dijital manzara - Microsoft Advertising

dijital manzara
Pazarlamacının dijital reklamcılık kılavuzu
“2013 yılına kadar, küresel
PricewaterhouseCoopers’ (PWC) Global Entertainment & Media Outlook
reklamcılık pastasındaki yeni
tüketici davranışını hedefleyen
reklamların payı yaklaşık beşte
1
bire yükselecek.”1
2
Önsöz
Önsöz
İyi niyetler ve boş vaatler
“Dijital reklamcılıkta gerçekten ilerleme
kaydediyoruz.”
“Bu yıl dijitali medya planımızda
önemli bir kol haline getirmeyi
amaçlıyoruz.”
Kulağa tanıdık geliyor mu?
Bu şu demek: “Bunu düşünüyoruz”…
“Bu konuyu konuşuyoruz.”
Dijital reklamcılık alanında 10 yıllık istikrarlı büyümenin ve
%50 oranında sıçrama gördüğümüz üç yılın ardından bile,
birçok pazarlama sorumlusu dijitali hayata geçirmek yerine
hala dijitali tartışıyor. İhtiyatlı davranmayı bırakmamız için
bu pazarın daha ne kadar olgunlaşması gerekiyor?
Vizyon ne?
Önümüzdeki 10 yıl içinde, gelişmiş dünyada hemen
herkesin birden çok cihazda yüksek hızlı geniş bant
İnternet erişimi olacak. En az %50’miz, rutin olarak
İnternet üzerinden alışveriş yapıyor olacağız. Çoğumuz,
televizyondan çok (hatta ailelerimizden çok) bilgisayarımız
başında vakit harcıyor olacağız… Aslında çoğumuz için
bilgisayar ve televizyon aynı şey haline gelecek. İnternet
yaşamımızın o kadar büyük bir parçası haline gelecek ki,
en az bir neslin zihninde İnternet’siz bir hayat kalmayacak.
Bu beş yıl içinde … Belki üç yıl içinde gerçekleşebilir. Her
ne olursa olsun, bu gelecek artık ihmal edilemeyecek veya
ertelenemeyecek kadar yakın. Belki bilgi eksikliğimizden,
belki bilinmeyene yönelik korkumuzdan, belki de en kolay
yolun dayanılmaz hafifliğinden, birçok reklamcı hala rahat
oldukları geleneksel medyayı tercih eder durumda – ve
her geçen gün daha da geride kalıyorlar.
Firmanın pazarlama faaliyetlerini yürüten kişi olarak
kendinize şunu sorun: Gerçekten dijital reklamcılığı
ciddiye almama lüksüne sahip misiniz?
Birçoğumuz, dijital kanalları pazara giden bir yol olarak
kullanıyoruz. Çoğumuz bu kanalları müşterilere bilgi
aktarmak için kullanıyoruz. Ama hala çok azımız dijital
reklamcılığı iletişim karışımının yerleşik bir parçası olarak
görüyor. Eminim hepimiz medya planlarımızda dijitale bir
şekilde yer veriyoruz ama bu genellikle sonradan aklımıza
geliyor, yapmış olmak için yapıyoruz ve hala bunu tam
entegre bir bileşen olarak veya dijital medya alanında
uzmanlaşmış birilerinin yöneteceği ve planlama sürecinin
geri kalanından ayrı bir olgu olarak görmekten çok uzağız.
Durum ne?
Ne kadar vaktiniz kaldı? İnternet üzerinden dakikalar
içinde bir dijital kampanya yayınlayabilirsiniz. İnternet’in
yanıt oranı çok yüksek. Pazarda ve üründe meydana gelen
değişiklikleri, yeni haberleri yayınlayabilirsiniz, hem de
anında. Ve hızlı sonuçlar alabilir ve satın alma davranışında
birden bire etki yaratabilirsiniz. İnternet çok yönlü bir araç
ve sadece banner reklamlardan çok ama çok daha
fazlasından oluşuyor – kısa mesajlar, uzun mesajlar,
interaktif programlar, sosyal ağ siteleri, ilişki kurma
olanakları. Bu, viral nitelikte veya, eski deyişle, kulaktan
kulağa yayıldığı anlamına geliyor. Yaratıcılık olanakları
neredeyse sınırsız. Ve ayrıca uzun vadeli marka oluşturma
kampanyalarını destekleyebilecek kadar geniş, esnek
ve kapsamlı. Sadece saman alevi gibi veya doğrudan
yanıtı hedefleyen pazarlama gibi değil. Aynı zamanda
ölçülebilirliği çok yüksek, maliyeti uygun, kavrayış ve
öğrenim olanağı sunuyor.
Tüketici, geleneksel medya araçlarının çoğunda olduğu
kadar geniş (daha geniş olmasa da) ve teknoloji, tüketiciyi
hedeflenebilir hale getiriyor. Dijital medyayı geleneksel
medya kampanyanızın bir uzantısı olarak düşünüyorsanız,
o zaman ona da eşit pay verin ve birbirlerini nasıl
desteklediklerini görün. Dijital medyanın sizin için iyi
bir iş çıkarmasını istiyorsanız, o zaman onu biraz daha
yakından tanıyın, ona bir dost gibi davranın ve onu
zihninize erkenden yerleştirin.
Biz, “BT”yi dijitalin alanından çıkarmayı, teknolojinin
etrafındaki mistisizmi dağıtmayı, Ne, Neden ve Nasıl
sorularını cevaplamayı amaçlıyoruz. Bu, teknolojinin
önemli olmadığı anlamına gelmiyor – ulaşmak istediğiniz
4
tüketicilere mesajınızı ulaştıran, bilişim teknolojileridir –
ama teknoloji bazen dijital medya dünyasına girmenin
önünde bir engel de olabiliyor. Kısacası bu kılavuz, tüm
iyi dijital mesajlar gibi, yeni, kısa, öz, kolay tüketilebilen,
meslektaşlarınızla ve kuruluşlarla kolaylıkla
paylaşılabilmeyi hedefliyor.
Medya tüketiminde devam eden değişim, sadece iletişim
stratejisinin değil, aynı zamanda bu stratejinin dayanağını
oluşturan pazarlama stratejisinin de enikonu yeniden
değerlendirilmesini gerektiriyor. Markalar ve müşteriler
artık biz ve siz konumunda değiller; iletişim artık hiç de tek
yönlü bir yol değil. Markalar artık müşterileriyle diyaloğa
girebiliyorlar, dar görüşlü planlarından vazgeçip müşterilerin
düşüneceği ve tartışacağı temalar ortaya atabiliyorlar.
Kısa bir süre önce yayınlanan bir makalede, Harvard
Business School’dan John Deighton, tüketiciler çeşitli
dijital kanallara daha fazla bağlanır hale geldikçe, marka
mesajlarını tüketme kabiliyetlerinin yanı sıra aynı zamanda
markalar hakkında konuşma eğilimlerinin de arttığını öne
sürmektedir. Bir iletişim zorunluluğu olarak dijital reklamcılık
konusunda, pazarlamacılar için bu konuda konuşmaktan
vazgeçip sözü dijital kanallara vermeye başlama vakti
geldi.
Tony Wardle
Principal, Marketing Mentor
Saatchi & Saatchi eski kurucusu ve başkanı
İçindekiler
İçindekiler
Dijital reklamcılık nedir?...........................................................................................7
Dijitali pazarlama karışımına eklemek..................................................................9
Ama aslolan doğrudan yanıt almak değil mi?.................................................11
Bir banner reklamdan daha fazlası: İnternet’te seçenekler............................12
Basit bir dijital ilan panosundan… interaktif İnternet deneyimine................14
Sosyal medyayı öğrenmek...................................................................................16
Diyelim tüketici orada bir yerde. Peki ben onları nasıl bulacağım?.............18
Daha iyi e-posta için önemli ipuçları..................................................................20
Sonuçları nasıl ölçeceğim?....................................................................................21
İnteraktif olma: Entegre bir kampanyanın gerçek iletilme biçimi.................22
Yasalar: İnternet reklamcılığının hukuki yönleri................................................25
Sözlük: İnternet terimlerine ilişkin hızlı başvuru sözlüğü................................26
Geçm
i
terim şte insanl
ar, di
ini ge
jital
lenek
her ş
ey içi
s
n kul el olmay
terim
an
lanıla
varsa
cak b
yıyor
ir
lardı
ve biz
tekno de şu and
lo
a
bir şe jinin son aynısını
yapıy
ucu o
kilde
o
veya
y
la
telev apılandır rak tüke ruz. Her ş
ılmış
tici d
izyon
üzerin
eyi b
av
bü
la
e
ilişkili deki etkis aynı kefe yük bir s ranışların nzer şekil
trate
da m
de öz
ini an
ye ko
olara
jik
e
la
e
daya
k
y
lı ola nasıl tük mak ve d uyoruz. Y fırsat ola ydana ge tliyoruz v
rak ç
le
e
r
e dijit
a
a
a
t
n
n de
h
t
k
ik
i a
g
m
le
özüm
s
ö
ler su ri hakkınd onra, insa esele önc rmek yer ğişimlere ali,
ine, y
e dijit
nmak
nların
aki fik
parale
azıl
ali
.
irlerim
d
l
ize d ijitali diğe n tüketicil ı basın
ayalı
er
r me
d
olara
k değ ya araçla
rı
il, bu
anlay ile
ışa
Steve Hobbs, Deputy MD, Carat, İngiltere
6
Dijital reklamcılık nedir?
Dijital reklamcılık nedir?
Buna ortalama bir insanın İnternet’te televizyon başında
geçirdiği kadar zaman geçirdiği olgusunu eklediğinizde,
büyümesinin hala ilk aşamalarında olan bir endüstri için
çarpıcı istatistikler çıkıyor karşımıza. Ama hızla büyümekte
olan bu sektör ile ilgili gerçekler nelerdir? Ve büyük
markaları bütçelerinin giderek daha büyük bölümlerini
birçoklarına göre tanımlaması bile hala zor olan bir reklam
biçimine ayırmaya iten nedir?
Bu kılavuzda; dijital reklamcılığı tanımlayan genel sorulardan
ve temel hususlardan bazılarını irdeleyeceğiz, dijital
reklamcılığın pazarlama karışımında oynadığı role ilişkin
bakış sağlayacağız ve günümüzün pazarlamacıları için
sunduğu teknolojilere, tüketicilere, ölçüm araçlarına ve
yaratıcı fırsatlara göz atacağız.
Ve dijitalin sadece büyük markaların kampanyalarında
değil, tüm pazarlama kampanyalarında oynadığı rolü
inceleyeceğiz. Evet, İnternet ile televizyon veya ulusal
basın arasında bağlantı kuran bir çapraz medya
kampanyası yaratmak istiyorsanız, buna uygun bir
bütçenizin olması gerekir. Ancak dijital medyanın güzel
tarafı, sonuçları hedefleyebilme ve ölçme kabiliyetine
sahip olması ve dolayısıyla niş oyuncular için bile fırsatlar
sunmasıdır. Ve şunu hatırlamakta fayda var: Dijital demek
sadece İnternet demek değil—mobil telefonlar ve oyun
platformları da var. Dijital devrim, insanların medya
tüketme biçimlerini önemli ölçüde değiştirmiş durumda.
Televizyon, radyo ve yazılı basın hala temel araçlar ama
dijital, birçok insanın günlük yaşamında açıkça önemli bir
yer tutuyor. İnsanlar, geçmişte yapamadıkları ölçüde içerik
- ve reklam – paylaşıyorlar. İnternet’ten önce viral pazarlama,
kulaktan kulağa yayılan bilgiye dayanıyordu ve sosyal
medya, tüketicilerinize ne zaman, nerede, nasıl yaklaşmanız
gerektiğini ve bazen yaklaşmamanızın daha iyi olup
olmayacağını ele alırken duruma yeni bir karmaşıklık
katmanı eklemiştir.
Bu kılavuz, sorularınızın tümünü belki yanıtlayamayacak;
hatta yeni birkaç soru sormanıza bile neden olabilir. Ancak
dijital reklamcılık hakkında kesin olarak söyleyebileceğimiz
bir şey var: Halihazırda pazarlama karışımınızın bir parçası
değilse, kısa süre içinde planlarınıza zorla girmeye başlayacak.
1
Dünya çapında dijital medyanın
reklamlardaki payı, 2006’da %8 iken
2009’da neredeyse iki katına çıkarak
%15 olmuştur.1
“Interaction: Addressable, Searchable, Social and Mobile” study, WPP’s Group M, 2009
“Ortalama bir insan, haftada 14 saatini televizyon izleyerek
ve 14 saatini de İnternet’te geçirmektedir.”
Norm Johnston, Global Digital
Leader, Mindshare Interaction
8
…v
ins e be
pla anla nce
an tfor rın o ar tı
lam md nu k ç
ala a n na oğu
rın ası sıl nlu
ı sa l a ku
k
ğla nlam llan la…
ma lı dığ bu
me den ını v sad
se eyi e s ece
les ml ad p
a
er
i.
e
olu ce r zarla
e
ştu kl ma
rab am cıl
ile lar arın
ce ve
kle rm bu
rin ek me
i g ye dy
erç rin a a
ek e b rac
ten u
ını
,
…il
ka k zo
ps rlu
am k,
ı iç İnt
ine ern
alm et’i
ak rad
…
ar
Dijitali pazarlama
karışımına eklemek
Dijitali pazarlama karışımına eklemek
İngiltere’de yayın yapan Channel 4’ün Skins adlı yeni bir
diziyi yayına sokma hazırlığında yürüttüğü kampanya,
buna iyi bir örnek. Bu kampanya, kanalın dijital markası
olan E4’e olan ilgiyi artırdı ve genç hedef kitleyi diziden
parçalar izleyebilecekleri ve karakterler ve hikaye hakkında
bilgi alabilecekleri özel bir web sitesine yönlendirerek,
hedef kitlenin önemli bir bölümünü eline geçirmeyi
başardı. Dizinin yayınlandığı haftaya kadar, web sitesini
400.000 kişi ziyaret etti. Bunun iki kat etkisi oldu:
Kampanya televizyon izleyicilerini web sitesine ve web
sitesi ziyaretçilerini televizyona yönlendirdi. Ve, elbette,
Channel 4 kendi reklam sunumunu izleyen kitlenin artması
ve tüketici arasında marka görünürlüğünün artması
bakımından önemli bir fayda sağladı.
Ama pazarlama harcamalarınızdan en yüksek faydayı elde
etmek için, sadece yazılı basın veya televizyon reklamlarınızı
İnternet’e taşımaktan daha fazlasını yapmanız gerekiyor.
En başarılı kampanyalar, her medya aracının güçlü
yönlerini kullanırlar ve tüketicinin markalarına veya
mesajlarına olan ilgisini artırmak için doğal bağlantılar
yaratırlar. Televizyonun halen hakim izleme platformu
olmasına karşın İnternet, başka bir ilgi düzeyi sunuyor.
(Ancak Avrupalı İnternet kullanıcılarının %27’sinin (bu
oran, 16-24 yaş grubu için %57’ye çıkmaktadır) film,
televizyon veya video klipler izlemek için düzenli olarak
Yani, dijitalin pazarlama karışımının önemli bir parça
olduğu açık. Ama dijitalin sadece bir eklenti olmak yerine
hakikaten entegre bir kampanyanın bir parçasını oluşturmasını
sağlamak için ne yapmalısınız? Devam eden sayfalarda,
bu soruyu yanıtlamanıza yardımcı olmaya çalışıyoruz.
Kaynak: EIAA Mediascope Europe – Dec 2008
Ve bunu yapmaları için ortada iyi bir neden var. Televizyon
ve İnternet birlikte kullanıldıklarında, satın alma niyetini
yüzde 50 oranında artırabilmektedirler1 ve bu, karışımın
bir parçası olarak, farklı medya araçlarının birleştirilmesinin
nasıl bütünden daha fazla bir şey oluşturabileceğini
gösteriyor. Bu iki araç birlikte ayrıca daha pahalı bir
televizyon veya yazılı basın kampanyasını İnternet
ortamına taşıyarak kampanyanın erişim kapsamını
genişletebilir ve aynı zamanda kullanıcı için zengin,
daha ilgi çekici bir deneyim yaratarak kampanyanın
ömrünü uzatabilir.
Kaynak: UK Thinkbox and IAB research – Summer 2008
İnterneti kullandığını ortaya koyan son araştırmalar, bu
algıyı değiştirebilir)2.
2
Dijitali pazarlama karışımlarına dikkatli biçimde entegre
ederek büyük başarı elde eden birçok şirket var.
1
Herhangi bir pazarlama kampanyasında dijital kanalı
ne zaman düşünmeye başlarsınız?
“…gerçek şu ki, bugün
yarattıklarımızla çok
dinamik, çok fazla bilgi
ve sonuç elde ediyoruz;
oysa eskiden böyle değildi,
yarattığınız materyali
sadece geleneksel mecrada
yayınlardınız olur biterdi.”
Margaret Clerkin, CEO, North America, Mindshare Interaction
10
Ama aslolan doğrudan
yanıt almak değil mi?
Ama aslolan doğrudan yanıt almak
değil mi?
“Rich media, marka hedeflerinin gerçekleştirmesinde
mükemmellik sunuyor.”1
Dijital reklamcılığın enteraktif niteliği, hedefleme, ölçüm
ve sosyal medyanın yükselişi ile birlikte, tüketicinin ilgisini
geleneksel medya araçlarıyla mümkün olmadığı biçimde
çekmeyi mümkün hale getiriyor. Bu, dijital reklamcılığı sadece
marka oluşturmak için bir yöntem sunmaya yönelik basit
bir doğrudan yanıt almaktan çıkarıp, hedef kitle ile uzun
vadeli ilişkiler geliştirmeye yarayan bir araç haline getiriyor.
Ve belki de saf marka promosyonunda nihai sonuçlar,
bilgisayar oyunlarıyla elde ediliyor. Burada kastedilen
çevrimiçi oyunlar değil (ki bu da başka bir fırsat),
reklamların bir bilgisayar oyununun genel manzarası
içine yerleştirilmesi, oyunu daha gerçekçi kılması ve
hedef kitlenin ilgisinin en yoğun olduğu anda sizi onlara
bağlaması. Markanızı bir futbol simülasyon oyununda
sahanın kenarındaki reklam panolarına koyduğunuzu
ve gerçek dünyadaki elektronik görüntülerin aynısını
kullandığınızı – veya bir bonus düzeyinin veya uzak bir
evrenin haritasının tek sponsoru olduğunuzu – düşünün!
Ve bu; Chanel, Coca-Cola, Philips, Nokia, Ford... vb. gibi
şirketlerin gözünden kaçmadı. Bunlar, dijitali sadece
doğrudan yanıt almanın yanı sıra daha fazlası için kullanan
binlerce şirketten birkaçı. Farkındalık ve ilgi oluşturmak
için İnternet’te kulaktan kulağa yöntemini kullanan birçok
kampanyanın temeli, marka savunuculuğu.
Dijital manzara, tüketicinin ve markanın etkileşim kurma
biçimini yeniden tanımlamaktadır. Bunu doğru yaptığınızda,
tüketiciniz markanın hikayesinde bir oyuncu haline gelir.
Tüketiciniz markanızı yaymaya istekli ve hatta hevesli bir
elçi haline gelir ve yatırımlarınızın değerini katlayarak sizi
müşterilerinize hiç olmadığınız kadar yakın hale getirir.
Elbette dijital aynı zamanda yazılı basın ve televizyonda
kullanılan yaklaşımlara benzer yaklaşımlar da sunuyor.
Örneğin, markanızı ticari bir haber sitesinde spor taraftarları
ile ilgili içeriğin yakınına koyduğunuzda, bu spor
Kaynak: Dynamic Logic MarketNorms®, 2008.
Tıklama oranlarına, tıklama başına ödeme kavramına ve
sponsorlu bağlantılara baktığınızda, dijital, doğrudan yanıt
araçlarının en önemlisiymiş izlenimine kapılıyoruz. Ve bu
doğru da. Ama bundan fazlası var.
yayıncıları için ideal bir yakınlık sağlıyor. Bu, işin en basit
hali. Daha sofistike uygulamalar anlık mesajlaşma, sohbet
ve hatta TV, web ve metin kombinasyonları ile hedef
kitlenizin markanızla ilgilenmesini sağlamayı içeriyor.
1
Bu açıdan dijital, muhtemelen kendi
başarısının kurbanı.
Bir banner reklamdan daha fazlası
Bir banner reklamdan daha fazlası:
İnternet’te seçenekler
sonra başka bir maliyet gerektirmeksizin kendi kendini yürütebilir.
Yazılı basın, radyo, açık hava ve
televizyonda kullanılan yaratıcı yaklaşımın
farklı olması gibi, dijital reklamlar
da bir dizi yaratıcı kuralı izler.
Peki en iyi etkiyi yaratmak için bu kuralları nasıl
kullanabilirsiniz ve geleneksel ve dijital medya
unsurlarınızı nasıl birbirine bağlayabilirsiniz?
Hatırlanması gereken temel hususlardan biri, dijitalin size
kullanıcı deneyimini özelleştirme ve İnternet dünyasının
– hem de ne dünya – iki yönlü niteliğinden faydalanma
olanağı sağladığıdır. Televizyonun doğrusal niteliğinin veya
basın araçlarının statik niteliğinin aksine dijital, mesajınız
için birden çok yol sunar. Tek yönlü diyalog veya yayın
olanağı da sağlayabilir, ama daha önce hiç olmadığı kadar
yoğun bir tüketici katılımı potansiyelini beraberinde getirir.
Roadbloklar, take over reklamlar. Dijital reklamcılık dünyasında
seçenek çeşitliliği hemen hemen sınırsız ve bu nedenle, dijital
reklamları bir dijital uzmanına bırakmak işleri kolaylaştırır.
North America, Mindshare Interaction’ın CEO’su Margaret
Clerkin’in dediği gibi, “…sürekli olarak yeniden öğrenme,
yeniden yaratma ve yaklaşımlarınızı gözden geçirme
kabiliyetine sahip olmanız gerekiyor. Yani bence bu,
işleri çok daha karmaşık hale getiriyor.”
1
İşin yaratıcı yönüne yatırım yapmanız gerekiyor. Ama viral bir kampanya, oluşturulduktan
“Dijitalde çok daha düşük bütçeler ile kampanyalar yapılabilir.”1
12
Ancak, kampanya hedeflerinin ve hedef kitlenin, örneğin
bütçe gibi standart meseleler ile birlikte dikkatli bir
biçimde ele alınması, en iyi yaklaşımın oluşturulmasına
yardımcı olabilir.
Her formatın kendine özgü güçlü ve zayıf yanları vardır ve
doğru seçeneği seçtiğinizden emin olmak için, reklamın
satışa veya istenen başka bir eyleme giden yoldaki rolünü
göz önüne almak gerekir. Spesifik, ısmarlama kampanyalar
için – ekranı kaplayan animasyonlardan video oyunlarına
kadar – kendinizi yaratıcı fanteziye kaptırmanız mümkün.
Gösterimler ve simülasyonlar aracılığıyla, izleyicileriniz için
ürünü satın almadan önce belirli bir deneyimi keşfetme
olanağı sağlayarak ürününüze hayat verebilir ve
ürününüzü izleyicinin “ellerine” bırakabilirsiniz.
Elbette, e-posta gibi daha basit seçenekler de mevcut.
Bu alanda dikkatli bir hedefleme ve yaratım süreci, en iyi
sonuçların alınmasını sağlayabilir. Tüketicinizi tanıyorsanız
ve tüketiciniz de sizi tanıyorsa, o zaman HTML e-postasını
kullanmak güvenli olabilir; ama, şüpheyle bakıldıklarından
veya kurumsal güvenlik duvarlarından geçemediklerinden,
e-posta ekleri genellikle hedefine ulaşmaz. Düz metinler de
şaşırtıcı derecede etkili olabilir ve bu, mesajın herhangi bir
pazarlama kampanyasının başarısı için hala kritik önem
taşıdığını kanıtlamaktadır. Bütün olay, mesajı kitle ile
eşleştirebilmektir.
Arama motorları yoluyla pazarlamada, insanlar ilgili içeriği
aradıklarında web sitenizin ön sıralarda yer alması için
ücret ödersiniz. Bu bağlantılar, örneğin Bing, Google veya
Yahoo gibi bir arama motorunun üst bölümlerinde veya
sağ tarafında belirgin olarak görüntülenir. Bunu arama
motoru optimizasyonu ile karıştırmayın. Arama motoru
optimizasyonu, web sayfalarınızın doğal olarak arama
sonuçları listesinin üst sıralarında görüntülenmesini
sağlayacak biçimde tasarlanmasını içerir ve arama
motoruna herhangi bir ödeme yapılmaz.
Arama yöntemiyle güne, coğrafyaya veya demografik
özelliklere göre hedefleme yapabilirsiniz ve görüntülenme
sayısına göre değil, tıklanma sayısına göre ödeme
yaparsınız. Ve kampanyanızı bütçenize uygun şekilde
ölçeklendirebilir, harcamalar ile sonuçlar arasında
doğrudan bir bağlantı kurabilirsiniz. Satış olasılığı da
oldukça yüksektir ve dönüşüm oranları doğrudan postaya
göre genellikle daha üstündür. Maliyeti ise tüm şirketler
için aynıdır ve böylelikle, rakiplerinizin bütçeleri ne olursa
olsun, onlarla eşit şartlarda rekabet edebilirsiniz.
Bir de viral nitelikte olan ve bu disiplini yeniden tanımlayan
reklam biçimleri var. Bu reklam biçiminde belirli bir oyun,
video veya görüntü, ilgi çekmek ve insanları materyali
bağlantı veya ek biçiminde arkadaşlarına iletmeye teşvik
etmek amacıyla tasarlanır. Reklam veya marka iletisi
genellikle oldukça inceliklidir ve genelde eğlenceli veya
“havalı” bir şey ile ilişkilendirmeyi içerir. Muhtemelen
geçtiğimiz ay içinde bir tür viral reklam almışsınızdır.
Bu, incelik gerektiren bir sanattır ve viral boyuta ulaşan
reklamlar kadar, ilk virajı alamayan reklamlar da vardır.
Dijitalin sunduğu olanaklar sınırsızdır ve bu olanakların
herhangi bir listesi, daha basılmadan – veya İnternet’te
yayınlanmadan – eskimiş olacaktır. Herhangi bir kampanyanın
temel odak noktası, amacın sadece muazzam yaratıcılıkta
materyaller ile insanların başını döndürmek olmayıp,
tüketicinizin nasıl davrandığını ele almak ve onlara
ulaşmanın en iyi yolunu bulmak olduğunu anlamaktır.
Tourism Queensland, bölgenin tanıtımı için viral
pazarlama yöntemini kullandı ve başvuru sahiplerine
“Dünyanın En İyi İşi”nde çalışma vaadi verdi. Kazanan
aday, büyük ölçüde Queensland’in sunduğu deneyimlerle
dolu bir hayatın keyfini sürecekti. Bu yöntem, eyaletin
turizm endüstrisi için ideal bir vitrin sundu ve dünyanın
her yerinden 34.000’in üzerinde başvuru alındı.
Basit bir dijital ilan panosundan…
Bu örnekler, İnternet’te görüntülü reklam için en yaygın
olarak kullanılan formatlardan bazılarını örneklemektedir.
Ancak bu formatlar, tüm seçenekleri içermez ve elbette
basılı bir sayfada dijitalin interaktif niteliğini göremezsiniz!
Video, ses, oyun, anketler (veya bunların hepsi) gibi içinde
interaktif bir unsur barındıran herhangi bir şey anlamına
gelen Rich Media’yı kullanarak, markanıza yönelik ilgiyi
gerçekten artırabilirsiniz.
2
Kaynak: EyeBlaster Analytics, Temmuz 09
Reklamınızın ekran sınırlarından taştığını ve etrafındaki
sayfayı değiştirdiğini düşünün. Veya oynadıktan sonra
yüksek puanların karşılaştırılması için arkadaşlarınıza
gönderebildiğiniz bir oyun düşünün. Başka hiçbir
medya aracı, dijitalin sunduğu ilgi ve etkileşim
özelliklerini sunmaz.
Yukarıda 160 x 600 veya 120 x 600 formatlarında mevcut
olan ve ekranın sağ tarafına hakim olup yüksek derecede
görünürlük sağlayan bir gökdelen örneği gösterilmektedir.
“İnteraktiflik özelliği, kitlenin katılımını teşvik
etmekte ve tıklanma oranlarını statik banner’lara
göre üç kat artırmaktadır.”
14
... interaktif İnternet deneyimine.
Burada ekranın üst bölümünde (superbanner veya
leaderboard olarak da adlandırılan) bir banner gösterilmektedir
ve bu banner, ekranın en tepesine yerleşir. Bu bannerlar
468 x 60, 728 x 90, 234 x 60 (örneğin Windows Live
Messenger’da sağ tarafta gösterilen) ve 120 x 240
boyutlarında mevcuttur. Ayrıca 300 x 250 ve 180 x 150
boyutlarında mevcut olan bir dikdörtgen de gösterilmektedir.
Burada Windows Live Messenger
içinde 234 x 60 boyutunda bir
banner gösterilmektedir; bu banner,
İnternet’teki sosyal ortamda görünürlük
elde etmek için dijitalden nasıl
faydalanabileceğinize önemli
bir örnektir.
Sosyal medyayı öğrenmek
Sosyal medyayı öğrenmek
Geleneksel medyanın sosyal medyaya
en yaklaştığı yer, muhtemelen tüketicinin
radyoya, televizyona ve bir ölçüde
yazılı basına sınırlı katılımı yoluyladır.
İnternet’teki sosyal medya, kullanıcı topluluğunun
sağladığı girdiye bağlı olarak dinamik ortamları büyük
ölçüde veya tamamen etkinleştirerek, bunu tamamen
değiştirmiştir. Bu, tüketicilere eşi benzeri görülmemiş bir
şekilde erişim fırsatı sunmaktadır, ama bunu dikkatli bir
şekilde kullanmanız gerekir.
Web 2.0, kullanıcıların bilgi görüntülemek veya
göndermekten daha fazlasını yapmalarını sağlayarak,
dijital deneyimin bu değişen niteliğinin temelini teşkil
etmiştir. Blogların, dosya paylaşımının, sunuculu
uygulamaların ve elbette sosyal ağ sitelerindeki
patlamanın önünü açan bu olmuştur. Facebook, Hyves,
StudiVZ, Twitter ve YouTube, sosyal medyanın en iyi
bilinen örnekleridir ama belirli gruplara veya yaşlara
hitap eden daha birçok niş sosyal medya örneği vardır.
16
Ayrıca Plaxo ve Linkedin gibi, iş sektörünü geleneksel
medya araçlarının çoğunun izin vermediği ölçüde hedefli
bir biçimde pazarlama fırsatı sağlayan iş odaklı ağlar
vardır. Sosyal medyayı karışımın bir parçası olarak
düşünüyorsanız, etkinizin orantısal olarak daha yüksek
olacağı, topluluk odaklı, daha küçük web sitelerine bir
göz atın. Bunlar forumlar, niş sosyal ağ web siteleri ve
endüstriye özel konferans web siteleri olabilir.
Buna bir de sohbeti, anında mesajlaşmayı, blogları… vb.
ekleyin. Bunun önemli ölçüde dikkat göstermeden,
tüketiciniz üzerinde tam tersi bir etki bırakacak,
onların ilgisini hiç çekmeyecek ve hatta olumsuz
bakmalarına neden olacak anlamsız içerikler yaratma
tuzağına düşmeden ele alınması gereken zor bir alan
olduğunu görebilirsiniz.
Ama bu uyarılar bir yana, gerçekten kulaktan kulağa
yayılma sağladığı için, eğer mesajınızı kabul ettirebilirseniz,
bu aracın gücünün neredeyse eşi benzeri yoktur. Burada amaç
açık satış değildir; daha çok tüketiciler ile yeni ilişkiler
yaratmak ve zaten var olan ilişkileri güçlendirmektir.
Sosyal medyaya ilişkin yaygın
yanlış anlamalar:
İşe yaramasını sağlamak için:
1
2
3
4
5
Erişimi kolay kılın.
Sosyal medya ucuzdur. Sosyal medyayı kullanarak
güvenilir bir varlık oluşturmak zaman alır ve sürekli
kararlılık ve yatırım gerektirir.
Sosyal medya kolaydır. Basit bir çözüm yoktur.
Başarı, tüketiciniz ile doğru bağlantıyı kurmaya
yönelik dikkatli planlamaya bağlıdır.
Sosyal medya hızlıdır. Sosyal medya genellikle yavaş
yanan bir ateş gibidir ve sahte veya fazla “ısrarcı”
görünmekten kaçınmak için sabır gerektirir.
Sosyal medya bir yan projedir. Muhtemelen
profesyonel bir kuruluştan yardım almanız gerekir.
Doğruluğu sağlayın.
Bağlamı kabul edin.
Bir topluluk oluşturun – sık kullanılanlara
eklemeyi, sayfalarınıza bağlantılar vermeyi, beslemeler ve
yorumlar eklemeyi kolaylaştırın.
Kendi kendine işler. İyi işler, öyle kendileri
gerçekleşmez. Hedeflemek istediğiniz kitleyi
arayarak dikkat çekmek için yatırım yapmanız
gerekir.
Arama optimizasyonu ve PR
kullanılarak bulunmasını kolaylaştırın.
Diyelim tüketici orada bir yerde…
Diyelim tüketici orada bir yerde…
“Fransa’da önde gelen moda perakendecilerinden biri, davranışsal
hedeflemeyi reklam kampanyasının bir parçası olarak kullanarak
tıklanma oranlarında %100’lük bir artış yakaladı.”
Niş yayınlar ve yazılı basın araçları
bile genellikle sınırlı bir hedefleme
olanağı sunar.
İnternet, daha yüksek bir erişilirliğin yanında daha iyi
tüketici segmentasyonu sağlar ve örneğin çevreye ilgi
duyan genç anneleri, banka kredisi arayan genç erkekleri
veya klasik arabalara ilgi duyan 50 yaş üstü erkekleri
hedeflemenize olanak tanır. Bu, kampanyalarınızın
etkinliğini artıran çok güçlü bir araçtır. Daha da iyisi,
segmentasyonu satın alma niyetine veya davranışına göre
belirleyebilirsiniz. Böylece, daha önceden sunduğunuz
ürün veya hizmetler ile ilgilendiğini göstermiş olan
insanları hedeflemeyi seçebilirsiniz.
İnternet’in kullanıcısı, diğer kullanıcılara göre daha mobil
niteliktedir ve bu kullanıcının davranışını anlamak, başarılı
ve hedefleme derecesi yüksek bir kampanya için elzemdir.
Dijital reklamcılık, kampanyanızın en değerli olanaklarını
belirlemek ve mesajınızı tüketicinize ulaştırabilmenize
yardımcı olmak için, tüketici hedeflemesi yöntemini
kullanabilir.
Hedeflemeyi en etkin şekilde kullanabilmek için, kime
hitap etmek istediğinizi tam olarak anlamanız gerekir.
Genel olarak, çoğu büyük İnternet medyası ağında
kullanılabilecek dört hedefleme türü vardır.
18
Kategori hedefleme, insanların aradıkları şeylere dayanır
ve reklamı onlara ulaştırmanıza olanak sağlar. Böylece,
reklamınızı uygun bir bağlama, örneğin sigorta, seyahat
veya finans hizmetleri gibi ilgili İnternet içeriğinin yakınına
yerleştirebilirsiniz. Profil çıkarma kadar spesifik değildir
ama önemli ölçüde tüketicinin sunduğunuz ürün ile
ilgilenme olasılığını artırır.
Profil hedefleme, aradığınız insanları kim olduklarına,
nerede olduklarına ve onlar tarafından ne zaman görülmek
istediğinize bağlı olarak bulmanıza olanak sağlayan çok
daha geniş kapsamlı bir yaklaşımdır. Sizin için en önemli
olan karakteristik özellikleri tanımlamayı içerir. Bu özellikler
tüketicinin yaşı, cinsiyeti, ülkesi veya tüketiciyi günün
hangi bölümünde hedeflemek istediğiniz ya da kullandıkları
işletim sistemi gibi aklınıza gelecek herhangi bir şey olabilir.
Davranışsal hedefleme farklı bir şekilde çalışarak bireysel
tüketici davranışını analiz edip şablonlar belirler ve daha
sonra bu şablonları kullanarak muhtemel satın alma
niyetini değerlendirir. Örneğin tarayıcı geçmişinde yeni
arabalara ilişkin aramalar bulunan ve ayrıca araba
sigortalarını araştırmış olan bir kullanıcı, muhtemelen
piyasada yeni bir araba bakıyordur. Reklam ağları bu
insanları gruplandırabilir ve daha sonra hedefli reklamcılık
aracılığıyla bu insanlarla iletişime geçmenizi sağlayabilir.
... peki ben onları nasıl bulacağım?
Hedeflemenin işe yaramasını sağlamak
İnternet’te zaten aktif haldeyseniz, yeniden mesaj oluşturma
yöntemi daha önceden sizinle iletişim kurmuş insanları
tespit etmenize olanak sağlar. En gelişmiş ve potansiyel
olarak en etkili hedefleme biçimi olan bu yöntem, ziyaretçileri
İnternet’teki gezintileri boyunca izlemeyi ve belirli bir
medya ağına döndüklerinde onlarla iletişime geçmeyi
kapsar. Bu, spesifik çevrimiçi medya sağlayıcısının
katılımını gerektirir ve bu nedenle seçenekleriniz,
sağlayıcının sunduğu seçeneklerle sınırlıdır; ama sizin
sunduğunuz ürünlere en açık olan adaylara giden en
iyi yollardan biri olduğu için, düşünmeye değer.
kampanyaları bile temel reklam hedeflemesinin
eklenmesiyle iyileştirilebilir.
Hedefleme, mesajınızla en fazla ilgilenecek insanları
bularak, kampanyanızın etkinliğini önemli ölçüde artırabilir.
Bulmayı istediğiniz tüketiciyi tanıyorsanız, reklamınızı
nereye yerleştirmek istediğinize karar vermeniz kolaylaşır.
Bir kampanyayı planlarken zamanlama da en az konum
kadar önemlidir ve niş hedeflemeler, geniş ölçekli yayınlar
kadar geçerli bir seçenektir. Elbette bütçenin yine bir
rolü vardır, ama burada hacmin yanında başka ölçütlere
bakmak gerekir.
Müşteriye ilişkin bir kavrayış elde etmek veya
segmentlerinizi seçmek için, hedefleme araçlarını
kullanın. Araştırma ve testler, en iyi performans
Her kampanyada en azından temel düzeyde
hedefleme kullanın. Standart tüketici arama
Doğru görünen segmentler yerine performans
gösteren segmentlere odaklanın. Pazarlamacılar,
kullanıcılarını idealleştirilmiş müşteri profillerine dayalı
olarak belirlemek yerine, ellerindeki verileri inceleyerek
Yatırım Getirisini (ROI) iyileştiren hedefleme kriterlerini
bulmalıdır – bunlar, daha önceden hiç akla gelmemiş
kriterler olabilir.
sergileyen segmentleri ortaya çıkarmak için çok önemlidir.
Hedeflemenin en etkili biçimini ihmal etmeyin:
Yeniden mesaj oluşturma. Yeniden mesaj oluşturma,
diğer hedefleme türlerine göre daha az görüntülenme
sayısı anlamına gelmesine karşın, bir İnternet
kampanyasında en yüksek ROI oranını sağlayabilir.
Daha iyi e-posta için önemli ipuçları
Daha iyi e-posta için önemli ipuçları
1
2
3
4
5
20
Temel unsurları unutmayın. Teklife, hedeflemeye,
verilere ve kampanyanın yürütülmesine, diğer
herhangi bir kampanyada gösterdiğiniz özenin
aynısını gösterin.
Zamanlamayı düşünün. İletim zamanını büyük bir
doğrulukla kontrol edebilirsiniz; bunu kullanın.
Konu üzerinde çok vakit harcayın. Çok akıllı
olduğunuzu düşünmeyin. E-postanızın doğrudan
spam kutusuna gönderilmesine neden olacak en
yeni “riskli” kelimeler listesini kontrol edin.
Bu kimden geliyor? Makul bir hitap kullanın;
tercihen birinin adını kullanarak e-postanın daha
kişisel görünmesini sağlayın.
Markayı ve görüntüleri, sadece etkiye katkı
yapacakları zaman kullanın. Düz bir metin,
genellikle kişisel iletişim için çok daha iyidir.
6
7
8
9
10
Ekler sorunludur. İndirme için harici bir web sitesine
bağlantı vermek daha iyidir.
Karıştırın. Sizin için hangisinin en iyi olduğuna karar vermek
için, farklı stilleri ve yaklaşımları deneyin.
E-postayı gönder gitsin! Olmaz! E-posta, düşük maliyetli
bir eklenti değil, pazarlama etkinliğinizin bütünsel bir parçası
olarak görülmelidir.
Her şeyi profesyonel düzeyde tutun. Üyelikten çıkma seçeneği
verin ve şirkete ilişkin bilgiler verin. E-postanızın görüntüsü
gerçek bir e-postaya ne kadar çok benzerse, gerçek bir
e-posta olarak değerlendirilme ihtimali o kadar artar.
Test edin. Hazır olduğunuzda, e-postanızın beyaz listede
olduğundan emin olmak ve doğrudan istenmeyen posta
kutusuna gitmesini önlemek için e-postayı birkaç harici
adrese gönderin.
Sonuçları nasıl ölçeceğim?
Sonuçları nasıl ölçeceğim?
Peki ya satışlar? Marka bilinci?
Geleneksel ölçümler hala geçerlidir
ama dijital, tıklanma sayısı, açma
oranları, görüntülenme, görüntülenme
süresi vb. gibi biçimlerde çok daha
hızlı bir yanıt alma olanağı sağlar.
Bu ölçümlerin her biri ne anlama geliyor ve bu ölçümleri
kampanyamı değerlendirmek ve geliştirmek için nasıl
kullanabilirim?
Öncelikle, aradığınız sonuçların türünü belirlemek gerekir.
Amacınız her ne olursa olsun, kampanyanızı planlamadan
önce bu soruyu yanıtlamalısınız. Amacınız gerçekten marka
bilinci mi, yoksa web sitenize belirli sayıda ziyaretçi mi çekmek
istiyorsunuz? Belki de dönüşüm oranlarını veya çok daha
doğrudan olan satış ölçütünü dikkate alıyorsunuzdur.
Peki, neyi ölçebilirsiniz? Bu soruya birçok yanıt verilebilir.
Elbette web sitenizi ziyaret edenleri ölçebilirsiniz, ama
ayrıca İnternet kampanyanıza dayalı olarak bir dizi eylemi
de ölçebilirsiniz. Tıklama başına maliyet, en yaygın
olanlarından biridir ve birisi reklamlarınızdan birine her
tıkladığında maliyet doğurur. Kazanım başına ödeme ise,
bunu bir adım ileriye taşıyarak bir ziyaretçinin değil, bir
müşterinin kazanılması için harcanan parayı hesaplar ve
muhtemelen pazarlama kampanyanızın değerini daha
doğru olarak yansıtır.
Pratikte, Google Analytics veya Microsoft Advertiser Suite gibi
hizmetler bazı istatistikler ve olgular sunar. Bu bilgiler, tıklanma
oranları ve diğer eylemler bakımından kampanyanızın
etkinliğini hızlı ve güncel bir şekilde görebilmenize olanak
sağlar. Bu tek ölçüt değildir, ama değerli bir ölçüttür.
En önemlisi, dijitali pazarlama kampanyanızın genel
etkinliğine yaptığı katkı bakımından değerlendirmeniz
gerekir. Televizyon insanları, dış mekan veya basılı organ
reklamlarından koparıyor mu? Markanıza ilgi düzeyini
artırıyor mu? Amaçlarınıza uygun olarak geliştirilip
değiştirilebilecek uzun vadeli bir stratejinin parçası mı?
Kısacası, hala sadece bir eklenti mi yoksa karışımın bir
parçası mı?
“…dijital, yaptığımız diğer
her şeyden daha fazla
ölçülebilir durumda.”
Benjamin Jankowski, Global Account
Director, Omnicom Media Group
İnteraktif olmak
İnteraktif olmak: Entegre bir kampanyanın gerçek
Microsoft Office 2007’nin
Piyasaya Çıkışı
Microsoft, Office 2007 için düzenlediği
piyasaya çıkış kampanyasında, çapraz
medya karışımından tam olarak
yararlandı. Farkındalık yaratmak ve
İnternet’teki trafiği artırmak için basın
organlarını ve dış mekan reklamlarını
kullandı; İnternet’te sunulan demolar,
videolar ve indirme olanakları ise,
yazılımın yeni özelliklerini tanıtan
daha fazla bilgi verilmesini sağladı.
22
Temel hedef, Microsoft Office 2007’ye yönelik bir ihtiyaç
yaratmaktı.
Üç katmanlı bir kampanya ile, piyasaya çıkış anında dikkat
çekmek için basılı organlar ve dış mekan reklamları kullanılarak
ve mesajın sürdürülebilirliği için dijitalin insanlar için
sağladığı ürünü tecrübe etme olanağından faydalanılarak,
farkındalık ve ilgi uyandırmaya odaklanıldı. Ürün demoları
ve İnternet’te rich media reklamları, ürün ile etkileşime
olanak sağladı ve algıyı değiştirmede çok etkili bir rol oynadı.
Kampanya, 23,5 milyon kişinin ürünü bizzat denemelerine
olanak sağladı ve sonuç olarak Microsoft Office 2007’ye
ilişkin farkındalık %91 düzeyinde artarken “Microsoft
Office 2007’ye ihtiyaç duyduklarını” söyleyen insanların
sayısında %47’lik bir artış sağlandı.
iletim biçimi
ı
r
a
l
n
a
s
n
i
m
ı
r
ı
n
“Sa
e
n
n
e
t
k
gerçe
z
ı
m
ı
ğ
ı
t
yap
a
d
n
u
s
u
kon
n
e
d
z
i
m
i
eğittiğ amız
m
l
o
n
i
em
r…
o
y
i
k
e
r
ge
ir
aygın b
ma ve y
la
n
a
ş
lı
an
ine
birçok y
rı işin iç
or tada
organla umuz şeyin
e
c
a
n
m
e
a
b
s
…çünkü özellikle de ya pmakta olduğ orlar.”
ıy
ar,
ya
korku v … ve insanlar m olarak anlam
e
ta
d
in
u
n
iğ
uğu
gird
n ne old
gerçekte
Norm Johnston, Global Digital
Leader, Mindshare Interaction
24
23
Yasalar
Yasalar: İnternet reklamcılığının
hukuki yönleri
İnteraktif veya dijital reklamcılık,
şu anda yayın organları ve basın
organlarına göre daha az kısıtlamayla
karşı karşıya; ama yine de İnternet
dünyasını düzenleyen yasalar mevcut
ve İnternet’in yaşamlarımızdaki rolü ve
ekonomik açıdan taşıdığı önem
dünya çapında hükümetlerin dikkatini
çektikçe, giderek daha fazla kısıtlama
getirilmesi muhtemeldir.
Yasaların ülkeden ülkeye farklılık göstermesine, özellikle
de AT dışındaki ülkelerde farklılıklar olmasına karşın biz,
çevrimiçi reklamcılık için en iyi uygulamaları düzenleyecek
kılavuzların temeli olarak İngiltere Reklam Standartları
Kurumu’nun kurallarını ve yönetmeliklerini kullandık.
• Yasal, saygın, dürüst ve doğru sözlü olun. Reklamlar,
olumsuz tepki çekmesi muhtemel hiçbir şey
içermemelidir. Reklam kampanyasında öncelikli olarak
ele alınması gereken sorular örneğin şunlar olmalıdır:
Reklamın ırk, din, cinsiyet, cinsel yönelim veya
engellilik bakımından tepki çekme ihtimali var mı?
• Yanıltıcı olmayın. Reklamlardaki tüm savların doğru,
kesin ve doğrulanabilir olduğundan emin olmanız
gerekir. Söylediğiniz şeyin arkasında durabiliyor
musunuz? İddialarınızın kanıtları var mı?
• Tüketicilere ve topluma karşı sorumluluk taşımalısınız.
• İş dünyasında genel olarak kabul gören adil rekabet
ilkelerine saygı göstermelisiniz.
• Özellikle (çerezler, IP adresi izleme vb. aracılığıyla) veri
toplarken veya insanların bilgisayarlarına ya da mobil
cihazlarına veri yerleştirirken
bireylerin mahremiyetini korumalı ve buna saygı
göstermelisiniz.
• Hiçbir pazarlama iletişimi, reklamın itibarına zarar
vermemelidir.
Sözlük
Sözlük: İnternet terimlerine ilişkin
hızlı başvuru sözlüğü
SPAM’den daha fazlası var.
Dijital endüstri kısa adlardan ve
kısaltmalardan geçilmiyor ve bu
endüstrinin kendine has benzersiz bir
terminolojisi var. Liste nihai liste değil,
ama çevrimiçi reklam dünyasının dilini
çözebilmenize yardımcı olacak kullanışlı
bir kılavuz.
Affiliate pazarlama Bir kuruluşun (web sitesi sahibinin veya yayıncının) (banner
veya link gibi) bir reklamı şirket (marka veya reklamcı) adına web sitesinde
yayınlaması. Tüketici kuruluşun web sitesini ziyaret ettiğinde reklama tıklar ve
reklamcının web sitesinde belirli bir eylem gerçekleştirirse (bu genellikle satın
alma eylemidir), ardından bağlı kuruluş bunun karşılığında komisyon alır.
Algoritma Bir arama motorunun organik arama sonuçlarında bir web sayfasının
ilgi derecesini (ve dolayısıyla sıralamasını) belirlemek için kullanabileceği
“kurallar” dizisi. Ayrıca bkz. organik arama sonuçları ve Arama Motoru
Optimizasyonu.
App Application (uygulama) teriminin kısaltması ve program teriminin eş
anlamlısı. Uygulamalar, yazılımın içinde kodlanmış olan ve bilgisayar donanımına
verileri manipüle etme veya görüntüleme talimatı veren bir dizi talimattan oluşur.
Avatar Sohbet odalarında, oyunlarda veya web sitesinde yardım işlevi olarak bir
bireyi temsil etmek için kullanılan resim veya karikatür.
Bandwidth Bant Genişliği İletişim hattının iletim hızı – genellikle saniye başına
Kilobayt (Kbps) cinsinden ölçülür. Bu, İnternet bağlantınızın bir saniyede
taşıyabildiği veri miktarı ile ilgilidir. Ayrıca bkz. Geniş Bant.
Banner (superbanner, leaderboard) İnternet’te yayınlanan ve genellikle bir
sayfanın üstünde sabit bir şekilde yer alan uzun ve yatay çevrimiçi reklam. Ayrıca
bkz. Evrensel Reklam Paketi, gömülü formatlar.
Behavioural Targeting - Davranışsal Hedefleme Web kullanıcılarını önceki
davranışlarına göre hedeflemek için reklam teknolojisinden faydalanan bir
çevrimiçi pazarlama biçimi. Yaratıcı reklam materyali ve içeriği, bir kullanıcının
geçmişteki karar verme davranışlarını (örn. tercihlerini belirtmesi veya bir web
sitesinin belirli bölümlerini sıklıkla ziyaret etmesi) belirleyerek ve davranış
şablonları oluşturarak, bu kullanıcının ilgisini daha fazla çekecek biçimde
düzenlenebilir.
26
Beta Alfadan sonraki ilk aşama. Ortak alanda yayınlanan ve böylece hatalarının
mümkün olduğu kadar büyük bir bölümünün tespit edilip giderilmesi ve
kullanıcılar tarafından test edilebilmesi sağlanan bir uygulama (genellikle web
sitesi). Hatalar giderildikçe, güncellenmiş Beta sürümleri – genellikle Sürüm
Adayları olarak adlandırılırlar - oluşturulur ve uygulama hazır hale geldiğinde,
“beta” etiketi kaldırılır.
Blog Bir bireyin veya grubun düşüncelerini veya etkinliklerini kronolojik sırayla
gösteren ve düzenli olarak güncellenen İnternet alanı.
Broadband - Geniş Bant Her zaman açık olan ve standart çevirmeli bağlantıya
göre daha yüksek bit hızı (128 kbps veya üzeri) sağlayan İnternet bağlantısı.
Sayfalar daha hızlı yüklendiği ve öğeler daha hızlı indirilebildiği için, daha iyi bir
İnternet deneyimi sağlar.
Buffering - Ara Belleğe Alma Bir akışlı medya oynatıcısının bir dosyanın
bölümlerini dosyayı oynatmaya başlamaya yetecek miktarda bilgi toplanana
kadar kaydetmesi.
Buton Genellikle bir web sitesi sayfasında gömülü olarak bulunan
kare biçimli çevrimiçi reklam. Ayrıca bkz. Evrensel Reklam Paketi,
gömülü formatlar.
Cache Memory - Ön Bellek Halihazırda görüntülemiş olduğunuz web sayfalarını
saklamak için kullanılan bellek. Bu sayfalara döndüğünüzde, sayfalar daha hızlı
yüklenirler çünkü ön bellekte saklanmışlardır ve İnternet üzerinden tekrar
indirilmelerine gerek yoktur.
CPA – Cost per Action (1-Eylem başına Maliyet) Reklam için sadece, örneğin
satış veya bir formun doldurulması gibi bir eylemin gerçekleştirilmesi karşılığında
ücret talep eden fiyatlandırma yöntemi.
CPA – Cost per Acquisition (2-Kazanım başına Maliyet) Yeni bir müşteri
kazanmanın maliyeti.
CPC – Cost per Click (Tıklama başına Maliyet) Reklamcının, sponsorlu arama
listesine veya görüntülü reklama tıklanma başına yaptığı ödeme. Ayrıca bkz. PPC.
CPM - Cost per Thousand– (Bin Maliyeti) Bin kez görüntülenme maliyeti.
CTR – Click through rate (tıklanma oranı) Gerçekleştirilen görüntülemelerin
yüzdesi biçiminde tıklama sıklığı. Reklamın etkinliğinin ölçütü olarak kullanılır.
Ayrıca bkz. görüntüleme, tıklama.
Deep-linking Derin Bağlantı Reklamı Bir ana sayfanın ötesinde, sitenin içinde
reklam ile ilgili içeriğin bulunduğu sayfaya verilen bağlantı.
Domain Name - Alan Adı Bir İnternet sitesinin benzersiz adı
örn. www.hotmail.com.
EIAA Avrupa İnteraktif Reklamcılık Birliği, interaktif iş faaliyetlerini geliştirmeye
odaklanan medya şirketlerine yönelik Avrupa çapında faaliyet gösteren bir ticaret
örgütü.
Embedded format - Gömülü format Bir yayıncının sayfasında belirli alanlarda
görüntülenen reklam formatları. Ayrıca bkz. bannerlar, gökdelenler, buton.
Click through - Tıklama Bir kullanıcının bir reklam ile etkileşim kurması ve
reklamcının web sitesine giden bağlantıya tıklaması.
Emoticons - İfadeler İfade simgeleri, örneğin e-posta veya anında mesajlaşma
programı gibi bir elektronik iletişim biçiminde ruh halini belirtmek için kullanılırlar.
Contextual advertising - Bağlamsal reklam Belirli bir zamanda bir kullanıcı
tarafından görüntülenmekte olan web sayfası üzerindeki içeriğe hedeflenmiş
reklam.
Evrensel Reklam Paketi IAB tarafından tanımlandığı biçimiyle standartlaştırılmış
yerleştirmeler biçiminde olan bir dizi çevrimiçi reklam formatı. Ayrıca bkz.
banner, gökdelen, buton, MPU ve gömülü formatlar.
Conversion Rate - Dönüşüm oranı Tıklanma oranı ile karşılaştırmalı olarak bir
çevrimiçi reklamın başarısının ölçütü. “Dönüşüm”ü tanımlayan şey, pazarlama
hedefine bağlıdır; örneğin dönüşüm satış olarak, daha fazla bilgi talep etme
olarak…vb. tanımlanabilir.
Expandable banner/skyscraper - Genişletilebilir banner/gökdelen Kullanıcının
eylemine göre, örneğin fareyi üzerine getirmesine göre, sayfada genişleyen
reklam yerleştirmeleri. Ayrıca bkz. Rich Media.
Cookie - Çerez Kullanıcının bilgisayarında bulunup kullanıcının tarayıcısını
tanımlayan ve böylelikle kullanıcı bir web sitesini yeniden ziyaret ettiğinde
“tanınmasını” sağlayan küçük metin dosyası. Çerezler örneğin kullanıcı adlarının
saklanmasına ve web sitelerinin sundukları hizmetleri kişiselleştirebilmelerine
olanak tanır.
Firewall - Güvenlik Duvarı Yazılımı Yetkisiz erişimi önleyerek bir bilgisayar veya
yerel ağ için güvenliği sağlayan yazılım. Korsanlığı, virüsleri veya onaylanmamış
veri aktarımını önlemek için web ile bilgisayarınız arasında bir bariyer görevi görür.
Flash Hızlı bir şekilde yüklenebilen animasyonlar ve interaktif unsurlar yaratan
web tasarımı yazılımı.
Hit Bir web tarayıcısının bir web sunucusundan tek bir öğe için gönderdiği tek
bir istek.
IAB İnteraktif Reklam Platformu. IAB; pazarlamacıları, kuruluşları, medya
şirketlerini ve daha geniş iş dünyası topluluğunu interaktif reklamın değeri
hakkında eğitir. Üye şirketleriyle birlikte çalışan IAB, standartları ve uygulamaları
değerlendirip tavsiyelerde bulunur ve interaktif reklamcılık açısından kritik önem
taşıyan araştırmalar yapar.
IM/Instant Messaging - Anında mesajlaşma Özel bir uygulama kullanarak, siz ve
arkadaşlarınız aynı anda çevrimiçi olduğunda, gerçek zamanlı olarak mesaj
gönderme ve onlarla sohbet etme.
Meta-etiketler/tanımlar Arama motorları için bir web sayfasının içeriğini
tanımlayan HTML etiketleri.
Mikro site Bir reklama tıklanarak erişilen alt site. Kullanıcı, yayıncının web sitesinde
kalır ama reklamcı tarafından sunulan daha fazla bilgiye erişim sağlar.
MP3 Bir .wav dosyasına göre 12 kat daha fazla sıkıştırılmış ses dosyası formatı.
MPEG Video klipleri sıkıştırmak ve İnternet üzerinden iletmek için kullanılan
dosya formatı.
Impression - Görüntülenme Bir web sayfasının ve – web sayfasında gömülü olan
reklamlar da dahil olmak üzere – sayfada yer alan öğelerin görüntülenme sayısını
ölçmek için kullanılan ölçüt. Reklam görüntülenme sayısı, çevrimiçi reklamların
çoğunun satılma biçimine temel teşkil eder ve bu yöntemde maliyet, her bin kez
görüntülenme maliyetine (CPM) dayalı olarak belirlenir.
MPU (Çok Amaçlı Birimler) Genellikle bir web sayfasında sabit bir yerleştirme
içinde gömülü bulunan kare biçimli çevrimiçi reklam. İsteğiniz doğrultusunda
düz veya daha interaktif bir içerik sunabileceğiniz esnek biçimli boş bir
“kanvas”tan oluştuğu için, “çok amaçlı” olarak adlandırılır. Ayrıca bkz. Rich Media,
Evrensel Reklam Paketi.
Interruptive formats - Araya giren formatlar Kullanıcıların ekranlarında web
içeriğinin üzerinde (ve bazen web sayfası görüntülenmeden önce) görüntülenen
ve statik, tek sayfalı fırlama ekranlarından tam hareketli animasyon reklamlarına
kadar çeşitli türleri bulunan çevrimiçi reklam formatları. Ayrıca bkz. bindirme,
pop-up.
Opt-in Bir bireyin bir şirkete kendi verilerini pazarlama amacıyla kullanma izni vermesi.
Interstitial Arayer Reklamları İki içerik sayfası arasında görüntülenen reklamlar.
Ayrıca fırlama sayfalar ve geçiş reklamları olarak da bilinirler. Ayrıca bkz. Rich Media.
IP adresi Bir ağ üzerindeki her bilgisayara atanan ve böylece bilgisayarların diğer
bilgisayarlardan ayırt edilmesini sağlayan rakamsal İnternet adresi. Birbirinden
nokta ile ayrılan dörtlü rakam gruplarıyla ifade edilir.
IPTV (İnternet Protokolü TV) İnternet üzerinden abone kullanıcılara yönelik
akışlı dijital televizyon yayını yürütmek için kullanılan geniş bant bağlantısı.
ISDN (Entegre Hizmetler Dijital Ağı) Normal telefon hatları üzerinden İnternet’e
yapılan yüksek hızlı çevirmeli bağlantılar.
ISP (İnternet Hizmet Sağlayıcısı) Kullanıcılara İnternet’e bağlanma araçlarını
sağlayan şirket. Örn. AOL, Tiscali, Yahoo!
Keyword marketing - Anahtar kelime pazarlaması Reklamcılar tarafından arama
listelerinde anahtar kelimelerin (veya “arama öğelerinin”) satın alınması. Ayrıca
bkz. PPC.
LAN (Yerel Alan Ağı) Tek bir fiziksel konumda birbirine bağlı olan bilgisayarlar
grubu.
Log files - Günlük dosyaları Bir web sunucusunun belirli bir süre zarfında aldığı
tüm hitlerin kayıtları.
28
Opt-out Bir bireyin bir şirkete kendi verilerini pazarlama amacıyla kullanma izni
vermediğini belirtmesi.
Organik arama sonuçları Ödeme yapılmış listelerden ayrı bir bölümde (genellikle
sayfanın ana gövdesinde) görüntülenen “doğal” arama sonuçları. Burada
listelenen sonuçlar için herhangi bir ödeme yapılmamıştır ve bu sonuçlar, arama
motoru tarafından (spider veya algoritmalar kullanılarak) aranan terim ile ilgililik
derecesine göre sıralanırlar. Ayrıca bkz. spider, algoritma, SEO.
Overlay - Bindirme Web sayfasının üzerinde görüntülenen çevrimiçi reklam
içeriği. Ayrıca bkz. Rich Media.
Paid Inclusion - Ödemeli Kapsama Bir ödeme karşılığında arama motorunun
belirli bir web sitesinin sayfalarını listeleme/önizlemesini gösterme garantisi
vermesi. Sayfaların belirli sorgular için ön sıralarda yer alacağına dair bir garanti
verilmez – bu, yine arama motorunun dayandığı ilgililik derecesini belirleme
sürecine bağlıdır.
Paid Listing - Ödemeli Listeleme Reklamcının listede yer almak için PPC modeline
göre ödeme yaptığı arama sonuçları listesi. Bu liste genellikle sayfanın üst tarafında
veya sağ alt tarafında, organik arama sonuçlarından ayrı bir bölüm olarak
görüntülenir. Ayrıca bkz. Organik arama sonuçları, PPC (Tıklama Başına Ödeme).
Paid Search - Ödemeli Arama Bkz. PPC.
Phishing - Oltalama Meşru görünen (örneğin tanınmış bir bankadan gelmiş gibi
görünen) e-postaların, kullanıcının kimlik bilgilerinin çalınması için kullanılabilecek
kişisel bilgileri ele geçirmek amacıyla kullanıldığı yasadışı bir yöntem.
Pharming (Örneğin bir banka gibi) başka bir şirketin web sitesinden gelen
trafiğin, kullanıcılar oturum açmaya çalıştıklarında kullanıcının bilgilerini çalmak
için benzer görünümlü başka bir web sitesine yönlendirildiği yasadışı yöntem.
Ayrıca bkz. Oltalama
RSS Web sitesi içeriğini (genellikle bloglarda yer alan veya yeni web sitelerinde
yer alan içeriği) işaretlemenize ve bu içerikteki yeni girdileri biriktirerek
doğrudan bir kullanıcının bilgisayarına iletilebilecek kolay okunur bir formata
dönüştürmenize olanak sağlayan yazılım. Ayrıca bkz. bloglar.
Podcast yayını Podcast yayınında, (genellikle MP3 formatında) bir ses dosyası
hazırlanır – bu genellikle bir radyo programı biçimindedir – ve bu içerik, bir MP3
oynatıcıya indirilebilir veya İnternet üzerinden dinlenebilir.
Sales House - Satış Firması Diğer medya kuruluşu sahipleri adına reklam satan
kuruluş. Bu satış firmaları, tipik olarak hizmetleri karşılığında gelirin belirli bir
yüzdesini alırlar. Bu kuruluşlar bir dizi web sitesini bir araya getirerek bunları
kullanıcılara farklı paketler olarak satabilirler.
Polite loading - Kibar yükleme Reklamın görüntülendiği konak sayfasının
yüklenmesi tamamlandıktan sonra ek Flash içerik yükleyen ve görüntüleyen
reklam yerleştirmeleri. Ayrıca bkz. Flash.
Pop-up Bir web sayfasını örtecek biçimde “açılan” çevrimiçi reklam. Ayrıca bkz.
araya giren formatlar.
PPC Pay per Click Tıklama başına Ödeme Reklamcıların, kendi şirketlerini
ilgilendiren terimler ile ilgili arama sonuçlarının ödemeli listelerine reklam
yerleştirmek için fiyat teklifinde bulunmalarını veya bir görüntülü reklamın elde
ettiği tıklanma sayısına dayalı olarak ödeme yapmalarını sağlayan yöntem.
Reklamcılar, yalnızca bir tüketici listelenen sonuca tıkladığında, tekliflerinde
belirtilen miktarda ödeme yaparlar. Ayrıca sponsorlu arama/ödemeli arama
olarak da bilinir.
Reach - Erişim Belirli bir zaman dilimi içinde bir web sitesini bir veya birkaç kez
görüntüleme potansiyeli bulunan tekil web kullanıcılarının sayısı. İlgili zaman
dilimi için toplam aktif web popülasyonunun yüzdesi cinsinden ifade edilir.
Reklam Sunma Çevrimiçi reklamların son kullanıcının bilgisayarına bir reklam
yönetim sistemi aracılığıyla iletilmesi. Sistem, farklı tüketici gruplarının
hedeflenmesi amacıyla farklı çevrimiçi reklamların sunulmasına ve birden çok
web sitesinde reklam sunulmasına olanak sağlamaktadır. Reklam Teknolojisi
sağlayıcılarının her biri bunun için kendi tescilli modellerini kullanmaktadır.
Rich Media Marka oluşturmak için geniş bant olanaklarıyla gelişmiş bir teknoloji
kullanan çevrimiçi reklam formatlarının genel adı. Bu yöntemde, reklam ile
etkileşim halindeki kullanıcıya daha zengin bir içerik ve daha zengin bir deneyim
sağlamak için interaktif ve sesli-görsel öğeler kullanılır. Ayrıca bkz. Interstitial
(Arayer), Superstitial, Overlay ve Rich Media Kılavuzu.
Rich Media Kılavuzu IAB tarafından Rich Media teknolojilerinin tüm İnternet
reklamı biçimlerinde etkin bir şekilde kullanılması için üretilmiş tasarım kılavuzu.
Bu kılavuzda yer alan ilkeler, kullanıcının deneyiminin kontrolünü elinde
tutmasını sağlayarak, örneğin açık şekilde etiketlenmiş kapatma, ses düzeyi ve
video düğmelerinin kullanılmasını teşvik ederek, kullanıcıyı korumayı amaçlar.
SEM Search Engine Marketing - Arama Motoru Pazarlaması Arama motoru
optimizasyonu, sponsorlu arama ve ödemeli kapsama yoluyla, web sitelerinin
arama motoru sonuçlarında görülür biçimde listelenmesini amaçlayan süreç.
Ayrıca bkz. PPC, SEO ve Ödemeli Kapsama.
SEO Search Engine Optimisation - Arama Motoru Optimizasyonu Web
sitelerinin arama motorunun organik (algoritmik, spider işlemli) sonuçlarında
görülür biçimde listelenmesini amaçlayan süreç. Bir sitenin “arama motoru dostu”
hale getirilmesini içerir. Ayrıca bkz. organik listeler.
Server - Sunucu Web sitelerinin, haber gruplarının ve e-posta hizmetlerinin
sürdürülmesini sağlayan ana bilgisayar.
Session - Oturum Bir kullanıcının bir uygulamayı, bilgisayarı, web sitesini… vb.
başlatmasıyla oturumu kapatması veya sayfadan çıkması arasında geçen süre.
Site analytics - Site analitiği Web sitesi etkinliklerinin – özellikle de sitedeki
kullanıcı davranışının – raporlanması ve analiz edilmesi. Tüm web sitelerinde bu
amaçla kullanılabilen bir web günlüğü bulunur; ama daha sofistike bir hizmet için
başka üçüncü taraf yazılımları da kullanılabilir.
Skyscraper - Gökdelen İnternet’te yayınlanan ve genellikle bir sayfanın yan
tarafında aşağı doğru sabit bir şekilde yer alan uzun ve dikey çevrimiçi reklam.
Ayrıca bkz. Evrensel Reklam Paketi.
Sniffer Yazılımı Kullanıcının tarayıcısının kabiliyetlerini ve dolayısıyla reklam
formatlarıyla uyumluluğunu belirleyen, böylelikle kullanıcının görebileceği/tam
olarak etkileşim kurabileceği reklam formatlarını (örn. GIF, Flash vb.) sunan yazılım.
Spam İstenmeyen posta.
Spider Web’de gezinen ve anahtar kelimelere göre endekslenmek üzere web
sayfalarını toplayan program. Arama motorları tarafından, arama sonuçları
sayfasının formüle edilmesi için kullanılır. Ayrıca bkz. organik listeler.
Sponsorlu Arama Bkz. PPC (Tıklama Başına Ödeme).
Sponsorluk Genellikle promosyon amacı taşıyan, hedefli içerik alanlarının
(örn. bir web sitesinin tamamı, bir bölümü veya bir etkinlik) reklamcılar
tarafından desteklenmesi.
Stickiness - Yapışkanlık Bir sitenin kullanıcılarını elinde tutma konusundaki
etkinliğini ölçmek için kullanılan ölçüt. Bu, genellikle ziyaretin süresiyle ölçülür.
Streaming Media - Akışlı medya Aynı anda hem yürütülen hem de indirilen
sıkıştırılmış ses/görüntü. Kullanıcının yürütme işlemine başlamak için dosyanın
tamamının indirilmesini beklemesine gerek yoktur.
Superstitials Web’de televizyon benzeri bir deneyime olanak sağlayan rich media
reklamı biçimi. Yürütülmeden önce tamamen ön belleğe alınır. Ayrıca bkz. Rich
Media, Ön Bellek.
Tenancy - Kiracılık Bir web sitesinin belirli bir bölümünün başka bir marka
tarafından “kiralanması”. Bu marka, bu alandan elde edilen gelirlerden belirli bir
yüzdeyi medya sahibine verir (örn. portalların içine yerleştirilen randevu
hizmetleri veya çevrimiçi gazetelerde bulunan kitapevi reklamları).
Terk Bir Kullanıcının bir işlemi tamamlamaması.
Trafik Bir web sitesine gelen ziyaretçi sayısı.
UGC User Generated Content - Kullanıcı tarafından oluşturulan içerik Medya
sahipleri veya yayıncılar yerine web sitesi kullanıcıları tarafından oluşturulan
çevrimiçi içerik – bu içerik incelemeler, blog faaliyetleri, podcasting faaliyetleri
veya yorum, resim ya da video klipler gönderme yoluyla oluşturulabilir. Kullanıcı
tarafından oluşturulan içeriği teşvik eden sitelere örnek olarak MySpace,
YouTube, Wikipedia ve Flickr gösterilebilir. Ayrıca bkz. blog, podcast.
Unique users - Tekil kullanıcılar Belirli bir zaman dilimi içinde bir siteyi ziyaret
eden farklı bireylerin sayısı.
URL Uniform Resource Locator -Tek Tip Kaynak Konumlayıcısı Belirli bir web sitesinin
web adresine atıfta bulunmak için kullanılan teknik terim. Örneğin www.iabuk.net
Viral Marketing - Viral Pazarlama “Viral reklam” terimi, insanların çarpıcı
ve eğlendirici olan içerikleri birbirine ileteceği ve paylaşacağı fikrine atıfta
bulunmaktadır; bu içerik genellikle bir ürüne veya hizmete ilişkin farkındalık
oluşturmayı amaçlayan bir marka tarafından desteklenir. Bu viral reklamlar
genellikle komik video klipler veya interaktif Flash oyunları, resimler ve hatta
metinler biçiminde gerçekleşir.
VOIP Voice over IP - İnternet Protokolü Üzerinden Sesli İletişim Telefon aramaları
yapmak için geniş bant İnternet bağlantısının kullanımına olanak tanıyan teknoloji.
30
WAP Wireless Application Protocol - Kablosuz Uygulama Protokolü Elde
tutulan cihazlarda mobil veri hizmetlerinin sağlanmasına ilişkin standart.
Web 2.0 Web 2.0 terimi – yükseltilmiş bilgisayar uygulamalarına uygunluğuyla
– yeni nesil İnternet kullanımını tarif etmektedir. Web 2.0, İnternet’in iki yönlü bir
medya aracı olma yönündeki evriminde tüketiciyi önemli bir katkı unsuru olarak
tanımlar. Ayrıca bkz. kullanıcı tarafından oluşturulan içerik.
Whitelist - Beyaz liste Bir e-posta beyaz listesi, kullanıcının e-posta
göndermesinin kabul edilebilir olduğunu düşündüğü irtibat kişilerinin listesidir;
bu kişilerden gelen e-postalar çöp kutusuna gönderilmez (wikipedia tanımı).
Wi-Fi (Wireless Fidelity) İnternet’e kablosuz biçimde bağlanma kabiliyeti.
Kafelerde, havaalanlarında vb. bulunan İnternet “hotspot”ları
bu teknolojiyi kullanır.
You dream it. We deliver it.
Microsoft Advertising’in
dijitalin gücünü kullanmanıza nasıl
yardımcı olabileceğini öğrenmek için:
http://advertising.microsoft.com/turkiye/
Home/home.aspx
© 2009 Microsoft Corporation. Her hakkı saklıdır.
Microsoft, Microsoft şirketler grubunun ticari markasıdır.