HIV-AIDS Hakkında Temel Bilgiler

HIV/AIDS İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR
1) AIDS nedir?
“AIDS”, “kazanılmış bağışıklık eksikliği sendromu” anlamına gelmektedir. Hastalık, vücudun
savunma sistemine saldıran ve vücudun artık kendisini enfeksiyonlara karşı koruyamamasına neden
olan HIV adı verilen virüsten kaynaklanır. Böylece vücudun çeşitli hastalıklara ve belli kanser
türlerine yakalanma ihtimali artar. AIDS, HIV enfeksiyonunun ileri aşamasıdır. Yetişkinlerde, AIDS
semptomları virüs bulaştıktan sonra 7 ila 10 yıl arasında görülür.
2) HIV nedir?
HIV, “insan bağışıklık eksikliği virüsü” anlamına gelir, organizmanın savunma sistemine saldırarak
AIDS’e neden olan virüstür.
3) HIV’nin bulaşma yolları nelerdir?
ƒ Cinsel yollardan bulaşma
Vakaların yaklaşık yüzde 80’inde, HIV cinsel faaliyet sırasında bulaşır:
Korunmasız vajinal birleşme.
Korunmasız anal birleşme.
Korunmasız oral birleşme.
ƒ İğne Paylaşımı
HIV, damar içi madde enjeksiyonu için kullanılan şırıngaların veya iğnelerin tekrar kullanılması veya
paylaşılması yolu ile de bulaşabilir.
ƒ Anneden çocuğa
HIV’nin hamilelik, doğum veya emzirme sırasında HIV pozitif bir anneden çocuğuna geçmesi
mümkündür. Günümüzde, çeşitli önleyici tedbirler riski ciddi derecede düşürmektedir.
4) Kişiye HIV bulaşması için girmesi gereken cinsel ilişki sayısı kaçtır?
HIV pozitif bir kişiyle girilen yalnızca tek bir korunmasız cinsel ilişki bile bulaşma tehlikesi teşkil
eder. Birleşmeler ne kadar sık olursa, HIV’nin kişiye bulaşma ihtimali de o derece artar.
5) Boşalma olmasa bile, korunmasız gerçekleşen penetrasyon durumunda enfeksiyon riski var
mıdır?
Evet, penetrasyonun olduğu korunmasız bir birleşmede, boşalma olmasa bile enfeksiyon riski
bulunur.
6) Öpüşme risk teşkil eder mi
Dil temasıyla gerçekleşse bile, HIV öpüşme ile bulaşmaz. Okşamalar, vücut teması ve mastürbasyon
da risk teşkil etmez.
7) Risk teşkil etmeyen diğer durumlar nelerdir?
ƒ HIV, umumi tuvaletlerden, saunalardan veya yüzme havuzlarından, telefon ahizelerinden ya da
ortaklaşa kullanılan havlulardan, bıçaklardan, çatallardan ve kaşıklardan vb. bulaşmaz.
ƒ HIV, böcek ısırığından/sokmasından (sivrisinekler, böcekler, pireler...), köpek veya evcil
hayvanların ısırmasıyla bulaşmaz.
ƒ HIV, HIV enfeksiyonu taşıyan kişinin öksürmesi veya hapşırmasıyla bulaşmaz.
ƒ
ƒ
HIV, sosyal temas ile bulaşmaz ve HIV pozitif bir insanla tokalaşmanızda, ona sıkıca
sarılmanızda, dokunmanızda veya kucaklamanızda hiçbir tehlike yoktur...
HIV, tükürükte, terde, gözyaşında veya idrarda bulaşmaya imkan vermeyecek kadar az
miktarda bulunur.
8) HIV’nin bulaşması ile cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasında bir bağlantı var mı?
Evet. Cinsel yolla bulaşan frengi, genital uçuk, klamidya, belsoğukluğu veya bakteriyel vajinit gibi
hastalıkları taşıyor olmak kişinin enfeksiyon taşıyan partnerlerle girdiği cinsel ilişkide HIV
enfeksiyonuna yakalanma ihtimalini artırmaktadır.
9) Prezervatif HIV enfeksiyonuna karşı gerçekten yeterli derecede koruma sağlar mı?
Eğer ilişki sırasında kaymaz veya yırtılmazsa, prezervatif penetrasyonun gerçekleştiği cinsel
birleşmelerde bile HIV enfeksiyonuna karşı mükemmel koruma sağlar.
10) Partnerimin prezervatif kullanmasını istiyorum. Bu konuda nasıl ısrarcı olabilirim?
Partnerinize hemen şimdi, prezervatif olmadan kendisiyle ilişkiye girmeyeceğinizi söyleyin. Cinsel
heyecanınızın arttığı son ana kadar beklemeyin.
11) Riskli bir durum sonrasında güvenilir sonuç alabileceğim bir testi yaptırmak için ne kadar
beklemeliyim?
HIV antikor testi (“AIDS testi”) riskli durumun üzerinden ancak üç ay geçtikten sonra güvenilir
sonuç vermektedir. Bu, vücudun, eğer varsa, virüse özel antikor üretmeye başladığı zamandır.
“Pozitif” sonuç, testte söz konusu antikorların tespit edildiği anlamına gelir, başka bir deyişle
enfeksiyon riski yüksektir. Ve bunun bir başka test ile teyit edilmesi gerekir. “Negatif” sonuç, test ile
herhangi bir antikor saptanmadığı, başka bir deyişle enfeksiyon olmadığı anlamına gelir.
12) Bazı fiziksel sorunların kısa süre önce bulaşmış olabilecek enfeksiyonu gösterdiğini
duydum. Bu semptomlar neler?
Gerçekten de riske maruz kaldıktan sonraki iki ila altı hafta içerisinde bazı fiziksel bozukluklar
görülebilir. Başlıca semptomlar kişiye soğuk algınlığı veya hafif bir grip geçirdiğini düşündürür:
ateş, tiroid veya lenf bezlerinde büyüme, boğaz iltihabı, kas ağrıları, baş ağrısı, ishal, bulantı vb. Bu
semptomlar görülür ve daha sonra kendiliğinden geçer.
Ama gördüğünüz gibi, bu listedeki semptomlar yalnızca HIV/AIDS değil başka enfeksiyonları da
düşündürebilecek yaygın semptomlardır.
13) Yeni tedaviler konusunda pek çok şey söyleniyor. AIDS’in bir çaresi var mı?
1996’dan beri, kombine anti-HIV tedavileri uygulanmaktadır. Böylece genellikle enfeksiyonun
ilerlemesi ciddi şekilde yavaşlatılabilmektedir. Ancak, bu tedaviler HIV’nin tedavisinde başarılı
değildir. Bu nedenle de yalnızca tek bir çözüm yolu bulunmaktadır: her zaman kendinizi koruyun
veya cinsel ilişkiden kaçının.
14) Eğer HIV/AIDS olduğum konusunda şüphelerim varsa nereye başvurmalıyım?
Gerekli bilgi ve danışmanlık hizmeti almak için Gönüllü Danışmanlık ve Test Merkezlerine (GDTM)
başvurabilir ve eğer gerekirse HIV testi yaptırabilirsiniz. Kimlik bilgilerinizi vermeksizin, bu
merkezde danışmanınızdan hizmet alabilirsiniz.
HIV İSTATİSTİKLERİ
ƒ Dünya üzerinde yaklaşık 40 milyon AIDS hastası bulunmaktadır.
ƒ Her gün, 13,500 kişiye HIV bulaşmaktadır.
ƒ Şimdiye kadar yaklaşık 30 milyon kişi AIDS yüzünden ölmüştür.
ƒ Sahra Altı Afrika Ülkeleri, 25,8 milyon vaka ile HIV enfeksiyonları yönünden en üst sıradadır.
Kaynaklar
ITAP
: www.aidsnet.ch
www.unicef.org
www.sante.gouv.fr