EDİTÖRDEN

EDÝTÖRDEN
Sayýn okurlar;
Adnan Menderes Üniversitesi Týp Fakültesi Dergisi’nin yayýn hayatýna baþlamasýnýn mutluluðunu yaþamaktayýz.
Týbbi yayýn potansiyeli fazla olan ülkemizde saðlýk bilimleri konusunda yüzelli kadar ulusal dergi yayýnlanmaktadýr.
Bu ortamda “Yeni kurulan bir fakültenin, bilimsel bir yayýný olmasý gerekli mi?” görüþü tartýþýlabilir. Ama ülke politikasý
olarak, uluslararasý düzeye ulaþabilen ve tüm ilgili araþtýrýcýlarca desteklenen nitelikli, sürekli, konularýnda özgün
birkaç dergi çýkarýlmasý henüz benimsenmemiþtir.
Yeni kurulan, geleceði olan fakültemizde, bir çok bilimsel araþtýrma yapýlacak, klinik, laboratuvar deneyimler
kazanýlacak, bunlarýn aktarýmý bilimsel kongreler ve yayýnlar aracýlýðý ile olacaktýr. Uluslararasý standartlara uygun
nitelikte, Türk Týp dizinine hatta index medicusa giren bir dergi yayýnlayabilirsek bu fakültemizi yücelten bir özellik
olacaktýr. Nitelikli, sürekli bilimsel bir yayýnla saðlýk bilimleri alanýnda katkýmýzýn olmasýný ve baþarmayý istiyoruz.
Dinamik olarak artan bir etkinlik göstermek amacýndayýz. Yayýn kurulumuz, bu konuda hedef belirlemek için, bu alanda
neler yapýlýyor? biz neler yapabiliriz? ile iþe baþlamýþtýr. Dergi kalitesi ile ilgili kurallar, uluslararasý standartlar nelerdir?
Bunlarý araþtýrmak amacýmýz olmuþtur. Çünkü sorunlarý bilirsek çözüm getirmek her zaman mümkün olabilir.
Bilimsel araþtýrmanýn deðerini bulmasý, bilgilerimize katkýda bulunmasý, sonuçlarýnýn baþka araþtýrýcýlar tarafýndan
kullanýlmasý yani atýf almasý derginin uluslararasý düzeyde sunumu ile, uluslararasý veya ulusal dizinleme sistemine
girmesiyle olmaktadýr. Ýndex Medicus, MEDLINE, science citation index, Excerpta Medica, EMBASE, Biosis, IBIDS,
MICROMEDEX bir çok editörün dergisini görmek istediði uluslararasý dizinleme sistemleridir.
Ülkemizde yayýnlanan dergilerden uluslararasý dizinleme sistemlerine girebilenlerin sayýsý çok azdýr. Bu konudaki
bilgilerimizi kýsaca hatýrlatmak istiyorum.Institute for scientific information (ISI) tarafýndan yayýnlanan science citation index’ e (SCI) giren hiçbir Türk dergisi yoktur. Türk Psikoloji Dergisi ISI tarafýndan hazýrlanan social science
citation indexe (SSCI) girebilmiþtir. Science citation index expanded (SCIE) listesinde ise, Turkish Journal of Pediatrics, T.J. of Chemistry, T.J. of Veterinary and Animal Science dergileri vardýr. Amacý dergi yayýnlandýðý zaman isteyenlerin
e-mail adreslerine Ýngilizce özetlerin ulaþtýrýlmasý olan Research Alert Direct (RAD), ISI tarafýndan hazýrlanmaktadýr.
T.J. of Pediatrics bu sisteme girebilmiþtir. Derginin uluslararasý alanda bilimsel özelliðini gösteren “impact factor” ISI
tarafýndan araþtýrýlmaktadýr. Sonuçlar journal citations report (JCR)’ ta yayýnlanmaktadýr. 1996 yýlý SCI-JCR’ de Turkish J. of Ped. ellisekizinci sýrada yer almaktadýr. Impact faktörü 0.130’ dur.
National Library of Medicine tarafýndan hazýrlanan Index Medicus ilk kez 1879’ da basýlmýþ uluslararasý dizinleme
sistemidir. Burada indekslenen bilgilere dayanarak MEDLARS (1960), Health STAR (1975), MEDLINE (1966), SERLINE
(1965), CATLINE (1985) gibi isimler altýnda bibliografik bilgiler bilgisayar ortamýna sunulmaktadýr.
Turkish Journal of Pediatrics, Ýndex Medicusa giren, uzun süredir yerini koruyabilen biomedikal tek Türk
dergisidir. Ayrýca hepsi týp alanýnda olmayan ve uluslararasý dizinlere girmiþ Türk dergisi sayýsý da çok deðildir.
Excerpta Medica ve onun bilgisayar hizmeti olan EMBASE’ de 28 Türk dergisi yer almaktadýr. Biolojik abstractlarý
hazýrlayan BIOSIS ve Ýnternational Bibliographic Ýnformation on Dietary Supplements (IBIDS) kapsamýnda 11 Türk
dergisi vardýr. Zoru baþaran ve dergisini uluslararasý düzeyde uzun süredir kalmasýný saðlayan editörleri kutlamak
istiyorum.
TUBÝTAK Türkiye’ de saðlýk konusunda yapýlan çalýþmalarý bir araya toplamak amacýyla 1994 yýlýnda Saðlýk
Bilimleri Araþtýrma Grubu bünyesinde Türk Týp Dizini oluþturma komisyonu kurmuþtur. Bu ulusal dizinleme sisteminin
amacý yurt içi yayýn kalitesini yükseltmek, standardize etmek, uluslararasý düzeyde kabul görmesini saðlamaktýr.
ULAKBÝM ile birlikte 1993 ve 1994 yýllarýna ait kurallara uygun olan konu ve yazar baþlýklarý içeren dizinler yayýnlanmýþ
internet aracýlýðýyla hizmete sunulmuþtur. 1995-96 yýlý çalýþmalarý devam etmektedir. Son yýllarda akademik
yükseltmelerde, Türk Týp dizinine giren dergilerde yayýnlanan yazýlara önem verilmektedir. Türk Týp dizini oluþturma
komisyonunun önerileri index medicus standartlarýna benzerdir. Hedefimiz öncelikle Türk Týp dizinine girebilmektir.
Aksi halde yayýnladýðýmýz makalelerin sonuçlarýnýn bilime katkýsý sýnýrlý kalacaktýr.
Yurt dýþý deðerlendirmeye katýlabilmek için neler yapýlabilir ?
Uluslararasý týbbi dergi editörleri komitesi biomedikal dergilerde yayýnlanacak yazýlarda aranan ortak koþullarý
ilk kez 1979’ da bildirmiþ, son yýllarda da dördüncü baskýsý yapýlmýþtýr. Dergimizde uygulanacak kurallarý yazarlara
bilgi bölümünde buna göre hazýrlamýþ bulunmaktayýz.
Orijinal araþtýrmalar, klinik gözlemler, olgu sunumlarý, yöntem ve iþlemlerin tanýtýmý, deðerlendirmesi, saðlýk
bilimlerinin etik, sosyal, felsefi yönlerinin analizi ve derleme yazý içeren dergiler index medicusa alýnmaktadýr. Derleme
yazýlar, konusunda uzman kiþilerce hazýrlanmýþ olmalý, son kaynaklardaki görüþler aktarýlmalý ve yazar eleþtiren gözle,
3
kendi deneyimlerini de aktararak derlemeyi yazmalýdýr. Dergimiz kapsamýnda bu tür yazýlar yayýnlanacaktýr. Yazý içeriðinin
orijinal olmasý ve o konuda bilimsel katkýda bulunmasý özelliði aranacaktýr. Aktivite duyurularý, kitap veya literatür
özetleri, sýk görülen hastalýklar, temel týbbi konularý içeren derlemeler ve amaçladýðýmýz okuyucu kitlesinin dýþýndakilere
hitap edecek yazýlar dergimizde yayýnlanmayacaktýr.
Aydýn’da Türkçe yayýnlanan bir dergi Index Medicus’ta yer alabilir mi? sorusu akla gelebilir. Ýncelediðimizde
derginin çýkarýldýðý coðrafi bölgenin ve derginin dilinin önemli olmadýðýný, diðerleri ile ayný seçilme hakkýna sahip
olduðunu gördük. O bölgenin özelliðini yansýtan epidemiyolojik araþtýrmalarý, yerli hastalýklarý yayýnlayan dergiler
index medicusa seçimde özel ilgi görmektedir. Ýngilizce dýþýnda bir dille yayýmlanmýþ dergide kapsamlý Ýngilizce özet
olmasý yeterlidir. Dergimizde yayýnlanan yazýlarda bu konu üzerinde önemle durulacaktýr.
Editoriyal çalýþma kalitesinin çok önemli olduðunun bilincindeyiz. 1983 Helsinki deklarasyonunda belirtilen etik
kurallara uygun olarak , gerekli izinleri alýnmýþ yazýlar dergiye kabul edilecektir. Ticari desteklerin makale içeriðine
gölge düþürmemesine dikkat edilecektir. Derginin belirlenen tarihlerde zamanýnda ve dört ayda bir çýkarýlmasý, dergi
düzenlemesi, basým, kaðýt cinsi, tablo-grafik gibi þekillerin dizayný titiz çalýþmamýzýn bir kanýtý olacaktýr. Kaynaklarýn
son yýllara ait olmasýna dikkat edilecektir.
Konusunda uzman iki danýþmanýn deðerlendirmesinden sonra makalenin yayýnlanmasýna karar verilecektir.
Ülkemiz tüm týp fakülteleri ve eðitim hastanelerindeki öðretim üyelerini danýþma kurulu listemizde görmek istiyoruz.
Bilgi ve deneyimleri ile bize destek vermelerini diliyoruz. Bu düþünceden hareket ederek konularýnda otorite ve
deneyimli bilim adamlarýmýzdan oluþan listemizi hazýrlamýþ bulunuyoruz. Bugün sayýlarý 96 olan danýþmanlarýmýza
teklifimizi kabul ettikleri için teþekkür etmek istiyorum. Prensip olarak her sayýdaki danýþman listemizde o sayýda çýkan
makaleler için görüþ bildiren bilim adamlarýmýzýn isimleri yer alacaktýr. Danýþman görüþleri ve makalelerin tümü Türk
Týp dizini komitesi denetlemesi için 5 yýl saklanacaktýr.
Günümüzde bilginin uluslararasý paylaþýmýný saðlayan bilgisayar iletiþim aðýna sahip olmamýz büyük bir
mutluluktur. Dergimizin web sayfasýný hazýrlamakla, bilgisayar aðýnda deðiþik ülkelerden araþtýrmacýlarý yazarlarýmýzla
bir araya getirmiþ olacaðýz. Kültür Bakanlýðýnca 1994’te uluslararasý standart süreli yayýn numarasý (ISSN) alma
uygulamasýna geçilmiþtir. Amaç Türkiye’ deki yayýnlarýn uluslararasý literatüre girmesini saðlamaktýr. Hazýrlanan liste
3 ayda bir Paris’ teki merkeze gönderilmektedir. Dergimizin ilk baskýsý ile birlikte ISSN’ sýný almýþ bulunuyoruz.
Yazýlarýn dergiye kabulünden basýma kadar geçen süreçte izlediðimiz iþlem akýþýný þöyle özetleyebiliriz. Dergimize
yayýnlanmak için gönderilen her makale kayýt edilmektedir. Her makale için basým sonuna kadar bir görevli sorumlu
olmaktadýr. Dergi yazý kapsamýna giren makaleler incelenmeye alýnmaktadýr. Girmeyenler gerekçeli olarak yazara
bildirilmektedir. Ýncelenmeye alýnan makale, dergi yazým kurallarýna uygunluðu yönünden titizlikle tetkik edilmekte,
uymayanlar düzeltilmek üzere yazara gönderilmektedir. Uygun olanlar iki danýþmana gönderilerek bilimsel içerik
yönünden görüþleri alýnmaktadýr. Danýþmanýn düzeltilmesini istediði bölümler için makale tekrar yazara gönderilmektedir.
Bu iþlemler sýrasýnda yazar, kurum ve danýþman isimleri gizli tutulmaktadýr. Danýþman görüþleri de dikkate alýnarak
yayýn kurulu makaleyi son bir kez gözden geçirmekte ve basýmevine vermektedir. Dizgi kontrollerinden sonra makale
dergide basýlmaktadýr.
Makalenin dergiye geldiði andan basýmýna kadar geçen süre içinde bir çok iþlem yapýlmaktadýr. Sekreterya,
zaman, mali destek isteyen bu süreçte, otomatikleþmeyi saðlayan bir veri tabaný hazýrlanmýþ bulunmaktadýr. Ülkemizde
ilk kez dergimizde uygulanan bu veri tabaný bize zaman kazandýrmakta ve sekreterlik iþlerimizi kolaylaþtýrmaktadýr. Bu
veri tabanýný hazýrlayan H.Meltem SÖNMEZ’e, basýmdan sorumlu olan Ýlhan ÖZKAN’a, sekreterlik görevini üstlenen
Ferah SÖNMEZ, Göksun KARAMAN, Münevver TÜRKMEN’e, özveriyle çalýþan tüm yayýn kurulu üyelerine ve
derginin yayýnlanabilmesi için her türlü desteði saðlayan Dekanýmýz Prof.Dr.Mehmet GÜREL’e teþekkür etmek
istiyorum.
Sorunlarýmýza raðmen derginin faydalý, eðitici, üretken olacaðýna, en az hatayla yayýnlanacaðýna inanýyorum.
Fakültemiz öðretim elemanlarýmýzýn ve diðer okuyucularýmýzýn katkýlarý, öneri ve eleþtirileriyle dergimizin en
güncel bilgileri içereceði inancýyla saygýlar sunuyorum.
Prof. Dr. Gülten ÝNAN
Editör
4