Başkanlık Sunumu

"Millî Komisyonlar, UNESCO’nun en
önemli ortaklarıdır.»
UNESCO 27. Genel Konferansı
KURULUŞUNUN 65. YILINDA
VE
TARİHİNİN İKİNCİ BÜYÜK BULUŞMASINDA
UNESCO TÜRKİYE MİLLÎ KOMİSYONU
Prof. Dr. M. Öcal OĞUZ
UTMK Başkanı
UNESCO Türkiye Millî Komisyonu
Kısa adı UNESCO olan….
•United Nations Edicational, Scientific and
Cultural Organization
•Organisation des Nations Unies pour
l’éducation, la science et la culture
•Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür
Kurumu
• Not: UNESCO Kuruluş Kanununun Resmî Gazete’de yayımlanan Türkçe
metnine göre, İng. Organization ve Fr. Organisation kelimesinin Teşkilat,
Kuruluş, Örgüt vb. şeklindeki çevirileri yanlıştır.
UNESCO: Birleşmiş Milletlerin
Uzman ve Entelektüel Kurumu
• Türkiye, 16 Kasım1945 tarihinde
kurulan UNESCO’nun 20 kurucu
üyesinden biridir.
• UNESCO (Kuruluş) Sözleşmesi, 20
Mayıs 1946 tarih ve 4895 sayılı
Kanunla yürürlüğe girmiştir.
• 1949’da UTMK kurulmuş, 1971’de
UNESCO Nezdinde Daimi
Temsilcilik açılmıştır.
• UNESCO, 195 tam ve 8 ortak üye ile
BM’nin en yüksek üye devlet sayısına
sahip örgütlerinden biridir.
Kuruluş Amacı: Barışı Tesis
Ederek Savaşı Önlemek
• “Barışı insanların
zihninde inşa etmek”
Politik ve ekonomik
anlaşmalar sürdürülebilir
barışın inşası için yeterli
değildir.
Barış, insanlığın ahlaki ve
entelektüel dayanışması,
birliği üzerine inşa
edilmelidir.
• UNESCO (Kuruluş)
Sözleşmesi: « barışın
insanların fikir ve
manevi birliğine
dayanması gerekir»
UNESCO Kuruluş Toplantısı (1945)
BARIŞA VE SEVGİYE PARANTEZ
• Birbirinize karşı nazik ve sevecen olmalısınız ki kimse
kendisini başkasından üstün görmesin veya kimseye zarar
vermesin. Hz. Muhammed (s.a.v)
• Gel, gel ne olursan ol yine gel… ….. Bu toprağa sevgiden
başka tohum ekmeyiz. (Mevlâna)
• Ben gelmedim dava için/Benim işim sevi için (Yunus Emre)
• İnsan mensup olduğu milletin varlığını ve saadetini
düşündüğü kadar bütün cihan milletlerinin huzur ve refahını
da düşünmeli. (Mustafa Kemal Atatürk)
UNESCO’nun yapısı ve karar organları
Yürütme Kurulu
• Genel Konferanslarda seçimle belirlenen 58 üye devletten oluşur.
• Yılda 2 kez toplanır.
• Genel Konferansı hazırlar.
• Genel Konferansta alınan kararların yürütülmesini sağlar.
Genel Konferans
• Üye devletlerin temsilcileri ile tek rakamlı yıllarda 2 yılda bir toplanır.
• 2013’de 37. Genel Konferans gerçekleştirilmiş, 2015’te ise 38. Genel
Konferans yapılacaktır.
• Yürütme Kurulu üyelerini seçer ve 4 yılda bir seçilen Genel Direktörü atar.
• Program ve bütçeyi kabul eder.
• Yürütme Kurulu kararlarını onaylar.
Genel Direktör
• UNESCO’yu temsil eder, yürütmenin başkanıdır.
• Genel Konferans ve Yürütme Kuruluna öneri hazırlar, bütçe, plan ve
program taslaklarını sunar.
• UNESCO memurlarından oluşan sekretaryayla kararların icrasını
gerçekleştirir.
GENEL KONFERANSA PARANTEZ
UTMK Başkanı Prof. Dr. Bedrettin Tuncel, UNESCO 10.
Genel Konferansının Başkanlığını yapmıştır.
YÜRÜTME KURULUNA PARANTEZ
• Yürütme Kurulunda Türkiye bugüne kadar şu isimler tarafından
temsil edilmiştir:
• Reşat Nuri Güntekin (1946-1949),
• Ahmet Kutsi Tecer (1949-1952),
• Prof. Dr. Bedrettin Tuncel (1958-1966),
• Prof. Dr. Erdal İnönü (1978-1983),
• Prof. Dr. Talât S. Halman(1991-1995)
• Prof. Dr. Orhan Güvenen (2001-2005)
Not: 2005 yılında kişilerin temsili ortadan kalkmış, ülke temsili sistemi
getirilmiştir. 2005 yılından bu yana ise Türkiye Yürütme Kuruluna aday
olmamıştır.
UNESCO – Kilometre Taşları
UNESCO’da Yeni Dönem ve Yeni Yaklaşım
• “Bir beden herkese uymaz”: çok disiplinli yaklaşım Disiplinler arası çalışma
yeni dönemin temel yönetici prensibidir.
• Programatik tekrar ve parçalanma, olumsuz rekabet, işlem ve çalışma
modellerinin uyumsuzluğunun üstesinden gelinmelidir.
• Sonuç ve öğrenme kültürünün teşviki sağlanmalıdır: gösterge, kanıta dayalı
etki değerlendirmesi, sona erme hükmü
• UNESCO Sözleşme ve enstrümanlarının uygulanması, özellikle kültür
alanında güçlendirilmesi gerekmektedir. 1970, 1972, 2003 ve 2005
Sözleşmelerine öncelik verilmelidir.
• İnovatif işbirlikleri oluşturulmalıdır.
• Kapsayıcılık ve eşitliğe daha fazla ağırlık verilmelidir.
• Daha fazla toplum, topluluk, birey katılımı sağlanmalıdır.
• Gençlerin uygulama ve karar alma süreçlerine sık ve odaklı katılımına daha
fazla dikkat edilmelidir.
• Daha keskin konsantrasyon sağlanmalı ve odaklı çalışılmalıdır.
• Esnek olunmalı ve amaca uygun hareket edilmelidir.
UNESCO’NUN 2014-2021 MİSYONU
Birleşmiş Milletlerin uzman kuruluşu olarak, (Kuruluş)
Sözleşmesi gereğince,
•barışın inşasına,
• yoksulluğun ortadan kaldırılmasına,
• sürdürülebilir kalkınmaya
• kültürlerarası diyaloğa
eğitim, bilim, kültür, bilgi ve iletişim yoluyla katkı sağlamak.
2014-2021 Stratejisinin Hazırlanmasında
Öne Çıkan Hususlar
• UNESCO’nun BM içinde karşılaştırmalı avantaj ve katkısının
netleştirilmesi,
• İki küresel öncelik (Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Afrika) için somut
stratejilerin belirlenmesi,
• «Hedef grup değil paydaş» olarak görülmesi gereken gençlerin karar
süreçlerine katılımının artırılması,
• İnternetin bilinçli kullanımı ve bilgi toplumlarının inşasına katkı
sağlanması,
• Barış, sürdürülebilir kalkınma ve insan hakları temelli yaklaşımın tüm
strateji ve çalışmalara bütünlüklü olarak uygulanması.
Yeni Dönemde UNESCO
2014-2021 Orta Vadeli Stratejisi
Yeni Döneme Parantez: Açık UNESCO
36. Genel Konferans
• Gençlik
• Özel Sektör
• Sivil Toplum
• Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Afrika
37. Genel Konferans
• Barış ve Diyalog
• İnsan Hakları
• Kültürel Çeşitlilik
• Krizlere Hazırlık ve Müdahale
• Bir Gezegen Bir Okyanus
• Bilgilerin Paylaşımı
UNESCO Nasıl Katkı Sağlar?
• Standart belirleyici olarak
• Konferanslar, anlaşmalar, programlar, sözleşmeler, tavsiye kararları,
bildirgeler
• Standart belirleyici eylemiyle UNESCO alanlarında çok disiplinli
çalışma ve karşılıklı bilgi paylaşımı
• Kapasite geliştirerek
• Eğitim standartları, programları, materyalleri ve ağları
• Uluslararası işbirliği yoluyla
• UNESCO paydaşları, sivil toplum, özel sektör
• Danışmanlık sağlayarak
• Bilgi üretimi ve paylaşımı
• Araştırma ağları, çözüm yaratma, kılavuz belgeler
UNESCO Millî Komisyonları
UNESCO Nasıl Katkı Sağlar?
• UNESCO (Kuruluş) Sözleşmesi 7. Maddesi gereği kurulan Millî
Komisyonlar, UNESCO’nun ulusal düzeydeki temsilcileridir.
• Madde VII:
• «1.Her üye devlet, eğitim, bilim ve kültür işleriyle ilgili belli başlı
kurullarını kuruluşun çalışmalarıyle temasa getirmek maksadiyle özel
şartlarına uygun tertibat alacaktır. Bu iş, tercihan Hükümeti ve bu
gibi kurulları geniş ölçüde temsil eden bir Millî Komisyon teşkili yolu
ile yapılmalıdır.
• 2.Millî Komisyonlar veya millî işbirliği kurulları, kuruluşa ait
meseleler hususunda, bulundukları yerlerde Genel Kuruldaki
murahhaslarına ve Hükümetlerine danışmanlık edecekler ve kuruluşu
ilgilendiren işlerde irtibat vasıtaları vazifesini göreceklerdir.»
UTMK: Dünyanın en eski Millî
UNESCO Millî Komisyonları
Komisyonlarından biri…
• UNESCO Türkiye Millî Komisyonu 25 Ağustos 1949 tarih ve 3-9862 sayılı
Bakanlar Kurulu kararıyla kurulmuştur.
• 3/9862 Sayılı Kararname ile Yürürlüğe Konulan Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve
Kültür Kurumu (UNESCO) Türkiye Milli Komisyonu Talimatnamesi Hakkında
Kararname. Karar: 4/995, Tarih ve Sayı: 12/8/1953,8482.
• Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu (Unesco) Türkiye Millî
Komisyonuna Dair Kararname, Karar: 9478, Tarih ve Sayı: 25/10/1957, 79741.
• Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO) Türkiye Millî
Komisyonu Yönetmeliğinin 4 Üncü Maddesinin Değiştirilmesine ve Mezkûr
Yönetmeliğe Bir Ek Madde İlâvesine Dair Yönetmelik, Karar: 5/491, Tarih ve Sayı:
23/11/1960, 10662.
• Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO) Türkiye Milli
Komisyonu Yönetmeliğinin Değişik 5 inci ve 6 ncı Maddelerinin Değiştirilmesine
Dair Yönetmelik, 6/130481, Tarih ve Sayı: 26/8/1968, 12986.
• Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO) Türkiye Millî
Komisyonu Yönetmeliğinin Değişik 6 ıncı Maddesinin Değiştirilmesine İlişkin
Yönetmeliğin Yürürlüğe Konulması Hakkında Kararname. Karar: 7/9286, Tarih ve
Sayı: 24/1/1975, 15128
UTMK: Dünyanın en eski Millî
UNESCO Millî Komisyonları
Komisyonlarından biri…
• Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO) Türkiye
Milli Komisyonu Yönetmeliğinin Değişik 6 ncı Maddesi ile 13 üncü
Maddesinin Değiştirilmesine ve Bir Ek Madde Eklenmesine İlişkin
Yönetmelik. Karar: 7/15873, Tarih ve Sayı: 26/7/1978, 16358.
• UNESCO Türkiye Milli Komisyonunun Yönetmeliği. Karar: 8/4568,
Tarih ve Sayı: 13/5/1982,17692.
• UNESCO Türkiye Komisyonu Yönetmeliği Değişiklik Yönetmeliği.
Karar:83/6281, Tarih ve Sayı: 28/4/1983,18031.
• Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Kurumu UNESCO Türkiye
Bilim Komisyonu Yönetmeliğinin Bazı Maddelerinde Değişiklik
Yapılmasına Dair Yönetmelik. Karar: 85/9129, Tarih ve Sayı: 7/3/1985,
18687
• Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO) Türkiye
Millî Komisyonu Yönetmeliği (8/4568 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile
yürürlüğe giren Aynı Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır) Karar:
2004/7355, Tarih ve Sayı:19/6/2004, 25497)
UNESCO Millî Komisyonları
UNESCO Türkiye Millî Komisyonu İlk
UNESCO Millî Komisyonları
Yönetim Kurulu Toplantısı: 25 Mayıs 1949
UNESCO Türkiye Millî Komisyonu İlk
UNESCO Millî Komisyonları
Yönetim Kurulu Toplantısı: 25 Mayıs 1949
Yönetmelik
Karar Sayısı : 2004/7355
Ekli “Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO) Türkiye Milli Komisyonu
Yönetmeliği”nin yürürlüğe konulması; Milli Eğitim Bakanlığı’nın 7/4/2004 tarihli ve 004108 sayılı yazısı
üzerine, Bakanlar Kurulu’nca 10/5/2004 tarihinde kararlaştırılmıştır.
Ahmet Necdet SEZER
CUMHURBAŞKANI
Recep Tayyip ERDOĞAN
Başbakan
A. GÜL
Dışişleri Bak. ve Başb. Yrd.
A. ŞENER
M. A. ŞAHİN
Devlet Bak. ve Başb. Yrd. Devlet Bak. ve Başb. Yrd.
B. ATALAY
Devlet Bakanı
A. BABACAN
B. ATALAY
G. AKŞİT
K. TÜZMEN
Devlet Bakanı
Devlet Bakanı V.
Devlet Bakanı
Devlet Bakanı
C. ÇİÇEK
M. V. GÖNÜL
A.AKSU
K.UNAKITAN
Adalet Bakanı
Milli Savunma Bakanı
İçişleri Bakanı
Maliye Bakanı
H.ÇELİK
Z. ERGEZEN
R.AKDAĞ
K. UNAKITAN
Milli Eğitim Bakanı
Bayındırlık ve İskan
Bakanı
Sağlık Bakanı
Ulaştırma Bakanı V.
M. H. GÜLER
M. BAŞESGİOĞLU
A. COŞKUN
Tarım ve Köyişleri Bakanı V.
Çalışma ve Sos. Güv.
Bakanı
Sanayi ve Ticaret Bakanı
M.H.GÜLER
E. MUMCU
O. PEPE
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı
Kültür ve Turizm Bakanı
Çevre ve Orman Bakanı
UNESCO Millî Komisyonları
UTMK’nın Yapısı
• Genel Kurul
• 77 üye – 4 yıl
• Yönetim Kurulu
• 15 üye (Genel Kurul tarafından seçilir) – 4 yıl
• Denetim Kurulu
• 3 üye (Genel Kurul tarafından seçilir) – 4yıl
• İhtisas Komiteleri
• 5 – 15 üye (Yönetim Kurulu kararıyla, İK Yönergesi
çerçevesinde kurulur.)
Genel Kurulu ve Yönetim Kurulunu
UNESCO MillîUTMK
Komisyonları
Oluşturan Kurum, Kuruluş ve Kişiler
• Daimi Kamu Kuruluşları (MEB, DB ve KTB)
• Diğer Kamu Kuruluşları,
• Yükseköğretim Kurumları,
• Özel Kuruluşlar, Sivil Toplum Kuruluşları,
• Tanınmış Kişiler
UNESCO Millî
Komisyonları
MİLLÎ
KOMİSYONLARIN YAPISI VE UTMK
• UNESCO Millî Komisyonları kuruluş yapıları bakımından çok
çeşitli olmakla birlikte büyük çoğunluğu üç grupta toplanabilir:
• «Governmental» Millî Komisyonlar
• «Semi-Autonomous» Millî Komisyonlar
• «Autonomous» Millî Komisyonlar
BAĞLI VEYA İLİŞKİLENDİRİLDİKLERİ BAKANLIKLAR:
• Eğitim Bakanlıkları
• Dışişleri Bakanlıkları
• Kültür Bakanlıkları
UNESCO 1. SEÇİM GRUBUNDA YAPILARI
UNESCO Millî Komisyonları
İTİBARİYLE BAZI MİLLÎ KOMİSYONLAR
Bakanlık İçinde Teşkilatlananlar:
• Monaco, Slovenya, Letonya, İsrail …
Yarı Otonom Olanlar:
• Norveç, Finlandiya, Fransa, İsveç, Türkiye …
Otonom Olanlar:
• Almanya, Kanada, Avusturya, Birleşik Krallık, İsviçre …
UNESCO Millî Komisyonları
İLİŞKİ VE İRTİBAT ŞEMASI
MİLLÎ
KOMİSYONLAR VE UNESCO İLİŞKİ
UNESCO Millî
Komisyonları
VE İŞBİRLİĞİ
• UNESCO Dış Değerlendirme Raporu
• Millî Komisyonlar ile UNESCO Sekretaryası
İşbirliğinin Değerlendirilmesine Yönelik 36. Genel
Konferans Kararı
• Üç Taraflı Açık Uçlu Çalışma Grubu
• Millî Komisyonlar Eylem Planı
• 1. Bölgelerarası Millî Komisyonlar Toplantısı
Not: Bu toplantıda bu konuyu bütün çaba ve katkılara rağmen ele almayı
başaramadık.
UNESCO Millî Komisyonları
UNESCO TÜRKİYE
MİLLÎ KOMİSYONUNUN GÖREVLERİ
• UNESCO Küresel Önceliklerine katkı vermek,
• STK ve kamu kuruluşları ile birlikte UNESCO hedefleri
doğrultusunda danışmanlık kapasitelerini etkin bir şekilde
kullanmak,
• UNESCO programlarını tanıtmak ve yürütülmelerine katkı
sağlamak,
• Bölgesel/ Uluslararası işbirliği ağları oluşturmak,
• UNESCO deneyimlerini Türkiye’ye aktarmak,
• UNESCO
program
ve
projelerinde
Türkiye’nin
görünürlüğünü artırmak.
UNESCO Millî Komisyonları
UNESCO İşbirlikleri- Geniş Aile
• UNESCO ASPnet Okulları
• UNESCO Kürsüleri ve UNITWIN Ağı
• UNESCO’ya Akredite STK’larla İşbirlikleri
• UNESCO Sivil Toplum İşbirlikleri
• UNESCO Özel Sektör İşbirlikleri
• Miras Alan Yönetimleri ve İlgili Topluluklarla İşbirlikleri
UNESCO Millî
Komisyonları
UNESCO
ASPnet (Kardeş Okullar Ağı)
• UNESCO tarafından 1953 yılında kurulan, Türkiye’nin de
içinde yer aldığı180 ülkeden oluşan küresel bir eğitim ağıdır.
Okul öncesi, ilköğretim, ortaöğretim, teknik okullar ve
öğretmen eğitimi enstitüleri gibi çeşitli üye kuruluşlar,
uluslararası anlayış, barış, kültürlerarası diyalog,
sürdürülebilir kalkınma ve kaliteli eğitim yararına çalışırlar.
• Ülkemizde ASPnet Ağı’nda yer alan 45 okul bulunmaktadır.
UNESCO Millî Komisyonları
UNESCO KÜRSÜLERİ
• Boğaziçi Üniversitesi’nde “Mechatronics” (1993)
• Galatasaray Üniversitesi’nde Bilgisayar Entegre İmalat (1997)
• Hacettepe Üniversitesi’nde Felsefe (1997)
• Maltepe Üniversitesi’nde Felsefe (2009)
• Konya Selçuk Üniversitesi’nde- Sualtı Kültürel Miras (2012)
• Kadir Has Üniversitesi’nde- Kültürel Miras (2014)
• Aydın Üniversitesi’nde- Eğitim (2014)
UNESCO Millî
Komisyonları
Başarılı
İşbirliğimiz: L’OREAL TÜRKİYE
UNESCO Millî Komisyonları
Başarılı işbirliğimiz: THY
• Türk Hava Yolları Genel Müdürlüğü ile UNESCO Türkiye
Millî Komisyonu arasında 24 Şubat 2011 tarihinde imzalanan
işbirliği protokolü
• 23 Şubat 2012 tarihinde sona ermiştir.
UNESCO Millî Komisyonları
UTMK’NIN KURUCU ROLÜ
• Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesinin Kuruluşu
• TÜBİTAK’ın kuruluşu
SEKTÖRLER VE İHTİSAS KOMİTELERİ
• Eğitim İ.K.
• Doğa Bilimleri İ.K.
• Biyoetik İ.K.
• MAB İ. G.
• MOST ve Kültürlerarası
Diyalog İ.K.
• Toplumsal Cinsiyet
Eşitliği İ.G.
•
KİFAÇ İ.K.
•
Somut Kültürel Miras İ.K.
•
SOKÜM İ.K.
•
YEKVİK İ.K.
•
Sualtı Kültürel Mirası İ.G.
• Dünya Belleği İ.K.
• İletişim İ.K.
YÖNETİM KURULU VE İHTİSAS KOMİTELERİNDE
KADIN ERKEK ORANLARI
KADIN
35%
ERKEK
65%
KADIN
ERKEK
İHTİSAS KOMİTELERİNDE ŞEHİRLERE
GÖRE DAĞILIM
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
ANKARA
İSTANBUL
İZMİR
ESKİŞEHİR
SİVAS
ERZURUM ANTALYA
UŞAK
KONYA ÇANAKKALE DENİZLİ
UTMK’DA GÖREV YAPMIŞ TANINMIŞ
ŞAHSİYETLERDEN BAZILARI
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Prof. Dr. Nabi AVCI
Prof. Dr. Mustafa İSEN
Prof Dr. Beşir ATALAY
Prof Dr. Neşet ÇAĞATAY
Prof. Dr. Erdal İNÖNÜ
Prof. Talât S. HALMAN
Ord. Prof. Dr. Enver Ziya KARAL
Prof. Dr. Afet İNAN
Ord. Prof. Dr. Şevket Aziz KANSU
Ord. Prof. Dr. Suut Kemal YETKİN
Ord. Prof. Dr. Hilmi Ziya ÜLKEN
Hasan Ali YÜCEL
Necati CUMALI
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Prof. Dr. Bedrettin TUNCEL
Haldun TANER
Adnan ÖTÜKEN
Sabahattin EYÜBOĞLU
Ahmet Kutsi TECER
Peyami SAFA
Prof. Dr. Halide Edip ADIVAR
Nevit KODALLI
Bedri Rahmi EYÜBOĞLU
Ulvi Cemal ERKİN
Necil Kâzım AKSES
Ahmed Adnan SAYGUN
Behçet Kemal ÇAĞLAR
TÜRKİYE’DEN SON DÖNEMDE UNESCO’YA
YAPILAN ÜST DÜZEY ZİYARETLER
• İlk kez bir Türk Cumhurbaşkanı
UNESCO’da:
6-23
Ekim
2009
tarihlerinde
gerçekleşen 35. Genel Konferansa
Önceki Cumhurbaşkanımız Sayın
Abdullah Gül Genel Direktörün özel
davetlisi olarak katılmış ve Eğitim,
Bilim ve Kültür Bakanlarına hitap
etmiştir.
MİLLÎ EĞİTİN BAKANI
SAYIN PROF. DR. ÖMER DİNÇER, 36. GENEL
KONFERANSTA LİDERLER FORUMUNA KATILDI.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANI
SAYIN PROF. DR. NABİ AVCI, 37. GENEL
KONFERANSTA GENEL KURULA HİTAP ETTİ.
UNESCO 10 YIL İLANLARI
• 2013 – 2022 Uluslararası Kültürel Yakınlaşma On Yılı
• 2011- 2020-Birleşmiş Milletler Biyoçeşitlilik On Yılı
• 2010- 2020- Birleşmiş Milletler Çöller ve Çölleşmeye Karşı
Savaşma On Yılı
• 2005 – 2014 İkinci Uluslararası Dünya Yerli Halklar On Yılı
• 2005 – 2015 “Hayat İçin Su” Uluslararası On Yılı
• 2005 – 2014 Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma İçin
Eğitim On Yılı
• 2003 - 2012 Birleşmiş Milletler Okuma Yazma On Yılı
• 2001 – 2010 Uluslararası Dünya Çocukları Şiddetten Uzak
Durma Kültürü ve Barış On Yılı
UNESCO YIL İLANLARI
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
2016 – Uluslararası Küresel Anlayış Yılı
2015 – Uluslararası Işık Yılı
2014 – Uluslararası Kristalografi (Kristal bilim)Yılı
2013 – Yeryüzü Matematik Yılı
2013 – Uluslararası Su İşbirliği Yılı
2011 - Uluslararası Kimya Yılı
2011 – Uluslararası Orman Yılı
2010 – Uluslararası Kültürel Yakınlaşma Yılı
2010 – Uluslararası Biyoçeşitlilik Yılı
2009 – Uluslararası Astronomi Yılı
2009 – Goril Yılı
2008 – Uluslararası Yeryüzü Yılı
2008 – Uluslararası Diller Yılı
2005 – Uluslararası Spor ve Fiziksel Eğitim Yılı
2005 – Uluslararası Fizik Yılı
2004 – Uluslararası Kölelikle Mücadele ve Köleliğin Kaldırılmasını Anma Yılı
2003 – Uluslararası İçme Suyu Yılı
2002 – Birleşmiş milletler için Kültürel Miras Yılı
…………
UNESCO HAFTA İLANLARI
• Herkes İçin Eğitim, Küresel Eylem Haftası (22–28 Nisan 2012)
• Uluslararası Sanat Eğitimi Haftası (21-27 Mayıs 2012 – Mayıs
Ayının 4. Haftası)
• Afrika Haftası (21-27 Mayıs 2012 – Mayıs Ayının Son Haftası)
• Afrika Mühendislik Haftası ( Ağustos 2014)
• Dünya Su Haftası (26 – 31 Ağustos 2012)
• UNESCO Mobil Öğrenme Haftası (18 - 22 Şubat 2013)
UNESCO GÜN İLANLARI
• 27 Ocak - Uluslararası Soykırım Kurbanlarını Anma Günü
• 08 Temmuz – Dünya Okyanus Günü
• 13 Şubat - Dünya Radyo Günü
• 09 Ağustos – Uluslararası Dünya Yerli Halklar Günü
• 21 Şubat - Dünya Anadil Günü
• 12 Ağustos – Uluslararası Gençlik Günü
• 08 Mart – Dünya Kadınlar Günü
• 08 Eylül – Uluslararası Okuryazarlık Günü
• 21 Mart – Uluslararası Nevruz Günü
• 21 Eylül – Uluslararası Barış Günü
• 21 Mart - Dünya Şiir Günü
• 05 Ekim – Dünya Öğretmenler Günü
• 21 Mart - Uluslararası Irk Ayrımcılığının Kaldırılması
Günü
• Ekim’in İkinci Çarşambası - Uluslararası Dünya Afetten
Kaçınma Günü
• 22 Mart Dünya Su Günü
• 17 Ekim - Uluslararası Yoksullukla Savaşma Günü
• 20 Mart - Uluslararası
(Francophonie) Günü
Fransızca
Konuşanlar
• 27 Ekim – Dünya Görsel İşitsel Miras Günü
• 10 Kasım - Barış ve Kalkınma İçin Dünya Bilim Günü
• 6 Nisan – Uluslararası Spor ve Fiziksel Aktivite Günü
• Kasım’ın Üçüncü Perşembesi Dünya Felsefe Günü
• 23 Nisan Dünya Kitap ve Telif Hakkı Günü
• 16 Kasım – Uluslararası Anlayış Günü
• 30 Nisan – Uluslararası Caz Günü
• 25 Kasım - Uluslararası Kadına Karşı Şiddetten Kurtulma
Günü
• 03 Mayıs – Dünya Basın Özgürlüğü Günü
• 05 Temmuz – Dünya Çevre Günü
• 29 Kasım – Uluslararası Filistin Halkıyla Dayanışma Günü
• 01 Aralık – Dünya AIDS Günü
• 10 Aralık – İnsan Hakları Günü
• 18 Aralık – Uluslararası Göçmenler Günü
• 18 Aralık – Dünya Arap Dili Günü
PARANTEZ: ULUSLARARASI HOŞGÖRÜ
SEMPOZYUMU
4-6 EKİM 1995, İSTANBUL
PARANTEZ: ULUSLARARASI HOŞGÖRÜ SEMPOZYUMU
4-6 EKİM 1995, İSTANBUL
PARANTEZ: ULUSLARARASI HOŞGÖRÜ SEMPOZYUMU
4-6 EKİM 1995, İSTANBUL
Anma ve Kutlama Yıldönümleri
• Gerekçe:10C/Karar 5.15
• Her üye devlete UNESCO hedef ve idealleri ile ilgili alanlarda
insanlığa yararlı olan tanınmış kişi veya olaylardan oluşan 4 öneri
sunma hakkı verilmiştir. Önerilen kişi veya olayın yıldönümünün 50
ve katları olması şartı bulunmaktadır.
• UNESCO Türkiye Millî Komisyonu, dönemsel başvuru takvimine
uygun olarak ilgili bakanlıklara, üniversitelere, STK’lara ve diğer
kurum ve kuruluşlara ilgili UNESCO formlarını ve UNESCO
tarafından belirlenmiş ölçütleri göndererek anma ve kutlama
yıldönümlerine uygun öneriler yapılmasını istemekte, gelen önerileri
Yönetim Kurulunda değerlendirerek UNESCO’ya iletilecek adayları
belirlemekte ve adaylık dosyalarını hazırlamaktadır.
Anma ve Kutlama Yıldönümleri
• 2013
• A. Meragi’nin Makasedü’l Elhan’ı Yazışının 600. Yılı (1414) (İran ve Azerbaycan ile)
• Matrakçı Nasuh’un Ölümünün 450. Yılı (1564)
• Türk ve İslâm Eserleri Müzesi’nin Kuruluşunun 100. Yılı (1914)
• İsmail Bey Gaspıralı’nın Ölümünün 100. Yılı (1914)
• Halide Edip Adıvar’ın Ölümünün 50. Yılı (1964)
• 2011
• Pîrî Reis Dünya Haritasının 500. Yıldönümü (1513)
• Müzisyen Buhurizade Mustafa Itrî’nın Ölümünün 300. Yıldönümü (1712)
• Yusuf Nâbî’nin Ölümünün 300. Yıldönümü (1712)
• Mimar ve Şehir Planlamacı Kemal Ahmet Arû’nun Doğumunun 100. Yıldönümü (1912)
• 2009
• Evliya Çelebi’nin Doğumunun 400. Yıldönümü (1611)
• Ressam, Arkeolog ve Sanat Uzmanı Osman Hamdi Bey’in Ölümünün 100. Yıldönümü (1910)
• 2007
• Kâtip Çelebi’nin Doğumunun 400. Yıldönümü (1609)
• Kaşgarlı Mahmud’un Doğumu’nun 1000. Yıldönümü (1008)
Anma ve Kutlama Yıldönümleri
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
2005
Mevlânâ Celâleddîn-î Rûmî’nin 800. Doğum Yıldönümü (1207)
2001
Nazım Hikmet’in Doğumunun 100. Yıldönümü (1902)
1997
Şeyh Galip’in Ölümünün 200. Yıldönümü (1799)
Osmanlı Bilim ve Kültür Mirasının ve Çok Uluslu Yönlerinin Oluşumunun Başlangıcının 700.
Yıldönümü (1299)
1995
Hasan Ali Yücel’in Doğumunun 100. Yıldönümü (1897)
Nasreddin Hoca’nın Ölümünün 700. Yıldönümü
1993
Şair Fuzûlî (Mehmed bin Süleyman Fuzûlî)’nin Doğumunun 500. Yıldönümü (1495)
Uluğ Bey’in Doğumunun 600. Yıldönümü (1394)
1989
Yunus Emre’nin Doğumunun 750. Yıldönümü (1241)
1987
Mimar Sinan’ın 400. Ölüm Yıldönümü (1588)
1978
Mustafa Kemal Atatürk’ün Doğumunun 100. Yıl Dönümü (1881)
ANMA VE KUTLAMA YILDÖNÜMLERİ
6
5
5
4
4
3
2
2
1
0
1
1
0
0
0
2
2
2
1
1
0
0
1
0
2
DÜNYA MİRAS LİSTESİNDE TÜRKİYE
1. Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası (1985)
2. İstanbul'un Tarihi Alanları (1985)
3. Göreme Millî Parkı ve Kapadokya (1985) (Kültürel ve Doğal, Karma Miras Alanı)
4. Hattuşa: -Hitit Başkenti (1986)
5. Nemrut Dağı (1987)
6. Hieropolis-Pamukkale (1988) (Kültürel ve Doğal, Karma Miras Alanı)
7. Xanthos-Letoon (1988)
8. Safranbolu Şehri(1994)
9. Truva Antik Kenti (1998)
10. Edirne Selimiye Camii ve Külliyesi (2011)
11. Çatalhöyük Neolitik Kenti (2012)
12. Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğunun Doğuşu (Bursa)
13. Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı (İzmir)
TÜRKİYE’NİN DML’DEKİ MİRASLARININ
YILLARA GÖRE DAĞILIM GRAFİĞİ
1983-2014 Yılları Arası Dünya Miras Listesinde Türkiye
3,5
3
3
2,5
2
2
2
1,5
1
1
1
1
1
1
1
0,5
0
0
0
0
0
0
DOĞAL VE KÜLTÜREL MİRAS TÜRKİYE GEÇİCİ
LİSTESİ
Efes (İzmir)
Ahlat Eski Yerleşimi ve Mezar Taşları (Bitlis)
Alahan Manastırı (Mersin)
Alanya Kalesi ve Tersanesi (Antalya)
Afrodisias Antik Kenti (Aydın)
Diyarbakır Kalesi ve Surları (Diyarbakır)
Efes (İzmir)
Harran ve Şanlıurfa Yerleşimleri (Şanlıurfa)
İshakpaşa Sarayı (Ağrı)
Karain Mağarası (Antalya)
Konya Selçuklu Başkenti (Konya)
Likya Uygarlığı Antik Kentleri (Antalya ve
Muğla)
Mardin Kültürel Peyzaj Alanı (Mardin)
Perge Antik Kenti (Antalya)
Sagalassos Antik Kenti (Burdur)
Selçuklu Kervansarayları Denizli-Doğubayazıt
Güzergâhı
St. Nicholas Kilisesi (Antalya)
St. Paul Kilisesi, St. Paul Kuyusu ve Çevresi
(Mersin)
Sümela Manastırı (Trabzon)
Beyşehir, Eşrefoğlu Camii (Konya)
Hatay, St. Pierre Kilisesi (Hatay)
Göbeklitepe Arkeolojik Alanı (Şanlıurfa)
Ani Tarihi Kenti (Kars)
Aizanoi Antik Kenti (Kütahya)
Beçin Ortaçağ Kenti (Muğla)
Birgi Tarihi Kenti (İzmir)
Gordion (Ankara)
Hacı Bektaş Veli Külliyesi (Nevşehir)
Hekatomnos Anıt Mezarı ve Kutsal Alanı (Muğla)
Niğde'nin Tarihi Anıtları (Niğde)
Mamure Kalesi (Mersin)
Odunpazarı Tarihi Kent Merkezi (Eskişehir)
Yesemek Taş Ocağı ve Heykel Atölyesi (Gaziantep)
Zeugma Arkeolojik Siti (Gaziantep)
Sardes Antik Kenti ve Bintepeler Lidya Tümülüsleri (Manisa)
Laodikeia Arkeolojik Alanı (Denizli)
Ceneviz Ticaret Yolu’nda Akdeniz’den Karadeniz’e Kadar
Kale ve Surlu Yerleşimleri
Güllük Dağı-Termessos Milli Parkı (Antalya)
Kekova (Antalya)
Tuz Gölü Özel Doğa Koruma Alanı (Ankara-Konya-AksaraY)
TÜRKİYE’NİN DML’DEKİ MİRASLARININ
YILLARA GÖRE DAĞILIM GRAFİĞİ
1994-2014 Yılları Arası Dünya Miras Listesinde Türkiye
16
15
14
12
13
12
10
8
6
6
4
4
4
3
2
0
2014
2013
2012
2011
2009
2000
1994
TÜRKİYE’NİN DML’DEKİ MİRASLARININ
YILLARA GÖRE DAĞILIM GRAFİĞİ
1983-2014 Yılları Arası Dünya Miras Listesinde Türkiye
16
15
15
14
12
10
8
6
4
5
4
4
3
2
2
0
0
3
1
0
0
1
0
1983-2014 Yılları Arası Geçici ve Esas Liste
0
1
0
UNESCO
DÜNYA MİRAS LİSTESİ GRAFİĞİ
UNESCO Millî
Komisyonları
60
49
50
44
38
40
38
30
21
20
10
2
0
2
3
3
4
7
7
7
9
13 14 15
17
25 28
TÜRKİYE’NİN DOĞAL, KÜLTÜREL VE KARMA
MİRAS GRAFİĞİ
Geçici ve Asıl Liste
7%
2%
91%
Dogal
Kültürel
Karma
UNESCO SOMUT OLMAYAN KÜLTÜREL
MİRAS LİSTESİNDE TÜRKİYE
1. Meddahlık Geleneği (2008)
2. Mevlevi Sema Törenleri (2008)
3. Âşıklık Geleneği (2009)
4. Karagöz (2009)
5. Nevruz (Azerbaycan, Hindistan,İran, Kırgızistan, Özbekistan ve Pakistan ile
ortak dosya, 2009)
6. Geleneksel Sohbet Toplantıları (Yaren, Barana, Sıra Geceleri ve diğer, 2010)
7. Alevi-Bektaşi Ritüeli Semah (2010)
8. Kırkpınar Yağlı Güreş Festivali (2010)
9. Geleneksel Tören Keşkeği (2011)
10. Mesir Macunu Festivali (2012)
11. Türk Kahvesi ve Geleneği (2013)
Amerika
Almanya
Arnavutluk
Avusturya
Azerbaycan
Belarus
Belçika
Birleşik Krallık
Bulgaristan
Çek Cumhuriyeti
Hırvatistan
Ermenistan
Estonya
Finlandiya
Fransa
Gürcistan
İspanya
İsveç
İsviçre
İzlanda
İrlanda
İsrail
İtalya
Kanada
Letonya
Litvanya
Lüksemburg
Macaristan
Hollanda
Norveç
Polonya
Portekiz
Rusya
Sırbistan
Slovakya
Slovenya
Türkiye
Ukrayna
UNESCO SOKÜM LİSTESİ GRAFİĞİ
14
14
12
4
2
2
1
0 0
0
14
12
11
11
10
8
6
6
6
5
4
4 4
3 3
3
2
2
0
2
1
0 0 0 0
0
2 2
0 0
2
1
1
0
0
0
18
8
2
Almanya
Amerika Birleşik Devletleri
Arnavutluk
Avusturya
Azerbaycan
Belarus
Belçika
Birleşik Krallık
Bulgaristan
Çek Cumhuriyeti
Hırvatistan
Danimarka
Ermenistan
Estonya
Finlandiya
Fransa
Gürcistan
İspanya
İsveç
İsviçre
İzlanda
İrlanda
İsrail
İtalya
Kanada
Letonya
Litvanya
Lüksemburg
Macaristan
Hollanda
Norveç
Polonya
Portekiz
Rusya
Sırbistan
Slovakya
Slovenya
Türkiye
Ukrayna
UNESCO DÜNYA BELLEĞİ KÜTÜĞÜNDE
TÜRKİYE
17
16
14
13
12
12
10
9
6
6
5
4
3
1
1 1
1
1
1
2
6
4
5
2 2
1
2
2 2
1
12
11
9
7
8
6
4 4
5
3
3
4
2
1
2
0
20
15
10
5
Almanya
Avusturya
Rusya
Polonya
İngiltere
Fransa
Hollanda
ABD
Macaristan
Portekiz
İsviçre
Danimarka
Norveç
İspanya
ABD
İspanya
Rusya
Türkiye
Kanada
Almanya
Fransa
Polonya
İtalya
Ukrayna
Yunanistan
İrlanda
İsrail
Letonya
Litvanya
Karadağ
Hollanda
Sırbistan
Bulgaristan
Estonya
Danimarka
İsviçre
Birleşik Krallık
UNESCO MaB PROGRAMINDA TÜRKİYE
50
47
45
13 12 12
11
9 9
45
41
40
35
30
25
17
16 15
7 6 6 6
5 5 5
1
16
13
10 9
8
2 2 2 1 1 1 1 1
1 1 2 1
0
TÜRKİYE’NİN UNESCO Hükûmetler Arası Komite
ve Konsey Üyelikleri
• Yerlerinden Edilmiş Kültür Varlıklarının Ait Olduğu Ülkeye İadesinin
Teşviki Hükûmetler arası Komitesi (ICPRCP) (2011-2015)
• Sosyal Dönüşümlerin Yönetimi Hükûmetler arası Konseyi (MOST) (20112015)
• Beden Eğitimi ve Spor Hükûmetler arası Komitesi (CIGEPS) (2011-2015)
• İletişimin Geliştirilmesi Uluslararası Programı Hükûmetler arası Konseyi
(IPDC) (2011-2015)
• Uluslararası Hidroloji Programı Hükûmetler arası Konseyi (IHP) (20132017)
• Hükûmetler arası Biyoetik Komitesi (IGBC) (2013-2017)
• Herkes İçin Bilgi Programı Hükûmetler arası Konseyi (IFAP) (2013-2017)
• Hükûmetler arası Oşinografi Komisyonu(2011-2015)
• Dünya Miras Komitesi (2013-2017)
• Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Hükûmetler arası Komitesi
(2014-2018)
UTMK Hizmet Binası
UTMK SEKRETARYASI
• İhtisas Komiteleri, İzleme Grupları, Alt Çalışma Grupları
önerir,
• Yönetim Kurulu karar verir,
• Sekretarya uygular…
UTMK PERSONELİ
• Genel Sekreter
• Dış İlişkilerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı
• İç İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı
• Sektör Uzmanları
• Sayman
• Muhasebeci
• Halkla İlişkiler
• Teknik Eleman
• Şoför
• Büro Görevlisi
UTMK YILLARA GÖRE PERSONEL
GRAFİĞİ
13
14
11
12
10
10
8
6
4
4
4
2
0
2010
2011
2012
2010-2014 Personel Sayısı
2013
2014
Millî Komisyonlarda Personel Sayıları
UTMK GÜNCEL YAYINLARI
2010-2014 Yılları Gelen Giden Evrak / E-Yazı
• Görsel: gelen – giden evrak grafiği
5395
5533
6000
5000
4000
3000
699
547
2000
1000
1552
1177
1502
1100
662
Giden
586
Gelen
0
2010
2011
2012
Gelen
2013
Giden
2014 (28.10.2014)
İtibari ile
Bölgelere Göre Tıklanma Oranı
http://www.unesco.org.tr
• Görsel: internet sitesi tekil hit grafiği
1 Aylık Dönemde Dünyadan İnternet Sayfamızı Ziyaret Eden
Bölgeler
Teşekkürler …
UNESCO Türkiye Millî Komisyonu