereğince gerekli kovuşturma yapılır. Durum ayrıca Müsteşarlığa da
(Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) en seri şekilde bildirilir.
Madde 35— Yurtta kalma süresi veya diğer bir gümrük idaresine teslim süresi içerisinde, beklenmeyen haller veya mücbir
sebeplerle tekrar yurt dışına çıkarılamayan veya bir Gümrük îdaresine teslimi mümkün olmayan eşya hakkında ilgililer
tarafından en yakın gümrük idaresine müracaat edilir. Bu durumda ilgili gümrük idaresi TIR sözleşmesinin 41 inci ve 4458
sayılı Gümrük Kanununun 92 nci maddesi hükümlerine göre işlem yaparak durumu ayrıca Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol
Genel Müdürlüğü) intikal ettirir.
Madde 36- Mücbir sebeplere ilişkin bilgi ve belgeler değerlendirilerek uygun bulunursa TIR karnesi çıkış (Volet-2)
yaprağına ve dipkoçanına olaya ilişkin meşruhat düşülerek TIR Sözleşmesinin 25 inci Maddesinde açıklandığı gibi ayrıca TIR
karne cildinde yer alan onaylı rapor düzenlenir. Onaylı rapor ve olayla ilgili onaylı belgeler TIR karne cildine eklenir.
Kaza nedeni ile sahibi tarafından yurtdışı edilmek istenmeyen eşya enkazı, Devlete terk ve teslim edilmek istendiği
takdirde bu istek Gümrük İdaresi tarafından kabul edilir.
Devlete terk edilen bu gibi eşya enkazı 4458 sayılı Gümrük Kanunu ve tasfiye tüzüğü hükümlerine göre Gümrük İdareleri
tarafından tasfiye edilerek konu bütün aşamalarıyla Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) bildirilir.
Kazaya Uğrayan veya Eşyası Kayan Taşıt, Römork ve Konteynerlere Yapılacak İşlemler
Madde 37- Kaza geçiren hasara uğrayan taşıt, römork ve konteynerlerin bu kazalarda mühürleri kopmuş, eşyalar dağılmış
veya taşıtın hareketini tehlikeye sokacak şekilde eşyada kayma olmuş ise;
a) Bu kayma veya kaza Gümrük İdaresine yakın bir yerde vuku bulmuş ise, kayma halinde Gümrük İdaresi tarafından
eşya düzeltilerek aynı taşıta tekrar yüklenir, yükün bir başka taşıta veya konteynere aktarılmasını gerektiren bir kaza
halinde ise, eşya bir başka taşıta aktarılır. Bu işlemler sırasında görevli memurlar eşyayı muayene ederler. Eşyanın TIR
karnesine uygun olduğu veya herhangi bir kaçakçılık olayının vuku bulmadığı tesbit edildiği takdirde, taşıt değiştirilmişse,
yeni taşıtın onay belgesinin bulunması şartı ile yükü düzeltilen taşıt veya yeni taşıt mühür altına alınır. Taşıt değişikliğinde
yeni taşıtın plakası TIR karnesinin ilgili bölümüne yazılarak onaylanır.
TIR Karnesinde bulunan sayfalardan;"Onaylı Rapor"un bütün bölümleri doldurularak, taşıtın Varış veya Çıkış Gümrüğüne
sevki sağlanır.
Kaçakçılık takibini gerektirir bir durum bulunduğu takdirde, taşıta ve eşyaya el konularak gerekli Kanuni işlemlere başlanır
ve bu durum Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) bildirilir.
b)
b)
1)
1)
Kayma halinde eşya, yetkili polis karakolu veya mahalli jandarma karakol komutanlığı tarafından
düzelttirilerek tekrar aynı taşıta yüklenir. Durum bir tutanakla tesbit edilerek taşıt mühür altına alındıktan sonra en
yakın Gümrük îdaresine sevki sağlanır. Sevk edilen Gümrük îdaresinde aracın mühürleri açılarak (a)
fıkrasında belirtilen işlemler yapılır.
2)
2) Kaza halinde, yetkili polis karakolu veya mahalli jandarma karakol komutanlığı tarafından gerekli emniyet
tedbirleri alınarak en yakın Gümrük İdaresinden görevli istenir. Gümrük memuru geldikten sonra durum bir
tutanakla tesbit edilip, taşıt veya değiştirilen taşıt mühür altına alındıktan sonra (a) fıkrasında belirtilen diğer
işlemler yapılır.
Kayma veya kaza bir gümrük idaresine uzak bir yerde meydana gelmiş ise;
Gümrük memurunun zamanında gelmesi mümkün olmadığı durumlarda yukarıdaki b/1 bendi hükümleri uygulanır.
Eşyanın Sair Nedenlerle Başka Bir Taşıta veya Konteynere Aktarılması Halinde Yapılacak İşlem
Madde 38— Eşyanın sair nedenlerle başka bir taşıta veya konteynere aktarılması istendiği takdirde bu işlem ancak
Gümrük İdaresinin nezaretinde yapılır.
Aktarma;
a) Onay belgesi bulunan bir taşıta yapıldığı takdirde yapılan işlem hakkında tutanak tanzim edilerek, TIR karnesine de
gerekli kayıtlar konulduktan sonra taşıtın transitine ya da çıkışına müsaade edilir.
b) Eğer onaylanmış taşıt veya konteyner bulunmazsa yeterli güvenliğin sağlanması şartı ile eşya onaylanmamış bir
taşıt veya konteynere aktarılabilir. Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) da bilgi verilir.
Yolsuzluklar
Madde 39- Uluslararası TIR Sözleşmesi ve Milli Mevzuatımızda öngörülen hususlara taşıyıcı firma ve sürücüleri
tarafından riayet edilmediğinin yetkililerce tesbiti halinde durum gerekçeleri ile birlikte derhal Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol
Genel Müdürlüğü) bildirilir. TIR’ın bağlı bulunduğu firmaya yapılacak uyarıya rağmen ihlallerde ısrar eden araç sürücüleri ile
firma hakkında Mevzuat uyarınca gerekli işlemler yapılır.
Tütün Alkol Taşımacılığı
Madde 40- Aşağıda gösterilen içki, sigara ile bunların türevlerinin miktarı ne olursa olsun gerek Tütün-Alkol ve
gerekse normal TIR karneleri kapsamında taşınmasına izin verilmez.
a) Alkol derecesi hacim itibariyle %90 veya daha fazla olan tağyir edilmemiş etil alkol (Armonize Sistem Kodu:
2207:10)
b) Alkol derecesi hacim itibariyle %80 den az olan tağyir edilmemiş etil alkol; Alkollü içkiler likörler ve diğer alkollü
içkiler, alkollü içkilerin imalatında kullanılan türden bileşik alkollü müstahzarlar. (Armonize Sistem Kodu: 2208)
c) Tütün içeren purolar, uçları açık purolar ve sigarillolar (Armonize Sistem Kodu:2402.10)
d) Tütün içeren sigaralar (Armonize Sistem Kodu: 2402.20)
e) İçilen tütün, herhangi bir oranda tütün yerine geçen maddeler içersin içermesin (Armonize Sistem Kodu: 2403.10)
Bununla ilgili yapılacak düzenlemeler Müsteşarlıkça (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü)ayrıca duyurulacaktır.
verilir.
Ancak, şarap ve bira için normal TIR karnesi ile taşıma yapılabileceğinden bunların TIR karnesi ile taşınmasına izin
Çıkış veya Varış Gümrük İdarelerinin Değiştirilmek İstenilmesi Halinde Yapılacak İşlemler
Madde 41- a) Giriş veya hareket Gümrüğü tarafından, TIR karnesine kaydedilen Çıkış Gümrüğünden başka bir Gümrük
İdaresinden çıkarılmak istenen yabancı plakalı taşıt veya serbest dolaşımda olmayan eşyayı taşıyan Türk plakalı taşıt için
Gümrük idarelerini tatmin edecek mucbir sebep bulunduğunda taşıt açılarak, Gümrük İdare Amiri, muayene ile görevli
memur, kolcu ve Gümrük Muhafaza İdare Amirinden oluşacak dört kişilik bir heyet huzurunda muayenesi yapılır. Eşya TIR
karnesine uygun bulunduğu takdirde, taşıt tekrar mühür altına alınarak 4458 sayılı Gümrük Kanununun 241/1 inci
maddesinde yer alan para cezası da tatbik ve tahsil edildikten sonra taşıtın çıkışına izin verilir veya belirlenen çıkış
gümrüğüne sevkedilir.
Heyet tarafından tanzim edilen dört nüsha tutanağın birinci nüshası TIR karnesi çıkış yaprağına eklenir. İkinci nüshası
Gümrük İdaresinde, üçüncü nüshası Gümrük Muhafaza İdaresinde saklanır. Dördüncü nüshası sürücüye verilir.
b)Hareket gümrük idaresince belirlenen çıkış gümrüğünden başka bir gümrük idaresinden çıkış yapılmak istenilen;
İhracat eşyası taşıyan Türk plakalı taşıt için, yapılan değişiklik sebebiyle para cezası uygulanmaz.
c)Bir akit ülke hareket gümrük idaresinden TIR karnesinin 12 no.lu bölümünde belirlenen Türkiye’deki varış gümrük
idarelerinin sırasının değiştirilmek istenilmesine ilişkin sürücünün talebi giriş gümrük idaresince kabul edilir. TIR karnesinin 22
no.lu bölümünde ilk varış gümrüğü ve buna ilişkin güzergah belirlenir. Bu değişiklik sebebiyle bir usulsüzlük cezası
uygulanmaz.
d)Giriş Gümrük idaresi tarafından sevkedilen TIR karnesinde adı yazılı olan varış gümrüğünden başka bir gümrük
idaresine eşya boşaltılmak istenmesi halinde, gümrük idaresini tatmin edecek mucbir sebep (ithalatçıdan alınacak yazı ile
birlikte uluslararası kabul görmüş, CMR, Fatura gibi belgelerle müracaat edilmesi halinde) bulunduğunda bu talep kabul
edilir, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 241/1 inci maddesinde yer alan para cezası uygulanarak diğer işlemler
sonuçlandırılır.
e)Bu maddenin (a) ve (d) bendlerindeki mücbir sebeplerin varlığı halinde yapılan gümrük değişikliği talebi; müracaat
edilen gümrük idareleri tarafından mücbir sebebin uygun bulunması halinde kabul edilir. Gümrük değişikliği talebiyle bir
gümrük idaresine TIR aracının getirilmiş olması, daha önce belirlenen güzergahın ihlali olarak değerlendirilmez.
TIR Güzergah Haritası verilmesi
Madde 42— Giriş veya Hareket Gümrüğünce taşıtların bu Tebliğin 4. Maddesi hükümlerine göre belirlenen güzergahı
takip etmek mecburiyeti olduğundan,
Taşıt sürücülerine, giriş gümrüğü tarafından TIR Güzergahı haritası verilir. (Ek:7)
Özel Yük Taşıma Belgesi Alınması
Madde 43: TIR karnesinin kapağı ile bütün yapraklarında karnenin basıldığı dilde büyük harflerle "Ağır veya havaleli
eşya" kaydı bulunan karneler kapsamı eşyayı taşıyan taşıtlar için Karayolları Genel Müdürlüğünden “Özel Yük Taşıma
Belgesi” alınması mecburidir.
TIR Plakası Takma Zorunluluğu
Madde 44- Uluslararası eşya taşımacılığında kullanılan taşıtların ve römorkların ön ve arka kısımlarına;
250mmx400mm ebadında, mavi zemin üzerine beyaz, boyu 200mm ve harf çizgilerinin kalınlığı en az 20 mm eninde, TIR
harflerinin yazılı bulunduğu bir plaka takmak zorundadırlar.
Taşıtların Tartılması
Madde 45- Yurda giren veya yurttan çıkan taşıtlar gerektiğinde, dolu veya boş olsun giriş ve çıkış gümrük idareleri ile
kantar bulunan Denetleme ve Konaklama Noktalarındaki Gümrük Yetkilileri tarafından tartılır. Bu tartı Gümrük İdarelerinde
yapılacak işlemlere esas alınır. Ayrıca boyut kontrolleri de yapılır.
ALTINCI BÖLÜM
Gümrük Müsteşarlığınca (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) Yapılacak İşlemler
Madde 46- Gümrük idarelerinden bordrolara kayıtlı olarak gelen TIR karnesi giriş ve çıkış yapraklarının Müsteşarlıkta
(Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) bilgisayarlara veri girişleri yapılır. Bilgisayar ortamında yapılan kontrol sonucu alınan
çıktılarda (verilerde) işlemi biten TIR karne giriş-çıkış yaprakları ve bordroları bir sistem içinde arşivlenerek 5 yıl süre ile
saklanır.
Madde 47—Bilgisayar ortamında yapılan kontrol sonucunda; çıkışı gelmeyen veya şartlı ibra edilen veya usulüne
uygun işlem yapılmadığı anlaşılan veya takibatı gerektirir başka hususa rastlanan TIR karnesi Volet-1 veya Volet-2 (girişçıkış) parçaları TIR Sözleşmesinin 11/1 inci maddesi gereğince TIR karnesinin giriş tescil tarihinden itibaren 1 yıl içinde
taşıyıcı firma ve kefil kuruluş (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği)’a bildirimde (ihbar) bulunularak TIR karnesinin sevkedildiği
gümrükte işlem gördüğüne dair belge ile ispatı istenir. Aynı zamanda sevk edildiği gümrük idaresinden TIR karnesi kapsamı
eşyanın işlem görüp görmediği araştırılır.
Madde 48- Kefil Kuruluşa yapılan ihbar tarihinden itibaren 3 ay içerisinde muhataplarca; eşyanın yurtdışı edildiği veya
varış gümrük idaresine boşaltıldığının veya sona erdirme işlemine ait resmi belge veya eşyanın başka bir gümrük rejimi
altına alınmasına veya serbest dolaşıma sokulduğuna dair teyit belgesi ile TIR Sözleşmesinin 6 ncı maddesinde geçen
uluslararası kuruluşlarca temin edilen TIR karnesinin gümrük idarelerinde işlem görmüş Volet-1 ve Volet-2 no.lu dipkoçanları
ile kanıtlanmaması halinde aşağıdaki işlemler yapılır.
a) Gümrük vergileri tahakkuk ettirilerek karne hamilinin yabancı firma olması halinde düzenlenecek tahakkukun firmaya
tebliği için Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) gönderilmesi, karne hamilinin Türkiye’de yerleşik olması
halinde ise, tahakkukun TIR Sözleşmesinin 8/7 nci maddesi gereğince öncelikle bu firmaya tebliği, tahsilatın yapılamaması
durumunda TIR Sözleşmesinin 11/2 inci maddesine göre bu kez aynı tahakkukun ilk ihbar tarihinden itibaren 2 yıl içerisinde
kefil kuruluşa tebliğ edilerek gümrük vergilerinin tahsilinin temini için Ankara Gümrükleri Başmüdürlüğüne,
b) TIR karnesi kapsamı eşya ithal kaydı ile yurda sokulmuş ise İlgililer hakkında Türk Parası Kıymetini Koruma
mevzuatına göre gerekli Kambiyo takibatının yapılması hususunda taşıtın giriş yaptığı gümrüğe en yakın Kambiyo
Müdürlüğüne intikal ettirilmek üzere taşıtın giriş yaptığı Gümrüğün bağlı bulunduğu Gümrükler Başmüdürlüğüne,
c) Eşyanın ve taşıtın yakalanması için en yakın Gümrük İdaresine teslim edilmesi ve taşıt sürücüsünün hudut polisince
tutulan takip fişlerine geçilmesi hususunda İçişleri Bakanlığına,
d) Yürürlükteki Kaçakçılık Mevzuatına göre kovuşturma yapmak üzere giriş gümrüğüne, sürücü Türk uyruklu ise
nüfusa kayıtlı olduğu yere en yakın Gümrük İdaresine,
bilgi verilir.
Madde 49— Müsteşarlıkta (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) toplanan TIR karnelerinden kaydı açık bulunanlar
için, yapılan kovuşturma üzerine veya re'sen kefil kuruluş tarafından karne kapsamı eşyanın yurtdışında bulunduğunu
belirten ve yabancı memleketlerdeki eşyanın boşaltıldığı Gümrük İdaresince verilen (eşyanın TIR karnesine uygun olarak
teslim alındığını, müfredatlı bir şekilde belirten) belgeler (bu belgelerin noterden tasdikli Türkçe Tercümesi ile birlikte) kefil
kuruluş tarafından Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) belgelendirildiği takdirde kayıtları kapatılır.
Bu şekilde belgelendirilen TIR karneleri ile ilgili olarak daha önce kefil kuruluştan tahsi1 edilen vergiler adı geçen
kuruluşa iade edilir.
YEDİNCİ BÖLÜM
Diğer Hükümler
Madde 50— Türkiye’ye TIR karnesi himayesinde sokulan ve yurtdışı edilmediği veya bir gümrük idaresine teslim
edilmediği anlaşılan eşya’dan aranacak gümrük vergilerinin tahakkuku; 4458 sayılı Gümrük Kanununun 30 uncu ve 181 inci
maddelerine göre gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarih (TIR karnesinin kabul edildiği giriş tescil tarihi) itibariyle;
a)Eşyanın TIR karnesindeki veya eki belgelerde belirtilen kıymeti, bunların olmaması halinde ise emsal kıymeti esas
alınarak,
b)Yabancı paraların T.C.Merkez Bankası döviz satış kurları üzerinden Türk Lirasına çevrilmesi suretiyle,
yapılır.
TIR Sözleşmesi hükümlerine göre taşıyıcı firma ve kefil kuruluştan eşyanın sadece gümrük vergileri ile bunlara ait
gecikme faizi istenilmesi gerekeceğinden fon tahakkuk ettirilmeyecektir.
Madde 51-Giriş veya hareket gümrük idaresinde TIR karnesi ibraz eden taşıyıcılardan TIR Sözleşmesi gereğince
yabancı taşıt ve römorklar için herhangi bir özel belge ve teminat alınamayacağından bu taşımacılıkta Volet-1 ve Volet-2
(giriş ve çıkış) yapraklarının arka yüzüne Ek: 8’deki kaşe basılır. Ayrıca muayene sonucu tespit edilen hususlar eksiksiz
olarak yazıldıktan sonra muayene kaşesi vurularak imzalanır.
Eşyanın tümü boşaltıldıktan sonra boş olarak sevkedilecek yabancı plakalı taşıtlara bu Tebliğin 25 inci maddenin son 9
uncu alt bendindeki işlem uygulanır.
Madde 52— Türkiye'den transit geçiş yapan veya bir iç gümrüğe eşya getiren taşıtların giriş gümrüklerince belirlenen
güzergahlarındaki seyirlerinin düzenli olarak takibinin temini için idareler arasında koordinasyon usulleri ile hangi Kapı ve
Yolboyu Gümrük İdarelerine haberleşme aracı konulacağı Müsteşarlıkça (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) tesbit ve ilan
olunur.
Bu Tebliğ’de Yer Almayan Gümrükle İlgili Hususlarda Takip Edilecek Mevzuat
Madde 53- Bu Tebliğde yer almayan hususlar hakkında; TIR Karneleri Himayesinde Uluslararası Eşya
Taşınmasına Dair Gümrük Sözleşmesi (TIR Sözleşmesi) teknik ekleri ile 4458 sayılı Gümrük Kanunu, Gümrük Yönetmeliği,
Bilgisayar Sistemi Bulunan Gümrük İdarelerinde Yürütülecek İşlemlere İlişkin Yönetmelik ve Uluslararası Eşya Taşıyan
Araçların Seyir, Konaklama, Denetleme, Güvenlik ve Gümrük İşlemlerine Ait Yönetmelik hükümlerine göre işlem yapılır.
Madde 54- Giriş-çıkış haline getirilerek herhangi bir nedenle saklanması gerekmeyen TIR evrakları diğer müsbit
evrakın tabi olduğu koşullara göre imha edilir.
Yürürlükten Kaldırılan Hükümler
Madde 55- 29 Mayıs 1994 tarihli ve 21944 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Karayolu ile Uluslararası Eşya Taşıyan
Araçların Seyir, Konaklama, Denetleme, Güvenlik ve Gümrük İşlemleri ile TIR Güzergahlarına İlişkin Tebliğ” yürürlükten
kaldırılmıştır.
Geçici Madde 1- Bu Tebliğde kurulması ön görülen denetleme sistemi faaliyete geçinceye kadar, güzergah boyu
denetlemeleri, İçişleri Bakanlığı tarafından halen uygulanmakta olan denetleme sistemine göre yapılır.
Yürürlülük
Madde 56 – Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 57- Bu Tebliğ hükümlerini Gümrük Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür.
EK 2
EK
3
KISIM II EK: 1
Model No
:I
ONAY PLAKASI
>200 mm
GÜMRÜK MÜHÜRÜ ALTINDA
NAKLİYAT İÇİN ONAYLANMIŞTIR
NL/26/73
TİP*/.....................
Metal Plaka
*/ Planlanmış tipin onayı
halinde
Konteynerin
İmalatçı No:....................
Konteyner duvarı
EK
4
TIR KARNE YAPRAĞI GİRİŞ (VOLET-1)
BORDROSU
GÜMRÜK ADI
:
BORDRO NO
:
No:...........
BORDRO TARİHİ :
Giriş Tescil No
Kontrol Eden Amir
TIR Karne No
Sayfa
Varış Gümrüğü
Varış Gümrüğü
Okunaklı Mühür
Düşünceler
Düşünceler
Düzenleyen Memur
EK
5
T.C.
GÜMRÜK MÜSTEŞARLIĞI
.................................Gümrükler Başmüdürlüğü
.................................Gümrük Müdürlüğü
TESLİM TESELLÜM TUTANAĞI
.................................Gümrük
Müdürlüğünden
giriş
işlemi
yapılan
ve
........./......../........tarihinde ..........................................gümrüğüne gelen .....................................
şirketine ait ..............................plaka no.lu TIR aracında bulunan ...........................no.lu TIR
karnesi kapsamı eşyayı taşıyan TIR aracına vurulan ......................no.lu kurşun mühürler
sağlam olduğu görülüp heyetçe araç açıldı ..................koli/karton/kap rezervli.
Vasıtada manifesto harici olarak başka eşya veya maddeye rastlanılmadığına dair
......../......../.................tarihinde iş bu tutanak imzası bulunan heyetçe (5 nüsha) tanzim
olunarak imza altına alındı.
Antrepo veya Geçici
Yetkilisi
Depolama ile Görevli
Memur
Sürücüsü
Muayene Memuru
Kolcu
Firma
Veya
Rezerv İle İlgili Not : ................................................................................................................
EK
8
KAŞE ÖRNEĞİ
Çekici Plaka No:
Dorse Plaka No:
Şase No
:
Şase No
:
Motor No
:
Marka
:
Marka
:
Model
:
Model
:
EK:1
Tır Sisteminde Taşımacılık ve Konuyla İlgili Sorular/Yanıtlar
(Bu sayfadaki bilgiler Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından sağlanmıştır.)
•
Türkiye’ye İthalat Veya Transit Geçen Eşyaların Taşıması Hakkında Genel
Bilgi
TIR karnesi; TIR Sözleşmesi sistemi içinde bulunan ve IRU (Uluslararası Karayolu
Taşımacıları Birliği) tarafından basılarak üye ülkelerin kullanımına sunulan karne
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinden temin olunur.
Karayolu Taşıtı Uygunluk Belgesi; Karayolu ile Uluslararası Eşya Taşımacılığı yapan
taşıtların TIR Sözleşmesi hükümlerine uygun olarak imal edildiğini gösterir, Gümrük
başmüdürlükleri tarafından “iki yıllık” sürelerle verilen belgeler,
C-2 Yetki Belgesi; Ulaştırma Bakanlığı Kara Ulaştırması Genel Müdürlüğünden alınır.
Yurtdışından TIR karnesi tanzim edilerek gelen eşya ithal edilecek ise giriş gümrük
idaresince TIR karnesi Volet-1 düzenlenerek boşaltma gümrük idaresine sevk edilir.
Boşaltma gümrük idareside TIR karnesi Volet-2 parçasını düzenler, eşya gümrük
denetimine girer ve TIR karnesi işlevini tamamlar.
Yine yurtdışından gelen eşya için giriş gümrük idaresince TIR karnesi Volet-1
düzenlenir ve yurtdışı edilecek gümrüğe sevk edilir. Çıkış gümrüğünce TIR karnesi
Volet-2 kesilerek eşyanın transit geçişi gerçekleştirilmiş olur.
•
Tır Güzergahı
TIR karneleri Himayesinde Uluslararası Eşya Taşınmasına Dair Gümrük Sözleşmesi
(TIR Sözleşmesi) çerçevesinde yapılan taşımacılıkta araçların Türkiye üzerinde takip
edecekleri transit ve bağlantı yolları ile yükleme ve boşaltma noktaları 29.5.1994
tarihli 21944 sayılı “Karayolu ile Uluslararası Eşya Taşıyan araçların Seyir,
Konaklama, denetleme, Güvenlik ve Gümrük İşlemleri ile TIR Güzergahlarına İlişkin
Tebliğ”in 4 ncü maddesinde belirlenmiş ve ekli haritada da gösterilmiştir.
TIR Sözleşmesi bünyesinde eşya taşıyan araçlar, belirlenen bu güzergahlar
doğrultusunda hareket ederler.
•
Uyulması Gereken Süreler
Uluslararası eşya taşıyan araçların Türkiye’ye girişlerinden çıkışlarına kadar takip
edecekleri güzergah ile denetleme ve konaklama noktaları arasındaki mesafeleri ne
kadar zamanda katedecekleri, mevsime ve yol şartlarına göre Bayındırlık ve İskan
Bakanlığının ve Gümrük Müsteşarlığının olumlu görüşleri alınarak İçişleri Bakanlığı
tarafından tespit ve ilan edilir.
Giriş Gümrük Müdürlüğünce TIR karnesinin 20 no.lu sütununa bu süre yazılır. Süreye
uymayan araçlara çıkış veya varış gümrüğünce 1615 sayılı Yasanın 156 ncı maddesi
çerçevesinde cezai işlem uygulanır.
•
Tır Sistemine Dahil Olmayan Ülkelere Yapılan Taşımacılık
Türkiye’den TIR sistemine (sözleşmeye) dahil olmayan ülke topraklarına gidecek
eşya için TIR karnesi tanzim edilmez.
Yurtdışından TIR karnesi tanzim edilerek gelen eşya için TIR sistemine dahil olmayan
ülkeye kadar TIR sistemi devam eder, çıkış gümrüğünde eşya TIR karnesi
himayesinden çıkar.
•
Ro-Ro Taşımacılığı
Ro-Ro olarak gelen eşya, gemiden indirilmesi sonucunda burada bulunan gümrük,
giriş gümrüğü olur ve TIR karnesi Volet-1 düzenler, eşya ithal edilecek ise boşaltma
gümrüğüne, transit geçecek ise yurtdışı edileceği çıkış gümrüğüne sevk eder.
•
Yurtta Kalan Eşya İçin Yapılacak Vergi Takibatı Ve Yasal İşlemler
29.5.1994 tarihli 21944 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Karayolu ile Uluslararası
Eşya Taşıyan Araçların Seyir, Konaklama, Denetleme, Güvenlik ve Gümrük İşlemleri
ile TIR Güzergahlarına İlişkin Tebliğ’in 48 ve 50 nci maddelerinde de belirtildiği üzere
kefil kuruluşa (TOBB) yapılan ihbar tarihinden itibaren 6 ay içerisinde eşyanın yurtdışı
veya ithal edilmediği tevsik edilmediği takdirde;
a.
a. Gümrük vergileri tahakkuk ettirilerek, kefil kuruluştan ve TIR
Sözleşmesinin 8/7 nci maddesi doğrultusunda nakliyeci firmadan
tahsilinin temini için Ankara Gümrükleri Başmüdürlüğüne,
b. İlgililer hakkında Türk Parasının Kıymetini Koruma Mevzuatına göre
gerekli Kambiyo takibinin yapılması için taşıtın giriş yaptığı gümrüğe en
yakın Kambiyo Müdürlüğüne intikal ettirilmek üzere taşıtın giriş yaptığı
gümrüğün bağlı bulunduğu Başmüdürlüğüne,
c. Yurtdışı edilmeyen eşyanın ve taşıtın yakalandığında en yakın Gümrük
İdaresine teslim tutulan takip fişlerine geçilmesi hususunda İçişleri
Bakanlığına,
d. 1918 sayılı Kaçakçılığın men ve Takibine Dair Kanununa göre
kovuşturma yapmak üzere giriş gümrüğüne, sürücü Türk uyruklu ise
nüfusa kayıtlı olduğu yere en yakın Gümrük İdaresine bilgi verilir.
Kefil kuruluş kefaleti altında Türkiye’ye getirilip yurtdışı edilmeyen veya Gümrük
İdaresine teslim edilmeyen eşyalarla ilgili vergi ve resimler, vergi ödeme
mükellefiyetinin başlangıcına göre tahakkuk ve tahsil edilir.
Vergi matrahına, ibraz edilen belgeler ve faturaya göre TIR karnesinde kayıtlı eşya
kıymeti esas alınır.
•
Turistik Kolaylıklar Hakkında Genel Bilgi
•
Triptik Ve Gümrüklerden Geçiş Karnesi Olmadan Getirilen Taşıtlar
Hakkında İşlemler
Asıl İkametgahı Yabancı Ülkede bulunan Türk veya Yabancı Uyruklu Turistlerin
beraberlerinde getirdikleri Özel Karayolu Taşıtlarını [ Otomobil, minibüs, steyşın
vagon, pano, bisiklet, motosiklet, trisiklet (Üç tekerlekli motosiklet), midibüs, otokar,
römork, karavan ve benzeri] Triptik, Gümrüklerden Geçiş Karnesi vb. belgeleri ibraz
zorunluluğu olmadan, yalnızca, Mülkiyet Belgesi, (Ruhsatname) ibraz edilmek koşulu
ile Taşıt Giriş Çıkış Formu doldurulmak ve taşıtın pasaporta işlenmesi suretiyle
Türkiye’ye sokulmasına izin verilmektedir.
•
Taşıtların Yurtta Kalma Süresi Ve Süre Uzatımları
Bu şekilde Yurda giriş işlemi yapılan taşıt Turistik Kolaylıklardan yararlanmak
suretiyle, bir yılda en fazla 6 ay Türkiye’de kalabilir. Mücbir sebebe dayanılarak
(Taşıtın arızalanması taşıt sürücüsünün hastalanması vb.) durum ilgili Makamlarca
onaylanmış bulunan belge ibraz edilmek koşulu ve mazeretin ilgili gümrük
idarelerince uygun bulunması durumunda taşıtın Yurtta kalma süresi uzatılabilir.
•
Süresi İçerisinde Çıkarılmayan Taşıtlar Hakkında Yapılan İşlemler
Yurtta kalma süresinin sona ermesinden sonra yurt dışı edilmediği anlaşılan taşıtlar
hakkında 1615 sayılı Gümrük Kanunu’nun Uygulanmasına Dair Gümrük
Yönetmeliğinin ilgili hükümleri uyarınca taşıtın yurtta kalma süresinin bittiği tarihten
itibaren en çok 6 ay içerisinde;
a.
a. Gümrük vergilerinin tahakkuk ettirilerek tahsil edilebilmesi için İstanbul
Gümrükleri Başmüdürlüğü;
b. Hileli yollarla Trafiğe tescil edilmemesi ve Türkiye içerisinde
yakalanarak en yakın gümrük idaresine teslim olunması ve taşıt
sahibinin isminin Hudut Polisince takip fişlerine geçirilmesinin temini için
İçişleri Bakanlığı;
c. İlgililer hakkında Türk Parasının Kıymetini Koruma Mevzuatına göre
gerekli Kambiyo Takibatının yapılması hususunda taşıtın giriş yaptığı
Gümrüğe en yakın Kambiyo Müdürlüğü nezdinde Kambiyo Takibatı;
Başlatılarak gerekli kovuşturmalar yürütülmektedir.
•
Türkiye’ye Çalışmak, Tektik ve Tahsil Yapmak Amacıyla Gelen
Türkiye’ye geçici ve belirli bir süre çalışmak, tetkik ve tahsilde bulunmak amacıyla
gelen Yabancıların beraberlerinde; veya, en son gelişlerine nazaran, kendilerinden 2
ay önce veya 6 ay sonraki süreler içerisinde getirdikleri veya getirecekleri, otomobil,
minibüs, karavan ve motosikletler bu kısımdaki esaslardan yararlanmak suretiyle
Türkiye’ye getirilebilirler.
•
Kimler Taşıt Getirebilir
A. Taşıt Getirebilecek Şahıslar:
Yabancı Uyruklu olup, Türkiye’ye belirli ve geçici bir süre için;
a.
a. Çalışmak (Elçilik, Konsolosluk, Uluslararası Kuruluşlardaki Diplomatik
statüyü haiz ve idari-teknik statüyü haiz olmayan memurlar, Yabancı
İşçi İrtibat Bürolarında çalışan Yabancı Uyruklu şahıslar ve Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile diğer Hükümetler arasında yapılan Teknik
İşbirliği veya benzeri Anlaşmalar uyarınca gelen Yabancı Uyruklu
Uzmanlar dahil)
b. Tetkikte bulunmak,
c. Tahsil yapmak,
Üzere gelen şahıslar bu kısımdaki kolaylıklardan yararlanarak Yurda taşıt getirebilir.
B. Taşıt Getiremeyecek Şahıslar:
a.
a. Türkiye’de yerleşmiş bulunan Yabancı Uyruklular,
b. Kamu ve Özel Kuruluşlarda daimi olarak çalıştırılan Yabancılar,
c. Türkiye’de ikamet eden Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşı erkekle evli
bulunan Yabancı Uyruklu Kadınlar,
d. 2527 sayılı Yasa Hükmünden Yararlanan Türk soylu kişiler,
e. 403 sayılı Türk Vatandaşlık Kanunu’nun Değiştirilmesine Dair 4112
sayılı Yasanın amir hükmü uyarınca, Türkiye Cumhuriyeti Bakanlar
Kurulundan “Çıkma İzin Belgesi” almak suretiyle Türkiye Cumhuriyeti
Vatandaşlığını kaybeden şahıslar.
•
Ne Tür Belgeler Düzenlenir
Bu kısımdaki kolaylıklardan yararlanarak Türkiye’ye taşıt getirecek Yabancı Uyruklu
şahısların taşıtları için;
1.
1. Türkiye Turing ve Otomobil Kurumundan alınacak “Yabancı Taşıtlar
Geçici Giriş Karnesi”,
2. Türkiye’deki Elçilik, Konsolosluk veya benzeri Uluslararası kuruluşlarda
çalışan Yabancı Uyruklu diplomatik ve idari teknik statüye haiz
bulunmayan şahısların taşıtları için, sahiplerinin beyanlarını ve bizzat
Elçi veya uluslararası kuruluş temsilcisinin imzaladığı ve Türkiye
Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığının onayladığı “Geçici Kabul Giriş
Beyannamesi ve Taahhütnamesi”,
3. Türkiye’de bulunan Yabancı İşçi İrtibat Bürolarında çalışan Yabancı
Uyruklu şahısların taşıtları için, sahiplerinin beyanlarını ve bizzat İş ve
İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürü veya vekilinin imzaladığı “Geçici
kabul Giriş Beyannamesi ve Taahhütnamesi”,
4. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile diğer Hükümetler arasında Teknik
İşbirliği veya benzeri Anlaşmalar çerçevesinde gelen Yabancı Uyruklu
Uzmanların taşıtları için sahiplerinin beyanlarını ve çalıştığı Kuruluşun
başında bulunan tam yetkili şahsın imzaladığı “Geçici Kabul Giriş
Beyannamesi ve Taahhütnamesi”,
5. Özel Sektörde çalışacak Yabancı Uyruklu şahıslar için resmi
makamlardan alınacak “Çalışma İzin Belgesi”,
6. Türkiye’ye tetkik ve tahsilde bulunmak üzere gelen Yabancı Uyruklu
şahıslardan öğrenim yapmakta oldukları Üniversitelerce tanzim olunan
“Öğrenim Belgesi”,
7. Türkiye’ye çalışmak, tetkik ve tahsilde bulunmak üzere gelen Yabancı
Uyruklu şahıslar için İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğünce
tanzim olunan “İkamet Tezkeresi”,
8. Tahsil yapmak için gelen Yabancı Uyruklu öğrencilerden ve ayrıca
Türkiye’deki resmi kuruluşlardan bağlı bulunduğu öğrenci
müfettişliğinden, mensup olduğu Elçilikten veya Türkiye’de ikamet eden
ve Gümrük İdaresince yapılacak araştırmada güvenilir olduğuna kanaat
getirilen iki Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşı şahıs tarafından müşterek
olarak verilecek noterden tasdikli (Taahhütname)
9. Tetkik için gelen Yabancı Uyruklu şahıslardan, durumu ilgili
makamlardan veya mensup olduğu Elçiliklerden alacağı belge ile tevsik
edilmek şartıyla alınacak bir nüsha “Taahhütname”,
10. Türk veya Uluslararası Makamlardan alınmış bulunan “Taşıt Sürücü
Belgesi”,
Aranılır.
•
Taşıtlar Türkiye’de Ne Kadar Kalabilir
Yukarıdaki belgelerden durumu ile ilgili olanları tamamlayan Yabancı Uyruklu şahıslar
ikametlerinin ya da çalıştığı iş yerinin en yakınındaki Gümrükler Başmüdürlüklerine
başvurur ve Başmüdürlüğünün görevlendireceği Gümrük İdaresinde işlemlerini
tamamlayarak İl Emniyet Müdürlüğüne (Trafik Tescil ve Denetleme Şube Müdürlüğü)
başvurarak işlemlerini tamamlarlar.
Bu tür taşıtlar Türkiye’de en fazla 2 yıl kalabilirler.
•
Bu Taşıtların Süre Uzatımları
İlgilinin Türkiye’deki görevinin devam ettiğinin belgelenmesi halinde bu süre;
1.
1. Taşıt, Yabancı Taşıtlar Geçici Giriş Karnesi ile Türkiye’ye getirilmiş ise,
süre uzatımı isteğinin Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu aracılığı ile
Gümrük Müsteşarlığına (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü)
yapılması,
2.
3. Şahıs;
a.
a. Elçilik, konsolosluk veya uluslararası kuruluşlarda çalışan diplomat veya
idari teknik personel olmayan memur ise Dışişleri Bakanlığı,
b. Türkiye’de bulunan Yabancı İşçi İrtibat Bürolarında çalışan Yabancı
Uyruklu şahıslardan ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı,
c. Teknik İşbirliği veya benzeri anlaşmalar uyarınca gelen uzmanlardan
ise çalıştığı Bakanlık veya kuruluş,
Aracılığı ile Gümrük İdarelerine başvurarak taşıtlarının yurtta kalma sürelerini en fazla
bir yıl için uzattırabilirler ve bu işlem ilgilinin görevinin devam ettiği sürece periyodik
olarak yenilenebilir.
•
Süresinde Çıkmayan Taşıtlar Hakkında Yapılan İşlemler
1.
1. Yabancı Taşıtlar Geçici Giriş Karnesi ile Türkiye’ye getirilip tekrar
çıkarılmayan taşıtlar hakkında daha önceki bölümlerde belirtilen
esaslara göre işlem yapılır.
2.
3. Taşıt Sahibi
a.
a. Elçilik, Konsolosluk, Uluslararası Kuruluşlarda çalışan diplomat, idari
teknik personel olmayan memurlardan ise, taşıta ait gümrük vergi ve
resimlerinin tahsili için Dışişleri Bakanlığı aracılığı ile adı geçen
kuruluşlar,
b. Yabancı İşçi İrtibat Bürolarında çalışan şahıslardan ise taşıta ait gümrük
vergi ve resimlerin tahsili için, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
aracılığı ile Yabancı İşçi İrtibat Büroları veya diğer kuruluşlar,
c. Teknik İşbirliği veya benzeri anlaşmalar uyarınca gelen yabancı uyruklu
uzmanlardan ise taşıtlarına ait gümrük vergi ve resimlerinin tahsili için
taahhütnameyi veren Kuruluşlar,
Nezdinde taşıtın ilk giriş işlemini yapan Gümrükler Başmüdürlükleri müstakil Gümrük
Müdürlüklerince gerekli takibat yapılır.
•
Bu Taşıtların Kimler Tarafından Kullanılabileceği
Türkiye’de belirli ve geçici bir süre için çalışmak, tetkik ve tahsilde bulunmak üzere
gelen yabancı şahısların taşıtlarının esas olarak mülkiyet belgesinde ismi yazılı şahıs
tarafından kullanılması gerekir.
Ancak, 1615 sayılı Gümrük Kanunu’nun Uygulanmasına Dair Gümrük
Yönetmeliğinde de hüküm altına alındığı gibi, bu tür taşıtların ilgili şahısların yanı sıra
aile ünitesine dahil şahıslarca da (Eşi ve beraber oturdukları çocukları) kullanılmasına
izin verilmiştir.
İlgili ya da aile ünitesine dahil kişiler dışında kullanıldığı Trafik denetimleri sırasında
tespit olunan taşıtlar trafik ekiplerince en yakın gümrük idaresine teslim edilir ve
Gümrük Kanunu’nun 156 ncı maddesi hükmünce para cezası uygulanır.
Tekerrürü halinde, gümrük idareleri taşıt sahibinin işlemlerini iptal ederek taşıtın yurt
dışı edilmesini sağlar.
•
Yurt Dışında Pasaporttan Araca Ait Kayıt Silme
Türkiye’ye gelen Türk veya yabancı uyruklu şahısların pasaportlarına konulan ve
Türkiye’den çıkarken silinmeyen taşıt kayıtlarının, yabancı memleketlerdeki Gümrük,
Trafik, Belediyeler vb. yetkili kuruluşlar tarafından verilen belgelerin TC. Maliye
Müşavirlikleri kanalıyla gönderilerek Gümrük Müsteşarlığında (Gümrükler Genel
Müdürlüğü ya da Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) tetkiki neticesinde taşıtın
yurtdışında olduğuna kanaat getirildiği takdirde adı geçen Müşavirliklere verilecek
bilgiye istinaden TC. Maliye Müşavirliklerince silinmesi mümkündür.
•
Gelir Eksiğinin Takip Şekli, Tebligat Ve Ödeme Usulleri
•
Tebligat Yasasına Göre Yapılan Tebligatlar
•
o
Yurtiçi
7201 sayılı Tebligat Kanununun 1. Maddesinde belirtildiği üzere Kazai merciler, genel
ve katma bütçeli daireler, belediyeler, köy hükmü şahsiyetleri, barolar ve noterler
tarafından yapılacak bilcümle tebligat, bu Kanun hükümleri dairesinde Posta Telgraf
ve Telefon İşletmesi veya memur vasıtasıyla yapılır.
İlgili mükellef adresinde bulunamaması halinde herhangi bir gazetede ilâ nen tebligat
yapılır.
•
o
Yurtdışı
Aynı Kanunun 28 ve 29. Maddeleri gereğince işlem yapılır.
•
Tebligatlara Karşı İtiraz Süreleri Ve Mercileri
İtiraz süreleri tahakkukun tebliğinden itibaren 15 gün
İtirazlar Sırasıyla;
Gümrük Müdürlüğü,
Başmüdürlükler,
Gümrükler Genel Müdürlüğü,
Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü
Gümrüğünce 1 ay Başmüdürlükçe 2 ay Gümrükler Genel Müdürlüğünce 3 ay
içerisinde değerlendirilerek sonuçlandırılır.
Bu kararlara karşı mükellefin yargı yolu nezdinde itiraz hakkı açıktır.
•
o
Bu İtirazlara Karşı Gümrük Müsteşarlığı Birimleri Dışındaki Adli
Kurumlara İtiraz Şekilleri
Vergi Mahkemeleri 30 Gün
İdare Mahkemeleri 60 gün
Danıştay ve Bölge İdare Başkanlıklarında (Temyiz ve İtiraz) 30 gün
•
o
Ödeme Şekilleri
1.
1. Çizgili çek kullanmak suretiyle,
2. Mükellef hesabından aynı bankadaki ilgili vergi dairesi
veya Merkez Bankası hesabına münakale suretiyle,
3. Vergi dairelerinin ve Merkez Bankasının hesabı bulunan
bankalara bu daireler hesabına ödeme suretiyle,
4. Postaneler vasıta kılınmak suretiyle yapılır.
•
Gecikme Zammı Ve Faiz
Ödeme Vade tarihi içerisinde ödenmeyen gelir eksikliklerine gecikme zammı
uygulanır.
6183 sayılı Yasanın 54. Maddesi gereğince de ödeme müddeti içinde ödenmeyen â
mme alacağı tahsil dairesince cebren tahsil olunur.
•
Zaman Aşımının İşleyişi
Amme alacağı vadesine rastladığı takvim yılını takip eden yıldan itibaren 5 yıl içinde
tahsil edilmezse zaman aşımına uğrar.
•
Yanlışlıkla Veya Fazla Alınan Vergilerin Geri Verilmesi
•
Müracaat Mercileri
İlgili Gümrük İdareleri.
•
•
Müracaat Süreleri
1615 Sayılı Gümrük Kanununun 85/1 maddesine göre Gümrük Vergisinden muaf
olduğu halde yanlışlıkla alındığı anlaşılan vergiler eşyanın fiili ithalini takibeden mali
yıldan itibaren bir yıl içerisinde geri verilir.
87. maddede ise fazla alındığı anlaşılan Gümrük Vergisi eşyanın fiili ithal tarihinden
itibaren bir yıl içerisinde geri verilir.
AET Dolaşım Belgeleri Yönetmeliğinin 15. Maddesine göre ATR Dolaşım Belgesinin
İhracatçı Ülke gümrük idaresince vize edildiği tarihten itibaren 3 ay içinde ithalatçı
ülke gümrük idaresine ibraz edilmesi gerekir.
EUR 1 Dolaşım sertifikaları Yönetmeliğinin 21. Maddesine göre EUR 1 Sertifikasının
ihracatçı Ülke Gümrük İdaresince vize edildiği tarihten itibaren 4 ay içinde ithalatçı
taraf ülke gümrük idaresine ibrası gerekir.
•
Mahrecine İade Edilen Eşyadan Dolayı Geri İstenilen Vergi Hakkında
Usuller
1615 Sayılı Gümrük Kanununun 85/2-a maddesine göre eşyanın satış akdi
hükümlerine aykırı çıkmasından dolayı iade veya imha edilmek istenmesi halinde,
keyfiyet giriş işlemini yapmış olan gümrüğe önceden yazı ile bildirmek ve yapılacak
muayenede yurda sokulan eşya olduğu ve gümrükçe anlaşılmak ve memleketten
tekrar çıkarılmasından itibaren en geç 6 ay içinde yabancı bir memleket gümrük
hattından geçtiği tevsik edilmek veya gümrük idaresinin izin ve gözetimi altında imha
edilmek şartıyla alınmış vergiler geri verilir.
Bu isteklerin eşyanın gümrükten çekilmesinden itibaren iki ay içinde yapılması ve bu
süre içinde eşyanın gümrüğe teslim edilmesi ve varsa para cezasının ödenmiş
olması gerekir satış akdi hükümlerine aykırı olduğu montajı sırasında veya sonunda
anlaşılabilen eşyada bu süre altı aydır.
•
Konteyner Mevzuatı İle İlgili İşlemler
•
Konteynerin Yurda Geçici Girişi;
Türkiye’ye girişi yapılacak konteynerin işletmecisi, Giriş Konteyner Kayıt ve Takip
Formunun ilgili bölümlerini doldurarak giriş gümrüğüne ibraz eder. Giriş Konteyner
Kayıt ve Takip Formu A (Giriş), B (Mükellef) ve C (Çıkış) olmak üzere 3 parçadan
oluşur.
İşletmeci, Giriş Gümrüğüne vermiş olduğu Giriş Konteyner Kayıt ve Takip formunun
Mükellef (B) ve Çıkış (C ) parçalarına giriş tescil tarih ve sayısını işleterek geri alır.
•
•
Konteynerin Yurtta Kalma Süresi;
Giriş Konteyner Kayıt ve Takip Formu’nun tescil tarihinden itibaren 3 (üç) ay
içerisinde konteynerin yeniden ihracı zorunludur.
•
Süre Uzatımı;
Taahhütnamede belirtilen 3 (üç) aylık sürenin bitiminden önce konteyner işletmecisi
mücbir sebep belgesi ile birlikte ilgili giriş gümrük müdürlüğüne ek süre talebinde
bulunur. İlgili giriş gümrüğünce 3 (üç) ayı geçmemek şartıyla (Giriş Konteyner Kayıt
ve Takip Formunun (B) ve (C ) parçalarının ilgili bölümleri işlenerek) süre uzatımı
yapılır.
•
Süresi İçerisinde Çıkarılmayan Konteynerler Hakkında Yapılan İşlemler
Gümrük Müsteşarlığınca (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) Yurtta kalma süresi
sona eren konteyner için takibata geçilerek işletmecisini tebligatta bulunur. Tebligat
tarihinden itibaren 30 (otuz) günlük süre içerisinde konteynerin yurtdışı edildiği tevsik
edilemediği takdirde;
a.
a. Giriş Gümrüğünce; Konteynere terettüp eden vergi; 1615 Sayılı Gümrük
Kanununun 149. Maddesi uyarınca tahakkuk ettirilecek ceza ve aynı
Kanunun 176. Maddesinin 2 nci bendi uyarınca hesaplanacak faizin
tahsilinin temini yoluna gidilir.
b. Giriş Gümrük İdaresine en yakın Kambiyo Müdürlüğünce ilgililer
hakkında Türk Parasının Kıymetini Koruma Mevzuatına göre gerekli
kambiyo takibatı yapılır.
c. İçişleri Bakanlığınca konteynerin en yakın gümrük idaresine teslim
edilmesi ve konteyner sahibi veya işletmecisinin hudut polisince takip
fişine geçirilmesi sağlanır.
•
Süresinden Sonra Çıkarılan Konteynerler Hakkında Yapılacak İşlemler;
Çıkış Gümrük Müdürlüğünce 1615 sayılı Gümrük Kanununun 149. Maddesi uyarınca
tahakkuk ettirilecek ceza ve aynı Kanunun 176. Maddesinin 2. Nci bendi uyarınca
hesaplanacak faizin tahsilinin temini yoluna gidilir.
•
Bir Konteynerle Diğer Bir Gümrüğe Eşya Taşınması
Konteynerlerin sadece bir taşımacılığa mahsus olmak üzere dahili kullanımına giriş
veya varış gümrük idare amirince izin verilir. İznin; giriş gümrük idare amirince
verilmesi halinde Giriş Konteyner Kayıt ve Takip Formunun A nüshasına, varış
gümrük idaresince verilmesi halinde ise formun B nüshasına güzergah belirtilmek
suretiyle işlenir.
•
•
Süresi İçerisinde Konteynerlerin Çıkış İşlemleri;
Türkiye’den çıkışı yapılacak konteynerin işletmecisi Giriş Konteyner Kayıt ve Takip
Formunun B ve C parçalarını Çıkış Gümrük Müdürlüğüne ibraz eder. İlgili Gümrük
İdaresi çıkış tescil tarih ve sayısını B ve C parçalarına işleyerek konteynerin
yurtdışına çıkışına izin verir.
Çıkış (C ) parçası Gümrük İdaresinde kalır. Mükellef (B) parçası konteyner
işletmecisinde kalır.
•
Konteynerlerin Geçici Çıkışına İlişkin İşlemler;
Yurtdışına dolu veya boş olarak geçici çıkarılacak konteynerlerin çıkışı sırasında
gümrük idareleri Konteyner sahipleri veya işletmecileri tarafından düzenlenen Geçici
Çıkış Konteyner Kayıt ve Takip Formu üzerine işlem yapar.
•
Geçici Çıkışla Süre ve Süre Uzatımı;
Geçici olarak çıkarılacak konteynerlerin yurtdışında kalma süresi 1 yıldır. Geçerli
mücbir sebep belgesi ile birlikte süresi içerisinde müracaat edilmesi kaydıyla süre
uzatım talepleri, ilgili çıkış gümrük idaresince incelenerek sonuçlandırılır.
•
Süresi Geçirilerek Geri Getirilen Konteynerlere Uygulanacak İşlemler;
Süresi geçtikten sonra geri getirilen konteynerler hakkında 1615 Sayılı Gümrük
Kanununun Uygulanmasına Dair Gümrük Yönetmeliğinin 977 nci maddesi gereğince
Giriş Rejimi hükümleri uygulanır.
•
Süresinden Sonra Geri Getirilmeyen Konteynerler Hakkında Yapılacak
İşlemler;
Yürürlükteki Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun hükümlerinin
uygulanması için gümrüğünce ilgili kambiyo merciine ve bankaya bilgi verilir.
•
Yatırım Teşvik Mevzuatı Hakkında Genel Bilgi
•
Yatırım Teşvik Belgesi Almak İçin Nereye Müracaat Edilir.
Yatırım Teşvik Belgesi almak için Hazine Müsteşarlığına (Teşvik ve Uygulama Genel
Müdürlüğü, Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü) müracaat edilir. Yatırım Teşvik
Belgesi verilen yatırımcının; söz konusu yatırımına ilişkin yurtdışından getirilmesi
öngörülen eşya için Hazine Müsteşarlığına sunduğu İthal global listesinin de
onaylanan Teşvik Belgesine bağlanarak onaylanması gereklidir. (İthal global listede,
Yatırım Teşvik Belge numarası firma adı, tahsis edilen döviz ve ithali öngörülen
makine ve teçhizatın niteliği, adet ve miktarı, adet ve miktar bazındaki menşei kıymeti
ve ABD doları cinsinden kıymeti belirtilir.)
•
Alınan Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamında İthalat Nasıl Yapılır.
Gümrüğe eşyası gelen yatırımcı Yatırım Teşvik Belgesi ithal global liste asılları ve
Genel Müdürlüğümüzce onaylı iki adet çeki listesi ve diğer belgeler ile gümrük
idaresine başvurur. Gümrük idaresinin eşyanın çeki listesi ve faturaya uygunluğunun
sağlanması halinde çeki listesi üzerine gerekli meşruhat düşülerek ithalat
gerçekleştirilir.
•
Çeki Listesi Tasdiki İle İthalat
•
o
Çeki Listesi Tasdik İçin Hangi Belgeler Düzenlenir.
Çeki Listesi tasdiki için;
a.
a.
b.
c.
d.
Dilekçe
Teşvik Belgesi aslı ve bir fotokopisi
İthal global liste aslı ve bir fotokopisi
5 nüsha çeki listesi
e. Aynı tebliğin 13/e maddesinde ithal edilecek eşya için fon
öngörülmesi halinde fon makbuzu
f. Proforma fatura fotokopisinin ibrazı gerekmektedir.
•
o
Nereye Müracaat Edilir.
Çeki Listesi tasdiki için Müsteşarlığıma (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü)
müracaat edilir.
•
o
Tasdikli Çeki Listesi İle Gümrükten İthalat Nasıl Yapılır.
Gümrüğe eşyası gelen yatırımcı Yatırım Teşvik Belgesi ithal global liste asılları ve
Genel Müdürlüğümüzce onaylı iki adet çeki listesi ve diğer belgeler ile gümrük
idaresine başvurur. Gümrük idaresinin eşyanın çeki listesi ve faturaya uygunluğunun
sağlanması halinde çeki listesi üzerine gerekli meşruhat düşülerek ithalat
gerçekleştirilir. Çeki listesinin bir nüshası beyannameyi eklenir kalan bir nüsha ile
gümrükçe onaylı bir fotokopisi ithalatçıya verilir. İthalatçı gümrük idaresinin şerhini
havi asıl nüshayı ithalatı müteakip 15 gün içerisinde Hazine Müsteşarlığına gönderir.
Gümrükçe onaylı fotokopisini de kendi muhasebe kayıtları için alıkoyar.
•
o
İthalattan Sonra Ne Tür Belgeler Nerelere Verilir
Tasdikli çeki listesine istinaden yapılan ithalatlarda gümrük idaresinin şerhine şerhi
hav’i çeki listesi aslının ithalatı müteakip 15 gün içerisinde Hazine Müsteşarlığına
gönderilmesi gerekmektedir.
•
o
Çeki Listesi Olmadan Teşvik Belgesi Kapsamında Bir Eşyanın
İthalat Rejimi Kapsamında Muaf Olarak Çekilmesi
Yatırım Teşvik Belgesi kapsamı eşyanın AB veya EFTA ülkelerinden getirilmesi
halinde ve bu durumun AB ülkesi için ATR, EFTA ülkeleri için EUR-I Belgelerinin
ibraz edilebilmesi kaydıyla söz konusu eşyanın Teşvik Tedbirleri çerçevesinde İthalat
Rejimi Gereğince ithali mümkündür. Bu durumda yatırımcı Teşvik Belgesinde
öngörülen diğer destek unsurlarından faydalandırılır. Ancak böyle hallerde yatırımcı
Yürürlükteki İthalat Rejimi kararında öngörülen yükümlülükleri yerine getireceğinden
global listede Yatırımları ve Döviz Kazandırıcı Hizmetleri Teşvik Fonu öngörülmüş
olsa bile bu fondan sorumlu olmaz.
•
o
Bu İthalat Sırasında Gümrüğe İbraz Edilecek Belgeler
Yatırım Teşvik Belgesi kapsamı eşyanın AB veya EFTA ülkelerinden getirilmesi
halinde ve bu durumun AB ülkesi için ATR, EFTA ülkeleri için EUR-I Belgeleri ile
Teşvik Belgesi aslı, Global Liste Aslı, fatura, ordino, ana konşimento, ara konşimento
ile müracaat edilir.
•
KDV Ertelemesi Nasıl Yapılır.
•
o
Çeki listesi Tasdik Suretiyle yapılan İthalatta KDV ertelemesi
Hazine Müsteşarlığı tarafından verilen Teşvik Belgesinde gösterilen yatırım
mallarının ithalinde ödenmesi gereken KDV Vergisi bu verginin fiilen indirilmesinin
mümkün olacağı tarihe kadar ertelenir. Bu ertelemede 6183 sayılı Amme
Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanunun süre ve tecil faizi ile ilgili hükümleri
uygulanmaz. Yatırımın Teşvik Belgesinde öngörüldüğü şekilde gerçekleşmemesi
halinde ertelenen vergi, tahakkuk ettiği andan itibaren 6183 sayılı Kanunun
48.maddesine göre tespit olunan ilgili yıllar için geçerli tecil faizleri %50 zamlı
uygulanmak suretiyle tahsil edilir. Erteleme süresince zamanaşımı işlemez.
•
o
Doğrudan İthalat Rejimine Göre Yapılan İthalatta KDV Ertelemesi
Doğrudan İthalat Rejimine Göre Yapılan İthalatta Teşvik Belgesi aslı ile birlikte global
listenin ibraz edilmesi halinde KDV ertelemesi yapılmaktadır.
•
KDV Teminatının Çözümü
•
o
Çeki Listesi Tasdiki İle İlgili Teminatın Çözümü
Tasdikli çeki listesi ile yapılan ithalatlarda mükellefin bağlı bulunduğu vergi
dairesinden alınacak yazıya istinaden gümrük idaresince teminat çözülür.
•
o
İthalat Rejimine İstinaden Yapılan İthalattan Alınan Teminatın
Çözümü
İthalat Rejimine istinaden yapılan ithalatlarda mükellefin bağlı bulunduğu vergi
dairesinden alınacak yazıya istinaden gümrük idaresince teminat çözülür.
•
Teşvik Mevzuatına Uyulmaması Nedeniyle Vergi Takibatı
•
o
Muafiyete Haiz Diğer bir Şahsa Devirden Dolayı Gümrük Vergisi ve
KDV takibatı
Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında ithal edilen eşyanın teşvik belgeli başka bir
firmaya devredilmesi Hazine Müsteşarlığından alınacak müsaadeye istinaden
yapılmaktadır. İthalat esnasında KDV için alınan teminat mektubu devir tarihinden
önce çözülmüş ise devir alan firmadan teminat mektubu alınarak beyannameye
eklenir. Devir tarihinden önce çözülmemiş ise ithalde ertelenen KDV, 3065 sayılı
Katma Değer Vergisi Kanunun 49/2.maddesi uyarınca faizi (KDV faizi %50 zamlı
olmak üzere) ile birlikte tahsil edilir.
•
o
Muafiyete Haiz Olmayan Şahıslara Yapılan Satıştan Dolayı Gümrük
Vergisi ve KDV Takibatı
Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında gümrük muafiyetinden yararlanarak ithal edilen
eşyanın fiili ithal tarihi itibariyle 5 yıllık süreyi doldurduktan sonra muafiyetten
faydalanmayan yerlere satılması veya devredilmesi durumunda 1615 sayılı Gümrük
Kanunun 11/c.maddesi ve Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkındaki Karar’a
istinaden gümrük vergi ve resimlerin tahsil edilmeyeceği hüküm altına alınmış olup 5
yıl içerisinde satılması veya devredilmesi durumunda Gümrük Kanunun ¾.maddesine
istinaden yeniden tahakkuk edecek gümrük vergi ve resimlerin tahsil edilmesi
gerekmektedir.
•
Gelir Evrakı, Tır, Triptik Ve Konteyner Evrakının Arşivlenmesi
•
Bu Evrakın Resmi Mercilerce İstenmesi
Gelir Evrakı çeşitli nedenlerden dolayı Resmi Mercilerce istenilmesi durumunda bu
evrak ait olduğu bordrodan çıkarılarak istenilen mercilere gönderilmekte ve iadesi için
gerekli takibat yapılmaktadır.
•
Bu Evraktan Mükelleflerce Örnek İstenmesi
Bir evraktan örnek istenilmesi halinde önce yazı kayda alınarak havale verilir.
Bilahare yazıda istenilen evrak arşivindeki bordrosundan çıkarılarak ve bir fotokopi
alınarak tastik edildikten sonra bir yazı ekinde mükellefine gönderilir.
•
Evrakın Muhafaza Süresi Ve İmhası
Gelir Evrakının her türlü işlemi sonuçlanmış ve konusu suç delili (Suçun zaman
aşımına uğraması hariç) olmak şartı ile imhası merkezde 5 yıl, Taşrada ise 6 yıl
sonunda kurulacak imha komisyonları ile yapılır.
İmha işlemleri gerçekleştirilirken 6095, 6326, 6375, 6426, 6427 sayılı kanunlarda
belirtilen hükümlere göre kati veya geçici muaflık yoluyla yurda giren eşya ile benzeri
konuların özelliklerine göre, bilahare vergiye tabi tutulabilecek eşyaya ait evrak ve
belgeler,
Kaza ve İdari Takiplerle ilgili bulunan varidat, tahakkuk evrakı ile belgeler,
1615 Sayılı Gümrük Kanununun 8 nci maddesinin 2/b ve 14/a fıkraları ile 9, 118
(İhracatı Teşvik tebliğine istinaden vergi aranmaksızın veya vergileri teminata
bağlanarak (ithal edilenler de dahil ve 119 ncu maddeleri hükümlerine göre ithal
edilen eşya ile ilgili takrir, tahakkuk kağıtları ile giriş ve geçiş kabul beyannameleri,
474 sayılı Kanuna müsteniden çıkarılan Yatırım ve Teşvik Mevzuatı ile ilgili Bakanlar
Kurulu Kararı ve Tebliğleri gereğince teşvik tedbirlerinden istifade ile muafiyet
belgeleri kapsamında ithal edilen eşya (10 yıldan daha az bir zaman içinde,
muafiyetten yararlanmayan yerlere devredilmesi halinde 1615 sayılı Gümrük
Kanununun 11 nci Maddesi gereğince Gümrük Vergileri aranacağından) ile ilgili giriş
beyannameleri ile tahakkuk kağıtları imha harici bırakılır.
Bu hususlar her yıl başında yayımlanan imha genelgesi ile Tüm Gümrük
Başmüdürlüklerine duyurularak bu hususları taşıyan gelir evrakının tarih sayıları ile
kayıtlı oldukları bordroların tarih ve sayıları bir liste halinde temin edildikten sonra
Genel Müdürlüğümüzce kurulan imha komisyonlarınca imha işlemleri gerçekleştirilir.
•
Geçici Muaf Eşyası ve Yurtta Kalma Süreleri
Madde
Süre
Muhteviyatı
119/1.a
6 Ay
Boyanmak, Tamir, İşçilik vs. Amaçla
Getirilen
119/1.b
3 Ay
İhracı Yapılacak Eşyanın
Tamamlayıcısı Olarak Gelen.
(Kurdele, Dantel, Bant, Fermuar vb.
gibi)
119/2
6 Ay
Sergi, Panayır, Konferanslar,
Müsabakalar ve Törenler için
Getirilenler.
119/3
1 Yıl
Film Çekme Makinaları, Alet ve
Malzemeleri, Boş Filimler.
119/4.a
1 Yıl
İhraç Eşyasının Ambalaj, Üzerlerine
Takılmak Amacıyla Gelen Eşyalar.
Madde
Süre
119/4.b
1 Yıl
Ticari Olan veya Olmayan Eşya
Naklinin Sağlanması İçin Dolu veya
Boş Olarak Gelen, Lifler, Tüpler,
Masura, Bobin Vesair Zarflar,
Makaralar ve Askılar.
119/4.c
6 Ay
Sanayide Kullanılacak Kalıplar vs.
(Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca
Tespit edilecek)
119/5
6 Ay
Siparişe Mahsus Olmak üzere
Getirilen Her Çeşit Numunelik ve
Modellik Eşyalar.
119/6
1 Yıl
Ülke Sanayii, Ekonomisi veya sair
Olanlarla Acil ve Önemli İhtiyacında
veya İhracatın geliştirilmesi
Muhteviyatı
Maksadıyla Get.
119/7.a
İlgili
Büyük İnşaat, Tesisat ve Fenni
Bakanlıklarca araştırmalarla Batık Gemilerin
Tespit edilen Çıkartılması Maksadıyla Memlekette
Bulunmayan veya temini Büyük
Külfet Gerektiren Fenni Taşıtlar İle
Bunların Takımları.
119/7.b
İlgili
Balık Avcılığında Kullanılmak Üzere
Bakanlıklarca Hariçten Getirilecek Balıkçı Gemileri
İle Bunların Teçhizatı.
119/7.c
İlgili
Tankerlerin Yıkanması, Temizlenmesi
Bakanlıklarca ve Tamiri İçin Patent İcabı
Satılmayan Tulumbalar Vesair Fenni
Vasıtalar.
119/7.d
Doğal Afetlerden Dolayı Dış
İlgili
Bakanlıklarca Ülkelerden Gönderilen Yardım
Malzemeleri.
119/8
Hükümetin İzni Kazı ve Araştırmalar Yapan
Heyetlerin veya Şahısların Bu
İlgili
Maksatla Getirecekleri Eşyalar.
Bakanlıklarca
119/9
İş Bitiminde
Çıkacak
Adli veya İdari Kaza İçin Delil Olarak
Getirilen Eşyalar.
119/10
1 Yıl
Türkiye’de Geçici Bir Zaman Oturmak
Üzere Gelenlerin Kendilerine Mahsus
Olan Kaplama Eşyası.
119/11
1 Yıl
Yabancı Memleketlerde Oturan, Fen
ve Sanat Sahipleri İle İşçilerin
Sanatları İcra İçin Türkiye’ye
Gelişlerinde Beraberlerinde
Getirdikleri veya Kendilerinden Bir Ay
Önce veya Bir Ay Sonraki Sürelerde
Kendi Adlarına Veya İlgili Müessese
Adına Gönderilen Cihaz, Aletler ve
Takımlar.
119/12
Yapılan Andlaşmalara Göre Geçici
İlgili
Bakanlıklarca Olarak Türkiye’ye Giren Muharrik ve
Müteharrik Demiryolu Vasıtaları İle
Sınır
Nakliyatında Kullanılan Taşıtlar.
Teminat
Aramadan
119/13.a
2 Yıl
Yabancıların Kullanılmış Ev ve Ziynet
Eşyaları.
119/13.b
2 Yıl
Yabancıların Beraberinde Getirdikleri
Otomobil, Minibüs, Karavan ve
Motosikletler.
•
Süresi İçerisinde Yurtdışı Edilmeyen Eşyalara Uygulanacak Müeyyideler
1.
1. Gümrük Kanununun 119 ncu maddesi kapsamında (Ek: 1) yurda
sokulan eşyanın girişde tahakkuk eden gümrük vergi ve resimleri
teminatın nakit olması durumunda irad kaydedilir. Ayrıca aynı Kanunun
149 ncu maddesi gereği para cezası tahakkuk ettirilir.
2. Geçici girişte tahakkuk ettirilen teminatın nakit olmaması durumunda
beyannamenin tescil tarihinden başlamak üzere söz konusu gümrük
vergi ve resimlerinin üzerinden 1615 sayılı Gümrük Kanununun 176/2
nci maddesi gereği yasal faiz uygulanır.
3. Tahakkuk eden Devlet Alacağının gümrüğün tebliğ tarihinden itibaren
verilen süre (7 gün) içerisinde ödenmeyen meblağ için ayrıca 6183
sayılı yasa hükümleri uygulanır.
4. Ayrıca kat’i ithali yasak olan ve 119 ncu maddenin 1/a, 1/b, 4/a, 4/b
bendlerinde sayılan eşyalar için yukarıdaki müeyyidelerin dışında
gümrüklenmiş değeri de tahsil edilir.