B Sosyo-Ekonomik Statü

Transkript

B Sosyo-Ekonomik Statü
PAZARLAMA AÇISINDAN
SOSYAL SINIFLAR
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
SOSYAL SINIF BELİRLEME
YÖNTEMLERİ
Hedef kitleyi oluşturan bireylerin hangi
sosyal sınıfa dahil olduklarının
belirlenmesi gerekir. Bireylerin ait oldukları
sosyal sınıfın belirlenmesinde 3 yöntem
kullanılmaktadır.
1.Subjektif (Öznel) Ölçüm Yöntemi: Bu
yöntemde kişinin toplum içinde kendi yerini
nasıl değerlendiridiği nasıl algıladığı
dikkate alınmaktadır.
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
2. Tanınmışlığa Göre Ölçüm Yöntemi: Bu
yöntemde ise kişinin toplum içindeki
tanınmışlık, ün, şöhret ve itibar dereceleri
dikkate alınarak bir sınıflandırmaya gidilir.
Kişinin kendini nasıl algıladığı değil, diğer
kişilerin onu nasıl algıladığı dikkate
alınmaktadır.
3. Objektif (Nesnel) Ölçüm Yöntemi:
Objektif ölçüm yönteminde bir ya da birden
fazla değişkenler dikkate alınrak
sınıflandırma yapılmaktadır.
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
•
“Statü Özellikleri İndeksi”ne göre genel olarak dikkate alınan
değişkenler aşağıda belirtilmiştir.
·
Meslek
·
Eğitim
·
Gelir seviyesi
·
Gelirin kaynağı
·
Yaşanılan evin tipi
·
Yaşanılan çevrenin yapısı (yaşanılan semt)
·
Sahip olunun mal, mülk (ev, yazlık, otomobil, elektronik
eşya)
•
Görüldüğü gibi bu yönteme göre kişinin sadece iyi bir geliri olması
onun üst sınıfta yer almasına imkan vermemektedir. İyi bir gelir
yanında iyi bir eğitim, yaşanılan evin yeri ve servette önem
kazanmaktadır.
•
Objektif yöntem diğer iki yönteme göre daha pratik ve daha tutarlı bir
yöntem olarak en çok tercih edilen yöntemdir. Pazarlama
araştırmalarındada bu yönteme kullanılmaktadır.
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
SOSYAL SINIF KATEGORİLERİ
Genel olarak sosyal sınıflar 6
kategoriye ayrılmaktadır. Bu kategoriler
üstten alta şu şekilde sıralanmaktadır.
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
1.
En üst (A Sosyo-Ekonomik Statü): Sosyal elit
tabaka, soylu aileler, serveti en az 2-3 nesilden
gelenler, büyük sanayiciler, üst düzey yöneticiler ve
ünlü serbest meslek sahiplerinden (doktor, avukat)
oluşan bu grubun genel özellikleri şunlardır;
·
Az sayıdaki köklü ailelerde söz konusudur.
·
Sosyal kulüplere üyedirler.
·
Varlığa, refaha alışıklardır, ancak gösteriş için
harcama yapmazlar.
·
Marka bağımlılıkları vardır. Kendi markaların ya
da kendileri vurgulayacak markaları tercih ederler.
·
Çeşitli sosyal etkinliklerin sponsorluğunu
gerçekleştirirler.
·
Genelde kredi kartı kullanırlar.
·
Çocuklarına genelde bakıcısı vardır ve yabancı
dil öğrenmesi için yabancı bakıcı tutarlar. Yurt dışında
öğrenimi tercih ederler.
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
2.
Üstün altı (B Sosyo-Ekonomik Statü): Yeni
zengin olan bu grup, özel sektör yöneticileri, gazeteci,
yazar, kamu üst düzey yöneticileri ve orta-büyük
esnaftan oluşmaktadır. Bu grubun özellikleri şunlardır;
·
En üst sınıf tarafından kabul edilmemiştir.
·
Yeni varlıkları, değerleri temsil ederler.
·
Başarılı yöneticiler örnek verilebilir.
·
Yeni varlıkları gösteriş amaçlı kullanırlar.
·
Büyük alışveriş merkezlerinde alışveriş etmeyi
severler.
·
Tatillerini genelde yazlıklarında ve tatil köyleride
geçirirler.
·
Laik ve batıya yönelik değerlere sahiptirler.
·
Tasarrufları konuta yöneliktir.
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
3. Ortanın üstü (C1 Sosyo-Ekonomik
Statü): Profesyonel meslek sahipleri ve
yöneticilerinden oluşan bu grup C2 ile
beraber ülke genelinin büyük bir bölümünü
oluştururlar. Bu grubun özellikleri şunlardır;
· Ne aile statüsüne ne de olağanüstü varlığa
sahiptirler.
· Kariyer yönlüdürler.
· Çoğunlukla üniversite mezunudurlar.
· Çevrede ve sosyal etkinliklerde aktiftirler.
· Genç, başarılı, profesyonel ve iş sahibi
kişiler örnek verilebilir.
· Genelde yerli ve ekonomik markaları tercih
ederler.
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
4. Ortanın altı (C2 Sosyo-Ekonomik
Statü): Beyaz yakalı çalışanlar (memurlar ve
işçiler) ve küçük iş sahiplerinden (esnaf)
oluşmaktadır. Bu grubun özellikleri şunlardır;
· Saygı ve kabul görmeyi arzularlar, iyi
vatandaş olarak görülmek isterler.
· Dine önem verirler ancak dini bir hayat
tarzını onaylamazlar.
· Kazançlarını genelde tüketim yönlü
kullanırlar.
· Ev, araba, tatil sıralamasına önem verirler.
· Promosyona duyarlıdırlar. Semt pazarları
alışveriş mekanlarıdır.
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
5.Altın üstü (D Sosyo-Ekonomik Statü):
Mavi yakalı çalışanlar, kalifiye ve yarı
kalifiye işçilerden oluşmaktadır. Bu grubun
özellikleri şunlardır;
· En büyük sosyal sınıftır.
· Güvenlik içinde olmaya, sigortaya ve
sendikaya önem verirler.
· En büyük hayalleri bir ev satın almaktır.
· En büyük eğlenceleri televizyondur.
· Çocuklarının okumaların arzu ederler.
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
6.
Altın altı (E Sosyo-Ekonomik Statü):
Kalifiye olmayan işçiler, vücutları ile
çalışanlar (tarım işçileri, hamallar vb.),
küçük esnaflar ve işsizlerden
oluşmaktadır. Gelir ve eğitim seviyesi en
düşük olan gruptur. Bu grubun özellikleri
şunlardır;
· Dini inanışları en yüksek olan gruptur.
· Ucuz ve taksitle satış yapan mağzalara
giderler.
· Evde baba mutlak söz sahibidir.
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
SOSYAL SINIFIN PAZARLAMA
STRATEJİLERİNDE KULLANIMI
Pazar bölümlemesinde
çalışmalarında kullanılan sosyal sınıf
kavramı, tüketicinin aşağıda sayılan
unsurlarının belirlenmesinde önem
kazanmaktadır.
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Tüketim yapıları,
Satın alma tercihleri,
Harcama ve tasarruf yapıları,
Yaşam tarzları (eğlence, tatil, vb.),
Marka bağımlılıkları,
Medya alışmanlıkları ve kullanışları,
Bilgi elde etme şekli ve kaynakları.
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
Pazarlama bölümlemesi, tüketici
davranışlarının belirlenmesi gibi konularda
önemli bir unsur olan sosyal sınıf kavramı,
pazarlama çalışmalarının önemli bir
değişkenidir.
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
Türkiye’de Sosyal Sınıflar
Sosyal sınıflar
A
En üst
B1+B2
Üstün altı
C1
Ortanın üstü
C2
Hanehalkı
Hane sayısı
yıllık geliri ($)
29.458
3.000.000
10.215
3.000.000
Orta
6.769
3.000.000
D
Ortanın altı
4.632
3.000.000
E
En alt
2.609
3.000.000
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
2012
LANSMAN TOPLANTISI
Ceylan Intercontinental
03 Mayıs 2012
16
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
Tüad www.tuad.org.tr
Önce, bu coğrafyanın bazı gerçekleri...
Hane Geliri Dağılımı % (2010) - TÜİK
Eğitim oranları % (2011) - TÜİK
İstihdam Oranları % (2011) - TÜİK
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
Ortaokul ve aşağısı: %64 (Kadınlarda %71)
Tüad www.tuad.org.tr
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
(+)
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
(+)
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
2012 SES Dağılımı
ABC1
Total
A
B
C1
C2
D
E
34%
Base
4%
9%
22%
29%
28%
9%
39%
KENT
5%
10%
24%
31%
22%
8%
14%
KIR
1%
2%
11%
22%
52%
12%
Baz: 5000 örneklemli Türkiye geneli saha çalışması – ağırlıklandırılmış olarak.
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
AGG, Eşi - Eğitim & Çalışma Durumu
AGG Eşi
Eğitim
AGG - Asıl Geliri Getiren Kişi
%82
AGG Eşi – Çalışma oranı
Tüad www.tuad.org.tr
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
AGG - Meslek Dağılımı...
AGG - Asıl Geliri Getiren Kişi
Tüad www.tuad.org.tr
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
MESLEK ODAKLILIK- Gelir endeksi...
Tüad www.tuad.org.tr
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
Gelir Dağılımı
Kaynak: TÜİK, Hane Gelir Dağılımı
Tüad www.tuad.org.tr
Kaynak: TR geneli SES çalışması (n=5000)
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
ÜST ORTA SINIF   ALT ORTA SINIF ....
Ortalama gelir Endeksi (A=100) 
Not: 2006 SES ve 2012 SES örtüşme oranı %75’dir.
Tüad www.tuad.org.tr
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
Peki
kim bu A, B, C..ler?
28
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
•
•
•
•
•
•
•
•
A SES Grubu
% Hemen hepsi Üniversite mezunu,
%30 dolayında lisansüstü...
Yarıya yakın kısmı ücretli çalışan nitelikli
uzman (Avukat, Doktor, Mühendis vb).
% 10‘a yakın 20'den fazla çalışanı olan
beyaz yakalı;
¼’ü irili ufaklı İşyeri sahibi (bunların
yarıya yakınının yanında çalışanı yok)
Eşi olanların AGG’lerin %40’a yakınının
eşi çalışıyor.
Hanelerin %20’si para biriktiriyor.
%30’u tatillini tatil köyü/otele giderek
değerlendiriyor.
Hanelerin yarısına yakınında
kitaplık/kütüphane var.
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
B SES Grubu
•
•
•
•
•
•
•
Üniversite /lisansüstü oranı %60’larda…
%35 civarında 2 yıllık veya Lise
mezunu.
% 60’ı memur, teknik personel, uzman
(yönetici olmayan)
%15’i irili ufaklı İşyeri sahibi (bunların
çoğunun yanında 1-5 arası çalışanı var)
Eşi olanların AGG’lerin %30’unun eşi
çalışıyor.
Hanelerin %13’ü para biriktiriyor.
%20’si tatillini tatil köyü/otele giderek
değerlendiriyor.
Hanelerin %30’unda kitaplık/kütüphane
var.
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
C1 SES Grubu
•
•
•
•
•
•
•
•
%60’ı Lise mezunu (bunun içinde
%20 Meslek Lisesi); %10’u
Yüksekokul ve üstü.
%40’ı esnaf, dükkan sahibi; %30’u
kalifiye işçi (Lise eğitimli)
%15’e yakın memur, teknik
eleman.
%15’e yakını emekli
Eşi olanların AGG’lerin %13’ünün
eşi çalışıyor.
Hanelerin %5’i para biriktiriyor.
%20’si tatillini tatil köyü/otele
giderek, %40’a yakını yakınlarını
ziyaret ederek değerlendiriyor.
Hanelerin %20’ye yakınında
kitaplık/kütüphane var.
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
C2 SES Grubu
•
•
•
•
•
•
•
%20’ye yakını lise mezunu…
Ortaokul ve daha düşük eğitimli
oranı %80..
Çoğunlukla ilkokul mezunu, düzenli
çalışan işçi (%60’lar dolayında)
%10 kadarı tek başına seyyar olarak
çalışıyor
%20’si emekli, çalışmıyor
Eşi olanların AGG’lerin eşinin
çalışma oranı %10’un altında.
%70’i tatile çıkmıyor, çıkanlar
yakınlarını ziyaret etmek için
memlekete gidiyorlar (%25)
Hanelerin %10’unda
kitaplık/kütüphane var.
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
D SES Grubu
•
•
•
•
•
•
%70’in üzerinde ilkokul mezunu
veya illkokul terk, gerisi ortaokul.
%30 kadar emekli, çalışmıyor
%20’nin üzerinde işçi (çoğunlukla
parça-başı çaışan),
%30’u küçük çaplı çiftçi
%10’a yakını ev kadını
%80’i tatile çıkmıyor, gerisi
memlekete gidiyor.
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
E SES Grubu
•
•
•
•
%95’I ilkokul mezunu veya
ilkokul terk
%30’a yakını işsiz (ve çoğu
yardımla geçiniyor)
%40’ı emekli, çalışmıyor;
%30’u emekli, işçi olarak
çalışıyor.
Geri alan %20’nin üzerinde
hanede AGG ev-kadını
(düzenli geliri olmayan
yardımla geçinen)
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
BİRAZ DAHA YAKINDAN TANIYALIM...
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
İngilizce Çevirmen Ali
İstanbul Üniversitesi
İngilizce İşletme
Piyano öğretmeni Nilgün
Juliard
Piano Degree
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
Çiftçi, traktör kullanıcısı Hüsnü
Ulukışla Ortaokulu
Organik tarım yapan çiftçi Burak
İstanbul Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi
Ziraat Mühendisi
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
Ev hanımı Sibel
Nafaka ile geçiniyor
Açık Öğretim
İrad sahibi Mehmet
İstanbul Üniversitesi,İktisat Fakültesi
Ekonometri
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
6 yıl ve 2
çocuk
sonra... 
Müşteri Temsilcisi Nazlı
Ortadoğu Teknik Üniversitesi
İşletme Fakültesi
Müşteri Grup Müdürü Nazlı
Ortadoğu Teknik Üniversitesi
İşletme Fakültesi
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
Uzman Çavuş Mehmet
Ortaokul Mezunu
Albay Osman
Harp Akademileri Mezunu
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
Serbest Mali Müşavir Murat
Muhasebeci Atilla
Rize Ticaret Meslek Lisesi
Yıldız Teknik Ünivesitesi
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
İktisat Bölümü
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
Başkasının taksisinde şöförlük yapan Selami
Kendi arabasında taksi şöförü Arif
Kastamonu Merkez Ortaokulu
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
Sarıyer Lisesi
Emekli memur Hulki
Çalışıyor
Eskişehir Anadolu Üniversitesi
Açık Öğretim
Emekli memur Ahmet
Çalışmıyor
Eskişehir Anadolu Ünivesritesi
Açık Öğretim
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama
Altunışık, Özdemir, Torlak - Modern Pazarlama

Benzer belgeler