KONYA TEKNOKENT GEZÝ RAPORU KORE

KONYA TEKNOKENT A.Ş. YÖNETİM KURULU ÜYELERİ KORE-JAPONYA GEZİSİ RAPORU
2008-4 Sayılı Yönetim Kurulu Kararına istinaden Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Fatih M. Botsalı,
Yönetim Kurulu Üyeleri Mehmet Kara, Prof. Dr. Ali Ünüvar, Prof.Dr. Ahmet Adem Elgün ve Hüseyin
Tosunoğlu’ndan oluşan Konya Teknokent delegasyonu
Kore’nin Dajeon şehrindeki özel kanunla kurulmuş bilim şehri olan Daedok Innopolis‘te
düzenlenen 2008 ICIC International Conference on Innovation Clusters (Uluslararası
Inovasyon Kümeleri Konferansına) katılmış, Konferansın düzenlendiği Daedok Innopolis
Bilim şehrini ve bu şehirdeki bazı enstitüleri gezmiş,
Japonya’nın özel kanunla kurulmuş bilim kenti olan Tsukuba Science City’yi ziyaret etmiş,
bu şehirde AIST kısaltma adıyla bilinen İleri Endüstriyel Bilim ve Teknoloji Ulusal
Enstitüsünü (National Institute of Advanced Industrial Science and Technology), Tsukuba
Üniversitesi Endüstriyle İrtibat ve İşbirliğiyle Araştırma Merkezi (Tsukuba University
Industrial Liasion and Cooperative Research Center –ILC), Tsukuba Bilim şehri Ağı (Tsukuba
Science City Network)’u ziyaret etmiştir.
KORE GEZİSİ
• Yönetim Kurulu Üyeleri Seul’e 165 km uzaklıktaki Dajeon şehrindeki özel kanunla kurulmuş
Kore’nin tek bilim şehri olan Daedok Innopolis ‘te düzenlenen 2008 ICIC International
Conference on Innovation Clusters (Uluslararası Inovasyon Kümeleri Konferansına)
katılmıştır. Konferansa 33 ülkeden 420’nin üzerinde kişi katılmıştır. Konferansa Pakistan,
Guatamela, Gabon gibi bazı ülkelerin büyükelçileri katılırken bazı ülkeler ise ateşe, misyon
şefi veya büyükelçilik müsteşarları seviyesinde katılmıştır.
KORE VE BİLİM VE TEKNOLOJİ
• Kore Geniş band İletişimde dünya 1.si
• Teknoloji rekabet edebilirliğinde dünya 6.sı
• Bilim ve teknoloji rekabet edebilirliğinde dünya 12.si
• Robot teknolojisinde dünya 4.sü,
• Nanoteknoloji ile ilgili patentlerde dünya 3.sü,
• Nanobilimde dünya 6.sı,
• Uluslararası patent sayısında dünya 4.südür.
DAEDOK INNOPOLIS
• Daedok Innopolis, Silikon Vadisi’nden esinlenerek kurulmuştur. Şehrin büyüklüğü 70 km2
dir.
• Şehrin kuruluşu 1973 yılında planlanmış,
• 1978-1989 arasında birçok kamu araştırma enstitüsü bölgeye taşınmıştır.
• 1981’de şehrin Master Gelişme Planı duyurulmuştur.
• 1990-1999 arasında çok sayıda özel araştırma merkezi şehre taşınmıştır.
• 1993’te Daedok Bilim Şehri Kanunu çıkarılmıştır.
• 1997’de Daedok Bilim şehri Yönetim planı duyurulmuştur.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
2000-2004 arasında çok sayıda ileri teknoloji odaklı şirket Daedok’ta faaliyete geçmiştir.
2004’te Daedok Araştırma Geliştirme Özel Bölgesi Kanunu çıkarılmıştır.
2005’te şehrin adı Daedok Innopolis olarak değiştirilmiştir.
Halen Daedok Innopolis’te 6 adet üniversite, 845 adeti ileri teknoloji odaklı KOBİ olmak
üzere 856 firma, 74 Araştırma Merkezi bulunmaktadır.
Daedok’taki enstitülerin yaklaşık yarısı özel sektöre ait araştırma merkezidir.
Araştırma Merkezleri arasında LG, Samsung, Hankook, SK, GS,KT&G gibi dev teknoloji
firmalarının Ar-Ge merkezleri ile Kore hükümetinin uzay araştırmaları, savunma sanayi,
nükleer araştırma, elektronik ve telekominikasyon araştırmaları, nanoteknoloji
araştırmaları, biyoteknoloji ve biyobilim araştırma enstitüleri gibi kuruluşlar yer almaktadır.
Bölgedeki firmaların %40’ı Bilişim Teknolojisi, %22’si Biyoteknoloji, %38’i nanoteknoloji ve
diğer alanlarda faaliyet göstermektedir.
Daedok Innopoliste yapılan Ar-Ge çalışmaları için alınan patentlerin sayısı 44.000’e
ulaşmıştır.
Daedok’taki üniversitelerdeki doktoralı eleman sayısı 5806, yüksek lisanslı eleman sayısı
6625 tir.
Daedok Innopolis’te toplam 37224 kişi çalışmakta olup toplam doktoralı eleman sayısı 6495,
araştırmacı sayısı 18532 dir,
Bölgede düşük teknolojili endüstrilerin yer aldığı II ve III. Bölgeler bulunmaktadır.
Bölgeye yabancı yatırımcı ve araştırmacıları çekmek üzere rezidanslar, oteller, sosyal ve
rekreasyon alanları içeren yeni bir bölgenin inşaatı başlatılmış bulunmaktadır.
Daedok Innopolis’in üç önemli zorluğu vardır. Bunlar:
1. Bölgede geliştirilen teknolojilerin piyasanın taleplerinin çok ötesinde, çok üst
düzeyde olmasından dolayı pazara sunularak ticarileştirilmesinde gecikmeler /
sorunlar olması.
2. Bölgede hizmet sektörü, ticaret ve sanayinin zayıf olması (money, market, man).
3. Kuruluşların çoğunun kamu kuruluşu olması nedeniyle ticari düşüncenin çok fazla
hakim olmaması.
Daedok Innopolis Yönetimi üç konuya önem atfetmektedir.:
1. Global tanınma,
2. Teknik değerlerin (nitelikli eleman, girişimci, hizmet) bölgeye çekilmesi,
3. Teknolojik ticarileşme konusunda gerekli hizmetleri sunma.
Daedok Innopolis Yönetimi gelişme politikalarını üç ana öncelik üzerine oturtmaktadır:
1. Globalleşme,
2. Innopolis’teki kuruluşların pazar odaklı olmasını sağlamak üzere
birbirleri ile
koordinasyonunu sağlamak, sinerji oluşturmak.
3. Birleşme ve dönüşme programları uygulamak.
Globalleşme:
1. Kıtalararası ortak Ar-Ge laboratuarları kurulması
2. Ulusal Araştırma Enstitüleri ile yabancı kuruluşlar arası ortak girişimler oluşturma,
3. Kıtalararası Teknoloji Ticarileştirme Faaliyetleri
Pazar Odaklılık: Daedok Innopolis Yönetimi Daedok’taki Ar-Ge kuruluşlarına üç tür hizmet
sunmaktadır:
1. Teknolojinin ticarileştirilmesine destek hizmetleri (Fikri mülikyet danışmanlığı, Fikri
mülkiyet veri tabanı vb. Teknolojinin ticarileştirilmesi destek sistemi ile ilgili olarak
fikri ve sınai hakların tescili konusunda danışmanlık (patent, marka, endüstriyel
tasarım tescili), Daedok’taki kuruluşların tescil ettirdiği patentlerin online patent veri
bankası ile Daedok’taki diğer firmaların incelemesine sunulması, Ar-Ge sonuçlarının
pazarlanabilir hale getirilmesi için danışmanlık verilmektedir.
2. Teknik aracılık hizmetleri (üniversite ve kamu kuruluşları ile ilişki kurma)
3. Firmaya özel proje yönetimi destek hizmeti.
• Birleşme ve Dönüşme:
1. Sektörel Kümeler kurma,
2. Savunma Sanayine yönelik Teknolojik Ticarileştirme. Bölgedeki kuruluşların
savunma sanayi ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde yönlendirilmesi, bu konuda
işbirlikleri oluşturulması.
3. İleri teknoloji odaklı yeni girişim fikirleri oluşturmak, yeni girişimlerin kurulmasına
destek vermek, mevcut faaliyetlerin kapsamını ve hitap ettiği pazarı genişletmek
üzere çalışmalar yapmak.
• Daedok Innopolis SWOT Analizi
Fırsatlar
Tehditler
• Ekonomideki resesyon (duraklama)
• Uluslararası tanınırlık
• Coğrafi genişleme
• Hükümetin başka kümelenmelere de
destek vermesi
• Çevredeki
kümelerle
mevcut
• Artan uluslar arası rekabet
bağlantılar
• Güçlendirilen ulaşım sistemi
• Teknoloji tarafından yönlendirilen
ekonomi
Kuvvetli Yönler
Zayıf Yönler
• 30 yıllık tecrübe
• Kendi kendine yeterli olmama
• Mevcut nitelikli insan kaynağı
• Bölgede aktörler arası etkileşim ve
ağyapılanma konusundaki eksiklik,
• Bünyedeki ileri teknoloji odakli
firmalar
• Olgunlaşmamış ticari ortam,
• Merkezi hükümetin sağladığı
• Bölgede uluslar arası iş ortamı
destek
bulunmaması,
• Yerleşim avantajı
• Beyin göçü.
• Mükemmel Ar-Ge ortamı
• Geleceğe yönelik planlar
Devletin güçlü desteği,
Açık kültürle aktörlerarası kümelenmenin desteklenmesi,
“Bilim ve Teknoloji” politikalarından “Endüstri ve İnovasyon” politikalarına
geçiş.
Think-tank’ler oluşturulması,
Benchmark yapmak gerekli ancak önceden belirlenmiş hedefler olmalı.
Önceden belirlenmiş hedefleri olmayan kümelenmelerin başarılı olma olasılığı
düşük.
DAEDOK INNOPOLİS’TE UYGULANAN TEŞVİKLER.
• 30 milyon USD üzerinde yabancı sermayeye sahip üretim şirketleri ile 5 milyon USD
üzerinde yabancı sermayeye sahip Ar-Ge şirketleri 5 yıl süreyle %100 kurumlar vergisi
muafiyeti, sonraki 2 yıl için %50 vergi muafiyeti alabilmektedir.
•
10 milyon USD üzerinde yabancı sermayeye sahip üretim şirketleri 3 yıl süreyle %100
kurumlar vergisi muafiyeti, sonraki 2 yıl için %50 vergi muafiyeti alabilmektedir. Üretim
şirketleri ve Ar-Ge şirketleri kuruluşundan itibaren 3 yıl süreyle gümrük vergisi
muafiyetinden yararlanabilmektedir.
•
Yabancı yatırımcılar 15 yıl süreyle damga vergisi muafiyetine sahip olmaktadır.
•
Yabancı yatırımcılar 7 yıl süreyle %100, 2 yıl süreyle %50 emlak vergisi muafiyetine sahip
olmaktadır.
•
İleri teknoloji alanında yatırım yapan, sermayesinin %30’dan fazlası yabancı sermaye olan 1
milyon USD üzerinde sermayeye sahip şirketler 50 yıl süreyle kullandıkları arazi için kira
ödemeyeceklerdir, bu süre 50 yıl daha uzatılabilecektir.
•
Üretim konusunda yatırım yapan, 5 milyon USD üzerinde yabancı sermayeye sahip şirketler
50 yıl süreyle kullandıkları arazi için kira ödemeyeceklerdir, bu süre 50 yıl daha
uzatılabilecektir.
•
İleri teknoloji alanında 10 milyon USD üzerinde yabancı sermaye içeren ve 20’den fazla
personel çalıştıran işletmelerin 20’nin üzerindeki personelinin, Ar-Ge konusunda 5 milyon
USD üzerinde yabancı sermaye içeren ve 20’den fazla personel çalıştıran işletmelerin 20’nin
üzerindeki personelinin ücretleri 6 ay süreyle 200.00 USD’ye kadar Kore hükümetince
karşılanmaktadır.
•
Bölgedeki yabancı sermayeli kuruluşlar Bölgedeki enstitüler ve üniversitelerle ortak Ar-Ge
projeleri yürüttükleri takdirde 1.5 yıllık süre içinde 500.000 USD Ar-Ge yardımı
alabileceklerdir.
•
500.000 USD üzerinde yabancı sermayeye sahip yüksek ticarileşme potansiyeline sahip olan
şirketler %70’ini yatırıma dönüştürmek üzere Innopolis Ortaklık Fonundan100.000 USD
miktarında hisse karşılığı destek alabilecektir.
•
Bölgedeki kuruluşlar Daedok Innopolis Teknoloji Transfer Web sayfasında ilan edilen
teknolojilere kolaylıkla ulaşabilecek ve elde edebileceklerdir.
•
Bölgedeki Kamu araştırma merkezlerinin en son teknolojiye sahip Ar-Ge ekipmanı
bölgedeki kuruluşlara uygun ücretler kiralanabilecektir.
JAPONYA -TSUKUBA BİLİM ŞEHRİ GEZİSİ
Tokyo'ya 60 km mesafedeki Ibaraki vilayetinin Tsukuba şehri, çıkarılan özel bir kanunla ülkedeki
devlete ait bilimsel araştırma enstitü ve merkezlerinin kaydırıldığı şehirdir. 1963'den itibaren şehrin
bütün yerleşim ve altyapı plânları yapılmış ve ileri teknolojik seviyede araştırmaların yapılacağı bir
şehir olarak 1969 yılında inşasına başlanmıştır. Bu aktiviteler hızla, plânlı ve düzenli bir şekilde
devam ederken şehrin geldiği son durumu dışa arz etmek amacıyla 1985'te büyük bir fuar
gerçekleştirilmiştir. Şehir Japonya'nın bilim kalbinin attığı yer olarak sürekli bir plân dahilinde
gelişmeye devam etmiştir. Bugünkü hâli ile 200,000 insanın yaşadığı Japonya şartlarında düşük
yoğunluklu bu şehirde kendi içinde yüzlerce alt birimler ve bölümlerden oluşan, kamuya ait 49
araştırma kurumu, 15 kar amacı gütmeye bağımsız kurum ve 35 enstitü, özel sektöre ait yerli ve
yabancı sermayeli 100 civarında enstitü ve araştırma geliştirme lâboratuarları mevcut olup, bunlara
sürekli yenileri eklenmektedir. Şehirde 7 adet teknopark bulunuyor. Ancak, teknoparklar bizdeki
Organize Sanayi Bölgeleri ile aynı statüye sahip. Her teknoparkta 10-20 firma bulunuyor.
Tsukuba’da 13.000 adeti kamu görevlisi, 6,000 adeti özel sektörde çalışan toplam 19.000
araştırmacı bulunuyor. Bunların 5684’ü doktoralı. Araştırmacıların 4007’si yabancı. Şehirde toplam
7163 yabancı yaşıyor.1 Nisan 2003-31 Mart 2004 arasındaki bir yıllık dönemde tescil edilen patent
sayısı 1007. Bugüne kadar Tsukuba’dan müracaat edilen toplam patent sayısı 3069.
Akla gelen en büyük Japon firmalarının lâboratuarları buralara gelmiş ve bu verimli ortamdan
istifade etmektedir. Çünkü isteyen her kurum kendi yapamadığı fakat ihtiyacı olan bilgi ve
teknolojik birikimi, bedelini ödemek kaydıyla elde edebilmektedir.
Tsukuba’da University of Tsukuba ve Tsukuba College of Technology isimli bir üniversite ve bir
kolej bulunuyor.Tsukuba Üniversitesinde 1659 öğretim elemanı, 10.154 lisans öğrencisi, 6.087
lisansüstü öğrenci bulunuyor. Bu üniversitenin öğretim üyeleri arasında 1965 ve 1973 Nobel Fizik
Ödülü, 2000 Nobel Kimya ödülünü alanlar bulunuyor.
İleri Endüstriyel Bilim ve Teknoloji Ulusal Enstitüsü (AIST):1948’de Uluslar arası Ticaret ve Sanayi
Bakanlığına bağlı bir kuruluş olarak oluşturulan AIST, 2001 yılında bakalnlığın adının Ekonomi
Ticaret ve Sanayi Bakanlığı olarak değiştirildikten sonra yeniden yapılandırılarak mevcut statüsüne
kavuşmuştur. Enstitünün en çok 7 yıl süre ile faaliyet gösteren öncü projeler ve stratejik projeler
uygulamakla sorumlu yukarıdan aşağıya doğru bilgi akışıyla yönetilen 22 araştırma enstitüsü
bulunmaktadır. AIST’nin sürekli olarak faaliyette bulunan, orta ve uzun vadeli araştırmalarla
uğraşan aşağıdan yukarıdan doğru bilgi akışıyla yönetilen 22 araştırma merkezi bulunmaktadır.
Yeni araştırma merkezleri oluşturmak veya yeni araştırma alanları oluşturmak amacıyla faaliyette
bulunan ileride araştırma merkezine dönüşme potansiyeli olan 6 adet araştırma inisiyatifi
bulunmaktadır. Enstitünün 2025’i sözleşmeli olmak üzere toplam 2487 araştırmacısı
bulunmaktadır. Enstitü 2006 yılında 600 post-doc (doktora sonrası araştırmacı), 950 özel sektör
kuruluşu mensubu araştırmacı, 2000 üniversite mensubu araştırmacı, 900 diğer kuruluşlardan
gelen araştırmacı, 850 yurt dışlından gelen araştırmacıyı misafir etmiştir. Enstitünün Tsukuba’daki
enstitü dahil olmak üzere Japonya’nın 11 ayrı bölgesinde birimleri bulunmaktadır. Enstitünün
bütçesi yaklaşık 1 milyar USD dir. Enstitüde iki tür araştırma yapılmaktadır. Tip 1 Araştırmalar: Yeni
bilgilerin üretilmesi ve yeni icatların yapılmasına yönelik temel araştırma çalışmalarıdır. Tip 2
Araştırmalar: Mevcut bilgileri seçerek, birleştirerek ve bilgiyi farklı alanlara uygulayarak yapılan
uygulamalı araştırma çalışmalarıdır. Enstitü, aşağıdaki 6 ana konuda çalışmalar yapmaktadır:
Biyoteknoloji,
Bilişim Teknolojisi ve Elektronik,
Nanoteknoloji-Malzeme Bilimleri ve İmalat Sistemleri,
Çevre ve Enerji,
Metroloji ve Ölçme Sistemleri,
Jeolojik Araştırmalar ve Uygulamalı Jeolojik Bilimler.
Enstitü 14 ülkedeki 20 kuruluşla uluslar arası işbirliğine yönelik anlaşma (Memorandum of
Understanding-MOU) imzalamıştır. 2006 yılında 64 ülkeden 722 yabancı ziyaretçi araştırmacı, 18
ülkeden 79 sözleşmeli araştırmacı, 33 ülkeden 190 kadrolu araştırmacı kabul etmiş, bünyesindeki
toplam 3889 araştırmacıyı 79 farklı ülkeye göndermiştir.
AIST Bilim ve Teknolojinin Ticarileştirilmesi Konusunda üç birimi ile hizmet vermekte. Bu birimler:
1. İşbirliği Geliştirme Departmanı: Müşterek araştırma, Teknik Eğitim, Ücreti Karşılığında
Araştırma
İşbirliği geliştirme Departmanının Çalışma Şekilleri
ANA FAALİYET
AIST DIŞINDAKİ KURULUŞLARLA İŞBİRLİĞİ ŞEKLİ
Araştırma
Müşterek Araştırma Siparişe Dayalı
Kapsamlı İşbirliği
Geliştirme
Araştırma
Anlaşması (Stratejik
Ortaklık)
Teknoloji
Lisanslama
Teknik Eğitim Teknik Danışmanlık Laboratuar
Transferi
Gezisi
Teknik Eleman
Delegasyon
Görevli İş
Yan İş Bulma
Gönderme
Görevlendirme
Gezileri
Araştırmacı
Ziyaretçi
Doktora
Misafir Etme
Araştırmacı Kabulü
Sonrası Burs
Diğerleri
İşbirliğine Dayalı
Bağış Kabul
Hibe Kabul Etme
Bilirkişilik
Lisansüstü Okul
Etme
AIST’nin işbirliği projelerine yönelik 5 farklı anlaşma şekli bulunmaktadır:
Malzeme aktarımı Anlaşması (Ücretsiz veya ücretli)
Bilgi Açıklama Anlaşması (Ücretli)
Müşterek Araştırma (Araştırma masraflarının karşıdan alınması veya alınmaması
öngörülebilir)
Siparişe dayalı araştırma
Bağış veya hibe kabul etme
AIST İşbirliği istatistikleri
2001
2002
2003
2004
2005
2006
Ortak Araştırma
1131
1577
1829
1756
1876
2144
Özel Sektörden gelen Siparişe Dayalı
78
131
145
116
113
112
Araştırma
Gelir (milyon Yen)
3.34
8.98
12.27
10.47
7.74
6.34
Toplam Araştırma Geliri (milyon USD)
3.34
11.85
22.77 26.54 32.38 32.85
Ulusal Patent Müracaatı
1105
1465
1586
1194
1185
1184
Lisanslama Anlaşmaları
187
296
394
433
640
638
Patent lisanslama Gelirleri (milyon
1.44
3.07
4.01
4.62
4.46
4.46
USD)
1. Yeni Girişimler (Start_up’lar) Oluşturma amaçlı AIST İnovasyon merkezi : Bu merkezin
amacı yeni ve ileri teknoloji odaklı girişimler oluşturmak üzere girişimcilere gerekli
destekleri sağlamaktır.
Bu merkez yeni girişimleri 5 yıl süreyle desteklemektedir. Bu süre içinde
AIST’ye ait fikri mülkiyet haklarının ön ödemesiz olarak imtiyazlı biçimde
lisanslanması
Ar-GE için gerekli ofis ve laboratuar tahsisi
AIST uzmanları tarafından ücretsiz danışmanlık verilmesi desteklerini
kapsar.
Pratik Kuvvet Sistemi :Start-up danışmanları AIST araştırmacıları içinden iş fikri
olanları araştırır. İş fikri olan araştırmacılara Ar-Ge Ar-Ge, İş Planı hazırlama,
pazarlama, fikri mülkiyet haklarının (IP) yönetimi konularında destek verilir. Bu
aşamada AIST Ar-Ge için finansman desteği de sağlar.
Yeni Girişimler Oluşturma amaçlı AIST İnovasyon merkezinin son 5 yılda oluşturduğu yeni girişim
bilgileri:
Toplam
Firma
Sayısı
Toplam Çalışan
Toplam Sermaye
(milyon Yen)
Toplam Satış
(milyon Yen)
AIST’ye ödediği
Royalty
(milyon Yen)
2002
16
(4)
132
770
2003
27
(8)
206
15702230
2004
50
(16)
324
2459
2005
69
(26)
506
2006
69
(26)
397
1100
1500
3100
3100
3300
5.3
6.5
1.4
20.4
19.2
3.AIST Buluşları Fikir Mülkiyet Departmanı: Teknoloji transferi ve lisanslama ile teknoloji
aktarımı
Bu birimin temel fonksiyonu AIST’nin ürettiği teknolojilerin lisanslanması ve IP Entegrasyonudur. IP
Entegrasyonu denilen sistem aracılığı ile AIST’nin tescil ettirdiği patentler araştırılarak bu
patentler içindeki bazı patentlerin birlikte kullanımı sağlanarak yeni ürünler ortaya konulur. Bu
ürünleri üretebilecek yeni start-up’lar oluşturularak ileri teknoloji odaklı yeni sanayi kuruluşları
ortaya çıkarılır.
Tsukuba Üniversitesi Endüstriyle İletişim ve İşbirliği Araştırma Merkezi (ILC):2000 yılında kurulan
bu merkez üniversite ile kamu araştırma enstitü ve merkezleri ve sanayi arasında işbirliğini
geliştirmeye yönelik faaliyetlerde bulunuyor. Merkezin görevleri:
Üniversite-Sanayi işbirliğine dayalı Ar-Ge projelerini desteklemek,
Üniversite-Sanayi işbirliği ile yürütülen araştırmaları teşvik etmek,
Üniversite öğretim elemanlarının kendi şirketlerini kurmalarını desteklemek,
Üniversitede üretilen Ar-Ge sonuçlarını sanayiye transfer etmek,
Teknolojik ihtiyaçlar ve
Üniversite sanayi işbirliğini geliştirmek amacıyla araştırma, planlama ve strateji
geliştirme çalışmaları yürütmek.
2004 yılından itibaren başlatılan Üniversite-Sanayi işbirliğine dayalı Ar-Ge projeleri 3 yıl süreyle
desteklenmektedir. 2005’te 5 proje, 2006’da 10 proje, 2007’de 7 proje desteklenmiştir. Projelere
toplamda yıllık 20 milyon USD kaynak aktarılmaktadır. Projeler aşağıdaki 3 ana başlık altında
toplanmaktadır:
Özel sektörün ihtiyaçlarını karşılamak üzere Tsukuba Üniversitesinden sanayiye
teknoloji transferini sağlayan Sanayi ile İşbirliği Projeleri.
Öğretim elemanlarının ve öğrencilerin üniversite spin-off’u olan kendi şirketlerini
kurmalarını teşvik etmek üzere desteklenen girişimciliği destekleme (start-up) projeleri
Spin-off şirketlerin üniversitenin diğer öğretim elemanları ile birlikte yürüttüğü
Üniversite Spin-off’larını destekleme projeleri.
Tsukuba Üniversitesinin 2006 Yılındaki Üniversite-Sanayi İşbirliği Çalışmaları:
Yeni kurulan üniversite Spin-off’ları : 8
Toplam Spin-off: 62
Üniversite-Sanayi İşbirliği Araştırma Projeleri: Halen devam eden proje sayısı 23. Yıllık 7.06
milyon USD destek.
Spin-off’lar: Tsukuba Üniversitesi üç yıldır üst üste Japonya’da en çok spin-off çıkaran
üniversite olmuştur. 2006 yılında 8 spin-off çıkararak Japonya birincisi olmuştur.
İcatlar: 69 adeti üniversite hissesinin ağırlıklı olduğu (%52) 132 icat yapılmıştır. 78 patent
müracaatı yapılmıştır. 10 patent tescili alınmıştır.
Tsukuba Üniversitesi (Fikri Mülkiyet) IP Birimi: Japonya Eğitim Kültür Spor Bilim ve Teknoloji
Bakanlığının 2003 yılında beri kuruluşunu desteklediği 34 IP ofisi bulunmaktadır. Bu ofislerden biri
de Tsukuba Üniversitesi Rektörlüğüne bağlı olarak kurulan IP ofisidir. Bu ofis: ünivesitede üretilen
Ar-Ge sonuçlarının patentlerinin alınması ve üniversiteye ait patentlerin sanayiye pazarlanması ile
uğraşmaktadır.
Tsukuba Bilim Şehri Network’ü: Tsukuba’daki enstitüler ve araştırma merkezleri arasında işbirliğini
geliştirmek üzere 1978 yılında kurulmuş olan bir kuruluş. Bu kuruluş sahip olduğu konferans salonu
vb. imkanları üyelerinin ortak kullanımına sunuyor. Üyeleri arasında işbirliği ve bilgi alış verişini
desteklemek amacıyla sempozyumlar düzenliyor. Üyelerinin elde ettiği Ar-Ge sonuçlarının diğer
üyelerle paylaşılmasını desteklemek amacıyla Ar-Ge sonuçlarının yayınlandığı yayınlar çıkarıyor.
Bölgede yaşayan yabancılara Japonca Dil eğitimi veriyor. Yabancıların konaklaması ile ilgili
destekler sağlıyor. Merkez, bölgedeki araştırmacılara ve yabancılara en iyi yaşam koşulları ve
konforun sağlanması, bölge ile ilgili sorunların belirlenmesi ve çözümler üretilmesi için ortak akıl
geliştirme faaliyetlerinde de bulunuyor. Merkezin bir diğer görevi de bölgede uluslar arası değişim
ve işbirliğini geliştirmek ve desteklemek.
SİLİKON VADİSİ-SOPHIA ANTIPOLIS-DAEDOK INNOPOLIS-TSUKUBA BILIM ŞEHRİ-OULU
TECHNOPOLIS MUKAYESE
Silikon Vadisi-ABD: Bölgede çok gelişmiş sanayi var. Bölgedeki firmalar, üniversiteler ve sanayi ile
çok güçlü bağlar. Firmalararası bağlar çok güçlü. Nitelikli eleman çok fazla. Araştırmacıların %90’ı
doktoralı.Yabancı araştırmacı çok fazla. Suni değil doğal olarak oluşmuş bir teknopark. İnovasyon
bilinci çok yaygın. Venture Capital sistemi ile girişimcilik çok ciddi düzeyde destekleniyor.
Sophia Antipolis-Fransa
Bölge sanayi ile zayıf bağlar. Antipolis’teki inovatif firmalar ve araştırma enstitüleri arasında
güvensizlik. Çok zayıf inovasyon kümelenmeleri, nitelikli eleman bulmada zorluk var, yabancı
araştırmacı az.
Daedok Innopolis-Kore: Kamu kuruluşlarına ait enstitüler ağırlıkta. Bunlar da çok ileri
teknolojilerde çalışıyorlar. Yapılan Ar-Ge çalışmalarının ticarileşmesi zor veya uzun zaman alıyor.
Kümelenme bağları çok zayıf. Bölgede sanayi yok. Uluslar arası firma çok az. Nitelikli insan
potansiyeli çok iyi.
Tsukuba Bilim Şehri-Japonya: Kamu kuruluşlarına ait enstitüler ve özel sektöre ait enstitüler var.
Enstitüler arası bağlar güçlü değil. Kümelenme bağları çok zayıf. Bölgede sanayi yok. Uluslar arası
firma çok az. Çok az spin-off firma var. Üniversite ile enstitüler arası bağlar zayıf. Bu bağları
güçlendirmek için çalışmalar yapılıyor.
Oulu Technopolis-Finlandiya: Ülkedeki teknoloji esaslı firmaların en yoğun olduğu yer. Ankor firma
Nokia teknoparkın gelişmesinin en önemli nedeni. Telekomünikasyon konusunda çok ciddi bir
araştırma yapısı var. Çok sayıda yabancı ve uluslar arası firma ve yabancı araştırmacı var.
Üniversite ile firmalar arası ilişkiler güçlü. Girişimcilik ve spin-off’lar destekleniyor. İnovasyon
kümelenmeleri güçlü. Silikon vadisine göre çok küçük.
KÜMELENME
Kümelenme, belirli bir alanda, birbirleriyle bir ürün yada hizmeti üretmek ile ilgili bağlantılı, coğrafi
olarak toplanmış şirket ve kuruluşların oluşturduğu grubun tümü olarak tanımlanmaktadır.
Kümelenme içerisinde
• Nihai ürün ve hizmet şirketleri
• Girdi, parça, makina üreten ve destek hizmet kuruluşları,
• Tamamlayıcı ürün üreticileri,
• Finansal Kuruluşlar ve Aracılar,
• Teknoloji Üretim Kuruluşları
• Uzmanlaşmış altyapı sağlayıcıları,
• Endüstri ile ilgili eğitim ve bilgi veren, araştırma yapan, teknik hizmet sağlayan
kuruluşlar (Örneğin: üniversiteler, think-tank, meslekİ eğitimi verenler)
• Standartları düzenleyen ve denetleyen devlet kurumları
• Ticaret ve sanayi odaları, diğer sektörel birlik ve dernekler bulunabilmektedir.
Girişimci Tek Başına İnovasyon Yapamaz ! İnovasyon için değişik yeteneklere sahip bağımsız
kuruluşların karşılıklı etkileştiği ilişkiler ve ağyapılar gerekir.
• Ağyapılarda;
•
•
•
•
•
•
•
•
•
bilgi ve beceri dolanır,
yeni teknolojiler yaygınlaşır
öğrenme (yetenek geliştirme) sağlanır
ekonomik gelişmeye kaynaklık eder
İnovasyonda başarı, işbirlikleriyle doğrudan ilişkilidir. İnovasyon için hazırlanan ortam ne
kadar eksiksiz olursa olsun, aktörler arasında etkin bir ağ ve işbirliği yoksa başarı
beklenemez.
Aktörler arası işbirliğinin amacı:
Teknolojik gelişmelerin veya pazara girmenin maliyetini düşürmek,
Teknolojik gelişmelerin veya pazara girmenin riskini azaltmak,
Büyük miktarlarda üretim yapabilmek,
Yeni ürünlerin geliştirilmesi ve ticarileştirilmesi için gereken zamanı
azaltmaktır.
İnovasyon Kümelenmesi, yoğun bir etkileşim ile inovasyon faaliyetlerinin teşvik edilmesi
amacıyla, belli bir bölge ve sektörde faaliyet gösteren büyük şirketler, küçük ve orta
büyüklükteki işletmeler, üniversiteler ve kamu araştırma kurumlarının bir araya gelmesiyle
oluşur.
İnovasyon kümelenmesi, inovasyonla ilgili aktörlerin veya yerleşimlerin bir ağyapısı içinde
birleşerek ekonomik ve teknolojik değer yaratmak üzere inovasyon prosesi içindeki diğer
aktörlerle etkileşim, rekabet ve işbirliği kurarak global rekabet edebilirlik kazanmasıdır.
İnovasyon kümelenmesi: ilgili aktörleri, inovasyon kümelenmesi kültürünü ve inovasyonla
ilgili prosesleri içerir.
Coğrafi Yakınlık: Firma faaliyetinin belli bir coğrafyada yoğunlaşması, inovasyona dayalı
ekonomik faaliyet için uygun ortamı (kaynakları, ilişkileri ve düzenleri) sağlar.
Küme içindeki firmalar,
dış ilişkilerinin koordinasyon maliyetlerini düşürürler
pazar değişimine ayak uyduracak kaynaklara, yeteneklere ve esnekliğe
kavuşurlar
büyük kuruluşlar ve baskılar karşısında bağımsız girişimciler olmaya devam
ederler
İnovasyon Kümelenmesi aşamaları:
Kümelenme Öncesi: Kümelenmeye istekli bir kç firma. Ankor şirket
oluşturulması. Düşük ekonomik etki. Düşük düzeyde etkileşim.
Kümelenme Oluşumu: Firmalar ve kuruluşlar birbirleri ile bağlantılar
oluşturur, ekonomik kazanca yönelik işbirlikleri artar. Ekonomik etki artar.
Genişleyen Kümelenme: Aktörler arası bağlar artar. Ekonomik etki giderek
daha büyür.
Firmalar arası bağlantılar çok artmıştır. Yeni kümelenmeler doğurur.
Kümelenmede başarı için önemli unsurlar
Yönetim
Yerleşim
Kültür
İnsan Kaynağı
İnkübatörler
Sermaye
Ar-Ge üsleri
ICIC 2008 KONFERANSI
• Konferans 20-21 Mayıs tarihlerinde 2 gün sürmüştür. Konferansta Konya Teknokent
Yönetim Kurulu Başkanı Prof.Dr. Fatih M. Botsalı “Türkiye’de Teknoparklar ve İnovasyon
Kümeleri (Technoparks and Innovation Clusters in Turkey)” başlıklı bir bildiri sunmuştur.
Konferans bitişinde, konferansın düzenlendiği Daedok Innopolis Bilim şehri ve bu şehirdeki
Kore Uzay Araştırma Enstitüsü- KARI ve bu şehirdeki Elektronik ve Telekomünikasyon
Araştırma Enstitüsü-ETRI ziyaret edilmiş, Daedok Innopolis şehir turu yapılmıştır.
ICIC’de sunulan bildiriler:
Pierre Laffitte : Sophia Antipolis’in çalışmalarını 4 ana eksen üzerine oturttuğunu, bunların:
• İnovasyon poltikaları geliştirme
• Enternasyonalizasyon: Uluslar arası delgasyonları kabul etme, uluslar arası ağlara dahil
olma
• Bilimsel ve Teknolojik Kültürü Geliştirme: Konferanslar, sosyal etkinlikler, sergiler.
• İletişim: Web sayfası, bültenler, medya.
Pierre Laffitte, Sophia Antipolis’in inovasyon politikaları geliştirme amaçlı forumlara sahip
olduğunu belirtmiştir.
•
Kisaburo Kodama, Tsukuba Bilim Şehrinin Globalleşmesi için yapılanları anlatmıştır. Bu doğrultuda
oluşturulan inovasyon kümelenmelerinden örnekler sunmuştur. Bunlar:
• AIST’de güç elektroniği konusunda işbirliği
• AIST’de biyokütle kullanımı konusunda işbirliği
• Farklı ülkeledeki kuruluşlar arasında oluşturulan Biomass-Asia işbirliği,
• Jeoloji ile ilgili enstitülerin işbirliği olan GeoGrid
• Tsukuba 3E Forumu
örneklerini vermiştir.
İtalya’dan Marco Baccanti biomedikal konusunda çalışan San Rafaele Bilim parkını anlatmıştır. Bu
bilim parkı bir özel üniversite, bir bilimsel enstitü ve 1400 yataklı bir hastaneyi içermektedir. Bu
park, İtalya’nın en büyük biyomedikal bilim parkıdır. RAF, aynı zamanda Avrupa’nın en büyük
biyomedikal parklarından biridir.
Heidelberg, Almanya’dan Charlotte Schulze, son yıllarda gençlerin bilim ve teknoloji yoğun yüksek
öğretim kurumlarına girmek istemediğini, eğitimin daha kolay olduğu diğer bölümleri tercih
ettiğini belirterek gençleri bilim ve teknoloji yoğun alanlara çekmek için Heidelberg’de çocuklar,
gençler ve öğretmenlere yönelik uyguladıkları çalışmaları anlatmıştır. Bu çalışmalardan bazıları
• Eğitici laboratuarlar
• Fuarlar
• Bilimsel faaliyetler için bilim merkezi oluşturma
• Yaz okulları
• Öğrenciler için hayat bilimleri laboratuarı
• Hector Seminerleri
• Sanayi ile ilişkiler
• Öğretmenlerin eğitimi
• Ana okulu öğrencilerine yönelik etkinlikler
Hindistan’dan Pankaj Saran ve Raja Venktaramani tarımsal teknoloji ağırlıklı EMPI Bilim Parkını
anlatmışlardır.
İtalya’dan Elenora Gonella Monza-Brianza’daki mobilya kümelenmesi ile ilgili bir bildiri sunmuştur.
Gonella, kümelenme içinde 6 adet destekleyici kuruluşun bulunduğunu vurgulamıştır. Kümelenme,
küçük firmaları yan sanayi oluşturma, farklı şehirlerden girdi temini, standartlaşmış ürünler üretme,
marka geliştirme, iletişim stratejisi geliştirme, sözleşmeye dayalı satış ve dağıtım yöntemlerini
kullanma konusunda desteklemektedir. Orta ve büyük firmalara verilen destekler: Avrupa’daki
rakipleri satın alma, dağıtım kanallarında ve yöntemlerinde inovasyon, enternasyonalize olmak için
fuarlar düzenleme, kümelenmeyi geniş bir coğrafya’ya yayma yerine yarı mamullerin ithalatına
yönelme, Niche pazarlarıdır. Gelişme için kullanılan iki araç örnek olarak verilmiştir. Bunlar:
Avrupa’daki mobilya/ahşap ağlarına dahil olma, üniversite ve KOBİ’lerin işbirliği ile inovatif yeni
ürünler geliştirmeye yönelik işbirlikleridir.
Türkiye’den Fatih M. Botsalı, Türkiye’de teknoparklar ve inovasyon kümelenmelerini anlatmıştır.
Kore’den Seung Chang Park, BIENT isimli şirketin inovasyona yönelik hizmetlerini tanıtmıştır.
Kore’den Lak Kyoung Song, Daedok Innopolis’i tanıtmıştır.
Taiwan’dan Jack Sheu, hem geleneksel teknolojiler alanında hem de yeni teknolojiler alanında ArGe çalışmaları yürüten ITRI isimli enstitünün teknoloji pazarlama ve ticarileştirme faaliyetlerini
anlatmıştır.
Finlandiya’dan Martti Launonen, Finlandiya’nın Oulu şehrindeki Oulu Technopolis’i tanıtmış, bu
teknoparkın başarısında aşağıdaki faktörlerin önemli olduğunu belirtmiştir:
• Kamu-özel sektör işbirliği
• Finlandiya inovasyon sistemi,
• Ticarete yönelik inovasyon faaliyetleri
• Teknopark kavramı ile bütünleşmiş inonasyon kümelenmeleri.
Kore’den Deok Soon Yim, Daedok Innopolis’in inovasyon ve teknoloji geliştirme konularında
yaptıklarını anlatmış başarı için think-tank kuruluşlarının, devletin politikalarının ve devletin
kararlılığının, inovasyonla ilgili aktörlerin açık inovasyon kültürü içinde kümelenmesinin, bilim ve
teknoloji politikalarından çok endüstriyel gelişme politikalarının gerekliliğini vurgulamıştır.
İspanya’dan Josep Pique nitelikli araştırmacıları Barselona şehrine cezb etmek ve inovatif firmaları
Barselona içinde oluşturulacak bir inovasyon bölgesinde bir araya toplamak amacıyla yürüttükleri
çalışmaları özetlemiştir.
Kore’den S.C. Lee, Chongwon Kümelenme Geliştirme Ajansının çalışmalarını tanıtmıştır. Bu ajans
Chongwon bölgesindeki firmaları “Toplam İtina Servisi” isimli programla geliştirmekte olup ajansın
desteklediği firmaların bölge ortalamasına göre iki kat hızlı büyüdüğünü belirtilmiştir.
Malezya’dan Avvari Mohan, Malezya’da bir özel bölge statüsünde kurulan Multimedya Super
Koridoru (MSC) isimli Bilgi İletişim Teknolojileri alanındaki inovasyon kümelenmesini anlatarak
başarı faktörlerini sıralamış ve irdelemiştir. Mohan, başarılı bir inovasyon kümelenmesi için büyük
bir teknoloji üniversitesi, nitelikli araştırmacılar, finansal destek ve fonlar, Ar-Ge altyapısı, girişimci
ruha sahip üniversite mezunları, iyi bir yaşam ortamı, devlet destekleri bazı durumlarda ise ankor
firmaların bulunması gerektiğini belirtmiştir. Mohan, Yim Daek Soon’u referans göstererek
bölgesel inovasyon kümelerinin başarısı için 8 temel faktörün önemli olduğunu belirtmiştir. Bunlar:
• Yüksek araştırma potansiyeli
• Kolay ulaşılabilir bol ve nitelikli insan gücü
• İyi bir iş ortamı için gerekli altyapı
• Finansal destek ve fonlar
• Bilim ve teknolojinin yayılması için ortak kültür
• İşbirliğini ve iletişimi sağlamaya yönelik yönetim ve vizyon
• Global aktörleri cezb etme
• Yeni girişimci üretme yeteneği
Çin’den Yingqi Xia, yıllık cirosu 8.5 milyar USD olan 232,5 km2 büyüklüğündeki Zhongguanjun Bilim
Parkında teknolojik yatırımları desteklemek üzere uygulanan politikaları anlatmıştır.
Bu politikalar aşağıdaki araçların kullanımını öngörmektedir:
• VC Ortaklıkları
• Eşleştirme Fonları
• Risk primi desteği
• Bakiye Birikimi
• Venture Capital yatırım
• Bakiye transferi
Zongguanjun Teknopark’ta 600.000 çalışan, 64 Üniversite bulunmakta olup bu teknopark 20002006 arası 32.000 tersine beyin göçü almıştır.
Hollanda’dan Harry A.C. van Woerden Hollanda’nın yabancı yatırımlara ve özellikle Kore’li
yatırımcılara sunduğu fırsatları anlatmıştır.
İngiltere’den Peter Folkman, üçüncü nesil bilim parklarını anlatmıştır. Folkman Manchester Bilim
parkının ilk kuruluş aşamasında planlama ve alt yapı oluşturma ile uğraştıklarını, ikinci aşamada
büyüme ve gelişme üzerine odaklandıklarını, üçüncü aşamada ise bölgenin ekonomik kalkınması ve
gelişmesi için yönetim ve operasyonel faaliyetler üzerine odaklandıklarını ifade ederek üçüncü
nesil bilim parklarının nasıl olması gerektiğini anlatmıştır. Folkman, Venture Capital sisteminin
teknolojik yatırımların oluşumu ve gelişimindeki önemini belirtmiş ancak insan sermayesinin diğer
iki sermaye olan parasal ve fiziksel sermayeden daha önemli olduğunu vurgulamıştır.
Japonya’dan Masami Ando, Tsukuba Bilim şehrinin enernasyonalizasyonu konusunda yapılanları
anlatmıştır. Bu çalışmaların en önemlisi Tsukuba Science City network bünyesindeki Tsukuba’yı
uluslararasılaştırma Komitesince yürütülen toplantılardır. Bu konuda yabancı öğrencilerin aileleri
ile birlikte Tsukuba’da rahat bir yaşama sahip olmalarının sağlanması konusundaki yapılabilecekler
araştırılmaktadır.
Hindistan’dan Sanjeev Singh Devlet-Üniversite-Sanayiş işbirliği ile kurumsal öğrenme ortamının
nasıl gerçekleştirilebileceği konusunda bir model sunmuştur.
ABD’den Julie Shin, patent ve marka, copyright vb. fikri ve sınai mülkiyet haklarının önemi ve
ABD’deki uygulamalar konusunda bilgi sunmuştur.
Sang Chul Park, İsveç’teki inovasyon kümelenmelerini incelemiştir.
Hollanda’dan Lex de Lange Zernike Group’un teknolojinin ticarileştirlmesi konusunda verdiği
hizmetleri tanıtmıştır.
SONUÇ:
Yapılan gezi, Yönetim Kurulu üyelerinin Silikon Vadisinin kopyası olan Kore ve Japonya’daki iki
“Bilim Şehri”ni incelemek ve tanımak, Inovasyon Kümelenmeleri Konferansını izleyerek dünyadaki
farklı uygulamalar hakkında bilgi sahibi olmak açısından çok faydalı geçmiştir. Gezi sonucunda
aşağıdaki görüşler oluşmuştur:
1. İnovasyon kümelenmesi için en ideal araç teknoparklardır. Zaten teknoparkların kendileri
de bir nevi inovasyon kümesidir.
2. Teknoparkların en önemli fonksiyonlarından biri, bünyesindeki kuruluşlara Ar-GE
faaliyetleriden elde ettikleri
çıktıların ticarileştirilmesi konusunda gerekli desteği
sağlamalıdır.
3. Teknoparklar, fikri mülkiyet haklarının korunması ve bu hakların lisanslanması konusunda
bünyesindeki kuruluşlara gerekli destekleri sağlamalıdır.
4. Teknoparklar özellikle yeni ve ileri teknoloji alanlarında çalışacak yeni girişimcilerin
bulunması ve desteklenmesi konusunda gerekli faaliyeteri yürütmelidir.
5. Teknoparklar, bünyesindeki kuruluşların enternasyonalize olması, uluslararası bağlantılar
kurması konusunda gerekli destekleri sağlamalıdır.
6. Teknoparklar yabancı sermayenin ve yabancı araştırmacıların cezb edilmesi açısından
gerekli altyapı ve imkanları hazırlamalıdır.
7. Teknoparklar araştırmacıların mobilitesi konusuna önem vermeli dışarıdan misafir
araştırmacılar almalı, kendi araştırmacılarını dışarı göndermelidir.
8. Teknolojik inovasyonların elde edilmesini için inovasyon kümelenmeleri oluşturulması ön
şarttır. Bu kümelenmeler önce ulusal bazda oluşturulmalı daha sonra uluslararası aktörleri
bünyesine alabilmelidir.
9. Teknoparklarda bilişim teknolojisinden sonra en çok Ar-Ge çalışması yapılan alanlar
mekatronik, biyoteknoloji ve nanoteknolojidir.
10. Teknoparkların sanayiden uzak yerlerde kurulması teknoparkların teknoloji geliştirme
etkinliğini önemli ölçüde zayıflatmaktadır.
11. Teknoparkların en önemli özelliği nitelikli Ar-Ge elemanı sağlamalarıdır. Bu nedenle,
teknoparkların kurulduğu coğrafya’da üniversitelerin olması çok büyük önem taşımaktadır.
12. Bilim şehirleri kurmak belki çok önemlidir ancak bilim şehrindeki kuruluşlar arasında
işbirliğini sağlamak çok daha önemlidir.
13. Kuruluşların inovasyon yetenekleri rekabet gücünü belirleyen en önemli unsurdur.
İnovasyon yeteneği kazanmada kümeleşme kaçınılmazdır.
14. İnovasyon kümelenmesi için en önemli unsurlar yeterli miktarda nitelikli insan kaynağı, ileri
teknoloji odaklı yeni girişimciler, devlet politikaları ve destekleri, finansal destek araçları,
kurumlar arası etkin işbirliği, teknolojinin ticarileşirilmesi konusunda politikalar ve kurumlar,
fikri ve sınai mülkiyet haklarının tescili ve lisanslanması konusunda kültür,
enternasyonalizasyon.
Saygılarımla arz ederim.
12.06.2008
Prof.Dr. Fatih M. Botsalı
Yönetim Kurulu Başkanı
Genel Müdür