yahya kemal beyatlı`nın hayatı ve esrleri

Transkript

yahya kemal beyatlı`nın hayatı ve esrleri
YAHYA KEMAL BEYATLI
(1884-1958)
 Yahya Kemal Beyatlı 2 Aralık 1884
tarihinde bugün Makedonya sınırları
içerisinde bulunan Üsküp’te
dünyaya geldi.
 Asıl adı Ahmet Agâh’tır.
 Şehsuvar Paşa torunlarından olduğu
için Şehsuvar kelimesi ile aynı
anlama gelen Beyatlı soyadını aldı.
 Babası Üsküp Belediye Başkanı
Niş’li İbrahim Naci Bey, annesi
divan şiirinin üstadlarından
Leskofça’lı şair Galip Bey’in
yeğeni Nakiye Hanımdır.
 İlk öğrenimini Üsküp’te özel
Mekteb-i Edep’te tamamladı
(1892-1895).
 Orta öğrenimini Selanik ve
İstanbul Vefa idadilerinde
tamamladı.
 19 yaşında Paris’e gitti (1903).
 Paris’te Jön Türklerle yakınlıkları
oldu.
 Meaux Koleji’nde yatılı öğrenci
olarak bir yıl okudu.
 Burada Fransızcasını ilerlettikten
sonra Ecole Libre des Sciences
Politigues’e (Siyasal Bilgiler
Fakültesi) girdi.
 Siyasi ve edebî çevrelerle ilişki
kurarak devrin bir kısım yazar ve
politikacılarını tanıdı. Orada sanat
çevrelerinde kendisini yetiştirdi.
 1912 yılında zengin bir sanat ve tarih kültürüyle dokuz yıllık
bir süreden sonra İstanbul’a döndü.
 Dârüşşafaka’da tarih ve edebiyat öğretmenliği (1913),
Medresetülvâizînde medeniyet tarihi okuttu (1914).
 İstanbul Darulfünunun’da medeniyet tarihi, Batı edebiyatı
tarihi, Türk edebiyatı tarihi dersleri verdi (1916-1919).
 Tedavi için bir süre Sofya’da
(1921) bulundu.
 Milli Mücadele yılarında
Ankara’ya gelerek Kurtuluş Savaşı
kadrosuna katıldı. Buradaki
Hakimiyet-i Milliye Gazetesi’nin
baş yazarı oldu.
 Lozan’a giden barış delegeler
kurulunda müşavir üye olarak
görev yaptı (1922).
 Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne II. Dönem Urfa milletvekili






olarak girdi (1923-1927).
Türkiye – Suriye sınır tesbit komisyonunda önemli çalışmalar
yaptı (1925).
Varşova (1926), Madrid (1929), ortaelçiliklerine tayin edildi.
Madrid’deki görevine ek olarak Lizbon elçiliği işlerini de yönetti
(1931).
Yozgat (1933-1935), Tekirdağ (1935-1942) ve İstanbul (19431946) milletvekiliklerinde bulundu.
Pakistan büyükelçiliğinden (1947-1948) sonra 1949’da
emekliye ayrılarak yurda döndü.
1949 yılında “Hayal Şehir” şiiri ile İnönü Sanat Ödülü’nü aldı.
 Yahya Kemal Beyatlı hiç evlenmedi.
 Ömrünün kalan kısmını İstanbul’da Park Otel’in kendisine
ayrılan bir dairesinde dostları ve hayranları arasında geçirdi.
 1 Kasım 1958’de Cerrahpaşa Hastanesinde öldü.
 Vasiyeti gereğince ve özel izinle ertesi gün Rumelihisarı
Mezarlığı’na gömüldü.
 Ölümünden sonra İstanbul’da Yahya Kemal’i Sevenler Derneği
ve Yahya Kemal Enstitüsü kuruldu (1958).
 1961’de Yahya Kemal Müzesi açıldı.
YAHYA KEMAL’İN SANAT YAŞAMI
 Şiire küçük yaşlardan itibaren ilgi duydu.
 İlk gençlik şiirlerinde “Esrar” mahlasını kullandı.
 Bu şiirleri daha sonra Âgâh Kemal imzasıyla İrtika
(1902 ) ve Ma’lûmat (1903) dergilerinde yayımlandı.
 Bazı şiirleri okul kitaplarında yer aldı.
 Yeni mecmuada “Bulunmuş Sahifeler” adı altında
çıkan şiirleriyle (1918) daha geniş çevrelerce tanındı.
 Tanzimat Dönemi sorasında gelen şairlerimiz arasında
“Öz şiir” anlayışının en güçlü temsilcisi Yahya Kemal
Beyatlı’dır.
 Şiirde Muallim Naci’yi örnek aldı.
 Servet-i Fünun şiirinden etkilenerek güzel örnekler
verdi. Ayrıca Tevfik Fikret ve Cenab Şahabeddin’den
etkilendi.
 Jean Morés, Charles Baudelaire, Paul Verlaine gibi sanatçıların
eserlerinde gördüğü ölçü, biçim ve titizliklerinden etkilenerek
kişiliğinin gelişmesini sağladı.
 Fransız sembolistlerinin “öz şiir” anlayışına uygun “halis şiir”
düşüncesine bağlandı.
 “Derunî ahenk” anlayışı üzerinde titizlikle durdu.
 Fransız şiiriyle yakın ilişkileri onun Türk şiirine yeni bir bakış
açısı kazandırmasını sağladı.
 Yahya Kemal yazdığı şiirlerinde kelimeleri üstün bir
maharet ve ustalıkla kullanan ender şairlerimizdendir.
 Türkçeyi mısralarına birer musiki notası gibi işlemiştir.
 Şairliğinin yanında iyi bir düzyazı ustasıdır.
 Peyami Gazetesi’nde fıkraları, sohbetleri ve
makaleleri Süleyman Sadi veya S.S. imzasıyla
yayımlandı.
 Şiirleri ve yazıları İstanbul, Aile, Fotomagazin, İstanbul
Haftası gibi dergilerde Akşam, Cumhuriyet, Hürriyet
gazetelerinde yayımlandı.
 Hece vezni ile yazdığı tek şiiri “Ok” şiiridir.
 Şair şiirlerini uzun zaman dilimlerinde Dergâh, Şair,
Büyük Mecmua, Tavus, İnci, Nedim, İnsan Akademi ve
siyaset adamı olarak kültür, düşünce ve edebiyat
hayatına geleneksel kalıplarda değişik bir soluk
getirdi.
 ESERLERİ
Yahya Kemal Beyatlı, sağlığında eserlerini kitap olarak
bir araya getirememiş, ölümünden sonra gazete ve
dergilerde dağınık halde kalan şiir ve yazıları İstanbul’da
kurulan Yahya Kemal Enstitüsü tarafından toplanarak
kitap halinde yayımlanmıştır.
Şiir Kitapları
 Kendi Gök Kubbemiz (1961)
 Eski Şiirin Rüzgarıyla (1962)
 Rubâîler ve Hayyam Rubâîlerini Türkçe Söyleyişi (1963)
 Bitmemiş Şiirler (1976)
Nesir Kitapları
 Aziz İstanbul (1964)
 Eğil Dağlar (1966)
 Siyasi Hikayeler (1968)
 Siyasi ve Edebi Portreler (1968)
 Edebiyata Dair (1971)
 Çocukluğum, Gençliğim, Siyâsî ve Edebî Hâtıralarım
(1973)
 Târih Musâhabeleri (1975)
 Mektuplar – Makaleler (1977)

Benzer belgeler