Obezite - Türkiye Milli Pediatri Derneği

SÜT ÇOCUĞUNDA OBEZİTE
Nasıl irdeleyelim? Nasıl korunalım?
Doç. Dr. Cengiz Kara
Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Çocuk Endokrinolojisi BD
58. TÜRKİYE MİLLİ PEDİATRİ KONGRESİ
22-26 Ekim 2014, Antalya
Sunum Planı

Çocuklarda obezitenin tanımı ve yaygınlığı

Süt çocuklarında obezitenin önemi

Obezite gelişiminde rol oynayan faktörler

Süt çocuklarında obezitenin önlenmesi
Sunum Planı

Çocuklarda obezitenin tanımı ve yaygınlığı

Süt çocuklarında obezitenin önemi

Obezite gelişiminde rol oynayan faktörler

Süt çocuklarında obezitenin önlenmesi
Obezite



Vücuttaki yağ miktarının artmasıdır.
Obezite = Adipozite
DSÖ tanımı: “sağlığı bozabilen aşırı yağ birikimi”
Fazla Kilo ve Obezite Tanımları (> 2 yaş)
Vücut Kitle İndeksi (VKİ)
VKİ = Ağırlık / Boy2 (kg/m2)
 Çocuklarda
persentil
SD skoru




VKİ
VKİ
VKİ
= 15-85 p
 85 p
 95 p
(-1) / (+1) : Normal
 1SD
: Fazla kilo (overweight)
 2SD
: Şişmanlık (Obezite)
Erişkinlerde



VKİ = 18,5 – 24,9 : Normal
VKİ  25
: Fazla kilo (overweight)
VKİ  30
: Şişmanlık (Obezite)
Türk Çocukları VKİ
Büyüme Eğrileri
Gökçay G et al. Child Care Health Dev. 2008
Süt Çocuklarında obezite tanımı (< 2 yaş)
Boya göre ağırlık (BGA) persentili
BGA> 95 p  Obezite
Türk çocukları için
standart persentil
eğrileri yok.
http://www.cdc.gov/growthcharts/data/set1clinical/cj41c019.pdf
Süt Çocuklarında obezite tanımı (< 2 yaş)
Boya göre ağırlık – Görece ağırlık

BGA: (Mevcut Ağırlık / İdeal Ağırlık) x 100
% 90-110
% 110-120
>% 120
 Normal
 Fazla kilo
 Obezite
Dünya Çapında Sorun - Erişkinler


1980’den günümüze tüm dünyada obezite
sıklığı iki kattan fazla artmıştır.
2008’de, 1,5 milyar erişkinin fazla kilosu
olduğu ve bunların 500 milyonunda (300
milyon kadın) obezite olduğu belirlenmiştir.
http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs311/en/
http://www.who.int/dietphysicalactivity/childhood/en/
DSÖ verileri
Dünya Çapında Sorun - Çocuklar


Tüm dünyada yaklaşık 200 milyon çocuğun
fazla kilosu olduğu ve 40-50 milyonunun
obez olduğu tahmin edilmektedir.
2010 yılında, okul öncesi yaklaşık 43 milyon
çocuğun fazla kilolu/obez olduğu
saptanmıştır. Bu çocukların 35 milyonu
gelişmekte olan ülkelerde yaşamaktadır.
http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs311/en/
http://www.who.int/dietphysicalactivity/childhood/en/
Okul çağı çocuklarda fazla kilo ve
obezite sıklığı
50
45
Prevalans (%)
40
35
Obezite
Fazla kilo
30
25
20
15
10
5
0
Amerika
Avrupa
Yakın/Orta
Doğu
Asya
Pasifik
http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs311/en/index.html
Afrika
Ülkemizde Güncel Durum


Ülkemizin değişik bölgelerinde yapılan
çalışmalarda erişkinlerin %20-40’ının,
Çocuk ve gençlerin ise %10-25’inin fazla
kilolu veya şişman olduğu belirlenmiştir.
Bereket A, Atay Z, JCRPE 2012
Sunum Planı

Çocuklarda obezitenin tanımı ve yaygınlığı

Süt çocuklarında obezitenin önemi

Obezite gelişiminde rol oynayan faktörler

Süt çocuklarında obezitenin önlenmesi
Çocuklarda Obezite İnsidansı
Cunningham SA et al. Incidence of Childhood Obesity in the United States. N Engl J Med. 2014
Çocuklarda Obezite İnsidansı


Yaş
(ort.)
5,5
14
9 yıllık kümülatif insidans



Fazla Kilo
%14,9
% 17,0
Prevalans
Obezite FK+O
%12,4
%27,3
%20,8
%37,8
5 yaşta fazla kilolu olanlarda
5 yaşta normal kilolu olanlarda
%31,8
% 7,9
5-14 yaş arasında obez hale gelen çocuklar


% 50 fazla kilolu (VKİ: 85 – 95 p)
% 75 VKİ > 70 p
Cunningham SA. et al. N Engl J Med. 2014
İnsidans
Obezite
%5,4
%1,7
Obezite küçük yaşlarda başlıyor!


5-14 yaş arasında gelişen obezite
daha çok küçük yaşlarda ve
başlıca ana okuluna fazla kilo ile
başlayan çocuklarda görülüyor.
Cunningham SA. et al. Incidence of Childhood Obesity in the United States. N Engl J Med. 2014
Bebeklikten Erişkinliğe Obezite



Çocukluk çağında VKİ ne kadar yüksekse ve
obezite ne kadar erken başlarsa erişkinlikte
obezite görülme olasılığı o kadar fazladır.
Çocukluk veya ergenlikte obez olanların
%62-98’inin erişkinlikte obezitesi devam
eder.
Bebeklikte aşırı beslenme ile başlayan
obezite tüm yaşam boyu devam edebilir.
Guo SS, et al. Predicting overweight and obesity in adulthood from body mass index values in
childhood and adolescence. Am J Clin Nutr 2002
Obezite hayatı kısaltır!


Obezite ilişkili ölüm sıklığı giderek artıyor.
21. Yüzyılda, yaşam süresi beklentilerindeki
azalmaya bağlı olarak, Amerikalı şişman
çocukların anne babalarından daha erken
ölebileceği öne sürülmüştür.
Olshansk SJ, et al. A potential decline in life expectancy in the United States in the 21st
century. N Engl J Med 2005
Obezite hayatı kısaltır!



Obezite, 40 yaş civarı sigara içmeyen
bireylerde tahmini yaşam süresini 7-8 yıl,
içenlerde 13-14 yıl kısaltır;
20-30 yaşa kadar gelişen obezitede ise
tahmini yaşam süresindeki kısalma yaklaşık
%20, yani 15-20 yıldır.
Şişmanlık çocukluk yıllarında başlamışsa bu
etkinin daha ağır olacağını ve hayat süresinin
daha kısalacağını tahmin etmek güç değildir.
Peeters A, et al. Obesity in adulthood and its consequences for life expectancy: a lifetable analysis. Ann Intern Med 2003
Fontaine KR, et al. Years of life lost due to obesity. JAMA 2003
Çocuklarda obeziteye eşlik eden
hastalıklar ve komplikasyonlar - 1

Endokrin









Kardiyovasküler
 Hipertansiyon
İnsülin direnci
 Dislipidemi
Tip 2 diyabet
Polikistik over sendromu –  Koroner kalp hastalığı
hiperandrojenizm (kız)  Gastrointestinal
Erken ergenlik (kız)
 Karaciğer yağlanması
Geç ergenlik (erkek)
 Steatohepatit
Düşük serum androjen
 Kolesistit - kolelitiazis
düzeyleri (erkek)
Yalancı mikropenis
(gömülü penis)
Tiroid fonksiyon bozuklukları
Güngör NK. J Clin Res Pediatr Endocrinol 2014;6(3):129-143
Çocuklarda obeziteye eşlik eden
hastalıklar ve komplikasyonlar - 2

Pulmoner




Uyku apnesi
Astım
Hipoventilasyon
(Pickwick) sendromu
Ortopedik





Koksa vara
Tibia vara (Blount
hast.)
Femur başı kayması
Kırıklar
Perthes hastalığı

Dermatolojik




Psikososyal



Akantosis nigrikans
İntertrigo
Furonkülozis
Depresyon
Düşük öz saygı
Diğer


Renal bozukluklar hiperürisemi
Kanser riskinde artış
Güngör NK. J Clin Res Pediatr Endocrinol 2014;6(3):129-143
Tip 2 Diyabet yaşı 5 yıla düştü!!!
Sunum Planı

Çocuklarda obezitenin tanımı ve yaygınlığı

Süt çocuklarında obezitenin önemi

Obezite gelişiminde rol oynayan faktörler

Süt çocuklarında obezitenin önlenmesi
Örnek Olgu








4 aylık kız bebek
Şişman, hızlı kilo alıyor
DA: 3800 g
DB: 51 cm
Zamanında, normal doğum
Sadece anne sütü alıyor, ek
besin-mama verilmemiş
Anne her ağladığında (günde
>15-20 kez) emziriyor
Ek yakınması yok
Olgu: Aile Öyküsü

Anne 31 yaş












Baba: 38 yaş
Ağırlık: 87 kg
kilolu değil
Boy: 156 cm
hastalık yok
VKİ: 35,7 kg/m2
Gebelik öncesi VA: ~85 kg
Akrabalık: Yok
Gebelikteki ağırlık artışı: ~20 kg
Düzenli gebe takibi yapılmış
Gebelikte diyabet: Yok
Hipertansiyon/kronik hastalık: Yok
Sigara ve alkol kullanımı: yok
1. Çocuk 12 yaş, kız, sağlıklı
2. Çocuk: 8 yaş, erkek, şişman (bebekliğinde beri)
Anne tarafı genelde şişman, başka kr. hastalık yok
Olgu: Fizik inceleme









Ağırlık: 8,8 kg (> 97 p)
Boy: 65,4 cm (90 p)
Baş çevresi: 43,5 cm (75-90 p)
Boy yaşı: 5 ay
İdeal ağırlık: 7,0 kg
BGA: (9,8/7,0): %125
VKİ: 20,6 kg/m2 (>95 p)
NMG yaşı ile uyumlu
Obezite dışında dikkat çeken
bulgu yok
Olgu: Laboratuar
Glukoz: 88 mg/dL
İnsülin: 6,5 µU/mL
(70-100)
(3-30)
ST4: 1,4 ng/dL
TSH: 3,2 µU/mL
(0,97-1,67)
(0,6-4,84)

ACTH: 20,5 pg/ml
Kortizol: 8,3 µg/dL
(0-46)
(6,6-19,4)

Leptin: 3,6 ng/ml
(0,5-7,9)

Hemogram ve kan biyokimyası normal





Obezitenin Endokrin Nedenleri

Hipotiroidizm (primer, santral)

Büyüme hormonu eksikliği

Cushing sendromu

Hiperinsülinizm

Hipotalamik obezite
Olgumuzun
klinik ve
laboratuar
bulguları
dışlayıcı
Obezite Sendromları – 1
Sendrom
Obezitenin Özelliği
Olgu
Prader-Willi
Erken çocukluk başlangıcı (6 ay -6
yaş), aşırı iştah, neonatal hipotoni
mental gerilik, gelişimsel gecikme

Albright herediter
osteodistrofisi
Bardet-Biedl
Orta derece obezite, kısa boy,
kısa metakarp, hipokalsemi, PTH↑
Oyun çocuğu-okul çocuğu
Polidaktili, mental gerilik

Çocukluk, hafif gövdesel obezite,
retinopati, sağırlık, kısa boy
Borjeson-Forssman- Okul çocuğu, orta derece obezite,
Lehman
kısa boy, hipotoni, mental gerilik,
büyük kulaklar

Alström
Freemark M. Childhood obesity. Brook’s Clinical Pediatric Endocrinology, 2009


Obezite Sendromları – 2
Sendrom
Obezitenin Özelliği
Olgu
Killian-TreschlerNicola
Cohen
Postnatal obezite, mental gerilik,
konvülziyon, hipotoni
Orta çocukluk başlangıçlı hafif
gövdesel obezite, hipotoni, kıa
boy, mikrosefali, hafif MR
Geç çocukluk çağı başlangıçlı
obezite, akrosefali, polidaktili MR

Erken başlangıç, persistan
hiperfaji, Wilms tm, anirdi,
genitoüriner anomali, MR
Erken başlangıç, MR, makrorşidi,
makrosefali, belirgin çene

Carpenter
WAGR
Frajil X
Freemark M. Childhood obesity. Brook’s Clinical Pediatric Endocrinology, 2009



Süt Çocuğunda Sendromik Obezite






Prader-Willi (15q11-13 del.)
Albright herediter
osteodistrofisi (GNAS1 mut.)
Killian-Treschler-Nicola (Tetrazomi 12p)
WAGR (11p13 del.)
Frajil X (FMR1 geni)
Motor
Mental
Gerilik
Süt çocuğunda obeziteye hipotoni, gelişme
geriliği veya dismorfik özellikler eşlik ediyorsa
genetik-sendromik nedenler dışlanmalıdır.
Monogenik Obezite
1. Leptin eksikliği
2. Leptin reseptör direnci
3. Proopiomelanokortin
(POMC) eksikliği
4. Prohormon konvertaz 1
(PC1) eksikliği
5. Melanokortin 4 reseptör
(MC4R) defekti
5
MSH
PC1
3
2
1
4
Monogenik Obezite
Leptin eksikliği
Leptin reseptör direnci
Erken başlangıçlı obezite
Hiperfaji
Hipogonadizm
Santral hipotiroidi
Serum leptin







Düşük (leptin eksikliği)
Yüksek (leptin direnci)
Olgu
+
?
?
-
2
1
Monogenik Obezite
Proopiomelanokortin eksikliği
Prohormon konvertaz 1 eksikliği
Olgu

Erken başlangıçlı obezite
+

Hiperfaji
?

Adrenal yetmezlik

Kızıl saç (POMC eksikliği)
-
MSH
PC1
3
4
Monogenik Obezite
Malenokortin 4 reseptör eksikliği




Erken başlangıçlı obezite
Hiperfaji
Hızlı büyüme
Açlık hiperinsülinemisi
Olgu
+
?
-
5
MSH
Olgu 3: Obezite nedeni?

Aşırı beslenmeye bağlı şişmanlık?  Olağan

MC4R defektine bağlı şişmanlık?  Nadir
Olgu 3: Yönetim

Anneye beslenme önerileri








6 aya kadar sadace anne sütü vermeye devam et
Bu dönemde ek besin başlama
Bebeğin her ağlaması acıkmasına bağlı olmayabilir, her
ağlamada emzirme (ağlamanın diğer nedenlerini keşfet)
İlk aylarda emme reflekstir, acıkmadan da emebilir, her
emme hareketini acıkma olarak yorumlama
Bebekler bir memenin %90’ını 4 dakikada boşaltabilir;
emzirmenin 20 dk.ya uzatılması ağız tatmini içindir
Her defasında bir memeden emzir
İki emzirme arasındaki süre 3 saatten kısa olmasın, günde
en çok 6-8 kez emzir
> 6 ay: Anne sütü devam + enerji yoğunluğu düşük ek besin
Nelson Textbook of Pediatrics, 18th ed. 2007
Olgunun izlemi
Yaş
VA
Doğum 3,8
4 ay
8,8
5 ay
9,4
6 ay
9,9
9 ay
11,0
12 ay 11,8
Boy
51,0
65,4
68,0
69,9
74,3
77,8
VKİ
14,6
20,6
20,3
20,2
19,9
19,5
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
XX
Olgu: Sonuç
Sadece anne sütü alan
bebeğin ilk 4 aydaki hızlı
büyüme ve ağırlık artışı aşırı
beslenmeye bağlı gelişmiştir
Tek başına anne sütü ile beslenme
obeziteye neden olur mu?
Annenin obez olmasının bebeğin hızlı
büyümesine etkisi var mıdır?
Weng SF et al. Arch Dis Child 2012
Gebelikte annenin sigara içmesi

Gebelikte düzenli sigara içen annelerin çocuklarının sigara
içmeyen annelerin çocuklarına kıyasla fazla kilolu olması
%47 daha fazladır.
Weng SF et al. Arch Dis Child 2012
Bebeğin anne sütü ile beslenmesi

Anne sütü alan bebekler hiç anne sütü almayan
bebeklerle karşılaştırıldığında çocuklukta fazla
kilolu olma oranında %15 azalma saptandı.
Weng SF et al. Arch Dis Child 2012
Risk Faktörlerine Yönelik
Meta-analizin Özeti

Çocuklukta obezite riskini artıran faktörler





Gebelik öncesi annenin fazla kilolu olması
Gebelikte annenin sigara içmesi
Yüksek doğum ağırlığı (> 4000 g)
Bebeğin ilk yıl hızlı kilo alması
Çocukluk obezitesine karşı orta düzeyde koruyucu
olan faktörler


Anne sütü ile beslenme
Katı gıdalara geç başlanması (formüla ile beslenenler)
Weng SF et al. Arch Dis Child 2012
Gözden geçirilen
yayın sayısı:
11912
Derlemeye alınan
çalışma sayısı:
135
42 Belirteç < 5 yaş
Obezite: 18-50 yaş
Erken Belirteçlere Yönelik
Meta-analizin Özeti



Kuvvetle olası erken obezite belirteçleri
 Maternal VKİ
 Erken hızlı büyüme
 Erken adipozite ribaundu
 Çocukluk obezitesi
 Babanın düşük iş durumu
Olası erken obezite belirteçleri
 Maternal sigara (gebelik)
 Maternal kilo alımı (gebelik)
Çelişkili sonuç veren belirteçler


Doğum ağırlığı [25 çalışma: (+) ilişki; 18 çalışma: ilişki yok]
Anne sütü ile beslenme [2 çalışma koruyucu; 7 çalışma ilişki
Brisbois TD et al. Obesity Reviews 2012
yok]
Adipozite (VKİ) ribaundu: 5-6 yaş
VKİ ribaundu < 5 yaş  Obezite
Erken Hızlı Büyüme
0-1 yaş ağırlık artışı
Çocukluk obezitesi
%97 risk artışı
0-1 yaş ağırlık artışı
Erişkinlik obezitesi
%23 risk artışı
0-2 yaş ağırlık artışı
Çocukluk obezitesi
%146 risk artışı
Druet C et al. Paediatric and Perinatal Epidemiology 2011
HIZLI AĞIRLIK ARTIŞI HİPOTEZİ
Süt çocukluğundaki hızlı ağırlık artışı daha
sonraki obezite ve ilişkili hastalıkları
programlar
Obezitenin İntrauterin ve Postnatal
Programlanması
ERKEN
PROTEİN
HİPOTEZİ
HIZLI POSTNATAL
BÜYÜME HİPOTEZİ
sigara
Koletzko et al, Am J Clin Nutr 2011
Çocuklarda Obezitenin Belirleyicileri
• Fiziksel aktivite
• Uyku
• Sedenter zaman
• Ekran zamanı
• Genetik
• Epigenetik
• Etnik köken
• Ülke
• İntrauterin ortam
• Gestasyonel diyabet
• Maternal adipozite
• Doğum ağırlığı (LGA)
• VKİ ribaundu
Enerji harcama
ÇOCUK
OBEZİTESİ
Enerji alma
• Beslenme
• Ailenin besin seçimleri
Güngör NK. J Clin Res Pediatr Endocrinol 2014;6(3):129-143
• Endokrin hastalık
• Hipotalamus hasarı
• İlaçlar
• Sosyoekenomik durum
• Kültür/norm
sınırlamaları
• Kırsal/kentsel ikamet
SÜT ÇOCUĞUNDA
BESLENME VE OBEZİTE İLİŞKİSİ
Anne sütü ve formüla mama ile
beslenmenin bebeklikte ve daha
sonraki obezite gelişimi üzerine
etkisi nedir?
?
Formüla ile beslenenlen bebekler 1 yaşta 600-650 g daha ağır
Dewey et al. Am J Clin Nutr 1993
Enerji (kalori)




Formüla ile beslenen bebekler öğün başına
%20-30 daha fazla volüm tüketir.
Bu formülaların hafifçe yüksek enerji yoğunluğu
ile birleştiğinde %15-23 daha fazla enerji
alımına neden olur.
Katı besinlere geçildiğinde anne sütü alımı azalır
ve günlük toplam enerji alımı dengelenir.
Formüla ile beslenen bebeklerde benzer bir etki
gözlenmez ve ek besinlere geçişle enerji alımı
artar. Günde ~200 kalori fazla tüketirler.
Protein
ERKEN PROTEİN HİPOTEZİ
Yüksek Protein Alımı
Erken Adipozite Ribaundu
Obezite
Rolland-Cachera MF et al. Int J Obes Relat Metab Disord. 1995
Anne sütü ve devam mamalarının
protein içeriği
Formülaların protein içeriği anne sütüne göre %50-80 daha fazladır.
Ferdinand Haschke et al. Ann Nutr Metab 2014
Koletzko B. et al. Am J Clin Nutr 2009
Koletzko B. et al. Am J Clin Nutr 2009
Koletzko B. et al. Am J Clin Nutr 2009
Erken Protein Hipotezi
 Protein
 İnsülinojenik
aminoasitler
 İnsülin/IGF1
 Ağırlık artışı
 Adipogenez
Obezite ve ilişkili hastalıklar
Koletzko et al,
Am J Clin Nutr 2011
ANNE SÜTÜ X FORMÜLA
Anne sütünün formüla mamalara
kıyasla daha az protein içermesi
bebeklik döneminde daha yavaş kilo
alımını sağlayan bir faktördür
ANNE SÜTÜ X FORMÜLA
Anne sütündeki leptin ve adiponektin
beslenme ve iştahın endokrin
düzenlenmesine ve böylece kilo
kontrolüne katkıda bulunur
ANNE SÜTÜ X FORMÜLA
Anne sütü beslenmesi ile oluşan
intestinal mikrobiyom obezite
gelişimine karşı koruyucu rol oynar
Anne sütü veya Formüla ile Beslenmenin
Obezite Gelişimine (Olası) Etkisi
Thompson AL. Am. J. Hum. Biol. 2012
Anne sütü ile beslenme sonraki
obeziteyi önlüyor mu?

Epidemiyolojik çalışmalar anne sütü alan
bebeklerin çocukluk ve erişkinlik dönemlerinde
obezite riskinin daha düşük olduğunu göstermiştir.



Robinson S. Infant Nutrition and Later Health: A Review of Current
Evidence. Nutrients 2012
Ancak bu gözlemsel veriler sonraki prospektif
çalışmalarla desteklenmemiştir.
Örneğin, 10.000’den fazla erişkini içine alan 5
prospektif doğum kohort çalışmasının toplu verileri
anne sütü almakla sonraki adipozite arasında
ilişki bulmamıştır.

Fall, C.H et al. COHORTS Group. Infant-feeding patterns and
cardiovascular risk factors in young adulthood: Data from five cohorts in
low- and middle-income countries. Int. J. Epidemiol. 2011
36 çalışmanın meta-analizi
Owen CG et al. Am J Clin Nutr 2005
Anne sütü ile beslenmenin VKİ’ne etkisi




Ortalama VKİ anne sütü alanlarda daha düşüktür.
Ancak bu fark küçüktür ve olasılıkla yayınların
peşin hükmü ve karıştırıcı faktörlerden kuvvetle
etkilenmektedir.
Sosyoekenomik durum, annenin gebelikte sigara
içmesi ve annenin VKİ ile düzeltme sonrası anne
sütü ve formüla ile beslenen bebekler arası VKİ
farkı ortadan kalkmaktadır.
Ortalama VKİ’ni azaltmasa da, diğer yararları
nedeniyle anne sütü ile beslenmenin teşvik
edilmesi önemlidir.
Owen CG et al. Am J Clin Nutr 2005
Anne sütü ile beslenen bebekler daha
yavaş kilo alır
Erken çocuklukta hızlı kilo alanlarda
obezite riski daha yüksektir
Karıştırıcı faktörler dışlandığında, anne
sütü ve formüla ile beslenenlerin
çocukluk ve erişkinlik VKİ farklı değildir
Çelişki nasıl açıklanır?
Maternal obezitenin anne sütü ile beslenen
bebeklerdeki ağırlık artışına etkisi
0-6 ay ağırlık artışı – Anne VKİ
6-12 ay ağırlık artışı – Anne VKİ
Sadece anne sütü
4 ay %89
6 ay %66
5 g/gün
0-12 ay arası: + 1 kg
Ferdinand Haschke et al. Ann Nutr Metab 2014
3 g/gün
Obez annelerin sütü daha yağlıdır!
Nommsen et al. Am J Clin Nutr 1991
6. ve 9. aylarda
anne sütünde daha yüksek protein
konsantrasyonuna
5-6 ve 8-9 aylar arasında
daha hızlı ağırlık artışı
eşlik eder.
Nommsen et al. Am J Clin Nutr 1991
Obez annelerin bebekleri niçin daha hızlı
kilo alır?

Anne sütünde daha fazla enerji/protein?

Anne sütünde daha fazla insülin?

Farklı intestinal mikrobiyom?

Farklı beslenme paternleri?

İntrauterin programlanma?
Obez anne bebekleri
Anne sütü ile beslenseler dahi
hayatın ilk yılında daha hızlı
büyürler.
Hızlı büyüme daha sonraki
obezitenin öncüsüdür.
Ferdinand Haschke et al. Ann Nutr Metab 2014
Kadınlarda nesiller arası obezite döngüsü
Postnatal
Programlama
(hızlı büyüme)
Çocukluk
obezitesi
Yüksek
doğum
ağırlığı
(LGA)
İntrauterin
Programlama
(ortamda çok
fazla yakıt)
Erişkinlik
obezitesi
Maternal
obezite
ÇELİŞKİNİN ÇÖZÜMÜ!!!!
TÜRKİYE’DE YAŞAYAN KADINLARIN
2/3’Ü FAZLA KİLOLUDUR
https://apps.who.int/infobase/Comparisons
Sunum Planı

Çocuklarda obezitenin tanımı ve yaygınlığı

Süt çocuklarında obezitenin önemi

Obezite gelişiminde rol oynayan faktörler

Obez bebeğin klinik açıdan değerlendirilmesi

Süt çocuklarında obezitenin önlenmesi
Obezitenin Önlenmesi

Obezite doğum öncesi
ve erken süt
çocukluğunda
programlanabildiği için
koruyucu önlemler
gebelik öncesi, gebelik
sırası ve tüm erken
çocukluk çağı boyunca
uygulanmalıdır.
Obezitenin Önlenmesi için Öneriler
Prenatal dönem

Gebelikten önce VKİ normal hale getirilmeli

Sigara içilmemeli


Vücudun kaldırılabileceği ölçüde egzersizlere
devam edilmeli, fazla kilo almaktan kaçınılmalı
Gebelik diyabeti olanlarda sıkı glukoz
kontrolü sağlanmalı
Obezitenin Önlenmesi için Öneriler
Postnatal dönem
 Bebekler 4-6 ay sadace anne sütü
ile beslenmeli



Katı besinler ve şekerli içeceklerin
başlanması ertelenmeli
Özellikle, formüla ile beslenenlerde
katı gıdalar erken başlanmamalı
Bebek doyduktan sonra öğünü
bitirmek için zorlanmamalı
Bebeklikte yüksek protein alımı
kısıtlanmalı



İnek sütünün protein konsantrasyonu
yüksektir ve bebeklere ilk yıl
verilmemelidir.
Üç aydan büyük bebekler için
geleneksel formülalar fazla protein
sağlar; hızlı büyüme riski vardır.
Anne sütüne daha yakın düşük protein içeriği olan
formülalar bebeklerinin hızlı büyümesini
yavaşlatabilir ve sonraki obezite riskini
azaltabilir.
Eksperimental formüla
• Protein: 1,65 g/100 kcal
• Enerji: 62,8 kcal/100 ml
• Probiyotik (+)
• Lactobacillus PR
• Bifidobacterium lactis
- 517 g
Kontrol formüla
• Protein: 2,70 g/100 kcal
• Enerji: 65,6 kcal/100 ml
• Probiyotik (-)
Inostroza J et al. J Pediatr Gastroenterol Nutr. 2014 Jul
Fazla kilolu annelerin bebekleri için
öneriler





Maternal obezite Türkiye’de
sorundur.
Obez anne bebeklerinin büyümesi
yakın izlenmelidir.
Hızlı kilo alımı varsa emzirme
düzeni kontrol altına alınmalıdır.
Ek besine geçiş döneminde enerji
yoğunluğu düşük gıdalar
seçilmelidir.
Anne sütü alamayan bebeklerde
düşük protein içerikli formülalar
tercih edilmelidir.