Mustafa ÖSELMİŞ

www.mustafaoselmis.com.tr
www.mustafaoselmis.com.tr
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 2
Mustafa ÖSELMİŞ
Kitap Ġçeriği
ÖNSÖZ
1. BÖLÜM
ÖĞRENMEK
A-BĠLMENĠN ÖNEMĠ
B-FIKIH VE AKAĠD ĠLMĠNĠ BĠLMENĠN ÖNEMĠ
C-SORU SORMAK AYIP MI?
D-ÇOK SORU SORMAK
E-FETVA VERMEK
F-KAFA KARIġILIĞINDA TAVRIMIZ NE OLMALI
2. BÖLÜM
İMAN
A-İNSAN
B-İMAN
C-ALLAH’A İMAN
D-ŞİRK
E-KUTSAL KİTAP-MELEK-CİN-ŞEYTAN
F-PEYGAMBER
G-HAYAT-ÖLÜM-AHİRET
H-KAZA-KADER-TEVEKKÜL
3. BÖLÜM
İSLAM-İBADET
A-DİN
B-EZAN-NAMAZ
C-ORUÇ
D-ZEKÂT
E-HAC
F-KURBAN-ADAK
4. BÖLÜM
BİD’ATLER
A-BİD’AT VE HURAFE
B-MEZHEP VE TARİKAT
5. BÖLÜM
AMEL
A-BESMELE
B-NİYET
C-ABDEST-GUSÜL
D-VESVESE
E-ETKİ-TEPKİ
F-DAYANIŞMA
G-CUMA
H-SELAM
I-SABIR-ŞÜKÜR
İ-DUA-TEVBE-ZİKİR
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 3
Mustafa ÖSELMİŞ
J-KÖTÜ HUY
K-MÜKELLEF-32 FARZ
6. BÖLÜM
HAK
A-HAYVAN HAKKI
B-KUL HAKKI
7. BÖLÜM
KADIN-AİLE
A-KADIN
B-NİŞAN
C-NİKÂH
D-DÜĞÜN
E-AİLE
F-EVLİLİK
G-DİN-KADIN
H-BOŞANMA
İ-SÜSLENME
J-ÇOCUK
8. BÖLÜM
HARAM-HELAL
A-HARAM HELALİN MAHİYETİ
B-KAZANÇ YOLLARI
a)-Faiz
b)-Dar’ul Harp
c)-Kredi
d)-Sigorta
C-KUMAR
D-EĞLENCE
E-RESİM
F-DÖVME
G-ALTIN-İPEK
H-YALAN-YEMİN
I-İSRAF
İ-RÜŞVET
J-IRKÇILIK
K-HURAFE
L-İNTİHAR
M-YAYIN-BASIN
N-DOMUZ-ORGAN NAKLİ
O-HIRSIZLIK
Ö-KÜRTAJ-DOĞUM KONTROLÜ
P-ZİNA
R-GİYİM
S-ALKOL
Ş-SİGARA
T-TİCARET
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 4
Mustafa ÖSELMİŞ
ÖNSÖZ
EüzübillahimineĢĢeytanirracim, Bismillahirrahmanirrahim
Bugün insanımız geçim derdi ile boğuĢurken, bilmesi gereken bazı önemli Ģeyleri bilmiyor.
Bazı kardeĢlerimizde yayın-basın organlarından yanlıĢ bilgi ediniyor.
Bazıları ben bilirim, ben en iyisini bilirim diyor, ama doğru bildiği Ģeyler çok az. Yanıldığı
Ģeyler ise pek çok.
‘’Sormak ayıp değil bilmemek ayıp’’ derler. Çoğumuz sormayı gururumuza yediremiyor.
Halbuki sormak, öğrenmek, doğrusunu yapmak üzerimize farz olan bir Ģeylerdir.
‘’Bilmiyor’’ kınamasından korkarak insanımız yüz-yüze bilmediğini soramıyor, çekiniyor.
Bunun için internetten veya telefonla veya bizzat sorulan soruları ve cevaplarını faydalı olur
düĢüncesi ile kitap haline getirmeyi uygun buldum. Son yıllarda sorulan soruları sizlere
sunma imkanını veren alemlerin rabbine hamd olsun.
Bazı kardeĢlerime faydalı olabilirsem ne mutlu bana. Gayret bizden HĠDAYET
ALLAH’TAN…
Mustafa ÖSELMĠġ
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 5
Mustafa ÖSELMİŞ
BĠRĠNCĠ BÖLÜM
ÖĞRENMEK
A-BĠLMENĠN ÖNEMĠ
Hz Ali (ra) Ģöyle der:
‘’insanlar dört sınıftır:
-Bilmediğini bilen; isteklidir. Ona öğretiniz.
-Bildiğini bilen; alimdir. Ondan faydalanınız.
-Bilen, bildiğini bilmeyen; uykudadır. Onu uyandırınız.
-Bilmeyen, bilmediğini bilmeyen; ahmaktır. Ondan kaçınınız.
***
Bilmemek, hele bilmediğini bilmemek öğrenmeye engeldir. Birde ‘’ben biliyorum’’ iddiası,
insanı birçok Ģeyin bilgisinden mahrum olmaya neden olur.
Eğer bir insan ‘’biliyorum’’ dediğini yaĢayamıyorsa, o kiĢi onu bilmiyor demektir. Çünkü
gerçek bilgi insanı harekete geçirir. Bilen insanın hem kendine faydası olur, hem de
baĢkalarına faydası olur.
Ġnsan kendisini her an yenilemelidir. Ancak o zaman doğru bilgi sahibi olur.
***
Kur’an’da Cenab-ı Allah Ģöyle buyurur:
-‘’Hiç körle gören bir olur mu?’’ (En’am:50)
-‘’Sen af yolunu tut, iyiliği emret ve cahillerden yüz çevir.’’ (A’raf:199)
-‘’Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu?’’ (Zümer:9)
-‘’Ancak alimler Allah’tan gereği gibi korkar.’’(Fatır:28)
***
Kur’an’ın ilk emri ‘’Oku’’dur. Kur’an, ilmi gündüzün aydınlığına, bilgisizliği gecenin
karanlığına benzetir. Ayrıca bilen insanı gören insan, bilmeyen insanı gözleri görmeyen
insana benzetir.
Bilen insanla bilmeyen insan arasında ölü ile diri gibi fark vardır.
***
Bu konuda peygamber (as) Ģöyle buyurur:
-‘’Ya bilen, ya öğrenen yada dinleyen ol veya ilmi seven ol. Bunlardan baĢkası olursan helak
olursun.’’
Ġlmin niçin öğrenilmesi konusunda da Ģöyle buyurur:
-‘’Ġlmi, bilenlere karĢı böbürlenmek, bilmeyenlerle münakaĢa etmek veya makam-mevki elde
etmek için öğrenmeyin. Kim böyle yaparsa ateĢtedir.’’ (Ġ.Canan, Hadis Ans:16/6064)
‘’Ġnsanların kötüsü, alimlerin kötüsüdür’’ derler. Ġlim baĢka maksatla öğrenildiği zaman fayda
yerine zarar verir. Öğrenene de baĢkalarına da fayda vermez.
Peygamber (sav) sık-sık Ģöyle dua etmiĢtir:
-‘’Allah’ım, fayda vermeyen ilimden, kabul olmayan duadan, doymayan nefisten sana
sığınırım.’’ (Ġbni Mace:1/92)
Faydalanılmayan ilim sahibinin kıyamet günündeki acıklı halini Ģöyle haber verir: ‘’Kıyamet
gününde bağırsakları dıĢında adam dönerken, sızlanırken onu görenler: ‘’Sen bize iyiliği
emreden, kötülükten sakındıran falanca değil misin? Derler. O da: ‘’Evet ama ben yapın
dediğimi yapmazdım. Yapmayın dediğimi de yapardım’’ der.
***
Bir Ģeyi yapmak ve yaĢamak için öğrenmek gerekir. Din bilinmezse yaĢanmaz, yaĢamayınca
zevk vermez. Ġnsana fayda versin ve kurtarsın diye gönderilen din insana fayda vermez.
Sahabe dini yaĢamasaydı müĢrikler den farkı olabilir miydi?
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 6
Mustafa ÖSELMİŞ
Bilmek, ibadetlerden önce gelir. ġuurlu ve bilerek yapılan ibadetler ancak Allah’a yükselir.
Dini doğru anlamak ve doğru yaĢamak ancak bilmekle olur. Din bilinmezse o zaman herkese
göre din anlayıĢı olur. Meseleleri tersinden alıp kafa karıĢtıranlara inanılır, kanılır. Asıl
meseleler dururken, kenarda-köĢede kalmıĢ konular ön plana çıkar. Din yaĢanmaktan çıkar
sadece konuĢulur ve tartıĢılır hale gelir.
Alim, abid ten üstündür denmiĢtir. ġöyle anlatırlar: Medrese eğitimini tamamlayan iki
arkadaĢtan biri kendini tamamen ibadete vermiĢ diğeri ise ilim öğrenmeyi sürdürmüĢ.
Kendini ibadete veren, arkadaĢı ile alay edermiĢ, senin yaptığın iĢin değeri ne ki? Senin
derecen ne ki? DermiĢ. Onu küçük düĢürmek için Ģöyle bir soru sormuĢ, demiĢ ki: sen ilimle
uğraĢıyorsun, sana bir soru soracağım: Ben gece namaz kılarken farenin üzerine basıp onu
öldürmüĢüm. Bundan dolayı çok üzüldüm, onu günlerden beri sarığımın içine sardım. Söyle,
onun hakkını helal ettirebildim mi acaba?
ArkadaĢı Ģu cevabı vermiĢ: o fareyi sarığının içinde taĢıdığın günlerdeki namazları kaza et
çünkü fare ölüsü necistir diye de ilave etmiĢ.
Bir hadiste Ģöyle buyrulur:
-‘’Alim’in günahı bir günahtır. Cahilin günahı iki günahtır. Alim günaha düĢtüğü için azap
olunur. Cahil ise hem günaha düĢtüğü hem de öğrenmediği için azap olunur.’’ (Ramuz elEhadis: 286/8)
B. FIKIH VE AKAĠD ĠLMĠNĠ BĠLMENĠN ÖNEMĠ
Dinin emir ve yasaklarını yerine getirebilmek için fıkıh ilminin bilinmesi gerekir. Ġman
edebilmek ve imanı koruyup Müslüman olarak ölebilmek için de akaid ilminin bilinmesi
gerekir.
***
Peki bunlar bilinmezse ne olur?
-Neyin nasıl yapılacağı bilinmezse, ameller boĢa gider veya sevapsız iĢler yapılır.
-Ġtikad bozulur, iman korunup geliĢtirilemez.
-Bid’at ve hurafeler itibar görür
-Ġnsan kendini günahtan ve haramdan koruyamaz.
-Sünnetler terk edilir, mezhepsizlik baĢlar.
-Herkese göre farklı din anlayıĢı olur.
-Ġnsan sık-sık Ģeytanın tuzağına düĢer ve küfre açılan kapılar çoğalır.
***
Ġmandan sonra amel gerekir. Nasıl amel edileceği bilgisi ise fıkıh ilmi ile öğrenilir. Bilmeden
ibadet olmaz. Onun için dini öğrenmek, ibadet Ģekillerini öğrenmek her müslüman’ın üzerine
borçtur.
Saygı duyduğum bir hoca efendiye sormuĢlardı:’’Önce fıkıh mı öğrenelim, Kur-an okuyup
Kur-an mı ezberleyelim’’ Ne dersiniz?
Cevabı aynen Ģöyle oldu:’’Tabi ki fıkıh öğrenmek önce gelir. Ama iyi Ģeyleri birbiri ile
tokuĢturmamak gerekir. Ġyi bir Ģeyi yapalım derken bir baĢka iyiliği terk etmek doğru
değildir,’’ cevabını verdi.
Dinin emirlerini doğru bir Ģekilde anlamak ve ibadetlerin yapılıĢını doğru bir Ģekilde
öğrenmek her müslümanın üzerine farzdır.
Dinin ve ibadet Ģekillerinin doğru olarak bilinmesi ibadetlerden önce gelir çünkü bilerek
yapılan ibadette sevap vardır.
Dinin emirleri bilinmeden ibadet edilirse, ibadetten zevk alınmaz, yapılan ibadet kabul olmaz.
Mesela: fıkıhsız kılınan namaz, yatıp-kalkmak olur; insanı kötülüklerden alıkoymaz ve insanı
Allah’a yaklaĢtırmaz. Çünkü gereği gibi kılınmamıĢtır. Peygamber (as): ‘’Beni nasıl namaz
kılar gördüyseniz öyle namaz kılın.’’ BuyurmuĢtur.
Din bilinmezse itikat düzgün olmaz, iman korunamaz. ġeytanın tuzağına çabuk düĢülür.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 7
Mustafa ÖSELMİŞ
Ġnsan, istese de günahtan ve haramdan kurtulamaz. O zaman küfre açılan kapılar çoğalır.
Fıkıh ilmini bilmenin zaruret ve önemini peygamber (as) Ģöyle ifade etmiĢtir:
-‘’Bilenin günahı bir günahtır. Cahilin günahı iki günahtır. Bilen günaha düĢtüğü için azap
olunur, cahil ise hem günaha düĢtüğü hem de öğrenmediği için azap olunur.’’ (Ramuz elEHadis: 286/8)
-‘’Fıkıhsız ibadet olmaz.’’ ( Age:482/4)
-‘’Fıkıh bilmeden ibadet eden gece karanlıkta inĢaat yapıp da gündüz olunca yıkan kimseye
benzer.’’ (Age: 292/3)
Kısaca fıkıh, neyin, nasıl ve niçin yapılmasının bilinmesidir.
C-SORU SORMAK AYIP MI?
Soru sormak, bilgi edinmeyi ve öğrenmeyi sağlar. Soru sormak meraktan veya öğrenme
isteğinden kaynaklanır. Soru sormasa insan birçok Ģeyi öğrenemez.
Cenab-ı Allah: ‘’ Bilmiyorsanız ilim sahiplerine sorun’’ (Enbiya:7) buyurarak öğrenme
maksadıyla sormamızı emretmiĢtir. Yani bilmeyen bilene soracaktır, öğrenecektir.
Ġnsan niçin sorar?
-Öğrenmek için sorar.
-Mahçup etmek için sorar.
-Kendi yaptığını meĢrulaĢtırmak için sorar. Hatasına yanlıĢına kılıf aramak için sorar.
Soru nasıl, kime sorulur?
-Anlamadan soru sorulmamalı,
-Yanıltıcı soru sorulmamalı,
-Dinin açık hükmü varsa, o konuda sorulmamalıdır.
-Soru, bilene, itikadı inancı düzgün olana sorulmalıdır.
-Gözle görülemeyen konularda soru sorulmamalıdır.
-Yapılan yanlıĢa kılıf aramak için soru sorulmamalıdır.
***
Soru sormak ayıp değildir. Bazı insanlar soru sormaktan çekinirler. Bu yaĢa gelmiĢ daha
bilmiyor kınamasından çekinirler. Bu doğru değildir. Sormak bir eksiklik değildir. Soru
sorarak eksiklikleri gidermek, yanlıĢı düzeltmek gerekir. Aklı baĢında normal bir insan
kınamaz. Niye kınasın? Bu ve bunu gibi nedenlerle bilmediğini sormayan, bilgi edinemez ve
yanlıĢlarını düzeltemez.
Bu gün sorarak öğrenmek daha kolay; telefonla, internette istenilen soru sorulup bilgi
alınabilir.
Herhangi bir mazeret beyan edip sormamak ayıptır, bilgisiz kalmak ayıptır, sormak değil.
Bir önemli husus da soruyu eksik ve yanlıĢ baĢka maksatla sormamaktır. Cevabı da tersinden
anlamamaktır.
Hani ne derler: ‘’Fare un çuvalının ağzı açık olsa da tabanından deler.’’
ġöyle anlatırlar: ‘’Adam eĢeğini kaybetmiĢ. Su eĢekte olduğu için teyemmüm abdesti almıĢ,
namaza duracakken tam o sırada eĢek anırıvermiĢ. Adam: ‘’EĢek anırdı abdest bozuldu’’
demiĢ. Orada bunu duyanlar: ‘’eĢek anırınca abdest bozulur’’ demiĢ, falan söyledi diye de
sağlam kaynak göstermiĢler.
Bir olayda Ģöyle:
Bir Cuma vaazında hoca efendi abdest konusunu anlatırken ‘’Abdestin sonunda üç yudum su
için sünnettir, sevaptır’’ demiĢ.
Ramazan sonrası hoca efendi tekrar o köye gelmiĢ konuĢmuĢ ve: ‘’Nasıl
ramazan geçirdiniz?’’ diye sormuĢ. Köylüler: ‘’Allah senden razı olsun hocam sık -sık abdest
aldık rahat bir ramazan orucu tuttuk’’ demiĢler…
Cevap eksik ve yanlıĢ anlaĢılırsa, ameller boĢuna gider.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 8
Mustafa ÖSELMİŞ
D-ÇOK SORU SORMAK
Sormak, öğrenme yollarından bir yoldur. Bir insan bir konuda sormadan ‘’bana göre böyle’’
diyerek kendi kafasına göre yapamaz. Eğer sorumluluk taĢıyan bir yetkiliye sorduktan sonra
yanlıĢ yapsa da umulur ki, Allah affeder. Fakat sormadan yanlıĢ yapanın vebali kendisinindir.
Öğrenmek için bilene sorulacak, ama olur olmaz her Ģeyde sorulmaz.
Peygamber (as) bir hadislerinde ‘’her iĢittiğini söylemek kiĢiye günah olarak yeter’’ (Ebu
Davud, Edip:80) buyurmuĢtur.
-Bir hadislerinde de: ‘’Bir kimsenin kendini ilgilendirmeyen Ģeyleri terk etmesi, iyi
Müslüman oluĢundandır.’’ DemiĢtir. (Tirmizi Zühal:11)
Peygamber efendimize göre kiĢi ‘’Ya hayır söyleyecek ya da susacaktır.’’ (Buhari, Edep:31)
Demek ki bir Müslüman faydasız, kendini ilgilendirmeyen Ģeyleri terk edecektir. Bir
defasında peygamber (as) ashabına Ģöyle buyurur: ‘’Dedikoduyu, çok soru sormayı ve malı
telef etmeyi terk edin’’ demiĢtir. (Ramuz el-Ehadis: 284/11)
Peygamber (sa) çok soru sormayı da yasaklamıĢtır:
-‘’Sizden öncekiler sorularının çokluğu yüzünden helak olmuĢlardır. Ben sizi bir Ģeyden men
mi ettim, niçin neden diye sormadan ondan kaçının. Bir Ģey emrettiğim zaman da onu
elinizden geldiği kadar soru sormadan yapmaya çalıĢın.’’ (Müslim, Hac:412)
Sorunun yanıltmak için değil, öğrenmek için sorulması konusunda da Ģöyle buyurur:
-‘’Ġnsanların Ģerlileri bir Ģey öğrenmek için değil insanları yanıltmak için olur olmaz
konularda soru soranlardır.’’ (Ġ.Canan, Hadis Ans:7/2235)
-‘’Sizden biri birine bir Ģey sorduğunda öğrenip anlamak için sorsun. Onu imtihan için
sormasın. (Ramuz el-Ehadis 58/5) buyurmuĢtur.
Kendisine soru sorulanda o konuda bilgisi varsa onu gizlemeyecek, soru soranı
aydınlatacaktır. Bu konuda Ģöyle buyrulur:
-‘’Bir kimseye soru sorulsa, o da ilmini gizlese, Allah ona kıyamet gününde ateĢten bir gem
vurur.’’ (Age:423/1)
E-FETVA VERMEK
Herkes dinde aynı derecede yeterli bilgiye sahip değildir. Eksiklikler ve yanlıĢlıklar, dinde
uzman olanlar tarafından giderilir.
Kendisine baĢvurulanın uzman ve yetkili olması gerekir. Önüne gelen fetva veremez. Fetva
vermenin vebali vardı. Sorumluluğu vardır. Aynı zamanda fetva veren sevaba da nail olur.
Peygamber (as): ‘’Kör olanı yoldan ĢaĢıran ve sapıtan lanetlenmiĢtir’’ diyor. Buna göre bir
kimseyi yanlıĢ bilgi ile yönlendirmenin sorumluluğu vardır. Onun için fetva verirken çok
dikkatli ve çok hassas olunmalıdır. ġu Ģöyle, bu böyle deyivermek basit bir olay değildir. ĠĢin
fetva tarafı vardır bir de takva tarafı vardır.
Kur-an’da ve sünnette hakkında açık delil bulunan konularda fetva verilemez. Onun aynen
kabullenilmesi gerekir. Peygamber (as): ‘’Kim halka ilmi olmaksızın fetva verirse, yerin ve
göğün melekleri ona lanet eder.’’diyor. (Ramuz el-Ehadis:407/10)
Bir dikkat edilecek hususta fetva verenin eksik bilgi vermemesi ve herhangi bir Ģeyi
gizlememesi gerekir. Bu konuda da peygamber (as) Ģöyle buyurur: ‘’Kim bir konuda
kendisine soru sorulur o da bunu gizlerse, ona kıyamet günü ateĢten bir gem vurulur’’ (Ġ.
Canan, Hadis Ans:16/6071)
Fetva istenirken de öğrenme maksadıyla sorulmalıdır. Yoksa yaptığı hataya, girdiği günaha
kılıf aramak, haram olanı helal gibi göstermek maksadıyla fetva istenmemelidir.
Eğer bir konuda Allah Peygamber (sa) hüküm verdiyse onun üzerine fetva istenmemelidir.
Dinde keyfi hareket olmaz. ‘’Ben biliyorum, bana göre Ģöyle olmalıdır, ben böyle yaparım’’
denmez. Fetva ile amel edilir. Bu aynı zamanda samimi olunursa, vebalden kurtulma yolu
olur.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 9
Mustafa ÖSELMİŞ
F-KAFA KARIġIKLIĞINDA TAVRIMIZ NE OLMALIDIR?
Bu gün Ġslam’a, Müslüman’lara zarar vermek için ortalıkta dolaĢan, sapık çıkıĢlar yapan
kendilerini kurtarıcı ilan edip her konuda fikir beyan eden, Kur’an ve sünnetteki açık
hükümleri inkâr eden, Allah’ın dinini din olmaktan çıkarıp Ģu Müslümanlığı, bu
Müslümanlığı diyen, ibadet Ģekillerini değiĢtiren kimselerin sayısı bir hayli kabarıktır.
ÇağdaĢ fetvacılar türedi. Zihinleri meĢgul etmek, kafaları karıĢtırmak için delilsiz, mesnetsiz
konuĢuyorlar, yazıyorlar ve sahte gündem oluĢturuyorlar. Zayıf görüĢleri ortaya koyarak,
bunları benimsetip, Ġslam’a olan güveni sarsmak için gayret gösteriyorlar. Reform diyorlar,
çağdaĢlık diyorlar inanç bütünlüğünü bozmak istiyorlar. Bilinen Ģeyleri tartıĢma konusu
yapmak istiyorlar.
Bunların iddiaalarının kaynağı kendi yazdıkları kitaplardır. Atalarımız: ‘’Cahil cesur olur’’
demiĢ, bunlar atıp tutuyorlar. Dinde olmayan Ģeyleri dindenmiĢ gibi gösteriyorlar.
***
Nasreddin Hoca’ya sormuĢlar:
-Bir Ģey icat ettin mi? DemiĢler.
-Evet, demiĢ.
-Ne icat ettin? DemiĢler.
-Karla ekmek yemek! demiĢ ve ilave etmiĢ ‘’ama bende beğenmedim demiĢ.
-Adamın biri de tuvalette ihtiyaç giderirken Ģiir yazmıĢ. ArkadaĢının yanına gelince: ‘’Bak
tuvalette Ģiir yazdım’’ demiĢ. OkumuĢ. ArkadaĢı: ‘’Kokusundan belli’’ demiĢ.
Aslında bunların icatları ve yazıp söyledikleri Ģeyler bu cinsten Ģeyler.
Peygamberimiz: ‘’Allah’ın kulunu terk etmesinin alameti, okulun boĢ ve manasız Ģeylerle
uğraĢmasıdır’’ der. Bu kiĢiler aslında önemsiz kiĢilerdir. Yaptıklarını Ģöyle ön plana çıkarmak
isterler. Kendilerinden bahsedilsin isterler.
Atalarımız:’’Rehberi karga olanın burnu pislikten kurtulmaz’’ derler. Böyle itikadı bozuk,
sapık kimselere uyulmaz. Bunlara kim uyar? ‘’Çürük baklanın kör alıcısı olur’’ derler ya.
Bunlara itikadı düzgün kimseler uymaz.
Unutulmasın, dünyada kim kime uyduysa, kıyamet günü onunla beraber hesaba çekilecek ve
onun gideceği yere gidecektir. Kur-an’da Ģöyle bildiriliyor:
-‘’Ġnsanları önderleri ile birlikte çağırınız. ‘’(Ġsra:71)
-‘’Firavun kıyamet gününde kavminin önüne düĢecek ve onları ateĢe götürecek.’’(Hud:98)
Bu konuda iki hadis de Ģöyle ifade ediliyor:
-‘’Sizden bazıları yalan söylerler. Kim bunların yalanlarını tasdik ederse, ben onlardan
değilim, onlarda benden değildir.’’ (Ramuz el-Ehadis:141/9)
-‘’Birileri dinin temizliğini bozacak Ģeyler söylerler. Allah’ın, lanet edicilerin, meleklerin ve
bütün müslüman’ların laneti onların üzerine olsun. ‘’(Age:507/5)
***
Neden oluyor bunlar?
Bu tür gayretlerde iyi niyet sezmek mümkün değildir. Sapmakta, saptırmakta, Ģüphe sokmakta
ve soğutmakta iyi niyet olmaz.
Bir insana Ģeytan ‘’Ben’’ dedirtti mi o kimse için artık ne ölçü kalır, nede sınır.
Birde menfaat öne geçiverirse, her türlü yanlıĢ yapılır. Hele-hele vahyin dıĢına çıkılırsa,
problemler o zaman baĢlar. Ġnsana abdestsiz namaz kıldırtırlar.
***
Kim bunlar?
Bunlar Allah’a Ģükür ki samimi ve Ġslam’ı yaĢayan kimseler değil. Bunlar iyi niyetli
kimselerde değil, iĢi tersinden alan, asıl problemler yerine kıyıda köĢede kalmıĢ konuları
karıĢtıran kafa karıĢtırıcılardır.
Bunlara karĢı tavır ne olmalıdır?
Kafa karıĢtırıcılar, moralimizi ve itikadımızı bozmamalıdır. Doğrunun yanında elbette yanlıĢ
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 10
Mustafa ÖSELMİŞ
da olacaktır. Aslında böyle insanlar merak uyandırmakta, araĢtırmaya ve öğrenmeye sebep
olmaktadır. Mesela; bazı ülkelerde Ġslam’a ve Ġslam peygamberine yapılan saldırılar, atılan
iftiralar, o ülkede müslüman olanların sayısını arttırdığı gibi bunların yaptığı da dine
sarılmamıza ve doğruları öğrenmemize vesile olmaktadır.
Peki ne yapılmalıdır?
-Öncelikle böyle kimseler ve ne söyledikleri merak edilmemeli ve asla itibar edilmemelidir.
-Her zaman fitre ve fitre ortamından uzak durulmalıdır.
-Ġnancımız gereği, inancımıza uygun bir Ģekilde tepki göstermeliyiz. Kanma, inanma
durumunda olanlara gerçeği anlatmalıyız.
-Dikkat eden hataya düĢmez, yanılmaz derler. Ġleri sürülenleri araĢtırmalıyız.
-Bir insanın dini kimden ve hangi kaynaktan öğrendiği çok önemlidir. Herkesten din
öğrenilmez. Ġnancı, itikadı düzgün, samimi kimselerin açıklamalarına itibar edilmelidir.
Pusula doğru ise kıble doğru olur.
-Kur’an tercümesi, hadis kitapları ve güvenilir kimselerin kitapları okunmalıdır. Din ve dini
konular asla onunla bununla rastgele münakaĢa edilmemelidir. Çünkü din tartıĢılmaz yaĢanır.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 11
Mustafa ÖSELMİŞ
ĠKĠNCĠ BÖLÜM
ÖĞRENMEK
A-ĠNSAN
1-S: Ġnsan nasıl var olmuĢtur?
C: Her Ģey gibi insanda Allah’ın yaratması ile olmuĢtur. Kur-an’da: ’’Her Ģeyi yoktan yaratıp
nizam veren ve mukadderatını tayin eden Allah’tır’’ (Furkan:2) Bir ayette de: ‘’Her Ģeyi çiftçift yarattık…’’ (Zariyat:49) buyrulur.
Ġnsanın yaratılıĢında tesadüfe ve dönüĢüme asla yer yoktur.
Allah insanı yaratacağı zaman meleklere: ‘’Ben yeryüzünde bir halife yaratacağım’’ dedi.
Melekler: ‘’Biz sana ibadet ve itaat edip dururken yeryüzünde fesat çıkaracak, kan dökecek
birini mi yaratacaksın? Dediler. Allah’da onlara: ‘’Sizin bilmediğinizi ben bilirim’’ dedi.
(Bakara:30) Ve ilk insan Adem (as)’ı yarattı. Diğer insanlar Adem ile Havva’dan üredi.
***
2-S: Ġnsanın aslı nedir?
C: Ġlk insan Adem (as)’dır. Ġnsanlar ondan türemiĢtir. Kur-an’da: ‘’Sizi Adem ile Havva’dan
yaratan Allah’tır.’’ (A’raf:189) Adem (as) da topraktan yaratılmıĢtır. Allah:’’Ġnsanı güzel
biçimde yarattık’’ (Tin:4) diyor.
En güzel biçimde yaratılan insan, hayvan azmanı olamaz. Her canlı kendi türünde, ayrı-ayrı
yaratılmıĢtır. Maymundan insan olmamıĢtır. Aksine ceza olarak: ‘’AĢĢağılık maymunlar
olun’’ dedik buyurarak azan insanların cezalandırıldığı bildirilmiĢtir. (Bak:Bakara:65-66)
***
3-S: Ġnsan niçin yaratılmıĢtır?
C: Ġnsan diğer yaratıklar gibi boĢ ve manasız yaratılmamıĢtır. Yeryüzünde hiçbir Ģey anlamsız
değildir.
Ġnsan, yeryüzünün halifesi ve sorumlu bir varlık olarak yaratılmıĢtır.
Allah insanı kulluk etsin diye yaratmıĢtır. (Zariyat:56)
Allah insanı imtihan için yaratmıĢtır. (Ġnsan:2+Muhammed:31)
Ġnsanın görevi dünyayı düzene koyarak ahiret hayatını kazanmaktır.
B-ĠMAN
4-S: Ġman nedir?
C: Ġman, tasdik etmek, doğrulamak ve inanmak demektir. Ġman, iman esaslarına noksansız
inanmak demektir. Ġman, Cenab-ı Allah’tan peygamber (as)’a ondan da bize vahiy yolu ile
gelen her Ģeyi Ģüphe ve tereddüt göstermeden kabullenmektir.
***
5-S: Ġman yönünden insanlar kaça ayrılır?
C: Ġman yönünden insanlar; müslüman, münafık, kâfir, mürted, fasık, asi diye altı gruba
ayrılırlar.
***
6-S: Ġmanın geçerli ve sürekli olabilmesi için Ģartlar nelerdir?
C: Ġmanın geçerli olabilmesi için:
-Ġnanılması gereken Ģeylerin hiçbirinin inkâr edilmemesi,
-Ġman ümitsizlik halinde, ölüm anında olmaması,
-Ġmanın vesveseden, Ģüpheden ve Ģirkten uzak olması,
-Ġmanın taklidi iman olmaması,
-Küfre götüren söz ve davranıĢlardan uzak durulması,
-Ġmanın amellerle güçlendirilip korunması gerekir.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 12
Mustafa ÖSELMİŞ
***
7-S: Ġmanda zorlama olur mu?
C: Bir insanın iman etmesinde, dine girmesinde asla zorlama olmaz. Ġman, insanın hür irade
ile benimsemesi Ģeklinde olur.
Ayrıca inanmayana dinin emirlerini yapma konusunda zorlama olmaz. Çünkü o mükellef
değildir. Bir Sahabi’nin iki oğlu vardı. Onlara: ‘’Sizin cehenneme girmenizi istemem’’
diyerek baskı yapması sonucu ‘’Dinde zorlama yoktur’’ ayeti nail oldu.
Dinde inanan insan mükellef sayılır. Ancak ona dinin emir ve yasaklarını yerine getirmesi
hatırlatılır, öğüt verilir.
Eğer aile fertlerinden ise, hatırlatmanın ve öğüt vermenin ötesinde tatlı sert dinin emirlerini
yerine getirmesi sağlanmaya çalıĢılır. Çünkü peygamber (as): ‘’gerekirse gözükün diyor.’’
***
8-S: Dinin emirlerini yerine getirmeyen müslüman sayılır mı?
C: Kur’an’da defalarca iman ile Salih amel beraber zikredilmektedir. Bu beraberlik ikisinin
birbirini tamamladığı mesajını verir.
Dinde ‘’inandım’’ demek yeterli değildir. Ġmanın korunması ve cennetin kazanılıp kurtulmak
için amel gereklidir.
Dinin emirlerini yerine getirmeyen dinden çıkmaz ama, asi, günahkardır. Ġmanını koruması
zordur.
Öğrenci iyi not alsa da almasa da nasıl öğrenci sayılıyorsa, imandan sonra iyi ameller
iĢlemeyen de müslüman sayılır. Ahirette dünyadaki yapmadıklarının cezasını çeker. ġayet
imanlı ölürse tabi.
Ġyi ameller ve ibadet sayılan davranıĢlar imanın göstergesidir. Bir alime
‘’Namaz kılmayan kafir olur mu?’’ demiĢler. ‘’Olmaz ama, kafir de namaz kılmaz’’
demiĢ.
Kur’an’da: ‘’Sana ölüm gelinceye kadar ibadet et’’ (Hıcır:99) ‘’ Ġpliğini eğirip büktürten
sonra bırakıveren kadın gibi olma!’’ (Nahl:92) diye ikaz vardır. Ġmanı koruyabilmek,
müslüman kalabilmek ve müslüman ölebilmek için amel etmek gerekir. Kur-an’da:
-‘’Ġman edip salih amel iĢleyenler baĢkadır. Onlar için kesilmeyen mükafat vardır.’’
(ĠnĢikak:25) diye bildirilmiĢtir.
***
9-S:Küfrü gerektiren durum nikâhı etkiler mi?
C:Bir insan imanına zarar veren bir söz söylese ve bir davranıĢ da bulunsa, sadece imanına
zarar vermekle kalmaz. Nikâh akdi de bozulur. Çünkü nikah, imana bağlıdır. O kiĢi piĢmanlık
duyup tövbe etse ve yeniden Ġslam’a girse, imanla beraber nikâhın da tazelenmesi gerekir.
***
10-S:’’Müslüman değilim’’ demek dinden çıkarır mı?
C: Hiçbir zorlama olmadan ‘’müslüman değilim’’ ifadesi menfaat temini için veya
Müslümanlara kızıp söylendiyse inkâr, Ġslam’ı red sayılır. Bu beyan, onu dininden eder.
Biri birine: ‘’Sen Müslüman değil misin?’’ dese o da: ‘’ değilim’’ dese bu söz de onu küfre
götürür.
Müslüman değilim diye yemin eden de, kâfir olmayı rıza göstermiĢ olur.
***
11-S:Kâfir çocuğunun ahrette durumu ne olur?
C: Kimin çocuğu olursa olsun büluğ çağına gelmeden önce günahsız sayılır. Çünkü mükellef
değildir. Ölse, günahsız olarak ölür. Kabirde ve ahrette sorguya çekilmez.
Ġnsanlar günahsız olarak doğarlar. Peygamber (as) bunu Ģöyle ifade eder: ‘’Her doğan Ġslam
fıtratı üzerine doğar.’’
***
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 13
Mustafa ÖSELMİŞ
12-S: Bir insana ‘’kâfir’’ denir mi?
C: Bir insan açıkça söz ve davranıĢları ile küfrünü ilan etmediyse ona ‘’kâfir’’ denmez.
Ġnsan amel etmeyebilir. Ġman ayrı, amel ayrıdır. Amel etmeyen günah iĢlemiĢ, isyan etmiĢ
olur.
Ġnsan kâfir iĢi de iĢlemiĢ olabilir. Ġnkâr etmiyorsa, ona da kâfir denmez. Mesela; içki içer,
kumar oynar, zina eder, faiz yer. Bunların haram olmadığını söylemedikçe günahkâr sayılır.
Durup dururken bir insana ‘’kâfir’’ demek tehlikelidir. Bir hadiste: ‘’Kendisine kâfir denilen
eğer kâfirse, söz yerini bulmuĢtur. Eğer kâfir değilse, söz geri döner.’’ BuyrulmuĢtur. (Riyaz
üs-Salihin 3/1591)
Peygamber (as) arkasında 300 tane münafığın hiç birine sen münafıksın dememiĢtir.
Kimseye kâfir denmemelidir. Belki Müslüman olarak ölür, bilinmez. Kötü zandan sakınılması
gerekir. Bir büyüğümüz Ģöyle der: ‘’Müslümanları küfürle itham etmek kolay bir iĢ değildir.
Faydası da yoktur. Bir müslüman’ın sözü ve hareketi
Ģüpheli olsa bile tevil etmek, iyiye yormak, küfürle itham etmemek gerekir.
***
13-S: Ġntihar eden kâfir olarak mı ölür?
C: Ġntihar etmek, büyük günahlar arasındadır. Kendi canına kıyan büyük günah iĢlemiĢ olur.
O günahın cezasını çekecektir.
Canı Allah verir, Allah alır. Ġntihar, Allah’ın iĢine müdahale olduğundan, etrafına kötü örnek
olduğundan ve etrafını mağdur ve mahrum ettiğinden intihar edenin suçu ağırdır.
Peygamberimizin ‘’cenaze namazını kılmam’’ demesi, intihar edenin cenaze namazı kılınmaz
sözü, caydırmak içindir.
***
14-S: Büyük günah iĢleyen kâfir olur mu?
C: Söylerken ‘’büyük günah iĢleyen’’ diyoruz. Kâfir olmaz, günahkâr olur. ĠĢlediği günahın
günah olduğunu inkâr ederse, o zaman kâfir olur.
Fakat unutulmamalıdır ki, hiçbir günah hafife alınmamalıdır. Günahta ısrar edilmemelidir.
Çünkü her günahın ardında küfre açılan bir kapı vardır. Günah iĢlememek gerekir çünkü her
günah imana zarar verdiği için imanı korumak zorlaĢır.
***
15-S: Küfre gireni Allah affeder mi?
C: En büyük günah Ģirktir. ġirk koĢan piĢman olup tevbe etse, cenab-ı Allah’ın affı onun
günahından daha büyüktür. Allah dilerse her günahı affeder.
Günah iĢleyenin piĢman olması, günahı ile övünüp ona buna anlatmaması, umursamadan
günaha devam etmemesi gerekir.
Günah iĢleyen, günahı terk etmesi ve korku ile ümit arasında olması gerekir.
Bir de kul ve hayvan hakkından kaçınılması gerekir ki, Allah o tecavüzü, kula ve hayvana
bırakmıĢtır. Onu affetmez.
***
16-S:Dinden çıkıp küfre girenin durumu ne olur?
C: Dinden çıkıp küfre girenin:
-Evlilik bağı biter. Çünkü nikâh imana bağlıdır.
-Yaptığı iyi Ģeyler ve sevapları gider.
-ĠĢlediği günahlar kalır.
-O kiĢinin kestiği hayvanın eti yenmez.
-O kiĢinin Ģahitliği muteber olmaz.
O kiĢi eğer piĢman olursa, tevbe edip kelime-i Ģahadet getirirse, tekrar dönme durumu olur.
***
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 14
Mustafa ÖSELMİŞ
17-S: Kâfire Allah neden rızık verir, neden ömür verir?
C: Cenab-ı Allah her insana fırsat verir. Çünkü Allah Rahmandır.
Bu dünya imtihan yeridir. Ġnsan iradesini ve gücünü istediği yönde kullanır.
Bu dünya imtihan yeridir. Ceza ve mükâfat yeri değildir. Allah bazılarının cezasını arttırmak
için fırsat verir.
Falanı Allah niye cezalandırmıyor? Denemez. O kiĢinin o hali zaten en büyük cezadır. Allah
kötüleri dünyada cazalandırırsa o zaman imtihanın hiçbir anlamı kalmaz. Ġyiler içinde kötüler
içinde bu böyledir.
***
18-S: Kâfir Cennete girer mi?
C: Ahiret de inananların yeri cennet, inanmayanların yeri de cehennem olduğu bildirilmiĢtir.
Kâfirin yaptıklarının karĢılığı dünyadadır. Onun kazancı itibarı ve iltifat, dünyada verilir. Bu
onun mükâfatıdır.
Peygamberimiz: ‘’Ġman etmedikçe cenneti giremezsiniz’’ buyurur. (Müslim, iman:93)
Bu konuda birkaç ayet Ģöyledir:
-‘’Rablerini inkâr edenlerin iĢleri fırtınalı bir günde rüzgarın Ģiddetle savurduğu bir küle
benzer. Yaptıklarından hiçbir Ģey elde edemezler.’’ (Ġbrahim Suresi:18)
-‘’…Onların iĢlerini Allah boĢa çıkarır.’’ (Muhammed: 1)
-‘’…Onlar mutlaka cehenneme gireceklerdir.’’ (Münâfıkın:16)
-‘’Ehli kitap: ‘’Yahudi ve Hristiyanlardan baĢkası cennete girmeyecek’’ dediler. Bu onların
kuruntusudur. (Bakara suresi:111)
-‘’Sizden kim dininden döner ve kafir olarak ölürse, onların yaptıkları iĢler dünyada da ahiret
de de boĢa gider. Onlar cehennemde ebedi kalırlar.’’ (Bakara suresi:217)
-‘’Onların bütün iĢleri boĢa gitmiĢtir ve onlar ateĢte ebedi kalacaklardır.’’ (Tevbe:17)
-‘’Ey Muhammed’’ onlar için 70 kez af dilesen de Allah onları asla affetmeyecektir. Allah
onları hidayete erdirmez.’’ (Tevbe:80)
-‘’Akraba dahi olsalar Allah’a ortak koĢanlar için af dilemek peygambere de yakıĢmaz,
müslüman’lara da yakıĢmaz.’’ (Tevbe:113)
-‘’ĠĢte onlar, ahret de kendileri için ateĢten baĢka hiçbir Ģeyleri olmayan kimselerdir. Dünyada
yaptıkları da boĢa gitmiĢtir. Yapmakta oldukları Ģeyler zaten batıldır.’’ (Hud:16)
C-ALLAH’A ĠMAN
19-S: Her insan Allah’a imandan sorumlu mudur?
C: Buluğ çağına giren her insanın Cenab-ı Allah’a iman etme sorumluluğu vardır. BaĢka
ülkede baĢka dinden, ana babadan doğmuĢ olması mazeret sayılmaz. Allah insana akıl
vermiĢtir. O aklını kullanacaktır.
Her insan her Ģeyin yaratıcısı olan Allah’a inanmaya muhtaçtır. Eğer Allah’a inanamazsa
kendinden basit Ģeyleri kendine tanrı edinecektir. Çünkü yeryüzünde bir güce sığınıp, ondan
beklenti içinde olmayan bir insan gösterilemez.
Ateist, Allah’a inanmadığı için ateisttir. Satanist Allah’a inanamadığı için satanist olmuĢtur.
***
20-S: Allah inancı nasıl olmalıdır?
C: Allah’a imana akıl ve ilim vasıtasıyla varılmalıdır. Yani neden Allah’a inanıyorsun?
Diyene: ’’Varlık alemi, Allah var deyip duruyor. Benim dediğim olmuyor, hep Allah’ın
dediği oluyor’’ gibi cevap verilmelidir.
Allah’a iman, taklidi olmaz. Yani ‘’biz müslüman milletiz, anamız babamız müslüman, bende
müslüman’ım’’ denmez.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 15
Mustafa ÖSELMİŞ
Allah inancında Ģüphe, tereddüt ve noksanlık olmaz. Kesinlik olmalıdır.
Allah inancı Ģöyle olmalıdır:
-Her Ģeyi yaratan, yaĢatan yok edip tekrar var edecek olan Allah’tır.
-O’nun evveli yok, sonu yoktur. O her Ģeyi görür, bilir.
-O cisim değil, Ģekil değildir. Biz onu kavrayamayız.
-O’nun eĢi benzeri yoktur.
-Allah’ın dilemesi dıĢında hiçbir Ģey olmaz.
***
21-S: Allah hakkında Ģüphe gelirse ne yapılır?
C: ġeytan insana vesvese vermek için yeminlidir. Bazı bilgisi ve inancı zayıf olanlara Ģüphe
verir durur.
BaĢta Ģeytanın vesvesesine, verdiği Ģüpheye itibar etmemek ve kelime-i Ģahadet getirerek
‘’ben Allah’a inandım’’ deyip, vesveseyi gidermek, kuĢkuyu kovmak gerekir.
Vesveseyi gidermek için etrafımızdaki nizamı düĢünmek, bilhassa insanın kendi yapısını
düĢünmesi, sesi ile parmak izi ile DNA’sı ile dünyada bir eĢinin olmaması, Ģüpheleri
gidermeye yetecektir.
Yeryüzünde hiçbir Ģey tesadüf değildir. Allah soruyor: ‘’Gökleri ve yeri yaratan Allah
hakkında Ģüphe mi var? ‘’(Ġbrahim Suresi:10)
***
22-S:Allah’ın sıfatları baĢkasında görülebilir mi?
C: Cenab-ı Allah’ın varlığı ile yaratılmıĢların varlığı ve özelliği tamamen farklıdır.
Allah, kendisine ibadet edilen, her türlü noksanlıktan uzak yüce varlığın adıdır. ‘’Allah gibi’’
diyebileceğimiz hiçbir varlık yoktur.
Allah’ın adı ve zat-ına mahsus sıfatları bir baĢkasına isim olarak verilemez.
Allah’ın sıfatları diğer varlıkların sıfatlarından çok farklıdır. Mesela Allah’ın bilmesi,
görmesi, kudreti bizimkiler gibi değildir. Ġnsanların bir Ģey yapması Allah’ın yaratmasına
benzemez.
Cenab-ı Allah rızık verir, öldürür, diriltir, cezalandırır, mükâfatlandırır. O’nun yaptığını diğer
hiçbir canlı yapamaz.
Kur’an’da:’’Allah’ın eĢi, benzeri ve dengi yoktur. Allah gibi hiçbir Ģey yoktur’’
buyrulmaktadır. (ġüra:11)
***
23-S:Allah’ın yokluğu düĢünülebilir mi?
C: Bu varlık aleminin bir yaratıcısının ve yöneticisinin olması gerekir. Hiçbir Ģey kendi
kendine olmamıĢtır.
Allah’ı göster, ben görmediğime inanmam. Her Ģeyi Allah yarattı deniyor. Allah’ı kim yarattı
gibi saçmalıkların günümüzde hiçbir anlamı yoktur.
Gözleri görmeyen kör:’’ Ben güneĢ diye bir Ģey görmüyorum güneĢ yoktur’’ dese güneĢ yok
mu olur?
Bir düĢünür: Nerede bir Ģey varsa orada Allah vardır.’’ Diyor. Bu gün her Ģey Allah’ın
varlığına delildir.
‘’Allah vardır, birdir O’ndan baĢka tanrı yoktur. Bu Ġslam inancının temelidir.
‘’Bu gün taĢ cansızdır’’ demenin hiçbir anlamının olmadığı dünyada Allah’ın varlığını inkâr
ideolojik temele dayanmaktadır.
***
24-S: Allah nerededir?
C: Cenab-ı Allah’ın bir Ģekli olmadığı için bir yeri de yoktur. Allah mekândan, münezzehtir.
Ne yerdedir ne gökte her yerdedir her yerde.
‘’Allah her yerde hazır ve nazır’’ derken zat-ı ile bulunduğu değil, ilmi, kudreti ile oradadır
demektir. Her Ģey onun hükmü altındadır.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 16
Mustafa ÖSELMİŞ
Kur’an’da: ‘’O öyle bir Allah’tır ki, yerde de gökte de Allah’tır.’’ Buyrularak ilmi, kudreti ile
her Ģeyi kuĢattığı bildirilmiĢtir.(Zuhruf:84)
Peygamberimizin miraca çıkıĢı, Allah’ın gökte olduğu manaya gelmez. Mirac,
peygamberimizin yüceltilmesidir. Yoksa Allah gökyüzünde olduğu için değil.
***
25.S: Allah’ın bir Ģekli var mıdır?
C: Biz Cenab-ı Allah’ın varlığını idrak ederiz. Ama O’nun Ģekli olmadığı için onu
kavrayamayız. Akıl onu tasavvurdan acizdir.
Allah’ın eĢi benzeri yoktur. Ġnsan ne Ģekilde hayal ederse etsin Allah ondan baĢkadır. Allah
hiçbir Ģeye benzemez, hiçbir Ģeyde Allah’a benzemez.
GeçmiĢte Allah’a bir Ģekil düĢünenler putperestliğe yönelmiĢlerdir. Kısaca Ģöyle diyebiliriz:
Allah bir cisim, bir madde olmadığından Ģeklide yoktur.
***
26-S: Allah’tan baĢkası yaratıcı olabilir mi?
C: Yaratmak, yoktan var etmek demektir. Allah’tan baĢka kimse yoktan var edemez.
Ġnsanların yaptığı Ģey Ģekil değiĢikliğidir. Yaratılan bir Ģey yaratamaz. Mesela insan, tabiat
yaratılmıĢ olan Ģeylerdir.
Kur’an’da Ģöyle buyrulur:
-‘’Yaratmak cenab-ı Allah’a mahsustur’’ (A’raf:54)
-‘’Yaratıcı ancak rabbindir.’’ (Hıcır:86)
-‘’Her Ģeyin yaratıcısı Allah’tır. (En’am:102)
-‘’Rasülüm dedi ki: Göklerin ve yerin rabbi kimdir? De ki: Allah’tır. O halde de ki: O’nu
bırakıp da kendilerine fayda ya da zarar verme gücüne sahip olmayan dostlar mı edindiniz?
De ki: Körle gören bir olur mu hiç? Ya da karanlıkla aydınlık eĢit olur mu? Yoksa O’nun
yarattığı bir yaratan ortaklar buldular da bu yaratma onlarca birbirine benzer mi göründü? De
ki: Allah her Ģeyi yaratandır ve o birdir. KarĢı durulamaz güç sahibidir. (Rad:16)
***
27-S: YaratılıĢ da tesadüfe yer var mıdır?
C: Tesadüf, Allah’ı reddedenler için bir kılıftır, muazzam dünyanın var oluĢunda uydurulan
izah tarzıdır.
Bu güne kadar küçücük bir Ģey bile tesadüfen kendiliğinden olmamıĢken varlık alemin de
tesadüfe nasıl yer olur?
Küçücük bir harita bile mutlaka biri tarafından çizilmiĢtir. Tesadüfü kabul etmek, her Ģeyin
yaratıcısı olan Allah’ı inkâr etmenin yolu olarak benimsenmiĢtir.
Bir Ģeyin kendiliğinden olması, tesadüfen meydana çıkması akla da, ilme de aykırıdır. Her
Ģeyi bırakalım kar tanelerinde ki tasarımın tesadüfen meydana
geldiğini hangi akıl kabul eder?
Her Ģeyi yaratan yoktan var eden Cenab-ı Allah’dır.
***
28.S: Dünyada cenab-ı Allah görülebilir mi?
C: Görmediğime inanmam demek insanın kendi kendini inkâr etmesi olur. Çünkü önce aklını,
ruhunu ve bedenindeki enerjiyi görememektedir. Görülemeyen daha birçok Ģey vardır.
Ġnsanın gözünün yapısı her Ģeyi görecek Ģekilde değildir. Ġnsanın gözü madde cinsinden olan
Ģeyleri görebilir. Kur-an’da: ‘’ O’na gözler eriĢemez’’ buyurulur. (En’am:103)
Allah’ı görememe inkâr sebebi olmamalıdır.
Musa peygamber Allah’ı görmek istedi. Allah ona: ‘’Sen beni göremezsin’’ buyurdu.
(A’raf:143)
Kur’an’da (kıyamet: 22-24) Müslümanların Allah’ı cennette görecekleri bildirilmiĢtir.
***
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 17
Mustafa ÖSELMİŞ
29-S: Allah’ın adını nasıl anmalıyız?
C: Cenab-ı Allah’ı anarken saygı gereği ya Cenab-ı Allah, ya Hz. Allah, ya Allah-ü Teala
veya Allah celle celalühü demeliyiz.
Koca Allah, Allah baba, Allah dede ve Tanrı denmez.
***
30-S: Allah’a dil uzatan dinden çıkar mı?
C: Cenab-ı Allah’a her hangi bir Ģekilde dil uzatan, söven, iftara eden Allah hakkında ileri
geri konuĢan kimse dinden çıkar. Ġman gittiği gibi imana bağlı olan nikâh da gider. Tabii
bütün sevapları da gider. Ancak günahları kalır.
***
31-S: Allah’tan baĢkasından yardım istenir mi?
C: Kur-an’da: ‘’Yardım Allah’tandır’’ (Ali Ġmran:126) buyrulur. Allah’tan baĢkasından
yardım istemek Ģirktir. Fatiha suresinde ifade edildiği gibi ancak Allah’a ibadet edilir, ancak
Allah’tan yardım beklenir.
Kula kulluk olmaz. Kullara sığınılıp yardım istenmez.
Falcıya büyücüye güvenilip, medet umulmaz.
Yatırlardan çocuk istenmez, Ģifa beklenmez, yardım umulmaz. Ölenin dünyadaki tasarrufu
bitmiĢtir. O dünyadakilerden bir Fatiha bir hayır bekler durumdadır.
Bir Ģey Allah’tan beklenirse umulana o zaman nail olunur. Allah’tan baĢkasına sığınan, ondan
bir Ģey isteyen eli boĢ kalır, günaha da girer.
***
32-S: Allah’ın ibadete ihtiyacı var mıdır?
C: Allah’ın değil ibadete hiçbir Ģeye ihtiyacı yoktur. Zaman-zaman Allah’ın ibadete ihtiyacı
mı var? Denilerek ibadeti terk edenler ve ettirenler oluyor. Bu yanlıĢtır. Ġbadeti terk eden,
Allah’ı terk etmiĢ olur.
Ġbadete Allah’ın değil kulun ihtiyacı vardır. Ġnsan vücudunun ihtiyacı vardır. Çünkü insan
yararına olmayan bir ibadet Ģekli yoktur.
Kur’an’da ibadet etmeyenin sıkıntılı bir hayatının olacağı bildirilmiĢtir. (Taha:124)
Peygamber (as): ‘’Oruç tutunuz ki, sıhhat bulasınız’’ der.
***
33-S: ‘’Nefsim yed-i kudretinde Allah’a andolsun’’ ne demektir?
C: Arapça da yed (=el) demektir. Rızkımız, ecelimiz, kimin elindedir? Elbette Allah’ın
elindedir. Bizi yaratan, öldürecek sonrada diriltecek olan kimdir? Cenab-ı Allah’tır. Öyle ise
Allah’ın yed-i kudretindeyiz. Yani her Ģeyimiz Allah’ın elinde. Bu el, bizde ki el gibi değil
kudret ve takdir anlamındadır.
***
34-S: Allah’ın bir insanı sevip sevmediği nasıl anlaĢılır?
C: Sen Allah’ı seversen O’da seni sever Allah:
-Ġbadet edenleri itaat edenleri sever.
-Rızası için iĢ yapanları sever.
-Günahlardan, haramlardan uzak duranları sever.
-Öfkesini yenenleri, kusurları bağıĢlayanları sever.
-Sabredenleri, Ģükredenleri, kendisine güvenenleri sever.
-Günahlarına tevbe edenleri sever.
-Kısacası kendisini sevenleri ve rızasına uygun yaĢayanları sever.
***
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 18
Mustafa ÖSELMİŞ
35-S: Esmaül’hüsna nasıl okunur?
C: Allah’ın 99 güzel ismini okumanın, ezberlemenin ve onlarla dua etmenin büyük faydaları
vardır. Her birini okudukça Allah: ‘’Buyur kulum!’’ der. 99 isimi ezberleyene ise güzel
müjdeler vardır.
Allah’ın güzel isimlerini okurken;
1- EL-Er gibi ekler getirip okuyabiliriz.
2- BaĢa ya getirerek okunabilir.
3- Her isimin sonunda celle celalüh diyerek okuyabiliriz.
4- Tek isim olarak da okuyabiliriz.
D-ġĠRK
36-S: ġirk Nedir?
C: ġirk itikat bozukluğu ve inanç hastalığıdır. ġirk, Allah’ın sıfatlarında ve tasarrufunda ortak
koĢmaktır. ġirk, Allah’a eĢ tutmak, Allah’tan baĢkasından yardım beklemektir. Allah’a
yapılanı baĢkasına, baĢkasına yapılanı Allah’a yapmaktır. Bir de riya ve gösteriĢte
bulunmaktır.
ġirk, Allahtan baĢkasından bir Ģey beklemek, ibadete baĢkasını karıĢtırmaktır.
***
37-S: Peygamber (as)’a uymak Ģirk midir?
C: Cenab-ı Allah, peygamberimizi davetçi, uyarıcı, yol gösterici, önder ve rehber olarak
göndermiĢ ve itaat edin diye emretmiĢtir.
Kur’an’da: ‘’Allah’a itaat edin, resulüme itaat edin.’’ (Maida:92)
-‘’Allah’a ve peygambere itaat edin, amellerinizi boĢa çıkarmayın.’’ (Muhammed:33)
-‘’Peygamber size ne getirdiyse onu alın. Size neyi yasakladıysa ondan da sakınınız.’’
(Hasr:7) buyurarak peygambere uyulmasını emretmiĢtir.
***
38-S: Peygamberi sevmek Ģirk midir?
C: Cenab-ı Allah peygamber (as)’ı sevmiĢ ‘’Habib’im’’ demiĢ ve bizimde onu sevmemizi
istemiĢtir.
Allah da sevilir, peygamberde sevilir, ana da sevilir baba da. Hepsinin sevgisi ayrı ayrıdır.
Kalp hepsini alır.
Müslümanları peygamber sevgisinden alıkoymak, peygambere olan bağı koparmak için bir
oyundur.
Kur’an’da peygamberimizin Ģöyle demesi isteniyor: ‘’de ki: Eğer siz Allah’ı seviyorsanız
bana uyun ki, Allah’da sizi sevsin ve günahlarınızı bağıĢlasın.’’ (Al-i Ġmran:31)
Peygamber mi, Allah mı? Gibi mukayese ve tercih olmaz. Peygamber (as) yok sayılamaz.
Sünnet kur-an’dan sonra ikinci kaynaktır. Hadisler bağlayıcıdır.
Kur’an’da peygamberle Allah’ın arasını açmak, birbirinden ayırmak isteyenlerin imanla küfür
arasında yol tuttukları bildirilmiĢtir.’’ (Nisa:150)
115. Ayette de: ‘’ Her Ģey belli olduktan sonra peygamberden ayrılıp inananların yolundan
baĢka yola uyan kimseyi cehenneme sokarız.’’ BuyrulmuĢtur.
ġunu unutmayalım ki peygamber sevgisi, peygamber muhabbeti ile Allah sevgisine ulaĢılır.
***
39-S:Peygambere selavat getirmek Ģirk midir?
C: Peygamber (as)’ı sevmek, sakalı Ģerifi saygıdan dolayı öpmek tapınma değildir.
Peygamber (as)’a selavat getirmek cenab-ı Allah’ın emridir. (Ahzab suresi:56) Allah
‘’peygambere selavat getirin’’ diye emrediyor.
Allah peygamberimize Ģefaat etme hakkı ve yetkisi vermiĢtir. (Taha:109) O’nun Ģefaatini de
isteriz. Selam gönderir, selavat da getiririz. Ayrıca ezandan sonra ezan duası yaparak dua
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 19
Mustafa ÖSELMİŞ
eder, duasını da alırız.
Bunları yapmak Ģirk de değildir.
Yalnız Ģu ifadelerden kaçınmak gerekir:
-Ġmdat! Ey Muhammed:
-Ya Muhammed bizi kurtar..!
-Bir de Allah’ın nurundan yaratılmıĢtır diyerek peygamber Allah’ın bir parçasıymıĢ gibi kabul
edilemez.
***
40-S:Haceru’l – Esved’i öpmek Ģirk midir?
C: Haceru’l – Esved siyah bir taĢtır. Cennetten geldiğine inanılır. Kâbe’nin duvarında
durmaktadır.
Peygamber (as) Haceru’l – Esved’i öpmüĢtür. Biz de peygamberimiz öptü diye öperiz. Yoksa
ondan bir Ģey beklediğimizden dolayı değil.
Hz. Ömer (Ra) Ģöyle demiĢtir: ‘’Ey taĢ bilirim ki sen ne fayda verirsin ne de bir zararı
giderirsin. Seni peygamber öptü diye öpüyorum.’’
Müslümanlarda Hac’da, Umre’de aynı duygularla selamlar ve aynı duygularla öper. Bunda bir
tapınma ve beklenti olmaz.
***
41-S:Her hangi bir insana bağlılık Ģirk olur mu?
C:Ġnsanlara bağlılık ve itaate, sevgide sınırı iyi ayarlamak gerekir. KiĢiye kayıtsız Ģartsız
teslimiyet olmaz. Ġnsandan yardım istenmez ve ona sığınılmaz. Ġmanlı gitmek azaptan
kurtulmak için beklenti ve istekte bulunulmaz. KiĢiler günahsız görülmez. Kimse sığınak
kabul edilmez. Allah’ın sıfatları birilerine yakıĢtırılamaz. ‘’Gavs, ekber’’ denmez. Namaz da
resimle, kiĢi ile rabıta kurulmaz. Falan bizi görür, bilir denmez. KiĢiye kurban kesilmez. YaĢa,
ilme gösterilen saygının ötesine geçilmez. Ġlminden, bilgisinden istifade edilenlerin bile elleri
öpülüp, taparlık derecesinde divan durulmaz.
***
42-S:Ölülerle ilgili hangi davranıĢlar Ģirke götürür?
C: Bazı kimseler ölülerin kemiklerini sızlatacak davranıĢlarda bulunuyor. Kabirleri, türbeleri
tapınılan yerler haline getiriyorlar. Bir bakıma bazılarını ölüler yönetiyor.
Kabirler, türbeler, namaz yeri, dua istek yeri, adak yeri ve Ģifa bekleme yeri değildir.
Fatiha bekleyen insanlardan çok Ģey isteniyor, eĢ, aĢ, çocuk isteniyor.
Kur’an’da: ‘’Allah’la birlikte kimseye yalvarmayın.’’ (Cin suresi:18) diye emredilmiĢtir.
Dikkat edilmesi gereken bazı hususlar Ģunlardır:
- Türbelere her hangi bir Ģey atılmaz. Oradan bir Ģeyde alınmaz.
-Türbede mum yakılıp, çaput bağlanıp, adak adayıp el yüz sürerek bir Ģey istenmez ve
beklenmez.
-Türbede yatılmaz, geri-geri çıkmak, emeklemek, etrafında dönmek, Ģifa beklemek Ģirktir.
***
43-S:ġirk’in cezası nedir?
C:ġirke düĢen imanını, güzel amellerinin sevabını kaybeder. Nikâh ondan düĢer. Cenaze
namazı kılınıp onun için dua edilmez. Müslüman birine mirasçı olamaz. O kiĢinin kestiği
hayvan leĢ hükmündedir, eti yenmez.
Kur’an’da:’’ Allah kendisine ortak koĢulmasını asla bağıĢlamaz.’’ (Nisah:48)
-‘’…Kim Allah’a ortak koĢarsa Allah ona cenneti haram kılar. Onun yeri ateĢtir.’’ (Maida:72)
buyrulmuĢtır.
Ayrıca MüĢvikler için af dilenemeyeceği bildirilmiĢtir. (Tevbe suresi:80-84113+münafikun:6)
***
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 20
Mustafa ÖSELMİŞ
44-S: Riya yani gösteriĢ Ģirk midir?
C: Riyada gösteriĢ, övünme, imrendirme, yalan ve ortak koĢma vardır.
Biri hem Allah için hem de insanlar yanında gösteriĢ için iĢ yapmak isteyince ‘’rabbine ibadet
ederken doğru dürüst iĢ iĢleyin’’ ayeti nail olmuĢtur.
Ayrıca ‘’riyakârların amellerinin boĢa gideceği bildirilmiĢtir. Vay o gösteriĢ için namaz
kılanlara’’ buyrularak riyakârları kınamıĢtır.
Kahraman denmesi için savaĢanın peygamberimiz Ģehit olamayacağını haber vermiĢtir.
GösteriĢ yapana ahret de ‘’git sevabını falandan iste’’ denileceği bildirilmiĢtir.
Bir Ģeyler yaparken gösteriĢ yapmak iĢe baĢkalarını karıĢtırmak Ģirk sayılır.
***
45-S:Bir esnafın müĢterisine dindar görünmesi doğru mu?
C:Esnafın veya bir baĢkasının karĢısındakine camiye gidiĢi geliĢi ile takkesi, tesbihi ile astığı
levha ile veya bazı dini kelime ve terimleri kullanarak veya hacılığını malzeme yaparak
dindarlık mesajı vermesi doğru değildir. Allah korusun riyaya girebilir.
Müslüman’ın dindarlığı dinin sahibi cenabı Allaha karĢı olmalıdır.
Din alıp satarak dünyalık toplanmaz. Hileli yollarla kazanç, meĢruluktan çıkar. Peygamber
(as): ‘’Aldatan bizden değildir’’ demiĢtir.
Din alimleri dini malzeme ederek dindarlık gösterisinde bulunarak, müĢteri çekmeyi, para
kazanmayı hoĢ görmemiĢlerdir.
***
46-S: Kur’an’da geçen Tağut ne demektir?
C: Tağut, sapık, zorba, put, Ģeytan ve Ģeytani güç manalarına gelir.
Kur’an’da Allah kullarını Ģöyle uyarır:
-‘’Allah’a kulluk edin, Tağut an sakının.’’ (Nahl:36)
-‘’Kim tağutu reddedip Allah’a inanırsa kopmayan sağlam bir kulpa yapıĢmıĢ olur.’’
(Bakara:256)
Peygamber (as): ‘’Çocuklarınıza Allah’tan baĢka tanrının olmadığını öğretin’’ buyurmuĢtur.
(Müslim, cenaiz:1) Bunun üzerine sahabe ocuklarına ilk önce ‘’ Allah’a iman ettim, tağutu
reddettim’’ cümlesini öğretmiĢlerdir.
***
47-S: Tanrı Kelimesi Allah kelimesinin yerini tutar mı?
C: Tanrı kelimesi, ilah, mabud manalarına gelir. Allah’la eĢ anlamlı değildir. Onun için Allah
kelimesinin yerini tutmaz.
Tanrı çokluk ifade eder.
Kelime-i tevhitte: ‘’Allah’tan baĢka tanrı yoktur’’ deriz.
Süleyman Çelebi:’’ Birdir Allah ondan artık tanrı yok’’ diyerek iki kelimeyi birbirinden
ayırmıĢtır.
Allah’ın 99 isminin arasında Tanrı yoktur.
Kur’an’da: ‘’Allah’tan baĢka tanrı edinme!’’ emri vardır. (Ġsra:22)
Bir zamanlar ‘’Tanrı uludur’’ diye okutulan ezan herkesi üzmüĢtür.
Biri ‘’Tanrım ver’’ dese ‘’Tanrım affet!’’ dese bir Ģey verecek ve onu affedecek biri çıkmaz,
eli boĢ kalır.
***
48-S: Allah’tan baĢkasına yapılmayan Ģeyler nelerdir?
C:
-Allah’tan baĢkasına kulluk yapılmaz, ibadet edilmez.
-Allah’tan baĢkasına secde edilmez. Ġki büklüm önünde eğilinmez.
-Allah’tan baĢkasından yardım istenmez. BaĢkasına dua edilip ondan bir Ģey istenmez.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 21
Mustafa ÖSELMİŞ
-Allah’tan baĢkasına kurban kesilmez.
-Allah’tan baĢkasına güvenilip, dayanılmaz. Ġnsanın eceli, rızkı sadece Allah’ın elinde ve
takdirindedir. Onun bunun elinde aranmaz.
Kur’an’da Ģöyle bildiriliyor:
-‘’Allah kendisine ortak koĢulmasını asla bağıĢlamaz; bundan baĢka günahları dilerse
bağıĢlar. Allah’a ortak koĢan kimse, büyük bir günahla iftira etmiĢ olur.’’ (Nisa:48)
Hızır dan, noel babadan, ölen bir kimseden bir Ģey beklenmez. Kur’an’da ‘’yardım ancak
Allah’tandır buyrulur.’’ (Al-i Ġmran:126)
***
49-S: Allah’a imanda yanlıĢlıklar nelerdir?
C:
-Allah’tan baĢka tanrı aracı edinmek,
-Allah’ı Ģekil olarak düĢünmek,
-Allah’a bir yer düĢünmek,
-Allah’ı gördüğünü onunla konuĢtuğunu iddia etmek,
-Kahpe felek, zalim felek demek,
-Koca Allah, Allah baba, Allah dede demek,
-Allah be, hay Allah be! Demek,
-Ey Allah’ım neredesin? Görmüyor musun? Duymuyor musun? Demek vb.
***
50-S:Allah’a yaklaĢmak için vesile kılmak doğru mudur?
C:Cenab-ı Allah’a yaklaĢmak için herhangi bir aracıya, vasıtaya, ihtiyaç yoktur. Araplar
Allah’a yaklaĢmak için aracı kabul ettikleri için MüĢrik olmuĢlardır. Bu durum Kur’an’da
Ģöyle ifade edilir:
-‘’Allah’ı bırakıp da ilah olduklarını ileri sürdüklerine yalvarsanız, onlar ne sıkıntınızı
giderebilirler ne de bir Ģeyi değiĢtirebilirler.’’ (Ġsra:56)
Ancak dua ederken Allah’ın sevgili kulları ve peygamber (as) aĢkına,
hatırına…’’denilebilinir. Çünkü maida suresi: 35’de yol aranabileceği ifade ediliyor. Bu da
Allah’la araya sokulmadan olur.
***
51-S: Duadan ve Kur’an okunduktan sonra Fatiha’nın taksimi doğru mudur?
C: Yapılan duanın sonunda: ‘’ġunun için ve Allah rızası için Fatiha’’ demek doğru değildir.
Çünkü bir Ģey ya Allah içindir, ya da baĢkası içindir. Hem Allah için
hem de baĢkası için olmaz. Eğer bir Ģey Allah içinse baĢkası için olmaz, baĢkası içinse Allah
için olmaz.
Allah için olan bir Ģeye baĢka bir Ģey karıĢtırılmamalıdır. Allah için yapılan baĢkası için
yapılmaz.
Cahiliye devrinde Allah’a inanılıyordu ama Allah’la beraber putlara da ibadet ediliyordu.
Cenab-ı Allah’a her hangi bir Ģekilde ortak koĢulmamalıdır. Bir Ģey Allah’la baĢkaları
arasında taksim edip bölüĢtürülmez.
Duadan sonra ya ‘’Allah rızası için Fatiha’’ denmeli ya da ‘’Ģunun Ģunun için Fatiha’’
denmelidir.
Mehmet Zaid Korkut Hazretleri ana baba hakkı adlı kitabının ön sözünde bu konuda Ģöyle
der: ‘’sıralayıp da Allah rızasını da ekleyivermek Ģirk dir.’’
Bir Sahab’i bir gün peygamber (as)’a Ģöyle der:
-‘’Ya rasûlallah, bana öyle bir amel söyle ki, bana faydası olsun, baĢkalarına da faydası olsun,
aynı zamanda Allah da razı olsun.’’
Peygamber (as) Ģöyle cevap verir:
-‘’Bir Ģey ancak Allah için olur’’ demiĢ ve zümer suresinin 2. Ayetini okumuĢtur. Anlamı
Ģöyledir:
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 22
Mustafa ÖSELMİŞ
-‘’ġüphesiz ki kitabı sana hak olarak indirdik, o halde sende dini Allah’a has kılarak Ġhlâs la
kulluk et.’’
ġirk ne demek? Ortak koĢma ve ortaklık demek. Öyle ise Allah’la hiçbir Ģeyi, hiçbir kimseyi
ortak etmeyelim.
E-MELEK-CĠN-ġEYTAN
52-S: Meleklere iman Müslüman olmak için zorunlu mudur?
C: Meleklerin varlığı Kur’an’da ve sünnette haber verilmiĢtir. Ayrıca inanılması
emredilmiĢtir. Ġnanmayanların ise sapıklık ve küfür içinde oldukları bildirilmiĢtir.
(Bakara:98+Nisa:136)
Meleklere iman, imanın altı esasından ikincisidir. Allah’a imandan sonra meleklere
inanılacaktır.
***
53-S: Melekler nasıl varlıklardır?
C: Melekler, insandan önce yaratılmıĢlardır. Melekler, nurdan yaratılmıĢlardır.
Melekler nurani varlıklar olduğundan görülmezler.
Melekler günah iĢlemezler, cinsiyetleri yoktur, yiyip içmezler, uyumazlar, Allah’a ibadet ve
itaat ederler. (Enbiya:19-20)
Adem’e secde edin emrine uyup secde etmiĢlerdir. (Kehf:50)
***
54-S: Meleklerin ne gibi görevleri vardır?
C: Melekler, Allah’a ibadet ve itaat etmekle görevlidirler. Allah’ı zikrederler, Allah’tan
korkarlar ve kendilerine ne emredildiyse onu yaparlar.
-Ġnsanların yaptığı iĢleri tespit eden melekler vardır.
-Dua eden, duaya amin diyen melekler vardır.
-Koruyucu melekler vardır, yardım eden melekler vardır.
-Ġnsanları iyiliğe, hayra çağıran melekler vardır.
-Cebrail, vahiy meleğidir.
-Azrail, ölüm meleğidir.
-Ġsrafil, dünyanın sonu ile tekrar diriliĢi haber verecektir.
-Mikail, dünyadaki olup bitenlerle ilgilenmektedir.
-Bir de hesap melekleri vardır.
-Kötülere ve kötülüklere lanet eden melekler vardır.
***
55-S: Melekler insanlara nasıl yardım eder?
C: Kur’an’da meleklerden cündullah (Allah’ın askerleri) olarak bahsedilmiĢtir. Allah yolunda
olanlara ve inananlara yardım ederler.
Bedir savaĢında Allah melekler gönderdiğini, Huneyn’de meleklerin yardım ettiğini haber
veriyor. (Al-i Ġmran:123-124+tevbe:205)
Bir ayette de:’’Melekler insanlara yardım eder’’ buyrulur. (Enfal:12)
Allah sevdiklerini melekler vasıtası ile korur. (Tevbe:26)
Melekler dua ederek iyiliğe çağırarak yardım ederler.
Hafaza melekleri, koruyarak yardım ederler.
Çanakkale’de Churchill olmakla itham edilip yargılanırken Ģöyle demiĢtir:
-Biz Allah’a savaĢtık, anlamıyor musunuz?
Ebrehe’de Allah’la savaĢmıĢtı.
***
56-S: Melek mi üstündür insan mı üstündür?
C: Din alim’lerine göre insan üstündür.
Ġnsan, yeryüzünün halifesi olarak yaratılmıĢtır. (Bakara:30)
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 23
Mustafa ÖSELMİŞ
Meleklerin Adem’e secde etmeleri emredilmiĢ, melekler Adem(as)’a secde etmiĢlerdir.
Meleklerin amellerine sevap yoktur. Ġnsanın amellerine sevap vardır.
Peygamber (as) alimlerin ve Salih kulların meleklerden üstün olduğunu bildirmiĢtir.
Cenab-ı Allah, melekler dahil her Ģeyi insanın hizmetine vermiĢtir.
Miraç da peygamber (as) sınırı geçerken, melek ‘’benim iznim buraya kadar’’ demiĢtir. Fakat
inanmayan isyankâr ve günahkârların da bir üstünlükleri olamaz. Onlar için Allah: ‘’Belhüm
Adel: (Hayvanlardan da aĢağı) ifadesini kullanmıĢtır.
***
57-S: Meleklere inanmanın insan üzerinde ne gibi etkileri olabilir?
C: Meleklere inanan ve meleklerin iyiliğe davet ve teĢvik ettiklerine, iyilik yapana hayır
duada bulunup yardım ettiklerine inanıp iyi olmaya çalıĢır.
Yazıcı meleklerin varlığına inanan, kötülükten kaçınır.
Koruyucu meleklerin varlığına inanan, korunduğuna inanır ve lüzumsuz korku taĢımaz.
Yardım eden meleklerin varlığına inanan kimse kendini yalnız ve güçsüz hissetmez.
Meleklere inanan ölçülü ve faydalı bir hayat yaĢar.
Meleklere inanan melekler gibi temiz olmaya çalıĢır. Onlar gibi ibadet, itaat eder, isyandan
kaçınır, melekleĢir.
***
58-S: Ġman açısından meleklerle ilgili nelere dikkat etmeliyiz?
C: Meleklerle ilgili yakıĢıksız bir düĢünce taĢınmamalı ve söz söylenmemelidir.
-Melekler için erkeklik, diĢilik düĢünülmez.
-Melekler Allah’ın oğlu kızı kabul edilmez.
-Meleklerle alay edilmez ve sövülmez.
-Ha Ģeytan ha melek denmez.
-Meleklerin yanlıĢ yaptığı söylenmez.
-Kadınlara kızlara ‘’meleklerim’’ denmez.
***
59-S: ġeytan nasıl bir varlıktır?
C: ġeytan, isyanından sonra kötülüğün sembolü olmuĢ ve kovulmuĢtur.
ġeytanda gözle görülmez. Ġnsanları sapıtmak için yeminli bir varlıktır.
AteĢten yaratılmıĢtır. Cinsiyetleri vardır. Hızlı hareket ederler ve değiĢik Ģekillerde girebilir.
Gübre, kemik ve üzerine besmele çekilmeyen Ģeyleri yerler. Pis yerlerde ve günah iĢlenilen
yerlerde eğleĢirler. Ġnsanları aldatmak için sağında, solunda, arkasında ve önünde dolaĢır
dururlar.
Her zaman insanlara vesvese verirler, kötü düĢünceler telkin ederler.
***
60-S: ġeytanın aldatması nasıl olur?
C: ġeytan, kötü Ģeyleri süslü ve cazip gösterir. Ġnsanı küfüre, ahlaksızlığa çağırır. Harama
günaha bulaĢtırmaya çalıĢır. Oyun ve eğlence ile vaktini geçirtir. Faydasız Ģeylerle meĢgul
eder.
Günaha düĢkün olanların yakasını bırakmaz. Daima kötülüğü emreder. Zayıf kimselere hâkim
olur, istediğini yaptırır.
ġeytan her istediğine zarar veremez. (Ġsra:65+mücadele:10)
ġeytan insanın düĢmanıdır. Kötülüklerle insanı imandan ibadetten, güzel davranıĢlardan
alıkoymak ister. ġeytan tuzak kurma, aldatma ve yanıltma gücüne sahiptir. Ġnancı, ahlakı
zayıf kimseler üzerinde hakimiyet kurar.
***
61-S: ġeytan nasıl vesvese verir?
C: Vesvese, gizli ses, fısıltı, kuĢku ve evham demektir. ġeytan vesvese vererek insanı çileden
çıkarır. Tuzaklar kurar. Ġbadetleri terk ettirir. Ahireti unutturur. Abdeste, namaza Ģüpheler
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 24
Mustafa ÖSELMİŞ
sokar. Küfrü ve kötülüğü güzel gösterir.
Allah Kur’an’da kullarını Ģöyle uyarmıĢtır:
-‘’ KuĢkulananlardan olma, Ģüphelenenlerden olma’’ (Bakara:147+Al-i Ġmran:60)
Nasıl korunacağımızı da Ģöyle bildirir:‘’ Eğer Ģeytanın fitlemesi seni dürterse hemen Allah’a
sığın.’’ (A’raf:200)
Nâs suresi okunur, helal lokma yenir ve ibadetler güzel yapılırsa Ģeytan vesvese veremez.
ġeytanın vesvesesine itibar etmemek en güzel yoldur. Eğer telkinlerine kulak verilirse insanı
çok sapıtır.
***
62-S: ġeytanı lanetlemek doğru mu?
C: ĠĢinizin iyi gitmemesi sonucu Ģeytana sövmek, Ģeytanın gözü kör olsun demekle, lanet
olsun demekle Ģeytan kör olmaz ve zarar görmez. Kahrolsun demekle kahrolmaz. Atalarımız:
‘’Sövmekle Ģeytanın sayısı artar’’ demiĢlerdir. Böyle sözler Ģeytanı güçlendirir. ġeytandan
emin olmanın en güzel yolu Allah’a sığınmaktır. Peygamberimiz: ‘’ Ġçinden Ģerre davet eden,
bir ses duyan kimse Ģeytanın Ģerrinden Allah’a sığınsın’’ buyurur. ġeytan lanetlendiğinde:
‘’Ben zaten lanetliyim der, halbuki Allah’a sığınıldığı zaman iĢte Ģimdi belimi kırdın’’ der.
(Ramuz el e-hadis:62/5) Ġnsanı kızdıranın, sövdürenin Ģeytan olduğu unutulmamalıdır.
***
63-S: Ġnsan Ģeytanın aldatmasına karĢı uyarılmıĢ mıdır?
C: ġeytana karĢı Allah insanı uyarmıĢtır. Bu konudaki ayetler Ģöyledir:
-‘’ġeytanın peĢine düĢmeyin, o sizin apaçık düĢmanınızdır. O size ancak kötülüğü ve çirkin
Ģeyleri emreder.’’ (Bakara:168-169-208+Nur:21)
-‘’Sakın sizi Ģeytan Allah’ın affına güvendirerek kandırmasın. Sizi dünya ile aldatmasın.’’
(Lokman:33)
Buna göre hiçbir insan ‘’Beni Ģeytan aldattı, kandırdı’’ diyerek mazeret gösteremeyecektir.
Allah:’’Ben size Ģeytana uymayın, o sizin düĢmanınız demedim mi?’’ diyecektir. (Yasin:60)
***
64-S: ġeytanın insana ne gibi telkinleri olur?
C: ġeytandan iyi düĢünce gelmez, hep kötü Ģeyleri akıla getirir ve insanı kötülüğe davet eder.
Allahın yasaklarına çağırır.
ġeytan inancı zayıf olanı azdırır. Bir çok insanı Allah’ın rahmetine güvendirerek sapıtırken bir
çoklarını da Allah’ın rahmetinden ümit kestirir. ġeytan, mala, paraya karĢı sevgi besletir.
Helal olmayan yerden kazandırır, helal olmayan yerlere harcatır.
ġeytan, fakirlikle korkutup cimriliğe davet eder. Ġnsanı namazdan Allah’ın emirlerinden
alıkoymaya çalıĢır.
ġeytan, insana ‘’senin kalbin temiz, sen büyük bir insansın’’ der. Allah’ın senin yapacağın
ibadete ihtiyacı mı var? Hayatını yaĢa, bu dünyaya bir daha gelmeyeceksin diye telkin eder.
Ümitlendirip, kapı aralayanlara durmadan emirler yağdırır sapıtır.
ġeytan insanı aldatır ama suyunu ısıtıvermez.
***
65-S: ġeytan’ın hakimiyeti kimleredir?
C: Allah hiçbir kulunu Ģeytanın hakimiyeti’ne terk etmemiĢtir. ġeytan, insanlardan dilediğinin
üzerinde hakimiyet kuramaz. Ġstediğini sapıtamaz. Her insanın imanını yok edemez.
Dilediğini küfre kötülüğe sürükleyemez.
ġeytanı ümitlendirip, kapı aralayarak fırsat verilirse Ģeytana gün doğar.
Kur-an’da Ģöyle buyrulur:
-‘’Biz Ģeytanları inanmayanların dostları kıldık’’ (A’raf:27)
-‘’Kullarımın üzerinde Ģeytanın hakimiyeti yoktur, ancak azgınlardan ona uyanlar müstesna’’
(Hıcır:42)
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 25
Mustafa ÖSELMİŞ
-‘’Kim ibadet ve itaatten yüz çevirirse onun sıkıntılı bir hayatı olur.’’ (Taha:124)
-‘’ġeytanların kime ineceğini size bildireyim mi? Onlar günaha, iftiraya düĢkün olanların
üstüne inerler.’’ (ġuara:221-2)
-Ġnsan, Allah’a kul olursa Ģeytana kul olmaz.
-Ġnsan iyi ortamlarda, iyi kimselerle yaĢarsa Ģeytana dost olmaz.
-Abdestli, namazlı kimselerin peĢine Ģeytan düĢmez.
-Ġnsan besmeleli bir hayat yaĢarsa Ģeytan ondan kaçar.
-Kur’an’a uyanları Ģeytan meĢgul edemez. ġeytanın ona gücü yetmez. Ona hakimiyeti olmaz.
Allah Ģöyle tavsiye ediyor. ‘’Eğer Ģeytandan gelen kötü bir düĢünce seni dürtecek olursa,
hemen Allah’a sığın’’ (Fuslat:36)
***
66-S: ġeytan kötü ve insanın düĢmanıdır. Öyleyse neden yaratılmıĢtır?
C: ġeytan baĢta kötü, inkârcı ve Ģer bir güç olarak yaratılmamıĢtır. ġeytan baĢta meleklerin
hocası durumundadır. Onu kötü yapan ve cennetten kovulmasına neden olan onun isyanıdır.
ġeytanın böyle olmasında birçok hikmet vardır.
Cenab-ı Allah, Ģeytanla insanları imtihana tabii tutmaktadır. Allah’ın yarattığı hiç bir Ģeyde
kötülük yoktur.
ġeytanın böyle olmasında, bize de isyan edenin cennette yeri olmadığı ve ĢeytanlaĢacağı
mesajı vardır.
***
67-S: ġeytanla meleğin farkı nedir?
C: Melek insanı korur, Ģeytan insana zarar verir, saptırır. Melek, insanı hayra çağırır, Ģeytan
kötülüğe davet eder. Melek insan için dua eder, Ģeytan son anda bile imanını çalmaya çalıĢır.
Kur’an’da: ‘’Melekler insanlara karĢı çok Ģefkati ve merhametlidirler. Ġnsanlar için günahını
bağıĢla, cehennem azabından koru diye dua ederler’’ buyrulur. (Mü’min:7)
Melekler ibadet ve itaatle meĢgul olurlar, Ģeytan ise hep kötülükle meĢgul olur.
***
68-S: ġeytanın görevi nedir?
C: ġeytan, insan için tuzak kurup saptıracağına dair yemin etmiĢtir.
-ġaytan, Allah’a isyan ettirip insanı küfre götürmeye çalıĢır.
-EĢler arasına sürekli Ģüphe sokarak boĢanmalarını veya nikahsız yaĢamalarını ister.
-Günahı, haramı güzel cazip gösterir. Günahlarla oyalar.
-Ciddi meseleleri unutturup boĢ ve manasız Ģeylerle meĢgul eder.
-Ġbadetten alıkoymaya çalıĢır, bunu yapamazsa ibadetlerin sevabını giderir.
-Daha gençsin, daha var diye oyalar. Sonra da geçti der.
-Dünyayı sevdirip, ahireti unutturur.
-Adem ile Havva’yı Cennetten çıkardığı gibi cennetten mahrum etmeye çalıĢır.
-Her an Ģüphe sokmaya ve vesvese vermeye çalıĢır. Kısaca Ģeytanın görevi Ģeytanlıktır.
***
69-S: ġeytan nasıl bir müslüman tipi ister?
C: ġeytan, inanan ve inancını yaĢayan kimseleri sevmez. Ġnanmayan ve inandığı halde
inancını yaĢamayanlar onun dostudur. Bunun için Ģeytan inanmayan ve kendine uyanlarla
uğraĢmaz. Samimi müslümana tahammül edemez.
Nasıl müslüman tipi istediğine gelince;
-Ġnandım deyip inancını yaĢamayan ve yaĢadığı gibi inanan müslüman görmek ister.
-Müslümanım diyecek ama Kur-an’a ve sünnete uymayacak.
-Ementüyü benimseyecek ama Ģüpheleri olacak.
-Ġslam’ın Ģartı 5 diyecek, namaz kılmayacak, perhiz için oruç tutacak, turistik gezi için hacca
gidecek, zekat vermemek için bahaneler arayacak.
Ahiretsiz dünya hayatı yaĢayacak.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 26
Mustafa ÖSELMİŞ
-Günahtan zevk alan, harama kılıf bulan müslüman tipi ister. Özü sözü doğru müslüman’dan
hoĢlanmaz.
70-S: Cinlerle Ģeytan aynı mıdır?
C: Cin ayrı, Ģeytan ayrıdır. Allah Kur’an’da cinleri ve insanları bana itaat etsinler diye
yarattım buyurur.
Cinlerden müslüman olanları vardır.
Cinler yaradılıĢ itibari ile daha zayıftır.
Peygamberimize insan ve cinin peygamberi denir. Nahle denilen yerde cinler peygamberimizi
dinlemiĢ ve bazıları müslüman olmuĢtur. Kur’an’da cin suresi vardır.
***
71-S: Ruhlar bedenden bedene geçer mi?
C: Allah, her insanın ruhunu ayrı-ayrı yaratmıĢtır. Onun için bir ruhun baĢka bir bedene
geçme ihtiyacı yoktur. Her ruh kendi bedeninde hesaba çekilecektir.
Ruh kendi bedeninden ayrıldıktan sonra ortalıkta dolaĢmaz, hesap gününü beklemek üzere
‘’berzah’’ alemin’e çekilirler. Çağırılmakla ruh gelmez. O geldi zannedilen cindir. Çünkü
ruhun bedenle ilgisi kesilince dünya ve dünyadakilerle de ilgisi kesilir. Ruhlar, duyar cevap
veremez. Ruhlar, geride kalanları göremez, bilemez ve isteseler de onlara yardım edemez.
Öldükten sonra piĢman olan ‘’keĢke’’ diyen ve daha iyi bir hayat için dönmek isteyenlere
‘’Ģimdi mi aklınız baĢınıza geldi’’ denileceği bildirilmiĢtir.
Geri dönmek isteyenlerin dönemeyeceği Kur’an’da haber verilmiĢtir. Ruhlar gelebilseler sık sık çok sevdiği kimseleri yalnız bırakmazlar.
***
72-S: Hızır yaĢıyor mu?
C: Hızır Musa peygamber zamanında yaĢamıĢtır. Kehf 60-82 ayetlerinde bahsedilmiĢtir.
Hızır bir canlı olarak ölümsüz olarak yaratılmamıĢtır. Her nefis ölümü tadıcıdır. Kimseye
ebedi hayat verilmemiĢtir. (Enbiya:34-35)
Bu gün Hızır’ın yaĢadığına inananlar vardır. Bunların herhangi bir delilleri yoktur. Eğer Hızır
yaĢasaydı peygamber (as) ile görüĢürdü.
Hızır bir efsane olarak yaĢamaktadır. Allah hiçbir canlıya uzun ömür vermemiĢtir.
E-KĠTAPLAR
73-S: Kur’an nasıl bir kitaptır?
C: Kur’an, Allah tarafından gönderilen en son kitaptır.
Kur’an, 114 sure, 30 cüz ve 6666 ayetten oluĢur.
Kur’an’ın, dili Arap’çadır. Allah kelamıdır.
Peygamber(as)’a indiği Ģekli ile elde mevcuttur. Kur-an peygamber(as)’ın en büyük
mucizesidir.
Kur’an sözlerin en güzeli, yol gösterici, hidayet rehberidir, rahmettir. Mübarek bir kitaptır.
Hükmü kıyamete kadar geçerli son kitaptır.
***
74-S: Kur’an’ın hükmü geçer mi?
C: Kur’an kutsal kitapların sonuncusudur. Onun hükmü kıyamete kadar geçerlidir. Zamana,
mekana ve Ģartlara göre kuranın hükmü değiĢmez.
Kur’an’da Allah: ‘’Onu biz indirdik, onu biz koruyacağız’’ diyor. (Hıcr:9)
-‘’Kur’an’ın önünden, ardından batıl gelmez’’
Zamana, mekana ve Ģartlara göre kur-an’ın hükmü değiĢmez.
-‘’Kur’an’ın önünden, ardından batıl gelmez.’’ (Fussılat:42)
-‘’Allah kelamını değiĢtirecek hiçbir güç yoktur.’’ (En’am:34) buyurmuĢtur.
Kur’an Allah kelamıdır. Her devirde ihtiyaca cevap verecek Ģekilde indirilmiĢtir. Çağın,
ilmin, buluĢ ve icatları ile ters düĢmemiĢ ve düĢmeyecektir.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 27
Mustafa ÖSELMİŞ
***
75-S: Müslüman bir kimsenin kurana karĢı görevleri nelerdir?
C: Kur’an müslümanın kutsal kitabıdır. Bunun için önce kuran okumasını öğrenecektir. Sonra
Kurandaki emir ve yasakları öğrenecek daha sonra da emredilenleri yapacak yasaklananlardan
da kaçınacaktır. Bu kadarla yetinmeyip etrafının da kuran öğrenmesini ve kuranı yaĢamasını
sağlayacaktır.
Kur’an’ı torbaya koyup asmak veya altın yaldızlı kuran sahibi olmakla övünmek yeterli
değildir.
Müslüman’ın kurana saygı duyması onu doğru okuyup doğru anlaması, düĢünüp ibret alması
görevidir. (Sad: 29)
Allah:’’Kur’an okunduğu zaman onu dinleyin ve susun ki size merhamet edilsin’’ diyor.
(A’raf:204) Bu ayete göre kuran saygı ile okunacak ve saygı ile dinlenecektir.
Müslüman Kur’an’ı dilinden kalbine oradan da hayatına taĢımalı ve Kur’an ahlâkı ile
ahlâklanmalıdır.
Her müslüman evinde her gün Kur’an’ı okumaya, Kur’an’ı anlamaya ve yaĢamaya zaman
ayrılmalıdır. Belirli saatlerde tefsir ve meal okunmalıdır.
***
76-S: Yatak odasına Kur’an asılır mı?
C: Kur’an’ı torbanın içinde yüksekçe asarak yatak odasında bulundurmanın bir sakıncası
yoktur.
Bu gün apartmanlarda kuranın olmasında da bir mahsur olmaz. Üstte insanlar oturuyor
diyerek eve Kur’an sokmamak doğru değildir. Çünkü altımız ve üstümüz ayrı bölümlerdir.
Saygısızlık maksadı yoksa Ģöyle böyle demeye gerek yoktur.
***
77-S: Kur’an’a kimler dokunamaz?
C: Kur’an’a ancak temiz ve abdestli olan kimseler elleyebilir. Kur’an’da ‘’Kur’an’a temiz
olmayanlar dokunamaz’’ buyurulmuĢtur. (Vakıa:79)
Kur’an’a müslüman olmayan bir kimsede dokunamaz. Hz. Ömer müslüman olmadan kız
kardeĢinden kuran sayfalarını istediğinde kız kardeĢi ona: ‘’Sen kirlisin, ona temiz olanlar
dokunur’’ demiĢtir.
Abdestsiz olan, kuranı elleyemez. Ancak yüzüne bakabilir, ezberden okuyabilir.
Cünüp olan, Kur’an’ı elleyemez, bakamaz, okuyamaz.
Hayırlı olan Kur’an’a dokunamaz, bakamaz, dua olan ayetleri okuyabilir. Nifaslı’da aynıdır.
***
78-S: Kur’an’a el basılıp yemin edilebilir mi?
C: Kur’an üzerine yemin etmek ve yemin teklif etmek doğru değildir. Kur’an yemin kitabı
değildir.
Hele yalan yere kuran üzerine yemin etmek basit bir olay değildir. Kur’an dünya çıkarlarına
alet edilemez.
‘’Kur’an’a el basarım’’, ‘’Kur’an’a inanmamıĢ olayım’’ diye de yemin edilmez.
Bir hadislerinde peygamberimiz: ‘’Kim Kur’an’dan bir sure üzerine yemin ederse, ona her
ayet için bir kefaret gerekir; ister doğru, ister yalan söylesin’’buyurur. (Ramuz elehadis:417/10)
***
79-S: Üzerinde ayet yazılı elbise giyilir mi?
C: Üzerinde ayet yazılı eĢya kullanılmaz, elbise giyilmez. Üzerinde ayet olan seccade
üzerinde namaz kılınmaz. Üzerinde ayet yazılı bir Ģeyle tuvalete girilmez.
‘’Allah’’ yazılı bir rozetle, yüzükle tuvalete girilmez.
Tesbihte Allah Muhammed yazılı ise yere konmaz, cepte taĢınmaz.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 28
Mustafa ÖSELMİŞ
Çöplüğe atılacak bir Ģey üzerine ayet yazılmaz. ‘’Allah’’ ‘’Muhammed’’ yazılmaz.
Ayet ve ayetel-kürsi yazılı taslar, bardaklar rastgele yıkanıp, çalkalanıp oraya buraya
dökülemez.
Üzerinde besmele yazılı kâğıt yerlere atılmaz.
***
80-S: YıpranmıĢ Kur’an ne yapılır?
C: YıpranmıĢ Kur’an bakım yapılıp tamir edilir. Bu mümkün değilse çiğnenmeyecek temiz
toprağa gömülür veya yakılıp külleri gömülür.
Ġçinde ayet yazılı kitapların da durumu aynıdır.
***
81-S: Allah Kur’an’da bazen ‘’ben’’ bazen de ‘’biz’’ diyor neden?
C: Cenab-ı Allah kendisi ile ilgili olduğu ve vasıta olmadığı zaman ‘’ben’’ diyor. Eğer arada
vasıta varsa ‘’biz’’ diyor. Mesela; ‘’Kur’an’ı biz indirdik, onu biz koruyacağız’’ ayetinde
olduğu gibi. Burada arada vasıta olarak vahiy meleği cebrail (as) vardır. Onun için ‘’biz’’
denmiĢtir.
***
82-S: Ayetlerden cep melodisi olur mu?
C: Cep telefonundan zil sesi yerine ayetin kullanılmayacağı konusunda din alimlerinin fetvası
vardır.
Telefon uygun olmayan zamanda ve yerde çalabilir. Uygun olmayan yerde çalması, Kur’an’ın
kutsallığı ile bağdaĢmaz, bazılarına konuĢma fırsatı doğar.
***
83-S: Kur’an’a baĢka söz karıĢmıĢ mıdır?
C: Buna Kur’an’ın kendisi cevap veriyor;
-‘’Kur’an, kahin sözü değildir’’ (Hakka:42)
-‘’O Kur’an, Ģeytan sözü değildir’’ (Tekvir:25)
-‘’O Kur’an kahin sözü de değildir.’’ (Hakka:41)
-‘’O Kur’an alemlerin rabbi tarafında indirilmiĢtir. (Hakka:43)
Bu ayetlere göre Kur’an Allah kelamıdır. Ona beĢer sözü karıĢmamıĢtır.
***
84-S: Ayet, sure kelimeleri diğer kutsal kitaplar için kullanılabilir mi?
C: Ayet ve sure Kur’an’a özeldir. Diğer kutsal kitaplar için kullanılamaz. Zaman-zaman
misyonerler Ġncil içinde ayet, sure kelimelerini kullanmaktadır. Ardından biraz da Ġncil
okuyalım onu da Allah gönderdi. Ġsa Allah’ın peygamberi değil mi? Ona da uyalım. Hepimiz
ehl-i kitabız. Farkımız yok, telkinleri gelmektedir.
Kur’an’daki sözcüklere ayet, bölümlere sure denir. Ġncil de ve Tevrat ta bölümlere ‘’bab’’
cümlelere ‘’sözcük’’ denir.
***
85-S: Kur’an’da sayı var mıdır?
C: Kur’an’ın Ģu ayetlerinde sayı vardır:
Bakara: 196-234-228
Maida: 89
Talak:4
En’am:160
Hud: 13
Peygamber(as)’ın sünnetinde de sayı vardır. Tesbih çekmede sayı vardır.
***
86-S: Kur’an’da Ģifre var mıdır?
C: Kur’an’da Ģifre yoktur. O apaçık kitab-ı mübindir. Peygamber(as) onu bize açıklamıĢtır.
Hadislerin çoğu Kur’an’ın açıklanması durumundadır.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 29
Mustafa ÖSELMİŞ
Kur’an anlaĢılamaz, ulaĢılmaz bir kitap olarak gösterilemez.
Kur’an’da Ģifre değil bazı iĢaretler vardır. Bir çok ayette ibret almıyor musunuz? Niye
düĢünmüyor musunuz? Gibi sorular vardır. Bu sorularla anlamamız, öğrenmemiz istenmiĢtir.
Mesela; kuĢlara neden bakmazlar? Deveye neden bakmıyorlar? Buyurulur.
***
87-S: Kur’an Ģefaat edecek mi?
C: Peygamber(as) Ģöyle buyurur:
-‘’ Kur’an’ı okuyunuz, çünkü o kıyamet gününde Kur’an ehline Ģefaat edecektir.’’ (Müslim,
misafirin:252) Bu hadise göre Kur’an okuyana, ezberleyene, öğrenen, öğretene kendisine
uyana Ģefaat edecektir. .
Siratta kuran durağına gelice kuran Ģefaat edecektir. Kabinde karanlığa, darlığa karĢı Kur’an
Ģefaat edip rahatlatacaktır. Kur’an’ı küçük yaĢta öğrendim. Kur’an bana daha dünyada Ģefaat
etti. Çünkü çocukluk arkadaĢlarımdan farklı oldum, farklı yaĢadım.
***
88-S: Kur’an’ın ne gibi üstünlükleri vardır?
C: Kur’an, lafı ve manası ile eĢsizdir. Kur’an Allah kelamıdır. Kolay öğrenilir, kolay
ezberlenir, zevkle dinlenir.
Bu güne kadar hiçbir değiĢikliğe uğramamıĢtır. ,
Kur’an’da geçmiĢin ve geleceğin bilisi vardır.
Kur’an çağlar üstü mükemmel bir kitaptır. BuluĢlar ve ilmi çalıĢmalar Kur’an’ın sesini
kısamamıĢtır.
Kur’an kıyamete kadar baki son kitaptır.
Kur’an’ın benzeri yoktur.
Kur’an 14 asır önce son sözü söylemiĢ olmasına rağmen ilimle asla çatıĢmamıĢtır. Kur’an
mucize bir kitaptır.
***
89-S: Secde ayetlerini okuyan neden secde eder?
C: Kur’an’da 14 secde ayeti vardır. Bunları okuyan ve dinleyenin secde etmesi gerekir.
Farkında olmadan okuyan ve dinleyen sorumlu olmaz.
Hafızlık çalıĢanın aynı ayeti ne kadar tekrar ederse etsin tek secde etmesi yeterlidir.
Secde ayetini okuyan veya duyan kıbleye döner, niyet eder, tekbir alır, secdeye gider. Üç
defa: ‘’Sübhane rabbiyela’la’’ der. Kalkarken de:’’Gufraneke rabbena ve ileykel masır’’ der.
Neden Secde edilir?
-Ayette ‘’secde et’’ emri vardır, secde edilir.
-Her Ģeyin Allah’a secde ettiği bildirilir, bu emire uyulur.
-Ġnançsızların secde etmediğinden bahsedilir. Onlara muhalefet için secde edilir.
Abdestsiz veya cünüp olarak dinleyen, sonra secde eder.
***
90-S: Kur’an’ın muhatabı Araplar mıdır?
C: Ġslam peygamberi bir millete gelmemiĢtir. O, bütün insanlığın ve cinlerin peygamberidir.
Ġslam peygamberi alemlere rahmet olarak gönderilmiĢtir. Ġslam son din ve bütün insanlığın
dinidir. Kur’an: ‘’Ey insanlar!’’ diye bütün insanlığa hitab eder.
Kur’an’ın arapça inmesi sadece araplara indiği anlamına gelmez. Peygamberin dili ile
inmiĢtir.
Kur’an’ın emir ve yasakları her müslüman içindir.
***
91-S:Ücret karĢılığı Kur’an okunur mu?
C: Para ile Kur’an okunmaz ve okutturulmaz. Ücret karĢılığında Kur’an öğretilmez. Kur’an,
okuma veya öğretme karĢılığı alınan ücretin helal olmadığı bildirilmiĢtir. Çünkü Allah rızası
yoktur.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 30
Mustafa ÖSELMİŞ
Ücretle okutulan hatimin, yasinin pek faydası da olmaz. Kur’an okumasını bilmeyen bir fatiha
üç ihlas okur, ölmüĢlerine bağıĢlar. Hatim ve taze yasin satın almasına gerek yoktur.
Kur’an’da Ģöyle buyurulur: ‘’Ayetlerimizi az bir karĢılık ile satmayın’’ (Bakara:41). ‘’Az bir
paha ile ayetlerimizi değiĢtirenlerin yiyipde karınlarına doldurdukları ateĢten baĢka bir Ģey
değildir. Allah kıyamet günü onlarla konuĢmaz, onları temize de çıkarmaz. Onlar için can
yakıcı bir azap vardır. (Bakara:174)
Kur’an kursu öğretmeninin aldığı maaĢ helaldir. Kur’an öğreniminin sonunda hesapta
olmayan hediye de ikramdır.
***
92-S: Banttan, tv’den, radyodan hatim olur mu?
C:Kur’an’ı dinlemek veya takip etmekle hatim olur. Kur’an okumasını bilmeyenin Kur’an’ın
yüzüne bakması bile sevaptır.
Kur’an’ı takip eden dinleyen kimse, Kur’an’a yaklaĢmıĢ olur. Takip ede ede öğrenenler
olmuĢtur.
Kur’an okunurken adabına uygun dinlenmelidir.
Tv, radyo veya bant ne olursa olsun okunan Kur’an dikkatle dinlenirse, dinleme sevabı
kazanılmıĢ olur. Ama imkanı olanların, Kur’an okuması öğrenmesi daha sevaptır. Kendi
okuması çok daha sevaptır.
***
93-S: Ölen için Kur’an okunur mu? Okunsa ona ulaĢır mı?
C: Kur’an diriye de ölüye de fayda verir. Eğer inançsız ise ona Kur’an okunmaz. Onun için
dua edilmez. Okunsa da ona faydası olmaz.
Peygamber(as): ‘’Ölüler için yasin okuyun eğer yasin okunursa azabı hafifler’’ (Ramuz elEhadis:79/4) buyurur.
Eğer cenaze yıkanmadıysa o cünüptür. BaĢında ve odada kuran okunmaz.
Ölen için dua okunur, cenaze namazı kılınır, ardından Fatiha okunsun diye mezar
taĢına‘’Fatiha’’ yazılır.
Dua edip Kur’an okuyup ölenlere bağıĢlanması arkada kalanların görevidir.
Ölene iyi Ģeyler ulaĢtığı gibi kötü Ģeyler de ulaĢır. Onun için peygamberimiz:’’ Ölülerinizi
hayırla anın’’ demiĢtir.
Atalarımız ölenlere yasin okutan, hatim indirten vakıflar kurmuĢlardır.
***
94-S: Kur’an nasıl okunur?
C: Kur’an’ı anlasak da anlamasak da her gün Kur’ana zaman ayırılmalıdır. Kur’an, okuyana
Ģefaatidir.
Kur’an saygı ile tane tane okunmalıdır.
Kur’an’da:‘’De ki müslümanlardan olmam ve Kur’an okumam emredildi’’ (Neml:92)
buyurulur. AnlaĢılmayacak Ģekilde hızlı okunmamalıdır.
Kur’an mealide okunmalıdır. Tecvitle okunmaya çalıĢılmalıdır. ĠĢaretlere, secde ayetlerine
dikkat edilmelidir.
Kur’an .ücretle, bağırıp çağırarak, Ģov yaparak okunmaz.
Peygamber(as) Kur’an okuyan birine ‘’hani göz yaĢları?’’ demiĢtir.
Kur’an, Fatiha suresi, üste gelecek Ģekilde konur. Uzun süre açık bırakılmaz, yerlere konmaz.
YanlıĢ okurum endiĢesi ile Kur’an okumak, terk edilmemelidir. YanlıĢ olursa melekler
düzeltir. Zorla okuyana iki sevap vardır.
***
95-S: Kur’an tercümesi yapılıp okunabilir mi?
C: Kur’an’ın gerçek anlamı verilemeyeceği bahanesi ile tercüme okumayı doğru bulmayanlar
vardır.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 31
Mustafa ÖSELMİŞ
Bazıları da Kur’an okuyanlara ne anladınız? Diyerek Kur’an okumaktan alıkoyanlar oluyor.
Bunların ikisi de doğru değildir. Ġkisi de Kur’an’dan koparma gayretidir.
Soruyorum, Kur’an niçin inmiĢtir. Okunsun anlaĢılsın ve yaĢansın diye değil mi?
Ġslam büyükleri Kur’an’ın tefsirini yapmıĢ tercümesini yapmıĢ ‘’Allah Ģöyle buyuruyor’’
demiĢtir.
Sadece Kur’an’ı hatmetmek değil, tefsir tercüme okumanın da sevabı vardır. Tefsir ve
tercümesi olmasa Kur’an’ı müslüman nasıl anlayıp nasıl yaĢayacak? Ġslamı araĢtıran nasıl
inceleyecek?
Tefsir ve meal okunmasına neden karĢı olunuyor? Bunun sebebi Kur’an’da Allah’ın emirleri
var, yasakları var. Mesela Kur’an faiz yeme, içki içme, zina etme, örtün… diyor. Bunları
duymak bazılarının hoĢuna gitmiyor. Okuyup sevapları götürmek istiyorlar sadece. Yok öyle
yağma…
***
96-S: Müzikle Kur’an okunur mu?
C: Çalgı aleti eĢliğinde Kur’an okumak Kur’an’ın yüceliği ile bağdaĢmaz. Kur’an Ģarkı sözü
değildir.
Kur’an’da:’’Kur’an asla bir eğlence ve Ģaha değildir’’ buyurulmaktadır. (Tarık:14)
‘’Dinlerini bir oyuncak ve bir eğlence edinen ve dünya hayatının aldattığı kimseleri bir tarafa
bırak (En’am:70) emri vardır.
Kur’an’da teğanni yapmak bile hoĢ görülmemiĢtir. Def, dümbelekle Kur’an okumanın küfüre
götüreceği bildirilmiĢtir. Akaid kitaplarında böyle yazar.
97-S: Kur’an’ı Arapça okumanın faydası yok mu?
C: Bazıları anlamadan Kur’an okumanın bir faydasının olmayacağını söylüyor. Bu doğru
değildir. Kur’an okumak çok sevaplı bir ibadettir.
Okunan Kur’an, Kur’anı hiç bilmeyenlerin üzerinde olumlu etki yapmaktadır. Kur’an sesine
müslüman olanların sayısı az değildir.
Kur’an insana haz verir. Çünkü lafzıda manası da Ģifadır. Ayrıca Kur’an okumak önemli
sünnetlerindendir.
Kur’an yanlıĢ okunursa günahtır diye Kur’an okumak terk edilemez.
Peygamberimiz:’’Kur’an’ı zorla, kekeleyerek okuyana iki kat sevap vardır’’ buyurur.
***
98-S: Tevrat ve incil Allah’ın gönderdiği Ģekilde midir?
C: Tevrat ve incilin orjinali kaybolmuĢtur. Asılları ortada yoktur.
Tevrat Musa peygamberden 750 yıl sonra Azra isimli haham tarafından ortaya çıkarılmıĢtır.
Ġncil de çok sayıda yazılmıĢtır. 325 tarihinde Ġznik’te toplanan konsül, Matta, Markos, Luka
ve Yuhannanın yazdığı incilleri kabul etmiĢtir. Eldeki dört Ġncil bile birbirine benzemez.
Ġncil ve Tevratın aslı bozulduğu için Allah kuranı göndermiĢtir. Kur’an geldikten sonra Ġncil
ile Tevratın hükmü kalmamıĢtır.
F-PEYGAMBER
99-S: Peygamber kime denir?
C: Allah’ın insanlar arasından seçip emir ve yasaklarını insanlara iletmesi için görevlendirdiği
elçiye peygamber denir. Kendisine hem din hem de kitap verilene Rasul denir. Kendisinden
önceki peygambere gelen dini tebliğe, memur olana da Nebi denir.
Ġslam peygamberi Nebi’dir. Rasul’dur. Ġnsanların ve cinlerin peygamberleridir.
Peygamberlerin sonuncusudur.
***
100-S: Peygamberimizin adları nelerdir?
C: Peygamberimizin adları Ģunlardır: Muhammed, Ahmed, Mustafa, Mahmud, Habib, Ebu’L-
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 32
Mustafa ÖSELMİŞ
Kasım ve Muhammed’ül-Emin adlarını almıĢtır.
***
101-S: Ġslam peygamberinin geleceği haber verilmiĢ midir?
C: Ġbrahim peygamber Ģöyle dua etmiĢtir: ‘’Ey rabbimiz! Onlara kendi içlerinden senin
ayetlerini kendilerine okuyacak onlara kitap ve hikmeti öğretecek onları temizleyecek bir elçi
gönder’’ (Bakara:129)
Ġsa peygamberin dilinden:’’Ahmed adındaki peygamberi müjdeleyici olarak geldim’’ (Saf:6)
ifadesi vardır.
Tevratta ve incilde de peygamberimizin geleceği müjdelenmiĢtir.
Rahip Nestura, 12 yaĢındaki Muhammed için ‘’bu peygamberlerin sonuncusudur’’ demiĢtir.
Dedesi:’’ Muhammed adını neden verdin?’’ diyenlere onu göktekiler ve yerdekiler övecektir’’
demiĢtir. Annesi ölürken: ‘’Ġnsanların en hayırlısını bırakıyorum demiĢtir.
***
102-S: Peygamberin sıfatları nelerdir?
C: Peygamber diğer insanlardan farklı kimseler olarak seçilmiĢtir. Güvenilir, doğru, zeki,
günahsız, Allah’ın emir ve yasaklarını aynen insanlara bildirecek kimselerdir.
***
103-S: Ġslam peygamberi okuma yazma biliyor muydu?
C: Ġslam peygamberi, her hangi bir eğitim görmemiĢtir. Kimseden ders almamıĢtır. Ġlk vahiy
‘’oku!’’ diye geldiğinde ‘’ben okumak bilmem!’’ cevabını vermiĢtir.
Eğer o bir eğitim görseydi ‘’Ona ben öğrettim Ģu Ģu bilgileri ben verdim’’ denirdi. Okuma
yazma bilseydi ‘’Kur’an’ı o uyduruyor’’ denirdi.
Kur’an’da ümmi (okuma yazma bilmeyen peygamber olduğu bildirilmiĢtir.) (Araf:8157+Cuma:2)
Peygamberin hocası Cebrail (as)’dır.
Allah Ģöyle buyurur:
-‘’Sen bundan önce ne bir yazı okur ne de onunla yazardın. Öyle olsaydı sapıklıkta olanlar
kuĢku duyarlardı.’’ (Ankebut:48)
***
104-S: Ġslam peygamberi kadınları 2.sınıf mı görmüĢtür?
C: Ġslam’ın temelinde böyle bir ayrım yapılmamıĢtır ki peygamber yapsın. Bilakis o devirde
değer verilmeyen kadına o değer vermiĢ, müslüman olanlardan kız çocuklarını öldürmemeleri
üzerine söz almıĢtır. Kendi elleriyle kumların arasından kız çocuklarını kurtarmıĢtır.
Sorumluluklarda erkek-kadın diye ayırmamıĢtır. Kadını uğursuz, Ģeytan kabul edenlere karĢı
çıkmıĢ:’’Cennet anaların ayağı altındadır’’ demiĢtir. Ayrıca kadının dövülüp zulmedilmesini
yasaklamıĢtır. Kendisi evde eĢlerine yardımcı olmuĢtur. Kızı Fatıma yanına geldiği zaman
ayağa kalkıp ve alnından öpmüĢtür.
Veda hutbesinde: ‘’kadınlar hakkında Allah’tan korkun’’ diyerek kadın haklarından
bahsetmiĢtir. Bir hadislerinde Ģöyle buyurmuĢtur:
-‘’En hayırlınız kadınlarına hayırlı olanınızdır.’’ Kadınları dövenler hayırlı kimseler değildir.
***
105-S: Neden kadın peygamber gelmemiĢtir?
C: Peygamberliğin bazı özellikleri ve Ģartları vardır. Erkek olmakta bunlardan biridir.
(Yusuf:109+nahl:43+enbiya:7)
Peygamberliğin sorumluluğu ağırdır. Erkeğe göre nazik yaratılan kadının ağır yükü taĢıması
zordur. Sıkıntılara karĢı koyamaz. Peygambere yapılan iftira ve iĢkencelere bir kadın
dayanabilir miydi?
Kadının analık gibi bir görevi vardır. Peygamberleri onlar doğurmuĢtur. Onlar yetiĢtirmiĢtir.
***
106-S: Hz. AiĢe kaç yaĢında evlendi?
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 33
Mustafa ÖSELMİŞ
C:Hz. AiĢe niĢanlanmadan önce putperest bir ailenin oğlu ile söz kesilmiĢtir. Demek ki
evlenecek yaĢta idi. Mevlana ġibli Asr-ı Saadet adlı eserinde (cilt:2/997) peygamber (as)’la
evlendiğinde 18 yaĢında olduğunu kaydeder. Uzun süre niĢanlı kalmıĢtır.
Peygamber(as) Ģehvet düĢkünü biri değildir. Böyle olsaydı 50 yaĢına kadar dul ve kendisinden
yaĢlı Hz. Hatice ile evli yaĢamazdı. Çünkü devirde sınırsız evlilik vardı. MüĢrikler ona:’’
Kimi istersen onunla seni everelim’’ diyorlardı.
***
107-S: Peygamberin emir koyma yetkisi var mı?
C: Dinde 4 kaynak vardır. Sünnet bunların ikincisidir. Bilgi bu dört kaynaktan elde edilir.
Kur’an’da bütün dini bilgiler yer almaz. Dini peygamberin açıklama yetkisi vardır. Allah
peygamberi açıklamak, öğretmek, bildirmek, emretmek ve hüküm koymak yetkisi ile
göndermiĢtir. Mesela Kur’an’da yasaklar arasında eĢek eti ve midye yoktur. Bunların sünnette
yasaklandığını görüyoruz. Kur’an’dan birkaç ayeti delil olarak gösterelim:
Necim suresi:4 ‘’Peygamberin o bildirdikleri vahiyden baĢkası değildir’’
Nisa:59:’’Ey iman edenler, Allah’a ve Peygamberine itaat edin. Eğer bir hususta anlaĢmazlığa
düĢerseniz, Allah’a ve ahirete gerçekten inanıyorsanız. O’nu Allah’a ve rasulüne götürün
onların talimatına göre halledin.
Nisa:150:’’Allah’la peygamberi birbirinden ayırmak isteyip ‘’Bir kısmına inanırız, bir
kısmına inanmayız diyenler iman ile küfür arasında bir yol tutmuĢ olur.
A’raf:157:’’Peygamber onlara iyiliği emreder. Onları kötülükten men eder, onlara temiz
Ģeyleri helal, pis Ģeyleri haram kılar…’’ Bu ayetlere göre emir koyma yetkisi vardır.
***
108-S:Allah’la beraber peygambere uymak Ģirk midir?
C: Peygamber de bir insandır. Allah’la beraber ona uymak Ģirktir diyenler, iyi niyetli insanlar
değillerdir.
Peygamber(as)’a uymayı Allah emrediyor.
-‘’Allah’a peygambere itaat edin. ĠĢlerinizi boĢa çıkarmayın’’. (Muhammed:33)
-‘’Peygamber size ne getirirse onu alın, sizi neyden men ederse ondan da kaçının.’’ (Hasr:7)
-‘’Allah’a ve Resulüne itaat edin’’ (Maida:92)
-‘’Peygambere itaat eden cennete gidecek, itaat etmeyen de cehennemi boylayacaktır.’’
(Nisa:13-14)
Eğer Allah’ı bırakıp peygambere uyulursa o zaman Ģirk olur. Peygambere uymayan Allah’a
itaat etmemiĢ, isyan etmiĢ olur. Çünkü peygambere uymayı Allah emretmiĢtir.
Bu iddia sahipleri, peygamberi devreden çıkarmak ve islamı yaĢanmaz hale getirmek,
anlaĢılmaz kılmak isteyenlerdir. Bunlara itibar etmemek gerekir.
***
109-S: Peygamber yağmur duası yapmıĢ mıdır?
C: Yağmur duası günümüzde ortaya çıkmamıĢtır. Yağmur yağmayınca Allah’tan yağmur
istemek çok eskilere dayanır. Kurak olunca Peygamberimiz yağmur duası etmiĢtir. Böyle
olunca yağmur duası yapmak sünnettir. Peygamberimizin vefatından sonra yağmur isteme
duası yapılarak gelmiĢtir.
Kur’an’da Cenab-ı Allah: ‘’Dua edin, duanızı kabul edeyim’’ diyor. (Mü’min:60)
***
110-S: Neden peygamberler yetim büyümüĢtür?
C: Musa peygamberin babası küçük yaĢta vefat etmiĢtir. Ġsa peygamber babasız büyümüĢtür.
Peygamberimiz daha doğmadan babasını kaybetmiĢtir.
Çocuk yaĢta anne Ģefkati ile büyümenin, Ģefkat ve merhamet duygularının geliĢmesi açısından
çok önemlidir.
Ayrıca hayatında babasına güvenip ona sığınamayan çocuk da, Alemlerin rabbi olan Allah’a
sığınma duygusu daha çok geliĢir.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 34
Mustafa ÖSELMİŞ
Babasız büyüyen kendi ayakları üzerinde durmaya daha çabuk öğrenir, üzerinde bir beĢeri
baskı hissetmez.
***
111-S:Peygamber(as) Ģefaat edecek midir?
C: Kur’an’da Bakara 255+Enbiya:28+Zuha:109+Tevbe:128. Ayetlerde peygamber (as) Ģefaat
umana, inanıp hak edene ve Ģefaate layık olana kıyamet gününde Ģefaat edeceği bildirilmiĢtir.
Peygamber(as) Ģöyle der:’’Rabbim beni ümmetimin yarısının cennete girmesi veya Ģefaat
arasında serbest bıraktı. Ben Ģefaati seçtim.’’ (Ramuz el-Ehadis:123/2)
Kıyamet gününde peygamberler dahil, herkesin kendi baĢının çaresini aradığı bir zamanda
peygamber (as) ümmetini dileyecek ve Ģefaate layık olanlara Ģefaat edecektir.
G-HAYAT, ÖLÜM VE AHĠRET
112-S: Hangi mal bizimdir?
C: Ġnsanın sadaka, zekât olarak verdiği mal kendisinindir. Çünkü onlar onunla ahirete
gidecektir. Cimrilik edip biriktirip sakladığı mal onun değil baĢkasınındır. Ölüm döĢeğinde
onu terk eder. Ġnsanın hayatta iken kullandığı, benim dediği, uğrunda dövüĢtüğü mal
emanettir. Bu mal mirasçılarındır.
Ġnsanların götüreceği bir kefendir. O da onun malıdır.
***
113-S: Ġslam’ın reddettiği dünya hangisidir?
C: Ġslam, dünyayı terk et demez. Çünkü ahiret, dünyada dünya ile kazanılır.
Ġslam insanı Allah’tan ve Allah’a kulluktan alıkoyan ahireti unutturan, insanı azdıran, sapıtan
dünyaya karĢıdır. Cimrilik yapılan dünyalığa karĢıdır.
Bir kutsi hadiste Ģöyle ifade edilir:
-‘’Ey adem oğlu! Malım malım diyorsun, yiyipte çıkarıp attığın veya giyip eskittiğin vayahut
tasadduk edipte önce gönderdiğinden baĢka senin malın mı var?’’ (Riyaz üs-salihin:1/485)
Demek ki Ġslam’ın reddettiği dünya, günaha girmesine sebep olan, yerinde kullanılmayan
maldır.
Ġnsan dünyayı red etmeyecek dünya ile ahiret arasında denge kuracaktır. ‘’Hiç ölemeyecekmiĢ
gibi dünya için çalıĢ’’ denirken yarın ölecekmiĢ gibi ahiret için çalıĢılacağı unutulmamalıdır.
Peygamberimiz:’’Sizin hayırlınız ahireti için dünyasını, dünyası için ahiretini terk
etmeyeniniz der’’ demiĢtir. (Ramuz-el Ehadis:363)
***
114-S: Ġnsanın yaptıkları nasıl tespit ediliyor?
C: Ġnsan baĢıboĢ değildir. Emirler ve yasaklarla karĢı karĢıyadır. Bir de ahirette sorgu sual
vardır.
Ġnsanın yaptıklarını tespit için görevli kiramen katibin denilen yazıcı melekler vardır. Bunlar
her Ģeyi yazarak amel defterimizi oluĢtururlar.
Ayrıca insanların organları yaptıklarına Ģahitlik edeceklerdir. Her insanın parmak izi, sesi
farklıdır.
Bu yazılanlar ahirette önüne konacak, onun inkarı mümkün olmayacaktır. (Ġsra:14 13+inĢikak:7-13+Kehf:49+Ġnfitar:10-12)
Biz insanların sesini ve görüntülerini tespit edip saklarken Cenab-ı Allah aciz midir?
***
115-S: Ölmeden vasiyet etmek gerekir mi?
C: Ölüm gelip çatmadan malı olan, borcu olan, alacağı olanın vasiyet etmesi gerekir.
Bir hadiste: Vasiyete değer bir Ģeyi bulunan müslümanın vasiyeti yanında bulunmadan iki
gece geçirmesi doğru değildir.’’ (Buhari, Vesaya:1) buyrulur.
Sadece dünya borcu değil ibadet borçları da vasiyette yer almalıdır.
Kur’an’da vasiyet etmek emredilmiĢtir. (Bakara:180-240)
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 35
Mustafa ÖSELMİŞ
***
116-S: Ölüm nedir? Ölüme çare var mıdır?
C: Ölüm, yalancı dünyadan ayrılıp gerçek hayata yönelmektir. Ölüm, uyanmaktır. Ölüm
rüyanın bitmesidir.
Kur’an’da:’’Her canlı ölümü tadıcıdır.’’ (Ankibut:57)
-‘’Yer yüzünde bulunan her canlı ölecektir.’’ (Rahman:26)
-‘’Nerede olursanız olun ölüm size ulaĢır; sarp ve sağlam kalelerde olsanız bile!’’ (Nisa:78)
buyrulmuĢtur.
Kimse ölümden kaçamaz. Ġnsan fanidir. Daha doğmadan ölüme koĢar. Ġnan için uzun ömür
olur ama sonsuz olmaz.
Ayrıca kimse kimsenin yerine ölmez. Kimse kimseye ömür veremez, ömrünü kısaltamaz.
***
117-S: Ölüm neden gizli tutulmuĢtur?
C: Nerede, ne zaman ne Ģekilde öleceğini kimse bilemez. (Lokman:34) Ġnsana belirli bir
zaman tanınmıĢtır. Onu iyi değerlendirmesi istenmiĢ ve hayatın bir imtihan olduğu
bildirilmiĢtir.
Ölümün vakti belli olsaydı, insan öleceği söylenilen hasta gibi olur; gün sayar bozuk moralle
yaĢardı. Çoğu insan boĢ vermiĢliğin içine girerdi. Her Ģeyden elini ayağını çekerdi. Bir ideali,
hevesi olmazdı.
Ġmtihan olan hayatın hiçbir değeri kalmazdı. Ölüme hazırlık sürekli olmazdı.
***
118-S: Ecel değiĢir mi?
C: Ölen her insan eceli ile ölür. Ecel gelince ne geri bırakılır ne de öne alınır.
(A’raf:34+Nahl:61+Münafikun:11)
Kimse zamansız ölemez, erken gitti denmez, kimse kimsenin yerene de ölmez. Kimse
kimseye ömür veremez. Ölmeyen eceli, gelmemiĢ rızkı bitmemiĢtirde ondan ölmemiĢtir.
Ölümden kurtuldu ifadesi yanlıĢtır. Ġnsanın eceli baĢkasının elinde de değildir. Ölüm Allah’ın
iznine bağlıdır. (Ali Ġmran:145)
Beddualar, yanlıĢ seçimler hayatı zehir eder. Hayır dualar, sadaka, ana babanın gönül
hoĢnutluğu, insanı mutlu eder. Bu ömrün uzaması değildir.
Hastalığına çare arayan sağlıklı yaĢar, aramayan da ağrılı acılı yaĢar. Bunların ikisi de eceli ile
ölür.
Herkesin takdir edilmiĢ bir ömrü vardır. Onu noksansız yaĢar.
***
119-S: Ġnsanın imanlı gitmesi neye bağlıdır?
C: Allah, peygamber göndermiĢ, kitap indirmiĢtir.
Bunlarla kurtuluĢ yolunu göstermiĢtir. Bunlara uymadan kurtulmak mümkün değildir.
Kurtulmak isteyenin imanı düzgün olmalı, günah, haram ve helal çizgilerine dikkat etmelidir.
Ġnsan nasıl yaĢarsa öyle ölür. Hayatın güzelliği, ölümü güzelleĢtirir. Yunus peygamberin dili
ile:‘’Ya rabbi! Beni müslüman olarak yaĢat, müslüman olarak öldür ve Salihler den et’’ diye
dua etmemiz öneriliyor. (Yunus:101) Ayrıca:‘’Sana ölüm gelinceye kadar rabbine ibadet et’’
amri var. (Hıcır:99)
Kısacası imanlı gitmek imanlı yaĢamaya bağlıdır. Ġmanın gereklerini yerine getirmeye
bağlıdır.
***
120-S: Ölüm anında neler yapılmalıdır?
C: HelallaĢılmalı, vasiyetinin olup olmadığı sorulmalıdır. Peygamber (as), son sözü ‘’La ilahe
illallah’’ olanın cennete gireceğini ifade etmiĢtir. Onun için yanında Kelime-i tevhit ve
kelime-i Ģahadet getirilir. Onunda demesi için zorlanmaz.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 36
Mustafa ÖSELMİŞ
Ölecek olana Allah’a ibadet borcu ve kul borcu sorulur.
Peygamber(as): ‘’Ölmek üzere olanın yanında yasin okuyun, ölümü kolay olur’’ diyor.
Ağlanıp sızlanma yerine yasin okunmalıdır. Öldükten sonra yanında kuran okunmaz.
Ölecek olana imanlı gitmesi ve günahlarının affı için dua edilir ve okunur.
***
121-S: Ölünün yanında neden Kur’an ve yasin okunmaz?
C: Ölüm döĢeğinde yatan için Kur’an okumak sünnettir. Bir hadiste peygamber (as) Ģöyle
buyurmuĢtur:
-‘’Ölmek üzere olanın yanında yasin okunursa, Allah onun ölümünü kolaylaĢtırır. Ölen için
yasin okunursa, azabı hafifler.’’ (Ramuz-el Ehadis:79/4)
Bir insan öldüğü andan itibaren yanında Kur’an veya yasin okunmaz. Çünkü o artık cünüp
sayılır. Ama yanında dua edilir. Sessizce tevhit çekilir. Kur’an ve yasin baĢka odada okunur.
Yıkandıktan sonra yanında da okunur.
Peygamberimiz Ģöyle buyurur:
-‘’KardeĢiniz için Allah’tan mağfiret isteyiniz ve kendisine sükûnet vermesini dileyiniz. O
Ģimdi sorguya çekilmektedir.’’ (Riyaz üs-Salihin:2/301. Sayfa)
***
122-S: Cenaze kabire konulunca telkin var mıdır?
C: Cenaze kabire konulunca Kur’an okunur, dua edilir. Ġnsanlar dağılırken hoca efendi ölüye
hitaben iman esaslarını hatırlatır.
Telkinden maksat sorgu baĢladığı için Münker ve Nekirin sorularının cevabını hatırlatmaktır.
‘’Peygamberimiz ölülerinize La ilahe illallah’ı telkin edin’’ buyurmuĢtur. (Müslim, Cenaiz:1)
Bak:Ömer Nasuh-i (Bilmen Ġlmihal:262+Diyanet vakfı, Ġlmihal:367+Prof. Dr. Hamdi
Döndüreni, Ġlmihal 406+ Ramuz-el E-hadis:292/9+Riyaz üs-Salihin Sh. 277-278)
***
123-S: Ölen geride kalanlardan haberdar olur mu?
C: YaĢayanlar ölenlerin halini bilemez ama ölen bir insan geride kalanlardan bilgi alır.
Yapılan telkini duyar selamı alır, yapılan hayır haserattan haberdar edilir. Geride kalanların
iyi haline sevinir, kötü haline üzülür.
Peygamber (as) mezarlıkta selam vermiĢtir. MüĢrik ölülerine de: ‘’Allah’ın size vaat
ettiklerinin doğruluğunu gördünüz mü? demiĢtir’’
***
124-S: Ölüye fayda veren iĢler nelerdir?
C: Borçlarının ödenmesi, sadaka-i cariyesinin olması, ardından okunması, onun adına hayır
yapılması, onun için dua edilmesi ölene fayda verir. Geride kalan yakınlarının kötü yaĢaması
da ona zarar verir.
***
125-S: Kadın mı erkek mi olduğu belli olmayana ne yapılır?
C: Kadın mı erkek mi olduğu tam olarak bilinmeyen için cinsel organına bakılır,
anlaĢılamazsa nasıl yaĢadığına bakılır. Yine de tam öğrenilemezse onu tanıyanların beyanına
ve galip zanna göre hareket edilir. Yıkanması ona göre yapılır. Cenaze namazı ona göre
kılınır.
***
126-S: Cenaze baĢka yere nakil edilebilir mi?
C: Her hangi bir sakınca yoksa cenazenin öldüğü yerde gömülmesi daha uygundur. Nakil
cenazeye de, yakınlarına da eziyet olur. Ġnsan illa doğduğu yere değil, uygun olan yere
gömülür.
Müslüman mezarlığına nakil, yol geçecekse, sel yatağında ise, baraj yerinde ise nakil yapılır.
Vücut dağıldıysa kemikler toplanır nakil edilir.
***
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 37
Mustafa ÖSELMİŞ
127-S: Cenaze töreninde hangi yanlıĢlıklar yapılmamalıdır?
C: Cenaze töreni ölüye son vazifedir. Nutuk atmanın, slogan atmanın, alkıĢlamanın bandonun
ölüye faydası olmadığı gibi zarar verir. Çelenk, fotoğraf, konvoy oluĢturup korna çalmak,
sesli matem, bağırıp çağırmak bunlar faydasız Ģeylerdir. Hatta açıktan tekbir bile getirilmez.
***
128-S: Kimlerin cenaze namazı kılınmaz?
C: Bazı insanların cenaze namazı kılınmaz:
-Ġnançsızlığı kesin olanın,
-Müslümanla savaĢırken ölenin,
-EĢkiyanın, teröristin,
-Vasiyeti olanın,
-Ġnsan Ģeklini almamıĢ ceninin cenaze namazı kılınmaz.
Peygamberimiz Ġslam’ı reddeden bir yakını için:’’Eğer Allah yasaklamazsa, ona dua
edeceğim’’ dedi ve tevbe suresinin 113. Ayeti nazil oldu. Siyaseten bir münafığın cenaze
namazını kıldırmıĢtı. Tevbe suresinin 80-84. Ayetleri nazil oldu.
***
129-S: Ölenin borçları nasıl ödenir?
C: Eğer borç, kula ise ödenir. HelallaĢılır. Borç Allah’a ise oruç, yemin, adak, zekât ve
bilmeden öldürülenin kaffareti ödenir. Her namaz için bir fidye miktarı verilir.
Eğer ölen ve yakınları fakirse affı için dua ederler. Az bir para ile devir-ıskat yapılmaz.
Gerçekçi olunmalıdır. Fidye fakirin hakkıdır. Ġhtiyaç sahibi olmayan alamaz.
***
130-S: Ölü için mevlit okutmak Ģart mıdır?
C: Mevlit, dinin bir emri değildir. 7-40-52. Günleri ölü mevlidi diye bir Ģey yoktur.
Ölü evinde helva dağıtmak Ģart değildir. Ölü evinde ev halkının hazırladığı yemek yenmez.
Mevlit okutmak bir vazifede değildir. Hali vakti yerinde olan mevlit okunursa hayra vesile
olan yönleri de vardır.
***
131-S: Cenaze evinde sohbet olur mu?
C: Cenaze evinde orada toplananlara ölüm ve ölenden ders almalarını sağlamak için sohbet
yapılabilir. Peygamberimiz her fırsatta öğüt vermiĢ. Nasihat etmiĢtir. Cenazenin baĢında
konuĢma yaptığı, ahiretle ilgili bilgiler verdiği de olmuĢtur.
Bir Ģeye karĢı çıkmadan o iĢin hayramı sebep olduğuna veya Ģerremi sebep olduğuna bakılır.
Cenaze baĢında bağırıp çağıranlara, Bid’at iĢleyenlere, ölmeyecekmiĢ gibi yaĢayanlara bir
Ģeylerin söylenmesi daha güzel olmaz mı? Hepimiz öleceğiz. Ayağınızı denk alın dense daha
faydalı olmaz mı?
Peygamberimiz ‘’Din nasihattir’’ demiĢtir.
***
132-S: Ölenlerin ardından yapılanlar ona ulaĢır mı?
C: Kur’an ölüyede diriyede Ģifadır. Peygamberimiz ölenler için dua edip Kur’an okumuĢ ve
okuyun demiĢtir. Cenazenin ardından cenaze namazı kılmıĢtır. Mescidi temizleyen kadının
mezarına gidip dua etmiĢtir.
Ölenin cenaze namazı kılınır. Mezar taĢına Fatiha yazılır. Borçları ödenir ardından hayır
yapılır. Ölenler hayırla yad edilip, hayırla anılır. Hatim indirilir. Yasin okunur, mevlit
okutulur.
Ahzab suresinin 56. Ayetinde peygamber(as)’a selavat getirilmesi emredilmiĢtir. Her ezanın
ardından ezan duası yapılır. Peygamberimiz: ölülerinize yasin okuyun azabı hafifler’’ der.
(Ramuz el-Ehadis:79/4)
Peygamberimiz son zamanlarında kabristana gitmiĢ oradakiler için dua etmiĢtir.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 38
Mustafa ÖSELMİŞ
Biri peygambere gelmiĢ aralarında Ģunlar geçmiĢtir,
-Anam öldü, onun için sadaka versem olur mu?
-Olur.
-Anam babam hac yapmadı. Ben yapıversem olur mu?
-Olur. Onların borcu olsa ödemeyecek miydin? Cevabını vermiĢtir.
Atalarımız ölenlere hatim indirten ve kimsesizlere yasin okutan vakıflar kurmuĢlardır.
Ölülerimizi hep rahmetle anarız. Mezarlıktan geçerken, üç ihlas bir Fatiha okur inananların
ruhuna bağıĢlarız.
ġöyle bir hadis vardır: ‘’Ġnsan ölünce üç Ģeyin dıĢında ameli kesilir: Devam eden sadaka,
faydalanılan ilim, dua eden salih evlat.’’ (Ġslam fıkhı Ans:3/428)
Canab-ı Allah Kur’an’da Ģöyle dua etmemizi istiyor:
-‘’Rabbimiz bizi ve bizden önceki müslümanları bağıĢla.’’ (HaĢr:10)
Ölenin ardından yapılanlar fayda vermeyecekse bütün bunlar niye yapılır?
Bazı nasipsizlere inanmak insanı nasipsiz yapar. Çünkü Allah insana inandığı gibi muamele
edecektir.
***
133-S: Mezar satın almak doğru mudur?
C: Ailece bir arada gömülmek arzusu ile mezar satın alınıyor. Dinimiz açısından bunun bir
sakıncası yok.
Din alimlerimiz insanın nerede nasıl öleceği, bilinmediği için mezar satın alma yerine mezara
hazırlanmayı daha uygun bulmuĢlardır.
Kabrini kazmaya giden birine Hz. Ebu Bekir (Ra) Ģöyle demiĢtir: ‘’Kabrini kendine
hazırlama, kendini kabire hazırla!’’
Ahiret hazırlığı denince, kefen satın alma, mezar satın alma zannedilmemelidir. Kefeni hacca
gidene verip orada zemzemle yıkanması için birilerine eziyet verilmemelidir.
Mezarların dıĢından ziyade içi güzel olmalıdır.
***
134-S: Kabir azabı var mıdır?
C: Ġnsan dünyada yaptıklarının hesabını kabirde vermeye baĢlayacaktır. Peygamber: ‘’Kabir
ya cennet bahçelerinden bir bahçe veya cehennem çukurlarından bir çukurdur’’ buyurur.
(Tirmizi zühal:4)
Bir defasında peygamberimiz iki kabirin yanından geçerken:’’Ġkisi de azap görüyor: Biri
küçük abdest sıçramalarından diğeri de dedikodu yapmaktan’’ demiĢtir.
Kabirde sorgu var mı? Var. Öyle ise azapta vardır. Bu azap bedene değil ruhadır.
Hz. Ömer (ra) açıkta bir kafatası görür. Onun toprağa gömülmesini ister ve bunlar azap
görmez azabı ruhlar görür’’ der.
***
135-S: Kabirde sorgu nasıl olur?
C: Münker-Nekir kabirde soru soracak olan meleklerdir.
-Rabbin kim?
-Dinin nedir?
-Kitabın nedir?
-Peygamberin kimdir?
-Kıblen neresiydi? Gibi sorular soracak; inanan Allah’a itaat eden Kur’an’a uyan
peygamberine tabi olan, yönünü kıbleye çeviren cevap vermekte zorluk çekmeyecektir.
Peygamber (as) Ģöyle demiĢtir:
-‘’Kabirde ölü boğulmak üzere olan kimseye benzer. Herkesten dua bekler ve dua edilince
sevinir’’ (Ramuz el-Ehadis:368/10)
***
136-S: Bedenden ayrılan ölünün ruhu nereye gider?
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 39
Mustafa ÖSELMİŞ
C: Ruh bedenden ayrıldıktan sonra, ortalıkta dolaĢmaz, çağırılınca gelmez. Bedenden bedene
geçmez.
Ölüm olayından sonra ruhun dünya ile iliĢkisi kesilir. Tekrar dönüp gelmezler. (Yasin:31)
Ġyi bir hayat geçirmeyenler öldükten sonra ‘’Rabbim beni geri gönder’’ dediklerinde ‘’Onların
ağzından çıkanlar boĢ laftan ibarettir. Onlar için dirilecekleri güne kadar berzah vardır’’
buyurulur. (Mü’minun 99-100) Eğer ruh çağırılabilseydi, katledilen insanın ruhu çağırılır.
Seni kim öldürdü? Denirdi?
Falancanın ruhu imdada koĢmaz…
Ruh bedenden bedene de geçmez. Allah insanları sesleri, parmak izleri ve genleri ile farklıfarklı yaratırken ruhlarını da ayrı yaratmıĢtır. Her ruh kendi bedeninde hesap verecektir.
***
137-S: Kabir ziyareti yapılmalı mı?
C: Ölümü ve ahireti hatırlamak, öleni sevindirmek için yapılması faydalıdır. Kabir baĢında
okunan üç Ġhlas bir Fatiha yapılan dua ölüye fayda verir.
Yalnız kabir ziyareti günaha girmeden ve mezarda yatanın kemiklerini sızlatmadan
yapılmalıdır. Kabir baĢında taĢkınlık yapılmaz. Bid’at iĢlenmez.
Kadın, nikah düĢmüĢ olsa da eĢini ziyaret eder. Ġslam dıĢı adetlerin yaĢandığı ilk zamanlarda
peygamberimiz kadınların kabir ziyaretini yasaklamıĢtı. Daha sonra izin vermiĢtir. Eğer kadın
giyimi, davranıĢları ile günaha girecekse, kabire gitmemelidir. Ölene sıkıntı vermemelidir.
***
138-S: Ölenlerden yardım beklenir mi?
C: Kabirde yatanın dünya ile tasarrufu bitmiĢtir. Onlardan hiçbir Ģekilde fayda görülemez.
Onun için yardım istenmez, çocuk istenmez. ġifa beklenmez, ‘’Ġmdat!, falan yetiĢ!’’ denmez.
Kabire bir Ģey bırakılamaz, bir Ģeyde alınmaz.
Kabirde yatanlar hayattakilerden bir Fatiha beklerken onlara ne verebilir?
Kabirde yatandan ancak ibret alınır.
Kabirde namaz kılınmaz.
Kabirin taĢına toprağına yüz sürülmez. Saygı duruĢunda durulmaz. Kabirde yatana Ģikayet
olmaz.
***
139-S: Kıyamet nedir? Ne zaman kopacaktır?
C: Kıyamet, dünya ve dünyadakilerin ölümüdür. Kur’an’da:’’Kıyamet mutlaka gelecektir.
Onda hiç Ģüphe yoktur. Fakat insanların çoğu inanmazlar.’’ (Mü’minin:59) buyrulmuĢtur. Bir
ayette de Ģöyle ifade edilir:
-‘’Kıyamet vakti gelecektir. Bunda Ģüphe yok, Allah kabirdekileri diriltip kaldıracaktır.’’
(Hac:7)
Kıyametin vakti gizlenmiĢtir. Kıyametin zamanını Allah bilir. Kıyametin vakti bildirilseydi
bazı insanlar gaflete dalar, bazıları da dünya olan ilgisini tamamen koparırdı. Dünyalık bir
çalıĢma olmazdı.
Ġnsan bilmediği ve bilemeyeceği Ģeylerle meĢgul olmamalıdır. Zaman kaybı olur.
***
140-S: Ahiretin varlığı nasıl anlaĢılır?
C: Ölüm sondur. Ahiret yoktur. Sorgu, hesap yoktur demek inançsızların ifadeleridir.
Ahiret, dünyanın karĢılığı ve dünyanın sonudur. AkĢam yatıp sabah kalkıldığı gibi, toprağa
atılan tohumun yeĢermesi gibi diriliĢten sonra ahiret hayatı baĢlayacaktır.
Akıl ahiretin varlığını söyler. Ġlk insanlarda bile ahiret inancı vardır. Ölülerini buna göre
gömmüĢlerdir.
BaĢlangıçta her Ģeyi yoktan var eden Allah:’’Parmak ucuna varıncaya kadar tekrar yaratmaya
kadiriz.’’ Diyor. (Kıyamet:4)
Adaletin gerçekleĢmesi, yapılanların karĢılık bulması, iyilerin mükafatlandırılarak, kötülerin
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 40
Mustafa ÖSELMİŞ
cezalandırılması için ahiret vardır ve ahiret gereklidir.
Ahiret inancı olmazsa dünya düzeni sağlanamaz.
***
141-S: Cennet cehennem Ģu anda mevcut mu?
C: Her Ģeyi biz tam olarak bilemeyiz ama Kur’an’ın ve peygamber (as)’ın bildirdiğine göre
cennette cehennemde yaratılmıĢ Ģu anda mevcuttur.
Kur’an’da Ģöyle bildirilmiĢtir:
-‘’Kafirler için hazırlanmıĢ olan cehennem ateĢinden sakının’’ (Al-i Ġmran:131)
-‘’Takva sahipleri için hazırlanan cennete koĢun.’’ (Al-i Ġmran:133)
Peygamber (as) miraçta cenneti de, cehennemi de görmüĢtür. (Necm:13-15)
Nerdedir? Denirse onu Allah bilir.
***
142-S: Cehennemdekilerin yiyeceği nedir?
C: Bu konuda Kur’an Ģöyle bildiriyor:
-‘’Ġnatçı zorbaya cenhennemde irin içirilecektir.’’ (Ġbrahim:16)
-‘’Zakkum ağacı günahkarların yemeğidir.’’ (Duhan:45-46)
-‘’Ahirette günahkarlar kanlı irinden baĢka bir Ģey yemeyeceklerdir.’’ (Hakka:36-37)
-‘’Cehennemdekiler kaynar su ve irin tadarlar.’’ (Nebe:27)
-‘’Elbette zakkum yerler.’’ (Vakıa:52)
-‘’Azgınlar cehennemde çağlar boyu kalırlar. Orada bir serinlik ya da susuzluk gideren bir
içecek tatmazlar. Ancak dünyada yaptıklarına karĢılık kaynar su ve irin tadarlar.’’ (Nebe 2326) buyrulmaktadır.
***
143-S: Ahirette insan kendi eĢini mi seçmek durumundadır?
C: Dünyada kim kimi sevdiyse, kim kime tabi olduysa ahirette onunla beraber olacağı
bildirilmiĢtir.
Allah iyi kimselere: ‘’Siz ve eĢleriniz mükafatlandırılmıĢ olarak cennete girin’’ diyeceğini
bildiriyor. (Zuhruf:70)
Yasin suresinde de ‘’onlar ve eĢleri gölgeler altında tahtlara kurulurlar’’ (Ayet:56) buyrulur.
KiĢi ahirette eĢini tekrar istemiyorsa tekrar seçmek durumunda değildir. Kendisine kötü
davranan eĢini seçmeye mecbur olması cennetin havasına uymaz.
***
144-S: Ġnançsız Cennete girer mi?
C: Dünyada icat keĢifler yapan, insanlara hizmet eden inançsız bile olsa cennete girer diyenler
oluyor.
Cennete girmek için bir Ģeyler icat etmek yeterli değildir. ĠĢte Ebu talip Peygambere yaptıkları
bile onu kurtaramadı.
Peygamber (as): ‘’Ġman etmedikçe cennete giremessiniz’’ buyurmuĢtur. (Müslim, iman:93)
Kuranda da Ģöyle bildirilmiĢtir:
-Ġnkar edenlerin iĢleri fırtınalı bir günde rüzgarın Ģiddetle savurduğu küle benzer.
Yaptıklarından bir Ģey elde edemezler. (Ġbrahim:18)
-Ġnkarcıların iĢlerini Allah boĢa çıkarır. (Muhammed:1)
-O kafirler mutlaka cehenneme gireceklerdir. (Münafikun:16) Ġnanmayan yaptığının
mükafatını makam, övgü veya para gibi karĢılık olarak dünyada alır. Ahirete bir Ģey kalmaz.
ġu anda Allah’ın insanlardan inanmalarını istediği din Ġslamdır, islamdan razı olur.
Ġnançsıza dua edilmez. Cenaze namazı da kılınmaz.
(Tevbe:84+Bakara:111+Bakara:217+Mümtehıne:4+Tevbe:113)
Bulüğ çağına gelmemiĢ ölen kafir çocukları mükellef olmadıkları için hesaba çekilip
cezalandırılmazlar. (Ġsra:15+En’am:164) Onlar ana babalarından dolayı sorumlu da olmazlar.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 41
Mustafa ÖSELMİŞ
***
145-S: Ölüm istenir, intihar edilir mi?
C: Ölüm istenmez, canı Allah vermiĢtir, Allah alır. Ġnsanın kendini veya baĢka birini öldürme
hakkı yoktur. Öldürme yaĢama hakkını ihlaldir.
Allah kuranda:’’Kendi elinizle kendinizi tehlikeye atmayın’’ (Bakara:195) buyuruyor.
Petgamber(as):
1-‘’Sizden biriniz ölümü’’ istemesin. Zira ölünce ameli kesilir. Müminin hayatta kalması
hayrını arttırır. (R. Salih’in:2/587)
2-Sizden biriniz hastalığından dolayı ölümü temenni etmesin. Eğer isteyecekse Ģöyle
desin:’’Allah’ım, yaĢamak benim için daha hayırlı ise beni yaĢat, ölmek hayırlı ise beni
öldür.’’ (Ġslam Fıkhı Ans.:3/13, v.Zuhayli)
3-‘’Sizden kimse ölmeyi arzulamasın. Zira ölmeyi isteyen kimse eğer iyi biri ise belki daha
çok hayır ve iyilik yapar. ġayet kötü ise olur ki tevbe eder. Allah’ın rızasını kazanmaya
çalıĢır.’’ (Buhari, Merda:19) buyurarak ölümün istenmemesi gerektiğini bildirmiĢtir.
Ġntihar büyük suçtur. Allah Kur’an’da: ‘’Kendinizi öldürmeyin’’ (Nisa:29+En’am:151) diyor.
Ġntihar eden büyük günah iĢlemiĢ olur. Sebep ne olursa olsun sabır edilecektir. Çare intiharda
aranmayacaktır.
***
146-S: Açlık grevinde veya canlı kalkan olarak ölenin durumu nedir?
C: Bile bile ölüm istenmez. Ölümün üstüne gidilmez. Ölüme karĢı tedbir almakla mükellefiz.
Mesela; SavaĢta:Ben Ģehit olacağım diye ortaya çıkılmaz, düĢman üzerine yürünmez. Böyle
olursa Ģehit olunmaz. ‘’Ne Ģehit ne gazi pisi pisine gitti niyazi olur’’
Bakara suresi 195. Ayet:’’Kendi elinizle kendinizi tehlikeye atmayın‘’ buyruluyor.
-Tedbir almayan intihar etmiĢ olur.
-Hız sınırını aĢan, kazada ölen intihar etmiĢ olur.
-Bile bile sigara içip hastalanıp ölen intihar etmiĢ olur.
-Açlık grevi yapıp ölen intihar etmiĢ olur.
-Çok yemekten ölen intihar etmiĢ olur.
Bu konuda baskı yapmak özendirmekde cinayettir. Cinayete ortaklıktır.
***
147-S: Ġnfaz memurunun durumu nedir?
C: Ġnfaz memuru adı üstünde adaletin memurudur. Ġnfazı gerçekleĢtirmekle günah iĢlemiĢ
olmaz. Bu nedenle cezada görmez.
Bu görevini yaparken öfkesini iĢe karıĢtırırsa o zaman günah iĢlemiĢ olur. Acıma duygusunu
da iĢe karıĢtırmayacaktır. O zaman da adaletin yerini bulmasını engellemiĢ olur.
Ġnfaz memuru adalet adına hakimin kararını yerine getiren bir memurdur. O yapmasa baĢka
biri yapacaktır.
***
148-S: Hastalık nedeni ile Ashley tedavisi büyümeyi durdurma talebi istenebilir mi?
C: Bir hastanın iyileĢme Ģansı olmasa bile onun bazı haklarını elinden almak dinen uygun
değildir.
Bu gün nice iyileĢmez denilen hastaların Ģifa bulduğu bir gerçektir.
Sağlıkda, hastalıkda veya engelli olmakda bir imtihandır. Bu gün herkes hasta olabilir. DüĢüp
sakat kalabilir. Diğer yandan tıp sürekli geliĢiyor…
Hasta yakınları açısından da çok düĢündürücü bir durum onun için iyi düĢünülmeli, doğru
karar verilmelidir.
***
149-S: YaĢlı veya iyileĢmeyecek bir hastalıktan dolayı bir insanın hayatına son verilebilir mi?
C: Bir insanın yaĢama hakkı vardır ama ölüm hakkı yoktur. Dinen de yoktur, hukukende
yoktur. Cinayet sayılır. Bazı ülkelerde serbest olması öldürmeyi meĢrulaĢtırmaz.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 42
Mustafa ÖSELMİŞ
Hayat acısıyla tatlısıyla hayattır. Her insan hastalanıp, ihtiyarlar. Ġnsan, varlık sebebi olan
insanı ihtiyar ve hasta diye öldüremez. Gençler düĢkünlere hizmet edecek ve sevap
kazanacaktır. Çekilen sıkıntılar, ağrılar, acılar günahlara kefaret olur.
Bir insanın acı çekmesi veya çok yaĢlı olması öldürülmesi için bir gerekçe olamaz. Ġnsanın
kendisi istese bile bu arzusunu yerine getirmek insani görev sayılamaz. Bazıları ‘’ölüm’’
demiyor ‘’ötenazi’’ diyerek sevimsizliği gidermek istiyor.
Bazı batı ülkelerinde insani ölüm derneği exit kurulmuĢ ölümünü isteyenlere kolay ve kesin
ölüm için yardım etmektedir. Veya doktorundan yardım isteyene doktor yardımcı olmakta ve
suçlu sayılmamaktadır.
Ġnancımıza göre ölüm istenmez. Kendini öldürmek intihardır. BaĢkasını öldürmek, ölmesine
yardım etmek ve sebep olmak cinayettir.
***
150-S:Babam mallarını iki erkek kardeĢe verdi. Kız kardeĢimize bir Ģey vermedi. Biz ona
versek babamın vasiyetini bozmuĢ ve günaha girmiĢ mi oluruz?
C: Babanız büyük haksızlık ve adaletsizlik etmiĢ. Siz kardeĢinize vermeklede haksızlığı
gidermiĢ ve babanızı büyük azaptan kurtarmıĢ olursunuz.
Eğer kardeĢinize vermeseniz, sizde hak ve vebal altında kalırdınız.
Miras malı temiz değilse, mirascı onu temizlemekle mükelleftir. Mesela; malda hak varsa,
verecek helallaĢacaktır. Zekatı verilmedi ise zekatını verecektir. Çünkü o malda ihtiyaç
sahiplerinin hakkı vardır. H-KAZA, KADER, TEKKÜL
151-S:Kaza-Kader Nedir?
C: Her müslüman, hayrında Ģerrinde Allahtan olduğuna, her Ģeyin Allah’ın yaratması ve
takdiri ile olduğuna inanmakla mükelleftir.
Kul seçer, Allah yaratır. Allah’ın yaratması ve takdiri, kulun iradesine mani değildir. Allah
kulun tercihini bildiği için öyle takdir eder.
KADER: Allah’ın ezelden ebedeher Ģeyi bilip takdir ve tayin etmesidir. Allah her Ģeyi
noksansız bilir.
KAZA: Allah’ın takdirinin gerçekleĢmesidir. Bu Allah’ın kudret ve yaratma sıfatı ile ilgilidir.
Bir de insanın organlarının çalıĢması, doğması, ölmesi gibi iradesi dıĢı iĢler vardır.
ĠĢimize gelmeyince zalim felek, kara talih olmaz. Ġyiliği kendimizden, kötülüğü Allah’tan
bilmek yanlıĢtır. ĠĢine gelmeyeni alın yazısı demek, çalıĢmadan ‘’kader’’ deyip geçmek ve
kaza kaderi tartıĢmak yanlıĢtır.
***
152-S: Allah kulunu zorlar mı?
C: Allah’ın yazmıĢ takdir etmiĢ olması, zorlamak ve iradeyi baskı altına almak değildir. Allah
kulun ne yapacağını bildiği için öyle yazmıĢtır. Her Ģey insan iradesine bağlıdır. Takvimde ay
ve güneĢin tutulmasının yazması gibi.
Ġnsanın sorumlu oluĢu, ceza mükafatın oluĢu insanın iĢlerinde hür oluĢunun ifadesidir. Ġnsan,
yaptığı Ģeyleri ben yapmadım diyemez.
Kuranda Ģöyle bildirilmiĢtir:
-‘’Allah fesatı sevmez.’’ (Bakara:205)
-‘’Allah kullarının küfürüne razı olmaz.’’ (Zümer:7)
-‘’Allah kötülüğü emretmez.’’ (A’raf:28)
-‘’Sana gelen kötülük kendindendir.’’ (Nisa:79) Bu ayetlere göre Allah kulunu zorlamaz.
***
153-S: Kader değiĢir mi?
C: Allah Kur’an’da:’’Allah ne dilerse onu yapar; dilediğini siler, dilediğini sabit bırakır.’’
(Rad:39) buyurur. Mesela inançsız, iman ederse kaderi değiĢir.
Tedbir kaderi değiĢtirir. Peygamberimiz yıkılacak duvarın yanından hızlıca geçmiĢtir. Neden
kaçıyorsun denilince:’’Allah’ın kazasından kaderine kaçıyorum’’ demiĢtir. (Nisa:71)
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 43
Mustafa ÖSELMİŞ
‘’Sadaka kazayı, belayı defeder’’ buyurur peygamberimiz.
Dua kaderi değiĢtirir. Hz. Ömer: ‘’Allah’ım eğer adımı Ģakiler arasına yazdıysan sil. Eğer
adımı saidler (iyiler) arasına yazdıysan sabit kıl’’ diye dua etmiĢtir.
Ġnsan çalıĢmazsa rızkından mahrum olur. Öğrenci çalıĢmazsa baĢarısız olur. Yani insan
kaderini kendi yazar. (ġura:30)
***
154-S: Ġnsan yaptıklarından sorumlu mudur?
C: Ġnsan, yaptıklarını kendi irade ve isteği ile yaptığı için sorumludur. Kötülük yapıpta
kendini kader kurbanı ilan edemez.
Kur’an’da:’’BaĢınıza gelen musibet, kendi ellerinizle iĢledikleriniz yüzündendir.’’ (ġura:30)
-‘’Kim iyi iĢ iĢlerse faydası kendisinedir. Kim de kötülük yaparsa zararı kendinedir. Rabbin
kullarına zulm edici değildir.’’ (Fussılat:46) diye bildirmiĢtir.
Ġnsanın yaptığı bir iĢ için ‘’Ġyi ki böyle yapmıĢım’’ ‘’Ġyi ki Ģöyle yapmamıĢım’’ ‘’KeĢke Ģöyle
yapsaydım’’ ‘’Yaptığıma piĢmanım’’ gibi ifadeleri onun hür iradesini ve sorumluluğunu
gösterir.
Ġnsan asansörün hangi düğmesine basarsa o katta olur. Bunun için baĢkasını suçlayamaz.
***
155-S: Kaza-Kader inancının faydası nedir?
C: Kaza kadere doğru bir Ģekilde inanan, boĢu boĢuna üzüntü çekmez. Ona bela ve musibetler
ağır gelmez. Peygamber (as) Ģöyle buyurur: ‘’Kadere iman üzüntüyü giderir.’’ (Ramuz elEhadis:193/5) Acılar, üzüntülerden Ģikayetçi olmaz. Günaha kefaret diye düĢünür. Ecelini,
rızkını onun bunun elinde aramaz. Kendine verilene razı olur. Her Ģeyin Allah’tan geldiğine
inanıp kötü kadere bağlamaz. Allah’tan gelene boyun eğer, razı olur.
Kadere iman insanı stresten, bunalıma düĢmekten korur.
Kadere inanan tedbiri elden bırakmaz, duayı ihmal etmez. Allah’tan her Ģeyin hayırlısını diler.
Olan bir Ģey içinde ‘’Böylesi hayırlıymıĢ’’ der.
***
156-S: Tevekkül inancı tembelliğe sevk eder mi?
C: Tevekkül Allah’a dayanıp güvenmek demektir. Kur’an: ‘’Gerçekten iman ediyorsanız
Allah’a tevekkül ediniz.’’ Diyor. (Maida:23)
Tevekkül eden Cenab-ı Allah’ın korumasında olduğu güvencesinde yaĢar. Yalnız olmadığını
bilir. Beklediğini Allah’tan bekler.
Tevekkül, çalıĢmayı bırakmak değildir. Her türlü çalıĢmayı yaptıktan sonra, iĢin hayırlı
olması için Allah’a havale etmektir.
Devesini bırakıverene peygamber(as):
-‘’Deveni ne yaptın’’ deyince o:
-‘’Allah’a havale ettim’’ demiĢ. Peygamber (as) ona:
-‘’Deveni sağlam kazığa bağla ondan sonra havale et’’ demiĢtir. (Tirmizi, kıyamet:60)
Dinimizde tevekkül inancı tembelliğe prim veren bir anlayıĢ değildir.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 44
Mustafa ÖSELMİŞ
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
A-HANGĠ DĠN?
157-S: Neden Ġslam’ın Ģartı 5 deniliyor?
C: Ġslam’ın Ģartı sadece beĢ değildir, çoktur. Farzlar sadece beĢ tane değildir. Ama beĢ temel
üzerine oturduğu için Ġslam’ın Ģartı beĢtir deniliyor. Yani beĢ tanesi çok önemlidir.
Ġslam beĢ Ģarttan ibaret değildir.
***
158-S: Ġslam dininin diğer dinlerden farkı nedir?
C: Ġslam dini son dindir. Bütün insanlığa inmiĢtir. Ġslam fıtratına en uygun, uygulanabilir bir
dindir. Dil, renk, cinsiyet ayrımı yapmaz. Ġlimle çatıĢmaz. Emir ve yasakları akla ilme
uygundur. Bütün kitaplara ve peygamberlere imanı emreder. Tek Allah inancına sahiptir.
BozulmamıĢtır kıyamet dinidir.
***
159-S: Allah bugün insanlardan hangi dini istiyor?
C: Diğer dinler, kutsal kitapları bozulduğu ve değiĢtiği için Allah Ġslam’ı göndermiĢtir.
-‘’Ġnsanları Allah’a çağıran, iyi iĢ yapan ‘’ben müslümanlardanım’’ diyenden kimin sözü daha
güzeldir? ‘’ (Fussılat:33)
-‘’Sizin için din olarak islamı seçtim’’ (maida:3)
-‘’Allah nezdinde hakdin Ġslam’ıdır? (Al-i Ġmran 19)
-‘’Size müslüman adını verdim’’ (Hac:78)
-‘’Kim Ġslam’dan baĢka bir din ararsa, bilsin ki, kendisinden böyle bir din asla kabul
edilmeyecek ve o ahirette ziyan edenlerden olacaktır.’’ (Al-i Ġmran:85)
Ġslam peygamberi de:’’ Rab olarak Allah’ı, din olarak Ġslam’ı, peygamber olarak
Muhammed’i seçip beğendim diyen kimse cenneti hak etmiĢtir.’’ (Abu Davut:Vitir;26)
buyurur.
Ġslam dini geldikten sonra baĢka bir dine göre yaĢayanın ameli boĢa gider. Allah Ġslam’dan
baĢka bir dine razı olmaz.
***
160-S: Ehl-i kitap ne demektir?
C: Bu gün hristiyanlara ve yahudilere Ehl-i kitap denir. Bir kitaba ve peygambere inandıkları
için bu ad verilir. Ehl-i kitaptan olan birinin kestiği hayvan yenir. Bir de Ehl-i kitaptan olan
bir kadınla evlenilebilir. Yalnız Ehl-i kitaptan olan erkeğe kız verilmez.
***
161-S: Ġslamda zamana uyulur mu?
C: Zaman bir inanç olmadığı gibi bir yaĢayıĢ biçimide değildir. Zamana uymak, zamanın
yozlaĢmıĢ alıĢkanlıklarına uymak manasına gelir.
Zamana göre din olmaz. Ġslam zamana uymaz. Zaman islama uyar. Ġslamda herhangi bir
değiĢikiğe ihtiyaç yoktur. Ġslamın sesi bu güne kadar kısılmamıĢtır. Ġslam çağları arkasından
sürükleyen bir dindir.
Allah Ģöyle uyarır:
-‘’Eğer yer yüzündeki insanların çoğuna uyarsan seni Allah yolundan alıkoyarlar.’’
(En’am116)
Zaman bunu gerektiriyor, böyle icap ediyor deyip din kuralları bir tarafa bırakılarak, baĢka
türlü davranılamaz. Din zamana uydurulamaz.
***
162-S: Din değiĢtirilebilir mi?
C: Din değiĢtirmek, kendi dinini bırakıp, baĢka bir dinin esaslarını kabul etmek, o dine razı
olup benimsemek demektir.
Ġnanç özgürlüğü vardır. Ġsteyen istediği dini benimser. Baskı ile veya kandırma ile, vad ederek
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 45
Mustafa ÖSELMİŞ
din değiĢtirilemez.
Kandırılan bir insanın geri dönüĢü veya baĢka bir dinde iken inceleyip araĢtırıp gerçek dine
geçmesi onun hakkıdır. Hak dini bırakıp menfaat için baĢka dine geçmek küfre geçmektir.
Böyle kimseye mürted denir. Onun bütün iyi amelleri boĢa gider.
***
163-S: Dinde reform olur mu?
C: Dinde reform adı altında zaman zaman camilerin kilise gibi olması, ezanın namazın
değiĢmesi, kurandaki bazı hükümlerin kaldırılması ve dini hayatın değiĢtirilmesi konusunda
istekler olmuĢtur.
Modern islam, çağdaĢ müslüman türk müslümanlığı gibi iyi niyetli olmayan iddialar gündeme
getiriliyor.
KiĢinin isteğine göre din olmaz. Dinin kurallarını Allah koymuĢtur. Ġslam son dindir.
Ġnsanlığın ihtiyacına cevap verebilecek durumdadır. Çağa göre, zamana göre ve kiĢiye göre
değiĢmez. Ġslam donuk bir din değildir. Dört kaynağı vardır. Ġslam deform olmamıĢtır ki
Ġslam’da deform olsun.
Ġslam değiĢmez, değiĢtirilemez. Bu güne kadar Ġslam’a zarar vermek isteyen hiçbir güç
emeline ulaĢamamıĢtır. Bu konuda kuran meydan okur.
(Tevbe:32+Fussılat:42+lokman:6+Saff:8-Rum30)
‘’Çürük baklanın kör alıcısı olur derler’’. Aklı baĢında samimi, inanç sahibi bir insanın bu
isteklere kapılması asla düĢünülemez. Böyle iddia sahipleri samimi, dini yaĢayan insanlar
değildir. Bütün gayeleri Ġslam’a zarar vermektir.
***
164-S: Gayri müslimle iliĢkilerimiz nasıl olmalıdır?
C: Gayri müslim kimdir? Müslüman olmayan, müslüman olmanın Ģartlarını ve imanın
Ģartlarını reddeden kimsedir.
Gayri müslimle ticaret yapılır. Kazancı meĢru ise ikramı alınır, ısındırmak için ikram edilir.
Gayri müslim de bir insandır, saygı duyulur. Hakkına hukukuna riayet edilir. Ehl-i kitapsa
kestiği yenir.
Gayri müslim için namaz kılınıp, dua edilmez. (Tevbe 113+84+80)
Gayri müslime dost ve sırdaĢ edinilmez. (Ali Ġmran:28-118+Bakara 221+maide:51)
Gayri müslime inançta, ahlakta, giyimde ve yaĢayıĢta benzenmez. Peygamberimiz:
‘’BaĢkalarına benzeyen onlardandır’’ der.
B-EZAN, NAMAZ
165-S: Ezanın Ģartları nelerdir?
C: Ezanın Ģartları Ģunlardır;
1-Vakit girmiĢ olmalı,
2-Arapça olmalı,
3-Aslı, tertibi bozulmamalı,
4-Erkek okumalıdır.
***
166-S: Ezan duası Bid’at mıdır?
C: Ezan duası Bid’at değildir. Peygamberimiz bizzat Ģöyle demiĢtir: ‘’Ezanı iĢittiğinde, ezan
duası yapana Ģefaatim helal olur’’ buyurmuĢ ve ezan duasını okumuĢtur. (Buhari, ezan:8)
Ezan duası okumak sünnettir.
***
167-S: Türkçe ezan olur mu?
C: Ezan, bütün dünyada müslümanları çağıran ortak bir semboldür. Ezan vahiy mahsulüdür.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 46
Mustafa ÖSELMİŞ
Aynı zamanda dinin temelidir.
Türkçe ezan isteyenler ‘’Haydin namaza, haydin kurtuluĢa’’ diye ezan okunsa sanki namaza
koĢacaklar, namaz kılacaklar. Bunlar camiye gitmek için Türkçe ezan beklemiyorlar. Ezan,
Türkçe okunsa sanki namaza baĢlayacaklar. Bunların isteği milleti ezansız bırakmak için bir
bahanedir.
Bir zamanlar okunan Türkçe ezanlar milletimizi derinden yaralamıĢtır. Aslına çevrilmesi ile
de ülkede bayram havası esmiĢtir.
Türkçe ezanın halk üzerinde etkisi yoktur. Türkçe ezan bir ideoloji haline gelmiĢtir.
***
168-S: Camide dünya kelamı konuĢulur mu?
C: Camide lüzumsuz konuĢulmaz. Camide ticaret olmaz. Cami içinde ilan yapılamaz. Camide
müzik çalınmaz.
Camide selavatlaĢma, eğer konuĢmaya sebep olacaksa, o bile terk edilir. Cumalarda,
bayramlarda, namazlardan sonra baĢka konuĢma yapılmadan tebrikleĢme yapılabilir. Cami,
Allah’ın evi ve kutsal bir mekandır saygılı davranılması gerekir.
Camiler dua, zikir, ibadet ve tevekkül yerleridir.
Camide gülmek, ĢakalaĢmak, uyumak caminin kutsallığı ile bağdaĢmaz.
***
169-S: Ġbadet kendi dilinde mi olmalıdır?
C: ‘’Ġbadet kendi dilinde olursa, ibadettir’’ deniliyor. Ġbadeti emreden nasıl yapılmasını
istiyorsa ve emrolunduğu gibi yapılırsa ibadettir.
Bir zamanlar Türkçe ibadet isteyen birinin cenaze namazı kılınmıĢ ve: ‘’ġen ve esen kalınızġen ve esen kalınız’’ diye iki tarafa selam verilince gülüĢmelere neden olmuĢtur.
Allah namazı emrederken: ‘’Kurandan okuyunuz’’ diyerek emretmiĢ, peygamberimizde:
‘’Beni nasıl namaz kılar görürseniz öyle namaz kılınız’’ buyurmuĢtur. Bir hadislerinde de:
‘’namazda kurandan kolay geleni okuyun’’ diye buyurmuĢtur. (Müslim, Salat:45)
Kur’an’ın dili: Arap’çadır. Namaz dili de Arap’ça olacaktır. BaĢka Ģekilde namaz olmaz.
Baskı döneminde Ġstanbul Fatih camiisinde namaza duruluyor. Ġman Fatiha’yı Türkçe
okumaya baĢlayınca cemaat dağılıyor müezzin bağırıyor ‘’ yeter artık yeter bizden baĢka
kimse kalmadı.’’
Türkçe ibadet isteyen Türkçe ibadet etsin. Çekilsin evine ona bir karıĢan olmaz. Kısacası
Türkçe dua yapılır ama Türkçe namaz olmaz.
***
170-S: Namaz nasıl bir ibadettir?
C: Namaz dinin direği sayılır; her aklı baĢında müslümana farz olan bir ibadettir. Bu ibadet
herkesten mutlaka istenecektir.
Namaza kulun büyük ihtiyacı vardır. Allah: ‘’Namaz kötülüklerden alıkoyar’’ buyurur.
Allah’a kulluk en güzel namazla olur. Ruku ve secde hali kulun Allah’a en yakın olduğu
andır.
Namaz kulun miracıdır. Ġnsan namazla dirilir. Namazla huzura kavuĢur. Namaz stresten
bunalıma düĢmekten alıkoyar. Namazın terki sıkıntılara sebep olur.
***
171-S: Namaz öncesi ne gibi hazırlık gerekir?
C: Namaz kılacak olan, namaza davetten önce abdest alıp namaz vaktini beklemelidir.
Huzura çıkacak insan kendine çeki düzen vermeli; bedenen ve ruhen Allah’ın huzuruna
çıkmaya hazır olmalıdır.
Makbul olan bir namaz için bedenin helal gıda ile beslenmesi Ģarttır. Kafa, kalp, mide temiz
olmadan namazdan zevk alınmaz.
Namazdan önce dikkat edilecek bir hususta abdestin güzel alınmasıdır. Bir önemli hususta
dünya ve dünyadakilerden arınmadan, ayrılmadan namaza durulmamalıdır.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 47
Mustafa ÖSELMİŞ
***
172-S: Namazı terkeden küfüre girer mi?
C: Namaz emri kesindir. Namazı inkar eden küfüre girer. Namazı unutmaktan, tembellikten
dolayı kılmayan büyük günah iĢlemiĢ olur.
Namaz imanla küfür arasında perdedir (Rum:31) Namazı terk eden kafir iĢi iĢlemiĢ olur.
***
173-S: Namaz nasıl vesvesesiz kılınır?
C: ġeytan en çok namazda vesvese verir. Namazda yanıltır. Kur’an’da vesvesenin Ģeytandan
olduğu ve vesveseye itibar etmeyip Allah’a sığınılması emredilmiĢtir. (Bakara:147+Ali Ġmran
:60+ A’raf200+Fussılat:36)
Vesvese, Euzu besmele çekerek, Nas, Felak, surelerinin okuyarak ve istiare duasını okuyarak
giderilir.
Güzel abdest helal lokma, sağlam bilgi ve itikat düzgünlüğü vesveseyi engeller.
***
174-S: Ana baba namaz kılmayan evladından sorumlumudur?
C: Ana baba çocuğuna zamanında namazı öğretmek ve kıldırmakla yükümlüdür. Çocuk bir
imtihandır. Allah: ‘’Ailene namazı emret!’’ diyor. (Taha:132)
Eğer ana baba zamanında çocuğuna namazı öğretmedi ise ve kıldırmadıysa sorumludur. Ġleri
yaĢlarda namaz öğretildiği halde evlat kılmıyorsa, ana baba ondan sorumlu değildir.
***
175-S: Namaz kimlere farzdır?
C: Namaz akıllı, buluğ çağına gelmiĢ müslümanlara farzdır. Yalnız öğrenmesi ve alıĢması
bakımından küçük yaĢtan itibaren çocuk öğretilip kıldırılırsa, büyüyünce kılma alıĢkanlığı
kazanır. Peygamberimiz Ģöyle buyurur: ‘’Çocuklarınıza 7 yaĢında namazı emredin, 10 yaĢına
girince kılmayacak olurlarsa dövün, yataklarını ayırın’’ buyurur. (Ebu Davud, Salat:26)
***
176-S: Namaz kılanın önünden geçilmesi namazı bozar mı?
C: Namaz kılanın önünden geçilmesi, namazı bozmaz ama huzuru bozar. Evde çocuklara
mani olmak mümkün değildir. Büyüklerin geçmesi günahtır. Onun için namaz kılanın namaza
durmadan önüne bir sütre denilen engel koyması uygun olur. Camide namaz kılanın önünden
geçmemeye dikkat edilmelidir. Çünkü peygamberimiz namaz kılana müdahale hakkı
vermemiĢtir.
Evde çocukların önünden geçmesini problem etmemek gerekir. Çünkü namaza mani değildir.
***
177-S: Namaz kılarken sünnetle farz arasında konuĢulur mu?
C: Aslında namaz bitinceye kadar sünnetle farz arasında konuĢulmaz. Eğer bir mazeret varsa,
önemli bir durum varsa o zaman konuĢulabilir. KonuĢulduğu zaman namaz bozulmaz, sevap
azalır, huĢu kaçar.
***
178-S: Nerelerde namaz kılınmaz?
C: Peygamberimiz Ģuralarda namaz kılmayı yasaklamıĢtır:
-Çöplüklerde,
-Hayvan ağılında, hayvan kesilen yerlerde,
-Kabristanda,
-Yol üzerlerinde,
-Hamam da
-Kabenin üzerinde,
-Ġzinsiz baĢkasına ait mülkte,
-Gasp edilen, hile ile alınan yerde namaz kılınmaz.
***
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 48
Mustafa ÖSELMİŞ
179-S: Yatsı ile vitir arasında namaz kılınır mı?
C: Kılınır; kaza, teravih, teheccüt kılınır. Çünkü vitir namazının esas vakti yatsıdan hemen
sonra değildir. Kolaylık olsun diye peygamberimiz birleĢtirmiĢtir.
***
180-S: Allah kimlerin namazını kabul etmez?
C: Vaktin dıĢında namaz kılanın, kendisini sevmeyenlere imam olanın kocası haklı olarak
dargın geceleyen kadının, Allah’tan baĢkası için namaz kılanın, bile bile hak yiyenin, haram
yiyenin namazını kabul etmez.
***
181-S: Namazı düĢüren özürler nelerdir?
C:Namazı düĢüren özürler Ģunlardır:
-Adetli nifas’lı olmak,
-Akıl hastası olmak,
-5 vakti geçen bayılma hali,
-Ġslama yeni girenin önceki namazları,
-Kendini bilmeyen hastanın ve ihtiyarın namazı düĢer.
***
182-S: Namazda kıyafet nasıl olmalıdır?
C: Namaz, temiz elbise ile kılınır. Necis olmayan boya harç olsa da o elbise ile namaz kılınır,
pijama, eĢofman temizse onunla namaz kılınır.
Erkek kısa kollu elbise ile namaz kılabilir. Sıvarsa mekruh olur. Takkesiz namaz mekruhtur.
Resimli elbise ile namaz olmaz.
Kadın dar, ince elbise, çorapsız, baĢını, vücudunu tam örtmeyen elbise ile namaz kılamaz.
Erkeğin takkesi alnını örtmemeli ve yahudi takkesi gibi olmamalıdır.
***
183-S: Hangi vakitlerde namaz kılınmaz?
C: GüneĢ doğarken, batarken ve tam ortada iken hiçbir namaz kılınmaz. Secde edilmez. Sabah
namazı vaktinde baĢka namaz kılınmaz. (Ramuz el-Ehadis:310/5+481/1) Ġkindi ile akĢam
arası nafile namaz kılınmaz.
***
184-S: Telefon çalınca namaz bozulur mu?
C: Olur olmaz Ģeylerle namaz bozulmaz. Hele kimden geldiği belli olmayan telefon için
namaz bozulmaz. Ama çok önemli bir telefon bekliyorsa, namaz bozulur, yangın gibi acil
durumlarda bozulur.
Eğer telefon çalıp duracak ve kafanızı meĢgul edecek olursa, namaz bozulup telefona bakılır
veya telefonun meĢgul bırakılması da uygun olur.
***
185-S: Namazda akan gözyaĢı namazı bozar mı?
C: Namazda rahatsızlıktan veya esnemeden dolayı akan yaĢ namaza mani değildir. Allah
korkusundan akan yaĢ namazı bozmaz. Peygamberimizin seccadesi ıslanırmıĢ. Eğer dünya
üzüntüsünden dolayı ağlanırsa, namaz bozulur.
Süt akıntısı, burun akıntısı, ter abdesti de namazı da bozmaz.
***
186-S: Seccadedeki hangi Ģekiller namaza manidir?
C: Seccadedeki, cami, kâbe, bitki, ağaç gibi manzaralar namaza mani değildir.
Ġnsan, hayvan gibi resimler namaza manidir.
Seccadede insanın dikkatini dağıtan, zihnini meĢgul eden Ģeyler olmamalıdır.
***
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 49
Mustafa ÖSELMİŞ
187-S: ĠĢ yerinde namaz kılınır mı?
C: Özel mülkte abdest ve namaz için izin alınmalıdır. ĠĢ sahibi namaza mani olamaz. Namaz
kılma imkanını sağlamazsa mesul olur. Çünkü farz ve vacip olan bir Ģeye yasak konamaz.
ĠĢ sahibi müsaade ederse hemen kılıp iĢin baĢına dönülür. Eğer müsaade etmezse baĢka iĢ
aranır. ÇalıĢılmak mecburiyeti varsa, baĢka iĢ yoksa, çalıĢmaya devam edilir. Kılınamayan
namazlar evde kaza edilir.
Ġbadete izin verilen yerlerde namaz çabuk kılınır. Kaybedilen çalıĢma zamanı telafi edilir.
Yoksa para helal olmaz. Yani abdestle, tesbih duasıyla vakit kaybedilmez.
***
188-S: Camiye gitmeye mani özürler nelerdir?
C: Erkeklerin camiye gitmesi sünnettir. Sevabı 27 derece fazladır. Camiye gitmemek için Ģu
özürler geçerlidir:
- Çok ihtiyar olmak, özürlü olmak,
- Mal, can emniyetinin olmaması,
- Hava Ģartları müsait değilse,
- Cami çok uzaksa,
- Hasta, çocuk bakımı söz konusu ise,
- BaĢkalarına zarar verecek bir hal varsa,
- Ġlmi araĢtırma ve çalıĢma yapılıyorsa, camiye gidilmeyebilir.
***
189-S: Kutuplarda namaz nasıl kılınır?
C: Kutuplardaki insan, en yakın ülke ve namaz vakitlerini belirlenen yere göre ibadetini
yapar, oranın takvimini esas alır.
Kutuplara gitmemiĢ, gitmeyecek, namaz kılmayan, Cuma, bayram nasıl kılınır merak etmeyen
bazı kimseler, kendilerini ilgilendirmeyen bu soruyu soruyor.
Uçakla bir yere giden kimse nerede niyetlendiyse orucunu oranın saatinde göre bozar.
***
190-S: Namazda gözler kapatılır mı?
C: Dikkatin dağılmaması için göz kapatılmaz, kapatılırsa insanın gözünün önüne daha çok
Ģekiller gelir. Gözü namazda sürekli kapatmak mekruhtur. Göz, ayakta secde yerine, rükuda
ayak uçlarına, otururken dizlerin arasına bakacaktır. Namazda oraya buraya bakılmaz.
***
191-S: Namazda birilerine her hangi bir iĢaret verilir mi?
C: Namazda gözle, kaĢla, elle, sesle, öksürükle bir iĢaret manasına gelen hareket namazı
bozar.
***
192-S: Ölenin namaz borcu ödenirmi?
C: Namaz için her türlü kolaylık gösterilmiĢtir. Onun için diğer ibadetler gibi namazın
kefareti yoktur.
Kasten terk edilmiĢ, bile bile kılınmayan namazın kefareti olmaz. Ancak hiçbir Ģekilde
kılamadığı, son anlardaki namazlar için fidye verilir. Bu o yılın fıtır sadakası miktarı bir vakit
namaz için verilir. Bu da gerçekçi olur. Kabultü-veheptü denilerek kucaktan kucağa az bir
miktar paranın dolaĢtırılması ile olmaz.
***
193-S: Elbiseye kolonya dökülse ne yapılır?
C: Alkol ve kolonya dökülen elin yüzün ve elbisenin yıkanması gerekir. Temizlik 3 defa
yıkanmasıdır.
Elbiseye tuz dökülesi alkolün necisliğini gidermez.
***
194-S: Ġçki içilen otel, lokantada namaz kılınır mı?
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 50
Mustafa ÖSELMİŞ
C: Lokanta yemek yemek için, otel yatıp kalkmak için yapılmıĢtır. Burada çalıĢan veya otelde
kalan, temiz bir köĢede namaz kılabilir.
***
195-S: Tesbih namazı kılmak doğru mu ?
C: Tesbih namazını peygamber (as) kılmıĢ ve kılın diye tavsiye etmiĢtir. Bu namazın
sevabının bol olduğunu da bildirmiĢtir. Tesbih namazı peygamberden sonra kılınmaya devam
edilmiĢ ve fıkıh kitaplarında yer almıĢ bir namazdır. Mübarek gecelerde bilhassa ramazanda
kılınır. 4 rekat ve 300 tesbihatla kılınır. Nafile bir namazdır.
***
196-S: Peygamberimiz sünnet namazlarından sonra ne gibi nafile namazlar kılmıĢlardır?
C: Peygamberimiz (sav)’in kıldığı nafile namazlar Ģunlardır: Tesbih namazı, kuĢluk namazı,
evvab’ın namazı, gece teheccüt namazı, mescit namazı, abdest namazı, hacet namazı, istihare
namazı, tevbe namazı, yolcu namazı, korku namazı gibi namazlar kılmıĢtır.
***
197-S: Cemaatle namaz kılarken sonradan uyan namazını nasıl tamamlar?
C: Sonradan imama uyan, kılmadığı rekâtlar kazaya kalmıĢtır. Onları aynen kılar. Yani 4.
Rekatı yetiĢen ilk iki rekatı kılarken Fatiha’dan sonra sure okur. En sonda 3. Rekât ta sure
okunmaz. Öylece namazı tamamlar.
***
198-S: Ġmama uyan kimse besmele çeker mi?
C: Ġmama uyan kimse sübhaneke okur. Oturunca ettehıyatü, salli, barik ve rabbenayı okur.
Rükuda ve secde de tesbih söyler. Yatıp kalkarken ‘’Allahü ekber’’ der, sure okumadığı için
besmele çekmez. ÇekmiĢ olan için namaza mani değildir.
***
199-S: Namazda baĢka Ģeylerle meĢgul olanın namazı bozulur mu?
C: Namaz kılan kimse aynı rekatta bir hareketi üç defa tekrar ederse namazı bozulur. Mesela;
kaĢınmak gibi, saçını düzeltme gibi. Namazda oraya buraya da bakılmaz.
***
200-S: Müekket sünnetlerin 2. Rekatında salli barik okuyan ne yapar?
C: Ġkindi ile yatsı namazının sünnetlerini kılarken 1. OturuĢta salli barik okunur. Diğer
namazların sünnetini kılarken unutarak okunsa, sehiv secdesi yapılması gerekir. Çünkü farz
olan kıyam gecikmiĢtir.
***
201-S: Gözlük veya baĢa giyilen Ģeyden dolayı alın yere değmese ne olur?
C: Namaz kılarken secdede alınla beraber burun yere değecektir. Alnın yerle teması
sağlanamazsa namaz bozulur. Peygamber (as) bir hadislerinde secde 7 kemik üzerine yapılır
diyor. Mesela ayaklar uzun süre yerle temas etmese yine namaz bozulur.
***
202-S: Namazda aklımıza olur olmaz Ģeylerin gelmesi nasıl önlenir?
C: Önce helal gıdaya dikkat edilmeli, sonra da abdesti güzel almalı. ġeytan namazda vesvese
vererek namazda huzur bozmaya çalıĢır. Bu durumda namaz kılan biraz iradesine hakim
olmalı ve Allah’ın huzurundayım diyerek kendini okuduğu Ģeylerle meĢgul etmelidir.
Manalarını düĢünmelidir.
***
203-S: Sabah namazına kalkabilmenin çaresi nedir?
C: Sabah namazına kalkamamak bir cezadır. Bir günah iĢleniyor ki Allah huzuruna kabul
etmiyor demektir.
Sabah namazına kalkmak için, erken yatmak, abdestli yatmak ve akĢam yemeğini az yemek
kalkma niyeti ile yatmak. Ġnsan kalkmak istemezse, Allah onu kaldırmaz. Organları ona itaat
etmez. Kulağı ezanı duymaz. Kalkmak nasip olmaz.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 51
Mustafa ÖSELMİŞ
***
204-S: Namaz kılmayan evlada nasıl davranılır, zorlanır mı?
C: Önce namaz öğretilir ve sevdirilir. Namazın nasıl bir ibadet olduğu anlatılır. Eğer yine de
kılmazsa uyarılır. Abdestin var mı? Al beraber kılalım gibi sözlerle kılması sağlanır. Bir
noktada zorlanır.
***
205-S: Zevk almıyorum diye namaz terk edilir mi ?
C: Namaz Allah’ın emridir. Allah emrettiği için kılınır. Ġbadet lezzet almak için yapılmaz.
Ġbadet gafletle değil vazife bilinerek yapılır. AlıĢkanlık olarak yapılmaz.
Bir insan ısınamıyorsa terk etmesi gereken hataları vardır. Yediğine, içtiğine diline, gözüne
dikkat edecektir.
Namazdan zevk almayan ‘’Ben zevk almıyorum diyerek namazı terk edemez. Namaz
borcumuzdur, kılınırsa borç ödenir. Kılınmazsa ceza gerekir.’’
***
206-S: AkĢam namazı ile yatsı ve sabah namazının farzları neden sesli kıldırılır?
C: Öğle ile ikindi, gündüz sessiz, gece namazları ise sesli kıldırılır. Gece namazlarının birinci
ve ikinci rekatlarını imanın sesli okuması vaciptir. Eğer içten okunursa sehiv secdesi gerekir.
Gündüzde sesli okunursa o da vacibin terkinden dolayı secde gerektirir.
BaĢlangıçta peygamber (as) hepsini sesli kıldırırdı. Gündüz müĢrikler peygamberi dinler,
ayetlerle alay eder, kendi Ģiirleri ile beraber okurdu. Müslümanlar rahatsız oluyordu. Ġsra
suresinin 110. Ayeti nail oldu. Bu ayete göre gece sesli gündüz sessiz okunmaya baĢlandı.
Peygamberimiz: ‘’Beni nasıl namaz kılar görürseniz, öyle namaz kılınız’’ buyurduğu için
gece namazlarını sesli, gündüz namazlarını sessiz okumak Allah’ın emri peygamberin
sünnetidir.
***
207-S: Yatsı namazından sonra neden emenerrasulü okunur?
C: Her gün yatsı namazından sonra Hz. Peygamber bakara suresinin son iki ayetini
okumuĢtur. Bu ayetler güzel bir duadır. Yatsıdan sonra emenerrasulüyü okumak sünnettir.
Bir hadislerinde: Kim geceleyin bakara suresinin son iki ayetini okursa, bu iki ayet ona yeter’’
buyurmuĢtur.
***
208-S: Resimli odada namaz olur mu?
C: Hz. AiĢe resimli pir perde asmıĢtı. Peygamber (as): ‘’ġu resimli perdeyi önümden
kaldırın’’ demiĢtir. (Buhari, Libas:93)
Tabiat resimlerinin bir mahsuru olmaz. Hayvan veya insan resimlerinin bulunduğu oda da
namaz olmaz. Resim varsa namaz kılınacağı zaman üzeri örtülür.
Seccade de Kâbe ve tavaf eden insanlar varsa insanlar fark edilmeyecek kadar küçükse
üzerinde namaz kılınabilir. Resimli elbise ile de namaz kılınmaz. Ġnsan zihnini meĢgul eden
görüntüler mekruhtur.
***
209-S: Bir namaz kılarken baĢka bir namaza niyet edilir mi?
C: Ġki namaz birden kılınamaz, aynı anda iki namaza birden niyet edilmez.
Farz ayrı, sünnet ayrı, nafile ayrıdır. Ayrı ayrı emredilmiĢtir. Zamanları farklıdır. Emredenleri
farklıdır, kılınıĢı farklıdır. Ayrıca her ibadet baĢlı baĢına bir ibadettir. Her ibadetin niyeti
farklıdır.
Namazlarda çift niyet olmaz. Niyet, namazın farzlarındandır. Bu niyet, kesin ve açık
yapılmalıdır. Ne kılınıyorsa niyet onadır. Bir hadiste: ‘’Ameller niyete göredir’’ (Buhari
Vahiy:1) buyurulmuĢtur.
Niyette namazın türünün belirtilmesi gerekir. Kimse kılmadığı namazı kıldım diyemez. Bir
defa içine sinmez.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 52
Mustafa ÖSELMİŞ
Niyette ġüphe ve tereddüt varsa zaten olmaz.
***
210-S: Namazda söylediklerimizin anlamları nelerdir?
C: Namazın içinde Ģöyle demiĢ oluruz:
-Allahü ekber: Allah en büyüktür.
-EuzubillahimineĢĢeytanirracim: Ġlahi rahmetten kovulmuĢ olan Ģeytandan Allah’a sığınırım.
-Bismillahirrahmanirrahim: Rahman ve rahim olan Allah’ın adıyla baĢlarım.
-Subhane Rabbiye’l-azim: Alemlerin rabbini her türlü noksanlıklardan tenzih ederim.
-Semi Allahü limen hamideh: Allah hamd eden kulunun övmesini iĢitmiĢtir.
-Rabbena leke’l hamd: Hamd Allah’a mahsustur.
-Sübhane Rabbiye’l-a’la: Yüce Allah’ım seni noksanlıklardan tenzih ederim.
-Es’selamü aleyküm ve rahmetullah: Allah’ın selamı ve rahmeti üzerinize olsun.
Namazda ne dediğimiz bilinir ve düĢünülürse, baĢka Ģeyler düĢünmekten ve vesveseden
kurtuluruz. Namazdan daha çok zevk alırız.
***
211-S: Sehiv secdesi nedir? Nasıl yapılır?
C: Sehiv secdesi, yanılma secdesi demektir.
Peygamber (as) ‘’Namazı için Ģüpheye düĢen, doğrusunu araĢtırsın. Sonra selam versin, sehiv
secdesi yapsın. Yani yanıldığı için iki secde daha yapsın. ‘’ (H. Döndüren, Ġslam Ġlmihali:336)
buyurur.
‘’Sizden biri dört mü, üç mü kıldı Ģüpheye düĢerse Ģüpheyi atsın, namazı ona göre tamamlasın
ve sonunda iki secde etsin.’’ (Age:387)
Sehiv secdesi farzın gecikmesi ve vacibin terkinden dolayı yapılır.
Mesela:
-Sureyi Fatiha’dan önce okumak,
-Fatiha’dan sonra sure okumayı unutmak,
-Birinci oturuĢu unutmak,
-Vitirde konutları okumamak,
-Son oturuĢta Ettehıyatüyü okumamak,
-Birinci oturuĢta, Salli Barik okumak gayri müekketlerde okumamak…vb.
Not: Secde etmeyi unutanın namazı bozulmaz, sevabı az olur. Kasten terk edenin namazı
bozulur, bu unutulmamalıdır.
***
212-S: Kıbleye karĢı neler yapılamaz?
C: Kıbleye karĢı tuvalete oturulmaz. Giyinirken, soyunurken, ön ve arkanın kıbleye
gelmemesine dikkat edilir.
Kıbleye karĢı ayak uzatılmaz. Mazeret varsa uzatılır. Kıbleye karĢı tükürülmez.
***
213-S: Namazda Ettehıyatüyü okurken parmak kaldırmak ne manaya gelir?
C:’’Et-Tahıyatü’’ yü okuma esnasında ‘’La ilahe’’ derken sağ elin iĢaret parmağını kaldırıp
‘’illallah’’ derken indirmek sünnettir. Parmağın kaldırılması baĢka ilahları inkara, indirilmesi
de bir olan Allah’ı ispata iĢarettir. Bu yapılırken baĢ parmak ile orta parmak halka yapılır.
Diğer iki parmak hafifçe bükülür.
Bu sünnetin yapılmaması ise namazda bir eksiklik değildir. Yapılırsa sevaplı bir iĢ olur.
***
214-S: Camide nelere dikkat etmeliyiz?
C: Cami kutsal bir mekandır, Allah’ın evi kabul edilir. Onun için camiye saygılı olmak ve
edepli olmak gerekir.
-Camiye sağ ayakla girilir, sol ayakla çıkılır.
-Avlu camiye dahildir. Tükürülmezi sigara içilmez, vb.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 53
Mustafa ÖSELMİŞ
-Sarımsan, soğan yiyen camiye gitmez.
-Kirli çorapla, elbise ile camiye gidilmez.
-BaĢkaları rahatsız edilmez, dünyalık konuĢulmaz.
-BaĢkalarının önünden geçilmez.
-Tesettürsüz, hayızlı, cünüp, abdestsiz camiye girilmez.
-Camide uyunmaz. Zikredilir. Kur’an okunur. Tefekkür edilir.
-Camiye giren, vakit müsaitse iki rekat mescid namazı kılar.
***
215-S: Seferilik nedir?
C: Seferilik yolculuk manasına gelir. 90 km’den daha fazla mesafeye giden, kendi oturduğu
yerden ayrılınca, dönünceye kadar 15 günden az zaman yolcu sayılır. Yolcu farz namazların 4
rekat olanlarını 2 rekat kılar.
ġehirler arası Ģoför ve görevli Ģartlara uyuyorsa seferidir. Seferi olan bayram ve Cuma
namazından da sorumlu olmaz. Kurbanda üzerine vacip değildir. Yolcunun mesh müddeti 3
gün 72 saattir.
Eğer yolcu farz namazları tam olarak kılarsa ikisi nafileye dönüĢür. Ana baba eĢ evinde
seferilik olmaz.
Seferi olan, seferi olanlara imam olur. Eğer baĢkaları da uyduysa imam 2 rekatta selam verir,
yolcu olmayanlar 2 rekat daha kılarlar. Seferilikte sünnet ve vacipler terk edilmez.
***
216-S: Vasıta üzerinde namaz olur mu?
C: Vasıta üzerinde namazın bazı farzları tam olarak uygulanamaz. Vasıta üzerinde farz
namazlar kılınamaz. Ancak nafile namazlar kılınır. Peygamberimiz binipte nafile kılmıĢ, farz
namazları ise inip kıbleye dönerek kılmıĢtır. (Müslim, misafirin:39)
Vasıtada namaz ima ile kılınır; Rüku ve secde için biraz eğiliyor gibi yapılır.
Vasıtada namaz kılmak müsait olmadı ise daha sonra kaza eder.
Eğer arabanın mola verdiği yerde kılma imkanı varsa orada kılınır. Yolcuların istememesi
halinde arabanın durmasını istemek fitneye sebep olacaksa, o namaz daha sonra kaza
edilmelidir. Namaz kılacağım diye ısrar edilmemelidir.
***
217-S: Namazda Salli Barik okunmaz mı?
C: Namazda Ettehıyatüden sonra Salli Barik okumak sünnettir. Peygamberimiz okumuĢtur.
Salli, Barik okunmayınca sünnet terk edilmiĢ olur.
Namaz sadece farzlarla kılınmaz, bazıları birinin leyleğe yaptığını yapmak istiyor. Leyleğin
ayağı uzun kesmiĢ, boynu uzun kesmiĢ, kanadı uzun kesmiĢ ve karĢısına geçip ‘’Ģimdi kuĢa
benzedin’’ demiĢ. Ġbadetlerin Ģeklini ve kalıbını bozmak isteyenler böyle Ģeyler söylüyor.
Ġbadetlerde fazlalık olmayacağı gibi eksiklikte olmaz. Bir Ģey nasıl emredildiyse öyle
yapılmalıdır.
***
218-S: Namazların sünnetlerine ilave yapılır mı?
C: Günlük namazlar 5 vakit ve 40 rekattir. Öğle namazının son sünnetini kıldıktan sonra, iki
rekat nafile, akĢam namazını kıldıktan sonra sünnetin arkasından 2 rekat evvabin namazı
vardır. Peygamberimiz bu nafileleri kılmıĢ ve kılınmasını istemiĢtir. ‘’Beni nasıl namaz kılar
görürseniz, öyle kılın’’ demiĢtir. Ġki sünnette müekket sünnettir, nafile ile bitiĢtirilmemelidir.
Ġbadetlerin kalıbı, Ģekli bozulmamalıdır. BaĢkalarının kafası karıĢtırılmamalıdır. (Bak.
Ġ.Canan, Hadis Ans:8/435+17/49+8/446). Birde nafile namazlar ikiĢer rekat olarak kılınır.
***
219-S: Günlük namaz kaç vakittir?
C: Günlük namazların 3 vakitte kılınabileceğini söylemek yanlıĢtır. Ancak hac’da, Arafatta ve
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 54
Mustafa ÖSELMİŞ
müzdelifede peygamberimiz öğle ile ikindiyi, akĢamla yatsıyı birleĢtirmiĢtir.
Peygamberimize Cebrail 5 vakit namaz kıldırmıĢtır.
Kur’an’da ve hadislerde 5 vakit namaz olarak geçer. Bir de günlük namazların 5 vakit olduğu
içma ile sabittir.
Bazılarının ağzına bakarsan, Ģimdiye kadar hocalar müslümanları aldattı, 5 vakit namaz
kıldırdı.
Kur’an’da namazın vakit-vakit emredildiği bildirilmiĢtir. (Nisa:103)
(Bak:Ġsra:78+Hud:114+Taha:130+Rum:17-18+Ġnsan:25-26).
Miraçta 50 vakit olarak emredilen namaz peygamberimizin talebi üzerine 5 vakte
indirilmiĢtir.
Peygamberimiz Ģöyle buyurur:
-‘’5 vakit namaz sebebi ile Allah günahları affeder’’ demiĢtir. (Ramuz el-E-hadis
219/4+390/13)
Namaz 5 vakittir. 2002 Mayıs ayında 100 kadar fıkıhcının ‘’güncel Dini Meseleler Ġstihare
Toplantısında sonuç bildirgesi yayınlandı. Maddelerden biri: ‘’Namaz 5 vakittir. Bu kitap
sünnet ve icma ile sabittir’’ denmiĢtir.
Din ĠĢleri Yüksek Kurulu 22-01-1998 tarih ve 4 nolu kararında ‘’namaz 5 vakittir’’ kararını
vermiĢtir.
220-S: Namazdan sonra dua ve tesbih Bid’at mıdır?
C: Namazı kendimiz kılsak da cemaatle kılsak da namaz bittikten sonra dua etmek ve tesbih
çekmek sünnettir.
Kur’an’da gece gündüz, sabah akĢam Allah’ı tesbih etmemiz emrediliyor ve her Ģeyin Allah’ı
tesbih ettiği bildiriliyor. (Kaf:40+Ġnsan:26+Ahzab:41-42+Ali Ġmran:191+Ġsra:44)
Peygamber (as) namazların sonunda dua etmiĢ ve tesbih çekmiĢtir. (Ramuz-el E-hadis:162/7)
Bir hadislerinde de: ‘’Kim namazdan sonra 33 defa sübhanellah, 33 defa elhamdülüllah, 33
defa Allahü Ekber derse, bunlar esmaül-hüsna kadardır. Sonunda da La-Ġlahe Ġllallahü
vahdehüla, Ģerikeleh lehül mülkü velehül hamdü vehüve alakülli Ģeyin kadir’’ derse denizin
köprüleri kadar günahları bağıĢlanır. (Müslim, mesacid:144) buyurur.
-‘’Size tehlil, tesbih,takdis ve tekbir çekmenizi tavsiye ederim. Bunları parmaklarınızla sayın
zira parmaklar nerelerde kullanıldıklarından sorulacaklardır ve konuĢacaklardır.’’ (Ġ.Canan,
Hadis Ans: 16/115) buyurarak tesbih çekmemizi tavsiye etmiĢtir.
Bir gün bir grup müslüman peygambere gelerek Ģöyle der:
-Ya Rasulallah! Zenginler daha çok zekat, sadaka veriyor, sevap kazanıyor. Peygamberimiz:
-Siz de çok sevap kazanmak ister misiniz? DemiĢ. Onlar da:
-‘’Evet’’ cevabını vermiĢtir. Peygamber (as) onlara:
-Namazların sonunda 33’er defa Sübhanellah, Elhamdülüllah ve Allahü Ekber deyin, namazın
takipçileri bunu her zaman söylerler ve hüsrana uğramazlar (Age:6/26) diyor.
Tesbih çekerken ayet’el kürsiyi okuyanın tesbihe üflemesinin bir anlamı yoktur. Tesbihin
Ģifaha ihtiyacı yok. Okuyan kendisine üflemelidir.
***
221-S: Kaza borcu olan nafile namaz kılabilir mi?
C: Vaktinde kılınamayan vitir ve farz namazlar kazaya kalır. Hanefi mezhebine göre kaza
borcu olan kimse kaza olan borçlarını öderken bir yandan da sevabı bol olan kuĢluk, evvabin
ve teheccüt gibi nafile namazları da kılar. Böylece sevaptan mahrum kalmamıĢ olur. Bir insan
kaza borcunu 24 saat aralıksız kılmıyor ki, 2 rekat nafileye vakti olmasın. Mesela bir insanın
önüne katıp planladığı borcu var. Bu arada bir ihtiyaç sahibi görünce bir ekmek parası vermez
mi?
Farz borcu olanın sünnet namazı veya nafile namazı kabul olmaz diye bir Ģey yoktur. Kul ne
yaptı, ne namazı kıldıysa Allah onun karĢılığını verecektir. Farzların eksikliği kıyamet
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 55
Mustafa ÖSELMİŞ
gününde sünnetlerle ve nafilelerle tamamlanacaktır.
***
222-S: Namaz kılarken namazları birleĢtirerek çift niyet yapılır mı?
C: Bazıları kaza borcundan kurtulayım derken sünnetleri terk ederek kaybeden durumuna
düĢmektedir. Sünnet sevabı önemsenmeyecek bir sevap değildir. Önemli olan kaybetmeden
kazanmaktır.
Sünnet, sünnet olarak niyetlenilir, farz da farz olarak niyetlenilip kılınır. Hanefi mezhebine
göre bir insanın geçmiĢte önem vermeyip kılmadığı farz borcunu öderken sünnetleri terk
etmesi veya farzla beraber çift niyet edip beraber kılması uygun değildir. Böyle bir uygulama
hiçbir mezhepte yoktur.
Ġnsan bunlardan birini kılmıĢ olur. Kılmadığı namazı kılmıĢ olmaz. Çift niyet ikisi içinde
geçerli olmaz. Dolayısıyla ikisinide kılmamıĢ olur.
Farzla sünnetin niyeti ayrıdır. Vakti ayrıdır, emredeni ayrıdır, kılınıĢı ayrıdır. Ġki namazı
birden bir müddet kılanlar içimize sinmedi diyerek geri dönmüĢlerdir. Kılmaya devam
edenlerde zevk almamıĢlardır.
***
223-S: Kaza borcu olan sünnetleri terk etmesi doğru mu?
C: Kaza borçları ödenirken sünneti feda etmek peygamberi terketmek demektir. Sünnet
kılmamak, insanı peygamberden uzaklaĢtırır. Sünnetin terki Ģefaati istememek demektir.
Sünneti terk edenin peygamber (as) yüzüne bakmaz.
Sünnet farz ve vacipten sonra 3. Derecede sorumlu olduğumuz bir dini emirdir. Allah sünnete
uymamızı emrediyor. ‘’Sünneti terk ederek amellerinizi boĢa çıkarmayın’’ diyor. Kur’an’da
40 kadar ayet peygambere uymamızı emrediyor.
Farzlar insanın kurtuluĢu için yeterli değildir. Eksiklikler sünnet ve nafilelerle
tamamlanacaktır. Hanefi mezhebine göre kaza borcu olan da nafile namazları, sünnet
namazlarını kılacaktır. Kılmazsa sorumlu olur. Peygamber (as)’ın hiç terk etmediği müekket
sünnetleri biz nasıl terk ederiz? Sünnet, nafile, namaz kılmayan farz namazdan zevk almaz.
Vacip derecesinde sünnetler vardır.
Peygamber (as):’’Sünnetime uymayanlar benim ümmetimden değildir. Bende onlardan
değilim demiĢtir. Bütün oyunlar, peygamber (as)’ı devre dıĢı bırakmak, müslümanları
peygamberden uzaklaĢtırarak baĢsız bırakma gayretidir. Sünnet ödenmesi gereken borçtur.
Mükellef sünnetten de sorumluyuz. Peygamber (as) Ģöyle der:
-‘’Sabahın 2 rekat namazı dünyadaki Ģeylerden hayırlıdır’’ (Müslim, Salat:96)
-‘’Ġkindinin sünnetini kılana Allah rahmet eylesin o dünya ve dünyadakilerden hayırlıdır.’’
(Tirmizi, salat:201)
***
224-S: Kılınamayan namazlar nasıl kılınır?
C: Her hangi bir mazeret nedeni ile vaktinde kılınamayan namazlar kazaya kalmıĢtır. Ġhmal ve
gafletten dolayı kılınmayan namazlar, kaza olarak kılınır.
Henden savaĢında 4 vakit namaz kılınamamıĢtır. Peygamberimiz ashabıyla beraber akĢam
kaza etmiĢlerdir.
Yolculuk, hastalık veya iĢ nedeni ile kılınamayan namazlar sabah namazına kalkılamadıysa o
gün öğleye kadar sünneti ile beraber kaza edilir.
Peygamberimiz(as) Ģöyle buyurur:
-‘’Bir kimse namaz kılmayı unutursa hatırlayınca onu kılsın. O namaz için bundan baĢka
kefaret yoktur.’’ (Müslim, mesacit:314)
-‘’Unutmak, uyumak namaz için mazeret sayılır. Diğer zamanlar ima ile bile namaz kılmak
müsaade edilmiĢ, kolaylık sağlanmıĢtır. Namaz keffareti olmayan bir ibadettir.
Namaz mutlaka istenen bir ibadet olduğu için vaktinde kılınamayan farz ve vacip olan vitir
namazı kaza edilir.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 56
Mustafa ÖSELMİŞ
Namazda ben ölünce öderler düĢüncesi doğru değildir. Çünkü namazın keffareti yoktur.
***
225-S: Yolculukta seferi iken kılınamayan namazlar nasıl kılınır?
C: Seferinin kılamadığı öğle, ikindi ve yatsı namazlarının farzları o kiĢiye ikiĢer rekât olarak
borçtur. Bu borcu ikiĢer rekat olarak kılar.
***
226-S: Kaza borçlarını ödeyen kiĢi 5 vakitin ardından kaza kılabilir mi?
C: 3 Kerehat vaktinde hiçbir namaz kılınmaz. Sabah namazı vaktinde sabahın sünneti ile
farzından baĢka namaz kılınmaz. Diğer vakitlerde istenilen namaz, istenildiği kadar
kılınabilir. Öğlenin ardından öğle kılınır, ikindinin ardından ikindi kılınır diye bir Ģey yoktur.
***
227-S: Namaz kılarken içinden okuyanın namazı bozulur mu?
C: Namazda kıraat demek, okumak demektir. Bu da normal iĢiten birinin kendi duyacağı
kadar kelime ve hecelerin dudaktan okunması ile olur.
***
228-S: Kadınla erkeğin namazı arasındaki farklar nelerdir?
C: Kadınla erkeğin namazında bazı farklar vardır:
-Tekbir alırken ellerini omuz hizasına kadar kaldırır.
-Kadın ezan kamet okumaz.
-Rüku da kadınlar sırtlarını düz tutmayıp hafifçe eğer.
-Kadın ellerini göğsün üzerine bağlar.
-Secdede kadın kollarını vücuda yapıĢtırır.
-Oturunca kadın ayak sırtını yere koyar ve ayaklarını sağ tarafa çıkarır.
-Kadın ayakta iken ayaklarını birleĢtirir.
-Kadın imam olmaz.
-Kadın Cuma, bayram ve cenaze namazlarından sorumlu değildir.
***
229-S: SarhoĢ namaz kılabilir mi?
C: Bazıları içki içen ibadet etmeyecek mi? Hem içkisini içer hem de namazını kılar diyor. Ġçki
Kur’an’da, sünnette, icmada ve kıyas yolu ile kesin olarak yasaklanmıĢ, 7 büyük günahtan
sayılmıĢtır.
Kuranda ’’ġeytan iĢi pislik olduğu bildirilmiĢtir’’ (Maida:90-91)
Genel kaidedir. Günahlarla, haramlarla dinin emirleri yerine getirilemez.
Bir hadiste içki içenin Ģirk koĢan gibi olduğu ve sarhoĢun 40 gün namazının kabul olmayacağı
bildirilmiĢtir. (Ramuz el-E-hadis:424/14+439/6+205/14)
Bir ibadet insanı günahtan, haramdan uzaklaĢtıramıyorsa o ibadet, ibadet değildir derler. Ġçki
içen Allah’a isyan etmiĢ olur. Allah:’’SarhoĢ iken namaza yaklaĢmayın’’ diyor. (Nisa:43)
***
230-S: Namaz kılmayan oruç tutabilir mi?
C: Namaz ibadetlerin baĢı ve dinin direğidir. Oruç tutan namazda kılarsa sevabı büyük olur.
Namaz kılmazsa, oruç tutmuĢ, borcunu ödemiĢ olur. Çünkü namaz ayrı bir ibadet, oruç ayrı
bir ibadettir.
***
231-S: Birinci rekat te ayet, ikinci rekat te sure okunabilir mi?
C: Sure ayetten daha üstündür. Onun için birinci rekat te sure, ikinci rekat te ayet okunmalı.
Önce ayet sonra sure okunmamaya dikkat edilmelidir, uzun sure önce okunmalı, tek sure
atlanmamalı ve sıra takip edilmelidir.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 57
Mustafa ÖSELMİŞ
C- ORUÇ
232-S: Hicri aylar neden mevsimleri dolaĢır?
C: Hicri ayların tamamı miladi takvime göre on bir gün eksiktir. Ġbadetler hicri yıla göre
yapılır. Otuz üç sene içinde bütün mevsimleri dolaĢır. Uzun gün, kısa gün, sıcak soğuk gün
her mevsim ibadet olur. Her türlü Ģartlar altında ibadet Allah’ın bir imtihanıdır.
Zekat hesap edilirken hicri aylara göre yani 355 güne göre hesap edilir.
Kur’an’da ayların onikiye taksim edildiği bildirilmiĢtir.(Tevbe:38) Yunus suresi beĢinci ayette
de: ‘’ GüneĢi ıĢıklı, ayı da parlak kılan, yılların sayısını ve hesabını bilmeniz için aya bir
takım menziller takdir eden O’dur. Allah bunları ancak bir hikmete bağlı yaratmıĢtır’’
buyurur.
***
233-S: Oruç tutmayan kafir olur mu?
C: Ġnancımızda iman ayrı, amel ayrıdır. Amel eden borcunu ödemiĢ ve sevap kazanmıĢ olur.
Terk eden ise ceza görür, günaha girmiĢ olur. Eğer orucu inkâr ederse, o zaman imandan
çıkmıĢ olur. Yani oruç tutmamak suç, inkâr etmek küfürdür.
***
234-S: Açıktan oruç yenir mi?
C: Bazıları: ‘’Allah’ın bildiğini kuldan neden saklayayım’’ diyerek ramazanda açıktan oruç
yiyor.
Oruç tutmamak suçtur. Açıktan yiyip içmek ikinci bir suçtur. Açıktan yiyip içen kötü örnek
olur. Kötü zanna ve gıybete sebep olduğundan açıktan yiyip içmek günahtır.
Ġnsan tutmayabilir. Oruç Ġslam’ın temel Ģartından biridir, tutana saygılı olmak gerekir. Oruç
gibi bir ibadet hafife alınmamalıdır.
***
235-S: Ağır iĢi olan veya maça çıkacak olan sporcu o gün oruç tutmayabilir mi?
C: O gün ağır bir görevi olan veya sınava girecek, maça çıkacak olan kimse o gün
niyetlenmez. O günün orucunu ramazandan sonra kaza eder, fidye veremez çünkü tutma
imkanı vardır.
***
236-S: Peygamber (as) orucu neden tuzla bozmuĢtur?
C: Orucu tuzla açmak sünnettir. Ġlim adamlarının açıklamalarına göre mikrop kırıcıdır. Daha
fazla tükrük salgılanır. Ağızdaki karbonhidrat parçalanması daha kolay olur. Pankreas ve
bağırsaklar üzerinde müspet etki yapar.
***
237-S: Oruç ne zaman baĢlar ne zaman biter?
C: Ġmsak vaktinden güneĢin batmasına yani akĢam ezanına kadar yeme içme ve orucu bozan
Ģeylerden uzak durularak oruç ibadeti yapılıĢ olur.
***
238-S: Oruç kimlere farzdır?
C: Oruç akıllı buluğ çağına gelen, hasta, yolcu, ay hali ve hayızlı olmayan kimselere farzdır.
Bunlar sonra kaza ederler.
***
239-S: Niyet nasıl ve ne zaman yapılır?
C: Orucun sahih olabilmesi için niyet Ģarttır. KuĢluk vaktine kadar niyet yapılabilir
unutulursa. Ramazana hazırlık ve sahurda kalkmak da niyet sayılır.
Her günün orucu baĢlı baĢına bir ibadet olduğundan her gün için ayrı niyet uygundur.
Niyet Ģöyle yapılır: ‘’ Niyet ettim bugünün orucunu tutmaya’’ denir.
***
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 58
Mustafa ÖSELMİŞ
240-S: Ramazanda oruç tutmayan ne yapar?
C: Ramazanda oruç tutmayan ramazan sonrası oruç tutma durumu varsa ramazandan sonra ne
kadar tutmadıysa kaza eder. Eğer sonra tutma durumu yoksa çok aciz, ihtiyarsa veya oruç
tutamayan bir hasta ise o fidye verir. (Bakara:184)
Eğer fidye veremeyecek kadar fakirse Allah’a dua eder affını ister. (Bakara286)
Fidye o yılın fıtır sadakası miktarıdır veya sabah akĢam bir fakiri doyurmaktır.
Keffaret, oruç tutmama cezasıdır. Keyfi oruç bozanın cezasıdır.
***
241-S: Kim keffaret öder?
C: Ramazan orucunu ramazan ayı içerisinde keyfi mazaretsiz bozan keffaret öder.
Keffaret 60 gün aralıksız oruç tutmaktır. Bir günde bozduğu oruç 61 gün oruç tutar.
Hasta iyileĢmeyecekse, düĢkün, ihtiyarsa oruç 61 fakiri sabah akĢam doyurur veya 61 fidye
verir.
***
242-S: Bilmeden oruç bozan ne yapar?
C:Oruçlu bilmeden yer içerse orucu bozulmaz. Hatırlayınca hemen yeme içmeyi keser, tevbe
istiğfar eder ve oruca devam eder. Eğer orucum bozuldu diye yer içerse, kefaret gerekir.
Çünkü bilerek bozmaya girer.
***
243-S: Vakit var veya vakit geldi zannı ile yiyip içen ne yapar?
C: Ġstemeyerek oruç bozmaya girer. Ramazandan sonra bir gün kaza eder.
***
244-S: Yıkanması gereken sahurda vakit dar ise ne yapar?
C: Eğer yıkanmaya vakit yok ise yıkanınca vakit geçecek ise ellerini ağzını yıkar, yer içer
sonra gusleder. Oruçlu iken gusletmesi oruca mani değildir. Ġstemeyerek, ağızdan burundan
su kaçacak olursa istemeden oruç bozulmuĢtur. AkĢama kadar oruçluymuĢ gibi davranır,
sonra bir gün kaza eder.
***
245-S: Oruçlu iken traĢ olmak, temizlik yapmak orucu bozar mı?
C: Temizlik yapmak, traĢ olmak, vücuttan kıl yolmak, tırnak kesmek orucu bozmaz.
***
246-S: Oruçlu iken iğne vurulmak orucu bozar mı?
C: Oruçlu iğne vurulacaksa iftardan sonraya bırakmalıdır. Acil durum varsa, iğne vurulur o
günün orucunu daha sonra kaza eder.
Hz. AiĢe (ra) bir ölçü koymuĢtur: ‘’Vücuda giren orucu bozar, çıkan bozmaz’’ der.
AĢı, deri altına, vücudun içine giriyorsa orucu bozar, deri altına geçmeyen aĢı, vücuda sürülen
krem gibidir. Orucu bozmaz.
***
247-S: Kimler oruç tutmayabilir?
C:
-Bulüğ çağına girmeyen çocuklar,
-Oruç tutamayacak durumda yaĢlı ve hastalar,
-Ay hali, lohusa, emzikli, hamile kadınlar,
-Yolcular,
-Ağır kalp, tansiyon, Ģeker hastası ve ilaç alması gereken kimse oruç tutmayabilir.
***
248-S: Oruçlu kadın kan görünce ne yapar?
C: O gün orucu bozulmuĢtur. Fakat o oruçluymuĢ gibi davranır, hürmeten yiyip içmez.
BaĢlanmıĢ bir ibadete saygılı davranmalıdır. Açıktan yiyip içen günaha girer.
***
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 59
Mustafa ÖSELMİŞ
249-S: Yaraya sürülen ilaç orucu bozar mı?
C: Yara, yarık ve çatlaklara sürülen ilaç göze kulağa damlatılan ilaç vücudun iç kısımlarına
girerse oruç bozulur.
***
250-S: BaĢlanmıĢ oruç hangi hallerde bozulur?
C:Hastalık halinde, seferi halinde, hamilelikte, emzikli iken, çocuğun zarar görmesi halinde
ihtiyarın aciz düĢmesi halinde oruç bozulur. Keffaret gerekmez. Kaza gerekir.
***
251-S: Orucu bozmayan özel haller nelerdir?
C: ġu haller orucu bozmaz:
-Ġstemeyerek sigara dumanı çekmek,
-Çocuk emzirmek,
-Ağızdaki yemek artıklarını yutmak,
-Diç fırçalamak, diĢ çektirmek kan vermek,
-Terlemek,
-Evden ayrılırken hoĢça kal deyip eĢini öpmek,
-Katkısız sakız çiğnemek,
-Baygınlık geçirmek orucu bozmaz.
***
252-S: Günah iĢlemek orucu bozar mı?
C: Günahın çeĢidine ve iĢleniĢ biçimine göre durum değiĢir. Bazı günahlar orucu bozar, bazı
günahlar orucun sevabını kaçırır. Bazılarının yanına açlık susuzluk kalır. Bunun için orucu
her organla tutmak gerekir.
***
253-S: Beyi izin vermeyen kadın oruç tutar mı?
C: Kadın nafile oruç için izin alma durumundadır. Farz olan ramazan orucu için izine gerek
yoktur. Ġzin verse de vermese de oruç tutar. Çünkü Allah tut diyor.
Kadın özürsüz keyfi oruç tutmayan beyine hizmet etmek zorunda da değildir. Çünkü Allah’a
isyan edene itaat olmaz. Ama evlilik zarar görecekse istemeyerek sofra hazırlar.
***
254-S: Oruç tutmanın haram olduğu günler var mıdır?
C: Ramazan bayramının birinci, kurban bayramı günleri, tek gün olarak 10 muharrem oruç
tutulmaz.
***
255-S: Ölenin oruç borcu ödenebilir mi?
C: Ölenin yakınları her bir oruç için bir fidye vererek onun oruç borcunu ödeyebilirler.
***
256-S: Orucu bölmemek için ay hali geciktirilebilir mi?
C: Orucu bölmemek, ramazanın sevabını kaçırmamak için ay hali geciktirilebilir. Çünkü ay
hali kanın görülmesi ile baĢlar, kanın kesilmesi ile biter.
***
257-S: Oruç tutmayan evlattan ana baba sorumlu mudur?
C: Aslında evlat ana babanın ya cenneti ya da cehennemidir. Yani ana baba çocuktan
sorumludur. Ġyi yetiĢtirilen evlat, ana baba için nasıl sevap kaynağı oluyorsa, iyi
yetiĢtirilmemiĢ evlat da ana baba için sıkıntı kaynağı olur.
***
258-S: Damla orucu bozar mı?
C: Abdest alırken göz ve kulağa giden su nasıl orucu bozuyorsa göz kanalları da boğaza iner.
Kim ne derse desin bir konu da farklı görüĢ veya Ģüphe varsa, kaçınmak lazım. ġüphe ile amel
olmaz.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 60
Mustafa ÖSELMİŞ
Damla iftardan sonraya bırakılmalıdır.
***
259-S: BaĢı açık kadının orucu kabul olur mu?
C: Örtünmeden namaz olmaz ama oruç tutulur. Nasıl olur? Sevabı eksik olur. Orucun Ģartları
ve bozan Ģeyler arasında örtünmek yoktur.
Ġnsan her ibadetten, her emirden ayrı ayrı hesaba çekilecektir.
***
260-S: DiĢi ağrıyan ilaç ve karanfil koysa oruç bozulur mu?
C: Ġlacın veya karanfilin kokusu orucu bozmaz ama tadı ve kırık parçalar boğazdan girerse,
oruç bozulur.
***
261-S: DiĢ dolgusu orucu bozar mı?
C: DiĢ dolgusu orucu bozmaz, vurulan iğne ve konulan ilaç orucu bozar.
***
262-S: Kaza borcu olan Ģevval orucu ile beraber tutabilir mi?
C: Ramazanda özrü nedeni ile 6 gün oruç tutamayan kiĢi Ģevval ayında tutacağı 6 gün için
oruç tutar ve kaza orucuna niyet ederse inĢallah Ģevval orucunu da tutmuĢ olur. Çünkü o ay
içerisinde 6 günü oruçlu geçirmiĢtir. Onun sevabınıda alır, borcunuda ödemiĢ olur.
***
263-S: Ramazada vitir namazı neden cemaatle kılınır?
C: Vitir namazı, ramazan dıĢında toplu kılınmaz. Ramazanda ise teravih namazından sonra
vitir namazı da toplu olarak kılınır. Ramazan dıĢında son sünnet yalnız kılındığı için vitirde
yalnız kılınır.
***
264-S: Teravih namazı nasıl bir namazdır?
C: Teravih namazı, sünnet bir namazdır. Peygamberimiz’’kim inanarak ve sevabını umarak
teravih namazını kılarsa küçük günahları bağıĢlanır’’ buyurmuĢtur. (Buhari:1/251)
Ümmetine farz olmasın diye peygamberimiz kendisi kılmıĢ ve farklı sayılarda kılmıĢtır. Hz.
Ömer (ra) zamanında 20 rekat olarak kılınmaya baĢlanmıĢtır.
Teravihin ramazanda önemli bir yeri vardır. Oruç tutan da tutmayan da kılar. Oruç ayrı,
teravih ayrıdır. Teravih orucun değil ramazanın sünnetidir. Bu namazın kazası yoktur.
Cemaatle kılındığı gibi tek baĢına da kılınır.
D-ZEKAT
265-S:Zekat nedir? Kimlere farzdır?
C: Zekat, islamın temel Ģartlarından biridir. Belirli bir ölçüde parası, malı olan zenginin
malının 40’ta birini ihtiyaç sahiplerine vermesidir.
Zekat, akıllı, ergenlik çağna girmiĢ nisap miktarı mala sahip olan müslümana farzdır.
Nisap miktarı demek 80 gr. Altın veya bu değerde parası olan demektir.
Zekat, Hicri aylara göre yani 355 gün esas alınarak verilir. Yıllık zorunlu ve meĢru giderler
düĢüldükten sonra verilir.
***
266-S: Zekat kimlere verilir?
C: Zekat, Allah’ın bildirdiğine göre muhtaç ve yoksullar için bir haktır. (Zariyat:19)
Tevbe suresi 60. Ayette bildirildiğine göre; yoksula, düĢküne, gönülleri islama ısındırılacak
olanlara, hürriyetine kavuĢturulacak kölelere borçlulara, Allah yolunda cihad edenlere ve
yolda kalanlara verilir.
Zekatta ölçü ihtiyaç sahibi olmaktır. Öğrenciye zekat verilir. Damat, gelin, kayınvalide, kayın
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 61
Mustafa ÖSELMİŞ
peder bakmak zorunda olmadığı kardeĢ, dayı, hala, hastalar… Bunlara zekat verilir.
***
267-S: Zekat kimlere verilmez?
C: Zekat yerini bulmazsa zekat olmaz.
Zekat, gayri müslime, varlıklı olana, devamlı dilenene, içki içen, kumar oynayan, sigara içene
verilmez.
Zekat, insanın bakmak zorunda olduğu kimselere, Kur’an kursuna, hava kurumu gibi kurum
ve kuruluĢlara verilmez. Zekat bizzat ihtiyaç sahibi kimsenin hakkıdır.
***
268-S: Nelerden zekat verilir?
C: Zekat 80.18 gr altın (12 ayardan yüksekse),
-560 gr gümüĢ,
-Ticaret malı,
-Nakit para, döviz ve finans kurumundaki para,
-Koyun, sığır, deve, keçi,
-Nisap miktarına ulaĢan kira gelirleri,
-Tarla ürünlerinde verilir,
-Hac, düğün için biriktirilenden verilir,
-Altın bileziklerden verilir.
***
269-S: Nelerden zekat verilmez?
C: Zekat oturulan evden, kullanılan eĢya, araba, makinadan, borç karĢılığı paradan, yıllık
temel ihtiyaç ve giderden, çalıntı veya baĢkasına ait maldan verilmez. Kiralık ev, arsadan
gelen gelir nisap miktarını aĢarsa ve üzerinden bir yıl geçerse zekat verilir.
***
270-S: Ticaret malının zekatı nasıl verilir?
C: Ticaret malı zekata tabidir. Satılmayan malda her sene zekata tabidir. Zekat o günkü
değerden verilir, alınan veya satılacak olan fiyattan değil.
Geçimini ancak temin eden esnaf zekat vermez. Borçlu borcunu düĢer, ondan sonra zekat
verir. Batak borç zekat olarak tutulmaz.
Ticaret malı diğer altın, döviz ve paralarla birleĢtirilir. Zekatı ondan sonra hesap edilir.
Zekat, mal olarak da verilir. Ama verilecek kiĢinin o mala ihtiyacı olması lazım. Zekat, malın
kötüsü iyisi değil ortasından verilir.
Haramdan hayır olmaz. Gayri meĢru kazancında zekatı olmaz. Önce o kazancın temizlenmesi
gerekir.
***
271-S: Vergi zekattan sayılır mı?
C: Zekat fakirin hakkıdır. Vergi devletin talebi, zekat ise Allah’ın emridir.
Zekat verilmeden, zorunlu vergiler düĢülür ondan sonra zekat hesap edilir.
***
272-S: Zekat bekletilebilir mi ?
C: Zekatı yerine bulduruncaya kadar bekletilebilir. Ayrılan para zaman zaman ihtiyaç
sahiplerine verilir.
Zekat sahibi veremeden ölse, zekatı mirasçılar verir. Çünkü o fakirin hakkı yani kul hakkıdır.
Zekat önceden de verilebilir.
***
273-S: Zekatta niyet Ģart mıdır?
C: Zekat, bir ibadettir. Niyet Ģarttır. Bu niyet kalben niyet edilir. Ġhtiyaç sahibine zekat
olduğunu söylemek gerekmez. Söyleyerek onur kırılmaz.
***
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 62
Mustafa ÖSELMİŞ
274-S: Nisap tamamlama olur mu?
C:Para, mal, altın bunlar ayrı ayrı hesap edilmez toplanır, öyle hesap edilir.
Hanımın bileziği ona aitse, zekatı o hesap eder ondan hanım sorumludur.
Düğün için alınan dolap, makine, koltuk, halı, bunların zekatı olmaz. Düğün parası
biriktiriliyorsa o paranın zekatı olur.
Ġnci, elmas, yakut gibi ziynet eĢyasının zekatı olmaz. Değeri üzerinden zakatı verilir.
***
275-S: Zekatı verilmemiĢ miras malı ne olur?
C: Ölüm hak, miras helal. Eğer mirascı zekatın verilip verilmediğini bilmiyorsa hakkını alır
bir Ģey lazım gelmez. Eğer zekatın verilmediğini kesin biliyorsa zekatı vermek zorunda
değildir. Sorumluluk vermeyene aittir. Ama kul hakkı olan bir malı almak, kullanmak
istemezse, zekatını verir ve malını temizlemiĢ, miras bırakanı sorumluluktan kurtarmıĢ olur.
Malın el değiĢtirmesi haramlığını gidermez. Zekat mala bağlıdır. Ölenin vasiyeti varsa zaten
vasiyet yerine getirilir.
***
276-S: Tarım ürünlerinin zekatı nasıl verilir?
C: Tarım ürünlerinin zekatı masraflar çıkarıldıktan sonra hesap edilir. Tarım ürünlerinde nisap
miktarı 650 kilodur. Tabii yollarla sulanan araziden elde edilen mahsulün 10’da 1, masraflı ve
sulama yapılan araziden, elde edilen mahsulden 20’de 1 zekat verilir.
(Bakara:267+En’am:141)
Tarım ürünlerinin zekatına öĢür denir. ÖĢür buğday, arpa, hurma, üzüm, darı gibi mahsulden
verilir. Dayanıksız meyva sebzeden öĢür verilmez. Süt, bal gibi ürünün öĢrü verilir. ÖĢrü
verilenin bir de zekatı verilmez.
Zekatta olduğu gibi mallar toplanmaz. Her biri ayrı ayrı hesap edilir. Kiralanan arazinin öĢrü
olmaz. Çünkü kira ile öĢür birleĢmez. Elde edilen gelir zekata ulaĢırsa zekatı verilir.
ġunu da ifade edelim bir ürün hem tabi sulama hem de paralı sulama ile elde ediliyorsa 15’te
biri öĢür verilir.
***
277-S: Zekat parası nasıl harcanır?
C: Zekata ayrılan para, sadaka, teberru, aidat ile karıĢtırılarak harcanmaz. Zekat, elektrik, su,
kira ve diğer masraflara özellikle ziyafetlere harcanmaz.
Zekat ayrı havuzda toplanması ihtiyaç sahiplerinden baĢkasına harcanmaması lazım. Bizzat
kiĢinin faydalanması gerekir. Zekat diğer paralarla karıĢtırılıp her yere harcama yapılırsa,
zekat olmaz.
E-HAC
278-S: Hac kimlere farzdır?
C: Hac, bulüğ çağına gelmiĢ, akıllı kudreti olan müslümanlara farzdır.
Ġbadetlerde mükellef olmak esastır. Çocukken hacca götürülen çocuk büyüyünce maddi
imkanı varsa tekrar hac yapması gerekir. Mükellef olmadan yaptığı hac nafile hac olur.
***
279-S: Haccın farzları nelerdir?
C: Haccın farzları ihram giymek, arafatta vakfe durmak ve kabeyi tavaf etmektir.
***
280-S: Kaç çeĢit hac vardır?
C: Hac üç çeĢittir.
1- Ġfrad haccı: Umresiz yapılan hac, kurban vacip değildir.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 63
Mustafa ÖSELMİŞ
2-Temettu haccı: Umre ve haccı ayrı ayrı ihramlarla eda etmekti. Kurban vacibtir.
3-Kıran haccı: Ġkisine birden niyetlenerek umre ve haccı bir ihramda birleĢtirmektir. Kurban
vacibdir. Bu en faziletli hacdır.
***
281-S: Hacca ne maksatla gidilir?
C: Hac farz olan dinin temellerinden biridir. Hacca Allah rızası için gidilir. Hacca ticaret
maksadı ile giden tüccar olarak döner, seyahat maksadı ile giden turist olarak döner, Hac
görevini yapma niyeti ile giden de hacı olarak döner.
Spor yapmak niyeti ile namaz kılanın namazı nasıl kabul olmuyorsa baĢka niyetle hacca
gidenin de niyeti esastır.
***
282-S: Konya’ya, Efes’e giden hacı olur mu?
C: Konya’ya giden Konya seyahati yapıp mevlanayı ziyaret etmiĢ olur. Efes hacılığı misyoner
oyunudur. Efeste Meryem ana yatmaz. Zemzeme benzetilen Ģifalı su da yoktur.
Efes turizm merkezi olabilir ama hac merkezi olamaz. Bizim hac merkezimiz Mekke’dir.
***
283-S: Hac yılın diğer aylarında yapılabilir mi?
C: Hac belirli günlerde yapılır. (Bakara:197) Vakit haccın Ģartlarındandır. Arefe günü
Arafat’a çıkılır. Belirlenen görevler yapılır.
Yılın her ayında umre yapılır. Umre ile haccı birbirine karıĢtırmamak gerekir.
***
284-S: Hac döviz kaybı mıdır?
C: Hac islamın temel Ģartlarından biridir. Haccın bir çok olumlu tarafı vardır. Zevk için baĢka
ülkelere gidip, para harcamak döviz kaybı olmaz da Hac, döviz kaybı olarak düĢünülürse bu
iyi niyetli bir davranıĢ olmaz.
Bazılarına istediği ülkeye gitmek nasıl haksa, hac niyeti olana da bu görevi yapması hak olsa
gerek. Hacca helal para ile gidilir. Vurgun vurma yoktur. Aksine ihtiyaç sahiplerine hayır
yapılarak, sadakalar verilerek hacca gidilir. DönüĢte de hayırlar yapılır, hediyeler sunulur.
***
285-S: Hac için engeller nelerdir?
C: Hac için esaret, hapis, borçluluk, yol emniyetinin olması, hastalık, genç kadın için
mahreminin bulunmaması engellerdir. BaĢka Ģeyler dünya meĢguliyeti, farzın yerine
getirilmesine engel değildir.
Hacılığımı koruyamam mazereti olmaz. Hac insanı korur.
Haccı geciktirmekte, mazeret yoksa doğru değildir.
BulaĢıcı hastalığı olan insanlara zarar vermemek esas olduğu için haccı geciktirir.
***
286-S: Kadın hacca nasıl gidebilir?
C: Kadına hac farz ise eĢi, kardeĢi, babası gibi yakın birisi ile hacca gider. Çok genç değilse
emniyetli olan kiĢilerle gider. Üzerine hac farz olan bir kadın hacdan alıkonamaz. Mezhep
taklidi yapılır, gider.
Kadın, yanında gidecek bir yakını olmazsa, vekil gönderir.
Kadının farz olan borcu için kocasının rızası gerekmez. Nafile umre ve hac için gerekir.
***
287-S: Kadın hacda görevlerini aksatmamak için hap kullanabilir mi?
C: Adetli kadın kabeyi tavaf edemez, namaz kılamaz. Görevlerini tam yapmak için hap
kullanıp adet kanının gelmesini önleyebilir.
Çünkü adet günleri kanın görülmesiyle baĢlar.
***
288-S: Osmanlı padiĢahları neden hacca gitmemiĢtir?
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 64
Mustafa ÖSELMİŞ
C: PadiĢahlar dinde gevĢeklik gösterecek durumda değillerdi. O zaman da hac yolculuğu 6 ay
sürüyordu. PadiĢahın, ordunun, milletin baĢından ve saraydan ayrı kalmasını ġeyhül-Ġslamlar
izin vermemiĢtir. Devlet idaresi ciddi iĢtir. Osmanlının düĢmanı çoktu. Bunun için Osmanlı
padiĢahları vekil göndermiĢlerdir.
***
289-S: Hacca gidemeyen ne yapar?
C: Hacca ailenin ihtiyacı olan bir Ģeyi satarak gidilmez. Ödemede güçlük çekilecekse borç
para ile hacca gidilmez.
Gidemeyen de fazla üzülmemelidir. Bir defa üzerine farz değildir. Ama o kiĢi hac nasip
etmesi için Allah’a dua eder ve hac sevabı kazandıracak sevaplı iĢler yapar.
Mesela peygamberimiz Ģöyle buyurur:
- ‘’Cumaya erken gitmek ümmetimin fakirlerinin haccıdır’’ (Ramuz-el Ehadis:198/2)
-‘’Ġki rekat makbul olan kuĢluk namazı Allah yolunda kabul olmuĢ nafile umre ve hac
sevabına denktir. (Age:291/10)
***
290-S: Hacca görevli giden hacı olur mu?
C: Hac mevsiminde orada bulunup haccın farzlarını tam olarak yerine getiren, hac görevini
yapmıĢ olur. Ne maksatla olursa olsun gidip ihrama giren, Arafatta vakfe duran ve kabeyi
tavaf eden hacı olur.
***
291-S: Hacca kaç defa gidilir?
C: Hac insana bir defa farzdır. Birden fazlası nafiledir.
Ġslamda bir çok farzlar, vacipler, sünnetler vardır. Bunlarda unutulmamalıdır.
Nafile hac ve umreden daha sevaplı iĢler vardır.
Nafile hac mı üstündür? Sadaka mı?diye bir din alimine sormuĢlar;
Nafile hacdan sadaka daha üstündür cevabını vermiĢ. Çünkü nafile haccın yalnız sana faydası
olur. Sadakanın ise hem sana hem de baĢkalarına faydası olur diye ilave etmiĢ.
Farz borcunu ödemek için sırada bekleyen varsa, nafile hac bunun vebalini karĢılamaz. Kul
hakkı ile hacca gidilmez. Faizli para ile, meĢru olmayan kazançla hacca gidilmez.
***
292-S: Hacca giden herkes affedilir mi?
C: Ġslam kendisinden önceki günahları yok eder, makbul olan hac da önceki günahları yok
eder. Kul ve hayvan hakkı hariç ‘’Hacca gider gelirim günahlardan arınır ve cennete giderim’’
düĢüncesi yanlıĢtır. Veya falanca hacca gitti günahsız diye düĢünmekte yanlıĢtır.
Kul temizlenmeden hac onu temizlemez.
Hacca gidecek olan, insanlarla helallaĢmalı, ibadet borçlarını ödemelidir.
BaĢka maksatla hacca gitmek insanı günaha sokar, her hacca giden hacı olmaz. Her hacda
günahları affettirmez.
***
293-S: Hacca ne maksatla gidilir?
C: Hac, islamın 5 temel Ģartından biridir. Böyle olunca hacca Allah emrettiği için ve ibadet
maksadı ile gidilmelidir. Hacı desinler, itibar göreyim, kartıma, levhama ‘’Hacı’’ yazdırayım
düĢüncesi ile hacca gidilmez.
Hz. Peygamber:’’Bir zaman gelecek ki zenginler gösteriĢ için, orta halliler ticaret için, onların
seçkinleri riya için, fakirler ise dilenmek (para kazanmak) için hac ederler’’ buyurmuĢtur.
(Ramuz-el Ehadis:503/8)
Ġmam-ı gazali de:’’Ahir zaman olunca devlet adamları seyahat, zenginler ticaret, fakirler
dilenmek, ham sofular gösteriĢ için hacca giderler’’ der. (Ġhya:1/269)
Niyetlerine göre; hacca gidip gelen bir kimse 3 defterden birine yazılır:
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 65
Mustafa ÖSELMİŞ
1-Seyyah defterine,
2-Tüccar defterine,
3-Hacı defterine
***
294-S: BaĢkasının yerine hac yapılır mı?
C: Hacca gidemeyen, bir baĢkasını hacıya gönderebilir. Bir evlat, hac görevini yapamamıĢ ana
babasının yerine hac yapabilir. Veya hac yapıp sevabını ana babasının ruhuna bağıĢlayabilir.
Biri peygambere: ‘’Babamın hac borcu var, ödeyebilir miyim?’’ demiĢ,peygamber ona:
-‘’Babanın bir borcu olsa ödersen düĢer mi?’’ deyince, o:
-‘’Evet, demiĢ’’. Peygamber ona:
-‘’Babanın yerine hac et’’ buyurmuĢtur. (Ramuz-el Ehadis:68/2)
Ana babanın vasiyeti varsa, zaten vasiyet yerine getirilir. Yani ana babanın yerine hac
yapılabilir. (Bak. K. Sitte:17/381-384) (Ġslam Fıkhı Ans:3/98)
Haccı baĢkası adına yapacak; vekil giden, vasiyet yerine getirecek olan veya hac yapıp
sevabını bağıĢlayacak olan kimse hac niyetini ona göre yapmalı ve tavaf ederken o kiĢi için
niyetlenmelidir.
***
295-S: Hactaki kurban Türkiye’de kesilebilir mi?
C: Hacta kesilen kurban hac nasip eden Allah’a Ģükür kurbanıdır. Türkiye’de kesilen kurban
vacip olan zenginlik kurbanıdır. Ġkisini birbirine karıĢtırmamak gerekir. Yani burada ki orada,
orada ki burada kesilemez.
***
296-S: Zemzem nasıl içilir?
C: Zemzemi peygamberimiz oturarak da içmiĢ, ayakta da içmiĢtir. Zemzemi kıbleye dönerek,
üç yudumda içmek sünnettir. Peygamberimiz: ‘’Zemzem ne maksatla içilirse, o yönde faydası
olur’’ buyurmuĢtur. (Ġ.Canan, Hadis Ans:17/399)
***
297-S: Hac dönüĢü iĢ yapmamak doğru mu?
C: Bazıları hacılığını korumak için çalıĢmaz, iĢ yapmaz bu doğru değildir. Bilakis daha çok
çalıĢacak; doğru, dürüst iĢ yapacak, o hacılığı koruyacak, hacılık onu koruyacaktır.
Dinimizde baĢkalarının emeği ile geçinme yerine faydalı olma anlayıĢı vardır. ĠĢ yapmamak,
ölçüp biçmemek islamla bağdaĢmaz, çalıĢmak da bir ibadettir.
F- KURBAN VE ADAK
298-S: Kurban nedir?
C: Kurban belirli günlerde, belirli vasıfta hayvanların sırf Allah rızası için kanının
akıtılmasıdır.
Hanefi mezhebine göre vacip, diğer mezheplere göre sünnettir.
Kurban, Kevser Sûresinde: ‘’ Rabbin için namaz kıl ve kurban kes’’ diye emredilmiĢtir.
Kur’an’da Hac sûresi 34-37+ Maida:27. Ayetlerde geçer. Peygamberimiz:
- ‘’ Maddi imkanı olup da kurban kesmeyen namazgahımıza uğramasın’’ demiĢtir.
***
299-S: Ölenin kurban borcu ödenebilir mi?
C: Ölenin vasiyeti varsa, o mutlaka yerine getirilir. Vasiyeti yoksa, yakınları kurbanı kesip
sevabını bağıĢlayabileceği gibi kurban borcunu ödeyebilirler.
***
300-S: Kurbanın bedeli baĢkasına verilse olur mu?
C: Kurban, mükellef olan vacip olan bir ibadettir. Bu ibadetin Kur’an’da ve sünnette nasıl
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 66
Mustafa ÖSELMİŞ
yerine getirileceği belirtilmiĢtir. Emir nedir? ‘’Kan akıt’’tır.
Kurbanın bedeli verilse, kurban borcu düĢmez. Ġslamda bir ibadet, baĢka bir ibadet ile
değiĢtirilemez. Mesela hac yerine, kurban yerine parası verilemez.
Kurban parası verilirken paranın yetip yetmediğine, kesilip kesilmediğine dikkat edilmelidir.
Birde mutlaka kesecek olanlara havale edilmelidir.
***
301-S: Kurbanı kimler kesebilir?
C: Üzerine zekat düĢen 80 gr. Altın, veya 560 gr. GümüĢ veya bunların karĢılığı para, döviz
sahibi olan kurban keser. Kurbanı baĢkası kesecekse, vekalet verilir. O kiĢinin müslüman
olması ve keserken besmele çekmesi Ģarttır.
ġirk koĢanın, mecusinin, ateistin, satanistin, sürekli alkol alanın, inanmadığını açıkça
söyleyenin ve besmeleyi terk edenin kestiği yenmez.
***
302-S: Hangi hayvan kurban olur?
C: Koyun, keçi, sığır, deve, manda kurban edilir. Kör, hasta, zayıf, topal, eksik hayvan kurban
olmaz.
Tavuk, hindi, deve kuĢu gibi hayvanlardan kurban olmaz.
***
303-S: Kurbanın nereleri yenmez?
C: Kurbanın kanı, midesinde bulunanlar, cinsel organları, hayaları, kıkırdakları, derisi,
bezeleri, ödü, idrar torbası yenmez.
***
304-S: Kurban hayvan katliamı mıdır?
C: Bazı köpek severler yılbaĢında hindileri kızartıp, mideye indirenler, taptaze kurban
edilmeyen kuzuları özel kestirip meze yapanlar, kurban edilen hayvanlar için hayvan katliamı
diyor.
Kurban Allah’ın emridir. Yavru, hasta, zayıf, kusurlu, sakat, hamile, emzikli kurban
edilmiyor. Keserken eziyet edilmez.
Sonra kasaplarda kesilen hayvan sayısı, kurban edilen hayvan sayısından dokuz kat fazladır.
Kurban olmasa kasap onu kesecektir.
***
305-S: Kurbanın derisi veya bir parçası kesme ücreti olarak verilir mi?
C: Kurbanın derisi kurbandan ayrı değildir. Satılamaz, kesme ücreti olarak verilemez. Hayır
kurumlarının dıĢında bir yere verilemez.
Kurban, derisi sahibinin tasarrufuna bağlıdır. Ġsterse kendi kullanır, isterse satar parasını hayır
kurumlarına verir. Ġstediği yere bağıĢlar.
Bir parça eti de kesme ücreti olarak verilemez. Kesme ücreti ayrı ödenmelidir.
***
306-S: TeĢrik tekbirleri ne zaman nasıl getirilir?
C: TeĢrik tekbirleri, arefe günü sabah namazında baĢlar, bayramın dördüncü günü ikindiden
sonra biter.
Bu tekbir, kurban kessin kesmesin her mükellefe vaciptir. Unutan gün içinde getirebilir.
***
307-S: Helal olmayan para ile kurban kesilir mi?
C: MeĢru olmayan yoldan kazanılan para ile hiçbir ibadet olmaz, dolayısıyla kurban da
kesilmez.
Mesela haram kazançla veya baĢkasının hakkı olan bir para ile oruç tutulamaz, namaz
kılınamaz, sadaka verilemez. Yani haramla ibadet olmaz.
***
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 67
Mustafa ÖSELMİŞ
308-S: Adak kurban sayılır mı?
C: Adak ayrı kurban ayrıdır. Kurban kesen etinden yer, adak kesen, etinden bakmakla
sorumlu olduğu kimselerle beraber yiyemez.Adak, yılın her gününde kesilir.
***
309-S: KiĢi için kurban kesilir mi?
C: Kurban Allah için, Allah rızası için kesilir. BaĢka Ģey için kurban kesilmez. Allah’tan
baĢkası için kesilen hayvan leĢ hükmündedir yenmez.
Ölü için, hactan dönen için, gelen siyasi için, doğan çocuk için kurban kesilip kanı oraya
buraya sürülmez.
***
310-S: Elektrik verilerek hayvan kesilir mi?
C: Makine ile kesim caiz değildir. Hayvanın baĢına vurarak öldürmek caiz değildir. Verilen
Ģok ölüme sebep olursa, o hayvan kurban olmaz. ġoklama hayvanı sadece sakinleĢtiriyorsa, o
zaman caizdir.
***
311-S: AKĠKA kurbanı ne demektir?
C: Yeni doğan çocuğun baĢındaki ana tüyüne akika denir. Birde sağlıklı çocuk ihsan eden
Allah’a sunulan kurbana akika kurbanı denir.
Peygamber (as) Hasan’la Hüseyin için birer kurban sunmuĢ ve: ‘’Erkek çocuk ile birlikte
akika vardır; kan akıtınız ve çocuğun saçlarını traĢ ettiriniz’’ demiĢtir.
Akika kurbanı çocuk bulüğ çağına girinceye kadar kestirilebilir. Akika kız için de kesilebilir.
Etinden kesen ve yakınları yer. Akika kesilirse, sevaplı bir iĢ olur. Kesilmezse sorumlu
olunmaz.
***
312-S: Adak nedir?
C: Adak, kiĢinin kendine vacip olmadığı halde kendisini bir Ģey vad edip sorumluluk altına
sokmasıdır.
Adak kaderi değiĢtirmez. Adak adandı diye bir iĢ olmaz. Adak verilen sözün yerine
getirilmesidir.
Adağın etinden kesen ve bakmakla sorumlu olanlar yiyemez.
Olur olmaz Ģey adanmaz. Adak adayan, mutlaka onu yerine getirmelidir.
HerĢey Allah’ın takdirine bağlıdır. Adak adadım iĢim oldu denmez.
Yatırlara adak adayıp onlardan bir Ģey beklenmez.
Adak sevap da kazandırmaz ancak verilen sözün yerine getirilmesidir.
***
313-S: Dinde özür nedir, özürlü kime denir?
C: Dinde özür normal olarak abdest alıp ibadet etmeye mani olan durum demektir.
Özürlü sayılmak için, o halin en az iki namaz vakti arası kadar devam etmesi lazımdır. Her
namaz için ayrı abdest alır, diğer namaz vaktine kadar o abdestle diğer ibadetleri de yapar.
Ben özürlüyüm deyip geçilmez elden geldiği kadar özürü gidermeye ve azaltmaya çalıĢır.
Kimse kendini özürlü ilan edemez. Ġnançlı bir doktorun tavsiyesi ve dini fetva ile özür
gerçekleĢir.
Özürlü kime denir?
-Adet hali üç günden az, on günden fazla devam eden kadın,
-Lohusalık hali kırk günden fazla olan kadın,
-Dokuz yaĢından küçük kan gören kız,
-EllibeĢ yaĢından büyük adet gören kadın,
-Sık sık burnu kanayan, devamlı yellenen, devamlı ishali olan, idrarını tutamayan,
-Kan ve iltihap akıntısı olan kimse dinen özürlü sayılır.
***
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 68
Mustafa ÖSELMİŞ
314-S: Keffaret nedir? Keffaret çeĢitleri nelerdir?
C: Bilerek veya istemeyerek iĢlenen bazı günahların affı için telafi yoluna gidilerek, ceza
çekilmesine keffaret denir.
Meselâ; bilerek ramazan orucunu özürsüz bozan, 60+1 oruç tutar veya fidyesini verir.
-Hata ile bir müslümanı öldüren diyet öder ve 60 gün peĢpeĢe oruç tutar. (Nisa:92)
-Hacta ihramlı iken suç iĢleyen suçuna göre ceza öder, sadaka verir, oruç tutar.(Bakara:196)
-Yeminini bozan on yoksulu sabah akĢam doyurur, giydirir veya üç gün peĢpeĢe oruç tutar.
(Maida:89)
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 69
Mustafa ÖSELMİŞ
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
BĠD’ATLER
A- BĠD’AT VE HURAFE
315-S: Ġnançta neler haramdır?
C: Dinimizde bid’at iĢlemek, ruh göçüne inanmak, medyumculuk, sihir yapmak, nazar için at
nalı, kemik taĢımak ve kurĢun döktürmek,oraya buraya çaput bağlamak, Ģirk koĢmak uğur
uğursuzluk aramak, fala bakmak gibi davranıĢlar yasaklanmıĢtır.
***
316-S: YılbaĢında çam ağacı süslemek günah mı?
C: YılbaĢında çam süslemenin, çaput bağlamanın; yatırlara oraya buraya çaput bağlamaktan
farkı yoktur. Ġkiside hurafedir. Ayrıca yabancılara benzemektir.
***
317-S: ġeyh Ahmet vasiyeti doğru mu?
C: Elden ele dolaĢan bu vasiyet uydurmadır. Misyonerlerin yıllardan beri elden ele
dolaĢtırdıkları bir vasiyettir. Moral bozma, güç ve para kaybına yönelik bir faaliyettir.
Peygamberimizin vefatından sonra kimseye ne bir mesaj vermiĢ ne de bir tebliğde
bulunmuĢtur. Bu ve bunun gibi Ģeyler uydurmadır.
***
318-S: Bid’at’ı nasıl tanırız?
C: Bir paranın kalp mı, değil mi olduğunu nasıl herkes anlayamazsa bid’at’ide herkes
anlayamaz. Anlasaydı bu kadar bid’at, hurafe yayılır mıydı? Bid’at’i, hurafeyi ancak dini ve
sünneti iyi bilenler anlar.
***
319-S: Nazara karĢı kurĢun dökmek doğru mu?
C: Nazara karĢı muska yazmak, kurĢun dökmek doğru değildir. Çünkü peygamberimiz böyle
bir yola baĢvurmamıĢtır. O dua etmiĢ Nâs ve Felâk surelerini okumuĢtur.
***
320-S: Büyüden nasıl korunulur?
C: Allah’ın izni olmadan insana hiçbir Ģey ne zarar verebilir ne de fayda verebilir.
Peygamberimiz büyü ve büyücülere karĢı Ayetelkürsi, Ġhlâs, Felâk ve Nâs surelerini okumuĢ
ve okuyun demiĢtir.
Büyü yapmak ve yaptırmak büyük günahlardandır. Ġslamda hiçbir Ģekilde insana zarar vermek
yoktur.
Fal, büyü gibi Ģeyler insanı küfüre götürür.
***
321-S: Bid’at iĢlemekten nasıl kurtuluruz?
C: Dini iyi bilmek, peygamberin sünnetine sarılmak ve itikad düzgünlüğü ile insan hiçbir
bid’at’e ve hurafeye düĢmez. Ġnancı, itikadı zayıf olanlar bid’at iĢlerler.
Din, güvenilir kiĢi ve kaynaklardan öğrenilmelidir. Bid’at’e düĢmemenin en güzel yolu budur.
***
322-S: Geriliğimizin sebebi din midir?
C: Dinimiz çalıĢmayı, araĢtırmayı ve ilerlemeyi emreden bir dindir. Tembelliği asla hoĢ
görmez. Alın terini kutsal sayar.
Üç kıtaya hükmettiğimiz zaman da aynı dine bağlıydık, hemde o zaman daha dindardık. Ne
zaman ki dini bıraktık o zaman geriledik.
Geriliğimiz, dindeki geriliğimizdendir. Çünkü dinimiz: ‘’Ġki günü eĢit olan zarardadır’’
buyurur. Ayrıca çalıĢmayı ibadet sayar.
***
323-S: YılbaĢı kutlamak doğru mu?
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 70
Mustafa ÖSELMİŞ
C: YılbaĢının müslümanlar için bir anlamı yoktur. Hristiyanların adetidir. Her türlü rezaletin
meĢru sayıldığı bir davranıĢtır. Aslında peygamberin doğum gününün kutlanması olarak kabul
edilir. Fakat peygambere asla yakıĢmayan davranıĢlar sergilenir. Bugünkü yılbaĢı
kutlamalarının Hristiyanlıkla da alakası yoktur.
YılbaĢı kutlamaları yozlaĢmadır. Bizim Mevlanamız, Yunusumuz, Dede Korkutumuz ve
Hızırımız varken Noel babaya yönelmemiz kimliğimizle asla bağdaĢmaz.
Kuranda Hristiyanları taklit etmememiz için uyarılar vardır. (Maida:51+Bakara:120+Al-i
Ġmran:100-118+En’am:116)
***
324-S: YaĢ günü kutlamak doğru mu?
C: YaĢ günü, evlenme yıldönümü faydalı, güzel ve bize yakıĢır biçimde kutlanabilir. Günaha
girmeden, baĢkalarını günaha sokmadan hayra vesile olacak Ģekilde kutlanabilir. Mevlid
okutulur, sohbet yapılır, yasinler okunur, hayırlı ömür ve mutluluklar dilenir. Neden kutlan
masın?
***
325-S: Ezan okunurken köpek uluması hayır mı Ģer midir?
C: Köpek havlar, ulur. O da Allah’ın yarattığı bir canlı. Belki ezandan bazı insanlar
etkilenmezken o etkileniyor, bilinmez.
Köpeğin ulumasından, baykuĢun ötmesinden manalar çıkarılmaz. Uğur uğursuzluk aranmaz.
***
326-S: Ġnsanlar gelecekten, gizlilikten haber verebilir mi?
C: Ġnsanın görmesi, hissetmesi ve bilgisi sınırlıdır. Ġnsan geleceğin ne getireceğini veya
gizliliği bilemez. Mesela hangi bilete büyük ikramiye çıkacak, nerelerde define var veya gizli
kalmıĢ bir cinayeti kimin iĢlediğini bilebilir mi? Gaybı Allah bilir.(Neml:65)
Falcılar, medyumlar atar-tutar, insanları kandırırlar. Kendilerinin baĢına biraz sonra neler
gelecek bunu bilemezler.
***
327-S: YılbaĢında hediye alınıp verilir mi?
C: YılbaĢı kutlamak bizim milli ve manevi değerlerimizle bağdaĢmaz. Ġnancımız da taklit
etmek yoktur. BaĢkalarına benzememek esastır. YılbaĢında hediye alıp vermek kutlamaya
girer. Benzemeye girer, baĢkaları gibi yapmıĢ oluruz.
***
328-S: Hızır yetiĢ demek doğru mu?
C: Hızır Musa peygamber zamanında yaĢamıĢtır. Allah hiçbir canlıya bu kadar uzun ömür
vermemiĢtir. Onun için Hızır’ın yaĢadığı doğru değildir.
‘’Hızır yetiĢ’’ demek doğru değildir. Çünkü Allah’tan baĢkasından yardım istenmiĢ olur.
Hatta Ģirk koĢmak bile olabilir.
B- MEZHEP-TARĠKAT
329-S: Mezhep nedir?
C: Mezhep, görüĢ demektir. Her müslümanın Kur’an’dan ve sünnetten tek baĢına hüküm
çıkararak dini görevlerini yerine getirmesi mümkün değildir. Hak mezheplerinden birine
uyarak dinini yaĢaması daha kolay ve vebalsizdir.
Dört tane hak mezhep vardır. Bunlar Hanefi, ġafi, Maliki ve Hanbeli’dir. Bu mezheplerin
kurucuları kendi görüĢ ve bölge özelliklerine göre Kuran ve sünnet yardımı ile soruları
cevaplandırmıĢlar, problemleri çözmüĢler ve mezhepler oluĢmuĢtur.
Bu mezheplerin görüĢleri birbirine ters görüĢler değildir. Özde fark yoktur, teferruatta fark
vardır.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 71
Mustafa ÖSELMİŞ
Dört mezhep islam açısından zenginliktir.
***
330-S: Mezhep değiĢtirilebilir mi?
C: Mezheplerin hepsi haktır. Ama karıĢık yaĢanmaz. Bir mezhebin görüĢlerine göre amel
edilir.
Bir yerden bir baĢka yere göç etme olayı olduysa, bulunulan yerde baĢka bir mezhep daha
kolay yaĢanacaksa, baĢka bir mezhepten biri ile evlenildi ise, uyum o mezhepte daha güzel
sağlanacaksa, veya o mezhep daha hoĢuna gidiyorsa, mezhep değiĢtirilebilir.
***
331-S: Mezhep gereksiz midir?
C: Mezhepler peygamberimizden sonra ortaya çıkmıĢtır. Peygamberimiz zamanın da
meseleler ona soruluyor, sorun çözülüyordu. Peygamberimizden sonra Ġslam dini yapıldı.
Yeni yeni problemlerle karĢılaĢıldı. Bölge farklılıkları ortaya çıktı. Bu arada konular bir
bilene soruldu, derken dört mezhebin kurucuları öne çıktı.
Ben mezhebe uymam Kur’an’a uyarım demek, ben kanun tanımam anayasa bana yeter demek
olur.
Dört mezhebin hepside Kur’an’a ve sünnete uygundur. Ancak izah tarzından doğan farklar
vardır.
***
332-S: Mezhep taklit edilebilir mi?
C: Her zaman her yerde istenilen mezhebe göre hareket edilemez. Ancak bir konuda
zorlanıldıysa yani kendi mezhebinde bir çözüm bulamayıp tıkandıysa, o zaman hak
mezhepten birinin görüĢü ile amel edip o mezhebe uyulabilir.
Mesela; mahremi olmayan yaĢlı bir kadın Ģafi mezhebini taklit ederek güven ortamı varsa tek
baĢına hacca gidebilir. ġafi olan bir kadında Hanefi mezhebini taklit ederek Kâbeyi tavaf
edebilir. Yabancı erkeğe değmesi abdestini bozmaz.
***
333-S: Tarikat ne demektir?
C: Tarikat yol demektir. Tarikat, din değildir, mezhep değildir. Dini anlamak ve yaĢamak için
dini bilmeyen bir insanın dini bilen birine uyması ondan dinini öğrenmesi demektir.
Tarikat, farz, vacip ve sünnet de değildir. Ama tarikat denilince din dıĢı, dine aykırı bir ĢeymiĢ
gibi de algılanmamalıdır. Unutulmamalıdır ki, Ġslam’a uygun tarikatlar olduğu gibi Ġslam dıĢı
sapık tarikatlarda vardır. Bunları birbirinden ayırmak gerekir.
***
334-S: Tarikata girmek Ģart mıdır?
C: Günümüzde çok az insan Ġslam’ı kendi kendine öğrenip yaĢayabilir. Ġslam’ı bilen için de
tek baĢına yaĢamak zordur. Ġnsan kendi kendine ense traĢı olamadığı gibi kendi kendine nefis
terbiyesi yapamaz. Okurum öğrenirim denemez. Çırağın ustaya ihtiyacı vardır, çocuğun
öğretmene ihtiyacı vardır.
Kur’an’da: -‘’Doğrularla beraber olun’’ (Tevbe: 119)
-‘’Allah’a yaklaĢmaya vesile arayın.’’ (Maida: 35) buyrulmuĢtur. Ġslam’ı bilene, yaĢayana da
sen neden tarikata girmiyorsun denemez.
***
335-S: Tarikata girmeyenin amelleri boĢa mı gider?
C: Amellerin kabul olmasının böyle bir Ģartı yoktur. Tarikatın güzellikleri var. Tek baĢına bir
ağaç kuvvetli fırtınalara karĢı duramıyor. Ama tarikata girmezsen, amellerin boĢa gider demek
yanlıĢtır.
Adam kazanmak için yalan söylenmez. Mesela herĢeyi bilen bir insan için tarikat zorunluluğu
yoktur.
***
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 72
Mustafa ÖSELMİŞ
336-S: Rabıta nasıl olur?
C: Bir insanı düĢünmek Ģirk olmaz. Bir insana bağlanılabilir, ondan feyz alınır. Ama namaz
da kiĢi ile rabıta kurulmaz veya bir kimsenin resmi öne konup da namaz da o düĢünülmez.
Resim zaten hoĢ görülmemiĢtir.
***
337-S: Allah’tan baĢkasına sığınılır mı?
C: Yaratan, rızk veren, yaĢatan, koruyan, kurtaran Cenab-ı Allah’tır. Ġnsana sığınılmaz,
insandan bir Ģey beklenmez. Ġnancı zayıf olan, kula sığınma ihtiyacı duyar.
Kur’an’da: ‘’Allah’tan baĢka dost edinenin hali, örümceğin durumuna benzer. Halbuki
barınakların en çürüğü örümcek yuvasıdır.’’ (Ankebut:41)
Bir hadisde: ‘’KiĢi sevdiği ile beraberdir’’ buyrulur.
Cenab-ı Allah’da: ‘’Her insan topluluğunu önderleri ile birlikte çağıracağız.’’ (Ġsra:71)
‘’Firavun kıyamet gününde kavminin önüne düĢecek ve onları çekip ateĢe götürecektir.
Varacakları yer ne kötü bir yerdir.’’ (Had:98) buyuruyor.
***
338-S: Ġl il dolaĢıp seyyid olduğunu söyleyenler oluyor ne dersiniz?
C: Gerçekten peygamberin soyundan olan ve peygamber Efendimizin sünnetini yaĢayan bir
kimse dolaĢarak, seyyid olduğunu söyleyerek menfaat temin etmez.
Bu dolaĢma çeĢitli maksatlarla olabilir. Mesela geçmiĢte peygamber soyundan görünümlü
Ģeyh kılığında misyonerler dolaĢmıĢtır.
Cemaat sayısını arttırma niyeti ile seyyidlik iddiası yalan olur. Yalan, dinde en büyük
günahlardan biridir.
Peygamber (as)’ı istismar, kötü bir harekettir. Ebu Cehilde, Ebu lehep de, Ebu Talip de
peygamber soyundandır.
Müslümanların çok uyanık olması lazımdır.
***
339-S: Tarikat terk edilir mi?
C: Bir insan bazı hallerde mezhep bile değiĢtirebilir. Bir cemaatte uyum sağlanamadı ise, eĢi
ile aynı yerde olmak isteniyorsa veya bulunduğu yerde hizmet yoksa, Bid’at iĢleniyorsa, nasıl
kendi isteği ile o yere girdiyse, yine kendi isteği ile ayrılma olabilir. Kimse bir yeri terk etti
diye çarpılmaz, cehennemlik olmaz.
Önemli olan bıraktığı yeri karalama, iftira atma gibi olayların olmamasıdır.
Eğer görev ağır gelirse, söylenilerek azaltılabilir.
***
340-S: KiĢiye teslimiyetin ölçüsü nedir?
C: Kula bağlılığın, itaatin, sevmenin, saymanın ve övmenin bir ölçüsü vardır.
KiĢiden yardım istenmez. KiĢiye ‘’Ġmdat’’ denmez. Bizi kurtar denmez. Bize Ģefaat et
denmez. Eli eteği öpülüp yere kapanılmaz. Bir kiĢi için ‘’gavs’’ denmez. Falan bizi görür,
halimizi bilir denmez.
Allah’a itaat etmeyene itaat edilmez. Kula itaatin sınırı vardır. Körü körüne itaat olmaz.
Kur’an’a, sünnete uymayan konularda itaat yoktur. Bid’at ve hurfaler iĢleyene uyulmaz.
(En’am:116)
***
341-S: Kul günahsız olur mu?
C: Kul hatasız olmaz. Bir kimseyi hatasız kabul etmek en büyük hatadır. Hatasız yalnız
Allah’tır.
Bir kimsenin yazdığı kitabı kusursuz kabul etmek de hatadır. Yalnız Kur’an hatasızdır.
Her insan hata eder. Peygamberlerin bile ‘’zelle’’ denilen hataları olmuĢtur. Bu insan olmanın
zaafıdır.
Ġlk insan, ilk peygamber hata iĢlemiĢ cennetten kovulmuĢtur.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 73
Mustafa ÖSELMİŞ
***
342-S: Kuldan yardım istenir mi?
C: Yardım Allah’tandır. BaĢkasından yardım istenmez. Yuduf peygamber Allah’tan
beklenilen yardımı zindan arkadaĢından beklediği için zindanda daha çok kalmıĢ ve yardım
görememiĢtir.
Kuldan Ģifa bulunmaz, ondan enerji alınmaz, kula secde edilip boĢalınmaz, kuldan ilahi
aydınlanma olmaz.
Gaybı Allah’tan baĢka kimse bilmez. Her Ģeyin bilgisi Allah’a aittir.
(Neml:65+A’raf:88+En’am:50?
Ancak: ‘’Allah’ın, peygamberimiz yüzü suyu hürmetine falanın yüzü suyu hürmetine yardım
et, hastalığıma Ģifa ver gibi dua yapılmasında sakınca yoktur.
Geçen biri telefonda: Bizim Ģeyhimiz dua ediyor. DerviĢlerim ölürken yanında olayım, onun
imanla gitmesini sağlayayım diyor. Doğru mu? Diyordu. Bu Allah korusun, diyen ve inanan
için Ģirktir.
***
343-S: Mevlit okutmak doğru mudur?
C: Mevlid okutmak farz, vacip ve sünnet türünden bir abadet değildir. Mevlid, Süleyman
Çelebini’nin Vesilet’ün-Necat adlı eserinden manzumelerdir.
Mevlid okutmakla dini bir görev yapılmıĢ olmaz. Okutulmayınca da dini görev terk edilmiĢ
olmaz.
Mevlidin bazı güzelliklere sebep olduğu unutulmamalıdır. Kur’an okunması, tekbir, selavat
getirilmesi, dua edilmesi faydalı Ģeylerdir.
Mevlide israf, Alkol, dansöz gibi meĢru olmayan Ģeylerin karıĢtırılmaması lazımdır.
Mevlid Ticari bir konu haline getirilmemelidir. Bir hususta çevreye zarar verilmemelidir.
Yapılan bir iĢin hayra vesile olması sağlanırsa o iĢin yapılması elbette doğru ve faydalıdır.
***
344-S: Veysel Karani yaĢamıĢ mıdır?
C: Asıl ismi Üveys bin amir’dir. Karan köyünde doğduğu için ‘’Karanî’’ denmiĢtir. Deve
çobanlığı yapmıĢtır. Hasta anasının Ģartlı izni ile Medineye gelmiĢ fakat peygamberi
göremeden dönmek zorunda kalmıĢtır. Peygamber aĢığıdır. Peygamber (as)’da ona hırkasını
bırakmıĢtır.
Siirt’in Baykan ilçesinde Veysel Karanî adını taĢıyan cami ve türbe vardır. Bulunduğu yerde
ibadetini gizli gizli yapmıĢ Velî bir kuldur.
***
345-S: Ġlahi okumak caiz midir?
C: Peygamberimiz Medine’ye gelirken Medineli’ler onu ilahilerle karĢılamıĢtır.
Düğün ve bayramlarda kadınların ilahiye benzer Ģeyler söyledikleri nakledilir. Bir defasında
Hz. Ömer, mani olmak istemiĢ de peygamber (as): ‘’Sevinçli zamandır, söylenilenler kötü
Ģeyler değildir.’’ Diyerek mani olmuĢtur.
Peygamber (as)’ın özel Ģairleri vardır.
Bu gün mevlidde masum bir eserdir.
Ġslam büyüklerinin ilahileri, divanları vardır.
Ġlahide, Ģiirde abartı yalan olmamalıdır.
Peygamberimiz bir Ģaire hırkasını vermiĢtir.
346-S: Rüya ile amel edilir mi?
C: Bazıları ben rüya gördüm Ģöyle yaptım böyle ettim. Bana rüyamda peygamberimiz Ģöyle
dedi gibi ifadeler kullanıyor.
Rüya ile amel edilmez. Çünkü rüya dini deril değildir.
Rüyaya bakıpta iyi Ģeyler terk edilmez. Rüya iyiye yorulur. Kötü rüyalardan etkilenmemek
gerekir. Kötü rüyalar baĢkalarına anlatılmaz.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 74
Mustafa ÖSELMİŞ
Bazı rüyaları ikaz ve uyarı olarak yorumlamak gerekir.
Rüyanın bir çok görülüĢ sebebi vardır. Rahmani rüya vardır. ġeytani rüya vardır. Onun için
her rüya sonrası ona buna yorumlatmak ve rüyadan illa bir mana çıkarmak yanlıĢ olur.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 75
Mustafa ÖSELMİŞ
BEġĠNCĠ BÖLÜM
AMEL
A-BESMELE-ALLAH’IN ADINI ANMAK
347-S: Besmele içten çekilir mi?
C: Okumak, nefesin gırtlaktan ses olarak çıkmasıdır. Yani sesin Ģekillenmesi ile olur. Mesela
namazda içten okuma ile kıraat Ģartı yerine gelmiĢ olmaz.
***
348-S: Besmele çekilmese ne olur?
C: Besmelesiz iĢe Ģeytan karıĢır derler. Besmele çekilmezse, o iĢin hayrı olmaz, o iĢ
noksandır. Besmelesiz iĢe Ģeytan müdahale eder. Besmele çekilince Ģeytan o kimseden
uzaklaĢır.
Eûzû-besmele, Ģeytanın Ģerrinden cenab-ı Allah’a sığınmaktır.
Besmelesiz kesilen hayvanın eti yenmez. (En’am:121) Yani besmelesiz yenilip içilmez.
Besmele bir Ģeyi helal kılar.
***
349-S: Her yere besmele yazmak doğru mudur?
C: Çiğnenecek, atılacak, giyilecek ve kullanılacak bir Ģey üzerine besmele yazılmamalıdır.
Hürmetsizlik edilmiĢ olur.
Üzerinde besmele olan bir Ģey ile tuvalete girilmez.
Olur olmaz yerlere besmele asılmamalıdır. En önemlisi besmele istismar için iĢ yerlerine
asılmamalıdır. Adam iĢ yerine duvardan duvara besmele yazdırmıĢ ama konuĢmaları,
davranıĢları ona uymuyor. Besmelesiz hayat yaĢıyor.
***
350-S: Besmele çekmeyi unutan ne yapmalıdır?
C: Ġnsan bazen en önemli Ģeyleri unutur. Bu insanın aczindendir.
Yer içerken, bir iĢe baĢlarken besmele çekmesini unutan aklına gelince Ģöyle der hatasını
telafi eder. ‘’Bismillahi ala evvelihi ve ahirihi’’
***
351-S: Nerelerde besmele çekilmez?
C: Her zaman her yerde besmele çekilmez. Dinen yasaklanmıĢ bir Ģeyi yapan kiĢi besmele
çekmez. Tuvalette, banyonun içinde, sigara, içki içerken, kumar oynarken ve bunun gibi iĢ
yaparken besmele çekilmez.
Besmele ile alay edilmez. Çünkü besmele Kur’an’dan bir ayettir.
***
352-S: Ġstiare (sığınma) duası nasıl yapılır?
C: Ġnsanın korunmaya sığınmaya ihtiyacı vardır. ġeytandan Allah’a sığınmayana Ģeytan zara
verir.
Sığınma duası Ģöyledir: ‘’Eûzû billahimineĢĢeytanirracim. Lâ havle velâ kuvvete illâbillahil
aliyyilazim’’
Böyle diyen cenab-ı Allah’a sığınmıĢ O’nun korumasına girmiĢ olur. Allah’ın korumasında
olunca Ģeytan zarar veremez.
***
353-S: ĠnĢallah ne demektir?
C: Ġnsan bir iĢ yapacağı veya yapmayı düĢündüğü zaman Allah’ın adı anılmalı, ‘’Allah izin
verirse’’ ‘’Allah müsaade ederse’’ denmelidir.
Allah, inĢallah dememizi istiyor. (Kalem:17-20+Saffat:102)
Peygamberimiz ‘’inĢallah’’ demediği için Cebrail (as) gelmemiĢtir.
***
354-S: MaaĢallah ne manada söylenir?
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 76
Mustafa ÖSELMİŞ
C: Ġnsan güzel brĢey gördüğü zaman, beğendiği ve hoĢuna gittiği bir Ģey için ‘’maaĢallah’’
veya ‘’Barekellah’’ derse nazarı değmez.
Nazarı değen ‘’maaĢallah’’ demezse gözü ile günah iĢlemiĢ olur. Çünkü zarar vermemek
esastır.
***
355-S: Ateistin, Satanistin ve açıkca inanmadığını söyleyenin kestiği hayvanın eti niçin
yenmez?
C: BirĢeyin helal olması için üzerine Allah’ın adının anılıp, besmele çekilmesi esastır.
Allah üzerine besmele çekilmeyen Ģeyin yenmemesini emrediyor. (En’am:118-121)
Kasten besmele çekmeyenin, inancı olmayanın kestiği hayvanın eti üzerine besmele
çekilmediği için yenmez. Besmele birĢeyi faydalı ve helal hâle getirir.
***
356-S: Ġnsan neden esner?
C: ‘’Esnemek Ģeytandandır’’ derler. Esnemek sevimsiz bir iĢtir. Çok yemekten, çok
uyumaktan veya gafletten esnenir.
Esnerken ağzın kapatılması ve sessiz esnenmesi gerekir.
***
357-S: HapĢırmamaya çalıĢmak doğru mu?
C: HapĢırmak insan sağlığı için faydalıdır. Önlemek doğru değildir. Gidermeye çalıĢmak
yerine ağıza mendil kapatılmalı veya ellerle ağız kapatılmalı ve yere eğilinmelidir. HapĢıran
‘’ġükür elhamdülillah’’ der.
HapĢırabildiğimiz için Allah’a hamd ederiz.
***
358-S: HapĢırınca nasıl dualaĢılır?
C: HapĢıran ‘’ġükür elhamdülillah’’ derse, bunu duyan: ‘’Yer hamükellah’’ der. HapĢıran
cevaben ‘’Yehdina yehdikümüllah’’ diyerek dualaĢmıĢ olurlar.
B-NĠYET
359-S: Namazda niyet nasıl olmalıdır?
C: Niyetsiz namaz olmaz. Niyet açık ve kesin olarak yapılmalıdır. Her namazın niyeti ayrı ve
farklıdır. Çünkü her namaz baĢlı baĢına bir ibadettir.
Niyet, namaza bitiĢik olarak yapılır.
Kaza namazı kılan, niyeti ilk kazaya kalan veya son kazaya kalan diye niyet eder.
***
360-S: Ġyi niyete sevap var mıdır?
C: Niyet çok önemlidir. Peygamber (as): ‘’Ameller niyete göredir’’ demiĢtir.
Bir insan içinden bir kötülük geçirirse, iĢlemese ona günah yoktur. Bir insan iyiliğe niyet etse,
yapamasa ona sevap vardır.
Bir insanın niyeti iyi iken sonuç kötü çıksa, Allah onu affedecektir.
Bir hadislerinde peygamber (as): ‘’Mü’minin niyeti amelinden hayırlıdır’’ buyurmuĢtur.
Ġnsanlar niyetlerine göre muamele görecektir.
***
361-S: Namazda çift niyet olur mu?
C: Niyet ederken açıklık, kesinlik ve namazın türünün belirtilmesi gerekir. Hangi ibadet
yapılıyorsa o Ģekilde belirtilmesi gerekir.
Farzla sünnet, farzla nafile nasıl birleĢtirilecektir. Mesela farzla sünneti birleĢtirene sorsak;
farz gibi mi yoksa sünnet namazının kılınıĢı gibi mi kılacaksın? Yine sorsak 2 namazı birden
kılarken içine sindi mi desek ne vecap verir?
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 77
Mustafa ÖSELMİŞ
Eğer böyle kolaylık olsaydı peygamber (as) onu bize bildirirdi.
Çift niyet, sünentten uzaklaĢtırma oyununun bir parçasıdır.
Ġnsan yapmadığı ibadetin sevabını nasıl umar? Namazların emredeni ayrı, adı ayrı, kılınıĢı
ayrı, zamanı farklı nasıl bir anda yerine getirilebilir?
Dinde kolaylığı dinin koyucusu sağlamıĢtır. Kul emredilen ibadetlerde değiĢiklik yaparsa,
gayet açık yaptığı iĢ boĢuna gider. Ġbadetlerin Ģeklini, kalıbını değiĢtirmeye bizim yetkimiz
yoktur.
C-ABDEST-GUSUL
362-S:Temizlik nasıl sağlanır?
C: Maddi, manevi temizlik olmadan ibadet olmaz. Temizlik için yenilip içilenin temiz olması,
bedenin ve ortamın temiz olması, organların günah kirlerinden temiz olması gerekir.
Ġnsan helalden yiyip içecektir. Vücudunda bir haram lokma olanın 40 gün ibadeti kabul
olmaz. Bedenin temizliği için kir varsa gidilecek, abdest yoksa abdest alınacak, yıkanmak
gerekiyorsa yıkanılacaktır. Çevre temiz olacak, iyi insanlarla beraber olunacaktır. Her organ
günahtan alıkonacaktır. Temizlik sadece üst baĢ temizliği değildir.
***
363-S: Üzerinde ayet yazılı bir Ģeyle tuvalete girilir mi?
C: Üzerinde Allah, ayet yazılı elbise, rozet, kolye ve yüzük gibi Ģeylerle tuvalete girilmez.
Peygamberimizin yüsüğünde ‘’Muhammed Rasûlüllah’’ yazılı idi. Onunla hiç tuvalete
girmemiĢtir.
Allah ve ayet yazılı para cüzdanda iken sakıncası olmaz deniliyor. Muska, cevĢen gibi
Ģeylerin takılabilmesi için içine hava, su almayacak Ģekilde muhafazalı olması gerekir.
***
364-S: Sakal tıraĢı olmak günah mı?
C: ÇalıĢanlar ve sakal bırakıp duasını ettirmemiĢ olanlar için tıraĢ olmada bir günahlık yoktur.
Sakal bırakmamıĢ olan kimse sünnet sevabından mahrum olur, günaha girmez.
***
365-S: Abdest ne zaman alınır?
C:
-Namaz kılmak,
-Kur’an okumak,
-Kâbe’yi tavaf etmek,
-Secde etmek için abdest alınır,
-Ġslam’a yeni giren abdest alır, gusleder.
-Ölen kimse gusleder, dünya kirlerinde arınarak Allah’a döner.
-Abdestli durmanın, abdestli iĢ yapmanın sevabı ve bereketi vardır. Bu sevabı elde etmek
isteyen abdest alır, abdestli durur, abdestli yatar.
***
366-S: Abdest alırken yapılması hoĢ görülmeyen Ģeyler nelerdir?
C: Abdest alırken Ģunlar hoĢ görülmez:
Kirli, pis yerde abdest alınmaz, su çok kullanılmaz, yüze çarpılmaz, lüzumsuz konuĢulmaz,
ihtiyaç yokken baĢkasından yardım istenmez.
***
367-S: Abdesti neler bozar?
C: Önden, arkadan çıkan yel, akıntı, kurt, kan, iltihap, ağız dolusu kusmak, uyumak,
bayılmak, namazda gülmek, abdestli olduğunu unutmak, cinsi iliĢki, dünya için aĢırı derecede
ağlamak, mesh müddetinin dolması, teyemmüm abdesti alan için suyun bulunması abdesti
bozar.
Ġçki içmek, yalan yere yemin, Ģehvetle bakmak abdestte hayır bırakmaz.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 78
Mustafa ÖSELMİŞ
***
368-S: Abdesti bozmayan Ģeyler nelerdir?
C: Ter, süt, sümük, gözyaĢı, kanatmayan iğne, traĢ olmak, tırnak kesmek, krem sürünmek
abdesti bozmaz. Kolonya sürülür veya dökülürse yıkanması gerekir.
***
369-S: Abdesti olmayan neler yapamaz?
C: Abdesti olmayan namaz kılamaz, Kur’an’a el süremez, tilavet secdesi yapamaz ve Kâbe’yi
tavaf edemez.
Bir de zorunlu değilse camiye girmemelidir.
***
370-S: Kaçak su ile abdest, namaz olur mu?
C: Haramla kul hakkı ile ibadet olmaz. Kaçak elektrik, su hak gaspıdır.
***
371-S: Günah iĢlemek abdesti bozar mı ?
C:Her günah abdesti bozmaz. Bazı günahlar vardır ki, insanın değil abdestini imanını bile
götürür. Mesela içki içmek (Nisa:43), kumar oynamak (Maida:90-91) Zina etmek, yalan
söylemek (ramuz el-Ehadis:279/2). Abdestte hayır bırakmaz. Mesela iftira atmak, gıybet
etmek, bunlarda abdestte hayır bırakmaz.
***
372-S: DiĢ kanaması abdesti bozar mı?
C: Abdest alırken, diĢ fırçalarken görünen kan, tükrük miktarının yarısına yaklaĢırsa abdesti
bozar. Az bir Ģeyse abdesti bozmaz.
***
373-S: BaĢkasına ait hangi özel eĢyalar kullanılmaz?
C: Sağlık açısından baĢkasına ait diĢ fırçası, elbise, havlu, tarak, mendil gibi eĢyaların
kullanılmaması lazımdır. Bir de tıraĢ bıçağı kullanılmaz. BaĢkasının kullandığı iğne
kullanılmaz.
***
374-S: Namaz kılan bir bayan çalıĢtığı yerde baĢını açınca abdesti bozulur mu?
C:BaĢın açılması abdesti bozan Ģeyler arasında geçmez. Önemli olan namazda tesettür Ģartının
yerine getirilmesidir.
Koku, kolonya sürmesi, krem kullanması abdesti bozmaz. Kadın abdest alırken çoraba
meshedemez, baĢındaki örtünün üzerinden meshedemez. Çorap ince ise kuru yer kalmadan
yıkayabiliyorsa çorapla abdest alabilir.
***
375-S: Abdestsiz dini kitap okunur mu?
C: Ġçinde ayet, hadis bulunan bir kitap dini öğrenme ve sohbetlerde okuyup baĢkalarının
öğrenmesi açısından düĢünülürse, abdestsizde okunabilir.
Cünûp okunmaz.
***
376-S: Abdestini tutamayan ne yapar?
C: Kanaması, akıntısı olanı yellenen özürlü sayılır. Özür iki namaz arası devam ediyorsa o
zaman özürlülük söz konusu olur.
Böyle biri özrünü gidermek veya en aza indirmek için her çareye baĢvurur. Bundan sonra
abdestini alır, namazını kılar. Diğer namaz vakti gelince abdesti bozulur. Bir abdestle iki
namaz arası diğer ibadetlerini de yapar. Ancak baĢka bir abdest bozan bir halin olmaması
gerekir. BaĢka bir sebeple abdest bozulursa abdestini yeniler.
***
377-S: Hangi hallerde gusul abdesti alınır?
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 79
Mustafa ÖSELMİŞ
C: EĢi ile cinsi iliĢkiden sonra, rüyada ihtilam okununca, inzal vaki olunca, hayız nifas
bitiminde hacda ihrama girmek için, erkek doktora muayene olan kadının bazı hallerde,
cenazenin ve yeni Müslüman olanın bir de cumaya gidecek erkeğin gusûl alması gerekir.
Cumaya gidecek olan gusletme imkanına sahip değilse öylece gider.
***
378-S: Cünüp olan ne zaman yıkanmıĢ sayılır?
C: Cünüp olan bir kimse, yıkanma niyeti ile normal abdest alır; üç defa ağzına su alır çalkalar,
üç defa burnuna su çeker, sümkürür ve bütün vücudunu kuru yer kalmayacak Ģekilde yıkarsa
cünüplükten kurtulur.
***
379-S: Cünüp olan bir kimse neler yapar, neler yapamaz?
C: Cünüp olan bir kimse namaz kılamaz (Nisa:43).
Cünüp olan kuran okuyamaz (Vakıa:79)
Cünüp olan tilavet secdesi yapamaz.
Cünüp olan Kâbe’yi tavaf edemez.
Cünüp olan camiye giremez.
Cünüp olan dua edebilir, zikredebilir, tekbir getirir, selavat getirir, kelime-i Ģahadet ve tevhit
söyleyebilir. Eûzu besmele çekebilir.
Hayızlı, nifaslı oruç tutamaz.
***
380-S: Cünüp olan yıkanmayı geciktirebilir mi?
C: Yıkanma, hem dinen hem de sağlık açısından geciktirilmemelidir. Mazeret olmadan cünüp
yapılan iĢin hayrı olmaz. YıkanmamıĢ insanın yanındaki kiramen katibin ve hafaza melekleri
rahatsız olur.
Ancak bir yerde misafir olan kiĢi yıkanmayı sıkıntı vermemek ve Ģüphe uyandırmamak için
geciktirebilir.
Rahatsızlığı olan kiĢi teyemmüm alır, geciktirebilir.
Ramazanda vakit darsa abdest alıp yiyip içtikten sonra yıkanabilir.
***
381-S: Ağız içinde kuru yer kalırsa ne olur?
C: Ağız içinde kuru yerin kalması normal abdeste mani değildir. Ama gusle manidir. Onun
için ağızdaki yemek artığı, meyve kabuğu iyice temizlenmelidir.
Kaplama diĢ varsa üzerinden suyun geçmesi yeterlidir. Eğer diĢ çıkıyorsa, çıkarılıp gusülden
sonra takılır. DiĢ dolgusunda veya kaplamadan önce temiz olunursa herhangi bir Ģüphe olmaz.
***
382-S: Gusülden sonra akıntı gusle mani midir?
C: Gusülden sonra gelen akıntı guslü bozmaz, ama abdesti bozar.
Bu duruma düĢmemek için ya bir müddet beklenir, ya yürünür, ya da tuvalete gidilir.
Gusülden sonra akıntı gelen kimse sadece normal abdest alır.
***
383-S: Göze takılan lens gusle manimidir?
C: Gözün içi yıkanması gereken bir yer değildir.
Gusül için göz kanalının ve göz kapaklarının dıĢ kısmının yıkanması yeterlidir.
***
384-S: Bulüğ yaĢı hangi yaĢtır?
C: Kadınlar 9 yaĢından itibaren kan görüp, bulüğ çağına girebilir.
Erkeklerde 15 yaĢından önce bir belirti varsa o yaĢ büluğ yaĢıdır. Değilse 15 yaĢına gelen kız
erkek bir belirti olsun olmasın büluğ çağına girmiĢ olur. Yani dini sorumluluk baĢlar.
***
385-S: Râhme âlet koydurmak gusle mani midir?
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 80
Mustafa ÖSELMİŞ
C: Rahme konulan âlet guslü gerektirmez. Ama erkek doktorun rahmi görmesi ve dokunması
guslü gerektirir. Onun için ehil bayan doktorun tercih edilmesi daha uygundur.
Bir de kadın koku sürünerek veya açılıp sokağa çıkmak konusunda hassas olmalıdır. Koku
sürünüp baktırana peygamber (as):’’Dön guslet’’ demiĢtir.
***
386-S: Kadın ihtilam olur mu?
C: Kadında ihtilam olur, rüya görür, çamaĢırında ıslaklık görebilir. Kadının menisi içe aktığı
için rüya gören kadın ıslaklık olsun olmasın gusletmesi gerekir.
***
387-S: Cünüpken temizlik yapılır mı?
C: Cünüpken tıraĢ olmamalı, tırnak kesilmemelidir. Çünkü kıl ve tırnak insanın bir parçasıdır.
Ġnsan gibi insana ait olan Ģeylerde kutsaldır.
Ġnsana ait bir Ģeyin cünüp olarak atılması uygun görülmemiĢtir. Ahirette onunla beraber
huzura çıkacaktır.
***
388-S: Tuvalette gusül yapılır mı?
C: Gusulde esas olan bedende kuru yerin kalmadan yıkanılmasıdır. Banyo yoksa tuvalette
gusül abdesti alınabilir.
***
389-S: Adetli kadın sohbet yapar ve sohbet dinleyebilir mi?
C: Adetli kadın cünüp kadın gibi değildir. O mazeretlidir, sohbet yapar, hadis, ayet meali
söyler. Sohbet de dinler. Bunda bir sakınca yoktur.
***
390-S: Cünüp kadın çocuk emzirebilir mi?
C: Annenin yıkanma fırsatı varsa, yıkanıp emzirmesi daha uygundur. Yıkanma imkanı yoksa
abdest alıp meme ucunu yıkayıp emzirir.
Cünüp insan kirlidir. Kanı kirlidir, sütü kirlidir.
Temizken çocuğa yansımada olumlu olur.
***
391-S: Ay hali kadınla iliĢki doğru mu?
C:Bakara suresinin 222. Ayetinde hayızlı ve nifaslı kadınla cinsel iliĢki yasaklanmıĢtır. Adet
kanı pistir, hastalığa neden olur. Çocuğunda hasta doğabileceği konusunda peygamber
efendimizin uyarısı vardır.
***
392-S: GüneĢle ısınan su ile abdest, gusül olur mu?
C: Su kabı, paslanan, oksitlenen cinsten olmamalıdır. Su direk güneĢ görüyor, öyle ısınıyorsa
cilt hastalıklarına neden olur.
Hz. AiĢe (ra) su kabını açık bir Ģekilde güneĢe koyunca peygamber (as):’’öyle yapma, güneĢte
ısınan su alaca hastalığına sebep olur buyurmuĢtur.’’
***
393-S: Kına, oje, ruj gusle mani midir?
C: Altına su geçirmeyen Ģey abdeste de gusle de manidir. Oje, ruj tabaka oluĢturur, altına su
geçirmez. Kına ise tabaka oluĢturmaz, abdeste gusle mani değildir. Yıkanması gereken veya
abdest alacak olan kimse önce ruju, ojeyi çıkarmalıdır.
Saç boyası gusle mani değildir. Çünkü saçın yıkanması değil, saç diplerinin yıkanması esastır.
***
394-S: Elbise ile yıkanılır mı?
C: Açıkta yıkanılmaz, avret yerlerinin görünmemesi gerekir.
Eğer açık yerlerde yıkanılacaksa, göl, nehir, deniz gibi iç çamaĢırları çıkarmadan veya bir örtü
içinde yıkanılmalıdır.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 81
Mustafa ÖSELMİŞ
Peygamberimiz (sa) geniĢ olan banyonun daraltılmasını tavsiye etmiĢtir. Ayrıca açık Ģekilde
yıkanılmaması konusunda uyarıları vardır.
***
395-S: DiĢ dolgusu gusle mani midir?
C: DiĢ dolgusu veya kaplama tedavi maksatlıdır. Gusülde suyun, dolgunun veya kaplamanın
üzerinden geçmesi yeterlidir.
DiĢ yaptırırken abdestli olma mecburiyeti yoktur. Ayrıca diĢ yaptırmak için mezhep taklit
etme mecburiyeti de yoktur.
DiĢ dolgusu ve diĢ kaplatılması yara üzerine sarılan sargı gibidir. Sargı üzerine nasıl mesh
yapılıyorsa kaplama ve dolgunun üzerinden suyun geçmesi yeterli olur.
Bazı Ģüphelerden kurtulmak için mazaret yoksa cünüpken kaplama ve dolgu yaptırılmazsa
daha doğru olur.
***
396-S: Teyemmüm abdesti ne zaman alınır?
C: Kur’an’da:’’Su bulamazsanız o zaman temiz toprakla teyemmüm edin; yüz ve kollarınıza
sürün’’ buyurulur. (Nisa:43+Maida:6)
Su bulunamadığı, temiz su olmadığı veya su kullanmanın sakıncalı olduğu durumda
teyemmüm edilir.
Teyemmüm bir kolaylık olup abdest ve gusül yerine geçer. El sürülecek yerin temiz ve toprak
cinsinden olması gerekir.
Suyun bulunması ve özrün geçmesi ile teyemmüm abdesti bozulur. Abdesti bozan Ģeyler
teyemmümü de bozar. Eğer teyemmüm namaz için alınıyorsa, o namaz vaktinin girmesinden
sonra alınır.
D-VESVESE
397-S: Vesvese ne demektir?
C: Vesvese, kuĢkulanmak, Ģüphelenmek demektir. Acaba Ģöylemi, acaba böylemi diye
tereddüt etmektir.
Vesvese Ģeytandandır.
***
398-S: ġeytan en çok hangi konularda vesvese verir?
C: ġeytan en çok Allah’a iman, abdest, namaz, gusül gibi konularda bir de eĢine karĢı vesvese
verir. Bu konularda kuĢkulu, vesveseli çok Ģey akla getirir.
***
399-S: ġeytanın vesvesesine karĢı ne yapılır?
C: ġeytanın vesvesesine itibar edilmemelidir. ġeytan vesvese verince ‘’ben iman ettim’’
denmeli vesveseden uzaklaĢılmalıdır.
Allah Kur’an’da:’’KuĢkulananlardan olma!’’ (Bakara:147) ‘’ġüphelenenlerden olma!’’ (Ali
Ġmran:60)
-‘’Eğer Ģeytanın fitlemesi seni dürterse hemen Allah’a sığın. (A’raf:200+Fussılat:36)
buyuruyor.
***
400-S: Vesvese nasıl giderilir?
C: Vesvesenin giderilmesi için yapılan Ģey güzel ve sağlam yapılmalı, helal gıda ile
beslenilmeli, itikat düzgünlüğü sağlanmalı ve vesvesenin Ģeytandan geldiği düĢünülerek itibar
edilmemelidir.
Bundan sonra da Eûzu besmele ile lanetlenmiĢ Ģeytanın Ģerrinden Allah’a sığınılmalı. Nâs,
Felâk sureleri okunmalıdır.
***
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 82
Mustafa ÖSELMİŞ
401-S: Namazdaki vesvese nasıl giderilmelidir?
C: Namazdaki vesveseyi gidermek için ‘’Allahü Ekber’’ dedikten sonra baĢka bir Ģey
düĢünülmez. Namaz, Allah’ı görüyormuĢ gibi kılınır.
Namazda cennet, cehennem, ölüm, kabir akla getirilip okunan surelerin anlamları düĢünülür.
Eğer namazda bir Ģüphe varsa galip zanna göre hareket edilir. Tam vesvese giderilemediyse
sehiv secdesi yapılır. O da olmazsa namaz tekrar kılınır.
***
402-S: Ġbadetlerden zevk almayınca namaz terk edilir mi?
C: Ġbadetleri Allah emretmiĢtir. Zevk alsınlar diye değil, kulluk görevlerini yerine getirsinler
diye emretmiĢtir.
Namazı terk etmek Ģeytanın telkinidir. ‘’Allah senin ibadetine muhtaç değil’’ der. ‘’Allah
senin ibadetini kabul etmez’’ der, insanı ibadetten kulluktan soğutmaya çalıĢır.
Ġbadetler Allah rızası için ve ihlaslı yapılmaya çalıĢılmalıdır.
***
403-S: Ġbadetinin kabul olmadığını düĢünen ne yapmalıdır?
C: Ġbadeti kabul edecek olan Allah’tır. Biz ibadetimizin kabul edilip edilmediğini bilemeyiz.
Bizim görevimiz ibadet etmektir.
Zerre kadar da olsa Allah hiçbir Ģeyi boĢa çıkarmayacağını bildirmiĢtir.
Kul, Allah hakkında hüsnüzan beslemelidir. Ümitsiz olmamalıdır. Allah kabul etmeyeceği
ibadeti yaptırmaz.
E-ETKĠ-TEPKĠ
404-S: Ġnsan, olan olaylardan ve baĢka insanlardan sorumlu mudur?
C: Ġnsanın üzerinde islamın Ģartlarından baĢka farzlar da vardır. Mesela insan iyiliği
emretmek, kötülükten sakındırmakla görevlidir. Allah bunu Kur’an’da emretmiĢtir. Ġnsan,
kendisinden sonrakilere iyi ortam hazırlamakla görevlidir.
Sorumsuz insan olmaz. Ġnsan, hem kendinden hem baĢkalarından sorumludur. Olan iyi
Ģeylerde de kötü Ģeylerde de her insanın mutlaka bir payı vardır. Onun için iyiliğin
yayılmasına çalıĢacak ve kötülüğe de tepki gösterecektir.
***
405-S: Ġnsan yaptığı bir iyilikten öldükten sonra da sevap alır mı?
C: Ġnsanın yaptığı iyilik veya kötülük yapıldığı yerde kalmaz. Ġyilik veya kötülük devam ettiği
müddetçe o iĢi yapana, yapılmasına sebep olana iyilikde gider, kötülükde gider durur.
Ġnancımızda iyiliğe çığır açana, iyiliği yayana iyilik sevabı yazılır. Kötü çığır açana da o
kötülük yapıldıkça kötülük yazılır durur.
***
406-S: Kötülük nasıl önlenir?
C: Kötülük, kötülükle def edilmez. Kötülük, iyilikle giderilir. Marifet cehenneme adam
doldurmak değil cennete adam kazanmaktır.
Kötü ve kötülük fitneye sebep olmadan önlenmeye çalıĢılmalıdır. Kötülüğü önleyelim derken
kötülüğün yayılmasına sebep olunmamalıdır.
Peygamber (as) Ģöyle buyurur:
-‘’Bir kötülük gördüğünüz zaman dilinizle anlatarak, öğüt vererek yok edin. Bunu
yapamazsanız elinizle yok edin. Buna gücünüz yetmez ise kalbinizle buğzedin, tepki
gösterin.’’
***
407-S: Yapmadığını söylemekte sorumluluk olur mu?
C: Yapmadığını söylemek büyük günah olan yalandır. Yapılmadan söylenen bir sözün hiçbir
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 83
Mustafa ÖSELMİŞ
faydası da olmaz.
Allah Kur’an’da: ‘’Yapmadığını söyleme’’ (Bakara:44)
-‘’Yapmadığınız Ģeyi niçin söylüyorsunuz?’’ (Saf:2) ikazında bulunuyor.
Söylediğini yapmayanın Ģiddetli azap göreceğini Peygamber (as) haber vermiĢitr. Bağırsakları
dıĢında azap göreceğini bildirmiĢtir.
***
408-S: Fitne ortamında ne yapılır?
C:Fitne, kargaĢa, sıkıntı, kötü ortam, anarĢi, sapıklık demektir.
Böyle bir ortamda uyanık olunmalıdır. Sonra fitneden uzak durulmalıdır. Daha sonra da
fitneye sebep olunmamalı ve imkan ölçüsünde fitne önlenmeye çalıĢılmalıdır.
Fitne ortamında tahriklere kapılmamak gerekir. Ġnsan kendisine ve ev halkına sahip olmalıdır.
Fitnenin zararı umumidir. Onun için meĢru yolarlla fitneye karĢı tepkili olunmalıdır.
***
409-S: Tepki göstermesi gereken, tepkisiz kalırsa sorumlu olur mu?
C: Ġnancımızda ve kültürümüzde nemelazımcılık yoktur. Tepkisiz toplumlar ahlaksızlığın,
kötülüğün artması ile büyük felekatlere uğramıĢlar ve ilahi cezaya çarptırılmıĢlardır. Kıl beĢi
kurtar baĢı, gemisini kurtaran kaptan diye bir Ģey yok. Peygamberimiz:’’Haksızlık karĢısında
susan dilsiz Ģeytandır’’ buyurur.
Ġnsan yaptıklarının yanında yapmadıklarınında hesabını verecektir.
Ġnsanın kendisinin iyi olması yetmez. Aman benden olmasın diyen, her koyun kendi
bacağından asılır diyen iyi bir insan ve iyi bir müslüman değildir.
***
410-S: Nasıl tepki gösterilmelidir?
C: Kızmak, sövmek, lanet okumak Ģeytanın sayısını arttırır.
Vücut mikroplara karĢı nasıl savunma yapıyorsa bizim de usulüne uygun meĢru yollarla tepki
göstermemiz lazımdır.
Kırıp yığmak, Ģiddet göstermek insana zarar verir. Cezalandırmak Allah’a mahsustur.
Bir atasözümüz var: ‘’Ürmesini bilmeyen sürüye kurt getirir’’ diye.
Peygamber (as) Ģöyle diyor:’’ Allah’a ve ahiret gücüne inanan ya hayır söylesin ya da sussu.’’
Bu gün bakıĢ Ģekli ile, ilgi duymamakla da tepki gösterilebilir veya ücretsiz hatlar var
Ģikayette bulunulabilir.
Ġnsanın yaĢına, cinsine, görevine göre tepki gösterme Ģekli vardır.
F-DAYANIġMA
411-S:Yardım nasıl yapılmalıdır?
C: Açıktan yapılan yardım ve sadaka gösteriĢ ve riyaya kaçabilir. Alan el, veren eli tanımazsa,
sağ elin verdiğini sol el görmezse, o yardım daha makbul olur.
Onur kırmakla, ağlatarak, sızlatarak yardım yapılmaz. Gizli verilen sadaka daha hora geçer.
Yardım için gerçek ihtiyaç sahibi aranır.
***
412-S: Sadaka malı artırır mı?
C: Genellikle sadakası verilmeyen mal telef olur. Çünkü o malda ihtiyaç sahiplerinin hakkı
vardır.
Peygamberimiz:’’Sadaka malı eksiltmez’’ diyor. Allah:’’Sen ver, ben sana vereyim’’ diyor.
(Sebe:39)
Ġnsan malını hapsettikçe rızkı daralır.
Peygamber (as): ‘’Her gün iki melek iner; bunlar verene sen de ver Allah’ım, vermeyenin
malını telef et’’ diye dua ederler buyurmuĢtur.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 84
Mustafa ÖSELMİŞ
‘’Sadaka malı temizler’’ (Tevbe:103)
***
413-S: Sadaka kaza ve belayı def edermi?
C: ‘’Kuranda iyilikler, kötülükleri giderir’’ buyurulmuĢtur. (Hud:114)
Peygamber (as)’da:’’Sadaka, günaha kefarettir’’ ‘’Sadaka azabı söndürür ve kötü ölümden
korur’’ ve ‘’Sadaka, belayı def eder’’ buyurur.
Sadaka, insanın dua almasına neden olur.
Sadakası verilmeyen malı insan korumak durumundadır. Sadakası verilen mal ise insanı
korur.
***
414-S: Sadaka ömrü uzatır mı?
C: Ġnsanların en hayırlısının insanlara faydalı olan olduğu bildirilmiĢtir. Sadaka, Alanıda
vereni de mutlu eder. Gönlüne refahlık verir, huzur verir.
Peygamber (as):’’Mü’minin sadakası ömrü uzatır, onu fena ölümden korur’’ der. (Ramuz elEhadis:123/5+217/17)
Belki günlerin uzaması olmaz da kazasız, belasız, ağrısız, acısız, mutlu ve huzurlu bir ömür
sürmeye neden olur.
G-CUMA
415-S: Zaman zamandan üstün müdür?
C: Allah, zaman içinde farklı zamanlar vermiĢtir. Kandiller, Cuma, Cuma günü bir saat,
bayramlar kurtuluĢ için bir fırsattır. Kadir gecesinin bin aydan daha hayırlı olduğu
bildirilmiĢtir.
Bu mübarek zamanlardan mahrum olan kimse, çok Ģeyden mahrum olur.
Mübarek gecelerde dualar red olmaz. Yapılan tevbe kabul olur. Yapılan ibadetlere ise kat kat
sevap yazılır.
***
416-S: Türkiye’de Cuma namazı kılınır mı?
C: Bir yerde Cuma namazı kılacak kadar insan toplanırsa orada Cuma namazı kılınır. Bu Ģafi
mezhebine göre en az üç kiĢi, Hanefi mezhebine göre kırk kiĢidir.
Cuma namazı ciddi bir namazdır. Üç defa mazeretsiz terk edenin kalbi mühürlenir.
Allah:’’Cuma günü ezan okunduğunda alıĢveriĢi ve her iĢi bırakarak namaza koĢun!’’ diyor.
Cuma hakkında Ġslam alimleri arasında ihtilaf yoktur.
Eğer Cuma kılacak sayı ve kıldıracak imam yoksa o zaman orada öğle namazı kılınır.
Bir mazeretinden dolayı Cuma namazı kılamayan kimse öğle namazını Cuma kılındıktan
sonra kılar.
***
417-S: ĠĢ sahibi cumaya bırakmazsa ne yapılır?
C: Eğer iĢ veren cumaya bırakmazsa iĢ bırakılarak cumaya gidilmez, vebal cumaya
salmayanındır. ÇalıĢan baĢka bir iĢ arayacaktır. Ġhtiyaç sahibi ise iĢ buluncaya kadar çalıĢır.
Ġhtiyacı yoksa o iĢi bırakır.
Mazeretsiz Cuma kılmamak, ağır sorumluluk getirir. Mazeretsiz Cuma namazı kılmayan için
peygamber (as):’’Allah onu periĢan etsin, iĢlerine bereket vermesin’’ demiĢtir. (Ġbni
Mace:1/343)
Bir hadislerinde de:’’Kim üç defa Cuma namazını özürsüz terk ederse münafıklardan yazılır’’
(Müslim, Cuma:40) buyurmuĢtur.
***
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 85
Mustafa ÖSELMİŞ
418-S: Cumanın kazası olur mu?
C: Cuma namazı ancak Cuma günü öğle vaktinde öğle namazının yerine kılınır. Cemaatle
kılınır. Kazası yoktur.
Cuma tatil günü değildir. Allah:’’Ezan okununca namaza koĢun, namaz bitince de yer yüzüne
dağılın rızık arayın’’ buyurmuĢtur. (Cuma suresi 9-10)
***
419-S: Cuma namazı kimlere farzdır?
C: Cuma namazı, haftalık bir ibadettir. Cuma, bayram ve cenaze namazından erkekler
sorumludur, kadınlar sorumlu değildir. Cuma namazı vaktinde erkeğin iĢ yapması haramdır.
Kadına haram değildir.
Peygamberimiz (as):’’Cuma her müslümana farzdır, ancak; köle, kadın, çocuk ve hasta hariç’’
der. (Ramuz el-Ehadis:199/12)
Cuma namazı fıkıh alimlerine göre;
1-Akıllı müslümana,
2-Ergenlik çağına giren erkeğe,
3-Hür ve sağlıklı olana,
4-Yolcu olmayana,
5-Namaza gitmeye özrü olmayana farzdır.
***
420-S: BulaĢıcı hastalığı olan Cuma ya gider mi ?
C: Ġslamda zarar vermemek, baĢkalarını incitmemek esastır.
BulaĢıcı hastalığı olan veya görünümü iyi olmayan veya rahatsız edici koku yayan kimse
evinde öğle namazı kılar, Cumaya gitmez. Giderse en arkada bir yerde kimseyi rahatsız
etmeden kılar.
Peygamber (as):’’BulaĢıcı hastalığı olan, bulunduğu yerden dıĢarı çıkmasın. Oraya da kimse
girmesin’’ buyurmuĢtur.
***
421-S: Cuma günü oruç tutulur mu?
C: Cuma Müslümanların bayramıdır. Cuma günü Müslümanlar tebrikleĢecek ve ikram
sunulacaktır.
Oruç borçlarını ödeyen, perĢembe tutan, cumartesi tutacak olan elbette Cuma günü de oruç
tutacaktır. Ona tutma denemez. Yalnız tek Cuma günü oruç tutmak mekruhtur.
Peygamber (as): Yalnız cumayı oruç için ayırmayın.’’ (Riyaz’üs-salihin:1792) buyurur.
Bir gün Cuma günü oruçlu olan birine peygamberimiz sorar:
-Dün oruç tuttun mu?
-Hayır
-Yarın tutacak mısın? O kiĢi:
-Hayır! Deyince peygamberimiz ona:
-Öyleyse orucunu boz demiĢtir. (Age.:1795)
***
422-S: Cuma namazı kaç rekattır?
C: Cuma namazı kılan kimse önce 4 rekat cumanın ilk sünnetini kılar. Hutbe okunduktan
sonra iki rekat imamla beraber Cumanın farzı kılınır. Sonra 4 rekat cumanın son sünneti
kılınır. Bundan sonra da 4 rekat son öğle namazının farzına diye niyet edilir. Ardından da iki
rekat son sabah namazının kazaya kalan farzına diye niyet edilir.
Cuma günü öğlen namazı kılınmaz. Eğer Cuma namazı kabul oldu ise en son kılınan bir öğle
namazı en son iki rekatla da sabah namazı borcu ödenmiĢ olur. Kaza borcu yoksa nafile
namazına dönüĢür. Sevap kazanmıĢ olur.
Eğer Cuma namazı kabul olmadı ise, çünkü Cuma namazı için bir çok Ģart vardır, o zaman
öğlen namazı kılınıp o günkü öğle namazı eda edilmiĢ olur.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 86
Mustafa ÖSELMİŞ
***
423-S: Cumanın sünnetlerinden ve farzından sonra zuhru ahir kılınmasa olmaz mı?
C: Peygamberimizin ahrette irtihalinden sonra Cuma namazı farklı yerlerde kılınmaya
baĢlanınca, değiĢik görüĢler ortaya çıkmıĢtır. OluĢan Ģüphe ve tereddütleri gidermek için
zuhru ahir kılınması uygun görülmüĢtür.
Bunu bir yanlıĢlıkmıĢ gibi dile dolamanın anlamı yoktur. Bir kimse zuhru ahir kılmazsa bu
onun bileceği bir iĢtir.
Fıkıhcıların görüĢü Ģöyledir:’’Eğer bir yerde birden fazla camide Cuma kılınıyorsa orada
zuhru ahir kılınır’’
ġafilere göre bir yerde ilk tekbir alınan camide kılınan namaz, Maliklere göre en eski merkezi
camide kılınan namaz Sahihtir. Bu durumda zuhru ahir kılmak uygun olmaz mı? Veya Cuma
yollara taĢıyor yollun diğer yanında imama uyuluyor veya imamın tekbiri duyuluyor,
duyulmuyor, elektrik kesintisi oluyor, o zaman zuhru ahir kılmak daha doğru olmaz mı?
Zuhru ahir kılmak içtihattır. Namazım kabul oldu mu olmadımı Ģüphesini giderir. Zuhru ahir
kılmak tedbirdir, takvadır. Cumanın Sahih olmaması ihtimaline karĢı kılınır.
Bir cuma kalabalık olan cemaat elektrik kesilince imamdan önce ve sonra yatıp kalkmalar
oldu. Biri bana sordu:’’Ne olacak Ģimdi dedi’’. Ona:’’Sen zuhru ahiri kıldın mı? Dedim’’
‘’Kıldım’’ deyince ‘’Allah kabul etsin’’ demiĢtim.
H-SELAM
424-S: Selam nasıl bir emirdir?
C: Selam inananlar arasında dualaĢmadır. Dinen selam vermek, sünnet, selamı almak farz-ı
kifayedir. Selam almak vacip diyenler de vardır.
Kur’an’da:’’Selamlandığınız zaman daha güzeli ile karĢılık verin veya aynen iade edin’’
buyurulur. (Nisa:86)
Selam, esmaûl-Hüsnadan bir isimdir.
Selam, Müslümanların ortak dilidir.
Selam, dualaĢmaktır.
***
425-S: Dinde nasıl selam verilir?
C: Selam, anlamı olmayan verildiği zaman hiçbir Ģey ifade etmeyen kelimelerle
verilmemelidir.
Bu gün herkes kendi inancı ve ideolojisine göre selam alıp veriyor.
Dinimizin emri olan selam, ‘’Selamün aleyküm’’ veya ‘’Essalamü aleyküm’’ denilerek
verilir. ‘’Aleyküm Selam’’ veya ‘’ve aleyküm selam’’ diye cevap verilir.
***
426-S: Verilen selam alınmazsa ne yapılır?
C: Selam vermek, sünnet almak ise farz-ı kifaye veya vaciptir. Selamı almayan, vacibi terk
etmiĢ olur.
Selamı vermek kadar da almakta bir haktır.
Eğer selam alınmazsa, selamı veren selamı geri alır. ‘’Aleyküm selam’’ der.
***
427-S: Selam kimlere verilmez?
C: Müslüman olmayana, günahla, haramla meĢgul olana, selamı almayana, ezan, Kur’an
okuyana, namaz kılana, tuvalette olana genç erkek veya kadına kötü yorumlanacaksa selam
verilmez.
***
428-S: Kadınla erkeğin tokalaĢması doğru mu?
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 87
Mustafa ÖSELMİŞ
C: Selamdan sonra el tutmak kadın erkek arasında caiz değildir. Namahreme bakmak nasıl
caiz değilse dokunmakta caiz değildir.
Peygamberimiz hiçbir kadının elini tutmamıĢtır
Ġnancımızda yabancı kadınların ve yabancı erkeklerin eli tutulmaz ve öpülmez.
***
429-S: ÖpüĢmenin hükmü nedir?
C: Selamdan sonra öpüĢülecek diye bir Ģey yoktur. Bu yabancı bir adettir. Sağlık açısından da
uygun değildir.
El tutmaktan, öpmekten ne çıkar diye meseleyi sulandırmamak, hafife almamak gerekir.
Kınama yoluna da gidilmemelidir.
Peygamberimiz kimseye el öptürmemiĢtir. ‘’Ben kadınların elini tutmam’’, ‘’Elin zinası
dokunmaktır’’ buyurmuĢtur. Böylece kötü niyetli ellere dikkat çekmiĢtir.
Irzın, aile yuvasının korunması için bazı Ģeylere dikkat edilmesi gerekir. Her büyük olay
küçük olarak baĢlamıĢtır. Bu gün bir çok hastalığın öpüĢme yolu ile geçtiği belirtilmiĢtir.
Eskiden bebeklerin önlüğüne ‘’Sev ama öpme!’’ diye yazılırdı.
I-SABIR-ġÜKÜR
430-S: Sabır nedir? Nelere sabredilir?
C: Cenabı Allah Kur’an’da sabretmemizi emrediyor. Sabır, zorluğa, nefse ağır gelene
katlanmak, felaket anında sızlanmadan Allah’a sığınmak ve Allah’a teslim olmaktır.
Peygamberimiz:’’Güçlü insan, güreĢte yenen değil, hiddet anında nefsini yenendir, iradesine
hakim olandır’’ buyurmuĢtur.
Kur’an’da Ali Ġmran:200+Bakara:155+216+153 sabır tavsiye edilir.
Sabır, bir de Allah’tan gelene razı olmaktır.
Asır suresinde insanların hüsranda olduğu, ancak iman edip sabredenlerin müstesna olduğu
bildirilir.
Sabır derken küfre sabredilmez, ahlaksızlığa ve zulme sabredilmez.
Bir Kutsi hadiste Allah Ģöyle buyurur:
-‘’Bir kulumu gözlerinden mahrum ederek belaya uğrattığımda sabrederse, gözlerinin
karĢılığı olarak onu cennete koyarım’’ (Riyaz üs-Salihin:34)
***
431-S:Hastalıklar, belalar bir imtihan mıdır?
C:Hastalıklar, üzüntüler, sıkıntılar hepsi Allah’tandır. Bunlardan bazısı imtihan içindir, bazısı
yapılanların karĢılığı cezadır. Bazısı uyarıdır, bazısı günahlara kefaret içindir. Ġnsan sabreder,
Ģükrederse sevap kazanır, çektikleri günahlarına kefaret olur.
Bela ve musibetler, imtihana çekilmedir. (Bakara:155+Ankebut:2-3)
Bir ayette de:’’ Ey iman edenler, sabır ve namazla Allah’tan yardım isteyin, Allah
sabredenlerle beraberdir’’ buyurulur. (Bakara:153)
***
432-S: ġükür ne demektir?
C: Kulun Allah’a görevlerinden biridir. Kul ne durumda olursa olsun mutlaka Ģükredecek çok
nedeni vardır. Allah’ın farkında olmadığımız çok nimeti vardır.
Diğer yandan beterin beteri vardır.
Allah Kur’an’da:’’Bana Ģükredin, nankörlük etmeyin’’ diyor. (Bakara:152)
Bir ayette de:’’ġükrederseniz nimetimi artırırım diyor. (Ġbrahim:7) Her nimetin Ģükrü
olmalıdır. ġükürsüzlük isyandır, nankörlüktür.
***
433-S: Kötü durumda olandamı Allah’a Ģükredecektr?
C: Ġnancımıza göre hep eksiklikler, kusurlar değil her Ģeyin iyi yanlarına bakılacak, iyi yanları
görülecektir. Müslümanın gözü hep kendisinden yukarlara bakmaz. Peygamberimiz: ‘’Sizden
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 88
Mustafa ÖSELMİŞ
biri kendinden yükseklere bakıp kıskanıp, imreneceğine kendinden aĢağıdakilere bakıp
Ģükretsin’’ buyurur.
Bir hadislerinde de’’Sizden biri kendisinden üstün birini görünce hemen kendinden aĢağısında
olana baksın’’ (Buharii rikak:30) buyurarak insanın mutlu olmasının yolunu göstermiĢtir, aksi
halde insan mutsuz olur.
Bu gün etrafımıza baktığımız zaman bizden daha kötü durumda bir çok insan görürüz. O
zaman durumumuza Ģükür gerekmez mi?
Ġsyan eden insan mutsuz olur ve elindeki nimeti de kaybeder.
***
434-S: Hasta, dertli olan haline Ģükrederse Allah onun derdini arttırır mı?
C: ġükrün manası: ‘’Allah’ım senden gelene razıyım beni bundan kötü etme’’ demektir.
Kulun görevi sabredip Ģükretmektir. Allah:’’Sabret, Ģükret’’ diyor. Sabretmeyip Ģükretmeyip
de ne yapacağız?
Bir gözü görmeyen kimse, iki gözü görmeyeni görünce ‘’Ģükür’’ demez mi? Bu: ‘’ Allah’ım
öbür gözümü de kör et’’ demek mi olur? ġükür demek hiç bela mı arttır manasına gelmez.
ġükür nimeti arttırır. Allah:’’ġükredin nimetimi arttırayım’’ diyor. (Ġbrahim:7) ‘’ġükredin,
nankörlük etmeyin’’ diyor. (Bakara:152)
Peygamber (as) bir hadislerinde Ģöyle buyurur:
-‘’Müslümana sevindirici bir Ģey isabet edip Ģükrederse, bu oun için hayırlı olur. Üzücü bir
Ģey isabet ederde ona sabrederse bu da onun için hayırlıdır’’ (Riyaz üs Salihin:1327+1395)
Ġ-DUA-TEVBE VE ZĠKĠR
435-S: Dua ne demektir?
C:Dua, yardıma çağırmak, sığınmak, istek ve yalvarıĢ demektir.
Dua Allah’ın gazabından rahmetine sığınmaktır. Dua Allah’ın kapısını çalmaktır.
Dua ibadettir. Dua Allah’ın bir emridir.(Mü’min:60)
***
436-S: Duanın kabulü için neler gerekir?
C: Dua edecek olan kiĢi önce helal gıda ile beslenmelidir. Aynı zamanda istediği Ģeye layık
olmalıdır. Duadan önce bir miktar sadaka verilmeli ve piĢmanlık duyularak yapacağı duanın
kabul olacağına inanılmalıdır.
Dua dudaktan değil, içten yapılmalıdır.Olmayacak Ģey istenmemelidir.
Duanın kabulü için günahlar terk edilmeli ve Allah’a itaat içinde olunmalıdır.
***
437-S: Dua ederken eller nasıl kaldırılmalıdır?
C: Dua ederken eller kaldırılır, dua bitincede yüze sürülür.
Peygamberimiz (sav) dua ederken duruma göre ellerini omuz hizasında tutmuĢ, bazen de biraz
daha yukarı kaldırmıĢtır. Bazende ellerini bitiĢtirerek dua etmiĢtir.
Duada ellerin Ģekli fazla önemli değildir.
***
438-S: Her dua kabul olur mu?
C: Her yapılan dua istendiği gibi kabul olacak diye bir Ģey yoktur. Biz duanın etkisinin hangi
yönde ve nasıl olduğunu bilemeyiz.
Dua vardır, sevap kazandırır ibadet edilmiĢ olur. Dua vardır kazayı, belayı önler. Dua vardır,
günahları affettirir. Dua vardır, insanın derecesini yükseltir, insanı Allah’a yaklaĢtırır. Bunun
için kimse ‘’ben dua ettim, duam kabul olmadı dememelidir. Her duanın mutlaka bir faydası
ve yansıması olacaktır.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 89
Mustafa ÖSELMİŞ
Bazı insanların da hataları yüzünden duası kabul olmaz.
***
439-S: Dua sesli mi sessiz mi yapılmalıdır?
C: Cenab-ı Allah görür, bilir ve duyar onun için dua ederken bağrılıp çağrılmaz. (A’raf:55)
Allah sağır değildir, insana Ģah damarından daha yakındır. Bağırarak dua edene
peygamberimiz:’’sen sağıra mı sesleniyorsun? DemiĢtir.
Duada acele de edilmez, taĢkınlık yapılmaz, yapmacık ağlıyormuĢ gibi yapılmaz.
***
440-S: Dua baĢka bir dilde bilinmeyen sözlerle olur mu?
C: Bir Ģey isterken, dua ederken ne dediğini ne istediğini bilmelidir. Ağız alıĢkanlığı ile dua
olmaz.
Dua etmek için illa Arap’ça olması Ģart değildir. Dua edileceği zaman dua metni aranmaz.
Herkes kendi dilinde kendi ifadesiyle dua edebilir. Ne istediğini insan kendisi iyi bilir.
Allah’da daha çok bilir.
***
441S: Duanın zamanı var mıdır?
C: Dua her zaman her yerde olur ama mübarek zamanlarda, mübarek mekanlarda ve iyi
insanların yanında yapılan dualar daha çok kabule Ģayandır.
Farz namazlardan sonra, ezanla kamet arasında, secdede, Cuma günü iki ezan arasında
yapılan duaların kabul olacağı haber verilmiĢtir.
GeniĢ kapsamlı tutulan baĢkalarını da içine alan dualar kabule Ģayandır. Mesela insanın aile
fertleri için yaptığı dualar, umuma yapılan dualar daha mâkbüldür.
***
442-S: HapĢırana dua edin deniliyor bu nasıl olur?
C: HapĢırmak sağlık açısından çok faydalıdır. Eğer hapĢıran kimse hapĢırdığı için ‘’ġükür
Elhamdülillah!’’ derse, ona ‘’Yerhamükellah’’ diye dua edilir. O da buna dua ile cevap
verir:’’Yehdina yehdikümüllah’’ der, böylece dualaĢmıĢ olurlar. Bu müslüman’ın
müslüman’a bir görevidir.
Çok yaĢa demekle çok yaĢanmaz.
***
443-S: Beddua etmek doğru mudur?
C: Beddua, insanın bir baĢkasının kötülüğünü istemesi, kötü olmasını dilemesidir.
Peygamberimiz (as) 70 Sahabi’yi Ģehid eden Necid’lilere beddua etmiĢti. Ali imran suresinin
128. Ayeti nazil oldu. Bundan baĢka peygamberimiz beddua etmemiĢtir. ‘’ben lanet
peygamberi değilim’’ demiĢ düĢmanlarının hidayetini istemiĢtir.
Oğlu için, kızı için bir yakını için beddua eden ona zarar vermiĢ, onun huyunu, ahlakını
bozmuĢ olur. Beddua yerine iĢi Allah’a havale edip, hidayeti istenmeli ‘’Allah hidayet
versin’’ denmelidir.
***
444-S: Duanın tedavide etkisi olur mu?
C: Ġnsanın duaya ve yalvarmaya ihtiyacı vardır. Duayı terk eden bir çok Ģeyden mahrum olur.
Dua güç verir, güç kaynağıdır. Dua eden, Allah’ın korumasında olduğuna, Allah’a sığındığına
inanır. Onun için dua edenin içi rahatlar, huzur duyar.
Dua insana Allah’ın yardım edeceği ümidini verir. Sıkıntılı anında her insan bir tek kelime
söyler; Oda ‘’ALLAH’’
Osmanlıda, Selçuklu da olduğu gibi dünyanın bir çok yerinde dua kulübeleri vardır. Dua ile
tedavi yoluna gidilmektedir. Kilise dua seansları düzenlenmektedir.
Bugün duaya sarılıp, dua ile iyileĢtiğini söyleyenler vardır. Çünkü tahammül gücü, sabır,
moral dua ile elde edilir. Tıbbın cevap veremediği noktadan sonra dua baĢlar.
Duanın etkisi çoktur. Mesela etkisinden korktuğumuz için beddua almamaya çalıĢırız.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 90
Mustafa ÖSELMİŞ
ġerden Ģerlilerden korunmak için Fatiha, Ayetel kürsi, Felâk ve Nâs surelerini okuruz.
Hastamızın iyileĢmesi için dua ederiz. Doktorların ömür biçtiği kiĢilerin duaya sarılıp,
doktorları hayrete düĢüren iyileĢme gösterdikleri bir gerçektir.
***
445-S: Tevbe nedir?
C: Tevbe, iĢlenilen hatalardan piĢmanlık duymak ve affını isteyip, günah iĢlememeye söz
vermektir.
Tevbe duadır, yalvarıĢtır, kulun aczinin ifadesi olup Allah’ın kapısını çalmaktır.
Tevbe kurtuluĢtur, insanın Allah’a yöneliĢidir,Tevbe arınmadır.
***
446-S: Niçin tevbe edilir?
C: Allah kuranda tevbe edin diyor, kulluk görevi olduğu için tevbe ederiz.
Ġbadetleri yerine getirebilmek için manevi temizlik Ģartını yerine getiririz.
Günahkâr ve kötü, suçlu psikolojisinden kurtulabilmek için tevbe ederiz.
Bugünün Ģartlarında bilerek bilmeyerek insanın günaha bulaĢmaması zordur.
Kuranda: ‘’Ey iman edenler! Hepiniz Allah’a tevbe edin ki kurtuluĢa eresiniz.’’ (Nur:3) Bir
hadiste de: ‘’Allah’ a tevbe edin. Ondan af dileyin. Ben günde yüz kere tevbe ediyorum’’
(Müslim, Zikir:12) buyrulmuĢtur.
Buna göre tevbe etmek vaciptir. Herkes tevbe etmelidir. Benim günahım yok demek büyük
günahlardandır.
Günahsız, hatasız kul olmaz. Kusursuzluk Allah’ın sıfatıdır.
***
447-S: Günah nedir?
C: Günah, insanın dünya ve ahret de zarar görmesine neden olan dinin ‘’yapma’’ dediği
Ģeydir.
Günah, faydasızdır, çirkindir ve zararlıdır.
Günah, sadece iĢleyene zarar vermez. Günahın zararı umumadır. Ġçki, kumar, zina, hırsızlık
gibi, Bunlardan herkes zarar görür.
***
448-S: Günahtan nasıl uzak kalınır?
C: Ġnsanın günah iĢlemesi kader değildir. Ġnsan kendi isteği ile günah iĢler veya günahtan
uzak kalır.
Günahtan uzak durmak için neden çoktur. Mesela; günahın cezası vardır, günaha dalanlar
helak olmuĢtur, günah yüzünden nice aileler dağılmıĢtır. Her günahın ardında küfre giden bir
yol vardır.
Günah madden, manen büyük zararlara yol açar. Buna göre günahın bir cazibesi olmamalıdır.
***
449-S: Zorla iĢletilen günahtan sorumlu olunur mu?
C: Ġnsan bilerek ve isteyerek iĢlediği Ģeylerden sorumludur. Mesela zorla veya aldatılarak içki
içirilen bir kimse, bu iĢe razı olmadığı için günahkar olmaz. Çünkü burada hile var zorlama
vardır.
Burada günah iĢletilen, karĢı tarafa kapı aralamadıysa, ümitlendirmediyse ve fırsat
vermediyse, günahkar olmaz. Ama günahın iĢlenmesinde kusuru varsa o da günahkar olur.
Birde tehdidin Ģaka yollu değilde ciddi olması gerekir. Gereken tepki ve direniĢ gösterilmiĢ
olmalıdır.
Peki bu günahtan dolayı tevbe gerekir mi? Her günaha tevbe gerekir. ġu fark var isteyerek
iĢlenen günahla zorla iĢletilen günah farklıdır.
***
450-S: Tevbenin ne gibi Ģartları vardır?
C: Tevbenin kabul olması için bazı Ģartları vardır. Kısaca bunları Ģöyle sıralayabiliriz: önce
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 91
Mustafa ÖSELMİŞ
iĢlenen hatadan dolayı piĢmanlık duyulur. ĠĢlenen günah kesin olarak terk edilir. O günahı bir
daha iĢlememeye kesin olarak söz verilir. Bundan sonra tevbe edilir.
Eğer günah ve hata kula karĢı iĢlendiyse, hak iade edilir helalleĢilir ondan sonra tevbe edilir.
Tevbe etmeden önce abdestli olunur, bir miktar sadaka verilir, mübarek zaman ve mekân
gözetilir, iki rekat namaz kılınır ve büyükler vesile kılınırsa, tevbe inĢallah kabul olur.
***
451-S: Allah her tevbe edenin tevbesini kabul eder mi?
C: Allah Kur’an’da: ’’tevbe edin, rahmetimden ümidinizi kesmeyin’’ diyor.
Tevbe etmek kula vaciptir. ġartlara uyulduktan sonra tevbe edilirse, Allah’ın kabul edeceği
ümid edilir. Ayrıca ‘’rahmetimden ümit kesmeyin’’ diyor. (Zümer:53)
Kimse benim günahım büyük, Allah beni affetmez dememelidir. Ümitsizlik insanı daha da
kötü eder.
Allah büyük günah iĢleyip tevbe etmeyeni, Ģirk koĢanı affetmez. Kulluk defterinden
silinenleri affetmez.
Tevbe kapısı ölüm anına kadar açıktır.
Kul korku il ümit arasında olursa tevbesi kabul edilir.
***
452-S: Tevbenin kabul olup olmadığı anlaĢılabilir mi?
C: Eğer tevbe kabul olduysa, kul Ģeytanın, nefsin tuzaklarına düĢmez, günah iĢleme arzusu
duymaz, kalbinde huzur duyar, iyilerle olmaktan zevk alır, ibadetler ona zevk verir, insanlar
ondan zarar görmez. Kötü ve kötülere soğuk bakar, iĢte o zaman tevbe kabul olmuĢ demektir.
453-S: Tevbe etmenin ne gibi faydaları vardır?
C: Tevbe etmenin faydası çok yönlüdür. Tevbe eden rahatlar, günahlardan kurtulur. Kötüyüm
deyip karamsar olmaz. Ben tevbe ettim, Allah’a söz verdim der, iyi insan olur.
Tevbe edenin yüzü kızarmaz, eksiklik, eziklik duymaz.
Tevbe insanı manen yüceltir, Allah’a yöneliĢini sağlar.
Tevbe eden affedilir ve Allah’ın rahmetine kavuĢur.
Günah, tevbe edildiği takdirde sevaba dönüĢür.
***
454-S: Günah iĢlayenin nikahı düĢer mi? DüĢerse ne yapılmalıdır?
C: Bazı büyük günahlar vardır ki, insanın imanına zarar verir. O zaman imana bağlı olan
nikâh ta gider. Bu durumda yapılacak Ģey Ģudur:
Önce piĢmanlık duyulur, günahlara tevbe edilir, kelime-i Ģahadet getirilerek imanla beraber
nikâh da tazelenir.
***
455-S: Günah iĢlemek abdesti bozar mı?
C: Abdesti bozan günah vardır, bozmayan günah vardır. Bazı günahlar abdesti değil imanı
bile bozar, insanı küfre götürür.
Mesela içki içmek abdesti bozar, namaz içkili iken kılınmaz.(Nisa:43) Kumar Ģeytan iĢi
pisliktir. Yalan, gıybet, Ģehvetle, karĢı cinse bakmak, abdestte ve namazda hayır bırakmaz.
Hırsızlık, zina, içki imanlı iken yapılacak iĢler değildir.
***
456-S: Günahın yansıması olur mu?
C: Peygamberimiz: ‘’Ġnsan yediğinden, içtiğinden ibarettir’’ demiĢtir.
Atalarımız da: ‘’Haram yiyenin harami evladı olur’’ ‘’Dedesi koruk yemiĢ, torununun diĢi
uyuĢmuĢ’’ demiĢlerdir.
Bazı günahlar insanın iĢine, eĢine, evladına yansır. BaĢkasına zarar verenin kendi de yakınları
da zarar görür.
Allah Ģöyle buyurur:
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 92
Mustafa ÖSELMİŞ
-‘’Ġnsanların iĢledikleri yüzünden karada ve denizde düzen bozuldu.’’ (Rum:41)
-‘’BaĢınıza gelen musibet, kendi ellerinizle iĢledikleriniz yüzündendir.’’(ġûra:30)
Ayrıca iĢlenen günahlar yüzünden insanın rızkı daralır, rızkın elden gitmesine neden olur.
Günah bir baĢka günaha götürür, günah, kötü ve çirkin görülmez olur. Hayatın sonunda da
imansız gitme tehlikesi vardır. Çünkü insan nasıl yaĢarsa öyle ölecektir.
En önemlisi insan Allah’ı terk ederse, Allah’da onu terk eder. Kulluk defterinden siler.
***
457-S: Zikir ne demektir?
C: Zikir hatırlamak, anmak demektir. Dinde Allah’ı hatırlamak, Allah’ı anmaktır, Allah’a
yalvarmaktır.
Zikir Allah’ın emridir. ‘’Zikredin, beni anın, bende sizi anayım’’ diyor. Kur’an:’’Kalpler
Allah’ı anmakla huzur bulur’’ diyor.
Ġnsan Allah’ı dili ile kalbi ve bedeni ile anar.
-‘’Zikir en büyük ibadettir.’’ (Ankebut:45)
Allah:’’Beni anın ki, bende sizi anayım’’ diyor.(Bakara:152)
***
458-S: Bağırarak yüksek sesle zikir olur mu?
C: Allah Kur’an’da kendisini Ģöyle zikretmemizi emretmiĢtir: ‘’Kendi kendine yalvararak,
ürpererek yüksek olmayan bir sesle, sabah akĢam rabbini an, gafillerden olma.’’(A’raf:205)
Allah’ı yüksek sesle zikredenlere peygamber (as): ‘’siz sağıra mı sesleniyorsunuz?’’ demiĢ
susturmuĢtur.
Bir hadislerinde: ‘’En hayırlı zikir, gizli olan zikirdir.’’buyurmuĢlardır.(B.H Kül:5/234)
Ġbadetlerde huzuru, huĢuyu ve sûkûnu bozacak hareket ve taĢkınlıklardan kaçınmak gerekir,
çünkü Ġslam’ın özüne uygun düĢmez.
J- KÖTÜ HUY
459-S: Müslüman’ın en önemli vasıfları nelerdir?
C: Müslüman iman esaslarına inanan, Ġslam’ın Ģartlarını yerine getiren kimsedir.
-Müslüman, faydalı insandır.
-Müslüman, haramdan ve günahtan kaçar.
-Müslüman, sabır ve Ģükür eder.
-Müslüman, nefsini, Ģeytanı düĢman bilir.
-Müslüman, doğru kimsedir.
-Müslüman, ahirete hazırlanır, hesap vermeye hazırlanır.
-Müslüman, isyan etmez, nankörlük etmez.
-Müslüman, Kur’an ahlakı ile ahlâk lanır.
***
460-S: KonuĢurken nelere dikkat edilmelidir?
C: Ġnsan ya hayır söylemeli yada susmalıdır. KonuĢurken; iftiradan, gıybetten, yalandan,
alaydan iki yüzlülükten, kötü sözden, boĢ laftan, sır ifĢa etmekten kendini alıkoymalıdır.
***
461-S: Ġstiare ne demektir? Nasıl olur?
C: Ġnsan herĢeyi kendi kendine halledemez. DanıĢmak, sormak, öğrenmek zorundadır.
Allah: ‘’iĢlerinde istiĢare et’’ buyuruyor. (Al-i Ġmran:159)
Herkesle istiĢare yapılmaz. Atalarımız: ‘’Rehberi karga olanın burnu pislikten kurtulmaz’’
demiĢlerdir.
Kuranın ifadesi ile; bilmeyen bilenlere soracaktır. (Nahl:43+Enbiya:7)
Kuran ve sünnette açıkca ifade edilen hususlarda istiĢare olmaz.
***
462-S: MünakaĢa etmek doğru mudur?
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 93
Mustafa ÖSELMİŞ
C: Ġnsan, tartıĢmaya düĢkündür. TartıĢmak için sebep arar.
Fikir ayrılığı olsa bile tartıĢmamak gerekir. Çünkü tartıĢmakta zıtlaĢma vardır, düĢmanlık
vardır. TartıĢmada sapma ve sapıtma vardır.
MünakaĢanın sıkıntısı eksik olmaz.
MünakaĢaya yalan karıĢır.
MünakaĢada kazanan taraf olmaz. MünakaĢa eden düĢman kazanır.
***
463-S: ġaka yapmak günah mıdır?
C: ġaka doğru olmayan söz ve davranıĢtır. ġaka da yalan vardır, alay etme, küçük görme
vardır. ġaka kötü sonuçlar doğurabilir. Ve düĢmanlıklara sebep olur. Ġnancımızda yalan,
korkutma ve zarar verme yoktur.
ġaka yapılacaksa dozu iyi ayarlanmalı ve doğru söylenmelidir.
Ġnsanlarla eğlenmeyi adet edinen Kur’an’da kınanmıĢtır. (Hümeze:1-2)
Kimse kimseyi alaya almayacaktır.(Hücürat:11)
***
464-S: Gıybetin caiz olduğu yer var mıdır?
C: Gıybet ölü eti yemek kadar kötüdür. Ama bazı hallerde gıybet caizdir. Mesela; Bir insanı
bir kötülükten alıkoymak için kötü bir evliliği, yanlıĢ bir ortaklığı önlemek için örnek verme
konusunda, herkesce bilinen bir kötülüğü ifade ve zulmü önleme gibi konularda arkadan
konuĢmada, gıybet günah olmaz.
***
465-S: Gıybet edenin dinlenmesi gıybet olur mu?
C: Gıybet edilirken dinlemek günaha ortak olmaktır.
Günahtan kurtulmak için gıybet eden susturulur, susmazsa dinlenmez. Gıybeti edilen müdafa
edilir ve gıybet devam edilirse, o yeri terk etmek durumunda günah değil sevap kazanılmıĢ
olur.
Gıybet eden ben doğruyu söylüyorum, yalan mı diyemez. Söylenilen doğru olmasa o zaman
zaten iftira olur.
***
466-S: Temiz kalbe sahip olabilmak için nelere dikkat etmek gerekir?
C: Temiz bir kalp için ‘’kalbim temiz’’ demek yeterli değildir.
Bunun için;
-Helal gıda,
-Ġnanç ve itikat düzgünlüğü,
-Ġmandan sonra amel,
-Kur’an’a ve sünnete uymak,
-Allah’ı daima zikir, peygamberine selavat.
-Güzel ahlak, güzel arkadaĢ gerekir.
K-MÜKELLEFĠN ĠġLERĠ-32 FARZ
467-S: Mükellefin iĢleri nelerdir?
C: Mükellef sorumlu kimse demektir.
Mükellef akıllı, buluğ çağına girmiĢ, inançlı kimsedir.
Mükellefin iĢleri sekiz tanedir.
1- FARZ: Cenab-ı Allah’ın emirleridir. Farzın terki suçtur. Ġnkarı küfüre götürür.
Farz ikiye ayrılır:
a) FARZ-I AYIN: Her müslümanın yerine getirmesi gereken farzdır.
b) FARZ-I KĠFAYE: Bazı müslümanın yapmasıyla diğerlerinden düĢen farzdır. Cenaze
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 94
Mustafa ÖSELMİŞ
namazı gibi.
2- VACĠP: Farz kadar kesin olmayan Allah’ın emirleridir. Bayram namazı gibi. Vacibin terki
sorumluluk getirir.
3- SÜNNET: Peygamberimizin sözleri ve iĢleridir. Ġkiye ayrılır.
a) Müekket sünnet: peygamberin terk etmediği Ģeydir.
b) Gayr-i müekket sünnet: peygamberin bazı hallerde terk ettiği sünnettir.
4-MÜSTEHAP: Peygamberimizin zaman zaman yaptığı Ģey yapmadığı Ģeydir.
5-MÜBAH: Dinin emir ve yasağı olmayıp, terkinde günah, yapılmasında sevap olmayan
Ģeydir.
6-HARAM: Dinde kesin olarak yasak olan Ģeydir.
7-MEKRUH: Yapılması hoĢ görülmeyen Ģeydir.
8-MÜFSĠT: BaĢlanmıĢ ibadeti bozan Ģey demektir. Oruçlu iken yiyip içmek gibi.
***
468-S: 32 Farz nelerdir?
C: 32 Farz Ģunlardır:
-Namazın farzları:12
-Ġmanın Ģartları:6
-Ġslamın Ģartları:5
-Abdestin farzları:4
-Guslün farzları:3
-Teyemmümün farzları:2
Bunları her müslümanın bilmesi gerekir.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 95
Mustafa ÖSELMİŞ
6.BÖLÜM
HAKLAR
A-HAYVAN HAKKI
469-S:Hayvan hakkı önemli mi?
C: Ġnsan hayatının devamı için hayvanlara ihtiyaç vardır. Hiçbir hayvan boĢuna
yaratılmamıĢtır.
Cenab-ı Allah iki hakkı helal etmeyeceğini bildiriyor. Bunlardan biri insan hakkı, diğeri de
hayvan hakkıdır. Allah hiçbir hayvana eziyet edilmemesini, aç bırakılmamasını, eziyetle
öldürülmemesini emreder.
Peygamberimiz (sav) bir köpeği su verip ölümden kurtaranı cennetle, bir kediyi aç bırakıp
ölümüne sebep olanı da cehennemle anmıĢtır.
Bir hadislerinde de:’’Hak sahiplerine haklarını ödeyeceksiniz, hatta boynuzsuz koyun
boynuzlu koyundan hakkını alacaktır’’ buyurmuĢtur. (Müslim, bir:60)
Kıyamet günü hayvanlar da dirilecek, kendisine kötü davrananlara aynı Ģeyi yapacak ve
toprak olacaktır.
Hiçbir hayvan aç susuz bırakılmamalı, fazla yük yüklenmemeli, dövülmemeli,
dövüĢtürülmemeli, yaratılıĢın dıĢında iĢte kullanılmamalı, yaĢama ortamının dıĢında
tutulmamalı ve keserken acı çektirilmemelidir.
***
470-S: Hayır kurumları için hayvan dövüĢtürmek caiz midir?
C: Hayvan dövüĢü ne için olursa olsun caiz değildir. Hayvan dövüĢü, hayvana iĢkencedir. Bu
da yasaktır.
Peygamber (as) bir gün Üsame (ra)’a Ģöyle demiĢtir:
-‘’Ey Üsamel, hayvanlar konusunda dikkatli ol, yoksa kıyamet günü Allah’a Ģikayet
olursun.’’
Hayvan dövüĢünden bahis tutmak, para kazanmak helal olmaz. Dolayısıyla cami için, Kur’an
kursu için hayvan dövüĢtürülmez.
***
471-S: Bazı zararlı hayvanlar öldürülebilir mi?
C: Zararsız hayvanları öldürmek günahtır. Hele zevk için öldürmek, niĢan almak daha da
günahtır. Hatta zulüm denilebilir.
Ancak insan için, mahsul için zararlı olan hayvanların öldürülmesi günah değildir. Kuduz
köpek, yılan, akrep öldürülmezse insan zarar görür.
Hayvan öldürülürken ateĢle yakılmaz, suda boğulmaz, iĢkence ile öldürülmez, acı çektirilmez.
***
472-S: Evde hayvan beslemek günah mıdır?
C: Ġnsanın hayvan beslemek ve hayvanla vakit geçirmekten daha ciddi görevleri vardır.
Ġnsan gücünü, zamanını, parasını israf etmeyecektir, meĢru yollara harcayacaktır.
Bir hayvan zorunluluk yoksa beslenmez. Hayvan tabii ortamdan uzaklıĢtırılmamalıdır.
Hayvana harcanan, insana harcanmalıdır. Hedef önce insan olmalıdır.
Büyüklerimiz birine beddua ederken ‘’paran köpek parası olsun’’ derlerdi.
Evde hayvan beslemek sağlık açısından da uygun değildir. Hz. Osman (ra) halife iken
güvercin beslemeyi, faydasız iĢ olarak görmüĢ ve yasaklamıĢtır.
Köpek olan eve zaten melekler girmez.
***
473-S: Köpek beslemek ne zaman caizdir?
C: Evde köpek beslemek insanın görevlerini aksatır. Köpek gezdirmek, köpek hizmetinde
bulunmak insanı kulluk görevlerinden de alıkoyar, köpeğe kul haline getirir.
Köpeğin artığı necistir. Köpek pis Ģeyler yer, hastalık kaynağıdır. Dikkat edelim evdeki dost
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 96
Mustafa ÖSELMİŞ
bildiğimiz hayvan bizim, bilhassa çocuklarımızın düĢmanı olabilir.
Uzmanların açıklamalarına göre köpek mikrop saçar uyuzdan, kuduza, ishalden zeka
geriliğine hatta ölüme varan hastalıklara yol açar.
Peygamber (as): ‘’insanların en hayırlısı insanlara en çok faydalı olandır’’ buyurur. Bir
hadislerinde de: ‘’Allah’ın kulunu terk ettiğinin alameti, o kulun boĢ Ģeylerle uğraĢmasıdır’’
demiĢtir.
Bir köpek ancak ihtiyaçsa çiftciler, çobanlar için bir de polis köpekleri zaruri olarak
beslenebilir.
B-KUL HAKKI
474-S: Çalıntı malın durumu nedir?
C: Hırsızlık büyük günahlardandır. En büyük kul hakkına girer. Hz. Peygamber (as) kendisine
biat edenlerden bazı konularda söz almıĢtır. Bunlardan biri de hırsızlık yapmama Ģartıdır.
Çalınan mal her zaman sahibinin hakkıdır. HelallaĢmak için iadesi gerekir.
Unutulmamalıdır ki kul hakkını cenabı Allah affetmiyor. Dünyada helallaĢmak isteyen hakkı
iade edecektir. Eğer iĢ ahirete kalırsa, o zaman hak gasp edenin sevapları hak sahibine
verilecektir. Sevapları yoksa veya biterse karĢı tarafın günahları ona verilecektir.
Gas edilen malın alınıp satılması caiz olmaz. Hırsızlık malını da almakta hırsızlıktır ve
hırsızlığa teĢviktir.
***
475-S: Kaçak su, elektrik kullanmaktan hak doğar mı?
C: Kaçak su ve elektrik kullanmak kul hakkına girer. Çünkü o kaçağı baĢkaları ödemektedir.
Kaçak, su, elektrik hırsızlıktır, gasptır. Bu gaspı yapan insanın ibadeti kabul olmaz. Ayrıca ev
halkını da harama bulaĢtırmıĢ olur. Kaçak su ile abdest, gusül olmaz. Kaçak elektrik
kullanmak dürüst yaĢayan vatandaĢların hakkına tecavüzdür.
***
476-S: Kaçak su, elektrik ve doğalgaz kullananı ihbar etmek gıybet olur mu?
C: Ortada bir haksızlık vardır. Peygamberimiz:’’Haksızlık karĢısında susan dilsiz Ģeytandır’’
buyurur. Bir insan izinsiz bunları kullanıyorsa, baĢkasına zarar veriyor demektir. Bu da bir
zulümdür. Göz yumulur ve susulursa zulme ortak olunmuĢ olur. Hırsızlığa fırsat verilmiĢ olur.
Ayrıca zayıfın hakkını korumak, kötülüğe ve haksızlığa karĢı çıkmak dini bir görevdir.
Allah Kur’an’da; ‘’hakikatı gizlemeyin’’ ‘’doğru olun’’ buyurur.
Ġnancımızda ‘’bana ne!’’ demek kıyamet alameti sayılır.
Bu tür haksızlık yapanları bildirmek ispiyonculuk değildir, gıybet hiç değildir vazifedir.
***
477-S: Trafik kazalarında veya kasıtsız ölüme sebep olandan alınan tazminat helal olur mu?
C:Haktan, bedduadan korkan bir insanın durumu ne olursa olsun, mahkeme ne karar verirse
versin, ilâhi adaletten korkması lazımdır. Mağduriyetin giderilmesi gerekir.
Takdir-i ilâhiye inananlarında anlaĢma yoluna gitmesi, zararı, tahribatı büyütmemesi lazım.
Bu ölüyü satma falan değildir. ‘’Cezasını çeksin’’ ‘’Kanı yerde kalmasın’’ demek cahil
kimselerin sözüdür.
Bu kazada ölenin yakınları mağdur oluyor. Kaza yapan hapiste yıllarca yatsa, kime ne faydası
var?
Tazminat yani diyet Kuran’ın emri, Allah’ın razı olduğu bir iĢtir.
Nisa suresi 92. Ayette ‘’yanlıĢlıkla hata ile ölüme sebep olan, ölenin yakınlarına diyet
verecektir.’’
***
478-S: Sigortasız iĢçi çalıĢtırmak kul hakkına girer mi?
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 97
Mustafa ÖSELMİŞ
C: ÇalıĢan ihtiyacından dolayı çalıĢır. Kanunlar çalıĢanlara sigorta yapılmasını emreder.
ÇalıĢana sigorta yapılmaması ile onun kendisi ile yakınları zarar görür.
Sigorta yapmak iĢ verenin sorumluluklarından biridir. Sigorta yaptırmamak kul hakkı
ihlalidir.
ÇalıĢanın sağlık ve emeklilik hizmetinden yararlandırılması en temel hakkıdır. Bu hakka
riayet etmeyen vebal altında kalır.
***
479-S: BaĢkasının malından göz hakkı diye bir Ģey alınıp yenilebilir mi?
C: Göz hakkı deyip baĢkasına ait bir Ģeyi almakla kul hakkı yenmiĢ olur. Göz hakkı diye
baĢkasına ait bir Ģeye dokunulamaz.
Eğer mal sahibi baĢkalarının yemesini helal etmiĢse mesele yok değilse harama el uzatılmıĢ
olur.
Görmek göz hakkı doğurmaz, yani alma hakkı vermez.
Yunus ne güzel söylemiĢ:’’ Ele geleni yersin, dile geleni söylersin, sen böyle derviĢ
olamazsın.’’
Ġzinsiz baĢkalarına ait bir Ģey alınamaz, yenilip içilemez.
***
480-S: Miras taksiminde kızla erkeğin ayrılmamasında hak doğar mı?
C: Her Ģeyden önce bugünkü uygulama ve kanunlar mirasçılar arasında ayrım yapmıyor.
Kız diye mirasa dahil etmemek, baĢka aileye karıĢtı diye kızı mirastan mahrum etmek asla
doğru bir hareket olmaz.
Aksine kız kardeĢ daha zayıftır. Onun memnun edilip gönlünün alınması ve helallaĢılması çok
daha uygun olur.
ġeriatla idare edilmediğimizden dolayı eĢit paylaĢımdan hak doğmaz. Bazıları kıza az veriyor,
din diyor ama diğer konularda kanun diyor, bu yanlıĢtır.
***
481-S: Ġcradan mal alınır mı?
C: Ġcradan alınan mal, mağdur olmuĢ bir insanın malıdır. Değerinden daha aĢağı alınıp
satılmaktadır. Malın gereken değeri asla verilmiyor. Yoksa satılamaz. Ne oluyor fırsatçılık
oluyor.
Bu durumda ağlayanın malı gülene yaramaz ve hayır getirmez denmiĢtir.
Ama malın değeri verilirse borçlu borcunu ödemiĢ olur. Bu durumda sevap bile iĢlenmiĢ olur.
Çünkü o malı biri almasa diğeri alacak. Yani hak gözetilirse icra malını almakda bir sakınca
yoktur.
***
482-S: Ġhalelerde fiyat düĢürmek için anlaĢmak doğru mu?
C: Ġnancımıza göre açık arttırmak caiz görülmüĢtür. Ancak malın değerini düĢürmek, bunun
için anlaĢmak hile yapmak caiz değildir. Ayrıca müĢteri kızıĢtırmakta caiz görülmez. Ġhaleyi
düĢük alıp da, hakkını vermemekte kul hakkına girer.
***
483-S: Alıcı ile satıcıyı anlaĢtırıp komisyon almak caiz olur mu?
C: Komisyonculuk ve ücreti meĢrudur. Alıcı ile satıcıyı buluĢturmak, anlaĢtırmak, yardımcı
olmak karĢılığı ücret alınır. Fakat iĢe yalan ve hile karıĢtırılmaması gerekir. Eğer yalan
söylenirse, komisyon ücreti helal olmaz. Fiyatı fazla söyleyip, fazlalığı almak da helal olmaz.
***
484-S: Kul hakkı neden önemlidir? Allah neden affetmez?
C: Dinimiz hak konusunda çok hassastır. Ġnsanın sahip oluğu Ģeyler, bir baĢkasına haramdır.
Kıyamet günü mutlaka ödeĢme olacak. Her hak sahibi hakkını alacaktır. En küçük haklar bile
ortaya konulacaktır.
Hak yiyenin ölümünün bile güzel olmayacağı bildirilmiĢtir. Onun için sık sık bilinmeyenler
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 98
Mustafa ÖSELMİŞ
için helallaĢılması uygun görülmüĢtür.
Hak yiyenin organları, evlatları kendine itaat etmez. Peygamberimiz bir lokma haram yiyenin
40 gün duası ve ibadetinin kabul olmayacağını bildirmiĢtir.
***
485-S: Yolda güvenlik Ģeridini kullanarak sıranın önüne geçmekten kul hakkı doğar mı?
C: Burada hak ihlali vardır. BaĢkasına ait sırayı gasp vardır.
Hz. Osman satın alarak halka vakfettiği su kuyusunun baĢında hiçbir zaman öne geçmeyip
kendi sırasında su doldurmuĢtur.
Acil bir durum olmadıkça her aracın kendi sırasını beklemesi gerekir. Aksi halde sadece sıra
çalınmıĢ olmaz, zamanda çalınmıĢ olur.
Bir iĢte hile, bencillik, kurnazlık varsa o iĢ insanların menfaatine değildir. O iĢten uzak
durmak gerekir.
***
486-S: Ölen babasının maaĢını alabilmek için anlaĢmalı boĢanmak caiz midir?
C: Nikahın Ģakası olmaz. Böyle bir anlaĢma ile hakimin boĢadığı kiĢiler boĢ sayılır. Dinende
boĢ sayılır.
O kiĢinin aldığı maaĢta fakir fukaranın, dul ve yetimlerin hakkı vardır. Yani o alınan para
hileli yollarla elde edildiği ve yalan karıĢtığı için helal olmaz. Çünkü içinde öksüz, yetim
hakkı vardır.
Eğer gerçek boĢanma olduysa onda bir sakınca yoktur.
Hileli boĢanmada iliĢkide zina olur. Çünkü mahkemenin boĢaması ile boĢanılmıĢtır.
***
487-S:Her hangi bir eseri kopyalamak, çoğaltmak, satmak caiz olur mu?
C: Eser bir çalıĢma ve emek sonucu ortaya konmuĢtur. Onu yapanın telif hakkı vardır. Eser
sahibinin izni olmadan kopyalamak bir nevi çalmaktır. Onu satıp para kazanmak helal olmaz.
Ġzin alınır veya verilirse herhangi bir sakınca yoktur.
***
488-S: Usulsüz, yalan beyanla yeĢil kart alınıp kullanılabilir mi?
C: Ġnsanın böyle bir karta gerçekten ihtiyacı varsa onu alır kullanır. Fakat yalan beyanlarla
yeĢil kart alıp kullanmak haksızlıktır. Devleti zarara sokmaktır. Devletin parasında fakir
fukaranın hakkı vardır.
Osmanlı imparatorluğunda hastalara ihtiyaç sahibi ise, bakım ve ilaç ücretsiz verilirdi.
Hastane duvarında padiĢahlar Ģöyle bir yazı ile halkı uyarırdı: ‘’Ġhtiyacı olmadığı halde
buradan ilaç alanın Allah derdini arttırsın, Ģifa vermesin’’
***
489-S: Buluntu mal ne yapılır?
C: Bulunan mal ne olursa olsun bulanın olmaz. Bulan her yola baĢvurarak sahibini arar, sahibi
bulunamazsa bir ihtiyaç sahibine verilir.
O mal bir emanettir. Bulanın emanete ihanet etmemesi gerekir. Bulunan mal bir yıl kadar
saklanır. Eğer bulanın baĢkalarından daha çok ihtiyacı varsa, bedelini ihtiyaç sahiplerine
veremeyecekse kendi kullanır. Allah’tan affını ister.
Bir borç sahibi bulunamazsa o da ihtiyaç sahiplerine verilir.
***
490-S: Suçlunun affedilmesinden hak doğar mı?
C: Bireye yönelik suçları kimsenin affetme yetkisi yoktur. Ancak kiĢi affedebilir. Yani suç
kime karĢı iĢlendiyse ancak o affedebilir.
Suçluyu devletin af çıkararak affetmesi veya mahkemenin affetmesi adalet değildir.
Kul hakkını Allah bile affetmeyeceğini bildiriyor.
Af çıkarılınca, kötüye fırsat verilmiĢ olur. Mağdur olanları huzursuz eder, cinayetlere neden
olur, devlete, adalete güven kalmaz.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 99
Mustafa ÖSELMİŞ
Suçluyu affetmek mağduru cezalandırmak olur.
***
491-S: Üzerinde kul hakkı olan ne yapmalıdır?
C: Üzerindeki kul hakkından kurtulmak isteyen, eğer hak sahibini biliyorsa hakkını götürüp
vererek helallaĢmalıdır. Hak sahibini biliyorsa araĢtırmalıdır, bulunamazsa ihtiyaç sahibine
vererek, Allah’tan af dilemeli ve hak sahibinin ruhuna veya ruhaniyetine niyet etmelidir.
Sadece tevbe edilerek kul hakkından kurtulunamaz. Sadece ‘’hakkını helal et’’ demekle de
helalaĢma olmaz. KarĢı taraf helal olsun derken neyi helal ettiğini bilmelidir. Cenaze
törenlerindeki tek taraflı helalaĢmada insanı kurtarmaz.
Herhangi bir Ģekilde dünyada helalaĢma olmazsa iĢ ahrete kalır.
***
492-S: Ġftira eden neden kul hakkına girer?
C: Ġftirada yalan vardır. Ġnsanın yapmadığı bir Ģeyi ona isnat etmektir. Ġnsanı karalama ve
kötü durumlara düĢürmek vardır. Ġftirada hakka tecavüz vardır.
Ġftira bu bakımdan büyük günahlardandır. Ġftira edenin cezası ağırdır. (Nur: 4-2324+Hücürat:11+Ahzab:58)
***
493-S: Ġftira eden piĢman olursa ne yapar?
C: Ġftira bir insana yapılabilecek en büyük haksızlıktır. Ġftira kolay atılır ama zor temizlenir.
Ġftiradan dönmek isteyen kimse;
-Önce piĢman olur, iftirayı terk eder,
-Ġftira attığından özür diler ve iftirayı duyanlara gerçeği anlatır,
-Bir zarar meydana geldiyse onu giderir,
-Eğer iftira atılan öldüyse onun için hayır yapıp ruhuna bağıĢlar, günahlarının affı için dua
eder. O zaman belki o ahrette onu affeder,
-Allah’ın kendisini bağıĢlaması içinde tevbe etmelidir.
***
494-S: Kınadığı bir Ģey insanın baĢına gelir mi?
C: Cenab-ı Allah baĢkalarının kusurlarını araĢtırmayı, kötü zanda bulunmayı, gıybet etmeyi
kötülemeyi yasaklamıĢtır.
Bu davranıĢlar hak tecavüzüdür ve Ģeytanı güldüren davranıĢlardır.
Atalarımız: ‘’Gülme komĢuna, gelir baĢına’’ demiĢlerdir. Ġnsan baĢkasını kınarsa o onun
baĢına da gelir, gelmesi de ilahi adalete uygun bir cezadır. Bu dünyadaki cezadır. Ahiretteki
ceza ise ayrıdır.
Ġnsan nasıl davrandı ve nasıl düĢündü ise onun karĢılığını görecektir.
Peygamberimiz bir hadislerinde Ģöyle buyurur:
-‘’Kim ki bir Müslüman kardeĢini kınarsa, o hal onun baĢına gelmeden ölmez’’
***
495-S: Gıybet etmek ölü eti yemek midir?
C: Allah kuranda:’’Arkadan çekiĢtirmeyi, yüze karĢı eğlenmeyi, ayıplamayı adet edinen
kiĢinin vay haline!’’ buyuruyor. (Hümeze:1)
Gıybet, fitne fesat kaynağıdır. Bir çok kötülüklere sebep olur. KiĢi ve toplum hayatında büyük
yaralar açar.
Bundan dolayı Allah gıybet etmeyi ölü eti yemek olarak bildirmiĢtir. (Hücürat:12)
Peygamber (as)’da gıybet edenlere ölü eti yediniz diye uyarmıĢtır. Hz. Osman gıybet edene
‘’tükür’’ demiĢ, o tükürünce et parçaları çıkmıĢtır.
***
496-S: Hangi hallerde gıybet caiz olur?
C: Bazı haller vardır ki gıybet günah olmaz. Mesela;
-Birini kötülükten alıkoymak,
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 100
Mustafa ÖSELMİŞ
-Kötü biri ile ortaklık, evlilik konusunda uyarmak,
-Örnek vermek,
-Zulmü önlemek için iyi niyetle konuĢmak inĢallah gıybet olmaz. Niyet iyi olursa akıbette iyi
olur.
***
497-S: Gıybeti yapılan hakkını helal etmezse ne yapılır?
C: Gıybeti yapılan kiĢiden helallik istenir, memnun etmeye çalıĢılır. Yine de hakkını helal
etmezse o zaman gıybeti kimlerin yanında yaptıysa onların yanında o kiĢinin itibarını iade
edici sözler söylenir, onların aracı olması istenebilir.
Bundan sonra gıybet terk edilerek Allah’a tevbe edilir. O kiĢi içinde dua edilir. O zaman
ahrette hakkını helal etmesi sağlanabilir.
Çokca Cenab-ı Allah’a yalvarırsak kıyamette Allah hak sahibine iyilikler ihsan ederek bizim
kurtuluĢumuzu sağlayabilir. O kiĢiyi razı etmenin tek yolu budur.
***
498-S: Lanet olsun deniliyor, doğru mu?
C: Lanet okumak çok kötüdür, çünkü ‘’Lanet olsun’’ demek iyiliklerden, hayırlardan mahrum
ol, Allah’ın merhametinden uzak ol demektir. Yani lanet olsun demek bedduadır. Eğer kabul
olursa vay o kiĢinin haline…
***
499-S: Neden herkes hakkında Hüss’ü-zan beslemek gerekir?
C:Ġyi niyetli olmak, olumlu düĢünmek güzel bir huydur. Kötü düĢünmek, kötü niyet taĢımak
ise kötü huylardandır.
Allah Kur-an’da:’’Ey iman edenler! Zandan sakının, zannın bir kısmı günahtır…’’
(Hücürat:12) buyurur.
Peygamberimizde ‘’kötü zandan sakının, çünkü zan sözlerin en yalanıdır’’ buyurur.
Hüsnü zanın karĢılığı su-i zandır. Yani kötü düĢünmektir, insanın gönlünden kötü düĢünce
geçse bile onu söylememelidir. Çünkü niyetten geçen kötülüğe günah yoktur.
Su-i zana iftiranın da karıĢtığı unutulmamalıdır.
***
500-S: Bir insan Su-i-zanla kötülüğe sebep olsa günaha girer mi?
C: Ġnancımızda bilerek, isteyerek bir kötü çığır açan veya bir kötülüğe sebep olan kimse
bizzat o kötülüğü iĢlemiĢ gibi günaha girer.
***
501-S: Ġhtiyacı olmadan dilenmek kul hakkına girer mi?
C: Dilenciliği meslek haline getirmek, kapı kapı dilenmek helal değildir.
Ancak ihtiyaç sahibi, ihtiyacı kadar dilenebilir.
Ġhtiyaç sahibi olmayan kendini muhtaç, sakat gösteriyor bu yalandır, aldatmaktır.
Ġhtiyaç sahibi olmayan kimse, ihtiyaç sahibi olanların hakkını topladığı için büyük sorumluluk
altına girmiĢ olur.
Ġnsanları acındıran, Allah rızası diye el açan, sürekli insanların merhamet duygularını istismar
edenler en Ģerli kimselerdir.
***
502-S: Nazar hak mıdır?
C: Nazar, kemgöz yani kötü bakıĢtır. Bazı insanların bakıĢları karĢı tarafı olumsuz etkiler.
Nazar haktır. (Kalem suresi: 51-52)
Peygamber(as):’’Göz değmesi gerçektir’’ buyurur. (Buhari tıp:36) ‘’Nazar, deveyi kazana,
insanı mezara götürür’’ denmiĢtir.
***
503-S: Nazar değmemesi için veya nazarı önlemek için ne yapılmalıdır?
C: Nazarı önlemek için mavi boncuk, boynuz, kemik, kaplumbağa kemiği, at nalı asma ve
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 101
Mustafa ÖSELMİŞ
kurĢun döktürmek, nazarlık takmak doğru değildir.
Peygamberimiz kolunda nazarlık olanın elini tutmamıĢtır.
Nazarı değen kimse, hoĢa giden bir Ģey için ‘’MaĢallah, barek Kellah’’ derse nazarı değmez.
Bile bile nazarın değmesine razı olmakla kul hakkı doğar. Çünkü her organ yaptığından
sorumludur. Yaptığının hesabını verecektir.
Peygamberimiz Ģerden, Ģerlilerden hep Allah’a sığınmıĢtır. Ayrıca Nâs Felâk surelerini
okumuĢtur.
Bilhassa nazar için Ayetel kürs-i, Ġhlas, Felak ve Nas surelerini okumuĢtır.
Bu konuda maĢallah takılabilir.
***
504-S: Bir çok nedenlerle ölenlere Ģehit demek doğru mu?
C: ġehitlik üç türlüdür, dünya Ģehididir, dünyadakiler Ģehit der, Ģehit muamelesi görür, ahret
Ģehididir. Ahrette de Ģehit olarak karĢılanır. Bir de hem dünya hem de ahiret Ģehidi vardır ki
dünyada da ahrette de Ģehit muamelesi görür.
***
505-S: ġehit kime denir? Kim Ģehit olur?
C: ġehit olmak için imanlı olmak gerekir, Allah rızası uğrunda ölmek ve Allah yolunda
öldürülmek gerekir.
Teröristin, hırsızın, öldürdüğü haksız yere öldürülen, doğumda ölen, suda boğulan, depremde
ölen, ırzını malını vatanını muhafaza yolunda ölen Ģehittir.
***
506-S: ġehit sevabı kazandıran iĢler nelerdir?
C: Allah kuranda Ģöyle buyuruyor: ‘’Kim Allah’a ve resulüne itaat ederse, iĢte onlar Allah’ın
kendilerine lütüflarda bulunduğu peygamberlerle, Ģehitlerle ve Salih kimselerle beraberdir.
Bunlar ne güzel arkadaĢtır. (Nisa:69)
Peygamber (as)’da Ģöyle buyuruyor:
-‘’Ümmetimin bozulduğu bir zamanda sünnetime uyana 100 Ģehit sevabı vardır’’
-‘’Allah yolunda Ģehit olmayı gönülden isteyene, Allah Ģehitlik derecesi verir’’ (Müslim,
imare:156)
-‘’Her gün 5 vakit namazını kılana, abdestli ölene ve ilim yolunda ölene Ģehit sevabı verilir’’
***
507-S: Nikahsız iliĢki yolu ile ölen AIDS’li Ģehit olur mu?
C: Bir kimseye kan verilirken veya bilinmedik bir yolla AIDS bulaĢsa ve ölse Allah bilir Ģehit
olur. Çünkü peygamberimiz salgın hastalıklardan ölenin Ģehit olacağını bildirmiĢtir.
Sapık iliĢki nedeni ile hastalanıp ölen Ģehit olmaz. Çünkü Allah: ‘’Zinaya yaklaĢmayın’’ diye
emretmiĢtir.
Ġntihar edeni alkol alan, hız sınırını aĢıp kazada ölen, sigaradan ölen, meĢru bir yaĢantısı
olmayan Ģehit olmaz.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 102
Mustafa ÖSELMİŞ
YEDĠNCĠ BÖLÜM
KADIN-AĠLE
A-KADIN
508-S: Ġslamda kadının yeri nedir?
C: Ġslamda kadın, erkeğin kölesi ve hizmetçisi değildir. Kadın anadır, evinin sultanıdır.
Cennet anaların ayağı altındadır.
Ġslam kadına sahip olmadığı hakları vermiĢtir. Onu öldürülmekten, hor görülmekten
kurtarmıĢtır. Ġbadette, aile sorumluluğu konusunda kadınla erkeği bir tutmuĢtur. Bir çok ayette
kadın erkekle beraber zikredilmiĢtir. Kadın ve erkek birbirinin yardımcısı ve
tamamlayıcısıdır.
Yine peygamber efendimiz, Veda hutbesinde kadın haklarının korunması ve gözetilmesi
konusunda Ģöyle buyurmaktadır:
‘’Ey insanlar! Kadınların haklarını gözetmenizi ve bu konuda Allah’ın koyduğu ölçülere
hassasiyetle uymayı tavsiye ederim. Siz kadınları Allah’ın emaneti olarak aldınız. Onları
Allah adına söz vererek helal edindiniz. Sizin kadınlar üzerinde hakkınız, onlarında sizin
üzerinizde hakları vardır…’’ (Tirmizi, Rada:12+Ebu Davud,Menasik:57)
***
509-S: Aile içinde erkeğin ne gibi farklı görevleri vardır?
C: Kadına yapısına ve yaradılıĢına göre görevler verilmiĢtir. Kadının baĢta annelik gibi yüce
bir görevi vardır.
Buna karĢılık kadından farklı olarak erkeğe evin geçindirilmesi ve korunması gibi bir zor
görev verilmiĢtir. BoĢanma halinde bile erkek kadına nafaka verir. Erkek evin reisidir.
***
510-S: Kadın sesi dinde haram mıdır?
C: Kadın konuĢurken dikkat etmelidir. Normal konuĢması haram değildir. Ancak fitneye
sebep olacak ve tahrik edici bir Ģekilde konuĢmamalıdır.
Ahzab suresinin 32. Ayetinde kadınların erkeklerle konuĢurken yumuĢak, sesini incelterek ve
güzelleĢtirerek dikkat çekecek Ģekilde konuĢmamalarını Allah emretmiĢtir. Sebebini de
‘’kalbinde kötülük olan kimse kötü bir ümide kapılmasın. Sözü tabii hali ile söylesin’’
Ģeklinde açıklamıĢtır.
Vakar ve ciddiyet içinde konuĢmak da bir yasak yoktur. Luzumsuz ve gevĢek konuĢmak, Ģarkı
söylemek gibi haller sakıncalıdır.
Hz. AiĢe (ra) erkeklerle konuĢmuĢ, sorularını cevaplandırmıĢ ve fetva vermiĢtir.
***
511-S: Kadın, erkek doktora muayene olamaz mı?
C: Hasta olan kadın, ehil kadın doktor varsa ona muayene olur. Kadın doktor yoksa veya ehil
değilse, ehil olan doktora gider. Bu tedavidir, sağlık söz konusudur.
Fıkıhta bir kural vardır: ‘’zaruretler, mahsurlu olanı mübah kılar.’’
Kadın, hastalıklarından dolayı erkek doktora muayene olan kadının gusül abdesti alması
gerekir.
Kadının, varsa kadın doktora muayene olması, psikolojik açıdan daha uygundur.
***
512-S: Kadın bir baĢka erkeğin fotoğrafını koynunda taĢıyabilir mi?
C: Bir büyüğün resmini koynunda taĢırsan evine, sana nur yağar denmiĢ. Kısacası nur yağmaz
nar (ateĢ) yağar.
Ġslamda lüzumsuz resim yasağı vardır. Resmin karĢısında namaz kılınmaz. Resimle rabıta
kurulmaz.
Bir kadın için mahremi olmayan bir erkeğin resmine bakması ve onu taĢımasında haramlık
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 103
Mustafa ÖSELMİŞ
vardır.
Peygamberimize Cebrail (as): Biz melekler ‘’resim ve köpek bulunan eve
girmeyiz’’demiĢtir.(Riyaz’üs-Salihin:1717)
Bir insanın hoca olması, Ģeyh olması haramlığı gidermez.
***
513-S: Kadın araba kullanamaz mı?
C: Araba insanlar için bir nimettir. Kadının daha güvenli gidip gelmesini sağlar.
Peygamberimizin hanımları develere binmiĢtir.
Arabaya binmek erkeğe mübah, kadına günah olmaz. Kadını arabaya binmekten mahrum
edecek bir gerekçe olamaz. Bugün kadın arabada daha güvenli ihtiyacını görür.
***
514-S: Koca eĢinin hangi ihtiyaçlarından sorumludur?
C: Koca eĢinin meĢru olan ihtiyaçlarından sorumludur. Mesela; Yeme, içme, giyim, barınma
ve tedavi gibi. Sigarasından, kozmetiklerinden, süsünden, alkolünden, eğlencesinden sorumlu
değildir. Çünkü kadın sigara içmek, alkol kullanmak ve süslenmek zorunda değildir. Mesela;
kadının kahve içme alıĢkanlığı olsa, beyi bunu almak zorunda değildir.
***
515-S: EĢ, indar olmayan eĢe nasıl davranır?
C: Evlenirken dinimiz, dindar olanla evlenilmesini emreder. ‘’Dindar olanı tercih etki, mutlu
olasın’’ der.
Evlenirken bazı insanlar tam olarak bilinemiyor. Eğer eĢi istediği gibi değilse, onun
okumasını bilgi edinmesini sağlamalı, bu konuda yardımcı olmalıdır. Bu konuda sabırlı olan,
anlayıĢ gösteren kazanır.
Dini görevlerinin yapmayan eĢ uyarılır. Ona güzel Ģeyler söylenir. Dinde inkar etmedikten
sonra boĢanmak düĢünülmez.
EĢ günah iĢliyorsa uyarılır. Günahın kötülüğü anlatılır.
Düzelme ihtimali daha çok olduğundan bu konuda yardımcı olunur.
***
516-S: Koca örtünmeyen eĢinden sorumlu mudur?
C: Örtünmek Allah’ın emridir. Ona örtünme emri anlatılır. Genelde örtünmezse, cenabı
Allah’tan hidayeti istenir.
Eğer örtünmemesi çevreden kaynaklanıyorsa daha olumlu, daha iyi ortam aranmalıdır.
Gerekirse ev değiĢtirilmeli, çevre değiĢtirilmelidir.
ġayet bilgi noksanlığından kaynaklanıyorsa, bu noksanlık giderilmelidir.
Kadın islamı, örtünmeyi red etmediği müddetçe boĢanmak düĢünülmemelidir. Çünkü
boĢanmak Allah’ın sevmediği bir iĢtir. Kadının örtünmemesinden dolayı eĢi rıza
göstermedikçe günaha girmez.
Kocanın dini hayatından kadın sorumlu değildir.
***
517-S: Haramdan kazanan kocanın eĢi ne yapmalıdır?
C: Evlenmeden bunlar araĢtırılmalıdır. Ne yapar, ne yer, ne içer, ne düĢünür. Bunlar
önemlidir.
Eğer eĢi meĢu yerden kazanmıyorsa hanım beyini uyarır. Koca durumunu değiĢtirmezse,
kadın malı varsa ondan yer, yok malı, mülkü, parası yoksa o zaman beyinin getirdiğinden
ihtiyacı kadar yer içer.
Kocanın kazancının tamamı haram ise o zaman kadın onun getirdiğinden yiyip içmez. Durum
değiĢmeyecekce ayrılması, bir ömür boyu haram yemesinden daha uygun olur.
Çünkü haram yiyip içenin namazı, duası kabul olmaz. Hayatın sonunda güzel ölümle ölmez.
Ayrıca haramla beslenen vücut cennete giremez.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 104
Mustafa ÖSELMİŞ
***
518-S: Kadın kocasının malından sadaka verebilir mi?
C: Kadın üzerine borç olan zekatını, sadakasını kendi malından verir. Ġstediği yere yardım
yapabilir.
Eğer mal ve para kocasına ait ise onun izni olmadan sadaka veremez, yardım yapamaz.
Kocasının cebinden para alamaz, harcayamaz. Ancak beyinin kendisine zaman zaman verdiği
harçlıklardan biriken kadınındır. O paradan sadaka verip yardım edebilir.
Kadın zenginde olsa aile huzurunu bozacak büyük çapta yardım yapamaz. Beyinin rızası
olması gerekir.
***
519-S: Kocanın izni olmadan kadın dıĢarıya çıkabilir mi?
C: Kocası izin vermiyorsa kadının gezmelere, komĢuya gitmesi uygun değildir. Çünkü ortalık
kötüdür. Evin ihtiyacı için markete, pazara gitmesinde bir sakınca olmaz.
Kocası izin vermesede kadın üzerine farz olan hacca yanında babası, kardeĢi veya oğlu varsa
gidebilir. Çünkü koca hakkı Allah’ın hakkının önüne geçemez.
Eğer kocası dini öğretmiyorsa kadın dinini öğrenmek üzere yakın mesafelere gidebilir. Hatta
kadın bunu gizlersede günaha girmez. Çünkü dinini öğrenmek üzerine farzdır. Birde kadın
ana babası ile ilgilenmek ziyaret etmek isterse aynı günde ziyareti yapabilir. Koca kadını
bundan men edemez. Ana baba hakkı Allah’ın hakkından hemen sonra gelir.
***
520-S: Akraba ziyareti terk edilebilir mi?
C: Akrabaya ziyarete gitmek Allah’ın emridir. Ancak ziyaretten kayıpla, günahla dönülecekse
o ziyaret yapılmaz.
Ziyaret edilecek kimseler kötü huylu ve güvenilmeyen kimselerse onların ziyaretine gidilmez.
Gidilen yerde günah iĢlenecekse gıybet edilecekse oraya gidilmez.
O yer halkı meĢru iĢ yapmıyor, helal kazanmıyorsa oraya gidilmez
Gidilen yerde kötü etkilenme olacaksa, çocuklara kötü örnek olacaklarsa, maddi yönden
imrendirme, kıskanma halleri olacaksa o gibi kimselere gitmemek sevaptır.
Allah: ‘’Doğrularla beraber olun’’ diyor.
***
521-S: Kadın yalnız yolculuk yapabilir mi?,
C: Ġslamın koyduğu bazı yasaklar düĢünülürse, kadını korumaya yönelik olduğu görülecektir.
Mesela,
-‘’Bir kadının bir erkekle yalnız kalması yasaktır.’’
-‘’Tek baĢına kadının yolculuk etmesi yasaktır.’’
-Kapalı yerde bir kadınla bir erkeğin çalıĢması yasaktır.
-Kadının açık giyinmesi yasaktır.
Hanefi mezhebine göre kadın yalnız hacca gidemez. ġafi mezhebine göre bir kadın, emniyeti
sağlayacak bir tanıdığı ile hacca gider.
Sadece hac yolculuğu için nikah kıymak doğru değildir. Eğer kadın bir yakını yoksa hacca
vekil gönderir.
***
522-S: Kadın erkek bir arada çalıĢır mı?
C: Ġnsanlarda bir nefis vardır. Bir hadiste: ‘’Bir kadın yabancı bir erkekle beraber kalmasın’’
buyruluyor. (Buhari, nikah:111) Bir kadınla bir erkek bir arada olursa, 3. Mutlaka Ģeytan olur.
Evvela utanma,çekinme gibi duygular körelir. Ġki cinsin birbirine ilgi duymaması ancak cinsi
duygularının ölmesiyle mümkündür. Bir erkeğin nefsi ölsede erkeklik duygusu ölmez.
Cinsler evli olsalar bile karĢı tarafta eĢinde göremediği bazı üstünlükler görmesi mümkündür.
Nice nice ocakların yıkılması bunun delilidir.
Ġslam dini, günaha girilmemesi için evlilik öncesi flörtü yasaklamıĢtır.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 105
Mustafa ÖSELMİŞ
ġeytan boĢ durmaz. Kurs hocası, koca oluverir. Sekreter hanım kısa zaman sonra baĢka iĢler
de görmeye baĢlar. Kayın birader baĢka türlü düĢünmeye baĢlar…
Rus yazarı Tolstoy’a bir gün kızı, erkek arkadaĢı ile çıkmak istediğini söyler, kabul etmez.
Erkek arkadaĢı gelir o da izin alamaz. Ġkiside Tolstoy’a:’’Bize güvenmiyor musunuz?’’ derler.
Tolstoy:’’Evet ikiniz bi arada olduğunuz müddetçe ikinize de güvenmiyorum’’ der.
Bir hususta manevi ablalık, manevi abilik veya ahiret kardeĢliği adı ile kadınla erkeğin
birbirine yaklaĢmasıdır. Bu Ģeytanın tuzaklarından biridir. Ġslamda böyle Ģeyler yoktur.
***
523-S: Bir kadın bir erkekle tokalaĢabilir, elini öpebilir mi?
C: Cinslerin kendi aralarında tokalaĢması büyük olanların ellerinin öpülmesi, sevgi saygı
ifadesidir ve sevaptır.
Ġki cinsin birbirleri ile, tokalaĢması el öpmesi, hele öpüĢmese ne ölçüde tanıĢırlarsa tanıĢsınlar
caiz değildir. Bu tür Ģeyler piĢmanlıkların baĢlangıcı oluverir.
Her organın bir zinası vardır. Ellerin zinası dokunmaktır.
Müslüman olmak için gelen kadınlar peygamberin elini tutmak isteyince: ‘’Ben kadınlarla
musafaha yapmam’’ demiĢtir. Ġslam fıkıhcıları:’’Yabancı birine bakmak haram olduğu gibi
onlara dokunmakta haramdır’’ demiĢlerdir.
Bu yasak asla kadını aĢağılamak değildir. Bilakis kadının korunması içindir.
Ġslam’da el öpmeye dair bir emir yoktur. Ancak ana babanın büyük anne, büyük babanın
saygıdan dolayı yaĢlının eli öpülebilir. Erkeklik duygusu ölmediği için yaĢlıda olsa bir erkeğin
elini bir kadın öpemez. Bir kız eniĢtesinin elini öpemez.
Müslüman Türk adetleri arasında bir kadınla erkeğin öpüĢmesi diye bir Ģey yoktur. Hatta
cinsler kendi arasında bile öpüĢemez. Dinde yeri olmadığı gibi sağlık açısından da
sakıncalıdır.
B-NĠġAN
524-S: NiĢan nedir?
C: NiĢan, evliliğe ilk adımdır, ad koymadır. NiĢan evlilik akti değildir. NiĢan, evlilik yerine
geçmez. NiĢan daha çok düĢünme devresidir.
NiĢan bozulacak olursa niĢan hediyeleri hibe sayılır. Yenilen içilen giyilen Ģeyler istenmez.
Ancak takılan altın, pırlanta gibi Ģeyler geri istenir.
Geçerli bir sebep olmadan niĢanı bozmak veballi bir iĢtir. Onun için niĢandan önce iyi
araĢtırılmalı ve iyi bir seçim yapılmalıdır. Bu bir mal almaya benzemez.
Bir atasözünde:’’ĠĢini, aĢını, eĢini bil’’ denmiĢtir.
NiĢanda denklik, iyi huyluluk aranmalı, kötü alıĢkanlıklar iyi araĢtırılmalıdır.
Ayrıca niĢanın arkasına sığınılarak evliler gibi yaĢanamaz. NiĢanlılar birbirine helal değildir.
Atalarımız:’’Gelin ata binmiĢ nasip aramıĢ’’ demiĢlerdir.
Bir hususta evliliği geciktirmek, niĢanı unutmak doğru değildir. Uzayan niĢan, çoğu zaman
evliliğe götürmez. Kırgınlıklara neden olur.
***
525-S: EĢ nasıl seçilmelidir?
C: EĢ seçimi, pazardan, çarĢıdan mal almaya benzemez. Evliliğin uzun ömürlü olabilmesi için
eĢlerin iyi seçilmesi gerekir.
EĢ olarak erkek seçilirken evi geçindirebilir mi? Kötü alıĢkanlıkları var mı? Ahlakı, inancı var
mı? EĢine sadık kalır mı? Çocuklara baba olabilir mi diye iyi araĢtırılmalıdır. Gözü kapalı
evlilik olmaz.
Damat adayına, gelin adayına büyüklerin gözü ile bakılırsa daha az yanılma olur.
Erkekte anahtar arama yerine mesleği var mı? Ahlakı güzel mi? Nasıl bir geçmiĢi var diye
aranırsa daha uygun olur.
Yuvayı diĢi kuĢ yapar derler. Kadın yalnız güzelliğinden dolayı tercih edilmemelidir. Çünkü
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 106
Mustafa ÖSELMİŞ
ahlaksız güzel yüz beĢ para etmez derler. Kadın eĢ olarak seçilirken; ciddi, haya sahibi,
iffetine düĢkün, çocukların anası olabilecek ölçüleri ile seçilmelidir. Bir de kadının geçmiĢi
temiz olmalıdır. ‘’AlıĢmıĢ kudurmuĢtan beterdir’’ derler.
‘’Allah’ı olmayanın ahlakı olmaz’’ derler. Ölçü, fizik, müzik değil inanç, ahlak, kiĢilik sahibi
olan bir kızla yapılan evlilik mutlu bir evlilik olacaktır.
***
526-S: Kadınla erkeğin evliliğinde hangi konularda denklik aranmalıdır?
C: Evlilikte kadınla erkek arasında denklik olmazsa evlilik yürümez. Denklik Ģu konularda
aranır:
-Ġnançta,
-Soy sopta,
-Malda,
-Ġlimde, tahsilde,
-Ahlakta, güzellikte,
-YaĢta denklik olmalıdır.
Ġnanan biri, inanmayanla ahlaklı, ahlaksızla bir aile yuvasını ayakta tutamaz. Allah Kur’an’da
iffetli, gizli dostlar edinmemiĢ, inançlı zina etmeyen temiz kimselerle evlenilmesini emreder.
***
527-S: Görmeden evlenmek, niĢanlanmak doğru mu?
C: Peygamberimiz uzun süre görmediği birine:’’Hala evlenmedin mi?’’ demiĢ. ‘’Evleneceğim
deyince baktın mı? Gördün mü diye sormuĢtur.
Evlenme niyeti ile bakmakta konuĢmakta günah yoktur. Evlenilmeden iyice araĢtırılmalı,
düĢünerek karar verilmelidir.
Acele ile görmeden niĢanlanıp sonra bırakıvermekte günah vardır.
***
528-S: KarĢı cinsten birine bakmak ne zaman günah olur?
C: Bakmakla görmek birbirinden farklı Ģeylerdir. Ġslamda Ģehvetle bakmak ve bakılmasına
sebep olmak yasaktır.
Bakmak bir çok kötülüğün sebebidir. Bunun için Allah: ‘’Mü’minlere de ki gözlerini harama
bakmaktan sakındırsınlar’’ (Nur:30-31) buyurmuĢtur.
Kadına da güzelce örtünmesi, tanınıp, tacize meydan vermemesi emredilmiĢtir. (Ahzab:59)
Organlar yaptıklarından sorulacaktır. (Ġsra:36) Dinlemek kulağın zinası, söylemek dilin zinası,
dokunmak elin zinası ve bakmakta gözlerin zinasıdır.
Kötü niyetle bakmak, dönüp dönüp bakmak günahtır.
***
529-S: Evlilik öncesi flört etmek evlilik için faydalı mıdır Zaralı mıdır?
C: Flört evlilik için zarar verir. Flörtle gidilen evlilik sağlam temellere oturmaz. Flört nikahsız
evliliktir. Flörte alıĢan nikahtan sıkılır. Flört yapanlar eĢlerine güvenemezler. Her an baĢkaları
ile olabileceğini düĢünebilirler. Evlendikten sonra birbirinden çabuk bıkıverirler.
Flört, bir nevi metres hayatıdır. Toplumda zina artar, ihanet artar, boĢanmalar artar. Gülüm
balım günleri geride kaldığı için evlenince çabuk bıkarlar.
Flört sonu ortada bırakılanlar kötü yola düĢerler ya da intihar ederler. Flörtte sınır aĢıldığı için
ahlak duyguları ölür. Yani flörtle mutlu bir aile yuvası kurulamaz.
***
530-S: NiĢan nikah yerine geçer mi? NiĢan da nikah olur mu?
C: NiĢan, evlenilecek veya evlilik demek değildir. NiĢanlanmak evlilikteki hiçbir Ģeyi
meĢrulaĢtırmaz. Onun için niĢanlılar, evli gibi davranamazlar. NiĢan tanıma devresidir. Karar
vermek için bir zamandır.
NiĢan, bazı kötü niyetliler için kılıf olarak kullanılmakta, flörte zemin hazırlanmaktadır.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 107
Mustafa ÖSELMİŞ
NiĢan sözdür, yasaklar ise daha çok kadını korumaya yöneliktir.
Bazen niĢanla beraber nikah kıyılıyor ki konuĢacaklar günaha girmesinler diye. Bu yanlıĢtır.
Nikah kıyılırsa, iki tarafa da görevleri yerine getirme sorumluluğu doğar. Eğer ayrılırlar da
erkek boĢamazsa o zaman kadın nikah üstüne nikah olmayacağından bir baĢkasıyla
evlenemez.
NiĢanı bozma imkanı vardır. Ama nikahı bozma imkanı yoktur. Günaha girilmesin diye
kıyılan dini nikah iki tarafı da büyük günahlara sokabilir. Onun içindir ki resmi nikahtan önce
dini nikah kıyılmamalıdır.
C-NĠKAH
531-S: Evlilik yaĢı ne olmalıdır?
C: Evlilikte yaĢ, aranacak hususlardan biridir. YaĢ uygun olmazsa, evlilikte denge olmaz,
saygı olmaz, itaat olmaz.
Çocuk yaĢta evlilik yanlıĢtır. Evliliğin kutsallığı kalmaz.
Arada çok fark olursa, hizmetçilik anlayıĢı olur. Cinsi duygudan baĢka bir duydu olmaz.
Aynı yaĢta olurlarsa, sen ben kavgalarının ardı gelmez. En uygunu kadın erkekten üç-beĢ yaĢ
küçük olursa daha uygundur.
***
532-S: BaĢlık parası evlilik için zararlı mıdır?
C: Ġslamda evlilik için mehir vardır. Bu kadına verilmiĢ haktır. Daha sonra geri alınmaz
(nisa:4+24+25).
BaĢlık parası evliliği zorlaĢtıran, daha kurulmadan yıkılmasına neden olan bir kötü adettir.
Peygamberimiz:’’Nikahın hayırlısı kolay olanıdır’’ buyurur.
BaĢlık, inancımızda rüĢvet sayılır. Bir ifade ile de kızın satın alınmasıdır. BaĢlık evliliğin
güzelliklerine engeldir. Ailenin parçalanmasına neden olur.
Berdelde baĢlık gibi dinimizde asla kabul edilmeyen bir husustur. Rıza yoksa nikah olmaz.
***
533-S: Nikah nedir?
C: Nikah evliliğin baĢlamasıdır. Ġki tarafın Allah’ın emri ile de birbirinin sorumluluğunu
üzerine almasıdır.
Nikah, dinin geçerli saydığı kimseler arasında olur. Deli ile, cinsiyeti belli olmayanla veya
bulüğ çağına girmemiĢ olanla nikah olmaz. Ateistle, müĢrikle nikah olmaz. Cinlerin kendi
arasında nikah olmaz.
AnlaĢırsak evliliği sürdürürüz, anlayıĢı ile nikah geçersizdir. ġartlı nikah olmaz. Geçici zaman
için nikah olmaz. ĠĢ aldatmacası için nikah alet edilemez. Gizli nikah olmaz. Mehir
verilmeden, Ģahitsiz nikah olmaz. Hileli, aldatarak nikah olmaz. Zorla nikah olmaz. Bu
nikahlar geçerli değildir.
Peki hangi nikah geçerlidir?
Nikah, ömür boyu iki tarafın rızası ile olur.
Nikah, imana bağlıdır. Ġnanç olmadan nikah olmaz.
Ġki tarafta evliliği sürdürecek durumda olmalıdır.
KarĢı taraftan istifade etmek için geçici mutâ nikahı geçerli olmaz.
Dini red edenin dini nikahı geçersizdir.
***
534-S: Resmi nikah dini nikah yerine geçer mi?
C: Nikah nedir? KarĢılıklı rıza, Ģahit ve ilandır. Böyle bir nikahı ister din adamı kıysın, isterse
resmi görevli kıysın nikah geçerlidir.
Günümüzün Ģartlarına göre dini nikah kıyılacaksa mutlaka resmi nikahtan sonra kıyılmalıdır.
Çünkü günümüz insanına güven azdır.
Resmi nikah, boĢ ol demekle veya bu anlama gelen söz veya davranıĢlarla boĢ olur mu? Olur.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 108
Mustafa ÖSELMİŞ
Mahkeme yolu ile boĢananların dini nikahı da gider. Nikahın Ģakası yoktur. Evlilerin dikkatli
olması gerekir. Mesela kızgınlıkla, münakaĢa esnasında veya sarhoĢken söylenecek sözlere
dikkat edilmesi gerekir.
***
535-S: Gençler kendi aralarında nikah kıyabilir mi?
C: Gençler geziyoruz, bir arada oluyoruz günaha girmeyeyim diye gizlice nikah kıyarlarsa bu
nikah geçersiz olur.
Aman duyulmasın, eĢim çocuklarım, anam babam duymasın denirse bu gizli nikahtır. Nikahta
bir kusur, gizlilik var demek ki, saklanıyor. Gizli nikah batıldır.
Nikahın Ģartları oluĢmadı ise, ana babanın nikahı iptal hakkı vardır.
Gizli nikahta daima kadın zarar görür.
Geçici ve gizli nikah adı ile bir araya gelenlerin beraberliği zinadır. Mehirsiz, Ģahitsiz ve
ilansız nikah olmaz.
***
536-S: Nikah tazelenir mi?
C: Bazı bölgelerimizde PerĢembe akĢamı camide tevbe istiğfar edilir. Dua okunur. Bu tek
taraflı nikah tazeleme olmaz. Nikah gittiyse bu Ģekilde gelmez.
Eğer nikah gittiyse ve eĢi razı olursa nikah yenileme olur. Yeniden nikah kıyılır.
Nikahından Ģüphe eden bazıları yeniden nikah kıymayı onur meselesi yapıyor. Böyle kimseler
ana baba, çocuklar veya kardeĢleri yanında iki taraflı ben seni seviyorum, sen benim eĢimsin
değil mi? Evet sözleri le nikah tazelenmiĢ olur. Yani merasime gerek yoktur.
Ağzı bozuk, küfürbaz, dinde ileri geri konuĢanlar için zaman zaman nikah tazelemekte fayda
vardır, Ģüphe gitmiĢ olur.
Ama dinden çıkma, küfre girme halinde 1. Ve 2. BoĢamadan sonra mutlaka nikah tazelenir.
Dinden çıkma halinde yeniden iman edilir, nikah ondan sonra tazelenir.
D-DÜĞÜN
537-S: Düğünler nasıl yapılmalıdır?
C: Düğün, kutsal olan evliliğin ilanıdır. Onun için düğünler milli ve dini olmaktan çıkarılarak
yozlaĢtırılmamalıdır. Kötü örnekler sergilenmemelidir. Güç gösterisi haline
dönüĢtürülmemelidir. Alkol tüketimi, silah atıĢı, dansözlerle övünülmemelidir. Düğünler
günahsız, inancımıza yakıĢır bir Ģekilde yapılmalıdır.
Bu böyle olmamalı deniliyor, aynı çirkinlikler yapılıyor. BaĢkalarına uymaya mecbur değiliz.
Günah iĢlemeyi çağdaĢlık ölçüsü sayanlar oluyor. ‘’El ne der?’’ deniliyor. Allah ne der
denmiyor.
Lüks, israf sayılacak davetiyeler basılıyor. Diğer yönlerden de israftan kendimizi
alıkoyamıyoruz.
Düğün salonlarının hali bir müslümana asla yakıĢmıyor. Müzik milli değil, eğlence milli
değil, giyim kuĢam milli de değil dini de değil. Böyle durumlarda düğün sahibinin vebali
büyük oluyor. YanlıĢlıklarla mutluluk elde edilmez.
***
538-S: Düğünde dansöz Ģarkıcı seyredilebilir mi?
C: Bir kural vardır:’’Günaha götüren Ģeyde günahtır.’’ Kuranda gözlerin harama bakmaktan
alıkonması emredilir. Yabancı birine bakmak gözün zinası olarak kabul edilir.
Dansöze, Ģarkıcı kadına bakmak insana baĢka Ģeyler hatırlatıp düĢündürür. Peygamberimiz
Ģarkıcı kadının yüzüne bakmanın helal olmadığını bildirir.
Kadın Ģarkıcıyı kapalı yerde sadece kadınlar seyredebilir, yalnız söylenen Ģeyler ahlak dıĢı,
kötü yönde etki yapan Ģeyler olmamak Ģartı ile.
Ġslamda meĢru olmayan zevk ve eğlence helal değildir.
***
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 109
Mustafa ÖSELMİŞ
539-S: Kadın-Erkek dans için ne dersiniz?
C: Dans ilkel toplumlarda cinsi duyguların ifadesi olarak ortaya çıkmıĢtır. Dans figürlerinde
tahrik vardır.
Hayvanlar arasındaki dans, çiftleĢmeye götürmektedir.
Dans yapıldığı salonda kalmaz. Dans, ayakta tatmin yoludur.
J.J. Rousseau:’’Dans, Ģeytanın icadıdır’’ der. (Emil:293)
Tolstoy:’’Dans genç ruhları Ģehvetle tutuĢturan bir azdırıcıdır.’’
Dansı bir tuzak olarak görüyorum. Freud bile:’’Dans cinsi arzuların tabii ifadesidir’’ der.
Yabancılarla yapılan dans utanma ve ahlak dokusunu zayıflatır. Dans insanı, aileyi hatta
toplumu bir adım ileri götürmez. ÇağdaĢlıkla hiçbir ilgisi yoktur.
Dans, insanı rahatlatmaktan ziyade daha çok strese sokar.
***
540-S: Hangi düğünlere gidilmez?
C: Davet edilen düğüne gitmek, ‘’Hayırlı olsun’’ demek oradaki ikramı yemek sünnettir. Ama
bazı düğünlerde vardır ki oraya gitmemek sünnettir.
Bazı düğünler akraba hakkı, komĢu hakkı da olsa günah iĢleniyorsa içkili, dansözlü yani
meĢru iĢ yapılmıyorsa gidilmez. Orada iĢlenen günaha ortak olunmaz.
Peygamberimiz:’’ Sakın sizden biri içki bulunan sofraya oturmasın’’ buyurur. (Tirmizi,
Edep:43) Buna göre kötülük iĢleyenlerin yanında bulunulmayacaktır. Çünkü günah
iĢleyenlerin üzerine Allah’ın gazabı iner.
Allah’a isyan edilen yerde akraba hakkı, komĢu hakkı aranmaz. Kötü yerlerde görünmek
oradaki yapılanları tasvip etmek, meĢrulaĢtırmak anlamına gelir. Böyle durumlarda tepki
gösteren, tavır alanlar kazanır.
Ġçkili düğünlere gidip, dua etmek, mevlit okumak yanlıĢtır.
Dikkat edilmediği için kurulan aile yuvalarının temeli sağlam atılmıyor, çabuk yıkılıyor.
E-AĠLE
541-S: Ailede reis kimdir?
C: Kadınla erkek bazı yönlerden farklıdır. Yapıları görevleri farklıdır. Fiziki ve ruhsal yapıları
da farklıdır. Bunun için Allah, kadınla erkeğe ayrı ayrı görevler yüklemiĢtir. Öyle görevler
vardır ki birinin yaptığını diğeri yapamaz. Mesela erkek çocuk doğurup, analık görevini
yapamaz. Kadın aileyi geçindirmek ve bunun için dıĢarıda mücadele veremez.
Kadının sorumluluğu; giyim, barınma yeme içme ve sağlık gibi durumlarda erkeğe aittir.
Ayrıca mehir boĢanırsa nafaka erkeğe aiittir.
Kur’an’da erkeğin kadına göre üstünlükleri vardır (Bakara:228). Erkekler kadınların
yöneticisi ve koruyucusudur. (Nisa:34) Kadın korunmaya muhtaçtır buyrulur. Yani evin
reisinin erkek olduğu bildirilir. Evde reislik kavgası yaptırmak ailenin de, kadının da, erkeğin
de, hayrına değildir.
***
542-S: Dinde kadın erkek eĢit midir?
C: Aile yuvalarını yıkan Ģeylerden biri de eĢitlik kavgasıdır. At bırakılıp, kuzuya binilirse,
kuzu isyan eder bu benim görevim değil der.
Suyun meydana geliĢi gibi kadınla erkek aileyi oluĢturur.
Dinde dinin emir ve yasaklarını yerine getirme sorumluluğunda ayrım yoktur. Ġbadetlerin
sevabı bakımından da ayrım yapılmamıĢtır.
Ailenin ayakta durmasından, çocukların yetiĢtirilmesinden ana da baba da ikisi de
sorumludur.
***
543-S: Çocuklarla ana baba arasında neden anlaĢmazlık oluyor?
C: Bazı aileler de çocuk baĢtan iyi terbiye edilip, iyi yetiĢtirilmediği için para kazanma veya
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 110
Mustafa ÖSELMİŞ
zevk, eğlence derken ihmal edildiği için sonunda problem çıkıyor. Bazı aileler çocukların
kendileri gibi olmasını istiyor. Çocuğun her Ģeyine karıĢıp onu bunaltıyor. AĢırı baskıcı,
himayeci oluyor. Sürekli öğüt veriyor, çocuğa güvenmiyor.
Bazı aileler çocuğa farlı farklı davranıyor. Bir de ailede geçimsizlik varsa, düzen bozuksa
çocuk neden isyan etmesin?
Ana baba hep çocuğu suçlu görmemelidir. Çocuğu yetiĢtirmediği için en büyük suçlu ana
baba değil midir?
Ana baba çocuğun hakkına saygılı olursa çocuk da ana babasına saygılı olacaktır.
F-EVLĠLĠK
544-S: Ġslamda neden evlilik teĢvik edilmiĢtir?
C: Cenabı Allah Nisa suresi 3. Ayet+Nur suresi 32. Ayette evliliği emretmiĢ. Hz.
Peygamberde :’’Evlenmek sünnetimdir. Sizden gücü yeten evlensin.’’ (Buhari,nikah:3)
Evlenmeye gücü yetmeyen oruç tutsun. Zira evlilik gözü haramdan sakındırır, iffeti korur.
Oruç, Ģehveti köreltir buyurmuĢtur.
Yalnızlık Allah’a mahsustur. Ġslam dini insanın iki cihanda mutlu olmasını ister. Neslin
devamı, insanın korunması ve mutluluğu için evlenmeyi emretmiĢtir.
***
545-S: Kim kiminle evlenemez?
C: Dinimiz Ģu kimseler arasında evlenmeyi yasaklamıĢtır:
1-Aralarında kan bağı bulunanlar,
2- Aralarında süt bağı bulunanlar,
3-Çocuk yaĢta olanlar,
4-Akli dengesi bozuk olanlar,
5-Aralarında denklik olmayanlar,
6-Evlenmek istemeyenler,
7-Erkeklik veya kadınlık görevini yapamayacak Ģekilde özürlü olanlar evlenemez.
8-Ġnanan inanmayanla,
9-Ġddeti dolmayan kadınla,
10-Nikâhlı olan kadınla,
11-Aynı cinsler arası,
12-Gizli, Ģartlı ve geçici düĢüncede olanla,
13-MüĢrikle, ateistle evlilik olmaz.
***
546-S: Evliliği geciktirmek doğru mu?
C: Allah:’’Ġçinizdeki bekârları evlendirin’’ (Nur:32) buyuruyor. Evliliği geciktirmek doğru
değildir.
Bazıları zina ettiği, flört hayatı yaĢadığı için evliliği lüzumsuz görüyor. Sorumluluk altına
girmek istemiyor.
Bazıları evlenecek insan beğenemiyor, bazıları ortalık kötü ahlaksızlık yaygın diyor, bazıları
rızık telaĢına kapılıyor, bazıları çocukları yetiĢtiremezsem diyor. Bahane ne olursa olsun
evlilik geciktirilmemelidir. Tabii gözü kapalı evlilikde olmaz.
Peygamberimiz: ‘’Üç Ģey geciktirilmez, vakti gelince namaz, hazır olunca cenaze, dengini
bulunca evlilik’’ buyurur.
Atalarımız:’’Ev yapanı düğün edene Allah yardım eder’’ derler.
***
547-S: Kim kiminle evlenmelidir?
C: Dünyanın en ahlaksız insanı bile, kızını oğlunu everirken ahlak, namus, iffet arar.
Bazı büyüklerimiz ahlaklı, iffetli birine kendileri kızlarını teklif etmiĢlerdir. Kur’an’a göre;
-Putperest, ateistle evlenilmez (Bakara:221)
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 111
Mustafa ÖSELMİŞ
-Adil olmayan erkek evlenemez (Nisa:3)
-Zina eden kadınla evlenilmez (Nisa:24)
-Ġffetli, gizli dostlar edinmeyen kadınla evlenilmelidir (Nisa:25)
-Namuslu olması Ģartı ile ehli kitaptan kadınla evlenilir (Maida:5)
-Müslüman kadın, kafirle evlenemez (Mümteh ve:10) ehli kitaptan da olsa.
Yani ahlakı bozuk, evliliği sürdüremeyecek, çocukların ana babası olamayacak, babalık
yapamayacak kimse ile evlenilmemelidir.
***
548-S: Ġslam dini akraba evliliğini niçin yasaklamıĢtır?
C: Bazı aileler kız yabana gitmesin, malı birileri alıp götürmesin, ailede kalsın diye yakın aile
fertlerini tercih ediyor. Bunun içinde baskı yapıyor.
Sevgi, istek yoksa o evlilikten hayır gelmez.
Yakın akraba evliliklerinden doğan çocuk zayıf olur, sakat olur, akli dengesi bozuk olur. AĢırı
ĢiĢmanlık veya erken ölümler olur.
Yakın evliliklerden doğan çocuklar da Ģeker, kalp ve hemofilin hastalıkları daha çok görülür.
***
549-S: Mezhep farklılığı evlenmeye mani midir?
C: Cemaat, mezhep farklılığı evliliğe mani değildir. Tabi ki sapıklık söz konusu değilse.
Evlendikten sonra tam uyum olsun istenirse eĢlerden biri diğerinin cemaatine veya mezhebine
geçebilir.
Sık sık alevi ile evlenilebilir mi? Sorusu soruluyor. Ġmanın, Ġslâm’ın esaslarını red etmeyenle
niçin evlenilmesin? Alevi demek Hz. Ali’yi çok seven peygamberin peygamberliğini kabul
eden demektir. Hz. Ali gibi yaĢayan kimse demektir.
***
550-S: Dindar olmayanla evlenmek neden uygun olmaz?
C: Mutlu, uyumlu bir aile yuvası ancak namuslu, Allah’tan korkan kimselerle kurulur.
J.J. Ruso:’’Ġnanmadan da bir insanın faziletli olabileceğini sanıyordum. Ne kadar yanılmıĢım
der’’.
Ġnanmayan için bazı Ģeylerin anlamı yoktur.
Bu gün boĢanma sebepleri araĢtırılacak olursa, aralarında eĢim dindardı ve ahlaklıydı da
boĢandık diyen herhalde çıkmaz. Kuranın tavsiyesi inançsızla evlenilmemesidir. (Nur:26)
Peygamber (as)’da güzelliği, malı sebebi ile değil dindar olan kadınla evlenilmesini tavsiye
eder. Ġnanç ve ahlak yuva yıkacak kötülük yapmaya müsaade etmez.
Mesela dinin emirlerini yerine getirmemekte ısrar edenle evlenilmez. Ġnancımızda inanmayan
birinin kestiği hayvanın eti bile yenmez.
***
551-S: Evlenme yıldönümü kutlamanın sakıncası olur mu?
C: Bazı günler unutulmaz. Hatırlanmasında da fayda vardır. Bu günleri hediyeleĢip
tebrikleĢmenin iyi Ģeylere vesile olacağı muhakkaktır.
Mesela Peygamber(as)’ın doğum günü olan mevlit kandilini kutlamak iyi Ģeylere vesile
oluyor. Hatimler, Yasinler okunuyor, salavatlar getiriliyor.
Yıldönümü günleri kutlanırken günaha girilmemelidir. Ġçki, dans, israf, haram olan müzik
günaha sokan eğlence varsa bu Ģekilde kutlamanın hiçbir yararı olmaz. Kutlamamak daha
hayırlıdır.
Kutlama yapılırken iyiliğe çığır açılıyorsa, iyi Ģeyler yapılıyor ve yapılmasına sebep
olunuyorsa, o aile için bu kutlama ne kadar hayırlıdır. Ne kadar güzel olur.
***
552-S: Kadınların gün yapması uygun mudur?
C: Bir araya gelmenin, ziyaret etmenin, hediyeleĢmenin, para günü, altın günü yapmanın
zararı olmaz. Bir çok faydası olur. Bunda ziyaret sevabı vardır. Ġhtiyacı olanı öne alıp destek
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 112
Mustafa ÖSELMİŞ
olmak ne kadar güzel bir davranıĢtır. Bir araya gelince sohbet etmenin, bir Ģeyler öğrenmenin,
bir Ģeyler okumanın ne güzel faydaları vardır.
Yalnız Ģu hatalar iĢlenmemelidir:
-Ödemelerde hak geçirilmemelidir,
-Fala bakma, gıybet etme günahına girilmemelidir.
-Alkol alma, alkol katkılı yiyecek içecek sunma veya kumar oynama gibi kötülüklerden uzak
durulmalıdır.
***
553-S: Kadınlar günü kutlanır mı?
C: YaĢlılar günü, anneler günü, babalar günü, sevgililer günü ve kadınlar günü bizim
toplumumuza göre değildir. Çıkar çevrelerinin icadıdır. Daha çok kadınlar gününde kadının
istismar edildiği bir gerçektir. Kadını sokağa dökme, özgürlük çığlıkları attırmak, evin
huzurunu bozmak ve erkekle kadını dövüĢtürme oyunudur.
Bazıları kadınlar gününü bahane edip flört hayatını, nikahsız yaĢamayı, bekarete isyanı
gerektiren sloganlar atmaktadır.
Kadın için bir gün ayırmak doğru değildir. 365 gün kadınlar günüdür. Biz bir gün ayrılsın
istemiyoruz. Reislik kavgası istemiyoruz. Cinsel özgürlük bizim toplumumuza göre değildir.
Kadınlar günü, yozlaĢmıĢ kadınların günüdür.
***
554-S: Kısmet bağlanır mı?
C: Her Ģeyi tayin ve takdir eden Allah’tır. Ġnsanın rızkı, eceli, kaderi Allah’ın takdirine
bağlıdır. Allah izin vermeden kimse kimseye bir Ģey yapamaz.
Kısmetim kapalı diye büyücüye gidilmez. Bir Ģey cenabı Allah’tan istenir ona dua edilir.
Ġnsan bazı Ģeyleri kendinde ve çevresinde aramalıdır.
Allah bazılarının evlenmesini takdir etmemiĢtir. Onun için hayırlısı odur, bilinmez. Bazıları
evlendiği için bin piĢman, zulüm görür, bazıları boĢanıyor, bazıları öldürülüyor.
Allah’tan her Ģeyin hayırlısını dilemek lazım. Bir olanda bir de olmayan da hayır bilinmelidir.
***
555-S: Nesep sebebi ile kimlerle evlenilmez?
C: Nesep yönünden;
-Anne, kız, kız kardeĢ, hala, teyze,
-Süt yolu ile;
-Üvey anne, gelin, kaynana, üvey kız, iki kız kardeĢ birden, kızla hala, teyze ile aynı anda
evlenilmez. Birde iddeti dolmamıĢ kadınla ve baĢkası ile nikahlı olan kadınla evlenilmez.
***
556-S: Hz. Adem’in çocukları kardeĢken nasıl evlendi?
C: Kuralları koyan Cenab-ı Allah’tır. O devirde baĢka insan olmadığından, neslin üremesi için
Allah’ın kuralı kardeĢler arasında evliliğe müsade etmiĢtir.
Haramlığın sebebini yaratan Allah onlar arasında bu sebebi kaldırmıĢtır. HerĢey Allah’ın
iradesindedir. Allah isteseydi anasız babasız Adem’i, babasız olarak Ġsa’yı, hem anadan hem
babadan peygamberimizi yarattığı gibi, babasız da yaratabilirdi. Ama üreme, evlilik yolu ile
olmuĢtur.
Ġlk insanlar bir erkek bir kız olarak dünyaya gelmiĢtir. KardeĢler evlenirken beraber doğanlar
değil, daha önce doğan erkek sonraki kızla, kızda sonraki erkekle çapraz evlenmiĢlerdir.
***
557-S: BoĢanan veya kocası ölen kadın ne zaman evlenir?
C: EĢinden boĢanan kadının veya eĢi ölen kadının tekrar evlenebilmesi için dört ay on gün
beklemesi gerekir. Yani üç ay hali geçirmelidir. Buna iddet denir. Bu nesebin karıĢmaması
için çok önemlidir.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 113
Mustafa ÖSELMİŞ
***
558-S: Ġkinci evlilik geçerli midir?
C: Nikahlı iken bir kadın baĢkası ile evlenemez. Bir erkeğin evli iken ikinci evliliği için ağır
Ģartlar vardır:
-Nikâhın ilan edilmesi lazımdır.
-EĢinin varsa çocuklarının rızası gerekir.
-Birinci eĢin rahatsız olması yani evliliğe ihtiyaç olması gerekir.
-Önceki eĢinin zaruri ihtiyaçlarının karĢılanması gerekir.
-Ġkinci evliliğin ciddi olması geçici Ģartlı ve nefsi olmaması gerekir. Dini nikah kılıf olarak
kullanılmamalıdır.
-EĢler arası adalet Ģartının yerine getirilmesi Ģarttır.
***
559-S: Gayri müslimle evlenilir mi?
C: Eğer müĢrik, ateist ise onunla evlenilmez.
Kadın ehlihitaptan ise onunla evlenilir.
Kadın müslüman, erkek ehli hitaptan ise evlenilmez.
Maida suresi beĢinci ayetine göre Yahudi, Hristiyan kadınla müslüman erkek evlenebilir, ama
kadın çocuklar üzerinde olumsuz etkisi olacak, onları Ġslam’dan uzaklaĢtıracaksa, o zaman
evlenemez.
Bakara suresi 221. Ayette: ‘’beğenseniz bile kadınlarınızı, kızlarınızı putperest ve müĢrik
erkeklerle evlendirmeyin’’ emri vardır.
Allah Ģöyle uyarıyor: ‘’Ey iman edenler! Ehli hitaptan olanlara (Hristiyan ve yahudilere)
uyarsanız, imanınızdan sonra sizi yeniden inkârcılığa sevk ederler.’’ (AL-i Ġmran:100)
***
560-S: Küfüre götüren söz ve davranıĢların nikâha etkisi olur mu?
C: Nikâh konusu imana bağlı çok hassas bir konudur. Nikâhı hafife almamak ve nikâhla Ģaka
etmemek gerekir.
Eğer bir söz veya bir davranıĢ imana zarar veriyorsa, nikâha da zarar verir. Bilmemek mazeret
değildir.
Nikâh Allah’a verilen bir sözdür. Müslüman, imanını koruduğu gibi nikâhını da koruyacaktır.
Eğer bir taraf bilerek bilmeyerek dinden çıkarsa, nikâh da gider,eĢler birbirine haram olur. EĢi
piĢman olup iman tazelemedikce ve tekrar nikâh kıyılmadıkca aile hayatı yaĢayamazlar.
Büyük günah iĢlemek nikâha zarar vermez ama iĢlediği günahın günah olmadığını kabul
etmek imanı da ona bağlı olan nikâhı da götürür.
***
561-S: Anne baba ‘’ ya eĢin, ya biz’’ derse ne yapılır?
C: Yuva yıkmak kötü bir Ģeydir. Arada inançsızlık ve ahlâksızlık söz konusu değilse, anne
babanın böyle demeye hakkı yoktur.
Ġnsanın üzerinde anne babanın hakkı olduğu gibi eĢinin ve çocuklarının da hakkı vardır. Yuva
yıkılmaz, çocuklar ortada bırakılmaz. Yuva yıkmak Allah’ın razı olmadığı ve sevmediği bir
iĢtir. Annem babam istemiyor diye yuva yıkılmaz.
Bu konuda anne baba kırılmadan ikna edilmelidir.
G- DĠN VE KADIN
562-S: Hizmet edeceğim diye ev ihmal edilir mi?
C: Ġnsan evlenince eĢinin ve çocuklarının sorumluluğu altına girer. EĢin, evlatların hesabını
Allah, babadan soracaktır.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 114
Mustafa ÖSELMİŞ
Bir insan önce yuvasını ayakta tutmak ve hayırlı evlatlar yetiĢtirmek zorundadır. Ev ve ev
halkı ihmal edilerek hizmet olmaz. Hizmet önce ev halkına olur.
Bir Sahabi peygamber (as)’a savaĢ öncesi:’’Annemi, babamı, ailemi bırakıp da geldim Ya
Rasüllallah! Deyince ‘’sen Ģöyle dur!’’ deyip ona: ‘’sen bırakıp geldiğin ailene dön!’’ demiĢ
savaĢa gitmesine müsaade etmemiĢtir.
***
563-S: Erkeğin kadını dövme hakkı var mıdır?
C: Aklı baĢında olgun bir müslüman problemi dayakla çözmez. Aile içi Ģiddete baĢ vurmaz.
Peygamber efendimiz eĢine en ufak Ģiddet göstermemiĢtir. Hep Ģefkat ve merhametle
muamele etmiĢtir. Kırıcı bir söz dahi söylememiĢtir.
EĢlerini alkolik, kumarbaz ve huysuz kimseler dövmektedir.
Kadın Allah’ın bir emanetidir. Nikâh Allah’a söz vererek kıyılır. Kocaya Allah normal
Ģartlarda dövme hakkı vermemiĢtir.
Bu konuda peygamber (as) Ģöyle buyurur.
- ‘’En hayırlınız kadınına iyi davrananızdır.’’ (Tirmizi, Rada:11)
- ‘’Kadınlarınızı dövmeyin. Onlar hakkında Allah’tan korkun.’’ (Veda Hutbesi)
- ‘’EĢek döver gibi kadını dövüp de, günün sonunda onu yatağınıza alıp yatmanız olacak Ģey
mi? Diye ümmetini eĢini dövmekten men etmiĢtir.’’ (Buhari,nikâh:93)
- ‘’Kadınları dövenler hayırlı kimseler değildir.’’ (R.Salihin:320)
***
564-S: Kadınla erkek aynı safta namaz kılabilir mi?
C: Kadınla erkeğin yakınlığı ne olursa olsun kadınla erkek aynı safta namaz kılamazlar.
Kılarlarsa ikisinin de namazı bozulur. Kadının erkeğin arkasında kılması gerekir.
Arada perde varsa veya kadın oturarak kılıyorsa, namazları bozulmaz.
Fıkıhcılara göre karma namaz olmaz.
***
565-S: Kadın imam olur mu?
C: Kadının kadınlara imamlığı mekruhtur. Kadın erkeklere imam olamaz.
Ġmamlığın Ģartlarından biri, erkek olmaktır. Eğer kadın kadınlara imam olursa, tesbih namazı
kılarken, öne çıkmaz o biraz sesini yükseltir. Ġmamlığa niyet etmez.
***
566-S: Açıkta kadın namazını nasıl kılar?
C: Kırda bahçede namaz kılan kadın kendini gizleme imkânı varsa etraftan görünmemek için
kendini gizler, etraf kalabalık oturması gerekiyorsa, tekbiri ayakta alır.
Etraf açık, kalabalık diye namazı terk etmez. Çünkü namaz kötü görünüm değildir, kötü mesaj
vermez.
***
567-S: Kadın camiye gider mi?
C: Eğer fitne söz konusu değilse kadın gündüz camiye gider. Gece ise yanında bir mahremin
bulunması gerekir.
Kadın camiye giderken uygun elbise giyer ve koku sürünmez.
Kadının görevleri bakımından namazı evinde kılması halinde yirmi yedi derece daha fazla
sevap kazanacağını bildirilmiĢtir.
Kur’an’da Nur suresinde kadınlar için ‘’evlerinizde oturun’’ ifadesi kullanılmıĢtır.
Kadının camiye gitme ihtimali varsa imam ‘’bana uyanlara’’ diye niyet etmesi gerekir. Veya
‘’kadın erkek bana uyanlara’’ diye niyet etmelidir.
***
568-S: Kadın Cuma namazına gitmeli midir?
C: Kulağı ezanda, gözü namazda olmayan kimseler, kafa karıĢtırmak, ortalığı bulandırmak
için böyle meseleler üzerinde duruyor.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 115
Mustafa ÖSELMİŞ
Kadını Allah Cuma’dan sorumlu tutmuĢ mu? Hayır. Dört hak mezhebe göre kadına Cuma
namazı farz değildir. Cuma’nın Ģartlarından biri erkek olmaktır. Bazı mezhebsizler o
kalabalığın içine kadını davet ediyor. Bazı camilerde üst üste secde ediliyor. Nasıl olacak?
Böyle bir iddiada bulunanın eĢine, kızına ve annesine Cuma sorumluluğu doğar. Kılmaz
kıldırmazsa sorumlu olur.
Böyleleri bakarsanız beĢ vakit namaz kılmaz. Namaz kılmasını bilmez. Hayatında bir defa
camiye fitre için gelen bayan, yaptığı yanlıĢ bir hareketi ‘’pardon’’ diyerek düzeltmiĢ, namaza
devam etmiĢtir.
Kısacası Cuma namazı kadın, çocuk, hasta ve görme özürlülere, hapis yatanlara farz değildir.
***
569-S: Kadın cenaze namazından sorumlu mudur?
C: Böyle sorular iyi niyetle sorulmuyor. Gazetelerde bakıyorsunuz erkeklerin arasında saçı
baĢı açık, ellerini bağlamasını bile bilmeyen bazı kadınlar saf tutmuĢ.
Ben diyorum ki, cenazesini seven bir kadın böyle bir namaz kılmasın, dua etsin.
Bugün farz, vacip, sünnet namazlar dururken farz-ı kifaye olan cenaze namazından kadın
sorumlu değildir. Neden kılmadın diye sorulmayacaktır.
Cenaze namazı duadır. Ölüyü sinsi oyunlar için âlet etmemek gerekir diye düĢünüyorum.
***
570-S: Ay hali olan bir kadın neler yapamaz?
C: Kadın hayızlı iken nifaslı iken:
1- Namaz kılamaz. Kılamadığı namazları sonra kaza etmez.(Maida:6+Nisa:43) çünkü hayız
ve nifas hali cünüplük gibidir.
2- Oruç tutamaz. (Bakara:185)
3- Camiye giremez, Kâbeyi tavaf edemez.
4- Tilavet secdesi yapamaz. Kur-an okuyamaz. (Vakıa:79)
5- EĢi ile iliĢkide bulunamaz. (Bakara:222)
***
571-S: Kadın ihtilam olur mu?
C: Kadın da erkek gibi rüya görür, ihtilam olur. Kadın rüyasında beraberlik yaĢadıysa,
çamaĢırda ıslaklık olsun olmasın yıkanmalıdır. Eğer yaĢlık görürse yine yıkanmalıdır.
H- BOġANMA
572-S: BoĢanma nasıl olur?
C: BoĢanma Ģu hallerde olur. BoĢanma yetkisi alan kadının boĢaması ile, kocanın boĢaması
ile, eĢinin ölümü ile, eĢ dinden çıkınca, kocanın eĢini annesinin veya kız kardeĢinin mahrem
yerine benzetmesi ile olur. Kocanın talak kullanması ile olur. Kocanın eve uzun süre
dönmemesi ve haber alınamaması ile olur. Süt kardeĢliği ortaya çıkması ile olur. Ġmana zarar
veren bir davranıĢ, söz imanla beraber nikâhı da götürür. Kayın valideye, baldıza, annesine,
kız kardeĢine cinsi ilgi duyması ile olur. Birde mahkemenin boĢaması ile olur.
***
573-S: BoĢama sözcükleri nelerdir?
C: Dinde boĢama sözcükleri Ģunlardır:
- Seni boĢadım, boĢuyorum, boĢsun, boĢol.
- Sen bana haramsın, seni kendime haram kıldım.
- ġart olsun.
- Birden üçe, üçten dokuza boĢol. Seni üç talakla boĢadım. (Burada üç hak da kullanılmıĢ
olur.)
- ġu tarihte boĢsun. (o tarihte boĢ olur.)
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 116
Mustafa ÖSELMİŞ
- ġöyle olursa benden boĢol. (öyle olursa boĢ olur.)
- BoĢanma niyeti ile kinayeli söz. (senden ayrıldım serbestsin)
- Dine, Kur’an’a, Allah’a, peygambere, namaza vs. alay, sövme ve inkârla boĢ olunur.
- KonuĢma özürlüsünün iĢareti ve yazması ile boĢ olur.
Birinci, ikinci boĢanmadan dönülebilir. Kadın razı olursa nikâh tazelenebilir.
Gönülden geçirmekle boĢanma olmaz.
BoĢanma niyeti yoksa boĢanma olmaz.
Zorla içki içirilenin boĢaması geçerli olmaz. Sara hastasının kriz anındaki boĢaması
geçersizdir
Kavga eden eĢ ayrılıp anne baba evine gider. Bir müddet sonra dönerse boĢanmıĢ olmazlar.
***
574S: Bir anda üç boĢama hakkı kullanılsa ne olur?
C: Nikâhın üç bağı vardır. ġaka ile de olsa, korkutma niyeti ile de olsa, nikâhla oynanmaz.
Öfke anında da son derece dikkatli olunmalıdır. Sonraki piĢmanlık iĢe yaramaz.
Eğer bir insan boĢanma niyeti ve isteği ile bir anda üç boĢama hakkını kullandıysa, boĢama
bitmiĢtir. Üç hak da kullanılmıĢtır.
Eğer üç hakkını da kullandı ama ikinci ve üçüncü sözlerini birinciyi tekrar ve kuvvetlendirme
için kullanmıĢ ise, o zaman bir boĢama olur.
Kızgınlık halinde üç boĢama niyeti olmadan peĢ peĢe üç defa boĢama hakkı kullanıldıysa.
Bunu bir boĢama sayanlar da vardır. PiĢmanlık halinde hanımın rızası alınarak nikâh tazelenir.
Aile içinde her an sıkıntı olabilir, problem çıkabilir. Bu durumda ilk akla gelen boĢanma
olmamalıdır. Aileyi ayakta tutmak, evliliği sürdürmek iki tarafında vazifesidir.
***
575-S: Vebalsiz ve meĢru boĢanma nasıl olur?
C: Evlilikte boĢanma en son düĢünülecek Ģeydir.
Cinsel duygu ile baĢka bir kadın için boĢanmak haramdır. Peygamberimiz: ‘’zevkine düĢkün,
azgın kimseleri Allah sevmez’’ buyurur.
BoĢanmaya razı olsun diye kötü davranmak da haramdır.
Vebalsiz boĢanma ancak:
1- Sonradan ortaya çıkan geçerli özür ve evlenmeye mani bir hal olursa,
2- Kocanın ortadan kaybolması ve uzun süre hapsi halinde,
3- Kötü muamele, dayak varsa,
4- Evin zaruri ihtiyaçlarının karĢılanmaması halinde,
5- KesinleĢmiĢ zina suçu varsa,
6- Dini inkâr, dinin emirlerini yapmamak için direnme olursa,
7- Erkeğin meĢru olmayan istekleri varsa,
8- Geçimsizliğin hat safhaya gelmesi durumunda olur.
***
576-S: Kadının boĢama hakkı yok mudur?
C: BoĢama hakkı erkekte gibi görünür. Aslında kadının da boĢama hakkı vardır. Kadında
boĢama hakkını aldıysa o da beyini boĢayabilir. Evlilik çekilmez hale gelince, kadına
boĢanmanın yolu kapalı değildir.
Kadının boĢama hakkının olabilmesi için nikâh sırasında nikâh Ģartı olarak kadının bu hakkı
istemesi ve damat adayının bu hakkı vermesi lazımdır. Birde sonradan koca eĢine kendini
boĢama hakkı verebilir. (Nisa:128)
Hanımına böyle bir yetki veren koca bundan dönemez. Ama kadın bunu kötüye kullanacaksa,
normal değilse, koca verdiği hakkı geri alabilir.
Hanımların bazı güven vermeyen, bırakıp gitme ihtimali olan veya zulmetmesi düĢünülen
erkeklere karĢı bu hakkı almaları uygun olur diye düĢünüyorum.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 117
Mustafa ÖSELMİŞ
Ġ-SÜSLENME
577-S: Müslüman kadının süslenmesi caiz midir?
C: Allah insanı en güzel bir Ģekilde yarattığını bildiriyor. Yer yüzünde bütün güzelliklerin
sebebi de insandır.
Peygamber (as), özel hayatında taranmıĢ, güzel giyinmiĢ, koku sürünmüĢ ve: ‘’Allah güzeldir
güzeli sever’’ buyurmuĢtur.
Kur-ân’da: ‘’mescide giderken ziynetlerinizi takınınız.’’ (A’raf:31) buyrulmuĢtur.
Müslüman Allah’ın verdiği güzelliklerden faydalanacaktır. ‘’Allah verdiği nimeti kulunun
üzerinde görmek ister’’ diyor peygamberimiz.
Kadın giyiminde israftan kaçınmalıdır; fitneye ve günaha sebep olacak Ģekilde, dikkat
çekecek bir Ģekilde süslenerek dıĢarıya çıkmayacaktır. Evinde eĢine, aile fertlerine güzel
görünecektir. Bu süslenme caizdir. Evde hizmetci gibi olmamalıdır.
Kadın giyimi, traĢı ile erkeğe benzememeyede dikkat etmelidir. Çünkü; erkeğe benzeyen
kadın, kadına benzeyen erkek lanetlenmiĢtir.
***
578-S: Kadının süslenerek gezmesi uygun mudur?
C: Allah kur-ân’da: ‘’cahiliye kadınları gibi açılıp saçılarak sokağa çıkmayın, ses çıkaran
ayakkabılar giymeyin’’ buyuruyor.
Nûr suresinde kadınların ve erkeklerin gözlerini harama bakmaktan sakındırmaları ve
iffetlerini korumaları emrediliyor.
Kadının zorunlu ihtiyaçlarını görmek, alıĢ veriĢini yapmak için dıĢarıya çıkmasında, baĢkaları
ile konuĢmasında herhangi bir sakınca yoktur. Sakıncalı olan müstehcen giyim ve koku
sürerek baĢkalarını kendine baktırmasıdır. Cinselliğini ön plana çıkarmasıdır.
***
579-S: Kadının makyaj yapmasının sakıncası var mıdır?
C: Kadının makyaj yapması güzel görünme çabasının bir sonucudur.
Eğer kadın eĢi için evinin içinde süslenirse, caizdir. Buna zaruret de vardır. Kadın kocasına
evin hizmetcisi gibi görünmemelidir.
Eğer kadın baĢkaları için süslenirse, bu caiz değildir, günaha adım atmıĢ olur. Çünkü o hali ile
baĢkalarını da günaha sokar.
Peygamberimiz camiye, koku sürünen kadını almamıĢ ‘’dön guslet’’ demiĢtir.
Bazı krem ve makyaj malzemelerinde domuz yağının olduğu, bazılarının da abdeste, gusle
mani olduğu unutulmamalıdır. Bazıları da kansere neden olmaktadır.
***
580-S: Kadının peruk takması uygun mudur?
C: BaĢ örtüsü takan bir kadının bazı hallerde peruk takması, açılmasından daha uygundur.
Peruk insan saçından ve güzellik maksadıyla takılmadıysa caizdir. Çünkü baĢını örten biri için
bazı hallerde açılması psikolojik rahatsızlığa neden olur.
Eğer peruk takarak kadın iyi Ģeyler yapacaksa, iyilikler kötülükleri götürür.(Hud:114)
Bazı durumlarda zorlayan mes’ul olur, zorlanan olmaz.
Birde hastalık nedeni ile kötü bir görünüm varsa peruk takılabilir. Kellik varsa kadın peruk
takabilir.
***
581-S: Güzellik için estetik caiz midir?
C: Estetik doğuĢtan veya sonradan oluĢan bir kusurun, rahatsızlık veren yönünü yok etmeye
yönelik ise caizdir. Yok Allah’ın yarattığını beğenmemekten kaynaklanıyorsa, caiz değildir.
Zaruret olmadan estetik dinen caiz değildir. Zaruret varsa tedavi hükmündedir.
Ġslam da kötü görünümle baĢkasına zarar verme hakkı yoktur.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 118
Mustafa ÖSELMİŞ
Zaruret olmadan ağzı, burnu, göğsü, yüzü değiĢtirmek helal olmaz. Kur-ân’da Ģeytanın:
‘’Ģüphesiz onlara emredeceğim Allah’ın yarattığını değitirecekler’’ dediği
nakledilir.(Nisa:119)
Vücudunun rengini değiĢtiren bir sanatcıya, Allah öyle bir dert verdi ki vücudunun hiçbir
yerini açamaz oldu.
Bazıları kendini o kadar zorluyor ki çirkinleĢtiğinin farkına varamıyor. Bazıları kalıcı zararlar
görüp, öyle yaĢamak zorunda kalıyor.
Daha çok kendini beğenmeyen, psikolojik rahatsızlıkları olanlar estetiğe baĢvuruyor.
Peygamber (as) mecburiyet olmadan estetik yaptıranları kınamıĢ ve lanetlemiĢtir. Estetik
yaradılıĢa müdahaledir.
Sünnet de bir estetikdir diyenler oluyor. Sünnet olmak estetiğe girmez. Sünnet sağlık için
yapılır. Allah’ın ve peygamberin emridir.
***
582-S: Kulak deldirmenin dinen sakıncası var mıdır?
C: Kadınların küpe takmaları için kulaklarını deldirmede herhangi bir ayet ve hadislerde
geçen yasak yoktur.
Erkeklerin bu yola baĢvurması ise kadınlaĢmaya yönelik bir davranıĢtır. Kadınımsı bir
özentidir.
***
583-S: Dövme yaptırmak caiz midir?
C: Fıtratı bozan Ģeylerden biride dövmedir. Dövme dinen yasak ve lanetli bir iĢtir.
Dövme, deri altına renkli boyaların çıkmayacak Ģekilde yerleĢtirilmesidir. Kanser, AĠDS gibi
hastalıklara neden olur.
Dövme abdeste, gusle manidir.
Dövme, özentidir, çılgınlıktır. Uzmanlara göre ölüm riski bile taĢır. Peygamber (as):
-‘’Dövme yaptıranlara, kaĢlarını incelttirenlere, diĢlerini seyrelttirenlere, Allah’ın yarattığını
bozanlara Allah lanet etsin’’ demiĢtir.(R.Salihin:1677)
Dövme yapan da lanetlenmiĢtir. Onun için yapmamak ve yaptırmamak dinen ve insan sağlığı
açısından daha uygundur.
Dövme fıtrata vurulan kara lekedir.
***
584-S: Boya kullanmanın dinen hükmü nedir?
C: Dinimize göre ağarmıĢ saçların siyaha boyanması uygun görülmemiĢtir.
Sağlıkcılar, boyalardaki katkı maddelerinin hastalıklara neden olduğunu açıklamıĢtır.
Hatta maçlarda da yüzlerini boyayanların kanser riski ile karĢı karĢıya oldukları açıklanmıĢtır.
Oje gibi altına su geçirmeyen boyalar ve ruj çıkarılmadıktan sonra abdeste, gusle manidir.
Dudak boyalarında domuz yağının olduğu, kozmetiklerde çocuk cenininden yapıldığı, boya
kullanan annelerin çocuklarının zarar gördüğü uzmanların ifadesidir.
Kına, tabaka oluĢturmaz ve herhangi bir zararı da yoktur.
Unutulmamalıdır ki makyaj malzemelerinin içine insan sağlığına zarar veren maddeler
katılmaktadır.
Ne olursa olsun, insana ne yönden zarar verirse versin, bir Ģey zararlı ise dinen caiz değidir.
Çünkü islam fayda ve zarar ölçüsüne göre müsaade eder veya yasaklar.
Bugün Avrupa’da ve Amerika’da saç boyasında kullanılan yirmi iki kimyasal madde
yasaklanmıĢtır.
Parfümler de asla masum değildir.
***
585-S: KaĢ almak, kaĢları inceltmek caiz midir?
C: Vücutta Allah’ın yarattığını beğenmeyip, keyfi değiĢiklik yapmak, sahip olunan Ģekli
bozmak, değiĢtirmek dinen yasaktır. Yüzün kıllarını yolmak, kaĢ inceltme, kirpik uzatmayı
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 119
Mustafa ÖSELMİŞ
peygamberimiz yasaklamıĢtır. ġöyle buyurur:
- ‘’Allah yüzünün tüylerini yolan ve yoldurana lanet etsin.’’ (Müslim,Libas:20)
Ancak kadında sakal bıyık çıkması bir rahatsızlıktır onları yolmak tedaviye girer.
***
586-S: Kadın istemediği eĢi ile ahirette beraber mi olur?
C: Ahirette dünyadaki yaĢayıĢına ve yaptığı iĢlere göre herkesin bir yeri olacaktır.
Ġyi bir insan eĢim, annem, babam nerede? Onları isterim diyerek sevdiğinin affını
isteyebilecektir.
BaĢından birden fazla nikâh geçen kiminle olmak isterse onun tercihine bırakılacaktır. Çünkü
peygamberimiz: ‘’kiĢi sevdiği ile beraber olacaktır’’ buyuruyor.
Dayak yiyen, baskı gören, ihmal edilen kadın, ‘’eĢimi istemem’’ deme hakkına sahiptir.
Birbirinden hoĢnut olanların da bir arada olma hakları vardır.
J-ÇOCUK
587-S: Süt kardeĢliği nasıl olur?
C: Çocuk öz annesinden baĢka birini emmesi durumunda süt kardeĢliği doğar. BaĢka çocuğu
emziren kadında süt anne olur. O annenin evlatları da emen çocuğun süt kardeĢleri olur.
Bu emme ne sebeple olursa olsun yakınlık doğar. Süt hısımlığı için Ģartlar vardır. Emen çocuk
emme çağında yani iki yaĢını geçmemiĢ olmalıdır. (Nisa:23)
Burada sütün miktarı önemli değildir. Bir damla ağıza damlatılsa da, enjekte edilse de aynıdır.
***
588-S: Çocuğuna ‘’Muhammed’’ adını veren sorgusuz cennete gider mi?
C: Ġnsanı cennete götüren iĢlerin neler olduğu kur-ân ve hadislerde bildirilmiĢtir.
Bu adı vermek güzel bir Ģey fakat bu adı alanda verende bazı Ģeylere dikkat etmelidir.
‘’Muhammed’’ adını taĢıyana iyi davranılmalı, kötü söz ve hakaretten sakınılmalıdır. ‘’adı da
Muhammed’’ dedirtmemelidir.
Bir insana ‘’Kadir’’ adını vermekle, kıymetli olmaz. Kendisinin kıymetli iĢler yapması
lazımdır.
***
589-S: Çocuğa ismi kur-ân’dan mı verilmelidir?
C: Çocuğa isim verilirken anlamı güzel olmalıdır. Kötü anlama gelen, kötü bir Ģey çağrıĢtıran
veya yabancı bir isim olmamalıdır.
Ġsmin illa Kur’an’dan olması Ģart değildir. Kur’an isim kitabı değildir. Bazıları Kur’an’ı
okumasını bilmez, Kur’an’a uymaz kur’an’da isim arar. Kur’an’ı açar o sayfada ne çıkarsa
onu isim olarak verir. Kur’an’da yalancı anlamına gelen ‘’Keziban’’ Ebu Lehep, Ebu cehil,
Firavun gibilerde var.
Bir isim duyan bazıları ‘’Kur’an’da var mı?’’ diye soruyor. Bunlar yanlıĢtır.
***
590-S: Çocuğun ilk kakasının çocuğa sürülmesi doğru mu?
C: Bazı Ģeyler iyi niyetle yapılıyor ama yanlıĢ bilgi ile yapıldığı için fayda yerine zarar
veriyor.
Çocuğa sağlıklı olması için sürülen kaka pistir, necistir. Onunla sağlık değil, hastalık olur.
Bazı kadınların iĢimiz, geçimimiz iyi değil düĢüncesi ile düzelmesi için beyine hayız kanı
içirdiğini duydum.
Çocuk sarılık olmasın diye idrarını içirenler olduğunu duydum. Ne kadar yanlıĢ ne kadar
çirkin… iĢte hastalığın davetcileri bunlar.
***
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 120
Mustafa ÖSELMİŞ
591-S: Büluğ çağından önce ölen kâfir çocuğu nereye gider?
C: Azap da mükâfat da bir Ģey karĢılığıdır. Suç iĢlemeden azap, zulüm olur.
Çocuk kendi isteği ile o anne babadan doğmamıĢtır. Cehenneme gitse benim ne suçum var
diye itiraz etmez mi?
Anne babanın kâfir olması çocuğa yüklenemez. Kur-ân’da ‘’Herkesin kazandığı kendine
aittir. Hiçbir kimse baĢkasının suçunu yüklenmez.’’buyrulur.(En’am:164) Bir ayette de:
‘’Hiçbir günahkâr, baĢkasının günah yükünü üstlenmez’’ buyrulur. (Ġsra:15)
Çocuk büluğ çağına gelmeden dinin emir ve yasaklarından sorumlu değidir.
***
592-S: Çocuklar arasında ayrım doğru mudur?
C: Kız doğmak, erkek doğmak veya kız veya erkek dünyaya getirmek insanın elinde, anne
babanın elinde değildir. Allah’ın dilemesine bağlıdır. Allah bazısına çocuk vermez.
Evlatlar arasında âdil davranmak emredilmiĢtir. Adil davranmayanın kıyamet gününde bir
tarafı sarkık olarak hesap vereceği bildirilmiĢtir.
Sevgide, ilgide, ihtiyaç karĢılamada, giyimde, yedirip, içirmede, okutmada, mirasta çocuklar
üzerinde her türlü adalet gözetilecektir.
Adil davranmayan günaha girer. Kendi evladına zulmetmiĢ olur.
***
593-S: Çocukları sünnet ettirmenin faydasının olmadığı söyleniyor doğru mu?
C: Çocukların sünnet ettirilmesi sağlık açısından peygamberimizin güzel bir sünnetidir.
Bazıları inançları yüzünden bu sünnete karĢı çıkıyor.
Çocuk açısından da faydalıdır. Büyümenin, müslüman olmanın gururunu verir. Çocuk
Ģahsiyet ve kimlik kazanır.
Cenab-ı Allah Ġbrahim (as)’a seksen yaĢında sünnet olmasını emretmiĢtir.
Sünnet yahudilikte vardır. (Bak, Tevrat, Tekvin, Bab:17/22-27+9-14+Levililer 12/3+Ġncil,
Luka:221)
Peygamberimiz sünnetsiz birine Kâbeyi tavaf ettirmemiĢtir.
Sünnet, çocuğun ruhen olduğu gibi bedenen de geliĢmesini sağlar. Sünnet, temizlik için
Ģarttır. Hastalıkları önler. Sünnet olmak AĠDS’e karĢıda koruma sağlar.
Bir Ģeye Ġslam’ın emri diye karĢı çıkmak doğru değildir. Bugün batıda sünnet olmak tavsiye
ediliyor ve yaygınlaĢıyor.
***
594-S: Ġslam’da evlat edinmek caiz midir?
C: Evlat edinmek Ġslam’dan öncede vardı. Peygamber (as) Zeyid’i evlat edinmiĢti. Ahzab:5 40. ayetleri ile evlat edinme yasaklandı. Ancak koruyucu ve yardımcı aile sıfatı ile ilgilenme
ve yardımcı olmak tavsiye edildi. Bir insanın yetiĢtirilmesinin önemi büyüktür.
Ġlgilenilen çocuk evlat sayılmaz yani o evin mahremi olmaz. Bunu bazı aileler emme yaĢında
süt vererek, süt anne olmakla sakıncayı gidermektedir.
Bu yolla büyütülen bir çocuk mirascı da olmaz. Ancak malın üçte birinden hibe verilebilir
veya vasiyet edilebilir.
Kendi evladını mirastan mahrum etme yoluna gidilmez veya çocuk zammından istifade
düĢüncesi ile nüfusa geçirme yoluna gidilmez.
Evlat alınmasın mı? Peygamberimiz Zeyd bin Hariseyi ve Huzeyfeyi yanında barındırmıĢ
onların her ihtiyacını karĢılayıp, onları yetiĢtirmiĢtir. Burada çocuğun öz babası unutulmamalı
ve büluğ çağına girdikten sonra da onun aileden olmadığı unutulmamalıdır.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 121
Mustafa ÖSELMİŞ
SEKĠZĠNCĠ BÖLÜM
HARAM-HELAL
A-HARAM-HELALĠN MAHĠYETĠ
595-S: Helal demek ne demektir?
C: Helal, dinde cenabı Allah’ın ve peygamber(as)’ın müsaade ettiği, yapın dediği, zararsız,
güzel faydalı Ģey demektir.
***
596-S: Haram ne demektir?
C: Dinde Allah ve Resulü tarafından yasaklanan zararlı ve faydasız olan Ģeydir.
Dinde iyi, faydalı ve temiz olmayan Ģeyler yasaklanmıĢtır.
Helalle haramın arasında birde Ģüpheli Ģeyler vardır. Buna dikkat edilmezse, harama düĢülür.
Haram helaldeki gaye insanın zarar görmemesidir.
***
597-S: Bir Ģey neden haram kılınmıĢtır?
C: Dinde bir Ģey zararlı ise haram kılınmıĢtır veya zararı faydasından çoksa o da haram
kılınmıĢtır.
Kur’an’da Ģöyle buyrulur:
-‘’Peygamber onlara iyiliği emreder, kötülükten men eder. Onları temiz Ģeyleri helal, pis
Ģeyleri de haram kılar.’’(A’raf:157)
Dinde ulu orta veya rastgele bir emir yoktur. Emir ve yasaklarda fayda ve zarar söz
konusudur.
GörünüĢü, kokusu iyi olmayan Ģeyde yasaktır.
Dinde bu neden böyle? Böyle olmamalı diyebileceğimiz bir emir ve yasak yoktur.
Dinde emir ve yasakların ölçüsü, fayda ve zarardır. Din, ferdi, aileyi ve toplumu mutlu etmek
için emir ve yasaklar koymuĢtur.
-Bir Ģeyi helal haram kılmak Allah’a ve Resulüne aittir’’
-Harama götüren Ģeyde haramdır’’
-Haram her zaman, herkese, her yerde haramdır.
-Helal bir Ģeye haram karıĢırsa onu haramlaĢtırır.
-Kimsenin haramı helal kılma yetkisi yoktur.
-Niyetin iyi olması helali haram, haramı helal kılmaz.
-Kuranda, sünnette haram olan, fetva ile helal olmaz.
***
598-S: Günah nedir? Ne gibi etkisi olur?
C: Günah, helalin terki, haramın iĢlenmesidir. Zararlı ve faydasız iĢ iĢlemektir. Günah terk
edilmezse, insanı ve etrafını rahatsız eder.
Peygamberimiz:’’Hacer’ul-Esvet bembeyazdı, onu insanların günahı kararttı’’ der.
Kuranda:’’Ġnsanların iĢledikleri günahlar yüzünden karada ve denizde düzen bozuldu’’
(Rum:41)
‘’Günah iĢleyenleri, günahları yüzünden cezalandırdık’’ (A’raf:165) buyrulur.
Günahı sebebi ile insanlar bir çok iyi Ģeylerden mahrum olur. Günah insanın iĢine, aĢına,
eĢine çocuklarına yansır.
Günah, ibadetin, güzel iĢlerin, faydalı olmanın zevkini kaçırır. Günah iĢleyenin organları,
evladı ona itaat etmez. Duası kabul olmaz.
***
599-S: Kazancı haramdan olanın mirası ne yapılır?
C: Miras malında bilinmeyen haram, onu bırakana aittir. Mirascının bir Ģey yapması
gerekmez.
Eğer miras malının çoğu veya tamamı haramdansa, sahibi de biliniyorsa iade edilir. Mirasçı
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 122
Mustafa ÖSELMİŞ
bana ne diyemez.
Haram mal hayır etmez, haramla ibadet edilmez.
***
600-S: Toplu yerlerde verilen yemeğin, kaynağı bilinmiyor yenilebilir mi?
C: Bilgi noksanlığı veya bilmemek lehte kullanılır. Besmele çekilir, yenilir. ‘’ĠnĢallah
helaldendir’’ diye düĢünülür. Vesvese edip baĢkalarına bir Ģey söylenmez. Yemeğin israfına
neden olunmaz.
***
601-S: Faydasız veya dine aykırı kitabı, dergiyi, gazeteyi satmak helal midir?
C: Kötülüğe sebep olmak, vasıta olmak bizzat o kötülüğü iĢlemektir.
Böyle uygun olmayan bir Ģeyi satan, günaha girer. Ondan etkilenenlerinde günahına girer.
Kazancı helal olmaz.
Allah:’’Ġyilikte yardımlaĢın, kötülükte yardımlaĢmayın’’ diye emrediyor.
***
602-S: Kazanılan sevapları kötü iĢler götürür mü?
C: Ġyiliklerin, kötülükleri götürdüğü gibi kötülüklerde iyilikleri yok eder.
Mesela; ahrette hak sahiplerine iyiliklerden verileceği bildirilmiĢtir. (Bakara:264)
Peygamberimiz:’’ Haset insanın iyiliklerinin yer bitirir’’ demiĢtir.
***
603-S: Haram ve günah hafıza zayıflığına neden olur mu?
C: Olur. Günahlar, insan tabiatına uymayan Ģeylerdir. Her kötülük insanın aklını baĢından
alır, piĢman olacağı Ģeyler yaptırır.
Günahlar unutkanlık nedenidir. Mesela; harama bakmak hafızayı zayıflatır. Bazı günahlar
imanı bile giderir. Onun için insan yaptığına, yediğine, içtiğine çok dikkat etmelidir.
***
604-S: ÇalıĢanın hasta olmadan doktora sevk alması doğru mu?
C: Hile, yalan, kaytarma ile kazanılar her Ģey gibi maaĢ da helal olmaz. Mutlaka ya kendinden
yada yakınlarından çıkar. Çünkü o parada tüyü bitmemiĢ çocukların hakkı vardır. Hak gaspı
olur.
Ġnsana emeğinin karĢılığı helaldir.
Hasta olmadan sevk alanların maaĢının hayır etmediğini, gerçekten sağlıklı olmadığını, hatta
evlatlarının ve emekliliğinin hayır etmediğini çok gördüm
***
605-S: Günah iĢleyenin dini hayat yaĢaması gereksiz mi?
C: Günahsız insan olmaz. Herkesin günahtan bir nasibi vardır. Günahta ısrar etmemek, günahı
baĢkalarına bulaĢtırmamak esastır.
Günah için bir an önce tevbe edilmelidir. Ben nasıl olsa günahkarım deyip, günaha devam
edilmez. Dini hayat terk edilmez. Aksine çok sevap kazanılmalı ki günahları silsin götürsün
Hud suresi:114.Ayette:’’Ġyilikler kötülükleri götürür‘’ buyrulmuĢtur.
Dini hayatı terk Ģeytanın telkinidir.
***
606-S: Haram helal sayılabilir mi?
C: Her Ģeyi Allah yaratmıĢtır. Haram olanı Allah niye yaratsın diyenler oluyor. Allah iyiliği
de kötülüğü de yaratmıĢ, kulunu imtihana tabii tutmuĢtur.
Diyorlar ki, üzümden pekmezi, sirkeyi yiyoruz; içkide üzümden niye haram olsun? Evet Allah
ineğin etini, sütünü helal kılmıĢ, ama dıĢkısını haram kılmıĢtır.
Kuzu helal, domuz neden haram olsun. Allah bize neyin helal neyim haram olduğunu
bildirmiĢtir. Bizim helali haram, haramı helal etme yetkimiz yoktur.
Haram ıslak elbiseye benzer. BaĢta bir ürperti verir, sonrada insan alıĢır gider. Mesela ilk
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 123
Mustafa ÖSELMİŞ
soyunup, denize giren kadın, önce bir utanır gibi olur kısa zaman sonra alıĢıverir.
***
607-S: Kopya hayvan eti yenir mi?
C: KlonlamıĢ hayvanın etinin yenebileceğine dair açıklamalar yapılmıĢtır. Çünkü genetiği ile
oynanmamıĢtır.
Tüp bebek yöntemi ile doğan çocuk nasıl farklı bir cins oluĢturmuyorsa, eti yenebilir
hayvanların klonlanmıĢ olması, hayvandaki eti farklı kılmamaktadır.
***
608-S: Harama besmele çekilir mi?
C: Haram kılınan bir iĢi iĢlerken veya yerken, içerken besmele çekerek Allah’ın adını anmak,
Allah’a yapılabilecek en büyük isyanlardan biridir. Harama besmele çekilmez
Nasıl kesildiği bilinmeyen hayvan besmele çekilerek yenir. Bilgi noksanlığı lehte kullanılır.
Haram sağ elle mi yenir, sol elle mi diye sordular. Haram yenmez . Kılıf bulunarak haram
helal sayılmaz.
Allah’ın haram kıldığı bir Ģeyi mesela; içki içerken, kumar oynarken, zina ederken, faiz
yerken besmele çekmenin fıkıh kitaplarında imana zarar vereceği bildirilmiĢtir.
***
609-S: Kazancı haram olanın ikramı yenir mi?
C:Haramdan kazandığı kesin olanın ikramı yenmez, içilmez. Kazancına bir miktar
karıĢtırıyorsa o zaman mecbur kalındıysa bir miktar alınır ve:’’Allah’ım bana helal tarafından
nasip et’’ denir.
Allah:’’Doğrularla beraber olun’’ diyor. Günah kazandıracak davete gidilmez
***
610-S: ġüpheli bir Ģey yenir mi?
C:Bir fetva, bir de takva vardır. Her ne kadar bir konuda fetva verilse de, takva tarafına
gitmek daha iyidir.
Dinde Ģüphe ile hareket edilmez. ġüpheden kaçmak gerekir. ġüpheden kaçılmazsa harama ve
günaha düĢülür.
Mesela alkol, domuz katkısı Ģüphesi olan bir Ģeyden kaçılır. Alkol katkılı meĢrubat hatta ilaç
bile kullanılmamalıdır.
ġüpheden ve Ģüpheli Ģeyden kaçılmalıdır. Ama iĢi Ģüpheye de dökmemek gerekir.
Fıkıhta:’’ġüphe ile haramlık sabit olmaz’’ diye bir kural vardır.
Peygamber (as):’’ġüpheyi bırak, Ģüphe vermeyene bak’’ buyuruyor. (R.Salihin:593)
***
611-S: Bir Ģey mahkeme kararı ile helal olur mu?
C: Haramlık bir Ģeyin aslındadır. Fetva ile hakim kararı ile helal olmaz. Bir hak kiminse
onundur.
Ġnsan yanılabilir, yanıltabilir. Veya önüne sunulan delile göre Ģahit ifadesine göre karar verir.
Onun için’’ Mahkeme böyle karar verdi bu benimdir’’ denmez.
Bu gün rüĢvet var, delil karartma var, yalan Ģahitliği var. Avukat var…vs.
Karar ne olursa olsun, insan vicdanına sormalıdır.
***
612-S:Zekatı verilmeyen malın durumu nedir?
C:Malda yoksulun hakkı vardır. Zekat malı temizler. Malda kul hakkı vardır. Zekatı
verilmeyen bir malla hacca gidilmez.
Mal meĢru yoldan kazanılmadıysa, onun zekatı olmaz.
Zekatı verilmeyen maldan hayır yapılmaz. Dinde helal ve temizlik esastır.
***
613-S: Haram bir Ģeyden nasıl kurtuluruz?
C: Haram yenmez, içilmez, kullanılmaz. Ondan kurtulmak malı temizlemek gerekir. Bunun
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 124
Mustafa ÖSELMİŞ
için helal kazanç niyeti taĢınmalı, helal lokma istenmeli. Bilinen hak varsa sahibine
verilmelidir. Öldüyse onun için hayır yapılır.
Hak sahiplerinin mirasçısı varsa, onlara verilip helallaĢılır.
Hak sahibi bulunamazsa ihtiyaç sahiplerine verilir.
Ardında da tevbe istiğfar edilir.
***
614-S: MeĢru iĢ yapmayan yerden alıĢveriĢ yapılır mı?
C: Hep dünya, dünya menfaati ön planda tutulmaz. MeĢruluk ön planda olmalıdır. Çünkü
paranın nerden geldiği kadar nereye gittiği de önemlidir. Nereden kazandın, nereye harcadın?
Diye sorulacaktır.
MeĢru olmayan bir yere ortaklık olmaz. Oradan alıĢveriĢ yapılarak güçlendirilmez. Oraya
destek olunmaz.
Ucuzluk, vade gibi bahaneler, uydurulup günaha girilmez.
Benim menfaatim var denmez. Bir Ģeyin veballi olup olmadığına bakılır.
***
615-S: Yiyeceklerden haram olanlar nelerdir?
C: Allah yiyeceklerden bazısını helal, bazısını haram kılmıĢtır. Haram kıldıkları Ģunlardır;
-Allah’ın adı anılmadan kesilen hayvan, baĢkası için kesilen hayvan,
-Kan, leĢ
-Domuz,
-Hayvanın cinsel organı, ödü, kanı, idrarı, hayaları
-Istakoz, midye, yengeç, timsah, salyangoz, kaplumbağa, sümüklü böcek, kirpi, fare, akrep,
yılan, kurbağa, köstebek, kurt, tilki, kedi, köpek, aslan, fil, maymun, at, eĢek,
-Yırtıcı kuĢlar
-Canlı hayvanlardan alınan parça et,
-Ölü hayvanın eti
-Gayri meĢru kazanç, fuhuĢtan, alkolden, kumardan elde edilen, hırsızlık malı, gasp edilen
mal,
-Afyon, eroin, esrar gibi uyuĢturucular haramdır.
***
616-S: ġalgam içilir mi?
C:ġalgam turpgillerdendir. ġifalı bir bitkidir. Zararı tespit edilmemiĢtir. MayalanmıĢ hali, Ģıra
ve sirke gibi helaldir.
***
617-S: Afyon otu yenir mi?
C:Afyon otu sarhoĢluk verir, kuru otunun tozu da sarhoĢluk verir.
Bir çok kaynakta afyon haramdır diye geçer.
Tütün bulunmadığı veya yasak olduğu dönemlerde afyon otu kurutularak içilmiĢtir. Afyon otu
bağımlılık yapan, keyif veren bir ottur.
Afyonun otu yenmez, daneleri helaldir. Sütü haramdır.
Afyon otunda uyuĢturucu elde edilen süt olduğu için yenmez.
***
618-S: Bedende haram olan Ģeyler nelerdir?
C: Bedende haram olan Ģeyler Ģöyle özetlenebilir:
-KaĢ yolmak, bıyıkları kazımak,
-DiĢleri seyreltmek,
-Dövme yaptırmak,
-Mazeretsiz estetik ameliyat,
-Bedenin teĢhiri,
-ġiĢ batırma gibi bedene eziyet vermek
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 125
Mustafa ÖSELMİŞ
-Bedeni aç bırakmak, ölüm orucu tutmak
-Bedeni kirletmek
-Yüzün kızarmasına neden olmak,
-Ġntihar etmek, Öldürmek haramdır.
***
619-S: Giyimde neler haramdır?
C:Açılıp saçılmak, dar, kısa, ince ve dikkat çekecek Ģekilde giyinmek bu konuda: (A’raf:2627+Nur:60-31-33-59+Ahzab:59 bak)
-Helal olmayan kazançla alınan elbise, kirli olan elbise,
-Erkeğe altın ve ipek
-KarĢı cinse benzeyen elbise
-Üzerinde resimler olan elbise
-Anlamsız yazılar olan elbise
-Elbise gurur elbisesi olmamalıdır.
***
620-S: Evde haram olan Ģeyler nelerdir?
C:Ev isyan ve günah yeri olmamalıdır. Hiçbir Ģey evde israf edilmemelidir. Evde içki, kumar,
fuhuĢ olmamalı, altın gümüĢ kaplar kullanılmamalı. Evde anlamsız resimler, putlar
bulunmamalıdır. Evde hayvan beslenmemelidir. Eve müstehcen yayın sokulmamalıdır.
Ailenin kutsallığını zedeleyecek iĢ yapılmamalıdır.
***
621-S: Sosyal hayatta haram olanlar nelerdir?
C: Sosyal hayata kötü niyet taĢımak, dargınlık, kabalık, kötü zan, gıybet, iftira, ahlaksızlık
kötü örnek olmak, kötü çığır açmak, hak gaspı, yuva yıkmak, zulmetmek, israf etmek, sapık
inanç, fal, büyü, tefecilik, kan dökmek gibi kötü huylar haram kılınmıĢtır. Haset, gurur, kibir,
iki yüzlülük, yalan, iffetsiz davranmak ve fitne çıkarmakta haramdır.
B-KAZANÇ YOLLARI
a) FAĠZ:
622-S: Faiz niçin haramdır?
C:Faiz Kur’an’da kesin olarak yasaklanmıĢtır. (Bak:Bakara:275-276-278+Ali
Ġmran:30+Nisa:161+Rum:39).
Peygamber (as)’da faiz alıp vermeyi büyük günahlardan saymıĢtır.
Ġcma ve kıyas yolu ile de faiz haramdır. Bu Ģekilde hakkında nas bulunan bir konuda içtihat
ve fetva caiz olmaz. Yani Allah’a, peygambere mezhep imamlarına ters düĢülmez. Haramı
helal saymak olur. Zarar etmeyelim demek ahreti unutmak olur.
Faizin helal olan yönü ve miktarı yoktur. Enflasyon gibi dar’ul-harp gibi Ģeyler bahane
olmamalıdır.
Eğer zamana ve Ģartlara göre değiĢseydi Allah ve Rasulü ona göre açık kapı bırakırdı.
Miras malında bile faiz varsa aklamak gerekir.
Faiz, zengini zengin, fakiri daha da fakir eden sömürü düzenidir. Ġnsanlar arasında
dayanıĢmayı, yardımlaĢmayı bitiren, insanı insana düĢman eden bir olaydır.
***
623-S: Enflasyon oranında faiz helal olur mu?
C: Faiz, fazlalık demektir. Peygamberimiz Hz. Bilal’in iki ölçek hurmayı bir ölçek hurma ile
takas ettiğini duyunca fazlalığı faiz saymıĢtır.
Faizli muamele temelden geçersizdir.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 126
Mustafa ÖSELMİŞ
Faiz yedi büyük günahtan biridir. Peygamber (as)’’faizin her çeĢidi ayağımın altındadır’’
buyurmuĢtur.
Böyle kesin bir yasağa karĢı kılıf aramak, haram yemek için bahane uydurmak olur.
Kesin yasak tartıĢılmaz, görüĢ beyan edilmez, fetva verilmez, Allah’ın hükmünün üzerine
hüküm konmaz.
***
624-S: Finans kurumu ile banka aynı değil mi?
C:Finans kurumları, istemeyenler faize bulaĢmasın düĢüncesi ile bankaya alternatif olarak
kurulmuĢtur.
Finans kurumu baĢta pazarlık etmez. Verdiği faiz değil kârdır. Banka kâr verir, finans kurumu
ise kâr zarar ortaklığında çalıĢtırılan paranın masraflar çıkarıldıktan sonra paylaĢımıdır. Zarar
da edebilir az da verebilir Bankanın vereceği baĢta bellidir.
Finans kurumu, faizle para satmaz. Finans kurumunda belirsizlik vardır. Risk vardır.
Bu günkü iĢleyiĢi tam islamı değildir. Ġlerde eksiklikleri giderilirse, daha uygun olacaktır.
***
625-S: Faiz hangi elle yenir?
C:Faiz geliri besmele çekmeden sol elle yenirse günah olmaz demiĢler.
Faize zaten besmele çekilmez. O ne sağ elle ne de sol elle yenir. Sol elle yemek besmele
çekmemek faizi helal kılmaz. Faizin yenmeyeceğini düĢündürmemek için nasıl yenir
tartıĢmasını devreye sokuyorlar. Yedirmenin yolarını arıyorlar.
***
626-S: Nemalar faiz sayılır mı?
C: Ana para kiĢinin kendi malıdır. Eğer isteğe bağlı bir akit ise nema faiz olur. Ġstemeyerek
kesildi ise faiz olmaz.
Zorla kesilen paranın dıĢında alınan miktar içine sinmediyse ihtiyaç sahiplerine veya bir hayır
kurumuna verilir
Durumu pek iyi olmayan o parayı vergilere yatırıp rahatlayabilir.
Faiz sözleĢmesi yapılmadıysa helaldir. Paranın değer kaybının telafisidir.
***
627-S: Bir arkadaĢımdan borç almıĢtım, faizini istiyor ne yapayım?
C:Faizi almak ta vermek gibi haram kılınmıĢtır. Eğer borç alırken enflasyon oranında zararını
karĢılarım veya enflasyon oranında zarımı alırım gibi bir konuĢma yapıldıysa, o miktar verilir.
Mağduriyet giderilmiĢ olur. Faiz istenirse o tefeciliğe girer.
***
628-S: Babam faiz yiyor, uyarıyorum sen iĢine bak hakkımı helal etmem diyor ne yapayım?
C: Üzerimizde iyiliği emretmek kötülükten sakındırmak görevi var. Tabi ki uyarılacak. O
zaman ‘’Sen kendi iĢine bak denmemelidir’’
Allah’ın hakkı babanın hakkının önünde gelir. ‘’Hakkımı helal etmem’’ dese de Allah’ın
hakkı çiğnenmez. Kırmadan uyarı yapılır.
***
629-S: Faiz yemeyen biri bankadan aldığı faizi bana burs olarak veriyor, öğrenci olarak
alabilir miyim?
C:Eğer okuman için o paraya ihtiyacın varsa alır, zorunlu giderlerde harcayabilirsin .Onun
günahı bankadan faiz alana aittir.
Böyle biri ben faizini almıyorum, yemiyorum, bana günah olmaz diyemez. Bankaya yatırmak
günahtır. Banka o parayı faizde kullandığı için faizi bankada bırakmak 2. Günahtır. Banka o
para ile kim bilir kimlerin canını yakmaktadır.
Banka sistemi güçlendirilirse bunun vebali olur.
***
630-S: Devletin bankası faizden maaĢ ödüyor, faizle para yatırmak neden günah olsun?
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 127
Mustafa ÖSELMİŞ
C:Bankadan maaĢ alan faize bulaĢmaz. Çünkü verilen hizmetin karĢılığıdır. Emekli içinde de
devletle anlaĢmadır. O çalıĢırken ondan kesilen paradır.
Diyelim ki bir tefeci evinde iĢ yaptırdığı birine ödediği ücret faiz olur mu?
Usta emeğinin karĢılığını almıĢ olur.
Elde olmayan sebeplerden dolayı aracı bankadan alınan maaĢ faiz olmaz. MaaĢ bankada
bekletilmezse hiçbir sakınca yoktur. Bankadan baĢka alma yolu yoktur. Banka maaĢ alanın
tercihi de değildir.
***
631-S: Bankadan eline faiz geçen ne yapmalıdır?
C: Bankada emekli için gün tayini oluyor. Bu isteğe bağlı değil gecikmeden dolayı fazlalık
faiz olmaz. Yeter ki gününde çekilmiĢ olsun
Eline faiz geçen kimse piĢman olursa, faiz miktarını ihtiyaç sahiplerine, hayır kurumlarına
verebilir. Yalnız bu insanı tam temize çıkarmaz. Kirlenen bir Ģey yıkansa, eskisi gibi olur mu?
Faizden kurtulup tevbe edeni Allah affeder.
***
632-S: Faizcinin ikramı yenir mi?
C:Faizi, faizciyi terk Allah’ın emri, faizden faydalanılmaz. Ġkram olsa alınmaz, davetine
gidilmez.
Faiz çok az karıĢıyor veya Ģüphe varsa o zaman mecburen gidilmiĢ olsa bir miktar alınsa:’’ya
Rabbi helalinden yemiĢimdir inĢallah’’ denir.
Bile bile haram olan bir Ģey yenirse insan kirlenir.
Böyle durumlarda fitne çıkarmamaya dikkat edilir.
***
633-S: Bankanın verdiği promosyon helal mi?
C:MaaĢlarını kendisinden alana ve kurumuna para veya hediye olarak promosyon veriyor ki
müĢteri kazansın.
Bu promosyonun bazıları alınıp ihtiyaç sahiplerine verilmesi gerektiğini söylüyor. Çünkü
sizin paranızın faizinin bir kısmındandır diyor.
Bazıları da bu bize ikramdır. Bizim arzumuzla maaĢımız verilmiyor. Bankayı devlet belirliyor
diyor.
Takva sahibi birinci görüĢe göre hareket ederse daha uygun olur. ġüphe, insanın vicdanını her
zaman rahatsız eder.
***
b) Dar’ul-Harp:
634-S: Bu gün ülkemiz dar’ul-harp olur mu?
C:Dar’ul-Harp Ġslam hakimiyeti olmayan Ġslam’a ve Ġslami hayata izin verilmeyen yer
demektir, Bir yerde güven varsa, hak varsa, özgürlük varsa orada Ġslam hüküm sürmese de
orada Cuma, bayram kılınır, Ġslam yaĢanır, günah ve haramdan korunulur.
Müslümanca yaĢamaya mani olunmuyorsa, dar’ul-harp olmaz. Mezhebimize göre üç kiĢi bir
araya gelince Cuma kılınır.
Türkiye bir Ġslam ülkesidir. Ġslam’ı en iyi temsil eden bir ülkedir. Her türlü ibadetin
yapılabildiği yer dar’ul-harp olmaz.
Günaha girmek için bahane aranmamalıdır. Bu tür Ģeylerin ardına sığınan kendini aldatmıĢ
olur. Daha özgür yaĢamak için baĢka ülkeye giden, orasını dar’ul-harp sayamaz.
***
635-S: Türkiye’de faiz helal olur mu?
C: ġöyle bir söz var, ’’kedi yavrusunu yiyeceği zaman toza toprağa beler, fareye benzetir
yermiĢ’’ diye.
Dar’ul-Harp söylemleri ile faiz helal olmaz. Faiz kesin haramdır.
Dar’ul-Harp’te bankaya para yatıran, faizi alır bankada bırakmaz asla yemeye izin yoktur.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 128
Mustafa ÖSELMİŞ
Alkol, zina, kumar gibi haramlar nasıl asla meĢrulaĢmıyorsa, faizde meĢrulaĢmaz. Kim nerede
olursa olsun yedi büyük günahtan biri olan faizden kaçınmalıdır. Müslüman her yerde, her
zaman müslüman’dır.
***
c) Kredi:
636-S: Kredi kartı kullanılabilir mi?
C: Bugünkü Ģartlarda yanında para taĢımak zordur. Kredi kartı kullanmak kolaylıktır.
Kredi kartı kullanmak caizdir. Ama baĢta ücretsiz alıyormuĢ gibi hareket edenler, sıkıntıya
düĢenler, yuvası yıkılacak olanlar veya intihar edecek olanlar iyi düĢünmelidir.
PeĢin ödeme yapmayanlar, ihtiyaç dıĢı Ģeyler alıyor, israf ediyor. Sonra sıkıntı, yuva düzeni,
iĢ düzeni bozuluyor. Bir sürü boĢanma, bir sürü intihar görülüyor. Böylelerine caiz değildir.
Birde borcunu zamanında ödemeyip faize bulaĢanlar için caiz değildir.
Sözün özü bazı Ģeyler akıllıya meĢru aptala meĢru değildir.
***
637-S: Devletin verdiği krediden ne zaman yararlanılır?
C: Krediden yararlanmanın caiz olduğu yer vardır. Caiz olmadığı yer vardır.
TeĢvik kredisi devletin bir desteğidir. Burada banka iĢlem yapan aracı bir kuruluĢtur. Bunda
masraf, faiz olmaz. En önemli Ģey alınan paranın yerinde kullanılmasıdır.
Kredi, asli bir ihtiyacın giderilmesi konusunda alınırsa caizdir. Ödemesi, meĢru borçlanma
olur.
Borç ödemek için veya ihtiyaç dıĢı bir Ģey almak için veya iĢi büyütmek için alınan kredilerde
faize bulaĢılmıĢ olur. Para kazanmak için kredi alınırsa, faiz söz konusu olur. Evi olan ikinci
ev için kredi alırsa faize bulaĢmıĢ olur.
***
638-S: Gecikmeden dolayı alınan fazlalık faiz olur mu?
C: Ġhmalden, unutkanlıktan zamanında yatırılmayan su, elektrik, telefon veya taksit için sonra
yapılan fazla ödeme faizdir.
Müslüman düzenli ve planlı bir hayat yaĢayacak, borcunu zamanında ödeyecektir.
Peygamberimiz: ‘’imkanı olup da borcunu zamanında ödemeyen zalimdir’’ demiĢtir.
***
639-S: Vade farkı faiz midir?
C: Taksitle mal satıĢı caizdir. Tabi bu peĢin gibi olmaz. Taksitten doğan fazlalık faiz olmaz.
Vade farkı iki tarafın rızası ile kabul edilen bir durumdur. Fazlalık esnafın mağduriyetinin
giderilmesidir. Borcun zamanında ödenmesi Ģartı ile caizdir.
***
640-S: Mesken kredisi kullanmak caiz midir?
C: Ev ihtiyacı olmadan ev kredisi kullanılmaz. Ancak bir insanın evi yoksa, kendine ait parası
ile almaya da gücü yoksa, kredi kullanabilir. Ev, lüks değil zaruri ihtiyaçtır. Kredi
kullanmazsa hiçbir zaman ev sahibi olamaz.
Bu konuda Diyanet ĠĢleri BaĢkanlığının fetvası var. ‘’Evi olmamak, borç bulamamak ve baĢka
türlü ev sahibi olamamak durumu varsa ev kredisi kullanılabilir. Faize bulaĢılmıĢ olmaz’’
diye.
Bir kural vardır. Zaruretler, mazeretler bazı Ģeyleri meĢru kılar.
***
d)-Sigorta
641-S: Sigorta caiz midir?
C: Sigortada bazı Ģüpheler vardır. Mesela dürüst bir insanın yatırdığı para gidiyor birileri de
hileli yollarla geri alabiliyor.
Mesela kaza yapanla yapmayan aynı ödemeyi yapıyor.
Sigorta paraları toplanıp faize yatırılıyor.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 129
Mustafa ÖSELMİŞ
Sigortanın iĢleyiĢinde kâr ve zarara ortaklık yoktur.
Eğer sigorta mecburi ise kâr zarar ortaklığı varsa dürüstlük varsa, faize bulaĢılmıyorsa, sigorta
caizdir.
Hayat sigortası caiz değildir. Devletin yaptığı sosyal sigorta ve emekli sandığı iĢlemleri
caizdir.
Osmanlıda iĢleyen yardımlaĢma sandığı caizdir.
Sigortada aldatma ve aldanma olmamalıdır. O zaman sigortada caiz olur.
***
642-S: Mecburi sigorta neden caizdir?
C:ĠĢçi sigortası, bağkur ve emekli sandığı iĢlemleri ve iĢleyiĢi caizdir. Hile yoksa tabii.
Bu fırsatı devlet tanımıĢ ve zorunlu tutmuĢtur. ÇalıĢmaya baĢlarken devletle anlaĢma
yapılmıĢtır.
Hayat sigortası, yangın sigortası, araba sigortası mecburi ise caiz değilse caiz değildir.
Hak etmeden hileli yollarla emekli olanın aldığı maaĢ, gördüğü sağlık hizmetleri helal olmaz.
***
643-S: Arabanın kaskosu caiz midir?
C:Araçlarda zorunlu sigorta yaptırmazsanız trafiğe çıkamazsanız, bunun için zorunlu sigorta
caizdir.
Kasko, keyfi sigortadır. Ama bu gün çalınmaya, yangına, kazaya karĢı zararı telafi edecek bir
kurum yok yardımlaĢma sandığı yok. Bazı alimlerimiz kerhen de olsa kasko yaptırılabilir
diyor.
Bu gün kasıtlı zarar verenlerden korunmak ve tedbir almak gerektiği belirtiliyor.
Bir hususa dikkat çekmek gerekirse asla hile ve yalana bulaĢılmamalıdır.
Kaskonun bu hali ile helal ve caiz olduğu söylenemez. Mahsurları gidinceye kadar baĢka çare
olmadığı için yaptırılabilir.
***
644-S: Emekli maaĢı helal mi haram mıdır?
C:Emekli maaĢı çalıĢılmadan alınan para olduğu için böyle sorular oluyor. Emekli olan, hileli
emekli olmadıysa ve emekli maaĢını hak ettiyse o onun hakkıdır. Çünkü iĢin baĢında devletle
bir anlaĢma yapılmıĢtır. ġu kadar yıl çalıĢılacak sonra emekli maaĢına bağlanacak diye.
Emekli olunca muhtaç duruma düĢmemesi için devlet çalıĢırken kestiği paralardan emekli
maaĢı verir.
Bazıları çok yaĢıyor. YaĢasın Allah’la pazarlık olmaz.
Yalnız emekli maaĢı meĢru bir Ģekilde harcanmalıdır. Çünkü onda baĢkalarının hakları da
vardır. Emekli aldığı maaĢı yerinde kullanmalı, emekliyim diye sırt üstü yatılmaz. Faydalı
iĢler yapılır. MaaĢtan ihtiyaç sahiplerine destek olunur. Alınan maaĢla alkol alma, kumar
oynama, fuhuĢ parası yapma gibi bir durum olmamalıdır. Olursa emekli maaĢı helal olmaz.
***
645-S: Emekli maaĢı bankadan alınıyor ne dersiniz?
C: Emekli maaĢını düzenleyen devlettir. ġu gün Ģu bankadan alacaksın diyor. BaĢka bir
alternatif yok. Bankada para bırakılmaz ve gününde çekilirse hiçbir sakıncası yoktur.
***
646-S: AltmıĢbeĢ maaĢı helal olur mu?
C: Eğer ihtiyaç sahibi ise helal olur. Devletin yardımıdır. Devlet, Ģehit aylığı, gazi aylığı, yaĢlı
aylığı, deprem yardımı gibi yardımlar yapar.
Devletin vatandaĢa bakma görevi vardır. Ġslamın ilk dönemlerinde bile Hz. Ömer (ra)
çalıĢamaz hale gelen Yahudilere, hrıstiyanlara bile yaĢlılık maaĢı vermiĢtir.
Bu tür yardımların yerinde harcanması gerekir.
***
647-S: Ölenin maaĢı kalanlara helal olur mu?
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 130
Mustafa ÖSELMİŞ
C: Ölen birinin maaĢı ölmemiĢ gibi çekilmeye devam edilirse bu devletle yapılan sözleĢmeye
aykırıdır. Yalan, hile vardır. Helal olmaz. Hak gaspıdır.
***
648-S: MaaĢ almak için anlaĢmalı boĢanana maaĢ helal olur mu?
C:Mahkemenin boĢaması ile dini nikah da gider. Nikah kıymadan beraber yaĢayamazlar.
Diğer husus mahkemeyi aldatmaktır. Gerçek ayrılık olmadıysa maaĢ için boĢanıldıysa o para
helal olmaz.
Dulluk maaĢı, gerçekten dul kalanın hakkıdır.
C-KUMAR
649-S:Kumar nedir neden yasaktır?
C:Kumar, kazandıran veya kaybettiren oyuna bahise denir. Kumarda emek yok, alın teri yok
Ģans ve tesadüf vardır. Allah:’’Birbirinizin malını haksız sebeplerle yemeyin’’ buyuruyor ve
kumarı Ģeytan iĢi pislik olarak nitelendiriyor. Aynı zamanda kumarı puta tapmakla bir tutuyor.
Kumarı oynayanlar değil oynatanlar kazanır. Kumar sosyal bir felakettir. Ġnsanın hayatını
karartır, yuvalar yıkar. Kumar, insanın iffeti ve onuru ile bağdaĢmaz. Ġnsanı sosyal ve dini
görevlerinden alıkoyar.
Kumardan elde edilen para haramdır. Onun için dinimiz kumarı yasaklamıĢtır. (Maida:90-91)
***
650-S: Kumar parası ne yapılır?
C: Kumardan elde edilen para, helal para değildir. Haram hayır etmez. Haramla ibadet olmaz.
Haramdan sadaka verilmez.
Kumar aleti, piyango bileti satarak kazanılan para da kumar parasıdır. Kumar yolu ile eline
para geçen kimse bu parayı ihtiyaç sahiplerine, sosyal yardım kuruluĢlarına vermek sureti ile
kurtulabilir. Günahı içinde tevbe eder.
***
651-S: Evde vakit geçirmek için oyun oynamak günah mı?
C:Bazı oyunlar zamanı öldürür, eğlenceye düĢkünlüğü arttırır. Ġnsanı ibadetten, okumaktan,
öğrenmekten, sosyal ve ailevi görevlerden alıkoyar. En kötüsü de kumara götürür.
Müslümanın çok ciddi görevleri vardır.
Peygamberimiz:’’Kulun boĢ ve manasız Ģeylerle vakit geçirmesi, Allah’ın o kulu terk
ettiğinin alametidir’’ buyurur.
Evde oyun aletlerinin bulunması bile doğru değildir.
Oyun aletleri satmakta meĢru kazanç olmaz.
***
652-S: Hangi oyunlar kumar sayılır?
C:Eğer bir oyun zaman öldürüyor, enerjiyi boĢuna harcatıyor, insanın din ve sosyal
görevlerini aksatıyorsa, iĢin içinde bahis varsa, hırsa, kin ve nefrete yol açıyorsa, oyunun adı
ne olursa olsun kumardır.
Kumara götüren oyunda kumardır.
Kötü söz söylemeye sebep olan her oyun kumardır.
***
653-S: Tavla oyunu kumar mıdır?
C: Ġnsana bir Ģey kazandıran veya kaybettiren her oyun kumardır.
Bahis olmasa da kumar tutkusunu arttırır. Kumar alıĢkanlığı kazandırır. Zaman enerji israfına
yol açar. Ġnsanı iĢinden görevinden alıkoyar.
Peygamberimiz:’’Tavla oynayan Allah’a isyan etmiĢ olur’’ ‘’Tavla oynayan elini domuz
kanına batırmıĢ gibi olur’’ buyurmuĢ tavla oynayanları mahalleden çıkarmakla tehdit etmiĢtir.
***
654-S: Satranç oyunu kumara girer mi?
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 131
Mustafa ÖSELMİŞ
C: Satranç, Kur’an’da yasaklanan kumar cinsindendir. Maida suresinde geçen ‘’Ezlam’’
satrancın putlarıdır denmiĢtir.
Hz. Ali (ra) satranç oynayanları kınamıĢ:’’Siz bunun için yaratılmadınız’’ demiĢtir.
Satranç Hanefilere göre tavla hükmündedir. Diğer mezheplere göre de haramdır. ġafilere göre
harama yakın mekruhtur.
***
655-S: Piyango için ne diyorsunuz?
C: Piyango Ģans oyunudur. ġans oyunları Kur’an’da yasaklanmıĢtır. Adının milli piyango
olması devletin eli ile gerçekleĢmesi durumu değiĢtirmez.
Alkol, fuhuĢ nasıl olursa olsun haramdır. Piyango da onlar gibidir. Devletin iĢe karıĢması
meĢrulaĢtırmaz.
Piyango, birçok insandan toplayıp birilerine ver, onu da çıldırt bu hak değildir adalet de
değildir.
Piyangoyu helal kabul eden bir mezhep yok. Çünkü toplumda çok olumsuz etkiler bırakır.
Piyangoya servet yatıranlar oluyor. Sonuç hayal kırıklığı kaybedenler psikolojik tedavi
görecek hale geliyor. Kazı kazan Ģans oyunları da yasaktır. Kurra bir tek eĢit paylaĢtırmadan
sonra kurban etinde geçerlidir. Maida suresinde Ģans oyunları Ģeytan iĢi pisliğe benzetilmiĢtir.
Kazanana da hiçbir kumar parası yaramaz. Lüks hayata yöneltir, gayri meĢru yaĢatır ve sefalet
içinde öldürür.
***
656-S: Loto-toto gibi oyunlar için ne dersiniz?
C: Bu oyunlar bedavacılık, çalıĢmadan, alın teri dökmeden kazanma duygusu aĢılar. Ġnsana
belirli tarih ve olaylara kilitler, hayal kurdurur. Gerçek hayattan koparır.
Bunların haramlığına dair Din ĠĢleri Yüksek Kurulunun fetvası vardır.
Çocuklarının ekmek parasını buralara yatıranlar oluyor. Kazanamayanlar üzerindeki tahribat
da çok büyük oluyor.
***
657-S: Borsa helal midir haram mıdır?
C: MeĢru iĢ yapan, üretim yapan yerlere ortaklık da meĢrudur.
Ġslam’da görmeden yapılan alıĢveriĢ uygun değildir. Çünkü arka planda nelerin olduğu
bilinmez. Aldatıcılık vardır. Fırsatçılar suni dalgalanma çıkararak diğerlerini mağdur ediyor.
Adam oturduğu yerde kazanıyor, kaybediyor. Aynı kumar gibi.
Borsa alın teri değil bilgi beceri iĢi de değildir.
Kâr zarar Ģeklinde düĢünülemez. Kumarda da kaybetme var kazanma var. Piyangoda da aynı.
Bir de neye ortaklık olunduğu bilinmelidir. Çimento üretimine mi, alkol üretimine mi ortak
olunduğu bilinmelidir. Kâr dağıtımı gerçekci olmadığı sistem vurgunculara açık Mal hisse
senedine tam yansımıyor. Yapılan iĢ belli değil ve faizli iĢlem yapılıyor. Bunun için borsa
helal olmaz. Borsa bir ticaret değildir. Mal orta da yok hatta bilinmezlik vardır. Kağıt bir
değer değildir. Borsanın ne zaman ne olacağı belli değildir.
Bir çok borsa mağdurları ortadadır.
***
658-S: GüreĢ kumara girer mi?
C:GüreĢin galibine bir ödül konuluyor. Kazananın bu ödülü almasında bir mahsur yoktur.
-Yenilen bir Ģey kaybetmiyor.
-Bahis yok.
-Ödülü 3. ġahıs koyuyor, onun için kumara girmez ödülde helaldir.
Yalnız hayvan dövüĢleri, deve güreĢleri haramdır. Kumara girer burada bahis vardır.
***
659-S: Gazetelerin kupon karĢılığı verdiği Ģeyler helal midir?
C: Burada mağdur yok, hakkı gasp olunan yoktur, verilen para gazeteye verilmektedir. Ek
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 132
Mustafa ÖSELMİŞ
ücret alınmamaktadır. Gazete herkese veriyor.
AlıĢveriĢ merkezlerindeki çekiliĢte helaldir.
Bilgi yarıĢmasında kazanılanda helaldir.
Altın günü, döviz günü yapmakta meĢrudur.
ġunu ifade edelim ki alınan gazete yıkım yapan bir yayın organı olmamalıdır. Fitne
çıkarıyorsa ona destek olunmuĢ olur. Çıkardığı fitneye de ortak olunmuĢ olur.
***
660-S: Kumar oynanan yere gidilir mi orada ikram yenilir mi?
C: Oyun oynanan kahveye bile gidilmez. Oynayanlar seyredilip onların çayı bile içilmez.
Ġçki içenlerin yanında oturup mezeleri yenir mi?
Allah doğrularla beraber olun diyor.
Kötülerin yanında bulunmak kötülüğe iĢtiraktır.
Kumar büyük günahlardandır. Kumardan ve kumar oynayanlardan uzak durulmazsa günaha
bulaĢılmıĢ olur.
***
661-S: Spor yapmak meĢru mudur?
C: Bir oyunun her hangi bir zararı yoksa, o oyun meĢrudur. Spor, güreĢ, ok atmak, yüzmek,
ata binmek, teĢvik edilmiĢtir.
Bilhassa gençler kötü alıĢkanlıklardan sporla alıkonmalıdır. Müslüman sağlıklı olmalıdır.
Spor denince 20-25 kiĢinin sahada koĢturması insanların onları seyretmesi akla gelmemelidir.
En kötü küfürler orada ise, kavgalar yapılıyorsa kin nefret varsa stres ölçüyü aĢıyorsa bunun
adı spor değildir.
Bu günkü hali ile futbol, basketbol spor değildir. Ġstenmeyen görüntüler sokaklara taĢıyor. Bu
sporun kime ne faydası var?
Popla, topla milletler idare edilmeye çalıĢılıyor.
Sporda anormal paralar dönüyor. Kötü örnekler, kötü mesajlar veriliyor. ġehirler arası,
kardeĢler arası düĢmanlık körükleniyor.
At yarıĢları, koĢular kumar için yapılıyorsa, boks, hayvan dövüĢleri kumara dönüĢüyorsa
bunlara spor denmez.
Spordan maksat insanın bazı yetenekler kazanmasıdır. Sağlıklı bir bedene sahip olmasıdır.
D-EĞLENCE
662-S: Eğlencede haram olan Ģeyler nelerdir?
C:Ġnacımızda eğlence yasak değildir. Ama eğlence meĢru olmalıdır. Zamanı, parayı israf
ettiren, kötülüğe sürükleyen kötü söz ve müzik eĢliğinde yapılan Ģeyler eğlence değildir.
Ġçkili, danslı, dansözlü toplantılar normal insan fıtratına uygun düĢmez. Ahlaki, manevi
kayıplara neden olan davranıĢlar insanı eğlendirip dinlendirmez. Eğlence yapıcı ve
dinlendirici olmalıdır.
Bazılarının eğlence dediği Ģeyleri Allah Ģeytan iĢi pislik olarak bize haber vermiĢtir. Çünkü
bunlar insanın gözünün yüzünün ve kalbinin nurunu alan Ģeylerdir. Rızkın daralmasına neden
olur. Allah’ın gazabını celb eder.
Eğlence insanı günaha sokuyorsa kötü Ģeyler akla getiriyor. Kötülüğe sürüklüyorsa ve insanı
görevlerinden alıkoyuyorsa eğlence meĢru değildir.
***
663-S: Namaz yerine spor yapılsa olur mu?
C:Namaz islamın 5 temel Ģartından en önemlisidir. Her müslümana farzdır. Namaz baĢka bir
Ģeyle ödenmez. Namazı Allah emretmiĢtir.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 133
Mustafa ÖSELMİŞ
Namaz spor için yapılmaz. Sağlık yönü arkadan gelir.
‘’Namaz kılacağına tin tin koĢ, iki tur at’’ sözleri din düĢmanlığına girer.
***
664-S: Düğünlere gidilir mi?
C: Bu gün düğün salonlarının durumu uygun değildir. Düğünlerde dans Ģarkıcı, türkücü
dinlenip seyredilemez. Kadın erkek karıĢık haliyle, alkol alımı ile yapılan düğünlere gidilmez.
Akraba hakkı, komĢu hakkı denmez. Allah’ın hakkı önce gelir. Adam gibi düğün yapsın.
Her düğüne gitmek, oradaki Ģeyleri tasvip anlamına gelir ki günaha iĢtirak olur.
Peygamberimiz:’’Sakın sizden biri içki bulunan sofraya oturmasın’’ buyuruyor. (Tirmizi
edep:43)
Allah: ‘’Doğrularla beraber ol’’ diyor. (Tevbe:119)
Böyle düğünlere kötülüğü engelleme imkanı varsa, ikaz etme, vazgeçirme fırsatı varsa gidilir.
Yoksa ‘’kusura bakma sen uygun bir Ģekilde düğün yapsaydın gelirdim’’ denilir. Bu da bir
ikaz ve uyarı olur.
E-RESĠM
665-S: Dinde hangi resimlere izin yoktur?
C: Bazıları bu resim yasağına aklım yatmıyor diyor. Bu yanlıĢtır. Çünkü dinin kurallarını
Allah ve Resulü koyar. Biz ya kabul ederiz ya da kabul etmeyiz.
Resim heykel bir sanattır. Ġslam sanata karĢı da denmez.
Ġnsanlık tarih boyunca put devri yaĢamıĢtır. Ġnsanlar kendi elleri ile yaptıklarına tapmıĢ, ona
ibadet etmiĢ, onun önünde eğilmiĢtir.
Peygamberimiz resim, heykel yapanlara kıyamet gününde yaptıklarına can ver denileceğini ve
azaba mağruz kalacaklarını haber vermiĢtir. (R.Salihin:3/226)
Hz. AiĢe resimli bir yastık alınca peygamberimiz iyi karĢılamamıĢ ve ‘’resim heykel bulunan
eve melekler girmez’’ demiĢtir.
MeĢru olan resim ve Ģekiller Ģunlardır: Cansız varlıkların resimi ve Ģekli, küçük çocukların
oyuncakları ve yarım insan resimlerinde sakınca yoktur.
Resmi evraklar için resim çektirilir.
Hatıra aile resimleri saklanabilir.
Müstehcen resime izin yoktur.
Vara yoğa resim çektirmemek gerekir.
***
666-S: Duvara anne babamın resmini asabilir miyim?
C: Anne babanın resmi hatıra olarak duvara asılabilir. Evde namaz kılınan odada resim varsa
üzeri örtülür öyle namaz kılınır. Kıble tarafında resim varsa kaldırılır. Diğer zamanlar aile
fotoğrafları neden asılmasın.
Büyüklerimiz resmi ve Ģekilleri pek tavsiye etmemiĢtir.
Paranın üzerinde bulunan resimlerin cepte iken namaz kılınmasında sakınca yoktur.
Üzerinde canlı resim olan seccadede namaz kılınmaz. Cami, Kâbe resimleri olan seccade de
namaz kılınır.
Evin duvarlarına sporcu, artist ve sanatçı resimleri asılması uygun düĢmez. Bir eve melekler
girmezse Ģeytan girer. Çünkü gençler bazılarının resimlerini ilahlaĢtırıyor. Ġnsan vücuduna
bazı resimlerin yaptırılması ise dinen caiz değildir.
F-DÖVME
667-S:Dövme yaptırmak neden günahtır?
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 134
Mustafa ÖSELMİŞ
C: Dövme yapmak, yaptırmak dinen caiz değildir. Çünkü dövme fıtrata vurulan kara bir
lekedir.
Deri altına boyanın kalıcı bir Ģekilde yerleĢmesi sağlık açısından zararlıdır.
Dövme yapmak ve yaptırmayı peygamber (as) lanetlemiĢtir. Fıkıhcılar dövme yapılan yerde
kan kuruduğu için o bölgeyi necis sayar.
Dövme yaptırmak tevbe gerektiren bir iĢtir. Eğer çıkarabilecekse çıkarılmalıdır.
***
668-S: Dövme yaptırmıĢtım, ne yapmam lazım?
C: Dövme yaptırmanın günah ve sağlığa zararlı olduğunu öğrenen kimse tevbe etmesi gerekir.
Eğer dövmeyi zarar vermeyecekse kazıttırır. Zarar verecekse dövme kalır.
***
669-S: Dövme yaptırmak abdeste mani midir?
C: Deri altındaki dövme suyun deri ile temasına mani olmaz. Ekseriyete göre abdeste ve gusle
mani değildir. Bu konuda Diyanet ĠĢleri BaĢkanlığının fetvası var. Tabaka oluĢturduysa
manidir.
***
670-S: Dövmenin sağlığa ne gibi zararı vardır?
C: Ben sağlıkçı değilim ama sağlık uzmanlarının görüĢü Ģöyle:
Dövme AIDS’e yol açabilir. Aynı zamanda psikolojik sorunların habercisidir. Bundan baĢka
sinir zedelenmelerine, iltihaplanmalara, beyin apselerine, diĢ çürümelerine kadar bir çok
hastalığa neden olabilir.
G-ALTIN-ĠPEK
671-S: Altın ve ipek kadına helal erkeğe neden haramdır?
C:Altın ve ipek süs vasıtasıdır. Peygamberimiz altınla ipeği eline alarak: ‘’Bu iki Ģeyi
ümmetimin erkeklerine haram kıldım. Dünyada ipek elbise giyenler ahirette nasibini
olmayanlardır’’ buyurmuĢtur. (Ġslam Fık’hı ans:4/353)
***
672-S: Altın erkeğe neden haramdır?
C:Bir büyüğümüz: ‘’Ġslam’ın elinde erimeyenin elinde Ġslam kar gibi erir gider’’ derdi.
Kur’an’da:’’Allah’ın Rasulü size ne getirdiyse onu alınız, sizi neden men ederse ondan da
kaçınınız’’ diyor cenabı Allah.
Bir niĢanda bir büyüğümüze yüzükleri uzattılar. Kıza taktı da erkeğe:’’Evladım biz bunu
hanımlara bıraktık’’ dedi takmadı. Yüzük altındı.
Peygamberimiz hep gümüĢ yüzük takmıĢtır. ‘’GümüĢ, Müslümanların yüzüğüdür’’ demiĢtir
(Ramuzel-Ehadis:209/1)
Peygamberimiz altın kaplardan yiyip içmeyi, altın eĢya kullanmayı yasaklamıĢtır.
Bir gün birinin parmağında altın yüzük görmüĢ onu çıkartıp atmıĢ. Ben bunu size
yasaklamadım mı demiĢtir?
Bazı fıkıhcılar altın yüzükle namaz kılınamayacağını söylerler.
Dinin buradaki yasağının nedenini bir Ġslam alemi:’’Altın erkeğin fıtratına aykırıdır. Ġslam
kadının erkekleĢmesini erkeğinde kadınlaĢmasını hoĢ görmez diye izah eder.
***
673-S: Altın diĢ takmak, altın kaplama yaptırmak caiz mi?
C: Ağız sağlığı için peygamberimiz altın kaplama yaptırmayı müsaade etmiĢtir. Çünkü altın
kaplama koku yapmaz ve oksitlenmez.
Doktorun uygun görmesi halinde altın kaplama yaptırılabilir, değilse süs olarak yaptırılmaz.
H-YALAN-YEMĠN
674-S: Bazen istemeden de yalan söylüyoruz günah olur mu?
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 135
Mustafa ÖSELMİŞ
C: Allah Kur’an’da:’’Ey iman edenler, Allah’tan korkun doğru söz söyleyin’’ diye emrediyor.
(Ahzab:70)
Peygamberimizde:’’Yalan kötülüğe, kötülük cehenneme götürür. Yalan söyleye söyleye insan
Allah katında yalancılar defterine yazılır’’ (R.Salihin:1571)
-‘’Kim görmediği bir rüyayı gördüm derse, kıyamet günü ona iki arpa tanesini düğüm
yapması istenir. Böyle azap olunur buyurur. (Age:1573)
ġaka da olsa ufak tefek yalanlar söylenmemelidir. Her günah küçükten baĢlar.
Yalan söyleyen güvenini, itibarını yitirir. Yalancı çoban gibi olur.
***
675-S: Yalan yalnız sözle mi olur?
C:Yalan sadece sözle değil, davranıĢlarla da söylenmiĢ olur. Ticarette fiyatı yalan söylemek,
iftira atmak gerçek dıĢı Ģaka yapmak, hasta değilken yalan yere rapor almak, yalan beyanda
bulunmak, hileli boĢanmak, hileli evlenmek gibi…
Göz, kafa, el iĢaretleri ile de yalan söylenmiĢ olur.
***
676-S: Yalanın caiz olduğu yerler var mıdır?
C: Hayır söz söyleyen yalancı olmaz. Mesela fitneyi önlemede, dargınları barıĢtırmakta
eĢlerin arasını bulmakta, düĢmanı yanıltmakta, zalimin zulmünü önlemekte iyi niyetle
söylenen söz yalan olmaz.
Peygamberimiz:’’ Ġnsanların arasını bulmak için hayır söz söyleyen, yalancı değildir’’ diyor.
(Tirmizi, birr:26)
Hz. Ġbrahim Nemru’da ‘’putları ben kırmadım en büyükleri kırdı demiĢtir’’
Tabii bu hallerde zararsız yalanlar söylemek gerekir. KaĢ yapalım derken göz çıkarılmaz.
Lüzumsuz yere yalana müsaade yoktur.
***
677-S: Ġnternette söylenen yalan da aynı mıdır?
C: Nerede nasıl ne zaman söylenirse söylensin yalandan kaçınılmalıdır.
KarĢı tarafı aldatmak, yanıltmak, yanlıĢ mesajlar vermek, abartmak, olduğundan baĢka
görünmek yalandır. Sanal ortamda söylenen yalanlarda haramdır, günahtır. Peygamberimiz:
‘’Bizi aldatan bizden değildir’’ demiĢtir.
Ġnternetteki yalanların ne denli büyük zararlar verdiğini Ģahit olmaktayız.
***
678-S: Allah adına yemin doğru mu?
C: Allah’ın adını sık sık yeminde, bedduada, lanette anmak yanlıĢtır. Allah’ın adını pis
yerlerde pis iĢlerde, günah iĢlerken, haram yerken anmamalıyız.
***
679-S: Yeminin kefareti nedir?
C: Ettiği yemini bozan veya yerine getiremeyen kimse, 10 fakiri sabah akĢam doyurur veya
giydirir. Bunu yapamazsa 3 gün peĢ-peĢe oruç tutar.
***
680-S:KonuĢurken ağzımızdan yemin çıkıveriyor günah mı?
C: Dil alıĢkanlığı olarak yapılan yeminlerde vebal yoktur. Ama bu dil alıĢkanlığından vara
yoğa yeminden kaçınmak gerekir. Bu konuda Allah Kur’an’da Ģöyle buyurur:’’ Allah
unutarak kasıtsız yaptığınız yeminlerden dolayı sizi sorumlu tutmaz Bile bile yaptığınız
yeminler için sorumlu tutar’’ (Maida:89)
***
681-S: Yemin bozulur mu?
C: Allah Kur’an’da yeminlerin yerine getirilmesini, vaadin mutlaka yerine getirilmesini
emreder. (Nahl:91)
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 136
Mustafa ÖSELMİŞ
Ancak yapılmaması gereken yeminin bozulup kefareti verilir.
Peygamberimiz:’’Bir kimse bir Ģey için yemin eder sonra da ondan daha hayırlısını görürse,
yeminini bozsun ve keffaret versin’’ buyurur. (Buhari, eyman:1)
***
682-S: Yemin sözcükleri nelerdir?
C: Vallahi, billahi, tallahi, yemin olsun, kafir olayım, Allah’ı inkar etmiĢ olayım demekle
yemin olur.
KarĢı tarafın yemin kabul ettiği her söz yemin olur.
***
683-S: Kötü birine lanet okunur mu?
C: Lanet birinin Allah’ın affından mahrum kalmasını istemektir. Kahrolsun Allah Kahretsin
demektir. Buna hakkımız olmasa gerek Peygamberimiz:’’ Lanet Peygamberi değilim’’,
Mü’min lanetleyici olamaz’’ der.
Ġnsanların kötülüğünü isteme yerine Allah’a havale etmek ‘’Allah ıslah etsin’’ demek daha
uygun olur.
Bir de lanetin bedduanın geri dönülmesinden korkulmalıdır.
Çamura düĢeni basıp geçme yerine elinden tutulursa, daha insani ve Ġslami olur.
I-ĠSRAF
684-S: Sofradaki çeĢit fazlalığı israf mıdır?
C: Ġsraf lüzumsuz ölçüsüzlüğün adıdır. Bir Ģeyin lüzumundan fazlasının kullanılmasıdır.
Bir hadiste peygamberimiz:’’ insanın her canının çektiğini yiyip içmesi israftır’’ buyurur.
(Ramuz el-Ehadis:131/10)
Ġnancımızda hayırda bile israf olmaz.
Allah Kur’an’da ve bir çok yerde israftan kaçınmamızı emrediyor.
Peygamberimiz:’’komĢusu aç iken tok yatan bizden değildir.’’ Demiyor mu?
Sahabe’nin karınlarına açlığı hissetmemek için taĢ bağladıklarını düĢünürsek Firavun sofraları
kurmanın Müslümanlıkla bağdaĢmayacağı bilinmelidir. Dünyanın her yerinde bir çok aç insan
var.
Sofrada iki çeĢitten fazla yemek bulundurmazdı büyüklerimiz. Ġki çeĢit yemeğin sünnet
olduğunu söylerlerdi.
Mevlana, sofrada bir veya iki çeĢit yemek varsa oturur peygamber sofrası der yermiĢ. Eğer iki
çeĢitten fazla ise Firavun sofrası der oturmazmıĢ
***
685-S: Nasıl tutumlu olunur?
C: Ġsrafın zıddı tutumlu olmaktır. Tutumlu olmak her Ģeyi ölçülü kullanmak demektir.
Kur’an’da:’’Yiyin, için israf etmeyin Allah israf edenleri sevmez’’ buyruluyor.
Lüzumsuzluktan, hesapsızlıktan ve gösteriĢten kaçınılırsa insan israf etmemiĢ olur.
Nehirden, denizden abdest alırken bile suyu israf etmememiz emredilmiĢtir. Elde var diye
ihtiyaç dıĢı harcama yapmak israftır.
Atalarımız:’’Ayağını yorganına göre uzat’’ demiĢlerdir. Sünnete uygun, dengeli ve düzenli bir
hayat yaĢanırsa israftan kaçınılmıĢ olur.
***
686-S: Ġsrafın sebepleri neler olabilir?
C: Her insan israf etmez, israfın bazı sebepleri Ģunlar olabilir:
-Eğitimsizlik,
-DüĢük kaliteli üretim,
-GösteriĢ düĢkünlüğü, lüks hayat,
-Modanın, israfın ihtiyacın önüne geçmesi,
-Gereksiz olan Ģeylerin ihtiyaçmıĢ gibi algılanması,
-Kötü alıĢkanlıklar,
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 137
Mustafa ÖSELMİŞ
-Ġhtiyaçlarımızı baĢkasının belirlemesi gibi nedenler.
***
687-S: Neleri israf ediyoruz?
C: Neyi israf etmiyoruz ki?
-Ömrü, fırsatları ve zamanı israf ediyoruz.
-Çok lüzumsuz konuĢarak söz israf ediyoruz.
-Sigara dumanına paralar gidiyor.
-Ekmek israf ediyoruz.
-Kâğıdı kullanmasını bilmiyoruz.
-Ġlaç israfı korkunç,
-Uzayan telefon konuĢmaları, söndürülmeyen lamba, kapatılmayan musluk,
-Çöpe dökülen yemek,
-Ġki bulaĢığa, üç çamaĢıra çalıĢan makineler,
-Kediye, köpeğe, kuĢa, kurda harcanan paralar,
-Yarım bırakılan tabaklar,
-Yarısı içilmeyen çaylar,
-Ölülere yapılan ölü yatırımlar,
-Eğlencede yakılan ceketler, kırılan tabaklar,
-Telef olup giden insanlar.
Ġ-RÜġVET
688-S:Bazen rüĢvet vermek zorunda kalıyoruz, günaha mı giriyoruz?
C: RüĢvet toplumda haksızlıklara ve zulme neden olan bir hastalıktır. Hakların çiğnenmesine
neden olur.
Kur’an’da:’’Mallarınızı aranızda haksız sebeplerle yemeyin’’ (Bakara:188) buyrulur.
Peygamberimizde: ‘’RüĢvet alan, veren ve aracılık eden ateĢtedir.’’ (Hadis
Ans:6/434+13/441) buyurmuĢtur.
Peygamberimiz rüĢvet alanın kıyamet gününde aldığı Ģeyin boynuna asılı olarak geleceğini
haber vermiĢtir. (Age:6/437)
***
689-S: RüĢvetin geçerli olduğu bir yer yok mu?
C: Eğer mal, can, ırz ve namusun korunması söz konusu olunca, bir de ihtiyaç olan bir malın
gaspını önlemek için kerhen verilebilir. Tabi burada tehdit ciddi ise, Menfaat elde etmek için
verilen her Ģey rüĢvettir.
Tekstilde çalıĢan bir genç bana Ģunu sormuĢtu: ‘’ġef namaz kılmama izin vermiyor, ona bir
Ģeyler versem rüĢvet olur mu?
***
690-S: iĢimi yapan memura hediye verdim rüĢvet olur mu?
C: Memurun görevi o iĢi yapmaktır. Onun için maaĢ alır.
Memura verilen hediye rüĢvettir. Çünkü o kimse orada olmasa o hediye ona verilecek mi?
Sanmam.
Ancak iĢ bittikten sonra o iĢi yaptığı için değil, bir kalem, bir çay verilmiĢse bu ikramdır.
Çünkü ortada bir menfaat söz konusu değildir.
***
691-S: ĠĢi çabuklaĢtırmak için hediye verilebilir mi?
C: Verilenin rüĢvet olmaması için:
-Yapılan iĢin meĢru olması
-BaĢkalarının zarar görmemesi
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 138
Mustafa ÖSELMİŞ
-Mesai dıĢında çalıĢma karĢılığı olması
-Zararı önleyici nitelikte olması
-RüĢvet alıĢkanlığının çığırını açar durumda olmaması gerekir.
J-IRKÇILIK
692-S: Irkçılık neden dinen yasaktır?
C: Irkçılık ayrımcılıktır. KardeĢliğe engeldir. Irkçılık fitneye sebep olur. Irkçılıkta dayanıĢma,
yardımlaĢma ve merhamet duygularına yer olmaz. Irkçılık ilkel bir düĢüncedir.
Dinde insanlar Allah’ın kullarıdır. Esas olan takvadır ve Ġslam kardeĢliğidir.
Kur’an’da ırkçı düĢünce yasaktır. (Bak:Hücurat:13+Maida:8+Hud:4546+Tevbe:23+Mü’min:101)
Peygamberimizde Ģöyle buyurur:
-‘’Irkçılık uğruna ölende, öldürende bizden değildir’’ (Ebu davud, edep:121)
Veda hutbesinde de ırkçılığı yasaklamıĢ. ‘’Arabın arap olmayana her hangi bir üstünlüğü
yoktur’’ demiĢtir.
***
693-S: Peygamber (as) Türk milletini övmüĢ müdür?
C: Peygamber (as)’ın Kaçkarlı Mahmud’un Divan-u Lûgat’it-Türk’ünde naklettiği bazı
hadisler vardır.
Bahsetmek, övmek değildir. Ama peygamberimizin Ġstanbul’un fethiyle ilgili meĢhur hadisi
vardır.
ġöyle buyurur:
-‘’Kostantiniye mutlaka fetolunacaktır. Onu fethedecek komutan ne güzel komutandır. Onun
askerleri ne güzel askerlerdir’’ diyerek Fatih Sultan Mehmed’i ve ordusunu hem müjdelemiĢ
hem de övgü ile bahsetmiĢtir.
K-HURAFELER
694-S: inatça haram olan Ģeyler nelerdir?
C: Ġnançta yasak olan en önemli Ģeyler Ģunlardır:
-Bid’at iĢlemek, hurafelere inanmak,
-Ruh gücüne inanmak,
-Gizlilikleri ve geleceğin bilindiğine inanmak,
-Büyü yapmak, yaptırmak,
-Nazarlık takmak, kurĢun döktürmek,
-Allah’tan istenilmesi gerekeni baĢkasından istemek,
-Uğur, uğursuzluk aramak,
-Fala bakmak, baktırmak, falcıya inanmak,
-Haram ve günahı inkar etmek,
-Allah’a ortak koĢmak gibi…
***
695-S: Hurafe ne demektir? Bid’at ne manaya gelir?
C: Ġslam’ın özüne ters olan sonradan uydurulan iĢe, söze davranıĢa Bid’at denir, hurafe denir.
Her Bid’at dinden olmayan Ģeyler sapıklıktır.
Bid’at ve hurafeler güzel görünse de hepsinden kaçınmak gerekir. Çünkü peygamberimiz:’’
Bir kimse dinde olmayan bir Ģey icat ederse, o red olunmuĢtur ‘’ buyurur.
Müslüman’ın iĢi Kur’an’a ve sünnete uygun olması lazımdır.
Peygamberimiz Bid’at ehlinin Bid’atı terk edinceye kadar Allah’ın tevbesini ve ibadetini
kabul etmeyeceğini haber vermiĢtir. Ve Ģöyle demiĢtir:’’En fena Ģeyler sonradan uydurulan
Ģeylerdir’’ (R.Salih’in:169)
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 139
Mustafa ÖSELMİŞ
***
696-S: Bid’at ve hurafelerin ne gibi zararları vardır?
C: Yalan yanlıĢ Ģeylerin sadece Bid’at ehline zararı olmaz. Onun zararı herkese olur.
Bid’atler inanç birliğini, itikat düzgünlüğünü bozar.
Bid’atte yaklaĢıldığı müddetçe, Kur’an’dan sünnetten uzak olunur.
Bid’at ehlinin tevbesi, duası, ibadeti kabul olmaz.
Dini yaĢayamayanlar, Bid’at ve hurafelere yönelir.
Bid’at ibadet niyeti taĢırsa bile boĢuna oyalanmadır.
Atalarımız: ‘’Çürük baklanın kör alıcısı olur’’ ‘’Rehberi karga olanın burnu pislikten
kurtulmaz’’ demiĢlerdir. Buna göre Bid’at ehli dinin ve yaptıklarının bir faydasını göremez.
***
697-S: Ġnsan Bid’at iĢlemekten nasıl kurtulur?
C: Bir Ģeyin bid’at olup olmadığını herkes anlayamaz. Ġslam’ı iyi bilen inancı düzgün olan ve
inancını yaĢayan sapıtmaz. Sapıklara da itibar etmez.
Ġnancı zayıf ve yanlıĢ bilgiler edinene batıl Ģeyler güzel görünür.
Ortalıkta hurafelerin dolaĢması, sapıkların çoğalması asla sapık Ģeyleri meĢrulaĢtırmaz.
Bu günkü ortamda bilenlerin bilgisini gizlemeden iyiliği emretmesi, kötülükten sakındırması
ve yanlıĢ yapanları uyarması görevi vardır. Bilmeyenlerin de doğru bilenlere sorması onlara
güvenmesi lazımdır.
Bid’at’den kurtulmak için;
-Bilgileri doğru bilenlerden öğrenmelidir. Onlara sormalıdır.
-Kur’an, sünnet ölçü olmalıdır.
-Hak mezheplerinin görüĢlerine itibar edilmeli, mezhepsizlere inanılmamalıdır.
-Bilgi doğru kaynaktan edinilmelidir. Kaynak yanlıĢ olursa, o bilgiler küflü çivilere benzer.
Kolay-kolay sökülüp atılamazlar.
***
698-S: Büyücüler neye dayanır?
C: Büyücüler bazı gizli kuvvetlerle iĢ yapar. Bilhassa cinleri kullanırlar ve insanlara zarar
verirler.
Denize düĢen yılana sarılır hesabı bazı çaresiz kimselerde büyücünün tuzağına düĢerler.
Bu iĢin istismarcıları çoktur.
Ġnsanlar üzerinde olumsuz etki yaptıkları için dinimiz bu iĢle uğraĢmayı büyük günahlardan
sayar.
Kuranda:’’ Büyücü felah bulmaz’’ (Taha:69) Bakara:102’de de böyle iĢlerle uğraĢanın kafir
olacağı bildirilmiĢtir.
Büyücü çoğu zaman gerçek dıĢı konuĢur. Atıpta tutturanlar veya topladıkları bilgileri
değerlendirenler vardır. Bunların Ģerrinden Fatiha, Ayetel kürsi, Felak ve Nas sureleri
okuyarak Allah’a sığınmamız tavsiye edilmiĢtir.
Peygamberimiz:’’Kim büyücüye müracat ederse, bana indirgendiğini inkar etmiĢ olur
demiĢtir. (Tirmizi tahare:2)
Sihir de büyü de daha çok yanıltma ve psikolojik etkileme vardır. Allah Ģerlerinden korusun.
***
699-S: Büyü hep olumsuzluk için mi olur?
C: Büyü deyince hep olumsuz etki aklımıza gelir. Ġflas eden, geçinemeyen, baĢarısız olan,
evlenemeyen, rahatsız olan, iĢi, aĢı iyi olmayan hep büyüye yorar ve birilerini suçlar.
Büyücülere de servet harcar.
Büyü hep kötü amaçlı Ģerde kötülükte kullanılmaktadır. Eğer istenirse etki ve psikolojik tesir
iyi yönde de kullanılabilir. Ġnancımızda sıkıntısı olanı kurtarmak, yardıma muhtaç olana
yardımcı olmak esastır.
ġunu özellikle ifade edeyim ki Allah izin vermedikçe kimse kimseye zarar veremez. Fayda da
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 140
Mustafa ÖSELMİŞ
veremez. (Bak: Bakara:102)
Ġnancımızda büyünün faydalı tarafını öğrenmeye müsaade vardır. Bu konuda yardımcı
olmanın da ücret almama Ģartı ile sevaptır.
***
700-S: Yayın organlarındaki sihir, büyü dizilerini olumlu bulabilir miyiz?
C: televizyondaki bu tür diziler maalesef kadınlar ve bilhassa çocuklar tarafından dikkatle
izlenmektedir. Bazı özel okullar ve aileler bu dizinin izlenmemesi için uyarılar yapmıĢtır.
Bu diziler seyredenler üzerinde olumsuz etkiler yapmaktadır. Çocukların gerçeklik duygu ve
düĢüncelerini zedelemekte zihinlerini bulandırmaktadır. Aynı Ģeyleri denemeye kalkanlar
depresyona girmektedir. Ayrıca büyücü korkusuna kapılmaktadır. Tek kelime ile yıkım
yapmaktadır.
Büyü ve sihirin karanlık dünyasından uzak duramayanlar da dinin yerine büyü almaktadır.
Ġnsanlar kendini büyüye vermekte medyumlara danıĢmadan güne baĢlamamakta ve iĢlerini
sihirle, büyü ile çözmeye çalıĢmaktadır.
***
701-S: Fal neden yaygınlaĢıyor?
C: Ġnsanımız:‘’Fala inanma falsız da kalma’’ dediği halde kendini faldan, falcıdan uzak
tutamıyor. Ġnsanın gizliliğe ve yasağa karĢı ilgisi vardır. Bu zaaftan yararlananlar ona kolayca
yaklaĢabilmektedir. Halbuki bir çoğunun aslı çıkmaz.
Gazetelerde, dergilerde binlerce insan’’Benim falım’’ diye aynı falı okur. Gösterilen ilgi ile
medyumların sayısı her geçen gün artıyor. Medyumlara sormadan iĢ yapmayanlar oluyor.
Ortalıkta söylenen sözler için ‘’içimi okudu’’ diyenler oluyor.
Bir Ġslam büyüğü ‘’Ġmansızlık, ahlaksızlık bu iĢlerin köküdür’’ demiĢtir.
***
702-S: Dinde falcılık kesin yasak mıdır? Ne gibi deliller vardır?
C: Fal, cahiliye adetlerindendir. Dinde büyük günahlardan sayılmıĢtır. ġeytan iĢi pislik olarak
nitelendirilmiĢtir. Kur’an’da:’’Fal okları ile kısmet aramanız haramdır.’’ (Maida:3)
‘’Fal Ģeytan iĢi pisliktir ondan kaçının’’ (Maida:90)
Peygamberimizde falcının kazandığı paranın fuhuĢ parası ile bir olduğunu bildirmiĢtir. (R.
Salih’in:1705)
Bir hadislerinde de kim falcıya gider ona bir Ģeyler sorar ve inanırsa 40 gün namazı kabul
olmaz. (R.Salih’in:1701+Ramuz el-Ehadis:396-1-2-4) buyurmuĢtur.
***
703-S: Ġnsan inanmasa da fala baktırabilir mi?
C: Allah Kur’an’da faldan, falcıdan ondan gelecek zarardan kendisine sığınmanızı
emretmiĢtir. (Felak suresi)
Falcıya bir Ģeyler vermek, ona inanmak, biliyor demek ‘’içimi okudu’’ demekte insanı küfüre
götürme tehlikesi vardır. Onların verdiği bilgilerin çoğu yalan, bir kısmı tahmin bazıları da
cinlerden aldığı haberlerdir.
Ben inanmıyorum deyip fala baktırmanın Ģakası olmaz. Çünkü Kur’an’da ve sünnette kesin
olarak yasaklanmıĢtır.
***
704-S: Büyücü, falcı, medyum veya baĢkası gaybı bilebilir mi?
C:Gayb (gizlilik, gelecek) akıl ve duygu yolu ile bilgi edinilemeyen bilinmezlerdir. Yarınlar
ne getirecek, insanın baĢına neler gelecek insan ne zaman nasıl ölecek bilinemez.
Gaybı sadece Allah bilir. Yani her Ģey Allah’ın bilgisi dahilindedir. Gizli ya da açık Allah her
Ģeyden haberdardır.
Bir grup insan gelerek peygambere:
- Kahinler hakkında ne dersiniz? Derler. Peygamberimiz:
-Doğru söylemezler der.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 141
Mustafa ÖSELMİŞ
-Ya Rasulallah gelecekten haber veriyorlar derler.
-Onların haberleri, cinlerin, meleklerden sızdırdığı haberlerdir cevabını verir.
(R.Salihin:1700)
Cinler de gaybı bilemezler. Eğer bilselerdi Süleyman peygamberin öldüğünü bilirlerdi. (Sebe
:14)
Kur’an’da gaybı Allah’ın bildiği haber verilir. (En’am:59+Nemil:65+Lokman:34+cin:26-27)
L-ĠNTĠHAR
705-S: YaĢlı veya hastanın kendini öldürmesi intihar mıdır?
C: Bile-bile ölümü istemek ve gerçekleĢtirmek veya baĢka birinin ölümüne sebep olmak
açıkça cinayettir. Canı Allah verir, Allah alır.
Acı çekmek kılıf olmaz. Çünkü dünya acılarla doludur. Sabredilecek, Ģükredilecek acı veren
Ģeylerle mücadele edilecektir. Acı çekenlerin ölümüne sebep olmak yerine onlara yardımcı
olunarak hayır duaları alınacaktır.
Acılar, ihtiyarlık Allah’ın bir imtihanıdır. Allah bunlarla insanı ve etrafını imtihan eder.
***
706-S: Ġntihar nedir? Ġnsan hiç intiharı düĢünemez mi?
C: Ġntihar, bir insanın her hangi bir sebeple kendi hayatını kendi eli ile son vermesidir.
Ġnsan her türlü sıkıntı ve acı ile karĢılaĢabilir. Ġntihar hiçbir Ģeye çare değildir. Daha çok
problemlere neden olur.
Ġntiharı daha çok ahlakı, inancı, iradesi zayıf kimseler düĢünür. Ġnsan kutsal bir varlıktır.
Görevleri vardır. Görevlerini yapmak, bakmak, ilgilenmek zorundu olduğu kimselerle
ilgilenmek zorundadır.
***
707-S: Dinde intihar neden yasaklanmıĢtır?
C: Din insana ve etrafına zarar veren Ģeyi yasaklamıĢtır. Kur’an’da: ‘’Kendinizi
öldürmeyiniz’’ (Nisa:29+Zümer:53) diye emredilmiĢtir.
Peygamberimizde:’’ baĢınıza gelen beladan dolayı ölümü istemeyin’’ (Müslim zikir:10)
buyurmuĢ, intihar edenin azap göreceğini Allah’ın rahmetinden mahrum olacağını haber
vermiĢtir.
***
708-S: Ġntihar edenin cenaze namazı kılınır mı?
C: Dinimizde intihar büyük günahtır. Ġnsanın haline razı olmayıp, Allah’ın iĢine karıĢmasıdır.
Peygamberimiz: ‘’Ġntihar edenin cenaze namazını kılmam’’ derken caydırıcı olsun diye böyle
demiĢtir.
Yani intihar cenaze namazı kılınmayacak kadar büyük günahtır. Ġntihar eden günah iĢlemiĢtir.
Günah iĢleyenin namazı kılınır.
***
709-S: Ġntihar sebepleri nelerdir?
C: Ġntihar, durup dururken gerçekleĢmez. Bunun evveli vardır. O noktaya getiren insanın
hataları vardır. Ġntiharın en önemli sebebi ahlak ve maneviyat yokluğudur. Dürüst bir hayat
yaĢayan intihar etmez. Ġntiharın sebebi oluĢmaz ki, niye intihar etsin. Diğer sebepleri Ģöyle
özetleyebiliriz:
-Flört, erotizm ve cinsel zaaflar,
-Alkol, kumar ve yüz kızartıcı hatalar,
-Bir idealinin olmaması, hayatı anlamsız bulmak,
-YanlıĢ evlilikler, aile geçimsizlikleri,
-ĠĢinde, mesleğinde baĢarısızlık,
-Dizilerin, yayın-basının körüklemesi,
-Depresyon,
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 142
Mustafa ÖSELMİŞ
-Düzensiz bir hayat vs…
***
710-S: Gençler neden intihar ediyor?
C: Genç, kimlik kiĢilik kazanmadıysa ve bir inanca sahip değilse basit bir sebeple intihar
edebilir. Hatta insan ölürken neler hissediyor diye merakla intihar edenler olmuĢtur.
Ailede ilgi görmeyen eğlenceye, nefsine düĢkün olan kötü alıĢkanlıklar, ve kötü arkadaĢlar
edinen, baskı gören, dayak yiyen, baĢarısız olan, ona buna kızan gençler daha çabuk intihar
ediyor.
Ġffet ve namusunu korumayanlar kurtuluĢu intiharda arıyor.
***
711-S: BaĢkasının intihar etmesine yardımcı olunur mu?
C: Hastanın, yaĢlının veya intihar etmek isteyenin ölümünü kolaylaĢtırmak, yardımcı olmak
insani görev değildir.
Canı veren Allah’tır, alacak olanda odur. Ancak bir insan savaĢırken öldürülebilir. Her insanın
yaĢama hakkı vardır. YaĢlılık, hastalık, acı çelmek ölüm sebebi olmaz. Yarın hepimiz
yaĢlanırız veya hastalanırız. YaĢlılar öldürülmez. Onlara görevlerimiz vardır. Biz onlara
bakarız çocuklarımızda varlık sebebi olduğumuz bizlere bakar. Çocuk görecektir ki oda
hizmet etsin.
Fikir vermek, yönlendirmek, ilaç vermek veya vermeyip ölüme sebep olmak cinayettir. Allah:
‘’iyilikte yardımlaĢın, kötülükte yardımlaĢmayın’’ diyor.
***
712-S:Hata ile ölüme sebep olan katil olur mu?
C: Eğer hata ile ölüme sebep olduysa, kasıt yoksa katil olunmaz. Yinede bir unutkanlık, ihmal
söz konusu olduğundan tevbe edilir. Ölenin yakınlarına diyet ödenir. Çocukları muhtaç yakını
varsa unutulmaz. Ġlgilenilir, yardımcı olunur
***
713-S: tedbirsizlik sonu ölüm intihar olur mu?
C: Perhiz etmesi gereken perhiz etmezse ölürse intihar etmiĢ olur.
Ġlaç kullanmayan, tedavi olmayan intihar etmiĢtir.
trafikte hız sınırını aĢan, kurallara uymayan ölürse, intihar suçu iĢlemiĢ, öldürürse cinayet
suçu iĢlemiĢ olur.
Sigara, alkol nedeni ile ölen intihar etmiĢtir.
tehlikeli oyunlar oynayan ölürse intihar etmiĢ olur. Yani ölüme davet çıkaran baĢkasının bilebile ölümüne sebep olan intihar ve cinayet suçunu iĢlemiĢ olur.
***
M-YAYIN-BASIN
714-S: Yayın hürriyeti sınırsız olabilir mi?
C: Bugünkü bazı yayın-basın organları yalan haberle iftira ile yanlıĢ yönlendirme ile veya
müstehcenlikle kötü alıĢkanlıları yerleĢtirmekle yıkım yapmaktadır.
Basını hür, baĢkalarını hür kabul etmemek ahlaka, inanca, iffete dil uzatmak cinselliği ön
plana çıkarmak hürriyet olamaz. Bir yayıncı aynı toprağı aynı havayı aynı değerleri ve
hürriyeti paylaĢan milyonlarca insanın olduğunu düĢünmeli, sorumlu davranmalıdır.
Yıkmayıp yapmalıdır.Her türlü kirlilikten uzak yayın yapılmasını sağlamalıdır. Yoksa kendi
yakınları da o kirlilikten, bir gün mutlaka zarar görecektir.
***
715-S: Toplumda yıkım yapan yayın-basın organına ne yapılabilir?
C: Yıkım yapana oturup lanet okunmaz. Çünkü atalarımız: ‘’Sövmekle Ģeytanın sayısı artar’’
demiĢlerdir..
Bir gazete ucuz diye alınmaz. Amerika’da müstehcen bir gazete çıkar, üçüncü gün kapanır
neden? Alan olmaz da ondan. Yıkım yapan gazete satın alınarak ayakta tutulmaz. Almamakla,
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 143
Mustafa ÖSELMİŞ
okumamakla tepki gösterilir. Nasıl yayın-basın organı istendiği telefon ederek yazarak mesaj
göndererek ve almayarak bildirilmelidir. Eğer bu radyo veya televizyonsa seyredilmez,
dinlenmez. Neden seyretmediğimiz neden dinlemediğimiz iletilir.
Bu gün aileleri yıkan televizyon dizileri seyredilmemeli, tepki gösterilmelidir.
Bu gün yüz akı kanallar, yüz akı gazeteler vardır. Onlar desteklenmekle her müsbet düĢünen
görevini yapmalıdır.
***
716-S: Tv nasıl izlenmelidir?
C: Tv esir gibi izlenmemelidir. Evvela kanal iyi seçilmelidir. Yüzümüzün kızarmayacağı, aile
fertlerinin olumlu Ģeyler öğreneceği programlar seçilmelidir. Tv sınırlı izlenmelidir. Açıp
kapatmanın zamanı bilinmelidir. Kanal-kanal gezilip stres arttırılmamalıdır.
Tv’a esir olunmamalıdır. Okuma ve sohbete zaman ayrılmalıdır. Yoksa esirlikten, robotluktan
kurtulamayız.
***
717-S: Tv’deki müstehcenlik insanı günaha sokar mı?
C: Tv’deki müstehcenlik ve diğer olumsuzluklar insanı günaha sokar.
Görüntü asıl değildir denemez, resim bile olsa yine günaha sokar.
Bir insan günaha girmek istemiyorsa, olumsuz programları seyretmemelidir.
Bazı kanallar ahlaksızlığı, müstehcenliği, evin içine oradan da kafaya, kalbe sokmaktadır ki
oralara güzel Ģeyler girmez. Ġnsanın saflığı temizliği bozulur.
***
718-S: Sanal alemde yabancı kadın erkek yazıĢma ile günaha girer mi?
C:Ġhtiyaçlar için, bilgi için yazıĢma yapılabilir. ĠĢin içine nefis girerse yazıĢma günaha sokar.
Dalga geçme, vakit geçirme nefsi tatmin etme gibi düĢüncelerle yapılan sohbetler tabii ki
günaha sokar. Hatta bu yüzden yuvası yıkılan iĢini kaybeden, aldatılan birçok insan vardır.
Her organın bir zinası vardır. Ġnsan kendini korumazsa chatlasma ile de telefonla da mektupla
da günaha girer.
N-DOMUZ-ORGAN NAKLĠ
719-S: Domuzda bir hayvan neden haram olsun?
C: Allah domuzun yenmesini yasaklamıĢtır. (Bakara:173+miada:3+Nahl:115)
Allah faydalı olan Ģeyleri helal kılarken zararlı olan Ģeylerinde haram kılmıĢtır. (Araf: 157)
Peygamberimizde domuzun yenmesini, alımını, satımını haram kılmıĢtır.
Domuz iĢinde çalıĢmayı da hoĢ görmemiĢtir.
Domuzun sebepsiz yere yasaklandığı söylenemez. Domuz, insan tabiatına, sağlığına olumsuz
etkiler. Domuz, her türlü pisliği, leĢi, dıĢkıyı yediği için zararlı parazitler oluĢur.
Domuz eti vitaminleri öldürür. En çok yağlı ettir vitamin bakımından da en düĢük ettir.
Domuzdan insana kötü hastalıklar geçmektedir. Çünkü insan yediğinden ibarettir.
***
720-S: Bazı domuz eti yedirildiğim Ģüphesine kapılıyorum ne yapayım?
C: Bazı gıdalara domuz katkısının yapıldığı, ucuz olduğu için, et ve kıyma olarak satıldığı
bilinen bir gerçektir.
Bazı firmalar ürünlerimizde domuz katkısı yoktur açıklamasını yaparken, ürünün üzerine
yazarken bazı firmalar suskun kalıyor. Hatta’’ ürünlerimize domuz yağı katmazsak yumuĢak
ve lezzeti olmuyor’’ açıklaması yapanlar oluyor. Bu durumda dikkatli olmak, domuz katkısı
yapmayan firmaların ürünlerini seçmek, bilinmeyen ve üzerinde ‘’domuz katkısı yoktur’’
yazısı olan ürünleri satın almak gerekir.
Bilinmeyen, güvenilmeyen kasap ve marketten alıĢveriĢ yapmamak en doğru yoldur.
ġüpheli Ģeylerden kaçınılmazsa haramdan korunulamaz. ‘’Helal gıda’’ damgasına dikkat
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 144
Mustafa ÖSELMİŞ
edilmelidir.
***
721-S: Domuzdan korunmak için hangi maddelere dikkat edilmelidir.
C:Domuz çiftlikleri var. Çokça üreyen bu hayvan ihraç edilmiyor. Onun için oje, ruj, bazı
kremler, sabun, çikolata, sakız, insülün, salam, sucuk gibi kozmetik ve gıda maddelerine
katılmaktadır.
***
722-S: Domuz eti veya domuz katkılı yiyeceklerin yanında piĢen diğer yiyeceklerde haram
mıdır?
C:Bilgi noksanlığı lehte kullanılır. Ortada kesin bilgi yoksa fitne çıkarılmaz baĢkalarına bir
Ģeyler söyleyip yiyeceklerin atılmasına sebep olunmaz.
Bilmeden domuz yemiĢ olmak günah olmaz. Yediren büyük günaha girer. Domuz Ģüphesi
hasıl olunca hemen yemeği terk etmek gerekir.
PiĢerken de baĢka yiyeceklere bulaĢmıyorsa, karıĢmıyorsa, domuz eti diğer gıdaları
haramlaĢtırmaz.
Yine de aynı el, aynı bıçak, aynı kap kullanılabileceğinden böyle bir yerden uzak durmak
gerekir. Domuz eti satan marketten, domuz kesen kasaptan, domuz yemeği piĢiren lokantadan
uzak durulursa, günaha girilmemiĢ olur.
***
723-S: Domuzun etinin dıĢındaki Ģeyler kullanılabilir mi?
C: Domuzun sadece eti değil her Ģeyi haram kılınmıĢtır. Domuzun, kılının, derisinin,
kemiğinin kullanılması da haramdır. Ayakkabı, kaban gibi Ģeylerin domuz derisinden olduğu
bilinirse kullanmaktan kaçınılmalıdır.
Ruj ve ojelere domuz yağı katıldığı için kullanılmamalıdır.
***
724-S: Domuzdan her hangi bir Ģeyin insana nakli caiz midir?
C: Allah domuzu haram kılarken her Ģeyini haram kılmıĢtır. Peygamberimiz domuzun her
Ģeyini hatta alımını, satımını, beslenmesini ve domuz iĢinde çalıĢılmasını bile haram kılmıĢtır.
Domuzdan organ nakli, domuzdan elde edilen insilünin kullanılması caiz değildir.
Bu güne kadar yapılan bazı nakiller olumlu sonuç vermemiĢtir. Maymundan insana yapılan
nakillerde olumlu sonuç vermemiĢtir.
Nakil yapılsa bile domuzda bulunan birçok hastalığın insana geçmesinden endiĢe
edilmektedir.
***
725-S: Midye haram mıdır?
C: Midye ay hali gören bir hayvandır. Fıkıhcılarımız midyenin yenmesini caiz görmemiĢtir.
Sağlıkçılarımız yenilen midyenin ana karnındaki çocuğa olumsuz etkilediği için hamile
kadınların midye yememesini önerir. ġöyle denmiĢtir:’’Çocuğun sağlıklı geliĢmesi anne
karnında baĢlar, anne adaylarının sağlıklı bir gebelik süreci için bazı besinlerden uzak durması
gerekir. Özellikler gebelikte yenen midye ve karides bebeğin zekâ geliĢimini olumsuz
etkilemektedir’’ (19-02-2008 Yeni ġafak)
***
726-S: Organ bağıĢı caiz midir?
C: Peygamberimiz:’’ Ġnsanların en faydalısı insanlara en çok faydalı olandır’’. ‘’Dünyada
insanların ihtiyacını giderenin Allah’ta ahrette ihtiyacını giderir. Organ bağıĢlamak dinen
caizdir. Çünkü faydalı bir iĢtir. Kan bağıĢı da aynıdır. Bu bir yardımlaĢma ve ihtiyaç
gidermedir. Atalarımız:’’ Bu gün bana yarın sana demiĢler.
Yalnız organın ve kanın para ile satılmaması gerekir. Bu yolla elde edilen para helal
görülmemiĢtir.
***
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 145
Mustafa ÖSELMİŞ
727-S: Organ nakli ne zaman caizdir?
C: Eğer zaruret ve mecburiyet varsa organ nakli yapılabilir. Burada sağ kimsenin organı
alınmaz. Ġzinsiz kendisinin ve yakınlarının izni, vasiyeti yoksa organ alınmaz. Organı alınan
kimsenin yaĢama ümidinin kalmaması lazımdır. Organ ücreti alınmaz, organ naklinde estetik
ve keyfilik olmamalıdır.
***
728-S: Günahkârın organı alınabilir mi?
C: Günahı iĢleyen insanın kendisidir. Organ vasıtadır. Kötüye kullanılmıĢtır. Günah organın
kendisi değildir. Kötü bir insana bile-bile organ verilmemelidir. Hayat bulan kiĢi o organla
baĢkalarına zarar verecekse bundan kaçınılmalıdır.
Temiz yaĢantısı düzgün insanlar arasında nakil olursa, çok güzel olur.Bir insana hayat vermek
olur, onun yakınlarını da sevindirmek olur.
***
729-S: Kan verene hiçbir ücret verilmez mi?
C: Ġnsan kutsal bir varlıktı. Hiçbir Ģeyi alınıp satılamaz, ama kan verenin yol masrafını
vermek, çalıĢıyor o gün iĢe gitmediyse o günkü yevmiyesini ödemek arabası ile geldiyse
benzin parasını vermek, hak yönü ile gereklidir.
Kan verene: ġuna bir Ģeyler alırsın denilerek ikramda bulunulabilir.
O-HIRSIZLIK
730-S: Çalıntı Ģüphesi olan mal alınır mı?
C: Çalınan mal her zaman sahibinin hakkıdır. Mutlaka sahibine iadesi sağlanmalıdır.
ÇalınmıĢ olan mal, alınıp satılamaz. Almak ve satmak, çalmak kadar büyük bir suçtur. Çünkü
hırsızlığa teĢvik vardır. ‘’Sen çal gel, ben alırım ve satarım’’ demektir.
Çalıntı olduğu Ģüphesi olan bir mal alınmamalı, mutlaka ihbar edilmelidir.
Ucuz diye günaha, harama bulaĢılmamalı ahlâksızlara fırsat vermemelidir.
***
731-S: Kaçak mal alınıp satılır mı?
C: Kaçakçılık meĢru bir iĢ değildir. Kaçak olan malın alınıp satılması ve bu yolla para
kazanılması meĢru değildir.
Vergisi verilmemiĢ bir malın alınıp satılmasından devletin hatta tüyü bitmemiĢ çocukların
hakkı söz konusu olur.
Kaçakçılık suçtur. Kaçak mal almak, suça teĢvik ve kaçakçılara yardım etmek olur.
***
732-S: Kaçak yollarla fikir ve düĢünce eserleri çoğaltılabilir mi?
C: Kitap, cd veya internetten indirip çoğaltmak eğer ‘’izinsiz çoğaltılamaz’’ deniliyorsa helâl
olmaz, hak doğar. ġarkı da ilahi de olsa bu böyledir.
Bu yolla menfaat temin etmek satıĢını yapmak hem yasalarda hemde dinde yasaktır.
Alınan malın korsan olduğu bilinmiyorsa, bunda bir vebal yoktur. Bile bile satın almak veya
satıp kazanç sağlamak helâl olmaz.
***
733-S: ĠĢ yerinde bazı aylar ve mevsimler iĢ az oluyor; aynı maaĢı alıyoruz helâl olur mu?
C: ĠĢe girerken iĢ az veya çok olursa pazarlığı yapılmıyor. ĠĢi azaltan, çalıĢan olmuyor. Burada
bilerek yavaĢlatmada yok.
ÇalıĢan iĢe hakkını veriyor, kaytarmıyor, iĢ sahibinin hakkını düĢünüyorsa, aldığı helâl olur.
ĠĢe göre ücret veriliyorsa, iĢ de aksatılıyorsa yani hile yapılıyorsa, iĢ sahibinin hakkı geçer.
Kazanç helâl olmaz.
***
734-S: Hasta olmadan rapor alınca maaĢ helâl olur mu?
C: Hasta olmadığı halde iĢe gitmeyip rapor alan kimse, yalan söylemiĢ olur. ĠĢ aksatmıĢ,
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 146
Mustafa ÖSELMİŞ
üretimi azaltmıĢ olur. ÇalıĢmadan, alın teri dökmeden para almıĢ olur. VatandaĢı veya
iĢvereni zarara uğratmıĢ, iĢini geciktirip zarara sokmuĢ olur. Aldığı helâl olmaz.
Bir doktor ise vatandaĢ acı çeker, öğretmense, öğrenciler eğitim öğretimden mahrum olur. ĠĢçi
ise üretim olmaz, iĢveren ve piyasa zarar görür.
Bu durumda rapor verende vebal altındadır.
Yalandan alınan rapor insanın sağlığını bozar, parasının bereketini giderir. En önemlisi
çocuklarına yansır onlarda zarar görür. Bu tür zarar görenleri çok gördüm.
***
735-S: Yardıma ihtiyacı olmadan yardım alınca, helâl olur mu?
C: Yardım denince; zekât, sadaka akla gelir. Bu paralar ise fakirin hakkıdır. O paraya o
kiĢiden daha fazla ihtiyacı olan varsa, helâl olmaz. Fakirin hakkını yemiĢ olur.
Ġhtiyacı olmadan isteyen lânetlenmiĢtir. Ġhtiyacı olmadan dilenen, verilen yardımı alan,
dağıtılan yardımdan alan, yardım yerini bulmadığı için helâl olmaz. O para veya aldığı Ģey
hayır etmez. Allah onu hep ihtiyaç sahibi yapar.
***
736-S: Müslüman malı ortaktır denilerek bir Ģeyler alınabiliyor. Böyle midir?
C: Allah herkese eĢit vermemiĢtir; malı istediğine, ilmi isteyene verir. Bu imtihan için olur.
Az verir, çok verir Allah’ın hikmetinden sual olunmaz. Bazen lûtfundan verir, bazen de
kâhrın dan verir. Bazılarına mal verir, bazılarına huzur verir.
Müslüman malı ortak denilerek, baĢkasının malından izinsiz ve rızası olmadan bir Ģeyler
almak hırsızlıktır, hırsızlık da haramdır.
Göz hakkı var denilerek de baĢkasının malına dokunulmaz. Meralarda olan meyvelerden da
ancak yiyeceği kadar alabilir.
Ö- DOĞUM KONTRÖLÜ-KÜRTAJ
737-S: Kadını ve erkeği kısırlaĢtırmak doğru mudur?
C: Ġslam fıkıhcıları kadının kısırlaĢtırılması haramdır demiĢlerdir. Ancak çocuğa geçecek ırsi
bir hastalık var ise kadın kısırlaĢtırılabilir. Çünkü zararın önlenmesi söz konusudur.
Zaruret varsa mesela; hastalık, delilik, sakatlık gibi o zaman erkeği kısırlaĢtırmak caizdir.
Zaruret yoksa hamileliği önlemek caiz değildir.
Mesela belirli zaman için kanal bağlatmak caiz, kısırlığa yol açacak Ģekilde caiz değildir.
***
738-S: Tüp bebek yolu ile çocuk edinmek caiz midir?
C: Çocuk sahibi olamayan eĢler, çocuk sahibi olabilmek için bu yola baĢvurabilirler.
Tüp bebek ancak eĢler arasında olursa caizdir. BaĢkasından alınan meni kullanılırsa bunda
zina suçu vardır. Çocuk da zina mâhsulü sayılır.
Yani meni eĢinden olursa caiz, baĢkasından olan meninin kullanılması haramdır.
Tüp bebek yolu, bir tedavidir.
***
739-S: TaĢıyıcı annelik caiz olur mu?
C: Çocuk edinmek için aralarında nikâh olan kadının rahmi ve yumurtalığı, erkeğin menisi ile
caizdir. Nikâh dıĢı bir kadında döllendirerek baĢka bir kadına konması caiz değildir.
BaĢka erkeğin spermi ile kadının gebeliğinin sağlanması, yani sperm bankası yöntemi ile
hamilelik caiz değildir.
***
740-S: Kürtaj caiz midir yoksa cinayet midir?
C: Kürtaj, çocuğun ana karnında iken öldürülüp, hayat hakkının elinden alınmasıdır.
Genellikle kürtaj gayr-i meĢruluk durumlarında oluyor. Bu zinadan sonra cinayet olur ki,
ikinci bir suçtur.
Kürtaj kula karĢı iĢlenen bir cinayettir.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 147
Mustafa ÖSELMİŞ
Ana karnında ĢekillenmiĢ çocuk artık insandır. Onu öldürmek suçtur.
Kürtaj, anne sağlığı veya çocuğun sağlığı söz konusu olunca, anneden çocuğa geçecek
bulaĢıcı hastalık varsa o zaman caizdir.
***
741-S: Kürtaja hiç mi izin yok?
C: Kürtaja Ģu hallerde izin olabilir:
1- Kadın tecavüze uğradıysa, çocuğu istemiyorsa.
2- Çocuk alınmadığı takdirde annenin yaĢamasının tehlikeye gireceği durumlarda.
3- Çocuğun kâfirlerin eline geçip onlar gibi olma durumu varsa,
4- Emzikli çocuğun bulunması ve çocuğun bakılamama durumu söz konusu ise,
5- Annenin çocuğunun oluĢu ve bakamayacak kadar sakat oluĢu gibi hallerde kürtaj
düĢünülebilir.
***
742-S: Doğumda daha çok sezaryen yoluna gidilmesine ne dersiniz?
C: Sezaryen ile doğumu daha çok özel hastane ler baĢvuruyor. Sezaryene normal doğumun
mümkün olmadığı hallerde baĢvurulması lazımdır.
Normal doğumun hem çocuk, hem de kadın için sağlıklı olduğu söyleniyor.
Sezaryenle doğum yapan kadın, fazla doğum yapamaz.
Sezaryenin gizli nüfus artıĢını önleme düĢüncesi, birde sezaryenle doğum ücretinin fazla
oluĢu akla geliyor.
Ana sağlığı ve çocuk açısından gerekli olmadıkça normal doğum düĢünülmelidir.
P- ZĠNA
743-S: Hangi davranıĢlar zina sayılır?
C: Dinin yasakladığı nikâh dıĢı iliĢki, erkeğin erkekle iliĢkisi, Ģehvetle bakmak, dokunmak,
gizli beraberlikler, boĢandıktan sonraki kadın erkek beraberliği, küfre giren eĢle iliĢki gibi
haller zina sayılır.
Zina büyük günahlardandır. Ġnsan neslinin korunması ve insan sağlığı için zina
yasaklanmıĢtır.
***
744-S: Bakmakla zina suçu iĢlenmiĢ olur mu?
C: Görmek ayrı bakmak ayrıdır. Gördükten sonra Ģehvetle bakmak ve harama götüren Ģeyde
haramdır ölçüsüne göre zina günahı iĢlenmiĢ olur.
Bir hadiste: ‘’ Kulakların zinası dinlemek, dilin zinası konuĢmak, nefsin zinası arzulamak ve
gözlerin zinası bakmaktır’’ buyurulmuĢtur. (Buhari:7/130)
Göz haramdan korunmazsa, kalp kötülükten korunmaz, kalp kötü düĢünürse günah iĢler.
Nur suresi 30-31. Ayetlerinde Cenab-ı Allah kadınlar da erkekler de gözlerini harama
bakmaktan korusunlar diye emrediyor.
Peygamberimiz: ‘’Bakmak Ģeytanın zehirli oklarından bir oktur’’ demiĢtir. (1.Canan Hadis
Ans:2/212)
Hz. Ġsa’nın: ‘’ Gözünü kapadığın müddetçe, fercin zina etmez’’ dediği nakledilir. (Age:2/213)
Kötülük bakma ile baĢlar. Evlenmek istediğine bakmak bile sınırlıdır. Resim ve görüntülere
bakmak da aynıdır. Bakmak insanın düĢüncesini etkiler, insanı günaha meylettirir. Günaha
girmemek için görülen Ģeye bakıĢına bakıĢ eklememek gerekir.
‘’Güzele bakmak sevaptır’’ deyip bakmak bile-bile günahı katlamanın yoludur.
Göz kalbin aynasıdır. Göz resim çeker ve onu kalbe yerleĢtirir. Allah: ‘’hiçbir yere sığmam,
mü’min kulumun kalbine sığarım’’ diyor. Eğer kalpte istenmeyen görüntüler varsa, Allah o
kalbe girmez.
Nefsi duygularla bakıĢlar insanın yüzünün, gözünün ve kalbinin nurunu alır, kazancının
bereketini yok eder, rızkını daraltır.
Peygamberimiz: ‘’Âmâ birine karĢı kızına sendemi körsün’’ demiĢtir. (R.Salih’in:1659)
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 148
Mustafa ÖSELMİŞ
***
745-S: Yabancı birine dokunmak ne zaman günah olur?
C: Bakmanın haram olduğu kimseye dokunmak da haramdır. Dokunmak bakmaktan daha
günahtır.
Aralarında nikâh düĢen kimselerin tokalaĢması da yasaktır. Peygamberimizin biad almaya
gelen hiçbir kadınla tokalaĢmamıĢtır: ‘’ben kadınlarla tokalaĢmam’’ demiĢtir. Hz. AiĢe:
‘’onun eli hiçbir yabancı kadının eline değmemiĢtir’’ der.
El öpmekle de günaha girilir. Ancak annenin babanın, büyük anne büyük babanın eli öpülür.
Ġslam da el öpme yoktur.
Yolda, vasıtada, iĢyerinde ve market de sürtünmeler oluyor. Bu bilmeden istemeden olursa,
bunda günah olmaz. ġafi mezhebine göre yabancı bir erkekle kadının birbirine değmesi
abdesti bozar.
***
746-S: Yabancı iki insanın beraber olmaları günah olur mu?
C: Olur. Dinde yalnız kalma, gizli konuĢma ve gizli dostluklara sınır konmuĢtur.
Peygamberimiz: ‘’sakın bir erkek yanında mahremi olmadan yabancı bir kadınla yalnız
kalmasın çünkü üçüncüsü Ģeytan olur’’ buyurur. (Ġ.Canan Hadis Ans:9/467)
Manevi babalık, manevi ağabeylik, manevi ablalık olmaz. Bu kılıftır.
Ders alma, kurs alma olaylarında utanç verici Ģeyler olmuĢtur. Nice yuvalar yıkılmıĢtır.
Dinde flört yasaktır. Çünkü günah iĢlemeye sebeptir.
Kadın kadına sevicilik ‘’lezbiyen’’lik de yasak ve zinadır. (Ramuz el-Ehadis:465/13)
***
747-S: Bir erkeğin genel evine gitmesi zina mıdır?
C: Dinde kutsal varlık olan insanın satıĢı, peĢkeĢ çekilmesi yasaktır. Genel ev fuhĢu önlesin
sokakları temizlesin diye açıldığı söylenir fakat hiçbir genel evi fuhĢu önlemez, sokakları da
temizlemez. Daha çok fuhĢu arttırır, teĢvik eder, fuhĢu yaygınlaĢtırır.
Genel ev hastalık evidir. Bu yolla harcanılan ve kazanılan para haramdır.
Genel evdeki iliĢki iki taraf içinde zinadır.
***
748-S: Ay hali olan lohusa olan eĢi ile iliĢkiye ne dersiniz?
C: Kur-ân’da ay hali ve lohusa halinde kadına yaklaĢılmaması emredilmiĢtir.(Bakara:222)
Kadın bu halde iken iliĢkiye girenin sadaka vermesi gerekir. Yani bir suç iĢlemiĢtir.
Kan geldiği müddetçe damarlar açık olduğu için iliĢki yasak, kan kesilmiĢse, gusletmeden
beraber olunabilir. Adet dıĢında kan gelirse o özür kanıdır.
***
749-S: Elle boĢalmak günah mıdır?
C: Elle boĢalma cinsi sapıklığa yol açacağından hoĢ görülmez. Eğer zinaya düĢme tehlikesi
varsa zina gibi büyük bir günahtan kurtulmak için baĢvurulabilir diyenler vardır.
Zevk için elle boĢalma (Mastürbasyon yani istimna) kesinlikle günahtır haramdır. Çünkü
istimnayı alıĢkanlık haline getirenin cinsel hayatı erken biter. Evlilik de erken inzal olur,
kısırlığa sebep olur ve insanı Ģehvet perest yapar.
Peygamberimiz: ‘’Eli ile nikâhlanan melundur’’ buyurmuĢtur. Çare zamanında evlenmek, kız
erkek arkadaĢlığına sınır koymak ve müstehcenlikten uzak durmak ve ibadetlere sarılmaktır.
R-GĠYĠM
750-S: Belli bir Ġslam’i kıyafet var mı?
C: Ġslam’da örtülmesi gereken yerler belirlenmiĢtir. Fakat bir model ve belli bir elbise Ģekli
belirlenmemiĢtir.
Ġslam’da kıyafet örf adetlere, yörenin iklimine göre serbest bırakılmıĢtır. Bu islam’ın yaĢanılır
olduğunu gösterir.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 149
Mustafa ÖSELMİŞ
Ġslam kadını fitneye, dedikoduya sebep olmayacak Ģekilde giyinmek durumundadır.
Ġslami kıyafete:
1- Taklid moda karıĢmayacaktır.
2- Erkeğin giyimine benzemeyecektir.
3- Çok dikkat çekici olmayacaktır.
4- Ġnce, dar ve kısa olmayacaktır.
5- Yerlerde sürünen elbisede islami değildir.
***
751- S: Kadın pantolon giyebilir mi?
C: Dar ve vücut hatlarını belli etmeyen geniĢ bir pantolon, erkek pantolonunu andırmıyorsa,
etek altına giyilebilir.
Dar pantolon sağlığa uygun değildir. Kısırlığa, mantar hastalıklarına yol açar, kan dolaĢımını
engeller, damar pıhtılaĢmasına sebep olur.
***
752-S: Örtü siyasi simge midir?
C: Örtü, dini simgedir. Din emretmiĢtir. Ġnancın gereği örtünülür. Ġnanmayan insanı örtmek
mümkün müdür?
Mesela; örtünmeden namaz kılınamaz.
Örtü islami bir kimliktir. Bunu baĢka yerlere çekmek yanlıĢ olur. BaĢ örtüsünün siyasi ve
ideolojik yönü yoktur. Örtünene sorulduğunda ‘’Allah emrettiği için örtünüyorum’’ cevabını
verir.
BaĢ örtüsünün çağdaĢlıkla da bir ilgisi yoktur. Ayrıca baĢ örtüsünün Ģeklini biz tayin
edemeyiz. Onu Allah emretmiĢtir. Allah’a inanan, örtününce Allah’ın emrini yerine geirmiĢ
olur.
***
753-S: Din neden örtünmeyi emretmiĢtir?
C: TeĢhircilik, tahrik sebebidir. Açılanla açılmayana aynı gözle bakılmaz. Açıklık sapıklığı
teĢfik eder taciz, tecavüz olaylarını arttırır.
Çıplaklık her zaman karĢı cinsi etkilemiĢtir. Çünkü açıklıkta seks mesajı vardır.
Kur-ân’da: ‘’kadınlara elbiselerini giymelerini söyle bu onların tanınıp eza edilmemelerine
daha uygundur’’ diye emredilir. (Ahzap:59)
Açıklık yuva yıkar çünkü karĢı tarafa güvensizlik mesajı verir. Sözün özü kadını, aileyi
korumak toplumu ayakta tutmak için Allah örtünmeyi emreder.
***
754-S: Dinde giyim nasıl olmalıdır?
C: Din sadece örtünmeyi değil elbisenin temiz olmasını, helalden kazanılmasını, meĢru
olmasını ister. Dar, ince, kısa, dikkat çekici olmamasını, müstehcen olmamasını, gurur
elbisesi olmamasını, kötü mesaj vermemesini ister.
Allah, A’raf:31+Nur:31+Ahzap:59 ayetlerinde örtünmeyi emreder.
Peygamberimiz, baldızı Esma küçükken biraz ince elbise ile yanına gelince; ‘’Ey Esma!
Kadın ergenlik çağına gelince el ve yüzü dıĢında vücudunu örtmesi daha uygundur’’ demiĢtir.
(EbuDavut:Libas:31)
***
755-S: BaĢı açık olan namaz kılabilir mi?
C: Örtünmek namazın Ģartlarındandır. Yarım yamalak örtü ile yani saçları görünür halde
namaz, namaz olmaz. Bazıları fitne çıkarmak için yarım bir örtü ile cumaya geliyor, cenazeye
katılıyor, abdestlerinin olup olmadığı bilinmez ama namaz kılmasını beceremiyorlar, ellerini
bağlamasını bilmiyorlar.
Peygamberimiz Ģöyle diyor: ‘’Allah ergenlik çağına ulaĢan kadının namazını baĢ örtüsüz
kabul etmez.’’ (Tirmizi: Salat:160)
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 150
Mustafa ÖSELMİŞ
***
756-S: Örtü sadece namaz için midir? Sen kalbime bak deniliyor ne dersiniz?
C: Kalbim temiz diyenin kalbine bakma imkanımız olsa, neler görürüz neler. Kalp temizliği
lafla olacak Ģey değildir. Ġbadet yoksa, ahlak yoksa kalp temiz mi olur?
Örtü namaz için Ģart. Namaz dıĢında açılan, namaz da örtünen bir taraftan yapar bir taraftan
yıkar. Yani bir taraftan sevap alır bir taraftan da günah. Sonuçta kazanamaz kaybeden olur.
Müslüman herĢeyi ile müslüman olmalıdır.
***
757-S: Bazı kadınların elbiseleri yerlerde sürünüyor din böylemi emrediyor?
C: Adam sünnet diye sakal bırakıyor, fakat bakımsız bakan hoĢ görmüyor bu sünnet olmaz.
Yerlerde sürünen, pis çamurlara bulanan, pis sularda ıslanan giyimde hoĢ görülmez. Temizlik
anlayıĢına da uygun düĢmez, o elbise ile namaz da kılınmaz.
Yerlerde sürünen elbise giyenlere Allah’ın rahmet nazarı ile bakmayacağına dair bir
peygamber hadisi var
Uzun, yerlerde sürünen elbise dikkat çeker. Bu Ģekilde örtünme olmaz, örtünenlere laf ettirir.
***
758-S: Kadınlar arasında baĢımı açabilir miyim?
C: Kadın kadına iken baĢ açılabilir. Kadınların görmesi ile günaha girilmiĢ olmaz. Hatta bir
kadın kendisine nikah düĢmeyen kayınpeder ve erkek kardeĢ gibi erkeklerin yanında bile sıkı
örtünmesine gerek yoktur. Dayı, amca da böyledir ama bir müslüman kadın islamı temsil
ettiği için çok değiĢken olmamalıdır.
Ġnsanı sadece insanlar değil Allah, melekler ve Ģeytan görür.
***
759-S: Satın alınan elbise yıkanarak mı giyilir?
C: Yeni satın alınan elbise temizdir, yıkanması gerekmez. Ġkinci el elbise de Ģüphe olduğu
için yıkanarak giyilir.
Üzerine alkol damlayan veya çocuk idrarı bulaĢan elbise yıkanır. Birde yıkanırken yumuĢatıcı
da alkol katkısı varsa o elbisenin temiz su ile durulanması gerekir.
***
760-S: BaĢı açık fotoğraf kullanılabilir mi?
C: Resmi evraklar için açık resim Ģartı varsa açık resim kullanılabilir.
Ġnsan saçından olmayan peruk kullanabilir. Eğer fotoğrafı bir bayan çektiyse, resim asıl ve
gerçek olmadığından açık resim kullanmakta bir sakınca yoktur.
***
761-S: BaĢı açık çalıĢılabilir mi?
C: Kur’ân’da baĢın örtülmesi emredilmiĢtir. Zaruret olmadıkça kadın baĢını açamaz.
Meselâ; ehil erkek doktora muayene, ameliyat zarureti olursa tedavi olur.
BaĢka türlü rızkını, çocuklarının ihtiyacını giderme imkanı olmayan kadın baĢını açarsa bu
keyfi açma gibi bir günah olmaz.
Yıllarca okumuĢ hizmet etme azmi ile açanla, keyfi açanında bir olmayacağı muhakkaktır.
Ġyilikler kötülükleri götürür.
***
762-S: Resimli ve yazılı elbise giyilebilir mi?
C: BaĢka toplumlara ait resim, bayrak ve yazılar bulunan elbiseyi giymek kimlik ve kiĢilik
kaybıdır. Bunlar olumlu mesaj vermez.
Dini ifadeler de elbisede uygun değildir. Ayet, Allah, Muhammed yazılı elbise de giyilmez.
Onlarla tuvalete gidilmez.
Bazı yazıların anlamını belki giyen bilmez ama çirkin, insanı küçük düĢürecek yazılar bile
olabiliyor.
***
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 151
Mustafa ÖSELMİŞ
763-S: YaĢlı kadın örtünmese de olur mu?
C: Bugün yaĢlı kadınlar hatta yatalak kadınlar bile sapıklar tarafından taciz ve tecavüze
uğrayabiliyor.
Örtünmeyi emreden ayetlerin arasında Nur suresinin 60. ayeti var. Hayızdan kesilmiĢ yaĢlı
kadınların bile ziynetlerini ve ziynet yerlerini göstermemeleri emredildikten sonra genç
kadınlar kadar sıkı örtünmeyebilirler ama yinede iffetli davranıp sakınmaları daha hayırlıdır
buyrulur.
***
764-S: Erkek elbisesi gibi elbise kadın için caiz midir?
C: Ġslam kadın içinde erkek içinde bazı ölçüler koymuĢtur. Bir erkeğin kadın gibi giyinmesine
müsaade yoktur. Bir kadının da erkek gibi giyinmesine müsaade yoktur. Yani benzeĢme
yasaktır. Ġslam, kimlik, kiĢilik kaybına müsaade etmez.
Ġslam, kadının korunmasını hedef aldığı için vücut hatlarının belli olmamasını ister. Dikkat
çekici bakıĢların odağı olan elbiseye müsaade etmez.
Peygamberimiz Ģöyle buyurur:
- ‘’Allah kadınlara benzemeye çalıĢan erkeklere, erkeklere benzemeye çalıĢan kadınlara lanet
etsin.’’(Buhari, Libas:60)
***
765-S: Peruk takmak günah mıdır?
C: Günah bir tane değildir. Mesela rüĢvet haram ama ciddi mağduriyet söz konusu ise kerhen
verilebilir.
Yıllarca okumuĢ çalıĢmaya kendisi ve çevresi için mecbur olan kadın baĢ örtüsünün bağlama
Ģeklini değiĢtirebilir veya peruk takabilir. GüzelleĢmek maksadı ile takan gibi
değerlendirilemez.
Peruk, psikolojik açıdan açılıvermesindense daha iyidir.
Hud suresinin 114. ayetinde ‘’iyilikler kötülükleri götürür’’ deniliyor. Hizmet ve hayra vesile
olmak, Allah’ın emirlerini tebliğ, zulmü engellemek insan yetiĢtirmek, insanlara faydalı
olmak büyük sevaptır.
S- ALKOL
766-S: Alkol katkılı ilaç kullanılabilir mi?
C: SarhoĢ eden bir Ģeyin azıda haramdır. Alımı, satıĢı ve kullanılması da helal olmaz.
Peygamberimiz: ‘’haramdan Ģifa olmaz’’ buyurur. Biri: ‘’biz alkolü ilaç olarak kullanıyoruz’’
deyince; ‘’o deva değil derttir’’ demiĢtir. Bir hadislerinde de: ‘’Allah Ģifayı haram kıldığı
Ģeylerde yaratmamıĢtır’’ buyurur.
Ġslam da tedavi helal Ģeylerle olur. Necasetle tedavi olmaz. Eğer alkol katkılı ilacın mutlaka
kullanılması gerekiyorsa ve alternatifi de yoksa kullanılır. Alternatifi varsa, o kullanılır.
***
767-S: Bira içilebilir mi?
C: Alkolün adını değiĢtirmek onu helal kılmaz. Bira da alkol vardır. Alkolsüz bira yoktur.
Bira alkolün baĢlangıcıdır.
Diğer içkiler gibi bira da zararlıdır.
Üretici firmalar birayı alkolsüz ve faydalı diye reklam yapıyor, bu aldatmacadır.
Ġddia edildiği gibi insan vücudunun biraya ihtiyacı yoktur.
Ġnsan vücudunun demire ihtiyacı var diye demir kemirilmez. Ġnsan vücudunun neye ihtiyacı
varsa, Allah onu diğer yiyecek ve içeceklerde vermiĢtir.
Kazaların ardındaki boĢ bira kutuları iyi mesaj vermez.
***
768-S: Cola faydalı mıdır?
C: Kolanın neler ihtiva ettiği bir sırdır. Kola bağımlılık yapar ve alkole götürür.
Sağlıkçıların ifedesine göre kola gıda öldürür, beyni uyuĢturur, kansızlık yapar, diĢleri
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 152
Mustafa ÖSELMİŞ
çürütür, mideye zararlıdır, çocuklarda kemik geliĢimini engeller.
Kola da kafein, kokain, alkol vardır.
Kolanın Afrika’da üretilen bir böcekle renklendirildiği ve tadını ondan aldığı söyleniyor.
***
769-S: Ġçki içilen yerde çalıĢan orada namaz kılabilir mi?
C: Otel, yatmak, lokanta, yemek içindir. Buralarda içki içiliyorsa o ayrı bir konudur. Ġçkiyi
içen ve içiren günah iĢlemiĢ olur. Buraların mescidinde veya temiz bir bölümünde namaz
kılınabilir.
***
770-S: Alkollü kozmetik ürünleri kullanılır mı?
C: Alkolün sadece içmesi değil, kullanımı da yasaktır. Kozmetik ürünleri alkol ihtiva
ediyorsa, namaz için o bölgenin yıkanması gerekir.
Bir konuda bir fetva birde takva vardır. Bir Ģeyin yenmesi, içilmesi haramsa kullanımı da
haramdır.
Ġçinde alkol olan Ģey necistir.
***
771-S: Ġçki içene veya satana ev, iĢyeri kiraya verilir mi?
C: Kötülüğe, kötüye karĢı çıkmak ve tepki göstermek gerekir. Bir kötülüğe fırsat veren, vasıta
olan da o kötülüğü bizzat iĢlemiĢ gibi olur.
Allah iyilikte yardımlaĢın, kötülükte yardımlaĢmayın diye emrediyor.
Gayri meĢru iĢ yapana evde, dükkan da verilmez. Verilirse, o para meĢru değildir. Paranın
nereden kazanıldığı önemlidir. Paranın kaynağı temiz olursa helal olur.
***
772-S: Üzümü Ģarap fabrikasına satmak caiz midir?
C: Allah’ın nimetlerini yerli yerince kullanmak gerekir. Kötü Ģeye yardım etmemek, destek
olmamak ve zemin hazırlamamak gerekir. Bana ne denilmez. Neye sebep olunduğu
önemlidir. Bir kötülüğe sebep olanın onu iĢleyenle farkı yoktur. Cinayet iĢleyecek olana silah
satmak ne ise Ģarap fabrikasına üzüm satmak da odur.
***
773-S: Hindi kuluçkaya yatırılırken Ģarap içiriliyor eti yenir mi?
C: Hindi bu durumda temizlenmeden yenmez. Mesela; pislik yiyen tavuk üç gün de
temizlenir, ondan sonra kesilip yenir.
Tavuk yemine kan katıldıysa oda üç gün temiz gıda ile beslendikten sonra kesilmelidir.
Ġçki içen ancak ayıldıktan sonra namaz kılabilir.
ġarapla terbiye edilen et yenmez.
***
774-S: SarhoĢken ölenin cenaze namazı kılınır mı?
C: Ġçki içmek günahtır. Günah iĢlerken ölende günahkardır. Ona kafir denemez. Cenaze
namazı kılınır.
SarhoĢ olmak mazeret sayılmaz. SarhoĢken küfüre girecek söz söyledi ise o dinden çıkmıĢ
olur. O zaman onun cenaze namazı kılınmaz.
Alkollü iken ölmek Allah korusun imansız gitmeye sebep olabilir. Ġçkiyi helal saymak ne var
bunda demek insanı imandan eder.
Ġçkili iken ölmek normal değildir. Ama küfürü açık değilse müslüman muamelesi yapılır.
Gerisi Allah’a bırakılır.
***
775-S: Ġçki içenle beraber olunur mu?
C: Ġnsan kıyamet gününde sevdikleri ile beraber olacaktır. Onun için Allah doğrularla beraber
olmamızı emreder. Peygamberimizde: ‘’Sakın içki bulunan sofraya oturma’’ der.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 153
Mustafa ÖSELMİŞ
Ġçki içenle beraber olmak, kötülüğe rıza göstermek, onu meĢru saymak olur. Bir bakıma
günaha iĢtirak olur. Bazı alimler içki içenle orada bulunanı bir tutmuĢtur.
***
776-S: Kolonya kullanmakta mahsur var mı?
C: Kolonya içilirse sarhoĢ eder, onun için necistir. Alkol yasağında ‘’Alkol kullanmayın’’
ifadesi geçer.
Haram olanın azı da haram kuralına göre yiyecek içeceğe karıĢtıysa dikkat etmek gerekir.
Ġçilmesi haram olanın kullanılması da haramdır. Ġlaçlarda inançlı doktorun tavsiyesine göre
hareket edilir. Alternatif ilaç aranır.
Kolonya ele yüze sürüldüyse, elbiseye döküldüyse yıkarsak isabetli hareket etmiĢ oluruz.
Çünkü kolonya konusunda mezheplerin görüĢü farklıdır.
Baygınlık hallerinde kolonya içirilmesi doğru değildir. Çünkü haramdan deva ve Ģifa olmaz.
***
777-S: Ġçki satılan yerden alıĢveriĢ etmek doğru mudur?
C: Ġçki satılmayan yer varsa oradan alıĢveriĢ yapmak gerekir. O bölgede satmayan yoksa,
alıĢveriĢte günah olmaz inĢallah.
Uyarma durumu olursa ve uyarılırsa görev yapmıĢ olunur. ‘’Ġçki satma, satarsan müĢterin
azalır’’ demek uygun olur.
***
778-S: Ġçkili iken namaz kılınabilir mi?
C: Haramla ibadet olmaz. Ġçki haramdır. Namaz ise Allah’ın en önemli ibadetlerinden biridir.
Allah:’’Ġçkili iken namaza yaklaĢmayın’’ diyor. SarhoĢluk geçmeden namaza yaklaĢılmaz.
***
779-S: Ġçki haram, haram olanın ticaretini yapmak doğru mu?
C: Yasak olan bir Ģeyin yenmesi, içilmesi, kullanımı, ticareti, ikramı veya herhangi bir Ģekilde
istifade edilmesi de caiz olmaz. Çünkü haramdan fayda beklenmez.
Ġçki yasağı gelince Müslümanlar ellerinde ne varsa dökmüĢlerdir. ‘’Satayım’’ diyeni
olmamıĢtır. Çünkü peygamberimiz onlara:’’ Yanında içki olan onu ne satsın, ne alsın, ne de
istifade etsin’’ demiĢtir.
Bir hadiste de: ‘’Allah içkiye, onu yapana, yaptırana, içene, taĢıyana, kendisi için taĢınılana,
satana, satın alana, sunana, içirene ve parasını yiyene lanet etti ya Muhammed!’’ buyrulur.
(Ramuz el hadis:11/2+347/9)
***
780-S: Ġçki içerken besmele çekilir mi?
C: Allah’ın adı boĢ yere anılmaz. Lanette, yeminde, bedduada Allah zikredilmemelidir.
Kötü iĢ iĢlerken haram iĢ yaparken Allah’ın adı anılmamalıdır.
Akaid kitaplarında yazdığına göre bilerek besmele çeken küfüre girer. Eğlencede, çalgı aleti
çalarken besmele çekilmez. Hele alay olsun diye besmele çeken imandan olur.
***
781-S: Alkolik birinin kanı alınır mı?
C: Ġnsan yediğinden, içtiğinden ibarettir derler. Bir Ģeye içki karıĢınca nasıl onu
haramlaĢtırıyorsa, necis hale getiriyorsa, kana karıĢınca da onu haramlaĢtırır.
Kandan huy geçer, alıĢkanlıklar geçer, hastalıklar geçer. Sağlık için alkolsüz, nikotinsiz, helal
lokma yiyen, hastalıksız insanların kanına ihtiyaç vardır.
Acil durumlar için kan bağı listesi oluĢturulursa çok uygun olur.
***
782-S: SarhoĢun eĢini boĢaması geçerli midir?
C: Alkol, Ģeytan iĢi pislik olarak yasaklanmıĢtır. Bunun için sarhoĢluk mazeret sayılmaz.
SarhoĢ yaptığından, söylediğinden mesuldür. Yaptıklarından günaha girer. SarhoĢ dinen
boĢanmayı gerektiren bir Ģey yaptı ve söyledi ise boĢanmıĢ, nikah gitmiĢ olur.
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 154
Mustafa ÖSELMİŞ
***
783-S: Ġçki içene selam verilir mi?
C: Selam almanın vermenin dinde büyük önemi var. Ama Kur’an okunurken, ezan
okunurken, abdest alınırken, namaz kılarken, zikir yapılırken selam verilmez.
Birde ihtiyaç giderene haram ve günah iĢ yapana, tesettürsüz olana, içki içene ve sarhoĢ olana
selam verilmez. Selamı almayana selam verilmez.
***
784-S: Bira satılan kahvede oturup çay içilir mi?
C: Allah, günah ortamında ve kötülerle bulunmaktan razı olmaz. Doğrularla beraber olun diye
emreder.
Peygamberimiz de ‘’Sakın içki bulunan sofraya oturma’’ der.
Alkol satılan ve içilen yer iyi bir ortam değildir. Orada oturulmaz, orada yenip içilmez. Orada
bulunmak meĢrulaĢtırmak olur. Destek olur. Orada yapılanı tasvip etmiĢ olur. Yoksa çayına
haram denemez.
***
785-S: Ġçki ile iman bir arada olmaz deniliyor doğru mu?
C: Ġçki içmek, büyük günahlardan biridir. Ġnandığımız din onu Ģiddetle yasaklamıĢtır.
Ġçkinin haramlığını ve günahını inkar etmek ve faydasından söz etmek insanı imandan eder.
‘’ Ġçki haram ve günah dediği’’ halde içen günaha girer.
Ġçkili iken ibadet olmaz. Allah onun ibadetini kabul etmez. SarhoĢun kestiği hayvanın eti
yenmez.
Ġçki ile iman bir arada olmaz. Bir hadiste de:’’hiçbir kimse Müslüman olarak hırsızlık
yapmaz, zina etmez, içki içmez’’ buyrulur. Bir hadiste de:’’Allah’a ve ahret gününe inanan
içki içmesin’’ diye geçer.
Ġçki ile iman bir arada olmaz. Birbirini kovar. Rahmet melekleri sarhoĢtan uzak durur.
***
786-S: ÇamaĢır suyuna alkol veya alkol katkılı ilaç katılsa onunla namaz kılınır mı?
C: Kolonya kullananın üzerine kolonya dökülenin namazdan önce yıkaması gerektiği
söylenir.
Alkol içermeyen yumuĢatıcı kullanılmalıdır. %1 oranında bile olsa haramlık gitmez.
Ġyice durulanıyorsa, temizdir. Durulama olmazsa temiz sayılmaz.
Ġçkili lokantada neden yemek yemeyiz? Bardağa, tabağa, kaĢık, çatala dokunmayız. Ġçkili
insan kullandı diye.
Biri peygambere sorar:
-Babamdan bir küp Ģarap kaldı ne yapayım?
Allah Rasulü:
-Dök küpüde kır der.
Hz. Ali (ra) ‘’Bir göle bir damla içki damlasa, göl kurusa, otlak olsa, orada atımı otlatmam’’
demiĢtir.
ġ-SĠGARA
787-S: Sigara için dinin hükmü nedir?
C: Sigaranın zararları tam olarak bilinmediği zamanlarda sigara için tenzihen mekruh (helale
yakın mekruh) veya tahminen mekruh (harama yakın mekruh) denmiĢtir. Ama hiçbir zaman
sigara helaldir diyen bir Ġslam alimi çıkmamıĢtır.
Dinde sadece zararlı olan yasaklanmamıĢ, faydası olmayan da yasaklanmıĢtır.
Son zamanlarda bir çok zararının ortaya çıkmasından sonra Ġslam alimleri ‘’ sigara haramdır’’
fetvasını vermiĢtir. Hatta tütün ekiminin bile caiz olmadığını söylemiĢlerdir. (H.Döndüren,
Ġslam Ġlmihali: 661+TÜDAV-Ġslam Ġlmihali 2/67-68)
Allah:’’Kendi elinizle kendinizi tehlikeye atmayın’’ buyurur. (Bakara:195)
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 155
Mustafa ÖSELMİŞ
Sigara içmeyenler bile içenlerden zarar görür.
Dinin, neslin, malın, canın ve aklın korunması açısından faydasız, manasız ve boĢ Ģeyler zarar
verdiği için dinde yasaklanmıĢtır.
***
788-S: Fıkıhcılar neye dayanarak haram diyor?
C: Ġslam’da yasağın ölçüsü zarardır. Sigaranın tek bir faydası yok.
Ġnsanın sigaraya ihtiyacı var mı? Yok…
Tütün, daha önceki devirlerde bilinmediği için Kur’an ve sünnette sigara yasağı yok.
Fıkıhcılar, kıyas yolu ile fetva vermiĢtir. Sigara keyif veren bir maddedir.
Fıkıhta 4 kural vardır:
1-SarhoĢ eden haramdır.
2-Ġsrafa giren Ģey haramdır.
3-Kötü kokan Ģey haramdır.
4-Eziyet veren Ģey haramdır.
Sigara vücuda eziyettir, zulümdür, pis kokar, öldürür veya sakat bırakır.
***
789-S: Tütün ekmek caiz midir?
C: Tütün ekmek Ģarap fabrikası için üzüm yetiĢtirmekten daha kötüdür. Çünkü üzüm baĢka
yerde de kullanılabilir.
Tütün ekme mecburiyeti yoktur. BaĢka Ģeyler ekip rızık helalden beklenmelidir.
Tütün eken zarara ortak olur. Zarar gören insanlara yardım etmiĢ, fırsat vermiĢ, zemin
hazırlamıĢ olur. Halbuki Allah kötü Ģeylerde yardımlaĢmayın, iyilikte yardımlaĢın diye
emrediyor.
***
790-S: Sigara satmanın dinen sakıncası var mıdır?
C: Sigara için helaldir, faydalıdır diyen bir din alimi de yok, bir sağlıkçı da yok.
Sigara satan zararlı bir Ģeyin satıĢını yapmıĢ, sigara içilmesini sağlamıĢ olur. Onun için
sigaraya ortak olmamak, ekmemek, o iĢte çalıĢmamak, satıĢını yapmamak daha uygundur.
Helal olmayan bir Ģeyin satıĢından elde edilen para da, helal olmasa gerek.
T-TĠCARET
791-S: FahiĢ fiyat nedir?
C: FahiĢ fiyat fazla fiyat söyleyip aldatmak demektir. Bunun için de yalan, yalan yere yemin,
kusuru gizleme, övme, alıcının bilgisizliğinden yararlanma vardır.
Ġslam fıkıhına göre; taĢınır mallar için %5, hayvanlar için %10, taĢınmaz mallar için %20’yi
aĢan fiyat fahiĢ fiyattır.
Peygamber (as) :’’ Bizi aldatan bizden değildir’’ buyurur. (Müslim, iman:164)
FahiĢ fiyatta kul hakkı söz konusu olur.
Bir hadiste:’’ Doğru sözlü, güvenilir tüccar, ahrette peygamberler, doğrular ve Ģehitlerle
beraber olacaktır’’ müjdesini vermiĢtir. (Ġbn-i Mace, ticaret:1)
***
792-S: Belirli kar sınırı var mıdır?
C: Kur’an’da olsun, sünnette olsun kar için belirli alt ve üst sınır belirtilmemiĢtir.
Peygamber (as)’a Pazar fiyatlarına müdahale etmesini isteyenlere, peygamberimiz fiyatlara
müdahale etmekten kaçınmıĢtır.
***
793-S: MeĢru Ģeyler satmayan yerden ucuz diye alıĢveriĢ yapmak uygun mudur?
C: Müslüman, kimin gücüne güç kattığını bilmelidir. Nasıl iyiliğe sebep olunca sevap varsa,
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 156
Mustafa ÖSELMİŞ
kötülüğe sebep olunca da vebal vardır.
Günahtan, haramdan kaçınıldığı gibi günah iĢleyenden de kaçınılmalıdır. MeĢru iĢ
yapmayanın ikramı bile yenmez.
Müslüman farklı kimsedir. Farklı yaĢar. Ġnandığı gibi yaĢar. Ucuz değil, bedava olsa da meĢru
olmayan bir yerle müslümanın ilgisi olamaz. Ucuz düĢüncesi ile hareket, Ġslam inancı ile
bağdaĢmaz. ĠĢler menfaate göre ayarlanırsa, tavizler ard arda gelir. Ölçü menfaat değil Ġslam
prensipleri olmalıdır.
***
794-S: Bakkal deftere malın fiyatını değil cinsini yazarsa olur mu?
C: Bir malın satıldığı ve alındığı zaman fiyatının belirlenmesi gerekir. Gizli fiyatla satıĢ
olmaz. Veya verilen malı aynen geri almak Ģartı ile verilir.
Veresiye verirken fiyat yükseltebilir ama gizli fiyat uygulayamaz. Malın adını, miktarını yazıp
öderken o günkü fiyattan hesap edemez.
***
795-S: Ġnternet kafe açmak istiyorum ne dersiniz?
C: Siteler kontrol edilir, Zararlı siteler yasaklanırsa faydalı olunabilir, güzel bilgiler edinmek
isteyenler yararlanabilir.
Gençler baĢka yerlerden kurtarılmıĢ olabilir.
Kontrol edilmezse gençler için zararlı olur, o zaman vebal söz konusu olur.
***
796-S: Cuma günü, Cuma namazı sırasında alım satım haram mıdır?
C: Cuma günü Cuma namazı sırası önemli bir saattir. Bu bakımından bu saatin feyz ve
bereketinden istifade edebilmek için dünyevi iĢler bir tarafa bırakılır. Üzerine Cuma namazı
farz olanlar iĢi gücü bırakır camiye gider.
ĠĢ yerinde üzerine Cuma farz olan kalır, ticaret yaparsa o para helal olmaz. Bir bayan kalırsa,
çocuk kalırsa onda bir sakınca yoktur.
***
797-S: Müstehcen elbise dikmek veya satmak helal olur mu?
C: Dinimizde bir iĢin hayra mı Ģerre mi sebep olduğu önemlidir. Bir de kötülükte günahta
yardımlaĢılmaz. Peygamberimiz:’’ Bir kötülüğe sebep olan onu bizzat iĢlemiĢ gibidir’’
buyurur.
Günah ve haram olduğu bilinen bir yolla helal para kazanılmaz.
Dinen hoĢ görülmeyen bir Ģeye destek olunmaz, sebep olunmaz, azmettirilmez, özendirilmez
ve örnek olunmaz.
Müstehcen giyimi ören, diken, satan, hediye eden kimsenin günahta bir payı vardır.
***
798-S: Neler alınıp satılamaz?
C: Günaha, harama sebep olmak ve kolaylaĢtırmak ortam hazırlamak günaha ortaklıktır.
Eğer bir Ģey haram ve günahsa, o yolla kazanılan para helal değildir.
Hırsızlık malının, kaçak malın, kanın, kadının satıĢı, domuz ürünlerinin satıĢı, alkol, sigara,
uyuĢturucunun satıĢı, müstehcen elbisenin, kumar aletlerinin, buluntu malın, insana ait organ,
kan, saçın satıĢı, umuma ait malların satıĢı yapılamaz.
***
799-S: Haram olan kazanç yolları nelerdir?
C: Ġnsana gelen kazanç ya helalden gelir ya da haramdan gelir.
-Ġhtiyaç sahibi olmayanın sadaka, zekat, yardım alması,
-Dansöz, Ģarkıcı kadının, fuhuĢ yapanın kazancı,
-Ġçki, sigara, uyuĢturucu imal edenin elde ettiği,
-Kumar, piyango, Ģans oyunlarından elde edilen,
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 157
Mustafa ÖSELMİŞ
-Haram kılınan Ģeylerin alım satımı,
-FahiĢ fiyat, kara borsacılık, tefecilikten elde edilen,
-Buluntu, çalıntı malın satımından kazanılan,
-Faizli alıĢveriĢten elde edilen,
-RüĢvet yolu ile ele geçen,
-Yalanla hile ile kazanılan,
-Fal ücreti, büyücülükten elde edilen,
-Köpek parası haram olduğu bildirilen kazançtır.
***
800-S: Helal kazanç için nelere dikkat edilmelidir?
C: Alın teri dökmeden, emek sarf etmeden, dürüst davranmadan kazanç helal olmaz.
Yapılan iĢ helal ve meĢru olmalıdır. Zararlı iĢten rızık elde edilmez.
Helal kazanç için yalan, hile yapılmamalıdır.
Vaadinde durmadan, borcunu zamanında tam ödemeden, çalıĢanların emeği zamanında tam
verilmeden helal kazanç elde edilmez.
Besmelesiz, tesettürsüz çalıĢılırsa elde edilen kazanç helal olmadığı gibi bereketi de olmaz.
Dinde günah, haram ve yasak olan bir yoldan elde edilen helal olmaz.
***
801-S: Kaçak mal alınıp satılır mı?
C: Kaçakçılık meĢru bir iĢ olmadığı gibi meslek de değildir. Kaçak malın alınması, satılması
helal olmaz. Ucuzluk cazip gelmemelidir. Çünkü kötü çığır açılmıĢ ve hırsızlığa teĢvik,
kaçakçılığa teĢvik olur. ‘’Sen çal getir’’ demek olur.
Vergisi, zekatı verilmeyen mal meĢru mal değildir.
***
802-S: Nerelerde çalıĢmak uygun olmaz?
C: Kazancın meĢru olabilmesi için uygun yerlerde çalıĢılmalıdır.
ġarap fabrikasında, meyhanede, kumarhanede, faizli muamele yapılan yerde, fuhuĢ yapılan
yerde, insanların aldatıldığı yerde, haram mal üreten, satan yerlerde, müstehcen ve din
düĢmanlığı yapılan yayın organında, din düĢmanlığı yapılan yerde birde ibadete izin
verilmeyen yerde çalıĢılmaz.
Ġnsana nasıl yaĢadın, nelerle meĢguldün? Sorusu sorulacak. Nereden kazandın? Denilecek.
Allah:’’Kötülükte yardımlaĢmayın’’diyor. (Maida:2) Ayrıca kötülüğe destek olunmaz.
***
803-S: ÇalıĢmak ne zaman ibadet sayılır?
C: Allah’ın anılmadığı, meĢru olmayan iĢte çalıĢmak o iĢin hakkını vermemek ibadet
sayılmaz. Ġnançsızın, ibadet hayatı olmayanın çalıĢması ibadet sayılmaz.
Ġbadetlerin arasındaki çalıĢmak ibadet sayılır.
Ġyi niyetli olunur, ilahi rızaya uygun iĢ yapılırsa, o çalıĢma ibadet sayılır.
Kazancın bir kısmı hayra harcanmıyorsa o iĢ ibadet sayılmaz. Ġbadet etmenin yasak olduğu
yerde çalıĢmak nasıl ibadet olur?
Abdest, gusül bilmeyenin, ibadet etmeyenin çalıĢması nasıl ibadet olur?
Hak, hukuk bilmeyenin, borcunu ödemeyenin çalıĢması nasıl ibadet sayılır?
Dünya hırsı içinde olanın, vücudu haramla beslenenin çalıĢmasına ibadet sevabı mı verilir?
***
804-S: Vade farkı helal midir?
C: Veresiye, taksitle mal satıĢı caizdir. Tabi burada peĢin satıĢ fiyatı uygulanmaz. Aradaki
fazlalık faiz değildir.
Arada fark olmazsa, esnaflık yapılmaz. Vadeli satıĢta fiyat belli olmalı, yazıya dökülmeli,
borç zamanında ödenmelidir. Zamanında ödenmezse, sonradan ödenen fazlalık faiz olur.
***
GÜNCEL SORULAR VE CEVAPLAR 158
Mustafa ÖSELMİŞ
805-S: Hava parası helal mi?
C: Mal sahibi veya devreden hava parası için anlaĢıp alabilir. Yalnız kiracının devir hakkı
olmalıdır.
Hava parası emek karĢılığı değildir ama o toplumda alınıp veriliyorsa hava parası alan baĢka
birine hava parası verecekse caizdir. Ancak kiracı mal sahibinden hava parası alamaz.
***
806-S: Kaparo alınır mı?
C: O toplumda yaygınsa, ilerde borçtan düĢülecekse alınır.
Cayma durumunda zarar varsa kaparodan kesilir, kalan kısmı iade edilir.
***
807-S: ‘’Tekbir’’ kelimesi marka olur mu?
C: ‘’Tekbir’’ dinin sembolüdür. Dini değerler, dini semboller marka olarak kullanılamaz.
Ticarette, siyasette istismar edilip haksız kazanç sağlanamaz.
‘’Dini değerleri ve sembolleri içeren markalar, marka olarak tescil edilemez’’ diye kanun var.
Tekbir deyince akıla marka gelir. Tekbir, tevhid-i ifade etmekten çıkar.