Untitled - Mücadele Birliği

Transkript

Untitled - Mücadele Birliği
Yeni Evrede
Mücadele Birliði
Başyazı
İŞÇİ EYLEMLERİNİN
DERSLERİ
mperyalizmin ve iþbirlikçi tekelci sermayenin istediði
“özelleþtirmeler”i gerçekleştirmek ve diðer ekonomik
kararlarý almak, bu yönde yasalarý çýkarmak ve tüm bu
kararlarýn uygulanmaya geçilmesinin kaçýnýlmaz olarak yolaçtýðý halk ayaklanmalarýný bastýrmak, Türkiye’deki her hükümetin temel görevi olmuþtur.
Bir hükümetin uluslararasý sermayeden ve emperyalist
devletlerden “geçerli not” alabilmesi, tüm bu görevleri yerine getirebilecek bir konumda olmasýna baðlýdýr. Baðýmlý kapitalist ülkelerin hükümetleri, ülkelerinin ekonomik olanaklarýný uluslararasý tekellere sonuna kadar açmak ve ekonomiyi emperyalist devletlerin her seferinde deðiþen istemlerine
uygun duruma getirmekle yükümlüdür. Bunu yapmayan hükümetlerin baþýna neler geldiði bilinmeyen bir durum deðildir. Bir hükümetin emperyalizmin iþbirlikçisi olmasý yeterli
deðildir; emperyalist tekellerin yeni yönelimi ve kararlarýna
da uymak zorundadýr. Baðýmlý ülkelerle emperyalist ülkeler
arasýndaki iliþkilerde belirleyici taraf, elbette emperyalist ülkelerdir.
Bu ülkelerde hükümeti kuran partiler, “muhalefet”teyken, kitlelere verdikleri sözlerden, tüm vaatlerden vazgeçmek vazgeçmek zorundalar. Kapitalistlerin sýk sýk yinelediði
gibi, muhalefet olmak baþka, hükümet olmak ya da baþka bir
ifadeyle iktidar olmak baþka. Ýktidar olmak demek, topluma
egemen olan güçlerin istekleri doðrultusunda hareket etmek
demektir. Zaten kapitalist hükümetler, sermayenin isteklerini
yasalaþtýran ve uygulamaya sokan bir icra komitesinden baþka birþey deðildir. Bu durumda olan bir burjuva parti, bir süre sonra kendisini destekleyen kitlelerin desteðini yitirmeye
baþlar. Býrakýn geniþ kitlelerin isteklerini sýnýrlý da olsa karþýlamayý, kendi yandaþlarýnýn olanaklarýný bile kýsýtlar. Çünkü burjuva niteliði gereði, tüm ekonomik olanaklarý egemen
E
kapitalist güçlere sunar. Bu durum taraftarlarý arasýnda bir
þaþkýnlýk, hayal kýrýklýðý yaratýr. Hayal kýrýklýðýna uðrayanlar
arasýnda, bu partiler tarafýndan aldatýlan bazý iþçi gruplarý da
var.
Bu iþçi gruplarýnýn hayal kýrýklýðý ya “özelleþtirmeler”
sýrasýnda, ya da özel sektör tarafýndan iþten atýldýklarýnda,
yerini büyük bir kýzgýnlýk ve öfkeye býrakýyor. Böylece her
burjuva partisi, her renk ve çeþitte burjuva akým hükümete
geliyor ve sýrayla hepsi de kýsa süre sonra yýpranýyor. Gerçekte tekelci egemenlik koþullarýnda tüm burjuva partilerinin
aralarýndaki fark tamamen biçimseldir. Hiçbir burjuva partisi tekelci sermayeden ayrý davranamaz. Hepsi, iþçi sýnýfý karþýsýnda, iþçi sýnýfý partisi karþýsýnda düzen partisidir. Her biri
diðerini yýkýma uðratarak, tümü kendini tüketmiþ olur ve sýra iþçi sýnýfýna ve iþçi sýnýfýnýn devrimci partisine gelir.
Türkiye ve Kürdistan’da son yirmi yýlda iþçi sýnýfý eylemleri özellikle kitlesel iþten çýkarmalar karþýsýnda yoðunlaþtý. Ýþten çýkarmalar iki biçimde gerçekleþiyor: Birincisi
tüm iþ kollarýnda, özel sektör ve kamu sektörünün tüm alanlarýnda; ikincisi, devlet iþletmelerinin, devlet bankalarýnýn
“özelleþtirilmesi” sýrasýnda. Ýþten çýkarmalar son dönemde
arttý, ancak her zaman vardý ve bu, sermaye birikiminin bir eðilimidir. Son yýllarda boyutlanan iþten çýkarmalar, bu eðilimin nerelere vardýðýný gösteriyor. “Özelleþtirmeler” özellikle son yirmi yýlda arttý. Ve tüm kapitalist ülkelerde ayný dönemde baþladý. Bunda iki temel eðilim rol oynadý. Ýlki, kolektif kapitalist mülkiyet olan devlet mülkiyetinin, kapitalist
gruplarýnýn ellerine, özel kiþilerin mülkiyetine geçme eðilimi; diðeri de, sosyalist sistemin daðýlmasý, sosyalist ülkelerin kapitalist sistem üzerinde yarattýðý baskýnýn kalkmasý ve
son olarak da, içerde iþçi sýnýfýnýn þiddetli bir burjuva saldýrýsýna uðramasý. Dýþta sosyalist sistemin, içerde de iþçi hareketinin baskýsý kalktýðýna göre, kapitalistler beklenen sonuçlarýný alacaklardý. Ýlk büyük sonuç: Dünya çapýnda kitlesel
iþten çýkarmalar ve uzun iç savaþlarla kazanýlan sosyal kazanýmlarýn gasbedilmesi oldu.
Kapitalistler emekçi kitlelere karþý dünya genelinde topyekun bir saldýrý içinde, ve bu saldýrýlar uzun süredir devam
ediyor. Saldýrýlar tek tek kapitalist ülkelerde de ayný þiddetle
sürüyor. Yapýlan saldýrýlarla iþçi kitlelerinin hem ekonomiksýnýfsal mevzileri aðýr bir baský altýna alýndý, hem de politik
olarak gerici burjuva terör altýnda tutuldu. Ýþçi sýnýfýnýn ve
genelde de halk kitlelerinin baský altýnda tutulmasý , zayýflatýlmasý ve geriletilmesinde tüm kapitalistlerin ortak çýkarý olduðu için her ülkede hedefe ulaþmak için ortak bir sýnýfsal ittifak kurdular. Burjuvazinin dünya genelindeki saldýrýlarý,
burjuva iç savaþ biçimini alýrken, savaþýn diðer tarafý olan
proletaryanýn sýnýf mücadelesinin de proleter iç savaþ, küresel iç savaþ biçimini almasý kaçýnýlmazdý.
“Özelleþtirmeler” sýrasýnda iþçilerle kapitalistler ve burjuva devlet arasýndaki çatýþmalar son derece þiddetli oldu.
Þiddetli olmak zorunda. Çünkü “özelleþtirme” ABD’nin,
AB’nin dolayýsýyla IMF ve Dünya Bankasý’nýn genel politikasýna dayanýyor. Ýþçilerin eylemleri ne denli þiddetli ve uzun sürerse sürsün, uluslararasý tekeller ve iþbirlikçi tekelci
120. Sayý / 30 Temmuz-12 Ağustos 2008
3
Yeni Evrede
Mücadele Birliði
Başyazı
sermaye bu konuda amacýna kesinkes varmak istiyor. Tekellerin genel saldýrýlarý karþýsýnda iþçiler ve halk kitleleri de
dünya genelinde ortak eylemlere gittiler. Bu süreçte hem tek
tek ülkelerde, hem de dünya genelinde kitle ayaklanmalarý
birbirini izledi. Karþýtlarýn dünya genelindeki bu karþýlaþmasý, aradaki savaþý daha þiddetlendirdi.
Türkiye’de sýnýf çatýþmalarý sadece “özelleþtirmeler” sýrasýnda meydana gelmedi. Sýnýf çatýþmalarý iþçilerin kitlesel
olarak iþten atýldýðý tüm iþkollarýnda ve iþyerlerinde görüldü.
Bu çatýþmalar sýrasýnda hem iþçi sýnýfý kendi içinde kenetlendi, hem de halk kitleleriyle iþçiler mücadele içinde birbiriyle
kaynaþtý. Eylemlerin bir kýsmý uzun sürdü, ancak geniþ bir
halk desteðiyle sonuç alýnabildi. “Özelleþtirmeler”in yapýldýðý yerlerde ayný sonuç alýnamadý. Sümerbank’ta, SEKA’da,
Tekel’de, Þiþe-Cam’da, devlet bankalarýnda, kimya fabrikalarýnda, çok uzun süren eylemler, fabrika iþgalleri, sokak
gösterileri, Ankara’da çatýþmalý gösteriler ve devlet güçleriyle günlerce süren çatýþmalara raðmen, bu alanlarda bir sonuç
alýnamadý. “Özelleþtirmeler” bir bir yapýldý ve emekçiler kitlesel olarak iþten atýldý. Uzun mücadeleler sonucu elde edilen
ekonomik-sosyal kazanýmlar ortadan kaldýrýldý. Sýnýf mevzileri bir bir yýkýldý. Ýþçi sýnýfýnýn koþullarý tamamen kötüleþti.
“Özelleþtirmeler” sürecinde günlerce süren son derece
þiddetli geçen çatýþmalara ve geniþ kitle dayanýþmasýna dayanmasýna karþýn iþçilerin sonuç alamayýþý, bu saldýrýlarýn uluslararasý tekellere dayanmasý ve emperyalist devletlerin
stratejik bir saldýrýsý olarak geliþmesinden ileri geliyor. Emperyalist güçler ve iþbirlikçi tekeller sonuca varmak için varolan koþullardan sonuna kadar yararlandýlar ve tüm güçlerini harekete geçirdiler. Buna karþýlýk iþçi ve halklar cephesinin koyduðu eylemler ve mücadele düzeyi, kendi lehine sonuç alýnmasýna yetmedi.
Süreç sona ermiþ deðil. “Özelleþtirmeler” devam ediyor.
Ýþçilerin sýnýf eðitimi ve mücadelenin geleceði açýsýndan deðerlendirilecek önemli geliþmeler yaþandý. Eylemler sýrasýnda, iþçi sýnýfýnýn baþka yerlerde deðerlendireceði iyi örnekler
ortaya çýktý. Baþka yerlerde bu ileri mücadele örneklerine ihtiyaç var. Eylemler sýrasýnda sýnýfýn mücadele birliðinin saðlanmasý, yani sýnýf bilinçli iþçilerle sýnýf bilinci almamýþ iþçiler arasýnda sermayeye karþý sýnýfýn ortak hareketinin, eyle-
me dayalý birliðinin gerçekleþmesi; sürecin iþçiler açýsýndan
en büyük kazanýmýdýr. Yine iþçi sýnýfýyla, geniþ halk kitlelerinin iþçi sýnýfýnýn eylemleri etrafýnda birliðinin saðlanmasý
da kitlelerin mücadelesinin geleceði açýsýndan önemli bir geliþmedir. Bu alandaki mücadele baþarýya ulaþmadý, ama mücadele sýrasýnda ortaya çýkan proleter mücadele örnekleri ve
dersleri her þeyden daha önemli.
Yapýlan iþçi eylemlerinde þu genel sonuçlar çýkarýlabilir:
1- Hiçbir iþçi kendisini iþsizliðe ve daha derin bir sefalete mahkum eden bir saldýrý karþýsýnda suskun kalamaz, eylemden kaçamaz. Sýnýf mevzilerini ve ekonomik kazanýmlarýný yoketmeye yönelik sermaye saldýrýsý karþýsýnda yapacaðý
þey eylemdir, yalnýzca þiddetli eylem. Eylemci iþçilerin tavrý
yeterince saldýrgan olmadýðý için eleþtirilebilir.
2- Ortaya konan eylemler sonuç almak için yeterli olmamýþtýr. Sonuç alýcý eylemlere baþvurmak zorunlu olmuþtur.
Latin Amerika halk ayaklanmalarý ve son “açlýk ayaklanmalarý” bu konuda kesinlikle göz önünde tutulmalý.
3- Ýþçi sýnýfý kendisini hiçbir þekilde güncel eylemlerle
ve güncel istemlerle sýnýrlamamalýdýr. Kapitalist toplum sosyalist topluma dönüþtürülmediði sürece, iþçi sýnýfý ve tüm
halk kitleleri ayný kitlesel sefaleti daha yýkýcý bir þekilde yaþayacaktýr. Ýþçi sýnýfýnýn temel hedefi, tüm günlük mücadelelerde gözetilmelidir.
4- Ýþçi sýnýfý politik olarak örgütlenmiþse, devrimci sýnýf
partilerinin öncülüðünde hareket ediyorsa, aktif devrimci politik mücadele veriyorsa, kapitalistlerle olan sýnýf savaþýný
kazanabilir.
5- Kapitalistlerin saldýrýlarý dünya çapýnda yürütülüyor
ve sýnýfsal ittifaklarýna dayanýyor. Ýþçi sýnýfý da dünya düzeyinde ortak hareket eder ve devrimci temelde proletarya enternasyonalizmini öne çýkarýrsa etkin olur ve devrimci hedeflerine ulaþabilir.
6- Sýnýf savaþýmý þiddetli ve yoðun bir aþamaya girmiþtir. Sýnýf savaþýmý devrimci yönde geliþim gösteriyor. Ýþçiler
eylemlerde devrimci yöntemlere baþvurmak zorunda kaldýlar; devrimci yöntemler bundan sonra daha da öne çýkacaktýr.
120. Sayý / 30 Temmuz-12 Ağustos 2008
C. DAÐLI
Yeni Evrede
Mücadele Birliði
Kriz
Bir Sistem
Can Çekişirken
ir tarafta ABD, Avrupa ve Japonya bankalarýnýn ardý
ardýna patlayan iflas haberleri ve “Hayatýmda gördüðüm en ciddi kriz” diye feryat eden Sorosgillerin paniði, öbür yandan tarihte belki de ilk kez bütün kýtalarda ayný
anda patlak veren açlýk ayaklanmalarý ve petrol isyanlarý, bir
dünya sistemi olarak emperyalist-kapitalizmin can çekiþtiðini,
çürüyüp daðýldýðýný ve etrafa yalnýzca savaþlar, yýkýmlar ve altüst oluþlar saçmaya baþladýðýný göstermeye yetiyor.
Gerçeklikten Kaçýþ Sona Erdi
Tam iki yýl oldu, dünyayý saran ekonomik buhraný buradan
yansýtmaya çalýþýyoruz. Bu iki yýl içinde neler olmadý ki?
Önce, büyük para sahiplerinin, hiçbir yasal ve kurumsal sýnýr tanýmadan, dünyanýn her köþesinde spekülasyon yaratma aracý olan hedge fonlarý -ki onlara, finansal havuzun köpek balýklarý deniyordu-sallanmaya baþladý. Sarsýntý, bu köpek balýklarýnýn dalgalandýrdýðý havuzda, ülkeler arasý faiz ve döviz kuru farklýlýklarýndan yararlanarak kazanç saðlayan rantiyelere
sýçradý.
Bu kadarý bile yeterince moral bozucuydu ama sermaye
dünyasýnýn kendisini kandýrmaktan baþka çaresi yoktu; varolan
sarsýntýyý þu fantastik kurgu ile geçiþtirdiler: Zaten bu köpek
balýðý fonlar suyu fazla bulandýrýyordu, böyle bir dersi haketmiþlerdi; nihayet dünya daha saðlam bir finansal yapýya kavuþabilecekti vs. vb.
Oysa kabus daha yeni baþlýyordu. Daha büyük bir dalga
gayrimenkul (taþýnmaz mallar) piyasasýndan kopup geldi. Sadece ABD’deki deðeri 10 trilyon dolarý bulan gayrimenkul piyasasý, ikiz kuleler misali kýsa sürede çöküverdi; inþaatlar durdu, elde kalýp satýlamayan konutlar çürümeye terkedilirken, sadece ABD’de 5 milyon aile evlerini kaybetti.
Bu iþaret yeterince güçlüydü ve sermaye dünyasýnýn temsilcilerinden nihayet “kriz” kelimeleri duyulmaya baþlandý. Yine de, korkuyu bastýrmak için fantastik kavramlar icat etmekten geri durmadýlar. Evet, bu bir “düzeltme” idi.
Bunun düzeltme deðil, durdurulmasý güç bir silindirin düzlemesi olduðunu anlamalarý için, bankalarýn önünde biriken
kalabalýklarý görmek gerekiyordu. Geçen yýl bu zamanlar Ýngiltere’nin en büyük bankalarýndan birinin önündeki uçsuz bucaksýz kuyruðu görenler, korku ve endiþeyle “N’oluyoruz” diye sormaya baþlamýþlardý. Dahasý, piyasalarda, iflas noktasýnda olduðu halde resmen açýklanmayan onlarca banka bulunduðu söylemi dolaþmaya baþlayýnca, koca koca bankalar birbirlerine kredi vermeyi kestiler. Uluslararasý bankacýlýk sistemi tam
anlamýyla kilitlendi ve kilidi açmak için dünyanýn belli baþlý
merkez bankalarý, tarihin en geniþ hacimli para operasyonlarýna giriþmek zorunda kaldýlar. Yine de bu çabalarý, bir ipi itme-
B
ye çalýþmak kadar boþ bir çabaydý. Çünkü tarihin en geniþ çaplý para operasyonlarýna raðmen, bankalar arasý kredi krizi, bu
tarihten sonra kronik bir hal alacaktý.
Ýþler bu noktaya varýnca, sermaye basýnýnda kriz kelimesini bile geride býrakan, buhran kavramlarý dolaþmaya baþladý.
Evet, yaþananın kýsa süreli bir kesinti ve çöküþ anlamýna gelen
kriz deðil, tersine, uzun vadeli, bütün üretim ve dolaþým (ve dahi tarýmsal üretimi de) kapsayan, olabildiðine sancýlý bir büyük
buhran olduðu kesinleþiyordu. Leninistlerin neredeyse on yýldýr, tüm teorik temelleriyle ortaya koyduklarý durum, þimdi
dört dörtlük olgular, olaylarla, bütün olgunluðuyla ortaya çýkýyordu.
Nihayet, sermaye dünyasý da yaþananlarý, “düzeltme, dalgalanma, türbulans” gibi korkuyu bastýran etiketler yerine,
doðrudan “buhran-kriz” sözleriyle adlandýrmaya baþladýktan
sonra, ortalama sol yayýnlarda da konu yer almaya baþladý. Kapitalist sistemin temellerine ve kalýcýlýðýna duyulan güven konusunda, kapitalistleri bile geride býrakmýþ bir ‘sol’, kuþkusuz
apayrý bir trajedi, baþka bir yazýnýn konusu. Þimdilik bu yanýný bir kenara koyup, devam edelim.
Kriz-Sonrasý Fantezileri
Sermaye dünyasý için “kriz-buhran” manzarasý netleþtikçe, bu kez baþka bir soru gündemi meþgul etmeye baþladý: Bu
kriz-buhran nereye doðru gidiyor? Kimilerine göre, artýk her
þeyin piyasalarýn insafýna terkedilmediði, devletin denetim ve
düzenleyici rolünün yeniden tesis edildiði bir “devlet kapitalizmi” dönemine geçiliyordu. Kimilerine göre, paradan para
kazanma dönemi sona erecek ve bir kez daha sýnai üretim temeline dönülecekti. Kimilerine göreyse, sanayi ötesi kapitalizme geçiþin sancýlarý yaþanmaktaydý. Hemen herkes ölmekte olaný görüyor, ancak doðmakta olanýn yine kapitalist sistem
olacaðýna dair iman tazeliyordu.
Ýman tazelemenin birinci koþulu, bilimi kapý dýþarý etmektir. Bugünün gereklerinden kaçamayanlar, geleceðe doðru bir
kaçýþ içerisine girdiler, geleceðe dair fantastik, ama asla bilimsel deðil, bir dünya kurgulamaya baþladýlar.
Serbest piyasalarýn yerine devlet kapitalizmi geleceðine
dair fantastik bakýþý ele alalým: Gerçekte, serbest rekabet, tekel
öncesi 19. yy’da tarihe gönülmüþtür. Tekelci hakimiyet,
1930’lu yýllarda, devlet kurumlarýyla iç içe geçiþini tamamlayarak yeni bir yapýya, devletle bütünleþmiþ tekelci kapitalist
yapýya kavuþmuþtur. Merkez bankalarý, Hazineler, devlet tahvilleri, savunma ve altyapý harcamalarý, hatta tümüyle hükümet
bütçeleri, tekelci kapitalizmin yapýsal parçalarý durumuna geldiler. Bu durum, neo-liberal denilen dönem boyunca deðiþmedi. Bu yapý çözülmedi, tersine daha da güçlendi.
120. Sayý / 30 Temmuz-12 Ağustos 2008
5
Yeni Evrede
Mücadele Birliði
Kriz
80’li yýllardan itibaren emperyalist-kapitalist dünyanýn
devletleri, tüm mali, askeri güçlerini yeniden organize ederek,
tekellerin kar olanaklarýný geniþletmek için çabaladýlar. Yani,
her zaman söylendiði ve sanýldýðý gibi, neo-liberal denilen evrede devletin piyasalar üzerindeki gücü azalmadý. Azalan bir
þey varsa, devletlerin tekellere direnme potansiyeliydi. Öyleyse, þu anda yaþanan krizin, yeniden devlet denetimini güçlendirerek aþýlacaðý umudu, boþ bir hayalden baþka bir þey deðildir.
Devlet-tekel bütünleþmesi 20. yüzyýl boyunca tamamlandý ve
bugüne dek çözülmedi. Bugünkü kriz, tam da böyle bir yapý üzerinde yükseliyor.
Paradan para kazanma devrinin sona erip, yeniden sýnai üretim temeline dönüleceði umutlarýna gelince; bu türden söylemler en çok, kendini sol cenahta tanýmlayan ekonomi uzmanlarýndan gelmekte... Bu uzmanlarýn pek çoðu kendisini Marksist ilan etmekte bir sakýnca görmüyorlar. Elbette Marx’ýn, tam
150 yýl önce faiz, kar ve rantýn ayrý ayrý kaynaklardan deðil, tek
bir kaynaktan; üretimde el konulan artý-deðerden geldiðini açýða çýkarmýþ olduðunu ne kadar unutabilirsek, bu adamlarý da o
kadar Marksist sayabiliriz.
‘Paradan para kazanan’ finans borsalarýyla, üretim karýna
talim eden sanayi kapitalisti arasýndaki farklý çýkar ve çatýþmalar, finans-kapital çaðý öncesine ait bir eskimiþ hikayedir.
Sanayi ve banka tekelleri iç içe geçip ekonomik yaþama tümüyle yön veren bir güç oluþturduktan sonra, bankalarýn elde
ettiði faiz kazancýnýn, sýnai tekellerin üretim karýyla çeliþir bir
yaný kalmamýþtýr. Tersine, finans kapital, sýnai üretimde düþen
karlarý telafi edebilmek için, finansal spekülasyonlara aðýrlýk
vererek birikimini sürdürmeyi baþarmýþtýr.
Sanayide üretimin sahip olduðu düþük kar oranlarý, son otuz yýldan bu yana aþýlamamýþ, kronikleþmiþ bir olgudur. Nedeni basittir. Kapitalizmin artýk kendini yenileyemiyor, krizlerini atlatacak yeni dinamiklere sahip deðil. Çok fazla makine,
çok fazla üretim aracý ve çok fazla para-sermaye var. Dünya
nüfusunun tüm ihtiyaçlarýný karþýlamanýn ötesinde olduðu için
aþýrý deðil, ama sermayenin kar koþullarýnýn ötesine geçtiði için aþýrý olan bu birikim, kendisine ancak kredi ve spekülasyonlar gibi bol bol hayali deðer yaratýlan alanlarda, bir karþýlýk bulabilirdi. Son otuz yýlýn hikayesi tam da buydu ancak,
þimdi hikayenin sonu geldi. Böylesi bir aþamadan sonra, kapitalizmin yeniden sýnai üretim temelli kar peþinde koþacaðýný,
hatta bunun için toplumun refahýný yükseltip tüketimi körükleyeceðini öne sürmek için, kapitalizmin nasýl sömürücü bir
sistem olduðunu unutacak kadar budala olmak gerekir.
Sanayi-Ötesine Geçiþ mi Dediniz?
Sistemin dünya buhraný yayýldýkça, eskinin yýkýlýþýnýn
tüm çatýrtýlarý duyuldukça bu geçiþ evresinin nereye varacaðýna dair fantastik fikir beyanlarýnýn, herhalde en bilineni, sanayi-ötesi kapitalizme geçiþtir. Bilgisayar çipinin gömlek cebine
sýðacak denli küçültülebildiði günden bu yana tartýþýlan ‘sanayi-ötesi kapitalizm’ kuramcýlarýnýn unuttuklarý temel bir gerçek var; Kapitalist üretim, sanayi temelini terkedemez. Ancak
sýnai üretim temelinde artý-emeðin mutlak ve nispi sömürüsünü gerçekleþtirebilir. Öte yandan, geliþen teknoloji ve üretici
güçler, kapitalizmin dayandýðý sanayi temelini, her geçen gün
daha zavallý, daha dar bir dayanak haline getiriyor. Sýnai te-
6
melini kaybetmiþ bir kapitalizm, artýk egemen olamaz. Bu nedenle, her ne üretirse üretsin, ister bilgi, ister hizmet, bunu
mutlaka sýnai üretim temeline baðlamak zorundadýr.
Microsoft firmasý, sanayi ötesi kapitalizm fantezilerinin
en güçlü örneklerinden birisi olarak öne sürülmekte. Fakat þunu herkes biliyor ki, bilgisayar üretiminde tüm dünyayý aralarýnda bölüþmüþ bir kaç sanayi devi omadan, Microsoft varlýðýný dahi sürdüremez. Bu sanayi devleri, ürettikleri her bilgisayarla, Microsoft ürünlerini de kullanýcýya adeta dayatýyorlar.
Eðer bu üretici tekellerin, bankalarýn, ulaþým ve iletiþim tekellerinin, devlet kurumlarýnýn kolaycýlýðý olmasaydý; milyonlarca bilgisayar kullanýcýsý, yüzlerce dolarlýk köhne microsoft ürünleri yerine bedava çok daha güvenli Linux gibi ürünlere
yönelmiþ olurdu. Kapitalizmin þimdiden sanayi ötesine geçip,
bilgi-hizmet kapitalizmi haline geldiðini öne sürenlere hatýrlatmýþ olalým: Sýnai üretim tekeline baðlanmayan bir bilgi üretimini, kapitalizm denetleyemez. IBM-Toshiba-Siemens üçlüsünün koruyucu kalkanýný kaybetmiþ bir Microsoft, altý ay bile yaþayamaz.
Sancýsýz Doðum Olmaz
Þimdi, son iki yýldýr dev bankalarý ve sanayi tekellerini yerlerde süründüren, tüm iktidarý avucunun içine alan bu büyük
buhranýn nereye doðru evrildiðini daha rahat görebiliriz. Geliþim, varýlan aþamadan daha geriye deðil, daha ileriye sýçranarak yaþanacaktýr.
Son otuz yýla damgasýný vuran finansal çalkantýlar, fonlar,
spekülasyonlar, sýnýrsýz sermaye hareketleri, ortaya þöyle bir
manzara çýkardý: Üretim, tüm ülkeleri ve kýtalarý birbirine baðlayan tedarik zincirleriyle, olabildiðine toplumsallaþmýþtýr, öte
yandan dünya ölçeðinde toplumsallaþan üretimin sonuçlarýndan yararlanan bu sonuçlara el koyanlar, alabildiðine yoðunlaþýp tekelleþmiþtir. Geliþim ve çeliþkinin olgunluðu bu aþamaya
gelmiþse, sistem kendi sýnýrlarýna ulaþmýþ demektir. Geliþim,
bütün diðer seçenekleri geride býrakarak, tek bir yöne kanalize
olmuþtur: Üretim araçlarýnýn bütün toplum tarafýndan sahiplenildiði sosyalist topluma doðru.
Ancak, kapitalizmden sosyalizme doðru geçiþ, olaðanüstü
olaylarla dolu bir devrimci dönemin yaþanmasýný gerektirir. Bu
devrimci dönem, büyük ekonomik buhranlar ve yýkýmlarla, açlýk ayaklanmalarý, küresel gücünü büyüten diðer eylem pratiklerinin yoðunlaþmasýyla, kapitalist efendilerin tüm prestij, neþe
ve morallerini altüst eden siyasi krizlerle, savaþlarla baþlamýþ
bulunmaktadýr.
Bu, küresel çapta bir altüst oluþtur. Özellikle ekonomik
buhran, daha uzun süre devam edecektir. Ortaya çýkan enkazýn
altýnda, sadece ABD hegemonyasý deðil, AB projeleri, yeni Ortadoðu hayalleri de ezilip gidecektir. Sistem daðýlýp çözüldükçe, çürüdükçe, geriye iç savaþlar, sosyal patlamalar, bazen dini
ve etnik kýþkýrtmalar eþliðinde akýl dýþý çatýþmalar da dahil, bir
dizi ileri ve geri doðru savruluþlar, anlam verilmesi zor karmaþalar kalacaktýr. Ama her durumda, güçlenen proletarya hareketi, geliþimin temel eðilimine uyan tek sosyal hareket olduðu
için, sonuca damgasýný vuracaktýr.
Geleceðe dair bir varsayým mý? Hayýr. Tam da günümüzde
yaþananlar, bu büyük altüst oluþtan baþka nedir ki!!
120. Sayý / 30 Temmuz-12 Ağustos 2008
Yeni Evrede
Mücadele Birliði
İşçi Eylemleri
BELEDÝYE ÝÞÇÝLERÝ:
“BÝRLEÞÝRSEK BÝZÝ YENEMEZLER”
Eylem boyunca “Sözleþme Hakkýmýz Engellenemez”, “Direne
Direne Kazanacaðýz”, “Ýþçilere Deðil, Çeteler Barikat”, “Genel
Grev, Genel Direniþ”, “Gün Gelecek, Devran Dönecek, Hainler
Halka Hesap Verecek”, “Susma Sustukça Sýra Sana Gelecek”,
“Topbaþ Þaþýrma, Sabrýmýzý Taþýrma”, “Kurtuluþ Yok Tek Baþýna”,
“Sözleþme Hakkýmýz, Grev Silahýmýz”, “Ýþçiler Burada, Topbaþ Nerede”, “Yaþasýn Halklarýn Kardeþliði” sloganlarý atýldý. Belediye
Toplu sözleþme sürecinde Büyükþehir belediyesiyle anlaþamayan belediye iþçileri grev kararýný asmak için 17 Temmuz günü eylemdeydiler.
17 Temmuz sabahý saat 10.00 da Edirnekapý’da toplanarak Büyükþehir Belediyesine yürümek isteyen binlerce iþçiye polis, tazyikli su, biber gazı ve copla saldýrdý. Geçici bir daðýlma oldu. Ancak iþçiler eylemlerini gerçekleþtirmek için kararlýydýlar ve polis
saldýrýsýnýn ardýndan ara sokaklardan yürüyerek Büyükþehir Belediyesi önüne kadar geldiler.
Burada onlarý parkýn içinde bekleyen bir grup iþçi karþýladý.
Ardýndan Büyükþehir Belediyesi’nin önüne doðru yürüyüþe geçti
iþçiler.
Bu sýrada bölgeye olaðanüstü bir polis yýðýnaðý ve panzerler
getirildi. Ýþçilerin önü kesilerek geri dönmeleri söylendi. Sendika
yetkilileri ile polis arasýnda yaþanan tartýþmalardan sonra polis, belediye önündeki havuza kadar gelerek basýn açýklamasýný yapabileceklerini, ama grev kararýný asmak için sadece temsilcilerin Belediye binasýnýn kapýsýna gidebileceðini söyleyerek, iþçilerin yolunu açtý. Bunun ardýndan iþçiler sloganlarla yürüyüþe geçtiler.
binasýnýn önündeki havuzun yanýna geldiklerinde “Belediye-Ýþ Sendikasý, Ýstanbul Þubeleri” adýna bir basýn açýklamasý okundu. Açýklamaya “Artýk son sözlerin geldiði noktadayýz” diye baþlayan iþçiler, “Biz halklarýn kardeþliði, barýþýn olduðu bir ülke ile demokrasinin tüm kurallarýyla iþlediði, örgütlenmenin önündeki engellerin
olmadýðý bir düzenleme ile hepimizin insanca, eþit yaþayacaðý bir
düzen tarafýyýz” dediler. Sermaye cephesindeki iç kavgaya dikkat
çekilen basýn metninde, “bu kavganýn, iþçilerin, emekçilerin çýkarlarý için olmadýðý açýktýr.
Dün bu kavga gerekçe gösterilerek SSGSS eyleminde AKP’nin
kapatýlmasýyla gündem deðiþtirildi. Bugün ise bu kavga gerekçesiyle sadece son üç ayda %30 zam yapýldýðýný , örgütlenmek isteyen iþçilerin iþten atýlmasýna karþý DESA’da, Cerrahpaþa ve Çapa’da yaratýlan direniþler ile Tersanelerdeki ölümlerin karþýsýndaki direniþler ile toplu sözleþmelerden dolayý grevde bulunan E-Kart , Unilever grevleri ile biz belediye iþçilerinin mücadeleleri görmezden gelinmektedir. Bu nedenle bu kavga, sermayenin yeniden yapýlanma
sürecindeki pay kapma kavgasýdýr” dendi. Görüþme sürecini ve
mevcut durumu anlatan iþçiler, “bizler yollarda asfaltlarý yapan,
bahçeleri ve parklarý yeþillendiren, yollarý süpüren, yangýnlarý söndüren, cenazeleri kaldýran, kýsacasý insanýn günlük ihtiyaçlarýný
karþýlayanlar olarak görev yapmaktayýz. (....) Bir çaðýrýmýz da ayný dönemde Toplu Ýþ Sözleþmesi yürüten sendikalara. Hepimiz biliyoruz ki bize karþý birleþenlere karþý bizler de ortak tavýr ve mücadele yürütmeliyiz. Çünkü hepimiz 14 Mart, 6 Nisan’da gördük ki,
birleþirsek bizi yenemezler. Yani biz kazanýrýz. Bunun için herkesi
mücadelede ortak olmaya çaðýrýyoruz” dediler. Açýklamadan sonra
bir grup Sendika temsilcisi Belediye Binasýnýn kapýsýna giderek
grev kararýný astý. Ýþçiler daha sonra direniþteki Çapa ve DESA’daki iþçileri ziyaret etmek üzere daðýldý
120. Sayý / 30 Temmuz-12 Ağustos 2008
7
Yeni Evrede
Mücadele Birliði
İşçi Eylemleri
SALDIRILARA KARÞI ÝÞÇÝLERÝN
MÜCADELE BÝRLÝÐÝ YÜKSELÝYOR
17 Temmuz günü grev kararý asmak için, Ýstanbul Büyükþehir Belediyesi’ne yürümek isteyen Belediye-Ýþ Sendikasý’na baðlý iþçilere polis azgýnca saldýrmýþtý. Ýþçilere karþý son günlerde artan bu saldýrýlara
tepkiler büyüyor.
21 Temmuz günü, DÝSK Yönetim Kurulu üyeleri ve konfederasyona baðlý bazý sendika baþkanlarý Belediye-Ýþ Sendikasý’na destek ziyaretinde bulunarak saat 11:00’da bir basýn açýklamasý gerçekleþtirdi.
Basýn açýklamasýnda ilk olarak DÝSK Genel Baþkaný Süleyman
Çelebi söz aldý. Çelebi son dönemde grevci iþçilere karþý baskýlarýn arttýðýný ifade ederek; “Gerçekleþen o saldýrýyý biz sadece Belediye-Ýþ üyelerine deðil bütün iþçi sýnýfýna yapýlmýþ sayýyoruz” dedi. Saldýrýlarýn
beraberce püskürtülmesi için eylem birlikteliðinin önemine deðinen
Çelebi, iþbirliði ve güç birliðini pekiþtirmek için burada olduklarýný,
bundan sonraki süreçte grev kararý asma vb. grev ve eylemlerde Belediye-Ýþ’le birlikte ortak irade oluþturup, ayný anda eyleme geçeceklerini söyledi. Çelebi; “Sermaye açýsýndan daha caydýrýcý olmasý için ortak
irade oluþturduk” dedi.
Süleyman Çelebi’nin ardýndan Belediye-Ýþ 2 No’lu Þube Baþkaný
Hasan Gülüm söz alarak; “Ýþçi sýnýfýnýn hak alma mücadelesine karþý bu
saldýrýlar giderek þiddetlenen bu sürecin bir parçasýdýr. Bu saldýrý sadece biz belediye iþçilerine yapýlan saldýrý deðildir. Bu saldýrý hak alma
mücadelesi veren iþçi ve emekçilere karþý kullanýlan ve onlarý sindirme
politikasýdýr” dedi. Kendilerine dayatýlan %8’lik bir zammý asla kabul
edemeyeceklerini söyleyen Gülüm, bundan sonraki süreçte eylem birlikteliklerinin daha da artacaðýný ifade ederek sözlerine son verdi.
Burada yapýlan basýn açýklamasýnýn ardýndan saat 12:30’da Ýstanbul Büyükþehir Belediyesi’ne yürüyüþ baþladý. Belediye önünde kitlesel bir basýn açýklamasý gerçekleþtirildi.
8
Belediye-Ýþ üyesi iþçiler saat 12:00 civarýnda sendika önünde toplandý. “Belediye-Ýþ” pankartý açýldýktan sonra Büyükþehir Belediyesi’ne kadar sloganlarla yüründü. Yapýlan bu eyleme Devrimci Ýþçi Komiteleri ve Mücadele Birliði de destek verdi. Yürüyüþ boyunca, iþçiler
yapýlan saldýrýya karþý öfkelerini sloganlarla dile getirdi. Ayrýca yürüyüþ
boyunca “Fabrikalar Tarlalar Siyasi Ýktidar Her Þey Emeðin Olacak”,
“Saldýrýlara Karþý Ýktidar Ýçin Savaþalým”, “Yaþasýn Ýþçilerin Mücadele
Birliði” yazýlý kuþlamalar ve Mücadele Birliði imzalý bildirilerin daðýtýldýðý görüldü.
Yürüyüþün ardýndan Belediye’nin önünde basýn açýklamasý yapýldý. Yapýlan basýn açýklamasýnda; “17 Temmuz günü sendikamýz Belediye-Ýþ’in Ýstanbul þubeleri olarak 6 aydýr süren ve uyuþmazlýkla sonuçlanan toplu iþ sözleþmelerinden dolayý 2822 sayýlý kanun gereði Ýstanbul Büyükþehir Belediyesi’ne grev kararýný asmak için yapmaya çalýþtýðýmýz yürüyüþe Ýstanbul Emniyeti’nin tutumu 1 Mayýs’ý aratmayacak
düzeydeydi. Ýþçilerin, grev kararlarýný kitlesel olarak iþyerine asmak ve
taleplerini bir kez daha dile getirmek için yapmak istedikleri yürüyüþ ve
basýn açýklamalarý güvenlik güçlerince yine tazyikli su, yine gaz bombasý, copla engellenmek istendi. (...) Bu baský ve þiddet iþçilerin hak almasýný engellemektedir. Bu baský þiddet Ýstanbul Büyükþehir Belediyesi ve ilçe belediyelerin bize dayattýðý %8 zammý kabul etmeye zorlamaktýr. Bu baský örgütlenmek isteyenlerin direniþini kýrmaktýr, bu baský yarýn elimizden alýnmak istenen kýdem tazminatlarýna karþý sessiz
kalmamýzý istemektedir. Ve bu baský ve þiddet bugün geliþen iþçi hareketinin birleþmesini engelleme çabalarýdýr. (...) Buradan kamuoyu vasýtasýyla baþta hükümete sonra belediye yönetimine sesleniyoruz. Bizler
yaþamýmýz içinde antidemokratik tüm olaylara ve sorunlara karþý meþru ve demokratik haklarýmýzý kullanmaya devam edeceðiz” denildi.
Basýn açýklamasýnýn ardýndan atýlan sloganlarla eylem sona erdi
MUTLU OLMAK
Mutlu olmak insanýn içinde olan ve belli baþlý zamanlarda canlanan iyi duygularýn tümüdür. Bunlar insanýn kendini iyi hissetmesini, güne aktif baþlamasýný saðlar. Benim de kitap, dergi, gazete vs. okuma alýþkanlýðým bundan kaynaklandý.
Günlerden bir gün çok deðerli bir arkadaþýmla dolaþýrken bana
bir leninist arkadaþýndan bahsetti. Tabii biz bu konular hakkýnda
önceden konuþmuþ ve bu konularda birbirimizin görüþlerini öðrenmiþtik. Daha sonra beni de o arkadaþýyla tanýþtýrdý. Bu arkadaþla
birkaç defa konuþtuktan sonra bende hiç olmayan okuma alýþkanlýðý, insanlara örnek olma, yol gösterme vb. davranýþlar hakkýnda bana bilgi ve öðütler verdi. Konuþmalarýyla, gerçekten ne olmak ve
ne yapmak istediðimin farkýna varmamý saðladý.
Þu anda bolca kitap okuyan insanlardan biriyim. Kitaplarýmý
kimse benden alamýyor. Her gün gazete okumaya, güncel haberleri
takip etmeye özen gösteriyorum. Ýþte bu da bana mutluluk veriyor.
Ve bu davranýþlarýmý sürekli yapmamý saðlýyor. Bu açýdan bana yardýmcý olan ve olmaya devam eden yoldaþlarýma minnettarým.
Burada yoldaþlarýma söyleyeceðim son þey, devrim yapmak bizi mutlu edecekse -ki öyle olacak- devrim yapalým. Bizim ve diðer
insanlarýn mutlu olmasýný hep beraber saðlayalým. Ve bunu kendimize ilke edinelim.
Antakya’dan Mücadele Birliði Okuru
120. Sayý / 30 Temmuz-12 Ağustos 2008
Yeni Evrede
Mücadele Birliði
Röportaj
“Biz Kazanýrsak
Mücadelemiz Tüm İþçi Sýnýfýna Örnek Olacak”
Ýstanbul Üniversitesi’nde ilkokul diplomasý olmadýðý gerekçesiyle
iþten atýlan, Belediye-İþ’e baðlý iþçilerin eylemi sürüyor.
Taþeron firmada çalýþan 707 iþçi, hastane yönetimi tarafýndan bireysel sözleþme imzalamaya zorlanmýþ içlerindeki 80 sendikalý iþçi karþý çýktýðý için iþten çýkarýlmýþtý. Ýþten çýkarýlan iþçiler bugün (21 Temmuz) eylemlerinin 21. günündeler. Mücadele Birliði olarak ziyaret ettik, söyleþtik. Biz sorduk, onlar anlattý.
Mücadele Birliði: Bu yapýlan uygulamalar ne zamandan beri var?
Erhan Taþ (Belediye-Ýþ 5 Nolu Þube Temsilcisi: Yýllardan beri
vardý, ancak uygulamasý yapýlmýyordu. Önce 55 yaþ ile ilkokul diplomasý olmayanlarýn iþine son verileceðinin duyurusu yapýldý. Son aþamada ise bireysel sözleþme hazýrlandýðýný söylediler. Araþtýrdýk öðrendik ki hakkýmýzý alabilmek için Kýrýkkale’deki mahkemeden dava açmak gerekiyor. Ben burada çalýþan bir iþçi olarak mahkemeyi nasýl takip edebilirim? Bir þey daha var. Mesela yasanýn kendisinde geçerli olan 45 saat uygulamasý hala uygulanmýyor. Cumartesi Pazar da dahil sabah 7’de alýp, akþam 16’da býrakýyorlar. Bunu þirket yöneticileri ile konuþtuðumuzda bize hastane yönetiminin böyle istediðini söylediler.
Bayram iznini bile kaldýrmýþlardý. Bu resmen kölelik dayatmasýdýr.
Mücadele Birliði: Hasta bakýcýlar da sizinle birlikte mi?
Erhan Taþ: Hayýr. Þu an sadece temizlik personelleri var.
Mücadele Birliði: Onlar KESK’te örgütlü herhalde?
Erhan Taþ: Kadrolu olanlar KESK’te örgütlü. Ama bunun bir de
taþeron boyutu var. Taþeron firmada çalýþan hemþire personeller de ayný sýkýntýyý çekiyor.
Mücadele Birliði: Sizler temizlik elemanlarý olarak taþeron firmada mý çalýþýyorsunuz?
Erhan Taþ: Evet. Biz de taþeron firmada çalýþýyoruz.
Mücadele Birliði: Hangi firmayla çalýþýyorsunuz?
Erhan Taþ: Biz Çað Limited Þirketi ile çalýþýyoruz, bundan öncesinde Avrupa Grubu-Seven ortaklýðýnda çalýþmýþtýk.
Mücadele Birliði: Kurallarý belirleyen hastane yönetimi mi, þirket
mi yoksa yasalardan gelen belli yaptýrýmlar mý var?
Erhan Taþ: Kurallarý hastane yönetimi koyar gelen þirket uygular.
Bu, hastane yönetiminin kararýdýr. Bu kadar insanýn burada olmasýnýn
tek nedeni hastane yönetimidir. Bunda yeni gelen firmanýn suçu yok.
Bize bireysel sözleþme imzalamayanlar çalýþmayacak dendi. Ýmzalayanlar þu an içeride ve iþlerine devam ediyorlar. Ama bizlerle birlikte
olduklarýný ve gereken zamanda gerekileni yapacaklarýný söylüyorlar.
Mücadele Birliði: Toplam kaç kiþi var firmada?
Erhan Taþ: Hepimiz toplam 707 kiþiyiz. Bunlardan 80 tanesi direniþte kalanlar ise þu an içeride.
Mücadele Birliði: Hepiniz Çapa’da mýsýnýz?
Erhan Taþ: Hayýr. Sadece Çapa deðil. Haseki Kardiyoloji, Çapa
Týp ve Cerrahpaþa Onkoloji. Þu an Cerrahpaþa da 4 tane temsilciyi iþten çýkardýlar. Geri kalaný ise iþ baþý yaptý.
Mücadele Birliði: Sözleþmeli çalýþýyordunuz deðil mi?
Erhan Taþ: Biz sözleþmeli olarak çalýþmadýk. Sendikaya üye olduk, toplu sözleþmemiz geldi. Ama hastane yönetimi sendikalý çalýþanlarý yok etmek için bütün gücünü kullanýyor. Özet olarak söylemek gerekirse eðer sendikalý iþçileri kabul edip, bünyesine alýrsa sonraki süreçte hasta bakýcý hemþirelerin de ayný taleple karþýsýna gelmesinden korktu. Bu þekilde bizi çözerlerse, yýpratýp yok ederlerse istedikleri baþarýyý
elde etmiþ olacaklar. Ama biz kazanýrsak mücadelemiz tüm iþçi sýnýfýna örnek olacak.
Mücadele Birliði: Son süreçte hastane yönetimi ile sendika arasýnda bir görüþme oldu mu?
Erhan Taþ: Daha çok dekanlýkla görüþmeler oldu. Bu iþin temel
noktasý rektörlüktür. Rektörlük ve iþletme söylerse ancak bir þeyler olabilir; zaten oradan gelen emirle hareket ediliyor. Yoksa burada ilkokul
mezunu olmayan insanlar 11 senedir, 15 senedir çalýþýyordu. Bunca sene o kadar insaný kullan, 55 yaþýndan sonra ne olacak? Nereden emekli olacak bu insanlar?
Mücadele Birliði: Peki temel talepleriniz nedir?
Erhan Taþ: Bizler talep olarak toplu sözleþmemizin kabul edilmesini istiyoruz. Toplu sözleþmemizi kabul ederlerse buradaki insanlar iþlerine dönebilecek.
Mücadele Birliði: Diðer sendikalardan ziyaretinize gelen oldu
mu?
Erhan Taþ: Yaþanan þu son süreç oldukça yoðun geçtiðinden dolayý çok sýk olmasa da gelenler oluyor. Belediye-İþ’ten gelenler var.
DÝSK ve KESK’ten de gelenler oldu. Ama iþin garip tarafý burada olmalarýna raðmen gelmeyenler var.
Mücadele Birliði: Hiç mi gelmediler?
Erhan Taþ: Hiç gelmediklerini söyleyemem ancak diðer sendikalarla karþýlaþtýrdýðýn zaman çok az. Mesela SES’in temsilciliði hemen
burada. Burada ama burada deðil yani.
Mücadele Birliði: Verdiðiniz bilgiler için teþekkür ederiz. Baþarýlar...
120. Sayý / 30 Temmuz-12 Ağustos 2008
9
Yeni Evrede
Mücadele Birliði
İşçi Eylemleri
Sefaköy DESA Direnişi 23. Gününde
Kapitalizme Karşı Savaşımda İşçilerin Mücadele Birliği
Büyüyor
Sendika üyesi olduðu öðrenildikten sonra iþten çýkarýlan ve þu
an fabrika önünde direniþte bulunan Emine Arslan’a destek vermek
için direniþinin 24. gününde (26 Temmuz) bir basýn açýklamasý düzenlendi. Mücadele Birliði olarak destek verdiðimiz basın açýklamasýna birçok sendika ve iþçi derneði de katýldý.
Basýn açýklamasý Sefaköy Desa Fabrika Satýþ Maðazasý önünde
saat 12:00’da yapýldý. Ýþçilerin mücadele birliðinin öne çýktýðý basýn
açýklamasýnda “Sendika Hakkýmýz Engellenemez”, “Sendika Anayasal Haktýr”, Sendika Hakkýmýz Söke Söke Alýrýz / DESA Deri Ýþçileri”, “DESA Ýþçisi Yalnýz Deðildir / Tuzla Deri-Ýþ”, “Yaþasýn Sýnýf Dayanýþmasý”, “Ýþçilerin Birliði Sermayeyi Yenecek / Küçükçekmece Ýþçi Platformu”, “Fabrikalar Tarlalar Siyasi Ýktidar Her Þey Emeðin Olacak/ Mücadele Birliði”dövizleri açýldý.
Basýn açýklamasý öncesinde, eyleme destek için gelen iþçiler ve
devrimci kurumlar ortak olarak attýklarý sloganlarla fabrika yanýnda
beklemeye baþladýlar. Eylem boyunca “Yaþasýn Ýþçilerin Mücadele
Birliði”, “Sendika Hakkýmýz Söke Söke Alýrýz”, “Yaþasýn Sýnýf Dayanýþmasý”, “DESA Ýþçisi Yalnýz Deðildir” sloganlarý coþkuyla atýlýrken saat 12:00 gibi basýn açýklamasý Deri-Ýþ Sendikasý Genel Baþkaný Musa Selvi tarafýndan okundu. Bugün Düzce Desa direniþinin
90. gününde, Sefaköy direniþinin 23. gününde olduðunu ifade eden
Servi; “Desa, uluslararasý markalara çalýþmakta ve ülkemizin en büyük deri markalarýndan biridir. Desa iþvereni, en temel insan haklarýndan olan, uluslararasý sözleþmelerle güvence altýna alýnan, anayasal ve yasal bir hak olan, sendikalaþma hakkýný kullandýðý için, Düzce’de 29 Nisan tarihinden baþlayarak 41 üyemizi, Sefaköy’de 3
Temmuz’da bir üyemizi de sendikal çalýþma yaptýðý için iþten attý.
(...) Üyelerimiz iþten atýldýklarý günden bugüne iþ yerlerinin önünde
tekrar iþ baþý yapmak için direniþlerini devam ettirmektedir. Ýþvere-
Türkiye
Sıcak Bir Yaz Geçiriyor
16 Temmuz salý günü saat 12:15’te KESK Ýzmir Þubeler Platformu’nun düzenlediði sefalete teslim olmamak, insanca yaþayabilecek bir
ücret istemlerini haykýrmak ve yapýlan zamlara karþý düþük tutulan maaþlarýnýn bordrolarýný yakmak için BES’in önünden Ýzmir Büyükþehir
Belediyesi önüne kadar yüründü.
Yürüyüþ esnasýnda atýlan sloganlar “Sefalete Teslim Olmayacaðýz”, “Toplu Sözleþme Hakkýmýz, Grev Silahýmýz”, “Hükümet Zammýný Al Baþýna Çal”, “Söz, Yetki, Karar Çalýþanlara”, “Emekçinin Birliði
Sermayeyi Yenecek”, “Ekmeðe Deðil Ücretlere Zam” oldu. Okunan
basýn metninde “Türkiye sýcak bir yaz geçiriyor. Havalarýn sýcaklýðýna,
siyasal gündemin yakýcýlýðý da eklenmiþ durumda. Bir yandan Ergenekon iddianamesi, diðer yandan da parti kapatma davalarý Türkiye’deki
harareti arttýrýyor. Gazete ve televizyonlar her gün yepyeni(!) haberlerle siyasetin gündemini belirliyor. Halkýn gündeminde ise ‘darbe planlarý’ ve ‘AKP’nin kapatýlmasý’ndan çok iþsizlik, yoksulluk ve giderek artan hayat pahalýlýðý yer alýyor. Konu yüksek siyaset olduðunda ‘demok-
10
nin devam eden direniþimizi kýrma çabasýný bugüne kadar boþa çýkardýk.” dedi. Selvi, Desa patronlarýnýn sadece sendikalý iþçileri iþten atmakla kalmayýp, direniþteki iþçilere destek amaçlý yanlarýna giden sendika yetkililerini de emniyet güçleriyle karþý karþýya getirdiklerini ve gözaltýna aldýrttýklarýný belirterek; “Sefaköy’de 18 Temmuz’da gözaltýna alýnan sendikamýz yetkilileri ve üyemize, ayrý ayrý 62 YTL ‘Kaldýrýmý Ýþgal Cezasý’ kesilmiþtir. Ýnancýn, haklýlýðýn ve
yasalarýn önünde güçleri anca buna yetiyor. Biz haklýyýz, biz sermayenin karþýsýna hukuk ile inanç ve kararlýlýkla çýkýyoruz” dedi. Musa Selvi’nin basýn metnini okumasýnýn ardýndan çeþitli sendika yöneticileri de söz alarak direniþlerde iþçilerden yanýnda olacaklarýný,
bundan sonraki süreçte konfederasyon gözetmeksizin küresel sermayeye karþý eylem birliði içinde olacaklarýný ifade ettiler.
Yapýlan konuþmalarýn ardýndan basýn açýklamasý sona erdi.
rasi’ ve ‘adalet’ çýðýrtkanlýðý yapan AKP ise, halkýn ekonomik sorunlarý karþýsýnda hiç de ‘demokratik’ ve ‘adil’ davranmýyorlar. Bugün 2 milyonu aþkýn kamu emekçisi ‘sözüm ona zamlarýmýzý’ aldýk. Yapýlan
‘zam’ en düþük derecedeki kamu emekçisinin bordrosuna 2 günlük simit parasý olarak yansýmýþtýr... Hükümet uyguladýðý ‘enflasyona dayalý
zam’ anlayýþýyla kamu emekçilerini günden güne sefalete doðru sürüklemektedir... AKP hükümeti, kamu emekçilerinin enflasyon ve hayat
pahalýlýðý altýnda ezilmesine neden olduðu gibi, Konut Edindirme Yardýmý(KEY) hesaplarýnda biriken alacaklarýmýzýn ödemesini geciktirerek, bizleri bir kez daha maðdur etmektedir. KEY Hesaplarýnda biriken
alacaklarýmýz derhal ve tek seferde gerçek deðerleri üzerinden ödenmelidir... Alacaklarýmýz gerçek deðerleri üzerinden deðil de komik ödeme
rakamlarýyla karþý karþýya býrakýlýrsak her türlü fiili meþru mücadele
yöntemi ve hukuksal yolla hakkýmýzý arayacaðýz... Bu çýðlýklarýmýzý
duymayanlar, ocaðýmýzda yanan ateþin dumanýný görsünler diye þimdi
bordrolarýmýzý ateþe veriyoruz. Unutmasýnlar ki kamu emekçilerine
bordro yaktýran hiç bir hükümetin sonu iyi olmadý, bu sefalet bordrolarýnýn alevi bir gün AKP’yi yakacak! Temmuz sýcaðýnda Türkiye’nin her
yerinde alanlarý dolduran kamu emekçilerinin öfkesi AKP’yi boðacak”
denildi ve Belediyenin önünde bordrolarý yaktýktan sonra basýn açýklamasý sona erdirildi.
Ýzmir Mücadele Birliði Platformu
120. Sayý / 30 Temmuz-12 Ağustos 2008
Yeni Evrede
Mücadele Birliði
Röportaj
Nihai Zafer İşçilerin Mücadele Birliğinde
efaköy Desa Deri’de çalýþýyordu. Ýþyerinde sendikal faaliyet yürüttüðü için iþten atýldý. Ama fabrikasýný terk etmedi.
Ýþine geri dönebilmek ve sendikal
çalýþmanýn önünde engel olunmamasý için eylemde. Emine Arslan,
“tek kiþilik eylem”iyle dimdik ayakta. Onunla yaptýðýmýz söyleþiyi
yayýmlýyoruz.
S
Mücadele Birliði: Merhaba. Öncelikle bizlere çalýþma koþullarýnýzdan bahseder misiniz?
Emine Arslan: Bizim çalýþma koþullarýmýz iyi deðil, normalin üstünde çalýþýyoruz. Buna karþýlýk emeðimizin karþýlýðýný alamýyoruz. Fabrikada normalin
çok üstende çalýþýyoruz. Çalýþmaya sabah
saat 8:30 baþlýyorduk; akþama artýk ne zaman çýkacaðýmýz belli deðil. En erken gece saat 10’da çýkýyoruz. Bu þekilde, bu
koþullar altýnda çalýþýyoruz.
MB: Normal çalýþma saatinin ötesinde bir iþgünü yani?
EA: Yani normal çalýþma saatimiz
10’dur, ama bu hiç böyle olmuyor. Daha
uzuyor, daha çok çalýþýyoruz. Özellikle
bu yaz döneminde çok sýk yaþadýðýmýz
bir olay. Normalde on saat çalýþmamýz
gerekirken çalýþtýðýmýz süre boyunca hiç
on saat çalýþmadým.
MB: Sendikaya üye olduðunuz için
iþten atýldýnýz, þimdi direniþtesiniz. Bize
bu sürece nasýl geldiðinizi anlatýr mýsýnýz?
EA: Dediðim gibi çok aðýr koþullarda çalýþýyorduk. Sendikalý olunca haklarýmý kullanabileceðimi öðrenince sendikaya üye oldum. Benim sendikalý olduðumu
öðrenince beþ kuruþsuz kapýya koydu.
Direniþte bulunmamýn nedeni beni iþe geri almasý. Ýþten atýldým da Haziran ayýnýn
maaþýmý, 144 saat mesaimi vermedi. Ondan sonra direniþe geçtim ikinci gün bana
anlaþma teklif etti. “Gel geriye, gel anlaþalým, sen gel de paraný vereyim” dedi.
120. Sayý / 30 Temmuz-12 Ağustos 2008
Ben de dedim ki içerdeki arkadaþlarýmýzý
ve sendikamý satamam. Ýþe geri alýnana
kadar direniþi devam ettireceðim.
MB: Bugün geniþ katýlýmlý eylemde
de gördük ki, sýnýf mücadelesi yükseldikçe, patronlarla iþçiler arasýndaki bu uçurum derinleþtikçe, iþçilerin mücadele birliði fabrikalarda, eylem alanlarýnda daha
da pekiþiyor ve güçleniyor. Direniþte olduðunuz günden bugüne size verilen desteði nasýl buluyorsunuz? Ýþçilerin birlikte
mücadelesi size neler kazandýrýyor, siz bu
mücadele birliðini yeterli buluyor musunuz?
EA: Evet direniþte olduðumdan bu
yana destek gerçekten çok güzel, yeterli,
daha da ilerlemesini istiyorum. Ancak biz
birlikte mücadele edersek daha iyi yaþarýz. Ben burada çalýþýrken böyle iþçi birliðinden falan hiç dünyamdan haberim
yoktu. Bir kafesteki kuþ doðada ne var ne
yok bilir mi? Ben öyle yaþýyordum ama
þimdi kapýya çýktým. Baktým gelenlerden
gidenlerden ben bunu gördüm. Daha iyi
yaþamak için iþçiler birlik olmalý.
MB: Sizin bu direniþiniz tek baþýna
deðil bir bütünün parçasý. Ayný zamanda
burada direniþte bulunduðunuz süre içinde çevredeki sýnýf bilinci olmayan iþçilere, zor koþullarda yaþayan, çalýþan bunu
nasýl deðiþtireceðinin bilincinde olmayan
iþçilere mutlaka örnek oluyordur. Direniþiniz diðer iþçileri nasýl etkiliyor?
EA: Ýçerde çalýþan arkadaþlarým baský altýnda olduklarý için sürekli gözetim
altýnda olduklarý için, bana bir þey iletemiyorlar. Yanýma korktuklarý için gelemiyorlar. Ama dýþardaki sýnýf arkadaþlarým,
iþçi arkadaþlarým “abla devam et senin
burada baþarýn bizim baþarýmýz” diyorlar.
Benden önce de burada sendikalý arkadaþlar iþten atýlmýþlardý. Onlar benim gibi
direnmediler. Þimdi benim yanýma gelip
abla sen bizim yapmadýðýmýzý yaptýn diyorlar.
MB: Bize zaman ayýrdýðýnýz ve röportaj yaptýðýnýz için teþekkür ederiz.
EA: Bende teþekkür ederim sesimizi
duyurduðunuz için.
11
Yeni Evrede
Mücadele Birliði
Gündem
Dört Yıldızlı
rgenekon operasyonlarý üzerine öyle çok yazýlýp çizildi ki, þimdi burada ayný konuya deðinilecek olmasýný, kimi okuyucular can sýkýcý bulabilir. Bu can sýkýntýsý kesinlikle anlaþýlabilir ve haklý bir duygudur; çünkü sýnýf bilinçli her emekçi için,
AKP hükümetinin yürüttüðü Ergenekon operasyonu ne inanýlmasý istendiði gibi bir demokrasi manevrasýdýr, ne de emekçilerin yararýna bir dinamik taþýmaktadýr.
‘Sokaktaki insan’ bile alabildiðine basit bu gerçeðin farkýndadýr. Ne de olsa emekçiler, Susurluk sürecinden bu gibi durumlara karþý þerbetlidir. En son Susurluk sürecinde emekçiler, bir kaç sokak eylemi ve pasif gösterilerle demokrasinin kazanýlacaðý yanýlgýsýna düþmüþlerdi. Ama o dönemin yanýlgýsýnda asýl büyük suçlu elbette Leninistler dýþýndaki bütün sol hareketlerdir.
Çok büyük tantanayla hazýrlanýp sergilenen Ergenekon operasyonu adlý bu komedi tiyatro karþýsýnda emekçilerin kül yutmayan tavýrlarý, her þeyden önce, kýrk yýllýk devrimci
mücadelenin çok ciddi ideolojik kazanýmlarý olduðuna iþarettir. Bu açýdan devrim adýna
büyük gurur duyabiliriz.
Öte yandan, bu operasyonun, egemen sýnýflarýn devrim karþýsýndaki konum ve tutumlarýný ele veren yönleri vardýr. Devrimin her anýnda, sýnýflarýn karþýlýklý iliþkilerini ve mücadelelerini yeniden ve yeniden ortaya koymakla yükümlü olan Leninistler için, Ergenekon operasyonu iyi bir aynadýr.
Kavga Deðil Uzlaþma
Dediðimiz gibi, Ergenekon operasyonu üzerine çok yazýldý, çizildi. Hemen hepsinin
ortak noktasý, bunun bir “iktidar kavgasý” olmasýdýr; yani karþýtlarý AKP’ye kapatma davasý açtý, AKP’de buna operasyonla cevap verdi; genel olarak yazýlanlara hakim olan
mantýk budur.
Biz de diyoruz ki; hayýr bu bir iktidar kavgasý deðildir. Bir defa, tutuklananlar, iktidarý, hatta bu iktidarýn bir kýsmýný bile temsil etmiyorlar. Bir kaç nedenden dolayý durum budur.
Birincisi, Türkiye’de iktidar, devletle bütünleþmiþ tekelci kapitalizmin iktidarýdýr. En
büyük 200 þirket ve bankanýn, bunlara hakim olan 30 ailenin, devletin yüksek mevkili sivil-askeri bürokrasi ile birlikte kurduklarý bir çemberdir bu. Bu çemberin dýþýna çýkan, iktidar iliþkilerinden mahrum kalýr, dokunulabilir ya da kolayca harcanabilir.
Nitekim, operasyona zemin hazýrlayan günlüklerin sahibi emekli general Özden Örnek, son yýllarda hýzla yükselen bir tekelin yöneticilik aðý içinde olduðu için, hakkýnda soruþturma dahi açýlmadý. Ayný þekilde, operasyona uðrayan tayfanýn basýndaki en ateþli
sözcüsü Tuncay Özkan, sahibi olduðu kanalý bir tekele devrederek, son anda kendini bu
iktidar çemberi içinde korumaya almayý baþardý. Tolon, Eruygur, Küçük, vs. bunlar çoktandýr iktidar çemberinin dýþýna çýkarýldýlar. Bu halleriyle gayet dokunulabilir, gayet harcanabilir konumdaydýlar.
Ýkincisi, daha önceki yazýlarýmýzda da dile getirmiþtik: Ergenekon, bir kavganýn deðil, bir uzlaþmanýn meyvesidir. Kavgaya tutuþan taraflarýn verdiði geçici uzlaþmalarýn her
zaman ilk kurbanlarý, aþýrý-uçlar olur. Bu kez de böyle oldu.
Ekonomik ve siyasi platformda uzun süredir kavga içinde olan iki düþman sermaye
kampý, bu önüne geçemedikleri kavga yüzünden öylesine güç, prestij ve otorite yitimine
uðradýlar ki, sonunda iktidar aygýtý devlet kurumlarý tam bir felç noktasýna eriþti.
Siyasi arenada öne çýkan temsilcileri AKP ve TSK olan bu iki düþman kampýn, ancak
karþýsýndaki ile birlikte kendisini de ateþe atmadan çözülemeyecek hale gelen sorunlar için, en küçük ileri adým atacak halleri kalmamýþtý. Sonunda iþ, gelip þu noktaya dayanmýþ
görünüyordu: Ya AKP’ye karþý açýktan bir askeri darbe, ya da iç savaþýn ateþleri ortasýnda TSK’nýn etkinliðini ve prestijini yýkacak büyük tasfiyeler.
E
konomik ve siyasi
platformda uzun
süredir kavga
içinde olan iki düþman
sermaye kampý, bu
önüne geçemedikleri
kavga yüzünden öylesine
güç, prestij ve otorite
yitimine uðradýlar ki,
sonunda iktidar aygýtý
devlet kurumlarý tam bir
felç noktasýna eriþti.
Siyasi arenada öne
çýkan temsilcileri AKP ve
TSK olan bu iki düþman
kampýn, ancak karþýsýndaki ile birlikte kendisini
de ateþe atmadan
çözülemeyecek hale
gelen sorunlar için, en
küçük ileri adým atacak
halleri kalmamýþtý.
Sonunda iþ, gelip þu
noktaya dayanmýþ
görünüyordu: Ya AKP’ye
karþý açýktan bir askeri
darbe, ya da iç savaþýn
ateþleri ortasýnda TSK’nýn
etkinliðini ve prestijini
yýkacak büyük tasfiyeler.
E
12
120. Sayý / 30 Temmuz-12 Ağustos 2008
Yeni Evrede
Mücadele Birliði
Gündem
Günah Keçileri
Ama, böylesi adýmlarý atabilecek mecal, her iki kampta da
bulunmuyordu. AKP, hýzla eriyen seçmen desteði ve tepesinde
bir kýlýç gibi sallanan kapatma davasý arasýnda, neredeyse nefes
alamaz duruma gelmiþti. TSK ise, ardý ardýna gelen askeri kayýplar ve sürekli basýna sýzdýrýlan haberler nedeniyle, adeta koma halindeydi. Bu karþýlýklý güçleri, ancak kendi güçsüzlükleri
bir araya getirebilirdi.
Operasyondan kýsa bir süre önce TÜSÝAD, devlet aygýtlarýný çalýþamaz hale sokan bu kavga için “akýl tutulmasý” terimi
eþliðinde, her iki tarafa da aðýr sözlerle yüklenmiþti. Nitekim,
mesaj alýndý. TÜSÝAD toplantýsýndan sadece bir hafta sonra, Ergenekon’un bugüne kadar en çok gürültü koparan operasyonuna giriþildi.
Öyleyse durumu; iç dengeler açýsýndan özetleyelim; halihazýrda devrimin büyük baskýsýna çok daha müthiþ bir ivme katacak olan küresel ekonomik buhranýn ortasýnda, sermaye düþman
kamplarý arasýndaki uzlaþmayý sürdürebilmek için, aþýrý uçlarýn
tasfiyesine devam edilmektedir.
Paranoyak Bir Efendi
Elbette bunun bir de dünya dengeleri içine oturan bir konumu var. Bunu da kýsaca þöyle özetleyebiliriz: ABD hegemonik
gücünün çökmekte olduðunu açýkça görmeye baþladý. Amerikan basýnýn son aylarda en çok kullandýðý kavram “hegemonyanýn transferi” kavramýdýr. Latinlerde, Asya ve Afrika’da artýk
hegemonya oyununda ABD tek baþýna deðil. Avrupa Birliði
var, Çin var, Rusya var.
Bu oyunun en kanlý geçtiði alan ise Ortadoðu’dur. ABD bir
süredir hegemonya oyununda yalnýz olmadýðýný görüyor ve bölgedeki iþbirlikçilerinden tam ve kesin bir baðlýlýk talep ediyor.
Hiçbir çatlak ses duymak istemiyor. Hegemonyasýný kaybeden
bir dünya gücü olarak, bu konuda giderek saðlýksýz, paranoyak
bir ruh haline giriyor.
Burada bir parantez açýp, birkaç ay öncesine gidelim. Hatýrlanacaðý gibi Irak’a sýnýr ötesi kara hareketine izin veren ABD,
birkaç gün sonra “geri dön” talimatý vermiþti. Ancak, TSK’nýn
birliklerini geri çektiði ve ABD’nin bundan haberi olduðu bir
saatte, Savunma Bakaný Gates’in Ankara’da en sert üslupla geri çekilme isteðinde bulunmasý, pek çok kiþi için garip bir olay
olarak hatýralarda kaldý. Oysa ki ABD, böyle davranarak, kesin
ve tam baðýmlýlýk testi yapýyordu. Devam edelim.
Bilindiði gibi, Ergenekon operasyonuna hedef olan grup,
sýk sýk, ABD karþýsýnda Rusya-Çin seçeneðini dillendiren bir
gruptur. Bizzat kendileri iktidar çemberinin dýþýnda olduklarýndan, dile getirdikleri Rusya-Çin seçeneðinin ne ordu ne de hükümet katýnda bir kýymeti harbiyesi oldu. Yine de zaman zaman
politikalar uyumsuzlaþtýðýnda, egemenlerin ABD’ye gösterdikleri deðersiz bir koz misali, kullanýldýlar.
Geçen yýl Nisan ayýnda, Genel Kurmay Baþkanlýðý internet
sitesinin açýlýþ sayfasýna, Putin’in ABD’yi sertçe eleþtiren bir
konuþmasý konduðunda, herhalde pek az kiþi ABD’nin bunu
ciddiye alacaðýný tahmin ediyordu. Hegemonyasýnýn yitiren emperyalist güç, her þeyi ve herkesi küçümseyen o kibirli vurdum
duymazlýðýný kaybederek paranoyak bir ruh haline girmiþ ve
Pentagon koridorlarýnda, TSK içinde Rusya yandaþlarý olduðuna dair haykýrýþlar duyulmaya baþlanmýþtý bile.
Kazanan Devrim Olmuþtur
Ýç ve dýþ dinamikler ayný tarihsel kesitte üst üste binince,
þöyle bütün dünya gazetelerin manþet olacak denli tantanalý bir
operasyon düzenlemek kaçýnýlmaz olmuþtu. Zaten çoktan gözden çýkarýlmýþ, iktidar iliþkileri dýþýna sürülmüþ, tasfiyeleri hiçbir güç odaðýný sarsmayan, aksine kavga eden egemen güçleri
rahatlatan ne kadar günah keçisi varsa toplandý; güçsüzlüðün,
hayal kýrýklýklarýnýn ve prestij kaybýnýn bütün hýncýyla, apar topar F tiplerine týkýldýlar. Kabýzýn sifona asýlmasý gibi...
Peki, geniþ emekçi kesimler, gözlerinin içine adeta çakýla
çakýla gösterime konan bu oyunda taraf olmaya ne kadar meyilli? Bunu, operasyona uðrayanlarýn ve operasyon çekenlerin gerçekleþtirdikleri, konuya dair kitle gösterilerinden kolayca anlayabiliriz.
“Biz kaç kiþiyiz” hareketinin mitingleri, acýnacak denli cýlýzdý. AKP ve yandaþlarýnýn, tüm hükümet ve yerel yönetimlerin maddi desteðine raðmen, örgütledikleri “darbe karþýtý” mitingler öylesine hayal kýrýklýðý yarattý ki, pek çok miting programý iptal edildi. Bunun anlamý açýktýr: Sermaye dünyasý yönetemiyor, emekçileri kandýramýyor, kendi dar hesaplarýna alet edemiyor. Çünkü emekçilerin gündemi ile sermayenin gündemi
arasýnda koca bir uçurum var. Bu uçurum tek bir olguya iþaret
eder: Devrim, zihinlerdeki savaþý kazanýyor.
Son olarak, bu operasyonun, sermayenin yaralarýna merhem olup olmadýðýna bakalým. Ýlk elden görebiliyoruz ki, uzlaþmayý kolaylaþtýrmasý beklenen, gerilimi azaltmasý umulan aþýrý
uçlarýn tasfiyesi, istenen etkiyi yaratmamýþtýr. Bunu, Deniz
Baykal’a ait olan, “Erdoðan bu davanýn savcýsý , ben de avukatýyým” sözlerinden anlayabiliriz.
Sonuçta, tekelci sermaye, hem ABD’ye baðlýlýðýný kanýtlamak için, hem de kendi iç egemenlik dengelerini rahatlatmak için yol verdiði Ergenekon operasyonundan, hiç de umduðu sonuçlarý alamayacaktýr. Operasyon öylesine büyük bir tantana ve
abartýyla topluma sunuldu ki, artýk bir uzlaþma meyvesi olmaktan çýktý. Dahasý, “Atatürkçü çaðdaþ düþünce” kisvesi altýnda,
pek çok kentli küçük burjuvayý karþý-devrim saflarýna eklemleyen bir güç, karþý-devrimci cepheyi alenen zayýflatacak þekilde
tasfiye edildi.
Ne diyelim: Burjuvazi bizim için çalýþmaya devam ediyor.
120. Sayý / 30 Temmuz-12 Ağustos 2008
13
Yeni Evrede
Mücadele Birliði
Sağlık
Sağlıkta
Sömürü ve Yıkım Büyüyor
2007 yýlýnda yapýlan harcamalarý gösteren istatistiklerde saðlýk alanýna yapýlan harcamalar 25.1 milyar YTL(19.5 milyar dolar)Tüm
harcamalar içindeki payý ise %4. Bu harcamalar içinde önemli olan bir
gösterge de saðlýk harcamalarýndaki yýllýk artýþtýr. 2007 yýlýnda saðlýk
harcamalarý sabit fiyatla %11.6 artmýþtýr. Genel harcamalar %3.8 büyürken,toplumun saðlýða yaptýðý harcamalarýn yükseliþindeki büyüklük dikkat çekici. Saðlýk ve sosyal hizmet sektöründeki büyüme %3.1
olarak gerçekleþiyor. Buradan açýkça görülüyor ki, bu alanda yapýlan
yatýrým artýþý bu alana toplumun yaptýðý harcamalarýn artýþýnýn üçte birinin bile altýnda. Bu alanda yapýlan harcamalarýn artýþ oranýnýn yüksekliði saðlýk sorunlarýnýn arttýðýnýn, toplumun saðlýðýnýn daha fazla
bozulduðunun, saðlýk alanýnda hizmetlerin daha fazla paralý olarak
gerçekleþtiðinin, bu alanda sömürünün arttýðýnýn göstergesidir.
Her geçen gün dünya daha fazla yaþanmaz hale getiriliyor. Doða
ve insan üzerindeki yýkým büyük bir hýzla büyüyor. Ýnsan saðlýðý kapitalist çýkarlar,sömürü nedeniyle büyük bir yýkýma uðruyor. Giderek
insan saðlýðý en büyük sömürü malzemelerinden biri oluyor. Son yýllarda saðlýk alanýnda yaþanan geliþmelere bakýnca bu durum çok daha
açýk olarak görülüyor. Her geçen yýl dünyada emekçilerin, yoksullarýn
saðlýk durumunun kötüleþtiði ve yaþam koþullarýnýn daha da kötüye
gittiði görülüyor. Son aylarda dünyada dayanýlmaz boyutlara ulaþan
ve yayýlan açlýk nedeniyle emekçilerin, yoksullarýn yaþadýðý saðlýk sorunlarý çok daha fazla artacak.
Ýþçi sýnýfýnýn mücadelesi ve sosyalizmin baskýsýyla burjuvazi bir
çok sosyal hak talebini kabul etmiþti, bazý saðlýk hizmetleri ve sosyal
hizmetler ücretsiz kamu hizmeti olarak gerçekleþiyordu. Þimdi tüm
saðlýk ve sosyal hizmetler paralý hale getiriliyor. Bu önceden baþladý,
asýl olarak son yýllarda giderek artýyor. Burjuvazi her istediðini hemen
yapamýyor. O yüzden de saðlýk ve sosyal hizmetleri adým adým paralý
hale getiriliyor.
Devlet hastaneleri ve SSK hastaneleri gibi hastanelerde sürekli olarak hizmet niteliðinin yükselmesi engelleniyor. Çoðu zaman buralarda oluþan kuyruklarda beklemek insanlarý hasta ediyor. Buralarýn
hizmet niteliðinin çaðýn olanaklarýyla uygun geliþmesi engellenerek
hastalarýn özel saðlýk kuruluþlarýnýn müþterisi olmasý saðlanýyor. Artýk
saðlýk hizmetleri tüccar-müþteri iliþkisine indirgeniyor. Hasta hizmet
satýn alacak bir müþteri oldu.
Saðlýk alanýnda emperyalist ve iþbirlikçi tekellerin egemenliði için yeni düzenlemeler yapýlýyor. Bugüne kadar yaygýn olan muayenehaneler, küçük klinikler yerine emperyalist ve iþbirlikçi tekellerin bu
alandaki kuruluþlarý yaygýnlaþtýrýlmaya çalýþýlýyor. Halen 25 bin civarý özel muayenehane var. Doktorlarýn kendi muayenehanelerinde çalýþmalarý yasaklanýyor. Bu yasanýn asýl amacý doktorlarýn düþük ücretle çalýþmayý kabul etmelerini saðlamak, tekellere ait kuruluþlar için
düþük ücretle çalýþmaya zorunlu kýlmak. Bu muayenehanelerden hizmet alan hastalar da böylece büyük tekellerin kuruluþlarýna yönelecek.
Yasal düzenlemelerde esnek çalýþma ve uzun süreli çalýþma getiriliyor.
Saðlýk çalýþanlarýnýn üzerindeki sömürü katlanarak artýrýlýyor. Aþýrý
çalýþma saðlýk çalýþanlarýnýn saðlýðýný daha fazla tehdit eder hale getirildi. Bu güne kadar olumsuz koþullarda hizmet vermeye çalýþan emekçiler, bundan sonra en kötü koþullarda bile daha fazla çalýþmaya
zorlanýyorlar. Radyasyonla iliþkili olanlarda çalýþma süresinin uzatýl-
14
mak istenmesi bunun en en çarpýcý örneklerinden birisidir. Ücretli kölelik koþullarý giderek aðýrlaþýyor. Toplumun saðlýk sorunlarýný çözmek için çalýþanlarýn çalýþma koþullarý kendi saðlýklarýný bozuyor.
Saðlýksýz ortamda çalýþma giderek artýyor.
Saðlýk sorunlarýnýn sürekli bu kadar çok artmasý engellenemez
mi? Kapitalizm altýnda bu olanaksýzdýr. Her þeyin metalaþtýðý kapitalizmde insan saðlýðý da bir ticaret konusuna, insan saðlýðý hizmeti bir
ticari iliþkiye dönüþtürülmüþtür. Bu her ülkede farklý boyutlarda olmakla birlikte hýzlý bir deðiþim ve gerileme süreci yaþanýyor. Ýnsan
saðlýðýyla ilgili her þey paralý hale getiriliyor ve insan saðlýðýndan saðlanan sömürü artýrýlýyor. Her þey bir sömürü malzemesi olunca insan
saðlýðýna da ancak sömürü konusu olduðu oranda önem veriliyor. Artýk kamu hizmeti olarak saðlýk hizmeti hýzla tasfiye ediliyor. Böylece
ücretsiz ya da düþük ücretle verilen saðlýk hizmetleri giderek azalýyor.
Her þeyin sömürü malzemesi olmasý insan saðlýðýnýn bozulmasýnýn temel koþullarýný oluþturuyor. Elde edilen sömürüyü artýrmak için hiçbir
insani deðer tanýnmýyor. Çocuklarýn çalýþtýrýlmasý, iþçilerin aþýrý çalýþtýrýlmasý, esnek çalýþma, tarýmýn tasfiyesi gibi bir çok neden insanlarý
açlýk ve sefalete itiyor, saðlýðýný bozuyor. Sömürü için çevreye verilen
tahribat, saðlýksýz ürünlerle sömürüyü artýrma çabalarý insan saðlýðýný
sürekli yýkýma uðratýyor. Göstermelik olarak atýlan bazý adýmlarýn sermaye sýnýfýnýn göz boyama ve kendini aklama çabasý dýþýnda anlamý
yok. Dünyanýn her geçen gün daha fazla yaþanmaz hale getirilmesi,
önlenebilir nedenlerle gerçekleþen basit engellenebilecek ölümlerin
artmasý bunun göstergesidir.
Kapitalizmin geldiði tarihsel aþama büyük yýkýmlarýn yaþandýðý
son aþamadýr. Kapitalizm insanlýða büyük yýkým yaþatýyor. Saðlýk alanýnda her þeyin satýn alma gücüne baðlý olmaya baþlamasý,paran kadar saðlýk olanaðý alacaðýn koþullarýn oluþmasý kapitalizmin insanlýða
verecek bir þeyi olmadýðýný tekrar gösteren bir geliþmedir. Saðlýðýn
konusu insan yaþamýdýr. Saðlýk hizmeti insaný yaþatmak içindir. Ýnsanýn ölümü ile yaþamý arasýnda paralý saðlýk hizmetinin oluþturduðu engel büyüyor. Parasýzlýk yüzünden hastane kapýlarýnda ölenler, hastanelerde rehin alýnanlar, kapýdan alýnmayýp hastane hastane dolaþtýrýlanlar sürekli artýyor. Acil servislerde kabul edilmeyip ölen insanlarýn, sakat kalan insanlarýn sayýsý sürekli artýyor. Burjuva medyanýn vicdan
sýzlatan haberler olarak sunduðu hastane kapýlarýndan çevrilen, hasta-
120. Sayý / 30 Temmuz-12 Ağustos 2008
Yeni Evrede
Mücadele Birliði
Okurlardan
ne hastane dolaþmak zorunda býrakýlan hasta ve yaralýlarla
ilgili haberler günlük, sýradan haberler haline geldi. Medyada yer bulanlarýn bile bu kadar yaygýn olmasý gerçekte bu
duruma düþenlerin sayýsýnýn çok yüksek olmasýnýn göstergesidir.
Kamu kuruluþu olan hastane ve diðer saðlýk kuruluþlarýnýn deðiþimi, nitelikli hizmet vermeyi engelliyor. Hastalar
özel saðlýk kuruluþlarýnýn müþterisi haline getirildi. Kamu
kuruluþlarýnda da saðlýk hizmetleri giderek daha fazla paralý hale getiriliyor. Ayrýca özel saðlýk kuruluþlarý vergi indirimleri, muhasebe oyunlarý, teþvik gibi yollarla desteklenerek para aktarýlýyor. Çok öncelerden baþlayarak saðlýk alanýnda büyük tekeller vakýf kuruluþu olarak yer almaya baþlamýþtý. Koç ve Sabancý baþta olmak üzere bir çok tekel
kendi vakýflarýyla saðlýk alanýna girmiþlerdi.
Saðlýk hizmetlerinde ayýrt edici bir fark da nitelik farkýdýr. En iyi saðlýk hizmetinin verildiði hastaneler çok
yüksek ücretle hizmet veren bazý özel hastanelerdir. Emekçiler bu hastanelerde tedavi olanaðýna sahip deðildir.
Acil durum nedeniyle götürülüp de istisnai olarak içeri girebilenleri saymazsak bu hastanelerde tedavi olacak kadar
parasý olan ancak girip tedavi olur. En basit saðlýk hizmetinin bile asgari ücretli iþçi maaþýný aþtýðý bu hastanelere
parasý bol olanlar girebiliyor. Emekçi semtlerinde bulunan
özel saðlýk kuruluþlarý da kalite olarak burjuva semtlerde
bulunanlardan daha düþük kalitede hizmet veriyor. Ayný
þey kamu saðlýk kuruluþlarý için de geçerlidir. En iyi olanaklara sahip hastaneler, emekçilerin giremeyeceði kadar
pahalý. Kürt halkýnýn durumu da bu açýdan çarpýcýdýr. Kiþi
baþýna düþen doktor-saðlýk personeli, saðlýk kuruluþu sayýsýna bakýldýðýnda büyük bir uçurum görülür. Kürt halký
doktorsuz býrakýlmýþtýr. Tedavi olmak için Ýran sýnýrýný geçip tedavi olup gelenler, aylarca-yýllarca doktor yüzü göremeyenler çok yaygýn. Yoksulluk nedeniyle özel saðlýk
kuruluþlarýndan yararlanamayan Kürt emekçileri kamu
hastaneleri ve saðlýk kuruluþlarýndaki personel ve týbbi araçlarýn yetersizliði, çoðu zaman hiç olmamasý nedeniyle
bu kuruluþlardan da yararlanamýyor.
Ýnsan saðlýðýný bir sömürü aracýna dönüþtüren kapitalizmin yarattýðý yýkým büyüyor. Kapitalizm var oldukça insan saðlýðý sömürü malzemesi olmaya devam edecektir. Ýnsan saðlýðýnýn sömürü malzemesi olmaktan çýkmasý için
kapitalizmin yýkýlmasý zorunludur. Ancak o zaman insan iliþkileri, insan saðlýðý meta iliþkisi olmaktan, sömürü aracý
olmaktan çýkar. Ýnsanlarýn saðlýðý için her türlü olanaðýn
kullanýlmasýnýn yolu kapitalizmin yýkýlmasýyla açýlýr.
Engels “Ýngiltere’de Emekçi Sýnýfýn Durumu”adlý eserinde aþýrý sömürü ve sefalet yüzünden emekçilerin saðlýðýnýn nasýl yýkýma uðradýðýný, emekçi semtlerinde açlýktan ve
ölümden geçilemediðini gösteriyor. Che de Latin Amerika’yý gezerken bu ülkelerde köylülerin, emekçilerin hep
ayný nedenlerle hastalandýðýný, hastalýklarýn yaygýn olduðunu görüyor. Ülke adý deðiþse de aralarýnda fark olmadýðýný,
sömürü ortadan kaldýrýlmadan bu hastalýklarýn tedavi edilerek yok edilemeyeceðini görüyor. Che’nin devrim için mücadeleye girmesinde bu koþullarý görmesi de etkili oluyor.
1840’larda Engels, 1950’lerde Che tarafýndan gösterilen
sömürü nedeniyle emekçilerin saðlýðýnýn yýkýma uðramasý
bugün çok hýzla yaygýnlaþýyor. Bu durumu deðiþtirmek için
Engels’in ve Che’nin yolundan yürümek gerekiyor
Adım Adım Devrime
dým adým devrime yaklaþýrken, sýnýfsal sorunlarý kavramak zorunlu hale
geldi. Sorunlara sýnýfsal bakýldýðýnda, bilinçlenme ihtiyacý daha da belirginleþiyor. Devrimin, bilinçli saðlam kadrolarla mümkün olabileceði kesin ve nettir. Bu düþüncenin dýþýndaki hareketler, büyük yanýlgýya düþüyor. Kitle
kaygýsýyla, burjuva, küçük burjuva ve gerici yandaþlar edinerek sosyalizmi kurmayý düþlüyorlar -ki bunun olamayacaðý, imkansýzlýðý göz önündedir.
Çözüm, bilinçli öncü kadrolarýn çoðalmasýdýr. Sýnýf bilinci almýþ, teoriyi pratiðe dönüþtürmüþ kadrolarýn çoðalmasý, maceracý hayalprestlere net bir cevap olacak. Sosyalizmin alt yapýsýný saðlam bir zemine oturtup, yeni insanýn bakýþ açýsýyla dünyayý þeklendirip sýnýfsýz sömürüsüz bir dünya özlemini gerçekleþtirecektir.
Bugün Kürt sorunu sýnýfsal sorun dýþýnda deðildir, açýk bir örnek olmasýyla
birlikte, çeliþkilerin merkezindedir. Kendi kaderini tayin hakkýndan uzaklaþtýrýlýp,
sistem içerisine sokulmaya çalýþýlýyor.
Bizim mücadelemiz, insanlýk onurunun ve geleceðin teminatýdýr. Düþünen
insanýn düþüncesinin þekillenmesidir. Kürt halký, insanlýk mücadelesinde ön safta
kýzýl bayraklarla bilinçli kararlý bir þekilde uzlaþmacý reformistlere cevap verip,
devrime yürüyecektir. Zalim Dehaq’ýn baþýný ezmenin, sosyalizmi kurmanýn zamaný. Maksist-leninist politikalarýn ýþýðýnda kararlı ve ileriye yönelik adýmlar atýlmalý, iþçi sýnýfýnýn özgücünü, bütün halklarýn devrim dinamitleriyle birleþtirmeli, büyük patlamaya hazýrlanmalýyýz. Sokaklarda, fabrikalarda, tarlalarda, insanýn
olduðu her yerde mücadeleyi yükseltmeliyiz. Bugün içinde bulunduðumuz mevcut sorunlar ortada, gidiþatýn analizini yapmak o kadar zor deðil. Nasýl düþünürsek düþünelim, sorun sistem sorunudur. Bu sistem içerisinde var olmak mümkün
deðildir. Çürük temelli bina yýkýlmaya mahkumdur, yýkýp var gücümüzle yeniden
saðlam bir zeminle inþa etmeliyiz; üzerine yeni bir kat yapmayý düþünenler, yýkýlmasýna ve yýkým sýrasýnda insanlarýn zarar görmesine sebep olacaklardýr. Onarmaya çalýþan uzlaþmacý çevreler, sadece maceracý yaklaþýmlar öne sürebilirler.
Böyle kýsýr döngülere zamanýmýz yok, mecaralarýn peþine takýlmaya da zamanýmýz yok. Bilimsel düþünerek kavramalı, pratik çözümler üreterek, iþçi sýnýfýnýn öz
gücüne güvenerek sosyalizmi kurmalýyýz…
DÜNYA NASIRLI ELLERLE ÞEKÝLENECEK!
GEB’li Bir Ýþçi
A
Antep Zindaný’nda Keyfi Uygulamalar
on süreçte devrimci tutsaklara yönelik bir çok cezaevinde sürdürülen bilinçli baský politikalarý Antep’te de kendini gösteriyor. Daha önce bir çok defa
çeþitli bahanelerle kitap ve dergileri tutsaklara vermeyen Antep H Tipi Cezaevi idaresi, 16 Temmuz Çarþamba günü götürülen dergi ve kitaplarý yine içeri
almadý.
Mücadele Birliði dergisinin 118. sayýsý ve Önsöz dergisinin 11. sayýsý toplatmasý olmamasýna raðmen cezaevindeki tutsaklara verilmesi engellendi. Asker ve
gardiyanlar tarafýndan içeriye “örgüt dergileri” olduðu gerekçesiyle sokulmayan
dergileri götüren arkadaþýmýza ise hakaretlerde bulunarak, “sen hangi örgüttensin”
gibi sorular yöneltildi. Kýsa bir tartýþmanýn ardýndan ise dergiler içeriye alýnmadý
ve geri verildi.
Ekonomik olarak bir çýkýþsýzlýk içerisinde olan sermaye iþçi ve emekçilere
yönelik baskýlarýný hýz kesmeden sürdürürken, iþçi ve emekçilerin öncüleri de zindanlarda ayný þekilde baský ve sindirme politikalarýyla karþý karþýya kalýyorlar. Ýþçi ve emekçilerin ne kadar öncüleriyle baðlarý koparýlmaya çalýþýlsa da iþçi ve emekçilerin mücadelesi sermayenin bu çabasýný boþa çýkaracaktýr.
Devrimci Tutsaklar Özgürleþtirilmeden Ýþçi ve Emekçi Sýnýflar Özgürleþemez!
Antep/ Mücadele Birliði
S
120. Sayý / 30 Temmuz-12 Ağustos 2008
15
Yeni Evrede
Mücadele Birliði
Gecekondu Yıkımı
Gecekondular
Patladý
Patlayacak
on zamanlarda kentsel dönüþüm projesi adý altýnda Ýzmir’in
birçok bölgesinde gecekondu yýkýmlarý gerçekleþiyor .Burjuvazi henüz sermaye birikimini gerçekleþtirdiði dönemlerde
yoðun emek gücüne ihtiyaç duyuyordu. Bunun için baþta özellikle
Kürdistan’dan olmak üzere tüm kýrsal kesimi sanayi merkezlerinde
topladý. Kimini zorla, kimini ekonomik yýkýma uðratarak... Böylece “Batý”ya büyük, duraksýz bir göç baþladý. Her gün yeni yeni aileler aktý geldi. Ama ne barýnacak bir yerleri vardý, ne de paralarý,
varlýklarý... Arazi mafyalarýnýn ellerine düþtüler. Boþ arazilerde bir
gecede yükseliveren derme çatma barýnaklar kurdular. Bir gece içinde araziye konuveren (gecekondu) barakalarda yaþamlarýný sürdürmeye çalýþtýlar.
Fabrikalara doluþtular, inþaatlarda amele oldular, temizlikçi oldular... Nerede ne iþ varsa yapmaya soyundular. Hem de en düþük
ücretlerle, hem de hiçbir sosyal güvenceleri olmaksýzýn... Burjuvazinin ucuz emek cennetini yarattýlar.
Ve sanki tüm bu zorluklarý yaþayan onlar deðilmiþ gibi, sanki
onlarý akýn akýn kentlere çeken bizzat burjuva düzenin kendisi deðilmiþ gibi, aþaðýlandýlar, horlandýlar. Gün gün sefaletleri derinleþti. Gün gün öfkeleri büyüdü, sel olup taþtý.
Ýþte bu öfke selinin en yoðun yaþandýðý emekçi mahalleleri iþsizliðin, yoksulluðun, sefaletin ve yozlaþmanýn en yoðun yaþandýðý
yerlerdir. Ve artýk bu yerlerden yükselen tek bir ses var: insanca yaþam!
Ýnsanlar bu özlemle çoðu zaman eyleme geçip burjuvazinin
kolluk güçleriyle çatýþmaya girdiler. Bu durum burjuvaziyi ekonomik krizin yanýnda bir de siyasi krize sürükledi. Çünkü artýk iþçi sýnýfýný elinden kaçýrmýþtý ve onlar üzerindeki egemenliðini de günden güne yitirir hale gelmiþti. Ancak burjuvazi bir yandan bu öfke
selini durdurmak için kitleler üzerinde þiddet, baský ve terörünü yoðunlaþtýrýrken, bir yandan da mahallelerdeki örgütlülüðü daðýtmak
ve de bu arazileri kendi rant alanlarýna dönüþtürmek için “kentsel
dönüþüm” adý altýnda gecekondu yýkýmlarýna hýz verdi. Týpký þu an
Kadifekale, Limontepe, Atatürk mah, Cennetçeþme, Kuruçeþme ve
Gediz’de olduðu gibi.
Sermaye sýnýfý mahallelerde toplu bir yýkým gerçekleþtirdiði zaman karþýsýnda çok büyük bir güç bulacaðýný bildiðinden yýkýmlarý
parça parça gerçekleþtiriyor. Yaklaþýk 10 senedir yýkmaya çalýþtýðý
ve her seferinde halkýn direniþiyle karþýlaþtýðý Kuruçeþme’ye 18
temmuz sabahý bir kez daha yýkým ekiplerini yolladý. Yýkým ekipleri halkýn barikatlý eylemiyle geri püskürtüldü. Mahalleli tarafýndan
4 temsilci seçilerek 2’si devrimci yapýlarla görüþmeye gitti; diðer
2’si ise Ankara’ya gidip Tarým Bakanlýðý’na baþvurdu. Ancak görüþme saðlanamadý.
Bu arada bazý devrimci ve siyasi partiler gecekondu halkýyla
Buca belediyesi arasýnda görüþme saðlamaya çalýþtý. Görüþme red-
S
16
dedildi ve gerekçe olarak halkýn belediye baþkaný hakkýnda( sözde)
slogan attýðý gösterildi. Hakkýnda slogan atýlan belediye baþkaný sinirlenmiþ ve hem görüþme istememiþ hem de ne olursa olsun evleri yýkacaðýný belirtmiþ(ne bahane ama!).Gecekondu halký da bunun
üzerine hiç bir þekilde evlerini yýktýrmamak için devrimci yapýlar ve
mahalle temsilcileriyle karar alýp ayný gece barikat kurdular. Ertesi
sabah mahalleye giren sokaklarýn hepsini barikatlarla kapatmýþ olan
halk ve devrimci yapýlarýn kararlý duruþuyla yýkým için gelen 7-8 otobüs dolusu çevik kuvvet ve yýkým ekipleri geri çekilmek zorunda
kaldý.15 gün sonra tekrar geleceklerini söylemeleri üzerine halkýn
cevabý ne olursa olsun geldiklerinde ayný manzarayla karþýlaþacaklarý oldu.
Bu tür yýkýmlarýn birçok yerde gerçekleþtirildiðini belirtmiþtik.
Gediz Mahallesi’nde de yýkýlacak olan aileleri de ziyaret ettik. Daha önce de yýkýmlarýn olduðu bu mahallede yýkýmlar parça parça
gerçekleþtiriliyor. Mahalle halkýyla yaptýðýmýz görüþmelerde oturduklarý evin vergisini ödediklerini, suyunun elektriðinin baðlý olduðunu vurgulayan aileler “Burasýnýn yeþil alan yeri olduðunu söyleyip bizi suçlu çýkarýyorlar. Bu evler yaklaþýk otuz beþ senedir var,
hukuken yirmi seneden sonra tapu verilmesi gerekiyor. Ama bize
vermediler. Ben tek baþýma yaþýyorum dediðimde ‘git çocuklarýn
sana baksýn’ dediler. Ýyi de çocuklarýmýn da durumu iyi deðil ki,
kendilerine bakamýyorlar daha. Bizlere evleri yýktýktan sonra da
hiçbir þey vermiyorlar. Ev bile bulamýyoruz. Gerçi bulduðumuzda
da parayý ödeyemeyeceðiz. Eþyalarýmýzýn çoðunu satýþa çýkardýk
parayý ödeyebilmek için. Hiç deðilse zaman versinler bize. Kendimizi evin önüne atýp yaksak da evi yýkacaklarını söylüyorlar. Ama
þunu iyi bilsinler bizden oy istemeye gelmesinler. Madem bizi sokaða atýyorlar oylarýmýza da ihtiyaçlarý yok demektir.” diyerek öfkelerini dile getirdiler.
Burjuvazi “kentsel dönüþüm” adý altýnda iþçi ve emekçilerin
barýndýklarý gecekondularý yýkarken halkýn kendisine karþý olan öfkesini daha da bilediðinin farkýnda mýdýr acaba? Burjuvazi içinde
bulunduðu krizi atlatmak için attýðý her adýmda kendisini daha da
büyük bir krizin içinde buluyor. Kapitalizm artýk miladýný doldurmuþtur. Bunu kendi içinde yaþanan iç çatýþmalarýnda ve iþçi-emekçilerle yaþadýðý çatýþmalardan, yani artýk toplumu yönetemediðinden ve toplumun da artýk eskisi gibi yönetilmek istemediðinden anlayabiliyoruz. Þimdi iþçi ve emekçilere söyleyebileceðimiz son sözümüz: iþçiler, emekçiler ve yoksul Kürt halký yýkýmlara ve saldýrýlara karþý iktidar için savaþalým. Çünkü bizler tüm yaþamsal sorunlarýmýzý ancak ve ancak iktidarý ele geçirip Demokratik Halk Ýktidarýný gerçekleþtirdiðimiz zaman ortadan kaldýracaðýz
Fabrikalar, Tarlalar, Siyasi Ýktidar, Her Þey Emeðin Olacak!
Ýzmir Mücadele Birliði Platformu
120. Sayý / 30 Temmuz-12 Ağustos 2008
Yeni Evrede
Mücadele Birliði
İşçi \ Emekçi
Emekçiler Her Yerde Eylemde
Sendikasý’ný suçladý.Uzel Otomotiv Sistemleri fabrikasýnda çalýþan 500 iþçi, Gebze Cumhuriyet Meydaný’nda yaptýðý basýn
açýklamasýnda, üye olduklarý Türk Metal
Sendikasý’na tepki gösterdi ve sendikayý
yalancýlýkla suçladý. Ýþçiler adýna basýn açýklamasý yapan Serdar Þimsek, 4 aydýr
maaþlarýný alamadýklarýný, sendikanýn yalanlarla iþçileri bu duruma getirdiðini iddia ederek, “4 aydýr düzenli maaþ alamadýðýmýz gibi fabrikaya gelen hacizlerden dolayý çalýþamayacak hale getirildik. Bu süreçte bizim haklarýmýzý desteklemekle yükümlü olan Türk Metal bizi yalanlarla oyalayarak maðdur etti” dedi.
16 / 07 / 2008
Ordu’da 150 Fýndýk İþçisi
İl Dýþýna Çýkarýldý!
Kürdistan’ýn illerinden fýndýk toplamak için Ordu’ya gelen 150 kadar iþçi konakladýklarý Melet Irmaðý kenarýndan il dýþýna çýkarýldý. Fýndýk toplamak için Ordu’ya gelen mevsimlik tarým iþçileri, Valilikçe alýnan karar doðrultusunda konakladýklarý ýrmak kenarýndan kaldýrýldý. Melet
Irmaðý kenarýnda konaklayan yaklaþýk 150
kiþilik iþçi grubu “olasý selden zarar görmesinler” iddiasýyla bulunduklarý yerden il
dýþýna çýkarýldý!
18 / 07 / 2008
Kapitalizmin Çalýþma Koþullarý
2 İþçiyi Daha Öldürdü!
Kayseri’nin Melikgazi ilçesinde çalýþtýklarý inþaatýn iskelesinden düþen 2 iþçi,
hayatýný kaybetti. Osman Kavuncu Caddesi’nde, inþaatta çalýþan iþçilerden Bekir
Özbek ve Hüseyin Özbek, çýktýklarý inþaat
iskelesinden düþtü. Aðýr yaralanan iþçiler,
ambulansla Kayseri Eðitim ve Araþtýrma
Hastanesine kaldýrýlýrken yolda öldü.
19 / 07 / 2008
Uzel İþçilerinden Türk Metal-Sen’e:
Bizi Kandýrýyorsunuz!
Þekerpýnar’daki Uzel Otomotiv Sistemleri Fabrikasý’nda çalýþan iþçiler, 4 ay
maaþ alamamalarý nedeniyle Türk Metal
23 / 07 / 2008
THY’de 1 Günlük Grev!
THY’de Kaptan Pilot Bahadýr Altan’ýn iþ akdine son verilmesiyle iyice ar21 / 07 / 2008
tan huzursuzluk, pilotlarýn “bir gün uçmaİzmir’den İstanbul Büyükþehir
ma” kararý almasýna neden oldu. Ancak 25
Belediyesi İþçilerine Destek!
Türk-Ýþ’e baðlý Belediye-Ýþ Sendikasý Temmuz günü bir basýn açýklamasý yayýnÝzmir Þubeleri, Ýstanbul’daki belediye iþçi- layan Bahadýr Altan’ýn talebi üzerine grev
lerinin grev kararýný asarken polis müda- gerçekleþtirilmedi.
halesine maruz kalmasýna tepki gösterdi.
Kadýköy Belediyesinde
Grev Kararý Asýldý!
Disk’e Baðlý Genel -Ýþ Sendikasý,
Toplu Ýþ Sözleþme Görüþmeleri Anlaþmazlýkla Sonuçlanan Kadýköy Belediyesine Grev Kararýný Astý. DÝSK’e baðlý Genel-Ýþ Sendikasý, toplu iþ sözleþme görüþmeleri anlaþmazlýkla sonuçlanan Kadýköy
Belediyesine grev kararýný astý. Ýskele
Meydaný’ndaki Atatürk Anýtý önünde toplanan Genel-Ýþ Sendikasý yönetici ve üyeleri, Týbbiye Caddesi’nden Tepe Natilius
Alýþveriþ Merkezine, oradan da Kadýköy
22 / 07 / 2008
Belediyesi önüne kadar yürüdü.
Toki İþçileri Eylemde
Çalýþmak için Diyarbakýr, Muþ, Mar25 / 07 / 2008
din ve birçok ilden Konya’ya gelen iþçiler,
İzmir’de
3.5 aydýr çalýþtýklarý Baþbakanlýk Toplu
Taþeron Saðlýk İþçilerinden Eylem!
Konut Ýdaresi’ne (TOKÝ) baðlý Okan ÝnþaEge Üniversitesi Týp Fakültesi Hastaat’ýn sahibi Abdullah Kalkan’dan alacak- nesinde ki taþeron saðlýk iþçileri yýllýk üclarýný alamýyor. Alacaklarýný almak için, retli izin haklarý için basýn açýklamasý ve
bir grup inþaatçý, Seydiþehir’den Anka- dilekçe verme eylemi yaptýlar. Hastane
ra’ya gelerek TOKÝ önünde eyleme baþla- bahçesinde toplanan 100 kadar Dev Saðlýk
dý. Alacaklarýný isteyen iþçiler, paralarý ol- Ýþ üyesi iþçi ve SES üyesi saðlýk emekçisi
madýðý için, herhangi bir yere gidemedik- bugün saat 12.30’ da “yýllýk ücretli izin
lerini ve günlerdir aç olduklarýný dile getir- haklarýnýn gaspýna” karþý hastane yönetimini protesto ederek uyardýlar.
di.
120. Sayý / 30 Temmuz-12 Ağustos 2008
17
Yeni Evrede
Mücadele Birliði
İşçi \ Emekçi
Emekçiler Dünyayı Sarsıyor
07 / 07 / 2008
Alman Pilotlar Grevde
Almanya’da Hava Ulaşımı Felç Oldu
Almanya’da yaklaþýk 1000 pilotun ücret
artýþý için önceki gece yarýsý baþlattýðý 24 saatlik grev nedeniyle 07 Temmuz’da öðle saatlerine kadar ülkenin tüm hava alanlarýnda toplam 200 seferi iptal edildi.
10 / 07 / 2008
Peruda Çiftçi Grevi
Peru’unun çeþitli bölgelerinden üç çiftçi
örgütü Salý günü greve giderek hükümetin sosyal ve ekonomik programýný protesto etti. Perulu iþçiler, 9 Temmuz günü, ülkedeki kapitalist ekonomik uygulamalara karþý ülke çapýnda
greve gideceklerini duyurmuþlardý. 8 Temmuz
günü de, Ulusal Tarým Konfederasyonu
(CNA), Peru Çiftçilerinin Konfederasyonu
(CCP) ve çeþitli çiftçi topluluklarý, Peru’da
Loreto’nun ormanlýk kesimi, Orta Selva ve Ayacucho’nun Orta And bölgesinde çiftçiler
greve baþladý. Çiftçi örgütleri, orman bölgesinde, hükümetin topraklarý ve diðer ulusal
kaynaklarý özel þirketlere ve kiþilere satmayý
yasalaþtýrmasýna karþý tepki gösteriyor. Ayrýca
Ayacucho’daki eylemciler, ABD askeri birliklerinin bölgeden çekilmesini de talep ediyor.
11 / 07 / 2008
İran’da Otomotiv İşçileri Grevde
Ýran’ýn en büyük otomobil fabrikasý
Khodro’da iþçilerin Haziran sonunda baþlattýðý uyarý açlýk grevi, maaþ ve çalýþma koþullarýnýn geliþtirilmesi için bir greve dönüþtü.
Ýþçilerin temel talepleri, “taþeronlaþtýrmanýn önüne geçilmesi, insanca yaþanabilecek
düzeyde maaþ, iþ güvencesinin saðlanmasý ve
geçici süreli çalýþtýrmaya son verilmesi, zorunlu mesainin kaldýrýlmasý ve karar mekanizma-
18
larýnda iþçi temsilcilerinin de yer almasý”.
11 / 07 / 2008
Bangladeş’te Öğretmenler Eyleme
Hazırlanıyor
Bangladeþli öðretmenler, ücretlerine zam
yapýlmadýðý takdirde açlýk grevine baþlayacak.
Ücretlerinin %20 artýrýlmasýný isteyen öðretmenler, Temmuz ayýnýn sonuna kadar zam talepleri kabul edilmezse 1 Aðustos’tan itibaren
þehir merkezi Shaheed Minar’da açlýk grevine
baþlayacaklarýný söylüyorlar.
Peru’da Genel Grev
Peru’da günler öncesinde planlanan ve
duyurusu yapýlan genel grev, eylemler ve çatýþmalarla geçti.
Genel Ýþçi Konfederasyonu’nun iþçi ücretlerine zam yapýlmamasý üzerine yapýlan genel grevde, Güneydoðu’daki Puerto Maldonado bölgesinde binlerce köylü, yerel hükümet
binasýný daðýttý ve ateþe verdi. Yaklaþýk 200 kiþi gözaltýna alýndý.
12 / 07 / 2008
Avusturya’da Eylemler
7 Temmuz günü, Avusturya’nýn baþkenti
Viyana’da kamyoncular ve doktorlarýn eylemi
vardý.
Sürekli yükselen benzin fiyatlarýný protesto eden kamyoncular, petrole uygulanan vergi
oranlarýnýn düþürülmesi ve araç vergisinin kaldýrýlmasýný talep ediyor. Benzin zamlarýna ve
araç vergilerine karþý eyleme 1427 kamyon
katýldý. Þehir içine giren az sayýda kamyon da
en sað þeritten çok düþük hýzda ilerlediler.
Kamyoncular, hükümetin uyguladýðý politikada deðiþiklik yapmamasý durumunda baþka
eylemler yapmayý planladýklarýný da açýkladýlar.
15 / 07 / 2008
İngiltere’de 600 Bin
Belediye
Çalışanından 2 Günlük Grev!
Ýngiltere’de, çöplerin toplanmamasýný
120. Sayý / 30 Temmuz-12 Ağustos 2008
gündeme getiren yüzbinlerce belediye iþçisinin 2 günlük grevi baþladý. Ýþçi sendikalarý Unison ve Unite, enflasyonun çok altýnda kalan
maaþ zamlarýný protesto etmek amacýyla greve
gittiklerini söyledi.
Unison Ýþçi sendikasý baþkaný Dave Prentis, 600 bin iþçinin katýlýmý ile bugün ve yarýn
1926 yýlýndan bu yana görülen en büyük iþçi
eylemini ortaya koyacaklarýný söyledi.
18 / 07 / 2008
Avusturalya’da 6 Bin İşçi Grevde
Ergon Energy ve Powerlink Þirketlerinde
çalýþan sendika üyesi 6 bin iþçi ücret artýþý talebi ile 18 Temmuz itibariyle 2 günlük greve
gittiler. Elektrik Ýþçileri Sendikasý (ETC), Avustralya Ýmalat Ýþçileri Birliði (AMWU),
Mühendis, Akademisyen ve Ýþletmeciler Birliði (APESMA) Avustralya Kamu Çalýþanlarý
Sendikasý (ASU) yaptýðý basýn toplantýsýnda,
Energex Þirketinin önerdiði yüzde 4.5’lik artýþa karþýn yüzde 10.3’lük bir artýþ istediklerini
bildirdi.
19 / 07 / 2008
Honduras’lılar Greve Gidiyor
Honduraslý demokratik kitle örgütleri,
çevre ve vatandaþ haklarýný korumak adýna 5
Aðustos’ta Ulusal Sivil Greve gideceklerini
duyurdu. Hükümeti 12 maddeden oluþan listedeki talepleri yerine getirmek üzere zorlamak
için çeþitli gösteriler, yürüyüþler, toplantýlar,
yol kesme eylemleri gerçekleþecek.
19 / 07 / 2008
Yeni zelanda’da Pilotlar Grevde
Yeni Zelanda Hava Yollarý’na baðlý Air
Nelson havayolu þirketinde çalýþan pilotlar
greve çýktýlar. Yeni Zelanda Hava Çalýþanlarý
Birliði (Alpa) üyesi pilotlarýn grevi 3 gün sürdü.
20 / 07 / 2008
Srilanka’da Grev
Sri Lanka’da sendikalar, iþçi örgütleri ile
birlikte hayat pahalýlýðýna karþý 3 günlük greve
gitmeyi planlýyor. Sri Lanka Ulusal Ýþçi Sendikasý (NTUC), 21 Temmuzdan itibaren iþ yerle-
Yeni Evrede
Mücadele Birliði
rinde hayat pahalýlýðý ve ücretlerin azlýðý sebebiyle mitinglere baþlayacaðýný açýkladý.
(NTUC) lideri Lal Kantha, taleplerini kazanmak için diðer sendika ve iþçi örgütleriyle
iþbirliði içerisinde olacaklarýný belirtti. NTUC
konu ile ilgili olarak topladýklarý 1 milyon imzayý Baþbakan Mahinda Rajapaksa’ya ulaþtýrdýklarýný söyledi.
Kuzey Ýrlanda’da Grev Nedeniyle
Dery Havalanı 2 Gün Kapandı
Derry City Konseyi kamu çalýþanlarýna
son kez uzlaþma çaðrýsýnda bulunmuþ ancak
iþçiler uzlaþmanýn þartlarýna itiraz edince Çarþamba ve Perþembe günü için Havaalaný’ný
kapatma kararý aldý. Kuzey Ýrlanda’daki grev
sürecince Ýngiltere ve Galler’deki çalýþanlar da
meslektaþlarýna katýlýyorlar.
Çalýþanlar, kendilerinin saat baþý ücretine
50 pens zam ya da aylýk yüzde 6’lýk zam talebine karþýn iþverenin yüzde 2.45’lik önerisine
itiraz etmiþti. En düþük kamu çalýþanýnýn maaþý saat baþý 5.81 sterlin civarýnda.
21 / 07 / 2008
Kuveyt’te 6 Bin Bangladeşli Ýşçi Grevde
6 bini aþkýn Bangladeþli göçmen iþçi ücretlerinin 18 Dinar (KD)’dan 40 KD’ye çýkarýlmasý, ücretlerinin düzenli ödenmesi, sigortalarýnýn ödenmesi, çalýþma saatlerinin azaltýlmasý gibi taleplerle 20 Temmuz Pazar günü
greve çýktýlar. Grev sonrasý sýnýrdýþý edilmekle
tehdit edildiler. Ancak yapýlan görüþmeler sonunda Saðlýk ve Savunma Bakanlýklarý’nda
çalýþan iþçilerin ücretleri 40 KD’ye yükseltildi
ve buralarda çalýþan iþçiler iþlerine geri döndüler. Diðer iþçilerle görüþmeler sürüyor.
Kuveyt’te toplam 200 bin Bangladeþli iþçi çalýþýyor.
Almanya'da Petrol Zammı Protestosu
Akaryakýt fiyatlarýnýn artýþý, Almanya’da
da protesto edildi. Bavyera’da toplanan 500
kadar TIR þoförü, dizele yapýlan zamlarý pro-
İşçi \ Emekçi
testo etmek için, þehirler arasý yolda kilometrelerce uzunlukta konvoy oluþturdu. Göstericiler, dizel fiyatlarýnýn bir avronun altýna çekilmesi talebinde bulundu. Almanya’da dizel fiyatlarý geçen ay bir avro 53 sente, yani yaklaþýk iki buçuk Türk Lirasýna çýkmýþtý.
22 / 07 / 2008
Panama’da Grev Hazırlıkları
Sendikalarýn ve öðrenci örgütlerinin Pazartesi günü yaptýðý açýklamada, daha iyi yaþam koþullarý için ülke genelinde düzenlenecek grev için hazýrlýklarýn sürdüðü belirtildi.
FRANADESO’dan (Ekonomik ve Sosyal
Haklarý Koruma Ulusal Cephesi) yapýlan açýklamada, grev süresince diðer eylemlerin yaný
sýra sokak eylemleri, yol kesme eylemleri gibi
eylemlerin gerçekleþtirileceði açýklandý.
Cumartesi günü gerçekleþtirilen toplantýda, Panama Halkýnýn Yaþamýna ve Saygýnlýðýna Saygý örgütü Ulusal Koordinasyon Kurulu’nun ve yerel örgütlerinin eylemlerinin ortak
bir biçime sokulmasý kararý benimsendi. FRANADESO içinde örgütlü kesimlerin temsilcileriyle yapýlan görüþmelerle, ücret zammý ve
temel tüketim mallarýnda indirim talebini içerecek bir grevin hangi gün yapýlmasý gerektiði
deðerlendiriliyor. Ayrýca, 14 Aðustos’ta Panama Kent merkezinden baþkanlýk sarayýna bir
yürüyüþ düzenlenmesi kararlaþtýrýldý. Cumartesi günü yapýlan liderler toplantýsýnda, yapýlacak gösteri ve greve, ULIP’in (Halklarýn Mücadele Birliði) destek çýkacaðý belirtildi.
24 / 07 / 2008
Almanya’da Metal İşçileri Süresiz
Grev Kararı Aldı
Almanya’nýn Dortmund kentindeki Conti-VDO iþçileri 21 Temmuzda düzenledikleri
toplantýda süresiz greve çýkma ve talepleri yerine getirilinceye kadar iþbaþý yapmama kararý
aldýlar.
Haziran ve Temmuz aylarýnda dört kez
kýsa süreli iþ býrakan iþçilere “çok sýk grev
yapmanýn iþyerlerini güvenceye almayacaðýný” söyleyen ve “derhal uyumlu çalýþma ortamý” talep eden iþverenin baskýlarý bir iþe yaramadý. Greve çýkan iþçileri fabrikayý terk etmeye zorlayan ve gerektiðinde özel güvenlik birimlerini devreye sokmakla tehdit eden iþverenin bu saldýrýsý, bütün iþçilerin ortak hareket
120. Sayý / 30 Temmuz-12 Ağustos 2008
etmesi sonucu boþa çýkartýldý. Grev kararýný ve
hedeflerini birlikte karar altýna alan iþçiler daha sonra bir grev komitesi seçerek, “Bundan
sonra görüþmeler bu arkadaþlarýmýzla yapýlacak” diyorlar. Çoðunluðu kadýnlardan oluþan
yaklaþýk 200 iþçi direniþlerini sürdürmekte kararlýlar.
Ýngiltere’de Pasaport Dairesi
Çalışanları Grevde
Ýngiltere’de pasaport dairesi çalýþanlarýnýn üç günlük grevi baþladý. Grev Ýngiltere’deki 7 ayrý bölgenin pasaport dairesi çalýþanlarýný kapsýyor . Üç günlük grevin ilk ve orta dereceli okullarýn tatile girmesiyle ayný döneme
denk geldiði, pek çok kiþinin seyahat planlarýnýn kesintiye uðrayabileceði ve yaklaþýk 60 bin
pasaportun iþlem görmeyeceðine iþaret eden
Kamu Çalýþanlarý Sendikasý, 7 bölgesel pasaport dairesi çalýþanlarýnýn yaný sýra 68 ön görüþme bürosunda çalýþan 3 bin kiþilik personel
de üç gün boyunca grevde yer alýyor.
25 / 07 / 2008
Pire Limanı’nda İşçiler Polisle Çatıştı
Yunanistan’ýn Pire kentinde bakým onarým çalýþmalarý yapýlan bir tankerde meydana
gelen ve 8 kiþinin yaþamýný yitirmesine yol açan kazayý protesto eden liman iþçileri ile polis arasýnda çatýþma çýktý. Olaylarda 13 kiþi yaralandý.
Pire’nin “Perama” sahilinde dün akþam
saatlerinde limanda demirli Panama bandýralý
“Friendship Gas” adlý likit gaz tankerinin ambarýnda, kaynak çalýþmalarý sýrasýnda, henüz
belirlenemeyen bir nedenle patlama meydana
geldi. Kaza sonrasýnda, “iþ yerlerinde can güvenliðinin yeterince saðlanmadýðý” gerekçesiyle 3 günlük grev yapacaklarýný açýklayan ve
Yunanistan Ege ve Deniz Ticaret Bakanlýðý önünde gösteri düzenleyen liman iþçileriyle polisi arasýnda çatýþma çýktý. Ýþçiler bakanlýk binasýna girmeye çalýþýrken, çevrede bulunan araçlarla barikatlar kurarak polisle çatýþtýlar. Polis iþçilere göz yaþartýcý gazla saldýrdý. Eylemciler taþ ve çeþitli cisimlerle yanýt verdi. Olaylarda beþi liman güvenlik görevlisi, sekizi ise
polis olmak üzere 13 kiþi hafif þekilde yaralandý.
Not: Haberler Mücadele Birliði Web Sitesi
www.mucadelebirligi.com’dan derlenmiþtir.
19
Yeni Evrede
Mücadele Birliði
Kastro Yoldaşın Görüşleri
Dürüstlük ve
Mütevazi Olmanın
Değeri
erhangi bir otobiyografik renkli yazý beni yarým
yüzyýldan önce verdiðim kararlar hakkýndaki
þüpheleri ortadan kaldýrmaya zorluyor. Ýnce ayrýntýlardan bahsediyorum, çünkü can alýcý noktalar hiçbir zaman
unutulmaz. Bu, benim 60 yýl önce, 1948’de yaptýklarým için de
geçerlidir.
Dominik halkýný Trujillo tiranlýðýndan kurtarma yolculuðuna
çýkma kararýný verdiðim aný dün gibi hatýrlýyorum. Ayrýca, o
döneme ait pek çok soyut olay aklýmda saklý kaldý; bu olaylar
zaman zaman dile getirdiðim benim için unutulmaz düzinelerce
bölümden meydana geliyor. Bunlarýn çoðu ise yazýya geçirildi.
Bugün, Kolombiya’ya Latin Amerika Öðrenci
Federasyonu’nun kuruluþunu teþvik etmek için giderken
amaçlarým arasýnda ABD’nin ön ayak olduðu Amerika Devletler
Birliði’ni, OAS’ý, kesin olarak engelleme düþüncesinin olduðunu
netlikle söyleyemem; bu o zaman henüz ulaþtýðýmý söylemek için
erken olan bir vizyondur.
Olaylardan 33 yýl sonra benimle
röportaj yapan sýradýþý bir tarihçi ve
ayrýntýlandýrma uzmaný olan Arturo
Alape, Kolombiya’ya 1948’de yaptýðým yolculuktaki amacýmýn bu
olduðunu doðruladýðým cevaplarýmý yeniden ortaya koydu.
‘Emanuel’in
Þeffaflýðý’
isimli
kitabýnda
Germán
Sánchez, Alape ile yapýlan
röportajdan kelimesi kelimesine
aktarýyor: “ABD’nin burada,
Latin Amerika’da kendi kontrol
sistemini saðlamlaþtýrmak için
kýþkýrttýðý 1948’deki OAS
toplantýsýyla karþý karþýya kalýnan bu günlerde, OAS toplantýsýyla ayný yerde ve zamanda antiemperyalist prensiplerin arkasýnda duran ve söylediðim noktalarý savunan bir Latin Amerika
öðrenciler toplantýsý yapmak
fikrini öne sürmüþtüm.”
Röportajýn Küba’da
H
20
Abril Yayýnevi tarafýndan yakýn zamanda basýlan bir nüshasýnda
paragraf aynen yer alýyor. Birisi bana Fidel ile Yüz Saat kitabýnda davranýþýma yön veren amacýn bunlar olup olmadýðý konusunda benim de biraz þüpheli olduðum hatýrlatmasýnda bulundu.
Kullandýðým ifadede “OAS toplantýsýyla karþý karþýya kalýnan” anlatýmýmýn yeterince açýk olmadýðý bellidir.
Ben þüpheyi ortadan kaldýrmak için þunu söyleyebilirim:
rahipler tarafýndan yönetilen bir okulun 12. sýnýfýný bitirdikten
yalnýzca iki buçuk sene sonra birisinin, yani benim ulaþtýðým
siyasi evrimi ve beni harekete geçiren amaçlarý yeniden inþa etmeye çalýþtým. Ben, yalnýz onursal nedenlerle enerjisi spor yapmaya, keþfetmeye, daðlara týrmanmaya ve zamanýn izin verdiði
ölçüde derslerini çalýþmaya kanalize olmuþ isyancý bir kiþiydim.
Okul hayatým boyunca sürekli farkýnda olduðum þeyler,
gazetelerin ben henüz 10 yaþýmda bile deðilken yani 1936
Temmuzunda Ýspanya Ýç Savaþý ve 19 yaþýma girmek üzereyken
1945 Aðustosunda Hiroshima ve Nagasaki’ye atýlan atom bombalarý haberleriydi ki bunlarla sonradan kendi iliþkimi kuracaktým.
Çok küçük yaþlarýmdan itibaren içinde yaþadýðým toplumun
adaletsizliklerinin ve önyargýlarýnýn zorluðunu yaþadým.
21 yaþýnda Kolombiya’ya gittiðimde oldukça radikal biri
olmakla beraber henüz Marksist-Leninist deðildim. Trujillo tiranlýðýna karþý olan mücadelelere ve bunun gibi Porto Riko’nun
baðýmsýzlýðý, Panama Kanalý’nýn yeniden açýlmasý, Falkland
Adalarý’nýn yeniden Arjantin Cumhuriyeti’ne devredilmesi,
Karayipler’de sömürgeciliðin sonlandýrýlmasý, bizim yarý küremizde Ýngiltere, Fransa ve Hollanda tarafýndan sömürgeleþtirilmiþ
ada ve bölgelerin baðýmsýzlýk mücadelelerine aktif olarak katýlýyordum.
O yýllarda, Bolivar’ýn ülkesi olan Venezuela’da Demokratik
Eylem’in liderliðinde bir devrim gerçekleþmiþti. Radikal sol
düþüncelerden esinlenen Rómulo Betancourt devrimci bir lider
olmaya çalýþýyordu. Betancourt, ülkeye Ekim 1945 ile Þubat
1948 arasinda liderlik etti.
Büyük yazar Rómulo Gallegos, 1945’deki askeri hareketten
sonra yapýlan ilk seçimlerde Devlet Baþkaný olarak seçilen
Betancourt’u takip ediyordu. Onunla 1945’de Karakas’a yaptýðým ziyarette tanýþtým.
Panama’da öðrenciler Kanal’ýn yeniden açýlmasýný talep
ettikleri için vahþice baskýlar görüyorlardý; öðrencilerden birinin
120. Sayý / 30 Temmuz-12 Ağustos 2008
Yeni Evrede
Mücadele Birliði
Kastro Yoldaşın Görüşleri
omuriliðine bir kurþun isabet etmiþti ve bacaklarýný oynatamýyordu.
Kolombiya’da üniversite yükselen Gaitán taraftarý
hareketlerle kaynýyordu.
Bu üç ülkeden öðrencilerle olan temaslarým meyvesini veriyordu: Kongreyi ve Latin Amerika Öðrenci Federasyonu’nun
kurulmasýný kabul etmiþlerdi. Arjantin’deki Peroncular da bizi
destekliyordu.
Kolombiyalý üniversite öðrencileri Gaitán ile irtibat kurmamý
saðladýlar. Böylece onunla buluþma ve sohbet etme onuruna sahip
oldum. O reddedilemez bir þekilde Liberal Parti’nin mütevazý
kesimlerinin ve Kolombiya’daki ilerici güçlerin lideriydi. Bize
kongremizin açýlýþýný yapacaðý sözünü vermiþti. Bu bizim için
son derece cesaretlendirici oldu.
Bu kardeþ ülkede Latin Amerika’dan hükümet temsilcilerinin katýldýðý bir toplantý düzenleniyordu. II. Dünya Savaþý’nda
müttefikleri olan ve 2 milyon askerini kaybeden Sovyetler’in
arkasýndan Japonya’daki iki büyük sivil yerleþime atom bombasý
atan ABD’nin Baþkan Yardýmcýsý General Marshall, Devlet
Baþkaný Harry S. Truman’ý temsilen oradaydý.
ABD’nin Bogota’daki temel amacý insanlarýmýz için çok acý
sonuçlar doðuran OAS’ý kurmaktý.
Kendime söz konusu uluslar üstü kurumu engellemeyi tasarlayacak kadar cesur bir düþünceyi aklýmdan geçirecek ideolojik
geliþime sahip olup olmadýðýmý soruyorum. Her ne olursa olsun,
orada temsil edilen tiranlýklara, Porto Riko’nun ABD tarafýndan
iþgal edilmesine karþýydým, ama henüz emperyalist egemenlik
sistemi hakkýnda net bir fikir geliþtirmemiþtim.
Beni oldukça etkileyen bir diðer þey de Kolombiya basýnýnda yer alan, gerici Ospina Pérez hükümeti tarafýndan kýrsal kesimde yapýlan katliamlarý anlatan haberlerdi. O günlerde düzinelerce çiftçinin öldürüldüðü hakkýnda bilgiler vardý. Küba’da benzer bir þey yaþanmayalý epey zaman olmuþtu. Bogota’da bir tiyatroda Marshall ve toplantýya katýlan diðer ülkelerden temsilcilerin
katýldýðý resmi bir gala da benim üzerinde programýmýzý
özetleyen broþürleri yanlýþlýkla üst kattan atmam sýrasýnda her þey
çok normal gözükmüþtü. Bu olay benim göz altýna alýnmama
neden oldu ve iki saat sonra serbest býrakýldým. Kusursuz bir
demokrasi varmýþ gibi görünüyordu.
Gaitán’la tanýþmak ve onun Barýþ için Dua ya da -içeride yer
olmadýðý için dýþarda dinlemek zorunda kaldýðým- Teðmen Cortés
için yaptýðý etkili konuþma gibi konuþmalarýna tanýk olmam beklenmedik olaylardý.
Ben ise henüz daha Hukuk Fakültesi’nde iki yýlý geride býrakmýþtým.
Gaitán ve diðer üniversite temsilcileri ile ikinci görüþmemiz
9 Nisan öðleden sonra saat 2’ye ayarlanmýþtý. Kolombiyalý lider,
þüphe yok ki kýþkýrtýlmýþ bir fanatik veya akýl hastasý olan bir
adam tarafýndan vurulduðunda ben, bana eþlik eden Küba’lý bir
arkadaþýmla kaldýðýmýz küçük otele ve Gaitán’ýn ofisine yakýn bir
caddede yukarý aþaðý yürüyerek görüþme zamanýnýn gelmesini
bekliyordum. Suikastçý halk tarafýndan linç edilmiþti.
Bu anda Kolombiya’da yaþadýðým inanýlmaz deneyim
baþladý. Bu cesur insanlarla beraber gönüllü bir savaþçý idim.
Kolombiya vatandaþlarýnýn bizim mambilerimizi (yurtsever
savaþçýlar) baðýmsýzlýk direniþinde desteklediði gibi, ben de
Gaitán’ý ve onun ilerici hareketini destekliyordum.
Arturo Alape devrimin zafer kazanmasýndan yýllar sonra,
1981’de, Küba’ya geldiðinde Gabriel García Márquez benimle
Antonio Núñez Jiménez’in evinde þafak vakti baþlayan bir
görüþme ayarladý. Alape bir ses kayýt cihazýyla geldi ve bana
1948 Nisan’ýnda Bogota’da yaþanan olaylar hakkýnda saatlerce
soru sordu.
Núñez Jiménez de baþka bir aletle kayýt alýyordu.
Unutamadýðým olaylarla ilgili bir sürü taze hatýram vardý; tarihçi de kendi payýna düþen, olaylarýn Kolombiya tarafýný, doðal
olarak benim bilmediðim birçok ayrýntýyý biliyordu ve bu bana
yaþadýðým süreçteki her bölümü anlamamda yardýmcý oldu.
Alape olmadan belki de onlarý hiçbir zaman öðrenemezdim.
Ancak Alape bir görevi yerine getirmemiþti: kaset kaydýndaki her þeyi yazýya dökmek; diðer kayýt Palacio de la
Revolución’da (Devrim Sarayý)deþifre edildi. Bunlardan birisini
kontrol ettiðimi hatýrlýyorum.
Bu çalýþmada, diyaloglar konuþmalardan çok daha zor, çünkü
sesler sýklýkla üst üste biniyor. Yanlýþ deþifre edilmiþ kelimeler ve
deðiþtirilmiþ ifadeler buldum. Onlarý kontrol etmek ve düzeltmek
için gereken zamaný ayýrdým. Röportaj dört saatten fazla sürmüþtü. Çoðu kiþi bunun için gereken çabayý hayal bile edemez.
Devrimin zaferi öncesinde ve sonrasýndaki tarihsel olaylarýn
karýþýmýnýn zihnimde muhtemel bir karýþýklýk haline neden
olduðunu düþünüyorum. Bunu düþünüyorum ve olasý bir þüphe
durumunda en onurlu davranýþ onu açýklamaktýr.
Siyasi düþüncelerim Kolombiya ziyaretimden önce
radikalleþmiþ olsaydý… 9 Nisan 1948 ile Moncada Kýþlasý’na
saldýrdýðýmýz -bundan 55 yýl önceye denk gelen- 26 Temmuz
1953 yýllarý arasýnda kalan kýsa zaman zarfýndaki dönüþüm inanýlmaz derecede büyük. Bu dönemde ideolojik olarak gerçek bir
solcu olmuþtum ve bu, kendimi beraberinde devrimci eyleme
adadýðým direniþ, inat ve kurnazlýk görüþlerime ilham kaynaðý
oldu.
Bunu 82 adamdan oluþan küçük birliðimizin neredeyse tamamen imha edildiði 5 Aralýk 1956’dan sonra yalnýzca 18 silahla
kazandýðýmýz ilk zaferle sonuçlanan Sierra Maestra’daki direniþ
takip etti.
Uluslararasý Kýzýl Haç’ýn dosyalarýnda son düþman
saldýrýsýnýn gerçekleþtiði 1958 yazýndan sonra geri verdiðimiz
yüzlerce esirin kaydý vardýr. Ayný senenin Aralýk ayýnda esirleri
teslim etmek için Uluslararasý Kýzýl Haç’ý çaðýracak zaman yoktu.
Savaþmayacaklarý sözü alýnarak, teslim olmuþ birliklerin rütbeli
subaylar, rütbeleri alýnmadan ve ufak ateþli silahlarýna el koyulmadan; askerleri ise silahlarýný býrakarak savaþýn sonunu beklemek üzere serbest kaldýlar.
Artýk bunlarýn hepsi uzak geçmiþte kalmýþ þeyler, kimse
Arturo Alape’ninki gibi bir eserin deðerini hayal dahi edemez.
Alape Kolombiya’daki devrimci direniþ süreci hakkýnda harika
bir kitap yazmýþtýr. Benim amacým dünyadaki ve yarý küremizdeki mevcut olan durumun ýþýðýnda teorik bir açýdan ve muazzam
bir saygý ile çeþitli deðerlendirmeler yazmaktýr.
Bütün bunlardan, gerçek devrimci kalýcý bir ders çýkarabilir:
Dürüstlük ve mütevazi olmanýn deðeri.
Fidel Castro Ruz
17 Temmuz 2008
120. Sayý / 30 Temmuz-12 Ağustos 2008
21
Yeni Evrede
Mücadele Birliði
Kadro
Üzerine
“Torunlarýmýz kapitalist çaðýn kalýntýlarýyla belgelerini büyük bir merakla izleyecekler: Nasýl olur da özel
kiþilerin ellerinde bulunabilir yiyecek içecek maddelerinin alým satýmý, fabrikalar ve iþletmeler nasýl olur da özel kiþilerin ellerinde bulunabilir... Bir insan baþka bir
insaný nasýl sömürebilir,nasýl çalýþmadan yaþayabiliyordu bir takým insanlar? Ýþte tüm bunlarý kafalarýnda
canlandýrmakta zorluk çekecek torunlarýmýz”
ürkiye tekelci kapitalizminin bunalýmý derinleþtikçe burjuvazi
yýðýnlara daha fazla iyimser mesajlar verme ihtiyacý duyuyor. Ne
yapsýnlar, ekonomi öyle kýrýlgan dengeler üzerinde duruyor ki,
bir de insanlarýn Türkiye’de iþlerin daha iyiye gideceðine dair karamsarlýklarý artacak olursa vay onlarýn haline! Burjuvazi, ekonomik krize
eþlik eden “yönetememe krizi” ile de malul olmuþ durumda. TUSÝAD’ýn en son istiþare toplantýsýnda verdiði mesajda bu çok daha açýk
görülüyordu: “Önümüzdeki 1 yýl içerisinde Türkiye’nin nasýl bir tabloya sahip olacaðýný söylemek mümkün deðil” deniliyordu. Yani burjuvazi artýk önünü göremeyecek duruma gelmiþ, deyim yerindeyse bir
“sürekli karamsarlýða” tutulmuþtur.
Ne yazýk ki “sürekli karamsarlýk” hastalýðýna tutulan sadece burjuvazi deðildir; ortalama sol hareket de tesadüfün ilginçliðine bakýn ki ayný süreçte karamsarlýk denizinde kulaç atmaktadýr. Burjuvazi kendi sistemine, elinden kaçýrdýðý üretici güçlere yanmaktadýr; ortalama sol hareket de sürecin emperyalizmin belirleyiciliðinde geliþtiðine, devrimci
bir hareket yaratýlamadýðýna, AKP’nin güçlendiðine, sistemin kendisini tahkim ettiðine vb. yanmaktadýr. Peki bunlardan hangisi doðru? Ya
sistem, onun sözcüleri yanlýþ tahlil yapýyor, hiç de yeri deðilken (!) karamsar tablolar çiziyorlar ya da bizim ortalama sol hareket hala sistemin krizini anlayamadý veya anladý ama iþine gelmiyor! Niye iþine gelmesin peki? Çünkü birçoðunun içinde yüzdüðü tatlý sular buharlaþacak,
iþ baþa düþecek, daha doðru bir deyimle takke düþecek kel görünecek!
Dönem böyle bir dönem. Devrimci olanlarý ve devrimci kalmak isteyenleri sýnýflar mücadelesinin zorlu çatýþmalarý bekliyor. Yani deyim
yerindeyse ak koyunun kara koyunun belli olacaðý günlerden geçeceðiz. Devrimin kendisi insanlarýn, sýnýflarýn ve partilerin devrim mücadelesinde ne kadar ýsrarlý ve samimi olup olmadýklarýný sýnayacak. Akýp giden zamaný kimin nasýl deðerlendirdiðini gösterecek. Kimlerin
çok laf az iþ yaptýðýný, kimlerin az laf çok iþ yaptýðýný ortaya koyacak.
“Söylemenin en iyi yolu yapmaktýr” diyenler ve bu konuda canla baþla
çalýþan, iþçi sýnýfý ve emekçileri devrimci iktidar mücadelesi için örgütlemeye çalýþanlarla, devrime sýrtýný çevirmiþ, deyim yerindeyse kýrýntýlar için mücadele edenleri birbirinden ayýracak. Artýk süreç herkesin “ainesi iþtir kiþinin lafa bakýlmaz” dediði bir noktaya gelip dayanmýþ bulunuyor. Bir pratik adýmýn binlerce programdan daha deðerli olduðu bir
aþamadayýz artýk.
Bu durumda Leninistler ne yapmalý? Devrim konusunda en umutlu, süreç konusunda en iyimser militanlar olarak öne çýkmalý, deyim yerindeyse yapabileceðinden fazlasýný yapabilmek için kendini ortaya
koymalý. Artýk her birimizin kendi bulunduðumuz alanda ileri örnekler
yaratmasýnýn zamaný. “Ýstemek, karar vermek ve yapmak” þimdi hepimize yol göstermesi gereken ilke bu olmalý. Bir bölgeyi mi örgütleyeceðiz, bu gerekiyor mu (örgütlemek gerekmeyebilir mi?), bu konuda
hemen karar alýp giriþmeliyiz. Nasýl yapacaðýmýz pratiðin iþi. Uzun uzun düþünerek, teorik tahliller geliþtirerek iþin daha baþlangýç aþamasýnda duraksamayalým. Bir yerden baþlayalým, giriþelim, neyi ne kadar
yapýp yapamadýðýmýzý pratikte görelim. Unutmayalým ki bizim en büyük avantajýmýz, devrimin bizim nesnel ittifakýmýz oluþu. Atacaðýmýz
her adým mutlaka karþýlýðýný bulacak. Gideceðimiz her evde mutlaka
kapýyý açan birileri olacak. Nesnel devrimci ortam bizi beslemeye hazýr. Diyalektik, derinlikli düþünebilme yeteneðimiz bizi bir adým öne
geçiriyor. Her geçen gün öngörülerimiz daha çok doðrulanýyor. O halde bu öngörü gücünü pratik örgütlenmeye mutlaka yansýtmalýyýz.
Komünist önder Fidel Castro ne diyor: “Küba Devriminin liderlerinin Marti’den öðrendiði ilk þey, bir devrim yapmak için kurulan örgüte inanmak ve bir örgüt adýna hareket etmekti” Ýþte bugün ayný bu
ayný inanç ve kararlýlýk Leninistler’de var. Geriye kalan sadece ve sadece pratiktir. Biz koþullarýn devrimci oluþundan aldýðýmýz güçle, tarihsel iyimserliðimizle Türkiye ve Kürdistan’da devrime önderlik etme iddiasýndayýz. Ýddia sahipleri iddialarýný gerçek kýlmak için durmadan
dinlenmeden çalýþýrlar. Yalnýz baþlarýna da kalsalar umutlarýný yitirmezler, doðrularýn umudunu temsil ettiklerini bilirler.
“En yalnýz zamanlarýmda dünyanýn bütün güçlerini yüreðime
doldururum” diyor Fidel Castro. Biz de onun gibi her zaman ve her koþulda dünyanýn her tarafýndan yeni bir dünya için mücadele eden tüm
insanlarýn gücünü içimize doldurmalý, doðru bildiðimiz þeyleri yapmaya cesaret etmeliyiz. Ölümsüzleþen yoldaþlarýmýzýn, siper yoldaþlarýmýzýn umutlarýnýn bizlerle birlikte yaþamaya devam ettiðini biran olsun unutmadan, davalarýnýn bayraklarýný yol kenarýna býrakýp gidenlere aldýrmadan, gücümüzü ve sinirlerimizi yeniden zorlayarak, iþçi sýnýfý ve emekçilerin daha onurlu yaþamalarý için kendisini feda edenlerin Leninist Parti’sinden olduðumuzu her zaman hatýrlayarak yürümeyi sürdürmeliyiz. Ve bir gün gelecek, Lenin’in dediði gibi “torunlarýmýz kapitalist çaðýn kalýntýlarýyla belgelerini büyük bir merakla izleyecekler:
Nasýl olur da özel kiþilerin ellerinde bulunabilir yiyecek içecek maddelerinin alým satýmý, fabrikalar ve iþletmeler nasýl olur da özel kiþilerin ellerinde bulunabilir... Bir insan baþka bir insaný nasýl sömürebilir,nasýl çalýþmadan yaþayabiliyordu bir takým insanlar? Ýþte tüm
bunlarý kafalarýnda canlandýrmakta zorluk çekecek torunlarýmýz” Ýþçiler, emekçiler nasýrlý elleriyle yeni bir dünyayý kurmaya baþladýklarýnda, yine Lenin’in dediði gibi “Bugüne deðin çocuklarýmýzýn göreceði
günlerden masallardaymýþçasýna söz açýlýrdý. Ama þimdi yoldaþlar,
temelini attýðýmýz sosyalist toplumun bir düþler ülkesi olmadýðýný açýk seçik görüyoruz. Çocuklarýmýz daha büyük bir çabayla bu yapýyý
yükselteceklerdir”
Evet bugün o yapýnýn temel taþlarýný döþeyebilmek için mücadele
ediyoruz. Yapý kan ter içinde yükselmeye devam ediyor, edecek. Ýþçi sýnýfý ve emekçiler güneþli elleriyle yeni bir dünyanýn kapýsýný açmak için önce nasýrlý elleriyle bu insanlýk dýþý sömürü sistemine son verecekler.
Bizler, iyimserliklerini en zor zamanlarýnda korumayý baþarmýþ olanlar, eskiyi yýkmakla kalmayýp onlarla birlikte yeni bir dünya kuracaðýz. Bir sel olup akacaðýz bu ülkenin sokaklarýndan, kýzýl bayraklarýmýzla açacaðýz zindanlarýn kapýlarýný ve özgürleþtirdiðimiz yoldaþlarýmýzla yürüyeceðiz devrim meydanýna.
Nazým’ýn dediði gibi “ben iyimserim dostlar / akarsu gibi”.
Yine İyimserlik
T
22
120. Sayý / 30 Temmuz-12 Ağustos 2008

Benzer belgeler

Şırnak`ta Roboski (Uludere) Katliamına tepkiler

Şırnak`ta Roboski (Uludere) Katliamına tepkiler genelde de halk kitlelerinin baský altýnda tutulmasý , zayýflatýlmasý ve geriletilmesinde tüm kapitalistlerin ortak çýkarý olduðu için her ülkede hedefe ulaþmak için ortak bir sýnýfsal ittifak kurd...

Detaylı

Tam sayfa faks yazdırma

Tam sayfa faks yazdırma burjuva partisi, her renk ve çeþitte burjuva akým hükümete geliyor ve sýrayla hepsi de kýsa süre sonra yýpranýyor. Gerçekte tekelci egemenlik koþullarýnda tüm burjuva partilerinin aralarýndaki fark...

Detaylı

Tam sayfa faks yazdırma

Tam sayfa faks yazdırma iþten çýkarmalar ve uzun iç savaþlarla kazanýlan sosyal kazanýmlarýn gasbedilmesi oldu. Kapitalistler emekçi kitlelere karþý dünya genelinde topyekun bir saldýrý içinde, ve bu saldýrýlar uzun süred...

Detaylı