EMDR TürkiyE-Bülteni

Transkript

ISSN 2147-4885 (Online) Sayı 8 - Temmuz 2014
Söyleşi
Francine Shapiro ile Söyleşi
Uzm Kln. Psk. Zeynep Zat
Zeynep Zat, Francine Shapiro ile söyleşi
şansını herkes için değerlendirerek, parkta
yürüyüş yaparken başlayan hikayesini
bültenimizin
bu
sayısında
sizlerle
paylaşıyor. Devamı 10. sayfada...
Makale Özeti
EMDR Araştırma ve Uygulama
Alanında Son Gelişmeler
Uzm Psk. İnci Canoğulları
Editörden
Doç. Dr. Önder Kavakcı
Değerli okuyucularımız,
İyi ve kötünün, acı ve sevincin peş peşe yaşandığı bu
coğrafyada travma ve iyileştirme alanındaki haberlerimizle yeni
bir bültenden merhaba. Bu sayıda, Soma Felaketi’ne (belki de
katliamı demeliyim) müdahale eden HAP gönüllülerinin bir
çalışması var. Devamını 2. sayfada bulabilirsiniz.
Emdr Hap-Tr Gönüllüleri Soma Maden Kazasından
Etkilenen Çocuklara Ve Yakınlarına Destek Oluyor
Prof. Ümran Korkmazlar , Psk. Şenel Karaman
Manisa’nın Soma ilçesinde 13 Mayıs 2014 günü saat 15.10’da
meydana gelen maden faciasında, resmi kaynaklara göre 301
madenci hayatını kaybetti, 88 kişi yaralandı, 286 kişi kurtarıldı.
Devamı 3. sayfada...
EMDR-TR Derneği Yayın Organı
Yayın Kurulu Başkanı: Hejan Epözdemir
Yayın Kurulu (Alfabetik Sırayla) : Berk Murat Ergun,
Emre Konuk, İnci Canoğulları, Muhammet Özkan,
Önder Kavakcı, Zeynep Zat,
Editör: Önder Kavakcı
Akademik Danışma Kurulu (Alfabetik Sırayla):
Dr. Derek Farell, Dr. Udi Ören, Prof Dr.
Emine Gül Kapçı, Uzm. Emre Konuk,
Doç. Dr. Feryal Çam Çelikel,
Uzm. Psk. Hejan Epözdemir, Dr. Jim Knipe,
Dr. Marilyn Luber, Prof Dr. Nahit Özmenler,
Uzm. Psk. Olcay Güner, Doç. Dr. Ömer Böke,
Doç Dr. Önder Kavakcı, Dr.Richard Mitchell,
Prof. Dr. Ümran Korkmazlar, Prof. Dr. Vedat Şar
Gülbahar mah. Yenidere sk. No:21/A Şişli İstanbul
Tel: 0212 219 85 56 [email protected]
EMDR Alt Komiteleri
Araştırma / Başkan: Hejan Epözdemir
İletişim: [email protected]
Çeviri, Üye İşleri ve WEB / Başkan: Asena Yurtsever,
Çocuk ve Ergen / Başkan: Ümran Korkmazlar
Uluslar Arası İlişkiler, Akreditasyon, Eğitim ve Etik
Başkan: Önder Kavakcı , Emre Konuk
İletişim:[email protected] [email protected]
EMDR HAP ve Krize Müdahale / Başkan: Emre Konuk
Genel Koordinatör: Şenel Karaman
Klinik Uygulama ve Protokol Geliştirme
Başkan: Serin Öget İletişim: [email protected]
EMDR’nin 1989 yılından beri, özellikle
Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB)
tedavisinde etkili olduğu çeşitli yayınlarla
kanıtlanmıştır. Devamı 9 sayfada...
Söyleşi
15.‘si düzenlenen EMDR
Avrupa Kongresi ardından
Uzm Psk. İnci Canoğulları
EMDR alanında ilk yayınlanan çalışmanın
25. yılı olması nedeniyle de 2014 yılının
ayrıca bir önemi vardı.
Devamı 6. sayfada...
Bu Sayıda
Editörden........................................................................2
Soma Faciası..................................................................3
Söyleşi ..............................................................................6
Makale Özeti.................................................................9
Söyleşi..........................................................................10
Bültene Yazı Gönderme Kuralları...........................15
Psikoloji ve Psikyatri Dünyasından Haberler ..............16
Sayfa 1
Sayı 8 - Temmuz 2014
Doç. Dr. Önder Kavakcı
Editörden
İyi ve kötünün, acı ve
sevincin peş peşe
yaşandığı bu
coğrafyada travma ve
iyileştirme alanındaki
haberlerimizle yeni bir
bültenden merhaba.
Doç Dr. Önder Kavakcı
EMDR Europe Humanitarian Award
Asıl sevinci Emre Konuk Hocamızın bu yılki “EMDR
Europe Humanitarian Award” ile ödüllendirilmesi ile
yaşadık. Darısı başka arkadaşlarımıza…
Değerli okuyucularımız,
İyi ve kötünün, acı ve sevincin peş peşe yaşandığı
bu coğrafyada travma ve iyileştirme alanındaki
haberlerimizle yeni bir bültenden merhaba.
Bu sayıda, Soma Felaketi’ne (belki de katliamı
demeliyim) müdahale eden HAP gönüllülerinin bir
çalışması var. Birçok gönüllü ve görevli Soma
acısına derman olmak için çaba gösterdi. Bize
ulaşan yanı ile Ümran Korkmazlar, Şenel Karaman
ve arkadaşlarının çalışmalarını iletiyoruz.
On beşinci Avrupa EMDR Kongresi bu yıl
Edinburgh’da yapıldı. Bir çok psikiyatrik ve tıbbi
bozukluğa EMDR ile yardımcı olunmaya
başladığını bu kongre aracılığı ile bir kez daha
gördük. Türkiye’den giderek artan sayıda EMDR
sevdalısının Avrupa EMDR Kongrelerine katılması
sevindiriciydi. Üstelik Türk ekibi bir çok araştırmayı
sundu ve çok övgü aldı. Bu çalışmalar arasında
Van Depremi sonrası çalışmaları ile Serkan Özgün
ve arkadaşlarının, Suriyeli göçmenler çalışması ile
Emre Konuk ve arkadaşlarının, Soma çalışması ile
Ümran Korkmazlar ve arkadaşlarının, Fibromiyalji
protokolü ile Emre Konuk ve arkadaşlarının
sunumları aklımda kalanlar.
Alanda emek veren bir çok güzel insanın çok
önemli işler yaptığını sohbetlerimizden biliyoruz.
Ancak yaptıklarını yazıya dönüştüren, araştırma ile
destekleyenler
tanınıyor,
başka
insanlara
ulaşabiliyor. Francine Shapiro’nun öğütlediği gibi,
“Lütfen araştırma yapın ve yazın”. Sayfalarımız
herkese açık.
Kongre ile ilgili diğer izlenimleri İnci Canoğulları
toparladı.
Kongreye katılanlar arasında Zeynep Zat en
şanslımızdı ve Francine Shapiro ile bir söyleşi
gerçekleştirdi. Sayfalarımızda Shapiro ile yapılan
bu söyleşi de var.
Bu sayı için en çok İnci çalıştı ve “EMDR araştırma
ve uygulama alanında son gelişmeler” başlıklı bir
makaleyi dilimize çevirdi. Eğitim ve kongre haberleri
de onun emeği.
Daha zengin bir bültende buluşmak dileğiyle tüm
EMDR dostlarına barış dolu günler diliyorum.
Saygılarımızla...
Doç. Dr. Önder Kavakcı,
Pskiyatrist
Sayfa 2
Ümran Korkmazlar, Şenel Karaman
Emdr Hap-Tr Gönüllüleri Soma Maden Kazasından
Etkilenen Çocuklara Ve Yakınlarına Destek Oluyor
Manisa’nın Soma ilçesinde 13 Mayıs 2014 günü saat 15.10’da meydana gelen
maden faciasında, resmi kaynaklara göre 301 madenci hayatını kaybetti, 88
kişi yaralandı, 286 kişi kurtarıldı. En az 500 çocuk babasız kaldı.
Manisa’nın Soma ilçesinde 13 Mayıs 2014 günü
saat 15.10’da meydana gelen maden faciasında,
resmi kaynaklara göre 301 madenci hayatını
kaybetti, 88 kişi yaralandı, 286 kişi kurtarıldı. En az
500 çocuk babasız kaldı. Yaralananlar, kurtarılanlar
ve yakınları ile birlikte on bine yakın kişinin
doğrudan ya da dolaylı olarak bu felaketten
etkilendiği tahmin edilmektedir. Bu tür felaketlerde
ilk yapılan müdahale, kurtarma ve ilk yardım
çalışmalarıdır. Kurtarma çalışmalarının sürdüğü ilk
gün gönüllü destek vermek isteyen pek çok EMDR
terapisti mail grubuna yazmaya başladı ve olayın
üzerinden henüz bir gün geçmeden EMDR HAP
gönüllüleri Şenel Karaman önderliğinde organize
olmaya başladı. Özellikle 1999 Marmara tecrübemizden bu yana alanda öğrendiğimiz üzere, olay
mağduru çocukların bekletilmemesi gerektiğini
bilen biri olarak, ben de 14 Mayıs 2014 saat
12.36’da EMDR HAP mail grubuna yardıma hazır
olduğumu bildirdim. Şenel Karaman ilk gönüllüler
toplantısını, 14 Mayıs 2014 saat 17.30’da İzmir’de
Liman Psikoloji atölyesinde düzenledi. EMDR
Dernek Başkanı Emre Konuk 14 Mayıs 2014 saat
01.29’da mail grubuna
“AFAD ve ASPB ile
görüşeceğim. Şu anda alanda sistemli bir çalışma
yapamayız. Lokal otoritelerin (Vali, Kaymakam,
Belediye vd.) ve AFAD, ASPB ile görüşüp
önümüzdeki bir ay içinde Soma'da bir merkezde
düzenli hizmet verebilmenin bir yolunu bulabilmemiz gerekiyor. Birinci derecede mağdur işçiler
ve yakınlarının sayısı birkaç bini buluyor. Olanak
yaratabilirsek eminim hepimiz elimizden geleni
yapar ve etkili bir hizmet veririz” mesajını yazdı.
EMDR HAP Türkiye gönüllüleri belki de ilk defa bu
kadar hızla örgütlenerek yardıma hazırlandı. İlk
günden itibaren yardım çağrısına 120 EMDR
eğitimi almış uzman başvurdu.
Öncelikle eğitimler ve bilgi tazeleme toplantıları
yapıldı. Üç tür eğitim verildi:
A. “Aile ve Çocuklarla Psiko-sosyal Destek
Çalışmaları - Bilgileri Tazeleme" eğitimleri daha
önce psikososyal müdahale eğitimi almış, alan
deneyimi olan ama EMDR eğitimi almamış olan
meslektaşlara (Ümran Korkmazlar tarafından)
verildi.
Sayfa 3
1- 19.05.2014 tarihinde İzmir 9 Eylül Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Konferans Salonunda
2- 28.05.2014 tarihinde İstanbul MEF Okulları
Konferans Salonunda
3- 15.06.2014 tarihinde Ankara
Madalyon Psikiyatri’de
B. “EMDR Protokollerinin Eğitimi ve Bilgi
Tazeleme eğitimi”
1- 16.05.2014 tarihinde İzmir’de Liman Psikoloji
Atölyesinde R-TEP, G-TEP eğitimi
(Şenel Karaman, Pınar Fidancı tarafından) verildi
2- 19.5.2014 tarihinde İzmir’de Liman Psikoloji
Atölyesinde Ana Gomez ile Skype toplantısı
Çocuklarla Grup EMDR için bilgi alışverişi
3- 20.05.2014 tarihinde İzmir’de Dünya Psikolojik
Danışma Merkezinde Çocuklarla Grup EMDR
Protokolu eğitimi (Ümran Korkmazlar tarafından)
4- 27.05.2014 tarihinde EMDR ve Kompleks
Travma isimli webinar sunumu
(Emre Konuk tarafından) yapıldı.
5- 04.06.2014 tarihinde İstanbul’da
DBE eğitim salonunda R-TEP, G-TEP
eğitimi (Asena Yurtsever tarafından) ve
Çocuklarla Grup EMDR Protokolu eğitimi
(Ümran Korkmazlar tarafından) verildi.
C. Bir ekip tarafından “Soma maden kazası
mağdurlarına psikolojik müdahale el kitabı”
hazırlanmış ve alana gidecek olanlara kullanımı
konusunda bilgi verilmiştir (Bu ekip, Ümran
Korkmazlar, Şenel Karaman, Pınar Fidancı, Billur
Kurt, Nur Furtun Sökmen, Sibel Ustael,
Abdullah Aydın, Halil İbrahim Duran, Cemre Soysal,
Berfin Bozkurt’tan oluşmuştur).
D. Ümran Korkmazlar tarafından “Çocuklarla Grup
EMDR Protokolu” geliştirildi.
Alanda çalışma izinleri ve işbirliği için Şenel Karaman, İzmir İl Sağlık Müdürlüğü, APHB, MEB yetkilileri, TPD, TPDR Derneği, İzmir Belediyesi, Eşref
Paşa Hastanesi vb pek çok kurumla sayısız
toplantılara katılarak EMDR HAP adına yakışır harika
işler yaptı ve hala yapmaya devam ediyor. Bu organizasyonda Pınar Fidancı, Halil İbrahim Duran, İlkay
Süalp Minisker, Dilara Hasdemir Şenel’e yardım
ettiler. Müthiş çabaları sonucu bağlantı kurdukları
kurumlarla aşağıdaki çalışmalar yapıldı ve bir kısmı
halen devam ediyor:
a. APHB İle sürdürülen çalışmalar:
APHB, Kızılay ve 7 Ruh sağlığı ile ilgili meslek
örgütlerinin oluşturduğu bir birlik. Bu birliğin
Psikososyal ekiplerine 1 EMDR ile uzmanın eşlik
etmesi sağlandı. Bu çalışma yedişer günlük
periyotlarda devam ediyor ve her grupta en az 1
EMDR HAP gönüllüsü arkadaşımızın yer alması
sağlanıyor. Ancak akut dönem sonrası daha çok
sayıda, hem yetişkin, hem de çocuk mağdurlar için
EMDR
uzmanlarının
alanda
çalışmasının
gerekliliğine inanmaktayız. Ayrıca travmanın doğası
gereği görev süresinin 3-4 gün olarak düzenlenmesinin
uygun olacağı düşüncesindeyiz.
Sayfa 4
b. Milli Eğitim Bakanlığı Travma Ekipleri ile yapılan
çalışmalar:
Kınık bölgesine Milli Eğitim Bakanlığına bağlı
Travma gruplarında EMDR Hap terapistlerinin
olması sağlandı ve müdahale konusunda MEB
ekipleri desteklendi. İzmir bölgesinden giden
travma ekipleri Kınık İlçesine bağlı yerleşim birimlerinde çalıştılar, R-TEP, G-TEP ve Çocuk Grup
EMDR protokolu uyguladılar ve oldukça iyi sonuçlar
alındı.
c. Eşrefpaşa Hastanesi ile yürütülen çalışmalar:
Eşrefpaşa hastanesi İzmir Büyük Şehir Belediyesine
bağlı çalışıyor. Bu hastanenin olanakları ile Kınık
İlçesine bağlı yerleşim birimlerine ekipler gönderildi
ve mağdurların bir bölümü hastaneye araçlarla
taşınarak tıbbi tedavilerinin yanında psikolojik
destekleri yapıldı. Bilgilendirme, G-TEP, R-TEP ve
Çocuk Grup EMDR protokolu uygulamaları yapıldı
ve yapılmaya devam ediyor. İyi sonuçlar alınıyor.
Hala yardıma ihtiyacı olan birçok çocuğun
olduğunu bilmekle beraber, organizasyon ve görevlendirmeler açısından yaşanan güçlükler nedenleri
ile çalışmalarımız yavaşlamıştır. Dileğimiz; travma
çalışmalarında çocukların göz ardı edilmemesi ve
planlamada çocuk EMDR HAP gönüllülerinin de
görev almasına fırsat tanınmasıdır.
Teşekkürler
Bu bültenin baskıya girdiği tarihe kadar alanda gönülden
hizmet
ederek
katkıda
bulunan
değerli
meslektaşlarımız Abdullah Aydın, Ayşe Arslanoğlu,
Ayşen Gülen, Belin Güner Nas, Bilge Akyol, Billur
Kurt, Didem Turgut Çönkü, Dilara Hasdemir, Duygu
Semiz Erbaş, Ebru Zorlutuna, Ela Culha, Ervin Gül,
Ferhat Yılmaz, Filiz Erişen, Gönül Selen, Hakan
Emanetoğlu, Halil İbrahim Duran, Hande Aydın,
Hülya Akman, İlkay Süalp Minisker, Karin Natan,
Meral Yüncüler, Nigar Uslu Özcan, Nil Pınar Budak,
Nuray Alper, Meryem Yalçın, Onur Aksütoğlu Akkoca,
Özden Atan, Özlem Demirci, Pınar Fidancı, Rukiye
Derin, Seda Pezek, Sibel Ustael, Sündüz Atay, Şenel
Karaman, Ümran Korkmazlar, Yusuf Ahmet Kulca,
Zülal Erik’e ve zor günlerimizde uzaklardan bizi
destekleyen, bilgilendiren değerli meslektaşlarımız
Ana Gomez, Nacho Jarero, Estie Bar Sade, Brurit
Laub, Elan Shapiro, Karen Forte, Michel Silvestre’ye
çok teşekkürler. Alanda kullanılan malzemelerin
sağlanmasına
Kadir Has Üniversitesi ve Öykü
Kırtasiye destek verdiler, onlara da teşekkür ederiz.
Sayfa 5
Uzm. Psk. İnci Canoğulları
Söyleşi
Bu yıl 15.‘si düzenlenen EMDR Avrupa Kongresi,
İskoçya’nın tarihi Edinburgh şehrinde yapıldı. EMDR
alanında ilk yayınlanan çalışmanın 25. yılı olması
nedeniyle de 2014 yılının ayrıca bir önemi vardı. Benim
için de katıldığım ilk EMDR Kongresi olması sebebiyle
farklı bir heyecan ve önem taşıyordu. Birçoğunun ismini
duyduğum ya da fotoğrafını gördüğüm, EMDR
camiasına önemli katkıları olan insanlarla yüz yüze
tanışma ve konuşma fırsatı buldum. Ayrıca katıldığım
sunumlar ve “Ego States” çalıştayı EMDR alanında yeni
bilgiler öğrenmemi sağlayarak kendimi geliştirmeme
yardımcı oldu.
Bu kongrede daha çok sunumlara ve araştırmalara
yer verildi, sadece bir gün çalıştay vardı. Dünyanın
farklı yerlerinden kongreye gelen katılımcılar, çeşitli
sorun alanlarıyla ilgili uygulama, araştırma ve deneyimlerini aktardılar. Önümüzdeki yıl Milano’da
yapılacak olan kongrede ise yoğunluk çalıştaylara
verilecek. İlk günün sonunda Francine Shapiro’nun
konuşması vardı ve konuşmasında EMDR
Terapisi’nin teorik alt yapısı, Adaptif Bilgi İşleme
Modeli, araştırma ve uygulama alanları hakkında
bilgilendirme yaptı. Bizim de Türkiye ekibi olarak
kendisiyle özel olarak tanışma ve sorularımızı sorma
fırsatımız oldu. Kilis’de yapmış olduğumuz G-TEP
çalışması hakkında sorularımızı sorduk. Kendisi,
çalışmamızla ilgili bize çok olumlu geri bildirimlerde
bulundu. Ayrıca bültenimizde görebileceğiniz gibi
Zeynep Zat kendisiyle bir röportaj yaptı. Yoğun
programı arasında bize zaman ayırdığı ve gösterdiği
anlayış için Francine Shapiro’ya tekrar çok teşekkür
ederiz.
Kongrenin en önemli anlarından biri de Emre Bey’in
EMDR HAP Ödülü’nü alması ve tüm ekip adına
aldığını söyleyerek bizlere de teşekkür etmesi oldu.
Hepimiz çok gururlandık, çok mutlu olduk. Her
açıdan çok iyi, verimli ve dolu dolu geçen, üstüne de
ödülle döndüğümüz bu kongre sonrası Davranış
Bilimleri Enstitüsü bünyesinde çalışan ve kongreye
katılan terapistlerimizin kongre izlenimleriyle ilgili
görüşlerini sordum;
Zeynep Zat: “Öncelikle Francine Shapiro başta
olmak üzere, Udi Oren, Derek Farrell, Mairlyn
Luber ve Arnold J. Popky gibi bir çok değerli isimle;
vakit geçirme ve sohbet etme şansı bulduk. Hepsi
geleceğe dair pek çok fikir verip; oldukça yardımcı,
sevecen ve destekleyici bir yaklaşım gösterdiler.
İstanbul’da günümüz gecemiz EMDR ile ilgili bir
araştırmalar yaparak ve çalışarak geçiyor. Bu
yürüttüğümüz araştırmaları ve geliştirdiğimiz
protokolleri Francine Shapiro ve dünyanın farklı
ülkelerinden gelen EMDR profesyonellerine
sunduk; ülkemizdeki çalışmaların uluslararası
alanda beğeni topladığını gördük.
Kongrede ilişkilerdeki güçlüklerin EMDR ile nasıl
çalışılacağını anlatan güzel bir sunuma katıldım;
yeni perspektifler kazanmamı sağladı. Bunları
yurda döner dönmez uygulama şansım oldu;
kongrenin klinikteki performansımızı daha da
artırmamıza yardımcı olacağını umuyorum.
Kongrede Emre Konuk, Önder Kavakçı ve Tuba
Akyüz ile bir fibromiyalji sunumunuz oldu. Ben de
bir vak’a videosu gösterdim. EMDR camiası ile
yaptığımız seansları ve müdahaleleri paylaşabilmek benim için heyecan verici ve keyifli bir
deneyimdi. Sanırım başarılı ve öğretici de bulundu.
Sunumun ardından İsveç’ten, Almanya’dan,
Hollanda’dan, Amerika’dan, Fransa’dan gelen
EMDR terapistlerinin teşekkür etmeleri; tedaviye
dair edindiklerini kendi ülkele- rinde ağrı çeken
insanlara yardım ederken kullanacaklarını söylemeleri bizi çok sevindirdi.
Ülkemizde 99 Marmara Depremi’nden bu yana pek
çok başarılı isim EMDR ile HAP çalışmalarında
emek verdi; bugün batıda Şenel Karaman
çalışmalara devam ediyor; bizler geçtiğimiz kış
Suriye sınırında çalıştık; Emre Bey yurt içi ve yurt
dışında bugüne dek çok sayıda tsunami,savaş,
doğal afet gibi zor şartlarda HAP çalışmaları
yürüttü. Tüm bu çalışmaların neticesinde,
kongrede, Emre Bey’e EMDR Avrupa HAP Ödülü
verildi. Kendisi de 1999 yılından bugüne kadar bu
alanda emeği geçen herkesi anan çok güzel bir
konuşma yaparak ödülünü kabul etti. Bu
çalışmalarda emeği geçenlere alkışlar getirdik.
Kongrenin öncesinde birkaç gün de kendimiz için
tatil vakti ayırdık. Edinburg ve çevresindeki doğa
çok huzur vericiydi. Elimizde haritalar; şehri ve
oradaki yaşamı keşfetmek de iyi geldi.”
Sayfa 6
Asena Yurtsever: “Kongredeki en önemli şey
aldığımız ödül ve Francine Shapiro tabii ki. Kendisini, danışmanlar gününde, açılış konuşmasında,
karşılıklı sohbette ve son olarak da EMDR HAP
Organizasyonu’nda dinleme fırsatım oldu. Özetle
dört önemli noktadan bahsetti. Birincisi,
göz
hareketleriyle çalışmanın diğer modalitelerden
daha önemli olduğu, ikincisi, göz hareketlerini
olabildiğince hızlı yapmanın çok önemli olduğu,
bizlerin hızı önemsememiz gerektiğini belirtti.
Konuşmalarında vurguladığı üçüncü nokta,
araştırma yapmaktı. EMDR’nin hak ettiği yere
gelebilmesi için çok daha fazla araştırma
gerektiğini, hepimizden araştırma beklediğini, bu üç
konuşmada da ayrı ayrı söyledi. Hatta araştırmaları
yapma ve yayınlama konusunda çekinceleri
olanlarımız için esprili bir dille destek verdi, şöyle
dedi ; “Yazmakla ilgili bir korkunuz varsa, bu geçmiş
travmanızla ilgili olabilir. Bunu çalışın, belki daha
çok şevkiniz olabilir”. Son olarak, özellikle HAP
organizasyonlarında yapılan işleri mutlaka EMDR
Avrupa’ya yazmamız gerektiği ve tüm Avrupa’da
her ülkenin birbirinden bir şeyler öğrenebileceği bir
platform, bir dergi oluşturmak gerektiği belirtti.
Bütün Avrupa’yı bir bütün olarak gördüğünü,
herkesin birbirinden haberi olması gerektiğini ve
böylece iyi bir şey olduğunda bunu diğerlerinin de
takip etmesinin önemini vurguladı. Kongrenin diğer
bir rengi, katılmış olduğum Arnold J. Popky
çalıştayıydı.
Detur
Protokolü,
biliyorsunuz
EMDR’da bağımlılık konusundaki en geçerli
protokol. Popky, neşeli tavrıyla oldukça eğlenceli
bir sunum yaptı, video gösterimleriyle ve canlı
uygulamaları ile çok zengin bir şekilde anlattı.
Kongredeki bir diğer önemli konu, Nörobiyoloji
alanıyla ilgili sunumlardı. EMDR’nin göz hareketleri
etkinliği üzerine pek çok çalışma vardı. Örneğin, bir
çalışmada travma odaklı CBT ve EMDR
karşılaştırmasından bahsedildi. Her ikisinin de
sonuçları iyi çıkıyor ama travma odaklı CBT biraz
daha iyi çıkıyor. Tedaviden altı ay önce, tedavi
başlamadan, tedaviden sonra ve tedaviden bir süre
sonra beyin MR’ ı çekmişler. Travma geçiren beyinlerde amigdala küçülmüş ve beyin sonuçlarına
bakıldığında travmadan sonra küçülen amigdalanın
sadece EMDR tedavisi gören kişilerde tekrar
büyümeye başladığı görülmüş. Gerçekten çok
önemli çalışmalar vardı, mesela EMDR’nin
beyindeki etkisi üzerine ya da beyinde ne oluyor da
EMDR bu kadar etkili oluyor gibi konuları araştıran
bir sürü çalışmadan bahsedildi. Göz hareketlerinin
şekli ve etkisi, EMDR sırasında deri geçirgenliği ve
beyin oksijen seviyesini inceleyen araştırmalar
dinlemeye değerdi.
Elbette bizim açımızdan en önemlisi aldığımız ödül
ve pek çok araştırma ile kongreye yaptığımız
katkılar. Oradaki kişiler, bizlerin çalışmalarına da
çok ilgi gösterdiler. Pek çok tebrik aldık. Türkiye’yi
orada yüksek katılım oranıyla ve pek çok
çalışmayla temsil ediyor olmak, hele bunların üzerine HAP ödülünü almış olmak çok güzeldi. Emre
beyin ödülünü kabul ederken biz ekibine teşekkürü,
kapsayıcı konuşması, 1999’dan beri irili ufaklı
katkısı olan herkese teşekkür etmesi dinlemeye
değer, çok duygu dolu anlardı. Gururlandık,
onurlandık, daha da motive olduk; yaptıklarımız
görülüyor, duyuluyor ve takdir ve teşekkür topluyor.
İyi ki oradaydık.”
Tuba Akyüz: "Kongre çok keyifli ve son derece
verimli geçti. Türkiye'den kalabalık bir grup olarak
katıldık. Fibromiyalji ve Migren Tedavisinde EMDR,
Soma'da, Van'da ve Kilis'de Suriyeli göçmenlerle
gerçekleştirilen HAP çalışmaları, Çocuklar ve
Aileleriyle Yapılan Çalışmalarda Hikayelerin
Kullanılması gibi bir çok başlıkta sunumlar
gerçekleştirdik. Sunumların her biri epeyce ses
getirdi. Özellikle Suriyeli göçmenlerle yürütmüş
olduğumuz proje neticesinde Francine Shapiro,
tebrik etmek ve bizlerle tanışmak istedi. Elbette
gurur duyduk.
Gurur duyduğumuz bir diğer gelişme de Emre
Hoca'nın Avrupa İnsani Yardım ödülü alması oldu.
Hak edilmiş bir ödül. Tüm ekibi adına kabul ettiği
ödülü keyifle kutladık. Yaptıklarımızla ilgili memnuniyetimizi, yapacaklarımızla ilgili de heyecan ve motivasyonumuzu artıran bir kongre oldu.
Katıldığım çalıştayların içinde bağlanma teorisiyle
EMDR'nin ortak kullanımına dair olan ve Nörobilimsel
açıdan EMDR'yi anlamaya yönelik olanları özellikle ilgi
çekiciydi.
Kongre sürecinde Udi Oren, Elan Shapiro gibi EMDR
dünyasından sevdiğimiz birçok kişiyle de bir arada
olma fırsatı bulmuş olduğumuz için de ayrıca mutlu
oldum.
Sayfa 7
Edinburg'da kaldığımız günlerde mottomuz: "Work
hard, Play hard" oldu. Hem iyi çalıştık, hem de iyi
eğlendik. Darısı seneye Milano'ya. :)"
Feryal Tükel: “EMDR konferanslarını seviyorum.
Konferansta ustaları tanımak, dinlemek, dünyanın
her yerinden meslektaşlarımızın çalışmalarını
izlemek, yeni şeyler öğrenmek kadar, bu camiayı
oluşturan insanların sıcaklığı, mütevazi hali, tavrı
da çok hoşuma gidiyor. Kendimi kocaman, harika
bir ailenin parçası gibi hissediyorum.
Birçok nedenle bu yılki konferansı özellikle hiç
unutmayacağım. Öncelikle Francine Shapiro'nun
katılması ve onun açılış konuşmasını izlemek,
ardından Suriyeli mültecilerle yaptığımız çalışmalar
nedeniyle DBE ekibi olarak bizi davet etmesi,
onunla tanışıp karşılıklı sohbet etme şansına
kavuşmak heyecan vericiydi. Bir de sevgili hocamız
Emre Konuk, Europe Humanitarian Award ödülünü
alınca konferans daha da keyifli hale geldi.
Kilis'teki G-TEP çalışmamızı anlatan videomuzun
gördüğü ilgi, açılış konuşmasında Avrupa Başkanı
Udi Oren'in övgüyle çalışmalarımızdan ve
videomuzdan bahsetmesi, gözyaşları içinde
izlediğini söylemesi, Francine Shapiro'nun da
videoyu izlerken çok duygulanmış olması, Elan
Shapiro'nun araştırma sonuçlarımızla videomuza
kendi prezentasyonunda yer vermesi bizi ayrıca
sevindirdi.
değişimler, EMDR'nin dayandığı AIP'in etkinliğini
gösteren mükemmel çalışmalardı.
Keza Türkiye'deki workshop'ta Udi Oren'in de
bahsettiği, R. Logie. A. De Jongh tarafından
hakkında yazılmış makaleyi okumuş, uygulamaya
başlamış ve etkilenmiş olduğum flash-forward tekniği
hakkında yazarların sunumları olduğunu görünce
kaçırmak istemedim. EMDR UK Başkanı Robin
Logie'nin "The Flash-forward Procedure-Confronting
the Catastrophe" konulu sunumu ve Add de Jongh'un
"EMDR for Fear and Phobias: Effective Applications
and new Developments" başlıklı ve yine flashforward
prosedürünü
anlattığı
örnek
vaka
videolarıyla desteklenmiş sunumu çok ufuk açıcıydı.
Peter Bumke'nin sunduğu "Interpersonal Violence in
SE-Asia and the Impact of EMDR-Lessons from the
Mekong Project" adlı iki yıl süren çok kapsamlı ve
zahmetli
çalışmayı
da
takdirle
anmadan
geçemeyeceğim.
Bir de İskoçya ve Edinburg'u çok sevdiğimizi söylemek isterim. Hiç bir çirkin yapıyla bozulmamış,
dağlar, göller, nehirler, ormanlar, denizlerle
bezenmiş, bulutların ve ışığın mistik bir hava kattığı
Highlands'e doyamadık. Edinburg ise tarihi dokusu
çok iyi korunmuş, sevimli, sokak çalgıcıları ve gösterileri ile sürprizlerle dolu bir şehir olarak iz bıraktı
bizde.”
İki günlük konferansta Türkiye'den DBE'den üç,
İNDA'dan bir (ne yazık ki arkadaşımız Ayşegül
Kalem
rahatsızlandığından
bir
sunumları
yapılamadı) ve FİDE danışmanlıktan bir olmak
üzere toplam 5 başarılı sunumun yer alması da
gurur vericiydi.
Gerek konferansta gerekse sohbetimizde Francine
Shapiro ısrarla, tekrar tekrar EMDR'nin daha fazla
kabul görüp yaygınlaşması açısından araştırmanın
önemi ve gerekliliğinin altını çizdi.
Katıldığım sunumlarda en çok ilgimi çeken Tıp Doktoru
Marco
Pagani'nin
"Neurobiology
of
EMDR-Past, Present and Future" başlıklı konuşmasıydı. Travmanın beynin hangi bölgelerini nasıl
etkilediği ve EMDR ile tedavi öncesinde ve
sonrasında beyinde görüntülenen
Sayfa 8
Psk. İnci Canoğulları
Makale Özeti
Makale Özeti
Makale Adı: EMDR Araştırma ve Uygulama
Alanında Son Gelişmeler Yönergeler*
Yazar: C. Tarquinio, J.A. Rydberg & E.U. Oren
Dergi: European Review of Applied Psychology
(Revue européenne de psychologie appliquée)
Sayı: 2012; 62; 191
Çeviri özet: İnci Canoğulları
Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden
İşleme (EMDR)Terapisi’nin 1989 yılından beri, özellikle Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) tedavisinde etkili olduğu çeşitli yayınlarla kanıtlanmıştır.
EMDR ilk zamanlarda travma yaşayan bireyleri
tedavi etmek amacıyla tasarlandı; ancak daha
sonra diğer psikopatolojik rahatsızlıkların tedavileri
için gerekli uygulamaları da dahil edecek şekilde
geliştirildi. EMDR’nin bulunması - diğerlerine
kıyasla – Alexander Fleming tarafından penisilinin
bulunmasıyla karşılaştırılabilir: iyileşen kişilerin
beyinlerinde ne olduğunu tam olarak anlamasak da
sadece etkinliğini kabul edebiliriz. Ve aslında bu bir
iyileşme sorusudur. Bir şeyler oluyor, öyle bir şey ki,
daha sonra David Servan Schreiberin’in de esprili
bir şekilde söylediği gibi, ileride bir gün Nobel Ödülü
kazanacak bir şey. Fakat EMDR’yi olmadığı bir şey
yapmaya çalışmamalıyız. Bu bir panzehir değil.
1923 yılında, Janet belli başlı bazı psikoterapiler
üzerine şöyle yazdı: “İnsanlar bu genel psikoterapiler konusunda Orta Çağ’da önemli bir rol oynamış
olan eski bir ilacı, bir panzehiri, hatırlayabilirler. Bu,
kişilerin olası her durum için kullanabildikleri evrensel bir ilaçtı; çünkü bilinen tüm aktif maddeler yüz
kez ilacın içine katılmıştı. Bu maddelerin tümünü
içeren ilaç hastaya; hastalığı, her ne olursa olsun,
bu karışım içerisinde uygun bir çare bulabilmesi
umuduyla verilirdi.
(Janet, 1923, p.64, yazarın çevirisi). İnsanlar, böyle
tuzağa düşmemek için çok dikkat etmelidir.
EMDR’nin kendi gelişimi için, kesinlikle klinisyenlere ve pratik zekaya ihtiyacı vardır. Bu, dünya
çapında başarının anahtarıdır. Ancak, meşrutiyetini
ortaya koymak ve sağlamlaştırmak, uygunluk ve
faaliyet alanını belirlemek ve EMDR sürecinde
neler olduğunu anlamak için sadece psikolojiden
değil farklı öğretilerden de yaralanabilen çeşitli
araştırmalar geliştirilmelidir. Bu yaklaşım, nasıl
işlediğine dair açıklamaları diğer alanlarda da
arama cesaretine sahiptir.
EMDR’nin gücü burada yatmaktadır; bu onun daha
seçici olan ve muhtemelen dış etkilere daha kapalı
olan
diğer
psikoterapötik
yaklaşımlardan
ayrışmasını sağlamaktadır. Bu, bazı zamanlarda
EMDR’nin zayıflığı da olabilir. Aslında, bu çeşit
bilimsel yorumlamalar EMDR’yi, araştırmacıların
hassas olmaları gereken, önüne geçilemez bir
araştırma konusu yapmaktadır. European Review
of Aplied Psychology’nin bu sayısı, EMDR’ye
ayrılmış bir dizi orijinal makaleyi toplamaktadır.
Dergi bu fırsatı, EMDR yaklaşımının ve gelişiminin,
bu konular hakkında daha az bilgisi olan okuyucular tarafından daha fazla bilinir hale gelmesi için
kullanmakta ve özellikle Avrupa’da araştırmacılar
ve araştırma ekipleri arasında daha fazla ilgili
uyandırmayı hedeflemektedir.
*Kaynak: C. Tarquinioa, J.A. Rydberga & E.U.
Oren (2012). Recent Advances in EMDR research
and practice (Eye movement desensitization and
repricessing therapy). Revue européenne de
psychologie appliquée, 62, 191.
Benim üzerinde çalışmakta olduğum terapötik
metotlar,
psikolojik
fenomenlerde
karmaşa
doğurması; rahatsızlıkları her ne olursa olsun tüm
hastalardaki tüm zihinsel operasyonlar için bu
karmaşa içinde kendilerine uygun olan çareyi
bulmaları umudu açısından bir çeşit psikolojik
panzehire benzemektedir.”
Sayfa 9
Uzm. Kln. Psk. Zeynep Zat
Söyleşi
EMDR Eğitimi’ne katıldığım ilk gün Udi, eğitimin açılış
konuşmasında parkta yürüyüş yapan, aklındaki canavar
ile mücadele etmeye çabalayan kanser hastası bir
kadından bahsetmeye başlamıştı. Kadın aklındaki
düşüncelerle uğraşırken ansızın bunlardan rahatsızlık
duymadığını fark etmişti. Sonra kendi kendine durup ne
olduğunu sormuş; yanıt olarak göz hareketlerini
bulmuştu. Kendi yaşamındaki güçlükler ile baş etmeye
çalışan kadın bu göz hareketlerinin peşine düşmüş;
araştırmış; başkalarında denemiş; geliştirmiş ve ortaya
EMD çıkmıştı. Zaman içindeki araştırmaları neticesinde
EMDR adını verdiği terapi yaklaşımını ortaya koyan kişi
Francine Shapiro’ydu. Kendisinin park yürüyüşündeki
göz hareketlerini keşfi ile başlayan hikayede EMDR,
dünyanın pek çok ülkesinde pek çok profesyonelin
terapi odasındaki yerini aldı; bir çok psikopatoloji ile
çalışmaya olanak sağladı; çok sayıdaki travma
mağdurunun duyduğu rahatsızlıkların giderilmesinde
yardımcı oldu.
Udi’nin anlattığı bu park yürüyüşünü dinlerken, bu
Francine Shapiro ile tanışmayı ve yaşadıklarını
kendisinden dinleyebilmeyi hayal etmiştim.
Geçtiğimiz ayın son cumartesi günü, hayalim
gerçek oldu. Edinburg’ta EMDR Avrupa Kongresi
sırasında Francine Shapiro ile bu röportaj için bir
araya geldim; hem kahve içtik hem de bana
EMDR’yi anlattı.
Bu söyleşiyi kimler okur bilmiyordum ama bu şansı
hepimiz için değerlendirmek Francine Shapiro’nun
söyleyeceklerini bültenimizin bu sayısında sizlerle
paylaşmak istiyordum. Sorularım bir yıl öncesinden
hazırdı da dinleyeceklerimi çok merak ediyordum.
Zeynep Zat: Öncelikle yoğun programınız içinde
bu röportaja vakit ayırmayı kabul ettiğiniz için başta
Emre Konuk ve Türkiye’de EMDR ile çalışan ve
söyleyeceklerinizi okuyacak olan tüm terapistler
adına çok teşekkür etmek istiyorum. EMDR sizin
için ne demek, Francine Shapiro?
Francine Shapiro: EMDR terapisi için ilk sözlerim;
“iyileşmek için hızlı ve etkili bir yol” olur. Klinisyenlerin ellerine teslim edilebilir bir yaklaşım.
Francine Shapiro
Bir danışan ile çalışırken onun isteklerine ve
ihtiyaçlarına cevap verebilme ve danışanın tekrar
sağlığına ve mutluluğuna kavuşması için ne
yapacağınızı bilme becerisi; danışanın çektiği
acıların dindiğini, üzerindeki bulutların dağıldığını
görebilmek; tekrar sevebilmesini sağlamak;
hayatlarında sahip olmayı isteyecekleri mutlu aileyi
ve hatırlanacak anıları oluşturmalarına yardım
edebilme becerisi.
Zeynep Zat: Şimdi, parkta yürüdüğünüz o güne
geri dönüp baktığınızda, EMDR’yi bugün nerede
görüyorsunuz?
Francine Shapiro: Parkta yürürken göz hareketlerini keşfettiğimde, bir rahatlama mekanizmasını
tesadüf eseri keşfettiğimi düşündüm. Ve bu, bana
tüm insanlar için çalışma inancı verdi. Göz
hareketlerini kullanmaya ve ne kadar etkili
olduğunu
görmeye
başladığımda
herkeste
çalışabilmesi için gerekli olan başka noktaları da
eklemeye başladım: Ben davranışçı yönelimden
geliyorum. O zamanlar yaşadığım endişe ile baş
etmek için öncelikle endişeyi kendimden
uzaklaştırmayı düşündüm. Bu konudaki çabalarıma
göz hareketleri ile devam ettikçe onun daha fazla
etkili olduğunu gördüm. İç dünyanın nasıl ortaya
çıktığını ve oluşan bağlantıları gördüm; ve bu
bağlantılara nasıl yardım edilebileceğini keşfettim.
Derken, bu benim evim olmuştu.
Daha sonra EMDR, ihtiyaç duyan herkes için dünya
çapında erişilebilir bir hale gelecekti. Ve bu 25 yıldır
devam ediyor. Burada, EMDR Avrupa’da olmak, 40
farklı ülkeden gelen insanların EMDR terapisinin
nasıl çalıştığı ve onu daha iyiye götürmek için neler
Sayfa 10
yapılacağına dair bilgilerini paylaştıklarını görmek
bana gurur veriyor. Bu gerçekten harika.
Zeynep Zat: EMDR Adaptif Bilgi İşleme Modeli
(AIP) için psikoterapi ile ilgili ümit verici bilimsel
bulgular nelerdir?
Francine Shapiro: Ruh sağlığı tedavisinin ‘herhangi
bir fiziksel tedaviden farklı olmadığı’ anlayışını tüm
dünyaya sunmalıyız. İnsanlar, terapiye gitmenin
kendilerini zayıf yapacağı, yetersiz bir akla sahip
oldukları veya kendilerinde ters giden bir şeyler
olduğu inancı nedeni ile terapilere gitmek istemiyorlar. Oysa ki, EMDR Adaptif Bilgi İşleme Modeli
nörobiyolojik bir zeminden bahsediyor. Bu model,
beynin dünyayı anlama ve muhakeme etme işlevini
ortaya koyuyor; insanların yaşadıkları duygusal
stresler ile baş ederken de bu sistemi kullandığını
gösteriyor.
Bazense insanların bilgi işleme sistemindeki
işlemede aksaklıklar oluşabiliyor; tıpkı bilgisayar
gibi. Ve bu olduğunda, bu anıya ait anların,
duyguların, fiziksel duyumların ve inançların olduğu
haliyle fiziksel olarak beyinde depolanması sonucunda, kişi olumsuz reaksiyonlar göstermeye
başlıyor. Beyin şimdi içinde bulunduğumuz anda da
bu işlevi devam ettiriyor; algılar, anı ağına
bağlanarak bir anlam ifade ediyor. Fakat eğer
işlenmemiş bir anı varsa, bu anının negatif
duyguları ve fiziksel duyumları bir anda ortaya
çıkabilir ve bu durum insanların gücünü aşan bir
durum halini alabilir. Örneğin, bir odaya girerken
kaygılı hissedebilirler ve sebebini anlayamazlar.
Kendilerini güvensiz hissederler. Konuşma veya
okuma yetilerinde eksiklik hissedebilirler.
Sana bir danışanı anlatayım. Hayat boyu depresyon yaşamış, kendisiyle ilgili iyi hislere sahip
olamayan bir danışanım vardı. Üniversiteye
gitmesine ve mezun olmasına rağmen okuma
konusunda hep zorluk yaşamıştı. Harfleri, kelimeleri seslendirirken kendini güvensiz hissediyordu.
Kendisiyle ilgili ters giden şeylerin olduğunu ve
insanların da bunu hoş bulmadığını anlatıyordu.
EMDR terapisine geldi ve okuma zorluğunun
temelindeki yaşantıları belirlemek için gerekli
prosedürü uyguladılar. Bu sırada danışan bir
anısını hatırladı. Kendisi henüz 7 yaşındayken, bir
gün büyükannesinin evine gitmişti ve büyük annesi
evde değildi. Hikaye okumak için eline bir kitap
almış ve okumaya başlamıştı. O sırada babası
geldi. Danışan, babasına bakıp büyükannesinin
nerede olduğunu sordu. Babası parmağını kitabın
üzerine koydu. Kız babasının parmağı ile işaret
ettiği yere baktığında “ölüm” kelimesini okudu.
Büyükannesinin öldüğünü böyle öğrendi. Bu an,
okuma güçlüklerinin ve yetersizliğin başlangıcı
oldu. Bu anıyı işlemek sadece danışanın okuma
yetisine müdahale etmekle kalmadı; işleme
esnasında danışan daha da önemli bir şeyi fark etti:
Genç kız, kendisinin zeki ve güvende olduğu
algısına geri döndü. Dolayısıyla, insanlar birçok
problemin çocukluklarından geldiğini anlamalılar ve
bugün
yaşadıkları
güçlükler
için
bunları
sorgulamalılar. Bu vakada da olduğu gibi, EMDR
terapisine gitmek, bu sürece dahil olmak, kişinin
inanç sistemindeki olumsuz etiketleri ortadan
kaldırarak; kişiye bilgelik kazandırıyor.
Zeynep Zat: Bir diğer sorum, EMDR terapisini diğer
psikoterapi yaklaşımları ile karşılaştırdığınızda ne
düşünüyorsunuz?
Francine Shapiro: Tüm psikoterapi yaklaşımları
farklı model ve farklı prosedürlere sahip. Psikodinamik terapi, intrapsişik çatışmaların olduğuna ve
kişisel deneyimleri söze ve konuşmaya dayalı
çalışmak gerektiğine inanır. Yeni davranışsal terapiler, gerçekçi olmayan inançların problemli
davranışlara neden olduğuna inanır; bu neden ve
sonuç
ilişkisinde
çalışarak
davranışları
değiştirdiğine inanır. EMDR terapisi için patolojinin
oluşma nedeni işlenmeyen anı’dır. Eğer danışanı
anılara ulaşmak, onları işlemek için hazırlar ve
onlarla çalışırsanız inançların, davranışların ve
duyguların otomatik olarak değiştiğini görebilirsiniz.
Bu patolojiyi tanımlama ve tedavi etme için tamamen farklı bir format. Örneğin, tek travma
mağdurlarıyla yapılan üç EMDR seansından sonra,
% 80-90 oranında düzelme görülürken, yapılan dört
beş EMDR seansından sonra artık TSSB
tanılarının ortadan kalktığı görülmektedir. Dolayısı
ile problemi böyle tanımlamak, hızlı ve etkili bir
değişimi getirmektedir. Bu, EMDR terapisini diğer
terapi yöntemlerinden ayıran şeydir.
Zeynep Zat: Gelecekte, kısa ve uzun vadede,
EMDR’yi nerede görmek istiyorsunuz?
Sayfa 11
Francine Shapiro: 25 yıllık birikim sonucu bugün
dünyanın her yerindeki klinisyenler, EMDR’nin
travma sonrası stres bozukluğunun ötesinde birçok
hastalık için ne kadar etkili bir tedavi yöntemi
olduğunu gördü. Geçmişte göz hareketlerinin pozitif
etkisi özellikle travma sonrası stres bozukluğu
(TSSB) alanında yapılan araştırmalar ile
kanıtlanmıştı. Bunun bir nedeni farklı farklı alanlarda araştırma yapmanın çok uzun zaman alması.
Tabi ki, TSSB için yapılan tüm araştırmalar harika;
fakat diğer tüm tanılar için de araştırmaların
yapılmasına ihtiyacımız var. Örneğin, depresyon
mağduru birçok insan var. Depresyona sebep olan
anılar etkili bir şekilde işlendikten sonra depresyon
yok oluyor. Bir çalışma bize bunu gösterdi ve daha
fazla çalışma ile bunu incelememiz gerek. Aynı şey
fobiler için de geçerli. Üç EMDR seansı fobileri yok
ediyor. Değerlendirilmesi çok önemli olan noktalardan biri de diğer terapilerle tedavi edilmesi
mümkün olmayan ve açıkça tedaviye direnç
gösteren rahatsızlıklar. EMDR terapisinin hayalet
bacak ağrısında (phantom limb pain) kullanılması
gibi. Bir ekip bu ağrının tedavisi üzerine
araştırmalar yürüttü ve araştırma sonucunda bir tek
EMDR terapisinin ağrıyı ortadan kaldırabildiği rapor
edildi. Bu problem için bir çeşit davranışçı terapi de
kullanıldı. Davranışçı terapi sonucunda ağrının
daha az olduğu rapor edildi; fakat ağrı ortadan
kaldırılamadı. Son zamanlarda bağışıklık sistemini
kuvvetlendirmek ile ilgili pek çok semptom için
EMDR’ın kullanımı üzerine farklı çalışmalardan çok
güzel sonuçlar çıktığını duyuyoruz. Bugünlerde bu
yeni araştırmaları ana akım (EMDR Journal dışında
da travma ve stres ile ilgili uluslar arası dergiler)
dergilere gönderiyoruz ve yeni çalışmaları EMDR
camiasının dışındaki kişilere de gösteriyoruz.
Biliyorsun, AIP modeli, travmanın; resimler, duygular, inançlar ve beden duyumları ile beyinde
depolandığını savunur. Bu nedenle, işlemeden
sonra fiziksel duyum da artık o eski haliyle
depolanmamaktadır ve ağrı ortadan kaybolur. Bu,
diğer terapi tekniklerinden farklıdır. Yani, bir başka
terapi türünün tedavide etkili olamadığı ya da daha
önce hiç araştırmadığı bir konu EMDR için
araştırmaya değer bir konu olabilir. Başka bir
deyişle, başka terapi yaklaşımları ile tedavisi
mümkün olmayan bir problemin EMDR ile tedavi
edilebileceğinin ve bunu araştırmak gerektiğinin
farkına varmak gerekir.
Zeynep Zat: Türkiye’de tanıdığım EMDR Eğitimi
almış, EMDR ile çalışan, bu alana yatırım yapan,
başarılı ve kendisini geliştirmek isteyen çok sayıda
EMDR terapisti var. EMDR’ın gelişimine katkı
sağlamak için EMDR ile çalışan biz terapistlere
neler önerirsiniz?
Francine Shapiro: Uygulamalarınızda değerlendirme testleri kullanmanızı öneririm. Eğer depresyon, hayalet bacak (phantom limb pain) ağrısı
ya da hangi tanı ile çalışıyorsanız çalışın, ölçüm
alın ve bu insanların ölçümlerini kaydedin.
Topladığınız datalar, vaka çalışmaları olarak farklı
dergilerde yayımlanabilir. Daha önce çalışılmamış
ya da araştırılmamış bir alansa, bu alanı harekete
geçirebilir. Evet pozitif sonuçlar alıyoruz ve bu aynı
konular üzerine yapılan farklı araştırma sonuçları
ile desteklendiğinde daha ilham verici oluyor.
Örneğin, bahsettiğim hayalet bacak (phantom limb
pain) ağrısı farklı tedavi yöntemleri ile tedavi edilmeye çalışılmıştı ve bu konu ile ilgili çok kısıtlı
sayıda analiz sonucu vardı. Ancak bu kısıtlı
sayıdaki analizler üzerine yazılan dört makale
yayımlandı. Üstelik hepsi de bireysel vakalardı.
Birinde altı, bir başkasında bir, bir diğerinde on
vaka vardı ve hepsi olumlu sonuç vermişti. Şimdi
bütün bu makaleler gösteriyor ki, EMDR bu ağrıyı
gideren tek tedavi yöntemi. Dolayısıyla yürütülecek
vaka çalışmaları da bu şekilde alana katkı
sağlayabilir.
Zeynep Zat: Peki ya EMDR HAP’in sizin için anlamı
nedir?
Francine Shapiro: Bu dünya çapında ‘altın’ gibi
değerli bir organizasyon. Bunu yapabilmek için
insanlar zamanlarını ve enerjilerini harcıyorlar.
Tıpkı Türkiye’de sizlerin yaptığı gibi... Kapalı
kapılar ardında terapist olmanın yeterli olmadığını
hissetmek, diğerlerine yardım etmek için kapıları
açmak, umutsuzca şiddetli acılar çeken, ihtiyacı
olan birine yardım götürmek ve insanlara hem
kendileri hem de aileleri için hayata geri dönmelerine yardımcı olmak ve bir yardım ağı oluşturmak...
Mesela, çalıştığınız Suriyeli Mülteciler, yaşamları
boyunca her zaman sizinle kurdukları bağı hissedecekler. Ayrıca, araştırmalar gösteriyor ki; travmatize
olmuş TSSB’si olan anneler diğer annelere göre
çocuklarına daha kötü davranıyorlar. Bunun nedeni
onların kötü birer insan olmaları değil; TSSB
semptomlarının bir sonucu
Sayfa 12
olarak kolayca tetiklendikleri için hızlıca öfkelenebiliyorlar; çocuklarından uzaklaşabiliyor ya da
onlara karşı hissizleşebiliyorlar. Ve biliyorsak ki,
elinizdeki EMDR terapisi ile ebeveynlerin tedavi
edilmesi, mutlu çocukların yetişmesine yardımcı
olacak; siz yeni jenerasyonları da acı çekmekten
kurtarabiliyorsunuz demektir.
Francine’in bu sözleri söylerken gözlerinde, insanlara yardım götürebilmenin kendisini çok mutlu
ettiğini gördüm.
Zeynep Zat: Bunu sağladığınız için size teşekkür
ederiz.
Francine Shapiro: Hayır, asıl size teşekkürler,
EMDR’ı sizler kullanıyorsunuz. Siz EMDR’yi kullanmak için zamanınızı ve enerjinizi veriyorsunuz. Biz
başladık; ama sizler onu çok iyi ve güzel bir şekilde
kullanıyorsunuz.
Zeynep Zat: Sanırım elimizden geldiğince
dünyanın her tarafında EMDR HAP Projeleri için
çalışmaya devam etmeliyiz.
Francine Shapiro: Kesinlikle, kesinlikle evet. Bu
karanlığa aydınlık getiriyor. Bu, kimseyi karanlıkta
yalnız bırakmayan bir altın gibi. Kitabın sonunda
söylediğim gibi. Türkçesi de de var kitabın, biliyorsun. Acı Anıları Silmek. Kitap insanlara kendilerine
yardım etmeleri için kendi kendine yardım teknikleri
sunuyor. Ülkenizde kitap da var, teknikler için
yardım alınabilecek klinisyenler de var. Ayrıca
kitapta ne zaman yardımcı olunabileceğine dair
yönlendirmeler de yer alıyor. Kitabın sonunda
İnsani Yardım Programları’ndan ve dünya çapında
bir altın değeri taşıdığından, geride kimsenin
bırakılmaması gerektiğinden bahsediyor.
Zeynep Zat: EMDR yolcuğuna başladığınız andan
bugüne dek EMDR ile yaşadığınız en iyi an nedir?
Francine Shapiro: Bilirsin böyle sorularda bir
geçmişe bakarız. Ben de her zaman geçmişe, ilk
tedavi ettiğim zamanlara dönerim. EMD’nin, o
zamanlar EMD idi, bir tanı almış ve acı çeken biri
üzerinde kullanılıp kullanılamayacağını görmek
istiyordum. Ancak cevabı bilmiyordum; çünkü
sadece tanıdığım insanlar ile kullanıyordum.
O dönemde acı çeken, hem de şiddetli acılar
çeken, Vietnam Gazileri’ni fark etmemiştim. Ben
üniversitedeyken savaş kızışmıştı ve ben savaşa
giden kimseyi tanımıyordum. Askerlik zorunluydu;
ama üniversiteye gidiyorsan gitme zorunluluğun
yoktu. Ben de askere giden kimseyi tanımıyordum.
Aradan yıllar geçti, bir gün bir toplantıya davet
edildim ve savaş 10 yıl önce bitmiş olmasına
rağmen gazilerin gözlerinde hala derin acılar
çektiklerini gördüm. Ve bu TSSB semptomu gibi
korkuyla ilgili değildi. Korkudan ziyade bir şeylerin
patladığını hatırlamak onlarda korku hissi
doğuruyordu. Aslında acıyan, yardım edemedikleri
ya da belki de öldürdükleri insanlar nedeniyle kendi
kalpleriydi. Bir an durdum. İlk olarak onları tedavi
etme şansına sahip olduğumu düşündüm. Orada
anlatılan bir hikayeyi dinlemiştim. Kendisiyle
tanışmamızdan birkaç hafta önce intihara teşebbüs
eden biri vardı. 19 yaşında zorunlu askerliğe
gitmişti ve savaşa gönderilirken ona ağır silahların
kullanıldığı topçu sınıfına liderlik yapma görevi
verilmişti. Henüz 19 yaşındaydı ve öncesinde bir
liderlik deneyimi yoktu. Kendi doğrularına göre,
kendisi savaşa hayat kurtarmak için gitmişti. Ancak
savaş sırasında topçu birliği bir köye girmişti ve
burada çocukları öldürmüş olmasından dolayı çok
endişeli hissediyordu. 10 yıldır, öldürdüğü çocukları
düşünüyor, bunun korkusu yüzünden kötü hisssediyordu. Ayrıca bir lider olarak savaşta adamlarının
nereye gideceğini de kendisi söylüyordu ve
yönlendirdiği bir askeri kara mayını yüzünden
ölmüştü. Onun ölümünü de kendi sorumluluğu
olarak görüyordu. İşte bu adamla yaptığım yalnızca
bir kaç seans, onun üzerindeki bulutların
dağıldığını, yeni bağlantılar kurduğunu, kendisini
elinden gelenin en iyisini yaparak hayatlar kurtaran
genç bir adam olarak yeniden tanıyabildiğini
görmemi sağladı. Onun hayata yeniden geri
döndüğünü görmek ve yüzündeki gerçek bir
gülümseme... İşte EMDR‘yi tüm dünyada bilinir
hale getirmek için hayatımı adamam gerektiğine
beni inandıran an budur. Ve o tarihten itibaren
duyduğum bütün bu harika öyküler ve kendi
deneyimlerim sayesinde anladım ki, insanların
içindeki acı ne kadar zamandır orada olursa olsun
iyileşme olabiliyor.
Zeynep Zat: Keşfettiğiniz göz hareketlerini ve
geliştirdiğiniz EMDR terapisini hepimizle, bütün
dünya ile paylaştınız. Bu terapi sayesinde her saat
Sayfa 13
Zeynep Zat, Francine Shapiro
dünyanın farklı yerlerinde bir çok kişi travmalarının
olumsuz etkilerinden biraz daha kurtuluyor.
Francine Shapiro: Bu bir lütuf.. Doğru ellerde
olduğunu ve kullanıldığını bilmek gerçekten bir
lütuf. Ulusal Dernekler, EMDR Avrupa klinisyenlerin
doğru bir şekilde aldıklarından ve klinikteki
uygulamaların olması gerektiği gibi gittiğinden emin
olmalılar. Biz klinisyenlere EMDR Derneği onaylı
sertifika verirken bunu gerçekten kontrol ediyoruz.
Çünkü ellerinde hayatların sorumluluğu var.
Dolayısıyla doğru yapıldığından emin olmak
istiyoruz.
Zeynep Zat: Peki, Türkiye’deki EMDR terapistlerine
göndermek istediğiniz bir mesaj var mı?
Francine Shapiro: Her birinizin çok iyi işler
başardığınızı duyuyorum. Örneğin, Suriyeli
Mülteciler ile çok güzel işler başardınız ve bu
kongrede bunu paylaşıyorsunuz.
EMDR’yi yalnızca Türkiye’de tutmuyorsunuz; “Bu
sadece bizim için”, “Suriyeli’ler ile paylaşmak
istemiyoruz” demiyorsunuz. “Hepimiz biriz” diyorsunuz. Politikaya, uyruğa bakmaksızın “Hepimiz
biriz, kardeşlerimize yardım etmek istiyoruz” diyorsunuz. Bu harika bir şey. Emre’nin liderliği ve
EMDR Türkiye Derneği’nden katılımcıların işbirliği
ile farklı alanlarda araştırmalar yapılıyor. Sizleri takdir
ediyorum ve bütün bu yaptıklarınız için size teşekkür
ediyorum.
Zeynep Zat: Öncelikle Türkiye’ye bizlere EMDR‘ı
tanıtan ve sizinle bugün burada buluşmamızı
sağlayan Emre Konuk olmak üzere Türkiye’deki
tüm EMDR terapistleri adına bize zamanınızı
ayırdığınız, sabır ve ilgi gösterdiğiniz için size çok
teşekkür ederim. Benim sorularım bunlardı. Sizin
eklemek istediğiniz bir şey var mı?
Francine Shapiro: Çok güzel bir iş çıkardın.. Çok
güzel yaptın. Sorular da gayet güzeldi. Ben
teşekkür ederim.
Bu görüşmeyi organize ettiği için Emre Konuk’a
sonsuz teşekkürler..
Sayfa 14
Yazım Kuralları Genel İlkeler
1. E-bültene gönderilecek araştırma yazıları, A4
boyutlarında beyaz kağıda üst, alt, sağ ve sol
boşluk 2,5 cm. Bırakılarak (16 x 24,7’lik alana) çift
aralıklı ve düz metin olarak yazılmalıdır (Bu ölçüler,
gönderilen tablo ve grafiklerin dergi sayfa boyutları
dışına taşmamasını ve daha kolay kullanılmasını
sağlayacaktır).
2. Yazılarda Türk Dil Kurumu’nun yazım kılavuzu
örnek alınmalı, yabancı sözcükler yerine
olabildiğince Türkçe sözcükler kullanılmalıdır.
Türkçe’de pek alışılmamış sözcükler yazıda
kullanılırken ilk geçtiği yerde yabancı dildeki
karşılığı parantez içinde verilmelidir (Türkçe ve
İngilizce).
3. Araştırma yazıları başlık sayfası, özet (Türkçe ve
İngilize), anahtar kelimeler, ana metin, kaynaklar,
ekler, tablolar, şekil başlıkları, şekiller, yazar notları
ve yazışma adresi ile genişletilmiş İngilize uzun
özet (summary) bölümlerini içermelidir.
a) Başlık sayfası: Sadece araştırma yazısı başlığı
ve kısa başlık bu sayfada yer almalıdır. Yazarların
adı ve soyadı, unvanı ve çalıştığı kurumu içeren
bilgiler de bu sayfada yer almalıdır.
b) Özet ve anahtar sözcükler: Araştırma yazısı,
Türkçe ve İngilizce olmak üzere her iki dilde ‘Özet’
ve ‘Abstract’ başlıkları altında 250 kelimeyi
geçmeyecek şekilde olmalıdır. Anahtar kelimeler (3
ile 6 arasında) Türkçe özetin altında ‘Anahtar
kelimeler’ ve İngilizce özetin altında ‘Key words’
başlığı kullanılarak verilmelidir. Türkçe ve İngilizce
özetin her biri yeni bir sayfadan başlamalıdır.
c) Ana metin: Yeni bir sayfadan başlamalıdır.
Görgül makalelerde (araştırma yazılarında) metin,
sırasıyla giriş, yöntem, sonuçlar ve tartışma bölümlerinden oluşmalıdır. Derleme türü yazılarda da
yöntem bölümü dışında diğer adımlar benzer
şekilde yazılmalıdır. Makalenin başlığı ana metnin
ilk sayfasında yer almalı ve başlıktan sonra, “Giriş”
alt başlığı yazılmadan paragraf ile metne
başlanmalıdır. Yöntem, Sonuçlar ve Tartışma
bölümleri yeni bir sayfadan başlamamalıdır; bir
bölüm bittikten sonra, aynı sayfada diğeri onu
izlemelidir.
Giriş bölümü, yapılan araştırma ile ilgili olarak,
literatürdeki yaklaşım ve sonuçlar ile araştırmanın
amacını içermelidir. Yöntem bölümü örneklem, veri
toplama araçları ve işlem olmak üzere 3 alt bölümden oluşmalıdır.
Sonuçlar, araştırmada kullanılan istatistiksel analizleri, her değişkene ait ortalama ve standart sapma
değerlerini içermelidir. Tablolar ve şekiller ayrı bir
sayfada yazının en sonunda verilmelidir. Verilecek
olan tablolarda ortalamalar ortalama işareti, standart
sapmalar ise “s” ile gösterilmelidir.
d) Kaynaklar: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Metin
içinde belirtilen tüm kaynaklar ‘Kaynakça’ listesi
içinde yer almalıdır. APA 5 formatına uygun
yazılmalıdır.
e) Ekler: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Araştırmada
kullanılan ölçekler gibi ek bilgileri içerir.
f) Tablolar: Yeni bir sayfadan başlamalıdır ve her bir
tablo ayrı bir sayfada verilmedir. Tablo numarası
(Tablo 1: gibi) ve Tablo başlığı tablonun üstünde
kelimelerin yalnızca baş harfleri büyük olarak yer
almalıdır.
g) Şekil başlıkları ve şekiller: Yeni bir sayfadan
başlamalıdır. Şekil numarası ve şekil başlıkları
kelimelerin baş harfleri büyük olarak aynı sayfada alt
alta verilmelidir. Şekillerin her biri ise ayrı sayfalarda
verilmelidir.
h) Yazar notları: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Eğer
araştırma bir tez çalışmasının özeti ise veya
araştırmayı destekleyen kurum(lar) var ise bu
bölümde belirtilmelidir. Ayrıca araştırmacının,
araştırmaya katkılarından dolayı teşekkür etmek
istediği kişiler de bu sayfada belirtilmelidir.
ı) Yazışma adresi: Yeni bir sayfadan başlamalıdır.
Yazarın veya yazarlardan bağlantı kurulabilecek
olan kişinin adresi, telefon numarası ve varsa faks
numarası ile e-posta adresi bu bölümde yer almalıdır
i) Genişletilmiş İngilizce özet (Summary): Yeni bir
sayfadan başlamalıdır. Çift aralıklı, 4-10 sayfa
uzunluğunda olmalı; giriş, yöntem, bulgular ve
tartışma bölümlerini içermelidir. İngilizce kısa başlık
mutlaka belirtilmelidir.
4) Yazılardan ifade edilen düşüncelerden yazarları
sorumludur.
5) Yayın Kurulu, yazıda gerekli gördüğü sözcükleri
değiştirebilir.
6) Kurallara uymayan yazılar yayınlanmaz.
7) Yayınlanan her araştırmanın verilerinin 5 yıl süre
ile araştırmacı tarafından saklanması zorunludur.
Çalışma iki kopya halinde [email protected] adresine
gönderilmelidir. Bunlar: a)-Kimlik bilgilerini içeren başlık sayfası
dahil b) Kimlik bilgilerini içeren başlık sayfası hariç.
Sayfa 15
Psikoloji ve Pskiyatri Dünyasından Haberler
DBE Çözüm Odaklı Terapiye Giriş Eğitimi ve
Süpervizyon Programı 11-14 Eylül 2014.
Detayları www.dbe.com.tr sayfasından takip
edebilirsiniz.
2014 EMDRIA Konferansı 18-21 Eylül 2014
tarihleri arasında Denver, Colorado’ da
gerçekleşecektir.
Kongre sayfasına
http://www.emdria.org/displaycommon.cfm?an=
1&subarticlenbr=758 adresinden ulaşılabilir.
“3. Psikoloji ve Sosyoloji Dünya Konferansı”,
06-08 Kasım tarihleri arasında
İzmir-Kuşadası’nda düzenlenecektir. Konferans, Psikoloji ve Sosyoloji ile ilgili kuramsal ve
uygulama ile ilgili tüm konuları içermektedir.
Ayrıntılı bilgi için http://www.awercenter.org/psysoc/aim.htm
sayfasınızı ziyaret edebilirsiniz.
50. Ulusal Psikiyatri Kongresi, 12 - 16 Kasım
2014 tarihleri arasında Rixos Sungate
Hotel-Antalya’da gerçekleşecektir.
Ayrıntılı bilgiye,
http://www.psikiyatri.org.tr/eventDetail.aspx?e=1
76 adresinden ulaşılabilir.
Savaş ve Barış Ortamında Ruh Sağlığı
başlığıyla 8.’si 5-7 Aralık 2014 tarihlerinde
düzenlenecek olan Uluslararası Ruhsal
Travma Toplantısı’nın Türkçe ve İngilizce
duyurularına http://www.ruhsaltravma2014.org
adresinden ulaşabilirsiniz.
23. IFTA Kongresi 11 - 14 Mart 2015 tarihleri
arasında Kuala Lumpur, Malezya’da düzenlenecektir.
Kongre ile ilgili detaylı bilgiye http://www.iftacongress.org adresinden ulaşabilirsiniz
Sayfa16

EMDR TürkiyE-Bülteni

Transkript

Benzer belgeler

biyokimyasal(ilaç)tedavisine alternatif biyofiziksel terapi yöntemleri ıı

Çocuklardaki Fobik Tepkiler ve EMDR Nur Dinçer