docikincilik ödülü
download 
Şikayet Transkript
ikincilik ödülü
Yarýna bir ‘deðer’ býrak TURÝZM SEKTÖRÜ ÝKÝNCÝLÝK ÖDÜLÜ Mehmet Kemal Dedeman Araþtýrma ve Geliþtirme MÝHALIÇÇIK ÝLÇESÝNÝN BÝR DESTÝNASYON OLARAK GELÝÞTÝRÝLMESÝ HAZIRLAYANLAR GÖKÇE YÜKSEK A. SADIK BAHÇE 2004 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý ÖZET Ülkemizde bölgelerarasý kalkýnmýþlýk düzeylerini dengelemek, turizmden elde edilen gelirleri arttýrmak ve ülkenin hemen her yerinde bulunan doðal, kültürel ve tarihi çekicilikleri bir alternatif olarak kullanabilmek amacý ile alternatif turizm faaliyetlerine yönelim baþlamýþtýr. Ülkemizdeki mevcut bu potansiyelden hareketle Eskiþehir ili Mihalýççýk ilçesinin; sahip olduðu doðal, kültürel ve tarihi çekicilikler ile alternatif turizm çeþitlerinin uygulanabilirliði açýsýndan elveriþli bir yerleþim merkezi olduðu saptanmýþtýr. Mihalýççýk ilçesi; baþta Yunus Emre Külliyesi olmak üzere tarihi konaklar, cami ve kiliseler gibi inanç turizmine yönelik kültür varlýklarýnýn yanýnda, termal kaynak, ormanlýk araziler, avlaklar, akarsular, göller ve çiftlikler gibi doðal kaynaklarý ile termal, yayla, av turizmi gibi alternatif turizm çeþitlerinin gerçekleþtirilebileceði bir yerleþim merkezidir. Bu çalýþma ile Mihalýççýk ilçesinin mevcut çekicilikleri saptanarak, ilçe halkýnýn alternatif turizme olan yaklaþýmlarýný ve beklentilerini ölçmeye yönelik bir alan araþtýrmasý yapýlmýþtýr. Bu araþtýrma sonucunda, yöre halkýnýn alternatif turizme yaklaþýmý analiz edilerek, ilçenin alternatif turizm potansiyeli belirlenmeye çalýþýlmýþ ve ekolojik dengeye zarar vermeden uygulanabilecek turizm çeþitlerine yönelik önerilerde bulunulmuþtur. 1 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý ÖNSÖZ "Mihalýççýk Ýlçesinin Bir Destinasyon Olarak Geliþtirilmesi" isimli proje çalýþmamýzýn hazýrlanmasýnda emeði geçen deðerli hocamýz Doç Dr. Ýrfan Arýkan’a ve evlerinin kapýlarýný ardýna kadar bize açan Mihalýççýk halkýna teþekkürü bir borç biliriz. 2 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý ÝÇÝNDEKÝLER ÖZET................................................................................................................................ 1 ÖNSÖZ............................................................................................................................. 2 TABLOLAR LÝSTESÝ......................................................................................................... 5 ÞEKÝLLER LÝSTESÝ.......................................................................................................... 6 GÝRÝÞ................................................................................................................................ 7 BÝRÝNCÝ BÖLÜM 1. PROJENÝN TANITIMI............................................................................................... 8 1.1. Projenin Amacý.................................................................................................. 8 1.2. Projenin Kýsýtlarý................................................................................................ 8 1.3. Hedefler............................................................................................................. 8 1.4. Bölgenin Genel Olarak Deðerlendirilmesi........................................................ 8 1.4.1. Bölgenin Coðrafik Konumu..................................................................... 9 1.4.2. Mihalýççýk Ýlçesinin Kýsa Tarihçesi.......................................................... 9 1.4.3. Ýklim........................................................................................................ 10 1.4.4. Fauna ve Florasý..................................................................................... 11 1.4.5. Ulaþým Olanaklarý................................................................................... 11 1.4.6. Altyapý ve Üstyapý Olanaklarý................................................................. 11 1.4.7. Demografik Özellikleri............................................................................. 12 1.4.8. Bölgenin Sahip Olduðu Çekicilikler........................................................ 12 1.5. Bölgede Geliþmeye Açýk Alternatif Turizm Türleri........................................... 13 1.5.1. Ýnanç Turizmi.......................................................................................... 13 1.5.2. Termal Turizm......................................................................................... 13 1.5.3. Doða Turizmi........................................................................................... 14 1.5.4. Av Turizmi............................................................................................... 14 1.5.5. Çiftlik Turizmi........................................................................................... 14 1.5.6. Kamp ve Karavan Turizmi...................................................................... 14 1.5.7. Maðara Turizmi...................................................................................... 15 1.5.8. Kültür Turizmi.......................................................................................... 15 1.5.9. Yayla Turizmi.......................................................................................... 15 3 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý ÝKÝNCÝ BOLUM 2. ARAÞTIRMA............................................................................................................ 16 2.1. Araþtýrmanýn Amacý ve Önemi......................................................................... 16 2.2. Kapsam ve Sýnýrlýlýklarý..................................................................................... 16 2.3. Araþtýrma Yöntemi ve Deðerlendirilmesi.......................................................... 16 2.4. Araþtýrma Verilerinin Deðerlendirilmesi............................................................ 16 2.5. Bölgenin SWOT Analizi................................................................................... 30 2.5.1. Mihalýççýk Ýlçesinin Güçlü Yanlarý........................................................... 30 2.5.2. Mihalýççýk Bölgesi Ýçin Fýrsatlar............................................................. 31 2.5.3. Bölgenin Zayýf Yanlarý............................................................................ 32 2.5.4. Tehditler.................................................................................................. 32 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 3. SONUÇ VE ÖNERÝLER........................................................................................... 33 3.1. Sonuçlar............................................................................................................ 33 3.2, Öneriler............................................................................................................. 34 3.2.1. Altyapý ve Üstyapý ile Ýlgili Öneriler......................................................... 34 3.2.2. Pazarlama ve Tutundurma ile Ýlgili Öneriler........................................... 34 3.2.3. Turizmin Ekolojik Etkileri ve Öneriler...................................................... 35 3.2.4. Sosyal Etkiler ve Öneriler....................................................................... 36 3.2.5. Turizm Eðitimi ve Ýnsan Kaynaklarý Geliþtirimine Yönelik Öneriler.................................................................................................. 38 3.2.6. Çekirdek Ürün ile Ýlgili Öneriler,............................................................. 38 KAYNAKÇA..................................................................................................................... 42 EKLER............................................................................................................................. 43 4 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý TABLOLAR LÝSTESÝ Tablo 1. Ankete Katýlanlarýn Cinsiyetlerine Göre Daðýlýmý............................................ 16 Tablo 2. Ankete Katýlanlarýn Yaþ Gruplarýna Göre Daðýlýmý......................................... 17 Tablo 3. Ankete Katýlanlarýn Eðitim Düzeylerine Göre Daðýlýmý................................... 18 Tablo 4. Ankete Katýlanlarýn Mesleklerine Göre Daðýlýmý............................................. 19 Tablo 5. Deneklerin Turizmi Algýlama Biçimleri............................................................ 20 Tablo 6. Deneklerin Mihalýççýk’ m Çekiciliklerini Turistik Deðer Olarak Görme Sýklýklarý.......................................................................................................... 21 Tablo 7. Pansiyonculuk Yapmaya Yönelik Bakýþ Açýlarý.............................................. 22 Tablo 8. Pansiyonculuk Yapmak Ýstemeyenlerin Gerekçeleri...................................... 23 Tablo 9. Halkýn Yöreye Özgü Turistik Deðerleri Kullanarak Gelir Elde Etmeye Yönelik Tutumlarý............................................................................................ 24 Tablo 10. Turistik Tanýtým Organizasyonlarýna Katýlým Eðilimi....................................... 25 Tablo 11. Deneklerin Mihalýççýk’ ta Geliþmesini Ýstedikleri Alanlar................................. 26 Tablo 12. Deneklerin Turistlerle Paylaþmaktan Rahatsýzlýk Duymayacaklarý Alanlarla Ýlgili Görüþleri................................................................................... 27 Tablo 13. Turizm Ýþletmelerinde Çalýþmaya Yönelik Tutumlar....................................... 28 Tablo 14. Deneklerin Turizm Konusundaki Yeterlilikleri Hakkýndaki Görüþleri............... 29 Tablo 15. Turizm Konusunda Verilecek Eðitim Programlarýna Katýlmaya Yönelik Tutumlarý............................................................................................ 30 5 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý ÞEKÝLLER LÝSTESÝ Þekil 1. Cinsiyet Daðýlýmý Grafiði.................................................................................... 17 Þekil 2. Yaþ Gruplarýna Göre Daðýlým Grafiði................................................................ 17 Þekil 3. Eðitim Düzeylerine Göre Daðýlým Grafiði........................................................... 18 Þekil 4. Meslek Gruplarýna Göre Daðýlým Grafiði........................................................... 19 Þekil 5. Turizmi Algýlama Biçimi Grafiði.......................................................................... 20 Þekil 6. Turistik Deðer Olarak Görme Sýklýðý Grafiði...................................................... 21 Þekil 7. Pansiyonculuk Yapmaya Yönelik Bakýþ Açýlarý Daðýlým Grafiði........................ 22 Þekil 8. Pansiyonculuk Yapmak Ýstemeyenlerin Gerekçelerine Ýliþkin Daðýlým Grafiði................................................................................................... 23 Þekil 9. Turizm Sektöründen Gelir Elde Etmeye Yönelik Tutumlarýn Daðýlým Grafiði................................................................................................................ 24 Þekil 10. Yerel Halkýn Turistik Tanýtým Organizasyonlarýna Katýlým Eðilimleri Daðýlým Grafiði................................................................................................. 25 Þekil 11. Ýlçede Geliþmesi Ýstenilen Alanlara Yönelik Frekans Daðýlým Grafiði.............. 26 Þekil 12. Turistlerle Paylaþmaktan Rahatsýzlýk Duyulmayacak Alanlara Ýliþkin Daðýlým Grafiði................................................................................ 27 Þekil 13. Turistik Ýþletmelerde Çalýþmaya Yönelik Tutumlarýn Daðýlým Grafiði.............. 28 Þekil 14. Deneklerin Turizm Konusundaki Yeterlilikleri Hakkýndaki Görüþlerinin Daðýlým Grafiði................................................................................................. 29 Þekil 15. Turizm Eðitimine Yönelik Tutumlarýn Daðýlým Grafiði...................................... 30 6 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý MÝHALIÇÇIK ÝLÇESÝNÝN BÝR DESTÝNASYON OLARAK GELÝÞTÝRÝLMESÝ GÝRÝÞ Global anlamda yaþanan sosyal ve ekonomik deðiþimler sanayileþmiþ ülkelerin çoðunda kýrsal kesimlerde ve bölgelerde yaþayan halk üzerinde bir baský unsuru olmaktadýr. Bu bölgeler yeni teknolojiler, artan iþsizlik oranlarý, daha hýzlý ve konforlu ulaþým, daha etkili tarým uygulamalarý, yeni ve farklý iþ fýrsatlarý, serbest býrakýlmýþ ya da kýsýtlanmamýþ ticaret, zengin ve yoksul arasýndaki farkýn giderek artmasý, çevre bilincinin artmasý vb deðiþimlerden etkilenmektedirler. Bu sosyal ve ekonomik deðiþimler hükümetleri kýrsal bölgelerde bir takým tedbirler almaya zorlamaktadýr (Norman ve Diðerleri, 2001; 87). Bu tedbirler kaynaklarýn tüketilmeden kullanýmýný gerektiren ve kýrsal bölgelerin ekonomik kalkýnmasýna katkýda bulunacak alternatif turizm türlerinin uygulanmasýna olanak saðlayacaktýr. Ülkemizde özellikle tarýma dayalý ekonomilere sahip benzer bölgelerde varolan alternatif turizm potansiyeli bilinmemekte ya da göz ardý edilmektedir. Ancak alternatif turizm bu bölgelerin kalkýnmasýnda ve dünyada yaþanan deðiþimlere uyum saðlayabilmesinde etkili bir çözüm yolu olarak karþýmýza çýkmaktadýr. Zaman içinde kaynaklarýn azalmasý ve niteliklerinin bozulmasý, sürdürülebilir turizm anlayýþýnýn çýkmasý, turizmin bütün yýla yayýlmasý anlayýþýnýn geliþmesi, tüketicilerin klasik kitle turizminden (deniz-kum-güneþ) sýkýlmasý, tüketicilere deðiþik zevk, heyecan ve tatillerin yaratýlmasý ve insanlarýn tatilden ve turizmden daha farklý beklentilere girmesi gibi nedenlerden dolayý alternatif turizm geliþmeye baþlamýþtýr (Erdoðan, 2003; 105). Alternatif turizmin geliþmeye baþlamasý ile turizm artýk, yalnýzca tatil, seyahat, görüp-öðrenme ve kültür alýþ-veriþi olmaktan çýkmýþ, insanýn doðayla bütünleþtiði, uygarlýk deðerleri ile buluþtuðu, kendini yeniden tanýdýðý ve ürettiði, modern toplumun neden olduðu yabancýlaþmanýn boyunduruðundan kurtulabildiði bir eylem haline dönüþmüþtür (Özatacan ve Diðerleri, 1999; 8). Mihalýççýk ilçesi de, ülkemizdeki alternatif turizm potansiyeline sahip sayýsýz yörelerimizden biridir. Bu çalýþma ile ilçenin alternatif turizm potansiyeli vurgulanarak, bu potansiyelin ilçenin sosyo-ekonomik kalkýnmasýnda önemli bir faktör olacaðýna dikkat çekilmeye çalýþýlmýþtýr. Çalýþma üç bölümden oluþmaktadýr. Birinci bölümde, projenin teorik kýsmý açýklanmaktadýr. Ýkinci bölümde, ilçe halkýnýn turizme bakýþlarýný deðerlendirmeye yönelik olarak yapýlan alan araþtýrmasýnýn sonuçlarý deðerlendirilmiþtir. Üçüncü bölümde ise, sonuç ve öneriler yer almaktadýr. 7 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý BÝRÝNCÝ BÖLÜM 1. PROJENÝN TANITIMI Keþfedilmeyi bekleyen yüzlerce hatta binlerce tarihi, turistik, doðal ve kültürel miraslarla ülkemiz, dünyanýn sayýlý turistik destinasyonlardan biridir. Fakat bir yeri destinasyon yapan unsurlar sadece mevcut potansiyel deðil, ayný zamanda bu potansiyelin deðerlendirilebilmesidir. Bu potansiyeli deðerlendirebilmek için de öncelikle aday destinasyonu tanýmak, sonra geliþtirmek ve pazarlamak gerekmektedir. Bu çalýþmaya ülkemizin bu potansiyele sahip ama keþfedilmeyi bekleyen bir ilçesi olan Mihalýççýk ilçesi konu olmuþtur. 1.1. Projenin Amacý Projenin amacý, Eskiþehir iline baðlý Mihalýççýk ilçesi sýnýrlarý içinde yer alan çekiciliklerin kullanýlmasý suretiyle, bu yörenin sürdürülebilir geliþim ilkeleri çerçevesinde turizme açýlmasýdýr. Bu proje ile ilçede gerçekleþtirilebilecek olan pek çok alternatif turizm türleri araþtýrýlarak, yörenin turistik potansiyelinin ortaya konulmasý hedeflenmektedir. 1.2. Projenin Kýsýtlarý Projenin geliþtirilmesinde, deðiþik kýsýtlar mevcuttur. Bu kýsýtlarý þu þekilde sýralamak mümkündür; Ýlçe ile ilgili yazýlý veri eksikliði söz konusudur. Yapýlan literatür taramasý sonucunda bilimsel kaynaklarda ilçe ile ilgili herhangi bir çalýþmaya rastlanmamýþtýr. Ayrýca, ilçedeki resmi makamlarýn da ilçe ilgili herhangi bir çalýþmadan ya da eserden haberdar olmadýklarý gözlemlenmiþtir. Dolayýsýyla bilgi edinebilmek için bizzat bölgede olma zorunluluðu doðmuþtur. Ýlçe halkýnýn turizmle bilgisinin yeterli olmamasý mahalli idareye de yansýmýþ durumdadýr. Ýlçenin ziyaretçi profili hakkýnda her hangi bir veri yoktur. Mahalli idarenin, bölgeye av amaçlý gelen veya Yunus Emre külliyesini ziyaret eden kiþileri, turist olarak kabul etmemesi, bölgede turizm bilincinin yeterli olmadýðýný göstergesidir. Köy yollarýnýn dar ve bozuk olmasý araþtýrmacýlarýn ulaþým konusunda zorlanmasýna neden olmuþtur. 1.3. Hedefler • Bölgenin sahip olduðu potansiyelin Türk turizmine kazandýrýlmasý, • Türk turizminde çeþitliliðin saðlanmasýna katkýda bulunulmasý, • Bölge halkýnýn turizmin yararlarý konusunda eðitilmesi, • Bölgenin geliþimine katkýda bulunulmasý ve yerel halkýn refahýnýn artýrýlmasý, • Bölgenin turizme açýlmasý esnasýnda çevresel ve kültürel bozulmanýn engellenmesi, • Alternatif turizm türlerini sürdürülebilir bir çerçevede geliþtirilerek, ülke turizminin 12 aya yayýlmasýnýn saðlanmasý, • Eskiþehir ve Ankara’da yaþayan halkýn boþ zamanlarýný deðerlendirmek üzere yöreye günübirlik ya da hafta sonu turlarý oluþturulmasý. 1.4. Bölgenin Genel Olarak Deðerlendirilmesi Bölge belirtildiði üzere pek çok farklý turizm türlerinin uygulanabileceði kaynaklara sahiptir. Özellikle Çatacýk Milli Parkýnýn ve geyik üretme çiftliðinin çevresi, dað evleri ve kamp yapmak 8 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý için uygun alanlardýr. Bu alanlarýn ekoturizme yönelik olarak deðerlendirilmesi düþünülmektedir. Yine ayný bölge, Gökçekaya ve Sarýyar Barajlarýna yakýnlýðý nedeni ile su sporlarýný kapsayan turistik faaliyetlerin düzenlendiði çekim yerleri haline dönüþtürülebilir. Yarýkçý Köyü’nün yakýnýnda bulunan Yarýkçý Kaplýcalarý, restore edilerek ve konaklama kapasitesi artýrýlarak, Termal Turizm amaçlý kür merkezi olarak kullanýlacaktýr. Ayný bölgenin, doða turizmi ve ekoturizm için uygun olanaklara sahip olmasý, bölge için bir çekicilik unsuru olacaktýr. Mihalýççýk ilçesi (özellikle Sazak Köyü ve Sündiken Ormanlarý) av turizmi bakýmýndan çok önemli bir potansiyele sahiptir. Bölgeye yýllar önce kurulmuþ olan fakat günümüzde faal olmayan bir avcýlýk kulübünün tekrar kurulmasý gerekmektedir. Zira bilinçsiz avlanma bölgedeki vahþi hayvan popülasyonunda azalmaya neden olmaktadýr. Yörede tavþan, keklik, domuz, tilki, kurt, ayý, geyik, ve kuþ türleri gibi pek çok vahþi hayvanýn bulunmasý av turizmi için bir potansiyel teþkil etmektedir. Bu nedenle, yörede avcýlarýn barýnabileceði þekilde tesisler kurulacak ya da kullanýlmayan evlerin restore edilerek pansiyon olarak kullanýmý teþvik edilecektir. Bölgede, su kaynaðýnýn ve göletlerin olmasý ve göletlerde balýk yetiþtirilmesi nedeni ile balýk avcýlýðý teþvik edilebilir. Ýslamiyet’te çok önemli bir yere sahip olan Yunus Emre’ nin mezarýnýn bulunduðu türbe ve külliye, Yunus Emre Beldesindedir. Yine, Mihalýççýk sýnýrlarý içinde, deðiþik mekanlarda, Osmanlý dönemi eserleri ve camileri dikkat çekmektedir. Bu unsurlar kullanýlarak yörede inanç turizmi geliþtirilmesi düþünülmektedir. Yunus Emre beldesinde pansiyonculuðun özendirilmesinin uygun olduðu görülmektedir. Yine bölgenin tarým alaný olmasý, nedeniyle çiftlik turizminin geliþtirilmesi de düþünülmektedir. 1.4.1. Bölgenin Coðrafik Konumu Bölge, Ýç Anadolu Bölgesinin Yukarý Sakarya Bölümündeki, Sündiken Daðlarýnýn güneydoðusundadýr. Kuzey ve doðusunda Ankara, batýda Beylikova ve Alpu ilçeleri ve güneyde Sivrihisar ilçesi ile çevrelenmiþtir. Kuzey sýnýrýný, Gökçekaya ve Sarýyar barajlarý oluþturmaktadýr. Ýi merkezine 92 kilometre ve Ankara’ya 170 kilometre uzaklýktadýr. Ýlçe 1325 metre rakýmlý olup, yer yer 1800 metreye ulaþan noktalar mevcuttur. 1.4.2. Mihalýççýk Ýlçesinin Kýsa Tarihçesi Mihalýçýk ilçesi Y. Sakarya kesiminde Sündiken Daðlarýnýn güneydoðusunda kurulmuþ olup, tarihi çok eskilere dayanmaktadýr. M.Ö. 1200 yýlýnda boðazlarý geçerek Avrupa’dan gelen Frigya’lýlar Anadolu’ya yayýlarak, Hititlerin merkezi olan Boðazköyü (Hattuþaþ) yýkýp, yakmýþlar, halký kendi egemenlikleri altýna almýþlardýr. Böylece batý Anadolu’nun büyük kýsmýný ellerine geçirmiþlerdir. Frigya’lýlar Anadolu’ya yerleþmekle Anadolu, Ege ve Avrupa uygarlýklarýný birbirine kaynaþtýrmýþlardýr. Uygarlýkta hayli ileri giden ve Anadolu’da pek çok tarihi eserler býrakan Frigyalýlar Karadeniz’in kuzeyinden gelen Kimmer’lerin akýnlarýna dayanamayýp yýkýlmýþlardýr. Anadolu’nun tarih öncesi üzerinde Kimmer’lerin fazla etkisi görülmemiþtir. Friglerin yýkýlmasýndan sonra "Þahin Krallar" devrinde baðýmsýz bir devlet kurarak az zamanda Frig topraklarýnýn batý kesiminde 9 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý önemli yerlere yerleþmiþlerdir. Lidya devleti doðudan gelen Med ve Pers’lerin saldýrýlarýna uðramýþlar ve M.Ö. 543 yýlýnda yapýlan savaþlar sonucu anadolu egemenliðini Perslere býrakmak zorunda kalmýþlardýr. M.Ö. 546 tarihinde Pers ordularý Eskiþehir ÝPÝ topraklarýndan geçen Kral yolunu izleyerek Lidyalýlar’ýn merkezi Sard’a ulaþmýþlardýr ve þehri zaptetmiþlerdir. Persler akýnlar halinde gelip geçici olarak kalmýþlar bu nedenle onlara ait tarihi kalýntýlar bulunamamýþtýr. M.Ö. 190 yýlýnda anadolu, Romalýlarýn egemenliðine geçmiþtir. M.S. 3952te Roma Ýmparatorluðumun ikiye bölünmesi ile de anadolu Bizanslýlara baðlanmýþtýr. Bu dönemden kalan Bizanslýlara ait eserler ve mezar kalýntýlarý Eskiþehir’in iI ve ilçelerinde çokça görülmektedir. Gazneliler’in 1040 yýlýnda Selçuklulara yenilmesiyle ve Selçuklu Hükümdarý Alparslan’ýn 1071’de Malazgirt Savaþý’ný kazanmasý ile Türklere anadolu kapýlarý açýlmýþtýr. Mihalýççýk ilçesi ve çevresi de 1074 yýlýnda ürkler’in eline geçmiþtir. Anadolu Selçuklu Sultaný Mesud tarafýndan 1284 yýlýnda fermanla Aþiret Reisliðinden Uç beyliðine getirilen Osman Bey, Osmanlý devletinin kurucusu olmuþtur. Gün geçtikçe güçlenen Osmanlý Beyliði 1289 yýlýnda Eskiþehir çevresini topraklarýna katmýþtýr. Osmanlýlar fethettikleri yerlere kendi boylarýndan Türkleri yerleþtirmiþler ve Türkçe isimler vermiþlerdir. Bugün pek çok köy ismini bu dönemden almýþtýr. Çevredeki Þeyhlerden Þeyh Edebali’ye büyük saygýsý olan Osman Bey O’nu sýk sýk ziyaret etmiþtir. Bir gün Ýnönü Beyine misafirliðe giden Osman Bey’i Eskiþehir Bey’i ve müttefiki Harmankaya tekfuru Köse Mihal teslim almak isterler, bunun üzerine çýkan savaþta Osman Bey galip gelir ve Köse Mihal’i esir alýr. Köse Mihal daha sonra Osman Bey ile dost olmuþ ve 1308-1318 yýlarý arasýnda Müslümanlýðý kabul etmiþtir. Yapýlan araþtýrmalar töre ve gelenek bakýmýndan Köse Mihal’in baþlangýçta baþka bir dinden olmasýna raðmen ýrk olarak Osmangazi’nin ýrkýndan bir kimse olduðu ihtimalini kuvvetlendirmektedir. Mihalýççýk isminin Köse Mihal’den veya oðlu Gazi Mihal’den geldiði yönünde pek çok rivayet mevcut olmakla beraber henüz belirgin olarak hiçbiri hakkýnda kesin tarihi belge veya doküman elde edilememiþtir. Þemseddin Sami Kamusü’l-Alam adlý eserinde 1840 tarihinden beri Ankara Vilayetinin merkez sancaðýna baðlý bir kaza olan Mihalýççýk hakkýnda þu bilgileri vermektedir: "Kaza merkezi Kuyucuk Köyü’dür. 59 köyden oluþan kazanýn nüfusu 15.538’dir. Burada tahýl ve bakliyatýn yanýnda çok çeþitli meyve ve sebze, tütün, susam, pamuk üretimi ve bazý köylerde ipekçilik yapýlmaktadýr. Kazada kil çýkartýlýr. Zanaat olarak, seccade, kilim ve çuval dokumacýlýðý vardýr" (Taþlýca, 1994; 8). 1.4.3. Ýklim Bölge, konumu itibarý ile tipik bir karasal iklimin etkisindedir. Kuzey bölümlerini Karadeniz’e yakýn olmasý ve Sarýyar ve Gökçekaya barajlarýný etkisi ile bozulmuþ Karadeniz iklimi görülmekle beraber, genellikle karasal iklimin etkisi altýndadýr. Yükseltini fazla olmasý nedeni ile kýþlarý oldukça soðuk ve yaðýþlý geçmektedir. Yaðýþlar genellikle kar þeklindedir. 10 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý Yazlarý ise, serin geçmektedir ( Taþlýca, 1994; 9). Ortalama basýnç: 7,1 Ortalama sýcaklýk: 15,7 Ortalama nem: % 70,5 En yüksek sýcaklýk ortalamasý: 19° Açýk geçen gün sayýsý: 100 Yaðýþlý gün sayýsý: 75-80 Hakim rüzgarlar: 1. derecede kuzeybatý (Karayel), 2. derecede güneybatý (Lodos) 1.4.4. Fauna ve Florasý Ýlçenin yükseklik arttýkça deðiþen florasý vardýr. Aðaç yapýsý olarak özellikle, Çatacýk Ormaný dikkat çekmektedir. Milli Park olarak kabul edilen Çatacýk ormanlarýnda, en sýk görülen aðaç türleri karaçam, sarýçam, sedir, ardýç ve meþe aðaçlarýdýr. Bunu yaný sýra, bölgenin iklimsel özellikleri ve su rejimi açýsýndan zengin olmasý nedeni ile kestane, kiraz gibi meyve aðaçlarý ve ayný zamanda selvi, söðüt gibi aðaçlarda mevcuttur. Ancak, doðuya gidildikçe, özellikle Sazak Köyü civarý bitki örtüsü açýsýndan oldukça yoksuldur. Çatacýk ormaný ayný zamanda yabanýl hayat açýsýndan da zengin bir hayvan kültürüne sahiptir. Baþta geyik olmak üzere, kurt, domuz, ayý, çakal, alakanat, sansar, sincap, ördek ve keklik gibi hayvanlar sayýlabilir. Düzensiz avlanma sonucu geyik türü tükenme tehlikesi ile karþý karþýyadýr. Bu nedenle Çatacýk Ormanlarý geyik üretme ve koruma alaný olarak seçilmiþtir, (www.eskisehirtr.net/social.asp) Bölgede dikkat çeken diðer bir yaban hayatý unsuru, beyaz karýncalardýr. 1.4.5. Ulaþým Olanaklarý Ýlçe Eskiþehir il merkezine 90 km uzaklýkta olup, karayolu ile baðlantýlýdýr. Ayrýca, Ankara karayoluna ara yol baðlantýsý olup, yol durumu iyi durumdadýr. Karayolu dýþýnda AnkaraEskiþehir demiryolu hattý üzerindeki Yunus Emre Beldesindeki gar ulaþým açýsýndan alternatif teþkil etmektedir. Yunus Emre ilçesi, Mihallýççýk ilçesi sýnýrlarý içinde olup, ilçe merkezine 22 km uzaklýktadýr ve ilçe ile karayolu baðlantýsý mevcuttur. Fakat ilçede köy yollarý çok dar ve bozuk durumdadýr. Bunun yaný sýra, Ankara’yý batýya baðlayan ve güneye baðlayan "çevre yolu" projesinin tamamlandýðý ve hayata geçirilmesi için kaynak arandýðý belirtilmektedir. Bölgenin tam ortasýndan geçirilmesi planlanan, bu proje hayata geçirildiðinde, bölgenin ulaþým açýsýndan büyük bir avantaj saðlayacaðý kesindir. 1.4.6. Altyapý ve Üstyapý Olanaklarý Ýlçe, alt ve üst yapý açýsýndan yetersizdir; Ýlçede, sadece Yarýkçý Kaplýcasýnýn yanýnda bulunan ve Özel Ýdare Müdürlüðü’nce iþletilen, ilkel sayýlabilecek 50 yatak kapasiteli bir misafirhane ve Çatacýk Ormanýnda, Orman Bölge Müdürlüðü’nce iþletilen dað evlerinden baþka konaklamaya uygun tesis yoktur. Bu tesislerde, bakýma muhtaçtýr. Yiyecek-içecek ihtiyacýný gidermeye yönelik, mahalli restoranlar dýþýnda bir iþletme de yoktur. Yapýlan incelemede, sadece Ömerköy Göleti baþýnda bulanan "Kale Tesisleri" dýþýnda bir tesis mevcut deðildir. Bu tesisinde geliþtirilmesi gerekmektedir. Ýlçenin ulaþým olanaðý asfalt kaplama olup bakým ve onarýma gerek olduðu gibi, özellikle köyler arasýnda stabilize veya asfalt kaplamalarýn iyileþtirilmesi ve hatta geniþletme çalýþmalarýnýn yapýlmasý gerekmektedir. Kamunun uzun yýllar ihmal etmesi nedeni ile bölgenin elektrik sistemi, her ne kadar iki barajýn yakýnýnda olmasýna karþýn yetersiz ve ilkeldir. Elektrik þebekesini yenilenmesi gerekmektedir. Ayrýca ilçenin su kaynaklarýna yakýn olmasýna karþýn, zaman zaman su sýkýntýsý çektiði belirtilmektedir. Su daðýtým þebekesi yetersizdir. Su þebekesinin de yenilenmesi gerekmektedir. 11 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý Ýlçede hiçbir kanalizasyon çalýþmasý yapýlmamýþtýr. Kanalizasyonun olmamasý bir dezavantajdýr. Kanalizasyon ve atýk su þebekesinin yapýlmasý gerekmektedir. Ýletiþim hizmetleri açýsýndan altyapýsý yetersizdir. Ýlçenin iletiþim kanallarý açýsýndan zayýflýðý dikkat çekmektedir. Özellikle, kýþ aylarýnda bazen, hatlar kesilmekte ve iletiþim saðlanmakta zorluk çekilmektedir. 1.4.7. Demografik Özellikleri Ýlçe nüfusu 1990 yýlý nüfus sayýmýna göre toplam 23.376, bunun 4473’ü ilçe merkezinde yaþamaktadýr. 2000 yýlýnda yapýlan nüfus sayýmýnýn kesin olmayan sonuçlarýna göre ise toplam nüfus 18.887dir. Bununsa 4673’ü ilçe merkezinde yaþamaktadýr (Ýlçe Nüfus Müdürlüðü). Mihalýççýk’ta gerek iþsizlik ve ekonomik koþullar, gerekse alt ve üst yapý yetersizlikleri göçe neden olmuþtur. Yapýlan anketler sonucunda nüfusun büyük bir kýsmýný orta yaþ kesimi oluþturmaktadýr. Nüfusun tamamý Müslüman olup konuþulan dil ise Türkçe’dir. Yine yapýlan anketler sonucunda halkýn yaklaþýk % 50’sinin ilkokul mezunu olduðu belirlenmiþtir. Genel olarak halkýn eðitim seviyesinin düþük olduðu söylenebilir. • • • • • • • • • 1.4.8. Bölgenin Sahip Olduðu Çekicilikler Doðal Çekicilikler Çatacýk Milli Parký; Yalýmkaya köyü yakýnlarýnda Orman Ýþletme Müdürlüðü’ne ait bir tesis ve piknik yerleri bulunmaktadýr. Ayrýca geyik üretme çiftliði bulunmaktadýr. Burasý doða yürüyüþleri, kuþ gözlemleri ve geyik üretim çiftliðine yapýlabilecek olan geziler bakýmýndan ideal bir ekosisteme sahiptir. Ormanlýk arazi, bungalov tarzý konaklama yerleri ve oberjler için uygundur. Geyik Üretme Çiftliði; Türkiye’deki sayýlý geyik üretme çiftliklerinden biri olan bu çiftlik Çatacýk Ormanlarýndadýr. Geçmiþ yýllarda yaþanan düzensiz avlanma sonucunda geyik türü tükenme tehlikesi ile karþý karþýya gelmiþ, bu nedenle Çatacýk Ormanlarý geyik üretme ve koruma alaný olarak seçilmiþtir. Bugün ormanda üretilen ve doðaya salýnan geyik sayýsý 2000’e ulaþmýþtýr. (http://www.kadiraktay.com/asaPOST/fd catacik.html) Sarýyar ve Gökçekaya Barajlarý, Porsuk ve Gürleyik Akarsularý, Yarýkçý Kaplýcasý; Mihalýççýk ilçesine 15 km uzaklýkta olan bu kaplýcada su sýcaklýðý 24°-25° arasýnda olup, romatizma, siyatik, böbrek hastalýklarý ve kadýn hastalýklarý gibi çeþitli hastalýklara iyi gelmektedir. Herhangi bir konaklama tesisi bulunmayan bu kaplýca sadece hamam olarak kullanýlmaktadýr. Termal bir tesis inþa edilerek saðlýk turizmine kazandýrýlmasý mümkündür. Kara Avcýlýðýna uygun alanlar; Ýlçenin büyük bir kýsmý kara avcýlýðýna uygundur. Özellikle, Gürleyik, Ömerköy ve Sazak köyleri, bölgede avcýlýk açýsýndan tercih edilen bölgelerdir. Ömerköy sulama göletinde aynalý sazan üretimi yapýlmaktadýr. Göletler (balýk avcýlýðý); bölge oldukça sulak bir alan olup hemen hemen her köyün sýnýrlarý içinde göletler bulunmaktadýr. Bu göletler, her yýl devlet tarafýndan finanse edilen balýkla doldurulmaktadýr. Ýkizafer Maðaralarý, Akkaya Maðaralarý, 12 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K • • • DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý Kalburcu Mesire Yeri; yörede doða yürüyüþleri, bitki ve hayvan türlerini tanýma ve çevre tanýma gezileri düzenlenebilecek eko turizme ve av turizmine uygun alanlardýr. Zengin fauna ve florasý Bozulmamýþ doðal güzellikler Kültürel Çekicilikler • Çardak Köyü Arkeolojik Sit Alaný • Akkaya Köyü Arkeolojik Sit Alaný • Otluk Kilisesi ve Roma Dönemi Kalýntýlarý • Ýkizafer Köyü kaya mezarlarý ve kaya kiliseleri • Gürleyik Köyü Doðal Sit Alaný • Yarýkçý Ilýcasý Arkeolojik ve Doðal Sit Alanlarý • Beyköy Camii, Ahurözü Camii ve Cami-i Kebir Camii • Çalçý Camii ve Çeþmesi • Halit Aða Konaðý (Konak proje yapýldýðý esnada yýkýlmýþtýr) • Yunus Emre Külliyesi ve Türbesi • Folklor/ Yöresel Yemekler • El Sanatlarý; aðaç iþçiliði, el dokumalarý, örgücülük ve seramik iþçiliði • Sorgun Köyü yer altý þehri 1.5. Bölgede Geliþmeye Açýk Alternatif Turizm Türleri Yukarýda listelenen doðal ve kültürel çekiciliklere dayalý olarak aþaðýda verilen turizm türlerinin geliþtirilmesi uygun görülmektedir. 1.5.1. Ýnanç Turizmi Ýnanç turizmi, soyut deðerlere dayanan ve cazibesini hiçbir zaman kaybetmeyen bir turizm türüdür. Kitlelere yönelik uygulanabildiði gibi, küçük gruplara veya münferit ziyaretçilere de açýk bir alternatif turizm etkinliðidir. Bölgede Türk tasavvufunun ve Ýslam inancýnýn önemli isimlerinden biri olarak kabul edilen Yunus Emre’nin, her ne kadar tartýþmalara neden olsa da, Eskiþehir ili Mihalýççýk ilçesi sýnýrlarýnda buluna Sarýköy’de (Yunus Emre Beldesi) doðduðu, yaþadýðý ve öldüðü kabul edilmektedir (Eskiþehir Yýllýðý, 1967). Yunus Emre’ye [1237-1240 (?) - 1320-1321(?)] Anadolu’da pek çok bölgenin, Yunus Emre’ye "buralýdýr" diye sahip çýkmasý, Yunus Emre’nin halk tarafýndan çok sevilmesi, benimsenmesi olarak açýklanabilir (www.esk-to.orq.tr/savi81/28.htm). Halk tarafýndan böylesine sevilenYunus Emre’nin türbesinin yeterince tanýtýlmasý durumunda, çok sayýda ziyaretçi çekeceði kesindir. Ýlçe hem karayolu ile Ankara ve Eskiþehir’e baðlýdýr, hem de, TCDD Ankara-Eskiþehir demiryolu hattý üzerindeki Yunus Emre istasyonunun bulunduðu merkezdir. Ýlçe merkezine 20 km uzaklýktadýr. 1.5.2. Termal Turizm Ýlçe merkezine yaklaþýk 13 km mesafede, klasik hamam niteliðinde olan Yarýkçý Kaplýcasý deðerlendirilebilecek bir kaynaktýr. Biraz bakým ve restorasyon ile geliþtirilebilecek konaklama kapasitesine sahiptir. Kaplýcanýn su sýcaklýðý 39°C olup, romatizma siyatik ve böbrek hastalýklarýna iyi geldiði bilinmektedir (www.eskisehir-bld.qov.tr). Kaplýcanýn hemen yanýnda Roma döneminden kaldýðý bilinen hamam kalýntýlarý mevcuttur. Kaplýcanýn bulunduðu alanýn çevresinde yerleþim merkezi olmamasý ve doðal bir ortamýn içinde bulunmasý, doða turizmi açýsýndan da deðerlendirilebilir. 13 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý 1.5.3. Doða Turizmi Þehirlerin yarattýðý stres ortamýnda bunalan, doða ile baþbaþa kalmak isteyenlerin tercih ettiði bir turizm türü olarak ortaya çýkan doða turizmi, turizm iþletmecilerine ve turistlere sýnýrsýz olanaklar sunmaktadýr. Kentsel ortamlarýn insan yaþamýný olumsuz yönde etkilemesi, bu ortamlarda çalýþan ve yaþayan insanlarýn doðal ortamlara olan gereksinimlerini artýrmýþ ve bu nedenle doðal ve kültürel çevrenin korunmasý ve geliþtirilmesi turistik açýdan önem kazanmýþtýr. Mihalýççýk ilçesi, Ankara ve Eskiþehir gibi kentlere yakýnlýðý, Çatacýk Ormanlarý ve Milli Parký’nýn fauna ve florasý ve Sarýyar ve Gökçekaya barajlarýnýn doðal ve vahþi güzellikleri ile doða turizmi açýsýndan son derece elveriþli bir bölgedir. Bu bölgelerde, doða turizminin geliþtirilmesi uygun görülmektedir. Ankara ve Eskiþehir gibi büyük þehirlere yakýn olmasý bir avantaj olarak deðerlendirilmelidir. 1.5.4. Av Turizmi Mihalýççýk’ ta av sahalarý bakýmýndan en uygun yöre yine Çatacýk Ormanlarýdýr. Buralarda keklik, tavþan, yaban ördeði, ayý, domuz avlanýr. Ýlçe sýnýrlarý içinde bulunan pek çok bölge, kara avcýlýðý için uygun alanlar sunmaktadýr. Özellikle, tarýmýn yoðun olduðu bölgeler, Sazak Köyü, civarýnda domuz, tavþan ve keklik, Koyunaðýlý civarýnda, keklik, tavþan ve kurt gibi yabanýl hayvan türleri mevcuttur ve yerel avcýlarýn tercih ettikleri bölgelerdir. Bu potansiyelin turizm gelirlerini artýrmada kullanýlmasý gerekir. Dikkati çeken önemli bir unsurun ise geçmiþ yýllarda ilçede bir avcýlýk kulübü kurulmuþ olmasýdýr. Yýllar önce buradaki potansiyel deðerlendirilirken günümüzde bu kulübe dair sadece tabela bulunmaktadýr. Dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta vardýr ki o da herþeyden önce bilinçsiz avlanma ve silahlanmanýn önüne geçilmesidir. Ne yazýk ki mesire yerlerinde dahi, geliþigüzel avlanan ilçe halkýnýn silahlarýndan çýkan saçmalar, ambalaj kaðýtlarý göze çarpmaktadýr. Porsuk Çayý tatlý su balýklarý avlanma sahasýdýr. Sazak Köyü sýnýrlarý içerinden geçen Porsuk Çayýnda sazan, yayýn, karagöz gibi balýk çeþitleri bulunmaktadýr. Bölgenin tamamýnda, bir kaç köyün bir araya gelerek yaptýklarý göletlerde de ayrýca balýk avcýlýðý yapýlabilir. Devlet tarafýndan her yýl balýk atýlan bu göletlerde, yerel balýk avcýlarý balýk tutmaktadýr. Tatlý su avcýlýðý için deðerlendirilmesi gereken diðer bir kaynak da Sarýyar Barajý’dýr. Barajda özellikle, çok yoðun bir þekilde sazan ve yayýn balýðý bulunmaktadýr. Özellikle barajýn bulunduðu alanýn fiziki koþullarý, derinliði nedeni ile profesyonellerin tercih ettiði bir avlanma sahasýdýr. Tatlý su balýklarýnýn standartlarý üzerinde büyüklükte sazan ve yayýn yakalandýðý belirtilmektedir. 1.5.5. Çiftlik Turizmi Bölgenin temel geçim kaynaklarýndan biri tarým olduðu için, bölgenin hemen hemen her noktasý çiftlik açýsýndan uygundur. Bölgede tahýl, bakliyat yetiþtirilmekte ve bahçecilik yapýlmaktadýr. Özellikle, bahçeciliðin yoðun olduðu Yunus Emre beldesi civarýnda Çiftlik turizminin geliþtirilmesi uygundur. 1.5.6. Kamp ve Karavan Turizmi Bölge sahip olduðu geniþ ormanlýk arazi ve kamp yapmaya uygun alanlar nedeni ile kamp ve karavan turizmi geliþtirilebilir. Çatacýk ormanlarý, Kalburcu Mesire Yeri, Ömerköy Göleti, Su Baþý dinlenme yeri; kamp yapmaya ve karavan ile konaklamaya uygun yerler olarak sayýlabilir. 14 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý 1.5.7. Maðara Turizmi Ýkizafer köyünde bulunan Ýkizafer maðaralarý ve kaya kiliseleri ilginç ve tarihi yapýlarýyla maðara turizmi açýsýndan deðerlendirilebilecek tarihi eserlerdir. Ayrýca, Sorkun köyü civarýnda bulanan, yeraltý kenti hem doðal ve de kültürel deðerleri itibarý ile turizm açýsýndan deðerlendirilebilecek çekiciliklerdir. Bu maðaralarýn Damlataþ Maðarasý gibi, ýþýklandýrýlmasý ve gereken ,restorasyonlarýn yapýlmasý ile turizme kazandýrabileceði düþünülmektedir. 1.5.8. Kültür Turizmi Mihalýççýk ilçesi kültürel açýdan zengin bir ilçedir. Yöredeki el sanatlarý, yemek kültürü, gelenek ve görenekler görülmeye deðer özelliklere sahiptir. Yörede her yýl Haziran ayýnýn 3. haftasýnda tüm ilçe ve köylerde yaþayan halkýn katýlýmý ile Kalburcu Ormanýnda piknik düzenlenmekte ve bu piknikte çeþitli eðlenceler ve spor müsabakalarý düzenlenmektedir. Yine yörede dokuma iþleri ticari amaçlý olmamakla birlikte halkýn kendi ihtiyaçlarýný gidermesi için yapýlmaktadýr. Özellikle kilim, heybe çuval dokumacýlýðý geliþmiþtir. Zaman içinde yok olma tehlikesi ile karþý karþýya kalan bu el sanatlarýný geliþtirmek üzere halýcýlýk ve halý dokumacýlýðý kurslarý açýlmýþtýr. Bu kurslara katýlan ve halý dokuyan kursiyerlere ilmek baþýna ücret verilmektedir. Ayrýca aðaç iþleri, örgücülük ve iþlemecilik de yöre halkýnýn geliþmiþ el sanatlarý içinde büyük paya sahiptir. Sahip olduðu zengin kültürel deðerler açýsýndan kültür turizmi için elveriþli olan ilçe de Anadolu’ya özgü yöresel yemekler yapýlmaktadýr. 1.5.9. Yayla Turizmi Mihalýççýk ilçesinin güneyinde yer alan Yayla Köyü, Geren Yaylasý ve Yaylalar Çiftliði büyük ve geniþ yaylalar üzerine kurulmuþtur. Yayla turizmine uygun alanlar olan bu yaylarýn örneklerini ilçenin pek çok yerinde görmek mümkündür. 15 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý ÝKÝNCÝ BÖLÜM 2. ARAÞTIRMA Yapýlan bu projeyi bilimsel açýdan desteklemesi için bir alan araþtýrmasý yapýlmýþtýr. Bu araþtýrma yerel halkýn demografik özellikleri ve turizme olan yaklaþýmlarý gibi bazý önemli verileri belirlemeye yönelik olarak planlanmýþtýr. 2.1. Araþtýrmanýn Amacý ve Önemi Araþtýrmanýn amacý, bölge halkýnýn turizme bakýþ açýsýný belirmek ve daha sonraki çalýþmalar için bir altyapý hazýrlamak amacý ile bilgi toplamaktýr. Toplanan bilgilerin deðerlendirilmesi ile geliþtirilmesi düþünülen projede ne gibi unsurlara yer verilmeli ve ne gibi önlemler alýnmalýdýr sorularýnýn cevaplanmasý amaçlanmýþtýr. Bu araþtýrmanýn önemi ise, bu bölgeye yönelik olarak geliþtirilen ilk proje olmasýnda yatmaktadýr. Bu nedenle, bu proje daha sonraki çalýþmalara ýþýk tutabilir. 2.2. Kapsam ve Sýnýrlýlýklarý Turizme açýlmasý düþünülen alanýn geniþ bir bölge olmasý ve araþtýrmacýlarýn zaman ve ekonomik kýsýtlarý nedeni ile araþtýrma ilçe merkezinde yapýlmýþtýr. Ancak, tüm bölge halkýnýn görüþlerinin alýnmasý amacý ile, anket çalýþmasý ilçe pazarýnýn kurulduðu ve civar köylerin ilçe merkezine geldiði kabul edildiði gün yapýlmýþtýr. Bu nedenle anket tek bir günde uygulanmýþtýr. Zaman kýsýtlamasý ve bölge halkýnýn bu tür anket uygulamalarýna yabancý olmasý anket formlarýnýn doldurulmasýnda sorunlara neden olmuþ ve bu nedenle, anketler biri araþtýrmacý olmak üzere üç anketör tarafýndan büyük bir çoðunlukla yüz yüze görüþmelerle doldurulmuþtur. 2.3. Araþtýrma Yöntemi ve Deðerlendirilmesi Araþtýrmaya temel olan veriler, daha önce de belirtildiði gibi anket formu ile elde edilmiþtir. Kullanýlan anket, 15 soru içermektedir. (Bkz. Ek-1) Anket formunda yer alan 15 sorudan ilk dört tanesi ile deneklerin demografik özelliklerinin belirlenmesi amaçlanýrken, diðer on bir soru ile deneklerin turizme yönelik düþünceleri, turizmden beklentileri ve bölgenin turistik deðerlerine bakýþ açýlarý tespit edilmeye çalýþýlmýþtýr. 2.4. Araþtýrma Verilerinin Deðerlendirilmesi Araþtýrmaya esas teþkil eden verilerin anket yöntemiyle toplanmasýndan sonra, elde edilen veriler, SPSS paket programýna girilmiþ ve bu programda deðerlendirilmiþtir. Aþaðýda deðerlendirme sonuçlarý verilmektedir. Tablo 1. Ankete Katýlanlarýn Cinsiyetlerine Göre Daðýlýmý 16 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN ARAÞTIRMA Ý L Ç E S Ý N Ý N B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý Þekil 1. Cinsiyet Daðýlýmý Grafiði Kadýn 19% Erkek 81% Kadýn Erkek Ankete katýlan deneklerin, 20 tanesi kadýn (%18,7) ve 87 tanesi (% 81,3) erkektir. Deneklerin erkek aðýrlýkta olmasýnýn nedeni, bölgenin kýrsal alan olmasý ve geleneksel olarak, özellikle yerel halka mensup kadýnlara ulaþmada zorluk çekilmesidir. Tablo 2. Ankete Katýlanlarýn Yaþ Gruplarýna Göre Daðýlýmý Þekil 2. Yaþ Gruplarýna Göre Daðýlým Grafiði 17 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý Denekler yaþlarý açýsýndan incelendiðinde, ulaþýlabilecek en önemli sonuç, Mihalýççýk halkýnýn, yaþ olarak genç bir nüfusa sahip olduðudur. Deneklerin, % 34,6 ‘sý (37 )30-40 yaþ aralýðýnda ve % 22,4’ü (24) 20-30 yaþ aralýðýnda, % 6,5 ‘i (7) yaþ aralýðýnda bulunmasý genç nüfusun yoðunluðu göstermektedir. Bu üç yaþ grubun toplamý, % 63,5’i (68) turizm eðitimde ve vasýfsýz iþgücü bulma konusunda, büyük avantaj olacaktýr. Tablo 3. Ankete Katýlanlarýn Eðitim Düzeylerine Göre Daðýlýmý Þekil 3. Eðitim Düzeylerine Göre Daðýlým Grafiði Eðitim düzeyleri incelendiðinde, Mihalýççýk halkýnýn eðitim düzeylerinin oldukça düþük olduðu görülmektedir. Deneklerin, sadece % 14’ü (15 kiþi) üniversite ve daha yukarý eðitim almýþtýr. Deneklerin hemen hemen yarýsý (% 46,7 oraný ile 50 kiþi) ilköðretim mezunudur ki, bu yaþ grubu ve 8 yýllýk eðitim uygulamasýnýn yeni baþladýðý göz önünde tutulduðunda, "ilköðretim" þýkkýný iþaretleyen deneklerin tamamýnýn, ilkokul mezunu olduðunu söylemek mümkündür. Turizm geliþtirildikten sonra, iþgücü olarak yararlanýlabilecek kesim, % 39,3 oraný (42 kiþi) ile lise mezunlarýdýr. 18 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý Tablo 4. Ankete Katýlanlarýn Mesleklerine Göre Daðýlýmý Þekil 4. Meslek Gruplarýna Göre Daðýlým Grafiði Deneklerin gelir kaynaklarý (meslekleri) açýsýndan incelendiðinde, % 37,4 (40 kiþi) gibi bir oranýn ücretli (memur, iþçi/geçici iþçi) olduklarý görülmektedir. % 29,9’luk bir kýsmýn (32 kiþi), esnaf olmasý, ziyaretçilerin ihtiyaç duyabilecekleri mal ve hizmetin üretilmesi ve üretimin artmasý olasýlýðý açýsýndan olumlu bir iþaret olarak kabul edilebilir. Dikkat çeken nokta ise, kýrsal bir alan olmakla beraber, özellikle ilçe merkezinde tarým ile uðraþanlarýn oranýnýn sadece % 4,7 (5 kiþi) ve hayvancýlýktan gelir elde edenin hiç olmamasýdýr. Ancak, hayvancýlýk ile uðraþanlar, ayný zamanda baþka alanlarda da çalýþtýklarý sadece hayvancýlýk yapmadýklarý için, % 16,8 oraný ile iþaretlenen (18 kiþi) "diðer seçeneðini iþaretlemiþlerdir. Bu durum, ilçe ve yakýn civarýnda tarým ve hayvancýlýðýn geliþmemiþ olmasý þeklinde yorumlanmasý mümkün olmakla beraber, aslýnda ilçede yoðun bir tarým ve özellikle çevre köylerde hayvancýlýk yapýlmaktadýr. Deneklerin % 11,2’si (12 kiþi) ise iþsizdir. Turizmin geliþtirilmesi durumunda, istihdam edilmesi gereken kesimi, diðer özellikleri (yaþ, eðitim vb) uygun hale getirilmesi koþulu ile bu grup oluþturmaktadýr. 19 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý Tablo 5. Deneklerin Turizmi Algýlama Biçimleri Þekil 5. Turizmi Algýlama Biçimi Grafiði Mihalýççýk halkýnýn turizmi algýlama biçimleri incelendiðinde göze çarpan en önemli nokta, deneklerin % 79,4 (85 kiþi) gibi büyük bir çoðunluðunun, turizmi ekonomik geliþimin bir göstergesi olarak kabul etmeleridir. Bu oran, ilçe halkýnýn turizme yönelik olumlu düþüncelerinin bir iþaretidir. Bölge halkýnýn turizm geliþimine açýk olduðu ve desteklediði sonucuna varmak mümkündür. Yine deneklerin % 46,7 (50 kiþi) gibi önemli bir kýsmýnýn, turizmi tarihi ve kültürel tanýtým aracý olarak görmeleri, ilçe halkýnýn turizme yönelik olumlu düþüncelerine iþaret etmektedir. Ayrýca, deneklerin, % 30,8’ inin (33 kiþi) turizmi, iþsizliðin azalmasý þeklinde algýlamalarý, bölge halkýnýn, turizmin istihdam üzerindeki etkisinin büyük ölçüde farkýnda olduðunu ve turizmin geliþimini destekleyeceðinin bir göstergesi olarak kabul edilebilir. Buna karþýn, turizme karþý tutumlarýn olumsuz olma olasýlýðýnýn oldukça düþük olduðu dikkati çekmektedir. Örneðin, turizmi kalabalýklaþma olarak düþünenlerin oraný, % 7,5 (8 kiþi), olarak gerçekleþmiþtir. Bunun yanýnda, turizme sosyal ve kültürel bozulmaya neden olarak bakanlarýn oraný ise, 20 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý %14,0 (15 kiþi) olmasý, turizme karþý güçlü bir olumsuz düþüncenin olmadýðýný gösterir. Bunun yanýnda, ilçe halkýnýn, turizmin çevre kirliliði üzerindeki olumsuz etkilerinin bilincinde olmadýklarý, bu maddeye verdikleri % 3,7’lik (4 kiþi) orandan belli olmaktadýr. Bölge halký turizmin çevreyi kirletebileceðinin ve doðal yapýyý olumsuz etkileyebileceðinin bilincinde deðildir. Bu nedenle, turizm ile ilgili eðitim seminerlerinde, çevreye karþý duyarlýlýk bilincinin geliþtirilmesine yönelik çalýþmalara yer verilmesi ve halkýn bu konuda bilinçlendirilmesi gerekliliði açýkça görülmektedir. Bunun yanýnda, bu maddede çok düþük bir oranýn olmasý, ilçe halkýnýn turizme karþý olumsuz bir tutum olmadýðýna yönelik bir iþaret olarak da kabul edilebilir. Turizmi dinlence olarak görenlerin oraný ise, % 12,2 (13 kiþi) olarak gerçekleþmiþtir. Tablo 6. Deneklerin Mihalýççýk’ýn Çekiciliklerini Turistik Deðer Olarak Görme Sýklýklarý Þekil 6. Turistik Deðer Olarak Görme Sýklýðý Grafiði 21 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý Ýlçe halkýnýn kendi bölgelerinde bulunan çekicilikleri deðerlendirme biçimlerinin belirlenmeye çalýþýldýðý bu maddede, denekler, çekiciliklerinin tamamýna güvendiklerini söylemek mümkündür. Ancak, hepsine ayný oranda deðer vermedikleri de bir gerçektir. Bu maddede, ziyaret edilmeye deðer en önemli çekicilik olarak, Yunus Emre Külliyesi kabul edilmektedir. Deneklerin % 86,9’unun (92 kiþi), Yunus Emre Külliyesini tercih ettikleri görülmektedir. % 56,0 ‘lýk bir oranla (60 kiþi) en fazla tercih edilen çekicilikler Yankçý Kaplýcasý ve Çatacýk Dinlenme Tesisleridir. Daha sonra, Ýkizafer Köyü Kaya Mezar ve Kiliseleri, % 41,1’lik (44 kiþi) bir oranla tercih edilmiþtir. Otluk Kilise ve Roma Nekropolü ile Ömerköy Göleti ayný oranda tercih edilmesi ve % 40,1 oraný (43 kiþi) ile yadsýnamaz bir çekicilik olarak kabul edilmektedir. Deneklere sunulan ve direkt olarak vurgulanan çekicilikler arasýnda en düþük oranda tercik edilen madde, Çardak Köyü Sit alanýdýr ki, bu madde de, % 36,4’lük (39 kiþi) bir oranda tercih edilmiþtir. Deneklere verilen diðer opsiyonu ile bölgede bulunan ancak fazla bilinmeyen çekiciliklerin tespiti yapýlmaya çalýþýlmýþ ve bu maddeye % 28’lik (30 kiþi) bir oranda cevap gelmiþtir. Bu maddeyi cevaplayan deneklerin en sýk vurguladýklarý çekicilikler aþaðýdaki gibidir; Ø Ø Ø Ø Ø Ø Kalburcu Mesire Yeri, Kaplankaya, Sazak Akkaya Maðaralarý, Sorkun Köyü Yeraltý kenti, Gürleyik konaklarý Eðriova Yaylasý; Bor ve kömür madenlerinin bulunduðu bölgedeki Kavak köyünde, madenleri, Kýrka Bor madenlerine baðlamak için kurulmuþ ve kullanýlmýþ olan bir teleferik sistemi mevcuttur. Tablo 7. Pansiyonculuk Yapmaya Yönelik Bakýþ Açýlarý Þekil 7. Pansiyonculuk Yapmaya Yönelik Bakýþ Açýlarý Daðýlým Grafiði 22 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý Sürdürülebilir turizmin amaçlandýðý proje çerçevesinde, köy veya ev pansiyonculuðunun geliþtirilmesinin düþünülmesi ve ilçe halkýnýn pansiyonculuk yapma konusunda düþüncelerinin belirlenmesi amacý ile konulan bu maddeye verilen cevaplarda; evini pansiyon olarak kullanmayý reddeden deneklerin oranýnýn, sadece %7,5 (8 kiþi) olmasý dikkat çekmektedir. Bununla beraber, "otel açýlmalý" diyenlerin oraný %43,9 (47 kiþi) olarak gerçekleþtirmiþtir. Evini pansiyon olarak kullanabileceklerini belirten deneklerin oraný ise, "otel açýlmalý" diyenlere yakýndýr. Pansiyonculuk yapabileceklerini belirten deneklerin oraný, %42,1 (45 kiþi) dir. Bu oran pansiyonculuk açýsýndan yeterli olarak görülebilir. Bu maddede fikri olmayanlan oraný ise, % 6,5 (7 kiþi) olarak gerçekleþmiþtir. Tablo 8. Pansiyonculuk Yapmak Ýstemeyenlerin Gerekçeleri Þekil 8. Pansiyonculuk Yapmak Ýstemeyenlerin Gerekçelerine Ýliþkin Daðýlým Grafiði Bu soruda alýnan cevaplara göre pansiyonculuk yapmak istemeyenlerin, % 46,8’inin (29 kiþi), gerekçesinin evinin yetersiz olmasýdýr. Diðer bir önemli ret gerekçesi, % 25,8’lik bir oranla (16 kiþi) maddi olanaksýzlýklardýr. Buna karþýn, dini inançlarý nedeni ile ret cevabý verenlerin oraný % 4,8 (3 kiþi), gelenekler ve görenekleri gerekçe gösterenlerin oranýnýn % 17,8 (11 kiþi) olmasý dikkat çekicidir. Bu durumda, evleri yeterli olduðu takdirde veya mali imkanlar verildiðinde, bu kesimlerinde pansiyonculuða sýcak bakacaklarýný düþünmek mümkündür. Bu durum, turizmin geliþmesi için olumlu bir tutum olarak deðerlendirmek 23 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý mümkündür. Dikkat çeken bir diðer nokta ise, hiçbir denek, toplumsal baský nedeni ile pansiyonculuk yapmaya hayýr dememektedir. Bu oraný da, turizm açýsýndan olumlu bir yaklaþým olarak deðerlendirmek gerekir. Tablo 9. Halkýn Yöreye Özgü Turistik Deðerleri Kullanarak Gelir Elde Etmeye Yönelik Tutumlarý Þekil 9. Turizm Sektöründen Gelir Elde Etmeye Yönelik Tutumlarýn Daðýlým Grafiði El sanatlarý ve yöresel yemekler gibi küçük ölçekli iþletmecilik yaparak gelir elde etme konusundaki düþüncelerinin alýnmasý için yöneltilen bu soru ile elde edilen sonuçlara baktýðýmýzda, ilçe halkýnýn turizmden gelir etmeye yönelik olumlu düþüncelerini görmekteyiz. El sanatlarý ve yöresel yemekler gibi etkinliklerle gelir elde etmeyi kesinlikle isteyenlerin oraný % 52,3 (56 kiþi) ve isteyenlerin oraný % 42,1 (45 kiþi) olarak gerçekleþmiþtir. Toplamda % 94,4 (101 kiþi) durumu açýkça ortaya (oymaktadýr. Bu maddede, fikri olmayanlarýn oraný, % 2.8 (3 kiþi) iken, istemeyenleri Dram, % 1,9 (2 kiþi) ve kesinlikle istemeyenlerin oraný, % 0,9 (1 kiþi) olmasý ve fikri olmayanlar dahil olmak üzere olumsuz görüþ bildirenlerin toplam oranýnýn sadece, % 5,6 (6 kiþi) olmasý, turizmin yerel halk tarafýndan gelir kaynaðý yaratan bir sektör olarak kabul edilmesi ve geliþiminde bölge halkýnýn desteðinin alýnmasýný kolaylaþtýracaðýnýn bir göstergesidir. 24 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý Tablo 10. Turistik Tanýtým Organizasyonlarýna Katýlým Eðilimi Þekil 10. Yerel Halkýn Turistik Tanýtým Organizasyonlarýna Katýlým Eðilimleri Daðýlým Grafiði Ýlçe halkýnýn turizmin geliþimine katkýlarýnýn alýnýp alýnmayacaðýna yönelik olarak anket formuna konulan bu madde de, yine turizm geliþimini destekler niteliktedir. Turistik tanýtým faaliyetlerine katkýda kesinlikle bulunmak isteyen denek oraný, % 42,1 (45 kiþi) ve katýlýrým diyenlerin oraný, % 48,5 (52 kiþi) olmasý, ilçe halkýnýn turizm geliþimini kesinlikle desteklediðini göstermektedir. Tanýtým faaliyetlerine kesinlikle katýlmak istemeyen denek yok iken, katýlmayacaðýný beyan eden denek yüzdesi sadece 4,7’dir (5 kiþi). Bir fikir bildirmeyen deneklerin oraný ise, katýlmak istemeyenler ile aynýdýr (% 4,7). Bu durumda, ilçe halkýnýn % 90’ýnýn ilçenin tanýtýlmasýnda gönüllü olarak çalýþacaklarýný kabul etmemiz mümkündür. Bu oran, turizm geliþimi açýsýndan sevindiricidir. 25 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý Tablo 11. Deneklerin Mihalýççýk’ ta Geliþmesini Ýstedikleri Alanlar Þekil 11. Ýlçede Geliþmesi Ýstenilen Alanlara Yönelik Frekans Daðýlým Grafiði Bu soru Ýlçe halkýnýn Mihalýççýk ile ilgili görüþlerinin belirlenmesine dair hazýrlanmýþtýr. Soruya verilen yanýtlardan anlaþýlmaktadýr ki; Ýilçe halký en önemli sorun olarak eðitimi görmekte ve bu konuda ilçede geliþimin gerekliliðine inanmaktadýr. Deneklerin % 57,0’ si (61 kiþi) ilçede eðitimin geliþtirilmesi gerektiðini düþünmektedir. Gerçekten de ilçede eðitim düzeyi oldukça düþüktür. Ýlçe halkýnýn % 55,1’i (59 kiþi), ilçenin üstyapý açsýndan yetersiz olduðunu belirterek geliþmesini istediklerini dile getirmiþlerdir. Üçüncü olarak karþýmýza çýkan seçenek ise % 42,1’lik bir oranla (45 kiþi) iþsizlik olmuþtur. Altyapý yapýnýn geliþtirilmesi gereken bir alan olduðunu düþünen denek oraný % 41,1’ (44 kiþi) dir. Ancak, anket formu ile elde edilen bu oranýn yanýnda gerek ilçe halký gerekse mahalli yöneticilerle yapýlan görüþmelerde, ilçede altyapýnýn çok daha önemli bir eksiklik olarak algýlandýðý gerçeði ile karþýlaþýlmýþtýr. Ýlçenin geliþmesi için kamunun destek vermesinin, diðer bir ifade ile kamu desteðinin artmasýnýn gerekliliðini düþünen deneklerin oraný ise, % 36,4 (39 kiþi) olarak gerçekleþmesi, ilçe halkýnýn geliþim için kamunun desteðine büyük ölçüde ihtiyaç duyduklarýnýn göstergesidir. Tanýtým faaliyetlerinin geliþtirilmesi gerektiðini düþünenlerin oraný ise, % 29,9 (32 kiþi) þeklinde olmasý, 26 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý ilçe halkýnýn oldukça öneli bir bölümünün, ilçenin yeterince tanýtýlmadýðýný düþündüklerini göstermektedir. Ýlçe sakinleri ile yapýlan bir görüþmede, Mevlüt Karacan isimli emekli bir memurun söyledikleri dikkat çekicidir; "Ankara ile Kýrýkkale arasýnda, adýný bile hatýrlamadýðým bir zatýn tekkesi mi dersin yatýrýmý dersin dolup dolup taþýyor. Ýnsanlar kabre girmek için saatlerce sýra bekliyor. Biz dünyaya sevgiyi öðreten, tüm dünyanýn bildiði, tanýdýðý Yunus Emre’ye, bir yýlda orayý bir günde ziyaret edenler kadar ziyaretçi gelmiyor. Neden? Tanýtamýyoruz." demiþtir. Gerçekten de ilçenin tanýtýma ihtiyacý vardýr. Son olarak, sivil toplum örgütlerinin geliþtirilmesinin gerekliliðini, deneklerin sadece %12,3 (13 kiþi) düþünmektedir. Bu oran ilçede sivil toplum örgütlerinin öneminin henüz anlaþýlmadýðýnýn göstergesi olarak kabul edilebilir. Tablo 12. Deneklerin Turistlerle Paylaþmaktan Rahatsýzlýk Duymayacaklarý Alanlarla Ýlgili Görüþleri Þekil 12. Turistlerle Paylaþmaktan Rahatsýzlýk Duyulmayacak Alanlara Ýliþkin Daðýlým Grafiði 27 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý Turistlerle hangi alanlarý paylaþabilecekleri konusunda düþüncelerini belirlemek için konulan bu maddede en fazla dikkati çeken nokta "camileri" paylaþma konusundaki düþünceleridir. Ýlçe halkýnýn büyük bir çoðunluðu, ilçenin en önemli turistik çekiciliðinin Yunus Emre Külliyesi olduðunu kabul etmelerine karþýn (% 92), camileri paylaþma konusunda bu kadar istekli olmadýklarý görülmektedir % 62,3 oraný ile (56 kiþi) camileri paylaþabileceðini belirtmektedir. Deneklere, ziyaretçilerin inançlarý veya milliyetleri hakkýnda hiçbir görüþ bildirilmemekle beraber, deneklerin turist ifadesinden yabancýlarý algýladýðý düþünülmektedir. Bu da iç turizm konusunda yeterli bilgiye sahip olmadýklarýnýn göstergesi olarak kabul edilebilir. Turistlerle paylaþabilecekleri alanlardan biride kaplýcalardýr. Deneklerin 67,3’ ü (72 kiþi) kaplýcalarý paylaþmakta sakýnca görmemektedir. Tablo 13. Turizm Ýþletmelerinde Çalýþmaya Yönelik Tutumlar Þekil 13. Turistik Ýþletmelerde Çalýþmaya Yönelik Tutumlarýn Daðýlým Grafiði 28 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý Ýlçe halkýnýn turistik iþletmelerde çalýþmaya yönelik bakýþ açýlarýnýn deðerlendirilmesi için kullanýlan bu maddeye alýnan cevaplarýn, olumlu olmasý, turizm geliþimi açýsýndan önemli bir bulgu olarak kabul edilmelidir. Açýlacak bir turistik iþletmede çalýþmaya yönelik olarak, deneklerin % 71,1 (76 kiþi) kesinlikle isterim veya isterim seçeneklerini iþaretlerken, % 18,7’si (20 kiþi) çalýþmak istememektedir. Kararsýz olan denek oraný ise, % 10,3 (11 kiþi) olarak gerçekleþmiþtir. Bu oranlar göz önünde tutulduðunda, bölge halkýnýn turizmi iþletmelerinde çalýþmaya istekli olduklarý ve turizm geliþimini desteklediklerini göstermektedir. Tablo 14. Deneklerin Turizm Konusundaki Yeterlilikleri Hakkýndaki Görüþleri Þekil 14. Deneklerin Turizm Konusundaki Yeterlilikleri Hakkýndaki Görüþlerinin Daðýlým Grafiði Turizm konusunda halkýn yeterli bilgiye sahip olup olmadýðý hakkýnda sorulan bu soruya verilen cevaplar da deneklerin yarýsýndan fazlasýnýn turizm hakkýnda yeterli bilgiye sahip olmadýðý görülmektedir, (%43-yeterli görmüyorum, %10,3 hiç yeterli görmüyorum). Yine verilen cevaplar göstermektedir ki toplam % 43,9 oranýnda katýlýmcý da kendini turizm konusunda çok yeterli ve yeterli görmektedir. Halkýn turizm konusunda yeterli bilgiye sahip olmamasýnýn nedenlerinin baþýnda eðitim eksikliði, yetersiz tanýtýmlar, halkýn ekonomik açýdan yetersizliði, yörede turistik herhangi bir iþletmenin olmayýþý ve halka turizm bilincinin verilmeyiþidir. Öte yandan televizyon programlarý ve sivil toplum örgütlerinin yöreyi geliþtirmeye yönelik faaliyetleri de halký az da olsa turizm konusunda bilinçlendirmektedir. Fakat halkýn turizmi nasýl algýladýklarý düþünülecek olursa; turizm hakkýnda kendini yeterli görenlerin bilgi düzeyleri tartýþma konusu olacaktýr. 29 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý Tablo 15. Turizm Konusunda Verilecek Eðitim Programlarýna Katýlmaya Yönelik Tutumlarý Þekil 15. Turizm Eðitimine Yönelik Tutumlarýn Daðýlým Grafiði Mihalýççýk halký ilçede düzenlenecek olan bir eðitim faaliyetine katýlma konusunda yeterince istekli görülmektedir. Öyle ki, toplam % 87,8 oranýnda denek bu soruya kesinlikle katýlýrým ve katýlýrým yanýtý vermiþtir. Halk turizmi öðrenmek istemekte ve bu doðrultuda her türlü giriþimde rol almaya hazýr olduðunu ifade etmektedir. 2.5. Bölgenin SWOT Analizi Bölgenin sahip olduðu deðerler ve yapýlan araþtýrma sonucu ulaþýlan bilgiler ýþýðýnda Mihalýççýk ilçesinin SWOT analizi þu þekilde yapýlmýþtýr. 2.5.1. Mihalýççýk Ýlçesinin Güçlü Yanlarý Mihalýççýk ilçesinin, incelenmesi sonucu ortaya çýkan sonuçlar ise þöyledir: Bitki örtüsü / hayvan kültürü o Meyve Bahçeleri ve özellikle kiraz bahçeleri o Bölgenin su kaynaklarý bakýmýndan zengin olmasý o Porsuk ve göletlerde balýkçýlýk o Domuz, tilki, keklik, ayý vb kara hayvanlarý 30 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý Tarihi doku o Yunus Emre Külliyesi o Sazak Akkayalar Maðaralarý (Hitit-Frig Dönemi) o Ýkizafer Maðaralarý o Roma Dönemi kalýntýlarý o Osmanlý Dönemi Camileri o Sorkun Yeraltý Þehri o Gürleyik Konaklarý o Türbe ve kümbetler Doðal güzellikler o Çatacýk Milli Parký o Gürleyik Geyik Üretme Çiftliði o Kalburcu Mesire Yeri o Sarýyar ve Gökçekaya Barajlarý ve çevresi Doðal zenginlikler o Kömür madenleri o Balýkçýlýk o Barajlar Kültürel zenginlikler o Yunus Emre Dergâhý o Halkýn misafirperverliði o Kültürel yaþamýn bozulmamýþlýðý Rekreasyon alanlarý o Ormanlýk alanlar o Yarýkçý Kaplýcasý ve çevresi o Tarým alanlarý 2.5.2. Mihalýççýk Bölgesi Ýçin Fýrsatlar o Yarýkçý Kaplýcasý, Gürleyik bölgesi, Otluk bölgesi, Sorkun bölgesi, Çatacýk Milli Parký ve Yunus Emre Külliyesi gibi bir tur programýna dahil edilebilecek turistik destinasyonlarýn varlýðý, o Coðrafi bakýmdan Kýzýlcahamam, Bolu/Abant ve Düzce’ye göre Ankara ve Konya’ya olan yakýnlýðý, o Bölgede ayný anda farklý turizm türlerinden yararlanabilme olanaðý (termal, eko, maðara, yayla, av, inanç turizmi gibi) - Ýnanç turizmi potansiyeli (Yunus Emre Külliyesi, Çardak Camii), - Termal Turizm potansiyeli (Yarýkçý Kaplýcasý) - Doða turizmi potansiyeli (Çatacýk Milli Parký), - Kültür turizmi potansiyeli (Roma Dönemi, Frig Dönemi kalýntýlarý), - Özel ilgi turizmi (Av turizmi, Off-Road, Daðcýlýk) 31 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K o o o o o o DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý - Kalburcu diye anýlan mesire bölgesi, Ömerköy göleti çevresi golf turizmi için uygundur. - Sazak Köyü bölgesi çiftlik ve tarým turizmi için elveriþlidir. Bozulmamýþ doðal çevre (herhangi bir üst yapý yatýrýmýnýn olmamasý bölgede eko sistemin bozulmasýný engellemiþtir) o Ýlçenin Ankara, Eskiþehir gibi büyük illere yakýn olmas ve hem Ankara’ya hem de Eskiþehir’e kara ve demiryolu ile baðlantýlý olmasý, Halkýn turizmin geliþmesine yönelik tutumlarýnýn olumlu olmasý, Yöre halkýnýn tarým ve hayvancýlýk ile uðraþmalarý nedeni ile yiyecek üretiminde kaynak sýkýntýsý bulunmamasý, Bölge özellikle su ve enerji kaynaklarý (barajlar ve kömür madenleri) bakýmýndan zengin olmasý ve doðal ve zengin tatlý su kaynaklarýndan dolayý su sýkýntýsýnýn bulunmamasý (Gökçekaya Barajý, Porsuk Çayý, Sakarya Nehri, Gürleyik Çayý, Ömerköy Göleti, Hasan Polatkan Baraj Göleti) Bölge halký pansiyonculuða olumlu bakmasý, Bölgede þu an aktif olmayan ancak altyapýsý mevcut olan teleferik sisteminin bulunmasý. 2.5.3. Bölgenin Zayýf Yanlarý Mihalýççýk ilçesinin güçlü yanlarýnýn yaný sýra, zayýf yanlarý da proje içerisinde ayrýntýlý olarak ele alýnmýþtýr. Bölgenin zayýf yanlarý; o Hiç baþlanmamýþ veya çok az yapýlmýþ arkeolojik kazýlar, o Ýlçede belgeli veya belgesiz konaklama iþletmesinin olmamasý, o Ýlçe ve çevresinde yiyecek içecek iþletmesinin az ve niteliksiz olmasý, o Altyapý eksikliði (bakýmsýz yollar, kanalizasyonun olmamasý, su ve elektrik þebekelerinin ilkel ve bakýmsýz olmasý, haberleþme olanaklarýnýn sýnýrlý olmasý vb) o Finansal kaynak yetersizliði o Kamunun ilgisizliði, o Ýmar yasalarýndaki eksiklikler, o Nitelikli kamu personeli eksikliði, o Özel sektörün bölgeden habersiz oluþu, o Ulaþým açýsýndan karayolunun yetersizliði ve demiryollarýnýn düzensiz tarifeleri, o Bölgedeki madenlerin aktif durumda olmamasý, o Bölgede turizm bilincinin geliþmemiþ olmasý. 2.5.4. Tehditler o Ýlçenin bulunduðu bölgenin, Abant gibi geliþmiþ, Sakarýýlýca gibi geliþmeye aday rakiplere yakýn konumda olmasý, o Alt ve üst yapýnýn yetersiz oluþu, o Ýlçenin ekonomik açýdan az geliþmiþ olmasý ve yüksek iþsizlik oranlarý, o Ýlçede eðitim ve öðretim seviyesinin düþük olmasý, o Yörenin tanýnmamýþ olmasý ve mevcut bir imajýnýn olmamasý, o Ýmar yasalarýnda sorunlar olmasý, o Turizm bilincinin geliþmemiþ olmasý. 32 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý ÜÇÜNCÜ BÖLÜM SONUÇ VE ÖNERÝLER Bu bölümde yapýlan literatür taramasý, yerel halka uygulanan anket çalýþmasý, halk ile yapýlan görüþmeler, gözlemler ve geziler ve SWOT analizi deðerlendirilerek elde edilen sonuçlar aktarýlmaya çalýþýlmýþtýr. 3.1. Sonuçlar Bölgenin doðal ve kültürel çekiciliklerini incelenmesi ve anket sonucunda elde edilen bulgular ýþýðýnda, bölgenin çok sayýda alternatif turizm türü için uygun potansiyele sahip olduðu görülmektedir. Bu potansiyele karþýn, bölgenin turizm gelirleri yok denecek kadar azdýr. Diðer bir ifade ile bölge turizm açýsýndan deðerlendirilmemektedir. Sürdürülebilir turizm ilkeleri çerçevesinde, bu potansiyelin aþamalar halinde turizme açýlmasýnýn, bölgenin refah düzeyinin artmasýnda yararlý olacaðý kesindir. Bölge halkýnýn, az geliþmiþlik ve iþsizlik nedeni ile turizmin geliþimine yönelik bakýþ açýlarý pozitiftir. Mihalýççýk ilçesinde yapýlan mülakatlarda (Belediye Baþkaný Sekreteri, Mihalýççýk Özel Ýdare Müdür Vekili ve Sazak Köyü Muhtarý ve halktan kiþiler), halkýn turizme karþý tavýrlarýnýn olumlu olduðu düþüncesinin geliþmesine neden olmuþtur. Bölgenin turizme açýlmasý için öncelikle, altyapý ve üstyapýnýn geliþtirilmesine ihtiyaç duyulmaktadýr. Bu nedenle, öncelikle bölgeye kamusal yatýrým yapýlmasý zorunludur. Ayrýca, bölge halkýnýn ekonomik açýdan zayýf olmasý nedeni ile turizm yatýrýmlarýný özendirici kamusal teþviklerin uygulanmasý (düþük faizli krediler, vergi muafiyetleri vb) gerekmektedir. Bunun yanýnda, bölge dýþýndan yerel sermayenin veya yabancý sermayenin çekilmesine yönelik teþvik politikalarý geliþtirilmelidir. Bölgenin turizm geliþimine uygun doðal ve kültürel potansiyeli olmakla beraber, insan kaynaklarý açýsýndan yetersiz olduðu görülmektedir. Özellikle, turizm sektörünün ihtiyaç duyduðu nitelikli iþgücünün bulunmasýnda sýkýntý yaþanacaðý kesindir. Bölge halkýnýn turizm konusunda ciddi bir þekilde eðitilmesi ve nitelikli iþgücünün yetiþtirilmesi çalýþmalarýna önem verilmesi gerekmektedir. Bölge halkýnýn, turizm bilincinin geliþmemiþ olduðu saptanmýþtýr. Turizmin olumsuz etkilerini neler olabileceði konusunda yetersiz olduklarý saptanmýþtýr. Bu nedenle, bölge halkýnýn turizmin doðal ve kültürel çevre üzerindeki olumsuz etkileri konusunda eðitilmeleri gereklidir. Bölgenin ciddi bir tanýtým ve pazarlama politikasýna ihtiyacý vardýr. Bölge halký da, bunu istemektedir. Bölge; Yunus Emre Külliyesi, Yarýkçý Kaplýcasý, Çatacýk Ormanlarý gibi önemli doðal ve kültürel deðerlere sahip olduðu halde, yeterince tanýnmamaktadýr. 33 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý 3.2. Öneriler Bu çalýþmanýn temel odaðý olan öneriler þu þekilde sýralanmaktadýr. 3.2.1. Altyapý ve Üstyapý ile Ýlgili Öneriler ü Temiz ve atýk su daðýtým ve toplama sistemlerinin tüm köylerde geliþtirilerek, var olan yerlerde yenilenmesi gerekmektedir. ü Tüm ilçe merkezi ve köylerine imkanlar dâhilinde kanalizasyon þebekelerinin kurulmasý veya ekonomik koþullar çerçevesinde ilgili alanlarda foseptik çukurlarýnýn açýlarak ýslah edilmesi çalýþmalarýnýn yapýlmasý gereklidir. ü Ýlçe sýnýrlarý içerisinde iki baraj bulunmasýna raðmen, ilçenin ve köylerin özellikle kýþ ve sonbahar dönemlerinde elektrik daðýtým sorunlarý yaþamasý, elektrik daðýtým sisteminin yetersizliðinden kaynaklanmaktadýr. Turizm geliþimine yönelik yatýrýmlarýn ek yük getireceði varsayýmý ile mevcut elektrik daðýtým sisteminin yenilenmesi ve güçlendirilmesi gerekmektedir. ü Ýlçede haberleþme sistemini geliþtirmeye yönelik çalýþmalara aðýrlýk verilmesi ve geliþtirilmesi gerekmektedir. ü Eskiþehir-Mihalýççýk, Ankara-Mihalýççýk þehirlerarasý karayollarýnda geniþletme ve iyileþtirme çalýþmalarýnýn yapýlmasý ve Ýlçe merkezinden köylere ulaþýmýn kolayca saðlanmasý amacý ile yol yapýmý ve geniþletme çalýþmalarýna baþlanmasý gerekmektedir. ü Bu alt yapý unsurlarýnýn geliþtirilebilmesi için kamu kuruluþlarý ile irtibatýn saðlanarak gerekli desteðin alýnmasý gerekmektedir. ü Gürleyik Köyü’nde bulunan tarihi Hacý Halit Aða Konaðý’nda yasal prosedürlerin halledilerek acil olarak restorasyon çalýþmalarýna baþlanmasý gereklidir. Çünkü bu yapý yýkýlmaya yüz tutmakta olduðundan dolayý acil onarým gerektirmektedir. Yine Gürleyik Köyü’ne yöresel yemeklerin yapýldýðý bir yiyecek içecek iþletmesi yapýlmalýdýr. ü Yarýkçý Kaplýcasfnda restorasyon çalýþmalarýna baþlanarak konaklama tesisi yapýlmasý gerekmektedir Bunun yanýnda yarýkçý kaplýcasý yakýnlarýna bir restoran inþasý teþvik edilmelidir. ü Çatacýk ormanlarýna bungalov tipi konaklama tesisleri yapýlmasý gerekmektedir. Bununla beraber konaklamaya gelen turistlere yiyecek- içecek hizmeti veren bir iþletme yapýlmasý uygundur. ü Sazak Köyü, Koyunaðýlý Köyü gibi av turizminin geliþtirilmesi düþünülen yerlerde kullanýlmayan çok sayýdaki eski evlerin pansiyonlara dönüþtürülmesi amacý ile restorasyonlarý gerekmektedir. ü Yayla turizmine açýlacak bölgelerde oberjlerlerin yapýlmasý veya bu bölgelerde bulunan eski evlerin restore edilmesi gereklidir. ü Ýlçe merkezinden köylere ulaþým saðlamak amacýyla minibüs, midibüs ve otobüs seferleri konulmalýdýr. Alternatif olarak Yunus Emre beldesinden ve Sazak Ýstasyonu merkez olmak üzere ayný þekilde seferler düzenlenmelidir. ü Ömerköy Göleti yanýna yöresel yemeklerin yapýldýðý bir yiyecek-içecek tesisi yapýlmalýdýr. 3.2.2. Pazarlama ve Tutundurma ile Ýlgili Öneriler ü Bölgenin tanýtýlmasýnda, yerel düzeyde yayýn yapan radyo ve televizyonlarýn kullanýlmasý düþünülmektedir. Bunun temel nedeni, hedeflenen kitlenin, Eskiþehir ve Ankara illerinde yaþayan çalýþan kesim olmasý ve bu kitlenin iþe gidiþ ve dönüþlerinde, yerel radyolarý dinlemesi ve bu tür yayýn kuruluþlarýnda tanýtým maliyetinin, ulusal veya uluslararasý yayýn yapan kanallardan daha düþük olmasýdýr. 34 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý ü Ýnanç Turizmi etkinliklerinde bölgenin tüm turizm deðerlerini tanýtýcý, Eskiþehir il merkezi ile ortak pazarlama faaliyetlerine gidilmesi uygun olacaktýr. Ýl merkezi ile iþbirliði halinde, gerek yerel gerek ulusal yayýn kuruluþlarýnda tanýrým faaliyetlerine gidilmesi uygun olacaktýr. Bu amaç doðrultusunda, TRT bünyesinde "Gezelim Görelim", "Adým Adým Anadolu" gibi kültür programlarýnýn yapýmcýlarý ile il valiliði vasýtasý ile temasa geçilerek, bölgeyi anlatan bir programýn hazýrlanmasýna katký verilmesi düþünülmektedir. Yunus Emre’yi Anma Þenlikleri çerçevesinde, bölgeye yönelik turistik hareketin geliþtirilmesi saðlanmalýdýr. ü Tema Vakfý, Doða Sevenler, Hayvan Sevenler vb sivil toplum kuruluþ ve dernekleri ile temasa geçilerek, bu tür kuruluþlarýn yayýn organlarýna reklam verilmesi de düþünülmektedir. TEMA Vakfýnýn düzenli olarak yaptýðý seminerlerin belirli dönemlerdeki organizasyonun Mihalýççýk Belediyesi tarafýndan üstlenilerek, doðaseverlerin bölgeye dikkatinin çekilmesi planlanmaktadýr. ü Ýnternet kullanýmýnýn artýk günümüzün en önemli iletiþim ve pazarlama aracý olmasý nedeni ile "www. mihaliccik.org" adýnda domain alýnarak, bir web sitesinin oluþturulmasý düþünülmektedir. Sitenin bölgenin tüm deðerlerini tanýtacak þekilde hazýrlanmasý ve isteyen tüketicilerin site üzerinden rezervasyon yapmalarýný saðlayacak bir paket program geliþtirilmesi ve global daðýtým sistemlerine abone olunmasý planlanmaktadýr. ü Özel ilgi turizmine yönelik faaliyet gösteren seyahat acentalarý ile de temas geçilecek ve aracý olarak kullanýlacaktýr. Özel ilgi turizmine yönelik faaliyet gösteren acentalara yönelik "fam tripler" düzenlenmesi ve teþvik politikalarý (ödeme kolaylýðý, kredili satýþlar vb) uygulamalarýn geliþtirilmesi düþünülmektedir. ü Bölgenin av turizmine açýlmasý için, öncelikle Türkiye’de sonra Avrupa’da faaliyet gösteren avcýlýk ve atýcýlýk kulüpleri ile temasa geçilerek, bölgede av partileri düzenlenmesi planlanmaktadýr. Bu derneklerle, halen mevcut olan internet sitesi aracýlýðý ile temas kurulacak ve avcýlar sürek av partileri düzenlenerek bölgeye davet edilecektir. Sürek avlar özellikle bölgede yoðun bir popülasyonu olan "domuz ve tavþan" avýna yönelik olacaktýr. ü Öncelikle hedeflenen kitle, Ankara ve Eskiþehir’de yaþayan, Saðlýk problemi olanlar, Yaþlýlar, Doða sevenler, Ekoturistler, Av meraklýlarý, Gençlik turizmi ve inanç turizmine yönelik etkinliklere katýlanlar olacaktýr. ü Bölgenin imajýný oluþturmak amacýyla ilçeye özgü bir sembol seçimi yapýlacaktýr. Bunun için halka anketler yapýlarak alternatifler önerilecektir. Önerilecek alternatiflerden biri olarak "Geyik" düþünülmektedir, bir baþka öneri ise Yunus Emre olarak düþünülmektedir. Sembol seçiminden sonra bu semboller Eskiþehir yöresine ait önemli bir sembol olan lületaþýndan heykelcikler yapýlmasý, takvim ve posterler basýlmasý düþünülmektedir. 3.2.3.Turizmin Ekolojik Etkileri ve Öneriler Mihalýççýk bölgesinin turizme açýlmasý durumunda eðer tedbir alýnmazsa pek çok olumsuz etki çevre üzerinde kendini gösterecektir. Altyapý ve üstyapý oluþturmak için, doðanýn belli bir kýsmýnýn kullanýlmasý gerekecektir (örneðin yol, otopark vb yapýmý için). Ayrýca, su tüketimi, enerji tüketimi gibi doðal kaynaklarýn tüketimi artacaktýr. Özellikle, zaten mevcut olan kaçak avcýlýk iyi denetlenmediði takdirde artacak ve bilhassa bölgenin sembolü olan ve vahþi yaþamýn en güzel örneklerinden birini oluþturan geyik neslinin doðal yaþamý etkilenecektir. 35 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý Kötü ve plansýz bir þekilde gerçekleþtirilen turizm geliþimi ve yönetiminin, çevre kirliliðine, erozyona ve doðal kaynaklarýn aþýrý tüketimine, hem fauna hem de flora açýsýndan vahþi yaþamýn olumsuz etkilenmesine yaþama, geri dönülmez bir þekilde zara verdiði bilinmektedir. Bu nedenlerden dolayý, turizm geliþimi çerçevesinde, hükümet, yerel yönetim ve gönüllü kuruluþlarýn iþbirliði ile çevre ve doðal yaþamýn korunmasý, geliþtirilmesi ve sürdürülmesi için, teknik destek verilmesi gereklidir. Çevre Etkileþim Raporlarýnýn hazýrlamasý, gereken önlemlerin alýnmasý ve önlemlerin uygulanmasý için politika ve stratejilerin geliþtirilmesi zorunludur. Ziyaretçilerin ve yerel halkýn çevre bilincinin geliþtirilmesi için eðitim seminerleri verilmelidir. Bu seminerlere ilave olarak, turizm sektörü çalýþanlarý, çevre koruma ve geliþtirme konusunda ciddi bir eðitime tabi tutulmalýdýr. Ayrýca, yerel halkýn ve yatýrýmcýlarýn "mavi bayrak" gibi uygulamalarla, özendirilmesi ve çevre ve doðal yaþam konusunda katký saðlanmasý için çevre standartlarý geliþtirilmeli ve baþarýlý iþletmelerin "sertifikalandýrýlmasý" þeklinde uygulamalar yapýlmalýdýr. Özetle turizmin çevreye ve doðal hayata olumsuz etkilerini en aza indirgemek için þunlar yapýlmalýdýr: ü Bölgenin turizm türü için uygunluðunun belirlenmesi, ü Fiziksel ve biyolojik taþýma kapasiteleri belirlenerek yatýrýmlar yapýlmasý, ü Bio-çeþitliliðin korunmasý, ü Su ve diðer doðal kaynaklarýn yönetimi, ü Enerji kaynaklarýný sürdürülebilirliðinin saðlanmasý ve kullanýmýn en aza indirgenmesi, ü Su kaynaklarýný sürdürülebilirliðinin saðlanmasý ve kullanýmýn en aza indirgenmesi, ü Atýk suyun denetlenmesi ve deri dönüþümünün saðlanmasý, ü Gürültü ve hava kirliliðinin denetlenmesi ve kalitesinin artýrýlmasý, ü Katý atýklarýn azaltýlmasý ve geri dönüþümünün saðlanmasý, ü Turizm etkinliklerinin çevreye olan etkilerini minimum düzeye çekilmesi, ü Vahþi yaþam unsurlarýnýn korunmasýna yönelik önlemleri alýnmasý ve uygulanmasý, ü “Bozan öder” kuralýnýn uygulanmaya konulmasý, ü Ziyaretçiler için Etik Kurallar geliþtirilmesi ve yaygýnlaþtýrýlmasý. 3.2.4. Sosyal Etkiler ve Öneriler Turizmin ekolojik etkilerinin yaný sýra sosyal ve kültürel etkilerinin olduðu bilinmektedir. Özellikle, turizmin gelir ve istihdam yaratma özelliði, sosyal ve kültürel etkiler açýsýndan son derece önemlidir. Bu etkilerin bir kýsmý olumlu etkiler iken bir kýsmý olumsuz etkilerdir. Her turistik bölgede olduðu gibi, ilçede turizmin geliþmesini sosyal ve kültürel etkilerinin olmasý kaçýnýlmazdýr. Turizm geliþiminin bölge üzerinde olmasý beklenen olumlu etkileri þu þekilde özetlenebilir; ü Yerel halkýn hayat standardý artacaktýr; bölgede ulaþým olanaklarý az geliþmiþtir. Elektrik, su þebekeleri ilkel ve yetersizdir. Ýletiþim olanaklarý kýsýtlýdýr. Kanalizasyon gibi altyapý ve otel, restoran ve otopark gibi üstyapý unsurlarý ise mevcut deðildir. Turizm bu unsurlarýn geliþimini saðlayarak, yerel halkýn çaðdaþ yaþam standartlarýný yükseltecektir. Yaþamý kolaylaþacaktýr. ü Turizm bölgeye yeni iþ ve gelir getirecektir; bu þekilde, önce bölgenin, sonra ülkenin gelir ve ekonomik geliþmiþlik seviyesinin yükselmesine katkýsý olacaktýr. 36 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý Yerli halkýn gelir seviyesi ve dolayýsýyla refah düzeyi yükselecektir. Turizmin geliþmesi, bölgede iþsizlik oranýnýn azalmasýna yol açacaktýr. ü Entelektüel bilgi seviyesinin geliþimi; turizm, farklý kültürleri bir araya getiren ve insanlarýn karþýlýklý etkileþimini saðlayan etkinlikleri kapsar. Özellikle, ekoturizm gibi turizm türlerine katýlanlar, üst kültür mensuplarýdýr. Bu etkileþim vasýtasý ile yerli halkýn farklý kültürleri tanýma ve dünyaya farklý açýlardan, farklý þekillerde bakabilme fýrsatý olacaktýr. Yerel halkýn entelektüel geliþimine katkýsý olacaktýr. ü Yerel halkýn kendini tanýtma olanaðý bulmasý; yerel halk ta karþýlýklý etkileþim sayesinde, kendi özelliklerini ziyaretçilere tanýtarak, ulusal ve uluslararasý platformlarda tanýnmasýný saðlayacaktýr. Bu þekilde kültürel deðerlerini kendi sýnýrlarý dýþýna taþýyarak, ülkenin kültürel tanýtýmýna katkýda bulunacaktýr. ü Yerel halkýn çaðýn gereklerine uygun deðiþiminin kolaylaþmasý; ziyaretçilerle etkileþim neticesinde, farklý bakýþ açýlarý yakalayan halk, planlý ve kontrollü geliþim aracýlýðý ile kültür þokuna girmeden, çaðýn gereklerine uygun bir þekilde deðiþimi yakalayacaktýr. Turistik iþletmelerin saðladýðý hizmetlerden yararlanarak, farklý etkinlikleri, farklý tatlan yakalayacaktýr. Turizm geliþimin olumsuz etkilerinin þu þekilde olmasý beklenmektedir; ü Bölgenin etnik ve kültürel yapýsýnýn bozulmasý: Turizmin istihdam yaratma özelliði nedeni ile turizme açýldýktan belli bir süre sonra, turizm merkezleri, çevreden göç almaktadýr. Ýþsizliðin yoðun olarak yaþandýðý bir ülkede, turizm geliþimi her ne kadar küçük ölçekli, planlý ve yerel halka öncelik verici bir çerçevede olsa da, bölgenin de dýþarýdan göç almasý kaçýnýlmazdýr. ü Kültürel deðerlerin bozulmasý: Hem ziyaretçilerle karþýlýklý etkileþim hem de dýþarýdan göç edenlerin beraberinde getirdiði kültürel deðerler, yerli kültürü etkileyecektir. Bu þekilde, yerel kültürün bazý unsurlarý yok olacak ve etkilenebilecektir. ü Tarihi deðerlerin zarar görmesi: Bazý ziyaretçilerin kasýtlý veya kasýtsýz olarak tarihi deðerleri dikkatsizce veya aþýrý kullanýmý, antika veya hatýra toplama meraký, bu deðerlerin zara görmesine neden olabilecektir. ü Kültürel deðerlerin yozlaþtýrýlmasý: Yöreye ait, aðaç iþçiliði, el dokumacýlýðý vb gibi bazý deðerler, özellikle ekonomik çýkar amaçlý olarak, seri bir þekilde üretilecektir. Bu nedenle, otantik biçimlerini kaybetmeleri söz konusudur. ü Suç oranýnda artýþ ihtimali: Ziyaretçilerin uyuþturucu, alkol gibi zararlý alýþkanlýklarý beraberinde getirmeleri ve bu alýþkanlýklarýný ziyaret ettikleri bölgelerde sürdürmeleri söz konusudur. Bu alýþkanlýklara gerek baðýmlý olarak, gerekse ekonomik çýkar amaçlý yönelmeler olabilecektir. Uyuþturucu, fuhuþ ve tarihi eser kaçakçýlýðý vb potansiyel olarak suç oranýný artýrabilir. 37 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý 3.2.5. Turizm Eðitimi ve Ýnsan Kaynaklarý Geliþtirimine Yönelik Öneriler Turizmin etkili ve verimli bir þekilde, sürdürülebilir ilkeler çerçevesinde geliþtirilmesi ve gerçekleþtirilmesi için iþgücünün, resmi ve özel kurum veya kuruluþlarýn bilgi, beceri ve kapasitelerini geliþtirmeye yönelik yapýlmasý planlanan etkinlikler þu þekildedir; ü Mihalýççýk ilçesinde genel turizm ilkeleri ile sürdürülebilir turizm geliþtirme politikalarý konulu, eðitim seminerlerinin organize edilmesi; Seminer, Mihalýççýk’ta turizm geliþim planlamasý konulu olmalýdýr. Seminer, ilçe ve belde belediyeleri ile kaymakamlýk tarafýndan düzenlenmelidir. Seminer Anadolu ve Osman Gazi Üniversiteleri Turizm ve Otel iþletmeciliði Yüksek Okullarýnda çalýþan Akademisyenler, Turizm Bakanlýðý ve Devlet Planlama Teþkilatý uzmanlarý tarafýndan ilçe halkýna ve mahalli idarecilere yönelik olarak düzenlenmelidir, ü Turizm pazarlamasý ve tutundurma teknik ve prensipleri konulu iki haftalýk bir eðitim semineri düzenlenmesi; Seminer, Mihalýççýk turizm pazarlamasý konulu olmalýdýr, ü Kültürel miras alanlarýnýn ve kültürel kimliðin anlaþýlmasýna yönelik yöntem ve prensipleri içeren eðitim semineri düzenlenmesi; Seminer, Mihalýççýk’ta kültürel mirasýn daha iyi anlaþýlmasý konulu olmalýdýr, ü Kýrsal turizm ve ekoturizm teknik ve prensipleri konulu eðitim seminerinin düzenlenmesi, ü Rakip olabilecek bölgelere, ekoturizm, termal turizm, inanç turizmi ve özel ilgi turizmi uygulamalarýna yönelik bilgilendirme turlarýnýn düzenlenmesi yapýlmasý; Araþtýrma turlarý Abant, Cumalýkýzýk, Konya, Simav gibi kýrsal turizmin ve ekoturizmin geliþtiði bölgeleri kapsamalýdýr, ü Otel, yiyecek-içecek yönetimi ile ilgili, eðitim semineri düzenlenmesi; Seminerin kapsamý, denetçi ve yöneticilerin bilgi ve kapasitelerini artýrma amaçlý olacaktýr. ü Tur operatörü ve seyahat acentalarý personeli için, bölgeye yönelik tanýtým turlarýnýn düzenlenmesi; ü Nitelikli turizm iþgücü için, ülkenin turizm açýsýndan geliþmiþ olan bölgelerine, kýsa süreli turizm kurs, seminer veya çalýþtaylarýna eleman gönderilmesi için bir programýn geliþtirilmesi; eðitim etkinlikleri, ihtiyaç duyulan alanlarda seçilmelidir, ü Ýl merkezinde, bulunan üniversiteler ile iþbirliðinin geliþtirilerek, iþletmecilik, pazarlama ve turizm konularýnda kýsa süreli eðitim ve periyodik eðitim kurslarýnýn verilmesinin saðlanmasý; özellikle, küçük otel veya yiyecek içecek iþlemleri konusunda eðitim merkezlerinin oluþturulmasý. 3.2.6. Çekirdek Ürün ile Ýlgili Öneriler Bu proje çerçevesinde çekirdek ürün olarak, termal tesisler (Yarýkçý Kaplýcasý), doðal ve kültürel alanlar (Çatacýk Ormanlarý ve Geyik üretme çiftliði ve Sorkun ve Ýkizafer Maðaralarý) ve inanç turizmi (Yunus Emre Külliyesi) düþünülmektedir. Aþaðýda, bu ürünleri temel alan tur örnekleri verilmiþtir. Ancak, daha faklý özellik ve nitelikleri olan turlar düzenlemek mümkündür. 38 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý Önerilen Tur Programlarý l Günübirlik Tur Gözümüzün önündeki deðerleri tanýmaya ne dersiniz? Haydi Mihalıççık’a 07:45 09:00 09:15 11:45 12:00 12:30 13:00 14.00 14:30 15:30 16:00 16:30 17.15 Eskiþehir’den Otobüs ile Hareket Mihalýççýk ilçe merkezine varýþ Minibüsler ile Ýkizafer Maðaralarý ve Çardak Köyü Arkeolojik sit alanlarýna hareket gezi Çardak Köyünden hareket Çalcý Köyüne varýþ ve Çalcý Camii ziyareti Çalcý Köyünden hareket Gürleyik Köyüne varýþ ve yemek molasý Hacý Halit Aða Konaðýný ziyaret ve dinlenme Çatacýk Geyik Üretim Çiftliðine ziyaret Sorkun Köyüne hareket Sorkun Köyüne varýþ ve çömlek, güveç vb toprak ürünlerinin yapýldýðý atölye ziyareti ve alýþ-veriþ Mihalýççýk’a hareket Eskiþehir’e hareket Fiyatý: ...................... 39 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K l DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý Hafta Sonu Turu-1 : (üç günlük turlar) Doðaya ve saðlýða yolculuk: Hem doðal güzellikleri, hem de saðlýðý içiçe yaþamaya var mýsýnýz? (Cuma-Cumartesi-Pazar) Cuma 18:00 20:30 21:30 22:30 Ankara’dan hareket Yarýkçý’ya varýþ ve otele yerleþme Banyoya giriþ Serbest Zaman Cumartesi 08:00 Kahvaltý 09:00 Gürleyik’e hareket 10:00 Geyik çiftliðine varýþ ve Çatacýk Ormanlarýnda doða yürüyüþü 12:00 Çatacýk ormanýnda barbekü 13:00 Çatacýk’tanhareket 14:00 Sorkun yer altý þehri gezisi ve keramik atölyelerini ziyaret 15:00 Sorkun’dan hareket 16:00 Yarýkçý’ya dönüþ 16:30 Banyo zamaný 19:00 Akþam yemeði 20:00 Animasyon gösterisi 21:30 Serbest zaman Pazar 09:00 10:00 10:30 12:30 13:30 14:00 16:30 17:00 Kahvaltý Ömerköy’e haremet Ömerköy göleti çevresinde doða yürüyüþü (isteyenler balýk tutabilir) Göl baþýnda balýk ýzgara Yarýkçý’ya hareket Banyoya giriþ Otelden ayrýlýþ Mihalýççýk’tan Ankara’ya hareket Fiyatý: ...................... 40 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K l DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý Hafta Sonu Turu-2 : (üç günlük turlar) Sevginin diyarýna yolculuk: Tüm dünyaya sevgiyi anlatan Yunus Emre’yi ziyaret etmeye ne dersiniz? (Cuma-Cumartesi-Pazar) Cuma 18: 00 20:00 21:30 22:30 Ankara’dan hareket Yunus Emre’ye varýþ ve otele yerleþme Yunus Emre felsefesi ve sevgisi hakkýnda bilgilendirme toplantýsý Serbest Zaman Cumartesi 08:00 Kahvaltý 09:00 Yunus Emre külliyesini ziyaret ve çevre gezisi 12:00 Öðlen yemeði 13:00 Sorkun’a hareket 14:00 Sorkun yeraltý þehrinde gezi 15:00 Çalçý’ya hareket 15:45 Çalçý’ya varýþ ve Çalçý camiini ziyaret 16:30 Çalçý’dan hareket 17:30 Yunus Emre’ye varýþ 19:30 Akþam yemeði 19:00 Akþam yeme ði 20:00 Animasyon gösterisi 21:30 Serbest zaman Pazar 08:30 09:30 10:30 13:00 13:30 14:30 15:30 16:30 Kahvaltý Otelden ayrýlýþ ve Yarýkçý’ya hareket Yarýkçý’ya varýþ ve banyo Ömerköy gölbaþýnda balýk ve et ýzgara Yarýkçý’ya hareket Akkaya maðaralarýna hareket Akkaya maðaralarýný ziyaret Ankara’ya hareket Fiyatý: ...................... 41 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN ARAÞTIRMA Ý L Ç E S Ý N Ý N B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý KAYNAKÇA • ERDOÐAN, Nazmiye, Çevre ve (Eko)turizm, Erk Yayýnlarý, Ankara, 2003. • Norman, D. ve Diðerleri, Special Interest Tourism, John Wiley&Sons Australia Ltd., 2001. • OÐURLU Ýdris Çatacýk Koruma -Üretme Sahasýnda Geyik Popülasyonu Üzerine Araþtýrmalar, (Doktora Tezi) • Özatacan, A. ve Diðerleri, Doða Turizmi ve Çevre, Türsab Yayýnlarý, Ýstanbul, 1999. • Taþlýca A. Osman (Ed.) Tarihi, Kültürü, Turizmi ve Folkloru ile Mihallýççýk, • Mihallýççýk Kaymakamlýðý, Mihallýççýk Ýlçesi Köylerine Hizmet Götürme Birliði, Eskiþehir, 1994. • Eskiþehir Yýllýðý, 1967. • Eskiþehir 2001 Kent Rehberi, Eskiþehir Valiliði. • “Eskiþehir Çevre Ýncelemesi”, Yüksel SARAÇOÐLU ÝNTERNET KAYNAKLARI • www.eskisehir-bld.gov.tr • http://www.eskisehirtr.net/social.Asp • www.esk-to.org.tr/sayi81/28.htm • http://www.evrensel.net/01/07/26/toplum.html • http://www.kadiraktav.com/asaPOST/fd catacik.html • www.tourism.md/eng/about/ DÝÐER KURUM VE KURULUÞLAR • Mihallýççýk Ýlçe Kaymakamlýðý • Ýlçe Özel Ýdare Müdürlüðü • Ýlçe Nüfus Müdürlüðü • Mihallýççýk Belediye Baþkanlýðý • Sazak Köyü Muhtarlýðý • Ömerköy Muhtarlýðý • Eskiþehir Ýl Turizm Müdürlüðü • MÝYAD: Mihallýççýklýlar Yardýmlaþma-Sosyal Dayanýþma ve Kültür Derneði 42 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý EK-1 ANKET FORMU Sayýn Katýlýmcý; Bu anket Mihalýççýk ilçesinin turizme açýlmasýna yönelik olarak geliþtirilecek bir projede kullanýlmak amacý ile hazýrlanmýþtýr. Ankette yer alan sorulara vereceðiniz yanýtlarýn tamamý bilimsel amaçlý olarak kullanýlacaktýr. Deðerli katkýlarýnýza teþekkür ederiz. Araþ. Gör. Gökçe YÜKSEK Öðr. Gör. A. Sadýk BAHÇE 1. Cinsiyetiniz? ( ) Kadýn ( ) Erkek 2. Yaþýnýz? ( ) 20 ve altý yaþ ( ) 20-30 yaþ ( ) 30-40 yaþ ( ) 40-50 yaþ ( ) 50-60 yaþ ( ) 60 ve üzeri yaþ 3. Eðitim Durumunuz? ( ) Ýlköðretim ( ) Lise ( ) Üniversite ( ) Yüksek Lisans ( ) Doktora 4. Mesleðiniz? ( ) Memur ( ) Ýþçi/Geçici Ýþçi ( ) Esnaf ( ) Çiftçi ( ) Hayvancýlýk ( ) Ýþsiz ( ) Diðer.................................... 5. Turizm size aþaðýdakýlerden hangisini/hangilerini ifade etmektedir? ( ) Kalabalýk ( ) Ekonomik Geliþim ( ) Çevre Kirliliði ( ) Ýþsizliðin Azalmasý ( ) Dinlence ( )Tarihi ve Kültürel Tanýtým ( ) Sosyal ve Kültürel Bozulma ( ) Diðer..................................... 43 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý 6. Size göre aþaðýda sýralanan yerlerden hangisi/hangileri turistler tarafýndan ziyaret edilmeye deðer yerlerdir? ( ) Yunus Emre Külliyesi ( ) Yarýkçý Kaplýcasý ( ) Çatacýk Dinlenme Tesisleri ( ) Çardak Köyü Sit Alaný ( ) Ýkizafer Köyü Kaya Mezar ve kiliseleri ( ) Ömerköy Göleti ( ) Otluk Kilise ve Roma Nekropolü ( ) Diðer.............................. 7. Mihalýççýk'ta turizm geliþtiði takdirde evinizi pansiyon olarak kullanmayý düþünür müsünüz? ( ) Evet Düþünürüm ( ) Otel Açýlmalý ( ) Hayýr Düþünmem ( ) Fikrim Yok 8. Evinizi pansiyon olarak kullanmayý düþünmüyorsanýz, bunun nedeni/nedenleri ne olabilir? ( ) Maddi Olanaksýzlýklar ( ) Dini Ýnançlar ( ) Evimin Yetersiz Oluþu ( ) Toplumsal Baský ( ) Gelenek ve Görenekler ( ) Diðer.............................. 9. Yörenize özgü turistik deðerleri (el sanatlarý, yöresel yemekler vb) kullanarak gelir elde etmek ister misiniz? ( ) Kesinlikle Ýsterim ( ) Ýsterim ( ) Ýstemem ( ) Kesinlikle Ýstemem ( ) Fikrim Yok 10. Ýlçenizde turizmi geliþtirmek için düzenlenecek tanýtým organizasyonlarýnda görev almak ister misiniz? ( ) Kesinlikle Ýsterim ( ) Ýsterim ( ) Ýstemem ( ) Kesinlikle Ýstemem ( ) Fikrim Yok 11. Mihalýççýk'ta geliþmesini istediðiniz alan/alanlar hangileridir? ( ) Altyapý ( ) Üstyapý ( ) Eðitim ( ) Tanýtým Faaliyetleri ( ) Sivil Toplum Kuruluþlarý ( ) Kamu Desteði ( ) Ýþsizlik ( )Diðer............................... 44 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý 12. Turistlerle paylaþmaktan rahatsýzlýk duymayacaðýnýz alanlar hangisi/hangileridir? ( ) Camiler ( ) Kaplýcalar ( ) Parklar ( ) Restoranlar ( ) Piknik Yerleri ( ) Diðer....................................... 13. Bölgede açýlacak turistik iþletmelerde çalýþmak ister misiniz? ( ) Kesinlikle Ýsterim ( ) Ýsterim ( ) Ýstemem ( ) Kesinlikle Ýstemem ( ) Fikrim Yok 14.Kendinizi turizm konusunda yeterli görüyor musunuz? ( ) Çok Yeterli Görüyorum ( ) Yeterli Görüyorum ( ) Yeterli Görmüyorum ( ) Hiç Yeterli Görmüyorum ( ) Fikrim Yok 15.Turizm konusunda verilecek eðitim programlarýna katýlmayý düþünür müsünüz? ( ) Kesinlikle Katýlýrým ( ) Katýlýrým ( ) Katýlmam ( ) Kesinlikle Katýlmam ( ) Fikrim Yok Göstermiþ olduðunuz ilgiye teþekkür ederiz. 45 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý EK-2 MÝHALIÇÇIK’TAN MANZARALAR ESKİŞEHİR 46 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý MİHALIÇÇIK ÇATACIK GEYİK ÜRETME ÇİFTLİĞİ ÇATACIK GEYİK ÜRETME ÇİFTLİĞİ ÇATACIK 47 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý ÇATACIK ÇATACIK İLÇE MERKEZİ - YARIKÇI ARASI YOL MANZARASI SÜNDİKEN DAĞLARI ÖMERKÖY GÖLETİ İLÇE KÖYLERİNDEN MANZARALAR 48 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý İLÇE KÖYLERİNDEN MANZARALAR İLÇE KÖYLERİNDEN MANZARALAR YARIKÇI KAPLICASI YARIKÇI KAPLICASI YARIKÇI KAPLICASI YUNUS EMRE 49 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N YUNUS EMRE YUNUS EMRE KÖY YOLLARINDAN ÇATACIK PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý KALBURCU MESİRE YERİ 50 MEHMET KEMAL M Ý H A L I Ç Ç I K DEDEMAN Ý L Ç E S Ý N Ý N ARAÞTIRMA B Ý R VE GELÝÞTÝRME D E S T Ý N A S Y O N PROJE O L A R A K YARIÞMASI - 2004 G E L Ý Þ T Ý R Ý L M E S Ý HİÇ TANIMASA DA, EVİNİN KAPILARINI HER MİSAFİRE AÇAN YURDUMUZUN GÜZEL İNSANLARI; TEŞEKKÜRLER! BİZLER, BİSKÜVİ ARASI LOKUM KISTIRMASINI UNUTMAK İSTEMİYORUZ. 51 TURÝZM SEKTÖRÜ ÝKÝNCÝLÝK ÖDÜLÜ
