PowerPoint Sunusu - XXVII. Ulusal Biyokimya Kongresi / 3

Atipik KLL ve Mantle Cell
Lenfoma Ayırıcı Tanısında Akım
Sitometri
Mesude Falay, Simten Dagdas,Berna Afacan
Öztürk, Funda Ceran, Gülsüm Özet, Kürsad
Güneş
Ankara Numune Eğitim Ve Araştırma Hastanesi
Hematoloji
Lenfoproliferatif hastalıkların (LPH) tanısında
akım sitometri ile immunfenotiplendirme çok
önemlidir.
LPH içinde en sık görüleni hücre yüzeyinde
karakteristik olarak CD5 ve CD19 exprese
eden Kronik lenfositik lösemidir (KLL).
Yine CD5 ve CD19’ u birlikte exprese eden
diğer hastalık ise Mantle cell lymphoma (MCL)
dır.
MCL, KLL’ ye göre daha agresif klinik seyir
göstermektedir ve daha agresif bir tedavi
gerektirmektedir . Bu nedenle bu iki hastalığın
ayrımının çok iyi yapılması gerekmektedir.
KLL tanısı için 3 aydan fazla süredir devam
eden persistan klonal B lenfositoz (>5X109/l)
varlığı gerekmektedir.
Karakteristik morfolojik özelliği ve akım
sitometri de immunfenotipik özelliği vardır .
Bunlar CD5+, CD19+, CD23+, zayıf surface
membrane immunglobulin, ve -/zayıf
expression CD79b ve FMC7 .
Ancak KLL gerek morfoloji gerekse
immunfenotip olarak oldukça heterojen bir
hastalıktır bu nedenle de tanı koymak zor
olabilmektedir.
Akım sitometride ayırıcı tanı
• Çoğu zaman bu skorlama sisteminde KLL olgularının
çoğunun skoru 4’ ün altında çıkabilmektedir ve bu
olgular atipik KLL olarak sınıflandırılmaktadır.
( CD5-, CD23-,CD22+, CD79b+ FMC7+)
• Özellikle CD5+ LPD (MCL) ile ayırıcı tanısı
zorlaşmaktadır. Bu durumda ayırıcı tanı için
genetik yada histolojik tanıya ihtiyaç
duyulmaktadır.
• Bizim bu çalışmadaki amacımız Akım Sitometri ile
bu iki hastalığın ayırıcı tanısını yapabilmek
Leukaemia Research. 2009; 33: 1212-1216
Palumbo 93 CD5+ B-cell LPH ‘ da tipik KLL olgularının tamamında
CD200+ bulurken, MCL olgularının hepsinde CD200- bulmuş
Normal Donor
CLL
MCL
KLL olgularının %100 CD200 pozitif, MCL olgularında CD200
negatif
ERIC/ESCCA Survey
• Euroflow also recommends to include CD200 and CD43 in
routine LPD panel
CD200
• CD200 (OX2) Ig reseptör membran proteinidir
• İstirahat halindeki ve aktive T ve B lenfositlerde de
exprese olur, NK’ larda exprese olmaz.
• Birçok kanserde özellikle KLL ve diğer LPH’ da, HCL , B
lenfoblastik lenfomada exprese olmaktadır.
• MCL’ da ise zayıf exprese yada negatif
• CD200 kanser immunevazyonundan sorumludur.
CD43
• CD43 hücre yüzeyinde bulunan mucin-type
glycoproteindir ve leukosialin yada sialophorin olarakta
adlandırılmaktadır.
• CD43: trombositler, lökositler’de exprese olurken,
istirahat halindeki B lenfositlerde zayıf exprese
olurken, aktive B lenfositte yüksek orandadır.
• CD43 genellikle KLL, MCL , Burkitt’s lenfoma ve grade 3
FL da pozitiftir.
Materyal Metod
• Ankara Numune Eğitim ve Arastırma Hastanesi
Hematoloji Akım sitometri laboratuarına gelen B LPH
olan 368 (periferik kan, Kİ ) olgu çalışmaya alındı.
• 308 CLL, 31 MCL, 18 HCL, 2 SLVL, 4 FL, 5 MZL, idi.
Tüm hastalar tek merkezde çalışıldı. National Cancer
Institute-sponsored Working Group guidelines for
chronic lymphocytic leukemia (NCI-WG) ölçütlerine
göre KLL tanısı konuldu , akım sitometrideki
immunfenotipik özelliklerine göre matatutes score ları
hesaplandı.
• MCL tanısı cyclin D1/t(11:14) ile doğrulandı.
Akım Sitometrik İmmunfenotiplendirme
Akım sitometri de işaretlemede kullanılan
monoklonal antikorlar (MoAb) Beckman
Coulter (BC, USA) firmasından temin edildi.
Bunun için CD45, CD79b, CD5 FITC, CD10
PE, CD14 PC5, CD20 ECD, CD22 PE, CD23 PE,
CD38 PC5, CD103 FITC, CD43 PE, Kappa
FITC, Lambda PE, CD200 APC MoAb
kullanıldı. izotipik kontrol olarak IgG1 FITC,
IgG1 PE, IgG2a ECD, IgG1PC5, IgG1APC MoAb
kullanıldı.
•
•
•
•
•
•
Rutin LPH panelimiz
CD19 / CD45 / CD5 / CD10 / CD200 / CD20
CD19 / 22 / Kappa / Lambda / CD43
CD19 / FMC7 / CD38 / CD79b / CD23
CD19 / CD11c / CD25 / CD22 / CD103
CD7 / CD45 / CD3 / CD4 / CD8
KLL
MCL
KLL
CLL %
MCL %
HCL%
(n=308)
(n=31)
(n=18)
CLL vs MCL
Negative
40 (12.9%)
2 (6.5%)
2 (11.1%)
p=0.043†
Dim
98(31.8%)
0 (0.0%)
0 (0.0%)
p=1.000†
165 (53.5%)
29 (93.5%)
16 (88.9%)
p=0.230†
Negative
47 (16%)
0 (0.0%)
1 (5.6%)
p=1.000†
Dim
100 (32%)
0 (0.0%)
1 (5.6%)
p=1.000†
Positive
161 (52%)
31 (100.0%)
16 (88.9%)
p=1.000†
4 (1.3%)
25(80,7%)
15 (83,4%)
p<0.001†
0
2 (6,4%)
2 (11.1%)
p=1.000†
304 (95.8%)
4 (12,9%)
1 (5,5%)
p<0.001†
CD20
Positive
CD22
CD23
Negative
Dim
Positive
CD79b
Negative
68 (27.8%)
4 (12.9%)
8 (44.4%)
p=0.073‡
Dim
80 (25%)
3 (9.7%)
0 (0.0%)
p=0.491†
Positive
160 (42%)
24 (77.4%)
10 (55.6%)
p=0.165‡
Negative
84 (27.3%)
16 (51.6%)
0 (0.0%)
p=0.005‡
Dim
43 (14.0%)
6 (19.4%)
1 (5.6%)
p=0.422†
Positive
181 (58.8%)
9 (29.0%)
17 (94.4%)
p<0.001‡
Negative
11 (3.6%)
30 (96.8%)
3 (16,6%)
p<0.001†
Dim
2 (0.7%)
0 (0.0%)
4 (22%)
p=1.000†
294 (95.8%)
1 (3.2%)
12 (66,6%)
p<0.001†
Negative
11 (3.6%)
20 (64.5%)
16 (88.9%)
p<0.001†
Dim
8 (2.6%)
4 (12.9%)
1 (5.6%)
p=0.017†
289 (93.8%)
7 (22.6%)
1 (5.6%)
p<0.001†
Negative
51 (16.6%)
16 (51.6%)
15 (83.3%)
p<0.001‡
Dim
66 (21.4%)
7(22.6%)
1 (5.6%)
p=0.882‡
Positive
191 (62.0%)
2 (11.1%)
p<0.001‡
CD25
CD200
Positive
CD43
Positive
CD11C
8 (25.8%)
FMC7
Negative
54 (18%)
1 (3.2%)
4 (22.2%)
p=0.039‡
Dim
109 (35%)
0 (0.0%)
0 (0.0%)
p=0.378†
145 (47.0%)
30 (96.8%)
14 (77.8%)
p=0.012‡
Positive
CD103
Negative
307 (100.0%)
31 (100.0%)
4 (22.2%)
-
Dim
0 (0.0%)
0 (0.0%)
0 (0.0%)
-
Positive
0 (0.0%)
0 (0.0%)
14 (77.8%)
-
Sonuçlar
% 98,1 KLL olgumuz immunfenotip CD5+
CD19+CD23+ %1,2 CD23MCL olgularının %19,3 olgusunda CD23+
HCL olgularının %16,6 ‘ da CD23+ .
KLL ve MCL’ yı ayırt etmede CD23 istatistiksel
anlamlı olarak önemli bulunmuştur. (p<0,001).
KLL’ de CD43 expresyonuna baktıgımızda %96,4 +
• MCL ‘da %38,5 +
• KLL ve MCL ‘ yı ayırt etmede CD43 istatistiksel
anlamlı olarak önemli bulunmuştur. MCL grubunda
CD43 negatif olanların oranı istatistiksel anlamlı
olarak yüksekti (p<0,001).
Sonuçlar
• CD200 , KLL olgularının % 96,5 + ,MCL %3.2 +
• Ayrıca CD200, %50 HCL olgusunda da pozitif
saptandı.
• KLL ve MCL ayırt etmede CD200 istatistiksel
anlamlı olarak önemli bulunmuştur. (p<0,001).
CD11c , CLL olgularının 83,4 %’ de, MCL’ de 48%
oranında pozitif saptandı. KLL ve MCL gruplarını
ayırt etmede CD11C istatistiksel olarak anlamlıydı.
(p<0,001).
• CD25 expresyonu incelediğimizde de CLL
olgularında MCL’ ya anlamlı yüksek bulundu (
sırasıyla 73 % ‘ e 50%) (p<0,001).
Tablo 1. MCL ve KLL Matatutes-3 gruplarının ayırıcı tanısında markerlerin pozitifliği açısından olguların dağılımı
† Fisher's exact test, ‡ Pearson's Chi-square test.
MCL (n=31)
Atypic CLL score 3
(n=180)
p
CD20
29 (93.5%)
179 (99.6%)
0.037†
CD22
31 (100.0%)
175 (97.9%)
1.000†
CD23
16 (51.6%)
174 (97.0)
<0.001†
CD79b
24 (77.4%)
116 (64.9%)
0.167‡
CD25
9 (29.0%)
79 (58.4%)
0.002†
CD200
1 (3.2%)
172 (96.1%)
<0.001†
CD43
7 (22.6%)
167 (93.1%)
<0.001†
CD11C
8 (25.8%)
140 (60.1%)
<0.001‡
FMC7
30 (96.8%)
227 (49 %)
0.587†
-
Tablo 2. MCL ve KLL Matatutes-4 gruplarının ayırıcı tanısında markerlerin pozitifliği açısından olguların dağılımı
MCL (n=31)
CLL score≥4
(n=128)
p
CD20
29 (93.5%)
62 (48.4%)
0.657†
CD22
31 (100.0%)
64 (35.5%)
1.000†
CD23
16 (51.6%)
124 (96.9%)
<0.001‡
CD79b
24 (77.4%)
43 (33.2%)
0.261‡
CD25
9 (29.0%)
66 (52.1%)
0.002‡
CD200
1 (3.2%)
128(100%)
<0.001‡
CD43
7 (22.6%)
126(96.9%)
<0.001‡
CD11C
8 (25.8%)
92 (72.3%)
<0.001‡
FMC7
30 (96.8%)
10 (15.4%)
<0.001‡
Odds Ratio
95% Confidence Interval
Lower
Upper
Wald
p-value
KLL-3 vs MCL
CD200 pozitifliği
320.887
37.322
2758.895
27.640
<0.001
CD43 pozitifliği
6.560
1.440
29.894
5.909
0.015
Sonuç
• Sonuç olarak CD200 ve CD43 expresyonları
klasik skorlama sisteminin yetersiz olduğu
olgularda KLL sınıflamasında güvenilir markerlar
olarak görünmektedir.
• Ancak diğer markerlarda olduğu gibi bu
markerlarda da heterojen dağılım, değişik
oranlarda expresyonlar izlenebilir. Bunun için
öncelikli olarak akım sitometri için standardize
örnek hazırlama ve staining ve spesifik teknikler
tanımlanıp, daha çok hasta grubunda bu
markerların değerlendirilmesi harmonizasyon
çalışmalarının yapılması gerekmektedir.