Prostat Kanseri Tanısında PCA3 İdrar Testinin

e-ISSN:2148-1547
Prostat Kanseri Tanısında PCA3 İdrar Testinin Yeri ve Önemi
• Importance of PCA3 Urine Test in the Diagnosis of Prostate Cancer
Derleme
Başvuru: 12.09.2013
Kabul: 11.10.2013
Yayın: 24.10.2013
Ayhan Karaköse1, Özgü Aydoğdu1, Yusuf Ziya Ateşci1
1
İzmir Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı
Özet
Abstract
Prostat kanseri erkeklerde en sık görülen
kanserlerdendir. PSA prostata spesifik olmasına rağmen
prostat kanserine spesifik değildir. PCA 3 prostat
kanserli dokuda daha fazla sentez edilmektedir. Şimdiye
kadar yapılan çalışmalar PCA 3 idrar testinin prostat
biyopsi sonucunu öngörmede serum PSA testini
destekleyen en iyi testtir. Bu derlemede prostat kanseri
tanısında PCA 3 idrar testi incelenmiştir.
Prostate cancer is the most common cancer in men.
PSA is prostate-specific. Although not specific to
prostate cancer. PCA3 is further synthesis at prostate
cancer tissue. Up till now, the PCA3 urine test is
likely the best test among urine markers to support
serum PSA for predicting biopsy outcome. PCA3
urine test in the diagnosis of prostate cancer were
examined in this review.
Anahtar kelimeler: Prostat kanseri PCA 3, PSA
Keywords: Prostate cancer, PCA 3 PSA
Giriş
Prostat kanseri erkeklerde en sık görülen kanserlerdendir. Prostat kanseri tanısında serum PSA değeri ve parmakla
rektal muayene kullanılmaktadır. Serum PSA ölçümünün yaygınlaşmasıyla prostat kanseri tanısı artmıştır.[1] PSA
prostata spesifik olmasına rağmen prostat kanserine spesifik değildir. Metaanalizlerde prostat kanseri öngörü
değeri %25 bulunan PSA prostat kanseri tanısına arttırmakla birlikte negatif biyopsi oranını da ciddi şekilde
arttırmaktadır.[2] Ayrıca PSA nın sıkça kullanılmasıyla klinik önemsiz düşük evre prostat kanseri tanısı da
artmaktadır.[3] PSA nın prostat kanseri tanısında istenilen düzeyde bir belirteç olmaması yeni belirteçlerin
aranması ihtiyacını doğurmuştur.[4]
Prostat kanserli dokuda PCA 3
PCA 3 geni ilk kez 1990’lı yıllarda prostat kanserli dokuda izole edilmiştir. Prostat kanserine en spesifik gen olan
PCA 3 geni 1999 yılında prostat kanserli dokuda daha yüksek düzeyde izole edilmesiyle klinik kullanımı
gündeme gelmiştir.[5] PCA 3 sentezi prostat kanserli dokuda 60 ila 100 kat fazla sentez edilmesi PCA 3 geninin
PSA dan daha fazla prostat kanserine spesifik olmasını sağlamaktadır.[6]
PCA 3 tespiti
PCA 3 testi rektal muayene sırasında prostata yapılan masaj sonrası alınan idrar örneğinde bakılmaktadır. Prostat
lateralden mediale sağılarak her lobu ayrı ayrı 3 kez sıvazlandıktan sonra verilen ilk 20-30 cclik idrarda bakılır.
Prostat kanseri PCA 3 testi ile parmakla rektal muayene olmadan %80, parmakla rektal muayene ile birlikte %98
oarnında tespit edilmektedir. PCA 3 değerlendiren 3 tanısal test mevcuttur. İlki çift zaman çözünürlüklü flüoresan
bazlı RTPCR, ikincisi uPM3 denen nükleik asit dizisi bazlı bir amplifikasyon testi ve üçüncüsü transkripsiyon
aracılı amplifikasyonu kullanan APTİMA dır.[6-8]
Prostat kanseri tanısında PSA ve PCA 3
Sorumlu Yazar: Ayhan Karaköse, İzmir Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı
İzmir Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı
[email protected]
The Cystoscope 2013:1 (10-12)
Sayfa 10
e-ISSN:2148-1547
Serum PSA değeri yaş artışından, prostat hacminden, travmadan, enflamasyondan, 5 alfa redüktaz inhibitörleri
gibi bazı ilaçlardan etkilenmektedir. PCA 3 geni kansere özgü olmayan serum PSA artışlarında daha da önem
kazanmaktadır. PCA 3 geni kansere özgüdür ve yaşlanma, prostat hacmi, travma, enflamasyon ve ilaç kullanımı
gibi durumlardan etkilenmediği düşülmektedir.[9] PCA 3 testi serum PSA seviyeleri yüksek olup prostat iğne
biyopsilerinde kanser saptanmayan olgularda, Serum PSA seviyeleri normal olmasına karşın prostat kanseri
saptanan oldularda ve prostatite bağlı serum PSA artışı olan olgularda
ayırıcı tanıda çok önemli yer tutar. [9]
Konu ile ilgili yapılan çalışmalar prostat kanseri tanısında idrar PCA 3 skorunun (PCA3 mRNA/PSA mRNA)
serum PSA değerinden daha üstün olduğunu belirmiştir.[10-12]
PCA 3 kanser volümü ve evresi
Literatürde PCA3 skorunun prostatektomi sonrası patolojik değerlendirmede tümör volümü, evresi ve Gleason
skoru ile ilişkisini değerlendiren pek çok çalışma vardır. Nakanishi ve ark. yaptıkları çalışmada PCA 3 skorunun
tümör kitlesi ve evresi ile korelasyon gösterdiğini belirtmişlerdir.[13] Haese ve ark. yaptıkları çalışmada PCA 3
skoru ≥35 olanlarda prostat iğne biyopsisinde pozitilik oranının %41 olduğunu belirmişlerdir.[14]
Konu ile ilgili yapılan çok merkezli bir çalışmada daha öncesinde 1 veya 2 negatif prostaat iğne biyopsisi öyküsü
olan 463 hasta değerlendirilmiş klinik anlamlı prostat kanseri olan hastalarda klinik önemsiz prostat kanseri olan
hastalara göre PCA 3 skorunun daha yüksek olduğunu saptamışlardır.[14] Whitman ve ark. yaptıları çalışmada 72
hastanın radikal prostatektomi öncesinde ve sonrasında PCA 3 çalışmışlar ve PCA 3 ün ekstra kapsüler yayılım
için bağımsız bir prediktör olduğunu saptamışlardır. [15]
Sonuç olarak PCA 3 testi serum PSA seviyesi yüksek olup prostat iğne biyopsisinde kanser saptanmayan
olgularda, serum PSA seviyesi normal olmasın karşın ailesinde prostat kanseri olan olgularda ve serum PSA
seviyesindeki artışın prostat kanseri yada prostatik gibi enflamatuvar bir olaya mı bağlı olduğunu ortaya koymada
yeni bir belirteç olarak kullanılmakta ve geleceğe yönelik ümit vaat etmektedir.
Kaynaklar
1. Dall’Era MA, Cooperberg MR, Chan JM, et al. Active surveillance for early-stage prostate cancer: review
of the current literature. Cancer 2008;112:1650–9.
2. Mistry K, Cable G. Meta-analysis of prostatespecific antigen and digital rectal examination as screening
tests for prostate carcinoma. J Am Board Fam Pract 2003; 16:95-101.
3. Loeb S, Gonzalez CM, Roehl KA, et al. Pathological characteristics of prostate cancer detected through
prostate specific antigen based screening. J Urol 2006; 175: 902-6.
4. Ochiai A, Troncoso P, Babaian RJ. The relationship between serum prostate specific antigen level and
tumor volume persists in the current era. J Urol 2007; 177: 903-6
5. Bussemakers MJ, Van Bokhoven A, Verhaegh GW et al. DD3: a new prostatespecific gene, highly
overexpressed in prostate cancer. Cancer Res, 59: 5975–9, 1999.
6. Hessels D, Klein Gunnewiek JM, van Oort I, et al. DD3(PCA3)-based molecular urine analysis for the
diagnosis of prostate cancer. Eur Urol. 2003; 44: 8-15.
7. Fradet Y, Saad F, Aprikian A, et al. uPM3, a new molecular urine test for the detection of prostate cancer.
Urology. 2004; 64: 311-315.
8. Groskopf J, Aubin SM, Deras IL, et al. APTIMA PCA3 molecular urine test: development of a method to
aid in the diagnosis of prostate cancer. Clin Chem. 2006; 52: 1089-1095.
9. Marks LS, Bostwick DG. Prostate cancer specificitiy of PCA3 gene testing: examples from clinical
practice. Rev Urol 2008; 10(3):175-181.
10. Tinzl M, Marberger M, Horvath S, et al. DD3PCA3 RNA analysis in urine a new perspective for detecting
The Cystoscope 2013:1 (10-12)
Sayfa 11
e-ISSN:2148-1547
11.
12.
13.
14.
15.
prostate cancer. Eur Urol 2004; 46: 182-186.
Marks LS, Fradet Y, Deras IL, et al. PCA3 molecular urine assay for prostate cancer in men undergoing
repeat biopsy. Urology. 2007; 69: 532- 535.
Deras IL, Aubin SM, Blase A, et al. PCA3: a molecular urine assay for predicting prostate biopsy
outcome. J Urol 2008; 179: 1587-1592.
Nakanishi H, Groskopf J, Fritsche HA, et al. PCA3 molecular urine assay correlates with prostate cancer
tumor volume: implication in selecting candidates for active surveillance. J Urol 2008 May; 179(5):
1804-9.
Haese A, de la Taille A, van Poppel H, et al. Clinical utility of the PCA3 urine assay in European men
scheduled for repeat biopsy. Eur Urol 2008 Nov; 54(5): 1081-8.
Whitman EJ, Groskopf J, Ali A, et al. PCA3 score before radical prostatectomy predicts extracapsular
extension and tumor volume. J Urol. 2008 Nov;180(5):1975-8.
The Cystoscope 2013:1 (10-12)
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
Sayfa 12